<<

fir‡ ga‚efi¤ya nama fir‡j¤nak‡vallabho vijayate fir‡r¤macaritam¤nasa saptama sop¤na (uttarak¤‚Èa) filoka kek‡ka‚Ìh¤bhan‡la◊ suravaravilasadviprap¤d¤bjacihna◊ fiobh¤Èhya◊ p‡tavastra◊ sarasijanayana◊ sarvad¤ suprasannam| p¤‚au n¤r¤cac¤pa◊ kapinikarayuta◊ bandhun¤ sevyam¤na◊ naum‡Èya◊ j¤nak‡fia◊ raghuvaramanifia◊ puËpak¤rÛÈhar¤mam || 1 || kosalendrapadakaÊjamaÊjulau komal¤vajamahefiavanditau| j¤nak‡karasarojal¤litau cintakasya manabh‹„gasaÈginau || 2 || kundaindudaragaurasundaram ambik¤patimabh‡ËÌasiddhidam| k¤ru‚‡kakalakaÊjalocana◊ naumi fia„karamana„gamocanam || 3 ||

do. rah¤ eka dina avadhi kara ati ¤rata pura loga| jahaÁ tahaÁ socahi◊ n¤ri nara k‹sa tana r¤ma biyoga || saguna hohi◊ sundara sakala mana prasanna saba kera| prabhu ¤gavana jan¤va janu nagara ramya cahuÁ phera || kausaly¤di m¤tu saba mana ananda asa hoi| ¤yau prabhu fir‡ anuja juta kahana cahata aba koi || bharata nayana bhuja dacchina pharakata b¤rahi◊ b¤ra| j¤ni saguna mana haraËa ati l¤ge karana bic¤ra || raheu eka dina avadhi adh¤r¤| samujhata mana dukha bhayau ap¤r¤ || k¤rana kavana n¤tha nahim ¤yau| j¤ni kuÌila kidhau◊ mohi bisar¤yau || ahaha dhanya lachimana ba‹abh¤g‡| r¤ma pad¤rabindu anur¤g‡ || kapȧ kuÌila mohi prabhu c‡nh¤| t¤te n¤tha sa„ga nahi◊ l‡nh¤ || jau◊ karan‡ samujhai prabhu mor‡| nahi◊ nist¤ra kalapa sata kor‡ || jana avaguna prabhu m¤na na k¤Û| d‡na bandhu ati m‹dula subh¤Û || mori jiyaÁ bharosa d‹‹ha so‡| milihahi◊ r¤ma saguna subha ho‡ || b‡tem avadhi rahahi jau◊ pr¤n¤| adhama kavana jaga mohi sam¤n¤ ||

do. r¤ma biraha s¤gara mahaÁ bharata magana mana hota| bipra rÛpa dhari pavana suta ¤i gayau janu pota || 1(ka) ||

baiÌhi dekhi kus¤sana ja̤ mukuÌa k‹sa g¤ta| r¤ma r¤ma raghupati japata stravata nayana jalaj¤ta || 1(kha) || dekhata hanÛm¤na ati haraËeu| pulaka g¤ta locana jala baraËeu || mana mahaÁ bahuta bh¤Áti m¤n‡| boleu firavana sudh¤ sama b¤n‡ || j¤su birahaÁ socahu dina r¤t‡| raÌahu nirantara guna gana p¤Át‡ || raghukula sujana sukhad¤t¤| ¤yau kusala muni tr¤t¤ || ripu rana j‡ti sujasa sura g¤vata| s‡t¤ sahita anuja prabhu ¤vata || sunata bacana bisare saba dÛkh¤| t‹Ë¤vanta jimi p¤i piyÛˤ || ko tumha t¤ta kah¤Á te ¤e| mohi parama priya bacana sun¤e || m¤ruta suta mai◊ kapi hanum¤n¤| n¤mu mora sunu k‹p¤nidh¤n¤ || d‡nabandhu raghupati kara ki„kara| sunata bharata bhe‚Ìeu uÌhi s¤dara || milata prema nahi◊ h‹dayaÁ sam¤t¤| nayana stravata jala pulakita g¤t¤ || kapi tava darasa sakala dukha b‡te| mile ¤ju mohi r¤ma pir‡te || b¤ra b¤ra bÛjh‡ kusal¤t¤| to kahuÁ deuÁ k¤ha sunu bhr¤t¤ || ehi sandesa sarisa jaga m¤h‡◊| kari bic¤ra dekheuÁ kachu n¤h‡◊ || n¤hina t¤ta urina mai◊ toh‡| aba prabhu carita sun¤vahu moh‡ || taba hanumanta n¤i pada m¤th¤| kahe sakala raghupati guna g¤th¤ || kahu kapi kabahuÁ k‹p¤la gos¤‡◊| sumirahi◊ mohi d¤sa k‡ n¤‡◊ ||

cha◊. nija d¤sa jyo◊ raghuba◊sabhÛËana kabahuÁ mama sumirana kar yo| suni bharata bacana bin‡ta ati kapi pulakita tana carananhi par yo || raghub‡ra nija mukha j¤su guna gana kahata aga jaga n¤tha jo| k¤he na hoi bin‡ta parama pun‡ta sadaguna sindhu so ||

do. r¤ma pr¤na priya n¤tha tumha bacana mama t¤ta| puni puni milata bharata suni haraËa na h‹dayaÁ sam¤ta || 2(ka) ||

so. bharata carana siru n¤i turita gayau kapi r¤ma pahi◊| kah‡ kusala saba j¤i haraËi caleu prabhu j¤na ca‹hi || 2(kha) ||

haraËi bharata kosalapura ¤e| sam¤c¤ra saba gurahi sun¤e || puni mandira mahaÁ b¤ta jan¤‡| ¤vata nagara kusala raghur¤‡ || sunata sakala janan‡m uÌhi dh¤‡◊| kahi prabhu kusala bharata samujh¤‡ || sam¤c¤ra purab¤sinha p¤e| nara aru n¤ri haraËi saba dh¤e || dadhi durb¤ rocana phÛl¤| nava tulas‡ dala ma„gala mÛl¤ || bhari bhari hema th¤ra bh¤min‡| g¤vata cali◊ sindhu sindhurag¤min‡ || je jaisehi◊ taisehim uÌi dh¤vahi◊| b¤la b‹ddha kahaÁ sa„ga na l¤vahi◊ || eka ekanha kahaÁ bÛjhahi◊ bh¤‡| tumha dekhe day¤la raghur¤‡ || avadhapur‡ prabhu ¤vata j¤n‡| bha‡ sakala sobh¤ kai kh¤n‡ || bahai suh¤vana tribidha sam‡r¤| bhai sarajÛ ati nirmala n‡r¤ ||

do. haraËita gura parijana anuja bhÛsura b‹nda sameta| cale bharata mana prema ati sanmukha k‹p¤niketa || 3(ka) ||

bahutaka ca‹h‡ a̤rinha nirakhahi◊ gagana bim¤na| dekhi madhura sura haraËita karahi◊ suma„gala g¤na || 3(kha) ||

r¤k¤ sasi raghupati pura sindhu dekhi haraˤna| ba‹hayo kol¤hala karata janu n¤ri „ga sam¤na || 3(ga) || ih¤Á bh¤nukula kamala div¤kara| kapinha dekh¤vata nagara manohara || sunu kap‡sa a„gada la„kes¤| p¤vana pur‡ rucira yaha des¤ || jadyapi saba baiku‚Ìha bakh¤n¤| beda pur¤na bidita jagu j¤n¤ || avadhapur‡ sama priya nahi◊ soÛ| yaha prasa„ga j¤nai kou koÛ || janmabhÛmi mama pur‡ suh¤vani| uttara disi baha sarajÛ p¤vani || j¤ majjana te binahi◊ pray¤s¤| mama sam‡pa nara p¤vahi◊ b¤s¤ || ati priya mohi ih¤Á ke b¤s‡| mama dh¤mad¤ pur‡ sukha r¤s‡ || haraËe saba kapi suni prabhu b¤n‡| dhanya avadha jo r¤ma bakh¤n‡ ||

do. ¤vata dekhi loga saba k‹p¤sindhu bhagav¤na| nagara nikaÌa prabhu prereu utareu bhÛmi bim¤na || 4(ka) ||

utari kaheu prabhu puËpakahi tumha kubera pahi◊ j¤hu| prerita r¤ma caleu so haraËu birahu ati t¤hu || 4(kha) ||

¤e bharata sa„ga saba log¤| k‹sa tana fir‡raghub‡ra biyog¤ || b¤madeva basiËÌha munin¤yaka| dekhe prabhu mahi dhari dhanu s¤yaka || dh¤i dhare gura carana saroruha| anuja sahita ati pulaka tanoruha || bhe‚Ìi kusala bÛjh‡ munir¤y¤| hamare◊ kusala tumh¤rihi◊ d¤y¤ || sakala dvijanha mili n¤yau m¤th¤| dhurandhara raghukulan¤th¤ || gahe bharata puni prabhu pada pa„kaja| namata jinhahi sura muni sa„kara aja || pare bhÛmi nahim uÌhata uÌh¤e| bara kari k‹p¤sindhu ura l¤e || sy¤mala g¤ta roma bhae Ìh¤‹he| nava r¤j‡va nayana jala b¤‹he ||

cha◊. r¤j‡va locana stravata jala tana lalita pulak¤vali ban‡| ati prema h‹dayaÁ lag¤i anujahi mile prabhu tribhuana dhan‡ || prabhu milata anujahi soha pahi◊ j¤ti nahim upam¤ kah‡| janu prema aru si„g¤ra tanu dhari mile bara suËam¤ lah‡ || 1 ||

bÛjhata k‹p¤nidhi kusala bharatahi bacana begi na ¤va‡| sunu siv¤ so sukha bacana mana te bhinna j¤na jo p¤va‡ || aba kusala kausalan¤tha ¤rata j¤ni jana darasana diyo| bÛ‹ata biraha b¤r‡sa k‹p¤nidh¤na mohi kara gahi liyo || 2 ||

do. puni prabhu haraËi satruhana bhe‚Ìe h‹dayaÁ lag¤i| lachimana bharata mile taba parama prema dou bh¤i || 5 ||

bharat¤nuja lachimana puni bhe‚Ìe| dusaha biraha sambhava dukha meÌe || s‡t¤ carana bharata siru n¤v¤| anuja sameta parama sukha p¤v¤ || prabhu biloki haraËe purab¤s‡| janita biyoga bipati saba n¤s‡ || prem¤tura saba loga nih¤r‡| kautuka k‡nha k‹p¤la khar¤r‡ || amita rÛpa pragaÌe tehi k¤l¤| jath¤joga mile sabahi k‹p¤l¤ || k‹p¤d‹ËÌi raghub‡ra bilok‡| kie sakala nara n¤ri bisok‡ || chana mahi◊ sabahi mile bhagav¤n¤| um¤ marama yaha k¤huÁ na j¤n¤ || ehi bidhi sabahi sukh‡ kari r¤m¤| ¤ge◊ cale s‡la guna dh¤m¤ || kausaly¤di m¤tu saba dh¤‡| nirakhi baccha janu dhenu lav¤‡ ||

cha◊. janu dhenu b¤laka baccha taji g‹haÁ carana bana parabasa ga‡◊| dina anta pura rukha stravata thana hu„k¤ra kari dh¤vata bha‡ || ati prema saba m¤tu bhė◊ bacana m‹du bahubidhi kahe| gai biËama biyoga tinha haraËa sukha aganita lahe ||

do. bheÌeu tanaya sumitr¤Á r¤ma carana rati j¤ni| r¤mahi milata kaike‡ h‹dayaÁ bahuta sakuc¤ni || 6(ka) ||

lachimana saba m¤tanha mili haraËe ¤siËa p¤i| kaikei kahaÁ puni puni mile mana kara chobhu na j¤i || 6 || s¤sunha sabani mil‡ baideh‡| carananhi l¤gi haraËu ati teh‡ || dehim as‡sa bÛjhi kusal¤t¤| hoi tumh¤ra ahiv¤t¤ || saba raghupati mukha kamala bilokahi◊| ma„gala j¤ni nayana jala rokahi◊ || kanaka th¤ra ¤rati ut¤rahi◊| b¤ra b¤ra prabhu g¤ta nih¤rahi◊ || n¤n¤ bh¤Áti nich¤vari karah‡◊| param¤ haraËa ura bharah‡◊ || kausaly¤ puni puni raghub‡rahi| citavati k‹p¤sindhu ranadh‡rahi || h‹dayaÁ bic¤rati b¤rahi◊ b¤r¤| kavana bh¤Áti la„k¤pati m¤r¤ || ati sukum¤ra jugala mere b¤re| nisicara subhaÌa mah¤bala bh¤re ||

do. lachimana aru s‡t¤ sahita prabhuhi bilokati m¤tu| param¤nanda magana mana puni puni pulakita g¤tu || 7 ||

la„k¤pati kap‡sa nala n‡l¤| j¤mavanta a„gada subhas‡l¤ || hanumad¤di saba b¤nara b‡r¤| dhare manohara manuja sar‡r¤ || bharata saneha s‡la brata nem¤| s¤dara saba baranahim ati prem¤ || dekhi nagarab¤sinha kai r‡t‡| sakala sar¤hahi prabhu pada pr‡t‡ || puni raghupati saba sakh¤ bol¤e| muni pada l¤gahu sakala sikh¤e || gura basiËÌa kulapÛjya ham¤re| inha k‡ k‹p¤Á danuja rana m¤re || e saba sakh¤ sunahu muni mere| bhae samara s¤gara kahaÁ bere || mama hita l¤gi janma inha h¤re| bharatahu te mohi adhika pi¤re || suni prabhu bacana magana saba bhae| nimiËa nimiËa upajata sukha nae ||

do. kausaly¤ ke carananhi puni tinha n¤yau m¤tha || ¤siËa d‡nhe haraËi tumha priya mama jimi raghun¤tha || 8(ka) ||

sumana b‹ËÌi nabha sa„kula bhavana cale sukhakanda| ca‹h‡ a̤rinha dekhahi◊ nagara n¤ri nara b‹nda || 8(kha) ||

kaÊcana kalasa bicitra saÁv¤re| sabahi◊ dhare saji nija nija dv¤re || bandanav¤ra pat¤k¤ ketÛ| sabanhi ban¤e ma„gala hetÛ || b‡th‡◊ sakala sugandha siÊc¤‡| gajamani raci bahu cauka pur¤‡ || n¤n¤ bh¤Áti suma„gala s¤je| haraËi nagara nis¤na bahu b¤je || jahaÁ tahaÁ n¤ri nich¤vara karah‡◊| dehim as‡sa haraËa ura bharah‡◊ || kaÊcana th¤ra ¤rat‡ n¤n¤| jubat‡ saje◊ karahi◊ subha g¤n¤ || karahim ¤rat‡ ¤ratihara ke◊| raghukula kamala bipina dinakara ke◊ || pura sobh¤ sampati kaly¤n¤| nigama seËa s¤rad¤ bakh¤n¤ || teu yaha carita dekhi Ìhagi rahah‡◊| um¤ t¤su guna nara kimi kahah‡◊ ||

do. n¤ri kumudin‡m avadha sara raghupati biraha dinesa| asta bhaeÁ bigasata bha‡◊ nirakhi r¤ma r¤kesa || 9(ka) ||

hohi◊ saguna subha bibidha bidhi b¤jahi◊ gagana nis¤na| pura nara n¤ri san¤tha kari bhavana cale bhagav¤na || 9(kha) || prabhu j¤n‡ kaike‡ laj¤n‡| prathama t¤su g‹ha gae bhav¤n‡ || t¤hi prabodhi bahuta sukha d‡nh¤| puni nija bhavana gavana hari k‡nh¤ || k‹p¤sindhu jaba mandira gae| pura nara n¤ri sukh‡ saba bhae || gura basiËÌa dvija lie bul¤‡| ¤ju sughar‡ sudina samud¤‡ || saba dvija dehu haraËi anus¤sana| r¤macandra baiÌhahi◊ si„gh¤sana || muni basiËÌa ke bacana suh¤e| sunata sakala bipranha ati bh¤e || kahahi◊ bacana m‹du bipra anek¤| jaga abhir¤ma r¤ma abhiËek¤ || aba munibara bilamba nahi◊ k‡je| mah¤r¤ja kahaÁ tilaka kar‡jai ||

do. taba muni kaheu sumantra sana sunata caleu haraˤi| ratha aneka bahu b¤ji gaja turata saÁv¤re j¤i || 10(ka) ||

jahaÁ tahaÁ dh¤vana paÌhai puni ma„gala drabya mag¤i| haraËa sameta basiËÌa pada puni siru n¤yau ¤i || 10(kha) ||

nav¤nhap¤r¤ya‚a ¤Ìhav¤Á vifir¤ma avadhapur‡ ati rucira ban¤‡| devanha sumana b‹ËÌi jhari l¤‡ || r¤ma kah¤ sevakanha bul¤‡| prathama sakhanha anhav¤vahu j¤‡ || sunata bacana jahaÁ tahaÁ jana dh¤e| sugr‡v¤di turata anhav¤e || puni karun¤nidhi bharatu haÁk¤re| nija kara r¤ma ja̤ niru¤re || anhav¤e prabhu t‡niu bh¤‡| bhagata bachala k‹p¤la raghur¤‡ || bharata bh¤gya prabhu komalat¤‡| seËa koÌi sata sakahi◊ na g¤‡ || puni nija ja̤ r¤ma bibar¤e| gura anus¤sana m¤gi nah¤e || kari majjana prabhu bhÛËana s¤je| a„ga ana„ga dekhi sata l¤je ||

do. s¤sunha s¤dara j¤nakihi majjana turata kar¤i| dibya basana bara bhÛËana aÁga aÁga saje ban¤i || 11(ka) ||

r¤ma b¤ma disi sobhati ram¤ rÛpa guna kh¤ni| dekhi m¤tu saba haraˇ◊ janma suphala nija j¤ni || 11(kha) ||

sunu khagesa tehi avasara brahm¤ siva muni b‹nda| ca‹hi bim¤na ¤e saba sura dekhana sukhakanda || 11(ga) ||

prabhu biloki muni mana anur¤g¤| turata dibya si„gh¤sana m¤g¤ || rabi sama teja so barani na j¤‡| baiÌhe r¤ma dvijanha siru n¤‡ || janakasut¤ sameta raghur¤‡| pekhi praharaËe muni samud¤‡ || beda taba dvijanha uc¤re| nabha sura muni jaya jayati puk¤re || prathama tilaka basiËÌa muni k‡nh¤| puni saba bipranha ¤yasu d‡nh¤ || suta biloki haraˇ◊ mahat¤r‡| b¤ra b¤ra ¤rat‡ ut¤r‡ || bipranha d¤na bibidha bidhi d‡nhe| j¤caka sakala aj¤caka k‡nhe || si„gh¤sana para tribhuana s¤‡| dekhi suranha dundubh‡◊ baj¤‡◊ ||

cha◊. nabha dundubh‡◊ b¤jahi◊ bipula gandharba kinnara g¤vah‡◊| n¤cahim apachar¤ b‹nda param¤nanda sura muni p¤vah‡◊ || bharat¤di anuja bibh‡Ëan¤„gada hanumad¤di sameta te| gahe◊ byajana dhanu asi carma sakti bir¤jate || 1 ||

fir‡ sahita dinakara ba◊sa bÛËana k¤ma bahu chabi soha‡| nava ambudhara bara g¤ta ambara p‡ta sura mana ‡ || mukṳ„gad¤di bicitra bhÛËana a„ga a„ganhi prati saje| ambhoja nayana bis¤la ura bhuja dhanya nara nirakhanti je || 2 ||

do. vaha sobh¤ sam¤ja sukha kahata na banai khagesa| baranahi◊ s¤rada seËa firuti so rasa j¤na mahesa || 12(ka) ||

bhinna bhinna astuti kari gae sura nija nija dh¤ma| band‡ beËa beda taba ¤e jahaÁ fir‡r¤ma || 12(kha) ||

prabhu sarbagya k‡nha ati ¤dara k‹p¤nidh¤na| lakheu na k¤hÛÁ marama kachu lage karana guna g¤na || 12(ga) ||

cha◊. jaya saguna nirguna rÛpa anÛpa bhÛpa siromane| dasakandhar¤di praca‚Èa nisicara prabala khala bhuja bala hane || avat¤ra nara sa◊s¤ra bh¤ra bibhaÊji d¤runa dukha dahe| jaya pranatap¤la day¤la prabhu saÊjukta sakti nam¤mahe || 1 ||

tava biËama m¤y¤ basa sur¤sura n¤ga nara aga jaga hare| bhava pantha bhramata amita divasa nisi k¤la karma gunani bhare || je n¤tha kari karun¤ biloke tribidhi dukha te nirbahe| bhava kheda chedana daccha hama kahuÁ raccha r¤ma nam¤mahe || 2 ||

je gy¤na m¤na bimatta tava bhava harani bhakti na ¤dar‡| te p¤i sura durlabha pad¤dapi parata hama dekhata har‡ || bisv¤sa kari saba ¤sa parihari d¤sa tava je hoi rahe| japi n¤ma tava binu firama tarahi◊ bhava n¤tha so samar¤mahe || 3 ||

je carana siva aja pÛjya raja subha parasi munipatin‡ tar‡| nakha nirgat¤ muni bandit¤ treloka p¤vani surasar‡ || dhvaja kulisa a„kusa kaÊja juta bana phirata ka‚Ìaka kina lahe| pada kaÊja dvanda mukunda r¤ma ramesa nitya bhaj¤mahe || 4 ||

abyaktamÛlaman¤di taru tvaca c¤ri nigam¤gama bhane| ËaÌa kandha s¤kh¤ paÊca b‡sa aneka parna sumana ghane || phala jugala bidhi kaÌu madhura beli akeli jehi ¤firita rahe| pallavata phÛlata navala nita sa◊s¤ra biÌapa nam¤mahe || 5 ||

je brahma ajamadvaitamanubhavagamya manapara dhy¤vah‡◊| te kahahuÁ j¤nahuÁ n¤tha hama tava saguna jasa nita g¤vah‡◊ || karun¤yatana prabhu sadagun¤kara deva yaha bara m¤gah‡◊| mana bacana karma bik¤ra taji tava carana hama anur¤gah‡◊ || 6 || do. saba ke dekhata bedanha binat‡ k‡nhi ud¤ra| antardh¤na bhae puni gae brahma ¤g¤ra || 13(ka) ||

bainateya sunu sambhu taba ¤e jahaÁ raghub‡ra| binaya karata gadagada gir¤ pÛrita pulaka sar‡ra || 13(kha) ||

cha◊. jaya r¤ma ram¤ramana◊ samana◊| bhava t¤pa bhay¤kula p¤hi jana◊ || avadhesa suresa ramesa bibho| saran¤gata m¤gata p¤hi prabho || 1 ||

dasas‡sa bin¤sana b‡sa bhuj¤| k‹ta dÛri mah¤ mahi bhÛri ruj¤ || rajan‡cara b‹nda pata„ga rahe| sara p¤vaka teja praca‚Èa dahe || 2 ||

mahi ma‚Èala ma‚Èana c¤rutara◊| dh‹ta s¤yaka c¤pa niËa„ga bara◊ || mada moha mah¤ mamat¤ rajan‡| tama puÊja div¤kara teja an‡ || 3 ||

manaj¤ta kir¤ta nip¤ta kie| m‹ga loga kubhoga sarena hie || hati n¤tha an¤thani p¤hi hare| biËay¤ bana p¤vaÁra bhÛli pare || 4 ||

bahu roga biyoganhi loga hae| bhavada„ghri nir¤dara ke phala e || bhava sindhu ag¤dha pare nara te| pada pa„kaja prema na je karate || 5 ||

ati d‡na mal‡na dukh‡ nitah‡◊| jinha ke pada pa„kaja pr‡ti nah‡◊ || avalamba bhavanta kath¤ jinha ke || priya santa ananta sad¤ tinha ke◊ || 6 ||

nahi◊ r¤ga na lobha na m¤na mad¤ || tinha ke◊ sama baibhava v¤ bipad¤ || ehi te tava sevaka hota mud¤| muni ty¤gata joga bharosa sad¤ || 7 ||

kari prema nirantara nema lieÁ| pada pa„kaja sevata suddha hieÁ || sama m¤ni nir¤dara ¤darah‡| saba santa sukh‡ bicaranti mah‡ || 8 ||

muni m¤nasa pa„kaja bh‹„ga bhaje| raghub‡ra mah¤ ranadh‡ra aje || tava n¤ma jap¤mi nam¤mi har‡| bhava roga mah¤gada m¤na ar‡ || 9 ||

guna s‡la k‹p¤ param¤yatana◊| pranam¤mi nirantara fir‡ramana◊ || raghunanda nikandaya dvandvaghana◊| mahip¤la bilokaya d‡na jana◊ || 10 ||

do. b¤ra b¤ra bara m¤gauÁ haraËi dehu fir‡ra„ga| pada saroja anap¤yan‡ bhagati sad¤ satasa„ga || 14(ka) ||

barani um¤pati r¤ma guna haraËi gae kail¤sa| taba prabhu kapinha div¤e saba bidhi sukhaprada b¤sa || 14(kha) ||

sunu khagapati yaha kath¤ p¤van‡| tribidha t¤pa bhava bhaya d¤van‡ || mah¤r¤ja kara subha abhiËek¤| sunata lahahi◊ nara birati bibek¤ || je sak¤ma nara sunahi◊ je g¤vahi◊| sukha sampati n¤n¤ bidhi p¤vahi◊ || sura durlabha sukha kari jaga m¤h‡◊| antak¤la raghupati pura j¤h‡◊ || sunahi◊ bimukta birata aru biËa‡| lahahi◊ bhagati gati sampati na‡ || khagapati r¤ma kath¤ mai◊ baran‡| svamati bil¤sa tr¤sa dukha haran‡ || birati bibeka bhagati d‹‹ha karan‡| moha nad‡ kahaÁ sundara taran‡ || nita nava ma„gala kausalapur‡| haraËita rahahi◊ loga saba kur‡ || nita nai pr‡ti r¤ma pada pa„kaja| sabake◊ jinhahi namata siva muni aja || ma„gana bahu prak¤ra pahir¤e| dvijanha d¤na n¤n¤ bidhi p¤e ||

do. brahm¤nanda magana kapi saba ke◊ prabhu pada pr‡ti| j¤ta na j¤ne divasa tinha gae m¤sa ËaÌa b‡ti || 15 || bisare g‹ha sapanehuÁ sudhi n¤h‡◊| jimi paradroha santa mana m¤h‡ || taba raghupati saba sakh¤ bol¤e| ¤i sabanhi s¤dara siru n¤e || parama pr‡ti sam‡pa baiÌh¤re| bhagata sukhada m‹du bacana uc¤re || tumha ati k‡nha mori sevak¤‡| mukha para kehi bidhi karau◊ ba‹¤‡ || t¤te mohi tumha ati priya l¤ge| mama hita l¤gi bhavana sukha ty¤ge || anuja r¤ja sampati baideh‡| deha geha pariv¤ra saneh‡ || saba mama priya nahi◊ tumhahi sam¤n¤| m‹Ë¤ na kahauÁ mora yaha b¤n¤ || saba ke priya sevaka yaha n‡t‡| morem adhika d¤sa para pr‡t‡ ||

do. aba g‹ha j¤hu sakh¤ saba bhajehu mohi d‹‹ha nema| sad¤ sarbagata sarbahita j¤ni karehu ati prema || 16 ||

suni prabhu bacana magana saba bhae| ko hama kah¤Á bisari tana gae || ekaÌaka rahe jori kara ¤ge| sakahi◊ na kachu kahi ati anur¤ge || parama prema tinha kara prabhu dekh¤| kah¤ bibidha bidhi gy¤na biseˤ || prabhu sanmukha kachu kahana na p¤rahi◊| puni puni carana saroja nih¤rahi◊ || taba prabhu bhÛËana basana mag¤e| n¤n¤ ra„ga anÛpa suh¤e || sugr‡vahi prathamahi◊ pahir¤e| basana bharata nija h¤tha ban¤e || prabhu prerita lachimana pahir¤e| la„k¤pati raghupati mana bh¤e || a„gada baiÌha rah¤ nahi◊ Èol¤| pr‡ti dekhi prabhu t¤hi na bol¤ ||

do. j¤mavanta n‡l¤di saba pahir¤e raghun¤tha| hiyaÁ dhari r¤ma rÛpa saba cale n¤i pada m¤tha || 17(ka) ||

taba a„gada uÌhi n¤i siru sajala nayana kara jori| ati bin‡ta boleu bacana manahuÁ prema rasa bori || 17(kha) ||

sunu sarbagya k‹p¤ sukha sindho| d‡na day¤kara ¤rata bandho || marat‡ bera n¤tha mohi b¤l‡| gayau tumh¤rehi koÊche◊ gh¤l‡ || asarana sarana biradu sambh¤r‡| mohi jani tajahu bhagata hitak¤r‡ || more◊ tumha prabhu gura pitu m¤t¤| j¤uÁ kah¤Á taji pada jalaj¤t¤ || tumhahi bic¤ri kahahu naran¤h¤| prabhu taji bhavana k¤ja mama k¤h¤ || b¤laka gy¤na buddhi bala h‡n¤| r¤khahu sarana n¤tha jana d‡n¤ || n‡ci Ìahala g‹ha kai saba karihauÁ| pada pa„kaja biloki bhava tarihauÁ || asa kahi carana pareu prabhu p¤h‡| aba jani n¤tha kahahu g‹ha j¤h‡ ||

do. a„gada bacana bin‡ta suni raghupati karun¤ s‡◊va| prabhu uÌh¤i ura l¤yau sajala nayana r¤j‡va || 18(ka) ||

nija ura m¤la basana mani b¤litanaya pahir¤i| bid¤ k‡nhi bhagav¤na taba bahu prak¤ra samujh¤i || 18(kha) || bharata anuja saumitra samet¤| paÌhavana cale bhagata k‹ta cet¤ || a„gada h‹dayaÁ prema nahi◊ thor¤| phiri phiri citava r¤ma k‡m or¤ || b¤ra b¤ra kara da‚Èa pran¤m¤| mana asa rahana kahahi◊ mohi r¤m¤ || r¤ma bilokani bolani calan‡| sumiri sumiri socata haÁsi milan‡ || prabhu rukha dekhi binaya bahu bh¤Ë‡| caleu h‹dayaÁ pada pa„kaja r¤kh‡ || ati ¤dara saba kapi pahuÁc¤e| bh¤inha sahita bharata puni ¤e || taba sugr‡va carana gahi n¤n¤| bh¤Áti binaya k‡nhe hanum¤n¤ || dina dasa kari raghupati pada sev¤| puni tava carana dekhihauÁ dev¤ || punya puÊja tumha pavanakum¤r¤| sevahu j¤i k‹p¤ ¤g¤r¤ || asa kahi kapi saba cale turant¤| a„gada kahai sunahu hanumant¤ ||

do. kahehu da‚Èavata prabhu sai◊ tumhahi kahauÁ kara jori| b¤ra b¤ra raghun¤yakahi surati kar¤ehu mori || 19(ka) ||

asa kahi caleu b¤lisuta phiri ¤yau hanumanta| t¤su pr‡ti prabhu sana kahi magana bhae bhagavanta || 9(kha) ||

kulisahu c¤hi kaÌhora ati komala kusumahu c¤hi| khagesa r¤ma kara samujhi parai kahu k¤hi || 19(ga) || puni k‹p¤la liyo boli niˤd¤| d‡nhe bhÛËana basana pras¤d¤ || j¤hu bhavana mama sumirana karehÛ| mana krama bacana dharma anusarehÛ || tumha mama sakh¤ bharata sama bhr¤t¤| sad¤ rahehu pura ¤vata j¤t¤ || bacana sunata upaj¤ sukha bh¤r‡| pareu carana bhari locana b¤r‡ || carana nalina ura dhari g‹ha ¤v¤| prabhu subh¤u parijananhi sun¤v¤ || raghupati carita dekhi purab¤s‡| puni puni kahahi◊ dhanya sukhar¤s‡ || r¤ma r¤ja bai‚Ìhe◊ trelok¤| haraËita bhae gae saba sok¤ || bayaru na kara k¤hÛ sana ko‡| r¤ma prat¤pa biËamat¤ kho‡ ||

do. baran¤firama nija nija dharama banirata beda patha loga| calahi◊ sad¤ p¤vahi◊ sukhahi nahi◊ bhaya soka na roga || 20 ||

daihika daivika bhautika t¤p¤| r¤ma r¤ja nahi◊ k¤huhi by¤p¤ || saba nara karahi◊ paraspara pr‡t‡| calahi◊ svadharma nirata firuti n‡t‡ || c¤riu carana dharma jaga m¤h‡◊| pÛri rah¤ sapanehuÁ agha n¤h‡◊ || r¤ma bhagati rata nara aru n¤r‡| sakala parama gati ke adhik¤r‡ || alpam‹tyu nahi◊ kavaniu p‡r¤| saba sundara saba biruja sar‡r¤ || nahi◊ daridra kou dukh‡ na d‡n¤| nahi◊ kou abudha na lacchana h‡n¤ || saba nirdambha dharmarata pun‡| nara aru n¤ri catura saba gun‡ || saba gunagya pa‚Èita saba gy¤n‡| saba k‹tagya nahi◊ kapaÌa say¤n‡ ||

do. r¤ma r¤ja nabhagesa sunu sacar¤cara jaga m¤hi◊ || k¤la karma subh¤va guna k‹ta dukha k¤huhi n¤hi◊ || 21 || bhÛmi sapta s¤gara mekhal¤| eka bhÛpa raghupati kosal¤ || bhuana aneka roma prati j¤sÛ| yaha prabhut¤ kachu bahuta na t¤sÛ || so mahim¤ samujhata prabhu ker‡| yaha baranata h‡nat¤ ghaner‡ || sou mahim¤ khagesa jinha j¤n‡| phir‡ ehi◊ carita tinhahuÁ rati m¤n‡ || sou j¤ne kara phala yaha l‡l¤| kahahi◊ mah¤ munibara damas‡l¤ || r¤ma r¤ja kara sukha sampad¤| barani na sakai phan‡sa s¤rad¤ || saba ud¤ra saba para upak¤r‡| bipra carana sevaka nara n¤r‡ || ekan¤ri brata rata saba jh¤r‡| te mana baca krama pati hitak¤r‡ ||

do. da‚Èa jatinha kara bheda jahaÁ nartaka n‹tya sam¤ja| j‡tahu manahi sunia asa r¤macandra ke◊ r¤ja || 22 || phÛlahi◊ pharahi◊ sad¤ taru k¤nana| rahahi eka saÁga gaja paÊc¤nana || khaga m‹ga sahaja bayaru bisar¤‡| sabanhi paraspara pr‡ti ba‹h¤‡ || kÛjahi◊ khaga m‹ga n¤n¤ b‹nd¤| abhaya carahi◊ bana karahim anand¤ || s‡tala surabhi pavana baha mand¤| gÛÊjata ali lai cali makarand¤ || lat¤ biÌapa m¤ge◊ madhu cavah‡◊| manabh¤vato dhenu paya stravah‡◊ || sasi sampanna sad¤ raha dharan‡| tret¤Á bhai k‹tajuga kai karan‡ || pragȧ◊ girinha bibidha mani kh¤n‡| jagad¤tam¤ bhÛpa jaga j¤n‡ || sarit¤ sakala bahahi◊ bara b¤r‡| s‡tala amala sv¤da sukhak¤r‡ || s¤gara nija maraj¤d¤Á rahah‡◊| Ȥrahi◊ ratna taÌanhi nara lahah‡◊ || sarasija sa„kula sakala ta‹¤g¤| ati prasanna dasa dis¤ bibh¤g¤ ||

do. bidhu mahi pÛra mayÛkhanhi rabi tapa jetanehi k¤ja| m¤ge◊ b¤rida dehi◊ jala r¤macandra ke r¤ja || 23 || koÌinha b¤jimedha prabhu k‡nhe| d¤na aneka dvijanha kahaÁ d‡nhe || firuti patha p¤laka dharma dhurandhara| gun¤t‡ta aru bhoga purandara || pati anukÛla sad¤ raha s‡t¤| sobh¤ kh¤ni sus‡la bin‡t¤ || j¤nati k‹p¤sindhu prabhut¤‡| sevati carana kamala mana l¤‡ || jadyapi g‹haÁ sevaka sevakin‡| bipula sad¤ sev¤ bidhi gun‡ || nija kara g‹ha paricaraj¤ kara‡| r¤macandra ¤yasu anusara‡ || jehi bidhi k‹p¤sindhu sukha m¤nai| soi kara fir‡ sev¤ bidhi j¤nai || kausaly¤di s¤su g‹ha m¤h‡◊| sevai sabanhi m¤na mada n¤h‡◊ || um¤ ram¤ brahm¤di bandit¤| jagadamb¤ santatamanindit¤ ||

do. j¤su k‹p¤ ka̤cchu sura c¤hata citava na soi| r¤ma pad¤rabinda rati karati subh¤vahi khoi || 24 || sevahi◊ s¤nakÛla saba bh¤‡| r¤ma carana rati ati adhik¤‡ || prabhu mukha kamala bilokata rahah‡◊| kabahuÁ k‹p¤la hamahi kachu kahah‡◊ || r¤ma karahi◊ bhr¤tanha para pr‡t‡| n¤n¤ bh¤Áti sikh¤vahi◊ n‡t‡ || haraËita rahahi◊ nagara ke log¤| karahi◊ sakala sura durlabha ¤ || ahanisi bidhihi man¤vata rahah‡◊| fir‡raghub‡ra carana rati cahah‡◊ || dui suta sundara s‡t¤Á j¤e| lava kusa beda pur¤nanha g¤e || dou bija‡ bina‡ guna mandira| hari pratibimba manahuÁ ati sundara || dui dui suta saba bhr¤tanha kere| bhae rÛpa guna s‡la ghanere ||

do. gy¤na gir¤ got‡ta aja m¤y¤ mana guna p¤ra| soi saccid¤nanda ghana kara nara carita ud¤ra || 25 ||

pr¤tak¤la saraÛ kari majjana| baiÌhahi◊ sabh¤Á sa„ga dvija sajjana || beda pur¤na basiËÌa bakh¤nahi◊| sunahi◊ r¤ma jadyapi saba j¤nahi◊ || anujanha saÊjuta bhojana karah‡◊| dekhi sakala janan‡◊ sukha bharah‡◊ || bharata satruhana donau bh¤‡| sahita pavanasuta upabana j¤‡ || bÛjhahi◊ baiÌhi r¤ma guna g¤h¤| kaha hanum¤na sumati avag¤h¤ || sunata bimala guna ati sukha p¤vahi◊| bahuri bahuri kari binaya kah¤vahi◊ || saba ke◊ g‹ha g‹ha hohi◊ pur¤n¤| r¤macarita p¤vana bidhi n¤n¤ || nara aru n¤ri r¤ma guna g¤nahi◊| karahi◊ divasa nisi j¤ta na j¤nahi◊ ||

do. avadhapur‡ b¤sinha kara sukha sampad¤ sam¤ja| sahasa seËa nahi◊ kahi sakahi◊ jahaÁ n‹pa r¤ma bir¤ja || 26 ||

n¤rad¤di sanak¤di mun‡s¤| darasana l¤gi kosal¤dh‡s¤ || dina prati sakala ajodhy¤ ¤vahi◊| dekhi nagaru bir¤gu bisar¤vahi◊ || j¤tarÛpa mani racita a̤r‡◊| n¤n¤ ra„ga rucira gaca Èh¤r‡◊ || pura cahuÁ p¤sa koÌa ati sundara| race kaÁgÛr¤ ra„ga ra„ga bara || nava graha nikara an‡ka ban¤‡| janu gher‡ amar¤vati ¤‡ || mahi bahu ra„ga racita gaca k¤Ác¤| jo biloki munibara mana n¤c¤ || dhavala dh¤ma Ûpara nabha cumbata| kalasa manahuÁ rabi sasi duti nindata || bahu mani racita jharokh¤ bhr¤jahi◊| g‹ha g‹ha prati mani d‡pa bir¤jahi◊ ||

cha◊. mani d‡pa r¤jahi◊ bhavana bhr¤jahi◊ dehar‡◊ bidruma rac‡| mani khambha bh‡ti biraÊci birac‡ kanaka mani marakata khac‡ || sundara manohara mandir¤yata ajira rucira phaÌika race| prati dv¤ra dv¤ra kap¤Ìa puraÌa ban¤i bahu bajranhi khace ||

do. c¤ru citras¤l¤ g‹ha g‹ha prati likhe ban¤i| r¤ma carita je nirakha muni te mana lehi◊ cor¤i || 27 || sumana b¤Ìik¤ sabahi◊ lag¤‡| bibidha bh¤Áti kari jatana ban¤‡ || lat¤ lalita bahu j¤ti suh¤‡| phÛlahi◊ sad¤ ba◊sata ki n¤‡ || guÊjata madhukara mukhara manohara| m¤ruta tribidha sad¤ baha sundara || n¤n¤ khaga b¤lakanhi ji¤e| bolata madhura u‹¤ta suh¤e || mora ha◊sa s¤rasa p¤r¤vata| bhavanani para sobh¤ ati p¤vata || jahaÁ tahaÁ dekhahi◊ nija parich¤h‡◊| bahu bidhi kÛjahi◊ n‹tya kar¤h‡◊ || suka s¤rik¤ pa‹h¤vahi◊ b¤laka| kahahu r¤ma raghupati janap¤laka || r¤ja du¤ra sakala bidhi c¤rÛ| b‡th‡◊ cauhaÌa rÛcira baj¤rÛ ||

cha◊. b¤j¤ra rucira na banai baranata bastu binu gatha p¤ie| jahaÁ bhÛpa ram¤niv¤sa tahaÁ k‡ sampad¤ kimi g¤ie || baiÌhe baj¤ja sar¤pha banika aneka manahuÁ kubera te| saba sukh‡ saba saccarita sundara n¤ri nara sisu jaraÌha je ||

do. uttara disi sarajÛ baha nirmala jala gambh‡ra| b¤Ádhe gh¤Ìa manohara svalpa pa„ka nahi◊ t‡ra || 28 || dÛri phar¤ka rucira so gh¤Ì¤| jahaÁ jala piahi◊ b¤ji gaja Ìh¤Ì¤ || panighaÌa parama manohara n¤n¤| tah¤Á na puruËa karahim asn¤n¤ || r¤jagh¤Ìa saba bidhi sundara bara| majjahi◊ tah¤Á barana c¤riu nara || t‡ra t‡ra devanha ke mandira| cahuÁ disi tinha ke upabana sundara || kahuÁ kahuÁ sarit¤ t‡ra ud¤s‡| basahi◊ gy¤na rata muni sanny¤s‡ || t‡ra t‡ra tulasik¤ suh¤‡| b‹nda b‹nda bahu muninha lag¤‡ || pura sobh¤ kachu barani na j¤‡| b¤hera nagara parama rucir¤‡ || dekhata pur‡ akhila agha bh¤g¤| bana upabana b¤pik¤ ta‹¤g¤ ||

cha◊. b¤p‡◊ ta‹¤ga anÛpa kÛpa manohar¤yata sohah‡◊| sop¤na sundara n‡ra nirmala dekhi sura muni mohah‡◊ || bahu ra„ga kaÊja aneka khaga kÛjahi◊ madhupa guÊj¤rah‡◊| ¤r¤ma ramya pik¤di khaga rava janu pathika ha„k¤rah‡◊ ||

do. ram¤n¤tha jahaÁ r¤j¤ so pura barani ki j¤i| anim¤dika sukha sampad¤ rah‡m avadha saba ch¤i || 29 || jahaÁ tahaÁ nara raghupati guna g¤vahi◊| baiÌhi parasapara ihai sikh¤vahi◊ || bhajahu pranata pratip¤laka r¤mahi| sobh¤ s‡la rÛpa guna dh¤mahi || jalaja bilocana sy¤mala g¤tahi| palaka nayana iva sevaka tr¤tahi || dh‹ta sara rucira c¤pa tÛn‡rahi| santa kaÊja bana rabi ranadh‡rahi || k¤la kar¤la by¤la khagar¤jahi| namata r¤ma ak¤ma mamat¤ jahi || lobha moha m‹gajÛtha kir¤tahi| manasija kari hari jana sukhad¤tahi || sa◊saya soka nibi‹a tama bh¤nuhi| danuja gahana ghana dahana k‹s¤nuhi || janakasut¤ sameta raghub‡rahi| kasa na bhajahu bhaÊjana bhava bh‡rahi || bahu b¤san¤ masaka hima r¤sihi| sad¤ ekarasa aja abin¤sihi || muni raÊjana bhaÊjana mahi bh¤rahi| tulasid¤sa ke prabhuhi ud¤rahi ||

do. ehi bidhi nagara n¤ri nara karahi◊ r¤ma guna g¤na| s¤nukÛla saba para rahahi◊ santata k‹p¤nidh¤na || 30 || jaba te r¤ma prat¤pa khages¤| udita bhayau ati prabala dines¤ || pÛri prak¤sa raheu tihuÁ lok¤| bahutenha sukha bahutana mana sok¤ || jinhahi soka te kahauÁ bakh¤n‡| prathama abidy¤ nis¤ nas¤n‡ || agha ulÛka jahaÁ tah¤Á luk¤ne| k¤ma krodha kairava sakuc¤ne || bibidha karma guna k¤la subh¤Û| e cakora sukha lahahi◊ na k¤Û || matsara m¤na moha mada cor¤| inha kara hunara na kavanihuÁ or¤ || dharama ta‹¤ga gy¤na bigy¤n¤| e pa„kaja bikase bidhi n¤n¤ || sukha santoËa bir¤ga bibek¤| bigata soka e koka anek¤ ||

do. yaha prat¤pa rabi j¤kem ura jaba karai prak¤sa| pachile b¤‹hahi◊ prathama je kahe te p¤vahi◊ n¤sa || 31 || bhr¤tanha sahita r¤mu eka b¤r¤| sa„ga parama priya pavanakum¤r¤ || sundara upabana dekhana gae| saba taru kusumita pallava nae || j¤ni sanak¤dika ¤e| teja puÊja guna s‡la suh¤e || brahm¤nanda sad¤ layal‡n¤| dekhata b¤laka bahuk¤l‡n¤ || rÛpa dhare◊ janu c¤riu bed¤| samadaras‡ muni bigata bibhed¤ || ¤s¤ basana byasana yaha tinhah‡◊| raghupati carita hoi tahaÁ sunah‡◊ || tah¤Á rahe sanak¤di bhav¤n‡| jahaÁ ghaÌasambhava munibara gy¤n‡ || r¤ma kath¤ munibara bahu baran‡| gy¤na joni p¤vaka jimi aran‡ ||

do. dekhi r¤ma muni ¤vata haraËi da‚Èavata k‡nha| sv¤gata pÛÁchi p‡ta paÌa prabhu baiÌhana kahaÁ d‡nha || 32 ||

k‡nha da‚Èavata t‡niuÁ bh¤‡| sahita pavanasuta sukha adhik¤‡ || muni raghupati chabi atula bilok‡| bhae magana mana sake na rok‡ || sy¤mala g¤ta saroruha locana| sundarat¤ mandira bhava mocana || ekaÌaka rahe nimeËa na l¤vahi◊| prabhu kara jore◊ s‡sa nav¤vahi◊ || tinha kai das¤ dekhi raghub‡r¤| stravata nayana jala pulaka sar‡r¤ || kara gahi prabhu munibara baiÌh¤re| parama manohara bacana uc¤re || ¤ju dhanya mai◊ sunahu mun‡s¤| tumhare◊ darasa j¤him agha kh‡s¤ || ba‹e bh¤ga p¤iba satasa„g¤| binahi◊ pray¤sa hohi◊ bhava bha„g¤ ||

do. santa sa„ga apabarga kara k¤m‡ bhava kara pantha| kahahi santa kabi kobida firuti pur¤na sadagrantha || 33 || suni prabhu bacana haraËi muni c¤r‡| pulakita tana astuti anus¤r‡ || jaya bhagavanta ananta an¤| anagha aneka eka karun¤maya || jaya nirguna jaya jaya guna s¤gara| sukha mandira sundara ati n¤gara || jaya indir¤ ramana jaya bhÛdhara| anupama aja an¤di sobh¤kara || gy¤na nidh¤na am¤na m¤naprada| p¤vana sujasa pur¤na beda bada || tagya k‹tagya agyat¤ bhaÊjana| n¤ma aneka an¤ma niraÊjana || sarba sarbagata sarba ur¤laya| basasi sad¤ hama kahuÁ parip¤laya || dvanda bipati bhava phanda bibhaÊjaya| hradi basi r¤ma k¤ma mada gaÊjaya ||

do. param¤nanda k‹p¤yatana mana paripÛrana k¤ma| prema bhagati anap¤yan‡ dehu hamahi fir‡r¤ma || 34 || dehu bhagati raghupati ati p¤vani| tribidha t¤pa bhava d¤pa nas¤vani || pranata k¤ma suradhenu kalapataru| hoi prasanna d‡jai prabhu yaha baru || bhava b¤ridhi kumbhaja raghun¤yaka| sevata sulabha sakala sukha d¤yaka || mana sambhava d¤runa dukha d¤raya| d‡nabandhu samat¤ bist¤raya || ¤sa tr¤sa iriˤdi niv¤raka| binaya bibeka birati bist¤raka || bhÛpa mauli mana ma‚Èana dharan‡| dehi bhagati sa◊s‹ti sari taran‡ || muni mana m¤nasa ha◊sa nirantara| carana kamala bandita aja sa„kara || raghukula ketu setu firuti racchaka| k¤la karama subh¤u guna bhacchaka || t¤rana tarana harana saba dÛËana| tulasid¤sa prabhu tribhuvana bhÛËana ||

do. b¤ra b¤ra astuti kari prema sahita siru n¤i| brahma bhavana sanak¤di ge ati abh‡ËÌa bara p¤i || 35 || sanak¤dika bidhi loka sidh¤e| bhr¤tanha r¤ma carana siru n¤e || pÛchata prabhuhi sakala sakuc¤h‡◊| citavahi◊ saba m¤rutasuta p¤h‡◊ || suni cahahi◊ prabhu mukha kai b¤n‡| jo suni hoi sakala bhrama h¤n‡ || antaraj¤m‡ prabhu sabha j¤n¤| bÛjhata kahahu k¤ha hanum¤n¤ || jori p¤ni kaha taba hanumant¤| sunahu d‡naday¤la bhagavant¤ || n¤tha bharata kachu pÛÁchana cahah‡◊| prasna karata mana sakucata ahah‡◊ || tumha j¤nahu kapi mora subh¤Û| bharatahi mohi kachu antara k¤Û || suni prabhu bacana bharata gahe caran¤| sunahu n¤tha pranat¤rati haran¤ ||

do. n¤tha na mohi sandeha kachu sapanehuÁ soka na moha| kevala k‹p¤ tumh¤rihi k‹p¤nanda sandoha || 36 || karauÁ k‹p¤nidhi eka ÈhiÌh¤‡| mai◊ sevaka tumha jana sukhad¤‡ || santanha kai mahim¤ raghur¤‡| bahu bidhi beda pur¤nanha g¤‡ || fir‡mukha tumha puni k‡nhi ba‹¤‡| tinha para prabhuhi pr‡ti adhik¤‡ || sun¤ cahauÁ prabhu tinha kara lacchana| k‹p¤sindhu guna gy¤na bicacchana || santa asanta bheda bilag¤‡| pranatap¤la mohi kahahu bujh¤‡ || santanha ke lacchana sunu bhr¤t¤| aganita firuti pur¤na bikhy¤t¤ || santa asantanhi kai asi karan‡| jimi kuÌh¤ra candana ¤caran‡ || k¤Ìai parasu malaya sunu bh¤‡| nija guna dei sugandha bas¤‡ ||

do. t¤te sura s‡sanha ca‹hata jaga ballabha fir‡kha‚Èa| anala d¤hi p‡Ìata ghanahi◊ parasu badana yaha da‚Èa || 37 ||

biËaya alampaÌa s‡la gun¤kara| para dukha dukha sukha sukha dekhe para || sama abhÛtaripu bimada bir¤g‡| lobh¤maraËa haraËa bhaya ty¤g‡ || komalacita d‡nanha para d¤y¤| mana baca krama mama bhagati am¤y¤ || sabahi m¤naprada ¤pu am¤n‡| bharata pr¤na sama mama te pr¤n‡ || bigata k¤ma mama n¤ma par¤| s¤nti birati binat‡ mudit¤yana || s‡talat¤ saralat¤ mayatr‡| dvija pada pr‡ti dharma janayatr‡ || e saba lacchana basahi◊ j¤su ura| j¤nehu t¤ta santa santata phura || sama dama n‡ti nahi◊ Èolahi◊| paruËa bacana kabahÛÁ nahi◊ bolahi◊ ||

do. nind¤ astuti ubhaya sama mamat¤ mama pada kaÊja| te sajjana mama pr¤napriya guna mandira sukha puÊja || 38 || sanahu asantanha kera subh¤Û| bhÛlehuÁ sa„gati karia na k¤Û || tinha kara sa„ga sad¤ dukhad¤‡| jimi kalapahi gh¤lai harah¤‡ || khalanha h‹dayaÁ ati t¤pa biseˇ| jarahi◊ sad¤ para sampati dekh‡ || jahaÁ kahuÁ nind¤ sunahi◊ par¤‡| haraËahi◊ manahuÁ par‡ nidhi p¤‡ || k¤ma krodha mada lobha par¤yana| nirdaya kapȧ kuÌila mal¤yana || bayaru ak¤rana saba k¤hÛ so◊| jo kara hita anahita t¤hÛ so◊ || jhÛÌhai len¤ jhÛÌhai den¤| jhÛÌhai bhojana jhÛÌha caben¤ || bolahi◊ madhura bacana jimi mor¤| kh¤i mah¤ ati h‹daya kaÌhor¤ ||

do. para droh‡ para d¤ra rata para dhana para apab¤da| te nara p¤Ávara p¤pamaya deha dhare◊ manuj¤da || 39 || lobhai o‹hana lobhai Ȥsana| sistrodara para jamapura tr¤sa na || k¤hÛ k‡ jau◊ sunahi◊ ba‹¤‡| sv¤sa lehi◊ janu jÛ‹‡ ¤‡ || jaba k¤hÛ kai dekhahi◊ bipat‡| sukh‡ bhae m¤nahuÁ jaga n‹pat‡ || sv¤ratha rata pariv¤ra birodh‡| lampaÌa k¤ma lobha ati krodh‡ || m¤tu pit¤ gura bipra na m¤nahi◊| ¤pu gae aru gh¤lahim ¤nahi◊ || karahi◊ moha basa droha par¤v¤| santa sa„ga hari kath¤ na bh¤v¤ || avaguna sindhu mandamati k¤m‡| beda bidÛËaka paradhana sv¤m‡ || bipra droha para droha biseˤ| dambha kapaÌa jiyaÁ dhare◊ subeˤ ||

do. aise adhama manuja khala k‹tajuga tret¤ n¤hi◊| dv¤para kachuka b‹nda bahu hoihahi◊ kalijuga m¤hi◊ || 40 || para hita sarisa dharma nahi◊ bh¤‡| para p‡‹¤ sama nahim adham¤‡ || nirnaya sakala pur¤na beda kara| kaheuÁ t¤ta j¤nahi◊ kobida nara || nara sar‡ra dhari je para p‡r¤| karahi◊ te sahahi◊ mah¤ bhava bh‡r¤ || karahi◊ moha basa nara agha n¤n¤| sv¤ratha rata paraloka nas¤n¤ || k¤larÛpa tinha kahaÁ mai◊ bhr¤t¤| subha aru asubha karma phala d¤t¤ || asa bic¤ri je parama say¤ne| bhajahi◊ mohi sa◊s‹ta dukha j¤ne || ty¤gahi◊ karma subh¤subha d¤yaka| bhajahi◊ mohi sura nara muni n¤yaka || santa asantanha ke guna bh¤Ëe| te na parahi◊ bhava jinha lakhi r¤khe ||

do. sunahu t¤ta m¤y¤ k‹ta guna aru doËa aneka| guna yaha ubhaya na dekhiahi◊ dekhia so abibeka || 41 ||

fir‡mukha bacana sunata saba bh¤‡| haraËe prema na h‹dayaÁ sam¤‡ || karahi◊ binaya ati b¤rahi◊ b¤r¤| hanÛm¤na hiyaÁ haraËa ap¤r¤ || puni raghupati nija mandira gae| ehi bidhi carita karata nita nae || b¤ra b¤ra n¤rada muni ¤vahi◊| carita pun‡ta r¤ma ke g¤vahi◊ || nita nava carana dekhi muni j¤h‡◊| brahmaloka saba kath¤ kah¤h‡◊ || suni biraÊci atisaya sukha m¤nahi◊| puni puni t¤ta karahu guna g¤nahi◊ || sanak¤dika n¤radahi sar¤hahi◊| jadyapi brahma nirata muni ¤hahi◊ || suni guna g¤na sam¤dhi bis¤r‡ || s¤dara sunahi◊ parama adhik¤r‡ ||

do. j‡vanamukta brahmapara carita sunahi◊ taji dhy¤na| je hari kath¤Á na karahi◊ rati tinha ke hiya p¤Ë¤na || 42 || eka b¤ra raghun¤tha bol¤e| gura dvija purab¤s‡ saba ¤e || baiÌhe gura muni aru dvija sajjana| bole bacana bhagata bhava bhaÊjana || sanahu sakala purajana mama b¤n‡| kahauÁ na kachu mamat¤ ura ¤n‡ || nahim an‡ti nahi◊ kachu prabhut¤‡| sunahu karahu jo tumhahi soh¤‡ || soi sevaka priyatama mama so‡| mama anus¤sana m¤nai jo‡ || jaum an‡ti kachu bh¤Ëau◊ bh¤‡| tau◊ mohi barajahu bhaya bisar¤‡ || ba‹e◊ bh¤ga m¤nuËa tanu p¤v¤| sura durlabha saba granthinha g¤v¤ || s¤dhana dh¤ma moccha kara dv¤r¤| p¤i na jehi◊ paraloka saÁv¤r¤ ||

do. so paratra dukha p¤vai sira dhuni dhuni pachit¤i| k¤lahi karmahi ‡svarahi mithy¤ doËa lag¤i || 43 || ehi tana kara phala biËaya na bh¤‡| svargau svalpa anta dukhad¤‡ || nara tanu p¤i biËayaÁ mana deh‡◊| palaÌi sudh¤ te saÌha biËa leh‡◊ || t¤hi kabahuÁ bhala kahai na ko‡| guÊj¤ grahai parasa mani kho‡ || ¤kara c¤ri laccha caur¤s‡| joni bhramata yaha jiva abin¤s‡ || phirata sad¤ m¤y¤ kara prer¤| k¤la karma subh¤va guna gher¤ || kabahuÁka kari karun¤ nara deh‡| deta ‡sa binu hetu saneh‡ || nara tanu bhava b¤ridhi kahuÁ bero| sanmukha maruta anugraha mero || karanadh¤ra sadagura d‹‹ha n¤v¤| durlabha s¤ja sulabha kari p¤v¤ ||

do. jo na tarai bhava s¤gara nara sam¤ja asa p¤i| so k‹ta nindaka mandamati ¤tm¤hana gati j¤i || 44 || jau◊ paraloka ih¤Á sukha cahahÛ| suni mama bacana hr‹dayaÁ d‹‹ha gahahÛ || sulabha sukhada m¤ yaha bh¤‡| bhagati mori pur¤na firuti g¤‡ || gy¤na agama pratyÛha anek¤| s¤dhana kaÌhina na mana kahuÁ Ìek¤ || karata kaËÌa bahu p¤vai koÛ| bhakti h‡na mohi priya nahi◊ soÛ || bhakti sutantra sakala sukha kh¤n‡| binu satasa„ga na p¤vahi◊ pr¤n‡ || punya puÊja binu milahi◊ na sant¤| satasa„gati sa◊s‹ti kara ant¤ || punya eka jaga mahuÁ nahi◊ dÛj¤| mana krama bacana bipra pada pÛj¤ ||

s¤nukÛla tehi para muni dev¤| jo taji kapaÌu karai dvija sev¤ ||

do. aurau eka guputa mata sabahi kahauÁ kara jori| sa„kara bhajana bin¤ nara bhagati na p¤vai mori || 45 || kahahu bhagati patha kavana pray¤s¤| joga na makha tapa upav¤s¤ || sarala subh¤va na mana kuÌil¤‡| jath¤ l¤bha santoËa sad¤‡ || mora d¤sa kah¤i nara ¤s¤| karai tau kahahu kah¤ bisv¤s¤ || bahuta kahauÁ k¤ kath¤ ba‹h¤‡| ehi ¤carana basya mai◊ bh¤‡ || baira na bigraha ¤sa na tr¤s¤| sukhamaya t¤hi sad¤ saba ¤s¤ || an¤rambha aniketa am¤n‡| anagha aroËa daccha bigy¤n‡ || pr‡ti sad¤ sajjana sa◊sarg¤| t‹na sama biËaya svarga apabarg¤ || bhagati paccha haÌha nahi◊ saÌhat¤‡| duËÌa tarka saba dÛri bah¤‡ ||

do. mama guna gr¤ma n¤ma rata gata mamat¤ mada moha| t¤ kara sukha soi j¤nai par¤nanda sandoha || 46 || sunata sudh¤sama bacana r¤ma ke| gahe sabani pada k‹p¤dh¤ma ke || janani janaka gura bandhu ham¤re| k‹p¤ nidh¤na pr¤na te py¤re || tanu dhanu dh¤ma r¤ma hitak¤r‡| saba bidhi tumha pranat¤rati h¤r‡ || asi sikha tumha binu dei na koÛ| m¤tu pit¤ sv¤ratha rata oÛ || hetu rahita jaga juga upak¤r‡| tumha tumh¤ra sevaka asur¤r‡ || sv¤ratha m‡ta sakala jaga m¤h‡◊| sapanehuÁ prabhu param¤ratha n¤h‡◊ || sabake bacana prema rasa s¤ne| suni raghun¤tha h‹dayaÁ haraˤne || nija nija g‹ha gae ¤yasu p¤‡| baranata prabhu batakah‡ suh¤‡ ||

do. -um¤ avadhab¤s‡ nara n¤ri k‹t¤ratha rÛpa| brahma saccid¤nanda ghana raghun¤yaka jahaÁ bhÛpa || 47 ||

eka b¤ra basiËÌa muni ¤e| jah¤Á r¤ma sukhadh¤ma suh¤e || ati ¤dara raghun¤yaka k‡nh¤| pada pakh¤ri p¤dodaka l‡nh¤ || r¤ma sunahu muni kaha kara jor‡| k‹p¤sindhu binat‡ kachu mor‡ || dekhi dekhi ¤carana tumh¤r¤| hota moha mama h‹dayaÁ ap¤r¤ || mahim¤ amita beda nahi◊ j¤n¤| mai◊ kehi bh¤Áti kahauÁ bhagav¤n¤ || uparohitya karma ati mand¤| beda pur¤na sum‹ti kara nind¤ || jaba na leuÁ mai◊ taba bidhi moh‡| kah¤ l¤bha ¤ge◊ suta toh‡ || param¤tam¤ brahma nara rÛp¤| hoihi raghukula bhÛËana bhÛp¤ ||

do. -taba mai◊ h‹dayaÁ bic¤r¤ joga jagya brata d¤na| j¤ kahuÁ karia so paihauÁ dharma na ehi sama ¤na || 48 || japa tapa niyama joga nija dharm¤| firuti sambhava n¤n¤ subha karm¤ || gy¤na day¤ dama t‡ratha majjana| jahaÁ lagi dharma kahata firuti sajjana || ¤gama nigama pur¤na anek¤| pa‹he sune kara phala prabhu ek¤ || taba pada pa„kaja pr‡ti nirantara| saba s¤dhana kara yaha phala sundara || chÛÌai mala ki malahi ke dhoeÁ| gh‹ta ki p¤va koi b¤ri biloeÁ || prema bhagati jala binu raghur¤‡| abhiantara mala kabahuÁ na j¤‡ || soi sarbagya tagya soi pa‚Èita| soi guna g‹ha bigy¤na akha‚Èita || daccha sakala lacchana juta so‡| j¤ke◊ pada saroja rati ho‡ ||

do. n¤tha eka bara m¤gauÁ r¤ma k‹p¤ kari dehu| janma janma prabhu pada kamala kabahuÁ ghaÌai jani nehu || 49 ||

asa kahi muni basiËÌa g‹ha ¤e| k‹p¤sindhu ke mana ati bh¤e || hanÛm¤na bharat¤dika bhr¤t¤| sa„ga lie sevaka sukhad¤t¤ || puni k‹p¤la pura b¤hera gae| gaja ratha turaga mag¤vata bhae || dekhi k‹p¤ kari sakala sar¤he| die ucita jinha jinha tei c¤he || harana sakala firama prabhu firama p¤‡| gae jah¤Á s‡tala avaÁr¤‡ || bharata d‡nha nija basana Èas¤‡| baiÌhe prabhu sevahi◊ saba bh¤‡ || m¤rutasuta taba m¤rÛta kara‡| pulaka bapuËa locana jala bhara‡ || hanÛm¤na sama nahi◊ ba‹abh¤g‡| nahi◊ kou r¤ma carana anur¤g‡ || girij¤ j¤su pr‡ti sevak¤‡| b¤ra b¤ra prabhu nija mukha g¤‡ ||

do. tehim avasara muni n¤rada ¤e karatala b‡na| g¤vana lage r¤ma kala k‡rati sad¤ nab‡na || 50 || m¤mavalokaya pa„kaja locana| k‹p¤ bilokani soca bimocana || n‡la t¤marasa sy¤ma k¤ma ari| h‹daya kaÊja makaranda madhupa hari || j¤tudh¤na barÛtha bala bhaÊjana| muni sajjana raÊjana agha gaÊjana || bhÛsura sasi nava b‹nda bal¤haka| asarana sarana d‡na jana g¤haka || bhuja bala bipula bh¤ra mahi kha‚Èita| khara dÛËana bir¤dha badha pa‚Èita || r¤van¤ri sukharÛpa bhÛpabara| jaya dasaratha kula kumuda sudh¤kara || sujasa pur¤na bidita nigam¤gama| g¤vata sura muni santa sam¤gama || k¤run‡ka byal‡ka mada kha‚Èana| saba bidhi kusala kosal¤ ma‚Èana || kali mala mathana n¤ma mamat¤hana| tulas‡d¤sa prabhu p¤hi pranata jana ||

do. prema sahita muni n¤rada barani r¤ma guna gr¤ma| sobh¤sindhu h‹dayaÁ dhari gae jah¤Á bidhi dh¤ma || 51 || girij¤ sunahu bisada yaha kath¤| mai◊ saba kah‡ mori mati jath¤ || r¤ma carita sata koÌi ap¤r¤| firuti s¤rad¤ na baranai p¤r¤ || r¤ma ananta ananta gun¤n‡| janma karma ananta n¤m¤n‡ || jala s‡kara mahi raja gani j¤h‡◊| raghupati carita na barani sir¤h‡◊ || bimala kath¤ hari pada d¤yan‡| bhagati hoi suni anap¤yan‡ || um¤ kahiuÁ saba kath¤ suh¤‡| jo bhusu‚Èi khagapatihi sun¤‡ || kachuka r¤ma guna kaheuÁ bakh¤n‡| aba k¤ kahau◊ so kahahu bhav¤n‡ || suni subha kath¤ um¤ haraˤn‡| bol‡ ati bin‡ta m‹du b¤n‡ || dhanya dhanya mai◊ dhanya pur¤r‡| suneuÁ r¤ma guna bhava bhaya h¤r‡ ||

do. tumhar‡ k‹p¤Á k‹p¤yatana aba k‹tak‹tya na moha| j¤neuÁ r¤ma prat¤pa prabhu cid¤nanda sandoha || 52(ka) ||

n¤tha tav¤nana sasi sravata kath¤ sudh¤ raghub‡ra| firavana puÌanhi mana p¤na kari nahim agh¤ta matidh‡ra || 52(kha) ||

r¤ma carita je sunata agh¤h‡◊| rasa biseËa j¤n¤ tinha n¤h‡◊ || j‡vanamukta mah¤muni jeÛ| hari guna sunah‡◊ nirantara teÛ || bhava s¤gara caha p¤ra jo p¤v¤| r¤ma kath¤ t¤ kahaÁ d‹‹ha n¤v¤ || biËainha kahaÁ puni hari guna gr¤m¤| firavana sukhada aru mana abhir¤m¤ || firavanavanta asa ko jaga m¤h‡◊| j¤hi na raghupati carita soh¤h‡◊ || te ja‹a j‡va nij¤tmaka gh¤t‡| jinhahi na raghupati kath¤ soh¤t‡ || haricaritra m¤nasa tumha g¤v¤| suni mai◊ n¤tha amiti sukha p¤v¤ || tumha jo kah‡ yaha kath¤ suh¤‡| k¤gabhasu‚Èi garu‹a prati g¤‡ ||

do. birati gy¤na bigy¤na d‹‹ha r¤ma carana ati neha| b¤ tana raghupati bhagati mohi parama sandeha || 53 || nara sahastra mahaÁ sunahu pur¤r‡| kou eka hoi dharma bratadh¤r‡ || ‡la koÌika mahaÁ ko‡| biËaya bimukha bir¤ga rata ho‡ || koÌi birakta madhya firuti kaha‡| samyaka gy¤na sak‹ta kou laha‡ || gy¤navanta koÌika mahaÁ koÛ| j‡vanamukta sak‹ta jaga soÛ || tinha sahastra mahuÁ saba sukha kh¤n‡| durlabha brahmal‡na bigy¤n‡ || dharmas‡la birakta aru gy¤n‡| j‡vanamukta brahmapara pr¤n‡ || saba te so durlabha surar¤y¤| r¤ma bhagati rata gata mada m¤y¤ || so haribhagati k¤ga kimi p¤‡| bisvan¤tha mohi kahahu bujh¤‡ ||

do. r¤ma par¤yana gy¤na rata gun¤g¤ra mati dh‡ra| n¤tha kahahu kehi k¤rana p¤yau k¤ka sar‡ra || 54 ||

yaha prabhu carita pavitra suh¤v¤| kahahu k‹p¤la k¤ga kahaÁ p¤v¤ || tumha kehi bh¤Áti sun¤ madan¤r‡| kahahu mohi ati kautuka bh¤r‡ || garu‹a mah¤gy¤n‡ guna r¤s‡| hari sevaka ati nikaÌa niv¤s‡ || tehi◊ kehi hetu k¤ga sana j¤‡| sun‡ kath¤ muni nikara bih¤‡ || kahahu kavana bidhi bh¤ samb¤d¤| dou haribhagata k¤ga urag¤d¤ || gauri gir¤ suni sarala suh¤‡| bole siva s¤dara sukha p¤‡ || dhanya sat‡ p¤vana mati tor‡| raghupati carana pr‡ti nahi◊ thor‡ || sunahu parama pun‡ta itih¤s¤| jo suni sakala loka bhrama n¤s¤ || upajai r¤ma carana bisv¤s¤| bhava nidhi tara nara binahi◊ pray¤s¤ ||

do. aisia prasna biha„gapati k‡nha k¤ga sana j¤i| so saba s¤dara kahihauÁ sunahu um¤ mana l¤i || 55 || mai◊ jimi kath¤ sun‡ bhava mocani| so prasa„ga sunu sumukhi sulocani || prathama daccha g‹ha tava avat¤r¤| sat‡ n¤ma taba rah¤ tumh¤r¤ || daccha jagya taba bh¤ apam¤n¤| tumha ati krodha taje taba pr¤n¤ || mama anucaranha k‡nha makha bha„g¤| j¤nahu tumha so sakala prasa„g¤ || taba ati soca bhayau mana more◊| dukh‡ bhayauÁ biyoga priya tore◊ || sundara bana giri sarita ta‹¤g¤| kautuka dekhata phirauÁ ber¤g¤ || giri sumera uttara disi dÛr‡| n‡la saila eka sundara bhÛr‡ || t¤su kanakamaya sikhara suh¤e| c¤ri c¤ru more mana bh¤e || tinha para eka eka biÌapa bis¤l¤| baÌa p‡para p¤kar‡ ras¤l¤ || sailopari sara sundara soh¤| mani sop¤na dekhi mana moh¤ ||

do. -s‡tala amala madhura jala jalaja bipula bahura„ga| kÛjata kala rava ha◊sa gana guÊjata maju◊la bh‹„ga || 56 || tehi◊ giri rucira basai khaga so‡| t¤su n¤sa kalp¤nta na ho‡ || m¤y¤ k‹ta guna doËa anek¤| moha manoja ¤di abibek¤ || rahe by¤pi samasta jaga m¤h‡◊| tehi giri nikaÌa kabahuÁ nahi◊ j¤h‡◊ || tahaÁ basi harihi bhajai jimi k¤g¤| so sunu um¤ sahita anur¤g¤ || p‡para taru tara dhy¤na so dhara‡| j¤pa jagya p¤kari tara kara‡ || ¤Ába ch¤haÁ kara m¤nasa pÛj¤| taji hari bhajanu k¤ju nahi◊ dÛj¤ || bara tara kaha hari kath¤ prasa„g¤| ¤vahi◊ sunahim aneka biha„g¤ || r¤ma carita bic‡tra bidhi n¤n¤| prema sahita kara s¤dara g¤n¤ || sunahi◊ sakala mati bimala mar¤l¤| basahi◊ nirantara je tehi◊ t¤l¤ || jaba mai◊ j¤i so kautuka dekh¤| ura upaj¤ ¤nanda biseˤ ||

do. taba kachu k¤la mar¤la tanu dhari tahaÁ k‡nha niv¤sa| s¤dara suni raghupati guna puni ¤yauÁ kail¤sa || 57 || girij¤ kaheuÁ so saba itih¤s¤| mai◊ jehi samaya gayauÁ khaga p¤s¤ || aba so kath¤ sunahu jeh‡ hetÛ| gayau k¤ga pahi◊ khaga kula ketÛ || jaba raghun¤tha k‡nhi rana kr‡‹¤| samujhata carita hoti mohi br‡‹¤ || indraj‡ta kara ¤pu baÁdh¤yo| taba n¤rada muni garu‹a paÌh¤yo || bandhana k¤Ìi gayo urag¤d¤| upaj¤ h‹dayaÁ praca‚Èa biˤd¤ || prabhu bandhana samujhata bahu bh¤Át‡| karata bic¤ra uraga ¤r¤t‡ || by¤paka brahma biraja b¤g‡s¤| m¤y¤ moha p¤ra param‡s¤ || so avat¤ra suneuÁ jaga m¤h‡◊| dekheuÁ so prabh¤va kachu n¤h‡◊ ||

do. -bhava bandhana te chÛÌahi◊ nara japi j¤ kara n¤ma| kharca nis¤cara b¤Ádheu n¤gap¤sa soi r¤ma || 58 || n¤n¤ bh¤Áti manahi samujh¤v¤| pragaÌa na gy¤na h‹dayaÁ bhrama ch¤v¤ || kheda khinna mana tarka ba‹h¤‡| bhayau mohabasa tumharihi◊ n¤‡ || by¤kula gayau devariËi p¤h‡◊| kahesi jo sa◊saya nija mana m¤h‡◊ || suni n¤radahi l¤gi ati d¤y¤| sunu khaga prabala r¤ma kai m¤y¤ || jo gy¤ninha kara cita apahara‡| bari¤‡ bimoha mana kara‡ || jehi◊ bahu b¤ra nac¤v¤ moh‡| soi by¤p‡ biha„gapati toh‡ || mah¤moha upaj¤ ura tore◊| miÌihi na begi kahe◊ khaga more◊ || catur¤nana pahi◊ j¤hu khages¤| soi karehu jehi hoi nides¤ ||

do. asa kahi cale devariËi karata r¤ma guna g¤na| hari m¤y¤ bala baranata puni puni parama suj¤na || 59 ||

taba khagapati biraÊci pahi◊ gayaÛ| nija sandeha sun¤vata bhayaÛ || suni biraÊci r¤mahi siru n¤v¤| samujhi prat¤pa prema ati ch¤v¤ || mana mahuÁ karai bic¤ra bidh¤t¤| m¤y¤ basa kabi kobida gy¤t¤ || hari m¤y¤ kara amiti prabh¤v¤| bipula b¤ra jehi◊ mohi nac¤v¤ || aga jagamaya jaga mama upar¤j¤| nahim ¤caraja moha khagar¤j¤ || taba bole bidhi gir¤ suh¤‡| j¤na mahesa r¤ma prabhut¤‡ || bainateya sa„kara pahi◊ j¤hÛ| t¤ta anata pÛchahu jani k¤hÛ || tahaÁ hoihi tava sa◊saya h¤n‡| caleu biha„ga sunata bidhi b¤n‡ ||

do. param¤tura biha„gapati ¤yau taba mo p¤sa| j¤ta raheuÁ kubera g‹ha rahihu um¤ kail¤sa || 60 || tehi◊ mama pada s¤dara siru n¤v¤| puni ¤pana sandeha sun¤v¤ || suni t¤ kari binat‡ m‹du b¤n‡| parema sahita mai◊ kaheuÁ bhav¤n‡ || milehu garu‹a m¤raga mahaÁ moh‡| kavana bh¤Áti samujh¤vau◊ toh‡ || tabahi hoi saba sa◊saya bha„g¤| jaba bahu k¤la karia satasa„g¤ || sunia tah¤Á hari kath¤ suh¤‡| n¤n¤ bh¤Áti muninha jo g¤‡ || jehi mahuÁ ¤di madhya avas¤n¤| prabhu pratip¤dya r¤ma bhagav¤n¤ || nita hari kath¤ hota jahaÁ bh¤‡| paÌhavauÁ tah¤Á sunahi tumha j¤‡ || j¤ihi sunata sakala sandeh¤| r¤ma carana hoihi ati neh¤ ||

do. binu satasa„ga na hari kath¤ tehi binu moha na bh¤ga| moha gaeÁ binu r¤ma pada hoi na d‹‹ha anur¤ga || 61 ||

milahi◊ na raghupati binu anur¤g¤| kieÁ joga tapa gy¤na bir¤g¤ || uttara disi sundara giri n‡l¤| tahaÁ raha k¤kabhusu‚Èi sus‡l¤ || r¤ma bhagati patha parama prab‡n¤| gy¤n‡ guna g‹ha bahu k¤l‡n¤ || r¤ma kath¤ so kahai nirantara| s¤dara sunahi◊ bibidha biha„gabara || j¤i sunahu tahaÁ hari guna bhÛr‡| hoihi moha janita dukha dÛr‡ || mai◊ jaba tehi saba kah¤ bujh¤‡| caleu haraËi mama pada siru n¤‡ || t¤te um¤ na mai◊ samujh¤v¤| raghupati k‹p¤Á maramu mai◊ p¤v¤ || hoihi k‡nha kabahuÁ abhim¤n¤| so khauvai caha k‹p¤nidh¤n¤ || kachu tehi te puni mai◊ nahi◊ r¤kh¤| samujhai khaga khagah‡ kai bh¤Ë¤ || prabhu m¤y¤ balavanta bhav¤n‡| j¤hi na moha kavana asa gy¤n‡ ||

do. gy¤ni bhagata siromani tribhuvanapati kara j¤na| t¤hi moha m¤y¤ nara p¤vaÁra karahi◊ gum¤na || 62(ka) ||

m¤sap¤r¤ya‚a aÌÌh¤‡sav¤Á vifir¤ma siva biraÊci kahuÁ mohai ko hai bapur¤ ¤na| asa jiyaÁ j¤ni bhajahi◊ muni m¤y¤ pati bhagav¤na || 62(kha) || gayau garu‹a jahaÁ basai bhusu‚Ȥ| mati aku‚Ìha hari bhagati akha‚Ȥ || dekhi saila prasanna mana bhayaÛ| m¤y¤ moha soca saba gayaÛ || kari ta‹¤ga majjana jalap¤n¤| baÌa tara gayau h‹dayaÁ haraˤn¤ || b‹ddha b‹ddha biha„ga tahaÁ ¤e| sunai r¤ma ke carita suh¤e || kath¤ arambha karai soi c¤h¤| teh‡ samaya gayau khagan¤h¤ || ¤vata dekhi sakala khagar¤j¤| haraËeu b¤yasa sahita sam¤j¤ || ati ¤dara khagapati kara k‡nh¤| sv¤gata pÛchi su¤sana d‡nh¤ || kari pÛj¤ sameta anur¤g¤| madhura bacana taba boleu k¤g¤ ||

do. n¤tha k‹t¤ratha bhayauÁ mai◊ tava darasana khagar¤ja| ¤yasu dehu so karaum aba prabhu ¤yahu kehi k¤ja || 63(ka) ||

sad¤ k‹t¤ratha rÛpa tumha kaha m‹du bacana khagesa| jehi kai astuti s¤dara nija mukha k‡nhi mahesa || 63(kha) ||

sunahu t¤ta jehi k¤rana ¤yauÁ| so saba bhayau darasa tava p¤yauÁ || dekhi parama p¤vana tava ¤firama| gayau moha sa◊saya n¤n¤ bhrama || aba fir‡r¤ma kath¤ ati p¤vani| sad¤ sukhada dukha puÊja nas¤vani || s¤dara t¤ta sun¤vahu moh‡| b¤ra b¤ra binavauÁ prabhu toh‡ || sunata garu‹a kai gir¤ bin‡t¤| sarala suprema sukhada supun‡t¤ || bhayau t¤su mana parama uch¤h¤| l¤ga kahai raghupati guna g¤h¤ || prathamahim ati anur¤ga bhav¤n‡| r¤macarita sara kahesi bakh¤n‡ || puni n¤rada kara moha ap¤r¤| kahesi bahuri r¤vana avat¤r¤ || prabhu avat¤ra kath¤ puni g¤‡| taba sisu carita kahesi mana l¤‡ ||

do. b¤lacarita kahi◊ bibidha bidhi mana mahaÁ parama uch¤ha| riËi ¤gavana kahesi puni fir‡ raghub‡ra bib¤ha || 64 || bahuri r¤ma abhiËeka prasa„g¤| puni n‹pa bacana r¤ja rasa bha„g¤ || purab¤sinha kara biraha biˤd¤| kahesi r¤ma lachimana samb¤d¤ || bipina gavana kevaÌa anur¤g¤| surasari utari niv¤sa pray¤g¤ || b¤lam‡ka prabhu milana bakh¤n¤| citrakÛÌa jimi base bhagav¤n¤ || saciv¤gavana nagara n‹pa maran¤| bharat¤gavana prema bahu baran¤ || kari n‹pa kriy¤ sa„ga purab¤s‡| bharata gae jahaÁ prabhu sukha r¤s‡ || puni raghupati bahu bidhi samujh¤e| lai p¤duk¤ avadhapura ¤e || bharata rahani surapati suta karan‡| prabhu aru atri bhe‚Ìa puni baran‡ ||

do. kahi bir¤dha badha jehi bidhi deha taj‡ sarabha„ga || barani sut‡chana pr‡ti puni prabhu agasti satasa„ga || 65 ||

kahi da‚Èaka bana p¤vanat¤‡| g‡dha maitr‡ puni tehi◊ g¤‡ || puni prabhu paÊcavȧ◊ k‹ta b¤s¤| bhaÊj‡ sakala muninha k‡ tr¤s¤ || puni lachimana upadesa anÛp¤| sÛpanakh¤ jimi k‡nhi kurÛp¤ || khara dÛËana badha bahuri bakh¤n¤| jimi saba maramu das¤nana j¤n¤ || dasakandhara m¤r‡ca batakah‡◊| jehi bidhi bha‡ so saba tehi◊ kah‡ || puni m¤y¤ s‡t¤ kara haran¤| fir‡raghub‡ra biraha kachu baran¤ || puni prabhu g‡dha kriy¤ jimi k‡nh‡| badhi kabandha sabarihi gati d‡nh‡ || bahuri biraha baranata raghub‡r¤| jehi bidhi gae sarobara t‡r¤ ||

do. prabhu n¤rada samb¤da kahi m¤ruti milana prasa„ga| puni sugr‡va mit¤‡ b¤li pr¤na kara bha„ga || 66((ka) ||

kapihi tilaka kari prabhu k‹ta saila prabaraËana b¤sa| baranana barˤ sarada aru r¤ma roËa kapi tr¤sa || 66(kha) || jehi bidhi kapipati k‡sa paÌh¤e| s‡t¤ khoja sakala disi dh¤e || bibara prabesa k‡nha jehi bh¤Át‡| kapinha bahori mil¤ samp¤t‡ || suni saba kath¤ sam‡rakum¤r¤| n¤ghata bhayau payodhi ap¤r¤ || la„k¤Á kapi prabesa jimi k‡nh¤| puni s‡tahi dh‡raju jimi d‡nh¤ || bana uj¤ri r¤vanahi prabodh‡| pura dahi n¤gheu bahuri payodh‡ || ¤e kapi saba jahaÁ raghur¤‡| baideh‡ ki kusala sun¤‡ || sena sameti jath¤ raghub‡r¤| utare j¤i b¤rinidhi t‡r¤ || mil¤ bibh‡Ëana jehi bidhi ¤‡| s¤gara nigraha kath¤ sun¤‡ ||

do. setu b¤Ádhi kapi sena jimi utar‡ s¤gara p¤ra| gayau bas‡Ìh‡ b‡rabara jehi bidhi b¤likum¤ra || 67(ka) ||

nisicara k‡sa lar¤‡ baranisi bibidha prak¤ra| kumbhakarana ghanan¤da kara bala pauruËa sa„gh¤ra || 67(kha) || nisicara nikara marana bidhi n¤n¤| raghupati r¤vana samara bakh¤n¤ || r¤vana badha mandodari sok¤| r¤ja bibh‡Ëa‚a deva asok¤ || s‡t¤ raghupati milana bahor‡| suranha k‡nha astuti kara jor‡ || puni puËpaka ca‹hi kapinha samet¤| avadha cale prabhu k‹p¤ niket¤ || jehi bidhi r¤ma nagara nija ¤e| b¤yasa bisada carita saba g¤e || kahesi bahori r¤ma abhiËaik¤| pura baranata n‹pan‡ti anek¤ || kath¤ samasta bhusu‚Èa bakh¤n‡| jo mai◊ tumha sana kah‡ bhav¤n‡ || suni saba r¤ma kath¤ khagan¤h¤| kahata bacana mana parama uch¤h¤ ||

so. gayau mora sandeha suneuÁ sakala raghupati carita| bhayau r¤ma pada neha tava pras¤da b¤yasa tilaka || 68(ka) ||

mohi bhayau ati moha prabhu bandhana rana mahuÁ nirakhi| cid¤nanda sandoha r¤ma bikala k¤rana kavana| 68(kha) ||

dekhi carita ati nara anus¤r‡| bhayau h‹dayaÁ mama sa◊saya bh¤r‡ || soi bhrama aba hita kari mai◊ m¤n¤| k‡nha anugraha k‹p¤nidh¤n¤ || jo ati ¤tapa by¤kula ho‡| taru ch¤y¤ sukha j¤nai so‡ || jau◊ nahi◊ hota moha ati moh‡| milateuÁ t¤ta kavana bidhi toh‡ || sunateuÁ kimi hari kath¤ suh¤‡| ati bicitra bahu bidhi tumha g¤‡ || nigam¤gama pur¤na mata eh¤| kahahi◊ siddha muni nahi◊ sandeh¤ || santa bisuddha milahi◊ pari teh‡| citavahi◊ r¤ma k‹p¤ kari jeh‡ || r¤ma k‹p¤Á tava darasana bhayaÛ| tava pras¤da saba sa◊saya gayaÛ ||

do. suni biha„gapati b¤n‡ sahita binaya anur¤ga| pulaka g¤ta locana sajala mana haraËeu ati k¤ga || 69(ka) ||

firot¤ sumati sus‡la suci kath¤ rasika hari d¤sa| p¤i um¤ ati gopyamapi sajjana karahi◊ prak¤sa || 69(kha) || boleu k¤kabhasu‚Èa bahor‡| nabhaga n¤tha para pr‡ti na thor‡ || saba bidhi n¤tha pÛjya tumha mere| k‹p¤p¤tra raghun¤yaka kere || tumhahi na sa◊saya moha na m¤y¤| mo para n¤tha k‡nha tumha d¤y¤ || paÌhai moha misa khagapati toh‡| raghupati d‡nhi ba‹¤‡ moh‡ || tumha nija moha kah‡ khaga s¤‡◊| so nahi◊ kachu ¤caraja gos¤‡◊ || n¤rada bhava biraÊci sanak¤d‡| je munin¤yaka ¤tamab¤d‡ || moha na andha k‡nha kehi keh‡| ko jaga k¤ma nac¤va na jeh‡ || t‹sn¤Á kehi na k‡nha baur¤h¤| kehi kara h‹daya krodha nahi◊ d¤h¤ ||

do. gy¤n‡ t¤pasa sÛra kabi kobida guna ¤g¤ra| kehi kai laubha biÈamban¤ k‡nhi na ehi◊ sa◊s¤ra || 70(ka) ||

fir‡ mada bakra na k‡nha kehi prabhut¤ badhira na k¤hi| m‹galocani ke naina sara ko asa l¤ga na j¤hi || 70(kha) || guna k‹ta sanyap¤ta nahi◊ keh‡| kou na m¤na mada tajeu nibeh‡ || jobana jvara kehi nahi◊ balak¤v¤| mamat¤ kehi kara jasa na nas¤v¤ || macchara k¤hi kala„ka na l¤v¤| k¤hi na soka sam‡ra Èol¤v¤ || cint¤ s¤Ápini ko nahi◊ kh¤y¤| ko jaga j¤hi na by¤p‡ m¤y¤ || k‡Ìa manoratha d¤ru sar‡r¤| jehi na l¤ga ghuna ko asa dh‡r¤ || suta bita loka ‡Ëan¤ t‡n‡| kehi ke mati inha k‹ta na mal‡n‡ || yaha saba m¤y¤ kara pariv¤r¤| prabala amiti ko baranai p¤r¤ || siva catur¤nana j¤hi Èer¤h‡◊| apara j‡va kehi lekhe m¤h‡◊ ||

do. by¤pi raheu sa◊s¤ra mahuÁ m¤y¤ kaÌaka praca‚Èa || sen¤pati k¤m¤di bhaÌa dambha kapaÌa p¤Ëa‚Èa || 71(ka) ||

so d¤s‡ raghub‡ra kai samujhe◊ mithy¤ sopi| chÛÌa na r¤ma k‹p¤ binu n¤tha kahauÁ pada ropi || 71(kha) || jo m¤y¤ saba jagahi nac¤v¤| j¤su carita lakhi k¤huÁ na p¤v¤ || soi prabhu bhrÛ bil¤sa khagar¤j¤| n¤ca nȧ iva sahita sam¤j¤ || soi saccid¤nanda ghana r¤m¤| aja bigy¤na rÛpo bala dh¤m¤ || by¤paka by¤pya akha‚Èa anant¤| akhila amoghasakti bhagavant¤ || aguna adabhra gir¤ got‡t¤| sabadaras‡ anavadya aj‡t¤ || nirmama nir¤k¤ra niramoh¤| nitya niraÊjana sukha sandoh¤ || prak‹ti p¤ra prabhu saba ura b¤s‡| brahma nir‡ha biraja abin¤s‡ || ih¤Á moha kara k¤rana n¤h‡◊| rabi sanmukha tama kabahuÁ ki j¤h‡◊ ||

do. bhagata hetu bhagav¤na prabhu r¤ma dhareu tanu bhÛpa| kie carita p¤vana parama pr¤k‹ta nara anurÛpa || 72(ka) ||

jath¤ aneka beËa dhari n‹tya karai naÌa koi| soi soi bh¤va dekh¤vai ¤puna hoi na soi || 72(kha) ||

asi raghupati l‡l¤ urag¤r‡| danuja bimohani jana sukhak¤r‡ || je mati malina biËayabasa k¤m‡| prabhu moha dharahim imi sv¤m‡ || nayana doËa j¤ kahaÁ jaba ho‡| p‡ta barana sasi kahuÁ kaha so‡ || jaba jehi disi bhrama hoi khages¤| so kaha pacchima uyau dines¤ || nauk¤rÛ‹ha calata jaga dekh¤| acala moha basa ¤puhi lekh¤ || b¤laka bhramahi◊ na bhramahi◊ g‹h¤d‡◊| kahahi◊ paraspara mithy¤b¤d‡ || hari biËaika asa moha biha„g¤| sapanehuÁ nahim agy¤na prasa„g¤ || m¤y¤basa matimanda abh¤g‡| h‹dayaÁ jamanik¤ bahubidhi l¤g‡ || te saÌha haÌha basa sa◊saya karah‡◊| nija agy¤na r¤ma para dharah‡◊ ||

do. k¤ma krodha mada lobha rata g‹h¤sakta dukharÛpa| te kimi j¤nahi◊ raghupatihi mÛ‹ha pare tama kÛpa || 73(ka) ||

nirguna rÛpa sulabha ati saguna j¤na nahi◊ koi| sugama agama n¤n¤ carita suni muni mana bhrama hoi || 73(kha) ||

sunu khagesa raghupati prabhut¤‡| kahauÁ jath¤mati kath¤ suh¤‡ || jehi bidhi moha bhayau prabhu moh‡| sou saba kath¤ sun¤vauÁ toh‡ || r¤ma k‹p¤ bh¤jana tumha t¤t¤| hari guna pr‡ti mohi sukhad¤t¤ || t¤te nahi◊ kachu tumhahi◊ dur¤vauÁ| parama rahasya manohara g¤vauÁ || sunahu r¤ma kara sahaja subh¤Û| jana abhim¤na na r¤khahi◊ k¤Û || sa◊s‹ta mÛla sÛlaprada n¤n¤| sakala soka d¤yaka abhim¤n¤ || t¤te karahi◊ k‹p¤nidhi dÛr‡| sevaka para mamat¤ ati bhÛr‡ || jimi sisu tana brana hoi gos¤‡| m¤tu cir¤va kaÌhina k‡ n¤‡◊ ||

do. jadapi prathama dukha p¤vai rovai b¤la adh‡ra| by¤dhi n¤sa hita janan‡ ganati na so sisu p‡ra || 74(ka) ||

timi raghupati nija d¤sakara harahi◊ m¤na hita l¤gi| tulasid¤sa aise prabhuhi kasa na bhajahu bhrama ty¤gi || 74(kha) || r¤ma k‹p¤ ¤pani ja‹at¤‡| kahauÁ khagesa sunahu mana l¤‡ || jaba jaba r¤ma manuja tanu dharah‡◊| bhakta hetu l‡la bahu karah‡◊ || taba taba avadhapur‡ mai◊ z¤ÛÁ| b¤lacarita biloki haraˤÛÁ || janma mahotsava dekhauÁ j¤‡| baraËa p¤Áca tahaÁ rahauÁ lobh¤‡ || iËÌadeva mama b¤laka r¤m¤| sobh¤ bapuËa koÌi sata k¤m¤ || nija prabhu badana nih¤ri nih¤r‡| locana suphala karauÁ urag¤r‡ || laghu b¤yasa bapu dhari hari sa„g¤| dekhauÁ b¤lacarita bahura„g¤ ||

do. larik¤‡◊ jahaÁ jahaÁ phirahi◊ tahaÁ tahaÁ sa„ga u‹¤uÁ| jÛÌhani parai ajira mahaÁ so uÌh¤i kari kh¤uÁ || 75(ka) ||

eka b¤ra atisaya saba carita kie raghub‡ra| sumirata prabhu l‡l¤ soi pulakita bhayau sar‡ra || 75(kha) || kahai bhasu‚Èa sunahu khagan¤yaka| r¤macarita sevaka sukhad¤yaka || n‹pamandira sundara saba bh¤Át‡| khacita kanaka mani n¤n¤ j¤t‡ || barani na j¤i rucira aÁgan¤‡| jahaÁ khelahi◊ nita c¤riu bh¤‡ || b¤labinoda karata raghur¤‡| bicarata ajira janani sukhad¤‡ || marakata m‹dula kalevara sy¤m¤| a„ga a„ga prati chabi bahu k¤m¤ || nava r¤j‡va aruna m‹du caran¤| padaja rucira nakha sasi duti haran¤ || lalita a„ka kulis¤dika c¤r‡| nÛpura c¤rÛ madhura ravak¤r‡ || c¤ru puraÌa mani racita ban¤‡| kaÌi ki„kina kala mukhara suh¤‡ ||

do. rekh¤ traya sundara udara n¤bh‡ rucira gaÁbh‡ra| ura ¤yata bhr¤jata bibidha b¤la bibhÛËana c‡ra || 76 ||

aruna p¤ni nakha karaja manohara| b¤hu bis¤la bibhÛËana sundara || kandha b¤la kehari dara gr‡v¤| c¤ru cibuka ¤nana chabi s‡◊v¤ || kalabala bacana adhara arun¤re| dui dui dasana bisada bara b¤re || lalita kapola manohara n¤s¤| sakala sukhada sasi kara sama h¤s¤ || n‡la kaÊja locana bhava mocana| bhr¤jata bh¤la tilaka gorocana || bikaÌa bh‹kuÌi sama firavana suh¤e| kuÊcita kaca mecaka chabi ch¤e || p‡ta jh‡ni jhagul‡ tana soh‡| kilakani citavani bh¤vati moh‡ || rÛpa r¤si n‹pa ajira bih¤r‡| n¤cahi◊ nija pratibimba nih¤r‡ || mohi sana karah‡◊ bibidha bidhi kr‡‹¤| baranata mohi hoti ati br‡‹¤ || kilakata mohi dharana jaba dh¤vahi◊| calauÁ bh¤gi taba pÛpa dekh¤vahi◊ ||

do. ¤vata nikaÌa haÁsahi◊ prabhu bh¤jata rudana kar¤hi◊| j¤uÁ sam‡pa gahana pada phiri phiri citai par¤hi◊ || 77(ka) ||

pr¤k‹ta sisu iva l‡l¤ dekhi bhayau mohi moha| kavana caritra karata prabhu cid¤nanda sandoha || 77(kha) || etan¤ mana ¤nata khagar¤y¤| raghupati prerita by¤p‡ m¤y¤ || so m¤y¤ na dukhada mohi k¤h‡◊| ¤na j‡va iva sa◊s‹ta n¤h‡◊ || n¤tha ih¤Á kachu k¤rana ¤n¤| sunahu so s¤vadh¤na harij¤n¤ || gy¤na akha‚Èa eka s‡t¤bara| m¤y¤ basya j‡va sacar¤cara || jau◊ saba ke◊ raha gy¤na ekarasa| ‡svara j‡vahi bheda kahahu kasa || m¤y¤ basya j‡va abhim¤n‡| ‡sa basya m¤y¤ gunakh¤n‡ || parabasa j‡va svabasa bhagavant¤| j‡va aneka eka fir‡kant¤ || mudh¤ bheda jadyapi k‹ta m¤y¤| binu hari j¤i na koÌi up¤y¤ ||

do. r¤macandra ke bhajana binu jo caha pada nirb¤na| gy¤navanta api so nara pasu binu pÛÁcha biˤna || 78(ka) ||

r¤k¤pati Ëo‹asa uahi◊ t¤r¤gana samud¤i || sakala girinha dava l¤ia binu rabi r¤ti na j¤i || 78(kha) || aisehi◊ hari binu bhajana khages¤| miÌai na j‡vanha kera kales¤ || hari sevakahi na by¤pa abidy¤| prabhu prerita by¤pai tehi bidy¤ || t¤te n¤sa na hoi d¤sa kara| bheda bhagati bh¤‹hai biha„gabara || bhrama te cakita r¤ma mohi dekh¤| bihaÁse so sunu carita biseˤ || tehi kautuka kara maramu na k¤hÛÁ| j¤n¤ anuja na m¤tu pit¤hÛÁ || j¤nu p¤ni dh¤e mohi dharan¤| sy¤mala g¤ta aruna kara caran¤ || taba mai◊ bh¤gi caleuÁ urag¤m‡| r¤ma gahana kahaÁ bhuj¤ pas¤r‡ || jimi jimi dÛri u‹¤uÁ ak¤s¤| tahaÁ bhuja hari dekhauÁ nija p¤s¤ ||

do. brahmaloka lagi gayauÁ mai◊ citayauÁ p¤cha u‹¤ta| juga a„gula kara b‡ca saba r¤ma bhujahi mohi t¤ta || 79(ka) ||

sapt¤barana bheda kari jah¤Á lage◊ gati mori| gayauÁ tah¤Á prabhu bhuja nirakhi by¤kula bhayauÁ bahori || 79(kha) || mÛdeuÁ nayana trasita jaba bhayauÁ| puni citavata kosalapura gayaÛÁ || mohi biloki r¤ma musuk¤h‡◊| bihaÁsata turata gayauÁ mukha m¤h‡◊ || udara m¤jha sunu a‚Èaja r¤y¤| dekheuÁ bahu brahm¤‚Èa nik¤y¤ || ati bicitra tahaÁ loka anek¤| racan¤ adhika eka te ek¤ || koÌinha catur¤nana gaur‡s¤| aganita uÈagana rabi rajan‡s¤ || aganita lokap¤la jama k¤l¤| aganita bhÛdhara bhÛmi bis¤l¤ || s¤gara sari sara bipina ap¤r¤| n¤n¤ bh¤Áti s‹ËÌi bist¤r¤ || sura muni siddha n¤ga nara kinnara| c¤ri prak¤ra j‡va sacar¤cara ||

do. jo nahi◊ dekh¤ nahi◊ sun¤ jo manahÛÁ na sam¤i| so saba adbhuta dekheuÁ barani kavani bidhi j¤i || 80(ka) ||

eka eka brahm¤‚Èa mahuÁ rahauÁ baraËa sata eka| ehi bidhi dekhata phirauÁ maim a‚Èa ka̤ha aneka || 80(kha) ||

ehi bidhi dekhata phirauÁ maim a‚Èa ka̤ha aneka || 80(kha) ||

loka loka prati bhinna bidh¤t¤| bhinna biËnu siva manu disitr¤t¤ || nara gandharba bhÛta bet¤l¤| kinnara nisicara pasu khaga by¤l¤ || deva danuja gana n¤n¤ j¤t‡| sakala j‡va tahaÁ ¤nahi bh¤Át‡ || mahi sari s¤gara sara giri n¤n¤| saba prapaÊca tahaÁ ¤nai ¤n¤ || a‚Èakosa prati prati nija rup¤| dekheuÁ jinasa aneka anÛp¤ || avadhapur‡ prati bhuvana nin¤r‡| sarajÛ bhinna bhinna nara n¤r‡ || dasaratha kausaly¤ sunu t¤t¤| bibidha rÛpa bharat¤dika bhr¤t¤ || prati brahm¤‚Èa r¤ma avat¤r¤| dekhauÁ b¤labinoda ap¤r¤ ||

do. bhinna bhinna mai d‡kha sabu ati bicitra harij¤na| aganita bhuvana phireuÁ prabhu r¤ma na dekheuÁ ¤na || 81(ka) ||

soi sisupana soi sobh¤ soi k‹p¤la raghub‡ra| bhuvana bhuvana dekhata phirauÁ prerita moha sam‡ra || 81(kha) bhramata mohi brahm¤‚Èa anek¤| b‡te manahuÁ sata ek¤ || phirata phirata nija ¤firama ¤yauÁ| tahaÁ puni rahi kachu k¤la gav¤ÁyauÁ || nija prabhu janma avadha suni p¤yauÁ| nirbhara prema haraËi uÌhi dh¤yauÁ || dekhauÁ janma mahotsava j¤‡| jehi bidhi prathama kah¤ mai◊ g¤‡ || r¤ma udara dekheuÁ jaga n¤n¤| dekhata banai na j¤i bakh¤n¤ || tahaÁ puni dekheuÁ r¤ma suj¤n¤| m¤y¤ pati k‹p¤la bhagav¤n¤ || karauÁ bic¤ra bahori bahor‡| moha kalila by¤pita mati mor‡ || ubhaya ghar‡ mahaÁ mai◊ saba dekh¤| bhayauÁ bhramita mana moha biseˤ ||

do. dekhi k‹p¤la bikala mohi bihaÁse taba raghub‡ra| bihaÁsatah‡◊ mukha b¤hera ¤yauÁ sunu matidh‡ra || 82(ka) ||

soi larik¤‡ mo sana karana lage puni r¤ma| koÌi bh¤Áti samujh¤vauÁ manu na lahai bifir¤ma || 82(kha) || dekhi carita yaha so prabhut¤‡| samujhata deha das¤ bisar¤‡ || pareuÁ mukha ¤va na b¤t¤| tr¤hi tr¤hi ¤rata jana tr¤t¤ || prem¤kula prabhu mohi bilok‡| nija m¤y¤ prabhut¤ taba rok‡ || kara saroja prabhu mama sira dhareÛ| d‡naday¤la sakala dukha hareÛ || k‡nha r¤ma mohi bigata bimoh¤| sevaka sukhada k‹p¤ sandoh¤ || prabhut¤ prathama bic¤ri bic¤r‡| mana mahaÁ hoi haraËa ati bh¤r‡ || bhagata bachalat¤ prabhu kai dekh‡| upaj‡ mama ura pr‡ti biseˇ || sajala nayana pulakita kara jor‡| k‡nhiuÁ bahu bidhi binaya bahor‡ ||

do. suni saprema mama b¤n‡ dekhi d‡na nija d¤sa| bacana sukhada gambh‡ra m‹du bole ram¤niv¤sa || 83(ka) ||

k¤kabhasu‚Èi m¤gu bara ati prasanna mohi j¤ni| anim¤dika sidhi apara ridhi moccha sakala sukha kh¤ni || 83(kha) || gy¤na bibeka birati bigy¤n¤| muni durlabha guna je jaga n¤n¤ || ¤ju deuÁ saba sa◊saya n¤h‡◊| m¤gu jo tohi bh¤va mana m¤h‡◊ || suni prabhu bacana adhika anur¤geuÁ| mana anum¤na karana taba l¤geÛÁ || prabhu kaha dena sakala sukha sah‡| bhagati ¤pan‡ dena na kah‡ || bhagati h‡na guna saba sukha aise| lavana bin¤ bahu biÊjana jaise || bhajana h‡na sukha kavane k¤j¤| asa bic¤ri boleuÁ khagar¤j¤ || jau◊ prabhu hoi prasanna bara dehÛ| mo para karahu k‹p¤ aru nehÛ || mana bh¤vata bara m¤gauÁ sv¤m‡| tumha ud¤ra ura antaraj¤m‡ ||

do. abirala bhagati bisudhda tava firuti pur¤na jo g¤va| jehi khojata jog‡sa muni prabhu pras¤da kou p¤va || 84(ka) ||

bhagata kalpataru pranata hita k‹p¤ sindhu sukha dh¤ma| soi nija bhagati mohi prabhu dehu day¤ kari r¤ma || 84(kha) || evamastu kahi raghukulan¤yaka| bole bacana parama sukhad¤yaka || sunu b¤yasa tai◊ sahaja say¤n¤| k¤he na m¤gasi asa barad¤n¤ || saba sukha kh¤ni bhagati tai◊ m¤g‡| nahi◊ jaga kou tohi sama ba‹abh¤g‡ || jo muni koÌi jatana nahi◊ lahah‡◊| je japa joga anala tana dahah‡◊ || r‡jheuÁ dekhi tori catur¤‡| m¤gehu bhagati mohi ati bh¤‡ || sunu biha„ga pras¤da aba more◊| saba subha guna basihahim ura tore◊ || bhagati gy¤na bigy¤na bir¤g¤| joga caritra rahasya bibh¤g¤ || j¤naba tai◊ sabah‡ kara bhed¤| mama pras¤da nahi◊ s¤dhana khed¤ || do◊.m¤y¤ sambhava bhrama saba aba na by¤pihahi◊ tohi| j¤nesu brahma an¤di aja aguna gun¤kara mohi || 85(ka) ||

mohi bhagata priya santata asa bic¤ri sunu k¤ga| k¤yaÁ bacana mana mama pada karesu acala anur¤ga || 85(kha) || aba sunu parama bimala mama b¤n‡| satya sugama nigam¤di bakh¤n‡ || nija siddh¤nta sun¤vauÁ toh‡| sunu mana dharu saba taji bhaju moh‡ || mama m¤y¤ sambhava sa◊s¤r¤| j‡va car¤cara bibidhi prak¤r¤ || saba mama priya saba mama upaj¤e| saba te adhika manuja mohi bh¤e || tinha mahaÁ dvija dvija mahaÁ firutidh¤r‡| tinha mahuÁ nigama dharama anus¤r‡ || tinha mahaÁ priya birakta puni gy¤n‡| gy¤nihu te ati priya bigy¤n‡ || tinha te puni mohi priya nija d¤s¤| jehi gati mori na dÛsari ¤s¤ || puni puni satya kahauÁ tohi p¤h‡◊| mohi sevaka sama priya kou n¤h‡◊ || bhagati h‡na biraÊci kina ho‡| saba j‡vahu sama priya mohi so‡ || bhagativanta ati n‡cau pr¤n‡| mohi pr¤napriya asi mama b¤n‡ ||

do. suci sus‡la sevaka sumati priya kahu k¤hi na l¤ga| firuti pur¤na kaha n‡ti asi s¤vadh¤na sunu k¤ga || 86 || eka pit¤ ke bipula kum¤r¤| hohi◊ p‹thaka guna s‡la ac¤r¤ || kou pa‚Èinta kou t¤pasa gy¤t¤| kou dhanavanta sÛra kou d¤t¤ || kou sarbagya dharmarata ko‡| saba para pitahi pr‡ti sama ho‡ || kou pitu bhagata bacana mana karm¤| sapanehuÁ j¤na na dÛsara dharm¤ || so suta priya pitu pr¤na sam¤n¤| jadyapi so saba bh¤Áti ay¤n¤ || ehi bidhi j‡va car¤cara jete| trijaga deva nara samete || akhila bisva yaha mora up¤y¤| saba para mohi bar¤bari d¤y¤ || tinha mahaÁ jo parihari mada m¤y¤| bhajai mohi mana baca arÛ k¤y¤ ||

do. purÛËa napu◊saka n¤ri v¤ j‡va car¤cara koi| sarba bh¤va bhaja kapaÌa taji mohi parama priya soi || 87(ka) ||

so. satya kahauÁ khaga tohi suci sevaka mama pr¤napriya| asa bic¤ri bhaju mohi parihari ¤sa bharosa saba || 87(kha) ||

kabahÛÁ k¤la na by¤pihi toh‡| sumiresu bhajesu nirantara moh‡ || prabhu bacan¤m‹ta suni na agh¤ÛÁ| tanu pulakita mana ati haraˤÛÁ || so sukha j¤nai mana aru k¤n¤| nahi◊ rasan¤ pahi◊ j¤i bakh¤n¤ || prabhu sobh¤ sukha j¤nahi◊ nayan¤| kahi kimi sakahi◊ tinhahi nahi◊ bayan¤ || bahu bidhi mohi prabodhi sukha de‡| lage karana sisu kautuka te‡ || sajala nayana kachu mukha kari rÛkh¤| citai m¤tu l¤g‡ ati bhÛkh¤ || dekhi m¤tu ¤tura uÌhi dh¤‡| kahi m‹du bacana lie ura l¤‡ || goda r¤khi kar¤va paya p¤n¤| raghupati carita lalita kara g¤n¤ ||

so. jehi sukha l¤gi pur¤ri asubha beËa k‹ta siva sukhada| avadhapur‡ nara n¤ri tehi sukha mahuÁ santata magana || 88(ka) ||

soi sukha lavalesa jinha b¤raka sapanehuÁ laheu| te nahi◊ ganahi◊ khagesa brahmasukhahi sajjana sumati || 88(kha) ||

mai◊ puni avadha raheuÁ kachu k¤l¤| dekheuÁ b¤labinoda ras¤l¤ || r¤ma pras¤da bhagati bara p¤yauÁ| prabhu pada bandi nij¤firama ¤yauÁ || taba te mohi na by¤p‡ m¤y¤| jaba te raghun¤yaka apan¤y¤ || yaha saba gupta carita mai◊ g¤v¤| hari m¤y¤Á jimi mohi nac¤v¤ || nija anubhava aba kahauÁ khages¤| binu hari bhajana na j¤hi kales¤ || r¤ma k‹p¤ binu sunu khagar¤‡| j¤ni na j¤i r¤ma prabhut¤‡ || j¤ne◊ binu na hoi parat‡t‡| binu parat‡ti hoi nahi◊ pr‡t‡ || pr‡ti bin¤ nahi◊ bhagati di‹h¤‡| jimi khagapati jala kai cikan¤‡ ||

so. binu gura hoi ki gy¤na gy¤na ki hoi bir¤ga binu| g¤vahi◊ beda pur¤na sukha ki lahia hari bhagati binu || 89(ka) ||

kou bifir¤ma ki p¤va t¤ta sahaja santoËa binu| calai ki jala binu n¤va koÌi jatana paci paci maria || 89(kha) ||

binu santoËa na k¤ma nas¤h‡◊| k¤ma achata sukha sapanehuÁ n¤h‡◊ || r¤ma bhajana binu miÌahi◊ ki k¤m¤| thala bih‡na taru kabahuÁ ki j¤m¤ || binu bigy¤na ki samat¤ ¤vai| kou avak¤sa ki nabha binu p¤vai || firaddh¤ bin¤ dharma nahi◊ ho‡| binu mahi gandha ki p¤vai ko‡ || binu tapa teja ki kara bist¤r¤| jala binu rasa ki hoi sa◊s¤r¤ || s‡la ki mila binu budha sevak¤‡| jimi binu teja na rÛpa gos¤‡ || nija sukha binu mana hoi ki th‡r¤| parasa ki hoi bih‡na sam‡r¤ || kavaniu ki binu bisv¤s¤| binu hari bhajana na bhava bhaya n¤s¤ ||

do. binu bisv¤sa bhagati nahi◊ tehi binu dravahi◊ na r¤mu| r¤ma k‹p¤ binu sapanehuÁ j‡va na laha bifir¤mu || 90(ka) ||

so. asa bic¤ri matidh‡ra taji kutarka sa◊saya sakala| bhajahu r¤ma raghub‡ra karun¤kara sundara sukhada || 90(kha) ||

nija mati sarisa n¤tha mai◊ g¤‡| prabhu prat¤pa mahim¤ khagar¤‡ || kaheuÁ na kachu kari juguti biseˇ| yaha saba mai◊ nija nayananhi dekh‡ || mahim¤ n¤ma rÛpa guna g¤th¤| sakala amita ananta raghun¤th¤ || nija nija mati muni hari guna g¤vahi◊| nigama seËa siva p¤ra na p¤vahi◊ || tumhahi ¤di khaga masaka prajant¤| nabha u‹¤hi◊ nahi◊ p¤vahim ant¤ || timi raghupati mahim¤ avag¤h¤| t¤ta kabahuÁ kou p¤va ki th¤h¤ || r¤mu k¤ma sata koÌi subhaga tana| durg¤ koÌi amita ari mardana || sakra koÌi sata sarisa bil¤s¤| nabha sata koÌi amita avak¤s¤ ||

do. maruta koÌi sata bipula bala rabi sata koÌi prak¤sa| sasi sata koÌi sus‡tala samana sakala bhava tr¤sa || 91(ka) ||

k¤la koÌi sata sarisa ati dustara durga duranta| dhÛmaketu sata koÌi sama dur¤dharaËa bhagavanta || 91(kha) ||

prabhu ag¤dha sata koÌi pat¤l¤| samana koÌi sata sarisa kar¤l¤ || t‡ratha amita koÌi sama p¤vana| n¤ma akhila agha pÛga nas¤vana || himagiri koÌi acala raghub‡r¤| sindhu koÌi sata sama gambh‡r¤ || k¤madhenu sata koÌi sam¤n¤| sakala k¤ma d¤yaka bhagav¤n¤ || s¤rada koÌi amita catur¤‡| bidhi sata koÌi s‹ËÌi nipun¤‡ || biËnu koÌi sama p¤lana kart¤| rudra koÌi sata sama sa◊hart¤ || dhanada koÌi sata sama dhanav¤n¤| m¤y¤ koÌi prapaÊca nidh¤n¤ || bh¤ra dharana sata koÌi ah‡s¤| niravadhi nirupama prabhu jagad‡s¤ ||

cha◊. nirupama na upam¤ ¤na r¤ma sam¤na r¤mu nigama kahai| jimi koÌi sata khadyota sama rabi kahata ati laghut¤ lahai || ehi bh¤Áti nija nija mati bil¤sa munisa harihi bakh¤nah‡◊| prabhu bh¤va g¤haka ati k‹p¤la saprema suni sukha m¤nah‡◊ ||

do. r¤mu amita guna s¤gara th¤ha ki p¤vai koi| santanha sana jasa kichu suneuÁ tumhahi sun¤yauÁ soi || 92(ka) ||

so. bh¤va basya bhagav¤na sukha nidh¤na karun¤ bhavana| taji mamat¤ mada m¤na bhajia sad¤ s‡t¤ ravana || 92(kha) || suni bhusu‚Èi ke bacana suh¤e| haraËita khagapati pa„kha phul¤e || nayana n‡ra mana ati haraˤn¤| fir‡raghupati prat¤pa ura ¤n¤ || p¤chila moha samujhi pachit¤n¤| brahma an¤di manuja kari m¤n¤ || puni puni k¤ga carana siru n¤v¤| j¤ni r¤ma sama prema ba‹h¤v¤ || gura binu bhava nidhi tarai na ko‡| jau◊ biraÊci sa„kara sama ho‡ || sa◊saya sarpa graseu mohi t¤t¤| dukhada lahari kutarka bahu br¤t¤ || tava sarÛpa g¤ru‹i raghun¤yaka| mohi ji¤yau jana sukhad¤yaka || tava pras¤da mama moha nas¤n¤| r¤ma rahasya anÛpama j¤n¤ ||

do. t¤hi prasa◊si bibidha bidhi s‡sa n¤i kara jori| bacana bin‡ta saprema m‹du boleu garu‹a bahori || 93(ka) ||

prabhu apane abibeka te bÛjhauÁ sv¤m‡ tohi| k‹p¤sindhu s¤dara kahahu j¤ni d¤sa nija mohi || 93(kha) || tumha sarbagya tanya tama p¤r¤| sumati sus‡la sarala ¤c¤r¤ || gy¤na birati bigy¤na niv¤s¤| raghun¤yaka ke tumha priya d¤s¤ || k¤rana kavana deha yaha p¤‡| t¤ta sakala mohi kahahu bujh¤‡ || r¤ma carita sara sundara sv¤m‡| p¤yahu kah¤Á kahahu nabhag¤m‡ || n¤tha sun¤ maim asa siva p¤h‡◊| mah¤ pralayahuÁ n¤sa tava n¤h‡◊ || mudh¤ bacana nahim ‡svara kaha‡| sou more◊ mana sa◊saya aha‡ || aga jaga j‡va n¤ga nara dev¤| n¤tha sakala jagu k¤la kalev¤ || a‚Èa ka̤ha amita laya k¤r‡| k¤lu sad¤ duratikrama bh¤r‡ ||

so. tumhahi na by¤pata k¤la ati kar¤la k¤rana kavana| mohi so kahahu k‹p¤la gy¤na prabh¤va ki joga bala || 94(ka) ||

do. prabhu tava ¤firama ¤eÁ mora moha bhrama bh¤ga| k¤rana kavana so n¤tha saba kahahu sahita anur¤ga || 94(kha) ||

garu‹a gir¤ suni haraËeu k¤g¤| boleu um¤ parama anur¤g¤ || dhanya dhanya tava mati urag¤r‡| prasna tumh¤ri mohi ati py¤r‡ || suni tava prasna saprema suh¤‡| bahuta janama kai sudhi mohi ¤‡ || saba nija kath¤ kahauÁ mai◊ g¤‡| t¤ta sunahu s¤dara mana l¤‡ || japa tapa makha sama dama brata d¤n¤| birati bibeka joga bigy¤n¤ || saba kara phala raghupati pada prem¤| tehi binu kou na p¤vai chem¤ || ehi tana r¤ma bhagati mai◊ p¤‡| t¤te mohi mamat¤ adhik¤‡ || jehi te◊ kachu nija sv¤ratha ho‡| tehi para mamat¤ kara saba ko‡ ||

so. pannag¤ri asi n‡ti firuti sammata sajjana kahahi◊| ati n‡cahu sana pr‡ti karia j¤ni nija parama hita || 95(ka) ||

p¤Ìa k‡Ìa te◊ hoi tehi te◊ p¤Ìambara rucira| k‹mi p¤lai sabu koi parama ap¤vana pr¤na sama || 95(kha) || sv¤ratha s¤Áca j‡va kahuÁ eh¤| mana krama bacana r¤ma pada neh¤ || soi p¤vana soi subhaga sar‡r¤| jo tanu p¤i bhajia raghub‡r¤ || r¤ma bimukha lahi bidhi sama deh‡| kabi kobida na prasa◊sahi◊ teh‡ || r¤ma bhagati ehi◊ tana ura j¤m‡| t¤te mohi parama priya sv¤m‡ || tajauÁ na tana nija icch¤ maran¤| tana binu beda bhajana nahi◊ baran¤ || prathama mohaÁ mohi bahuta bigov¤| r¤ma bimukha sukha kabahuÁ na sov¤ || n¤n¤ janama karma puni n¤n¤| kie joga japa tapa makha d¤n¤ || kavana joni janameuÁ jahaÁ n¤h‡◊| mai◊ khagesa bhrami bhrami jaga m¤h‡◊ || dekheuÁ kari saba karama gos¤‡| sukh‡ na bhayauÁ abahi◊ k‡ n¤‡ || sudhi mohi n¤tha janma bahu ker‡| siva pras¤da mati mohaÁ na gher‡ ||

do. prathama janma ke carita aba kahauÁ sunahu bihagesa| suni prabhu pada rati upajai j¤te◊ miÌahi◊ kalesa || 96(ka) ||

pÛruba kalpa eka prabhu juga kalijuga mala mÛla || nara aru n¤ri adharma rata sakala nigama pratikÛla || 96(kha) || tehi kalijuga kosalapura j¤‡| janmata bhayauÁ sÛdra tanu p¤‡ || siva sevaka mana krama aru b¤n‡| ¤na deva nindaka abhim¤n‡ || dhana mada matta parama b¤c¤l¤| ugrabuddhi ura dambha bis¤l¤ || jadapi raheuÁ raghupati rajadh¤n‡| tadapi na kachu mahim¤ taba j¤n‡ || aba j¤n¤ maim avadha prabh¤v¤| nigam¤gama pur¤na asa g¤v¤ || kavanehuÁ janma avadha basa jo‡| r¤ma par¤yana so pari ho‡ || avadha prabh¤va j¤na taba pr¤n‡| jaba ura basahi◊ r¤mu dhanup¤n‡ || so kalik¤la kaÌhina urag¤r‡| p¤pa par¤yana saba nara n¤r‡ ||

do. kalimala grase dharma saba lupta bhae sadagrantha| dambhinha nija mati kalpi kari pragaÌa kie bahu pantha || 97(ka) ||

bhae loga saba mohabasa lobha grase subha karma| sunu harij¤na gy¤na nidhi kahauÁ kachuka kalidharma || 97(kha) ||

barana dharma nahim ¤firama c¤r‡| firuti birodha rata saba nara n¤r‡ || dvija firuti becaka bhÛpa praj¤sana| kou nahi◊ m¤na nigama anus¤sana || m¤raga soi j¤ kahuÁ joi bh¤v¤| pa‚Èita soi jo g¤la baj¤v¤ || mithy¤rambha dambha rata jo‡| t¤ kahuÁ santa kahai saba ko‡ || soi say¤na jo paradhana h¤r‡| jo kara dambha so ba‹a ¤c¤r‡ || jau kaha jhÛÁÌha masakhar‡ j¤n¤| kalijuga soi gunavanta bakh¤n¤ || nir¤c¤ra jo firuti patha ty¤g‡| kalijuga soi gy¤n‡ so bir¤g‡ || j¤ke◊ nakha aru ja̤ bis¤l¤| soi t¤pasa prasiddha kalik¤l¤ ||

do. asubha beËa bhÛËana dhare◊ bhacch¤bhaccha je kh¤hi◊| tei jog‡ tei siddha nara pÛjya te kalijuga m¤hi◊ || 98(ka) ||

so. je apak¤r‡ c¤ra tinha kara gaurava m¤nya tei| mana krama bacana lab¤ra tei bakat¤ kalik¤la mahuÁ || 98(kha) ||

n¤ri bibasa nara sakala gos¤‡| n¤cahi◊ naÌa markaÌa k‡ n¤‡ || sÛdra dvijanha upadesahi◊ gy¤n¤| meli janeÛ lehi◊ kud¤n¤ || saba nara k¤ma lobha rata krodh‡| deva bipra firuti santa birodh‡ || guna mandira sundara pati ty¤g‡| bhajahi◊ n¤ri para puruËa abh¤g‡ || saubh¤gin‡◊ bibhÛËana h‡n¤| bidhavanha ke si„g¤ra nab‡n¤ || gura siËa badhira andha k¤ lekh¤| eka na sunai eka nahi◊ dekh¤ || harai siËya dhana soka na hara‡| so gura ghora mahuÁ para‡ || m¤tu pit¤ b¤lakanhi bol¤bahi◊| udara bharai soi dharma sikh¤vahi◊ ||

do. brahma gy¤na binu n¤ri nara kahahi◊ na dÛsari b¤ta| kau‹‡ l¤gi lobha basa karahi◊ bipra gura gh¤ta || 99(ka) ||

b¤dahi◊ sÛdra dvijanha sana hama tumha te kachu gh¤Ìi| j¤nai brahma so biprabara ¤Ákhi dekh¤vahi◊ ȤÌi || 99(kha) || para triya lampaÌa kapaÌa say¤ne| moha droha mamat¤ lapa̤ne || tei abhedab¤d‡ gy¤n‡ nara| dekh¤ me◊ caritra kalijuga kara || ¤pu gae aru tinhahÛ gh¤lahi◊| je kahuÁ sata m¤raga pratip¤lahi◊ || kalpa kalpa bhari eka eka narak¤| parahi◊ je dÛËahi◊ firuti kari tarak¤ || je baran¤dhama teli kumh¤r¤| svapaca kir¤ta kola kalav¤r¤ || n¤ri mu‡ g‹ha sampati n¤s‡| mÛ‹a mu‹¤i hohi◊ sany¤s‡ || te bipranha sana ¤pu puj¤vahi◊| ubhaya loka nija h¤tha nas¤vahi◊ || bipra niracchara lolupa k¤m‡| nir¤c¤ra saÌha b‹Ëal‡ sv¤m‡ || sÛdra karahi◊ japa tapa brata n¤n¤| baiÌhi bar¤sana kahahi◊ pur¤n¤ || saba nara kalpita karahim ac¤r¤| j¤i na barani an‡ti ap¤r¤ ||

do. bhae barana sa„kara kali bhinnasetu saba loga| karahi◊ p¤pa p¤vahi◊ dukha bhaya ruja soka biyoga || 100(ka) ||

firuti sammata hari bhakti patha saÊjuta birati bibeka| tehi na calahi◊ nara moha basa kalpahi◊ pantha aneka || 100(kha) ||

cha◊. bahu d¤ma saÁv¤rahi◊ dh¤ma jat‡| biËay¤ hari l‡nhi na rahi birat‡ || ‡ dhanavanta daridra g‹h‡| kali kautuka t¤ta na j¤ta kah‡ || kulavanti nik¤rahi◊ n¤ri sat‡| g‹ha ¤nihi◊ cer‡ niberi gat‡ || suta m¤nahi◊ m¤tu pit¤ taba lau◊| abal¤nana d‡kha nah‡◊ jaba lau◊ || sasur¤ri pi¤ri lag‡ jaba te◊| riparÛpa kuÌumba bhae taba te◊ || n‹pa p¤pa par¤yana dharma nah‡◊| kari da‚Èa biÈamba praj¤ nitah‡◊ || dhanavanta kul‡na mal‡na ap‡| dvija cinha janeu ugh¤ra tap‡ || nahi◊ m¤na pur¤na na bedahi jo| hari sevaka santa sah‡ kali so| kabi b‹nda ud¤ra dun‡ na sun‡| guna dÛËaka br¤ta na kopi gun‡ || kali b¤rahi◊ b¤ra duk¤la parai| binu anna dukh‡ saba loga marai ||

do. sunu khagesa kali kapaÌa haÌha dambha dveËa p¤Ëa‚Èa| m¤na moha m¤r¤di mada by¤pi rahe brahma‚Èa || 101(ka) ||

t¤masa dharma karahi◊ nara japa tapa brata makha d¤na| deva na baraËahi◊ dharan‡◊ bae na j¤mahi◊ dh¤na || 101(kha) ||

cha◊. abal¤ kaca bhÛËana bhÛri chudh¤| dhanah‡na dukh‡ mamat¤ bahudh¤ || sukha c¤hahi◊ mÛ‹ha na dharma rat¤| mati thori kaÌhori na komalat¤ || 1 ||

nara p‡‹ita roga na bhoga kah‡◊| abhim¤na birodha ak¤ranah‡◊ || laghu j‡vana sambatu paÊca das¤| kalap¤nta na n¤sa gum¤nu as¤ || 2 ||

kalik¤la bih¤la kie manuj¤| nahi◊ m¤nata kvau anuj¤ tanuj¤| nahi◊ toËa bic¤ra na s‡talat¤| saba j¤ti kuj¤ti bhae magat¤ || 3 ||

iriˤ paruˤcchara lolupat¤| bhari pÛri rah‡ samat¤ bigat¤ || saba loga biyoga bisoka hue| baran¤firama dharma ac¤ra gae || 4 ||

dama d¤na day¤ nahi◊ j¤napan‡| ja‹at¤ parabaÊcanat¤ti ghan‡ || tanu poËaka n¤ri nar¤ sagare| paranindaka je jaga mo bagare || 5 ||

do. sunu by¤l¤ri k¤la kali mala avaguna ¤g¤ra| gunauÁ bahuta kalijuga kara binu pray¤sa nist¤ra || 102(ka) ||

k‹tajuga tret¤ dv¤para pÛj¤ makha aru joga| jo gati hoi so kali hari n¤ma te p¤vahi◊ loga || 102(kha) ||

k‹tajuga saba jog‡ bigy¤n‡| kari hari dhy¤na tarahi◊ bhava pr¤n‡ || tret¤Á bibidha jagya nara karah‡◊| prabhuhi samarpi karma bhava tarah‡◊ || dv¤para kari raghupati pada pÛj¤| nara bhava tarahim up¤ya na dÛj¤ || kalijuga kevala hari guna g¤h¤| g¤vata nara p¤vahi◊ bhava th¤h¤ || kalijuga joga na jagya na gy¤n¤| eka adh¤ra r¤ma guna g¤n¤ || saba bharosa taji jo bhaja r¤mahi| prema sameta g¤va guna gr¤mahi || soi bhava tara kachu sa◊saya n¤h‡◊| n¤ma prat¤pa pragaÌa kali m¤h‡◊ || kali kara eka pun‡ta prat¤p¤| m¤nasa punya hohi◊ nahi◊ p¤p¤ ||

do. kalijuga sama juga ¤na nahi◊ jau◊ nara kara bisv¤sa| g¤i r¤ma guna gana bimalaÁ bhava tara binahi◊ pray¤sa || 103(ka) ||

pragaÌa c¤ri pada dharma ke kalila mahuÁ eka pradh¤na| jena kena bidhi d‡nhe◊ d¤na karai kaly¤na || 103(kha) || nita juga dharma hohi◊ saba kere| h‹dayaÁ r¤ma m¤y¤ ke prere || suddha satva samat¤ bigy¤n¤| k‹ta prabh¤va prasanna mana j¤n¤ || satva bahuta raja kachu rati karm¤| saba bidhi sukha tret¤ kara dharm¤ || bahu raja svalpa satva kachu t¤masa| dv¤para dharma haraËa bhaya m¤nasa || t¤masa bahuta rajoguna thor¤| kali prabh¤va birodha cahuÁ or¤ || budha juga dharma j¤ni mana m¤h‡◊| taji adharma rati dharma kar¤h‡◊ || k¤la dharma nahi◊ by¤pahi◊ t¤h‡| raghupati carana pr‡ti ati j¤h‡ || naÌa k‹ta bikaÌa kapaÌa khagar¤y¤| naÌa sevakahi na by¤pai m¤y¤ ||

do. hari m¤y¤ k‹ta doËa guna binu hari bhajana na j¤hi◊| bhajia r¤ma taji k¤ma saba asa bic¤ri mana m¤hi◊ || 104(ka) ||

tehi kalik¤la baraËa bahu baseuÁ avadha bihagesa| pareu duk¤la bipati basa taba mai◊ gayauÁ bidesa || 104(kha) || gayauÁ ujen‡ sunu urag¤r‡| d‡na mal‡na daridra dukh¤r‡ || gaeÁ k¤la kachu sampati p¤‡| tahaÁ puni karauÁ sambhu sevak¤‡ || bipra eka baidika siva pÛj¤| karai sad¤ tehi k¤ju na dÛj¤ || parama s¤dhu param¤ratha bindaka| sambhu up¤saka nahi◊ hari nindaka || tehi sevauÁ mai◊ kapaÌa samet¤| dvija day¤la ati n‡ti niket¤ || b¤hija namra dekhi mohi s¤‡◊| bipra pa‹h¤va putra k‡ n¤‡◊ || sambhu mantra mohi dvijabara d‡nh¤| subha upadesa bibidha bidhi k‡nh¤ || japauÁ mantra siva mandira j¤‡| h‹dayaÁ dambha ahamiti adhik¤‡ ||

do. mai◊ khala mala sa„kula mati n‡ca j¤ti basa moha| hari jana dvija dekhe◊ jarauÁ karauÁ biËnu kara droha || 105(ka) ||

so. gura nita mohi prabodha dukhita dekhi ¤carana mama| mohi upajai ati krodha dambhihi n‡ti ki bh¤va‡ || 105(kha) || eka b¤ra gura l‡nha bol¤‡| mohi n‡ti bahu bh¤Áti sikh¤‡ || siva sev¤ kara phala suta so‡| abirala bhagati r¤ma pada ho‡ || r¤mahi bhajahi◊ t¤ta siva dh¤t¤| nara p¤vaÁra kai ketika b¤t¤ || j¤su carana aja siva anur¤g‡| t¤tu drohaÁ sukha cahasi abh¤g‡ || hara kahuÁ hari sevaka gura kaheÛ| suni khagan¤tha h‹daya mama daheÛ || adhama j¤ti mai◊ bidy¤ p¤eÁ| bhayauÁ jath¤ ahi dÛdha pi¤eÁ || m¤n‡ kuÌila kubh¤gya kuj¤t‡| gura kara droha karauÁ dinu r¤t‡ || ati day¤la gura svalpa na krodh¤| puni puni mohi sikh¤va subodh¤ || jehi te n‡ca ba‹¤‡ p¤v¤| so prathamahi◊ hati t¤hi nas¤v¤ || dhÛma anala sambhava sunu bh¤‡| tehi bujh¤va ghana padav‡ p¤‡ || raja maga par‡ nir¤dara raha‡| saba kara pada prah¤ra nita saha‡ || maruta u‹¤va prathama tehi bhara‡| puni n‹pa nayana kir‡Ìanhi para‡ || sunu khagapati asa samujhi prasa„g¤| budha nahi◊ karahim adhama kara sa„g¤ || kabi kobida g¤vahim asi n‡t‡| khala sana kalaha na bhala nahi◊ pr‡t‡ || ud¤s‡na nita rahia gos¤‡◊| khala pariharia sv¤na k‡ n¤‡◊ || mai◊ khala h‹dayaÁ kapaÌa kuÌil¤‡| gura hita kahai na mohi soh¤‡ ||

do. eka b¤ra hara mandira japata raheuÁ siva n¤ma| gura ¤yau abhim¤na tem uÌhi nahi◊ k‡nha pran¤ma || 106(ka) ||

so day¤la nahi◊ kaheu kachu ura na roËa lavalesa| ati agha gura apam¤nat¤ sahi nahi◊ sake mahesa || 106(kha) || mandira m¤jha bha‡ nabha b¤n‡| re hatabh¤gya agya abhim¤n‡ || jadyapi tava gura ke◊ nahi◊ krodh¤| ati k‹p¤la cita samyaka bodh¤ || tadapi s¤pa saÌha daihauÁ toh‡| n‡ti birodha soh¤i na moh‡ || jau◊ nahi◊ da‚Èa karau◊ khala tor¤| bhraËÌa hoi firutim¤raga mor¤ || je saÌha gura sana iriˤ karah‡◊| raurava naraka koÌi juga parah‡◊ || trijaga joni puni dharahi◊ sar‡r¤| ayuta janma bhari p¤vahi◊ p‡r¤ || baiÌha rahesi ajagara iva p¤p‡| sarpa hohi khala mala mati by¤p‡ || mah¤ biÌapa koÌara mahuÁ j¤‡ || rahu adham¤dhama adhagati p¤‡ ||

do. h¤h¤k¤ra k‡nha gura d¤runa suni siva s¤pa || kampita mohi biloki ati ura upaj¤ parit¤pa || 107(ka) ||

kari da‚Èavata saprema dvija siva sanmukha kara jori| binaya karata gadagada svara samujhi ghora gati mori || 107(kha) ||

nam¤m‡fiam‡fi¤na nirv¤‚arÛpa◊| vimbhu◊ by¤paka◊ brahma vedasvarÛpa◊| nija◊ nirgu‚a◊ nirvikalpa◊ nir‡◊ha| cid¤k¤fiam¤k¤fiav¤sa◊ bhaje'ha◊ || nir¤k¤ramo„k¤ramÛla◊ tur‡ya◊| gir¤ gy¤na got‡tam‡fia◊ gir‡fia◊ || kar¤la◊ mah¤k¤la k¤la◊ k‹p¤la◊| gu‚¤g¤ra sa◊s¤rap¤ra◊ nato'ha◊ || tuˤr¤dri sa„k¤fia gaura◊ gabh‡ra◊| manobhÛta koÌi prabh¤ fir‡ fiar‡ra◊ || sphuranmauli kallolin‡ c¤ru ga„g¤| lasadbh¤lab¤lendu ka‚Ìhe bhuja„g¤ || calatku‚Èala◊ bhrÛ sunetra◊ vifi¤la◊| prasann¤nana◊ n‡laka‚Ìha◊ day¤la◊ || m‹g¤dh‡fiacarm¤mbara◊ mu‚Èam¤la◊| priya◊ fia„kara◊ sarvan¤tha◊ bhaj¤mi || praca‚Èa◊ prak‹ËÌa◊ pragalbha◊ parefia◊| akha‚Èam aja◊ bh¤nukoÌiprak¤fia◊ || trayafiÛla nirmÛlana◊ fiÛlap¤‚i◊| bhaje'ha◊ bhav¤n‡pati◊ bh¤vagamya◊ || kal¤t‡ta kaly¤‚a kalp¤ntak¤r‡| sad¤ sajjan¤ndad¤t¤ pur¤r‡ || cid¤nandasandoha moh¤pah¤r‡| pras‡da pras‡da prabho manmath¤r‡ || na y¤vad um¤n¤tha p¤d¤ravinda◊| bhajant‡ha loke pare v¤ nar¤‚¤◊ || na t¤vatsukha◊ fi¤nti sant¤pan¤fia◊| pras‡da prabho sarvabhÛt¤dhiv¤sa◊ || na j¤n¤mi ◊ japa◊ naiva pÛj¤◊| nato'ha◊ sad¤ sarvad¤ fiambhu tubhya◊ || jar¤ janma dukhaugha t¤tapyam¤na◊| prabho p¤hi ¤pannam¤m‡fia fiambho || filoka-rudr¤ËÌakamida◊ prokta◊ vipre‚a haratoËaye| ye paÌhanti nar¤ bhakty¤ teˤ◊ fiambhu pras‡dati || 9 ||

do. -suni binat‡ sarbagya siva dekhi bripra anur¤gu| puni mandira nabhab¤n‡ bhai dvijabara bara m¤gu || 108(ka) ||

jau◊ prasanna prabhu mo para n¤tha d‡na para nehu| nija pada bhagati dei prabhu puni dÛsara bara dehu || 108(kha) ||

tava m¤y¤ basa j‡va ja‹a santata phirai bhul¤na| tehi para krodha na karia prabhu k‹p¤ sindhu bhagav¤na || 108(ga) ||

sa„kara d‡naday¤la aba ehi para hohu k‹p¤la| s¤pa anugraha hoi jehi◊ n¤tha thoreh‡◊ k¤la || 108(gha) ||

ehi kara hoi parama kaly¤n¤| soi karahu aba k‹p¤nidh¤n¤ || bipragir¤ suni parahita s¤n‡| evamastu iti bhai nabhab¤n‡ || jadapi k‡nha ehi◊ d¤runa p¤p¤| mai◊ puni d‡nha kopa kari s¤p¤ || tadapi tumh¤ra s¤dhut¤ dekh‡| karihauÁ ehi para k‹p¤ biseˇ || cham¤s‡la je para upak¤r‡| te dvija mohi priya jath¤ khar¤r‡ || mora fir¤pa dvija byartha na j¤ihi| janma sahasa avasya yaha p¤ihi || janamata marata dusaha dukha ho‡| ahi svalpau nahi◊ by¤pihi so‡ || kavaneuÁ janma miÌihi nahi◊ gy¤n¤| sunahi sÛdra mama bacana prav¤n¤ || raghupati pur‡◊ janma taba bhayaÛ| puni tai◊ mama sev¤Á mana dayaÛ || pur‡ prabh¤va anugraha more◊| r¤ma bhagati upajihi ura tore◊ || sunu mama bacana satya aba bh¤‡| haritoËana brata dvija sevak¤‡ || aba jani karahi bipra apam¤n¤| j¤nehu santa ananta sam¤n¤ || indra kulisa mama sÛla bis¤l¤| k¤lada‚Èa hari cakra kar¤l¤ || jo inha kara m¤r¤ nahi◊ mara‡| bipradroha p¤vaka so jara‡ || asa bibeka r¤khehu mana m¤h‡◊| tumha kahaÁ jaga durlabha kachu n¤h‡◊ || aurau eka ¤siˤ mor‡| apratihata gati hoihi tor‡ ||

do. suni siva bacana haraËi gura evamastu iti bh¤Ëi| mohi prabodhi gayau g‹ha sambhu carana ura r¤khi || 109(ka) ||

prerita k¤la bidhi giri j¤i bhayauÁ mai◊ by¤la| puni pray¤sa binu so tanu jajeuÁ gaeÁ kachu k¤la || 109(kha) ||

joi tanu dharauÁ tajauÁ puni an¤y¤sa harij¤na| jimi nÛtana paÌa pahirai nara pariharai pur¤na || 109(ga) ||

sivaÁ r¤kh‡ firuti n‡ti aru mai◊ nahi◊ p¤v¤ klesa| ehi bidhi dhareuÁ bibidha tanu gy¤na na gayau khagesa || 109(gha) || trijaga deva nara joi tanu dharauÁ| tahaÁ tahaÁ r¤ma bhajana anusaraÛÁ || eka sÛla mohi bisara na k¤Û| gura kara komala s‡la subh¤Û || carama deha dvija kai mai◊ p¤‡| sura durlabha pur¤na firuti g¤‡ || khelauÁ tahÛÁ b¤lakanha m‡l¤| karauÁ sakala raghun¤yaka l‡l¤ || prau‹ha bhaeÁ mohi pit¤ pa‹h¤v¤| samajhauÁ sunauÁ gunauÁ nahi◊ bh¤v¤ || mana te sakala b¤san¤ bh¤g‡| kevala r¤ma carana laya l¤g‡ || kahu khagesa asa kavana abh¤g‡| khar‡ seva suradhenuhi ty¤g‡ || prema magana mohi kachu na soh¤‡| h¤reu pit¤ pa‹h¤i pa‹h¤‡ || bhae k¤labasa jaba pitu m¤t¤| mai◊ bana gayauÁ bhajana janatr¤t¤ || jahaÁ jahaÁ bipina mun‡svara p¤vauÁ| ¤firama j¤i j¤i siru n¤vauÁ || bÛjhata tinhahi r¤ma guna g¤h¤| kahahi◊ sunauÁ haraËita khagan¤h¤ || sunata phirauÁ hari guna anub¤d¤| aby¤hata gati sambhu pras¤d¤ || chÛ̇ tribidha ‡Ëan¤ g¤‹h‡| eka l¤las¤ ura ati b¤‹h‡ || r¤ma carana b¤rija jaba dekhau◊| taba nija janma saphala kari lekhau◊ || jehi pÛÁchauÁ soi muni asa kaha‡| ‡svara sarba bhÛtamaya aha‡ || nirguna mata nahi◊ mohi soh¤‡| saguna brahma rati ura adhik¤‡ ||

do. gura ke bacana surati kari r¤ma carana manu l¤ga| raghupati jasa g¤vata phirauÁ chana chana nava anur¤ga || 110(ka) ||

meru sikhara baÌa ch¤y¤Á muni lomasa ¤s‡na| dekhi carana siru n¤yauÁ bacana kaheuÁ ati d‡na || 110(kha) ||

suni mama bacana bin‡ta m‹du muni k‹p¤la khagar¤ja| mohi s¤dara pÛÁchata bhae dvija ¤yahu kehi k¤ja || 110(ga) ||

taba mai◊ kah¤ k‹p¤nidhi tumha sarbagya suj¤na| saguna brahma avar¤dhana mohi kahahu bhagav¤na || 110(gha) || taba muniËa raghupati guna g¤th¤| kahe kachuka s¤dara khagan¤th¤ || brahmagy¤na rata muni bigy¤ni| mohi parama adhik¤r‡ j¤n‡ || l¤ge karana brahma upades¤| aja adveta aguna h‹dayes¤ || akala an‡ha an¤ma arup¤| anubhava gamya akha‚Èa anÛp¤ || mana got‡ta amala abin¤s‡| nirbik¤ra niravadhi sukha r¤s‡ || so tai◊ t¤hi tohi nahi◊ bhed¤| b¤ri b‡ci iva g¤vahi bed¤ || bibidha bh¤Áti mohi muni samujh¤v¤| nirguna mata mama h‹dayaÁ na ¤v¤ || puni mai◊ kaheuÁ n¤i pada s‡s¤| saguna up¤sana kahahu mun‡s¤ || r¤ma bhagati jala mama mana m‡n¤| kimi bilag¤i mun‡sa prab‡n¤ || soi upadesa kahahu kari d¤y¤| nija nayananhi dekhau◊ raghur¤y¤ || bhari locana biloki avadhes¤| taba sunihauÁ nirguna upades¤ || muni puni kahi harikath¤ anÛp¤| kha‚Èi saguna mata aguna nirÛp¤ || taba mai◊ nirguna mata kara dÛr‡| saguna nirÛpauÁ kari haÌha bhÛr‡ || uttara pratiuttara mai◊ k‡nh¤| muni tana bhae krodha ke c‡nh¤ || sunu prabhu bahuta avagy¤ kieÁ| upaja krodha gy¤ninha ke hieÁ || ati sa„gharaËana jau◊ kara ko‡| anala pragaÌa candana te ho‡ ||

do. -b¤ramb¤ra sakopa muni karai nirupana gy¤na| maim apane◊ mana baiÌha taba karauÁ bibidha anum¤na || 111(ka) ||

krodha ki dvetabuddhi binu dvaita ki binu agy¤na| m¤y¤basa parichinna ja‹a j‡va ki ‡sa sam¤na || 111(kha) || kabahuÁ ki dukha saba kara hita t¤ke◊| tehi ki daridra parasa mani j¤ke◊ || paradroh‡ k‡ hohi◊ nisa„k¤| k¤m‡ puni ki rahahim akala„k¤ || ba◊sa ki raha dvija anahita k‡nhe◊| karma ki hohi◊ svarÛpahi c‡nhe◊ || k¤hÛ sumati ki khala saÁga j¤m‡| subha gati p¤va ki paratriya g¤m‡ || bhava ki parahi◊ param¤tm¤ bindaka| sukh‡ ki hohi◊ kabahuÁ harinindaka || r¤ju ki rahai n‡ti binu j¤ne◊| agha ki rahahi◊ haricarita bakh¤ne◊ || p¤vana jasa ki punya binu ho‡| binu agha ajasa ki p¤vai ko‡ || l¤bhu ki kichu hari bhagati sam¤n¤| jehi g¤vahi◊ firuti santa pur¤n¤ || h¤ni ki jaga ehi sama kichu bh¤‡| bhajia na r¤mahi nara tanu p¤‡ || agha ki pisunat¤ sama kachu ¤n¤| dharma ki day¤ sarisa harij¤n¤ || ehi bidhi amiti juguti mana gunaÛÁ| muni upadesa na s¤dara sunaÛÁ || puni puni saguna paccha mai◊ rop¤| taba muni boleu bacana sakop¤ || mÛ‹ha parama sikha deuÁ na m¤nasi| uttara pratiuttara bahu ¤nasi || satya bacana bisv¤sa na karah‡| b¤yasa iva sabah‡ te Èarah‡ || saÌha svapaccha taba h‹dayaÁ bis¤l¤| sapadi hohi pacch‡ ca‚Ȥl¤ || l‡nha fir¤pa mai◊ s‡sa ca‹h¤‡| nahi◊ kachu bhaya na d‡nat¤ ¤‡ ||

do. turata bhayauÁ mai◊ k¤ga taba puni muni pada siru n¤i| sumiri r¤ma raghuba◊sa mani haraËita caleuÁ u‹¤i || 112(ka) ||

um¤ je r¤ma carana rata bigata k¤ma mada krodha || nija prabhumaya dekhahi◊ jagata kehi sana karahi◊ birodha || 112(kha) || sunu khagesa nahi◊ kachu riËi dÛËana| ura preraka raghuba◊sa bibhÛËana || k‹p¤sindhu muni mati kari bhor‡| l‡nhi prema paricch¤ mor‡ || mana baca krama mohi nija jana j¤n¤| muni mati puni pher‡ bhagav¤n¤ || riËi mama mahata s‡lat¤ dekh‡| r¤ma carana bisv¤sa biseˇ || ati bisamaya puni puni pachit¤‡| s¤dara muni mohi l‡nha bol¤‡ || mama paritoËa bibidha bidhi k‡nh¤| haraËita r¤mamantra taba d‡nh¤ || b¤lakarÛpa r¤ma kara dhy¤n¤| kaheu mohi muni k‹p¤nidh¤n¤ || sundara sukhada mihi ati bh¤v¤| so prathamahi◊ mai◊ tumhahi sun¤v¤ || muni mohi kachuka k¤la tahaÁ r¤kh¤| r¤macaritam¤nasa taba bh¤Ë¤ || s¤dara mohi yaha kath¤ sun¤‡| puni bole muni gir¤ suh¤‡ || r¤macarita sara gupta suh¤v¤| sambhu pras¤da t¤ta mai◊ p¤v¤ || tohi nija bhagata r¤ma kara j¤n‡| t¤te mai◊ saba kaheuÁ bakh¤n‡ || r¤ma bhagati jinha kem ura n¤h‡◊| kabahuÁ na t¤ta kahia tinha p¤h‡◊ || muni mohi bibidha bh¤Áti samujh¤v¤| mai◊ saprema muni pada siru n¤v¤ || nija kara kamala parasi mama s‡s¤| haraËita ¤siËa d‡nha mun‡s¤ || r¤ma bhagati abirala ura tore◊| basihi sad¤ pras¤da aba more◊ ||

do. -sad¤ r¤ma priya hohu tumha subha guna bhavana am¤na| k¤marÛpa icdh¤marana gy¤na bir¤ga nidh¤na || 113(ka) ||

je◊him ¤firama tumha basaba puni sumirata fir‡bhagavanta| by¤pihi tahaÁ na abidy¤ jojana eka prajanta || 113(kha) ||

k¤la karma guna doËa subh¤Û| kachu dukha tumhahi na by¤pihi k¤Û || r¤ma rahasya lalita bidhi n¤n¤| gupta pragaÌa itih¤sa pur¤n¤ || binu firama tumha j¤naba saba soÛ| nita nava neha r¤ma pada hoÛ || jo icch¤ karihahu mana m¤h‡◊| hari pras¤da kachu durlabha n¤h‡◊ || suni muni ¤siËa sunu matidh‡r¤| brahmagir¤ bhai gagana gaÁbh‡r¤ || evamastu tava baca muni gy¤n‡| yaha mama bhagata karma mana b¤n‡ || suni nabhagir¤ haraËa mohi bhayaÛ| prema magana saba sa◊saya gayaÛ || kari binat‡ muni ¤yasu p¤‡| pada saroja puni puni siru n¤‡ || haraËa sahita ehim ¤firama ¤yauÁ| prabhu pras¤da durlabha bara p¤yauÁ || ih¤Á basata mohi sunu khaga ‡s¤| b‡te kalapa s¤ta aru b‡s¤ || karauÁ sad¤ raghupati guna g¤n¤| s¤dara sunahi◊ biha„ga suj¤n¤ || jaba jaba avadhapur‡◊ raghub‡r¤| dharahi◊ bhagata hita manuja sar‡r¤ || taba taba j¤i r¤ma pura rahaÛÁ| sisul‡l¤ biloki sukha lahaÛÁ || puni ura r¤khi r¤ma sisurÛp¤| nija ¤firama ¤vauÁ khagabhÛp¤ || kath¤ sakala mai◊ tumhahi sun¤‡| k¤ga deha jehi◊ k¤rana p¤‡ || kahiuÁ t¤ta saba prasna tumh¤r‡| r¤ma bhagati mahim¤ ati bh¤r‡ ||

do. t¤te yaha tana mohi priya bhayau r¤ma pada neha| nija prabhu darasana p¤yauÁ gae sakala sandeha || 114(ka) ||

m¤sap¤r¤ya‚a unt‡sav¤Á vifir¤ma bhagati paccha haÌha kari raheuÁ d‡nhi mah¤riËi s¤pa| muni durlabha bara p¤yauÁ dekhahu bhajana prat¤pa || 114(kha) || je asi bhagati j¤ni pariharah‡◊| kevala gy¤na hetu firama karah‡◊ || te ja‹a k¤madhenu g‹haÁ ty¤g‡| khojata ¤ku phirahi◊ paya l¤g‡ || sunu khagesa hari bhagati bih¤‡| je sukha c¤hahim ¤na up¤‡ || te saÌha mah¤sindhu binu taran‡| pairi p¤ra c¤hahi◊ ja‹a karan‡ || suni bhasu‚Èi ke bacana bhav¤n‡| boleu garu‹a haraËi m‹du b¤n‡ || tava pras¤da prabhu mama ura m¤h‡◊| sa◊saya soka moha bhrama n¤h‡◊ || suneuÁ pun‡ta r¤ma guna gr¤m¤| tumhar‡ k‹p¤Á laheuÁ bifir¤m¤ || eka b¤ta prabhu pÛÁchauÁ toh‡| kahahu bujh¤i k‹p¤nidhi moh‡ || kahahi◊ santa muni beda pur¤n¤| nahi◊ kachu durlabha gy¤na sam¤n¤ || soi muni tumha sana kaheu gos¤‡◊| nahim ¤darehu bhagati k‡ n¤‡◊ || gy¤nahi bhagatihi antara ket¤| sakala kahahu prabhu k‹p¤ niket¤ || suni urag¤ri bacana sukha m¤n¤| s¤dara boleu k¤ga suj¤n¤ || bhagatihi gy¤nahi nahi◊ kachu bhed¤| ubhaya harahi◊ bhava sambhava khed¤ || n¤tha mun‡sa kahahi◊ kachu antara| s¤vadh¤na sou sunu biha„gabara || gy¤na bir¤ga joga bigy¤n¤| e saba puruËa sunahu harij¤n¤ || puruËa prat¤pa prabala saba bh¤Át‡| abal¤ abala sahaja ja‹a j¤t‡ ||

do. -puruËa ty¤gi saka n¤rihi jo birakta mati dh‡ra || na tu k¤m‡ biËay¤basa bimukha jo pada raghub‡ra || 115(ka) ||

so. sou muni gy¤nanidh¤na m‹ganayan‡ bidhu mukha nirakhi| bibasa hoi harij¤na n¤ri biËnu m¤y¤ pragaÌa || 115(kha) ||

ih¤Á na pacchap¤ta kachu r¤khauÁ| beda pur¤na santa mata bh¤ËauÁ || moha na n¤ri n¤ri ke◊ rÛp¤| pannag¤ri yaha r‡ti anÛp¤ || m¤y¤ bhagati sunahu tumha doÛ| n¤ri barga j¤nai saba koÛ || puni raghub‡rahi bhagati pi¤r‡| m¤y¤ khalu nartak‡ bic¤r‡ || bhagatihi s¤nukÛla raghur¤y¤| t¤te tehi Èarapati ati m¤y¤ || r¤ma bhagati nirupama nirup¤dh‡| basai j¤su ura sad¤ ab¤dh‡ || tehi biloki m¤y¤ sakuc¤‡| kari na sakai kachu nija prabhut¤‡ || asa bic¤ri je muni bigy¤n‡| j¤cah‡◊ bhagati sakala sukha kh¤n‡ ||

do. yaha rahasya raghun¤tha kara begi na j¤nai koi| jo j¤nai raghupati k‹p¤Á sapanehuÁ moha na hoi || 116(ka) ||

aurau gy¤na bhagati kara bheda sunahu suprab‡na| jo suni hoi r¤ma pada pr‡ti sad¤ abich‡na || 116(kha) || sunahu t¤ta yaha akatha kah¤n‡| samujhata banai na j¤i bakh¤n‡ || ‡svara a◊sa j‡va abin¤s‡| cetana amala sahaja sukha r¤s‡ || so m¤y¤basa bhayau gos¤‡◊| baÁdhyo k‡ra marakaÌa k‡ n¤‡ || ja‹a cetanahi granthi pari ga‡| jadapi m‹Ë¤ chÛÌata kaÌhina‡ || taba te j‡va bhayau sa◊s¤r‡| chÛÌa na granthi na hoi sukh¤r‡ || firuti pur¤na bahu kaheu up¤‡| chÛÌa na adhika adhika arujh¤‡ || j‡va h‹dayaÁ tama moha biseˇ| granthi chÛÌa kimi parai na dekh‡ || asa saÊjoga ‡sa jaba kara‡| tabahuÁ kad¤cita so niruara‡ || s¤ttvika firaddh¤ dhenu suh¤‡| jau◊ hari k‹p¤Á h‹dayaÁ basa ¤‡ || japa tapa brata jama niyama ap¤r¤| je firuti kaha subha dharma ac¤r¤ || tei t‹na harita carai jaba g¤‡| bh¤va baccha sisu p¤i penh¤‡ || noi nib‹tti p¤tra bisv¤s¤| nirmala mana ah‡ra nija d¤s¤ || parama dharmamaya paya duhi bh¤‡| avaÌai anala ak¤ma bih¤‡ || toËa maruta taba cham¤Á ju‹¤vai| dh‹ti sama j¤vanu dei jam¤vai || mudit¤Á mathai◊ bic¤ra math¤n‡| dama adh¤ra raju satya sub¤n‡ || taba mathi k¤‹hi lei navan‡t¤| bimala bir¤ga subhaga supun‡t¤ ||

do. joga agini kari pragaÌa taba karma subh¤subha l¤i| buddhi sir¤vai◊ gy¤na gh‹ta mamat¤ mala jari j¤i || 117(ka) ||

taba bigy¤narÛpini buddhi bisada gh‹ta p¤i| citta di¤ bhari dharai d‹‹ha samat¤ diaÌi ban¤i || 117(kha) ||

t‡ni avasth¤ t‡ni guna tehi kap¤sa te◊ k¤‹hi| tÛla tur‡ya saÁv¤ri puni b¤t‡ karai sug¤‹hi || 117(ga) ||

so. ehi bidhi lesai d‡pa teja r¤si bigy¤namaya || j¤tahi◊ j¤su sam‡pa jarahi◊ mad¤dika salabha saba || 117(gha) ||

sohamasmi iti b‹tti akha‚Ȥ| d‡pa sikh¤ soi parama praca‚Ȥ || ¤tama anubhava sukha suprak¤s¤| taba bhava mÛla bheda bhrama n¤s¤ || prabala abidy¤ kara pariv¤r¤| moha ¤di tama miÌai ap¤r¤ || taba soi buddhi p¤i uÁji¤r¤| ura g‹haÁ baiÌhi granthi niru¤r¤ || chorana granthi p¤va jau◊ so‡| taba yaha j‡va k‹t¤ratha ho‡ || chorata granthi j¤ni khagar¤y¤| bighna aneka karai taba m¤y¤ || riddhi siddhi prerai bahu bh¤‡| buddhahi lobha dikh¤vahim ¤‡ || kala bala chala kari j¤hi◊ sam‡p¤| aÊcala b¤ta bujh¤vahi◊ d‡p¤ || hoi buddhi jau◊ parama say¤n‡| tinha tana citava na anahita j¤n‡ || jau◊ tehi bighna buddhi nahi◊ b¤dh‡| tau bahori sura karahim up¤dh‡ || indr‡◊ dv¤ra jharokh¤ n¤n¤| tahaÁ tahaÁ sura baiÌhe kari th¤n¤ || ¤vata dekhahi◊ biËaya bay¤r‡| te haÌhi deh‡ kap¤Ìa ugh¤r‡ || jaba so prabhaÊjana ura g‹haÁ j¤‡| tabahi◊ d‡pa bigy¤na bujh¤‡ || granthi na chÛÌi mi̤ so prak¤s¤| buddhi bikala bhai biËaya bat¤s¤ || indrinha suranha na gy¤na soh¤‡| biËaya bhoga para pr‡ti sad¤‡ || biËaya sam‡ra buddhi k‹ta bhor‡| tehi bidhi d‡pa ko b¤ra bahor‡ ||

do. taba phiri j‡va bibidha bidhi p¤vai sa◊s‹ti klesa| hari m¤y¤ ati dustara tari na j¤i bihagesa || 118(ka) ||

kahata kaÌhina samujhata kaÌhina s¤dhana kaÌhina bibeka| hoi ghun¤cchara ny¤ya jau◊ puni pratyÛha aneka || 118(kha) ||

gy¤na pantha k‹p¤na kai dh¤r¤| parata khagesa hoi nahi◊ b¤r¤ || jo nirbighna pantha nirbaha‡| so kaivalya parama pada laha‡ || ati durlabha kaivalya parama pada| santa pur¤na nigama ¤gama bada || r¤ma bhajata soi mukuti gos¤‡| anaicchita ¤vai bari¤‡ || jimi thala binu jala rahi na sak¤‡| koÌi bh¤Áti kou karai up¤‡ || tath¤ moccha sukha sunu khagar¤‡| rahi na sakai hari bhagati bih¤‡ || asa bic¤ri hari bhagata say¤ne| mukti nir¤dara bhagati lubh¤ne || bhagati karata binu jatana pray¤s¤| sa◊s‹ti mÛla abidy¤ n¤s¤ || bhojana karia t‹piti hita l¤g‡| jimi so asana pacavai jaÌhar¤g‡ || asi haribhagati sugama sukhad¤‡| ko asa mÛ‹ha na j¤hi soh¤‡ ||

do. sevaka sebya bh¤va binu bhava na taria urag¤ri || bhajahu r¤ma pada pa„kaja asa siddh¤nta bic¤ri || 119(ka) ||

jo cetana kahaÁ za‹a karai za‹ahi karai caitanya| asa samartha raghun¤yakahi◊ bhajahi◊ j‡va te dhanya || 119(kha) ||

kaheuÁ gy¤na siddh¤nta bujh¤‡| sunahu bhagati mani kai prabhut¤‡ || r¤ma bhagati cint¤mani sundara| basai garu‹a j¤ke ura antara || parama prak¤sa rÛpa dina r¤t‡| nahi◊ kachu cahia di¤ gh‹ta b¤t‡ || moha daridra nikaÌa nahim ¤v¤| lobha b¤ta nahi◊ t¤hi bujh¤v¤ || prabala abidy¤ tama miÌi j¤‡| h¤rahi◊ sakala salabha samud¤‡ || khala k¤m¤di nikaÌa nahi◊ j¤h‡◊| basai bhagati j¤ke ura m¤h‡◊ || garala sudh¤sama ari hita ho‡| tehi mani binu sukha p¤va na ko‡ || by¤pahi◊ m¤nasa roga na bh¤r‡| jinha ke basa saba j‡va dukh¤r‡ || r¤ma bhagati mani ura basa j¤ke◊| dukha lavalesa na sapanehuÁ t¤ke◊ || catura siromani tei jaga m¤h‡◊| je mani l¤gi sujatana kar¤h‡◊ || so mani jadapi pragaÌa jaga aha‡| r¤ma k‹p¤ binu nahi◊ kou laha‡ || sugama up¤ya p¤ibe kere| nara hatabh¤gya dehi◊ bhaÌamere || p¤vana parbata beda pur¤n¤| r¤ma kath¤ rucir¤kara n¤n¤ || marm‡ sajjana sumati kud¤r‡| gy¤na bir¤ga nayana urag¤r‡ || bh¤va sahita khojai jo pr¤n‡| p¤va bhagati mani saba sukha kh¤n‡ || more◊ mana prabhu asa bisv¤s¤| r¤ma te adhika r¤ma kara d¤s¤ || r¤ma sindhu ghana sajjana dh‡r¤| candana taru hari santa sam‡r¤ || saba kara phala hari bhagati suh¤‡| so binu santa na k¤hÛÁ p¤‡ || asa bic¤ri joi kara satasa„g¤| r¤ma bhagati tehi sulabha biha„g¤ ||

do. brahma payonidhi mandara gy¤na santa sura ¤hi◊| kath¤ sudh¤ mathi k¤‹hahi◊ bhagati madhurat¤ j¤hi◊ || 120(ka) ||

birati carma asi gy¤na mada lobha moha ripu m¤ri| jaya p¤ia so hari bhagati dekhu khagesa bic¤ri || 120(kha) ||

puni saprema boleu khagar¤Û| jau◊ k‹p¤la mohi Ûpara bh¤Û || n¤tha mohi nija sevaka j¤n‡| sapta prasna kahahu bakh¤n‡ || prathamahi◊ kahahu n¤tha matidh‡r¤| saba te durlabha kavana sar‡r¤ || ba‹a dukha kavana kavana sukha bh¤r‡| sou saÊchepahi◊ kahahu bic¤r‡ || santa asanta marama tumha j¤nahu| tinha kara sahaja subh¤va bakh¤nahu || kavana punya firuti bidita bis¤l¤| kahahu kavana agha parama kar¤l¤ || m¤nasa roga kahahu samujh¤‡| tumha sarbagya k‹p¤ adhik¤‡ || t¤ta sunahu s¤dara ati pr‡t‡| mai◊ saÊchepa kahauÁ yaha n‡t‡ || nara tana sama nahi◊ kavaniu deh‡| j‡va car¤cara j¤cata teh‡ || naraga svarga apabarga nisen‡| gy¤na bir¤ga bhagati subha den‡ || so tanu dhari hari bhajahi◊ na je nara| hohi◊ biËaya rata manda manda tara || k¤Áca kirica badale◊ te leh‡| kara te Ȥri parasa mani deh‡◊ || nahi◊ daridra sama dukha jaga m¤h‡◊| santa milana sama sukha jaga n¤h‡◊ || para upak¤ra bacana mana k¤y¤| santa sahaja subh¤u khagar¤y¤ || santa sahahi◊ dukha parahita l¤g‡| paradukha hetu asanta abh¤g‡ || bhÛrja tarÛ sama santa k‹p¤l¤| parahita niti saha bipati bis¤l¤ || sana iva khala para bandhana kara‡| kh¤la ka‹h¤i bipati sahi mara‡ || khala binu sv¤ratha para apak¤r‡| ahi mÛËaka iva sunu urag¤r‡ || para sampad¤ bin¤si nas¤h‡◊| jimi sasi hati hima upala bil¤h‡◊ || duËÌa udaya jaga ¤rati hetÛ| jath¤ prasiddha adhama graha ketÛ || santa udaya santata sukhak¤r‡| bisva sukhada jimi indu tam¤r‡ || parama dharma firuti bidita ahi◊s¤| para nind¤ sama agha na gar‡s¤ || hara gura nindaka d¤dura ho‡| janma sahastra p¤va tana so‡ || dvija nindaka bahu naraka bhoga kari| jaga janamai b¤yasa sar‡ra dhari || sura firuti nindaka je abhim¤n‡| raurava naraka parahi◊ te pr¤n‡ || hohim ulÛka santa nind¤ rata| moha nis¤ priya gy¤na bh¤nu gata || saba ke nind¤ je ja‹a karah‡◊| te camag¤dura hoi avatarah‡◊ || sunahu t¤ta aba m¤nasa rog¤| jinha te dukha p¤vahi◊ saba log¤ || moha sakala by¤dhinha kara mÛl¤| tinha te puni upajahi◊ bahu sÛl¤ || k¤ma b¤ta kapha lobha ap¤r¤| krodha pitta nita ch¤t‡ j¤r¤ || pr‡ti karahi◊ jau◊ t‡niu bh¤‡| upajai sanyap¤ta dukhad¤‡ || biËaya manoratha durgama n¤n¤| te saba sÛla n¤ma ko j¤n¤ || mamat¤ d¤du ka‚Èu iraˤ‡| haraËa biˤda garaha bahut¤‡ || para sukha dekhi jarani soi cha‡| kuËÌa duËÌat¤ mana kuÌila‡ || aha„k¤ra ati dukhada Èamaru¤| dambha kapaÌa mada m¤na neharu¤ || t‹sn¤ udarab‹ddhi ati bh¤r‡| tribidha ‡Ëan¤ taruna tij¤r‡ || juga bidhi jvara matsara abibek¤| kahaÁ l¤gi kahau◊ kuroga anek¤ ||

do. eka by¤dhi basa nara marahim e as¤dhi bahu by¤dhi| p‡‹ahi◊ santata j‡va kahuÁ so kimi lahai sam¤dhi || 121(ka) ||

nema dharma ¤c¤ra tapa gy¤na jagya japa d¤na| bheËaja puni koÌinha nahi◊ roga j¤hi◊ harij¤na || 121(kha) || ehi bidhi sakala j‡va jaga rog‡| soka haraËa bhaya pr‡ti biyog‡ || m¤naka roga kachuka mai◊ g¤e| hahi◊ saba ke◊ lakhi biralenha p¤e || j¤ne te ch‡jahi◊ kachu p¤p‡| n¤sa na p¤vahi◊ jana parit¤p‡ || biËaya kupathya p¤i a„kure| munihu h‹dayaÁ k¤ nara b¤pure || r¤ma k‹p¤Á n¤sahi saba rog¤| jaum ehi bh¤Áti banai sa◊yog¤ || sadagura baida bacana bisv¤s¤| saÊjama yaha na biËaya kai ¤s¤ || raghupati bhagati saj‡vana mÛr‡| anÛp¤na firaddh¤ mati pÛr‡ || ehi bidhi bhalehi◊ so roga nas¤h‡◊| n¤hi◊ ta jatana koÌi nahi◊ j¤h‡◊ || j¤nia taba mana biruja gos¤Á‡| jaba ura bala bir¤ga adhik¤‡ || sumati chudh¤ b¤‹hai nita na‡| biËaya ¤sa durbalat¤ ga‡ || bimala gy¤na jala jaba so nah¤‡| taba raha r¤ma bhagati ura ch¤‡ || siva aja suka sanak¤dika n¤rada| je muni brahma bic¤ra bis¤rada || saba kara mata khagan¤yaka eh¤| karia r¤ma pada pa„kaja neh¤ || firuti pur¤na saba grantha kah¤h‡◊| raghupati bhagati bin¤ sukha n¤h‡◊ || kamaÌha p‡Ìha j¤mahi◊ baru b¤r¤| bandhy¤ suta baru k¤huhi m¤r¤ || phÛlahi◊ nabha baru bahubidhi phÛl¤| j‡va na laha sukha hari pratikÛl¤ || t‹Ë¤ j¤i baru m‹gajala p¤n¤| baru j¤mahi◊ sasa s‡sa biˤn¤ || andhak¤ru baru rabihi nas¤vai| r¤ma bimukha na j‡va sukha p¤vai || hima te anala pragaÌa baru ho‡| bimukha r¤ma sukha p¤va na ko‡ || do0b¤ri mathe◊ gh‹ta hoi baru sikat¤ te baru tela|

binu hari bhajana na bhava taria yaha siddh¤nta apela || 122(ka) ||

masakahi karai bi◊raÊci prabhu ajahi masaka te h‡na| asa bic¤ri taji sa◊saya r¤mahi bhajahi◊ prab‡na || 122(kha) ||

filoka- vinicfirita◊ vad¤mi te na anyath¤ vac¤◊si me| hari◊ nar¤ bhajanti ye'tidustara◊ taranti te || 122(ga) || kaheuÁ n¤tha hari carita anÛp¤| by¤sa sam¤sa svamati anurup¤ || firuti siddh¤nta ihai urag¤r‡| r¤ma bhajia saba k¤ja bis¤r‡ || prabhu raghupati taji seia k¤h‡| mohi se saÌha para mamat¤ j¤h‡ || tumha bigy¤narÛpa nahi◊ moh¤| n¤tha k‡nhi mo para ati choh¤ || pÛchihuÁ r¤ma kath¤ ati p¤vani| suka sanak¤di sambhu mana bh¤vani || sata sa„gati durlabha sa◊s¤r¤| nimiËa da‚Èa bhari ekau b¤r¤ || dekhu garu‹a nija h‹dayaÁ bic¤r‡| mai◊ raghub‡ra bhajana adhik¤r‡ || sakun¤dhama saba bh¤Áti ap¤vana| prabhu mohi k‡nha bidita jaga p¤vana ||

do. ¤ju dhanya mai◊ dhanya ati jadyapi saba bidhi h‡na| nija jana j¤ni r¤ma mohi santa sam¤gama d‡na || 123(ka) ||

n¤tha jath¤mati bh¤ËeuÁ r¤kheuÁ nahi◊ kachu goi| carita sindhu raghun¤yaka th¤ha ki p¤vai koi || 123 || sumiri r¤ma ke guna gana n¤n¤| puni puni haraËa bhusu‚Èi suj¤n¤ || mahim¤ nigama neti kari g¤‡| atulita bala prat¤pa prabhut¤‡ || siva aja pÛjya carana raghur¤‡| mo para k‹p¤ parama m‹dul¤‡ || asa subh¤u kahuÁ sunauÁ na dekhauÁ| kehi khagesa raghupati sama lekhauÁ || s¤dhaka siddha bimukta ud¤s‡| kabi kobida k‹tagya sanny¤s‡ || jog‡ sÛra sut¤pasa gy¤n‡| dharma nirata pa‚Èita bigy¤n‡ || tarahi◊ na binu seeÁ mama sv¤m‡| r¤ma nam¤mi nam¤mi nam¤m‡ || sarana gaeÁ mo se agha r¤s‡| hohi◊ suddha nam¤mi abin¤s‡ ||

do. j¤su n¤ma bhava bheËaja harana ghora traya sÛla| so k‹p¤lu mohi to para sad¤ rahau anukÛla || 124(ka) ||

suni bhusu‚Èi ke bacana subha dekhi r¤ma pada neha| boleu prema sahita gir¤ garu‹a bigata sandeha || 124(kha) ||

mai k‹tk‹tya bhayauÁ tava b¤n‡| suni raghub‡ra bhagati rasa s¤n‡ || r¤ma carana nÛtana rati bha‡| m¤y¤ janita bipati saba ga‡ || moha jaladhi bohita tumha bhae| mo kahaÁ n¤tha bibidha sukha dae || mo pahi◊ hoi na prati upak¤r¤| bandauÁ tava pada b¤rahi◊ b¤r¤ || pÛrana k¤ma r¤ma anur¤g‡| tumha sama t¤ta na kou ba‹abh¤g‡ || santa biÌapa sarit¤ giri dharan‡| para hita hetu sabanha kai karan‡ || santa h‹daya navan‡ta sam¤n¤| kah¤ kabinha pari kahai na j¤n¤ || nija parit¤pa dravai navan‡t¤| para dukha dravahi◊ santa supun‡t¤ || j‡vana janma suphala mama bhayaÛ| tava pras¤da sa◊saya saba gayaÛ || j¤nehu sad¤ mohi nija ki„kara| puni puni um¤ kahai biha„gabara ||

do. t¤su carana siru n¤i kari prema sahita matidh‡ra| gayau garu‹a baiku‚Ìha taba h‹dayaÁ r¤khi raghub‡ra || 125(ka) ||

girij¤ santa sam¤gama sama na l¤bha kachu ¤na| binu hari k‹p¤ na hoi so g¤vahi◊ beda pur¤na || 125(kha) || kaheuÁ parama pun‡ta itih¤s¤| sunata firavana chÛÌahi◊ bhava p¤s¤ || pranata kalpataru karun¤ puÊj¤| upajai pr‡ti r¤ma pada kaÊj¤ || mana krama bacana janita agha j¤‡| sunahi◊ je kath¤ firavana mana l¤‡ || t‡rth¤Ìana s¤dhana samud¤‡| joga bir¤ga gy¤na nipun¤‡ || n¤n¤ karma dharma brata d¤n¤| saÊjama dama japa tapa makha n¤n¤ || bhÛta day¤ dvija gura sevak¤‡| bidy¤ binaya bibeka ba‹¤‡ || jahaÁ lagi s¤dhana beda bakh¤n‡| saba kara phala hari bhagati bhav¤n‡ || so raghun¤tha bhagati firuti g¤‡| r¤ma k‹p¤Á k¤hÛÁ eka p¤‡ ||

do. muni durlabha hari bhagati nara p¤vahi◊ binahi◊ pray¤sa| je yaha kath¤ nirantara sunahi◊ m¤ni bisv¤sa || 126 || soi sarbagya gun‡ soi gy¤t¤| soi mahi ma‚Èita pa‚Èita d¤t¤ || dharma par¤yana soi kula tr¤t¤| r¤ma carana j¤ kara mana r¤t¤ || n‡ti nipuna soi parama say¤n¤| firuti siddh¤nta n‡ka tehi◊ j¤n¤ || soi kabi kobida soi ranadh‡r¤| jo chala ch¤‹i bhajai raghub‡r¤ || dhanya desa so jahaÁ surasar‡| dhanya n¤ri patibrata anusar‡ || dhanya so bhÛpu n‡ti jo kara‡| dhanya so dvija nija dharma na Ìara‡ || so dhana dhanya prathama gati j¤k‡| dhanya punya rata mati soi p¤k‡ || dhanya ghar‡ soi jaba satasa„g¤| dhanya janma dvija bhagati abha„g¤ ||

do. so kula dhanya um¤ sunu jagata pÛjya supun‡ta| fir‡raghub‡ra par¤yana jehi◊ nara upaja bin‡ta || 127 || mati anurÛpa kath¤ mai◊ bh¤Ë‡| jadyapi prathama gupta kari r¤kh‡ || tava mana pr‡ti dekhi adhik¤‡| taba mai◊ raghupati kath¤ sun¤‡ || yaha na kahia saÌhah‡ haÌhas‡lahi| jo mana l¤i na suna hari l‡lahi || kahia na lobhihi krodhahi k¤mihi| jo na bhajai sacar¤cara sv¤mihi || dvija drohihi na sun¤ia kabahÛÁ| surapati sarisa hoi n‹pa jabahÛÁ || r¤ma kath¤ ke tei adhik¤r‡| jinha ke◊ satasa„gati ati py¤r‡ || gura pada pr‡ti n‡ti rata je‡| dvija sevaka adhik¤r‡ te‡ || t¤ kahaÁ yaha biseËa sukhad¤‡| j¤hi pr¤napriya fir‡raghur¤‡ ||

do. r¤ma carana rati jo caha athav¤ pada nirb¤na| bh¤va sahita so yaha kath¤ karau firavana puÌa p¤na || 128 || r¤ma kath¤ girij¤ mai◊ baran‡| kali mala samani manomala haran‡ || sa◊s‹ti roga saj‡vana mÛr‡| r¤ma kath¤ g¤vahi◊ firuti sÛr‡ || ehi mahaÁ rucira sapta sop¤n¤| raghupati bhagati kera panth¤n¤ || ati hari k‹p¤ j¤hi para ho‡| p¤uÁ dei ehi◊ m¤raga so‡ || mana k¤man¤ siddhi nara p¤v¤| je yaha kath¤ kapaÌa taji g¤v¤ || kahahi◊ sunahim anumodana karah‡◊| te gopada iva bhavanidhi tarah‡◊ || suni saba kath¤ h‹dayaÁ ati bh¤‡| girij¤ bol‡ gir¤ suh¤‡ || n¤tha k‹p¤Á mama gata sandeh¤| r¤ma carana upajeu nava neh¤ ||

do. mai◊ k‹tak‹tya bhaiuÁ aba tava pras¤da bisvesa| upaj‡ r¤ma bhagati d‹‹ha b‡te sakala kalesa || 129 || yaha subha sambhu um¤ samb¤d¤| sukha samp¤dana samana biˤd¤ || bhava bhaÊjana gaÊjana sandeh¤| jana raÊjana sajjana priya eh¤ || r¤ma up¤saka je jaga m¤h‡◊| ehi sama priya tinha ke kachu n¤h‡◊ || raghupati k‹p¤Á jath¤mati g¤v¤| mai◊ yaha p¤vana carita suh¤v¤ || ehi◊ kalik¤la na s¤dhana dÛj¤| joga jagya japa tapa brata pÛj¤ || r¤mahi sumiria g¤ia r¤mahi| santata sunia r¤ma guna gr¤mahi || j¤su patita p¤vana ba‹a b¤n¤| g¤vahi◊ kabi firuti santa pur¤n¤ || t¤hi bhajahi mana taji kuÌil¤‡| r¤ma bhaje◊ gati kehi◊ nahi◊ p¤‡ ||

cha◊. p¤‡ na kehi◊ gati patita p¤vana r¤ma bhaji sunu saÌha man¤| ganik¤ aj¤mila by¤dha g‡dha gaj¤di khala t¤re ghan¤ || ¤bh‡ra jamana kir¤ta khasa svapac¤di ati agharÛpa je| kahi n¤ma b¤raka tepi p¤vana hohi◊ r¤ma nam¤mi te || 1 ||

raghuba◊sa bhÛËana carita yaha nara kahahi◊ sunahi◊ je g¤vah‡◊| kali mala manomala dhoi binu firama r¤ma dh¤ma sidh¤vah‡◊ || sata paÊca caup¤‡◊ manohara j¤ni jo nara ura dharai| d¤runa abidy¤ paÊca janita bik¤ra fir‡raghubara harai || 2 ||

sundara suj¤na k‹p¤ nidh¤na an¤tha para kara pr‡ti jo| so eka r¤ma ak¤ma hita nirb¤naprada sama ¤na ko || j¤k‡ k‹p¤ lavalesa te matimanda tulas‡d¤sahÛÁ| p¤yo parama bifir¤mu r¤ma sam¤na prabhu n¤h‡◊ kahÛÁ || 3 ||

do. mo sama d‡na na d‡na hita tumha sam¤na raghub‡ra| asa bic¤ri raghuba◊sa mani harahu biËama bhava bh‡ra || 130(ka) ||

k¤mihi n¤ri pi¤ri jimi lobhahi priya jimi d¤ma| timi raghun¤tha nirantara priya l¤gahu mohi r¤ma || 130(kha) ||

filoka-yatpÛrva prabhu‚¤ k‹ta◊ sukavin¤ fir‡fiambhun¤ durgama◊ fir‡madr¤mapad¤bjabhaktimanifia◊ pr¤ptyai tu r¤m¤ya‚am| matv¤ tadraghun¤thamanirata◊ sv¤ntastamafi¤ntaye bh¤Ë¤baddhamida◊ cak¤ra tulas‡d¤sastath¤ m¤nasam || 1 ||

pu‚ya◊ p¤pahara◊ sad¤ fiivakara◊ vijʤnabhaktiprada◊ m¤y¤mohamal¤paha◊ suvimala◊ prem¤mbupÛra◊ fiubham| fir‡madr¤macaritram¤nasamida◊ bhakty¤vag¤hanti ye te sa◊s¤rapata„gaghorakira‚airdahyanti no m¤nav¤ || 2 ||

m¤sap¤r¤ya‚a t‡sav¤Á vifir¤ma nav¤nhap¤r¤ya‚a nav¤Á vifir¤ma ------iti fir‡madr¤macaritam¤nase sakalakalikaluËavidhva◊sane saptama sop¤na sam¤pta| (uttarak¤‚Èa sam¤pta)