Lodewijk Mortelmans De Kinderen der Zee 97 Excerpts from the Opera The Children of the Sea Arias and Orchestral Songs by Lodewijk Mortelmans, Peter Aerts, August de Boeck LIESBETH DEVOS soprano · PETER GIJSBERTSEN tenor WERNER VAN MECHELEN bass–baritone WÜRTTEMBERGISCHE PHILHARMONIE REUTLINGEN In Flanders’ Fields In Flanders’ DIRK VERMEULEN conductor LODEWIJK MORTELMANS

2 LODEWIJK MORTELMANS (1868–1952) Excerpts from the opera De Kinderen der Zee / Te Children of the Sea 46:03 1 Finale Act 3 (Orchestra) 05:36 2 Ivo’s Liefdelied / Ivo’s Love Song (Act 1) 03:48 3 Liefdesduet / Love Duet Ivo & Stella (Act 2) 11:54 4 Ballade van de Zee / Ballad of the Sea (Act 2) (Petrus) 05:23 5 Afscheidsduet / Farewell Duet Stella & Ivo (Act 3) 19:20

6 ELLEN, een Lied van de Smart / ELLEN, a Song of Sorrow (Tenor) 11:04 7 Als de Ziele luistert / When the Soul Listens Lied / Song (Soprano) 03:29

PETER AERTS (1912–1996) 8 In Flanders’ Fields Lied / Song (Tenor) 02:41

AUGUST DE BOECK (1865–1937) 13:58 9 C’est en toi, bien aimé / It is in You, Dearly Beloved Lied / Song (Soprano) 03:03 10 Cantilene van Francesca / Francesca’s Cantilena (Soprano) 04:06 (from the opera La route d’Emeraude / Te Emerald Road 11 Recitatief & Aria van Prinses Zonnestraal /Princess Sun Beam’s Recitative & Aria 06:48 (from the opera Winternachtsdroom / Winter Night’s Dream) (Soprano)

TT 77:17

Liesbeth Devos, Soprano (Stella) Peter Gijsbertsen, Tenor (Ivo) Werner van Mechelen, Bass-Baritone (Petrus)

Württembergische Philharmonie Reutlingen Dirk Vermeulen, conductor

3 Lodewijk Mortelmans (Antwerpen, 1868-1952)

Lodewijk Mortelmans studeerde aan de Vlaamse Muziekschool van Antwerpen. Hij volgde harmonie en instrumentatie bij Jan Blockx (1851-1912) en compositie bij Peter Benoit (1834-1901). Om een einddiploma aan een Koninklijk Conservatorium te behalen liet Mortelmans zich in 1887 inschrijven aan het Conservatoire royale de Bruxelles. Daar volgde hij de pianoklas van Arthur de Greef (1862-1940) en de cursus contrapunt van Hubert Ferdinand Kuferath (1818-1896). Na een jaar keerde hij terug naar Antwerpen. Om de kwaliteit van zijn op muzieknationalistische principes gebaseerde en in het Nederlands gegeven muziekonderwijs te bewijzen tegenover de Franstalige Koninklijke Conservatoria van Brussel, Gent en Luik, en om zo voor Antwerpen het statuut van Koninklijk Conservatorium te verwerven, had Benoit nood aan een in zijn school opgeleide laureaat van de Prijs van Rome, namelijk de prestigieuze staatsprijs voor compositie. Nadat Mortelmans was teruggekeerd rustte op hem dan ook de druk om Benoits eerste leerling te worden die de staatsprijs zou behalen. Na twee pogingen behaalde hij in 1893 de zo begeerde prijs met de cantate Lady Macbeth. In 1897 werd Benoits muziekschool dan uiteindelijk het Koninklijk Vlaams Conservatorium.

Na Benoits dood in 1901 werd Mortelmans leraar contrapunt en fuga. In 1924 werd hij aangesteld als directeur van het Antwerps Conservatorium te worden. Ondertussen had hij een grote reputatie opgebouwd als dirigent van de Maatschappij der Nieuwe Concerten. In 1933 trok hij zich grotendeels uit het openbare leven terug, maar hij ging verder met componeren van pianomuziek, het orkestreren van vroegere werken, het arrangeren van volksliederen en het schrijven van een handboek voor contrapunt.

Alhoewel Mortelmans in het begin van zijn carrière een aantal interessante orkestwerken heeft geschreven, zou hij zich vooral manifesteren als lied- en pianocomponist. Zijn pianostukken hebben meestal een liedachtig karakter en zijn veeleer intimistische miniaturen dan virtuoze concertstukken.

In zijn beste liederen met pianobegeleiding lukte hij er wonderwel in om een volstrekte psychologische eenheid van tekst en muziek te realiseren. Mortelmans componeerde vooral op gedichten van Guido Gezelle, maar koos ook teksten van o.a. Goethe, Baudelaire en Pol de Mont.

Verschillende van deze liederen, waaronder zijn onvolprezen Gezelle-lied Als de Ziele luistert (1913), voorzag Mortelmans van een fjnzinnige orkestbegeleiding.

4 De concertaria Ellen , een lied van de Smart voor tenor en orkest werd gecomponeerd in 1895. Ondanks het uitdrukkelijk verbod van Mortelmans om het werk nog uit te voeren blijkt dit aangrijpende werk na meer dan een eeuw een van zijn aantrekkelijkste composities te zijn. Voor deze concertaria deed Lodewijk Mortelmans beroep op een groot fragment uit de eerste zang van Frederik Van Eedens (1860-1932) dichtbundel ‘Ellen, een lied van de smart’ (1891).

De Kinderen der Zee is Mortelmans’ enige opera. Vermoedelijk was die opera bedoeld om in 1918 het zilveren jubileum van de Koninklijke Vlaamse Opera in Antwerpen luister bij te zetten, maar WO I besliste daar anders over. Uiteindelijk werd het seizoen 1919-1920 uitgeroepen tot jubileumseizoen, waarbij tijdens een feestweek in maart 1920 twee populaire Vlaamse opera’s werden hernomen (Herbergprinses van Jan Blockx en Quinten Massys van Emile Wambach). Op 27 maart 1920 ging De Kinderen der Zee in wereldpremière. Het libretto is van toneelauteur Rafaël Verhulst (1866-1941). De ondertitel is dan ook ‘dramatisch zangspel in drie bedrijven’. Het stuk is in rijm geschreven en geconcipieerd in aria’s, duetten, ensembles en koren. In de publicatie van Verhulsts toneelstuk, dat in 1900 door de stad Antwerpen ‘in den wedstrijd van toneelletteren’ was bekroond, werd al vermeld dat het ‘wordt getoonzet door Lodewijk Mortelmans.’

Het stuk speelt zich af aan zee tijdens de zeventiende eeuw, ‘toen de vuurtorens nog gestookt werden.’

Eerste bedrijf (op het strand)

Het jonge vissersmeisje Stella heeft haar hart verloren aan Ivo, maar de oude visser Petrus waarschuwt haar: op Ivo rust een vloek; als hij trouwt, dan sterft hij nog voor zijn eerste kind wordt geboren. Hetzelfde lot verging zijn vader. Ivo heeft evenwel een tweelingbroer, Bert, die pas trouwde en wiens vrouw een kind verwacht. Stella belooft Petrus dat ze niet met Ivo zal trouwen als de vloek ook Bert zou trefen. Berts kind wordt geboren. Het vissersvolk viert opgelucht feest. Ivo en Stella besluiten te trouwen. Door het plotse overlijden van de vuurtorenwachter bij Berts terugvaart naar huis heerst duisternis op zee. Berts boot vaart op een klip. De bemanning overleeft de ramp, op een enkeling na: Bert.

5 Tweede bedrijf (bij de duinen en het dorp, met de visserskapel op de achtergrond)

Het vissersdorp viert de zeewijding, terwijl Ivo en Stella hun onmogelijke liefde betreuren. Bolten is de nieuwe vuurtorenwachter. Ivo hoopt dat de vloek door Berts dood opgeheven is. Misschien overwint hun liefde het noodlot. Moeder Geertrui probeert wanhopig een bruiloft te verhinderen en dreigt ermee zelf de dood op te zoeken. Stella belooft niet te zullen trouwen, en Ivo besluit de zee te verlaten. Daarop verklaart Bolten zijn liefde aan Stella. Als Ivo dit hoort, is hij woedend. Bolten stelt dan aan Ivo voor om zijn plaats als torenwachter in te nemen. Zo loopt hij geen gevaar op zee, en kan hij toch met Stella trouwen.

Derde bedrijf (bij de vuurtoren)

Ivo en Stella zijn getrouwd en verwachten een kind. Het is avond en de zee is woelig. Een onweer dreigt, de bliksem slaat in op de mast van een boot. Een reddingssloep moet vertrekken, maar er zijn slechts drie jonge mannen aan wal – een vierde man wordt gezocht. De oude Petrus wil meegaan, maar wanneer Stella hoort dat het Boltens schip is, springt ze zelf als vierde in de reddingsboot. Als Ivo dit vanuit de toren ziet, snelt hij naar het dichtstbijzijnde bootje en roeit naar haar toe. Even later draagt Bolten het lichaam van Ivo aan wal. Zo is ook Stella weduwe nog voor haar eerste kind wordt geboren.

Als geheel toont het werk een confict tussen het realistische karakter van Verhulsts tekst en de meer ideeële en psychologische aanpak van Mortelmans die hier dicht bij het muziektheaterwerk van Wagner aanleunt. Waar Verhulst op de intrige focust, diept Mortelmans in zijn muziek de tragiek van het noodlot uit. Hij gebruikt daartoe ‘Leitmotiven’ die vooral een gemoedsgesteltenis refecteren. Het orkest, met een bijzonder rijk koloriet, speelt dan ook een dramatische rol van betekenis.

Ontgoocheld door de negatieve ontvangst van zijn werk verbood Mortelmans om de opera nog op te voeren, maar hij stelde wel een suite van vocale en instrumentale stukken samen die in 1942 in Antwerpen werd uitgevoerd.

Op die manier kan Mortelmans’ meesterlijke opera dan toch, zij het fragmentarisch, overleven.

Jan Dewilde (Studiecentrum voor Vlaamse Muziek)

6 Peter Aerts (Kessel-Lo, 1912- Stekene, 1996)

Peter Aerts kreeg zijn eerste pianolessen van zijn tante Jozefa Aerts, die pianolerares was aan het Koninklijk Vlaams Conservatorium van Antwerpen. In diezelfde instelling, die nog mee gesticht was door zijn overgrootoom Franciscus Aerts, studeerde hij vanaf 1925 notenleer bij Karel Candael en Hendrik van Schoor, harp bij Honorina Bernard-Zelliën (1927-1928) en piano bij Jules de Vos (1927-1929). Uit fnanciële noodzaak moest hij vanaf 1929 zijn opleiding onderbreken en werd hij tandtechnicus. Later volgde hij nog privélessen bij Lodewijk Ontrop, Jef Schampaert en August L. Baeyens (orkestratie) en behaalde hij zijn diploma notenleer bij Jan Broeckx (eerste prijs in 1936) en harmonie bij Edward Verheyden (tweede prijs in 1943).

Omstreeks 1932-1933 werd hij begeleider van het koor Kunst en Vermaak in Borgerhout, dat toen onder leiding stond van Jef van Hoof, met wie hij een levenslange vriendschap aanknoopte. Samen trokken ze Vlaanderen rond om muziekavonden te geven. Aerts werd opgenomen in de kunstenaarskring rond Van Hoofs Spokenhof, waartoe ook Prosper Verheyden, Emmanuel de Bom en Edgar Denhaene behoorden. Hij ontmoette daar ook zijn vrouw, de lieftallige en intelligente Angelina van de Cruys.

In 1939 werd Aerts dirigent van het koor ‘Jonc Vlaems Vri Vlaems’ in Sint-Niklaas. Daarnaast was hij actief als pianist en begeleider, onder meer bij het NIR (het Nationaal Instituut voor Radio-Omroep), en als medewerker van de uitzendingen van het Vlanara (Vlaams-Nationalistische Radio Vereniging) tot 1940. Hij begeleidde talloze zangers en zangeressen op concerten en plaatopnamen.

Als componist schreef hij vooral vocale werken, zowel op Nederlandse als op Duitse, Franse, Engelse en Zuid-Afrikaanse teksten: meer dan honderd kunst-, kinder- en geestelijke liederen en liederen in de volkstrant, waarvan een aantal werden uitgegeven door het Davidsfonds, het Willemsfonds, de Ring en de Crans. Verder schreef hij koorwerken, een opera ‘Groen en Grijs’, werken voor piano, beiaard, een Missa Angelorum, kamermuziek, fanfare en symfonieorkest. In 1955 behaalde hij de Provinciale Prijs voor Muziek van de provincie Oost-Vlaanderen met zijn koorwerk Uchtend-Hymne, in 1979 gevolgd door de Prijs voor Beiaardcompositie van de stad Mechelen met Metamorfozen (1978), geïnspireerd op het Vlaamse volkslied ‘Schoon lief, hoe ligt gij hier en slaapt’. Hij orkestreerde verscheidene werken van Jef van Hoof en gebruikte soms het pseudoniem ‘Piet Pech’.

7 Sinds 2004 wordt het merendeel van zijn composities bewaard in de Bibliotheek van het Antwerps Conservatorium.

Naar: www.svm.be/content/aerts-peter

Helena Aerts

8 August de Boeck (Merchtem, 1865-1937)

Vooral in de periode van 1910 tot 1920 wijdde August De Boeck zich intensief aan het componeren van liederen op Franse teksten. Het is een liedkunst die sterk doet denken aan het oeuvre van Gabriel Fauré of aan de vroege liederen van Claude Debussy. Nadat Maurice Ravel tijdens een bezoek in Brussel enkele van deze liederen had leren kennen reageerde hij spontaan met: “C’est aussi beau que du Fauré!” (Het is net zo mooi als Fauré!). De Boeck schreef drie liederen op verzen van de Gentse symbolistische dichter Charles Van Lerberghe (1861–1907). Heel bekend werd het meeslepende C’est en toi, bien-aimé (december 1917), gecomponeerd op een gedicht uit de bundel ‘La Chanson d’Ève’.

August De Boeck werd in de eerste helft van vorige eeuw vooral bekend met vijf opera’s, waaronder “Winternachtsdroom” (1902) en “La Route d’Émeraude” (1913–1920). Uit deze beide meesterwerken werden voor deze CD twee schitterende aria’s gekozen. In de Aria van Prinses Zonnestraal uit ”Winternachtsdroom” bejubelt de prinses, terwijl ze zichzelf op de harp begeleidt, een door haar geweven zonnebloem als een symbool van hoop en leven. In de Cantilène van Francesca uit “La Route d’Émeraude” vertolkt de passionele Francesca haar vurig verlangen naar haar geboorteland Spanje.

Jozef de Beenhouwer

9 Lodewijk Mortelmans (Antwerp, 1868–1952)

Lodewijk Mortelmans studied at what was then the Flemish School of Music in Antwerp, founded and led by Peter Benoit (1834–1901). He studied harmony and instrumentation with Jan Blockx (1851–1912) and composition with Benoit. To graduate with a degree from a Royal Conservatory, Mortelmans enrolled in the Conservatoire Royale de Bruxelles, where he had piano lessons from Arthur de Greef (1862–1940) and where he took a course in counterpoint with Hubert Ferdinand Kuferath (1818–1896). After a year he returned to Antwerp. At the time Benoit was wanting to demonstrate that the quality of his school’s music education, whose medium of instruction was Dutch and which was based on nationalist principles, was a match for that provided by the French-language Royal Conservatories of Brussels, Ghent and Liège. To do so, he needed to have one of his graduates obtain the Prix de Rome, the prestigious national composition prize. Back in Antwerp, Mortelmans was therefore under pressure to be Benoit’s frst student to obtain that prize. After two attempts, he was successful with his cantata Lady Macbeth, in 1993. In 1997 Benoit’s Flemish School of Music fnally became the Royal Flemish Conservatory of Music.

After Benoit’s death in 1901, Mortelmans taught counterpoint and fugue, and in 1924 he was appointed director of the Antwerp Conservatory. Meanwhile he had also acquired fame as the conductor of the “Maatschappij der Nieuwe Concerten” (Society of New Concerts). In 1933 he pretty much retired from public life, but he continued composing piano music, orchestrating works he had written earlier, arranging folk songs and writing a manual of counterpoint.

In the beginning of his career Mortelmans wrote a number of interesting works for orchestra, but he developed mainly into a composer of song and piano music. His works for piano are often song-like, and they are intimate miniatures rather than virtuoso concert pieces. In his best songs he wonderfully succeeds in achieving complete psychological unity of text and music. He set mostly texts by the Flemish poet Guido Gezelle (1830–1899), but also by Goethe, Baudelaire and Pol de Mont (1857– 1931), at the time a well-known Flemish poet.

For many of his songs, including his unsurpassed Als de Ziele luistert (1913; text by Guido Gezelle), Mortelmans provided sensitive and subtle orchestrations.

10 Te concert aria Ellen, een lied van de smart (Ellen, a Song of Woe) for tenor and orchestra dates from 1895. In spite of Mortelmans’s explicit prohibition to perform it again, this poignant work is still, after more than a century, one of his most attractive compositions. Tis concert aria sets a large chunk of the frst canto of the eponymous volume of poetry by Frederik van Eden (1860–1932). De Kinderen der Zee (Te Children of the Sea) is Mortelmans’s sole opera. Ii was probably intended to add luster to the silver jubilee of the Antwerp Royal Flemish Opera in 1918, but World War I precluded that. It was eventually decided to proclaim the 1919–1920 season the jubilee season, and to put two popular Flemish operas on again, Jan Blockx’s Herbergprinses (Te Inn’s Princess) and Quinten Massys by Emile Wambach (1854–1924). De Kinderen der Zee was premiered on March 27, 1920. Its libretto was written by Rafaël Verhulst (1866–1941), a dramatist; its subtitle, appropriately, is “dramatisch zangspel in drie bedrijven” (literally ‘tragic song-play in three acts’). It is rhymed and has arias, duets, ensembles and choirs. Its publication in 1900, which had been awarded the prize in the “competition for drama writing” by the city of Antwerp, already mentioned that it “was being set to music by Lodewijk Mortelmans.”

Te action is near the sea, in the seventeenth century, “when lighthouses were still lit with real fres”.

Act I (On the Beach)

Te young fsher maiden Stella has lost her heart to Ivo. But an old fsherman, Petrus, warns her that there is a curse on Ivo: if he marries, he will die before his frst child is born. Te same fate befell his father. But Ivo has a twin brother, who has just gotten married and whose wife is with child. Stella promises Petrus that she will not marry Ivo if the curse also falls on Bert. Bert’s child is born, and the fshing community is relieved and celebrates. Ivo and Stella decide to get married. But owing to the sudden death of the lighthouse keeper, darkness settles over the sea. Bert’s boat hits a rock. All the members of the crew survive, except one: Bert.

11 Act II (Near the Dunes and the Village; the Fishermen’s Chapel in the Background)

Te village celebrates the Blessing of the Sea, whereas Ivo and Stella mourn their impossible love. Tere’s a new lighthouse keeper, Bolton. Ivo hopes that Bert’s death means the end of the curse. Maybe their love can vanquish death. But Ivo’s mother Gertrui tries desperately to prevent their wedding and even threatens to choose death herself. Stella promises not to get married and Ivo decides to give up going to sea. Ten Bolton declares his love to Stella. Tis enrages Ivo. But Bolton, generously and out of love for Stella, suggests Ivo replace him as lighthouse keeper. Tis will keep him out of danger at sea, and he can marry Stella.

Act III (Near the lighthouse)

Ivo and Stella have gotten married and are expecting their frst child. Evening has fallen over a turbulent sea. Tere is a thunderstorm, lightning strikes the mast of a boat. A lifeboat must be launched, but there are only three men on shore; a fourth is needed. Old Petrus is willing to go, but when Stella hears it is Bolton’s boat that is in trouble, she jumps on board the lifeboat, as the fourth “man”. Ivo sees it, from atop the lighthouse, rushes to the nearest rowboat and rows to her. But it all ends when Bolton carries Ivo’s dead body ashore. Stella is a widow before her frst child is born.

Te entire work is characterized by a confict between the realistic nature of Verhulst’s text and the rather imaginative and psychological approach of Mortelmans, whose work hews to Wagner’s music drama. Whereas Verhulst focuses on the plot, Mortelmans’s music plumbs the depths of tragic fate. To this end he uses leitmotifs refective above all of moods. Te orchestra, with its exceptionally rich colors, has a signifcant role in the tragedy.

Disappointed by the poor reception of the work, Mortelmans forbade further performances, but he put together a suite of both vocal and instrumental excerpts, which was performed in Antwerp in 1942. Tus Mortelmans’s masterful opera survived, albeit fragmentarily.

Jan Dewilde (Studiecentrum voor Vlaamse Muziek)

12 Peter Aerts (Kessel-Lo, 1912- Stekene, 1996)

Peters Aerts received his earliest piano lessons from his aunt Jozefa Aerts, a piano teacher at the Royal Flemish Conservatory in Antwerp. At the same institution, the Francophone precursor of which was co-founded by his great-granduncle Franciscus Aerts in 1843, he studied from 1925 on solfège with Karel Candael and Hendrik Van Schoor, harp with Honorina Bernard-Zelliën (1927-1928) and piano with Jules De Vos (1927-1929). Because of his precarious fnancial situation he had to interrupt his studies from 1929, becoming a dental technician. Later he took private tutorials with Lodewijk Ontrop, Jef Schampaert and August L. Baeyens (orchestration), earning his solfège degree with Jan Broeckx (First Prize in 1936) as well as his harmony degree with Edward Verheyden (Second Prize in 1943).

Around 1932-1933 he became accompanist of the choir “Kunst en Vermaak” (Art and Entertainment) in Borgerhout, then conducted by Jef van Hoof, resulting in a lifelong friendship. Together they roamed all over Flanders, ofering musical evenings. Aerts was adopted by the society of artists around Van Hoof’s “Spokenhof ”, among them Prosper Verheyden, Emmanuel de Bom and Edgar Denhaene. Tere he also met his wife, the lovely and intelligent Angelina van de Cruys.

In 1939 Aerts became the conductor of the choir ‘Jonc Vlaams Vri Vlaems’ at Sint-Niklaas. Besides he was prominent as a pianist and accompanist, amongst others at the NIR (National Institute for Radio Broadcast), and he regularly contributed to the broadcasts of the ‘Vlanara’ (Flemish-Nationalist Radio Society) till 1940. He accompanied countless singers for concerts and recordings.

As a composer he wrote mainly vocal works, using Dutch, German, French, English and South African texts: more than a hundred songs ranging across a wide gamut from art songs, children’s songs, and sacred songs to folk songs, some of them published by the cultural societies ‘Davidsfonds’ (catholic) and ‘Willemsfonds’ (liberal) or by music publishers such as ‘de Ring’ and ‘de Crans’. Furthermore he wrote choral music, an opera Groen en Grijs (Green and Grey), works for piano, carillon, a Missa Angelorum, chamber music, music for brass band and symphony orchestra. In 1955 he was awarded the Provincial Prize for Music of the province of East Flanders with his choral work Uchtend Hymne (Morning Hymn), followed in 1979 by the Prize for Carillon composition of the

13 City of Mechelen for Metamorfozen (1978), inspired by the Flemish folk song ‘Schoon lief, hoe ligt gij hier en slaapt’. He orchestrated several works by Jef van Hoof and sometimes used the pseudonym ‘Piet Pech’ (Bad Luck Pete).

Te bulk of his compositions has been preserved at the library of the Antwerp Conservatory since 2004.

After: www.svm.be/content/aerts-peter?display=biography&language=en

Helena Aerts Translation: Joris Duytschaever

LODEWIJK MORTELMANS (1891)

14 LODEWIJK MORTELMANS (1891)

15 August de Boeck (Merchtem, 1865–1937)

It was mainly in the decade 1910–1920 that August De Boeck devoted himself to composing songs on French texts. His work is this genre is redolent of Gabriel Fauré’s oeuvre or of Claude Debussy’s early songs. When Ravel, on a visit to Brussels, heard a couple of De Boeck’s songs, he spontaneously exclaimed: “It’s as beautiful as Fauré!”

De Boeck set three poems by the Ghent symbolist poet Charles Van Lerberghe (1861–1907) One of his best known songs is the moving “C’est en toi, bien-aimé” (It is in You, Beloved), written in December 1917 on a poem from Van Lerberghe’s volume La Chanson d’Ève (Eve’s Song).

In the frst half of the 20th century August De Boeck was chiefy known for his fve operas, among which were Winternachtsdroom (Winter Night’s Dream, 1902) and La Route d’Émeraude (Te Emerald Road, 1913–1920). We have selected from these two masterpieces two splendid arias. In the “Aria van Prinses Zonnestraal” (Princess Sun Beam’s Aria) the princess, accompanying herself on the harp, sings the praises of a sunfower she has woven herself, a symbol of hope and life. In the “Cantilena van Francesca”, Francesca, a passionate woman, gives voice to her intense homesickness for Spain, the country where she was born.

Jozef de Beenhouwer Translation: Guy A.J.Tops

16 Lodewijk Mortelmans (Anvers, 1868-1952)

Lodewijk Mortelmans étudia à l’Ecole de musique famande d’Anvers. Il suivit les cours d’harmonie et d’instrumentation chez Jan Blockx (1851-1912) et la composition auprès de Peter Benoit (1834- 1901). Afn d’obtenir un diplôme de fn d’études à un Conservatoire royal, Mortelmans s’inscrivit en 1887 au Conservatoire royal de Bruxelles. Il y suivit les cours dans la classe de piano d’Arthur de Greef (1862-1940) et le contrepoint chez Hubert Ferdinand Kuferath (1818-1896). Au bout d’un an, il retourna à Anvers. Pour prouver la qualité de l’enseignement musical donné en néerlandais et basé sur des principes nationalistes de la musique face aux Conservatoires royaux francophones de Bruxelles, Gand et Liège, mais aussi pour obtenir le statut de Conservatoire royal pour Anvers, Peter Benoit avait besoin d’un lauréat du Prix de Rome - le prestigieux prix d’Etat pour la composition - formé dans son école. Après que Mortelmans soit retourné à Anvers, il dût supporter la pression de devenir le premier élève de Benoit à remporter ce prix. Après deux essais, il reçut en 1893 le prix tellement convoité, pour sa cantate Lady Macbeth. En 1897, l’école de musique de Benoit devint enfn le Conservatoire royal famand.

Après la mort de Benoit en 1901, Mortelmans enseigna le contrepoint et la fugue. En 1924, il fut engagé comme directeur du Conservatoire anversois. Entretemps, il avait acquis une belle réputation comme chef d’orchestre de la Société des Nouveaux Concerts à Anvers. En 1933, il se retira en grande partie de la vie publique. Mais il continua à composer de la musique pour le piano, à orchestrer des œuvres antérieures, à arranger des mélodies populaires et à rédiger un manuel sur le contrepoint.

Bien que Mortelmans ait composé au début de sa carrière un certain nombre d’œuvres orchestrales intéressantes, il se ft surtout remarquer comme compositeur de mélodies et d’œuvres pour le piano. Ces dernières ont la plupart du temps un caractère mélodique et sont davantage des miniatures intimes plutôt que des morceaux de concert virtuoses.

Dans ses meilleures mélodies avec accompagnement de piano, Mortelmans parvint merveilleusement à atteindre une unité psychologique absolue de texte et de musique. Il composa avant tout sur des poèmes de Guido Gezelle, mais choisit aussi des textes de Goethe, Baudelaire et Pol de Mont.

17 Mortelmans composa un accompagnement orchestral délicat pour plusieurs de ces mélodies, dont son incomparable mélodie Als de Ziele luistert (1913) sur un texte de Gezelle.

L’air de concert Ellen, een lied van smart pour ténor et orchestre fut composé en 1895. Malgré l’interdiction expresse de Mortelmans de jouer encore cette œuvre, il semble que cette aria passionnante demeure après plus d’un siècle l’une de ses compositions les plus attrayantes.

Pour cet air de concert, Lodewijk Mortelmans utilisa un long passage du premier chant extrait du recueil de poèmes « Ellen, een lied van de smart » (1891) de Frederik Van Eeden (1860-1932).

Kinderen der Zee est l’unique opéra composé par Mortelmans. Il était probablement destiné à ajouter de l’éclat au jubilé d’argent de l’Opéra royal famand d’Anvers, en 1918, mais la Première Guerre mondiale en décida autrement. Finalement, la saison 1919-1920 fut décrétée saison de jubilé, pendant une semaine festive de laquelle - en mars 1920 - deux opéras populaires famands furent repris - à savoir Herbergprinses de Jan Blockx et Quinten Massys d’Emile Wambach. La création mondiale de Kinderen der Zee eut lieu le 27 mars 1920. Le livret est de la main du dramaturge Rafaël Verhulst (1866-1941). Le sous-titre est d’ailleurs ‘dramatique œuvre théâtrale chantée en trois actes’. L’opéra est écrit en rimes et conçu en airs, duos, ensembles et chœurs. Dans la publication de la pièce de Verhulst, qui fut couronnée en 1900 par la ville d’Anvers lors du « concours de la littérature de théâtre », il était déjà mentionné qu’elle serait « mise en musique par Lodewijk Mortelmans ».

La pièce se déroule à la mer pendant le 17e siècle, ‘à l’époque où les phares étaient encore allumés’.

Premier acte (sur la plage)

La jeune flle de pêcheur Stella est amoureuse d’Ivo, mais le vieux pêcheur Petrus la met en garde : Ivo est victime d’une malédiction. S’il se marie, il mourra avant que ne naisse son premier enfant. Son père a subi le même sort. Ivo a un frère jumeau, Bert, qui vient de se marier et dont la femme attend un enfant. Stella promet à Petrus qu’elle n’épousera pas Ivo si la malédiction touchait aussi Bert. L’enfant de Bert vient au monde. Les pêcheurs, soulagés, fêtent l’heureux événement. Ivo et Stella décident de se marier. Le décès inopiné du gardien du phare a plongé la mer dans l’obscurité lorsque Bert rentre à la maison. Son bateau heurte un écueil. L’équipage survit à la catastrophe, à une exception près : Bert.

18 Deuxième acte (près des dunes et du village, avec la chapelle des pêcheurs en toile de fond)

Le village de pêcheurs fête la bénédiction de la mer, tandis qu’Ivo et Stella pleurent leur amour impossible. Le nouveau gardien du phare s’appelle Bolten. Ivo espère que la malédiction a été levée par la mort de Bert. Peut- être que leur amour l’emportera sur le destin. La Mère Geertrui tente désespérément d’empêcher un mariage et menace de se donner la mort. Stella promet de ne pas se marier, et Ivo décide de quitter la mer. Bolten déclare alors sa famme à Stella. Quand Ivo l’apprend, il est furieux. Bolten propose alors à Ivo de reprendre sa place de gardien du phare. Ce qui l’écartera des dangers de la mer et lui permettra d’épouser tout de même Stella.

Troisième acte (près du phare)

Ivo et Stella sont mariés et attendent un enfant. C’est le soir et la mer est houleuse. L’orage pointe à l’horizon, la foudre tombe sur le mât d’un navire. Une embarcation de sauvetage doit partir, mais il n’y a que trois jeunes hommes sur le quai - on cherche un quatrième homme. Le vieux Petrus se porte volontaire, mais quand Stella apprend qu’il s’agit du navire de Bolten, elle prend elle-même la quatrième place dans l’embarcation de sauvetage. Ivo voit cela depuis la tour, se précipite vers le petit bateau le plus proche et rame vers elle. Un peu plus tard, Bolten ramène le corps d’Ivo sur la terre ferme. Stella est ainsi devenue veuve encore avant que son premier enfant ne naisse.

Dans son ensemble, l’opéra Kinderen der Zee témoigne d’un tiraillement entre le caractère réaliste du texte de Verhulst et l’approche plus conceptuelle et psychologique de Mortelmans, qui s’apparente au théâtre musical de Wagner. Alors que Verhulst met l’accent sur l’intrigue, Mortelmans approfondit dans sa musique l’aspect tragique du destin. Il recourt pour cela à des ‘leitmotive’, qui refètent avant tout des états d’âme. Avec une palette de coloris particulièrement riche, l’orchestre joue aussi un rôle dramatique important.

Déçu par l’accueil négatif réservé à son opéra, Mortelmans en interdit toute exécution future. Mais il réalisa néanmoins une suite de morceaux vocaux et instrumentaux, qui fut présentée en 1942 à Anvers. De cette façon, l’opéra magistral de Mortelmans peut tout de même survivre, ne serait-ce que de façon fragmentaire.

Jan Dewilde (Centre d’études pour la musique famande) Traduction : Anne François

19 Peter Aerts (Kessel-Lo, 1912 - Stekene, 1996)

Peter Aerts reçut ses tout premiers cours de piano de sa tante Jozefa Aerts, qui enseignait au Conservatoire Royal Flamand d’Anvers. Dès 1925, il y étudia le solfège avec Karel Candael et Hendrik van Schoor, la harpe avec Honorina Bernard-Zelliën (1927-1928) et le piano avec Jules de Vos (1927-1929). En raison de sa situation fnancière précaire, Aerts dut interrompre ses études en 1929 et devint prothésiste dentaire. Plus tard, il prit des cours privés avec Lodewijk Ontrop, Jef Schampaert et August L. Baeyens (orchestration), remportant son diplôme de solfège avec Jan Broeckx (Premier Prix en 1936), tout comme son diplôme d’harmonie avec Edward Verheyden (Deuxième Prix en 1943).

Vers 1932-1933, il devint l’accompagnateur du chœur « Kunst en Vermaak » (Art et Divertissement) à Borgerhout, dirigé à l’époque par Jef van Hoof. Le résultat d’une amitié depuis l’enfance. Ensemble, ils frent des tournées dans toute la Flandre, proposant des soirées musicales. Peter Aerts fut adopté par le cercle d’artistes gravitant autour de la maison de Van Hoof à Boechout - surnommée « Spokenhof ». Parmi ces artistes il y avait Prosper Verheyden, Emmanuel de Bom et Edgar Denhaene. Peter Aerts y rencontra aussi son épouse, la charmante et intelligente Angelina van de Cruys.

Dès 1939, Aerts dirigea le chœur ‘Jonc Vlaams Vri Vlaems’ de Saint-Nicolas. Il était également à l’époque un éminent pianiste et accompagnateur, notamment à l’Institut national de Radiodifusion (INR). Il contribua aussi régulièrement jusqu’en 1940 aux émissions de la ‘Vlanara’, l’Association famande nationaliste de radio. Il accompagna d’innombrables chanteurs en concert et pour des enregistrements.

En tant que compositeur, Peter Aerts écrivit avant tout des œuvres vocales, sur base de textes allemands, néerlandais, français, anglais et de l’Afrique du Sud. Il laissa ainsi une large gamme de plus de cent compositions, comprenant des mélodies classiques, des chansons pour enfants, des chants sacrés et des chants populaires, dont certains ont été publiés par des associations culturelles telles que le Davidsfonds (catholique) et le Willemsfonds (libéral) ou par des éditeurs de musique comme ‘de Ring’ et ‘de Crans’. Il écrivit aussi de la musique chorale, un opéra intitulé Groen en Grijs (Vert et Gris), des œuvres pour le piano, pour carillon, une Missa Angelorum, de la musique de chambre, de la musique pour ensemble de cuivres et orchestre symphonique. En 1955, il reçut le Prix provincial

20 pour la Musique attribué par la province de Flandre orientale, pour son œuvre chorale Uchtend Hymne (Hymne du matin). En 1979, il se voyait décerner le Prix pour composition de carillon de la ville de Malines, pour ses Metamorfozen (1978) inspirées du chant populaire famand ‘Schoon lief, hoe ligt gij hier en slaapt’. Il orchestra plusieurs compositions de Jef van Hoof, utilisant parfois le pseudonyme ‘Piet Pech’ (Pierre Malchance).

Peter Aerts composa la mélodie In Flanders’ Fields le 7 mai 1975 et l’orchestra le 26 février 1976, alors qu’il vivait à Saint-Nicolas. La plupart de ses œuvres sont conservées depuis 2004 à la bibliothèque du Conservatoire royal d’Anvers.

Helena Aerts Traduction: Anne François

21 August de Boeck (Merchtem, 1865-1937)

C’est avant tout entre 1910 et 1920 qu’August de Boeck se consacra intensément à la composition de mélodies sur des textes français. Son art de la mélodie rappelle beaucoup l’œuvre de Gabriel Fauré ou les premières mélodies de Claude Debussy. Lors d’une visite à Bruxelles, Maurice Ravel entendit plusieurs de ces mélodies et s’écria spontanément : « C’est aussi beau que du Fauré ! ».

De Boeck composa trois mélodies sur des vers du poète symboliste gantois Charles Van Lerberghe (1861-1907). Sa mélodie entraînante C’est en toi, bien-aimé (décembre 1917), composée sur un poème du recueil ‘La Chanson d’Eve’, est très connue.

August de Boeck acquit sa notoriété pendant la première moitié du siècle passé surtout grâce à cinq opéras, parmi lesquels ‘Winternachtsdroom’ (1902) et « La Route d’Emeraude’ (1913-1920). Deux airs splendides provenant de ces chefs-d’œuvres ont été choisis pour ce disque.

Dans l’Air de la Princesse Zonnestraal, extrait du « Winternachtsdroom », la princesse chante, en s’accompagnant à la harpe, les louanges d’un tournesol qu’elle a tissé, comme symbole d’espoir et de vie.

Dans la Cantilène de Francesca, extraite de « La Route d’Emeraude », Francesca passionnée exprime sa nostalgie enfammée pour son pays natal, l’Espagne.

Jozef de Beenhouwer Traduction: Anne François

22 Lodewijk Mortelmans (Antwerpen, 1868-1952)

Lodewijk Mortelmans wurde an der Flämischen Musikschule von Antwerpen ausgebildet.

Er studierte Harmonielehre und Instrumentierung bei Jan Blockx (1851-1912) und Komposition bei Peter Benoit (1834-1901). Um das Enddiplom eines Königlichen Konservatoriums zu bekommen, schrieb Mortelmans sich 1887 am Conservatoire royal de Bruxelles ein. Sein Klavierlehrer wurde Arthur de Greef (1862-1940), Kontrapunktunterricht nahm er bei Hubert Ferdinand Kuferath (1818-1896). Nach einem Jahr kehrte er zurück nach Antwerpen. Zum Beweis für die Qualität seiner auf musiknationalistischen Prinzipien beruhenden musikalischen Ausbildung in niederländischer Sprache, im Gegensatz zu den französischsprachigen Königlichen Konservatorien von Brüssel, Gent und Lüttich, und um dadurch auch für Antwerpen den Status eines Königlichen Konservatoriums zugesprochen zu bekommen, brauchte Benoit einen an seiner Schule ausgebildeten Träger des Rom- Preises, dem hoch angesehenen Staatspreises für Komposition. Nach seiner Rückkehr lastete auf Mortelmans also der Druck um als erster Schüler von Benoit den Staatspreis zu erringen. Beim zweiten Anlauf wurde ihm 1893 der so sehr begehrte Preis zuerkannt für die Kantate Lady Macbeth, und 1879 bekam Benoits Musikschule schließlich die Anerkennung als Königlich Flämisches Konservatorium.

Nach Benoits Tod (1901) wurde Mortelmans Lehrer für Kontrapunkt und Fuge. Im Jahre 1924 erfolgte seine Berufung zum Direktor des Antwerpener Konservatoriums. Mittlerweile hatte er einen hervorragenden Ruf als Dirigent der Maatschappij der Nieuwe Concerten erworben. Ab 1933 zog er sich weitgehend aus dem öfentlichen Leben zurück, beschäftigte sich jedoch weiterhin mit der Komposition von Klaviermusik, der Orchestrierung früherer Werke, der Bearbeitung von Volksliedern und dem Schreiben eines Handbuchs für Kontrapunkt.

Obgleich Mortelmans zu Beginn seiner Laufbahn eine Reihe interessanter Orchesterwerke geschrieben hatte, trat er doch vor allem als Komponist von Liedern und Klavierwerken hervor.

Seine Klavierwerke haben überwiegend Liedcharakter und sind viel eher intime Miniaturen als virtuose Konzertstücke.

23 In seinen besten Klavierliedern gelang es ihm erstaunlich gut, eine vollendete psychologische Einheit von Text und Musik zu erreichen. Mortelmans komponierte hauptsächlich Gedichte von Guido Gezelle, verwendete aber auch Texte von Goethe, Baudelaire, Pol de Mont und anderen.

Mehrere dieser Lieder, worunter das besonders eindrucksvolle Gezelle-Lied Als de Ziele luistert (1913), versah Mortelmans mit einer feinsinnigen Orchesterbegleitung.

Die Konzertarie Ellen, een lied van de smart für Tenor und Orchester wurde 1895 komponiert. Trotz Mortelmans ausdrücklichem Verbot das Werk jemals wieder aufzuführen, ist diese ergreifende Komposition auch nach mehr als einem Jahrhundert noch stets eine seiner anziehendsten Schöpfungen.

Für diese Konzertarie wählte Lodewijk Mortelmans ein umfangreiches Fragment aus dem ersten Gesang des Gedichtbandes “Ellen, een lied van de smart” (1891) von Frederik van Eeden (1860-1932).

De Kinderen der Zee ist Mortelmans einzige Oper. Vermutlich war es die Absicht um damit dem silbernen Jubiläum der Königlich Flämischen Oper in Antwerpen im Jahre 1918 Glanz zu verleihen, aber der Erste Weltkrieg machte das unmöglich. Schließlich wurde die Spielzeit 1919/1920 als Jubeljahr angekündigt. In einer Festwoche im März 1920 wurden zwei populäre fämische Opern wiederaufgeführt (Herbergsprinses von Jan Blockx und Quinten Massys von Emile Wambach). Am 27. März 1920 fand die Weltpremiere von De Kinderen van de Zee statt. Das Libretto ist von dem Teaterautor Rafaël Verhulst (1866-1941). Der Untertitel lautet dann auch “Dramatisches Singspiel in drei Akten”. Der Text in Versform wurde eingeteilt in Arien, Duette, Ensembles und Chöre. In der gedruckten Ausgabe von Verhulsts Teaterstück, das 1900 von der Stadt Antwerpen im “Wettbewerb für Bühnenliteratur” ausgezeichnet worden war, fndet sich bereits der Vermerk “Wird komponiert von Lodewijk Mortelmans”.

Das Stück spielt im 17. Jahrhundert am Meer, “als die Leuchttürme noch mit Feuer bedient wurden”.

Erster Akt (Am Strand)

Die junge Fischerstochter Stella hat ihr Herz an Ivo verloren, aber de alte Fischer Petrus warnt sie: Auf Ivo liegt ein Fluch: Wenn er heiratet, stirbt er, noch ehe sein erstes Kind geboren wird.

24 Dasselbe Los hatte schon seinen Vater getrofen. Ivo hat jedoch einen Zwillingsbruder, Bert, der jung verheiratet ist, und dessen Frau ein Kind erwartet. Stella gelobt Petrus dass sie Ivo nicht heiraten wird, wenn der Fluch auch Bert trefen sollte. Berts Kind wird geboren. Das Fischervolk atmet auf und feiert Fest. Ivo und Stella fassen den Entschluss sich zu vermählen. Wegen des plötzlichen Todes des Leuchtturmwächters herrscht bei Berts Heimfahrt Dunkelheit auf dem Wasser. Berts Boot läuft auf eine Klippe. Die Bemannung überlebt das Unglück, bis auf einen: Bert.

Zweiter Akt (Bei den Dünen in der Nähe des Dorfes, mit der Fischerkapelle im Hintergrund)

Das Fischerdorf feiert die Meeresweihe, aber Ivo und Stella trauern um ihre unmögliche Liebe. Bolten ist der neue Leuchtturmwächter. Ivo hoft dass der Fluch durch Ivos Tod aufgehoben sei. Vielleicht ist ihre Liebe stärker als das Schicksal. Geertrui, die Mutter, tut alles um eine Heirat zu verhindern und droht damit selbst den Tod zu suchen. Stella verspricht, nicht zu heiraten, und Ivo beschließt, nicht mehr zur See zu fahren. Daraufhin erklärt Bolten Stella seine Liebe. Als Ivo dies hört, gerät er außer sich. Daraufhin schlägt Bolten Ivo vor, seinen Platz als Leuchtturmwärter einzunehmen. So läuft er keine Gefahr auf See und kann er sich doch mit Stella vermählen.

Dritter Akt (Am Leuchtturm)

Ivo und Stella sind verheiratet und erwarten ein Kind. Es ist Abend und die See ist unruhig. Ein Gewitter droht, der Blitz schlägt in den Mast eines Bootes ein. Ein Rettungsboot muss hingeschickt werden, aber es sind nur drei junge Männer am Ufer – ein vierter Mann wird gebraucht. Der alte Petrus ist bereit, aber als Stella hört dass es Boltens Boot ist, springt sie selbst als Vierte in das Rettungsboot. Ivo sieht es von seinem Leuchtturm aus, springt in den nächstgelegenen Kahn und rudert ihr entgegen. Nicht lange danach trägt Bolten Ivos Leichnam ans Ufer. So wird auch Stella Witwe, noch ehe ihr erstes Kind geboren ist.

Im Ganzen gesehen ofenbart das Werk einen Zwiespalt zwischen dem realistischen Charakter von Verhulsts Text und der eher ideellen und psychologischen Behandlung durch Mortelmans, der sich damit dem Geist von Wagners Musiktheater annähert. Verhulst stellt die Handlung in den Vordergrund, während Mortelmans in seiner Musik der Tragik des Schicksals nachspürt. Dafür

25 verwendet er Leitmotive, die vor allem die Gemütszustände widerspiegeln. Das Orchester mit seiner besonders reichen Farbenpracht bekommt dadurch auch eine wichtige dramatische Aufgabe.

Enttäuscht von der negativen Rezeption seines Werkes, verbot Mortelmans weitere Auführungen der Oper, aber er stellte doch eine Suite von vokalen und instrumentalen Stücken daraus zusammen, die 1942 in Antwerpen aufgeführt wurde.

Somit kann Mortelmans “meisterliche Oper dann doch noch überleben” wenn auch nur fragmentarisch.

Jan Dewilde (Studiencentrum für Flämische Musik) Übersetzung Michaël Scheck

Peter Aerts (Kessel-Lo, 1912 – Stekene, 1996)

Peter Aerts nahm seinen ersten Klavierunterricht bei seiner Tante Jozefa Aerts, die Lehrerin am Königlich Flämischen Konservatorium von Antwerpen war. An diesem Institut, das noch von seinem Urgroßvater Franciscus Aerts mitgegründet wurde, studierte er ab 1925 Solfeggio bei Karel Candael und Hendrik van Schoor, Harfe bei Honorina Bernard-Zelliën (1927/28) und Klavier bei Jules De Vos (1927-1929). Aus fnanziellen Gründen musste er 1929 seine Ausbildung unterbrechen und wurde er Zahntechniker. Später nahm er jedoch Privatunterricht bei Lodewijk Ontrop, Jef Schampaert und August L. Baeyens (Orchestrierung). Schließlich holte er noch Diplome für Solfeggio bei Jan Broeckx (1936, Enddiplom Erster Prijs) und Harmonielehre bei Edward Verheyden (1943, Zweiter Preis).

Um 1932/33 wurde er Begleiter bei dem Chor ‘Kunst en Vermaak’ in Borgerhout unter der Leitung von Jef van Hoof, mit dem er eine lebenslange Freundschaft anknüpfte. Zusammen zogen sie durch Flandern um Musikabende zu geben. Aerts wurde in den Künstlerkreis um Jef van Hoofs Wohnsitz Spokenhof aufgenommen, zu dem auch Prosper Verheyden, Emmanuel de Bom und Edgar Denhaene gehörten. Dort begegnete er seiner Frau, der liebenswerten und intelligenten Angelina van de Cruis.

26 Im Jahre 1939 wurde Aerts Dirigent des Chores ‘Jonc Vlaems Vri Vlaems’ in Sint-Niklaas. Daneben betätigte er sich als Pianist und Begleiter, unter aderem beim INR (Nationales Radio-Institut), und bis 1940 als Mitarbeiter bei den Rundfunksendungen des Vlanara (Flämisch-nationalistische Rundfunkvereinigung). Er begleitete auch ungezählte Sänger und Sängerinnen in Konzerten und bei Plattenaufnahmen.

Er komponierte vor allem Vokalwerke, sowohl auf niederländische wie auf deutsche, französische, englische und Südafrikanische Texte, im Ganzen mehr als hundert Kunst-, Kinder- und Kirchenlieder im Volkston. Einige davon wurden beim Davidsfonds, dem Willemsfonds, bei De Ring und De Crans herausgegeben. Ferner schrieb er Chorwerke, eine Oper ‘Groen en Grijs’ Stücke für Klavier und Glockenspiel, eine ‘Missa Angelorum’, Kammermusik. Werke für Blasorchester und Sinfonieorchester. Für sein Chorwerk ‘Uchtend-Hymne’ bekam er 1955 den Musikpreis der Provinz Ostfandern, danach den Preis für Glockenspielkompositionen der Stadt Mecheln für ‘Metamorphosen’ (1978) über das fämische Volkslied ‘Schoon lief, hoe ligt gij hier en slaapt’. Er orchestrierte auch verschiedene Werke von Jef van Hoof und benützte das Pseudonym ‘Piet Pech’.

Seit 2004 wird der größte Teil seiner Kompositionen in der Biblothek des Antwetpener Konservatoriums bewahrt.

Helena Aerts Übersetzung Michael Scheck

27 August de Boeck (Merchtem, 1865-1937)

Vor allem in der Periode 1910/1920 beschäftigte August de Boeck sich intensiv mit der Komposition von Liedern auf französische Texte. Dieses Liedschafen erinnert deutlich an Werke von Gabriel Fauré oder an die frühen Lieder von Claude Debussy. Als Maurice Ravel anlässlich eines Besuchs in Brüssel einige dieser Lieder kennenlernte, reagierte er spontan: “Das ist genauso schön wie Fauré!”

De Boeck schrieb drei Lieder auf Verse des symbolistischen Dichters Charles van Lerberghe aus Gent (1861-1907). Besonders bekannt wurde das hinreißende C‘est en toi, bien-aimé (Dezember 1917), auf ein Gedicht aus dem Zyklus “La Chanson d‘Ève”.

In der ersten Hälfte des vorigen Jahrhunderts wurde August de Boeck vor allem bekannt durch seine fünf Opern, worunter “Winternachtsdroom” (1902) und “La Route d‘Émeraude” (1913/20). Aus diesen beiden Meisterwerken wählten wir für diese CD jeweils eine besonders eindrucksvolle Arie aus.

In der Arie der Prinzessin Sonnenstrahl aus “Winternachtsdroom” bejubelt die Prinzessin, die sich selbst auf der Harfe begleitet, eine von ihr gewobene Sonnenblume als Symbol für Hofnung und Leben.

In der Kantilene der Francesca aus “La Route d‘Émeraude” ofenbart die leidenschaftliche Francesca ihr glühendes Heimweh nach ihrem Vaterland Spanien.

Jozef de Beenhouwer Übersetzung: Michaël Scheck

28 AUGUST DE BOECK

29 Lodewijk Mortelmans (1868–1952) Uittreksels uit de opera De Kinderen van de Zee Excerpts from the opera Te Children of the Sea Libretto: Rafaël Verhulst

1. Finale derde bedrijf Finale Act III

2. Ivo’s Liefdelied (6de toneel, eerste bedrijf ) Ivo’s Love Song (Act I, Scene 6)

Ik heb alleen voor u, voor u geleefd! I have lived only for you, for you! Mijn geest heeft trouw alleen uw beeld My mind has faithfully hovered around your omzweefd: image alone: In blauwige uren als de manestralen In blue hours, when the moonbeams De zee bepaarlen met hun zilvren kralen; pearl the sea with their silver beads, En als de diep-azuren hemel lacht and when the deep azure sky laughs Met duizend ogen van den nacht. with a thousand eyes of the night.

Ik heb alleen voor u, voor u geleefd. I have lived only for you, for you. Mijn beeld heeft trouw alleen uw beeld My mind has faithfully hovered around your omzweefd: image alone: In purperen uren als uit gloeiende wonden in purple hours, when, as if from burning De kim laat vliên het goud der avondstonden; wounds, In rozige ochtenduren, teer en zacht, the horizon makes the gold of the evening hours Aan u, aan u alleen, mijn lief, heb ik gedacht! fow, in rosy hours of the morning, tender and soft, of you, of you alone, my Beloved, have I thought.

30 3. Liefdesduet Ivo-Stella Love Duet Ivo & Stella (4de en 5de toneel, tweede bedrijf ) (Act II, Scene 4–5)

Ivo (mijmerend) Ivo, (brooding) ’t Was avond toen mijn broeder henen toog, It was evening when my brother went thither. Een lichte bries in zijne zeilen vloog, A light breeze was blowing into his sails En vreugdig van aan ’t duistrend strand and joyous, on the dusky beach, Wuifde ik het afscheid met mijn hand. I waved farewell with my hand. Zo stil een zee, een lucht zo zuiver! So calm the sea, the air so pure! Mijn broeder juichte blijgezind. My brother jubilated in high spirits . Zijn boot met toppezeil en kluiver, His boat, with its topsail and jib Ging lustig voor den wind! sailed briskly before the wind! Hij zou niet keren, ach! He’d never return, oh, Niet zien den blijden lach nor see the happy laugh Van ‘t onnozel wicht of the innocent child Dat onbewust te spartlen ligt that, still unconscious, lies wriggling Aan moeders saamgeprangde borst; pressed close to its mother’s breast. (Ivo weent) (Ivo weeps) Met hem die was mijn eigen bloed, With him, who was of my own blood Verging de droom van gans mijn leven Te dream of all my life was lost. (twijfelend) (hesitantly) Of heeft soms Bert voor mij geboet, Or did perhaps Bert do penance on my behalf? Is ’t lot der Mariëns nu geheven? Has the fate now been lifted of the Mariëns?

(Stella begeeft zich naar de bidbank van het O.L.V. Stella goes to the prie-dieu in front of the image of beeld, waar zij bidt) Our Lady, where she prays) Star der zee, wier trouwe glans Bright star of the sea, whose faithful glow Ons voorlicht in den nood, is a guiding light in our need, Blijf vonklen aan d’onstuimen trans keep shining in the stormy heaven

31 Wen dreigt gevaar of dood! whenever danger or death threatens! O heldre star der zee! O bright star of the sea! Die gloort voor ’t volk van ’t Vlaamse strand, that shines for the people of the Flemish coast, Die leidt hun boot met eigen hand, that guides their boat with its own hand. O heldre star der zee! O bright star of the sea! Geef laafnis aan mijn wee! Give comfort in my woe!

Ivo Ivo O Stella mijn! O Stella zoet! O my Stella! O sweet Stella! Mijn licht nu steeds gelijk voordezen, My light now as ever before Ik hoor een stem in mijn gemoed I hear a voice in my heart Die zegt dat gij verhoort zult wezen. that says you shall be heard.

Stella (treurig) Stella (sadly) Ach, Ivo, onze smart is groot, Oh, Ivo, our woe is great, Ons heil leed schipbreuk op de baren, our happiness was wrecked at sea, En waar ik meen ’t geluk t’ ontwaren, and where I think I descry happiness Daar boven grijnst de dood! death looms, grinning, over it.

(met begeestering en vurig) (ecstatically and ardently) Ivo Ivo Al wat gebeurd is, heeft mijn liefde All that has happened has driven Nog dieper in mijn hart geheid. my love even deeper into my heart Stella Stella Ik heb u lief, en niet mijn liefde. I love you, but forsaking love, Ik heb ’t geluk vaarwel gezeid. I have taken leave of happiness. Ivo Ivo Gelijk de lent na winterdagen, Like spring after wintry days, De hoop bij mij steeds openluikt. hope always opens up in me.

32 Stella Stella Wij zullen eeuwig ’t noodlot dragen. We shall bear our fate in eternity. Ivo Ivo Neen, ’k voel, het noodlot is gefnuikt. No, I feel fate has been thwarted. Verhef uw hart, beur op uw zinnen, Lift up your heart, your senses, En wees als uwe liefde sterk en trouw. and, like your love, be strong and true.

Stella Stella Kon sterke trouw het noodlot overwinnen. If only strength and faith could vanquish fate. Ivo Ivo Gij hebt mij lief, mijn bruid, You love me, my fancée, Wees dan mijn vrouw, o Stella! So be my wife, o Stella! Nog niemand heeft een liefde gekoesterd als No one has ever nourished a love like mine. de mijn. My love will be too strong, too powerful for fate. Mijn liefde zal het noodlot te sterk, te machtig It will quiet down the wind, make the waves zijn. grovel, Zij zal de wind doen krimpen, de golven kruipen and tame the storm when it rages most savagely. doen, En ’t ongeweerte temmen in ’t felste van zijn woên. Stella Stella Ik weet uw liefde is groot en goed I know your love is great and good. Ivo Ivo Bert heeft voor mij geboet. Bert did penance for me. Stella Stella Mijn harte wenkt en weifelt. My heart is reeling, doubting. Ivo Ivo Gij aarzelt en gij twijfelt, ah! You are doubtful and uncertain, Ah! Kom in mijn armen, teêrgeliefde, o Stella mijn! Come into my arms, dearly beloved, oh my Stella!

33 4. Ballade van de Zee Ballad of the Sea

Een visser zal zijn ganse dagen A fsherman will, throughout his days, Een trouwe liefde in ’t harte dragen, carry true love in his heart, En wat hij eert en wat hij mint, and what he honors and loves ’t is eerst vooral een golvenkind. is frst and foremost a child of the waves. De barre ruggestreng der duinen Te barren backbone that are dunes, Met hare heuvlen, hare woeste kruinen with its hills, its wild tops, Zijn wellusthoven naar zijn oog. in his eyes are gardens of delight. Op zee gevoelt hij zich als koning. At sea he feels as if he were king. De roeve is zijn zoetste woning. Te deckhouse is his sweetest dwelling En boven hem het sterrendak and above him, the starry roof En onder hem het deinend vlak. and below him, the heaving sea. Zijn oog moet door de ruimte staren His eyes have to stare into space Tot waar de lucht rust op de baren. to where the sky rests on the waves. Geen zachter wiegelied No softer lullaby dan ’t suizen der klopzee, klotsend aan de than the sighing of the sea, lapping at the kluizen. hawse-holes. Hij vliegt met zijn ontploken vlerken He fies with his wings spread out Op baren breed en hoog als kerken. over waves as wide and tall as churches. Het zwellend zeil, het trekt en spant Te swelling sail, it pulls and strains Dat kraakt het staand en lopend want. so that the standing and running rigging groans. Met zeewind moet zijn borst gevuld, His breast must be flled with sea air, Met pekelwaai gezult. salted with brine. Stormgeloei of liefijk fuistren, Whether it’s the roar of the storm or a gentle Hij blijft getrouw haar stem beluistren! whisper, In lief en leed, in wel en wee. he constantly keeps listening to its voice. De zee alleen, alleen de zee ! In rain or shine, for better, for worse, the sea only, only the sea.

34 5. Afscheidsduet Ivo–Stella Farewell Duet Ivo–Stella

Stella Stella De lucht is dik en dijzig, Te air is thick and hazy, De wilde golfslag jaagt en driest! Te wild swell is rushing and threatening! De brullers stormen lijzig op ’t strand, Te roaring waves crash onto the beach, Dat barnt en briest. which foams and howls. O, moest nu Ivo zijn op zee, O, if Ivo were at sea now Hoe zou de vrees ons hart beknellen; How fear would press upon our hearts. ’k Ben onbekommerd noch gerust. I am neither unworried nor at ease. De schaduw valt nu donker, droever, Te shade now falls darkly and more sadly Op ’t buldrend vlak en op den oever upon the roaring surface and on the beach. Het witte schuim spat op de ree White foam crashes upon the roadstead En bleek van woede rijst de zee! and, livid with fury, the sea rises. Ivo Ivo Mijn Stella lief, ik vind u hier My dear Stella, I fnd you here, Alleen in ’t vreeslijk stormgetier. alone in this awful roar of the storm. En waar is moeder? And where is mother Stella Stella Hoe zorgzaam is een moeder, Ivo! How caring a mother is, Ivo. Zij was bekommerd voor haar zoon, She was concerned about her son En ging juist zien of alles vaardig and when to check if everything is ready En veilig is ter torenwoon. and safe in the lighthouse. Niets evenaart het hart der moeder. Nothing equals a mother’s heart. Ivo Ivo En mijne lieve vrouw? And how about my dear wife? Mocht iemand ooit verwerven Has ever anyone won Een schat van liefde en trouw, a treasure of love and faithfulness Als dien ik mocht beërven like the one I was privileged to get

35 Als d’allereerste band uw hand when your hand slipped the frst band Snoerde aan mijn hand! over my hand! Ik meende voor den echt I though, before I was married, Met gans mijn hart en zinnen that with all my heart and senses Aan u te zijn gehecht. I was attached to you. Ik voel nu dat daarbinnen Now I feel that inside De liefde van den man a man’s love Nog sterker blaken kan! can burn still more ardently. O Stella, die ik als maagd O Stella, whom I, when you were a virgin Meer lief had dan het leven, loved more than life, Nu gij het leven draagt now that you carry life En mij weldra een loot zult geven and soon will give me a scion Van eigen bloed: of my own blood: Mij dubbel lief en zoet. you’re doubly dear and sweet to me. Stella Stella Ik draag uw leven in mijn schoot, I carry your life in my womb, Nu is mijn vreugde rein en groot. now my joy is pure and great. Maar Ivo wat zou ’t wezen moest gij nu zijn in But Ivo, what would be if you were now at sea? zee? I’d die with fear and dread. Ik zou ’t besterven van angst en vreze. Ivo Ivo Die angst heeft Bolton ons gespaard, Tat fear Bolton has spared us. Hij was hier veilig voor gevaren, Here he was safe from danger. Hij zwalpt nu op d’onstuime baren. Now he is roaming on the wild waves. Stella Stella Hoor, hoe de roofster buldert en schudt haar Hear, how the robber roars and shakes her wild wilde lokken locks, En werpt het schuim met vlokken verwoed and incessantly throws up foamy focks. omhoog!

36 Zie, hoe ze toomloos wentelt en steigert naar See how she churns unrestrained and rises up, den hoge, as if she would grab and devour you! Alsof ze u wilde grijpen en verslinden wou! Ah, my dearest husband! Ach, mijn liefste man! Ivo Ivo ’k Moet voort, de kimmen grauwen. I must be gone, the dusk is falling. Stella Stella Kom achteruit, ik sidder en ik gruw! Back from the sea, I shudder and I am horrifed! Het monster hunkert snood naar u, Te monster basely hankers after you En huilt en buldert dood! and howls and roars of death. Ivo Ivo Ja, moest ik wezen nu op zee, Yes, if I were at sea now, ’k Zou denken, ’t is de laatste maal. I’d think: Tis is the last time. ’k Moet weg en kan niet weg! I must go and cannot go! Mijn allerliefste, zeg mij van te gaan! My dearest, tell me to go. Wat valt het scheiden, mijn Stella, How parting, my Stella, moeilijk voor ons beiden. is hard on both of us. Stella Stella O blijf, en zeg mij nog een woord. Oh stay, and say one more word. Ivo Ivo O Stella, ’k moet voort! Oh Stella, I must be gone! Stella Stella O, blijf nog hier! O stay here! Ivo Ivo Mij roept de plicht! Duty calls! Een kus! Nog één! A kiss! One more kiss! ’k Stook dubbel deze nacht voor dubbel licht! I’ll light a double fre this night, for double light. Stella Stella Hoe huilen nu de hoge baren! How the high waves are howling!

37 Hoe vaal en grauw ziet nu de zee! How drab and ashen grey the sea is looking! Dat woord: Moest ik wezen nu op zee, Tat word: “If I were at sea now, ’k Zou denken ’t is de laatste maal! I’d think: ‘Tis is the last time’.” (gejaagd) Mijn Ivo! Ivo! Wacht ik kom! (agitated) My Ivo! Ivo! Wait, I’m coming. Ik blijf bij u! ’k Ga mee met u! Keer wederom! I’ll stay with you! I’ll go with you! Come back! Ach, hij is weg! Hoe is mijn hart bekneld, Ah, he is gone! How oppressed my heart is! Hoe schroeft de angst mijn keel. How fear strangles my throat. Mijn Ivo! Mijn Ivo! My Ivo! My Ivo! O zee, uw wrede stemmen snerpen mij door het Oh sea, your cruel voices shriek through my bange gemoed. fearful breast. Daar rijst het dodenveld, dat rustloos deinen Tere the graveyard rises, that makes doet your ever changing mounds heave restlessly. Uw eeuwig wiss’lende terpen! Oh sea! Oh sea! Oh zee! Oh zee! Oh sea, your cruel voices shriek through my Uw wrede stemmen snerpen mij door het bang fearful breast. gemoed!

6. Ellen, een Lied van de Smart Ellen, a Song of Woe Fragment uit Frederik van Eedens gedicht From a poem by Frederik van Eeden

Ik droomde ’t leven als een groot, groen bos, I dreamed Life was a vast, green wood, De vogels zwegen en het loof hing stil, the birds were silent and the leaves hung still, De beken vloeiden niet, geen windgerucht the brooks were not running, no sound of wind Voer door de takken – en het gras boog niet, – was rustling through the branches—and the grass Eenzaam lag ik daar, tussen zwijgend loof, was unbent – Het was een bange droom, – want alle dingen I lay there, lonely, among silent leaves. Die ik toch schoon wist, waren mij zoo vreemd, It was a scary dream, for all things Spoken van schoonheid in vaal schimmenlicht. – though I knew them to be beautiful, seemed so strange to me. Specters of beauty, in dull ghostlike light. –

38 Toen zag ik dalen, in een aureool Ten I saw descending, in an aureole Van cirkels blauw en goud, een witte duif, of blue and white circles, a white dove, En met die brak ook ’t zonlicht over ’t al, and with her the gold of the sun came fooding Kwam wind aanruisen, en het woud werd vol everything, Vogelenstemmen en zacht beekgezang, the wind came rustling, and the wood flled up Zodat het eenzaam schoon dier dode dingen, with voices of birds and soft singing of brooks Opvonkelend in blij en levend licht, so that the lonely beauty of those dead things, Leefde te saam in ’t allerhoogste Schoon. lighting up in joyful and living light, lived together in supreme Beauty.

Gij, Liefste! zijt het sneeuwwit middenpunt You, Dearest! are the snow-white center Van mijne wereld, en in U vereend of my world, and in you are joined Worden de stralen van mijn Lichtbestaan. the beams of my Being light.

Gij, Liefste! zijt mijn bloeiend akkerland, You, dearest! are my thriving felds Waarover wijd Gods blauwe hemel straalt. over which God’s blue sky shines. Hóóg spruit het heerlijk-gouden graan, dat zijn Tall grows the delightfully golden corn, that is, Uw heerlijk-gouden woorden – en daarin your delightfully golden words, and in those Zie ik de bloeme-sterren hemelblauw, I see fower-like stars, sky blue, De blauwe vonken van Gods heil’ge Liefde. – the blue sparks of God’s holy love. – Stil ga ik ’t smalle pad, zon in mijn hart, In silence I walk the narrow path, with sun in Ligt is mijn voet, de korenhoofdjes strelen my heart, Mijn blijde, wijde handen en ik zing, – My tread is light, I stroke the corn heads Hoe is de zon zoo licht! mijn Lief zoo goed! with my glad, wide hands and I whistle. – How light the sun! How good my Beloved!

39 7. Als de Ziele luistert When the Soul Listens Guido Gezelle Guido Gezelle

Als de ziele luistert When the soul listens, spreekt het al een taal dat leeft, all that lives speaks, ’t lijzigste gefuister the most drawn-out whisper, ook een taal en teken heeft: too, has its language and signifcance: blaren van de bomen the leaves of the trees kouten met malkaar gezwind, chat animatedly with one another, baren in de stromen waves in river klappen luide en welgezind, talk loudly and spiritedly, wind en wee en wolken, wind and meadow and clouds, wegelen van Gods heiligen voet, paths for God’s holy feet, talen en vertolken proclaim and express ’t diep gedoken woord zo zoet... the well hidden word so sweet … als de ziele luistert! when the soul listens!

8. Peter Aerts (1912–1996) In Flanders’ Fields

In Flanders’ Fields Lt.Col. John McCrae

In Flanders’ Fields the poppies blow Between the crosses, row on row, Tat mark our place; and in the sky Te larks, still bravely singing, fy Scarce heard amid the guns below. We are the Dead. Short days ago We lived, felt dawn, saw sunset glow,

40 Loved, and were loved, and now we lie In Flanders’ Fields. Take up our quarrel with the foe: To you from failing hands we throw Te torch; be yours to hold it high. If you break faith with us who die We shall not sleep, though poppies grow August de Boeck (1865–1937)

9. C’est en toi, bien-aimé Charles van Lerberghe

C’est en toi, bien-aimé, Que j’écoute, Et que mon âme voit. Accueille mon silence et Montre-moi la route, Mes yeux fermés au monde Se sont ouverts en toi.

C’est en toi que je ris, C’est en toi que je rêve, Que je pleure tout bas. En toi que mon sein se soulève, En toi que mon cœur bat.

Ô toi, dont s’ensoleille D’un tremblement d’ailes d’or Mon soufe animé, C’est en toi que je m’éveille,

41 Et c’est en toi que je m’endors, Ô bien-aimé !

10. Recitativo and Cantilène Francesca Max Hautier

Recitativo Vous avez deviné, oui, je suis espagnole de naissance et de cœur, et tout mon être a froid sous ce ciel monotone: La grisaille du temps ternit même son rire et je sens des nuages passer sur ma gaîté.

Aria Comme une feur de serre, j’ai besoin de chaleur pour m’épanouir toute et réjouir les sens, vous m’avez regardée: j’ai senti sur mon cœur comme un peu de soleil qui viendrait de là-bas!...

Beau pays du divin soleil, pays du ciel toujours clair et bleu, pays des feurs étrangères, pays des fruits savoureux, pays des sérénades, des parfums violents, des danses langoureuses, vrai paradis d’amour!...

Et le désir me prend d’aller voir mon Espagne, d’y retrouver mon sang et tous ceux de ma race. Si je te demandais de me prendre avec toi, Dis, que répondrais-tu? Dis?

42 11. Recitativo and Aria Prinses Zonnestraal Princess Sun Beam’s Recitative and Aria Uit de opera Winternachtsdroom From the opera Winter Night’s Dream Libretto: Léonce du Catillon

Recitativo Recitativo ’t Is middernacht, It is midnight, doch ’k moet nog waken. but I still have to remain awake. Ik dacht alleen te rust te gaan … I just thought I’d go to sleep … Moest Vriezeman mij durven raken, Should Frost Man dare to touch me ik stierf om ’t leed mij aangedaan. I’d die for the misery inficted on me. Hoe kan ik uit de burg geraken? How can I get out of this castle? Van ijs de wallen om mij heen. Te walls surrounding me are of ice. Moet ik de lente droef verzaken? Must I in sadness forsake spring? Waar is de hoop?… Ik heb er geen. Where is hope? I have none.

Aria Aria O zonnebloem, gij zijt het beeld O Sunfower, you are the picture Van liefd’ en trouw, van hoop en leven, of love and faithfulness, of hope and life, Zoals gij hier staat (zijt) afgebeeld the way you are shown here. Om u komt ’t lief verleden zweven. Te lovely past come hovering around you. O zonnebloem. O Sunfower. Gij waart het die mij ’s morgens teder It was you who in the morning, tenderly, Als page mijn de stralen dronk drank my beams, as my page, En ’s avonds weer uw blaadjes sloot, and in the evening closed your petals again Herlevend met mijn eerste stralen. coming alive once more at my frst beams.

Kan winterkou u doen verkwijnen, Tough the cold of winter may make you Dan blijft uw beeld op dit tapijt, dwindle, Zo kan de schoonheid nooit verdwijnen yet your image on this rug remains. Tus beauty can never disappear

43 Tot gij weer straalt van zomerlicht. until you shine again with summer’s light. Dan zal ik ook vol jeugd en gloed Ten I shall also, full of youth and ardor, De mens, de schepping, ’t al, omprangen, embrace man, creation, the universe Doen blozen bleke meisjeswangen shall make pallid girls’ cheeks blush En kleuren met mijn stralenvloed. and color them with the food of my beams.

O zonnebloem, gij zijt het beeld O Sunfower, you are the picture Van liefd’ en trouw, van hoop en leven. of love and faithfulness, of hope and life. Zoals gij hier zijt afgebeeld Te way you are shown here, Komt ’t lief verleden om u zweven. the lovely past comes hovering around you. O zonnebloem, gij zijt het beeld O Sunfower, you are the picture Van liefd’ en trouw, van hoop en leven. of love and faithfulness, of hope and life.

44 PETER AERTS

45 Liesbeth Devos, Soprano

Belgian singer Liesbeth Devos has established herself as a stylistically highly versatile soprano. At frst trained as an oboist, she later studied singing at the Antwerp Conservatory with Stephanie Friede. She won frst prize at the Kurt-Leimer Wettbewerb (Zürich), was a fnalist of the Liedwettbewerb des Bayerischen Rundfunks (Bayreuth) and of the Wigmore Hall/Independent Opera Voice Fellowship.

Liesbeth’s recent engagements have included Belinda (Dido and Aeneas) and Galatea (Acis and Galatea), Zerlina (Don Giovanni) and Euridice (Orfeo ed Euridice) with the Belgian Opera Company “Ministry of Operatic Afairs”, Galatea (Aci, Galatea e Polifemo) with the Slovenian Philharmonic Orchestra, Danica (in Ana Sokolović’s Svadba) at the Aix-en-Provence Festival and Melpomène (Atys) with Les Arts Florissants. Her recent recording of Liesbesfrühling (songs and duets by Clara and Robert Schumann) for Phaedra CD was acclaimed worldwide.

She sang the main role of Stella in the frst recording, on Phaedra CD, of a large selection from the opera Te Children of the Sea (1915) by Lodewijk Mortelmans (1868–1952). And in the 2017–2018 season she will again join the Slovenian Philharmonic to sing Vagaus (Juditha Triumphans), and make her debut in the role of Suivante de Dircé (in Cherubini’s Médée) with the Opéra de Rouen. New cd releases will follow.

Liesbeth Devos has made regular appearances in all three Belgian Opera Houses. Just after she graduated from the conservatory, La Monnaie/De Munt (Brussels) ofered her the role of Despina

46 (Così fan tutte), and directly afterwards, engagements as Ilse (Frühlingserwachen) and Papagena (Die Zauberföte). At the Flemish Opera she sang Miss Wordsworth (Albert Herring), Barbarina (Le Nozze di Figaro), Lucia (Te Rape of Lucretia), First Niece (Peter Grimes) and the leading role of Helena (Rage of Life). At the Opéra de Wallonie she sang Xunchia (in Galuppi’s L’inimico delle donne), Marie (Guillaume Tell) and Elvira (L’italiana in Algeri). She performed both the Lace Seller and the Strolling Player (Death in Venice) in La Fenice and Danica (Svadba) at the San Francisco Opera.

In concert, Liesbeth Devos has sung solo parts with many symphonic orchestras such as the Amsterdam Sinfonietta , Les Arts Florissants, the Antwerp Symphonic Orchestra, the Brussels Philharmonic, the Orchestre de Dijon Bourgogne, the Young Symphonic Orchestra Belgium, the Boston Händel & Haydn Society, the Württembergische Philharmonie Reutlingen and the Slovenian Philharmonic. She has worked with eminent conductors such as William Christie, Richard Egarr, Gergely Madaras, Michaël Schönwandt, Rinaldo Alessandrini, Bo Holten, Robert Groslot, Bruno Bartoletti, Bart Van Reyn, Ivo Venkov, Dirk Vermeulen and Leif Segerstam. Her interpretation of Pergolesi’s Salve Regina in the USA has been acclaimed by the American reviewers. Her passion for the lied and poetry makes her highly demanded for chamber music. She sang Schönbergs 2nd String Quartet with the Taurus Quartet and various diferent programs with amongst others Het Collectief, Malibran Quartet and Simoens trio. With pianists Jozef De Beenhouwer, Lucas Blondeel and Francisco Poyato she has sung in the most prestigious lied festivals all over the world.

On DVD she appears in Death in Venice (La Fenice –Dynamic), L’inimico delle Donne (Opéra de Wallonie - Dymnamic) and Guillaume Tell (Opéra de Wallonie - Dynamic). Her CD recordings include De Boeck Songs (Phaedra cd), Bram Van Camp’s Te Feasts of Fear and Agony (Fuga Libera) and Liebesfrühling (Phaedra cd).

Liesbeth Devos has been coached by Patricia McCafrey, Stephanie Friede, Lieve Suys, Lucienne Van Deyck, Susanna Eken, Guy Joosten and José Van Dam. www.liesbethdevos.com

47 Peter Gijsbertsen, tenor

After graduating cum laude at the Utrecht conservatory, Peter Gijsbertsen continued studying, with Dennis O’Neill and Ira Sif. In addition he took lessons with Christina Deutekom and Roberta Alexander.

In Glyndebourne he earned the John Christie Award. At the 2012 International Vocal Competition at ’s-Hertogenbosch he also was a winner, of three frst prizes, including that of song interpretation. After his IVC win he sang solo recitals at the Amsterdam Concertgebouw and the Rotterdam Doelen.

Operatic repertoire include the roles of Alfredo in Verdi’s Traviata (Scottish Opera), Te Novice in Britten’s Billy Budd (Bolshoi Teatre, Glyndebourne and Brooklyn Academy of Music), Acis in Händel’s Acis and Galatea (Opéra de Fribourg), Tamino in Mozart’s Die Zauberföte (Opera Oviedo), Don Ottavio in Don Giovanni and Ferrando in Così fan tutte by Mozart (Ministry of Operatic Afairs).

On the agenda are Tamino in die Zauberföte by Mozart (Scottish Opera and Opéra Fribourg), Alfredo in La Traviata by Verdi (Longborough Festival Opera), the tenor solos in Te diary of one who disappeared

48 by Janacek (Opera Transparant) and Catulli Carmina by Orf (Warsaw Philharmonic) and multiple recitals including the Winterreise by Schubert (Valleiconcerten Leusden).

His concert and oratorio repertoire feature the tenor solos in Bach’s “St Matthew Passion” (with the Royal Concertgebouw Orchestra; issued on DVD and Blu-ray by Arthaus Musik), H.W. Henze’s “Kammermusik 1958” (with the NDR; a Wergo CD) and Stravinsky’s “Pulcinella” (with the Rotterdam Philharmonic).

His agenda includes singing Alfredo in Verdi’s “La Traviata” (Scottish National Opera, Glasgow) and the tenor arias in Bach’s “St Matthew Passion” (Toonkunstkoor Amsterdam and Toonkunstkoor Utrecht), as well as several recitals and concerts in Belgium and the Netherlands. In February 2017 Peter Gijsbertsen sang Te Novice in Britten’s “Billy Budd” in the Bolshoi Teater in Moscow.

For Phaedra CDs he has recorded a Schubert CD, “Nacht und Träume” (292032); songs by Jef van Hoof (92090); “Liebesfrühling” (292036), songs and duets by Clara and Robert Schumann (together with soprano Liesbeth Devos); and a CD of songs by Richard Strauss (292035).

49 Werner van Mechelen, bass-baritone

In the summer of 2017 Werner Van Mechelen made his debut as Klingsor (Parsifal) at the “Bayreuth Festival”. Te versatile Belgian bass-baritone Werner Van Mechelen is an important name in the international world of singing, as an opera and concert singer, but also in song recitals. Still recently he appeared as a guest artist at the “Deutsche Oper Berlin”, where he sang Alberich (Der Ring der Nibelungen) and at the “Saarländische Staatstheater Saarbrücken” as Wolfram (Tannhäuser).

Later in the season he will sing the King’s Herald (Lohengrin) at the Brussels De Munt / La Monnaie, Don Pizarro (Fidelio) and Alberich (Das Rheingold, Siegfried) at the Hamburg State Opera, Alberich again (Siegfried) at the Tiroler Festspielen in Erl, and Pandolphe (Massenet’s Cendrillon) at the Komische Oper Berlin.

He has been contracted for some extraordinary projects away from opera, like Pelléas et Mélisande in a version for two pianos, in which he will sing Golaud and which will be issued on CD, and Schuberts Winterreise in a version guitar instead of the piano. Concert appearances will include Orf’s

50 Carmina Burana, Bach’s B Minor Mass, Verdi’s Requiem and Bach’s Weihnachtsoratorium in Freiburg.

Werner Van Mechelen’s opera repertoire ranges from roles in Baroque and Mozart operas, over German, French and Italian, to 20th-century repertoire, the latter including numerous premieres. But his core repertoire consist of major roles n Wagner and Strauss. In Wagner, it includes Wolfram, Kothner, Klingsor, Amfortas, Wotan (Rheingold) and Kurwenal. He has been particularly successful as Alberich, at the Opéra Royal de Wallonie (the production of which was recorded for TV), at the Amsterdam National Opera, the Flemish Opera, La Fenice (Venice) and the Deutsche Opera Berlin. His Strauss repertoire includes the roles of Faninal, the Music Master, Jochanaan and Mandryka.

Werner Van Mechelen has worked intensely with Belgian and Dutch opera theaters, like De Munt/ La Monnaie (Brussels), the Flemish Opera (Antwerp–Ghent), the Opéra de Liège and the National Opera (Amsterdam). He has also appeared as a guest artist at the Opéra d’Avignon, the Gran teatro del Liceu, Augsburg Opera, as well as at opera theaters in Paris, Zürich and Cologne, among others.

Yet Werner Van Mechelen’s special preference goes out to the lied and the concert repertoire, the latter from Bach’s Passions over Romantic works like Elijah or the Brahms Requiem and Gustav Mahler’s song cycles and symphonies to 20th- and 21st-century works. His discography refects this wide interest.

Werner Van Mechelen studied at the Leuven Lemmens Institute with Roland Bufkens and was awarded a number of international prizes. www.wernervanmechelen.eu

51 52 Dirk Vermeulen, conductor

Te Belgian conductor Dirk Vermeulen enjoys an international reputation, due to his remarkable performances of 18th century and early romantic music. However, he is equally at home with early, baroque and contemporary music, having commissioned and performed many new works. After having fnished studying violin and music theory at the Royal Conservatory of Brussels and at the Queen Elisabeth Music Chapel, he started a brilliant solo career . He was also a Concert Master of the Royal Philharmonic Orchestra of Flanders for several years. In 1985 he decided to devote himself to a conducting career. In 1991, he founded the chamber orchestra Prima La Musica, which was soon considered to be one of the leading Belgian ensembles.

Dirk Vermeulen has been championed by Frans Brüggen and was invited by him to conduct the Orchestra of the 18th Century.

Besides having conducted the main Belgian orchestras Dirk Vermeulen appeared as a guest conductor with orchestras in Austria, France, Germany, Holland, Iceland, Israel, Norway, Poland, Portugal, Russia, Spain and Switzerland. He performed in famous concert halls such as Concertgebouw Amsterdam, De Doelen Rotterdam, Musikverein Vienna, Bozar Brussels, Philharmonie Berlin, Harpa Reykjavik, and he has collaborated with many leading soloists such as Maria João Pires, José van Dam, Barbara Hendricks, Barbara Hannigan, Sabine Meyer, Janine Jansen and Isabelle Faust but also with jazz legends such as Toots Tielemans, Wayne Shorter and Diane Reeves.

He is a greatly appreciated opera conductor with much afnity for the operas of Mozart.

His discography includes over 30 CD’s on the labels EMI, Vanguard Classics, Discover, Eufoda, Et’cetera, Brilliant Classics and Phaedra.

At present he is a Professor of chamber music at the Royal Conservatory of Brussels. www.dirkvermeulen.com

53 THE WÜRTTEMBERGISCHE PHILHARMONIE REUTLINGEN

Founded in 1945, the Württembergische Philharmonie Reutlingen (WPR) is today a fne and vibrant orchestra widely recognised on the international scene. Serving as ambassador for the federal state of Baden-Württemberg, it has, for example, ofcially represented the state’s cultural life on a three-week tour through Japan in 2006. Spain, Italy, Austria, Hungary and Switzerland… on its numerous tours the ensemble has earned an ever-growing international reputation, featuring such renowned artists as Lang Lang, Edita Gruberova, José Carreras, Ruggero Raimondi, Vesselina Kasarova, Neil Shicof, Peter Seifert, Agnes Baltsa, Tomas Hampson and Ramón Vargas. Te WPR is renowned for lively, highly acclaimed performances at most reputed concert venues: the Goldene Saal of the Musikvereinssaal in Vienna, the Berlin and Cologne Philharmonic Halls, Amsterdam’s Concertgebouw, the Großes Festspielhaus in Salzburg, the Festspielhaus Baden-Baden and the Zurich Tonhalle, as well as the great concert halls of Tokyo, Milan, Lucerne, Geneva and Berne. Te orchestra also makes regular guest appearances at numerous well-known festivals such as the Rotterdam Opera Festival, the Gustav Mahler Music Weeks in Dobbiaco and Brixen, the Ravello

54 Festival, the Beethoven Festival in Warsaw, the Bodensee Festival, the Chorin Music Summer, the Herbstliche Musiktage Bad Urach, the Audi Summer Concerts and at the International Belcanto Opera Festival “Rossini in Wildbad”.

At once inspired and inspiring, the Württembergische Philharmonie Reutlingen is especially noted for its stylistic range and versatility in programme planning. At home in Reutlingen, the orchestra shapes and enriches cultural life with varied concert series, treading innovative paths and reaching new audiences. Even decades ago, it established a unique kaleidoscope series dedicated to programmes beyond the classical-romantic orchestra literature including operetta, opera galas and musicals as well as the combination of orchestral music with silent flm, literature, dance, magic or mime. In recent years, the WPR has made exciting excursions to unite musical styles, blending orchestral sound with Latin, jazz, pop, hip-hop, chanson, world music or rock. Here WPR’s guests were famous artists like Klaus Doldinger, James Morrison, Te King’s Singers, Dominique Horwitz, Till Brönner, Charles Brauer, Roby Lakatos, Burhan Öcal and many others. Within the framework of special FOKUS events, the orchestra devoted itself to the music of Turkey (2013) and of the Jewish diaspora (2016).

Te WPR is intensely committed to their future audience, ofering yearly over twenty concerts in Reutlingen especially for children, young adults and families. First ofered in 2009, the “Federal Prize for Cultural Education” was awarded to the WPR for its project featuring artists with disabilities. In 2014, the ensemble was again nominated for this award for a large- scale musical theatre project at the 62nd German Mozart Festival (2013), brought to the stage with a performing and composing cast of 250 children. In 2015, the WPR established a concert series for people with dementia in cooperation with the Alzheimer Society. Tis was followed by FUGATO, an intercultural project involving refugees, in 2016 and 2017.

Te WPR’s artistic work has been documented by a variety of CD and radio productions, among them several world première recordings. From 2008 to 2016, Swedish conductor Ola Rudner was Music Director of the WPR. Its previous artistic director was Japanese conductor Norichika Iimori. At the beginning of the 2017-2018 season, the American Fawzi Haimor has been appointed Music Director of the WPR.

55 56 Waeslantnatie en de Provincie Antwerpen wensen PhaedraCD te feliciteren t.g.v. 25 jaar uniek cultureel en artistiek werk. De uitgave van deze productie is de kroon op een specifek project, waarbij onze eigen talentvolle jonge musici niet vergeten werden.

Waeslantnatie and the Province of Antwerp take pleasure in congratulating PhaedraCD on the 25th anniversary of its unique cultural and artistic work. Te publication of this production crowns a well thought out project, in which our own talented young musicians have not been forgotten.

Waeslantnatie et la province d’Anvers félicitent PhaedraCD à l›occasion du 25ème anniversaire de son travail unique culturel et artistique. La publication de cette production couronne un projet spécifque, dans lequel nos propres musiciens de talent n›ont pas été oubliés.

Waeslantnatie und die Provinz Antwerpen gratulieren PhaedraCD sehr herzlich zum fünfundzwanzigjährigen Jubiläum ihrer vorbildlichen kulturellen und künstlerischen Leistungen. Die Verwirklichung dieser Produktion ist die Bekrönung eines besonderen Projekts, bei dem unsere eigenen hervorragenden Musiker nicht übersehen werden durften.

57 Lodewijk Mortelmans stond op de eerste plaats bij Sabam. Letterlijk zelfs. Hij was in 1922 medestichter, allereerste lid, en de allereerste voorzitter van de Belgische auteursvereniging die toen nog de naam NAVEA droeg. Ondertussen zijn we een kleine eeuw verder en vertegenwoordigt Sabam de belangen van meer dan 40.000 auteurs, componisten en uitgevers die actief zijn in muziekgenres die in de jaren 20 zelfs nog niet bestonden. Dat wil echter niet zeggen dat we de werken van dhr. Mortelmans niet langer een warm hart toedragen. Toen we gevraagd werden om deze compilatie te steunen, waren wij er op onze beurt dan ook als eerste bij om ja te zeggen. Graag zelfs als dat betekent dat zijn werken op deze manier nog eens 100 jaar bewaard blijven.

Lodewijk Mortelmans fut en 1922 un confondateur, le tout premier membre et le tout premier président de la société belge des auteurs, qui s’appelait à l’époque la NAVEA. Près d’un siècle s’est écoulé et la Sabam représente aujourd’hui les intérêts de plus de 40.000 auteurs, compositeurs et éditeurs, actifs dans des genres musicaux qui n’existaient pas dans les années ’20. Nous restons toutefois très attachés aux œuvres de ce grand compositeur… Tout comme Lodewijk Mortelmans, lorsque nous avons été sollicités pour soutenir cette compilation, nous avons été les premiers … à dire oui ! Et nous espérons contribuer ainsi au fait que ses œuvres puissent être conservées pendant un siècle supplémentaire…

Lodewijk Mortelmans stand an erster Stelle bei der Sabam, im wahrsten Sinne des Wortes. Er wurde im Jahre 1922 nämlich Mitbegründer, das erste Mitglied und der erste Vorsitzende der belgischen Vereinigung für Autorenrechte, damals noch ‘NAVEA’.

58 Mittlerweile, nach fast einem Jahrhundert, vertritt die Sabam die Interessen von mehr als 40.000 Autoren, Komponisten und Verlegern, die aktiv sind in Musikgenres, die in den 20er Jahren noch gar nicht bestanden. Das bedeutet aber nicht, dass wir den Werken von Lodewijk Mortelmans nun nicht mehr zugetan sind. Als wir ersucht wurden diese Anthologie zu fördern, waren wir die Ersten, die ja sagten. Mit Vergnügen, bedeutet es doch, dass seine Werke auf diese Weise nochmals für 100 Jahre bewahrt bleiben.

Lodewijk Mortelmans was number one in Sabam. Take that literally. He was a cofounder, the very frst member and the very frst president of the Belgian authors’ association, which was then still called NAVEA. Meanwhile almost a century has passed and Sabam now represents the interests of over 40,000 authors, composers and publishers who are active in musical genres that didn’t even exist in the twenties. But that does not mean we no longer have a soft spot for Mr. Mortelmans. When we were asked to sponsor this compilation, it was our turn to be the frst, to agree. With pleasure, especially if that means that his works will thus be preserved for another one hundred years.

SABAM nv

59 Dankwoord van PhaedraCD

De defnitieve aanzet tot deze productie t.g.v. 25 jaar PhaedraCD werd gegeven door de Waeslantnatie (www.waeslantnatie.be) in de persoon van de heer Georges Brys en door de heer Luk Lemmens, eerste gedeputeerde van de Provincie Antwerpen en ondervoorzitter van het Peter Benoitfonds. Zonder hun steun was het onbegonnen werk om ook maar te durven denken aan de realisatie van deze productie.

Dank zijn wij eveneens verschuldigd aan: Sabam nv De Mortelmans Stichting vzw – www.lodewijkmortelmans.be Frits Celis, eremuziekdirecteur en chef-dirigent Vlaamse Opera, componist Prof. em. dr. Guy A.J.Tops, factotum en toeverlaat in moeilijke momenten Michaël Scheck, eredirecteur Koninklijk Vlaams Muziekconservatorium van Antwerpen Christa en Bob van de Velde – Metropolis Music Publishers – www.metropolis-music.com Jan Dewilde en de medewerkers van het Studiecentrum voor Vlaamse Muziek (SVM) – www.svm.be Maestro Ivo Venkov die Phaedra op het spoor zette van de Württembergische Philharmonie Reutlingen. De repetitoren Jozef de Beenhouwer en Adriaan Jacobs Guido de Bruyker, Johan Favoreel en Jelle Tassyns aan wier zorgen de manuscripten werden toevertrouwd.

En ten slotte de uitvoerende musici Liesbeth Devos, Peter Gijsbertsen, Werner van Mechelen en Dirk Vermeulen; de directie en de leden van de Württembergische Philharmonie-Reutlingen.

60 PhaedraCD’s acknowledgments

Te decisive impulse to bring about this production on the occasion of PhaedraCD’s 25th anniversary was given by Waeslantnatie (www.waeslantnatie.be), represented by Mr. Georges Brys, and by Mr. Luk Lemmens, First Member of the Deputation of the Province of Antwerp and vice-president of the Peter Benoit Fund. Without their support even contemplating the realization of this production would have been unthinkable.

We would also like to extend our thanks to Sabam nv Te Mortelmans Foundation – www.lodewijkmortelmans.be Frits Celis, Honorary Musical Director and Chief Conductor of the Flemish Opera, composer Prof. em. dr. Guy A.J. Tops, factotum and help and stay in difcult moments Michaël Scheck, Honorary Director of the Royal Flemish Conservatory of Music of Antwerp Christa and Bob van de Velde, Metropolis Music Publishers – www.metropolis-music.com Jan Dewilde and the staf of the Studiecentrum voor Vlaamse Muziek (Study Centre for Flemish Music) – www.svm.be Maestro Ivo Venkov, who drew Phaedra’s attention to the Württembergische Philharmonie Reutlingen. Jozef de Beenhouwer and Adriaan Jacobs, répétiteurs Guido de Bruyker, Johan Favoreel and Jelle Tassyns, to whose care the manuscripts were entrusted Te performing artists, Liesbeth Devos, Peter Gijsbertsen, Werner van Mechelen, Dirk Vermeulen and the musicians of the Württembergische Philharmonie-Reutlingen, as well as the staf of the orchestra.

61 In Flanders’ Fields Vol. 1 (via download) 92001 Vol. 9 (via download) 92009 Flemish Romantic String Quartets Belgian Music for Flute and Piano Peter Benoit - Jef van Hoof Maes - Jongen - Sermon - Absil - Gistelinck Gaggini String Quartet d’ Agrèves - Agsteribbe - Henderickx - Buckinx Rachel Ann Morgan, mezzo & harp Jan Raes, fute - Koen Kessels, piano Vol. 2 92002 Vol. 10 92010 Flemish String Quartets Belgian Romantic Flute Sonatas Godfried Devreese - Prosper van Eechaute Joseph Jongen - César Franck Arriaga String Quartet Henry-Georges D’Hoedt Vol. 3 (via download) 92003 Carlos Bruneel, fute - Levente Kende, piano Frits Celis (1929) Symphonic Music Vol. 11 92011 Jacqueline van Quaille, soprano Arthur & Herman Meulemans Flemish Radio Orchestra - Cond. Fernand Terby Piano Music - String Quartet 2 & 3 Vol. 4 (via download) 92004 Piano Quintet Flemish Viola Sonatas Stijn & Steven Kolacny - Arriaga Quartet J. Ryelandt - N. Rosseau - V. Legley Vol. 12 (via download) 92012 A. de Boeck - L. Mortelmans Music for Flute, Harp & String Trio Diederik Suys, viola - Filip Martens, piano Joseph Jongen - Wilfried Westerlinck Vol. 5 (via download) 92005 Willem Pelemans - Daniël-Lesur August de Boeck (1868 - 1937) - French Songs Arpae Ensemble: Aldo Baerten, fute; Sophie Hallynck, harp; Soloists, Euregio Youth Orchestra Gudrun Vercampt, violin; Diederik Suys, alto; Cond. Edmond Saveniers Marie Hallynck, cello Vol. 6 (via download) 92006 Vol. 13 92013 Flemish Choir Music Jef van Hoof (1886 - 1959) Roelstraete - V. Nees - Coryn - Goosen - Tas Symphonies 1 & 4 - Overture William the Silent Te Flemish Radio Choir - Cond. Vic Nees Flemish Radio Orchestra - Cond. Fernand Terby Vol. 7 (2 cds) (via download) 92007 Vol. 14 92014 Daniël Sternefeld (1905-1986) Peter Welfens (1924) - String Quartets 1 & 2 Symphony 1 & 2 - Pierlala (ballet) Frits Celis (1929) - Oboe Quintet Mater Dolorosa (Interludia & Finale) Piet van Bockstal, oboe & english horn Renaat Verbruggen, baritone Te Moscow Chamber Soloists Te Flemish Radio Orchestra Vol. 15 92015 Cond. Daniel Sternefeld - Meir Minsky Splendid Belgian Piano Music Vol. 8 (via download) 92008 by Peter Benoit - Lodewijk Mortelmans Marc Matthys (1956) - Symphonic Jazz Music Marinus de Jong - Victor Legley - Joseph Jongen Soloists, Jazz Combo, Flemish Radio Orchestra Jozef de Beenhouwer, piano Cond. Fernand Terby Vol. 16 (via download) 92016 Jan Blockx (1851-1912) - Piano Quintet Marinus de Jong (1891-1984) - String Quartet no 2 Ensor String Quartet - Jozef de Beenhouwer, piano

62 Vol. 17 (via download) 92017 Vol. 26 92026/2 August de Boeck (1865-1937) - Cello Sonata Peter Benoit (1834-1901) Jean-Louis Nicodé (1853-1919) - Cello Sonata De Liefde in het Leven (Love in Life) Marien van Staalen, cello - Jozef de Beenhouwer, piano From Henriëtte’s Album Vol. 18 92018 Liefdedrama (Tragedy of Love) Ernest van der Eyken (1913) - Music for Strings Werner van Mechelen, bass-baritone String Orchestra conducted by the Composer Jozef de Beenhouwer, piano Vol. 19 92019 Vol. 27 92027 Lodewijk Mortelmans (1868-1952) Piano music by Joseph Jongen - Lodewijk de Vocht Songs & Piano Music Lodewijk Mortelmans Werner van Mechelen, bass- baritone Hans Ryckelynck, piano Jozef de Beenhouwer, piano Vol.29 92029 Vol.20 (via download) 92020 Belgian music for oboe and orchestra Look, a bass clarinet in my garden! by A. de Boeck - V. Legley - F. Celis - W. Kersters Brossé - Favoreel - Craens - Westerlinck J. Leduc - G. Verschraegen Bowen - Yuyama - Camilleri Piet van Bockstal, oboe - Czech Virtuosi Ch. Orch. Jan Guns, bass clarinet - Gemini Ensemble Cond. Herman Engels Trio Classicum - the Moscow Chamber Soloists Vol. 30 92030 Vol.21 92021 Joseph Jongen (1873-1953) Robert Herberigs (1886-1974) Choir Music Complete music for violoncello and piano Te Flemish Radio Choir - Cond. Johan Duijck Karel Steylaerts, cello - Piet Kuijken, piano Vol.22 (2CDs) (via download) 92022 Vol. 31 92031 Music for Children’s and Girls’ Choir Arthur Meulemans - orchestral music by Flemish Composers Ludmila Peterková, clarinet; Jindrich Pazdera, violin; Jan van der Roost - Jan Coeck - Peter Pieters Piet van Bockstal, oboe Kurt Bikkembergs - Martin Valcke - Vic Nees Hradec Králové Philharmonic Orchestra Children’s Choirs & Ensemble Oxalys Conductor: Herman Engels Vol.23 92023 Vol. 32 92032 Te Trilling Trombone of Flanders Georges Lonque (1900-1967) - Koen Dejonghe (1957) Music for trombone (quintet, solo) and electronics Daniël Gistelinck (1948) - Paul Juon (1872-1940) De Smet - Goethals - Coppens - De Laet - Biesemans Mikhaïl Glinka (1804-1857) Westerlinck Trio Clarino : John van Laethem, clarinet Leo Verheyen, solo & Khammsa Trombone Quintet Barbara Gerarts, cello - Catherine Mertens, piano Vol.24 92024 Vol. 33 92033 Stefan Meylaers, portrait of a composer Lodewijk Mortelmans (1868-1952) Vera Baliko, cello - Marc Vertessen, clarinet Children of the Sea - Mignon -Morning Mood - Helios Luc Bergé, horn - Kurt Gysen, bass-baritone - In Memoriam - Myth of Spring Piet van Bockstal, oboe - Koen Kessels, piano Nina Stemme, soprano & Flemish Radio Choir and Stefan Meylaers, piano - Te Cello Quartet Orchestra Cond. Fernand Terby - Zsolt Hamar New Art Trio

63 Vol. 34 (via download) 92034 Vol 40 92040 Marinus de Jong (1893-1984) Nina Stemme performs songs by Richard Wagner, Gösta Pianoconcerto no 1 Nystroem, August de Boeck Six Preludes - Ballad “Ex vita mea” Nina Stemme, soprano; Jozef de Beenhouwer, piano Indian Scenes from “Te Song of Hiawatha” Timbre de platine (Opéra International - FR) Jozef de Beenhouwer, piano Diapason d’or “découverte” (Diapason - FR) Piano duo D. Blumenthal - J. de Beenhouwer Joker (Crescendo - B) BRTN Philharmonic Orchestra, Brussels Vol. 41 (via download) 92041 Conductor : Silveer van den Broeck Joseph Jongen - chamber music Vol. 35 (via download) 92035 Trio for violin, cello and piano, op. 10 (1897) A tribute to Vic Nees (1936) Trio for violin, viola and piano, op.30 (1907) Concerto per la beata Vergine - Ego Flos Erard Ensemble, Amsterdam Eight Japanese Folk-songs - Nausikaä Vol. 42 92042 Els Crommen, sopr., Jan van der Crabben, bar., Vic Nees : Trumpet Te Deum & Choral Works Philippe Souvagie, bar., Joost Gils, oboe, Soloists & Musa Horti cond. by Peter Dejans Lieve Schuermans, fute, Hans Ryckelynck, piano Vol. 43 (via download) 92043 Te Flemish Radio Choir, cond. Johan Duijck Windows on the Bass Clarinet CECILIA-SNEPVANGERS AWARD 2003 Martinu-Hindemith-Rasse-Celis-Owens-Schoeck BELGIAN MUSIC PRESS Westerlinck-Verbesselt Vol. 36 92036 Jan Guns, bass clarinet, Hans Ryckelynck, piano Johan Duijck (1954) - piano music Kandinsky String Quartet Te well-tempered Pianist Vol. 44 92044 Johan Duijck, piano Jef van Hoof (1886-1959) Vol. 37 92037 Symphonies 5 + 6 - 2nd Symphonic Suite Mystery Music by Peter Tys (1962) - Alain Craens (1957) Five songs with orchestra Stefan Wellens (1974) - Petra Vermote (1968) Ann De Renais, soprano, Pannon Philharmonic Orchestra, Pécs Emanon Ensemble Conductor : Zsolt Hamar Vol. 38 92038 Vol. 45 92045 Beyond the Dream Piet Swerts (b. 1960) Compositions for string orchestra by Clarinet Quintet* - 2nd String Quartet Paul Gilson (1865-1942) - W. Westerlinck (1945) Roeland Hendrikx, clarinet, Tempera String Quartet Arthur Meulemans (1884-1966) - Frits Celis (1929) (Finland)*, Spiegel String Quartet Raymond Schroyens (1933) - Piet Swerts (1960) Cecilia-Snepvangers Award 2006 Czech Virtuosi-Brno cond. by Edmond Saveniers Belgian Music Press Vol 39 92039 KLARA-Prijs van de luisteraars 2006 Jan van der Roost (1956) Vol. 46 92046 Concierto per Homenaje (guitar + chamber orch.) Guillaume Lekeu (1870-1894) Concerto per Tromba, Rhapsody for Horn Trio pour piano, violon et violoncelle Fabio Zanon, guitar; Ole Edvard Antonsen, trumpet; Arthur de Greef (1862-1940) Jacob Slagter, horn Trio pour piano, violon et violoncelle I Fiamminghi Chamber Orchestra, Rudolf Werthen Pianotrio Narziss und Goldmund

64 Vol. 47 92047 Vol. 52 92052 Ernest van der Eyken (b. 1913) Piet Swerts (°1960) Two melodies for viola and piano; Symphony no 2 (Morgenrot) 2nd String Quartet; Sonatine for Sophie (piano); Bernadette Degelin, soprano Trio per fauto, violino e viola; Flemish Radio Choir; Flemish Radio Orchestra Concerto per otto strumenti a fato Bjarte Engeset, conductor Máté Szücs, viola; Jozef de Beenhouwer, piano; Vol.53 92053 Denis-Pierre Gustin, fute; André Siwy, violin; Darkness Térèse Marie Gilissen, viola; String Quartet Nuove André Laporte: Litanie con Epitafo Musiche; Stéphane vande Ginste: Darkness Wind Ensemble Bellerophon, cond. Jan de Maeyer H. Gorecki: Kleines Requiem für eine Polka Vol. 48 92048 Emanon Ensemble: cond. Raf de Keninck Stefan Meylaers, portrait of a composer II Vol.54 92054 String quartet: Ludwig Marszalek (1st violin); el Camino del Alma - Johan Duijck Laurence Luxen, 2nd violin; Pierre Heneaux, viola; and (Te Way of the Soul) Caroline Stevens, cello; Frank Hendrickx, fute; Andy Ghent Madrigal Choir; the Flemish Radio Choir; Dhondt, saxophone; Stephan Simons, euphonium; Carlo Collegium Instrumentale Brugense; Hilde Coppé, soprano; Willems, vibraphone; Marc Meersman, baritone; Françoise Noëlle Schepens, alto; Ignace Michiels, organ; Vanhecke, soprano; Geert Callaert, piano; Stefan Meylaers, Hans Ryckelynck, piano; Johan Duijck, conductor piano Vol.55 92055 Vol. 49 92049 Joseph Ryelandt (1870-1965) Piano music by Joseph Jongen (1873-1953) 1st Piano Quintet – Adagio and Georges Lonque (1900-1967) 2nd String Quartet – Piano Sextet Hans Ryckelynck, piano Jozef de Beenhouwer, piano - Joost Maegerman, double bass Vol. 50 92050 Spiegel String Quartet In Manus Tuas (Religious Music from Flanders) Vol.56 92056 Peter Benoit - Lodewijk Mortelmans - Arthur 18th Century Flemish Composers for the Harpsichord: Verhoeven Gaston Feremans - Florentinus and August De Fesch, Raick, Boutmy, Loeillet, Fiocco, Van den de Boeck Gheyn Van den Bosch, Staes Ann De Renais, soprano; Kristine Adamaite, organ; Transcription for piano by Emmanuel Durlet (1893-1977) State Choir ‘Latvija’; Herman Engels,conductor Edoardo Torbianelli, piano Vol. 51 92051 Vol.57 92057 Jef van Hoof (1886-1959) Tree Guitar Concertos Suite from the opera ‘Meivuur’ Piet Swerts (1960) Eleven orchestral songs Peter Cabus (1923-2000) Divertimento for Trombone and Orchestra Jozef van Looy (1927-2001) Symphony no 3 Wim Brioen, guitar - Slovak Sinfonietta, Zilina Ann De Renais, soprano; Ivan Meylemans, trombone; Cond.: Tom van den Eynde – Ivo Venkov Pannon Philharmonic Orchestra, Pécs; Zsolt Hamar, conductor

65 Vol.58 92058 Vol.66 92066 Cantiones sacrae – Johan Duijck Concierto del Alma - Johan Duijck Te Flemish Radio Choir; Ignace Michiels, organ Te Flemish Radio Choir - Hans Ryckelynck, piano Johan Duijck, conductor Ignace Michiels, organ - Johan Duijck, conductor Vol.59 92059 Vol.67 92067 Heilige Seelenlust – Piet Swerts Jef van Hoof (1886-1959) Ann De Renais, soprano - Jan Caals, tenor - Choirs and Herinnering (Remembrance) – overture Orchestras of the Lemmensinstituut - Edmond Saveniers, Perzeus (symphonic poem) | Symphony no 2 conductor Janáček Philharmonic Orchestra - Ivo Venkov, conductor Vol.60 92060 Vol.68 92068 A Tribute to Frits Celis (° 1929) Jacob van Eyck (1589/90 – 1657) Sonata for cello & piano op. 6 Van Eyck – Sweelinck – Dowland – Gastoldi – Uccellini a.o. Sonata for cello solo, op. 71 Ardalus Ensemble – Karen Ketels, artistic direction (+ Sonata for cello & piano - Louis Vierne, 1870-1937) Vol.69 92069 Jan Scifer, cello; Hans Ryckelynck, piano La déclinaison de la femme Vol.61 92061 Around Margaret of Austria Marinus de Jong (1893-1984) Encantar Sonata for violin and piano, op. 18 Vol.70 92070 Gaudeamus & Meditatio, op. 8 for violin and piano Joseph Jongen: 13 Préludes Tird Piano Sonata, op. 31 César Franck: Prélude Fugue et Variation op 18 Six Piano Pieces César Franck: Prélude, Choral et Fugue Ning Kam, violin – Jozef de Beenhouwer, piano Hans Ryckelynck, piano Vol.62 92062 Vol.71 92071 Tarquinia August de Boeck (1865-1937) P.Welfens: Walking with Eve Concerto for piano and orchestra J. Jongen: Rhapsodie for wind quintet and piano Suite from the opera “Francesca” Frits Celis: Tarquinia Téroigne de Méricourt (Prélude) Alain Craens: Tree Summer Pieces Jozef de Beenhouwer, piano Emanon Ensemble: cond. Raf de Keninck Janáček Philharmonic Orchestra - Ivo Venkov, conductor Vol.63 92063 Vol.72 92072 Hanne Deneire, portrait of a composer Choir music from Belgium and Poland Ensemble hommages, Beethoven Academie, cond. Jan Caeyers I. Dobrzynski – J. Elsner – W. Kilar – K. Penderecki Vol.64 92064 C. Franck – V. Nees – J. van der Roost – J. van Nufel August de Boeck (1865-1937) Selected Piano Works Andrzej Bialko, organ – Marcin Wolak, baritone Jozef de Beenhouwer, piano Polish Radio Choir, Krakow – Herman Engels, conductor Vol.65 on period instruments 92065 Vol.73 92073 Romantic horn music from Belgium Flowers for the bass clarinet J. Ryelandt – M.J.Mengal – S. Gaucet Jan Guns performs Johan Favoreel - Wilfried Westerlinck J. Busschop - H. Waelput – A. Dupont York Bowen -Alain Craens - Dirk Brossé – Fr. Devreese Jeroen Billiet, horn – Jan Huylebroeck, piano Moscow Chamber Soloists – Anastasia Koszushko, piano Mengal Ensemble Rita Rommes, marimba, vibraphone, bells

66 Vol.74 92074 Vol.81 92081 Welcome Stranger A Meeting with … Ontmoeting met … Vocal Works by Lucien Posman (°1952) Te choral Music of Roland Coryn (b. 1938) Aquarius Chamber Choir Aquarius Chamber Choir Vocal & Instrumental Soloists and Ensemble Marc Michael de Smet, conductor Marc Michael de Smet, conductor Vol.82 92082 Vol.75 92075 In Joyful Dismay – In blijde Verbijstering August de Boeck (1865-1937) Choral Music by Kristiaan and Maarten van Ingelgem Selected Songs Vocal soloists, harp and Aquarius Chamber Choir; Liesbeth Devos, soprano – Jozef de Beenhouwer, piano Marc Michael de Smet, conductor Vol.76 92076 Vol.83 92083 Lodewijk de Vocht (1889-1977) Preludes in Times Past and Present Memorare | XIV Cantica - Duo Cantus Mariani A. Herzung (1809-1867) | M. Grazlinger (1738-1796) Missa in honorem Angelorum J. von Brühl (1775-1830) | E. Sechter (1790-1837) Cappella Concinite – Luk Bastiaens, organ K. Blumenbach (1837-1901)|M. Blei (1857-1939) a.o Ludo Claesen, conductor deCompagnie - leader: Mathias Coppens Vol.77 92077 Vol.84 92084 Dixit Dominus oratorio Songs by G. Lonque (1900-1967)|H.G. D’Hoedt Johan Duijck (1885-1936) P. van Eechaute (1904-1964)| Soloists; Flemish Radio Choir – Chamber Orchestra; L. Mortelmans (1868-1952) Flor Peeters (1903-1986) Johan Duijck, conductor Werner van Mechelen, bass-baritone; Peter Vanhove, piano Vol.78 92078 Vol.85 92085 A Portrait of the Composer Alain Craens Joseph Jongen (1873-1953) Music for woodwind Jan Guns, bass clarinet; Rita Rommes, vibraphone and quintet and piano marimba; I Solisti del Vento, Jean-Claude Vanden Eynden, 5 Beaufort; Brussels Woodwind Quintet piano; Emanon Ensemble, Te Moscow Chamber Soloists Hans Ryckelynck, piano String Quartet Vol.86 92086 Vol.79 92079 Johan Duijck (1954) - Mirando Refections on a Song Michael Nowak, tenor - Ghent Madrigal Choir - Girls’ Belgian Chamber Music for Double Bass and Piano Choir Amarylca; Chamber Orchestra La Passione; Johan Compositions by Elias Gistelinck - Frédéric Devreese - Duijck, conductor Joseph Jongen - Wim Henderickx - Roland Coryn - Vol.87 92087 Erik Desimpelaere Music for Piano Four Hands David Desimpelaere, double bass; Erik Desimpelaere, piano Julius Röntgen (1855-1932)| Norbert Rosseau (1907- Vol.80 92080 1975) Edgar Tinel (1854-1912) Gems from the Belgian Treasure Trove Mephisto Piano Duo (Katrijn Simoens + John Gevaert) Parels uit de Belgische schatkamer Vol.88 92088 François Rasse (1873-1955); Joseph Ryelandt (1870- De Kern van alle Dingen | Te Core of All Tings 1965); Victor Vreuls (1876-1944) Romantic Songs by P. Benoit, E. Tinel, G. Huberti, I Giocatori Piano Trio (Hendrik Ide, violin; A.Verhoeven, A. Meulemans, R. Holl Ludo Ide, cello; Hans Ryckelynck, piano) Robert Holl, bass & Jozef de Beenhouwer, piano

67 Vol.89 92089 Vol.96 92096 Five Centuries of Flemish Harpsichord Music Where are the Snows of Yesteryear – Waar is de Sneeuw Vijf eeuwen Vlaamse klavecimbelmuziek van Weleer Jan Devlieger, klavecimbel, harpsichord Albert Grisar (1808-1869) - Ch.L. Hanssens (1802- Vol.90 92090 1871) - Jef Maes (1905-1996) Art Songs by Jef van Hoof (1886-1959) Lodewijk Mortelmans (1868-1952) – August de Boeck Wilke te Brummelstroete, mezzo – Peter Gijsbertsen, tenor (1865-1937) Jozef de Beenhouwer, piano Milan Pala, violin – Didier Poskin, cello – Diechje Minne, Antverpia Chamber Orchestra – Ivo Venkov, conductor horn – Filharmonie Hradec Králové (CZ) Vol.91 92091 Herman Engels, conductor A Tribute to Ria Bollen, contralto (historic recording) Vol.97 92097 Vivaldi – J.S. Bach - Haydn - Mendelssohn – Brahms – Te Children of the Sea – De Kinderen van de Zee Rossini - Respighi – Mahler – August de Boeck opera aria’s and songs by L. Mortelmans (1868-1952) Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks – A. de Boeck (1865-1937) – Peter Aerts (1912-1996) Philharmonia Orchestra – London Concertgebouw Orkest, Liesbeth Devos, soprano - Peter Gijsbertsen, tenor Amsterdam a.o. Werner van Mechelen, bass-baritone Vol.92 92092 Württembergische Philharmonie Reutlingen Music for oboe/English horn and piano Dirk Vermeulen, conductor De Boeck – De Vocht – Benoit – Celis – Jongen Ryelandt – Delcroix – Huybrechts Vol.98 92098 Bram Nolf, oboe – English horn – Hans Ryckelynck, piano Piet Swerts (b. 1960) A Symphony of Trees Vol.93 92093 Oratorio for Soloists, Children’s Choir, mixed Choir, Flemish Baroque Treasures Unveiled Organ and Orchestra Verborgen Schatten uit de Vlaamse barok Lee Bisset, soprano – Tomas Blondelle, tenor Willem-Gommaar Kennis (1717-1789) | Christofel mixed Choirs – Symfonieorkest Vlaanderen Drymans (1738-1797) David Angus, conductor Utopia (vocal ensemble) + Euterpe Baroque Consort Bart Rodyns, artistic direction Phaedra Classics Ecce Mundi Gloria 292001 Vol.94 92094 Charles Louis Hanssens (1802-1871) (Christmas in Flanders & Europe) Soloists, St. Martin’s Choir & Orchestra - Beveren Te Playful Lightness of the Clarinet De speelse Lichtheid van de Klarinet Die schöne Müllerin - Franz Schubert 292002 (via download) Eddy Vanoosthuyse, clarinet – Eric Speller, oboe Milan Pala, violin – Slovak Sinfonietta Žilina Donald George, tenor - Jan Vermeulen, pianoforte Herman Engels, conductor Claude Debussy - Songs (via download) 292003 C’est l’extase langoureuse Vol.95 92095 (poems by Bourget-Verlaine-Baudelaire-Mallarmé) Piet Swerts (b. 1960) Werner van Mechelen, bass-bar. - Marc Deckers, piano Seeker | Works for Piano Songs from the North 292004 Russell Hirshfeld, piano Sjögren-Kuula-Kilpinen-Rangström-Sibelius-Grieg Hillevi Martinpelto, soprano - Matti Hirvonen, piano

68 Te fascinating World of the 292005 Schubert: Sonata in A minor, D 784 292015 Bass Clarinet and the Marimba (via download) Brahms: Fantasien, op. 116 Segers - Westerlinck - Celis - Devreese Liszt: Vallée d’Obermann Loudova - Erdmann Debussy: Pour les arpèges composés Jan Guns, bass clarinet - Rita Rommes, marimba Skrjabin: Etude in D-sharp minor, op. 8 no 12 Te magnifcent Sound of 292006 Nicolas Callot, piano ‘Te Circling Saxes’ (Saxophone Quartet) Schubert : String Quintet in C major 292016 (via download) Boccherini : String Quintet in C major Gershwin-Itturalde-Waignien-De Smet-Claessen op. 28 no 4 (world première recording) Stroeykens-Mendelssohn Panocha String Quartet; Mirel Iancovici, violoncello Robert Schumann - pianomusic 292007 Johannes Brahms 292017 Kreisleriana - Chopin Variations Violin Sonatas Drei Fantasiestücke op.111 - Gesänge der Frühe Yuki Hori, violin - Hans Ryckelynck, piano Jozef de Beenhouwer, piano Robert Schumann 292018 (Robert Schumann-Preis der Stadt Zwickau) Carnaval - Waldszenen - Kinderszenen Franz Liszt - the late pianoworks 292008 Jozef de Beenhouwer, piano (via download) (Schumannpreis der Stadt Zwickau) Levente Kende, piano Felix Mendelssohn-Bartholdy 292019 Music at the Russian Court in the 292009 Concerto in A minor – Lieder ohne Worte- XVIIIth and XIXth Centuries Variations sérieuses - Rondo Capriccioso, op.14 (via download) Liebrecht Vanbeckevoort, piano Tatiana Loguinova, pianoforte Anton Walter (1795) Camerata Con Cor(d)e String Ensemble Brahms - Sechs Klavierstücke op.118 292010 Conductor: Alain Roelant Chopin - 2nd Piano Sonata Robert Schumann 292020 Schubert - Wanderer-Fantasie Klavierquintett - Klavierquartett Alexander Leman, piano Jozef de Beenhouwer; Panocha String Quartet Te great Franz Liszt (via download) 292011 Beethoven: Kreutzer Sonata 292021 Levente Kende, piano Rodolphe Kreutzer: Violin Sonata Johannes Brahms 292012 Ferdinand Ries: Violin Sonata Klavierstücke op. 76, 118, 119 Davide Amodio, violin (F. Pique, Paris 1793) Jozef de Beenhouwer, piano Edoardo Torbianelli, pianoforte (Iakesh, Wien 1823) JIZO and other concert works 292013 Franz Schubert: 292022 Film composers - Ennio Morricone, Piano Trio no2 in E fat major, D. 929 op.100 Adrien Williams, Frédéric Devreese, Narziss und Goldmund Piano Trio Astor Piazzolla, Nino Rota Wietse Beels, violin; Mieke De Lauré, cello; New Art Trio (Vlad Weverbergh, clarinet - Vera Baliko, cello Nikolaas Kende, piano Stefan Meylaers, piano) O felici orecchi miei! 292023 Franz Schubert 292014 Vecchie e celebri canzoni napoletane Schwanengesang + other songs Domenico Balzani, baritone István Kovács, bass - Levente Kende, piano Ludo Mariën, accordion - Macri Simone, piano

69 Clarinet Quintet 292024 Ich trage meine Minne 292035 W.A.Mozart – J. Brahms Lieder von Richard Strauss (1864-1949) Roeland Hendrikx, clarinet - Panocha String Quartet Peter Gijsbertsen, tenor | Jozef de Beenhouwer, piano La Romance française 292025 Liebesfrühling 292036 Gounod – Bizet – Massenet – Fauré – Hahn – Poulenc Songs and Duets by Robert and Clara Schumann Werner van Mechelen, bass-baritone - Inge Spinette, piano Liesbeth Devos, soprano & Peter Gijsbertsen, tenor Mikaïl Glinka (1804-1857) 292026 Jozef de Beenhouwer, piano Treasures for the Pianoforte Tatiana Loguinova, pianoforte Robert Schumann 292037 Tis Wing’d Hour 292027 Arabeske, op. 18 | Fantasiestücke, op. 12 Song Cycles by Roger Quilter, Benjamin Britten Humoreske, op. 20 | Geistervariationen Ralph Vaughan Williams, Gerald Finzi Jozef de Beenhouwer, piano Yves Saelens, tenor - Inge Spinette, piano A Mother Sings | Moderen Synger 292038 J.S. Bach (1685-1750) 292028/2 Songs and piano music by Edvard Grieg (1843-1907) 6 Suites für Violoncello Hendrickje van Kerckhove, soprano | Nicolas Callot, piano J.S.Bach (arr. Robert Schumann) 3. Suite für Violoncello u. Klavier Mouseion Jan Scifer, cello (+ Hans Ryckelynck, piano) A Tribute to Edmond Baeyens, cello 492002 Francesco Paolo Tosti (1846-1916) 292029 Celloconcerto op. 104 - Antonin Dvorak L’ultima Canzone – Marco Vinco sings Tosti Celloconcerto op. 129 - Robert Schumann Marco Vinco (bass) - Macri Simone, piano Cantilene - August de Boeck Allerseelen 292030 Edmond Baeyens, cello; Robert Wasmuth, piano Lieder Franz Schubert – Gustav Mahler – Richard Strauss Flemisch Radio Orchestra; Fernand Terby, conductor Werner van Mechelen, bass-baritone | Lucas Blondeel, piano Johannes Brahms (1833-1897) 292031 Variationen über ein Tema von Robert Schumann, Opus 9 Klaviersonate Nr.3 in F-Moll, Op. 5 Nikolaas Kende, piano Recording: Reutlingen: July, 18-19 & 24-26, 2017 Nacht und Träume 292032 Sound Engineer & editing: Reinhard Geller Lieder von Franz Schubert (1797-1828) Lay out: Liesbet Lutin Peter Gijsbertsen, tenor | Jozef de Beenhouwer, piano Cover: Léon Spilliaert, 1907, A Tribute to Ján Levoslav Bella (1843-1936) 292033 Vrouw en kinderen aan de rand van het water Soloists, Czech Philharmonic Choir of Brno, Women and Children on the Waterfront, 41,6 cm x 37 cm Janáček Philharmonic, Cond. David Porcelijn Inlay painting p. 2: Frans Mortelmans - Robert Schumann – Clara Wieck 292034 Portrait of Lodewijk Mortelmans, 1892 Felix Mendelssohn (oil on canvas, 70 cm x 51,5 cm) Songs Without Words for Piano Trio Photo Liesbeth Devos: © Marc Schoeters I Giocatori Piano Trio Photo Werner van Mechelen: © Victor Pooters Photo Dirk Vermeulen: © [email protected] Photo Orchestra: © Jürgen Lippert Producer: Luc Famaey

70 Worldwide DISTRIBUTION Wereldwijde DISTRIBUTIE PhaedraCD NewArts International b.v. Te Netherlands [email protected] Australia: EOS: [email protected] Denmark: DANACORD: [email protected] Germany: JPC.de Italy: NAI-I: [email protected] Japan: Tokyo M Plus: [email protected] LAON-I: [email protected] Musicora: [email protected] Norway: Lawo: [email protected] Poland: Gigant: [email protected] Shun Cheong: [email protected] Sweden: 4 and More Music: [email protected] UK: www.properdistribution.com USA: Naxos-USA: [email protected]

Download possible via www.phaedracd.com

RAPHAËL VERHULST

71