Cvaa Rapp-Opm-Def.Indd

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Cvaa Rapp-Opm-Def.Indd ARCHITECTUURARCHIEVEN IN VLAANDEREN cvaa rapp-opm-def.indd 1 28-03-2007 22:02:01 cvaa rapp-opm-def.indd 2 28-03-2007 22:02:01 Architectuur- archieven in Vlaanderen Kwalitatieve veldbeschrijving en analyse van het Vlaamse architectuur- archieflandschap TOM AVERMAETE ANNELIES NEVEJANS BREGJE PROVO cvaa rapp-opm-def.indd 3 28-03-2007 22:02:02 cvaa rapp-opm-def.indd 4 28-03-2007 22:02:02 Inhoud 5 I. Inleiding Over architectuurarchieven en cultureel erfgoed P. 10 — P. 26 P. 11 1. Architectuurarchief: product, substantie en kader van sociale interactie P. 12 2. De canon en architectuurarchieven P. 13 3. Cultureel erfgoed: een koepelbegrip P. 15 4. Canonvorming en de bewaring cultureel erfgoed P. 17 5. Architectuurarchieven in Vlaanderen: een stafkaart II. Schets van het beleidsveld P. 27 — P. 56 P. 28 1 Erfgoedbeleid P. 31 2 Archiefdecreet P. 34 3 Architectuurbeleid P. 35 3.1 Jaarboek Architectuur Vlaanderen P. 35 3.2 Vlaamse Cultuurprijs voor Architectuur cvaa rapp-opm-def.indd 5 28-03-2007 22:02:02 P. 36 3.3 Subsidiereglement architectuur en vormgeving P. 36 3.4 Vlaams Architectuurinstituut P. 37 3.5 Vlaams Architectuurarchief P. 44 3.6 Vlaams Bouwmeester P. 45 4 Kunstendecreet P. 48 5 Wetenschapsbeleid P. 48 5.1 Het Max Wildiersfonds P. 50 5.2 Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek –Vlaanderen (FWO) P. 51 5.3 Bijzonder OnderzoeksFonds (BOF) en het Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek (PWO) P. 52 5.4 Instituut voor de aanmoediging van innovatie door Wetenschap en Technologie in Vlaanderen (IWT) P. 52 5.5 Andere actoren die opdracht geven tot wetenschappelijk onderzoek P. 54 6 Een kort vergelijk: het Nederlands architectuurbeleid III. Het veld van de architectuurarchieven P. 57 — P. 116 P. 58 1 De archiefvormers P. 58 1.1 Architecten 6 P. 63 1.2 Onderwijs- en onderzoeksinstellingen P. 64 1.3 Bouwheren P. 66 1.4 Andere actoren P. 69 1.5 Architecture Archive – Sint-Lukasarchief vzw P. 70 1.6 Afdelingen Monumenten en Landschappen P. 71 2 Archiefbeheerders P. 71 2.1 Bewaarinstellingen voor architectuurarchieven ‘pur sang’ P. 71 A. Architectuurarchief van de Provincie Antwerpen P. 74 B. Architecture Archive – Sint-Lukasarchief vzw P. 76 C. Archives d’Architecture Moderne P. 78 2.2 Andere bewaarplaatsen P. 78 A. Stads- en gemeentearchieven P. 81 B. Provinciale archieven P. 82 C. Rijksarchieven P. 82 D. Andere federale instellingen P. 83 E. Archiefinstellingen op basis van maatschappelijk-filosofische stromingen P. 85 F. AMVC-Letterenhuis P. 85 G. Musea P. 86 H. Onderwijs- en onderzoeksinstellingen cvaa rapp-opm-def.indd 6 28-03-2007 22:02:03 P. 88 I. Heemkundige kringen P. 88 J. Privé bewaarders P. 88 2.3 Bijzondere categorieën P. 88 A. Koloniale archieven P. 91 B. Architectuurarchieven uit de wederopbouw na WO I en WO II P. 95 3 Overkoepelende initiatieven P. 95 3.1 Het Centrum Vlaamse Architectuurarchieven P. 97 3.2 Algemene koepelorganisaties voor archieven P. 97 A. VVBAD: Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek-, Archief-, en Documentatiewezen P. 98 B. Culturele Biografie Vlaanderen P. 98 3.3 Online archiefforums P. 99 3.4 Internationale organisaties en initiatieven P. 99 A. ICAM P. 100 B. ICA P. 100 C. GAUDI P. 101 4 Archiefvalorisatie en -gebruik P. 101 4.1 Waarom worden architectuurarchieven bewaard? P. 103 4.2 Waarom worden architectuurarchieven geconsulteerd? P. 103 A. Architectuurhistorisch onderzoek – publicaties - tentoonstellingen P. 110 B. Monumentenzorg en restauratie P. 111 C. Huizenonderzoek en lokale geschiedschrijving 7 P. 111 D. Erfgoeddag en Open Monumentendag P. 113 E. Educatie P. 114 5 Verdere levensloop: restauratie van archiefstukken IV. Spanningsvelden P. 117 — P. 150 P. 117 1 Thematische archiefwerking en het onderscheid publiek-privaat P. 121 2 Een nevel van bewaarplaatsen onder een Vlaams beleid P. 125 3 Digitalisering versus analoge archivering P. 126 3.1 Motieven en voordelen van digitalisering P. 127 3.2 Democratisering onder invloed van digitalisering? P. 128 3.3 Auteursrechten versus het publieke domein P. 129 3.4 Problemen van financiële aard P. 129 3.5 Verlies van authenticiteit P. 130 3.6 Technische vergankelijkheid P. 131 3.7 Informatie en veranderende legitimatie P. 131 3.8 Gebrek aan structurering P. 132 4 Commercieel versus cultureel kapitaal P. 137 5 Archiefvormers en bewaarinstellingen cvaa rapp-opm-def.indd 7 28-03-2007 22:02:03 P. 143 6 Grote diversiteit aan materiaal P. 145 7 Het ontbreken van een acquisitie- en selectieprofiel voor Vlaanderen P. 148 8 Beperkte valorisatie V. Toekomstperspectieven p. 151 — p. 166 P. 151 1 Nood aan detailonderzoek P. 152 2 Het ontbreken van een canon en een acquisitieprofiel: een opportuniteit P. 153 3 Een acquisitiebeleid voor architectuurarchieven P. 154 3.1 Beweegredenen voor verwerving en bewaring P. 155 3.2 Een dubbel inhoudelijk acquisitieprofiel P. 157 3.3 Concrete aandachtspunten voor een acquisitieprofiel P. 159 4 De bewaring van architectuurarchieven in de toekomst P. 160 4.1 Bewaren: bijzonder aandachtspunt voor veld van architectuurarchieven P. 161 4.2 Mogelijke scenario’s voor de bewaring van architectuurarchieven in de toekomst P. 161 A. Vliegende archivarissen P. 162 B. Provinciale architectuurarchieven 8 P. 163 C. ‘Gedeconcentreerde bundeling’ met centraal depot P. 167 Voetnoten P. 185 Grafiek 01: Overzicht status van de archieven van architecten, geselecteerd op basis van het Repertorium voor de architectuur in België 1830-heden P. 187 Grafiek 02 Overzicht bewaarplaatsen van architectuurarchieven in Vlaanderen P. 188 Grafiek 03 Overzicht van de resultaten van de gecontacteerde stads- en gemeentearchieven P. 189 Grafiek 04 Overzicht kwaliteit van de bewaarplaatsen voor architectuurarchieven P. 191 Grafiek 05 Geografische spreiding van de gelokaliseerde archieven waarvan de continue bewaring niet is verzekerd P. 192 Bijlage 1 Overzicht van de in kaart gebrachte archiefbestanden cvaa rapp-opm-def.indd 8 28-03-2007 22:02:04 P. 199 Bijlage 2 Overzicht van de in kaart gebrachte archiefbescheiden P. 208 Bijlage 3 Overzicht van de gecontacteerde personen en instellingen P. 226 Bijlage 4 bibliografische leidraad P. 231 Bijlage 5 contactgegevens van instellingen die archieven in verband met de wederopbouw beheren P. 232 Bijlage 6 Selectieve bibliografie en contactgegevens betreffende koloniale archieven P. 236 Bijlage 7 Samenstelling van de adviesraad van het CVAa P. 238 Bijlage 8 overzicht van de subsidieaanvragen bij de Commissie Vormgeving & Architectuur, sedert 1995 P. 248 Bijlage 9 Bibliografie van geciteerde werken 9 cvaa rapp-opm-def.indd 9 28-03-2007 22:02:04 I. INLEIDING Over architectuurarchieven en cultureel erfgoed Ontwerpschetsen, tekeningen, uitvoeringsplannen, maquettes, prototypes, 10 meubilair, materiaalstalen, foto’s, dia’s, films, video’s, berekeningen en bestekken, zakelijke en persoonlijke correspondentie, boeken, tijdschriften en krantenknipsels,...: allemaal potentieel materiaal in een architectuurar- chief. Architectuurarchiefstukken getuigen van het complexe proces dat met ont- werpen en bouwen gepaard gaat. Ze illustreren en documenteren de gebouwde wereld zoals die er nu uitziet. Ze onderbouwen de ideeën over de gebouwde omgeving die in het verleden werden ontwikkeld in het kader van voorstellen en wedstrijden,... Ze omvatten sporen van wat uit de gebouwde omgeving werd gebannen, weggehaald of afgebroken. Architec- tuurarchieven verhalen over de complexe logica van plannen, ontwerpen, bouwen, afbreken en weer opbouwen, processen die aan onze gebouwde omgeving ten grondslag liggen. Architectuurarchieven maken als kennisdragers deel uit van het collectieve, cultureel geheugen van Vlaanderen. De kennis van de architecturale inrich- ting van Vlaanderen is immers niet alleen in de gerealiseerde, steeds veran- derende omgeving terug te lezen; ze ligt ook opgeslagen in de geschreven OVER ARCHITECTUURARCHIEVEN EN CULTUREEL ERFGOED cvaa rapp-opm-def.indd 10 28-03-2007 22:02:04 en getekende archiefstukken en is onontbeerlijk voor een beter begrip van het proces van het vormgeven en inrichten. Archieven representeren een rijke culturele erfenis waaruit overheden, architecten, (kunst)historici, restauratoren, opdrachtgevers, eigenaars, stu- denten, pers, én het brede publiek vandaag nog steeds kunnen putten. 1 Architectuurarchief: product, substantie en kader van sociale interactie Architectuurarchieven kunnen op verschillende manieren worden benaderd en gedacht. Er zijn evenveel benaderingen van architectuurar- chieven als er visies op cultuur en cultuurvormen (zoals archieven en gebouwen) bestaan. In deze publicatie hanteren we een standpunt waarin cultuur en cultuurvormen het product, de substantie en het kader van men- selijk sociaal handelen zijn. In navolging van de Franse wetenschapsfilo- soof Bruno Latour volgen we de redenering dat niet alleen humane wezens maar ook dingen zoals computers, gsm’s, et cetera ons sociaal verkeer rege- len. Dat gaat ook op voor cultureel erfgoed. Zowel onroerend (historische 11 gebouwen, kerken, monumenten,…) als roerend (archieven, schilderijen, documenten, verhalen,…) erfgoed bezetten een speciale plaats in onze maat- schappij. Individuen en groepen zijn vaak gehecht aan artefacten en docu- menten uit het verleden. Ze bouwen er hun identiteit mee op of legitime- ren er hun bestaansrecht mee. Cultuur en cultuurproducten hebben bijge- volg alles te maken met betekenisgeving. Het is via onze cultuur dat we de werkelijkheid tegemoet treden en als betekenisvol ervaren. In deze studie worden architectuurarchieven bijgevolg gezien als cultuur- producten die oorspronkelijk deel uitmaken van de sociale interactie
Recommended publications
  • Tournai: Architecture and Planning Through the Ages of a Former Leading Urban Centre, and Current Provincial Historic City, of the Low Countries
    17th IPHS Conference, Delft 2016 | HISTORY URBANISM RESILIENCE | VOLUME 03 Change and Responsive Planning | Man-made and Natural Disasters | Long Term- Adaptation to- Changes TOURNAI: ARCHITECTURE AND pLANNING THROUGH THE AGES OF A FORMER LEADING URBAN CENTRE, AND CURRENT pROVINCIAL HISTORIC CITY, OF THE LOW COUNTRIES Peter Martyn Instytut Sztuki PAN Home to one of the first Netherlandish urban communities to secure municipal autonomy, Tournai boasts an illustrious past and wealth of historic buildings of comparable importance to Bruges. Despite prolonged post-mediaeval decline, the city remained a self-contained urban entity, with its own unique identity, well into the 20th century. This brief, summary text seeks to remind contemporary town planners and architects that cities of the pre-industrial ages benefitted both from place-specific forms of architecture and urban works that ranged in scale from the straightening and laying out of new streets, bridge building or planning river embankments to defence walls capable of embracing populous urban centres. Moreover, compared to the mediaeval, early-modern or industrial ages, the kind of stylistic guidelines currently dictating what goes up in the urban environment (as well as down; excluding listed buildings), may often seem ill-conceived. Largely preserved and further embellished during the 19th and first decades of the 20th century, the urban qualities and built aesthetics of Tournai were gradually undermined thereafter. By the 1980s and 1990s, much of the moderately wealthy city centre predating World War II was gradually falling into disrepair. Today, Tournai could be on the verge of far-reaching change. The potentially disastrous effects on the still extensively retained urban-architectural heritage remain unclear.
    [Show full text]
  • Francis TOURNEUR Faculté D'architecture De L'université De
    ART NOUVEAU & ECOLOGY: Historical lab 5_Raw Materials and Art Nouveau ART NOUVEAU & ECOLOGIE: Laboratoire historique 5_Matières premières et Art Nouveau Aveiro - I 2013 Francis TOURNEUR Faculté d’Architecture de l’Université de Liège Centre européen R. Lemaire pour la conservation du patrimoine à la K.U.Leuven LES PIERRES ET LES MARBRES DANS LES ŒUVRES « ART NOUVEAU »DE L’ARCHITECTE VICTOR HORTA. Resumé L’œuvre de Victor Horta avant la première guerre mondiale présente de multiples facettes, déclinée en constructions urbaines, publiques ou privées, voire commerciales, et en bâtisses plus rurales, en des contextes donc fort diversifiés. Les matériaux pierreux sont omniprésents, utilisés pour les façades, très fréquemment en pierres avec un emploi très limité de la brique apparente, et pour les intérieurs – ces applications marbrières se déclinant en sols, escaliers, lambris, mais aussi en mosaïques ou en sols de type « granito ». Ces vastes gammes d’usages vont être rapidement passées en revue, évidemment sans souci d’exhaustivité. Les façades des constructions urbaines Les constructions urbaines de Victor Horta sont pour la plupart localisées à Bruxelles ou dans les communes de la Région bruxelloise. Elles s’inscrivent dans un paysage bâti où la pierre joue depuis longtemps un rôle important. Aux côtés de la brique, deux types principaux de pierres participent surtout à l’élaboration des façades des maisons bruxelloises : des calcaires compacts, issus des terrains anciens du substrat de la Belgique, caractérisés par leur teinte sombre en cassure fraîche et nommés couramment « pierres bleues », par opposition à des calcaires moins compactés, de patine plus claire, baptisés « pierres blanches ». Ces dernières, d’abord brabançonnes (Bruxelles même, Balegem à l’Ouest et Gobertange à l’Est), sont ensuite importées fréquemment de France, dès le milieu du XIXe siècle.
    [Show full text]
  • PB 006-NL-BAT.Indd 119 3/05/13 12:14 -PB 006-NL-BAT.Indd 120 3/05/13 12:14 BOUW VAN EEN HOOFDSTAD 1860 – 1914 121
    EXTRA - NUMMER 2013 Een publicatie van het Brussels EXTRA NUMMER Hoofdstedelijk Gewest 2013 HETERFGOEDSCHRIJFT ONZEGESCHIEDENIS HETERFGOEDSCHRIJFT ONZEGESCHIEDENIS Een publicatie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ERFGOEDBRUSSEL € 25 ISBN : 978-2-930457-94-9 -PB 006 Couv BAT.indd 3 20/03/15 10:32 BOUW VAN EEN HOOFDSTAD 1860 – 1914 119 BRUSSEL, METROPOOLVAN DETRIOMFERENDE BURGERIJ BOUW VAN EEN HOOFDSTAD -PB 006-NL-BAT.indd 119 3/05/13 12:14 -PB 006-NL-BAT.indd 120 3/05/13 12:14 BOUW VAN EEN HOOFDSTAD 1860 – 1914 121 De openbare gebouwen in de 19de eeuw BENOÎT MIHAIL Conservator van het Museum van de geïntegreerde politie “Je crois que notre siècle, à raison du caractère sten speelden een stuwende rol omdat même de notre civilisation éclectique et ze over de nodige financiële middelen beschikten en niet gehinderd wer - cosmopolite, est impuissant à créer un style qui den door administratieve of politieke lui soit propre, car ce style, pour refléter son bezwaren. De stad Brussel kon bijvoor- beeld niet optreden buiten haar gren- époque, devra être cosmopolite comme elle. Il zen, terwijl de staat zich ervoor hoedde manquera par conséquent de cette unité, de om één bepaalde gemeente – het mocht dan nog de eerste van het land zijn – te cette harmonie, de cet ensemble organique bevoordelen ten koste van een andere. qui constitue le caractère des styles des belles Enkel de inzet en volharding van een époques de l’art. Mais je pense que les tentatives handvol sterke persoonlijkheden brachten de zaken in beweging, zowel individuelles pourraient réussir, en prenant les wat betre de uitbouw van het wegen- styles anciens pour point de départ, à créer net en de nodige infrastructuur als het bouwen van prestigeprojecten.
    [Show full text]
  • GLASMALEREI PETERS STUDIOS België • Nederland • Frankrijk
    GLASMALEREI PETERS STUDIOS België • Nederland • Frankrijk 1 Tim Costima Master in de opleiding conservatie restauratie Academie voor schone kunsten, 2006 Actief bij Glasmalerei Peters sinds 2010 Contactgegevens: Tel: +32 (0) 495 321 718 e-mail: [email protected] 2 Voorwoord Uw historisch- en hedendaags glas is bij ons in goede handen De zorg en het behoud van historische beglazingen en (gebrandschilderde)glas-in-loodramen is voor ons het allerbe- langrijkste. Wij conserveren en behandelen gebrandschilderd glas-in-lood of historisch mondgeblazen glas met dezelfde zorg als de meer hedendaagse beglazingen. Ook is de afgelopen eeuw zeer interessant gebleken door de komst van nieuwe technieken (bv. glas-in-beton) en experimenten van glaskunstenaars. Deze laatsten maken het conserveren van glaskunstwerken een bekwaamheid die steeds in ontwikkeling zal blijven. In de hedendaagse glaskunst staan we u graag bij om uw ideeën te verwezelijken. Glasmalerei Peters heeft een zeer breed spectrum van technieken en materialen. U kan rekenen op een professionele bijstand vanaf de eerste stappen tot het eindresultaat. We handelen snel en zorgen voor duurzaamheid In de restauratie is ons doel is om het glasraam door middel van preventieve conservering, conservatieve –en restauratie- ve ingrepen en wederkerende controles in zijn waardevolle, oorspronkelijke staat te behouden. De juiste zorg is essentieel voor historisch glas. Wij bieden hulp bij complexe problemen, staan u graag bij wat betreft uw individuele wensen en dit steeds volgens de regels van de kunst en de laatste, heersende richtlijnen. Wij verwezenlijken conservatieconcepten om het voortbestaan van uw cultureel erfgoed te garanderen. De door ons uitgevoerde projecten zijn altijd in nauwe samenwerking met de daarvoor bevoegde diensten monumentenzorg, Kerkfa- brieken, architecten en wetenschappers.
    [Show full text]
  • Heritage Days 14 & 15 Sept
    HERITAGE DAYS 14 & 15 SEPT. 2019 A PLACE FOR ART 2 ⁄ HERITAGE DAYS Info Featured pictograms Organisation of Heritage Days in Brussels-Capital Region: Urban.brussels (Regional Public Service Brussels Urbanism and Heritage) Clock Opening hours and Department of Cultural Heritage dates Arcadia – Mont des Arts/Kunstberg 10-13 – 1000 Brussels Telephone helpline open on 14 and 15 September from 10h00 to 17h00: Map-marker-alt Place of activity 02/432.85.13 – www.heritagedays.brussels – [email protected] or starting point #jdpomd – Bruxelles Patrimoines – Erfgoed Brussel The times given for buildings are opening and closing times. The organisers M Metro lines and stops reserve the right to close doors earlier in case of large crowds in order to finish at the planned time. Specific measures may be taken by those in charge of the sites. T Trams Smoking is prohibited during tours and the managers of certain sites may also prohibit the taking of photographs. To facilitate entry, you are asked to not B Busses bring rucksacks or large bags. “Listed” at the end of notices indicates the date on which the property described info-circle Important was listed or registered on the list of protected buildings or sites. information The coordinates indicated in bold beside addresses refer to a map of the Region. A free copy of this map can be requested by writing to the Department sign-language Guided tours in sign of Cultural Heritage. language Please note that advance bookings are essential for certain tours (mention indicated below the notice). This measure has been implemented for the sole Projects “Heritage purpose of accommodating the public under the best possible conditions and that’s us!” ensuring that there are sufficient guides available.
    [Show full text]
  • Ontstaan Van Een Monument
    Bijbank Antwerpen Ontstaan van een monument Nationale Bank van België n.v. de Berlaimontlaan 14 1000 Brussel www.nbb.be [email protected] Ondernemingsnummer : 0203.201.340 RPR Brussel VOORWOORD Ieder monument heeft zijn geschiedenis, zo ook het prachtige gebouw op de Frankrijklei dat, in opdracht van de Nationale Bank van België, door architect Hendrik Beyaert werd ontworpen. Van bij de eerste pennentrek op de bouwplannen in 1872 tot de laatste lik verf diende Beyaert een voortdurende strijd te leveren om de budgettaire voorschriften van de Bank te verzoenen met de bouwtechnische mogelijkheden en de stedenbouwkundige richtlijnen van het Stadsbestuur. Een strijd ook om binnen het keurslijf van instructies en moeizame onderhandelingen zijn hoge architectonische aspiraties waar te kunnen maken. Beyaert is daar evenwel meesterlijk in geslaagd en in 1879 kon de Bijbank Antwerpen officieel in het nieuwe gebouw intrekken. Eminente auteurs en deskundigen op het vlak van architectuur en cultuurgeschiedenis hebben er menig artikel aan gewijd, waarin ieder van hen bepaalde facetten van dit veelzijdige kunstwerk belichtte. Deze waardevolle informatie werd samengebundeld tot één brochure, waarin werd getracht de zuiver geschiedkundige achtergronden van het ontstaan van de Bijbank, het vorderen van de bouwwerken, het leven en werk van de architect, de sociaal-culturele context en de historische uitstraling van het gebouw met elkaar in verband te brengen. Wij hopen U met dit historisch overzicht wegwijs te maken in het fascinerende bouwavontuur van onze Bijbank ... Bijbank Antwerpen Augustus 2012 1 2 INHOUDSTAFEL A. DE BIJBANK VÓÓR 1879 1. De eerste vestigingsplaats in Antwerpen 5 2. Noodzaak tot uitbreiding en aankoop van de bouwgrond 7 3.
    [Show full text]
  • Heritagedays.Urban.Brussels NL 2 / MEETING POINTS / Heritage Days
    heritagedays.urban.brussels NL 2 / MEETING POINTS / heritage days Reserveren, hoe werkt het? Om de Heritage Days veilig en in de beste omstandigheden te laten verlopen kun- nen de bezoeken aan de locaties en de deelname aan de activiteiten, tenzij anders aangegeven, enkel na reservatie. Reserveren kan vanaf 1 september 2021 op de website heritagedays.urban.brussels. Een bezoek binnen kan ofwel zonder gids plaatsvinden (vrije toegang / beperkte duur) ofwel met rondleidingen (gelieve onder de beschrijvingen bij de uren te kijken welke taal hierbij gebruikt wordt). U moet een tijdslot reserveren (bezoek zonder gids) of een tijdstip van bezoek (rondleiding). Gelieve deze tijdstippen strikt te respecteren. Eenmaal een bezoek begonnen is, kunt u er niet meer aan deelnemen. Op sommige locaties kunnen er wachttijden zijn (15 minuten). Voor de buitenactiviteiten (wandelingen, fietstochten, rally, bustocht…) volstaat het om een aanvangsuur te kiezen. Bij elk bezoek breng je de bevestiging van je reservatie mee die je ter plaatse moet laten zien. Kom bij voorkeur tien minuutjes vóór het gekozen tijdstip en hou je tijdens het wachten aan de afstandsregels. Bezoek aan de locaties en deelname aan de activiteiten zijn enkel gegarandeerd voor wie een reservatie heeft. Graag de volgende afspraken in acht nemen, om optimaal en in alle veiligheid te genieten van de Heritage Days: head-side-mask vergeet uw mondmasker niet; people-arrows respecteer zo veel mogelijk de afstandsregels; hands-wash uw handen te ontsmetten met de handgel die u ter beschikking wordt gesteld aan de ingang; comment volg de specifieke instructies van de gidsen en de organisatoren ter plaatse. De informatie in deze brochure kan nog wijzigingen ondergaan.
    [Show full text]
  • Journées Du Patrimoine 2014 À Bruxelles
    HISTOIRE Le marché aux livres ! JOURNÉES DU PATRIMOINE ET MÉMOIRE Ces 20 et 21 septembre (de 10h à 17h), précipitez-vous aux 20 & 21 SEPT. 2014 Halles Saint-Géry pour visiter le marché aux livres de la Direction des Monuments et des Sites de la Région de Bruxelles-Capitale. À cette occasion, bénéficiez des promotions spéciales « Journées du Patrimoine » sur de nombreux titres ! be heritage (CIDEP © Patrimoine & Culture) be . brussels Informations Pictogrammes utilisés DÉCOUVREZ Organisation des Journées du Patrimoine en Région de Bruxelles-Capitale : Service public régional de Bruxelles/Bruxelles Développement urbain Horaires et dates Direction des Monuments et des Sites a LE PATRIMOINE DE BRUXELLES CCN – rue du Progrès 80 – 1035 Bruxelles Permanences téléphoniques les 20 et 21 septembre 2014, de 10h à 17h : M Lignes et stations Lancée en 2011, la revue Bruxelles Patri- 02/204.17.69 – fax : 02/204.15.22 – www.journeesdupatrimoinebruxelles.be de métro [email protected] – @jdpomd – Bruxelles Patrimoines moines s’adresse à tous les passionnés du Les heures indiquées pour les bâtiments sont celles d’ouverture et de ferme- T Trams patrimoine, qu’ils soient bruxellois ou non, ture. Les organisateurs se réservent le droit de fermer les portes plus tôt en cas de forte affluence afin de terminer à l’heure prévue. et ambitionne de montrer les diverses fa- N°011- 012 Il est interdit de fumer, de manger et de boire lors des visites. Il se peut également B Bus Numéro spécial Journées du patrimoine région que certains responsables des lieux interdisent la prise de photographies. cettes des monuments et sites de la Région de Bruxelles-capitale Les mentions CL et SV, à la fin des notices, indiquent la date de classement DOSSIER Histoire et mémoire PLUS g Promenade/Activité de Bruxelles-Capitale.
    [Show full text]
  • 2CFHC-Wouters Hellebois Espion
    Vrije Universiteit Brussel Les concurrents de la compagnie Hennebique. Etude des cahiers des charges de la Ville de Bruxelles Wouters, Ine; Hellebois, Armande; Espion, Bernard Published in: Les temps de la construction. Processus, acteurs, matériaux Publication date: 2016 License: Unspecified Document Version: Accepted author manuscript Link to publication Citation for published version (APA): Wouters, I., Hellebois, A., & Espion, B. (2016). Les concurrents de la compagnie Hennebique. Etude des cahiers des charges de la Ville de Bruxelles. In F. Fleury, L. Baridon, A. Mastrorilli, R. Mouterde, & N. Reveyron (Eds.), Les temps de la construction. Processus, acteurs, matériaux: Recueil de textes issus du deuxième congrès francophone d'histoire de la construction (pp. 411-420). [10] Paris: Picard. General rights Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain • You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal Take down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Download date: 02. Oct. 2021 Reference: Wouters, I., Hellebois, A. & Espion, B. (2016) Les concurrents de la compagnie Hennebique.
    [Show full text]
  • Grande Ceinture Comment Victor Besme a Structuré L'extension Urbaine
    Décembre 2016 | N° 21 Dossier VICTOR BESME Varia LE MÉMORIAL DE WATERLOO À EVERE LA MAISON ET LE PARC HAP AU FIL DE LA GRANDE CEINTURE COMMENT VICTOR BESME DOSSIER A STRUCTURÉ L’EXTENSION URBAINE CHRISTIAN FRISQUE URBANISTE ET ARCHITECTE Avenue de la Reine, Bruxelles-Laeken. Vue depuis le haut de l’église de Laeken (A. de Ville de Goyet, 2016 © SPRB). CHARGÉ DE GUIDER L’EXTENSION URBAINE DE BRUXELLES, VICTOR BESME IMAGINA DE NOUVEAUX QUARTIERS DANS LE PROLONGEMENT DE CEUX EXISTANTS. Il paraissait évident de leur assurer à chacun un lien avec le centre de la ville. Relier ces nouveaux quartiers entre eux paraissait moins urgent aux yeux des élus locaux. Par ailleurs, le développement urbain nécessitait la création ou l’extension de nouveaux équipements tant civils que militaires. La création de la Grande Ceinture sera l’occasion de répondre à ces besoins. Le concept de « Grande Ceinture » L’élaboration de ce plan s’accompa- Les boulevards de la future Grande peut être rapporté au projet d’en- gna d’une mise à jour de la carte de Ceinture constituent le premier ceinte circulaire à construire autour reconnaissance au 1/2500, actuali- point du rapport qui accompagne de Bruxelles dessiné dès 1840 par sant ainsi les documents de travail le plan de 1866 : le boulevard Charles Vanderstraeten, premier de Charles Vanderstraeten. Ce plan d’Anvers prolongé (futur axe Jardin inspecteur voyer. Cette ceinture d’un est avant tout un guide : suite à la botanique-Léopold II-Basilique), périmètre de 18,85 km devait com- nécessité « d’abandonner la plupart le déplacement du Champ porter 21 portes, espacées chacune des dispositions du plan de 1846, des Manœuvres (du parc du d’environ 900 m et impliquait l’an- il est indispensable d’en recons- Cinquantenaire vers les abords du nexion par la Ville de Bruxelles des truire un nouveau, non pas pour le bois de la Cambre), le chemin de fer terrains des faubourgs concernés1.
    [Show full text]
  • Oks, New Tische Wijze” », in VAN CLEVEN, J
    be style be heritage be .brussels be style be heritage be .brussels Numéro spécial Journées du Patrimoine Région de Bruxelles-Capitale be style Septembre 2016 | N° 19-20 be heritage be .brussels Dossier RECYCLAGE DES STYLES LE NÉOGOTHIQUE À BRUXELLES UN FOISONNEMENT DE CONCEPTS ET DOSSIER DE PRATIQUES JAN DE MAEYER PROFESSEUR KU LEUVEN, KADOC – CENTRE DE DOCUMENTATION ET DE RECHERCHE : RELIGION, CULTURE, SOCIÉTÉ THOMAS COOMANS PROFESSEUR KU LEUVEN, DÉPARTEMENT D’ARCHITECTURE ET RAYMOND LEMAIRE INTERNATIONAL CENTRE FOR CONSERVATION EVA WEYNS DOCTORANTE, KU LEUVEN, FACULTÉ D’ARCHITECTURE Église Saint-Antoine de Padoue, Bruxelles (A. de Ville de Goyet, 2016 © SPRB). 052 DEPUIS TROIS DÉCENNIES, LE NÉOGOTHIQUE RETIENT L’ ATTENTION DE CHER CHEURS DE NOMBREUSES DISCIPLINES QUI S’ATTACHENT À EN DÉCRYPTER LES SIGNIFICATIONS ET LES INFLUENCES. À Bruxelles, la capitale s’est parée de réalisa- tions néogothiques remarquables, civiles et religieuses, au travers des variantes stylistiques promues par l’académie de la ville, par l’État, ou par les écoles Saint-Luc. Tout au long du XIXe siècle, le néogothique s’est non seulement attelé à la restauration des grands monuments du Moyen Âge, mais a également généré de nombreuses constructions nouvelles, de toutes les typologies. L’équipe de recherche de la KU Leuven nous propose ici un panorama du néogothique à Bruxelles et en éclaire les spécificités. En Belgique, la notion de néogothique du Vieux Continent. Cette dualité est souvent associée aux nombreux culturelle s’est également manifes- exemples qu’on trouve à Anvers, à tée dans la Belgique de 1830 et des Bruges ou à Gand. Ce faisant, on a décennies suivantes.
    [Show full text]
  • Maximilien-Vergote
    MAXIMILIEN-VERGOTE •• ETUDE DE DEFINITION Jan 2018 ETUDE DE DÉFINITION – PERSPECTIVE.BRUSSELS – MAXIMILIEN-VERGOTE Auteur : perspective.brussels - Bureau Bruxellois de la Planification (BBP) situé au 59 rue de Namur, 1000 Bruxelles Étude réalisée par le Département Connaissance territoriale sous la direction de Gert Nys avec Fanny de Smet, Veronica Pezzuti et Elsa Coslado ; en collaboration avec le Département Stratégie territoriale sous la direction de Tom Sanders, avec Jan Ackenhausen, et avec l’IBSA sous la direction d’Astrid Romain, avec Amynah Gangji et Xavier Dehaibe Réalisation : 2017 Cadre : Réalisé pour l’élaboration du Plan d’Aménagement Directeur (PAD) «Maximilien-Vergote » et de son Etude sur les Incidences Environnementales. Cette étude est un document technique qui fait un état de lieux et définit les grands enjeux de ce PAD, Une synthèse de l’étude est disponible ici : http://perspective.brussels/ Coordinatrices : Elsa Coslado et Veronica Pezzuti sous la direction de Gert Nys. Contacts : [email protected] [email protected] Nota : la mise en page de ce document est conçue pour une impression recto-verso et un vis-à-vis des pages paires et impaires En première page : le bassin Béco ses rives (perspective.brussels, 2017)) EXECUTIVE SUMMARY La présente étude concerne le territoire bruxellois situé autour des bassins Béco et Vergote. Cette zone centrale de la Région Bruxelles Capitale fait l’objet d’une dynamique de transformation intense. Le cadre paysager urbain y est particulièrement surprenant, il décrit un site singulier, celui d’un port fluvial au cœur d’une capitale : le bassin Vergote, avec son plan d’eau unique à Bruxelles qui offre une vue imprenable sur le quartier Nord et sur le Canal.
    [Show full text]