Maandelijkse arbeidsmarktmonitor Provincie Overijssel mei 2010

De maandelijkse monitor geeft in het kort een overzicht van de ontwikkeling en stand van zaken van:

Omvang niet-werkende werkzoekenden in Overijssel en Nederland 1 Omvang niet-werkende werkzoekenden in en West-Overijssel 2 Aandeel niet-werkende werkzoekenden in de beroepsbevolking 3 Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden per gemeente 4 Jeugdwerkloosheid 5 Prognose niet-werkende werkzoekenden 6 Vacatures 7 Uitkeringen 8 Faillissementen 9 Startende bedrijven 10

Samenstelling Team Beleidsinformatie van de Eenheid Bestuurlijke Aangelegenheden Provincie Overijssel Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden in Overijssel en Nederland

Figuur 1 . Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden in Overijssel en Nederland, januari 2007 - april 2010

Overijssel Nederland 60.000 600.000

50.000 500.000

40.000 400.000

30.000 300.000

20.000 200.000

10.000 100.000

0 0 Juli Juli Juli Mei Mei Mei

Juni Juni Juni OVERIJSSEL April April April April Maart Maart Maart Maart Januari Januari Januari Januari Oktober Oktober Oktober Februari Februari Februari Februari Augustus Augustus Augustus

December December December NEDERLAND November November November September September September 2007 2008 2009 2010

Bron: UWVWERKbedrijf

Uit de bovenstaande figuur wordt duidelijk dat tot aan het einde van 2008 er een daling van het aantal NWW'ers heeft plaatsgevonden. In 2009 en in de eerste twee maanden van 2010 is de omvang van de NWW'ers toegenomen. In de laatste drie maanden is er echter sprake van een ander beeld van de ontwikkeling van het aantal werklozen. Voor het eerst sinds lange tijd zien wij dat de ontwikkeling van de werkloosheid weer daalt en dat geldt voor zowel Overijssel als Nederland

Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 1 Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden in Twente en West-Overijssel

Figuur 2. Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden in Twente en West-Overijssel, januari 2007 - april 2010

30.000 TWENTE

25.000 WEST OVERIJSSEL 20.000

15.000

10.000

5.000

0 Juli Juli Juli Mei Mei Mei Juni Juni Juni April April April April Maart Maart Maart Maart Januari Januari Januari Januari Oktober Oktober Oktober Februari Februari Februari Februari Augustus Augustus Augustus December December December November November November September September September 2007 2008 2009 2010

Bron: UWVWERKbedrijf De ontwikkeling van het aantal niet-werkende werkzoekenden in Twente en West-Overijssel kent in hoofdlijnen hetzelfde verloop. Wel is de daling van het aantal niet-werkende werkzoekenden volledig toe te schrijven aan West-Overijssel.

Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 2 Aandeel niet-werkende werkzoekenden in de beroepsbevolking In april 2010 was in Nederland 6,6% van de beroepsbevolking werkloos. Voor Overijssel was dit percentage 7,2%.

In onderstaande tabel zijn de aandelen voor de afzondelijke gemeenten in beeld gebracht. De hoogste percentages zijn terug te vinden in en en de laagste in , en Tabel 1. Omvang en aandeel NWW'ers in de beroepsbevolking, april 2010 Gemeente Omvang In procenten van de beroepsbevolking Almelo 3.679 11,1 % Kaart 1. Aandeel NWW'ers in procenten van de beroepsbevolking Borne 552 7,3 % Dalfsen 325 3,0 % 3.799 8,1 % 449 3,5 % Enschede 9.979 14,1 % 613 5,3 % 1.560 6,0 % 746 4,1 % 3.335 8,3 % 815 4,8 % Kampen 1.115 4,6 % 689 7,7 % 1.055 7,5 % Olst-Wijhe 362 4,3 % 430 5,8 % Raalte 554 3,1 % Rijssen-Holten 644 3,8 % Staphorst 174 2,4 % 1.253 6,6 % 318 4,2 % 763 4,8 % 494 4,2 % 346 3,3 % 3.774 6,7 % Overijssel 37.823 7,2 % Nederland 512.109 6,6 %

Bron: UWVWERKbedrijf/APO. Basisset Regionale Arbeidsinformatie Twente, Stedendriehoek en Ijsselvechtstreek.

Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 3 Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden per gemeente Om het verloop van de werkloosheid in beeld te brengen, is de omvang van het aantal werklozen in de periode januari 2010 - april 2010 geïndexeerd waarbij januari 2009 op 100 is gesteld

Figuur 3 . Ontwikkeling omvang niet-werkende werkzoekenden per gemeente, januari 2010 - april 2010

ZWOLLE ZWARTEWATERLAND WIERDEN TWENTERAND TUBBERGEN STEENWIJKERLAND STAPHORST RIJSSEN-HOLTEN RAALTE OMMEN OLST-WIJHE OLDENZAAL LOSSER KAMPEN HOF VAN TWENTE HENGELO HELLENDOORN HARDENBERG HAAKSBERGEN ENSCHEDE DINKELLAND DEVENTER DALFSEN BORNE ALMELO

75 80 85 90 95 100 105 110

Bron: UWVWERKbedrijf In bijna alle gemeenten is er sprake van een afname van het aantal niet-werkende werkzoekenden. In Hellendoorn, Rijssen-Holten en Hardenberg is de afname het grootst. Alleen in de steden Enschede en Deventer is ten opzichte van het begin van dit jaar de werkloosheid niet afgenomen. Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 4 Jeugdwerkloosheid

In Overijssel behoort in april 2009 12,8 % van het totaal aantal werklozen tot de jeugdigen (tot en met 27 jaar). In Nederland is dat 12,1%

In de grafiek is de ontwikkeling van de jeugdwerkloosheid in de periode januari 2009 april 2010 afgezet tegen die van de andere leeftijdgroepen en het totaal. Duidelijk wordt dat de jeugdwerkloosheid zich fors heeft ontwikkeld, maar dat in de laatste maanden er ook een forse afname te constateren is.

Uit tabel 2 blijkt dat Zwartewaterland en Rijssen-Holten de hoogste aandelen jeugdwerklozen hebben. Het tegenovergestelde geldt voor Borne en Dinkelland.

Tabel 2 . Jeugdwerkloosheid, april 2010 Figuur 4. Ontwikkeling werkloosheid in Overijssel naar leeftijd, januari 2009 = 100

Aandeel Omvang Almelo 13,4% 494 180 Borne 10,0% 55 Werkloosheid Dalfsen 11,4% 37 totaal Deventer 15,8% 601 170 Dinkelland 9,4% 42 < 27 jaar Enschede 13,6% 1.354 160 Haaksbergen 11,6% 71 Hardenberg 13,3% 207 150 Hellendoorn 12,1% 90 27 - 45 jaar Hengelo 11,8% 392 140 Hof Van Twente 10,1% 82 Kampen 13,8% 154 130 45 - 65 jaar Losser 10,6% 73 Oldenzaal 8,5% 90 Olst-Wijhe 9,4% 34 120 Ommen 8,8% 38 Raalte 8,5% 47 110 Rijssen-Holten 12,3% 79 Staphorst 9,2% 16 100 Steenwijkerland 12,1% 151 Tubbergen 14,2% 45 90 Twenterand 17,6% 134 Wierden 9,5% 47 Zwartewaterland 15,9% 55 80 Zwolle 12,1% 455 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr Overijssel 12,8% 4.843 2009 2010

Bron: UWVWERKbedrijf Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 5 Prognose niet-werkende werkzoekenden

In het Centraal Economisch Plan (CEP 2010) van het Centraal Planbureau (CPB) dat op 16 maart is verschenen, is becijferd dat er in de tweede helft van 2009 weer sprake is van een economische groei. Voor 2010 en 2011 wordt ook een economische groei verwacht. In 2010 is dat 1,5%, in 2011 2%. Een bescheiden herstel dus. In APO (Arbeidsmarktprognose Overijssel) is dit verder doorgerekend. Voor de komende twee/drie jaar wordt zowel in Nederland als in Overijssel rekening gehouden met een toename van het aantal NWW'ers. Daarna treedt er een stabilisatie op. In 2011 zal naar verwachting het hoogste punt bereikt worden. Dan zal in Overijssel 8% van de beroepsbevolking werkloos zijn. Voor Nederland is de verwachting dat dit op een wat lager niveau zal zijn.

Tabel 3 . Prognose omvang niet-werkende werkzoekenden, absoluut en in procenten van de beroepsbevolking, 2009 - 2014

Absoluut In procenten

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Gemeenten/gebieden Almelo 3.456 3.892 4.037 4.094 4.087 4.003 10 11 12 12 12 12 Deventer 3.098 4.195 4.083 3.878 3.875 3.774 7 9 9 8 8 8 Enschede 8.690 9.969 9.638 9.167 9.153 9.009 12 14 13 12 12 12 Hengelo 3.109 3.458 3.513 3.495 3.494 3.416 8 9 9 9 9 9 Zwolle 3.454 3.996 4.044 3.965 3.949 3.798 6 7 7 7 6 6

Noord-Overijssel 8.128 9.546 9.537 9.254 9.210 8.870 5 6 6 6 6 5 Zuidwest-Overijssel 3.850 5.196 5.080 4.844 4.838 4.705 5 7 7 7 7 6 Twente 21.491 24.959 24.636 23.840 23.787 23.255 8 9 9 8 8 8

Overijssel 33.470 39.702 39.253 37.938 37.836 36.830 6 8 8 7 7 7

Nederland 471.509 544.608 557.760 557.967 557.226 543.173 6 7 7 7 7 7

Bron: APO/ETIL, juni 2010

Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 6 Vacatures

Voor de ontwikkeling van het aantal vacatures is gebruik gemaakt van de gegevens van het UWVWERKbedrijf. Het gaat hierbij om een relatief klein deel van de totale omvang van de vacatures in de markt. Daarnaast gaat het vooral om functies op elementair, lager en middelbaar beroepsniveau In onderstaande tabel en kaartbeeld is de situatie in de eerste vier maanden van 2010 weergegeven.

Tabel 4 . Aantal openstaande vacatures in de maand april voor de jaren 2007 tot en met 2010 Openstaande Vacatures April Kaart 2 . Vacatures, omvang in de maand april 2007, 2008, 2009 en 2010 2007 2008 2009 2010 Nederland 63.089 59.997 42.907 49.753 Overijssel 3.655 3.328 2.526 2.640 Almelo 268 263 208 263 Borne 20 38 10 13 Dalfsen 73 37 69 20 Deventer 383 285 280 332 Dinkelland 44 23 23 40 Enschede 604 656 496 450 Haaksbergen 55 45 36 39 Hardenberg 259 153 139 154 Hellendoorn 81 119 62 83 Hengelo 284 228 121 179 Hof van Twente 46 25 18 27 Kampen 138 99 55 78 Losser 34 22 34 17 Oldenzaal 95 92 138 105 Olst-Wijhe 47 13 14 37 Ommen 53 33 31 23 Raalte 85 49 31 51 Rijssen-Holten 211 288 127 108 Staphorst 19 30 40 13 Steenwijkerland 147 96 160 110 Tubbergen 28 16 7 9 Twenterand 47 36 13 31 Wierden 33 33 27 17 Zwartewaterland 50 40 28 16 Zwolle 551 609 359 425

Voor Overijssel kan worden vastgesteld dat in de loop der tijd het aantal openstaande vacatures is afgenomen maar dat ten opzichte van april 2009 er een toename heeft plaatsgevonden. Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 7 Uitkeringen

Uitkeringen zijn een van de gevolgen van het niet goed aansluiten van de vraag naar en het aanbod van arbeid op de arbeidsmarkt.

Tabel 5 . Aantal uitkeringen in de algemene bijstand, januari 2009 - maart 2010

Gemeente januari maart mei juli september november januari maart Groei/afname jan 2009/mrt 2010 Almelo 2.070 2.120 2.190 2.220 2.240 2.210 2.260 2.300 11,1 Borne 180 180 170 170 180 170 170 190 5,6 Dalfsen 90 100 110 120 120 120 130 130 44,4 Deventer 1.690 1.710 1.760 1.800 1.800 1.800 1.850 1.950 15,4 Dinkelland 80 80 80 80 90 100 100 110 37,5 Enschede 4.710 4.930 5.130 5.290 5.380 5.450 5.580 5.710 21,2 Haaksbergen 200 220 230 230 230 230 230 240 20,0 Hardenberg 460 480 480 480 500 540 590 620 34,8 Hellendoorn 260 280 290 290 290 300 310 330 26,9 Hengelo 1.780 1.810 1.860 1.910 1.920 1.930 1.960 1.980 11,2 Hof van Twente 220 240 250 260 270 260 260 270 22,7 Kampen 500 500 500 510 510 500 510 530 6,0 Losser 190 200 200 210 220 220 240 240 26,3 Oldenzaal 420 440 450 470 470 480 500 510 21,4 Olst-Wijhe 100 100 110 110 110 110 110 100 0,0 Ommen 100 110 110 110 110 110 120 130 30,0 Raalte 240 240 230 230 240 250 260 260 8,3 Rijssen-Holten 200 200 210 220 220 230 250 270 35,0 Staphorst 50 50 50 50 50 50 60 60 20,0 Steenwijkerland 520 520 530 550 530 530 560 570 9,6 Tubbergen 70 70 80 80 80 90 90 90 28,6 Twenterand 250 270 280 290 290 300 310 320 28,0 Wierden 130 140 140 140 140 150 160 160 23,1 Zwartewaterland 90 90 100 100 100 100 110 120 33,3 Zwolle 2.280 2.260 2.290 2.400 2.440 2.470 2.520 2.600 14,0 OVERIJSSEL 16.870 17.340 17.840 18.310 18.520 18.670 19.210 19.780 17,2 Bron: CBS, januari en maart zijn voorlopige cijfers

In Overijsel is in de periode jan 2009 - mrt 2010 het aantal uitkeringen in de bijstand met ruim 17% toegenomen. Alleen in de gemeente Olst-Wijhe is sprake van noch een afname noch een groei. In Borne en Kampen is de groei bescheiden. In Dalfsen, Dinkelland en Hardenberg zijn het aantal uitkeringen het meest toegenomen

Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 8 Faillissementen

Onderstaande gegevens hebben betrekking op het gebied Oost-Nederland* Tabel 6 . Faillissementen in Oost-Nederland en Nederland

Jaar Maand Oost Nederland Nederland Figuur 5 . Ontwikkeling faillissementen in Oost-Nederland en Nederland 2008 jan 48 406 feb 41 363 mrt 41 340 apr 39 455 Nederland mei 32 302 90 Oost Nederland 900 jun 50 428 Oost 80 800 jul 58 457 Nederland aug 46 407 70 700 sep 29 462 Nederland okt 47 455 60 600 nov 69 536 dec 57 548 50 500 2009 jan 55 571 feb 75 634 40 400 mrt 79 751 apr 61 574 30 300 mei 39 531 jun 65 603 20 200 jul 85 696 aug 61 597 10 100 sep 82 610 0 0 okt 61 592 jul jul jan jun jan jun jan okt okt feb feb feb apr apr apr mrt mrt mrt nov

nov 65 632 nov dec sep dec sep mei mei aug aug dec 46 619 2008 2009 2010 2010 jan 55 534 feb 63 589 mrt 69 634 apr 53 494

Bron: Kamer van Koophandel Het aantal faillisementen in Oost-Nederland vormt net als die van Nederland een oplopende reeks met een piek voor Oost-Nederland in juli 2009. Daarna lijkt er een lichte daling op te treden

* Het gaat hier om het Kamergebied Oost-Nederland. Dit gebied bestaat uit Twente, West-Overijssel en de Veluwe.

Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 9 Startende bedrijven Uit de gegevens van de Kamer van Koophandel blijkt dat het aantal starters in Overijssel in 2009 ruim 6.100 bedrijven bedraagt. In 2000 waren dat er nog maar 3.500 De startende bedrijven maken ongeveer 9% uit van het totaal aantal vestigingen. In Enschede, Hengelo en Almelo zijn het aantal starters aanzienlijk toegenomen. Tabel 7 . Aantallen startende bedrijven in Overijssel, 2000 - 2009 Gemeente 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Almelo 242 265 209 187 316 341 378 425 458 436 Borne 79 63 58 71 67 70 102 107 102 105 Dalfsen 61 69 57 58 59 80 69 92 125 99 Deventer 326 372 393 363 385 471 509 564 654 662 Dinkelland 76 87 62 72 75 90 88 122 121 106 Enschede 624 560 572 583 625 715 790 983 1.112 1.096 Haaksbergen 77 64 60 61 91 88 104 107 107 136 Hardenberg 151 155 118 104 147 202 160 257 233 246 Hellendoorn 85 92 82 78 90 108 141 160 151 120 Hengelo 286 285 261 270 319 358 423 510 492 533 Hof van Twente 87 102 93 100 106 131 148 164 187 181 Kampen 144 142 111 107 143 169 169 250 238 246 Losser 84 70 68 75 74 65 82 72 122 119 Oldenzaal 109 94 71 85 130 122 133 159 178 160 Olst-Wijhe 39 50 39 45 53 42 57 105 67 85 Ommen 43 49 30 52 52 61 52 75 88 69 Raalte 82 69 84 61 81 91 108 149 130 134 Rijssen-Holten 108 96 64 93 87 132 143 173 176 170 Staphorst 51 36 35 20 58 47 52 82 66 57 Steenwijkerland 128 125 102 101 147 173 180 217 202 208 Tubbergen 39 53 50 37 46 77 95 101 86 74 Twenterand 84 82 61 64 97 126 130 169 142 122 Wierden 78 67 53 58 67 69 72 91 112 96 Zwartewaterland 53 53 42 35 53 69 65 84 105 90 Zwolle 373 351 265 284 369 451 411 631 685 773 Overijssel 3.509 3.451 3.040 3.064 3.737 4.348 4.661 5.849 6.139 6.123 Arbeidsmarktmonitor Overijssel, pagina 10