DOCSLIB.ORG

Atatürk Dönemi Maliye Politikaları

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Atatürk Dönemi Maliye Politikaları T.C. MALİYE BAKANLIĞI ATATÜRK DÖNEMİ MALİYE POLİTİKALARI 29 Ekim 2008 i T.C. MALİYE BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayın No: 2008/384 www.sgb.gov.tr e-mail: [email protected] Her hakkı Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı’na aittir. Kaynak gösterilerek alıntı yapılabilir. ISBN: 978-975-8195-22-0 1000 Adet Ankara, 2008 Bu Eser, Cumhuriyetimizin 85. Yılı Anısına, Maliye Bakanlığı adına Prof.Dr. Güneri AKALIN tarafından hazırlanmıştır. Eserde yeralan görüş ve yorumlar yazara aittir. Tasarım: İvme Tel: 0312 230 67 01 Baskı: Ümit Ofset Matbaacılık Tel: 0312 384 26 27 ii SUNUŞ İnsanlar ve milletler geleceği şekillendirmek için tarihi geçmişlerini, kültür ve medeniyetlerini asla unutmamalıdır. Bizi daha ileriye götürecek bu birikimlerimizdir. Bu birikimler, birey ve toplumlarda mensubiyet bilincini canlı tutar ve onu derinleştirir. Toplumlar zaman içinde hep var oldukları ve var olacakları duygusuna ancak tarih bilinci ile ulaşabilirler. Tarih bilincinden yoksun olan toplumlar ise zaman içinde geri kalmaya ve nihayetinde yok olmaya mahkumdurlar. Tarih bilinci dar bir bakış açısıyla oluşturulamaz. Bu bilinç, tarihi olayları, eserleri ve şahsiyetleri geleceğe ışık tutacak şekilde yorumlamakla oluşur. Cumhuriyet tarihimizin kuşkusuz en önemli aşaması olan Gazi Mustafa Kemal Atatürk dönemini de bu şekilde ele almalıyız. Kurtuluş Savaşı sona erdiğinde, Türk milleti tam anlamıyla yorgun, bitkin ve yoksul düşmüştü. Savaş zaten sınırlı olan kaynakları tamamen tüketmişti. Bu şartlar altında bir devletin ancak mali temeller üzerinde kurulabileceğinin farkında olan Büyük Önder Atatürk, savaş biter bitmez mali bağımsızlığın kazanılması mücadelesini başlatmıştı. Bu süreçte Atatürk, Maliye politikamızın yerini ve işlevini yeniden tanımlamış, ekonomik kalkınmada maliyenin rolüne büyük önem vermiştir. “Atatürk Dönemi Maliye Palitikaları” çalışmasında, Atatürk dönemi bir bütün olarak ele alınırken mali kurumlar ayrıştırılarak incelenmiştir. Maliye tarihi açısından bir dönüm noktası olan bu döneme ait iktisadi ve mali politikaların ortaya konulması, bugünün ve geleceğin iktisadi ve mali politikalarına ışık tutması bakımından önemlidir. Bu Eseri Cumhuriyetimizin 85. Yılı Anısına, kısa sürede büyük bir titizlik ve özveriyle hazırlayan Prof. Dr. Güneri AKALIN’a ve bu süreçte katkılarını esirgemeyen Prof. Dr. Turgay BERKSOY, Doç. Dr. Erdoğan ÖNER ile Doç. Dr. Ahmet KESİK’e teşekkürlerimi sunuyorum. Bu Eserde ortaya konulan bilgi, tespit ve yorumların okuyan herkese ve ülkemize faydalı olmasını temenni ediyorum. Kemal UNAKITAN Maliye Bakanı iii iv ÖNSÖZ Bu çalışma, Cumhuriyet Maliye Tarihi’nin en önemli aşaması olan, Atatürk Dönemi’ni ele almaktadır. Kuşkusuz bu araştırma da, her tarih yazımı gibi bugünden geçmişe bakıp; bir değerlendirme yaparak, ilerisi için bir yol haritası çıkartmaya çalışmaktadır. Bu değerlendirmeleri, günümüzün geçerli doğrularının veya bazılarına göre tarihin sonunda uygarlığın ulaştığı kurumlar olan; piyasa ekonomisi, demokrasi, hukuk devletinin kabulünün; zımnen de olsa etkilemiş olması muhtemeldir. Zaten Tarih, uygarlık süreci boyunca insanlığın, doğrularının ve yanlışlarının ayırt edilmesinin tespitinden ibarettir. Aslında Cumhuriyet İktisat veya Maliye Tarihi de; milletimizin yakın geçmişteki kalkınma serüvenindeki doğru ve yanlışların tespitinden hareketle, gelecek için bir yol haritası çıkartma girişimidir. Dolayısıyla Tarih, sadece olaylara bir ayna tutulması veya hikaye edilmeleri değildir. Atatürk Dönemi Maliye Tarihi’ni önemli kılan birinci husus; mali bağımsızlığımızın kazanılması mücadelesini kapsamasıdır: Lozan ve sağladığı kazanımlar; Kapitülasyonlar, Düyun-u Umumiye, Gümrükler, Reji, millileştirmeler, vergi yetkisi, senyoraj hakkı ve Merkez Bankası vb. İkincisi, mali devrimler ile çekirdek devlet olan maliye idaremizin ve vergi sistemimizin yeniden kurulmasıdır. Üçüncüsü, İzmir İktisat Kongresi ile başlayan iktisadi model arayışları içerisinde maliye politikamızın yerinin ve işlevinin yeniden tanımlanmasıdır. Dördüncüsü, Dünya Buhranı sırasında maliye politikamızın konjonktüre karşı yönünün tespitidir. Son olarak da devletin, maliye politikasından, kalkınma sürecinde yararlanma çabasını kapsamaktadır. Bütün bu gelişmeler cereyan ederken, devletin, ayrıca önemli mali yükümlülükler altında bulunduğunun unutulmaması gerekir: Düyun-u Umumiye’nin servis yükü, ağır savunma harcamaları ve iktisadi mucize bekleyişi dolayısıyla sanayileşmenin finansmanı. Bütün bu sorunların çözümü, önce sorunları algılamayı, çözme iradesini ve çözmek için yeterli entellektüel sermayenin varlığını gerektirir. Öyle anlaşılmaktadır ki Cumhuriyet Dönemi’nde kalkınma sorunu dışındakileri çözmeyi başardık ve istiklalimizi koruyabildik ve toprak kaybına uğramadık. Eğer bu araştırma, geri kalan son sorun olan kalkınmanın çözümü için herhangi bir katkıda bulununabilirse amacına fazlası ile ulaşmış demektir. v Maliye Politikası açısından; Atatürk Dönemi, teori ve uygulamada da bir dönüm noktası olmuştur. İkiyüz yıl kadar süren Klasik Maliye yaklaşımının egemenliğine son veren Keynesyen Fonksiyonel Maliye, bu dönemde ortaya çıktığı gibi; Türkiye’de ve giderek Üçüncü Dünya’da, Devletçilik dolayısıyla K.Bütçe’nin, Plan’ın finansman programına dönüşmesi gibi üçüncü bir yol daha başlatılmıştır. Bir başka deyişle Türkiye, bu dönemdeki Maliye Politikası arayışlarını; Klasik Maliye, Fonksiyonel Maliye, Planlı-Maliye Politikası üçgeni içerisinde bir çözüme bağlamaya çalışmıştır. En karanlık ve umutsuz dönemde Ulusumuza önderlik ederek, yol gösteren ve esenliğe çıkaran Atatürk ve İnönü’nün, Maliye alanındaki katkılarını, incelemek ve yetişen nesillere aktarmak fırsatını veren Maliye Bakanı Sayın Kemal UNAKITAN’a, Maliye Müsteşarı Sayın Hasan Basri AKTAN’a ve Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanı Doç.Dr. Ahmet KESİK’e teşekkür etmek isterim. Bu araştırma muhtemelen yakın dönem Maliye Tarihimiz konusunda akademik olarak yürütülen ilk kapsamlı çalışma olmaktadır. Kalkınmanın, sadece yatırım ve teknolojik ilerleme ile başarılamayacağının bilinciyle; tarihin yol göstermesine ve moral desteğe ihtiyacı olduğunu belirterek, Cumhuriyet İktisat ve Maliye Tarihi konusundaki araştırmaların artırılması ve derinleştirilmesi temenni edilir. Kuşkusuz bu araştırmadaki fikirler ve yanlışlar Maliye Bakanlığını bağlamaz ve yazara aittir. Prof. Dr. Güneri AKALIN vi İçindekiler Sunuş.............................................................................................................iii Önsöz. ............................................................................................................ v GİRİŞ: Cumhuriyet Kurulurken Mali Sorunlarımız .............................. 1 A. Atatürk Dönemi’nin Maliye Tarihimiz Açısından Önemi........................ 1 B. Araştırmanın Bu Döneme Yaklaşımı ....................................................... 3 C. Dönemin Ekonomik Verilerinin Özetlenmesi.......................................... 8 D. Cumhuriyet Kurulurken Önünde Bulduğu Temel Mali Sorunlar.......... 11 E. Osmanlı’dan Devir Alınan Ekonomik ve Mali Doktrinler...................... 14 F. Dönemin Klasik Maliye Yaklaşımı ve Maliyecilerimiz ......................... 15 G. Yabancı Uzmanlar ve Raporları ............................................................ 19 H. Atatürk’ün Maliye Politikası’na İlişkin Görüşlerinin Kaynakları ......... 22 I. Çalışmada Başvurulan Kaynaklar ........................................................... 24 I. Bölüm : İzmir İktisat Kongresi ve Lozan Konferansı’nın Maliye Politikasına Etkileri A. TBMM Hükümet’nin Maliye Politikası Arayışları ................................ 25 B. İzmir İktisat Kongresi ............................................................................. 26 C. İzmir İktisat Kongresi’nin Malî Kararları .............................................. 28 D. Gazi’nin TBMM Reisi Olarak Dördüncü Toplanma Yılını Açış Konuşması: Yeni Mali Siyasetin Esasları ............................................ 29 E. Lozan Konferansı’nın Malî Sonuçları.................................................... 31 II. Bölüm: Cumhuriyet’in Kuruluşu ve Malî Devrimler A. Milli Egemenlik ve Milli İrade............................................................... 35 B. Saltanatın Kaldırılması ve Cumhuriyet’in Mali Siyasetinin Hedefleri .. 36 C. Âşar Reformu ve Tarımın Vergi Yükü .................................................. 39 D. Maliye Politikasında Zihniyet Değişimi................................................. 48 E. Cumhuriyet Kurulduğunda Vergi Sistemimiz ....................................... 51 F. Vergi Sisteminin Modernizasyonu:Vergi Devrimleri ............................ 58 III. Bölüm: Tekel (İnhisarlar) İdaresi ve Tekel Gelirleri Politikası A. Tekel İdaresi’nin ve Gelirlerinin Doğuşu .............................................. 69 B. Tekel Gelirleri ve Türleri ....................................................................... 71 C. Tekel Gelirlerinin Tarihi Seyri ............................................................... 73 vii IV. Bölüm: Gümrük Politikası ve Gümrük Gelirleri A. Lozan ve Gümrükler Sorunu ................................................................. 81 B. Gümrük Tarifelerinin Yeniden Düzenlenmesi ....................................... 82 C. Gümrük Gelirlerinin Seyri ..................................................................... 84 D. Gümrük Siyasetimizin Değerlendirilmesi ............................................. 86 V. Bölüm: 1923-1938 Döneminde Vergi Yükü ve Hesaplanması A.Vergi Yükü ve Cumhuriyet Dönemi’ndeki İşlevi ..................................
Load more

Recommended publications
  • Assessing the Role of Turkey in British Foreign Policy, 1908-1914
    Assessing the role of Turkey in British Foreign Policy, 1908-1914 Simon Richard Tate Submitted in fulfilment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy Department of History, University of East Anglia April 2020 This copy of the thesis has been supplied on condition that anyone who consults it is understood to recognise that its copyright rests with the author and that use of any information derived therefrom must be in accordance with current UK Copyright Law. In addition, any quotation or extract must include full attribution. Abstract The future of the Ottoman Empire was an important issue in international politics during the early years of the Twentieth Century. As more and more of its territory was chipped away, the events caused by this this process of disintegration became central to Great Power relations in the period before the First World War. These developments were particularly significant from the British perspective, not only because the Young Turk revolution of 1908 seemed to promise a brighter future for Anglo-Turkish relations, but because the British interest in maintaining the Ottoman Empire for as long as possible, for fear of what came next, directly conflicted with the more aggressive designs of Russia, one of the two Powers with which Britain had recently become aligned. Much of the literature on Anglo-Turkish relations of the period has tended to argue that a ‘golden opportunity’ existed for Britain to improve her relations with the Ottoman Empire following the coming to power of the ‘Young Turks’, who were, both at the time and in more recent scholarship, asserted to have possessed Anglophile tendencies.
    [Show full text]
  • Philosophical Movements in Ottoman Intellectual Life at the Beginning of the 20Th Century and Their Impact on Young Turk’S Thought
    PHILOSOPHICAL MOVEMENTS IN OTTOMAN INTELLECTUAL LIFE AT THE BEGINNING OF THE 20TH CENTURY AND THEIR IMPACT ON YOUNG TURK’S THOUGHT A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY FATİH TAŞTAN IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHY IN THE DEPARTMENT OF PHILOSOPHY SEPTEMBER 2013 i Approval of the Graduate School of Social Sciences Prof. Dr. Meliha Altunışık Director I certify that this thesis satisfies all the requirements as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Prof. Dr. Ahmet İnam Head of Department This is to certify that we have read this thesis and that in our opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Doctor of Philosophy. Prof. Dr. Yasin Ceylan Supervisor Examining Committee Members Prof. Dr. Yasin Ceylan (METU, PHIL) Prof. Dr. Ahmet İnam (METU, PHIL) Prof. Dr. Erdal Cengiz (A. U., DTCF) Assoc. Prof. Dr. Elif Çırakman (METU, PHIL) Assoc. Prof. Dr. Ertuğrul R. Turan (A. U., DTCF.) ii I hereby declare that all information in this document has been obtained and presented in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that, as required by these rules and conduct, I have fully cited and referenced all material and results that are not original to this work. Name, Last name : Fatih Taştan Signature : iii ABSTRACT PHILOSOPHICAL MOVEMENTS IN OTTOMAN INTELLECTUAL LIFE AT THE BEGINNING OF THE 20TH CENTURY AND THEIR IMPACT ON YOUNG TURK’S THOUGHT Taştan, Fatih Ph. D., Department of Philosophy Supervisor: Prof.
    [Show full text]
  • Meclis-I Mebusan'da Izmir Mebuslari 1908-1918
    T.C. EGE ÜN İVERS İTES İ SOSYAL B İLİMLER ENST İTÜSÜ Yakınça ğ Tarihi Ana Bilim Dalı MECL İS-İ MEBUSAN’DA İZM İR MEBUSLARI 1908-1918 DOKTORA TEZ İ Serhan Kemal SAYGI TEZ DANI ŞMANI Prof. Dr. Engin BERBER İZM İR-2014 T.C. EGE ÜN İVERS İTES İ SOSYAL B İLİMLER ENST İTÜSÜ Yakınça ğ Tarihi Ana Bilim Dalı MECL İS-İ MEBUSAN’DA İZM İR MEBUSLARI 1908-1918 DOKTORA TEZ İ Serhan Kemal SAYGI TEZ DANI ŞMANI Prof. Dr. Engin BERBER İZM İR-2014 II YEM İN METN İ III DOKTORA TEZ SAVUNMA TUTANA ĞI IV İÇİNDEK İLER YEM İN METN İ ....................................................................................................... III DOKTORA TEZ SAVUNMA TUTANA ĞI ............................................................ IV İÇİNDEK İLER .......................................................................................................... V TABLO L İSTES İ ................................................................................................... VIII KISALTMALAR ................................................................................................... VIII ÖNSÖZ ...................................................................................................................... IX GİRİŞ .......................................................................................................................... 1 BİRİNC İ BÖLÜM OSMANLI DEVLET İ'NDE TEMS İL S İSTEM İ A- Osmanlı Devleti’nde Halkın Seçim Kavramıyla Tanı şması ...................................... 4 B- Osmanlı Devleti’nde Seçimler .................................................................................
    [Show full text]
  • Accounting History Conferences Selected Accounting History Presentations
    Accounting Historians Notebook Volume 34 Number 1 April 2011 Article 9 April 2011 Accounting history conferences selected accounting history presentations Academy of Accounting Historians Follow this and additional works at: https://egrove.olemiss.edu/aah_notebook Part of the Accounting Commons, and the Taxation Commons Recommended Citation Accounting Historians, Academy of (2011) "Accounting history conferences selected accounting history presentations," Accounting Historians Notebook: Vol. 34 : No. 1 , Article 9. Available at: https://egrove.olemiss.edu/aah_notebook/vol34/iss1/9 This Article is brought to you for free and open access by the Archival Digital Accounting Collection at eGrove. It has been accepted for inclusion in Accounting Historians Notebook by an authorized editor of eGrove. For more information, please contact [email protected]. Accounting Historians: Accounting history conferences selected accounting history presentations Accounting History Conferences Selected Accounting History Presentations 2nd The Balkans and The Middle East Countries International Conference on Auditing and Accounting History Istanbul, Turkey — 18 September 2010 Esteban Hernandez Esteve — Accounting History, A Privileged Way to Approach Historical Research. An Illustrative Case: The War of France and the Holy See Against Spain, 1556-1559 A.D. Jean Guy Degos — The Schizophrenia of Accounting Historians: Doctor Jekyll, Historian and Mister Hyde, Accountant Mustafa Budak — Archive Documents interms of Accounting History Mikhail I. Kuter, Marina
    [Show full text]
  • Freemasonry in Turkey
    Extract from World of Freemasonry (2 vols) Bob Nairn FREEMASONRY IN TURKEY Introduction The history of Freemasonry in Turkey is interwoven with its turbulent political history and the gradual decline of the Ottoman Empire, which was a world power during the 18th and 19th centuries and the spiritual and legal centre of the Muslim world. See Appendix A. The decline of the Ottoman Empire was an integral cause of an on-going debate in the Islamic world regarding the role of Muslim law, and, as Muslim Freemasons were directly involved in the political fortunes of the Ottoman Empire, this history is important to an understanding of various Muslim attitudes towards the Craft. Political Change in the Ottoman Empire – 1299-1923 The Ottoman Empire in the 16th and 17th centuries included Anatolia, the Middle East, parts of North Africa, and much of south-eastern Europe to the Caucasus. Constantinople (Istanbul) became the capital of the Ottoman Empire following its capture from the Byzantine Empire in 1453. For a list of the Caliphs of the Ottoman Empire see appendix B. During this period, the Ottoman Empire was among the world's most powerful political entities, with Eastern Europe constantly wary of its steady expansion through the Balkans and the southern part of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Its navy was also a powerful force in the Mediterranean. On several occasions, the Ottoman army invaded central Europe, laying siege to Vienna in 1529 and again in 1683, and was only finally repulsed by great coalitions of European powers at sea and on land. It was the only non- European power to seriously challenge the rising power of the West between the 15th and 20th centuries, to such an extent that it became an integral part of European balance-of-power politics.
    [Show full text]
  • July/August 2018 Tammuz – Elul 5778 | Vol
    July/August 2018 Tammuz – Elul 5778 | Vol. 27, No. 4 Shabbat Under the Stars Friday evening, August 3 At the home of Sandy Levy & Joe Brachfeld Rabbi’s Table .........................................3 School & Youth News ..........................5 Inside President’s Greeting ..............................4 Donations ...........................................11 Congregation Beth El-Norwalk | 109 East Avenue, Norwalk, CT 06851 | (203) 838-2710 | www.congbethel.org Building On Our Legacy Page 2 July/August 2018 THE BETH EL BULLETIN July/August 2018 Congregation Beth El-Norwalk Affiliated with the United Synagogue of Conservative Judaism and the Jewish Theological Seminary of America Schedule of Services 109 East Avenue, Norwalk, CT 06851 (203) 838-2710 • www.congbethel.org July 6 August 3 RABBI Ita Paskind 8:11pm Candle Lighting 7:50pm Candle Lighting ADMINISTRATIVE DIRECTOR Jody Dietch 6:30pm Kabbalat Shabbat Service 6:30pm Shabbat Under the Stars NAVASKY DIRECTOR Danielle Mittleman NITZAN SCHOOL DIRECTOR Amy SantaLucia (Service is offsite) July 7 EXECUTIVE COMMITTEE August 4 9:30am Shabbat Services PRESIDENT David Hirshfield 9:30am Shabbat Service 1ST VP HR/RITUAL David Loewenberg July 13 VP FUNDRAISING Stephanie Gordon August 10 8:08pm Candle Lighting VP EDUCATION Marguerite Felsenfeld 6:30pm Kabbalat Shabbat Service 7:41pm Candle Lighting VP MEMBERSHIP Dina Fleischmann 6:30pm Kabbalat Shabbat Service TREASURER Hilary Shaefitz July 14 FINANCIAL SECRETARY Paul Ginsberg August 11 9:30am Shabbat Service SECRETARY Gary Mozer 9:30am Shabbat
    [Show full text]
  • The Evolution and Professionalization of Economic Thought from the Late Ottoman Empire to the Turkish Republic: the Case of Ibrahim Fazil Pelin
    THE EVOLUTION AND PROFESSIONALIZATION OF ECONOMIC THOUGHT FROM THE LATE OTTOMAN EMPIRE TO THE TURKISH REPUBLIC: THE CASE OF İBRAHİM FAZIL PELİN A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF MIDDLE EAST TECHNICAL UNIVERSITY BY BURAK ASLANMİRZA IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS IN THE DEPARTMENT OF HISTORY JUNE 2018 Approval of the Graduate School of Social Sciences Prof. Dr. Tülin GENÇÖZ Director I certify that this thesis satisfies all the requirements as a thesis for the degree of Master of Arts Prof. Dr. Ömer TURAN Head of Department This is to certify that we have read this thesis and that in our opinion it is fully adequate, in scope and quality, as a thesis for the degree of Master of Arts. Asst. Prof. Dr. Şefika Akile ZORLU DURUKAN Supervisor Examining Committee Members Prof. Dr. Murat BASKICI (ANKARA UNV., ECON) _____________ Asst. Prof. Dr. Şefika Akile ZORLU DURUKAN (METU, HIST) _____________ Assoc. Prof. Dr. Kayhan ORBAY (METU, HIST) _____________ ii I hereby declare that all information in this document has been obtained and presented in accordance with academic rules and ethical conduct. I also declare that, as required by these rules and conduct, I have fully cited and referenced all material and results that are not original to this work. Name, Last Name : Burak ASLANMİRZA Signature : iii ABSTRACT THE EVOLUTION AND PROFESSIONALIZATION OF ECONOMIC THOUGHT FROM THE LATE OTTOMAN EMPIRE TO THE TURKISH REPUBLIC: THE CASE OF İBRAHİM FAZIL PELİN Aslanmirza, Burak M.A., Department of History Supervisor: Asst. Prof.
    [Show full text]
  • Saidpaşazade Mehmet Şerif Paşa Muhalefeti Ve Đkinci Meşrutiyet
    Saidpaşazade Mehmet Şerif Paşa Muhalefeti ve Đkinci Meşrutiyet Döneminde Yasaklanan Bir Risalesi The Opposition of Saidpaşazade Mehmet Şerif Pasha and His Banned Pamhplet During Meşrutiyet Term Taner ASLAN ∗∗∗ Öz Bu çalışmada, Şerif Paşa’nın Đttihat ve Terakki muhalefeti ile ilgili risalesi ele alınmıştır. Asıl adı Mehmet olan Şerif Paşa 1865 Üsküdar’da dünyaya gelir. Babası Osmanlı Devleti’nin Tanzimat Döneminde önemli görevlerde bulunan Said Paşa’dır. Đyi bir eğitim alan Şerif Paşa, Hariciye Kalemi’nde göreve başlar. II. Abdülhamit, hürriyet fikirlerinden dolayı onu merkezden uzak tutmak için Stockholm Sefiri olarak görevlendirir. Bu görevindeyken Jön Türklerle iyi münasebet kurar. II. Meşrutiyetin ilanından sonra Đttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Pangaltı Şubesi Reisliği’ne getirilir, ancak o daha büyük görevler almak ister. Cemiyet onun bu isteğini geri çevirir. 31 Mart Hadisesi’nden sonra Yıldız Sarayı’nda Şerif Paşa’nın Cemiyet hakkındaki jurnallerine rastlanır. Bu iki olgu onun Cemiyet’ten ayrılmasına ve önemli bir muhalefet odağı haline gelmesine yol açar. I. Dünya Savaşı’ndan sonra Paris Barış Konferansı’na Kürtleri temsilen delege sıfatıyla katılır. Burada Ermeni Nubar ile görüşmesi tepki çeker. Kürt halkı tarafından protesto edilir. Baskılar neticesinde delegelikten istifa eder. Bu da onun son siyasî hareketi olur. Đkinci olarak Şerif Paşa’nın Đttihat ve Terakki’nin yayın organlarından Şura-yı Ümmet gazetesinde aleyhinde çıkan bir yazı üzerine kaleme aldığı Şura-yı Ümmet yahud Numune-i Denaet Risalesi, şekil ve muhteva açısından incelenmiştir. Anahtar Kelimeler : Şerif Paşa, Muhalefet, Đttihat ve Terakki Cemiyeti, Şura-yı Ümmet Gazetesi, Şura-yı Ümmet yahud Numune-i Denaet Risalesi ∗Yrd. Doç. Dr., Aksaray Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, [email protected] 2 Taner ASLAN Abstract In this study Şerif Paşa’s opposition to the Đttihat and Terakki (Committee of Union and Progress) and his pamphlet will be handled.
    [Show full text]
  • Prof. Dr. Fahri Ecevit the Milestones of Forensic Medicine in Turkey: Prof
    Adli Tıp Bülteni, 2017; 22(1): 82-89 DAVETLİ YAZAR-BİYOGRAFİ / INVITED AUTHOR-BIOGRAPHY doi: 10.17986/blm.2017127147 Türkiye’de Adlî Tıbbın Kilometre Taşları: Prof. Dr. Fahri Ecevit The Milestones of Forensic Medicine in Turkey: Prof. Dr. Fahri Ecevit Cudi Ferat Buran1, Erdem Özkara2 1Adli Tıp Şube Müdürlüğü, Şanlıurfa 2Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı, İzmir Özet Abstract Prof. Dr. Fahri Ecevit, o dönemdeki ismi Darülfünûn-ı Şahane olan Prof. Dr. Fahri Ecevit, after graduating from the Darülfünun-i İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olmasının ardından Mil- Şahane (Faculty of Medicine of Istanbul University) served as a medi- li Mücadele döneminde Anadolu’nun farklı bölgelerinde hekimlik gö- cal doctor was in different regions of Anatolia during the Independence revinde bulunmuş, Cumhuriyet’in kuruluş yıllarında Adlî Tıp Uzmanı War period. He was a Republican intellectual who served as a lecturer in olarak Ankara Hukuk Mektebi’nde öğretim üyesi olarak görevini ifa et- the Ankara Law School as a Forensic Medicine Expert during the foun- mesinin yanında 1943-1950 yılları arasında iki dönem milletvekilliği ya- dation years of the Republic and also a member of the Turkish political parak Türkiye siyasi tarihinde de yer edinmiş bir Cumhuriyet aydınıdır. history in 1943-1950 as a parliamentarian. Öğretim üyesi olarak sayısız hukuk fakültesi öğrencisinin eğitimin- In addition to taking part in the education of numerous law school de rol almasının yanı sıra birçok bilimsel yayını kaleme almış ayrıca students as a lecturer, he has signed many scientific works. He has also Ankara Halkevi’nde düzenlenen Adlî Tıp söyleşileri, katıldığı radyo participated in Forensic Medicine interviews held in Ankara Community programları ve Ulus Gazetesi’ndeki köşe yazarlığı ile Adlî Bilimlerin House and participated in radio programs and has been a columnist at Ulus halk ile bütünleşmesinde de sıra dışı fakat ilgi çekici bir rol üstlenmiştir.
    [Show full text]
  • Popüler Iş Hayati Yazarlarindan Carnegie Ve Casson'un Türk Işletmecilik Literatürüne Katkilari Üzerine Bir Ince
    MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 2019 Cilt: 8 Ek Sayı: 1 MANAS Journal of Social Studies 2019 Vol.: 8 S: 1 Atıfta Bulunmak İçin / Cite This Paper: Özkul, A. S. (2019). “Popüler İş Hayatı Yazarlarından Carnegie ve Casson’un Türk İşletmecilik Literatürüne Katkıları Üzerine Bir İnceleme”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (Ek Sayı 1): 1017-1032 Geliş Tarihi / Received Date: 13.12.2018 Kabul Tarihi / Accepted Date: 27.12.2018 Araştırma Makalesi POPÜLER İŞ HAYATI YAZARLARINDAN CARNEGIE VE CASSON’UN TÜRK İŞLETMECİLİK LİTERATÜRÜNE KATKILARI ÜZERİNE BİR İNCELEME1 Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Sait ÖZKUL Süleyman Demirel Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bölümü [email protected] ORCID ID: 0000-0001-8858-4685 Öz Bu çalışmada popüler iş hayatı yazarlarının Türkiye’de 1928 yılı öncesinde Osmanlıca olarak yayımlanan kitapları incelenmektedir. Çalışma, Türkiye’deki işletmecilik ve yönetim-organizasyon tarihi alanına katkı sağlama amacındadır. Türkiye’de, 19. ve 20. yüzyıl işletmecilik bilgisine yönelik zeminin hazırlanmasında iktisadi neşriyatın rolü büyüktür. Bu nedenle, öncelikle Osmanlı’da Batı odaklı iktisadi neşriyatın gelişim sürecinden bahsedilmektedir. Bundan maksat işletmecilik bilgisi içerikli eserlerin Türkiye’de hangi koşullarda ortaya çıktıklarını tespit edebilmektir. Çalışma, iş hayatı ile ilgili Türkiye’de 1912 ve 1928 yıllarında yayımlanan iki eserin içeriklerine odaklanmaktadır. Bunlardan birisi Andrew Carnegie tarafından yazılan “İş İmparatorluğu-Gençlere Tarik-i Muvaffakiyet”, diğeri ise Herbert N. Casson
    [Show full text]
  • Intellectual Debates in the Early Turkish Republic
    Leiden Universiteit Faculty of Humanities School of Middle Eastern Studies Intellectual Debates in the Early Turkish Republic The Stance of Kemalist Elite towards Liberalism as a Competing Political Program MA Thesis Supervisor: Prof. Dr. Erik-Jan Zürcher Second Reader: M. E. Mehmet Yildirim Dimitrios Stergiopoulos s1459619 Leiden 2015 Table of Contents Table of Contents .................................................................................................................2 Introduction ..........................................................................................................................3 1. The Preparation for the Overthrow of the Sultan and the Dissemination of Ideas of Popular Sovereignty, 1919-1922 .....................................................................................................9 2. The Authoritarian Turn; The division of the former First Group among Radicals and Liberals, 1922-1930 .......................................................................................................................24 3. The Hybrid Nature of Kemalism in 1930s .....................................................................45 Conclusions ........................................................................................................................62 Bibliography ......................................................................................................................66 Introduction In my master thesis I examine the stance of the Kemalist elite towards liberalism. I approach
    [Show full text]
  • BETRAYAL: the Promise Never Kept
    BETRAYAL: The Promise Never Kept BETRAYAL: The Promise Never Kept ______________________ Genocide And The West’s Secret War For OIL Shahan Natalie Soghomon Tehlirian Armen Garo Sylva Natalie Manoogian Ara Khachig Manoogian For more information about this book and related documentation, please visit www.snff.org © 2019 Sylva Natalie Manoogian and Ara Khachig Manoogian All Right Reserved ISBN 978-1-950801-02-2 All rights reserved. No part of this book may be reproduced or trans- mitted in any form or by any means, electronic or mechanical, in- cluding photocopying, recording, or by any information storage and retrieval system, without permission in writing from the copyright owner. For further detail please contact: Shahan Natalie Family Foundation, Inc. 3727 West Magnolia Blvd., #215 Burbank, CA 91505 USA Email: [email protected] This book is dedicated to the memory of Shahan Natalie, Soghomon Tehlirian, Arron Sachaklian, all those who have invested their time and energy for the preservation of the Armenian people without any expectation of personal monetary gains, and to those who may one day choose to do the same. Contents INTRODUCTION ix Chapter 1: Ides of March 1 Chapter 2: The Birth of Nemesis 23 Chapter 3: Broken Promises of Reforms for the Ottoman Armenians 29 Chapter 4: Armenian Revolutionary Parties 37 Chapter 5: The Young Turks 43 Chapter 6: The Four Pashas 53 Chapter 7: Turks and Russians Vying for Armenian Support 63 Chapter 8: Turkish Resistance to the Young Turks 67 Chapter 9: German and Ottoman Genocidal Cooperation 73 Chapter 10: Russians Turned Bolshevik 81 Chapter 11: Secret Treaty 89 Chapter 12: Arming the Enemy 99 Chapter 13: Morgenthau 107 Chapter 14: Presenting the Armenian Case 133 Chapter 15: One Man Armenian Lobby 159 Chapter 16: British Spies 169 Chapter 17: ARF 9th General Assembly 181 Chapter 18: U.S.
    [Show full text]