In de bak Basis Naastplaatsingen Wijkconciërges: op orde 2019 - 2022 de ogen en de oren van de wijk

Pakkans verhogen met cameratoezicht

Beïnvloeden bewonersgedrag Extra Container- met interventies handhaven op adoptanten: afvalregels onmisbaar! In de bak Programma Naastplaatsingen 2019 - 2022 Voorwoord

’Het onderwerp van afval naast de We zetten met deze aanpak stevige containers leeft enorm. Als ik door stappen in de goede richting. Alleen de stad loop, gaan gesprekken met boetes, camera’s en sensoren zijn niet Rotterdammers vaak over vervuiling. Er voldoende het probleem aan te pakken. wordt dan gevraagd hoe ik ervoor zorg We hebben namelijk alle Rotterdammers dat containers niet overvol raken en nodig. Van bewoners verwachten we hoe asociale bewoners gepakt worden. dat ze geen afval naast de containters En niet alleen op straat hoor ik de plaatsen en vuil melden. We zijn dan ook ergernissen over vuil naast de containers, blij met de groeiende populariteit van de maar ook online zie ik berichtjes BuitenBeter app. Sommige bewoners langskomen. Ik vind het goed om te zien worden zelfs containeradoptant, en dat veel Rotterdammers dit een belangrijk houden toezicht op de container en onderwerp vinden en meedenken over spreken buurtgenoten aan op vervuiling. alle mogelijke oplossingen. We zijn als gemeente zeer dankbaar voor deze adoptanten. Met deze nieuwe aanpak gaan we het probleem bij de kern aanpakken. Met dit plan zorgen we ervoor dat De sleutel om de zogenoemde Rotterdammers minder last hebben van naastplaatsingen te voorkomen, is vuil naast de containers. We gaan met gedragsbeïnvloeding. Daartoe zetten we plezier aan de slag zodat iedereen in een verschillende gedragsinterventies in. Bij schone en leefbare wijk kan wonen. een overtreding spreken de handhavers (in uniform en in burger) de vervuiler Bert Wijbenga – van Nieuwenhuizen aan en schrijven een boete uit. De boete kan direct afgerekend worden. We willen Wethouder Handhaving, Buitenruimte, camera’s inzetten op de hotspots waar het Integratie en Samenleven vaak fout gaat. Innovatieve software zorgt voor snelle signalering om direct in actie te kunnen komen. Momenteel plaatsen we sensoren in steeds meer containers, zodat het afval in heel op tijd, duurzaam en slim wordt opgehaald. Zo voorkomen we dat mensen hun afval naast de containers neerzetten. In de bak Inhoudsopgave Programma Naastplaatsingen 2019 - 2022

1. Programmabeschrijving 6 1.1 Aanleiding 6 1.2 Doelstelling 7 1.3 Definitie, oorzaken en gevolgen naastplaatsingen 8

2. Programma aanpak 10 2.1 Data naastplaatsingen 10 2.2 Samenwerking 12 2.3 Basis op orde 12 2.4 Toezicht en handhaving 12 2.5 Wijkgestuurde aanpak 17 2.6 Communicatie 20 1. Programma beschrijving

1.1 Aanleiding ‘’Door in meer containers sensoren kennis en theorieën te benutten, zetten deze collegeperiode wordt gekeken naar te plaatsen, halen we straks in heel we meer interventies gerelateerd aan wat er nodig is om de aanpak en de Voor zowel de bewoners als voor de Rotterdam op tijd, duurzaam en slim het gedragsbeïnvloeding in. Verder opereren bereikte effecten te verduurzamen. gemeente zijn de naastplaatsingen een afval op. Zo voorkomen we dat afval naast we hierin niet solo, maar bundelen we de bron van ergernis. Helaas komt afval de containers komen te staan. We delen krachten en zorgen we voor een integrale naast de wijkcontainers op veel plekken meer en strenger boetes uit als afval naast aanpak, die buiten de grenzen van de 1.2 Doelstelling voor in Rotterdam. Dit zorgt voor een de containers wordt gezet. gemeente reikt. onaantrekkelijk straatbeeld én voor Bestaande camera’s zetten we in voor De doelstelling is om het aantal Overlast. De gemeente zet hierop in, de handhaving hierop.’’ Het probleem van naastplaatsingen lossen naastplaatsingen te verminderen. Dit maar in sommige wijken blijft het toch een we echter nooit volledig op omdat we te moet bijdragen aan het realiseren van rommel naast de containers. Het is tijd voor een nieuwe aanpak. maken hebben met menselijk gedrag dat een schone buitenruimte. Dit levert ook Anders dan voorheen proberen we om zich vaak lastig laat sturen. Bovendien is een bijdrage aan het vergroten van de In het coalitieakkoord Nieuwe energie voor het probleem meer bij de bron aan te gedragsverandering vaak niet duurzaam leefbaarheid in de wijken en tevredenheid Rotterdam 2018-2022 is een voorschot pakken. De sleutel om naastplaatsingen en moet daarop blijvend inzet gepleegd onder bewoners. genomen op de interventies die we zullen te voorkomen, is gedragsbeïnvloeding. worden. Binnen het programma is de inzet inzetten om het probleem te voorkomen Handhavingsactiviteiten zijn daar een gericht op het beperken van het aantal of aan te pakken: voorbeeld van. Door het probleem en naastplaatsingen tot een minimum en het het gedrag te analyseren, de aanwezige beheersbaar houden hiervan. Gedurende

10 11 1.3 Definitie, oorzaken en afval verlost wil zijn. Mensen nemen dan Er is zeker niet altijd voorbedachte rade aantrekt en leiden tot meer (zwerf)afval. gevolgen naastplaatsingen niet de tijd en moeite om bijvoorbeeld in het spel, maar er zijn ook bewoners die Dit zorgt voor gevoelens van overlast en een afspraak voor grofvuil te maken. Dat vinden dat de gemeente verantwoordelijk brengt de leefbaarheid in het geding. Het is belangrijk om eerst de term de naastplaatsing uiteindelijk toch wordt is voor het ophalen van afval omdat zij Uit de Omnibusenquête 2017 blijkt naastplaatsingen te definiëren. opgeruimd, kan het idee voeden dat er afvalstoffenheffing betalen. dat bewoners met betrekking tot het Waar hebben we het over als we geen sprake is van ongewenst gedrag. Een thema schoon na ‘zwerfvuil’, ‘afval naast over naastplaatsingen spreken? Het gebrek aan kennis over de aanbiedregels Momenteel wordt door Onderzoek, de containers’ als grootste ergernis gaat om afval zoals vuilniszakken, van afval kan naastplaatsingen in de Business en Intelligence (OBI, BCO) nader bestempelen. Dit is ook in het wijkprofiel grofvuil, kringloopspullen en karton hand werken. Bewoners beseffen soms onderzoek gedaan naar de verklarende terug te zien; de afgelopen vier jaar is het (verpakkingsmateriaal) etc. dat naast de niet dat ze een overtreding begaan. factoren voor naastplaatsingen in aantal bewoners dat vaak overlast ervaart wijkcontainers wordt geplaatst. Bewoners die dat wél beseffen, weten dat Rotterdam. Daarmee wordt getracht van afval naast de containers toegenomen. de pakkans momenteel klein is. Dan zijn inzicht te geven in welke (combinaties Voor naastplaatsingen zijn verschillende er de ‘goedbedoelende’ bewoners, die van) factoren bijdragen aan het optreden De ervaren overlast kan deels verklaard oorzaken te onderscheiden. Het de afvallocatie als mini kringloopwinkel of juist het uitblijven van naastplaatsingen worden door het feit dat vanuit de politiek persoonlijk gemak kan voorop staan, gebruiken om spullen een tweede in Rotterdam. Deze informatie moet en de media veel aandacht is gegeven aan waardoor men zo snel mogelijk van het leven te geven. aanknopingspunten bieden voor een de naastplaastingen. Tevens is de Buiten effectieve aanpak om dit te voorkomen Beter app actief gepromoot wat heeft en wellicht ook effectiever te handhaven. geleid tot meer meldingen. De resultaten van het onderzoek zijn in april 2019 bekend. De naastplaatsingen kosten de gemeente en uiteindelijk de gemeenschap onnodig De gevolgen van naastplaatsingen extra geld en inzet omdat er onder andere zijn net zo divers: ze leiden tot een meld-, opruim-, en preventiekosten mee onprettige en onveilige woonbeleving, gemoeid zijn. een onhygiënische situatie die ongedierte

ervaart vaak overlast van vuil naast container

2018 - Rotterdam 49

2016 - Rotterdam 43

2014 - Rotterdam 37

0 25 50 Wijkprofielen 2014, 2016 en 2018

12 13 Systeem (HAS), Toezicht en Handhaving Oud-, Tussendijken, , Informatiesysteem 010 (THIS010) en , en . Zichtbaar Anders Reinigen (Datagestuurd Reinigen). Hierbij moet de kanttekening Om te checken of de informatie actueel is, geplaatst worden dat niet in alle wijken is het van belang dat de hotspots bezocht sprake is van bereidheid om melding worden om de ernst van het probleem te te maken van naastplaatsingen en dat aanschouwen. Per hotspot wordt bekeken medewerkers ook niet alles zien en/of hoeveel naastplaatsingen er per dag of registreren. Deze bronnen geven dus geen per week zijn, om welk afvalsoort het gaat volledig beeld. Aanvullend kan er gebruik en of op bepaalde momenten (hottimes) gemaakt worden van de waarnemingen in naastplaatsingen ontstaan. Dit laatste is 2. Programma het gebied. belangrijk voor heterdaadhandhaving. Op aanpak basis van deze inventarisatie zal een aantal Op basis van deze informatie zijn de hotspots afvallen en kan gewerkt worden hotspots in Rotterdam in kaart gebracht. met specifieke hotspots die daadwerkelijk De top 20 hotspots zijn hieronder met aandacht behoeven. Daarbij wordt pinnen weergegeven. De wijken met de nagedacht over welke hotspots als eerste 2.1 Data naastplaatsingen meegenomen en per vier weken worden meeste hotspots zijn: , worden aangepakt. willekeurig 680 containers geïnspecteerd. Tarwewijk, , Carnisse, Momenteel zijn geen harde cijfers voor In september 2019 moet dit resulteren in een nulmeting van naastplaatsingen een nulmeting voor naastplaatsingen. voorhanden. In de productnormering was slechts aandacht voor zwerfvuil en De CROW-methode geeft echter rommel rond prullenbakken. In oktober onvoldoende inzicht in de frequentie van 2018 is gestart met het op objectieve wijze naastplaatsingen. Dit maakt het moeilijk monitoren van de beeldkwaliteit van de om met deze methode de hotspots, buitenruimte volgens de CROW-methode afvallocaties die structureel te kampen (benchmark). Daarbij wordt gekeken naar hebben met veel naastplaatsingen, te waar de naastplaatsingen plaatsvinden, duiden. Op het moment van de meting het aantal naastplaatsingen, het soort kan een hotspot er schoon uitzien, wat afval en de afstand ten opzichte van de een vertekend beeld kan geven. Daarom containers. Daarnaast wordt gekeken dient er aanvullend gebruik gemaakt te of de containers schoon en heel zijn worden van andere informatiebronnen en hoe vol ze zijn. In de meting worden zoals het Melding Systeem Buitenruimte alle containers (circa 6.800 containers) (MSB), Handhaving Administratie

14 15 Monitoring is cruciaal om te kunnen (actieve) bewoners, ondernemers, Dit maakt duidelijk dat de norm schoon buitenruimte hebben we aandacht voor bepalen of de gekozen interventies scholen, Huizen van de wijk, is. Bij defecten zullen we containers hoe naastplaatsingen kunnen voorkomen. leiden tot een significante afname van woningcorporaties, Buurt bestuurt etc. snel repareren. Ook gaan we kijken naastplaatsingen. Om te weten of de Ook met hen gaan we in gesprek om naar roest en afbladderende containers. Extra inzet gekozen interventie effectief is, zal naast te verkennen wat zij in het kader van Technisch gezien is de container Het gaat om extra inzet om de een nulmeting, tussentijdse metingen en naastplaatsingen kunnen betekenen. We prima in orde maar de uitstraling is voorgenoemde niveau’s op een hoger een eindmeting plaatsvinden. Met behulp pakken deze uitdaging op met externe rommelig, vies en kapot. Containers die plan dan gemiddeld te trekken. Daarnaast van die gegevens kan bepaald worden partijen en hebben hen nodig voor acties, geadopteerd zijn bestickeren we met gaat het niet om eenmalige acties; er of de interventie verder uitgerold moet creativiteit en daadkracht. de tekst dat de container onderhouden dient blijvend inzet gepleegd te worden worden. Als de monitoring uitwijst dat wordt door een van de buurtbewoners. om de basis op orde te houden. Door er een interventie onvoldoende effectief is, Het programma moet een duurzaam Verder voorzien we de containers van eerst voor te zorgen dat deze punten zijn wordt de interventie bijgesteld of wordt er effect opleveren. Het programma is de juiste informatie over het aanbieden afgevinkt, kan nagedacht worden over gekeken naar een andere beter tijdelijk en de organisatie zal de opgave van afval. De vulgraadsensoren gaan aanvullende gedragsinterventies omdat passende interventie. moeten omarmen en zelf gaan oppakken. eraan bijdragen dat de containers tijdig deze het beste tot hun recht komen in een Het moet uiteindelijk in de dagelijkse geleegd worden zodat het probleem van schone omgeving. routine van het werk opgenomen worden volle containers voorkomen kan worden. 2.2 Samenwerking en daar zijn de teams in de gebieden Halfverdiepte containers, die snel vol hard voor nodig. raken met als gevolg naastplaatsingen, 2.4 Toezicht en handhaving Bij naastplaatsingen is duidelijk zullen we waar mogelijk vervangen door sprake van een gezamenlijke aanpak ondergrondse en/of perscontainers Over de hele linie zetten we en verantwoordelijkheid. De behoefte 2.3 Basis op orde die meer volume aankunnen. In alle Handhaving in. Op dit moment worden voor integrale teams is groot. Met een ondergrondse papiercontainers zullen we naastplaatsingen binnen een zeer kort goede samenwerking kunnen we betere Alvorens een aanpak voor de hotspots grotere openingen plaatsen zodat karton tijdsbestek verwijderd. Het idee hierachter resultaten bereiken. wordt opgesteld, moet op de hotspots eenvoudiger weggegooid kan worden. De is om het schoonniveau in straten op Om de basis op orde te krijgen is het van eerst de basis op orde zijn. Dit is containers die niet in het zicht of bij een peil te houden. Dit heeft echter een belang dat we wijkgestuurd met elkaar cruciaal voor een effectieve aanpak van blinde muur staan, gaan we indien nodig neveneffect: bewoners worden daarmee gaan samenwerken en elkaar goed weten naastplaatsingen. In een omgeving die verplaatsen. -zonder dat dat de intentie is- voor te vinden. Voor de wijkgestuurde teams schoon en heel is, zijn mensen eerder hun ongewenst gedrag beloond. Het dient capaciteit vrijgemaakt te worden en geneigd om zich te houden aan de regels Het straatwerk rondom de container probleem wordt opgelost zonder dat de teams dienen dedicated en structureel rondom schoon en heel. Door alleen al de dient er heel en netjes uit te zien. Indien bewoners worden geconfronteerd met voor deze opgave ingezet te worden. basis op orde te krijgen, zal een deel van groen rondom de container aanwezig de consequenties van hun gedrag. Als Essentieel daarbij is dat er een betere de hotspots verdwijnen. is, gaan we dat onderhouden. Meubilair bewoners de regels niet naleven, kunnen verbinding in de primaire processen komt. dat uitnodigt tot naastplaatsingen gaan we blijven schoonmaken maar dit gaat het Allereerst zullen we ervoor zorgen dat de we verwijderen. We zorgen voor de probleem niet oplossen. Dat moet anders. Andere belangrijke stakeholders zijn afvalcontainer er schoon en heel uitzien. juiste verlichting. Bij de inrichting van de

16 17 We kunnen niet uitgaan van burgers invullen door bijvoorbeeld de wachttijd van te bieden. Door duidelijk te maken wat de handhavers mee doen. Met name die altijd op een rationele wijze de voors grofvuilafspraken te verkorten en pop-up impact van de keuzes zijn, kan het gedrag wijkbeheerders en het Handhavingsteam en tegens van hun acties afwegen en milieuparken in de wijken te organiseren. veranderd worden. Schoon worden nu primair voor vervolgens een besluit nemen om hun afval Daarmee belonen we goed gedrag, bestuursrechtelijke handhaving op al dan niet naast de container te plaatsen. maar slecht gedrag mag niet ongestraft Pakkans omhoog naastplaatsingen ingezet. Zonder de inzet Er is niet altijd opzet in het spel. Mensen blijven. Wanneer aan de keuzes geen In de aanpak zal daarom een verschuiving van de bijzondere opsporingsambtenaren denken niet altijd na over de keuzes die negatieve gevolgen verbonden zijn, zullen plaatsvinden. De pakkans gaat omhoog. (BOA’s) is er onvoldoende massa om ze maken en gaan voor de makkelijkste bewoners blijven doen wat ze doen. De Tegen bewoners die de regels rondom de pakkans toe te laten nemen. De en de kortste weg. Om dat te faciliteren, (beleefde) pakkans en de te verwachten afvalaanbieding niet volgen, wordt zichtbare aanwezigheid van handhavers moeten we de gemaksfactor rondom straf spelen momenteel nauwelijks een zichtbaar opgetreden. Om de pakkans en communicatie hierover zorgen voor het halen en brengen van afval beter rol in de beslissing om afval verkeerd aan te verhogen, is het cruciaal dat alle het gevoel van een verhoogde pakkans. Bewoners gaan dan meer beseffen dat er sancties aan vastzitten. Voor recidivisten gelden zwaardere sancties. In een pilot in het centrum worden de BOA’s uitgerust met een pinapparaat. De vervuiler kan de boete dan direct afrekenen.

Middels een pilot kan het volgende opgepakt worden. Vuilniszakken die naast de container geplaatst zijn, worden geregistreerd. Vervolgens wordt de zak voorzien van een sticker, die duidelijk maakt dat de zak in onderzoek is en met vermelding van de minimale boete. Dit geeft een signaal af; voorbijgangers zien dat er wat mee gedaan wordt en werkt daardoor preventief. Daarna proberen handhavers ter plekke middels sporenonderzoek de overtreder te achterhalen. Dit levert niet altijd resultaat op, omdat sommige bewoners adresgegevens doelbewust verwijderen. Grofvuil is nog lastiger te herleiden waardoor het vaak onbestraft blijft.

18 19 Daarom wordt buurtonderzoek dat ze in de gaten worden gehouden, Naast de reeds aanwezige camera’s willen gedrag nauwelijks wordt afgekeurd. verricht om de dader te achterhalen. vertonen ze eerder sociaal gewenst ge- we camera’s op de hotspots richten. Om In zo’n wijk zal voor een deel van de Handhavers zullen bij bewoners aanbellen drag. Om het effect te versterken, worden dit mogelijk te maken zullen we hiervoor de bewoners de naastplaatsingen geen punt om een bekentenis te ontlokken of om te de containers voorzien van een sticker of benodigde stappen zetten en onderzoek van zorg en aandacht zijn. Afvalcoaches vragen van wie bijvoorbeeld de koelkast wordt een bord geplaatst waarop staat dat verrichten. Ook willen we gebruik maken kunnen de bewoners actief informeren afkomstig is. er cameratoezicht is. Om het gevoel van van innovatieve software, om sneller in over het gewenste gedrag en hen vertellen toezicht te vergroten, kan er eventueel ook actie te kunnen komen. Deze software over hoe afval juist aangeboden kan Inzet op heterdaad met cameratoezicht voor gekozen worden om een bord met zorgt ervoor dat een naastplaatsing sneller worden. Daarnaast kunnen handhavers Om de pakkans te vergroten willen we ter een foto van kijkende ogen te plaatsen. We gesignaleerd wordt. Een goede samenwer- een rol van betekenis spelen. Het ondersteuning cameratoezicht inzetten. maken daarmee gebruik van nudging. In king met de meldkamer is van belang. Bij eigenaarschap onder bewoners kunnen Uit onderzoek blijkt dat door cameratoe- aanvulling hierop kan gecommuniceerd een naastplaatsing komen de handhavers we vergroten door meer bewoners te zicht bewoners hun gedrag aanpassen worden over de hoogte van de boete en direct in actie om de overtreder aan te vragen om containeradoptant te worden. en het aantal naastplaatsingen significant dat extra gehandhaafd wordt. spreken en een boete uit te schrijven: de Dit zal resulteren in een schonere afneemt. Zodra mensen het idee hebben ‘’flying squads’’. Overtreders worden ge- afvallocatie en meer sociale controle en zien en lopen een grotere kans om betrapt toezicht op de container. te worden. In een wijk met een gemiddelde sociale cohesie kunnen we ‘the foot in the door’ 2.5 Wijkgestuurde aanpak techniek toepassen, waarmee we eerder positieve resultaten hebben bereikt. In Rotterdam hebben we te maken Dit is een techniek om aan de deur bij met verschillende soorten wijken. We bewoners de belofte te ontlokken om de weten dat in een wijk met een sterke, straat schoon te houden. Eerst wordt bij sociale samenhang het probleem bewoners aangebeld met de vraag of van naastplaatsingen veelal kleiner is. zij een schone buurt in de wijk belangrijk Bewoners letten op elkaar en op de vinden en of ze een sticker op hun woning afvallocatie, en zorgen ervoor dat iedereen willen plakken met de tekst dat ze voor zich aan de norm houdt. In een wijk met een schone wijk zijn. Een week later een lage sociale cohesie voelen mensen wordt er weer aangebeld om te vragen of zich minder betrokken bij de wijk en voelen bewoners bereid zijn om hun afval op de zich minder verbonden met elkaar, wat leidt juiste manier aan te bieden. De bewoners tot een matige sociale controle. die eerder hebben gemeld dat ze voor een De kans op een naastplaatsing is in zo’n schone buurt zijn, zullen nu ook bereid wijk vele malen groter omdat mensen zich zijn om ernaar te handelen omdat ze als anoniemer voelen en normoverschrijdend consistent willen overkomen. Dit resulteert

20 21 in een lager aantal naastplaatsingen. hun afval omgaan. Deze informatie kan Een andere interventie is de pilot met aanknopingspunten bieden voor ideeën opgefleurde containers. Dit heeft geleid over gedragsinterventies. tot minder naastplaatsingen. Om het Een andere manier is om empatisch gedrag te beïnvloeden, zijn er dus onderzoek te verrichten. De verschillende interventies die toegepast onderzoekers verplaatsen zich dan in kunnen worden. Een analyse van de de bewoners om het probleem vanuit wijk en de doelgroepen is onontbeerlijk de ogen van de bewoners te bezien om tot adequate oplossingen te en daarmee oplossingsrichtingen te komen. Daarbij zullen we waken voor vinden. Door de ruimte te nemen om stigmatisering en kijken naar aanvullende met innovatieve gedragsinterventies te zaken die het gedrag van bewoners experimenteren kan onderzocht worden kunnen verklaren. Elke wijk vraagt om wat gezien de context goed werkt. een eigen aanpak. Dit houdt in dat we aanvullend op de interventies de basis Wijkcongiërges op orde, en de inzet van handhaving De vertrouwde gezichten in de wijk zoals en cameratoezicht, maatwerk moeten de wijkcongiërges en wijkbeheerders leveren. kunnen ook helpen bij het verbeteren van het gedrag van bewoners. De Gesprek bewoners wijkconciërges zijn de oren en de ogen Dit doen we door het gesprek van de wijk. De wijkcongiërges zijn met bewoners aan te gaan, om te veel in de wijk aanwezig en houden de achterhalen wat de wensen en behoeften buitenruimte in de gaten. De inzet van de van bewoners zijn. Bewoners hebben wijkcongiërges kenmerkt zich door: het duidelijk aangegeven dat ze overlast gesprek aangaan, gedragsbeïnvloeding ervaren van afval naast de containers. en stimuleren van activiteiten. De Ze zullen ook ideeën hebben over hoe wijkcongiërges hebben aandacht voor dit probleem opgelost kan worden. Het de ondergrondse containers. Afval dat is van belang om actief naar bewoners naast de container ligt, gooien zij in de te luisteren en hen hierbij te betrekken. container en zo nodig maken ze melding In Tarwewijk wordt onderzocht in van een naastplaatsing om deze weg te welke mate bewoners last hebben laten halen. De wijkcongiërges kunnen van naastplaatsingen, wat volgens bewoners aanspreken op verkeerd hen de redenen en gevolgen van gedrag en hen wijzen op de regels naastplaatsingen zijn, en hoe ze zelf met rondom afval. Wethouder Wijbenga - van Nieuwenhuizen bedankt een container-adoptant

22 23 opgehaald worden. in, door meer te benadrukken wat goed ander in de container te gooien. 2.6 Communicatie Communicatie handhavingsactiviteiten gaat in plaats van minder goed. Dat kan Op dat moment klinkt muziek en krijgt de Daarnaast informeren we bewoners over met ludieke acties, zoals een filmpje van bewoner een beloning. De boodschap is Naast het doel van voorlichting, het feit dat een naastplaatsing verboden een nietsvermoedende bewoner die dat juist gedrag gewaardeerd wordt. kunnen we ook met communicatie is en dat er extra gehandhaafd wordt. besluit zijn eigen naastplaatsing alsnog het gedrag beïnvloeden. Heldere We informeren hen over de verhoogde in de container te gooien, mee naar huis Dit zijn slechts voorbeelden. Gedurende communicatie over de regels rondom pakkans. We maken duidelijk dat we er te nemen, of de naastplaatsing van een de aanpak wordt geïnvesteerd in het het aanbieden van afval én over de werk van maken. We delen verder wat de ontwikkelen van nieuwe oplossingen. consequenties als men de regels niet handhavingsactiviteiten aan resultaten opvolgt, is relevant. De kernboodschap opleveren. Handhaving met communicatie in de bewustwordingscampagne dient is namelijk effectiever dan handhaving overal dezelfde te zijn en eenvoudig zonder communicatie. Als gevolg van te interpreteren zijn. Voor bewoners, de handhavingscommunicatie zal een die de taal onvoldoende machtig zijn, deel van de bewoners de regels gaan kan de boodschap met pictogrammen naleven waardoor er uiteindelijk minder en beeldcommunicatie ondersteund corrigerende maatregelen nodig zijn. Het worden. In de aanpak wordt een (social) heeft in die zin een preventieve werking. mediastrategie nader uitgewerkt. Verder kunnen we vanuit communicatie Handelingsperspectief twee redelijk eenvoudige maar bewezen We geven bewoners een positief effectieve interventies toepassen. en haalbaar handelingsperspectief De eerste is om middels een bord te mee. Vuilniszakken en karton horen communiceren dat een x percentage respectievelijk in de restafvalcontainer bewoners het afval juist aanbiedt. Dit en in de papiercontainer weggegooid te motiveert bewoners om ook het goede worden. Het grofvuil kan gratis ingeleverd gedrag te vertonen. De tweede interventie worden bij een van de zeven milieuparken is om op een container een sticker te met vermelding van de openingstijden en plakken met het verzoek om het afval niet locaties. Indien de bewoner het grofvuil naast de container te plaatsen, omdat niet zelf kan wegbrengen, kan telefonisch anders de wijk vervuild raakt. Deze tekst of online een afspraak gemaakt worden geeft bewoners een hint over welk gedrag om het grofvuil te laten ophalen. van hen verwacht wordt, zodat ze het Spullen die opnieuw gebruikt kunnen gewenste gedrag gaan vertonen. worden, kunnen naar de Piekfijnwinkels gebracht of op afspraak door Piekfijn Tot slot zetten we positieve communicatie

24 25 Bronnen: Handreiking voorkomen van bijplaatsingen, 2017, Novi Mores Hoe stimuleer je vrijwillige bijdragen aan een publiek goed?, 2015, R. Dur en B. Vollaard Inteventierapport bijplaatsingsgedrag, 2010, G. Theunissen, H. Veth, L. Luijten, B. van Dam en N. de Rooij