DOCSLIB.ORG

Theunie Van Der Merwe Taalfliensburo, RAU TIPERING AS LITERATUURWETENSKAPLIKE BESKRYWINGSMETODE* 2. Wat Is 'N Wetenskaplike Be

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Theunie Van Der Merwe Taalfliensburo, RAU TIPERING AS LITERATUURWETENSKAPLIKE BESKRYWINGSMETODE* 2. Wat Is 'N Wetenskaplike Be Theunie van der Merwe Taalfliensburo, RAU TIPERING AS LITERATUURWETENSKAPLIKE BESKRYWINGSMETODE* ’« Tiperingsprobleviatiek Uit die lees van resensies en literêre beskouinge van die afgelope twee tot driedekades blyk dit dat resensenleen kritici ’n probieem ondervind orn die moderne Alrikaanse kort prosastuk te tipeer. Waar Afrikaanse kort piosa- stukkc voor die verskyning van 21 van Jan Rabie in 1956, inaklik as “kortverliaal”, “skets”, “essay” of “novelle” getipeer kon word, is dii blykbaar deesdae al nioeiliker om hulle te kategoriseer. Chris Barnard (1973:91) voer ’n nioontlike rede hiervoor aan as hy sê: “Die vorm het vloeibaardergeword ... die grondstof (het) in die meeste gevalle verander.” Dit wil voorkoni ol'daar vaiidag, in teenstelling met ’n paar dekades gelede, op ’n ander manier na die kortverhaal as sodanig verwys word. Na aanleiding hiervan word niiwe tiperinge gebruik. Wanneer ’n mens ondersoek instel na die tiperinge van die kortverhaal, moet ook aandag aan die genologie gegee word, want die verskiliende tiperinge wat gebruik word, asook die twyfel by skrywers, resensente en literatore oor hoe kortverhale getipeer behoort te word, laat die volgende vrae ontstaan: Dili die verskiliende tiperinge op ’n nnwe genologiese indeling? Wat is die verskil tussen tipering en genologie? Indien daar nie sprakc son wees van genologiese indeling nie, waarop dni die verskiliende tiperinge dan? Alvorens hierdie vrae beantwoord kan word, moet die verskiliende aspekte van ti|)ering as ’n wetenskaplike beskrywingsmetode in oenskou geneem word aan die hand van relevante literatuiir. 2. Wat is ’n wetenskaplike beskrywingsmetode? Wanneer’n mens werk met tipering as wetenskaplike beskrywingsmetode, is dit van die iiiterste belang om te besin oor wat wetenskap is en oor wat ’n metode is. • Vci wcrk nil 'ii vciliaiidcling vii MA (Allikaaiis-NrdcrlaiHls), I'll vii H)H2, gctiltrl 7 ipenn^ en iteiuilugiese oiidi'rskeiditt^ iwi iitutierm Afrikaame kort f/iinailttkkt'. 48 Wctenskapsbeocfening is volgens Maatje (1974:5); “ ... he! op syslemalishe wyse dnen van venfieerhare uitsprakcn over de werkelijkheid”. “Verifieerbarc uitspraken” kan nie grcloen word as daar nie vrae ofproblctne ontstaan wat bcrt-dpiieriiig, aniwoorde of oplossings verg nie en hiersonder kan daar ook nie welcnskap wees nie. Wanneer probletne ontstaan of wanneer ’n verskynsel buite die patrooninatige vai of opvallend is, prikkel dit die mens se belangstelling, liy vra vrae daaroor cn prol)cer ’n antwoord vind. In sy poging om ’n verklaringof antwoord te vind, sock liy wee om dit te doen, dit wil sê liy gaan onder andere die aard en oorsprong van die prohleem na en beskryf dit, liy doen waarnemings, orden sy gegewens, forrnnleer hulle, ensovoorts, totdat liy ’n verklaring of oplossing vind. Von Wright (1971:1) vat dit mooi saam as hy se: “Scientific inquiry, seen in a very broad perspective, may he said to present two main aspects. One is the ascertaining and discovery of facts, the other the construction of hypotheses and theories.” Die mens wat besig is met hierdie kennisbeoefening, sien dit as sy unieke taak en rocpingcn rlaarom wil iiy weet hoedingc inmekaarsit, wat dieoorsakeen gevolge is, waarom sekere dinge so cn ander weer so is. Hy wil dus tot die waarheid denrdring en sicn hoc dit wat hy ondersoek (die objek van die welcnskap) verklaar, omskryf en georden behoort te word. “Met die voi ming van die wetcnskap wil die mens opsetlik (onder andere) begryp, beskryf, verklaar, verslaati en beoordeel, met andcr woorde samchange (verbandc) ontdek, insien en teorctics weergee, dit wil se sisteemvormend ken, rcspekticweiik gesistcrnatiseerdc kennis vorm” (Stoker 1969:135). Bogcnoemdc bantering van die wetenskap hang daarom direk saam met die doel daarvan wat Maatje (1974:5) opsy beurt omskryf as: “ ... tc geraken tot eeti georden geheci van keimis omtrcnt hct object”. In die proses om hierdie doel te verwesentiik, maak die wetenskapsbeoefenaar van verskillende mctodes gcbruik. ’n Mens kan se ’n aanvaarbare metode is die wyse waarop jy enige taak verantwoordehk cn weldcurdag aanpak om dit gedoen tc kry. Enige metode bcstaan dus uit twee dele, die aanpak van 'n bepaalde werkwyse na aanleiding van ’n prol)leem of’n verskynsel, en ‘die-gedocn-kry’, dit wil se die vcrwcsentliking van wat beoog is. Stoker (1969:50) noeni hierdie twee dele die beginpunl en die cndpunt. Aangcsien die werkwyse tussen die begin- en endpunt ilgurcer, moet dit gerig wees op die aard van die bcginpunt sowei as die aard van die endpunt, dit wil se dit moet ook geskik wees vir die aanvang sowel as die aihandeling van die ondersoek. 'n Metode kan hiervolgens omskryf word as: “ ... 'n beplandc handclswyse 49 of werkwyse om, met gebruikniaking van wat in ’n gegcwe geval voorhande is, ’n gesteldedoel te verwesenllik” (Stoker 1969:50). Hieruit vloei voort dal ’n weienskapiike metode ’n “beplande verifierende en sistematiserende handelswyse (of werkwyse) (is) cm, met gebruikniaking van die weten- skaplik kenbare, wetenskap (dil wil sê geverifieerde en gesistematiseerde kennis) le vorm” (Stoker 1969:51). ’n Verskeidenheid metodes kan in die beoel'ening van die wetenskap gevolg word. Stoker (1969) noeni onderandere vier lioofgroepe metodes. Soisdaar metodes volgens die oorsprong, aard en doel van wetenskap (waaronder verifikasie- en sistematiseringsmetodes); logiese en taalmetodes (onder andere benoemings- en Ibrmuleringsmetodes); metodes en waarneming, verwerking en bywerking (waaronder metodes van onderskeiding, van vergelyking, van korrelasie, ensovoorts); intra- en interwetenskaplike metodes (waaronder dialektiese en kritiese metodes en metodes van wisselwerking ressorteer). Wat die metodes betref, is dit belangrik om die logiese en taalmetodes iiit te lig, want tydens wetenskapsbeoelening moet die gegewens oi verskynsels wat ondersoek word en die moontlike begripsvorming wat hieruit mag voori- vloei, benoem word, BenoemingopsigseK’is geen metode nic, maar die wyse waarop benoem word wel. (Jrn te benoem of te tipeer word terme gebriiik. Die woord “term” is volgens Shipley (1972:415): A word or group of words intended to convey something to a receptor.” Met ander woorde ’n term is beskrywend van aard. ’n Term kan dus nie ’n delinisie van ’n saak wees of’n stel reels neerlê nie, maar beskryf ol dui die betekenis van ’n saak aan. Dit is duidelik dat terme uit een woord of mcer as een woord kan bestaan. Holman (1977:239) onderskei ook verder tussen algemene en spesilieke terme. ’n Algemene term verwys na “a group, a class, a type” terwyl ’n spesilieke term verwys na “a member of that group, class or type”. In terme van die problematiek oor tiperinge sou ’n mens ’n “kortverhaal” die algemene term vir die subgenre kon noem, maar by- voorbeeld “prosagedig” ’n spesilieke term hierbinne. Wanneer ’n mens meer spesilieke onderskeidings begin maak, bevind jy jou op die gebied van die tipologie. Sekere eise word aan terme gestel. Stoker (1969:55) sê hulle “ mag nie vaag (onduidelik), liefs nie liguurlik, ook nie veelsinnig wees nie, maar moet duidelik gepresiseer wees en op enkelsinnige wyse na die betrokke gegewe ol begrip heenwys wat dit bedoel of beteken”. Terme het baie waarde as dit aan bogenoemde eise voldoen. Indien hierdie 50 vrrcisles hecltcmal ol' sell's gedeeltelik onthreek, lei benocming tot ver- warring. 'n Mens kati met reg beweer dat die vele liperinge (ondcr meer “kortkiins”, “prosa”, “prosagedig,” die “skcls”-koniposita, “teks”, “elegie” en “koii-kortverhaal”) wat amper na willekeur vir die kortverliaal gebruik word, sonder inagneiiiing van bogcnoemde cise, bydra tot die onsekerheid wat deesdac in verband met die genologie en die tipering van die kortverliaal bestaan. Binne die logiese en taalmetodes is daar benewens benoemings- (tiperings-) metodes ook nog volgens Stoker formuleringsmetodes. VVaar tipering met wetenskaplikc terme te doen liet, gaan dit by fortnulering oni ’n “weten- skaplikc sintaksis”. “Wetenskaplike sintaksis verbind die wetenskaplikc tcrme opeie wetenskaplike wyse (en dus met eie artikulasie), aan die een kant ooreenkomstig die relasies tussen en in verband met (en samehang van) die gegewens wat wetenskaplik ondersoek word, en aan dir ander kant volgens (lie strenge eise van die logiese denke” (Stoker 1969:56). Myns insiens moet flie Ibrmuleringsmetodes nie los van die benoeniingsmetodes gesien word nie, maar wel eerder as onderdeel daarvan. Tiperinge bet aan die een kant te doen met benoeming deur middel van terme, maar aan die andcr kant ook met die formulering van die term wat daarmee gepaard gaan. Daar is cnkele eise waaraan alle wetenskaplike metodes moet voldoen. Die vernaamste eis waaraan voldoen moet word, is funksionaliteit, dit wil sê dit moet ’n middel lot 'n doel wees en geskik wees vir waarvoor dit aangewend word. Dil moet verder ook op akkurate waarneming beriis en die ordening en gevolgtrekkings moet op objektiwiteit gegrond wees, ’n Metode moet relevant ten opsigte van die probleem wees en volledig toegepas word. Die benoemingsmetocle, en so ook die beskrywingsmetode, val onder die hoolgroep wat Stoker logiese metodes noem. Die rede hiervoor is dat beskrywing plaasvind as gevolg van waarneming en benoeming en ter verdnideliking van die waargenome. ’n Beskrywingsmetode is derlialwe baie volledig in teenstellng met ’n metode wat hoofsaaklik van delinisies gebruik sou maak. 'n Wetenskaplike beskrywingsmetode is na my mening daardie metode wat geselekteer word omdat dit die besondere doel van ’n wetenskap die beste kan dien. In die literatuur is die literere werk die objek van bestudering en deur dil onder andere te beskryl en te benoem, kan die doel van begryp, verklaar en beoordeel die beste tot sy leg kom. In die sin sou 'n mens tipering wel kon sien as ’n geskikte metode wanneer dieaard van die kortverliaal bcpaal moet word. 51 3. Tipering as term Tipering is so oucl soos die mensdom self, want reeds tytlens die Skepping kry die mens opdrag oni name in die natuur te gee. Tipering is derhaiwe Byiiels en histories gefimdeer. Dit is eie aan die mens om verskynsels of dinge te benoem en te omskryf en hulle daardenr te onderskei. Aivorens ’n mens by die ander waardes wat tipering as term het, kan uitkom, moet jy eers stilstaan by wat tipering as term alles behels.
Load more

Recommended publications
  • Verby Komatipoort? Rasseproblematiek in Die Portugees-Afrikaanse Reisverhale Van Elsa Joubert
    VERBY KOMATIPOORT? RASSEPROBLEMATIEK IN DIE PORTUGEES-AFRIKAANSE REISVERHALE VAN ELSA JOUBERT. LIZETTE GROBLER Tesis ingelewer ter gedeeltelike voldoening aan die vereistes vir die graad van Magister in die Lettere en Wysbegeerte aan die Universiteit van Stellenbosch. Studieleier Prof. Siegfried Huigen Desember 2005 Ek, die ondergetekende, verklaar hiermee dat die werk in hierdie tesis vervat, my eie oorspronklike werk is en dat ek dit nie vantevore in die geheel of gedeeltelik by enige universiteit ter verkryging van ’n graad voorgelê het nie. Handtekening: Datum: 1 September 2005 Bedankings My opregte dank aan: • My promotor, professor Siegfried Huigen, vir sy lankmoedigheid en skerpsinnige kommentaar • My eksaminatore, professor Louise Viljoen en professor Ena Jansen, vir hul insiggewende terugvoer • My eggenoot, Kobus Grobler, vir sy geduld, liefde, aanmoediging en ondersteuning • My ouers Albé en Suzie Bakker, vir hul gebede, taktvolle onderskraging en liefde • My skoonouers, Kobus en Jessie Grobler, my familie en ander pleitbesorgers vir hul ondersteuning, liefde en gebede • My vriendinne Retha Schoeman, Naomi Bruwer en Jihie Moon vir hul inspirasie en aanmoediging • My oupa, Freddie Bakker, wat my voorgraadse studie moontlik gemaak het • Al die dosente van die Departement Afrikaans en Nederlands, veral dr. Ronel Foster, vir hul hulp en belangstelling. • Mev. Hannie van der Merwe en mnr. Trevor Crowley wat gehelp het met die manuskrip se voorbereiding • My Hemelse Vader vir sy ruim oorskulp en groot genade. Erkennings Hiermee word
    [Show full text]
  • Download Bronnegids by Die Studie Van Die Afrikaanse Letterkunde, Taal
    Bronnegids by die studie van die Afrikaanse letterkunde, taal en kultuur, 1987, Ena Van der Walt, T. Toerien, Nasionale Afrikaanse Letterkundige Museum en Navorsingsentrum, G. Stroebel, Naln, 1988, 0947023631, 9780947023638, . DOWNLOAD HERE Die blink uur van mooi dinge М•n huldiging van Alba Bouwer, Alba Bouwer, Thomas Van der Walt, 1995, 20th century, 212 pages. Some sestigers Chris Barnard, Breyten Breytenbach, Abraham de Vries, Jan Rabie, Bartho Smit, Dolf van Niekerk, Marianne Nicoline Van Erdelen, 1970, Literary Criticism, 57 pages. Bronnegids by die studie van die Afrikaanse taal en letterkunde ..., Volume 4 nuwe reeks, Esther Joubert, Petrus Johannes Nienaber, 1972, Literary Criticism, . LiterГЄre polemieke 1919-1959 , Merle Davies, 1966, , 62 pages. Groot trek honderd-en-vyftig , G. D. J. Duvenage, 1994, History, 220 pages. Kaapstad: Webster's Timeline History: 1804 - 2007 , , , , . Kaapse Bibliotekaris, Volume 25 , , 1981, Language Arts & Disciplines, . Issues for Nov. 1957- include section: Accessions. Aanwinste, Sept. 1957-. Afrikaans: Webster's Timeline History 1710 - 2007 , , , , . Deur: Webster's Timeline History 1547 - 2007 , , , , . Tydskrif vir volkskunde en volkstaal, Volumes 43-44 , , 1987, Fiction, . Bronnegids by die studie van die Afrikaanse taal en letterkunde , , 1947, Afrikaans philology, . Suid-Afrikaanse Nasionale Bibliografie , , 1985, History, . Vols. for 1959-65: "Publications received in terms of Copyright Act No. 9 of 1916 during the year ..." Vols. for 1966-76: Publications received in terms of the Copyright Act .... Afrikaanse boekweek Onder beskerming van die Pretoriase kultuurraad, en die Universiteit van Pretoria. Katalogus van boeke. Tentoongestel vanaf 17 tot 27 junie 1936 in die Pretoriussaal, Pretoria. Omhelsende 1. Afrikaanse letterkundige en ander werke, saamgestel deur P.C.
    [Show full text]
  • A New Translation of Sewe Dae by Die Silbersteins, And
    WELGEVONDEN REVISITED: A NEW TRANSLATION OF SEWE DAE BY DIE SILBERSTEINS, AND ITS LITERARY-CRITICAL RATIONALE Gregory Quinton Penfold A thesis submitted in fulfilment of the requirements for the degree of Master of Arts (MA) at Stellenbosch University Supervisor: Leon de Kock December 2013 Stellenbosch University http://scholar.sun.ac.za Declaration I, the undersigned, hereby declare that the work contained in this thesis consists of my own original work, and that I have not previously in its entirety, or in part, submitted it at any university for a degree. ………………………………………. ………………………………………… Signature: G.Q. Penfold Date: Copyright © 2013 Stellenbosch University All rights reserved 1 Stellenbosch University http://scholar.sun.ac.za ABSTRACT This thesis re-evaluates the writing of seminal Afrikaans modernist Etienne Leroux from a South African English perspective. The present author's new translation of Leroux's prize- winning novel Sewe Dae by die Silbersteins (1962) is the focal point of an enquiry into how “rewriting”, in translation theorist André Lefevere's coinage, has shaped the reception of Leroux's work outside the Afrikaans literary system. It is shown from a literary-histori- ographical viewpoint that translation played a crucial role in Leroux's rise to international prominence and subsequent eclipse. It is demonstrated that Leroux's standing within the English literary system rests predominantly on extant translations of his novels, without taking into account the cyclical quality of his fiction, especially the overarching nine-novel cycle – the basis of Leroux's renown in Afrikaans. The distortions produced by this fact are critiqued. In particular, the received idea of Leroux as an apolitical obscurantist is chal- lenged, the work of J.C.
    [Show full text]
  • Places We Belong As by the Places We Do Not—A Truth That Crystalises
    places we belong as by the places we do not—a Plessis: Hy was ’n rukkie pagter hier (Heilna du Plooy); Pieter truth that crystalises towards the end of the collection Fourie: Teatermaker (Fanie Olivier); breyten breytenbach: (66): woordenaar, woordnar (Francis Galloway); Johann de I remember that I too am not from around these parts Lange 60: ’n Huldiging (Daniel Hugo) en Reza de Wet: Die That this city, this town is not my own dramaturg as dromer (Temple Hauptfleisch en Marisa Although I cannot erase it Keuris). Die volgende publikasies in die reeks is in From my being produksie: huldigingsbundels oor Elsa Joubert, Antjie Krog, Bartho Smit, Anna M. Louw, Ina Rousseau en Ndoro finds herself, then, in the realisation that the Wilma Stockenström. kind of belonging promised by society is not the In die 21ste eeu is daar ’n merkwaardige toename belonging she seeks. Her disillusionment is also a in die belangrikheid van pryse in die letterkunde en moment of promising truth (70): die kunste. Wat die Suid-Afrikaanse Akademie vir Curse is Wetenskap en Kuns se literêre toekennings betref, het you will never fit in die dramatoekennings van meet af aan telkens swaar Blessing is gedra aan omstredenheid. you will never want to Talle polemieke en debatte rondom prys- toekennings, asook die kom en gaan van pryse deur We need to reimagine what it means to belong— die jare, dui daarop dat literêre toekennings nooit beyond the binaries, the borders, the rigidity that seeks outonoom kan funksioneer nie. Dit staan altyd in to cement belonging but in reality only displaces us and verhouding tot opvattings oor waardeoordeel, smaak alienates us from the world.
    [Show full text]
  • Skrywersfees Chronologiese Dagprogram
    TOYOTA US WOORDFEES: 6 – 14 Maart SKRYWERSFEES CHRONOLOGIESE DAGPROGRAM 6 Maart Vrydag Eendag-skryfkursus Slypskool Met Ingrid Winterbach, Kerneels Breytenbach en Frederik de Jager Aangebied deur The Talking Table Frederik de Jager en Douw Steyn se Winnie Rust-skryfskool, wat in Februarie oor ’n paar dae op Stilbaai in die skrywer se familie-strandhuis gehou word, is ná drie jaar al ’n instelling. Nou kom twee van die leermeesters, Ingrid Winterbach en Kerneels Breytenbach, en Frederik bymekaar om deur die loop van een dag ’n klein groepie voornemende skrywers deur middel van wyse raad en praktiese oefeninge in fiksie skryf ’n paar basiese beginsels te leer. 6 Maart 08:30 vir 09:00 Middagete, koffie en tee ingesluit 7 ure | Lanzerac R850 middagete ingesluit Versfort Poësie Met o.a. gepubliseerde digters, Penseel se studentedigters, en Wellington se Mengelmoes-digters as voorlesers Onthou jy nog jou kinderfort met lakens, komberse, kussings of ‟n slaapsak? Met ‟n kopknik na Breyten Breytenbach wat 60 jaar gelede as een van die Sestigers Afrikaanse digkuns op sy kop gekeer het, kan jy nou in so ‟n nuut verbeelde “versfort” inkruip om nie net na gedigvoorlesings te luister nie, maar ook van jou eie gedigte voor te lees as jy ‟n middernagtelike skriba is – en selfs afskrifte van jou gedigte in die “fort” te los vir ander om te lees. Jy‟s ook welkom om ‟n gedig van jou eie keuse saam te bring, of ‟n bundel waaruit jy graag iets voorgelees wil hoor. Kom ontspan met die skoonheid van woorde al om jou in ‟n klein, intieme ruimte.
    [Show full text]
  • Photographs by Neville Dubow
    the thinking eye photographs by Neville Dubow Marilyn Martin & Paul Weinberg the thinking eye photographs by Neville Dubow Marilyn Martin & Paul Weinberg with contributions by Saul and Jessica Dubow, Christopher Peter, Antonia Bamford and Daniël Geldenhuys Published in conjunction with the exhibition The Thinking Eye – photographs by Neville Dubow Irma Stern Museum 16 May to 27 June 2015 Publisher: Special Collections, University of Cape Town Libraries ISBN 978-0-7992-2520-4 CURATORS Marilyn Martin and Paul Weinberg IRMA STERN MUSEUM Christopher Peter and Mary van Blommestein CCA HONOURS IN CURATORSHIP INTERNS Contents Antonia Bamford and Daniël Geldenhuys CATALOGUE DESIGN Daniël Geldenhuys From the curators Marilyn Martin & Paul Weinberg 6 PROOF READING Josephine Higgins ‘Prof’ Dubow, the Museum Director from 1971 to 1998 PRINTING Christopher Peter 8 Hansa Printers Copyright © Images: Neville Dubow family Neville Dubow Copyright © Texts: the authors Saul and Jessica Dubow 11 All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, Neville Dubow – for the sake of art, education and freedom of expression mechanical, photo-copying, recording, or otherwise, without the prior permission of the copyright owners. Marilyn Martin 16 First published 2015 Neville Dubow – Unframed Photograph on cover Paul Weinberg 27 Harpist 1-4 Paris 1989 Photograph on title page Teach on Landscape intervention Daniël Geldenhuys 30 New York 1975 Photographs on inside
    [Show full text]
  • And the Predicament of Being Young in Post-Apartheid South Africa1
    Youth: “Born Frees” and the Predicament of Being Young in Post-Apartheid South Africa1 Hlonipha A. Mokoena Abstract If South Africa’s intellectual history is defined in generational terms then it is possible to speak of a “generation gap” in the history of political and social ideas. Whereas in the 1940s, the elitist and qui- escent leadership of the African National Congress was jostled into action by the “Young Lions” of the Youth League; and whereas the literary opposition to apartheid was led from within the Afrikaner/ Afrikaans community by the Sestigers—“the Generation of the Sixties”—“youth” in South Africa today is not synonymous with political and philosophical innovation. This paper will explore the problems of “youthfulness” and “rejuvenation” in South African political thought by describing the ways in which the “Born Frees” could conceive an intellectual “manifesto,” as both an alternative to the post-apartheid “death of ideas” and as a revision of the his- toriography on “youth” that has been the foundation of narratives about the young since the 1976 Soweto uprising. Even philosophers are young men for a time. They must be born somewhere, some time and begin to think and write. .it is impossible to choose one’s beginnings. (Althusser 2005, 63-64) Children scratch sores—sleep / bitten by the tsetse flies of Soweto / of June 16. (van Wyk 1986, 49) The two epigraphs above hint at the core presupposition of this paper, namely that the history of South African political thought cannot be written without considering how the country’s writers and thinkers were once young people.
    [Show full text]
  • Mind Your Colour the 'Coloured'
    Mind Your Colour The 'Coloured' Stereotype in South African Literature Vernon February bron Vernon February, Mind Your Colour. The 'Coloured' Stereotype in South African Literature. Kegan Paul International, Londen / Boston 1981 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/febr002mind01_01/colofon.php © 2014 dbnl / erven Vernon February vi Preface This book is essentially about stereotypes as found in the literature and culture of South Africa. It deals specifically with those people referred to in the South African racial legislation as ‘coloureds’. The book is also an illustration of the way in which stereotypes function as a means of social control and repression. One of the direct consequences of colonialism and racism is that the colonized or the discriminated invariably become the dupe of a series of rationalizations whereby the power-holders (i.e., the whites) justify their dominant position in society. Balandier, the French scholar, has given ample demonstration of this phenomenon as it operated in the former French colonies in West Africa and the Antilles. Here, the major channels of imposing French values were the French administrative officials and expatriates in the colonies, the school system and the policy of assimilation. Such a policy led to a reverence for the metropolis, Paris, an over-evaluation of French customs and norms, and a rejection of their own culture. This illusion was soon dispelled the moment the colonized set foot in France. Most blacks discovered that they were still looked upon as le nègre, even by the lowest of Frenchmen. The Dutch economic historian, D. van Arkel, has, on the basis of his work on the Austrian Jews, come to the conclusion that stereotypes arise when the following conditions are fulfilled: (1) there must be stigmatization, (2) social distance and (3) terrorization.
    [Show full text]
  • Afrikaans (Pdf)
    383 Dramakroniek 2008-9 Drama Chronicle 2008-9 J.L. COETSER Departement Afrikaans en Algemene Literatuurwetenskap, Universiteit van Suid-Afrika, Pretoria E-pos: [email protected] Johan Coetser JOHAN COETSER is professor in die Departement JOHAN COETSER is a professor in the Department Afrikaans en Algemene Literatuurwetenskap aan of Afrikaans and Theory of Literature at the die Universiteit van Suid-Afrika. Hy doseer University of South Africa. He teaches Afrikaans Afrikaanse drama en kinder- en jeugletterkunde. drama, and children’s and youth literature. He was Unisa het in 1991 aan hom ’n doktorsgraad awarded a doctorate by Unisa in 1991 for a thesis toegeken vir ’n studie oor Die geleentheidsdrama entitled Die geleentheidsdrama by NP van Wyk by NP van Wyk Louw. Sy navorsingsbelangstel- Louw (Occasional plays by NP van Wyk Louw). lings is die Afrikaanse drama, teater en kultuur- His particular fi elds of research are Afrikaans studie. Hieroor het hy uitgebreid gepubliseer, en drama, theatre, and cultural studies. He has ook verskeie referate tydens plaaslike en interna- published extensively, and has read several papers sionale kongresse gelewer. Hy tree gereeld op as at national and international conferences. He referent vir uitgewersmanuskripte, navorsings- frequently acts as a referee for publishers’ manu- artikels, aansoeke gerig aan die Nasionale scripts, research articles, researchers’ applications Navorsingstigting en as interne en eksterne for ratings and funding at the National Research eksaminator van verhandelings en proefskrifte. Hy Foundation, and as internal and external examiner is lid van nasionale en internasionale vakver- of dissertations and theses. He is a member of enigings en ’n vorige bestuurslid van die Afri- national and international subject associations, and kaanse Letterkundevereniging (ALV).
    [Show full text]
  • In Memoriam ANDRÉ PHILIPPUS BRINK (1935-2015)
    Werkwinkel 10(1), 2015, pp. 7-9 © Department of Dutch and South African Studies Faculty of English, Adam Mickiewicz University, Poznań, Poland DOI: 10.1515/werk-2015-0001 In memoriam ANDRÉ PHILIPPUS BRINK (1935-2015) André Brink, born in 1935 in Vrede (Orange Free State), belonged to the genera- tion of Sestigers, along with Ingrid Jonker, Breyten Breytenbach, Jan Rabie, and Etienne Leroux, striving for a new experimental literature, writing freely about sexual themes, and using universal symbols and archetypes. Representative for the decade of the sixties are his experimental novels Lobola vir die lewe (Dowdry for Life, 1962), Die ambassadeur (The Ambassador, 1963), Orgie (Orgy, 1965), and Miskien nooit (Maybe Never, 1969), which are also a testimony of his strong inter- est in French existentialism. Brink summed up his French experience with the famous phrase: “I was born on a bench in the Luxembourg Gardens in Paris, in the early spring of 1960.” The next phase in Brink’s creative development, which began after the Soweto unrests in 1969, brought a certain change into his writing, typical for other writers of his generation. Brinks novels starting from Kennis van die aand (Looking on Darkness, 1973), the fi rst offi cially banned novel in Afrikaans, confronted and challenged the stern reality of a racially divided society. The publication ban encouraged Brink to write an English translation of his book, portraying an interracial relationship and denouncing the social injustice of apartheid policy. From then on, Brink’s prolifi c oeuvre was generated simultaneously in both languages, enabling the writer to reach a wider public, not only in South Africa, where his books were available through limited distribution, but also in Europe and worldwide.
    [Show full text]
  • A Close Reading and Comparison of Selected Poems by Ingrid Jonker and Sylvia Plath
    A close reading and comparison of selected poems by Ingrid Jonker and Sylvia Plath by Maria Magdalena Thomas A dissertation submitted in fulfilment of the requirements for the degree Masters of Arts in Literary Theory in the Department of Afrikaans at the UNIVERSITY OF PRETORIA FACULTY OF HUMANITIES SUPERVISOR: Professor C.H.F. Ohlhoff November 2013 © University of Pretoria Maria M Thomas 2013 Abstract Following a close reading strategy, the research seeks to discover what the intratextual relations of each selected poem, three by Ingrid Jonker and three by Sylvia Plath, reveal. Flowing from the thematic overlaps that exist between the selected Jonker poems and Plath poems, it explores what similarities or differences in poetic form, the use of poetic devices and content, in other words intratextual relations, can be discovered via a comparison. Given that Jonker and Plath were contemporaries and shared biographical events, and after having considered and compared the intratextual relations of the selected poems, the research seeks to show what similarities or differences can be discovered in the exploration and comparison of the intertextual and extratextual relations of the selected poems. Thus, the thesis’ critical approach includes the close investigation of the structure of each of the selected poems, in order to discover its communication first, before delving into biographical, historical, social, political, and thematic approaches and interpretations. The research reveals that exercises of close reading, with a few exceptions, have not been the main focus in the discussion of either poet’s poetry. In other words, context has, for the most part, been favoured over text and over form.
    [Show full text]
  • Ingrid Jonker: to Escape from the Concealing Image
    Ingrid Jonker: To Escape from the Concealing Image Lesley Marx, July 2019 “She was difficult and complicated, but enchanting.” Suzanne Fox1 Opdrag (1999) In his eloquent homage to Ingrid Jonker, Jack Cope writes that “[n]o group or category, no academically cold classification can be fitted to her. Ingrid Jonker escapes from the concealing image and will not be taken possession of or harnessed to any creed or cause save those of poetry and life”(1966, 12). But of course the attempt has been made to harness her, attempts rapidly accelerated after Nelson Mandela’s landmark tribute to her during his inaugural address to the first democratic South African parliament in 1994: The time will come when our nation will honour the memory of all the sons, the daughters, the mothers, the fathers, the youth and the children who, by their thoughts and deeds, gave us the right to assert with pride that we are South Africans, that we are Africans and that we are citizens of the world. 1 The certainties that come with age tell me that among these we shall find an Afrikaner woman who transcended a particular experience and became a South African, an African and a citizen of the world. Her name is Ingrid Jonker. She was both a poet and a South African. She was both an Afrikaner and an African. She was both an artist and a human being. In the midst of despair, she celebrated hope. Confronted with death, she asserted the beauty of life. In the dark days when all seemed hopeless in our country, when many refused to hear her resonant voice, she took her own life.
    [Show full text]