Determining Polybrominated Diphenyl Ethers in Surface Waters of Western Pomerania Using Gas Chromatography with Electron Capture Detection

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Determining Polybrominated Diphenyl Ethers in Surface Waters of Western Pomerania Using Gas Chromatography with Electron Capture Detection Pol. J. Environ. Stud. Vol. 24, No. 3 (2015), 961-968 DOI: 10.15244/pjoes/34010 Original Research Determining Polybrominated Diphenyl Ethers in Surface Waters of Western Pomerania Using Gas Chromatography with Electron Capture Detection Marlena Byczkiewicz*, Maciej Jabłoński** Institute of Chemistry and Environmental Protection, West Pomeranian University of Technology, Al. Piastow 42, 71-065 Szczecin, Poland Received: 10 October 2014 Accepted: 29 December 2014 Abstract We show how to determine polybrominated diphenyl ethers in aqueous samples using liquid-liquid extraction and gas chromatography with electron capture detection (LLE-GC-μECD). This method, due to its simplicity, low limits of determination (7-9 pg/L), high accuracy, relatively low costs, and high recovery coef- ficients for all of these PBDEs (86-92%), offers enormous benefits for routine analyses of PBDEs. The devel- oped method was applied to surface water samples collected from different sampling points in western Pomerania. Keywords: polybrominated diphenyl ethers, surface water, gas chromatography, liquid-liquid extrac- tion Introduction the transfer and dissemination of PBDEs in the environ- ment. Particularly toxic are the following PBDEs: BDE-28, Polybrominated diphenyl ethers (PBDEs) are classified BDE-47, BDE-99, BDE-100, BDE-153, and BDE-154. as persistent organic pollutants. They are added to plastics, Most of these congeners are part of a commercial prepara- paints, coatings, and textiles, as well as resins and poly- tion to delay the combustion process – pentaBDE [3]. meric materials to reduce their flammability without the PBDE solubility in water decreases with increases in formation of chemical bonds between the additives and the the number of bromine atoms in the molecule, and the polymeric materials [1-4]. PBDEs are a major danger in the partition coefficient octanol/water expressed as log Kow environment because of their constancy, potential ease of increases with the number of bromine atoms in the mole- getting into it, and toxicity [1-3]. Studies have confirmed cules of these compounds [4]. Substances with a minor their presence in aquatic and terrestrial elements of the amount of bromine in the molecule, such as BDE-47 and environment, for example air, water, sediments, fish, clams, BDE-99, are 90% of the total content determined in the birds, mammals, and human tissues [1, 5-8]. aqueous phase. Congeners with higher content of bromine Water as a universal solvent and important agent of trans- are more strongly bound to the sediment particles, making portation of micropollutants can significantly contribute to them less mobile in the environment. Literature data on the occurrence of PBDEs in water is limited due to the *e-mail: [email protected] fact that these compounds are practically insoluble in **e-mail: [email protected] water [3, 4]. 962 Byczkiewicz M., Jabłoński M. In November 2011, a Regulation of the Minister of the The solvent used for extracting n-hexane SupraSolv was Environment introduced monitoring of polybrominated produced by Merck (Darmstadt, Germany). For drying the diphenyl ethers in surface waters. According to require- extracts we applied sulfate (VI) of sodium produced by ments of minister for environmental regulation, the analyt- Avantor (Gliwice, Poland). ical method for marking PBDEs in superficial water should: get the exact result at the same time as achieve a Apparatus very low limit of determination (60 pg/l) and measurement doubt (k=2), which is less than 50%. It should also be easy To determine the concentrations of PBDEs we used an in preparation and not require large financial input. Due to Agilent Technologies 6890N gas chromatograph with analytical problems, only the Provincial Inspectorate for micro–electron capture detector (μECD). The analytes were Environmental Protection in Szczecin (WIOŚ) performed separated in a ZB-XLB capillary column (30 m×0.32 mm such studies (in 2012). In 2013 results of polybrominated I.D., 0.25 μm film thickness, Phenomenex) using a constant diphenyl ethers in superficial water realized WIOŚ in helium flow of 2.6 mL/min. The GC oven temperature was Szczecin and also WIOŚ in Gdansk. programmed from 120ºC (1.17 min) to 320ºC at 5ºC/min. This paper aims to elaborate on the method of deter- The injector and detector temperatures were set at 250ºC mining PBDEs in surface waters, which will be character- and 320ºC, respectively. The injection was performed in the ized by high accuracy and precision of the results and ade- pulsed splitless mode. The nitrogen (makeup gas) flow in quately low detection limits for individual congeners the micro-ECD system was fixed at 45 mL/min. (<10 pg/L). This method should be particularly useful for routine analysis and would also allow for the characteriza- Experimental tion of PBDEs in similar aqueous matrices at relatively low cost, and be an easy way for sample preparation. The elab- In the presented method, the sample having of 100 mL orated methodology for determining PBDE measurements was placed in amber glass bottles and 2.5 mL of n-hexane was used for measuring the concentrations of these com- was added. Next, the sample was stirred using a magnetic pounds in water samples collected at different sampling stirrer to facilitate complete mixing of the solvent with the points in western Pomerania. water (about 1000 rpm/min) for 30 minutes. The samples were then separated in a separator funnel and the organic Materials and Methods phase, which was further dried over anhydrous sodium sul- fate, was transferred into conical flasks. The resulting Standards and Reagents extract was concentrated to 100 µL. Then the concentrated sample was analyzed by gas chromatography. During the Individual unlabelled PBDE standards, namely BDE- method development an assessment of the influence of 28, BDE-47, BDE-99, BDE-100, BDE-153, and BDE- extractant volume and mixing time on analyte recovery was 154, were supplied by Cambridge Isotope Laboratories, performed. For this purpose two extractant volumes, name- Inc. USA. This standard included in its composition the ly 2.5 and 5.0 mL, were employed at different mixing times following congeners, each at a concentration of 1 ng/μL. of 15, 30, and 60 minutes. Fig. 1. Control – measurement locations in 2012. Determining Polybrominated Diphenyl Ethers... 963 Fig. 2. Control – measurement locations in 2013. Six calibration solutions ranging from 0.05 to 0.5 µg/L obtained for the samples of surface water. Fig. 4 shows the were prepared by serial dilution. chromatogram of the PBDE sample. The graph in Fig. 5 Samples of distilled water were enriched with a known shows the influence of the volume of the extraction solvent amount of the target analytes in a solvent miscible with and the mixing time for recovery. It was found that only water (acetone) and were subjected to extraction, purifica- volume equal to 2.5 mL of the extractant and the mixing tion, concentration and chromatographic analysis. time 30 min. and the volume of 5.0 mL and 60 minutes To investigate the analytical recoveries of individual mixing time gave satisfactory recoveries for all congeners. PBDE congeners, a pure water matrix was divided into two On this basis, subsequent extraction was based on a volume parts, and then enriched by known volume of PBDE stan- of 2.5 mL of the extractant and mixing time equal to 30 dard solution in a solvent miscible with water (acetone) and minutes. was subjected to extraction, purification, concentration, and Competence in the determination of PBDEs has been chromatographic analysis. confirmed in proficiency testing AQUACHECK PT Round Research should approve analysis in water samples of 457 organized by LGC Standards Proficiency Testing. For PBDE with a liquid-liquid extraction and gas chromatogra- individual PBDEs we achieved satisfactory results (z score phy with electron capture detection. Experiments were <1). allowed to define the parameters that describe the method The literature contains many studies on the determina- used: linear range of calibration, accuracy, precision, limit tion of PBDEs using a wide variety of sample preparation of detection, limit of quantification, and the degree for sep- techniques. Table 3 shows the number of the most popular arate analyses from aqueous matrix. In western Pomerania and compared with the proposed method based on the samples were taken for testing PBDE in 15 measuring extraction of the liquid phase. Under the considerations we checkpoints, one year after only in 11 (see locations in Figs. took the level of recovery of the analytes from the matrix, 1 and 2). Collection samples of river water were realized the size of the sample, and sample processing time for prop- 12 times during a year (once a month). Samples were col- lected into dark glass bottles and stored at 4ºC. O Results and Discussion Bry Polybrominated diphenyl ethers are formed by the direct bromination of organic molecules or by the addition of bromine to alkenes [1]. Fig. 3 shows the structure of PBDE molecules and Table 1 presents select information about these compounds. Table 2 summarizes the validation parameters obtained Brx from the newly developed method. The results were Fig. 3. Chemical structure of PBDEs, where x + y = 1-10. 964 Byczkiewicz M., Jabłoński M. Table 1. Select information about PBDE. Chemical name Acronym CAS No. Formula log Kow [9] 2,4,4’-tribromodiphenyl ether BDE-28 41318-75-6 C12H7Br3O 6.0±0.6 2,4,2’,4’-tetrabromodiphenyl ether BDE-47 5436-43-1 C12H6Br4O 7.4±0.7 2,4,2’,4’,5- pentabromodiphenyl ether BDE-99 60348-60-9 C12H5Br5O 8.2±0.8 2,4,2’,4’,6- pentabromodiphenyl ether BDE-100 189084-64-8 C12H5Br5O 8.0±0.8 2,4,2’,4’,5,5’- hexabromodiphenyl ether BDE-153 68631-49-2 C12H4Br6O 8.9±0.7 2,4,2’,4’,5,6’-hexabromodiphenyl ether BDE-154 207122-15-4 C12H4Br6O 9.0±0.7 Table 2.
Recommended publications
  • Burmistr Miasta I Gminy Kamień Pomorski
    STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY KAMIEŃ POMORSKI URZĄD MIEJSKI W KAMIENIU POMORSKIM STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY KAMIEŃ POMORSKI Usługi Urbanistyczne Robert Jaworski ul. Dobra 8/10 m.49, 00-388 Warszawa 1 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY KAMIEŃ POMORSKI Opracował zespół w składzie: Główny projektant: mgr inż. arch. Robert Jaworski nr uprawnień: WOIU, WA-071 członkowie zespołu: mgr inż. arch. kraj. Paulina Gadaj mgr inż. arch. Kamila Suchorzewska mgr Agata Watoła mgr inż. Karolina Wojciechowska Warszawa, sierpień 2013 2 STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA I GMINY KAMIEŃ POMORSKI Spis treści I. INFORMACJE WPROWADZAJĄCE................................................................................................7 1 . WPROWADZENIE....................................................................................................7 1.1 Podstawa prawna Studium.............................................................................7 1.2 Zadania Studium............................................................................................7 1.3 Charakter, obszar i zakres Studium..............................................................10 2. PODSTAWOWE DOKUMENTY STRATEGICZNE I PROGRAMOWE....................11 3 . INTERPRETACJA ZGODNOŚCI PLANÓW MIEJSCOWYCH ZE STUDIUM.........13 II. UWARUNKOWANIA......................................................................................................................14
    [Show full text]
  • Leszek Walkiewicz Rola Rady Miejskiej W Rozwoju Darłowa Do Początków XVI Wieku (Na Tle Dziejów Ośrodka Miejskiego)
    Leszek Walkiewicz Rola rady miejskiej w rozwoju Darłowa do początków XVI wieku (na tle dziejów ośrodka miejskiego) Słupskie Studia Historyczne 16, 19-49 2010 SŁUPSKIE STUDIA HISTORY CZNE NR 16 R OK 2010 ARTYKUŁY LESZEK WALKIEWICZ DARŁOWO ROLA RADY MIEJSKIEJ W ROZWOJU DARŁOWA DO POCZĄTKÓW XVI WIEKU r r * (NA TLE DZIEJÓW OŚRODKA MIEJSKIEGO) Darłowo przedlokacyjne Najstarsze ślady ludzkie, odkryte przez archeologów na terenie ziemi darłow- skiej, pochodzą sprzed 10 tys. lat. Jest to motyka wykonana z rogu renifera, znale­ ziona nad morzem w pobliżu Darłówka. Żyła tu wtedy, głównie latem, półkoczow- nicza ludność wędrowna, trudniąca się myślistwem, rybołówstwem i zbieractwem. Kolejne ślady już niemal stałego pobytu społeczności mezolitycznych pochodzą z około 5100 r. p.n.e. (ludzie wówczas zbierali orzechy laskowe z drzew leszczyny rosnących w pobliżu jeziora Bukowo). W miarę stałe osadnictwo w Dąbkach koło Darłowa rozpoczęło się około 4800-4700 r. p.n.e. i trwało do około 4000-3900 r. p.n.e. Była to ludność kultury pucharów lejkowatych, związana z osadnictwem erte- belskim. Wykopaliska archeologiczne z Darłowa i okolic potwierdzają, że ten obszar kulturowy wytworzył się kilka tysięcy lat temu. Około połowy II w. znajdowała się tu prawdopodobnie ważna siedziba plemienia Rugiów - Rugion (Rugium). Z badań wynika, że Rugium leżało w pobliżu ujścia rzeki Grabowej do Wieprzy1. Wówczas Wieprza (Vipperam - Viadua)2 i Grabowa (Vettra, Vethra) tworzyły pod Darłowem deltę. Zachodnie ramię tej delty, noszące nazwę Trah, płynęło od Darłowa wzdłuż Morza Bałtyckiego do jeziora Bukowo, oddając w Bobolinie część wód Bałtykowi * Podczas mej pracy w darłowskim samorządzie nasunęła mi się myśl poznania choćby fragmentarycz­ nego początków darłowskiego samorządu i jego wpływu na rozwój średniowiecznego miasta.
    [Show full text]
  • Mapa Geośrodowiskowa Polski
    PA Ń STWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY PA Ń STWOWY INSTYTUT BADAWCZY OPRACOWANIE ZAMÓWIONE PRZEZ MINISTRA Ś R O D O W I S K A OBJAŚNIENIA DO MAPY GEOŚRODOWISKOWEJ POLSKI 1:50 000 Arkusz Kamień Pomorski (115) Warszawa 2009 Autorzy: Sławomir Dominiak*, Witold Korona*, Jerzy Król**, Aleksander Cwinarowicz**, Anna Pasieczna***, Paweł Kwecko***, Hanna Tomassi-Morawiec*** Główny koordynator MGśP: Małgorzata Sikorska-Maykowska*** Redaktor regionalny planszy A: Katarzyna Strzemińska*** Redaktor regionalny planszy B: Anna Gabryś-Godlewska*** Redaktor tekstu: Joanna Szyborska-Kaszycka*** * – Częstochowskie Przedsiębiorstwo Geologiczne spółka z o.o., ul. Wolności 77/79, 42-200 Częstochowa ** – Przedsiębiorstwo Geologiczne we Wrocławiu „Proxima” SA, ul. Wierzbowa 15, 50-056 Wrocław *** – Państwowy Instytut Geologiczny, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa ISBN Copyright by PIG and MŚ, Warszawa 2009 Spis treści I. Wstęp – S. Dominiak......................................................................................................... 3 II. Charakterystyka geograficzna i gospodarcza – S. Dominiak ............................................ 4 III. Budowa geologiczna – S. Dominiak ................................................................................. 6 IV. ZłoŜa kopalin – S. Dominiak............................................................................................ 8 V. Górnictwo i przetwórstwo kopalin – S. Dominiak .......................................................... 11 VI. Perspektywy i prognozy występowania kopalin – S. Dominiak
    [Show full text]
  • Conditions and Rate of Extreme Dunes Abrasion at the Pomeranian Bay
    Landform Analysis, Vol. 27: 45–54, 2014 doi: http://dx.doi.org/10.12657/landfana.027.004 Conditions and rate of extreme dunes abrasion at the Pomeranian Bay Jacek Tylkowski Institute of Geoecology and Geoinformation, Adam Mickiewicz University in Poznań, Poland, e-mail: [email protected] Abstract: This paper presents the temporal and spatial variability of the abrasion dynamics of the dunes located on the coast of the Southern Baltic Sea within the Polish section of the Pomeranian Bay between 1986 and 2008. The study presents long-term tendencies and daily dynamics of coastal dunes abrasion, being the consequence of intensive storm surges. Systematic, quantitative measurements of the abrasion of dunes were performed by the Maritime Offices in Szczecin, Słupsk and Gdynia within the sections of the dune coast most severely affected by abrasion. To determine the origin of the abrasion of dunes, the key hydro-meteorological conditions that determine the geomorphological changes of coastal sea areas, such as types of atmospheric circulation and the maximal sea levels during storm surges, were reviewed. The study also shows the maximal sea level thresholds that can determine the potential dynamics of coastal dunes abrasion at the Pomeranian Bay. Key words: abrasion of dunes, extreme geomorphological events, Baltic Sea coast, storm surges, atmospheric circulation Introduction Sanbar, Dziwnowska Sandbar and Świna Gate Sandbar. The dune coastline was formed in Holocene upon the re- Coastal dunes are a good geoindicator of geomorphologi- treat of Pleistocene glaciations. The development of such cal changes in the natural environment. They constitute a accumulative dune coastline has been the result of dep- sensitive geological indicator of development and changes osition of sandy sediments at the occurrence of littoral of marine coasts in the context of climatic changes, marine and aeolian processes.
    [Show full text]
  • Przewodnik Rowerowy 2008
    Szanowny Turysto! Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty to region cechujący się wyjątkową atrakcyjnością turystyczną i przyciągający tysiące zwiedzających z kraju i zagranicy. Malownicza rzeka Parsęta, piękne jeziora, niezwykle urozmaicone ukształtowanie terenu oraz dziewicza przyroda tworzą idealne warunki do uprawiania turystyki rowerowej i pieszej. Niniejsza publikacja zawiera opis istniejących szlaków pieszych i rowerowych na terenie Związku Miast i Gmin Dorzecza Parsęty, jak również cenne informacje o gminach i miastach, przez które przebiegają te trasy, oraz prezentuje ich bogatą bazę wypoczynkową. Część przewodnika poświęcona jest również wybranym szlakom z terenu Meklemburgii – Pomorza Przedniego, zaliczającego się także do Euroregionu Pomerania, który swoją atrakcyjnością, obfitością i dostępnością oferty turystycznej przyciąga, zachęca i gwarantuje przeżycie prawdziwej przygody. Dla osób poszukujących bardziej szczegółowych informacji podane zostały adresy punktów informacji turystycznej oraz strony internetowe poszczególnych gmin. Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia niepowtarzalnych zakątków krainy przyjaznej aż po horyzont – Krainy Dorzecza Parsęty!!! Do zobaczenia! 1 SZLAKI ROWEROWE I PIESZE NA TERENIE ZWIĄZEK MIAST I GMIN ZWIĄZKU MIAST I GMIN DORZECZA PARSĘTY DORZECZA PARSĘTY Spis treści Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty powstał w czerwcu ZWIĄZEK MIAST I GMIN DORZECZA PARSĘTY ..............3 1992 roku w celu realizacji wspólnych przedsięwzięć MIASTA I GMINY ZWIĄZKOWE .....................................4 i zdobywania
    [Show full text]
  • Environmental Impact Report
    ENVIRONMENTAL IMPACT REPORT SUPPLEMENT TO THE REPORT ON THE ENVIROMENTAL IMPACT OF THE “CONSTRUCTION OF THE KARCINO-SARBIA WIND FARM (17 WIND TURBINES)” OF 2003 Name of the undertaking: KARCINO-SARBIA Wind Farm (under construction) Contractor: AOS Agencja Ochrony Środowiska Sp. z o.o. based in Koszalin Arch. No. 52/OŚ/OOS/06 Koszalin, September 2006 Team: Bogdan Gutkowski, M.Sc.Eng.– Expert for Environmental Impact Assessment Appointed by the Governor of the West Pomerania Province Marek Ziółkowski, M.Sc. Eng. – Environmental Protection Expert of the Ministry of Environmental Protection, Natural Resources and Forestry; Environmental Protection Consultant Dagmara Czajkowska, M.Sc. Eng. – Specialist for Environmental Impact Assessment, Specialist for Environmental Protection and Management Ewa Reszka, M.Sc. – Specialist for the Protection of Water and Land and Protection against Impact of Waste Damian Kołek, M.Sc.Eng. – Environmental Protection Specialist 2 CONTENTS I. INTRODUCTION .................................................................................................................. 5 II. GENERAL INFORMATION ABOUT THE PROJECT ..................................................... 9 1. Location and adjacent facilities....................................................................................................... 9 2. Modifications to the project .......................................................................................................... 10 3. Technical description of the project ..............................................................................................
    [Show full text]
  • Wykaz Identyfikatorów I Nazw Jednostek Podziału Terytorialnego Kraju” Zawiera Jednostki Tego Podziału Określone W: − Ustawie Z Dnia 24 Lipca 1998 R
    ZAK£AD WYDAWNICTW STATYSTYCZNYCH, 00-925 WARSZAWA, AL. NIEPODLEG£0ŒCI 208 Informacje w sprawach sprzeda¿y publikacji – tel.: (0 22) 608 32 10, 608 38 10 PRZEDMOWA Niniejsza publikacja „Wykaz identyfikatorów i nazw jednostek podziału terytorialnego kraju” zawiera jednostki tego podziału określone w: − ustawie z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz. U. Nr 96, poz. 603 i Nr 104, poz. 656), − rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów (Dz. U. Nr 103, poz. 652) zaktualizowane na dzień 1 stycznia 2010 r. Aktualizacja ta uwzględnia zmiany w podziale teryto- rialnym kraju dokonane na podstawie rozporządzeń Rady Ministrów w okresie od 02.01.1999 r. do 01.01.2010 r. W „Wykazie...”, jako odrębne pozycje wchodzące w skład jednostek zasadniczego podziału terytorialnego kraju ujęto dzielnice m. st. Warszawy oraz delegatury (dawne dzielnice) miast: Kraków, Łódź, Poznań i Wrocław a także miasta i obszary wiejskie wchodzące w skład gmin miejsko-wiejskich. Zamieszczone w wykazie identyfikatory jednostek podziału terytorialnego zostały okre- ślone w: − załączniku nr 1 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia, stosowania i udostępniania krajowego rejestru urzędo- wego podziału terytorialnego kraju oraz związanych z tym obowiązków organów admini- stracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego, obowiązującego od dnia 1 stycz- nia 1999 r. (Dz. U. z 1998 r. Nr 157, poz. 1031), − kolejnych rozporządzeniach Rady Ministrów zmieniających powyższe rozporządzenie w zakresie załącznika nr 1 (Dz. U. z 2000 Nr 13, poz. 161, z 2001 r. Nr 12, poz. 100 i Nr 157, poz.
    [Show full text]
  • ZACHODNIOPOMORSKI SZLAK ŻEGLARSKI – Sieć Portów Turystycznych Pomorza Zachodniego
    ZACHODNIOPOMORSKI SZLAK ŻEGLARSKI – sieć porTÓW TURYSTYcznYch Pomorza Zachodniego ZP Ł AT N Y B E R Z E G Z E M P L A ZACHODNIOPOMORSKI SzlaK ŻeglarSKI – sIEć POrtÓW TUryStyCznyCH POMOrza ZACHODNIegO SPIS TREŚCI INFormacJA o INWESTYCJI 2–3 INFormacJA O OToczeniU proJekTU 4–5 SZCZECIN PORT JACHTOWY 6–7 SZCZECIN PRZYSTAŃ JACHTOWA JK AZS 8–9 SZCZECIN PRZYSTAŃ MARINA POGOŃ 10–11 TRZEBIEŻ CENTRALNY OŚRODEK ŻEGLARSTWA 12–13 NOWE WARPNO PRZYSTAŃ JACHTOWA 14–15 WOLIN PORT JACHTOWY 16–17 WAPNICA PORT JACHTOWY 18–19 KAMIEŃ POMORSKI MARINA 20–21 DZIWNÓW PORT JACHTOWY 22–23 PRZYSTAŃ SEZONOWA KOŁOBRZEG MARINA SOLNA 24–25 DARŁOWO PRZYSTAŃ JACHTOWA 26–27 WYkaz marin WOJEWÓdzTWA 28 zachodniopomorskiego Darłowo Mielno Morze Bałtyckie/Baltic Sea/Ostsee Kołobrzeg Mrzeżyno Rewal Dziwnów Świnoujście Kamień Pomorski Wapnica Polska/Poland/Polen Wolin Nowe Warpno Stepnica Trzebież ZACHODNIOPOMORSKI SZLAK ŻEGLARSKI Lubczyna – SIEĆ PORTÓW TURYSTYCZNYCH POMORZA ZACHODNIEGO Szczecin przystanie turystyczne objęte inwestycjami realizowanymi Kołbaskowo Gryfino w ramach Projektu 2 Widuchowa pozostałe przystanie turystyczne Informacja o inwestycji Zachodniopomorski Szlak Żeglarski to kompleksowy ponadregionalny produkt turystyczny tworzony na terenie Województwa Zachodniopomorskiego. Inwestycje realizowane w ramach Projektu „Zachodniopomorski Szlak Żeglarski – sieć portów turystycznych Pomorza Zachodniego” przy udziale dofinansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach działania 6.4. Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospo- darka 2007–2013, obejmują:
    [Show full text]
  • Wynik Odwodnień Górniczych Ze Sprawozdań Gromadzonych W Oparciu O Program Badań Statystyki Publicznej W Podziale Na Obszary
    Wynik odwodnień górniczych ze sprawozdań gromadzonych w oparciu o Program Badań Statystyki Publicznej w podziale na obszary bilansowe wód podziemnych Suma odwodnień Kod obszaru Lp. Nazwa obszaru bilansowego górniczych z 2016 r. bilansowego [tys. m3]* 1 Tążyna G01 2 Mień G02 3 Drwęca G03 4 Zielona Struga G04 5 Struga Toruńska G05 6 Brda G06 7 Fryba G07 8 Wda G09 9 Osa G10 10 Mątawa G11 11 Wierzyca G12 12 Zlewnia Raduni i Motławy G14 13 Zlewnia Słupi G15 14 Zlewnia Łupawy G16 15 Zlewnia Łeby G17 16 Zlewnia Redy-Piaśnicy G18 17 Zalew Wiślany G19 18 Elbląg i Żuławy Elbląskie G20 19 Zlewnia Pasłęki i Baudy G21 20 Wag (Czadeczka) GL01 21 Mała Wisła do ujścia Przemszy GL02 39997 22 Przemsza GL03 270672 23 Górna Odra (Odra po Koźle) GL04 30377 24 Kłodnica GL05 34929 25 Wisła od Przemszy do Skawy K01 573 26 Czarna Orawa K02 970 27 Wisła od Skawy do Dunajca K03 10305 28 Dunajec K04 29 Wisła od Dunajca do Wisłoki K05 2303 30 Wisłoka K06 13948 31 Wisła od Wisłoki do Sanu K07 3871 32 San K08 33 Strwiąż i Mszaniec do granicy państwa K09 34 Wisła od Sanu do Sanny K10 35 Górna Warta P01 36 Liswarta (bez Kocinki) P02 37 Warta od Liswarty do Widawki P03 3572 38 Widawka P04 218392 39 Warta od Widawki do Neru P05 40 Ner P06 41 Warta od Neru do Prosny P07 237357 42 Prosna P08 43 Warta od Prosny do Kan. Mosińskiego P09 44 Poznańska Zlewnia Warty P10 45 Wełna P11 46 Warta od Obrzycka do Noteci P12 47 Obra P13 48 Górna Noteć P14 2007 49 Noteć Pradoliny Toruńsko - Eberswaldzkiej P15 50 Gwda P16 51 Drawa P17 52 Dolna Warta P18 53 Uznam, Zalew Szczeciński S01 54 Międzyodrze S02 55 Wolin (bez części zachodniej) S03 56 Gowienica S04 57 Lewobrzeżna Dolna Odra (Gunica - Ucker) S05 58 Ina S06 59 Płonia S07 60 Rurzyca, Tywa S08 61 Myśla, Kurzyca, Słubia S09 62 Ilanka, Pliszka, Konotop S10 63 Dziwna i Przymorze S11 64 Rega i Przymorze S12 65 Parsęta, Radew, Przymorze - Resko S13 66 Wieprza i Grabowa S15 67 Obrzyca i Krzycki Rów W01 Suma odwodnień Kod obszaru Lp.
    [Show full text]
  • Wrocław. Rewers. Scenariusze Miasta Przyszłości
    Seria „Strategie dla Miasta Przyszłości” foresight społeczny wrocław 2036/2056 miasto przyszłości / laboratorium wrocław Tom_0 Wrocław. Rewers Scenariusze miasta przyszłości Redakcja Kamila Kamińska, Małgorzata Pięta-Kanurska, Aleksandra Snitsaruk foresight społeczny Wrocław 2036/2056 Tom_0 wrocław. rewers scenariusze miasta przyszłości Redakcja Kamila Kamińska, Małgorzata Pięta-Kanurska, Aleksandra Snitsaruk Foresight Społeczny Wrocław 2036/56. Projekt Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016 Wprowadzenie Strategie dla Miasta Przyszłości Łukasz Medeksza 007–011 Wprowadzenie Wrocław rewers: od drugiej strony, od nowa - w poszukiwaniu oddolnych scenariuszy miasta Kamila Kamińska 013–017 ROZDział_1 ROZDZIAł_2 W POSZUKIWANIU MIASTA PRZYSzłości HETerOTOPIE MIEJSKIE – ODDOLNE SCENARIUSZE Układanki miejskie Wrocław po drugiej stronie lustra Kamila Kamińska Kamila Kamińska 021–027 121–125 Raport z działań Wrocław na 13. piętrze Stowarzyszenia Edukacji Krytycznej Magdalena Gruna 127–147 Mariusz Gaj 029–043 „ręce wytarli o liście” „I będę w bańce i będę sobie rozmawiał Ilona Witkowska ze sobą w bańce” 149–157 Agnieszka Wieszaczewska 045–054 Futurlab Olga Chrebor 159–167 Zieleń dzieci Aleksandra Zienkiewicz 057–063 THINKDADA 2056 Tomasz Jakub Sysło 169–172 Raport końcowy Spotkania społeczne „Wrocław 2036 i 2056” Kotlet z tygrysa czyli zawsze jest teraz Hanna Janczak Hanna Janczak Grzegorz Tymoszyk 175–183 2036065–089 Miasto mlekiem i czekoladą płynące Rozmowa z dziećmi – wolontariuszami szkolnymi Margaret Ohia Fundacji Wrocławskie Hospicjum dla Dzieci 185–188 Joanna Waszkiewicz Wody wieczny wrot Maria Idzikowska Katarzyna Niepogodzińska 091–096 191–195 Fantazmaty, narracje, symbole. Oddolne scenariusze przyszłości Wrocławia – głos mieszkańców Tomasz Kasprzak 099–116 2056 ROZDZIAł_2 ROZDział_3 ROZDział_4 HETerOTOPIE MIEJSKIE – ODDOLNE SCENARIUSZE STRATEGIE, SCENARIUSZE, WIZJE KORZENIE I SKRzydła MIASTA Wrocław po drugiej stronie lustra Wprowadzenie Ku miejskim transgresjom Kamila Kamińska Małgorzata Pięta-Kanurska Kamila Kamińska 199–203 271–273 Wrocław na 13.
    [Show full text]
  • Bioaccumulation of Trace Metals in Groenlandia Densa Plant Reintroduced in Western Pomerania
    processes Article Bioaccumulation of Trace Metals in Groenlandia densa Plant Reintroduced in Western Pomerania Joanna Podlasi ´nska 1,* , Mariola Wróbel 2,Józef Szpikowski 3 and Grazyna˙ Szpikowska 3 1 Department of Environmental Management, Faculty of Environmental Management and Agriculture, West Pomeranian University of Technology in Szczecin, 17 Słowackiego Street, 71-434 Szczecin, Poland 2 Department of Landscape Architecture, Faculty of Environmental Management and Agriculture, West Pomeranian University of Technology in Szczecin, 17 Słowackiego Street, 71-434 Szczecin, Poland; [email protected] 3 Institute of Geoecology and Geoinformation, Adam Mickiewicz University in Pozna´n,1, ul. Wieniawskiego 1, 61-712 Pozna´n,Poland; [email protected] (J.S.); [email protected] (G.S.) * Correspondence: [email protected]; Tel.: +48-914496353 Abstract: The phytoremediation role of aquatic plants in situ is extremely important today when, due to repeated droughts and periodical shrinkage of surface water resources, the load of biogenic and toxic substances in these waters is increasing dramatically. The aim of the study was to assess the bioaccumulation of heavy metals (Cd, Cr, Cu, Hg, Mn and Zn) by the Groenlandia densa reintroduced in the area of its historical occurrence in the habitat of rivers characterized by Ranunculion fluitantis vegetation. Research material was collected from 3 sites in the Natura 2000 area in Western Pomerania on areas differing in anthropogenic load, from sites on streams in agricultural, urbanized and forested catchments. The study showed varying content of trace metals in Groenlandia densa. Plants and sediments collected from the site with the highest anthropogenic load, located in an urbanized catchment, contained more metals.
    [Show full text]
  • ŚWIAT KF/UKF E-Mail: [email protected], Tel
    Wkładka: Wykaz do dyplomu „Zamki w Polsce” wewnątrz 5/2010 KRÓTKOFALOWIEC POLSKI nr 5 (544)/2010 Magazyn wszystkich u¿ytkowników eteru 9,80 z³ nak³ad: 14 500 egz. KRÓTKOFALARSTWO CB RADIOTECHNIKA w tym INDEKS 332739 ISSN 1425-1701 VAT 0% PPrezesrezes UUKEKE AAnnanna SStreżyńskatreżyńska Albrecht AE-497W Odbiornik SBS-1eR Zabezpiecz swoje radio DDS do Piligrima Nowe anteny odbiorcze WYDANIE SPECJALNE W moim przypadku Echolink to jedyny sposób komunikacji. Pozbyłem się sprzętu w wyniku nagłej potrzeby finansowej. Echolink iNa KF nie rozmawiałemspółka - miałem tylko 2 m i 70 cm. Aż tu nagle zrobiłem QSO z Południową Afryką na 70 cm... SUPER... Popieram w 100% Echolink. Najnowszy numer specjalny ŚR Echolink odkryłem w 2005 roku i od tego /SQ8CMF/ („Świat Radio Plus” pt. Echolink Skorzystałem z Echolinku. Działa i bardzo mi czasu ciągle z nim eksperymentuję. i spółka opracowany przez się podoba, bo na UKF można W 2008 roku uruchomiłem bramkę Krzysztofa Dąbrowskiego OE1K- robić łączności z zagranicą. Echolink-IRLP. DA) jest poświęcony /SP5XHN/ /K0KN/ zasadom pracy amatorskich sieci radiowo-internetowych, szerokiej gamie rozwiązań technicznych, sposobom korzystania z nich oraz Moim zdaniem, mówiąc zwięźle: Echolink nie argumentom za i przeciw ich powstał po to, aby można było się chwalić wykorzystaniu. dalekimi łącznościami. Pomaga on jednak słabym, ręcznym czy ruchomym stacjom Dołączony do numeru dysk CD albo stacjom pracującym z prowizorycznego zawiera nie tylko liczne programy QTH nawiązać pożądane łączności. I nie jest związane z Echolinkiem, D-Star on niczym więcej, ale także i niczym mniej. i innymi systemami łączności ra- Odległość do najbliższego przemiennika diowo-internetowych, ale również echolinkowego może wynosić na programy przeznaczone dla wielu przykład 50 km, a to już jest łączność radiowa.
    [Show full text]