Formy Aktywności Obywatelskiej Polaków
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
vol. 39/2013 RADA PROGRAMOWA: Henryk Ćwięk (AJD w Częstochowie) – najnowsza historia polityczna, Tadeusz Dmochowski (UG) – międzynarodowe stosunki polityczne, Jan Garlicki (UW) – socjologia polityki, Jan Grosfeld (UKSW) – etyka polityczna, Adam Gwiazda (UKW) – międzynarodowe stosunki ekonomiczne i polityczne, polityka gospodarcza, Ryszard Herbut (UWr) – systemy polityczne Europy Zachodniej, Jan Iwanek (UŚ) – współczesne systemy polityczne, stosunki USA z Ameryką Łacińską, Zbigniew Karpus (UMK) – stosunki międzynarodowe, Kazimierz Kik (UJK w Kielcach) – myśl polityczna, systemy polityczne, Barbara Krauz-Mozer (UJ) – metodologia i teoria polityki, Jerzy Kojkoł (AMW w Gdyni) – polska myśl polityczna, Krzysztof Łabędź (UP im. KEN w Krakowie) – najnowsza historia polityczna, Ewa Maj (UMCS) – stosunki międzynarodowe, Andrzej Małkiewicz (UZ) – globalizacja, Tomasz Nałęcz (AH w Pułtusku) – najnowsza historia Polski, Agnieszka Pawłowska (UR) – administracja publiczna i samorząd terytorialny, Wiesława Piątkowska-Stepaniak (UO) – komunikacja społeczna, medioznawstwo, Eugeniusz Ponczek (UŁ) – teoria polityki, polska myśl polityczna, Tomasz Sikorski (US) – myśl polityczna, ruchy polityczne, najnowsza historia Polski, Stanisław Wójcik (KUL) – samorząd terytorialny, myśl narodowa, Arkadiusz Żukowski (UWM) – system polityczny RP, systemy polityczne, Marek Żyromski (UAM) – systemy polityczne MIĘDZYNARODOWA RADA DORADCZA: Flavio Felice (Centro Studie Ricerche, Pontifi cia Universita Lateranense, Rzym, Włochy), Mark C. Henrie (Intercollegiate Studies Institute, Wilmington, Delaware, USA); Vit Hlousek (Uniwersytet Masaryka, Brno, Czechy), Lyaila Ivatova (Kazachski Uniwersytet Państwowy, Ałmaty), Lubomír Kopeček (Uniwersytet Masaryka, Brno, Czechy), Aleksander Lipatow (Rosyjski Państwowy Uniwersytet Humanistyczny, Moskwa), Mark J. Rozell (George Mason University, Arlington, Virginia, USA), Claes G. Ryn (Catholic University of America, Washington D.C., USA), Ulrich Schmid (Universität St. Gallen, Szwajcaria), G. Jesus Velasco (Tarleton State University, Stephenville, Texas, USA), Klaus Ziemer (Fachbereich III, Politikwissenschaft , Universität Trier, Niemcy) REDAKTOR NACZELNY: Roman Bäcker ZESPÓŁ REDAKCYJNY: Joanna Marszałek-Kawa (zastępca redaktora naczelnego), Bartłomiej Michalak (sekretarz redakcji), Marta Dorenda-Zaborowicz (sprawy administracyjne), Dariusz Góra-Szopiński (opracowanie bibliografi i), Beata Stachowiak (statystyka), Alicja Kloska (korekta językowa) REDAKTORZY TEMATYCZNI: komunikowanie polityczne: Dorota Piontek (Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM); metodologia i teoria polityki: Tomasz Godlewski (Instytut Nauk Politycznych UW), Kamil Minkner (Instytut Politologii UO), Łukasz Młyńczyk (Instytut Politologii UZ), Beata Słobodzian (Instytut Politologii UG), Paweł Ścigaj (Instytut Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych UJ); myl polityczna: Dariusz Faszcza (Wydział Nauk Politycznych AH im. A. Gieysztora w Pułtusku); polityki sektorowe: Małgorzata Kuś (Instytut Nauk Politycznych Akademii im. J. Długosza w Częstochowie), Katarzyna Kobielska (Instytut Politologii UWr); stosunki midzynarodowe: Wojciech Gizicki (Instytut Nauk Politycznych i Spraw Międzynarodowych KUL), Anna Jaroń (Instytut Politologii UKSW), Katarzyna Kącka (Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK), Stanisław Konopacki (Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ), Katarzyna Marzęda-Młynarska (Wydział Politologii UMCS), Margot Stańczyk-Minkiewicz (Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych AMW w Gdyni), Agnieszka Zaremba (Instytut Nauk Politycznych UJK w Kielcach), Krzysztof Żarna (Katedra Politologii UR); systemy polityczne: Adam Hołub (Instytut Nauk Politycznych UWM), Izabela Kapsa (Instytut Nauk Politycznych UKW), Krzysztof Kowalczyk (Wydział Humanistyczny US), Magdalena Mikołajczyk (Instytut Politologii UP im. KEN w Krakowie), Robert Radek (Instytut Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UŚ). ADRES REDAKCJI: „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne”, Wydział Politologii i Studiów Międzynarodowych UMK, ul. Batorego 39L, 87-100 Toruń, e-mail: [email protected]; internet: www.athenaeum.umk.pl Redaktor techniczny: Paweł Banasiak Projekt okładki i logo: PMK Design Korekta: Alicja Kloska Wersją pierwotną pisma jest wersja drukowana © Copyright by the Authors © Copyright by Wydawnictwo Adam Marszałek ISSN 1505-2192 Publikacja dofi nansowana przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Wydawnictwo prowadzi sprzedaż wysyłkową: tel./fax 56 648 50 70, [email protected] WYDAWNICTWO ADAM MARSZAŁEK, ul. Lubicka 44, 87-100 Toruń, tel. 56 660 81 60, fax 56 648 50 70, e-mail: [email protected], www.marszalek.com.pl Drukarnia nr 2, ul. Warszawska 52, 87-148 Łysomice, tel. 56 659 98 96 SPIS TREŚCI Od Redakcji . 5 SOCJOLOGIA POLITYKI Łukasz Młyńczyk Politolog w „sporze” z metodą. Quasi-badacz a quasi-ekspert . 9 Jacek Ziółkowski Pojęcie i typy kooperacji. Model prakseologiczny . 21 Agnieszka Bejma Formy aktywności obywatelskiej Polaków . 35 Tomasz Godlewski Zjawisko alternatywnej partycypacji politycznej w Polsce . 50 Ewa Marciniak Percepcja cech osobowości Jarosława Kaczyńskiego i Donalda Tuska przez ich zwolenników . 64 STOSUNKI MIĘDZYNARODOWE Lucyna Czechowska Kooperatywne zachowania państw – ewolucja w czasie . 77 Michał Drgas Global governance a państwo globalne . Strukturalne efekty braku centralnego sterowania we współczesnym systemie międzynarodowym . 97 Patryk Wawrzyński Jednostka jako „pas transmisyjny” między mitologią narodową a kulturą systemu międzynarodowego. Aspekty metodologiczne . 113 Wojciech Stankiewicz Proceder handlu ludźmi jako forma współczesnego niewolnictwa . 136 4 Spis treści Edyta Lechwar-Wierzbicka Powiązania polsko-belgijskie po powstaniu listopadowym . 163 RECENZJE Grażyna Piechota, Nieład komunikacyjny w demokracji lokalnej. Komunikowanie polityczne w budowaniu lokalnego społeczeństwa obywatelskiego, Wydawnictwo Naukowe „Śląsk” Sp. z o.o., Katowice 2011, ss. 187 (rec. Monika Kaczmarek-Śliwińska) . 181 Witold Bereś, Krzysztof Burnetko, Joanna Podsadecka, Krąg Turowicza. Tygodnik, czasy, ludzie. 1945–1999, Wyd. Fundacja Świat Ma Sens, Limanowa-Kraków 2012, ss. 687 (rec. Kamil Mazurek) . 185 Manuel Castells, Networks of Outrage and Hope. Social Movements in the Internet Age, Policy Press, Cambridge 2012, ss. 307 (rec. Barbara Brodzińska-Mirowska) . 189 BIBLIOGRAFIA Polska bibliografi a politologiczna . 197 Wykaz nowo przyznanych stopni naukowych w dziedzinie politologii . 283 Sprostowanie . 287 Wskazówki dla autorów . 294 vol. 39/2013 ISSN 1505-2192 OD REDAKCJI PRZEDSTAWIAMY PAŃSTWU NAJNOWSZY, 39. numer kwartalnika „Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne” z nadzieją, że spotka się z zainteresowaniem. W niniejszym tomie zwracamy Państwa uwagę na zjawiska wpisujące się w szeroko pojęty zakres socjologii polityki oraz stosunków międzynarodowych. Pierwszy blok artykułów, poświęcony socjologii polityki, niejako w naturalny sposób otwiera tekst dotyczący stosowania metod badawczych w politologii oraz sporu między indukcjonistami a dedukcjonistami. W niniejszym dziale znajdą Państwo także artykuł dotyczący form aktywności obywatelskiej Polaków w jej klasycznym wymiarze, jak i tekst poświęcony alternatywnej partycypacji politycz- nej w Polsce. Charakterystyce poddano, poza partycypacją wyborczą, traktowaną jako jeden z głównych wskaźników obywatelskiego zaangażowania, także wiele innych działań podejmowanych w szeroko rozumianej sferze społeczno-kulturo- wej. Zauważono także, że alternatywne wobec tradycyjnych formy partycypacji politycznej stały się obecnie jednym z instrumentów walki politycznej prowadzo- nej zarówno przez partie, jak i inne podmioty funkcjonujące w szeroko rozumianej przestrzeni politycznej. Prezentujemy także artykuły osadzone w obszarze socjo- logii polityki, obrazujące jej praktyczny wymiar w wymiarze zarówno lokalnym, jak i międzynarodowym. Dział poświęcony stosunkom międzynarodowym zawiera niezwykle obszerny i zróżnicowany przegląd zagadnień z tej subdyscypliny – tak teoretycznych, jak i praktycznych. Przedstawiamy analizę ewolucji kooperatywnych zachowań państw oraz strukturalne efekty braku centralnego sterowania we współczesnym systemie międzynarodowym. Prezentujemy również interesującą, nowatorską koncepcję jednostki jako „pasa transmisyjnego” między mitologią narodową a kulturą systemu międzynarodowego. Podobnie jak w pierwszej części tomu, proponujemy także 6 Od redakcji artykuły przedstawiające praktyczny wymiar stosunków międzynarodowych – zachęcamy do zapoznania się z naukowym ujęciem procederu handlu ludźmi oraz historycznych zarysów powiązań polsko-belgijskich. W numerze nie mogło też zabraknąć recenzji. Znajdą w nim Państwo omówie- nia wydawnictw dotyczących demokracji lokalnej, biopolityki, historii polskiej publicystyki oraz nowych ruchów społecznych. Od tego roku polska bibliografi a politologiczna oraz wykaz stopni naukowych przyznanych w dziedzinie politologii – zawarte w bieżącym tomie – będą publi- kowane zawsze w trzecim numerze danego roku. Na żądanie redakcji tygodnika „Twoje Tychy” zgodnie z prawem prasowym publikujemy też sprostowanie do artykułu Grażyny Piechoty i Roberta Rajczyka Media samorządowe jako narzędzie kreacji wizerunku lokalnego lidera i jego oto- czenia (na przykładzie analizy treści publikowanych w tygodniku samorządowym „Twoje Tychy”), opublikowanego w numerze 34/2012 „Athenaeum”. Życzymy przyjemnej lektury! SOCJOLOGIA POLITYKI vol. 39/2013 ISSN 1505-2192 Łukasz Młyńczyk Instytut Politologii Uniwersytet Zielonogórski POLITOLOG W „SPORZE” Z METODĄ . QUASIBADACZ