Cesare in Acroceraunia Luoghi E Tracce N Anello Di Congiunzione Di Tre Nga: NERITAN CEKA Er, Itineraria Romana, Coll

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Cesare in Acroceraunia Luoghi E Tracce N Anello Di Congiunzione Di Tre Nga: NERITAN CEKA Er, Itineraria Romana, Coll Anno 9 Distribuzione gratuita in: Mensile di attualità e cultura italo-albanese Albania, Australia, Numero 4 Belgio, Canada, Germania, Direttore editoriale: Hasan Aliaj Grecia, Francia, Italia, Dicembre 2011 Stati Uniti e Svizera Troia - Butrinto - Roma Cesare in Acroceraunia luoghi e tracce n anello di congiunzione di tre Nga: NERITAN CEKA er, Itineraria romana, coll. 559-569) e Uciviltà fusesi in un unico le- Istituto Archeologico Albanese l’Itinerarium Antonini (Cuntz, Itineraria game storico-culturale. Molteplici romana, p. 48) era situata a 33 miglia sono le leggende nate intorno a da Aulona e a 41 da Phoenice. Queste questo evento. La più conosciuta ’inizio della campagna illirica di distanze corrispondono con il passo di nel mondo occidentale è quella Llogara dove non sono ancora stati trova- secondo cui Romolo e Remo, nati Cesare, con lo sbarco a sorpresa nella costa dell’Acroceraunia, ap- ti resti di un antico insediamento. Come dall`unione di un giovane ed una L aveva constatato L. Heuzey, la strada partiene a quelle avventure che non di vestale che avrebbe dovuto custo- seguita da Cesare, da Palaestae alla salita dire il sacro fuoco nel tempio della rado hanno cambiato nell’antichità il dea Vesta non tenne fede ... destino della storia. Sarebbe bastato un dell’Acroceraunia, passava nella riva sin- istra del torrente Vurlia (fig. 2). In realtà Pagina 3 mutamento del vento nel Mare Adriatico, o un errore nel percorrere i sentieri delle si tratta di un sentiero di carovane e di foreste dell’Acroceraunia, per rovesciare pastori (fig. 3), dove si può camminare tutti i piani di Cesare e per portare alla solo in fila, e che servì come via di co- Gli Illiri e Napoleone catastrofe il suo esercito, facendo così municazione prima che si costruisse una cambiare il seguito della storia. Audaces strada durante la Prima Guerra Mondi- Bonaparte fortuna iuvat era la parola d’ordine per ale. Era questa la strada che aveva usato ell’epoca delle grandi migrazi- imprese militari come quella. L’evento Cesare per salire con le sue legioni verso Noni indogermaniche, attorno fu oggetto di indagine da parte de- il colle dell’Acroceraunia e più tardi, per al 1200 a.C., si sarebbe formato gli specialisti di questo settore, come L. ritornare a Buthrotum. Per scendere dal nei territori presso il lago di Scutari Heuzeye e G. Veith, al tempo in cui il passo verso Oricum esistevano tre pos- (in antico Labeatis lacus) il popolo terreno conservava ancora tracce del suo Acroceraunia (Karaburun) sibilità. Sul colle si vede il sentiero che degli Illyrioi, da cui presero il nome aspetto nell’antichità. Successivamente la segue il pendio occidentale della mon- numerose tribù delle vicinanze. pianura albanese tra Valona e Durazzo, tagna (fig. 4), esposto al sole e che non dove si era svolta la guerra tra Cesare pagna è quasi un veni, vidi, vici. Parte da lui, la marcia verso Oricum fu effettuata si copriva di neve durante l’inverno. Ab- Pagina 7 e Pompeo, fu trasformata dai lavori di Brindisi il 4 gennaio dell’anno 48 a.C., di notte, attraverso un sentiero stretto e biamo fatto una foto aerea con le tracce bonifica e dall’agricoltura intensiva, che con sette legioni imbarcati nelle actuariae difficile. Di conseguenza la colonna era ben visibili di questo sentiero (fig. 5), hanno cancellato quasi tutte le tracce – navi da trasporto mercantile, – per ar- tagliata in diversi gruppi, che vennero ri- che attraversa la cresta della montagna L’Albania e la descritte da Veith. Tuttavia gli Acrocer- rivare nella mattinata del 5 gennaio nella uniti con difficoltà solo all’alba (B. civ., per unirsi con un altro sentiero che aunia montes (fig. 1), non abitati e lon- spiaggia di Palaestae. Lo stesso giorno II, 54). Aggiunge anche un altro dettaglio percorre il pendio orientale. Da questo Terra d’Otranto tani dall’intervento dell’uomo, non sono (eodem die) parte per Oricum e la città si che manca nel libro III di Cesare: riguar- punto, chiamato Shtrunga e Gurt, il sen- cambiati, e mantengono il loro fascino di arrende senza resistenza (CAES., B. civ., da le navi mercantili che portavano il gra- tiero scende verso la valle di Dukat (fig. nel Medioevo natura selvaggia, dove solo i pastori pas- III, 11). Poi si dirige verso Apollonia che no di Pompeo e che, dopo la resa della 6), da dove si arriva senza difficoltà in si arrende senza resistere, insieme con i città, furono affondate nella baia dai loro orti contatti tra l’area sano per la transumanza, lungo gli stessi un’ora di cammino a Oricum. È molto sentieri di duemila anni fa. Essi parlano Byllini, gli Amantini e…reliquiae finiti- ufficiali, Lucrezio e Minucio, per evitare dell’Albania e dell’Epiro e probabile che questa fosse una variante F ancora di Cesare, mostrano i luoghi dove mae civitates, totaque Epiros… (III,12). di cadere nelle mani del nemico. Appiano della strada dell’Acroceraunia degli itin- la Terra d’Otranto sono spesso sbarcò e quelli da cui è passato. Palaestae La sua rapida marcia si ferma solo presso pare che non avesse letto bene il libro di presi per scontati, sia per via della erari, ma presentava molte difficoltà per si chiama oggi Palasa. Lì si racconta che le rive del fiume Apsos, dove installa il Cesare, quando scrive che Pompeo figlio la marcia notturna di un intero esercito. prossimità geografica tra le due gli antenati degli attuali abitanti servirono suo campo, per aspettare l’arrivo di altre aveva ripreso la città di Oricum (II, 56), La terza possibilità è quella di seguire legioni dall’Italia e per passare l’inverno che, in realtà, rimase sempre nelle mani coste opposte, sia perché le fonti da guide per un grande esercito e chie- un sentiero che passa il valico nel luogo (III, 13). La flotta di Pompeio, sotto il co- di Cesare. Questa inesattezza solleva storiche ricordano comunicazioni sero a tutti di cambiarsi le scarpe per evi- chiamato Diaporit (in greco = passaggio) mando di M. Bibulo, aveva reagito bloc- molti dubbi anche per la sua descrizione e migrazioni di popoli, in partico- tare i rumori. Vicino al passo di Llogora e scende verso la valle Dukat. Questa via cando tutta la costa … a Sasonis ad Curici di un’avventura di Cesare. Egli avrebbe lare dall’Est verso l’Occidente. i pastori mostrano il Qafa e Qesarit cioè corrisponde alla descrizione di Appiano. (III, 8) e sicuramente chiudendo l’entrata tentato di passare in incognito l’Adriatico, il Valico di Cesare, da dove comincia la L. Heuzey, che era partito a piedi da Pa- Pagina 15 della baia di Valona tra Oricum e l’isola partendo con una piccola nave dalla foce discesa verso Oricum. laestae, percorse questa parte di strada di Per seguire queste tracce, abbiamo di Saseno, …mari portibusque Caesarem del fiume Apsos, ma sarebbe stato fer- notte, per arrivare a Oricum impiegando organizzato un “survey” sul luogo, com- prohibebat. Cesare ritornò ancora una mato dal vento e dalle onde (II, 57). È L’Isola di Cotilia in tutto dieci ore La prima parte della parando le loro descrizioni con quelle volta ad Oricum, nell’Acroceraunia, per qui che avrebbe pronunciato al timoniere discesa è difficile e il sentiero percorre delle fonti antiche che descrivono la svolgere trattative con i comandanti delle della nave la famosa frase e i Pelasgi il pendio occidentale della montagna di l di là dei miti e delle leggende, prima fase della campagna di Cesare in truppe di Pompeo, che la bloccavano. In “∫•›Û•Ú• º¤ÚÂȘ Εì ÙË` Ó ∫•›Û•ÚÔ˜ questa occasione risulta che si avventurò, Qorres, coperta da una foresta di pini anticamente, con il nome Pelasgi Illiria. Abbiamo seguito lo stesso metodo Ù‡¯ËÓ”. A di L. Heuzey, che 120 anni fa percorse con una legione, fino a Buthrotum (= La terza fonte, Lucano, nella Pharsa- dove ci si perde facilmente. Dopo un’ora venivano approssimativamente indi- a piedi i sentieri e consultò i pastori lo- Butrinto) nell’Epiro (III,16) per pren- lia (V) conferma che la traversata di marcia si arriva in un piccolo campo, cate tutte le popolazioni stanziatesi in cali. Siamo così arrivati ad accertare che dere provvigioni per il suo esercito e per nell’Adriatico fu fatta di notte e che si chiamato dai pastori Qafa e Qesarit (il Grecia prima dell’arrivo degli Elleni. poco era sfuggito alle sue osservazioni mettere sotto il suo controllo la costa di usarono navi da trasporto a vela. Dopo lo Valico di Cesare). È il solo punto da cui Pagina 7 di specialista della storia militare. Ce- fronte a Corcyra (= Corfù). La strada sbarco presso la spiaggia di Palaestae (… si vede tutta la valle di Dukat fino ad Ori- sare era sbarcato verso mezzogiorno nell’andata fu sicuramente Apsos - Apol- Palestinas uncis confixit arenas…) fornisce cum (fig. 7). Da qui si segue una stretta del 5 gennaio inter Ceraunorum saxa et lonia – Bylllis – Buthrotum, nella valle ulteriori dettagli e si sposta al momento stradina larga non più di due metri, con alia loca periculosa… locum, qui appel- dell’Aoos, ma il ritorno a Oricum poteva del confronto dei due eserciti nelle due muri di sostegno, che dovrebbe essere labatur Palaestae… (CAES., B. civ., III, realizzarsi solo attraverso la costa ionica, rive del fiume Apsos. Forse allude al ten- la strada vera dell’Acroceraunia (fig. 8). 6). Ci sono manoscritti in cui si legge in salendo per la seconda volta il passo di tativo di Cesare di spostarsi in incognito Uscendo dal bosco, all’inizio della valle terra Germinorum… ove il luogo è chia- Llogara nell’Acroceraunia.
Recommended publications
  • Nr 5• Vjeshtë 2018
    Nr 5• Vjeshtë 2018 AUTORËT E NUMRIT Gazmend Krasniqi Vjollca Osja Luljeta Lleshanaku Jorge Luis Borges Juan Asensio Zuvdija Hoxhiq Alessandro Baricco Erwin Einzinger Anton Nikë Berisha Bajram Karabolli Gëzim Qëndro Thomas A. Schmitz Octavio Pas të Roterdamit të Erazmit Hans Holbein i Riu, Studim duarve Gustaf Hellström Camilo José Cela Vllatko Simunoviq Gianni Antonio Palumbo Janice Mathie-Heck George Szirtes 1 RRETH REVISTËS “Palimpsest” grupon rreth vetes studiues, kritikë dhe ekspertë të kulturës dhe letërsisë për botimin e një reviste online, e spe- cializuar për botimet e librave në versionin digjital dhe të shty- pur, si dhe organizon aktivitete të ndryshme me krijuesit dhe lexuesit. Themeluesit e Palimpsest janë: Albert Gjoka dhe Gazmend Krasniqi. Palimpsest mirëpret bashkëpunëtorët që janë të interesuar për të publikuar krijimet e tyre në poezi, ose prozë, përkthimet dhe studimet e tyre. Ndalohet kopjimi i plotë ose i pjesshëm i artikujve që gjenden on- line ose në versionin digjital të revistës pa marrë lejen e botuesit Për kontakt: Tel: 00355 (0) 67 5050810 Email: [email protected] Për më shumë informacione: www.palimpsest.al ADRESA: Revista “Palimpsest” Rr. Don Bosko, Gener 2, Sec. A, Ap. 58 Tiranë Albania Ilustrimet: Selfie të mjeshtrave Arti Grafik : Ervin Laci 2 Ky numër është mundësuar pjesërisht me financim nga Ministria e Kulturës PERMBAJTJA Gazmend Krasniqi Thomas A. Schmitz Vjollca Osja 115 M. BAKHTIN: DIALOGJIZMI 7 GRINDJA ESTETIKE SI DHE ROMANI, HETEROGLOSIA VLERË (RI)LEXIMI DHE KARNAVALIZIMI I LETËRSISË Luljeta
    [Show full text]
  • Kliko Ketu Për Versionin
    Gegnia E përkohshme kulturore-artistike ISSN: 2519-73-91 10-2019 Vjeti IV i botimit, Shkodër Redaksia: Maxhid Cungu, Gjovalin Çuni, Arben Prendi, Ermira Alija Redaktor gjuhësor: Erzen Koperaj Botohet nën kujdesin e Bashkisë Shkodër dhe bibliotekës “Marin Barleti” Adresa e redaksisë: Biblioteka “Marin Barleti”, Shkodër E-mail: [email protected] [email protected] Shënim: Pikëpamjet e artikullshkruesave nuk shprehin detyrimisht qëndrimin e redaksisë. 1 Përmbajtja ▪Editorial ▪ Hans-Joachim Lanksch ambasador i kulturës dhe letërsisë shqiptare në Evropë........................ ▪ Albanologji▪ Prof. Karl GURAKUQI, Nobert JOKL. Populli shqiptar dhe gjuha e tij................ Ardian NDRECA Norbert Jokl: Fati i një biblioteke............................................ Mark PALNIKAJ Dokumenti i Stefano Gasparit i vitit 1671, historiku i shkruarjes dhe publikimi i Tij Gjovalin ÇUNI Skedë biografike dhe autoriale për Marin Barletin..................................... ▪ Histori▪ Bajram XHAFA Hamza Kuçi-një luftëtar i madh i kombit dhe shtetit shqiptar........................... Gëzim H. JUKA 14 Maji i vitit 1913... Shkodra në Kongres të Lushnjës në 1920........................................ ▪ Tradita arsimore▪ Njazi KAZAZI Vështrim historik për kualifikimin e mësuesve dhe puna e kabinetit pedagogjik.... ▪Letërsi-Art-Kulturë▪ Poezi Rozafa SHPUZA Dyer pa çilca, poezi........................... Kritikë letrare Xhahid BUSHATI Poetika në përjetimin lirik të një proze poetike.............................. Arben PRENDI Poetizimi i gjendjeve
    [Show full text]
  • Deti I Bardhë
    Luljeta Arapi Shqipëri/Gjermani Vjeshtë Khaled Al-Khamissi Egjipt 2013 600 L Arian Leka Shqipëri Fatos Lubonja Shqipëri Luljeta Lleshanaku Shqipëri Ilma Rakusa Zvicër Hans-Ulrich Treichel Gjermani Agron Tufa Shqipëri Deti i Bardhë AUTORËT DETI Botim i zgjedhur për Letërsitë rreth Mesdheut I Lindita Arapi Shqipëri BARDHË Arian Leka D Q Shqipëri Khaled al Khamissi E R Egjipt Ilma Rakusa ALFABETI NDËRKOMBËTAR I SINJALISTIKËS DETARZvicërE AUTORËT F S Hans-Ulrich Treichel Gjermani Agron Tufa G T A N Shqipëri Lindita Arapi B O Shqipëri ∫ H U Arian Leka Shqipëri C P Luljeta Lleshanaku I V Hyrja është e lirë. Shqipëri Fatos Lubonja D Q Vendndodhja: Teatri KombëtarShqipëri i Komedisë J W Rruga Sermedin Said Toptani.Khaled al Khamissi E R Egjipt Ilma Rakusa K X Zvicër F S Hans-Ulrich Treichel REPUBLIKA E SHQIPËRISË Gjermani Y L MINISTRIA E KULTURËS Agron Tufa G T Shqipëri M Z Një projekt i fondacionit Allianz Kulturstiftung H U në bashkëpunim me Literarischen Colloquium Berlin si dhe Ministrinë e Kulturës së Shqipërisë. I V Hyrja është e lirë. Vendndodhja: Teatri Kombëtar i Komedisë J W Rruga Sermedin Said Toptani. K X REPUBLIKA E SHQIPËRISË L Y MINISTRIA E KULTURËS M Z Një projekt i fondacionit Allianz Kulturstiftung në bashkëpunim me Literarischen Colloquium Berlin si dhe Ministrinë e Kulturës së Shqipërisë. Aleph letrare 21 © ALEPH vjeshtë 2013 Botim i parë dhjetor 1996 Arti Grafik KLEIDA MALUKA SHTYPUR NË SHQIPËRI NGA MALUKA, TIRANË SHTATOR 2013 Revista letrare Aleph është themeluar më 1996. Rreth saj janë afruar mbi njëqind shkrimtarë, poetë, përkthyes, piktorë, fotografë e kritikë të rinj duke e shndërruar këtë revistë në një shfaqe të gjerë arti në kulturën shqipe brenda dhe jashtë kufijve.
    [Show full text]
  • Una Mirada a La Literatura Albanesa
    « o: IRADA A LA ::::> ~ o: W liliERATURA ALBANESA 1- ...J RAM6N SÁNCHEZ LIZARRALDE a irrupción de Ismail Kadaré, allá por los años setenta, en la lite­ ratura europea desde la entonces aislada Albania, y la traducción de sus novelas ya a más de 40 lenguas, constituyó y constituye aún todo un fenómeno, relacionado naturalmente con la uni­ versalidad y el vigor de su obra, con las dimensiones de los valores que contiene, que la hacen valedera, al parecer, para toda la humanidad. Pero, como no podía ser de otra forma, el surgimiento de un escritor de tales proporciones, por mucho que se deba insistir en su individualidad, se produce en el seno de una lengua y una literatura que, si bien en el campo que nos ocupa no habían alcanzado hasta entonces tales cotas, habían dado muchas otras obras destacables, incluso memorables, con anterioridad y, desde luego, continúan produciéndolas ahora. Sin embargo, a diferencia de países como Francia, Alemania, Italia o Grecia, y como resultado de las específicas peculiaridades de nuestro sector editorial y de su público, en España se ha prestado escasa atención a otros autores albaneses de ayer y de hoy -como pusimos de manifiesto en una feliz reunión de escritores albaneses y traductores de esa lengua a otras europeas, celebrada recientemente en la ciudad de Shkoder-. Afirma esto quien, por otra parte, se ha ocupado no sólo de traducir al castellano la casi totalidad de los textos literarios albaneses que se han publicado por aquí, sino también de intentar convencer a editores y periodistas literarios de la existencia de un universo vital y estético como poco relevante en la lengua albanesa.
    [Show full text]
  • Giuseppe Schirò (Di Maggio)
    GIUSEPPE SCHIRÒ (DI MAGGIO) È nato l’11 gennaio 1944 a Piana degli Albanesi (Palermo), dove vive e opera. Per evitare omonimie più o meno illustri, ha aggiunto al proprio cognome quello materno “Di Maggio”. Ha frequentato le medie nel Seminario Diocesano di Piana degli Albanesi e le scuole superiori nel Seminario italo-greco “Benedetto XV” presso la Badia greca di Grottaferrata. Si è laureato in lettere classiche all’Università di Palermo con un lavoro sul “Këthimi” (Il Ritorno) di Giuseppe Schirò (1965- 1927), relatore il prof. P. Giuseppe Valentini, titolare della cattedra di Lingua e letteratura albanese. Ha conseguito le abilitazioni all’insegnamento di Italiano, Latino, Greco e Materie Letterarie. Ha iniziato a insegnare in provincia di Torino, ma è tornato in Sicilia per dedicarsi ai giovanissimi compaesani con l’insegnamento, nella SMS “Dhimitër Kamarda” di Piana degli Albanesi, oltre che delle materie curriculari, anche della lingua albanese, sfruttando le leggi apposite per la tutela delle minoranze linguistiche. Coniugato dal settembre 1969 con l’insegnante e poetessa Margherita Scilippa, non hanno figli, ma numerosi nipoti. Iscritto dal 1982 all’Ordine dei giornalisti di Sicilia - Elenco speciale, è stato direttore di “MONDO ALBANESE” (1975/1989) e di “new MONDO ALBANESE i ri” (2003/2007). Ha fondato il gruppo facebook “Shkruanj Urtësisht Përgjithmonë Arbërisht” (scrivo saggiamente ogni volta in albanese), per mantenere viva tra i membri del gruppo la scrittura arbëreshe in via di estinzione. La sua pagina facebook è: Zef Schirò Di Maggio. Scrive su Katundi ynë (Paese nostro), Biblos, Jeta arbëreshe (Mondo Italo-albanese) e occasionalmente su altre riviste.
    [Show full text]
  • Kalendari I Aktiviteteve Te Muajit Tetor
    Leximi i librave është, in primis, kënaqësi dhe kënaqësia nuk ka nevojë për detyrim. Ndaj dhe Fushatën për nxitje të Leximit e nisim me dëshirën për t’u sjellë në vëmendje brezave të rinj kënaqësinë e të lexuarit libra. TAKOHEMI PËR NJË LIBËR me miq të vjetër e të rinj, në kafene, teatro, librari, biblioteka, shkolla e parqe për të rrëfyer historitë që na kanë formuar dhe frymëzuar, histori të trilluara që na ndriçojnë mendjen në realitetin e përditshëm. Takim me Librin ku Ministria e Kulturës ju fton të merrni pjesë këtë vit me dëshirën për ta kthyer në një takim të përvitshëm. Ta nxjerrim librin nga biblioteka dhe ta bëjmë një objekt të përditshmërisë: projekte leximi në rrjetet sociale, performanca mbi romanet në rrugë e parqe, minibiblioteka në hapësirat publike, lexime në shkolla, kafene, lulishte, bashkëbisedime për dhe me shkrimtarë e përkthyes do të jenë pjesëtarë të maratonës së Leximeve që nis në muajin Tetor. Ftojmë që askush të mos mungojë në këtë takim të hareshëm me Dijen. Entuziazmi me të cilin partnerët dhe bashkëpunëtorët tanë iu përgjigjën Ftesës sonë, është dëshmi që Libri dhe Kultura janë hapësira pa kufi ku të gjithë jemi të mirëpritur. Përshëndetje miqësore, Mirela Kumbaro Furxhi Ministre e Kulturës Shqipëria do të përfshihet në Tetor në një Fushatë Kombëtare në nxitje të leximit. Me nismën e Ministrisë së Kulturës në bashkëpunim me partnerë të ndryshëm do të realizohen këto projekte: “Little Free Library në Shqipëri” - Ngri një bibliotekë të vogël për të gjithë, fito një bibliotekë të madhe për vete. Konkurs mbarëkombëtar që nxit përhapjen në Shqipëri të Minibibliotekave Kreative.
    [Show full text]
  • Akademia Shqiptare Si Projekt I Një Zonje Të Madhe Nga Aurel Plasari
    ISSN 2708-4876 E PËRJAVSHME LETRARE KULTURORE Themelues ♦ Kryeredaktor BUJAR HUDHRI E SHTUNË, 14 NËNTOR 2020. NUMËR 105. VITI II I BOTIMIT. ÇMIMI 50 LEKË. WWW.EXLIBRIS.AL EMAIL: [email protected] BOTIM I ONUFRI SHPK Zonja e madhe rezulton e para që të ketë shtruar nevojën e themelimit të një Akademie shqiptare. Madje të ketë përvijuar edhe projektin e organizmit të saj. Ecuria e projektit për një akademi të tillë mund të ndiqet në letërkëmbimin e saj të gjerë, më së shumti edhe të dalë në dritë, sidomos në 105 letrat në këmbim me De Radën, që ruhen në AQSh në origjinalin frëngjisht dhe në një variant të përkthyer shqip. Për fat të keq - në të vërtetë për mungesë nismash hulumtuese - letrat këmbyese të De Radës për Dora d’Istrian nuk janë gjetur ende se ku ndodhen. Akademia shqiptare si projekt i një zonje të madhe nga Aurel Plasari SUKSESE PANAIRIT TË(fq. 23- 2) TË TË LIBRIT NË TIRANË, 12-15 NËNTOR 2020 LIBRAT E RINJ TË AUTORËVE SHQIPTARË NË STENDËN "ONUFRI" LULJETA LLESHANAKU MIRA MEKSI MEHMET KRAJA (fq. 5) ERVIN HATIBI (fq. 9) Poezi të zgjedhura (fq. 10) Mallkimi i priftëreshave Sëmundja e ëndrrave Transkript nga krevati • të Ilirisë • tjetër ROLAND GJOZA (fq. 11) • EQREM BASHA (fq. 6) • Edhe Noe kishte frikë nga RUDOLF MARKU Hije në grila LIRIDON MULAJ vdekja Rrathë të brendashkruar • Mos harro të më kujtosh • • Ardian Ndreca (fq. 7) • TIMO FLLOKO (fq. 12) ANI WILMS Pa pikë pa presje NURIE EMRULLAI (fq. 14) Trup e shpirt Pritje të bukura • Vargmale nën dhé • • VIRION GRAÇI (fq.
    [Show full text]
  • KATALOGU OK.Pdf
    “Literature led me to freedom, not the other way round” ISMAIL KADARE DESPITE being a small country, with its language - one of the oldest and rarest - with its ancient Illyrian culture, and among the constant chaos and turmoil of history, Albania has created an original literature with outstanding figures, such as Ismail Kadare. The epochal changes that followed 1990 brought to Albanian literature a new generation of writers whose work is being introduced across the borders, among which: Bashkim Shehu, Luljeta Lleshanaku, Agron Tufa, Parid Teferici, Rudi Erebara, Idlir Azizaj, Arian Leka, Romeo Çollaku, Virion Graci, etc. The Ministry of Culture, as the main institution that compiles and implements book policies in Albania, as well as supports and promotes Albanian literature abroad, is bringing to this Fair the creative work of this generation of writers, aiming to create a space for international dialogue that respects creative and cultural diversity. This year we celebrate also the 10-th anniversary of TRADUKI, the European translation network where Albania has been part since 2014, which is a common cultural space with 10 languages, 11 participating countries and 17 supporting institutions. The Federal Foreign Minister of Germany Mr. Sigmar Gabriel, the Minister of Culture of Albania Mrs. Mirela Kumbaro Furxhi, and the writer Mr. Christoph Ransmayr will greet one of the most successful initiatives of the cultural cooperation among European countries. The Albanian stand, where the traditional meets the modern, is conceived as a place of promotion and discussion of important topics in contemporary Albanian literature, including memory, confronting the dictatorial past, the society’s adaptation to radical historical changes, emigration, coexistence, integration, etc.
    [Show full text]
  • Ilia Erenburgu Në Shqipëri
    ISSN 2708-4876 E PËRJAVSHME LETRARE KULTURORE Themelues ♦ Kryeredaktor BUJAR HUDHRI E SHTUNË, 3 PRILL 2021. NUMËR 124 VITI IV I BOTIMIT. ÇMIMI 50 LEKË. WWW.EXLIBRIS.AL EMAIL: [email protected] BOTIM I ONUFRI SHPK Isha me Skënder Luarasin në rreshtat e para të sallës. Ai e kishte parë Erenburgun në një mbledhje shkrimtarësh revolucionarë në Spanjë, – Heminguej, Malro, plot të tjerë.-Qenka plakur ca,- tha Skënderi. Ai ishte atëherë 54 vjeç dhe si me kurriz; me fjalën të avashtë, që gjatë Luftës ia ndizte flakë reportazhet, ndofta me keqardhjen se në Shqipëri nuk do të mund të kalonte më shumë se tri ditë, apo i lodhur, më së fundi, duke bredhur frontet prej mijëra kilometrash. ILIA ERENBURGU NË SHQIPËRI (fq. 2) Nga Dhimitër Shuteriqi “Të gjithë njerëzit e mi”, i autorit nga Mali i Zi, Zuvdija HODŽIĆ NJË ROMAN QË KOMUNIKON ME BOTËN SHQIPTARE Gjëmimi i rënkimit të Nga Gëzim Puka (fq.7) Margarita Xhepës MARIA ANTONIA BRAILE, Nga Enver Kushi (fq.12) POETESHA E PARË ABËRESHE MARGARITA XHEPA, zonja e madhe e skenës dhe filmit shqiptar, lindi DHE LIRIZMI I SAJ më 2 prill të vitit 1934, sapo pranvera kishte hyrë në muajin e saj të dytë. Ndoshta protoprilli i atij viti në Lushnje, ka qënë me qiell të pastër apo dhe me re të bardha, që vinin nga hapësirat e paana të fushës së Myzeqesë dhe Nga Klara Kodra (fq.11) pasi kalonin mbi qytetin e vogël, iknin tutje kodrave të buta. Narracioni dhe aspekte të BIBLIOTEKË PJETËR BUDI DHE ndërtimit të tij në novelën Ismail Kadare (fq.
    [Show full text]
  • History and Its Poetic Images in the Poetry of Luljeta Lleshanaku and Yehuda Amichai
    ISSN 2039-2117 (online) Mediterranean Journal of Social Sciences Vol 5 No 20 ISSN 2039-9340 (print) MCSER Publishing, Rome-Italy September 2014 History and its Poetic Images in the Poetry of Luljeta Lleshanaku and Yehuda Amichai Dr. Bavjola Shatro (Gami) Aleksandër Moisiu University Email: [email protected] Doi:10.5901/mjss.2014.v5n20p2440 Abstract This article focuses on contemporary Albanian poetry and on its development during the last decade of the twentieth century when the communist regime in Albania collapsed. The article aims to give a path for further analysis on the poetry written after the 1990s which is a period that offered different and very important perspectives for Albanian literature. The development of Albanian poetry during this time and during the first decades of the 21st century, as well as its representation abroad through translation, is closely linked to the name of one of the main spokespersons of contemporary Albanian poetry Luljeta Lleshanaku. The article focuses on the poetic images and perceptions of history in Lleshanaku’s poetry and analyzes the specific poetic images and literary configurations deriving from it. The paper also designates a possible path of comparative approach with the poetry of an eminent Israeli writer of the second half of the twentieth century such as Yehuda Amichai, which is probably one of the most important influences in Lleshanaku’s poetics. The vision about the world and particularly the vision on history as well as the artistic sensitivity that are a constant underscoring of the poetic images of Lleshanaku’s and Amichai’s poetry seem to approach two poets that belong to different cultural, political and social contexts.
    [Show full text]
  • A Duhet Të Përkthehet Letërsia Shqipe?
    A duhet të përkthehet letërsia shqipe? Titulli i prezantimit tim, mbase ju duket provokues apo naiv. Por, po të marrim si figurë shembullin e një shkrimtari japonez, i cili shkruan tregime apo poezi për publikun japonez në gjuhën e tyre, them, çfarë nevojë ka që ai të përkthehet spanjisht, frëngjisht apo anglisht? Lidhjet e tij të natyrshme janë me publikun japonez. Ai shkruan jo për vetveten, por për publikun japonez, me një botëkuptim që sigurisht kuptohet më mirë nga japonezët e tjerë. Ai është pjesë përbërëse e kulturës japoneze. Pra, në shikimin e parë duket se nuk ka as nevojë as kuptim që shkrimet e tij të përkthehen në gjuhë të huaja. Të njëjtën gjë mund të themi për shkrimtarë shqiptarë. Ata shkruan për publikun shqiptar dhe janë pjesë të kulturës shqiptare. Dhe shpesh harrojnë se lidhjet e tyre janë me lexuesin shqiptar, justifikimi i së qenurit të tyre është pikërisht populli shqiptar. Ky pohim nga ana ime, që sigurisht kam përkthyer më shumë letërsi shqiptare anglisht se çdo njeri tjetër në botë, ndoshta ju duket i çuditshëm. Pra, a është i pakuptimtë dhe kot zanati i përkthyesit? Unë them kështu, nuk ka nevojë detyrimisht që letërsia shqiptare të përkthehet, por ajo mund të përkthehet. Mund të përkthehet pse? Sepse, siç thashë në një veprimtari tjetër këtu në Tiranë para dy javëve, letërsia, qoftë poezia qoftë proza, është pasqyra e shpirtit të një populli, dhe shqiptarët, të shtypur dhe të izoluar në të kaluarën, kanë shumë për të thënë. Meritojnë të dëgjohen. Eqrem Basha e ka thënë bukur në një poezi: Shqiptarë janë, vijnë nga vendi i urrejtjes, kërkojnë të kuptohen, nuk insistojnë në dashuri.
    [Show full text]
  • GJUHA SHQIPE 7 Për Klasën E 7-Të Të Arsimit 9-Vjeçar
    Prof.Dr. Mimoza Gjokutaj (Çano) Dr. Adriatike Lami Msc. Eneida Pema Florenca Saliaj LIBËR PËR MËSUESIN GJUHA SHQIPE 7 Për klasën e 7-të të arsimit 9-vjeçar BOTIME Gjuha Shqipe 7 Përmbajtja PJESA I: DËGJOJMË, FLASIM, SHKRUAJMË, LEXOJMË GJUHËN SHQIPE PLANIFIKIMI I ORËVE MËSIMORE PËR KOMPETENCËN E TË DËGJUARIT Dëgjojmë kërkesa, shpjegime, keqkuptime .........................................................................................................41 Dëgjojmë anekdota ............................................................................................................................................42 Poetet e sotme ....................................................................................................................................................44 Dëgjojmë raporte të shkurtra informuese ...........................................................................................................46 Udhëzime, shpjegime, receta .............................................................................................................................47 Argumente rreth përdorimit të internetit ............................................................................................................49 PLANIFIKIMI I ORËVE MËSIMORE PËR KOMPETENCËN E TË FOLURIT Interesat e mia ....................................................................................................................................................51 Elemente të gjuhës së folur dhe gjuhës së shkruar ...............................................................................................52
    [Show full text]