fr
ir
Г
AtDr PII M A M V T 11 IM5TITVTIO- N V M G RAMMATI С AR.VM LIBRI QVATVOA.
Qux quojg libro continents banc nolaenti chaitam ftatim fe oflFcrunr.
i
•V*
У SU PRIMO ItSRO MAíENTVR PRAECIPVA H AEC.
O egrammaticajpartibtis. D e Nomine. D egeneribusnommum- D e Inflexione nominum. D ecafuumterminatione. D c Heteroclitis. D epronomine.
IN 5ECVKDO VERO, HAEC D euerbo. D e Inchoatiuís, Sí teliquis deriuatiuorunl nerborum fpeciebuí- D e Inflexione uerbotum. D epraeteritijj&fupinis. D e aduerbio, & caeteris orationis partibus.
Ití TERTIOjHAEC. D e conftruftióneuerbomm.Aduerbiomm localium. partid- piorum.Nominum. D e figuro diftionis duodedm, & conftruftionis ofto.
IN QV ARTO y M ABC» D equamitatefyllabarurn. D t pedibus metrorum á bifyllabis uf<$ ad hexafyllabos cxxiiiú graece & latine. D eueifuHexametro.Pentametro.Iábico.Dimetro,T£Ímetro. Tetrametrolambico choliambo. D e carmine bucólico. D e hendecafyllabo fapphico, & phalaedo. D e Trochaico tetrámetro catalecíico. D emetro Sotadeo. D emetroIthyphalIico.QuaídáhexametraexHomero^&hexa metra Si Tetrámetra ex Theocrito,& Iambica trímetra ex Euri pide Ariftophane.TVfenandroTrochaica tetrámetra ex Euripi deAriftophanePhalxciaex epigrámatis.quaequibus conftét pedibos,á¿ quemadmodumícandantutaccentibusbreui u,. & longo - oftenfumeft. D e Uteris gt£cu & diptbogi$,& qaettiadmodum ad nos ucniat. A bbreuiationes.quibus frequenter graeci utuntur- O ratio dominica, & duplex Salutatio ad Virginem glorjofiss.' S ymbolum Apoftoloram, D iuiloannis Euangeliftae Eaangelinm. A ureaCafmina Pythagoras. P nocylidisPoemaad bene^eate^uiueridum. 0 mniahaeccuminterpretationelatina. 1 mroduftio pei brews ad hebraicam linguam.'
AZVVS P. MANVIIVI ROMANVS, LITE RARII IVDI MAGISTRIS. S. P. D.
R, udimenta grammatices latins linguae anobis olim compofita, optimum fadu exiftimaui,aduos iuuetutis moderatores,& mo rum magiftros legendacomittere,non qa putare indigere uos lucubratiunculisnoftris. Quanquam dicere folebat Plynius, nullu efle librum tarn malu, qui non aliqua pte ,pdeflet, fed poti uSjUt liquid erratum fuerit(hominesenim fumuj) caftigaretis, me' mineritis oportereuoseorum,quos accepiftis inftituendos;fic fatagere,utilmul& doclifiant,& fanftis imbuantur morib9. qa Quo femel eft imbuta recens feruabit odorem tefta diu. Atqj adeoatenerisafluefceremultumeftnecfolum reftores, magi- ftrps'q? uos etfe adolefcentimn,fed Sc parentes putetis.fcitis eni ' " .', a ii ìllad- <$nl praiceproréfanfti tiolaere paterni* efeloco.Equi dem bonos, malos'ueuos effe tantum referre exiftimo, ut aufim dicere borioni,malomtricg omnium.quae ubiq? terranim fiunt, uos ef&pothTimam caufamNam iurifconfulti.philofophi. Re dores urbium- Principes, Duces'qj,ac Reges, Necnó Monachi. Sacerdotes-Epifcopi.Cardinalesipfiq$ fammi Pontifices,# de^ nicp quicunq? uel folas literarum noras tenent,fub difciplina oli uefttafuere paratili a' uobis inftituti funt uirt9ueftra,uirium'ue, eo^profuit,autnocuitmorib*.tantu ualetlonga confuetudo. ut fi cum fanfto diu uixeris,fanftus fututus fis/i cum peruetfo, peruertatis. Siquidem (utinquitFabius)Leonides Alexàdrt paedagogus quibufdam eum uidis imbuir, quae tobuftu quo Si maximum regem ab illa inftitutione puerili (unt profecuta. f Quamobrem quantum boni & fanfti praceptores ciuitatibus profint,non facile dixerim, quantum item obfintptaui,& uitio fi,non queo dicere. Qgare non pofium non multü mirari nul' 1 km fere1 puerorum patribus,& reftorìbus urbiu in eligendis prae ceptomm moribus,effecuram.no animaduertunt, quantum in de boni, mali'ue infunda£ in ciuitates Nam quales iunt.qui infti tuunt,taks & qui inftituuntur, uelint, nolint.euadét longa die. Longa dies nomini docuit parere Leones, Longa dies molli fa xa peredit aqua. Videte igitut uos,qui & longo tempore, & ai fidueteneros,&fimplicesadoIefcétu!oram animos inftituitù, quantum & prodetfe potei!is, & obefle hominibus. Quod fi quifquameftficoblitusfui ipfius,ut agnos fuae cómiflbs fidei ceu lupus deuoret, heuquanta illum pcena apud manes uelbre- uiexpedat.namquiitapemitiofifunt.utnon iolam obfint.qd ipfi corrumpuntur.fed ethm quod corrumpunt,plus'q} exéplo, qua peccato nocent.immatnra morte.ne tanta obefie queant,ne mundum corrumpanr.rapiuntur. Itzcgenitendum pro uìrib* ut&fanftos mores, &bonasliterasfimuledoceant* adolefcen- tuli. Quando alterum fine altero facere nullo mó licet« At fi in altero peccandum foret,potior mihi ratio uiuendi honefte, qua nel optime difeendi nideretut.Malo enim eos tmìhs (che lireras ornatos moribus; qua omnia fate male moratos.malis'q} fimil- .3 limos cite daemonib9,qui etti multa fciút(nam id ideo illis indi tam efta grajcisnoméjfuttñquápeflimi. Alterum,quoduos meminirTeuelim ,eft neqd nifi doftiffimop* autho^ edifcere co gatis adolefcentulos immo ne gramáticas quidem regulas, nifi cópendia quaedá breuiflima^quai teneri facile memoria queant, laudo eos ediícere^fedtantú ut illas aflídue, accurate'qj legant, noía'qj &uerba declinare oprime fciant.Nam dum lucubratio- nes noftras uel carmine, uel profa oratione, etiá de arte.cómen- dare memoria; eos cogimus,erramus,(ut mihi qdem uidef)mul tismodis Primúquodquas fummo laboreedidicerút, dedifcüt paucis diebus.qd ego & puer olim,& iuuenis,cópofitis etiá á me regulis,fum faepe expertus.nam cúgenerum regulas, pmeriro- rum^efumma cura memorias inandaflem pbreuieas obliuifce bar- Idemcxterisquoqjeuenireexiftimo- P raeterea diffículta te tum materia^tum ftyli,eò defperatióis ueniunt.ut Si fcholas,, & literas fugiát,& (ludia, quaz amate nó dum poiíunt, maxime oderint. Tumeoipfotépore.quonoftraedifcunt.facilius me Ims'cQ uel Ciceronis aliquid.uel Virgilii.aliorum'ue illuftnú poi fent edifcere.olim & decori,& cómodo illis nó mediocri futuri. E quidem puero mihi, cu Alexandri carme de arre grammatica pra2ceptorecogéte,memoria; mádabam;nó ita cótigifle, pluri ma doleo- Additequodcúincultos ,& barbarosdifcimus,ta-- les,acpotius incultiores & ipfi euadimus- Solemus enim iis) quosimiramur.pletiíqjeífe deteriores-Quaproprer óptimos & ftatim & femp legédos putat Quintilianus,atqj eo^ candidiíTi- mú quenq?,& maxime expolitum. Tum de Cicerone fie inquit- Cicero (utmihiquidéuidefy&iacandusincipientib'quoq;, 6í apertoseli fatis,nec .pdeffe tanni, íed etiá amari poteft tú(qué- admodú Ph/nius praecipit)utquiíqj erit Ciceroni fimillim9- Sed degenere hoc íonga haberi poífet orario. Haec ueroattigim9no ñto erga ftudiofos fummo amore quare uos etiá atqj eiiam ro go, ut boni, quicquid diximus,confulatis. Valete. VenetiisMenfeOftobri. M.D.VII. Quoniara auté omnib9ín teb9 à diuinis indpiendu eft cfmftiane q¡ à tenero mftitui güeros Holumus^hajcin primis educante In nomine Tcfu Chrifti «tìdfixi Dei Opt. Max Otatiodata Apoftolis ab Iefiuedemptore human! generis h tine,& grace. P ater nofter,quiesinccelis/anctificet' nomen tuu.A dueniat re- gnu tuu.fiat uoluntas tua ficut in coelo} & in terra.P ané noftru quotidiano da nobis hodie>& dimitte nobis debita noftra,ficut &nosdimittimusdebitoribusnoftrisEtnenosinducasin ten tationem-S ed libera nos a malo. Amen. I* K"K(>V>yXù\IC> Afl* OVV >&/M,3» TO)7 D BlM/UX Salutatìo Angeli ad beatiss. Virginetn latine,& graece. A ue Maria gratia piena Dominus tecumB enedi&a tu in mulieti bus,&benedi&us fruftus uentris tui lefus S anfta Maria mater Dei ora pro nobis peccatoribus nunc & in hora mortis noftra;. Amen. SymbolumApoftolorum. C redo in Deum pattern omnipotent! creatoté cceli & terra», e t iniesvm cHRisrvM Filium eius unicum domimi no- ftrum. Qui conceptuseftdefpiritufanfto,natusexMariaV"ÌE gine. Pafius fub pondo Pilato.crucifixus. mortuus & fepul- tus D efcédit ad inferos.tertia die refurrexit a mortuis. A ice dit adcaclos fedetaddexteramdeipatrisomnipotétis. Inde uenturus eft indicare uiuos Si mortuos. C redo in fpiritum fan ftum/anftam ecclefiam catholicam S anftorum communio- nem.Remiflionempeccatorù. Camis refuriectionem. Vi- tam sternam. Amen. * DECEM PRÀïCïfr A 11 GIS ANriÇVAE» M entedeum tota uetterare, &'fernper adora. N eincaflumiurafandifinna numina diuum. H inccaueasfeftiyquicquamexercere diebus, QUoduetitumeft. Magno piusaffice honore parentes. À h neoccidebominem. N unquam furare-M alignas E fie caue teftis. N ecnon bonus effuge^lectum C oncuterealterius,tedas fœdareiugales. N on modo neuturpis fiSjlegeiuberiSjadulter, S ed ne nupta quidem alterius tibi mente petatur. G unfta aliéna,bonus quo fis^cupiifle caueto. H aecquicunqj decern fummi praecepta Tonantis C hnfticola, ut debet,femarit,carcere liber G orporis.ad cœli felicia tecta uolabit L aetuî,&sternum caritutus morte quiefcet. Salatatio fîliojs Eaae ad Beathfimam Virgînem.' S alueReginamîfcricoïdiaeuitadukedo.&fpesnoftrafalue. Ad te clamamus exules filii Eux. ad t e fufpiramus gementes,& flen tesinhaclachr^ma^ualle Eia ergo aduocata noftra illos tuos mifericordes oculos ad nos conuerte. Et lefum benedidum fru ctiï uentris tui nobis poft hoc exiliu oftéde o clemës o pia, o dul cis uirgo Maria.Dignare me laudareteuirgofacrata. Damihi uirtuté côtra holies tuos. Amen. Initium Euangeîii fecundum Ioarmem. I n principio efat uerbum. Et uerbum erat apud deum, & deas erat uerbum,hoc eratin principio apud deum. O mniaperip- fum fafta font, & fine ipiq fadumeft nihil(quod factum eft. Inipfouitaerat,&uiraeratluxhominum,&luxin tenebris lu cet, &tenebrae earn non comprehenderunt. Brithomo miflus aDeo,cuinomeneratIoannes- Hicuenit in teftimonium, ut teftimonmm perhiberet de lumine, at omnescrederentperik lum.Nó erat Ole lux/ed ut teftimontum perhìberetde îumine. Erat luxuera,qua:illuminâtomnemhominé uenienté inhûc mundu. In mundo erat, & modus per ipfura fadu*eft)& mun- duseu non cognouitJn propria uenit,& fui eu non receperfit. Quotquotautéreceperunteudediteispoteftaté filios dei fieri I is qui credunt in nomine eiu^qui non ex fanguinibus, neqj ex uoluntatecarnfsneqj ex uoluntateuiri.fed exdeonatifunt.ET VERBV M carofadûeftj&habitauitinnobis.Etuidi^glo- riam ei9,gloria quafi unigeniti a' patre plenu gratin & Ventati* • Pfalmus alternis dicendus cum additare facrifi- catuius facerdos accedit. S ACERDOS Jntroiboadaltaredeì.CLERICVS A ddeû,q lstìficatiuuentutémel. S1 udicame Deus,&difcerne caufam meâ de gente nò fanda,abhoie iniquo Bi dolofo eripe me.CL. Quia tu es deus meus, & fortitudo mea, quare me repulifti , & quare triftisincedo.dumaffligit me inimicus? S. E mmelucé tua,&ueritatétua,ipfamededuxeruntj&adduxeruntin mon- temfanftum tuum,& intabemacula taa-CL.Etintroiboad Al taie Dei, Ad deum.quìiauìficatiuuemutemmeam. «. S» C onfitebor tibi in cithara deus deus meus.qre triftis es anima meaj& quare conturbasmesïGL.S pera in Deo.quonià" adhuc confiteborilli fa!utareuultusmei,&deusmeus.S Gloria pa tri &filio&fpiriruifanâ:o.CL S icuterat in principio & nùc & femper,& in fecula feculorum. CL.A men. S ConfiteorDeopatriomnipotenti.beataeMariaifemperuirgini, &omnibusfanftisJ&uobisfratres me grauiter,multifariam'qj peccafle mea culpaldeo pcor immaculatâ ôc femperuirginé Ma riâ.&oés fanftos,& uos fratres orare j> me. CL. M ifereatur tui omnipotens deus, & dimifiis omnibus peccatis tuis,perducat te aduitâsternâ-S A men. CL Confiteor deoomnipotenti & beatae Maris femperuirgìni,& omnibus fanais, & tibi pater me grauiter.multifarìam'qj peccane mea culpa. Ideoprecor Imma culata & fempuirginem Maria & te pater orare prò me. S. Mife leatur ueftri omnipotens deus,S" dimìflu omnibus peccatis uc- ftris>perducatuosaduitama:ternafn.CL..A men.S. Veniam, & abfolutionem,& remiflioné peccato^omniu det uobis oipo teas,& mikticotsdominus. CL. A mé.S. D eustucóuerfus ui uìficabis nos.CL. È tplebs tua hetabifin te-S.O ftédenobis do : mine mifericordia tua. CL.Et falutare tuum danobis.S.Do mine exaudi orationem meà.CL.E t clamot meus ad te ueniat. S. Domini» uobifcum. CL-E tcùfpiritutuo» Cum ita* cubitum,genibus flexis facto figno 6n> ditTimx ctacis dicatai tei. B enedicatur Deus trinus & unus. B enedicatur Dominus nofter lefus Chtìftus. B enedicatur Virgo Maria mater Dei. D eus propitius efto mihi peccatori. D ignare domine nofte ifta fine peccato nos cuftodire. Domine Iefu Chrifte da mìhiintelleclum&doce me facete uo Iuntatem tuam. Item dicatur qqinquies orario dominica, Se fa lutatio Angeli ad beati0imam nirginem1& femel Symbolum Apoftoloram. HincEuangelium. In principio erat nerbil, &uerbumeratapudDeum. &caetera. Cum furgitur cubitu,dicantm eadem omnia,tiiu' quod ubi didtut nofte ifta,dicatur die iilo Ad benedicendam menfam Ante prandium. B enedicìte- O culi omnium in te fperant domine, & tu das efeam illorum in tempore opportuno Aperis tu manum tuam, & imples omne animai benedizione. G Iona patri & filio,& fpiritui fanóto. S icnterat in principio&nunc&ferop &in fe' culafeculorum. Kveli^i*Knv.XQÌn\{Hnv-Y.velihinatv- P ater nofte^E t ne nos inducas intentationem Sed libera nos amo-Amen. B enedic domine nos & tua dona.quae de tua lar gìtate fum9fumpturi per ChrifttldAm noftrù.Amé. I ube dne benedicere. MenfaEcoeleftisparticipesfaciatnosrex aeternae glorice.A men. D euscharitaseft.&quimanetinchantatein Deo manet.fic deus in eo. Mpràndiuifl. T uantem domine mifeterenoftri. Deogratias. Confitean- tut tibi domine omnia opera tua, & fanfti tu i benedicant ubi. . C loria patri. S icuterat in principio. Agimus tibi gratias o-, tnnipotés Deus prò nniuerfis beneficiìs tnis;qui uiuis Si legnas infeculaieculotum. Amen. . . PUIMVS- M iferere mei deus fecundum magnani mifericordiam tuam,& & cundum multitudinem miferationum tuarum dele iniquitaté meam. Ampliuslaua me ab iniquitaté mea, & a peccato meo munda me. Qupniam iniquitatem meam ego cognofeo, Si peccatum meum contra me eft femper. Tibi foli peccaui, Si malum coràmtefeci,utiuftificetis in fermonibustuis,&ui cas,cum iudicaris- Ecce enim in iniquitatìbus conceptus fum. Si in peccatis concepit me mater mea- Ecce enim uentatem di- lexiftij incerta & occulta fapientiaetuae manifeftaftimihi. Afpes ges me domine hyflbpo & mundabor, lauabis me, & fupet niuem dealbabor- Auditui meo dabis gaudium Si laetitiam, Si exultabunt oiTa Immillata. Auerte faciem tuam a peccatis meis,& omnes iniquitatej meas dele. Cor mudum crea in me deus.&fpititum reftum innòua in uifeeribus meis. Neproiici as me a facie tua, Si fpiritum fanclum tufi ne auferas a me.Red- de mibi laetitiam falutaris tui, & fpiritu principali confi tma me. Doceboiniquosuiastuas^&impàad te conuertentur. Libera me de fanguinibus deus deus faluris mea:, Si exultabit lingua tneaiuftitiam tuam Domine labia mea aperies,&osmeum an nuntiabit Iaudem tuam.Quoniam fi uoluifles facrificium dedif fem utique,holocauftis non deleftaberis. Sacrifìcium deo fpiri- tus contribulatus cor contritum Si humiliatum deus non defpì cies. Benignefac domine in bona uoluntate tua fion^t aedi ficenturmuriHierufalem. Tunc acceptatys faenfiemmiufti- tiaEj oblationes, Si holocaufta,tunc imponent fuper altare tuum uitulos. Clona patri. Sicut erat.Kyrieleifon,Chrifteleifon KyrieleifonPatet nofter. Et ne nos inducas in tentationem. < Sed libera nos a malo. Amen. D ifperfitdedítpauperibus. i ultitiaeiusmanet in feculií feculi. B enedicam dominum in omni tempore. S< emper laus eius in ote meo I n domino laudabituí anima mea. Atudiát-manfueti &Ixtentur. M agnificate dominum mecum. E texaltemus no itten eius inidipfum. S itnomendomini benediftum. E xhoc hunc&ufqjinfeculum. R ettibuere dignare domine omnib9 nobis bona facientibus propter nomen fanclum tuum uitá xtci nam. Amen. Benedicamusdomino. Deogratias. Fidelio anim* per mifericordiamdei,requiefcantin pace. Amen. Pa tet nofter-E t ne nos inducas in tentationem. S ed libera nos a malo. Deusdetnobis fuampacem. Etuitamalterna. Amé. *- t . ' Ame Ccenam. , ' < <* B enedicite. Benedicto. Edentpauperes&faturabuntur,& lau dabunt dominum, qui requirunteumuiuent corda eorú in fé cula feculi. C loria patri &filio,& fpiritui fanfto. Sicut erat in principio & nfic & fempet ¡k in fécula feculo^. Amen. Kyrielei fonC hrifteleifon*< yrieleifon. P aternofter.E tne nosíducas intentationé.S ed libera nos a malo .B enedic dñe& teliqua uc fupta in principio prandii. Poft Coeaam. T uautem domine toiíererenoftrí. Deogratias. Memoriam fecit mirabilium fuorum mifericors & miferator dominus efcamdedit timentibus fe. Gloria patri & filio & fpiritui ían ño. S icuterat inprincipio & nunc 8¿ femper & in fécula fe- culorum. Amé. Benediftus dominus indonis fuis,& íanftus in ómnibus operibus fuis, Q¿ji uiuit Se regnat in fécula fecu lorum. Amé. Pial. Laúdate dominum omnes gentes, laú date eum omnes populi- Q_uoniam confirmata eft fupet líos mifericordia eius, & ueritas domini manetinazternum. G Joria patri & filio & fpiritui fando. i* icut erat in principio & nunc & fempet, & in fécula feculorum. Amen. K yrieleifon C hrifteleifon|Cyrieleifon,P.ate£nr& caetezautinfaePiandii. Brêalmmœ Gmnl,& ntilim'mss modvisftVio'Si'kgtte & faabeie' quis citOjteâe'qj difcct. Litera! a.bc.d ef g h .i.k.l.m.n o p .q.r.s.r.u.xy.z. Vocalcsa.c i eu- Confonantes.b cd.f.gl.m npq.t ft.x.z i.u cûnôfurituocakf. Confonantes prepofira; uocalibus. B a be.bi.bo.ba. Ca.ce.ci.co.cu. Da de.di.dodu. Fafe.fi.fofu. Ga gc gi.gogu. Ha.he.hi.ho.hu. laieii.io.iu. La.leli lo.Ju. Ma.me.mimo mu. Nane.ninontr. Pa pe.pi po pu. Qua-que.qaî.quoquu. Ra.ieri.ro ru, Sa fe fifofu. Ta teti tetu. Vaue.ui uo.uu* Xaxe.xixoxu. Za ze.zi.zo.zu. Vocales un! psaepofitaî confonanti. A b-eb.ibob-ub. Ac.ec.icoc.uc Aded.id od.ud. Af.efif.of.uf. Ag.eg-ig.og ug. Ah.eh-ihoh uh. Al.el.il ol.ul- Am em.im.omum. An.en in on un. Ap.epip.op.up. Ar.erir.orur. As-es.is.os us., At.etit.ot ur. Ax.exix.ox.ux. V ocales uni.duabus'ue, aut tribus prxpofitx confonantibus. A lxelx.ilxolx.ulx. Anc.enc.inc.oncunc. Ams.ems.imsomsums. Ans-ens.ins.ons uns. Antent.int.ont.unt. Anx.enx inx.onx.unx, Ars.ers.irs ors. urs. Arx.erx. irx orx. urx. Absebsibsobs-ubs. Arbserbs.irbs orbs urbs. Aps.eps.ipsops.nps. Arpserps.irps.orps.urps. Vocales uocalibus prepofirie. 1 ae ce au eu ci quaefuntdipfithongi. Duœrres'ue Confonantes pra-pofitsuocalibui... B da.bdebdi.bdo bdu. Blable.bli.blo.bin. Brabrebri bro.bru. Cbacíiechi.cfio.chu. Cía cle.clíclo.clu. Cna ene cni.cno.cnu. Cra cre.cri eroctu. Cta.fte.cttéro.étu. Dla.dle- dli.dío.dlu- Dma dme. dmidmo dmu Dna dne.dni.dno.dnu. Dta.dre.dri.dro dra. Fía.fle fli.flo.flu. Fra-fre fri.fro.fni. Gda gdegdigdo.gdu. Gíagleglí.gloglu. Gma.gme.graí.gmo gmit Gna- gne.gni.gno.gnu. i Gragregri.gro.gra. Mna.mne mni.mno mnu. I PJa.pIe.pli.plo.pIu. Pna.pne.pni.pno.pnu. Pta.prepri pro.pra. Pfapfe.pfi.pfopfu. Pta.pte pti.pto.ptu. Sba íbeíbi íboibu. Sea fce. fci feo. feu. Smafme.fmi.fmo.fmu> Spa• fpe.fpi. fpo..fpu. Squa. fque fqui fquo.fquu. Stafte.fti ñoña. Stla.ftle.ftli.ftlo.ftlu. Stra.ftre.ftri.ftro ftra- Tla.tle.tli.tlo.tlu. Tma tme.tmi.tmo.tmu. Tna.tne.tnitnotnu. Tra.tretri tro.tru. Confonantesprxpofita* &fuppofítas uocalibur. B ab.beb bib bob.bub. Bacbecbicboc.buc. Bad bed.bid.bod.bud- Baf.bef bif.bof buf. Bag.beg big.bog.bug. Bal.bel bil.bol bul. Bam bem bira.bom.bum. Banben.bin bon.bun- Bap bep.bip bop.bup. Bar.bet birbor bur. Bas bes bis.bos.bus» Bat.bet.bit.bot.but. C¡ ab.cebcib.cobcub. Cac.ceccic.coc.cue. Cad.ced.cid.codcud. Cafcef.cif ccf.cuf. Cag.ceg cig.cog cug. Cal.cel.cil.col.cul. Cam.cem.cim.com cum Caneen rincón cun. Capcep.cipcop.cup. Car.cercir cor.cur. Casces cis.cos cus. Cat.cetcit.cot.cut. D ab debdib dob dub. Dac dec diedoeduc Dad.ded.diddoddud. Daf.defdifdofduf. Dag.deg dig. dog dug. Dal • del dil.dol • dul. ! Darti dem dim dorn.duftig Datt.den.din.dori.dunv Dapdep.dipdopdup. Dar.der-dir.dor.dur. Das.des.dis.dos.dus. Datdet.dit.dot dur. £ abfebfib.fob.fub. Facfecfic.foc.fuc. Fad.fed.fid.fodfud. Faf fef.fiffof.fuf. Fag feg figfog.fug.' * • . Falfel filfol.ful. Farn.fem.firn fom.fum- - Fan fen fin fon. fun. Fapfep.fip.fop.fup. Far.fer.fir.forfut. Fas. fes. fis- fos. fus. Fat.fet.6t-fot.fut. С ab.geb.gib gob.gub. Gac.gec gicgocguc. Gadgedgid godgud. Gaf gef.gif gof guf. Gag geggig gog.gug. Gal. gel. gii. gol. gui. Garn-gem.gim.gom. gum. Gan gen-gin gongun- Gap gep gip gop gtíp. Gar.ger gir.gor.gur. Gas ges gis^gos-gus. Gat.get.gitgotgut., fîabheb.hib hob.hub. Hachee hic.hoc.littc. Had hed.hid hod hud• Hafhefhif.hof.huf. Hag heghig hog. hug. Hal.hel.hil.hol.hnl. Ham .hem him hom.hum. Han.henhin.hon,hull. Hap.hep-hip hop.hup. Har.her.hir.horhur. Has • hes. his hos bus. Hathet.hithot.hut. I ab.ieb.iib iob.iub. lac.iec iic.ioc iuc. Iadiediidiod.iud. Iaf.ief.iif.iof iuf. Iag.iegiig.iog.iug. s lal.iel.iil.iol.iul. lamìem.iim.iom.ium. Ian.ien.iin.ion iun- Iap.iep iip.iop.iup., Iar.ier iirioriur. Ias.ies.iis.ios-ius. Iat.iet.iit.iot.iut. h ab.leb.lib.lob.lub. Lac.lec liclocluc. Ladled lid lod lud. Laflef.lif.lof-luf. Lag.leglig.log lug. Lai lel.lil.lol.lul. л Lam.lem.lim lorn.lum. Lan len.lin.lon.luD. Laplep Iip.iop.iup. Lar.ler.lir.Iorlui. Laslej.lislos.lus- Latlet.lit-lot.lut. Wab.meb mibmobmub. Mac.mec.mic.moc muc. Mad med.mid mod mud. Maf. mef. mif, mof. m uf. Mag.meg.mig.mogmug: Malmel.mil .mol. mol • Mam.memmim.mommú. Man men.min.mon.thun. Map.mep mip mop.mup. Marmer.mir mormur. Mas. mes mismos mus. i Mat.met mit.motmur. M ab neb.nibnobnub. Nac necnie noc nuc. Nad.ned.nidnod.nud. Nafnefnif nof.nuf. Nagneg.nignognug. -j Nal.nel.nilnoI.nuI, Naranem nim nom.num. Nan • nen nin non • nun. Nap.nep nip nopnup. Nar.ner nirnor nur. Nas.nes. nis.nos ñus. Natnetnit.not.nut- ¡P ab.pebpib.pob-pub. Pac • pee • pie • poc puc. Pad.ped pid.pod pud. Paf pefpif pof.puf. Pag P£g P'gTP°g P«g- Pal peí pil.pol pul. . Pam pem pim pom pum. Pan • pen .pin. pon.pun. Pap.pep.pip poppup, Par perpií porpur. Pas.pes. pis pos: pus. Pat petjñípot put. ¡Qjiid quodQjual• quel.quil quam quem Quan quen quin, quip.quas. ques.quis quos. quat. R. abreb rib.rob.rub. Rac.rec rictocruc. Rad red ridrod.rud. Raf.ref rif rofruf. Ragreg.rigrog.rug. Ral. tel. til rol.rul. Ram rem. rim rom. rum, Ran. ren. rin ron run. Raprep.rip.rop.rup. Rar rer.rir rorrur. - Ras.res risrosrus. Rat.retritrot rut. S ab-íeb.fib fob.fub. Sac fec fic.focfuc. Sadíedfid.fod.íud. Saf.feffiffof.fuf. Sag.feg.fig.fog fug. Salfelfil.fol.íul. Sarofem.fimíom.fum. Sanfen fin.fon fun. Sap fep.fip.fopfup. Sar.fer.fir.for fur. Sas.fes.fis fosfus. Sat-fet.fit.fot.fut. T ab teb.tibtob tub. Tactec.tic.toctuc. Tad tedtid tod tud. Taf.tef.tif toftuf. Tag.tegtig tog.tug. Tal.tel.til.tol.tul. Tam tem.timtom.tum. Tan.ten.tin.ton.tun. Tap.teptip topttip. Tar.ter.tix tot tut, Tas.tes.tís tostai. Tat tet.tìt tot tut. V ab .ueb. uìb. uob.uub. Vac. ucc uic uoc ime. Vad ueduiduod uud. Vaf.uef.uifuofuuf. Vag. ueg.uig.uog. uug. Valuel uil.uol uul. Vamuem uim uom uum. Van uen-uin.uon min- Vap.uep.uip.uop.uup. Var uer.qiruor uur- Vas ues uis nos uus. Vatuetuit uotuut. X ab xeb xibxob.xub. Xac xec.xic.xoc xuc. Xad xedxìd xod xud- Xaf.xcf.xif.xof.xuf. Xagxeg.xig xog.xug. XaJ.xel.xilxoIxul. Xam.xem.xim.xom.xum. Xan-xen xin xon xun. Xap xep.xip xop.xup. Xar xerxir.xor.xur. Xasxes xisxosxus. Xatxetxit.xot.xut. % ab.zeb. zib. zob. zub. Zac.zcc.zic.zoczuc. Zad zed.zid zod.zud. Zaf.zef. zif. zof zuf. Zag.zeg zìg.zog.zag. Zal zel.zil.zol zul. Zamzem zim.zom.zum. Zanzcnzin zon'Znn» Zap • zep. zip.zop.zup. Zar.zerzir.zor.zur. Zas • zes. zis. zos zus. Zat.zct.zìt.zot.zut. E runt fortafle quihxc ridcanttanquam perq* tudia,fed incruditi, nos sutem pernecenaria effe dicimus ad rede, docte'9 pronun- tiandum^ fcribendum'qj. Imitati autem fumus antìquos &grae- cos & latinos grammaticos.difcant ìgitur pueri,quot fyllabanf fint diftiones.eas'qj tum in libro ,tum ad digitos fyllabatim con neftant. ne icribant, pronuntìent'ue cecili cceliorum} & allius al liaaliiudpergeminum.Ii.ne'ueubiuna efìe debet confonans, duas ponant,autcontraghi dux efle debent confonanteSj po- nant unam, ut plurimi folent. X A Z DI. Non miíiSpCíTcópülóSjautdeuía patuiis lulus Ducitur.aonias ebibiturus aquas- E ft uia per placidos colles, per florea rura> Hac iter ad Muías perbreue carpe puer • DI GRAMMATICA ET EIVS VAKTtZVS- Vid eft Grammaticef Ars &profeffio,quaí ufo] ratione^atqj autíioritate cóftat.Quíe'qj cum bre q uifiìme in duas partes diuidatur, recle loquendi ícientiam,& authorum enarratióem, plus habet ¡n recefl*u(ut Quintilianus ait)quàm fronte pro mittat.Eftenim neceífaria pueris. íucundafeni-> bus. dulcís fecretorum comes, & qua; uel fola bínhi ftudíórum genere plus habet opens, q oftentationis. Vhde dicta eft Grammaticei-Tra^ TW yf>¿f*/jtocm.,hoc eft a' literislaj tine literatura,Quintilíano tefte.dici poteft, qa a' Uteris incipit. Ham literae in fyllabas coguntur,fyllabae didiones efficiunt. ex diftionib.oratiocófta^exqb. difciplina grámatices conftituif* Quot funt paites grammaticesi'duaeMethodice &hiftorice. Quae eft Methodice? finitiuagrámatice,qu3e prxceptaJratione'mq¡ loquendi breui quadam uia demonftrat. haec etiá hiftorice dicif, Quae eftHiftoricefenarratiua grammatica,quai authores enarrai, atqj exponit,quare & exegetice alio nomine appellami. Methodicae feu hiftoricae grammatices quot funt paites i QuatuJ orLitera ut.u.Syllabautue.DiftioHtueritas.Oratioutuentas odium parit. Quid eftliterafminima pars uocis articulata?; Quid eft uoxíAer ìctus auribus accidens. Quotuplex eft uoxíduplex. Articulata,quas ab aliquo fenfu Mentisi proficifciturInarticulata,qu32 ax nullo. Quotuplex é articulata uoxfduplex.literata.qua; fcribi poteft.ut Ci ceto,Socrates.PlatoIlIiterata,qua;fctibinonpoteft,nt fibili U gemitushomíflumr QuotupkxeftuoxinartícuíataMopkx. Jítetata/ut Cta. Iliterata utfibili ferpentum.mugitus boum;& fimilia. V nde dicta eft lituana1 litmis, quas patitur, uel quia ueteres in ceta tistabulJsfcribere,etpofteadelereconfueueíút,fic ut aA libro i» corticejin quo etiam antiqui fcribebanr,appellatus eft liber. Quid intereft ínter Iiteram,& elementum.Elementó eft ipia prona tiatio.litera auté ekméri nota fed abuíiue altení|> altero ponif. Quot accidunr liteiaeítria nomen.figurai& poteftas.nomen^quo uocatur.figuraJquaeeftelementi nota.poteftas, propteiquá &C litera; fa&ae iunt.áí elementa. Quotfnntlitera;,quibusutimurttres&aiginti.a b.cd.efgi.uo calis iconfonásl.m.n-o pqrf.t u uocalis.u.cófonás.x.v.z. Litera uero apud graecos funtquatuor 8c uiginti.«.C-?' Quare.H.&.K non numerafti inter literas ? quia.h. non eft litera, fedfignum afpirationisK.uero grasca eft, pro qaa c utimur, atqueideo íuperuacua,niíi(ut Terentianus aitjtuncin ufueft.cá Kalendas adnotamus caput. Quare i & ubis connumerafti inter íiterasíquia longe aliae literas íuntin luno,5¿ Venus,quam in ibo & urna. I n quot partes diuidútuí tres & uiginti literaria duas^in uocales & confonantes. Quot fútuocalesífex.quinquelatinaía.e.i.o.u.&unagrsea y-^t- teVq utimur dútaxatin didióibusgrscis.utHippolytus. Hiero nymushyems. Vocales auté apudgtaecos feptem.a.t nv.ü^- I n quot ptes dimdunf uocalesíí duas á ppoíitiuas ,& fubiuctiuas- Quot funt pr£epofitiuae.''tres.a.e.o fubiunftiuíeítres e.u.i. Quare dicúf ppofiriuaeíqappofitaefubiuctiuis diphrhógos faciút. E xuocalibusquotfiuntdiphthongtfqnqjaece au eu.et.utxftr- mo.coepi.aula.eurus orphei fed ei grajea é,qua; apud antiquos infrequenrimmoufufuitjnuncautempene* exokuit. Quot fcribuntur,& proferunturiduae.au.6i eu.ut audioeuge. Quot fcnbunf,& non proferunturítres a%ce,ei.utC32far phcebus. omjjeis.quáí] m¡hi no ita uidef" nó.njtaf nútia^e antiquos'cíe I dimbs • fed denfsdicernnsin fragmehtisnofttfcgtammaticfs. Diphthongi uero propria: apud gracos (ex.m.eu)»ti»Aj.6I.w Quorfuntconfonates^feptendecim.b.cd-f.g-l.m n.pqr.f.t.x. z.i & u.nonuocales. [ n quor partes diuiduntur confonantes?in duas.in femiuocales. & mutas. Quot funt femmocalesi'feptera.l.m.n.r.f x.z. I n quot partes diuiduntur femmocalesdn duas;in quatuor liqui* das.lm.n r.&duas duplices.xz. Qupt funtmutae.''odo.b.c.d.f.g.p.q.t. Quare dicuntur uocales^quia per fe uocem faciunt* C onfonantesfquia fimul cum uocalibus fonant. S emiuocales^quia funt imperfecta; uocales.' M utxrquia refpedii bene (onantium exiguam uocem habent. Quare dicuntur liquidae^quia fl uunt, & quad intereunt poft mutas pofitasineademfvllaba.&proptereagtaeci vyfx etiam appel- lant,noftri uero udas. Quare dicuntur duplices^quiaponutur pro duabus literis • x enim ponitur pro c & f.z uero pro duplici ss. Quaeftiones de literis. , AindiAioneaes>quaeparseft.'literaqu32 litera?uocalis quae uoca lis^prxpofitiua quare eft litera^quiaé minima pars huius uocis articulatas aes. quare uocalis? qa per fe uocé facir-qre eft praepoli tiua^qa ppofira fubiundiuis e & u,ae & au diphthongos facit. L quae pars eft grlmarices:Jlitera, quae lireraj'cófonans.quae confo ^ nans^femiuocalis.q femiuocalisdiqda quare eft literafqa eft mi nima pars didionis.ubi polita eft.quareconfonans^qa fimul cu uocali, cui adiungitur,fonat.quare femiuocalisiqa non quanti! uocalis fonat.Semis enim in cópofitìone imperfedionem figni ficat,ut femiuir,femiplenus,ideft imperfedus uir imperfedeple nus interdum etia dimidiam partem ,ut femiflis, dmudiatus af' fis.quare eft liqda.^qa liquefcit & fluit poft mutas pofita in eade fyllaba- DeSyllaba. QuideftSyllabafromprehenfioliteraru.utbatra.fed abufiueex fola uocali fieri fdlaba poteftjUt eoo, •J Ji Vnde dicìtàt ff fiaba ? ocm crv№x(*Gcuav va yfo^fiocm^iOCtfti: concepitone li terarum- S yllaba? quotacciduntfquatuor,tenor.fpiritus. tépus. & numei9. Quot funt tenotes fyllabarum^tres acutus grauis,& circunflexus, ut aliquìbus.corim.baiuanas. Quot funt fpiritus fyIlabarum^duo afper & lenis.uttrux- lana. Quot funt tempora fyllabarum.,'quinq5unum.unumfemis.duo: duo femis,& trìa. Quot funt numeri fpllabarumf duo Angularis, ut a.pluralis ut tra. Quare numerus accidit fyllabae i quia conftare poteft ex una ad fe ptemlitem utaababs.mars fcobs.fciobsftirps.ftrans.ftiiglx apud Victruuium. Quaeftiones de fyllabis « L i, in aliquibus qua; pars efttfyllaba. quaref quia eft compreheii- fìo duarum literarum 1.& i. Cuius tenoris&cutì Cuius fpiiitus^ lenis.quot temporum eft.Junius.Cuius numertfpluralis. De dicrione. q Vid eft diftio inox articulata cum aliqua fignificatione, ex quainftruituroratio^inquamtefoluitur. V ndedifta eft diclioiV dicendo quoddicataliquidj hoc eft Ugni ficet Quaeftiones de diftione P oetaqua*uoxeft&tticulataquare£quia abaliquo fenfu mentis proficifcìtur- Quae articulata uoxeftpoetailiterata. quare^quiafcribi poteft. P oeta quae pars eft grammatices.'diftio.quare^quia diät aliquid, hoceftfignincat» Cta.qua; uox eft.inarticulata qre^qa a'nullo fenfu mentis|>ficifcic\ Quae inarticulata uox eft czafliterara. quarej'quia Uteris compieho. di poteft. S ibilus hominum qua; uox eft^articulataquare f quia ab aliquo fenfu mentis ptoficifcitur-Qua; articulataftllirerata.quare^quia fcrìbi non poteft. M ugitus boü qua: uox eftfinarticulataquseinarticulatadlliterata. DeOratione. Quid eft oiatio^cógrHadiftiqnuotdinatìp «daligd fignìficandu. r jf nqnot partes diuiditw oratktfin duas Jn orationem perfedam, &imperfedam qua; eft perfedas'quae perfeftum habet fenfum, ut ueritas odium park. Quaz eft imperfedas'quae non habet perfedum'fenfum, ut me ama« re DeumJ & cum ueniflem in Cumanum. 0 rationisperfedxinanguftiiTimadiuifionequot futipecies^qn* queinrerrogatiua,ut & quajtantafuitRomam tibi caufa uiden dtfimperatiua.utaccipe nunc danau infidias.Optatiua.Vtnunc utinam furdis auribus efle uelim, Vocatiua.ut, Hue adeso Meli bcee.Enuntiatiua.utnauigat Aeneas. Quasftionesde Oratione. A mo Deum quae pars eft grammaticesforatioquare.''qa eft con- grua didionumordinatioad aliquid fignificandum. Quaz oratio eft^perfeda quare^quia perfedum habet fenfum. C uius fpeciei orationis perfeda^Enuntiatiuae quarerqa amorem meum ergaDeum enunriat. De orationis partibus. Quod funtpartes orationisfodo.Nomen.Pronomen Verbum. Aduerbium.Participium Praepofnio.GoniüdioetInteriedio. Quotfunt principales orationis partesfduas Nomen & uerbum- Quot funt partes orationis declinabiles^quatuor.Nomen. Prono men Verbum Participium- Quot funt indeclinabiles i quatuor. Aduerbium. Prapofitio .Con- iundio,& Interiedio. C^otfuntcafualesftres.Nomen.PronomenPatticipium. De Nomine- Quid eft nomenr'pars orationis corpus aut rem proprie,communi ter'ue fignificans,proptie ut R.oma Tyberis.cömuniter ut urbs. fiumen. V nde didü eft nomefa* graeco quod eft evo/ux. KTVO W v«/H«">qu°d eft tribuere,deriuatum. 1 n quot partes diuiditur nomenrtn duas in fubftantiuura & adie diuum. Quod eft nomen fubftantiuu^quod habet unu articulu ut hie poe- ta uel duos ad fummum,ut hie & haec aduena. b iii Qnodeftnomcnadieclfuumfquodhabeb'stKsatticuloSjUt hie & hajc&hocfelix.ueltresuoces.utbonus bona bonum^adiicitut nommibusfubftantiuisadeorumqualitatem uel quantitatem declarandam.utaltum mare caelum profundum.rotudum.uo- lubile. nix alba.niger coruus- Quotfunt,pnominaproarriculis pofitaingenerum,cafuum'q$ di fcretióetaia.(caremus.n.articulis.)hic haec hoc. hicn-eft difcri- men mafculini hxc fceminini.hoc neutri hie & haeccommunis duumgenerum hic&haec&hocomnis,ueIcommunistriu ge nerum.hic uel haec incerti. I n quot partes diuiditur fubftantiuum nomenfin duas;in propti um&appel!atiuum. Quod eft nomen proprium^quod uni tantum conuenìt, ut Socra tesPIato. Virgilius. Quod eft nomen appellatiuum^quod eft commune multis.utar* bor.homo.lapis. N omini quotacciduntfquinqj.quae^Species-Genus.Numerus.Fi gura,&Cafus. Quot funt fpecies nomimi tam fubftantiuis,q adie&iuis commu- nes^duae primitiuautlulus^bonus.deriuatiuautlulius, bellus. Quot funt fpecies propriorum nominò tantum^quatuor.Nomen pnomen • A gnomen & Cognomen. Quod eft nomen."'quod1pprie uniufeuiufq? fuu eft ut Cato.Cxfar. Quod eft praznomenr'quod'pponitut nomini differentia* caufa. utM CatoC.Cjefar. Quod eftcognomertqefab euentualiquoimponitur ut African9. Salluflius jCui cognomen poftea Africano ex uirtute fuit. Quodeft agnomen^quodeftagnationis commune.utporcius. De fpeciebus appellatiuotum nominum. Quot funt fpecies appellatiuorum nominum tantum .''decern & fe ptem. Ad aliquid dieta mquafì ad aliqd diftum. Gentile. Patria Intettogatiuumlnfinitum.Relatiuum.Collecliuum.diuiduu. Faftitium Generale.fpeciale.ordinale.numerale abfolutum. té porale.locale. C^odeftadaliquiddicìiim^quodfineintellecÌHews^adquoddt- I Sum eftjproferri non poteft,ut Parer.filii pater.filius.pris filius. Qupdeftquafiadaliquid^iftumj'quod quamuis habeat aliquod contrarium, & quafi femper adherens, tamen non iignificat ip- fonoieetiailludjneqjexilloaccipitnoiationemjUtnoxdies. Quod eft Gentile^quod gentem iignificat, utgrajcus latinus. Quod eft pattium^quod a' patria fumitur ut Romanus- Quod eft interrogatiuumj'quod cum interrogatione profettut.ut quis. qualis cum accentu in penultima- Cluod eftinfinitut'quod eft interrogatiuo*contrarium,ut quis. qua lis cum graui accentu. Quod eft relatiuum.''quodrefertantecedensJhoceft dicit item;ut qui qua; quod,qualis . Quod eft colleftiuum^quod in fingulati numero multitudinem fi gnificat ut populus.plebs gens turba • uulgus. Quod eft diuiduumf quod a' duobus uel amplioribus ad fingulos habet relarionem,uel ad plutes in numetos pates diftributos, ut uterq? alteruter.quifqj finguli bini teini.centeni. Quod eft faetitium^quod a fonorum proprietate factum eft • ut frin gilla auis .turtur. fcrofa. taratantara • Quod eft generalc'qdin diuerfas fpedespot diuidi;utaial.arbos. Quod eft fpecialc'quodagenere trahiff-utho equus Iaurus oliua. Quod eft ordinalc'quod ordinem fignificat ut primus, fecundus. Quod eft numerale^quodnumerum demoftrat ut unus.duo. ties. Quod eft abfolutums'quodper fe intelligitur ut deus. Quod eft temporale^qdtempusoftedit ut hora dies.mefisann9- Quod eft locale^qd locu fignificat,ut,ppinqu916ginquus .pxirn9. De fpeciebus tarn propriotum qappellatiuoru nominum. Quotfuntfpeciesnominumtampropriis q* appellatiuis commu- nes?fex.Primiriua,ppriaut lulusprimitiuaappellatiuautmos. Deiiuatiua,ppria ut Iulius-Deriuatiuaappellatiua ut moticuluff. corporalis propria ut Cato.Corporalis appellatiua ut homo.In corporalis,ppria ut uirt9dea Si Pudicitia Penelopes oelipfa dea. Incorporate appellatiuajUtuirtushomonymos propria.ut Pvr ihus filius Achiliis,& Pprrhus rex epirotaru -homonymos appel latiua,ut nepos filius filii,& nepos luxunofus. S ynonymos pro- pria.utPublius Cornelius.Scipio.Africanus.Quintus Mutiu^ Augur.Scaeuola-Synoymos appellatiua ut terra-humus. enfis* mucrOjgladius.fpacha.macfma. Quod eft nomen primitiuitfquod av nullo deriuaf.ut lulus.mons. Quod eft nomen deriuatiuu i quod deiiuatuiab aliquo, utiulius* montanus. Quod eft nomen corporateqd corpus fignificat.ut Cato • homo. Quod eft nomen incorporale quod nonfignificat corpus. ut u«» tus.Angelus Quod eft nomen homonymu^quod una uoce figwificat diuerfa, ut Cam's Nepos. Quod eft nomen fynonymumfquod cum alio nomine idem figni ficat.uteniL mucro.gladius fpatha.machxra. Oe fpeciebus deriuatiuorum nominum. Quot funt fpecies deriuatiuoru nomimi tantum^nouem.Patronjr micum Comparatiuu\Superlatiuu PoffefliuuDiminutiuu-De nominatiu.Verbale.'Parricipiale- Aduerbiale. Quod'eft nomen comparatiuumrquod cum intelleclu pofitiui uel cum aliquo participe fenfu pofitiui magis aduerbium figniricar* ut albior magis albus- Quod e nome fuplatiuus'qd ad plutes fui generis coparat* & fupet ponifomnibus.qbus coparaf ut Achilles grascoru fortiflimus. Quod eft nomen Patronymicums'quod propriea patrederiuatum fecundum formam grascam/ignificar cum genitiuo priminui fi lium uel nepotem.filiam uel neptem,ut hie priamideSjfiliuSjne- pos'ue priami .ha:c nerinejfiliajneptis'ue nerei. Quod eft polTefliuum^quod cum genitiuo primitiui fignificat ali- qd ex iis,quaepoffidenturutacneianutrix,pronutrix aeneaz.eua drius enfis t pro enfis euandri. Quod e diminutiuur'qd duninutione fui primitiui abfolute demo ftrat.uthomuciohomuculus homuilus homulJulusparuusho , 9 r mo fenecio,paru'fenex.fraterculus)paru frater.V irgucula,pua uirgoSororcula puaforor.recula;paruares.corculu,paruucoi. Quot caufis proferiirurdiminunua.''tribusJnecelTari32fignificatio nis gratia.ut tantillus. Gratia mbanitatis ut ingemolura. fratei- ? I culusItemcauíaaJulationis.iitcorcuIu ariímula. C|uod eft denominatiuúíquod av noie deriuaf ut crinitus qd deri- uatura'crine.cornutus,a'cornu.cirhatcedus, a^cithara. albior, abalbo.aeacidesabaeaco.hedoreus ab hedore. Quod eft uerbaleiquod à ueibo deducitur ut amator.dodor- Quod eft participiale/quod detiuatur av participio ut uenerádus. Quod eft aduerbialecquod deriuatur ab aduerbio ut craftmus. he ft emus • hornotinus.quotidianus • De Generibus. Quot funt genera nominum precipuaí duo qua; fola nouit ratio naturae.Mafcuiinum ut hie Anchifes.Faemininumuthaec Pene» lope.fola.n. hajc generant, atqj ideo appellata íunt genera.caete ra ueroa1 praecipuis ueniütutneutrum,quod neqj mafculinum eft,neqs foemininii ut hoc templum .commune duum generum quod & mafculinum eft,& fremininum,ut hie & hxc Adueña* commune trium generum,quod omnia fupradida genera con tinet ut hie & hxc & hoc felix. Promifcuum^quod uel mafculi num eft, uel fcemininum fignifkans animal utnufcp fexus t atqj ideoàgraecistTn'ycoivcv dicitur,ut hie paífer.hasc aquila.incerta, quod modo mafculinum, modo feemininum muenitur apud authores, ut hie uel hxc dies. P haethon cuius generis* Mafculini • quarei quia omnia nomina ui iorum,deorum 9 cuiufeunqj fint terminauonìs mafculini funt generis,urCsefar.Gato.Saturnus Iupiter. p afiphae cuius generis iFoemininiquarerqa omnia nomina mu> lieium,dearum'q$ cuiufeunqj fint terminationis faeminini funt generis.ut Penelope.lunoGlycerium. V ir cuius generisíMafcuIini.quarer'quia omnia nomina,quorum lignificano ad mares tantum pertinet,mafculini funt generis ut Pontifex.cerdo.tonfornauta. IA ulier cuius genensíFoeminini.quare¿qa omnia nomina, quota fignifkatioadfeeminas tantum perunet,fceminini Íut generis, ut Puella faga-pronuba. D ax cuius genens^communis duum generumiquare. qa omnia nomina.quorumfignificatio& ad mares perunet,& ad foerm- tias.commaniaTutitduüiti generomjUt Princeps. Comes. Cori uiua Auriga. Adueña Homo íncola. Alienigéa .Caprigéa,quae tamen authores ufurpant tanquam adieétiua- Virgilius caprige» num'q? pecus. Valerius Maximus, Alienígena ftudia. B onus cuiusgeneris¿mafculini.qre.''quia prima quaeqj uox adie- diui eft generis mafculini,ut bonus.fecúda fceminini,utbona. tertia neutri^ut bonum 0 mnis cuius generisíCommunis duum generum quareftjuia pri ma quaeqj uox adieétiui,cui dua: fuñí uoces ,eft cómunis duú ge nerú, ut hic Si hsec omnis hic & hxc pulchtior • altera uero eft ge* neris neutri, ut hoc omnehoc pulchrius. P ernox cuius generis,communis trium genera quarc'qa omnia adieftiua,quadiabentdútaxatunamuocem,cómunia funt triií generumut uelox pauper. M alus prima producía cuius genenVfoeminini quare ì qa omnia nomina arborñ funt generis femminini oleaftet tamen. Dumus. RubusmafcuIinafunt.Siler,qdPrifcianusait non ponendum inter arbores ficut nec Rubus^neutrum eft. Virgilius,ut molle fi ler.lentíe'q? genifta: Sicrobor.fuber balfamum. hebenú. dicíf &haechebenus.Itembuxum.dicitur & buxus fecúdum Seruiu. Prifcianusbuxusarbor.buxum lignum.Tibullus pomú gene re neutro pro arbore ufurpauit. 1 1 pfe feram teñeras maturo rempore uites Rufticus, 8i facili grandia poma manu, PJynius quoqg epifto< larum libro qnto idem fecit inquìens^alternis metulse exurgút, ! alternis inferra funt poma. P irum cuius generisíneutri.quare.'' quia fruftuú &lignoru nomi na neurra funtexcipiuntur hoc uerficulo annotata. HaecnuxCaftanea.&iuglans.glans ficusoliua. P adus cuius generisímafculini quarc'quiafluuiorú nomina ma fedina funt.Inuenies tamen pauca feeminini generis ut albula. Ouidius in quarto fallo rum- Et tanto eft albula pota deo • Item hasc Iethe Styx palus eft inferni non flumen pauca item neutri. Vt cruftumiüIader.Lucanus Cruftumium'qj Rapax.Idem Si te ' £idu in molles zephyrosdifcuirit ìader leges Si hoc hiftium ta- I «agnini.metauru eridanum.Rhenum fi mm fiammeiungun- tur>ut flumen Rhenum Horatius.aut flumen Rhenum.aut Pin uius defctibitur arcus ficutihococeanum cum mari adiugitur, ut mare oceanum. fed figurate magis neutris Prifciano tefte iatu gunf-.uttybetis flumen.Salluftiusinii-hiftoriarum.Dextruflu* men Turiam, quod Valentiam paruo interualloprxtcrfluit. H ic Pfitacus cuius generisJ'promifcui.quare.'"qa uolucrii nomina epicoena funr.Colubus uero habet fcemininù columba,& Gal- lus gallina ,& pullafter pullaftra • Capus uero fiue capo (utrunqj enimdirimus)quiaex gallo fit auulfisteftibus, idcirco foemini num non habet oeftrum infefti generis neutrum eft.Picus &pi ca non funteiufdem fpeciei.Halcyon commune eft duum gene ru.cuius plurale eft hi & hx halcyones. Setuius fupet eo uerfu, Dilectae Thetidihalcyones,aitfciendumquiacude mulièredi- ci^hazcHalcyonefacitjCudeauibuSjhic^haechalcyó^hi et ha: halcyoneshaclenusille.Ouid.tnxi.metamorphofeódeauìhaec Halcpone dixitJncubat hakyonependétibus aequore nidis.di- ctaquia ivkhl*.w, hocé,inmarifoetificat^acpropterea& afpi tationem habet, & ypfilon • D ecem cuius generis^communistriumgenerumquare^quia oia numeralia a' quatuot ufqj ad centu funt cómunia triii generum. fìc etiam mille • dicimus etiam hoc mille pluraliter hxc millia • B. cuius generisj'neutri qrej'qa omnia nomia litera^neutra funt. A qua cuius generisffoeminini.quare^qa omnia nomina latina in a definentia in'nominatiuo fingulari,fceminina funt, in plurali uero neutra tarn latina q grsecaut arma, ftemmata. E pigramma cuius generistaeutri.quare^qa omnia nomina gray ca in a, apud latinos gen9fuu feruantexcipiunt" pauca ut 5 ? hazedomus. HXAGTHS hajecharta. 7bx«o? hicchausoxH^oj hxc cera &huiufmodiperpauca. C ubile cuius generistaeutri.quare^quia in e finita tertii declinatu* neutra funt omnia.ut hoc monile, hoc ouile. JL ibyecuius generisffoeminini.quare.''quia omnia nomina, qua: ueniunt a nominatiuo grxco in-tj foeminina funt uthascgram matice.hsc ihetorice. G erudì cuius genenVneutri.quare'q'ai finita neutra funtut hoc gummi.excipiuntur a'genitiuis compofita omnis generis ut eiuf modi.nam nihili.mancipi frugi officiperdi obliqui funt.omnì- bus cafibus & generibus figurate adiunfii. S ermo cuius genetis?mafculini.quate:*qaofinita mafculina fiint omnia,prastet uetbalia in io ut le&io, & q in do & in go exeunt o[in i mutàtiain genitiuofceminini generis,ut dulcedo.Origo. prater hie orde cardo •&cupido pro deo.Caro carnif fcemini- num eft Pondo item aptotu;netitrùeftMargo incerti generif. C ornu cuius generistaeutri quarc'qa u finita neutra funt omnia & aptota, ut ueru gelu. L ac cuius generistaeutri quare^quia omnia finita in qualibet ma tarum neutra funt,ut alec.caput occiput finciput. L upercal cuius generis ^neutri. quare^quia al finita neutra funt. excipit* hiefal.quod neutro etia genere uetuftiffimi protulerut. M el cuius generisfaeutri quarej'quia el finita neutra funt. P ugii cuius generis mafculini.quare^qa tria in il mafculina futpH gil.mugilftrigil.Vnu commune uigil Duo neutra nil.nihil. C onful cuius generis^mafculini.quares'qa ul finita duo mafculina funtconful.praeful-Vnu commune duum genetum.exul. D elubrum cuius generistaeutri.qre:'quia in m neutra funt.prae- ter nequam et totidem omnis generis.Item tantundem et cim. qua; neutta funt. C armen cuius generistaeutriquareftja in en correpta neutta funt omnia. fi amen pro facerdote, peften. & à cano com pofi ta ut lyd cen, & estera omnia in en,mafculina funt ut lien Ren • fplen. T orcular cuius generiss'neutn\quare.**quia at finita neutra funt.fic &quxinir.definuntutir gadir- C anifter cuius generis i mafculini. quare i quia in et • mafculina funt.linter foemininum eft uber.itet fpintet cancel pro morbo papauer.cadauer & fignificantia foetus terrx ut cicer-piper. nea- tra funt. L abor cuius generisr'mafculini.quare^qa or finita mafculini funt generis.quatuor in or inueniutur neutra.marmor. xquor.cor. ador .Quatuor item indecor memoi immemor author,et a* coi I pore & colore cofnpofita utT>7cwpor.difcoidt,'& comparatiua^ omnia, ut melior, comunia funt duum generum .excepto hie fe nior.qood ramen in obliquis nidetur commune trium genera ut ienioris^tatis.fenioris aeui. F ulgurcuiusgeneristaeutri.quarefqa.ur.finitaneutrafuntAftur anxur turtur uultur furfur mafculina funt.fur.augur- ligur.com munia. Horatius fame fermone EgrefTum magna,anxurinneu tro genere protulit. Impofitum faxis late candentibus Anxur. P ietas cuius generis, fceminini qref quia as finita fceminina funt, pmer as uas'uadis mafculina uas uafis-fasnefas neutra.Nugas commune trium generum & indeclinabile. N ubescuiusgeneris^fcEmininiquarefquiainesproduftam de(I< nentia fceminina funt-Dies icerti generis eft in fingulari. in pla ralimafculinitatum,ficatabeocompofitummeridies praes eti» am & pes mafculina funt.xs & hippomanes neutra. P oples cuius generisfmafculini.quare:'quia ines correpram ma fculinafunt praetetfeges teges.apes compes fceminina Eaue- ro.quorum fignificatio utriqj generi conuenit} funt, ut fupra quoqj eft dictum, communia duum generum , ut diues.fuper- ftef hofpes.miIesdefes.& fimilia.inueniunturquaedam neutrjs adiuncta. Lucanus imperiumqjcomesJuuenalis.depofitumti bi fofpes erit Valerius.diues & praepotens naturae regnum.Sal« luftius iter inquies. B ilis cuius generistfeeminini • quarefqa is finita fceminina funt. caulis & molaris pro dete uel lapide,^ cam's rete mafculina funt & quae ante is habent.n.ut funis.uel duasVonfonantes in eadem fyllaba ut ueftis(axis pyxis gra>ca funt)& quae penultimam una exliquidis terminant,utcolIis enfis amnis.corbis uelingeniti uo crefcunt una fyllaba,ut lapis excipiuntur bipennispeftis. fe« bris ueftis.uallis.pellis.cufpis calfisdis lis.turris peluis.glisno animal fceminini generis. item finis &clunis incertigeneris.& dis in fingulari commune duum generum,in plurali trium.1 R. os cuius generis^Mafculini.quare^quia os finita mafculina fut. prxter cos -dos fceminina, & os neutrum. M etus cuius generis i mafculini quaie i quia us finita fecundae & %Barta* declirtatìonìs mafculina lunt, praeter haecdotnus, war. dus.carbafusaluus colus.uanus.intubus portion.acus.tribus. manus.penus,quod 8C mafculinnm,& fcemininum & ncuttum ìnuenitur.pampinus incerti generis eft Idusuero fcemininum eftpluralis tantum numeri praeter edam hoc pusuirus.pelagus. uulgus quod eft eriam mafculinum. M unus cuius generistaeutri.quareé quia inus.terriaeinflexionis fi non retinent.u.in genitiuo neutra funt.dicimus tamen hie le- pusSiueroretinent&crefcunt, funt femminina ut falus,palus, incus.excipiuntur haec monofyllaba cmsrus.quae funt neutra. & hie mus mafculinum. L odix cuius generis.Jfcemininiquare:'qa.x. finita femminina funt utccelox pax-lux- Excipiuntur gtex uarix.calixfornix. limax. fandix.quincunxcalx pro ictunarix,& quae funt fruftuu teniae ut maftix quae mafculina funt, fimiliter in ex fupra fyllabam.ut culex. Praeter haec obex. forfex forpex. ramex • fupellex. uibex. Item hie uel haec cortex filex. Verbalia in trix inueniuntur et neu tris adiunftain plurali ut uiftricia tollitefigna-Sardonix incerti generis legitur S tirps cuius generistfeeminini quarefquiains.antecedentecon* fonante monofyllaba, femminina funt prater dens.mons fons. pons mafculina.fcrobs tamen mafculinietiam generis eft. T ridens cuius generis^mafculini quare.^quia in s-antecedente co fonante nó monofyllaba, mafculini funt generis praeter by ems, Be cohors fceminina- Quae uidemur praeteriine,ut funt graeca,ut fynodus.crpftallus.lté adieftiua,& propria hominum&deorum,& quae ad mares uel ad foeminas,uel ad utrofq; pertinent 8c Umilia, colliguntur fuis regulis .quod facile poterit accuratus leftor aduertere. duot funt numeri nominum? Duo fingularis urhomo.PIuralis ut homines. Ctuot funt figura: nominumtaes.fimplex ut tuftus.Compofita ut iniuftus-Decompofita utiniuftitia. duotfunt cafus nominu.,JSex.NominatiuusGenitiuus. Datiuus Accufatiuus.Vocatiuus Ablatiuus;qni etjamlatinus dicitut- E x cafibüs quot funt reAiVDüoNominatíuus,&nocatiuoí. ^ Q.uotfuntobJiquifquatuoi.GenitiuusDatiuuí.Accufatiuus.Abw Jatiuus. De nominum declinatione- Quot funt declinationes nominai quinq? Prima cuius genitiuud íingularis ina; diphthongum definit Secunda ini.Tertia in is4 quarta in us.uel ¿n.u.quita in ei in genitiuo & datiuo, ut hic poé ta huius poeta; hic dominus huius domini hic Cato huius Cato nishaecmanus huius manus^ uel hoc coinu huius cornu. hxú fpecies huius Si huic fpeciej. j N ominatiuus prims declinationis quot terminatióes habetfquinj qj a-as e.es.&am.utmufa acneas.penelope anchifes . Ada. fed in am barbara funt duntaxat.atqj idcoaptota. N ominatiuus fecundas declinationis quot termina tiones habe tí j Sex er í r. ur urn .us. eus. ut aper uir. fatur templo. dominus. the- feus in os autem Sí in on ut délos Ilion grasce declinantur. Denominatiuo teniae declinationis. N olatiuus tertia; declinationis quot terminationes habetfcirdtei odo & quíquagmta uidelicet tres uocales.a.e.o.ut paegmama leCicero.c.pofta &.e ut lacalecd poft.i.&.uut dauid, bo- gud.lr s.xns poft omnes uocales ut fai. mei. púgil íolprae» íul.Parpatergadircor.fur.maspes.lis mosmuspax.Iex.nix. noxnux.quadrans denstiryns,mons,aruns. necnon Si b$. Si ps.&.n poft omnes uocales, fed pter-uuttrabs-cceJebscalybsj fcobs.daps.manceps.cyn.ps.inops.Pan flamen delphin. SiA non Ítem rs • poft omnes uocales, fed praeter.i. ut pars. Inersi mors.tyburs aus ut laus.ces diphthongum utpraes. alx.ut calxj anxutlanx unxut coniunx.arx.ut Arxirps ut ftirps.ur.bsut urbs uls. ut puis .ems ut hyems. Qua; in nominatiuo Ungulati definunt in erin is. & in e¿ concluía hoc pentafticho. Syluefteruolucer celer Secampefter.&acer. Atqj alacei.celebei.mediocre ialuber.equefter. Sic 9 palufter.item Ile inclinato fequefter. Jtücfed &hxcalaciiscelebj¡is.medioctÍ5 Si actis,] Atqj gefè htìàmm äices gcho^Ädlcle falubrfc J De quarta & quinta declinatìone. Quarta declinatìo quotterminatìóes habetMuas.us nt' mätius.ur utcornu. Quinta declinarlo quot terminatiolies nabetf urjam dutaxat,ut fpe cies. DeGenitìuìs- G enitiuus primae declinationis quot terminatìoìiès habet? quinqj ae diphthongum,qti32 eft frequentiflima,ut hic poeta huius poe- t^es av nominatalo in e.uthaec grammatke huius gramatices- as, ut hasc familia huius familiae & huius familias.undeadhuc di citur pater famìlias.hasc terra huius terrae & terras.ut Gigätes filii terras,more graeco.ut H fttux TN? JH«««.« ftxftx rüi (tot$8x$*Ai uthaee aula huius aulas & aulai Virgilius Aulai in medio Iibabantpo- culabacchi quodfitetiainadieftiuisutpictuspiclapiftumge* nitiuo piai piftae Se piotai. Virgilius • Diues opum, diaes pictai ueftis & auri • pro pi fta»uefti s ius.ut una unius - lQ enitiuus fingularis fecundae declinationis quot termìriatioes ha - betfduas-ì-ut dominus huius domini,ius ut unus unius.nä Th« feus huius Thefeos Si Androgens huins Androgeo graecedeclf« mntui,ò dncKv? té SiiiK-'cS-o xi^óyi.a(óS où^cyfoO. ' ' . G enitiuus tenia: declinationis quot terminatìonetf habet ?uham is. ut homo hominis.nam Pallas pallàdosj&fàppho huius fap- phus grasce declinantur.ut ti TTUMXS TH 7№Mx G enitiuus quartae'declinatìóìs quot terminationesJiabet^treis.ut haec manus huiusmanus.hicfructushuiusfruftus,ti ìs dìaibs. uthaee manus huius manuis hic fructus huius fruftuisVhaecanu* huius anuìs.Terentius,eius anuisopinorc^qmórtua é.M. Vat roinpumodeagricultura,Contraut Mineruae caprini'generis tiihìlimmolarentpropteroleam.quodeam,quam laeferit,fieri dicuntfterilé.eìus n.faliuam eflé'fruftuìs uenenum à* quo geni tìuouìsìn frequenti ufu eft datiuus'uinam à genitiuo manus huìc manu eft datiuusltem uut hoc cornu huius corna- G cnUìuus.s-guintae declinationis quot terminationes habetfqua^ fuor er I tuorelut dies huius dieì.ii.ut huùis diì esat hums dies.e.ut ha- f iüsdieVirgiliusinprimosneidosmunerajlaEtitiarn'q} dii pro diei.MTulliuspro.S Rofcio.Quarumnihilpniciicaufadiui- no confilio fed ui ipfa & magnitudine rerum factum putamus, pro pniciei. Virgilius in georgicis.Libra dies,fomni'qj pares ubi fecerithotasprodiei.Item.M.Tulliuspro P.Seftio.Equites uo daturos iliius dies pcenas. Salluftius.dubitauit acie pars inqt, ,p aciei Ouidius in tertio Metamorphofeon. P Aima fide^uocis'qj rata; tentamina fumpfit pro fidei.Idé in fexto. Vfq$ fide pignus dextras utriufq? popofcit pro fidei pignus. Caefat in fecundo de analogia huius die huius fpecie dicendum putat- De datiuis fingularibus. Datiuus fingularis primae declinationis quot terminatióes habet£ treis aediphthongum,ut huic poetae.e fine diphthongo.uthuic penelope.i.ut datiuo unitoti.foli.nulli.antiqui ét huic unae, & folae dicebant.Ter.in Eunucho.mihi Solas ridiculo fuit. Datiuus fecundae declinationis quot terminationes habetfduas. o.ut huic domino.i utunusuniusuni huic auté orphei eft dati uusgraecus. * Datiuus tertiae declinationis quot terminationes habet?unam.i ut huic patri. Datiuus qrtae declinationis quot terminationes hétMuas u i fylJa- bas.ut huic fenatui huic manuifu.ut huic fenatu.huic màu. Vir. Te'qj afpedu nefubtrahe noftro-Idéparcemetu Cytherea Ca> far gram's author liguae latinae in Dolobella.In aedibus, fanis'cg &honori&ornata erant. Inlibrisanalogicis omnia huiufmo- di fine.Mitera dicenda cenfet.lege, A.Gel. Vtimur ne huiufmo- di datiuis per apocope, ut curfu pro curfui dicamus? minime in quitSeruius Quomodoigitun'perrationéartis antiqua;, quia omnis nominatiuus pluralis regit genitiuii fingularé Item à ge nitiuo fingulari datiuus fingularis regitur;neceo maiorefle de bet .eft igitur cutfui datiuus à curfuis genitiuo • & huic curfu à ge nitiuo curfus. Datiuusquintae declinationis quot terminationes habetf treis.ei. ut huic diei. ii • ut huic facii. e.ut huic facie. Lucilius in fan/ris, ut c citât Gelli'us .Piîmiiirn ïnquïtfadelioneftas acddft.Idé.quïtedi Iigit,aetati facie'qj tuae fe fautore oftendat- funt tafnen inçjt Gel* lius,non pauci.qui utrobiq? facii Jegant- De accufatiuis fingularibus., Accufatiuus fingularis primae declinatiôis quot terminationes ha- betitreis.amjUt hune Poetam.an.ut hue amea^hanc iphigeniati en.uthunc Laerten. Accufatiuus fingularis fazcundae declinationis quot termïnatiôes habetfunamlatinam um-ut hiïcdominum.hoctemplum.hâc glycerium,& duas graecas.ajUt hune thefea.on ut hanc pylon. A ccufatiuus f tertiae declinationis quot terminationes habetfdu as latinas.em,uthuncpatrem im,uthucthybrim hanc fitim>& tieis graecas .in.a o.ut hune alexin hanc Amaryllida .hac Dido • Item tot, quot &nominatiuusneutrorûeiufdem declinatiôis. quoniam neutra omnia tam apud grajcos.q apud latinos habét treis cafus fimi les in utroq; numero^nominatiuum.accufatiuu, & uoeatiuû .ut nominatiuo hoc flemma • aceufatiuo hoc ftéma • uoeatiuo o flemma Pluraliter nominatiuo aceufatiuo Si uoeati uo haec & o ftemmata.SinguIariter nominatiuo, accufatiuo,uo catiuo hoc &o carmen.P-nominatiuo aceufatiuo uoeatiuo, bac &o carmina- Quae in im tantum, & in im &inem fimul faciunt accufatiuii^Cô clufa his carminibus. Ifta per im quartum mittunt tibi nomina tantum. Vim.tigrim.&turTim.thybrim.Tyberimque.fitim'cj. Maguderim'qi, & graeca per is facientia rectum. Siue per os potius patrium mittentia purum, Vt fyrtis.tethys.atque implacata chatybdis. In quoque dat tethps,& caetera talia-dant em, Datq? per im quartum. reftis cum turre bipennis. Peluis'q),& puppis torquis quoque, deinde fecuris * Et curuamentum qua: curui eft buris aratri- Et quae mortales fadt impalîefcere febris. A ccufatiuus.s. quarta; declinationis quot terminationes habetf duas um ut hanc manum.u u,t hoc cornu. ACcuiatim» A ccufatîuus s.quïfltâÈ declinatïonïs quot tetmîhâtïones habeti una m em. ut hune uel hanc diem • De Vocatiuis omnibus, pmnis uocatiuus quomodo definitificutnomïnatiuus.uthic Poe , ta o poeta hic magifter o magf hic cato o cato.& lie in caetetis. Haec regula quot habetexceptionesífex. CLuae eft prima.Nomina primae declinationis in as.& ines^abie- âa s litera nominatiui, faciunt uocatiuum ut hic ¿eneas o xnea, hic Anchifes o Anchife. Quae eft fecunda^Momina fecundas declinationis in us.mutant us in.e.ut hic dominus o dñe.excipiunf hxct qux his ueifibus cô- prehenduntur. P deus,olucus,popule &populus fîunius'qî Et fluuie & uulge & uulgus pelagus fîmul hifee Et pelage adiungas chorus &chore,&agnus &agne-° Quae eft tertiainomina propria in ius abiefta us nominatiui faciut I uocatiuú.ut hicVirgilius o Virgili.hic laurentius o laurenti. Quae eft quartainomina fecundae declinationis in eus, ut thefeus abiefta s faciunt uocatiuum ut o thefeu.fic orpheus o orpheu. ^QjtaeeftquintafinuslongamutPanthusœdipusaedipodis in u« faciunt uocatiuum ut o Panthu o cedipu.quia quae in s defínút praecedenre diphthongo.tî tînt grajea, abiefta s faciunt uocati uum côiter ut ôsrfiXHovç ù>73%KK A ptilis'qj;per er,per&is tibimenfis&imbet. A ritingo ftrigilis uel grazco <^>cyyvAo(-i.dìt. Quattus in im patiter .dices av gaufape folum. Quaeemittutablatiuiiie.& i.fimulfqhisuetfibus cóphédunf. I uel e cunfta ttium generum .fed ab hofpite dices. S ofpite.degenere & fic uberepaupere tantum. Vnguis-auis uedis'q? ignis'qj &talia cunda I uel e dant & pene ante is con quasqj fonantes. B inae,ceu neptis,fi fintin fyllaba eadem. A squoqjgentile,atqjintrixuerbale.perem'qj A tq? per im quartum mittentia pulchrior,& quod C oroparatomne.memor memori mage. cazteiadant e- uel fic. Neutra omnia in-e ut hoc marea marì,nififinrpropria,uthoc rea tepraenefte.forafte quazfaciùtàleate.praenefte.forafte.notatut etiam ab hoc gaufape.Item in al ut hoc ceruical ax cernitali. Se in arproducentiapenultimam genitiui,ut hoc calcar, huius calca ris 3L calcati. Se nomina menfiumin.er &in.is.uthicfeptembej: ab hoc feptembri.hic quintilis.fextilis a'quintili fextili Se limili- ter ab hocimbri.&inim folum mittentia accufatiuu. ut hac tuf- fim fitim uim^ tuffi fìti ui.Praterea adieftmaomnia,quas faci- unt neutrumper.e.uthic&haec omnis Si hoc omne ab omni. hicfylueflrer ha*c fylueftris hoc fylueftre d fi/luefhi. Interdu ta- men aliterìnueniuntur ut a1 mare, rete.natale. cocleite. Qua» mittunt ablatiuu in.e&i.fimul.Omnia cómunia triu genepj ut hic Se hxc Se hoc par,à pare uel pari • hic & hxc Se hoc uetus, à uetere uel ueteri hic & hxc 8e hoc artifex,audax,triplex,ab artifi ce uel attifici,ab audace uel audaci, à triplice uel triplici, praetet quaz funt iner.non exeuntìa etia in is.ut pauper uber degener, quas faciunt in e tantu.ut a' paupere.uberedegenere.fofpes etia Se hofpes à* fofpite & ab hofpitetàtum faciut ablatiuu. Item mit tentia accufatiuu tam iaem>qua in im ut hanc turrem Se turtim à tutte 8eturri.&in uis utnauis a1 naue uelnaui.& in guis.ut an guis ab angue uel angui Si in mnis ut amnis,ab amne uel amnì & omnia I & omnla fere", quae'ín is definuntV duabus indpientia confonl tibus.utpeftisa^pefteuelpefti ueftiWuefle ueluefti 8c gétilia in as.uthic&haecBaflianas & hoc baííianate hic&hajcpriuer- nas &hocpnuetnate,a bafflanate &baífianati,a' priuernate & priuernati.Item comparatiua omnia,ut maior a1 maiore & maio ri.&in trix uerbalia ut uiftrix a'múrice uel uifttici. C^azterminantineíoIum.,'quaenon comprehenduntur fupradi- áis regulis.ut hocpoema ab hoc poema te hic pater ab hoc pfe. Ablatiuus.s.quatta; declinationis quot terminationes habert una u ut ha?c manus ab hac manu • Ablatiuuss.quintae declinationis quot terminatióes habetíunam ejUthíecresabhacre. De nominatiuis pluralibus. Nominatiuus pluralis prima: declinationis quot terminatióes ha- betfunam x diphthongum ut hi poetas- Nominatiuus pluralis fecunda; declinationis quot terminationes habertduas i. ut hi domini.a • quae eft neutrorum omnium.trib. cafibusnominatiuoaccufatiuoSiuocatiuocommunisut hsc templa .dúo se ambo funt anómala. Nominatiuus pluralis tertia; declinationis quot terminationes ha- betíduas.es mafculinorum & fceminino^ ut hi patres,hae míes a neutro^ uthazc corporapoemata. Nominatiuus.P quartx declinatióis quot terminatióes habetí da as us in mafculinis Si fcemininis^qux eft cómunis nominatiuo accufatiuo &uocatiuo,uthx manus .has manus o manus • Si a in neutrisut hazccornua. Nominatiuus • P quintas declinationis quot terminationes habetí unamos, quae eftetiáaccufatiui Si uocatiui ut hi hos 8c odies. Degeniriuis pluralibus. GenitiuusP prima; declinationis quot terminationes habetüduas arumut ho^poeta^f.um peiconcifionem utgtaiugenú $> gra- iugenarú-aeneadú$ xtieada^atv átut •mvthoTwp}grajea eft. Genitiuus.P. fecunda: declinationis quot teiminationes habet.^du as orum.ut horú dominorum.um peíconcifionem ut hotu ui- mmprouiíoium. c iii i Genìtìuus.P.tertia» declinationis quot terminationes habere duas um,uthorumpatrum-ium,uthoriiigniù&iiautut horum tVi jfotfifixmv cu accentu in penultima graeca eft-Martialis de (e. Hie eft, quern legis.ille, quern requiris, Toto notus in orbe Marrialis, Argutis ì-jTtyfx fifAx-mv libellis, Cui ledorftudiofe quod dedifti Viuenti decus,atqj fendenti, Raripoftcinereshabent poetai" i Quasfaciuntgenitiuumpluraleminiumfqua; habent ablatiuum fingulareminifolUjUtaboi.horuomnium.iSfinec^m i,ut ab hoc igne ueligni,horumignium.ab amante uel amati, horum & harum & horum amatium.nifi fìat fyncopa ut amantum pro amantium.excipiuntur ab artifice & artifici artificum.a* memo re & memorimemorum.a* pugile & pugili pugilu.a* uigile & ui giliuigiluma'fupplice&fupplicifupplicum^a^uetere & ueteri ueterum. &comparatiua omnia ut a* maiore & maiori maioni- pmerplurium.Item in as latina ut haccciuitas ciuitatium. haze pietas pie tat ium. nifi fin t per fyncopen, ut harum ciuitatum.ha turn pietatum& fries femper pluralia,ut hi penates • hi quin' quatres .hi 8i hx tres & haec tria horum penatili. quinquatriu, horum & harum & horum trium.prater hae opes harum opu. hi procereSjhorum procerumhilemures,horumlemurumnec nonin is longum.ut hie famnis, horum famnirium&habentia genitiuum nominatiuo aequalem.ut hie collis huius collis hops collium• haec aedes huius aedis harum aedium.fed in es frequen- tiusproferuntur per fi/ncopen.uthic uates horum uatum exci- piu tur horum canu panum.harum-indolum.fobolum.horum & harum iuuenum.& quorum nominatiuus in duas termiatur confonantes,ut pars partiumfonsfontium. ars artium.arx arci um.praeterinmsuthyems hyemum.& psut princeps princi pu,nififintav capitecópofitaut tricepstricipitium,quodé etia fecundumregulammittentiumablatiuuin e.&.i-dicimus em hie & haze & hoc triceps av tricipite & tricipiti.ergo fecundum re gulam homm & harum & horum tricipitium, nifi proferantur pec I per coeifionem.riöx quöqj noäinm facit & nix hiui um-Cxtera omnia faciunt in um fine i ut horu patrum .hominum. quia co- A rumablatiuus in e folam terminatur.bos horum boum facit. Sc ales alituü apud Virgilium afiumpta u ut alituum, pecudum'qj genus.quae breaiter his uerfibus comprehenduntur. Dat genitiuus ium,quibus i,quibus i,uelefexto. Atqj fuo fimilem patrium retinentia refto. Sic &in as romana, quibus concifio faepeeft. Sic plus nix Sc nox.fed pluri,plure'qj legi. Sic & in es faciunt,fifint pluralia;femper. Et qurECunqj duo retinebuntconfona refto. Excipies in ps aut ms facienda/1 non A' capite haec fuetint quod compatat um tibi praebet I fine.ceu melior meliotum.i.dant fine & ifta Artificum uigilum fupplex memoium ueterum'qj Et iuuenis.foboles'q; canum,cum'q} indole panis. Atqj patens.etiam genemm commune duorum. Attamen hocpei ium tibi Marcus Tullius effert, Et ratione, poteft & inis quia mittete quartum. Nam genitiui in ium proprium eil has dicere parteis. Tu calamos inflare leueis,ego dicere uerfus. Atqj omneis homines,qui fefe, & talia multa. Caetera,quae cafum i'extum tibi dant per e folam, Cunda per um patrium praebebunt nomina cafum - Horumceu patrum,capitum,regum 9,ducum'qj Bos'qj boum & bobus dabitu tibi fufcipit ales, Alituum'qj facit .cecinit fic mufa Maronis, Alituum.pecudum'qj genus fopor altus habebat. Genitiuus pluralis qrtae declinationis quot terminationes habet? unamuumper uugeminumutharu manuum,horii cornuu. Genitiuus pluralis quintae declinationis quot terminationes ha- betfunam erum,utdierum. Dedatiuis Sc ablatiuis pluralibus. t Datiuus&ablatiuus plurales prima; declinationis quot termina tiones habentf duas, is ut his et ab his poetis mufis.& abus^in c na his paucis,quae hocdifticho comprehenduntur. A bus equa&libertadabuntjambae'qj.duae'gj Sic afina, & mulaA filia.nata.dea. D atiuus&ablatiuus plurales fecundae declinationis quot teimi- nationes habent?unä is,ut his & ab his dominis duobus & am- bobus funtanomala.ficutfeftorumnominaut faturnalia.flora lia-bacchanalia^uxin busfolu faciuntjUthis&ab his baccha- nalibus,licetgenitiuum& fecundae &tertiasdeclinationis ha- beant,ut horii faturnaliu,& faturnaliorum« Datiuus^&ablatiuustertiae&quartx&quintae declinatiöis quot terminationes habent?unä" bus.ut his & ab hispatribus.uifibus diebus.nam his & ab his problematis poematis & huiufmodi, i nominatiuis problematum ,poematum deducuntur. De Accufatiuis Piutaiibus- Accufatiuus pluralis primae declinationis quot terminationes ha bet "unam as ut hos poetas. Accufatiuus.P.fecundae declinationis quot terminationes habet? duasosuthosdnosa uthaectempla-ambo& duofunt;utfu- pra dixi,anomala,quae etiam in o inueniuntur mififle accufati- uu.Virgi!ius,Si duo praeterea tales ideatuliflet terra uiros.Idem in Sileno. Aggrefii(nä fxpe fenex fpe carminis ambo Iuferat). Accufatiuus. P-tertiae declinationis quot terminatiöes habet? treis es ut hos patres.eis ut hos fonteis • hos & has omneis • a in neu - tris.ut haec corpora.as aiit ut hos heroas hosarcadas graecorum eft. VVi S§ü>düO'vV( (XgHgdblt. Quare dixifli hos fonteis?quia quae genitiuum pluralem in ium fa ciunt.accufatiuum eiufde numeri in eis mittunt per ei diphthon gu.ut hos fonteis. has parteis & partes hos & has omneis • treis • quäq* A.Gellius Iib.xii.capire-xix.docetteftjmonio Probi Vale rii, qui aeneida manu ipfius Virgilii legit.urbis accufatiuum pla> ralem.periliteramfcribtdebere.fed de huiufmodi accufatiuis multain annotatiöibus noftris in Virgilii opera fcripfimus. Accufatiuus.P.quartae declinationis quot terminatiöes habet?du- as us,ut has manus a.ut haec cornua • Accufatiuus.Pl.quintae declinationis quot terminationes habet? unam- I nnam es uthos dies, has fperies. Quaeftiones de nomine. Poeta qua?pars eft?Nomen,quare? quia lignificar fubftantiam, & qualitatem,propriam,ueIcommunemcumcafu,fed Poeta co- munem, Virgilius ueropropriam. I ulus cuius fpecietfprimitiuaequare^quia a nullo detiuatur. I uliuscuiusfpecieiMeriuariuae.undederiuatur.'"abIulo. H ic poeta cuius generis^mafculini .quare^quia praeponit* ei in de clinatione unum articulate pronomen hie. Haec mufa cuius generistfoeminini.quarec'quia ptaeponitur ei in de clinatione unum articulate pronomen haze. Hoc templum cuius generistaeutri.quare. quia prxponitur ei in de clinatione unum articulare pronomen hoc. Hie & haecaduena cuius generisi communis duum generum .qua- re^quia praeponuntur ei in declinatione duo articulatia prono* mina hie &haec Hie & haec & hoc felix cuius generis?omnis uel communis triti ge nerum. quare^quia praeponuntui ei in declinatione tria articula ria pronomina hie & haec & hoc- Hie Accipiter cuius generis.',,pmifcui,uel epicceni.quares' quia fub una uoce,&uno articulo comprehenduntut animalia utriufque fexus,ut hiepaffer.haecaquila. Hie uel haec dies cuius generis?incertiquare£quia nulla ratione co genre,fola authoritas ueterii fub diuerfo genere protulit, ut hie uel haec dies.cortex.finis-bubo. Poeta cuius numerit'fingularis.quarefquia fingulariter profertur. Hi poetae cuius numerir'pluralis.quare^quiaplutaliterprofeit*. I uftus cuius figutae^fimplicis-quaie^quia (implicite!profertur. I niuftus cuiusfigutae.compofitae.quomodo componiturf ex in &iuftus componimi iniuftus. I niuftitia cuius figutae^Decompofitaequarefquia non per fe co ponitur fed i compofito nomine deriuatur,quod eft iniuftus in iufti, addita tia.fit iniuftitia. Hie poeta cuius cafus^Nominatiuiquare^quia in eo cam declinali doreperitur. Q^ideftcafusMeclinatiocafualiamdiftionum t qux maxlme fit infine,ut Prifcianus ait. Vnde diftus eft cafus^ cadendo.quia unus cadit ab alio. Primus cafus quotnominahabetfduo.NominatiuuSjquia'nomi- nat rem,& rectus H $ieix H oqtä quia ax nullo cadit. Si av nullo cadit,quare diftus eil cafus^abufiue.fiue, ut grazci dicut Geniriuus dicitur'nealiis modisf quidni. Pofleffiuus, quia poflef. fionem demonftrat.PatetnuSjquia caeterorum cafuum pater & genitoreft,unde& genitiuus dicitutnecdicas genetiuuspete. ante t. ut quidam folent • Datiuus dicitur'ne aliis modisfnae commendatiuus,quia pereum commendamus ficutdatiuus diciuseft,quia pereum damus. Accufatiuus dicitur'ne aliis modisr'caufatiuus, quia aliquid in cau> fa fieri oftedit,ficut accufatiuus.qa aliqd accufati demonftrat* Vocatiuusbabetnealiudnomen^habet dicitutn falutatoiius,qa pereum falutamus.utfaluePamphile.fedficeft et uocatiuus,qa peripfum uocamus. Ablatiuus appellatur'ne alio nominefComparatiuus etiam av qui- bufdam dicitur.quanq& tunc ablatiuus eft quia pereum aufeti mus, ut maior ab illo. Quomodo av Marco Varronehicnominatus eftcafus$!fextus,& in terdumlatinus. Quare latinus,quia latinae lingux ptoprius eft.nä graeci ablatiuum nonhabent-cuiusuim pergenitiuumexplicantHomerus ^tft inc$ dkm™* hoc eft facrifica pro danais.ut cum faciam uitulam pro frugibus.ipfe uenito. Sunt'ne plutes cafus c[ iex^funt.nam addi pofiunt feptimus,& octauus cafus. Qui eft feptinius cafusfablatiuus fine pra;pofitione,ut fctibo cala- fflo .fortior illo.authores Seruius.Sergius Donatus. Piifcianus tarnen fruftra feptimum cafum poni fcribit.dicit enim praepoil- tionem uel additam, uel fubtraäam nonualere uim cafus muta re.nam ficut accufatiuus non e alius cafus abfq? praepofitione, <| cum pra?pofitione,ita etil ablatiuus. fed haec ratio Prifcjani non I placét.quoïiïâffl accufatiuus, quìa tam cum prâepofitione,qua iî ne,femper accufat,nunq eft alius cafus.q accufatiuus Ablatiuus autem eft quando non aufert,atq? ideo alius cams eftnam cum dico ilio praefente accepi,& ab ilio accepi.non eft eadé ab utroqj cafuelocutio. Oftauus cafus çj eft^Dandi cafus prò aceufatiuo pofitus,ut it cla mor cœlOjhoc eft ad coelum Quot funt forma; cafuales;5fepté. Aptota Monoptota. diptota.tti ptota. tetraptota pétaptota exaptota.quae a' Diomede latine ap pellanturfic.fimplex uel unica bipartita, ternaria, quaternaria, quinaria, fenaria fed de his dicemus in heteroclitis- Hic poeta cuius declinatióis^Primaequarefquia eiusgenitiuus fin gularis in ae diptbongum définit- Hase penelope huius penelopes cuius declinationis^primae. quaref quia eiusgenitiuus fingularis in es produdam définit, quonia efta'genitiuograecoinuf.per H.quod apud nos in e longâple- ïunq? conuertiturut h tninhó-m tï; •mvihómii .haec penelope hit ìuspenelopes.m jfotfifixiìKÌi tb?^«/^«'flXHì-h.aecgrammature huius gràmaticesquanquam o-nonà fed e longum pronuntiaf- fe antiquosgraecosexiftimoconftat no ex duplici.^, ficut.a. ex duplici co- fed & de his in fragmentis. Haec familia huius familias cuius declinationis?primae.quare£ quia eiusgenitiuus fingularis in as longam définit more graeco, ut haec terra huius terra; Si terras haec uia huius uiae & uias. Ennius dux ipfe uias prò uiae.Vndepf & materfamilias adhuc dicimus. Singularirer Nominatiuo hic Poeta .Genuino huius poetae. Dati* no huiepoetae. Aceufatiuo hucpoetam.Vocatiuoo poeta abla- tiuo ab hoc poeta. pluraliter ntó hi poeta; .Genitiuo horn poeta • tu-Datiuo his poetis-Aftó hos poetas-Vocatiuo o poetae. Abla. ab his poetis.uel fie.S hic o & ab hoc poeta huius-huic. hi Si o poetae. hiïc poetâ.hopj poetai hos poetas. his Si ab his poetis. S.haecmufa.huiusmufae huicmufae.hancmufam.o mufa.ab hac mufa.P.haemufaeharum mufarumhis mufis.has mufas.omu- faeab his mufis. uel hxc o Si ab hac mufa Si caetera- S- Hic Anchifes huius anchifaehuic anchifaehunc anchifen.o an- chife.abhoc anchife P.hi Anchifas.horum anchifarum his ab- chifishos anchifas.o anchifas.ab his anchifis Hunc auié anchi- fam oanchifa ab hoc anchifa^untà nominatalo anchifa. S. Hic Si hasc adueña huius aduenae.huicaduenaehunc 8i hanc ad uenam o adueña, ab hoc Si ab hac adueña. Phi &has adueñas- horum&harumaduenarumhisaduenis.hos&has aduenaso adueñas.ab his aduenis- S. Hic&hxctroiugenahuiusttoiugenae.huictroiugena; hunc Si hanc troiugenam.o troiugenaab hoc & ab hac troiugenaP hi Si has troìugenas. horum Si harum trofugenarum. Si per iynco- pen troiugenum. his troiugenis .hos & has troiugenas. o troiu- genas. ab his troiugenis. S • Hasc mula. huius muías buie mula» .hanc mulam o mula. ab hac mula. Pluraliter hai muías.harum mularú.his mulabus.has mu- las.o muías abhismulabus.ficafina.equa.dea-liberta.filia na ta.duae & ambas. S Hic Aeneas huius asneas-huic asneas.hunc asnean Si asneamo a*/ nea ab hoc asnea. P-hi & o asneas, horum asnear um. his & ab his asneìshos xneas. S hicasneades-huius asneadas-huicasneadas.hunc asneaden 8i asne adam.a4 nominatiuo asneada ,quo ufi inueniútur antiqui. o asne ade Si asneada, ab hoc asneade& asneada.Phi asneadas-horum asneadarum,& per concifionem asneadum his asneadis. hos asne adas-o asneadas.ab his asneadis. S hasc Si o Si ab hac Iphigenia. huius 8i huic has & o iphigenia:. hanc iphigeniam Se iphigenian.has iphigenias.harum iphigenia rum his Si ab his iphigeniis. S. hasc grammatice.huius grammatices huic grammatìce. hác gri maticen.o grammatice. ab hac grammatice. P. hasc grammatica horum gtammaticorum.hisgrammaticis. hasc grammatica • o grammatica.abhisgrammaticis.ficrhetorice. georgice bucolì ce & huiufmodi. S. hascPenelope.huius penelopeshuicpenelope.hancpenelopen* o penelope ab hac penelope .P. has penelopas.harum penelope», hispenelopass-haspenelopas. openelopas.abhis penelopass. I Sed in plurali melius latine declinator, ut tnufae niufarum. pene lopae peneloparum,a' nominatiuo penelopa. P. hajTheb*.harum thebarum.histhebis has thebas.o thebae ab bis thebis.fie Mycenae. Pifae Senae. Venetiae. Amyclaz .Garrae. Si id genus multa. S. hie Adam huius adae.huic adae.hunc adam .o adam -ab hoc ada P. hi & o adae. horum adarum. his & ab hisadishos adas.fedme lius eft aptotii,hie adam.huius adam.huic adam. &ficinfingu- lis-P hiadamim.horumadamim,&deinceps.Huiufmodienira apud hebrasos in im faciunt in numero multitudinis ,& tantum per articulos infledunturut cocab ftella.cocabim ftellae fimili- ter Seraph Si cherub in fingulari. Seraphim & cherubim in plu rali. S. haecFamilia.huiusfamiliae &familiasln reliquis declina utmu fa. lie haec terra huius terrae, 8i terras. I nqbus nominibushicgenitiuusetiam inasinueniturapudanti quos.^iniis folu.quae in apu^definut,uruia& in ra,ut terra, Si in da, & in tha,ut leda martha ad imitationé grascop: qui H H^OC TE? «tAif7roç, ut rw^ûmvi Se 71a At/mi?~ huicœdipodi Se œdipo hûc cedipodem,& œdipoda. o œdiptrab hoe œdipode & œdipo • P. bi cedipodes- horû œdipo dû.his œdipodibus. hos œdipodes Se oedipodas . o œdipodes. ab bis œdipodibus.hic cedipus tamé œdipi déclina, ut dominus àhîominatiuo l^iA-m* • 1: j. r ( S- haecuis huius uis.huicui.hancuim.ouis.abhacui«Phae uires. hatumuirium.hisuiribus hasuires.o uiresabhis uiribus- S. haecamathus. huiusamathuntis.huic amathunti.hanc amathu- tem&amathuntajo amathus ab amathunte. fie Pefiinus peflï- nuntis- Opus opuntiî ..Ttapezus trapezuntis. S. haïe Amaryllis.huius amaryllidis Se amaryllidos. huifcamarylli di hâcafflaryllidé&amaryJlida.oamaiylli»ahhaCamaryllide« S. bœcDido.buiusdidus&didonîs.huicdîdûni.hantdido &dir donem.odido.abhacdidone.P.hae didones.harumdidonum. his &ab his didonibus.has didoneso didones.fichgccalypfo. huiuscalypfus Se cah/pfonis,ficut haecîurro. huius iunonis. Sed dehismultainfragmentis. ' S. hxcœneis huius aenridis&a2nddos.aeneidi.ameidé Se aeneida. S. hic chrêmes huius chremetis&chremetos&chremis.huiccbre meti &chremi.huncchremetem&chremeta&chreméJo chrê mes.a'chremete& chrême. S hicmœris.huiusmœris.huicmœrihuncmœrim &mœrfrï.o mœri et mceris,ab hoc mœri.& caetera.hxc Neapolis.huius nea polis -huic neapoli• hanc n'eapolim Se neapolin• o neapoli Se nea polis.ab hac neapoli, / > r r z S' hic Paris.huius paridis&paridos.huicparidi.hûcparïdem &pa rida,&Parina'genitiuo nv-nuçics. o pari &o paris. S. haecturrishuiusturrishuictutri.hancturrem&turrimo'tttrris a'turreft turri. S • hic Iupitei. huius louis huic ioui.htic iouem.o Iupiter.ab ioue. S. hic héros .huius herois,& heroos huic heroi.hunc heroem, & he toa.o héros, ab heroe,P.hîheroes.horum heroum.his heroibus* hoshetoes &heioas.o hetoes-ab heroibus. d S. fiocepígramma.haíusepi^ hoc epí- gramma.o epigrammaab hoc epigrammate-Phaec epigrama* ta horum epigrammatum.&graece i'itiyfxnuxTviv* hisepigtá' matibus &'epigrammatis haecepigrammataoepigrámata. ab his epigrámatibus Si epigrammatis. S hoccubilehuiuscubilis huiccubili.hoc cubile.ocubileab hoc cubili P.haeccubilia.horum cubiliu.his cubilibus. haec cubilia. o cubilia-ab his cubilibus. • S. hoctorcularhuius torcularis-huictorculari-hoc torcularo tor- cularabhoc torculari.P.haec torcularia.horum torculariuhis & ab his torcularibus.haec Si o torcularia. ¡ S. hoc melos huius meleos graece declina£. »í> pítet ? ^¿Atoj KSÉÍ ptAívíP.haecmeleetiamgríece.TO/HtAwiy/uéAo íicut T»KK75« KS" HKTIÍ- Pluraliter haec cere s' hocplushuius pluris.huicpluri.hocplus.oplus áplure&plurí, ut Prifcian9docet. Plu hi Si hxjp\ates,Si haec plura Si piuría apud antiquos.horum Se harum & horum plurium.his Si ab his pluri bus - hos Si has plureis Si haec plura .o plures Si o plura • & notan* dum plus in obliqsefie trium genera in fíngularit etíi hoc plus eílneutrum duntaxat.ílcuthocpulchrius.maius.nonenimdici ' mus hic& haec plor-licuthic& haec maior. i ¡' 2 S> mc&haecomnis&hocomnehuiusomnis.huicomni.huncSí hác omnem & hoc omneo omnis Si o omne. ab hoc et ab hac & ab hoc omni.P-hi Si ha* omnes & haec omnia, hop: er hap: et horum omnium his omnibus hos et has omneis et haec omnia, o omnes et oomnia.ab his omnibus.habere autem uocatiuú ta apud graecos,qapud latinos inuenitut. Virgil.in primo Georgi con.dii qj deae'qj omnes. íicutapud graecos 7r£t<7rounx.*7niti/> . ' HomerUS • KiKAVlífJUV TnirttS 75. flííi,7TKOT«7l iituvetu r S. hicfiíhaecpulchriorethocpulchrius.huiuspulchrioris huicpuí chriori hunc&hanc pulchriorem Si hoc pulchrius • o pulchriot &opulchrius4pulchrioreetpulchriori.P.hiet hae pulchriores, &haecpuIchriora.hoT^ethar^ethop¿pulchriorum hiset abhis ¿ pulchriorib9.hos et has pulchriores et haec pulchriora .o pulchrk ores&opulchriora íicmeliot.maioretcaeteracomparatiua. r' I S. hfefilueft^ha»cfilue^^ filuc ftri.huc et hancfilueftremethocfilueftre.ofiluefterofilueftris Si o filueítre• á filueftri. P.hi et hx filueítres ethxc íilueftria horú Si hitara et hoy¿ filueftrium his et ab his filueftribus. hos et has filueftreisethxcfilueftria-ofilueftres et o Íilueftria. S. hicethxd arpiñas et hoc arpinatehuiusarpinatis.huic arpinati. hunc et hanc arpinatem et hoc arpinate.o arpiñas, eto arpíñate, ab hocetab hac etab hoc arpiñare et arpinati.P.hi ethx arpiña- tes et hxc arpiñada, horum et harum et hotum arpinat ium. his et ab his atpinatibus hos et has arpinateis et hxc arpiñada. o ar* pinates et o atpinatia. S. Hic et hace et hoc felix huius felids.huic felici.hunc et hanc feli- cem et hoc felix o felix.á felice et feliciP.hi ethx felices et hxc feliciahop¿ et haps et hop¿ felicium his et ab his felicibus. hos et has feliceis ethxc felicia.ofelices etofelicia. < S ingulariter hicet hxc et hoc iens huius euntishuiceunti-huc et hanc euntem et hoc iens . o iens • ab eunte et eunti. P hi et hx euti tes ethxc cunda horum etharumet horum euntium et euntum per fyncopen • his et ab his euntibus .hos et has eunteis et hxc etí tia.o euntes et o euntia. S, Hicet hxc et hoc amans.huius amantishuic amanti húc ethác amanté et hocamans.o amans .ab hoc et ab hac et ab hoc aman te et amanti.P hi et hx amates et hxc amantia.horum et harum et hof¿ amantium.et per conciíionem amantu. his amantibus. hos et has amantéis Si hxc amantia o amantes et o amantia. ab his amantibus.fícdeclinabis legens.docens.audienset extera participiain ns- De quarta declinatione- H xcmanus^genitiuohuiusmanus,cuius declinatíonisr'qaarta:.1 quareíqa eius genitiuus fingularis in us producTum definit. H xc anus huius anuís cuius declinationisíquartx quareíquia no mina quarti declinatus eriam in iusTyllabas inueniuntur prola ta in cafu patrio, ut fupra eft diftum. H oc cornil huius cornu cuius declinarióisíquartx.quare í qa eius genitiuus fingularis in u ptoduftum definit. S. hicftûdu^huïusfruc1:uj,&&uc1:aû huïcftudu^a'genîtîuo artf quofruftuis, &fruftuàgenitiuofruâus.hucff uftum.ofruâu$ , abhocfruâu P.hifruftus.horumfructuû hisfruftîbushos fru- ftusofrudusabhisfruclibus.. S. haecmanus.huiusmanus&manuis.huicmami,& manui.hanç manum.ômanus^bhacmahu.P.ha:manuç.harafrtmariuum,, his manibus.has manus-o manus.ab his manibus. *„ S. hicartushuiusartus.huicartuùhucaitumoaxtus.ab hocaita. pluralitet hi artus.horumartuurri.his artubus hos artus. o arms abhisarrubus-^ Quae ante bus u.feruant.''haec, quae uerfibus annotantur- A ntebusuferuantjarfus'qjjetpartus^etarlcus. i-—, - , », Etlacus &querais tfjbubus'cjgacubus fpecubus'q^? - r ! Et fpecibus^necnonportus'qj.&queftus.&hinc.e^ / Jt\ Qupd cecinit Vates,lateloçaqueftubusimplet, v A queror.atquaeftus pro lucro quaeftibus i dar. j r S. haecquercus.huiusquercus.P.haequercusharum quercuum., S. haec anus huius anus &anuis.Terenti9,eiusanuisopàior cauia, r 1 quaemortuaeft.?.. ',j t. • .. .. 1 ' - r. * i Domus lecundae declinatîonis quomododeclinatur. • ; Si Jiaec domufr.huius domi.hanc domum. ab hac_,4omQt,P.hatu, domoru hâsdomôs csteriscâfibusnonutimuro' h-1 r , .. Domus quarts declinationis quomodo fleétitur.'' S» haecdomus.huiusdomus.huicdomui.hancdomû.odomusli ne ablatiuo P.hae domus Jiariï domuu.his domibus.has dom9. odomus.abhisdomibufr. « f ' , z h ',2 'ni ! S. hoc cornu-huius cornu huiccornu.hoccornu.ocqrriu. ab hoc cornuP.hœccornua.horumcornua-hiscornibus.hxccornua. ocornua.abhiscoïnibus- .j z -s - i S hoc tonitru.huiustonitru-huictonitru hoctonitruotonitra. ab hoc tonitru-P-haec tonitruahoru tonitruû.his tonitàbhaec tonitrua-o tonitrua-ab his tonitribus. S- hocueruhuius uetu.P haecueruahomtieruû.hisueribus. M: S- hoc gelu.huius gelu.huicgelu.hocgelu.o gelu.ab hoc gelu fi ne plu tali > ' ?; J , g ' :>•• ^ Qtt£ neutta in o admittut numernm pluralem? perpauca his com* prehenfa uerficulis.. P luralemadmittuntmimerum.cornu'qjjUeruqj, Atq fpecu.&tonitri^curn ueribus genua. C aeteradeficiunt.feruurteftu^gelucp, Atqj pecu.inuenies tefta'q?, & haec pecua. S> haec.huius &oficu$.huicficui.hancficum abhacficu. P.hxhas.&oficus.hatumficuum.his &abhis ficibus. Ficuscum fecundaz eft quomodo fleclitur^ S- Hicficus.huiusfid.huic.fico huncficum.ofice abhocfico.P.hi fid.horum ficorum his ficis.hosfkos.onci.ab his ficis. S. Haecficus.huiusfid.huicfico.hacficum.onceabhacfico. P.has fici. harum ficorum his ficis.has ficos ofici abhisficis- De genere 8c declinationeficus- F icus hie &fructusfici,eft'q? in corporemorbus- • Ha;c ficus ci & cus fruftus,& arbor eric Sed de ficusabud e mul ta dicemus in hereroclitis. Quae nomina poflunt eife quarti, & fecudi declinatusfquae his uer-> fibus annotantur. S untpinus.cornus.ficus.quarta.atqj fecundae, Laurus'q},&quercus,quaeneat,adde colum. A dde domum & lunge plura his ,quibus ufa uetuftas, Ceu penus,ornatus,ceu lacus & monirus. A tqjalia.utgemitus,quarti fantummodo rlexus Quae nunc funt.teneris pauca notafie fat eft. Deqninta declinarione. H icuelhaecdies.huiusditi cuius declinationis&iuintae.quarefqa eius genitiuus fingularis in ei diaifas fylJabas definit, & fie dati* uus, ut hie uel haec dies • huius & huic diei. D ies huius dies,huius die.huius dii cuius declinationis?qntae.qre? qaqntaeinflexionis nomina etiamin es&ine.& in iiiuueniunt* prolata in cafu patrio apud antiquos ,ut oftedimus fuperius,ubi de genitiuo quintae declinationis fcripfimus- S ingularitet nominatiuo haec fpecies .Genitiuo huius fpeciei• Da* tiuo huic fpeciei.Accufatiuo hanc l^eciem. Vocariuo o fpecies. Ablatiuo ab hac fpecie.Pluralíter nominatiuo hai fpecíes'. Geni tino harum fpecierum.Datiuo his fpeciebus. Accufatiuo has fpe cíes. Vocatiuo o fpecíes • Ablatiuo ab his fpeciebus • D eclina antiquo more Haec fpecíes huius fpecies& huius fpede. Se huius fpecii huicfpecie. S ingulariternominatiuohxcresGenitiuohuiusrei.Datiuohuic rei. Accufan'uohác tem.Vocatiuo o res Ablatiuo ab hacre.Plu raliter nominatiuo hae res Genitiuo harum rerum.Datiuo his re bus.Accufatiuo has res Vocatiuo o res. Ablatiuo ab his rebus. S ingulariter Nominatiuo hie uel haec dies. Genitiuo huius diei. Datiuo huic diei. Accufatiuo hunc uel hanc diemj. Vocatiuo'o dies. Ablatiuo ab hoc uel ab hac die. P.nominatiuo hi dies. ma fculini tanni generis Genitiuo horum dietj:.Datiuo his diebus. Accufatiuo hos dies. Vocatiuo o dies. Ablatiuo ab his diebus. S Haec fpes huius fpei huic fpei.hác fpem.o fpes.ab hacfpe.P.ha; has & o fpes,caeteris uacat. S. haec fcabies.huius fcabiei. huic fcabieì.hanc fcabiem. o fcabies. ab.hac fcabie.fine plurali. Quae nomina qnrae declinatióishabentnumeja plurale ¿ haec fere*. Res • fpecies '9 • dies.facies • fpes progenies qj• PI pn.lib.ii.in numera; in mari prarápue;acpletunqsconfufis monftrifica: di- generantur effigies. De nominibus compofitis. Qtìot modis nomina componúturítribusex duobus redis,ut ref- publica, & uterq? redus infleditur. ex redo & obliquo, ut paterfa milias, & redus tantum inclinatur.ex duobus obliquis ut huiufc modi,aliufmodi Se neater declinami. S. haec respublica huiusreipublicas.huicreipublicae.hácrempubli- cam.o respublica.ab hac república.Pluraliter hae respublicae.ha mm rerumpublicarum.hisrebuspublicishasiespublicas. o ref- publicaeab hisrebuspublicis. S hiciurifconfultus.huiusiarifconfulti.huicìurifconfulto.huciu' iifconfultum.o iurifconfulte ab hoc iurìfconfulto.P.hi iarìfeó- fulti horum iurifconfultorum.hisiurifcófultis.hosiurifconfttl tos'.o imifconftiltiab his iatifconfultis. I S. hicpatetfamilias.huíüspató trcmfamilias o paterfamilias • ab hoc patrefamilias PL hi patres familias.horum patrumfamilias hispatribusfamiliashos patres famiiias.o patresfamilias ab his pattibusfamilias. S ingulariter Alterutetalterutraalterutrum.Genitiuo alteratrius, fed de hoc in Pronominibus- S ingulariter hic tribunufplebis.huiustribuniplebis.fic hic magi- fterequitumhaius magiftri equitum. S. Hic 8c hxc 8c hoc huiufmodi & huiufcemodi-Ghuius huiufmo di.D.huic huiufmodi A.huiufmodi .V-o huiufmodi. A. ab hu iufmodi.P.hi&hx& hxc huiufmodihotuffl &harum 81 horú huiufmodi.his huiufmodi.hos 8c has 8C hxc huiufmodi.o huiuf modi ab his huiufmodi fie Iftiufmodi.aliufmodialteriufmodi. De nominum numeralium inflexione. Quatuor cuius declinationîstaullius.quare:' quia omnia nomina numerorum a' quatuor ufque ad centum funt omnis generis.nu meri pluralis,& indeclinabilia. S. Nunus unaunumG.unius.D.uniA unumunamunum.V o une o una o unum. A. ab uno ab una ab uno • P • uni una; una • G. unorii unaçi unorú Dunis.Aunos unas una. V. o uni o unas o una Aab unis.Dicimus.n.unas literas.una arma,unis nuptiis. P. N hi duo.has dux & hxc duo.&reliqutinfecúdadeclinatioe* P. N.hi&hxtres&hxctriaGhomm&harum&horumtrium. D his & ab his tribus. A.hos 8c has treis 8c hxc tria. V.o ttes 8c o tria.& notandií aecufatiuu pluralem huiufmodi nominií ,qux í ium faciútgenitiuujn eis tantú defínete per ei diphthongum. P. N hi & has â* hase quatuor. Ghorû 8c harú&horum quatuor D.his quatuor. A. hos 8C has 8c hxc quatuor .V.o quatuor. A. ab his.quatuor & fic.P. N hi & has & hasc quinq; fex.feptem.octo. nouem,& reliqua ufq? ad centum indeclinabilia* P. h'i&hfls&hxccentú Ghorú&harú&horum centú.D.his cen tum.A hos&has&hxccentu.V.ocentúAabhiscentú.ficbif centu.tercentaquatercentú.deciefcentum^fímilia. P. Ducentiducentxducenta.G.ducentotumducentarum ducen- torum.D.ducentis. Aducentos ducentas ducenta. V.o ducenti a mi oducchtâîoducchta.A^ducehtîs.nctrecchtï trecëhtas treceS- ta.quadringenti quadringenrxquadringenta.quingenti qngë- tx quingenta.fexcentifexcenta: fexcentafeptingenti feptingen tae feptingenta.odingenti odingéntae odingenta. noningcnti noningentainoningenta. . i Mille adiediuum quomodo flediturf ' P. hi & hac & hxc millchorum & harura Chorum mille, his mil- le.hos & has & haec mille o mille.ab his mille.& fie dicim9, Mil* le meae ficalis errant in montibus agnx. Declina mille fubftantiuutn. S. hocmïîk.haiusmille.huicmiUe.hocmilleo mille.ab hoc mil li.P.hazcmillia horumjrìilhani.hismiilibus.haecmill!a.ò mil- lia ab hisjnilhbus & fiedicimus mille agnarum. mille hominâ motitut duomillianumum. t , 1 { Quod mille facia tab hocmilli peti haecGellius-Aperteqj oftendit mille & uoeabulu effe, & fìngnlari numero dici, 8e cafum ctiam capere ablatiuu, nec caeteros cafus requirLoportere. Degradibuscomparationis-. ? , \ .Z Quot fantgtadiis comparationiSjttes pofitiuûs.comparatiuus. fa perlatiuus.Da pofitiuumdadus-.pulchet prope.Dacomparati- uumdodiorpulchrior.propiorDafuperlatiuum dodifumus» pulcherrimus proximus. D ic aliquot pofiriua cum comparatalo&fuperlatiuo.dodus dodi oc dodiiïimus.doda dodiordodiffima.dodum dodius dodif fimumJEtinaduerbiododedodiusdodiffime. r . P ulcher pulchriorpuîcherrimv7.puIchra pulchriorpulcherrima.pul chiumpulchriuspukherrimum'Et in aduerbio pulchre pulchri- uspulcherrime- P, ropepropiorproximus propepropiorproximapropepropïus proxim um .Et in aduerbio prope propius proxime. P erpulcher longe pulchrior q pulcherrimus perpulchra loge pul- ( chrior q pulcherrima.perpulchrum.longe pulchrius- quampul- cherrimum » Et in aduerbio perpulchre longepulchrius. quam- pulchérrime necdicasperpulchrior perpulcherrimus. M agnus maior maximus.magna maior maxima.magnum maim - T - 1 maximum*. Et In aduerbio eflèt dlcendum pei: tegulam magne, " quod non didmus.fed pro eo magnopere, uel ualde,uel multa, & fimilibus utimur. quis n diceret,magne erras,magne potes,, ,p,eo quod e fi magnopere erras, multum potes^Item maius po mi t Caefar,quàm Pompeius, nemo diceret latine, fed uel plus, nel magis Caefar potuit.q Pompeius.dicamus igitur, & in aduer bio,magnopere.magis.maxime. r P aruusminorminimusparuaminorminimaparuumminus mi nimum.Et in aduerbio parue minus minime. Б onus melior optimus bonameiior optima.bonum melius opti tnum.Et in aduerbio bene melius optime.necdicas bone pero. M aluspeiorpeiTimus.mala peiorpeflima.malum peius peiTimü. Et in aduerbio male peius peffime. . t M ultus fine comparatiuo, plurimus multa fine comparatiuo.pluri ma.multum plus pIurimu.Et in aduerbio multii plus plurima. Denominibus heteroclitis. Qtjoniam funtquaedam nomina.quae uarie declinantur^quae proi ptereagraeci i-nfóxArnL uocant,&nosgraeco nomine, quia la tinum non habemus,heteroclita appellamus^peraepretium hoc loco uidetur,de heteroclitis fcribere t fi prius praeferipferim no- minumqua2dame0eaptota,quae per omnes cafus uniformitc* currunt,ut frugi neq & fimilia,& numeromm nomina aK quatu- , ' or ufq? ad centum Quazdam monoptota^quae. unum duntaxat cafumhabent,utfponte.Quaedamdiptota,quaeduos tanni di- uerfoscafushabentutfors.forte.tabitabo.nerua uetib.nä uer* 1 uum non eft in ufu.Quaedam triptota^qua? treis tm cafus diuer fos habent, qualia funtneutrain fingulari, ut templum templi tempio & in plurali neutra omnia.ut tempia temploru templis. fydera fyderum fyderibus.Quaedam tetraptota,quae quatuorta . tum diuerfos cafus babent qualia funt in r definentia fecudas de- tìinationisutpuer.uir.Qua'dampentaptota,qua: quinque ca fus tantum diuerfos habent-qualia funt mafculina, & fccminb nafecundaedeclihationis,utdoftuspriamus.populus.fagus. j Virgilius.Quaedam hexaptota,quas (ex cafus uanos habent qua Ha funt uuus totus folus ut unus unius uni unum о une ab uno, latine Diomedes appellai fimplicem unìcam.bipartitam. tema- liamquatetnaiìam.quinatiam.fenatjam utfupraeft dictum- M afculina in plurali neutra auernus auernabalteus,baltea.carba fus,carbafa.cetus cete^quod graecum eft. w-noc^in Dindy mus,dindyma euentus^euenta.gargarus, gargara hifmarus, hi fmaraiocus,ioca.iuffus,iuu*a.locus,loca mafficus^maffica.ma; tialus;mamala pileus,pilea.permiffus,pmiffa,fibilus.fibila. fup parus^uppara.tartaruSjtartara.tajnarus.txnara.taiget'.taigeta. Dìcimus etiahibaltei.euentus-iocì.mamci.fuppari.fibili- cetus autem nufquà leftfi effe ait Seruius.aliq hoc cetus dicut quia $ xtt^s, gtajcecarbafusPnfcianusfcemininumeffedicit. Focas mafculinu.Probus,& Caper lucerti generis .legil& hoc iuffum. euentum.pileum H eutrain pluralifceminia amygdalùJamygdalae.& haecampgda la-ampgdalus autéarboreti, ficuthaecamygdala apud Ptyniù, balneù, balneae,& balneacepe,cepxdelitium(delitix> epulum, epulae.nundinù^nundinae • M afculina fingulariajaer.aether.ceftus ueneris.fimus.fumus.lim9* miidus.mufcuspenus.pontus.puluis.fal.dicimus &hoc fai fan guis.fol.uefper nemo.Inuenies tamen fumos.folesmudos.pul ueres,&alia. M afculina pluralia.antes.ambo.annales. cancelli. cani. carceres. caffes ccelites.codicilli.fafcesfafti fori.furfures inferi lares. li berilo tìiis,lemures,loculi,maiores, minotes,manes. natale*, I prò generis nobilitate.optimates.penates^rimates, proceres,po fteri,pugiliares,quirites,iales pròurbanitate quadam dicendi, fentes,uiperi,uepres,adde & fabii, locri,luceres,quintilii, tacien- fes Se Umilia- Item multa ludorum,& feftorum nomina,ut àpollinares.quinquatres , circenfes.legimus&quirirem 8C coe> litis, Si caeteros bui9 nominis obliquos fmgulares.Item optima tem.ptocerem, pugillarem ,legi£ Si pugillaria,& ab hoc uepre- F cemininafingularia;auaritia,amétiabtlisicholera)caries,diligé 9 ria,dementia,eioquentia,rama,famesJfides)fuga,gloria)hum t indoles.infania ,iuuenta .iuuenrus, labes,lues,lux, memoria, mors,pax,pix,paupertas,parfimonia,penus,pernicies,proles, profapia,rabies, falus, fanies, fapientia,fitis/eneda, fenectus, fo« boleSjfecotdiajftrues^ultitia^tabes^ufllis.uita^efpera, uecor* dia- InueniesfapientÌas,memorias,uitasJlabes,luces,paces,mot tes,&alia nonnulla. . / F ceminina pluralia.ambages.antiae.aedes prò domo,argutiae, am baj.blandiciae^igaecalendae.canteSjCanae.crateSjdiuitias^dira:, -, excubiae.exuuiaejexequias^faleraijfacetiae/eria;, fidiculaepr ò in»- ftrumento tortorio,fruges,gades,grates, gratis deae.idusjndu ciaj.iferiai.infidiaj.inficias^Jlecebrasjnimicitiae^laaesJatebra;^! terai prò epiftola, manubia;, minae , nonae,nuptiae,nuga:,nuni dinae, opes, primitiae.preces.praEftigiae.quifquiliaejquadrigaejrc liqx,feiuga^ icalae, fcopae,fordes Juppetiaz,tenebra;,thcrma:, tric^ualuae, ex his multa ìnuenies infingulari.utfcala/copa, preciSjpreci.prcce.ualua^bigajquadriga^acìis,latebra, blandi tia,ambage,gratia,inimicitia,illecebra -legitur etiam,nundinum Si trinundinum. N eatra finguIaria.ado^alec.barathrumjCcenum^iccum, fas t ge lujMuftitiu^ac.letumJumm, manna, mane^ macellum,mam mona, nitrum, nil.nihil, nihilum.nefas, necefle,pafcha; penum, pus.falum/eniumjfpicum.uerjUefperumjUirus.uifcum.uuIgus, ìunt qui et purem mafculine dicunt, et pura pluraliter. Acceduntadhxcmetailorum nomina,utaurum,pmer xst8S oricalchum,& electrum, Si liquidorum,ut ius,phlegma,& arido rumhumj nafeentiumeuiufeunq; genetista? ad menfuram, pondus'ue reFerantar,ut triticum, far, deer piper, miliú*, fceníí, Qtiza,x>robus.Itemherbarum,ac fruticum,utapium, petrofeÚ numjfanfucam^entaftrura.abrotanum , cuminum,rofmari- nutn,nepeta,mentha,&id genus alia multa tarnen legesin pin rali.utaquas^undasjatices^ympbas^aequora.freta^aria, mel la,uina,pocula,ftagna,fontes,fluuios,flumina, lacunas, lacus, puteos,paludes,acetis,ordea, lentes )frümenta,fabas'; melones, pepones ,fatra, pifa .lupinos, fraga, rutas, mufta.loliis- N euttapluralia^rmajambo^rraxatajbadra.carchefiajCaítra^y tbeta.íeratmia.crepundiajCunabula.exta.eftata.flabra.iufta.ma galiajmapaliajmcenia^alearia.pondOjprascordia.roítranauiíí. íeria,fponfalia,tefqua,uinacea,adde his feftorú,& ludoru nomi na,ut baechanalia/compitaiia^oralia.neptunalia orgia,palilia, parentalia,fatu№alia,texminalia uulcanalia,& huiufmodi. N ominatiuo & uocatiuo fingulari carét hasc.huius dapis-dicionis ffugísfrondis-feminis.remigis.precis.necis.lateris.uicis.uifce-s. ris.uerberis.híEc tarnen inueniuntur etiam in nominatiuo.daps. fernen.frons- nex.remex. Quae funtper diuerfos cafus defediua¿haec,fpes habet fpes in tñh9 cafibus in numero plurali.Iuuenalis poft damnum temporis & fpes deceptas.expes ab eo compofitum habet nominatiuú & uo catiuum.fors & fortetantumdices.ut fors íiqua tulifíet,& forte fualiby eis. dices etiam precis.-pred.&prece.frugi frugem&frri ge.quae funt triptota fecundú Prifcianum in fingulari numero, fponte monoptotií eft ut fponte fua,& laterem inuenitur latere & lateres apud Plautum & fatias nominatiuus folus, & flamine pro fpiritu ablatiuus,& natu tefte Seruio fie aftu,& promptu pras terea iriuenieshi afti.hos&o aftas ínuenies fpontis apud Cola ffliellamu Lucilius fatiate dixit. Made uocatiuus eft íolus.iniei ptetafaqtem magisaude.Virg.Madepuer uirtutenoua ficitur ad aftraueteres etiam Madus .Sí madi dicebátuis inqt Prifci'ha bet omnes cafus inuttoque numero.Adoraptotum eft propter duas regulas inter fecótratias,nam fi genitiuus eft adoris,penul tima aut longa erit,aut breuis.fi longa,cumfitneutrum,debuit compete utajquoi a;quotis,maönorhiaimoris.fi bieuis/um I deriuetut ab adpro(ut fenfit Pr ifcianus ha Feftus ab edendo,ueI adurendodicitderiuatù^debuit producere, ut honor honoris, decordecoris-laborIaboris.abhonoro decoro.aboro.& pro- pterearemafltindeclinabile-oshabetoris&ore in fingulari in plurali uero tantum oraj& oribus os uero oflis integra eft utro ^ic^.Iupirer'quailiuuans pater habetnominatiuu Si uocatiuum tantum louisenirnnomen eft per fe.& in nominatiuo ueteres hiclouis dicebant.fimilitei&Diefpiter,hoc eft diei pater- Tabi &tabo.uicem&uice cuiuspluralisinregereft, raro uicis inue- nies.dicionem & dicione.repetundarum Si repetundis . inficia: &inficias fuppetiae&fuppetias.dicam &dicas. Cicero ufus eft dica in uerrinis.fcribitur Heraclio dica, quod grasce i> MKA dicitt diptota funt «quidam addunt huius dicionis,nonnulli ab hac di done tantum dicunt. , ; I nterrogatiua,utqs uter,relatiua utcJ.quas.quod.fuus. diftributì» uautnullus.infinita ut aliqs defìciut uocandi cafu,praster ois, ut diximus.et pronomina fimiliter omnia.praster tu .meus-nofter. &noftras. 4 Qgae defìciut naturaliter plurali numero? omnia propria deoru ho mmum.tnontiù 4luaxum.fluuioru,&locoru-Athens tamen. MF^n^^Am^clas.Thebas.yenetias.Pifae.SenaB. Cum as. Veru- Jas.Puteoli Atgi^uod tamen in fingulari habet hoc Argos,fut enutiationepluraIia,intelleftu uerofingulariaauenies apudau* thores Mycena-Theba. Virgdeprehenfus in urbe My cena,Sta« tius-diraj'qjadMaeniaThebas.Homerus. eSgvix^nxpuKm' fed fic iaro,ipluraii uero faepiiTime leges.Virtacitis regnauit Amjr disXucilius mihineceffeeft loq-namfcio Amyclas tacendo pe tiifl'e.Sra.fplueratoebalio dafiem de littorepaftor dardanus, in jcautas blande populatus AmycIas.Virgmillia quot magis nu- quauenereMycenis-fic etiam badia masnala.dindyma gargar jraintelledu fingularia funt cu fimillibusdicimus Si casfaies.aia ces.hedorasfabios.camillos.fcipiones.decios.catones &pJuri |na hujufmodi.fed fic non funt propria nomina. Qijas mutant innumeris,& cafibus fignificatióem?opsopis,quod per orrmes cams fignificat deam terras obliq uero opis.opi. opé ope auxilium fignìfìcant;et facultatem^t'affer opem.et ho opls eft noftrae grates perioluere dignas haec opis nympha eft. & pro ducitprimam.Virg inxi-Attriuiae cuftos iandudum in топ* tibusOpis.opesm plurali fignificantdiuitias.ueteres edam hie & haec ops pro opulento ficutcop s pro copiofo dixerunt ut inqt Caper litera in fingulari fignificatelement i notam,In plurali eri am epiftolara.Poetae tamen neceflitate carminis literam etiarri in fingulari numero protulerunt, quodfaepefacit Ouidius in heroidibus. QuamlegisàraptaBrifeidelitterauenit Idem Ifta mycenaea luterà facia mana. Idem• N unquid ubi afpefta eft ftudiofaelitter a dextrae, Protinus eft oculis cognita noftra tuis? aedes in fingulari fi* gnificat templum.in plurali et templa,et domum. QuxplurifariamefTeruntnominatiuumjetgenuscum uoce mth antrbic euentus et hoc euétum.hic baeulus et hoc baculum. hie fenfusethocfenfum.hicpunftusethocpunftum hie tignuset hoc tignum.hicfinusethocfinif.hictapes.tis hoctapeteet hoc ^ tapetuhicfeftertiuSjethocfeftertium-hic clypeusethocxlype-- um • hie fpicus haec fpica et hoc fpicii hie fanguis et hoc fangué. haec cry ftallus et hoc cryftallii.hic gibbus hie gibber et haec gib- ba.hic curriculus et hoc curriculum, hoc finapiethaec finapfr* hie tonitrus et hoc tonitru.Lucan9 feu tonitrns actela louis prae faganotauithiccornushoccornu.ethoccornum. Lucanus.j Corni tibicura finiftri.OuidiusDextra tenet cornum Idem flè xile cornum .hie crater ris.haec cratera • rae bic Panther .etis. haec panthera rae.hic nel haec lynx cis haec lyncacae-Vnde notando" ab accufatiuo graeco quintae declinationis fieri nominatiuum Iatinù,ut и^^тп^^лг/Л^.тнчэьая^'т/^кэьляЛ- haeccaffi^ ~da.dae. о ЩСПУ^ТХ щхтъдед TU щхтъу.'гч к^ягь^х haec cratera craterae.et funt femper generis feeminini huiufmodi nominati» ui.quare illud Horatii in fecundo carminum. Nec curat OrioA leones, aut timidos agitare lyncas, non eft a* nominando lvncà^. ntputauitPrifcianus,fedeftaccufatiuus graecus abominatine»v tynx.ficut apud Virgilio" Gcateias magnos ftatgqnf/t uinaco*- _ I itohanr,«ateras hfc Hon eft a1 nbmtnatiuo Cratera, fed a* nomf- tiatiuo bagxlHg. hiccrater.folent.n huiufmodinominafiama fculinis deducuntur.mutare genus.ut J (ftK9wrot>J And^s T£> eft^'sp^ TDV tA-TTZ!dh • haec decempeda decempedae. ocuSiigrS tuUgcem tuSl&.'Sf genu} et genus- Cicero in Arato, Ac propter leuum genus omni ex parte locatas Paruas uergilias tenui cum luce uidebis • genus pro genu-Item hoc gelu et hoc gelum .hie Euandrus et euander. Leandruset leandergongrusetgonger Iberiberis.etiberus ibe ri.hic oedipus cedipodis.et osdipi et cedipodes cedipodae.Tere. Dauus fum7noncedipus.PIautusOedipoconiecloreopus eft. Statiusthe.primoOedipodaeconfufa domus.hicPhorcyn et phorcys Eleufin et eleufis trachin et trachis. Arin et aris. Arabs et Arabus.Elephas et elephantus Delphin et delphinis,et delptri nus.Vnde notandum a' genitiuo graeco fieri nominatiuum lati tiummutationeosinus.ut TiTVivmnvoq hie Titan et titan'.fi militer «7ro T5 «jZ«wcof.hie Abacus fanniv Ihtepcarrog hie elepha* tus • Item quae apud graecos in %05 definunt in nominatiuo ante cedentealiaineadefyllabaconfonanre mutate QOQ in er apud latinos ut oiA(£xvA$ot hie Alexader.etinusetineraliquado. ut T^H^of. Teuceretteucrus.et quae fupradiximus- Quae funt confufa in nominatiuo^Os oris et oHis.frons front's et frondis. lens lentis et lendis.glis glitis, et gliris,et gliffis • pecus pecudis et pecoris. Vas uafis et uadis-fides fidis et fidei-cam s caf fidis,et caflis.et multa huiufmodi- Qijae funt diuerfi generist'hic penus et hoc penus quartae,et hoc pe nus penoris et hoc penum peni.djcimus etiam haec penus.et hoc penu-Lucili9,magna penus parao fpatio cofumpta peiibit.Tej. « C*mné Pènum congerebam cíancuÍiíPlátfnjs.nifi mlUánnuuí penas hic ab amatoribus cogeiaf.'cras populo jyftituâ uoyo puel lae.hic&hocfàlhic&haec&hocípecus.dicim9etiáfpecú fpecì & fpecu hic Si hàec retis & hoc rete.hic mal9,p arbof nauis,& hase maîus.hic cam's & hase caffis.hic uCl hoc fexus.hic uel hase filex. finistalpa.bubo panthera.férperis-gïus.margodies. aluus.clu fiis.adeps.cortex.IynX.dama.turtut.fardonix.pampihùshicuel H hoc uulgus guttur.iubar & multa huîufmodifed à multis ho ru abftinendú eft,atq} adbaerendií frêqûentiori author ufui Qua;funtquaeuariantdeclinationé?deiìnentiaìn atertias declina iSonis,qusdatiuu&ablatiuuni plurali* numeri frequCntius in isqin bus mittuntjUt hoc* problema. cafâplafma « aenigma his ôfabhisproblematis cataplâfmatis aenigmatis,qua? aliqui uo-. îunt potius deriuâti £ nomînibus hoc problematum càtaplaf- matum aenigm'atum.ut iupra'eft dictum. Item ûulcanâlia.fatur tialia & huiufmodi inafeftorum nomina,genitiuum tarn feed diim formamfeciidae^q tertias declinatioms habent. datiuum uero & ablatiuiim tertiae dutaxat. uthofum fafurfialium, & fá* tutnahorum.his & ab his faturnalibus.non etiam faturnaliis.& fie de fimîlibus íugerum in fingulari fecundas eft declinationis, in plurali uero tertiasluue.Iugeribus paucis lumbos donarceli-» entisdiciturtamen& hociugusiugeriS;. Tibullus, ütmultcr in numeram iugerepafcat auem.Prifcianus etiam haeciugera iuge rorum dici exiftimat.cum horum iugerum pro iugerorum expo nit- Impetus dies & nòx faciút fingularem & in u & in e^nt impe tu&impete.die&diu nofte&noftu Ouid-impete nunc uafto $ impetu dixit tettio metamorphofeon- Prifcian9tamé & impes" impetis ab impeto déclinât-fieutindiges indigetis ab indigeo. Vas uafis in fingulari tertiae,in plurali uerô fecúdaseft declinano ^ nis,uf uafa uafo jí.uafisCasfar lib,iii.cómentarior#-de bello ciui M,ÒL noftu neqj conclamatis uafis fiume tráfir.legimus etiá hoc uafumapud Gellium-Dicit-n tìecj mihi£edificatio,neq?uafum, tìeqj ueftimentû ullü eft manu pretiofurñjrieq} pretiofus íeruus,f neqj ancilla.hicacer aceri tefte Seruio.qdiamen Prifcran9impro bâtait enirtt declinandum aceï aceris quod &uerum eft.quoni< am nulla I am nulla diftio Fcemlnini generis In et definens.fecimdae eft de clina«onis.& fciendum quod quando adiectiuum eft, declina- tur et acer aera acni teftibus Capto,&Ptobo,& hie acer. haec a- cris.& hoc acre.& hie & haec acris,& hoc acre Prifciano authore fic&alacer&celeber&eqfter&pedefter&faluber 8c capeftet declinantureodem Prifciano authore.anriqui,etiam hie 8i haec acer &hic 8c hxc alacer declinabant.Ité dicimus fequefter feque ftri &fequeftris & haecfequeftra Vir.&.pacefequeftra. Sunt praeterea non nulla adiecliua, quae &fecundae, & tertiae funt declinationis Syncerusfyncerafynceru.&hic& haec fynceris, & hoc fyncere fimiliter inermus & inermiseneruus, 8c eneruis. biiugus.& biiugis.hylarus 8c hylaris imbecillus & imbecilli*.ef frenus, 8c effrenis -magnanimus 8c magnanimis .exaius Sc exani mis pufillanimus, 8C pufillanimis. unanimus 8c unanimis, 8c fi- miliaab animo ficcópofita Limus&limis-fublim9et fublimis accliuus 8caccliuis.prociiuus 8c procliuis Infomnus 8c ifomnis. 8c pauca huiufmodi-nec dicas etiam incolumus. Sunt item aliqua fecudae 8c quarta; declinationis cómunia, ut haec laurus huius laurus 8c lauri.quercuspinus .cornus. colus. lacus. penus.domus, quod nome cu quarti ordiniseft,hét oés cafus inutroqjnumeropraeterablariuufingularécuuero fecudi,oés ite cafus habet pter uocatiuu fingularé 8c datimi Se ablariuu pia rales. declinai etiam haec domus huius domuis, ficuti haec anus huius anuis.quéadmodù fupra,cu de genitiuo qrtae declinatióis fcriberemus,abude traórauimus. Adde iftis ficushui'-'ficu s & fici. de cuius declinatióe& genere magna eft cótrouerfia apud gta- maricos qpropter quod ipfede ficu fentià,q breuiffime porero, declarabo.Ficus cu fecudae eft declinatióis, &mafculmi generis eft.&fceminini, cu uero qrtae, feeminini dutaxat na mafculini generis in qrta,nó dum legi.nifi apud Prifcianii Quado eft ge« neris mafculini,& frucìu lignificata uitìu corpis cii uero feemi ninicuiufcuqj fitdeclinatióis,tam arborem lignificar q ftuftu. Sed quod dicimus,oftédemus exemplis approbatorum uirorum- Plynius lib.xvinaturalis hiftoriae in fìcismirabilc s funt Si abot tus,qui nunq maturefeunt- Vano in libro de re ruftica fici, qué e edimusgrahúLuciliusutrcdtatNoniusMar.Sicuti cü primos fieos «ppalám recetéis .ptuli^pretio ingéti dat primitus paucos. ecce,p fruclu fecüdae declinationis eft,& mafeulini generis-Cola mella libro ultío j> frufrú in genere fceminino ^tulit^cú dixit. Aliipinguiííimáquanquiridéficoníeligunt.&ariidine uel di- gitisdiuifamdilitant.SicétMacrobius libro tertio faturnaliú. ait- n• Admonét nos & fici aridae.Cicero in attico,ex tátulo gra no fici.Horatiuspinguibu'&ftcispaftuiecuranferis albi.fed in hisnonpoteftcognofcimafculine,an fceminine pronutietur. Ply .xvi naíuralishpftoriaE^raEÍtantioresficorúoíumfrigidif- fimas-Profructu ueto&quarta;declinatióisufus eftSeneca in fecúdo libro diuifionú.ut ficus non effet}nifimarifeá.& Sueto- nius in uita Augufti fie &pifciculos minutos & cafeu bubalum manupreífumJ& ficus uirides biferas maxime appetebat. Pro ar bore infecúda declinatióe.Plyniuslib xyi.Quidábreuitate ra dicum fenefeere celerius arbores putát.quod coarguút fici, qua ru radices longiífimae funt,& feneftus ocyífima.Iuue.ad qua; di feutiéda ualét íterilis mala robora fici.Pro arbore & qrta; decli- nationis.Ciceto in dialogo de oratore. Vxotem fuá fufpendiífe íe de ficu. Pro Morbo autem in genete mafeulino & fecunda de clinatione uidet" accepiffe Martialis in ilio epigtammate. Cum dixificus,rides quafi barbata uerba, Et dici fieos Cavillane iubes • Dìcemus ficus,quas feimus in arbore nafei, Dicemus fieos Cazciliane tuos. fPrifcianus tamen in ultimo uerficulo, quarta; declinationis effe fi- . cum putat. quod non placet inauditum enim eft,ut &• Lauréti* us Valla differii in elegantiis, ficum quarta; effe declinatióis, ÒL mafculinigenerisNamquiscrediderir,negare Martialem fica pro fructu effe generis fosminini, & fecunda; declinationis¿Prae tereanonfatisítelligiturpromorbo'ne,anpro fructu Martialis acceperit.quandoquidé'poteft etiam fie intelligi,quia dixi o Cae ciliane has ficus,t u ridesac fiíolcecifmumfecerim, & fieos dice dum iubesfed dicete poffumus & has ficus,ficutiego protuli,& tuos ficos,ficutt u iubes tuos dixit,quoniá Ca;cilianus fieos tan rum dici i»bebat.fimnl etiam focando notat Cítjciliaijú tanga! ficofumHtfdchdamficumnöri podîcîs uîtïutti effe pctjalW« s fed capitis-linde Paulus aegineta, cpniTou ü -jouJTa.i.ra ev%&$**q~~s*ti l& s^Sçov e* HA Quae genitiuum Se in tis,& in is fine t mittuntfquae in r>q terminât genitiuumgraecum^tPrifcianusaitjUt ^i^ç^î^f. Chrê mes chremetis & chremis. (jSiJUç ^Vto&ç.Mendes mendetis Se mendiSf«^wg«ju*i>7Cf.Rhamnesrhamnetis6d rhamnis. A«- ynt Ax^vç. Laches lachetis,&lachis-nec mirûcû apud graecos quoqj multa inueniuntur huiufmodi ancipite habétia declina- c ii tiotienvut yuyns yvycv & yuy«i>t,Kaput wpiv'SCwwZt.MHW , (twv 8i juwv&^0# w dxhov & SKAHTSStflxgcv &eftjfOVf.7ro--| AtistPMv &3f>A&&?.unde Virduplicemaceufatiuuprotulit hue. Dareta,& daren. (fbu^stngucfbi§w. ;< In quot declinatiombus utimur graecorum nominu cafibusfin tri-; bus in prima, fecunda. & tenia .nam in quaita,& quinta non me mini unqlegere. Qujbus cafibus utimur in prima declinatione?nominatiuo, geniti uoaccufatiuouto fingularibusnominatiuo in aSjUt hie xueas in a, ut haec hypermeftrain es,ut hie ancbifes-in e ut haec libye. quaspavTim leges. Vir. Sumpius aeneas.Ide. Et pater Anchifes. Ouidius MittitHypermeftra-Idem Hanctua Penelope Geniti- uo in es ut huius libyes,Lucanus finibus- extremis libyes ubi fet uida tellus-Accufatiuoin an,uthuncaenean.hanc xginan.Vir. aenean,alacris palmas utrafqj tetendit.Statius-Naq} ferunt rapta patriisaeginan abundis Ouidius,Nefcioquam dicuntlphige- nian iter.& in en.ut huncLaertenhunc Daren, hanc Helenen. Oui.RefpiceLaerten^utiafualuminaclaudas. Vir.prazcipiteqj Daren ardes agit aequoretoto.Ide aut Atho, aut Rhodopen. Ouidius Redde Parin nobis,Helenen Menelaus habebit. Ide, Dindymon & cybelen,&amcenam fontibusldam Vocatiuo 1 a^'nominatiuoinasabieftione.s wmf, uthicaeneaso xnea. Vir. Vigilas nedeum gens «nea.&in e,ut hie Anchifes o Anchi fe hie Vlyffeso VlyfTe.hic Achilles o Achille.Vir- Coiugio An chife Veneris dignatefuperbo.Oui.Hanc rua penelopelento n" bi mittit VlylTeldem .Pugnas ne reddar Achille - Ide nos te po- teremur Achille. Achilles & Vlyfles non'ne funt declinationis teniae? non cum in e,uocatiuum emitrut.fed prima; potiusut Anchifes Laertes.ue- niunt.n-a'graecisin^smutatione^jinns perSTWUt x^MSus «^AAif?.cJWrfl}?/CNKMS' qua inrefequimurdores^quiprocf- 4>^l)> ,fl^i)5,pto TvA&s^fHs dicflct,quorum uocatiuus uwas eft £ in ¿0? defmentia accufatiuos mnZq^et \ fìngulariinautpoema.infoperomagnu,«tdido.m an utti- e ~izi tail in in utdelphln.fn oil ut corpdbn.ìh arutepar.Tn yr at mat tyrinor ut Neftotin as ut areas inisutpoefisinys ut Erin- nys.in os pet o magnum ut herbs. in os per o paruum ut epos, in us per ov ut cedipus.in ax ut thorax.I yx ut ftyx-iabs utarabs. in ops ut cyclops exempla,qui uolet,ipfefibi iueniat.Genuino fingulatiinos in usut'huiusaeneidos.huiusfapphus.Oui.atta- mé ille tuas felix asneidosauthorldé authoris nomina Sapphus Vir.faridicazMantus.DatiuoiniuthuicpalladiStatius.palladi littoteai. Accufatiuo in a-Vir.phyllida mitte mìhi in o Oui mi feram'q; relinquere Didoidem fpe&abat ad Ioanteoculos Io, quamuisauerfus habebat.inin Martialis.Tulicet & noftrum di xit Alexin ames-Vocatiuoini. Vir.TeCorydòno Alexi. Oui- dius.Tu pari Temper amaltéquot modis definii nominatiuus» Nominatiuo plurali in esVirgilius.Soli carare periti Arcades. Genitiuo plurali in on .Martial's. Argutis epigràmaton libellis. nominatiuo accufatiuo,& utóplutahbus in a. Iuuenalis Stem* niataquidfaciunt-Accufatiuo plurali in as.Vfr.permiftos Hero as, & ipfe uidebif ilIis.Idé.Pleiadas-hyadas.in eis ut alpeis.Syt teis.Vir.Saeuis'qjuadisimmittìtefyrteis. * ; Licet'ne nomina in o ut Dido Sappho latine declinare ut Iuno.*" li cet fecundum Prifcianum,qui antiquos huiufmodi declinatióe ufos oftédit. Accius,Cuftodem affiduum Ioni appofuit.Enni9. Pcenus Didoneoriundos.PJautus. Vidit Argum,qué quonda IoniIuno cuftodem appofuit.qua tóne declinadi etiam. C. Cat , ' far fecut9antiquos,ufus é,qd idicat tetraftichó hoc in Romulo Vatibus aufoniis tyriam dat Grascia Dido. Fecit Didonem rom ula uox Tanti. AtCalypfonemlatiisdasinclyteCasfar. r Quodqj decor patimrQuintiliane iubes. 1 Sed errant,aitFocagiammaticus,quididonis, autmantonisgeni tiuum dicùt.cum & uocis afpetitas^ ueterù authoritas eìufmo- di declinationem tepudiet.nam tranflata in latinamlingua,ni- hilo minus gtaecedeclinantur,ficDido didois.didoL didoera. didocIdemfentireuidefQuintilianashistierbis. Nunc recen- tioiesinftituerunÈgtìecisnomirrjbus gtxcas,declinationes po 1 ttusdarequódtamehipfumnonfempetfieripoteft.mihiante? '< placet larinam rationem fequi.quoufqj patitur decor.necg enim iam Cah/pfonem dixerim,ut Iunonetn. DE PROKOMINE. q Vid eft jjnomenr'pars oratióis declinabilis,qua; ,p unuw cuiafqj noie accipitur,perfonas'cjg finitas recipit. Quare dicitar pronomeri^quia pro noie, hoc eft loco nominis po nitur ficut proconful.quia loco confulis,& propraetor,quia pra: toris loco funguntur,appellati funt. Pronomini quot acciduntf fex.fpecies.genus.numerus.figura-pfo Quot funt pronoia de quibus nulla dubitatio (na,&cafus. eft apud latinos?quindecim. Ego.tu fui ille. ipfe. ifte. hie. & is. meus tuus. fuus • nofter, & uefter. noftras, Si ueftras. Quot writ fpecies #nominu?du32primitiua,ut ego. deriuatiua,ut Quotfutprimitiua^oftoego tu-fuiille.ipfe.ifte hic.&is.(meus. Quot ex primitiuis pronominibus funt tantum demonftratiua?q- tuor ego.tu hic,& ifte. Quot funt tantum relatiua?tria.quas.Jfui .is & ipfe. Quot funt modo demonftratiua,modo relatiuarunu.ille. Quot funt deriuatiua pronoia? feptem. meus. tuus.fuus.nofter Si uefter.noftras,& ueftras- Vndederiuantur.'Vgenitiuisprimitiuop'. ego tu fui.Quomodo? a'genitiuo mei,meusaxgenitiuotui,tuus.a'genitiuo fui,fuus. a' genitiuò noftram ael noftri,nofter,& noftras, a" genitiuo ue- ftrum,uel ueftri,uefter. Si ueftras. Quot ex deriuatiuis funt pofTefliua?quinq?.quae?meus tuus. fuus. nofter,& uefter- Quot funt gentilia,feupatria?duoqa«?noftras,&ueftras. Quot funt genera pronominu?quinqj. qua^mafculinu, ut meus* fcemininu,utmea neutru,utmeii .commune duù generum, ut hie Si haecnras,&uf ascdmune triu gene^,ut ego.tui.fui. Quot funt numeri pronominu?duo.qui?fingularis ut ego.plura- lis,at nos. Quot funt figura:pronominóidu x tantum .quas?fimplex ut ego. is.compofita,utegometidem. e un Qflot funt pronomina,quae pctttommatìuos componantnL'duo recumifte&hic.utiftic.iftaEC.iftoc.in quibus,quia non ponitur afpiratio, funt qui magis metaplafmu, q compofitioné putét. unum is cum aduerbio demum^ut idem ,quodeft is demù, hoc efl; is iterumlfte & hic còponùtur'neperomnes cafus^minime, fed per eos tantum,qui in cdefinunt .praster datiuum huic. Cum quot orationis partibus pronomina componutur^ cum tri- > bus-cum nominibus ut huiufmodi.cum aduerbiis ut eccum, ec ca.eccos.eccas ellum.eilam.ellos.ellas.proecceeam.eam eos. eas. illum. iilam.i'Jos illas.cum praepofitione.ut mecum.tecum fecum.nobifcum,&uobifcum,£edinhis potius eft prapofitio cum ptonomine per anaftrophent ut in quicum, pto cum quo. quibufcum.procum quibus. Quot funt fyllabica; adieétionesfquatuor.quaei'met.te.ceJ& pte. Mer quibus adiungitut?omnibus cafibus utriufqj numeri tam pri- ma^quàm fecundae perfonazpraetertu} ne uetbum putetm tu* met prò quo tute,& tutemet dicimus.utegomet-i.ego 8C non alius.tutemet.ì. tuipfeper te^nonperalium. Te quibus adiungitutftu & te,ut tute & tete.fìcut meme.fefe. C e quibus adiungitur.pronomini hic hajc .hoc,apud antiquos tx oés cafus,uthicce haecce hocce^pudueotericosuerop eos trii qui in s literam defìnùr.ut huiufce.hifce.hofce.hafce.nec nò his genitiuisiftiusiilius.utiftiufceilliufce. Antiqui etiam illicce p illic j>ferebat illucce. iftucce.Terentiusjllanccine mulieré dixit. P te quibus adiungif ^quinqj ablatiuis mea tua fua noftra & ueftra- utmeapte.tuapte.fuapte.noftrapte;&ueftrapte. . * Quotfuntperfonaepronominum^tres.quaE?prima;utego. fecun- da.ut tu tertia^tille- Quot funt cafus ptonominù^fex.qufflominatiuus. genitiuus da- ) tiuus.accufatjuus.uocatiuus.ablathiu5. . Quot pronomina habent uocatiuumcafumfquatuorquajhocdi fticho connumerantur. Tu. meus,& nofter noftras pronomina.quintum Quattuoradmittunt casteracunftacarent- 1 ' Qijareuocatiuocatentcaeteta pronomìna.'quia fermo adea non I dirigitur. Quotfunt dedinationes,feu modipronominumfquatuorprim' ini uei in is fecudus i'ius.tertius in i,&in x,8i in i.qrtus i is tatu. Interrogations depronomine. Go quae pats otationis efftpronome.quare.'quia ponit* e loco ,pptii nominis,& cetta fignificat perfona . Ponic* ne femp pronomen loco nois proprii?maxie. Ergo cu* dicimus,ego magifter, tu difcipulus, non'ne ponuntur loco ap- pdlatiuo^ nominu magiftri.f.& difcipuli,qua: fut appellatiua? non-Quoniamomneappellatiuumnomen tranfit in j>prium iunctum pronomini,ut meus liber tuus filius.illehomo. Ego cuius fpecieifprimitiux.quare^quia av nullo deriuatur- Meus cuius fpeciei?deriuatiuae qre?quiaderiuatur a'genitiuo mei. Ego cuius generis?comunis trium generum.quares'quia He eft, ficutcui adhaeret-utego Aldus-ego Maria ego mancipium. Meus cuius generis^malculini.mea. fceminini meum?neutri qua- te?quia prima uox pronominis eft generis mafculini. fecuda fee minim. tettia neutri. Noftras cuius generisfcommunis duu gene^.quare? quia prajpo- nunf ei in declinatione duo articularia .pnomina hie & hxc. Ego cuius numericfingularis-quare?quia iingulariter profertur. Nos cuius numeri^pluralis quare quia pluraliterprofertur. Ego cuius perfonaej'prima;.Tu?fecundx.Ille.''tertia3. quare? qa oia noia, & „pnoia funt tertiae pfonas.exceptis ego quod eft prima:, & tu fecuda^ 8i uocatiuis cafib9,qui funt femp pfonx fecunda:. Ego cuius cafus?nominatiui.quare?quia in eo cafu declinando re- peritur. ' Ego cuius modi pronominis?primiquare?quiaeius genitiuus fin gularis in i uel in is,& datiuus in i definite t ego mei,uel mis.mi hi. tu, tui.uel tis.tibi.fui • fibi Quare fui no habet in nominatiuo fit & in genitiuo fis ?caufa diffe rentiae (i coniunftionis fis uerbi. Qjjot funt j>noia primi modi; tria ego -tufui quae fic declinatur. S.Nego.G.mei.uelmis.D.mihi.Acc.me.Abl.a'me.P.Nnos. G • noftru.uel noftii ,D nobis A.c.nps. Abl. a' nobis. S.N.tu.G.tuijUeltls.Dtibi.Acc.tc.Vó tn.AMa.a'te.P. Nuós. G.uefttun^uelueftri.D.uobis.Ac uosV" ouosAbla1 uobis. S G.fuiDfibi. Accufa.fe. Abl.á íe.PG.fui-D.fibi. Accufatiuo fe. Ablatiuoa'fe. Illecuius modiptonominis¿fecudi.Quare¿quiaeius genitiuus fin gulatis in ius,& datiuus in.i.definit,ut ille illius.illi.ipfeipfiíis.. ipfi.lite iítius.ifti • is• eius ei.hic huius • huic Quare hic non facit in datiuo hui finec¿a d differentiam hiii'inter- ieetionis. Quot funt pronomina fecundi modifquinqj .quxí"ille ipfe ifte hic & is, quorum genitiuus definit in ius 8c datiuus in .i.fic etiá octo nomina declinantur,qux funtunus.totus.folusalius alterul- lusuter cgs uel qui cú íuis compofitis, quop* unus. tot?. folus. habent uocatiuú,qux noía,& pronoia fiedeclinantur . S.Nominatiuo illeilla illud.G.illius.D.illi. Aillúillam illudAb. ab iilo ab illa ab illo.PN illi illx illaG-ilIou; illau: íllorú. D.il lis. Accillos illas illa • Abl.ab illis • SNipfeipfaipfum G ipfius.D.ipfi.Acipftimipfam ipfum Abl. ab ipfo ab ipfa ab ipfo.P.N ipfi ipfxipfa.G.ipfoní ipfarum ipfo rum-D ipfis.Acc.ipfosipfasipfa Ablabipfis. S.N iftcifraiitudG.iítius D.ifti Aciltumiíramiil-ud.Abl abiílo ab ifta ab iíto. P .N.ifti iftx ifta • G .iítotum iftarum iftorum Da. litis. Aciftos i (tas ifta. Abl.ab iftis. S.Nhichxchoc.G huius.D.huicAchunc hic hoc Abl.ab hoc ab hac ab hoc P. N • hi hx hxcG .horum harú horum .Dati his. Achoshashxc Abl.ab his. S Niseaid GeiusD.eiAc eúeam id. Abl.ab eoabeaab eo.PÍ- N-iipergeminu.i.fineafpitatione.exea Georumearumeoft, D.eis uel iis Acceos eas ea.Abl.abeis,uel iis. Quare ipfe nó facit in neutro genere ipfud,ficutifte iftud.&ille ü ludí'qa apud antiquos declinaba!* ipfus ipfa ipfum.mutata é pri- ma uox 8c remanfit tertia.qq Prifcian9lib.xiiii.id nó probat. S.N.idemeademidem.G.eiufdem.Deidem.A.eúdem eandéeu- dé. A.ab eodé eadé eodé-P.N iidem exdem eadem. Georudé carúdemeorudéD.eifdem^el iifdem-A. eofdemeafdem eadé I A-ab eifdemVuel iifdem. & notaidem rflafculinu producerepri mam, idem ueto neutrum compere. S.N-unas unaunum.G.unius Duni Acunumunam unfi. V-o une o una.o unum. Ab ab ab unoab una ab uno.P.N.uni una; una.Gunorumunarumunoru.D.unis.Ac.unos unas una.V.o uni o una; o una. Ablab unis. S Ntotus totatotum G totius.D.toti, S.Nfolus fola folum.Gfolius.D folL S-N.alius aliaaliud.G alius.D.alii. S N.altei alteta alterum. G altetius • D • alter? * SN.ullus ulla ullum G.ulliusD.ulli. S N.uter utra ut^.G. utri9.D • utri castera deelia ut bon9 boa bona. S .N quis uel qui,quae quod,uel quid. G• cuius D.cui• A que qua quod,uel quid. A axquo, uel av qui.a1 qua,uel av qui av quo, uel £ qui. P.N. qui qua; quae-G quorum quarum quoj^.Dquis uel q bus. Aquos quas qua;. A a1 quis uel ax quibus. SingulariteralteruteralterutraalteruttuG.altemtrius D altern- tri-A.alterutru alterutram altetut^.Ab .ab alterutro alterutra al terutro P.N.alterutrialtetutra; alterutra.G. alterutro^ alteru- trarualtetutrorum Dalterutris-A.alterutros alterutras alteru tra • Abl.ab alterutris 8c fignificat alterum ex duobus. Cicero p Marco Matcello.Quod fi in alterutto peccandii fit, malim ego timidus.q parum prudens uideri - Valerius. Quia neceffe eet eos alterutro fafto criminetemeritatis,autperiutiiteneri> Qtjarenon dixifti altera utta.alterumuttuGalterius utriusfquia ex parte tan turn exteriore inflectitur,etfi quae ex duob9re&is co- ponuntur,ex utraqj parte inflefti debeant- S.N-uterqj utraqj utrunqj G.utriufqj.D utriqj A.utrunqj. utranqj uttiiqj.Aabutroqjutraqjutroq; P.utriqjutraeqjutraq}.G.utro- luqjutraruq; urrorunqj D utrifqj.A.utiofqjuttafqjutraqj. Ab' latiuoab utrifcg A quis 8C qui compofita. Quae cum quis uel qui poffuntcomponier,ha;c funt. S i.que putas. ali. quam nam • ne nun en'qj.piam'qj. Nec non quis cum quis poteris componere, fed dam. Vis'qj, & cunqj lifact, qui recto adiungere debes. S.N fìquis fiqua fiquod uelfiquid.Gficuius.D fiati A .fìquem fi- quam fiquoduel fiquid- Aa fiquoa, fiqua aK fiquo.P.N.fiqui fi quae fiqua G.fiquorum fiquarum fiquorumD fiquibus Ac.fi- quos fiquas fiqua A.a'fiquibus, S.N quifqj.quaeqjquodqj.G cuiufqj D.cuiqjAquenq? quanque quodqj Abl, ax quoqj a*quaqj a' quoq;. P • N. quiqj quaeq? quaeq;. G.quorunqj quarunqj quoruqj-Oquibpfqj.Acc, quofqj quafqj quaeqj. Abl a quibufqj. Squifputasquaeputasquodpuras uel quidputas, &fic per omnes cafus addendo putas. S.N aliquis aliqua aliquod uel aliquidG alicuius.D.alicui.Acali quemaliquam aliquod uel aliquid.AbLabaliquo ab aliqua ab aliquo.P.Naliqui aliqua; aliqua G.aliquorum aliquarum ali- quorù Daliquibus- Acaliquosaliquas aliqua. Ab.ab aliqbus. S.NquìfquamquaEqquodquelquidq.Gcuiufq.D cuìq & ficin caeteris addendo qipfe tn nò uterer omnib9.na ficut diceré, no credo quenq-M Tullio magis eloquentem.ita hoc euitaré dice di genus. aiunt nò fuifle fceminam quaq pulchrioré Thaide. Squifnaquaenaquodnà.uelqdnam & deincepsaddendonam. S .neqs nequa nequod, uel neqd & deinceps praeponédo ne • S Nnunqsnunqnunquod,uel nuquid,&ficin caetcris prepone do nun.Sed ne his qdem utimur omnib9.fed ut fe exerceat, fle- ftant pueri per oés cafus • Vtam ut uero nec ne.diligés poftea prai ceptoroftendat.qsn.diceret^nunqua^&nuquod? S N Enquis enqua enquod,uel enqd.& fici n caeteris pponédo en. SNQuifpia quaepia quodpia, uel qdpià\& deinceps addédo pia. SN.quidaquaedaquoddà.uel quiddam.G.cuiufdam D cuidam. Ac.quédam quandam quoddà,uel quiddam Abla.axquodam av quadam a1 quodam.P.N. quidam quaedam quaedam.G quo- rundam quarundam quorundam(& mutatur m in n • quia m an te d ette non poteri .ficut nec ante q & c 8c t & fjDatiuo quibuf- dam.Ac.quofdamquafdam quaedam. Ab. a'quibufdam& no ta qdam mafculinum fctibi debere unico d, neutra" uero qdda, & quoddam, duplici. I 5 S.N.Quu"" quxuis quodùis,uel quìdaisJ& fic in reliqnis adden» douis- S.N.Quicunqj quxcanqjquodcnnqjG.cuiufcunq? D cuicunqj. Acquencunqjquancunqj quodcunqj.Ab.a'quocunqj qcunqj quocunqj. P• N quicunq? quxeunqj quaecunqj.G.quoruncunqj quaruncunqjquorucunqj.D quibufcunqj.Ac.quofcunqj quaf- cunqj quaecunqj. Ab.a' quibufcunqj. S. N Quilibet quaelibet quodlibet, nel quidlibet1 Si deinceps addé dolibet. S.Nominatiuoquifquis &quicquid Ac.quicquidAb ax quoquo a' quaqua a* quoquo.cxteris uacat. S Nneuter neutra neutruG neutri neutra; neutri, &neutriusapd antiquos.D neutro neutra; neutro,& reliq ut bon9 bona bonu. S.Nifticiftxciftoc.ueliftuc.A.illune iftanciftoCjUeliftucabiftoc iftac iftoc.P nominatiuo & accufatiuo in neutro tantum gene re iftaec. & fic inflette illic illaec illoc.uel illue, quibus utebantut antiquìjiiunc autem exoleuerunt. Meus mea meum cuius modipronominumftertii.quare? quia per omnes fuos cafus declinatur ad fimilitudinem nomimi primae &fecù^xdeclinarionisJhoceftutbonusobona bonum, praeter, mi uocatiuum,a uocatiuo mee, ubi egeminu,ac breue, in i loti gum cómutatu eft, ut o mi'pf.o mi fili prò mee pater, mee fili. Tertii modi pronomina funtquinqt meus tuus fuus nofter Si uc iter, qua; ficdeclinantur . S N.meus mea meum G. mei mese mei D.meo meae meo. Amen meam meum-V-o mi o mea o meum.A.a' meo a' mea a' meo. P.N.mei mexmea.G meonimearumeoru.O. meis. Acmeos meas mea Abl.a' meis. S.N tuustuatuum Gtuituxtui D.tuotux tuo.Atuum tul tu- um. Abl.a' tuo av tua a' tuo.P.N.tui tua; ruaG .tuorum tuaru tu orum D tuìs • Ac.tuos tuas tua • Abl.a tuis. S N.nofternoftranoftrumG.noftrinoftrxnoftriD noftro no ftra; noftro-A noftrumnoftramnoftrum.V.onoftero noftra o noftrum A a' noftro ax noftra à noftro.P.N.noftri noftrae no ftra-G noftrorum noftrarum noftrow D.noftris. Acc.noftios noftras noftra.V.o rioftri o hofltag o noftra. Abl.a' noftiiV SNfuus fua fuum.Gfui fuae fui.Dfuo fuae fuo. Accfuum fua fa um. Abl.av fuo ar fua a' fuo P Nfui fuae fua.Gfuoium fua^ fuo rumDfuis Acfuosfuas fua.Abl.a' fuis- S.N.uefteruefttaueftrum.Gueftri ueftraeueftriDueftro ueftrae ueftro.Acc.ueftrum ueftramueftrum-Abl. a' ueftro avueftra a' ueftro.P.N ueftri ueftrae ueftraGueftrorum ueftrarum ueftto- rum.D.ueftiis.Acc.ueftrosueftrasueftra.Abla'ueftris. Noftras cuius modi pronominumfquarti.quare^quia pet omhes fuoscafus dcclinaturad fimilitudinem nominum teniae decli- nationis}hoc eft ficut hie & haec arpinas & hoc arpinate.& nota huiufmodiin as&nomina &pronomina,circunflexotonoee pronuntianda} quia funt pet apocopenab integris in tis abie' ftione ti. Pjuarti modipronominafunt duo noftras&ueftras quae fic de- clinantut- S.Nhic&hajcnoftras&hocnoftrateGhuiusnoftratis D-huic noftrati.Acchuc&hancnoftratej&hocnoftrate.Vo nofttas & o noftrate. Abl. a1 noftra te & noftra ti • P. N .hi & hae noftrates &haecnoftratia.G.horum&hatum & horum noftratiu. D.his noftratibus. A-hos & has noftrateis & haecnoftratia.Vo noftra tes&onoftratia Abl.ax noftratibus. S -N hie & haec ueftias,& hoc ueftrate.G-hui9 uefttatis • D huic ue ftrari.Ac.hunc & hanc ueftratem,& hoc ueftrate. Abla' ueftra- te&ueftrari.P.N.bi &haeueftrates,&haecueftratia. Ghorum &harum & horum ueftratiu D.his 8c ab his uefttatibus. A.hos & hasueftiateis& haecueftratia. II ALVI MANVTirROMAtfr TMITITV IIONVM G RAMM AT I C AR.VM IIB ER JECYNDV $. D E VERBO- Vid eft uetbum f pars orationis declinabili*, uel agen q di, uel patiendi, uel utriufqj fignificatiua cum modis & temporibus fine cafu. Verbo quotacciduntfocto.genustempus. modus fpecies figuraperfona numerus. & coniugano. Quot funt genera uerborumfquinqj.acìiuumutamopamuum ut amor neutrum ut feruio.cóe ut largiordeponens ut fequot. Quot funt tempora uerborum^quinq} praefens praeteritö imperfc dum.perfeclum.plufqperfecìum & futurum .ut amo.amabam. amaui.amaueram • amabo • Quot funt modi uerborumr'quinqj.indicatiuus ut amo imperati- uusutama-optatiuusututinamamareni, fubiuneliuus ut cum ameminfinitiuus ut amare. Indicatiuus quot tempora habet^quinq} feparatapraefens ut amo. imperfccìumutamabam.perfecìum ut amaui plufqperfeftum utamaueram futurum ut amabo. Imperatiuus quot téporahét^duopfensutama futuri! ut amato. Optatiuus quot tempora habetiquinqj.praefens. & pmeritu imp fectum fimul,ut utinl amarem pmeritum perfeftu,& plufqpei feftum fimuljUt urinam amauiffemfuturu per fe ut urina amé* Subiunftiuus quot tempora habet.'5 quihqj feparata, quemadmo- dum indicatiuus praefens, ut cum amemimperfeftum^ ut cum amarem.perfeftum,ut cum amauerim.plufqperfeäum,ut cum amauiffem.futurum,ut cumamaueto Infinitiuus quot tempora habetfquinqj. praefens &imperfeftum fi- mul, ut amare perfeftum &plufqperfeftum fimul^ut amauiffe. futurum utamatumire.uel amaturum effe. Quot funt fpecies uerboiumiduas.primitiuautamo.deriuatiuaut amafco. Pjjot funt fpecies deùuatiuotu uetboiu? quinqjkhoatiua. medi- tatlua.diminutìua ficquentatiaa.defydciatma. Quae funt inchoatiua^quae in fo definunt,& funt tertiae coniugatio ms, ut uifo uifis.facerfo faceflis.arcefib arceffisideft eo ad uidé dum.eoad faciendum.eo ad uocandum.ufurpantur etiam pro ptimitiuis ut laceflb pto lacero- Quomodo formane iuchoatiuataonhabét certa fotma.neca'uet bis omnibus profkifcuntur Quae funt Meditatiua^quae in fcodefinunt.&meditationem, hoc eft exercitationem fignificant.ut calefco,ideft meditor, 8i exer- ceor,ut caleam.unde etiam meditatiuaappellantur nam medi- tari eft etiam exerceri- , Habent'nepraeteritumhaecuerba.'quidnilatq}idquod fua primiti ua,ut pingueo pingui,& pinguefeo pingui macreo macrui, Si macrefco macrui, fed differut,na primitiua fignificatpigui s fui, macerfui deriuatiuaueroplguisfaftusfum. macer faftus fum. nam fi ita cuipiam dixeris,hui tarn cito macruifti,non erit d ma- creo,fed a" macrefco ptm .quia nó macer fuifti, fed macer faftus es,interpretabitur. Quomodo formantur meditatiua?av fecunda perfona praefentis in dicatiui modi cuiufcunqj fint coniugatiòis addita co,ut labo,Ia bas, labafco.ferueo,ferues,feruefco contremo.contremis^ con- tremifco-edormio,edormis,edormifco. Quae funt frequenratiuaf quae afliduam in agendo uim habent.di- cuntur etiam iteratiuaquoniam frequenter agendi iterant afte- ctum.ut merfo,merfas,hoc eft faepius mergo. Vnde formantur frequétatiuaùb exrremo fupino mutatìone u in o,ut domitu,domito.curfu,curfo. amplexu.amplexoa" fecutu tamen fedor,& non fecuror.Sed notandum,quod quae habét a in penultima illud in i breue conuertunt.ut uolatu,uolito toga tu^rogito Item quae praetetitum in gi faciunt, formant frequen tatiua a' fecunda perfonapraefenris.indicatiui modi,ut lego,le- gis Jegito.fugio,fugis,fugito.Notantur qu2rito,a'qu3ero.& fd tor, & fcifcitor a' fcio. Si nofcito, & noto, a noi co. Si aegrefco, Si aegroto.ab aegreo fed aegrefco meditatiuum eft.Inueniunf et frequentatiuaaxfrequentatiuis,utdicìitoaxdiclo, quod a'dico ndlerTuatut. ir deïiuatuf.pulto à pulfo, quod a pello deducîtur. C uiusconiugationîsl'untfrequentatiuar'primaî.ut^Uïfo, curfas. fector,feftari$.ui£b,quod iteratîuû eitc dicitDiomedes /et folû excipicàregula.quodnonfitprima; coniugationis, ego Vallas accedens.putoefleinchoatiuu potius.ut fupra oftendimus. Qtfa; funt defyderatiuar'quaE in rio definiït,et afFeftum fignificant- Patturireenim non eft meditaripartum.fed defyderare Cicero, Aliquando populus romanus pariat,quod diu parturit fimiliter efutio,eft efle cupio,ideft comeffe-Quintîlianus.Pater filios efu rit Item cœnatutio cupio ccenare. Mattialis. î n oïbus Vacerraqdcôclauib9Côfumithoras,et die toto fedet» C cenaturitVacerra,nôcacatutit.i-ccenarecupit Vacetra,etnôca V nde formant3 defyderatiua^ab extremo fupino^flumen (care. do rio,uta,ccenatu,ccenaturîo.a': mictu.micîurio.ab efu.efurio. C uîusconiugatiôisfuntdefyderatiua? Quartae.ut parturio partu ris. parturire. Qtjae furit dimînutiua?quae in lo definuntjUt à forbeo,forbillo .for billas.etnô habentcertam forma", funt'qj inufuàpaucisuetbis. Hase nos fcripfimus de fpeciebus derîuatiuom,fecuti Laurentiiï Vallâ.q qm à memoria facile effluût.côprehédihis uerficulis. I nchoat atcefio, et uifo.meditatur amafeo. S orbillo minuit, legito'q? ,et curfo fréquentant- P arturiteftpartûdefyderat,efurit,efl"e. Notandu autem,ïnqnî bufdam magis in ufu efle frequentatiua à frequentatiuis,quàm à primitiaiSjUtleâito^lecîo leftas quod non eftinufu,ficut nec legito, feriptito à feripto fcriptas,qcT itë nô in ufu.ab edo pterea, efo efas «xf nçav, av fupino efu at abefo,in ufu efito.in quibufdl uero,&av primitiuis,&alfrequentatiuis in ufu frequentatiua,ut a1 dico,dido,a' quo diâito Hase Gelliusnona1 fupino,ut Prifcia nuSjfedaxptôpafliuo format lib.ynf.cap.vi.cui non accedo. Defigutis uerborum. Quot funtfigura; uerbomm:'tres fimplex ut taceo,curro.côpofita utconticeo,concurro.Decompofita,ut conticefco,recurfo. De perfonis uerborum. Qijot funtperfonae uerboramftres prima, ut amofecûda.ur amas* rettia,ur ihiät.& fimìlhet in pluralì,prima ut'amlmul fecunda, utamatis.tertia,ut amant- Quare imperatiuus modus non habet primam perfonam in nume io ungula ri f quia naturaliterimperans,ab eo.cui imperat.diuìdi tur,cum ergo prima perfona eft,qua; loquitur,ipfa fibi impera te non folet. nifi aliisimperanSjfequoq} immifceat • & hinc eil * I n lo pmeritum faciuntin lui,ut alo alui. praeter uello udii uel uulfi, fallo falli-pfallopfalli.percelloperculi,excello exculi 8s excellui, quod tamen magis abexcelleo formatur, Excipiuntm etiam geminantia,ntpellopepulifallo fefellitollotetuli, prò quo fuftuli dicimus- Quaseftfeptima? I nmouocalflongaprajcedente.oinpficonuertunt.utdemodé- pfi Cxteraueroinuifyllabas.uttremotremuipracteremoemi. „ premo pretti. Quaeeftodaua- I nnoantecedenteouelg,ìnuifyllaba?faduntpraeteritum,utpo nopofui gignogenuJ.iìmiliter&a'cano compofita, ut conci no concinui, & concini - Cantera uero faciuntin ui fyllabam.ut fino (ìui.fterno fttaui.fpemo fpreui.lmo liui & lini. nam leui &releui magis funta'leo^uodnoneftinufu- Excipiuntutte ttino tempii-Cano cecini- Qua: ed nona? ! n po e bteui antecedente,in ui fyllabas fadunt,ut ftrepd ftrepui- Caeteraueroinpfi,utcarpocarpfi praterrumporupi- Quae ed decima? I n ro per ui fyllabamterminant,u t tero triui.quaero quaefuii,fero feni, cuius compofira etiam per ui fyllabasfaciunt,fe d mutata fi' gnificatione,ut defero deferui.excipiuntur gero gefli - uro ufli. uerro uerfi,& uerri.curro cucurri. Qua» eft undecima?* I n fo in ui fyllabam faciunt,ut Iaceflb lacemui & lacerti- Accerfo accerfiui. Demuntur faceflb faceCs faceffi. capello capetti- ui» fo uifi.qiKefo quaefi & quaefiui.pjnfo pinftù- Quae eft duodecima?1 I ntocprajcedente.quatuorinueniunturflectonccto.pleclo.pe- tìo, qua» faciunt flexi.plexi nexi uel nexui pexi uelpexuì,& pe- dui. praecedente uero e breui,duo, ut peto petiui. meto mettui ,t fìmiliter ,duo, uerto uerri. fletto ftertui.ttgeminat o unum mir to miti 8e unum ìtem in fto, ut fìfto.quod cum fignificationem adiuam habet.caretpraererito,cum uero abfolutam, facit iteti, ficut fto cum Aus compofiti'Sj ut defitto dettiti. II QtfaJeft tertíadecima? I nxoduoinuenianturrexo,&nexo,quae inui fy Habas faciunt. ut texui,nexuifed nexo eft prima;. Quae eft quartadecima. Í ndo fiapcefferit^ineuerfaj&oremotajfacmtptm.utfaciofe ci^iacioieci.fin uero praeceiferit i,illo in e uerfo,in xi faciunt,ut afpicio afpexi icio tamen id facit, & elicio elicui Qua; eft quintadecima? t n dio Sciti gìo;o remota,faciuntpra»teritum,ut fodio fodi. fu> gio fugi. Qua; eft fextadedmaf I n fio unii eft,fiofisfactusfum .unii item in io ut meio fine prate rito & fupino,& unum in quio,inquio,quod inquit tantum ha bet.unumetiamin rio parió peperi. Qua; eft decimafeptìma- I li pio ca praecedente mutát a in e.Sc abietta o fadunt praeterirnrtf, uteapio cepi.cuuero, o inui fyllabam conuertunt^ut cupio, cupiui • quod non puto effe etiam quarta;, ut Prifcianus ait. namiilud Lucretii fie legendum .Naturae primus terrarum clan ftracuperet^utfituerfusmiurus^quofaepe Lucretius utitur. de quo uerfu nos abunde infra traftabimusin libro de mctris-ra- pio-rapuifacitfapio Sefapui,Sefapiui.underefipui,&refipiui. Ccepio quod in ufu non eft.cccpi.Terentius tamen in Adelphis a'cappio cceperetufuseft-Sinerem egoillumiaut non fex roti» menfibus prius olfecifìem, q ille quicquam cceperet. Qua; eft derìmaoctauar" I n tio, in fifaciun t geminato iT,ut cócutio cócufli, quatto qaafli. Quae eft decimanonaf I nuofyllabam,1 antecedente, o in iuertunt,ut foluo folaf.uo- cali uero in xi t uiuo uìxi. int:oautem fyIIabas,mutanto ini, ut acuo acuì} praeter coquo coxi. linquo liqui. pluo pluui. ftruo ftruxi. De praeteritis quarta; coniugationis. V erba quarta; cóiugatìóisquomodo faciunt praeteritumiin ui fyl Iabam.&iiexcJufau per cócifioné,ut audio audiui &audiifalio faliui Se falii tam de fale,q de faltatiócdemuntur ìn ciò plurium ifllabamm duabus.quae fi n habent ante cio.fadunt in xi, ut uin —— Ì~ III I do uinxîfancio fanxi,& fanduïolim. firmerò mïnïme.înii.ut raudo raafi.farcio farfiltem aio ai. cambio câpfi.haurio häufig fepio fepfi • fentio ienfi.uenio ueni,& ax pario & falio compofita, ut operio operui.aflilio aflîlui.quia falio etiam falui facit. fed có perio comperi facit,& reperio repperi pp geminato in carmine. De praereritis uerborum in or. I nordefinentiaquomodofaciuntpraeteritum?nonfiabent quia in or omnia carent preterito, & Us quae ab ilio deriuantur. afiu< muntautem participiumpraeteriti petfecti,&plufquamperfee"ti, & fubftantiuum uerbum ,&ufum praereritotum comptent, ut amot,amatusfum,&amatusfuij&fic in omnibus. De fupinis. Supinorum régula; quor funtffeptem. Quae eft prima? I nuifyllabam^ommutantuiintumjUt amauiamatumtpetiui petitumdemuntur abolitum.adultum.agnitumcautu. cogni- tum.confitum.fautum. infirum.lautum &lotum- paftum.po* tumfaltum.namfalitumperfimplexl;feruatfatum t folntutn, fepultum uenum.inorprimae in atum,utmoratura auxiliatu. Quae eft fecunda. I nui fyllabascommutanteasinitum,utdomui domitum.prae ter altum nam alitum feruat.Itemapertum.caflum- nam carità* feruat cenfum.cultum.confultum.concentum cum caeteris à ca no doctum excelfum.friciû.indutum.merTum. miftum.neâû. occultum.paffum piftii raprumcucopofuiscorreptö. furreptö. feftum ftatutum.tentum.textum toftum.Inorfecundae in itù*. utueritum praeter confeffum.faflum.miferrum.ratum . tutum, & tuitum Quae eft tertia? I n ci. gi • qui. xi commutant eas in ctum,ut uid uiclum.legi le ftum.dereliqui dereliäum dixidiftum. praeter fixum.fkxum. fluxum fugitum .fidum.midum.pictum.rictum ftriftumabii- ciuntn. peperà fine fupino.in gor etiam &fcor & in uor fyl labas.in dum faciunt,ut fungor functum proficifcorprofeâum fruor fruftum, & fretum ojim eriam fruitum. praeter adeptum commentum femjm.undedefeflum.iratum. natum. obliturn. partum.ultum. II Qir,? eft quarta.1 I nmìpipfi.inptu,utfcnpiifcriptii.rupiruptu.emiemptupraetet campiicampium. Qua:eft quintal I ndi Juri'fi ti infum,utmomordimorfum.tutudi&tunfum;& tufum fefelhfalfum falli falium uerri uerfum;quod eft etiam a' uerri.fenfi lenfum pandi paffum geminai ss, quod & a' patior, Si pateo idem eft.demuntut geftu.hauftu. indultum.latu. mul, ctumnàmulfumferuat piftum»pattu.ftatum.tentù.na tenfum feruat tortum.uftumltem compofita à do ut inditum.ab abfcó do tam abfconfum, q a bfconditum, fed abfconditum melius in quit Diomedes quatta: etiam coniugatióis uerba habentia 1 uel x ante fi, ut faitum. fartum .fultum .In dior item Si tiot & tor, in fumfaciunt.utmenfum.orfumaflenfum. ufum • pmet ample xum.mentitum.partitum potitum. fortitum. - Quae eft iexta;" I n bor,in pfum, ut labor lapfum. Si in quor Si in rior in turn .ut lo quorlocutum oriorortum.&in rorinftumfaciunt,ut quetoi queftummorior tamen mortuum,unde mortuus. Quseftfeptima. L argior largitum habet,& molior molitum. Quae adiua fupinum non habent. C ompefco.cerno.renudqj Si refpuo.lingo. S ugorefello timet.lambo'qj.atqjurgeo.caluo. V ifdqj cum metuopofco.linquo.arceo.difco. A mbjgdqj annumeres,quae funt fine cuncta fupinis. Quae neutra fupinis deficiunt. S ttideo.ftetto.rudo ftriditmicat.aeftuo.parco. E tconquimfco.pfalIòqj,& obedio-dego. E t fcalpo}&fcando fcabit.&pauet horreo.mando. A diiceglifco.tremo.necnonfatagdqjjuo'qj. E t furii.atqj uolo.lucet pelluceofulger. E xunohorrefco.feruefco,&talia cuncta, E t xmae praeteritum per ui dant uerba fecundae, V t caleo calui pauca haec tamen excipe.ficut T orret olet ualeo paret'qjdolet'qj.latet'qj E t placeo,& noceo,& libeo, & carco, pateo'q^ Quanquam funt per uì,retinent tamerx ifta fupinum. De uerbis defectiuis • Qua: funt uerba defediuafqua: deficiunt numeris • modi's. tempo ribus^ perfonis non tamen omnibus. F orem.foresforet.forent.intlnitiuofore. Meio,meiis.Impeta tiuomeiemeiat.meiamus meiiteFuturo'meiito.Infi-meiere, I nfit-infiunt.&infio antiquum. Qusfo.quaefimusquacfere.necdicas quasfumusper u. F axofaxis.faxit.faxunt,etfaxint- I nquio,feu inquam.fed hanc uocem futuri temporis effe uultPd fcianus.ìnquis-inquir.ìnquietinquie. A ufim.aufis.aufit, et aufint. C edo ideft die. A io ais.ait.aiunt.aiebam cum roto imperfetto - ait« aies • Impera/ tiuo ai', in plurali aiamus. Futuro opratiui aiat-in plurali aia tis - aiant. I mperatiuo aue • in plurali auete. Futuro aueto. Infinitiuo aue» re.eodem modo falue et uale • fed uale a1 ualeo eft. quate non eft defeftiuum . F urisdaris faris.prima pofitìone deficiunt. O uatouanshabet participium.cuius tamen nerbi declinatio pet multas edam uoces inuenitur. A page.apagete.apagefis>(pap3gefiu)s,ficutfodes j> fiaudes , q3 eft bladientis.ficut amabo,et capfis,pro cape fi uis, et fis, j> fì^is. O di.nouiccepi meminiprasteritumperfeàum tantum habent, &quje a preterito deriuantur • memini habet etiam memento & mementote. V olo & malo imperatiuo & fupinis deficiunt. malo etiam futuro indicarmi fed de his in declinatione uerborum cumulatiflìme di cemus. DeAnomalis. Quas funt anomala f qua: aliorum uerborum inclinatum nonfe quuntut. nec dicendum anormala cum t poft o ,fed fine tf quia gracum eft TB hóftxAov, quod fìgnificat afpetum} uart- umf&fineplanitic. Anomala autem funthaec S am es eft uolo uis uult.fero fers fert.edo es eft,cum compofnis, deqaibus abundedicemusindeclinatione uerborum. Quae fune quae in imperatiuo per apocopen proferuntur?Dic-duc, fac fer pro dice.dure.face fere- Quae aliorum preteritisifupinis utuntur? A rguorà conuincorconuidus fum.habet&argutusfum.Cerno av crefco creui cretum.calefco a' caleo calui cum fimilibus in fco. Cerio à percutio percurfi percuifum fero d tu lo tuli latti. furo ab infanioinfaniui (ine fupinoJiquor a liquefio liquefadus fume deora medicot,medicatus fum. pofeora' poftulor poftulatur fum -Quatio à concutio concufìì concuffum.nam quafii non eft in ufu.reminifcorà recordor recordatus fum-fido a' fedi fefliim. fido av fto ften ftatum.funt qui redius (tatui ftatutumhaber e di- canttollot a' fuffero fublatus fum.uefcor a pafeor paftus fum. Quae perfeda funt à diuerfis inftantibusr' A cui ab aceo Si acuo • creui a' crefco & cerno.frixi à f rigeo & frigo. luxialuceo&lugeo.minxìavmeio&mingo.paffus fuma1 pan» dor Se patior.paui av pafeo Si paueo pependi a* pendeo Si pèdo, culi a' tulo Si fero.uerius fum a' uertor Si uerror. Quae funt in prima perfona confufaf A ppello appellas & appellis dico dicas Si dicis fundo fundas & fu dis-lauo Iauas Si lauis.lego lega* prima longa,& lego legisprla breui-mando madas & màdis-predico predicas penultima cor repta,& predico predicts penultima longa pinfopinfas& pin* fìs fero feras & ferisfono fonas & fonis.uolo uolas & uis. Quae in indicatiuo duplicirer efferuntur? C aueo & cauo-cóniueo Si cóniuo.défeo Si denfo.dureo & duro, excelleo & excello ferueo Si feruo.frigeo 8i frigo.fulgeo Si fui- golenteo & lento.oleo Si olo.fotbeo & fotbo.ftrideo Si ftrido tergeo & tergo.ttnio Si uno. Quae habent duplicem coniugationem? M oriot orior.potior quae Si teniae Si quanaeconiugationisinue- niuntur Inintinitiuo tamémoritanttl dicimus feciidu tenia,& oriti, 8i potili fecundu quartam-apud uetuftuTimos etiam Dario Si cupio & teniae & quatta: inueniunrut. Quae habent duo aut tria preterita.'' C udo cufli Si cudi.explico explicui Si explicaui,pango pepigi, Si panxi.&pegi.pungopupugi Si punxifino fini &fiui,tundo tu- tudi&tunfi. Quae ancipiti terminationein eadé fignificatione legun£. A ffentio & affentiot.labo Si Iabotmeteo Si meteor, teuerto & te- uertor,& alia plurima apud Prifcianum. Interrogationes de uerbo. A mo quae pars orationis eftfuerbum. Quare? quia cum modis Si temporibus eft fignificatiuum agendi. A mor quae pars orationis eft?uerbumquare?quia cum modis Si temporibus eft fignificatiuum patiendi. L argior quae pars orationis eftsfuerbum .quare s^quia cu modis St temporibus eft Si agendi & pariendi fignificatiuu. A mo cuius generis?aftiui• quarefqa in o definens poteft facete tra fitionem ad aliquod rationale animal.unde polfit fiericonuerf a locutioin primajUelinfecundaperfona.uelfaltemin fecùda p aflumptionem r, ut t u amas me ego amor à te Plato amabat So cratem.Socrates amabaf i Platone.Ego amo te. tu a maris a' me. A mor cuius generis?paffiui • quare f quia in or definens ,uenit ab aftiuo per aflumptionem r, quod eft amo ficut doceor a" doceo. legoràlego. A rocuius generiVneutri.quare.-'quiaino definens non poteft fa- cere tranfitionem ad aliquod rationale animal ,unde pofiit fieri conuerfa locutioin prima uel in fecunda perfona,uel falté in fe- cunda per affumprionem r hoc eft non poteft habere accufatiuu fignificantem hominem non enim dici poteft aro Socratemjfi' cutamoSocratem. A mpleftar cuius generisr'cómunis.quares'qa in or definens utratg habere poteft fignificationem,hoc eft Si aftiua & paffiuàaftiua. fic, ego amplecìor te.paffiuà fic,ego ampleftor à te. A uxilior cuius generis. Deponentis.quare?qa deponit altera (igni ficationé.hoc eft uel aftiua, uel paffiuà Sed auxilior deponit paf fiuam,ut auxilior tibi,Iastot uero aftiuam ut laetoi uirtute. II A mo cuius temporisfprxferttìs.quarefquiapraerens tempus defi- gnat circa a ttionem,uel paffionem • fed amo circa aftioné.amor uero circa paffionem. A mabam cuius temporis^praeteriti imperfetti.quare?quia rem eoe ^ram/ed non dum perfeftam oftendit. A maui cuius temporis^Pmeriti perfecti.quarec'quiarem perfects effe fignificat. A'maueram cuius temporisj'Praereriti plufquaperfecti.quate? quia oftendit aiiquid iampridem effe perfectum. A mabo cuiustemporisr£uturi.quare?quia rem aliquam fore,hoc eft futuram effe demonftrat. A mo cuius modi?indicatiui.quares?quia indicat rem effe » amaba, amaui.amaueram cuius modidndicatiui.qaindicant rem fuiffe. Amabo cuius modi?indicatiui.quare?qa indicat rem fare. A ma cuius modiimperatiui.quare?qaimperat rem effe. Amato cu ius modi imperatiui. quare^qa imperat rem futnram effe, Qjuate non dixxfti etiam fuiffe.^qa in imperatiuo non eft pmeritu. non enim quodfaftum eft,utinfectum ritemperare qfquam po teft,neqs ut factum fit.quod factum nonfuerit. V tinam amareni cuius modi.JOptatiuiquare? qa eget aduerbio Qptandi,ut perfectum fignificet fenfum. C umamarem cuius modi?Subiuctiui.qre?qa fubiungit fibi aliud uerbu,uel fubiùgi£ alteri uerbo,ut pfectii fignificet fenfum. A mare cuius modidnfinitiui.quare^qa nec numeros,nec perfonas definir.fed eget fola alterius uerbi coniunftione. A mo cuius fpecieir'primitiuae quare^qa annullo deriuatur. A mafco cuius fpecietfderiuatiuasquare^qa deriuatur ab amo. < A mo cuius figurx?fimplicis.quare?qafimpJiciterprofertur , D eamocuiusngutas&ópofitae.quomócomponifexde &amo. C ontremifco cuius figura^decompofitae.quare;'qano n per fecó ponif ,f ed a' compolito deriuaf:, qd eft contremo contremis. A ino cuius perfonx^primai.quarerqa eft prima uox uerbi. uel qa cum loquitur de fe,ipfa pronuntiat. A mas cuius perfonae?iectidae.quare?qa eft fecunda uox uerbi, uel qa ad earn prima loqtut directo fermone. _ ' A mat cuius petfona;fteitia*.quare?quia eft tertiauox uerbi.ael qa de ea prima toqu^ ad fecuda,extra fe, &illam polita, ad qua di rìgit fermoné.qct qa uidef obfcuiK,fic clarius. tenia perfona eft, dequapofira extra prima & fecudä prima loquifad fecunda". A mare cuius pfona;?nullius & numerirnulliusquareslqaoia infi- nira.ipfonalia.gerüdia,& fupina numeris.&perfonis deficiunt. A mo cuius numeriffingularis.quare.''quia fingularirer profertur. A mamuscuius numerkpluralis.quare^quiapluraliterproferf'. A mo cuius cóiugationis?priaequare.''quia in fecuda perfonaprae- fentisJindicatiuimodihéta^ducloantesutamoamas& inpri ' ma,cV feciida pfona pluralis numeri id ipfum adducili ante mus, & ante tis, ut amamus .amatis,& in inrinitiuo ante re ur amare. A moramariscuiusconiugatiówr'priaEqter'qain fecùda perfona pfentis,indicatiui modi net a $>duétti ante tis, ut amor amaris. D oceo doces cuius coniugarionis^fecudx quare i quia in fecuda perfona praefentis indicatali modi habet e produftum antes ut doceo doces.&in prima,&fecunda perfona pluralis numeri id ipfum e produchim ante mus & ante tis,ut docemus^docetis.Ä in inrinitiuo ante te, ut docere. D oceorcui?jcöiugationis?fecüdae.quare?qa in fecuda perfona pra 1 fentis indicatiui modi habet e,pduétu ante ris.ut doceor doceris. L ego legis cuius coniugationis?tertiae.quare?quia in fecunda per J fona praefentis indicarmi modi habet i correptum ante s,ut lego legis & in prima & fecunda perfona pluralis nueri id ipfum i cor leptum ante mus,& ante tis, ut legimus.legìtìs in inrinitiuo ue- 10 e correptum ante re,ut legere. h egotlegeris cuius cóìugatìóis?tertiae.qre?qà in fecuda perfona prasfentis idicatiui modi hét eris penultia breui,ut legor legeris. A udioaudiscuiusconiugationis?quartae.quare?quiain fecunda' i perfona prxfenris indicatiui modi habeti productum antes, ut audio audis.&in prima & fecunda perfona pluralis numeri id ipfum i productum ante mus, & ante tis,ut audimus, auditis,Ä in inrinitiuo ante re, ut audire. A udioraudiris cuius coniugatienisr'quartaj.quaref'quia in fecun-> da perfona pfentis indicatila" modi habet i ptoduöu antcifrat II áudibr âudirîs? Declina amo ártia?. I ndicatiuo modo tempore pfenti fingulariter.Ego amo tu amas illeamat.Pluraliternos amamusuos amaris.illiamant.Pmeri to impetfefto.S.ego amaba, tu amabas.ilIeamabat.P.nos ama bamus uos amabatis illi amabant.&pet infinitó fie-S.ego ama re pro amabam tu amate pro amabas.ille amare pro amabat.P. líos amare pro amabamus.uos amare pro amabatis.illi amare £ amabant. Pretérito perfecto.S.ego amauitu amauifti. ille ama uit-P nosamauimus uosamauiítis.illiamauetút.uel amauere. ex quibus hxc per fyncopen.t u amaftí pro amauifti uos amaftis pro amauiftis.illiamarunt pro amauerunt.Praetcrito plufquam perfefto.S.egoamauerá.tuamaueras.illeamauerat.P.nos ama neramus.uos amaueratis.illi amauerant. Et per concifioné. S. amará amaras amarar Pluraliter.amaramusamaratis amarant. Futuro.S.egoamabo tuamabisilleamabit.P.nosamabimus. uos amabitis. illi amabunt- I mperatiuo modo tépore praeíenti ad fecunda 8¡ tertiá petfoná^ S.amatu ametille.P-amateuos.amentilli.Futuro.S.amatotu. amato ille-P.amatote uos amanto illi. „ P rima ení períona pluralis numeri, qua» daturimperatiuis, hortl dieft,noníperandi,utamemusuirtuté o condifcipulí- pugne- mus o comilitones moriamur,&in media arma ruamus. O pratiuo modo tépote praefenti,& pretérito imperfefto.Singula riter utináego amaré.tu amares illeamatet.Plutaliter utiná nos amaremus.uos amaretis.illi amarent.Praeterito perfecto & pluí quáperfeíto.S utiná ego amauiffem. tu amauiífes- ille amauií- fet P utiná nos amauiflemus uosamauiífetis.illiamauiffent.Et petfyncopenS utináego amaífem. tu amafies ille amaffet P. utiná nos amaíTerñus.uos amaffetis illi amaffent Futuro- S-utí ná ego amé.tu ames,ille amet. P.utinánosamemus.uosame tis ilíiament. Diomedes tamen feparatim déclinât fictépore prxfenti utiná amé imperfecto utiná amarem. Perfefto utiná amauerim. Píufquáperfefto utiná affiauifíem. Futuro utinam amem.fcd de his in fragmentis pluxa. S nblunftluómodotcmporepraefewiS.cuego "ameni.nùmes1, illeamct.Pcumnosamemus.uosametis.illiament • Preterito ìmperfedo. S. cum ego amarem.tu amares • ille amaret. P. cu nos amatemus.uos amatctis.iili amarent.Praeteiito perfedoS.cnm egoamauerimtuamaueris illeamauerit.P.cum nosamaueri- mus.uosamaueritisilli amanerint.Et'perfyncopa. S-amarim. amaris.amatit.P.amarimus.ahiaritiy.amarint.PraBtetìto plufq. perfedo.S.cumegoamauiuem.tu amauifies.ille amauifletP. cumnosamauiflemus.uosamauiuetisjlliamauiflent & pet c5 cifionem.S.cumegoamafiem.tuamafles'. ille amafiet • P.cum nos amaflemus.uos amafletis.illi amaflent Futuro'. Scum ego amaueio.tuamaueris.illeamauerit.P.cu nos amauerimus. uos amaueritis.illiamauerint&perfyncopenS.cum amaro amaris amarit.P.cum amarimus amaritis amarint.Sed nota in fecunda perfona fingularis numeri preteriti perfedi fubiundiui modi i ante s corripi, & fimiliter in prima & fecunda pluralis ante mils, / &tis ut,Scum amauerimamaueris.P.cum amauerimusamaue litisJn feciida nero perfona pltwalw numeri ante s,&t in prima & fecuda pluralis futuri eiufdem modi ante mus,& tis ;pduci.ut.S. cu amauero amaueris.P.cu amauerimus amaueritis. hinc illud, dederis in carmine uireSj& uitam dederitis in undis. I nfinitiuo modo tempore prefenti, & preterito imperfedo ama re.Preterito perfedOj&plufquamperfedoamauiitej&per con cifionem amafleFuturo amatuire,uel amatur? effe. Genidia uel pticipialia noia amà*di amido amanduSupina amatu amatu. Quod participia trahuntur ab hoc uerbo adiuoMuo. quae ì altera prajfentis,^ preteriti imperfedi temporis in ns.quod eft amans, ideftqui amatjUel qui amaba^alterumfuturi in tus,quod efta- maturusjdeft qui amabit- A mans unde format* rV prima perfona preteriti imperfedi indica* tiui modi.mutata bam in ns,ut amabà.bam in ns,fit amans. A maturus undeformaturiab ultimo fupino.quomodor'amatum amatu,addita rasfi t amaturus. Qua» non faciunt praeteritum perfedum in aui&aec quae his uerfi- bus annotante, Dat ri Dat.domat atqjcrcpatmïcat.&îuuat &plîcat.&ftat. Hisfricat^ uexat.ionatj&necatadde.lauat'qj. Et fecat,arqî cubat.tonat.haïc neu dice per aui. Declina fono fonas per primas perfonas ungulares. Sono fonabam.fonuifonueramfonabo.Inimperatiuonon fut* utinamfonarem.fonuiiTem fonem.Cumfonem.fonarem. fo-¡ nuerim.fonuiifem.fonuero. Quot témpora deriuátur av pretérito perfe&o indicatiui.'sfex,quae hocdiiticho comprehenduntnr. Praeteritum de fe fex formar tempora,ram.fem. Rim quoqjfem'qj irerun^poftmodo/o.fe.dabit. Die praeteritum a'Iauo& iuuocum deriuatis abéis. I Laui laueram-lauiííem.lauetim.lauiífem.lauerolauiífe. Iuui iuueram.iuuiflem.iuuerim iuuiflem.iuuero iuuifle.. Die praeteritum a* do fto 8c deriuata ab eis. Dedidederam dediuem.dederim.dediiTemdedero dedifíe. . Steti. fteteram.ftetiifem. fteterim. fterifiem .ftetero • ftetkTe. Inflefte amo per primas perfonas, hinc per fecundas rerrorfum,in- deper tertias,donecdeclinaueris rotumuetbum. Amo-amabam.amaui.amaueram amabo.uunam amarem.ama- uiífem.amem.cumamem.amaré.amauerim.amauiflem. ama- uero.R-errorfum.Cumamaueris amauiífes. amaueris. amares, ames.utinam ames .amauiífes amares.amato tu. ama- amabis, amaueras amauifti.amabas.amas. Amat.amabat amauit. ama- ueratamabitamenamatoilleutinamamaret amauiífet- amet. cum amet.amaret amaueritamauiífet.amauerit.Cum amaueri mus.amauiífemus amauerimus. amaremus. amemus. utinam amemus* amauiffemus. amaremus. amabimus. amaueramus. amauimus.amabamus.amamus. Amatis-amabatis.amauiftís. amaueratis amabitis. Amate.amatote.. Vtinam amatetis .ama niífetis ametis cumametisamaretis-amaueritis.amauilíetis a- maueriris. Cumamauerint.amauiífent.amauerint. amarenr.a- ment • Vtinam ament. amauiífent • amarenramanro.ament. Amabunt. amaueranr. amauerunt, uel amauere. amabant. amant- 6 Amor uerbum paffiuum qaomodo flectìtur? Ndicatiuo niodo tempore prefenti.S.ego amor.tu a i maris,uelamare ille amatur-P nos amamar.uosama mini illi amantur Preterito imperfetto, Singulariter ego amabar.tuamabaris,uelamabare. ille amabatur. Plurali- ter nos amabamuruosamabamini-ilJiamabanturEt per infi nitum. Singulariter ego amari pro amabar tu amati pro amaba lis.ille amari pro amabatur. Pluraliter nos amari ,pamabamur uos amari pro amabamini illi amari proamabantut ptópfefto S ego amatusfumjUelfui.tuamatuseSjUelfuifti.illeamatuseft, uel fait. P. nos amati fum us, uel fuim9 uos amatieftis, uel fuiftis. illi amatìfunt fuerut uel fuere.In feeminino genere, Sigulariter egoamatafum,uel fui.tu amataes,uelfuiftiillaamaraeft,uelfu it.P.nosamarefumus,uel fuimus.uos amataeeftis.uel fuiftis.il- lae amarefuntfuerunt.uel fuete. In neutro genere, Singulari- ter.ego amatumfumjjel/ui tu amatumes.uel fuifti illud ama- tumeft,uelfuit.P.nosamatafumus,uel fuimus.uos amataeftis uel fuiftis illa amatafunt,fuerunt,uelfuere. Preterito plufquam petfefto.Singulariter ego amatuseram, uel fueram. tu amatus eras,uel fueras. ille àmatuserat, uel fuerat.P.nos amatieramus, uelfueramus.uos amatieratisuel fueratis.illi amarierant,uel fu erant.Etinfceminino.egoamataeram. &in neutro ego amata era Futuro Segoamabortuamaberis.uei amabereilleamabi tur.P.nos amabimur uos amabimini illi amabuntur. Imperatiuo modo tpe prefenti ad fecudà,& tertià perfonà. S.'ama retuameturilie.P.amamini uos. amentur illi. Futuro. S.ama- tor tu-amator ìlle.P.amaminoruos.amantor illi amemur nos hortandi eft.non imperandi. Optatiuo modo tpe prefenti,& preterito iperfefto S.utìna" ego a' marertuamareris,uelamarere.ille.amaref'.P utinanos amare- imur.uos amaremini illiamarentur Ptó perfetto & plufqua'per fecto.S.utinaegoamatusefiemuelfuiflem tuamatuseffes, uel fuifles.iIleamatuseffet,uelfuifset.P. urina nos àmatiefsemus, uel fuifsemus.uosamatiefsetis,uel fuifsetis illiamatiefsentuel fuifsent.EtlQ feeminino ego amataefsem ,uel fuifsé.Et in neu-> troegoámatúeíseffl.ael amarumfuiísem.Futuro. S utinlego amer tu ameris, uel amere.ille amctur. Pluraliter utiná nos ame mur.uosamemini illiamentur. Subiunctiuo modo tepore prazfenriS cu egoamer tu amerís uel amere.ille ametur.P-cú nos amemur.uos amemini.illi amen- tur Preterito íperfefto Scúego amarertu amareris, uel ama rere.ille amareturP.cúnosamaremur.uosamareminiilIíama s rentur. Preterito perfeéto.S-cú egoamatusfim,uel fuerítu a- matusfis uel fueris ille amatusfit uel fuerit Pl.cumnos amatili* mus,uel fuerimuvuosamatifitis,uelfueritis illi amatifint,uel fuerit - Et in fasminino ego amatafim , uel fuerí,& in neutro ego amatufim.uelfuerí.Praeteritoplufquáperfefto.S.cií ego ama- tusefsé uel fuifsé.tu amatusefses uel fuiisesille amatus efset.uel f uifset. Pl .cu nos amatiefsemus, uel fuifsemus -uos am atieísetis, uel fui fsetis illiamatiefsent.uel fuifsent &infoeminino genere ego amata efsé, uel fuiísem & in neutro ego amatúefsé^'.el fuif íem.Futuro.S.cií ego amatus ero,uel fuero.'tu amatuseris, uel fueris.illeamatuserit,uelfuent.Pl.cunos amatierimus, uel fue rimus.uosamatieritiSjUelfueritis.ìlli amatierunt,uel fuerit-&í fceminino genere ego amataerOjUel fuero-Sí i neurro ego ama tuero.uel fuero. Infinitiuo modo tpeprefenti,& preteritoíperfe&oamari.Preterí • toperfecto^&plufquáperfeftoamatumefse.uel fuifse.Futuro amatumiri. Quot participia trahuntur ab hoc uerbopafsiuor'duo.quaeíalte rú preteriti perfedi &pluíquáperfedi in rus quodeít amatus i. qui amatus eft; uel fuit.Alrerú futuri in dus,quod eítamandus •iquiamabitur- Amatus unde format5 fab ultimo Alpino quomodo i amatú ama tu, addita s fit amatus. Amádus unde formaba* genitiuo fuiprefentisparticipii. quomo doiamans amantis, tis in dus fitamandus . Amatur imperfonale quomodo fleditur? 1 Ndicatiuo modo tempore prefenti amaf Preterito im' petfedoamabatur.Pretetito petfedo amatúeft,uel ama g U tumfuit Pretetkoplufqpfedo amatuetat uel amatum fuerat. Futuro amabitur. Irnperatiuo modo tempore prefenti ametut.Futuro amator. Optatiuo modo tempore preferiti & preterito imperfedo utinam amaret* Ptópetfedo&plufquamperfedo utinam amatumeflet nel amatum fui(Tet.Futuro utinamametur« Subiundiuo modo tempore prefenti cum ametur. Preterito im perfedo cum amaretut Preterito perfedo cu amatumfit uel fue rit.Preteriroplufqperfedocumamatumeffet uel amatufuiffet. Fututo cum amatumetit,uel amatumfuetit. Infinitiuo modo tempote prefenti & preterito imperfedo amari. Preterito perfedo & plufquamperfedo amatumeffe uel amatu fuiffe.Futuro amatumiri. Doceo quomodo flediturf Ndicatiuo modo tempore prefenti S.ego docectu do i ces. ille docet.Pluraliter nos docem9.uos docetis• Uli do» cenr Preterito imperfedo.Sego docebam tu docebas. ille docebat. P.nos docebamus. uos docebatis .illi docebät .Et p infinitum ego docere pro docebam.tu docerepro docebas. ille docereprodocebat.P.nosdocerepro docebamus. uos docere pro docebatis illi docere pdocebät. Preterito perfedo. Sego docui.tu docuifti.ille docuit P.nos docuimus uos docuiftis il li docuerutuel docuere-Preterito plufquampetfedo.S.ego do cueram.tu docueras.ille docuerat.P.nos docueramus. uos do- cueratis.illi docuerlt Futuro S.ego docebo.tu docebis. ille do cebit.P.nosdocebimus uosdocebitis illi docebunt. Irnperatiuo modo tempore prefenti ad fecundam &tertiam per- ionam.S.docetu.doceatille.Pdoceteuosdoceant illi Futuro S.docero tu.docetoille P.docetote uos docentoilli. namdo- ceamus hortandi eft magis. Optatiuo modo tempore prefenti, & preterito imperfedo. S uti nam ego docerem tudoceres ille doceret P utinam nosdoce- remus uosdocetetisillidocetent.Pretetitopetfedo,& plufqp fedo.S utinam ego docuifiemtudocuiffes.illedocuiffet. Plu raliter utinam nos docuuTemus.uos docuiffetisilli docuiffent. n FuturoS utlnamegodoceam.tudoceas illedoccarP.utinam nos doceamus.uos doceatis illi doceant- Subiunftiuo modo tempore prefenti.S-cum ego doceam.tu do- ceas.illedoceat.P.cum nos doceamus.uos doceatis.ilh docear. Preteritoirnperfedo.S.cumegodocerem.tudoceres alle doce ret P.cum nos doceremus.uos doceretis.illi docerent. preteri- to perfedo.S.cum ego docuetim. tu docueris. ille docuerit. P. cu nos docuerimus-uos docueritis.illi docuerint-preterno pluf 1 quaperfedoS.cumegodocuiiTem.tu docuirTes. ille docuiflet. Pcunos docuiflemus uos docuifTetis. illi docuiifent. Futuro. S .cum ego docuero tu docueris ille docuerit. P • cu nos docue- rimus.uos docueritis-illi docuerint. Infinitiuo modo temporeprefenti,&preterito impetfedo doce- reptó pfecto &pIufqpfedo docuifle.Futuro dodumire,uel do durum effe. Gerundia uel participialia nomina docendi docert dodocendum- Supina dodumdodu. Quot paiticipia trahuntur ab hoc uerbo actiuo^duo.quac alterum prefentis,& preteriti imperfedi tempo ris in ns ,quod eft docés, ideft qui docet uel docebat,alterum futuri in rus,quod eft do- durus,ideft qui docebit. Docens un de formate prima perfona preteriti impetfedi indica- tiuì modi.quomodo?docebàbam in ns fit docens. Dodurus unde formatYab ultimo fupino-quomodoModum do du, addita rus fit dodurus. Declina doceo per primas perfonas fingulares. Doceo.docebamdocui.docueram.docebo.Vtinam docerem.do cuiiTem.doceam.Cum doceam.doceté. docuetim. docuiflem. docuero. Declina per fecundas. Doces.docebas.docuifti.docueras.docebis.doce tudoceto tuuti nam doceresdocuiiies.doceas.Cum doceas.doceres.docueris. * docuifleSjdocueris.&fictotumueibum.ahquandoetia retror- fumficCum docuero. docuiflem. docuetim. docerem. docea. Vtinam doceamdocuiffem.docerem.docebo. docueram. do- cui.docebam.doceo. fed hoc non eft faciendum, nifi ei^ui iam g Hi curíim ucrba declinet. Dic praeteritum perfectum a* mordeo, & deriuata ab eo. Momordi.momorderam momotdiífem.momorderimmomor diifem.momordero.momordiííe. ^ Dic praeteritum a'femordeo^ deriuata. Remordí remorderam.remordiífemremorderim. remordiitem. remordero remordiífe. Quare non dixifti remomordi? quia quae geminant fy liaba in prae teritOjfi cóponan^nó etiam geminant,nifi a'do ftopofco & di feo coropofita.. D ic prxteritum ax pendeo, & deducta ab eo. Pependi pependeram.pependiífem . pependerim.pependiífem.pe- pendero pependiífe. j Dicpraetemuma ipondeo.tondeo.refpódeo.iubeo.algeo. lugeol cum deriuatis. Spopondi.fpoponderam fpopondiiTemfpopóderim.fpopondiP fem.fpcpondero.fpopondifle. Torondi.totondetam totondirTemtotonderimtotondiífem. to tondeto.totondifle. Refpondi.refponderam reípódifiém refponderím.refpondiflem; refpondero.refpódiífe. Iuflí.iuiferam.iuffíifem iuíferim.iufliíTem.iuífero. iufliiTe• Alfi.alferam.alfiííem. alferim.alfiífem.alfero alfifle• Luxi luxeram.luxiífem.luxerim.luxiflem.luxeio.luxiíTe. Doceor quomodo flectitur? i Ndicatiuo mó tpe praefenri.S ego doceor.tu doceris uel docere.illedocef'.P.nos docemur.uos docemini illi do cena. Praetetito impfecto.Sego docebar.tu docebaris uel doce bareille docebaf .P.nos docebamur.uos docebamini.illi doce- bantur. Praeterito perfecto Segó doctusíum uel fui.ni doctus esueífuifti ille doctus eft uelfuit.P.nos doctifumus uel fuim*. uos doctieftis uel fuiftis.illi doctifunt fuerút uel fuete.Et in fce- minino genere S.ego doctafum uel fui tu doctaes uel fuifti illa doctaeft uel fuit • P. nos doctaefum9 uel fuim'-uos doctaeeftis uel fuuiis.ülsdocraefuot^ueíunt^nelfueie.Etinneuttogenere.S* II cgodoctamfumuelfuí.tacloctümcs ttel fuifti.illud doctuefr, uel fm't.P nos doctafumiis uel fuunus.uos doctaeftis u. 1 faiftis. illadoctafuntfueruntuel fuere Pretérito plufquampeifecto.S. cgodoctu-eramuelfueram.tudoctuseras uel fueras ille doct9 eíat.uel fuerat Pnosdoctieramus uelfueram9. uos doctíeratis uelfueratisillidoctierát.uelfuerát.&infcemininogñe S.ego doctaeram,uel fuera.&¿n neutro gñe.S egodoctumeram, uel fuera-Futuro.S.egodocebor.tudoceberis ueldocebereilledo cebitur.P.nos docebimur.uos docebimini.illi docebuntur. Imperatiuomótpeprefentiad fecundam & tertiamperfonam. S. doceretu.doceaturille.P.docemini uos doceátur illi. Futuro. S.docetortudocetorille.P.doceminoruos.docentor illi. do's ceamut hortandi eft. Optatiuo mó tpe prefenti, & pretérito impfecto.Singulariter un*> nam ego docerer.tu docereris uel docerere. ille docere£\ P.nos doceremur-uos doceremini illi docerentur.Pretérito perfecto, & plufquamperfecto.Singulariter utinam ego doctusefsem uel fuifsem.tu doctusefses,uelfuiíses,illedoctuseét,uelfuiiYet. Pin raliterutinamnos doctiefsemus.uelfuiffemus.uosdoctieifetis, uel fuiffetis.illi doctieffent uel fuiífent.& in fosminino genere, utinam ego doctaeffem uel fuiífem •& in neutro utinam ego do ctumeífemuelfuiffem.Futuro.S.utinaní egodoceartu docea< ris uel doceare.ille doceatur. Pl.utinam nos doceamur.uos do ceamini illi doceantur. Subiunctiuo modo tempore prefenti S.cum ego docear tu doce aris uel doceare.ille doceatur.Plu.cum nos doceamur uos do- ceamini.illi doceantur Pretérito imperfecto.S.cum ego doce rer.tu docereris uel docerere.ille doceretur.Pl.cum nos docere muruos doceremini.illi docerentur-Pretérito perfecro S.cum egodocrusfimuelfuerim.tudoctusfis uel fueris.illedoctusfit uelfuerit.p.cumnosdoctifimusuelfuerim9.uos doctifitis uel fueritis.illi doctifint uel fuerint.& in fceminino genere. S. cum ego doctafim uel fuerim .& in neutro-Singularirer cum ego do ctumfim.uelfuerim Prererito plufqperfecto Scúegodocrus ciTemuelfuiOem.tudoctusefl'esuelfuiíies.ille doctuseíset uel fuiflet.Pl.cumnos dodieflemusuelfuifiemus. uos dodieffètis uelfuifletis illidodiefient uelfuifient.& in faeminino genere. S^cum ego dodaeflem uel fuiflem.& in neutro.Singularitet cri ego dodumeflem.uel fuiiTem FuturoS-cumegododuserouel fuero.tu doetuserisuelfueris.il. le doduserit uel fuerit. P cií nos dodierimus uel fuerimus. uoi dodieritis uel fueriris.illi dodierunt uel fuerint Se in feeminino genere S cu ego doctaero,uel fuero.&in neutro.S-cu ego do dumero uel fuero. Infinitiuo modo tempore prefenti, & preterirò imperfedo doce-* ri preterito perfedo, & plufquamperfedo dodumeife,uel fuif. fé-Futuro dodumiri. Quor participia trahuntur ab hoc uerbo pafl"iuo?duo. quae^alteni peaeteriri perfecli, & plufquamperfefti temporis in crus.quod eft doctus.ideft qui dbdus eft, uel fuit.alterum futuri in dus, quod eft docendus, ideft qui docebirur. Dodus unde formafab ulrimo fupino.quomodo;'dodum dodu addita s fit dodus. Docédus unde formatta1 genitiuo fui prefentis parricipii. quomo doidocens docentis, tis in dus fir docendus. Docetur imperfonale quomodo fledituri Ndicatiuo modo tempore prefenti docetur.preterito i imperfedo docebatur preterito perfedo dodumeft, uel fuit.preterito plufquamperfedo dodumerar, uel fuerat.Futuro docebirur. Imperatiuo modo tempore prefenti doceatur. Futuro docetor. Optatiuo modo tempore prefenti, & preterito imperfedo urina doceretur prererito perfetìo,&plufquampfedo utinádodura eflet,uel fuiflet Futuroutinam doceatur- Subiundiuo modo tempore prefenti,cum doceatur.preterito itti perfedo cum doceretur.preteriro perfedo cum dodumfit, uel fueritpreteritoplufquamperfedo cum dodumeifet,uel fuiflet. Futuro cum dodumerit uel fuerit. Infinitiuo modo tempore preienti,&preterito imperfedo doce ri preterito perfedo^S: plufquampeifedo dodúefle uel fuifle. II Futuro doctamiri. Lego quomodo infìeetitur. Ndicatiuo modo tpe prefenti. Sego lego. tu legis, il» i le legit.P.nos legimus uos legitis.ilíi legunt. preteri to imperfecto S.ego legebam tu legebas.illelegebat. P.nos legebamus.uos legebatisilli legebant.prererito pfeéto. 5.ego legi.tulegifti illelegit P.noslegimus.uos legiftis.illile geruntuellegere.preteriroplufquamperfeeto.S.ego legeram- tulegeras.illelegerat Pnoslegeramus uoslegeratis.illilege- tantFututo Segolegam.tuleges.ille leget-Pl nos legemus. uoslegetis illi legent. Imperatiuo modo tempore prefenti ad fecúdam & tertiam petfo- nam S.Iegetu.legatilIe.P.legite uoslegantilli.Futuro.S legi to'tu.legitoille Plutalitetlegitoteuos.ieguntoilli nam lega- mus, ut dictum eft, hortandi eft magis. Cptatiuo modo tempore prefenti & preterito imperfeeto.S. uri na mego legetem. tu legeres, illelegeret P. urina m nos legere- mus.uoslegeretis illilegerentprererito perfecto,&pluíquam perfecro.S urinamegolegiífem.tulcgiffes illelegiffet-P.utiná noslegiífemus.uoslegiífetis.iililegiíTpnt.Futuro.S-utiná ego legá.tu legas.ille legat. P.utiná nos legam9uos legatis.illi legát Subiunctiuo modo tempore prefenti. Scumego legam-tu legas illelegat Pcumnoslegamus.uos legatis illi legant. preterito imperfecto.Scumegolegerem.tulegeres.illelegeret. PI. cum nos legeremus. uos legeretis illilegerent.preteritoperfefto. S. cumegolegerimtulegerisillelegerit P.cum nos legerimus» uos legeritis. illi legerít.preterito plufquamperfedo S. cú ego legií&m.tu legiffes.ille legitfet-P.cum nos legiffemus uos legif fetis illi legiífent-Futuro.S.cum ego legero tu legerisille lege- rit.P.cum noslegerimus uos legeritisilli legerint- Infinitiuo modo tempore prefenri, «Sí preterirò imperfecto lege te prererito perfeclo,& plufquamperfecto,legiffe. Futuro Iecttí ire,uel lecturuo3 effe Gerundia,uelparticipialia nomina legédi legendolegendum. Supina ledum leetu. Quot paiticipia trahunturab hocuetbo actiuofduo. quae taitetú práefeíitis,&praetcrìtìítnpérfeditcmpotís in iris qiiodeftlegesí •i-q legit ,uel leg^bat^altep.' futuri in rus.qd eft kftui9i.q lf get. Legensunde formato prima perfona preteriti imperfetti indica tiui modi.quomodof'legebam barn in ns fitlegens . Lecturus undeformafrab ultimo fupino qtiomodoílectum íectti addita rus fit lecturas • Dieptrñ av cano.cado-caído & quae SL ptó deducta fut, &pticipia. Cecini cecinerá ceciniífem cecinerim ceciniflem cecinero cecinifle canes&cáturus.Cecidiceciderácecid,tTem ceciderí cecidiflem cecidero cecidiífe cadés,& cafurus.Caxidica'ciderà caecidiífem cajeiderim caccidiflem caecidero caecidiíTe caedens,& caefurus. Dicptmalludo fterno impingocúderiuatis&participiis. i Lufi luferam lufiifem luferim lufífie lufero lufiífe ludes & lufurus. StrauiítraueramftrauifTemftrauerim ftrauiífem ftraueroftrauiffe fternens&ftraturus. Impegi.impegeram.ípegiflem.impegerim. impegiífem. impege- ioampegiíTe.impingens,&impacturus. Legor quomodo inflectitur. Ndicatiuo modo tepore prefenti.S.ego legor. tu le i getis, uel legete ille legitur.P. nos legimu r. nos legi- mini.illileguntur.Praereritoimperfecto.Sego lege- bar tulegebaris,uel legebare.ille legebaf;P. nos legebamur. uos Iegebamini.illilegebant\ Preterito pfecto-S egolect9furn uel fui.tu leftuses1 uel fuifti.ille leétus eft.uel fuit.P. nos leftifu- mus, uel fuimus.uos lectiectis,uel fuiftis ,illi leetifunt,fueru t,uel fuere.PreteritopIufquáperfeétoS egole&useramuel fueram. tuleftuserasuelfuerasilleleduserat.uel fuerat. P.nos lediera- mus,uelfueram9uosleftieratís.uelfueratisJ]h ledieran^uelfue rantFuturo.S.ego legartulegeris, uel legere.ille legetur. Plu- raliternoslegemur.uos legemini.illilegentur. Imperatiuomodotpeprefentiad fecúdam &c terciam petfonam. S legere rulegaturilIe-Pluraliterlegimini uos.leganturilli Fu turo.S.legitortu.legitor Ule P.legiminoruosleguntorilli.le gamur nos hortandi potius. Cptatiuo modo tpepraeièntìl& preterito imperfedo.S.utinlego ir legete* tulegererìs.neltegerere.illelegeretut.P.utinam nos le geremur uoslegereminiillitegeréturPraereritopfetìo &pluf, quamperfetto S.utinàegokctuseiTem,uelfuivTem.tu leftuseC 9 fes,uelfmtTesJHeleftujeu'et)uelfuiflet P.utina nos ledieflem , uel fuifiemus.uos lediefìetiSjUel fuìiTetis.illi ledieflent.uel fuiP fent. Futuro. S-utinaego legar rulegariSjUel legare, ille legar*. P utina nos legamur.uos legaminiilli leganrur. Subìunctiuomodorpepraefenti S-cuegolegar-tulegarì^uel le gare.ille legatur Pluraiirer cum nos legamur.uos tegamini. ìlli legantur.Praeterito imperfetto.S>cum ego legerer tu legereris, uel legerere-ille legeretur Pluraiirer cum nos legeremur uos le» geremini.illi legerentur.Praetetito perfedo.S.cu" ego leftus firn, uel fuerìm.ruleftusfis, uelfueris,ille ledusfitjUelfuerit Plurali- ter cum nos ledìfimus,uel fuerimus.uos ledifitis, uel fueritis.il li lectifintjUelfuerint.PraEteritoplufquaperfecto.Sigulariter cu ego lectuseffem, uel fuifiem.tu lectuseffes.uel fuiffes.ilie lectusef fet,uel fuiffet.Pluralitercumnos IectieiTemuSjUel fuiifem9. uos lectiefletiSjUel fuifletis.illi lectiefient.uel fuiffenr.Futuro.S.cum ego lectuserouel fuero.tu leduseris,uel fueris-ille lectuserir,uel fuerit.Pluraliter cum nos lectierimus, uelfuerimus uos lectieri- tis,uel fueritis. illi lectierunt, uel fuerint- Infinitiuo modo tempore prajfenti,& preterito impfecto legi Praz terito perfetto, & plufqnamperfecto kctumeile^uel fuiffe. Futa rolectumiri. Quot participia trahuntur ab hoc uerbo pafliuo;'duo. qua»? altera preteriti perfetti, &plufquaperfectitemporis in ctus quod eli lectus-ideft qui lectuseft,uel fuir,uel qui lectuseratjUel fuerat,al terum futuri in dus.quod eli legendus ì.qui legetur • Lectus undeformaturc'ab ultimo lupino.quomodo^lectum lectu, addita sfit lectus. Legendus unde formatura' genitiuo fui prasfentis participi!, quo- modor'iegens Iegentis,tis in dusfit legendus. Legitur impetfonale quomodo flectiturc* i Ndicatiuo modo tepore praefenti legit" - Preterito im perfetto tegebaf .Preterito perfetto lectù eit^ uel fair. Preterito plufqperfe&o ledumerat uel fuerat.Futuro leget«* Imperatiuo modo tempore prefenti legator .Futuro legitor. Optatiuo modotempoteprefentiJ& preterito imperfect© mina" legeretur preterito perfedo,& plufquamperfedo utinam lcctu effet.uel fuiffet Futuro utinam legatur. Subiundiuo modo tempore prefenti cum legatur. Preterito im- perfedo cum legererur preteriròperfedo cum ledum fìr.uel fa erit preterito plufquäperfedo cum ledumeffet^el fmffet.Futu to cumledumeritjUelfuerit. Infinitiuo modo tempore prefenti, & preterirò impfedo legi.pr* teriro perfedo,& plufquamperfedo ledumeffe;uel fuiffe. Futu ro ledumiri. Audio quomodo declinatur. i Ndicatiuo modo tepore prefenti S ego audio, tu au- disille audit. Più. nos audimus.uos auditis.illi audiüt. preterito iperfedo.S.ego audiebam-tu audiebas ille audiebat.PIuraliter.nosaudiebamus.uosaudiebatis illi audie- bant.preterirò perfedo-S egoaudiui.tu audiuifti. ille audiuit. plutaliternosaudiuimus uos audmiftis.illi audiuerunt uel au- diuere.&per fyncopen Sego audii tu audiifti ille audut.Plur. nos audiimus uosaudiiftis.illiaudierunt uel audiere. Prereti toplufquamperfedoS-ego audiueram tu audiuerasilie'audi uerat Pluralìternosaudiueramusuos audiueratis • illi audiue- rant & per fyncopen. S. egoaudieram.tu audieras.ille audie- rat-Pluraliter nos audieramus.uosaudieratis.illiaudieranr.Fu turo.S.ego audiam.tuaudies.ille audiet- Piuralitet nos audie- mus.uos audietis.illi audient. Imperatiuo modo tempore prefenti adfecundam^tertiam pfo' nam.S audi tu.audiat ille.Pluraliter audite uosaudiantilli.Fu turo.S.audito tu-audito ille Più.auditore uos audiuntoilli-ni audiamushortandi eft,non imperando Optatiuomodotemporeprefent^&preteritoimperfedo S uti nam egoaudirem.tu audires.illeaudiret P-utinam nos audire- mus.uosaudiretis.illiaudirent.pretentoperfedo S. urina ego audjuitfem.tuaudiuìtfes.ille audmiffetP.utinam nos audiuiife' ir mus.uosaudiuifietisilliaudiuiflent.&perconcifionem S.uti' namegoaudiilTem.tuaudHiTesJlkaudnfl'et.P.utinarn nos au- diifTemus.uosaudiiffetis.ilJiauduffent.&perft/najrefirn.S uti- namegoaudiflem.tu auditTes.illeaudiiTet.Putinamnos audif- femus uos audiffetisilli audifïent Futuro. S. urina ego audiarn. tu audiasilIeaudiar.P.utinamnosaudiamusuos audiatis.illi audiant- Subiundiuomodo tempoteprefenri S.cum ego audiam.tu audi as.illeaudiat Peu nos audiam9 uos audiatisilliaudiât. Preterì to imperfecta.S cumegoaudirem tuaudires illeaudiret. P-cu nosaudiremus.uosaudiretis.illi audirent. Preterito perfetto. S cum ego audiuerim.tu audiueris-ille audiuerit. P.cum nos au diuerimus • uos audiuentis illiaudiuerint & per fi/ncopen S cu audierimris.rit-P.ciï audierimus ritis.rintpreteriro plufqperfe do S cumegoaudiuiflem.tuaudiuifles.ille audiuifiet.Pl.curn nosaudiuiffemus.uosaudiuiu'etis.iJliaudiuilTent.& perfynco- pen S.cum audiiffem.&perfi/naerefin audifiem.Fururo. S, cum ego audiuero. tu audiueris.ille audiuerit. P.cum nos audiueri- mus uos audiueritis. illi audiuerint.&per concifionem. S.rum audiero.audieris.audierit. Pluralirer cum audierimus.audieri. tis.audierint. Infinitiuo modo tempore prefenti,& preterito imperfedo audire. Preterirò perfedo&plufquampeifedoaudiuiiîe. & per conciy fionem audiiffe.&perfynaerefinaudifle.FuturoauditumirejUel auditurumefie. Gerundia uel participialia nomina audiendi.audiendo. audiendu. Supina auditum. auditu. Quotpatticipia trahuntur ab hoc uerbo adiuofduo qua^alterum prefentis,& preteriti imperfedi temporis in ns, quod eft audi- ens.i.qui audit,uel audiebat^alterum futuri in rus,quod eft audi tutus j ideft qui audiet. Audiens unde formarmi prima perfona preteriti imperfedi indi catiui modi.quomodo?audiebam,bam in ns fitaudiens. Auditurus unde formafrab ultimo fupino.quomodos'auditu audi tu^addita tus fitauditurus . H Da pr«tcntua,pfa'fagiocuc!eriuatis,& pattidpH's. Pi32ragiuipraefagiuerapr32fagiuiffem pfagiueri. pfagiuiffem.pta giuero.praefagiuiffepraefagiens.praefagiturus. &percocifione praefagii prasfagiera praefagiilTem.praefagieMmprazfagufleni. prasfagiero praefagifie. Die praeteritum a' falio tam pro fale.q pro faltatio ne cum deriuatis,& participiis. Saliui faliueram faliuitTem uerim uiflem.uero.uifle faliensfalitu rus per (implex. Ipro fale.pro faltatione uero falui.falueram. faluifiem. faluerim. faluifiem. faluero faluiiTe. faliens & fal' turus. Die praeteritu a raucio uenio, & ueneo cu* deriuatis & participiis. Raufi rauferam raufiflem rauferim.raufifsem.iauferoxaufifie.raa ciens&raufurus. Veni • ueneram. ueniflem • uenerim. ueniffem. uenero. ueniite. ueni< ens &uenturus- Veniui. ueniuera .ueniuiiTem. ueniuerim ueniuiffem .ueniuero- ue> niuiffe.ueniensueneuris.&uenturus regulariterfaceret, fed no legi a* ueneo participia. Audior quomodo infleftitur- Ndicariuo modotpepfenti.Singulariter ego audior. i tu audiris.uel audire. ille audif. Pnos audimur uos au dimini illi audiunf. praeteritoimperfeftoS egoau' diebar.tuaudiebaris,uel audiebare. ille audiebatur- P nosau' diebamur.uosaudiebamini.illi audiebantur. praetetiropfefto. S in mafculino genere ego audit9fum uel fui.tuaudioes uel fui' fti illeaudituseuel fuir.Pnosaudinfumus uel fuimus. uos an- ditieftis uelfuiftis illiauditifunt fueruntjUel fuere. In fcemini- no genere ego auditafum uel fui.tu auditaes uel fuifti .ilia audi- taeft uel fait.nosauditaefumus,uel fuimus.uos audits eftis uel fuiftisillaeauditaefuntfueriiruel fuere.In neurro genere ego au ditumfum uel fui.tu auditues uelfuifti.illudauditumeftuel fu- it.Pnosauditafum9,uelfuim9.uosauditaeftis uel fuiftis.ilia au ditafunt fuerunt,uel fuete. Pto plufq'petfecto S. in mafculino ego audituseiam uel fuera.tu auditusetas uel fueras .ille anditus II erat nel fuerat.P.cu nos auditieramus uel fueram9 uos auditiera tisuel fueraris illi auditi eranruelfueranrJ&foeminino egoau- ditaeram uel fueram In neutro ego audituerä uel fuerä- Futuro. Segoaudiartuaudierisuelaudiere.illeaudietur.P.nosaudie- < mur uos audiemini.illi audientur- Imperatiuo modo tempore praefenti ad fecudam,& tertil perfonà. S.audire tuaudiaturille.P. audimini uos audiantur Uli.Futuro. Saud itor tu. auditor ille. P. audiminor uos. audio tor illi.au dia' mur hortandieft,non imperandi. Optatiuo modo rempore pra:fenri,& preterito impetfecto. S- uri na egoaudirer-tu audireris uel audirere.ille audirerur P. utinä hosaudiremur uos audiremini. illi audirenrur.Ptöperfetto,& plufqperfedo in mafculino genere-S.urina ego audiruseffem, uelfuifìemtu audituseiTes^elfuiiTesilleaudituseét uel fuifset. Putin! nos auditiefsemus, uel fuifsemus.uos audiriefsetis, uel fuifsetisJHi auditiefsent uel fuifsentln foeminino mina* ego an ditaefsem nel fuifiem-In neutrOjUrinà* ego auditiiefsem ,uel fu- ìfsemFtó.S utinä ego audiar tu audiaris uel audiare.ille audia tur.P.utinam nos audiamur.uosaudiamini-illi audiantur. Subiunctiuo modo tempore prafenti.S- cum ego audiar.tu audia ris.uel audiare.ille audiatur. P • cum nos audiamur. uos audiami niìlli audiantur. preterirò imperfetto S- cum ego audirer. tu au direris,uel audirere.ille audiretur. P.cum nos audiremur.uos au diremini-illi audirentur.Pmerkoperfecto in mafculino genere S.cum egoauditusfim,uel fuerim tu auditusfis.uelfueris.ille'au ditusfit,uel fuerit. P cum nos auditifimus,uel fuerimus uos au- ditifiriSjUelfueriris.illi audirifinttuel fuerint-&infceminino,cu ego auditafim, uel fuerim. & in neutto cum ego auditufim, uel fuerim- Prasreriro pi ufquam perfetto in mafculino genere. S. cu ego audituseffem.uel fuiffem-tu audituseffeSjUei fuiffes-illeau-j diruseffetjUelfuiffet. P.cum nosauditieffemus, uelfuiffemus ' uos auditiefletis.uel fuijffetis.illi audirieffent,uelfuiffent- In fcel minino cum ego auditaeflemjUelfuiffemtu audiraeffes,uel fu-l ìflesillaauditaefset,uel fuifset. PI cum nos auditaefsemus, uel fuifsemus.uosaudit.xefseus.uelfuiffetisillE auditaeefsent, uel fuiflent.In neutro,cum ego auditumeíTem,uel fuiffemtu audi/ tnmeíreSjUelfuiíresilludauditúeíTet^elfuifíet P cunos audita eüemus^uelfuiíTemus.uos auditaeffetis, uel fuiífetis.illa audita eífent uel fuiflentFuturo in mafculino genere S.cum ego audi tusero,uelfuero tuaudituseris,uelfueris.illeaudituserit,uelfti erit.P.cum nosauditierimus.uelfuerimusuos auditietitis, uel fueritis.illi auditierunt,uelfuerinr Infceminino.cumegoaudi ta ero.uelfuero Inneutro,cumego auditumero,uelfuero- Infinitiuo modo,temporeprefenti, & preterito imperfedoaudi ri.Preterito perfedo,&plufquamperfedoauditumeífe,uelfuií fe.Futuro auditum iri. Quot participiatrahuntur ab hoc uerbopaífiuor,duo.alterum pra; teritiperfedi,& plufquamperfeditemporisin tus,quod eft audi tus.i.qui auditus eft, uel fuit,uel quiaudituserat,uel fuerat,alte< rum futuri in dus,quod eftaudiendus-i.quiaudietur. Auditus undeformaturíab ultimo fupino,quomodo?auditum au ditu,additas,fit auditus. Audiendus undeformaturfágenitiuo fuiprefentisparticipii.quo modoíaudiens audientis, tis in dus fit audiendus. Auditur imperfonale quomodo fledirur? Ndicatiuomodo tempore prefenti auditur- Preterito i imperfetto audiebatur Preterito perfedo auditumeft, uel fuiLpreterito plufquamperfedo auditumerat, nel fuerat-Futuro audietur- Imperatiuo modo tempore prefenti audiatur Futuro auditor. Optatiuo modo, tempore prefenti utinam audiretur preterito p< fedo, & plufquamperfedo utinam auditumeííet,uel fuiífet.Fu- turo utinam audiatur Subiundiuo modo,tempore prefenr^cuaudiatur.preteritoim- perfedOjCum audiretur preterito perfedo, cum auditúfit, uel fuerit.preteritoplufquamperfedo,cú auditum efíet.uel fuiflet. Futuro ,cú auditum ent, uel fuerit • Infinitiuo modo,tempore prefenti,& preterito imperfedo, audi- ri-Prxterito perfedo,&plufquamperfedo,auditúeíÍe,uel fuifle. Futuro, auditumiri. Sum es eft II Sum es eft quomodo Re&ìtmì Ndicatiuo modo tempore preferiti Segofum.tu esiJle i eft.Pnos fumus.uoseftis.illi funr. Preterito imperfetto. S. egoeram.tueras.ìlleerat- P.noseramus- uos eratis. illierant. Preterito perfetto S.egofui tufuiftiille fuit P nos fuimus.uosfuiftis.ilIifuerunt,uelfuete.Preterito plufquampet fetto.S.egofueram.tufueras.illefueratPlu nosfueramus. uos fueratis - Sili fuerant.Futuro .S.ego ero tu eris.ille erit. P • nos eri* mus-uoseritis.illi erunt. I mperatiuo mó tempore prefenti,ad fecundam, & tertiam perfo na S.fis,uel es tu.fit ille.P.eftote uos fint illi.Ftó.S-efto tu.efto ilIeP.eftoteuos.funto iiii.fimus noshortandieft,nó impandi. 0 ptatiuo modo .tempore prefenti.&prererìto imperfefto.S uti- nam ego effem.tueffes.illeeflet. P.utinam nos effemus uos effe tis.illieffent preterito perfefto,& plufquamperfetto. S utinam ego fuiffem tufuifTes.ille fuiflet.P-utinam nos fuiffemusuos fu iflerisiilifuiffent.Futuro S.utinam egofim.tufisillefitPlura- liter utinam nos firnus .uos fitis.illi fint. S ubiunftiuomó^temporeprefenti.Scumegofim-tufis illefìr. Pcum nos fimus.uos fitisillj fint. preterito imperfefto.S cum ego eiTemtueifes ille effet.P.cum nos eifemus-uos effetis.illi ef fenr» preterirò perfetto, Singulariter cum ego fuerim.tu fueris. ille fuerit• P. cum nos fuerimus. uos fueritis ìlli fuerint. preterito plufquamperfetto. S. cum ego-fuiffem.tu fuiffes ille fuiffet. PuraIitercunosfuiffemus.uosfuiffetis.ini fuiffent. Futuro.S. cum ego fuero.tufueris.ille fuerit P.cum nos fuerimus.uos fue ritis illi fuerint. 1 nfinitiuo modo, tempore prefenti, Se preterito impetfefto effe, preterito perfetto & plufquamperfetto fuiffe.Futuro caret, fed ;peo utimutfore,&futurumeffe.Gerundiis,i3ifupiniscaret. Quot participiaaffignanturhuic uerbo.'*duo.alterumprefentis,& preteriti imperfetti temporis in ns.quodeftensi.qui eft.uelqui erat, al terum futuri in rus,quod eft fututus i qui erit- E ns unde formatura prima perfona preteriti imperfetti indicati* uimodi.quoraodo.eramraminns.fit ens Fututusunde forma —•< •—*• — — h tmi¿ futu antiquo lupino, adiectione'rus- & ut fum declinabis profum • prefum admm.abfumobfumíterfum-defum,&ca^ tera,quae à fumcomponunrur,preter poíTum,quod facit prete litum potui. A prefum prefens, & ab abíurn abfens funt pattici- pia-csteta inftantis patticipianon habent. Adíum quomodo flectitur? Ndicatiuo modo.temporeprefenti.Sadfum adesadeft i Padfumus adeftis adfunt.preterito imperfecto.S.ade- ram aderas aderatP.aderamus aderatis aderant. preterí to perfecto SaffuiaffuiftiafFuitP.aftuirnus affuiftis affuerut, uelaffuere.preterito plufquamperfecto S.affueramaff netas af fuerat.P.affueram9 aftueratis aftuerant- Futuro-Sadero aderis aderit - P • aderimus aderitis aderunt, I mperatiuo modo, temporepreíenti,ad fecundam, & tettiafh perfonam-S.adíis.uel ades adfiíPIuralireradefte adfint. Futu to. S aderto tuadeftoillePlutaliter adeftoteadfint. Adfimus hoitandi eft. OpratiuomodoJtemporeprefenti,&preterito imperfecto-Suti namaderTemadeflesadeflet P.utinamadenemus adeííetis adef fent preterito perfecrOj&plufquamperfecto-S.utiná affuiflem affuifi'esaffuiiTet.Plu.utinaitì affuifiemus affuiffetis affuiflent. Futuro-Singularitet urinarti adiim adfis adnt.Pluraliter utinam adfímus adíitis adfint. S ubiúctiuomodo.temporepraefentiS.cumadfimadfisadfif.P' cum adfímus adíitis adfint. preterito imperfecto. S.cú adeflem adeflesadeflet. P-cum adefsemusadefsetisadeísent- preterito perfecto S-cumaífuerimaxTuerisaffuerit. Pluralitercumaffae rimus affueririsaffuerint. preterito plufquamperfecto.S cum aífuifsem affuifses aífuifset.Pluralitercum afTuifsemus affuif letis aíTuifsent. Futuro S.cumafFueroaffueris affuerit. Plurali ter cum affuerimusaífueritis affuerint. I nfinìtiuo modojtempote prefìttiti, & preterito imperfecto.adef fe.Preterito perfecto,& plufquampfefto, affuifle.Futuro caret, fedproeoutimuraffotej&aífututumeífe.Getundiis, & fupini* caret.habet unwn^atticipiura affuttìius. Poffufn qaònìodo fle&ìtrir. Ndicatiuo modOjtempore prefenti.S.poffuffl potes pd I teft.P.poffumuspoteftis poffunt. Imperfetto.S-poterl poteras porerat.Ppoteramuspoteratis poterant. perfe tto S potui potuifti potuit.P.potuimus potuiftis potuerunt.uel potuereplufquamperfefto.S.potuerampottìeraspotuerat Più. porueramus potueraris potuerat.Futuro.S.potero poteris'pote< lit.P.poterimus poterìtis poterunt. I mperatiito modo, tempore prafenti.S.poffis poffìt Più .potette polTint Fututo S potefto potefto. PI.potè ftote poflunto. Pofiì- mushortandieft;non imperando Q ptariuomodo,temporeprefenti,&preterito imperfetto Suti na poffem poffes pofler.P.urina poffemus pofferis poffent.pre- tentopfefto,&plufquaperfefto.S urina potuiffem potuiffes po tuìrTet.P.utinapotuiitemuspotuJfletispotuiffentFuturo.S.uti- na poflìm poffis pofit. P.utina'poffimus poffitis poffint. S ubiunttiuo modo,tempore prefenti.S cu poflìm pofffs poffit. P.cum poffimus poffitis poffint.Imperfecto.S cum poffem pot fes poffet.P.cum poffemus poffetis poffent perfetto S.cum"po tuerim potueris potuerit.P.cu potuerimus potueritis potuerìnt. plufquamperfetto.Scumpomifìemporuiffes potuiffet- P.cum potuìffemus • potuifTetìs.potuiffent.Futuro • S.cum potuero.po- tueris.potueritP.cum potuerimus.potueritis.potuerint. I nfinitiuo modo,temporeprajfentì,&Ì№perfecì:opofre.p 1 nfinitiuo modo,temporepra»fentiJ& praeterito impfefto,uelle praeterito perfefto, & plufquamperfefto uoluiflejinefuturo. Quot partieipia trahuntur ab hoc uerbo neutrofunu. uolens. V olens unde formaturfa prima perfona praeteriti imperfefti indi- catiui modiquomodo.''uolebam,bam inns fituolens - Malo mams quomodo fleftirur:' Ndicatiuo modo temporeprxfenti.SMalo. mauis.ma i uult.P malumus mauultis.malunt.Im perfefto- S.male bam malebas malebat P.malebamus.malebatis male- bant petfefto S.malui maiuifti.maluit.P.maluimus-maluiftis. roaluerunt.uel maluere.plufqua'perfefto.S.maluerä malueras. maluerat.P.malueramus.malueratis maluerant-Futuro- S.ma- gisuolä uoles.uolet Pmagisuolemus uoletis uolent. » ir I inperatiuó modo,tempore pta;ftn^aleainclái& terrìapfoni. S• malis tu.malit ille-P .malitis uos.malint ìlIi.Ftó• S malico tit. malitoilk P :malitote uos.mahnt illi-malimus nos hortádi eft* 0 ptatiuo mo^lo,tempore pra;fenri,&pra;terito imperfetto.S.uti nam.malkm.mallesmalJet.Putinammallemus.malletis.mal lent.praeterítp perfecto, & plufquampetfefto. S.ntinam maluif- ftm.maluìfsesfmalaiifet.Plu.utinam maluiflemus. maluiifetis. tnaluìflentFutnroSingulariter utiná malim.malis.malit. Più- raliterutinammalimus malitis.malinr. S ubiunctiuomodo,temporeprxfenti.S.cumalim malis.malit. p.có malimus malitis malint- praereritoimpfecto-S.cumallem malíes mailer P.ciímallemus.málletis-mallenr.praereriro perfe fto-S.cumaluerim.maluerismaluerit.P.cú maluerimusmalue ritismaluerint pterito plufqpfefto.S cu maluiflemmaluiifes. maluiñet.P.cú maluiífem9 maluiifetis.maluiCfent.FuturoS.ciI maluero maluetis maluerit.P.cú maluerim9malueritis maluerit. 1 nfinitiuo modo,tempote praefenti,& imperfetto malie perfetto Si plufquamperfetto,maluifie.cazteris caret. Nolo quomoda flettitur.'' , t ! NdicatiuomodotpepñtiS.noIonónis-non uult.P, n •Ji. '. nolum^nòuultis nolfit.impfeftonolebá.perfectono- . Ì lui. plufquápfecro riolueráFró nó uolá Se nolá.M.T» li.ii.epiftolaps.fin me id faceré noles, te mihi aequum praebere de bebis.Aul.Geí.li.xii.cap.ii.fíocqnoler diutiusapudfequxrere. I mperatiuo,Snoli.nolit.P.noiite.noIinr.Futuro nolito tu. noli to illeP.noiitote nolint.nolimushottandieft. 0 ptatiuo modo,tpe pñti, & imperfecto Sutina nollé.perfecto Sí plufqua'perfeGto,atjná noluiflem.Futuro utinam nolim. S tibiuctiuomodo,tpepñíi.S.ciiholim.Impfecto cú nollé.perfe ctocúnoluerim.plufqpfectocúnoluiuem Futuro cú noluero. 1 nfinitjuo modo,rpepñti,&impfecto nolle perfecto & plufquá perfecto noluiiíe,fine futuro, cum uno participio nolens. 3 • * Fero quomodo declinarur.'' „ i ' Ndicatiuo modo,tepore praeíenri.S ego fero.tu fers.il . lefeit.P-nosfeiimus.uosfertis.illifeiuntpra;teritoim. ~ h iii perfecto .S.egoferebâ.tufetebas.illeferebat.Pnos fetebamus. t uos ferebatis.ïlliferebant.prxtetiro perfedo,S ego tuli-tu tuli> ftiille tuîit.P.nos tuIim9.aostaliftis.îllitulerunt,ueltulere.pïa: teiito plufquâpetfedo.S.ego tuleram.tutuletas ille tuletat.Pl, nos tulerarnusuos tuleiatis.illi tolérât Fututo.S.ego feiatn.tu feres.illefetet.P.nosferemus.uosferetis illi fêtent. I mperatiuo modo.tempore praefenti ad fecundam, Si tertiam pet fonâ.Sfeitu.feïatille.P.feïteuosfeiantilli.Fatuio.S.fertota. fertoilleP.feitoteuosfeiuntoilli feramusnos hoitandi eft. 0 ptatiuo modo,temporepra£fenti,&prxtedto imperfedo.S.uti nâego ferrem.tu ferres iJleferret.P.utinâ nos ferremus- uos fer ïetisilli ferrent praeterito perfecto, & plufquampetfedo. S.uti- namego ruliffem-ru tulinesilletuliffet-Putinâ nos tuliifemus. uos tulifsetis.illi tulitTent.Futuro. S- ntinam ego feram.ru feras, ille ferat- P.uti'nam nos feramus.uosferarïs .illi fêtant. S ubiunctiuomodo.tempotepraefentiS.cumegoferam.tuferas, ille ferat P.cum nos feramus. uos feratis • illi ferant prxterito im perfecto.S.cumegofeirem.tufetres.ille ferret.P.cumnos ferre musuosferretisiili ferrent.ptô perfedo.S.cum ego tulerim.tu tuleris.illetulerit.P.cûnostulerimus.uostulerStis. illi tulerint- ptô plufqperfedo.S.cu ego tuliflem.tu tulifles.ille tulisfet.P.cu nos tuliflem9.uos tulifietis illi tuliiïent .Futuro.S.cu ego tulero. tu tuleris.ille tulerit Pciï nos tulerim9. uos tuleritis.illi tulerît. 1 nfinitiuo modo.tempote prxfenti, & praeterito imperfedo fer- xeprxteiito perfecto,& plufquampetfedo tulifie.fututo latûire, uel laturumeiTe. Gerundia,uelparticipialia nomina/eiendife xendo ferendumSupina,latum la tu. Quotparticipia trahunrurab hoc uerboadiuo?duo.qux.',ferens,e4 laturus. Ferens unde format?av prima pfona ptxtetiti impfecu ïndicatiui modi.qûotferebam bam m ns,fit fetens • Laturus un fotmatïab ultimo fupino.qûodatiï latu.addita tus rit laturus. Ndicatiuo modo.tempore prxfenti S.ego feror.tufet i ris uel feue ille fertut.P.nosferimuruos ferimini illifc ïunturpïaeterjtoimpeifedo-S ego feiebar.tu ferebarii II uel ferebare.ille ferebarur.P-nos fcrebamnr nos ferebamini. illi ferebanturpraeterito perfecto inmafculinogenere.S cgolatus fum uel fui.tu latuses uel fuifti ille latuseft uel fuit P.nos latifu- musuelfuimus.uoslatieftisuelfuiftis illilatifuntfucmt uel fue le.infœrainino-S ego latafum uel fui in neutro S ego la tú fum uelfui.praîteritoplufquamperfecto.Segolatuseram uel fuerâ. tu latuseras uel fueras.ille latuserat uel fueratPl.nos latieramu» ne! fueramus. uos latieratis uel fueratis illilatierant uel fuerant. Futuro.Sego ferartu feteris.uel ferere ille feretut Plu. nos feie mur.uos feremini.illi ferentui. I mperatiuo modo,tempote prxienti,ad fecundam,& tettiâ peifo nam.S.ferretuferaturïlle.P.fetiminiuosferanturilli- Fatuto S-fertor tu.fertorille.Plur.feriminor*uos.feiuntorilli.Feramur nos hortandi eft,non imperandi. O ptatiao modo,tempore praefenti, & pretérito imperfecto- S • uti nam ego ferrer.tuferreris uel ferrere.illeferteturP. utinam nos ferremarnosferremini.illiferrenfpraEteritoperfeao Se plufçj- perfefto.S-utinam ego latuseffem uel fuiffem. tulatuseffes uel faiffes ille latuseffet uel fuifíet. P utinam nos latieffemus uel fuif femusuoslarieffetis.uelfuiffetis.illilatieffentuelfuiffent Futu- ro.Sutinam ego ferar.ru feraris uelferare.illeferatur.P.utinam nos feramuruos feramini.ilJi ferantur- S ubiunètiuo modo,temporepraefenri.S.cum ego ferar.tu feraris uel ferare illeferatur.P.cum nos feramuruos feraminiilli fera- turpraetetitoimperfectoS.cum ego ferrer-tu ferreris uel ferre- re.ille ferretur.P.cum nos ferremur.uos ferremini.illi ferrentur. praeterito perfecto. Scûegolatusfim uel fuetim.tu latus fis nel fueris-ille latusfit uel fuetit Pl.cum nos latifímus uel fuetimus. uos Iatifitis uel fueritis.illilatifint uel fuerintprxterito plufqua- perfectoS.cum ego latuseffem uel fuiffem.tu latuseffes uel fuif- fes.illelatuseiTetuelfuiffetP.cunoslatiesfemus uel fuiffemus. uos latieffetisuelfuifletisillilatiefsent uelfuiffent Futuro.S.cú ego latusero uel fuero ta Iatuseris uel fueris.illelatuserit uel fue lit P cum nos larierimus uel fuetimus. uos latierîtis uel fueritis. illi latierant uel fuerint. fa iiii I nfinitiuo modo tpe preferiti & preterito impfedo ferri, pto pfe do&plufquamperfedolatumeffeuelfuifse. Futuro latumìri. Quot participia trahiitur ab hoc uerbo pafiìuoMuo.qua: i alterum preteriti perfedi & plufquamperfedi intus quod eft latus.i.qui latus eft uel fuit, & qui latuserat uel fuerat>alterum fututi in dus quod eft ferendus.i.qui feretur. L atusundeformatur;"abultimofupinoquomodoilatum-latu. addita s fitlatus . F erendus undeformatura genitiuo fui prefentispatticipii.quo/ modotferens feren tisjis in dus,fit ferendus. Fertur impersonale quomodo declinature Ndicatiuo modo,tépore prefenti, fertur preterito im-. i pfedo/erebafpreterito perfedo^atumefl^uel fuit.ptó plufquaperfedo,latuerat,ueI fuerat.Futuro feretur. I mperatiuomodOjtemporeprefenti^eratur.Futuro fertor. 0 ptatiuo modo, tempore prefenti,& preterito imperfedo,utinà* ferretur.preterito perfedo, & plufquamperfedo,utinam latum efset.uelfuifsetFuturOjUtinamferatur. S ubiundiuomodo,temporeprefenti, cum feraturpreteritoim perfecto.cum ferretur ,ptó perfecto,cum latumfit,uel fuerit Pto plufqpfecto,culatuefset,uelfuifsetFtóailatumerit,uel fuerit. 1 nfinitiuomodo,tpeprefenti,& preteritoimpfecto,ferri.pretc ritopfedoiplufqpeifedolataeffe,uelfuiffe.Futurolatiiiri. Edoanomalnm quomodo flectitur? Ndicatiuo modo,temporeprefenti.S.ego edo.tu es.il ì leeft.Pluralitet nos edimus-uosedins-illi edunt. prete rito imperfedo,Singulariter,ego edebam. tu edebasil leedebatP.nosedebamusuosedebatis.ini edebant.preterito perfedo. Singu. ego edi.tuedifti.ille'edit.P.nos edimus.uos edi ftis illiederunt, uel edere • preterito plufquamperfedo • Sego ederam tuederas.illeederat. P.nos ederamus.uos ederatis illi ederant.Futuro.S.egoedà tuedesilleedet.Pluraliter nosede- musuos edetis.illiedent- I mperatiuo modo.teraporeprefenti.ad fecundam,& tertiàperfo nam-Ses tuedatille.g.efte uos.edat illi.Futuro.S.efto tu efto II ìlìe.P.eftote uos edunto illi-edamus nos hortandieft. 0 ptatiuoModo,temporeprefenti,& preterito imperfetto. S. uri namegoeffem.tueffes.illeefTet.P.utinamnos eflemusuos ef- fetis illi effent.pretetito perfetto, de plufquamperfetto,S utinà" ego ediffem.tu ediffes.illeediffet.P.utinam ,'nos ediffemusuos edifsetìs.ìlleediffent.Fututo.S.utinaego eda.tu edas ille edat. P. utinam nos edamus.uos edatis.illi edant. S ubiunftiuo modo tempore prefentiScum ego edam.tuedas. ille edat.Pcum nos edamus.uos edatis.illi edant.preterito imp fetto.S cumegoefsem.tueffesilleefsetPlcum nos elsemus. uos effetis illi effent-preteritoperfetto,Sing.cum ego ederim: tu ederis .ille edetit. P cum nos ederim us.uos ederitis illi'ederit. prereritoplufquamperfefto.S cumegoediffem. tu edifses.ille ediffetP.cum nos edifsemus.uos edifsetis.illi ediffent.Fututo. S.cum ego edeto.tu ederis ille ederit.P. cum nos ederimus uos ederitis.illi ederint. 1 nfinitiuo modo,tempore prefenti, &pretetitoìmperfecto effe, preterito petfefto,&plufquamperfefto ediffe.Futmo efumire, uel efutumeffe. Gerundia, uel participialia nomina edendi • edé do.edendum. Supinaefum.efu. Quot patticipia nafeuntut ab hoc uerbo attiuo^duo alterum prae- fentiSj & preteriti imperfetti réporis in ns.quod eftiedens, ideft, qui eft^uel edebat,Altera futuri in rus, quod eft efurus i. q edet* E dens unde format"t'a, prima pfona preteriti imperfetti indicatiui modi quomodo iedebam barn in ns fitedens . Efurus unde fot- matutfab ultimo fupinoquo^Efum efuadditarus fit efurus. Quodautem edo eseftpoffimus dicere. Virgi.EftmoUis flama me dullasValerius de Diogene, idem SyracuGs cum holeta ei laua tìAriftippus dixifsetjfìDionyfioadulariuellesJftanóeffes'im» mo inquit, fi tu ifta effe uelles, Dionyfìo non adulareris. Ite qd av doftis dicitur Effe decet, uiuasuiuere non ut edas. Edo tette,& antique quomodo flettitut? Ndicatiuomodo,temporeprefenti.Sedoedis edìt.P, i edimus editis edunt.f mpetfetto edebam. perfetto edi. plufquamperfetto edeià-Futuro edam.imperatiuoede. cdat.Edite.edant Futaro èdito «.edito SHe. 0 ptatiuo modo, tempore praefenti,& imperfetto-Sntìnamcdetè' perfefto & plufquamperfecto ediflem.Futuro edam. S ubiunctiuo modo tempore praefenri cum edam. Imperfetto cu ederem.perfecto cum ederim.plufquamperfeclo cum ediflém. Futuro cum edero. 1 nfinitiuo raodo.tépoie praefenti edere.praetetito perfedo,& pluf quampetfecto edifse.Fututo efumire, uel efurttmefie. G etundiaedendiedendoedendum.Supinaefumefu.parridpia e. dens,&efurus. Quod edo edis dixerint antiquiflimi Na>uius,ut tefett Ptifcianuj. Ipfeaftat.quando edit- Plautus,Quipeteditcibum. Lucilius, Qui edit iej hie comedit me. E dohabet,nepafliuu.',maxime.naVoto.Deuoro-Edo. Comedo pafliuumhabetereperiunturapuddoctos.Plynhis li-xx.capix. &'in Aegypto proptet amaritudinem no eftur.Diomedes ile in' quit.pafiiui imperfetto edebat. Ouidius. Deuotet ante ptecor fubitotellutishiatu & hoc quia pofsunt lacere ttanfitionem ad aliquod rationale animal; ut lupi deuorabunt te - Virgilius- Nec te tantusedattacitam dolor. Ennius. V nlturis in fyluis miferummandebathomonem. Heu quàm crudeli condebat membra fepukhro. E dor etti in tetriis tantum petfonis nunc inflectamus, ut eftm uel editur & eduntur,ficut atatut Si arantur .bibitut Si bibutur, quo modo flectitui.'' Ndicatiuo modo,tempore praefenti. S.ego edor tu ede i ris uel edere.ille eftut.uel edit*. P • nos edimur.uos edirnt ni.illi edunf .pto imperfecro.S.ego edebar.tu edebaris, neledebate.illeedebatur. P.nosedebamuruosedebamini.ille edebantut.ptaeterito perfecto.S.ego efusfum, uel fui.tu efus ts, uel fuifti.ille efuseft*uel fuit-P.nos efifumus.uel fuimus uos eli- eftis,uel fuiftis illi'efifuntfuerunt.uel fuere. preterito plufquam perfeclo.Segoefuseram^uelfueram.tuefusetas^uelfueras.illtf efuserat, uel fuetat.P.nos efieramus,uel fuetamus. uos efietaris. uelfueratii.illiefierant,uelfuerant.Futuro.S.egoedar.tuederis Il àeledete,illeede^P-hosedemur.uosedeminì.illi edentur. I ,mperatiuo modo,temporeprefenti,ad fecundam,& tertiam per fonarti edere tu.edatur ille.Plu.edimini uosedantur illi.Futuro S.editortu.editorilJe P.ediminornos.edätorilli-Edamurnos hortandi eft.nonìmperandi' 0 ptatiuo modo,temporeprefenti,& preterito impfefto.Sutmà" egojedeter tu edereris, uel ederere.ille ederetur Più utinam nos ederemur • uos ederemini.tili ederentur.prxterito pfedo, 8c pluf quamperfefto.S-utinam ego efusefTem,uel fuiiTem.tuefiiserTes, uelfuìffes.illeefuseffetjUelfuiliet. P-utinl nos efieflemus uel fu- ^ iffemus.uosefieffetis,uelfuiiTetis.i№^ ro.S.utinam ego edar tu edaris.ueledare.ille edatur- P. urinarii nos edamur uos edamini illi edantnr. S ubiunftiuo modo, tempore prefenti -S. cum ego edar. tu edaris, uel edare.ille edacVP-ciì nos edamur.uos edammi.illiedanf.pras ferito impfedo-S.cu ego ederer.tu edereris, uel ederercilie ede* iet\P.cum nos ederemur uos ederemini.Uli ederenf • preterito pfectoS cuegoefusfimuelfuerim.tu efusfis, uel fueris. ille efus fit,uel fuerit. P.ai nos efifimus, uelfuerimus.uos efifitis,uel fue- ritis-Uli efifint, uel fuerint.preteritoplufquampfedo- S- cu ego efuseflem,uel fuiffem • tuefusefi*es,uel fuìfies.ille efuseflet,uel fu Iflct. P cu nos efieflemus.uel fuifiemus.uos efieuetis,uel fuif&tis. illi efieffentjUel fuifient.Futuro.S cum ego efusero.uel fuero tu efuseris, uel fueris-ille efuserìt, uel fuerit. Pcu nos efierimu?,uei fuerimus.uos efieritis, uel fueritis.illi efierunt, uel fuerint. 1 nfinitiuo modo.tépore praefenti,& preterito impfedo.edi.prae- terito perfetto, & plufquamperfecto,efumefse,uel fuifie-Futuro efumiri- P articipia efus, & edendus.unde comefus 8c ambefus magis, qui comeftus, licet ufi^quidam fuerint. Eftur uel editur imperfonale quomodo declinami? Ndicatiuo modo,temporeprefenti,eftur,ueledit*.im- I perfetto edebatur-perfedo efumeftjUel fuit.plufquam- perfedo,efumerat, uel fuerat-Fururo edetur- 1 mperatìuomodo,temporepraefenti,edatut.Futuro editor. 0 ptatiuo modo,tempote proferiti,&pmetìto imperfecro.utlnl ederetur preterito perfecto,& plufquamperfeao,utinamefum- eífet,uelfuiffet.Futuroutinamedatur. , S ubiunctiuo modo,temporepraefenti.cumedatur imperfetto.cfi ederetur.perfeftOjCum efumfít,uel fuerit.plufquamperfettOjCá efumerTet,uelfuiflet.Futurocumefumerit,uelfuerit. 1 nfinitiuomodo,tempotepraefenti.ediperfefto.&plufquampeí feaOjefumeífe.uel fuiífe Fututo efumiri. Die paífiuum ab aro, per tertias perfonas in utroqj numero. Ndicatiuo modo.temporc praefentiS.aratur.Parant". i imperfecto S arabatur. Parabantur. perfefto.S aratus eft,uelfuit.P.aratifuntfuetunt,uelfuete.plufquamper- fefto.S.aratusetat,uelfuerat.P.aratierant,uelfuerát.Futuro.S. ^ arabitur-Plurali ter arabuntur- I ¡mperariuomodo,temporepra;fenti.S.aretur.P.arenturFaturo SaratorParantor. Cj ptatiuo modo .tempore praefenti, & praeterito imperfetto. S uti» nam araretur.P.urinam ararenturpraeterito perfetto,& plufquá perfetto.Sutinam aratuseflet,uel fuiífet.Pl.utinam aratieffent, uelfuiffent.Futuro.Sutinamarerur.Putinam atentur. S ubiunttiuomodo,temporepraefentiScumaretur.Pl.cuarent\ impetfetto.Scumararetur.P.cumararentur.perfefto.Scú ata* tusfit,uel fuefit.P.cum aratifint,uel fuerintplufquápetfectoS. cumaratuseflet^elfuiífet.P.cumaratieífent.uelfuiffent Futuro S.cumaratuseritjUelfuerit.P.cumaratieruntjUelfuerint. i I nfiniriuo modo.rempore praefenti,& praeterito imperfetto,ararif perfetto, & plufquamperfefto, aratumeífe, uel fuifle.Futuro ara» tumiri.Participia aratus,« arandus. Eo quomodo flettitur. Ndicatiuo modo, tempore praefenti.S.eo is it.Pl.imus i itiseunt.ptaeterito imperfecto. S ibamibasibat.P-iba- mus ibatis ibantperfecro.S.iui iuifti iuit Pl.iuimus itti- ftisiuerunt,ueliuere.uelperconcifionem.S.ii.iiftiiit.Plu.iimuí iiftis ieiuntjUelieie.plufcíUampetfecto.S iueramiuerasiueratP. 1 II iuerafflus ìuetatìs Iueratit.5? per fyncopen. S.ìeram ìeras ierat. P.ieramusieratisierafct. Futuro Singulariteribo ibis ibit.Pibi* mus ibitis ibunt. I mperatiuo modo,tempore prefenti.ad fecundam,& tertiam per fonarti-S.i-eat P.iteeant Futuro.S«ito.ito.Piuraliteritoteeüto. eamus hortandi eft magis. 0 ptatiuo modo tempore praefentij&prasteritoimperfeao-Suti- nam item ires iret. P.utinam iremus ireris irent - preterito perfe-l fto^&pIufquamperfeclo.S.utinamiuiiTemìuiiTes iuiflet.P-uti- nam iuifiemus ìuiffetis iuifient- Futuro Singulariter mina earn easeat.P utinam eamus eatis eant. S ubiuncriuomodo,temporeprefenti-S.cueam easear.P.cü ea mus eatis eant.Imperfetta.Scum irem ires iret.P-cum iremus iretis irent.perfeäo cum iuei im iuerisiuerir.P.cu iuerimus iueri tisiuetint.plufquäperfecto S.cü iuiftemiuiffesiuiffet.P.cu iuifle mus iuifletis iuiffent, uel p cócifionem iifìiem.Futuro.S-cu iuero iuerisiuerit P cuiuerim;'iueritisiuerint.ueipcócifióem.ieto. 1 nfinitiuo modo, tempore prefentl,& preterito imperfetto ire. perfedo;&plufquamperfecta iuiffe;uelrifsepercöcifionem.Fu turoitumire^eliturumefse. -'* G erundia,eüdi.eundo eundu.Supina.ituitu-participia hic&ha'C & hoc iens huius euntis. & hai9 itura iturù. Et ficdeclinane " quae* cuqjabeoiscóponunf^pretetueneo.qdfacitinfupino uemi. ' Itur impetfonale quomodo flectitur? Ndicatiuo mó,temporeprefentiitur.pretetito impetfe i ctajibatut.preterito perfedo itumeft.uel fuit preterito plufquamperfecto,irumerar,uel fuerat. Futuro, ibitur« I mperatiuo modo^emporeprefentijCatur. Futuro,itor. O ptatiuo modo, tempore prefenti,& preterirò imperfetta urina, iretur.preteritoperfeaOj&ptofquàperfecta, utinl ituefset,uel fuifset Futuro utinam eatut. S ubiundiuomö,temporeprefenti,cumeaturpreteritoimperfe do.cumiretur preteritoperfecta,cum itumfituel fuetit.prete ritoplufquamperfecto,cumìtumefset.uel fuifset. Futmo cum itumerit.uel fuetit. ï nfinitïuo mo.tépore prxrentï,& prstérïto ïmpfeftb ïri.prgter!- to pfeûo.&plufquampfefto itumeflCjUcl fuiffe.Futuro itumirî, Redeo redis quomodo fleflitur. Ndicatiuo.Redeo redis redit.Redimus reditis redeum. i Redibam redibas redibar Redibam9redibatis redibât. Rediui rediuifti rediuit. Rediuimus rediuiftis rediuerut- uelrediuere.&perfyncopen redii. rediuerâ rediueras rediuerat. Rediueramusrediueratisrediuerant & redieram per cócifioné. Redibo redibis redibit Redibimus redibitis redibunt. I mperatiuo redi redeat Redite. redeanr.Redito turedito ille.Re ditote redeunto.Redeamus hortandi eft magis. 0 ptatiuo utinam redirem.rediuifsem &rediiffem.redeam. S ubiliftiuo cûredeam.ciï redire cum rediuerim.cum rediuifsein. cumrediuero.&pfyncopenredierim.rediiiTem rediero. 1 nfinitiuo redire rediuiffe& rediiûe.Futuro teditumire,uel redi, turumeffe- Gerundiaredeundi redeundo redeundum • Supina reditutn reditu Partïdpia rediens,& rediturus. Veneo uenis quomodo flettiturf' i Ndicatiuo,ueneo.uenis uenit. Venimusuenitis.uene- unt.Venibam.nam ueniebam eft a* uenio.Veniuî & ue- nii.ueniueram &uenieram.uenibo. I mperatiuo, ueni ueneatuenite.ueneant, Venito tu. Venito ille. Venkote ueneunto Veneamus hortandi eft. 0 ptatiuOjUtinamueniremuenïuifsem.&ueniiflem.ueneam. S ubiûftiuo cum ueneâ uenirë ueniuerim ueniuiffem ueniuero. 1 nfinitiuo uenire. ueniuifle,& ueniifle.uenûire • Participiurn ueni ens ueneâtis effet per regulam ,quod nufquam legi.nam à uenu patticipium ne nominare quidem audeo. Venio uenis quomodo flettimi.'' Ndicatiuomodo,tpepnti.S ueniouenisuenit.Pueni- I musuenitis penultima Iôga.ueniunt.Imperfedo • Suc niebam ueniebas ueniebat-Pueniebamus ucniebatis ue niebant preterito perfetto. S ueni uenifti uenit. P. uenimus pe nultima conepta ueniftisuenerunt,ueluenere.pterito plufqua perfetto ueneram.Futuro uen iam. II I mperatiuó modo,tempore praeíenti ad fccúdam, & tertiam pcr- fonam Sueniueniat.P ueniteueniant.Futuro.S.uenito tu.ue- nito ille. P uenitote ueniunto.Vcniamus hortandi eft. 0 ptatiaomodo^pepñtij&ptóimpfecto^tináucnuem.ptó pfe cto^pluf^perfeftoutináueninemFururoutinam ueniam. S ubiun&iuo modo tempore praeíenti cum ueniam. Imperfecto cum uenirem • perfecto cum uenerim. plufquampfecto cum ue niífem.Futuro cum uenero. 1 nfinitiuo modo,temporepraefenti uenire. praeteritoperfecto, & plufquampfecto uenifse. Futuro uentumire, uel uentutúefse. G erundia ueniendi ueniendo ueniendum. Supina uentum uétu. Patticipia ueniens, & uenturus- N otanduminuenio,&cóuenio&ca»tera,quaea, uenio cóponun tur pducere penulrimam prima;, & fecunda» perfona» pluralis in dicatiuipraefentis temporisinuenimus,inuenitis.cóueniinus có uenitis preterid uero corripere inuenimus.conuenimus. Venitur quomodo fleftitur? Ndicatiuo uenitur.ueniebar*uentumeft,uel fuit. ucntu i eratjuelfuerat.uenietur. Imperatiuo,ueniarur tm. Optatiuo utiná ueniatur.uentuefset^uel fuiffet.ueniat*. S ubíunaiuocumueniaf.ueniret'.uétumfit,ueJfuerit.uentiiefsetJ í uel fuifset-Ventumerit, uel fuerit. I nfinitiuo ueniri.uentumefse,ucl fuifse-uentumiri» Gaudeo quomodo declinatur. Ndicatiuo modo,tempore praeíenti. S gaudeogaudes i gaudet P.gaudemus gaudetis gaudent.preterito impfc ctoS gaudebá gaudebas gaudebatP gaudebamus gau debatís gaudebát .praeterito pfecto.S.gauifusíum uel fui.es, uel fuiftieftuel fuit P.gauififumus.uelfuimuseftis uel fuiftis. íunt fuerut,uel fuere-pretérito plufquampfecto. Sgauifuferam, uel fueram,eras,uel fueras-erar, uel fuerat-P.gauifieramus.uel fuera museratis.uelfueratis erát,uelfuerát Futuro.S .gaudebo gau debisgaudebit.P.gaudebimus gaudebitis gaudebiít. I mperatiuo modo,tempore praefenti,ad fecundam,& tertiam per fonam,S-gaude.gaudeat.P.gaudete gaudeát. Futuro.S.gaude to.gaudeto P.gaudetote gaudento gaudeamus hottandi eft. 0 ptatiuo modo,tempore prefenti,& preterito imperfecto S.uti* nam gauderem gauderes gauderet.P.utinam gauderemus gau- dererisgauderent.preteriropfecto, &plufquáperfecto.S.utiná gauifusefsem.uelfuifsem efses.uelfuifses.efset.uelfuifset.P uti namgauifiefsemuSjUelfuifsemusefsetis.uelfuifsetis.efsen^uel fuifsent Futuro.S urinamgaudeam gaudeasgaudear.Putini gaudeamus gaudearis gaudeant. S ubiuncliuo modo, tempore prefenti S.cúgaudeágaudeasgau deat. P.cu gaudeamus gaudeatisgaudeant • preterito imperfe cto.S cum gauderem gauderes gauderer.P.cii gauderemus gau dereris gauderent.prererito perfecto.Scura gauifusfim,uel fue iim.fis,uelfuerisfit,uelfuerirP.cúgauififimus,uel fuenmus.fi tis uel fueritis.fìtit uel fuerint.ptó plufquáperfeclo S.cü gauifuj efsem,uel fuifsemefses,uel fuifses.efset,uel fuifset.P.cü gauilì efsemus uel fuifsemus.efsetis,uel fuifsetis.efsent uel fuifsent.Fu turoS.cù" gaui fusero, uel fuero.eris,uel fueris-erir,uel fuerit-P. cúgauifierimus.uelfuerimuseritiSjUelfuerinXeruntjUelfuent- 1 nfinitiuo mó,tempore prefenti gaudere.ptó pfecto & plufqper fedo gauìfuefse uel fuifse Jrtó gaufumire,uel gauifurumefse. G erundia,uelparticipialia nominagaudendi.gaudendo- gauden dum. Supinagauifum.gauifuParricipia nafcuturabhoc uerbo neutro paffiuo.tria.'gaudens.gauifus.gauifurus. Fioquomodo fiectirur. Ndicatiuo modo, tepore prefenti- S.fio.fis. fit.P.fimus i fitis fiunt.preteriroimperfetto S.fiebam. fiebas fiebat- P.fiebamus.fiebatis.fiebát preterito perfecto. S faftus fum.uel fui.es^elfuifti.eft^elfuir.P.fadifum^.uel fuim9 eflii. uel fuiftis-funt,fuerut,uel fuere.pretetito pluiquamperfefto.S. faduseram^uel fuerameras, uel fueras.erat uel fuerar.P.factiera mus,uel fueramus.eratis.uel fueratis.erant,uel fuerant. Futuro. S.fiam.fies.fiet.P.fiemus fietis-fient» I mperatiuo modo, rempore prefenti, ad fe«idam,& tertiam pel ionam.S.fi.fiat.P,fite.fiant Futuro.Sfito tufito ilie.P,litote, fiunto Fiamus hottandi eli:. Cptatiuo " II Optatalo ftiodo,tempóre preferiti, & preterito impetfefto .S• itti* nam fietem.fieres.fieret . P.utina fieremus.fieretis.fierent . Prete rito perfefto,& plufquaperfefto. S urina ego fattuseffem uel fu iffemtu fattuseffes,uel fuiffes.ille/aftuseffet uel fuiffet.P-utina, faftietTemuSjUelfuilTem'.effetis.uelfuiffetis effent;uel fuiffent. FuturoSutinafiam fias.fiat.Putinafiamus.fiatis.fiant. Subiunctìuomodo^temporepiaefentiS.cufiam.fias. fiat. P.curri fiamus.fiatis.fiant. Praeterito imperfetto S.cu fierem- fieres. fle tei P.cum fieremus.fieretis.fierétPrereritoperfetto- S ,cum fa- I ftusfimjUelfuerim.fiSjUelfueris.fitjUelfuerit.P.cumfattifimus, uel fuerimus fitis^uel fueritis fint.uel fuerìnt. Preterito plufqua pfetto S.cumfattuseffem,uel/uiffem.effes,uel fuiffes effet,uel fuiffet.Pcum faftieffemus,uel fuiffem9.effetis,uel fuiffetis, eént uel fuiffent.Futuro-S cu faftusero,ueI fuero.eris,uel fueriserir, uel fuerit. P.cu faftierimus, uel fuerimus.eritis,uel fueritiserunt uel fuerint. Infinitiuo modo.tempore preferiti, Si praeterito imperfetto fieri. J Preterirò perfefto,& plufquamperfefto faftumeffe uel fuiffe. Fu turo faftumiri.Garetgerundiisnon enim.legiapud doftos.fié di-fiendo fiendum prò quibus faciédi faciédo. faciédii dicim9.. 1 Supinahabetfaftum.factu,avfacio.undefaftus partìcipiu.Item faciendus efta faciens Fiendus non dicitut latine. Memini quomodo declinatur. Ndicatiuo modo, tempore prefenti,&praeterito petfe i fto.S.memini.meminifti.meminit.Pmeminim9.me> miniftìs.meminerunt,uel meminere.Preterito imper fefto,&plufquamperfefto.S.meminetam.memineras memine rat.Pl.meminetamusmemineratis.memìnerant. Futuro caret. fedeius loco dicimus- S meminero• memineris.meminerit. PI. memìnerimus memineritis.memineririt. [ Imperatiuo modo,tempoteinftanti>& futura ad fecundas tantum perfonas in utroqj numero.S memento tu. P. mementote uos. Modo optandi, tempore inftanti,& preterito imperfetto, perfetto Si plufquamperfefto • S utinam meminiffem. meminiffes. memi niffet.Piuraliter utinam meminiffemus.meminiffetis. meminif 1 fent Futuro caret. Subiundiuomodo,tpeinftanti,&preterito perfeétoScu üelfi. uel quáuisuel licer uel quod.uel ut meminerim.memineris.me nerit.P meminerimusmeinineritis.meminenr.Preterito imp, fedo,&plufquáperfedo.Scú,uel íi meminiíTem. tneminiifes. tneminiÍTet. P.ciijUel il meminiíTemus meminiifetis. meminii- fent.Futuro S.cum,uel fimeminero.memineris.meminerit.P. cum,uel fi meminerimus.meminerìtis.meminerint. Infinitiuo modOjtpeprefenti-imperfedo perfefto,& pluiqperfe- domemìniiTe-Caeteriscaret.ficíclinátur Odinoui.Coepipoe diphthongú.ná cepi fine diphthongo,eft pteritü av capio capis. Opottet quomodo declinami Ndicatiuo modo, tempore prefenti.opottet.impetfe i do opottebat-pfedo oportuit.Plufqua'perfedo opor- tuerat.Futuro oportebit. Imperatiuo modo tempore prefenti,oporteat tantum. Optatiuo modo,tempore prefenti,&preterito impeifedo ùtinà oporteret. praeterito perfedo, & plufquamperfedo utiná opot- tuiflet.Futuro utinam oporteat. Subiundiuo modo.tempore prefenri cum oporteat.Preterito ira perfedOjCum oporteret. Praeterito perfedo cu oportuerit. Ptó plufcjperfedo,cum oportuiifet. Futuro cum oportuerit. Infinitiuo modo; tpe prefenti, &ptó imperfedo oportere preterì to perfedo & plufqperfedo oportuiife Caeteris caret. Contingitimperfonale quomodo fleditur? Ndicatiuo contmgit.contingebat contigit. cótigerat ì continget. Imperatiuo contingat tantum. Optatiuo utinam contingeret.contigifiet cótingat. Subiúdiuo cu cótingat cótingeret.cótigerit cotigiflfet.cótigerit. Infinitiuo contingere.contigiiTe,caeteris deficit. Taedet quomodo inclinarmi Ndicatiuo redet.taedebat.taeduit,& pettaefum eft, uel i fuittaeduerat,&perrefumerat,uelfuerat taedebit. Imperatiuo redeat tantum. Optatiuo utiná txdeget taeduiflet, & ptaefúeífet, uel fuifier. rajdeat. II Submcliuo cfi txdeit.txdettt.txdaent.Si pensfamiTt, nel fuerit. txdaiket,&c pertaefumeflet.uel fuiflèt taeduerit,& pertajfumerit, uel fuerit. Infinitiao radere taeduirTe.&pettajfumefle.uel fuifle. parricipìum pertaefus. fed de hoc in participiis abunde dicemus. DE ADVERBIO. Vid eft aduerbiumf pars orationis indeclinabili*, qua; q adieda uerbo fignificarióem eius explanat, & implet* nam fine aduerbio fenfusperfedus non uidet*. Cu-n. dico lego ferino.incerrum eft bene'ne, an perperam- Quaredidum eftaduerbium^quia femperuerbum praecedir aurfe quitur.unde & nomen accepit,quéadmodu apud graecos l-m^n )u«.hocenimperficitadiundnm uerbis,quod adiectiuanomìna fubftantinis adiunda • ut prudens hom o.prudenter agit • Quot accidunt aduerbioftria fpecies.fignificatio)& figura. Quot funt fpecies aduerbiorumjduae primitiua,ut faspe,clàm derì uatiua.ut faepiusclanculum. Quot funt fignificationes aduerbiorumfmulrae.quae hoc hexafti- cho comprehenduntur • Temporis • atque loci.quali.quanti atque negandi. Da confirmandi.iurandi.da prohibendi. Optandi.euentus.hottandi.da'qj remiffi. Congrega & intenti.numeri.fimili.dubitandi. Et fupetjarq? uoca.monftra.elidim.per & inrer. Ordinis.&difcre.fimulhisadiungitoCompar. Hoc eft da temporis loci.qualitatis.quantitatis.negadi.confirml'' di iurandi prohibendi.oprandieuentus.horrandi.remiflìui.có gregandi.intentiui.numeri.fimiljtudinis. dubitandi. fuperlati- ui.uocandimonftrandieligendi.diminuriuiperfonalis.inrer- rogandi.ordinis.difcretiui.comparandi. Quor funr figura: aduerbiorumj'tres.fimplex ut diu.compofita,ut interdiu.quandiu.decompofita ut indode.imprudenrer. Inrerrogationes de aduerbio. n Vnc qua» pars orationis eftraduerbium quare/quia ftat iuxta ueibmn,& femper nititut uerbo. i ii Nunc cuius fpeciei^prifnitiuae.quater'quiaa* nullo deriuatut. Clanculum cuius fpecieifderiuatiuaeunde deriuafYa* clam Nunc cuius fignificationis.'tèpoiis. Da tpis.hodie.heri.mic. nuper.cras perendicpridie.poftridienudiustettius.nudiusqt- tus aliquando olim.tuncquondam.iam.fempetmane.uefpe. li.diu.noftu.modOj&dum. Hinc cuius fignificarionisdoci. Da loci.hicifticillic.huc iftuc. illuc.hac.iftacJllac.hinciftinc.illlc.ibi.un.itroJorasitusforis. Bene'cuius fignificationis^ qualitatis. Da qualitatis bencma- le dode.pulchre.fortite*. fapienter Multum cuius fignificationist'quantitatis • Da quatitatis.multa, parum modicum.minimum.maxime.magnopeie.fatis. Non cuius fignificationisfnegandi. Danegandi non.ninilnec neqj.haud.minimenequaquam. Profedo cuius fignificationiss'cófirmandi. Daconfirmandi pio fedo quippe nempeuidelicet^fcilicetquidni.cetre.nae. Aedepol cuius fignificarionis.'*iurandi. Da iurandi-aedepol. Ca ftor Hercle.mediusfidius. Ne cuius fignificationis.' prohibendi. Da prohibendi ne. Vtinam cuius fignificationisfoptandù Da optandi-utinam. ofi.o utinam. Forte cuius fignificationis."Euentus - Da euentus forte.caiu. forte fortuna. Eia cuius fignificationis fliortandi. Da hortandi-eia age agite Vix cuius fignificationis.''temiffiui. Daremiffiui.uix.paulatim. fenfim.pedetentim. Simul cuius fignificationisfcongtegandi. Da congtegandi.fi- mulunà.pariter. Valde cuius fignificationis^intentiui. Da intentali Valde. nimi um.prorfus penitus.omnino. Semel cuius figmficationisfnumeri. Da numeri.femel.bis ter- quaterquinquies.fexies.fepties.decies.quinquagies.oduagiei- centies miliestotiesquoties & huiufmodi- Quaft cuius fignificationis^fimilitudinis. Da fimilitudinis qnafi ceu ficTtcut.ficuti.ueluttteluti ut.uti.iX ita. i ——•—• ~ ; * * Forfan cuius fignificatibnis dubltahdi. Da dubitandi. forfait forfitan.foifit.fortaiTis.fortafle.fors.forte. Maxime cuius fignificarióistfuperlatiui. Da fupetlatiul maxie. minime, dodiflime.ocyfllime. Heus cuius fignificationistaocandi. Da uocandi.beus.o. En cui9fignificationis?demonftrandi. Da demonftrandi.en ecce. Potius cuius fignincationisr'eh'gendi. Daeligédipotius.imo. Clanculumcuius fignificationis^diminutiui. Da diminutiui clanculum.belle. Meatim cuius fignificationisj'perfonalis. Daperfonalis.mea' tim tuatim fuatim noihatim.ueftratim. Cur cuius fignificationist'interrogandi. Dainterrogandi.cur.q* re nunquid.quin.quamobrem. Deinde cuius fignificarionistordinandi. Da ordinandi. deinde. deinceps dehincpoftea• obiter interim.interea. protinus, & prae terea. Seorfum cuius fignificationisMifcretiui. Dadifcretiui deor- fum feorfum fecteto.feparatim.fingillatim.bifariam omnifa- riam-& plurifariam. Magis cuius fignificationis?comparatiui. Da cóparatiui-ma' gis.minus plus.uaIidiusocyus-celeriusi&tardius. D E P ART T Cifro- Videftparticipiö.''PatsoratiöisdicT;aqd parte capiat 1 J q nois)parté'qjuerbidicìt igir parricipiuJqfi parricapiù*. Participio quot accidötflexgenus.cafus.tépus figni- ficatio.numerus, & figura. Quot funtgenera participiorura^quinq? mafculinfi,utamatus fee mininum ut amata neutrum ut amatum.Commune duu gene- rum utamantem Commune triugeneru.utamans- Quot funt cafus parricìpioriisTex.quor & nominü.nominatiuus. genitiuusdatmus.accufatiuusuocatiuus,& ablatiuus- Qupt funt tempora patticipior£?qnqj prefens,& preterirli impfe' au* fimuljUtamàslegés-Piastentu petfeclu,& plufqpfedum fi- i—iti— mul,utarnatuí lectüs Futqrúper fe,ut amaturus. amandus-' Quot funt fignificationes participiop^quinqj.aftiua ut amans, ab amo. Paffuta ut amatus ab amor Ñeutralis utatans abato. Çô- munis ut largiens a* largior.deponens.ut fequens a^ fequor. Quot numéros habet patticipium¿duos.fingularem utamans,plu ralem ut amantes- Quot funt figura; participiorumidua; fimplexu t am Is.decompo- fita,utdeamans. Interrogations de participio. Mans quae pars orationis eftipariiciprcquare? §a par- a tern capit nominis.partem'qj uerbi.recipit enim a' no < mine genera^ cafusJa uerbo auté tempora^ fignifi cationes,ab utrocg numerum&figuram. Amatus cuiygenerisímafculiniqre¿qa eftprima uox participa. Amataífceminini quateíquia eft fecunda uox participii. Amatumfneutri quarer'quia eft tertia uox participii. Amans cuius generisfomnis uel communis triumgenerum, qua' reíquia omnia participiain.ns funtcómunia trium genero, ut hic & hxc Si hoc amans. Amantem cuius generisícom munis duú genera. quare¿ qa pponú tur ei in declinatione duo articularla ptonoía hunc Si hanc Amantecui9cafus?accufatiuiqre?qaineocafudeclinado reperii. Amans cuius tpisr,prefentis,& pterin' imperfefti.quare.''qa omnc participium definens in ns,prefentis,&preteriti impfetti tero poris eft.ut amans.ideft quiamat,uel amabat. Amatus cuius temporis?preterìri perfetti, & plufquáperfefti. qtef quìa omne participio definens in tus uel in fus, uel m xus,uelin uus, quod unum eft tantum.ut mottnus.preteriti pfefti,& pluf quamperfetti temporis eft.ut amatus ideft qui amatuseft, uel fa ìt.uel quiamatuserat .uel fuerat. Amaturus cuius temporisrfuturi.quareíquia omne participium iß rus futuri temporis eft, ut amaturus.ideft qui amabit- Amandus cuius temporis^futuri-quareíquia omne participium in II dusfuturhemporlseft.utàfflandus.ìdeftqu^ Amans cuius fìgnificatióis&c"tiua;.quare.''quia ab aftiuo uerbo ue7 nir.quodeft amo. Amarus cuius fignificationisfpafliua!quare.''quiaa' pafiiuo uerbo uenir,quod eft amor. Seruiéns cuius fignificationisfneutralis.quarefquiaa v uerbo neu tro deriuat",quod eft feruio. Largiens cuius fignificarionis^communis.quarec'quia a'communi uerbo deducit",quod eftlargior. Sequens cuius fignificationis^deponentisquare^quìa a* deponen ti uerbo trahitur,quodeft fequor. Amans cuius numertffingularis.quare^quiafingulariterproferf. Amantes cuius numeris'pluralis.quare^ quia pluraliterprofertur. Amans cuius figurae^fimplicisquare^quia fimpliciterprofert* . Deamans cuiusfigurxfdecompofirae.quare^quiaa'compoiirode riuatur, quod eft deamo Omneenim,quod deriuatur a1 cópofi to, dicitur decompofitum. Singulariter Nominatiuo hie & haec 8i hoc amans .Genitiuo huius amantis.Datiuo huic amanti .Accufatiuo hunc& hanc amante, Si hoc amans.Vocatiuo o amas. Ablatiuo ab hoc & ab hac Si ab hoc amante uel amanti. Pluraliter nominatiuo hi & has amàtes, &haecamantia.Genitiuohorum& harum& horum amantiu, & per concifionem amantum • Datiuo his amantibus • Accufati uo hos & has amanteis & hxc amantia. Vocatiuo o amantes. Si o amantia.Ablatiuo ab hisamantibus* Nominatiuo amaturusamaruraamaturum Genitiuo amaturi, a- maturaeamaruri.Datiuoamaturo.amarurae.amaruro. Acculati uo amaturum amaturam amaturu-Vocatiuo o amature.o ama turaoamaturù Ablatiuo ab amaturo.abamaturaab amaturo, Pluraliternominatiuoamaturi.amaturac amatura.Genitiuo a- maturorum amaturarum.amaturoru. Datiuo amaturis. Accu' fatiuo amaturosamaturas.amatura.Vocatiuo o amaturi, o a- matura;.o amatura. Ablatiuo ab amaturis. Singulariter Nominatiuo amatus.amata amatum.Genitiuo ama ti amata;.amati Datiuo amato.amatae,amatoAccufatiuo ama i iiiì tum.amatam.amatum.Vocafîuooarnatc oamata oaniatuni. Ablatiuoabamato.ab amata.abamato- Plutalitcr nomîatiuo amati.amataeamata-Genitiuo amatore amatarum. amato ru. Datiuoamatis Accufatiuoamatos-amatas amata. Vocatiuoo amati.oamatae.oamata Ablatiuo ab amatis. SingulariterNominatiuoAmandusamanda.amandum.Geniti- no amandi.amandaeamandi.Datiuo amando.amandae.aman do.A.amandum amandam.amandû.V.o amande, o amanda- oamandú.A.abamádoab amáda.abamádo-P-Nominatiuo amandi amanda: amandaG.amandorum.amandapf.amando rum-Datiuoamandis A.amandos amandas-amáda^V.oamá di oamandae.oamanda.A abamandis. DE PRAEPOSITIONE. Vid eft praepofitioípars orationis indeclinabilis^qm q pricpofitaaliispattjbusorationis,fignificationem ea rum aut mutat, ut aequusjniquus^aut complétât fa do-fero.perficio.perfero , aut minuit, ut rideo, futri deo - tri (lis. fub triftis • Quarediciturpraepofitiofquiapraeponitur tamper appofitióem, uteo ad phiìofophos, q per compofitionem,ut adeo-aliquado poftponitur ornatus gratia.uttecum qui cum.Romam uerfus» Iraliam ufqj.crurumtenus. Praepofitionì quotacciduntfunum.quodnamicafus.quot cafas?* duo qui:'Accufatiuusi& Ablatiuus. Quae funt praepofitiones accufatiuae, ideft q fetuiunt accufatiuo ci fuiiAd apud ante.aduerfus,ueladuerfum.cis citta, circum.cir- ca.contra erga.extra inter.intrainfra.iuxtaob pone per pro- pepropter fecundum.poft.trans.ultra.praeter.fupra-circirer-ni que.fecuspenes.uerfus.procul pridie.poftridie.dicimus eniad templu. Apud igné-ante focum,!! frigus erir.aduerfus.uel aduer fu m inimicos.cisalpes.citra amnem Rubicone-circum muros» circa forum.contradalmaraserganeceífariosextra urbem in' teramicos.Inttaoppidum,Infiateaiim.iuxta fanum.hanc ob II rem.pone tribunal permedios hoftes prope mortem, propter timoreffl,&.ppter aquae riuù.fecundufcripturas,&piena fecun dumflumina pofttergum.transripam ultra Sauromatasprae < terofficiti fupra tectu.cìrciter calendas ianuatias ufqj oceanu fe cus te penesarbitros.Sed fecus te fedi non dici,fed fecudum te, ait Caper. A retiti uerfusj>culurbé,utinqt Curri9 pridie parilia, 8i pridie illi9diei poftridie calédas.& poftridienona^ decébriii. Quae funt Ablatiuaepraepofitiones,ideftquae feruiuntablatiuo ca luma ababs cu.coraclam.de.eex.pro.prae.palam. fine, abfqj. tenus dicimuseni a'templo.a^mari.abAndria.absquouisho- mine.cum exercitu.coram teftibus.clam cuftodib9.de foro e iu- re.extheatro,quodeftaliud,qa* theatro,ut ait Diomedes.pro clientibus.&pro tribunali.palam omnibus.finelaboreabfq} in iuria pubetenus & crurumtenus. Qus funt praepofiriones ambiguae,ideft tam ablatiuo.quàm accu fatiuo cafui feruientesfinfub fuper.& fubter-Dkimus enim fu in tempio.eo in templum-iaceofub antro curro fub antrum fe deo fuperaquis.cado fuper aquas, dormio fubter lodice-ingre- diorfubterlodicem. Quando feruiuntaccufatiuofcum motum fignificat, ut itut in an tiquam fyluam.curro fub tegmen fagi. Quando fetuiuntablatiuot'qn fignìficantinlocOjUtfumin téplo. fub porticu.recubo fub tegmine fagi. Quae funt ppofitióes, q nó inueniunf nifi in cópofìtióef hae.di.dis. re .fe .am. con ut diduco .difiicio repono. feduco. amplector .có< gtedior. Interrogationes de praepofitione. D quae pars orationis eftt'praepofitio.quare^qa praepo- a nitur aliis partibus orationis per appofitionèV, uel p có- pofitioné-Quando per appofitionét'cum regit cafum. ut eo ad templum -in hoftem • Quando per cópofitionems'cum cóponif*, ut adduco ex ad & du- 9 co-Alludo ex ad Se Iudo.rniuft exin,«S£iuftus.fubttiftisJexfub, Si triflis irrideo ex in Se rideo > Ad cui cafui feruiti,accufatiuo.qre:'quiaeft accufatiua praepofitio. Ad in hac oratione, Ittu ad uibemJquomodoptaeponituri'per ap« poíitionem .quatef quia icgit cafum. Ad in hac otatione,adducam tibi tuum Pamphilu,quomodo pr« ponituríper compofitionem .quarcíquia ex ad, & duco cóponi turadduco. A cui cafui feruitíablatiuo.quareíquia.a.cft ablatiua praepoíitío. Incuicafuiferuitíutriqj.quareíquia eft tam acculatala ; q ablatiua praspofitio. DE CONIVUCrlONE. Vid eít coniunftioípars orationis ídeclinabilis adne. q ftens,ordinans'cj|íententiam. Coniúctiói quot accidútítria.fpecies.figura' & ordo, Quotfuntfpecies/iuepoteítatesconiúclionisí has fe te\quae hisuerfibusannoranrut. Co.con%&fubcon dif.fubdif.adiu'qj.Caufal. A pprobat • a duerfa • diftri. diícre'qj. du. di'qj. Abnegat effeéti.collecti his aduce compiei. Hoc eitcopulatiua.continuatiua.fubcontinuatiua.difìundiuafub difìunftiua adiunctìua.caufalis approbatiua.adueríatiua diftri' butiua.difcretiua.dubitatola dimmutiua.abnegatiua.effeétiua. collectiua. completiua • Quotfunt figuras cóiunctionisíduae.fimplex utnáita.atcompofi fita^tnanqj.itaqj.attamen.etenim. Quotfútordinescoiunftiói$ítresppofitiuus.fubiúfl:iuus,& cóií. Quasfuntcóiunaióesppofitiuiordinisíac.at.aft.atqj.aut. &• uel. nec.neqj.fi.quin.quatenus finfeu.fiue ni nifi, fed.nifi poetice Quas funt coniunctiones fubiunctiui ordinisi (poítponitut. que.ue.ne.quidem.quoqjautem.uero- Quas ex his funt ijKArnitott, ideft encliticas,hoc eft íclinatíuae¿que. Quaredicuntur€7xA/77>aKÍ5'quiaindinátaccétum prasce (ue.ne- dentis fyllabse ad fe ur que apud Virgilium. Alcandrum'qjjAlium'qj.Noemona'q} Prytanim^fícut TÍ apud grascos.quodeftqueabíque diphthongo Homerus, À KMvcfjoóviì, xAiüv7Í,voíí¡ju\ix -njif^Tavív 74« Hefiodus. K Aaárjtò-n.qTm Tí^xKffx7t,|UíA9reiuí*HTÍ, II Clib'qj, Euterpe'qj, Thaliaqj, Melpomene'qj, / Therpficore'<5,Etato'q;>Polvmnia'q},V'rariieqf. ' Calliope multo ante alias prajftantior omneis» Et ne apud Horatium. Ludere qui nefcit campeftribus abftinet armis, Indoftus'qj piIaE,difci'ue,ttochi'ue quiefcit. Ne fpiiTae tifum tollant impune coronae-& ne apud Iuuenalem. Semper ego auditor tantum rnunquam'ne reponamtfn his ubìque anteque.ue.nceft accentus acutus- Qüx funt cóiunctiones,qua: indifferenter & praeponi & poftponl v pofl*unt?Ca'terazfere omnesJpr3'terfupradictasJutequidem.Jgi tur.tamen ergoquanqua*,&huiufmodi. Interrogationes de coniundione. T qua; pars eft.^coniunctio.quare:'quia coniungit cae e teras partes orationis. Et cuius fpccieijfiue poteftatisfCopuIatiuae. quarefqa copulat ti fenfum,quàmuerba,utM.Tulliusfuit &difertus,& fapiens. Da copulatiuas.etque atq}.ac.quidem.quoqj.etiä.item,at.aft.fed aatemuero.Copulantenim cum confirmationeintellectum. Si quando agraecam fignificat,cuiu s poteftatis?Conrinuatiua»q- re?quia demonftrat ordinem cum confequentia 8t continuatio ne rerum ,ut fi ftertitjdormitj&fìambulat^mouetur. Da continuatiuas fi fin fignificant enim ordinem praecedentis rei ad fequentem.utfifebii uexatur,caler.fed noncóuertitur. Qijia cuius poteftatis^Subcontinuatiuae quare^quia caufam con- tinuatìonisoftenditcófequentemcum rerum effentia, ut quia ambulat,mouetur,& quando fol eft fuper terran^dies eft. Da fubcontinuatiuas.quando quonìam.quandoquidem.quia-q- tinus.&quatenus proquoniam. Aut cuius poteftatisJ,difiunétiua».quare?quia,quamuis uoces con- iungat,fenfum tarnen difiungit,& alteram quidem rem effCjal- teram uero non effe fignificat,u t aut eft dies, aut eft nox • uel eft famish eftazger.&hoceft bene difiunftum- quia fiun u uerii tft,alteram falium.nam alitei uitiofe quid difiungitur • Dadifiuncìiuas.ue.nel.aut fiue.feu. Vel pro ctiam cuius poteftaristfubdifiunctiuae. quaref quia quam- uisuocesdiriunftiuarumhabeat^utrunqj tarnen effe fignificat, nel fimul,uel difcrete.fimul,ut uel rex femp mihi maximas gra< tias agebat,ideft edam rex- Item Alexander,fiue Paris rapuit Helenam.ideft Alexander, qui Si Paris dicitur.& mars,fiue Ma' uors.GradiuuSjUelMafpirerpraeful eftbellorum.Difcrete,utta tota die uel legis, uel fctibis fignificat enim te&legere& fcribc re, fed non fimul utrunqj agere.fed aliis horis legere, aliis fcribe- refimilitetRemex,uelimpeIlitremum,uelattrahir.cumfiniHl pene utrunqj fieriintelligo,fe d diftinctcalius eft enim pellentis, alius attrahentis motus. Da fubdifiunctiuas ue uel.autfiue.feu.quando utrunqj fignificat. Cum quando 'hoc graecam fignificat,cuius fpecietf Adiunchuae. q- re^quia adiugitur uerbis fubiunftiuis.ut cum eiTem Venetiis.no perperam me factutum exiftimaui,fi nf as lucubradóes gramma ricas imptimendas curarem. Da adiunciiuasfi,nt.cum.dum.quatenus.quando ìW graecà" tigni gnificat, ut fidederi s operam bonis.Uteris, proficies breui, Se ut profit tibi,facio Jrem dum condereturbem ideft ut códeret. Nä cuius fpecieifCaufalis proprie quare^quia adiuncìa indicatiuo uerbo fignificat caufam antecedentem ,hoc eft rem ex caufa an tecedente euenientenvut doctusfum,nam legi • 8c mouetur,am< bulat enim. Da caufales proprie.nam.nanqj.enim. Quid intereft inter adiunctiuas & proprie caufales? Caufales cu af- firmatione,adiunctiuae cum dubitationeproferunf.Sed &con- rinuaduae>(S£fubcódnuatiux,&adiunctiUc'E,cVerTediuxitercau fales ponuntur,quiaperhas caufaeoftendunt" Si continuations, ut fi ambulai mouetur, Si adiunctionis,ufambulat , ut moueat", Si effedionis, ut mouetur,ambulat enim. ' Equidem cuius fpeciei^approbatiuaequare.''qu!a approbatré, iddi affirmar.ut Equidé merui,nec deprecor. Si liquid ufquam iuib- tìx eft.& Siqua eft e celo pietas. Daapprobatiuas.fi.equidé.quidem. II Tamen cuius fpecìeir,aduerfatìuae.quarer,quìa aduerfumconuenié ti fignifìcat, ut etfi te benefaclum dicis^tii a' malitia nò difcedis. Daaduerfatiuas tamen.quàquaquauis.&fi.licetlicebit.falté.fed faltem etiam diminutiua eft. Vero cuius poteftatisidiftributma; quarefquiadiuerfis diuerfa di- ftribuit,ut ego lego,tu uero dormis. Dadiftributiuasat.aft.uero-autem.fed. Qtja cuius poteftatis?difcretiua»,uel electiuaiquarefquia de duob* pra»pofitisunumeligere,& alterum refuta re oftendit, utdiues nolo ej(fe,qpauper.ideftdfuesuoloefi'eJ&nonpauper.Gra;ci J» dicut. Homerus, jboiAojl irà AKOV aiov l'^owM.ti «7ro AtcSoi hoc eft, Volo ego faluum effe populum, q perire, ideft .& non perire. An cuius poteftatisidubitatiuae.quarefquia dubitationem fignifi- eat,utEloquar,anfileam£ > Da dubitatiuas.an.ne correpta,necne.Horatius in poetica. IntereritmultumDiuus'neJoquatur,an heros. Maturus ne fenex.anadhuc fiorente iuuenta Feruìdus,an matrona potens,an fedula nutrix, Mercator'ne uagus.cultor'ne uirentis agelli. Colchus.an affyrius,Thebis nutritus,an Argis. Terentius in feipfumcruciante-Filium unicum afidlefcentem ha- beo, ah quid dixi habere me. Immo habui Chremé^nunc habeà, necne,incertus fum. Saltern cuius poteftatisf Diminutiuaj.quarefquia diminutionem fi gnificat,ut fi non uis donare.faltem mutua. Da diminutiuasfaltem.atuel.aut. pro faltem-ut.fi nò re^at uerbis adiuua. Virgilius in fexto. Si te nulla manet tanta; pietatis imago, At ramum hunc(aperit ramum,quì uefte latebat) Agnofcasatpto faltem Lucanus, O felix fit e uel fictu a Roma uideret pro faltem fic. Etfi non uis referte gratiam,aut agas.aut pro faltem. AV& K.W cuius poteftatisCnecefle eft enim gtaecis utamur, ubi no- ftra deficiut), Abnegatiua; jjuareiquia uerbis adiuneta^aliquid porle fieri oftendunt Jedproptet aliqui caufain,ne fiat,impedi- ñjatlmM c8¿ifov{anv hoccftfedíícmJfipotu!íícm.& E ¡oQfotvwhTrdvwTtoJhtKrP pocfivaySliroiiv- flOCCÍt. Gauderet Priamus certe,& priameia proles, Tioiani'qj alii/oret & his fumma uoluptas, 0 mnia fi uos haec pugnare,uenìret ad autes. Daabnegatiuasnon habemus,fedillarum loco fubiuhftiuis üti- mui uerbis,utcomeífem,fi habeté.feciffem.fi potuiffem .curaré breui impnmendos óptimos quofqj libtos.fi quifquam tex ad- iuuaret. v Nam cuius potcftatis^eífecliuae.quarci'quia fignificat cfTeflum j>- ccdentemexcaufa-utleg^namdoctusíum.fed effectiuameart- dem effe exiftimo, quam proprie caufalem diximus. Igitur cuius poteftatis;Collectiuae,uel Rationalised Illatiuaeqte i quia per Ulationem colligit,quod fupraduSum eft.hoc eft ratio ne cófumatjUt M.Tullius pro Ligado.Habes igitur quod eft ac cuiatori maxime optandum,confìtentem reum. uel inferí aliis prsepofitis, ut CatiLnam folus Cicero domuit, folus igitur Cice to patriam feruauit. Da colkftiuas.Ergoigitur.iraque cum acce tu in antepenultima. Vero in hacOranóe.Eneasuero & pius,& fortis fuit,cuius poterla 1 tisiCompletiuas .quarerquia nulla fignificationis necefiitate,fed gratia ornatus pomtur. Da completiuas^autem-ueroquidem equidem.quoqj nam.n% & quaecunqj coniunctiones ornatus caufa; uel metri nulla figni ficationis neceifitate'ponuntur. Et cuius figuraeífimplicisquareíquiafimpliciterprofertur. Etenim emus figurar cópofitae.quomodo cóponifíex Se}8c enim- Et cuius ordinis.Jprapofitiui.quaret)quia femper praponif in ordi ne orationis. Que fine diphthongo cuius ordinisifubiunaiui.quareiquia fetnp iubiungirur in ordine orationis. Ergo cuius ordinis¿Communis.quareíquia poteft preponi 8i fop poni mordine orationis.^ II DE IN TE R IE CT T O N E. Vid eft interiettiorpars orarionis indeclinabilis inter' q ietta aliis pattibus orationis ad exprimendos animi af feftus. Interieftioni quotaccidunt.'unum.quodt'fignificatio tantum. Quot fiint figmficationes interiettionumt'hx fere'.quae hoc uerfi- culo comprehenduntur. Gaudentis tifus. mirantis. dol'qj.pauorqj. Hoc eft gaudentis «dentis mirantis.doletis.expauefcentis« Interrogationes de interieäionc Eu quae pars orationis efMnterieftio.quareJ'qa inter- h iacet aliis partibus orationis. Enge cuius fignificationisfgaudentis. Da gauden- ' tis.euge euax- Ha ha ha, cuius fignificationisfridentis. Da ridentis ha ha ha. Papx cuius fignificationisi'Admìrantis. Da admirantis papx« hem.Ter.papae exuperat ipfam Taidem.Idem,hem quid eftfpa px accepimus ax grxcis.dicunt enim illi ßtxßcu- Heu cuius fignificationiss'dolentis. Da dolentis heu.heiao. uae heu accuiatiuo iungitur.utheu me miferum,.dicimus etiam heu pietas, heu prifca fides.hei uero, 8i uae datiuo coniungtitur. Virgilius.Hei mihi quaiis erat,quantum mutatus ab ilio Hetto re. Marrialis • S i fciero, ux tibi Caufidice. At at cuius fignificationisitimentisDa timentis,at at. Terétius in Andria. At at, hoc eft illud,hinc illae lachrumx. Sunt'ne aliqua dubia inter aduerbia, feu prxpofiriones,& interie- ttionej^maxime.utointerieftioindignantis.dolentis admiran tis, & aduerbium uocandi, Si optandi. A&ptxpofitioeft&interiettio,uta Cory don Cory don. pro fimi militer prxpofitio eft, ut pro tribunali,«Si interieftio ut pto lupi- ter pro dolor. Quas alix orarionis partes folent pro intetiettione proferrij" Infan- dum,ut nauibus infandumamiffis unius ob iram• Si malum, ut apudTerentium.Quid hoc malum infelicitatis etti Si eft dictu anxüanjmi,&turbati nunis. ALDI MAHVrriROMAKI IN S TIT V HOMVM G RAMM AT ICARVM 1,1 BER. TERT I V $. DE CONSTRVCTIONE VERBORVM. Vid eft conftructio^debita difpofìtio partium oratìo- q nisinipfaoratione. Conftruftionuquaseftcogrua fenfu,&uoce£ Phyllis amatcorylos. Qux fenfu, & non uoce^Tutba munt.populns curru t gés armati. Qua; uoce,& non fenfu?Venetia;in finu adriatico (ita;, abundant diuitiis& lamftabantThebae. Conftraftioni quot acciduntfduo concordatia,& regimen. Quotuplex eftconcondantiataipkxNominatiuuscum uerbo. Adiecìiuum cumSubftantiuo.Relatium cum antecedente. Nominatiuus cum uerbo in quot debet concordare^ duobus in numero,& in perfona Vt ego amo. tu amas.ille amat. Adiecliuum cum fubftantiuo in quot debet concordare,' in tribus In numerocafuJ& genereur Vlyfles afturus. Penelope pudica. arma crudelia- Relatìuum cum antecedente in quot debet cócordareftn duobus, in numero Se in genere-ut Aeneas quiDido quselllium quod. De concordanria nominatiuì cum uerbo. Go amo qux concordanza eft^Nominatiuus cuuer< e bo Oftéde nominatiuum-Ego.offende uetbii. ama Concordat'nej'concordatoftende ego eft numeri fin gularis,&amo fingularis.Egoeftpfona:prima:)&amo prima;, ergo congrue dicitur ego amo, quia concordar nominatiuus d uerbo in numero & in perfona. Quareego eft numeri fingularis^quiafingularite^ptoferturfquo modo^SinguIarirer Nominatiuo ego. Quare amo eft numeri fingularis^quia fingularitet profertur quo* modo^SinguIariter ego amo. Quareegoeftperfonaeprimae.Jquiaomnia nomina,& pronomina funt tertia; perfona;f exceptis ego;quod eft perfona; prima^S" tu fecundae Ill fecundae, & uocatiuis cafibus, qui font perfonae fecundae. Quare amo eft perfonae primaerquia prima quaeqj uox aerbi fiabe» tis treis perfonas,eft perfonae primae,amo eft prima uox uerbi.ei go'eft perfonae prima?. Quare amo eft prima uox uerbicquia prima eft in ordine, ut Singii lariterego amo.tuamasilieamat.Amo eft prima.amasfecun* da.amattertia. Quot modi's poteft difcordare nominatiuus à uerbofttibus, in nu mero fola.in perfona folumin numero 6c in perfona fimul- C aue dicas concorda tur, & difcordatur-Nam concordo neutrum eft.nó enimdicimuscócordotecuillo,tufedconcordas p me. Ouidius Per me concordant carmina neruis. Item tu cócordas cumillo;Teren.inphorSiconcordabiscumilia.Item dicendu difcordat nominatiuus a' uerbo, 8c cum uerbo.Qtnntilianus co firmlda uox eft,ne ab oratione difcordet.Tacitus.cu quels aerer num difcordat.ficut diffideo,&diffentio.Cicero in Laelio, cum is tribunusplebis capitali odio avQuin.Pompeio, qui turn erat confuI,diifideret.Idem ineode-ab lis, qui pecudum ritu ad uo- luptatemomnia referunt,longediuentimus.M.Tulliusiii.de officiis.ego etia cu Catone meo faepe diffenfi. Valerius Maxim9. Armis cu Cinna collega fuo diffidens. D iceretur ne congrue ego amamusrnon .Quare.quia ego eft nu meri fingularis,6camamu s pluralis, & lie difcordaret nominati uus a uerbo in numero. Quare nó etiàin pfonafqa ego eft pfonae primae,& amamus priae. Ego igit? amamus difcordat in numero,& cócordat in perfona. D ic incongrue in perfona,& nó in numero-Ego amas.Quare fief quia ego eft perfonae primae,& amas fecudae,& fie difcordat no |. minatiuus ax uerbo in perfona folti-Quare non difcordat etia in nueto.qaego eft numeri fingularis,& amas fingularis.Egoigit* amas difcordat in pfona,& concordat in numero. D ic incongrue in numero & in perfona.Ego amatis. Quare fics'qa ego eft numeri fingularis, & amatis pluralis.ego eft perfonae pri mae,& amatis fecundae.& fie difcordat nominatiuus av uerbo in numero^ & in perfona. " ' K V fyfses aftutus qua* concordantia efti Adiectiuu cu fubftannuo. Oftende fubftantiuum Vlyfses.Oftédeadieftiuum aftutus. Co gtuit'ne^Quidni nara Vlyfsesé numeri fìngularis. cafus nomi natiui,& generis mafculini,& aftutus eft numeri fìngularis cafus nominatiui .& generis mafculini. ergo congrue dicitur^Vlyf fes aftutus. Quot modis potefl difeotdare adiectiuum a' fubftantiuo? Septem. In numero folum.In cafu folum .In genere folum .In numero Si in cafu & non in genere-In numero Si in genere Si non in cafu. In cafu & in genere &nóin numero In numero.ca fu,& genere D iceretut ne congrue Vlyfses aftutrtnon-quaref' quia Vlyfses eft numeri fìngularis^ attuti plural"s,& fìc difeordaret adiectiuum àfubftantiuoin^umero.Quarenondifcordaretetiam in cafu, Si in generes"quia Vlyfses eft cafus nomìnatiui,& generis mafea lini.&aftutifimilitet. D icincongrue in cafu folum.Vlyfsesaftutum.Qjiate difeordat? quia Vlyfses eft cafus nominatiui,& aftutum accufatiuì, &fic difeordat adiectiuum aVubftannuo in cafu. Quare non etiam in numero,& in genere^quia Viyfses é numerifingularis.&ge neris mafculini,&aftutumeft numeri fìngularis, & generis ma fculini-Ergo Vlyfses aftutura difeordat folum in cafu- D ic incongrue in genere duntaxat. VJyfses aftura.Quare fic'quia Vtysfes eft generis mafculini,& aftuta fceminini.& fìc difeordat adiectiuum a' fubftanriuoin genere- Quare non difeordat edam in numero, & in cafui'Quia Vlyfses eft numeri fìngularis, & ca fus nominatiui, & aftuta fìmiliter-Ergo Vh/fses aftuta difeordat in genere duntaxat. D icincongrueinnumero.etincafu.&noningeneteVIyfsesafta tos quare difeordatf qa Vlyfses eft numeri fìngularis, & aftutos eft numeri pluralis. VJyfses é cafus nominatiui, Si aftutos eft ca fus accufariui.et ficdifcòrdatadiectiuum a'fubftantiuo in nume ro &in cafu,& nò in genere.quare nó in genere^quia Vlyfses eft generis mafculini ,Si aftutos fimiliter. D icincongrueinnumero&ingenere&nóincafu.Vlyfsesafta , taj.Quarefic'quia Vlyfses eft numeri fingulaiis, & generis rat * à m fculini, &aftata»eftnumetìplaralfc,^ .Et'fìc difcordat adiectiuum à fubftatiuo in numero & in generc,& no in cafuQuare non in cafur'quia Vlyfses eft cafus nominatiui^ 8C aftutae nominatiui. D ic incongrue in cafu & in genere & non in numero. Vlyffes afta tarn • Quare uVquia Vly lies eft cafus nominatiui, & generis ma fculini, & afturam eft cafus accufatiui 8c generis foeminini Ergo Vlyffes aftutam difcordat in cafu & in generecV nó in numero. Quare nó in numero^quia Vly fses eft numeri fingularis, & aftui tarn Umili ter. Ergo non difcordatin numero. D ic incongrue in numero cafu & genere Vlyffes aftutas. Quare fic^quia Vlyffes eft numeri fingulatis , cafus nominatiui, & gene ris mafculini, 8c aftutas eft numeri pluralis, cafus accufariui,& ge neris fceminini.difcordat igitur in numero.cafu & genere. D concordantia relariui cum antecedente. Eneas qui, qua* concordanza eft?R.elatluum cum ante a cedente-Oftendeantecedens, Aeneas oftende relatiuu, qui.Congruit'nef"maxime.nam Aeneas eft numeri fin gulatis 8c generis mafculini, & qui fimiliter ergo congrue dici- tur Aeneas qui. D iceretur'ne congrue Aeneas quae? Non • quarefquia difcordaret relatiuum ab antecedente.In quo£in genere quare ( quia Aene as eft generis mafculini, & quae fceminini. Qupt modi's poteft effe difcordia inter relatiuum, & antecedens* tribus • In numero tantum in genete tantum. in numero & in genere fimul.Fac difcorder Aeneas qui in numero tantum. Ae neas quos quare'quia Aeneas eft numeri fingularis, cV quos plu talis. Quare non difcordat etiam in genere t quia Aeneas eft ge neris mafculini,&quos mafculini-Difcordat igit* Aeneas quos in numero folum- f D ic incongrue in genere duntaxat- Aeneas quam.quare lie? quia Aeneas eft generis mafculini, 8c quam foeminini, Quare non di fcotdat etiam in numerofquia Aeneas eft numeri fingularis, & quam fimiliter Difcordat igitur Aeneas quam in genere tatutn Fac difcordet in numero,et in genet. Aeneas quani. Quare Cici ^ K ii ' Ì ' quia Aeneas eft numeri fingularis,& quatti pluralis. Aeneas eft generis mafculini,&quatumfceminini.Ergo Aeneas quarti di- fcordat in numero, & in genere. D ebet'nerelatiuu cu antecedente conuenirein cafurminime.qua' re?qa cu non regantur ab uno,eodem'qj uerbo,& uarie uerba c5 ftruantu,r,non debet conuenire in cafu. Quare relatiuum cum antecedente non debet conuenire in perfo- naiquia relatiua ficuti adiectiua omnia defìciunt perfona,fed fta tim cu antecedenti adhaeferinr,illius funt perfonae^cuius eft an/ tecedens.nam cum dico tantum, qui uel quae, uel quod,nullim funtperfonae cum uerodico,ego qui,tunc,quia qui eft coniun ctum antecedéti ego,quod eft perfonae primae.ipfum quoqj pri- mae fit perfonae,& propterea uerbum quod fequitur, ut ftudeo. lego,&huiufmodi,debeteneilliusperfonae,cuius eft antecedei relatiui,utego,qftudeo.tu;qui ftudes magifter,qftudet • nos, qui ftudemus.uos,quiftudetis.magiftri,qui ftudent.eodem mo do adiectiua fequuntur fubftantiua.utego Virgilius,R_omanuj poeta,fui amicus Caefaris-Tu Ariftoteles egregiusphilofophus docuifti magnum Alexandrum.Homerus ille diuinus, & Achil lis iram cecinitj & errores Vlyflis. De conftructione partium orationis. Qua* partes orationis regunt poftfesVerbum tarn perfonale,qnl imperfonale Nomen. Participium. Praepofitio. Aduerbium. Interiectio De conftructione uerbi actiui- Vid eft uerbum actiuumfquod in o finitum.forma t pai q fiuuminorut Amo,amorDoceo,doceor.& poterti» bere accufatiuum fignificantem hominem , ut Pylades amauit Oreftem Dicimusetiam Amaryllis amabat Caftaneas- ego uidi Elephantu, & Tigtidem, qui accufatiui non fignificant animal rationale.quod non fit in neutrisnon enim dicimus aro Socratem, ficut aro terrà.Igitur facio cum compofitis magis eft actiuumjq neutrum.ut Deus fecit hominé.Et ignis calefacit So III crâtem,quorumpan1uafueruntfacior,& calefacior apud anti- quos loco quorum utimur fío, Sí calefio- Quot funt genera uerborumíduo.Perfonale & imperfonale. Quot funt genera uerbotum perfonaliumr'CMiingj.actiuum paífi- uum.neutrum commune.& deponens. < Quot funt fpecies uerborum actiuorumídecem. .De prima fpecie actiuorum. Vaefunt actlua primae fpeciei'quae conftruuntur dunta g xat cú nominatiuo agente oí acc-ufariuo patiente.ut ego amo deum-tu uendis libros.illefcribithteras.Plaro do cuit Aditotele, & fíe in caeteris.Omnia enim actiua funt]prima; fpeciei,fí tantum nominatiuum,&accufatiuumhabent, ut Só crates docuit Platoné.Qupd fi ulrra principales cafus.ideft pofl nominariuu agentem,& aecufatiuú patientem genitiuú admife iint,eruntfecundae,utego moneo te huius tei. Si datiuú*,erunt tertiae-ut ego commendo me tibi-Si aecufatiuú, erunt quartae* ut Socrares docuit Platonem philofophiam.Si ablatiuúfineprae pofitione,etút quintas, ut ego fpoliaui te ignorantia • Si ablatiuu cum praepofitione, erunr fextae ut ego accepi ate binas literas. Si nominariuum, Sí dariuum rantum>etunt feptimae,ut iubeo ti bi.Sinominatiuum,&infinitum,eruntoctauae,ut tucredis effe doctus Si Sí ante fe, & poil fe nominatiuum habuerint,erunt no nae, ut lego afliduus.adoro pronus Si abfolute ponantur,erunt decima;, ut quid facisílegofcribo. N otandumidemuerbum poffe effe diuerfarumfpecierum.nam egoemo libros,eft primae fpeciei.ego emo libros tanti, eft fe* cunda;. ego emo libros tibi,eft tettiae • Ego emo libros a rte Ss ingenio,eft quintae. ego emo libros a' Tryphone bibliopola, eftíextae. ítem ego doceo filium,eft primae fpeciei.ego doceo filium tuum non minoris talento,efl: fecundae - Ego doceo fi lium tibi, eft tertiae.ego doceo filium bonas literas, & bonos mores, eft quarta;. Ego doceo filium magno iludió, & labo» re, eft quinta;.& fie alia multa. K iii Die aliquot uetba adlua primae fpeciei*i Verberat.& uideo facio.faftidio.honoro. • Fertoccidit.amo.colit&fotmido.timet'qj. PoIluo'qj.& cetno.damnat.docetaudionatto. Cum quatto tantum fpecies funt omnia primae. Vetbeto as aui atum per battete Video es di Aim peruedere. Facio eis feci cium pet fare. Faftidio dis iui itum per hauere in faftidio. Honoto as aui atum perhonorare. Fero fers tuli latum per portate. Occido is di Cum peramazzare. Amo as aui atum per amare. Colo lis lui cultum per amare cum ho no re. Formido das aui atum pet hauere paura. Timeo es irmi fine lupino per temere. Polluo luis lui lutum per imbrattate Cerno nis creui cretum per uedere Damno as aui atum pei da trinare. Doceo ces cui dum per infegnare. Audio is iui itum per odire. Nano as aui atum pei dire Defecunda fpecie nerboruta adiuorum. Vaefunt adiua fecundae fpeciei^quae poft nomina- q tiuum agentem, Se accufatiuum patientem cum gerii tiuo conftruuntut ) ut gtaeci impleueruntequumar< matotum militura t dici poteft Se aimatis militibus. fed fic pei quintam fpeciem. P retium in quo cafu efse debet^In ablatiuo femper,ut emi librum uìIi;uelaureofic&inftrumentum;quoquid fit,poni in ablati» uodebet^ut fciibo libentiuscalamo,quàm penna.& tempus, Ili ut ftudui uìgìntlarihìs. dicimus & uigmtianhos, id'qj pletunqj cum tempus continuum fignificamus. E xcipiunturTanti.Qjuanti.Pluris&Minori^ cum fuìscompofi tis Tantidem.Quantilibet. Quantincunque. Quantiuis, qua: fine fubftantiuo in genitiuoponuntur, ut Quanti emifti ancil lam ì cum Fubftantiuo ueio in ablatiuo, ut Quanto ptetio emi Ili Hometum ì Item Quantiuis emidicimus ,Quantouis pie tio emi, feu Quantauis pecunia. & Quantilibet, feu Quanto libet ptetio emeiis, non eft mihi cura;. Dices tamen haec ics non ualet Aureum,& Auteo. Vatro denari! dièti,quod Denos a:tisualebant,Qjiinatii,quod Quinos. Plynius innatutali hi ftoria- Ita ut fcrupulum ualeret feftertiis uicenis. Sed tanti ua Jet res,ficut tanti emi rem,dicendum , ut apud iurifconfultos, Res tanti ualet,quantiuendipoteft. Item pluris haereditas uale ret,& quanto pluris hxreditas ualeret.Et quanto praetio ualet, fi cut quanto emi pretio dicimus. Donatus in adelphis, Vbi dicit* quanti eft fumito, prò quanto ptetio ualet, exponit. Eodem mo/ do dicimus multo & minimo, & può, & uili, uel emi^uel uédidi ut apud eofdem iurifconfultos,quafi minimo ualeret haereditas. tiecdias tantum .quantum.multumpar«m& minimum ua let, nifi intellexeris prò poteft. ut feio te multum ualere.i.pof- fe Hancconftruftionemfequuntur cantera uetba.quibusuti cu* pretio poffumus,ut doceo ago.facio conilo • & fimilia.Plynius fecundus de Pamphilo pi&ore.Neminem minotis docuit talea to.Iuuenalis Chryfogonus quanti doceat, uel Pollio quanti* Idem.atqueideo pluris,quim Coflusagebat.Et quanti unaue- neficacóftat-Inueniesetiam apud Terentiumuidetur effe quan tiuis pretii,& apud Salluftium pluris pretii Plautus. Mo ttuus pia tis pretii eft, quam ego. dicimus etiam non aeftimo te unius af fisa non facio te pili. Item pluris & minoris pretio unius af fis. Hot. fermone fexto,unius affis non unquam pretio pluris licuiffe,ut fic dicatur pluris,«Siminoris pretio utplutis.& mino tis numo aureo.talentocentum millibus numum. K mi Dicalíquot Actiúa fecunda; fpeciei. V endit.emit.redimit-locat.& conduco reuendp. Aeítimouenu.ndo.caftigo'q}, & reprehendo. Arguit.incufat.condemno atqj impleo.multo. His uerbis cafum poít quartum iunge fecundum. Sit tamen in íexto pretium.Quanti.ar9 Minoris, Pluris'q},& Tanti focio fine.da genitiuo. Cum fubftantiuo cures ea tradere íexto • Vendo dis didi itum per uendere. Emo is emi emptú per comprare» Redimo is emi emptií per refeotere- Loco as aui atum per dare a pefone. Conduco cis xi étum per togliere a pelone. Reuendo is didi ditum perreuendere. Aeftimo as aui atum per eftimare. Venundo as dedi datú per uendere. Caitigo as gaui gatum per caftigare. Rephédo dis di. fum per reprenderé. Atguo is gui gutum idem figníficat Incufo as aui j atum per aecufare. Códemno as aui atum per condemnare. Impleo es eui etum per impire. Multo as aui atum per puniré indenari. De uerbis actiuis ter tía: fpeciei. Va» funt actiua tertiae fpeciei.'qua; poít nominatimi age q tem,&accufatiuumpatientemcumdatiuo cóftruunf', ut homo pius dat elemofynas pauperibus» Die aliquot actiua tertiae fpeciei. Scribo.lego adfctibocommendo.nuntio.mitto. Lego.& reítituo.do.commodo.mutuo.dono. Addico.indico.edico'qj.atqj indícoptodo. Et dico.&refero.declaro.impendo, ueto'qj. Suadeo'qj,í3t'fubigo.promitto.accommodo.reddo. Poít quartum dandi gaudent haec omnia cafu. Qua» poflutot effe, & ter ti* & quintas fpecieif Augeo conduplico.accumulo.atqj impertió .dono. Et terna: & quinta: fpecies feciííe licebit- Scribo is pf. ptum perfcriuere. Lego ÌS legi lectum per légère. Adfcribo is pfi ptum per attribuire & imputare Cómendo as aui atum per recómandare. Nuntio as aui atum per auifare. Mitto is fi ffum per mandare, Lego as aui atum p mádare.et laíTare í tetto, Reítituo is tui tutum per redimire, Do das dedi datum per dare. Cómodo as aui datti p pitare, quod reddit* idé. Mutuo as aui atum per preftare,qd nó redditur idé. Sed de mutuo abunde dicemus in exercitamentis grámati- cis. Significatenínondaremutuo,fedaccipere.ValeriusMax» lib. vi .cap • ii.ac porius pra:fidiú av libértate, quám ab innocentia mutuauit quemadmodum & mutuor.CCaefar libro tertio Có mentariorum de bello ciuili Pompeiano.quammaximas potue lunt pecunias mutuati perinde,ac fuis fatisfacere,& fraudata re ftituereuellent.' Dono ñas naui natum perdonare Addico cis xi étum p deftíare.utaddictusmorti Indico cis xi cium per fare fapere denudando« Edico cis xi cium per comandar. unde ediétu* Indico cas caui catú per monítrareunde índex. Prodo dis didi ditum per tradire. Dico cis xi ftum per diré Refero fers tuli latum per referiré. Declaro ras raui ratum per declarare. Impendo dis di fum pfpédef.uñ ipédidiípéfa Veto tas tui titum peruetare. Suadeo des an afum per exhortare a fare. Perfuadeo des ali afum per indure ¡a fare. Subigo gls eg aétum per fottometteie. Promitto tis li iTum pei promettete, Accomodo das daui datum per acconzare & adaptare» Rxddo dis didi ditum per rendere Augeo es xi cium per accrefcere. Accumulo as aui atum per accumulare, Códuplico cas aui atum per redoppiare, Impertio tis tiui tum per fareparricipe. De quarta fpecie actiuorum uerborum. Va* funtaétiua quatta: fpecieifquaepoft nominatiiium q agentem, & accufatiuum patientem cum alteto accula- uo conftruuntur,ut ego doceo te grammatìcam. Die aliquot actiua quarta: fpeciei- Flagìro. pofeo. pero. doceo • rogo calceo • cacio. Exoro.admoneo.moneo.atq} inrerrogo.cingo. Induit, & ueftit.cum'cj} cxuo.poftulat.oro. Omnibus bis quartos potetis coniungere binos. Qua: poiTunt efse &quartae,& quinta: fpeciei? Exuo & accingo;cum ueftio. calceo-cingo. Induóqj.&quartxPoteshaec,» dicere quinta;. Flagito tas taui tatum. Pofco ícis popofei fine fupino Peto tis tiui titum per domandare, Doceo ces cui cium perinfegnare. Rogo gas gaui gatum per domandare & pregare» Calceo ceas ceaui ceatum per calzare, Caelo las laui latum per celare &afcondere. Exoro ras rauì rarum per obtinere piegando, Admoneo nes nui nitum peradmonire. Moneo nes nui nitum idem fignificat. Interrogo gas gaui gatum pei domandate, Cingo gis xi cium pei cingete, Induo dm's dui dutum III Veftío ftis nini ftitum perueftire. Exuo xuis xui xutum petfpogliate. Poftulo las Iaui latum per domandate, Oro ras raui ratum pet pregate. I mieniuntut'ne aiiqua uerba ex fupradictis aliter conftrui, q dictif eft¿maxime,ut flagitopofcopeto.ut poftulo hoc abs te.& po ftulo te furti,& doceo,& admoneo te de hac te,& frequentìusad moneo te huius rei.'tem induo tibi, & multa huiufmodi.Sed tu ab iis.quae non funt in ufu frequenti abftineas. Peto tarnen Si po ftulo abs te hanc rem, magis utimur,quám te hanc rem. De quinta fpecie actiuotum. Vac funt acliua quintae fpeciei^Qua' poft nominatiuum q agentem ,& accufatiuum patietem cu ablatiuo fine prae pofitione conftruuntur;ut fttaui equum fella, & fcribo librum calamo, Si pero tehafta.caue dicas cu hafta.na cu inftra mentü fignificamus.tacemus prapofitiöem,utuideo te oculis. Die aliquot acliua quintaefpeciei. Inficit,& munit.tegit.atq} irrito.leudqj. Educatatq}cibat.uacuo'qj &farcio.laclo. Pafcit.alitfpoliat.fternit.petitafficit.ornat. Impleo'q?.& fatiofaturolanio lacero'cß. Caedo.onero.exonero.uexo'qj, & fpargocorono. Pofsunt poft quartum purum fibiiunger e fextum. Quaepofsunteffe Si quintae,& teniae fpeciei? Spargo.onero.fundo.figo'qj, & fterno .leudqj, Et fi funt quintae, teniae quoq? faepe uidebis. Inficio eis feci cium per tingete. Munio nis niui nitum per fortificare Tego gis xi cium per coprire. Irrito tas taui tatum per irritate. Leuo as uaui uatum per alleggerite. Educo cas caui catum per alleuare. Qbo bas baui batum pei date da mangiare. Vacuo cuas auì atum peruotare,et flacuare. Fatcio farcis fati! faitum proprie quod fatuto • Laclo das ftaui tatum,, pei allattate» Pafco fcis paui ftum petpafceie. Alo lis lui altum uel alitum pei nutrire, Spolio as aui atum peí fpogliate. Sterno nis ftraui ftratú p defiéndete &fpianare. Peto tis tiui titú per andate adoflb. Afficio eis feci cium peí induie & difponere, ut fíe ego affido dìfcipulos, ut libentei ftudeant, & afficior per di- fponerfe. Cicero in Laelio. fic afficioi inteidum,ut Catonem, non me loqui exiítimem,& fic fine ablatiuo. Cum ablatiuo ue- 10 accipit fìgnificationem ab eo ipfo ablatiuo ,ut afficio te hono lepudore.damno. dedecore- gaudio, meerore. uoluptate.ideft difpono te ad haec omnia Orno nas naui natum per ornare, Impleo- pies pleui pletum pei impire. Satio as aui tum p fatiare.uñ fatias ,p fatietas Satuto as xaui ratú p fatollarcunde fatur. Lanio as aui ani p ftiazzareuñ lani9&láifta Lacero ras raui tum pet ftrazzare .unde lacerto laceftis iui itц.&laceíInus,utfecilaceцitusiniuria'i.J)uocat,. Cxdo dis cecidi caefum pera,diphthongüí.ca>.poc< cidere unde homicida, qui hominem.patricida qui patré.fii pa« ricida,qui cognatum,alium'ueoccidit.huic etiá homicidiií pa- tricidium)& paricidiii. .pducit autem penultimam cecidi à caccio, ácado uetocortipit. Prifcianus lib.i.& ii per duplex ir partid diú feribendum cenfet. Oneto ras raui < ratum pet cárgate. Exoneto ras raui ratum petdefeatgate. Vexo xas xaui xatum per dar impazzo ¡ Spargo gis fi fum perfpargere unde afpcig0 Corono nas naui atu pet cotonate Fundo dis di fum perfpandete,&ieuerfaie. Figo ,• gis xi fixú peificcate.undecracifixiif' III De fexta ípecie aftiuotum. Vae funt adiua fextae fpecieftquae poft nominatiuö agen q tem,Sc accufatiuií patiétemcú abJatiuo cum a, uel abfuel e.uel ex.uel fimili praepofitione conftruuntur ut cgo au- diui,& didici multa av praeceptoribus meis, Romae á1 Gafpare Veronenfi, gramático pcregregio, Ferrariaea'Baptifta Guatini filio,uiro utriufqj Jinguae qdodiííimo. Die aliquot adiua fexta: fpeciei. Audit.& edtfeit uellit.mouet amouet.arcet. Accipio retraho.cum'qjexigo-feparo.foluo. Haurit habet remouet capit,atqj intelligit.aufetté * Atqj abigd.extirpo • eripio Sc diuello. ueto'qj. Sumo'qj, praeeipuos poftcalus fumere fextum Debent,praepofitis tarnen a, uel ab,irrita ut olim Japetionides aeeepit ab hofpite dona. Audio dis diui .r ditum per audire. Edifco feis didici finéfupíopíparare a méte. Vello Iis uelli;uel uulfi uulfum per fearpire. Moueo ues moui tum per mouere- Amoueo ues *' ui tum per togliete ma- Arceo ces cui ctum per fare tiare 'difeofto. Accipio pis Pi ptii per toglierei intendere Retraho , his " xi • ctum per tirare indietro. Exigo gis - *g» aduni per refeotere il debito Separo ras raui ratum per (partire. > ßoluo uis folui lutti p feiogliere, et diiligare Haurio ris hauil (tu ptrarefora,ut uinùedo lioaquàeputeo.ut Haurit aqua cribro,qdifcere uult fine libro, accipitur etiá pro audio,ut uoCem'qj his auribus hauti• Habeo bes ' bui bitum per hauere. &fcribit* per afpirationem in principio nam abeo fineafpiratione facitin fecunda perfonaabis,&errneutrum?&eftid, quod difcedo,ut abì hinc adutum in malam crucem. Remoueo ues üi tum perremouere. Capio pis cepì ptum per pigliare, Intelligo gis xi dumper intendete, Aufeto fers tuli latum pei leuar uia. Abigo gis egi actum per fcacciareunde abaftc* Extirpo pas paui patum per extirpare ptum per togliete^ liberate, Eripio pis pai Diuello lis li uel fi fumperfcarpire Veto tas tui titumperuetare,& prohibiré, Sumo mis pfi ptum per togliere. De feptima fpecie adiuorum. Vaefuntuerbaaetiua feptima? fpecieif quae conftruun- q tur ante fe cum nominatiuo agente, & poft íecum da* tiuo patiente. ut boni pueri libentet audiunt magiftiii, & parentibus fuis^ Die aliquot aftiua feptimae fpeciei. Audio.& aufculto.recipit.benedico.timet'qj. Impero.&inuideo.metuo.interdicoiubet'qj. Hace quandoqj folent folo gaudete datiuo. ,} Audio dis diui ditum Aufculto tas taui tatumperobedire. ' Recipio pis cepì ceptum pei promettere, Benedico cis xi cium per benedire, Timeo es mui fine fupino p temere neqd accidat Impero as raui iatum per comandate. (mali, Jjtiuideo des di fum per hauere inuidia- Metuo tuis tui fine fupino per temere nequidac- cidat mali. Interdico cis xi ctii p interdite & priuare Se uetare. lubeo bes (fi ffum per commandare. S ed audio.aufculto.timeo.metuo.recipio.búdico magis neutra q aftiua mihi uidentur.quia paifiue his uti non poffumos/ed in perfonaliter fic.audio tibi a' me audittír tibi.Sic benedicitur tibi. timetur uitae Pamphili,quod etiam Diomedi placet,& hoc quali in do tantum cum datiuoconftruuntur namtimeo tibi fufpendt' um,uelmortem-iubeotibi hocuelillud. Irmideo tibi dodti- nam,non funtfeptima*fpeciei\¬andumdkitimeo,& me mo re, ne fcilicet noceas mihi.timeo, & memo tibi, & de te. ne tibi quid accidat mali-Virgilius.Caro'qj oneri timet.Teré.eius uita*timeo.M.Tulliusad Trebariu.Quoquidem nuntioualde me hercule de te timueram. timeo, Si metuo a*" te, ne ptoptei te quid cuiquam accidat mali Ter hei merui av Chiyfi de. De odaua fpecie aftiuorum. Va* funtadiua odaua* fpecietfquae conftruuntura'fron q te cum nominatiuo agente, a' tergo aero cum infinito, aut cum obliquo, aut fine, ut ego credo effe indoctus, & ego credo me effe indodum. S ed notandum quod cum fermo non refleditur adeum,qui eft agens,fedadalium facit tranfirionem,neceueeftuti obliquo, ut ego fpeto liberos meos fore & dodos Si bene moratos- Cum uero reciprocus eft, hoc eft eadem res Si agit Si patirai, obliquo &uti& non utipofsumus pro arbitrio noftro, ut pn< to effe bonus, Si puto me efse bonum. tu ctedis efse dodus, Si tu ctedis te efse dodum • Caefar femper optauit euadeie rex tomanorum. & Cazfar femper optauit fe euadere regem Ro- manorum . Catullus fcripfir ad . Mar • Tullium efse peffimus poeta. Si Catullus fcripfir ad. Mat Tullium feefsepeffimum poetam. Die aliquot adiua odaua* fpeciei. Spero.&difpero.cupio fcio.nefcio.duco. Autumat.atq? putar.credit.defyderatoptat. Ha»c infinitum cum obliquo,aut abfque lequiiunt. Spero ns raui latum pei fperare. Defpeio ras raui latum perdefperare. Cupio pis piai pitum pei defi/deiaie. Scio fcis feiui feitum perfapere Nefcio fcis feiui feitura peinonfapere. Duco eis xi ctum Autumo mas maui matum Puto tas taui putatum perpenfare. Credo dis didi ditum per credere. Defydero ras raui ratum Opto tas taui tum per defyderare. De nona fpecie uerborum actiuorum. Qua» funt aftiua nonae fpecietfquae Si ante fe & poft fe cum nomi, natiuo conftruuntur-ut doceo fedens.oro aftans.adoro fupplex Si huiufmodi- De decima fpecie actiuorum- Qüae funt aftiua decima: fpeciertquae ante fe cum nominatalo con ftruütur, poft fe ueto abfolu te ponuntur • ut amo.lego. & huiuf. modi-utHei,mihi,non fuus eft,iamfcio,quifquis amat - Iterali legiSjCantas.fi cantas.male cantas. Deconftruftione uerborum pafliuorum. Vid eft uerbum paffiuumiquod ab aftiuo formaturadie q ftioner-literae^ut amor ab amo-doceora'doceo- Qupt funt fpecìes uerborum pafliuorum t deeem, quot &aftiuorum- . j O mnia uerba pafliua quomodo conftruunturj'i fronte aim nomi natiuo patiente,à tergo uero cum ablatiuo agente cu praepofitio ne a,uel ab, uel limili, uel cum datino loco ablatiui,ut tu amaris a' me, uel tu amaris mihi pro à me-Virg.ìn bucolicis- His tibi Grynaei nemoris dicatur origo.tibi pro ax te. Quomodo cuius fpeciei flnt paffiua cognofcuntur.Si tantum no minatimi patientem,&ablatiuum cum popolinone agentera admiferint,erunt prima» fpeciei. Verum fi poft rem agentem,& patienté,aliquem habuerint cafum,illius erfit fpeciei,cuiusafli- ua,unde formantur-Nam ficut ego amo dea, eft primae fpeciei aftiuorum.ita deus amaturàme,eft primae fpeciei pafliuorii,& ficut ego nonaeftimote unius affis,eft fecundae fpeciei actiuop, Itajtu non aeftìmaris a1 me unius aflis.eft fecundae /peciei paffìuo ium.& fici n fingulis.Cafus eni qui neq* agens eft, neq? patiens inaftiuis Ill maètiuis,non mutatunnpaffiuisSed tantum mutant* res ages & patiens.ut ego fcripfi literas ribi.Literae fctiptae fueriít a'me ti bí Ego doceo te grámaticam.tu doceris ax me gramática . Ego fpolio teuefte tu fpoliaris a* me uefte.Ego audio multa abs te. multa audiuntur à me abs te- Sunt qua: datiuum in nominatiuumcóuettunt,utegoiubeo tibú tu iuberis a' me.Ego inuideo tibi tu inuideris ax me. Inuenies ét huiufmodi orationes.Caprae pafcuntutherbas &herbis. Sed paffiua cum accufatiuo,figurate conftruútur^ut laedot manú. fraétus fum pedem.Pafcunturfyluas,& fumma Lycaei. Quae oftauaefunt fpeciei,quomodo conftruunturífic.ego credo effebonus.egocredorá1 meeffebon9 ego puro te elle doctiifi- mum tuputatis avmeeffedoctiffimus.&fimiliter in caeteris- Quae funt nonas,qúo conftruunfYfìc, doceor fedens.uerberor in- uirus. feror infignis. fcribor haeres. Quae funtDecimaeííic.Ooceor.uaberor.CCaífar cum occideret", curabat,ut horiefte caderet. Die aliquot uerba paiTiua. Verberor & uendor donor doceor. ipolior q$. Audior.& iubeor.necnon credor.uideor'qj. Mutuor.& debent patientem admittere rectum, A uel ab 8c fextum mediis admittere agétem. Poft tamen hos cafus, fua quos aftiua, fequuntur. Verberor aris* atus fum. pereffere battuto- Vendor eris. ditusfum. pereffereuenduto. Donor aris. tus fum. pereffere donato, Doceor eris. ¿tus fum. pereffereinfegnato. Spolior aris. atus fum- perefferefpoliato. Audior ris. itusfum. pereffere audito, Credor eris. itus fum. per effere creduto, Iubeor eris. ifusfum. per effere commandato, Videor eris. fus fum. pereffere ueduto, &p parete, Muruot aris. atus fum- per togliere impreftito. Sed eft potius deponens^ mutuo neutrum.dequibus Cut dixi) dicemus in exercitamentis. 1 Ettìotmémtoimttrae^ysftroicsiea praeterìtls perfectfs, &Tex iis, quae a'praeteritis petfeftis inclina"tur,eorum'qj loco poni pat ticipium preteriti temporis,& fubftantiuum uerbum utamatus fum,uelfuieramuelfueram eflem uelfuiflem.fim uel fuerim. eflem uelfuiffemero uelfuero.ama№mefle,uel fuifle. Qjuaelunt^uaedicunturuocatiua^DicorVocorNominor Nun cupor Appellor .qua» uolunt Se a' fronte, & a' tergo nominati- uum.ut uocor Aldus. Nuncupor aris. atusfum Appellor aris. atus fum Dicor ceris. ftusfum. Vocor aris. atus fum Nominor aris. atus fum per chiamarfe. De uerborum neutrorum,&deponen- tium conftructionc. Vid eft uerbum neutrumf quod in o definiti paflìuu q in or proprie habere non poteft.Sum igitur cum com pofitis,fimiliter Odi Noui Coepi. Memini abufiue neutra eiTedicunf.Item fi dixeris aror,erir per .pfopo- poeiam/ubi terra loquatur fiftione poetica. Et notandum depo nentia in conftruftione efle utneutra,hoc eft neutra prima» fpe ciei,&deponentia primae fpeciei eandem habere conftruftio- nem. & neutra fecundae fpeciei,& deponentia fecundae fpeciei etiam eandem • & fici n ceteris, atque ideo fimul de utrìfque tractabimus. Vid eft uerbum deponensrquod in or naturaliter de- q finens,deponit alteram fignificatìonem ideft uel acti' uamuelpafliuam. Quaedeponétiadeponunt fignificationempafl*iuam?quaefuntpri mae.fecundae.tertiae quartae,& feptimaefpeciei. Quae deponunt aftiuam^quae funtquintae,&fextae. Quot funt fpecies uerborum neutrorumifeptem. Quot font fpecies uerborum deponétium?fimiliter feptenv nr Deprima fpedenerbornm neutrorum. Va; furar neutra primae fpedetfquae & a fronte & a1 ter q go nominatiuum poftulant,ut ego fum indoftus. tu euafifti uìr magnus- Diealiquot neutra prima; fpedei. Sum.fio.incedo.euado'que^uiuOjUolo^. Prima; funt fpcrìes,regitur cum reétus uttinqj. Quandocg ipfa dies materjquandoqj nouerca eft« Sum.es eft, fui fine fupìno, per effere^ Fio fis. dus fum uel fui ,p effere fatto & diuétare. Incedo dis (Ti flam. per andare. Euado dis. fi fum.perdeuentare. Viuo uis. xi tìmperuiuere. Volo las- aui atumpetuolate. Deprima fpecieuerbotum.deponentium. Va: funt deponentia primae fpedei ,Jquae cum nomina q tìuo utrinq? conftruuntur, ut tu ludaris undus • Die aliquot deponentia prima: fpeciei. Praelior.&Iudor.proficifcordigladior'q}. Et iocor .& gradior. ratiocinor. a tq? reuertor. Primae funt fpecies regitur cum redus utrinqj. Graffor ego armatus femper ,fed ludor inermis. Digladior nudus-cautus ratiocinor impar Tro ilus infelix puer eft congreflus Achilli- Praelior aris. arus fum per combattete. Ludor aris. atus fum per giocare alle brazza. Proficifcor feeris. dus fum per andare. Digladior aris. atus fum pei fare alle fpadazzate. Iocor aris. catus fum per giocare & treppare. Gradior eris. efius fum per andare. Ratiocinor aris. atus fum per fare conto e ragione. Reuertor. eris. fusfumptetornare.Inuenif&teuerto. 1 H N. De uerbis neutiis fecunda; fpeciei. Va; funt uerba neutra feeüda; fpecieifqua: cum nomí- q natiuo pat iente,& ablariuo agente conftruunr*,ut ego cateo pecunianecdicaspecúia*.Egeotamé& ídigeo etiam genitiuoiunguntur Memini geritiuo,&accufatiuo&in finito etia,utMeminilegete.Saragogenitiuo tátum. Abftineo genitiuoaccufatiuo^&ablatiuo.fedAbírineoeftacliuumutait Prifcianus. Dicaliquot neutra fecunda; fpeciei. Deficit.indigeo.careo.memíni.íarago'qj. Affluitatqjegeouacat.atqjexubero.abundo. His ablatiuumtantumconiungito cafum. Indiget,atq} egeo fexto'qj & da genitiuo. At Memini Sí quarto cafu,& coniunge fecundo. Sed Satago patiiumtribuastantummodo cafum. Quae poífuní eífe Sí fecunda; ,& tertiae fpeciei? Affluo.deficio.nec noh his adiice abundo. Neutrorum ternae fpecies funt, atque fecunda;. Deficio cis* eci ctum per mancare & non hauere Indigeo ges gui fine fupino per bifognare & hauere bifogno. Careo res. rui ritum uel caífurn per mancare & non hauere. Meminidefettiuumpricordarfe,utmeminihuiusrei,& ha'cré. Satago gis. egi actum per eífere diligente. Affluo uis. xi. xum per abundare. Egeo ges. gui fine fupino jdéquod indigeo. Vaco cas. aui aturde quod careo,Sí deficio. Exúbero tas. aui atum- Abundo das aui tum.fignificatquod affluo. Abftineo nes. nui fine fupino peí abítemete. III De fecunda fpecie Deponentium. Vae funt deponentia fecundae fpecieifqua» noìatiuum q agentem, &ablatiuum patienté poitulant.in quo tan tum à neutris lecundx fpeciei differuntilla enim noia tiuum patientem,& ablatìuum agentemente auté nominatiuu agentem &abIatiuumpatientempoftulant,ut utere uirtute.po tiottarneniungitur etìam genitiuo &accufatiuo>obliuifcor ue ro,& reminifcor,& recordorgenitiuo.&accufatiuo.fungor ue- io & uefcor,&utor,8c abutot apud uetetes etiam accufatiuo iun gebantur.nuncautem tantum abiatiuo.abutot tarnen etiam ac cufatiuo. Mifereor melius genitiuo • Die aliquot deponentia fecundae fpecieii1, Fungorqj,& potior.uefcor.fruor utor.aburor. Necnondefungorcafu coniunge latino. Iunge ttibus potior quarto,& fexto^atq} fecundo. Et debet pattium miferetur fumere tantum. Et partium, 8c quartum reminifcitur.obliuifcor. Attamen 8c uefcori,utor'q$)& fungor.abutot. Quarto etiam docti ueteres iunxiffe leguntur- Fungor geris öusfumpufareoffo&dignitate. Potior tiris uel teris titus fum p optinete cofa defiderata. Vefcot fcetis fine ptó 8c fupino p ufate cibi^Ä mangiare. Fruor eris fretus uel fruitus uel fruclus fum per pigliare piacere & diletto ufando-Cìcero in Hortenfio. Amcenitate fum mapfruftus.fretus idemeftquodcófifus.Quintilianus,tua fre tushumanitate;id egeram. Vtor eris ufusfumperufare,hol autemadiunctum per conuetfate.ut Aulo Trebonio utor ualdefamiliariter. Abutor etis ufus fum é pperl 8c male uti,& nimis licenter. Defungor eris ftus fum p ufare coptamente, ut defunclus é uita ideft finiuit officium uitae.Vit. Pelagi defunctepericlis. Obliuifcor fceris litus fum per dimenticarle. Reminifcor fceris fine ptó, 8c fupino per recordar fe. Mifereor fereris mifertusfumperbauer mifericordia. Recordot aris. atus fum per recordarfe. 1 iii De tertìa fpecie uetbomm neutroíum. Vx funt neutra tertiae fpecieftquae cura noiatiuo ageri q te,& dariuo patiente conflruuntar ,ut fcala*, hauent pa rietibus, & tu feruis Deo. Die aliquot neutra tertiae fpeciei. Seruìt.obeft.noceoplacet.atqjincumbOjlicet'q}. Officio.caueo.ftudeo'cg,& confulit. ha»ret. Obuio&occurro;arqj obtempero.obedio.paret. 1 Etfaueo.& lateoatqj ignofcoindulgeo parco, Intetfum• foluo,defum'q$ & debeo cedo. Affenritfpeciescumcafuhaectettia dandi ed. Seruio is. uiuì uitumperferuire. Obfum es. offui fine fupino per nocete. Noceo ces cui citum per nocete. Placeo ces cui citum per piacere. Incubo bis bui bitù p dare opa,& attendere cu diligétìa. Liceo ces cui cirum per effere licito, Officio cis feci cium per nocere. Caueo ues caui cautum per guardarle, Srudeo des dui fine fupino per fludiare. Confulo lis lui tum per dare confeglio* Haereo tes basii fum per accollarle, O buio as* aui atum per feontrare. Occutro ris ri fum idem quod eo obuiara- Obtempero ras aui atum per obedire Obedio dis diui itumidemfignificat. Pareo rui fine fupino,idé qd obedio. Faueo ues faui fautumperfauorezare. Lateo res tui latitum per afeondere. Ignofco fcis gnoui otum per perdonare, Indulgeo ges fi tum per concedere, Parco cis peperei uel fi fum per perdonare, Intetfum es fui fine fupino p effere plagiente. Soluo uis ui lutum per pagare. III Defüm es. fui "Tírie lupino per mancarer Debeo bes bui bitum per euere obligato. Cedo dis ili flum pee daré loco, Aífentio tis fi fumperconfenrire. Affentiot tarnen omnes fere' dicunt/it Gellius refert. De tertia fpecie deponentium. Vas funt deponentia tertias fpecietfquas nominatluutn q agentem & dariuum patientem poftulant.ut ego fuf- fragor tibi, tu uero ingratus refragaris mihi. Da aliquot deponentia tenias fpeciei. Suffragor.dominor'qj.&fceneror.atque refragor. Blandio^fií medeor.nec non aífentor.adulor. Gratulor.irafcor.famulor-miniror'qj minor'qj. Obfequor.auxilior'q'.aduerfor.polliceorqj Infidior dandi gaudebunt omnia cafu. Suffragor ans. atus fu p dar la noce o la ballotta 1 fauore. Dominor aris. atus fum per fignoreggiare. Fceneror aris. atus fum per daread ufura. Refragor aris atus fu p datela uoceo laballotta cótta, Blandior ins ditus fum per accarezzare & lofengare. Medeor erís, carer ptó di fupino per medicare, Aífento r aris. atus fum p andare a' uerfo, e cópiacere. Adulor aris.arus fu penulria,pdu&a p lofégare & accarezzare» Gratulor aris.arus fu é gaudere bono alieno, ut gratulor tibi. Irafcor feeris atus fum per feorrezzarfe. Famulor aris. atus fum per feruire. Minitor aris. atus fum per menacciare fortemente, Minor aris. atus fum per menacciare. Obfequor e tis. cutus fum per andare a** uerfo. Auxilior aris. atus fum per aiurare. Aduerfor aris. fatus fum per eflere contrario, Poliiceor eris. cirus fum per promettere fponte. * Iniurior ante, & contrarior ego non memini legete apud idoncoy, fedfui tibiiniutias.affeci teiniuria. contrarius ero illi.aduerfa' boi, & refragabor iili. De quarta fpecie uerborum neutrorum. Va: funt uerba neutra quarta: fpecieic'qua: cum nomi* q natiuo agente, & accufatiuo patiente conftruunrurut ego aro terram.Ethabent paflìuum in rertiis perfonis in utroqj numero.ut terra aratura terra: arantur. Quatenon habent paflìuum in primis,& feeundis perfonis uerba neutra quarta: fpecieif quia femper habent accufatiuu tenia: per- fonae;quaproptercumfitcòuerfalocutio,accufatiuus tertia: p- fonaeinnominatiuumterria:tranlmutatur,& debet concorda re cum uerbo, quod efit item tertiae perfonas^ut ego aro terram. terra aratur a*" me. ru feminas agros.agri feminantur a* te. Si lice ret dicere ego aro te^el tuaras me^licererfacereconuerfam lo* cutionemtu ararisa'meegoaror a*te;quod quia nonlicet;er> go nec perpaiTiuum licebit Qui autem dicit aror. feminor.fa- citjUt dixi^rofopopceiam^quapoetae utuntur* Die aliquot neutra quarta: fpeciei. Seminotundo & arocolit.& feroconfero.planto* Venrilo'qj Sipulfo pinfo & trituro pitiflb. Condio.uello.meto.texo.fuo.din"uofilo. Sarrio.meio.puto.uanno.uolo digeropoto. Prandet.edit comedit.forber.coquo.concoquo.cceno. Excerno.firio.fapionet.fpumo.merendo. Decoquit.atqj.bibo.euado'qi molo'qjuoro'qj. His hominem quartum nunquam coniunge notantem. Semino nas. ani atumperfeminare. Tundo is. tutudi tunfum&tufumpetpiftare. Aio as. aui atumpet arare. Colo lis.. lui cultumpercoltiuare. Sero is. eui fatumperfeminare. Conferò is« cui firump feminare, spiantare. Ili Pianto aui atum per piantate. Ventilo as aui atum per uentilare. Pulib as. aui ani p battere molto ,& fonare. Pinfo is- fui ftum per pìftare,&macinare. Trituto as aui atú penultía j>ducla p battere aliara Pitiflb as- aui atum per guftare létandi già. Condio is. iui dirum per fare faporito. Vello is. li uel fi fum per fcarpire. Meto is. (fui fum per meteré. Texo is- xui xtum per texere. Suo is. fui futum per colite. DiiTuo is. fui futum per difcofire. Filo as. aui arum per rilare. Salcio cis. fi artumpercofire,& repezzare- Meio is. finepraeterito)& fupino per urinare. Puto as aui atum pet potare. Vanno as. aui atum per criuellare. Volo uis. uolui fine fupino per uolere. Digeto is* ífi ftum per padire. Poto as aui atum per beuere. Ptandeo es- di Se fus fu p prafare, & decenare. Edo es edi fum per mangiare. Comedo es- edi fum uel ftum per mangiare. Sorbeo es pfi Si bui forptú Sí forbita p forbir-un forbillo Terentius,Cyathos forbii lans paularim huncpducam diem. Coquo quis xi cium per coceré. Concoquo quis xi cium per padire. Coeno as. aui &atus fum per cenare Excerno nis- creui cretum per cacare Sitio tis- iui titumperhauerefete. Sapio pis. pui pitñpfaperedebonoodereo- Neo nes. neui etum per filare. Spumo as. aui atum per fare fchiuma- JMerédoas aui aru p merédare.uñ meréda poli meridiem db9. Decoquo quis xì cium per confumare ¿¿falliré. undedecocrorqmabfumptìsbonìsnonefl foluendo.dicit" uni goe*fallito Catullus,decoclorisamica Formiani. Bibo is. bibì itum per beuere. Euado is. fi fampeuicare uteuafipicnlti Molo is. lui itum per macinare. Voto as. aui atum per denotare- De uerbis exceptae aftionis. V ae l unt uerba exceptae actionisiea in quibus" non po q nitur nominatiuus fed fubauditur Deuj;propterea no inueniuntur nifi in rertiis perfonis.&conftruuntur cu accufatiuo patiente,ut pluit magnos imbres iuenies apud hifto^ ricos pluifle lapidib9& carnib9,& pluut glandes & faxa apud poe tas,ficut ego pluo/ulmino,cù deus loquens introducitur. Dauerba. exceptae aftionis- Grandinat,atqj pluit.ningittonat;atqj corufcat. Fulguratadiungas(& fulminat,atqj ferenat, Lucefcit.noftelcit, & aduefp.atqj diefcit. Hoc eft & fitlu x ,8c uefpera, nox'qj ,dies'qj • t quarto.fexto'qj pluit feruire uidebis. Saxapluit carnes faxis'q^&carnibusolim- Saxa pluunt fed ait, cecinit qui mutua fratrum Vulnera,qui diro impulfi,caeco'q} furore, Oedipodionios fcedarunt fanguine muros. At qui Anchifiaden,Nec denfior aeregrando, Nec de concufla tantum pluit ilice glandis. Grandinat auit atum per tempeftare. Pluit pluuit & pluit per fyncopen utum-ppìouere/ Ningit xit cium per fioccare &neuigare. Tonat tonuit itum per tronizare. Corufcat auit atum per lampezare 8c fplendere. Fulgurat auit, atumldem eft quod corufcat. Fulminat auit atum per dare de la faetta & il trono. Serenar auit atum per aflerenar,fe.&: farefereno. Lucent fine preterito & lupino pTatedi.dicìtur, & flluce fcit.illuxit autécópofitumeftexin&luxit.qda'luceoeft ptiin. JSodefcit fine preteriro,& lupino per farfenotte. Aduefpetafcit fine preterirò Si fupino per farfe fera. Diefcit fine preterito & fupino per farfe di. De quarta fpecie deponentium. Vae funt deponentia quatta» fpeciei ì quae nominatiti q agentem, & accufatiuum patientem poftulant,ut ego fequotuittutem. Die aliquot deponentia quarta: fpeciei. Atbìtror • ulcifcor.fateot. fequot, aggredior'qj. Solorconfolor.predor.percontor.opinor, Deprecor-&populor.liceor.meditotmiferor'q|. JMerior & metor.dignor'qjprecor'qj.loquor'q*. Aucupor-& uenor furor, reor.atq? recordor. Alloquot-afpernor.fcrutor nancifcitur.atqj Preitolor.operior.lucror'qj & fcifcitor,iftis. Accufatiuum patientem iungito uetbis. Arbitrar aris. atus fum petiudicare. Vlcifcor feeris ultus fum per fare uendetta. Fateor teris faflus fum per confettare. Sequor etis cutus fumpetfeguitate. Aggtediot eris. etTus fum per analtare. Solor atis. atusfumperconfolare- Confolor aris. atus fum penultia .pdudaidé é, qà* folor. Predor aris- atus fum per robare. Percontor aris. atus fum per domandare. Opinor aris. arus fum per hauere opinione. Deprecor aris. atus fum pei remouere pregando. Populor aris. atus fum per guariate. Liceot eris. Si licitot aris p accrefeere il pretio alincato. rVleditor aris. atus fura per penfàieexetcitare.catate. Mifetot aris. atus fum per hauere compaffione. Miferatur qui conqueritur aliena incommoda. Miferetut qui miferum fubleuat ,inquit Feftus. Metior iris. menfus fum per mefurate. Metor aris. atus fu p difponere & locare cu ordine. Dignor aris» atus fum per fare degno. Precor aris. catus fum per pregare. Loquor eris. cutus fum per parlare. Aucupor aris. atus fum per ocellare. Venor aris. atus fum per cacciare. Furor aris- atus fum per robare. Reor reris atus fum per credere & penfare. Recordot aris. atus fum per recordarfe. Alloquor eris. cutus fum per parlare. Afpernor aris. atus fum per difpretiare. Scrutor aris* atus fum per cercare cum diligentia. Nancifcor eris. adus fum per trouare per uentura. Prasftolor laris. latus fum perafpettare.Ter. Qué pra> ftolare Parmeno hic ante hoftium ì Operior iris. tusfumperafpettare. Lucror aris. atus fum per guadagnare. Scifcitor aris. atus fum per (piare. De quinta fpecie uerborum neutro rum. Vae funt neutra quinta».fpecietf qua; nominatami pa- q tientem,&abIatiuumagentempoftulatfine praepofì tione.uelaccufatiuù cumobuelpropter,utego gau- deo uirtute,uel ob uirtutem,uel proprer uirtutem.fed frequen- tior ufus eftcumablatiuOjUt dolco tuo incommodo-Dolco fic quoqj conitruiturdoleo caput.mihi doler caput.Cicero Dolét tibi oculi.Ouidius,tu uero tua damna dole. Die aliquot neutra quinta* fpeciei. Gaudeo cum caleo. rubeo.nigtet'qj uiret/qj. Et tepet,& friget.ftupetJ& cum turgeo floret. Ili Albeo'q? Se lìqueo cum mcereo.fplendeo .pellet. A egrora t pallet madeo• tumeo, doleo'qj, Pingueo'qj annumeres,& macret Se horret & ardet. Arerqj,& fextum,aut quaftum cum propter habebunt. Gaudeo es. fus fum per allegrarle, Caleo es. lui fine lupino per fcaldarfe. Rubeo es. bui fine lupino per arrofeiarfe. Nigreo es. grui fine lupino p er annigrirfe, Vireo es. rui finelupin o per inuerdirfe. Tepeo es. pui finelupin o p itepiditfe Se eére tepido Frigeo es. gui fine fupio p refreddarfe,& hauer freddo Stupeo es- pui fine fupino per ftupirfe. Turgeo es. fi fum per fgonfiarfe. Floreo es. rui finefupin o per fiorire Albeo es. bui fine fupino p ibiachirfe,& eére biaco. Liqueo es. cui fine fupino per manifeftarfe. Mcereo es. fine praetetito Se fupino per attriitarfe. Splendeo es. dui fine fupino per xifplendere. Polleo es. lui fine fupino idem fignificat. Aegroto as. aui atum per amalatfe. Palleo es. lui fine fupio p ipallidirfe,& eére pallido, Madeo es. dui fine fupino per bagnarfe- Tumeo es. mui finefupin o per fgonfiarfe. Doleo es. lui finefupin o per doler fe, Pingueo es. gui fine fupino per ingraffarfe. Macreo es. cruì finefupin o per fmagrarfe. Hórreo es. rui finefupin o per hauere tremore, Atdeo es fi arfum per brufeiarfe. Ateo es. rui fine fupino per leccarle. De quinta fpecie deponentium. Vai funtdeponentia quinta: fpecieii'qua; cum nomi- q natiuo pariente, Se ablatiuo agente fine praepofitione cóftiuun^uel cu accufatiuo cum ob uel propter.ut lae tot bonis litem,ne! propter bottas litem. Da aliquot deponentia quintae fpecief. Laetor'qj &ftomachor.triftor bacchor'qj.queror'qj Atqj uerecundor delectorglorior.atqj Crapulor.indignor .morior irafcor habebutit Sextum'ue,aut quattum.quarto ob,propter'ue piasibnot* taetor aris. atus fum per allegrarle^ Stomachor aris. atus fum per fcoreciarfe. Triftor aris. atus fum per artriftarfe. Bacchor aris. atus fum per infuriarfe,fed eft proprie celebrare Bacchanalia. Queror eris. ftus fum per lamentarle. Verecundor aris- atus fum per uergognarfe. Detector aris. atus fum per delettarfe » Glorior aris. atus fum per gloriarfe- Crapulor aris. atus fum per imbriacarfe de cibi. Indignor aris. atus fum per defdignarfe. Motior eris. &riristuus fum per morire. Irafcor fceris. atus fum per adirarle. De fexta fpecie neutrorum. Va» funt neutra fexta; fpedeic'quaecu nomïnatiuopa- q tiente,&ablatiuoagenteconftruunturcumpra'poii- tione a' uel ab, nt faftus fum av Deo.Difcipulus uapu- lara* magiftro QuintilianuSjteftisinreum interroga tus an ab reo fuftibus uapulatïet,& innocens inquit. Caetera ego cum ablatiuo apud approbatos non memini legere, fed fie fem' per exulo Romae Venetiis. Virgiliuslonge'qj ignotis exulat oris.Terentius.Domo exulo.Apuleius tarnen dedeo Socratis. quaeomnesturbellaetempeftates'qj procul a* deorum cceleítiú tranquillitate exulat.&aliquando magnolicebit uirtus.Hora- tius SermoncVLunius aiTis nonunquam pretio pluris licuiife. Item paruo hactempeftateueneunt libri.Vaîerius fecit ne hoflJ lium locus caftrorura minoris ueniret. Quinli.xii- refpondit a ni clue fe fpoliatJ malie q ab hofte uenire Ite NupfìtGlyceriu Pam philo.Oui.Siqua uolesapte nubere, nube pari. Martialis. Vxo- rem, quare locupleterai ducere nolim Chmitis, Vxori nubere nolo meae- Da neutra fexta; fpecìei. Vapulat.& uenit^nec non licet exulonubo. Et cum compofitis fio,& paflìua fequuntur- A Xerxe ut medo, qui uinxerat Ennofigaeum Diris compedibus .Caurus'qj, & uapulat Eurus. Vapulo as. aui atum per eflere battuto. Veneo nis. niui uenum per eflere uenduto. Liceo ces. cui citum per eflere appretiato. Exulo as- aui atum per eflere bandezato. Nubo is. pfì &nuptusfump eflere marita* to fed proprie mulierumeft^quaejquia apudanriquos cumui- ris tradebantur, nubere capita,hoc eft operireJ& uelare pudoris gratia folebantj nubere dictae funt^hoc eft marirarijflameis ob- nupta facie.Vnde Claudianus, Flamea follicitum prazuelatura pudorem.uel, ut ait Feftus.boni ominis caufa^uia flameo affi- dueutereruruxor flaminiSjCuinon licebat facete diuortiil.Abu fiueenim dictum eft,Nupfit amicus. De fexta fpeciedeponentium. Va; funt deponentia fexta; fpecìei i quae nominati* . q uum patientem . & ablatiuum cum praepofitione agentem poftulant, ut Horatius natus fuit a' pa tte libertino. Da fexta: fpecìei deponentia. Nafcitur,atque oritur, patior'q» adiunge renafeor. Etgaudent fexto,Patre ut fum natus ab Aldo. Atpatiotpotetit cafum quoqj'fumerequartum, A faxo ut pateiis oonparuara Sifyphe pcenara. Nafcor fceris natusfurn. pernafcere. Orior riris. uelorerisortus fum idem eri. Patior tcris paffusfum. per patire. Renafcor fceris natus'fum. per renafcere. De nentris feptimae fpeciei. Vae font neutta feptimae fpecietfquae nominatiufi agé q tem poftulant, & poft fe non regunt cafum fine prae- pofitione^uteo^d Areara diui Marci.uenio a* delu bro VirginisNifiiungaturnominibus aduerbialitet pofìtis,ut eo domum .uenio domo/unt etiam qua; abfolurepo nuntut.ut dotmio. uiuo • Peto tamen acciò iungitur fine praspo' fitione Virg. Hinc portum petit.Idem, utltaliamlxti,latiumqf petamus. Die aliquot neutta feptima; fpeciei. It.meat incedit tendit petit.ambulo pergo. Trsnfeo^.&curro.difcedo, accedo, remigro. Sto iaceo • fedeo • furgo • tuo. falto. quiefeo. Dormio'qj &uigiIo uiuo.labo.Judit.hio'qj. Inte reo. accum bo fu do. pe reo'qj • cadoqj. Et ualeo.atqj oleo-nato.no.fonat occido.conilo. Si admittunt cafum, non folum admittere debent. Eo is. iui irum. Meo as. aui atum. Incedo is. Si flum- Tendo is. tetendi fum. Peto is. tiui itum. Ambulo as. aui atum. Pergo fa. perrexi ftum per gire,& andare- Tranfeo is. fiui fitum perpaffate- Curro is. cucurri fum per correre, Difcedo ìs> Si ffumper partirfe. Accedo is. fft mim per approximarfe. Remigro as. aui atum per retornare. Ili Sto ftas iteti fratoni pei ftareinpedi. laceo ces cui finefupino peiiacere. Sedeo des fedi fefium per federe- Surgo gis futtexi cium peileuarfefufo. Ruó is lui mtum per minare* Salto as aui atum per falrare. Quieíco fcis cui etum perrepofare, Dormio mis iui ìtum per dormire. Vigilo as aui atum peruigilaré. Vino, is xi cium per uiuere. Labo as aui atmtì peruacillare. Ludo is fi fum per giocare. Hio as aui atum persbadaccfiiare & aperire. Inteteo is iui itum per morire. Accumbo is bui bitum per federe a mangiare. Sudo as aui atum per fu dare- Peteo is iui itum per morire. Cado is cecidi cafum per calcare. Valeo es luì itum p ilare fano o ueto amalato Oleo es lui litumuelolerum polere,& puzzare Nato as aui atum No nas aui atum pei natate.' Sono as fonui ìtum per fonare. Occido is dì cafum penultima breui per morire. Conilo as ititi fritti uel ftatu p còliate & efiere manifefto ìt folet • & gaudet.confido,atqj audeo fido.quia in prasteritis pet , fectis,&iis;qua*apra'teritisperfeaisderiuanturi tetinent litera turam partiuorumjin carter's uero neutrorum. Fio is factus fum per effere fatto, Soleo es litus fum perfolere. Gaudeo es gauifus fum per allegrarfe. Confido is fus fum per fidarle, Audeo es fus fura per ardire, &hauere animo? Fido is fus fum perfidarfe- m Quomodo conftwiunt^ leo infinito fempet iungitur.ut ibleo legete.Gaudeo dicium cft fungi ablatiuo agenti,ut tu me alegri,gaudeo te. confido Si fido datiuumpoftulant,ut non confido tibi.Audeo uel accufariuo, uel infinito iungitui ut audeo magnum nefas& audeo cóuicia- ri ribi.Virgilius , audet'qj uitis cócarrete Virgo.Ouidius.Aufus es o nimium,niminm'9 oblite tuoium,Thtacia nofturno tange recaftradolo. De feptima fpede Deponentium. Vae funt deponenria feptima: fpeciei? qua: nomìnatiuu q agentem poftulanr,& poft fe non regut cafum fine prae pofirione, ut non nifi doctus leuettat in patriamNifi iti _ ganturnominibusaduerbialiterpofiris.tuncenimtacemus pia; pofitionem,utreuertoiRomàpioficìfcoidomo Suntqua:ab; folute poni poffunt, ut iocaiis'ne,an feiio loqueris? Die aliquot deponentia feptima: fpeciet. Labor'cj. & gradior.uenor.pifcorqj; iocorqj. Altetcoi.luclot.ptoficifcitur.atq} cachinoi. Praelior} Si graffor.lachrymor.fcoitor fimul adde Nugor.conuerfor.fpatiot'q},& rufticor inde Digrediorconotiatiocinor-augurai-iftis Si dederis cafum, non folum iungito uerbis. Labot eris pfusfum Gradiot eris effusfum pei andate Venor aris atusfum' per cacciare, Pifcor aris atusfum perpefeare. Iocor aris atusfum per fchirzare Si treppare. AIrercot aris atusfum per conrendere, Luftor aris atusfum per giocate alle brazza. Proficifcor eris ctusfum per andare. Cachinoi aris tusfum perridere8molro. Praelior aris tusfum per combattere, Graffot aris atusfum per affalrare. Lachrymot aris tusfum. di i( Si lachtymo p laehiymi «Scortoi aris atusfum peimeretricare. Nugoi aris atusfum perrìanciare. Conuerfot aris atusfum per conuerfare. Sparior aris atusfum per andare àfpaffo. Rufticor aris atusfum perftarein uilla. Digredior eris flusfum perpartirfe. Conor aris atusfum perfforzarfeinuano. Ratiocinor aris atusfum per fare conto, unde tatioci- nator dicitur lo Abbachila. Augurar aris atusfum per indiuinare. E t quoniam tam neutra.q deponentia feprimx fpeciei ,iunguntut turn cafibus cum prxpofitione, turn aduerbiis localibus.tum no minibuspofitisaduerbialitcr.uteouenio.tranfeo gtadior.pro- ficifcor.& huiufmodi,opera»pretium uidetur hic de aduerbiis lo calibus ftudiofe confcribere.no poteritenim quifquam horum uerborum feptimar fpeciei bene fcireconftru&ionem.ipfis'qj uti latine loquens, fi nefciat,quo nam modo iungantur aduerbiis, ac nominibus;quac ponuntur aduerbialiter- De aduerbiis localibus • Vot funt aduerbia localia.'fex. Vbi. quo', qua unde q quorfum.& quoufq?.Vbi,fignificat ftatu in loco.Que? motumad locum.Quà,motum per locum- Vnde mo- tum de loco.Quorfum,locum uerfus.Quouf%ufcj; ad locum, uelufquead tempus. Die aduerbia fignificantiai n loco. Hic.iftic.illic.intus.foris.ufquamnufquam.ibi.ibidem.ubicj ali- bi.alicubi. ficubinecubi . ubiuis ubilibet ubiubi.ubicunq; utro- biqi fuperius.inferius.&ubi. Quae differentia eft inter hic. ifticiliic'hic fignificat loefi apud pri- mamperfonam,quae loquitur-iftic locum apud fecundam,quas audit illic ab utraqs remotum.&fichuc.iftuc.illuchac. iftacil- lac.hinc.iftinc.illinceodem modo.hichaechocàfte.ifta - iftud. ille illa illud hicenim referturadprimamperfonam.iftcadfeca dam.illead tartiam. m if Die aduerbïa fignificantia ad locum. H ucdftucillucintro.foras ufquam.nufquam.Siquo'ncquo'.alî quo'.utïoqj.quocunqj.quoquo'.quouis.quolibet eo'- eodem. fuprainfra.&quo'. Die adueibia fignificantia motum per locum • H ac.iftac.îllac.intus.foiis fiqua' nequa'.alia'.aliqua'.utiaque. qua cunque.ea'.eadem.& qua'. Die aduerbia fignificantia motum de loco. H inciftinc.illinc.intusforis.ficunde.necunde.aliunde.alicunde. undiq3.undecunqj.utrinq3undeuij.undelibet.indefuperne.in- ferne.cœlitus.funditus & unde. Die aduerbia fignificantialocu m uerfus. H orfum.iftorfumillorfum.fiquotfum.nequorfura.aiiorfumali- quorfumfurfumdeorfum.dextrorfum.finiftrorfum.uel leuot fum.utroqj uerfum.&quorfum. <. Die aduerbia fignificantia ufq? ad locum. H aftenushucufcjiftucufc^.illucufc^.eouiqj&quoufq}. De nominibus,quae ponuntut aduerbialiter. N omina urbium.oppidorum. & pagorum in loco, in quo cafu po nuntur^n genitiuo fifintprimas uel fecundae declinationis,ut fum Patauiifui Romae.Si uero tertiae, uel tantum pluraliter de* clinata.in ablariuo,ut tu fuifti Carthagine.ego erâ Venetiis.Pi fis.Senis.Locris.Puteolis.Carris. D e loco, & p lociî in quo cafu ponunf ^fimiliter ï abtô.ut folui Ve netiis.trâfiui RomaBrudufio,Tu uenis Flotétia. Carthagine. A d locum in quo cafu ponunturr'in accufatiuo,ut eo RomâTy» bur.Venetias.SermonetamBajEfianum.Carpos. A dinterrogationem per quorfum,in quo cafu ponuntur j'in aftô cum uerfus.quod poftpofitum inclinât fibi prxpofita nomina, ut cum appropinquare aduentus tuus putaretur ,& Romam uet fus profectum re efîe conftaret,fcripfi ad te has literas. A d interrogationem per quou fqj in quo cafu ponuntutfln accula tiuo cum ufqj, ut ufq? Romam. P oiTumusnehuiufmodi nominibus proptiis addere praspofitio ^em^^xirrieiujiajdoadAlbani yenio ab.Roma,quod Siuf* Ill appfobatotu focileOftendipofeft.Cicercnn ' Verrinis,Ea die Vet res ad MeffanàuenitSalluftius in Catilinario, iam turn Brutus ab Roma abetat.Rede ergo dicetutVenio à Roma Sadomo. fum in. Roma Si indomo.Fabius Jn domo furtii factum ab eo, qui domi fuùuPìurima fibiexemplafacilequi uoler,inueniet,fed frequens ufus gaudet breuitate,& demit pispolitionem. Qu£appellatilaponanfutpiopria:,Domu£HumusRus,& Mi- Jitia.Sed humus ego, non nifi in 1qco,& de loco memini legete, & militia in loco tantum-ut ftratus humiSurgit humofui mili* tiaeJtem rusinlocotnagis in datino,q inablatiuo poni tur. Te- lentius rurife continebat^poetae tamé propter merrum etiam ru ledicunt-inueniesetiam belli in loco aduerbialiter. MTul.lib. fide officiis • praeterea quibufcunqj rebus uel domi,uel belli potè ' tunt iemp<3Hgeant< Imperio agris-Vectigalibus. A diiciuntui'ne adieftiua huiufmodi nominibus.cum ponuntut ad uerbialiter'non-nifi meus.tuus.fuusnofter.& uefter,& alienns. na fum domi meae Si tu es domi aliena: dicimus,fum domi ma- gnae, tu es domi pulchrae Si regiae,non dicimus,fed in domo ma gna, & in domo pukhra,& regia Irem eo Venetias ditiores pata uio, uel patauium maius Venetiis.ego quia id génus orarióes nó memini legere^non dic*rem,fed ad Venetias ditiores.ad Pataui um maius.LegitamenapudOuidiuminheroidibus. At<5 aliquisdoctasiam nunceatinquit Athenas.fedpoteft tacuif- fe pra2pofitionem,ut Virgilius. 1 I taliam,fatoprofugus, lauiijia uenit.namPropertiusaddidit,cii ait.Magnum net ad doctas proficifci cogor Athenas. N ominaprouittciarum- Regionum.Infularummontium. Ap pellarla , & propria .hominum,& beliuarum Irem appellariua re rum omnium in loco in quocafu ponuntut,''in ablatiuo cu prae pofitione in, uel limili, ut fum in templo.fub tedofuper lapide. Ad locum in quo cafu ponuntutin'accufatiuo cum praepofitio/ tie ad, ùeljìmilì,ut eoad femplu in Cyprum.uerfus Italia, quod melius poftponitur,ut Ifaliamuerfus • Vfqjuetaponitur cu alia propoli none, ut eo ufqueadtemplum.ufque in Ctetam.Ad lo- cu utimur etiam fupinis in um fine praepofitione,& gerundiis in m iii 1 e?um,cum pra^ofìtione.ut eo leftum & ad ïegendum De locò in quo cafu ponuntutfin ablatiuo cum ex uel e.uel ab.uel firoi- li ptacpofitione^t uenio ex agro.Reuertor a' tempio uel e foto domum Pei locum in quo cafu ponunturcm accufatiuo cum p, ut ttanfeo pet fotum.per aream diui Marci.per Danubium. Deuerborumcommunium conftructione. Vid eft uerbum commune^quod in or naturalitet defî- q nens,utranq? minet fignificationem,aftiuam.f& paffi uamQuomodoconftruunturuetba communia quan do aftiuam habentfignificationems'cum nominatiuo agéte, & accufatiuo patiente.ficut uerba actiua,utego criminor te, ficut ego accufo te-tu largiris mihi libros -ficut tu donas mihi libros. Quomodo conftruuntur uerba communia in fignificatione paffi mi cum nominatiuo patiente, & ablatiuo agente cum prxpofi tione a ,uel ab,uel fimili,ficut uerba pafliua,ut ego criminor abc te, ficut ego accufot abs te. libri largiuntur a1 me tibi, ficutli * bri donantura'me tibi. Dauetba communia. Largior.experiorueneror.moror-ofculor.hortor. Criminor amplector.necnoninterpretor,atq* ^ Hofpitor. hase nunc funt communia uerba, fed olitn Multa alia antiquis communia uerba fuerunt- r Ì Vtmeditor.folor.fruftror.reor.aggredior'qj. Fareobliuifcor.dignot.ftipuloi-dominot'ç. Metor,& affector.teftordereftorabutor. Quae aftiue quatto, paflîue iungito fexto. Largior iris largitusfiï per donare e per efler donato. Experior iris ertusfum perprouare&eflere prouato. Veneror aris atusfum per honorare&p cére honorato. Moror aris atusfum per retardare &eiTere retardato. Ofculot aris «tusfum pei baiare & efiere bafato- Hottot aris atusfum pei cófottare& efleie cófortato. Criminor aris atusfum per incolpate &eflete incolpato. Amplector eris xusfum p abbrazzare et efleie abbtazzato Interptetor ans tatusfu t per exponere& efleie expofto- • ш Hofpltor aris atusfum per albergare & eifere albergato Meditoi aris atusfum per exercitate penfando. Solor aris atusfum per confolare. Fruflror aris atusfum per ingannare, Rcor teris ratusfum per penfare & credere, Aggtedior cris ffusfum peraffaltare. For quod non eft in ufu,faris fatusfum per parlare, Dignot aris atusfum per dignarfe. Obliuifcor fceris litusfum per dementicarfe. Stipulor aris atusfum per domandare, Dominor aris atusfum per fignorezare. Meror aris atusfum per difponere 8i locare cu ordie. Affedor aris atusfum per imitate, Teftor aris atusfum per teftificate, & far teftamento. Deteftor aris atusfum abhominor & quafi precado auerto. Abutor eris ufusfum per male ufate. De conftrudione impcrfonalium. Vid eft uerbum imperfonalefquod nec numeros di ftin q do$; nec perform habet. Quod funt genera uerborum imperfonaliumt'duo.adi uae uocis jto, paffiuae. A diuae uocis imperfonalia quomodo definuntrm t utpcenitet. placet, intereft. P affiuae uocis imperfonalia quomodo definunti'in tur utamat". De imperfonalibus paffiuae uocis. Quibus uerbis deriuantur paffiuae uocis imperfonalia.'' a a uerbis in o,quae nominatiuum agentem poftulant.i.al uerbis adiuis.a* neutris tertiae.quartx. & feptimae fpeciei Ab iis autem, quae habentnominatiuu patientem.ut egeo.gau' deo.uapulo non deriuantur,nec ab iis neutris,quae prae fe infini tumadmittunt,nifia4paucis.Virgilius.Sicplacitum Plynius ta menlibro.x cap.xxvn Indigeturufuseft .nunquam confpedis nifi cum praefidio earum indigetur fed tu eorum ,quae non funt __infrequenti ufu,abftineas. ffi nil Qüomodoconftruunturimperfonaliauorispafiiuajfcum ablati- uo agente cum praepofitione a, uel abt ut a' me Hudef:, ideft ego ftudeo.itedormirurideftru doimis.Poftfeueroieguntcafum uerborum fuorum, fi av neutris ter tiae,& feptimae fpeciei deducta fuerint.utferuiotibia meferuiftibieoadtemplum. a'me hut ad templum.Nam quae ab adiuis ueniunt ego nö memini lege re cum cafu patientenon enim legi unquam apud dodos.quale eftjamatu^Socratem.aratutjterram, fed paffiue fempet. amatut Socrates.aratur terra.quod ne apud grxcos quidem fieridepie - hendi, nee potui adhuc inuenire, quflegerir. illud enim apud Pri fcianum- A(y^-wu Jioyivw'i'v MVMV* hoc eft dici£ Diogene Cy nicum,fi non fubauditur, im&sw.»ii^out uel aliud infinitum; gtaeci non approbät.negant enim dici apud fe, SI^TVU nan§i THV. hoceft,amatutSocratern-Docef uetogrammaticam,&pe titurgratiam itadicitur)utdonat'tibi.turbaturagris a me acci- pif: a' te.non enim in his pari aliquid fignificamus • Ponuntui fre quentius abfoluteut amaturftatur Sed quare non liceat dicere amaturSocratem,oftendimus in fragmentis noftris. A ntefe an habere pofimtablatiuu .poiTumus'neauthoritateconfir mare.''maxime.Cicero in epiftolis, fed nihil eft^meinferui- tum tempori. Idem in off iciis. Occurritur autem nobis 8c qui dem a' dodis,& eruditis. Caefar in commentariis^um ab hofti bus conftanter, & non timide pugnaretur. Liuius ,8c Roma in* de frequenter migratum eftav parentibus,ac propinquis nupta/ rum. Sed haec omnia funt a neutris tertjae ,8c feptimae fpeciei. Anetiamquae ab adiuis,& neutris quattae deriuanrur, habere poffintablariuum, nullum occurrit exemplum^nifi quod apud Plautum legitur, Si opulento petitur pauperioris gratiarrijpau. per timet. Vbi opulento datiuuseftproablatiuopofitus.feddi ci poffe 8c Donatus, & Diomedes, 8c Prifcianus docent, quibus ego facile accedo. Quam fignificationem habet haze uocis paffiuae imperfonaliaiadi- uam fempet .najn quid aliud eft a me amatur,q ego amoc'a te cut ritut.q tu currisfEt notandum nihil in id genus imperfonalibus effe poffe, quod patiatur- , i' —— irr Die aliquotîmperfonalia paffwaï nocís. Scribitur.5* legitur.fertur'q?. auditur • amatur. Prandetur-bibitur-ftaturferuituraratur, Ptx fe qua* fextum,dandi'ue admitiere cafum Debenr,poft cafus uerborum cunda fuomm. Itut ut ad genetum Ceretis fine uulnete paucis Regibus, & ficca & crudeli motte tyrannis. Ac tacite ad gelidum miferis defcenditur orcum Atqj ibi Iunoni ftygiae fetuitur ab illis, Siqua fides uanis fed tu ne créde poeti? • Non tarnen inuenies pulchrum certamen Oreftis Cum Pplade a' nobis legitur,certamen ut hiç fit Quartus, necterras mihi bobusaratur,& agros- Atqj his confimileis apud egregios authores. Sed plerunqj folent non ullum admitiere cafum, Vt turbatur agris.ftatur.dormituramatur. Scribitut fcribebatut fctiptumeftjUelfuit.fefcrìue. Legitur Iegebatut ledumeft,uelfuit,felege. Fertut batur latumeft,uel fuit, fe porta. Audita! batur ditumeft,uel fuit, fe aide. Amatut batut tumeít,uelfuit,feama. Prandetut batut fumeft,uelfuit,fe decena. Bibitur batut itumeitjUel fuit,fe beue- Statut batut ftatumeft,uelfuir,fe ita. Setuitut batut rumeft,uelfuir,feferue. Aratut barut tumeft.uel fuit,fe ara. De imperfonalibus adiua* uocis. I mperfonalia adiua* uocis quot fpecies habentrTex. De prima fpecieimpetfonalium- Vaefuntimperfonaliaadiuae uocis primae fpecieiíquaí q abltm agente cu ptaepofitione á uel ab, & datiuú poftu- Iant,ut io faccio bene alli mei amici,liquali fatisfanoa mi per neutra dicimus.ego benefacio amias meis, qui fatiffaci- unt mihi.per imperfonale uero,à me benefit amicis meis,a' qui- bus fatisfit mihi.hoc eft bonumi.bona tes fit a' me amicis meis. E t adueñe huius fpeciei uerba effe Temper imperfonalia. nò cnim licet dicere benefio.malefio.fatisfio,quoniam in his bene.male. fan's uim habere uidentur nominatiui teniae períona», & datiuuf neqj agens effe, ñeque patiens. Die imperfonalia actiuae uocis prima: fpeciei. Cum bene fit uerbo.nec non male iunge.fatis'q*, Et bene fit facies^ec non,malefit'qj,fatisfit. Qua: debent fextum,cafum'qj admitiere dandi. Benefit bat ftumeft.uelfuit.elfefabene. Malefit bat ctumeft,uel fuit,el fe fa male. Satisfit bat ftumeft^elfuit^elfeíatisfa. De fecundafpecieimperfonalium aftiuae uocis. Vae funt imperfonalia fecunda: fpeciei?quae ante fe infu q nitum loco nominatiui poftulant, & poft fe genitiuum ut legete bonos libros intereft ícholafticorum. Excipiu tur mea.tuafua.noftra,& ueftra pro mei.tui fuinoftri,& ueftri. ut docere meos fcholafticos intereft mea.Dicimus etiá, Cuia in- tereft,ficut cuius, ut haze quoqj interfunt tua,cuia,uel cuius ftude re maxime intereft.Sed quando nominatimi habent/unt perfo tialia.ut hoc mea primum non patui refert,& tu etiam cogita qd cuiufqj interfit. Etnotandumhorumuerborum nomina timi femper neutri genetis effe oponere^uemadmodum Lauté tius Valla prasftáti uir ingenio docet, cui ego facile afientior^qa nufquam aliret memini legete q cu nominatiuo neutri generis, aliquando tamen aliter inueniuntur* Plynius lib xyiti.cap xxi- plurimum enim refert^uiufcj foli ratio. Idem in procemio pri mi libri,multü'q} apparatus intereft apudinuitatum hofpitem,& oblatum. Sed an uerbum ahquod fit imperfonalejOftendi mus abunde in fragmentis grammaticis- I ntereft quando eft perfonale quot modi's conftruitur ¿ quaruor, &quatuorhabetfignificationes.Iungit'enimgenitiuo,&fignifi cat quod uulgo dicimus appertenere.ut quefta cofa fe appartcne a tifolo .hoctua folius intereft, ideft ad te folumj>ertjnet. Item III iungitnr datiuö, & fignificat effere praefente,ut iö fotrfratcrtwa?^ fentc alle tue nozze.ego interfui nuptiistuis.Quädouetofic di cirnus da Roma a Napoli fono cèto miglia .& de qui o ueto dal la piazza allo palazzo fono docéto paffi, Roma Neapolim iter funt centum millia pafluum,ideftcentum milliaria.Si hinc uel e foto ad praetorium inter funt ducenti paflus,fignificat diftätiam, , & quanto e da uno loco ad uno altro.quod fit melius per dittar; ut Roma Neapoli diftat cenni millib paffuu,&hicloc9,uel area a' pretorio diftat ducentis paftibus. Idem Se per abeft.Plancus in epiftola ad Ciceronem libro.x. Ventidius bidui abeft ab to. Lepidus ad forum Voconii caftra habet,q locus a1 forò Iulii qua tuor,&uigintimillia paffuum abeft. E t notandum per interdi milliaria & caetera id genus poni in no- minatiuo,caetera uero ibi collocare nosoportere, ubi ea,quae Se de loco, & ad locum funt, collocamus. Per diftat uero & abete ponuntur milliaria,uel paflus,& huiufmodi tam in accufatiuo.cg in ablatiuo.Res autem quae diftat,uel abeft ideft ea unde fermo ìncipitjn nominatiuo collocanda eft.Ea uero unde diftat uel ab eft,ficponitur,utea,quae de loco funt- Ouidius. > Sul mo mihi patria eft,clatis uberrimus undis, Millia qui nouies diftat ab Vrbe decern- Valerius Max. Eueftigio'qj epidaurì Romanorum legatos in templum Aefcula pii.quodabeorumurbequinqjmillibuspafltium diftat, perdu- ctos, ut quicquid inde falubre patriae laturosfe exiftimaflent, j> fuoiure fumerent.benigniflìmeinuitarunt-aliquando autem fi* gnificatdifferentiam,& conftruitur fic.Interhominem,&bellu am multum intereft,ideft magna differentia eft.& inter te & me, uel nihil, uel parum intereft.ideft uel nulla,uel patua differentia eft Item fic,fapiens intereft a1 ftulto,& fluito-(utrunqj enim dici mus) Terentius,Homini homo,quid praeftatiftulto intelligens quid intereftfideft quae differentia eftütem fic apud eudem, hoc pater,hoc dominus intereft. Dicimus edam non referti non in tereft utrum domi fis,an forisideft non monta,& no importa, Valerius Maximus,Nihil intereft anhumi,an fublime putrefeà*. Iuuenalis,Quid refert diftis ignofeat Mutius an noni Dicimus etìam ramgehitiuofìc magni .parui.tanti,& quid intereft & re* feri-Cicero, magni enim intereife uidebatur ad earn neceífitudi- nem.Idem, permagni intereft,quo tempore hxc epiftolatibi red ditafitj&cumnonnullisaduerbiis^utmagis.minuspius.maxi* me.minime,& fimilibus. P rxteteatua difcipuli intereft libros légère, funt qui negantdici latine,féd tua,qui es difcipulus.fed de his in fragmentis. Die imperfonalia aftiux uocis fecundx fpeciei. Intererat.refert fpeciei uerba fecundx Ante infinitum uoluerunt,poftgenìtiuum. Quinqj tamen fexto, fed erunt pronomina cafu« Intereft erat fuit Refert bat tulit per appertenerfe- De tertia fpecie imperfonalium actiux uoci$. Vx funt impfonalia actiux uocis teniae fpedeifquas infi q nitum prx fe loco nominatiui poftulát,poft feuero da< tiuumutludereplacetpueris. Cum nominariuo uero funt petfonaIia,tit litetx non placent ftulris. E t notandum dici poife mihi placet eife bono, & mihi placet effe bonum, fed cum accufatiuo fubauditur me,utfit mihi placet me effe bonum-Ouidiusin heroidibus-Quo mihi commilto non li cet effe piami ideft me elfe piam.&in primo /uiTiitfioçQciaitovjSei noceteííedeum,ideftmeeífedeum nocetmihi. Martialis- Dicunt Eatinos tamen poetx. Sed grxci,quibus eftnihil negatum, Etquos Kçiq Kçïç decet fonare. Nobis non licet erte tam difertis, Qui mufas colimus feueriores- < •• Die imperfon alia actiux nocís teniae fpeciei. Accidit atqjuacat.praeftat'qj.placet'qj.libet'q}. Euenit. & reitat.conducit fufficit atqj Contingit.conftat.cum fuppetit expedit.&cum Conuenit, atqj licet.nec non'liquet.ante requirunt Hxc infinitum, fed port uolueie datiuura. III Acddit bat accidit per accadere,& mteruenire. Vacat bat auit per hauere otio, & tempo. Preftat bat ftitit per effere meglio. Placet bat cuit per piacere. Libet bat buit idem fignificat. Euenit bat euenit per accadere, & interuenire. Reftat bat ftitit perreftate1 Conducit bat cöduxit per effere utile- Sufficit bat fecit petbaftare. Contingit bat contigit per accadere, «St* interuenire. Conftat bat conftitit per eifere manifefto. Suppetit bat tiuit per uenire in mente» } Expedit bat diuit per effere utile- Conuenit ebat conuenit pet conuenire. Licet bat licuit & liciti? eft, per effere licito. Liquet bat licuit per effere manifefto. Delmperfonalibusaftiuae uocis quarrae fpeciei. Vx funt imperfonalia aftiuae uocis quarta; fpeciei.''qua: q infìnitum prae fe loco nomìnatiui poftulant, poft fé ue- ro accufatiuum patiétem,ut incubuiffeliteris iuuat me. Cum nominatiuo autem funt aftiua,ut Iiterae iuuant me.at te de leftat.diuitiae.Opottetratiffime legìtur perfonale. Terentius. Quaiqj folent,quaéqj oportent- Die imperfonalia aftiuae uocis quarta; fpecici. ' Dedecetjatqjdecet.iuuat &deleftat.oportet. Atqueeiiamoffendit laedit quoqj connumerabis. ' Hinc infinitum, quattum inde his adiice,ficut Non dormire diu,populos cui cura regendi, Confultum'qj uirum decet, & cui plurima curae. Et quod ait mulier, uarium & mutabile femper, In uento & rapida fcribere oportet saqua. Dedecet bat dedecuit perefferedeshonore. Decet bat decuit per effere honore&cóuenire Iuuat bat iuuit pergiouare. Deleftat bat aiàjt per deiettate. Opoitet bat tuit peteiYeteneceffario. Offendit bat dit pernocere. Lxdit bat lxfit idem quod offendi!.' C^teaddidiftihuicfpedeilxdit^atc^ofFendit^quw poflunt habc te prxfe infinitum loco nominatiui,poft uero accufatiuutiijUt iuuat .d eleftat,& csteta,ut fcribete lxdit ftomachu.& bibere me xum fxpeoffendit cerebrum-Quare quxcunqj uerba infinitum ante feloco nominatiti habere poflunt jnter imperfonalia con- numeranda funt.ut legete fecit me multa fcire.fcribere plurimos interemit.Itemmultisobeftamitteretempus. & ftudereprofuit mihi. Virgilius. Saepe etiam ftetileis incendere profuit Agros. Irem uirtuti mcumbereeft quam optimum Horatius Scribendi refte fapere eft & principili, & fons.Item te impofuiffe mihi non latet,non fallitine. Virgil. Nec me adeo fallit ueritam te meenia noftra, Sufpeftas habuiffedomos Carthaginis altx. S icpertinetartinetatingit)&fpeftatcuminfinkiuo imperfonalia funt,& poft fe accufatiuum cum ad prxpofitione tequiiut, ut ftu dete perrinet ad me- Hot.epiftolarum primo. Res gerere & captos offendere ciuibus hoftes, Attingit folium Iouis, & cceleftia tentai. Res getete eft loco nominatiui. Inueniuntut etiam uetba in 01 cum infinitiuo loco nominatiui,utdaturpermittitur.Virgilius. Si datur Italiani, fociis'qj & iege lecepto Tendete,utItaliam laetì,Latium'qj petamus. Valetius Maximus Si tamen afta excellentifsimoium uiroruhu militer xftìmaie fine infolentix lepiehenfione permittitui. De impeifonalibus aftiux uocis quinta: fpeciei. Vx funt imperfonalia aftiux uocis quintx fpeciei^ qua; q genitiuum uei infinitum ante fe poftulant poft uero ac cufatiuum,utpeccatoru,uel peccaffe pcenitet me.apud antiquos eranr etiam petfonaiia- Terentius^hei mihi non re hxc pudentf Lucanus,Quem (xua pudebunt.atqj ideo dixit quidam bonoium morura doftus magifter,quem non legete folum/ed in edìfcerc quoqj pueròs uelim.Quod pudeat fodos prudens cxla re memento. t notent hic poeti eum quem puder.txdet.miferet. pcenitet po ni in accufatiuo,eum uero,cuius puder.txdet.miferet.paenitet, in genitiuo} ut me pudet txdet.miferet tui • pcenitet me peccato rum meotum ,quod dicu? lingua uulgati Io ho uergogna.recre- fcimento mifericordia di te.Io me pentifco di mei peccati,«SS fic uno modo conitruuntur.cum ueto fic dicitur,tu me recrefci,tu nonhaimì^ticordiadimejUatiaturconrtruftio.me txdet tui, te non miferet mei.& hoc quia me txdet tui,non eft, tu mejecre fci,fedio ho rectefcimento dite fic me pudet tui.non eft tu me vergogni, o ueto fai uergogna, fed io ho uergogna di te. tu metecrefci.tu mefaiueigogna,dicendum,tuafficisme txdio. tu afficis me dedecore. Die impetfonalia aftiux uocis quinta; fpeciei. Depudet &txdet.miferet'q^piget'qj.pudet'qj. Diftxdet.necnon 8c pcenitet- & miferefeit. Hascinfinitum pofcunt.cafum'ue fecundum Ante.fed à tergo quartum (ibi uerba dederunt. Depudet bat duit pernonhauete uergogna. Taedet bat ptefum eft uel txduit,per hauere recrefdmeto Miferet bat ertumé per hauere mifericordia. Piget bat guit,&pigitii eft(ut Gellius traditjp attriftare, Pudet bat duit per hauere uergogna- Diftaedet bat duit, ficutpettxdetptxduitpattiftatfe molto Pcenitet bat tuit perpentirfe. Miferefeit bat fine prò p hauere mifericoidia.dicimus Se mi ferefeo- Virgilius. His lachrymis uitam damus, & mifetefeimus nitro. De imperfonalibus actiux uocis fextae fpeciei. Vx funt imperfonalia actiux uocis fextx fpecieifqux «Si q ante fe, & poft fe infinitum poftulant.ut difeete bonas li teras debet itereffe tua.Difcere incipit piacere mihi. Seri bere folet nocere lippofis.Furari definet aliquando iuuare fures, Bibereaquam modo poteftprodeffe,modo obeffe.a1 quibus oratìonibus firemoueahtur debet.inripit.folet.definet.poteft, infinitum fecudum poft ucibum pofitum,tranfit in uerbum fini tum fic,Difcerebonasliteras intereft tua Difccre incipit placete tnihi.Scriberenocetlippofis.Furari non iuuabit aliquando fu- res.Qnare facile difcent pueri latine loqui per ha»c uerba incipit, definit.debet folet poteft,fi prius abfqj illis componant oratio nemfic,Peccaredifplicetbonis.ftudere iuuat ftudiofos. amare deum intereft omnium, deinde inferant,quod placuerìt ex iis uerbis,& uerbum finitumi n infinitum conuertant fic,Peccaref o let difplicerè bonis.Studere poteftiuuare ftudiofos Amate deii debet interefle omniumpoftulantigitur hsc uetba Si ante fe Si poft fe infinitum cum iunguntut infinitis uerborum imperfona lium aäiüx. uocis fecuda;.tertia:,& quatta; fpeciei.Cum uero ili guntur infinitis uerborum imperfonalium adiuae uocis prima: & quinta: fpeciei , Item infinitis imperfonalium uocis paffiua», pra; fe admi ttunt cafum infinitiuorum,quibus adhaerent, ut A te fatisfit mihi. A te poteft fatisfieri mihi.Ledionis txdet pueros. Ledionis folet ta:dere pueros -Arne legitur. A me incipit legi.A re feruitur mihi • A te folet feruiri mihiiEgo incipio legere.Tn foles feruire mihi habent enim imperfonalia uocis paffiua; figni ficationemactiuam Prifcianoauthore,ut fupraeft didum.fed caue dicas. Arne uult legi.A te uult feruiri mihi. Meuulttaedeie tui.quiauultnon eft unquamimperfonalequare autem no fit, in fragmentis noftris difputauimus.Quamobrem dicendum fic eft,uretiam Prifcianus aftìrmat. Ego nolo a' me legi tu uis à te curri,ideft ego uolo legere.tu uis currere Item ego uolo me tx dere tui. tu uis te pcenitere peccatorum, pro eo quod eft,Ego uo lo tui me tasdeattu uis peccatorum te pceniteat. Nam perfona uolens femper ette in nominatiuo debet, ut ego uolo a me be nefieri tibi. tu uis ä te feruiri mihi. Si ita. in caeteris generis eiufdé. Die imperfonalia adiuae uocis fexta: fpeciei. Incipit,atqj poteft.& definiti folet & uult. Et debet,qua: funt ueluti quibus ipfa cohaerent. Sed uolo nonnunquam tu imperìbnale uocabis. Incipit Incipit etat ecpìt percomenzaie, Potere poterat tuìt perpoffere. Defìnit bat fiuit per lanate ftate & cenate. Soled bat folitumeftperfolere. Volo uis uolui per uolere. Debet bat buìt perdeuere Deconftructione infinitorum. Nfinita uerborum perfonalium quomodo conftruun- i tutfprae fe cum accufatiuo.poft uero cum cafu uerbor# fuorum,ut Quia ego amo uirtuté, placet tibi. Me ama ieuìrtutem^placettibi.Qjuonilegoamorabs te,eil mihi grati!- fimum.Meamari abs te,eft mihi gratiffimii.Etaduerte,ut Tem per nominatiuum uerbi finiti in accufatiuum ante infinitum co uertas,ut ego amo, me amate.ego amor me amari.nos amaui- mus.nos amauiffe.nosamatifumus-nosamatumfuifle, uelnos amatos fuiffe,fed ficp participiu.Nos amabimus.nos amatiiire. uelnos amatutueffe uel per participio, nos amaturos efie.& idé fignificà"t,ut oftendimus in fragmétis.nos amabimurnos ama tumiri.Inquibus omnibus addendum eft aliud uerbum, ut fit perfectus fenfus, nam me amari,uel nos amari abs te.nifi addide ris placet mihi, Sc huiufmodi.imperfectum eft-Et fciendum infi nitaeorum uerborum,quae Se a fronted a1 tergo fimiles cafus habent, fimilesparite r utrinq; cafus admittere,ut quia tu euafifti doctusgaudeOjgaudeo te euafiffe doetum. uides euafiffe non habere cafum uerbi fui euado,ideft nominatiuum,fed accufati uum potius,quoniam Sc praj fe habet fìmilem cafum,ideft accu fatiuü.Item tibi placet,quia euafifti diues.tibi placet euafiffe diui ti.fi autem dixeris diuitem .fubaudies te, ut tibi placet te euafiffe diuitem.difcipuliintereft,utfit bonus, difcipuli interefteffe bo- ni,&bonum,& fubaudies ipfum. De infinitis uerborum imperfonalium. i Nfinita imperfonalium quomodo conftruututiSc an- te,& poft cum cafu uerborum fuoium,ut gaudeo equi dem plurlmum, quod mihi accideritítudere bonis Uteris. Mihi accidiífe ftudereboni s litetis gaudeo plurimum Laetor quod te iuuet nittnti incumbete.La»tot te iuuate uirtuti incúbere. Volo, c^a'tefcribatur uoloa'tefcribi credo qjav te ibitnr in Germa- niam,& feruief Maximiliano Caefati.Credo ax te immiti in Ger tnaniam,& feruitumiri Maximiliano Ca*fariillud tarnen noti- dum minus latine dici credo,quod ibis,& Umilia, utimuruero noshuiufmodiinterdumorationibus exépli gratia, ut facilius pueriintelligant. Quid intereft intet infinita imperfonalium & paiTiuop^in infinitis imperfonalium pati nihil fignificamus.utamar i a* me uolo,ìdeft ego uolo amare .a'te incipit legi,ideft tu incipis legere-hic enim nulla eft res pariens .In infinitis ueto pafliuom aliquid pati often dimus, ut uolo te amati a'mejdeft uolo, q> tu ametis a' me. S peto tibi hanc rem praefidio futurum dicitur'ne congrue? maxi- me-eft enim futurum indefìnirum. liberum undiqj, & im pro mi fcuum,neqj numeris prasferuiens^eqj generibus,quod graeciap pellant K-nvLgipcpKfV' limile eft fpero inimicos meos hoc dieta num.dehac re multa Gellius. Regunt'ne infinita antefefuppofitum uerbotum fuòtum? regunt pro imperfetto indicatiui pofita,ut ego amate te,pro amabam, tu legere Virgilium.pro legebas.nos amare uirtutem pio ama- bamus-Virgilius Nos procul inde fugam trepidi celerare rece pto fupplice ficmeriro,raciti'q j incidete funemjdeft nos celera- bamus.incidebamus.TerentiusJnuidere omnes mihi.mordere clanculum.ego floccipendere pro inuidebát omnes mihi.moi debant.ego floccipenéìebam. 1 Uudnonpiaeteimittendum duxi fic finitum uerbum in infini tum conuertete, credo quod tu es,aut eias indottus,ctedo te ef fe indoftum,fcìo quod tu iuifri, aut iueras Romam, feio reiuif' feRomani.credo q>nemoimponetmihi,credo neminem im- pofitutum effe mihi & eodé modo per paffiuum, fed, ut dixi.rni nus eulte & latine dicitur pet finitum uerbum cum coniunctio' ne quod. j m DE G Ï I V S D I I J- Mandi.amando.amandum qua; pars oratïohïs fatiti a übet refpódere iJlud Hotatii in poetica de uetfîbus eie gis.Grammatici certant, & adhuc fub iudice lis eft. alt qui enim neqj nomina efleuolüt^quiategütttanfitiue.neqj u« ba,proptet cafus.quos habent,neqj patticipia,quia funt fine tent pote^neqj aliquam ex octo otationis pattibus, fed pattern poti- uspetfe.aliquiafFitmanteneuetbaparticipialia,aliqui ueto no minaparticipialia,fed & de getundiis,& de fupinis abunde dixl mus in ftagmentis. Gerundi quotcafushabentitreis genitiuum. accufatiuum. ablati- uum.fi modo funt nomina. Quam fignificationem habentf tarn actiuam^paffiuamab actiuis. cómunibus,&neutris,utaroa casterisuero^quä eorum uetba. Non me latet quid Laurentiuse alii fenferint.quod nunc ne c5 f undamus pueros, praztermittimus in ftagmentis enim mihi cu Ulis erit hac de te certamen fatis fitnun c unum exemplum ex Iti ftino. Athenas quoqj mifius etudiendi gratia i. ut eruditemi - Quomodo conftiuuntutiante non tegunt.fedpoftuoluntcafus uetborum fuotum,qua> actiuam habent fignificatiôem- nam in paiTiua abfoluteponötur ,non enim legi,qualeeft,urit fcemina uidendo axmatibus,ficututuntutequi uidendofceminas • Nec eo aduidendumabamicis,& cognatis,ficut eo ad uidendum amicos^&cognatos.quodetiam perfupinum dicim'.eo uifum amicos. dici poteft & ad uidendos amicos.fed quando iungunt* fnbftantinis, pafliuam habent fignificationem j & non funt ge- tundia,fed nomina.qua; patticipia effe defiuerunt amiftione téV potis • Dices etiam pei getundium,mihieundumeft.Roma". ti bi fctibendumeftliteras.Nobis legédum eft hodieHometnm. pio ego iturus fum R.omam.tu fcripturus es literas.nos lecturi- fumus hodie Homerum.Vir.Pacem'qj ab rege petendo. Lucre* tius-Aeternasquoniam pcenas in morte timédum. Columella inepiftola ad Siluinum, ut poeticis numeris explerem georgicï caiminisomiffaspaïteîs^uaSjUt ipfe Virgilius fignificauerat, poftle memorandum teliquit.Cum uerolic dicimus, fcribedae funt mihi lirerae legendus eft mìhi hodie Homerus Item co ad nidendos amicos.uaco fcribendis Uteris, non loquimur per ge- tudium .Habeo ire.habeo legere ad imitationem graecorum di< cimus M TinepiftoIis,Tantumtibihabeopolliceri• Gellius.& $d hét fup ea re dicere, & fignificat poflum, ut etià apud graecos ovH.IXPAIYETV.avH.Z'X? De fupinis,& eorum conftruciione. Matum amatu qua; pars oratióis funtf Quintihanus, a Supina in u, uerba efleparticipialia dicit. Diomedes etiam in um. S upina'quamfignificationemhabentflnumactiuam femper,in uuero tantum paflìuam ut eoamatum.ideftutamem.tues di- gnus amatu,id eft utameris- Qttomodo conftruuntur i cum cafibus uerborum fuorum qua» in um definunt,& femperadiunguntur uerbo fignificàti,aut clavm indicanti motum^uteopetitum iuspoftliminii & feruitum tibi. Virgilius, Aut graiis feruitum matribus ibo. I n u uero fupinu no regit cafum, imo ipfum regitur.fed a' nomi- nibus adieftiuis nulla interpofita pta»pofitione,ut hoc eft turpe diftUjideftut dicaturmiferabileuifuideft cuuidef. ficopumu faftu.ideft ut fiat.tue s dignus amatu ideft ut ameris Multa à do disconfcriptafuntiucundacognituideft ut cognofcantur. & hascres eftobfecenaafpedu^ideftcum afpicitur Inuenjtur etiam m ultimum fupinu Kg!a' uerbo/ed tariflime.qnod ego nix femel, arqueiterumlegi.M Catomlibrodere ruftica, Primus cubitu furgat.poftremus cubitu eat.Statius in primo AchiJIeidos.Que tunc uenatu rcditutum in,limine primo opperiens.rn fragmen- tisgrammaticis oftendam fupinum in un^accipi etiam patfiue, ut contumelia factum itnr.ideft datut opera ut fiatcotumeli a Si in u adiue, ut furgo cubitu -ideft a* cubatione. Decomparatinis,& eotu conftru&ione. Videft comparatiuu^qdcuintelleftupofitiuijUel all q quo pticipe fenfu pofitiui magis aduerbiu fignificat. uralbior.magis albus,fapienti9magis,plusfapienter. * ulterior magis ultra q ille; qui eft ultta-& debet exatati compara tiuum per a ficutuetbu m comparo. Quorfuntgradus coparatioisftres.Pofiriuus.Coparatiuus Supla- tiuus.Df aiit pofitiu9idoe,un coparatiua & fuplatiua formanf:. Ar quototationis pattib9deriuan£ copatatiua & fuplatiua^ qtuor. Av nomine adie&iuo, quod poffitincrementa 6c diminutiones accipete,ut doftus doftior doftiiTimusmagnus maior maxim9, ab uno uerbo deterodeterior.deterrimus.aprepofitionibusut pofl: pofterior poftrem9-Citra citerior citimus itra intetior inti* musultraulteriorultimus.infraiferiorinfimns fupra fuperiot fupremus.extra exterior extrem9.ante anterior fine fuplatiuo.,p pevpropiorproximus-Ab aduerbiis.ur pride priorprimus, fa*pe faepius fa'piffime. diu diutius diutifiime. Ax quo cafu formantur comparatiuata' primo definentein i^ddita o^ut docli doctior.forti fortior. N on'ne formanf etia a4 participiis^utamansamantiorfnon nam fi'amantior deriuaretur ab eo,quod eft amans deum. dici poffet fum amatiordeum^qtu^uiapoteftcoparatiuumbabete oem cafum pofitiui fui.quod quia non dicimus.fed poti9fum aman- tior dei.q tu,coftat deriuatu ab eo,quod eft amans dei Oui. Non illo melior quifquam.necamantiorxqui Virfuit;autilla reuerentiorulladeorum. n iii Quae no format in ufu frequchti cóparatiua? qua» ante us',uel is uo- caiemhabent)utpius.tenuis.&hoc aiunr quidam ptopter duas i tegulas.quap» altera alteri eft cetraria regulae auté hae funt. I pofitum inter duas uocalesefficitutconfonas.praererq in paucis qbufdà,ur AeneiusRhodopeius.Troius- Priameius. Peneius. I tern compatatiuum fuperare debet pofitiuum fuum una fyllaba. Siigiturpiioregregior,&huiufmodidices,contra alteram ha^ neceffe eft facias-Nam fi uolespiioterTedirTyllabum^ubiifitcó fonans,erir contra earn regulam, quae uult pofitiuum Scopata tiuo fuperari,quodnó fie^fipiior erirdifyllabum,ut pofitiuum pius. Rutfus fi uoles piior erte ttifyllabum,ubi i inter duas uoca- f les i & o fit uocalis,non feruabitur regula,quae uult i inter duas uocales effe confonantematquinon erit, fipiio r trifi/llabii fue< rit.ob has igitur contrarias regulas^nó formare aiunt gramma' ticos ab huiufmodi nominibus cóparariua,fed affumere- magis aduerbium,& cóplere ufum coparariui, ut magis pius.magis te nuis.Sed ego id fieriexiftim o euphoniae, ideft boni foni gratia, na inueniunf alìquando apud authores ab huiufcemodi adiefti uiscóparatiua.M.Tullius rhetoticotum libro feciido.fed iliac tc nuius,&acutius,&fubtili9traclant,.Plyni9fecudus.yinùoé dui ce quo tenui us,eo odotariusIuuenaliSjEgregfccena^melius'cj» tniferrimus hotù.egtegius pro magis egregie.detratta i ut fit te trafyllabum propter metrum. Qua» funtanomala^bonus melior optimusmaluspeiorpefiimus. magnus maior maximus.paruus minor minimus, multum plus plutimumequa nequior neqffimus.finifter finiftetior finiftim9. dexter dexterior dextimus.& quae a'facio.dico.Ioquor coponu tur.ut magnificus magnificentior magnificentiifimus maledic9 maledicérior maledicétilTimus.magniloquus magniloquétior magn iloquétiflimus qtamen magis i magnificens. maledice^ magniloqués detiuati uidentur ocyot no habet pofitiuum lati- num,fedgraecum &xt/g- Quomodoconftruuntur comparatiuaf cum ablatiuo ntriufq? nu • meri, ut candidior cygnis.edera formofior alba.Poreft ét alium ha^eKablaùnufignuicatité.excefliun ut Polyphemus eiat mar M iotVlytte centum ulnis.necnon omnem cafum pofitiui fui/ut PtolemxiPhiladelphibibliothecafuitlonge plenior libtotum aliis ilJiuJ aetatis bibliothecisqa plena fuit libror* dicim9. Virgi lius.Iouis omnia plena.Tetenti^plenustimarum fum. Iuuena- lis, Plus aloes; q" mellis habet.quia multu aloes dicimus.Ouidi. Reuerentiot ulla deorum.quiareueres deoru dicimus. Cicero, Propius urbem mouef'.quiaprope* urbem dicim9.Similiter fum ulrerior ponrem quam ta,Si citeriot alpes,quia ultra pontem,et citra alpes dicimus. Comparatiuu regit'ne etiam nominatiuum cum qVminime. na cu dicimus,fum doctior,qua tu, fubaudif fis.Sicetiam in aliis call bus fubintelligif uerbu.quodpraecedit.ut apud Ouidiu, Miti9in ueni,qtegenusomneferarii,fubaudif1 inuenerim.Er apud M. Tulliu ad Luceiu.itaqj ethoc fortiore meputo,q teipfum prxec ptorem forritudinis.fubintelligif* putem. Similiter iudico te do- ctiorem,qillum,feruio tibi libetiusqilli-indigeo tui;magisqil lius.fubaudit: iudicem feruia• indigeam.illud aute Virgilii, aut grauiora timet, qmorteSichei.cocifum e\ideftqea,quaeinmo£ te Sichei acciderunt. uel q abudat.ut ait Seruius qs enim diceret amo Catonemmeliorem.qCaefare.' Adbonamcomparationemquotrequirunf'^quinqjrescoparata, ut Hometus-reSjCuicomparef.utHefiodo. accides ut do&ior. & quod uter9 terminus fitaccidenris parriceps.quaremalaco- patatio eftjCygnus eft albior coruo.ltem qdalrera altero fit ma gi's patticeps accidentia.quia omnis comparatio id agit,ut alte- mmpraeferat. quae xquat fimilitudo eftpotius, q coparatio.au« thores Seruius &Diomedes. j Quod modis fit Abufio in compatatiuisi'tribus.coftructione qua-- do partitiueponuntur,nec conftruunf more comparariuoj^utj maior horum eft charitas.forma tione.cum fubftantiua,& ,pno-< minacomparantur,urneroniorfenior.iunior ipfior unde etiat ipfiffimus inuenif* apud antiquos ad imitationem graecoru. Ait- ftophanes.iKavai; CVTCCS aav;voU'iH.Svos oui'i>{;oco'mToi'Z?S- S ignificatione^cumtantumfignificant.quantumpofitiuumfuu, utferuorprofenex uel minus,uttnftiorpaium triftis,uelc6tiV 1 rìum.ut duldori.minusamarus.utmarcponticumdulciuseft, qcaetera maria.ideft minus amarum. Quando non foletcompatatiuumiungi ablatiuo^cufitcóparatio inter duo.qa tue iungitur genfr'uo ut Aiacu fortior Telamoni9. Horaiius in poetica o maior iuuenum dixit ad duos fcribens. Quando poft compatatiuum nonfolet fequi nominatiuus cum quamrcum intet duo fit comparatio,ut manuum aptior dextra, Si non q manusltem cum qui quae quod uel negatiua dicìio te gituta' comparariuo.ut Pompeius,quo CaefatfuitfeliciotjUicit multos teges,&non qqui,&nullohominefispeior, Si non c( nullus.Nifi cum fie dicimus.Longe equidem maiota funt ani- malia , quae in aquis degunt,q quae in terris.& hoc qa ante quae fubauditureauelilla.MTulliusin epiftolis. Sed cum leuiora non multo eflent qux auditentur,quàra quae uiderétur i. quàm ea,quae uiderentur. De fuperlatiuis Si eorum conftrudione. Vid eft fupetlatiuumf quod ad plutes fui generis cópa q ratu,fuperponifomnibus,utM.Vattodoai0im9Ro manopa ideft doftus praetet tomanos omneis. A*" quo cafu formancYa"primo definente in i addita s.Si fimus, ut dodi 9 dodiflimus. forti forriflìmus.a'pulchet.matut;& fimilib in et definentibus formantur a' nominatiuo addita timus^ut pulchet pulchetrimus.maturmaturrimus. Vetusitemuetetrimus facit. Quae funt Anomalavbonusmeliot optimus,& caetera quaedixim9 in Comparariuis Senex.iuuenis.adolefcens licet habeantcom« paratiuum.non tarnen edam fuperlatiuu habet. Item quae a' no minatiuo in bris ueniunt,utCelebris celeberriraus.&pauca.qua: Kn limus definunt cum compofitis facillìmus-agillimus.gracil- limus humillimus.fimilIimus,quotumpofitÌuadefignant lite- iae quae funt in nomine fagus. funt qui agillifllmus & graeillim' mus dici tantum uelint. Quot funt terminationes fupetlatiuotumfocto fimus.timus. qu* | ìumftequeiui^^Lìm^ ur Quomodo confttuit' fuperlatimï.''cu genuino plurali uel fingulari nominiscollediui.ut maxime graiugenum,& o danaum fortif fimegëtisTyude.&cûcafupoiîtiuifui^uttues moribus oïum ornatiffimus,& proxime Hifpaniam mauri funt. Effet* ne bona comparano Socrateseft fortiffimus afinorum, Se ti- gris eli luporum uelociffimainon.quia cum fuperlatiuum redo leat naturam partitionis in qua femper pars trahitur ax toro, qd effe débet cum parte eiufdem generis, uel fpeciei, fequeretur So cratem effe eiufdem fpeciei cum afino, Si per confequens, afinu oc Tigrin lupum.quod eft falfum. P erdodus quomodo facit comparatiuumilonge uel multo dodi or,qdoctiffimus. Quare non dicimus perdodus perdodior perdo&iffimusfquia pei neq}iungiturcomparatiuo,neqjfuperlatiuo, ficut q prò ualde nunquam pofiriuo iugitur,nifi poti per,ut per q dodus.pori op pido.fane.admodu.ualdenimis.utoppidoqeruditus fanequâ pulcher.admoduqelegans fcortumltemhabeo ualde § pau- cos numos. Quando utendum eft comparatiuo^cum aliquem uel fuo,uel alie no generi comparamus,& ad unum,& ad plûtes ta fui generis q* alieni,ut fortiorhomo homine,&fortiorhomo hominibus,& uelociorhomineleo,&idemtigribus eft non immanior,ut do cent Donatus.Seruius Prifcianus, Si ufus etiam authorum com probat. Martialis. Hic totus nolo rìdeat lìbelius, Et fit nequior omnibus libellis. Plynius de marmoribus.ptìofiffimi qde generis lacedaemonium ui ride,cundis'q?hilariusOuidius.infecundo ^.nu^uçcpicti^v. Tanto uirginibuspraeftantior omnibus Herfe.qux& ipfa erat Virgo. Virgilius in primo aeneidos. P Ygmalion federe ante alios immanior omneis.ad fceleratos o- mneiscóferens Ppgmalionem,comparatiuoeft ufus. Statius in odauo Et melior fis quaefo deis,Amphiaraus dicit ad Plutone. Non placet deis effe datiuum .fibi.n.orabat Amphiaraus, ut pai ceret Pluto, Si effet melior, quàm canteri dei,qui fe abfoibi av tei- ra pafliTuetIt.nl quae rataiil i de deisÉfìbi enim'timebat nò diis, quodfequentiaindicant.Siquando nefanda hucaderit coniux, illi funefta tefetua fupplicia,illa tua reftor bone digniot ita. Sis ìgit"meliotrnihi,q«"a»teridii,&fuTnefupplicia deHeriphyle uxo te federata Lactanrius.Omnes fibyllae unum deu praedicant, & maxime Erythrea.quae celebrior,& nobilior iter cazteras habe£. Vallae tamen ad plura fui generis cóparatiuum referri non pia- cet,cumnecapudgraecosidfiat.IIli enimficdicunr. «yiM^ tù/ofc4ó"ft$of 7>v ùuouvs • Koàò où>v<; ùttQos tuv fcóaii, iM.nvM fi IctfjfÓTOtvf.non dicerér graeci Achilles fuit fortior graecis,fed graecorumfortiflim'jficut o^og ij*vt"p oo ut Docer Laurentius VallaOuidius;Quanto'qj ratem qui tem' petat anteit remigis officium.Quintilianus .Quanto alius fuit il ìeinfeliciffimiiuuenisaffeftus.Terentius, Verum multo alitet euenireinrelIigit.SalIuftius.multopraeftatbeneficii,cj maleficii ìnuentoremefle Inuenìturetiam tatumpoftquatOj&tato poft quantum,Ouidius.Quanto dux milite maior,tantum ego te fu pero.Vugilius.Opra;ftans animi iuuenìs quantum ipfe feroci! uirrute exuperas,tanto me impenfius aequum eft cófulere.quoct fit,quia alterum pofitiuo.feu uerbo.comparatiuo alterum debet cohaerere.Qup & eo prò tanto Se quanto inueniunf frequentif#( fimepofitaFabius Quo quifqj ingenio minus ualet,hoc fe ma- gisattolIere,ac dilatare conatur. Idem, Eriteo obfcurior, quo quifquedeterior. De telatiuis. Vod eft relatiuum^quod rem antedictam didt iteru. q In quot pattes diuidif relatiuum? in duas. in relatiuu fubftantia»J& accidentis. 4 Q^uodeft relatiuura fubftantiae^quod tefett antecedens fubftan> tiuum. Quodeft relatiuumaccidenrisi'quodrefert antecedens adiectiuu. Quotuplex eftrelatiuum fubftantix.'duplex. fubftantia: fimilitudi | nis,& diuerfitatis. Quod eft relatiuum fubftantia; fimilitudinwrquod idem cum fuol tefettantecedente, ' Qttò furitrelatiua fubftantiae fimilitudinisfqu^qua* quodis.fuus. ipfe • fui.ille idem .ut Plato, qui fuit doetifiimus fuae ipfius aetatis philo fophotum,docuit Ariftotelem,& isidemSocratisdiici- * pulus fuit. Quod eft relatiuurn diuerfitatisrquod refert antecedés diuetfum a' confequentecum quo concotdat,fed fubeodem genere uelfpe cie.Quamuisn.diicordet ab antecedente, tarnen eìufdé eéuel generis uel fpeciei cum cöfequente refert-Nam fi dico amo lau-i rum & caeteras arbores^lignifico quidem laurum effe arboré.fed diuerfam av caeteris atboribus.non enim idem Jaurus,quod caste rae arbores.Item placet mihi accipenfer, & alìi pifces, oftédo q- dem accìpéferem effe pifcem, fed difterie av ceteris fpecie.Nec di cas igitur iudaei crucifixerunt Ghriftii inter duos alios latrones, quia ficloquen s diceres Chriftum fuiffe latrane. Caue ìgitur,ne decipiaris in huiufmodi relatiuis fubftantiae diueifitatis,nec unq eis utaris,nifi antecedens eiufdem effe uel generis uel fpeciei cu eo,quod confequitur,uelis offendere. Quae lunt relatiua fubftantiae diuerfitatisfalius alter.reliquus.& cae tera caeterum-nam caeter uel caetetus non legi- Relatiuurn fubftantia;,& accidenti* in quot debet cum anteceden te congruere^In nullo fiaccidenti s fueritillud enim cum confe quente concordatili numera.cafu.& genere, ut Polyphemus erat altus, quanta eft tutris diui Marci, Si uero fuerit fubftantiae, lnduobus-in numero & in genere.praeter fuus& relatiua fub' ftantiae diuerfitatis,quaecum confequente concordant,quéad- modum ea.quae funt accidentis,ut cliens rogat pattonum,ut de fendatcaufam fua.antecedens huiusrelatiui fuà",eft cliens,& tn congtuitcu fubftantiuo fequente,quod eft caufam,in numero. cafu,&genere.Salluftius,Leones Si alias feras. antecedens hui9 relatiui alias,eft Ieones,& congtuit cum feras.ex quo inferf leo nem effefetam.ficapud Virgilium. Tumcafia,atqueahisintexensfuauibushetbis. Infermi cafiam effeherbam. Qui.quae.quodconcordat'nefempercum antecedentefnon. quo ties etum inter duo fubftantiua ponitur,quorum fequés fit pro- III prIumnomen,fequemi(utSeruiusdocet) accomodar', ut apod Salluftium.Eft locus in calcete, quod Tulliano appellatoti in facra pagina.Semini tuo, qui eft Ghriftus Sì ueto lequens fuetit appellatiuum nomen,poteft tarn cum confequente,q cum ante cedente congtuete, ut tola, quae uelqui eft flos candidiitim9, mi fai admodum placet • Marcus Tullius.Homines enim funt hac le ge generati,qui tuerentotiIIumglobum,quem in hoc tempio medium uides.quae tetta dici^iis'qj animus datus eft ex illis fem pitetnis ignibus,quae fi/deta, & ftellasuocatis.Se d inuenitut et antecedenti refpondererelatiuum,quando lequens fubftantiuu fit proprium nomen.Valerius Maxìmus.Antea fenatus affiduà" ftationemeo loci peragebat, qui hodieSenaculum appellator. De telatiuìs accidentis. Elatiuaaccidentis quae funtfQualis. quantus. quot. X quotus. quo tennis quo tenus quotuplus • quotuplex . cuius.cuias-Sedquotupius"uplex nó memini legere apud authores.quoruplex tamé ego utor intet« dum,quia legi aliquando apud grammaricos. Qualis quae habet antecedentia^bonusmalus.fapiés-demensftul tus intelligens.doctus.indoclus.pulcher.turpis.albus. niger,& estera fignificantiaqualitatem,uruirtutem.uitium.colorem, & fimilia,ur tui crines funt nigri, qualia aethiopum corpora,& faci es aethiopum eft nigra,qualesfunt'pennaecoruorum.eiusreddi tiuum eft talis- Quantus quae habet anrecedentia.'magnuspamus- longus-bre uis.latos.anguftusaItus.profundus,& id genus caetera, ut for mica eft parua.quantus eft culex-eius redditiuum eft tantus. Quae funtantecedentiahuiusrelatiuiquotfunus. duotres. quatu- orquinqj.fexfeptemoaonouem.decern, uiginti.centum.mil le,&reliquanumeralia-eiusreddiriuum eft tot.dicimus & to- tidem. Quotus quae antecedentìa habet? ptimus.fecudus.tertius quartos. quintus'decimus.quinquagefimuscentefimus.millefim9.ut tu csprimus Inhac urbe.quotus ego domi mcai.Pohìtui etìa quii tus pro quot.,Martialis,dicquotus es,quanti eupias ccenareipro quot eftis. fed proprie ordinem refert.quod indicant nomina or dinem fignificantia, per quae refpondemus interrogati,ut quota Íjoraeft¿prima,autfecúda,aut tenia.Si ficigitur rñdeam9,necef fe eft, quare fi haec nomina praeceflerint,nó licet ea ref erre p quo tusiuteocubitumhoiatertia.quota^ueluttuhoc &fi nufquá" memini legere apud doctos,tamen quemadmodum ei,qui dixe tit,quotum annum aetatisagebat Cato, quando grajeas difee- bat ìiterasilicet refpondere fexagefimú,& p hmói nomina,fic ét licere arbitror ex cótrario haec eadé noia per quotus referre, fie. incipio hyeme lucubrate ab horaoftaua, quota Plynius Secun- duscumtardimmefurgeretcubitu,ìncipiebat nó tamen etiam fexta.quota illefaepe-Incipiebatauté lucubrare axuulcanalibus. Qu oténis(de quo meminit Prifcianus.nam apud authores non le- gi,fed fie ubicj.quot annos natus esiquotum annu aetatis agisá quot annorum esf)quae habere antecedenti^ poteft^anniculus. biennis, uel bimus. triennis ,uel trimus • quadriénis, uel qdrim9. quinquennis.decennis ulteriusnon legi,uthocuinú eft bimú, aut decenne.quotennis eft filius tuus,uel melius, quot annos na tuseftfiliustuus. Quptenus,quoufus eft. MTullius ad Attìcum dicens,in riparie fcio quotenorum iugerum,quae habere antecedentia debet^fin guli. bini .terni • uel trini.quaterni,uel quatrini. quini feni • fepte' ni.oftoni noueni.deni • uiceni• quinquageni.céteni. milleni. eft autem quotenus relatiuum diuifiuum in pares números, ut bo- ues bini,& quaterni trahent aratrum.quoteni equi canuca-Vti- mur etiam his nominibus fic,IuliusCaefa r legauit uiritim trecé- tos Seftertios ait Trlquillus,hoceft trecentos uiris fingulis.Au guftusueroCohortibusurbanis quingenos, legionariis trece nos numos-,hoc eft fingulis quingentos & trecentos.nam fi di' xiífet-legauit populo trecentos Seftertios.tantum trecentos to ri populo effe legatos intelligeremus,fed quìa trecenos dixit,fin gulis trecétos fignificauitlegatos.Si c dato difeipulis tuis omni bus binos cplaphos,hoc eft duos fingulis.Ite m uiri fobrii,ac mo ni ;defti cum difcumbunt.bibuht ad fummutn trinos cyathos uiní, \ hocefttreisfinguliPraeteiea nomina quae tantum in nùmero tnulrìtudinis infleduntu^his nominibus coniunguntur; ut de di ad te binas aut teínas, autquatetnasliteras.cum tu unas tan tum miferis.pro duas aut tteis.aut quatuot epiftolas cum tu una epiftoll mifeiis.nec dicas duas literas,aut binas epiftolas.Sk bi nas aedes.tetnas nuptias,pio duas domos.tria cónubia dicédií* Quötuplus quae habet antecedenoVfimplusduplus.triplus.qua< ¿ druplusjcentuplus^t fi dedifti obolum mendico propter Deú accipies centuplum, quotuplum non accipies,fi pro te impendí iti fed hunc poftremum loquendi modú ego nó memini lege- > re.nec puto inueniri apud illuftreis authores* Quptuplex quae habet antecedentiaiJduplex.triplex.quadruplex,ut babeo triplicem ueftem.idefttriu generü^quotuplexnöefttibi, fed njjqj hoc legi apud illuftrers* C uius cuia cuium quae habet antecedents taomina^el pronomi-, na poffeifiua,uel genitiuos,fubftantiuornm, ut die mihi Damcej ta cuium pecusiaeneium , uel meum,uel aegonis.Cuia eft haec do musítua uel Reip.uelherculea.Cuiumfuiífe putas hoc enfem¿ hedoieum,uel Hedoris.uel tuumfed ficnon funtrelatiua, fed interrogatiua.effent autem relatiua, fi fie diceres,hic ager eft me us uel Caefaris, cuia eft ancilla. H ic Si haec cuias & hoc cuiate quae habet antecedentiarnomina paj triae, ut Romanus .Baffianas, uel gentis.ut Italus.latinus.ut fura; Romanus, cuiates erát Catones,& latinus cuias fuit M. Tulli9j Quae funt lelatiua accidétis fimilitudinisíomnia ptaedicta,ut furti bonus,qualís tu fimilitudoeft &aequalitas. Quae funt lelatiua accidentis diuerfitatisialiufmodi, & alteiiufmo di,ut fum albus, «X coiuus eft aiiufmodi.diffimilitudo eft. Quot modis ponuntut fupradida nomina in orationeimultis, fed frequentertribnsinterrogatiue.ut Seduosquitádemiquibus aut ueniftis ab orisi & quod genus hoc hominumf Relatiue, ut SúpiusAeneas,raptosquiexhofte penateis claffe uehomecu, famafupet aetheianotus.infinite,ut Qui fintueri amici,plane' ignora.fiffic Qualis,& caste»relatiua accidenti*. Animal quid, & Virgillas quis quare hon dkimus?quia quis & qd nunq relatiue,fed uel infinite,uel interrogatiue ponuntur. Deinterrogatiuis. Vbdeftinterrogatiuum nomenfquod rei dubia;, uel q tanquam dubia» poftulatiuum eft. In quot pattes diuiditurrin duas.in interrogatiuü fob ftantiae,& in intettogatiuum acci dentis. Qua» funt interrogatiua fubftantiaer'qui quae quot,& quid,& uter. Quae funt intenogatiua accidentisf qualis.quantus-quot. quotus. & caeteta telatiua accidentia. Quid intereft inter quis, Sc uterr'fi duo fuerint,dices qs,& uter tuo arbittatu,ut quis uel uter oculoium tuorum melius uidetf Si ue roplures,quis tantum, ut quis ex tuisdigitiseft longiortnö etiam uter- Debemus'nefemperrefponderepereundem cafum,per quern in- terrogatio facia fueritimaxime.ut Quam paella amauit Achil les in Troia prouinciaiPolyxenam.Quis tibi uideotf aeque mi- fer^atqjegofum.Cuiinuidebat Thrafomiles^ Phedriae Riuali. a'quo amata fuit Galatheaiab Aci, & Cyclope. Quarum rerum non eft unq fatietasi diuitiarum.Interdum tarnen nö licet refpö dere per eundem cafum, ut fi rogeris, quotennis esftefpondeas potius centum annorum,qu^mcentennis,quodnufquä legit*. Item quanti emptaeiParuo.& Guium pecusiaegonis,aut Philon dae.& quid agituriftatur.cuius dicis eitehos librosimeos. Dediftributiuis- Vod eft nomen diftributiuum i quod eft diftributiois q nora.feu lignum. In quot diuiditur partes diftributiuu nomen? in duas. in affirmatiuum & negatiuum,& funt haec. Quifqj ambo affirmant.quicunq$,atq$ omnis.uterqj. Nulluspemo neganr.etiam coniungito neuter. Quern cafum uoluntigenitiuum pluralem.uel ablatiuum,accufati uum'uecumpraepofitioneJutnullus difcipuloruuelex difcipu' lis, uel inter difcipulos legit.dicimus etiam nullus difcipulus.fic uterqt parentum,&uterq? parens. Departitiuij' III Departitiuis. v Vid eft nomen partìtìuum i quod partem milita' toto q cum quo partitura cum eo debet in genere concorda re-ut hominum aliquis alieni appetens ,aliqui$ fui profu fus.&funthazc. Quìlibet;& quidam atqj aliquis quicunq» alius - quis. Alte r. uter fimul altetuter numeralia ut unus. Sed diftributiuu .pattitiuu - diuiduum fynonv ma effe exiftimo - Quot in paninone effe debét^tria.pars. totum.& quod pars regat totum,ut litetatumtuarum unae funt eloquentiae,altera: huma- nitatis Sc amotis plenae.fit etiam partitio per prolepfin, de qua di cemus cum de figuris trattabimus- Quilibet non'ne fignificat id quod omnis,feu cunftusc'nó,fed unii quemuis demultis,utaccipequemlibethorum librorum.i.unü quemuis,Se non quenqj; feu omne.Poeta* tarnen pro omnis po nere uidentut. Ouidius. Pollicitis diues quilibet effe poteft. quiliber,ideftunufquifque. fed proprie particularis eft diftio. Quilibet igirur & nullus non funr conttaria , ut putant dialetti ci aetatis noftra», fed omnis, &nullus. De conftructione nominatiui,& caeterorum cafuum. 4 Ominatiuus,& caeteri cafus iunguntut genitiuo poffef- n fiue,utMTullius R-Omanae eloquentiae princeps, atqj is idem patria* uerus pater.& T-Liuiö latteo eloquériae fonte manantem Patauinitatem quandam redolere dixit Atini- us Pollio Item adieftiua nonnulla genitiuum admittunt.ut pie nus rimarum.diues opum.diues Pittai ueftis Se auri-Peritus do- ttusiurislgnarus.infcius imperirusrerum.Cupidushonoris.ap petens alieni.fui ptofufus.Non eft aduetfus impudente» ,& im» probos uelitandum,quia tantifper fimilis,& compar eorum fies, dum paria Se confimilia dicas- D atiuo Adieftiua lìc.facilis,utilis amicis.gtauis.dänofushoftW. carus.gratus-amicusomnib9.Inimicusnemini.& multa hmói. A ccufatiuo iunguntutadiettiuafìcpopulabundus agros-ofus pe o rofus inimicosexpectem,quî menunquam uifurus abifti.&ca;. ter a ituus, cum par ticipia effe definunt amiffione temporis, & ac cufatiuo iunguntur- A blatiuoiunguntur fubftantiua fic.doctrina homo feria, fiorenti uir facundia.egregia indole puer, praefta'ri corpore nympha».uir goegregiaforma,atq»a*tateintegra.Hercules magna ui heros, atqueconfilio.nihiliftac opus eft artedicimusetiam dux nobis opus eft. Adieftiuafic.plenusfide clar9infignis fama.Ennius ingenio nobilis arte rudis.fecundusab rege,&nulli pietatefeciï dus .alienus à uitiis. dignus honore. indignus laude.magnus do ctrina. laffus labore affiduo.& lafius cura,& confectus& id ge nus abunde multa. Departïcipiis. Videft participium^parsorationis declinabili^ partem q nominiscapiens,partem'q} uerbi • Quareinuetum eftparticipiumfut loco uerbi obliquis cafibusintrâfitiueadiungaturquiacum non poflïnt obliqui ca- fus adiungi uerbis intranfitiue,Ioco uerbi fubit participi!*., ut Pri fcianus ait.ut bonus homo loquebatur. boni hominis loquétis orationemaudiui-bono nomini loquéti dedi bonum hominé loquentem audiui.a' bono homine loquente accepi.quia non li cet dicere boni hominis loquebat"", loco uetbi loquebatur, fubit loquétis participiu. Item utotatiobreuiot fìt,& dilucidior omif fis relariuis.aduerbiis.coniunctionibus.ut homo pauca loquens inter fapientes connumeratur.ideft homo qui pauca loquitur. Itemcœnatuseocubitû.ipoftqcœnatusfum.&legens difce,|> lege & difee Item ueniens uidi.i • cum uenirem. Quodautéînhacoratione.mulietesotnantfejne uidentes homi/ nés eas detideant,necefîatio participio fît utendum, ut Valla do cetj&SypontinuSjqa Vallaaccepit,mihinonuidetut.nô enim ficea reibluendaeftoratio.Mulieres ornant fe, ne homines eas uideant,& derideantjquia fic.necelTe effet uti participio, quonia uident eas omnino homines.fed fic.mulieres ornant fe,ne qui ui denthomines.uelnecum uident homines, eas derideanr,uei p pafliuu, ne a' quibus uidentut hominibus, derideantur,uel ne eu in ab hominibus uidentur,fint Ulis ludibrio.nam ne homines uide tes, non eft ne homines uideanr, fed ne qui uident homines, uel necum uident homines. Quotfunttetminationespatticipiorumffeptem ns ut amans le- gensrus.utamaturus.tus.fus.xus.uus & dus,ut amatus. uifus. impexus.mortuus .amandus • I n ns.patticipiaunde formantVäptima perfonapraeteritiimperfe fti indicatiui modi,mutando bam.uel bar in.ns.ut amabä amäs. Iegebam legens.ofculabarofculans. fequebar fequens.eo is cu compofitis,mutat bamin ens.ut ibamiensqbam quiens- I nrus undeformanf ."ab ultimo fupioaddedorus utamatuama turus.uifuuifurus pexupexurus oriortarnen & fi habet fupinä ortum,undeorrus,parricipiu tarnen facitorirurus- Horatius in in epiftolis Niloriturum alias,nil ortu tale fatentes. I ntus.fus.xusundeformantutfabextremofupinoaddendos.ut amatuamatus.uiw.uifus.impexUjimpexusa'morior tarnen de bm'teffe moritus.quod .ppottio magis exigebat Prifciano tefte, quia fupinum eft moritum.quod etiam indicat Motitutus.fed fa citmottuusgeminatou.quodinnullo'alioparticipio inuenit*. I n dus unde formatur.'Vgenitiuo fui praefentis participii mutido tis in dus,ut amans amantis.legens legentis.ofculans ofculantis tis in dus fit amandus.legendus.ofculandus. A uetbo actiuo quot participia deriuantutfduo altetum praefentis & pmeriti imperfeäi remporis in ns'ut amans.i .qui amat uel[a- mabat,altetum fututiin tus ut amatutus.i qui amabit. Quasactiua nonhabentpatttcipiuminrus^quae deficiunt fupinis, &funtha»c. Compefco.ceino.ienuo'qj.&tefpuo.lingo. Sugo.refello.timet.lambourgeo,&ambigo.caluo. Vifo'qjcum^etuopofco.Iinquoatceo.difco. Et cum compofitis funthaecfinecunfta fupinis. Compefco fcis fcui perrefrenare,&conftrengere. •Difpefco petfpartire. Plynius- Africam ab Aethiopia di- fpecens. o ii Renuo is nul perrenuntiare. Refpuo is fpui per refuta re. Lingo is xi per leccare. Sugo is xi per fugare. Refello ÌS elfi p negare & reprédereil falfo Linquo quis qui fupinu effet feciidù analogia liftum.unde dereliftum per abbàdonare,de quo Prif.Eandé fer- uant etiam regulam liqui'littum & ex eo cópofìta reliq reliftu. Lambo bis bi per leccare. Vrgeo ges urli perconftrengere. Ambigo gis fine preterito & fupirio per dubitare. Caluo uis ui per ingannare. Vifo fis fi per andare a* uedere. Terentius.uifam,fi domi eft.Caetera dieta funt in aftiuis- A uerbo paffiuo quotparticipia defcendunt.'duo.alterum preterì- ti perfefti & plufquamperfecti temporis in tus uel fus uel xus ,ut amatus uifus pexus-i.qui amatus uifus pexus fuit uel fuerat,uel p aftiuum,quem amaui uel amaueram^uidi uel uideram,pexui uel pexueram. Alterum futuri in duSjUtamandus.i.qui amabitur, uelquem amabo- Quae habent unum tantum partieipium.ideft futuri in dusiquae de* ficiut fupinis.quaret'quiacumparticipìum preteriti temporis in clinetur à fupino, Si fupinu non fuerit, nec parricipia erunt; qua: ax Alpino nafcuntur.& funtea,quae paulo antecarminibuscom- plexi fumus. A uerbo neutro quot parricipia defcendunt.'duo unum praefentis Si preteriti imperfetti remporis,inns,utferuiensiqui feruit.uel feruiebatj alterum futuri in tus.ut feruiturus, ideft qui feruiet, uel a' quo feruietur. Quae neutra habent quatuor participiat'quae habent paffiuum in ter tiis perfonis,ut femino tundo,Si ato,& cantera,ut feminans,& fe minaturusin attiua fignificatione Si feminatus& feminandus, in paffiua. Quae neutra habent ttia parricipia^ hxc. Prandeo coeno.meretnubo'gj,&iuro.quìefco. r EtpIaceo,&pateóJtitubo cp)& gatìdeo fido. Fio quoqj, Se foleo^tq? afiuefco,atq} audeo "unge. H abeatn participiumpraefentis,praeteritì)&futuri in rus,utpran deoprandenspranfus,&pranfurus. cceno caenans caenatus,& c ce ria tur us, & fic reliqua. fed prandeo .coeno.iuro etià in dus pat ticipium habent- F io tamen uel nullumfiabet proprium participium.uel unum fan tum fiens,quod non inueniriinqtLaurentius Valla, erfi Prifcia- nus ponit,& Diomedes rariffimum dicit.Faftus enim eft a" topi no faftu.quod a'facioeft,cuiuspamuùTuitfari^ apud ueteres. futurusa" fumeftpotius utaìt Diomedes,quawWfuoantiquo uerbo effe uideatur.Quod uero non fitfutaru s £ fio, profururus oftendir à profum ,& defuturus a' defum.fiédus uero barbare di-. citur;pro eo doftifaciendus utuntur. A fumetiamens.quoufuseftCxfarj&greciàV dicunt.non eft in ufu frequéri.nifi apud dialefticosJ&philofophos xtatis noftrae. A fum uero compofita carent participiis, praerer abfum abfens- prefum prefens poffumpotens^quod tamen nomen effe uult Diomedes. Quce participia preteriti temporis tam actionem q paffionem (igni ficantipranfus-ccenatuspotus.iuratus.dicimusenim ego pran- di,& ccenaui,& pranfus,& coenarus fum ficos.& fici pràfae,&cce nata» funt a' me-potaui & potusfumaqua,&aqua poraefta" me. ego iuraui Se iuratus fum numina.& numina iurata fuerut av me. Mereo es tui Se meritusfum per meritare,& militate, luto as aui & iuratusfum per furare- Pateo es tui&paffusfumperefferemanìfefto.fed paf fus a1 patiot etiam, Se a pandor eft participium. Titubo bas baui&batusfiimperuacillare. Qtjas neutra non nifi unum habent participium iqux catent fu pi nis&funthxc Sttideo.ftetto^rudo. ftridit•mica t , x ftuo glifco. Et conquinifco,&quando datpatco pepetei. Scanddqj cum fcalpo. fcabit.& pauet.horreo. mando- Pfallo.luOjatqi tremo.fatago'qj.&obedio.dego. o ìli Mitturio.hortefcoq), & cañera taifa, prater Parturio.efurio.& per u i qua;cunqj fecunda;, Vtcaleo.fuerint.fed habent tameniftafupinum. Cumplaceo.noceo.libeo.careo.patedq?. Torret.olet.ualeo paret'qj.dolet'qj.later'q}. A Luo etiam effet lutum per analogia m,unde dilutum uinum a'di luo in quo mifta eft aqua.& a fcalpo fcalptii Prifciano tefte, nee dicas fculpo per u.non.n.dicimus fculprum,& fculpellum per u fed per a fcalprum,& fcalpellum,quarefcalptamarmoradicen- dumnonfculpta. O fus ab odi effe uidetur-Sedofus.exofus.perofus nomina funtfe. cundum Seruium.&accufatiuo figurate coniungunturPlautus in Amphitryone.Ofa fum inimicosmeos-Virgilius.lucem'qjpe rofi.OuidiusTedas exofa iugalcs. Valerius maximuj de Scaeuo la.Perofus enim credo dexteram fuam,quod eius minifterio in caede regis uti nequiuiiTet,iniectam fóculo exuri paiTus eft. V furpantur a' neutris quandoq; in dus participia. Ouidius. Qua; uenit indigne poena dolenda uenit. Idem. Vir'qj mihi dempto fine carendus abeft. Strideo es di per rigare & cridare- Sterto tis tui per ronfare oroccare.Sternuiueio eft a' fternuo & lignificai quod uulgo dicimus fternutare. Pro- pertius fternuit omen Amor.Columella Donee fternuatouis . Rudo is di pergragliare.fed rudutetiá funes. underudentesdictijUtftridor'qjrudentum- Strido is di idem quod ftrideo- Mico cas cui per giocare alla mora,ideft ad dí gitos, ut baiali folent. Matcus Tullius officiorum renio, • Dignum effe dicunt,qüi cum in tenebris mices. Aeftuo as aui atum per hauere gran caldo. Piallo lis li per cantate. Conqnifco fcis conqfu perinchinare.&fquaffareilcapo. Scando dis di per montare, &afcendcre. Dego is gi peruiuere Mando dis di per fchizzate cum li denti. in Scabo Ws bl per grattare Scalpo pis pfi idemeftquod fcabo. «Srper fculpire. Paueo es paui per hauere paura. Luo is lui per patire la pena,& purgare la colpa» Glifco fcis fine preterito &fupino per crefcere. Lucilitìs apud Gellium.Lunaalitoitreaimplet&echinos "mu- ribusfibras,&pecuaddit.eademautemipfaquae crefcente luna glifcunt, deficiente luna contra deficiunt. Tremo is mui per tremate. Furo is infanui per deuentare matto. Luceo ces luxi per lucere. Pelluceo ces pelluxi per lucere molto. Torreo tes tui toftum perarroflirc- A uerbo communi quot participia deriuantur ì duo in attuta figni ficatione tantum inns.&in tus,ut largiens qui donat, uel qui donabat, & largiturus, quidonabit. Vnum praeteriti perfetti tam in aftiua quàm in paffiua, ut largirus, qui donauit, & qui donatuseft. Vnum in paffiua tantum in dus, utlargiendus,qui donabitur. A uetbo deponenti quot participia deriuantutt'tria prefetti* pre teriti perfetti,& futuri in rus,ut fequens.fequutus.& fecuturus. QUJB deponentia habent quatuor patricipiafquae communia olim fueruntjfignificant'qj aftionem,ut Ioquendusfequendus.uten dus.Ouidius-Multarogantutédadati.Valerius Maximus. Etil tribunus militum adulandus erat.Et fciendum inueniri aliquan do participia praeteriri tempori* a deponentibus uerbis attioné fignificantibus paffiua babete fignificationé.Vir Vno graditut comitatusAchateldem.Nuncoblitamihitotcatmina.Terenti us, Meditata funt mihi omnia meaincommoda. A b impetfonalibusfunt'neparticipiaiminime.nifi a'redet pertas fus.Suetonius,Quafi perrefus ignauiam fuamleges etiam pce- nitens,& poenitendus.pudens & pudendus.pigendus.libens.de cenSj qua: tamen magìs nomiria.Quin & perrefus ignauiam fu» o ììii am.aufìm dicere tiomen cu accufatiuo figurate,utlucem'q } pero fi quia non habetpertaefuscafum nerbi taedet,cum dicit\pertae- fus ignauiam fuam non enim dicimus,iile taedet ignauiam fua, fi taedet inuenitur unquam cum nominatiuo,fed potius illu taz, detignauiae l'uà:, uel.fi licet cum nominatiuo(ego.nnon memi ni legere)ignauia taedet illum.utne plus.minus'ue faxìt.quod po ftea nos pigeat apud Terentiu. & hei mihi non te haec pudem^ & quem neq; pudet qcquam.& an non pcenitebat te authorem flagitii,quod feciffet adolefcens apud eundem .& quem faeua pu debiir apud Lucano .quare cum accufatiuus ignauiam non tegaf: a'pertxfus ratìone nerbi taedet, quoniam nec perimperfonaleli, cet dicere illùtaedetignauiam, nec per perfonale,ille rxdet igna uiam,qa potius eflet dicendum iguauìa txder illum, ficut,quod poftea nos pigeat,& non quod nos pigeamus, Si fic in cxteris.ut oftendimus,pertxfus noneftpartieipium.fednomen potius ac cufatiuofigurateadiundum,utofus exofusperofus- ' Quotmodis parricipiarranfeuntin uim nominis i tribus. conftru ctione.quando non habent cafum fui uerbi.ut abudans lactis.no men eft.abundans lacle,patticipium acceptus illi,nomen eft.ac ceptusabillOjparticipiii.Virgilius.Qyàmdiuespecoris niuei,^ laclis abundàs patiens inedia» nomen effc patiens inediam, parti cipiu.doftus grammatica,nomen eft.dodus gtammaticam.par * ticipium.prxfedusurbis,nomeneft.prxfeftus urbi, participiu. quare Si cóparationé afcifcut.uf abudantior acceptior.CompO' fitione, qn componunt* cum diclionibus.cù qbus eoru uerbu có poni nonpotefì,utindocius.innocens nó.n.dicirhus indoceo. ìnnoceo-Temporis uel amiffione,cum non fignificant tempus, ut amandus eft optimus qfqj.ideft amari dignus,uel mutarione, ut'in particìpiis in rus ,cii tefoluuntur per prxteritum imperfeftii fubiun&iuì Ouidius.Expeftemquimenunquamuifurus abiftìf ìdeft qui eo animo difceffifti,ut me non amplius uideres. Valeri us Maximus Experiti enim uolui.fi tibi propofirum exfententia ' patum cefliffe't.q aequo animo me ferro effem iteremptura,ideft cjxquo animo me ferro interìmere auderemSeneca denaturali busquxftionibus;Nullam autem mentionem fecit cometaru, "irr non praetermiiTurus.fiquid explorât» apûd illos competifletnon praetermiffurusûita afïedus .utnonpraetermitteret. P articipium querncafumpoftulat ante feinullumjquoniam nul la oiationis pars regit ante fe.praeteruerbum.Poftfequomodo conftruifrcuracàfuuerbifui,ut tu,qui euadis dodus, gaudebis. tueuadens dodus, gaudebis. ego, quiindigeo dodrinae,încum bo Uteris.Indigens ego dodrinae incumbo Uteris.adamo te,qui mihi inferuis. adamo teinferuientem mihi.Non uidi quéquam, qui fie fludio nihil confecutus. Neminem uidi ftudio nihil confe cutum.O puer, qui praeflas condifcipulos omneis ingenio ,tene memoria illud Jfocratis. ioûSiQjiAoftcdtiç,tunmAvfMt^ç.Opu* et prae dans ingenio condifcipulos omneisi'cNobis qui gaude mus uirtute.multiinuïdent.Nobis uirtutegaudentibus multi in uident. Semite deo praeter caetera,ïhtereftomnium,quî uiuunt. Viuentium omnium intereft praeter caetera feruire deo. I nquidrefoluitorparticipiumftrirelatiuum,& uerbu,ut amans, ïdeft qui amat.uel amabat.nonnunquam refoluitur in uerbum, Si du m. uel poftquam. uel Si .uel q uoniam.uel cum. & ilmilia,ut praeceptor£legente,difcipuîidifcut,ideftdum praeceptor legit. Si hocdido,interiit,ideftpoftquamhoçdixit,uel cu hoc dixiflet, exccflïtç uita.Itemlegens difco,ideftlego,& difco,& ueniens ui diideft cum uenirem. Quando participio uti non licerfcû in nominatiuo eue relatiuû nö poteil,ut io alegrâte te, fó più pouero di Codroego.quo tu gau des, fu m pauperior Codro-& la grammatica infegnata da mead te, te farà honore Si utile.grammatice,quam dodus failli a' me, etit tibi honori,& commodo.Item la camifa fpogliata ad te dal tuo famiglio,andara ad lauar al fiume di Po la tua nutrice.indu fìum, quo tuipoliatus fuifti a" tuo minifho,ibit lotum ad fiume Eridanumnuttixtua- Etlilibrimeidaefferecargatiindui muli dal tuo mulattero.mandaro alla cittate di Venetia.o av Roma al più prefto.Libros meos,quibus dao muli onerabunf a* mulione tuo,mittam breni uel adurbem Venetias,uel Romam. D ic per oneror quando eft teniae fpeciei, ut fcribor.dicor.libros.qi onerabuntur a mulione tuo duobus mulis,mittam breui adur* bem Venetias.aut RomI,& fic Hcet diceiepetpatticipìti, Libros mcos onerando* multis màlis av mulione tuo mittà in Germani am.Praererea non licet uti participio,quando nó eft,ut io ho ha- uuto molte uolte compaflìone ad Ouidio bandezato in ponto. Saepe fum miferatus Ouidium,quì exulauit in póto.Item tuim-j pari certamente uolentera la grammatica ftudiata da me, ma nó fai frutro.difcis.tu quidem non inuitus gtamaticam,cuì ego (tu- dui,fednonproficis-In his nó ufi fumusparticipiis.quia nec exu lo habet exulatus, nec ftudeo ftuditus,atqj ideo diximus pei rela tiuum&uetbum. D ic uulgaria partkipiomm omniti.Amans, amante.chi amao chi amaua-Amaturus.da amaie.chi amata- & pei deuete amar, effen doperamare,&hauendoadamare.Amatus)amato. chie ftatoyi o chi era ftaro amato.effendo irato amato • Amandus.da effete amato-chi feta amato&p effere amaro .hauendofead amareo hauédo ad effere amato.effendo p effere amato.& fic in carter», ' - p articipium abfolute in quo cafu ponirurrm feptimo,fi reperitui, utftudiandoiogteco& hebraico,tuandauia folazzo Studente me graecis.ac iudaicis literis.tu deambulabas i dù uel donec ego ftudebam.Siuero non reperitur,dicimus per uerbu,& dum,uel donec,uel poftquà,utuenutala eftate,molti feTamalano poftej uenit asftaSjplurimi a*grotant,& pattila la inuetnata,ue la prima nera. Vbi difeeffit hyeras.uer aduenit.hicnon licei diceie pei fe- ptimumcafum,quia uenio,& difcedononhabétparticipja pia* teriti temporis-quanqapuduetuftiffimosinuenitur difceffus,& alia, quae nunc penitus exoleuerunt,utinteritus.obitus. Quareeriamhicfeprimuscafusappellarusefta nónullis ablatiuus in confequentiarquia neceffario huiufmodi ablariuos confequi aliquid debet,ut fole oriente, fitdie s i.folis orrum fequitur dies, & grsecis ilion obfidentibus, uifti funtilienfej ,ideft proptetobfi dionem gtazeorum fecutaeft uiftoria de ilienfibus - quando au- tem fiedicimus ,re fedente, ego fto,noneft neceffe me ftate.dum tu fedes, non etit igitut ablatiuus in confequentia nifi in confe"1 quentia dicif ,quia confequi omnino aliquid debet, ex quo petti J ciatut otatio. Sed dicas tu potius uel feptimum cafum,uel abla ni tìuum abfolute pofìtum QUE participia poni poffunt abfolute in ablatiuofpraefentis, «Se: prae teriti imperfetti ideftin ns.praeteritipfetti & piufquamperfefti, ideftintus.fus.xusquajfreqaentiifimeinueniuntur in feprimo cafu.exemplaultrofeofferunr,fiqui$ìnquirat,utTeueniétedie, te decedente canebat.& Sublata beneuolentia.amiciria» nomen toIIit',& huiufmodi infinita Item futuri in rus,ut fatturo me co- • pìambonorumlibrorumftudiofìs omnibus, coeperunt omnes gaudere mirum in modum.ideft cum effem fafturus copia.Lu/ canus in primo. Facile uenturo Gas fa re praedam ignauae liquere tnanus i • cu effet uenturus Caefar. Valerius Maximus libro prlo. Id luceproxima confulibusfacrificio uel expiaruris^poffetauet tì,uel fìcertum deorum etil monitu nifum foret^executuris^ho ftiarum exra fomnio congruerunt. In dus quoqj fìCjUoluendis affiduebonis librisi plurima memoratu digna difcuntur,ideft uoluendo libtos.uel dum uoluuntur-Mar.Tullius in procemio primi libri officiorum.Orarionem autem latinam efTicies legen disnoftrispleniorem.i.legendonoftra,uel ci! legenf noftra fed haec,cum amirtunttempusnon funt participia- Depatronyrnicis. Vid eft Patronymicut'quod proprie anatre deriuatu fe q cundumfotmagraecam,fignificatfiliu,uel nepotem.fi- liam, uel neptem primitiui fui.ut hic priamides, priami uel filius, uel nepos.Haec priamis^lia.neptis'ue priami. Quare dicendumpotius patronymicum pet y -\thh nyfi patrono micü per o (UKgivf quia quae componuntur ab ovo/ux, mutant primiì ö fUKfòv, inUpiy*. fecuduueroiny ^ihóv ficabi^oV & Svopx, HieronKmus^uodfacrunomeninterpretatuta' (uii 8iovofix, Synonymum- N on'ne etiam ab aliiSjqa pattibus patronimica deriuantuit'qdni, fed rarOjfXabufiue.uta matribus,ficuti eftiliades.Itiae films Ro muIusLatoides adtdo?, ideftLatonxfiliusApollo.Abauismf nis.utatlantides^MercutiusfiliusMaiae Atlantis.A' fratribus,ut phaethontiades fotores phaethontis,a legibus fiuecóditoribus , ut xneadaa1 romulidx.ideft Romani, Thelìda^Cecrbpidx^deft Athenienfes.& fciendum multa ìnuenin' huiusfotmae gentiha utHemóis.TheltalisColchis.Argolis.Cyclas "as-Troas. mul ta ité,ppria. ut Eutipides.Thucydides Bacchis.Doris Pithyas. P offunt'ne deriuati patronymica a' propriis patrù latinis, ut Satur* nus-IupiterMars-MercuriusSoliminime namin his,& fimilù bus dicendum eri filius.uel nepos Saturni.Iouis. MartiSjUel per poffeflìuum.Saturnius.Iouius.Marrius tram pto pattonymicis poflelTiua inueniuntur apud latinos ufurpata ,ut xmilianus Sci- pio^ideft xmilii filius.OctauianusCxlat^idefi : Auguftus oftauii filius.dicitur&Octàuius.Virg Lufimusoftaui- A'nominibus tamen patrum latinis romanum poetam porte exìftimOjfi conti gerit,patronymicaincIìnare,figrxcamhabere potuerinr infic- xionemCqa grxce patronimica formaridebent)necaliter apud grxcos.quàm apud latinos nomina illa appellentur.nam aN Sa- turnus.Iupiter Mars.MercuriusSol.Neptunus.ideo patronymi caderiuare nonlicet,quia non fic,fed K^'ovo^?Jù^c4^t-^m'i\i cg.'maenfiSv grxce dicuntut' A1 Petrus igirurPetrides ette poteri: patronymicum,quia ó -djog «n? naSav grxce poteri declinari, arcj inde mieitPiK deriuaripatronymicum.fìcabAnronius Anto- niades, a'Cicero ciceronides erte poflunt patronymica, quia è cùmvtoi -t5 CÙTCÙV'HV O UKA^V tres. iifìif, ut imhu uclino?,цelincu^ueIInoi7,finecanteú^'•eftiotaJnccqua• in OV ' gtm faciunt,primae iunt declinariöis,in TFÄT, communitet for- matur parronymicum^ut O ЖА^Д-ТЬ MAÍU¡S,¿G IN USUG . ттлеГ* tftg.&períynaerefinтгнЛя'Лд. ItemcЖА^Д-ПMAWMMTAÑS 7тЛнГ«)«t- FTVUIV•'ПXYNFXÍFIVOVOI,0GINIJITIÍJKYTFIÑFTVOVÍANS-OIRGÍX^UOG.'Ñ IRGIÁ.- <Лч?, &perfyna».refin. 7MV$T>ÍCPHC- S inauremanreoyeftiora.ueliníi/rnirrentJagcniriuu primae íimt declinationis,commutantöuin«