Szanowny Turysto! Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty to region cechujący się wyjątkową atrakcyjnością turystyczną i przyciągający tysiące zwiedzających z kraju i zagranicy. Malownicza rzeka Parsęta, piękne jeziora, niezwykle urozmaicone ukształtowanie terenu oraz dziewicza przyroda tworzą idealne warunki do uprawiania turystyki rowerowej i pieszej. Niniejsza publikacja zawiera opis istniejących szlaków pieszych i rowerowych na terenie Związku Miast i Gmin Dorzecza Parsęty, jak również cenne informacje o gminach i miastach, przez które przebiegają te trasy, oraz prezentuje ich bogatą bazę wypoczynkową. Część przewodnika poświęcona jest również wybranym szlakom z terenu Meklemburgii – Pomorza Przedniego, zaliczającego się także do Euroregionu Pomerania, który swoją atrakcyjnością, obfitością i dostępnością oferty turystycznej przyciąga, zachęca i gwarantuje przeżycie prawdziwej przygody. Dla osób poszukujących bardziej szczegółowych informacji podane zostały adresy punktów informacji turystycznej oraz strony internetowe poszczególnych gmin. Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia niepowtarzalnych zakątków krainy przyjaznej aż po horyzont – Krainy Dorzecza Parsęty!!! Do zobaczenia! 1 SZLAKI ROWEROWE I PIESZE NA TERENIE ZWIĄZEK MIAST I GMIN ZWIĄZKU MIAST I GMIN DORZECZA PARSĘTY DORZECZA PARSĘTY Spis treści Związek Miast i Gmin Dorzecza Parsęty powstał w czerwcu ZWIĄZEK MIAST I GMIN DORZECZA PARSĘTY ..............3 1992 roku w celu realizacji wspólnych przedsięwzięć MIASTA I GMINY ZWIĄZKOWE .....................................4 i zdobywania środków finansowych na rzecz jego członków. SZLAKI ROWEROWE I PIESZE NA TERENIE Aktualnie zrzesza 23 gminy z terenu byłego województwa ZWIĄZKU MIAST I GMIN DORZECZA PARSĘTY ............64 koszalińskiego. Są one bardzo urozmaicone zarówno pod względem krajobrazowym, jak i funkcjonalnym. Gminy SZLAKI LOKALNE ................................................64 wchodzące w skład Związku leżą w pasie nadmorskim, na SZLAKI REGIONALNE ........................................107 terenie pojezierzy – Drawskiego, Szczecineckiego, Bytowskiego, Szlaki piesze ..............................................107 na równinach – Białogardzkiej, Charzykowskiej, Gryfickiej, Szlaki rowerowe .........................................111 Wałeckiej, w granicach Drawskiego Parku Krajobrazowego oraz Strefy Ochrony Uzdrowiskowej. W części gmin dominującą SZLAKI ROWEROWE I PIESZE NA TERENIE rolę odgrywa turystyka, w innych rolnictwo. Jednakże istnieje MEKLEMBURGII-POMORZA PRZEDNIEGO ................117 element wspólny dla całego obszaru – rzeka Parsęta wraz BAZA TELEADRESOWA ............................................126 z licznymi dopływami, których czyste wody, polodowcowa BAZA NOCLEGOWA ...........................................126 rzeźba przyległych terenów, specyficzne otoczenie przyrodnicze BAZA GASTRONOMICZNA ..................................135 i bogata oferta turystyczna współtworzą niepowtarzalną całość, docenianą przez wielu turystów z Polski i zagranicy licznie INFORMACJA TURYSTYCZNA .............................139 przybywających w te strony. WAŻNE NUMERY ..............................................141 SZPITALE, SANATORIA Związek Miast i Gmin I OŚRODKI REHABILITACYJNE ............................142 Dorzecza Parsęty SPORT I REKREACJA .........................................143 ul. Szymanowskiego 17 BIBLIOGRAFIA ........................................................149 78-230 Karlino tel.:+ 48 94 31 17 247 fax:+48 94 31 17 116 e-mail: [email protected] www.parseta.org.pl strona turystyczna: www.parseta.pl 2 3 MIASTA I GMINY ZWIĄZKOWE Miasto i Gmina Barwice Gmina Liczba mieszkańców: 9.261 Barwice Obszar (w km2): 258,89 Położenie geograficzne: Gmina Barwice położona jest w zachodniej części po- wiatu szczecineckiego, na terenie Pojezierza Drawskie- go. W południowo-zachodniej jej części znajduje się Drawski Park Krajobrazowy. Przez gminę Barwice pro- Ostrowąsy – chałupa wadzą drogi wojewódzkie w kierunkach: do Czaplinka, Bobolic, Szczecinka i Połczyna-Zdroju. Warto wiedzieć: Barwice należą do najstarszych osad na Pomorzu. W XII w. znajdowały się tutaj dwa grody położone na tzw. „szlaku solnym” wiodącym z Wielkopolski do Ko- łobrzegu. Obecnie na terenie gminy znajdują się duże kompleksy leśne. Ważną dla gminy branżą jest rolnic- two – znaczny odsetek terenu zajmują użytki rolne. Brak uciążliwego dla środowiska naturalnego przemysłu LEGENDA Uradz – rzeka Dębnica, przepust młyński i bogactwo przyrodnicze sprzyjają rozwojowi turystyki. Duża ilość lasów zasobnych w runo leśne i cztery rybne jeziora stanowią magnes dla osób chcących wypocząć od zgiełku cywilizacyjnego. Ponadto turyści przybywający do gminy mają możliwość spędzenia wolnego czasu na wyznaczonych trasach turystycznych – szlaku kajakowym „Dębnica”, ścieżce przyrodniczej „Przełom Rzeki Dęb- nicy”, szlaku konnym, którego długość na terenie gminy Barwice wynosi 6,1 km, czy też szlakach rowerowych: „Górna Dębnica” i Wzgórza nad Parsętą. Najciekawszymi zabytkami architektury sakralnej w gminie, które warto polecić odwiedzającym te strony są: neogotycki kościół pw. Św. Stefana w Barwicach, jak także kościoły: w Białowąsie, Sulikowie, Starym Chwa- Szlaki przebiegające limiu, Kłodzinie i Ostrowąsach. Poza tym warto zobaczyć: domy ryglowe przez obszar miasta i gminy: z XVIII/XIX wieku w Barwicach, cmentarze ewangelickie w lesie bukowym w Gwiazdowie oraz zabytkowe pałace i dworki w Białowąsie, Chwalimkach, Rowerowe: Luboradzy, Parchlinie, Łęknicy, Żdżarze i Uradzu. • Górna Dębnica • Wzgórza Nad Parsętą Dane teleadresowe: Informacja turystyczna: • Greenway – Naszyjnik Północy Urząd Miasta i Gminy Barwice Ośrodek Kultury i Turystyki Piesze: ul. Zwycięzców 22, 78-460 Barwice ul. Wojska Polskiego 15 tel.: +48 94 37 36 309(43) 78-460 Barwice • Ścieżka przyrodnicza fax: +48 94 37 36 349 tel.: +48 94 373 60 25 „Przełom Rzeki Dębnicy” e-mail: [email protected] www.barwice.pl 4 5 Miasto Białogard Brama Wysoka (zwana Połczyńską) XIV w. Liczba mieszkańców: 24.860 Obszar (w km2): 26 Położenie geograficzne: Miasto położone jest na Równinie Białogardzkiej nad rzekami Parsętą i Le- śnicą. Przez Białogard przebiega droga relacji Kołobrzeg – Wałcz, prowadzą- ca do drogi krajowej łączącej Szczecin z Gdańskiem. W mieście funkcjonuje też komunikacja miejska. Białogard pełni rolę ważnego węzła kolejowego. Linie pociągowe prowadzą w czterech kierunkach: do Poznania, Kołobrze- gu, Gdańska i Szczecina. Warto wiedzieć: Białogard jest niewielkim ośrodkim przemysłu elektronicznego, metalowe- go, przetwórstwa tworzyw sztucznych i spożywczego. Miasto pełni także funkcję powiatu. Bliskie sąsiedztwo Pojezierza Drawskiego i niewielka odległość do Morza Bałtyckiego powoduje, że region ten jest licznie odwiedzany przez turystów. Miasto otoczone jest lasami, słynącymi z bogactwa flory i fauny. Przepły- wająca skrajem Białogardu rzeka Parsęta obfitująca w takie ryby jak trocie, pstrągi i lipienie stanowi ważny punkt na wędkarskiej mapie Polski. W Białogardzie można natknąć się na wiele miejsc świadczących o burzli- wych dziejach miasta na przestrzeni wieków. Zabudowa miasta wykazuje sil- ne wpływy germańskie, co pociąga za sobą już sam układ miasta zakładane- go na prawie lubeckim. Najciekawszymi miejscami do zwiedzenia są: dawna brama miejska Wysoka zw. Połczyńską, kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny, zachowane fragmenty murów obronnych, odrestaurowany ratusz z charakterystyczną wieżyczką, jak również odbudowany rynek z fontanną i ekspozycją pozostałości po dawnych ratuszach, ruiny młyna z drewnianymi zewnętrznymi podestami oraz zabytkowa wieża ciśnień. Dane teleadresowe: Urząd Miasta Białogard 78-200 Białogard, ul. 1 Maja 18 tel. +48 94 31 22 310 fax. +48 94 31 22 919 e-mail: [email protected] www.bialogard.info Informacja turystyczna: Urząd Miasta Białogard ul. 1 Maja 18, 78-200 Białogard tel.: +48 94 312 23 10 fax: +48 94 312 29 19 Rynek wraz z ratuszem z 1827 r. zwanym „Starym Ratuszem“ www.bialogard.info www.bialogard.eu 6 7 Białogard LEGENDA Szlaki przebiegające przez obszar gminy: Piesze: Rowerowe: • Szlak Tychowskie Bieszczady • Szlakiem najstarszych śladów osadnictwa na Ziemi Białogardzkiej • Szlak wokół Tychowa • Wokół Białogardu • Szlak torami byłej kolejki wąskotorowej • Wycieczka rowerowa poza powiat kołobrzeski • Szlak im. Józefa Chrząszczyńskiego • Szlak Solny 8 9 Gmina Białogard Liczba mieszkańców: 7.913 Gmina Obszar (w km2): 328 Białogard Położenie geograficzne: Gmina położona jest na Równinie Białogardzkiej w północno-zachodniej cześci województwa zachod- niopomorskiego. Przez jej terytorium przepływa rzeka Parsęta oraz jej dopływy Radew i Leśnica. W niedużej odległości położona jest trasa łącząca Szczecin z Gdań- skiem. Miejscowości gminne mają połączenie drogowe w kierunkach: do Karlina, Połczyna Zdroju, Tychowa. it Przez teren gminy przebiega też linia kolejowa wiodąca ze Szczecina do Gdańska. Warto wiedzieć: Do największych atutów gminy należy zaliczyć przede wszystkim walory przyrodniczo-krajobrazowe, które Stanomino – pałac ukierunkowują rozwój gminy na turystykę. Region cha- z XIX w. rakteryzuje się bardzo ciekawą florą i fauną. Sprzyja temu różnorodność środowisk lądowych oraz wod- nych. Lasy oprócz surowca drzewnego, obfitują w jago- dy, grzyby, żurawiny a także w zwierzynę leśną i ptaki drapieżne. Czyste rzeki – Parsęta, Leśnica, Mogilnica, Topiel, Pokrzywnica – obfitują w gatunki ryb pstrągo- wo-lipieniowych, a jeziora Byszyno i Rybackie z licznie LEGENDA występującymi szczupakami, okoniami, węgorzami, amurami i linami stanowią raj