ŚWIAT KF/UKF E-Mail: [email protected], Tel

ŚWIAT KF/UKF E-Mail: Sp5aht@Swiatradio.Com.Pl, Tel

Wkładka: Wykaz do dyplomu „Zamki w Polsce” wewnątrz 5/2010 KRÓTKOFALOWIEC POLSKI

nr 5 (544)/2010

Magazyn wszystkich u¿ytkowników eteru 9,80 z³ nak³ad: 14 500 egz. KRÓTKOFALARSTWO CB RADIOTECHNIKA w tym INDEKS 332739 ISSN 1425-1701 VAT 0% PPrezesrezes UUKEKE AAnnanna SStreżyńskatreżyńska Albrecht AE-497W

Odbiornik SBS-1eR

Zabezpiecz swoje radio

DDS do Piligrima

Nowe anteny odbiorcze

WYDANIE SPECJALNE

W moim przypadku Echolink to jedyny sposób komunikacji. Pozbyłem się sprzętu w wyniku nagłej potrzeby ﬁnansowej. Echolink iNa KF nie rozmawiałemspółka - miałem tylko 2 m i 70 cm. Aż tu nagle zrobiłem QSO z Południową Afryką na 70 cm... SUPER... Popieram w 100% Echolink. Najnowszy numer specjalny ŚR Echolink odkryłem w 2005 roku i od tego /SQ8CMF/ („Świat Radio Plus” pt. Echolink Skorzystałem z Echolinku. Działa i bardzo mi czasu ciągle z nim eksperymentuję. i spółka opracowany przez się podoba, bo na UKF można W 2008 roku uruchomiłem bramkę Krzysztofa Dąbrowskiego OE1K- robić łączności z zagranicą. Echolink-IRLP. DA) jest poświęcony /SP5XHN/ /K0KN/ zasadom pracy amatorskich sieci radiowo-internetowych, szerokiej gamie rozwiązań technicznych, sposobom korzystania z nich oraz Moim zdaniem, mówiąc zwięźle: Echolink nie argumentom za i przeciw ich powstał po to, aby można było się chwalić wykorzystaniu. dalekimi łącznościami. Pomaga on jednak słabym, ręcznym czy ruchomym stacjom Dołączony do numeru dysk CD albo stacjom pracującym z prowizorycznego zawiera nie tylko liczne programy QTH nawiązać pożądane łączności. I nie jest związane z Echolinkiem, D-Star on niczym więcej, ale także i niczym mniej. i innymi systemami łączności ra- Odległość do najbliższego przemiennika diowo-internetowych, ale również echolinkowego może wynosić na programy przeznaczone dla wielu przykład 50 km, a to już jest łączność radiowa. innych dziedzin krótkofalarstwa. /DO6FM/ Znaleźć więc na nim można zarówno programy do pracy emisjami cyfrowymi albo do odbioru za pomocą odbiorników reali- Echolink niczego nie zastępuje. Jest zowanych programowo (SDR), dodatkowym do istniejących systemem jak i programy symulacyjne dla łączności pokazującym młodzieży, co majsterkowiczów. Osobny temat można osiągnąć, korzystając z prostych stanowią rozwiązania służące do radiostacji, łączy DSL, serwerów WWW komunikacji za pomocą słabych i komputera PC. I chyba nie chcemy przespać tej szansy??? sygnałów i do badania propagacji /DO6FM/ przy użyciu indywidualnych radiolatarni małej mocy pracujących emisjami WSPR, QRSS, Hella i innymi. Echolink jest potrzebny komuś, kto chce W miarę możliwości wybór w prosty sposób umówić się na dalekie programów uwzględnia oprócz łączności nawet wówczas, gdy warunki systemu Windows także i inne propagacji są złe. platformy sprzętowo-programo- Echolink aktywuje ludzi i pasma. we: Linuksa, Mcintosha i Po- Echolink jest dziedziną eksperymentalną. Echolink przygotowuje ultrakrótkofalowców cketPC, a do części z nich dodano do światowych łączności. instrukcje w języku polskim w tłu- Usłyszałem australijskiego krótkofalowca Echolink ożywia pasma amatorskie maczeniu OE1KDA. na częstotliwości VK2BGL, odpowiedziałem i przyczynia się do ich obrony. Dodatkowo na CD zamieszczono i przeprowadziliśmy fajną łączność. Najważniejsze aby aktywni krótko- /DL8RDL/ drugie wydanie historii polskich /z witryny ARI w Weronie/ falowcy nie rezygnowali z wypróbo- radiotechników. wywania nowych technik wskutek negatywnego stanowiska osób niechętnych wprowadzaniu nowości do Numer specjalny „Echolink i EchoLink został wymyślony przez ludzi i dla naszego hobby, ponieważ to właśnie spółka” pojawi się w maju br. ludzi. Fajna sprawa, jeżeli chodzi o brak aktywni amatorzy w salonach prasowych Empik. możliwości technicznych do ożywiają krótkofalarstwo. Prenumeratorzy ŚR mogą go stawiania pola antenowego. Możesz spacerować wokół domu z ręczną /DO6BCO/ nabyć z rabatem w wysokości radiostacją, rozmawiając z Włochami lub /SQ8OY/ 50% (wplacając 14 zł na konto Hiszpanią. Wyobraź sobie 97160010680003010303055153). miny sąsiadów... ha ha. /KH6JPL/ ...Bieżące informacjeW NUMERZE przez 24 h na serwisie „Internetowy Świat Radiooperatora”

Artykuł z okładki – str. 36 Wywiad z Anną Streżyńską Podczas spotkania z okazji jubileuszu 80 lat PZK i 85 lat IARU nadarzyła się okazja, aby zadać prezes UKE, pani Annie Streżyń- skiej, kilka pytań interesujących Czytelników ŚR. „...miło spotkać się w gronie ludzi, którzy od lat stanowią wielką rodzinę i którzy mają za sobą piękną kartę walki o wolność słowa – bo przecież walka o PZK była taką walką. ....jestem pod wraże- niem tego, że w czasach gdy liczy się głownie chleb powszedni, są ludzie oddający się wieloletnim pasjom i to właśnie w dziedzi- 5(174)/2010 nie telekomunikacji”.

SPIS TREŒCI Wydawca miesięcznika „Świat Radio” (12 numerów w roku): AVT-Korporacja Sp. z o.o. ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa, tel. 22 257 84 99, 6 AKTUALNOŚCI faks 22 257 84 00, Wiadomości DX-owe dla krótkofalowców 13 e-mail: [email protected], www.avt.pl Zawody 14 Dyrektor Wydawnictwa: Wydawnictwo ANTENY Wiesław Marciniak AVT należy do Izby Adres redakcji: 03-197 Warszawa, Wydawców Nowe anteny odbiorcze 30 Prasy ul. Leszczynowa 11, TEST tel. 22 257 84 49, faks 22 257 84 67, Albrecht AE-497W 32 www.swiatradio.pl e-mail: [email protected] Odbiornik SBS-1eR 34 Redaktor naczelny: Andrzej Janeczek, ŚWIAT KF/UKF e-mail: [email protected], tel. 22 257 84 49 Z życia klubów i oddziałów PZK 40 Stali współpracownicy: ŁĄCZNOŚĆ Marek Ambroziak SP5IYI, e Roman Buja Zabezpiecz swoje radio 22 Zdzisław Bieńkowski SP6LB, Telegraﬁa QRS 27 Krzysztof Dąbrowski OE1KDA,

z Wojciech Nietyksza SP5FM, RADIO RETRO Miesiêcznik Tadeusz Raczek SP7HT, wyró¿niony Odznak¹ Heterodyna francuska TM Nr 1 53 Andrzej Sadowski SP6ECA, Honorow¹ r WYWIAD Piotr Skrzypczak SP2JMR PZK Krzysztof Słomczyński SP5HS Wywiad z Anną Streżyńską 36 Opracowanie graficzne,

e HOBBY redakcja techniczna i skład: Maria Drozdek, Adam Łowicki Diodowa sonda do multimetru 48 Internetowy Świat Radiooperatora: DDS do Piligrima 50 Przemysław Karwowski SP3FAR e-mail: [email protected] DIGEST Dział Reklamy: Grzegorz Krzykawski, m Nowoczesne układy nadawczo-odbiorcze 54 tel. 22 257 84 60, faks 22 257 84 67, DYPLOMY e-mail: [email protected] Prenumerata: tel. 22 257 84 22-25, „Zamki w Polsce”, „Oni ocalili Londyn”, faks 22 257 84 00, u „Twierdza Nysa” 47 e-mail: [email protected] FORUM CZYTELNIKÓW Nakład: 14 500 egzemplarzy Listy 58 n „Świat Radio” jest wyłącznym Porady 60 reprezentantem Polski w sieci LISTA OBECNOŚCI 64 czasopism organizacji członkowskich IARU. RYNEK I GIEŁDA 70 Artykułów niezamówionych nie zwracamy. Zastrzegamy DODATEK: Wykaz do dyplomu „Zamki w Polsce” sobie prawo do skracania i adiustacji nadesłanych artykułów. Za treść reklam i ogłoszeń nie ponosimy wewnątrz: odpowie dzia lności. Opisy urządzeń i układów elektroni-

W numerze cznych oraz ich usprawnień zamiesz czo ne w ŚR mogą KRÓTKOFALOWIEC być wykorzystane wyłącznie do własnych potrzeb. Wykorzystywanie ich do innych celów, zwłaszcza do POLSKI 5/2010 działalności zarobkowej, wymaga zgody autora opisu.

4 Świat Radio Maj 2010 – www.swiatradio.pl... OD REDAKCJI

Str. 22 Czyż nie będzie fascynującą możliwość nawiązania za pomocą ręcznego radiotelefonu UKF, np. w trakcie Zabezpiecz spaceru lub na urlopie, łączności ze stacją po drugiej stronie kuli ziemskiej? swoje radio Ponieważ jesteśmy na począt- Echolink coraz bliżej ku sezonu burzowego warto Kiedy 15 lat temu zaczął być wydawany „Świat zapoznać się z kompleksowym Str. 50 Radio”, redakcja nie korzystała z Internetu, bo jeszcze zabezpieczeniem amatorskich mało kto o nim słyszał w Polsce. Listy, a nawet całe urządzeń radiokomunikacyjnych artykuły były przepisywane przez maszynistkę. Dzisiaj przed zaburzeniami elektromagne- DDS do nie jest ona potrzebna – prawie cała korespondencja tycznymi o dużej energii. Wyłado- odbywa się poprzez Internet. wania atmosferyczne mogą być Piligrima Można bez przesady powiedzieć, że Internet jest wy- przyczyną uszkodzenia urządzenia W nowoczesnych układach nadaw- korzystywany we wszystkich dziedzinach życia, w tym nadawczo-odbiorczego nawet czo-odbiorczych zamiast tradycyj- także w krótkofalarstwie. Początkowo łącza internetowe w sytuacji, kiedy nie nastąpiło nych przestrajanych generatorów stanowiły uzupełnienie sieci radiowej Packet-Radio, ale bezpośrednie wyładowanie w sys- LC są wykorzystywane syntezery w miarę rozwoju techniki stały się ważnym elementem tem antenowy częstotliwości, konstruowane w opar- sieci przemienników, także i dla innych emisji amatorskich. Siłą rzeczy największą popularność zyskały sobie (w promieniu ciu o technikę DDS (Direct Digital bramki służące do transmisji dźwięku i rozszerzające nawet 1,5 km Synthesis). Prezentowany syntezer zasięgi łączności fonicznych, a wśród systemów ich częstotliwości do układów o bezpo- od obiektu może oprogramowania najbardziej znanym obecnie jest być przyczyną średniej przemianie częstotliwości, Echolink. uszkodzenia został skonstruowany przez autora Podczas kiedy w wielu krajach Echolink przestał być elementów transceivera Piligrim. Układ ten jest już rozwiązaniem tolerowanym jedynie po cichu i został półprzewodni- z powodzeniem powielany w kraju oﬁcjalnie dopuszczony do użytku przez radioamatorów, kowych). przez wielu konstruktorów home- polskie przepisy nie wypowiadały się wogóle w tej spra- -made. wie. Rozwiązania oparte na związkach techniki amatorskiej z innymi sieciami budziły od samego początku silne kontrowersje. Oprócz głosów zagorzałych prze- ciwników do redakcji docierały też listy z zapytaniami Str. 34 „dlaczego inni mogą korzystać, a my jesteśmy w tyle za rozwojem techniki?” Odbiornik SBS-1eR Dzisiaj mam dobrą nowinę. Od początku tego roku trwają w Urzędzie Komunikacji Elektronicznej przygo- Odbiornik SBS-1eR to wirtulany radar i odbiornik VHF/PC. Urządzenie nie tylko towania do wprowadzenia Echolinku w Polsce. Jak wy- odbiera pełny zakres sygnałów ADS-B i Mode-S, lecz również pokrywa zakres nika z rozmowy redakcyjnej z panią Anną Streżyńską, VHF-FM i cywilne pasmo lotnicze, co czyni odbiornik kompleksowym rozwiąza- prezesem UKE, niebawem zostaną opracowane przepisy niem dla entuzjastów lotnictwa. Dołączenie wewnętrznego odbiornika na zakres dopuszczające w węższym bądź szerszym zakresie do lotniczy jest szczególnie użyteczne, pozwalając na równoczesne śledzenie na użytkowania w służbie amatorskiej internetowe łącza ekranie i nasłuch lokalnego ruchu lotniczego. Echolinku. Wniosek jest taki, że niedługo, nie zwa- żając na słabe warunki propagacji fal radiowych, bez stosowania dużych mocy nadajników i rozbudowanych anten uzyskamy w sposób legalny zwiększenie zasięgu swojej stacji. Czyż nie będzie fascynującą możliwość nawiązania za pomocą ręcznego radiotelefonu UKF, np. w trakcie spaceru lub na urlopie, łączności ze stacją po drugiej stronie kuli ziemskiej? Pewnie jak wszędzie, także i u nas znajdą się prze- ciwnicy takich „łączności na łatwiznę”. Jestem jednak przekonany, że użycie technologii internetowej i komputera w łącznościach amatorskich będzie nie lada Str. 32 atrakcją dla młodszego pokolenia krótkofalowców zafa- scynowanych techniką internetową. W oczekiwaniu na polskie przepisy, zachęcam do zdo- Albrecht AE 497 W bywania wiedzy i przygotowywania się do tych nowych Na pierwszy rzut oka widać, że Albrecht AE 497 W to urządzenie CB, jednak za- sposobów łączności. Prawdopodobnie już w przyszłym kres częstotliwości 28,000–29,699 MHz wskazuje, że zostało stworzone z myślą miesiącu staraniem redakcji ukaże się specjalne wyda- o licencjonowanych radioamatorach prowadzących dalekie łączności DX-owe nie ŚR (Świat Radio plus), opracowane w całości przez w zakresie 10 m. Urządzenie umożliwia pracę popularnymi emisjami AM, FM, Krzysztofa Dąbrowskiego OE1KDA, pt. „Echolink i spół- SSB i ma możliwość rozsze- ka“. Ten dodatkowy numer wraz z kompletem narzędzi rzenia pracy od 26,165 programowych na dołączonej płycie CD, będzie do nabycia w salonach prasowych. Aktualni prenumeratorzy ŚR, nie- do 29,695 MHz. jako na 15-lecie Świata Radio, otrzymają go za pół ceny. Jest to lektura obowiązkowa dla każdego radioamatora, bo – jak dowiodło ostatnie 15 lat – od Internetu nie ma ucieczki. Andrzej Janeczek

Świat Radio Maj 2010 5 AKTUALNOŚCI Sprzęt

Yaesu FT-270 PRODUKT Nowość na 2 m na krajowym rynku 1 Na krajowym rynku ukazał się nowy ra- Radiotelefon ma na wyposażeniu akumu- tłumienie pozapasmowe: 70 dB diotelefon Yaesu FT 270. Jest to przenośne lator NiMH (FNB-83), ładowarkę (NC-88B częstotliwości pośrednie: 21,7 MHz, 450 kompaktowe urządzenie nadawczo-od- 120VAC TEN), elastyczną antenę SMA kHz. biorcze FM przystosowane do pracy w i zaczep na pasek. moc odbiornika: 800 mW paśmie 2 m z maksymalną mocą 5 W. Podstawowe parametry radiotelefonu: moc nadajnika: 5/2/0,5W przy 7,2 V/DC Odbiornik pracuje w szerszym zakresie zakres częstotliwości odbiornika: 136–174 maksymalna dewiacja: ±5 kHz (136 do 174 MHz) z możliwością zapamię- MHz impedancja mikrofonu: 2 kΩ tania 200 kanałów pamięci oraz kodowania zakres częstotliwości nadajnika: 144–148 napięcie zasilania: 7,2 V/DC – dekodowania CTCSS i DCS. MHz maksymalny pobór prądu: 165 mA/RX, FT-270R jest bardzo wytrzymały i wodo- odstęp międzykanałowy: 5, 10, 12,5, 15, 1,5 A/TX odporny o IPX7 (na 3 stopy do 3 minut). 20, 25, 50, 100 kHz wymiary: 59×98×32 mm Znaczna moc wyjściowa audio 800 mW Shift nadajnika: ±600 kHz waga: 390 g zapewnia odbiór również w hałaśliwym rodzaje emisji: F2D, F3E [www.ten-tech.pl] otoczeniu. czułość odbiornika: 0,16 μV/12dB SINAD

GX1100E ECLIPSE DSC+ Nowy radiotelefon morski Na sezon 2010 P.D.H. Con-Spark sp. z o.o. torów. Oczywiście model ten także ma przygotował kolejną nowość przeznaczoną zanurzalną konstrukcję (certyﬁkat IPX7 dla amatorów sportów wodnych, a także gwarantujący zanurzenie na głębokość do dla wykonujących ciężką pracę związaną 1 m w czasie 30 minut). Radiotelefon po- z połowami ryb na Bałtyku (i nie tylko) krywa wszystkie międzynarodowe kanały oraz dla wszystkich, którzy potrzebują do- morskie, w tym także odbiorczy kanał 70 brego źródła kontaktu na akwenach. dla stałego obserwowania wywołań w Po przenośnym radiotelefonie Standard niebezpieczeństwie. Posiada możliwość Horizon HX280E przedstawionym w ŚR wyboru kanałów 16 i 9 za pomocą tylko 4 jest nim stacjonarny model radiotelefo- jednego czerwonego przycisku zarówno nu morskiego GX1100E ECLIPSE DSC+, z mikrofonu, jak i z panelu radiotelefonu. który został zaprojektowany w zaawanso- Wbudowany niezależny kanał 70 pozwala wanej technologii odlewu obudowy, która na stałe obserwowanie wywołań DSC. Ma na łatwą ich zmianę, co ułatwia w znacz- pozwala na jego zastosowanie zarówno też wejście oraz wyjście danych NMEA do nym stopniu korzystanie i rozpoznawanie przez profesjonalistów, jak i żeglarzy ama- kompatybilnego chart plottera GPS. Dołą- kanału. Funkcja DSC (Digital Selective czony do zestawu mikrofon ma czerwony Calling) pozwala na inicjowanie lub odbiór przycisk wyboru kanału 16 lub 9, zmiany informacji o zagrożeniu, wywołanie do PRODUKT kanałów oraz zmiany mocy nadawania. wszystkich statków, wywołanie indywi- 2 W przypadku posiadania odbiornika GPS dualne, żądanie pozycji czy nadawanie na wyświetlaczu LCD radiotelefonu poja- pozycji z NMEA do i od chart plottera wią się pozycja GPS, aktualny czas i data. GPS. Kanały pogodowe NOAA są dostępne Wyświetlacz LCD został tak skon- natychmiast z panelu głównego radiotele- struowany, aby wszystkie potrzebne fonu dzięki obecności przycisku CLR(WX). informacje znajdowały się w zasięgu Dostępna wersja czarna lub biała. Na wy- wzroku – pozycja LAT/LON, nazwy posażeniu radiotelefonu GX1100E znajduje kanałów, skanowanie pamięci, ska- się mikrofon ręczny, kabel zasilający oraz nowanie z priorytetem czy podwój- uchwyt mocujący. Opcjonalnie dostępny ny nasłuch (Dual Watch). W menu głośnik zewnętrzny MLS-300 lub MLS-310 GX1100E dostępne jest proste nada- (z 10 W wzmacniaczem). wanie nazwy kanałom pozwalające [www.conspark.com.pl] Wyniki ankiety – rankingu zainteresowania produktami w Aktualnoœciach ŒR 3/10

HYT TC-320

HYT TC-320 to profesjonalny sprzęt pracujący w paśmie PMR 446 MHz, cechujący się wyższą odpornością na zakłócenia generowane przez

Aktualności warunki zewnętrzne. Korzystanie z radiotelefonu HYT TC-320 nie wymaga zezwolenia.

6 Świat Radio Maj 2010 INFO RRC 9210 85 stacji radiowych na 85-lecie Wojskowa radiostacja Polskiego Radia Władze spółki Polskiego Radia na obchodzony w tym roku jubileusz 85-lecie Polskiego Radia postanowiły uruchomić w plecakowa PRC9210 Internecie 80 nowych programów radiowych (obok dotych- Oprócz taktycznej radiostacji pokładowej 9210 jest interoperacyjna z radiostacja- czasowych 5 programów). VHF RRC 9310AP Radmor S.A. produkuje mi rodziny PR4G i może współpracować Będą to różne stacje poświęcone nie tylko muzyce, ale radiostacje RRC 9310AP. Jest to również z wieloma dotychczasowymi akcesoriami też kabaretowi, słuchowiskom, dokumentowi, reportażom hoppingowa (plecakowa) radiostacja no- i urządzeniami peryferyjnymi. czy informacji. Ważne miejsce zajmie również muzyka po- wej generacji F@stnet z szybką transmisją Podstawowe dane i właściwości technicz- ważna. Wśród dziesięciu kanałów poświęconych klasyce danych i wysokim stopniem ochrony przed ne: znajdzie się, między innymi, w ramach obchodów Roku przeciwdziałaniem radioelektrycznym pasmo częstotliwości: 30 – 88,975 MHz Chopinowskiego, pasmo poświęcone wyłącznie temu (ECCM). 2320 kanałów przy odstępie kanałowym wybitnemu polskiemu kompozytorowi. Polskie Radio na Radiostacja jest wyposażona w interfejs 25 kHz niespotykaną dotychczas skalę będzie wykorzystywać własny dorobek. IP (Internet Protocol) oraz wewnętrzny moc nadajnika: 0,5W; 5W; 10W Po raz pierwszy tak szeroko dostępne w sieci będą radiowe odbiornik GPS. Nowy tryb pracy Multi- czułość: lepsza od 0,5 μV archiwalia, zawierające blisko milion pozycji. Dzięki temu wy- pleks umożliwia jednoczesną i niezależną transmisja mowy i danych w hoppingu bierając odpowiedni kanał, usłyszymy między innymi najlep- transmisję mowy i danych. Dzięki nowym częstotliwości: sze radiowe reportaże oraz unikalne materiały dokumentalne, własnościom radiostacja RRC 9210 może zdalne sterowanie: nagrania słowne i muzyczne. stanowić element taktycznej sieci interne- przesyłanie pozycji (GPS): ręczne lub Po zakończeniu procedury formalno-prawnej, do końca towej. Możliwe jest zdalne zarządzanie ra- automatyczne bieżącego roku na największych platformach satelitarnych diostacją oraz jej konfigurowanie poprzez waga urządzenia nadawczo-odbiorcze- pojawi się zupełnie nowa propozycja dla słuchaczy i widzów, protokół SNMP. go: 3,4 kg przede wszystkim w wieku 25–45 lat. Bez wielkich nakładów RRC 9210 ma wokodery zgodne z normą wymiary: 264× 84×184 mm (z uchwyta- finansowych, wykorzystując przede wszystkim własną STANAG oraz wyposażona jest w tryb mi) infrastrukturę techniczną, Polskie Radio zaoferuje kanał pu- TDMA. Cyfrowa transmisja głosu oraz W skład zestawu wchodzą: zespół nadaw- blicystyczno-rozrywkowy, będący połączeniem najlepszych danych jest szyfrowana za pomocą kluczy czo-odbiorczy RRC 9210, antena krótka cech radia i telewizji. kryptograficznych COMSEC. Transmisja (1,6 m), głośnik HPE 108-14, bateria Li-Ion, Wszystko to będzie dostępne dla internautów. danych następuje w trybie pracy simplek- mikrotelefon COT 207, plecak, antena GPS [www.polskieradio.pl] sowej lub trybie TDMA. Radiostacja RRC [www.radmor.com.pl] KKRRiT 2010 Tegoroczna Krajowa Konferencja Radiokomunikacji, Ra- diofonii i Telewizji KKRRiT 2010 odbędzie się od 16 do 18 PRODUKT czerwca 2010 r. w Krakowie. 3 Będzie ona obejmowała między innymi następującą tema- tykę: systemy radiokomunikacyjne bezpieczeństwa publicznego systemy komórkowe i bezprzewodowe szerokopasmowe systemy radiowego dostępu abonenc- kiego systemy radiofoniczne i telewizyjne radiokomunikacja morska, lotnicza i satelitarna radiowe systemy lokalizacyjne i nawigacyjne systemy trankingowe techniki pomiarowe w radiokomunikacji, radiofonii i telewizji cyfrowe przetwarzanie sygnałów w radiokomunikacji, radiofonii i telewizji nowe techniki kodowania, modulacji i transmisji propagacja fal radiowych gospodarka widmem elektromagnetycznym planowanie i optymalizacja systemów radiowych

WYPE£NIJ I WYŒLIJ NA ADRES REDAKCJI ŒR

W rubryce „Aktualnoœci” (ŒR 5/10) zainteresowa³y mnie szcze gólnie nastêpuj¹ce informacje o nowych produktach na rynku krajowym (prosimy zakreœliæ numery): ...... 1 2 3 4 5 6 7 imię i nazwisko Wœród uczestników tej ankiety rozlosujemy 10 trzymiesiêcznych ...... bezp³atnych prenumerat próbnych „Œwiata Radio”. Jeœli ju¿ jesteœ ulica, nr domu, nr mieszkania prenumeratorem ŒR, propo nuje my Ci dowolnie wybran¹ prenumeratê próbn¹ innych miesiêczników AVT – wybierz tytu³...... Pragnê otrzymaæ prenumeratê: ŒR kod, miejscowość Ju¿ jestem prenumeratorem ŒR i wybieram prenumeratê: Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych w bazie danych AVT-Korporacja Sp. z o.o. i na korzystanie z nich w celach handlowych i marketingowych związanych z ofertami AVT. Dane są chronione zgodnie z Ustawą o ochronie danych oso- EiS MT BD Audio bowych (Dz.U. Nr 133 poz. 883). Oświadczam, że wiem o moim prawie do wglądu i poprawiania moich danych osobowych. EdW EP Elektronik Kupon mo¿na wys³aæ poczt¹ na adres: 03-197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11, ...... faksem: 22 257 84 67, e-mailem: [email protected] data podpis

Świat Radio Maj 2010 7 AKTUALNOŚCI Sprzęt

Yaesu VX-8DE INFO Yaesu do APRS W trakcie konferencji zostanie zorganizowana wystawa techniczna z udziałem producentów urządzeń, operatorów sieci, Japoński producent, firma Yaesu, wprowa- dostawców usług, sprzętu i oprogramowania, wydawców PRODUKT dziła właśnie na rynek europejski modyfika- literatury naukowej i technicznej, a także firm szkoleniowych cję znanego od roku modelu VX-8E. Nowa oraz innych firm związanych z tematyką konferencji. 4 wersja pod nazwą VX-8DE skierowana jest W programie konferencji są przewidziane referaty plenarne do użytkowników korzystających często z i sesje tematyczne poświęcone powyższym aspektom tech- funkcji APRS (Automatic Pocket/Position Re- nicznym. porting System). Zintegrowany system APRS [http://kkrrit2010.konferencja.org] umożliwia wymianę pozycji oraz przesyła- Światowy rekord prędkości nie komunikatów tekstowych. W nowym modelu VX-8DE zachowano wszystkie funk- Podczas GSMA Mobile World Congress w Barcelonie, cje występujące w VX-8E, a ponadto: Ericsson ustanowił światowy rekord, pokazując technologię zwiększono pojemność pamięci wiado- LTE/4G z prędkością 1 GB/s w ramach pobierania danych. mości APRS z 20 do 30, Wykorzystano w tym celu technologię Multi Carrier oraz Multiple-Input-Multiple Output (MIMO), która została urucho- rozbudowano pamięć listy stacji odbiera- miona na sprzęcie LTE firmy Ericsson. W demonstracji użyto nych z 40 do 50, czterech nośnychINFO po 20 MHz każda, łącznie 80 MHz oraz funkcja „inteligentny beacon” – auto- 4x4 MIMO, dane były przesyłane poprzez cztery niezależne matyczne dostosowanie do prędkości strumienie bitowe. przemieszczania się obiektu i jego poło- LTE to nowa generacja technologii mobilnej komunikacji, żenia w celu określenia pozycji i ruchu umożliwiająca szybkie przesyłanie ogromnych ilości na mapie, danych w sposób skuteczny i efektywny kosztowo, dzięki liczba ścieżek DIGI-PATH została zwięk- optymalizacji wykorzystania widma częstotliwości. Dzięki szona z 1 do 7, większej prędkości sieci i zmniejszeniu opóźnień, konsumen- w pakiecie APRS jest zawarta informacja ci mogą korzystać z szerokiej gamy aplikacji (internetowych dotycząca digipeatera w czasie rzeczywistym, gry online, social media i wide- funkcja kompas GPS – pokazuje kierunek okonferencji) podczas gdy są w ruchu. LTE będzie w stanie przemieszczania obiektu na wyświetlaczu. w przyszłości sprostać wymogom nowych i ulepszonych Radiotelefon VX-8DE ma identyczne jak aplikacji mobilnych opartych o Internet. VX-8E wyposażenie, dostępne są te same Ericsson bierze aktywny udział w stanowieniu standardów akcesoria dodatkowe. sieci i posiada największy wpływ na publikowane specyfi- [www.conspark.com.pl] [www.yaesu.pl] kacje dotyczące sieci LTE. Firma ocenia, że posiada 25 % wszystkich istotnych patentów dla LTE, co czyni go najwięk- szym posiadaczem patentu w przemyśle. DSPKR [www.ericsson.com.pl] Diodowy czujnik mocy Głośnik z filtrem DSP Konstruktorzy Rohde & Schwarz opracowali diodowy czujnik DSPKR to głośnik z wbudowanymi ukła- parametrach. Używać go można zarówno mocy NRP-Z31 do pracy w paśmie do 33 GHz, który nie wy- dami najnowszej technologii cyfrowej z radiostacjami mającymi już swoje filtry maga współpracy z jednostką bazową (np. analizatorem). obróbki sygnału DSP (Digital Signal pro- DSP, jak i takimi, które filtrów nie mają. Może być podłączany do komputera PC za pośrednictwem cesssing). Technika ta umożliwia analizę Urządzenie może być zainstalowane w po- portu USB, a wyniki pomiarów są w takim przypadku prezen- odbieranego sygnału, oddzielenie głosu jeździe, dzięki zasilaniu napięciem 12 V. towane na ekranie komputera z wykorzystaniem dołączonego i użytecznych sygnałowe od szumów oraz Urządzenie znajdzie zastosowanie z więk- oprogramowania. W porównaniu z innymi podobnymi czuj- nikami mocy, model NRP-Z31 charakteryzuje się dwukrot- usunięcie niepotrzebnych szumów bez in- szości radiotelefonów wyposażonych nie większą dokładnością pomiarową (0,119dB) i kilkukrot- gerencji w konstrukcję radiotelefonu! w wyjście głośnika zewnętrznego. nie krótszym czasem wykonywania pomiarów (4ms). Filtr DSP działa na zasadzie konwersji Wybrane dane techniczne: Ważną cechą NRP-Z31 jest zastosowana technologia wie- analogowego sygnału audio na cyfrowy, po moc audio: 10 W RMS lościeżkowa, zapewniająca szeroki zakres dynamiczny przy czym, bazując na wbudowanym algoryt- redukcja szumów: 9–24 dB (4 lub 7 wy- pomiarach mocy sygnałów modulowanych. Sygnał wejścio- mie, przeprowadza analizę sygnału, wyci- bieranych przez użytkownika poziomów wy jest rozdzielany na 3 tory diodowe dokonujące pomiaru nając niepożądane części (zakłócenia, szum redukcji szumów) równocześnie, lecz w różnych zakresach mocy. Każdemu tła). Ostatnią fazą jest zamiana sygnału zasilanie:10–18 V DC z nich jest przypisywana odpowiednia waga. Pozwala to na cyfrowego na analogowy, odfiltrowany już pobór prądu: 2 A pomiar mocy sygnału modulowanego niezależnie od szero- sygnał podawany jest do głośnika. wymiary: 135×130×85 mm PRODUKT kości pasma. Dzięki zastosowaniu głośnika z filtrem uzy- [www.inRadio.pl] Najważniejsze parametry: skuje się znaczną poprawę nawiązanych 5 pasmo pomiarowe od 10 MHz do 33 GHz łączności. Możliwe staje się uzyskanie łącz- zakres pomiarowy od –67 do +23 dBm (200pW–200mW) ności ze stacjami, których poziom sygnału zakres dynamiczny 90 dB dla sygnałów CW i modulowa- nie jest wystarczającej jakości do komu- nych. nikacji bez filtru DSP. Dobrej jakości filtr [www.rohde-schwarz.com] DSP znajdzie zastosowanie w radiostacjach Miniaturowy mikrofalowy niewyposażonych w moduły cyfrowej ob- róbki dźwięku lub jako dodatkowy filtr do miernik mocy radiotelefonów fabrycznie wyposażonych W ofercie firmy Thurlby Thandar Instruments pojawił się w DSP. najnowszy mikrofalowy miernik mocy z interfejsem USB TTi- Ten niewielki głośnik potrafi znacząco -Satori ST265. Charakteryzuje się on rozszerzonym pasmem podnieść jakość pracy przy radiostacji, pomiarowym od 10 MHz do 26,5 GHz (dotychczasowa oferta po podłączeniu do radiotelefonu stanowi on dodatkowy filtr DSP o regulowanych

8 Świat Radio Maj 2010 INFO MFJ-929 obejmowała modele o górnym zakresie częstotliwości 12,4 GHz i 18,5 GHz). Ten najnowszy model może mierzyć sy- Zaawansowany tuner gnały o mocy z zakresu od –50 dBm do +20 dBm. W przeciwieństwie od starszych wersji został wyposażony antenowy MFJ w złącze sygnałowe typu K charakteryzujące się małym W ostatnim czasie w ofercie firmy Ten-Tech współczynnikiem odbicia w szerokim zakresie częstotli- pojawiła się rodzina tunerów automatycz- wości. Do zalet ST265 należą również bardzo małe wymiary i waga (34×43×125 mm i 83 g) oraz łatwa obsługa bez ko- nych firmy MFJ (925/926B/927/928/929). nieczności stosowania kalibratora referencyjnego. Producent MFJ-929 to jedna z najbardziej zaawanso- dostarcza sterowniki dla środowisk VEE i LabView oraz aplika- wanych konstrukcja tunerów antenowych. PRODUKT cję sterującą, umożliwiającą m.in. równoczesną obsługę kilku Ma wyświetlacz LCD oraz możliwość mierników w ramach pojedynczego systemu pomiarowego. ręcznej regulacji indukcyjności i po- 6 [www.tti.eu] jemności. Wyświetlacz LCD poza wska- zywaniem aktualnego stanu urządzenia prezentuje mierzony poziom mocy wyj- zakres tolerancji anteny: 6–1600 Ω (SWR Wzmacniacze niskoszumowe GPS ściowej i współczynnik SWR. Prezentacja 32:1) Na rynku pojawiły się wzmacniacze niskoszumowe na pasmo odbywa się na dwa sposoby: pierwszy to maksymalna moc przenoszona: 200 W 1575 MHz, przeznaczone do współpracy z odbiornikami GPS sposób numeryczny, wyświetlacz podaje CW/SSB montowanymi w miniaturowych urządzeniach przenośnych. wartość SWR oraz wartość mocy promie- minimalna moc potrzebna do zestrojenia: Dostępne układy MAX2657 i MAX2658 charakteryzują się niowanej (FWD) i odbitej (REF) w postaci 2 W bardzo małym współczynnikiem szumów (0,8 dB) i pozwalają wskazań numerycznych. Drugi sposób to zakres pojemności: 0–3961 pF w znacznym stopniu poprawić jakość odbioru sygnałów z sa- graficzna prezentacja dwóch punktowych zakres indukcyjności: 0–24,86 μH telitów w obszarach o wysokiej zabudowie. Charakteryzują belek, użytkownik musi tylko odnieść je liczba komórek pamięci: 20 000 zgrupo- się one małymi wymiarami obudów, dzięki czemu idealnie do narysowanej pod wyświetlaczem skali wanych w dwóch bankach nadają się do zastosowań w urządzeniach bateryjnych poziomu mocy i współczynnika SWR. liczba gniazd antenowych: 4 (1 dla na- o bardzo dużym stopniu upakowania podzespołów. Zostały one wyprodukowane w technologii SiGE BiCMOS, Urządzenie ma w menu wiele ciekawych dajnika, 1 dla anteny drutowej, koaksjal- zapewniającej lepsze parametry szumowe od podobnych funkcj. Jedną z nich jest TARGET SWR, ne) wzmacniaczy realizowanych w technologii CMOS, GaAs umożliwiający ustawienie wartości pomię- liczba możliwych do zapamiętania anten: 4 i pHEMT. Dzięki temu wyróżniają się małym poborem prądu zasilanie: 12–15 V/DC dzy 1.0 a 2.0. na poziomie 4 mA i bardzo dobrą liniowością oraz współ- Więcej informacji o tym zaawansowanym pobór prądu: maks. 750 mA czynnikiem IIP3 o 6 dB większym, zarówno w paśmie jak tunerze w jednym z kolejnych numerów ŚR. wymiary: 165×71×191 mm i poza pasmem, od innych podobnych wzmacniaczy. W Najważniejsze dane techniczne MFJ-929: waga: 1,09 kg zastosowaniach wymagają jedynie trzech elementów współ- pasmo pracy: 1,8–30 MHz [www.ten-tech.pl] pracujących. Zakres napięć zasilania wynosi od 1,6 do 3,3 V. [www.pickeringtest.com] PM-SDR PRODUKT 7 Zintegrowany transceiver Odbiornik cyfrowy SDR Firma Broadcom wprowadziła do oferty transceiver Bluetooth zintegrowany z odbiornikiem GPS i nadajnikiem/odbiornikiem zakresu 0,1–2,5 MHz), Si570 firmy Silicon FM. Labs Dostępny układ BCM2075 jest przeznaczony do zastosowań filtry wejściowe odbiornika (przełącza- w telefonach przenośnych, odtwarzaczach multimedialnych ne): pasmowe: 2,5 MHz, 2–6 MHz, 5–12 i urządzeniach nawigacyjnych. MHz, 10–24 MHz; dolnoprzepustowy Nowy zintegrowany transceiver jest kompatybilny z po- (dla zakresu poniżej 2,5 MHz zalecany przednio wprowadzonym na rynek układem BCM2049 wy- jest dodatkowy preselektor) posażonym w moduł Bluetooth oraz nadajnik i odbiornik FM oprogramowanie: bezpłatny program pracujące na warstwie programowej Bluetooth. Na rynku niemieckim w QRP Project po- WinRad czy PowerSDR-IQ (dla syste- Ma on znacznie lepszą czułość odbiornika, która pozwala na jawił się włoski zestaw konstrukcyjny od- mów Windows XP i Visty), WinRadHD poprawną pracę wewnątrz pomieszczeń i w środowiskach biornika PM-SDR (www.iw3aut.altervista. (dla miniaturowych komputerów prze- z wieloma przeszkodami stojącymi na drodze sygnału. org). Jest to odbiornik cyfrowy sterowany nośnych typu netbook) lub LinRad czy Blok GPS optymalnie rozdziela funkcje pomiędzy BCM2075 programowo, który może być wykorzysta- SDR-SHELL (dla Linuksa) i mikroprocesor sterujący urządzenia host. Wymogi co do ny jako odbiornik internetowy. zasilanie: 5 V/155 mA ze złącza USB kom- mikroprocesora host są minimalne i nie wiążą się z koniecz- Może pracować w całym zakresie HF od fal putera nością przeprowadzanie obliczeń w czasie rzeczywistym. Producent dostarcza też biblioteki API GPS Location Softwa- długich aż do pasma 6 m. układ sterowania pracą i komunikacji re (GLL) i interfejs wysokiego poziomu zapewniający dostęp Pokazany na zdjęciu odbiornik jest dodat- z komputerem PC: mikrokontroler PI- do zaawansowanych funkcji GPS układu BCM2075. Przy- kowo wyposażony w ciekłokrystaliczny C18F4550. spieszają tworzenie aplikacji i zapewniają ścisłą integrację wyświetlacz informujący o częstotliwości Wśród akcesoriów dodatkowych dostępny z systemem host. Oprogramowanie host jest kompatybilne i parametrach pracy. jest przełącznik antenowy pozwalający na z odbiornikiem AGPS o symbolu BCM4750, zapewniając Odbiornik PM-SDR charakteryzuje się połączenie urządzenia z nadajnikiem. łatwą integrację z uaktualnieniami dla istniejących platform. niewielkimi rozmiarami i stosunkowo nie- PM-SDR jest dostępny w postaci zestawu Wbudowany w BCM2075 odbiornik FM umożliwia zgry- wysoką ceną, co powoli mu z pewnością na konstrukcyjnego, przy czym na płytce dru- wanie strumienia audio bezpośrednio do pliku MP3. zyskanie popularności w szerszych kręgach kowanej wlutowane są fabrycznie wszyst- Zaimplementowane kodeki MP3 i AAC pozwalają odciążyć użytkowników. kie elementy montowane powierzchniowo. główny mikroprocesor i wydłużyć czas pracy na bateriach Podstawowe parametry: W skład zestawu konstrukcyjnego wchodzi do kilkudziesięciu godzin. Nadajnik FM pracuje w zakresie zakres odbioru: 100 kHz–55 MHz także płyta CD zawierająca niezbędne częstotliwości od 76 do 108 MHz. Odbiornik pracuje w za- wyjście sygnału: I oraz Q (synfazowe oprogramowanie i sterowniki (obudowa, kresie częstotliwości od 65 do 108 MHz i udostępnia funkcje i kwadraturowe) w paśmie 155 kHz wyświetlacz LCD oraz przełącznik RX/TX RDS/RBDS. przestrajanie: heterodyna na układach należą do akcesoriów dodatkowych). [www.broadcom.com] scalonych Cypress CY22393/4 (dla pod- [www.qrpproject.de]

Świat Radio Maj 2010 9 Prenumerata

start Najszybszy dostęp za darmo Tylko Prenumerator otrzymuje za darmo e-wydanie za pierwsze 3 miesiące prenumeraty NIE MUSISZ PŁACIĆ! Świata Radio, identyczne w 100% z wydaniem papierowym. Po roku prenumeraty dostaniesz Otrzymuje je parę dni co najmniej* przed ukazaniem się 2 numery gratis numeru w kioskach! Innymi zaletami e-wydania są: wbudowane linki hipertekstowy spis treści Po dwóch latach wyszukiwarka wygodne archiwum co najmniej* Bezpłatną e-prenumeratę Prenumeratorzy wersji papierowej mogą zamówić na stronie: 3 numery gratis www.avt.pl/eprenumerata

Pamiętaj! Prenumerata to: olbrzymia oszczędność (patrz obok i str. 12) najszybszy dostęp poprzez e-wydanie W ten sposób po kilku latach masz (patrz wyżej) prenumeratę z rabatem 50%: archiwalia GRATIS (patrz str. 12) zasoby internetowego archiwum GRATIS za „wysługę lat” (link „Download ŚR” na www.swiatradio.pl) rabaty i przywileje Klubu AVT-elektronika PÓŁDARMO! i pierwszy krok do Witryny Klubu AVT (patrz www.klub.avt.pl) * dla prenumeraty Szczegóły na str. 12 rabaty na www.sklep.avt.pl 2-letniej aż 8 numerów gratis! Tylko Prenumeratorzy Najszybszy dostęp mają prawo do 50% zniżki przy zakupie „Świata Radio Plus”!

„Świat Radio Plus” to specjalny numer „Świata Radio”, w całości poświęcony wykorzystaniu internetu w łącznościach radiowych. Kosztuje 28 zł, ale nasi Prenumeratorzy płacą za niego tylko 14 zł (na konto AVT - Korporacja Sp. z o.o, ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa, Fortis Bank Polska S.A. 97 1600 1068 0003 0103 0305 5153). Zaprenumeruj „Świat Radio” w maju, a otrzymasz dodatkowo – do wyboru: naszą koszulkę ﬁrmową lub płytę Genesis „Turn It On Again”

Wybrany prezent można (do końca maja 2010 r.) wskazać telefonicznie (22 257 84 22), e-mailem ([email protected]), faksem (22 257 84 00) lub nadsyłając na adres redakcji („Świat Radio”, ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa) poniższy kupon:

KUPON Tak, wykupiłem prenumeratę „Świata Radio” w maju 2010 i jako bezpłatny bonus wybieram: ZGŁOSZENIOWY ŚR 5/2010 koszulkę „Świata Radio” płytę Genesis

imię i nazwisko ...... ul......

kod ____–______miejscowość ...... e–mail ......

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych dla celów związanych z konkursem przez AVT Korporacja Sp. z o.o. zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych (Dz. U. nr 133/97, poz. 883). Data...... Podpis ...... Prenumeruj za darmo ! lub półdarmo

Jeśli jeszcze nie prenumerujesz ŚR, spróbuj za darmo! My damy Ci bezpłatną prenumeratę próbną od czerwca 2010 do sierpnia 2010, Ty udokumen- tuj swoje zainteresowanie ŚR wpłatą kwoty 88,20 zł na kolejne 9 numerów (wrzesień 2010 - maj 2011). Będzie to coś w rodzaju zwrotnej kaucji. Jeśli nie uda nam się przekonać Cię do prenumeraty i zrezygnujesz z niej przed 16.08.2010 r. - otrzymasz zwrot całej swojej wpłaty. bezpłatna prenumerata próbna prenumerata 9-miesięczna od czerwca 2010 r. do sierpnia 2010 r. od września 2010 r. do maja 2011 r. 3 x 0,00 zł = 0,00 zł 9 x 9,80 zł = 88,20 zł Jeśli już prenumerujesz ŚR, nie zapomnij przedłużyć prenumeraty! Rozpoczynając drugi rok nieprzerwanej prenumeraty ŚR nabywasz prawa do zniżki. W przypadku prenumeraty rocznej jest to zniżka w wysokości ceny 2 numerów. Rozpoczęcie trzeciego roku prenumeraty oznacza prawo do zniżki o wartości 3 nume- rów, zaś po 3 latach nieprzerwanej prenumeraty masz możliwość zaprenumerowania ŚR w cenie obniżonej o wartość 4 numerów. Jeszcze więcej zyskasz, decydując się na prenumeratę 2-letnią - nie musisz mieć żadnego stażu Prenumeratora, by otrzymać ją w cenie obniżonej o wartość aż 8 numerów! Więcej - po 3 latach nieprzerwanej prenumeraty upust na cenie prenumeraty 2-letniej równy jest wartości 10 numerów, a po 5 latach zniżka osiąga wartość 12 numerów, tj. 50%! ceny prenumeraty (cena bez zniżek - 107,80 za rok) okres dotychczasowej nieprzerwanej prenumeraty rok 2 lata 3 lata lub 4 lata 5 i więcej lat rocznej 98,00 zł (2 numery gratis) 88,20 zł (3 numery gratis) 78,40 zł (4 numery gratis) 2-letniej 156,80 zł (8 numerów gratis) 137,20 zł (10 numerów gratis) 117,60 zł (12 numerów gratis) PAMIĘTAJ ! TYLKO PRENUMERATORZY *): otrzymują gratis równoległą prenumeratę e-wydań (patrz str. 10) mają bezpłatny dostęp do specjalnego serwisu ŚR na stronie www.avt.pl/logowanie (dla pozostałych Czytelników – dostęp za mikropłatnościami SMS-ami www.swiatradio.com.pl/archiwum) mogą otrzymywać co miesiąc bezpłatny numer archiwalny ŚR! (zamawiając dowolne z dostępnych jeszcze wydań sprzed lipca 2009 r. – otrzymasz je wraz z prenumeratą; zamówienie możesz złożyć mailem na nasz adres [email protected]) zostają członkami Klubu AVT i otrzymują wiele przywilejów oraz rabatów

*) nie dotyczy prenumerat zamówionych u pośredników (RUCH, Poczta Polska i in.); nie dotyczy bezpłatnych prenumerat próbnych.

CENY PRENUMERATY W WERSJI ELEKTRONICZNEJ (dla Czytelników nie prenumerujących wersji papierowej; zawierają 22% VAT) 6 wydań: 6 x 6,80 zł = 40,80 zł 12 wydań: 12 x 6,20 = 74,40 zł 24 wydania: 24 x 5,60 = 134,40 zł

Cz³onkom Polskiego Zwi¹zku Krótkofalowców oferujemy 12-miesiêczn¹ prenumeratê ze specjalnym rabatem 40%, czyli za 70 z³ Prenumeratê zamawiamy: Najprościej dokonuj¹c wp³aty

Najłatwiej wype³niaj¹c formularz w Internecie (na stronie www.swiatradio.com.pl) – tu mo¿na zap³aciæ kart¹, Najwygodniej wysy³aj¹c na numer 0663 889 884 SMS-a o treœci PREN – oddzwonimy i przyjmiemy zamówienie (koszt SMS-a wg Twojej taryfy), przesy³aj¹c (faksem lub poczt¹) wype³niony formularz ze strony 59 tego numeru ŒR, zamawiaj¹c za pomoc¹ telefonu, e-maila, faksu lub listu.

Dzia³ Prenumeraty Wydawnictwa AVT, ul. Leszczynowa 11, 03-197 Warszawa, Faks: 022 257 84 00, tel.: 022 257 84 22, e-mail: [email protected] DX-news AKTUALNOŚCI

3C0C Annobon Island IOTA 2VMA, OH0/PA3ALK, OH0/PA3BAG i OH0/ Zapowiadana na kwiecień (patrz ŚR 4/10) ak- EU-010: Isle of Harris, GM Scotland. Człon- PB5A. Lokalizacja to wyspa Eckero (EU-002) tywność hiszpańskich operatorów z wyspy kowie klubu Camb-Hams ponownie będą a czynne będą 3-4 stacje równocześnie na KF Annobon została przesunięta z uwagi na re- czynni z tej wyspy pod znakiem GS3PYE/p i 6 m emisjami CW, SSB i RTTY. QSL na znaki mont pasa startowego jedynego lotniska na w dniach 1-14 maja. Operatorami będą Voi domowe, szczegóły na http://www.pi4cc.nl wyspie, który ma trwać 2-3 miesiące. Inna G0BOE, Geoff G0DDX, Adam G1UAF, Bob droga, statkiem, jest możliwa, ale znacznie G1SAA, Terry G3VFC, Martin G3ZAY, Colin OX Greenland trudniejsza do zaplanowania i realizacji. G4ERO, Mike G7VJR, Lawrence M0LCM, Z Thule, Grenlandia (NA-018), czynny będzie Więcej na http://www.3c0c-annobon.com. Mark M0MJH, Frederick M0RFD, Robert w dniach 1-27 maja Reid N0RC. Jego pobyt M0VFC i Gavin M1BXF. QSL via M0VFC. tam jest związany z projektem NASA Ope- 8Q Maldives Szczegóły ich aktywności w 2009 roku na ration Ice Bridge. W wolnym czasie będzie Thomas OE2ATN planuje radiową aktywność stronie klubowej http://www.camb-hams. pracował na pasmach pod znakiem OX3RC z Malediwów w dniach 23 maja – 4 czerw- com/coming-events/2009-dxpedition. lub OX3/N0RC. QSL na znak domowy. ca. Jego lokalizacja to wyspa Velidhu (AS- NA-141: Peanut Isl., (USI FL-479) Palm Beach -013) w tym archipelagu, a używać ma znaku County, FL USA. Członkowie Jupiter Tequ- Pacific Odyssey 2010 8Q7AT. Aktywność głównie na SSB na 80, 40 esta Repeater Group będą pracować z tej Członkowie Ukrainian DXpeditioners Team W październiku tego i 20 m, wyposażenie to FT-897D 100 W plus wyspy pod znakiem W4K w dniach 29-30 UDXT przedstawili plany pacyficznej wypra- roku właśnie z Central tuner LDG i antena G5RV. QSL via OE2ATN. maja. Okazją jest rocznica urodzin prezy- wy w maju i czerwcu 2010. Sergiej UX0HX Kiribati T31, siódmego denta John F. Kennedy’ego. Aktywność na plus Oleg RK3FA, Leo UR3HR, Oleg US7UX, z kolei podmiotu DXCC Antarctic pasmach KF – głównie 40 i 20 m oraz 6 i 2 m. Jurij UT1HF i Aleks UT5UY zamierzają pra- na liście World’s Most Wanted dla stacji W marcu w rosyjskiej bazie antarktycznej To będzie pierwsza aktywność z tej wyspy. cować z następujących lokalizacji: z Eu, planowała dużą Bellinghausen na wyspie King George, Po- Projekt QSL można zobaczyć pod adresem Samoa (OC-097) w dniach 18-19 maja, znak aktywność grupa pod łudniowe Szetlandy zainstalowany został klubu http://jtrg.org/DXpedition.shtml. 5W0OX; Central Kiribati (OC-043) 22 maja –1 wodzą Hrane YT1AD – 6 beacon o znaku R1ANF. Beacon wyposażony czerwca, znaki T31X i T31UR; Tokelau (OC- w pełni wyposażonych stacji na KF plus dwie na jest w IC-706, tuner antenowy AT-180, zasi- IS0 Sardinia -048) 2-6 czerwca znak ZK3X. Praca na 160- UHF/VHF/satelity, 13-14 lacz impulsowy, pionową antenę PROCOM Członkowie znanego klubu F6KOP wybie- -10 m emisjami CW, SSB i cyfrowymi. QSL za operatorów i cel co HF-5000 i sterownik synchronizowany GPS. rają się na Isola Rossa, Sardynia (EU-024, wszystkie znaki do UR3HR, direct lub przez najmniej 100 kQSO. 16 miesięcy temu zapo- Pracuje na częstotliwości 14101,0 kHz, nadając Loc. JN41ka). Pod znakiem IS0R czynni biuro. Więcej szczegółów i aktualności http:// wiedzieli swoje zamiary co minutę tekst „VVV R1ANF ANTBEAP będą w dniach 7-15 maja na 160-6 m, na www.uz1hz.com/pacificodyssey.html. i zaczęli je realizować. (redukując moc nośnej podobnie jak beacony trzech stacjach na pasmach KF i jednej na Jak poinformował UT5UY, głównym celem Teraz sytuacja zmusiła NCDXF, startując od 100 W) R1ANF AR”. Inny 6 m. Emisje CW, SSB i RTTY. Każda stacja jest praca z Central Kiribati T31, który to ich do porzucenia tych planów i szukania beacon ma być zainstalowany na stacji No- wyposażona będzie w transceiver TS-450 podmiot DXCC jest na 7 miejscu World’s innego, równie ambit- wolazarewskaja i będzie czynny na tej samej plus wzmacniacz Acom 1010, anteny to Most Wanted List dla stacji z Eu. nego celu na rok 2011. częstotliwości, używając znaku R1AND. Oba Spider Beam na 30-10 m, 4 square na 40 m, Niesmak pewien jednak pozostał. beacony są częścią Antarctic Beacon Project vertical K9AY na 80 m, Inverted L na 160 m VK9C Lord Howe Island ANTBEAP, mającego badać propagację fal plus beverage, Yagi beam na 6 m. Opera- Z wyspy Lord Howe (OC-004) ma praco- radiowych w rejonie Antarktydy. Dla nas jest torami będą: Thierry F4TTR (SSB) – szef, wać w dniach 24-31 maja Tomas VK2CCC/ to możliwość błyskawicznej oceny możliwości Sebastien F5UFX (SSB), John F5VHQ (SSB), LY1F. Ma używać znaku VK9CLH i zapo- przeprowadzania łączności ze stacjami tego Sergio IS0AWZ (SSB), Norbert F6AXX (CW), wiada aktywność na 160 i 80 m. Weźmie rejonu. Raporty ze słyszalności obu beaconów Maurice F5NQL (CW), Bruno F5AGB (CW), również udział w zawodach CQ WPX CW można przesyłać do Dominika DL5EBE. Jean-Paul F8BJI (emisje cyfrowe), Henri Contest, 29-30 maja. Aktualności, szczegó- F1HRE (emisje cyfrowe) i Frank F4AJQ ły pod adresem http://www.qrz.lt/ly1df/ BY China (emisje cyfrowe). vk9clh.htm. Do 16 maja z Pekinu czynny będzie Nicola I0SNY. Pracował będzie ze stacji klubowej JD1 Ogasawara YN Nicaragua W BY1DX, koncentrując się na pasmach 40 i 17 Hiroyuki JG7PSJ ponownie czynny będzie Do Nikaragui ponownie wybiera się Eric po m. QSL via I0SNY – tylko direct. z wyspy Chichijima (AS-031). Termin tej K9GY. Będzie tam przebywał w dniach 27-31 for aktywności to 2-14 maja a pracować będzie maja a głównym celem jest udział w za- z D E4 Palestine pod znakiem JD1BMH na 40-10 m i ewentu- wodach CQ WPX CW Contest. Skorzysta sp Zapowiadana (patrz ŚR 1/2010) aktywność alnie na 80 m emisjami CW, SSB i cyfrowymi. z gościnności Octavia YN2N oraz jego stacji. pa z Palestyny już blisko. Wyprawa pod zna- QSL na znak domowy. Więcej szczegółów Ma używać znaku YN2GY, w zawodach o t kiem E4X czynna będzie w dniach 28 maja na jego stronie http://sapphire.es.tohoku. wystartuje w kategorii Single-Op/All-Band/ – 6 czerwca. Operatorami będą Antonio ac.jp/jd1bmh/index.html. Low-Power, a poza zawodami czynny będzie EA5RM (team leader), Roberto EA2RY, Fer- na telegrafii na 30, 17 i 12 m. QSL na znak nando EA5FX, Manuel EA7AJR, Jose EA7KW, OA Peru domowy oraz via LoTW. Florent F5CWU, Alain F6ENO, Bernard F9IE, Do 15 maja z Peru czynny będzie Daniel Fabrizio IN3ZNR i Valery UT7CR. Pracować DL5YWM. Planuje pracę ze stolicy, Limy ZS8M Marion Island będą na 160-6 m emisjami CW, SSB i RTTY w wolnym czasie pod znakiem OA4/ Pierre ZS1HF jest w ekipie badawczej, która Rubrykę redaguje na co najmniej trzech stacjach równocześnie. DL5YWM. Niewykluczona też jest praca ma spędzić rok na wyspie Marion (AF-021) An d rzej Sa dow s ki QSL via EA5RM, więcej na http://www. z różnych z innych okręgów wywoławczych – #3 na liście „Most Wanted DXCC Entity SP6ECA dxfriends.com/e4x/index.php. tego kraju, a także aktywność IOTA z wyspy. 2009”. Zapowiada pracę na KF, ale tylko na e-mail: an d rzej. QSL na znak domowy. SSB i emisjach cyfrowych, przynajmniej na sa dowski@ pwr. wroc.pl HI7 Dominican Republic razie. Może być czynny już od początku SP DX Club Z Dominikany w dniach 1-22 maja będzie OH0 Aland Islands maja o ile obowiązki mu pozwolą. Zaintere- ponownie pracował Ronny ON4ARV/OT4R. Szykuje się duża aktywność 15-28 maja sowani winni być czujni, uważając jednak Pod znakiem HI7/OT4R czynny będzie głów- z archipelagu wysp Alandzkich. Tym razem na piratów już podszywających się pod jego Wiadomości na bieżący nie na 20, 15 i 10 m SSB. Na 20 m znaleźć go będzie to grupa nadawców holenderskich znak. Więcej szczegółów za miesiąc. tydzień co poniedziałek Andrzej Sadowski SP6ECA w IŚR: będzie można na 14300 kHz. QSL via OT4R. – spodziewać się można znaków OH0/PA- www.swiatradio.pl Strona http://www.ot4r.net/index.html. 0VHA, OH0/PA2A, OH0/PA2AM, OH0/PA-

Świat Radio Maj 2010 13 AKTUALNOŚCI Zawody

Zawody Strażackie pierwszych 10 stacji w każdej gru- Zawody Strażackie o puchar pie. Za pierwsze miejsca w grupie komendanta miejskiego PSP w – puchary. Nagrody zostaną prze- Krakowie 2010 słane w ciągu 2 miesięcy od roz- Cel zawodów: upamiętnienie do- liczenia zawodów. Dziennik łącz- rocznego święta Dzień Strażaka ności winien zawierać: czas (UTC), Organizator: Klub Łączności przy znak korespondenta, raport nada- Ochotniczej Straży Pożarnej w Je- ny, raport odebrany. W nagłówku ziorzanach SP9PSJ. dziennika powinien być podany: Termin zawodów: 2 maja (pierw- znak, imię i nazwisko (nazwa klu- sza niedziela maja). bu), adres pocztowy, kategoria, Czas, pasma i emisje: 3,5 MHz, w jakiej startowano. Na dzienniki Andrzej SP5SA wygrał w zawodach Arizona QSO Party SSB, CW od 04.00 do 06.00 UTC. zawodów organizator oczekuje 14 Obowiązuje przestrzeganie band dni (w temacie wiadomości należy Gratulacje dla SP5SA planu dla zawodów. Może być umieścić własny znak). „Faktycznie wygrałem te zawody czynny tylko jeden nadajnik. Dzienniki należy przesłać na ad- w kategorii DX, czyli najlepsza Maksymalna moc użyta w res e-mail: [email protected] (jako stacja spoza USA/Canada. zawodach – 100 W. pliki cabrillo w załączniku e-ma- Prawie każdy amerykański stan Wywołanie: „Wywołanie w za- ila) lub w wersji papierowej na organizuje zawody polegające na wodach strażackich” na SSB, adres: Klub Łączności przy OSP pracy z poszczególnymi powiata- „CQ TEST” na CW. w Jeziorzanach, Jeziorzany 3, mi takiego stanu. Raporty: RS (RST) + skrót po- 32-060 Liszki. Otrzymanie dzienni- Ja często biorę udział, mam też wiatu, np. 59 KR (599 KR). Sta- ka nadesłanego drogą elektronicz- dużo dyplomów za pracę w ta- cje zagraniczne podają RS (RST) ną organizator potwierdzi osobną kich zawodach tytułem najlep- + numer kolejny łączności. wiadomością e-mail do nadawcy. szego z SP. Jednakże Arizona QP Nasłuchowców obowiązuje ode- www.sp9psj.prv.pl to moje zwycięstwo. Stan ten ma branie znaków i raportów obu sta- 15 powiatów, a ja w zawodach cji, stacje te nie mogą powtarzać Zawody Warszawskie 2010 zaliczyłem 13, bo tylko jedna stacja się w kolejnych nasłuchach (po (Konstytucji 3–Maja) z USA miała wszystkie 15 i tylko każdym zaliczonym nasłuchu na- Do udziału w zawodach zaprasza- 6 z USA miało 14. Uważam, że leży zmienić częstotliwość odbio- my wszystkie stacje indywidualne, mój wynik 13 Counties to chyba ru). Liczba nasłuchów tej samej klubowe oraz nasłuchowców. bardzo dobre osiągnięcie. Dosta- stacji nie może przekraczać 10% Organizatorem zawodów jest War- łem informację od organizatorów, ogólnej liczby nasłuchów. szawski Oddział Terenowy PZK. że otrzymam z tego tytułu jako Punktacja: za łączność (nasłuch) Celem zawodów jest uczczenie światowy zwycięzca DX honoro- na SSB – 1 pkt, na CW – 2 pkt. Nie 21. rocznicy uchwalenia konsty- wą plakietę. Oczywiście cieszę się zalicza się łączności mieszanych. tucji w dniu 3 maja 1791 oraz z tego powodu. Z daną stacją można powtórzyć podnoszenie umiejętności opera- Andrzej SP5SA” łączność inną emisją. torskich stacji indywidualnych, Mnożnikiem są zaliczone powiaty klubowych, nasłuchowych oraz Krajowe Zawody QRP (tylko jeden raz). ułatwienie zdobywania dyplomu Krajowe Zawody QRP o Memoriał Klasyfikacje: „Warszawa”. Janusza Twardzickiego SP9DT A – stacje indywidualne Termin i czas zawodów: Czas trwania II tury: 1 maja 03.00 CW + SSB 3 maja 2010 r. w godzinach 04.00 – 04.59 UTC. B – stacje klubowe CW + SSB – 06.00 UTC. Emisja: tylko telegrafia A1A. C – stacje QRP (do 5 W output lub Pasma i emisje: KF 3,5 MHz, emi- Pa s m o : p o d z a k r e s 3 , 5 1 0 – 10 W input) CW + SSB sje SSB i CW zgodnie z bandpla- 3,560 MHz. D – stacje nasłuchowe nem. Obowiązuje ograniczenie Wywołanie: „QRP SP de...’’ Wy- E – stacje indywidualne SSB mocy do 100 W. mienia się raporty złożone z po- F – stacje klubowe SSB Wywołanie w zawodach: niższych elementów: raport RST, G – stacje QRP (do 5 W output lub Na CW „TEST SP”, na fonii „Wy- kolejny trzycyfrowy numer łączno- 10 W input) SSB wołanie w Zawodach Warszaw- ści, poczynając od 001 (numeracja Poszczególne grupy klasyfikacji dla skich”. w obydwu turach ciągła), katego- nadawców i nasłuchowców będą Raporty i grupy kontrolne: rie mocy nadajnika A, B lub C (bez aktualne wyłącznie w przypadku RS(T) + nr QSO (od 01) + skrót spacji po numerze łączności), np. uczestnictwa minimum 3 stacji. województwa i powiatu, np. 59(9) 469 034A, 568 002B, 599 121C, itp. Przy mniejszej liczbie nadesłanych 01 RWM. Numeracja łączności cią- Logi elektroniczne należy prze- logów dla danej grupy nie bę- gła, niezależnie od emisji. Punkta- słać na adres: [email protected] w dzie ona wykazana w rozliczeniu cja za QSO (dla nadawców i na- terminie 14 dni. zawodów. słuchowców jest taka sama): Dziennik należy wysłać w ter- Wynik końcowy stanowi suma – na SSB 1 pkt, na CW 2 pkt. minie 14 dni (decyduje data punktów razy mnożnik. – ze stacją z „RWM” na SSB 2 pkt, stempla pocztowego) na ad- Rozliczenie zawodów odbędzie się na CW 4 pkt. res: Małopolskie Stowarzysze- przy użyciu programu komputero- W kategorii Mixed można nawią- nie Krótkofalowców, OT PZK wego autorstwa Marka SP7DQR. zać z daną stacją dwie łączności w Krakowie, skr. poczt. W przypadku rozbieżności cza- różnymi emisjami. Za ułożenie 606, 30-960 Kraków. Peł - su pomiędzy logami powyżej hasła KONSTYTUCJA z wy- ny regulamin znajduje się 3 minut, łączności nie zalicza się. korzystaniem ostatnich liter su- w ŚR 4/10. N a g r o d y : d y p l o m y d l a fiksu korespondentów – premia

14 Świat Radio Maj 2010 z zasadami ham-spiritu. Łączności nie będą zaliczone obu stacjom w przypadku błędnego odebrania raportu lub znaku oraz gdy różni- ca czasu zapisana w logach kore- spondentów będzie większa niż 5 minut (w logach obowiązuje czas UTC).Logi elektroniczne w postaci pliku tekstowego formatu 10 pkt. (litera T musi wystąpić dwa Zawody Olsztyńskie 2010 Cabrillo.Dzienniki należ przesłać razy w sufiksach stacji). Uczestni- Zawody Olsztyńskie odbywają się w terminie 14 dni na adres: Klub cy zawodów posiadający dyplom pod patronatem prezydenta mia- Łączności LOK SP4KSY, ul. We- „Warszawa” otrzymują dodatkowo sta Olsztyna oraz dyrektora biura sterplatte 1, 10-446 Olsztyn z dopi- 20 punktów, o ile w logu zamiesz- warmińsko – mazurskiego ZW skiem „Zawody Olsztyńskie 2010” czą numer dyplomu i datę jego LOK w Olsztynie. lub e-mailem: [email protected] wydania. Organizator: Klub Łączności LOK Wynik końcowy: suma punktów SP4KSY w Olsztynie (możliwa „Quo Vadis” 2010 za QSO + bonifikata + premia. praca stacji organizatora pod zna- Organizator zawodów: Rodzin- Nie stosuje się mnożników. kiem okolicznościowym 3Z0OL). ny Klub Krótkofalowców SP5YES Łączności nie zalicza się w przy- Termin zawodów: 7 maja (so- wraz z Muzeum Henryka Sien- padku niezgodności grup kontro- bota) w godzinach od 15.00 do kiewicza w Woli Okrzejskiej (ma- lnych lub różnicy czasu ponad 3 17.00 UTC. nager zawodów SP5KP). Patronat minuty. Pasmo i emisja: 3,5 MHz emisjami nad zawodami objął wójt gminy Kategorie: SSB i CW. Krzywda, w której to leży Wola A – stacje indywidualne SSB, Raporty: Okrzejska. B – stacje indywidualne CW, – stacje organizatora: RS(T) + O Cel zawodów: upamiętnienie rocz- C – stacje indywidualne CW i SSB – stacje pracujące z Olsztyna i po- nicy urodzin wielkiego, polskiego (Mixed), wiatu: RS(T) + OU, RS(T) + OL pisarza, syna Ziemi łukowskiej, D – stacje klubowe CW i SSB – pozostałe stacje: RS(T) + nr QSO laureata Nagrody Nobla – Henry- (Mixed), Punktacja za QSO: ka Sienkiewicza. E – stacje QRP CW i SSB (Mixed), – ze stacją organizatora: 20 pkt. na Termin i czas zawodów: 8 maja F – stacje nasłuchowe CW CW i 10 pkt. na SSB (druga sobota maja), od godz. i SSB (Mixed). – ze stacja pracującą z Olsztyna 06:00 do 07:00 UTC (08.00 do 09.00 Każdy uczestnik zawodów może oraz powiatu (OU i OL): 10 pkt. czas lokalny), logujemy w czasie być sklasyfikowany wyłącznie na CW i 5 pkt. na SSB UTC. w jednej kategorii. – z pozostałymi stacjami: 4 pkt. na Pasma i emisje: pasmo 80 m (za- Dzienniki zawodów: CW i 2 pkt. na SSB kresy przeznaczone do zawodów Wyłącznie w postaci elektro- Mnożnik: liczba stacji podających krajowych), emisja CW i SSB. nicznej w formacie Cabrillo w raporcie OU, OL i O (stacja or- Uczestnicy: Polskie radiostacje (dzienniki w tym formacie są ganizatora) liczone jeden raz bez amatorskie nadawcze – indywidu- generowane przez większość względu na rodzaj emisji. alne i klubowe, których operatorzy programów do logowania w za- Wynik końcowy: suma punk- podczas zawodów nie przekracza- wodach, m.in. DQR_Log, WT, tów za QSO × mnożnik. Nasłu- ją mocy wyjściowej do anteny N1MM, CT). chowców obowiązuje odebranie powyżej 100 W i w danej chwili Dzienniki należy wysyłać wy- znaków i raportów od obu stacji emitują tylko jeden sygnał. łącznie na adres e-mail: zawo- (punktacja jak dla nadawców). Wywołanie w zawodach: na SSB [email protected] w terminie Znak stacji może pojawić się „wywołanie w zawodach”, na CW 7 dni. W temacie wiadomości e- w logu tylko raz emisją CW i raz „test SP”. -mail należy podać wyłącznie znak emisją SSB. Raporty i grupy kontrolne: wywoławczy. Plik z dziennikiem Klasyfikacje: RS/RST + skrót do PGA, np. 59 powinien być nazwany znakiem A – stacje CW WM01, 599 WM01. stacji, np. sp5xyz.cbr. Dzienniki B – stacje SSB Punktacja za bezbłędne łączno- stacji nasłuchowych muszą zawie- C – stacje CW i SSB ści ze stacjami (mnożnika nie rać: datę i czas UTC, znak stacji, D – stacje z Olsztyna i powiatu stosuje się ): – okoliczno - znak korespondenta, oba rapor- (OU i OL) ściową SN0HS – 5 pkt. ty i grupy kontrolne. Jedna sta- E – SWL na SSB, 10 pkt. na CW – cja może być wykazana w logu Stacja organizatora nie będzie z województwa lubelskiego, po- najwyżej dwa razy. Komisja nie klasyfikowana. dającymi skróty gmin rozpoczy- przyjmuje dzienników w posta- Nagrody i wyróżnienia: za zajęcie nające się od liter: BI, BP, CH, HR, ci papierowej. Zawody rozlicza- I miejsca w każdej kategorii – pu- IM, JL, KK, KY, LB, LC, LT ,LU, LW, ne są elektronicznie programa- char i dyplom, za zajęcie miejsc od OB, PC, PU, RK, RP, SD, TL, WD, mi SP7DQR (http://www.sp7dqr. II do VI – dyplom. Wśród wszyst- ZA, ZM – 2 pkt. na SSB, 4 pkt. na waw.pl) Za udział w zawodach kich uczestników zawodów zosta- CW – z pozostałymi stacjami – 1 każda stacja otrzymuje dyplom. ną rozlosowane upominki. pkt. na SSB, 2 pkt. na CW Wynik Za pierwsze trzy miejsca w każdej Uwagi: Zawodników obowiązuje końcowy stanowi suma punktów Muzeum kategorii uczestnik otrzymuje pa- QRT 5 minut przed i po zawo- za zaliczone łączności. Henryka Sienkiewicza miątkowy grawerton.http://www. dach. Komisja zastrzega sobie pra- Grupy klasyfikacyjne: w Woli Okrzejskiej wotpzk.org.pl wo do dyskwalifikacji zawodnika A – stacje CW www.muzeumhs. http://ot25.pzk.org.pl w przypadku pracy niezgodnej B – stacje SSB webpark.pl

Świat Radio Maj 2010 15 AKTUALNOŚCI Zawody

C – stacje CW+SSB przeprowadzić 2 QSO: jedno CW w tym perfekcyjne opanowanie D – stacje z województwa i jedno SSB. Numeracja na CW zasad bezbłędnego prowadzenia lubelskiego CW i SSB łączna. łączności radiowych. E – stacje z województwa Punktacja: QSO/HRD SSB 1 pkt, Termin: 9 maja 2010 r. (niedziela), lubelskiego SSB CW– 1 pkt. od godz. 15.00Z do godz. 17.00Z. F – stacje QRP CW+SSB (10 Premie: QSO/HRD z SP6KYU 10 Pasmo i emisje: 80 m CW i SSB W SSB, 5 W CW) pkt. – wyłącznie w segmentach pa- Stacje organizatora SN0HS oraz Uwaga! Punkty za QSO/HRD sma przeznaczonych dla da- Henryk Sienkiewicz managera zawodów SP5KP nie z SP6KYU można zaliczyć tylko nej emisji (CW: 3510–3560 kHz, (1846-1916) będą klasyfikowane. raz, niezależnie od emisji. SSB: 3700–3775 kHz). Łączności Nie zalicza się łączności w przy- Wynik końcowy: suma uzyska- mieszane (tzw. cross–mode) są padku: nawiązania łączności przed nych punktów za QSO i HRD plus niedozwolone. Wywołanie w za- i po czasie trwania zawodów (obo- dodatkowa premia. Za pierwsze wodach na CW: „Test”, na SSB: wiązkowe QRT 5 minut przed i po 3 miejsca w każdej grupie klasy- „CQ Contest”. zawodach), braku potwierdzenia fikacyjnej przewidziano nagrody Wymiana: uczestnicy zawodów w logu korespondenta, braku logu i dyplomy. Uczestnicy zawodów wymieniają grupy kontrolne zło- korespondenta, rozbieżności czasu przestrzegają regulaminu i zasad żone z raportu RS(T) oraz skrótu w logach ponad 3 minuty. fair play, obowiązkowo przesyłają gminy, np. 599 EL09, 59 WM01 itp. Nagrody: swój log, ponieważ tylko wtedy Stacje zagraniczne, .../mm i .../am – za zajęcie I miejsca w poszcze- przeprowadzone QSO mogą być nadają RS(T) + nr kolejny QSO, gólnych grupach puchar lub zaliczone ich korespondentom. np. 599 001. plakieta W zawodach obowiązuje ograni- Z uwagi no możliwość udziału – za zajęcie miejsc II i III w po- czenie mocy do 100 W. Jeśli spon- stacji zagranicznych zaleca się, szczególnych grupach dyplomy sorzy dopiszą, ilość nagród może aby na SSB używać literowania Dodatkowo wśród sklasyfikowa- się zwiększyć. Po ogłoszeniu wyni- międzynarodowego. nych uczestników zawodów zo- ków nastąpi dodatkowe losowanie Klasyfikacje (Category) staną rozlosowane: – 3 egzempla- wśród uczestników zawodów na MO–MIX – stacje klubowe rze wydania książkowego powie- częstotliwości i czasie podanym na CW i SSB do 100 W out ści Henryka Sienkiewicza „Quo stronie klubu SP6KYU. MO–CW – stacje klubowe CW Vadis” ufundowane przez Cześć UKF Termin: 8 maja (nie- do 100 W out Muzeum H. Sienkiewicza w Woli dziela), 18:00 – 19:00 UTC MO–SSB – stacje klubowe SSB Okrzejskiej Pasmo: 145 MHz (zgodnie z band do 100 W out – 3 czapki z wyhaftowanymi zna- planem) SO–MIX – stacje indywidualne kami ufundowane przez Krzysz- Emisja: FM CW i SSB do 100 W out tofa SP5KP. Raporty: RS + lokator, np. 59 JO- SO–CW – stacje indywidualne Dziennik zawodów (bez koniecz- 80MO CW do 100 W out ności obliczania punktów), sporzą- Punktacja: 1 km odległości = 1pkt. SO–SSB – stacje indywidualne dzony w czasie UTC (plik cabrillo QSO ze stacją SP6KYU/6 pre- SSB do 100 W out jako załącznik) należy przesłać mia 200 pkt. (stacja organizato- SO–QRP–MIX – stacje indywidu- pocztą elektroniczną w terminie ra SP6KYU/6 w dniu zawodów alne QRP CW i SSB (CW – 5 W, 7 dni po zawodach na adres: pracować będzie z terenowego SSB 10 W) quovadis–[email protected]. QTH). SO–QRP–CW – stacje indywidual- W temacie emaila podajemy tylko Wynik końcowy: suma punktów ne QRP CW do 5 W out znak wywoławczy. + premia SO–QRP–SSB – stacje indywidual- Nagrody: za miejsca 1, 7, 17. ne QRP SSB do 10 W out Zawody Dolnośląskie 2010 Dzienniki KF i UKF (tylko logi OPEN – stacje zagraniczne, …/ Organizator: Klub Krótkofalow- elektroniczne) należy przysyłać mm,…/am do 100 W out. ców ZCK SP6KYU w Ziębicach. w terminie do 16.05.2010 r. na ad- Uczestnik może być sklasyfikowa- Uczestnicy: stacje klubowe, indy- res: [email protected], log jako zany tylko w jednej grupie. W po- widualne, nasłuchowcy. łącznik, plik cabrillo. zycji „Category” nagłówka pliku Cel zawodów: aktywacja krótko- Każdy log otrzymany via email Cabrillo należy używać wyłącznie falowców dolnośląskich w zawo- będzie potwierdzony. standardowych oznaczeń, czyli dach krajowych. www.sp6kyu.ziebice.pl np.: MO–MIX lub MO–CW… Cześć KF Termin: 8 maja (niedzie- Łączności: la) 15:00 – 17:00 UTC. Europe Day Contest 2010 – Stacja może w danej chwili emi- Pasmo: 3,5 MHz zgodnie z band Organizator: Redakcja MK QTC, tować tylko jeden sygnał, CW planem KF dla zawodów. Zespół PGA oraz SKJKC. lub SSB. Emisje: CW, SSB. Za realizację postanowień ni- – Z tą samą stacją można przepro- Kategorie: niejszego regulaminu odpowie- wadzić daną emisją tylko jedno Grupa A – klasyfikacja generalna, dzialny jest Sylwester Jarkiewicz punktowane QSO. MIX SP2FAP – redaktor naczelny – Duplikaty, czyli łączności po- Grupa B – stacje SSB ([email protected]). wtórzone tym samym rodzajem Grupa C – stacje CW Cel: upamiętnienie 60. roczni- emisji, nie są punktowane i na- Grupa D – stacje z województwa cy utworzenia Unii Europejskiej leży wykreślić je z logu. dolnośląskiego, MIX i umożliwienie zdobycia pamiąt- Uwagi: – Korzystanie z PGA– Grupa E – stacje nasłuchowe KF kowego dyplomu Europe Day –Clustera oraz systemu CW– Raporty: RS(T) + numer kolejny Award. Podstawowym celem orga- –Skimmer jest niedozwolo - QSO, np. 599 001. nizowanych zawodów jest dosko- ne. – W czasie zawodów uży- Z tą samą stacją można nalenie umiejętności operatorskich, wanie telefonów lub Internetu

16 Świat Radio Maj 2010 do aranżowania łączności jest Podstawą do podawania w rapor- indywidualnym i klubowym. niedozwolone. cie oznaczeń zamków jest aktual- Puchary i nagrody: za pierw- Punktacja: każde bezbłędne ny „Wykaz Zamków” wersja V.10 sze miejsca w poszczególnych QSO – 1 pkt. Punktowana jest dostępny na stronie „zamkisp.pl”. grupach klasyfikacyjnych – łączność, podczas której obie Stacje pracujące z zamków podają puchary. Wszyscy startujący stacje poprawnie odebra- raport + oznaczenie zamku + lite- w Zawodach Zamkowych, któ- ły znaki wywoławcze, rapor- rę Z (np. 59RWM01Z) i dają 5 pkt. rzy prześlą do organizatora log, ty i grupy kontrolne, a różnica Stacje pracujące z dotychczas „nie- otrzymają dyplomy w wersji czasów zalogowanej łączności aktywnego” na KF, a także „nieak- elektronicznej. w logach obu korespondentów tywnego” od 01.01.2006 r. zamku Istnieje możliwość uzyskanie przekracza 3 minut. (patrz „Wykaz Aktywności Zam- nia dyplomu „papierowe - Wynik końcowy: suma punktów kowych wersja V.10”) otrzymają go” – warunkiem jest prze- za QSO. premię 10 pkt. doliczaną do ich słanie opłaty w wysokości Wyniku nie należy obliczać samo- wyniku. 5 PLN na adres: Ireneusz Koło- dzielnie, ponieważ czynności tej Stacje pracujące z miejscowości, dziej SP6TRX, ul. Konrada I 25/15, dokona komputerowy program w których znajdują się zamki, 67-200 Głogów. sprawdzający. podają raport + oznaczenie Wpłatę można również doko- Logi: obowiązują wyłącznie logi zamku, np. 59RWM02, i dają 2 nać na rachunek bankowy nr: elektroniczne w formacie Cabril- pkt. (stacje klasyfikowane są 14 2130 0004 3001 0246 4691 0002 lo. Przed wysyłką logu należy w grupie II). Ireneusz Kołodziej Fundatorem zwrócić baczną uwagę na wyge- Stacje pracujące z miejsc nie uję- pucharu dla zwycięzcy w gru- nerowany nagłówek i wszystkie tych w wykazie zamków podają pie stacji pracujących z zamków zapisy poszczególnych łączności raport + oznaczenie wojewódz- jest Marek SQ5GLB, zaś pucha- (patrz przykład).W temacie listu twa i powiatu, np. 59OSE. Stacje te rów dla zwycięzców pozostałych należy podać tylko swój znak wy- dają 1 pkt. (stacje klasyfikowane są grup klasyfikacyjnych Południo- woławczy.Log musi być niespa- w grupie II). wo-Praski Klub Krótkofalowców kowanym załącznikiem do listu Inni uczestnicy zawodów (np. sta- – SP5PPK. Informacje o nagrodach mającym w nazwie tylko znak cje /MM) – podają raport + numer pozaregulaminowych na stronie wywoławczy uczestnika i rozsze- QSO, np. 5923; stacje dają 1 pkt. „zamksp.pl” rzenie .cbr lub .log. (np. log stacji I są klasyfikowane w grupie II. Dzienniki zawodów: SP4KDX – sp4kdx.cbr, log stacji O zajętym miejscu decyduje więk- W dziennikach zawodów obowią- SP5KP – sp5kp.log). sza liczba zdobytych punktów, zuje czas UTC. Łączności nie zali- Logowanie QSO wyłącznie w cza- a w przypadku jednakowej ich cza się w przypadku różnicy czasu sie „Zulu”, czyli UTC. liczby kolejno: krótszy czas pracy powyżej 5 minut oraz niezgod- Logi należy wysłać w ciągu w zawodach, liczba QSO ze sta- ności znaków korespondentów 48 godzin na adres: edc–zawody- cjami pracującymi z zamków, licz- i grup kontrolnych. Dzienniki za- @pzk.pl Za zajęcie pierwszych ba QSO ze stacjami pracującymi wodów tylko w formacie cabrillo miejsc w każdej grupie klasyfi- z miejscowości, w których znajdu- (program logujacy Marka SP7DQR kacyjnej – dyplomy. Każdy skla- ją się zamki. do pobrania ze strony zamkowej syfikowany uczestnik otrzymuje Grupy klasyfikacyjne: „zamkisp.pl” należy przesłać na Certyfikat. www.skjkc.pl/pga I – stacje pracujące z zamków adres [email protected] do dnia (stacja zostanie sklasyfikowana w 31 maja 2010 r. „Zawody Zamkowe 2010” grupie I po przesłaniu do organiza- Zgłoszenie z „pracy zamkowej” Organizatorem zawodów jest tora logu zawodów i zgłoszenia z może nastąpić poprzez wpisanie award manager programu dy- „pracy zamkowej”) oświadczenia w przesłanym logu plomowego „Zamki w Polsce” II – stacje pracujące ze lub po wypełnieniu formularza Marek Urbanowicz SQ5GLB oraz stałego QTH zgłoszeniowego na stronie zam- Południowo–Praski Klub Krót- III – SWL (w przesłanym zgłosze- kowej w pozycji „Raporty”. Sta- kofalowców SP5PPK oraz „Rada niu należy podawać pełny raport cje, które nie prześlą zgłoszenia Bractwa Zamkowego”. Celem za- zgłaszanego do współzawodnic- z pracy zamkowej, nie zostaną wodów jest przybliżanie histo- twa znaku oraz znak i oznaczenie sklasyfikowane w grupie I (stacje rii Polski, propagowanie „tury- zamku rozmówcy). Ten sam znak nadające z zamków). styki krótkofalarskiej” do miejsc może pojawić się w zgłoszeniu związanych z zamkami oraz uak- tylko dwa razy. Każde następne Memoriał Klemensa Kortalli SP2BE tywnianie zamków do programu wykazywanie QSO tej stacji bę- Cel zawodów: upamiętnienie dyplomowego „Zamki w Polsce”, dzie wykreślane. działalności radioamatorskiej Kle- powiatów do dyplomu „SP–Po- Uwaga – jeżeli w miejscowości mensa Kortalli SP2BE (przed 1939: wiat Award” i gmin do dyplomu znajduje się kilka zamków, za- SP1LX) oraz kolegów, którzy ode- „Polskie Gminy Award”. Termin leca się by startujący z niej krót- szli z naszego grona do „krainy zawodów, pasmo i emisja: 15 maja kofalowcy – po wcześniejszym wiecznych DX–ów”. w godzinach 15.00 – 18.00 UTC uzgodnieniu miedzy sobą – po- Organizator zawodów: OT26PZK (17.00 – 20.00 czasu lokalnego), pa- dawali w raporcie oznaczenia (manager zawodów Janusz smo 3,7 MHz, emisja SSB, zgodnie różnych zamków. W czasie trwa- SP2GJV: [email protected]). z band planem. Ze względu na nia zawodów nie dopuszcza się Termin zawodów : 1 6 m a j a pracę stacji w warunkach polo- zmiany oznaczenia zamku lub (niedziela) Tadeusz SP5BWO wych, w czasie trwania zawodów zmiany QTH. – od godz. 05:00 do 06:00 UTC (po lewo) słucha wszystkie stacje startujące obowią- Zabrania się udziału w zawodach (07.00 do 08.00.czas lokalny) CW/ wyjaśnień Marka zuje ograniczenie mocy do 50 W. tej samej osoby robiącej jedno- SSB w paśmie 80 m. SQ5GLB na temat Raporty i punktacja: cześnie łączności pod znakiem – od godz. 07:00 do 08.00 UTC „akcji zamkowej”

Świat Radio Maj 2010 17 AKTUALNOŚCI Zawody

(09.00 do 10.00 czas lokalny) RTTY H – SWL–MIX (stacje nasłuchowe Punktacja za QSO/nasłuch: w paśmie 80 m. na CW i SSB) – na CW ze stacją z województwa W logu obowiązuje czas UTC. SN0BE oraz SP2PTU nie będą kujawsko–pomorskiego 4 pkt. Uczestnicy: stacje klubowe, indy- klasyfikowane. – na SSB ze stacją z województwa widualne oraz nasłuchowcy. Łączności nie zaliczane w przy- kujawsko–pomorskiego 3 pkt. Raporty: padku: nawiązania łączności przed –na CW z innymi stacjami 2 pkt. – uczestnicy RS/RST oraz nr łącz- i po czasie trwania zawodów (obo- – na SSB z innymi stacjami 1 pkt ności, np. 5901/59901, wiązkowe QRT 5 minut przed Uwagi: – stacja okolicznościowa SN0BE, i po zawodach), braku potwier- – mnożnikiem są powiaty woje- klubowa OT26 – SP2PTU, sta- dzenia w dzienniku koresponden- wództwa kujawsko–pomorskie- cje OT26, stacje wspominające: ta, braku logu korespondenta, jego, RS/RST oraz skrót BE, np. 59BE/ śli jego znak występuje w mniej – numeracja na CW i SSB łączna, 599BE. niż 5 logach, rozbieżność cza- – dziennik w wersji elektronicznej Zgodnie z regulaminem zawodów su w dziennikach ponad 3 mi- w programie Cabrillo prowa- krajowych PZK, w memoriale obo- nuty, błędne odebranie znaku dzony w czasie UTC lub w wer- wiązuje dopuszczalny limit mocy korespondenta, łączności sji papierowej, która zostanie wyjściowej nadajnika 100 W. powtórzone. przez komisję zmieniona na plik Punktacja za QSO: Nagrody: w Cabrillo, – na SSB: 1 pkt. – za zajęcie I miejsca w poszcze- – wszystkie stacje obowiązuje za- – na CW/RTTY: 3 pkt. gólnych kategoriach puchary kaz nadawania 5 min. przed i po – ze stacjami organizatora i poda- i dyplomy, zawodach, jącymi w raporcie BE na SSB: 3 – za zajęcie II – VI miejsca w po- – z tą samą stacją można przepro- pkt. szczególnych kategoriach dy- wadzić 2 QSO, jedno na CW – ze stacjami organizatora i poda- plomy, i jedno na SSB, jącymi w raporcie BE na CW/ – komisja może przyznać inne – łączności mieszanych nie Przypominamy, że w zawodach RTTY: 5 pkt. wyróżnienia dla uczestników zalicza się, krajowych obowiązuje – ze stacją SN0BE, SP2PTU na SSB: zawodów, istnieje również – w dziennikach nasłuchowych ograniczenie mocy 5 pkt. możliwość sponsorowania na- każda stacja może być wykaza- do 100 watów. – ze stacją SN0BE, SP2PTU na CW/ gród ze wskazaniem (najlep- na maksymalnie dwa razy, tj. raz Prosimy i apelujemy o sportową postawę RTTY: 10 pkt. sza YL, najmłodszy nadawca na CW i raz na SSB, a punkty w zakresie przestrze- Wynik końcowy: suma punktów itd.), każda propozycja mile zalicza się od obu koresponden- gania tego wymaga- za QSO. Numeracja QSO ciągła widziana. tów z nasłuch. nia, które zawarte dla emisji CW/SSB. Stacje podające Dzienniki zawodów w postaci Klasyfikacje: jest we wszystkich regulaminach w raporcie BE to stacje organizato- pliku cabrillo, należy przesłać „A” – stacje indywidualne, zawodów. ra oraz stacje wspominające. Sta- pocztą elektroniczną w terminie „B” – stacje klubowe, Jeżeli nie zapoznałeś cje wspominające to operatorzy, 7 dni po zawodach na adres: „C” – stacje nasłuchowe. się wcześniej z regula- chcący uczcić pamięć Koleżanek [email protected] lub „PA” – stacje indywidualne z woje- minem a pracowałeś w zawodach z dużą i Kolegów krótkofalowców, którzy Oddział 26 PZK, PO Box 94, 87-100 wództwa kujawsko–pomorskiego, mocą to zgłoś swój odeszli z naszego grona. Stacje te Toruń 1 (papierowe logi zostaną „PB” – stacje klubowe z woje- log tylko do kontroli. proszone są o podanie w załącz- użyte tylko do kontroli). wództwa kujawsko–pomorskiego, niku do logu znaku Koleżanki lub „PC” – stacje nasłuchowe z woje- Kolegi, których pamięć uczcili swą Urodziny miasta Bydgoszczy 2010 wództwa kujawsko–pomorskiego. aktywnością. Organizator : H a r c e r s k i e Nagrody (wyróżnienia): za zaję- Nasłuchowcy: Kluby Łączności SP2Z - cie pierwszego miejsca w grupie – obowiązuje odebranie znaków CI „Emiter” i SP2ZAO nagroda, za miejsca od 1–5 dyplo- obu stacji oraz nadawanych „Dromader” z Bydgoszczy. my (w zależności od sponsorów przez nie grup kontrolnych Cel zawodów: promowanie miasta – upominki). Łączności nie zali- – dany znak można wykazać tylko Bydgoszczy na pasmach amator- cza się w przypadku stwierdzenia 2 razy w całym logu: raz na CW skich wśród krótkofalowców Polski, przekroczenia obowiązującego i drugi raz na SSB informowanie krótkofalowców o band–planu, nadesłania nieczy- – każdy nasłuch – punktacja jak dokonaniach Bydgoszczan w telnego dziennika zawodów, źle dla stacji nadawczych różnych dziedzinach życia odebranego znaku korespondenta, – wynik końcowy – suma punk- i twórczości, podniesienie na niezgodności grup kontrolnych, tów za nasłuchy wyższy poziom umiejętności braku potwierdzenia w dzien- Klasyfikacje: operatorskich harcerzy. niku korespondenta, braku logu A – SO–CW (stacje indywidualne Termin: 17 kwietnia (wtorek) korespondenta, różnicy czasu CW) 2010 r. w godz. 15.00 – 17.00 powyżej 5 min. B – SO–SSB (stacje indywidualne czasu UTC. Rozliczenie konkursu: do 30 sierp- SSB) Pasmo i emisje: 3,5 MHz wg obo- nia 2010 r. Dzienniki zawodów C – SO–MIX (stacje indywidualne wiązującego band–planu, emisja- należy przesłać w pliku Cabrillo CW i SSB) mi A1A i J3A (CW i SSB). (na dyskietce) lub w wersji papie- D – MO–MIX (stacje klubowe Raporty: RST lub RS, numer łącz- rowej, która zostanie przez komi- CW i SSB) ności oraz skrót województwa sję zmieniona na plik w Cabrillo E – MO–MULTI (stacje organi- i powiatu, np. 599 001 PBM na CW do końca 10 maja (decyduje data zatora oraz podające w raporcie i 59 001 PBM na SSB. stempla pocztowego) na adres: BE – CW i SSB ) Wywołanie w zawodach: „Test Witold Błasiak SP2JBJ, ul. Wczaso- F – SO–RTTY (indywidualne SP” na CW, a na SSB „wywołanie wa 3, 86–065 Łochowo lub e–mail: i klubowe) w zawodach „Urodziny miasta [email protected] G – MO–RTTY (stacje organizatora) Bydgoszczy”.

18 Świat Radio Maj 2010 „Dni Dąbrowy Górniczej” – ze stacją podającą w raporcie Mnożnik: liczba skrótów DD, DZ, Organizator: SP9KDC – Klub „DG” – 50 pkt. TPD, MHJ oraz POU liczone jeden Łączności LOK przy Szkole Klasyfikacja: raz bez względu na rodzaj emisji Podstawowej nr 30 w Dąbrowie grupa A – stacje indywidualne (maksymalnie 5 mnożników). Górniczej, SP9PDG – Klub Łączno- i klubowe Stacje organizatora nie Wynik końcowy: suma punktów ści „Sztygarka” przy Zespole Szkół będą klasyfikowane.Wynik koń- za QSO × mnożnik. Zawodowych „Sztygarka” w Dą- cowy: suma punktów + premia, U w a g a : d o p u s z c z a l n a m o c browie Górniczej w razie równej ilości punktów w zawodach krajowych 100 W. Cześć HF o kolejności czołowych miejsc de- Nasłuchowców obowiązuje ode- Termin: 27 maja. od 16:00 do 17:00 cyduje ilość i szybkość nawiązania branie dwóch znaków oraz nada- UTC (obowiązuje 5 min QRT przed łączności ze stacjami organizatora. nych grup kontrolnych. i po zawodach) Nagr ody: za pierwsze miej- Nasłuch danej stacji można prze- Pasmo: 3,5 MHz, sce puchar i dyplom, miejsca prowadzić raz emisją SSB i raz Emisje: SSB, CW. 2 – 4 dyplomy. emisją CW. Raporty: Dziennik HF i VHF: termin wy- Punktacja taka sama, jak dla – stacje organizatora (SP9KDC, syłki do 14 dni po zawodach, logi nadawców. SP9PDG) – RS(T) + litera „O” elektroniczne na adres: Klasyfikacja: – stacje z Dąbrowy Górniczej – [email protected], logi papierowe: A – stacje indywidualne i RS(T) + litery „DG” Klub Łączności SP9KDC, Szkoła klubowe CW – pozostałe stacje – RS(T)+ nr QSO Podstawowa nr 30, ul. Jaworowa 6, B – stacje indywidualne (numeracja ciągła) 41–310 Dąbrowa Górnicza. i klubowe SSB Punktacja za QSO: C – stacje indywidualne i klubowe – ze stacją podającą w raporcie Dzień Dziecka 2010 CW + SSB „O” – 20 pkt. Organizator: Klub Łączności LOK D – stacje indywidualne i klubowe – ze stacją podającą w raporcie SP4KSY w Olsztynie. QRP, łącznie CW + SSB „DG” – 10 pkt. Termin zawodów: 1 czerwca E – stacje indywidualne i klubowe – ze stacją podającą w raporcie nu- (wtorek) z operatorem do lat 16, łącznie mer QSO – 2 pkt. Czas zawodów CW + SSB Klasyfikacja: UTC: 15.00 – 17.00 (obowiązuje 5 F – stacje indywidualne i klubowe A – stacje indywidualne i klubowe min. QRT przed i po zawodach). SWL (nasłuchowcy) CW/SSB Raporty: RS(T) + skrót wojewódz- G – stacje organizatora + stacje B – nasłuchowcy CW/SSB (obowią- twa, np. 59(9) J. podające TPD, MHJ oraz POU zuje odebranie znaków i raportów Stacja organizatora SP4KSY Dzienniki: Logi elektroniczne naj- obu stacji) (SN4DD) oraz Kluby Łączności lepiej w postaci pliku tekstowego Stacje organizatora nie będą klasy- LOK województwa warmińsko w formatu Cabrillo należy przesłać fikowane. – mazurskiego (SP4KCF, SP4KCM, w ciągu 14 dni zakończeniu za- Wynik końcowy: suma punktów, SP4KDX, SP4KEV, SP4KGB, wodów na adres (honorowane są w razie równej ilości punktów SP4KHM, SP4KIE, SP4KIG, też logi papierowe, ale z obliczoną o kolejności czołowych miejsc de- SP4KPP) podają RS(T) + skrót DD punktacją): [email protected], cyduje ilość i szybkość nawiązania (Dzień Dziecka). Klub Łączności LOK SP4KSY, łączności ze stacjami organizatora. Stacje indywidualne i klubowe ul. Westerplatte 1, Olsztyn U w a g a : m a k s y m a l n a m o c z operatorem do lat 16 podają z dopiskiem „Zawody DD”. w y j ś c i o w a n a d a j n i k a RS(T) + DZ. Nagrody: 100 W. Stacje indywidualne i klubowe za zajęcie I miejsca w każdej Nagrody: posiadające odznakę Przyjaciel grupie klasyfikacyjnej puchar – grupa A: za pierwsze miejsce Dziecka podają RS(T) + TPD (To- + dyplom, puchar i dyplom, miejsca 2 – 4 warzystwo Przyjaciół Dzieci). za zajęcie II i III miejsca w każdej dyplomy Stacje indywidualne i klubowe grupie klasyfikacyjnej dyplom. – grupa B: każdy sklasyfikowany posiadające Medal dr Henryka Jor- Upominki – w zależności od spon- uczestnik otrzyma dyplom. dana podają RS(T) + MHJ (Medal sorów (drogą losowania). Część VHF Henryka Jordana). Wszyscy uczestnicy zawodów Termin: 27 maja od 18:00 do 19:00 Stacje indywidualne i klubowe po- mogą otrzymać dyplom okoliczno- UTC (obowiązuje 5 min QRT przed siadające Order Uśmiechu podają ściowy po dokonaniu wpłaty nie i po zawodach) RS(T) + POU (Posiadacz Orderu mniej niż 10,00 (dziesięć) złotych na Pasmo/emisja: 145 MHz/FM Uśmiechu). konto lokalnego koła Towarzystwa (QSO przez przemienniki Punktacja: QSO z wymienionymi Przyjaciół Dzieci lub innej placów- nie zalicza się). stacjami klubowymi LOK na SSB ki związanej z udziałem w pomo- Raporty: – 5 pkt. na CW – 10 pkt. cy dzieciom (załączony odcinek – stacje organizatora (SP9KDC, Stacje indywidualne i klubowe wpłaty). SP9PDG) – RS + litera „O” + z operatorem do lat 16 na SSB – Adres placówki TPD w Olsztynie: lokator 5 pkt. na CW – 10 pkt. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, – stacje z Dąbrowy Górniczej – RS Stacje indywidualne i klubowe Warmińsko – Mazurski Oddział + litery „DG” + lokator podające w raporcie TPD na SSB Regionalny, – pozostałe stacje – RS + nr łącz- – 10 pkt. na CW – 20 pkt. Stacje Al. Wojska Polskiego 4, ności + lokator indywidualne i klubowe podające 10–225 Olsztyn. Punktacja: 1 km = 1 pkt w raporcie MHJ oraz POU na SSB N r k o n t a : S B L O l s z t y n Premia za QSO: – 20 pkt. na CW – 50 pkt. 07 8858 0001 2001 0026 6145 0501 Aktualności – ze stacją podającą w raporcie Pozostałe stacje na SSB – 2 pkt. SP4KSY: „O” – 100 pkt. na CW – 4 pkt. www.sp4ksy.prv.pl

Świat Radio Maj 2010 19 AKTUALNOŚCI Zawody

Tabela osiągnięć na 9 pasmach KF Kalendarz zawodów krajowych 2010 (SPDXC; stan na dzień 31.03.2010 r.)

ZNAK 160 80 40 30 20 17 15 12 10 SUMA Maj 1 SP5EWY 300 330 335 335 337 336 338 328 331 2970 Ogólnopolskie Zawody QRP “Memoriał SP9DT” II tura 03:00, 01.05 04:59, 01.05 2 SP2FAX 273 325 331 329 333 331 333 320 321 2896 3 SP9PT 213 300 335 327 337 336 338 321 331 2838 II Próby Subregionalne wszystkie pasma 14:00, 01.05 14:00, 02.05 4 SP4Z 250 311 333 323 336 327 336 305 311 2832 Zawody Strażackie o puchar 5 SP9FKQ 216 289 326 328 338 334 335 318 321 2805 6 SP8AJK 157 308 329 328 338 329 338 317 327 2771 Komendanta Miejskiego PSP w Krakowie 04:00, 02.05 06:00, 02.05 7 SP5CJQ 190 292 326 328 336 329 333 317 317 2768 8 SP3E 232 299 331 316 337 313 335 267 319 2749 Zawody Warszawskie 2010 (Konstytucji 3–Maja) 04:00.03.05 06.00, 03.05 9 SP5ENA 160 295 328 322 337 322 336 308 321 2729 SPAC – Zawody aktywności SP 144 MHz 17:00, 04.05 21:00, 04.05 10 SP7GAQ 160 286 327 319 335 326 332 311 319 2715 11 SP9CTT 169 270 326 321 332 321 324 304 303 2670 Mistrzostwa Polski ARKI– tura DIGI 15:00, 06.05 17.00.06.05 12 SP7CDG 167 285 315 309 336 316 327 298 308 2663 Mistrzostwa Polski ARKI– tura UKF 17:00, 06.05 19:00, 06.05 13 SP3EPK 163 284 314 318 329 315 321 291 301 2636 14 SP7AWG 175 258 305 321 330 327 317 304 293 2630 Zawody Olsztyńskie 15:00, 07.05 17:00, 07.05 15 SP2B 133 277 316 313 324 314 318 298 302 2595 16 SP6IHE 161 288 300 284 332 314 318 280 287 2564 Quo Vadis 06:00, 08.05 07:00, 08.05 17 SP7ASZ 105 255 320 321 331 300 325 297 298 2552 VIII Zawody Dolnośląskie KF 15:00, 08.05 17:00, 08.05 18 SP3IOE 176 292 320 267 333 279 330 242 311 2550 19 SP9WZJ 91 235 308 307 330 327 326 307 307 2538 VIII Zawody Dolnośląskie UKF 18:00, 08.05 19:00, 08.05 20 SP6CIK 170 255 307 314 325 304 317 262 267 2521 Europe Day Contest 15:00, 09.05 17:00, 09.05 21 SP7VC 226 311 321 250 330 285 320 190 280 2513 22 SP2Y 78 245 295 295 330 312 326 296 301 2478 SPAC – Zawody aktywności SP 432 MHz 17:00, 11.05 21:00, 11.05 23 SP6AEG 227 254 257 264 320 280 313 245 276 2436 24 SP9TCV 103 246 301 285 316 294 312 267 276 2400 Mistrzostwa Polski ARKI– tura KF 15:00, 13.05 17:00, 13.05 25 SP2GUC 59 240 296 294 317 305 315 287 284 2397 SPAC – Zawody aktywności SP 50 MHz 17:00, 13.05 21:00, 13.05 26 SP9UPK 135 221 263 271 322 315 317 284 257 2385 27 SP2JKC 165 276 311 253 333 230 329 187 293 2377 Zawody Zamkowe 15:00, 15.05 18:00, 15.05 28 SP8IIS 57 249 300 310 315 306 295 268 262 2362 Memoriał SP2BE CW/SSB 05:00, 16.05 06:00, 16.05 29 SP9IJU 86 237 305 263 327 275 316 255 296 2360 30 SP5WA 86 179 270 304 326 305 306 289 286 2351 Memoriał SP2BE RTTY 07.00, 16.05 08.00, 16.05 31 SP1MHV 99 237 285 262 314 287 305 273 279 2341 32 SP8HXN 87 242 286 293 324 302 293 262 246 2335 Urodziny miasta Bydgoszczy 15:00, 17.05 17:00, 17.05 33 SP9RCL 96 156 245 257 316 319 309 294 280 2272 SPAC – Zawody aktywności SP 1,2 GHz 17:00, 18.05 21:00, 18.05 34 SP6M 67 143 266 279 329 307 320 272 284 2267 35 SP5DIR 78 243 299 275 305 268 302 223 268 2261 SPAC – Zawody aktywności SP 2,3+ GHz 17:00, 25.05 21:00, 25.05 36 SP3BNC 84 217 275 231 322 267 319 240 288 2243 37 SP5CFD 11 216 289 299 315 297 295 258 263 2243 Dni Dąbrowy Górniczej 2010 – HF 16:00, 27.05 17:00, 27.05 38 SP5KP 62 229 258 239 328 289 312 242 281 2240 Dni Dąbrowy Górniczej 2010 – VHF 18:00, 27.05 19:00, 27.05 39 SP1JRF 21 218 267 262 329 268 324 249 297 2234 40 SP7IWA 74 176 245 225 323 297 311 282 290 2223 Czerwiec 41 SP5BWO 21 213 269 259 306 285 305 257 289 2204 Dzień Dziecka 15:00, 01.06 17:00, 01.06 42 SP5PBE 85 243 285 245 296 262 265 241 258 2180 43 SP9UPH 80 177 243 268 293 298 292 262 264 2177 SPAC – Zawody aktywności SP 144 MHz 17:00, 01.06 21:00, 01.06 44 SQ9HZM 95 170 256 227 318 278 299 222 268 2132 45 SP4GFG 74 184 254 227 306 260 309 235 276 2125 Mistrzostwa Polski ARKI– tura DIGI 15:00, 03.06 17.00.03.06 46 SP5GH 163 265 287 271 253 243 242 195 200 2119 Mistrzostwa Polski ARKI– tura UKF 17:00, 03.06 19.00.03.06 47 SP2FAP 83 186 236 187 322 187 318 287 308 2112 48 SP7SP 114 193 253 243 306 261 278 210 208 2066 Zawody Mikrofalowe wszystkie pasma 14:00, 05.06 14:00, 06.06 49 SP3MGM 63 205 267 240 301 247 281 218 243 2065 Dni Podzamcza 2010 15:00, 05.06 16:00, 05.06 50 SP5ELA 79 228 275 260 300 263 251 191 215 2062 51 SP9CTW 59 149 246 236 284 311 289 238 245 2057 Dni Podzamcza 2010 17:00, 05.06 19:00, 05.06 52 SP8AG 72 203 277 216 320 190 292 217 257 2047 53 SP5ANX 39 165 247 239 284 269 276 265 257 2041 Dni Aktywności SP1 00:00, 07.06 23:59, 11.06 54 SP6BEN 71 139 237 259 302 253 280 240 247 2028 SPAC – Zawody aktywności SP 432 MHz 17:00, 08.06 21:00, 08.06 55 SP6HEQ 58 273 286 157 311 203 290 171 228 1977 56 SP9BBH 26 153 234 200 303 238 307 193 242 1896 Mistrzostwa Polski ARKI – tura KF 15:00, 10.06 17:00, 10.06 57 SP8GSC 67 162 258 182 287 206 286 188 256 1892 SPAC – Zawody aktywności SP 50 MHz 17:00, 10.06 21:00, 10.06 58 SP3CGK 32 121 217 223 282 258 266 225 243 1867 59 SP2MPO 41 123 228 174 304 261 287 196 251 1865 PGA TEST–2010 HF 06:00, 12.06 07:00, 12.06 60 SP7HQ 61 171 231 217 287 250 231 192 208 1848 61 SP5BAK 44 212 278 123 319 144 302 117 291 1830 PGA TEST–2010 HF 15:00, 12.06 16:00, 12.06 62 SP9UH 86 130 218 227 283 213 271 171 227 1826 Działdowskie Zawody HF 2010 16:00, 15.06 17:00, 15.06 63 SP6NIC 47 114 232 167 283 226 279 204 268 1820 64 SQ8J 45 153 181 181 294 228 281 203 249 1815 SPAC – Zawody aktywności SP 1,2 GHz 17:00, 15.06 21:00, 15.06 65 SP8U 58 122 214 16 325 261 299 259 258 1812 66 SP9W 38 179 227 156 313 152 308 86 288 1747 Podlaskie Zawody Krótkofalowców 15:00, 18.06 17:00, 18.06 67 SP5ES 61 165 220 135 295 152 293 109 279 1709 Tarnowskie – UKF 18:00, 19.06 20:00, 19.06 68 SP5GMM 0 142 215 118 285 247 272 177 236 1692 69 SP9RPW 66 135 181 167 258 261 227 210 179 1684 Tarnowskie – KF 04:00, 20.06 06:00, 20.06 70 SP7FRO 25 118 208 196 271 229 247 161 225 1680 Zawody IARU 50 MHz 14:00, 19.06 14:00, 20.06 71 SP9AQY 0 135 180 195 240 240 245 210 225 1670 72 SP2PMO 103 222 275 81 310 77 303 35 252 1658 SPAC – Zawody aktywności SP 2,3+ GHz 17:00, 22.06 21:00, 22.06 73 SP5AHR 25 75 175 174 242 233 261 267 200 1625 74 SP2FOV 113 176 235 139 284 136 247 73 206 1609 Dni Morza 04:00, 27.06 07:00, 27.06 75 SP7EJS 36 112 217 150 263 239 236 167 177 1597 76 SP2SCG 82 137 196 139 245 202 243 145 190 1579 77 SP3FYM 33 101 158 164 230 229 216 214 227 1572 Kalendarz zawodów międzynarodowych 2010 78 SP9HTU 11 141 220 78 268 215 269 155 213 1570 79 SP8UFB 44 125 176 130 290 165 254 135 221 1541 80 SP1MWK 78 141 218 211 235 218 223 154 126 1604 Maj 81 SP6CDK 0 300 300 0 300 0 300 0 300 1500 82 SP3IQ 51 131 176 181 281 190 239 125 132 1494 AGCW QRP/QRP Party 13:00, 01.05 19:00, 01.05 83 SP4BEU 2 132 203 158 276 172 241 104 191 1479 ARI International DX Contest 20:00, 01.05 20:00, 02.05 84 SP7ICE 31 123 193 172 181 206 214 174 172 1466 85 SP3RBG 40 110 182 63 282 174 269 98 200 1418 EUCW Fraternizing CW QSO Party 10:00, 08.05 20:00, 09.05 86 SQ9ACH 37 93 141 129 209 235 230 160 117 1351 CQ–M International DX Contest 12:00, 08.05 11:59, 09.05 87 SQ9MZ 36 60 168 159 205 188 180 137 178 1311 88 SQ7B 51 81 121 64 220 165 223 154 186 1265 VOLTA WW RTTY Contest 12:00, 08.05 12:00, 09.05 89 SP9CV 35 141 179 108 271 81 183 87 157 1236 90 SP7LZD 31 119 150 48 249 129 213 106 157 1202 His Majesty King of Spain Contest, CW 12:00, 15.05 12:00, 16.05 91 SQ8Z 24 92 112 0 240 128 201 102 222 1121 Baltic Contest 21:00, 22.05 02:00, 23.05 92 SQ9DXN 35 76 146 100 283 79 176 94 122 1011 93 SP5IKO 29 83 119 0 211 159 173 108 123 1005 CQ WW WPX Contest, CW 00:00, 29.05 24:00, 30.05 94 SQ5TA 2 59 97 97 168 112 165 98 124 922 95 SP9OHP 3 47 52 38 192 147 174 127 132 912 Czerwiec 96 SP8AQA 37 57 89 50 216 58 197 37 156 898 IARU Region 1 Fieldday, CW 15:00, 05.06 14:59, 06.06 97 SP8VJV 0 30 74 0 169 88 205 135 194 895 98 SP8FHJ 43 84 132 25 194 23 198 11 171 881 SEANET Contest 12:00, 05.06 12:00, 06.06 99 SQ1EIX 22 64 99 72 155 114 136 109 101 872 ANARTS WW RTTY Contest 00:00, 12.06 24:00, 13.06 100 SQ8T 46 51 44 0 169 103 209 103 115 840 101 SP6FXY 3 42 80 38 142 116 157 126 131 835 Portugal Day Contest 00:00, 12.06 24:00, 12.06 102 SP3OL 30 52 71 46 158 67 182 55 160 821 103 SP3WVL 26 51 80 0 157 98 177 71 123 783 GACW WWSA CW DX Contest 15:00, 12.06 15:00, 13.06 104 SP5DZE 8 86 129 36 168 38 161 9 139 774 REF DDFM 6 m Contest 16:00, 12.06 16:00, 13.06 105 SP7ENU 23 84 78 29 199 32 215 22 89 773 All Asian DX Contest, CW 00:00, 19.06 24:00, 20.06 Tabela obejmuje ilości krajów na poszczególnych pasmach z uwzględnieniem następujących His Majesty King of Spain Contest, SSB 12:00, 26.06 12:00, 27.06 warunków: -kraje według aktualnej listy DXCC (bez deleted) –stacje uznane przez DXCC –kraje potwierdzone karta Tabelę prowadzi Ryszard Tymkiewicz SP5EWY(ul. Szaniec 10, 05-502 Ukrainian DX DIGI Contest 12:00, 26.06 12:00, 27.06 Gołków). e-mail: [email protected] Marconi Memorial HF Contest 14:00, 26.06 14:00, 27.06

20 Świat Radio Maj 2010 Współzawodnictwo IOTA SPDXC (stan na 31.03. 2010 r.) Współzawodnictwo SPAHC (stan na 25.03.2010 r.) Znak suma wyspy wyspy wyspy wyspy wyspy wyspy wyspy data uwagi wysp EU AF AN AS NA OC SA uzupełn. Lp. znak stacji, l. punktów, l. dyplomów, l. nalepek (+uzupełnienie) 1 SP6BOW 1010 186 89 16 167 214 248 90 30-03-10 + A – stacje indywidualne 2 SP8AJK 904 185 84 16 148 197 193 81 31-12-09 1. SP4GFG 3673 719 + 3 SP5TZC 872 186 87 10 162 146 208 73 30-03-10 + 2. SP5CJQ 3424 605 + 4 SP7GAQ 853 185 81 14 138 154 207 74 29-03-10 + 3. SP6DVP 2418 514 5 SP6NIC 829 186 82 12 131 160 188 70 07-02-10 + 6 SP6CZ 798 185 78 14 132 162 160 67 23-03-10 + 4. SP1DMD 2414 718 + 7 SP5PB 784 186 73 13 151 135 177 49 20-06-07 5. SP7ENU 2051 511 8 SP6IHE 766 185 89 14 124 148 138 68 29-03-09 6. SP5ICQ 1950 526 + 9 SP2JKC 724 185 62 11 122 150 143 51 30-09-06 7. SP9DTE 1906 572 10 SP8HXN 724 183 77 12 123 133 136 60 31-12-09 8. SP4ICP 1735 577 + 11 SP5CJQ 717 186 78 11 127 120 142 53 25-09-09 9. SP3BYZ 1642 321 12 SP2Y 678 169 75 11 107 124 143 49 27-12-09 10. SQ7B 1641 401 13 SP6GF 648 184 56 13 98 126 131 40 31-03-08 14 SP2FAP 645 146 41 16 114 175 96 57 31-12-06 11. SP8DYY 1515 332 15 SP8MI 598 177 62 4 115 106 55 79 21-12-09 12. SP2QVS 1433 335 16 SP6M 597 180 60 10 86 95 128 38 31-08-07 13. SP9W 1412 311 17 SP2B 540 162 63 13 96 77 101 28 25-03-10 + 14. SP3C 1315 385 18 SP6HEQ 529 171 47 12 78 93 96 32 24-03-08 15. SQ9DXT 1239 335 + 19 SP6ECA 524 165 57 12 68 101 93 28 30-11-01 16. SP7AW 1227 271 20 SP9QJ 522 159 56 4 80 113 68 42 25-01-06 17. SP3CUG 1169 267 21 SP2BUC 521 188 49 7 88 84 68 37 30-09-03 22 SQ9HZM 507 160 56 13 66 81 98 33 30-03-10 + 18. SP1JON 1042 288 + 23 SP9TCV 505 137 49 10 67 102 102 38 21-03-02 19. SP4OZ 1026 280 24 SP9W 489 162 48 10 69 82 95 23 25-03-08 20. SP5ES 1025 145 25 SP2QCR 483 163 43 8 70 78 94 27 30-09-09 21. SP8MI 1009 264 + 26 SP6CIK 475 161 47 13 53 76 94 31 30-12-09 22. SP6BFK 987 201 27 SP8BWR 467 168 50 9 66 62 86 26 22-09-09 23. SP2MDK 959 239 28 SP7XK 459 165 53 6 73 59 76 27 30-03-10 + 24. SP8AQA 876 230 29 SP4CUF 456 174 52 8 64 78 59 21 30-06-09 30 SP9HTU 443 162 53 9 60 56 79 24 19-09-07 25. SP3BGD 863 148 31 SP8NCF 442 155 47 8 57 74 74 27 26-09-03 26. SP5JXK 833 124 32 SP6A 432 155 50 14 56 58 76 23 29-06-06 27. SP4LVK 820 226 33 SP6TPM 431 140 36 8 47 88 92 20 15-06-99 28. SP1AFU 787 174 34 SP1GZF 429 154 41 9 57 69 74 25 31-11-09 29. SP6SOG 732 187 35 SP9VFQ 427 136 34 4 44 92 94 23 10-05-98 30. SP7CKF 626 177 36 SP2BRZ 415 155 43 8 48 73 70 18 10-11-98 31. SP5TAM 602 158 + 37 SQ8J 414 150 48 9 41 68 76 22 30-03-10 + 32. SP3JUN 601 98 38 SP6MLX 412 169 38 6 44 74 61 20 06-09-02 39 SP6AUI 410 168 40 7 63 55 65 12 22-06-09 33. SP5CEQ 540 132 40 SP3MGM 409 141 41 9 55 57 79 27 26-12-08 34. SP2BJF 497 156 41 SP4GFG 400 151 39 8 54 50 80 18 20-12-04 35. SP1ZZ 410 114 42 SP9IEK 394 160 34 9 50 62 59 20 22-03-10 + 36. SQ9BDB 405 124 43 SP2AVE 392 136 36 9 51 70 68 22 28-06-01 37. SP5MBA 395 91 44 SP7HQ 383 141 38 8 60 57 55 24 22-06-05 38. SP4TBM 319 77 + 45 SP4NDU 370 167 41 7 42 42 50 21 23-12-09 39. SQ4CUX 268 75 46 SP2WET 366 141 40 8 44 58 55 20 25-12-07 47 SQ7B 365 171 45 3 46 49 33 18 22-06-09 40. SP7MJL 235 60 48 SP9AQY 363 126 30 7 42 62 63 33 12-12-03 41. SP5UAR 172 47 49 SP5ANQ 358 143 41 7 39 52 59 17 29-09-06 42. SP5NN 149 43 50 SP6DVP 349 114 35 5 47 68 63 17 31-12-09 51 SP1HTS 342 149 37 2 44 51 38 21 30-03-08 B – Stacje klubowe 52 SP3CGK 340 113 42 8 31 56 72 18 30-03-10 + 1. SP6PAZ 1061 215 53 SP7ENU 340 141 36 2 38 70 37 16 30-09-08 2. SP1KQR 399 121 54 SP3FYM 338 135 36 7 35 60 48 17 24-06-03 55 SQ6ILC 338 149 24 2 49 55 43 16 30-03-10 + 3. SP4YFG 373 105 + 56 SP5VYF 326 133 29 3 57 64 16 24 11-04-99 4. SP5ZRW 218 57 57 SP2ERZ 322 126 36 9 31 51 54 15 10-11-98 5. SP0ZHG 140 38 58 SP6NIN 320 137 38 5 48 40 38 14 22-06-07 59 SP7EJS 316 122 32 7 44 55 42 14 21-05-99 C – Nasłuchowcy 60 SP2SCG 308 121 31 8 38 40 57 13 18-12-01 1. SP4 208 830 170 61 SQ9MZ 302 130 34 3 44 46 29 16 21-12-08 2. SP9 4090 KA 201 54 62 SP5XOC 297 148 29 3 36 35 37 9 31-12-09 63 SP1DMD 296 130 38 5 31 43 34 15 15-07-03 3. SP2 7354 BY 176 47 64 SP2AHD 295 144 28 3 27 52 34 7 10-11-97 65 SP4BEU 295 102 35 6 36 45 57 14 22-03-10 + 66 SP5DZE 292 135 21 4 44 35 45 8 28-03-03 67 SP6IXU 277 124 28 4 37 40 32 12 28-09-09 Współzawodnictwo SPAHC prowadzi 68 SP9XWD 249 151 15 2 25 28 19 9 26-09-07 69 SP4AAZ 244 136 26 4 24 30 15 9 30-03-10 + Mikołaj Ciereszko SP5CJQ 70 SP3OL 229 106 29 3 27 32 21 11 23-03-09 (ul. Młodzieżowa 4 m 7, 71 SP2SGN 223 149 12 0 21 23 11 7 30-03-10 + 05-101 Nowy Dwór Mazowiecki) 72 SP3WVL 221 114 17 2 28 28 24 8 12-02-06 73 SP2EIW 219 144 21 1 15 21 11 6 14-12-99 [email protected] 74 SP6STB 212 128 15 4 18 27 14 6 14-09-01 75 SP2DWG 209 47 24 6 28 32 55 17 01-05-02 76 SQ4CUX 200 130 18 1 21 18 7 5 31-12-06 77 SP6AOI 199 104 17 2 17 33 19 7 15-12-01 78 SQ9ACH 191 44 28 3 28 40 38 10 27-09-09 79 SQ4CTS 188 123 8 1 19 22 8 7 26-03-09 80 SP1JON 187 110 18 3 17 23 12 4 11-12-06 81 SP6JOE 172 97 12 1 26 21 11 4 20-08-99 82 SP2MEF 151 91 11 1 10 27 9 2 10-05-99 Osiągnięcia we współzawodnictwie prezentujemy 83 SP3AAI 151 103 14 3 9 10 11 1 30-08-06 84 SP2ATF 111 75 8 1 11 8 6 2 30-06-00 wyłącznie na podstawie łączności potwierdzonych Stacje klubowe kartami QSL, a zawodników obowiązuje zasada 1 SP1YKO 165 110 14 0 22 13 3 3 23-06-09 ham spiritu. Tabelę Współzawodnictwo IOTA SWL 1 SP9-3021 330 122 32 10 28 65 58 15 10-12-02 SPDXC (stan na 31.03. 2010 r.) prowadzi 2 SP1-22-011 223 115 19 1 28 27 22 11 23-06-09 Augustyn Wawrzynek SP6BOW (ul. Korfantego 5 B/1, 3 SP2-0534-BY 194 123 11 1 20 28 6 5 24-03-07 47 - 232 Kędzierzyn-Koźle 12) [email protected]

Świat Radio Maj 2010 21 ŁĄCZNOŚĆ Zabezpieczenia sprzętu radiowego

Ochrona urządzeń przed skutkami uderzeń piorunów Zabezpiecz swoje radio Ponieważ jesteśmy na początku sezonu burzowego, warto zapoznać się z kompleksowym zabezpieczeniem amatorskich urządzeń radiokomunikacyjnych przed zaburzeniami elektromagnetycznymi o dużej energii.

ochrona obiektu i urządzeń przed W sieci elektrycznej ułożo- wyładowaniami atmosferycznymi nej w terenie podmiejskim lub nie jest możliwa. Nawet dla pierw- wiejskim liczby przepięć o am- szego stopnia ochrony, w czte- plitudach przekraczających 1 rostopniowej skali dla obiektów kV będą wielokrotnie wyższe ze budowlanych, maksymalna efek- względu na często występujące tywność ochrony wynosi tylko napowietrzne linie energetycz- 98% i dlatego mimo wszystko nie ne. Stwierdzono, że przepięcia należy nigdy rezygnować z moż- o amplitudzie przekraczającej 3500 liwości ubezpieczenia drogiego V pojawiające się w energetycznej sprzętu. Problematyka jest dlatego sieci niskiego napięcia są powodo- również bardzo ważna, ponie- wane wyłącznie przez wyładowa- waż w ostatnich latach jesteśmy nia atmosferyczne. Można zatem światkami nasilania się gwałtow- stwierdzić, że niebezpieczeństwa ności zjawisk atmosferycznych, zagrażające urządzeniom amator- o czym informują nas często me- skim występują nie tylko w ob- dia w okresie letnim. Wyładowa- wodzie antenowym, ale i w sieci nie atmosferyczne w budynek, energetycznej zasilającej urządze- w którym znajdują się urządze- nia nadawczo-odbiorcze w po- Rys. 1. Intensywność burzowa w Polsce nia radioelektroniczne, uznano za staci przepięć. Utarła się również najgroźniejsze naturalne źródło obiegowa opinia, że koszt zabez- Problematyka ochrony ama- zaburzeń elektromagnetycznych pieczenia urządzeń zarówno po torskich urządzeń radiokomuni- o dużej energii. Może ono być stronie antenowej, jak również po kacyjnych była już omawiana na przyczyną uszkodzenia urządze- stronie zasilania jest bardzo wyso- łamach „Świata Radio” w roku nia nadawczo-odbiorczego nawet ki oraz że skuteczność zabiegów 2005 i 2006. Pomimo tego jest to w sytuacji, kiedy nie nastąpiło bez- zabezpieczających jest niewielka nadal problem otwarty, ponieważ pośrednie wyładowanie w system i dlatego nie warto się tym zaj- trudno jest przedstawić jeden antenowy. Powstające impulsowe mować. Najczęściej wyładowanie uniwersalny sposób rozwiązania pole elektromagnetyczne podczas atmosferyczne nawet w pobliżu ochrony urządzeń, który można wyładowania w promieniu nawet weryfikuje taką opinię, ale wtedy by stosunkowo łatwo zastosować 1,5 km od obiektu może być przy- jest już za późno. w każdych warunkach. Podstawo- czyną uszkodzenia elementów wą trudnością jest duża różnorod- półprzewodnikowych. Innym zna- Parametry charakteryzujące ność sprzętu i miejsc lokalizacji, czącym źródłem zaburzeń elektro- wyładowanie główne jego często przestrzenne rozmiesz- magnetycznych o charakterze im- czenie na dużej powierzchni. pulsowym, są również groźne dla Podczas burzy silne impulsy Musimy pamiętać, że zagrożenie amatorskiego sprzętu radiowego pola elektromagnetycznego są wy- dla sprzętu lampowego w stosun- stany nieustalone w sieciach elek- woływane przez: ku do sprzętu tranzystorowego troenergetycznych. Powstają one – wyładowania wstępne prze- jest dużo mniejsze. I tak energia podczas nagłych zmian napięcia mieszczające się skokami od środ- występująca w formie przepięcia zasilającego lub zmiany konfigu- ka ładunku w chmurze burzowej w sieci energetycznej w wyniku racji układu połączeń poszczegól- ku ziemi; wyładowania atmosferycznego, nych elementów w systemie elek- – wyładowania główne, pod- powodująca zniszczenie układu troenergetycznym. Przepięcia są czas których prądy udarowe płyną scalonego, jest o kilka rzędów generowane w sieciach wysokiego w kanale utworzonym przez wy- mniejsza od energii potrzebnej oraz średniego napięcia i przedo- ładowanie wstępne; tylko do zakłócenia pracy układu stają się przez transformatory ob- – wyładowania w chmurach lampowego, nie uwzględniając niżające do sieci niskiego napięcia. i między chmurami. jego możliwości uszkodzenia. In- Przeciętnie w ciągu roku w do- – Wyładowania atmosferyczne aczej należy podejść do zabezpie- wolnym punkcie sieci zasilającej mogą mieć charakter dodatni lub czenia rozbudowanego systemu rejestrowano przepięcia o nastę- ujemny. Około 90% wyładowań antenowego w postaci pola ante- pujących amplitudach : doziemnych ma charakter ujemny. nowego, a inaczej do prostego sys- 300 – 500 V kilkaset przypadków, Wartości amplitud prądu podczas temu zainstalowanego na dachu 500 – 1000 V kilkadziesiąt przy- wyładowań wynoszą od 10 kA kilkupiętrowego wieżowca w du- padków, 1000 – 5000 V kilkanaście do 200 kA. W Polsce w zależności żym mieście. Należy zaznaczyć, przypadków, ponad 5000 V kilka od lokalizacji geograficznej licz- że w każdym przypadku pełna przypadków. ba dni burzowych może wynosić

22 Świat Radio Maj 2010 od 20 dni do 32 dni w roku. Roz- nąć do rządzeń. Energia impulsu kład dni burzowych na terenie jest przenoszona pierwotnie jako kraju ilustruje rysunek 1. Dane pole elektromagnetyczne, nato- statystyczne w zakresie rozkładu miast wtórnie jako prąd płyną- amplitud wyładowań wskazują, cy przez połączenia galwaniczne że najwyższa częstotliwość wyła- i sprzężenia indukcyjne. Zatem dowań grupuje się wokół wartości wszystkie drogi przenikania ener- 20 kA i są to wyładowania o cha- gii elektromagnetycznej muszą rakterze ujemnym [13]. być uwzględniane podczas oceny Z punktu widzenia zagrożenia miejsc narażonych na uszkodze- dla urządzeń najważniejsze jest nia, w tym głównie możliwość wyładowanie główne, które roz- powstawania silnych sprzężeń in- poczyna się w chwili, gdy rozwi- dukcyjnych. W tym przypadku są jające się od chmury wyładowania narażone kable energetyczne za- wstępne dotrą do ziemi. Wyłado- silające, kable antenowe i anteny wanie główne jest poprzedzone oraz konstrukcje wieży antenowej, wyładowaniami wstępnymi, które przewody uziemiające, pręty zbro- są źródłem od kilkudziesięciu do jeniowe, instalacje klimatyzacyjne. kilkuset impulsów elektromagne- Rysunek 2 ilustruje podstawowy tycznych. Wartości szczytowe tych mechanizm powstawania prze- impulsów są znacznie mniejsze pięć w obwodach sprzężonych in- Rys. 2. Sprzężenie indukcyjne obwodów elektrycz- w porównaniu z impulsami po- dukcyjnie z instalacją odgromową nych z instalacją odgromową wstającymi podczas wyładowania budynku w czasie wyładowania głównego. Zwykle działanie tych atmosferycznego. spodziewać uszkodzeń w innych impulsów powoduje zakłócenie – Impuls pola elektromagne- elementach, takich jak: rezystory pracy odbiornika. Podobny cha- tyczny wnika także bezpośrednio (szczególnie metalowo-tlenkowe), rakter oddziaływania na urządze- do budynku przez różnorodne kondensatory (elektrolityczne tan- nia mają wyładowania wewnątrz otwory oraz z pewnym tłumie- talowe), wskaźniki wychyłowe itp. chmury i między chmurami. niem przez dach i ściany budyn- Anteny radiowe, a szczegól- W czasie wyładowania w wytwo- ku. Betonowe ściany mogą stłumić nie zespoły anten, są narażone rzonym kanale płynie zwykle kilka pole od 5 do 35 dB, w zależności na bezpośrednie oddziaływanie następujących po sobie fal prądo- od konstrukcji ściany, wielkości wyładowań atmosferycznych, po- wych. Wartości szczytowe prądów budynku, częstotliwości itp. nieważ są instalowane w terenie w kolejnych wyładowaniach są – Aby ocenić szkodliwość dzia- odkrytym lub nad dachem budyn- znacznie mniejsze niż w wyłado- łania impulsów elektromagnetycz- ku. Niekorzystnie wpływa na an- waniu głównym. Przeciętne war- nych, należy znać poziom progo- teny obecność wysokich masztów tości natężenia pola elektrycznego wy powyżej, którego urządzenia lub niekiedy wież antenowych. występujące w odległości kilku i ich komponenty ulegają uszko- Ze względu na właściwości anten metrów od miejsca uderzenia dzeniom lub ich funkcjonowanie występują ograniczenia w zakresie pioruna osiągają wartość kilkaset jest poważnie zakłócone. Energia możliwości stosowania elementów kV/m. Najwyższa zarejestrowana indukowana w wyniku działania osłonowych i elementów o cha- wartość wynosiła 400 kV/m. Czasy tych impulsów musi być porówna- rakterze zwodów, jak również narastania odpowiadające pierw- na z progami wytrzymałości ener- szczególne warunki realizacji uzie- szemu udarowi prądowemu wy- getycznej poszczególnych elemen- mienia. Podczas bezpośrednie- noszą od kilkuset nanosekund do tów, w celu określenia prawdopo- go wyładowania w zespół anten kilku mikrosekund. Działanie tak dobieństwa uszkodzenia. Uszko- lub pojedynczą antenę powsta- silnych pól na antenę jest bardzo dzenia powodowane przez piorun ną największe szkody również niebezpieczne. W miarę oddalania w budynku, w którym znajduje w urządzeniach radiowych i co do się od miejsca uderzenia pioruna się sprzęt radiowy, mogą powstać tego nie można mieć najmniejszej wartość natężenia pola elektrycz- w wyniku bezpośredniego prze- wątpliwości. Jednak prawdopodo- nego maleje. pływu prądu wyładowania, jeżeli bieństwo traﬁenia pioruna zależy brak jest instalacji odgromowej głównie od aktywności burzowej Mechanizm oddziaływania lub też oddziaływania impulso- na danym terenie, wysokości i po- prądu piorunowego na wego pola elektromagnetycznego. wierzchni obiektu oraz jego usytu- urządzenia Przepływ prądu pioruna stwarza owania w terenie. Dlatego właści- zagrożenia dynamiczne i termicz- we rozwiązanie tej problematyki Podczas wyładowania atmos- ne ze względu na przenoszoną jest szczególnie ważne w przypad- ferycznego do instalacji odgromo- energię, a zasięg, skutki zależą od ku wysoko zainstalowanych anten wej budynku, w którym umiesz- wartości prądu, i jego rozpływu radiowych. W wielu przypadkach czono urządzenia elektroniczne, w traﬁanym obiekcie i wielkości nie jest możliwe stosowanie uzie- cały prąd zamyka się przez tę in- sprzężeń z innymi obwodami. mionych zwodów pionowych ze stalację, wytwarzając wokół im- W elementach półprzewodni- względu na konstrukcję anten. pulsowe pole elektromagnetyczne. kowych typowymi uszkodzeniami Dlatego ochrona urządzeń anteno- Pole elektromagnetyczne indukuje są: przepalenia złączy, przebicie wych jest bardzo skomplikowana prądy i napięcia we wszystkich ist- warstwy tlenku oraz przepale- i w przypadku każdej instalacji niejących w budynku obwodach, nia metalizacji. Przede wszystkim antenowej należy sposób ochro- które zachowują się jak anteny. elementy półprzewodnikowe są ny rozpatrywać indywidualnie, Indukowana w tych obwodach szczególnie wrażliwe na uszko- uwzględniając podane podstawo- energia elektryczna może przepły- dzenia, jednak należy się również we zasady.

Świat Radio Maj 2010 23 ŁĄCZNOŚĆ Zabezpieczenia sprzętu radiowego

Realizacja zewnętrznej instalacji o wartościach do kilku niskorezystancyjnych uziomów i wewnętrznej ochrony tysięcy woltów. Zastosowane środ- pionowych, poprawiających para- odgromowej ki ochrony powinny ograniczać metry całej instalacji i charaktery- możliwość powstawania różnic zującym się dużą trwałością i ła- Ochrona odgromowa dowol- potencjału również w innych me- twym montażem, wykonuje mię- nego obiektu wymaga wielu środ- talowych konstrukcjach przewo- dzy innymi firma BEZPOL, GAL- ków zabezpieczających przed bez- dzących (np. rurach, balustradach MAR. Zamieszczone w Internecie pośrednimi i pośrednimi skutkami itp.), które mogą być niebezpiecz- przez wymienione firmy materiały wyładowań atmosferycznych oraz ne dla mieszkańców. Jedyne i naj- informacyjne mogą służyć za po- odpowiedniej ich koordynacji. Na- lepsze rozwiązanie stanowi kom- moc podczas budowy instalacji leży przyjąć założenie, że budynek pleksowa ochrona odgromowa, we własnym zakresie [11]. Należy powinien być wyposażony w in- która jest szczególnie polecana dla pamiętać, że prawidłowo wyko- stalację odgromową przynajmniej małych obiektów jakimi są domy nany i sprawnie działający uziom II stopnia, wykonaną zgodnie z za- jednorodzinne, szczególnie wolno wchodzi również w skład instalacji leceniami norm. W przypadku tra- stojące. W przypadku dużych blo- przeciwporażeniowej. fienia pioruna w dowolny element ków mieszkalnych trudniej ją jest instalacji odgromowej energia wy- realizować. Kompleksowa ochrona Zabezpieczenie instalacji ładowania powinna zostać rozpro- odgromowa składa się z: antenowych szona w bezpieczny sposób, zaś – prawidłowo zaprojektowanej Typowym punktem trafień wy- w przypadku pośrednich oddzia- i wykonanej instalacji zewnętrznej ładowań doziemnych jest wierz- ływań wyładowań (np. na system ochrony odgromowej, chołek konstrukcji antenowej – zasilania, fidery i inne instalacje – prawidłowo zainstalowanej zarówno maszt, jak i same anteny. kablowe) przepięcia indukowane wewnętrznej ochrony odgromo- Stalowe maszty kratownico- należy ograniczyć do tolerowa- wej składającej się z trzech stopni we są chronione same przez się, nych poziomów. Trudności, jakie ochrony w energetycznej sieci za- bowiem są dobrym elementem powstają podczas projektowania silania niskiego napięcia (obecnie do odprowadzania prądu pio- i wykonywania instalacji ochrony I i II stopień znajdują się w jed- runowego. Uszkodzeniu mogą odgromowej, wynikają głównie nym module). ulec anteny, jeśli przepływający z dużych wartości szczytowych – zabezpieczenia instalacji an- prąd będzie wystarczająco duży i dużych stromości narastania uda- tenowej. do nadtopienia anteny w punk- rów prądowych i powstających – Prawidłowo wykonanej insta- cie trafienia. Najczęściej nie ma różnic potencjałów w obwodach lacji wyrównywania potencjałów. pewności, czy antena jest zdol- Zewnętrzna ochrona odgromo- na wytrzymać bez uszkodzenia wa powinna przejąć prąd pioru- naprężenia wynikające z wyła- nowy i odprowadzić go do ziemi dowania atmosferycznego. Dlate- w taki sposób, aby nie wystąpi- go należy ją umieszczać w strefie ło bezpośrednie zagrożenie dla osłonowej utworzonej przez samą obiektu, przebywających tam ludzi konstrukcję wsporczą (maszt ante- i urządzeń elektrycznych w posta- nowy) lub przez odpowiednio rozci przeskoków iskrowych. Zasady mieszczone zwody mocowane na budowy zewnętrznej instalacji od- konstrukcjach wsporczych ponad Rys. 3. Uziom otokowy wraz z szyną wyrównywania potencjałów gromowej w sposób wyczerpujący anteną. Dla masztów kratowni- zostały zawarte w normach poda- cowych o wysokości 15 m istnieje nych w spisie literatury. Typowa duże zagrożenie bezpośrednim instalacja odgromowa składa się ze trafieniem pioruna w najwyższe zwodów przyjmujących cały prąd jego sekcje i wtedy należy zasto- piorunowy, przewodów odprowa- sować zwody o bardziej złożonej dzających, przewodów uziemia- geometrii, np. z prętami wycho- jących i uziomów. W przypadku dzącymi poziomo z wierzchołka montażu instalacji odgromowej konstrukcji. Przykładowe rozwią- istnieje konieczność pogodzenia zanie zwodu pionowego i zwodów walorów estetycznych z wyma- prętowych poziomych ilustruje ganiami np. ochrony obostrzonej rysunek 5a i b. Rys. 4. Instalacja dodatkowych uziomów pionowych ze względu na posiadany czuły – Kratownicowe maszty lub sprzęt elektroniczny. Zasady bu- maszty w całości stalowe łącznie dowy najważniejszego elementu z wierzchołkiem, na którym mo- instalacji odgromowej, jakim jest cowane są anteny, nie muszą mieć uziom otokowy z przewodem od- przewodów odprowadzających prowadzającym i szyną wyrów- od zwodu do uziomu, ponieważ nywania potencjału, pokazany pole przekroju poprzecznego kon- jest na rysunku 3. Może się okazać strukcji jest zwykle wystarczające niekiedy, że rezystancja uziomu do odprowadzenia prądu pioru- otokowego na danym terenie jest nowego. Przy wykorzystaniu kra- zbyt duża i wtedy należy dodat- townicy konstrukcji masztowej kowo uzupełnić uziom otokowy lub wieżowej obiektu należy za- Rys. 5. Przykładowe rozwiązanie zwodu pionowego i zwodów elementami pionowymi. Przykład pewnić jedynie dobrą powierzch- prętowych poziomych takiego rozwiązania przedsta- nię styku pomiędzy kolejnymi a) pojedynczy, prętowy, pionowy dla konstrukcji niskich wiono na rysunku 4. Niezbęd- sekcjami wieży lub masztu. Kable b) dodatkowe pręty poziome ne elementy służące do budowy koncentryczne lub zasilające mają

24 Świat Radio Maj 2010 cienkie powłoki i nie mogą służyć uziemić maszt antenowy za pomo- Zasady budowy wewnętrznej jako przewody odprowadzają- cą odrębnej instalacji. Powinna ochrony odgromowej ce udar piorunowy w przypadku ona jednak być połączona w ziemi (przeciwprzepięciowej) masztów wykonanych z materia- z instalacją odgromową. Nie nale- łów izolacyjnych. Uziom stanowi ży prowadzić dwóch odrębnych Następnym ważnym elemen- łącze pomiędzy drogą rozładowa- instalacji uziomowych nie połą- tem w budowie kompleksowej nia prądu piorunowego a ziemią czonych galwanicznie ze sobą na ochrony amatorskich urządzeń geologiczną. W celu ograniczenia krótko. W literaturze można spo- radiokomunikacyjnych jest we- do minimum wzrostu potencjału tkać opisy dotyczące prowadze- wnętrzna ochrona odgromowa, w całej instalacji jego impedancja nia instalacji odgromowych oraz zwana również ochroną przeciw- powinna być wystarczająco mała. instalacji antenowych. Instalacja przepięciową. Do poprawnego Należy pamiętać, że o wartości antenowa powinna być zabezpie- zabezpieczenia urządzeń elek- impedancji instalacji odgromowej czona przeciwprzepieciowo. Wia- tronicznych znajdujących się decyduje przede wszystkim jej domo, że należy w konstrukcjach w obiekcie budowlanym i zasila- indukcyjność. W celu zaprojekto- antenowych unikać możliwości nych z energetycznej sieci niskiego wania uziomu i właściwego zwy- wystąpienia bezpośredniego wy- napięcia konieczna jest co najmniej miarowania elektrod uziomowych ładowania w antenę nie uziemio- dwustopniowa ochrona przeciw- zasadniczą rzeczą jest dokładna ną. Jednak przy takim rozwiąza- przepięciowa, zbudowana z ogra- znajomość rezystywności grun- niu część energii wyładowania do niczników klasy B i C i w niektó- tu w miejscu lokalizacji obiektu. zwodu i tak przeniknie do kabla rych przypadkach dodatkowo Rezystywność gruntu wchodzi koncentrycznego. Jedynym roz- z ograniczników klasy D. Jeżeli do wszystkich zależności doty- sądnym rozwiązaniem jest ogra- dom jednorodzinny wolno stojący Zalecana czących wyznaczania rezystancji niczenie amplitudy powstałego jest zasilany z napowietrznej sieci literatura: uziemienia. Wartości rezystyw- przepięcia do wartości tolerowanej energetycznej, to na najbliższym 1. PN-IEC-05003- ności gruntu na danym terenie przez obwody wejściowe urządze- słupie przy budynku, lub na przy- -01:2001. Ochrona można uzyskać w miejscowych nia. Oprócz możliwości ogranicza- łączu energetycznym budynku odgromowa obiektów budowlanych – Wy- placówkach geodezyjnych. W każ- nia amplitudy przepięć za pomocą powinien być zainstalowany ogra- magania ogólne. dym przypadku wyładowania do odgromników stosowane są rów- nicznik typu A, którego fotografię 2. PN-IEC-05003- masztu antenowego część energii nież inne techniki, które w połą- ilustruje rysunek 6. Jest to typowy -02:2001. Ochrona i tak przedostanie się kablem kon- czeniu z odgromnikami wykazują ogranicznik przepięć przystosowa- odgromowa obiektów budowlanych centrycznym do urządzenia NO. dużą skuteczność. Wykorzysty- ny do montażu napowietrznego – Ochrona Jaka wartość tej energii przeniknie, wane są możliwości polegające firmy BEZPOL. Obecnie dostępne podstawowa. zależeć będzie od wartości prądu na odcinaniu stałoprądowej drogi są wszystkie typy wymienionych 3. PN-IEC-05003- wyładowania i stopnia sprzężenia przepływu przepięcia w środko- ograniczników, które produko- -03:2001. Ochrona obwodów. Spośród powszechnie wej żyle kabla koncentrycznego wane są przez następujące firmy odgromowa obiektów budowlanych – stosowanych elementów zabez- oraz zabezpieczenia oparte o linie europejskie: PHOENIX CONTACT, Ochrona obostrzona. pieczających przed przepięciami, ćwierćfalowe. Beterman, Relpol oraz przez krajo- 4. PN-IEC-61024-1- takich jak odgromniki, warystory, Produkowane przez firmę wą firmę Bezpol z Myszkowa. -2:2001. Ochrona diody lawinowe, tylko odgrom- PHOENIX CONTACT i POLY- – Pierwszy stopień ochrony odgromowa obiektów budowlanych – Część niki można stosować do zabez- PHAZER elementy ograniczają- zbudowany jest z ograniczników 1 – 2: Zasady ogólne- pieczenia obwodu antenowego. ce przepięcia w koncentrycznym klasy B, których zadaniem jest -Przewodnik B – Odgromniki charakteryzują się kablu antenowym wykorzystują ochrona instalacji przed bezpo- Projektowanie, niewielką pojemnością własną jednocześnie wspomniane wcze- średnimi udarami piorunowymi montaż, konserwacja i sprawdzanie i mogą wytrzymywać przepływ śniej techniki ograniczania prze- i przepięciami typu komutacyj- urządzeń pioruno- impulsowego prądu udarowego pięć. Więcej informacji na ten nego docierającymi z sieci ener- chronnych. o dużej amplitudzie. Jednak tego temat znajduje się w cytowanej getycznej. Są one instalowane 5. PN-IEC-61312- typu odgromniki, które zakłada literaturze. Należy zaznaczyć, że zwykle w rozdzielni głównej, na -1:2001. Ochrona przed piorunowym się w amatorskich układach an- podstawą dobrego działania tych przykład w bloku mieszkalnym, impulsem elektroma- tenowych, nie są przystosowane zabezpieczeń jest dobrze wyko- lub w rozdzielnicy głównej domu gnetycznym – do przyjmowania bezpośrednich nana instalacja uziomu. Ogranicz- jednorodzinnego. Ich zadaniem Zasady ogólne. wyładowań atmosferycznych. Od- niki przepięć dostosowane są do jest ograniczenie amplitudy prze- 6. PN-IEC/TS 61312-2: 2003. gromniki tego typu produkowa- różnego rodzaju złączy koncen- pięcia do wartości 4 kV. Wytrzy- Ochrona przed pio- ne są między innymi przez firmę trycznych, zakresów częstotliwo- mują one przepływ prądu udaro- runowym impulsem CP Clare, PHOENIX CONTACT ści pracy urządzeń radiowych ze wego do wartości 100 kA o kształ- elektromagnetycznym i są dostępne na rynku krajowym. względu na dopuszczalne tłumie- cie 10/350 µs, który odzwierciedla (LEMP) – Część 2: Ekranowanie Z tego względu najlepiej jest zanie sygnałów użytecznych, a ich obiektów, połączenia stosować takie rozwiązanie, aby moce przenoszone mieszczą się wewnątrz obiektów antena lub zespół anten niestano- w zakresie od kilkudziesięciu wa- i uziemienia. wiły najwyższego nieuziemionego tów do kilkuset watów. Na rysun- 7. PN-IEC/TS 61312-3: punktu lub obszaru narażonego ku 6 pokazano fotografię przykła- 2004. Ochrona na bezpośrednie wyładowanie. dowego antenowego ogranicznika przed piorunowym Należy pamiętać o dużej rozpięto- przepięć firmy PHOENIX CON- impulsem elektroma- ści amplitud prądów udarowych, TACT CN-UB-280 DC-SB, który gnetycznym – jakie mogą wystąpić podczas wy- może być zastosowany do ochro- Część 3: wymagania dotyczące urządzeń ładowania doziemnego. Jeżeli inny urządzeń amatorskich również do ograniczania stalacja antenowa znajduje się na w zakresie UKF. Jego zaletą jest przepięć (SPD). dachu budynku np. jednorodzin- możliwość wymiany odgromnika 8. Internet: http:// nego, na którym zainstalowana jest bez potrzeby jego demontażu z in- www.zabezpieczenie odgromowe anten. instalacja odgromowa, to zaleca się stalacji antenowej Rys. 6. Ogranicznik przepięć

Świat Radio Maj 2010 25 ŁĄCZNOŚĆ Zabezpieczenia sprzętu radiowego

9. Internet: http:// bezpośrednie wyładowanie atmos- C mogą pełnić rolę ograniczników pieczanymi obwodami. Musimy budujemy dom.pl feryczne do sieci energetycznej. klasy B w następujących przypad- pamiętać, że podczas wyładowa- 10. Bezpol – Wnę- – Dla większości urządzeń elek- kach: nia atmosferycznego w budynek trzowe ograniczniki przepięć. Zeszyt trycznych poziom przepięć w sieci – nie występuje możliwość bez- z instalacją odgromową mogą po- nr 7/2007 energetycznej o amplitudzie 4kV pośredniego udaru piorunowego wstawać nadmierne różnice po- 11. Bezpol – Uziomy jest nadal niebezpieczny i należy w budynek i wystąpić mogą jedy- tencjałów pomiędzy różnymi in- jako element reali- zastosować kolejny ogranicznik nie przepięcia zaindukowane, stalacjami znajdującymi się w bu- zacji ochrony odgromowej i przeciwpora- klasy C, który ograniczy ampli- – obiekt nie wymaga instalacji dynku. W celu wyrównywania żeniowej w sieciach tudy przepięć do wartości od 1,2 odgromowej zgodnie z normą [1]. potencjałów można stosować połą- elektroenergetycz- kV do 1,5 kV. Obecnie produ- W odróżnieniu od udarów bez- czenia galwaniczne pomiędzy róż- nych i instalacjach kowane są ograniczniki przepięć pośrednich, które oznaczane są nymi urządzeniami i metalowymi i odbiorczych. Zeszyt nr 6/2007. zawierające w jednej obudowie jako impulsy napięciowe o kształ- przedmiotami. Zawsze należy 12. Bezpol – Napo- stopień B i C, co upraszcza montaż cie 10/350 µs. impulsy napięciowe mieć na uwadze fakt, że obecność wietrzne ograniczniki instalacji zabezpieczającej. Bezpo- powstałe w obwodzie jako zain- nawet wysokiego potencjału nie przepięć niskiego średnio w gniazdku zasilającym dukowane mają umowny kształt jest niebezpieczna, dopóki zacho- napięcia. Zeszyt nr 1/2007 dane urządzenie należy zastoso- 1,2/50 µs. wana jest bezpieczna odległość. 13. Relpol – ogranicz- wać dodatkowo ogranicznik klasy – Jeżeli ograniczniki przepięć Dopiero różnica potencjałów po- niki przepięć – D. Ogranicznik klasy D występuje klasy B i C będą instalowane jako wodująca przepływ prądu w mo- katalog wyrobów. najczęściej w handlu jako dodat- elementy odrębne w każdym prze- mencie dotyku stanowi niebez- 14. Katalog firmy kowy adapter wkładany do gniaz- wodzie fazowym dla układu TN-C pieczeństwo dla ludzi i urządzeń. PHOENIXCONTACT – Ochrona przed da sieciowego lub w formie listwy i TN-C-S oraz w układzie TN-S W warunkach eksploatacji amator- przepięciami przeciwprzepięciowej sprzedawa- dodatkowo w przewodzie uziomu skich urządzeń radiokomunikacyj- 15. A. Sowa. Ochrona nej w supermarketach. roboczego oznaczonego jako N, nych wyrównywanie potencjałów przed przepięciami – Ograniczniki przepięć mogą to należy zainstalować dławik od- najdogodniej jest przeprowadzić, w instalacji elektrycznej w obiektach być stosowane do wszystkich przęgający lub oddalić je od siebie dołączając ekrany kabli, ekrany budowlanych. Zasady układów (sieci) rozdzielczych ni- na odległość co najmniej 10m (dla kabli antenowych, rury instalacji doboru ograniczników skiego napięcia. W kraju stoso- ograniczników firmy Bezpol odle- wodnych, inne duże masy metalo- przepięć. KONTEST wane są najczęściej dwa układy: głość ta wynosi 10 m). we, jak np. balustrady, przewody Warszawa- Kraków 1999 r. (dotyczy TN-C i jego modyfikacja TN-C-S – Firma Bezpol produkuje ogra- PEN lub PE do wspólnej instalacji wyrobów firmy DEHN oraz obecnie zalecany w normach niczniki przepięć tzw. kombino- uziomowej w punkcie wyprowa- – informacja autora) jako obowiązujący w nowym wane, które w jednej obudowie dzenia uziomu w instalacji odgro- budownictwie układ TN-S. Na zawierają ogranicznik klasy B i C. mowej. Zalecana jest gwiazdowa rysunku 8a i b pokazano schemat Jest to atrakcyjny ogranicznik, po- konfiguracja połączeń, ponieważ trójfazowej instalacji elektrycznej nieważ na jego wyjściu amplituda dotyczy ona małych obiektów. z ogranicznikami przepięć klasy przepięcia nie przekracza wartości Zwykle amatorskie urządzenia ra- B i C dla układu TN-C-S i TN-S. 1,5 kV i można go stosować z po- diokomunikacyjne wraz z pomoc- Modyfikacja układu TN-C na wodzeniem w domu jednorodzin- niczym sprzętem pomiarowym układ TN-C-S polega na tym, że nym zasilanym z sieci energetycz- zlokalizowane są w jednym i nie- z uziemienia roboczego i ochron- nej z kablem podziemnym. Za- zbyt dużym pomieszczeniu. Insta- nego PEN wyodrębniono obwód projektowana i wykonana w omó- lacja wyrównywania potencjałów uziemienia roboczego N oraz ob- wiony sposób instalacja powinna wiąże się również z bezpieczeń- wód uziemienia ochronnego PE zapewnić ochronę amatorskich stwem obsługującego urządzenia, Rys. 7. Ogranicznik jako obwody niezależne. urządzeń radiokomunikacyjnych ponieważ przy jej braku podczas przepięć – Ograniczniki przepięć klasy w przypadkach zagrożeń atmos- wyładowania atmosferycznego do ferycznych z prawdopodobień- instalacji odgromowej budynku stwem nie mniejszym niż 80%, w wyniku istniejących sprzężeń na tyle bowiem jest szacowana indukcyjnych pomiędzy poszcze- ochrona dla III stopnia zabezpie- gólnymi obwodami mogą powstać czenia. Wyższe stopnie ochrony niebezpieczne różnice potencja- zarezerwowane są dla ochrony łów. Zadaniem ekwipotencjalizacji obostrzonej. Szczególnie istotna jest zapobieganie możliwości po- jest prawidłowo wykonana ochro- wstania takich różnic potencjałów, na przeciwprzepięciowa. Według grożących porażeniem. danych niemieckich około 30% po- Przedstawione zasady budowy ważnych awarii urządzeń elektro- ochrony urządzeń amatorskich nicznych spowodowane jest wy- przed zaburzeniami elektroma- stępowaniem przepięć. Biorąc pod gnetycznymi o dużej energii nie Rys.8a Układ połączeń ograniczników przepięć klas B, C, D dla uwagę, że zjawiska atmosferyczne są gotową receptą, którą można systemu TN-C-S mają charakter losowy, warto za- w sposób uniwersalny zastoso- bezpieczyć swoje urządzenia oraz wać. Stanowią one wraz z załączo- dodatkowo wykupić polisę ubez- nym spisem literatury zalecanym pieczeniową w przypadku posia- przez autora do indywidualnego dania drogiego sprzętu. Ostatnim przestudiowania pewien rodzaj elementem decydującym o jakości wyzwania do podjęcia próby sa- wykonanych zabezpieczeń w dzie- modzielnego rozwiązania tego dzinie ograniczania przepięć jest zagadnienia. prawidłowo wykonana instalacja Mieczysław Laskowski Rys. 8b. Instalacja ochronników przeciwprzepięciowych w syste- wyrównywania potencjałów po- mie sieci TN-S między poszczególnymi zabez-

26 Świat Radio Maj 2010 Emisje radiowe ŁĄCZNOŚĆ

Komunikacja radiowa przy użyciu słabych sygnałów Telegraﬁa QRS Jedną z interesujących dziedzin eksperymentów amatorskich jest komunikacja radiowa przy wykorzystaniu stosunkowo słabych sygnałów – często leżących poniżej poziomu szumów i zakłóceń. Ekspe- rymenty te cieszą się rosnącym zainteresowaniem z wielu względów. Na falach długich dopuszczalna moc nadawania wynosi w większości krajów 1 W ERP (co zresztą przy bardzo niskiej sprawności anten amatorskich jest i tak trudne do uzyskania i wymaga konstrukcji nadajników o mocach rzędu kilowata), natomiast na falach krótkich poziom zakłóceń przemysłowych wzrasta z biegiem czasu i trudno liczyć na jakąś poprawę w najbliższym czasie. Z jednej strony – mimo sprzeciwów – forsowa- ne są dostęp do Internetu za pośrednictwem sieci energetycznej i tworzenie lokalnych sieci komputerowych z jej wykorzystaniem, a z drugiej jak miecz Damoklesa wisi nad krótkofalarstwem wątpliwej wartości dyrektywa unijna nakazująca zastępowanie zwykłych żarówek przez silnie zakłócające i wypełnione materiałami szkodliwymi dla środowiska tzw. energooszczędne.

Przebicie się sygnałów stacji dzenia prostych QSO przez stacje szumów i zakłóceń można uzyskać Literatura i adresy amatorskich przez wzrastający po- WSPR. Oprócz tego istnieje jeszcze zawężając pasmo przenoszenia internetowe ziom zakłóceń będzie wymagało kilka dostateczne rozpowszechnio- odbiornika, co wymaga oczywi- [1] „WSPR – nowy szerszego zastosowania inteligent- nych (i przez to rokujących szanse ście odpowiedniego ograniczenia sposób śledzenia nych systemów łączności, a nie na nawiązanie QSO) rozwiązań. pasma transmitowanego sygnału. propagacji”, Krzysztof Dąbrowski, OE1KDA, tylko zwiększania (w ograniczo- Jednym z najbardziej znanych jest Konsekwencją tego wymogu jest „Świat Radio” nym zresztą zakresie) mocy nadaj- powolna telegrafia QRSS, w której obniżenie szybkości transmisji, co 6/2009, str. 27 ników, ale oprócz tego nawiązanie czas trwania kropki wynosi od nie tylko w warunkach amator- [2] www.sdrham.com łączności z mocą poniżej wata lub jednej do kilkudziesięciu sekund. skich nie stanowi istotnego man- – programy „Argo”, nawet rzędu miliwatów może dać Odpowiednio do czasu trwania kamentu. Bardzo często również „Jason” i „Spectran” [3] f6cte.free.fr dużo satysfakcji i stanowić swe- kropki w oznaczeniu emisji na i w innych systemach łączności – program Multipsk go rodzaju wyzwanie nawet tam, końcu podawana jest w postaci konieczna jest wymiana jedynie [4] www.qsl.net/ gdzie poziom zakłóceń jest niski liczbowej jej długość w sekundach krótkich komunikatów i w związ- on7yd/ – program i nie przeszkadzają one w odbio- – i tak np. QRSS3 oznacza telegra- ku z tym niskie szybkości transmi- nadawczy QRS autorstwa Rika Strobbe rze klasycznych emisji radiowych fię z długością kropki wynoszą- sji są do przyjęcia. ON7YD nadawanych przez stacje pracu- cą 3 sekundy, QRSS10 – 10 s itd. Jako przybliżoną regułę oblicza- [5] www.weaksignals. jące ze średnimi i dużymi (jak na Oznaczenie pochodzi od znanego nia pasma zajmowanego przez sy- com – witryna warunki amatorskie) mocami. skrótu QRS oznaczającego zwol- gnał telegraficzny można przyjąć: Alberta di Bene I2PHD Jednym z popularnych ostatnio nienie szybkości telegrafowania, Szer [Hz] = 3×długość (programy „Argo”, „Spectran”, „Jason” rozwiązań jest omawiany już na a dodatkowa litera „S” sygnalizu- kropki [s]. i in.) łamach „Świata Radio” ([1]) system je znaczne obniżenie szybkości. Przy szybkości telegrafowa- [6] www.qsl.net/ WSPR, w którym stacje amatorskie Poza QRSS w łącznościach tego nia wynoszącej 12 słów/min (ang. dl4yhf/spectra1.html pracują zasadniczo jako nadzoro- rodzaju stosowana jest emisja wpm) długość kropki wynosi – „Spectrum Lab” autorstwa DL4YHF wane radiolatarnie, a ich odbiór Hella (zwłaszcza w jej odmianach w przybliżeniu 1/10 s,. co oznacza, [7] www.qsl. jest protokołowany i dokumento- MT-Hell i Slowfeld) oraz system że optymalną szerokością pasma net/in3otd/glfer.html wany w Internecie. W nowszych „Jason”, a także JT65 (WSJT). jest 30 Hz. Filtr SSB o szerokości – „glfer” autorstwa wersjach programu WSJT przewi- Jak wiadomo, poprawę sto- pasma 2400 Hz jest więc 80-krotnie Claudia Girardi dziano także możliwość prowa- sunku sygnału użytecznego do szerszy, niż byłoby to niezbędne IN3OTD

Rys. 1. Drzewko telegraﬁczne

Świat Radio Maj 2010 27 ŁĄCZNOŚĆ Emisje radiowe

znaków alfabetu Morse’a przez kluczowanie czętotliwości sygna- poruszanie się po jego gałęziach łu – rysunku 4 – w takt znaków w miarę odbierania kolejnych ele- alfabetu Morse’a z dewiacją od mentów znaku. Wzrokowe rozpo- kilku do 10 Hz – FSCW (ang. fre- znawanie odbieranej informacji quency shift CW). W obu przy- daje dodatkowe korzyści wyni- padkach obowiązują standardowe kające z wykorzystania inteligen- zależności długości elementów cji człowieka, który może prawi- znaku i odstępów, co oznacza, że dłowo rozpoznać obraz znaku, długość kreski jest równa trzy- nawet gdy jest on poważnie na krotnej długości kropki. Wyraźne zniekształcony przez zaniki i za- skrócenie czasu transmisji – około kłócenia. W przypadku odbioru 2,5 do 3 razy – daje natomiast sys- pisma w postaci graficznej (jak na tem kluczowania częstotliwości przykład w emisji Hella) z pomocą DFCW (ang. dual frequency CW). Rys. 2. Odbiór w programie „Argo” (obserwacja OE1KDA) przychodzi także naturalna redun- W emisji tej kropkom jest przypi- dancja liter, dzięki czemu można sana niższa częstotliwość nadawa- je rozpoznać nawet wówczas, gdy nego syganału, a kreskom – wyż- widoczna jest tylko część. Nieza- sza (rys. 5). Dzięki temu możliwe leżnie od tego dzięki redundan- jest przyjęcie jednakowego czasu cji mowy można często domyślić trwania kropek i kresek i skróce- się brakującego znaku w oparciu nie odstępów pomiędzy nimi. Po- o kontekst. dobnie jak w przypadku FSCW Do odbioru emisji QRSS i wy- dewiacja jest mała i nie przekracza świetlania odbieranych sygnałów 10 Hz. Analogicznie jak dla zwy- na ekranie komputera można kłej telegrafii w oznaczeniu po- zastosować bezpłatne programy dawana jest długość elementu, „Argo” (rys. 2) lub „Spectran” a więc przykładowo dla DFCW3 (rys. 3) autorstwa Alberta di Bene czas trwania kropek i kresek I2PHD [2], trochę bardziej skom- wynosi po 3 sekundy. Znaczny czas plikowany w obsłudze, ale i dający trwania QSO narzuca przyjęcie większe możliwości „Spectrum pewnych zasad przeprowadzania Rys. 3. Okno programu „Spectran” Lab” [6] albo jedną z nowszych łączności, tak aby nie przedłużając wersji programu MultiPSK [3]. jej nadmiernie, wymienić wszyst- i jak łatwo zauważyć ponad 98% Dla Linuksa dostępny jest nadaw- kie informacje niezbędne do jej pasma zajmują sygnały niepożą- czo-odbiorczy program „glfer” zaliczenia. Procedura jest w znacz- dane w danym momencie – czyli [7] obsługujący emisje QRSS CW nym stopniu zbliżona do stosowa- stosunek sygnału użytecznego do i DFCW. Programy odbiorcze nej w łącznościach poprzez odbicia niepożądanych jest o ok. 19 dB „Argo” i „Spectran” wykorzystują od smug meteorytów. Zarówno [8] www.hanssum- mers.com – konstruk- gorszy. Dla telegrafii QRSS3 nie- jedynie tor wejściowy systemu w jednym, jak i w drugim przy- cje radiolatarni QRSS zbędna szerokość pasma wynosi dźwiękowego komputera, tak że padku istotne jest (chociaż z róż- [9] www.g6avk.de- 0,33 Hz, co daje zysk 14,8 dB w sto- możliwe jest równoległe urucho- nych powodów), aby nadawane mon.co.uk/qrss.html sunku do telegrafii z szybkością mienie programu nadawczego np. komunikaty były możliwie jak naj- [10] www.g6avk. 12 słów/min, a dla QRSS10 zysk dostępnego bezpłatnie „QRS” au- krótsze. Również w obydwu przy- demon.co.uk/beacon- pics.html ten wynosi już 20 dB. torstwa ON7YD [4]. Program ten padkach, podobnie zresztą jak i w [11] www.proehl- Szybkość transmisji w systemie pozwala na pracę emisjami QRSS łącznościach WSJT, stosowany jest -elektronik.de/qrss/ QRSS jest tak niska, że niemożli- i DFCW w szerokim zakresie czasu system raportów TMO, w którym qrss.html wy jest odbiór na słuch. Jedynym trwania elementu. Do kluczowa- litera T oznacza sygnał widzialny, [12] www.mediasuk. org/iw0hk/qrss/be- praktycznym sposobem odbio- nia nadajnika stosowane jest złą- ale niemożliwy do rozpoznania, acon.htm ru jest zastosowanie komputera cze szeregowe (COM) lub złącze litera M – odbiór słaby, ale wystar- [13] www.hamlan. i wyświetlanie odbieranych zna- drukarki (LPT). czający do przeprowadzenie QSO, org/tech/picbeacon/ ków na jego ekranie. Rozwiązanie Programy odbiorcze analizu- natomiast litera O – odbiór bardzo picbeacon.htm to ma jeszcze dodatkową zaletę ją odbierane sygnały przy uży- dobry. Również wywołanie po- [14] „A DDS based QRSS (and CW) – operatorzy nieznający telegrafii ciu szybkiej transformaty Fo- winno być maksymalnie skrócone, beacon”, Mateo mają dosyć czasu na znalezienie uriera (SFT; ang. Fast Fourier a więc np. „CQ SP1XX K”, a nie Campanella, IZ2EEQ, znaku w tabeli i jego prawidłowe Transformation – FFT) i wyświe- „CQ CQ CQ DE SP1XX SP1XX “QEX” wrz./paźdź. rozpoznanie. Bardzo praktycznym tlają ich przebieg w skali czasu SP1XX PSE K” albo podobne. Za- 2007, str. 24 – 28. rozwiązaniem jest przedstawione i częstoliwości w postaci wskaź- lecane jest aby odpowiedź na wy- [15] krzysztof. [email protected] na rysunku 1 drzewko telegraficz- nika wodospadowego na ekra- wołanie ogólne była nadawana na ne pozwalające na dekodowanie nie komputera (w przypadku częstotliwości zbliżonej ale nie do- gdy oś czasu jest położona po- kładnie na częstotliwości wołającej ziomo jak na przykład w progra- stacji aby zmniejszyć ryzyko wza- mie „Argo”, wskaźnik ten bywa jemnego zakłócania się przez kilka nazywany także wskaźnikiem odpowiadających stacji (na ekranie Rys. 4. Telegrafia FSCW kurtynowym). Podstawowym widoczna jest przecież więkssza sposobem transmisji telegraficz- liczba sygnałów jednocześnie). nej QRSS CW jest kluczowa- Zalecane jest, także ograni- nie amplitudy identycznie jak czenie QSO do wymiany jedy- w przypadku klasycznej telegra- nie niezbędnych informacji, Rys. 5. Telegrafia DFCW fii. Oprócz tego stosowane bywa tzn. znaków wywoławczych i

28 Świat Radio Luty 2010 raportów, zwłaszcza jeżeli aktyw- zakresie 137,7–137,75 kHz) i na sterowanych kwarcowo może oka- ność na paśmie wskazuje, że na falach krótkich w paśmie 30 m (ok. zać się niedostateczna i dlatego na łączność mogą oczekiwać także inni 10140,0–10140,1 kHz, czyli tuż falach krótkich często stosowane są korespondenci. Przykładowy poniżej podzakresu używanego generatory z kwarcem pracującym przebieg QSO dla emisji QRSS przez stacje WSPR) ale oprócz tego w stabilizowanej temteraturze. lub DFCW mógłby więc wyglądać także w innych pasmach, przy- W odbiornikach własnej kon- następująco: kładowo w pobliżu częstotliwości strukcji często spotyka się nie- [SP1XX] CQ SP1XX K 1919, 3505, 3585,0–3585,1, 7000,8 skomplikowane układy homo- [SP5YY] SP1XX SP5YY K – 7000,9, 7037,0–7037,77, 18100, dynowe również z heterody- [SP1XX] SP5YY XX OOO K 18105,0–18105,1, 28322 kHz, a cza- ną kwarcową i stabilizowaną [SP5YY] XX YY OOO K – sami również i w pasmach ogól- temperaturowo. albo – XX R K nie dostępnych jak na przykład Rozwiązania takie mają dodat- [SP1XX] YY XX TU 73 K – albo 13554,9–13555,5 kHz (13560 +/– 7 kowo tę zaletę, że nie mają ARW – YY RR SK kHz). Najczęściej stosowane moce – której działanie mogłoby unie- [SP5YY] XX YY GL 73 SK nadajników leżą w zakresie od możliwić odbiór słabych sygna- W tym przykładzie dobry kilku do kilkuset mW, ale czasa- łów w przypadku pracy silniejszej odbiór i brak wątpliwości co do mi były też przeprowadzane eks- stacji na pobliskiej częstotliwości. odebranego znaku (raport OOO) perymenty z mocami nadawania Również w przypadku korzysta- pozwolił na posługiwanie się skró- poniżej 1 mW – a konkretnie od nia ze sprzętu fabrycznego dużą conymi formami znaku wywo- kilkudziesięciu do kilkuset µW. zaletą jest możliwość wyłączenia ławczego po ich pierwszej wy- Takie minimalne moce nadajników ARW. Niektórzy krótkofalowcy mianie (skracanie znaku nie jest pozwalają na legalną pracę także uruchamiają też proste radiola- obowiązkowe i zależy od uznania w paśmie przemysłowym (ISM) tarnie QRSS sterowane za pomo- operatora). bez konieczności uzyskiwania do- cą mikrokontrolerów, np. typów Oczywiście w trudniejszych datkowych zezwoleń. 16F84 lub 16F628 i podobnych. warunkach odbioru znaki wywo- Wśród stosowanego wyposaże- Rozwiązania sterowanych mikro- ławcze muszą być powtarzane nia spotyka się nie tylko urządze- procesorowo radiolatarni pracu- tak długo, aż zostaną odebrane nia fabryczne, ale także i sprzęt jących różnymi rodzajami emisji bezbłędnie, po czym dopiero moż- własnej konstrukcji. Są to zwłasz- były już publikowane na łamach na przejść do wymiany raportów. cza nadajniki bardzo małych mocy „Świata Radio”, ale ponieważ Zwroty pożegnalne mogą oczywi- – nieosiągalnych standardowo opracowanych zostało wiele inte- ście wyglądać trochę inaczej albo w urządzeniach fabrycznych. Ich resujących rozwiązań, temat ten zostać skrócone w zależności od układy są dzięki niskim mocom doczeka się z pewnością oddziel- upodobań operatora. i ograniczeniu się do stosunko- nej publikacji. Zaleca się, aby w łączno - wo wąskiego pasma częstotliwo- Przykłady konstrukcji można ściach kontynentalnych stosować ści nieskomplikowane i łatwe do znaleźć w Internecie pod adresa- długość kropki 3, lub najwyżej budowy i uruchomienia nawet mi [8]–[13] lub w literaturze [14]. 10 sekund, a w emisji DFCW de- przez mniej zaawansowanych W wielu z nich do generacji sygna- wiację 2–5 Hz. W łącznościach mię- amatorów. łu kluczującego wykorzystywane dzykontynentalnych długości kro- Wąskie pasmo sygnału sta- są mikrokontrolery typu PIC lub pek dochodzą nawet do 120 sekund wia jednak wyższe wymagania AVR, co umożliwia transmisję nie a dewiacje dla DFCW wynoszą odnośnie do stabilności często- tylko sygnałów telegraﬁcznych, 0,1–0,5 Hz. Emisją QRSS najczę- tliwości aniżeli w przypadku emi- ale również emisji Hella i innych ściej pracują stacje amatorskie sji SSB. Zasadniczo nawet stabil- graﬁcznych reprezentacji znaków. w paśmie długofalowym (w pod- ność częstotliwości nadajników Krzysztof Dąbrowski, OE1KDA

Świat Radio Maj 2010 29 ANTENY Anteny odbiorcze HF

Double Half-Delta Loop RX Antenna

Nowe anteny odbiorcze (1) Ta specjalistyczna antena odbiorcza na dolne pasma amatorskie została zaprojektowana na potrzeby ekspedycji TX3A na wyspę Chesterﬁeld. Miała być małą, skuteczną niezależnie od przewodności pod- łoża pod nią oraz wymagać tylko dwóch podpór. Oprócz zastosowań ekspedycyjnych może być także przydatna jako antena stacjonarna nawet tym krótkofalowcom, którzy dysponują ograniczonym tere- nem pod anteny. Zmieści się nawet na działce o wymiarach 18,5 × 18,5 metra (SP7HT: po przekątnej). Wersje o proporcjonalnie mniejszych wymiarach też będą przydatne w próbach usłyszenia stacji DX.

Jak widać z poniższego szkicu, są zilustrowane na szkicu poniżej. użytych na jej konstrukcję nie to dwie „pół delty połączone z sobą Średnica ani rodzaj przewodów przekracza ¼ długości fali, którą na krzyż”. U spodu jednego boku (gołe lub w izolacji) nie są istotne. chcemy odbierać za jej pomocą. pionowego (1 – z tej strony chce- Ta antena będzie odbierać mniej SP7HT: podane wyżej rozmiary my słuchać stacji DX) jest transfor- zakłóceń lokalnych, gdy umieści- są optymalizowane dla pasma mator impedancji dopasowujący my ją wyżej i z dala od miejsc, amatorskiego 160 m. Dla pasma antenę do impedancji kabla kon- w których powstają i są promie- 80 m powinny być 2 razy mniejsze. centrycznego. U spodu drugiego niowane zakłócenia lokalne. Z drugiej strony zmniejszanie wy- boku pionowego (6 – zależy nam miarów doprowadzi do sytuacji, na stłumieniu sygnałów z tyłu) gdy poziom sygnałów odbiera- jest rezystor o takiej wartości, aby nych przez zbyt zminiaturyzowa- na dolnych pasmach amatorskich ną antenę przestaje być większy występowały jak najmniejsze reak- niż własne szumy termiczne an- tancje i antenę można było łatwo teny. Wówczas nie pomoże na- dopasować do impedancji kabla wet „cichy” przedwzmacniacz o koncentrycznego). Tak połączone wzmocnieniu 40 dB. dwie „pół delty” stanowią pętlową Poniżej wyliczona programem antenę odbiorczą, która legitymuje EZNEC charakterystyka kierun- się współczynnikiem kierunko- kowości w płaszczyźnie azymutu wości RDF lepszym aż o 2,5 dB od Powyższy szkic ilustruje miejsce dla wiązek 15 stopni powyżej linii małogabarytowych anten odbior- krzyżowania się przewodów 2+3 horyzontu: czych FLAG. z przewodami 4+5. Dla kabla koncentrycznego 75 Ω transformator impedancji powinien mieć prze- kładnię 12:1, a dla kabli koncen- trycznych 50 Ω, przekładnię 16:1. Opornik obciążający, wymagany do uzyskania najlepszej wartości parametru kierunkowości RDF, powinien mieć wartość około 1200 Ω. SP7HT: w uwarunkowaniach lokalizacji SP (w środku Europy) Wymiary oryginalnej anteny korzystniej jest optymalizować pa- TX3A: Przewody 1 oraz 6 miały rametr RDF na największą wartość długość po 7,5 metra, a ich dolne (a więc około 1200 Ω). końce znajdowały się na wyso- Uwaga: Podanych wyżej wymia- Ponieważ jest to antena o „zysku” kości (co najmniej) 1,5 metra nad rów tej anteny nie należy trak- ujemnym (– 27,84 dBi), przeto na- ziemią. Pionowe boki (przewody tować w sposób dogmatyczny. leży dokonać powszechnie zna- 1 oraz 6) były oddalone od siebie Obowiązuje zasada: im większą nych zabiegów, aby prądy, mogące o 22 metrów. Przewody 3 oraz 4 powierzchnię obejmują pętle indukować się na zewnętrznej po- miały długość po 11 metrów. Prze- dwóch „pół delt”, tym większy wierzchni ekranu kabla koncen- wody 2 oraz 5 miały długość po będzie sygnał uzyskiwany z ante- trycznego, nie „zagłuszały” sła- 13,3 metra. Należy zwrócić uwagę, ny. Jednak zbytnie powiększanie bych sygnałów odbieranych przez iż przewody (2 + 3) oraz (4 + 5) to rozmiarów może skutkować po- tę antenę. Kabel koncentryczny te same przewody, skrzyżowane gorszeniem parametru kierunko- (poniżej dołączenia do anteny) (ale nie zwarte w miejscu skrzy- wości RDF. Dlatego antena o zbyt należy kilka razy przewinąć przez żowania) pośrodku odległości dużych rozmiarach traci kierunko- rdzeń toroidalny #31. Będzie to pomiędzy pionowymi bokami 1 wość na pasmach wyższych w sto- stanowić dławik w.cz. dla prądów i 6. W środkowym punkcie są one sunku do pasma, dla którego była mogących płynąć po zewnętrznej podtrzymywane przez podporę na optymalizowana. powierzchni ekranu kabla koncen- takiej samej wysokości nad ziemią, Obowiązuje reguła: antena jest trycznego i osłabi przedostawanie jak dolne końce boków pionowych przydatna na tych falach, gdzie się fałszywych sygnałów do wnę- (co najmniej 1,5 metra). Jest to całkowita długość przewodów trza kabla koncentrycznego. Ekran

30 Świat Radio Maj 2010 kabla (po dławiku w.cz.) należy Według AA7JV, co najmniej w od- telekomunikacyjne, itp. Zda- uziemić. Można zastosować kilka ległości ¼ długości odbieranych niem N4IS: To nie jest antena, dławików ferrytowych w.cz., jeśli fal (inni autorzy podają odległość która „pobije” anteny odbiorcze połączenie od anteny do radiosta- znacznie większą. SP7HT: Jeśli Beverage. Ale jest ona lepsza niż cji ma znaczną długość. Pomiędzy brakuje odległości na separację an- pojedyncza małogabarytowa dławikami należy uziemiać ekran teny odbiorczej od anteny nadaw- antena typu FLAG i prawie tak kabla koncentrycznego do kolej- czej, to konieczne będzie odstraja- samo skuteczna jak dwie fazo- nych uziemień. Antenę odbiorczą nie anten nadawczych w polaryza- wane anteny EWE zajmujące należy lokalizować z dala od zabu- cji pionowej podczas korzystania podobny teren. dowań i innych instalacji, po któ- z tej anteny odbiorczej. Antenę George Wallner AA7JV rych mogą przenosić się zakłócenia odbiorczą należy lokalizować z da- http://tx3a.com/equipment.html lokalne. Także, z dala od rezonan- la od dużych metalowych obiek- Tłumaczenie oraz komentarze sowych anten w polaryzacji piono- tów, jak na przykład metalowe Tadeusz Raczek SP7HT wej (wertilkale, GP, sloopery itp.) dachy, linie energetyczne oraz linie

Świat Radio Maj 2010 31 TESTY Radiotelefony CB (HF)

Transceiver na pasmo 10 m Albrecht AE 497 W Oprócz wielopasmowych transceiverów wiele firm radiokomunikacyjnych oferuje jednopasmowe urządzenia nadawczo-odbiorcze (radiotelefony CB) przystosowane do pracy różnymi emisjami. Jedno z takich urządzeń zostało udostępnione redakcji do testów przez firmę Alan Telekomunikacja z Jawczyc k. Warszawy. urządzenie z dobrym rezultatem Wymiary: 300×240×85 mm jako radiotelefon bazowy CB. Waga: 3,4 kg Transceiver AE 497 W został do- Moc wyjściowa nadajnika puszczony do obrotu zgodnie (maksymalnie): AM 7–8 W, FM z dyrektywami (73/23/EWG, 89/ 25–30 W, SSB 25-30 W/ PEP 336/EWG i 99 / 5 WE) oraz nor- Emisja sygnałów niepożądanych: mami (31 489-15 EN 301 783-2, 36 dBm (60 dBc) EN 60 950). Radio jest kontrolo- Pobór prądu (13,8V): < 4A/ FM/ wane mikroprocesorowo i pokry- AM, < 1 A/ SSB (bez modulacji; 4 wa cały zakres pasma 10 m i choć A z modulacją) umożliwia pracę popularnymi Zakres pasmo przenoszenia m.cz. emisjami AM, FM, SSB, to jednak (AM, SSB/– 6dB): 450 Hz – 2,5 kHz w praktyce jest wykorzystywana Czułość mikrofonu: 2 mV/60% Przedstawione na zdjęciu urzą- emisja USB (zgodnie z zasadą, że mod AM; 1,8mV/dewiacja dzenie AE 497 W to transceiver w zakresie powyżej 10 MHz ko- 1,5 kHz FM firmy Albrecht znanej wielu użyt- rzysta się z górnej wstęgi bocznej). Wzmocnienie mikrofonu: 50 dB kownikom CB-Radio. Zmiana częstotliwości jest doko- (89 – 80% modulacji AM); 50 dB Na pierwszy rzut oka widać, że nywana za pośrednictwem pętli (25–10W PEP SSB) to urządzenie CB, jednak zakres syntezy Phase Lock Loop (PLL). Czułość odbiornika (10dB S/N): częstotliwości 28,000–29,699 MHz Zmiany częstotliwości można do- 0,5 uV/AM, 0,25 uV/ FM/SSB wskazuje, że zostało stworzone konywać na kilka sposobów: przy- Zakres przenoszenia m.cz.: z myślą o licencjonowanych radio- ciskami na mikrofonie, pokrętłem, 450–2000 Hz amatorach prowadzących dalekie lub z klawiatury, wybierając zapro- Selektywność sąsiedniokanałowa: łączności DX-owe w zakresie 10 m. gramowane wartości w pamięci. 60 dB/FM (AM); 70 dB/SSB Albrecht AE 497 W jest identyczny W konstrukcji transceivera pro- Tłumienie częstotliwości lustrza- lub bardzo podobny do innych ducent zastosował nowoczesne nej (5,6 MHz): > 90 dB modeli dostępnych na rynku: półprzewodniki znane z innych Tłumienie p.cz.: > 70dB Intek Multicom-497, Dragon rozwiązań wielopasmowych ra- Maksymalna moc m.cz. AM/FM/ SS-497, Roadforce 497, diotelefonów CB. SSB: 2,5 W Pro Star 497, Comanche War- Sercem części cyfrowej jest jedno- Czułość blokady szumu (Squelch): rior, Tomahawk i Cherokee Eagle układowy kontroler LC72322 firmy 1 mV–0,5 V (regulowana) CBS 1000. Sanyo, który steruje bezpośrednio Zakres podstrajania odbiornika: Choć dostarczone do testów radio dużym i czytelnym wielofunkcyj- ± 1,25 kHz nie miało możliwości pracy na nym wyświetlaczem LCD. Dynamika sygnału wejściowego: niższych kanałach w zakresie CB, W stopniu końcowym mocy na- 65 dB (SSB) to jak wiadomo, wielu użytkowni- dajnika znajduje się tranzystor Na początku pracy operator musi ków pasma 11 m wykorzystuje to 2SC1969, zaś na wyjściu toru ma- wybrać najwygodniejszy sposób łej częstotliwości układ scalony podłączenie zasilania. KIA7217. Choć urządzenie jest przystoso- Podstawowe dane techniczne wane do zasilania z sieci 230 V, transceivera Albrecht AE497W: ponieważ ma wewnętrzny zasilacz Zakres częstotliwości: 28,000– transformatorowy, to jednak za –29,699 MHz pomocą dołączonego kabla DC Stabilność częstotliwości: ± 300Hz można korzystać z akumulatora Odstęp międzykanałowy: 10 kHz 12 V w samochodzie czy statku (1 kHz, 5 kHz, 100 kHz) (11–15,6 V). Rodzaje emisji: A3E (AM), F3E Czerwony przewód jest podłączo- (FM), J3E (SSB) ny do bieguna dodatniego, czar- Mikrofon: elektretowy 6-pinowy ny przewód do bieguna źródła wtyk (przycisk PTT i przełącznik napięcia. kanałów up/down) W celu ochrony przed niewłaści- Napięcie zasilania : 1 3 , 8 wym zasilaniem układ jest zabez- V/DC (maksymalnie 15,9 V) pieczony wbudowaną diodą, a na lub 230 V/AC kablu jest bezpiecznik 10 A. Złącze anteny: SO-239 50 Ω Po wyborze zasilania należy pod- Głośnik: 8 Ω/3 W łączyć antenę na pasmo 10 m.

32 Świat Radio Maj 2010 dostrojenia i można wtedy klawi- szem MODE ustawić potrzebny tryb pracy AM, FM, USB i LSB. Ponieważ praca z krokiem 10 kHz jest praktycznie nie do przyjęcia w paśmie amatorskim 10 m, należy Jeżeli radio ma pracować jako za pomocą przycisku STEP ustawić stacja bazowa najlepiej jest sko- krok 1 kHz (jest możliwość usta- rzystać z kierunkowej anteny da- wienia 5, 10 lub 100 kHz). Ustawie- chowej. nie kroku wymaga nieco wprawy. Niezależnie od typu anteny, musi Trzeba nacisnąć przycisk funkcyj- ona być zestrojona na środek ny i po dłuższym naciśnięciu przy- pasma lub w najbardziej wykorzy- cisku STEP (3 s) na wyświetlaczu stywany podzakres częstotliwości. na wartości częstotliwości zaobser- Choć z instrukcji wynika, że sto- wować pojawienie się migającego pień wyjściowy w AE 497 W radzi kursora. sobie z SWR 1:2, a nawet w krót- Wtedy dopiero za pośrednictwem kim czasie z SWR 1:3, warto za- pokrętła można ustawić potrzebną Marian SP5HRX podczas testów AE 497 W dbać o dobre dopasowanie anteny. wartość częstotliwości. Dużym udogodnieniem szcze- Dokładne ustawienie częstotliwo- głośnika 2–4 W/4–8 Ω. gólnie do pracy w warunkach ści zapewnia dostrojenie odbior- Z kolei z przodu znajduje się stacjonarnych jest wbudowany za- nika ± 1,25 kHz na najbardziej gniazdo słuchawkowe (2) umożli- silacz sieciowy oraz miernik SWR. czytelny sygnał SSB (zmienia się wiające podłączenie za pośrednic- Obsługa transceivera jest typowa, nim także częstotliwość nadajnika, twem wtyku jack 6,3 mm słucha- ale jak zawsze na początku należy który pracuje z nastawionym ra- wek monofonicznych i jednocze- poznać „gałkologię”. strem 1 kHz). śnie wyłączenie głośnika. Na płycie czołowej znajdują się Za pomocą przycisku FUNC moż- Udostępnione urządzenie zo- następujące elementy regulacyjne na ponownie wrócić do rastra stało przetestowane w zakresie i przyłączeniowe: włącznik zasila- 10 kHz. Cała ta procedura w posłu- 10 m/USB u współpracującego nia (1), gniazdo słuchawkowe (2), giwaniu się klawiszami jest bardzo z redakcją krótkofalowca Maria- gniazdo mikrofonu (3), regulacja dokładnie opisana w instrukcji na SP5HRX który miał doskonałe siły głosu (4), blokada szumu (5), obsługi. warunki antenowe do DX-wania zmniejszenie mocy nadajnika do 3 Warto wiedzieć, że oprócz pracy (4-elementowa antena Yagi typu W FM/SSB i 0,5 W AM (6), dokład- na kanałach radiowych simplex A4S firmy Cushcraft obracana ne dostrojenie częstotliwości pracy (nadawanie i odbieranie na tej sa- rotorem na dachu X piętrowego przy SSB/AM (7), regulacja czułości mej częstotliwości) transceiver ma bloku). odbiornika i wzmocnienia mikro- możliwość pracy w dupleksie. Część odbiorczą TRX-a AE497 fonu (8), przełącznik kanałów (9), W Polsce ta opcja nie będzie wy- Marian porównywał podczas za- kalibracja SWR (10), przełącznik korzystywana, ale z pewnością wodów ze swoim odbiornikiem CAL/ SWR/ MOD (11), przyciski przyda się w innych krajach euro- Kenwood TS870 i nie stwierdził programujące (12–19). pejskich, a na pewno w Stanach praktycznie żadnych różnic. Warto zwrócić uwagę, że niektóre Zjednoczonych, czyli tam, gdzie są W sprzyjających warunkach pokrętła są podwójne. przemienniki w paśmie 10 m w paśmie 10 m zaliczył z dobry- Po włączeniu zasilania konieczne Poprzez użycie FUNC i SHIFT mi raportami kilka łączności za- będzie ustawienie pokrętła głośno- można ustawić wartość +SHIFT granicznych przez co potwierdził ści. Z reguły przy pierwszym włą- np. 600 kHz (600–100 kHz). całkowitą przydatność urządzenia czeniu urządzenie będzie ustawio- Również do pracy z przemien- do nawiązywania dwustronnych ne w trybie FM z krokiem 10 kHz, nikami (otwierania) służy uak- łączności . a na wyświetlaczu LCD pojawi się tywnienie podczas nadania tonu Czytelny wyświetlacz w połącze- częstotliwość 28, …MHz. Zmiany 1750 Hz. Takie i inne ustawienia niu z dużą stabilnością częstotli- częstotliwości można dokonać za częstotliwości można wpisać do wości i wąskim filtrem kwarco- pomocą przełącznika kanałów na pamięci (FUNC + MEM “S”) wym SSB, filtry przeciwzakłóce- urządzeniu lub przyciskami „gó- Dużym ułatwieniem w poszu- niowe i antyszumowe, pamięci, ra-dół” na mikrofonie, a ustawie- kiwaniu pracującej stacji może skaner czy inne dodatki sprawiają, nie czułości pokrętłem RF Gain. być funkcja skanowania (przycisk że użytkowanie transceivera może Blokada szumu powinna być na SCAN), a w celu eliminacji krótko- dawać wiele przyjemności. skraju szumu. trwałych zakłóceń impulsowych Na zakończenie warto dodać, że Po upewnieniu się, że na kanale można włączyć ogranicznik NB urządzenie ma możliwość roz- nie pracuje żadna stacja, można (Noise Blanker). szerzenia pracy od 26,165 do dokonać kontroli SWR. Użycie tego klawisza, podobnie 29,695 MHz za pośrednictwem od- Najpierw (oczywiście przy nada- jak Tonfilter (FUNC LOW), wy- powiedniego ustawienia zworek waniu FM) dokonuje się kalibracji maga nieco eksperymentu. W celu na płytce drukowanej. Używanie SWR-metra; za pomocą pokrętła dostosowania jasności wyświetla- Sposób odblokowania transce- transceivera (10) sprowadza się wychylenie cza LCD do oświetlenia w pokoju ivera w celu uzyskania pracy na w zakresie częstotliwości wskazówki miernika na dolnej można użyć wyłącznika oświetle- 454 kanałach jest dokładnie opisa- 26,960–27,410 skali w pozycję SWR - CAL. nia (DIM). ny między innymi na stronie: nie wymaga Jeżeli wynik SWR wyniesie nie Z tyłu znajduje się gniazdo głośni- http://www.radiomods.co.nz/co- uzyskania więcej jak 1,5, należy uznać, że kowe 3,5 mm mono jack zapew- pozwolenia manchewarrioralbrecht.html radiowego. antena nie wymaga większego niające podłączenie dodatkowego www.hobbyradio.de

Świat Radio Maj 2010 33 TESTY Radio + komputer

Wirtualny radar i odbiornik VHF/PC Odbiornik SBS-1eR Odbiornik SBS-1eR, będący przedmiotem niniejszego przeglądu, nie tylko odbiera pełny zakres sygna- łów ADS-B i Mode-S, lecz również pokrywa zakres VHF-FM i cywilne pasmo lotnicze, co czyni odbiornik kompleksowym rozwiązaniem dla entuzjastów lotnictwa. Przed przystąpieniem do właściwego opisu urządzenia, celowe będzie dokonanie szybkiego przeglądu lotniczych systemów radarowych.

Informacje są przekazywane na tej częstotliwości ma zasięg na standardowej częstotliwości optyczny i niewielkie zwiększenie powietrze – ziemia 1090 MHz, są wysokości położenia anteny daje one bez problemów dostępne dla wielką różnicę w liczbie i odle- każdego, kto dysponuje odpo- głości odbieranych statków po- wiednim odbiornikiem i dekode- wietrznych. Jedną z innych zalet rem, takim jak na przykład SBS-1eR. należytego położenia zewnętrznej anteny jest możliwość śledzenia Współczesne systemy radarowe Trzysegmentowe rozwiązanie samolotów znajdujących się na odbiegają znacząco od techniki Odbiornik Kinetics SBS-1eR został ziemi we wszystkich miejscowych dawnych czasów, kiedy to wyko- zaprojektowany od podstaw jako portach lotniczych. Dla uczynienia rzystywano impulsy energii mi- bardzo wszechstronny system od- odbiornika tak kompaktowym, jak krofalowej odbite od odległych biorczy ADS-B / Mode-S; najlepiej to było możliwe, zrezygnowano obiektów. Pierwszą istotną zmianą może on być scharakteryzowany z opisów na panelu SBS-1, lecz było wprowadzenie pokładowych przez jego trzy podstawowe ele- dostarczana jest samoprzylepna transponderów. Urządzenia te są menty. Pierwszym jest właściwy karta zawierająca opisy funkcji aktywowane z chwilą wejścia stat- odbiornik, który odbiera i dekodu- wszystkich diod LED i złączy. Kar- ku powietrznego w wiązkę radaro- je sygnały. Następnym jest opro- tę tę można zachować jako pomoc- wą i wysyłają w odpowiedzi swój gramowanie BaseStation, które nik bądź przykleić ją do podstawy sygnał identyfikacyjny. Dawne przetwarza odebrane dane, two- obudowy. Jednym z nowych uzu- systemy wysyłały jedynie czterocy- rzy bazę danych i realizuje funkcje pełnień do SBS-1eR było dołącze- frowy, ósemkowy kod identyfika- wizualizacji, poszukiwania i filtro- nie odbiornika VHF, mogącego cyjny (0000-7777) o świergocącym wania. Na koniec niezbędne jest odbierać programy VHF/FM oraz dźwięku, lecz późniejsze syste- oprogramowanie użytkownika, pasmo lotnicze. Odbiornik pokry- my dawały bardziej rozbudowaną znane jako „APPS”, usprawniające wa zakres radiofoniczny VHF/FM odpowiedź zawierającą unikalny przedstawienie danych i dostar- 76 – 108 MHz oraz zakres lotniczy kod identyfikacyjny dla statków czające dodatkowe informacje do 118 – 137 MHz przy odstępie kana- powietrznych Międzynarodowej bazy danych. łowym 8,33 lub 25 kHz. Odbiornik Organizacji Lotnictwa Cywilnego, VHF ma na płycie tylnej odrębne ICAO. Wczesne systemy transpon- Konstrukcja odbiornika gniazdo antenowe SMA oraz wyj- derów stosowały Mode-A i C, pod- Nowy odbiornik SBS-1eR jest ście akustyczne poprzez gniazdo czas gdy ostatnim wariantem jest umieszczony w bardzo kompak- 3,5 mm. Jak opisano dalej, odbior- Mode-S. System ten wykorzystuje towej i mocnej obudowie. Płyta nik jest całkowicie sterowany pro- kanał radiowy o dużej przepływ- czołowa zawiera szereg diod LED, gramowo. Jeśli użytkownik dys- ności z modulacją CPSK (Continu- zaś na płycie tylnej umieszczono ponuje skanerem, może on nabyć ous Phase Shift Keying), zajmujący niezbędne złącza. Kluczową cechą opcjonalny interfejs, który dołą- pasmo o szerokości 1,3 MHz. Prze- odbiornika SBS-1 jest wszechstron- czony do złącza zewnętrznego in- syłane dane mają postać pakietów, ność, którą potwierdzają będące terfejsu w odbiorniku pozwala na z nagłówkiem, treścią komunikatu do dyspozycji opcje. Dla większo- sterowanie skanera bezpośrednio i kontrolą parzystości. Ostatnim ści zastosowań, jedynym wyma- przez oprogramowanie SBS-1eR. osiągnięciem, które zainicjowało ganym połączeniem między SBS-1 SBS-1 może być również stero- wyroby takie, jak odbiornik SBS-1, i komputerem jest kabel USB, za- wany zdalnie poprzez sieć kom- jest ADS-B (Automatic, Dependent pewniający przekaz danych i za- puterową, dołączoną do złącza Surveillance – Broadcast). System silanie. Dostarczana miniaturo- Ethernet. Połączenie sieciowe wy- ten stosuje Mode-S jako warstwę wa antena na magnetycznej pod- maga zastosowania zewnętrznego transportową, zaś transponder stawie jest wyposażona w kabel zasilacza, gdyż zasilanie nie może rozgłasza w sposób ciągły raporty o długości 3 m, wystarczający dla być dostarczone kablem Ethernet. z danymi w tempie dwa na se- wynośnego miejsca pracy i jest Wymagania są tu bardzo umiarko- kundę. Wprowadzenie systemu szczególnie pomocna przy pierw- wane, akceptowane jest dowolne rozgłaszania zrewolucjonizowało szych krokach. Gniazdo antenowe napięcie między 9 i 28 V! monitoring lotniczy, gdyż statki to miniaturowe złącze 50Ω SMA. Ponieważ autor dysponował powietrzne i kontrolerzy ruchu Jeśli użytkownik nie zamieszkuje w celu przeglądu wczesną wer- lotniczego mają do dyspozycji w szczególnie dogodnym miejscu, sją odbiornika, musiał ściągnąć nieustannie aktualizowany wi- pomocna będzie zewnętrzna ante- ostatnią wersję oprogramowania dok lokalnego ruchu lotniczego. na na 1090 MHz, gdyż propagacja firmowego, proces aktualizacji

34 Świat Radio Maj 2010 oprogramowania jest bardzo pro- powietrznego, ekran w szybkim sty i przebiega bez komplikacji. czasie może zostać przepełniony, Głównym zadaniem odbiornika można w takim przypadku dla SBS-1eR jest dostarczenie zdeko- oczyszczenia ekranu zastosować dowanego strumienia danych Mo- funkcje filtrujące oprogramowania de-S i ADS-B, celem dalszego prze- BaseStation. Najszybszym sposo- tworzenia przez oprogramowanie bem jest włączenie filtru wysoko- komputerowe. Reklama głosi, że ści, wówczas będą pokazane tylko nowy odbiornik SBS-1eR ma o 3 dB loty poniżej określonego pułapu, Zasoby SBS lepszą czułość w porównaniu z po- cały ruch powietrzny na dużych Ostatnią częścią pakietu opro- zostałymi modelami i oceniając wysokościach zostanie wyelimino- gramowania jest zbiór zastoso- subiektywnie, autorowi wydawało wany. Oprogramowanie pozwala wań użytkownika SBS-Resources, się, że testowany odbiornik jest na uruchomienie niezliczonych zgrabnie dołączony do pakietu bardziej czuły i dysponuje w je- opcji filtrowania. Dostępna jest instalacyjnego. Odbiornik SBS-1 go QTH zwiększonym zasięgiem. funkcja BaseStation Reporter, po- zawsze był dobrze wyposażony W odbiorniku 1090 MHz nie ma zwalająca na wyświetlenie i edycję w dodatkowe oprogramowanie żadnych organów regulacyjnych, zawartości głównej bazy danych. i specyfikacje, zaś umieszczenie lecz odbiornik VHF jest sterowa- Po prawej stronie zobrazowania wszystkich użytecznych elemen- ny za pomocą oprogramowania radarowego wyświetlana jest lista tów w jednym pakiecie bardzo BaseStation. statków powietrznych, od któ- upraszcza wszelkie operacje. Dane rych odebrano komunikaty, wraz umieszczone w SBS-Resources są Oprogramowanie BaseStation ze szczegółami lotu zawartymi zadowalające i rzeczywiście po- Oprogramowanie BaseStation w komunikacie. Poszczególne pola wołują SBS-1 do życia. Jednym przetwarza strumień danych Mo- listy mogą być dowolnie zapro- z pierwszych problemów, jaki na- de-S i ADS-B z odbiornika SBS- gramowane, zapewniając dostęp potyka nowy użytkownik, jest za- -1eR na dynamiczne zobrazowanie do najbardziej interesujących pełnienie bazy danych wszystkimi dostępne dla użytkownika. Pierw- szczegółów. uzupełniającymi informacjami, szym zadaniem BaseStation jest Autor, testując odbiornik SBS-1 jak numery rejestracyjne statków zapamiętanie wszystkich komuni- na szczycie pobliskiego wzgórza, powietrznych, przewoźnicy po- katów w bazie danych, z chwilą ich przekonał się o wyjątkowej uży- wietrzni, typy statków powietrz- odbioru. Baza danych stanowi źró- teczności funkcji zapisu. Po włą- nych itp. Program SBS-Resour- dło dla uzyskania skomplikowa- czeniu tej funkcji, program Base ces dysponuje dwiema opcjami nego zobrazowania radarowego. Station zapamiętuje szczegółowe – można bądź zainstalować go- Istnieje szereg aspektów funkcji rekordy wszystkich komunikatów tową bazę danych z programu, oprogramowania, będą tu przed- odebranych podczas bieżącej sesji bądź korzystając z doskonałego stawione jego główne charaktery- zapisu. Są one zapisane na dysku programu SBS-Populate, ściągnąć styki. Najbardziej oczywiste jest i mogą być później wywołane, potrzebne szczegóły z Interne- zobrazowanie radarowe, będące odtworzone i analizowane. Bar- tu. Również bardzo użyteczny podstawowym składnikiem ekra- dzo użyteczne okazały się funk- jest duży zasób szczegółowych nu komputera. W położeniu do- cje pauzy oraz przewijania do szkiców i tras możliwych do zain- myślnym obraz jest bardzo złożo- przodu i do tyłu. stalowania. Obejmuje on niemal ny. Ekran zawiera szereg warstw Obsługa odbiornika VHF została wszystkie potrzebne informacje, informacji, które mogą być regulo- zawarta w oprogramowaniu Ba- od dokładnych planów lotnisk wane, tak więc istnieje możliwość seStation, dając szereg możliwości do korytarzy ruchu powietrzne- skonfigurowania obrazu stosow- dostępu i strojenia odbiornika. go. Istnieje możliwość urucho- nie do szerokiego zakresu różnych Oczywistą funkcją jest wybranie mienia dedykowanego edytora funkcji monitorowania. Kolory zo- panelu radiowego, powodujące pozwalającego na wprowadzenie brazowania są w pełni regulowa- wyświetlenie na ekranie wirtual- szczegółowego przedstawienia dane, można więc je dobrać zgodnie nej płyty czołowej, na której moż- nego statku powietrznego, łącznie z własnymi preferencjami. Jedną na bezpośrednio wybrać często- z fotografiami. z wielu cennych zalet są przyciski tliwość, a nawet obracać pokrętło wyboru mapy umieszczone u dołu strojenia! Podsumowanie ekranu. Kliknięciem myszki moż- Przewidziano szereg programo- Odbiornik SBS-1eR jest naprawdę na wybrać żądany kształt wyświe- wanych pamięci, celem zapamię- bardzo wyszukanym i wszech- tlanej mapy. Autor skonfigurował tania ulubionych stacji. Bardziej stronnym systemem monitoru- jeden przycisk na zobrazowanie interesująca jest możliwość inte- jącym ADS-B i Mode-S. Dołącze- o promieniu 50 mil, zaś drugi na rakcyjnego strojenia, uruchamiana nie wewnętrznego odbiornika na powiększenie obrazu do terenu prawym przyciskiem myszki po zakres lotniczy jest szczególnie miejscowego lotniska. Pozwoliło to umieszczeniu kursora na wyświe- użyteczne, pozwalając na rów- na śledzenie samolotu podchodzą- tlanym statku powietrznym. noczesne śledzenie na ekra- cego do lądowania, a następnie Wywołuje to wykaz częstotliwo- nie i nasłuch lokalnego ruchu obserwowanie jego drogi kołowa- ści lotniczych używanych przez lotniczego. Zdaniem autora, dołą- nia aż do docelowego stanowiska dany statek powietrzny, kolejne czenie oprogramowania użytkow- postojowego bądź rękawa. Moż- kliknięcie przestraja odpowiednio nika jest szczególnie skuteczne na skonfigurować dowolną liczbę odbiornik. i przynosi łatwy sposób uspraw- przycisków, z których każdy może Można też wykorzystać wykaz nienia podstawowego systemu. mieć inne parametry zobrazowa- częstotliwości lotniskowych Mike Richards G4WNC nia. Jeśli użytkownik zamieszkuje z głównego menu, dla znalezienia Z RadCom 11/2009 tłumaczył w pobliżu ruchliwego korytarza częstotliwości żądanego lotniska. Krzysztof Słomczyński SP5HS

Świat Radio Maj 2010 35 WYWIAD Przepisy prawne

Rozmowa z urzędnikiem państwowym UKE Wywiad z Anną Streżyńską Od czterech lat urząd prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej pełni pani Anna Streżyńska. Podczas uroczystego spotkania z okazji jubileuszu 80 lat PZK i 85 lat IARU w Centrum Promocji Kultury w Warszawie nadarzyła się okazja, aby zadać pani prezes kilka pytań interesujących czytelników „Świata Radio”.

Grupa robocza ITU stwierdziła Konferencji Radiokomunikacyjnej jednakże, iż w pierwszej kolejności zawsze ustalane są na poprzedniej należy dokonać analizy wykorzy- konferencji. Na przykład agenda stania tego pasma na potrzeby sys- WRC-12 została przyjęta w 2007 r. temów ochrony żeglugi, rozwoju na WRC-07. W ten sposób grupy istniejących systemów morskich robocze ITU mają wystarczająco oraz przyszłych potrzeb związa- dużo czasu na wykonanie niezbęd- nych z e-navigation. Częstotliwość nych analiz. W agendzie WRC-12 500 kHz używana jeszcze niedaw- nie ma punktu odnoszącego się do no do transmisji sygnałów SOS innych częstotliwości niż te, o któ- traktowana jest natomiast przez rych mówiłam wcześniej. wszystkich zainteresowanych jako historyczne dziedzictwo i Między- Red.: W dobie Internetu szczegól- narodowa Organizacja Morska bę- nie młodsi krótkofalowcy czekają Pani Anna Streżyńska, prezes UKE dzie dążyć do tego, aby nie utracić na dopuszczenie do pracy Echo- przydziału tej częstotliwości dla linku. Nasuwają się wątpliwości, Red: W wielu krajach przyznawa- służby morskiej. czy sformułowania w krajowych ne są dostępy krótkofalowców do przepisach dotyczące tego spe- pasm 5 MHz (przeważnie tylko Red.: Czy Światowa Konferencja cjalnego łącza internetowego nie kilka kanałów, jedynie Norwegia Telekomunikacyjna, która odbę- będą zbyt ciasne i dopuszczające ma od niedawna trochę szersze dzie się w 2012 roku w Genewie, tylko Echolink, czy też i inne po- pasmo), 70 MHz, 3,4 GHz i 500 będzie się zajmowała przeznacze- dobne w tym aspekcie – systemy, kHz. Jak wygląda sytuacja z przy- niem nowych częstotliwości dla jak D-Star (też korzysta ze sprzę- znaniem ww. pasm polskim krót- służb radioamatorskich, a jeśli żenia stacji przemiennikowych kofalowcom i kiedy można liczyć tak, to jakich częstotliwości i czy przez Internet, niezależnie od inna oficjalne decyzje? przygotowania do tej konferencji nych różnic) albo przyszłe, które AS: W strategii regulacyjnej UKE w zakresie służb amatorskich są dopiero się pojawią? z 2007 r. uwzględnione zostały konsultowane z PZK? W wielu krajach czynne są sta- zgłoszone przez PZK postulaty AS: Uczestnicy Światowej Kon- cje indywidualne, pracujące tyl- udostępnienia służbie radiokomu- ferencji Radiokomunikacyjnej ko w czasie obecności operatora nikacyjnej amatorskiej nowych za- WRC-12 będą rozważali sprawy i oferujące dodatkowe wejścia ra- kresów częstotliwości w pasmach związane z nowymi przydziała- diowe do sieci Echolinku - takie 5 MHz, 70 MHz i 3,4 GHz. Przy- mi częstotliwości dla służby ama- prywatne bramki echolinkowe znanie tych pasm będzie jednak torskiej w paśmie 415-526,5 kHz. (w spisach noszące często roz- możliwe dopiero po nowelizacji Wspólne stanowisko krajów, człon- szerzenie -L). Krótkofalarstwo to ustawy Prawo telekomunikacyj- ków CEPT w tej sprawie, zostanie z definicji służba eksperymentalna ne i ustaleniu nowej Krajowej Ta- z pewnością poparte przez polską i ciekawe byłyby eksperymenty blicy Przeznaczeń Częstotliwo- administrację. Należy przypusz- z przemiennikami-bramkami i dla ści. Projektem ustawy obecnie czać, że stanowisko CEPT-u będzie innych emisji (na podobnej zasa- zajmuje się Sejm. Sprawa udostęp- uwzględniać stanowisko IARU. dzie pracują przemienniki SSTV, nienia części pasma 415 – 526,5 kHz, W tej sprawie pierwszy krok na- a w niektórych krajach – syste- które zostało uwolnione w wyniku leży do PZK, który jest członkiem my InterAce, ISSTV, wwwsstv rezygnacji z wykorzystania alfabe- IARU i może tam przedstawiać i podobne). Czy zatem korzysta- tu Morse’a w łączności średniofa- swoje propozycje przydziału czę- nie z łączy echolinkowych bę- lowej służby radiokomunikacyjnej stotliwości we wspomnianym dzie dozwolone tylko dla oficjal- morskiej, będzie tematem obrad paśmie. nych stacji przemiennikowych, Światowej Konferencji Radioko- czy i dla stacji indywidualnych je munikacyjnej. Najbliższa odbędzie Red.: W niektórych krajach po- wspomagających? się w Genewie w 2012 r. Kwestia ta jawiają się propozycje wystąpie- Interesująca może być także spra- jest obecnie przedmiotem analiz nia z wnioskiem o rozszerzenie wa dopuszczenia (lub nie) tego ITU-R (a w szczególności grupy pasma 10 MHz chyba o 200 kHz typu bramek internetowych w za- WP5A). Prowadzone są prace nad i dopuszczenie tam fonii. Jakie kresach nielicencjonowanych, ewentualnym przeznaczeniem byłoby polskie stanowisko w tej czyli CB albo PMR. Takie bramki niewielkiego fragmentu pasma 15 sprawie na najbliższej konferencji działają w różnych krajach (na ten kHz dla służby amatorskiej jako międzynarodowej? system przewidziane jest np. pa- przeznaczenia drugiej ważności. AS: Tematy prac Światowej smo 446,1 – 446,2 MHz, czyli zaraz

36 Świat Radio Maj 2010 powyżej analogowego). Czy pol- zgłoszenia instalacji w stosunku skie przepisy będą uwzględniały do podmiotów używających urzą- te pasma? dzeń radiowych czasowo w miej- AS: W UKE od stycznia br. pro- scu innym niż stała lokalizacja. wadzone są prace, zainicjowa- Dotyczy to podmiotów używają- ne zresztą przez PZK, dotyczą- cych urządzeń radiowych w ruchu ce dopuszczenia do użytkowania lądowym, z jednostek pływają- w służbie amatorskiej interneto- cych, ze statków powietrznych czy wego komunikatora Echolink. też używających urządzeń radio- Obecnie jest jednak za wcześnie wych w innym miejscu niż w lona formułowanie wniosków, w ja- kalizacji wskazanej w pozwoleniu W środku pani Anna Streżyńskia, prezes UKE (patron honorowego ki sposób zmienią się przepisy. radiowym, na przykład na obozie spotkania jubileuszowego) i pan dr Wiktor Sęga, dyrektor Departa- Niewykluczone jest bowiem, iż harcerskim. mentu Zarządzania Zasobami Częstotliwościami szczegółowe warunki wykony- Zaproponowałam także zamia- wania służby radiokomunikacyj- nę konieczności podawania lista wyrobów niezgodnych z wy- nej amatorskiej określone zostaną, w zgłoszeniu wysokości środków maganiami zasadniczymi. zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy PT, elektrycznych anten nad pozio- Znajdują się na niej urządzenia w rozporządzeniu ministra właści- mem terenu z dokładnością do CB, niektóre od 2004 roku, mimo wego do spraw łączności. Najważ- 1 metra na konieczność podawania to oferowane m.in. na aukcjach in- niejsze jest, aby proces legislacyjny w zgłoszeniu wysokości punktów ternetowych. Czy UKE podejmuje był w stanie nadążyć za zmianami zasilania anten nad poziomem te- działania, aby ten proceder ukró- technologicznymi. renu z dokładnością do 1 metra. cić i jakie ewentualne sankcje gro- Proponuję również zniesienie ko- żą osobie, która takie urządzenie Red.: W czasie, gdy wszyscy dążą nieczności wskazywania lokaliza- CB nabędzie i używa? do uproszczeń, działania MOŚ cji urządzenia z dokładnością do AS: Obecnie, zgodnie z Rozporzą- wydają się anachroniczne, zwłasz- setnej sekundy. dzeniem ministra infrastruktury z cza, że oddziaływanie pola ma- Jeśli chodzi o projekt rozporządze- 3 lipca 2007 roku (Dz. U. z 2007 r. gnetycznego ze stacji amatorskich nia w sprawie wymagań dotyczą- nr 138, poz. 972), używanie urzą- jest niższe niż z komórek. Czy cych zgłoszenia instalacji wytwa- dzeń radiowych pracujących w za- uważa Pani, że rzeczywiście krót- rzających pola elektromagnetycz- kresie częstotliwości 26,960-27,410 kofalowcy powinni robić drogie ne, należy zauważyć, iż w treści MHz nie wymaga uzyskania po- i skomplikowane pomiary, bada- przypisu 13 do załącznika nr 1 pkt zwolenia radiowego. nia (również analizę pomiarów 3 pkt 10) wskazano, że zgodnie Urządzenia CB powinny jednak – tak zwany arkusz Dionizego), z art. 3 pkt 21 Prawa ochrony śro- spełniać niezbędne wymagania jakich domaga się ostatnio MOŚ? dowiska, przez pomiar rozumie się norm technicznych. AS: Przypominam, że narażenie również obserwacje oraz analizy. Jak już wspomniano, na stronie jakie powoduje źródło promienio- W opinii prezesa UKE taka treść UKE publikowana jest lista wyro- wania elektromagnetycznego, nie rozporządzenia w znaczny sposób bów niezgodnych z wymagania- zależy od służby, w jakiej jest uży- ułatwi radioamatorom dokony- mi zasadniczymi. Na stronie UKE wane, ani od tego, kto go używa wanie pomiarów, które „powinny można także znaleźć informacje urządzenia. Zależy natomiast od być ujęte w zgłoszeniu instalacji o działaniach podejmowanych parametrów technicznych i sposo- używanych w służbie radiokomu- przez urząd jak i o ewentualnych bu emisji. Najbardziej wiarygodną nikacyjnej amatorskiej”. sankcjach. metodą określenia narażenia jest Na podstawie ustawy z 30 pomiar natężenia pola elektro- Red.: Kiedy egzaminy na świa- sierpnia 2002 r. o systemie oce- magnetycznego w miejscu prze- dectwo operatora urządzeń radio- ny zgodności (Dz. U. z 2004 r. bywania ludności i oszacowanie wych w służbie amatorskiej będą nr 204, poz. 2087 z późn. zm.) pre- ekspozycji na to narażenie. Obec- przeprowadzane przez PZK? zes UKE jest organem, do kompe- nie nie ma przepisów wskazują- AS: To także będzie możliwe po tencji którego należy przeprowa- cych, jakie pomiary powinni robić zakończeniu prac w Sejmie nad dzanie kontroli wprowadzonej do krótkofalowcy w celu zgłoszenia ustawą PT. W projekcie zmiany obrotu aparatury, w tym urządzeń instalacji radiowych. ustawy art. 150 ust. 2 stanowi, że radiowych i telekomunikacyjnych Taki projekt jest dopiero przygo- egzaminy osób ubiegających się urządzeń końcowych. Jeżeli w wy- towywany przez Ministerstwo o świadectwo operatora urządzeń niku kontroli prezes UKE stwier- Środowiska. radiowych przeprowadza komisja dzi, że wyrób nie spełnia zasad- W toku konsultacji opracowywa- powołana przez prezesa UKE, ale niczych wymagań, może zakazać nych przez ten resort projektów prezes UKE może powierzyć to dalszego przekazywania wyrobu rozporządzenia w sprawie rodza- zadanie organizacji zrzeszającej użytkownikowi, konsumentowi jów instalacji, których eksploatacja krótkofalowców. i sprzedawcy na czas trwania po- wymaga zgłoszenia, oraz rozpo- Proszę zwrócić uwagę, że przeka- stępowania kontrolnego. rządzenia w sprawie wymagań zanie tego zadania nie jest obliga- Jednocześnie w stosunku do wpro- dotyczących zgłoszenia instalacji toryjne, a ustawodawca nie wska- wadzającego wyrób do obrotu wytwarzających pola elektroma- zuje, jaka to będzie organizacja. producenta, jego upoważnione- gnetyczne, prezes UKE wniósł go przedstawiciela bądź impor- kilka uwag, które powinny przy- Red.: Od 2004 roku CB można tera, wszczyna z urzędu postę- czynić się do ułatwienia zgłasza- używać bez pozwoleń, pod warun- powanie administracyjne w spra- nia instalacji przez krótkofalow- kiem posiadania deklaracji speł- wie wprowadzonych do obrotu ców. Zaproponowałam między nienia wymagań zasadniczych. wyrobów niezgodnych z zasadni- innymi zwolnienie z obowiązku Na stronie UKE publikowana jest czymi wymaganiami na podstawie

Świat Radio Maj 2010 37 WYWIAD Przepisy prawne

4 ustawy). Informacje o stwier- standardy techniczne odnoszące dzonych wyrobach niezgodnych się do CB (ETSI EN 300 135) nie z wymaganiami zasadniczymi są regulują treści rozmów prowadzo- także przekazywane do preze- nych z użyciem CB-radia. Radio sa Urzędu Ochrony Konkurencji CB zostało ,,wymyślone’’ na po- i Konsumentów, który prowadzi trzeby obywatelskie i jako takie Informatyczny System Nadzoru nadal funkcjonuje. Rynku HERMES. Użytkownikiem CB-radia może Jeśli prezes UKE wydał decyzję ad- być każdy, trudno więc administra- ministracyjną zakazującą dalsze- cyjnie zakazać wykorzystywania go przekazywania tych wyrobów radia do własnych potrzeb w tym użytkownikom, konsumentom lub do wspomnianej reklamy; choć sprzedawcom, radia wymienio- z drugiej strony trzeba pamiętać ne w takiej decyzji nie powinny o łacińskiej paremii Non omne quod być w sprzedaży. Jeżeli mimo to te licet honestum est – nie wszystko, co Budynek UKE. URZĄD KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ urządzenia znajdują się w ciągłej dozwolone, jest uczciwe. Istnieją ul. Kasprzaka 18/20, 01-211 Warszawa sprzedaży, należy to zgłosić preze- poza tym ogólnie przyjęte zwycza- tel. 22 53 49 190, fax 22 53 49 162, e-mail: [email protected] sowi UKE. Wówczas podejmiemy je w danej społeczności. stosowne działania kontrolne. W szczególności odnosi się to na art. 41 ustawy. W przypadku nie- Osoba, która używa takiego urzą- przykład do wykorzystywania usunięcia niezgodności przez dzenia, musi liczyć się z tym, że kanału 9, czyli kanału ratunko- wprowadzającego wyrób do ob- podczas kontroli CB-radio może wego, który powinien służyć rotu, prezes UKE może nakazać mu zostać odebrane w celu prze- wyłącznie do wzywania pomocy wycofanie wyrobu z obrotu lub prowadzenia badań i dalszego po- w nagłych wypadkach. zakazać dalszego przekazywania stępowania. Zgodnie z artykułem wyrobu. Jednocześnie podmioty 41c ust. 4 ustawy o systemie oceny Red.: Sposób wykorzystania wprowadzające do obrotu wyroby zgodności organ prowadzący po- zakresów częstotliwości prze- niezgodne z zasadniczymi wyma- stępowanie (UKE) może nakazać znaczonych w KTPC dla krótko- ganiami podlegają odpowiedzial- stronie postępowania odkupienie falowców określają bandplany ności karnej. Wyroby niezgodne wyrobu na żądanie osób, które fak- 1. Regionu IARU. mogą wywoływać zaburzenia tycznie nim władają. Zastosowanie Polski Związek Krótkofalowców, elektromagnetyczne w pracy in- mają tu także przepisy o rękojmi będąc członkiem IARU, jest zobo- nych urządzeń działających w tym za wady sprzedanego wyrobu. wiązany do wdrażania i przestrze- środowisku lub same nie posiadają gania bandplanów na terytorium wymaganej odporności na zabu- Red.: Docierają do redakcji infor- Polski. rzenia elektromagnetyczne. Lista macje, że zdarzają się przypadki Czy i w jakim zakresie PZK może zawiera dane o wyrobach niezgod- używania urządzeń CB do rekla- liczyć na pomoc UKE w przypad- nych z wymaganiami zasadni- my swoich usług przez podmioty ku potrzeby podjęcia czynno- czymi, w odniesieniu do których prowadzące działalność gospodar- ści wobec osób w rażący sposób prezes UKE wydał w stosunku czą (np. myjnie, bary czy naprawa naruszających ład wynikający do wprowadzających wyroby do samochodów). Czy takie praktyki z bandplanu? obrotu decyzje administracyjne: są dopuszczalne? AS: Przestrzeganie bandplanów – zakazujące na wskazany okres, AS: Prezes UKE jest organem IARU powinno leżeć w interesie nie dłuższy niż 2 miesiące, dalsze- regulacyjnym w dziedzinie ryn- wszystkich radioamatorów. Szcze- go przekazywania wyrobu użyt- ku usług telekomunikacyjnych gólna rolę odgrywają tutaj stowa- kownikowi, konsumentowi i sprze- i pocztowych. rzyszenia zrzeszające radioama- dawcy (art. 40k ust. 1 ustawy), Wśród wielu zadań do zakresu torów oraz radiostacje klubowe, – przedłużające zakaz przekazywa- działania prezesa UKE należy które prowadzą szkolenie przy- nia wyrobu do czasu zakończenia w szczególności wykonywanie, szłych krótkofalowców, głównie postępowania administracyjnego przewidzianych ustawą i przepi- młodzieży. To właśnie na etapie (art. 40k ust. 2 ustawy), sami wydanymi na jej podstawie, szkolenia najłatwiej jest zaszczepić – nakazujące wycofanie wyro- zadań z zakresu regulacji i kontroli dobre zasady i praktyki. Radio- bu z obrotu (art. 41c ust. 3, pkt. rynków usług telekomunikacyj- amatorzy posiadający pozwole- 1 ustawy) nych, gospodarki w zakresie zaso- nie kategorii 1 mogą pracować we – zakazujące dalszego przekazy- bów częstotliwości, zasobów orbi- wszystkich zakresach częstotli- wania wyrobu użytkownikowi, talnych i zasobów numeracji oraz wości przeznaczonych dla służby konsumentowi i sprzedawcy (art. kontroli spełniania wymagań doty- radiokomunikacyjnej amatorskiej 41c ust. 3, pkt. 2 ustawy) czących kompatybilności elektro- na terytorium Rzeczpospolitej Pol- – ograniczające dalsze przekazy- magnetycznej, wykonywanie za- skiej. Czy będą przestrzegać prze- wanie wyrobu użytkownikowi, dań z zakresu regulacji działalno- znaczeń częstotliwości ustalonych konsumentowi i sprzedawcy (art. ści pocztowej, określonych w usta- w bandplanach? To zależy tylko 41c ust. 3, pkt. 3 ustawy) wie z 12 czerwca 2003 r. – Prawo od nich. UKE ma bardzo ogra- – nakazujące stronie postępowania pocztowe. Prezes UKE nie posiada niczone możliwości prawne, aby powiadomienie konsumentów lub kompetencji w przedmiocie re- przeciwdziałać takim praktykom. użytkowników wyrobu o stwier- gulacji treści przesyłanychprzez Planowane jest wprowadzenie dzonych niezgodnościach z sieci telekomunikacyjne. Przepi- band planów IARU, szczególnie zasadniczymi wymaganiami, sy prawa telekomunikacyjnego częstotliwości wykorzystywanych określając termin i sposób ich po- krajowego, normy prawa przez radiostacje bezobsługo- wiadomienia (art. 41c ust. 3, pkt. międzynarodowego jak również we, do planu zagospodarowania

38 Świat Radio Maj 2010 Delegatury Urzędu Komunikacji Elektronicznej

Województwo dolnośląskie Delegatura UKE we Wrocławiu: 50-449 Wrocław, ul. Romualda Traugutta 1/7 • tel. 71 348 86 50 • fax 71 372 31 91 • e-mail: [email protected]

Województwo kujawsko-pomorskie Delegatura UKE w Bydgoszczy: 85-825 Bydgoszcz, ul. Wojska Polskiego 23 • tel. 52 370 72 60 • fax 52 370 72 61 • e-mail: [email protected]

Województwo lubelskie Delegatura UKE w Lublinie: 20-601 Lublin, ul. Zana 38 C • tel. 81 743 40 47 • fax 81 743 40 47 wew. 24 • e-mail: [email protected]

Wejście do UKE Województwo lubuskie Delegatura UKE w Zielonej Górze: 65-031 Zielona Góra, ul. Fryderyka Chopina 11/13 częstotliwości, który zgodnie :-) Ja na co dzień uskarżam się • tel. 68 320 25 44 • fax 68 327 04 03 • e-mail: [email protected] z zapisem art. 112 ust. 1 ustawy na nadmiar szumu wokół mnie Województwo łódzkie uwzględnia m.in. politykę pań- – to się wiąże z obecną moją rolą. Delegatura UKE w Łodzi: 90-418 Łódź, Al. Tadeusza Kościuszki 5/7 stwa w zakresie gospodarki czę- Telefony nie milkną, czytam do 400 • tel. 42 633 94 54 • fax 42 636 80 39 • e-mail: [email protected] stotliwościami. Plan taki umożli- maili dziennie, z czego około setki wi wydawanie pozwoleń radio- jest skierowanych bezpośrednio Województwo małopolskie wych, szczególnie dla radiostacji do mnie. Tak więc kolejne źródło Delegatura UKE w Krakowie: 30-015 Kraków, ul. Świętokrzyska 12 bezobsługowych pracujących na komunikacji nie jest mi teraz po- • tel. 12 634 00 84 • fax 12 632 66 97 • e-mail: [email protected] określonych częstotliwościach, trzebne, nawet zlikwidowałam zgodnie z wypracowanymi swoje konto na Facebooku i Na- Województwo mazowieckie i uznanymi międzynarodowo szej Klasie. Moje hobby to książki Delegatura UKE w Warszawie: 00-444 Warszawa, ul. Górnośląska 6 • tel. 22 622 73 99 • fax 22 622 73 82 • e-mail: [email protected] zasadami. i ogród, najczęściej wolne chwile spędzam w taki właśnie sposób, Województwo opolskie Red.: W 2008 roku została ostatnio z przewagą książek nad Delegatura UKE w Opolu: 45-563 Opole, ul. Łokietka 2 Pani uhonorowana nagrodą ogrodem, ponieważ ﬁzyczne zmę- • tel. 77 453 69 81 • fax 77 453 99 68 • e-mail: [email protected] im. Andrzeja Bączkowskiego za czenie daje mi się już we znaki. walkę z monopolem Telekomu- Województwo podkarpackie nikacji Polskiej. Które z decyzji Red.: Podczas marcowego wal- Delegatura UKE w Rzeszowie: 35-068 Rzeszów, ul. Grunwaldzka 17 podjętych jako prezes UKE uważa nego zebrania sprawozdawczo- • tel. 17 852 17 99 • fax 17 852 33 88 • e-mail: [email protected] Pani za swój największy sukces? -wyborczego WOT PZK kilku AS: Nie potraﬁę wyróżnić żadnej uczestników spotkania w wolnych Województwo podlaskie Delegatura UKE w Białymstoku:15-062 Białystok, ul. Warszawska 1a decyzji. Wszystkie one były ciągiem wnioskach poruszyło problemy • tel. 85 743 57 45 • fax 85 743 50 53 • e-mail: [email protected] decyzji pozwalających przedsię- prawne związane z licencjami biorcom konkurencyjnym działać, klubowymi, a także licencjami Województwo pomorskie a konsumentom odnosić korzyści dotyczącymi nowych przemie- Delegatura UKE w Gdyni: 81-650 Gdynia, ul. Kielecka 103 z konkurencji. nikiów D-Star. Kiedy Urząd Ko- • tel. 58 621 94 18 • fax 58 669 23 91 • e-mail: [email protected] munikacji Elektronicznej zacznie Red.: Jakie są Pani wrażenia po wydawać licencje (pozwolenia) Województwo śląskie spotkaniu z krótkofalowcami klubowe oraz pozwolenia dla Delegatura UKE w Siemianowicach Śląskich: 41-106 Siemianowice Śląskie, z okazji jubileuszu 80-lecia PZK? stacji bezobsługowych zgodne ul. Walerego Wróblewskiego 75 AS: Wrażenia mam bardzo po- z Rozporządzeniem ministra in- • tel. 32 220 75 75 • fax 32 220 76 05 • e-mail: [email protected] zytywne, miło spotkać się w gro- frastruktury? nie ludzi, którzy od lat stanowią AS: Pozwolenia radiowe (także Województwo świętokrzyskie wielką rodzinę i którzy mają za dla przemienników D-Star) były, Delegatura UKE w Kielcach: 25-729 Kielce, ul. Urzędnicza 13 sobą piękną kartę walki o wolność są obecnie i będą w przyszłości • tel. 41 346 14 00 • fax 41 346 12 00 • e-mail: [email protected] słowa – bo przecież walka o PZK wydawane przez prezesa Urzędu była taką walką. Ponadto, jestem Komunikacji Elektronicznej wy- Województwo warmińsko-mazurskie pod wrażeniem tego, że w cza- łącznie zgodnie z aktualnymi prze- Delegatura UKE w Olsztynie: 10-413 Olsztyn, ul. Dworcowa 3 sach gdy liczy się głównie chleb pisami, m.in. zgodnie z kolejnymi • tel. 89 533 35 22 • fax 89 534 24 56 powszedni, są ludzie oddający się rozporządzeniami ministra infra- • e-mail: [email protected] wieloletnim pasjom i to właśnie struktury w sprawie pozwoleń Województwo wielkopolskie w dziedzinietelekomunikacji. dla służby radiokomunikacyjnej Delegatura UKE w Poznaniu: 60-955 Poznań, ul. Jana H. Dąbrowskiego 81/85 amatorskiej. Obecnie obowiązu- • tel. 61 847 95 10 • fax 61 848 34 69 Red.: Witek 3Z0RADIO ponoć na- je Rozporządzenie ministra in- • e-mail: [email protected] mawiał Panią do uzyskania licen- frastruktury z 5 grudnia 2008 r. cji. Czy da się Pani na to „skusić”? (Dz. U. nr 223, poz. 1472). Województwo zachodniopomorskie Jakie jest pozazawodowe hobby Bardzo dziękuję za rozmowę Delegatura UKE w Szczecinie: 71-506 Szczecin, Al. Wyzwolenia 70 Pani Prezes? i życzę dużo zdrowia oraz zado- • tel. 91 422 62 02 • fax 91 422 68 65 • e-mail: [email protected] AS: Raczej nie pokuszę się o li- wolenia z hobby. cencję, chyba że kiedyś, gdy Z panią Anną Streżyńską, Sprawy zwiane z pozwoleniami załatwiać należy we właściwej względem zamieszkania delegaturze UKE. zabraknie mi komunikacji z in- prezesem Urzędu Komunikacji http://www.uke.gov.pl/uke/index.jsp?place=Lead24&news_cat_ nymi ludźmi. Zauważyłam, że Elektronicznej rozmawiał id=326&news_id=10&layout=9&page=text krótkofalowcy są bardzo gadatliwi Andrzej Janeczek

Świat Radio Maj 2010 39 ŚWIAT KF/UKF Wydarzenia lokalne i krajowe

W związku z żałobą narodową ogłoszoną po katastroﬁe lotniczej w dniu 10 kwietnia br. w Smoleńsku, w której zginęło 96 Polaków, w tym Prezydent RP Lech Kaczyński, krótkofalowcy polscy ograniczyli do minimum pracę na pasmach (wielu pozostało jedynie na nasłuchu). Z życia klubów i oddziałów PZK krótkofalarstwa i spróbowali swoich sił w pracy na pasmach amatorskich. W czasie zajęć szcze- gólną uwagę zwrócono na rolę krótkofalowców w organizowaniu łączności kryzysowej na wypadek klęsk żywiołowych. Zajęcia po- prowadzili: Waldek SP9MZX oraz Hubert SQ9AOL. Powyższą infor- mację przesłał Stanisław SQ9AOR w nieprzekraczalnym terminie do z Tarnowskiego OT 28. końca 2010 roku. http://sp8kkm.org.pl/index. Waldek SP4ICP zgodnie z decy- php?option=com_content&ta- zją OOL-WKR-51120-14/04 (25) -sk=view&id=119&Itemid=1 pracował 15.04–30.04.2010 pod http://www.sq9aol. okolicznościowym znakiem Waldek SP9MZX oraz Hubert SQ9AOL HF80ICP. Przepraszamy za błęd- podczas krótkofalarskiej lekcji nie podaną datę w zestawieniu stacji okolicznościowych w ŚR „Pierwsza lekcja 5/2010 (dane zostały zaczerpnięte krótkofalarstwa” ze strony www.uke.gov.pl).

Najaktywniejsza aktualnie gru- Spotkanie OK-QRP pa krótkofalowców z OT 28, Chrudim 2010 czyli koledzy zrzeszeni przy Klubie SP8KKM, działający jednocześnie W czeskiej miejscowości Chrudim, w Szkolnym Klubie SP8YAY, po- 20 marca br. odbyło się dorocz- czynili kilka miesięcy temu kolejne spotkanie czesko-słowackiego ne kroki w popularyzacji wiedzy Akcja 80 lat PZK OK-QRP Club. i samego krótkofalarstwa w swoim Z okazji jubileuszy 80 lat PZK i 85 Spotkania amatorów pracy małymi środowisku. lat IARU na pasmach pojawiła się mocami u naszych południowych W ramach programu „Pierwsza rekordowa liczba radiostacji oko- sąsiadów są znacznie skromniejsze lekcja krótkofalarstwa” ucznio- licznościowych (patrz wykaz w ŚR niż nasze Warsztaty SP-QRP, ale wie z kilku szkół na terenie gmi- 4/2010). Akcja dyplomowa trwała charakter i atmosfera są podobny i miasta Dębicy (Zespołu Szkół od 1 lutego do 30 kwietnia 2010 ne! Przedstawiane są konstrukcje w Podgrodziu, Gimnazjum nr 2 i tylko łączności zrobione w transceiverów QRP, mierników w Dębicy, Szkoły Podstawowej tym czasie są zaliczane do okolicz- i innych urządzeń przydatnych nr 2 w Dębicy) uczestniczyli w cza- nościowego dyplomu. krótkofalowcom. sie ferii zimowych w zajęciach Dyplom „80 lat PZK” jest wydawa- W tym roku najciekawszą kon- krótkofalarskich. ny tylko w jednej kategorii. (nie ma strukcją był zaawansowany mier- Akcję zorganizowały Szkolny wyróżnień za pasma czy emisje), nik mocy i SWR, który opracował Klub Łączności SP8YAY z Pod- a z każdą stacją liczy się łączność Pavel OK1DNZ. grodzia oraz Dębicki Klub Łącz- tylko raz, niezależnie od pasma W przyrządzie zastosowano sondę ności SP8KKM z Dębicy. Ucznio- czy emisji. Dla stacji polskich opła- pomiarową w konﬁguracji „Tan- wie zapoznali się z tajnikami ta za dyplom wynosi 10 zł (zgło- dem match”, dwa niezależne tory szenia: Andrzej Buras SQ7B Award pomiarowe FWD i REF na ukła- Manager PZK ul. Jarzębinowa 8, dach scalonych AD8362 (szeroko- 27-200 Starachowice). pasmowy TruPwr ™ detector) oraz Opłata dla stacji zagranicznych 5 16-bitowy procesor PIC (oprogra- Euro lub 5 USD (zgłoszenia na ad- mowany w BASIC-u). Możliwe jest res: Sekretariat ZG PZK, P.O. Box też wykorzystanie zewnętrznej 54, 85-613 Bydgoszcz 13, Poland). sondy pomiarowej, wtedy moż- Zgłoszenia powinny wpłynąć liwy jest pomiar mocy nawet do

Młodzież szkolna zainteresowała się krótkofalarstwem Miernik mocy i SWR Pawła OK1DNZ

40 Świat Radio Maj 2010 Polskie stoisko: Waldek 3Z6AEF (robił w tym czasie zdjęcie do ŚR – tnx), Ryszard SP6IFN

SP6IFN oraz Waldek 3Z6AEF, któ- rzy udzielali odpowiedzi na szereg pytań kolegów z Czech i Słowa- Wnętrze miernika OK1DNZ cji na temat polskiej grupy QRP i Home-Made. Ryszard przekazał na ręce prezesa klubu krótkofalow- Transceiver AVALA montowany przez ców w Chrudim OK1KCR ostatni grupę HM w Koninie (fot. SP2DMB) rocznik 2009 „Świata Radio” oraz inne materiały informacyjne. jemy. Na bieżąco efekty naszej pra- Szczególne zainteresowanie wzbu- cy można znaleźć na mojej stronie dziła konstrukcja analizatora ante- internetowej: www.sp2dmb.cba. nowego MAX6 (SP3SWJ/SP8NTH) pl. W zakładce AVALA-01 znajduje oraz informacje na temat wyko- się w miarę szczegółowy opis bu- nań transceivera Piligrim prezen- dowy tego transceivera SDR oraz Seria TRX-ów RockMite w wykonaniu towane na Forum grupy SP-HM, błędy, jakie napotkaliśmy. Jeśli ktoś OK4AS a zwłaszcza opracowania SP2JJH, się zdecyduje na budowę, służę SP5AQT i SP5FCS. pomocą i moją wiedzą, jaką zdo- 2,4 kW, natomiast dzięki wykorzy- Dużym powodzeniem cieszyły byłem podczas montażu i urucha- staniu w torze przełączania prze- się także zestawy oferowane na miania. Dla chętnych mam jeszcze kaźników w.cz. HF3 (AXICOM), pa- minigiełdzie: F-meter na PCB płytki. smo pomiarowe sięga 2 GHz przy opracowany przez SQ2DYL, Pozdrawiam – Piotrek SP2DMB”. dynamice 60 dB. trx CW „Libra” SP5DDJ czy Wśród innych konstrukcji wy- TRX2008 z AVT. Warsztaty QRP 2010 różniały się: seria TRX-ów Rock- http://okqrp.fud.cz/index.html Zapadła decyzja, że tegoroczne Mite w wykonaniu OK4AS oraz http://ok1if.c-a-v.com/Chrudi- Warsztaty QRP odbędą się 11–12 TRX QRP i klucze telegraﬁczne m2010/chrudim2010.html września (ponownie) w Burzeni- Jozefa OM6TC. nie. Wielu kolegów w ubiegłym W spotkaniu uczestniczyli także Grupa HM w Koninie roku deklarowało, że miejsce, wa- krótkofalowcy z Polski: Ryszard W poprzednich numerach ŚR były runki i koszty odpowiadają, więc zamieszczane konstrukcje trans- organizatorzy zaklepali już ośro- ceiverów Piligrim oraz aktywności dek. Sportowa Osada na dzień kilku grup Home-Made w SP. Jed- dzisiejszy może przyjąć maksy- nak dla wielu młodych konstruk- malnie 180 – 190 osób, a koszty torów Piligrim (ze wszystkimi niewiele mogą się różnić od dodatkami) jest dosyć skompliko- ubiegłorocznych. wanym i drogim urządzeniem. Jak poinformował Krzysztof Z tego punktu widzenia atrakcyj- SQ7IQA „grupa inicjatyw - ne wydają się właśnie TRX-y SDR, na” w tym roku ma spotkać się choć niestety większość układów w czerwcu u Bolka SP4JFR, celem jest wykonywana w SMD. omówienia szczegółów. Jednak proste PCB może być robio- Przypominamy że podczas warsz- ne bez problemów przez większość tatów zostanie rozstrzygnięty zainteresowanych - konkurs na przydatne urządzenie tak jak ostatnio dla SDR TRX AVA- krótkofalarskie PUK. LA-01 (YU1LM): grupa HM w Ko- Celem konkursu jest wyłonienie ninie wykonuje wspólnie 8 egzem- oryginalnej i ciekawej konstrukcji plarzy tego urządzenia. urządzenia, które może znaleźć Główny inicjator Piotr SP2DMB zastosowanie w pracowni radio- zaoferował dodatkową partię pły- amatora, a które będzie w łatwy tek, które szybko się rozeszły. sposób możliwe do odwzorowania „Marian SP3JSD, Grzegorz SP3RNZ przez początkujących krótkofalow- i ja, Piotrek SP2DMB, zgłębia- ców (np. odbiornik, TRX, skrzynka my dokładnie zagadnienie kon- antenowa, miernik, ﬁltry, itp.). strukcji Tasy YU1LM – AVALA 01. Konkurs odbywa się pod Jak z każdą nowością mamy jakieś patronatem redakcji „Świata Ra- TRX QRP i klucze CW OM6TC problemy, które powoli rozwiązu- dio”, „Elektroniki Praktycznej”

Świat Radio Maj 2010 41 ŚWIAT KF/UKF Wydarzenia lokalne i krajowe

i portalu SP-QRP.PL. W konkursie GB4MJP – harcerska W hołdzie ofiarom Katynia może wystartować każdy, a licz- radiostacja papieska ba zgłoszonych konstrukcji jest Wiersz napisany z okazji 70. rocz- nieograniczona. Przedstawione do nicy rozstrzelania przez NKWD konkursu urządzenie powinno być 21 tysięcy internowanych polskich oryginalnym projektem konstruk- oficerów, bez sądu i śledztwa, tora lub grupy konstruktorów. w marcu 1940 roku w Katyniu, Do budowy urządzenia powinny Ostaszkowie, więzieniach Ukrainy być zastosowane elementy ogólno- i Białorusi. dostępne, które bez trudu można nabyć na rynku. Wskazane jest, aby płytka drukowana była jedno- W rocznicę śmierci Ojca Świętego Nie zginęła! stronna, a użyte elementy przezna- Jana Pawła II była aktywna ra- Jak przed bratem czone do montażu przewlekanego. diostacja harcerska GB4MJP (Me- Złożyłeś bojową swą broń, Wyłączone z konkursu są urządze- mory of Pope John Paul). Poprzez W oczy mu powiedziałeś śmiało: nia już opisane w czasopismach, aktywność tej radiostacji dniach „My Słowianie! My bracia! książkach lub na stronach inter- 27.03–11.04.2010 Podaj mi dłoń, netowych (polskich i zagranicz- polscy harcerze mieszkający Byle Polska moja nych). Dopuszcza się urządzenia w Londynie oddali cześć polskie- Nie zginęła!” wcześniej opublikowane pod wa- mu papieżowi. runkiem wprowadzenia w nich Karty QSL potwierdzające nawią- A potem był ciemny barak, znacznych zmian konstrukcyj- zanie łączności z GB4MJP będą I czekisty twarde przesłuchanie... nych, które poprawiają walory wysłane w terminie późniejszym Jak okrutnie on bił użytkowe. (radioklub oczekuje na wznowie- Ten twój brat Słowianin Aby wziąć udział w konkursie, nie druku kart dla radiostacji pa- Śmiejąc się w twarz, zapytał: należy: pieskiej). Łączności z tą radiosta- „Mówisz, Polska twoja − zgłosić swój projekt do cją nie są zaliczane do dyplomu Nie zginęła?” organizatorów konkur - „100-lat Harcerstwa”. su najpóźniej do 4 września www.g0zhp.org „Nie strzelaj! Nie strzelaj! – (e-mail: [email protected]) Bracie mój, Słowianin, – − dostarczyć zaprojektowany GB70KM – Katyń Memoriał Nie dokonuj okropnego dzieła...” i działający model urządzenia na W 70. rocznicę zbrodni katyńskiej Lecz rudymi kwiatami spotkanie QRP w dniu 11 września z Domu Harcerskiego w Londy- Buzował karabin rano na Warsztaty QRP w Burzeni- nie, w dniach 28.03–24.04.2010 I zamilkło: nie (Ośrodek Sportowa Osada). była aktywna radiostacja harcerska „Jeszcze... nie zginęła...” Model urządzenia musi być spraw- GB70KM (Katyń Memoriał). ny i nadawać się do przedstawie- Między innymi harcerze ZHP Odleciała dusza, nia jego możliwości. Dopuszcza działającego poza granicami kraju, I pomknęła do chmur, się, aby model nie był umieszczony oddali w ten sposób hołd tysięcy Porzuciwszy na zawsze ciało... w obudowie, jeżeli jego przezna- polskich jeńców wojennych (ofice- Na Warszawę, na Łódź czeniem jest montaż jako moduł rów, policjantów, intelektualistów, Popiół śmierci spadł, w innym urządzeniu. urzędników państwowych) za- A narodu dusza Każdy zgłoszony na konkurs mo- mordowanych przez NKWD. Nie zginęła. del musi mieć załączony schemat Łączności z tą radiostacją nie są ideowy oraz krótki opis działania zaliczane do dyplomu „100 lat Konwojenci was ziemią i uruchomienia. Harcerstwa” wydawanego przez Zasypywać śpieszą, Komisja konkursowa dokona oce- radioklub w ramach 100-lecia po- I kukułka rachować przestała... ny (w skali 1:5) zgłoszonych prac wstania harcerstwa. Białe brzozy pochyłe pod kątem sprawności technicznej www.g0zhp.org Łzy roniły na dół, (sprawdzenie parametrów), estety- Szeleściła trawa: ki i powtarzalności wykonania. „Nie zginęła...” O kolejności miejsc zdecyduje suma zdobytych punktów. Autor: Sergij Kowalow US0NE Po konkursie modele pozostają Tłumaczenie: własnością twórcy, chyba że kon- Jerzy Striełkow-Serga UT5NC struktor zdecyduje inaczej. Opisy wyróżnionych modeli wraz SP33ADS ze zdjęciami zostaną opublikowa- W dniach 19–23 maja 2010 odbędą ne m.in. w ŚR, a konstruktorzy się Międzynarodowe Mazowiec- zostaną wyróżnieni Certyfikatem kie Zawody Balonów na Ogrza- Konstruktora. ne Powietrze w Nowym Dworze Prace wyróżnione w konkursie Mazowieckim. zostaną nagrodzone upominkami Dzięki organizatorowi zawodów ufundowanymi przez sponsorów. Markowi SP5MXJ stacja SP5PSL Nagrodę główną stanowi oscylo- z Zegrza weźmie udział w propa- skop cyfrowy RIGOL ufundowany gowaniu i upowszechnianiu histo- przez firmę NDN z Warszawy. rii polskiej aeronautyki poprzez uruchomienie stacji pod okoliczno- ściowym znakiem SP33ADS.

42 Świat Radio Maj 2010 na dla upamiętnienia żołnierzy zrekonstruowana fragmenta- Polskiego Państwa Podziemnego rycznie kolejka wąskotorowa do i ich wkładu w rozpracowanie ta- przewożenia części rakiet do hali jemnic broni V-1, V-2. Akcja trwa montażowej, zrekonstruowane Stacja ta będzie pracować przez od 1.06.2010 do 30.09.2010, a jej wieże obserwacyjne lotu rakiet cały maj dla upamiętnienia balonu organizatorami są: Dębicki Klub oraz zachowane na obszarze całej SP-ADS „Kościuszko”, na którym Łączności Polskiego Związku Krót- gminy żelbetowe bunkry. W celu załoga polska w składzie: Franci- kofalowców SP8KKM, Szkolny rozszyfrowania pocisków Brytyj- szek Hynek i Zbigniew Burzyński Klub Łączności SP8YAY z Podgro- czycy powołali w maju 1943 spe- 2.09.1933 w Chicago (USA) po raz dzia oraz Oddział Terenowy nr 28 cjalny komitet pod kryptonimem pierwszy wygrała Zawody o Pu- PZK w Tarnowie. „Crossbow”; ośrodek doświadczal- char Gordona Bennetta. Warto Podczas akcji odbędzie się Pik- ny w Peenemünde został wykryty przypomnieć, że polskie załogi nik Militarny zorganizowa- przez wywiad AK juz w lutym triumfowały jeszcze dwukrotnie nym w miejscowości Ocie - 1943 i na podstawie jego informacji przez co Puchar Gordona Bennetta ka (loc.KO00TD) w dniach: zbombardowany przez RAF 18 VIII przeszedł dla Polski na własność 28–29.08.2010 r., na który orga- 1943. Jesienią 1943 ośrodek. prze- (23.09.1934 Warszawa – Franciszek nizatorzy już teraz serdecznie niesiono w rejon Pustków-Blizna Hynek i Władysław Pomaski balon zapraszają wszystkich krótkofa- okolice Dębicy (prowadzono tam SP-ADS „Kościuszko”, 16.09.1935 lowców, ich rodziny i znajomych. m.in. próbne strzelania V-1 i V-2), Warszawa – Zbigniew Burzyński Podczas pikniku planowanych jest a produkcję V-2 do podziemnej i Władysław Wysocki balon SP- wiele atrakcji krótkofalarskich (wy- fabryki w Nordhausen w górach -AMY „Polonia II”). stawy, pokazy sprzętu radiowe- Harz; wywiad AK obserwował Członkowie klubu planują cyklicz- go przez znanych dystrybutorów ośrodki, zdobywał elementy poci- ną trzyletnią pracę stacji okolicz- i importerów). sków (w rejonach ich upadków); nościowych (maj 2011 – SP34ADS, Można będzie pooddychać nie- 20 V 1944 w okolicach Sarnak AK maj 2012 – SP35AMY) oraz wyda- skazitelnie czystym powietrzem, przejęła niewybuch V-2, po zde- nie dyplomu upamiętniającego pogawędzić przy ognisku, spo- montowaniu został on zbadany załogi polskich baloniarzy, które tkać się z wieloma kolegami, za- w tajnych laboratoriach AK (w roz- poprzez 3-krotne wygranie zawo- czerpnąć łyk historii, wymienić pracowaniu uczestniczyli m.in.: dów o Puchar Gordona Benetta doświadczenia... prof. J. Groszkowski – pierwszy w roku 1933, 1934, 1935 zdobyły Aktualne informacje o akcji dy- prezes PZK, prof. M. Struszyński, Puchar dla Polski na własność (pu- plomowej są na stronach: www. doc. Franciszek Kotowski, inż. A. char Gordona Benetta uważany sp8kkm.org.pl, www.krotkofa- Kocjan); części rakiety i wyniki ba- jest za najwyższe osiągnięcie oraz lowcy.org, www.ostrow.gmina.pl. dań zabrał 26 VII 1944 aliancki sa- wyróżnienie aeronautyczne na Warto wiedzieć, że powstający molot, który wylądował w miejsco- świecie). Park Historyczny Blizna zostanie wości Wał Ruda w pobliżu Tarno- www.sp5psl.pzk.org.pl utworzony w autentycznym miej- wa (operacja „Most III”); wywiad scu lokalizacji byłego niemieckiego AK ustalił dane kilkunastu zakła- HF6TN poligonu wojskowego z okresu II dów przemysłowych produkują- Zgodnie z decyzją UKE OOP- wojny światowej, gdzie odbywa- cych części V-1 i V-2; we Francji -WKR-5113-3/10/5/ od 08.05 do ły się próby broni rakietowej V-1 natomiast wywiad Polskiej Organi- 31.07.2010 z okazji promowania i V-2. Historia poligonu ma zwrócić zacji Walki o Niepodległość ustalił bitwy o Twierdzę Nyską w Ny- uwagę nie tylko na oryginalność położenie ok. 170 wyrzutni V-2. sie – pod znakiem okolicznościo- miejsca, ale również na oddziały- Więcej informacji o powstającym wym HF6TN, będzie pracowała wanie doświadczeń z tajną bronią Parku Historycznym na stronie stacja klubowa klubu Krótkofalow- rakietową na współczesny postęp www.parkhistorycznyblizna.pl ców im. Ziemi Nyskiej – SP6PNZ techniczny, rozwój późniejszej ko- Regulamin dyplomu „Oni ocali- w Nysie. SP6PNZ oraz Grupa smonautyki i badań kosmosu. Ma li Londyn” znajduje się w dziale Rekonstrukcji Historycznej Nysa uzmysławiać zwiedzającym, jak Dyplomy. 32 wydają dyplom okolicznościo- rozwój Techniki przez duże T mowy „Twierdza Nysa” (szczegóły że wpływać poprzez złe intencje Wybory z WOT PZK w dziale Dyplomy). na człowieka, na zagładę ludzko- 20 marca w Warszawie miało miej- ści a w dobrym celu może służyć sce walne zebranie sprawozdaw- odkrywaniu nieznanego do końca czo-wyborcze Warszawskiego kosmosu. W budynku rozbudowa- Oddziału Terenowego Polskiego nej szkoły podstawowej zostanie Związku Krótkofalowców. Z ra- udostępniona wystawa zbiorów mienia ZG PZK w zebraniu uczest- fotograﬁi poligonu z okresu II woj- niczył prezes PZK Piotr SP2JMR ny światowej. W ramach projektu (HF80JMR) oraz przewodniczący Ham Radio 2010 zostaną wydrukowane w kilku GKR PZK Jerzy SP3GEM. Tegoroczne, 61. mię- językach mapy turystyczne oraz Na ponad 300-osobowy skład OT dzynarodowe spotka- przewodniki i foldery opisujące 25 w zebraniu uczestniczyło ponad nie krótkofalowców Park. Do obejrzenia z autentycz- 50 członków. Zebranie prowadził Ham Radio odbędzie się 25–27 czerwca br. nych obiektów poligonu zosta- Tomek SP5CCC. Miłym akcentem w Niemczech Oni ocalili Londyn ną udostępnione miejsca startów było podziękowanie Sylwkowi w Friedrichschafen. rakiet V-1 i V-2 wraz z bunkra- SP5XOL za 10-letnią społeczną http://www. Od 1 czerwca rusza akcja dyplo- mi obserwacyjnymi, miejsce hali pracę jako QSL Managera SP5 hamradio-friedrich- mowa pod hasłem „Oni ocalili montażowej rakiet z bardzo do- i OT 25. Za wyjątkową pracowi- shafen.de/ham- -en/index.php Londyn”. Jest ona organizowa- brze zachowanymi fundamentami, tość, kompetencje i sumienność

Świat Radio Maj 2010 43 ŚWIAT KF/UKF Wydarzenia lokalne i krajowe

pozostały wirtualne) między innymi z powodu kłopotów lokalowych, SP5PMT mógłby wznowić działal- ność (choćby w ramach gościnnych odwiedzin krótkofalowców). Cały sprzęt (łącznie z antena- mi) po przejrzeniu i konserwacji powinien dać się uruchomić. Potrzeba nieco dobrej woli ze strony dyrekcji muzeum, a przede Nowy prezes WOT PZK Marek SP5UAR wszystkim warszawskich krót- obiecuje „uzdrowić” OT25 kofalowców. Centralne położe- nie klubu w Warszawie i bliskość Liczenie głosów przez Mariana SP5HRX i Zbyszka SP5HFS 9 okręgów, a druga strefy czaso- dworca PKP oraz metra z pewno- we). W niewielkim pomieszcze- ścią będzie sprzyjać odwiedzinom niu na biurku pod ścianą znaj- wielu gości nie tylko z SP. A może duje się transceiver Kenwood nowy zarząd WOT PZK reakty- TS-520 z dodatkowym VFO i wuje SP5PMT, aby klub łączności zewnętrznym głośnikiem oraz PZK przy Muzeum Techniki NOT kluczem sztorcowym i mikrofo- w Warszawie mógł zaistnieć w nem. W przeszklonej dużej szaﬁe eterze i być, jak przed 20 laty, stoi kolejny eksponat – lampowy dobrą wizytówką Polskiego stopień mocy na lampie GU-81 Związku Krótkofalowców w stolicy (transceiver współpracował za- i w świecie? zwyczaj z innym wzmacniaczem mocy na 2×QB3/300). Klub stoi Walne zebranie OT 25 odbyło się w salce paraﬁalnej kościoła pod nieczynny od kilkunastu lat, a o wezwaniem NMP w Warszawie (za stołem prezydialnym od lewej: jego dużych osiągnięciach świad- Jerzy SP3GEM, Piotr SP2JMR, Tomek SP5CCC, Marek SP5UAR, czą liczne karty QSL, proporce, Zenek SP5CNG) dyplomy i puchary. Za szkłem wi- doczne są dwa puchary: pierwszy Sylwek SP5XOL otrzymał w pre- to puchar prezesa ZOW PZK War- zencie z rąk prezesa WOT radio- szawa dla najlepszej radiostacji telefon VHF, a od prezesa PZK klubowej w zawodach „Maraton proporczyk z okazji 80-lecia PZK. Warszawski 1984 rok”, drugi za Po wystąpieniu prezesa WOT Ro- 3-krotne zajęcie I miejsca w zawo- berta SP5XVY, który odczytał spra- dach „Tydzień Warszawy” w la- wozdanie z ostatnich działalności tach 1976, 1977 i 1978. Wcześniej OT25 głos zabierali członkowie za- radiostacja była bardzo aktywna rządu (Włodek SQ5WWK, Zenek pod okolicznościowym znakiem SP5CNG). Następnie głos zabrał SQ5Z z okazji odbudowy Zamku przewodniczący OKR Zygmunt Królewskiego w Warszawie. Pod SP5ELA, a po nim członkowie koniec aktywności klubu przez komisji (Marek SP5UAR, Mirek pewien czas ze stacji był nadawa- SP5IDK).W wyniku głosowania ny komunikat Polskiego Związku tajnego został wybrany nowy za- Krótkofalowców (przypomina rząd WOT PZK w składzie: o tym tablica SP5PZK leżąca na – prezes zarządu: Marek SP5UAR telewizorze). Na ścianie za trans- – członkowie zarządu: Ze - ceiverem umieszczony jest zenek SP5CNG (sekretarz), Ro- gar, ale jego wskazówki dawno bert SP5XVY (skarbnik), Oskar temu zatrzymały się na godzinie SQ5NBK 5.40. Wydaje się, że w czasie gdy – komisja rewizyjna: Kasia takie znane kluby, jak SP5PKN, SQ5NHK, Dominik SQ5RDA, SP5PBE czy SP5ZCC, zawiesiły Muzeum Techniki jest czynne dla Marek SP5IXS działalność (przestały istnieć lub zwiedzających od wtorku do piątku Nowemu zarządowi gratulujmy od 8.30–16.30 (w soboty i niedziele wyboru i życzymy owocnej pracy. 10.00–17.00). Więcej informacji na temat prze- Warto obejrzeć między in - biegu zebrania jest w KP5. nymi stałą ekspozycje „Radiotechnika” z radioodbior- SP5PMT – zapomniany klub nikami Elektret. W kolejnym nu- Zwiedzając Muzeum Techniki merze ŚR zostanie przedstawiony w Pałacu Kultury i Nauki w War- reportaż z Międzynarodowego szawie nie sposób nie zauważyć Spotkania Miłośników i Kolekcjo- radiochacku klubu SP5PMT. nerów Starych Radioodbiorników Obok przeszkolonego pomiesz- („Radiofonia w okresie wczesnego czenia na ścianie znajdują się PRL-u”) zorganizowanego przez dwie duże mapy (jedna przed- Towarzystwo Trioda 21 marca 2010 stawia Polskę z podziałem na Kto ponownie uruchomi SP5PMT? w Muzeum Techniki.

44 Świat Radio Maj 2010 udziału w plenerowym spotkaniu ŁOŚ 2010 (Łódzkie – Opolskie – Ślą- skie) w dniu 29.05.2010 r. godz. 9.00. w Jaworznie k Wielunia. Spotkanie organizowane jest po raz czwarty, przy współudziale ZG PZK oraz Oddziałów Terenowych PZK. Szersze informacje w KP5 oraz na stronach internetowych. http://sp7ked.glt.pl http://www.sp9kda.webpark.pl

SP65KLS W daniach 1–31 maja br. z terenu muzeum Stutthof w Sztutowie, z okazji 65. rocznicy wyzwolenia obozu, będzie pracowała radiostacja okolicznościowa SP65KLS. Radiostacja będzie zainstalowana w budynku byłej komendantury obozu a główne uroczystości rocz- nicowe odbędą się w dniu 9 maja. Pierwszych 150 polskich krótkofa- lowców, którzy nawiążą łączność ze stacją, otrzyma dyplom pamiąt- kowy. Dyplom jest bezpłatny a jedynym warunkiem jego otrzyma- Małopolski Piknik Lotniczy nia jest posiadanie adresu w Call- Podobnie jak w ubiegłym roku booku internetowym lub podanie Krakowska Grupa Ekspedycji go podczas łączności (w przypad- Radiowych SP9PKG wspólnie ku braku adresu, dyplom otrzyma z Muzeum Lotnictwa Polskiego następny w kolejności operator). w Krakowie organizuje w roku Patronem i sponsorem akcji jest 2010 dwie akcje towarzyszące dyrektor muzeum Stutthof w Sztu- Małopolskiemu Pikniko - towie (Award Manager – SQ2AJS). wi Lotniczemu: Konkurs Lotniczy oraz program Piknik krótkofalarski - dyplomowy (szersze informacje OTMUCHÓW 2010 za miesiąc). SP9ORH w liście do redakcji Klub Krótkofalowców SP6PNZ napisał: organizuje 8 maja nad Jeziorem „Pomimo faktu, że gorsza kondycja Otmuchowskim „Piknik krótkofa- ﬁnansowa naszego Partnera w bie- larski – OTMUCHÓW 2010” żącym roku przesunęła część ob- do nawiązywania łączności z tymi Członkowie klubu zapraszają ciążeń ﬁnansowych związanych stacjami (łączności będą potwier- wszystkich krótkofalowców, wraz z organizacją imprezy na naszą dzane kartami QSL). z rodzinami, do aktywnego wy- Grupę, nagrody już są a dyplo- Wydawany jest również dyplom poczynku nad Jeziorem Otmu- my i karty będą jaszcze piękniejsze. „Fryderyk Chopin 1810–2010”. chowskim w ośrodku Turystycz- Zapraszamy zatem do wspólnej za- Warunkiem zdobycia tego dyplo- nym „FREGATA”. Ośrodek mieści bawy w terminie 18–27 czerwca br. mu jest nawiązanie łączności ze się na trasie Nysa – Kłodzko w wszystkich licencjonowanych nadaw- stacjami 3Z0FCH i HF200FCH na miejscowości Ścibórz. ców i nasłuchowców, zarówno z SP jak pasmach amatorskich. Dla stacji Jest możliwość wynajęcia domku i zza granicy. DX-owych oraz pracujących na wypoczynkowego z całodobowym www.cqcqcq.pl”. CW wystarczy QSO z jedną stacją wyżywieniem (możliwość skorzy- okolicznościową. stania z bufetu i stołówki). Fryderyk Chopin 1810–2010 Zgłoszenia na dyplom należy prze- Dodatkowe informacje pod Dla upamiętnienia 200-setnej rocz- syłać wraz z opłatą 10 zł lub 2 IRC adresem e-mail: nicy urodzin wielkiego polskiego (koszt druku i przesyłki) na adres: [email protected] kompozytora i pianisty Fryderyka Stanisław Chorzępa SP7MJL, http://meteor.turystyka.pl/fregata- Chopina grupa sochaczewskich Al. 600 lecia 62A/20, -sciborz,sciborz.html krótkofalowców zrzeszona w klu- 96-500 Sochaczew bach SP7PAD i SP7ZKU jest ak- (dodatkowe informacje pod Spotkanie krótkofalarskie tywna w tym roku na pasmach adresami: „ŁOŚ 2010” KF i UKF /VHF pod okolicznościo- [email protected] lub sp7mjl@ wymi znakami: 3Z0FCH (01.01. wp.pl). Wieluński Klub Krótkofalowców –31.08) i HF200FCH (01.04.–31.08). www.republika.pl/sp7pad/ SP7KED i Oleski Klub Krótkofa- Organizatorzy zapraszają kole- chopin.htm lowców SP9KDA zapraszają do żanki i kolegów krótkofalowców

Świat Radio Maj 2010 45 DYPLOMY Dyplomy krajowe

Zamkowy program dyplomowy Zamki w Polsce Program dyplomowy „Zamki wynoszą: – dla członków PZK – 10 zł w Polsce” ma na celu zachęcanie – dla pozostałych stacji polskich – 15 do poznawania historii Polski oraz zł do odwiedzania miejsc historycz- – dla stacji zagranicznych – 10 Є lub nych. W programie dyplomowym 10 IRC mogą uczestniczyć licencjonowani – pieczęć potwierdzająca wyższą nadawcy i nasłuchowcy. Do dyplo- klasę dyplomu – 5 zł mu „Zamki w Polsce” zaliczane są – pieczęć potwierdzająca wyższą potwierdzone łączności lub nasłuchy klasę dyplomu dla stacji zagra- z zamkami i innymi obiektami uję- nicznych – 5 Є lub 5 IRC tymi w wykazie przeprowadzone Zgłoszenie oraz wpłaty na dyplom na wszystkich pasmach amatorskich lub pieczęć zawierające wykaz prze- i wszystkimi rodzajami emisjami. dyplomu pieczęcie. Wymagane licz- prowadzonych łączności przesłać na Łączności przeprowadzone przez by przeprowadzonych łączności/na- adres award managera: Ireneusz Ko- przemienniki są zaliczane. Program słuchy na poszczególne klasy dyplo- łodziej SP6TRX, ul. Konrada I 25/15, dyplomowy „Zamki w Polsce” obej- mów pokazuje poniższa tabela 67-200 Głogów lub na adres poczty muje trzy rodzaje dyplomów: elektronicznej dyplom@zamkisp. Szlachecki Rycerski Kasztelański Klasa pl. Adres poczty elektronicznej jest „Dyplom Szlachecki” dyplo- spo- spo- spo- chroniony przed robotami spamu- mu SP za SP za SP za SP SP SP jącymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby podsta- 100 50 50 25 10 5 wowy go zobaczyć. Wpłaty można również

V 150 100 75 50 25 10 dokonać na rachunek bankowy nr: 14 2130 0004 3001 0246 4691 0002 IV 200 150 100 75 50 15 Ireneusz Kołodziej Award Manager III 300 200 200 100 100 20 ma prawo zażądać przedstawienia II 400 250 300 125 150 25 do wglądu dowolnej karty lub kart I 600 300 400 150 200 30 QSL z wykazanych w zgłoszeniu. Korona 900 350 600 175 300 35 Informacje uzupełniające Nadawcy ubiegający się o „Dyplom – wymogi odpowiednio dla stacji Kasztelański” powinni pracować z SP oraz spoza SP. Poszczególne głównie na pasmach KF. Za stację klasy dyplomów nie muszą być pracującą z zamku uważa się zain- – za łączności lub nasłuchy ze stacja- zdobywane po kolei, czyli można stalowanie na terenie obiektu z li- mi pracującymi z miejscowości, gdzie wystąpić o wyższą klasę z pominię- sty lub w bezpośrednim sąsiedz- znajdują się miejsca historyczne uję- ciem niższych. Wymogiem ubiegania twie w odległości nie większej niż te w wykazie „Zamki w Polsce”, się o dyplom jest posiadanie odpo- 500 m. Jeżeli zamek jest oznaczony wiedniej liczby QSO-s potwierdzo- jako miejsce po zamku, a jego lokali- „Dyplom Rycerski” nych kartami QSL, dopuszcza się zacja jest nieznana, możliwa jest pra- e-QSL. Łączności przeprowadzone ca z dowolnego miejsca na terenie tej w trakcie „Zawodów Zamkowych” miejscowości. Nadający z zamków ze stacjami pracującymi z zamków, zobowiązują się do potwierdzania a także ze stacjami pracującymi z łączności kartą QSL. Ubiegający się miejscowości, w których znajdują się o „Dyplom Kasztelański”, powinni zamki, są zaliczone do dyplomów po każdej pracy z zamku wypełnić na podstawie otrzymanych logów formularz zawarty na stronie inter- z zawodów bez konieczności posia- netowej – www.zamkisp.pl. Prze- dania kart QSL. Łączności/nasłuchy słanie zgłoszenia z pracy z zamku ze stacjami nadającymi „z zamków” powoduje automatycznie zaliczenie są zaliczane do dyplomu „Szlachec- tego zamku do „Dyplomu Kaszte- kiego”. Wśród stacji biorących udział lańskiego”. Zaleca się aby krótkofa- w „Programie dyplomowym” pro- lowcy planujący wyprawy zamko- – za łączności lub nasłuchy ze sta- wadzone jest współzawodnictwo. we wpisywali na „stronę zamkową” cjami pracującymi z miejsc ujętych Dotyczy ono dyplomów „Szlachec- www.zamkisp.pl informację o swej w wykazie „Zamki w Polsce”, kiego” i „Rycerskiego” z podziałem aktywności z podaniem nazwy zam- na stacje indywidualne, klubowe ku, jego oznaczenia oraz daty, czasu „Dyplom Kasztelański” i nasłuchowe oraz „Kasztelańskiego” pracy i pasma. Ułatwi to nawiązanie – dla operatorów pracujących z podziałem na stacje indywidualne łączności osobom zainteresowanym. z miejsc ujętych w wykazie „Zamki i klubowe. Dane będą uaktualniane Planujący pracę ze stacjami zagra- w Polsce”. w miarę napływania zgłoszeń i pu- nicznymi powinni swoją aktywność Podwyższenie klasy dyplomu uzy- blikowane na stronie WWW.ZamkiSP. zgłosić na stronie: http://sites.google. skuje się poprzez dokładane do pl, Opłaty za dyplomy odpowiednio com/site/castlesonair.

46 Świat Radio Maj 2010 Dyplomy okolicznościowe DYPLOMY

Obowiązkowe jest przeprowa- Wykaz członków dzenie łączności ze stacją 3Z0VV OT Tarnów: SO8FH, SP9AED, i jedną z dwóch pozostałych sta- SP9AKD, SP9AMN, cji okolicznościowych 3Z0OBOZ SP9CLO, SP9DAP, lub 3Z0MOST, pozostałe punkty SP9DFT, SP9DPM, m o ż na zebrać za łączności ze SP9FPP, SP9GLJ, SP9HVV, SP9HYZ, stacjami z OT 28. SP9HZW, SP9IEK, Nasłuchowcy ubiegający się o SP9JA, SP9JQA, dyplom przeprowadzają nasłu- SP9JZT, SP9LAS, SP9MKL, SP9MZX, chy łączności stacji pracujących w SP9NH, SP9OYO, akcji. Warunki uzyskania dyplomu są KF i UKF. Emisje dowolne. Nie SP9OYV, SP9RHN, takie, jak dla nadawców. wymaga się potwierdzenia QSO SP9RPV, SP9RPW, Karty QSL: 3Z0VV via SP8KKM, kartami QSL. SP9RPY, SP9RPZ, Oni ocalili Londyn SP9RQJ, SP9SPI, 3Z0OBOZ via SP8YAY, 3Z0MOST via Punkty przydzielają następujące SP9UML, SP9VRY, Akcja dyplomowa „Oni ocalili Lon- SP9PTA stacje: -HF6TN pracującą od SP9W, SP9XKV, dyn” organizowana jest dla upamięt- Zgłoszenia: Według obowiązują- 08.05.2010 do 08.08.2010 - 20 pkt. SQ8AQO, SQ8CBM, nienia żołnierzy Polskiego Państwa cych ogólnie zasad (znak, data i go- SP6APD, SP6FBR, SP6LHT, SP6LUY, SQ8MXC, SQ8MXE, SQ8MXK, SQ9AOL, Podziemnego i ich wkładu w rozpra- dzina QSO, pasmo), potwierdzone SP6OUQ, SP6HDE, SQ6LBS, SQ9AOR, SQ9APU, cowanie tajemnic broni V, która miała przez klub lub trzech nadawców, SQ6LBW, SP6EIO, SQ6PHZ, SQ9APY, SQ9CAH, zawrócić losy wojny i doprowadzić do z dokładnym adresem poczto - SQ6MMN, SQ6KCO, SQ6OYT, SQ9CAQ, SQ9DJD, zwycięstwa III Rzeszy. wym należy nadsyłać do dnia 31 SQ6SEA - po 10 pkt. SQ9DJG, SQ9FCH, SQ9FQC, SQ9HQ, Znaki okolicznościowe odnoszą się października listownie załączając Stacja okolicznościowa HF6TN bę- SQ9IAS, SQ9IAU, bezpośrednio do miejsc związanych 5 znaczków na list zwykły. Stacje za- dzie pracowała również w dniu Bi- SQ9IVE, SQ9KDO, z bronią V: graniczne załączają 2 USD. twy o Twierdzę Nysa dając 30 pkt. SQ9LCH, SQ9LFO, SQ9LGB, SQ9MEE, 3Z0VV – miejsce gdzie mieścił się po- Adres do wysyłki zgłoszeń: Dębicki Okres zdobywania dyplomu: od 08 SQ9MEI, SQ9MEN, ligon doświadczalny rakiet V1 i V2 Klub Łączności PZK – SP8KKM, ul. św. maja do 08 sierpnia 2010 roku (3 SQ9MUO, SQ9OKV, okresie w latach 1943-1944 Jadwigi 9, 39 – 200 Dębica. miesiące). Każdą stację można ująć SQ9SX. 3Z0OBOZ – obóz zagłady w Pust- Dyplomy zostaną rozesłane w zgłoszeniu tylko jeden raz. kowie gdzie wykorzystywano w terminie do końca roku 2010. Zgłoszenia na dyplom należy przesy- niewolniczą pracę więźniów; www.sp8kkm.org.pl łać do 30 września 2010 . 3Z0MOST – miejsce lądowania samo- www.krotkofalowcy.org Dyplomy rozsyłane będą do lotu w nocy z 25 na 26 lipca 1944 DC-3 zainteresowanych sukcesywnie mającego na celu zabranie elementów Twierdza Nysa pocztą. Koszt dyplomu dla stacji rozbitego w dniu 20.V.1944 nad Bu- Dyplom okolicznościowy Twierdza polskich wynosi 3 zł w znaczkach giem szczątków pocisku V-2 oraz ku- Nysa jest wydawany w celu pro- pocztowych, dla stacji zagranicznych rierów i dostarczenie ich do bazy we mowania miasta Nysa oraz Twier- 2 IRC. Zgłoszenie – wraz ze znacz- Włoszech celem rozpracowania. dzy Nysa. Wydawcą dyplomu jest kiem – należy przesłać na adres: Akcja dyplomowa związana jest rów- Grupa Rekonstrukcji Historycznej Edward Plisiuk, Ul. Piłsudskiego 6B/ nież z Piknikiem Militarnym organi- Nysa 32 oraz Klub Krótkofalowców 13, 48-303 Nysa. zowanym w miejscowościach Ocieka im. Ziemi Nyskiej w Nysie SP6PNZ. Wszelkie zapytania w sprawie i Blizna, oraz budową „Parku Histo- Dyplom jest dostępny dla nadaw- dyplomu prosimy kierować na rycznego Blizna” w miejscu w którym ców i nasłuchowców, stacji polskich podany wyżej adres pocztowy znajdował się poligon rakiet V1 i V2, i zagranicznych. lub e-mail: Organizator: Dębicki Klub Łącz- Warunkiem otrzymania dyplomu jest [email protected] ności Polskiego Związku Krót- zdobycie 40 punktów na pasmach [email protected] kofalowców SP8KKM, Szkolny Klub Łączności SP8YAY z Pod- grodzia oraz Oddział Terenowy PZK w Tarnowie Patronat: Wójt Gminy Ostrów Piotr Cielec. Wójt Gminy Dębica Stanisław Rokosz. Czas trwania akcji: od 01.06.2010 do 30.09.2010. Warunkiem uzyskania dyplomu jest zebranie 20 pkt. wg poniższego klucza: Stacja okolicznościowa 3Z0VV (stacja pracuje od 1.07 do 30.09.2010) – 5 pkt. Stacja okolicznościowa 3Z0OBOZ (stacja pracuje od 1.06 do 31.08.2010) – 5 pkt. Stacja okolicznościowa 3Z0MOST (stacja pracuje od 1.06 do 31.08.2010) – 5 pkt. Stacje członków OT28 – 2 pkt. Za nawiązanie łączności ze stacjami członków OT28 w Zawodach Tarnowskich uzyskuje się podwójną liczbę punktów.

Świat Radio Maj 2010 47 HOBBY Pomiary

Pomiar napięcia wysokiej częstotliwości Diodowa sonda do multimetru Z potrzebą pomiarów sygnałów wysokiej częstotliwości spotyka się nieomal każdy konstruktor sprzę- tu radiowego. Występuje ona podczas budowy czy naprawy urządzeń radiokomunikacyjnych zarówno profesjonalnych, jak i amatorskich.

elektroniczne nie mają na wypo- Przy dobieraniu diod trzeba pa- sażeniu sondy w.cz. i z tego wzglę- miętać, aby napięcie wsteczne du nie posiadają możliwości po- diod było przynajmniej dwukrot- miarów napięć w.cz. Tymczasem nie wyższe niż wartość szczytowa można w bardzo prosty sposób mierzonych przebiegów. Również dobudować taką przystawkę do napięcie pracy kondensatorów po- posiadanego multimetru. Na ry- winno co najmniej dwukrotnie sunku 1 jest pokazany schemat przewyższać amplitudę mierzo- takiej sondy. Napięcie wyjściowe nego sygnału. W przedstawionym w tym układzie jest równe po- układzie ze względu na użycie dwójnej wartości szczytowej mie- dwóch diod układ ma większe rzonego przebiegu i stąd częsta napięcie progowe, mniejszą re- nazwa „podwajacz napięcia”. Do zystancję wejściową oraz dwu- wyjścia należy dołączyć wolto- krotnie większą pojemność wej- mierz prądu stałego o dużej re- ściową. W układzie można za- zystancji wejściowej (dobry jest stosować dwie identyczne diody każdy multimetr elektroniczny ze Schottkyego z serii BAT (43, 46, względu na dużą rezystancję wej- 51, 62, 63, 83, 85. W sondzie mo- Fot. 1. Pomiar napięcia Upp na wyjściu oscylatora ściową woltomierza; wskazania delowej były użyte dwie diody kwarcowego 3,5795 MHz zasilanego z baterii płaskiej 4,5 V (sonda woltomierza odpowiadają warto- BAT43, ale równie dobrze praco- przed kalibracją) ściom międzyszczytowym). wały popularne diody krzemowe Wszystkie nowoczesne przyrzą- W przypadku współpracy son- 1N4148 również dostępne w wer- dy pomiarowe RF (analizatory dy tylko z jednym woltomierzem, sji SMD. Dobrze będą spisywały w.cz. oscyloskopy...) mają moż- o znanej dokładnie rezystancji się też starsze detekcyjne ostrzo- liwość pomiaru napięć wysokiej wejściowej, można tak dobrać war- we diody germanowe np. z serii częstotliwości. Niestety urządzenia tość rezystorów, aby woltomierz AAY... DOG (można je odzyskać te są dość drogie a konstrukcje wskazywał wartość skuteczną ze złomowanego sprzętu RTV). układów amatorskich dość skom- przebiegu sinusoidalnego, czyli W fabrycznych sondach w.cz. sto- plikowane. W celu ograniczenia 0,707 wartości napięcia szczyto- sowane były rosyjskie diody ger- wpływu impedancji kabla i przy- wego (łatwiej posługiwać się taką manowe typu DG507A znajdujące rządu na badany układ przy po- wartością, a także przeliczać np. się między innymi w fabrycznych miarach w.cz. stosuje się zewnętrz- moc wyjściową o znanej warto- sondach do V-640. W każdym razie ne prostowniki diodowe (tak zwa- ści rezystancji). Na wejściu sondy trzeba zwracać szczególną uwagę ne sondy w.cz, w które wyposażo- znajdują się równolegle połączone na maksymalne wartości napięć ne są tylko nieliczne multimetry, kondensatory 56 pF i 470 nF dla mierzonych, bowiem nietrudno jak np. V-640). W zależności od uzyskania możliwie szerokiego o uszkodzenie diody przy przyło- konstrukcji sonda na wyjściu daje zakresy częstotliwości pracy – od żeniu zbyt wysokiego napięcia. napięcie stałe proporcjonalne do m.cz. do VHF. Głównym źródłem błędów jest wartości szczytowej (Um) lub mię- Filtr RC zapewnia separację wol- napięcie przewodzenia diody po- dzyszczytowej (Upp). Wartość sku- tomierza i ma wpływ na stałą cza- wstałe wskutek rezystancji prze- teczna jest równa Usk=0,707Um, sową detektora. Parametry sondy wodzenia diody (wskazania wol- natomiast wartość międzyszczyto- zależą głównie od typu zastoso- tomierza są mniejsze od napięcia wa jest równa podwojonej ampli- wanych diody prostowniczych szczytowego o spadek napięcia na tudzie szczytowej Upp=2Um. oraz od konstrukcji mechanicznej. diodzie). Łatwo zauważyć, że aby Powszechnie dostępne multimetry Użyte diody powinny mieć małe przez diodę płynął jak najmniej- napięcia progowe i małe pojem- szy prąd, musi być zastosowany ności. Zapewniają je detekcyjne woltomierz o jak największej re- diody Schottky’ego (stosowane zystancji wejściowej. Największe nawet do 1 GHz) i diody ostrzowe błąd pomiarowy występuje przy (do 100 MHz). Popularne szybkie niskich napięciach rzędu 1 V, bo- diody krzemowe mają większe wiem ma wpływ spadek napię- napięcie progowe, ale pracują rów- cia na diodzie. Przy amplitudzie nież do około 100 MHz. Z kolei 5 V błąd pomiaru (dla diod Schott- diody krzemowe mają najmniej- ky’ego) zmaleje nawet do poniżej sze prądy wsteczne, więc nadają 3%. Dopiero przy napięciach w za- się najlepiej do detektorów o bar- kresie 10 – 30 V można praktycznie Fot. 2. Gotowa sonda w.cz. do multimetru dzo dużych stałych czasowych. pominąć wpływ użytych diod.

48 Świat Radio Maj 2010 Moc Usk Upp Moc Usk Upp – 62 dBm 631 pW 178 pV 502 uV – 9 dBm 126 µW 79,3 mV 224 mV – 61 dBm 794 pW 199 uV 564 uV – 8 dBm 158 µW 89,0 mV 252 mV – 60 dBm 1,00 nW 224 uV 632 uV – 7 dBm 200 µW 100 mV 283 mV – 59 dBm 1,26 nW 251 pV 710 pV – 6 dBm 251 µW 112 mV 317 mV – 58 dBm 1,58 nW 282 pV 796 uV – 5 dBm 316 µW 126 mV 356 mV – 57 dBm 2,00 nW 116 pV 893 pV – 4 dBm 398 µW 141 mV 309 mV – 56 dBm 2,51 nW 154 pV 1,00 mV – 3 dBm 501 µW 158 mV 448 mV – 55dBm 3,16 nW 198 pV 1,12 mV – 2 dBm 631 µW 178 mV 502 mV – 54 dBm 3,98 nW 446 pV 1,26 mV – 1 dBm 794 µW 199 mV 564 mV – 53 dBm 5,01 nW 5O1 pV 1,42 mV 0 dBm 1,00 mW 224 mV 632 mV – 52 dBm 6,31 nW 562 pV 1,59 mV 1 dBm 1,26 mW 251 mV 710 mV – 51 dBm 7,94 nW 630 pV 1,78 mV 2 dBm 1,58 mW 282 mV 796 mV – 50 dBm 10,0 nW 707 pV 2,00 mV 3 dBm 2,00 mW 316 mV 893 mV – 49 dBm 12,6 nW 793 pV 2,24 mV 4 dBm 2,51 mW 354 mV l,00 V – 48 dBm 15,8 nW 890 uV 2,52 mV 5 dBm 3,16 mW 398 roV 1,12 V – 47 dBm 20,0 nW l,00 mV 2,83mV 6 dBm 3,98 mW 446 mV 1,26 V Rys. 1. Schemat ideowy sondy oraz szkic płytki montażowej – 46 dBm 25,1 nW 1,12 mV 3,17 mV 7 dBm 5,01 mW 501 mV 1,42 V – 45 dBm 31,6 nW 1,26 mV 3,56 mV 8 dBm 6,31 mW 562 rnV 1,59 V Układ sondy można zmontować – 44 dBm 39,8 nW 1,41 mV 3,99 mV 9 dBm 7,94 mW 630 mV 1,78 V – 43 dBm 50,1 nW 1,58 mV 4,48 mV 10 dBm 10,0 mW 707 mV 2,00 V na pasku jednostronnego laminatu – 42 dBm 63,1 nW 1,78 mV 5,02 mV 11 dBm 12,6 mW 793 mV 2,24 V z wydzielonymi polami lutowni- – 41 dBm 79,4 nW 1,99 mV 5,64 mV 12 dBm 15,8 mW 890 mV 2,52 V – 40 dBm 100 nW 2,24 mV 6,32 mV 13 dBm 20,0 mW 1,00 mV 2,83 V czymi, przy czym jako grot pomia- – 39 dBm 126 nW 2,51 mV 7,10 mV 14 dBm 25,1 mW 1,12 V 3,17 V rowy może służyć przylutowana – 38 dBm 158 nW 2,S2 mV 7,96 mV 15 dBm 31,6 mW 1,26 V 3,56 V gruba igła krawiecka. Drugie do- – 37 dBm 200 nW 3,16 mV 8,93 mV 16 dBm 39,8 mW 1,41 V 3,99 V – 36 dBm 251 nW 3,54 mV 10,0 mV 17 dBm 50,1 mW 1,58 V 4,48 V prowadzenie pomiarowe (masa) – 35 dBm 116 nW 3,98 mV 11,2 mV 18 dBm 63,1 mW 1,78 V 5,02 V może stanowić odcinek elastyczne- – 34 dBm 198 nW 4,46 mV 12,6 mV 19 dBm 79,4 mW 1,99 V 5,64 V go przewodu izolowanego zakoń- – 33 dBm 501 nW 5,01 mV 14,2 mV 20 dBm 100 mW 2,24 V 6,32 V – 32 dBm 631 nW 5,62 mV 15,9 mV 21 dBm 126 mW 2,51 V 7,10V czonego klipsem (krokodylkiem). – 31 dBm 794 nW 6,30 mV 17,8 mV 22 dBm 15,8 mW 2,82 V 7,96 V Warto stosować diody i konden- – 30 dBm 1,00 uW 7,07 mV 20,0 mV 23 dBm 200 mW 3,16 V 8,93 V satory montowane powierzchnio- – 29 dBm 1,26 uW 7,93 mV 22,4 mV 24 dBm 251 mW 3,54 V 10,0 V – 28 dBm 1,58 u W 8,90 mV 25,2 mV 25 dBm 316 mW 3,98 V 11,2 V wo (SMD), bo dzięki nim można – 27 dBm 2,00 µW 10,0 mV 28,3 mV 26 dBm 398 mW 4,46 V 12,6 V uzyskać najszerszy zakres pracy – 26 dBm 2,51 µW 11,2 mV 31,7 mV 27 dBm 501 mW 5,01 V 14,2 V aż do UHF. W tabeli zaczerpnię- – 25 dBm 3,16 µW 12,6 mV 35,6 mV 28 dBm 631 mW 5,62 V 15,9 V – 24 dBm 3,98 µW 14,1 mV 39,9 mV 29 dBm 794 mW 6,30 V 17,8 V tej z czasopisma „QRPProject” – 23 dBm 5,01 µW 15,8 mV 44,8 mV 30 dBm 1,00 W 7,07 V 20,0 V podane są: moc w dBm i W, na- – 22 dBm 6,31 µW 17,8 mV 50,2 mV 31 dBm 1,26 W 7,93 V 22,4 V pięcie skuteczne i wartość mię- – 21 dBm 7,94 µW 19,9 mV 56,4 mV 32 dBm 1,5,8 W 8,90 V 25,2 V – 20 dBm 10,0 µW 22,4 mV 63,2 mV 33 dBm 2,00 W 10,0 V 28,3 V dzyszczytowa. Oczywiście podane – 19 dBm 12,6 µW 25,1 mV 71,0 mV 34 dBm 2,51 W 11,2 V 31,7 V w tabelce wartości skuteczne lub – 18 dBm 15,8 µW 28,2 mV 79,6 mV 35 dBm 3,16 W 12,6 V 35,6 V międzyszczytowe napięcia odpo- – 17 dBm 20,0 µW 31,6 mV 89,3 mV 36 dBm 3,98 W 14,1 V 39,9 V – 16 dBm 25,1 µW 35,4 mV 100 mV 37 dBm 5,01 W 15,8 V 44,8 V wiadają podanej mocy przy obcią- – 15 dBm 31,6 µW 39,8 mV 112 mV 38 dBm 6,31 W 17,8 V 50,2 V żeniu rezystancją 50 Ω. Korzysta- – 14 dBm 39,S µW 44,6 mV 126 mV 39 dBm 7,94 W 19,9 V 56,4 V nie z takiej tabelki bardzo ułatwia – 13 dBm 50,1 µW 50,1 mV 142 mV 40 dBm 10,0 W 22,4 V 63,2 V – 12 dBm 63,1 µW 56,2 mV 159 mV 41 dBm 12,6 W 25,1 V 71,0 V oszacowanie mocy wyjściowej na- – 11 dBm 79,4 µW 63,0 mV 178 mV 42 dBm 15,8 W 28,2 V 79,6 V dajnika (transceivera) na znorma- – 10 dBm 100 µW 70,7 mV 200 mV 43 dBm 20,0 W 31,6 V 89,3 V lizowanej impedancji obciążenia Fot. 3. Zmontowany 50 Ω. Jeżeli przy takim obciążeniu układ na płytce Wobec małych pojemności diod radiowych konieczne może być wyjścia antenowego transceivera SMD (nawet poniżej 1 pF) duży wpływ wprowadzenie poprawki. Ponadto QRP (np. dwa rezystory 100 Ω/1W na pojemność wejściową ma spo- pojemność wejściowa detektora na połączone równolegle) uzyska- sób montażu (zwłaszcza w zakre- którą składa się pojemność diod my napięcie w.cz. na woltomierzu sie VHF). Wejściowe elementy de- oraz pojemności montażu, nie ma około 20 Vpp, to można przyjąć, że tektora muszą być z dala od masy większego wpływu na dokładność moc wyjściowa nadajnika wynosi i obudowy metalowej (pojemności przy pomiarze mocy na małych 1 W. Przy pomiarach przebiegów pasożytnicze mogą być większe rezystancjach, ale z obwodami niesinusoidalnych dokładność po- niż pojemności samych diod). rezonansowymi może spowodo- miaru napięcia międzyszczyto- Ze względu na nieliniowość cha- wać rozstrojenie obwodów LC wego nie zmienia się istotnie, ale rakterystyk diod w zakresie ni- (wskazany jest pomiar na odczepie obliczenie mocy na podstawie tak skich napięć należy uwzględniać cewki czy dzielniku pojemnościo- zmierzonego napięcia może być poprawki kalibracyjne (np. w po- wym). Podczas montażu ważne są już znacznie niedokładne.Warto staci wykresów sporządzonych po- krótkie połączenia elementów, bo- jeszcze raz przypomnieć, że aby przez porównanie z fabrycznymi wiem poprzez pojemności między pomiar był wiarygodny, należy miernikami wyższej klasy). Błąd wejściem a wyjściem detektora porównać wskazania woltomie- pomiaru w całym zakresie krót- może następować przenikanie sy- rza z legalizowanym przyrządem kofalowym nie przekracza kilku gnału w.cz. do woltomierza. Wo- fabrycznym i sporządzić sobie procent, co może być do przyjęcia bec małych pojemności diod (na- krzywe kalibracyjne w celu skory- w pomiarach amatorskich. Oczy- wet poniżej 1pF) duży wpływ na gowania wartości. Jeżeli nie jeste- wiście krzywe kalibracyjne nie są pojemność wejściową ma sposób śmy w stanie dokonać dokładnego potrzebne w trakcie pomiarów montażu (zwłaszcza w zakresie sprawdzenia sondy ze względu wartości względnych, na przy- VHF). Wejściowe elementy de- na brak przyrządów wzorcowych, kład podczas strojenia obwodów tektora muszą być z dala od masy to i tak sonda odda nam nieoce- rezonansowych (poszukiwanie i obudowy metalowej (pojemno- nione usługi podczas strojenia czy maksimum napięcia), ale w trakcie ści pasożytnicze mogą być więk- naprawie sprzętu w.cz. uruchamiania niektórych układów sze niż pojemności samych diod). www.sklep.avt.pl

Świat Radio Maj 2010 49 HOBBY Podzespoły transceiverów HF

Syntezer częstotliwości do układów o bezpośredniej przemianie częstotliwości DDS do Piligrima W nowoczesnych układach nadawczo-odbiorczych zamiast tradycyjnych przestrajanych generatorów LC są wykorzystywane syntezery częstotliwości, konstruowane w oparciu o technikę DDS (Direct Digital Synthesis). Prezentowany syntezer częstotliwości do układów o bezpośredniej przemianie częstotliwości został skonstruowany przez autora transceivera Piligrim, podpisującego się na forum jako Oleg9. Układ ten jest z powodzeniem powielany w kraju przez wielu konstruktorów home-made.

wanie urządzenia polega na wy- 4 w układzie 74AC74 daje sygnał pełnieniu pamięci danymi, które do taktowania mikroprocesora. później w fazie pracy kontroler od- Do wyjściu syntezy jest podłą- czytuje i kieruje do przetwornika czony rozbudowany filtr dolno- cyfrowo-analogowego, na którego przepustowy LC oraz komparator wyjściu pojawia się sygnał analo- DS90LV028. gowy. Sygnał ten przed podaniem Poszczególne złącza płytki służą na wejście mieszacza jest ostatecz- do podłączenia następujących nie filtrowany w filtrze dolnoprze- układów: pustowym LC. XP1 – enkoder optyczny Opisywany układ jest zaprojek- XP2 – kalwiatura 3×4 towany specjalnie do urządzeń XP3 – wyświetlacz np. HY-1602H, nadawczo-odbiorczych z bezpo- SC1602 średnią przemianą częstotliwości XP4 – PTT (załączenie nadajnika) (z tak zwaną zerową częstotliwo- XP5 – zasilanie 12 V (9 V) ścią pośrednią), a dostępne opro- XP6 – programator gramowanie nie przewiduje moż- XP7 – CAT liwości ustawiania częstotliwości XP7 – S-meter DDS do Piligrima konstrukcji Adama SQ5OBR pośredniej. XP9 – CW/SSB Podstawowe parametry układu XP10 – pasma Bezpośrednia synteza cyfrowa, DDS: XP11 – wyjście w.cz. czyli DDS, jest całkowicie cyfrową – zakres częstotliwości pracy: Schematy dodatkowych ukła- metodą generowania sygnałów 12 kHz-120 MHz dów dołączonych do wyżej po- o programowo ustalanych warto- – napięcie wyjściowe: 3 V danych złączy znajdują się na ściach częstotliwości. – impedancja wyjściowa: 50 Ω kolejnych rysunkach w opisie na W układzie syntezy DDS znajduje – napięcie zasilania: 9 – 12 V stronie www. Ustawianie synteze- się procesor sterujący (kontroler), – pobór prądu: 160 mА ra odbywa się za pośrednictwem pamięć RAM, w której przecho- – wskaźnik: wyświetlacz LCD typowej klawiatury telefonicznej wywane są dane dotyczące ge- 2×16 znaków 3×4 oraz obrotowego enkodera. nerowanego przebiegu, wzorzec – klawiatura: 12 przycisków Wszystkie nastawy można odczy- częstotliwości oparty na stabilnym (matryca telefoniczna 3×4) tać na dużym wyświetlaczu LCD oscylatorze kwarcowym (czasem – wymiary płytki: 110×42 mm 2×16 znaków. Maksymalny zakres rezonatorze) oraz przetwornik Oprogramowanie syntezy po- częstotliwości pracy 120 MHz wy- analogowo-cyfrowy DAC (Digital zwala operatorowi na sterowanie nika z faktu, że w układzie Piligri- to Analog Converter). Programo- transceivera z klawiatury. Oprócz ma znajduje się mieszacz Tayloe możliwości sterowania do 10 pasm w postaci przełącznika taktowane- radiowych oraz 20 pamięci często- go z częstotliwością czterokrotnie tliwości (po dwie na pasmo) jest większą niż odbierany sygnał. Na shift dla CW oraz mnożnik czę- wyjściu mieszacza otrzymuje się stotliwości wyjściowej syntezera cztery sygnały m.cz. przesunięte (×1, ×2, ×3). Z klawiatury można w fazie co 90 stopni (0, 90, 180, 270), przełączać pracę CW/SSB, zmie- które są następnie odpowiednio niać wstęgę, uaktywniać S-metr, sumowane i dzięki temu można RIT, filtr czy tłumik. z odbieranego sygnału wyodręb- PCB od strony elementów przewlekanych Przedstawiony na rysunku 1 sche- nić jedną ze wstęg bocznych, która mat synteza DDS przeznaczonej jest wzmacniana (druga wstęga do współpracy z transciverem Pili- boczna jest tłumiona). grim pochodzi z forum cqham.ru. Cały układ syntezera jest zmonto- Sercem układu jest nowoczesny wany na dwustronnej płytce dru- układ DDS typu AD9954 stero- kowanej (SMD z metalizacją otwo- wany procesorem PIC 16F877A. rów) o wymiarach 110×42 mm. Zastosowany scalony oscylator Wymiary płytki, a także otwory kwarcowy 80 MHz taktuje układ mocujące i złącze sterujące zosta- PCB z elementami SMD oraz złączem wyświetlacza LCD syntezy a po podzieleniu przez ły przystosowane do gabarytów

50 Świat Radio Maj 2010 Rys. 1. Schemat ideowy DDS do Piligrima konstrukcji Oleg9 układów scalonych poprzez podanie zbyt wysokiego napięcia użytego wyświetlacza LCD 2×16 więcej wprawy potrzeba do przy- zasilania. znaków. lutowania dość drogiego układu W następnej kolejności lutuje się Z praktyki wiadomo, że najlep- AD9554. układy scalone SMD (DD2, DD3, sze do tego celu są wyświetlacze Zamiast AD9954 można stoso- DD4) i generator, wszystkie złącza LCD z największym kontrastem na wać układy AD9951, AD9952 lub (w tym pod LCD) oraz podstawkę godzinę “12 (ustawienia kontrastu AD9953. Co prawda układ AD9951 pod procesor (DD1). wyświetlacza LCD dokonuje się za nie zawiera wewnętrznego kom- Przy samodzielnym montażu pomocą korekcji dzielnika napięcia paratora, ale nie ma to znaczenia, AD9954 należy pamiętać, aby po poprzez dobranie rezystorów R12 bo w przedstawionym rozwiąza- przylutowaniu wyprowadzeń i R13). Warto też pamiętać o wła- niu konstruktor użył zewnętrzne- układu i skontrolowaniu, czy ściwym ustawieniu intensywności go komparatora do formowania nie ma zwarć między nóżkami, świecenia wyświetlacza (przewi- sygnału syntezy, który zapewnia dziane są do tego rezystory ograni- uzyskanie czystszego widma sy- czające wielkość prądu). Od górnej gnału na wyjściu urządzenia. strony płytki znajdują się elemen- W każdym razie podczas składa- ty przewlekane (rysunek 1), zaś nia należy przestrzegać właściwej od strony wyświetlacza LCD ele- kolejności montażu elementów. menty SMD o wymiarze 0805. Jako Najpierw należy wmontować cewki ﬁltrów wyjściowych syntezy małe elementy SMD (bez ukła- (L5-L10) najprościej jest użyć go- dów scalonych), a potem elemen- towych cewek SMD po 100 uH. ty przewlekane (bez procesora W opisie podano, że można użyć i generatora 80 MHz). cewek powietrznych poprzez na- Na tym etapie należy skon- winięcie 5 zwojów drutu DNE 0,35 trolować wartości napięć na średnicy 4 mm (długość uzwo- zasilających, zwracając szczegól- jeń po 2,5 mm). Choć szczegółowy ną uwagę na napięcia wyjściowe montaż jest dość dokładnie opisa- stabilizatorów: DA1 (+5V), ny, to jednak od składającego są DA2 i DA3 (+3,3 V), DA4 i DA5 Dwie technologie transceiverów demonstrowane podczas ogniska wymagane doświadczenie z ele- (+1,8V). Jest to konieczne, aby nie na Bemowie 2010 (od dołu): lampowy Kenwood TS520, Piligrim mentami SMD. Oczywiście naj- doprowadzić do uszkodzenia SMD w wykonaniu Wacka SP5JPB

Świat Radio Maj 2010 51 HOBBY Podzespoły transceiverów HF

Rys. 2. Rozmieszczenie elementów przewlekanych

Rys. 3. Rozmieszczenie elementów SMD od drugiej strony PCB wstawieniem PIC-a w podstawkę, względu wielu konstruktorów włączeniem zasilania i wgraniem buduje enkodery we własnym oprogramowania. zakresie. Do zaprogramowania kontrole- Wykorzystywane są do tego celu ra można użyć programu icprog części z myszy komputerowej czy (http://ic-prog.com). Poszczególne silnika krokowego (kilka krót- kroki postępowania są opisane kich opisów obrotowych enkode- w instrukcji na tej stronie. Po pod- rów było już zamieszczonych na łączeniu klawiatury oraz obroto- łamach ŚR). wego enkodera układ powinien Oprócz forum.cqham.ru wie- być gotowy do pracy. le niezbędnych informacji Do pierwszych testów można po- potrzebnych do uruchomie- Enkoder służyć się dostępnym i tanim en- nia modułu syntezy DDS wg wypełnić cyną otwór pod ukła- koderem mechanicznym. Niestety Oleg 9 znajduje się na forum Grupy dem (połączenie z masą oraz chło- podzespoły te dają małą liczbę Home Made. dzenie syntezy). Po zmontowaniu impulsów na obrót (24...64) i są Wielu kolegom z grupy HM układ należy umyć np. preparatem dość zawodne. Ponadto mają one montującym Piligrima pomógł KONTAKT PCC lub KONTAKT inną wadą w postaci drgań styków, w montażu i uruchomieniu Adam IPA i sprawdzić pod lupą jakość które mogą generować dodatko- SQ5OBR ([email protected]). lutowania (głównie pod kątem we impulsy przestrajania syntezy zwarć co uchroni nas przed ewen- (nie zawsze pomaga zablokowanie www.sklep.avt.pl talnym uszkodzeniem układów wejść kondensatorami) http://forum.cqham.ru scalonych czy wyświetlacza). Do- Najlepsze są enkodery optyczne http://ic-prog.com piero teraz można przystąpić do ale mają dość wysoką cenę i nie www.sp-hm.pl ostatnich czynności związanych z są łatwe w zakupie. Z tego też

52 Świat Radio Maj 2010 Lata dwudzieste RETRO

Generator do odbioru CW Heterodyna francuska TM nr 2 Ważną częścią składową wielu wczesnych radiostacji odbiorczych była heterodyna do odbioru sygna- łów telegraﬁcznych przekazywanych na falach ciągłych (emisja CW). Do jednych z najszerzej stosowanych w Polsce konstrukcji tego typu należała pochodząca z 1917 r. francuska heterodyna TM Nr 2.

generatora z obwodem antenowym urządzenia odbiorczego. Po zmieszaniu obu sygnałów otrzy- mywało się sygnał złożony nazywany dudnieniem. Jeżeli czę- stotliwość dudnienia mieściła się w granicach częstotliwości aku- stycznych, w słuchawkach można było usłyszeć dźwięczny ton. Istotną zaletą metody interfe- rencyjnej była możliwość dobrania najdogodniejszego tonu w urzą- dzeniu odbiorczym i to niezależ- nie od częstotliwości odbieranych sygnałów. Z tego też względu nie- Rys. 2. Schemat heterodyny TM nr 2 (zbiory CBW) kiedy heterodyny współpracowały z odbiornikami reakcyjnymi, zdol- i bardzo dobrym parametrom nymi odbierać sygnały emisji CW technicznym ta trójelektrodowa bez dodatkowych urządzeń. lampa elektronowa znalazła sze- Heterodyna TM nr 2 wytwa- rokie zastosowanie w radiowym rzała drgania wielkiej częstotli- sprzęcie wojsk sprzymierzonych wości w zakresie fal od 250 do i to zarówno jako lampa odbiorcza, 20000 m podzielonym na cztery jak i nadawcza (moc emisyjna 2 Rys. 1. Heterodyna TM nr 2 podzakresy: 250–1000 m, 600– W przy napięciu anodowym 400 (fot. zbiory A. Salles) 2400 m, 1800–7200 m i 5000– V). Aparatura heterodyny mieściła 20000 m. Obwód anodowy zasila- się w skrzynce drewnianej o wy- Stosowane w początkowym ny był z sucho-mokrej baterii ano- miarach 26×19×18 cm z eboni- okresie rozwoju radiokomunikacji dowej o napięciu 80 V, natomiast tową ścianką przednią, na której aparaty detektorowe do odbio- zasilanie obwodu żarzenia odby- zostały rozmieszczone: miliam- ru radiostacji nadających falami wało się z baterii akumulatorów peromierz, wyłącznik żarzenia, gasnącymi nie pozwalały na od- o napięciu 4 V. Generator pracował pokrętło strojenia z podziałką od 0 biór fal ciągłych (niegasnących). w układzie Hartleya z bezpośred- do 100, pokrętło precyzera, zaciski Sygnały telegraﬁczne nadawa- nim indukcyjnym sprzężeniem do podłączenia dodatkowej cewki ne na falach ciągłych, odbierane zwrotnym na dwóch połączonych sprzężenia oraz przełącznik za- z wykorzystaniem tego rodzaju równolegle francuskich triodach kresów. Na lewej ściance bocznej urządzeń odbiorczych, słyszane typu R. Do przestrajania genera- skrzynki umieszczono zaciski do były bowiem w słuchawkach jako tora służył kondensator obrotowy podłączenia baterii zasilających, bez dźwięczny stukot. Pojawiła o maksymalnej pojemności 1800 zaś na wierzchu – płytkę ebonito- się więc konieczność opracowania cm (1 cm = 1,1 pF), zaś zmiany wą z gniazdami lamp. metody odbioru, która przekształ- zakresów dokonywano poprzez Heterodynę należało ustawiać ciłaby je tak, aby stały się dźwięcz- przełączanie czterech cewek in- w pobliżu odbiornika i rozpoczy- nym i wyraźnym dla ucha tonem. dukcyjnych. Oznaką powstawania nać proces dostrajania przy załą- Najprostszą i najdoskonalszą drgań w układzie było wychylenie czonej jednej lampie. Gdy drgania metodę odbioru fal ciągłych opra- się wskazówki miliamperomie- się nie wzbudzały, w układ włą- cował i opatentował w styczniu rza prądu stałego umieszczonego czało się drugą lampę. Ponieważ 1913 roku kanadyjski inżynier w obwodzie siatki. ręka radiotelegraﬁsty miała od- Reginald A. Fessenden. Metoda Lampa typu R, znana także pod czuwalny wpływ na pojemność ta, nazywana metodą interferen- nazwą „lampa typu francuskie- kondensatora strojeniowego, co cyjną lub też metodą heterodyno- go” i oznaczeniem wojskowym utrudniało dokładne dostrojenie wania, polegała na wytworzeniu wzór „U”, została skonstruowana urządzenia, instrukcja obsługi za- przez dodatkowy generator, tzw. na początku I wojny światowej lecała przeprowadzać regulację heterodynę, fal ciągłych o często- w l’Établissement Centrale de Te- „małymi posunięciami” lub też tliwości zbliżonej do częstotliwości legraphie. Pracami kierował zna- korzystać z precyzera ustawionej w odbiorniku, a nany konstruktor, pułkownik Gu- zaopatrzonego w ebonitowe stępnie nałożeniu ich na odbie- stave Ferrié. Dzięki swojej prostej pokrętło. rany sygnał poprzez sprzężenie konstrukcji, pewnemu działaniu Roman Buja

Świat Radio Maj 2010 53 DIGEST Czasopisma IARU

Rodzynki wybrane z czasopism zagranicznych Układy nadawczo-odbiorcze VHF/UHF Z zagranicznych czasopism docierających do redakcji wybraliśmy kilka Sygnał z generator 116 MHz opisów ciekawych opisów konstrukcji amatorskich układów nadawczo- jest skierowany na jedno z wejść zrównoważonego mieszacza dio- -odbiorczych pracujących w zakresach VHF/UHF, które mogą zaintere- dowego MX1 ADE-1. Na drugie sować wielu radioamatorów i być inspiracją do poszukiwania własnych wejście tego mieszacza dochodzi rozwiązań. wzmocniony sygnał z anteny. Na wejściu wzmacniacza w postaci Wzmacniacz mocy na pasmo układu scalonego IC3 Avago MGA- 4 m („Amator Radio” 10/2009) 61563 znajduje się prosty szerego- wy obwód z cewką L5, zaś na wyj- EI9GQ w holenderskim mie- ściu trzyobwodowy ﬁltr pasmowy sięczniku „Amator Radio” 10/2009 L8–L9–L10. Indukcyjności i kon- zamieścił ciekawy artykuł na te- densatory zostały tak dobrane, mat konstrukcji i sposobów wyli- aby zapewnić pasmo przenoszenia czania dopasowań w amatorskich w zakresie 2 m 144–146 MHz. wzmacniaczach mocy na nowe Sygnał wyjściowy jest doprowa- pasmo 4 m. Oczywiście te uwagi dzony do wejścia odbiornika 10 m i schematy mogą odnosić się do poprzez wzmacniacz IC4 MAV11 wzmacniaczy na pasmo 50 MHz, (MAR6). bowiem w Polsce pasmo 70 MHz Użyty w układzie MGA-61563 jeszcze nie zostało dopuszczone w obudowie SOT-363 ﬁrmy Agi- dla radioamatorów. Na rysunku lent Technologies to stosunkowo 1 jest zamieszczony schemat ide- niedrogi wzmacniacz GaAs MMIC, owy wzmacniacza na tranzystorze który jest przeznaczony do zastoso- MOSFET typu SD2931-10. Przy wań w różnego typu urządzeniach zasilaniu napięciem 37 V mocy L2: 4 zwoje drutu CuAg 1 na śred- komunikacji bezprzewodowej pra- wyjściowa u autora dochodziła do nicy 6 mm, cujących w paśmie do 6 GHz. Jest 100, a przy zwiększeniu do około L3: 5 zwojów drutu CuAg 1 na to zrealizowany na podłożu z ar- 50 V moc wzrosła do 150 W. średnicy 6 mm. senku galu w procesie E-pHEMT Poszczególne cewka zostały wy- Jedyne regulacje przy urucha- konane w następujący sposób: mianiu tego stopnia polegają na L1: 1 zwój drutu CuAg 1 na śred- ustawieniu prądu spoczynkowego nicy 8 mm, układu za pośrednictwem poten- cjometru 100 Ω oraz dopasowanie wejścia i wyjścia do znormalizo- wanej impedancji 50 Ω za pomocą trymerów.

Konwerter 144/28 MHz („RadCom” 3/2010) G4DDK w marcowym numerze „RadCom” opisuje sposób wykonania konwertera DDK2010 umoż- Rys. 1. Schemat ideowy wzmacniacza mocy na pasmo 4 m liwiającego nasłuch pasma 2m za pośrednictwem odbiornika wy- posażonego w zakres 10 m (28-30 MHz). Schemat ideowy konwertera 144/28 MHz jest pokazany na rysunku 2. Ważnym elementem konwertera jest generator decydujący o częstotliwości pracy urządzenia. Został on wykonany w układzie Butlera na tranzystorach TR1 (BSV 52) i TR2 (BFS17) oraz z użyciem rezonatora kwarcowego 116 MHz.

54 Świat Radio Maj 2010 Rys. 2. Schemat ideowy konwertera 144/28 MHz niskoszumowy wzmacniacz cechu- System APT (Automatic Picture jący się bardzo dobrą liniowością. Transmission) jest używany przez Jego główną zaletą jest łatwość im- amerykańskie meteorologiczne sa- plementacji, bowiem zawiera we- telity niskoorbitujące NOAA (Na- wnętrzne obwody dopasowujące tional Oceanic and Atmospheric do linii 50 Ω, a regulacja prądu po- Administration) i pracuje na zasa- laryzacji i związanych z nim para- dzie transmisji typu FAX. System metrów odbywa się pojedynczym działa automatycznie i służy do zewnętrznym rezystorem R12. odbioru zdjęć meteorologicznych. Maksymalna moc wyjściowa w Sygnały są nadawane w paśmie punkcie 1-decybelowej kompresji VHF (137–138 MHz) z modulacją wynosi +16 dBm, wzmocnienie AM-FM o szerokości pasma 35–40 mocy 16,6 dB, a współczynnik szu- kHz. Został przyjęty mieszany sys- mów 1,2 dB. tem modulacji w celu eliminacji Konwerter jest zasilany napię- wpływu efektu Dopplera na treść ciem 12 V (pobór prądu około 100 przekazywanego obrazu, bowiem mA). wahania częstotliwości nośnej sate- Cały układ został zmontowany lity wynoszą do ± 3 kHz. na płytce drukowanej o wymia- Idea transmisji NOAA – APT po- rach około 72×35 mm pokazanej lega na tym, że najpierw ton o czę- na rysunku 3. Rozmieszczenie ele- stotliwości akustycznej 2,4 kHz mo- Rys. 3. Płytka drukowana konwertera i rozmieszczenie elementów mentów SMD na PCB jest zrealizo- dulowany jest amplitudowo (od 5 wane wg tego samego rysunku. do 87%) informacją z przetwornika Satelity systemu NOAA po- Filtr na pasmo 2 m (L8–L9–L10) optycznego AVHRR/3 na pokładzie ruszają się na wysokości około znajdujący się pomiędzy IC3 satelity, a następnie sygnał taki mo- 1000 km i typowy maksymalny a MX1 jest zrealizowany z zasto- duluje częstotliwościowo nadajnik przelot nad stacją odbiorczą trwa sowaniem obwodów Coilcraft 165- VHF. Z uwagi na ciągły ruch satelity do 12–15 min. -06A07SL i jest zamontowany po względem odbiorcy jest zastoso- Chcąc odbierać takie sygnały przeciwnej stronie PCB. Oczywi- wana polaryzacja kołowa prawo- systemu APT, należy wyposażyć ście płytka została zamontowana skrętna nadajnika VHF. Skanowa- się w odbiornik radiowy FM 137– w ekranujące pudełko wyposażo- nie powierzchni ziemi odbywa się –138 MHz o paśmie p.cz. o szero- ne w gniazda. z prędkością 120 linii/s, a każda linia kości 35–40 kHz oraz dołączoną zawiera 2080 punktów, które tworzą anteną odbiorczą na takie pasmo, Odbiornik NOAA-APT137 obraz z dwóch kanałów (widzial- pracującą w polaryzacji kołowej. („Practicka Elektronica” nego i w podczerwieni), przy czym Oczywiście niezbędny jest także początek każdego kanału sygnalizo- przetwornik sygnału analogowego 3/2010) wany jest przez ciąg naprzemiennie na postać cyfrową np. w postaci OK2UGS opisuje w marcowym nadawanych białych i czarnych 7 karty dźwiękowej w PC i z odpo- numerze czeskiego miesięcznika pasków, tworząc ton o częstotliwości wiednim oprogramowaniem. „Practicka Elektronica” odbiornik 1,04 kHz dla kanału widzialnego Wymagany zakres odbiorczy NOAA – APT137. i 832 Hz dla podczerwieni. jest dostępny praktycznie w każ-

Świat Radio Maj 2010 55 DIGEST Czasopisma IARU

Rys. 4. Zasadniczy układ odbiorczy APT137

Rys. 5. Sterownik mikroprocesorowy odbiornika

56 Świat Radio Maj 2010 dym skanerze radiowym, ale nale- Uniwersalny przedwzmacniacz ży wymienić filtr p.cz. na pasmo 70 cm („Radio Ref” Dla radioamatora najlepszym 10/2009) rozwiązaniem jest jednak budowa specjalnego odbiornika, np. takie- Użytkownicy wyższych pasm go jak opisał OK2UGS. UKF wiedzą, że bez dobrego wej- Rys. 6. Schemat blokowy przedwzmacnia- Urządzenie składa się z dwóch ścia odbiornika z dobrą kierunko- cza na pasmo 70 cm części: odbiornika FM, którego wą anteną, mają małe szanse na schemat jest pokazany na rysunku udane łowy słabych stacji. Taka konstrukcja filtru zapewnia 4, i układu sterowania PC poprzez Nic dziwnego, że poszukują bardzo duże tłumienie pozapasmo- RS232 i USB (schemat jest zamiesz- skutecznych selektywnych i nisko- we i eliminację silnych sygnałów za- czony na rysunku 5). szumowych wzmacniaczy ante- kłócających np. z pasma 144 MHz. Odbiornik pracuje w zakresie nowych, które zapewniają w do- Zasadnicze wzmocnienie zapew- 137–139 MHz i zapewnia odpo- statecznym stopniu wytłumienie niają po filtrze dwa wzmacnia- wiednią czułość i selektywność. sąsiednich stacji. cze U1-U2 typu BGA516 (uwa- Na wejściu jest wzmacniacz na F5RCT we francuskim miesięczni- ga na błąd rysunkowy przy U2). tranzystorze dwubramkowym ku „Radio Ref” 10/2009 przedstawia Na rysunku 8 jest pokazane roz- MOSFET, a zasadniczy tor podwój- konstrukcję takiego rozbudowanego mieszczenie elementów na płytce nej przemiany częstotliwości 10,7 przedwzmacniacza antenowego na przedwzmacnaicza. MHz/455 kHz został zrealizowany amatorskie pasmo 70 cm z użyciem Dokładne pomiary wzmacnia- w układzie scalonym MC13135 nowoczesnych elementów do mon- cza pozwoliły na oszacowanie In- (MC3362P). tażu powierzchniowego SMD. tercept Point Input IP3 3 dBm i IP2 Syntezer PLL pracuje z krokiem Schemat blokowy przedwzmac- +5,3 dBm. Współczynnik szumu 10 kHz w oparciu o aplikację TSA- niacza jest zamieszczony na ry- i wzmocnienie przedstawia się jak 6060. sunku 6, a układ elektryczny na w tabelce. rysunku 10 Sygnał m.cz. z jednego układu . Częstotli- Szumy Wzmocnie- scalonego LM386 steruje głośni- Podstawowe parametry układu wość nie kiem, a z drugiego takiego same- podawane przez konstruktora: 430 MHz 0,66 dB 30,7 dB go układu jest podany na kartę zakres napięcia zasilania: 8–16 V dźwiękową w PC. maksymalny pobór prądu: 100 mA 432 MHz 0,60 dB 35,4 dB Druga część na rysunku 5 za- wzmocnienie: 37 dB/436 MHz 434 MHz 0,56 dB 36,4 dB wiera zasilacz oraz układ mikro- Wzmacniacz ma bardzo dobre 436 MHz 0,58 dB 36,0 dB procesorowy zapewniający możli- parametry szumowe, bowiem pra- wość sterowania z komputera PC. cuje na tranzystorze GaAsFET typu 438 MHz 0,58 dB 36,1 dB Komunikacja i przekazywanie P-HEMT ATF54143. przetworzonego już sygnału odby- Podstawowe parametry charak- wa się przez port RS232/USB. terystyczne tych tranzystorów ATF Oprogramowanie umożliwia (wzbogacenie MOS) to zasilanie 3 automatyczną zmianę odbieranego V/60mA, 20 dBm kompresja punk- kanału wg zaplanowanego grafiku tu wyjścia z duża liniowością. lub projekcji przelotów. Po wzmacniaczu ATF54143 znaj- Układ jest zmontowany na duje się rozbudowany filtr z uży- płytce drukowanej pokazanej na ciem rezonatorów SAWR1 RO310A okładce miesięcznika. i filtru SAW1 SAFCC433MBM. Rys. 8. Rozmieszczenie elementów na płytce przedwzmacniacza

Rys. 7. Schemat ideowy przedwzmacniacza na pasmo 70 cm

Świat Radio Maj 2010 57 FORUM CZYTELNIKÓW Listy Zapraszamy na Forum Czytelników: www.swiatradio.pl

A potem „Polonia Restituta” Listy prosimy kierować Koleżanki i Koledzy Krótkofa- ono przyjęte właściwą większością gło- na adres redakcji ŚR: lowcy! Jesienią 2007 zaproponowałem powtórkę tej sów. A sytuacja była wyjątkowo trudna, 03-197 Warszawa, Wydawałoby się, że nic tak nie akcji, tym razem dla uczczenia 90. rocznicy bo właśnie na skutek wyjątkowej „dro- ul. Leszczynowa 11, plami, jak atrament. Jednak odzyskania niepodległości. Z kompletnym biazgowości” (czytaj: dokładności) GKR tel. 022 257 84 60, znacznie gorszą plamą jest ludzki brak pa- projektem akcji „Polonia Restituta” wy- konieczne było odbycie wieczorem przed faks 022 257 84 44 mięci, a czasami brak wiedzy. Dlatego za- stąpiłem na Walnym Zebraniu WOT PZK rozpoczęciem zjazdu ostatniego posiedze- e-mail: redakcja@ swiatradio.com.pl bieram głos w tym miejscu, aby możliwie (na Politechnice Warszawskiej) w obecności nia plenarnego Zarządu Głównego, by szerokiemu gronu polskich krótkofalow- prezesa PZK. Powiedziałem tam wyraźnie, zakończyć kadencję. Nasze sprawozdanie ców przypomnieć pewne fakty i sytuacje. że powinna być to akcja całego Związku, zostało przez zjazd przyjęte zdecydowaną I od razu zastrzegam – nie jest moim za- a środowisko warszawskie podejmie się większością głosów, a w następnym dniu miarem pisanie historii najnowszej PZK. jej koordynacji i wykonania na zasadach delegaci wysokim stosunkiem głosów po- Ja tylko przypominam wybrane fragmenty takich samych, jak dla akcji „Victory Day”. wołali mnie w skład GKR-u następnej tej historii, w które „zaplątałem się” osobi- Walne Zebranie WOT PZK podjęło wów- kadencji. ście – nieważne, czy świadomie, czy nawet czas stosowną uchwałę. nieświadomie. Przypominam, bo po ogło- Droga tej uchwały do Bydgoszczy była A po zjeździe… szeniu decyzji kandydowania na prezesa nieco wyboista, ale kiedy w końcu kol. Dopiero 4 miesiące po zjeździe okazało się PZK, a także po wyborze na prezesa War- Zygmunt SP5ELA dostarczył te doku- iż mój podpis jako członka GKR-u nie był szawskiego Oddziału Terenowego PZK, menty na ul. Modrzewiową – powędro- do końca ważny. Na poprzednim zjeździe otrzymuję coraz więcej pytań. Dotyczą wały głęboko do szuflady. Nie chcę być (w Ryni) wybrano mnie zastępcą człon- one spraw minionych, ale konsekwencje złośliwy, ale osoby z Prezydium ZG PZK ka, a członkiem tego organu stałem się tych spraw oraz powstałe niedomówienia, stwierdziły przed członkami GKR: „my dopiero po śmierci kolegi SP8BIA. Otrzy- przeinaczenia, a momentami wręcz utaj- nie mamy obowiązku czytać uchwał Wal- małem stosowne zaświadczenie i zająłem nienie przebiegu wypadków prowadzą do nych Zebrań OT, z Warszawy powinno się sprawami trudnymi, ale nieźle mi eskalacji uprzedzeń, a nawet pomówień. przyjść osobne pismo w tej (PR) sprawie”. znanymi, czyli kontrolą poprawności do- I tak przez kolejne dwa miesiące nic nie kumentacji finansowej Związku. Niestety Był kiedyś „Victory Day” zrobiono (zarówno w Zarządzie WOT, jak przez ponad 8 miesięcy nie wysłano moich Zacznę od niemal już zapomnianej akcji i w Prezydium ZG). A przecież akcja mia- danych do Krajowego Rejestru Sądowego dyplomowej „Victory Day”. Zapropono- ła służyć wizerunkowi całego PZK, w tym (dokonując w tym czasie trzech innych wana przeze mnie jesienią 2004 roku jako jego władz z prezesem na czele. wpisów) i według sądu członkiem GKR, forma uczczenia 60. rocznicy zakończenia Wiosenne posiedzenie plenarne ZG PZK który powinien był podpisać to nieszczę- II wojny światowej, została poparta przez odbywało się niestety po terminie składa- sne sprawozdanie był… tragicznie zmarły niemal całe środowisko Warszawskiego nia aplikacji na zadania zlecone MON. Kolega. Było to dla mnie ogromnym za- Oddziału Terenowego PZK, także szeroko Dlatego wystosowaliśmy do tego gre- skoczeniem, ponieważ w czasie kontroli przez wiele klubów i wielu indywidual- mium (my, czyli Staszek SP5COC, Janusz pokazano przewodniczącemu GKR kopię nych nadawców z całej Polski. Przypo- SP5JXK i Marek SP5UAR) oświadczenie rzekomo wysłanych do KRS dokumentów. mnę krótko – akcję koordynowaliśmy we informujące o wycofaniu się z organizacji Ponieważ fakty zawsze muszą wyjść na jaw, trójkę: Staszek, SP5COC (ówczesny pre- akcji „Polonia Restituta”. Odczytanie tego nawet jeśli się je ukrywa i idzie w zaparte, zes WOT), Janusz SP5JXK i ja. Staszek listu spadło na mnie i uczyniłem to na jesienią 2008 roku poczułem się oszukany przekonywał do pracy operatorów klubo- tyle emocjonalnie, że większość obecnych przez władze mojego związku i zrezygnowa- wych i indywidualnych, Janusz prowadził na sali „z krzeseł pospadała”. No cóż, łem z funkcji sekretarza GKR oraz zwróci- promocję w Internecie, a moim zakresem wina zwykle spada na posłańców przy- łem Odznakę Honorową PZK przyznaną mi działań było między innymi załatwienie noszących złe wieści, więc całym odium w tym „nieprawnym” okresie. Z perspekty- wszelkich formalności. Pozyskaliśmy dla obciążono wtedy i obciąża się nadal tylko wy czasu widzę, że był to błąd, pociągający tej akcji przychylność wysokich urzędni- mnie. W efekcie akcję „Polonia Restituta” za sobą skutki nie tyle osobiste, co właśnie ków Ministerstwa Obrony Narodowej, przejęła Liga Obrony Kraju, a jej koordy- dla Związku – bo odcinałem sobie możliwość ale aby uzyskać z tego resortu wsparcie natorem został kol. Włodek SQ5WWK. jakiegokolwiek wpływu na niezbyt mądre finansowe w postaci tzw. zadania zleco- Podwykonawcą w ściśle określonym zakre- poczynania naszych władz. nego, musieliśmy przedstawić stosowne sie (technicznym – druk dyplomów oraz pełnomocnictwa władz naczelnych PZK. udostępnienie konta bankowego) był War- Nadzwyczajny zjazd w Warszawie W dniach od 1 do 15 maja 2005 roku sta- szawski Oddział Terenowy PZK. I wtedy Krajowy Zjazd Delegatów w Szczyrku cje z tym sufiksem przeprowadziły ponad zaczęły się schody. Nie wszyscy opera- w swojej uchwale polecił zwołanie w ter- 60 tysięcy łączności z ponad 12 tysią- torzy chętni do pracy pod znakiem „PR” minie roku Nadzwyczajnego Zjazdu dla cami korespondentów na całym świecie. okazali się rzetelni, a problemy koordyna- uchwalenia nowelizacji Statutu PZK. Na I choć nie obyło się bez wpadek – dwie cji po prostu Włodka przerosły. W efekcie podstawie tej uchwały powstały komisje stacje nawaliły z powodów losowych kilka osób nie dostało w terminie swoich analizujące strukturę, działalność, two- – to jednak akcja się udała. Statystykę dyplomów, a „życzliwi” zrobili na tym tle rzące projekt nowego statutu. Komisje te prowadził Janusz SP5JXK, do mnie na- wielki raban. Nawet OKR WOT nie po- wykonały ogromną pracę, szkoda że nie do leżała weryfikacja łączności na dyplom trafiła tej „afery” do końca wyjaśnić. końca zrozumiałą dla większości członków „VD”. Wydaliśmy tych dyplomów ponad PZK. Nie dotrzymano założonych termi- 2000 – mniej więcej po połowie w kraju Reminiscencje ze zjazdu w Szczyrku nów i Nadzwyczajny Zjazd w roku 2009 i za granicę. Mamy świadomość, że nie Rok 2008 upłynął pod znakiem Krajowe- nie uchwalił nowego statutu, przedłużając wszyscy je dostali, czy to z braku danych go Zjazdu Delegatów PZK w Szczyrku prace o kolejne 8 miesięcy. Pada pytanie, adresowych, czy to z powodu zwrotów i kontrowersji wokół stanowiska zajętego czy ten zjazd „warszawski” był potrzeb- przesyłki przez pocztę. W 2007 roku tam przez Główną Komisję Rewizyjną. ny? Na zjeździe argumentowano, że był te niewysłane dyplomy przekazaliśmy Nieszczęściem dla sprawy stał się wypa- niezbędny z powodu zastrzeżeń organu nowemu Zarządowi WOT PZK. Do dziś dek samochodowy Zdzisława SP3GIL, nadzoru do sprawozdania GKR i uchwał odzywają się „spóźnialscy”, którym nie- który staranowany przez zagapionego kie- o absolutorium podjętych w Szczyrku. wiele możemy pomóc. rowcę nie mógł dotrzeć na obrady zjazdu. Jednak z odczytanych na tym zjeździe Jest jednak faktem, że akcja została (od Działając w najlepszej wierze, konsulto- dokumentów, wynikało, że sąd nie wska- strony formalno-prawnej) przeprowadzo- waliśmy nasze sprawozdanie telefonicz- zywał żadnych terminów odbycia zjazdu, na prawidłowo i terminowo rozliczona ze nie i mailowo z nieobecnymi w Szczyrku wzywał jedynie do ustosunkowania się

Listy do redakcji do redakcjizleceniodawcą, przy czym nie obciążali- kolegami, ale w efekcie sprawozdanie GKR do nieprawidłowości w najbliższej przy- śmy tymi czynnościami prezesa i Prezy- podpisaliśmy tylko we trzech, co dało póź- szłości w czasie zapowiadanego kolejnego dium Zarządu Głównego PZK. niej pretekst do twierdzeń, że nie zostało zjazdu. Uzasadnienie zwołania Zjazdu

58 Świat Radio Maj 2010 „Nic tak nie plami jak atrament”

w maju jako nakaz sądu było…, a na pew- też później nie sprawdził, czy nie ma ku, w tym do ówczesnego prezesa WOT no nie było bezwzględną prawdą. kolizji pomiędzy zapisami Statutu PZK PZK, a została ujawniona dopiero podczas Warszawski Zjazd Nadzwyczajny nie i zapisami „Regulaminu głosowania elek- Walnego Zebrania WOT. zatwierdził prac komisji powołanych tronicznego”, istotnych właśnie w przed- w Szczyrku a tylko ta instancja PZK miała miocie zwołania zjazdu. Na domiar złego Rozrywka trwa nadal do tego prawo i taki obowiązek. Podobno uchwałę o zwołaniu zjazdu wysłano do Stare porzekadło mówi, ze „nie ma tego złe- przez przeoczenie. Dla ratowania zanie- delegatów (czyli „wprowadzono do obrotu go, co by nie wyszło na dobre”. To, że zjazd dbania, prace komisji zatwierdziło ciało prawnego”) jeszcze przed jej uprawomoc- w lutym nie doszedł do skutku, stało się nieuprawnione, niższego rzędu – a przecież nieniem się. Skutek – wytyk ze strony szczęśliwym zbiegiem okoliczności, bowiem chodziło o sprawy strategiczne dla PZK organu nadzoru o treści „świadczy o rażą- projekt nowelizacji statutu trzeba znowu – przebudowę koncepcji organizacyjnej. cym braku dbałości o prawidłową i spraw- przerabiać. A wina leży po stronie sejmu Swoistym kuriozum okazało się też to, że ną działalność organów PZK”. – 12 marca weszła w życie nowelizacja dopiero w czasie tego zjazdu, większość Jakby tego było mało, Prezydium ZG PZK ustawy o działalności pożytku publicz- jego uczestników, w tym również byli (już po uprawomocnieniu się tej nieszczę- nego i wolontariacie, która jednoznacznie członkowie GKR dowiedzieli się o skardze snej uchwały o zwołaniu NKZD) dokonało nakazuje nowelizacje statutów wszystkich złożonej przez Darka SP2HQY, korespon- arbitralnej oceny i uchylenia uchwały ZG organizacji pożytku publicznego (OPP), dencji i wyjaśnieniach PZK w tej sprawie. PZK, nie mając po temu uprawnień. Czyli a zatem i Statutu PZK. Zatem, Komisjo Wszystko toczyło się bez jakiegokolwiek odwołanie zjazdu było bezprawne, ba Statutowa, do pracy, a ze zwołaniem zjaz- kontaktu i poza wiedzą byłych członków jeszcze bardziej naruszało statut niż jego du jeszcze trzeba się chwilę wstrzymać. poprzedniej GKR. Po ujawnieniu tych zwołanie. Ponieważ szereg osób stawiało Obyśmy tylko nie musieli zwoływać faktów... Prezes stwierdził również... że mi zarzut bycia mądrym po szkodzie, mu- w ciągu nadchodzących dwunastu miesię- było to drobne przeoczenie... Dopiero szę przytoczyć kilka argumentów na swoją cy dwóch nadzwyczajnych zjazdów. Może w maju 2009, delegaci mogli wysłuchać obronę. Po pierwsze, jeszcze w trakcie gło- bowiem dojść do trudnej sytuacji, w której pełnych wyjaśnień w tej sprawie i takie sowania elektronicznego (niestety pod sam organ nadzoru zakwestionuje działania uzyskali – prawie 12 miesięcy po zjeździe koniec, bo nie byłem uprawniony do głoso- związku i nakaże generalne zamiatanie. w Szczyrku. wania i o wszystkim dowiadywałem się z A to będzie i gorsze, i kosztowniejsze niż Delegaci Zjazdu Nadzwyczajnego w War- trzeciej ręki i z opóźnieniem) wysłałem na systematyczne utrzymywanie porządku szawie nie otrzymali do dziś materiałów listę ZG PZK mail wskazujący na popeł- i procedur, bądź co bądź wymyślonych pozjazdowych, natomiast w opublikowa- nione błędy. Po drugie, 13 lutego (tuż po przez nas samych kilka lat temu. I nie nym a przez nikogo nie zatwierdzonym bezprawnym odwołaniu zjazdu) wysłałem można ciągle stać na stanowisku, że każdy protokole zjazdowym pominięto istotne maila do przewodniczącego GKR z wnio- błąd władz to drobne przeoczenie, niewiele ale niewygodne ustalenia, m.in. wskaza- skami w sprawie wyjścia z tej sytuacji. znaczący przypadek – a każda krytyka ne wyżej. Po trzecie, wobec braku reakcji GKR, to paraliżowanie i ośmieszanie związku. Propozycja zatwierdzenia tego protokołu wysłałem kolejnego maila na listę dysku- Naiwne i śmieszne jest przekonanie, że i możliwości wniesienia uwag (przebieg syjną ZG (20 lutego), postulując zwołanie wszystko zło to wina jednej czy dwóch zjazdu był nagrywany przez kilka osób) nadzwyczajnego posiedzenia ZG PZK osób, a jak się je wyrzuci to nastąpi cud… – podczas planowanego a nie odbytego te- przy okazji ceremonii rocznicowej, aby i robota sama się zrobi. gorocznego zjazdu – została kategorycznie anulować to niefortunne zwołanie zjazdu. wykreślona z planowanego porządku obrad Generalnie (oprócz Andrzeja SP4KA), A na moim podwórku… – a przecież logicznym wydaje się, że jedy- wszyscy mnie „oleli”. No to 27 lutego W tzw. międzyczasie odbyły się dwa Wal- nie grono delegatów, uczestników zjazdu, zjawiłem się w Praskim Centrum Kultu- ne Zebrania WOT PZK, którego jestem ma prawo do przyjęcia tego protokołu. ry, by wziąć udział w NKZD. Było nas członkiem. Pierwsze (w listopadzie) za- Stary skład GKR pod przewodnictwem delegatów dwóch – a statut nie precyzuje kończyło się fiaskiem ze względów formal- Maćka SP9DQY (w tym i moja skromna minimalnej liczby delegatów, niezbędnej nych, czyli utraty praw członkowskich osoba) ma na ten temat jednoznaczne zda- do odbycia zjazdu. Nie precyzuje również, przez dwoje z trzech członków oddziało- nie. Uważamy, że NKZD w Warszawie kto ma prawo, a kto nie ma prawa otwie- wej komisji rewizyjnej. był zwołany na siłę i przyniósł Związkowi rać i zamykać obrady. Dokonaliśmy zatem Nie mogło zatem dojść do przyjęcia spra- tyleż pożytku co i szkody (w tym wymier- otwarcia, sporządziliśmy listę obecności wozdania, ani do przegłosowania abso- ne koszty finansowe). i zamknęliśmy obrady z powodu braku lutorium. W tej sytuacji przedłużono quorum. I tak XIX NKZD (ze wszystkimi kadencję ustępującego zarządu i wybrano Powtórka z rozrywki… swoim wadami prawnymi) przeszedł do nową OKR. Na kolejnym walnym zebra- Na jesiennym posiedzeniu Zarządu Głów- historii. Teraz trzeba dobrze przygotować niu zanosiło się na rewolucję, a skończyło nego PZK (listopad 2009) zgłoszono wnio- i prawidłowo zwołać XX NKZD. na ewolucji. Z mojego punktu widzenia sek o zwołanie kolejnego Nadzwyczajnego Nie byłem jedynym, który zgłaszał wąt- istotne było zobowiązanie wobec kolegów Zjazdu Delegatów na luty 2010 roku. pliwości i miał krytyczne uwagi. Sze- z ustępującego zarządu (złożone jeszcze Byłem obecny na tym posiedzeniu i udało reg trudnych pytań stawiali niektórzy jesienią ubiegłego roku), że przejmę funk- mi się wyperswadować koleżankom i kole- członkowie Zarządu Głównego, a także cję prezesa WOT. Wyraziłem zatem zgodę gom tę decyzję, która naruszała zapis sta- moderujący listę internetową Andrzej na kandydowanie i musiałem opuścić tutu o maksymalnie trzydziestodniowym SP9ENO. Szkoda, że panowała zadzi- walne zebranie – goniąc do pracy. Zebra- terminie pomiędzy zgłoszeniem uchwały, wiająca wiara w nieomylność prezydium, nie udzieliło mi kredytu zaufania oraz a rozpoczęciem Zjazdu. Postanowiono a każdy zgłaszający problem natychmiast „obdarowało” składem zarządu i nowej wtedy, że z powodu oszczędności uchwała był traktowany jak wróg. Trzeba niestety OKR, a także zobowiązało do wykonania o zwołaniu NKZD zostanie podjęta w gło- jasno powiedzieć, że szkodę związkowi zaległych dokumentów, których nie zdąży- sowaniu elektronicznym. przynoszą niektóre działania naszych ły przedstawić ustępujące władze. I tu zaczęły się problemy. Autorzy „Re- władz naczelnych, w tym zwłaszcza utaj- Zatem zgodnie z zasadą „sprzątanie za- gulaminu głosowania elektronicznego” nianie wszystkiego, co się tylko da. Ostat- czynaj od siebie” – będę próbował wy- zadbali o pełne przestrzeganie reguł demo- ni przypadek to utajnienie opinii prawnej prostować niektóre zawiłości i zagasić kracji, co jednak skutkowało wydłużeniem pani mecenas Zielińskiej z dnia 17 marca, przynajmniej część konfliktów. Oczywi- czasu od zgłoszenia wniosku do podjęcia dotyczącej zmian w ustawie o działalności ście to nie zmienia mojej decyzji o próbie uchwały co najmniej do 42 dni. Oczywi- pożytku publicznego, wydanej na prośbę kandydowania na funkcję prezesa całego ście, uchwalając ten regulamin nikt nie OKR WOT. Opinia ta, zawierająca nie- Związku. Tylko szkoda, że znowu rzadziej przypuszczał, że głosowanie elektroniczne zwykle ważną interpretację obowiązują- będę mieć w dłoni mikrofon niż długopis. może być wykorzystane do podejmowa- cego nas prawa, powinna jak najszybciej Marek Ruszczak SP5UAR nia uchwał z wiążącymi terminami, nikt trafić do wszystkich funkcyjnych Związ- Prezes WOT PZK, delegat na KZD PZK

Świat Radio Maj 2010 59 FORUM CZYTELNIKÓW Porady Zapraszamy na Forum Czytelników: www.swiatradio.pl

kosztownych napraw sprzętu poszu- kuje projektów interfejsów do emisji cyfrowych o bardzo wysokim poziomie bezpieczeństwa przepięciowego. Czy moglibyście polecić na łamach pisma jakiś sprawdzony układ uniwer- salnego interfejsu? Stały czytelnik ŚR Jednoczesny odbiór z dwóch od- biorników lub z dodatkowego Prezentowany tutaj projekt TRX-a FT879D Grzegorza SP8NTH to już kolejna, Bardzo wysoka separacja linii czwarta zmodyﬁkowana wersja in- sterujących oraz sygnałów audio Jako długoletni prenumera- terfejsu do emisji cyfrowych. niestosowana w takim stopniu tor ŚR i członek klubu AVT Zbudowany w oparciu o fabrycz- w żadnych innych interfejsach zwracam się z uprzejmą ną płytkę PCB interfejs ma następu- Zabezpieczenie przeciw zwarcio- prośbą o pilne wyjaśnienie niżej poda- jące właściwości: we linii zasilających interfejs od nego problemu. Połączenie z komputerem po- strony TRX-a Kupiłem w jednej z ﬁrm transceiver przez USB i kartę muzyczną Możliwość ustalenia optymal- Yaesu FT897D i mam pewne wątpliwo- Niewielkie rozmiary (PCB wiel- nych poziomów sygnałów IN/ ści, czy przypadkiem nie sprzedali mi kości karty kredytowej) oraz este- OUT poprzez dobór dzielników kota w worku. tyczna obudowa napięciowych Zamówiłem i zapłaciłem za radiosta- Sygnalizacja kluczowania linii Współpraca z systemami: Linux, cje FT897D, a po rozpakowaniu okazało sterujących na diodach LED MAC-OS, oraz wszystkimi Microso- się, że przesłano mi FT879. Na kar- Praca emisjami cyfrowymi z mo- ftu łącznie z Windows 7 ver. 32 i 64 tonie opakowania (worku) jest duży- dulacja Audio FSK (BPSK, SSTV, Dla konstruktorów układ zawiera mi literami napisane „Yaesu FT879D” OLIVIA i inne) zoptymalizowaną listę użytych natomiast na sprzęcie FT879. Dlate- Emisja RTTY oraz ASCI przy uży- elementów pod kątem minimali- go w celu rozpoznania sprawy i może ciu modulacji FSK (kluczowanie zacji użytych wartości oporników wyjaśnienia tego tematu dla innych fali nośnej) i kondensatorów kupujących, proszę o szczegółowe opi- Praca emisją telegraficzną CW Wysoka uniwersalność dająca sanie, co właściwie kupiłem: FT879 czy Komunikacja TRX-a z kompu- możliwość dostosowania do wie- FT879D, oraz czym te modele znacząco terem tzw. CAT w standardzie lu modeli TRX-ów od popular- się różnią. TTL lub RS232C (YAESU, ICOM, nych YAESU FT857, 897 poprzez Z poważaniem i wyrazami szacunku KENWOOD) całą gamę ICOM-ów od IC735 do Krzysztof Lasota SQ3OV

Transceiver Yaesu FT897 nie jest osiągalny już od wielu lat. Aktual- nie jest sprzedawana nowa wersja FT897D, która zawiera w standardzie generator kwarcowy TCXO-9 (w poprzedniej wersji TCXO wy- stępował jako opcja). Rzeczywiście na obudowie radia nie pojawia się literka D i to może budzić wątpli- wości klientów. Według przedstawicieli ﬁrmy In- Radio na pudełku urządzenia znajduje się nalepka „metryczka” radia, na której widnieje numer seryjny, kraj pochodzenia i rynek przeznaczenia oraz inne informacje, w tym pełny typ urządzenia. Jeśli na nalepce jest podany typ FT897D i nr seryjny z nalepki jest zgodny z numerem na tablicy zna- mionowej radiostacji, to nie ma wątpliwości, że klient użytkuje nową wersję transceivera. Interfejs do emisji cyfrowych Niesłabnące zainteresowanie emisjami cyfrowymi skłania do poszukiwania skutecznych zabezpieczeń przed możliwością uszkodzenia drogiego sprzętu radiowego i komputerowego.

Porady techniczne techniczne Porady Wielu krótkofalowców nauczonych własnymi błędami prowadzącymi do

60 Świat Radio Maj 2010 Enkoder CTCSS SQ6ADE

Starsze modele radiotelefonów VHF/UHF nie są wyposażone w system kodowania CTCSS (Continu- ous Tone Coded Sub-audible Squ- elch) i nie mogą emitować podczas nadawania tonu o ustalonej czę- stotliwości. Pracujące w sieci nowe radiotelefony odbiorców odbierają sygnały i porównują częstotliwość odebranego tonu z własnym wzor- cem. Brak tonu CTCSS powoduje # automatycznie włączenie blokady # odbiornika. # Ta forma uwiarygadniania włas- # nego sygnału stała się niezbędna s do otwierania przekaźników ama- m torskich. # W dostępnej literaturze oraz w sieci internetowej było już wiele opisów budowy enkoderów CTCSS dołączanych do wejścia mikrofonowego radiotelefonu. Prezentujemy kolejne rozwią- IC7800, aż po sprzęt z wysokiej Układ został opracowany zanie Krzysztofa SQ6ADE, który półki FT1000MP, FT2000, TS2000, w oparciu o powszechnie dostępne stwierdził, że dotychczasowe roz- K3 i wiele innych w handlu podzespoły elektroniczne wiązania enkoderów CTCSS z In- Współpraca z większością pro- SMD. Dzięki swojej prostocie jest ternetu nie zadowalały go dosta- gramów logujących i do emisji łatwy w montażu i uruchomieniu tecznie, bo albo były komercyjne cyfrowych (LOGGER32, MixW, nawet dla mało zaawansowanych albo zrobione na jakimś drogim HamRadioDelux, FT-manager, konstruktorów. Rozmiary płytki PIC-u. Przedstawiona jego kom- i inne) PCB zostały tak dobrane, aby inter- pletna propozycja jest tania w wy- Obsługa systemu Echolink fejs zmieścił się w popularnej obu- konaniu i rozwojowa. Do budowy układu został użyty dowie z tworzywa sztucznego KM4 Schemat ideowy układu jest po- podwójny konwerter USB/RS232 dostępnej na rynku. kazany na rysunku 1. ﬁrmy FTDI dzięki czemu obsługu- Więcej informacji oraz szcze- Działanie jest bardzo proste bo- je niezależnie transmisje pomię- góły dotyczące budowy interfejsu wiem procesor „maluje” sygnał si- dzy komputerem a radiem oraz na stronie autora projektu: www. nusoidalny poprzez prosty cztero- sterowanie liniami kluczującymi, co sp8nth.ampr.org. bitowy przetwornik D/A złożony pozwala używać równocześnie róż- nych programów do CAT i do emisji cyfrowych np. HRD i DM780. Separacja zastosowana w inter- fejsie jest pełna łącznie dla masy układu, dzięki czemu nie ma obawy że prądy w.cz. w przypadku słabego uziemienia będą „krążyć” po komputerze, powodując zawieszanie systemu lub w skrajnym przypadku uszkodzenie sprzętu. Również w przypadku awarii impulsowego zasilacza sieciowego komputera PC możemy być spokojni o nasz TRX za parę tysięcy dolarów. Interfejs nie ma żadnych elemen- Rys. 1. Schemat ideowy enkodera CTCSS SQ6ADE tów mechanicznych typu zworki czy potencjometry, dzięki czemu nie ma problemu z konﬁguracją lub „starzeniem” się elementów ślizgo- wych. Cała regulacja poziomów odbywa się w komputerze w panelu regulacji audio. Wysoka uniwersalność układu daje możliwość poprzez wymianę kabli lub drobną korektę elemen- tów na płytce PCB dostosowania do szerokiej gamy transceiverów dostępnych na rynku. Rys. 2. Rys. 3.

Świat Radio Maj 2010 61 FORUM CZYTELNIKÓW Porady

z rezystorów. Dane częstotliwości CTCSS pobiera z nastawnika DIP- -SW wg typowej tabeli (przełącznik w pozycji ON to „0”). Z przeprowadzonych ekspery- mentów z przetwornikiem 8-bi- towym wynikało, że sygnał wyj- ściowy właściwie prawie się nie różni od takiego z przetwornika 4- -bitowego, więc aby uprościć układ zostały 4 bity. Wejście PTT IN służy do uruchamiania tonu przy włączo- nym nadawaniu. Na rysunku 2 znajduje się mo- zaika PCB, zaś rozmieszczenie ele- mentów przedstawia rysunek 3. Plik HEX dla AT89C2051 znajduje się na stronie autora: http://www. sq6ade.elektroda.eu/tone/tone.html Filtry pasmowe HF-cd W ŚR2/2010 reakcja opisa- ła kilka ﬁltrów pasmowych przełączanych przekaźnika- mi. W bardzo dobrze przygotowanym artykule wyczytałem, że jest możliwość przełączania ﬁltrów za pośrednictwem scalonych kluczy elektronicznych. Sły- szałem, że takie rozwiązanie jest stosowane w Pic-A-Star. Czy możecie podać na jakich podze- społach pracuje taki układ przełączający ew. przedstawić schemat takiego bloku? Waldemar Iwanicki

W module BPF są zastosowane poczwórne przełączniki FST3125. Ze względu na obszerny układ na rysunku 5 pokazano tylko trzy pasma (pozostałe są zrealizowane w identyczny sposób). Układy scalone FST3126 zawierają 4 szybkie niezależnie działające przełączniki CMOS. Przełączniki te charaktery- zują się niską opornością przejścio- wą – 4 Ω, co jest korzystne w przypadku porównania z innymi klu- czami na układach scalonych. Warto pamiętać, że w obwodzie FST3126 jedynka logiczna na wej- ściach OE powoduje zwarcie prze- łącznika, a zero – jego otwarcie. Poziomy logiczne na wejściu steru- jącym są kompatybilne ze standar- dem TTL. Z kolei w obwodzie FST3125 każ- dy z przełączników jest sterowany za pomocą własnego wejścia OE (zero logiczne powoduje zwarcie przełącz- nika, jedynka – jego otwarcie). Antena „hoola hoop” Postanowiłem wykonać antenę pętlową magne- tyczną i dołączyć ją do posiadanego skanera zamiast te- leskopowej. Antena ta jest łatwa w wykonaniu, bardzo tania i znacz- Rys. 5. Schemat ideowy ﬁltrów na pasma 40, 30 i 20 m stosowanych w transceiverze Pic-A-Star nie poprawia odbiór (rysunek 4).

62 Świat Radio Maj 2010 Rys. 4. Szkic anteny magnetycznej

W obwodzie rezonansowym za- stosowałem mały kondensator do- strojczy ze starego, przenośnego odbiornika tranzystorowego (kondensator taki ma dwie sekcje, a płyt- ki przedzielone dielektrykiem). Z anteną współpracuje jedna sekcja, którą dostraja się do pasm 7 MHz i 14 MHz. Ponieważ pasmo 7 MHz jest wąskie, można jednorazowo do- stroić na środek pasma, co jest bardzo wygodne. Dla niższego pasma można dołączyć stałą pojemność. Jeżeli zwiększy się pojemność do około 1 nF (680 pF + 270 pF równo- legle), pokryty jest zakres 3,5 MHz. Po dołączeniu anteny do odbiornika i wybraniu zakresu, pokręca się kondensatorem dostrojczym, aby uzyskać maksimum szumu. Następnie dostrajamy w pewnym zakresie odbiornik i wyszukujemy Blok BPF transceivera Pic-A-Star w czasie składania przez Józefa SP9HVW najsilniejszą stację „CW”. Obracając antenę, wyszukujemy kierunek naj- Jak wiadomo, antena magnetycz- 4 obejmy, dwie do kondensatora, silniejszego sygnału i zmniejszenia na reaguje tylko na składową ma- jedna „masa” do ekranu kabla 50 Ω zakłóceń. gnetyczną, co w dużym stopniu i jedna do żyły kabla. Kabel zakoń- Ponieważ antena ta ma właści- zmniejsza zakłócenia. czamy wtykiem „BNC” dla skanera wości kierunkowe, można ją umo- Szkieletem anteny jest koło do lub wtykiem „jack” dla odbiornika cować do podstawki np. drewnia- niegdyś popularnego hoola hoop. globalnego. nej w celu łatwiejszego nastawienia Koło ma średnicę około 84 cm. Po przeciwnej stronie od kon- na kierunek emitowanego sygnału. W celu wykonania obwodu rezo- densatora dostrojczego jest na ob- Sprawdziłem antenę z odbiorni- nansowego nawijamy na tę obręcz ręczy punkt zerowy na dołącze- kiem „Yacht Boy 80” oraz skane- folię aluminiową. Folia nie może nie ekranu kabla (dołączanie go do rem „Yaesu VR-500” i porównałem być zbyt cienka, ze względu na kaloryfera zmniejsza zakłócenia). z anteną teleskopową. Jest wyraźne wytrzymałość mechaniczną (są do- W odległości 25 cm od tego punk- polepszenie jakości odbioru stacji stępne również folie grubsze pod tu (mierząc po obwodzie) należy amatorskich, po dostrojeniu czułość nazwą „Jan Niezbędny”). Owijamy wykonać punkt na doprowadzenie wzrasta i jest mniej zakłóceń. obręcz całą szerokością rolki, a na- sygnału, czyli na dołączenie do go- Życzę przyjemnego nasłuchu. stępnie mocno ugniatamy dłońmi rącej żyły kabla. R. Pawłowski w celu wyrównania. Folia nie może stanowić obwodu zamkniętego, dlatego w jednym miejscu musi być Minikonkurs przerwa w celu podłączenia kon- Co to za antena? densatora zmiennego. W ten sposób powstaje obwód o dużej dobroci. Wśród uczestników konkursu, którzy prześlą prawi- dłową nazwę anteny (model), zostaną rozlosowane Po ukształtowaniu folii owijamy nagrody książkowe lub czasopisma wydawnictwa AVT. całość taśmą klejącą, zostawiając nie Na odpowiedzi czekamy do końca maja (31.05.2010) izolowane miejsca do umocowania pod adresem: obejm blaszanych. Obejmy można Redakcja Świat Radio wykonać są z cienkiej stalowej bla- ul. Leszczynowa 11 chy fabrycznie cynowanej w postaci 03-197 Warszawa pasków o szerokości 15–20 mm skrę- e-mail: [email protected] canych śrubami M3. Potrzebujemy

Świat Radio Maj 2010 63 rrynekListayn obecnościek sprzętusprzętu radioradRYNEKio SPRZĘTU RADIO Listaobecności PRZETESTOWANE OCENIONE

ZAPREZENTOWANE

Trzymamy rękę na pulsie, aby każdy pojawiający się na rynku sprzęt, który zasługuje na uwagę naszych Czytelników, opisać i ocenić na łamach „Świata Radio”. Możemy się więc pokusić o systematyczną comiesięczną publikację swoistej „listy obecności”, tj. zestawienia sprzętu prezentowanego, testowanego i ocenionego w ŚR. Z dorobku ŚR wybieramy sprzęt, który jest aktualnie istotny na rynku, z uwzględnieniem również obrotu wtórnego. Pełne teksty przywoływanych w tabeli prezentacji i testów są dostępne na www.swiatradio.pl 64 Świat Radio Maj 2010 Lista obecności RYNEK SPRZĘTU RADIO SSprzętprzęt w nnewsachewsach

Producent Ranking zainteresowania Nazwa sprzętu Miniprezentacja Nr ŚR Strona WWW Dystrybutor czytelników (w %) ANTENY

Nietypowe konstrukcje anten, w których producent wykorzystał technologię STEPPIR DIPOLE 1/2010 Ten-Tech www.ten-tech.pl 13,1 FluidMotion Niewielkie anteny przeznaczone do pracy w zakresie fal krótkich. Anteny te są www.radio-sklep. COMET VA250 1/2010 Comet 18,4 idealnym rozwiązaniem do instalacji ograniczonych brakiem wolnej przestrzeni pl Nowe anteny przeznaczone do zastosowań w miejscach, gdzie poziom sygna- PANEL XP 23 DBI łu sieci komórkowej UMTS 3G jest zbyt niski do poprawnego wykonywania 6/2009 Atel www.atel.com.pl 3,1 połączeń głosowych oraz transmisji danych przez modem APARATURA POMIAROWO-LABORATORYJNA

WILLTEK PRO- Tester urządzeń technologii 3G, nowoczesna platforma pomiarowa z kilkoma 2/2010 Digimes www.digimes.pl 18,4 LOCK 2201 złączami USB, interfejsem Ethernet, dużym, kolorowym 10” wyświetlaczem LCD

Zewnętrzny miernik wielofunkcyjny przeznaczony do pracy z popularnymi LDG FT-METER 10/2009 Pro-Fit www.inradio.pl 20,1 transceiverami Yaesu. Miernik wyposażony został w bardzo czytelny wskaźnik NAWIGACJA GPS

iPhone wyposażony w nową nawigację satelitarną bezpiecznie doprowadzą swoich MOBILENAVIGATOR 10/2009 Navigon www.navigon.pl 14,9 użytkowników do celu, dzięki zaktualizowanym mapom i inteligentnym funkcjom RADIOTELEFONY

Idealny radiotelefon do samochodu osobowego. Dużym atutem tego radia są www.president. TOMMY ASC 2/2010 President 19,3 wyświetlacz LCD oraz niewielkie wymiary com.pl Proste, 16-kanałowe radio przeznaczone dla użytkowników kilku lub kilkunastu Alpha Radio- www.radioalfa. ALPHA NC 730 2/2010 8,1 kanałów coms Systems home.pl Nowoczesna szata graﬁczna i duża liczba funkcji stawiają Johnny’ego III www.president. JOHNNY II ASC 1/2010 President 20,1 w czołówce sprzętu średniej klasy com.pl

PRESIDENT PM- Tani radiotelefon morski, przeznaczony dla morskich jednostek pływających www.president. 1/2010 President 16,9 -1000 WP i uprawnionych użytkowników wód śródlądowych com.pl

Mały i praktyczny radiotelefon, który może pełnić funkcję standardową jako MIDLAND G6 XT 1/2010 Alan www.alan.pl 19,2 PMR oraz „baby sitter” Urządzenie pozwala bezpiecznie nadawać i odbierać na wszystkich kanałach NEPTUNE 12/2009 Alan www.alan.pl 18,9 morskiego pasma VHF W radiotelefonach został wprowadzony nowy system odbioru poprawiając TCB-771, TCB- jego jakość, nowy system automatycznej redukcji szumów DSS (Dynamic 12/2009 GDE Polska www.gde.pl 17,6 -881 Squelch System), dodał też możliwość zasilania urządzenia zarówno z 12 V jak i 24 V Najmniejsza automatyczna zewnątrzna skrzynka antenowa HF dopasowana ELECRAFT T1 11/2009 Elecraft www.elecraft.com 8,2 gabarytami do miniaturowych urządzeń QRP Radiotelefon przewoźny przeznaczony dla zawodowców i wymagających TCB-1100 10/2009 GDE www.gde.pl 19,2 użytkowników CB do osiągania wysokiej wydajności w każdych warunkach Najnowszy i zarazem najmniejszy transceiver Yaesu z półki urządzeń mobil- YAESU FT-1900 9/2009 Ten-Tech www.ten-tech.pl 19,7 nych. Transceiver jest jednopasmowy i pracuje w zakresie 144 – 146 MHz Trzypasmowy radiotelefon, który umożliwia między innymi pracę w paśmie 23 ALINCO DJ-G7 cm emisją FM. Urządzenie jest wyposażone w podwójne VFO czasu rzeczywi- 8/2009 Ten-Tech www.ten-tech.pl 19,6 stego, umożliwiając pracę w trybie full duplex Radiotelefon morski na pasmo VHF będący w stanie unosić się na wodzie. www.icompolska. ICOM IC-M33 Urządzenie posiada wodoszczelną konstrukcję, będzie pracował prawidłowo 8/2009 Icom Polska 13,8 pl nawet po zanurzeniu na głębokość 1 m/30 min. Najtańszy, ale bogato wyposażony model radiotelefonu CB znanej i cenionej YOSAN PRO-120 8/2009 Merx www.merx.com.pl 14,9 koreańskiej marki Yosan Przewoźny, 40-kanałowy radiotelefon pracujący w paśmie CB. Radio wyposa- ALAN 200 8/2009 Alan www.alan.pl 18,9 żono między innymi w szybki przełącznik na pasmo europejskie (EU/PL)

DP 3600/3601, Radiotelefony MOTOTRBO są przeznaczone dla przedsiębiorstw jako nowa DM 3600/3601, jakość rozwiązań komunikacyjnych. Radiotelefony mogą działać w trybach 7/2009 Motorola www.motorola.pl 20,8 DR 3000 analogowym i cyfrowym, co ułatwia migrację do technologii cyfrowej

Dwupasmowe radiotelefony D-Star VHF/UHF - ręczny transceiver IC-E80D oraz IC-E80D I ID- www.icompolska. samochodowy ID-E880. Obydwa modele są typu entry-level przeznaczone dla 7/2009 Icom Polska 19,9 -E880 pl mniej wymagających użytkowników zainteresowanych systemem D-Star Najnowszej generacji radiotelefon ręczny obsługujący funkcję Bluetooth oraz www.conspark. YAESU VX-8E 6/2009 Con-Spark 21,9 GPS/APRS com.pl Funkcjonalny radiotelefon ręczny na pasmo lotnicze do korzystania zarówno www.conspark. YAESU VXA-710 4/2009 Con-Spark 20,7 na ziemi (lotnisku), jak i w powietrzu com.pl Kieszonkowy radiotelefon morski spełniający wymagania komunikacyjne we ATLANTIC wszystkich typach żeglugi. Umożliwia niezawodną komunikację bez zakłóceń 4/2009 Alan www.alan.pl 19,6 na paśmie morskim VHF dla wszystkich kanałów międzynarodowych

Świat Radio Maj 2010 65 Lista obecności RYNEK SPRZĘTU RADIO

Producent Ranking zainteresowania Nazwa sprzętu Miniprezentacja Nr ŚR Strona WWW Dystrybutor czytelników (w %) SKANERY

UNIDEN UBC 800 Skaner, który ma możliwość dekodowania systemu EDACS, LTR, Motorola i 5/2009 Pro-Fit www.inradio.pl 18,9 XLT ośmiu innych, w tym cyfrowego EDACSA - AEGIS SPRZĘT AUDIO

Odbiornik globalny z rozciągniętymi pasmami krótkofalowymi i możliwościami http://poland. YACHT BOY 80 12/2009 Grundig 13,7 odbioru sygnałów jednowstęgowych i telegraﬁcznych grundig.com Odtwarzacz z cyfrowym tunerem RTV następca modelu B20 ma wbudowany tuner IRIVER B30 12/2009 MIP www.iriver.pl 16,9 telewizyjny DAB/DMB umożliwiający odbiór radia i telewizji w formacie cyfrowym Bezprzewodowy zestaw słuchawkowy stereo został zaprojektowany do bez- AUDIO 995 przewodowego odtwarzania dźwięku w multimediach i wszystkich aplikacjach 12/2009 Kontel www.kontel.pl 4,5 głosowych na PC Multimedialne centrum rozrywki samochodowej, łączy w sobie odtwarzacz DVD, www.clarion. CLARION NX509E 11/2009 Clarion 19,1 7-calowy ekran z dotykowym sterowaniem oraz wbudowaną nawigacją GPS com.pl TORONTO 400BT, Nowe modele radioodtwarzaczy pozwalają na swobodne połączenie dowol- SAN FRANCISCO 11/2009 Blaupunkt www.blaupunkt.pl 15,3 nych źródeł dźwięku. Oferują sprawdzone tunery radiowe Blaupunkta z RDS 300

Odtwarzacz multimedialny umożliwiający odtwarzanie muzyki, ﬁlmów, graﬁki i IRIVER P7 10/2009 MIP www.iriver.pl 12,7 tekstu, obsługuje szeroką gamę plików

Cyfrowy odbiornik satelitarny bez dysku twardego, ale z możliwością nagry- TechniSat HD8SX wania na dysk zewnętrzny. Jest tuner specjalnie zaprojektowany do odbioru 7/2009 www.technisat.pl 14,2 Digital cyfrowej telewizji naziemnej w Polsce SPRZĘT KOMPUTEROWY

CERBERUS P Router idealnie nadający się do podziału zarówno łącza typu Neostrada (ADSL www.pentagram. - Aneks A), jak również łączy kablowych typu Aster/UPC (DSL) między kilka 6/2009 Pentagram 19,1 6341 pl komputerów

FRITZ!BOX FON Wielofunkcyjny router VoIP,doskonałe rozwiązanie dla małych i średnich 5/2009 iFON www.ifon.pl 6,4 WLAN 7270 przedsiębiorstw TRANSCEIVERY I SPRZĘT WSPOMAGAJĄCY

Autotuner przeznaczony do transceiverów FT-897 i FT-897D, służy do stroje- LDG AT-897PLUS 2/2010 Ten-Tech www.ten-tech.pl 18,6 nia anten w zakresie 6–800 Hz (10:1 dla HF, 3:1 dla 6 m) Pierwszy radioamatorski transceiver z całkowicie cyfrowym przetwarzaniem ADT-200A 2/2010 Adat www.adt.ch 15,4 sygnałów Automatyczny tuner antenowy umożliwia dostrojenie do różnego rodzaju anten AT-200PRO 2/2010 Pro-Fit www.inradio.pl 12,3 w zakresie częstotliwości 1,8 do 30 MHz, i 100 W dla 54 MHz Odbiornik lotniczy, który umożliwia śledzenie samolotów na ekranie komputera SBS-1ER 1/2000 PRO-FIT www.inradio.pl 8,9 w czasie rzeczywistym Odbiornik SDR (z bezpośrednią kwadraturową przemianą częstotliwości) CIAORADIO H101 1/2010 Ten-Tech www.ten-tech.pl 3,4 pokrywa zakres fal od fal długich do HF Odbiornik obejmuje pasmo od 2 MHz aż do 3 GHz z możliwością skanowania www.radio.ten- RX-400 12/2009 Ten-Tec 19,3 100 kanałów/s -tec.com Nowa wersja legendarnego tunera Z-11, jednego z najbardziej znanych LDG Z-11PRO 11/2009 Pro-Fit www.inradio.pl 19,8 tunerów firmy LDG Najbardziej poszukiwanych wzmacniaczy KF na świecie, który daje 3500 www.om-power. OM3500 A 11/2009 OM Power 13,4 W mocy wyjściowej na wszystkich pasmach amatorskich od 1,8 do 29 MHz com Nowy model transceivera współpracuje z PC i wykorzystuje taką samą archi- www.flex-radio. FLEX-3000 10/2009 FlexRadio 18,8 tekturę jak Flex-5000 oraz takie samo oprogramowanie PowerSDR com Kolejny model transceivera jaki został wprowadzony na rynek. W urządzeniu www.icompolska. ICOM IC-7600 zastosowano dwa separowane układy DSP firmy TMS o przepustowości 1600 8/2009 Icom Polska 20,7 pl MFlops i częstotliwości zegarowej 266 MHz Niezwykle wydajny, kompaktowy i lekki zasilacz impulsowy do bezproblemo- www.avantiradio. PS30SW 7/2009 Avanti 18,3 wych łączności na pasmach amatorskich. pl Deszyfrator telegrafii umożliwia błyskawiczne oraz bezbłędne odbieranie MFJ-461 7/2009 Pro-Fit www.inradio.pl 15,7 szybkiej telegrafii i może być przydatny do nauki alfabetu Morse’a

SETCOM SUPER- Bezprzewodowy zestaw motocyklowy z adapterem do radiotelefonów Motoro- 6/2009 Elnex www.elnex.pl 14,2 MIC LIBERATOR la GP320/340/360/380

AIRNAV RADAR Odbiornik sygnałów i transponderów samolotów, umożliwiający śledzenie 6/2009 Pro-Fit www.inradio.pl 17,8 BOX ruchu samolotów w czasie rzeczywistym na ekranie komputera

Radiostacja średniej wielkości, solidny wygląd i solidną konstrukcję, może www.avantiradio. ICOM IC-7200 być wykorzystana zarówno do pracy terenowej i podczas podróży, jak też do 5/2009 Avanti 19,8 pl normalnej pracy z domu TELEFONY VOIP I GSM HTC TOUCH Połączenie zaawansowanego smartfonu i doskonałej nawigacji GPS dla CRUISE najbardziej wymagających i żądnych przygód użytkowników mobilnych 5/2009 HTC www.htc.com 17,2 oraz podróżników

66 Świat Radio Maj 2010 Lista obecności RYNEK SPRZĘTU RADIO SSprzętprzęt w testachtestach i prezentacjachprezentacjach rradiotelefonyadiotelefony CBCB

Nazwa sprzętu Producent Miniprezentacja i opinia Nr ŚR Dystrybutor WWW ALAN 109 Alan Alan 109, udoskonalona wersja A101, to nieskomplikowany, przewoźny radiotelefon CB pracujący w modulacji ŚR Telekomunikacja AM. Nieduże wymiary zewnętrzne pozwalają wygospodarować miejsce na dyskretny montaż Alana 101 3/2010 www.alan.pl praktycznie w każdym samochodzie. Radio wyposażono w kilka istotnych funkcji podnoszących jego walory użytkowe. Do walki z szumem - nieodłącznym towarzyszem każdego użytkownika CB - Alan 101 dysponuje nie tylko standardową blokadą szumów SQUELCH, ale również płynną regulacją czułości odbiornika RF GAIN. Oprócz pokrętła zmiany kanałów mamy do dyspozycji szybki przełącznik kanału 9 pozwalający błyskawicznie wybrać częstotliwość zwyczajowo uznaną za ratunkową. Przełącznik CB/PA daje możliwość wykorzystania radia jako wzmacniacza akustycznego, jeżeli tylko podłączymy zewnętrzny głośnik ,,tubę”. Orientacyjny, diodowy wskaźnik sygnału pozwoli oszacować moc odbieranych transmisji i poinformuje o ewentualnych dysfunkcjach układu antenowego. Wybrane parametry: czułość: 0,7 μV przy 10 dB/SINAD; moc wyjściowa audio: 3,0 W/8; moc wyjściowa: 4 W; modulacja: AM: 85% do 95%; wymiary zewnętrzne: 122x165x38 mm; waga: 1 kg. ALAN 8001 Alan Alan 8001 to bardzo rozbudowany radiotelefon CB pracujący w modulacji AM, FM i SSB. Jeden z niewielu, ob- ŚR Telekomunikacja darzony wyświetlaczem częstotliwości jak i innymi funkcjami przydatnymi w rozmowach lokalnych jak i dalekich 11/2007 www.alan.pl łącznościach DX-owych. Zakres częstotliwości: 26,960 – 27,405 MHz (40 kanałów AM/FM/SSB). Moc wyjściowa 5/2008 nadajnika: 4 W AM/FM, 10 W SSB. Funkcje: +10, NB/ANL, SWR, ECHO, ROGER BEEP, RF Gain / MIC Gain. W urządzeniu znajduje się również reflektometr, pozwalający w każdym momencie skontrolować stan instalacji antenowej. W radiu, a nie w dynamicznym mikrofonie, zamontowano układy echa i roger beep, włączane oddzielnymi przyciskami. Możliwy jest nawet pomiar głębokości modulacji, z wykorzystaniem wielofunkcyjnego analogowego wskaźnika po naciśnięciu odpowiedniego przycisku. Wiele parametrów pracy radiotelefonu podlega płynnej regulacji. Oprócz coraz powszechniej spotykanej czułości odbiornika i mikrofonu, ustawianej potencjometrami na przednim panelu w Alanie 8001 płynnie regulowana jest także moc wyjściowa nadajnika w emisji AM/FM. Alana wyposażono w niezwykle wąskie filtry o stromej charakterystyce tłumienia, zapewniające więcej niż bardzo dobrą selektywność. Może się zdarzyć, że słuchając korespondenta nie nadającego idealnie w kanale, trzeba się będzie posłużyć pokrętłem strojenia odbiornika, aby zrozumieć jego przekaz w modulacji AM. Cena radiotelefonu 776 zł. ALAN Alan Radiotelefon CB Alan 102 to następca Alana 100 plus. Alan 102 z nieskomplikowaną obsługą i przystępną ŚR 102 Telekomunikacja cenę zdobył uznanie wśród wielu użytkowników w Polsce i na świecie. Jest to najlepsze rozwiązanie dla osób 9/2007 www.alan.pl traktujących CB radio przede wszystkim jako źródło informacji o aktualnej sytuacji drogowej i utrudnieniach w ruchu. Podstawowe parametry to zakres częstotliwości 26,960-27,400 (40 kanałów AM/FM), moc wyjściowa 4 W AM/FM, czułość odbiornika 1,0 uV, napięcie zasilania 10-15V. Radio jest wyposażone szybki przełącznik kanałów 9/19, regulację siły głosu i blokady szumów oraz we wtyk zasilający do zapalniczki samochodowej. Cena radiotelefonu 280 zł. ALAN 121 Alan Alan-121 to nowy, ciekawy model radiotelefonu AM/FM oferujący niespotykane dotąd możliwości. Do dyspozy- ŚR Telekomunikacja cji użytkownika pozostaje 7 opcji zmiany koloru podświetlenia wyświetlacza LCD, aby najlepiej dopasować 3/2007 www.alan.pl wygląd radia do wystroju wnętrza samochodu i własnych upodobań. Jest to najmniejsze przewoźne radio CB z oferty Alana i jedno z najmniejszych na rynku (pomijając Alana-42) i jako urządzenie multistandardowe oferuje użytkownikowi możliwość zmiany parametrów pracy radia, tzn. częstotliwości i mocy w zależności od wymagań prawa telekomunikacyjnego kraju, na terytorium którego będzie wykorzystywane. Z nietypowych roz- wiązań zastosowanych w Alanie-121 należy zwrócić uwagę na możliwości podłączenia zewnętrznego miernika sygnału S-meter, pozwalającego dokładnie monitorować pracę nadajnika i odbiornika w czasie rzeczywistym. Czytelną i zrozumiałą modulację o odpowiednim poziomie zapewnia wysokiej jakości mikrofon z przełączni- kiem kanałów. Urządzenie może zadowolić wielu użytkowników CB, nie tylko na drodze. Cena 366 zł. ALBRECHT AE 6690 Alan Radiotelefon CB Albrecht AE-6690 to nowy produkt niemieckiej firmy Albrecht wchodzącej w skład koncernu ŚR Telekomunikacja Alan. Jest to proste w obsłudze CB-radio samochodowe o małych gabarytach. Idealne rozwiązanie zarówno dla 10/2007 www.alan.pl kierowców zawodowych, jak i wszystkich innych użytkowników dróg. Na polski rynek radio jest produkowane ŚR w wersji 4W AM/FM, w polskiej specyfikacji kanałów „0”. Albrecht AE 6690 jest wyposażony w tonową blokadę 10/2008 szumu CTCSS, zwykłą regulację szumów SQ, szybki” kanał „9/19”, niebieski wyświetlacz kanałów, modulacje AM/FM, ma wbudowany „Roger Beep”, 3 kanały pamięci, funkcję „Dual Watch” (nasłuch na 2 kanałach naprzemiennie) oraz automatyczny filtr redukujący szumy (ASQ). Jest wyposażony w duży, czytelny, podświetlony na kolor niebieski wyświetlacz LCD z możliwością wyboru pokazywania numeru kanału, częstotliwości, siły odbieranego sygnału (S-meter), mocy w.cz. Zastosowane klawisze dwufunkcyjne redukują ilość zużytego miejsca na przednim panelu radia. Przy korzystaniu z funkcji CTCSS radiotelefon jest zablokowany dopóki nie odbierze odpowiedniego kodu). Dzięki funkcji TOT znikają problemy wynikające z długiego czasu nadawania. Funkcja SC umożliwia monitorowanie sygnałów na zaprogramowanych kanałach. Cena radiotelefonu 500 zł. ALBRECHT 6890 Alan Albrecht 6890 jest pierwszym na rynku radiotelefonem CB z rozłączanym przednim panelem (panel główny ŚR Telekomunikacja może być montowany pod fotelem kierowcy) Dzięki temu mikrofon z podświetlanymi przyciskami zmia- 5/2009 www.alan.pl ny kanałów, będący w standardowym wyposażeniu znajduje się w zasięgu ręki operatora. Dzięki użyciu 11/2009 standardowych złączy DB9 (RS232) posiadacze ekskluzywnych limuzyn chcący ukryć radio w bagażniku bez problemu dobiorą odpowiedni przedłużacz, który oprócz mikrofonowego, będzie niezbędnym wyposażeniem instalacji. Radio ma modulację AM i FM oraz 6 standardów mocy i częstotliwości właściwych dla różnych państw Europy. Do niwelacji szumu oprócz klasycznego, manualnego Squelcha znajduje się zmodyfikowana blokada automatyczna i CTCSS – blokada tonowa. O komfort odsłuchu dba dwustopniowy regulator czułości odbiornika i wyłączany filtr akustyczny w torze audio. Do porządkowania łączności służy możliwość zapamięta- nia 3 kanałów, jednoczesny nasłuch 2, kanał priorytetowy, szybki dostęp do kanału 9 i skaner. Dla koneserów zamiast numeru kanału na dużym wyświetlaczu o regulowanej jasności można wybrać aktualnie używaną czę- stotliwość. Wbudowany przedwzmacniacz mikrofonu zapewnia skuteczną modulację nawet przy stosunkowo słabym poziomie fali nośnej na granicy zasięgu. Albrecht 6890 to najlepiej wyposażony ,,bezwstęgowy” model w ofercie firmy Alan.

Świat Radio Maj 2010 67 Lista obecności RYNEK SPRZĘTU RADIO

Nazwa sprzętu Producent Miniprezentacja i opinia Nr ŚR Dystrybutor WWW DANITA 3000 Canex Danita 3000 Multi jest wielokanałowym, przewoźnym radiotelefonem CB (40 kanałów AM/FM) w którym ŚR MULTI [email protected] zastosowano nowoczesne rozwiązania techniczne zapewniające wyjątkowy komfort użytkowania i wysoką 2/2008 skuteczność łączności. Nieduże wymiary zewnętrzne pozwalają wygospodarować miejsce na dyskretny montaż praktycznie w każdym samochodzie. Radio wyposażono w kilka istotnych funkcji podnoszących jego walory użytkowe. Radiotelefon jest wyposażony w funkcję Multistandard która daje możliwość zmiany często- tliwości zależnie od kraju użytkowania, regulację squelch, czytelny wyświetlacz z ikonami używanych funkcji i wskaźnikiem mocy RX/TX, skanowanie kanałów, szybkie kanały 9 i 19, Dual Watch (naprzemienny nasłuch 2 kanałów z jednoczesnym przywołaniem ostatnio używanego kanału), mikrofon ze zmianą kanałów i blokadą klawiatury, złącze słuchawkowe i S-meter. Cena radiotelefonu 329 zł. INTEK M-550 Intek Intek M 550 jest jednym z nowych modeli radiotelefonów CB ﬁrmy Intek. Na pierwszy rzut oka wydaje się być ŚR Maycom Polska s. c. odpowiednikiem CB radia Midland 48 Excel. Intek M500 ma jednak przewagę na modelami Midlanda z uwagi 4/2007 www.maycom.pl na lepszą jakość wykonania, lepszy odbiornik i lepszą modulację. Jak większość współczesnych radiotelefo- nów CB, jest wykonany w technologii mulit-standard i może być używany w większości krajów europejskich. Radio ma wyświetlacz kanałów wykonany na bazie LED i tradycyjny, analogowy wskaźnik siły sygnału oraz obrotowy przełącznik kanałów. Pozostałe funkcje są sterowane również poprzez tradycyjne, jednofunkcyjne przełączniki: volume, squelch, channel-change, RF-gain and mic-gain, ANL, roger bleep, PA, channel 9/19, echo. Mikrofon jest wyposażony w funkcje zmiany kanałów i przycisk blokady. Intek M 550 to udany egzem- plarz spełniający oczekiwania bardziej wymagających użytkowników, wart swojej ceny 375 zł. LAFAYETTE Lafayette Ares to podstawowy model radia CB uproszczony do granic możliwości, z najbardziej potrzebnymi funk- ŚR ARES Avanti cjami. Radio ma 2 filtry przeciwzakłóceniowe, które w znacznym stopniu poprawiają odsłuch i eliminują 8/2007 Radiokomunikacja zakłócenia z silników oraz propagacji. Zakres częstotliwości: 26,690-27,400MHz (40 kanałów, krok www.avanti-radio.pl 10kHz); czułość: AM: 0,5μV (S/N 10dB) – FM: 0,3μV (SINAD 12dB); moc wyjściowa nadajnika 4W. Na przedniej ściance, od lewej, znajdują się następujące elementy: 4-pinowe złącze mikrofonowe, regulacja głośności + włączenie/wyłączenie, blokada szumu (squelch), wyświetlacz LCD, przełącznik AM/FM, szybki wybór kanału 9 (reset), przełącznik kanałów góra/dół. CB wyposażono w funkcję skanowania i po wciśnięciu przycisku zostanie wyszukany kanał, na którym jest obecnie nadawany sygnał. Cena radiotelefonu 245 zł.

LAFAYETTE ERMES Lafayette Ermes to rozbudowany radiotelefon CB o wyjątkowo modernistycznej stylizacji radia. Ma łatwy dostęp do ŚR Avanti menu dzięki klawiszowi funkcyjnemu. Zakres częstotliwości: 26,690-27,400MHz (40 kanałów, krok 10kHz); 8/2007 Radiokomunikacja czułość: AM: 0,5μV (S/N 10dB) – FM: 0,3μV (SINAD 12dB); moc wyjściowa nadajnika: 4W. Funkcje radiote- www.avanti-radio.pl lefonu: wbudowane filtry redukcji szumów; ręczna i automatyczna kontrola blokady szumów i trzasków; silny, pojemnościowy mikrofon z przyciskiem kontrolnym ASQ; duża skala, łatwy do odczytania wielofunkcyjny wyświetlacz LCD; 2 funkcje przypisane do każdego przycisku; wyświetlana częstotliwość lub numer kanału; sygnalizacja dźwiękowa przy włączaniu i wyłączaniu; natychmiastowe przywołanie ostatnio używanego kanału; skanowanie kanałów; funkcja Dual Watch; szybkie wybieranie kanału 9; 4 komórki pamięci. Cena radiotelefonu 380 zł. LAFAYETTE ZEUS Lafayette Lafayette Zeus to absolutna nowość na polskim rynku radiotelefonów CB, a na uwagę zasługuje bardzo ŚR Avanti funkcjonalna i nowoczesna konstrukcja. Zakres częstotliwości: 26,690-27,400MHz (40 kanałów, krok 8/2007 Radiokomunikacja 10kHz); czułość: AM: 0,5μV (S/N 10dB) – FM: 0,3μV (SINAD 12dB); moc wyjściowa nadajnika: 4W. Podob- www.avanti-radio.pl nie jak poprzednik, jest to rozbudowany radiotelefon CB o wyjątkowo modernistycznej stylizacji. Również ma duży, czytelny wyświetlacz LCD z możliwością wyboru wyświetlenia numeru kanału lub częstotliwości (4 kanały pamięci) oraz kontrolkami TX/BP/DW/SC i 12-poziomowym wskaźnikiem mocy. Radiotelefon jest wyposażony w następujące standardowe funkcje: wbudowany filtr szumów i automatyczny obwód limitujący zakłócenia; mocny, dynamiczny mikrofon (8-pinowy wtyk) z przyciskiem kontrolnym ASQ – automatyczny squelch; bardzo duży wyświetlacz z łatwymi do odczytania kontrolkami; klawisze dwufunkcyjne; tryb wyświetlania numeru kanału lub częstotliwości; włączenie/wyłączenie dźwięków klawiszy; natychmiastowe przywołanie ostatnio używanego kanału; ręczna i automatyczna kontrola squelch; skanowanie i 4 kanały pamięci; funkcja Dual Watch – naprzemienne nasłuchiwanie 2 kanałów; szybkie wybieranie kanału 9. Cena radiotelefonu 395 zł. MIDLAND 278 Alan Midland 278 jako następca Alana 78 PLUS ma konstrukcje zupełnie inna niż poprzednik, radio podobne do ŚR Telekomunikacja TTi 770 , ale nie ma nic wspólnego z Tti. Multistandardowy Midland 278 ma poprawiony wbudowany układ 3/2010 www.alan.pl redukcji zakłóceń Noise Blanker, skaner, szybkie przełączanie góra/dół co 10 kanałów, szybki kanał ratunkowy, przełączanie kanałów z blokadą w mikrofonie, nowy chip modulacji, wielofunkcyjny wyświetlacz LCD z mocą sygnału, sygnalizacją stanu, numeru kanału, małej mocy, rodzaju emisji, włączonej blokady. 11 lub 14 dostęp- nych standardów w zależności od wersji, mikrofon ze zmianą kanałów, super niebieskie podświetlenie klawiszy i wyświetlacza. Wybrane parametry: czułość: <1 μV/20 dB SINAD; moc wyjściowa audio: 2 W/ 8; pobór prądu podczas czuwania: 200 mA; moc wyjściowa: 4 W/13,8V DC; modulacja: AM: 90 %; FM: 2,5 kHz ± 0,2 kHz; maksymalny pobór prądu: 1,3A/FM, 1,8 A/AM; wymiary zewnętrzne: 180x35x140 mm; waga: 0,795 kg. PRESIDENT President Electronics CB radio Jackson II ASC to najmłodsze „dziecko” firmy President.Długo oczekiwane radio CB ze wszystkimi ŚR JACKSON II Poland modulacjami (FM/AM/USB/LSB). Jest to topowy model, który zastąpił dotychczasowego Jackson’a oraz 7/2008 www.president. wszedł na miejsce George’a (radia wstęgowe używane przez miłośników dobrej jakości sprzętu radiokomu- ŚR ASC com.pl nikacyjnego). Zakres pracy radiotelefonu: 26,960-27,400 MHz. Konstruktorzy zainstalowali parę nowości w 10/2008 radiu, m.in. wykorzystanie funkcji VOX (pozwala ona na przejście w nadawanie bez naciskania na przycisk PTT w mikrofonie. Najważniejsze wyposażenie: ASC (Automatic Squelch Control)/SQUELCH, MIC GAIN/ RF GAIN, CLARIFIER, ROGER BEEP, Filtr NB.ANL/HI-CUT, S/RF. Poza tym Jackson II ASC, tak jak i inne radia marki President spełnia międzynarodowe normy dotyczące korzystania z pasma CB. Jedyną wada jest dość wysoka cena: 1350 zł PRESIDENT JOHNSON II ASC President Electronics Nowoczesny radiotelefon CB AM/FM (26,960-27,410MHz), wyróżnia się ładną szatą graficzną i jest uprosz- ŚR Poland czony do granic możliwości. Ma zainstalowane jedno podwójne pokrętło do regulacji siły głosu oraz blokady 9/2006 www.president. szumu (nie ma RF-GAIN). W skrajnym lewym położeniu SQ włącza się ASC (automatyczna blokada szumu, com.pl co jest sygnalizowane na wyświetlaczu jako ASC). Na uwagę zasługuje wyświetlacz LCD, który - oprócz podstawowych informacji dotyczących ustawionego kanału - wskazuje wszystkie dostępne funkcje. Zakres pracy radia musi być dostosowany do przepisów, które obowiązują w danym kraju. Funkcja DW umożliwia jednoczesny nasłuch dwóch kanałów 9/19 AM oraz aktualnego kanału roboczego (radiotelefon przełącza się między kanałami zatrzymując się, jeśli na jednym z nich pojawia się sygnał radiowy; na wyświetlaczu sygnali- zuje tę funkcję oznaczenie DW). Zmianę częstotliwości pracy można ustawiać za pomocą przycisków zmiany kanałów na przednim panelu (z prawej strony wyświetlacza) lub przyciskami UP i DN na mikrofonie. Przy uaktywnionej funkcji Beep każdej zmianie kanału będzie towarzyszył krótki dźwięk. Bardzo dobry radiotelefon do zamontowania w każdym typie samochodu. Cena ok. 780 zł.

68 Świat Radio Maj 2010 Lista obecności RYNEK SPRZĘTU RADIO

Nazwa sprzętu Producent Miniprezentacja i opinia Nr ŚR Dystrybutor WWW PRESIDENT HARRY III ASC President Producent przeprowadził całkowitą przebudowę, co wiązało się dodatkowo ze zmianą gabarytów radia. Taka ŚR I CLASSIC www.president. reforma pozwoliła na rozbudowę radiotelefonów o kolejne dodatki i funkcje. Poczynając od lewej strony, nad 12/2009 com.pl gniazdem mikrofonu znajduje się podwójny potencjometr. Dolna jego część (szersza) to blokada szumów Squelch, w modelu Harry III dodatkowo wyposażona w funkcję ASC. Harry III, jak i Harry III Classic sprawdzają się w terenie bez zarzutu. W „H III” ASC działa bez konieczności zmiany czułości odbiornika pokrętłem RF Gain. Harry III ma funkcje mikrofonu VOX, funkcję HI-CUT – filtr umożliwiający redukcję zakłóceń od stacji pra- cujących na pobliskich kanałach oraz NB – filtr redukujący szumy tła i niektóre zakłócenia, też zmienia barwę dźwięku. Harry III Classic niestety nie ma tych funkcji. Oba mopdele mają bardzo ostrą i głośną modulację. Są to radiotelefony o bardzo dobrych właściwościach nadawczo-odbiorczych i nowoczesnym designie. PRESIDENT President Electronics Johnny III pracuje jedynie w modulacji AM, dlatego w przeciwieństwie do dwóch modeli Harry’ego III pierwszą ŚR JOHNNY III Poland funkcją, poczynając od lewej strony, jest blokada przycisków i pokrętła zmiany kanałów LOCK. Drugi przycisk 1/2010 www.president. MEM/STORE pozwala nam przywołać wcześniej zapamiętany kanał. Jako że radioodbiornik nie ma szybkiego com.pl dostępu do kanału 9/19, to ta funkcja jest bardzo przydatna. Kolejny przycisk ROGER/SCAN to możliwość uaktywnienia krótkim przyciśnięciem Roger Beepa (ocenę przydatności pozostawiam przyszłym użytkowni- kom), oraz przez dłuższe przyciśnięcie skanowanie częstotliwości w poszukiwaniu korespondentów. Odbiornik jest wyposażony w filtr HI-CUT i ANL, redukujący szumy i zakłóćenia. Johnny III podobnie jak Harry III ma możliwość pracy bez konieczności przyciskania PTT w mikrofonie. Funkcja VOX działa bardzo sprawnie nawet ze standardowym mikrofonem. Wyświetlacz sam w sobie to nowość w małych Presidentach. Cyfry są duże i wyraźne. Bursztynowy kolor tła i czarna czcionka w perfekcyjny sposób informują nas o włączonych funkcjach, sile sygnału i obecnej częstotliwości. PRESIDENT President Electronics Następca legendarnego radiotelefonu President Herbert, najbardziej zaawansowany radiotelefon przeznaczony ŚR JFK II ASC Poland do pracy z modulacją AM i FM który łączy w sobie klasyczne cechy takiego radiotelefonu jak Walker i bogatego 12/2008 www.president. wyposażenia w pamięci i skanery dostępne w Johnsonie II. Dzięki zaprogramowanym standardom często- com.pl tliwości dla krajów Europy pozwala w prosty sposób wybrać, czy radio ma pracować w piątkach, w zerach, AM, czy FM - stosownie do wymagań dla danego kraju. Radio ma funkcję DW, która po uruchomieniu skanuje na przemian dwa wybrane kanały. Przeciwzakłóceniowe filtry ANL oraz płynna regulacja czułości odbiornika RFGain zapewniają duży komfort nawet w przypadku sporej liczby zakłóceń radiowych oraz elektrycznych od instalacji auta lub o charakterze przemysłowym. Radiotelefon ma 5 komórek pamięci umożliwiających zapamiętanie ulubionych kanałów oraz mikrofon z przełącznikiem kanałów. Funkcja ASC wyręcza operatora z manipulowania pokrętłem blokady szumów, gdy zmieni się poziom zakłóceń na kanale. Cena 990 zł. SUPER STAR E-System Super Star 77-114 to prosty radiotelefon łatwy w obsłudze i montażu. ŚR 77-114 www.e-radio.pl Do niewątpliwych zalet CB radia CRT SS 77-114 należą: nieduże wymiary, możliwość przełączania kanałów w 3/2010 mikrofonie, duża czułość oraz dobre parametry techniczne: częstotliwość pracy - 26,965 MHz -27,405 MHz; moc wyjściowa - 4W; rodzaj modulacji - AM/FM; zasilanie 13,8 V/1,4 A (nadawanie, 0,9 A odbiór); czułość: < 1 uV/10 dB SINAD; liczba kanałów - 40 AM/FM; szybki kanał 19; wyciszanie szumów Squelch; moc odbiornika 3 W; wskaźnik nadawania TX; wymiary: 120x190x35 mm; waga: 1,2 kg.

UNIDEN BEARCAT PC 68XL PRO Uniden Uniden Bearcat PC68XL Pro to nowe radio CB które kryje w sobie wiele nowoczesnych funkcji, niestosowa- ŚR www.uniden.com nych w innych urządzeniach tego typu. Estetyczna solidnie wykonana obudowa, nietuzinkowa płyta czołowa, 3/2010 solidność wykonania i montażu podzespołów stawia Unidena Bearcat PC68XL Pro w czołówce produktów oferowanych na polskim rynku. Posiada funkcję DSC (odpowiednik ASC w produktach Presidenta). Ponadto posiada regulację jasności wyświetlacza. Bardzo dobrej jakości ﬁltry NB i AL. Funkcje: szybka „9”, RF Gain, MIC Gain, ﬁltr NB/ANL, PA – tuba, DSC, głośnik wbudowany od spodu radia, analogowy wskażnik S-Metra. Poza standartowymi parametrami: czułość odbiornika 0,5 uV/10 db S:N, selek- tywność 60 dB, maksymalny pobór prądu 2,5 A, wymiary zewnętrzne 156x54x211 mm, waga 3 kg.

YOSAN PRO-110 Merx Yosan Pro-110 (120) to najtańszy model radiotelefonu CB znanej i cenionej koreańskiej marki Yosan. Urządze- ŚR www.merx.com.pl nie pracuje w zakresie podstawowym ze standardową mocą nie przekraczającą 4 W, oferując użytkownikowi 2/2009 najbardziej potrzebne funkcje, takie jak: skanowanie, monitor dwóch kanałów jednocześnie (Dual Watch), czytelny wyświetlacz LCD, przycisk szybkiego wyboru kanału nr 9. Dodatkowo, dla większego komfortu pracy, radiotelefon Yosan Pro-120 ma wbudowany układ elektronicznego ograniczania szumów i regulator RF Gain oraz przyciski na mikrofonie. Ciekawą i bardzo użyteczną funkcją jest wspomniany Dual Watch. Dzięki tej funkcji mamy możliwość odbierania naprzemienne dwóch kanałów, np. kanału 19 oraz drugiego, wybranego jako kanał rozmów między pojazdami jadącymi w grupie. Niewielkich wymiarów radiotelefon można zamontować praktycznie do każdego auta.

YOSAN JM-3031M Merx JM-3031M Turbo wielkością przypomina zwykły odtwarzacz samochodowy, z tym że jego głębokość jest ŚR TURBO www.merx.com.pl naprawdę niewielka – jedyne 14,5 cm. Rozkład gałek tradycyjny, czyli lewa strona, włącznik i potencjometr 11/2009 głośności oraz gniazdo mikrofonu, po prawej natomiast zmiana kanałów i nad nią pokrętło ustawienia blokady szumów squelch. Radiotelefon można wykorzystywać zarówno w modulacji AM, jak i FM, jeśli będziemy chcieli szybko przeszukać całe pasmo, możemy użyć do tego funkcji skanera SC. Urządzenie ma następujące funkcje: Dual Watch, ASQ (automatyczna blokada szumów), Roger Beep i Beep. W mikrofonie oprócz przycisku nadawania producent umieścił przyciski zmiany kanałów oraz przycisk włączania i wyłącza- nia funkcji ASQ. Radio jest bardzo odporne na zakłócenia z instalacji elektrycznej.

YOSAN Merx Yosan JC-2204 Turbo, mały radiootelefon o bardzo funkcjonalnej płycie czołowej, został wyposażony ŚR JC-2204 TURBO www.merx.com.pl w minimum funkcji potrzebnych do użytkowania radia CB. Nad gniazdem mikrofonu znajdziemy dwa przyciski: 11/2009 automatycznej blokady szumów ASQ oraz zmiany modulacji AM/FM. Radio pozwala prowadzić nasłuch dwóch kanałów jednocześnie za pomocą funkcji DW, możemy skanować częstotliwość w poszukiwaniu pracujących stacji SC oraz mamy szybki dostęp do kanału ratunkowego CH9. Dodatkowo producent pozwala nam przypi- sać trzy dowolne kanały do przycisków pamięci. Moc sygnału przychodzącego pokazuje słupkowy S-meter. Radiotelefon nie ma fukcji ASQ. Tor nadawczy JC-2204 Turbo dobrze się sprawuje pod względem siły sygnału i barwy modulacji.

Świat Radio Maj 2010 69 RYNEK i RYNEKGIEŁDA RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA www.swiatradio.pl OD OSÓBOGŁOSZENIA PRYWATNYCH

ZAMIESZCZAMY BEZPŁATNIE! i GIEŁDA

RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA

Kupię Tel. 692 590 911. oryginał, wieszak na mikrofon, Antena CB Delta Loop na 62+/-3 dB, impedancja 3000 E-mail: [email protected] mocowanie i kabel zasilający. pasmo 11-metrowe. Radio- Ω, częstotliwość przenoszenia Filtr CW 500 Hz FL-32 do Info gg 158585. Cena 550 zł. -wzmacniacz Pionieer, stereo 4 150 Hz-3500 Hz. Cena 110 zł. Icom IC-735. Słupsk. Tel. Radio kryształkowe – detektor, Krasnystaw. Tel. 503 961 386. x 85 W + pilot. Zduńska Wola. Krasnystaw. Tel. 503 961 386. 889 114 529 komplet ze słuchawkami. Żagań. E-mail: [email protected] Tel. 880 757 221 E-mail: [email protected] Tel. 68 478 37 46 Kupię sprawny zasilacz do Alan, mikrofon, wzmacniacz CB Alan 95 Plus, do naprawy. Instrukcje w języku polskim radiotelefonu „Murzynek” Skaner radiowy/nasłuchowy mocy CB, nadajnik UKF średniej Bydgoszcz. Tel. 791 333 629 do transceivera Icom IC-706 produkcji Zakładów Radiowych stacjonarny, może być używany mocy, przystawka krótkofalowa (nazywany 1). Cena 30 zł. Radmor Gdynia typu 3077/1 lub lub przeróbka z odblokowanymi do Radmora. Warszawa. Tel. Comsat cyfrowy odbiornik sate- Andrychów. Tel. 662 248 576 podobny. Oferty proszę na maila częstotliwościami. Zapłacę 22 811 69 67 litarny Polonia FTA 16. Polska lub telefonicznie. Jarosław. do 400 zł. Barczewo. E-mail: graﬁka, pilot, 4000 kanałów, Japońska radiostacja wielo- Tel. 603 600 388. [email protected] Alinco DX-70TH stan bdb., srebrny, nowy. Cena 250 zł. pasmowa Yaesu FT-817 D, E-mail: [email protected] Alinco DJ1400 stan dobry. Płyta z wysyłką. Zabrze. KF/6 m/2 m/70 cm, modyﬁko- Sprzedam główna i wyświetlacz do Alinco Tel. 32 271 11 27 wany nadajnik, TX 1,8-56 MHz, Lampy (radio) serii E, A, C, DR-130 sprawna, na części 140-154 MHz, 420-470 MHz, RES, RENS lata 20-50 lub za- Alan 18 CB radio z mikrofonem, Alinco DJ1400, 6p45s 2 szt. DM-2000 mikrofon ze wzmoc- więc pracuje w paśmie CB, mienię na lampy amerykańskie ze wzmocnieniem Midland DM nowe, 6p45s 4 szt. używane, nieniem i echem oraz Roger nowa, gwarancja. serii 2-cyfrowej z lat 30. Cho- 510, moc 4 W, 40 kanałów mikrofonogłośniki EMS-2, moduł Beep, zasilanie baterią 9 V, wtyk Cena 2299 zł. Zielona Góra. rzów. Tel. Roman 32 623 49 52 AM/FM, Loc/DX, Mic gain, tuba mocy M67781H nowy. Tarnów. 4 pin lub inny. Info gg 158585. Tel. 605 380 492 PA, info 158585. Cena 240 zł. Tel. 504 673 608. E-mail: Cena 90 zł. Krasnystaw. Pilnie poszukuję „Funk Krasnystaw. Tel. 503 961 386. [email protected] Tel. 503 961 386. Japoński radiotelefon Yaesu Amateur”, rocznik 1977, 1978, E-mail: [email protected] E-mail: [email protected] FT-60 E, duobander VHF/ UHF 1979. Kupię za pobraniem lub Antena CB Delta Loop na 27 skaner i radiotelefon, nowy. do wglądu. Dobiegniew. Tel. Alan 87, moc 10 W/25 W, MHz, zysk 8,2 dB. Sterofoniczne Densei EC 2002 Albrecht super Odblokowane nadawanie TX 95 761 37 36, 516 243 569 stan bdb, kompletny, 6 x radio FJR Pionieer 4 x 85 W + mikrofon z echem i wzmocnie- 137-174 i 420 do 470 MHz, 40 25,610 MHz-28,320 MHz pilot, wzmacniacz 4 x 85 W + niem, regulowane wzmocnienie nowy, zapakowany. Cena 859 zł. Radio CB z SSB do 300 zl. AM/FM/USB/LSB/CW, instrukcja pilot. Zduńska Wola. i echo, zasilany z baterii 9 V, Zielona Góra. Tomaszów Lubelski. obsługi po polsku, mikrofon Tel. 880 757 221 wkładka elektretowa, czułość Tel. 605 380 492

WARUNKI ZAMIESZCZANIA OGŁOSZEŃ Blankiet og³oszenia bezp³atnego - Œwiat Radio 5/2010 w rubryce RYNEK i GIEŁDA 1. Bezpłatnie drukujemy ogłoszenia od osób prywatnych, zawierające nie więcej niż 150 znaków. Treść ogłoszenia może dotyczyć sprzedaży, kupna lub wymiany. Najdogodniej jest posłużyć się wydrukowanym obok blankietem. Blankiet zawiera 150 kratek, które należy wypełnić dużymi literami z zachowaniem odstępów mię- dzy wyrazami w postaci jednej pustej kratki. Wypełnione blankiety należy przesyłać na adres: „Świat Radio” 03-197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11 Przyjmujemy też ogłoszenia przysłane do redakcji faksem: 22 257 84 67 oraz e-mailem: [email protected] Ogłoszenia można też zamieścić poprzez stronę internetową www.swiatradio.pl. Kupię Sprzedam Zamienię Inne Blan kiet na le ży wy peł niæ czytelnie, za cho wując od stę p mię dzy wy ra za mi w po sta ci jed nej pus tej krat ki. 2. Ogłoszenia i reklamy sklepów, hurtowni, impor- Kontakt (do wiadomości redakcji): terów, producentów, dealerów, itp. są płatne. Cena minimalnej ramki o wymiarach 74 x 20mm lub 35 x Imię i nazwisko ...... 43mm to 70 zł + VAT. Dopłata za pełny kolor 20%, Ulica, nr domu ...... zgłoszenia: tel. 22 257 84 60, faks 22 257 84 67. Kod, miejscowość ......

70 Świat Radio RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA RYNEK i GIEŁDA

Kenwood TH-F7, jedyny na Nowy miernik krzyżowy do po- przemienników, programowanie Skaner radiowy Alinco DJ-X 3, Yaesu FT-7800 E, 2 m/70 cm, świecie, który posiada odbiornik miaru SWR/PWR.Trzy zakresy: pamięci przez użytkownika, 700 pamięci, pasmo 100 kHz- 50 W, mikrofon z klawiaturą, KF ze wstęgami oraz nadajnik 20/200/2000 W, częstotliwość bardzo dobra czułość odbior- -1300 MHz, funkcja detektora odłączany panel, odblokowany, 2 m/70 cm, dualband, w SSB 1,6-60 MHz, skala podświetlana nika, doskonała modulacja, podsłuchów, dekoder, nowy. nowy, zapakowany, kultowy pracuje także na 2/70 cm (od- w trzech kolorach. Zapakowany gwarancja, serwis. Cena 390 zł. Cena 555 zł. Zielona Góra. Tel. niezawodny radiotelefon. Cena biór). TX 137 do 174 MHz i 410 w oryginalnym pudełku, jeszcze Rozłazino. Tel. 58 678 99 25. 605 380 492 1019 zł. Zielona Góra. do 470 MHz, nowy, gwarancja. w fabrycznej folii – okazja. Cena E-mail: [email protected]. Tel. 605 380 492 Cena 1249 zł. Zielona Góra. Tel. 290 zł. Żychlin. www.sp2gpc.webpark.pl Uniden UBC 30 XLT, pasmo 605 380 492 Tel. 662 787 239. E-mail: 87-174 MHz, 200 pamięci, Yaesu TRX – FT-101ZD (skala [email protected] Radiotelefon Yaesu VX-7, modulacje AM, N-FN, W-FM, analogowa), drugie VFO FV- Kenwood TS-2000 na pasma 6/2/70 cm, podwójne VFO, nowy, zapakowany, gwarancja. -101Z (analogowe), głośnik KF 1,6-30 MHz+ 6 m + 2 m + Odbiornik komunikacyjny odblokowany TX 40-580 MHz ! Cena 259 zł. Zielona Góra. Tel. SP-901P legendarne urządzenie 70 cm. PA 100 W, 2 x VFO, ATU, Sangean ATS-909, pasmo 150 , nowy, zapakowany, gwarancja. 605 380 492 w pełni sprawne, serwisowane. DSP, SSB, CW, AM, FM i FSK. kHz-30 MHz z SSB plus UKW Cena 1329 zł. Zielona Góra. Dodatkowo w komplecie manual Pracuje dobrze na wszystkich 76-108 MHz, 306 pamięci, Tel. 605 380 492 Uniden UBC 69 XLT 2, pasmo w języku angielskim + tłuma- pasmach. Obudowa i wyswie- nowy, zapakowany. Cena 669 zł. 25-512 MHz, 80 pamięci, nowy, czenie. Cena 1400 zł. tlacz bez rys. Nie przepłacaj Zielona Góra. Tel. 605 380 492 Radiotelefon Yaesu VX-8, zapakowany. Cena 305 zł. Białystok. w sklepie. Cena 4950 zł. Żychlin. 6/2/70 cm, podwójne VFO, Zielona Góra. Tel. 605 380 492 Tel. 605 153 108. Tel. 662 787 239. E-mail: President Jack 7 W/12 W, radio odblokowany TX 50-54 MHz, E-mail: [email protected] [email protected] ma dorobioną dodatkową 40 „w 140-174 MHz, 420-470 MHz, Uniden UBC 800 XLT, 2500 prawo” czyli posiada 2 bandy, nowy, zapakowany, gwarancja. pamięci, Trunktracker III potrafi Zasilacz do CB firmy EMA 13,8 V, Kenwood TS-850S AT z mikrofo- posiada emisje FM, AM, USB, Cena 1729 zł. Zielona Góra. dekodować systemy: EDACS- 10-12 A, fotki na e-mail. Info GG nem MC-60 i filtrem CW, Service (5-0), mikrofon ze wzmocnie- Tel. 605 380 492 -Ericsson, EDACS SCAT, Mo- 158585. Cena 150 zł. Manual, mało używany, stan jak niem, stan bdb, cena 350 zł, torola type I, type II, Smartnet, Krasnystaw. nowy, operator niepalący. Cena dodatkowo zasilacz fabryczny Rewelacyjny miernik SWR/ Privacy Plus, LTR, zapakowany Tel. 503 961 386. 2600 zł. Podkowa Leśna. E-mail: 12 A, cena 200 zł. Andrychów. PWR- KF1,6 do 60 MHz, 2 m, gwarancja. Cena 1369 zł. E-mail: [email protected] [email protected] Tel. 662 284 576 70 cm, do 200 W, tylko KF Zielona Góra. Tel. 605 380 492 1- 2 KW z wyświetlaczem LCD, Zamienię Książki anglojęzyczne z dziedzi- Radio Irena w dobrym stanie może być podłączony na stałe Uwaga użytkownicy najstarszej ny Ham Radio z lat 90. Numery sprzedam, zamienię na akce- do TRX, nie trzeba kalibrować, wersji mierników SWR/PWR Kenwood TM-271A nowy amerykańskiego miesięcznika soria lub uszkodzone CB radio mierzy w V, W, dBm, SWR, SP2GPC, modernizuję te zamienię na skrzynkę antenową QST, oraz polskie książki, tanio. mobilne. Podana cena z przesył- gwarancja, serwis. Cena 340 zł. mierniki na wersję najnowszą, LDG Z-100, LDG AT-100 PRO, Podkowa Leśna. E-mail: joze- ką. Nie wysyłam za pobraniem Rozłazino. Tel. 58 678 99 25. wymieniam mostek pomiarowy, SG-211 AT AS-100. Instrukcje [email protected] (wpłata tylko na konto). Cena E-mail: [email protected]. wyświetlacz na większy, TS-820, TS-530, FT-857, FT- 75 zł. Złotów. Tel. 510 666 938. www.sp2gpc.webpark.pl procesor i program, mierzy V, -707. Wartkowice. Lampy serii E różne, nieuży- E-mail: [email protected] W, dBm, SWR. Cena 150 zł. Tel. 607 669 235 wane. Lampy do odbiorników Skaner bazowy PRO-2039 Rozłazino. R250, 2 m lub zamienię na Radiotelefon Radmor, 2 m, 160 sprzedam lub zamienię na RX Tel. 58 678 99 25. RFG-3 generator, falomierz. kanałów, 100 pamięci, skaner, KF. Sułkowice. E-mail: [email protected]. Wieluń. Tel. 43 841 82 36 subtony + 1750, szift do Tel. 13 431 54 06 www.sp2gpc.webpark.pl

Świat Radio 71 RYNEK i GIEŁDACB-RADIO RYNEK PRZETWORNICE i GIEŁDA RYNEK CAR-AUDIO i GIEŁDA GPSRYNEK i GIEŁDA

72 Świat Radio RYNEK i GIEŁDACB-RADIO RYNEK TRANSCEIVERY i GIEŁDA RYNEK SKANERY i GIEŁDA ANTENY RYNEK i GIEŁDA

Świat Radio 73 RYNEKRADIOTELEFONY i GIEŁDA RYNEK CB-RADIO i GIEŁDA ANTENYRYNEK i GIEŁDA GPS CAR-AUDIO RYNEK i GIEŁDA

74 Świat Radio RYNEK i GIEŁDACB-RADIO RYNEK i RADIOTELEFONYGIEŁDA RYNEK i AKCESORIAGIEŁDA RYNEK i GIEŁDA

Profesjonalnie tłumaczone instrukcje transceiverów z rysunkami w oprawie:

KENWOOD: TH-F7E, TM-G707A/E, TM-241/441/541, TS-50, TS-440S, TS- -450S/690S, TS-530S,TS-570S/D/G, TS-790A/E, TS-820S, TS-830S, TS-850S, TS- 870S, TS-930S, TS-940S, TS-950S/D, TS-2000 YAESU: FT-50R, FT-100D, FT-101ZD, FT290RII, FT-450, FT-736R, FT-757GXII, FT-767GX, FT-840, FT-847, FT-857, FT-897, FT-901DM, FT-902DM, FT-920, FT-950, FT-1000, FT-1000MP Field (100W), FT-1000MP MARK V (200W), FT-2000, FT-2000D (200W), FT-2700 RH, FT-8100R, FTM-10E/R, VX-3E/R, GX3000E ICOM: IC-T2A/E, IC-77, IC-207H, IC-701, IC-703, IC-706, IC-706MKIIG, IC-718, IC-735, IC-736/738, IC-746PRO/IC7400, IC-756PRO, IC-756PROII, IC-756PROIII, IC-821H, IC-910H, IC-2100H TenTec Orion 565, Orion II-566, Elecraft K3, Alinco DJ180/480, DJ-596T-EMkII, Wouxun KGUVD1P/Albrecht-DB 270 Wzmacniacze liniowe: Kenwood TL-922A; Yaesu VL-1000; ACOM 1000, HLA-150/300 Odbiorniki, skanery, monitory: Sangean ATS 909; AOR AR 5000, SDU 5000, VR-120D,; BCD 396T, SDR-Perseusz, Kenwood SM-220, IC-R-8500, Realist- -PRO-2006 Wyposażenie pomocnicze: mikroHam, CW KEYER, DigiKeyer, microKEYER v.7.1, microKEYER II v. 7.2, microKEYER II v. 7.5, microKEYER MK2R & MK2R+, Interfejs USB II, Interfejs USB III, micro Band Decoder, micro SIX Switch, micro Stack Switch Instrukcje serwisowe (oryginały): FT-1000MP, FT-990

Ceny 40 do 300 zł, wysyłka za pobraniem, rachunki. Zdzisław Bieñkowski SP6LB, e-mail [email protected], tel./fax (075) 755 14 80; GSM 0 601 701 632

szczegóły dotyczące reklam w Rynku i Giełdzie: tel. 22 257 84 60

Świat Radio 75 PODRĘCZNY INFORMATOR HANDLOWY

Podrêcz ny Infor ma tor Hand lo wy ma za za da nie u³at wiæ na szym Czy tel ni kom orien ta cjê w ofer cie ﬁrm og ³a sza j¹ cych siê w Œwie cie Radio. Co miesi¹c zna jdzie cie w PIH ad re sy ﬁrm, które og ³a sza ³y siê w ŒR w prze ci¹ gu ostatnich 6 miesiê cy oraz wskaza nie w któ rym nu me rze i na któ rej stronie po ja wi ³a siê ostatnia rekla ma. PIH opracowano na podstawie ankiet reklamodawców.

Nazwa ﬁrmy/adres WWW E-mail Telefon Faks Numer ŚR z ostatnio emitowaną reklamą numer strony Przedstawiciel ﬁrmy zagranicznej Produkcja Handel Usługi

Alan Telekomunikacja, ul. Poznańska64, 05-850 Ożarów Maz. www.alan.pl [email protected] 22 722 35 00 722 29 95 5/10 2 •••

Alcom, ul. Babiogórska 11, 43-300 Bielsko Biała www.hamradio.com.pl [email protected] 33 819 26 36 819 26 36 3/10 72 ••

Anprel Electronics, ul. Kamelskiego 25, 05-806 Komorów www.anprel-electronics.pl [email protected] 22 770 00 01 770 00 01 12/08 21 •

Apko, ul. Agrestowa 8, 55-080 Mokronos Dolny www.apko.com.pl [email protected] 71 729 05 85 729 05 85 12/08 75

AR System, ul. Poznańska 72, 63-400 Ostrów Wlkp. www.ar-system.pl [email protected] 62 592 58 85 592 58 85 12/09 75 ••

Auto Radio Centrum, ul. Armii Krajowej 7, 21-400 Łuków www.arc.net.pl [email protected] 25 798 44 82 798 44 82 11/08 74 •••

Auto Radio Robex, ul. Olimpijczyków 11, 21-500 Biała Podlaska www.robex.org.pl [email protected] 83 311 32 56 311 32 56 12/09 72 ••

Avanti, ul. Zamenhofa 1, 00-153 Warszawa www.avantiradio.pl [email protected] 22 831 34 52 831 54 43 5/10 75 •••

Azo, ul. 3 Maja 54, 81-850 Sopot www.azo.pl [email protected] 58 555 98 78 555 05 14 3/09 41 •

AZStudio.com.pl, ul. Struga 66, 26-600 Radom www.azstudio.com.pl [email protected] 48 344 12 38 344-12-38 2/10 65

Buro, ul. Wysoka 24B, 05-090 Raszyn www.buro.pl [email protected] 22 720 38 09 720 38 09 5/10 72 ••

Con-Spark, Al. Jana Pawła II 1, 81-345 Gdynia www.conspark.com.pl [email protected] 58 620 15 74 620 15 74 5/10 73 ••••

Device Polska, ul. Łąkowa 79, 85-463 Bydgoszcz www.device.pl [email protected] 52 370 68 68 370 68 61 1/09 15 ••

Digimes, ul. Wilgi 36C, 04-831 Warszawa www.digimes.pl [email protected] 22 615 94 57 615 94 58 4/10 3

Elektrit, ul. Bociańska 41A, 18-100 Łapy www.elektrit.pl [email protected] 85 715 28 13 715 75 32 12/09 27 •••

Elsinco, ul. Szachowa 1 lok. 856, 01-691 Warszawa www.elsinco.pl ofﬁ[email protected] 22 832 40 42 832-22-38 11/09 2 •

ENKA, ul. Wiejska 109/1, 26-606 Radom www.radio-sklep.pl [email protected] 48 666 282 918 666 282 918 5/10 74 •

Icom Polska, ul. 3 Maja 54, 81-850 Sopot www.icompolska.pl [email protected] 58 551-04-84 551-04-84 12/09 23 •••

JT-Tech, ul. Żwirki i Wigury 33, 32-340 Wolbrom www.jttech.pl [email protected] 32 644-22 31 644-22 31 4/10 72

Kabel Technika, ul. Bukowiecka 92, 03-893 Warszawa www.kabeltechnika.pl [email protected] 22 678 54 07 678 54 08 4/10 23 ••

Intek Polska, ul. Rokitniańczyków 17A, 33-300 Nowy Sącz www.intekpolska.pl [email protected] 18 547 42 22 547 42 20 1/10 2 •••

Lewel Radiokomunikacja, ul. Boryszewska 32, 09-410 Płock www.lewel.pl [email protected] 24 367 42 24 367 69 25 12/08 73 ••

MAG-POL Bis, ul. Przesmyckiego 58, 05-500 Piaseczno www.auto58.pl [email protected] 22 757 00 48 737 00 51 75 ••

Megum, ul. Młodnicka 56, 04-239 Warszawa www.megum.com.pl [email protected] 22 610 90 80 815 47 24 73 •

Merx, ul. Nawojowska 88, 33-300 Nowy Sącz www.merx.com.pl [email protected] 18 443 86 60 443 86 65 2/10 25 ••••

Meteor, al. Pracy 24 B, 53-232 Wrocław www.meteorcb.pl [email protected] 71 360 16 44 360 15 27 5/10 72 ••

MIP, ul. Siedmiogrodzka 11, 01-232 Warszawa www.mip.bz 22 424 82 54 885 93 80 49

Motorola, ul. Domaniewska 39B, 02-672 Warszawa www.motorola.pl 22 60 60 450 60 60 460 1/09 ••

Net-Com, ul. Piekarska 102/7, 41-902 Bytom www.net-com.bytom.pl [email protected] 32 282 68 21 282-68-21 11/08 25 ••

Netpol, ul. Strzelców Bytomskich 34B/8, 41-902 Bytom www.netpol.pl.tl [email protected] 601 309 712 5/10 72

NSS, ul. Szyszkowa 20A, 02-285 Warszawa www.trebor.com.pl [email protected] 22 846 25 31 846 23 57 6/09 3, 13, ••• w 115 15, 17

Olo Ratuj, ul. Przemysłowa 5, 10-418 Olsztyn www.cbradio.olsztyn.pl [email protected] 89 534 26 97 11/09 72

Oscar, Targowisko 391, 32-015 Kłaj www.cbsklep.pl [email protected] 12 284 27 68 284 27 68 5/10 72 •••

Port 2000, ul. Łężycka 9A, 65-126 Zielona Góra www.sklepcb.port2000.pl [email protected] 68 381 39 46 381 39 47 12/09 72

President Electronics, ul. Jagiellońska 67/71, 42-200 Częstochowa www.president.com.pl [email protected] 34 370 95 80 370 93 57 5/10 92 •••

Proﬁ, ul. Długosza 62/1, 51-162 Wrocław www.cb19.pl [email protected] 501 752 574 7/08 74 •

Pro-Fit, ul. Puszkina 80, 92-516 Łódź www.inradio.pl [email protected] 42 649 28 28 677 04 71 5/10 73 ••••

Profkom, ul. Ratuszowa 7, 10-116 Olsztyn www.profkom.olsztyn.pl [email protected] 89 527 22 78 527 22 78 5/10 73 ••

Radio Service Alfa, ul. Dworcowa 14D, 78-100 Kołobrzeg www.radioalfa.com [email protected] 94 354 45 55 354 49 19 7/09 29

Radmor, ul. Hutnicza 3, 81-212 Gdynia www.radmor.com.pl [email protected] 58 699 69 99 699 69 92 12/08 2 ••

Ramix, ul. Podrzeczna 5 paw. 5, 99-300 Kutno www.ramix.com.pl [email protected] 24 355 78 88 355 78 88 5/10 72 •••

Rohde & Schwarz Österreich GmbH, ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa www.rohde-schwarz.com 22 860 64 94 8/09 26

Smartel, ul. Bystra 30, 03-650 Warszawa www.smartel.rad.p [email protected] 22 678 92 91 678 91 71 9/08 74 ••

Sonar, ul. Pietrusińskiego 14, 95-200 Pabianice www.sonar.biz.pl [email protected] 42 213 01 12 213 01 12 5/10 74 •••

TDM Electronics, ul. Dworcowa 64, 05-820 Piastów www.tdm-electronics.com [email protected] 22 723 40 09 723 40 09 9/08 61 •

Techno Tronik, ul. Klonowa 2, 46-220 Byczyna www.techno-tronik.com.pl [email protected] 77 407 25 20 407 25 21 12/09 72 •••

Teltad, ul. Narvik 23, 30-436 Kraków www.teltad.pl [email protected] 12 262 26 46 262 26 46 5/10 73 •••

Ten-Tech, ul. Stefana Kisielewskiego 26, 31-708 Kraków www.ten-tech.pl [email protected] 12 376-82-27 376-82-27 5/10 72

Wirtualna Polska, ul. Traugutta 115 c 80-226 Gdańsk www.wp.pl 58 521 57 58 521 58 55 12/08 3

76 Świat Radio ŚWIATAPODRĘCZNY RADIO INFORMATOR HANDLOWY ŚWIATA RADIO akcesoria GSM anteny baterie centrale telefoniczne elektronika ogólna komputery programy książki, mapy, modemy osprzęt odbirniki GPS projekty i doradztwo kable, złącza przewody, przyrządy pomiarowe radiotelefony z osprzętem radiowe systemy przywoławcze sieci WLAN sprzęt telewizyjny i satelitarny sprzęt Wi-Fi sterowniki mikroprocesorowe systemy alarmowe systemy rejestracji rozmów telefony bezprzewodowe telefony komórkowe transceivery UKF transceivery CB transceivery KF transceivery VHF urządzenia zasilające

• ••• •••

••••••••

•• • • • • • •

• ••••••••• • • •••••

•• • •

•• • • • •

•• ••• ••••• •••••

•

••• •••• • ••• •••••

•

• • • •••••

••

•••••

•

••••••

• • •••• •••

•

•••••

• • ••••• • • •

••• ••• •• •

••• ••••

• ••• • •••••

•• • • • • ••

••••••

• •• ••••

• ••• •• ••

• ••••• •••••

•• ••• •••••

•• • •••••• • •••••

•• • • •• • ••••••••

•••••••••

•• • • ••• • • •••••••

••••

• •••• ••••••

• • ••• • •••

•• • ••

• • • •• •• •••••

Świat Radio 77 WYBRANE KSIĄŻKI Z OFERTY AVT

Układy wtryskowe Common Rail w praktyce warsztatowej. Budowa, sprawdzanie, diagnostyka

Praktyczny poradnik fachowy zawierający opis budowy, sprawdzania i diagnostyki sterowanych elektronicznie zasobnikowych układów wtryskowych Common Rail, powszechnie stosowanych obecnie w silnikach wysokoprężnych samochodów osobowych, ciężarowych i autobusów. Opisano sposoby sprawdzania nie wymagające posiadania specjalnych urządzeń diagnostycznych poszczególnych producentów samochodów. Bardzo cenny materiał ilustracyjny obejmuje zarejestrowane w rzeczywistych warunkach przebiegi sygnałów po- szczególnych elementów układów Common Rail czołowych producentów wraz z ich interpretacją oraz wytycznymi dotyczącymi diagnostyki i naprawy. kod zamówienia kod zamówienia kod zamówienia kod zamówienia KS-220805 KS–220201 KS–100300 KS–250203 Hubertus Günther kod zamówienia KS–100203 stron: 160 cena: 41 zł Katalog elementów Układy scalone – PicoBlaze. Mikropro- Interfejsy sprzętowe SMD odpowiedniki cesor w FPGA komputerów PC Marcin Nowakowski Michael Gook Leksykon skrótów. Telekomunikacja

Leksykon stanowiący encyklopedyczny słownik skrótów używanych w szeroko rozumianej telekomunikacji, zawierający ponad 3000 skrótów oraz akronimów nazw pochodzących z różnych języków (polskiego, angielskiego, francuskiego) Stron: 344 35 zł Stron: 784 44 zł Stron: 272 69 zł Stron: 536 70 zł wraz z rozszyfrowaniem pełnej pisowni oryginalnej ich nazw , a także objaśnieniem ich znaczenia w języku polskim. Opisane skróty dotyczą: telefonii stacjonarnej, telefonii komórkowej (w tym także UMTS), łączności bezprzewodowej, sieci komputerowych itp.

Jan Łazarski kod zamówienia KS–250528 stron: 304 cena: 35 zł

Mikrofale. Układy i systemy kod zamówienia kod zamówienia kod zamówienia kod zamówienia Książka stanowi wprowadzenie do techniki mikrofalowej oraz współczesnych KS–280602 KS-291005 KS–280701 KS-280101 systemów radiokomunikacji. Omówiono w niej rachunek decybelowy, podstawy propagacji mikrofal w falowodach i atmosferze Ziemi, opisano działanie biernych elementów wykonanych w technice falowodowej i mikropaskowej Technologie bezprze- Mikrokontrolery AVR – Lwowski Klub Krótkofa- Anteny mikrofalowe. oraz dopasowanie impedancyjne. Omówiono ponadto macierz rozproszenia, wodowe sieci teleinfor- Niezbędnik programisty lowców. Zarys dziejów Technika i środowisko podstawy anten, miernictwo mikrofalowe i wykorzystanie mikrofal w radioko- matycznych Tomasz Ciepielowski Roman Kubacki munikacji i radiolokacji. Piotr Gajewski, Jarosław Doliński SP5CCC, Georgij Czli- Bardzo przydatny w czasie samodzielnej nauki może być zamieszczony w Stanisław Wszelak janc UY5XE książce specjalistyczny słownik angielsko-polski i polsko-angielski.

Jarosław Szóstka kod zamówienia KS–260505 stron: 352 cena: 44 zł Stron: 212 56 zł Stron: 134 19 zł Stron: 241 30 zł Stron: 280 51 zł

Propagacja fal radiowych w telekomunikacji bezprzewodowej

Książka poświęcona omówieniu metod analizy właściwości rozchodzenia się fal elektromagnetycznych oraz metodyce oceny i obliczania tłumienia fal radiowych w różnych środowiskach propagacyjnych. W pracy uwzględniono odpowiednie zalecenia ITU-R, odnoszące się do poszczególnych zagadnień, mające duże znaczenie użytkowe przy projektowaniu współczesnych systemów radiokomunikacyjnych. Odbiorcy książki: pracownicy naukowi, inżynierowie i studenci kierunków elek- kod zamówienia troniki i telekomunikacji. kod zamówienia kod zamówienia kod zamówienia KS–241033 KS–280111 KS–290201 KS–220308 Ryszard J. Katulski kod zamówienia stron: 232 cena: 47 zł KS–291201 Mały słownik technic- Pomiary oscyloskopowe Współczesny oscylos- Układy mikroprocesorowe. Przykłady zny niemiecko–polski Rydzewski Jerzy kop. Budowa i pomiary rozwiązań i polsko–niemiecki Andrzej Kamieniecki Bartłomiej Zieliński Systemy transmisji danych Praca zbiorowa

Podręcznik akademicki opisujący zagadnienia budowy, sposoby funkcjonowania i zastosowań najczęściej spotykanych przewodowych (K-Line, CAN, LIN, MOST, FlexRay) i bezprzewodowych (IEEE 802.11, HiperLAN/2, DECT, Bluetooth, GSM, GPS, GPRS) samochodowych magistrali danych. W opisie architektury sieci Stron: 402 42 zł Stron: 242 38 zł Stron: 328 69 zł Stron: 130 30 zł teleinformatycznych pojazdu uwzględniono model OSI oraz kompatybilność elektromagnetyczną. Praktyczne zastosowanie samochodowych układów transmisji danych przedstawiono na przykładach stanowisk realizujących podstawowe procedury i badanie wybranych przewodowych oraz bezprzewodowych magistrali danych.

Bernard Fryśkowski, Elżbieta Grzejszczyk kod zamówienia KS–291200 cena: 65 zł

Wstęp do programowania sterowników PLC

kod zamówienia kod zamówienia kod zamówienia kod zamówienia W książce zawarto ogólne informacje o budowie, działaniu i zastosowaniu KS–211010 KS–270901 KS–290002 KS–260339 sterowników PLC oraz opisano podstawowe polecenia i funkcje stosowane do ich programowania. Klarowne przykłady wykorzystania poszczególnych funkcji Anteny. Podstawy Angielsko-polski Telewizyjne systemy Podstawy miernictwa przedstawiono wykorzystując język drabinkowy. Podano także wiele konkret- polowe słownik specjalistyczny. dozorowe Janusz Piotrowski nych informacji przydatnych dla osób zamierzających praktycznie wykorzystać Włodzimierz Zieniutycz Elektronika Paweł Kałużny sterowniki w różnych urządzeniach. Szczegółowo omówiono realizację indywidualnego projektu programistycznego.

Robert Sałat, Krzysztof Korpysz, Paweł Obstawski kod zamówienia stron: 260 cena: 44 zł KS–100204 Stron: 124 22 zł Stron: 391 49,50 zł Stron: 234 48 zł Stron: 322 38 zł

www.sklep.avt.pl

KS–221009 Sł S210 Krótkofalarstwoiradiokomunikacja.Poradnik KS–211009 S210 Mechatronika Pracastr. zbiorowa.REA, 384 KS–221005 Anteny.Podstawy poloweW. Zieniutycz.WK KS–220308 Ukł KS–211010 KS–220913 Mikrokontrolery PIC16F8xwpraktyceT. Mikrokontrolery Jab KS–220913 WSiP SterowTwoim samochodzieM.Rumreich, str. 293 KS–210902 WSiP ą KS–210810 Urz AntenytelewizyjneiradioweJ.Pieniak.WK Diody, diakiodpowiedniki–katalogSERWISELEKTRONIKI str. 842 KS–210604 KS–210304 J. Pasierbiń Katalog elementówSMDSERWISELEKTRONIKI, str. 344 KS–220805 KS–220605 Ję Ukł KS–220604 J.Gremba,S.Gremba. satelitarnych Naprawaodbiorników KS–220519 KS–220413 Dź S5/S7Windows.Programowanie isymulacjasterowników LinioweobwodymikrofaloweS.Ros KS–210209 KS–200903 Podstawy teoriisygnał KS–200707 Ukł Systemytelekomunikacyjnecz.IIIS.Haykin.WK KS–200705 Tranzystory odpowiedniki–katalogcz.I KS–200602 Podstawy programowaniamikrokontrolera8051P KS–200406 Wzmacniaczemocyaudio–aplikacjecz.IVS.Kwa KS–200301 ElektronikaJ.Watson. WKŁ KS–200105 KS–991133 PSpice.Symulacjaioptymalizacjauk Wzmacniaczemocyaudio–aplikacjecz.IIS.Kwa KS–991003 Wzmacniaczemocyaudio–aplikacjecz.IS.Kwa KS–990304 KS–990303 elektroniki(MIK)cz.I,II,III,IVS.Gardynik Elementarz KS–990302 Stabilizatory KS–990301 napię Pracownia elektroniczna–elementyuk Podstawy elektronikicz.IIB.M.Pióro.WSiP,KS–990151 str. 392 Podstawy elektronikicz.I KS–981257 KS–981256 KS–230602 Ukł K.Weso Systemy radiokomunikacjiruchomej KS–230410 Mał Podstawy elektronikicyfrowejJ.Kalisz.WK KS–230402 str. krokiM.Smyczek.BTC,str. Protel 99SEpierwsze 200 345 KS–230401 KS–230311 KS–230203 Zrozumieć KS–230202 Ukł KS–230201 Ukł RS 232C Praktyczne programowanie.OdPascala iC++doDelphiBuildera WKŁ KS–230118 Wzmacniacze operacyjneP. Górecki.BTC,str.KS–230116 Mikroprocesory 250 Czujniki wpojazdachsamochodowychWK KS–221208 jednouk KS–221206 WSiP ą KS–210809 Urz ą KS–210808 Urz Pracownia elektroniczna–uk ACiCAR.van dePlassche.WK Scaloneprzetworniki KS–981250 KS–981009 KS–231002 Ukł Hans–Jurgen, WKŁ AVR wpraktyceJ.Doli Mikrokontrolery KS–231001 Ukł R. DmowskiWK Motocykloweinstalacjeelektryczne KS–230929 KS–230732 Herner, ElektrotechnikaielektronikawpojazdachsamochodowychA. 8051wpraktyceT. Mikrokontrolery Starecki.BTC,str. 296 KS–230731 KS–230605 WKŁ Sterowanie silnikówozap M. Zwoliń KS–221205 Komputerowe systemypomiaroweW. Nawrocki.WK KS–221204 Pokł KS–221203 Diagnozowanie silnikówwysokopr KS–221202 Projektowanie KS–221201 ukł KS–221114 Ukł KS–221113 Ukł KS–210714 Ję Sztukaelektronikicz.I KS–981001

pocztą SERWIS ELEKTRONIKI, str. 496 Król,J.Moczko–Król.NAKOM, SiemensA. str.PLC firmy 383 NAKOM, str. 259 Praca zbiorowa.WSiP, str. 180 A. Daniluk.HELION,str.A. 400 SERWIS ELEKTRONIKI, str. 327 SERWIS ELEKTRONIKI, str. 309 SERWIS ELEKTRONIKI, str. 336 REA, str.REA, 1146 ownik technicznyniemiecko–polskipolsko–niemieckiPraca zbiorowa zyk VHDLwpraktycePraca zbiorowa.WK zyk VHDL.Projektowanie K.Skahill.WNT, str. 640 wię ł ady mikroprocesorowe.Przyk ady programowalne, pierwsze krokiwyd.IIP.ady programowalne,pierwsze Zbysiń ady cyfroweB.Wilkinson.WKŁ ady scaloneaudiowsprz iCMOSserii74cz.ISERWISELEKTRONIKI, str.ady cyfroweTTL 530 ady odchylaniapionowego,poziomegoikorekcjiSERWISELEKTRONIKI, ady sygnał ą ady steruj ady scalonewideo–aplikacjecz.ISERWISELEKTRONIKI, str. 336 ą ady steruj y sł adowe systemydiagnostycznepojazdówsamochodowychJ.Merkisz, dzenia elektronicznecz.III.Budowaidzia dzenia elektronicznecz.II.Ukł dzenia elektronicznecz.I.Elementyurz , str. 252 , str. 360 , str. 228 , 78str. , str. 419 k cyfrowyW. WKŁ Butryn. ownik technicznyangielsko–polski,polsko–angielskiWNTstr. 498 ski WKŁ AVT -Księ gar mał ski, str. 280 owe iwzmacniaczewizjiwOTVCmonitorach.Cz ce w zasilaczach i przetwornicach. Cz ce wzasilaczachiprzetwornicach. ewzslcahipztoncc EWSEETOII t.28 42z SERWISELEKTRONIKI, str.ce wzasilaczachiprzetwornicach 298 e mikrokontrolery J.M.Sibigtroth,BTC,str.e mikrokontrolery 350 ul.Leszczynowa11 03-197 War adów cyfrowych z wykorzystaniem j adów cyfrowychzwykorzystaniem cia cz.IIS.Kwaś , str. 368 , str. 460 i IIP. HorowitzW. Hill.WK Ł ów J.Szabatin.WKŁ Książ ł adowe PICS.Pietraszek.HELION,str. 412

B.M.Pióro.WSiP, str. 184 ł onie iskrowym.Zasadadział nia Wy nia Wy , str. 466 ę ł ady elektroniczneL.Grabowski.WSiP, str. 276 cie powszechnegouż sza wa ki sądo , str. 232 ady rozwią ady elektroniczne A. J. Marusak. J.Marusak. ady elektroniczneA. ężnych H.Gunther. WKŁ , str. 220 niewski. NEXT, str. 387 sył ko wa ł ł oniec. WKŁ adów elektronicznych A. Król, adów elektronicznychA. ł ń adów elektronicznych adów elektronicznych

ski. BTC,str. 450 SERWISELEKTRONIKI str. 712 Ł , str. 499 Ł Najlepsze książkidlaCzytelników Ł ł ą zań o , str , str. 144 , str. 610 Ł Ł dzeń KSIĘGARNIAWYSYŁKOWA -www.sklep.avt.pl Ł ł ł ń star cza , str. 268 owski WKŁ ą anie urz , str. 124 . Komsta. WKŁ ski. BTC,str. 226 B.Zieliń . 191 , str. 260 , str. 1185 .P A. J. Marusak. J.Marusak. A. ś ś ś . Gał niewski. str. 367 niewski. str. 277 ytku –aplikacjecz.1 niewski. str. 496 ęść II Ł Ł Ł , , str.100 ę Ł , str. 247 ski, 53 ania, podzespoł łącznie str. 851 dzeń zyka VHDL , str. 468 ka. MIKOM, str. 298 łącznie str. 864 ski. HELION,str. 127 ne pocz , str. 483 , str. 242 Marusak. Marusak. , str. 252 ęść I y tą –wy star

tel./fax czy wy 37zł 65 z 45 zł 42 z 39 zł 22 zł 79 z 18 zł 30 zł 35 zł 45 zł 29 zł 43 zł 60 zł 41 zł 41 zł 15 zł 20 zł 35 z 55 zł 80 zł 41 zł 40 zł 58 zł 25 zł 45 zł 43 zł 48 zł 18 zł 45 zł 43 zł 53 zł 40 zł 48 zł 23 z 50 z 75 z 43 z 18 zł 82 zł 38 zł 53 zł 42 zł 42 zł 41 zł 38 z 45 z 39 z 67 z 65 z 44 z 40 z 41 zł 42 zł 69 zł 85 z 32 zł 68 z 45 z 69 z 42 z

zł peł ni ć za ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł

e.2 5 8 50-52 84 tel. 22 257 faks 22 2578455 S213 Programowanie mikrokontrolerówAVR wj KS–241034 telewizjikolorowej Nowoczesnyodbiornik KS–241033 Mał Wzmacniaczemocyaudio6,str. 355 KS–241032 KS–241031 Janusz Kwaś KS–291001 Współ KS–231220 Ukł str. 352 Programowanie mikrokontrolerów8051wj KS–250717 WKŁ OTVCSonyiPhilips.SERWISELEKTRONIKI, Porady str. serwisowe 373 KS–240213 Ukł Projektowanie systemówmikroprocesorowychP.KS–240209 Hadam,BTC,str. 216 KS–240204 Podstawy cyfrowychsystemówtelekomunikacyjnych.K.Weso KS–240201 S200 Ukł KS–260202 Caraudio–zeszyt4Praca zbiorowa.SERWISELEKTRONIKI str. 96 KS–260201 DiagnostykasamochodówosobowychK.Trzeciak, WK KS–251110 sygnał Cyfroweprzetwarzanie KS–251109 Projektowanie ukł KS–251108

S210 USBpraktyczneprogramowaniezwindowsAPIwC++,Helion, KS–291002 Rafał Paweł KS–281107 Sł KS–280600 Wyś Programowalne sterownikiautomatykiPAC, Pietrusewicz, Nakom,Krzysztof KS–280500 Realizer –graficzneprogramowaniemikrokontrolerówG.Górski.MIKOM, KS–250720 AVR ATmega Mikrokontrolery wpraktyceR. Baranowski,str. 390,BTC 68HC08wpraktyceKreidl,Kupris, Dilger. Mikrokontrolery KS–250719 BTC,str. 328 KS–250718 t Kody usterekporadnikdiagnostysamochodowegoHaynesPublishing, KS–260104 NitronMotorolaM68HCD.Ko Mikrokontrolery KS–260103 szeregowyW. USBuniwersalnyinterfejs Mielczarek,Helion,str.128 KS–251212 WNT, J.Zembrzuski. Uszkodzeniainaprawasilnikówelektrycznych str. 208 KS–251112 Programowanie sterownikówprzemys KS–251111 ą KS–291004 Urz Graż Elektrotechnikaielektronikadlanieelektryków, WNT,K Praca zbiorowa,s.634 KS–290916 KS–290915 Proekologiczne odnawialne KS–290914 Odnawialne S200 Elektronika,WSiP, AugustynChwaleba,str. 544 KS–290909 ł BASCOMAVR wprzyk KS–281108 KS–251020 Mikrokontrolery dlapoczą Mikrokontrolery 40z KS–251020 Projektowanie ianalizawzmacniaczyma KS–251019 Caraudio–Pioneer, zeszyt2Praca zbiorowa,SERWISELEKTRONIKI, str. 96 KS–250730 Praca zbiorowa.SERWISELEKTRONIKI, –monitory str. Porady serwisowe 320 KS–250729 danych=abstrakcyjnetypyP. +struktury Algorytmy Kotowski. BTC, KS–260504 Podstawy technologiidlaelektronikówR. KisielBTC,str. 206 KS–260503 Podstawy elektronikiPracastr. zbiorowa.REA, 352 KS–260343 Pamię KS–260203 KS–291005 Mikrokontrolery AVR –niezbę Mikrokontrolery KS–291005 Bogusł wbudownictwie,WSiP, Instalacjeelektryczne WitoldJab KS–290908 WSiP, Bibliotekaelektryka, Pracownia elektryczna. MarekPilawski, KS–290907 Podstawy elektrotechnikiielektronikisamochodowej,WSiP, PiotrFundowicz, Systemyisiecidostę KS–290906 KS–290602 Siecitelekomunikacyjne,WKŁ KS–290000 S201 Czujniki–mechatronikasamochodowa,WK KS–280112 KS–280111 Pomiary oscyloskopowe,wznowienie,WNT, Pomiary Rydzewski Jerzy, str. 242 KS–280111 KS–271003 Protel DXP pierwsze kroki,BTC,MarekSmyczek,str. Protel DXPpierwsze KS–280108 Poradnik 264 KS–271003 inż AVR Atinywpraktycestr. Mikrokontrolery 381R. Baranowski,BTC KS–260801 Mikrofale.Ukł KS–260505 J. Pasierbiń Elementyiukł KS–260341 Detekcjasygnał KS–260340 Podstawy J.Piotrowski.WNT, miernictwa str. 322 KS–260339 Podstawy teoriisterowaniaPraca zbiorowa.,wyd.2,WNT, str. 490 KS–260338 Rozproszone systemypomiaroweW. Nawrocki,WK KS–260204 KS–290304 Serwis KS–290304 Serwis TelewizyjneKS–290201ę Współ systemydozorowe,WK sprz KS–290002 –900 Programowalny sterownikSIMATIC S7-300wpraktycein S–291000 mó wie str. 304 Andrzej Daniluk,str.Andrzej 280 Krzysztof Szlifirski,str.Krzysztof 277 str. 228 SERWIS ELEKTRONIKI, str. 305 P. Komur, Sowiń A. str. 203 Tomasz Winek,str. 224 nie (blan kiet powy żej) iwy ł . P. Kozak WKŁ ownik terminologii nagrań ownik terminologii ady cyfrowe TTl iCMOSserii74cz.2SERWIS ELEKTRONIKI, str.ady cyfroweTTl 494 ady cyfrowe, pierwsze kroki.P.ady cyfrowe,pierwsze Górecki,BTC,str. 334 ą ady steruj y sł itaz rfcn laueyzewsseahmkorcsrwc,BC 59z wsystemachmikroprocesorowych, BTC, wietlacze graficzneialfanumeryczne ę yna Jastrz 2 E,Paazirw,sr 7 40zł Pracadzenia isystemymechatroniczne,część2,REA, zbiorowa,str. 276 , str. 408 Baranowski,str. 176 Dworak,str. 542 ci masowewsystemachmikroprocesorowychP. Marks,BTC,str. 224 czesne ukł zsyoclso.Bdw oir,BC nre ainek,sr 2 69zł czesny oscyloskop.Budowaipomiary,Kamieniecki,str. BTC,Andrzej 328 aw Michał ownik technicznyniemiecko–polskiipolsko–niemiecki,str.402 Świata Radio ski WNT, str. 398 yniera elektryka tom2,WNT,yniera elektryka Praca zbiorowa,str. 934 ź tu domowego1/09,APROVI niewski, str. 341 ródł ady isystemyJ.SzóstkaWKŁ ady elektronicznewpytaniachiodpowiedziachM.Rusek, ce w zasilaczach i przetwornicach cz.3Praca zbiorowa. ce wzasilaczachiprzetwornicach ów optycznych,WNT, Rogalski, Z.Bielecki,A. str.400 bska, str. 284 , str.444 ady cyfrowe,BTC,Jarosł a energiiipojazdyproekologiczne,WNT, owski, MariuszRadzimierski, str. 224 dwaaooyhprdi rkyzyR es,BC t.20 56z adów analogowychporadnikpraktycznyR. Pease, BTC,str. 270 ski. BTC,str. 343 powe XDSL,WKŁ adach, BTC,MarcinWią tkują d ź ródł ź dnik programisty, BTC,Jarosł ów odteoriidozastosowań , Wojciech Kabaciń cych P wię nri,WT iodM eadwk,sr 3 56z a energii,WNT, WitoldM.Lewandowski,str. 432 kowych PRO-AUDIO, Audiologos, Ł . Górecki,BTC,str.408, , Paweł ł owych J. Kasprzyk. WNT,owych J.Kasprzyk. str.306 , Sł ł ę osygnał aw Doliń zyku BascomM.Wią awomir Kula, str. 292 e-mailem słać donas: ę , str. 352 Ł Kał zyku C. Pierwsze kroki J. Majewski BTC, krokiJ.MajewskiBTC, zyku C.Pierwsze , Andrzej Gajek, , Andrzej ś cielnik. WKŁ zania, str. 286 u owych A. Dobrowolski, Dobrowolski, owych A. ski, MariuszŻ ż [email protected] ny, str. 231 ski, str. 96 Ł , str. 324 Ł ł , str. 348 o ż P. Zieliń ń ynierskiej, BTC, aw Doliń ski, str. 128 , str. 372 ł owski, Zdzisł zania, 55 al, str. 604 ski. WKŁ aw Juda,str k,sr 3 19zł ski, str. 134 t.88 62zł , str. 848

4 49zł . 241

czników AVT czników ę miesi dla prenumeratorów dla

145 z 44zł 69 zł 10% RABAT 65 zł 35 zł 92 zł 61 zł 20 z 36 zł 40 z 39 zł 37 zł 68 z 30 zł 63 z 59 z 36 zł 25 z 31 z 42 z 69 z 32 z 40 z 15 zł 55 zł 53 zł 20 z 45 zł 44 zł 40 zł 54 z 45 z 12 zł 49 zł 26 z 41 z 59 zł 38 z 59 z 63 z 25 z 38 z 62 z 51 z 48 zł 39 zł 49 zł 36 z 41 z 42 z 44 z 47 z 53 zł

zł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł ł www.sklep.avt.pl  ZESTAWY DO SAMODZIELNEGO MONTAŻU • ZESTAWY DO SAMOD

AVT2122 Przedwzmacniacz antenowy CB AVT2818 Odbiornik nasłuchowy „Jędruś”

Przedwzmacniacz ten włączony Urządzenie pomimo prostoty pomiędzy istniejącą antenę CB, a wejście układowej umożliwia realizację odbiornika, poprawia jego czułość, urządzenia CW/SSB na dowolne a zarazem umożliwia odbiór stacji wybrane dwa pasma amatorskie dalekiego zasięgu, tzw. DX. Zasilanie 12 KF np.: 80/40 m lub 20 m. Nie V, wzmocnienie napięciowe 20 dB, pasmo tylko sam układ elektroniczny, ale przenoszenia 26,2...28,2 MHz. Wymiary również obsługa została ograniczo- płytki: 28 x 28 mm. na do niezbędnego minimum przy zachowaniu dobrych parametrów. AVT2122 A 4,60 zł – w zestawie płytka drukowana i dokumentacja AVT2818 A 15 zł – 13,70zł – w zestawie AVT2122 B w zestawie płytka drukowana płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja i dokumentacja

AVT2126 Moduł miliwoltomierza LCD AVT2788 Wykrywacz pluskiew

Moduł woltomierza o zakres pomiarowym 0–99,9 V. Zestaw służy do wykrywania Cały kit może być zasilany z jednego napięcia i mierzenia (przybliżonego) dodatniego, można go również wykorzystać do natężenia pola elektromagne- pomiaru prądu. tycznego. Jest to pomocne w wy- krywaniu wszelkiego rodzaju AVT2126 A 6 zł – w zestawie płytka posłuchów bezprzewodowych. drukowana i dokumentacja Wykrywacz może zostać również AVT2126 B 30 zł – w zestawie płytka zastosowany w laboratorium drukowana, komplet elementów i dokumentacja elektronika – do sprawdzania AVT2126 C 52 zł – układ zmontowany i urucho- generatorów w.cz. lub wykry- miony wania napięcia w przewodach sieciowych. Całe urządzenie AVT2270 Moduł miliwoltomierza LED można podzielić na cztery części: wejściowy wzmacniacz wysokiej Moduł woltomierza o zakres po- częstotliwości, prostownik, wzmacniacz napięciowy oraz woltomierz. Ten ostatni to nic innego jak miarowym 0–99,9V. Cały kit może powszechnie znana i stosowana linijka diodowa LED. być zasilany z jednego napięcia dodatniego, można go również Dokładny opis w EdW 5/06 wykorzystać do pomiaru prądu. AVT2788 A 5 zł – w zestawie płytka drukowana i dokumentacja AVT2788 B 36 zł – w zestawie płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja AVT2270 A 6 zł – w zestawie płytka drukowana i dokumentacja AVT2460 TRANSWERTER 6 m/20 m AVT2270 B 36 zł – w zestawie płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja Transwerter jest to dwustronny AVT2270 C 58 zł – układ zmontowany i uruchomiony konwerter, który dolaczony do transceivera spowoduje przesuniecie AVT2318 Cyfrowa skala do transceivera SSB zakresu czestotliwosci 6m do innego zakresu pasma amatorskiego, w tym urzadzeniu do 20 m (14,0–14,35 Układ miernika czestotliwosci MHz). odpowiednio przystosowany do wyswietlania na ekranie aktualnej Dokładny opis w EdW12/02 wartosci czestotliwosci pracy AVT2460 A 6 zł – w zestawie transceivera. laminat i dokumentacja AVT2460 B 37 zł – w zestawie AVT2318 A 14,8 zł – płytka drukowana, komplet elemen- w zestawie płytka drukowana tów i dokumentacja i dokumentacja AVT2318 B 45 zł – w zestawie płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja AVT2479 Odbiornik RX–80

AVT5109 Radiokomunikacyjny filtr audio Urządzenie umożliwiające odbiór pasma amatorskiego 80 m, czyli 3,5 do 3,8 MHz. Układ jest przystosowany do pracy w popularnym zakresie pasma amatorskiego, gdzie Popularne odbiorniki radiokomunikacyjne są w zasadzie prowadzi się łączności przeważnie przeznaczone do odbioru kilku lokalne, to po zastosowaniu innych emisji i z reguły mają uproszczone filtry dobrane obwodów LC i wielopasmowej anteny pod kątem odbierania najszerszego sygnału. Dla odbiornik modulacji AM/FM jest to ok. 6 kHz, w odbiorni- będzie umożliwiał odbiór wszystkich kach jednowstęgowych filtr ma szerokość 2,4–3 zakresów KF. kHz. Dla sygnałów telegraficznych jest to wartość zbyt duża – ucho operatora narażone jest na Dokładny opis w EdW4/01 szereg nieprzyjemnych dźwięków. Rozwiązaniem problemu jest zastosowanie zewnętrznego filtru AVT2479 A 6,80 zł – w zestawie audio. Sprawia on, że odbiór fonii będzie przyjemny niezależnie od tego, czy jest to SSB czy CW. płytka drukowana i dokumentacja AVT2479 B 28 zł – w zestawie AVT5109 A 12 zł – w zestawie płytka drukowana i dokumentacja płytka drukowana, komplet elementów AVT5109 B 73 zł – w zestawie płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja i dokumentacja

80 www.sklep.avt.pl • AVT Korporacja Sp. z o.o DZIELNEGO MONTAŻU • ZESTAWY DO SAMODZIELNEGO MONTAŻU

AVT512 Cyfrowy miernik pojemności AVT157/2 Odbiornik dwupasmowy 80/10m Kit jest odpowiedzią na Miernik ma kształt sondy z czujni- wzrastające zapotrzebowanie kiem szpilkowym. Pozwala to na na dwupasmowe odbiorniki łatwe dołączenie wejść pomiarowych 80/10m. Urządzenie umoż- do elementów SMD. Dzięki dodatko- liwia zapoznanie się z pracą wemu złączu możliwy jest również krajowych krótkofalowców pomiar elementów przewlekanych. oraz wysłuchiwanie komu- Miernik umożliwia pomiar pojemno- nikatów Polskiego Związku ści w zakresie 1 pF...10 mF. Krótkofalowców (pasmo 80 m). Pasmo 10m zapewnia dostęp do stacji zagranicznych w tym głównie DX–ów. Odbiornik został zaprojektowany w oparciu o istniejący już kit AVT157. AVT512 A+ 30 zł – w zestawie płytka drukowana i dokumentacja AVT512 B 80 zł – w zestawie płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja Dostępne wersje: AVT157/2 A 10 zł – w zestawie płytka drukowana i dokumentacja AVT157/2 B 122 zł – w zestawie płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja NWT7 Analizator obwodów AVT355 Modem radiowy NWT7 to konstrukcja analizatora DK3WX w postaci przystawki do PC. Podstawowy zakres Dwukierunkowy modem pracy urządzenia wynosi od 100 kHz do 60 sprzegajacy komputer i urza- MHz, zaś moc wyjściowa: 10 dBm (0,7 V/50 V). dzenie nadawczo–odbiorcze, Jednym z podstawowych rodzajów pomiarów umozliwiajacy emisje cyfrowa. NWT7 są pomiary charakterystyk przenoszenia W ukladzie wykorzystano badanych układów i oczywiście ich strojenie. Przy dodatkowe filtry, dzieki którym użyciu dodatkowego układu analizator może być odbiór sygnalów KF odbywa sie zastosowany do pomiarów dopasowania anten bez zaklócen. Modem zasilany oraz jako prosty analizator widma, albo po prostu jako generator DDS (VFO). jest bezposrednio ze zlacza RS232 komputera PC. NWT7 A 20 zł – w zestawie płytka drukowana i dokumentacja AVT355 A 5,7 zł – w zestawie płytka drukowana i dokumentacja AVT1066 Miniaturowy zasilacz uniwersalny AVT355 B 22 zł – w zestawie płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja Płytka stanowi kompletny moduł zasilający, wymagający jedynie dołączenia transformatora AVT2857 Moduł woltomierza-amperomierza z termostatem sieciowego. Zakres napięć wyjściowych: 1,25...25 V, prąd wyjściowy: 1 A Moduł jest uniwersalnym układem integrującym w sobie woltomierz, AVT1066 A 3 zł – w zestawie płytka druko- amperomierz i termostat. Można go wana i dokumentacja wykorzystać w zasilaczu laborato- AVT1066 B 15 zł – w zestawie płytka druko- ryjnym do monitorowania wartości wana, komplet elementów i dokumentacja ustawionego napięcia oraz aktualnie AVT1066 C 24 zł – układ zmontowany pobieranego prądu. Termostat wraz i uruchomiony z odpowiednim ograniczeniem prądowym pozwoli zrealizować zabezpieczenia przed przegrzaniem i przeciążeniem.

AVT2857 A 18 zł AVT2117/1 Mikrofon bezprzewodowy AVT2857 B 52 zł AVT962 Odbiornik nasłuchowy SSB/CW 80M Układ mininadajnika do współpracy z domowym radiood- biornikiem UKF–FM (80–108 MHz). Napiecie zasilania 12V. Najbardziej popularnym pasmem amatorskim jest zakres 80 m (3,5–3,8 MHz). Dla początkujących Wymiary płytki: 9x45 mm polecany jest jego „wycinek” gdzie najczęściej pracują polskie stacje. Do pełni szczęścia potrzebny jest jedynie odbiornik odbierający ten zakres częstotliwości. Jest nim prezentowany kit. Zaprojektowano AVT2117/1 A 4 zł – w zestawie płytka drukowana go na niezwykle popularnych, polskich układach scalonych typu UL1231 i UL1241. Konstrukcje i dokumentacja odbiornika maksymalnie uproszczono, zrezygnowano przy tym z kłopotliwych (dla niektórych) obwo- AVT2117/1 B 9 zł – w zestawie płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja dów wymagających strojenia. Odbiornik po zmontowaniu powinien działać od razu, bez konieczności uruchamiania. Odsłuch na słuchawki i możliwość zasilania bateryjnego czynią urządzenie przydatnym AVT2469 Odbiornik UKF FM nie tylko stacjonarnie, w domu ale i podczas urlopu czy na działce. Dokładny opis w EP1/07 Prosty w zmontowaniu i uruchomie- AVT962 A 13 zł – w zestawie płytka drukowana i dokumentacja niu, miniaturowy odbiornik FM. Układ AVT962 B 36 zł – w zestawie płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja wykorzystuje fabrycznie przygotowa- ną i zestrojoną głowicę UKF. Zakres odbieranych częstotliwości: 87,5...108 MHz. Na płytce odbiornika znajdują się jeszcze dwa układy scalone. Pierwszy z nich zawiera obwody pośredniej częstotliwości, drugi jest wzmacniaczem akustycznym. Odsłuch stacji jest możliwy za pośrednictwem niewielkiego głośnika. Strojenie całego odbiornika odbywa się metoda „na słuch”, bez potrzeby stosowania specjalistycznych urządzeń pomiarowych. Dzięki temu zestaw mogą wykonać nawet mniej doświadczeni elektronicy.

Dokładny opis w EdW1/01 AVT2469 A 6 zł – w zestawie płytka drukowana i dokumentacja AVT2469 B 48 zł – w zestawie płytka drukowana, komplet elementów i dokumentacja

03–197 Warszawa, ul. Leszczynowa 11, tel. 022 257 84 50, [email protected] 81 ZESTAWY• DOZESTAWY SAMODZIELNEGO DO SAMODZIELNEGO MONTAŻU •MONTA ZESTAWYŻ U DO •SAMOD

AVT735 Regulator impulsowy 6...24 V/10 A AVT727 Uniwersalny moduł zasilający

Prosty i niezawodny regulator włączany miedzy źródło zasilania a odbiornik. Zasilanie może pochodzić Ten uniwersalny moduł zasilający zawiera prostownik, filtr i stabilizator. Umożliwia to zrealizowanie z akumulatora lub zasilacza sieciowego o odpowiedniej wydajności prądowej. Obciążeniem może być prostszych i rozbudowanych wersji. Odmiana z regulowanym napięciem wyjściowym nadaje się dowolny silnik prądu stałego lub żarówka. doskonale jako wszechstronny zasilacz układów eksperymentalnych. Moduł z ustalonym napięciem wyjściciowymowym jjestest idealidealnyny do wbudowania i zasilania konkretkonkretnegonego uurzrządzeniadzenia.. AVT735 A 6 zł AVT735 B 20 zł AVT727 A 33,5,5 zł AVTAVT727727 B 14 zł

AVT2807 CB-19 miniodbiornik CB-radio Prosty kit – miniodbiornik CB pracujący na kanale 19. Jego użycie zdecydowanie ułatwi poruszanie się po drogach i unikanie korków.

AVT2807 A 5 zł AVT2807 B 30 zł

AVT2873 Prosty filtr audio na układzie Maxim

Większość odbiorników radiokomunikacyjnych jest przeważnie przeznaczona do odbioru kilku emisji i z reguły ma uproszczone filtry, przygotowane do odebrania najszerszego sygnału. W efekcie operator może poczuć się zmęczony podczas pracy – jego ucho narażone jest, bowiem na dodatkowe zakłócenia w szerokim zakresie częstotliwości. Jednym ze sposobów poprawienia takiego stanu rzeczy jest zastosowanie w torze małej częstotliwości dodatkowego filtru audio o regulowanej szerokości AVT5151 Minitransceiver Jędrek przepuszczanego pasma. Prezentowany minitransceiver powstał na bazie odbiornika nasłuchowego ‘Jędruś’ (AVT2818). Dołącza- AVT2873 A 4 zł jąc kilka łatwo dostępnych elementów uzyskano możliwość nadawania emisją SSB. Moc wyjściowa urzą- AVT2873 B 35 zł dzenia jest niewielka, dochodzi do 0,5W ale z dobrą anteną pozwala już prowadzić lokalne łączności.

AVT5151 A 32 zł AVT5151 B 73 zł

AVT5127 Minitransceiver na pasmo 3,7 MHz TRX2008 Amatorskie minitransceivery QRP to z reguły proste konstrukcje urządzeń nadawczo-odbiorczych małej mocy. Cieszą się one niesłabnącym zainteresowaniem radioamatorów na całym świecie a wykorzystywane są szczególnie podczas wakacji czy urlopów. Można wręcz powiedzieć, że praca z małą mocą na własnoręcznie wykonanym sprzęcie przezywa obecnie prawdziwy renesans. Co ciekawe, w wielu urządzeniach wykorzystywane są ‘stare’, niedoceniane układy typu TCA440 (UL1203, A244). AVT5161 Zasilacz sterowany cyfrowo 0...25 V/0...5 A AVT5127 A 24 zł Urządzenie wyposażono w cyfrowe sterowanie wszystkimi funkcjami i parametrami. Nastawy AVT5127 B 80 zł wprowadzane są z 12 przyciskowej klawiatury. Dzięki zastosowaniu mikrokontrolera dostępne są również funkcje dodatkowe, niespotykane w tego typu konstrukcjach analogowych np. programowanie temperatury załączenia wentylatorów i zabezpieczenia termicznego.

AVT5161 A 58 zł AVT5161 B 118 zł

82 www.sklep.avt.pl • AVT Korporacja Sp. z o.o KRÓTKOFALOWIEC

POLSKI nr 5 (544)/2010 ISSN 1230-9990 Polski Związek Krótkofalowców jest wiodącą organizacją, skupiającą osoby zainteresowane różnymi formami łączności radiowej i wykorzystaniem ich dla rozwoju własnego i dobra społecznego. PZK dba o rozwój służby radioamatorskiej i radioamatorskiej satelitarnej w Polsce. PZK jest reprezentantem osób zainteresowanych technikami radiowymi wobec instytucji państwowych i organizacji społecznych, krajowych i zagranicznych.

„Krótkofalowiec Polski”– organ prasowy ZG PZK ukazuje się od 1928 roku Od Redakcji Wydawca ZG PZK Druk: Wydawnictwo AVT Warszawa W ciężkiej chwili dla Polaków przyszło mi składać ten majowy numer. Historia jakby zatoczyła Redaktor Naczelny Wiesław Paszta SQ5ABG, [email protected] krąg, który trudno chyba nam zrozumieć. Wśród osób które zginęły w katastrofie pod Smoleń- skiem był wielki Przyjaciel krótkofalowców – gen. bryg. Kazimierz Gilarski – Dowódca Garnizonu Polski Związek Krótkofalowców Sekretariat ZG PZK Warszawa To na terenie podległego Mu Ośrodka DGW na Wale Miedzeszyńskim od kilku lat pro- ul. Modrzewiowa 25, 85-635 Bydgoszcz wadzi swoją działalność Praski OT PZK. Tu mając wspaniałe jak na Warszawę warunki odbywają adres do korespondencji: skr. poczt. 54, 85-613 Bydgoszcz 13 się spotkania integracyjne organizowane przez DGW w których aktywnie uczestniczą członkowie tel./fax 052 372 16 15, Praskiego OT. Tu odbywały się posiedzenia GKR PZK, czy tak jak to miało miejsce w październi- e-mail: [email protected], strona internetowa www.pzk.org.pl ku ubiegłego roku szkolenie dotyczące naszych spraw antenowych. 18 kwietnia, który jest Świato- Konto bankowe: wym Dniem Krótkofalowca jest obchodzony od kilku lat razem z dowództwem DGW, kadrą i jej 33 1440 1215 0000 0000 0195 0797 Centralne Biuro QSL – adres jw. rodzinami na wspólnej imprezie w Helenowie pod Warszawą, bo jest to także Święto Garnizonu Prezydium ZG PZK Warszawy, którego historia sięga 17/19 kwietnia 1794 roku. Żegnaj Generale. Prezes: Piotr Skrzypczak SP2JMR Ponadto w numerze: kondolencje, 80 – siąte urodziny druha Jerzego Szkludlarza SP3DJS, spra- [email protected], [email protected] wozdania z kolejnych Walnych Zebrań w OT PZK, zaproszenie na ŁOŚ 2010. Wiceprezesi: Jan Dąbrowski SP2JLR (ds. organiz.) Wiesław HF80ABG (SQ5ABG) [email protected], [email protected] Bogdan Machowiak SP3IQ (ds. sport.) [email protected] Sekretarz PZK: Tadeusz Pamięta SP9HQJ Kondolencje [email protected], [email protected] Skarbnik: Sz. P. Donald Tusk Premier Rządu RP. Sławomir Chabiera SP2JMB [email protected] Szanowny Panie Premierze! Główna Komisja Rewizyjna W imieniu Zarządu Głównego Polskiego Związku Krótkofalowców na Pana ręce składam Przewodniczący: Jerzy Smoczyk SP3GEM, [email protected] głębokie wyrazy szacunku oraz kondolencje z powodu tragedii, która spotkała nasz naród. Członkowie GKR: Polska już nigdy nie będzie taka sama. Witold Onaczyszyn SP9MRO Witold Malinowski SP9AAV W tych trudnych chwilach proszę być pewnym, że krótkofalowcy polscy swoimi sercami są Jacek Rutyna SP9AKD przy Panu. Z wyrazami szacunku! Inne funkcje przy ZG PZK Award Manager PZK: Piotr Skrzypczak SP2JMR Andrzej Buras SQ7B Prezes PZK wpis w Pałacu Prezydenckim [email protected] ARDF Manager: W imieniu Krótkofalowców Polskich i Zarządu Głównego Krzysztof Słomczyński SP5HS [email protected] Polskiego Związku Krótkofalowców wyrazu współczucia po tragedii IARU-MS Manager: pod Smoleńskiem składa Władysław Grabowiecki SP3SUZ [email protected], tel. 509 411 556 Członek ZG PZK PREZES PRASKIEGO OT PZK SQ5NAE Contest Manager KONDOLENCJE RÓWNIEŻ PRZESŁANO DO KOMENDY GARNIZONU WARSZAWA Kaziemierz Drzewiecki SP2FAX [email protected] I BIURA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO Manager-Koordynator ds. Łączności Kryzysowej PZK (EmCom Manager) Marek Garwoliński SQ2GXO Od Prezydenta IARU [email protected] I would like to pass my deepest condolences to Polish radio amateurs as well as all Polish VHF Manager: Zdzisław Bieńkowski SP6LB people, of the passing of your president and those people on board the plane. [email protected] 73 Seli TF3AO QTH Manager: Grzegorz Krakowiak SP1THJ Z stacji ISS [email protected] Chcieliśmy złożyć kondolencje waszym rodakom. Łączymy się w smutku z całą Polską, Packet Radio Manager: Marek Kuliński SP3AMO ze wszystkimi Polakami i ich przyjaciółmi. Będziemy oglądać was ze stacji kosmicznej [email protected] w imieniu całej załogi ISS. Manager OH PZK: Andrzej Wawrzynkiewicz SP3TYC Soichi Noguchi. [email protected] Od redakcji Krótkofalowca Polskiego KF Manager PZK: Bogdan Rzedzicki SP7DRV e-mail [email protected] Wyrazy współczucia Rodzinom ofiar katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem składa Oficer Łącznikowy: IARU-PZK - Paweł Redakcja Krótkofalowca Polskiego Zakrzewski SP7TEV [email protected]

Redakcja Radiowego Biuletynu Z Ukrainy Informacyjnego PZK Jerzy Tadeusz Kucharski SP5BLD Drodzy koledzy! ul. Sułkowskiego 21, Proszę przyjąć moje współczucie z powodu strasznej tragedii, która spadła na Polskę. 05-825 Grodzisk Mazowiecki tel. 022 724 23 80, 0607 928029, Cześć ich pamięci! 0603 545765, 0505 207773, Lewko Kisilevski UR5WHQ 0604 714321, Skype: sp5bld Od listopada 2007 zmiany częstotliwości nadawania: niedziela godz. 10:30 na QRG 3700 kHz lub 7090 kHz ± QRM

Program TV o krótkofalowcach „Krótkofalowcy Bis” www.videoexpres.pl KRÓTKOFALOWIEC POLSKI

na czele, przedstawicieli i marynarzy. Po tekście nada- Moje spotkania z Lechem Kaczyńskim Urzędu Miasta, Muzeum Po- no „Warszawiankę” oraz trzy Muzeum jeszcze w trakcie prac wstania Warszawskiego, pra- minutowe fragmenty nasłu- budowlanych i wyposaże- sy, radia i telewizji. Replika chów radiostacji nadającej niowych. Tu rozmawialiśmy ustawiona była w sali na pię- w okresie powstania zakoń- o postępach w budowie repli- trze UM na placu Bankowym. czone również „Warszawian- ki, którymi był bardzo zainte- Odbiornik czyli radiostacja ką”. Po tej części wszyscy resowany. Trzecie to oficjalne KF na stole przed urzędem. udali się do sali w urzędzie, przekazanie repliki na ręce Chodziło praktycznie o tzw. gdzie po krótkich przemówie- Od lewej Jan SP9GDI, Prezydenta Warszawy a tym techniczne zaprezentowanie niach, zaprezentowano radio- Lech Kaczyński, Antoni SP7LA, samym do Muzeum Powsta- repliki mediom oraz oficjalne stację zaproszonym gościom Zygmunt SP5AYY, Wiesław nie Warszawskiego w dniu 16 podpisanie dokumentu prze- i mediom. Dokonano oficjal- SQ5ABG i Tadeusz SP9QMT lipcu 2004 roku. Tak to opisu- kazania repliki do muzeum. nego podpisania dokumen- ję w swojej książce „Cień Bły- Punktualnie o godzinie 12 tu przekazującego replikę do Z Lechem Kaczyńskim skawicy: „Natomiast w dniu w głośnika stacji KF ustawio- Muzeum Powstania Warszaw- miałem okazję spotkać się 16 lipca 2004 roku odbyło się nej przed urzędem popłynął skiego. Oczywiście najbar- trzykrotnie. Wszystkie odbyły oficjalne zaprezentowanie re- tekst czytany przez Prezyden- dziej obleganym przez media się w czasie kiedy był jesz- pliki radiostacji „Błyskawica” ta Miasta – Lecha Kaczyń- był główny bohater Antoni. cze Prezydentem Warszawy mediom oraz przekazanie jej skiego: – „Halo! Tu Błyska- Pytaniom i rozmowom nie i dotyczyły spraw związanych do zbiorów Muzeum Powsta- wica, stacja nadawcza Armii było końca. Muszę przyznać, z budowa Muzeum Powstania nia Warszawskiego. Przygoto- Krajowej w Warszawie na fali że poczuliśmy wtedy ogrom- Warszawskiego a co za tym wany został program prezen- 32,8 i 52,1 metra. Duch War- ną radość, że się udało.”Po idzie z budową repliki radio- tacji oraz tekst do odczytania szawy jest wspaniały. Wspa- raz czwarty planowałem spo- stacji powstańczej Błyskawi- przez Prezydenta Warszawy niałe są kobiety Warszawy. Są tkanie przy okazji przekaza- ca. Przecież powiedzmy sobie Lecha Kaczyńskiego. Głów- wszędzie: na linii razem z żoł- nia książki „Cień Błyskawicy otwarcie - bez tego Muzeum nym gościem był oczywiście nierzami lub jako sanitariusz- z moją z dedykacją Lecho- nie byłoby repliki. Pierwsze Antoni Zębik SP7LA. Nie ki albo też łączniczki...... ” wi Kaczyńskiemu jako już spotkanie to oficjalne zapro- zabrakło też głównych ani- Pozdrawiamy wszystkich Prezydentowi RP....niestety szenie Lecha Kaczyńskiego matorów budowy repliki wolność miłujących ludzi nie zdążyłem. Mogę ją już do Komitetu Honorowe- oraz licznej rzeszy kolegów świata, żołnierzy polskich jedynie przekazać najbliższej go budowy repliki. Drugie krótkofalowców z prezesem walczących we Włoszech i we Rodzinie. to kolejna konferencja w ZG PZK Piotrem SP2JMR Francji, polskich lotników Wiesław SQ5ABG

Jubileusz druha Jerzego Szkudlarza SP3DJS

Klubu Łączności SP3ZAC założycielem Harcerskiego zdmuchnął świece 80-tki na spotkali się członkowie i Klubu Łączności SP3ZAC, jubileuszowym torcie. W trak- sympatycy oraz zaproszeni go- który wkracza w 43 rok swego cie spotkania wspominano ście, aby złożyć Jubilatowi ży- istnienia, ale od wielu lat pro- pierwsze kontakty uczestni- czenia. Z zaproszonych gości wadzi również z młodzieżą ków spotkania z Harcerskim przybyli – hm Zbigniew Rapp zajęcia szachowe. Klubem Łączności „WILDA” ze Śremu, Prezes Oddziału Z rąk Prezesa OP PZK SP3ZAC. Na zakończenie ży- Poznańskiego PZK Kazimierz nasz Jubilat otrzymał prze- czono Jubilatowi, aby kolejne Osiak SP3FLQ, z-ca prezesa piękny grawerton. Od człon- lata upływały w zdrowiu i tak OP PZK Julian Jarzombek ków i sympatyków Klubu dh jak dotychczas tzn. z ludź- SP3PL. Składając życzenia Jerzy otrzymał radiotelefon mi i dla ludzi, z uśmiechem podkreślono wieloletnie za- – duobander wraz z życze- na ustach. Sto lat dh Jerzy angażowanie dh Jurka w ży- niami – do usłyszenia na pa- od członków i sympatyków cie naszego osiedla Dębiec śmie i na naszej Klubowej SP3ZAC - HKŁ „Wilda” 15 marca 2010 roku nasz oraz miasta Poznania, wyra- częstotliwości. Życzenia Ju- Czuwaj Bogdan SP3DOG wieloletni Prezes dh hm. Je- żono szczególny podziw za bilatowi złożył również nasz rzy SZKUDLARZ obchodził olbrzymie oddanie się pracy najmłodszy członek Krzy- PS. Redakcja „Krótkofa- swoje kolejne, tym razem z młodzieżą. Trzeba w tym siu SP3 08 122. Życzeniom lowca Polskiego przyłącza się okrągłe czyli 80-siąte urodzi- miejscu przypomnieć, nie było końca, aby zadość do życzeń dla druha Jerzego. ny. W siedzibie Harcerskiego że dh Jerzy jest nie tylko stało się tradycji dh Jerzy Sto lat.

Lekcja krótkofalarstwa w Żurominie

Już po trzeci kolejny odbyła Radiowej przy ZSTiO nr 3 się „Lekcja krótkofalarstwa” im. E Abramowskiego w Ka- Zespole Szkół nr 2 w Żuromi- towicach. Przygotowaniem nie. Tym razem uczestnikami lekcji zajął się Jacek Gowin lekcji było ponad 50 uczniów nauczyciel robotyki i infor- ze szkoły podstawowej a oka- matyki oraz młodzi krótko- zją łączność z ISS w któ- falowcy z nowo powstałego rej brała udział młodzież z klubu SP5PMD. Pomimo że Szkolnego Klubu Łączności samo odsłuchanie łączności Jacek Gowin pokazuje trasę przelotu stacji ISS

KRÓTKOFALOWIEC 2 POLSKI 5/2010 ze stacją ISS trwała dość krót- To najlepszy narybek do resowaniem śledzi działalność ko, bo około 10 minut to klubu – mówi Jacek Gowin. klubu SP5PMD. Chciałbym stacja klubowa SP5PMD na- Zwłaszcza, że zgłosiliśmy się nadmienić, że członkowie wiązała jako pierwsza łącz- do programu ARISS i kolejny klubu SP5PMD będą w dniu ność ze stacją SN0ISS, którą raz uczestniczymy w nasłu- 21 kwietnia obsługiwać kon- przeprowadziłem osobiście chach łączności stacji klubo- ferencję z okazji 85 rocznicy a którą z zainteresowaniem wych z Włoch , Belgi a obec- powstania Polskiego Radia wysłuchali wszyscy obecni. nie z Polski – dodaje Jacek i z siedziby PR w Warszawie – Mam nadzieję, że z tej gru- Gowin. Lekcję po raz drugi pracować pod znakiem oko- Młodzi operatorzy stacji klubowej py na pewno wielu uczniów obserwował dyrektor Roman licznościowym HF85PR. SP5PMD zainteresuje krótkofalarstwo. Lewandowski, który z zainte- Wiesław HF80ABG

Podpisanie Porozumienia z Wydziałem Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu

wraz z operatorami krótkofa- lowcami; -Współdziałania z gminny- mi (miejskimi) Komórkami OC i Zarządzenia Kryzyso- wego w zakresie organizacji łączności radiowej w gminach (miastach). -Udziału w ćwiczeniach Pan Józef Rzemień i Stanisław Od lewej: Robert 3Z6AET, Rafał i szkoleniach z zakresu łącz- Od lewej: Leszek Gołębiewski Kokorski SP6BCC, SQ6IYR oraz Jacek SP6VXU, ności organizowanych przez SQ6F, Staszek SP6IXU, Pan Józef fot.: Piotr SQ6VY fot.: Piotr SQ6VY każdą ze stron Porozumienia. Rzemień, Staszek SP6BCC, Robert – Organizowania szkoleń 3Z6AET, Rafał SQ6IYR, Jacek Dzięki staraniom kierow- two DASR w składzie: Ro- i ćwiczeń z zakresu łączności SP6VXU oraz Henryk SP6ARR , nictwa Dolnośląskiej Amator- bert Czapski 3Z6AET, Jacek radiowej . fot.: Piotr SQ6VY skiej Sieci Ratunkowej w dniu Dziuban SP6VXU, Rafał Wo- – P r z e k a z y w a n i a d o 16 marca 2010 r. w Dolno- lanowski SQ6IYR oraz Piotr WCZK informacji o zauwa- przeznaczeniem dla sie- śląskim Urzędzie Wojewódz- Walas SQ6VY. Całe wydarze- żonych przez krótkofalowców – W razie potrzeby udo- kim we Wrocławiu zostało nie swoją kamerą rejestrował zagrożeniach bądź innych stępnienia pomieszczeń podpisane długo oczekiwane Henryk Pacha SP6ARR. otrzymanych informacjach i sprzętu dla członków DASR porozumienie w sprawie za- Najważniejsze założenia istotnych dla bezpieczeństwa PZK sad współdziałania i wyko- porozumienia to: W ramach ludzi i środowiska. – Zamieszczania w opra- rzystania amatorskiej łączno- wzajemnej współpracy DASR Dla realizacji celów ni- cowaniach, czasopismach, ści radiowej na rzecz ochro- PZK zobowiązuje się do: niejszego porozumienia Dol- komunikatach itp. informa- ny ludności województwa Działań wspomagających nośląski Urząd Wojewódzki cji o udziale krótkofalowców dolnośląskiego. i uzupełniających organizację – Wydział Bezpieczeństwa w akcjach ratunkowych i in- W spotkaniu udział wzięło łączności radiowej na potrze- i Zarządzania Kryzysowego nych przedsięwzięciach OC 9 osób: Pan Józef Rzemień by informowania, powszech- deklaruje pomoc na rzecz i Zarządzania Kryzysowego. -Dyrektor Wydziału Bezpie- nego alarmowania i ostrze- Dolnośląskiego Oddziału Te- – Propagowania idei i po- czeństwa i Zarządzania Kry- gania ludności oraz organi- renowego Polskiego Związku trzeb środowiska krótkofalar- zysowego Dolnośląskiego zowania likwidacji skutków Krótkofalowców we Wrocła- skiego na spotkaniach organi- Urzędu Wojewódzkiego we zagrożeń w przypadkach: wiu i DASR PZK w zakresie: zowanych z przedstawicielami Wrocławiu, Pan Leszek Go- – klęsk żywiołowych – Organizacji punktów sty- powiatów i gmin. łębiewski SQ6F -Specjalista – katastrof ku współpracujących sieci – Nieodpłatnego przeka- ds. logistyki WCZK, Stani- – zagrożeń cywilizacyjnych – Współpracy oraz pomocy zywania dla Dolnośląskiego sław Kokorski SP6BCC -Pre- – zagrożenia bezpieczeń- przy organizowaniu ćwiczeń Oddziału Terenowego PZK z zes DOT-01 PZK, Stanisław stwa państwa w zakresie po- i szkoleń dla krótkofalowców ci DASR PZK wycofanego Hreczuch SP6IXU -Sekretarz siadanych możliwości tj. po- – Wspierania rozbudowy z eksploatacji sprzętu i urzą- DOT-01 PZK, Kierownic- siadanego sprzętu radiowego DASR PZK dzeń łączności radiowej.

Jubileusz 100-lecia Australijskiego Związku Krótkofalowców (WIA)

Australijski Związek Krót- telu Australia (Martin Place, Przewodniczący zebrania za- of Victoria (dosł. Amatorskie kofalowców (nazwa oryg. Wi- Sydney), w trakcie spotkania łożycielskiego George Taylor Stowarzyszenie Bezprzewo- reless Institute of Australia osób o zbieżnych poglądach zaproponował „utworzenie dowe Victorii, przyp.tłum.) – dosł. Bezprzewodowy In- – powołano do życia Instytut instytucji eksperymentatorów – w 30 listopada 1911 roku stytut Australii, przyp. tłum.) Telegrafii Bezprzewodowej i miłośników łączności bez- w trakcie spotkania, w któ- obchodzi 100 lat zorganizo- Australii (Institute of Wire- przewodowej, ku obopólnej rym uczestniczyło 50 pasjona- wanego ruchu krótkofalar- less Telegraphy of Australia), korzyści”. Podobna organi- tów odnośnej dziedziny. skiego w Australii. W dniu a wkrótce potem słowo „tele- zacja powstała w Melbourne W 1913 roku organizacja 11 marca 1910 roku – w ho- graf” zniknęło z jego nazwy. – Amateur Wireless Society zmieniła nazwę na Wireless

KRÓTKOFALOWIEC 5/2010 POLSKI 3 KRÓTKOFALOWIEC POLSKI

Institute of Victoria (dosł. stytut stał się więc ogólnokra- miało miejsce szereg inicja- na stronie internetowej WIA BEZPRZEWODOWY Insty- jową organizacją reprezen- tyw i działań, co umożliwi poprzez stronę główną pod tut Victorii, przyp. tłum.), tującą „eksperymentatorów każdemu krótkofalowcowi adresem www.wia.org.au, na- a później została przemiano- fal radiowych”, co stanowi- zaangażowanie się w te pa- leży szukać w sekcji „WIA wana na Wireless Institute ło spełnienie trwających od miętne obchody, a okolicz- Centenary Celebrations” of Australia. W analogiczny pewnego czasu oczekiwań nościowy znak wywoławczy (Obchody 100-lecia WIA, sposób postąpiono następnie Dyrektora Generalnego Pocz- VK100WIA z pewnością przyp. tłum.). Sekcja ta za- z Wireless Queensland In- ty (Postmaster General), od- zdobędzie popularność. Łącz- wiera wiele informacji doty- stitute – w 1912 roku (dosł. powiedzialnego wówczas za ność z tą stacją powinna sta- czących odnośnych działań, Instytut Bezprzewodowy dziedzinę łączności bezprze- nowić osobisty cel każdego w tym okolicznościowe logo, Queensland, przyp. tłum.), wodowej. Dokładnie w 100. z nas, warto także zaplanować informacje na temat dyplomu który w 1913 roku już jako rocznicę tego pierwszego spo- zdobycie okolicznościowe- WIA Centenary Award, oraz West Australian Radio Club tkania w Sydney wspomniani go dyplomu WIA Centenary informacje dotyczące stacji (dosł. Zachodnioaustralijski „eksperymentatorzy”, obec- Award (Dyplom 100-lecia Au- okolicznościowej VK100WIA Klub Radiowy, przyp. tłum.) nie znani jako krótkofalowcy, stralijskiego Związku Krót- – listę jej operatorów, log on- przekształcił się w Wireless mogą „w pełni legalnie” świę- kofalowców, przyp. tłum.), -line i wzór karty QSL, a z Institute of Australia, We- tować z okazji ustanowienia a także – włączenie się do okazji stulecia dostępny jest stern Australia Section (dosł. reprezentującej ich organiza- udziału w uroczystościach także szereg pamiątek. Infor- Sekcja Australii Zachodniej cji – Australijskiego Związku jako członek danego klubu. macje szczegółowe – na stro- Instytutu Bezprzewodowe- Krótkofalowców (Wireless Okolicznościowe logo jest już nie internetowej WIA. go Australii, przyp. Tłum.). Institute of Australia), naj- dostępne dla członków WIA Tłumaczenie: Paweł SP7TEV W maju 1924 roku – na fe- starszego gremium tego typu do wykorzystania na kartach deralnym spotkaniu, która na świecie. QSL. Chcesz wiedzieć więcej? Źródło: IARU Electronic odbyło się w Melbourne – In- W r o k u 2 0 1 0 b ę d z i e Pełne informacje dostępne są Newsletter March, 2010

Posiedzenie ZAPRASZAMY NA Komisji Łączności SPOTKANIE ŁOŚ przy ZG LOK 2010 W dniu 9 kwietnia 2010 w War- Kolejny, już czwarty rok szawie w siedzibie ZG LOK od- z rzędu zapraszamy na spoty- było się posiedzenie Komisji Alfred SP7HOR… Posiedzenie komisji łączności kanie w plenerze w pięknej Łączności i Informatyki. Przed- okolicy Jury Krakowsko- stawicielem prezydium ZG Alfred Cwynar SP7HOR. w Bułgarii (najbardziej odpo- Częstochowsko-Wieluńskiej. PZK był obecny na posiedzeniu Ponadto prezydium ZG LOK wiedni był dla nich termin Uroczysta impreza bo połą- Bogdan Machowiak SP3IQ wice zawarło porozumienie z Zarzą- w październiku 2010), tak więc czona z centralnymi obcho- prezes PZK. Omawianych było dem Głównym LOK w sprawie liczymy na zgłoszenie również dami 80-lecia PZK odbędzie wiele kwestii związanych ści- podjęcia współorganizowania Rosji. się w dniach 29-30.05.2010 śle z działalnością LOK, w tym HST-2010. Ogólny plan HST-2010: w Jaworznie k. Wielunia, regulamin Międzynarodowych Lokalizacja Mistrzostw HST 1 dzień - przyjazd uczestników, początek godź.10.00. W pro- Otwartych Zawodów Spraw- wybierana jest podczas spotkań zakwaterowanie, oficjalne gramie jak zwykle ciekawe nościowych Wieloboju Łącz- grupy roboczej do spraw szyb- otwarcie mistrzostw prelekcje i odczyty oraz wy- ności.Natomiast dla nas, to jest kiej telegrafii Regionu 1 IARU. 2 dzień – konkurencje, stąpienia przedstawicieli Polskiego Związku Krótkofa- Stowarzyszenia członkowskie ceremonia medalowa klubów specjalistycznych. lowców najwyższej wagi spra- wysyłają swoje kandydatury 3 dzień – konkurencje, Przewidujemy niespodzianki wą było przedstawienie przez przed spotkaniem, wybierana ceremonia medalowa i atrakcje również dla rodzin bezpośredniego Organizatora jest najlepsza oferta. Kandyda- 4 dzień – wycieczka, bankiet, krótkofalowców. Organizato- Alfreda Cwenara SP7HOR, tura Polski została zaakcepto- oficjalne zakończenie rzy zapewniają ciepły posiłek, stopnia zaawansowania przygo- wana podczas spotkania HST 5 dzień – wyjazd. różne napoje i milą atmosferę towań do organizacji mistrzostw WG w Obzor, w Bułgarii, we W celu spełnienia wymagań a firma cateringowa przedsta- Regionu 1 (powszechnie okre- wrześniu 2009. IARU w organizacji samych mi- wi bogatą ofertę dań z grila ślanych jako mistrzostwa Eu- Według informacji Alfreda Cwy- strzostw oraz organizacji pobytu i kuchni polowej. Każdy po- ropy) w szybkiej telegrafii nara SP7HOR, w przeddzień uczestników, zostały zawarte siadacz karimaty i śpiwora ma HST-2010 w Skierniewicach, zakończenia zgłoszeń do HST- odpowiednie umowy z Urzędem zapewniony bezpłatny nocleg które odbędą się w dniach -2010, zostały dotąd zgłoszone Gminy Skierniewice, Staro- w namiocie bez potrzeby re- 5–9 października 2010. ekipy z następujących państw: stwem Skierniewice, Miejskim zerwacji. Informacja o bar- Polski Związek Krótkofalow- Białoruś – 23 zawodników Ośrodku Sportowym, Hotelem dziej wygodnych warunkach ców jako organizacja zrzeszona Niemcy – 14 zawodników Polonia i Hotelem Start oraz nocowania jest zamieszczona w IARU jest odpowiedzialna Węgry – 14 zawodników z wieloma sponsorami ze Skier- na stronach internetowych or- za prawidłowe zorganizowa- Włochy – 7 zawodników niewic, Łodzi, Warszawy. ganizatorów. W czasie trwania nie Mistrzostw HST. Tak więc Tanzania – 6 zawodników. Została również uruchomio- spotkania czynna będzie stacja jeszcze wcześniej, w grudniu Brakuje jeszcze zgłoszeń od na specjalna strona interne- okolicznościowa SP80PZK. 2009, prezydium ZG PZK zle- Stowarzyszeń z Rosji, Bułga- towa dotycząca Mistrzostw Jak zwykle nie przewidujemy ciło zorganizowanie HST-2010 rii, Rumuni i Ukrainy. Termin HST-2010 pod adresem żadnych opłat ani zgłoszeń. Skierniewickiemu Stowarzy- Mistrzostw HST-2010 został http://www.hst2010.eu/ Serdecznie zapraszamy. szenie Radioorientacji Spor- wynegocjowany przez Rosjan Bogdan SP3IQ wice prezes PZK Zespół SP7KED i SP9KDA towej, którego prezesem jest na spotkaniu HST WG w Obzor (Marek SP9UO)

KRÓTKOFALOWIEC 4 POLSKI 5/2010 Walne zebranie sprawozdawcze Podkarpackiego Oddziału PZK w Krośnie.

W okresie sprawozdaw- m. innymi swoją działalność czym działalność Zarządu we władzach PZK, podkre- koncentrowała się głównie ślił aktywną pracę Oddziału na organizacyjnym umoc- i życzliwość ZG PZK, upa- nieniu Oddziału (przyjęto miętnienie rocznicy 80-lecia 20 nowych członków, odbyto PZK, aktywność w organizo- 12 posiedzeń), zagadnieniach wanych zawodach oraz pro- Przemawia Wiesałw SP8NFZ finansowych i oszczędnym pagowanie odpisów 1% od gospodarowaniu środkami, podatków wśród członków. W dniu 21 marca br. odby- porządkowaniu gospodarki Członkowie w dyskusji ło się statutowe walne, spra- inwentarzowej, zapewnieniu odnieśli się do tematów za- wozdawcze zebranie człon- warunków lokalowych, orga- wartych w sprawozdaniu pre- ków Podkarpackiego Oddzia- nizacji zawodów (konkursu zesa, a ponadto m.in. mówili łu PZK w Krośnie (OT 05), O Replikę Lampy I. Łukasie- o konieczności konserwacji po upływie połowy kadencji. wicz), pracy przemienników. i remontów działających prze- Zebranie odbyło się w drugim Kol. Wiesław przedstawił mienników. Podnoszono rów- terminie z uwagi na frekwen- wniosek Zarządu o podwyż- nież sprawy związane z ZG cję nie przekraczającą 50% szenie składki oddziałowej PZK i statutem, idące w kie- – podwyższenia skład- stanu członków; obecnych Zagadnienia finansowe runku zwiększenia samodziel- ki oddziałowej począw - było 49 na 102 członków ak- Oddziału omówił także szcze- ności oddziałów, większego szy od 2010 r. – przy 3-ch tualnego stanu osobowego, tj. gółowo kol. Marek SP8NFX zainteresowania ZG sprawa- głosach wstrzymujących się 48 %. Władze PZK reprezen- – skarbnik. mi oddziałów i ewentualnej od głosowania. tował kol. Witold Onaczyszyn W kolejnym punkcie ob- pomocy w nadzwyczajnych Przyjęte zostały również SP9MRO, z-ca przewodniczą- rad, kol. Wojciech SP8MI sytuacjach, jak również do- wnioski zmierzające do dal- cego Głównej Komisji Rewi- – przewodniczący Oddziało- finansowania remontu prze- szego umocnienia Oddziału, zyjnej, członek Podkarpackie- wej Komisji Rewizyjnej zło- miennika SR8T oraz organi- zwiększenia aktywności klu- go Oddziału. Obrady otwo- żył sprawozdanie z działal- zowanych przez Oddział im- bów oraz propagowania idei rzył prezes Oddziału kolega ności Komisji, która wysoko prez o charakterze krajowym. krótkofalarstwa. Wiesław SP8NFZ. Przed roz- oceniła działalność organi- Akcentowano także szybsze Na zakończenie zebra- poczęciem obrad zebrani, na zacyjną i oszczędną gospo- rozliczanie przez ZG PZK nia kol . Wiesław SP8NFZ wniosek kol. Wiesława uczcili darkę finansową Oddziału, środków pochodzących z 1 % podziękował wszystkim ze- minutą ciszy byłych kolegów jak również działalność QSL odpisów podatkowych oraz branym za aktywny udział. krótkofalowców: Czesława Managera na okręg 8, kol. konieczność bezpośredniego Szczególne słowa podzięko- SP8LNI, Ryszarda SP8NFN Aleksandra SP8ASP. Kol. przekazywania tych środków wania przekazał także Dyrek- i Bogusława SP8TJD, którzy Wojciech SP8MI w imieniu do oddziałów posiadających cji Zespołu Szkół Ponad gim- w okresie sprawozdawczym Komisji Rewizyjnej zgłosił osobowość prawną. nazjalnych nr 5 w Krośnie odeszli do Krainy Wiecznych wniosek o udzielenie Zarzą- Do podniesionych w dys- za bezpłatne udostępnienie DX-ów. dowi absolutorium za okres kusji zapytań i wniosków pięknego, wyposażonego od- Po części organizacyjnej : sprawozdawczy i pozytywnie ustosunkowywali się i udzie- powiednio lokalu i stworzenie przyjęciu porządku obrad, po- zaopiniował wniosek Zarzą- lali wyjaśnień kol. kol.: Wi- przez to odpowiednich wa- wołaniu protokolantów, wy- du o podwyższenie składki told SP9MRO – przedsta- runków do prowadzenia ob- braniu komisji mandatowej, oddziałowej. wiciel GKR PZK, Wiesław rad. Po wyczerpaniu porząd- oraz komisji uchwał i wnio- Problemy przedstawio- SP8NFZ – prezes oraz Jan ku obrad, wszyscy uczestnicy sków, zebraniu przewodni- ne w sprawozdaniach Za- SP8OON – sekretarz. zebrania z dużym zaintereso- czył wybrany jednomyślnie rządu i Komisji Rewizyjnej N a w n i o s e k K o m i s j i waniem wysłuchali prelekcji, kol. Krzysztof SQ8NGV. oraz wniosek o podwyższe- Uchwał i wniosków Walne wzbogaconej projekcją filmo- W głównym punkcie obrad nie składki oddziałowej były Zebranie Członków przyjęło wą, przedstawionej przez kol. kol. Wiesław SP8NFZ – pre- przedmiotem ożywionej uchwały w sprawach: Stanisława Strzyżewskiego zes zarządu Oddziału przed- dyskusji. – przyjęcia sprawozdania SQ8X – członka Oddziału, stawił szczegółowe sprawoz- W pierwszej kolejności Zarządu Oddziału za okres z wyprawy DX-owej „Rapa danie z działalności Zarządu wystąpił kol. Witold SP9M- połowy kadencji i udzieleniu Nui 2009” pracującego pod Oddziału za okres od 1 marca RO, który jako wybrany przez – absolutorium członkom znakiem XR0Y.(SP8OON) 2008 r. do 20 marca 2010 r. Oddział delegat przedstawił Zarządu Oddział – jednogłośnie, SP8NFZ.

Nadzwyczajne zwyczajne Walne Zebranie Zebranie otworzył i prowa- ku Krótkofalowców, to jest Wyborcze Oddziału OT-27. dził Przewodniczący Walnego przygotowania do posiedzenia Walne Zebranie Miejsce Zebrania: Klub Na- Zebrania Janusz SP3J, do- ZG PZK oraz projekt powoła- uczyciela w Ostrowie Wielko- tychczasowy prezes Zarządu nia Nadzwyczajnego Zjazdu Wyborcze OT PZK polskim ul. Królowej Jadwigi Oddziału. Delegatów w celu przyjęcia nr 27 w Ostrowie 8D, pierwszy termin godzina Na wstępie, przedstawiciel nowego Statutu PZK. Kwe- 10:00. Powód Nadzwyczajne- Prezydium ZG PZK wice pre- stię powodu nieodbycia się Wlkp. go Walnego Zebrania Wybor- zes PZK Bogdan Machowiak NZD w dniu 27 lutego 2010, Na dzień 14 marca 2010 (nie- czego: Zarząd OT-27 złożył SP3IQ, odznaczył Odznaką omówił obecny na Zebraniu dziela) dotychczasowy Zarząd dymisję z powodu niemożno- Honorową nr 797 Krzysztofa Jerzy Smoczyk SP3GEM, Oddziału Terenowego PZK ści dalszego kierowania Od- SP3FYX oraz przedstawił bie- Przewodniczący GKR PZK. nr 27 w Ostrowie zwołał Nad- działem Terenowym PZK. żące sprawy Polskiego Związ- Zgodnie z listą obecności,

KRÓTKOFALOWIEC 5/2010 POLSKI 5 KRÓTKOFALOWIEC POLSKI

w Zebraniu uczestniczyło Komisję Wyborczą: SP3BHI, o kontynuacji kadencji dla SP3FYX – Prezes 55 osób na 108 członków OT SP3HGG i SP3TYI. nowego Zarządu OT na kolej- SP3SLO – Wice Prezes PZK w Ostrowie. Zgłoszono następują - ne 2 lata. SP3RNZ – QSL Manager Przewodniczący Zebrania cych kandydatów do Za- W wyniku tajnego głoso- SP3GIL – Sekretarz ogłosił ważność Zebrania rządu OT PZK: SP3FYX, wania, zgłoszeni kandydaci SP3ESV – Członek Walnego. Kontynuując Walne SP3SLO, SQ3MKC, SP3GIL, uzyskali następującą ilość gło- SQ3MKC – Członek Zebranie, zebrani dokonali SQ3OGZ, SP3RNZ, SP3ESV, sów oraz po ukonstytuowaniu SP3OGZ – Skarbnik wyboru protokolanta Jerzego SP3VZM i SQ3OGP. przyjęli następujące funkcje SP3BQC oraz trzy osobową Zebrani podjęli uchwałę w Zarządzie OT-27: Wice prezes PZK Bogdan SP3IQ.

sprawozdanie z działalności wśród których miały być Rewizyjna po kolejnych WALNE ZEBRANIE WOT za okres od ostatnie- uwzględnione wnioski o wy- dwóch głosowaniach została OT 25 go walnego zebrania WOT. kluczenie trzech członków wybrana w składzie Katarzy- Uczestnicy zgromadzenia WOT z PZK. Dwa z tych na SQ5NHK, Marek SP5IXS W sobotę 20 marca w sal- nie zapoznali się natomiast wniosków nie zostały faktycz- oraz Dominik SQ5RDA. Dla ce parafialnej kościoła pod ze sprawozdaniem finanso- nie zgłoszone, a trzeci nie był informacji podam, że pierw- wezwaniem Najświętszej Ma- wym za 2009 rok, które było poddany pod głosowanie z po- sze głosowanie na członków rii Panny przy ul. Gdańskiej w trakcie przygotowania. Na- wodów uchybień formalnych. GKR zostało unieważnione 6a w Warszawie odbyło się stępnie głos zabrał Zygmunt Decyzję tę podjął prowadzący z powodu uchybień formal- kolejne w ciągu ostatnich Szumski SP5ELA przewod- zebranie chcąc zapobiec moż- nych. W trakcie liczenia gło- 4 miesięcy Walne Zebranie niczący OKR. Po odczytaniu liwości zaskarżenia zawierają- sów był czas na omówienie członków tego największe- sprawozdania OKR przed- cej błędy prawne uchwały. sytuacji w PZK oraz na od- go bo ponad 300 osobowe- stawiła zebranym wnioski Po krótkiej przerwie przy- powiedzi na pytania padające go OT PZK. Frekwencja jak o nieudzielenie absolutorium stąpiono do wyborów nowego z sali w kierunku prezydium na środowisko WOT była członkom ustępującego zarzą- zarządu WOT oraz OKR. ZG, na które odpowiadałem. dość dobra, bo w zebraniu du WOT. Wnioski były w ra- Jedynym kandydatem na Na zebraniu GKR PZK uczestniczyło 51 członków mach OKR przegłosowane funkcję prezesa OT 25 okazał była reprezentowana przez OT25. Zebranie prowadził w stosunku głosów: jednogło- się Marek Ruszczak SP5U- Jerzego SP3GEM, a prezy- Tomek SP5CCC z właściwą śnie i 3:1 za nieudzieleniem. AR, któremu Walne Zebranie dium ZG PZK przez piszą- sobie kulturą i wyczuciem W trakcie głosowania zebrani w głosowaniu tajnym powie- cego te słowa Piotra SP2JMR szybko niekiedy zmieniają- przyjęli sprawozdanie, a na- rzyło tę funkcję. W drugiej - HF80JMR. Nowemu Zarzą- cej się sytuacji. Po ustaleniu stępnie udzielili absoluto- kolejności wybrano zarząd dowi WOT gratuluję wyboru porządku obrad oraz wybo- rium wszystkim ustępującym WOT w składzie Zenon i życzę owocnej pracy dla do- rze stosownych komisji głos członkom zarządu WOT. SP5CNG, Robert SP5XVY bra i rozwoju zarówno WOT zabrał Prezes WOT Robert W kolejnym punkcie zna- oraz Oskar SQ5NBK. jak i całego PZK. Luśnia SP5XVY. Odczytał lazły się sprawy członkowskie O d d z i a ł o w a Ko m i s j a Piotr SP2JMR

Walne zebranie 19 marca 2006 roku tj. za Piotr SQ6VY i Bartosz realizowane przez Prezydium okres od ostatniego walnego, SQ6ILS. Zarząd ukonstytu- Zarządu Głównego naszego Dolnośląskiego OT zebrania sprawozdawczego- uje się na najbliższym posie- Związku. Omówiłem między -wyborczego Oddziału. dzeniu. Oddziałowa Komisja innymi następujące tematy, PZK (OT01) Członek Oddziałowej Komi- Rewizyjna wybrana została obchody 80-lecia Związku, W dniu 21 marca br. odbyło sji Rewizyjnej w swym wy- w składzie: kol. kol. Ma- przygotowania do posiedze- się walne, sprawozdawczo- stąpieniu podsumował dzia- rian SP6M, Tomasz SP6T nia Zarządu Głównego PZK, -wyborcze, zebranie w Dolno- łalność ustępującego Zarzą- i Grzegorz SP6CPN. stan prac nad zwołaniem śląskim Oddziale Terenowym du Oddziału i wnioskował Niestety i tym razem nie był Nadzwyczajnego Krajowe- Polskiego Związku Krótkofa- o udzielenie absolutorium dla obecny kol. Hubert SP6RT, go Zjazdu Delegatów PZK, lowców. Zebranie odbyło się jego członków. W głosowaniu któremu Zarząd Główny Pol- współpraca Związku z MON, w Klubie Śląskiego Okręgu walne, sprawozdawczo-wy- skiego Związku Krótkofalow- MEN i UKE oraz nasz udział Wojskowego we Wrocławiu, borcze, zebranie Dolnoślą- ców na posiedzeniu w dniu w konsultacjach nad pro- na które przybyło 94 człon- skiego Oddziału Terenowym 21 marca 2009 r. w Warszawie jektem rozporządzeń Mini- ków Oddziału tj. 33,47% jego Polskiego Związku Krótko- nadał Odznakę Honorową stra Środowiska i Ministra stanu osobowego. falowców udzieliło absoluto- PZK. Odznakę odebrał upo- Infrastruktury. Obrady otworzył prezes rium czterem członkom ustę- ważniony przedstawiciel. Jan SP2JLR Oddziału kolega Staszek pującego Zarządu Oddziału. W swoim wystąpieniu po- SP6BCC. Po części organiza- Absolutorium nie uzyskał dziękowałem członkom ustę- cyjnej tj. wyborze kol. Tomka kol. Ryszard SQ6DGR pującego Zarządu z ogrom 80 LAT PZK SP6T na przewodniczącego W długotrwałym procesie, pracy jaką wykonali na rzecz zebrania, powołaniu proto- wybrano prezesa Oddzia- Związku i Oddziału w czasie Spotkanie i wystawa w No- kolanta, komisji mandato- łu, którym został kol. Wal- ostatnich czterech lat. Człon- wym Sączu. To już od soboty wej, komisji uchwał i wnio- demar 3Z6AEF a następnie kom nowo powołanego Zarzą- 10 kwietnia dzięki inicjatywie sków, komisji skrutacyjnej, członków Zarządu Oddzia- du pogratulowałem zaufania Nowosądeckich krótkofalowców przedstawieniu i przyjęciu łu i członków Oddziałowej jakim obdarzyli ich zebrani społeczeństwo Nowego Sącza za- porządku obrad, kolega Sta- Komisji Rewizyjnej. W skład i życzyłem sukcesów w reali- pozna się z historią krótkofalar- szek SP6BCC dokonał pod- Zarząd Oddziału wybra- zowaniu obowiązków jakich stwa na Ziemi Sądeckiej. sumowania działalności Za- ni zostali kol. kol. Ryszard się podjęli. Przedstawiłem Muzeum Okręgowe w No- rządu Oddziału za okres od SP6IFN, Wojciech SQ6ADN, zebranym aktualne zadania wym Sączu przy współpracy

KRÓTKOFALOWIEC 6 POLSKI 5/2010 mediów nastąpi 9.04.2010 o godzinie 17.00. Wystawa będzie czynna w dniach 10.04.2010 do 16.05.2010 w pomieszczeniach Muzeum Okręgowego w No- wym Sączu „Dom Gotycki” ul. Lwowska 3. Dziękuję za zaproszenie, które otrzymałem od Pawła SQ9DEN. Z powodów obiektywnych nie uczestniczy- łem w tej uroczystości. Prezy- dium ZG PZK reprezentował Tadeusz SP9HQJ sekretarz PZK. Współorganizatorami wystawy są Radio ESKA oraz Radio RDN Małopolska. Uroczystość z pewnością bę- Radioklubu Sądeckiego PZK dzie sukcesem medialnym dla SP9PNS zorganizowało wystawę krótkofalowców. Pomysł godny „Nowy Sącz na falach krótkich” naśladowania. Otwarcie wystawy dla Piotr SP2JMR

Zakończenie akcji nie i przy możliwie najmniejszych kosztach ze strony PZK. dyplomowej NO To ogrom pracy i problemów do rozwiązania, z którymi Czesław MORE WAR sobie doskonale poradził. Wysył- W dniu 24 marca wysłane zostały ka dyplomów odbyła się wpraw- ostatnie z pośród 530 dyplomów dzie z prawie 3 miesięcznym Pan Prezydent Warszawy Lech Kaczyński podczas nadawania przez w tej największej akcji dyplo- opóźnieniem, za które wszyst- replikę radiostacji „Błyskawica” mowej organizowanej centralnie kich zainteresowanych w imie- przez PZK. Podczas akcji stacje niu organizatorów przepraszam. Warszawa, dnia 10.04.2010 r. Krótko objaśniamy pracę okolicznościowe przeprowadziły Było to spowodowane szeregiem radiostacji oraz prosimy Pana łącznie ponad 61000 QSO’s. niezależnych od nas okolicz- Wspomnienia Prezydenta o odczytanie przed Wszystkie one zostały potwier- ności. Akcja odbywała się pod mikrofonem repliki Błyska- dzone okolicznościowymi kar- Honorowym Patronatem Mini- pośmiertne wicy tekstów pochodzących tami QSL Pomysłodawcą ak- stra Obrony Narodowej RP oraz Tragedię i śmierć Prezyden- z nasłuchów Błyskawicy cji jest Wiesław SQ5ABG, była także dofinansowana z fun- ta Rzeczpospolitej Lecha z 1944 roku. a współtwórcami koncepcji duszy MON. Spotkała się ona Kaczyńskiego szczególnie Pan Prezydent Lech Ka- są Tomek SP5CCC, Bogdan z szerokim bardzo pozytywnym przeżywam. czyński trzymając w jed- SP3IQ, Edward SP2AJO oraz odbiorem zarówno w kraju jak Pana Prezydenta poznałem nym ręku mikrofon, w dru- Czesław SP2UKB.Całe przed- i za granicą. W imieniu wszyst- 16 lipca 2004 roku wówczas, gim kartkę, czyta te znane sięwzięcie zrealizował Czesław kich zainteresowanych, a w gdy Antoni Zębik SP7LA już słowa Mrall SP2UKB przy współpracy szczególności prezydium ZG twórca radiostacji Błyskawi- … Halo, tu Błyskawica – sta- z Bartkiem SQ1K. Dzięki cierpli- PZK Czesławowi SP2UKB oraz ca, razem z krótkofalowcami cja nadawcza Armii Krajowej wości Bartka SQ1K jako wyko- Bartkowi SQ1K składam ser- przekazywał wykonaną repli- Na fali 32,8 i 52,1 m. nawcy i autora kart QSL i dyplo- deczne podziękowania za pracę kę tej radiostacjiz przezna- D u c h W a r s z a w y j e s t mów, a także dzięki Jego koleżeń- koncepcyjną i trud organizacyjny czeniem jej jako eksponat dla wspaniały, skiemu podejściu do sprawy i do podjęte w ramach akcji Muzeum Powstania Warszaw- Wspaniałe są kobiety nas jako realizatorów udało się NO MORE WAR. skiego 1944. Warszawy, całą akcję przeprowadzić spraw- Piotr SP2JMR Jest godzina 12.00 Pałac Są wszędzie, na linii razem Prezydenta Warszawy pl. z żołnierzami, Bankowy. Rzecznik Praso- Lub jako sanitariuszki, albo Tomek SP5UAF Miguel (EU-003), Azores wy Zespołu Pełnomocnika też łączniczki, w terminie 17–29 marca. budowy Muzeum Powstania Nawet i dzieci ożywione są i Marcin SP5ES Byli aktywni na falach krót- Warszawskiego – Pan Marcin t y m c u d o w n y m d u c h e m Tomek SP5UAF i Marcin kich emisjami CW, SSB Roszkowski poprosił mnie, męstwa. SP5ES przebywali na Sao i emisjami cyfrowymi. Uży- żebyśmy razem zaprosiliPa- Można je spotkać wszę - wali znaków CT8/SP5UAF naPrezydenta na uroczystość. dzie, gdzie mogą się na coś oraz CT8/SP5ES. Była to Udajemy się do gabinetu Pana przydać. praca Low Power, z wyko- Prezydenta, który widząc 10-letni chłopcy atakują rzystaniem anten pionowych nas pozostawia na biurku niemieckie czołgi … oraz kierunkowego SpiderBe- papiery, serdecznie się z nami Ta transmisja przekazywana am (20–10m). QSL via znaki wita, rozmawia i już po chwili jest w eter w paśmie amator- domowe. Pożegnanie na lot- przechodzimy do Sali konfe- skim 40-metrowym. nisku Okęcie w Warszawie, rencyjnej, gdzie została zain- Po tej oficjalnej ceremonii Tomek SP5UAF oraz Marcin SP5ES 16.03.2010 r. stalowana replika radiostacji nastąpiło spotkanie Pana Przed marcowym wylotem na Azory. Fotka SP5ELA Błyskawica. Prezydenta z zaproszonymi

KRÓTKOFALOWIEC 5/2010 POLSKI 7 KRÓTKOFALOWIEC POLSKI

krótkofalowcami z Anto- I wtedy Pan Prezydent pyta przeszła na tematy związane którzy współpracowali przy nim SP7LA oraz z SP9GDI, mnie... Jak ten Zębik robi, że z Powstaniem Warszawskim. budowie: Jankowi SP9G- SP9QMT, SQ5ABG, SP5AYY, tak dobrze się trzyma, prze- Podzieliłem się Panem Pre- DI, Tadeuszowi SP9QMT, SP5MW, SP5COC, SP2JMR, cież ma 90. lat? Mocno zaże- zydentem wspomnieniami Wi e s ł a w o w i S Q 5 A B G i SP6T(SP6AYP), SP5ANU, nowany – znając trochę An- o przeżyciach moich i mojej Zygmuntowi SP5AYY. SP5AGU, SP5FM, SP5XOL, toniego – odpowiedziałem: że rodziny z okresu Powstania Wdzięczni jesteśmy Panu Pre- SP5IYI a także z młodszymi tak dobrą kondycję zawdzię- Warszawskiego 1944. zydentowi za przychylność, kolegami ze znakami SQ5 ob- cza głównie odpowiedniemu Na spotkaniu każdy z gości szczególną pamięć, nadanie sługującymi stację odbiorczą. trybowi życia, stosując dietę mógł przywitać się i poroz- należytej rangi tym którzy W pewnym momencie , stoją- i punktualne spożywanie po- mawiać z Prezydentem. walczyli o Polskę kombatan- crazem z Panem Prezydentem siłków, ale także dobrej gim- Za wykonanie repliki ra- tom Powstańcom Warszaw- na balkonie obserwujemy jak nastyce umysłu przy majster- diostacji Błyskawica Pan skim 1944 . Antoni Zębik będąc przy sta- kowaniu i łącznościach radio- Prezydent Warszawy Lech Ta śmierć była niepotrzebna. cji odbiorczej, oblegany przez wych na falach krótkich. Kaczyński podziękował na Pozostał ból i żałoba. dziennikarzy bardzo sprawnie Pokiwał głową – Czy mi piśmie Antoniemu Zębiko- Zygmunt sp5ayy udziela im wywiadów. uwierzył? Dalej rozmowa wi SP7LA i krótkofalowcom

Silent Key

Ludwik Nowak SP9ADV

Z przkrością zawiadamiamy że w dniu 1 kwietnia 2010 roku w wyniku ciężkiej choroby zmarł nasz Przyjaciel i Kolega Ludwik Nowak SP9ADV.

Kolega Ludwik Nowak SP9ADV był członkiem Polskiego Związku Krótkofalowców od 1957 r. Swoją przygodę z krótkofalarstwem rozpoczął w Klubie LPŻ w Nowej Hucie jako kierownik Klubu i operator stacji SP9KBY. Należał do grupy młodych nadawców którzy jako jedni z pierwszych uzyskali licencje w Krakowie Od momentu reaktywacji PZK brał czynny udział w pracach na rzecz Związku. W latach 1964-1968 i 1980-1984 pełnił funkcję skarbnika ZOW PZK w Krakowie. Od 1972 do 1976 był Traffic Managerem, a od roku 1976 do 1980 był członkiem ZOW PZK w Krakowie. W latach 1995-1999 r. członek Oddziałowej Komisji Rewizyjnej, zaś od 2000 do 2004 r. jej Przewodniczący. Z pracą w Komisji nie rozstał się i pozostał w niej do końca . Był wychowawcą wielu pokoleń krótkofalowców. Od 50 lat prowadził szkolenia dla krótkofalowców i przygotowywał chętnych do egzaminów. Wytrwały nauczyciel telegrafii .Świetny teoretyk i praktyk w zakresie spraw technicznych oraz antenowych. Zawsze można było skorzystać z ogromnej wiedzy jaką miał Kolega Ludwik. Był współorganizatorem poka- zów pracy na radiostacji w terenie, zawodów Polny Dzień. Był zawsze obecny na różnego rodzaju imprezach organizowanych przez nas. Brał czynny udział w pracach radiostacji okolicznościowych naszego Oddziału. Pracował w komisji sportowej zawodów QRP „O Memoriał Janusza Twardzickiego SP9DT. Był współzałożycielem Kapituły Sportowej Małopolskiego Stowarzyszenia Krótkofalowców OT PZK w Krakowie i jej Kanclerzem . Wielokrotny Delegat Oddziału na Zjazdy Krajowe PZK. Członek SPDXC, SPOTC. W czasie swojej kilkudziesięcioletniej pracy społecznej dał się poznać jako człowiek szczególnie oddany polskiemu związkowi krótkofalowców. Oprócz pracy społecznej był przede wszystkim czynnym krótkofalowcem. Brał udział w wielu zawodach zarówno krajowych jak i międzynarodowych. Preferował pracę na telegrafii. Dowód uznania dla całokształtu swojej pracy oraz osiągnięć w 1995 r. Odznakę Honorową PZK, zaś w 2001 r. Złotą Odznakę Honorową PZK.2008 roku, w związku z 80-leciem krótkofalarstwa na Ziemi Krakowskiej oraz -leciem nieprzerwanej działalności Ludwika SP9ADV w PZK, Zarząd Małopolskiego Stowarzyszenia Krótkofalowców Oddział Terenowy PZK w Krakowie podjął w marcu 2008 r. jednomyślnie uchwałę o nadanie kol. Ludwikowi „Honorowego Członkostwa w PZK” Doczekał tego zaszczytu. Ciężka choroba zabrała go wcześniej z naszych szeregów. Oddział nasz utracił wspaniałego przyjaciela i wspierającego cały ruch krótkofalarski człowieka. Cześć jego Pamięci. Koleżanki i Koledzy Małopolskiego Stowarzyszenia Krótkofalowców OT PZK w Krakowie

Uwaga Czytelnicy zamieszczana w KP była nad- W s z e l k i e g o r o d z a j u a w nadesłanym tekście na syłana tylko i wyłącznie na upiększanie tekstów kolo- końcu podać ich opis: np. foto „Krótkofalowca dwa adresy: [email protected] rowymi podkreśleniami czy 1 od lewej sp5zzz, sp2www i [email protected] wstawianie w tekście zdjęć po- ....foto 2 stacja klubowa Polskiego” Materiały najlepiej powin- ważnie utrudnia składanie nu- sp5aaa itp. Zwracam się z prośbą, aby ko- ny być w pliku rtf. a zdjęcia meru. Zdjęcia najlepiej jest nu- Pozdrawiam serdecznie respondencja, która ma być w formacie jpg. merować np. foto 1, foto2... itp Wiesław HF80ABG (SQ5ABG)

KRÓTKOFALOWIEC 8 POLSKI 5/2010

ważne informacje

PROGRAM DYPLOMOWY ZAMKI W POLSCE WYKAZ ZAMKÓW ( WERSJA V.10)

LP OZNACZ. MIEJSCOWOŚĆ/ZAMEK PGA 53 CPV03 Siemkowice PV06 94 DJR09 Luboradz JR04 54 CPV04 Chorzenice PV08 95 DJR10 Snowidza JR04 woj. LUBUSKIE 55 CPV05 Biała PV05 96 DJR11 Siedmica JR05 1 BGP01 Gorzów Wielkopolski GP01 56 CPV06 Kiełczygłów PV02 97 DJR12 Płonina II JR02 2 BGW01 Kostrzyn n.Odrą GW01 57 CPV07 Prusicko PV03 98 DJR13 Mierczyce JR06 3 BGW02 Santok I GW06 58 CPV08 Nowa Brzeźnica II kośc.obr. PV03 99 DKQ01 Chełmsko Śląskie KQ03 4 BGW03 Santok II GW06 59 CRE01 Przedbórz RE11 100 DKQ02 Kamienna Góra I z.Krzepielów KQ01 5 BKD01 Bytnica KD03 60 CRE02 Radomsko RE01 101 DKQ03 Kamienna Góra II z.Straża KQ01 6 BKD02 * Gubin KD01 61 CRE03 Pukarzów RE14 102 DKQ04 Lubawka KQ03 7 BKD03 Krosno Odrzańskie KD06 62 CRE04 Chełmo RE13 103 DKQ05 Szarocin KQ02 8 BKD04 Bobrowice KD02 63 CRX01 Rawa Mazowiecka RX01 104 DKQ06 Ciechanowice KQ04 9 BMI01 Międzyrzecz MI01 64 CTZ01 Będków TZ02 105 DKQ07 Miszkowice KQ03 10 BNG01 Bobrzany z.w Janowcu NG05 65 CTZ02 Inowłódz I TZ05 106 DKV01 Czerwieńczyce KV11 11 BNG02 Nowoszów koło Iłowa) NG04 66 CTZ03 Ujazd TZ10 107 DKV02 Gniewoszów z.Szczerba KV10 12 BNG03 Szprotawa NG07 67 CTZ04 Inowłódz II kośc.obr. TZ05 108 DKV03 Gorzanów KV06 13 BNG04 * Witków NG07 68 CUL01 Wojsławice UL04 109 DKV04 Ludowe z.Homole KV09 14 BNG05 Żagań I z.Sagan NG02 69 CUL02 Szadek UL02 110 DKV05 Karpno z.Karpień KV08 15 BNG06 Żagań II z.Stary NG02 70 CUS01 Bolesławiec (Łódzki) US01 111 DKV06 Kłodzko KV02 16 BNG07 Dzietrzychowice NG09 71 CUS02 Wieruszów US07 112 DKV07 Konradów KV08 17 BNG08 Chichy NG05 72 CUS03 Kąty Walichnowskie US02 113 DKV08 Lewin Kłodzki KV09 18 BNG09 * Siecieborzyce NG07 73 CWU01 Wieluń WU09 114 DKV09 Międzylesie KV10 19 BNL01 Borów Polski NL06 74 CWU02 Kamionka WU07 115 DKV10 Nowa Ruda KV11 20 BNL02 Bytom Odrzański NL02 116 DKV11 Podzamek KV07 21 BNL03 Kożuchów NL04 woj. DOLNOŚLĄSKIE 117 DKV12 Radków z.Hradek KV12 22 BNL04 Otyń NL07 1 DAB01 Wałbrzych I z.Książ AB04 118 DKV13 Ratno Dolne KV12 23 BNL05 Siedlisko NL08 2 DAB02 Wałbrzych II z.Stary Książ AB04 119 DKV14 Stara Łomnica KV06 24 BNL06 Broniszów NL04 3 DAB03 * Wałbrzych III Nowy Dwór AB04 120 DKV15 Szczytna z.Leśna KV14 25 BNL07 Konotop NL03 4 DAB04 * Wałbrzych IV z.Zedlitzów AB04 121 DKV16 Wolibórz KV11 26 BNL08 Solniki NL04 5 DAB05 Cieszów Górny z.Cisy AB08 122 DKV17 Żelazno KV07 27 BNL09 Czciradz NL04 6 DAB06 Czarny Bór AB05 123 DKV18 Ołdrzychowice Kłodzkie KV07 28 BNL10 Studzieniec NL04 7 DAB07 Grzędy z.Konradów AB05 124 DKV19 Trzebieszowice KV08 29 BSC01 Górzyca SC02 8 DAB08 Grzmiąca z.Rogowiec AB06 125 DKV20 Bystrzyca Kłodzka KV06 30 BSC02 Ośno Lubuskie SC03 9 DAB09 Jedlina Zdrój AB02 126 DKV21 Ścinawka Górna KV12 31 BSK01 Chomętowo SK01 10 DAB10 Mieroszów AB07 127 DKV22 Ścinawka Średnia KV12 32 BSK02 Drezdenko SK02 11 DAB11 Olszyniec AB09 128 DKV23 Ścinawka Dolna KV12 33 BSK03 Stare Osieczno SK01 12 DAB12 Rybnica Leśna z.Radosno AB07 129 DKV24 Jaszkowa Górna KV07 34 BSK04 Danków Pomorski SK04 13 DAB13 Struga AB08 130 DKV25 Idzików KV06 35 BSK05 Strzelce Krajeńskie SK04 14 DAB14 Zagórze Śląskie z.Grodno AB09 131 DKV26 Niemojów KV10 36 BSN01 Lubniewice SN02 15 DBE01 * Bolesławiec (Dolnośl.) BE01 132 DKV27 Stary Waliszów KV06 37 BSN02 Słońsk SN03 16 DBE02 Gościszów BE04 133 DKV28 Szalejów Górny KV07 38 BSN03 Sulęcin SN04 17 DBE03 Kliczków BE05 134 DKV29 * Ponikwa KV06 39 BSN04 Torzym SN05 18 DBE04 Modła BE03 135 DKV30 * Wilkanów KV06 40 BSO01 Łagów SO02 19 DBE05 Trzebień BE02 136 DLF01 Gryfów Śląski LF01 41 BSO02 Świebodzin SO05 20 DBE06 Warta Bolesławiecka BE06 137 DLF02 * Lwówek Śląski LF03 42 BSO03 Szczaniec SO04 21 DDZ01 Dzierżoniów I (w mieście) DZ02 138 DLF03 Płakowice LF03 43 BWP01 Tarnów Jezierny WP01 22 DDZ02 * Dzierżoniów II z Homole DZ02 139 DLF04 Proszówka z.Gryf LF01 44 BWP02 Wschowa WP03 23 DDZ03 Gola Dzierżoniowska DZ07 140 DLF05 Radłówka LF03 45 BWP03 Sława WP01 24 DDZ04 Niemcza DZ07 141 DLF06 Rakowice Wlk.I (wieża książęca) LF03 46 BWP04 Krzepielów WP01 25 DDZ05 Owiesno DZ05 142 DLF07 Rakowice Wlk.II (wieża miejska) LF03 47 BWP05 Jędrzychowice WP02 26 DDZ06 Pieszyce z.Rościszów DZ03 143 DLF08 Rząsiny z.Podskale LF01 48 BZG01 Letnica n.Bystrzycą ZG07 27 DDZ07 Przystronie DZ06 144 DLF09 Skała z.Hohlstein LF03 49 BZG02 Nowogród Bobrzański ZG05 28 DDZ08 Słupice DZ06 145 DLF10 * Wleń - Łupki LF05 50 BZG03 Sulechów ZG06 29 DDZ09 Stoszów DZ06 146 DLF11 Gradówek LF03 51 BZG04 Buchałów ZG07 30 DDZ10 Ligota Wielka DZ06 147 DLF12 * Babi Gródek k.Marczowa LF03 52 BZG05 Czerwieńsk ZG03 31 DDZ11 Wilków Wielki DZ07 148 DLF13 Niwnice dwór obr. LF03 53 BZG06 Kargowa ZG04 32 DDZ12 Sieniawka DZ06 149 DLG01 Chojnów LG01 54 BZY01 * Lubsko ZY06 33 DDZ13 Kietlin DZ07 150 DLG02 Warmątowice Sienkiewiczowskie LG03 55 BZY02 Przewóz ZY07 34 DEG01 Legnica EG01 151 DLG03 Prochowice LG07 56 BZY03 Trzebiel ZY08 35 DGG01 Czerna GG06 152 DLH01 Czocha LH03 57 BZY04 Żary ZY02 36 DGG02 Głogów GG01 153 DLH02 Leśna LH03 58 BZY05 Żarki Wielkie ZY08 37 DGG03 Kromolin GG06 154 DLH03 Mściszów LH04 59 BZY06 * Dłużek ZY06 38 DGG04 Nielubia kośc.obr. GG06 155 DLH04 Świecie LH03 60 BZY07 * Górzyn ZY06 39 DGG05 Szczepów GG06 156 DLH05 Zamczysko z.Rajsko LH05 40 DGG06 Brzeg Głogowski GG06 157 DLH06 Biedrzychowice LH05 woj. ŁÓDZKIE 41 DGG07 Glinica GG06 158 DML01 Cieszków ML01 1 CAQ01 Łopatki -Cegielnia AQ02 42 DGG08 * Kotla GG04 159 DML02 Milicz ML03 2 CAQ02 Wola Wężykowa AQ03 43 DGX01 Czernina GX01 160 DML03 Sułów ML03 3 CBJ01 Mikorzyce BJ02 44 DGX02 Góra GX01 161 DOA01 Jelcz - Laskowice OA03 4 CBJ02 Rusiec BJ06 45 DGX03 Ryczeń GX01 162 DOA02 Oława OA01 5 CBJ03 Krześlów BJ08 46 DGX04 Wąsosz GX04 163 DOA03 Oleśnica Mała OA04 6 CBW01 Brzeziny BW02 47 DGX05 Osetno GX01 164 DOE01 Bierutów OE02 7 CDD01 Uniejów DD04 48 DID01 Bagieniec ID04 165 DOE02 Dobroszyce OE03 8 CDD02 Borzewisko DD03 49 DID02 Bojanice ID07 166 DOE03 * Międzybórz Sycowski OE05 9 CDD03 Spicimierz DD04 50 DID03 Grodziszcze z.Gramolin ID07 167 DOE04 Oleśnica OE01 10 CDD04 Dąbrówka DD06 51 DID04 Kłaczyna ID03 168 DOE05 * Syców I z.Książęcy OE07 11 CEC01 Besiekiery EC04 52 DID05 Krasków k.Goli Świdn. ID05 169 DOE06 * Syców II z.Nowy OE07 12 CEC02 Łęczyca EC01 53 DID06 Panków ID07 170 DOE07 Twardogóra OE08 13 CEC03 Tum EC03 54 DID07 Pastuchów ID04 171 DOE08 Dobra OE03 14 CEC04 Nowy Gaj (Gaj) EC03 55 DID08 Piotrowice Świdnickie ID04 172 DPP01 Chocianowiec PP01 15 CGV01 Stryków I GV08 56 DID09 Strzegom ID06 173 DPP02 Chocianów PP01 16 CGV02 Stryków II GV08 57 DID10 Świdnica ID01 174 DPP03 Grębocice PP03 17 CGV03 Bełdów GV04 58 DID11 Świebodzice I ID02 175 DPP04 Dalków PP02 18 CIA01 Sieradz IA01 59 DID12 Świebodzice II ID02 176 DPP05 Jędrzychów (Włoszczów) PP04 19 CIA02 Burzenin IA05 60 DID13 Wieśnica ID06 177 DPP06 Przemków I PP05 20 CIA03 Chojne IA08 61 DID14 Żarów ID08 178 DPP07 Przemków II PP05 21 CIA04 Kalinowa IA02 62 DID15 Gogołów ID07 179 DPP08 Jakubów PP06 22 CIA05 Sędzimirowice IA02 63 DID16 Kostrza ID06 180 DPP09 * Grodziszcze PP03 23 CIA06 Kościerzyn IA10 64 DID17 * Łażany ID08 181 DPP10 * Krzydłowice PP03 24 CIR01 Skierniewice IR01 65 DJG01 g.Grodna z.ks.Henryka JG08 182 DSS01 Brzezina SS03 25 CIT01 Piotrków Tryb. I z.Byki IT01 66 DJG02 Janowice Wielkie I z.Bolczów JG05 183 DSS02 Środa Śląska SS04 26 CIT02 Piotrków Tryb. II z.Królewski IT01 67 DJG03 Karpniki I JG07 184 DSS03 Wojnowice SS03 27 CIZ01 Łowicz IZ01 68 DJG04 Karpniki II JG07 185 DSS04 Pielaszkowice SS05 28 CIZ02 Sobota IZ02 69 DJG05 Kowary JG02 186 DSS05 Źródła SS04 29 CIZ03 Seligi IZ02 70 DJG06 Miedzianka JG05 187 DSS06 Kwietno SS02 30 CKU01 Oporów KU09 71 DJG07 Rybnica JG09 188 DSV01 Borów SV01 31 CKU02 Łanięta KU07 72 DJG08 Siedlęcin JG06 189 DSV02 Krasiewice z.na g.Gromnik SV03 32 CKU03 Orłów KU02 73 DJG09 Janowice Wielkie II z.Sokolec JG05 190 DSV03 Nieszkowice SV04 33 CKU04 Żychlin KU11 74 DJG10 Stara Kamienica JG09 191 DSV04 * Prusy I SV02 34 CLY01 Górki Duże LY06 75 DJG11 Wojanów JG07 192 DSV05 Przeworno SV03 35 COH01 Drzewica OH02 76 DJG12 Wojanów-Bobrów JG07 193 DSV06 Siemisławice SV03 36 COH02 Opoczno OH04 77 DJG13 Dziwiszów JG06 194 DSV07 Prusy II (dawn.Stare Prusy) SV02 37 COH03 Zameczek z.Damujowice OH04 78 DJG14 Mysłakowice JG07 195 DSV08 Strzelin SV04 38 COH04 Białaczów OH01 79 DJG15 Dąbrowica JG07 196 DSV09 Warkocz SV04 39 CPB01 Lutomiersk PB06 80 DJG16 Bukowiec JG07 197 DTR01 Prusice I TR02 40 CPB02 Pabianice PB02 81 DJG17 Czernica JG06 198 DTR02 Trzebnica TR03 41 CPB03 Malanów PB06 82 DJM01 Jel. Góra I g.B.Krzywoustego JM01 199 DTR03 Uraz TR01 42 CPT01 Bąkowa Góra PT07 83 DJM02 Jel. Góra II Sobieszów z.Chojnik JM01 200 DTR04 Żmigród z.Trachenberg TR06 43 CPT02 Gorzkowice PT03 84 DJM03 Jel. Góra III Czarne JM01 201 DTR05 Bagno TR01 44 CPT03 Majkowice I PT07 85 DJM04 Jel. Góra IV Maciejowa JM01 202 DTR06 * Prusice II TR02 45 CPT04 Sulejów PT09 86 DJR01 Bolków JR02 203 DUN01 Chobienia UN03 46 CPT05 Wolbórz I PT11 87 DJR02 Jawor JR01 204 DUN02 Lubin UN01 47 CPT06 Witów PT09 88 DJR03 Lipa JR02 205 DUN03 Rudna UN03

48 CPT07 Majkowice II z.Surdęga PT07 89 DJR04 Myślibórz JR05 206 DUN04 Ścinawa UN04 Ś wiat Radio 5/2010 49 CPT08 Majkowice III PT07 90 DJR05 Płonina I z. Niesytno JR02 207 DUN05 Dziewin UN04 50 CPT09 Wolbórz II PT11 91 DJR06 Rataj (na górze) k.Paszowic JR05 208 DUN06 Chróstnik UN02 WI 51 CPV01 Nowa Brzeźnica I PV03 92 DJR07 Świny JR02 209 DUN07 Szklary Górne UN02 52 CPV02 Działoszyn PV01 93 DJR08 Wiadrów JR05 210 DWQ01 Wołów WQ03 1 ważne informacje

PROGRAM DYPLOMOWY ZAMKI W POLSCE WYKAZ ZAMKÓW ( WERSJA V.10)

211 DWQ02 Mojęcice WQ03 53 FYW01 Bytów YW02 16 JEZ01 Barciany EZ02 212 DWQ03 Lubiąż WQ03 54 FYW02 * Tuchomie YW10 17 JEZ02 Bezławki EZ05 213 DWR01 Biestrzyków WR08 18 JEZ03 Garbno EZ02 214 DWR02 Borzygniew WR06 woj. ŚLĄSKIE 19 JEZ04 Jegławki EZ06 215 DWR03 Czernica WR01 1 GBB01 Czaniec BB08 20 JEZ05 Kętrzyn I zam.krzyżacki EZ01 216 DWR04 Domanice WR06 2 GBB02 Grodziec BB05 21 JEZ06 Reszel EZ05 217 DWR05 * Kąty Wrocławskie WR04 3 GBB03 Kobiernice z.Wołek BB08 22 JEZ07 Sątoczno EZ04 218 DWR06 * Komorowice WR09 4 GBH01 Bielsko–Biała BH01 23 JEZ08 Pilec EZ05 219 DWR07 Nowiny WR05 5 GBN01 Będzin BN01 24 JEZ09 * Kętrzyn II kośc.obr EZ01 220 DWR08 Rogów Sobócki WR07 6 GBN02 Sławków BN03 25 JEZ10 * Nakomiady EZ03 221 DWR09 Smolec WR04 7 GBN03 Siewierz BN08 26 JGK01 Giżycko z.Łuczany GK01 222 DWR10 Sobótka-Górka WR07 8 GBN04 Dobieszowice BN05 27 JGK02 Ryn GK05 223 DWR11 Sobótka z.Ślęża WR07 9 GCT01 Częstochowa I Jasna Góra CT01 28 JIL01 Iława IL01 224 DWR12 Ślęża WR05 10 GCT02 Częstochowa II Błeszno CT01 29 JIL02 Kamieniec IL06 225 DWR13 Krobielowice WR04 11 GCT03 Częstochowa III Mirów CT01 30 JIL03 Zalewo IL07 226 DWR14 Sulistrowice WR07 12 GCY01 Cieszyn I CY01 31 JIL04 Kisielice IL04 227 DWR15 Będkowice WR07 13 GCY02 Dzięgielów I z.dolny CY07 32 JIL05 Lubawa IL02 228 DWR16 Krzyżowice WR05 14 GCY03 Dzięgielów II z.górny CY07 33 JIL06 Susz IL06 229 DWR17 * Wierzbice WR05 15 GCY04 Kończyce Małe CY12 34 JIL07 Szymbark IL03 230 DWR18 Mirosławiczki WR07 16 GCY05 Strumień CY11 35 JLJ01 Lidzbark Warmiński LJ01 231 DWR19 Żórawina I kośc.obr. WR09 17 GCY06 Cieszyn II Błogocice CY01 36 JLJ02 Orneta LJ05 232 DWR20 Żórawina II Wasserburg WR09 18 GCY07 Skoczów CY10 37 JMR01 Mrągowo MR01 233 DWW01 Wrocław I Arsenał WW01 19 GCY08 Zebrzydowice CY12 38 JMR02 Szestno MR03 234 DWW02 Wrocław II z.Leśnica WW01 20 GCY09 Cieszyn III Marklowice CY01 39 JNC01 Nidzica NC04 235 DWW03 Wrocław III Ostrów Tumski WW01 21 GCY10 Koczy Zamek CY09 40 JNQ01 Bratian NQ05 236 DWW04 Wrocław IV z.Cesarski WW01 22 GCY11 Kowale CY10 41 JNQ02 Kurzętnik NQ04 237 DZO01 Bogatynia-Trzciniec ZO03 23 GCZ01 Lelów CZ09 42 JNQ03 Nowe Miasto Lubawskie NQ01 238 DZO02 Łagów ZO07 24 GCZ02 Mstów CZ10 43 JOL01 Barczewo OL01 239 DZO03 Pieńsk ZO04 25 GCZ03 Olsztyn z.Przymołowice CZ12 44 JOL02 Biskupiec OL02 240 DZO04 Jędrzychowice ZO07 26 GCZ04 Ostrężnik CZ03 45 JOL03 Jeziorany OL06 241 DZO05 Kostrzyna ZO07 27 GCZ05 Stary Koniecpol z.Stara Wieś CZ06 46 JOL04 Olsztynek OL09 242 DZO06 Porajów ZO03 28 GCZ06 Złoty Potok CZ03 47 JOL05 Wrzesina OL07 243 DZS01 Bardo Śląskie ZS01 29 GCZ07 Kruszyna CZ08 48 JOL06 Dobre Miasto OL03 244 DZS02 * Bobolice ZS05 30 GCZ08 Podlesie CZ09 49 JOL07 Smolajny OL03 245 DZS03 Chałupki ZS03 31 GCZ09 Żuraw CZ03 50 JOL08 Barczewko OL01 246 DZS04 * Ciepłowody ZS02 32 GCZ10 Chrząstów CZ06 51 JOL09 * Jedzbark OL01 247 DZS05 Grodziszcze g.Zamkowa ZS04 33 GEM01 Siemianowice Śląskie EM01 52 JOQ01 Dąbrówno OQ02 248 DZS06 Kamieniec Ząbkowicki ZS03 34 GGC01 Chudów k.Gierałtowic GC03 53 JOQ02 Miłakowo OQ06 249 DZS07 Rudnica ZS04 35 GGC02 Toszek GC07 54 JOQ03 Miłomłyn OQ07 250 DZS08 Służejów ZS06 36 GGC03 Sośnicowice GC06 55 JOQ04 Morąg I OQ08 251 DZS09 Stolec ZS05 37 GGC04 Pławniowice GC05 56 JOQ05 Morąg II OQ08 252 DZS10 Stoszowice ZS04 38 GGE01 Gliwice (dw.Certyczów) GE01 57 JOQ06 Ostróda OQ01 253 DZS11 Witostowice ZS06 39 GJZ01 Bzie Zameckie JZ01 58 JOQ07 Karnity OQ07 254 DZS12 Ząbkowice Śl. I Krzywa wieża ZS05 40 GKX01 Biała KX01 59 JOU01 Olsztyn OU01 255 DZS13 Ząbkowice Śl. II z.Frankenstein ZS05 41 GKX02 Danków KX03 60 JOU02 Dągi OU01 256 DZS14 Ziębice I z.Książęcy ZS06 42 GKX03 Krzepice KX02 61 JOX01 Olecko OX02 257 DZS15 Ziębice II z.Nowy Zamek ZS06 43 GKX04 Kłobuck KX01 62 JPQ01 Okartowo PQ02 258 DZS16 Złoty Stok ZS07 44 GKX05 Grodzisko KX09 63 JPQ02 Pisz PQ03 259 DZS17 Kluczowa ZS05 45 GKX06 Kopiec KX01 64 JWG01 Węgorzewo I WG03 260 DZS18 Sieroszów ZS05 46 GLX01 Lubliniec LX01 65 JWG02 Węgorzewo II WG03 261 DZT01 Grodziec ZT05 47 GLX02 Woźniki LX08 66 JYN01 Szczytno YN01 262 DZT02 Nowy Kościół ZT04 48 GLX03 Koszęcin LX06 67 JYN02 Wielbark YN08 263 DZT03 Olszanica ZT05 49 GMS01 Bobolice MS03 68 JYN03 Pasym YN04 264 DZT04 Radziechów ZT05 50 GMS02 Koziegłowy MS02 69 JYN04 Spychowo YN07 265 DZT05 Rokitnica ZT06 51 GMS03 Łutowiec z.Lutowiec MS03 266 DZT06 Sędziszowa ZT04 52 GMS04 Mirów MS03 woj. PODKARPACKIE 267 DZT07 Sępów ZT06 53 GMS05 Przewodziszowice MS05 1 KDE01 * Zawada DE04 268 DZT08 Sokołowiec ZT04 54 GMS06 Suliszowice MS05 2 KDE02 * Latoszyn DE04 269 DZT09 Stara Kraśnica ZT04 55 GMS07 Żarki MS05 3 KDE03 * Łęki Górne DE06 270 DZT10 Świerzawa ZT04 56 GNI01 Sosnowiec I z.Sielecki NI01 4 KDE04 * Wiewiórka DE07 271 DZT11 Sędziszowa g.Wielisławka ZT04 57 GNI02 Sosnowiec II Zagórze NI01 5 KJA01 * Jarosław klaszt.obr. JA01 272 DZT12 Wojcieszów Dolny ZT01 58 GPY01 Pszczyna PY05 6 KJA02 * Sośnica JA08 273 DZT13 Złotoryja ZT02 59 GPY02 Kobiór z.Promnice PY05 7 KJA03 * Węgierka JA10 60 GRB01 Raszczyce RB04 8 KJA04 * Ryszkowa Wola JA11 woj. POMORSKIE 61 GRB02 Zwonowice RB04 9 KJA05 * Tyniowice JA10 1 FAG01 Osiek AG08 62 GRC01 * Kornice RC07 10 KJA06 * Rokietnica JA09 2 FAG02 Skarszewy AG09 63 GRC02 * Racibórz RC01 11 KJA07 * Tuligłowy JA09 3 FAG03 Starogard Gdański AG03 64 GRC03 Tworków k.Krzyżanowic RC04 12 KJS01 Krajowice z.Golesz JS05 4 FAG04 Borzechowo (w-pa Starościńska) AG13 65 GRC04 Chałupki k.Krzyżanowic RC04 13 KJS02 * Kunowa z.nad Ropą JS09 5 FAG05 Kościelna Jania AG11 66 GRC05 Krowiarki RC07 14 KJS03 Lisów JS09 6 FAG06 Rynkówka AG11 67 GRN01 Rybnik RN01 15 KJS04 Mrukowa g.Zamczysko JS08 7 FAG07 Grabowo Bobowskie AG04 68 GRS01 Ruda Śląska RS01 16 KJS05 Osiek Jasielski JS08 8 FAG08 Sucumin AG12 69 GTG01 Nakło Śląskie TG07 17 KJS06 Stary Żmigród JS07 9 FCJ01 Chojnice CJ01 70 GTG02 Świerklaniec TG07 18 KJS07 * Samoklęski JS08 10 FCU01 Czarne CU02 71 GTG03 Tworóg TG08 19 KJS08 Nowy Żmigród JS07 11 FCU02 Człuchów CU03 72 GTG04 Stare Tarnowice TG04 20 KJS09 * Bieździedza JS05 12 FCU03 Debrzno CU04 73 GTG05 Kamieniec TG09 21 KKS01 * Łączki Jagiellońskie KS09 13 FCU04 Szczytno CU06 74 GTH01 Bieruń Stary TH01 22 KKS02 Odrzykoń z.Kamieniec KS09 14 FEB01 Białogarda EB05 75 GWV01 * Wodzisław Śląski WV04 23 KKS03 Rymanów Zdrój KS08 15 FEB02 Lębork EB01 76 GWV02 Lubomia WV07 24 KKS04 Dukla KS02 16 FEB03 Nowęcin EB05 77 GYT01 Bytom I YT01 25 KKS05 Rogi KS07 17 FGD01 Gdańsk I GD01 78 GYT02 Bytom II Miechowice YT01 26 KKS06 * Rymanów KS08 18 FGD02 Gdańsk II Twierdza Wisłoujście GD01 79 GZC01 Łodygowice ZC08 27 KKS07 * Kombornia KS05 19 FGD03 Gdańsk III Biskupia Górka GD01 80 GZC02 Ślemień ZC12 28 KLK01 Hoczew LK03 20 FGD04 Gdańsk IV Oliwa-pałac Opatów GD01 81 GZC03 Żywiec ZC01 29 KLK02 Lesko LK03 21 FIY01 Kwidzyn I IY01 82 GZW01 Kromołów ZW02 30 KLK03 Baligród LK01 22 FIY02 Kwidzyn II IY01 83 GZW02 Morsko ZW09 31 KLK04 Berezka LK05 23 FIY03 Prabuty IY04 84 GZW03 Pilica ZW07 32 KLK05 Olszanica LK04 24 FIY04 Podzamcze Biały Dwór IY03 85 GZW04 Podzamcze z.Ogrodzieniec ZW06 33 KLK06 Uherce Mineralne I dwór obr. LK04 25 FIY05 * Tychnowy Czerwony Dwór IY03 86 GZW05 Ryczów ZW06 34 KLK07 Uherce Mineralne II kośc.obr. LK04 26 FMB01 Malbork MB01 87 GZW06 Grabowa ZW05 35 KLK08 Monasterzec z.Sobień LK03 27 FMB02 Laski MB05 88 GZW07 Skarżyce z.Okiennik Wielki ZW09 36 KLN01 * Łańcut I LN01 28 FMB03 Mątowy Małe MB04 89 GZW08 Udórz (Udorz) ZW10 37 KLN02 * Łańcut II Stary zamek LN01 29 FPK01 Krokowa PK06 90 GZW09 Zawiercie-Morsko z.Bąkowiec ZW02 38 KLV01 * Lubaczów LV04 30 FPK02 Puck PK03 91 GZW10 Żarnowiec n.Pilicą ZW10 39 KLV02 * Oleszyce LV06 31 FPK03 Rzucewo PK07 92 GZW11 Giebło ZW06 40 KLV03 * Horyniec Zdrój LV03 32 FRU01 Łapalice RU02 93 GZW12 Wiesiółka ZW05 41 KLV04 * Nowe Sioło LV02 33 FSL01 Łupawa SL07 94 GZW13 Góra Birów k.Podzamcza ZW06 42 KLV05 * Wielkie Oczy LV08 34 FSL02 Wytowno SL10 95 GZW14 Smoleń z.Pilcza ZW07 43 KLZ01 * Leżajsk I klaszt.obr. LZ01 35 FSL03 Zimowiska SL10 96 GZX01 Zabrze ZX01 44 KLZ02 * Grodzisko Dolne LZ02 36 FTC01 Gniew TC02 45 KLZ03 * Leżajsk II dwór obr. LZ01 37 FTC02 Tczew TC01 woj. WARMIŃSKO – MAZURSKIE 46 KMC01 * Mielec MC05 38 FTC03 Lubiszewo I TC06 1 JAW01 Bemowizna AW02 47 KMC02 * Przecław MC07 39 FTC04 Lubiszewo II TC06 2 JAW02 Bogdany AW03 48 KMC03 * Rzemień MC07 40 FTC05 Tymawa TC02 3 JAW03 Braniewo AW01 49 KMC04 * Zgórsko-Podborze MC08 41 FUG01 Grabiny Zameczek UG07 4 JAW04 Frombork AW03 50 KNO01 Krzeszów NO04 42 FUG02 Sobowidz UG08 5 JAW05 Pieniężno z.Mąkowory AW05 51 KPE01 * Przeworsk I klaszt.obr. PE01 43 FUG03 Pruszcz Gdański UG01 6 JBT01 Bartoszyce BT01 52 KPE02 * Sieniawa PE07 44 FUK01 Słupsk I UK01 7 JDA01 Działdowo DA01 53 KPE03 * Białoboki PE03 45 FUK02 Słupsk II UK01 8 JDA02 Lidzbark Welski DA04 54 KPE04 * Przeworsk II PE01 46 FUM01 Dzierzgoń UM01 9 JDA03 Narzym DA03 55 KPE05 * Chodakówka PE05 47 FUM02 Przezmark UM03 10 JEA01 Elbląg EA01 56 KPE06 * Siennów PE09 Ś wiat Radio 5/2010 48 FUM03 Stary Dzierzgoń UM03 11 JEK01 Ełk EK01 57 KPM01 Przemyśl PM01 49 FUM04 Sztum UM05 12 JEK02 * Straduny EK02 58 KPR01 * Aksmanice PR03 WI 50 FUM05 Jeziorno UM01 13 JEL01 Młynary EL06 59 KPR02 * Dubiecko PR02 51 FWJ01 Chynowie WJ05 14 JEL02 Pasłęk EL07 60 KPR03 * Fredropol z.Kormanice PR03 2 52 FYA01 Zamek Kiszewski YA08 15 JEL03 Tolkmicko EL09 61 KPR04 * Krasiczyn PR04 ważne informacje

PROGRAM DYPLOMOWY ZAMKI W POLSCE WYKAZ ZAMKÓW ( WERSJA V.10)

62 KPR05 * Medyka PR06 13 MGO04 * Jankowa z.Jeżów GO03 63 KPR06 * Rybotycze PR03 14 MGO05 * Szymbark GO04 woj. KUJAWSKO - POMORSKIE 64 KPR07 * Drohojów PR07 15 MGO06 * Wilczyska GO03 1 PAK01 Raciążek AK07 65 KPR08 * Bolestraszyce PR10 16 MGO07 * Gorlice GO01 2 PBC01 Brodnica BC04 66 KPR09 * Maćkowice PR10 17 MGO08 * Kryg GO05 3 PBC02 Górzno BC06 67 KPR10 * Sierakośce PR03 18 MKM01 * Kraków I Gródek KM01 4 PBC03 Strzygi BC08 68 KPR11 * Jamna Dolna PR01 19 MKM02 Kraków II Tyniec KM01 5 PBM01 Bydgoszcz I BM01 69 KRM01 * Rzeszów RM01 20 MKM03 * Kraków III Wawel KM01 6 PBM02 Bydgoszcz II BM01 70 KRO01 * Berdechów RO05 21 MKM04 * Kraków IV Wola Justowska KM01 7 PBY01 Nowy Jasiniec BY04 71 KRO02 * Będziemyśl RO04 22 MKM05 * Kraków V Przegorzały KM01 8 PBY02 Pień BY02 72 KRZ01 * Dąbrówka Starzeńska RZ05 23 MKM06 * Kraków VI Branice KM01 9 PCL01 Chełmno CL01 73 KRZ02 * Dynów RZ01 24 MKM07 * Kraków VII Łobzów KM01 10 PCL02 Lipienek (Lipieniek) CL04 74 KRZ03 * Łąka RZ13 25 MKM08 * Kraków VIII Zwierzyniec KM01 11 PCL03 Papowo Biskupie CL05 75 KRZ04 * Zgłobień RZ03 26 MKR01 Biały Kościół z.Kluczwoda KR15 12 PCL04 Starogród CL02 76 KSA01 * Niebieszczany SA05 27 MKR02 Korzkiew KR17 13 PCL05 Unisław Pomorski CL07 77 KSA02 Nowotaniec SA05 28 MKR03 Morawica KR07 14 PGM01 Grudziądz GM01 78 KSA03 Sanok SA01 29 MKR04 Ojców KR10 15 PGR01 Łasin GR03 79 KSA04 Zagórz klaszt.obr. SA07 30 MKR05 Pieskowa Skała KR13 16 PGR02 Pokrzywno GR02 80 KSA05 * Jaćmierz SA08 31 MKR06 Skała KR10 17 PGR03 Radzyń Chełmiński GR04 81 KSA06 Zboiska SA03 32 MKR07 * Skawina KR11 18 PGR04 Rogóźno-Zamek GR05 82 KSA07 Płonna SA03 33 MKR08 Rudno z.Tenczyn KR06 19 PGR05 Boguszewo GR02 83 KST01 * Przyszów ST02 34 MKR09 Piekary naprz.klaszt.Tyniec KR07 20 PGR06 Orle GR02 84 KST02 * Zaklików ST05 35 MKR10 * Dubie KR06 21 PGU01 Golub-Dobrzyń GU01 85 KSY01 Czudec SY01 36 MKR11 Smardzowice KR10 22 PGU02 Kowalewo Pomorskie GU04 86 KSY02 * Twierdza n.Wisłokiem SY02 37 MLI01 * Przyszowa z.na g.Łyżce LI08 23 PGU03 Ciechocin GU02 87 KSY03 * Wiśniowa SY05 38 MME01 Janowiczki ME06 24 PIN01 Gniewkowo IN03 88 KTB01 Baranów Sandomierski TB01 39 MME02 Książ Wielki z.Mirów ME04 25 PIN02 Inowrocław IN01 89 KTB02 * Gorzyce TB02 40 MMQ01 Dobczyce MQ01 26 PIN03 Kruszwica IN06 90 KTN01 * Tarnobrzeg-Dzików TN01 41 MMQ02 Myślenice I MQ03 27 PIN04 Pakość IN07 91 KUD01 Dźwiniacz Dolny UD03 42 MMQ03 * Myślenice II MQ03 28 PIN05 Orłowo IN04 92 KUD02 Czarna Dolna UD01 43 MNM01 * Nowy Sącz NM01 29 PIN06 Szarlej IN06 44 MNS01 Gródek n.Dunajcem NS03 30 PLP01 Bobrowniki LP02 woj. LUBELSKIE 45 MNS02 * Maszkowice NS09 31 PLP02 Dobrzyń nad Wisłą LP04 1 LBI01 Goraj z.Łada BI06 46 MNS03 * Lemiesz n.Dunajcem NS10 32 PLP03 Skępe LP07 2 LBI02 * Turobin BI14 47 MNS04 Muszyna NS11 33 PMO01 Mogilno klaszt.obr. MO03 3 LBP01 Janów Podlaski PB05 48 MNS05 Rożnów I z. Łaziska NS03 34 PMO02 Strzelno MO04 4 LBP02 Kodeń BP06 49 MNS06 Rożnów II z.n.Dunajcem NS03 35 PNA01 Nakło n.Notecią z.Krajeński NA03 5 LCH01 Sielec CH07 50 MNS07 Rytro NS15 36 PNA02 Szubin z. Syberia NA05 6 LCH02 Stołpie CH03 51 MNS08 * Stary Sącz NS16 37 PNA03 Grocholin NA01 7 LCH03 Srebrzyszcze CH03 52 MNS09 * Nawojowa NS12 38 PRJ01 Radziejów RJ01 8 LCH04 * Dorohusk CH04 53 MNS10 * Tylicz NS07 39 PRY01 Radziki Duże RY06 9 LCH05 * Wojsławice CH14 54 MNS11 * Witowice NS10 40 PRY02 Sadłowo RY04 10 LCM01 Chełm I Bieławin CM01 55 MNS12 Zbyszyce I dwór obr. NS03 41 PRY03 Rypin RY01 11 LCM02 Chełm II CM01 56 MNS13 Zbyszyce II kośc.obr. NS03 42 PRY04 Żałe RY02 12 LHR01 Horodło HR03 57 MNS14 * Wojnarowa NS06 43 PSJ01 Kamień Krajeński SJ01 13 LHR02 Hrubieszów HR01 58 MNS15 * Zabrzeż NS09 44 PSJ02 Więcbork SJ04 14 LHR03 Kryłów HR05 59 MNT01 Czorsztyn NT03 45 PSJ03 Runowo Krajeńskie SJ04 15 LHR04 Uchanie HR07 60 MNT02 Frydman NT07 46 PSJ04 Komierowo SJ02 16 LHR05 * Szpikołosy HR04 61 MNT03 Krościenko z.Pieniny NT05 47 PSW01 Gródek SW03 17 LIM01 Biała Podlaska IM01 62 MNT04 Niedzica NT07 48 PSW02 Nowe SW06 18 LKK01 Kraśnik KK01 63 MNT05 * Szaﬂary NT13 49 PSW03 Świecie SW09 19 LKK02 Dzierzkowice KK03 64 MNT06 * Sromowce NT03 50 PSW04 Laskowice Pomorskie SW04 20 LKY01 Krasnystaw KY01 65 MNT07 * Jaworki NT14 51 PTM01 Toruń I TM01 21 LKY02 Krupe KY05 66 MNT08 Łapsze Niżne NT07 52 PTM02 Toruń II Podgórz z.Dybowski TM01 22 LKY03 Orłów Murowany KY04 67 MNT09 * Falsztyn NT07 53 PTO01 Zamek Bierzgłowski TO05 23 LKY04 Tarnogóra KY04 68 MNT10 * Harklowa NT08 54 PTO02 Chełmża TO01 24 LLB01 Bełżyce LB01 69 MNT11 * Zamkowa Góra (Pieniny) NT03 55 PTO03 Mała Nieszawka TO08 25 LLB02 Bychawa LB03 70 MOW01 Bobrek OW03 56 PTO04 Złotoria TO04 26 LLB03 Bystrzyca Nowa (Bystrzyca St.) LB12 71 MOW02 * Grodzisko n.Skawą OW09 57 PTU01 Raciąż TU06 27 LLB04 Dąbrowica LB06 72 MOW03 Malec OW04 58 PTU02 Tuchola TU06 28 LLB05 Wojciechów LB13 73 MOW04 Oświęcim OW01 59 PTU03 Żalno TU03 29 LLB06 Niedrzwica Duża LB10 74 MOW05 Zator OW09 60 PWK01 Włocławek WK01 30 LLB07 Jakubowice Konińskie LB11 75 MOW06 Graboszyce OW09 61 PWL01 Brześć Kujawski WL04 31 LLC01 Łęczna LC03 76 MOW07 * Głębowice OW05 62 PWL02 Kowal WL01 32 LLC02 Zawieprzyce LC06 77 MOZ01 Bydlin OZ04 63 PWL03 Szpetal Górny WL07 33 LLC03 Kijany LC06 78 MOZ02 Kwaśniów OZ04 64 PWO01 Wąbrzeźno WO01 34 LLT01 Kock LT06 79 MOZ03 Olkusz OZ05 65 PZN01 Łabiszyn n.Notecią ZN04 35 LLT02 Lubartów LT07 80 MOZ04 Rabsztyn OZ05 66 PZN02 Wenecja ZN06 36 LLU01 Lublin I LU01 81 MOZ05 Krzykawka OZ03 67 PZN03 Żnin ZN06 37 LLU02 Lublin II Jakubowice Murowane LU01 82 MOZ06 Klucze OZ04 38 LLU03 Lublin III Czechów LU01 83 MPS01 * Jakubowice PS05 woj. MAZOWIECKIE 39 LLW01 Wilczyska LW11 84 MSB01 Sucha Beskidzka SB02 1 RAC01 Brochów AC02 40 LLW02 Łuków LW01 85 MSB02 * Wysoka SB05 2 RAC02 Sochaczew AC01 41 LLW03 Tuchowicz LW07 86 MSB03 * Zembrzyce n.Skawą SB09 3 RAC03 Giżyce AC03 42 LOB01 Opole Lubelskie OB05 87 MTA01 Charzewice z.Melsztyn TA15 4 RAC04 Młodzieszyn AC04 43 LPC01 Parczew PC04 88 MTA02 * Tarnowiec TA10 5 RAC05 Iłów AC03 44 LPU01 Bochotnica PU04 89 MTA03 * Wielka Wieś z.Trzewlin TA14 6 RCI01 Ciechanów CI01 45 LPU02 Janowiec z.Firlejów PU03 90 MTA04 * Rzepiennik Biskupi TA07 7 RCI02 Opinogóra CI07 46 LPU03 Kazimierz Dolny PU04 91 MTA05 * Wojnicz TA14 8 RDL01 Mordy DL05 47 LPU04 Wąwolnica PU10 92 MTA06 * Szerzyny TA09 9 RER01 Sierpc ER01 48 LPU05 Celejów PU10 93 MWA01 Barwałd Górny WA03 10 RGI01 * Kaleń GI11 49 LPU06 Końskowola PU05 94 MWA02 * Lanckorona WA04 11 RGI02 * Kozłów GI09 50 LPU07 Puławy PU01 95 MWA03 Spytkowice WA06 12 RGI03 * Maciejowice-Podzamcze GI07 51 LRP01 Czemierniki RP03 96 MWA04 * Stryszów WA07 13 RGI04 * Zwola Poduchowna GI08 52 LRP02 Żabików RP06 97 MWA05 Zebrzydowice WA03 14 RGI05 Żelechów GI14 53 LSD01 * Izdebno SD04 98 MWA06 * Gorzeń Górny WA09 15 RGT01 Gostynin GT01 54 LSD02 Gardzienice SD03 99 MWI01 Niepołomice WI04 16 RKE01 Kozienice KE05 55 LTL01 Łaszczów TL06 100 MWI02 * Wieliczka WI05 17 RKE02 Sieciechów KE07 56 LTL02 Tyszowce TL12 18 RKE03 Ryczywół KE05 57 LTL03 Rachanie TL07 woj. PODLASKIE 19 RLQ01 Solec n.Wisłą LQ06 58 LTL04 Wożuczyn TL07 1 OAS01 Sidra AS07 20 RMA01 Radzanów MA04 59 LTL05 Jurów TL03 2 OAS02 Sokółka AS08 21 RMA02 Szreńsk MA07 60 LTL06 Susiec TL08 3 OBA01 Gródek BA04 22 RMA03 Grzebsk MA09 61 LTL07 Typin TL11 4 OBA02 Suraż BA10 23 RMA04 Unierzyż MA05 62 LWD01 Stare Stulno WD07 5 OBA03 Tykocin BA12 24 RMA05 Niedzbórz MA05 63 LZA01 Grabowiec ZA02 6 OBA04 Złotoria BA01 25 RMM01 Różan MM07 64 LZA02 Szczebrzeszyn ZA13 7 OBA05 Supraśl BA09 26 RMZ01 Majdan MZ12 65 LZA03 Skierbieszów ZA10 8 OBL01 Bielsk Podlaski BL01 27 RMZ02 Mińsk Mazowiecki MZ01 66 LZA04 Krasnobród ZA04 9 OBL02 Orla BL06 28 RND01 Zakroczym ND06 67 LZA05 * Tworyczów ZA12 10 OBS01 Białystok BS01 29 RND02 Borkowo ND04 68 LZM01 Zamość I (os.Zamczysko) ZM01 11 OGA01 Rajgród GA04 30 ROC01 Toporów OC02 69 LZM02 * Zamość II Skokówka ZM01 12 OGA02 Szczuczyn GA05 31 ROC02 Ostromęczyn OC04 70 LZM03 * Zamość III Krasny Brzeg ZM01 13 OGA03 Wąsosz GA06 32 ROM01 Brok OM04 14 OLM01 Łomża LM01 33 RPA01 Czersk PA01 woj. MAŁOPOLSKIE 15 OLO01 Stara Łomża LO02 34 RPD01 Płock PD01 1 MBO01 Chrostowa BO05 16 OLO02 Wizna LO08 35 RPF01 Czernice Borowe PF03 2 MBO02 * Nowy Wiśnicz z.Lubomirskich BO06 17 OLO03 Nowogród LO04 36 RPG01 Żuków PG06 3 MBO03 Wieruszyce BO05 18 OMN01 Goniądz MN01 37 RPG02 Klwów PG03 4 MBZ01 Czchów BZ03 19 OMN02 Knyszyn MN04 38 RPL01 Wyszogród PL15 5 MBZ02 Dębno BZ04 20 OMN03 Knyszyn Zamek MN04 39 RPN01 Czerwińsk I PN04 6 MBZ03 Wytrzyszczka z.Tropszyn BZ03 21 OSE01 Berżniki SE05 40 RPN02 Nowe Miasto PN08 7 MCN01 Babice z.Lipowiec CN02 22 OSM01 Drohiczyn SM02 41 RPN03 Czerwińsk II klaszt.obr. PN04 8 MDT01 Dąbrowa Tarnowska DT02 23 OSM02 Mielnik SM05 42 RRA01 Iłża RA03 Ś wiat Radio 5/2010 9 MDT02 Podborze z.Breń DT05 24 OSM03 Pawłowicze SM05 43 RRA02 Taczew RA13 10 MGO01 Biecz I GO02 25 OSU01 Szurpiły-Góra Zamkowa SU03 44 RRA03 Zameczek RA09 WI 11 MGO02 Biecz II GO02 26 OWY01 Ciechanowiec WY02 45 RRD01 Radom RD01 12 MGO03 * Bobowa GO03 27 OWY02 Waniewo WY08 46 RUP01 Gródek UP04 3 ważne informacje

PROGRAM DYPLOMOWY ZAMKI W POLSCE WYKAZ ZAMKÓW ( WERSJA V.10)

47 RUT01 Pułtusk UT04 38 UNY04 * Starościn NY04 17 ZGF01 Płoty I (Nowy Zamek) GF04 48 RWE01 Liw WE04 39 UOJ01 Opole I z.na Górce OJ01 18 ZGF02 Płoty II (Stary Zamek) GF04 49 RWE02 Miedzna WE06 40 UOJ02 Opole II z.na Ostrówku OJ01 19 ZGF03 Trzebiatów GF06 50 RWE03 Ossówno WE09 41 UOP01 * Karłowice OP09 20 ZGF04 Gryﬁce GF02 51 RWE04 Starawieś WE04 42 UOP02 * Stare Kolnie OP09 21 ZGL01 Kościuszki z.Hindenburg GL04 52 RWE05 Łochów WE05 43 UOP03 * Niemodlin OP07 22 ZGL02 Maciejewo GL02 53 RWM01 Warszawa I z.Królewski WM01 44 UOP04 * Prószków OP10 23 ZGL03 Maszewo GL02 54 RWM02 Warszawa II z.Ostrogskich WM01 45 UOP05 * Tułowice OP12 24 ZGL04 Nowogard GL03 55 RWM03 Warszawa III z.Ujazdowski WM01 46 UOP06 * Zimnice Małe OP10 25 ZGL05 Stepnica GL06 56 RWZ01 Błonie WZ01 47 UOP07 * Dąbrowa OP02 26 ZGL06 Goleniów GL01 57 RYD01 Chlewiska YD01 48 UOP08 * Żelazna OP02 27 ZGL07 Buk I GL05 58 RYD02 Szydłowiec YD05 49 UOP09 * Falmirowice OP01 28 ZGL08 Buk II GL05 59 RYS01 Brańszczyk YS01 50 UOY01 Olesno OY03 29 ZGN01 Kołbacz GN07 60 RZQ01 Radziejowice ZQ04 51 UPJ01 Biała PJ01 30 ZGN02 Mieszkowice GN05 61 RZV01 Karniszyn ZV01 52 UPJ02 Chrzelice PJ01 31 ZGN03 Moryń GN06 62 RZV02 Sarnowo ZV02 53 UPJ03 Głogówek PJ02 32 ZGN04 Rurka GN03 63 RZV03 Bieżuń ZV01 54 UPJ04 Łąka Prudnicka PJ04 33 ZGN05 Swobnica GN01 55 UPJ05 Prudnik PJ04 34 ZGN06 Widuchowa GN09 woj. ŚWIĘTOKRZYSKIE 56 UTE01 Strzelce Opolskie TE05 35 ZGN07 Cedynia GN02 1 SAN01 Konary AN03 57 UTE02 Ujazd Śląski TE06 36 ZGN08 Chojna I GN03 2 SAN02 Ossolin AN03 58 UUC01 * Kluczbork UC02 37 ZGN09 Chojna II wieża obr. GN03 3 SAN03 Sandomierz AN01 59 UUC02 Wołczyn UC04 38 ZGN10 Bielin GN06 4 SAN04 Zawichost AN09 60 UUC03 Byczyna UC01 39 ZGN11 Gryﬁno GN04 5 SAN05 Czyżów Szlachecki AN09 61 UUC04 Ciecierzyn UC01 40 ZGN12 Witnica kościół obr. GN06 6 SAN06 Nowe Kichary AN02 41 ZKC01 Koszalin KC01 7 SAN07 Skotniki AN07 woj. WIELKOPOLSKIE 42 ZKG01 Kołobrzeg KG01 8 SBU01 Jastrzębiec BU06 1 WAL01 Kalisz I z.Kazimierzowski AL01 43 ZKP01 Golczewo KP02 9 SBU02 Nowy Korczyn Podzamcze BU03 2 WAL02 Kalisz II z.Zawodzie AL01 44 ZKP02 Kamień Pomorski z.Bamberg KP03 10 SBU03 Stopnica BU06 3 WCO01 Chodzież CO01 45 ZKP03 Dargobądz z.Apenburg KP06 11 SBU04 Wiślica BU08 4 WCR01 Goraj Zamek CR02 46 ZKP04 Wolin KP06 12 SBU05 Gnojno BU02 5 WCR02 Wieleń CR08 47 ZKP05 Świerzno KP05 13 SBU06 * Strożyska BU03 6 WCR03 Czarnków CR01 48 ZKP06 * Stuchowo KP05 14 SIC01 Kielce IC01 7 WGB01 Krobia GB03 49 ZKZ01 Bobolice KZ03 15 SJE01 Krzelów I JE06 8 WGB02 Rokosowo GB07 50 ZKZ02 Krąg z.Podewils KZ06 16 SJE02 Mokrsko Górne JE08 9 WGB03 Niepart GB03 51 ZKZ03 Polanów KZ06 17 SJE03 Sobków JE08 10 WGB04 Pępowo GB04 52 ZKZ04 Sianów KZ07 18 SJE04 Raszków JE07 11 WGB05 * Borek Wlkp.(Zdzierz) kośc.obr. GB01 53 ZKZ05 Sucha Koszalińska kośc.obr. KZ07 19 SJE05 Krzelów II JE06 12 WGZ01 Gniezno GZ01 54 ZLA01 Darłowo LA01 20 SJE06 Wodzisław-Brzezie JE09 13 WGZ02 Ostrów Lednicki GZ06 55 ZLA02 Sławsko (Stare Sławno) LA06 21 SKI01 Bodzentyn KI02 14 WJC01 Jarocin z.Skarbczyk JC02 56 ZLA03 Sławno LA02 22 SKI02 Chęciny z. Królewski KI03 15 WJC02 Potarzyca JC02 57 ZLL01 Dobra LL01 23 SKI03 Maleszowa KI15 16 WJC03 Radlin JC02 58 ZLL02 Łobez LL02 24 SKI04 Rembów z.Szumsko KI16 17 WKA01 Opatówek KA08 59 ZLL03 Mielno LL05 25 SKI05 Podzamcze Piekoszowskie KI14 18 WKA02 Stawiszyn KA09 60 ZLL04 Resko LL04 26 SKI06 Bolmin KI03 19 WKF01 Kępno KF03 61 ZLL05 Strzmiele z.Wulfsberg LL03 27 SKI07 Chełmce KI18 20 WKH01 Borysławice Zamkowe KH05 62 ZLL06 Węgorzyno LL05 28 SKI08 Podzamcze Chęcińskie KI03 21 WKH02 Rycerzew KH06 63 ZMY01 Boleszkowice MY02 29 SKI09 Strawczyn KI18 22 WKH03 Koło KH08 64 ZMY02 Chwarszczany MY02 30 SKI10 Święty Krzyż KI13 23 WKH04 Przedecz KH11 65 ZMY03 Golenice MY04 31 SKI11 Śladków Duży KI04 24 WKH05 Wrząca Wielka KH07 66 ZMY04 Karsko MY05 32 SKW01 Opatowiec KW04 25 WKJ01 Gosławice KJ01 67 ZMY05 Myślibórz MY04 33 SKW02 * Skalbmierz kośc.obr. KW05 26 WKJ02 Konin KJ01 68 ZMY06 Nowogródek Pomorski MY05 34 SKW03 * Czarnocin kośc.obr. KW02 27 WKT01 Koźmin Wielkopolski KT03 69 ZSF01 Świnoujście SF01 35 SOK01 Fałków OK01 28 WKT02 Krotoszyn KT04 70 ZSG01 Ińsko SG05 36 SOK02 Modliszewice OK03 29 WKT03 * Kobylin KT02 71 ZSG02 Krępcewo SG04 37 SOK03 Radoszyce OK04 30 WLS01 Osieczna LS03 72 ZSG03 Krzywnica SG08 38 SOK04 Stary Kazanów OK03 31 WLS02 Rydzyna LS04 73 ZSG04 Pęzino z.Pansin SG09 39 SOS01 Ćmielów OS04 32 WLS03 Włoszakowice LS07 74 ZSG05 Suchań SG10 40 SOS02 Podgrodzie OS04 33 WMH01 Sieraków MH04 75 ZSG06 Szadzko SG03 41 SOS03 * Mychów OS03 34 WNN01 Rychwał NN07 76 ZSG07 Wapnica k.Choszczna SG10 42 SOT01 Międzygórz OT03 35 WNV01 Opalenica NV05 77 ZSG08 Chociwel SG02 43 SOT02 Tudorów OT04 36 WNV02 Zbąszyń NV06 78 ZSG09 Stargard Szczeciński SG01 44 SOT03 Ujazd z.Krzyżtopór OT02 37 WNV03 Wąsowo NV01 79 ZSG10 Morzyca SG04 45 SOT04 Łownica OT03 38 WOD01 Odolanów OD03 80 ZSZ01 Biały Bór SZ03 46 SPI01 Chroberz PI05 39 WOF01 Grabów nad Prosną OF03 81 ZSZ02 Szczecinek SZ01 47 SPI02 Pińczów PI04 40 WOF02 Ostrzeszów OF07 82 ZWC01 Człopa WC02 48 SPI03 Sancygniów PI01 41 WOI01 Oborniki OI01 83 ZWC02 Jadwiżyn n.Drawą WC03 49 SPI04 * Pełczyska PI05 42 WOI02 Rogoźno OI02 84 ZWC03 Mirosławiec WC03 50 STS01 Kurozwęki TS07 43 WON01 Kościan ON01 85 ZWC04 Tuczno WC04 51 STS02 Rytwiany TS06 44 WPH01 Ujście PH07 86 ZWC05 Wałcz WC01 52 STS03 Szydłów TS08 45 WPO01 Kórnik PO09 87 ZWC06 Kłębowiec WC05 53 STS04 Osiek TS04 46 WPO02 Wyspa Zamkowa PO10 88 ZWN01 Lipie WN04 54 SWS01 Włoszczowa I (Podzamcze) WS06 47 WPO03 Chojnica kośc.obr. PO15 89 ZWN02 Ostre Bardo WN03 55 SWS02 Oleszno WS02 48 WPO04 Pobiedziska PO12 90 ZWN03 Połczyn Zdrój WN03 56 SWS03 Secemin WS05 49 WPW01 Chocz PW01 91 ZWN04 Popielewo WN03 57 SWS04 Włoszczowa II dwór obr. WS06 50 WPW02 Gołuchów PW05 92 ZWN05 Świdwin WN01 58 SWS05 Bebelno WS06 51 WPW03 Dobrzyca PW03 93 ZYR01 Pyrzyce YR05 59 SWS06 Czarnca WS06 52 WPX01 Poznań I z.Przemysła PX01 94 ZYR02 Lipiany YR03 53 WPX02 Poznań II z.Wilhelma PX01 95 ZZE01 Szczecin ZE01 woj. OPOLSKIE 54 WRW01 Golejewko RW04 1 UAP01 * Kamień Śląski AP01 55 WRW02 Sielec Stary RW02 2 UAP02 * Krapkowice I (Otmęt) AP02 56 WRW03 Gołaszyn RW01 3 UAP03 Moszna AP03 57 WSI01 Nowe Miasto n.Wartą SI03 Praca z zamku oznaczonym przed nazwą 4 UAP04 Rogów Opolski AP02 58 WSR01 Włościejewki SR03 5 UAP05 * Dąbrówka Górna AP02 59 WSX01 Ostroróg SX05 gwiazdką (*) w Z.Z.2010 – premia 10 pkt. 6 UAP06 Krapkowice II AP02 60 WSX02 Szamotuły I (w.Halszki) SX07 7 UAP07 * Chorula AP01 61 WSX03 Szamotuły II klaszt.obr. SX07 Dokładne wiadomości o zamkach 8 UAP08 * Walce AP04 62 WTK01 Wyszyna TK09 na stronie 9 UAP09 Obrowiec AP01 63 WTK02 Brudzew TK02 www.zamkisp.pl 10 UBQ01 Brzeg BQ01 64 WWF01 Pyzdry WF04 UWAGA! Jeżeli masz konkretne wiadomo- 11 UBQ02 * Głębocko BQ02 65 WWF02 Bugaj WF02 12 UBQ03 Kantorowice BQ03 66 WWH01 Danabórz WH07 ści o zamkach nie ujętych w niniejszym 13 UBQ04 * Grodków BQ02 67 WWH02 Gołańcz WH03 14 UBQ05 * Więcmierzyce BQ02 68 WWH03 Smogulec WH03 zestawieniu bardzo proszę o przesłanie 15 UBQ06 * Kopice BQ02 69 WWT01 Kopanica WT02 16 UEY01 Kędzierzyn-Koźle z.Koźle EY01 70 WWT02 * Kębłowo WT03 w miarę dokładnych informacji ( nazwę 17 UGY01 Branice GY02 71 WZF01 Krajenka ZF03 18 UGY02 * Dworzno GY03 72 WZF02 Lędyczek ZF05 zamku, miejscowość, QTH-lok., jego dzieje, 19 UGY03 * Głubczyce GY03 73 WZF03 Złotów ZF01 20 UGY04 Nowa Cerekwia GY04 akt. stan, itp.). Jeżeli to możliwe proszę 21 UGY05 Grobniki GY03 woj. ZACHODNNIOPOMORSKIE 22 UGY06 * Jakubowice GY02 1 ZBG01 Białogard BG01 o podanie źródła uzyskanych informacji. 23 UGY07 Kietrz GY04 2 ZBG02 Karlino BG03 24 UGY08 * Klisino GY03 3 ZBG03 Stare Dębno BG04 Jednocześnie bardzo proszę o przesłanie 25 UNF01 Biała Nyska NF05 4 ZCS01 Drawno CS03 26 UNF02 * Goświnowice NF05 5 ZCS02 Korytowo CS02 właściwych współrzędnych, jeżeli dane po- 27 UNF03 Gryżów NF03 6 ZCS03 Pełczyce z.Bernstein CS05 28 UNF04 Nysa NF05 7 ZCS04 Recz CS06 dane w „Wykazie Zamków” nie będą zgod- 29 UNF05 * Otmuchów NF06 8 ZCS05 Suliszewo I CS02 30 UNF06 Paczków NF07 9 ZCS06 Choszczno CS02 ne ze wskazaniami Waszych GPS-ów... 31 UNF07 Wierzbno NF06 10 ZCS07 Suliszewo II kośc.obr. CS02 32 UNF08 Pokrzywna Zamkowa Góra NF01 11 ZDP01 Czaplinek z.Templeburg DP01 Ś wiat Radio 5/2010 33 UNF09 * Lubiatów NF06 12 ZDP02 Kalisz Pomorski DP03 opr: Marek URBANOWICZ – SQ5GLB 34 UNF10 Korfantów NF03 13 ZDP03 Machliny DP01 WI 35 UNY01 Namysłów NY02 14 ZDP04 Prostynia DP03 [email protected], tel. kom. 0 – 603 921567 36 UNY02 * Miejsce NY04 15 ZDP05 Stare Drawsko z.Drahim DP01 00-957 WARSZAWA 36, Skr. Poczt. 49 4 37 UNY03 * Mikowice NY02 16 ZDP06 Złocieniec DP06