Celeps, Butchers, and the Sheep

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Celeps, Butchers, and the Sheep CELEPS , BUTCHERS, AND THE SHEEP: THE WORLDS OF MEAT IN ISTANBUL IN THE SIXTEENTH-SEVENTEENTH CENTURIES BY ĞRFAN KOKDAğ Submitted to the Faculty of Arts and Social Sciences in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Arts SabancÛ University Spring 2007 © Ğrfan Kokdaİ 2007 All Rights Reserved CELEPS , BUTCHERS, AND THE SHEEP: THE WORLDS OF MEAT IN ISTANBUL IN THE SIXTEENTH-SEVENTEENTH CENTURIES APPROVED BY: Yusuf Hakan Erdem …………………………. (Thesis Supervisor) Tülay Artan …………………………. Ğzak Atiyas …………………………. DATE OF APPROVAL …………………………. ABSTRACT CELEPS , BUTCHERS, AND THE SHEEP: THE WORLDS OF MEAT IN ISTANBUL IN THE SIXTEENTH-SEVENTEENTH CENTURIES Ğrfan Kokdaİ M.A., History Supervisor: Y.Hakan Erdem Spring 2007 Despite the considerable expansion of studies about the economic and social history of the Ottoman Empire with special emphasis on urban problématiques, we are still far away from understanding simple matters concerning Ottoman urban centers such as the ways in which foodstuffs were brought to the city, or the mechanisms through which they were distributed to urban consumers. By analyzing the meat sector in the sixteenth-seventeenth centuries Istanbul, this thesis aims to partially fulfill this gap. In addition to the supply and distribution mechanisms, this study focuses on the meat consumption patterns of Ottoman Istanbuliots and on the consumption differentiations in a heterogeneous society. It seems that that such heterogeneity mirrored the entire meat sphere in the urban center. Different agents in the sector, which were the consumers, the butchers (the meat contractors), the livestock traders, celeps , and the dynasty members, all with their different roles, reflect this heterogeneity. Such a complex picture at the same time provides a huge opportunity for us in observing the effects of the major economic and political transformations in the 16 th and 17 th centuries on the different groups of the Ottoman Istanbuliots. For this reason, this study also aims to trace the patterns of the economic, social and political changes through one of the economic niches of society, the meat sector, which produced a network of social and political relationships around it. In the first chapter of this study, the geographical provenance and the features of the sheep delivered to the Ottoman capital is taken into consideration. In the second chapter, the methods of the delivery of sheep to Istanbul are analyzed. The third chapter is devoted to the analysis of the Istanbul butchers as the purchasers of delivered sheep. In the fourth chapter, the meat consumption patterns of Ottoman Istanbuliots are presented. i Z/ÖZET CELEP, KASAP VE KOYUNLAR: ONALTINCI VE ONYEDĞNCĞ YÜZYIL ĞSTANBUL‘UNDA ET DÜNYALARI Ğrfan Kokdaİ Yüksek Lisans, Tarih Tez Yöneticisi: Y. Hakan Erdem 2007 Bahar Dönemi OsmanlÛ Ğmparatorlu₣unun sosyal ve ekonomik tahlili üzerine yapÛlan çalÛİmalar, ki bunlardan birço₣u İehir problematiklerine e₣ilmiİ durumda, son zamanlarda artÛİ göstermesine karİÛn, OsmanlÛ İehirlerinin iaİelerinin nasÛl sa₣landÛ₣Û ve getirilen ürünlerin hangi yollarla da₣ÛtÛldÛ₣Û gibi basit ve güncel konularÛ anlamaktan hâla uzak durumdayÛz. Ğİte bu tez, onaltÛ ve onyedinci yüzyÛl Ğstanbul et sektörünü analiz ederek, bu eksikli₣i gidermeyi amaçlamaktadÛr. Arz ve da₣ÛtÛm mekanizmalarÛnÛn incelenmesinin yanÛnda, bu çalÛİma OsmanlÛ ĞstanbullularÛnÛn et tüketim kalÛplarÛnÛ ve heterejon bir toplumdaki tüketim farklÛklarÛnÛ da irdelemektedir. Öyle görünüyor ki bu heterejonlik kendini bir bütün olarak tüm ””et niİi‘‘nin içinde göstermektedir. Tüketiciler, kasaplar (et tüccarlarÛ), canlÛ hayvan tüccarlarÛ, celepler ve hanedan üyeleri niİteki farklÛ rolleriyle bu heterojenli₣i en iyi biçimde yansÛtmaktadÛr. Böylesine kompleks bir örüntü bize aynÛ zamanda 16. ve 17.yüzyÛldaki büyük sosyal ve ekonomik de₣iİimlerin toplumun farklÛ aktörleri üzerindeki farklÛ etkilerini de inceleme olana₣Û sunmaktadÛr. Bu yüzden bu çalÛİma, çevresinde yarattÛ₣Û sosyal ve politik ba₣lantÛlarla, et niİinin üzerinden ekonomik, sosyal ve politik de₣iİimlerin izini sürmeyi de amaçlamaktadÛr. Ğlk bölümde, OsmanlÛ baİkentine gelen koyunlarÛn co₣rafi da₣ÛlÛmlarÛ ve nitelikleri ele alÛnmaktadÛr. Ğkinci bölümde ise, bu koyunlarÛn Ğstanbul‘a getirilme yöntemleriyle ilgenilnilmiİtir. Üçüncü bölüm, koyunlarÛn Ğstanbul‘daki alÛcÛlarÛ olan kasaplarÛn incelenmesine ayrÛlmÛİtÛr. Son bölümde ise, OsmanlÛ ĞstanbullularÛnÛn et tüketim kalÛplarÛ sunulmuİtur. ii TABLE OF CONTENTS Introduction 1 Chapter I: Geographical Distribution of Sheep Flocks For Istanbul 17 Chapter II: Meat Supply in the Sixteenth Century Ottoman Istanbul 36 Chapter III: Istanbul Butchers: ””Agents of the Structural Change in the System‘‘ 64 Chapter IV: Mutton in Meat Consumption: Changing Diets 87 Conclusion 108 iii LIST OF MAPS AND TABLES Map 1.1. Geographical Distribution of Sheep Types in the Ottoman Balkans Table 1.1. Average Carcass Weights & Separable Mutton per Carcass in the 16-17th Centuries Table 2.1. Price Trends of Mutton in Europe (1500-1579) Table 2.2. Changes in Sheep Stock and Population in the Sixteenth Century Ottoman Regions Table 2.3. Müflisân Celepkeİans in Some Regions Table 2.4. Girihtîgân Celepkeİans in Some Regions Table 2.5. Price Trends of Sheep in Rumelia for the Selected Years Table 2.6. Decline in Average of Registered Sheep per Celepkeİan Table 3.1. The Professions of the Appointed Butchers in the 16th Century Table 3.2. Regional Distribution of Butcher Recruits Table 3.3. Butcher Appointments to Istanbul Table 4.1. Purchasing Power Trends in Ottoman Istanbul Table 4.2. Price Trends of the Selected Consumption Goods in Ottoman Istanbul Table 4.3. Sheep Delivery to Istanbul in the First Half of the 19 th Century Table 4.4. Price Fluctuations of Mutton in Selected Years Table 4.5. Expected Sheep Delivery from Two Principalities Table 4.6. Mutton Consumption of Imperial Kitchens Table 4.7. Estimated Figures for Mutton Consumption in Istanbul circa 1550-1700 Table 4.8. Meat Consumption in European Urban Centers iv ANNEM VE BABAMA, v ACKNOWLEDGEMENTS First and foremost, I‘d like to thank Hakan Erdem, my advisor, who has read each chapter and made valuable comments on my draft. I am deeply indebted to his encouragement on studying this topic. I also thank Tülay Artan who always supported me in this thesis and also shaped my train of thought with her courses. I also owe thanks to Hülya Canbakal who always supported me during my research. Prof. Halime Do₣ru, Condrea Draganescu, ğevket Pamuk, Mehmet ĞnbaİÛ and Arif Bilgin have very kindly responded to my questions and offered important suggestions on critical matters. I was fortunate to receive their comments. My special thanks go to Sinan Ciddi and Begüm Irmak. They carefully read each chapter and offered valuable comments. I also owe thanks to Salih Ay who kindly helped me in drawing maps. Last but not least, I‘d like thank my parents. Had their continuous support not been to freely given, it would be impossible to complete this thesis. Therefore, this study is dedicated to my loving family. vi Note on Transliteration Modern Turkish transliterations of Ottoman Turkish words have been used throughout this thesis. Long vowels and the letter ” ayn‘ have been shown in the transliteration. During this thesis, the Ottoman Turkish words are italized, while the names of the geopraphical zones and of the individuals are presented in the normal form. For the entire transliterations, Ferit Develio₣lu‘s OsmanlÛca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat and TDK‘s Güncel Türkçe Sözlük-Bilim ve Sanat Terimleri Ana Sözlü₣ü are utilized. List of Abbreviations BOA BaİbakanlÛk OsmanlÛ Arİivi (Prime Ministry Archives), Istanbul MAD Maliyeden Müdevver Koleksiyonu (Registers of the Finance Ministry), BaİbakanlÛk OsmanlÛ Arİivi, Istanbul MD Mühimme Defterleri (Book Records of the Imperial Assembly), BaİbakanlÛk OsmanlÛ Arİivi, Istanbul TDK Türk Dil Kurumu (The Turkish Language Association) vii INTRODUCTION There has been a considerable growth in the number of studies about the economic and social history of the Ottoman Empire, with special emphasis on urban problématiques. Even so, we are still far from understanding simple matters concerning Ottoman urban centers such as the ways in which foodstuffs were brought to the city, or the mechanisms through which they were distributed to urban consumers. In the historiography of Ottoman urban supply, the central administration‘s regulations of price and quantity have always held a special place. It is generally argued that providing foodstuffs to urban consumers on a daily basis at a ””reasonable price‘‘ had been a significant concern of the central administration. 1 If we come to the specific issue of feeding Istanbul, the tone of this concern is more pronounced: ””because the sultan perceived feeding Ottoman Istanbuliots as his personal responsibility and authority, the central administration‘s control over prices, quantity and quality greatly increased in the Ottoman capital.‘‘ 2 This is clearly reflected in the tendency of historians, to view the issue of feeding a ””giant city‘‘3 from the perspective of the central administration‘s regulations imposed on the urban guilds and on the special supply mechanisms. No doubt, the meat supply of the city had always been an important part of this discourse. Although Ahmet Refik does not specially focus on the supply-distribution mechanisms of foodstuffs, he is the first researcher interested in meat supply within the context of Istanbul. 4 He has published various mühimme orders
Recommended publications
  • Osmanli Devlet 'Nde Kullanilan Ölçü Ve Tarti B R
    T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI OSMANLI DEVLETİ’NDE KULLANILAN ÖLÇÜ VE TARTI BİRİMLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ DANIŞMAN HAZIRLAYAN Doç. Dr. Enver ÇAKAR Ünal TAŞKIN ELAZIĞ 2005 T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI OSMANLI DEVLETİ’NDE KULLANILAN ÖLÇÜ VE TARTI BİRİMLERİ YÜKSEK LİSANS TEZİ Bu tez …./…./2005 tarihinde aşağıdaki jüri tarafından oy birliği/oy çokluğu ile kabul edilmiştir Jüri Başkanı ÜYE ÜYE Doç. Dr. Enver ÇAKAR (Danışman) ONAY Doç. Dr. Ahmet AKSIN Enstitü Müdürü II ÖZET Yüksek Lisans Tezi Osmanlı Devleti’nde Kullanılan Ölçü ve Tartı Birimleri Ünal TAŞKIN Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Osmanlı Devleti hakimiyeti altındaki yerlerin özelliklerine göre farklı idare tarzları uygulamıştır. Bu uygulama içinde ölçü ve tartı sistemi de şekillenmiştir. Devlet genelinde yörelerin özelliklerine göre çeşitli ölçü birimleri kullanılmıştır. Meselâ, “kile” ülke genelinde geniş bir kullanıma sahip olmasına rağmen miktarlarında göze çarpan bir farklılık vardır. Aynı şekilde rıtl, dirhem, miskal, batman gibi ölçülerde de bunlar gözlenebilir. Bunların yanında sadece ülkenin belli bir kısmında kullanılan ölçüler de vardır. Bu durum Osmanlı öncesi uygulamaların devamı olduğu kadar kullanılan ölçülerin Osmanlılaştırılmasıdır. Devletin genişliği göz önüne alınırsa bu farklılığın haklı sebepleri olduğu anlaşılacaktır. Anahtar Kelimeler:Ölçü ve tartı sistemi III SUMMARY Thesis of High Master In the Ottoman Empire Using Measure and Weight Units Ünal TAŞKIN The Univercity of Fırat The Institute of Social Science The Department of History Ottoman Empire have applied different administrative methods in which weight and measure system have formed to the provinces that under his rule in accordance with his characteristics, in the application have been used various measure units for different regions.
    [Show full text]
  • The Evolution of Kânûnnâme Writing in the 16 and 17
    THE EVOLUTION OF KÂNÛNNÂME WRITING IN THE 16TH AND 17TH CENTURY-OTTOMAN EMPIRE: A COMPARISON OF KÂNÛN-İ „OSMÂNÎ OF BAYEZĠD II AND KÂNÛNNÂME-İ CEDÎD A Master‟s Thesis by FATMA GÜL KARAGÖZ Department Of History Bilkent University Ankara September 2010 THE EVOLUTION OF KÂNÛNNÂME WRITING IN THE 16TH AND 17TH CENTURY-OTTOMAN EMPIRE: A COMPARISON OF KÂNÛN-İ „OSMÂNÎ OF BAYEZĠD II AND KÂNÛNNÂME-İ CEDÎD The Institute of Economics and Social Sciences of Bilkent University by FATMA GÜL KARAGÖZ In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of MASTER OF ARTS in THE DEPARTMENT OF HISTORY BILKENT UNIVERSITY ANKARA September 2010 I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in History. --------------------------- Prof. Dr. Halil Ġnalcık Supervisor I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in History. --------------------------- Prof. Dr. Evgeni R. Radushev Examining Committee Member I certify that I have read this thesis and have found that it is fully adequate, in scope and in quality, as a thesis for the degree of Master of Arts in History. --------------------------- Prof. Dr. Bahaeddin Yediyıldız Examining Committee Member Approval of the Institute of Economics and Social Sciences --------------------------- Prof. Dr. Erdal Erel Director ABSTRACT THE EVOLUTION OF KÂNÛNNÂME WRITING IN THE 16TH AND 17TH CENTURY-OTTOMAN EMPIRE: A COMPARISON OF KÂNÛN-İ OSMÂNÎ OF BAYEZĠD II AND KÂNÛNNÂME-İ CEDÎD Karagöz, Fatma Gül M.A., Department of History Supervisor: Prof.
    [Show full text]
  • Trabzon Ahkam Defterleri'ne Göre 19. Yüzyilda Giresun
    T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ İKTİSAT ANABİLİM DALI İKTİSAT TARİHİ BİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ TRABZON AHKAM DEFTERLERİ’NE GÖRE 19. YÜZYILDA GİRESUN KAZASI’NIN İKTİSADİ VE SOSYAL DURUMU İlker GÜNDOĞDU 2501180358 TEZ DANIŞMANI Prof.Dr. Mehtap ÖZDEĞER İSTANBUL – 2020 ÖZ TRABZON AHKAM DEFTERLERİ’NE GÖRE 19. YÜZYILDA GİRESUN KAZASI’NIN İKTİSADİ VE SOSYAL DURUMU İlker Gündoğdu Osmanlı devlet geleneği içerisinde köylü, şehirli, asker, Müslüman, gayrimüslim, kadın, erkek herkesin dilekçe vasıtasıyla şikayetini hükümdara iletme hakkı vardır. Bu şikayetlerin kaydedildiği en önemli arşiv belgelerinden biri eyaletlere göre tasnif edilmiş olan ahkam defterleridir. Ahkam defterlerinde, halkın bireysel veya toplu halde padişaha ilettiği şikayetlerden, ilgili bölgenin sosyal ve ekonomik ilişkileri ve devletin bu ilişkilere bakış açısı ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada 19.yüzyılda Trabzon eyaletinin bir kazası konumunda olan Giresun araştırma konusu olarak seçilmiştir. Ahkam defterleri ile birlikte salnameler, şer’iyye sicilleri, seyyahların notları ve konsolos raporlarından derlenen bilgiler bir araya getirilerek, 19.yüzyılda Giresun’unun genel sosyo-ekonomik tablosu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucu, 19.yüzyılda Giresun halkının en önemli şikayetlerinin toprak mülkiyeti alanında olduğu görülmüştür. Toprak mülkiyeti konusu, miri toprak rejimi nedeniyle devletin iaşe kaynaklarını ve hazinesini direkt olarak ilgilendirmektedir. Miri toprakların yanında mülk toprakların bu dönemde gösterdiği gelişim dikkat çekicidir.
    [Show full text]
  • Studii Şi Materiale
    ACADEMIA ROMÂNĂ INSTITUTUL DE ISTORIE “NICOLAE IORGA” STUDII ŞI MATERIALE DE ISTORIE MEDIE VOL. XXVIII, 2010 S U M A R ŢARA ROMÂNEASCĂ ŞI MOLDOVA: ÎNCEPUTURILE ŞERBAN PAPACOSTEA, „Prima unire românească”: Voievodatul de Argeş şi Ţara Severin .......................................................................................... 9 SERGIU IOSIPESCU, Contribuţii la istoria domniei principelui Radu I şi a alcătuirii teritoriale a Ţării Româneşti în secolul al XIV-lea ........................ 25 LAURENŢIU RĂDVAN, Cu privire la începuturile oraşelor din Ţara de Jos a Moldovei .................................................................................................. 49 PROSOPOGRAPHICA ŞTEFAN S. GOROVEI, Contribuţii prosopografice şi epigrafice .................. 71 ANDREI PIPPIDI, Despre Chiajna la Alep ..................................................... 99 MARIANA LAZĂR, Dispoziţiile testamentare ale unui boier oltean şi ale soţiei sale (a doua jumătate a secolului al XVII-lea) ...................................... 105 „Studii şi Materiale de Istorie Medie”, vol. XXVIII, 2010, p. 1-376 2 POLITICĂ ŞI RĂZBOI ÎN EUROPA CENTRALĂ ALEXANDRU SIMON, Între coroanele Arpadienilor şi Asăneştilor: implicaţiile unui document de la Béla III ........................................................ 127 FLORIN ARDELEAN, Rolul militar al nobilimii în Transilvania princiară ......................................................................................................... 137 ANCA POPESCU, Străjuirea navigaţiei pe Dunăre în epoca otomană:
    [Show full text]
  • Raport De Activitate 2017
    ACADEMIA ROMÂNĂ INSTITUTUL DE STUDII SUD-EST EUROPENE RAPORT DE ACTIVITATE PENTRU ANUL 2017 DATELE DE AUTENTIFICARE ALE INSTITUTULUI DE STUDII SUD-EST EUROPENE Denumire Institutul de Studii Sud-Est Europene Statutul juridic are personalitate juridică Actul de înființare H.C.M. 541/20 iulie 1963. ISSEE, reînființat în 1963, sub direcția Prof. Mihai Berza, este succesorul de drept al Institutului de Studii Sud-Est Europene, întemeiat de Nicolae Iorga în 1913 și al Institutului de Studii și Cercetări Balcanice, întemeiat de Victor Papacostea în 1937. Prof. dr. Nicolae-Șerban Tanașoca, director (ianuarie-aprilie 2017) Director Dr. CS II Andrei Timotin, director interimar (din mai 2017) Adresa Casa Academiei, et. 4, Calea 13 septembrie nr. 13, 050711 București Telefon 021-3182429 Fax 021-3182422 pagina web http://www.acadsudest.ro e-mail acad [email protected] DOMENII DE CERCETARE ALE INSTITUTULUI DE STUDII SUD-EST EUROPENE Conform clasificării UNESCO: Cod UNESCO - 5599 Istoria comparată a popoarelor din Sud-Estul european; Cod UNESCO 6299; Științele artelor și literelor, istoria comparată a literaturilor Sud-Estului european; Cod UNESCO 5799 - Lingvistică balcanică; Cod UNESCO 5199 - Antropologie generală și comparată a Sud-Estului european Conform clasificării CAEN: Cod CAEN - 7220 Cercetare-dezvoltare in știinte sociale si umaniste Misiunea științifică a Institutului și direcțiile de cercetare definitorii. Institutul de Studii Sud-Est Europene al Academiei Române desfășoară activitate științifică în domeniul cercetării comparative, multilaterale și interdisciplinare a Sud-Estului Europei. ISSEE colaborează strâns cu Comitetul Național Român de Studii Sud-Est Europene și cu Asociația Internațională de Studii Sud-Est Europene, organism UNESCO care susține și coordonează studiile sud-est europene pe plan mondial.
    [Show full text]
  • Osmanlı Maliyesinde Toprak Bastı Vergisi Land Entrance Tax in Ottoman Finance
    Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi ACTA TURCICA Online Thematic Journal of Turkic Studies www.actaturcica.com Yıl IV, Sayı 1, Ocak 2012 “Kültürümüzde Toprak”, Editörler: Emine Gürsoy Naskali, Hilal Oytun Altun Osmanlı Maliyesinde Toprak Bastı Vergisi Land Entrance Tax in Ottoman Finance Güler Yarcı* Özet: XIX. yüzyıl başlarına kadar Osmanlı Devletinde yürürlükte bulunan “toprak bastı vergisi” bir şehre giren kimseden veya maldan alınan giriş vergisi anlamına gelmekteydi. Bu makalede arşiv belgelerinden elde edilen bilgilere göre, toprak bastı vergisinin türleri ve tahsil edilişi ile ilgili konular hakkında bilgi verilmektedir. Anahtar kelimeler: Osmanlı, Toprak bastı vergisi, Gümrük. Abstract: The Ottoman tax called "land entrance tax" which was in rule until the beginning of the 19th Century meant the tax levied on persons or goods entering a city. This article describes the different types of land entrance tax and issues relating to how this tax was levied with data based on archival material. Keywords: Ottoman, Land entrance tax, Customs Giriş Osmanlı sosyal ve malî tarihinde toprak bastı vergisi, özellikle İstanbul’un iaşesi,1 daha ziyade et ihtiyacının karşılanması maksadıyla Anadolu ve Rumeli’den İstanbul’a ağnam * Yrd. Doç. Dr. Güler Yarcı, Marmara Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü, İstanbul. [email protected] 1 İstanbul’un iaşesiyle ilgili en önemli mesele, ziraî ürünlerin batıya ihraç edilmesi idi. Ziraî ürün arzının arttırılabilmesi ve iaşe temini maksadıyla, Osmanlı hükümeti, gıda maddelerinin ihracatını bazen yasaklıyordu. İstanbul, barındırdığı geniş askerî ve bürokratik kadroların yanında, coğrafi mevkiinin sağladığı avantajlarla hayli geniş bir nüfusa sahipti. Bu sebeple, şehrin iaşesiyle ilgili ikinci mesele nüfusunun büyüklüğü idi. 335 getiren celeplerle2 yakından ilgilidir.
    [Show full text]
  • Orthódoxi Evrópi
    Orthódoxi Evrópi STUDIA DO DZIEJÓW KOŚCIOŁA PRAWOSŁAWNEGO W EUROPIE WSCHODNIEJ Rocznik Katedry Historii Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytet w Białymstoku vol. 1/2018 2 Orthódoxi Evrópi. Studia do dziejów Kościoła prawosławnego w Europie Wschodniej vacat Православная Европа / Orthodox Europe / Ορθόδοξη Ευρώπη vol. 1 / 2018 3 Orthódoxi Evrópi Studia do dziejów Kościoła prawosławnego w Europie Wschodniej vol. I / 2018 Православная Европа Исследования по истории Православной Церкви в Восточной Европе Orthodox Europe Studies for the history of the Orthodox Church in Eastern Europe Ορθόδοξη Ευρώπη Μελέτες για την ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ανατολική Ευρώπη Białystok 2018 4 Orthódoxi Evrópi. Studia do dziejów Kościoła prawosławnego w Europie Wschodniej Rada Naukowa: Ks. Bp. dr hab. Warsonofiusz Doroszkiewicz (Warszawa), ks. Bp. dr hab. Andrzej Borkowski (Białystok), Prof. dr hab. Antoni Mironowicz (Białystok), Prof. dr hab. Walen- tyna Tepłowa (Mińsk), Prof. dr hab. Jerzy Ostapczuk (Warszawa), Prof. dr hab. Alexander Gavrilin (Riga), Prof. dr hab. Antonios Tachiaos (Saloniki), Prof. dr hab. Nikołaj Nikołajew (Petersburg), Prof. dr hab. Dimitros Gonis (Ateny), Prof. dr hab. Jury Łabyncew (Moskwa), Prof. dr hab. Dimitr Kenanow (Veliko Trnowo), Prof. dr hab. Leonid Tymoszenko (Drohobyczyn), Prof. dr hab. Goran Janicijevic (Belgrad), dr hab. Urszula Pawluczuk (Białystok) Redakcja: Prof. dr hab. Antoni Mironowicz, dr hab. Urszula Pawluczuk Sekretarz redakcji: mgr Marcin Mironowicz Recenzenci: Prof. dr hab. Krzysztof Filipow (Białystok), Prof. dr hab. Jerzy Garbiński (Lublin), Prof. dr hab. Aleksander Wabiszczewicz (Brześć), Prof. dr hab. Eleni Oikonomou (Saloniki) Wydawca: Katedra Historii Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu w Białymstoku ISSN 2545-3823 Periodyk dofinansowany przez Instytut Historii i Nauk Politycznych i Wydział Historyczno-Socjologiczny Uniwersytetu w Białymstoku © Copyright: Katedra Historii Europy Środkowo-Wschodniej Uniwersytet w Białymstoku Православная Европа / Orthodox Europe / Ορθόδοξη Ευρώπη vol.
    [Show full text]
  • Osmanlı Devleti, Örf, Vergi Abstract Keywords
    Tarih Okulu The History Scholl İlkbahar-Yaz 2013 Spring-Summer 2013 Sayı XIV, ss. 55-73. Number XIV, pp. 55-73. RÜSÛM-I ÖRFİYE Ünal TAŞKIN Özet Osmanlı Devleti, fethettiği yerlerdeki kanun ve nizamlara müdahale etmedi. Bunlar arasında bir takım vergi kalemleri de bulunmaktaydı. Osmanlı Devleti’nde halktan üç başlık altında vergi alınıyordu. Örfî vergiler, bu vergilerden biriydi. Bu çalışmada, örfî vergiler hakkında bilgiler verilecektir. Anahtar Sözcükler: Osmanlı Devleti, Örf, Vergi Abstract Places conquered by the Ottoman Empire did not interfere with the laws and regulations. Among these, there were also a number of tax items. Tax was collected from the people in the Ottoman Empire under three categories. Traditional taxes (Rüsum-ı Örfiye), was one of these taxes. In this study, information will be given about the traditional taxes. Keywords: Ottoman Empire, Tradition, Taxes Giriş Sanayi Devrimi öncesi bütün devletler, büyük oranda toprağa bağlı bir ekonomik etkinlik sergilemektedir. Dolayısıyla klasik dönem devlet mekanizmasının işlerlik kazanabilmesi için birtakım maddi imkânlara ihtiyaç duyulmuştur. Bu maddi imkânlar, çoğu zaman hükmedilen sahanın iktisadî durumuyla yakından ilgilidir. Toprağa bağlı ekonomik faaliyet, aynı zamanda topraktan elde edilen üretime bağımlı bir yönetici sınıfın ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Para ekonomisinin tam olarak gelişmediği bu devirlerde, egemen sınıfın otoritesini temsil eden memur sınıfının ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik Yrd. Doç. Dr., Adıyaman Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü. E-Posta: [email protected] Rüsûm-ı Örfiye bir sistem gelişmiştir. Bu sistemde, devlet hizmetinde olan memurların maaşları karşılığı olarak görev yaptıkları bölgeden bir kısım gelirler, bu kişilere aktarılmıştır. Yani klasik dönem devletleri, hizmet erbabına merkezden ödeme yapmak yerine, memurlarına kendi maaşlarını, görev yaptıkları bölgeden toplama hak ve yetkisini vermiştir.
    [Show full text]
  • Turcologie BT.Pdf
    STUDIA ET DOCUMENTA TURCOLOGICA President Academician Professor Ioan-Aurel POP, Ph.D. International Scientific Board Professor Jean-Louis BACQUÉ-GRAMMONT, Ph.D. (France) Professor Emeritus Peter B. GOLDEN, Ph.D. (U.S.A.) Academician Professor György HAZAI, Ph.D. (Hungary) Professor Mustafa KAÇALIN, Ph.D. (Turkey) Professor Emeritus Kemal KARPAT, Ph.D. (U.S.A.) Professor Barbara KELLNER-HEINKELE, Ph.D. (Germany) Academician Professor Raphael S. KHAKIMOV, Ph.D. (Russian Federation) Professor Sergei KLASTORNIY, Ph.D. (Russian Federation) Professor Shahin MUSTAFAYEV, Ph.D. (Rep. Azerbaijan) Academician Professor Victor SPINEI, Ph.D. (Romania) Director Professor Călin FELEZEU, Ph.D. Editorial Board Editor-in-chief: Professor Tasin GEMIL, Ph.D. Deputy editor-in-chief : Nagy PIENARU, Ph.D. Editorial board secretary: Adina FODOR, Ph.D. Margareta ASLAN, Ph.D. Virgil COMAN, Ph.D. Giuseppe COSSUTO, Ph.D. Adriana CUPCEA, Ph.D. Jale ISMAIYLOVA, Ph.D. Assoc. Prof. Cezmi KARASU, Ph.D. Ilnur MIRGALIYEV, Ph.D. UNIVERSITATEA BABEŞ-BOLYAI INSTITUTUL DE TURCOLOGIE ŞI STUDII CENTRAL-ASIATICE STUDIA ET DOCUMENTA TURCOLOGICA PRESA UNIVERSITARĂ CLUJEANĂ 2013 ISSN: 2344 – 6560 ISSN-L: 2344 – 6560 © 2013 Editorii volumului. Toate drepturile rezervate. Reproducerea integrală sau parţială a textului, prin orice mij- loace, fără acordul editorilor, este interzisă şi se pedepseşte conform legii. Tehnoredactare computerizată: Cristian-Marius Nuna Universitatea Babeş-Bolyai Presa Universitară Clujeană Director: Codruţa Săcelean Str. Hasdeu nr. 51 400371 Cluj-Napoca, România Tel./Fax: (+40)-264-597.401 E-mail: [email protected] http://www.editura.ubbcluj.ro CONTENTS Foreword ........................................................................................................................ 7 The Institute of Turkology and Central-Asian Studies of Babeş-Bolyai University ..... 9 DYACHRONICS OF CULTURE.
    [Show full text]
  • Women's Power in Moldova (14Th - 17Th Centuries)
    CULTURE, IDENTITY AND ELITES WOMEN'S POWER IN MOLDOVA (14TH - 17TH CENTURIES). GENDER STUDIES Lilia ZABOLOTNAIA Institute of History of Moldavian Academy of Sciences E-mail: [email protected] Abstract: The involvement of women in political history is a topic of great interest for our past and it gives us suggestions for a new view over the history. We need to equally mention that the purpose of this essay is to modify the accents of history, which means we tried to present the political history from the through the filter of the “feminine history”. Regretfully, the feminine side of Romanian history has been ignored for many years and only in the last decade it is deeply researched by the colleagues from Romania. Without pretending to fully solve the problem, we consider that it is an indisputable fact that studying history without a holistic approach gives just a one-sided view of it. Thus, the presented study tries to approach a very delicate matter – the role of women in determining the ruling dynasties in the Medieval Moldavia, and the Ladies' regency. The documentary material of the time clearly reflects the situation and the statute of women. To a great extent, an important role was played by ladies in continuity of the ruling dynasties. Besides, the historical facts show that some of the Medieval Moldavia's Ladies were true personalities. Keywords: Moldova, Ladies, rulers, political power, intrigue, dynasty, gender Rezumat: Puterea femeilor în Moldova (secolele XIV-XVII). Studii de gen. Implicarea femeilor în istoria politică reprezintă un subiect de mare interes pentru cunoașterea trecutului și ne oferă sugestii pentru o nouă viziune asupra istoriei.
    [Show full text]
  • 18Th Centuries
    MINISTRY OF EDUCATION AND SCIENCE OF UKRAINE IVAN FRANKO NATIONAL UNIVERSITY OF LVIV IHOR LYLO GREEKS IN THE TERRITORY OF RUS’KE WOJEWODSTWO IN 15TH – 18TH CENTURIES MONOGRAPH Lviv – 2019 МІНІСТЕРСТВО ОСВІТИ І НАУКИ УКРАЇНИ ЛЬВІВСЬКИЙ НАЦІОНАЛЬНИЙ УНІВЕРСИТЕТ ІМЕНІ ІВАНА ФРАНКА ІГОР ЛИЛЬО ГРЕКИ НА ТЕРИТОРІЇ РУСЬКОГО ВОЄВОДСТВА У XV–XVIII СТ. МОНОГРАФІЯ Львів – 2019 УДК 94(477.83-21):316.147(=14)]”14/17” Л 57 РЕЦЕНЗЕНТИ: проф. д-р іст. наук, С.Б. Сорочан завідувач кафедри історії стародавнього світу та середніх віків (Харківський національний університет ім. В.Н. Каразіна); проф. д-р іст. наук, В.А. Брехуненко завідувач відділу актової археографії (Інститут української археографії та джерелознавства ім. М.С. Грушевського); проф. д-р іст. наук, С.І. Ліман завідувач кафедрою туристичного бізнесу (Харківська державна академія культури); Prof. dr. hab. Gosciwit Malinowski, dyrektor Instytutu Studiów Klaszcznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych (UWr); Prof.dr hab. Maciej Salamon, Instytut Historii Papieskiego Uniwersytetu Jana Pawła II, em. Prof. Instytutu Historii (UJ) Рекомендовано до друку Вченою Радою Львівського національного університету імені Івана Франка (протокол № 56/10 від 31.10.2018 р.) This book focuses on the question of how Greek immigrants from the Venice Republic and Ottoman Empire has active in the Ru’ske Wojewodstwo of the Polish-Lithuanian Commonwealth in 15-18th centuries. In addition to material contributions, and other infl uences Greeks also had numerous contacts with Eastern Orthodox Church centres and active cooperation with the local Ukrainian community. The role of Greeks in the dissemination of Orthodox and Eastern Mediterranean culture in the area along the common borders of present Romania, Ukraine, Poland is not very known still.
    [Show full text]
  • Documente-Turcesti-Privind-Istoria
    DOCUMENTE TURCESTI PRIVIND ISTORIA ROMANIEI I 1455 -1774 www.dacoromanica.ro ACADEMIA DE STIINTE SOCIALE $1 POLITICE A .REPUBLICII SOCIALISTE ROMANIA INSTITUTUL DE STUDII SUD-EST EUROPENE Izvoare orientate privind istoria Romaniei" III DOCUMENTE TURCESTI PRIVIND ISTORIA ROMANIEI VOL. I 1455-1774 intoemit de MUSTAFA A. MEHMED EDITURA <ACADEMIEI REPUBLICII SOCIALISTS ROMANIA BUCURESTI. 1976, www.dacoromanica.ro DOCUMENTS TURCS CONCERNANT L'HISTOIRE DE LA ROUMANIE, I (1455 - 1774) TYPEHEDE AORYMEHTM, EACA1011LHECH HCTOPHH PYMMHIIII, I (1455 - 1774) EDITURA ACADEMIE' REPUBLICII SOCIALISTE ROMANIA Calea Victoriei Nr. 125, Sectorul 1, Bucurqti www.dacoromanica.ro CUVINT INAINTE Seria Documente turcesti privind istoria Romaniei, al cArei prim volum apare acum, face parte din colectia Izvoare orientale privind istoria Romaniei". Ea a luat na0ere din initiativaInstitutuluide istorie N. Iorga", in al ca'rui cadru a inceput pregAtirea ei, trecuta, apoi in grija Institutului de studii sud-est europene. Intre timp, prin strlduinta speciaNtilor, a fost efectuat6 o intinsI actiune de depistare, de transcriere §i de traducere a documentelor scrise in limba turco-osmanl ea putind asigura inc g, de pe acum aparitia unui numAr apreciabil de volume. Pentru o perioada lungl de cinci veacuri, izvoarele turceqti consti- tuie, prin oglindirea raporturilor dintre taxile romaine §i Imperiul otoman, una din sursele principale de informatie privind istoria noastre nationalL Dace la inceput, pe primul plan al interesului stau cronicile, ale cAror fragmente privitoare In tgrile romane an aplrut in doul volume 1, °data, cu instaurarea dominatiei otomane §i cu cre§terea frecventei legAturilor dintre statele noastre §i puterea suzerang, interesul principal trece asupra documentelor de cancelarie. Pierdute de cele mai multe on in originalele for adresate domnilor roman, aceste acte s-au pastrat in numar impre- sionant de mare in minutele din arhivele otomane §i, in primul rind, in cele din marile depozite arhivistice de la Istanbul.
    [Show full text]