I N F O R M A C J A o działalności Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku w roku 2003 1. Podstawy prawne działania WFOŚ w Gdańsku Charakter i zakres działalności WFOŚ w Gdańsku regulują: ⇒ Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62 z 2001r., poz.627, z późn. zm.) zwana w dalszej treści ustawą, ⇒ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (Dz. U. Nr 230, poz. 1934) ⇒ Statut WFOŚ w Gdańsku nadany przez Zarząd Województwa Pomorskiego uchwałą nr 228/03 z dnia 13 maja 2003r. Zgodnie z ustawą WFOŚ w Gdańsku wspomaga finansowo zadania z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej w celu realizacji zasady zrównowaŜonego rozwoju na obszarze województwa pomorskiego. Podstawą wyboru przedsięwzięć do dofinansowania w 2003 roku były następujące dokumenty: ⇒ „II Polityka ekologiczna państwa”, ⇒ „Program Ochrony Środowiska Województwa Pomorskiego na lata 2003–2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 2010” oraz „Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego” ⇒ „Program działania WFOŚ w Gdańsku na lata 2001 2006” – przyjęty uchwałą nr 6/2001 Rady Nadzorczej WFOŚ w Gdańsku z dnia 2 lutego 2001r. , ⇒ „Lista zadań priorytetowych WFOŚ w Gdańsku na 2003r.” przyjęta uchwałą nr 29/2002 Rady Nadzorczej WFOŚ w Gdańsku z dnia 17 czerwca 2002r. Podstawę działania Funduszu w 2003r. stanowiły równieŜ: ⇒ „Plan działania WFOŚ w Gdańsku na rok 2003” przyjęty uchwałą nr 75/2002 Rady Nadzorczej WFOŚ w Gdańsku z dnia 5 listopada 2002r., ⇒ „Plan finansowy WFOŚ w Gdańsku na rok 2003” przyjęty uchwałą nr 74/2002 Rady Nadzorczej WFOŚ w Gdańsku z dnia 5 listopada 2002r.; znowelizowany uchwałą nr 6/2003 Rady Nadzorczej WFOŚ w Gdańsku z dnia 3 marca 2003r., ⇒ „Zasady udzielania dotacji oraz udzielania i umarzania poŜyczek ze środków WFOŚ w Gdańsku” przyjęte uchwałą nr 73/2002 Rady Nadzorczej WFOŚ w Gdańsku z dnia 5 listopada 2002r., ⇒ „Kryteria wyboru przedsięwzięć finansowanych ze środków WFOŚ w Gdańsku” przyjęte uchwałą nr 82/2001 Rady Nadzorczej WFOŚ w Gdańsku z dnia 15 listopada 2001r., ⇒ Raport o stanie środowiska województwa pomorskiego w 2002r. opracowanie WIOŚ w Gdańsku.
1 2. Plan i realizacja przychodów 2.1. Plan „Plan finansowy WFOŚ w Gdańsku na rok 2003” został zatwierdzony uchwałą nr 74/2002 Rady Nadzorczej WFOŚ w Gdańsku z dnia 5 listopada 2002r. i znowelizowany uchwałą nr 6/2003 Rady Nadzorczej WFOŚ w Gdańsku z dnia 3 marca 2003r. * Planowane wpływy w 2003r. (według znowelizowanego Planu) wynosiły: z opłat za korzystanie ze środowiska 32,00 mln zł z tytułu administracyjnych kar 0,20 mln zł zwrot rat poŜyczek 27,00 mln zł z nadwyŜki gfoś i pfoś 3,00 mln zł inne wpływy 5,70 mln zł Razem 67,90 mln zł 2.2. Realizacja przychodów Źródłem przychodów Funduszu są przede wszystkim wpływy z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska przekazywane przez Urząd Marszałkowski. Wpływy z tego tytułu wyniosły 29,78 mln zł i stanowiły 45,8% wszystkich wpływów. Wpływy z tytułu administracyjnych kar pobieranych na podstawie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz przepisów szczególnych wyniosły 0,14 mln zł. Ponadto przychodami Funduszu są nadwyŜki dochodów z gminnych i powiatowych funduszy ochrony środowiska. W roku 2003 wpływy z tego tytułu wyraźnie zmalały i wyniosły 3,04 mln zł. Przychodami Funduszu są takŜe wpływy z operacji finansowych, w tym odsetki od poŜyczek, lokat i obrotu papierami wartościowymi oraz inne dochody. Wpływy z tego tytułu wyniosły 5,55 mln zł. Wpływy z tytułu zwrotu rat poŜyczek wyniosły 26,52 mln zł, co daje łączną kwotę przychodów finansowych w wysokości 65,03 mln zł. Środki dyspozycyjne Funduszu w 2003r., z uwzględnieniem środków z bilansu otwarcia, wynosiły 73,93 mln zł. ______ */ Z dniem 1 stycznia 2003r. weszło w Ŝycie rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej (Dz. U. Nr 230, poz. 1934), które spowodowało konieczność nowelizacji Planu finansowego. Przywołane wyŜej rozporządzenie zmieniło sposób przedstawiania stanu finansowego Funduszu na początku i na końcu roku. Poprzednio było to realizowane w oparciu o pasywa; aktualnie w oparciu o aktywa. Ponadto całkowicie zmienił się sposób wyznaczania wyniku finansowego. Dotychczas wynik finansowy był róŜnicą pomiędzy przychodami z działalności finansowej a kosztami utrzymania organów Funduszu. Obecnie jest to róŜnica pomiędzy przychodami, o których mówi art. 401 ustawy Prawo ochrony środowiska, czyli wszystkimi przychodami wpływającymi do Funduszu a kosztami, do których zalicza się wszystkie wydatki związane z prowadzoną działalnością statutową, takie jak: dotacje, dopłaty, umorzenia, nagrody a takŜe koszty utrzymania organów i biura Funduszu, skorygowana o pozostałe koszty i przychody operacyjne, inne koszty i przychody finansowe oraz straty i zyski nadzwyczajne.
2 Planowaną na rok 2003 oraz rzeczywistą (wykonaną) strukturę przychodów WFOŚ w Gdańsku według rodzajów źródeł przedstawia tabela nr 1 oraz wykres nr 1. tabela nr 1 Plan Wykonanie % Struktura Struktura Lp. Rodzaj przychodu 2003r. 2003r. wykonania (mln zł) % (mln zł) % 5:3 1 2 3 4 5 6 7 opłaty za korzystanie ze 1 32,00 47,13 29,78 45,79 93,06 środowiska 2 kary administracyjne 0,20 0,29 0,14 0,22 70,00
3 zwroty rat poŜyczek 27,00 39,76 26,52 40,78 98,22
4 nadwyŜka gfoś i pfoś 3,00 4,42 3,04 4,67 101,33
inne wpływy
5 (odsetki od poŜyczek, odsetki od 5,70 8,39 5,55 8,53 97,37 lokat i obrotu papierami wartościowymi, odsetki a’vista, pozostałe dochody Funduszu) Razem 67,90 100,0 65,03 100,0 95,77 6 bilans otwarcia 8,90 x 8,90 x x Ogółem (środki 76,80 x 73,93 x 96,26 dyspozyc.) wykres nr 1
Struktura przychodów W FOŚ w Gdańsku w 2003r.
mln zł 35,00
30,00
25,00 32,00 29,78 27,00 26,52 plan 20,00 wykonanie
15,00
10,00
5,00 5,70 5,55 0,20 0,14 3,00 3,04 0,00 opłaty za kary zwroty rat nadw yŜka gfoś inne wpływy korzyst. ze administrac. poŜyczek oraz pfoś środow iska
3 3. Działalność statutowa 3.1. Wstęp Realizacja zdań statutowych odbywa się zgodnie z art. 409 ustawy Prawo ochrony środowiska, z uwzględnieniem moŜliwości finansowych Funduszu oraz przede wszystkim zadań wynikających z „Programu Ochrony Środowiska Województwa Pomorskiego na lata 2003–2006 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2007 2010” oraz „Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla Województwa Pomorskiego”. Realizacja tych zadań wymaga znaczących nakładów finansowych, nie tylko WFOŚ w Gdańsku ale równieŜ budŜetów Samorządów, NFOŚ i Fundacji EkoFundusz. W tym celu dla racjonalnego wydatkowania środków, propagowania moŜliwości finansowania przedsięwzięć oraz pomocy doradczo technicznej przy realizacji zadań Zarząd WFOŚ w Gdańsku podjął szereg działań:
- na bieŜąco aktualizowano stronę internetową Funduszu pod adresem www.wfosigw gda.pl , na której umieszczono wszystkie informacje dotyczące moŜliwości uzyskania dofinansowania, zasad udzielania dotacji oraz poŜyczek, zasad umarzania poŜyczek, listy zadań priorytetowych, „Programu działania WFOŚ w Gdańsku na lata 2001 2006”, wzory wniosków oraz informacje o innych instytucjach finansujących przedsięwzięcia z dziedziny ochrony środowiska, - organizowano spotkania informacyjne z Zarządami Gmin i Powiatów dotyczące przygotowania list zadań priorytetowych oraz moŜliwości finansowania przedsięwzięć zarówno przez Wojewódzki Fundusz jak i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, - opublikowano informacje o działalności Funduszu w formie broszury informacyjnej zawierającej równieŜ „Zasady udzielania dotacji oraz udzielania i umarzania poŜyczek ze środków WFOŚ w Gdańsku” jak równieŜ publikowano informacje w formie artykułów w Rzeczpospolitej, Ekopartnerze, Dzienniku Bałtyckim – dodatek Przegląd Komunalny, - przedstawiciele Funduszu brali czynny udział w seminariach i konferencjach dotyczących ochrony środowiska w województwie pomorskim, na których to spotkaniach prezentowano moŜliwości finansowania przedsięwzięć ze środków Funduszu, - prowadzono pomoc doradczą dotyczącą przygotowania przedsięwzięć, zakresu i źródeł ich finansowania oraz technicznych aspektów przygotowania inwestycji
4 3.2. Kwalifikacja wniosków Identyfikacja projektów zgłoszonych do dofinansowania następuje na podstawie wniosków złoŜonych do WFOŚ w Gdańsku. Wnioski są weryfikowane i sprawdzane przez inspektorów Funduszu. Projekty z zakresu edukacji ekologicznej wyłaniane są w wyniku konkursu. Komisja konkursowa składająca się z przedstawicieli Wojewody Pomorskiego, Zarządu Województwa Pomorskiego oraz WFOŚ w Gdańsku dokonuje oceny i wyboru najlepszych projektów i rekomenduje je Zarządowi WFOŚ w Gdańsku, który rozstrzyga o wynikach konkursu. Wybór zadań do realizacji jest zgodny z kryteriami wyboru przedsięwzięć oraz listą zadań priorytetowych WFOŚ w Gdańsku uchwalaną corocznie przez Radę Nadzorczą. Ogółem na rok 2003 złoŜono 744 wnioski o dofinansowanie na kwotę 333,5 mln zł. Zgodnie z obowiązującymi „Zasadami udzielania dotacji oraz udzielania i umarzania poŜyczek ze środków WFOŚ w Gdańsku” wnioski złoŜone w terminie do 31 października 2002r. rozpatrywane były w listopadzie i grudniu 2002r. Natomiast wnioski złoŜone po 31 października były rozpatrywane na bieŜąco w miarę posiadanych środków finansowych. Wiele zgłoszonych projektów nie było przygotowanych do realizacji z uwagi na znaczące opóźnienia w projektowaniu i przetargach. Realizacja najwaŜniejszych wniosków z tej grupy będzie następowała w kolejnych latach. Do dofinansowania w 2003r. przyjęto 540 wniosków, 46 wniosków przesunięto na rok 2004 a 9 wniosków zostało wycofanych przez inwestorów na etapie poprzedzającym ich wstępną kwalifikację. Pozostałe 149 wniosków nie zakwalifikowano z następujących przyczyn: • 41 – wnioski niezasadne (brak zgodności z ustawą Prawo ochrony środowiska, zadania zrealizowane) • 17 – zadania nie przygotowane • 30 – wybrano inny wniosek złoŜony przez tego samego wnioskodawcę • 2 – bardzo mały efekt ekologiczny • 20 – wnioski przesunięto do realizacji ze środków NFOŚ lub gminnych oraz powiatowych funduszy • 10 – wnioski do realizacji ze środków banków • 3 – wnioski o nagrody – zakupiono nagrody z dotacji realizowanej w ramach Centrum Informacji i Edukacji Ekologicznej • 9 – brak rekomendacji komisji konkursowej (wnioski z zakresu edukacji ekologicznej) • 20 – brak środków finansowych Zarząd Funduszu widzi moŜliwość realizacji zadań zasadnych, nie zakwalifikowanych – po ich aktualizacji w kolejnych latach. Spośród 540 wniosków zakwalifikowanych do realizacji w 103 przypadkach wnioskodawcy złoŜyli rezygnację z dalszego ubiegania się o środki finansowe Funduszu mimo uzyskania wstępnej pozytywnej kwalifikacji ich wniosków. Najczęstszym powodem rezygnacji był brak środków własnych niezbędnych do realizacji przedsięwzięć. Zatem do dalszego postępowania skierowanych zostało 437 wniosków.
5 3.3. Umowy Na podstawie zakwalifikowanych wniosków zawarto w 2003r. łącznie 432 umowy (w tym 40 stanowiło aneksy zwiększające kwoty umów zawartych w latach wcześniejszych) a 5 wnioskodawcom przekazano nagrody rzeczowe przeznaczone dla laureatów zorganizowanych przez nich konkursów z zakresu edukacji ekologicznej dla dzieci i młodzieŜy. Podział ze względu na formę przyznanego dofinansowania przedstawia się następująco: ⇒ 320 umów o dotację (w tym 36 aneksów zwiększających dofinansowanie w trakcie realizacji zadań, na które umowy zawarto w latach wcześniejszych) ⇒ 103 umowy o poŜyczkę (w tym 4 aneksy zwiększających dofinansowanie w trakcie realizacji zadań, na które umowy zawarto w latach wcześniejszych) ⇒ 3 umowy o dofinansowanie (to jest łącznie o poŜyczkę i dotację) ⇒ 6 umów o dopłatę do odsetek Przyznano równieŜ 7 nagród w łącznej kwocie 29.000 zł za działalność na rzecz ochrony środowiska (zgodnie z art. 411 ust. 1 punkt 6 ustawy) Zgodnie z art. 414 ust.1 pkt 5b ustawy Rada Nadzorcza Funduszu podejmowała uchwały o przyznaniu dofinansowania powyŜej 0,5% przychodów uzyskanych przez Fundusz w roku poprzednim tj. powyŜej kwoty 375 tys. zł. O przyjęciu do realizacji wniosków, gdzie kwota dofinansowania nie przekraczała 375 tys. zł decydował Zarząd WFOŚ w Gdańsku w formie uchwały. Podział przyznanego w 2003r. dofinansowania, zgodny z wymogami art. 414 ust.1 pkt 5b ustawy, przedstawia tabela nr 2. tabela nr 2 mln zł Forma Kwota w tym: dofinansowania dofinansowania udzielona na podstawie uchwały Rady Nadzorczej Zarządu dotacja 18,77 7,90 10,87 poŜyczka 49,43 37,89 11,54 dopłata 0,12 0 0,12 Razem 68,32 45,79 22,53 Zgodnie z obowiązującą w WFOŚ w Gdańsku procedurą, umowy są podpisywane po złoŜeniu przez inwestorów odpowiednich dokumentów, w tym między innymi informacji o wnoszeniu opłat za korzystanie ze środowiska oraz oświadczenia dotyczącego zastosowanej procedury przetargowej. Integralną częścią umów są harmonogramy rzeczowo finansowe realizacji inwestycji uwzględniające zadania przewidziane do finansowania ze środków Funduszu.
6 Na podstawie zawartych umów środki finansowe Funduszu przekazywane są transzami, zgodnie z przyjętym do umowy harmonogramem rzeczowo finansowym, po otrzymaniu od inwestora oświadczenia dotyczącego stopnia zaawansowania realizacji zadania oraz udokumentowanie zaangaŜowania własnych środków finansowych. Przelew środków następuje po uprzednim sprawdzeniu dokumentów i zaakceptowaniu ich przez inspektora Funduszu odpowiedzialnego za kontrolę realizacji zadania oraz przez Zarząd WFOŚ w Gdańsku. Umowy zawarte w 2003 roku w podziale na kierunki dofinansowania przedstawiono w tabeli nr 3. tabela nr 3 Liczba umów i aneksów Kwota umów Środki przekazane Dziedzina zawartych w 2003r. zawartych w 2003r. w 2003r. (szt.) (mln zł) (mln zł) razem w tym: razem w tym: razem w tym: dot. dopł. poŜ. dofin.. dot. dopł. poŜ. dot. dopł. poŜ. Ochrona 70 2 3 64 1 38,55 0,55 0,02 37,98 24,82 0,05 0,0007 24,77 wód Ochrona 43 14 2 26 1 10,53 1,65 0,07 8,81 8,70 1,04 0,0009 7,66 powietrza Ochrona 38 31 1 5 1 2,04 0,96 0,03 1,05 1,39 0,33 0,0097 1,05 pow. ziemi Ochrona 59 56 3 1,99 1,91 0,08 1,21 1,16 0,05 przyrody Edukacja 141 140 1 3,83 3,56 0,27 3,04 2,77 0,27 ekologiczna Nadzwycz. zagroŜenia 9 8 1 5,03 4,03 1,00 3,78 2,78 1,00 środowiska Monitoring 6 6 0,660,66 0,540,54
Pozostałe 59 56 3 4,83 4,59 0,24 0,38 0,18 0,20 dziedziny Obsługa programów pomocy 7 7 0,860,86 0,310,31 zagraniczn. . Razem 432 320 6 103 3 68,32 18,77 0,12 49,43 44,17 9,16 0,01 35,00 Wykaz umów o dofinansowanie ze środków WFOŚ w Gdańsku zawartych w 2003r. przedstawiono w załączniku do niniejszej Informacji. 3.4. Wydatki statutowe Zgodnie z „Planem finansowym WFOŚ w Gdańsku na rok 2003” na wydatki statutowe przewidziano kwotę 69,80 mln zł. Kwota ta stanowiła zabezpieczenie wypłat zobowiązań wynikających z umów zawartych w latach poprzednich oraz wypłat zobowiązań wynikających z umów podpisanych w 2003r.
7 Szczegółową realizację wydatków statutowych w roku 2003 przedstawiono w tabeli nr 4. tabela nr 4 mln zł Realizacja Kwota Plan Środki Środki do zawartych przekazania */ Środki nie Wydatki 2003r. przekazane umów w latach wykorzystane w 2003r. następnych Wydatki ogółem zobowiązania z lat 26,52 20,10 6,22 0,20 wcześniejszych 69,80 zobowiązania 2003r. 68,35 44,20 24,06 0,09