2 0 1 3 Vol. 7-8/2012-2013

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

2 0 1 3 Vol. 7-8/2012-2013 vol. 7-8/2012-2013 WEWNÊTRZNE I ZEWNÊTRZNE SPRAWY WSPÓ£CZESNYCH NIEMIEC ARTYKU£Y Witold Góralski Stosunki polsko-niemieckie w XXI wieku. Podstawy prawne, trudne i nowe problemy w œwietle dobros¹siedzkiego Traktatu z 1991 r. Stanis³aw Parzymies Francusko-niemiecki ,,motor'' integracji europejskiej 50 lat pod rz¹dami Traktatu Elizejskiego Frank Schuster Zurück in die Zukunft?!? Zwischen neuem Europa und neuem Nationalismus. Überlegungen zu deutschen Multikulturalsimusdebatten Rados³aw Kamiñski Ustrojowy model niemieckiej gminy i jego lokalne zró¿nicowanie organizacyjne Stanis³aw Micha³owski Partnerstwo Wschodnie w polityce zagranicznej Niemiec Helena Wyliga³a Ochrona klimatu i Energiewende w programie niemieckich Zielonych w wyborach do Bundestagu w 2013 r. Justyna K³ys Stanowisko Partii Demokratycznego Socjalizmu (Partei des Demokratischen Sozialismus – PDS) oraz wybranych partii skrajnie prawicowych w Republice Federalnej Niemiec wobec rozszerzenia Unii Europejskiej o pañstwa Grupy Wyszehradzkiej Anna Rusinek Polityka imigracyjna RFN po II wojnie œwiatowej Artur Kamiñski Wspó³praca Wolnego Pañstwa Saksonii z przygranicznymi regionami Polski Karolina Libront Niemiecka polityka eksportu broni do pañstw arabskich w œwietle modelu teoretycznego mocarstwa cywilnego ROZMOWY Od Nietzschego do Kosellecka. Inspiracje myœl¹ niemieck¹ z politologi¹ w tle – z prof.. dr. hab. Stanis³awem Filipowiczem rozmawia dr Edyta Pietrzak RECENZJE Maria Engler Armin Fuhrer, Norman Haß, „Eine Freundschaft für Europa. Der lange Weg zum Élysée-Vertrag” Agnieszka Wêc³awek Roman KuŸniar, „My Europa” Justyna G³ogowska Boles³aw Balcerowicz, „O pokoju, o wojnie. Miêdzy esejem i traktatem” v o l . 7 - 8 / 2 0 1 2 - 2 0 1 3 WYDAWNICTWO AKADEMII HUMANISTYCZNO-EKONOMICZNEJ W £ODZI vol. 7-8/2012-2013 Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w £odzi Redaktor naczelny: prof. dr hab. Stanis³aw Parzymies Redakcja tematyczna: dr Rados³aw Kamiñski (sekretarz), dr Edyta Pietrzak Rada programowa prof. dr hab. Zbigniew Rau (U£) prof. dr hab. Stanis³aw Sulowski (UW, AHE) prof. dr hab. Konstanty Adam Wojtaszczyk (UW) prof. dr hab. Marek ¯migrodzki (UMCS Lublin) prof. dr hab. Arkadiusz ¯ukowski (UWM Olsztyn) prof. dr hab. Katarzyna ¯ukrowska (SGH) dr hab. prof. WAT Janusz Œwiniarski (WAT) Redaktor odpowiedzialny za vol.7-8/2012-2013: dr Rados³aw Kamiñski Recenzenci prof. dr hab. Franciszek Go³embski prof. UG dr hab. Piotr Niwiñski Redakcja czasopisma „Homo Politicus” Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w £odzi 90-213 £ódŸ, ul. Rewolucji 1905 r. nr 52 tel. 0-42 63 15 070 © Copyright by Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w £odzi £ódŸ 2013 ISSN 1896-1770 (wersja drukowana jest wersj¹ pierwotn¹) Wersja elektroniczna (numery stron zgodne z wersj¹ drukowan¹) Sk³ad DTP Monika Poradecka Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w £odzi 90-222 £ódŸ, ul. Rewolucji 1905 r. nr 64 tel./fax +42 63 15 908 [email protected] www.wydawnictwo.ahe.lodz.pl Spis treści Wstęp ....................................................................................................................................................5 Witold.M..Góralski Stosunki polsko-niemieckie w XXI wieku. Podstawy prawne, trudne i nowe problemy w świetle dobrosąsiedzkiego Traktatu z 1991 r. .....................7 Stanisław.Parzymies Francusko-niemiecki „motor” integracji europejskiej. 50 lat pod rządami Traktatu Elizejskiego ....................................................................... 19 Frank.M..Schuster Zurück in die Zukunft?!? Zwischen neuem Europa und neuem Nationalismus. Überlegungen zu deutschen Multikulturalsimusdebatten .................................................. 33 Radosław.Kamiński Ustrojowy model niemieckiej gminy i jego lokalne zróżnicowanie organizacyjne........ 47 Stanisław.Michałowski Partnerstwo Wschodnie w polityce zagranicznej Niemiec .................................................. 59 Helena.Wyligała Ochrona klimatu i Energiewende w programie niemieckich Zielonych w wyborach do Bundestagu w 2013 r. ....................................................................................... 71 Justyna.Kłys Stanowisko Partii Demokratycznego Socjalizmu (Partei des Demokratischen Sozialismus – PDS) oraz wybranych partii skrajnie prawicowych w Republice Federalnej Niemiec wobec rozszerzenia Unii Europejskiej o państwa Grupy Wyszehradzkiej ................................................................................................ 91 Anna.Rusinek Polityka imigracyjna RFN po II wojnie światowej.................................................................... 107 Artur.Kamiński Współpraca Wolnego Państwa Saksonii z przygranicznymi regionami Polski ............. 123 Karolina.Libront Niemiecka polityka eksportu broni do państw arabskich w świetle modelu teoretycznego mocarstwa cywilnego ...................................................... 135 Edyta.Pietrzak Od Nietzschego do Kosellecka. Inspiracje myślą niemiecką z politologią w tle .......... 147 Maria.Engler Armin Fuhrer, Norman Haß, Eine Freundschaft für Europa. Der lange Weg zum Élysée-Vertrag ............................................................................................. 155 Agnieszka.Węcławek Roman Kuźniar, My Europa ........................................................................................................... 159 Justyna.Głogowska Bolesław Balcerowicz, O pokoju, o wojnie. Między esejem i traktatem.......................... 165 HOMO POLITICUS vol. 7–8/2012–2013 Wstęp Podwójny numer rocznika ,,Homo Politicus’’ za lata 2012/2013 poświęcony jest w całości zewnętrznym i wewnętrznym sprawom współczesnych Niemiec. Znajdują się w nim opraco- wania z zakresu politologii oraz stosunków międzynarodowych. Prezentację numeru warto zacząć od ciekawej rozmowy na temat niemieckiego filozofa Nietzschego i w jej ramach rozważań o politologii jako nauce, która ma ułatwiać odnalezienie tego, co pozwoli nam wspólnie widzieć i objaśniać świat. Podejmujemy problematykę współczesnych Niemiec ze świadomością, że niedługo upłynie ćwierć wieku od zjednoczenia tego kraju po 45 latach jego podziału w następstwie klęski poniesionej w II wojnie światowej. Zamieszczone w tym numerze materiały dalece nie wyczerpują problematyki dzisiejszych Niemiec. Jednakże ukazują kilka ważnych aspektów zarówno polityki zagranicznej, jak i sytuacji wewnętrznej tego kraju. Zjednoczone Niemcy, pierwszy podmiot gospodarczy i czołowy aktor polityczny w Unii Europejskiej, odgrywają bardzo ważną rolę w Europie i rosnącą rolę w świecie. Prezentowane wydanie rocznika dzieli się na trzy części: artykuły, rozmowy i recenzje. Część artykułowa jest najobszerniejsza i jeśli chodzi o opracowania dotyczące polityki zagranicznej Niemiec, to odnoszą się one do kilku ważnych aspektów tej polityki. Przede wszystkim, dwa artykuły traktują o stosunkach Niemiec z dwoma bezpośrednimi sąsiadami, Polską i Francją, z którymi Niemcy współpracują nie tylko na podstawie dwustronnych porozumień traktatowych, ale również w ramach Unii Europejskiej. Współpraca ta, mimo wrogości charakteryzującej w przeszłości wzajemne stosunki Niemiec z obu sąsiadami, rozwija się bardzo owocnie, chociaż niekiedy nie jest pozbawiona napięć. Stosunki polsko- -niemieckie, oparte od ponad dwóch dziesięcioleci na Traktacie o dobrym sąsiedztwie z 1991 r., mają swoje korzenie we wspólnym systemie wartości i stanowią przykład kształ- tującego się partnerstwa między obu państwami. Rozwinięciem tej problematyki jest artykuł poświęcony współpracy Wolnego Państwa Saksonii z przygranicznymi regionami Polski, w którym przedstawiono dwustronne stosunki z niemieckiej perspektywy. Przypadająca w 2013 r. 50. rocznica Traktatu Elizejskiego między RFN i Francją dała okazję do refleksji 6 Wstęp na temat wspólnego wkładu obu krajów w rozwój integracji europejskiej i ich dalszej roli w tym procesie. Dopełnieniem analizy podejścia Niemiec do problematyki integracji euro- pejskiej jest w roczniku artykuł poświęcony podejściu wybranych niemieckich partii poli- tycznych do kwestii rozszerzenia Unii Europejskiej. W tym samym nurcie rozważań mieści się artykuł na temat miejsca Partnerstwa Wschodniego w polityce zagranicznej Niemiec, akcentujący ostrożne poparcie tego kraju dla tej inicjatywy polsko-szwedzkiej, dyktowane brakiem przekonania, czy chodzi o partnerów, którzy respektują demokratyczne normy i wartości. Jeden z artykułów traktuje o podejściu małych niemieckich partii politycznych do kwestii rozszerzenia Unii Europejskiej o kraje Grupy Wyszehradzkiej, podejściu pozy- tywnym ze strony lewicowej Partii Demokratycznego Socjalizmu i negatywnym ze strony prawicowych partii marginalnych. Z kolei polityka imigracyjna Republiki Federalnej Niemiec analizowana jest pod kątem jej zaniedbań, bez usunięcia których trudno będzie utrzymać wzrost gospodarczy i system emerytalno-socjalny Niemiec na obecnym pozio- mie. Inny z kolei artykuł poświęcony jest niemieckiej polityce eksportu broni do państw arabskich i próbie jej pogodzenia z teoretycznym modelem mocarstwa cywilnego, za które RFN się uważa. Część rocznika, która dotyczy spraw wewnętrznych współczesnych Niemiec otwiera stu- dium na temat problematyki współczesnego niemieckiego nacjonalizmu. Analizę niemieckiej demokracji najniższego szczebla zawiera artykuł na temat koncepcji niemieckiego samorządu i jego ewolucji, który charakteryzuje modele ustrojowe gminy funkcjonujące w Niemczech. Inny artykuł traktuje o obecności problematyki ochrony klimatu i Energiewende w programie partii Zielonych w wyborach do Bundestagu w 2013 r., dzięki czemu w dyskursie publicznym Zieloni
Recommended publications
  • Rebuilding the Soul: Churches and Religion in Bavaria, 1945-1960
    REBUILDING THE SOUL: CHURCHES AND RELIGION IN BAVARIA, 1945-1960 _________________________________________________ A Dissertation presented to the Faculty of the Graduate School at the University of Missouri-Columbia _________________________________________________ In Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Doctor of Philosophy _________________________________________________ by JOEL DAVIS Dr. Jonathan Sperber, Dissertation Supervisor MAY 2007 © Copyright by Joel Davis 2007 All Rights Reserved The undersigned, appointed by the dean of the Graduate School, have examined the dissertation entitled REBUILDING THE SOUL: CHURCHES AND RELIGION IN BAVARIA, 1945-1960 presented by Joel Davis, a candidate for the degree of Doctor of Philosophy, and hereby certify that, in their opinion, it is worthy of acceptance. __________________________________ Prof. Jonathan Sperber __________________________________ Prof. John Frymire __________________________________ Prof. Richard Bienvenu __________________________________ Prof. John Wigger __________________________________ Prof. Roger Cook ACKNOWLEDGEMENTS I owe thanks to a number of individuals and institutions whose help, guidance, support, and friendship made the research and writing of this dissertation possible. Two grants from the German Academic Exchange Service allowed me to spend considerable time in Germany. The first enabled me to attend a summer seminar at the Universität Regensburg. This experience greatly improved my German language skills and kindled my deep love of Bavaria. The second allowed me to spend a year in various archives throughout Bavaria collecting the raw material that serves as the basis for this dissertation. For this support, I am eternally grateful. The generosity of the German Academic Exchange Service is matched only by that of the German Historical Institute. The GHI funded two short-term trips to Germany that proved critically important.
    [Show full text]
  • Germany: a Global Miracle and a European Challenge
    GLOBAL ECONOMY & DEVELOPMENT WORKING PAPER 62 | MAY 2013 Global Economy and Development at BROOKINGS GERMANY: A GLOBAL MIRACLE AND A EUROPEAN CHALLENGE Carlo Bastasin Global Economy and Development at BROOKINGS Carlo Bastasin is a visiting fellow in the Global Economy and Development and Foreign Policy pro- grams at Brookings. A preliminary and shorter version of this study was published in "Italia al Bivio - Riforme o Declino, la lezione dei paesi di successo" by Paolazzi, Sylos-Labini, ed. LUISS University Press. This paper was prepared within the framework of “A Growth Strategy for Europe” research project conducted by the Brookings Global Economy and Development program. Abstract: The excellent performance of the German economy over the past decade has drawn increasing interest across Europe for the kind of structural reforms that have relaunched the German model. Through those reforms, in fact, Germany has become one of the countries that benefit most from global economic integration. As such, Germany has become a reference model for the possibility of a thriving Europe in the global age. However, the same factors that have contributed to the German "global miracle" - the accumulation of savings and gains in competitiveness - are also a "European problem". In fact they contributed to originate the euro crisis and rep- resent elements of danger to the future survival of the euro area. Since the economic success of Germany has translated also into political influence, the other European countries are required to align their economic and social models to the German one. But can they do it? Are structural reforms all that are required? This study shows that the German success depended only in part on the vast array of structural reforms undertaken by German governments in the twenty-first century.
    [Show full text]
  • Wynik Odwodnień Górniczych Ze Sprawozdań Gromadzonych W Oparciu O Program Badań Statystyki Publicznej W Podziale Na Obszary
    Wynik odwodnień górniczych ze sprawozdań gromadzonych w oparciu o Program Badań Statystyki Publicznej w podziale na obszary bilansowe wód podziemnych Suma odwodnień Kod obszaru Lp. Nazwa obszaru bilansowego górniczych z 2016 r. bilansowego [tys. m3]* 1 Tążyna G01 2 Mień G02 3 Drwęca G03 4 Zielona Struga G04 5 Struga Toruńska G05 6 Brda G06 7 Fryba G07 8 Wda G09 9 Osa G10 10 Mątawa G11 11 Wierzyca G12 12 Zlewnia Raduni i Motławy G14 13 Zlewnia Słupi G15 14 Zlewnia Łupawy G16 15 Zlewnia Łeby G17 16 Zlewnia Redy-Piaśnicy G18 17 Zalew Wiślany G19 18 Elbląg i Żuławy Elbląskie G20 19 Zlewnia Pasłęki i Baudy G21 20 Wag (Czadeczka) GL01 21 Mała Wisła do ujścia Przemszy GL02 39997 22 Przemsza GL03 270672 23 Górna Odra (Odra po Koźle) GL04 30377 24 Kłodnica GL05 34929 25 Wisła od Przemszy do Skawy K01 573 26 Czarna Orawa K02 970 27 Wisła od Skawy do Dunajca K03 10305 28 Dunajec K04 29 Wisła od Dunajca do Wisłoki K05 2303 30 Wisłoka K06 13948 31 Wisła od Wisłoki do Sanu K07 3871 32 San K08 33 Strwiąż i Mszaniec do granicy państwa K09 34 Wisła od Sanu do Sanny K10 35 Górna Warta P01 36 Liswarta (bez Kocinki) P02 37 Warta od Liswarty do Widawki P03 3572 38 Widawka P04 218392 39 Warta od Widawki do Neru P05 40 Ner P06 41 Warta od Neru do Prosny P07 237357 42 Prosna P08 43 Warta od Prosny do Kan. Mosińskiego P09 44 Poznańska Zlewnia Warty P10 45 Wełna P11 46 Warta od Obrzycka do Noteci P12 47 Obra P13 48 Górna Noteć P14 2007 49 Noteć Pradoliny Toruńsko - Eberswaldzkiej P15 50 Gwda P16 51 Drawa P17 52 Dolna Warta P18 53 Uznam, Zalew Szczeciński S01 54 Międzyodrze S02 55 Wolin (bez części zachodniej) S03 56 Gowienica S04 57 Lewobrzeżna Dolna Odra (Gunica - Ucker) S05 58 Ina S06 59 Płonia S07 60 Rurzyca, Tywa S08 61 Myśla, Kurzyca, Słubia S09 62 Ilanka, Pliszka, Konotop S10 63 Dziwna i Przymorze S11 64 Rega i Przymorze S12 65 Parsęta, Radew, Przymorze - Resko S13 66 Wieprza i Grabowa S15 67 Obrzyca i Krzycki Rów W01 Suma odwodnień Kod obszaru Lp.
    [Show full text]
  • Wrocław. Rewers. Scenariusze Miasta Przyszłości
    Seria „Strategie dla Miasta Przyszłości” foresight społeczny wrocław 2036/2056 miasto przyszłości / laboratorium wrocław Tom_0 Wrocław. Rewers Scenariusze miasta przyszłości Redakcja Kamila Kamińska, Małgorzata Pięta-Kanurska, Aleksandra Snitsaruk foresight społeczny Wrocław 2036/2056 Tom_0 wrocław. rewers scenariusze miasta przyszłości Redakcja Kamila Kamińska, Małgorzata Pięta-Kanurska, Aleksandra Snitsaruk Foresight Społeczny Wrocław 2036/56. Projekt Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016 Wprowadzenie Strategie dla Miasta Przyszłości Łukasz Medeksza 007–011 Wprowadzenie Wrocław rewers: od drugiej strony, od nowa - w poszukiwaniu oddolnych scenariuszy miasta Kamila Kamińska 013–017 ROZDział_1 ROZDZIAł_2 W POSZUKIWANIU MIASTA PRZYSzłości HETerOTOPIE MIEJSKIE – ODDOLNE SCENARIUSZE Układanki miejskie Wrocław po drugiej stronie lustra Kamila Kamińska Kamila Kamińska 021–027 121–125 Raport z działań Wrocław na 13. piętrze Stowarzyszenia Edukacji Krytycznej Magdalena Gruna 127–147 Mariusz Gaj 029–043 „ręce wytarli o liście” „I będę w bańce i będę sobie rozmawiał Ilona Witkowska ze sobą w bańce” 149–157 Agnieszka Wieszaczewska 045–054 Futurlab Olga Chrebor 159–167 Zieleń dzieci Aleksandra Zienkiewicz 057–063 THINKDADA 2056 Tomasz Jakub Sysło 169–172 Raport końcowy Spotkania społeczne „Wrocław 2036 i 2056” Kotlet z tygrysa czyli zawsze jest teraz Hanna Janczak Hanna Janczak Grzegorz Tymoszyk 175–183 2036065–089 Miasto mlekiem i czekoladą płynące Rozmowa z dziećmi – wolontariuszami szkolnymi Margaret Ohia Fundacji Wrocławskie Hospicjum dla Dzieci 185–188 Joanna Waszkiewicz Wody wieczny wrot Maria Idzikowska Katarzyna Niepogodzińska 091–096 191–195 Fantazmaty, narracje, symbole. Oddolne scenariusze przyszłości Wrocławia – głos mieszkańców Tomasz Kasprzak 099–116 2056 ROZDZIAł_2 ROZDział_3 ROZDział_4 HETerOTOPIE MIEJSKIE – ODDOLNE SCENARIUSZE STRATEGIE, SCENARIUSZE, WIZJE KORZENIE I SKRzydła MIASTA Wrocław po drugiej stronie lustra Wprowadzenie Ku miejskim transgresjom Kamila Kamińska Małgorzata Pięta-Kanurska Kamila Kamińska 199–203 271–273 Wrocław na 13.
    [Show full text]
  • IMPACT of IMMIGRATION on EUROPE and ITS APPROACH TOWARDS the MIGRATION (EUROPEAN UNION STATES Vs VISEGRAD GROUP COUNTRIES) Peter CSANYI
    VOLUME 13, NUMBER 2, JULY 2020 IMPACT OF IMMIGRATION ON EUROPE AND ITS APPROACH TOWARDS THE MIGRATION (EUROPEAN UNION STATES vs VISEGRAD GROUP COUNTRIES) Peter CSANYI FIRST AS TRAGEDY, THEN AS FARCE: A COMPARATIVE STUDY OF RIGHT-WING POPULISM IN HUNGARY AND POLAND Jakub SZABÓ EUROPEAN CONTEXT OF REGIONAL GERMAN POLICY IN CENTRAL ASIA Bakhytgul B. KASSENOVA, Raushan S. YELMURZAYEVA, Rabiga K. BAIMBETOVA, Zhaslan Y. NURBAYEV and Gulnara E. IBRAGIMOVA ADMINISTRATIVE BURDENS FROM THE SERVICE USERS' PERSPECTIVE Ruzhdi HALILI FINANCIAL AUTONOMY OF THE SLOVENIAN LOCAL GOVERNMENT Miro HAČEK ANCHORING POLITICAL CHANGE: ADAPTIVE GOVERNMENT IN THE CLASSICAL WORLD Olivier HEKSTER JOURNAL OF COMPARATIVE POLITICS 2 EDITORIAL TEAM Editor-in-Chief General Editor Miro Haček Peter Csányi ................................................................. ................................................................ University of Ljubljana University of Economics in Bratislava Faculty of social sciences, CAAPPI Faculty of International Relations Kardeljeva ploščad 5 Dolnozemská 1, 1000 Ljubljana, Slovenia 852 35 Bratislava 5, Slovakia [email protected] [email protected] General Editor General Editor Jurij Toplak Simona Kukovič .................................................................. .................................................................. Alma Mater Europa ea University of Ljubljana European Center Maribor (AMEU-ECM) Faculty of social sciences, CAAPPI Gosposka ulica 1 Kardeljeva ploščad 5 2000 Maribor, Slovenia 1000 Ljubljana,
    [Show full text]
  • Determining Polybrominated Diphenyl Ethers in Surface Waters of Western Pomerania Using Gas Chromatography with Electron Capture Detection
    Pol. J. Environ. Stud. Vol. 24, No. 3 (2015), 961-968 DOI: 10.15244/pjoes/34010 Original Research Determining Polybrominated Diphenyl Ethers in Surface Waters of Western Pomerania Using Gas Chromatography with Electron Capture Detection Marlena Byczkiewicz*, Maciej Jabłoński** Institute of Chemistry and Environmental Protection, West Pomeranian University of Technology, Al. Piastow 42, 71-065 Szczecin, Poland Received: 10 October 2014 Accepted: 29 December 2014 Abstract We show how to determine polybrominated diphenyl ethers in aqueous samples using liquid-liquid extraction and gas chromatography with electron capture detection (LLE-GC-μECD). This method, due to its simplicity, low limits of determination (7-9 pg/L), high accuracy, relatively low costs, and high recovery coef- ficients for all of these PBDEs (86-92%), offers enormous benefits for routine analyses of PBDEs. The devel- oped method was applied to surface water samples collected from different sampling points in western Pomerania. Keywords: polybrominated diphenyl ethers, surface water, gas chromatography, liquid-liquid extrac- tion Introduction the transfer and dissemination of PBDEs in the environ- ment. Particularly toxic are the following PBDEs: BDE-28, Polybrominated diphenyl ethers (PBDEs) are classified BDE-47, BDE-99, BDE-100, BDE-153, and BDE-154. as persistent organic pollutants. They are added to plastics, Most of these congeners are part of a commercial prepara- paints, coatings, and textiles, as well as resins and poly- tion to delay the combustion process – pentaBDE [3]. meric materials to reduce their flammability without the PBDE solubility in water decreases with increases in formation of chemical bonds between the additives and the the number of bromine atoms in the molecule, and the polymeric materials [1-4].
    [Show full text]
  • Przeglad Historyczny-R1961-T52-N3
    H O Z P R A W Y BENEDYKT ZIENTARA Rola Szczecina w odrzańskim i bałtyckim handlu zbożem X I I I -X I V w. (cz. :l) Już od wielu lat, a szczególnie w okresie powojennym, uwaga pol­ skiej nauki historycznej zwraca się ku zagadnieniom bałtyckiego handlu zbożem, Wiążąc je z doniosłymi przemianami społeczno-gospodarczymi Rzeczypospolitej w XVI wieku. Tenże okres w dziejach bałtyckiego handlu zbożem zwrócił uwagę wielu obcych badaczy, zwłaszcza niemiec­ kich. Inaczej wyglądają poprzednie okresy tego handlu, które dotych­ czas w naszej nauce raczej nie budziły zainteresowania, zapewne dla­ tego, że tereny zainteresowane handlem zbożowym w XIII—XIV w. — głównie nadmorskie — nie wchodziły wówczas w ramy polskiego orga­ nizmu państwowego, a centralne ziemie Polski nie były jeszcze wciąg­ nięte w produkcję zboża na eksport. Na Bałtyku jednak wiek XIII i pierwsza połowa XIV to okres znacznego rozwoju handlu zbożem, przede wszystkim w ramach opera­ cji handlowych Hanzy. Dziś jest już rzeczą znaną, że w przeciwieństwie np. do handlu śródziemnomorskiego znaczną rolę w handlu bałtyckim odgrywały towary masowe, obok drzewa i produktów drzewnych oraz ryb — również zboże i mąka. Znaczenie bałtyckiego handlu zbożem w tym okresie podkreślał szczególnie w swych wystąpieniach i pracach wybitny historyk Hanzy Fritz R ö r i g, a do jego zdania przychyliła się znaczna liczba innych badaczyi. Jednakże poza starymi pracami Naudégo i Semraua2 brak wciąż prac szczegółowych, które uzasadniłyby oparte na ogólnikach tezy Röriga. Na zbadanie czeka również wpływ tego eksportu zboża na zaplecze rolnicze, które go do­ 1 Por. artykuły i prace F. Röriga wydane w zbiorze: Wirtschaftskräfte im Mittelalter, W eim ar 1959, s.
    [Show full text]
  • Anthropogenic Pressure on the Largest Lakes of the River Tywa Catchment
    Jacek Kubiak et al. Limnol. Rev. (2017) 17, 3: 123–132 DOI 10.1515/limre-2017-0012 Anthropogenic pressure on the largest lakes of the River Tywa catchment Jacek Kubiak1*, Sylwia Machula1, Dorota Oszkinis2, Dominik Rokicki1 1Department of Hydrochemistry and Aquatic Biological Resources, West Pomeranian University of Technology, Kazimierza Królewicza 4, 71-550 Szczecin, Poland, e-mail: [email protected] (*corresponding author); [email protected] 2Eurobiznes, Boguchwały 8, 71-530 Szczecin, Poland Abstract: The largest lakes of the River Tywa basin i.e. Strzeszowskie, Dołgie, Swobnica and Dłużec (north-west Poland, West Pomeranian Lakeland) were studied in the period 2008–2013, usually in a six week cycle. The aim of the study was to determine the degree of anthropogenic pressure on the lakes. Anthropogenic pressure was assessed against the natural vulnerability of lakes to degradation and the actual rate of eutrophication, with particular consideration of the catchment areas. Catchments of the studied lakes were classified as III class – catchment with moderate possibility of matter supply to lakes. Lakes Swobnica and Dłużec are characterised by low resistance to degradation. Lake Strzeszowskie is categorised as having moderate resistance and Lake Dołgie is non-resistant to degradation and highly susceptible to external pressure. The rate of eutrophication of lakes Strzeszowskie and Dłużec was found to be moderate, whereas lakes Dołgie and Swobnica show a high rate of eutrophication. The analysis of nutrient loading reaching the waters of the aforementioned lakes shows that the main area source is arable land, and the fundamental point source is the inflow of river waters to each of the analysed reservoirs.
    [Show full text]
  • Wyznaczenie Kluczowych Stref Dla Poprawy Retencji Wody W Polskiej
    Wyznaczenie kluczowych stref dla poprawy retencji wody w polskiej części zlewni rzeki Odry Analiza możliwości retencji wody w systemach melioracyjnych i ich potencjalna rola w łagodzeniu niskich przepływów zimowych rzeki Odry Dr Mateusz Grygoruk Mgr inż. Paweł Osuch Mgr inż. Paweł Trandziuk Stowarzyszenie Niezależnych Inicjatyw Nasza Natura Maj, 2018 1 1 Opis kluczowych obszarów dla poprawy retencji wody w polskiej części rzeki zlewni Odry. Analiza możliwości retencji wody w systemach melioracyjnych. Mateusz Grygoruk, Paweł Osuch, Paweł Trandziuk Ilustracja okładki oraz podsumowania rozdziału: Marcel Creemers Publikacja ta jest częścią projektu realizowanego wzdłuż polskiej i niemieckiej strony Odry, a tym samym opracowana, zrealizowana i częściowo fnansowana ze wspólnej sieci polskiej i niemieckiej organizacji pozarządowej zajmującej się ochroną środowiska, a także częściowo fnansowana przez Federalną Fundację Ochrony Środowiska (DBU). oraz niemiecką Liga na Rzecz Przyrody i Środowiska (DNR). Ofcjalną wersję raportu stanowi wersja angielskojęzyczna. Sugerowane cytowania: Grygoruk, M., Osuch, P., Trandziuk, P., 2018. Opis kluczowych obszarów dla poprawy retencji wody w polskiej części zlewni rzeki Odry. Analiza potencjalnej retencji wody w systemach melioracyjnych i jej potencjalna rola w łagodzeniu niskich przepływów zimowych Odry. Raport. Niemiecka Liga na rzecz Przyrody i Środowska. 93 pp. German League for Nature Conservation Marienstraße 19 – 20 10117 Berlin Germany Deutsche Bundesstiftung Umwelt DBU (German Federal Environmental
    [Show full text]
  • Protests in the City and the Country: Social Reactions in Western Pomerania in Response to the Workers’ Revolt of 1970/1971 in Szczecin
    Zapiski Historyczne t. 85, 2020, z. 4, s. 55 – 88 ISSN 0044-1791 http://dx.doi.org/10.15762/ZH.2020.35 ERYK KRASUCKI* https://orcid.org/0000-0003-4858-1011 Protests in the City and the Country: Social Reactions in Western Pomerania in Response to the Workers’ Revolt of 1970/1971 in Szczecin Abstract The text is an analysis of the socio-political situation in Western Pomerania during the political crisis in the Polish People’s Republic at the turn of 1971. Szczecin lay in the heart of the workers’ protests, however, it was the events in Gdańsk that received the most spotlight at that time and later on. The article aims to gather and analyse information from primary sources on how the inhabitants of the country learned about social unrest in big cities, how they interpreted and commented on it, and how it all translated into social sentiments. Such an approach to the problem also provides an opportunity to carry out an analysis based on the dichotomy between the ‘core’ and ‘peripheral’ areas. This is possible due to the accessibility of appropriate primary sources, which in the examined cases are constituted mostly by the documentation gathered by the Security Service, so far used to a small extent. It should also be stressed that the documents on the events of December 1970 in the context of the country in Western Pomerania were rather scant. The analysis of the documentation demon- strates how important Szczecin and Gdańsk were for social sentiments in 1970 and 1971. The incidents in ‘core’ cities were closely observed, and the patterns of protesting were then copied by the country.
    [Show full text]
  • Wynik Odwodnień Górniczych (Czynnych I Nieczynnych Zakładów)
    Wynik odwodnień górniczych (czynnych i nieczynnych zakładów) ze sprawozdań gromadzonych w oparciu o Program Badań Statystyki Publicznej w podziale na obszary bilansowe wód podziemnych Suma odwodnień Suma odwodnień Kod obszaru górniczych z wyłaczeniem Lp. Nazwa obszaru bilansowego górniczych w 2020 r. bilansowego solanek w 2020 r. [tys. [tys. m3]* m3]* 1Tążyna G01 2 Mień G02 3 Drwęca G03 4 Zielona Struga G04 5 Struga Toruńska G05 6 Brda G06 7 Fryba G07 8 Wda G09 9 Osa G10 10 Mątawa G11 11 Wierzyca G12 12 Zlewnia Raduni i Motławy G14 13 Zlewnia Słupi G15 14 Zlewnia Łupawy G16 15 Zlewnia Łeby G17 16 Zlewnia Redy‐Piaśnicy G18 17 Zalew Wiślany G19 18 Elbląg i Żuławy Elbląskie G20 19 Zlewnia Pasłęki i Baudy G21 20 Wag (Czadeczka) GL01 21 Mała Wisła do ujścia Przemszy GL02 31 780,3 21 616,3 22 Przemsza GL03 244 472,2 240 842,2 23 Górna Odra (Odra po Koźle) GL04 36 179,5 35 253,1 24 Kłodnica GL05 38 126,8 37 457,4 25 Wisła od Przemszy do Skawy K01 598,2 598,2 26 Czarna Orawa K02 27 Wisła od Skawy do Dunajca K03 10 748,5 9 329,5 28 Dunajec K04 29 Wisła od Dunajca do Wisłoki K05 25 726,8 25 726,8 30 Wisłoka K06 31 Wisła od Wisłoki do Sanu K07(R) 32 Wisła od Wisłoki do Sanu K07(K) 6 114,6 6 114,6 33 San K08 34 Strwiąż i Mszaniec do granicy państwa K09 35 Wisła od Sanu do Sanny K10 36 Górna Warta P01 37 Liswarta (bez Kocinki) P02 38 Warta od Liswarty do Widawki P03 4 448,1 4 448,1 39 Widawka P04 187 791,0 187 791,0 40 Warta od Widawki do Neru P05 41 Ner P06 42 Warta od Neru do Prosny P07 127 988,3 126 961,2 43 Prosna P08 44 Warta od Prosny do Kan.
    [Show full text]
  • The German Right, 1918–1930 Larry Eugene Jones Frontmatter More Information
    Cambridge University Press 978-1-108-49407-6 — The German Right, 1918–1930 Larry Eugene Jones Frontmatter More Information THE GERMAN RIGHT, 1918–1930 The failure of the Weimar Republic and the rise of National Socialism remains one of the most challenging problems of twentieth-century European history. The German Right, 1918–1930 sheds new light on this problem by examining the role that the non-Nazi Right played in the destabilization of Weimar democracy in the period before the emergence of the Nazi Party as a mass party of middle-class protest. Larry Eugene Jones identifies a critical divide within the German Right between those prepared to work within the framework of Germany’s new republican government and those irrevocably committed to its overthrow. This split was greatly exacerbated by the course of German economic development in the 1920s, leaving the various organizations that comprised the German Right defenceless against the challenge of National Socialism. At no point was the disunity of the non-Nazi Right in the face of Nazism more apparent than in the September 1930 Reichstag elections. is Professor Emeritus in the Department of History at Canisius College in Buffalo, New York, where he has taught since 1968. His previous publications include the award-winning German Liberalism and the Dissolution of the Weimar Party System, 1918–1933 (1988) and Hitler versus Hindenburg: The 1932 Presidential Elections and the End of the Weimar Republic (2015). © in this web service Cambridge University Press www.cambridge.org Cambridge
    [Show full text]