Mahlerfeesten

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Mahlerfeesten , ~ , "IJAARGANG: 1995 MAAND: SEPTEMBER NO.35 I1 WILLEM MENGELBERG VERENIGING Opgericht 13 februari 1987. SECRETARIMT: Irislaan 287, 2343 CN Oegstgeest. 071-175395 REDACTIE: Dr. A. Coster A. van Kapel, J. Krediet, Irislaan 287, ' Hofbrouckerlaan 66, Rijksstraatweg 71 , 2343 CN Oegstgeest. 2343 HZ Oegstgeest. 111 5 AJ Duivendrecht. 071-175395 071-172562 020-6991607 BESTUUR: Voorzitter: O. Hamburg Vice-voorzitter: Prof. Dr. W.A.M. van der Kwast Secretaris/penningmeester: Or. A. Coster Leden: A. van Kapel J. Krediet Juridisch adviseur: Mr. E.E.N. Krans . ___ ... _._a ______ *. ____________________________ • ______ --_._ •• _._--------------------_ •••• -.-._-- INHOUD VAN DIT NUMMER: 01 VAN DE REDACTIE 02 LEDENVERGADERING 03 COMMENTAREN EN REACT'IES OP DE MAHLERFEESTEN 05 Dingen die Christus aan het kruis riep. Volkskrant 06 Muziek werd toen nog niet begrepen. Hein Janssen 08 Mahlerfeest is niet meer te herhalen. Erik Voermans 10 Wij waren allemaal romantisch. I Ré Koster 13 Ik ben de boodschapper van de muzikale traditie. Marj. v. Rotterdam 17 COMMENT. EN REACT. OP DE TENTOONST. "MAHLER IN AMSTERDAM 19 Mahler herleeft in Amsterdam. Doron Nagan 20 Concertgebouw mist Mahler van Rodin. KasparJansen 21 Mahler in Amsterdam. J.H. Giskes 29 Unieke documenten tentoongesteld. Hans Ferwerda 32 Ook dank zij Haitink is Mahler klinkend blijven leven. Frans Straatman 33 Mahler een vituoze driftkop. Corrie Verkerk 36 Martijn Sanders evalueert. Marion vd. Meer 39 Het Mahlerfeest en Willem Mengelberg. Otto Hamburg 40 PRIMUS INTER PARES "Vijftig jaar Eduard van 8einum" Truus de Leur 45 DISCOGRAFIE -1- VAN DE REDACTIE 11 11 In oktober is het 100 jaar geleden dat Willem Mengelberg aantrad als vaste dirigent van het Concertgebouworkest. Nadat hij op het afscheidsconcert op 24 oktober 1895 van zijn voor­ ganger Willem Kes het eerste pianoconcert van Liszt had gespeeld, dirigeerde hij zijn eerste concert op 27 oktober 1895 . .. Donde1'dag 24 October 1895 - 8 'Uur: BUITENGEWOON ABONNEMENTS-CONCERT (AflicheldliCODcert van den Ileer W. KE S) IIIRT V EOIW'ZKK I HO TUf den Heer W. MENGELBERG, nieuw benoemd Orkesldirecieur van hel Concerfgebouw (Piano.) 1. 8ymphonle' No, 3, • Eroica" (Eo gr. tOp. 55) . : . '. ' . L. VAN BUTHO,"IC. Cl . Allegro con brio. , c. Se,letr.o : Allrgrn VIV"~C , T riO. b. MarciCJ (u",br. : AdagiO· "'&1. d. F,na/.: Allegro molto, Poco Andante, ~r e8to . 2. Conent (Eo gr. q . F. Lu,r.r. Allegro maeotooo. b. Qu •• i Adll{io • . ~to .i...... j u..gro aaiaalQ. d. Allegro ...,till.. P,..uo. voor~ Piano met Orkestbegeleiding, voor I, dragen door den heer W. Mlngelblrg. --=~~~ S. !kademlaebe Feat.OuTerture . J. BURII'. 4. La reine lhb ou la rei des aooge.. ui t de Sympbonie dram.tique • Romlo 61 J.JÏ4tu" 11. nr.uloz: 5. Voorspel van d. ~e Acte van de Operl , LoMo.griN" . • . • . .• .. • R. W ... o" .... Zonda,q 2'1 October 189/5 - 2 uur: MATINEE. MUSICALE onder leiding van den Heer W. MENGEL BER G, nieuw benoemd Muziekdirecleur. 1. Jubel-Ouverture . C. M. T. WI" ~ R . 2. Symphonle No. ó (e ld. t. Op. 67) . L. V. 13 ..THOVEK. o. AII r. gro CO D brio. I c. Sehcrzn. b. ADd.n!e eOD moto. d. Fin.le. 3. Voor8p~1 van de Opera .Die Mei,le,.i"!!,, von Niirnh",g" . • . R. W.\Clln&. ~ . Scherzo uit d. muziek voor Shakcsl'eare's • .J. ,nitbummernigh/', riream" F. Mr.NOf,I.:IIIOIIN-13ART IlOI.IlY. 5a. llerzwnnden I..... .. ... .. .. E. GalEo. h. Der FrUbllng voor Strijkorkest. 11. n.. ItLI01.. G. OUTortnrA .L. carnaval romai'" . .. Boven: Programma afscheidsconcert W. Kes, 24 okto ber 1895 Onder: Programma eerste concert Mengelberg, 25 oktober 1895 1995 is dus een bijzonder jaar voor Mengelbergianen. In mei was er het tweede Mahlerfeest te Amsterdam, een ' herhaling' van het eerste in mei 1920 o.l.v. Mengelberg. Dat ee rste Mahlerfeest was ter gelegenheid van Mengelbergs 25-jarug jublileum als dirigent van het Concertgebouworkest. Dit nummer is grotendeels gewijd aan het tweede Mahlerfeest. Hierover vindt u een groot aantal artikelen uit de pers , voorafgegaan door een ' ontboezeming' van onze voorzitter. Op 4 november a.s. vindt de algemene ledenvergadering van onze vereniging in Houten plaats, waar alle leden van harte welkom zijn! Zie de aankondiging op de volgende pagina. In een arti kel in ons vorige nummer (op pag.34) werd de indruk gewekt als zou de vereniging om rehabilitaite van Mengelberg gevraagd hebben. Dit is niet het geval geweest. Uit overleve­ ring is bekend dat dit punt in de discussies rond de oprichting van de vereniging een rol heeft gespeeld, maar het is uiteindelijk niet in de statuten opgenomen. -2- LEDENVERGADERING I1 11 WILLEM MENGELBERG VERENIGING Algemene Ledenvergadering op zaterdag 4 november te 14.30 uur in Restaurant 'De Engel' Burgemeester Wallerweg 2, te Houten AGENDA 1. Opening 2. Notulen Alg. Ledenvergadering dd. 22 oktober 1994 3. Binnengekomen stukken 4. Jaarverslag secretaris 5. Jaarverslag penningmeester 6. Verslag kascommissie 7. Benoeming nieuwe kascommissie 8. Bestuursverkiezing: aftreden volgens rooster: Prof.dr. W.A.M. van der Kwast; deze stelt zich herkiesbaar 9. Activiteiten komend seizoen 10. 'Mengelberg en zijn tijd' 11. Datum en plaats volgende Alg.Ledenvergadering 12. Rondvraag 1 3. Sluiting DE LEDEN WORDEN AANGESPOORD OP 4 NOVEMBER A.S. NAAR HOUTEN TE KOMEN. HET ËËN KEER PER JAAR NOODZAKELIJK VERGADEREN IS EEN KANT VAN DEZE BIJEEN­ KOMST; HET ELKAAR ONTMOETEN EN VAN GEDACHTEN WISSELEN EEN ANDERE. KOM T ALLEN!!! -3- =............. ,.. '........... 11 •• 1 •• '." ....... 11 .... 11 ............. 11 •••• " ....... " ....................... ,.11 .... ".11 •••• 11.: ~ ~ ; ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ i ~ i ~ i ~ ~ : i ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ I Commentaren I ~ i i i ~ ~ ;;~ en ;;i ~ ~ ~ ~ ~ ~ i reacties ~ •~ •~ ~ ~ •~ ~• I~ OP de I~ : ~ ~ ~ ~ ~ i ~ ~ ~ ~ ~ ~ : : ~ i MAHLERFEESTEN I ~ ! ·~ .~ ·~ .~ ~= i= I~ 1920 + 1995 I~ ·~ .: ~ ~ ~ ~ ~ ~ ! ~ ~ ~ ~ ~ i ~ i ~ ~ ~ ~ ~ i ~ ~ ~ ~ i ~ ~ ~ ~ ~ i ~ i ~ i ~ i i i ~ ~ ~;; ..;;~ ~ 11 ~ ~ ~ ~ 1-17 MEI 1995 ii ~ ~ i ~ ~ ~ ~ i i i ~ ~ ~ ~ ~ ! ~ i B.I' •••• ' • • II ••••••••••••• , ••••• , •••••••••••••• , •• , •• , ••••••••• ' ••••• , •••••••••••••••••••••• ' •• 1' •••• ' •••••••• , •• I,., •• "."., •• a -4- .. .. '". .. ~~ . '. ::' . ~D' · :' \,~<, ' .. .. "'-. : . .. 6 -21 MEI 1920. 1ER GEIEGENHEID VAN HEf25 JARIG JUBILEUM VAN WIllEM MENGELBERG ALS DIRIGENTVAN HET CONCEKrGEBOUW F.B. -5- 'Dingen die Christus aan het kruis riep' VOLKSKRANT 28 APRIL 1995 ET IS HEEL eenvou­ zette wegens al te vriendelijke betrek- Maar de vorser zal deze weduwe ook , kingen met de bezetter en het natio- postuum niet te hard vallen: 'Het is ook dig om niet te luiste­ ren',antwoordt de naaI-socialisme. 'Die E~eraad was een een vak, het thuisbrengen van ongeda- Mahler-kenner Eduard amateuristische geschiedenis. Ik ben er teerde brieven en documenten. Daar H vrij snel uitgestapt, want het was een kun je jaren op puzzelen. En dat ze in Reeser op de vraag of langzamerhand niet een beetje te veer 'MahIer wordt aanfluiting van de rechtsgang. Er be- haar boek nogal luchtigjes doet over uitgevoerd - zoals de dirigent Bernard stond geen jurisprudentie, er werd vol- haar verhouding met Gropius, terwijl Haitink zich heeft laten ontvallen. Ree­ strekt willekeurig geoordeeld. Maar Mahler aan die geschiedenis bijna ka- ser kent het 'moment van oververzadi­ over één ding was geen twijfel mogelijk. pot is gegaan - ik vind dat er uit die ging': 'Ik heb jaren geen symfonieën Dat was dat Mengelberg zou worden geëmotioneerde uitroepen van Mah.ler van Beethoven willen horen. Tien jaar weggezuiverd.' , in het handschrift van zijn onvoltOOIde lang ben ik ze stelselmatig uit de weg Sam'en met Reeser zitten de Frans- Tiende veel te haastige conclusies zijn gegaan. Gewoon de zaal uit. Daarna man Henry-Louis de La Grange en de getrokken. Als je ontdekt dat je vrouw waren het Weer compleet nieuwe stuk- Brit DonaId Mitchen het symposium met een ander aan de gang is, kunnen ken.' ' voor de twee veteranen die in het inter- er gekke dingen met je gebeuren. Mah- En op de vraag of er voor de Mahler­ nati~naie Mahler-circuit gelden als de Ier roept daar Almschi! en aller.lei ~in- Forschung eigenlijk nog wel iets te zuilen die de Mahler-t~~pel tors~!l ' gen die Christus aan het kruiS nep. doorvorsen valt: 'Van Mahler bestaat Good old Mitchell, bekend om zIJn Maar laten we dit even niet vergeten: langzamerhand een algemeen beeld. bonhomie en om zijn scherpe tong; de het ,slot van de Tiende is zo glorieus, zo Voorlopig kunnen we even uitademen. iets jongere De La Grange (71), altijd pOSitief. Volkomen ande~ ?an het S~?t Het gaat tegenwoordig vooral over bereid tot debatteren. Hun reputatie is ,yan de Negend~: Als 'er kriti~k mogehjk technische problemen. onomstreden en als ' ze het eerste .· .is op,de voltoOimg van de Tiende door 'Over de Mahler-receptie valt nog woord niet h~bben, hebben ze I}et laat- Deryck Cooke, dan is het misschien dat veel te praten. In Oostenrijk bestaat ste wel. " hij het slot te bescheiden heeft geïn- nog altijd een aversie, die voor een deel De La Grange is de stichter van de strumenteerd.' berust op een antisemitische erfenis. In Parijse BibliothèqueGustav Mahle~! Rees~r .. maakte ~~nnis met Mahle:s Duitsland is Mahler langzamerhand een internationaal bedevaartsoord. HIJ symfomeen toen zIJn moeder ze thUIS doorgedrongen, maar ik had pas nog schreef een drieëneenhalfduizend pagi- aan de piano met hem doorspeelde. De een discussie met een paar Duitse col­ na's tellend standaardwerk' - Gustav Mahler-schok kwam toen hij Das Lied lega's. Zij waren stomverbaasd dat wij Mahler - Chronique d'une vie - waarin von der Erde hoorde, gedirigeerd door hem in Nederland op één lijn stellen het leven van' Mahler vrijwel van dag Peter van Anrooy. Mengelberg hoorde met componisten als Beethoven en tot dag in kaart is gebrac~t. Mitchelis hij Mahler dirigeren in de oude Rotte:: Bruckner. Dat begrepen ze niet. Alleen grootste worp is een sene monogra- damse Doelen. Later ondervond hiJ' de jongere generatie in Duitsland denkt fieën (The Early Years, The Wunder- , ook in het Amsterdamse Concertge­ er anders over.' ' hom Years , Songs and Symphonies of bouw Mengelbergs 'ongelooflijke rit­ Reeser is de oudste van het triumvi­ Life and Death), waarin Mahlers oeu- miek'.
Recommended publications
  • Herinneringen Aan Eduard Van Beinum Nam Ook Hij Soms Zijn Toevlucht Tot Een Wijziging in De Instrumencacie of in De Dynamiek
    28/ I t ï. 13 , I I 4 1 ,.' t, j t I JAARGANG: 1993 MAAND: DECEMBER NO:28 DIT BLAD IS EEN UITGAVE VAN DE: WILLEM MENG~LBERG VERENIGING opgericht 13 Februari 1987. SECRETARIAAT: DR. A. COSTER, ZIE ADRES / HIE~ONDER REDACTIE: DR. A. COSTER, AB VAN KAPEL, IRISLAAN 287, HOFBROUCKERLAAN 66, 2343 CN OEGSTGEEST. 2343 HZ OEGSTGEEST. TELEFOON: 071-175395. TELEFOON: 071-172562. SAMENSTELLING EN DISTRIBUTIE: JOHAN KREDIET, RIJKSSTRAATWEG 71, 1115 AJ DUIVENDRECHT. TELEFOON: 020-6991607 BESTUUR: v . VOORZITTER: OTTO HAMBURG VICE-VOORZITTER: PROF. DR. W.A.M. VAN DER KWAST SECRETARIS: DR. A. COSTER PENNINGMEESTER: DR. A. COSTER LEDEN: AB VAN KAPEL JOHAN KREDIET ... JURIDISCH ADVISEUR: MR. E.E.N. KRANS INHOUD VAN . DIT NUMMER: 1 van de redactie 3 MAHLERFEEST 1995 7 MUZIEK IN DE SCHADUW VAN HET DERDE RIJK 14 WILLEM KES 18 PIER RE MONTEUX 25 EDUARD VAN BEINUM 29 DISCOGRAFIE 31 KERSTMATINEES 40 CATHARINA VAN RENNES EN HAAR TIJDGENOTEN 41 EEN MUZIEKKRANSJE 43 MENGELBERG EN ZIJN TIJD 1886-1890 DE STATUTEN VAN ONZE VERENIGING -1- VAN DE REDACTIE De laatste tijd was er een grote belangstelling voor Mengel­ berg te constateren in de pers: le naar aanleiding van de plannen van het Concertgebouw om in 1995 een Mahle~-feest te organiseren, ongeveer naar model van het Mahler feest 75 jaar geleden in 1920 bij Mengelbergs 25- jarig jubileum; 2e naar aanleiding van de publicatie van het proefschrift van P,~uline Micheels: 'Muziek in de schaduw van het Derde rijk; De Nederlandse symfonie-orkesten 1933-1945' . Enkele artikelen uit de dagbladpers over deze onderwerpen zijn in dit nummer opgenomen.
    [Show full text]
  • Cele Mai Cunoscute Orchestre Simfonice Din Lume
    Scris de cristina.mihalascu pe 24 octombrie 2010, 16:57 Cele mai cunoscute orchestre simfonice din lume - Sinteza unt ansambluri muzicale care au supravietuit regimurilor politice si razboaielor, care s-au adaptat schimbarilor vremii, dar care au ramas fidele stilului clasic de muzica. Cu moneda proprie sau nu, cu dirijori faimosi, cu propriile case de discuri si cu premii internationale, orchestrele simfonice ale lumii sunt calatorii muzicale catre desavarsirea sunetului. usa_chicago_orchestrahall_3.jpg Pe langa muzica, ele spun istoria. In fata modei, ele impun statornicia. Despre istoria institutiilor care au pastrat vie muzica culta, puteti citi in frazele care urmeaza. Trei publicatii de prestigiu dedicate industriei muzicale clasice, printre care monteverdi.tv, gramophone.co.uk si musolife.com, considera ca urmatoarele cinci orchestre simfonice sunt cele mai importante din lume: Orchestra Regala Amsterdam (Concertgebouw Orchestra Amsterdam) Pe 11 aprilie 1888, dupa ani de pregatiri, sala de concerte a orasului Amsterdam, Concertgebouw, a fost in mod oficial deschisa. In sfarsit, Amsterdam avea propriul templu al muzicii si foarte repede s-a dovedit a fi una dintre cele mai bune sali de concerte. O jumatate de an mai tarziu, pe 3 noiembrie 1888, Orchestra Concertgebouw a sustinut primul sau concert. Sub bageta dirijorilor Willem Kes si Willem Mengelberg, in scurt timp a devenit unul dintre cele mai importante ansambluri muzicale ale Europei. In 1897, compozitorul Richard Strauss vorbea de aceasta orchestra in termenii: “cu adevarat magnifica, plina de vigoare si de entuziasmul tineresc”, iar la inceputul secolului XX, sute de compozitori si dirijori au venit in Amsterdam sa cante alaturi de faimoasa orchestra.
    [Show full text]
  • Rsno.Org.Uk Rsno.Org.Uk/SEASON1516
    2015:16 USHER HALL, EDINBURGH rsno.org.uk rsno.org.uk/SEASON1516 Subscribe SCOTLAND’S AND SAVE NATIONAL Save up to 35% when you subscribe to the Season! Simply choose a minimum of four concerts and you can start saving money. Book ORCHESTRA today using the pull-out booking form at the centre of the brochure. Celebrating 125 years of great music! Exclusive reception In 2016 the RSNO Subscribe to all eighteen Season concerts and you will receive an invitation to an exclusive reception with RSNO reaches an exciting Principal Timpanist Martin Gibson. milestone in its history – its 125th birthday! Since 1891 the Orchestra has enjoyed performing PETER OUNDJIAN BIRTHDAY BOYS: across Scotland and CONDUCTS CHORAL PROKOFIEV AND MASTERPIECES PORTER beyond with some of the We couldn’t celebrate 125 The RSNO isn’t alone years of great music without celebrating 125 years finest musicians of the the wonderful singers of the of glorious music. Sergei RSNO Chorus. Music Director Prokofiev and Cole Porter were day – and this Season we Peter Oundjian directs three also born in 1891 and so we’ll continue that tradition. large-scale choral masterpieces be sharing some of their finest throughout the Season. Make music with you across the Join us as we celebrate sure you don’t miss Mahler’s Season. Prokofiev’s Cinderella Resurrection Symphony, and Romeo and Juliet both our birthday and look Vaughan Williams’ Sea feature, and we’re especially Symphony and Beethoven’s thrilled that Nikolai Lugansky forward to another 125 Ninth Symphony Choral, which is joining us to perform all five brings the first half of our of Prokofiev’s piano concertos years of great music.
    [Show full text]
  • Mariss Jansons
    MARISS JANSONS Mariss Jansons ranks among the outstanding podium personalities of our time. His orchestral work is recognized not only because of his busy touring activities but also because of television and radio broadcasts world-wide, also documented by a sizable number of recordings. Mariss Jansons has been the Chief Conductor of the Chor und Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks since 2003. After six exceptionally successful seasons, his contract was renewed until 2015. Mariss Jansons succeeds Eugen Jochum, Rafael Kubelík, Sir Colin Davis and Lorin Maazel as the fifth Chief Conductor of these two eminent ensembles. In 2004, Mariss Jansons also assumed the post of Chief Conductor of the Koninklijk Concertgebouworkest in Amsterdam as the sixth Chief Conductor succeeding Willem Kes, Willem Mengelberg, Eduard van Beinum, Bernard Haitink and Riccardo Chailly. Born in 1943 in the Latvian capital of Riga, Mariss Jansons grew up in the Soviet Union as the son of conductor Arvid Jansons. He studied violin, viola and piano and graduated with honors from the Leningrad Conservatory with a degree in conducting. Studies in Vienna with Hans Swarowsky and in Salzburg with Herbert von Karajan followed. In 1971, Mariss Jansons emerged as a prize winner from the conducting competition of the Herbert von Karajan Foundation in Berlin. He was decisively influenced by the legendary Russian conductor Evgeny Mravinsky, who brought Mariss Jansons to the Leningrad Philharmonic as his assistant in 1971. Thereafter Mariss Jansons was closely associated with this orchestra, today’s St. Petersburg Philharmonic, until 1999 as regular conductor and led the orchestra during this period on tours world-wide.
    [Show full text]
  • Mengelberg En Zijn Tijd
    MENGELBERG EN ZIJN TIJD Een uitgave van de Willem Mengelberg Vereniging 21e jaargang nummer 86 september 2008 INHOUD BLZ. ONDERWERP AUTEUR 01 Van de redactie 01 Van het Bestuur 02-04 Een overledene is niet waarlijk gestorven, zolang de herinnering leeft J. Krediet 05-06 Rahel en Karel Mengelberg J. Krediet 07-08 Willem Mengelberg in vergelijking met Sir Henri Deterding J. Krediet 09-27 Amsterdam ontwikkelt zich tot muziekstad 1880-1895 J. Krediet 28 Een Duitser redde het carillon van Charles E.H. Boissevain B. Rost 29-31 Der Freischlitz in de klinkende Mengelberg A. van Kapel 32 De báton J. Krediet 33 Wilhelm Furtwangler P. Zander 34 Laat uw linkerhand niet weten wat uw rechter doet J. Krediet 35-36 Uitnodiging voor lezing: Tussen potpourri en symfonie Afbeelding op de omslag Mengelbergs eerste repetitie na de vakantie! Zoals de tekenaar Georges Augsbourg hem zag. (Zie zijn boek dat in 1936 door uitgeverij A.Blitz op de markt werd gebracht.) COLOFON Mengelberg en zijn Tijd is een kwartaaluitgave van de Willem Mengelberg Vereniging, opgericht 13 februari 1987. Overname van de redactionele inhoud is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming. De redactie houdt zich het recht voor om artikelen te redigeren en eventueel in te korten. Inleveren kopij voor uitgave MezT no. 87 uiterlijk 1 december 2008. Aan de inhoud van dit periodiek kunnen geen rechten worden ontleend. REDACTIE: A. van Kapel, J. Krediet, mr. A.A. Meurer Redactiesecretariaat: Mozartkade 14, 1077 DJ Amsterdam, 020-6262550, e-mail: a.meurer(th,planetnl, BESTUUR: Voorzitter dr. Eveline Nikkels (072-5895000) Secretaris-penningmeester mr.
    [Show full text]
  • The Recorded Heritage of Willem Mengelberg and Its Aesthetic Relevance
    Copyright 2014 Samir Ghiocel Golescu THE RECORDED HERITAGE OF WILLEM MENGELBERG AND ITS AESTHETIC RELEVANCE BY SAMIR GHIOCEL GOLESCU DISSERTATION Submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Musical Arts in Music with a concentration in Performance and Literature in the Graduate College of the University of Illinois at Urbana-Champaign, 2014 Urbana, Illinois Doctoral Committee: Professor William Kinderman, Chair Professor Ian Hobson Associate Professor Sherban Lupu Assistant Professor Katherine Syer ABSTRACT This dissertation explores the art and interpretative aesthetics of the Dutch conductor Willem Mengelberg (1871-1951), as preserved in his sound recordings and, subsidiarily, in his writings. Emphasis is given to issues pertaining to 19th century performance practice, as well as to historical connections between Mengelberg and compositional/interpretative trends in Europe at the time. Mengelberg’s impact on musical life in Amsterdam, New York, and beyond will be considered. The relevance of Mengelberg’s recordings is assessed from both a documentary and aesthetic point of view. The quasi-entirety of Mengelberg’s rich body of recordings has been consulted, yet a few dozens of them have been chosen for an in-depth study meant to illuminate both their historical context and their contemporary relevance. ii ACKNOWLEDGMENTS It is with gratitude that I acknowledge the help and support of the committee members, particularly long-time University of Illinois mentors Ian Hobson and William Kinderman, as well as previous mentors and close musical friends such as Florica Nitzulescu, Ioan Welt, Elena Andriescu, Isabelle Belance-Zank, Hubert Wendel, and Sergei Pavlov. I am indebted to Ingrid Ilinca for her help and support.
    [Show full text]
  • Willem Pijper: an Aper.;Ul
    AUGUSTINUS P. DIERICK, UNIVERSITY OF TORONTO Willem Pijper: an aper.;ul "After Sweelinck the Netherlands produced all Mahler. At the same time, Dutch composi­ practically no composers for three hundred tions were being published by A. A Noske in years. But the 20th century has seen the birth Middelburg. Finally, a new generation of of a flourishing school which, in reacting composers began to make itself heard. against the strong influence of the 19th century, accepted the hegemony of French First and foremost among these was music." Thus the Larousse Encyclopedia of Bernard Zweers. Although trained in Leipzig, Music. 2 Although in its baldness this state­ Zweers was the first to make a serious bid for ment is correct neither about the lack of an independent nationalistic style, especially composers nor, in this radical form, about the in his Third Symphony, To My Fatherland, of hegemony of French music, it is nevertheless 1890. He was followed closely by Alphons true that the 17th, 18th and 19th centuries Diepenbrock, a composer of large choral and were heavily dominated by foreign compos­ orchestral works. It was Diepenbrock above ers and performers, with the result that, all who initiated the shift from Germanic to without national content and without inter­ French influences mentioned above: from national quality, the music of this period is at Wagner to Debussy, and from German Lieder best competent, often only of historical on texts of the Romantics (e.g. Hymnen an die interest. 3 Nacht on texts by Novalis) to vocal works on poems by Baudelaire, Verlaine and Laforgue.
    [Show full text]
  • Timeline of the 20Th Century Part I Through 1950 (References and Links Start on P. 743) 1900 January 1 * First Date in John
    Timeline of the 20th Century Part I through 1950 (References and links start on p. 743) 1900 January 1 * First date in John dos Passos' USA trilogy (The 42nd Parallel). [1] * British protectorates of Northern and Southern Nigeria established. [1] * Compulsory education in Netherlands goes into effect. [1] January 2 * E Verlinger begins manufacturing 7-inch single-sided records (Montréal). [1] * Gustave Charpentiers opera "Louise" premieres in Paris. [1] January 3 * Edwin George Monk composer, dies at age 80. [1] * Gerhart Hauptmanns "Schluck und Jau" premieres in Berlin. [1] * Perihelion Passage. [1] January 6 * Boers attack at Ladysmith, about 1,000 killed or injured. [1] * Maurice Ravel's "Albaradode Gracioso" premieres in Paris. [1] January 10 * Lord Roberts and Lord Kitchener reach Capetown. [1] January 12 * Freeland Colony founded in US. [1] January 14 * Giacomo Puccini's opera "Tosca" premieres in Rome. [1] January 18 * Jan Blockx's "Tÿl Uilenspiegel" premieres in Brussels. [1] January 20 1 * John Ruskin English writer/critic (Dearest Mama Talbot), dies of influenza at age 81. [1] * R D Blackmore English novelist (Lorna Doone), dies at age 74. [1] * Richard D Blackmore English novelist (Lorna Doone), dies at age 74. [1] January 24 * Battle at Tugela-Spionkop, South Africa (Boers versus British army). [1] January 26 * Henrik Ibsen's "Naar vi Dode Vaaguer" premieres in Stuttgart. [1] January 27 * Social Democrat Party of America (Debs' party) holds first convention. [1] January 29 * Boers under Joubert beat English at Spionkop Natal, 2,000 killed. [1] January 30 * Vittorio Bersezio [Carlo Nugelli], Italian playwright, dies at age 71.
    [Show full text]
  • Conductor Willem Mengelberg, 1871-1951 for PRIVATE and NON-COMMERCIAL USE AMSTERDAM UNIVERSITY PRESS
    Conductor Willem Mengelberg, 1871-1951 FOR PRIVATE AND NON-COMMERCIAL USE AMSTERDAM UNIVERSITY PRESS Conductor Willem Mengelberg, 1871-1951 Acclaimed and Accused Volume 1 Frits Zwart Amsterdam University Press FOR PRIVATE AND NON-COMMERCIAL USE AMSTERDAM UNIVERSITY PRESS This publication was made possible by the Willem Mengelberg Stiftung (Switzerland). Original publication: Frits Zwart, Willem Mengelberg: Een biografie 1871-1920. Prometheus Amsterdam, 1999 [ISBN 978 90 533 3849 0] and Willem Mengelberg: Een biografie 1920-1951. Prometheus Amsterdam, 2016 [ISBN 978 90 351 4472 9] © Frits Zwart, 1999 and 2016 Translated by Cynthia Wilson For Marja, and for Johannes, Annemarie, Marijn and Joanne Second print run: 2020 (as paperback) First print run: 2019 (as hardback) Cover illustration: Willem Mengelberg conducting the Fifth Symphony by Ludwig van Beethoven, Gebouw voor Kunsten & Wetenschappen, The Hague Photo: Erich Salomon Cover design: Gijs Mathijs Ontwerpers, Amsterdam Lay-out: Crius Group, Hulshout ISBN 978 94 6298 606 0 (paperback) ISBN 978 94 6298 605 3 (hardback) DOI 10.5117/9789462986060 NUR 661 © Frits Zwart / Amsterdam University Press B.V., Amsterdam 2020 All rights reserved. Without limiting the rights under copyright reserved above, no part of this book may be reproduced, stored in or introduced into a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means (electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise) without the written permission of both the copyright owner and the author of the book. Every effort has been made to obtain permission to use all copyrighted illustrations reproduced in this book. Nonetheless, whosoever believes to have rights to this material is advised to contact the publisher.
    [Show full text]
  • 2016:17 CAIRD HALL, DUNDEE Rsno.Org.Uk 2 Rsno.Org.Uk/SEASON1617
    2016:17 CAIRD HALL, DUNDEE rsno.org.uk 2 rsno.org.uk/SEASON1617 Your 2016:17 Season at a glance Join Scotland’s National Orchestra at the magnificent Caird Hall for our 2016:17 Season. PAUL NIKOLAI Subscribe to all four LEWIS LUGANSKY Season concerts BEETHOVEN’S RACHMANINOV THREE and save over 20%! EMPEROR CONCERTO THU 3 NOV 2016 : 7.30PM THU 13 OCT 2016 : 7.30PM MUSICAL INSIGHTS Join us for our free pre- concert talks before each concert at 6.45pm. These informal talks are a great way to learn more about CORNELIUS PETER the music directly from the MEISTER OUNDJIAN musicians of the RSNO. Look out for the symbol TCHAIKOVSKY FOUR BRAHMS FOUR throughout the brochure. SAT 11 FEB 2017 : 7.30PM THU 6 APR 2017 : 7.30PM Box Office 01382 434 940 PLUS don’t miss our popular film concerts featuring the enchanting film The Snowman on the big screen at our Christmas Concert and the exciting music of John Williams in February. © Snowman Enterprises Ltd 2016 Ltd Enterprises © Snowman THE RSNO CHRISTMAS JOHN WILLIAMS CONCERT AND FRIENDS FRI 16 DEC 2016 : 7.30PM SUN 26 FEB 2017 : 3PM BOX OFFICE 01382 434 940 3 125 YEARS YOUNG! DEAR FRIENDS I wish you the warmest welcome to the RSNO’s 2016:17 Season. From our modest beginnings back in 1891 to our international standing today, the Orchestra’s focus has always been to perform great music to the highest standard for you, our audience. This Season, as we celebrate our 125th anniversary, we are delighted to continue with that tradition.
    [Show full text]
  • In Memoriam Willem Mengelberg De Derde Symfonie Van Brahms Mijn
    96 Maart 2011 In memoriam Willem Mengelberg De derde symfonie van Brahms Mijn kennismaking met Mengelberg Reis naar het begin van de dag Opnamen van Hans Knappertsbusch Inhoud Van de redactie 1 Van het bestuur 2 In memoriam Willem Mengelberg 3 Johan Krediet Een zaaier ging uit om te zaaien 7 Adriaan van Woudenberg Mijn kennismaking met Mengelberg 9 Eveline Nikkels Johan Krediet, de Onvermoeibare 13 Johan Krediet De Hersteld Evangelisch Lutherse Kerk 15 Pieter Vis Eduard Flipse en de Matthäus-Passion 16 Ab van Kapel Brahms en zijn derde symfonie 20 Johan Maarsingh Mengelberg en de Derde van Brahms 23 27 Wim Brouwer Reis naar het begin van de dag 34 Johan Maarsingh De RIAS-opnamen van Hans Knappertsbusch 41 Eveline Nikkels 46 Martijn Draaisma Een archief in vlammen opgegaan 48 Colofon WM is een kwartaaluitgave van de Willem Mengelberg Vereniging, opgericht 13 februari 1987. Overname van de redactionele inhoud is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming. Aanleveren kopij voor WM 97 uiterlijk 15 mei 2011. © 2011. Redactie Albert Meurer, Johan Maarsingh, Ronald de Vet (Redactie)secretariaat Mozartkade 14, 1077 DJ Amsterdam E-mail [email protected] Website www.willemmengelberg.nl Bestuur Voorzitter dr Eveline A. Nikkels Vice-voorzitter mr Frederik Heemskerk Secretaris mr Albert A. Meurer Penningmeester mr Jan C. Reinoud Lid dr Frits W. Zwart Contributie . Over te maken op rekening 155 802 t.n.v. Willem Mengel- berg Vereniging, Amsterdam. Het lidmaatschap loopt gelijk met het kalenderjaar. Opzeggingen dienen voor 1 december te zijn ontvangen. Erelid Riccardo Chailly Van de redactie Voor u ligt een nieuw blad.
    [Show full text]
  • Mezt-056.Pdf
    Van de redactie Op 11 november j.l. bracht de Willem Mengelberg Vereniging een bezoek aan' het Gemeentearchief van Amsterdam. Archivaris drs. Johan Giskes hield eem boeiende lezing over het archief van het Concertgebouworkest, geïllustreerd met muzikale voorbeelden uit het audio-archief. Daarbij kwam o. m. ter sprake het 'Concerto in a minor for string orchestra' van Antonio Vivaldi, zoals dat door Mengelberg werd uitgevoerd in een editie van Sam Franko. Aan de hand van partituur en grammofoonopname wees spreker op tal van bij zonderheden (zie het artikel in dit blad). Giskes verbond aan zijn uiteenztting de conclusie dat er nog veel te bestuderen valt aan de betekende directieparti turen van Mengelberg. Vervolgens bekeken de aanwezigen een kleine, speciaal voor deze gelegenheid ingerichte, tentoonstelling van archiefstukken uit het Concertgebouw-archief: brieven, programma's, foto's en boekwerken. Er viel veel te genieten en groot was dan ook de dank van onze voorzitter voor deze inte­ ressante ochtend. Na een welverzorgde lunch vond des middags de Algemene Leden­ vergadering plaats in een van de vergaderzalen van het Archief. Vice-voorzitter Ab van Kapel had de leiding. Hij vroeg aandacht voor een bestuurswisseling: Aarnout Coster trad na tien jaar af als secretaris-penningmeester. Met een uitgebreid woord van waardering bood de vice-voorzitter de vertrekkende secretaris boek en plaat aan. Het bestuur stelde als opvolger , voor Mr. Albert Meurer, muziek­ liefhebber, Concertgebouwvriend en -bezoeker en Mengelberg­ enthousiast. Hij werd door de Algemene Ledenvergadering bij acclamatie benoemd. Wij wensen hem veel succes bij zijn belangrijke taak! Voorts kwamen activiteiten in het seizoen 2000/2001 aan de orde.
    [Show full text]