Bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo Ontwerp
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo ontwerp bestemmingsplan Toelichting Buitengebied, Zonnepark Exloo ontwerp 25-05-2018 bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo Inhoudsopgave Toelichting 5 Hoofdstuk 1 Inleiding 7 1.1 Aanleiding 7 1.2 Ligging plangebied 7 1.3 Geldend planologisch kader 7 1.4 Leeswijzer 8 Hoofdstuk 2 Planbeschrijving 9 2.1 Plangebied en omgeving 9 2.2 Plan en inpassing 9 Hoofdstuk 3 Beleid 11 3.1 Rijksbeleid 11 3.2 Provinciaal beleid 12 3.3 Gemeentelijk beleid 16 Hoofdstuk 4 Omgevingsaspecten 19 4.1 Archeologie en cultuurhistorie 19 4.2 Bodem 20 4.3 Ecologie 21 4.4 Externe veiligheid 24 4.5 Geluid 25 4.6 Kabels en leidingen 25 4.7 Lichthinder 25 4.8 Luchtkwaliteit 26 4.9 Milieuzonering 26 4.10 Verkeer en parkeren 27 4.11 Water 27 4.12 M.e.r.-beoordeling 33 Hoofdstuk 5 Juridische vormgeving 35 5.1 Algemeen 35 5.2 Bestemmingsregels 35 Hoofdstuk 6 Uitvoerbaarheid 37 6.1 Economische uitvoerbaarheid 37 6.2 Maatschappelijke uitvoerbaarheid 37 3 bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo 4 bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo Toelichting 5 bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo 6 bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding GroenLeven is marktleider op het gebied van het ontwikkelen van grootschalige zonnedaken en zonneparken in Nederland. Agrariërs uit de gemeente Borger-Odoorn hebben zich verenigd in een collectief (een zogenaamde poule) om zo met GroenLeven een gezamenlijke aanvraag in te dienen voor de aanleg van zonne-akkers. De gronden die in de poule zijn ingebracht, vormen het zoekgebied voor de locaties. Eén van die locaties betreft gronden aan de Oude Dijk in Exloo. Initiatiefnemers zijn hier van plan om een zonnepark te gaan realiseren. De ontwikkeling van het zonnepark is niet mogelijk binnen de geldende planologische kaders voor het plangebied. Om het initiatief juridisch-planologisch mogelijk te maken, is daarom dit bestemmingsplan opgesteld. 1.2 Ligging plangebied Het plangebied met een oppervlakte van circa 59 ha ligt in het buitengebied van de gemeente Borger-Odoorn, tussen de kernen Exloo en 2e Exloërmond. Aan de noordzijde wordt het plangebied begrensd door de weg Oude Dijk. Aan de oostzijde vormen gronden van Drents Landschap langs het Achterste Diep de begrenzing. Aan de overige zijden grenst het plangebied aan onbebouwde agrarische- en natuurgronden. Figuur 1.1 Globale ligging plangebied zonnepark 1.3 Geldend planologisch kader Voor het plangebied geldt het bestemmingsplan ‘Buitengebied Odoorn’ (vastgesteld 27 september 1996). Het perceel heeft in dit plan de bestemming ‘Beekdal Exloosche Landen'. De realisatie van een zonnepark is niet mogelijk binnen deze bestemming. De gemeente Borger-Odoorn is bezig met een nieuw bestemmingsplan voor het buitengebied. Dit 7 bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo bestemmingsplan is in voorbereiding en bevindt zich in de ontwerpfase. In het ontwerpbestemmingsplan Buitengebied heeft het plangebied een agrarische bestemming. De ontwikkeling van een zonnepark is binnen de bestemming uit het ontwerp ook niet mogelijk. 1.4 Leeswijzer In het volgende hoofdstuk wordt ingegaan op de huidige en toekomstige inrichting van het plangebied. Hoofdstuk 3 bestaat uit een beschrijving van en toets aan het relevante beleid op rijks-, provinciaal- en gemeentelijk niveau. Hoofdstuk 4 is gewijd aan de onderzoeken naar de omgevingsaspecten. In hoofdstuk 5 komt de juridische vormgeving van het bestemmingsplan aan bod. In het laatste hoofdstuk tenslotte wordt ingegaan op de economische en maatschappelijke uitvoerbaarheid van het initiatief. 8 bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo Hoofdstuk 2 Planbeschrijving 2.1 Plangebied en omgeving Het plangebied ligt ten oosten van de kern Exloo. De locatie is gelegen ten zuiden van de Oude Dijk. De doodlopende Zuidveensdijk loopt door het zuidelijk deel van het plangebied. Langs deze weg bevindt zich een bomenrij met ongeveer halverwege een mestbassin. Figuur 2.1 Globale begrenzing plangebied zonnepark Het plangebied ligt ten oosten van de hogere (es)gronden rondom Exloo in het dal van het Achterste Diep. Het betreft voormalige natte weidegronden op venige grond. De locatie grenst aan de oostzijde aan de gronden van het Drents Landschap. In de jaren ‘60 van de vorige eeuw is met de ruilverkaveling de beek Achterste Diep rechtgetrokken. De verkaveling van het gebied is door schaalvergroting ingrijpend gewijzigd. De hoofdlijnen zijn wel behouden in de vorm van het slotenpatroon en de ontginningsas Zuidveensdijk. 2.2 Plan en inpassing Planconcept De locatie ligt in het landschap van het Hunzedal. In het beleidsplan Zonneoogst van de gemeente (zie paragraaf 3.3) wordt aangegeven dat op een dergelijke locatie het zonnepark op afstand van de randen van het dal moet worden gesitueerd. Daarnaast is behoud van de openheid van belang. In het planconcept wordt het zonnepark ingepast in de landschapsstructuur, met aandacht voor de historie van het gebied. Door de afstand tussen het gekanaliseerde Achterste Diep en de opstelling blijft de openheid beleefbaar. Het planconcept voorziet aan de noord- en oostzijde van het plan in hooilanden aan de randen van de zonne-akker. Op figuur 2.2 zijn deze gronden blauw gemarkeerd. Aan de westzijde is een sloot met een wal voorzien. Langs de Zuidveendijk is een brede watergang met rietoever geprojecteerd. 9 bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo De belangrijkste watergangen in het plangebied blijven behouden. Hier komen de panelen ook op enige afstand. De onderhoudspaden langs de sloten worden 5 m breed. Het overgebleven netto oppervlak (circa 59 ha) wordt ingevuld met een zonnepark met een zuidopstelling (vermogen circa 49 MW). Hierbij wordt aangesloten bij het bestaande ontginningspatroon. Op figuur 2.2 is de inpassing van het zonnepark weergegeven. Ten behoeve van het plan zijn verder impressies gemaakt om de 3D-effecten op het landschap in beeld te brengen (theimagineers.com/zonneparkexloo). De conclusie daarvan is dat de invloed op de reliëfbeleving beperkt is. Figuur 2.2 Landschappelijk inpassingsplan Meervoudig ruimtegebruik Een algemeen uitgangspunt voor zonneparken in het algemeen en de locatie in het bijzonder is dat het opwekken van zonne-energie gepaard kan gaan met een tweede functie. In het geval van de gemeente Borger-Odoorn ligt daarbij de agrarische functie voor de hand. Een economisch renderend gebruik is het houden van schapen. Een tweede mogelijkheid betreft het verhogen van het waterpeil om veenoxidatie te beperken. Veenoxidatie draagt bij aan de CO -uitstoot. Het vernatten van het gebied draagt daarmee bij aan het beperken van deze uitstoot. De voorgenomen inrichting van het plangebied staat het verhogen van het waterpeil toe. Ecologische meerwaarde2 Naast het hiervoor beschreven meervoudig ruimtegebruik kunnen zonneparken ook extra kansen bieden voor natuur. Onderzocht kan worden hoe aanwezige landschapselementen kunnen worden versterkt en er kunnen natuurelementen worden aangelegd. Daarbij kan worden ingespeeld op de natuurlijke gesteldheid van de bodem en de waterhuishouding. En tussen de zonnepanelen zelf zijn ook kansen voor bijzondere natuurwaarden. Door hier op in te spelen kan de maatschappelijke waarde van zonneparken worden verbreed en de waardering van omwonenden en recreanten toenemen. Er is voor het plangebied een notitie opgesteld (zie Bijlage 2) die ingaat op kansen voor ecologische meerwaarde. 10 bestemmingsplan Buitengebied, Zonnepark Exloo Hoofdstuk 3 Beleid 3.1 Rijksbeleid Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte Op 13 maart 2012 is de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) van kracht geworden. In de SVIR is de visie van de rijksoverheid op de ruimtelijke en mobiliteitsopgaven voor Nederland richting 2040 aangegeven. Dit betreft een integraal kader dat de basis vormt voor bestaand en nieuw rijksbeleid met ruimtelijke consequenties. In de SVIR is gekozen voor een meer selectieve inzet van het rijksbeleid dan voorheen. Voor de periode tot 2028 zijn de ambities van het Rijk in drie doelen uitgewerkt: vergroten van de concurrentiekracht door versterking van de ruimtelijk-economische structuur van Nederland; verbeteren van de bereikbaarheid; zorgen voor een leefbare en veilige omgeving met unieke natuurlijke en cultuurhistorische waarden. Met de hiervoor genoemde doelen zijn dertien nationale belangen aan de orde die in de SVIR verder gebiedsgericht zijn uitgewerkt in concrete opgaven voor de diverse onderscheiden regio's. Buiten deze nationale belangen hebben decentrale overheden meer beleidsvrijheid op het terrein van de ruimtelijke ordening gekregen; het kabinet is van mening dat provincies en gemeenten beter op de hoogte zijn van de actuele situatie in de regio en de vraag van bewoners, bedrijven en organisaties en daardoor beter kunnen afwegen welke (ruimtelijke) ingrepen in een gebied nodig zijn. Bij gebiedsontwikkeling is 'een zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming bij alle ruimtelijke en infrastructurele besluiten' van belang. Hierbij hanteert het Rijk de ladder van duurzame verstedelijking. Deze is opgenomen in het Besluit ruimtelijke ordening (Bro). In het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening heeft het Rijk voorts enkele nationale belangen voorzien van bindende regels. Deze dienen bij ruimtelijke plannen in acht te worden gehouden. Het plangebied ligt niet in een gebied waarvoor bindende regels zijn opgenomen. Ladder voor duurzame verstedelijking In de SVIR is de 'ladder voor duurzame verstedelijking' (hierna: Ladder) geïntroduceerd. Bij besluit van