BASHA: HETIM KRIMEVE. RAMA: VOTE NE DATE 30 Lista Me Të Afërmit E 300 Të Dënuarve Kryetari I PD: Vangjush Dako I Dha Avdylajve 4 Leje Ndërtimi

Kryeredaktor: Erl MURATI Zv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:[email protected]

Viti XXVI - Nr. 7922 E diel 23 Qershor 2019 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

Opinioni Opinioni i Ditës Nga FATOS ÇOÇOLI i Ditës Nga BERND RIEGERT ërgjimet e fundit të botuara nga rapë? Të vjen të bërtasësh, të Pgazeta e mirënjohur gjermane Çunat problematikë Ptundësh kokën, të ngresh duart Samit i të pashpresëve “Bild” hedhin dritë mbi anën e errët lart me dëshpërim për paaftësinë kaq të “hënës” zgjedhore tek ne. Pra, të ashiqare të 28 krerëve të shteteve dhe dhe të paaftëve për vendime të gjitha ... Vijon në faqen 21 qeverive të BE ... Vijon në faqen 22 KRYEMINISTRI: NUK TERHIQEMI. E DIELA TJETER DO JETE DITE NORMALE BASHA: HETIM KRIMEVE. RAMA: VOTE NE DATE 30 Lista me të afërmit e 300 të dënuarve Kryetari i PD: Vangjush Dako i dha Avdylajve 4 leje ndërtimi. Rama pritet me protesta në Sarandë. Veliaj: Votojmë ata që ndërtojnë, jo djegin

“30 QERSHORI” Ish-të përndjekurit, Meta i dërgon kësti i tretë për letër Kuvendit: Dekreti, shmanga konfliktin civil 800 trashëgimtarë, Në faqen 4 TENSION NE GJYQ MES TYRE, BIRRA “KORÇA” emrat e përfituesve Përplasjet në KZAZ Ata që marrin paratë duhet të dorëzojnë e Burrelit e Klosit, certifi katën dhe numrin e llogarisë bankare 2 protestues në burg, Ministria e Financave ka publikuar emrat e trashëgimta-rëve 4 në arrest shtëpie të ish-të përndjekurve politikë që do të dëmshpërblehen. Në faqen 8 Janë në total 800 përfi tues të rinj në kategorinë e trashëgim- tarëve, fëmijë dhe nipër të ish-të dënuarve politikë, të cilëve u RREGULLORJA E AMF kërkohet të dorëzojnë në Drejtorinë e Përfi timeve certifi katë personale dhe numër të ri të llogarisë bankare. Pas këtij ... (Në foto) Kryetari i opozitës Lulzim Basha. Kryeministri Rama dje gjatë mitingut elektoral në Sarandë Në faqet 10--11 Në faqet 2-3 Dëmet në aksidente PERGJIMET Epistolari i studiuesit Mark Ndoja në mes të viteve ’60 në Zvërnec për vlerat deri në 100 mijë lekë, Letra nga internimi politik: E dashuna Milenë... pagesa për 2 javë Në faqen 6

“Përballja me Kosovën” nga Meri Lalaj. ‘Veting’ artit, nga Ben Andoni BANKA E SHQIPERISE Dosja 339, pyetet NGA BEN ANDONI emri i të cilit del në dekada të Rregullat e reja tërë të historisë sonë letrare. në prokurori ark Ndoja na ka lënë Një njeri i përgatitur që de- për individët me Mshumë punime e stu- batoi për anën ideologjike dime të ndryshme cilësore, në Lidhjen e Shkrimtarëve, deputeti i PS që u përkthime të vështira nga kontradikta prej të cilave do më shumë se 1 kredi, letërsia klasike e krijime, por ta pësonte në mesin e viteve përmend nga ‘Bild’ ky epistolar duket se përm- ’50. Koha për të cilën po bush atë që njerëzit duhet shkruajmë është nga .... kufizim veprimesh Në faqen 8 të dinin për këtë personazh, Suplement Në faqen 7 2 - FAQJA E PARE E diel 23 Qershor 2019

KRIZA POLITIKE ZGJIDHJA Kreu i PD zbardh lidhjet financiare mes qeverisë dhe bandave që blenë zgjedhjet Kushtet, Basha: Hetim të plotë, shteti dhe krimi vodhën zgjedhjet Mesazhi për socialistët: Pastroni PS nga figurat e krimit

HETIMI "Politikisht këta njerëz Protesta e fundit e opozitës Valentina Madani nuk mund dhe nuk duhet të jenë pjesë e reu i PD, Lulzim asnjë procesi. Me këta Basha akuzoi dje njerëz nuk mund të Kkryeministrin Edi diskutohet, negociohet LSI, Vasili: Kryeministër Rama se me propagandën e tij apo arrihet naziste, po përpiqet të largojë mediokër, pa vizion vëmendjen nga dalja e përgji- marrëveshje politike. meve për blerjen e votave. Ata tashmë janë e hakmarrës Përmes një dalje para media- subjekt i drejtësisë sh-kreu i Grupit Par ve, z.Basha denoncoi se prej dhe jo politikës. Të Ilamentar të LSI-së, Petrit ditësh po zhvillohet një fush- gjithë ata që janë Vasili, akuzoi dje kryemi- atë agresive nga Edi Rama përfshirë në nistrin Rama si i vetmi sh- dhe makineria e tij prej milio- bashkëpunimin kak për mos hapjen e nego- Paloka: Përgjime të na eurosh e propagandës për kriminal midis krimit ciatave. Me një shënim në të shpërqendruar opinionin dhe politikës, pa asnjë Facebook, ku postoi edhe reja nga 'Bild', mund të publik dhe mbuluar krimet e përjashtim duhet të një video të kryeministrit, rënda që kanë ndodhur në prishen edhe familje dalin para drejtësisë",- Vasili shprehet se Rama bashkëpunim mes qeverisë është "gënjeshtar i pal- ënkryetari i PD, Edi Kreu i PD-së, Lulzim Basha tha z.Basha. dhe Partisë Socialiste, dhe odhur për negociatat". NPaloka paralajmëroi krimit të organizuar. "Shteti "Gënjeshtar i palodhur. dje se "Përgjime të reja do u dha Avdylajve edhe mundës- Gënjeshtar i palodhur për të publikohen nga gazeta inë të përdorin dhe pastrojnë negociatat ky babloku. gjermane 'Bild'". Sipas tij në paratë e krimit duke ju dhënë Pelegrinazh në varrezat e Kllogjerit, Babloku është shkaku i to janë të përfshira edhe leje ndërtimi dhe leje të tjera, vetëm që negociatat për disa figura nga Partia So- direkt apo indirekt në emër të anëtarësim nuk u hapën. cialiste. Duke u shprehur tyre. Mbi katër leje ndërtimi Sot babloku bërtet e çirret se në përgjimet e mëpar- ka marrë banda e Avdylajve Idrizi: Nuk ka forcë që na ndalë rrugëve, se për dështimin e shme është konfirmuar çdo nga Vangush Dako. E njëjta tij fajin ja paska opozita detaj për manipulimin e vo- gjë në Peshkopi. Imer Lalës DIU dhe Shoqata Çamë- tur drejtësi. Kokën e kemi dhe jo lidhjet e bablokut me tave në Dibër, sipas Palokës, dhe të tjerëve shteti u dha li- P ria zhvilloi dje një në Çamëri, sepse aty kemi krimin, korrupsioni i nëse konfirmohen edhe cencën të kultivonin dhe pelegrinazh në varrezat e pronat. Nuk i thamë dhe shfrenuar dhe vjedhja e vo- përgjimet e radhës që trafikonin drogën. Madje poli- Kllogjerit në Konispol, në nuk do t'i themi; Lam- tave me kriminelët. Po ky priten të publikohen, mund cia direkt u ka afruar këtë kuadër të 75-vjetorit të tumirë. Ne shqiptarët e babloku një vit më parë në të prishen dhe familje. "Thu- pazar kriminelëve: na ndih- genocidit grek mbi sh- Çamërisë jemi popull vital. qershor 2018, gënjeu sa u het se në përgjimet e radhës moni të vjedhim vota dhe jeni qiptarët e Çamërisë. Kreu Edhe sikur çami i fundit të lodh, ulërinte nga gëzimi, që do publikojë 'Bild' dalin të lirë të mbillni kudo i PDIU-së, Shpëtim Idrizi mbetet, do ta vendosim për bile dekoroi edhe ambasa- nja dy heroina të punës so- kanabis. Vjedhja e votave ka në fjalën e mbajtur gjatë të na prijë drejt Çamërisë. dorë për suksesin madhësh- cialiste, alias "rilindase". çuar në kapjen e shtetit dhe pelegrinazhit theksoi se Jemi për të marrë forcë dhe tor të hapjes së negociat- Në përgjimet e publikuara të ekonomisë nga krimi. shqiptarët nuk do t'i thonë për të treguar se Çamëria ave", shprehet z.Vasili. Ai më parë është konfirmuar Trafikantët e drogës sot finan- kurrë lamtumirë Çamë- nuk është vetëm e sh- përdor një gjuhë të ashpër me detaje çdo informacion cojnë direkt apo indirekt ko- risë, por do të punojnë fort qiptarëve të Shqipërisë. ndaj kryeministrit Rama, që kemi patur dhe denonc- mpani ndërtimi, projekte zh- për të vendosur drejtësinë Ne duhet të hyjmë në ven- trajektorja politike e të cil- uar ne për manipulimin e villimore, kompani minerare, në vendin që i takon. Ai dimmarrje dhe të shtyjmë it ka shkuar nga një Sh- votave në Dibër. Larg qoftë kompani transporti, televiz- akuzoi edhe politikën sh- qiptarët e Çamërisë tregojnë përpara, sepse rrugë kollëpak në një Bablok. të konfirmohen nga përgji- ione, koncesione publike, qiptare, e cila sipas tij, nuk se nuk jemi asimiluar, por do tjetër nuk ka. Nuk ka Nënkryetari i LSI e quan met që pritet të publikojë punë publike, janë në naftë në ka bërë asgjë për çështjen të luftojmë deri sa të mbetet forcë që na ndal, kohë që kryeministër, mediokër dhe "Bild", informacionet që minerale ne resorte turistike e Çamërisë. "Fatkeqësia edhe çami i fundit. Harresa na ç'bën, sepse ne kokën e të paaftë për shërimin e kanë qarkulluar në Dibër dhe në zhvillimin e pronave. më e madhe për ne do të është më e keqe se sa morti. kemi deri sa këmbët do të punëve të shtetit, e jo vetëm për aktivitetin e këtyre sho- Jo pak biznese tani kanë bërë ishte harresa, sepse nuk ka Në këtë 75-vjetor nuk do të na çojnë në Çamëri. kaq. Vasili shkruan se nje- qeve të "rilindjes"… Megji- aleanca me kriminelët për komunitet të vogël apo qajmë për fatin tonë tragjik, Rroftë Çamëria dhe ju riu që drejton qeverinë nuk thëse këta sorosianet nuk menaxhimin dhe mbrojtjen e kumi unitet të madh. Sh- por do të punojmë për të gje- faleminderit"-tha Idrizi. ka vizion, është provincial e kanë problem prishjen e bizneseve të tyre, sepse dhe hakmarrës. familjeve…", tha z.Paloka. krimineli u ofron atyre edhe forcën e dhunës, edhe KRIZA nga shkaqe kriminale dhe nga vend tjetër të rajonit e jo më jo politikës. Të gjithë ata që tik të lirë dhe të paprekur dhe mbrojtjen e shtetit. Prandaj, Sipas Lulzim Bashës kriza procesi kriminal i bash- të Europës, është dorëheqja e janë përfshirë në bashkëpun- me këtë kryeministër në hetimi i vjedhjes së zgjedhjeve në vend lindi nga bashkëpun- këpunimit të qeverisë dhe Par- Edi Ramës dhe largimi i të imin kriminal midis krimit detyrë, në Shqipëri nuk mund nuk do jetë kurrë i plotë pa imi me krimin i PS nën tisë Socialiste nën drejtimin e gjithë këtyre njerëzve nga çdo dhe politikës, pa asnjë përjas- të ketë zgjedhje të lira. Këto hetuar në thellësi bash- drejtimin e Edi Ramës. Ai bëri Edi Ramës me krimin e orga- post shtetëror që mbajnë. Poli- htim duhet të dalin para drejtë- kushte janë tashmë përtej këpunimin ekonomik të të qartë se "me këta njerëz nuk nizuar. Për këtë arsye zgjidh- tikisht këta njerëz nuk mund sisë. Drejtësia duhet të hetojë vullnetit tim dhe vullnetit të krimit me shtetin, si shpër- mund të diskutohet, negocio- ja e krizës politike kalon nga dhe nuk duhet të jenë pjesë e dhe dënojë jo vetëm aktivite- drejtuesve të opozitës: ato janë blim për vjedhjen e votave. het apo arrihet marrëveshje çmontimi i mekanizmit të asnjë procesi. Me këta njerëz tin kriminal të bashkëpunim- kërkesë e shqiptarëve", tha Drejtësia nuk mund të bëhet politike". "Kriza ku jemi nuk bashkëpunimit të strukturu- nuk mund të diskutohet, ne- it për të vjedhur votat por Basha. Kreu i PD-së u drejtoi pa zbuluar të gjithë shtrirjen është krizë që ka lindur nga ar krim-politikë. Politikisht gociohet apo arrihet mar- edhe çdo lloj bashkëpunimi një mesazh socialistëve të e konspiracionit krim- shkaqe dhe procese politike. ajo që duhet të ndodhë, ajo që rëveshje politike. Ata tashmë midis qeverisë dhe figurave të ndershëm: "Pastroni PS nga qeveri",-u shpreh Basha. Ajo është krizë që ka lindur do të kishte ndodhur në çdo janë subjekt i drejtësisë dhe krimit. Me këtë ekip krim-poli- ndikimi dhe figurat e krimit".

REDAKSIA: Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli, Art Designer: Nevila SAMARXHI. ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0688087823-email:[email protected], ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës së Autotraktorëve, Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: www.balkanweb.com, Email: [email protected]; [email protected], SHTYPUR në “Klasik”Spk E diel 23 Qershor 2019 FAQJA E PARE - 3

Kryeministri i përgjigjet Metës: Pluralizmi, dakordësia që populli zgjedh me votë Rama nuk tërhiqet: Me 30 qershor votohet në të gjithë Shqipërinë “Kush sulmon KZAZ-të s’do të hyjë më kurrë në administratë”

ga Finiqi, kryeminis tri Edi Rama bëri të Nqartë se me 30 qershor zgjedhjet do të bëhen në gjithë territorin e vendit. Z.Rama e parashikoi një ditë normale të dielën e fundit të qershorit, por edhe, nëse do të ketë raste sporadike tha Rama, do të jenë të pafuqishme për të bllokuar  procesin. "Në 30 qershor do PREMTIMI të bëhen zgjedhjet në gjithë "Do shkurtojmë rrugën më Athinën duke ndërtuar territorin e Shqipërisë. Me 30 aeroportin. Aeroporti i Sarandës që është premtuar, qershor këtu do të fitojë po ju them se kemi filluar punën dhe do të fillojmë Kristaqi. Ne e dimë rezulta- tin përpara jo se bëjmë ato ndërtimin e tij brenda mandatit të ri, këtu aeroporti për të cilat akuzohemi, por do të ketë nisur nga puna në një kantier real. Nuk jemi shumë të organizuar jap data dhe afate, sepse është lidhur me partnerë dhe punojmë vazhdimisht. Kryemnisistri Edi Rama, dje në Finiq të tjerë. E kam mësuar dhe unë. Dëshira ime është Përpjekja për t'i rënë ndesh që ta përfundojmë", theksoi z.Rama. zgjedhjeve për të krijuar  gjysmë ore, është të bëjmë konflikt dhe kthyer Sh- aeroportin këtu. Do të ndër- qipërinë mbrapa nuk ka as- PARALAJAMËRIMI tojmë aeroport në Finiq, një shans, sepse nuk ka pop- “Në të gjitha bashkitë që drejtojnë demokratët dhe aeroporti i jugut të Sh- ull. Në 30 qershor Shqipëria ku pas 30 qershorit, do t’i marrë PS, asnjë grua nuk qipërisë, aeroporti i fam- do të bëjë zgjedhje. Në një do të lëvizet nga puna, por të gjithë ata burra që shëm i Sarandës, ka ardhur       pjesë të territorit kemi nga kanë ngatërruar detyrën me shërbime qorre duhet të koha. Ne e kemi filluar një kandidat dhe në një kenë frikë, jo se do i shkarkojmë nga puna, por punën për të identifikuar pjesë tjetër kemi më shumë sepse nuk do të mund të futen dot në punë në burimet dhe forcat që do të se një kandidat. Këtu kemi shtet, është ligji që i pengon për 10 vite, po 20 vite fillojnë ndërtimin e aeropor- jo vetëm më shumë se një do ta bëjmë, që mos punojnë më në shtet për gjithë tit",-tha ai. Por kreu i qever- kandidat, por një garë që jetën”, tha Rama nga Konispoli. isë nuk dha një datë, dhe nuk duhet nënvlerësuar. këtë e shpjegoi me shembul- Jam i bindur se 30 qershori dëgjuar edhe Metën të njerëz o budallenj, o të sin- lin e aeroportit të Vlorës. "E do të jetë një ditë normale, përsërisë se është i shqetë- qertë t'i bien murit me kokë mësova me aeroportin e edhe sikur të ketë shfaqje suar për pluralizmin. Plural- e të përfundojnë burgjeve. Vlorës, mos jep data kur të Fushata, Veliaj: "Votojmë sporadike dhe orvatje të izmi, është dakordësia e të Këtë të jeni të sigurtë gjithë gjitha punët nuk i ke në dorë dëshpëruara ato do të jenë gjithëve që populli zgjedh shqiptarët e ndershëm nuk vetë, por i ke me partnerë. të pafuqishme për ta me votë, po gjithsecili e ka kanë për ta falur. Kjo është Nuk dua të jap data dhe mes atyre që ndërtojnë bllokuar 30 qershorin nga në dorë të hyjë a të mos hyjë pjesë e një plani ogurzi për afate, por po them që pa asn- një ditë kur duhet të flasë për të marrë votën. Ata e t'i bërë Shqipërisë një të zezë jë diskutim që për katër vite populli në një ditë kur im- vendosën vetë. S'i kanë bërë duke e kthyer në njollë që këtu aeroporti do të ketë ni- dhe atyre që djegin" ponohet një pakicë derdi- nder Shqipërisë me këtë ven- tërheq vëmendje e shkakton sur nga puna, kantier real. menësh, të verbërish dhe të dim, po Shqipëria do e ndjenja negative. Pse ndodh Besoj që ka ardhur koha që andidati i Partisë Socialiste për kryetar të Bashkisë humburish që kanë humbur kapërcejë këtë situatë të kjo? Pse u larguan nga t'ia japim këtë gjë jugut, Ksë Tiranës, Erion Veliaj ishte dje në një takim elek- busullën", deklaroi z.Rama. vështire, e ata do të humba- zgjedhjet? Pse morën ato sepse turizmi po zhvillohet toral me banorët e Petrelës, Krrabës dhe Bërzhitës, dhe Kryeministri zbuloi se i ësh- sin. S'ka njeri që të të falë që përgjimet e shpifura e i rua- dhe kjo zonë ka nevojë për në njësinë nr. 5 ku prezantoi disa nga projektet që do të të bërë aq fiksim 30-ta sa tha të ka dhënë votën t'i të mar- jtën për këtë periudhë, Pse këtë pikë ulje dhe dalje që i realizojë gjatë mandatit të dytë. Duke iu referuar pro- se i ka vënë detyrë vetes të rësh mandatin e ta për- dalin në Gjermani? Sepse mungon",-tha kryeministri. testës së djeshme të opozitës, ai u shpreh se falë ndë- mësojë emërtimin e saj në të dorësh si një leckë, e të nëse janë arsye për hetim Rama u shpreh i bindur, se rhyrjes së faktorit ndërkombëtar, ambasadës së SHBA gjitha gjuhët e botës. dalësh në rrugë e të hedhësh kanë që në 2016, duhet të 30 qershori, dita kur dhe BE, protesta e PD-LSI për herë të parë nuk ishte e PËRGJIGJJA dilte e vërteta. Politika ka mbahen zgjedhjet lokale, do dhunshme. Çka tregon se opozita ka mundësi të trego- Nga Konispoli ku u ndal ZGJEDHJET qenë e lidhur si pjesë e plan- të jetë një ditë normale. het qytetare, por nuk do. "Dje (të premten) pashë pro- në takimin elektoral "Bash- Z.Rama u shpreh i it me shfrytëzimin e asaj "Jam i bindur se 30 qershori testën e tyre. Falë ndërhyrjes energjike të SHBA, BE, kia që duam" kryeministri bindur, se 30 shpifsire. Kjo për të gjithë do të jetë një ditë normale OSBE dhe vendeve anëtare, protesta nuk degjeneroi në Edi Rama i ktheu përgjigje qershori, dita kur ata që kanë sy për të parë e edhe sikur të ketë shfaqje dhunë. Ndaj, urime Lulit, do të thotë që e paskan mundës- deklaratës së kreut të sh- mbahen zgjedhjet vesh për të dëgjuar. Për fat sporadike edhe sikur të ketë inë të sillen si njerëz, e paskan aftësinë të sillen si qyteta- tetit, Ilir Meta, i cili disa herë lokale, do të jetë populli mund të ketë shumë orvatje, ato do të jenë të rë, e paskan të gjithë shansin që njerëzit e tyre të mos i në deklaratat e tij është një ditë normale. gjëra jo të mjaftueshme, por, pafuqishme për ta shndërru- trajtojnë si një kope që thotë: Skape kryeministrin, skape shprehur i shqetësuar për "Jam i bindur se 30 po qe puna për politikë ësh- ar 30 qershorin nga një ditë Parlamentin, skape Bashkinë! Pra, Partia Demokratike pluralizmin në vend, si pa- qershori do të jetë të kampion bote", - u shpreh kur do të flas populli, në një ka fuqi t'i trajtojë njerëzit me dinjitet. Një parti që për 9 sojë e situatës politike. Në një ditë normale Rama. ditë kur pakica do t'i im- protesta me radhë i trajtonte njerëzit si Balo dhe Lordi, fjalën e tij, kreu i qeverisë, edhe sikur të ketë PREMTIMI ponohet shumicës". skape Balo, skape Lordi! Në PS i trajtojmë njerëzit si nuk la pa përmendur edhe Duke prezantuar kandi- Qytetarë dhe mbështetës njerëz dhe jo si kope për t'iu sulur godinave, jo si kope shfaqje sporadike përgjimet e publikuara nga edhe sikur te ketë datin e PS-së në Finiq, të opozitës e pritën me për të shkatërruar pronën publike, jo si kope për të dje- "Bild". "Këtu është një garë kryeministri Edi Rama, dha protesta kryeministrin Edi gur shkollat. Në momentin që i shikon njerëzit si të lidhur orvatje, ato do të pa kandidat përballë, edhe jenë të pafuqishme premtimin për të shkurtuar Rama në Sarandë. Dhjetëra me litar, skape Lordi, skape Balo, skape Xhina, do të thotë pse po të ishte, mund edhe në 30 minuta rrugën nga persona u grumbulluan në që s'ke respekt për njerëzit!", u shpreh Veliaj. Kryebash- për ta shndërruar 30 të mos fitonte. Siç do qershorin nga një Saranda në Athinë, duke pedonalen e qytetit, teksa kiaku Erion Veliaj dha një lajm të mirë për gjithë ban- ndodhte edhe me Lulin që ndërtuar aeroportin e Sa- Kryeministri Rama prezan- ditë kur do të flasë orët e Njësisë 5, ndërtimin e shkollës së re që do t'i shër- edhe vetëm po të ishte në randës. "Një projekt që nuk toi kandidatin për kryetar bejë të gjithë nxënësve të zonës "Komunës së Parisit" dhe zgjedhje s'do i fitonte. Po kjo populli, në një ditë është i bashkisë që nuk du- bashkie, Adrian Gurma. Në Njësisë së re nr. 13. Veliaj bëri të ditur se shkolla e re do nuk është zgjedhje jonë. S'i kur pakica do t'i het fajësuar bashkia ,por pedonalen e qytetit u vune mbajë emrin e të madhit Dritëro Agolli dhe do jetë shkol- kemi penguar ne, është ven- imponohet unë, është të shkurtojmë re edhe prezencë të forcave la më e mirë në Shqipëri. dimmarrja e tyre. E kam shumicës". rrugën nga Athina në të policisë. 4 - POLITIKE E diel 23 Qershor 2019

ZGJEDHJET AKUZAT Shkresa, Presidenti refuzon Komisionin e Ligjeve: Shmanga konfliktin civil Anulimi i zgjedhjeve, Meta letër Kuvendit: Proces i rremë "Përpjekje e shfrenuar për thellimin e krizës"

DIALOGU Valentina Madani "Ky proces i rremë dhe verbërisht politik, nuk i shërben aspak residenti i Republikës nuk do të paraqitet zgjidhjes së krizës Ppërpara Komisionit të së thellë në cilën Ligjeve për t'u mbrojtur në gjendet vendi, por procedurën e nisur për sh- përkundrazi e rëndon karkimin e tij. Presidenti Ilir atë si përpjekje e Meta i ka kthyer përgjigje shfrenuar për të shkresës së kryetarit të Ko- thelluar ndasitë misionit, Ulsi Manja lidhur midis palëve dhe për  me dekretin për shfuqizimin të asgjësuar çdo KËRKESA e datës së zgjedhjeve. Presi- mundësi për krijimin denca e konsideron këtë Kreu i grupit parlamentar të PS, Taulant Balla ka proces të rremë, verbërisht e klimës së dialogut e paraqitur në Komisionin e Ligjeve kërkesën e 55 politik dhe një përpjekje e bashkëpunimit që deputetëve për shkarkimin e presidentit Ilir Meta, shfrenuar për thellimin e Presidenti i pas anulimit të datës së zgjedhjeve. Kërkesa e krizës. Ilir Meta nuk priti të Republikës prej protokolluar nga Kuvendi me nr. 2502 datë 17 hënën, për të marrë mungesë kohësh po i kërkon qershor 2019 mban firmat e 55 deputetëve dhe ka në mbledhjen e Komisionit të Presidenti Ilir Meta palëve",-tha z.Meta. bazë ligjore nenin 90/2 të Kushtetutës. Ligjeve, që ishte caktuar si dita kur Presidenti mund të mbrohej përpara socialistëve që e kanë ndarë mendjen ta Votimi dhe numërimi do të bëhen në ambiente private shkarkojnë. Me një letër drejtuar Ulsi Manjës, Presidenca Zgjedhjet, PS merr 40.8 milionë lekë e konsideron këtë procedurë të rreme dhe verbërisht poli- KQZ ndryshon strategji për KZAZ, i për fushatë, PD dhe LSI asnjë lekë tike. "Presidenti i Republikës vlerëson se gjithë veprimtar- artia Socialiste nuk do të ketë përballë në zgjedhje ia aktuale parlamentare që Pas PD dhe LSI, por pavarësisht kësaj do të përfi- përpiqet të godasë veprim- largon nga ambientet publike të bashkive tojë 13 miliardë lekë më shumë fonde se fushata e tarinë e Presidentit të Repub- ërplasjet e ditëve të Si pasojë e kërcënimeve shkuar elektorale. KQZ ka ndarë buxhetin e akordu- likës, por pa mundur të rrë- Pfundit mes policive për bllokim zgjedhjesh ar nga qeveria duke miratuar dhe shumën për partinë zojë përmbajtjen e dekretit të bashkiake që drejtohen nga bashkitë që adminis- Bindja Demokratike. Open Data Albania publikoi të tij, është një proces i rremë, i nga e djathta dhe forcave trohen nga opozita, KQZ- dhënat e transaksioneve ku rezulton se selisë rozë i pambështetur në argument të rendit e kanë detyruar ja vendosi të ndryshojë janë alokuar 40.8 milion lekë. Kjo shumë është rreth kushtetues, por vetëm i ori- Komisionin Qendror të mbi 20 qendra votimi nga 13 mln lekë më shumë se fondi i viti 2017 kur ky sub- entuar verbërisht politik- Zgjedhjeve të ndryshojë shkolla publike në qendra jekt zgjedhor përfitoi vetëm 28 mln lekë edhe pse për- isht", thuhet në reagimin e ballë kishte PD dhe LSI. Kjo shpjegohet me faktin e strategji lidhur me ven- 10 shëndetësore, të cilat janë Ilir Metës. Kreu i shtetit e dosjen e KZAZ-vë në këto në varësi të Ministrisë së mospjesëmarrjes së partive të opozitës në zgjedhje, sheh shkarkimin e tij si rrëz- njësi vendore. Një ndër to 12 Shëndetësisë. Por teksa çka detyron Komisionin Qendror të Zgjedhjeve që t'ia imin e një ure që mund të edhe ajo e Kukësit, u ven- KQZ-ja vijon punën për kalojë buxhetin të vetmit subjekt që është pjesë e mundësonte dialogun ndër- dos nga përfaqësuesit e zgjedhjet lokale, kreu i garës. Shuma totale e vënë në dispozicion për këtë partiak. "Ky proces i rremë maxhorancës në KQZ, që opozitës Lulzim Basha ka fushatë është 65 milionë lekë. Përfituese e fondeve dhe verbërisht politik, nuk i të kalojë nga pronat pub- kërkuar nga kryetaret e ka qenë edhe Bindja Demokratike për shkak se ga- shërben aspak zgjidhjes së like të bashkisë së këtij bashkive të djathta të vazh- ron në 26 bashki të vendit. Në zgjedhjet e 30 qershorit krizës së thellë në të cilën qyteti në një ambient pri- shpjegoi votën kundër. "Me dojnë me këmbëngulje zba- janë regjistruar 54 parti politike, por vetëm dy prej ndodhet vendi, por përkun- vat. KQZ vendosi me 4 keqardhje shoh që nuk ka timin e Kushtetutës dhe tyre kanë paraqitur kandidatë për zgjedhjet vendore, drazi e rëndon më tepër atë, vota që votimi dhe asnjë përpjekje serioze nga ligjit për dekretin e Presi- PS dhe Bindja. 22 të tjera janë në koalicion me selinë si një përpjekje e shfrenuar numërimi me 30 qershor askush, as individë e as in- dentit. Në një mbledhje pas rozë ndërsa forcat e tjera politike kanë paraqitur për të thelluar ndasitë mes të realizohet në ambien- stitucione që mund të kenë protestës, Basha i kërkoi të palëve, dhe për të asgjësuar vetëm kandidatë për këshillat bashkiakë. Pas mira- tet private. Kryetari i mundësinë ligjore për të zgjedhurve të opozitës në timit të fletëve të votimit ka rezultuar se në 33 zona çdo mundësi për krijimin e KQZ-së Klement Zguri, vënë në lëvizje dhe bërë pushtetin lokal që ditën e klimës së dialogut e bash- do të ketë vetëm 1 kandidatë, ai i PS, dhe vetëm në 7 duke u mbështetur në de- vlerësim real të dekretit të hënë të nxjerrin urdhrin ka më shumë se dy garues pasi janë përfshirë dhe këpunimit, që Presidenti i kretin e presidentit që Presidentit. Për këto arsye për heqjen e listave të Republikës prej kohësh po ju kandidatë të pavarur. Në zgjedhjet e 30 qershorit 2019, anulon mbajtjen e jam kundër vendimmar- zgjedhësve në qendrat e për herë të parë edhe kandidatët për kryetarë bashk- kërkon palëve",-shprehet zgjedhjeve të 30 qershorit, rjeve në parim", tha Zguri. votimit. Presidenti Meta. Duke ie do të raportojnë financat e fushatës nëpërmjet par- përsëritur se dekreti i tij që tive politike që ata përfaqësojnë. anuloi 30 qershorin shman- teresi më i lartë i vendit", de- la ka paraqitur në Komisio- të Kushtetutës thuhet se gu konfliktin civil, Ilir Meta klaroi z.Meta. Pa e shman- nin e Ligjeve kërkesën e 55 "Presidenti i Republikës thekson se në tavolinën e tij gur ironinë, në fund të deputetëve për shkarkimin e mund të shkarkohet për sh- ZYRA E PËRMBARIMIT TIRANË ka ende gurë shahu pa lëvi- letrës, duke iu uruar gjykim Presidentit Ilir Meta, pas kelje të rëndë të Kushtetutës Zyra e Përmbarimit Tiranë, me përmbaruese gjyqësore Laureta Kusi, në bazë të Urdhërin e Ekzekutimit Nr.1754 zur. "Presidenti i Republikës më të shëndoshë deputetëve anulimit të datës së dhe për kryerjen e një krimi prot., Dt.24/03 /2016 të Gjykatës së Rr. Gj. Tiranë, shpall shitjen në ankand të pasurisë: -Nr. i pasurisë 257/13, Vol 6, zona Katedrale Nr.3974, Faqe 19, me sipërfaqe 1650 m2, adresa: Picar, Tiranë garanton Kuvendin e Sh- socialistë, Presidenca i dër- zgjedhjeve. Kërkesa e pro- të rëndë". Balla ka deklaruar në vlerën 19 800 euro. qipërisë se është në detyrë, i gon një kopje të dekreti Ko- tokolluar nga Kuvendi me nr se Presidenti Meta ka shke- -Nr. i pasurisë 257/3, Vol 5, zona Katedrale Nr.3974, Faqe 38, me sipërfaqe 1100 m2, adresa: Picar, Tiranë në gatshëm që me përgjegjësi të misionit, duke pandehur se 2502 datë 17 qershor 2019 lur rëndë Kushtetutën. Sipas vlerën 13 200 euro. -Nr. i pasurisë 257/4, Vol 5, zona Katedrale Nr.3974, Faqe 39, me sipërfaqe 5000 m2 dhe brënda saj sipërfaqe plotë të ndërmarrë të gjitha ligjvënësit nuk e kanë lexu- mban firmat e 55 deputetëve tij, me këtë akt, presidenti ka ndëetimore 400 m2, adresa: Picar, Tiranë në vlerën 673 495 euro veprimet e rëndësishme që ar atë. Kryetari i grupit par- dhe ka bazë ligjore nenin 90/ marrë kompetencat e parla- Ankandi zhvillohet në ambjentet e Zyrës të Përmbarimit Tiranë, në adresën : do të diktojë situata dhe in- lamentar të PS, Taulant Bal- 2 të Kushtetutës. Në nenin 90 mentit dhe të qytetarëve. Adresa:Sheshi”Mustafa Qemal Ataturk”,Tiranë ditën e Enjte, me datë 04.07.2019, ora 16.00. E diel 23 Qershor 2019 POLITIKE - 5

Zbardhen dëshmitë në sallë, ish-deputeti me dy gishta në gjykatën e Shkodrës

Valentina Madani

jykata e Shkodrës ‘Nuk iu bind policisë’, Bardh Spahia vendosi dje masën e Gsigurisë 'arrest sh- tëpie" për ish-deputetin Bardh Spahia, i akuzuar për ngjarjet e ndodhura mbrë- mjen e së martës, ku u sul- nga burgu në arrest shtëpie mua shkolla "Shejnaze Juka", e përcaktuar si KZAZ numër 3. Seanca gjyqësore e zhvilluar me dyer të mbyllura, u shoqërua me masa të "Arrestimi im ka prapaskenë politike" rrepta sigurie për shkak se dhjetëra simpatizantë të Par- FLAMUR NOKA një partie politike jo vetëm tisë Demokratike dhe ish- de- "Ora e Edi Ramës të shkonte të mbështeste putetë ishin mbledhur jashtë mbaron me datën 30 bashkinë e Shkodrës, por ambienteve të gjykatës në qershor. Edi Rama dhe të protestonte kundër mbështetje të Spahisë. mund të bëjë zgjedhje uzurpimit të policisë së sh- Prokuroria e akuzoi ish-depu- në partinë e tij, sepse tetit", tha z.Kaso. Në fund u tetin e Shkodrës, për mos bind- nuk ka bërë, por në vendos që bazuar mbi faktet dhe nën akuzën për nenin je ndaj urdhrit të policisë, tek- Shqipëri nuk ka sa pala mbrojtëse paraqiti ar- 236 i Kodit Penal, "Kundër- zgjedhje me datën 30 shtimi që i bëhet punonjësit gumentet e saj duke pretend- qershor, sepse uar se ndalimi i tij ishte i të policisë së rendit publik, shqiptarët janë më të me qëllim për ta penguar atë paligjshëm. Trupa gjykuese vendosur se kurrë për të vendosi masën e sigurisë "ar- për të kryer detyrën sipas mbrojtur Kushtetutën ligjit", ish-deputeti u la në rest shtëpie" ndërsa në për- dhe ligjet në fuqi. Në fundim të gjyqit, i deleguari arrest shtëpie. Vendimi do Shqipëri do mbrohet me të apelohet, ndërsa jashtë Presidenti Ilir Meta, i PD, në Qarkun e Shkodrës, çdo kusht Kushtetuta gjykate i deleguari i qarkut kryeministri Edi Rama Flamur Noka lëshoi akuza Ish-deputeti Bardh Spahia, dhe ligjet e vendit", - tha Flamur Noka hodhi akuza dhe kreu i PD-së, ndaj policisë së shtetit dhe dje në gjykatën e Shkodrës ish-deputeti i PD. të forta duke e quajtur pro- Lulzim Basha kryeministrit Rama. Ish-deputeti i PD-së Bardh Spahia vokim të Edi Ramës të gjithë deklaroi përpara trupës nuk mund të lejojnë që të te tensione dhe u drejtuam pasur ngut. Të priste ur- këtë, duke shtuar se në 30 gjykuese të kryesuar nga uzurpojnë një objekt publik për te shkolla për të qetë- dhrin e prokurorit. Proce- qershor zgjedhje nuk do të Tonin Sterkaj se: "Protes- pronë e Bashkisë Shkodër. suar situatën. Materialet durat për arrestimin është ketë. Seanca u zhvillua pa tuesit kanë vepruar, sepse Morëm informacion se kish- zgjedhore ndodheshin në e jashtëligjshme. Nuk kemi praninë e mediave, por ambiente të pambrojtura të bëjmë me një person me vetëm drejtuesit lokal të PD dhe të paautorizuara. Ishim rrezikshmëri për ikje. Perso- dhe ish-deputetet u lejuan futur për të qetësuar njerëz- ni nga ana tjetër ka qenë në në sallë pas kërkesës që de- SHOQËRIA PËRMBARUESE PRIVATE “E.P.S.A” it. Aty kishte persona të paa- aktivitet politik dhe publik. pozitoi kryebashkiakja SHPK NJOFTON SHPALLJEN E ANKANDIT PER: utorizuar. Arrestimi im ka Cila ka qenë arsyeja qe Voltana Ademi. Gjykata e prapaskenë politike. Gjyka- OPGJ ka vepruar me "kaq Shkodrës dha masën e sig- 1- Njesi me sip. 193.3 m²,Vendndodhja:Durres , ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-N40, Vol.55, Fq.86 . Kjo ta duhet ta vlerësojë sipas ngut"? Po flasim për një për- urisë edhe për të arrestuar- pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha. Çmimi me te cilin fillon it e tjerë. Për dy policët bash- ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas nenit 564 te ligjit dhe fakteve të vërteta". faqësues të popullit dhe K.Pr.Civile ne vleren 340.240 Euro. Avokati i Spahisë Ivi Kaso ndërkohë që është arrestu- kiakë, Alfred Nikollin dhe parashtroi argumentet e tij: ar ka qenë duke i shpjeguar Gentian Bytyçin, u vendos 2- Njesi me sip. 11 m²,Vendndodhja:Durres , ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-N42, Vol.55, Fq.88 . Kjo "Pranojmë vetëm faktin që popullit shqiptar arsyet që "arrest me 30 ditë burg", "ar- pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi me te cilin fillon klienti im ka qenë në grum- e kanë çuar në revoltë e pro- rest shtëpie" për shtetasit ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas nenit 564 te Adi Garuci dhe Aleks Ndoj, K.Pr.Civile ne vleren 7.040 Euro. bullimin e njerëzve, por për testë. Ai ka qenë duke ush- një arsye krejt tjetër dhe truar një të drejtë të ndërsa për të miturin Orlan- 3- Njesi me sip. 280 m²,Vendndodhja:Rr Taulantia, Durres ,ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N47, legjitime. Jo atë që preten- ligjshme si përfaqësues i do Thepi masën e sigurisë Vol.58, Fq.70 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi me don prokuroria. Policia ka popullit dhe funksionar i detyrim paraqitje. te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas nenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 224.000 Euro.

4- Njesi me sip. 110 m²,Vendndodhja:Rr Taulantia, Durres ,ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N44, Vol.58, Fq.67 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi me te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas "S'ka tërheqje, Shkodra si në vitin 1945" nenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 105.600 Euro.

5- Njesi me sip. 474.2 m²,Vendndodhja:Rr Taulantia, Durres, ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N46, Vol.58, Fq.69 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi me Voltana Ademi: 30 qershori te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas nenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 379.200 Euro. ka vdekur dhe është kallur 6- Njesi me sip. 450 m²,Vendndodhja:Rr Taulantia, Durres, ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N45, Vol.58, Fq.680 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi me te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas hkodra si në vitin qipërinë: Asnjë hap pas! Asn- nenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 432.000 Euro. S1945", kështu e cilësoi jë tërheqje! Vetëm përpara! dje kryebashkiakia e Përballë tij dhe falangave të 7- Njesi me sip. 91 m²,Vendndodhja:Rr Taulantia, Durres ,ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N43, kryeqendrës së veriut, situ- verbra që po i shërbejnë edhe Vol.58, Fq.66 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi me atën e krijuar në Shkodër, në shkelje të ligjit! Nuk ka dhe te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas nenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 87.200 Euro. pas dhënies së masës së sig- nuk do të ketë asnjëherë vo- urisë për personat e arres- time pa opozitën! 30 qershori 8- Njesi me sip. 206 m²,Vendndodhja: Rr Taulantia, Durres, ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N31/2, tuar pas përplasjeve në ka vdekur dhe është kallur! Vol.52, Fq.157 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi KZAZ, mes të cilëve edhe Përpara deri në fitore, në fi- me te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas ish-deputeti i PD-së, Bardh Rama mori përsëri mesazhin toren e Shqipërisë e sh- nenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 362.400 Euro. Spahia. Me një shënim në më të fortë që do të jehojë deri qiptarëve, të zgjedhjeve të lira, "Facebook", Ademi shprehet në largimin e tij nga pushteti të ndershme e të barabarta, 9- Njesi me sip. 68 m²,Vendndodhja: Rr Taulantia, Durres, ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/212-ND-N8, se mbi 70 policë bllokuan i fituar me votime të vjedhu- për Shqipërinë si gjithë Euro- Vol.49, Fq.124 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi me te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas gjykatën e Shkodrës gjatë ra, me drogën që mbuloi Sh- pa!", shprehet zj.Ademi. nenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 108.800 Euro. kohës që po jepej masa për 6 të arrestuarit. Kryetarja e 10- Apartament me sip. 428.5 m², ndodhur Rr Taulantia, Durres . ZK: 8512, Nr. Pasurisë: 26/141+1-1, bashkisë se Shkodrës shk- SHPALLJE ANKANDI Vol.41, Fq.104 . Kjo pasuri eshte hipotekuar ne favor te Intesa Sanpaolo Bank Shqiperi sha.Çmimi ruan se kryeministri Edi Zyra Permbarimore "E.G Bailiff Service" me Përmbarues Gjyqësor Enuar me te cilin fillon ankandi per shitjen e kësaj pasurie eshte ne masen 80% te çmimit te percaktuar sipas Rama, mori dje një mesazh Merko me adresë, Rruga "Ibrahim Rrugova", Pallati 64, Hyrja 8, Apartamenti 1, nenit 564 te K.Pr.Civile ne vleren 212.560 Euro. të fortë, ku sipas saj, qyteta- Tiranë, njofton se më datë 18.07.2019 ora 8 ºº - 16ºº në ambientet e saj, do të zhvillohet: Ankandi i II -të për shitjen e pasurisë së paluajtshme, Apartament, me rët e Shkodrës treguan se sip. 99.5m2, me Nr. Pasurie 4/346+1-26, Zona Kadastrale Nr.8581, vol.20, fq.145 Ankandi per te gjitha pasurite e sipërcituara zhvillohet ne date 24.06.2019, ora 16.00 ne zyren e shoqerise nuk ka asnjë kthim pas, por “EPSA” shpk te ndodhur ne Rr “Ismali Qemali”, Pall Fratari, K.6, Tirane. e ndodhur në Lgj. 2, Pogradec, në pronësi të Z. Siljan Ikbal Avdullari, me vlerë vetëm përballje deri në fi- fillestare në ankand 22,088 (Njëzet e dymijë e dyqind e tetëdhjet e tetë) EUR . Per cdo informacion kontaktoni ne tel. 04 2262711 ose ne www.epsa.al toren e demokracisë. "Sot Të interesuarit të kontaktojnë në nr.e telefonit 0672027580, + 355 4 22 31 888. email enuar.merko (dje) nga Shkodra, Edi 6 - EKONOMI E diel 23 Qershor 2019 Dëmtimet në punë, për të gjitha profesionet, formula e re për dëmshpërblimet

ga 1 korriku të gjithë Dëmet në aksidente, për vlerat deri qytetarët, të cilët Nkanë pretendime për të marrë dëmshpërblim nga kompanitë e sigurimit për aksidente rrugore, nuk do t'i duhet që të presin pamba- 100 mijë lekë, pagesa për 14 ditë rim nga agjencitë e sigurimit që të marrin pagesat. Një rregullore e miratuar nga Autoriteti i Mbikëqyrjes Fi- nanciare ka vendosur afate Zbardhet vendimi i ri Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare të qarta për çdo rast. Në vendimin e ri Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare ka VLERËSIMI MJEKËSOR NË PËRCAKTIMIN E PASOJAVE hartuar një tabelë, e cila ev- (RESIDUAVE) SHËNDETËSORE DUHET TË PËRSHTATË identon çdo rast të humbjes RREGULLAT E MËPOSHTME: së aftësisë në punë, në mënyrë që të palët e dëmtu- a. të identifikojë të gjitha dëmtimet traumatike, në momentin e traumës sipas përshkrimit të mjekëve të qendrave shëndetësore e spitalore; ara të përfitojnë shpër- b. të përcaktojë diagnozën dhe të analizojë ashpërsinë e dëmtimeve dhe pasojat që ato lenë ose do të blimin në bazë të diagnozës lënë në jetën e përditshme shoqërore profesionale të të dëmtuarit edhe kur nuk kanë mbaruar procedurat së saktë që kanë. Vlerat e mjekësore të shërimit e rehabilitimit; dëmshpërblimit deri në 100 c. të vlerësojë në përqindje shkallën e zvogëlimit të aktivitetit jetësor të personit të dëmtuar; ç. të parashikojë në rastet kur i dëmtuari është në vazhdimësi të procedurave mjekësore paaftësinë pas mijë lekë të rinj, të cilat kon- përfundimit të tyre. siderohen të vogla, qyteta- Vlerësimi për përcaktimin e pasojave shëndetësore duhet të bazohet: rët duhet t'i marrin brenda 1. Në shqyrtimin dhe vlerësimin e dokumenteve mjekësore që duhen të jenë pjesë e "Dosjes së dëmit": 14 ditëve. Ndërkohë me rreg- a) kartelat klinike të trajtimit spitalor të të dëmtuarit (fotokopje e vulosur dhe firmosur nga përgjegjësi i zyrës ullat që janë në fuqi tani, së statistikës së institucionit); b) kartela mjekësore personale e shërbimit ambulator të lagjes ku banon i dëmtuari (fotokopje e vulosur palët të cilat përfshiheshin dhe firmosur nga përgjegjësi i zyrës së statistikës së institucionit); në një aksident automobil- c) epikriza zyrtare të ndryshme apo konsulta mjekësore me firmën dhe vulën personale të specialistit istik nuk mund të merrnin përkatës; në kohë të saktë dëmshpër- d) raporte paaftësie modular tip A dhe B, ose nga komisionet mediko-legale apo nga KMCAP-ja; e) rografi, skaner, rezonance magnetike dhe çdo dokument tjetër të lëshuara nga institucionet mjekësore, blimin nga ana e kompanive që mund t'i disponojë i dëmtuari; të sigurimit, ndërsa ndry- f) aktekspertimi zyrtar i mjekësisë ligjore; shimet kanë bërë që afati i g) të dhënat e ekzaminimeve plotësuese ose konsultave specialistike, krahas pasqyrimit në akt duhet t'i llogaritjes së pagesës të kon- bashkëlidhet akti i vlerësimit. siderohet koha kur depozi- 2. Parimet Metodologjike të Përcaktimit të Koeficientit të Paaftësisë a. Caktimi i përqindjeve bëhet në mënyrë të përshkallëzuar nga 0 deri 100% (totali nuk mund ta tejkalojë tohen dokumentet pranë Foto ilustruese 100%-in). agjencisë së sigurimit, ndër- b. Në raste të veçanta, kur pasojat e dëmtimeve trupore ndërthuren me pasojat nga një ngjarje të vjetër sa vetë kompanitë duhet të aksidentale e të dëmtuarit, vlerësimi duhet të bëhet duke zbritur përqindjen e mëhershme të zvogëlimit të kthejnë përgjigje brenda 8 radhë për secilën pasojë të ti i paaftësisë nuk mund të aktivitetit jetësor. c. Te pasojat e dëmtimeve të shumëfishta që mund të jenë njëkohësisht të pranishme në regjione të ditëve nëse e pranojnë apo çdo dëmtimi traumatik. përcaktohet të paktën para ndryshme të trupit (politraumat) si në kokë, kraharor apo gjymtyrë, përqindja e përgjithshme llogaritet duke refuzojnë kërkesën. Kjo për Vlerësimi mjekësor, në dëm- 6 muajve nga data e dëmtim- filluar nga pasoja që ka përqindjen më të lartë, dhe më pas përqindjet vijuese caktohen duke u bazuar në drejtorin e Mbikëqyrjes së timet serioze duhet të kry- it, përveç rasteve kur palët rregullin në formulën e përcaktuar në këtë kapitull. Sigurimit do të bëjë që vetë het në një kohë kur gjendja kanë rënë dakord ndryshe, ç. Përqindjet e dëmtimit të gishtave mblidhen matematikisht. këto kompani të mos inter- shëndetësore e të dëmtuarit duke bërë parashikime sa d Kur vlera del me presje dhjetore shifra rrumbullakoset me numërorin më lart (p.sh.: 10.1 rrumbullakoset 11). 3. Metoda për llogaritjen e paaftësisë së përhershme pretojnë afatet dhe të shkak- të ketë arritur një më të sakta për ecurinë e Vlerësimi në përqindje do të bëhet sipas artikujve të paraqitur në tabelën 2. tojnë vonesa për qytetarët. përmirësim mjekësor mak- gjendjes shëndetësore dhe Në rastet e disa dëmtimeve trupore do të bëhet përllogaritja e humbjes të aftësisë për punë me metodën PAGESAT simal, pra rikuperimi të jetë përmirësimin e tij maksimal gjeometrike, duke bërë renditjen nga përqindja më e lartë deri te më e ulëta, sipas formulës më poshtë: Autoriteti i Mbikëqyrjes arritur në masën më të mirë të mundshme; konkluzione Formula: 1+1/2+1/4+1/8 etj. 1 Është dëmtimi i parë i plotë që korrespondon me përqindjen më të lartë Financiare ka hartuar një të mundshme dhe gjendja për ardhmërinë e të dëmtu- ½ Është dëmtimi i dytë që korrespondon me përqindjen e dytë më të lartë (nëse ka dëme të tjera) tabelë e cila evidenton çdo invalidizuese e pacientit arit në bashkëpunim me spe- ¼ Është dëmtimi i tretë që korrespondon me përqindjen e tretë më të lartë (nëse ka dëme të tjera) rast të humbjes së aftësisë konsiderohet e palëvizshme. cialistët e fushave të ndry- 1/8 Është dëmtimi i katërt që korrespondon me përqindjen e katërt më të lartë (nëse ka dëme të tjera). në punë, në mënyrë që të Në këtë kontekst, koeficien- shme mjekësore. palët e dëmtuara të përfi- tojnë shpërblimin në bazë të diagnozës së saktë që kanë. Vlerat e dëmshpërblimit deri në 100 mijë lekë të rinj, Shifrat për industrinë e prodhimit të naftës të cilat konsiderohen të vogla, qytetarët duhet t'i marrin brenda 14 ditëve. Tabela "sh- 910 mijë tonë naftë u kalla e humbjes së aftësisë së përhershme në punë, tabela nr. 2", është e mbështetur kryesisht në "European prodhuan në 2018-n physical and mental disabil- hqipëria prodhoi 2.25 milion tonë të barabar- timeve. Kontrolli i Lartë i ity rating scale for medical S910.000 tonë naftë bru- të me rreth 38,408 fuçi naftë Shtetit (KLSH) përfundoi një purposes", të Bashkimit Eu- to në vitin 2018 dhe 956,000 në ditë në një industri që auditim të performancës për ropian si dhe në tabelat ana- tonë naftë bruto në vitin përfshinte 34 ndërmarrje "Procedurat dhe Rezultatet loge të disa vendeve të Ball- 2017, më pak rreth 5 për shtetërore dhe punësonte e Marrëveshjeve të Naftës kanit Perëndimor (Kroaci, qind krahasuar me 2017 rreth 25,000 njerëz. Indus- në Shqipëri" në fillim të vitit Kosovë, Mali i Zi, Maqedo- dhe 47 për qind më pak në tria e prodhimit të naftës 2017, duke vënë në dukje se ni). Në këtë tabelë, janë lis- krahasim me prodhimin është eksportuesja e dytë më ndikimi në ekonomi prej për- tuar pasojat (sekuelat) e pik të vitit 2014 prej 1.36 e madhe në Shqipëri dhe dorimit të aseteve nëntokë- përhershme pasojë e dëmti- milion tonë, sipas një ana- punëson më shumë se 3,000 sore ka qenë minimal, si në meve traumatike nga mjetet lize të Altax, që i referohet vetë. Qeveria shqiptare aspektin e efektit mbi punë- motorike dhe në shumicën e të dhënave zyrtare. Ek- merr nga eksporti vetëm simin dhe në të ardhurat het si fusha më e madhe naf- të prodhimit vendor. Pjesa rasteve janë të shprehura në spertët nga industria rentën, si taksë kombëtare buxhetore. Shqipëria vlerë- tëmbajtëse në Evropën kon- më e madhe e naftës së nxjer- përqindje fikse si p.sh. 15%, nxjerrëse thonë se ko- me normën 10 për qind, pasi sohet si një nga vendet më tinentale. Sipas të dhënave rë në Shqipëri eksportohet 40% etj. Tabela është ndër- mpanitë që investojnë në asnjë kompani aktualisht të pasura të Evropës në zyrtare, Bankers Petro- e papërpunuar, duke e bërë tuar në përshtatje me to- industri nuk kanë arritur nuk paguan normën e tatim- rezervat hidrokarbure në leum, prodhuesi më i madh i atë një produkt me vlerë të pografinë regjionale të siste- të mbulojnë kostot për- it mbi fitimin që aplikohet në shelfin kontinental me një naftës në vend, i cili në mes- shtuar të ulët dhe vetëm një meve të organeve të trupit katëse, dhe rrjedhimisht nivelin 50 për qind të fitimit rezervë deri në 220 milionë in e vitit 2016 u ble plotësisht pjesë e saj shkon në rafiner- njerëzor është e ndarë në Shqipëria ka përfituar më që deklarohet në pasqyrat fi- fuçi dhe 5.7 miliardë metra nga kompania Geo Jade e inë lokale, Ballsh dhe Fier, e gjashtë pjesë, secila e titul- pak se 2 për qind të vlerës nanciare vjetore, sipas Al- kub gaz natyror. Sipas Sho- Kinës, përbën shumicën dër- cila ka ndryshuar pronësi luar me emrin "Artikull", me së prodhimit deri tani. Pro- tax. Sipas kontratave aktu- qatës Shqiptare të Energjisë rmuese prej 89 për qind të disa herë pas privatizimit të numra nga 1 deri në 6. Çdo dhimi më i lartë i naftës në ale, koncesionarët duhet të (AEA), Shqipëria vlerësohet prodhimit të përgjithshëm dështuar të vitit 2008, duke artikull ndahet në pika dhe Shqipëri daton që nga viti fillojnë të paguajnë tatimin të ketë rezerva deri në 277 vendas, ndërsa Albpetrol falimentuar dhe mbyllur nënpika, si p.sh.: art. 1, pika 1974, kur shteti i atëher- mbi fitimin, pasi të kenë milionë fuçi. Zona e naftës sh.a. prodhimi (kompania disa herë në dekadën e fun- 1.1, nënpika 1.1.1 e kështu me shëm komunist prodhoi përmbushur kostot e inves- Patos-Marinëz-Kolonjë nji- shtetërore) përbën rreth 6% dit. 'Monitor' E diel 23 Qershor 2019 EKONOMI - 7

utoriteti Kombëtar i azina nuk kishte ventilim: AUshqimit ka vijuar nuk kishte pajisje për kontrollet për mbarëva- Siguria ushqimore, gati 7 milionë lekë gjoba, matjen e temperaturave të jtjen e Sezonit Turistik ruajtjes së produktit, kish- 2019 dhe nga inspektimet te prani të pjesshme të e kryera në 3 subjekte janë AKU mbyll aktivitetin e tri subjekteve lagështirës dhe mykut në konstatuar shkeljet e më- pas njoftimit për shkeljen e njoftimit, magazina nuk "Ndërprerja e aktivitetit" mure dhe tavan dhe prania poshtme: Subjekti "LN", konstatuar ndaj subjektit u kishte ventilim, nuk kishte deri në plotësimin e kushteve e sendeve të tepërta në me aktivitet "Import dhe mor masa administrative pajisje për matjen e temper- dhe pajisjes me licencë, magazinë. Për shkeljet e magazinim i lëndës së parë "Gjobë" me vlerën 2,000,000 aturave të ruajtjes së "Bllokim i produktit" (vezë) mëposhtme u mor masa ad- për pastiçerinë, prodhim lekë për ushtrim të aktivi- produktit, kishte prani të deri në etiketimin konform ministrative "Gjobë" me akullore dhe produkte tetit pa disponuar licencën pjesshme të lagështirës dhe kërkesave ligjore. AKU ush- vlerën totale 2,500,000 lekë, pastiçerie" u konstatua përkatëse. AKU konstatoi mykut në mure dhe tavan troi kontroll edhe në një sub- "Ndërprerja e aktivitetit" nga ana e AKU se ush- shkelje në një subjekt tjetër dhe prani e sendeve të tepër- jekt me aktivitet "Magazin- deri në plotësimin e kush- tronte aktivitetin pa li- me aktivitet "Magazinim ta në magazinë. Ndaj subjek- im dhe tregtim i produktit teve dhe pajisjes me licencë cencën përkatëse në fush- dhe tregtim i produktit tit në fjalë u mor masat ad- vezë" u konstatua se subjek- dhe "Bllokimi i produktit" ën e ushqimit për usht- vezë", i pa licencuar në ak- ministrative "Gjobë" me ti nuk dispononte licencën (vezë) deri në etiketimin rimin e këtij aktiviteti. Si- tivitetin përkatës. Sipas vlerën totale 2,400,000 lekë; për ushtrim aktiviteti, mag- konform kërkesave ligjore. Konfliktet mes disa bankave për vjeljen e kësteve shkak për rregulloren e re Rregullat e reja për individët anka e Shqipërisë ka vendosur që të mira Btojë një rregullore të re, e cila do t'i detyrojë bankat që të bashkëpunojnë me njëra-tjetrën për indi- me shumë se një kredi vidët apo kompanitë që janë të ekspozuar me kredi në më shumë se një bankë. Shkak për hartimin e këtij akti më- Banka e Shqipërisë kufizon marrjen e huas në shumë banka sohet se janë bërë konfliktet mes disa bankave për vjeljen e kësteve të personave që janë të klasifikuar si kredi- torë problematikë, në kohën që më shumë se 1 bankë nx- Fondi rezervë, pjesa më e irrte pretendime për marrjen e parave apo sekues- trimin e kolateralit. Rreg- madhe shkoi për gjyqe ullorja e re do të detyrojë që ondi rezervë i buxhetit të shtetit për vitin 2018 ishte të gjitha palët, si bankat Frreth 1.5 miliardë lekë, nga të cilat, referuar buxhetit edhe individi, të firmosin një faktik, i cili do të diskutohet së shpejti në komisionet marrëveshje me njëri-tjetrin parlamentare, është përdorur pothuajse tërësisht. Ajo qe për rikuperimin e kredisë vihet re, është se 74 për qind e tij, apo rreth 1.1 miliardë dhe shlyerjen e saj duke zg- lekë kanë shkuar për shpenzime korente, 339 milionë lekë jatur afatin, ndërsa të apo 23 për qind, për investime dhe milionë lekë apo 3 për drejtën për të marrë këstin qind për shpenzime personeli. Referuar zërave specifik, vihet re se një pjesë e mirë e këtyre fondeve ka shkuar për do ta ketë banka me ekspoz- të paguar detyrime që vijnë si pasojë e vendimeve të mar- imin më të madh, ajo më pas ra nga Gjykata Europiane e të Drejtave të Njeriut, po do të shpërndajë kredinë në ashtu, një pjesë kanë shkuar për pagesën e shërbimeve bankat e tjera. Akti që pritet juridike për përfaqësimin dhe mbrojtjen në çështjet e ar- të miratohet nga Këshilli bitrazhit ndërkombëtar dhe në gjykatat italiane, apo për Mbikëqyrës i Bankës Qen- Banka e Shqipërisë blerje automjetesh për prefektët e qarqeve. Në total, ky drore do të shërbejë po ash- fond është shpërndarë në 31 zëra, ku nuk kanë munguar tu që të mos lejojë më raste mbështetja për aktivitete të ndryshme, si ato në kuadër ku persona dhe biznese të pikë përqindje nga muaji i kreditë me probleme dhe prej 10% në CESEE (Sh- të vitit të Skënderbeut, apo edhe mbështetja financiare e ndryshme merrnin shuma kaluar, duke arritur në konsolidimi i sistemit ban- qipëria në 12.9% dhe Kroa- dhënë për qeverinë greke për lehtësimin e pasojave të sh- të konsiderueshme në disa 11.46% të totalit të huas që kar pritet të ndihmojnë në cia me 10.2%). kaktuara nga zjarret masive të 2018-ës. banka. Rregullat nuk do të është dhënë nga bankat për një rritje të qëndrueshme të lejojnë kapërcimin e një ku- bizneset, individët etj. Në kredisë në të ardhmen. Por, firi maksimal të huas që do dhjetor, ky tregues kishte në 2019-n, kjo tendencë nuk SHOQËRIA PËRMBARUESE PRIVATE “E.P.S.A” të jepet mbi të ardhurat që zbritur në 11.08%. Në vlerë po konstatohet, të paktën në SHPK NJOFTON SHPALLJEN E ANKANDIT PER: ka individi. Deri më sot absolute, kreditë e marra katër muajt e parë të vitit, bankat kanë patur rregullat nga bizneset e individët, që duke sinjalizuar për vësh- e tyre në lidhje me ekspoz- janë më shumë se tre muaj tirësi në aktivitetin e bi- 1- Truall me sip. 4,408 m² dhe Objekti “Artistike Dru Ulliri” , god 1 Kat dhe imin e rrezikut të personave vonesë në kthimin e kësteve zneseve, të cilët mbajnë dhe god 2 Kat. Vendndodhja: Rruga Qemal Stafa, Tirane, Zona Kadastrale: që kanë kredi në banka të ishin 500 milionë euro. Në peshën më të madhe të huave tjera, por këto rregulla nuk raport me dhjetorin 2018, në problematike. Një raport i 8170, Numri i Pasurisë: 1/70, Nr. Hipotekor 2649 date 23.06.1997. Kjo ishin të unifikuara për të portofolet e bankave janë fundit i bërë publik nga Ini- pasuri eshte e hipotekuar në favor te TIRANA BANK sha. Çmimi me të gjithë. Kjo është dhe një nga shtuar edhe 30 milionë euro ciativa e Koordinimit të cilin fillon ankandi është 1.521.072 Euro. Ankandi do te zhvillohet ne arsyet se përse katër vjet më hua që është në vonesë. Përg- Bankës Evropiane në Vjenë date 08.07.2019, ora 16.00 ne zyren e shoqerise “EPSA” shpk te ndodhur parë kreditë me probleme jatë gjithë vitit 2018, sistemi pohonte se pavarësisht uljes, arritën në 30% të totalit të bankar pa një rënie të nivelit Shqipëria ka nivelin më të ne Rr “Ismali Qemali”, Pall Fratari, K.6, Tirane. kredisë së dhënë nga bankat të kredive me probleme. Në lartë të kredive me probleme tona, ku 35 korporata të dhjetor të vitit 2018, 11.08% e (NPL) të sektorit të saj ban- 2- Truall me sip. 3,390 m² dhe godina artistike e Alabastres, Vendndodhja: mëdha kishin më shumë se totalit të huave ishin në kar nga 17 vende në Evropën gjysmën e huave të këqija. vonesë më shumë sesa 3 Qendrore, Lindore dhe Rruga Qemal Stafa, Tirane, Zona Kadastrale: 8170, Numri i Pasurisë: 1/ KREDITË E KËQIJA muaj, nga 13.28% që ishin në Juglindore (CESEE) gjatë 12 71, Nr. Hipotekor 3947 date 29.08.1997. Kjo pasuri eshte e hipotekuar Pasi arritën nivelin më të dhjetor 2017. Banka e Sh- muajve deri në shtator 2018. në favor te TIRANA BANK sha. Çmimi me të cilin fillon ankandi është ulët nga dhjetori i vitit 2010, qipërisë vlerësoi se rënia e Raporti i NPL-ve në Shqipëri huat që nuk kthehen në afat kredive me probleme, krahas ra me 1.9 pikë përqindje nga 1.189.440 Euro. Ankandi do te zhvillohet ne date 08.07.2019, ora 16.00 në banka kanë shënuar rritje përmirësimit të aktivitetit viti në vit në 12.9% në fund ne zyren e shoqerise “EPSA” shpk te ndodhur ne Rr “Ismali Qemali”, në katër muajt e parë të vitit, ekonomik, pasqyron edhe të shtatorit, por mbeti më i Pall Fratari, K.6, Tirane. pasi arritën nivelin më të ulët angazhimin e bankave në larti në rajon, sipas instru- që nga 2010-a në dhjetor të përmbushje të planit të mentit gjysmë vjetor për vitit të kaluar. Sipas statis- masave për të ulur kreditë CESEE, botuar nga 'NPL Per cdo informacion kontaktoni ne tel. 04 2262711 tikave të Bankës së Sh- me probleme. Pritshmëritë e Initiative', një nënbashkësi ose ne www.epsa.al qipërisë, treguesi i kredive Bankës ishin që pastrimi i e Vienna Initiative. Vetëm me probleme u rrit me 0.08 bilanceve të bankave nga dy vende mbesin mbi pragun 8 - AKTUALITET E diel 23 Qershor 2019 Reagon Shkëlqim Dedja: "Eskobarin e mori drejtori, djalin tim 50 policë" Përplasjet në KZAZ-të e Burrelit dhe Klosit,       gjykata jep vendimin për 10 të ndaluarit Tensionet në KZAZ-të në Tropojë dhe Kukës, ndalohen 2 persona Vendimi, 2 nga të ndaluarit lihen në burg, 4 të tjerë të shpallur në kërkim TROPOJË/KUKËS - Policia e Tropojës dhe Kukësit ka vënë në pranga dy persona të akuzuar e të shpallur në në "arrest shtëpie" dhe 4 me "detyrim paraqitje" kërkim për ngjarjet e ndodhura në KZAZ nr. 09, Tropojë dhe KZAZ nr.11, Kukës, datë 19 dhe 20.06.2019. Specialistët për hetimin e krimit në Komisariatin e MAT Policisë Tropojë, bënë ndalimin e shtetasit të shpallur jykata e Matit ka në kërkim G.B., 38 vjeç, banues në Dojan, Tropojë. Ndal- dhënë dje vendimin imi i tij u bë si i dyshuar për veprat penale: "Shkatërrimi Gpër 10 personat e i pronës", "Kundërshtimi i punonjësit të policisë së rendit ndaluar pas përplasjeve në publik" dhe "Dëmtimi me dashje i materialit zgjedhor". KZAZ-të 16-të e 17-të në Bur- Gjithashtu, specialistët për hetimin e krimit në Komisar- rel dhe në Klos. Gjykata ven- iatin e Policisë Kukës, bënë ndalimin e shtetasit të shpal- dosi "arrest në burg" me afat lur në kërkim; L.Sh., 37 vjeç, banues në fshatin Shtiqen. 30 ditor për shtetasit: Sh- Ndalimi i tij u bë si i dyshuar për veprat penale: "Kundër- këlzen Uka dhe Myrteza Gji- shtim i punonjësit të policisë së rendit publik", "Mosbind- ni; "detyrim paraqitje" për ja ndaj urdhrit të punonjësit të policisë së rendit publik" Murat Dedjan, Enea Dedjan, ,"Shkatërrimi i pronës", "Dëmtim me dashje i materialeve Hazbi Kurtagjan e Eduart To- zgjedhore, e mbetur në tentative", "Organizim i paligjshëm pallin, ndërsa "arrest në sh- i tubimeve", dhe "Prishje e qetësisë publike". Materialet tëpi" për katër shtetasit e për veprime të mëtejshme i kaluan Prokurorisë Pranë tjerë Ilir Çeliku, Mehmet Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tropojë dhe Prokurorisë Pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës. Limani, Xhevalin Gjegji e Shkëlqim Dedja Riza Dishi. 10 personat aku- para gjykatës së Matit zohen për dëmtimin e mate- lin tim si kriminel dhe Es- rialeve zgjedhore të KZAZ-ve kobarit të Ballkanit i keni 16 e 17, ngjarje e ndodhur më çuar drejtorin e policisë dhe 19 qershor në Burrel e Klos. djalit tim inxhinier elektrik GJYQI REAGIMI I SHKËLQIM DEDJAS i çoni 50 forca policie duke na Seanca gjyqësore ka ni- Seanca u zhvillua me dyer të mbyllura, ndërsa nuk janë lejuar të futen as terrorizuar familjen. Dua të sur rreth orës 09:00 për familjarët e të akuzuarve dhe as media. Mësohet se familjarët u mblodhën para jem në sallë, mos të bëhet gjy- masën e sigurisë ndaj 10 të gjykatës së Matit dhe të indinjuar, ata quajtën të turpshëm vendimin për ta qi pa qenë në sallë përndry- arrestuarve për dëmtimin e zhvilluar gjyqin me dyer të mbyllura. Shkëlqim Dedja, mësues matematike, babai she do të protestoj. Nuk jam materialeve zgjedhore të i Enea Dedjas, 20 vjeç, një prej të rinjve të arrestuar ka kërkuar disa herë në kriminel as unë, as djali im. KZAZ-ve 16-të e 17-të, ngjar- dyert e gjykatës të marrë pjesë në seancë. Ai deklaroi se djali i tij ka protestuar Asnjë avokat të mos e mbrojë je e ndodhur më 19 qershor në mënyrë të ligjshme dhe në mbrojtje të Kushtetutës. djalin tim, le të dënohet për në Burrel e Klos. gjyq politik, askush të mos e Seanca u zhvillua me dyer mbrojë djalin tim, do e mbroj të mbyllura, ndërsa nuk vetë. Janë protestues, jo janë lejuar të futen as famil- min për ta zhvilluar gjyqin në dyert e gjykatës të marrë vrarë e as kanë prerë, as kriminelë. Jam familje intele- jarët e të akuzuarve dhe as me dyer të mbyllura. Shkël- pjesë në seancë. Ai deklaroi drogë nuk kanë shitur. ktualësh dhe terrorizoni media. Mësohet se familjarët qim Dedja, mësues matema- se djali i tij ka protestuar në Protesta është e ligjshme. familjen time. Dua të jem Nga Tirana në Dhërmi u mblodhën para gjykatës së tike, babai i Enea Dedjas, 20 mënyrë të ligjshme dhe në Ishin në mbrojtje të Kush- pranë djalit. Thuaja gjyq- për të shitur kokainë, Matit dhe të indinjuar, ata vjeç, një prej të rinjve të ar- mbrojtje të Kushtetutës. "Aty tetutës. Paligjshmëria është tarit, ose të pezullojë gjyqin", quajtën të turpshëm vendi- restuar ka kërkuar disa herë janë fëmijët tanë. As kanë këtu. E kanë arrestuar dja- tha ai. kapet 37-vjeçari VLORË - Policia e Vlorës ka goditur një rast të shpërndarjes së drogave të forta në doza të vogla duke arrestuar një 37- Sekuestrohet hoteli në ndërtim vjeçar nga Tirana. Sipas të dhënave zyrtare, Seksioni i Hetimit të Narkotikëve me vlerë 500 mijë euro në Himarë dhe Trafiqeve, në bazë të 19-11 HIMARË - Prokuroria dhe informacioneve të marra policia e Vlorës kanë ekze- në rrugë operative, se në kutuar sekuestron pre- zonën e Dhërmiut, një sh- ventive për një hotel në tetas shpërndante lëndë ndërtim dhe truallin ku po narkotike kokainë në ndërtohet një hotel në Hi- doza të vogla, kanë orga- marë. Nga ana e seksionit nizuar dhe finalizuar op- për hetimin e krimit eko- U arratis nga burgu, arrestohet eracionin policor "Dhër- nomik e financiar në Drej- miu". Në bashkëpunim me torinë Vendore të Policisë forcat operacionale pranë Vlorë, në bashkëpunim me pas dy muajsh shqiptari DVP Vlorë kanë vënë në organin e akuzës së këtij pranga 37-vjeçarin nga Ti- rrethi është bërë zbatimi i GREQI - Një 48-vjeçar shqiptar i arratisur nga bur- rana A.K. Gjatë kontrol- vendimit penal nr. 1314, gu grek, u arrestua nga policia natën e së premtes lit fizik, policia i gjeti 15 datë 20.06.2019, të Gjykatës në afërsi të stacionit të trenit në Tryntha Nafplio, doza lëndë narkotike e dy- së Shkallës së Parë Vlorë, Lamia. Arrestimi i tij u bë pas informacionit të shuar e kokainë, si dhe për vendosjen e sekuestros siguruar si i arratisuri shqiptar nga burgu ndod- një sasie valute prej 385 preventive mbi një objekt hej në Lamia. Shqiptari 48-vjeçar është arratisur eurove, të cilat dyshohen hotel në ndërtim. Ky ndërtim shtetasin F.H., si dhe një 500.000 euro. Ky sekues- nga paraburgimi më 4 prill 2019. Ai ndodhej në se janë përfituar nga shit- ka qenë i lejuar me vendi- sipërfaqe toke truall prej trim u bë në kuadër të pro- paraburgim pas vendimit të Gjykatës së Apelit në ja e lëndës narkotike. Ma- min nr.64, datë 30.07.2018 nga 700 m2, e ndodhur në Spille cedimit penal nr. 342 viti Athinë që e kishte dënuar atë me 11 vjet e 6 muaj terialet iu referuan pro- ana e bashkisë Himarë dhe Himarë ku po ndërtohet 2019, për veprën penale burg për vjedhje të rëndë dhe grabitje. Tani 48- kurorisë në ngarkim të tij leja e ndërtimit është dhënë ky hotel. Mësohet se vlera "Falsifikimi i dokument- vjeçari i arrestuar do të ndiqet penalisht, ndërsa për veprën penale: "Pro- në favor të një shoqërie financiare e objektit dhe eve" dhe "Shpërdorimi i hetimet paraprake do të kryhen nga Departamenti dhimi dhe shitja e narko- sh.p.k, me administrator truallit kap shifrën rreth detyrës". i Sigurisë së Lamia. tikëve". E diel 23 Qershor 2019 AKTUALITET - 9 "Unë, ti, Gjushi, Liri, vëllai i Lirit dhe Jupi. Do pimë një kafe nesër në Durrës në orën 10:00"

Klodiana Lala TIRANË Dosja 339, Prokuroria e Krimeve të Rënda pyet eputeti i Partisë So cialiste Ilir Ndraxhi, Demri i të cilit lakohet në përgjimet e publikuara nga tabloidi gjerman BILD nga ish-i dënuari për vrasje Astrit Avdylaj, është marrë deputetin e PS-së që u lakua në përgjimet e 'BILD' në pyetje nga prokuroria për Krime të Rënda për llogari të hetimeve të dosjes 339. Burime të besuara konfirmuan për "News24" e "Gaze- Astrit Avdylaj telefonon Kokomanin, i thotë se do takohen me ta Shqiptare" se Ndraxhi u paraqit në institucionin e akuzës ditën e enjte dhe qën- droi përballë dy prokurorëve Dakon për të futur në listë emrin e kandidatit Ilir Ndraxhi Vladimir Mara dhe Dritan Prençi për afro dy orë duke DYSHIMI dhënë shpjegimet e tij për Referuar përgjimeve, ka çështjen. Në përgjimet e dyshime të forta se prokurorisë që u publikuan Astrit Avdylaj, siguronte nga BILD, dëgjohet Astrit vota për llogari të Avbdylaj teksa flet me Arjan Partisë Socialiste, c'ka Ndraxhin, vëllain e ligj- mund të ketë sjellë për vënësit socialist, të cilin e informon se Iliri do të jetë në pasojë edhe deformimin listën e kandidatëve për de- e rezultatit të zgjedhjeve putetë në zgjedhjet parlamen- parlamentare të 2017. tare të qershorit 2017. Biseda Prokuroria, e cila u ngriti dyshime të forta se ësh- detyrua pas zhurmës të pikërisht Astrit Avdylaj, publike të niste një njeriu që ka ndikuar që hetim për shitblerjen e Ndraxhi të jetë pjesë e listës, votës në kuadër të edhe pse deputeti ka mohuar grupit kriminal, ka marrë çdo lidhje me anëtarët e më herët edhe grupit kriminal. Astrit Avdy- laj dhe miqtë e tij, të cilët po dëshminë e hetoheshin për trafik droge kryebashkiakut të nga Shqipëria drejt vendeve Durrësit, Vangjush të Bashkimit Europian, u Deputeti i PS-së Ilir Ndraxhi Dako. përgjuan teksa flisnin me zyr- tarë lokalë në Durrës, për fshirë dhe kryebashkiakun Prandaj të mora sot me një nuk ishe ti, a më kupton? Vangjush Dako. Referuar fjalë. Kryebashkiaku i Shi- përgjimeve, ka dyshime të for- PËRGJIMET Kryebashkiaku i Shi- jakut: E kuptoj! ta se Astrit Avdylaj, siguron- Burime të besuara konfirmuan për "News24" e "Gazeta Shqiptare" se Ndraxhi u paraqit jakut: Atëhere, nesër në Astrit Avdylaj: Alo, ça te vota për llogari të Partisë në institucionin e akuzës ditën e enjte dhe qëndroi përballë dy prokurorëve Vladimir 10:00 do jemi 5 minuta te Pal- the? Socialiste, ç'ka mund të ketë Mara dhe Dritan Prençi për afro dy orë duke dhënë shpjegimet e tij për çështjen. Në lati i Kulturës, se ka vdek Kryebashkiaku i Shi- sjellë për pasojë edhe de- përgjimet e prokurorisë që u publikuan nga 'BILD', dëgjohet Astrit Avbdylaj teksa flet me Niko Bespalla, ish-futbollis- jakut: Titi, pa merak them, formimin e rezultatit të Arjan Ndraxhin, vëllain e ligjvënësit socialist, të cilin e informon se Iliri do të jetë në ti jonë, shijaksi jonë. Është atje në Durrës rri pa merak, zgjedhjeve parlamentare të listën e kandidatëve për deputetë në zgjedhjet parlamentare të qershorit 2017. ceremonia te Pallati i Kul- se do jem dhe në ceremoni 2017. Prokuroria, e cila u turës dhe takohemi atje. kshu që rri pa merak. detyrua pas zhurmës publike Astrit Avdylaj: Do tako- Astrit Avdylaj: Mirë, të niste një hetim për shitbler- mbështetje të plotë për fush- jakut: Si ke qenë? jakut: Po? hemi në një kafe, do sjell Pa- prandaj, që do ashtu që të jen e votës në kuadër të grupit atën e PS në Durrës", shkru- Astrit Avdylaj: Mirë Astrit Avdylaj: Nesër paritin, që të jemi nesër jesj edhe ti me këto më kup- kriminal, ka marrë më herët an Bild. faleminderit, ça po bën? kemi një takim në orën 10 të që…më kupton? ton? edhe dëshminë e kryebashki- PERGJIMI I PLOTE Kryebashkiaku i Shi- mëngjesit…alo? Kryebashkiaku u Shi- Kryebashkiaku i Shi- akut të Durrësit, Vangjush Astrit Avdylaj: Alo! jakut: Jam akoma këtej, sa Kryebashkiaku i Shi- jakut: Pa merak pa merak. jakut: Po po! Dako. Kryebashkiaku i Shi- kemi mbaru dhe po hamë jakut: Po, po, të dëgjoj, po. Astrit Avdylaj: Se erdhën Astrit Avdylaj: Mirë fale- PËRGJIMI 3 jakut: Hë mo! drekë. Astrit Avdylaj: Unë, ti, sot ato, po diskutonim, ishte minderit! Në përgjimin e tretë të Astrit Avdylaj: Si je kry- Astrit Avdylaj: Të bëftë Gjushi, Liri, vllai i Lirit dhe dhe Juli…e kupton ku e kam Kryebashkiaku i Shi- publikuar me 5 qershor nga etar? mirë! A e di pse të mora unë? Jupi. Do pim një kafe nesër fjalën? Ngaqë është edhe ai, jakut: Hajt ciao ciao! 76 gazeta prestigjioze "Bild" tre- Kryebashkiaku i Shi- Kryebashkiaku i Shi- në Durrës në orën 10:00. që të jesh edhe ti normal, po RRADHË gohet se si Astrit Avdylaj ndikon për vendosjen e kan- didatëve për deputetë në listën e PS-së. Në rastin konkret diskutohet për kan- Akuzohen për kryerjen e 70 vjedhjeve, didatin Ilir Ndraxhi. Ai telefonon kryebashkiakun e Shi- CALL FOR APPLICATION FOR jakut, Ardian Kokomanin përfundojnë në pranga 9 shqiptarë INDEPENDENT RESEARCHERS/THINK TANKS dhe i thotë se do takohen bashkë me Dakon në kafe, FRANCË - Policia franceze ka arrestuar nëntë shqiptarë, për të futur në listë emrin e ku ndaj tyre rëndon akuza e vjedhjes. Mediat franceze The Westminster Foundation for Democracy (WFD) is the UK’s leading kandidatit Ilir Ndraxhi. "As- raportojnë se shtetasit shqiptarë, identiteti i të cilëve democracy-strengthening organisation that brings together parliamentary and trit Avdylaj, kreu i klanit nuk bëhet me dije, akuzohen për të paktën 70 vjedhje. political party expertise to support developing countries and countries kriminal 'Avdylaj' në Shijak Policia ka sekuestruar qindra transitioning to democracy. WFD operates in countries across Asia, Africa, i telefonon kryebashkiakut objekte, bizhuteri, makina si dhe të Shijakut për të organizuar disa armë. Shqiptarët e arrestu- Europe, Central Asia, Latin America, Caribbean, and Middle East. një takim me të, me Vang- ar ishin vënë në mbikëqyrje të jush Dakon, kryebashkiak i paktën për një javë me radhë, In 2018, WFD has launched a regional UK funded programme, the Western Durrësit, dhe me një kandi- ndërsa për kapjen e tyre janë an- Balkans Democracy Initiative, that operates in six countries of the Western dat të mundshëm dhe depu- gazhuar mbi 130 policë. Mësohet Balkan: Albania, Bosnia and Herzegovina, Serbia, Montenegro, North Macedonia tetin aktual 'Liri' (Ilir Ndrax- se angazhimi i numrit të madh të hi), një person që klani krim- and Kosovo (www.wfd.org/wbdi) and is coordinated through a regional Western policëve pasi kishte informa- Balkans office based in Belgrade. inal i Avdylajve kërkon të cione se ata ishin të armatosur. vendoset si kandidat i PS. Identitet e personave të arrestu- Takimi organizohet për të ar nuk janë bërë të ditur, ndërsa thuhet se ka patur edhe As part of this programme, the Westminster Foundation for Democracy office bërë pikërisht këtë: që të fi- in Albania is launching a Call for Researchers/Think Tanks to undertake nalizohet një marrëveshje që minorenë. Gjithashtu, hetimet vijojnë intensivisht për Ilir Ndraxhi do të vendoset zbardhjen e plotë të rasteve të vjedhjeve. Të arrestuarit Research Studies on “Political Parties, 10 years from now”. si kandidat i PS në Durrës, pritet të dalin para trupës gjykuese për t'u njohur me The application deadline is 28th of June. për të përfaqësuar interesat masën e sigurisë. Pas arrestimi policia ka arritur që të Interested researchers/organizations may request full ToR and info at: e klanit kriminal Avdylaj dhe sekuestrojë edhe rreth 400 sende të vjedhur, bizhuteri, [email protected] klani Avdylaj do të ofrojë makina, madje janë konfiskuar edhe armë. 10 - SPECIALE E diel 23 Qershor 2019 Përfituesit duhet të dorëzojnë dokumentet në Ministrinë e Financave inistria e Finan cave ka publikuar Memrat e trashëgim- ta-rëve të ish-të përnd- jekurve politikë që do të dëm- shpërblehen. Janë në total 800 përfitues të rinj në kate- Ish-të përndjekurit, gati kësti gorinë e trashëgimtarëve, fëmijë dhe nipër të ish-të dënuarve politikë, të cilëve u kërkohet të dorëzojnë në Drejtorinë e Përfitimeve cer- tifikatë personale dhe i tretë për 800 trashëgimtarë numër të ri të llogarisë bankare. Pas këtij veprimi, ata mund të tërheqin këstin, sipas shumës që i takon gjith- secilit. "Gazeta Shqiptare" Një javë afat për deklarimet, në të kundërt pagesa digjet publikon listën me për- fituesit, së bashku me speci- që nevojiten pranë Drejtorisë trashëgimtarët është më cave, certifikata e vdekjes sohet me certifikatë nega- të dytë që kanë aplikuar të fikimin për çdo dosje për do- së Pagave dhe Dëmshpërbli- gjerë. Nga këta të fundit për është kusht ligjor për tive të lëshuar nga zyrat e kenë bërë dorëzimin e doku- kumentet që janë në rregull meve. Kjo vlen për familjarët lëvrimin e çdo kësti kërko- shpërndarjen e dëmshpër- Gjendjes Civile. Nga ana menteve. Në të kundërt, dos- dhe dokumentet që mun- e rreth 300 ish-të dënuarve. het: kopje e letërnjoftimit, blimit dhe nuk zëvendësohet tjetër, nëse nuk ka një për- ja mbetet e bllokuar. Është gojnë. Përkundrejt të dënuarve që numër llogarie, certifikatë me vendim gjykate që shpall faqësues me prokurë, proce- pikërisht kjo një ndër arsy- AFATI jetojnë, të cilët mjaftohen vdekjeje, certifikatë e të vdekur individin. E njëjta si ndërlikohet edhe më tepër, et, krahas pamjaftuesh- Një javë afat do të kenë në duke dorëzuar vetëm certi- trungut familjar, dëshmi gjë vlen edhe për certi- pasi duhet që për në ndarjen mërisë së fondit, ajo që ka dispozicion trashëgimtarët fikatë familjare dhe numër trashëgimie dhe prokurë. fikatën e trungut të familjes, e çdo pagese të gjithë për- sjellë ngadalësim të proces- për të dorëzuar dokumentet llogarie, lista e kërkesave për Sipas Ministrisë së Finan- e cila nuk mund të zëvendë- fituesit e radhës së parë dhe it për këtë kategori.

KËSTI I TRETË PËR 800 TRASHËGIMTARË

KOPJE NUMER KOPJE NUMER CERTIFI- CERTIFI- TE PERSONA CERTIFI- DESHMI TE PERSONA CERTIFI- DESHMI MBIEME KATE E PRO- MBIEME KATE E PRO- EM ER EMER ATESI MBIEMER EMER ATESI MBIEMER LETER L KATE TRASHGI- EM ER EMER ATESI MBIEMER EMER ATESI MBIEMER LETER L KATE TRASHGI- R TRUNGUT KURE R TRUNGUT KURE NJOFTI LLOGARI VDEKJE MIE NJOFTI LLOGARI VDEKJE MIE FAMILJAR FAMILJAR M BANKARE M BANKARE

KRISTO XEXO TUSHI VVV MANJOLA FLAMUR SOPOTI VX AFROVITI TODI XEXO X P ROMEO KRISTO XEXO V X V LLESH PALOKA FRROK VVV VOLTISA KRISTO NASLAZI V V DILA NDUE PALOKA V V V THOMAIDHA KRISTO PARAVANI VX GJOK LLESH PALOKA V V SELAUDIN KULLA HETEM VVX LEZE LLESH NDOJA V X NURIHAN NEXHIP KULLA V V X MARIJE LLESH KOLA V X XHAFERR KERTUSHA VVV DRANDE LLESH GJONAJ VX NURIJE XHAFERR GJYZELI V P DAJLAN ZAIMAJ ZENUN VVV HYLLDYZE XHAFERR KERTUSHA V P FERDANE DAJLAN MUÇELLI V X LIRI DAJLAN MUÇELLI V V V EUGEN MUHARREM GJYZELI V X V XHAFERIE MUSA SHEHU X X MERSIN CERRIKU VVV SABAJETE MUSA MALKA V X ZEGJINE HAJDAR CERRIKU VVV DASHNOR MUSA MUCELLI VX VASFIJE MERSIN TAFA X P ENTELA MUSA KALOTI V X BEHAR MERSIN CERRIKU X P GRAMOZ DAJLAN ZAIMAJ V V HURMA MERSIN LAMCJA X P SADO DAJLAN KAMANI ZV IKE MERSIN QORRI VVV FLORA KOLLESHI V X BLEDAR AJET QORRI VP RAMIZ KAMANI V X ELONA AJET QORRI VP SHAQE XHAFERAJ V X FLUTURA AJET TAFA V P VULLNET KAMANI V X FERIT MERSIN CERRIKU V V V DURO YMERI VVV VASIL KENUTI KRISTO VXV VERZIKO DURO GJATA V V V VARVARA VASILEIOS KENOUTI V V ATHINA SATIP CAUSHLLARI VP ANASTASIA VASIL KENOUTI V V NEVRESKE SATIP XHEMOLLAR VP SPYRIDON VASIL KENOUTI V V MELEQ SATIP GJATA V V V SELFO PASHAJ MUHAMET VVV TRENDELINE SATIP AGOLLI V P FLORIJE MYSLYM PASHAJ VVV NURE SATIP OSMANLLAR VP EDMOND SELFO PASHAJ VP GJYHERE SATIP MANOKLLAR VP JETNOR SELFO PASHAJ XP IRINI SATIP KODRA V P ILIR SELFO PASHAJ VV V SEME DURO SKENDERI V P4 HYSEN SELFO PASHAJ VPNERENXE DURO KULA V V V PELLUMB SELFO PASHAJ VP HURMA REFAT SHATO V P2 SOKOL SELFO PASHAJ XP NAZIKE REFAT MILLOSHI VP2 SKENDER MERSINAJ ZYRDI VVV ERVEHE REFAT MILLOSHI VX V2 RABIHAN ARIF MERSINAJ XV V SOSE DURO BICI V V V AVNI SKENDER MERSINAJ XX ULUSI NEKI BICI VV PRANVERA SKENDER BARXHAJ XPSELIME DURO ZENELI V V PANO LAPA VVV NAXHIJE DURO FEZULLAI V V ANDROMAQI DHIMITER LAPA V V V SELAJDIN DURO YMERI V V ANASTASIA PANO LAPA V X SAFETE DURO KULA V V LEANDRO PANO LAPA V P FATBARDH DURO YMERI V V V ANDREA PANO LAPA V P MIRANDA FATBARDHXHANGOLLI VP3 ISIDHORA PANO LAPA V X EDMOND FATBARDH YMERI VP3 ARTEMIS PANO KOCI V P FAZLI FATBARDH YMERI VX V3 KRISTOFORKALLAPODHI VVV HALIT DURO YMERI V V ELENI KRISTOFOR PUKA X P ELI KRISTOFOR RRENJA V V V SPIRO KRISTOFOR KALLAPODHI X P ALFRED BEKTASH SKENDERI X V V4 KOZMA ZIU THEODHOR VVV ZAUDIN TOLA VVV MILEVA DHIMITER ZIU V V V SEDEFKE QERIM TOLA V X PAVLINA KOZMA LITI V X KORAB ZAUDIN TOLA V X XHILDA KOZMA LAKU V X ILLI ZAUDIN TOLA V X PIERINA KOZMA PAPAJANI VX ADMIRIM ZAUDIN TOLA V X THEOLLOR KOZMA ZIU V X MYFTAR KUPI VVV HIDE ZAUDIN TOLA V X FELLENXA ZAUDIN ALUSHI V X IBRAHIM MYFTAR KUPI V X RUDINA ZAUDIN TOLA V X JONUZ PEÇA ZENEL VVV DAFINA ZAUDIN MUÇA V X XHEMILE EMIN PEÇA V X ALUSH GJOCI VVV MEHMET JONUZ PEÇA V X IBRAHIM ALUSH GJOCI V V V MUHARREM JONUZ PEÇA V X FATMIR IBRAHIM GJOCI X P SULBIJE JONUZ MEMA V X VJOLLCA IBRAHIM MUJI X P HIRIE JONUZ RRAPI V X NEXHMIJE JONUZ JATA V X ESAT ALUSH GJOCI X P BASHKIM JONUZ PEÇA V V NEXHMIJE ALUSH LAMI X P DED PRENUCA NUE VVV SELIM ALUSH GJOCI V V V TEREZE PREND PRENUCA X V X MUHAMET LATIFI VVV MARTE DED PERDODA V X SHKENDIE MUHAMET ISA ZGJC V V DAVE DED PALUKA V X KUJTIM HASAN ISA V V KRISTINA DED PERNUCA V X FLUTURA HASAN PITKA V V MARJANA DED KUPE X X QERIME MUHAMET MYDERIZI V V V DOD JERA (GERA) GJET VVV ZHULJETA HIQMET VJERDHA V x GJET DOD GERA V V V ARBEN HIQMET MYDERIZI VV V PRENDDODGERA VVZV MIRELA HIQMET ZHITI V x SOKOL HIQMET MYDERIZI X x NDUE PREND GERA V P BARDHYL MUHAMET LATIFI V V PAL PREND GERA V V V SPIRO GJOKA QIRO VVV FRROK PREND GERA V P ENDRIETA SPIRO RADOVICKA V X X MARTE PREND MARDEDAJ V P ENRIK SPIRO GJOKA V V GJELA PREND MARKU V P GENCI SPIRO GJOKA V V GJOK DOD GERA V V ZV MARIE GJOK DUKA V V SKENDER MERSINAJ ZYRDI VVV MRIKE GJOK RICA V V RABIHAN ARIF MERSINAJ XV V PJETER GJOK GERA V V AVNI SKENDER MERSINAJ XX PELLUMB GJOK GERA V V PRANVERA SKENDER BARXHAJ XP MARTIN GJOK GERA V X ARBEN GJOK GERA V V SELFO PASHAJ MUHAMET VVV DAVITA GJOK GERA V V FLORIJE MYSLYM PASHAJ V V V BIB DOD GERA X X EDMOND SELFO PASHAJ V P PRENG DOD GERA V X JETNOR SELFO PASHAJ X P MARADODGERA VVV ILIR SELFO PASHAJ V V V BAHRI TAFILI SULEJMAN VVV HYSEN SELFO PASHAJ V P KIMETE SAIT TAFILAJ V V X PELLUMB SELFO PASHAJ V P ADMIR BAHRI TAFILAJ V X SOKOL SELFO PASHAJ X P LUAN BAHRI TAFILAJ V X GENC BAHRI TAFILAJ V X VASIL KENUTI KRISTO VXV DHURATA BAHRI VEJUKA V X VARVARA VASILEIOS KENOUTI VV SHERIF LANGU OSMAN VVV ANASTASIA VASIL KENOUTI VV MUHAMET SHERIF LANGU X V V SPYRIDON VASIL KENOUTI VV ARTAN MUHAMET LANGU XVV MERSIN CERRIKU VVV ZINET SHERIF TUFA V X V ZEGJINE HAJDAR CERRIKU V V V SHPETIM BDURRAMA TUFA V VASFIJE MERSIN TAFA X P MYZEJEN SHERIF SHALA V X V BEHAR MERSIN CERRIKU X P SOKOL SHALA V P HURMA MERSIN LAMCJA X P ANOLA XHULI V V V IKE MERSIN QORRI V V V SHABAN GASHI AHMET VVV BLEDAR AJET QORRI VP NAXHIJE GASHI V X ELONA AJET QORRI VP BEGE SHABAN BALLA V X FLUTURA AJET TAFA V P SHKENDIJE SHABAN VEZI V X FERIT MERSIN CERRIKU V V V BUJAR SHABAN GASHI V X FATBARDHA SHABAN ÇUKA V X NDREK PEPA VVV LEONARD SHABAN GASHI V X ELISABETA NDREK PEPA V V V FADIL SOPOTI SELIM VVV VASILIKA NDREK PEPA V V V GEZIM FADIL SOPOTI VV ADRIANO THOMA NAUNI V V SHQIPE FADIL SHYTI V X DRITAN THOMA NANI V V FLAMUR FADIL SOPOTI VVV ANTONIO THOMA NANI X X ALMA FLAMUR DHAMO V X GABRIEL NDREK PEPA V V E diel 23 Qershor 2019 SPECIALE - 11

PANO LAPA VVV SOFJIE GANI CELA V P ANDROMAQI DHIMITER LAPA V V V PETRIT ISUF KOLA V V ZV ANASTASIA PANO LAPA V X KLODJAN PETRIT KOLA V P1 LEANDRO PANO LAPA V P ALBAN PETRIT KOLA V V V1 ANDREA PANO LAPA V P ARMANDO PETRIT KOLA V P1 ISIDHORA PANO LAPA V X AGIM ISUF KOLA V X ARTEMIS PANO KOCI VPNETE ISUF KOLA V X RUFJIE ISUF CAKONI V X KRISTOFORKALLAPODHI VVV FETIJE ISUF KOLA V X ELENI KRISTOFOR PUKA X P HYSNI KURTI SULEJMAN VV ELI KRISTOFOR RRENJA V V V SULEJMAN HASAN KURTI V V X SPIRO KRISTOFOR KALLAPODHI XPLETE SULEJMAN LLESHI V V ZV KOZMA ZIU THEODHOR VVV LILJANA QAMIL VALTERI VV MILEVA DHIMITER ZIU V V V VERE QAMIL VALTERI XV PAVLINA KOZMA LITI VX NIHAT SULEJMAN KURTI V V XHILDA KOZMA LAKU V X BESNIK SULEJMAN KURTI V V V PIERINA KOZMA PAPAJANI V X ALMIRA BESNIK KURTI V P THEOLLOR KOZMA ZIU V X MYFTAR KUPI VVV YLBER VALTERI VX V IBRAHIM MYFTAR KUPI V X PRENG LLESHAJ NIKOLL VVV BIB PRENG LLESHAJ VVV JONUZ PEÇA ZENEL VVV AGE BIB LLESHAJ VX XHEMILE EMIN PEÇA V X DAVE BIB GJOKA V P MUHARREMMEHMET JONUZ PEPEÇAÇAVX V X DRANE BIB LLESHAJ VX SULBIJE JONUZ MEMA V X PLLUMB BIB LLESHAJ VX HIRIE JONUZ RRAPI V X PRENGE BIB LLESHAJ VX V NEXHMIJE JONUZ JATA V X TONIN BIB LLESHAJ VX BASHKIM JONUZ PEÇA V V MARTIN PRENG LLESHAJ VVV RAGIP META VVV FLORA MARTIN LLESHAJ XP1 MIMOZA RAGIP META V V ILIR MARTIN LLESHAJ XP1 VALDETE RAGIP META X X ZV KASTRIOT MARTIN LLESHAJ VV V1 PETRIT PERPARIM DURAKU V P MARJANA MARTIN DODAJ XP1 GANIMETE PERPARIM DURAKU V V V VLADIMIR MARTIN LLESHAJ VX

ILIAZ BEJLERI VVV QIRJAKO KITANI ARGJIR VVV ENGJELL ILIAZ BEJLERI VV ILINKA NASTO KITANI V V V MERI ILIAZ KUKAVIQI V V GJERGJI QIRJAKO KITANI V V V MYRIFETE ILIAZ PESHTANI V V V NASTASIA QIRJAKO KRISTO V P MIGENA HAXHI PESHTANI V V NAUM QIRJAKO KITANI V V V MYZAFER ILIAZ BEJLERI VVV JANAQ NAUM KITANI V P(FKOPJE ARBEN MYZAFER BEJLERI V X MIMOZA NAUM LAZAREVSKA VP LINDITA MYZAFER BEJLERI V X VLLADE NAUM KITANI V X X SABRI ILIAZ BEJLERI VV ALEKSANDER NAUM KITANI V P(FKOPJE SPASE QIRJAKO KITANI V P PAL GJOKA GJIN VVV VITERA QIRJAKO MIHAL VP MRIKA KOL GJOKA V V V DAVE PAL GJINI V P SHERIF QEVANI HYSEN VVV DILA PAL NIKOLLI VPKAFAZE SHERIF QEVANI(KANA) V X X AGE PAL NIKOLLI VPQA S QA(OA) KASTRIOT PAL GJOKA V X KAFAZE SHERIF QEVANI(KANA) VXX VIOLETA PAL KITA V P NEVRUZ SHERIF QEVANI V V V DRITA PAL PACUKU V P DJANA NEVRUS OXHA(QEVAN VV FLORA PAL MRACA V P VALBONA NEVRUS OXHA(QEVAN VV SHPRESA PAL ZMALAJ V P MIMOZA NEVRUS UCA (QEVAN VV BLERINE PAL ZMALI V P ARLIND NEVRUS OXHA(QEVAN VV AUREL PAL GJOKA V X FAIK TOCI XHEMAL VVV HASAN MECA ASLLAN VVV NURIJE MALIQ TOCI V X XHAFERR ASLLAN MECA V V V BESNIKE FAIK PARTALLI VX ERMIRA XHAFERR MECA X P SULBIE FAIK XHELESHI VX ASLLAN XHAFERR MECA X P QEMAL FAIK TOCI V X AGRON XHAFERR MECA X P MENTOR FAIK TOCI X X VALENTINA XHAFERR MECA X P MERIBANE FAIK DACI X X BESNIK XHAFERR MECA V X V BEHAR FAIKTOCI VVV LUTFI ASLLAN MECA V X XHESIKA BEHAR TOCI V X FAIK BEHAR TOCI X X ISUF KOLA FEJZ VVV (I mitur)ENDRIN BEHAR TOCI X XHEMILE HASAN KOLA V V V GANI ISUF KOLA X X ZV MAJLINDA HYSEN TOCI V X FEJZI GANI KOLA V X V SANIE GANI KOLA V P ISUF SELMANI HALIL VVV BUKURIE GANI LIKA X P HALIL ISUF SELMANI V P TRANDAFILE GANI SELMANI V P QEMAL ISUF SELMANI V V V FLUTURA GANI LIKA V P MARJETA QEMAL DOCI V X QEMAL GANI KOLA V X ARDJAN QEMAL SELMANI V X DED KOLA VVV TOMORR QEMAL SELMANI V X MARK DEDE KOLA V V V GENC QEMAL SELMANI V V GJYSTE DEDE PALUCA X X SAIMIR QEMAL SELMANI V X NDOC DEDE KOLA X X HAZIS ISUF SELMANI X X ZV PRENG DEDE KOLA X X AUREL HAZIS SELMANI V P LULJETA PRENG KOLA X P BLENDI HAZIS SELMANI V P ARBEN PRENG KOLA X P TIJE ISUF MURJA V P FLORA PRENG KOLA X P XHEVRIJE ISUF REÇI V V V DAVA PRENG KOLA X P IBRAHIM SHOTE VVV EQEREM COLLAKU VVV ADIL IBRAHIM SHOTE V V ZV SOFIJE EQEREM LAJTHIA X X V NDOREJA ADIL EMINI V V V1 EDMOND LAJTHIA V X YSEN ADIL SHOTAJ VV P1 ARDIANO LAJTHIA V X ILIR LAJTHIA V X ISLAM IBRAGIM SHOTE V V ZV VERGJINUSH EQEREM GJONA V X BURBUQE ISLAM SHABANI V V VELI EQEREM COLLAKU X X V ETMONT ISLAM SHOTE V V TRITAN VELI COLLAKU X X ZHANETA ISLAM POKA V V ANA VELI CILIKI X P BARDHYL ISLAM SHOTE V V MIRGETA VELI THACI X P MIRELA ISLAM ASLLANI V V V2 MIMOZA VELI TUFA X P YLLI ISLAM SHOTE V P2 SAIMIR VELI COLLAKU V X V ERJOLA ISLAM SHOTE V X ALI EQEREM COLLAKU V X VALENTINA EQEREM BILISHAJ V X MUSTAFA IBRAHIM SHOTE V V V FATMIRE EQEREM KURTI V X SHAHIN IBRAHIM SHOTE V P 12 - KULTURE E diel 23 Qershor 2019

POEZIA Botohet në Finlandë Antologjia e poezisë bashkëkohore shqiptare

ga datat 13 deri më 16 qer këtyre kulturave në mbarë Eu- ave fqinje. shor 2019, në qytetet finlan ropën. I ashtuquajturi "kolonial- Përveç pjesëmarrjes në bie- Ndeze Tampere dhe Lahti u izmi gjuhësor" për shembull, sido- nalen unike "International Writ- përurua Antologjia më e re e poez- mos në kohërat postmoderne, ësh- ers' Reunion 2019" (që, duke filluar isë shqiptare në finlandisht. Titul- të zgjeruar me anë të teknologjisë nga vitit 1963 ruan reputacionin e li i antologjisë është "Na ishte dhe "gjuhët e mëdha", anglishtja, një prej forumeve më të rëndë- njëherë shpresa", në gjuhën finlan- gjermanishtja apo ajo ruse, mes të sishme të letërsisë dhe mendimit deze "Olipa kerran toivo". Kjo an- tjerash, duket e kanë koloniali- europian, në të cilin kanë marrë tologji u përkthye nga origjinali zuar kulturalisht pothuajse të pjesë më shumë se një mijë autorë, nga Silvana Berki dhe u botua nga gjithë botën. Gjuhët e tjera të ko- studiues e shkrimtarë, mes tyre disa "Aviador Kustannus", me asis- mbeve të vogla, si shqipja apo fin- laureatë të Çmimit Nobel), Arian tencën profesionale të shkrimtarit landishtja mbeten të panjohura Leka dha edhe një intervistë për Aleksanteri Kovalainen dhe kujdes- dhe komunikojnë pak si letërsi." gazetaren Erja Toumaala, e cila u in në botim të Vesa Tompuri. Me përfundimin e kësaj nisme transmetua përmes valëve të stacio- Kjo Antologji me titull të bukur, që u finalizua me botimin ni publik të radios finlandeze YLE. domethënës ka bërë bashkë 25 po- e Antologjisë, falënderimet sh- Vëmendje të veçantë për pjesë- etë bashkëkohorë shqiptarë, që kojnë për institucione si Kohne marrësit solli edhe ligjërata e Ari- shkruajnë në gjuhën shqipe, pa- Aääatiö, që iu bashkuan idesë dhe an Lekës mbi vonesat në proceset varësisht nga vendi në të cilin je- realizimit të këtij projekti poetik, shoqërore dhe mbi fenomenin tojnë. Për ta përuruar këtë An- që promovon shkëmbimin mes vonesë në kultura dhe sidomos në tologji, në veprimtaritë e organi- dhe Lulëzim Haziri. poeteve femra brenda një kulture kulturave. letërsi: Kësaj teme autori shqiptari zuara me këtë rast, morën pjesë po- DOMETHËNIA E me trashëgimi patriarkale. Ajo "Ëndrra ndez ëndrrën", theksoi i kushtoi pjesën hyrëse të etja dhe skenaristja Natasha Lako ANTOLOGJISË SIPAS ofroi përvojat e saj të pasura si në fjalën e saj hyrëse përkthyesja ligjëratës, i titulluar "Pesë minuta dhe poeti e prozatori Arian Leka. PËRKTHYESES poete dhe si skenariste e mirënjo- Silvana Berki. "Tre vjet më parë vonesë në histori." Në veprimtari, përveç SILVANA BERKI hur, duke ofruar një panoramë më ishte antologjia e poezisë bash- Në fund Arian leka paraqiti dashamirësve të poezisë morën "Po çfarë përfaqëson dhe çfarë të gjerë e më të qartë mbi autorët këkohore finlandeze në shqip dhe edhe dy dokumente që dëshmojnë pjesë edhe emra të shquar të poez- ka të veçantë në këto fakte dhe në që shkruan nën të ashtuquajturën tani janë poetët shqiptarë në fin- forma të marrëdhënies në distancë isë bashkëkohore finlandeze, si këtë Antologji?",- përgjigjet përk- "metodë të realizmit socialist" dhe landisht. Shpresoj që tani, kur mes shoqërisë finlandeze dhe asaj akademikët Kristi Kuuronen, Kari thyesja Silvana Berki gjatë bisedës letërsisë bashkëkohore shqiptare. themelet janë hedhur mund të shqiptare. Bëhet fjalë për dy tek- Aaronpuno, si dhe poete e proza- në një panel debati mes përkthye- Paraqitja e saj tërhoqi vëmendjen ecim drejt të panjohurave edhe më ste botuar përkatësisht në torë si Hannu Luntiala apo poetja sish zhvilluar në Lahti. "Në pamje e të pranishmëve dhe nxiti deba- të bukura, duke menduar për pro- "Demokratia", e vitit 1929, kur Saara Metsäranta. Gjatë përuri- të parë duket sikur nuk ka asgjë tin mbi njohjen e kësaj faze jo jekte të tjera, edhe më të gjera, mendimtari Branko Merxhani sjell meve Natasha Lako dhe Arian të veçantë, pasi të gjithë autorët shumë të shfaqur dhe shpesh të duke i dhënë kulturës dhe letërsisë në vëmendje sistemin arsimor dhe Leka shkëmbyen mendimet e tyre janë shqiptarë me prejardhje dhe keqkuptuar të krijimtarisë letrare shqiptare edhe më shumë frymë- atë politik finlandez, duke shkru- me lexuesin finlandez si dhe zhvil- rrënjë dhe të gjithë ata flasin dhe në Shqipëri. marrje. Kjo ngjarje kulturore që ar: "Të gjitha vendet e qytetëruara luan një bashkëbisedim me proza- shkruajnë në gjuhën shqipe. Por Atmosfera e krijuar nga botimi nisi me Antologjinë, e cila mori i kanë dhënë rëndësinë më të mad- torin e njohur finlandez Hannu dua të theksoj veçanërisht faktin i Antologjisë bëri të mundur që kjo vlerë dhe domethënie të veçantë he shkollave fillore, duke i quajtur Salama. Parathënien e An- se gjatë procesit të përkthimit të ngjarje të mos vështrohet vetëm tregon se veç ëndrrës dhe shpresës këto si guri themelor të jetës eduka- tologjisë, kushtuar kryeshisht gju- poezive unë vetë kuptova se nuk si një akt letrar, por edhe një akt tani kemi një realitet të prekshëm. tive kombëtare. Një komb nuk hës shqipe, historikut të saj dhe isha thjesht dhe vetëm një përk- me dimension human i mbërritur Në katër ditë, qytetet finlandeze mund të jetë i sigurtë për të ardh- poezisê shqipe e ka shkruar poeti thyese e poezisë nga gjuha shqipe në kohën e duhur. "Kjo pasi që nga Tampere dhe Lahti organizuan men e tij pa organizuar një ushtri dhe studiuesi Gazmend Krasniqi, në finlandisht, por edhe mbartjen pikënisja e këtij projekti i përk- veprimtari të shumëllojshme, në të ideale e të fortë mësuesish. Statuti i cili zbardh për lexuesin finlandez së kuptimeve te reja brenda rraf- thimit të poezive ka mbajtur para- cilat u përfshinë disa nga institu- i një Shteti të ri si Finlanda, qyteta- momente të spikatura në poezinë sheve të shumta dhe të pasura sysh këtë dimension", shprehet cionet kryesore të jetës kulturore rëve analfabetë u ka mohuar të shqiptare, që prej fillimeve të saj e kuptimore nga shqipja në shqip. përkthyesja Berki. "Ka nisur prej të qyteteve përkatëse, të cilat e drejtat politike." deri në ditët e sotme. Përveç Kjo për arsye sepse ashtu sikundër pozicionit tim si emigrante filli- bënë përurimin e Antologjisë - Oli- Dokumenti i dytë që Arian Leka përzgjedhjes mbi kritere profesio- edhe jeta, gjuha zhvillohet dhe je- misht, por nga dhe zhvillimet e mia pa kerran toivo pjesë të pro- paraqiti përballë publikut finlan- nale të autorëve dhe shënimeve ton brenda kohës së vet e jo veç të mëtejshme, ku rol të veçantë ka grameve kulturore kombëtare e dez lidhet me një artikull të botu- shoqëruese për çdo autor, An- brenda kufijve gjeografik në të luajtur këndvështrimi i shkencave ndërkombëtare, ku u fol për poez- ar po në "Demokratia", e vitit 1932, tologjia - Olipa kerran toivo merr cilët ajo kufizohet. Përmes këtyre sociale (formimi im shkencor) që inë shqiptare, ku u dëgjua poezia e ku sërish Branko Merxhani i ref- vlerë të veçantë edhe për organiz- poezive unë kuptova edhe më thellë priret të mbështesë kombet e veg- shkruar në gjuhën shqipe. erohet Johan Vilhelm Snellman-it, imin veçantë të lëndës letrare. Kjo larminë dhe dallimet jo vetëm të jël, gjuhët e tyre dhe përhapjen e ARIAN LEKA NË "LIWRE filozofit, burrit të shtetit dhe njërit pasi në këtë Antologji, si rrallë shqiptarëve me kulturat e tjera, INTERNATIONAL WRITERS' prej krijuesve të Finlandës mod- herë më parë, bota poetike e sh- por edhe mes kulturës së REUNION" erne. Duke ia drejtuar jo pa qiptarëve vjen e unifikuar në një brendshme, ku shqipfolësit jetojnë Përveç veprimtarive përuruese, pikëllim shqiptarëve të 87 viteve panoramë të gjerë e gjithëpërf- mes gëzimeve dhe brengave të tyre. Arian Leka mori pjesë si studiues më parë Merxhani shkruan se ne shirëse. Përmes këtij libri kuptova më edhe në bienalet e mirënjohur "In- shqiptarët janë "një popull i vogël Në brendi të saj ka poetë të tre- thellë edhe pasurinë e madhe gju- ternational Writers' Reunion - LI- si finlandezët dhe s'kemi tjetër mjet vave ku poezia shkruhet shqip, hësore të trevave ku shkruhet kjo WRE", që u zhvillua në Lahti nga për të mbrojtur veten përveç sa ta duke filluar nga poezia bashkëko- poezi, pasurinë leksikore, format datat 14 deri në 16 qershor. Në këtë çlirojmë popullin tonë nga skl- hore që shkruhet në Shqipëri, Ko- e begata të shprehjes, ku jo vetëm veprimtari të mendimit elitë Ari- lavëria dhe errësira e paditurisë. sovë, Maqedoninë e Veriut, në Mal thellësia e mendimit të poetëve, an Leka paraqiti punimin e tij mbi Vetëm një kulturë kombëtare dhe i Zi dhe te arbëreshët e Italisë. Një por herë-herë ishin edhe të shpre- temën "Writer's nature", i cili u një qytetërim, më i lartë nga ai që paraqitje te tillë poeti Arian Leka hurit e ndryshëm, ndikimi i diale- publikua në anglisht dhe në fin- kanë fqinjët tonë, do të mundin të e cilësoi si një hartë poetike për të kteve që edhe pse ma bënin përk- landisht. Tema e artikullit të titul- sigurojnë të ardhmen tonë!" mbërritur në viset e shpirtit sh- thimin pak të vështirë, më pasuro- luar "Erasing the Other from the Ndërkohë, për të cilësuar rolin qiptar, por edhe një udhërrëfyes ku nin në të njëjtën kohë, duke më Weather Map", duke u ndalur më e intelektualit në shoqëri autori përveç peizazhit me lumenj e me dhanë shumë dhe duke ma pasu- së shumti në temat e përjashtimit sjell fjalët e J. V. Snellman-it, ku dete, me male e me qytete, shfaqen ruar fjalorin." të "Tjetrit" nga kultura, mbi kul- mes të tjerash shkruhet : "Intelek- edhe relievet e historisë dhe shqip- NATASHA LAKO: JO VETËM turën e "Tjetërsimi", tezën nacio- tual nuk do të thotë të veshëç roba tarit. Ideja e një projekti mbi An- NJË AKT LETRAR, POR naliste të eksperimentimit puritan të modës, kapello të kohës dhe kol- tologjinë - Olipa kerran toivo filloi EDHE NJË AKT HUMAN mbi "letërsitë e vogla" dhe "luftën" laro që shkëlqen. Grupi intelektu- tre vjet më parë. Emrat e poetëve Nuk mund të lihet jashtë vë- absurde të spastrimit të gjuhës së al është si truri i një populli. Kom- të përfshirë në të janë: Dritëro Ag- mendjes edhe fakti që u nënvijëzua "kulluar" letrare nga ndikimet dhe bi nuk ju mësoi që të merni një olli, Ismail Kadare, Xhevahir Spa- Natasha Lako dhe Arian Leka huazimet e çdo forme (oriantaliz- rrogë të majme dhe të dëfreni mbrë- hiu, Fatos Arapi, Mimoza Ahmeti, gjatë përurimit dhe që lidhet me ma, oksidentalizma, globalizma manet nëpër kafenetë, duke lojtur Suzana Zisi, Luljeta Lleshanaku, përfytyrimin e krijimit të një ure etj), mbi krijimin e një "gjuhe të kartëra dhe domino. Të gjithë të Agron Tufa, Sokol Zekaj, Gazmend të re komunikimi mes dy kultur- (s)pastruar" shqipe, përfytyrimin diturit e kanë për detyrë të Krasniqi, Adem Gashi, Ndue Ukaj, ave dhe dy gjuhëve që njihen pak e gjuhës si një "kamp përqendri- përpiqen për lartësimin e arsimit Sabri Hamiti, Kujtim Shala, Ra- mes tyre, edhe pse janë pjesë e kon- mi", në të cilin nuk ka vend për të kombëtar, për të sgjuar madan Musliu, Selajdin Saliu, tinentin europian. Natasha Lako ndryshmin dhe të huajin, mbi ndërgjegjen kombëtare dhe për të Eqrem Basha, Xhevdet Bajraj, në fjalën e saj u ndal gjerësisht në fjalët klandestine dhe fjalët emir- forcuar vullnetin kombëtar. Më- Anton Gjojcaj, Marg Shilipa, Zef çështjen e lirisë në letërsitë nën ante në trupin e gjuhëve ballkani- souni fshatarëvet, puntorëvet dhe Skiro Di Maxho, Mario Belizzi, diktaturë, mbi temën e disidencës ke si dhe çështje të urrejtjes kul- klasavet të varfëra të qyteteve një Katerina Xukaro, Lindita Ahmeti letrare dhe rolin emancipues të turore dhe armiqësimit të kultur- mënyrë më të mirë për të jetuar!" E DIEL 23 Qershor 2019

ark Ndoja na ka lënë shumë punime e stu dime të ndry shme cilësore, përkthimeM të vështira nga letërsia klasike e krijime, por ky epistolar duket se përm- bush atë që njerëzit duhet të dinin për këtë personazh, emri i të cilit del në dekada të tërë të historisë sonë letrare. Një njeri i përgatitur që deba- toi për anën ideologjike në Lidhjen e Shkrimtarëve, kontradikta prej të cilave do ta pë- sonte në mesin e viteve '50. Koha për të cilën po shkru- ajmë është nga më të dhimb- shmet sepse e bën ish-deputetin e Shkodrës që të përfun- dojë në internim. E kalon duke lexuar dhe duke u munduar t'ua bëjë jetën sa më të qetë njerëzve të tij, por letrat që sh- këmben me Milenën, të sho- qen janë vërtetë të jashtëza- konshme për ngrohtësinë, dashurinë njerëzore dhe sin- qeritetin. Përshkrimi Leka Ndoja, fëmija i vogël që përmendet kudo në këtë epistolar, shumë vite më vonë do ta përcjellë një gjendje të veçantë që krijoi një çift i tillë nën dik- tatin komunist. Është e kup- i dashurisë tueshme se në këtë epistolar mungon patetizmi që mveshin sot shumë personazhe për të treguar privacionin. Në rastin tonë, kjo e fundit përcillet përmes dashurisë së një çifti nën terror me tre fëmijë të vegjël. Sikur të jetë një familje që jeton në normalitet dhe me vetëm lejen e dy letrave në Epistolari i Mark Ndojës me Milenën, muaj, ata parashikojnë gjithç- ka dhe ndihmojnë njëri-tjetrin për të kaluar jetën e vështirë, nga internimi dhe privacioni. por edhe për ta kthyer në normalitet kaosin. Shqetësimi janë fëmijët, jeta e tyre, shëndeti, mbijetesa e vështirë, mbarëva- jtja në shkollë, dhe librat. Mark jetë por edhe emri që do mbartin. kalitë dalkadalë, derisa të jenë të kujtimi i dashurisë sonë të pahar- teri im i rrëmbyeshëm, nganjiherë Ndoja është një këshillues i "Marintën, forcoje e qortoje, mos zojat me durue e kapërcye çdo rueshme. Ti më pe e më ndigjove edhe i ashpër në disa rrethana më mirë dhe mundohet që fëmijëve të qajë me dënesë. Ti vetë jepi shëm- dhimbje me burrni e me vetë; unë ndaj teje jam po ay që ka shty në gabime që ti ndoshta t'u japë kulturën por edhe din- bullin e para, E dij se ka në botë stoicizëm"..."Kij kujdes shëndetin kam qenë gjithmonë. Por dëshpë- s'do të mund m'i falësh kurrë"... jitetin e nevojshëm Tek e fun- natyra të prekëshme, por edukimi tand e të fëmnijvet, kij kujdes rimet që të ka shkaktue, dije se dit, ajo do të jetë aseti i tyre në mund të bajë sumë me to për t'i edukatën e bijve tonë të dashun, s'janë bamë me qëllim por karak- Vijon nga faqja 14

Në këtë numërnumërNë : MARK NDOJA DHE MILENA NDOJA (IN MEMORIAM), POLI LEMAN, MERI LALAJ, } QERIM VRIONI, SIDORELA RISTO, ETJ... } Redaktor: Ben Andoni; Grafika Artan Buca. 393 14 -HISTORI E diel 23 Qershor 2019

Në këtë numër po botojmë Epistolarin e studiuesit Mark Ndoja me Milenën, nga internimi dhe privacioni i vazh- dueshëm që ndoqi këtë familje. Ky epistolar përbën një nga kujtimet më të bukura dhe mbijetesën në kohën e vështirë, me të cilën u përballën shumë njerëz të letrave në atë kohë...

EPISTOLARE Përshkrimi i dashurisë nën terror Epistolari i Mark Ndojës me Milenën, nga internimi dhe privacioni.

NGA BEN ANDONI dhimbje me burrni e me një mbeten fëmijët, jeta e përditshme stoicizëm"..."Kij kujdes shëndetin prozaike, librat, fjalorët dhe aty ku VVVijonijonijon tand e të fëmnijvet, kij kujdes kujdesi për të mos e tepruar, që të edukatën e bijve tonë të dashun, përplaset me censurën, rrjedhin ikur të jetë një familje që kujtimi i dashurisë sonë të pahar- fjalët e dashurisë së Milenës: "Dhe jeton në normalitet dhe rueshme. Ti më pe e më ndigjove unë jetoj me parafytyrimet dhe dyke me vetëm lejen e dy vetë; unë ndaj teje jam po ay që imagjinuar kohën e kaluar të jetës letrave në muaj, ata kam qenë gjithmonë. Por dëshpë- sonë bashkëshortore, kënaqem, parashikojnë gjithçka rimet që të ka shkaktue, dije se ngushëllohem njëkohësisht dhe dheS ndihmojnë njëri-tjetrin për të s'janë bamë me qëllim por karak- mallëngjehem. Dhe jetoj me shpresën kaluar jetën e vështirë, por edhe teri im i rrëmbyeshëm, nganjiherë se koha që do të na mbetet me jetue për ta kthyer në normalitet edhe i ashpër në disa rrethana më ta kalojmë të qetë dhe pa telashe". kaosin. Shqetësimi janë fëmijët, ka shty në gabime që ti ndoshta *** jeta e tyre, shëndeti, mbijetesa e s'do të mund m'i falësh kurrë"... Leka Ndoja, i biri që e ka kuruar vështirë, mbarëvajtja në shkollë, Dhe, nga ana tjetër përcillen disa me shumë cilësi këtë epistolar du- dhe librat. Mark Ndoja është një letra të kuruara me kujdesin më të het vlerësuar për kujdesin por edhe këshillues i mirë dhe mundohet që madh dhe qetësinë e një familje, që kurajën për të sjellë një model mar- fëmijëve t'u japë kulturën por edhe në fakt, e qetë nuk mund të jetë. rëdhënie që duhet të shërbejë si dinjitetin e nevojshëm Tek e fun- Milena flet me detaje dhe tek-tuk frymëzim në kohët e turbullta ku dit, ajo do të jetë aseti i tyre në jetë "rrëshket" pak, kur bëhet sentimen- jetojmë. Në një farë mënyre, dhim- por edhe emri që do mbartin. tale, por sërish bëhet e fortë. Një bja që ka përjetuar ai me familjen, "Marintën, forcoje e qortoje, mos njeri që i njeh ato kohë duhet të është një shembull i bukur për të qajë me dënesë. Ti vetë jepi shëm- kuptojë mirë privacionet, por edhe kohën kaotike ku jetojmë dhe sh- bullin e para, E dij se ka në botë kërcënimin, nëse do e teprojë, por katërrimin që i kemi bërë familjes natyra të prekëshme, por edukimi Milena i shkruan letra, ku pragma- në të gjitha aspektet. Ndaj episto- mund të bajë sumë me to për t'i tizmi i jetës dhe kujdesi si shkruan lari i Markut me Milenën mbetet kalitë dalkadalë, derisa të jenë të tregon realisht vështirësinë e për- realisht shumë frymëzues për zojat me durue e kapërcye çdo balljes së familjes. Shqetësimi gjith- jetën...

Skeda: Autor:MARK NDOJA TITULLI: E DASHUNA MILI Letra të nji të burgosuni politik Botues: Pakti, 2019 Faqe:210 JETA Çmimi: 800 Lek a pasur formim fetar kato bënë mjaft pas vdekjes së tij, nga i lik dhe për një kohë shër Mark Ndoja biri, studiuesi dhe publicisti Leka Kbeu si dhjak, por më pas Ndoja, prej dorëshkrimeve që gjatë viteve tridhjetë pati një re- përjashtohet nga partia, dhe dhe propagandë" prej të cilëve bën Ndoja nuk mundi t'i botonte gjatë agim të fortë anti-klerikal. Ato vite emërohet mësues në gjimnazin katër, dhe nga viti 1960 deri në vitin komunizmit. shfaqi ambicjet letrare dhe pati "Qemal Stafa". Arrestohet në vitin 1964 bashkëpunoi si përkthyes i Përveç përkthimit të plotë të formim në traditën klasike duke 1955 për kritikë ndaj rolit të Par- jashtëm i Shtëpisë Botuese "Naim Komedisë Hyjnore, Ndoja ka përk- njohur mirë latinishten dhe gre- tisë Komuniste Shqiptare në letër- Frashëri", duke përkthyer sh- thyer gjashtë këngët e para të Ili- qishten e vjetër, italishten, dhe si, dhe si pjesë e akuzës iu përmend krimtarë shqiptarë në italisht. adës së Homerit dhe një cikël sati- gjermanishten. Iu bashkua Luftës përkthimi i një satire të poetit ro- Në fund të 1964-ës internohet në rash dhe epistulash të Horacit. Antifashiste Nacionalçlirimtare mantik gjerman Hajnrih Hajne ishullin e Zvërnecit, prej ku në Përkthimi i Komedisë është i dyti i në krah të komunistëve, duke u (Heine) mbi Kaizerin në poemën e fillim të vitit 1968 goditet nga një plotë në shqip pas atij të Pashko bërë anëtar i Partisë Komuniste vet "Gjermania, një përrallë dim- iktus cerebral dhe pas gjashtë Gjeçit në 1960, i vetmi që gjendet Shqiptare dhe duke marrë pjesë në ri". Në 16 janar 1956 dënohet me muajsh lirohet. dhe në versionin taktil braille për Përkthime në shqip: Komedia luftë.Gjatë Luftës dha mësim në gjashtë vjet burg "për agjitacion Një pjesë e botimeve të Ndojës u ata që nuk kanë shqisën e të parit. Hyjnore, Ferri, Dante Alighieri Gjimnazin shtetëror të Shkodrës. Ka botuar përpara çlirimit Hode (Dituria: 1998); Purgatori, (QSN, Zgjidhet deputet i Shkodrës në Mark Kapidanit, (Bot. Françes- Tiranë: 2005, Pakti, Tiranë: 2016); parlamentin e parë pas lufte, qytet kane: 1933), dy vëllime me poezi pas Parajsa, (Pakti, Tiranë: 2016). Hom- ku kishte jetuar si konviktor dhe çlirimit, Vjersha dhe Poema, (Ti- eri, këngët I-VI, (tek Homerus: Ili- arsimtar, dhe ku kishte qenë më ranë, Naim Frashëri: 1951), dhe ada, poezia epike dhe përkthimi, parë shkurtimisht sekretar politik Roja: poemë, (Tiranë, Ndërmarrja Tiranë, 2011). Horaci, Satira dhe i Partisë Komuniste. Jep mësim Shtetërore e Botimeve: 1949), ka Epistula, (Lezhë, Lisitan: 2004). letërsinë në Institutin Pedagogjik, përgatitur dhe një tekst letërsie për Nga shqipja solli në italisht poez- në prill 1946 emërohet në Minis- shkolla, Letërsia e huej, (Tiranë, itë Andrra e jetës të Ndre Mjedës, trinë e Arsimit dhe më 28 janar Instituti pedagogjik:1947) Nji gjethe vjeshtet të Gjergj Fish- 1947, Sekretar i Përgjithshëm i In- Pas viteve nëntëdhjetë iu botu- tës dhe Këngën e sprasme të Balës stitutit të Studimeve apo të Shken- an Ded Gjon Luli, Tragjedi, 1994; të Zef Serembes. Në dorëshkrim i cavet (Akademisë së sotme të Sh- Kritika Klasike dhe leksione gre- kanë mbetur dhe një vëllim me kencave). Më 1950 emërohet Sekre- ko-romake, Tiranë, 2003; Antologji poezi, Jehe të mekuna, dy vepra tar i Lidhjes së Shkrimtarëve. Por (nga Dante te D'Annunzio), Tiranë, mbi Skënderbeun, dhe Lavdi e nis rënien në vitin 1953 kur goditet 2012; Letërsia Botërore, Tiranë, shekujve, tragjedi dhe trilogji grupi i shkrimtarëve dhe në vitin 2006-2013; 2 vëll, Lirika e Fishtës kreshnike, roman në vargje. 1954 shkarkohet nga funksionet, Faksimile nga dosja e Mark Ndojës dhe tekste të tjerë, Tiranë, 2006. MarMarMarrë ngngrë a WWa ikipediaikipediaikipedia E diel 23 Qershor 2019 HISTORI - 15

Milena Ndoja

Tiranë me 22 - I - 1965

I dashur Mark! Dje sapo u ktheva në drekë nga puna gjeta letrën tënde në shtëpi. Nuk mund ta marrësh me mend sa në merak kam qenë, u bënë 24 dit pa marë letër prej teje përveç telegramit! Parmbrëmë të bëra një telegram me përgjigje, me adresë jo të sigurtë, përgjigje akoma s'kam marrë. Letra nga njëra anë më qetësovi se mora vesh në radhë të parë se je mirë, nga ana tjetër lajmi i dënimit tënd më tronditi për një kohë. Beso se shpejt e kam marrë veten. Sigurisht largimi yt është një fatkeqësi për mua dhe për fëmijët, por edhe këtë radhë të dy palët do ta kalojmë të qetë e me kurajo dhe durim. Meqë jeta na habiti me fatkeqësi, njeriu duket se kur i bie fatkeqësia e parë, e pret të dytën dhe kështu me radhë, më me forcë kalitet e dhe e kalon më lehtë. Unë besoj se 5 vjetët tani do të shkojnë më shpejt. Tani që s'je ti, koha më duket se shkon me një shpejtësi të çuditshme, që tani e ndjej se dimri iku, shpejt do të vijë prandvera, vera shum e shkurtër dhe ky vit më duket sikur kaloj, kështu do të kalojnë dhe vitet e tjera. Dhe ja prap shpresojmë se do të jemi bashkë, lindim që të jemi, do të bëjmë çmos për t'i bërë të lumtur fëmijët tanë për aq kohë që do të jemi gjallë. Fëmijët janë pikëlluar thellë dyke filluar nga Luli, Marinta, dhe Leka i mjerë. Një javë resht nuk Faksimile e letërkëmbimit të lëshovi nga goja: "Babi iku ke deti me maqinë me shokun, do vijë të më blejë gjona." Qante me kujë kur unë shkoja në punë: "Mos ik mami, mos e le Lekën vetëm, o babi o mami mos e le Lekën vetëm". 1. LETRA NGA ISHULLI I ZVERNECIT 1965-19671965-19671965-1967 Pandehte se edhe unë do ta le vetëm. Nuk i bënte përshtypje babagjyshi, mamagjyshja, Luli etj. Që ditën që u largove ti, unë mora në shtëpi prindët e mij. Ato akoma nuk janë rregulluar me VITI 19651965VITI shtëpi, me t'u rregulluar, njëri nga prindët do të rrijë tek mua me rradhë; për të ngrënë gatuajmë bashkë se na leverdis të dy palëve. Jemi mirë për neve mos kij aspak merak. [1] 6-I-1965 Mbas një jave morëm vesh qënjen tënde në Zvernec. Nuk të shkrova unë e para se nuk isha e sigurtë për adresën mos kishe ndonjë drejtim tjetër. E dashuna Milenë, U munduam bashkë me fëmijët që ta shihnim në hartë këtë vënd por fatkeqësisht nuk e gjetëm, Jam shëndosh e mirë. Atë ditë që më nisën arrita në Ishullin e atëhere Marinta tha "Babi është aq larg tani sa që duhet të ketë arritur në fund të botës!" Svernecit, ku më kanë internue për 5 vjet me vendim të Komis- Këtu asgjë s'ka ndryshur që kur ke ikur ti. Unë tani kam më tepër kohë të lirë përveç punës jonit t'Internim-dëbimit pranë Ministrisë së P. Mbrendëshme. sime; për t'u qetësuar, për t'u marë më tepër me edukimin e fëmijëve tanë, ndoshta më vonë edhe për Ti mos u mërzit, kij kujdes shumë për shëndetin tand dhe për të lexuar diçka se më ndihmojnë mjaft prindët e mij. Ata janë të vetmit që po kujdesen shumë për edukimin sa mâ të gëzueshëm të fëmijvet, frut i dashunisë sonë mua, sidomos për fmijët t'i bëjnë më të gëzuar. fatkeqe. Fatkeqësinë që na ra duhet të dijmë me e durue e me Në letrën e ardhshme pres të më shkruash për ndonjë send që të nevojitet. E di që me fjetje je kapërcye sa mâ të qetë. shum hollë më vonë do të rregulloj. Për ato që më kërkonje në letrën e parë po t'i dërgoj me një pako Lulin ma puth për mue dhe jepi lamtumirën që s'munda t'ia cigare etj. nesër, të cilat munda t'i blej me kursimet e këtij muaji. Në fillim të muajit të ardhëshëm jap. Marintës thueji të bahet gocë e fortë e e patrembun, dhe të do të postoj lekë që t'i kesh për ndonjë ushqim ose cigare. rrisë Lekën me kujdes e dashuni nane të vogël. Ti e Luli Marinta Sa për porositë që më shkruaje: 1) Danten e mora, 2) Osmanit i thashë për librat se erdhi vetë e Leka jeni i vetmi gas i jetës sime të sotme e të nesërme. Ma këtu, dhe do t'i sjellë sa më parë që të gjejë njeri të sigurtë se mos i humbasin, 3) Librin e Cordig- gëzoni Lekën dhe thonij nga unë: ti Lekë, je çun mâ i miri! I mjeri nanos dhe Leteraturën Italjane i kam dërguar fjalë me Lulin dhe ka thënë se do t'i jap, por në fakt i vogël nuk duhet të trishtohet me asnji mënyrë! akoma s'i ka sjellë por mos kij merak se do t'ja marr patjetër sa më parë. Gjithashtu dhe me Ilian Na këtu jemi mirë me trajtim të përgjithshëm. Si me ushqim, etj. familja ka të drejtë të vijë me na pamë 1 herë në 2 muaj, prej u lamë. datës 25 deri më 30 të muejit, mbasi të ketë marrë leje prej Drej- Sa për takimin që lejohen për të ardhë ne aty, u gëzova dhe do të bëj çmos që të vij nga Marsi me torisë së P. Mbredëshme të Tiranës. Më shkrueni letra ti e Luli babagjyshin ose me Lulin sidoqoftë do të bëj formalitetet dhe do të lajmëroj më parë. Kurse Lekën dhe Marinta, tue më tregue për çdo gjâ se si vete familja. dhe Marintën do t'i sjell nga vera - Mos u mërzit! Të lutem më dërgo nji pako letra e zarfa e pulla për korrespon- Me shum zor mësohet njeriu me atë që është e re i dashur. E parafytyroj fare mirë gjëndjen në të dencën, më dërgo edhe nja 4 a 5 fletore me nji vijë; mundsisht nji cilën ndoshesh ti këtë çast. Po tani sidoqoftë pres një letër më të gjatë mundësisht prej teje. pako brisqe rroje "Record" suedeze, brushën e dhambëvet dhe nji Kujdesu për shëndetin, dhe dije nëse do të jesh mirë ti me shëndet, të lumtur do të na bësh ne në bar dhambësh. radhë të parë. Bani të fala Llazarit e familjes, Vangjos dhe prindëve të tu. Nëse do të lejohet që unë të të shkruaj shum dhe shpesh do të shkruaj mos u mërzit! Llazari po pat mundësi të më falë ato letrat e lojës dhe të m'i Fëmijët do të shkruajnë herën tjetër me mësime dolën mirë siç ishin në fillim. dërgojë. Shumë të fala nga Babagjyshi, Mamagjyshja, Mela e tjerët. Mos u mërzit, Milenë. Atij mikut që më ka marrë historinë e Luli Marinta e Leka me mamin të përqafojnë me mall letërsisë italjane dhe nji libër të Cordigniano-s thueji t'i kthejë E ytja Milena menjiherë dhe të mos e shkelë kurrë derën e shtëpisë sime as mos Shënime të flasë mâ kurrë as me ty as me fëmijtë e mi. Nejse u zgjata kot Dr. Safeti shërbeu nga janari në fund të dhjetorit 1966 në Vlorë. Komandant i Degës MPB ishte me këtë punë boshe! Andrea Mici, zv. komandant Niko Paskali. Më shkruej sa mâ parë e sa mâ shpesh, jo vetëm ti po edhe Luli 2 H. Qe. Sipas rrëfimit të Markut, ka qenë i pranishëm në Degën e Brendëshme të Tiranës më 28 e Marinta. Të fala e përqafime. Lekën ma puthni 100 herë. Për atë po mërz- item fort fort. I jueji përjetë Marku. Mbi njohjen me z. Mark Ndoja Adresa asht: Mark Ndoja Pranë Degës P. Mbrendëshme Vlorë në Zvërnec gjatë vitit 1966

P.S. DR. SAFET KËLLIÇI gazhuar me problemet shëndetë- kisha në shtëpi një libër me përk- Milenë, më dërgo në pako edhe nga nji kashé aspirine, fena- sore dhe higjeno- sanitare të mje- thime të poezisë italiane dhe isha i skon e alginë. disit ku rrinin. apasionuar mbas letërsisë. e mbarimin e Fakultetit të Osman Shashiqit shkrueji në Shkodër që të m'i dërgojë librat E kam shprehur shpesh që kon- Marku vlerësonte sidomos Mjekësisë në vitin 1965 sa mâ parë, sidomos "Saggi critici" të De Sanctis-it. M siderata maksimale ka qenë për Dante Alighierin që e kishte më caktuan si mjek ushtarak Mark Ndojën, si më seriozi, fjalë shumë për zemër, më vonë nga i biri në fillim në Tropojë dhe pas pak dhe që unë kisha kënaqësi kur Leka mora vesh që e ka sjellë në kundërshtimeve të shumta, pas bisedoja me të si njeri shumë i kul- shqip Komedinë Hyjnore, kryeve- rreth 6 muajve pa punë më dër- turuar, me memorie brilante dhe prën e autorit fiorentin. guan si mjek ushtarak pa uni- që sa herë shkoja atje (rreth 15 herë Marku ishte shumë i edukuar, formë në Vlorë. Duke mos pasë gjatë gjithë vitit) e gjeja duke lex- të imponoheshe me sjelljen e asnjë lidhje me qënien time si uar në një sallë të vogël rreth 16 veshjen e tij, dhe për të vjelë sa më ushtarak u angazhova për di- m2 afër dhomës së fjetjes dhe disa shumë nga ai ngaqë ishte shumë i agnostikim dhe mjekim të ush- herë në shoqërinë e Gjin Markut. heshtur, më duhej të ndërhyja tarakëve të M.P. Brendëshme Meqenëse isha i detyruar të shko- shpesh. Kur më shoqëronin ko- (Dega Vlorë) për të burgosurit ja dhe të interesohesha për gjend- mandantët e kampit të MPB (që i dhe ushtarakët e postave të jen shëndetësore dhe kushtet ndërronin vazhdimisht) nga pos- kufirit që nga Fieri deri në Sa- higjeno- sanitare të tyre, unë për- ta në bregdet për në ishullin e Zv- randë. Pata marrë porosi të fitoja nga rasti dhe shpesh herë ernecit, rezervohesha dhe bëja veçantë për t'u interesuar sido- duke u ndodhur në dhomë me të vetëm punën dhe angazhimin tim mos për 5 personat e internuar ndjerin Mark Ndoja kërkoja me si mjek me vizitat përkatëse. Gjatë në ishullin e Zvernecit e insistim që nga konsideratat e tij vitit 1966, Kryetar i Degës së konkretisht Gjin Marku, për librin në përgjithsi si sh- Brendëshme të Vlorës ishte An- Mark Ndoja, Xhavit Qesja, krimtar dhe për autorët italianë drea Mici, i afërm i Hysni Kapos. Maqo Çomo dhe Kristo Budo, i të Rilindjes për Danten, Petrarkën, Duhet thënë se Marku gjatë cili ishte më i riu. Ky ishte an- Arioston, Tasson. Desha të mëso- gjithë vitit 1966 nuk u ankua për ja mbi këta autorë pasi edhe unë asgjë shëndetësore. 16 -LETËRSIA SHQIPTARE E diel 23 Qershor 2019

Poli Loman është një shqiptare me banim prej 24-vjetësh në Hollandë. Me profesion mësuese Anglishteje, ajo po përpiqet të bëjë kontributin e saj edhe në fushën e letërsisë. Duke cekur temën e komunizmit në Revistën Letrare 'Liter', ajo ka shtruar udhën për një roman, të cilin shpreson ta botoj nga fundi i këtij viti. Në këtë tregim, që po boton "Milosao" kemi një aspekt të asaj kohe, por i kuruar me shumë sens mase, që e ruan pastër ndjenjën e pezullit për lexuesin TREGIMT

NGA POLI LOMAN KTHIMI NË SHTËPI i mëngjes janari i vitit 1989 ishte tmerrësisht i ftohtë. Gjithë veriu i kohe eci me sytë mbyllur. Sikur të Shqipërisë ishte ngu kishte një kapuç. Sa mund të du- juar nga bora. Në Qafë ronte në këto kushte? Ndjehej ko- ABari kishte rënë mbi një metër. mpleti këputur, por duhet te vazh- Frynte një erë e akullt. donte. Kurajo! Një zjarr sado i vogël Kjo është dita ime, mendoi Jor- do t'i bënte mirë, por me vete nuk goja, pasi u zgjua. Nuk priste dot kishte as shkrepëse, le pastaj ndon- sa t'i thërriste emrin operativi. Nuk jë drutë thatë. Edhe nëse do të mbi- kishte vënë dot gjumë në sy. Çfarë jetonte nga ky rrugëtim, si do re- do ndodhte tek dalja? A ishte shqyr- agonin njerëzit ndaj tij? Me për- tuar dosja e tij nga Ministria e buzje? Përçmim? Refuzim? A do Brendshme? Kishte ardhur leja për kishte ngelur ndonjë njeri me trutë lirimin e tij apo ishte penguar nga pa shplarë në qytet që mund të linjat e prishura të telefonit? kuptonte se ai ishte i pafajshëm? A Shokët ju mblodhën rreth kre- do të mund të kuptonte ndonjë nga vatit një natë më parë për t'i dhënë shokët e tij të vërtetën e asaj që kish- lamtumirën. Ishin mësuar me njëri- te ndodhur? Ç'kishte ndodhur në tjetrin. Kënduan dhe derdhën lotë botën e të lirëve ndër vite? Nga cila gëzimi. U përqafuan dhe kënduan anë frynin erërat tani? Nuk ishte sërish. Derdhën përsëri lotë. Festën më një tetëmbëdhjetëvjeçar, por një e ndezën, ashtu në mënyrën e tyre, burrë në të dyzetat. Jorgoja u për- derisa polici i shërbimit u mbylli poq që të largonte mendimet nega- dritën dhe urdhëroi të vendosej tive dhe ndër mend solli Zojën, të qetësia. Shumë të burgosur nuk e dashurën e tij. A do ta pranonte ajo? kishin përjetuar dot këtë moment. Në buzë i ardhi një këngë dashurie Ai po. Ja, emri i tij kumboi nga dhe filloi ta këndonte lehtaz. Njëzet megafoni. Jorgo Opari duhej të vjet pa të. Ju shfaq e qeshur dhe më paraqitej tek operativi. Përqafoi e bukur se kurrë. Ai e përqafonte, e Stavrin. Shokut të tij të ngushtë i së', të ishte gati ta sulmonte atë? shpresonte që biografia e njollosur shoi pulpën. Po çuditërisht Jorgo- puthte pa pushim dhe ndjente duheshin dhe disa muaj për të dalë. Cilin skenar kishte bërë gati për të? të mos e pengonte më. Kjo gjë do ja nuk e ndjeu dhimbjen. T'i ishin ngrohtësinë e trupit të saj. Ashtu Eci në drejtim të daljes. Kur ishte Kë kishte detyruar të dëshmonte dukej nga qershori, nëse Leoja, si ngrirë këmbët kaq sa të mos nd- duhet të qëndronte, gjithmonë afër portës ktheu kokën nga kundër tij? Mos kishte folur gjë në skulptori i ri i talentuar do prano- jente më dhimbje? Një ujk i dytë e pranë tij. Me të në krah, mund ta shokët. Vërtet po linte pas punën e gjumë kundër Partisë dhe ia kish- hej në akademinë e arteve. Nga cila sulmoi nga se priste dhe i nguli përballonte udhëtimin. Vazhdo! rëndë nëpër galeri, përpjekjet për in çuar të ngrohtë operativit? Para anë do anonte peshorja? Do ta dhëmbët në krah. Bota po i vinte Vazhdo! Edhe pak mundim dhe do t'u arratisur, intrigat, torturat e dy syve ju shfaq operativi. I lexoi shikonin si djalin e një komunisti rrotull. Dhimbjen e kafshimit të ta shihte përseri. viteve të fundit, por edhe ato të akuzën e re dhe e dërgoi përsëri në të përkushtuar, siç ishte Filipi, dytë e ndjeu, por nga krahu nuk i # Spaçit duruar dhjetë vite me ferr. Jo, tani që ishte i lirë, nuk do anëtar Partie me të gjitha privileg- doli gjak. Prap ju bë sebep ajo gjë? Duheshin shtatë orë rrugë më rradhë? Për herë të fundit ua bëri t'i lejonte atij asnjë sekondë kohë jet përkatëse, apo do ta vinin në Mendonte se sa të lirohej nuk do tí këmbë për të arritur në Shën Pal. I me dorë shokëve të mbledhur tek për të thurrur plane. Më mirë listën e zezë si nipi i një armiku të shfaqeshin më haluçinacionet. E stërmunduar nga lodhja mbërriti sheshi. ujqërit përjashta se sa kopenë e rrezikshëm të popullit dhe do ta shkundi veten për tú shkëputur në një stacion ngarkim-shkarkimi Formalitetet u kryen shpejt. Qafë-Barit. 'Jo, më pret familja,' i refuzonin? Vasili e dinte se Filipin nga dhëmbët e ujqërve. As mos për kamionat. Mos ishte nga flokët Rrobat e kampit i la aty dhe veshi tha Zefit dhe i vendosur doli jashtë e mundonte shumë kjo gjë. Bustin mendo, as mos mendo! Mos i kishte e ngrira dhe fytyra e skuqur që ju ato që i kishte dërguar familja. U në bardhësinë që i vrau sytë. e Enver Hoxhës që i kishte dhuru- mbijetuar dy herë nga dhjetë vjet jepte njerëzve të kuptonin se kish- habit kur në korridor pa Zefin, i cili ar Leoja, e kishte vënë në korridor. burgut për t'u ngrënë nga një kope te dalë nga burgu? Ai ndjente ishte liruar një javë më parë. Ai # Vend i përshtatshëm. Nuk e vinte ujqërish? I ati nuk do t'i rezistonte shikimet e tyre shpuese dhe kishte akoma uniformën ngjyrë Vasili ishte në ashef. Në të dy dot në ndonjë vend më të mirë në dot lajmit. Dhe nëse ky ishte fati i armiqësore pavarësisht nga rrobat kafe të kampit. Ashtu i parruar furnellat me gaz zjenin tenxheret. shtëpi. Ku e merrte dot vesh një fëm- tij, nëse ai u shkaktonte vetëm civile. Pa dy kamionë të parkuar, dukej komplet i këputur. Priste dot Evelina hynte e dilte dhe e pyeste ijë si ishte puna? Ai ishte kaq kre- dhimbje njerëzve të dashur, i tij ish- por ato nuk do niseshin atë ditë. Jorgoja edhe disa ditë që të niseshin nëse mund ta ndihmonte me diçka, nar për punën e tij. Me atë bust te faji? Por tani i duhej të ecte, larg Tërë javës nuk kishin lëvizur mak- sëbashku? Rrugët ishin bërë të pa- por Vasili donte t'i bënte të gjitha kishte fituar çmimin e parë në një nga ky labirint bore. Ishte ka- inat. Pas një ore vendosi të vazh- kalueshme. Pemët ishin shkulur vetë. Kishte bërë një goxha plan. Dy konkurs të shkollës, ku i mësonin cavjerrë jashtë pusit të errët të Qafë- donte të ecte. Mbase mund të flinte nga stuhia dhe linjat telefonike ish- javë të tëra ishte marrë me pazarin se Partia kujdesej për ta si një nënë Barit. Asnjë ujk nuk mund t'ia në ndonjë fshat të afërt. Pas nja dy in prishur. Telefonat nuk punonin dhe mezi kishte vendosur se çfarë e mirë. Dashurinë për udhëheqësin vidhte këtë. Me shumë mundim e orësh do ngrysej. Papritur dëgjoi as me çentralin. Por Jorgoja nuk do gatuante për shtatëmbëdhjetë e Partisë ja kishin ushqyer që në çante rrugën nëpër borë. Rrobat i zhurmën e një kamioni që po afro- mund të priste. Duhet të shkonte veta. Tavolina duhej të shtrohej si klasën e parë. Kështu nuk detyro- ishin bërë qull dhe duart i ishin hej. Të nisej ai? patjetër në shtëpi. E kishte lajmëru- për festë. Më në fund i vinte djali! hej ta shikonte vazhdimisht bus- skuqur nga të ftohtit. I digjnin edhe Shoferi zbriti nga kabina. Kish- ar familjen dhe ata e prisnin. Nuk Më në fund, kompletohej familja. Jo tin, dhe ishte dhe një vend i përsh- pse pas një ore mundimesh nëpër te ditë pa u rrojtur, dukej si i sh- bëhej merak për borën. Zefi e pyeti ti e kishte pyetur se përse nuk e tatshëm për ata që vinin vizitë që borë, nuk i ndjente më majat e gish- kalafitur dhe binte erë benzinë. nëse kishte dëgjuar për oficer kishte parë dajon e tij asnjëherë. të mendonin më ndryshe për ta. tave. Arriti në pjesën më të lartë të Jorgoja e pyeti nëse do të nisej atë Markun, i cili ishte nisur për në Tina ia kishte treguar se dajoja Busti mund tí mbronte nga syri i kodrave. Ja ku kishte gjithë atë ditë, por burri i ktheu një jo të thatë. shtëpi në fundjavë dhe ishte sul- punonte për ushtrinë dhe se nuk i lig, dhe t'u largonte internimin. Në bukuri përpara syve. Mahnitëse Aq i lodhur sa ishte ai pas tre netëve muar nga një kope ujqërish. Kish- jepnin leje për të vizituar familjen. korridor do vihej. ishte!Vargmali para tij ngrihej i pa gjumë në kabinë as që bëhej fjalë. te qëlluar tre, por kjo gjë i kishte A e kuptonte dot një fëmijë si vër- # lartë, i pjerrët dhe plot maja të thep- Po kjo nuk mundej! Nuk duhej! acaruar të tjerëte dhe më keq. titej bota për t´í treguar historinë e Jashtë kishte kaq shumë dritë. isura. Ishin pamje që nuk do t'i har- Vështirë të mbijetonte dot një natë Vetëm kapelja dhe revolveri i tij ish- vërtetë? Cilat pyetje do të bënte dhe Gjithçka ishte e bardhë. Rrezet e ronte kurrë, por nëse rruga e tij do në qiell të hapur. Jorgoja i tregoi se in gjetur katër kilometra larg ka- cilën përgjigje do të kuptonte? Po një dielli si me dhëmbë që thy- kalonte në kurrizin e atij mali, do sapo kishte dalë nga burgu pas një mpit. Njollat e ngrira të gjakut në edhe nëse do ta kuptonte dhe do t'ua heshin në kristalet e borës e ver- të bëhej një ngjitje e vështirë. Para dënimi të dytë prej dhjetë vjetësh borë, i linin shumë pak vend imagji- tregonte shokëve ashtu siç bëjnë buan. Bora kishte mbaruar së rëni, tij ngriheshin kurorat e akullta të dhe ju përgjërua shoferit që të pak- natës. Ecja deri në Shën Pal, ku fëmijët, çfarë do të mendonin vallë dhe era ishte fashitur. Cilin drejtim pemëve të vetmuara, si kërpudha tën ta çonte në një vend tjetër ku ndalonin kamionët, zgjaste gjash- ata? Vetëm dy nipërit e mëdhenj e të merrte? Aty bora i vinte deri në të bardha gjigante. Apo ishin ig- kishte më shumë lëvizje, që të mund të orë. Në borë do të thoshte nja dinin se dajoja i tyre nuk punonte brez. Disa gjurmë të vjetra mbulu- loindianësh ku mund të strehohej? tëvazhdonte udhëtimin e tij për në shtatë a tetë orë të mira. Mundësia në ushtri, por në një kamp pune. ar me një shtresë të re bore, ishin i Donte të ndalonte sa për të marrë Korçë me ndonjë makinë tjetër. që dhe ai të sulmohej nga ujqërit Pse-ja ishte e ndërlikuar edhe për vetmi orientim. Andej të ishte njëherë frymë, por i dukej e pam- Nxitohej se e priste familja. Shoferi ishte e madhe. Jorgoja u mendua ta. Mbase kishte ardhur koha t'ua rruga?Vendosi ta ndiqte. Të ishte undur. Vazhdoi drejt jugut duke e vështroi në sy. Nga burgu i Qafë për pak. Nuk kishte frikë. Ta linte tregonte. Vasili kishte tre mbesa ky shtegu i oficer Markut? Pa se si mbajtur vetëm diellin si pike refer- Barit kishte dalë? I njihte gjë…? lirinë e tij të varej nga bora?! Jo, dhe katër nipër. I madhi, Leoja, i udhëheqësi i kopesë i doli përpara imi. Pantallonat i ishin ngjitur në Dhe shoferi përmendi katër emra. nuk mund të priste. Duhet të ikte Krisës dhe Filipit, mbushte tetëm- dhe u paralizua nga frika. Jo, kjo pulpa dhe e pengonin në ecje. Gis- Jorgoja i njihte të katër. I tregoi se sa më parë. Larg nga operativi i bëdhjetë dhe ishte maturant në li- nuk mund të ndodhte! Nuk duhet hat e këmbëve i kishin ngrirë. Pas dy vitet e fundit i kishte bërë në Qafë pashpirt, para se ai të ndohte du- ceun artistik të Tiranës. Donte të të ndodhte! Për të atin, jo! Një tjetër dy orësh filloi të binte borë. Era që Bari dhe para tyre kishte qënë në art, siç kishte bërë edhe me të tjerë. bëhej skulptor. ujk i tharë nga uria e kërcënoi me nisi të frynte e ngrinte borën dhe ia Spaç. Jorgoja e vështroi me Sikur ujku më i rrezikshëm i 'kope- Tani që Jorgoja do lirohej, dhëmbët e tij të mprehta dhe i kaf- përplaste në fytyrë. Për njëfarë përgjërim. Në sytë ngjyrë kafe të E diel 23 Qershor 2019 BOTIM - 17

Publikohen romani “Misioni i z. Ndrio” dhe përmbledhja me fabula “E dashur Dhelpër!”… Botime të reja në zhanrin e humorit dhe satirës hkrimtari Vangjush Saro la “E dashur Dhelpër!” Romani ‘luftëtar’ që për shkak të rretha- ulat e tij, shkrimtari i drejtohet është një ndër lëvruesit e “Misioni i z. Ndrio” është një nave, bëhet grotesk; ai e bën lex- një spektri të gjerë lexuesish, më Szhanrit të humorit dhe sat- rrëfim e thirrje për përmirësimin uesin të qeshë, por edhe të medi- së pari të vegjëlve. irës. Janë të njohura vlerësimet e situatës ekologjike dhe të krizës tojë: më në fund, pas ndotjes dhe Librat janë publikuar nga enti e kritikës letrare për librat e botu- shpirtërore të shoqërisë së sotme. rrënimit shpirtëror, qëndrojnë ERIK Botime dhe janë ilustruar ar nga autori, midis të cilëve: Ro- Libri ka në qendër një profesor monopolet dhe sistemi aktual nga piktorja Alma Skënderi. mani “Kurora e Ballkanit”, librat të varfër, që ëndërron të ndry- politik. Aktualisht, shkrimtari Vang- me fabula “Trumcaku ftillon Fer- shojë Botën, duke kujtuar jetën Libri me fabula “E dashur jush Saro jeton në Vankuver rën” e “Gomar apo Kaproll?” si në epokën kur njerëzimi ende Dhelpër” është në vazhdën e një (Kanada). Ai mban dy çmime ko- dhe novela “Djali që u bë tullum- nuk ishte ‘dorëzuar’ te zhurmat, sërë publikimeve të autorit në mbëtare: Për librin me tregime bace”, e publikuar në shqip dhe plastika dhe kakofonia e elek- këtë gjini, ku ai përpiqet të per- “Biri i ambasadorit” dhe për nov- anglisht. tronikës. sensibilizuar njerëzit për këtë formojë në mënyrën e vet, duke elën “Polic Këmbëvogli”. Disa nga Këtë sezon, autori vjen te lex- Aventurat e këtij personazhi degradim, rëndom përfundojnë kombinuar rrëfimin gazmor me krijimet e tij letrare e publicistike uesit me dy botime të reja: “Mis- në shkolla, biznese, azile, kan- në mënyrë zhgënjyese. Profesor elemente lirike dhe peizazhe të janë publikuar edhe në gjuhë të ioni i z. Ndrio” dhe libri me fabu- tiere e plazhe, ku ai shkon për të Ndrio është një ëndërrimtar, një ‘vizatuara’ me pak vargje. Me fab- huaja. shoferit lexoi një shpirt të butë. Ta përparshme e kamionit ishte mjaft përqafonin dajën. Sa ishin rritur! bënte? Shoferi e pa nga koka në e dëmtuar. Kontrolloi nëse ndizej Sa mirë që më në fund ishte në shtë- këmbë, u mendua dhe ia bëri me motori dhe nxori disa dërrasa nga pi. Jorgoja shikonte brenda sh- shenjë të hipte në kabinë. Do ngarkesa për të kthyer kamionin tëpisë për të parë se çfarë kishte niseshin sapo të ngarkohej me pir- përsëri në rrugë. ndryshuar gjatë dhjetë vjetëve. it dhe panele druri. 'Do t'ia dalim mbanë,' i tha Jor- Busti i Enver Hoxhës në korridor i U nisën rreth orës pesë mbas- goja shoferit për t'i dhënë zemër. ra menjëherë dite, kur filloi të ngrysej. Nga kabi- # në sy. Pushti, që ishte fajtori na Jorgoja vështronte male të lar- Rreth orës një të natës u shur- kryesor për vuajtjet e tij ta të bardha dhe rrëze tyre gremi- dhuan bisedat në dhomën e njëzetvjeçare nëpër burgje e kampe, na të thella që thithnin, rrugë të ndenjes; fëmijët flinin mbi dyshekë, qëndronte në korridorin e shtëpisë gjarpëruara gropa-gropa që e rris- por dhe dy dhëndurët i kishte zënë së të atit! I hipi gjaku në kokë dhe i nin mundësinë e rrëshqitjes. Ishte gjumi. Për Vasilin u bë e qartë se tha të atit: 'Kush na e ka bërë nder?' ngopur me malet dhe borën. Mezi Jorgoja nuk do të vinte atë natë. Kur dëgjoi se e kishte bërë vetë Leo- priste të arrinte në qytetin e tij. Si Cila makine do ta sillte pas me- ja, reagoi i inatosur. 'Nuk bëje dot do të ndjehej kur të ecte përsëri në snatës? Autobuzat e fundit arrinin një bust të gjyshit Vasil, ti Leo? Do bulevardin e Korçës? Shoferi ia rreth orës njëmbëdhjetë në stacion kishte qënë shumë më mirë!' ndërpreu mendimet duke e pyetur dhe transport tjetër nuk kishte. Po Të atit i drejtoi një vështim sh- se si kishte rënë brenda. Jorgoja i prisnin më kot dhe asnjë nuk gux- katërrues, tundi kokën 'Jo' nga Le- tha se kishte bërë dy herë nga dh- onte ta thoshte sepse nuk donin të oja, dhe pa përsëri të atin. 'O ai, o jetë vjet për të famshmin 'agjita- Dhe operatori nuk e bënte atë gjë të gjitha dërrasat të ndrinin si dyll lëndonin më tepër Vasilin dhe unë!' cion-propagandë'. Herën e parë me pa ndonjë plan. Shumë shokëve u i verdhë. Evelinën. Filipi i mërmëriti diçka Vasili u gëlltit. 'Jorgo, bustin një përpjekje për t´u arratisur, edhe ishin vënë dënime të reja gjatë vua- Ora kaloi tetën dhe Jorgoja nuk nëpër dhëmbë Krisës. Prap po ju duhet ta mbajmë. Sidomos tani që kishte bërë diçka, po herën e dytë jtjes së dënimit të parë apo në dalje, kishte ardhur akoma. Ushqimi u sillte telashe ai vagabondi? Ajo i u ktheve ti. Ti nuk di gjë si është për parrullat, ishte komplet i pafa- kur liroheshin. Disave nga dhjetë ftoh. Vendosën t'i ulnin fëmijët për ktheu një vështrim të rreptë. Të jeta jashtë burgut. Ne jemi me jshëm. Shoferi u gëlltit. Eqeremi, vjet, por kishte bërë vaki t'ju jep- të ngrënë.Vetë mund të hanin edhe guxonte të thoshte dhe ndonjë fjali Partinë,' u përgjigj ai duke parë nga një shoku i tij i fëmijërisë, kishte nin edhe njëzet vjet shtesë. Nata më njëmbëdhjetë ose dymbëdhjetë të tillë, dhe ai nuk e prekte më me Filipi. Kështu erdhën kohërat. Ësh- rënë brenda po për 'agjitacion-pro- ishte e gjatë, dhe për ta mbajtur të natës. Evelina do kishte dashur dorë. Tavolina kishte mbetur e sh- të e rëndësishme. Përpiqu ta kup- pagandë.' Po, gati të gjithë politikët shoferin zgjuar, Jorgoja i tregonte të kishte marrë një telegram nga truar, gati për të ngritur dollinë tosh të lutem.' Jorgoja nuk po kup- me atë nen i kanë dënuar, shtoi Jor- histori për heronjtë, artistët, muzi- Jorgoja, ku të paktën të thuhej se sapo të hynte Jorgoja. Një dritë tonte asgjë nga biseda me të atin. goja, dhe kuptoi që i shpëtoi gjuha. kantët dhe shkrimtarët e kampit. I në ç'orë ishte nisur. Ju qa Vasilit kandili ndriçonte mbi tavolinë. Nga se kishte frikë ai? Mos kishte Po sikur shoferi të ishte pjesë e tregoi edhe për revoltën e 73-shit në duke i thënë se e mundonte një Evelina e kishte mbyllur dritën për ndryshuar gjë babai, apo duhet të ndonjë kurthi? Po sikur diku më Spaç dhe atë të Qafë Barit, që parandjenjë e keqe, pikërisht sepse të kursyer korentin. Vasili vetë re- fliste kështu për hir të dhëndrit apo tutje ta priste ndonjë makinë që do s'kishte dhe aq shumë që kishte kishte dëgjuar që rrugët në veri ish- fuzonte të bënte ndonjë sy gjumë, të komshinjve? e kthente përsëri në Qafë Bari? Jor- ndodhur. Ai i kishte përjetuar të in të zëna nga bora. Vasili e ur- por nga ora katër e mëngjesit, i Sa për Jorgon, busti e kishte ven- goja u mendua. A nuk kishte qënë dyja. Shoferi bënte pyetje pas pyetje. dhëroi të mbyllte gojën; nuk ishte lodhur siç ishte, iu mbyllën sytë din në qilar. Më mirë akoma do ish- gjithmonë gjuha e tij dhe dëshira Për revoltat nuk ishte publikuar nevoja të frikësonte dhe të tjerët. vetvetiu. te ta hidhte përtokë dhe ta bënte për t'u treguar i dashur me njerëzit gjë në shtyp. Nëse ishte e nevojshme do prisnin Rreth orës pesë në mëngjes, kur copa-copa duke e shkelur me këm- që e kishin sjellë deri këtu? Mos u # gjithë natën. Vetëm djali t'u vinte të gjithë kishin rënë në një gjumë bë, derisa të bëhej pluhur. Vasili bëj kaq naiv, i tha vetes dhe vendo- Vasili kënaqej me zhurmën e pas asaj nate të gjatë. Mund të sh- të thellë, Vasili u ngrit menjëherë psherëtiu thellë. 'Kur digjesh nga si të fliste përciptazi edhe pse diçka nipërve dhe mbesave që luanin me tronte dy dyshekë përdhe të shtri- nga zhurma e guriçkave që për- supa i fryn dhe kosit, o bir'. brenda tij i thoshte që ta besonte. borë para portës. Kishin bërë një heshin fëmija dhe mundësisht të plaseshin në dritaren e dhomës së Vasili u përpoq të ndërronte Kjo ndjesi i dukej marrëzi. Njëzet njeri prej bore dhe gjuanin njëri- kujdesej që të gjithë të kishin për ndenjes. Kërceu nga krevati dhe temën e bisedës. Kishin ndryshuar vjet burg i kishin mësuar ti njihte tjetrin me topa bore. Ai dëshironte të pirë. Joti, më i vogli i nipërve, thirri: 'O bir! O biri im! Më në fund!' shumë gjëra që kur kishte ikur Jor- njerëzit, thjesht nga pamja e jasht- të rronte aq sa të mund të shikonte pyeti se me kë ngjante daja. Nuk e Nxitoi të dilte nga dhoma pa u men- goja. 'Por thesin dhe dorezat e bok- me dhe mënyra se si shikonin, flis- dhe një filiz të djalit të tij të luante kuptonte pse nuk e kishte parë as- duar se mund të pengohej duke sit t'i kam ruajtur poshtë siç i le.' nin, reagonin. Shqisat i konfirmo- mes tyre. Ndërkohë të gjithë kish- njëherë dhe pse nuk i kishin dhënë kapërcyer fëmijët që flinin përdhe Jorgoja buzëqeshi. Kjo gjë ishte nin se mund ta besonte shoferin, in mbërritur dhe gatimet ishin gati. lejë nga puna, të paktën sa për një dhe zbriti shkallët. Hapi portën shumë kuptimplotë për të. 'Po Dori, por në të njëjtën kohë i duhej të Evelina dhe vajzat shtronin tav- vizitë. Evelina u gëlltit dhe i tregoi duke iu dridhur duart. Përqafimi shoku i tij, kampioni i boksit, a mbante sytë hapur. Mund të ishte olinën ndërkohë që burrat dëgjo- për komandantin shumë të rreptë zgjati gjatë. Lotët i rridhnin lumë. kishte dalë nga burgu i Burrelit?' ujk i veshur si dele e butë. Herën e nin historinë që tregonte Filipi për që kishte ushtria, i cili nuk i kishte Koka e Jorgos u mbështet për pak Vasili tundi kokën me një 'Jo'. dytë, ndësa ishte rrugës për në punë një aeroplan zbulues armik të dhënë asnjë ditë të lirë. Por sonte mbi supin e Vasilit. Qanë. Të dy u Evelina qante. Ishte gati e pabe- i kishte zënë pritë makina e hetues- kapur brenda qiellit shqiptar. Lajmi ai do të vinte në shtëpi dhe nuk do përqafuan, u puthën dhe sueshme që i ishte kthyer i biri. I it dhe ajo e policisë. Ahhh, kujtimi ishte akoma sekret, por ai mund të punonte më për ushtrinë.Vasili s'ndaheshin dot. Evelina, e cila zbri- dukej si kur për vite me rradhë kish- i asaj dite i lëndonte shpirtin. Shof- t'ua besonte kunetërve. Vasili kish- filloi një serenatë kur pa se pritja e ti poshtë direkt pas Vasilit, hapi te jetuar një ëndërr të keqe që i eri e pyeti për Eqeremin. Jorgoja i te bërë kërcunjtë e druve gati për gjatë i lodhi të tjerët. Ua bëri me krahët, pushtoi të birin dhe e shfaqej natë pas nate, dhe tani më tregoi se kishte punuar me të për ta mbajtur zjarrin ndezur. Atë natë shenjë vajzave që ta shoqëronin mbështeti pranë gjoksit të saj. të gdhirë kjo ëndërr do t'i largohej disa muaj në një brigadë. Njeri i nuk do vinin gjumë në sy. Vetë kish- duke shpresuar se edhe dhëndurët Motrat e përqafuan dhe puthën me më një psherëtimë. Ndjente se do mirë dhe punëtor. Edhe atë kot e te dy net me rradhë që nuk e zinte do bashkoheshin me ta. lot në sy. çlirohej prej saj njëherë e përgjith- kishin futur. Bashkë bënin normë gjumi. Posaçërisht për Jorgon kish- # Sa shumë kishte ndryshuar nga monë. të dyfishtë për të blerë ditë lirie. te bërë mish qengji të pjekur, lloj- Jorgoja u zgjua nga një tron- pamja. Dita e kishte vizituar disa Krisa e pyeti si kishte kaluar Sytë e shoferit u njomën nga lotët. lloj salcash dhe perimesh që shko- ditje e fortë. Kamioni bënte një zhur- herë në Spaç, por dy vitet e fundit rrugës. Jorgoja e pa në sy dhe 'Më mungon shumë, ishte shoku im nin me mishin. Nga shefi dilte një më të tmerrshme, gërhitëse. Shof- që ishte në Qafë Bari, nuk kishte s'mundi të nxirrte dot fjalë, por më i mirë. Jemi rritur bashkë, ishim përzjerje e këndshme aromash dhe eri u zgjua si i përpëlitur. Jashtë mundur të shkonte. Dita donte t'i vetëm qante. Dhjetë vjet të gjata pa si vëllezër. Kam vajtur disa herë për Vasili ndjehej i gëzuar që po e priste ishte pus. Dritat e kamionit ndriço- thoshte se ishte dobësuar së u parë. Ajo ishte e vetmja motër që ta takuar, por nuk më lejuan se nuk të birin me gjërat më të mira që kish- nin rrëzën e malit. Shoferi shtypi tepërmi, por u përmbajt. Si mund nuk kishte shkuar ta takonte në jam i familjes'. Fjalët e tij e prekën te. menjëherë freksionin dhe fiku mo- të dukej ndryshe me ushqimin aq burg gjatë dënimit të dytë. Ishte Jorgon pa masë. Nuk mund të ish- Evelina kishte disa javë që mer- torin. Zbriti nga kabina. Sa me fat të keq dhe racionet e kufizuara. Ish- gruaja e një komunisti të betuar, te kurth. Vendosi ta besonte. I tre- rej me pastrimin rrënjësor të sh- që ishin që nuk kishin rënë majtas te e lumtur që më në fund kishte por mbetej motra e tij. Arsyen e goi se merakosej për Eqeremin. Që tëpisë. Gjithçka duhej të ishte qeli- në greminë! Pjesa e rrugës ku po ardhur në shtëpi. Ajo i ledhatoi dinte mirë, por përsëri i dhimbte në prej disa muajsh e kishin futur në bar për ardhjen e Jorgos. Kishte ecnin ishte e drejtë dhe kjo gjë u kokën me flokët e prerë shkurt dhe brendësi të shpirtit. një grup pune me dy spiunë. Jorgo- lyer muret me gëlqere, kishte larë kishte shpëtuar jetën. Po të kishin e tërhoqi drejt saj për ta përqafuar 'Pse zgjodhe të punoje për ush- ja i njihte ata nga Spaçi. Iknin kamp xhamat, kishte shkundur qilimat dalë nga ndonjë kthesë nuk do t'i fort. Derdhi lotë gëzimi dhe hidhëri- trinë, daja Jorgo?' e pyeti Joti kur më kamp dhe i spiunonin të burgo- dhe dyshemetë e drurit i kishte kishin mbijetuar përplasjes. Shof- mi në të njëjtën kohë. Fëmijët u futën në dhomën e ndenjes. surit sapo fitonin besimin e tyre. fërkuar me furçën metalike derisa eri ishte i shqetësuar ngaqë pjesa e zbritën nga shkallët dhe u sulën të Jorgoja u gëlltit...... 18 - SHËNIME UDHËTIMI E diel 23 Qershor 2019

Shkrimtarja dhe përkthyesja jep perceptimin e saj për kohën e luftës në Kosovë dhe momentet e para të lirisë. Kurrë nuk ka ndodhur në historinë e popullit tim që të provojë dhe të jetojë ato mbresa të pranverës së paharruar 1999, shkruan ajo...

RETROSPEKTIVËR Përballja me Kosovën

edhe Adelina Mamaqin… edhe Rifat NGA MERI LALAJ Kukajn… (duke përmendur disa emra shkrimtarësh për fëmijë) … se ë Kosovë ndodhet një ata janë gjallë dhe do të shkruajnë shpellë nëntokësore e qua libra për ty." N jtur Shpella e Gadimes. Pyes sesi i kanë emrat disa fëm- Brenda saj gjenden disa skulptura ijë e më përgjigjen: "Gafur, Burim, të krijuara prej mermeri. Më 8 prill Kreshnik…" e shtojnë se duan të të vitit 1981, kur patën filluar për- kthehen në vendin e tyre në Kosovë, leshjet në Kosovë, në gazetën "Dri- duan të shkojnë atje sa më parë. ta" u botua tregimi i Zija Çelës Ndërsa ecim përmes tendave, "Mermeri që pikon". Është një pranë na kalon një grua me një go- tregim i mrekullueshëm ku ndër të vatë të madhe të kaltër ku ka futur tjera Zijai rrëfen për dy stalagmite teshat për t`i larë, si përherë gratë të kësaj shpelle të formuara nga pik- janë tepër praktike dhe shumë të pikat e mermerit e të emërtuara, ajo vetëdijshme që çdo aftësi të tyren ta e formuara poshtë përtokë -Xhulie- venë në shërbim të familjes. Kështu ta dhe tjetri prej pjesës së sipërme - ato gatuanin në tokë mbi dy gurë Romeo! Sipas përllogaritjeve të sh- ku kishin mbështetur tenxheren kencëtarëve këto dy statuja të dhe diku kishin mbledhur dru e sh- dashuruara do të takoheshin me karpa e kishin ndezur zjarrin për të njëra-tjetrën pas njëqind e pesëdh- zier gjellën. Por zjarrin e sajonin jetë milionë vitesh. Kur lexova këtë thjesht edhe me copat e letrës apo të tregim gati kam ulëritur me zë të kutive prej kartoni, mjafton që të lartë: Përse, o Zot, që je në qiell na digjeshin e të bënin një filxhan kafe ndëshkon kaq keqas neve që jemi apo çaj. Ndërkaq marr hopa në Kryeziu. Vajzat patën fat që të miqë- nuk ka gëzim megjithëse po vjen kushtua plotësisht Kosovës, luftës në tokë? Dhe… krahë një vogëlushe pesëvjeçare, e sohen me Roza Anagnostin. Ua pata pranvera. Kam qarë me zë e me të saj për liri. Pas mitingut takova Kurrë nuk ka ndodhur në cila, porsi një zog më cicëron duke dhënë fjalën se pas luftës do të shko- gulçim tek pashë në lajmet në TV Ramiz Kelmendin dhe Zejnullah historinë e popullit tim që të pro- më recituar një vjershë të bukur. Bëj ja t'i takoja gjë që ende nuk e kam një vogëlush nja pesë vjeç në fush- Halilin, të cilët janë të strehuar në vojë dhe të jetojë ato mbresa të pran- një fotografi me këtë vogëlushe që e bërë. Aty në hotel ishin strehuar më ën e Kukësit tek çapitej i vetmuar e Maqedoni për kohën e luftës. Të verës së paharruar 1999. Vërtet koka emrin Egzona. Edhe vajza të se 300 njerëz dhe gati gjysma qenë kokën prapa e kishte të mbështjellë nesërmen afër mesditës vajtëm në sovarët vërshuan këtu të ndjekur tjera kanë emra shumë të bukur: fëmijë të vegjël. Një djalë 12-vjeçar e me fasha të bardha e me leukoplast. kampin e Çegranit. Atje janë stre- nga serbi, por Kosova na erdhi këtu Diellëza, Njomëza, Vesa, vetëm se shtruan në spital me depresion ner- Një nëne ia kishin djegur serbët të huar 45 mijë a më shumë të dëbuar e përballë kësaj gjëme kemi shtrën- fytyrat e fëmijëve janë të menduara. vor, kushedi se çfarë kanë parë sytë pesë fëmijët, ajo nuk fliste fare, asn- nga Kosova. Ky kamp është i vendo- guar fort zemrën, muskujt e nervat. Nuk e dinim se largimi i tyre prej e tij? Aty asaj dite u takova rastë- jë fjalë, rrinte gojëkyçur. Po përse i sur në një pllajë, janë ngritur qin- Sikur jemi zbutur. Tek ne nuk po kampit do të ndodhte aq shpejt pas sisht me Sebastian Gricourt, që shër- duhej më jeta kur ia kanë vrarë të dra tenda sërë-sërë. Në rrugën që ndodhin as vrasje, as vetëvrasje. pak ditësh. ben në Kryqin e Kuq të Gjenevës, iu gjitha jetët. gjarpëron përtej përmes pluhurit të Ngjan sikur jemi lidhur pak më fort drejtova anglisht, por ai fliste Thonë se është në modë kuqërremtë, syri të rrok lëvizje Atje asht trolli me njëri tjetrin, jemi bërë paksa më shumë mirë shqip dhe ndihmonte ngjyra e kuqe, shoh shumë femra njerëzish, radhë tezgash që shesin të kujdesshëm, njësoj sikur të gdhin- Në ditët e para të ardhjes së kos- kosovarët për të gjetur njëri tjetrin. veshur kuq e zi, edhe Manjola më perime dhe lëngje frutash, makina im netët pranë një foshnje me tem- ovarëve këtu, nuk përmendej fjala Kam takuar dhe kam dëgjuar tha në telefon se kur shkon ambulance, tanke, njerëz që zbres- peraturë të lartë të përhumbur në "kthim", më vonë duke dëgjuar shumë histori të dhimbshme të mbrëmjeve në lokale vishet kuq e in për të mbushur ujë, sepse në kllapi e ne mundohemi që t'i japim lajmet e duke hamendësuar nëpër ndarjes së familjeve: nëna me tre zi. kamp uji mungon. Ujin aty e sjellin grimca prej shpirtit tonë vetëm e biseda po thuhej se kosovarët do të fëmijët këtej, kurse babai me dy të me çisterna. Drejtori i kampit është vetëm që ta kthejmë përsëri në jetë. Në kampin e Çegggran-ran-ran- qëndronin edhe gjatë dimrit. Por tjerë mbetur në mal, gjyshër me zoti Fadil Xhelili. Në ndryshim nga Shpresojmë që të bëhet më ndodhi mrekullia: Politikanët ranë nipër e mbesa, por pa bijtë pranë e it: Diellëza, Njomëza, kampet e tjerë të ngritur në Maqe- mirë. Po ndoshta Europa, Amerika në ujdi që trupat e NATO-s të hyjnë kështu me radhë. doni për të dëbuarit e luftës, në këtë do të tallen me fatin tonë, atëherë VVVesa…esa…esa… në Kosovë, kjo qenkërka liria. Më Aziz Veliqi më telefonoi nga kamp nuk shërbejnë maqedonas, nuk ia vlen të jetojmë më. Vërtet pat thënë Albulena: "Dua të jem e Gjermania e më tha se dajat e tij Më 4 qershor 1999 nisem për por vetëm shqiptarë si edhe të huaj ndodhi një tragjedi e tmerrshme, por para që të hyj në Kosovën e lirë… " Bali dhe Ramadan Osmani ndodhen në Tetovë me një autobus nga Tira- nga organizatat si "Mjeku pa kufi", së paku ne u përballëm me njëri "Jo," ia pata kthyer, "dua unë të jem në Tiranë. U takova me Xhonin që na. Në kufirin e Qafë-Thanës na gjithashtu aty është ngritur një spi- tjetrin: shqiptarë e kosovarë si kur- e para të shkoj në Kosovë se nuk punon përkthyes për Gjykatën e zbresin për kontroll. Na rreshtuan tal norvegjez me të gjitha pajisjet rë më parë. U pamë sy ndër sy, dëg- kam qenë kurrë." (Tani Albulena ka Lartë të Hagës, të dy shkuam në në kolonë për një dhe na shihnin për urgjencat kirurgjikale. juam zërat e shoku-shokut, tokëm mall për të ardhur rishtas në Ti- Pallatin e Spotit "Asllan Rusi", i sikur do të hynim në Maqedoni për Futemi në njërën nga tendat e duart e biseduam për hallet. Ata që ranë.) gjetëm dajat e Azizit e të nesërmen i të bërë hatanë. Teksa qëndroja aty rregulluara me ndenjëse plastike. aq shumë e patën ëndërruar Ti- Në mbrëmjen e 11 qershorit, Xho- ndihmuam që të gjenin një shtëpi përballë me rojat maqedonase Aty bisedojmë me një pjesë fare të ranën dhe ne që aq shumë e patëm ni ishte tek unë, po pinim çaj dhe me qira. Atje në Pallatin e Sportit përsëritja me mend fjalët e Himnit vogël të të strehuarve në këtë kamp, ëndërruar Prishtinën. Sa më pranë kafe e po ndiqnim lajmet, papritmas qe një tmerr: përmbi dysheme kish- tonë të Flamurit. kështu mund të përmend emra: tmerrit të jesh aq më i forte bëhesh. CNN njoftoi për fundin e luftës në in shtruar dyshekë sfungjeri radhë- Takimi poetik i Tetovës iu Adem Bejta, mësues i shkollës fil- Çudi. Kurrë nuk do e besoja. Kosovë. Kurrë nuk e kam parë Xho- radhë e njerëzit shtrirë sërë-sërë. lore dhe vëllai i Murat Bejtës, 1 prill 1999 nin aq të gëzuar, hidhej përpjetë me Shpërndahej bukë dhe supë. Për Kosovën Skënder Idrizi, mësues i gjuhës sh- këmbë e duar porsi fëmijë. E përsëri Në ora 12 të drekës u takova Tanimë nëpër rrugët e Ti- qipe, Mexhit Havolli, mësues gjuhë- lajme për ta besuar plotësisht të me artisten tonë të mirënjohur Roza ranës djemtë e rinj nuk përdorin më Po atje në dheun e përg- letërsie nga Podujeva, i cili në vitin vërtetën. Disa studentë nga Preshe- Anagnosti dhe biologen Mira Pird- aq fjalë të ndyra si më parë teksa jakur e të përflakur çfarë po 1997 ka botuar edhe një libër "Vdek- va, që studiojnë këtu, banojnë në të eni, të tria vajtëm tek Hotel "Ar- flasin me njëri tjetrin, madje edhe ndodhte? Vallë a kishte ja e Panit"; Hakiu nga Ujmiri është njëjtin kat me mua, kur dola për të bëria" ku janë vendosur kosovarët toni i të folurit është më i ulët. mbetur dikush atje në vullnetar dhe punon si berber. Takoj përcjellë Xhonin i pyetëm: "A e dini e dëbuar. Sapo futemi brenda, aty Rrugëve të Tiranës nëpër Kosovë, për ta mbrojtur Merita Krasniqin nga Drenica, se Kosova u çlirua?" Nuk e dinin. E tek salla e madhe e hyrjes, më del oborre shtëpiash janë varur e sa- truallin? A u kish dalë Vjollca Gërgurin, Lule Aliu-Kabashi ne do të dëshironim ta dërgonim përpara një vogëlushe e brishtë me juar tela ku të ardhurit nderin rro- dikush për zot fëmijëve dhe studente, Fatbardhën, e cila për- lajmin e mirë deri lart në qiell. Më dy sy të hapur fort. E pyes: -Si të bat e lara, ndoshta ato tesha nuk pleqve mbetur nëpër male? gatit një recital poetik me fëmijët, së fundi Zoti vuri dorë për të mirën quajnë? -Vesa - më përgjigjet duke kanë qenë të pluhurosura e të për- Po, atje ishin luftëtarët e që na përshëndesin nga skena e sa- e shqiptarëve. më vështruar ngultas. -Sa vjeç je, baltura vetëm nga udhëtimi i gjatë UÇK-së dhe lufta që bënin juar aty për aty. Shohim se ka një Kosovarët e ardhur këtu u nisën Vesa? (Vogëlushja ngre para fytyrës e i mundimshëm, por edhe të përg- ata si të thuash na vuri fushë volejbolli dhe një basketbolli për t`u kthyer në vatrat e tyre. Më dhe më tund katër gishtërinj të veck- jakura nga plagët e marra prej plum- ku luajnë të rinjtë. Ndërsa kalojmë nderin në vend edhe ne pat thënë një nuse e re kosovare: ël). "O Zot, mendoj, qenka katër vjeçe bave të serbit kobzi. përmes çadrave, syri na zë burra të shqiptarëve për të shlyer disi "Ani se janë kall shpijat, trolli atje njësoj sa mbesa ime Vanessa". Tako- Po sytë e të gjithëve kanë ulur, që luajnë shah, apo me radion asht!" Dhe u nisën ata me vetura, turpin e vitit nëntëdhjetë e hemi dhe bisedojmë me shumë të ndryshuar. Edhe sytë tanë. Edhe në dorë duke dëgjuar lajmet nga: traktorë, furgona, kamiona. Të ardhur dhe miqësohemi me katër sytë e atyre që kanë ardhur prej shtatë. Çdo pasdite dëgjonim Dojçe Vele". Poeti Zeqir Krasniqi gjitha rrugët e botës të shpien për motra mësuese nga një fshat pranë Kosove, ata sikur kanë një vështrim dhe i jetonim me ankth pasi dëgjon recitimin e një djalit të në Kosovë, edhe qiejt janë hapur (jo Suharekës (Therandës), ato janë: paksa përdhe, sikur të kërkonin diç lajmet, të cilat vinin drejtpër- vogël e ngre hopa në krahë duke i Ajshe, Sinavere, Feridja, Afërdita gjë të humbur, por edhe në sytë tanë drejt nga fronti i luftës. thënë: "Dëgjo, Ylli, ti do ta takosh Vijon në faqen 20 E diel 23 Qershor 2019 MEA CULPA - 19 ...nga numri i shkuar

“Milosao” e këtij numri ishte relativisht e mirë. Redaktori mendoi se vendin një esse, ku notat ekzistenciale e bëjnë të japë dhe një përshkrim të një kryesor duhet ta merrte Çmimi kulturor letrar maqedonas që ka merituar Arian shpirti, i cili ndjen gjithnjë e më shumë zhgënjim. Ëndrrat që nuk u reali- Leka. Në nder të këtij çmimi, redaktori botoi fjalën e plotë të Lekës, zuan, por edhe shumë nga paradokset e kohës, të cilat e kanë bërë që u prit mirë nga lexuesit. Provë për këtë ishin disa telefona të ardhur qenien e sotme të jetë shumë mosmirënjohëse ndaj normalitetit...e nga shumë drejtime, që tregonin interesin për suplementin por nga hidhërojnë mendimtarin e njohur, shkroi redaktori që e vlerëson ana tjetër dhe respektin për autorin. Një ndjesi e bukur, kur ekziston shumë autorin. Në këtë numër u botua dhe një cikël i përgatitur nga një solidaritet i tillë. Presidenca e Shoqatës së Shkrimtarëve të Maqe- Erina Çoku, që përcolli emocionet e saj dhe madje dhe një eksperiment donisë dhe Juria e ngritur prej saj ka vlerësuar me çmimin ndërko- të bukur me gegnishten, që redaktori e respektoi deri në fund. Për fat, mbëtar prestigjioz “Skeptri letrar 2019” poetin Arian Leka, si autor- ashtu si u shpreh poetja, botimi përkoi me ditëlindjen e saj. in përfaqësues nga poezia e sotme evropiane dhe ky duhet të jetë lajm Vetë redaktori shtoi një argument për ndihmën ndaj përkthyesve të i bukur për vendin. huaj që duhet të përcjellin kulturën shqiptare nëpër botë. Një fond, i cili Redaktori botoi edhe një shkrim bajagi të gjatë të Gjergj Sinanit, ekzistoi me Ministren Kumbaro dha rezultat, por tashmë ai po zbehet, që kishte bërë një përqasje interesante me filozofin Shplenger. Autori ndërsa sensi i promovimit të përkthyesve të huaj që përçojnë letrat na prezanton një nga filozofët më të mëdhenj të shekujve të shkuar, shqipe duket se ka rënë. Mbështetja përmes tij është një lloj ndihme për bashkë me një argument shumë interesant, që lidhet me matema- përkthyesit e huaj dhe shtëpitë e huaja botuese që njohin procedurat tikën dhe ku autori në vazhdën e auditorëve të tij të hapura e bëri shumë praktike sesi aplikohet prej kohësh në të gjitha vendet e Evropës, shkroi redak- për lexuesit. Paçka gjatësisë, duhet të themi se ishte një shkrim i mirë dhe që të tori, që më kot priti ndonjë përgjigje nga autoritetet...Mund të themi se ishte një interesuarit e kanë shijuar. numër i mirë dhe shpresojmë të jetë i tillë dhe në javën në vazhdim. Layout Pas pak kohësh, akademiku Rexhep Ferri, autori i njohur nga Kosova vjen me kishte punuar shpejt dhe me gabime fare të vogla. Çuditërisht përton me imazhet.

Autores i është dashur të përzgjedhi ndër mijra foto të realizuara, punë tepër e madhe, sidomos po të kihet parasysh ndërkoha prej vetëm 8-9 mujore e realizimit të tyre. Gjatë këtyre muajve ajo ka pasur nxitëse dhe përkujdesje fjalën e mençur dhe plot kulturë të pedagogut të fotografisë, dr. Shpend Bengu.. FOTOGRAFIAF Një ekspozitë e

ishte dhe njëri prej themeluesve te NGA QERIM VRIONI* veçantë fotografie kësaj lëvizjeje Mercel Dushamp ("Anemic Cinema"). Me tej artiste ara disa ditësh në një te shumtë filluan të ekperimento- nga mjediset e Muzeut nin dhe lëvronin këtë lloj gjinie të Historik Kombëtar në fotografisë e cila shkonte në kah Tiranë, u hap ekspozita të kundërt me fotografinë narra- fotografike me titull tive dokumentare. P"Vortex" (Vorbull) të autores së re Në vitin 1916 për herë të parë në Vojsava Sulo, studente e vitit të Historinë e Fotografisë, Alvin dytë, në Degën Dizajn në Albanian Langdon Coburn hap dhe ek- University të kryeqytetit. Në ek- spozitën me titull "Vortographs". spozitë, e cila është përmbledhje e Disa foto të tjera të ek- punëve për lëndën e fotografisë, u spozitës janë realizuar me ekspo- paraqitën 36 punime të ndara në zim të zgjatur, po jo teknikisht 12 kategori. pastër, pra me përvijime rrethore Vlen të theksohet se, për të të turbullta, ndonëse përcjellin te arritur tek punimet e ekspozuara, shikuesi kumte të caktuara edhe autores i është dashur t'i përzgj- estetike. Shpesh herë, objekte të dhi ato ndër mijra foto të reali- kapjeve të ekspozuara janë sende zuara, punë tepër e madhe, sido- dhe gjendje të tyre nga më të mos po të kihet parasysh ndërko- thjeshtat e përdorimit të përdit- ha prej vetëm 8-9 mujore e realiz- shëm, merita e studentes qëndron imit të tyre. Gjatë këtyre muajve në kthimin e tyre në subjekte arti. ajo ka pasur nxitëse dhe Të gjitha ciklet janë pjesë të eks- përkujdesje fjalën e mençur dhe perimenteve të teknikave të foro- plot kulturë të pedagogut të fo- grafisë konceptuale, si fotografia tografisë, dr. Shpend Bengu, i sekuenciale (strobo) eksperimen- shquar më herët edhe në lëvrimin tuar nga Gjon Mili, fotografia an- e multimedia-s në universitetet amorfike, abstrakte etj. brenda dhe jashtë vendit. Madje, Duhet venë në dukje se edhe nisma dhe kurimi i kësaj ek- mënyra e zgjedhur e paspartimit spozite i takon atij të fotove, si të thuash genuine, pra Shënojmë, veç të tjerash, se meve të vrullshme teknologjike pa korniza dhe hapësira i përsh- shpenzimet për përgatitjen dhe kryejnë afërsisht rolin e aparatit tatet fare mirë natyrës së fotove e hapjen e ekspozitës janë mbuluar fotografik digjital, pra me shumë rrjedhimisht edhe të gjithë ek- nga familja e studentes Sula, të mundësi teknike të kapjes së spozitës. cilat ekspozita i ka justifikuar imazhit. Me një të tillë ka punuar Kjo ekspozitë, për natyrën e plotësisht. edhe Vojsava për realizimin e kë- saj që rrëzëllit risi, shërben edhe Fotografia, kjo veprimtari tyre fotove, por me aftësi të veçan- si një shembull se si të rinjë të tal- shoqërore, shkencore, politike, por ta përdorimi, duke arritur edhe në entuar dhe kurajozë mund të ecin edhe artistike, e pagëzuar rreth 180 hapjen e ekspozitës "Vortex". në rrugë të pashkelura, duke gr- vite më parë nga Akademia Shumica dërmuese e fotove ishur edhe të tjerë bashkëmosha- Franceze, ka kryer një udhëtim të të paraqitura janë në bardhë e zi, tarë të ndjekin shembullin e saj. gjatë deri në ditët tona. Ajo, gjatë pak fare janë me ngjyra, si duket Po ashtu, ekspozita flt qartë se ajo rrugëtimit të saj, është ushqyer me fotografja e re, pëlqen më shumë do shërbej si gur themeli për pa- teknika dhe tematika te reja, imazhe me dy ngjyrat zanafillëse sionin e ri të studentes Sula, që ka përveç përdorimit të përditshëm, i të fotografisë, shenjë edhe e kërke- rrugë të gjatë, të vështirë dhe të le brezave një pjesë të vogël të sh- save estetike të saj por edhe bukr para saj. krepjeve, më ndryshe ajkën e kerkesë e pedagogut. Fotografia prej shumë ajkës, ato që i ngjallin kënaqësi Një pjesë të fotove të parqitu- vitesh ka treguar se ka zemër të estetike njeriut e që futen në Fo- ra në ekspozitë, edhe sipas fjalëve madhe dhe se brenda saj ka vend tografinë e Artit dhe në Historinë të vet studentes, i ka realizuar pasi kohë që eksperimentohet nga të eshte trajtuar që në fillimet e shek. për të gjitha teknikat dhe tema- e saj. e ka menduar gjatë paraprakisht tjerë fotografë, por qe nuk ka mun- XX dhe i përket filozofisë së tikat, dhe ekperimentet si në ras- Sot kudo në botë po përdoren subjektin. Këto lloj shkrepjesh, dur te permblidhet në një ek- lëvizjes Dada. Ndër te parët që u tin e ekspozitës "Vortex" të fo- gjerësisht për fotografim edhe tele- hyjnë në fotografinë konceptuale, spozitë të veçantë si ne rasyin e eksperimentuan me elementin e tografes së re Vojsava Sula. fonat celularë, të cilët falë zhvilli- lëvrimi i të cilës në vendin tonë ka "Vortex". Kjo gjini e fotografisë vortexit në komunikimin vizual *Studiues fotografie 20 -KULTURA E diel 23 Qershor 2019

Shqipëria ka nevojë edhe për një Vetting të njerëzve të pasur të artit, për mënyrën sesi kanë zhvatur; për mënyrën sesi kanë ndarë projekte, impakti i të cilave ka qenë pothuaj nul; për shpërdorimet e shumta; pasuritë kurrsesi të pajustifikuara; mënyrën sesi kanë shpërdorur postet; por nga ana tjetër dhe nga përballja me projekt-planet e tyre. Shqipëria e artit ka një mal të madh problemesh, ku çdo disiplinë do kërkonte një mal të tërë argumentesh për t'u hedhur poshtë dhe për të treguar se njerëzit e artit nuk janë shumë më ndryshe nga njerëzit e drejtësisë, politikës e kështu me radhë ARGUMENTA

NGA BEN ANDONI

jerëzit e artit dhe kul Sikur të bënim një veting turës janë zakonisht ata që ankohen më shumë. Për jetën e përditshme. Për pam- Nundësitë. Mungesën e elementëve ndihmës për të inkurajuar artin e për kulturën dhe artin?! tyre. Aftësitë e tyre të pavërejtura. Talentin e rrallë. Anipse një klasë mundur dot arti të sensibilizojë shme. Jo rrallë promovohen bib- të re mes tyre nuk i bëhet vonë për sesi shqiptarët të mos vjedhin vo- lioteka por paradoksi është se të gjitha këto. Artistë me kontrib- tat? A ka mundur arti të shkojë te njerëzit lexojnë gjithnjë e më pak. ute modeste, kinse shkrimtarë dhe njerëzit e varfër? A ka prodhuar Letërsia kombëtare është e mby- pafund njerëz të estradës janë re- vlera për të cilat bota ka kthyer tur nga kinset dhe nga reklama alisht të pasur. Për të mos thënë kokën? Për të gjitha ka një ku promovohet jo e mira. Të milionerë. Jo thjesht, sepse jetën e përgjigje negative. Artistët sh- gjithë disiplinat e artit janë të ndajnë me më të pasurit në vend, qiptarë, me përjashtime të rralla, mbushura me problematika, që porse sasia e fondeve që u jepet jo jo vetëm nuk kanë mundur t'i bëjnë duket se ministrat e kulturës nuk rrallë në dispozicion u mundëson këto por më shumë mendojnë për i përballin dot për shkak të mili- të bëjnë gjithçka. egon e tyre dhe mbi të gjitha për- tantizmit të frikshëm të Pak vite më parë, një grup fitimet e tyre mediokre. Makinat anëtarëve të tyre. gazetarësh në një kërkesë miqë- luksoze të një takëmi, paratë e *** sore për të bërë një reportazh për pafundme që prishin për t'i bërë Shqipëria ka nevojë edhe për asetet kombëtare të turizmit u karshillëk të tjerëve që nuk i kanë një Vetting të njerëzve të pasur duhej një motoskaf për të parë këto mundësi, kupton se arti që të artit, për mënyrën sesi kanë zh- pjesën matanë të Karaburunit dhe bëjnë ata është thjesht një urë ku vatur; për mënyrën sesi kanë ishullit të Sazanit. Kundrejt lejeve, kalohet prej këtyre njerëzve që për- ndarë projekte, impakti i të cilave që ishin përgatitur t'i merrnin, ata fitojnë në një të tillë mënyrë. Të ka qenë pothuaj nul; për shpër- ishin gati dhe të paguanin një merr malli të kujtosh nëse një Sh- dorimet e shumta; pasuritë kurrs- shumë nga vetja për karburantin tëpi Botuese ka arritur të nxjerrë esi të pajustifikuara; mënyrën thjesht të kryenin si mision. Në një shkrimtar të vërtetë apo të sesi kanë shpërdorur postet; por fund rezultoi e pamundur, sepse një inkurajojë letërsinë e vendit. Të nga ana tjetër dhe nga përballja nga moderatorët më të zëshëm sh- merr malli të dëgjosh veprime dhe me projekt-planet e tyre. Sh- qiptarë e kishte marrë bashkë me va- akte dinjitoze në çmime, sepse të qipëria e artit ka një mal të madh jzat e spektaklit për të bërë fotografitë, gjitha janë të paragjykuara. Pa- problemesh, ku çdo disiplinë do ku shpalosnin hiret e tyre dhe për qe- drejtësia është në muzikë, në letër- kërkonte një mal të tërë argu- jfet kuptohet. Të gjitha këto nuk i pro- si, në artet pamore e kudo. Drej- mentesh për t'u hedhur poshtë von dot, sepse nuk shënohen. torët e institucioneve kulturore dhe për të treguar se njerëzit e Aristokracia e artistëve janë janë thjesht zgjatime politikash artit nuk janë shumë më ndryshe një pjesë e vogël, pasi një grup jo i dhe nuk kanë individualitet, ku të nga njerëzit e drejtësisë, politikës vogël i janë futur politikës dhe i tregojnë se çfarë mund të bëjnë për e kështu me radhë bëjnë hosana asaj për të pritur institucionet e tyre ashtu si shumë Nuk është vonë, duhet thjesht beneficet "e merituara". Çfarë njerëz që bëjnë politikat janë të një angazhim për t'i dhënë pak ofrojnë vallë njerëzit e artit të për- trysnuar deri në fund. Kjo e bën dinjitet artit të një vendi të vogël, ftojnë një mënyrë trajtimi të tillë. prodhimin e librit shqiptar të jetë që i prodhon me shumë vështirë- Vallë arti ka ndihur sot gjykimin tejet i shtrenjtë, ashtu si shpërn- si sfidat e veta. kombëtar të përmirësohet? A ka darja e tij të jetë tejet e pamund- (Milosao)(Milosao)(Milosao)

Vijon nga faqja 18 kishim pasur një tjetër Skënderbej? më për avionët bombardues), por për Dhe posa agonte dita ata vinin sër- të transportuar fëmijët, të sëmurët, ish aty tek monumenti i Skënder- pleqtë me helikopter dhe aeroplanë. beut për të takuar babën, axhën, vël- Xhoni nuk mundi të më marrë sepse Përballja me Kosovën lain, shokun, mikun, të dashurën... u nis me ushtarakët dhe hetuesit e Thuajse në të gjithë qytetet dhe fs- Gjykatës së Lartë të Hagës. Ai ishte hatrat e Shqipërisë ishin strehuar Skënderbeut gumëzhinte një tur- ndër të parët, që shkeli në Kosovën nuk mund ta përfytyroja dot se ku gjatë kohës së bombardimeve. kosovarë. Ata erdhën dhe panë Sh- e djegur e të shkrumbuar me trupa mund të ndodhej, gjithashtu kam TTTe MonMone umenti iiumenti më, më së shumti burra të qipërinë, atë të vërtetën, jo atë që njerëzish të varrosur e të pavarro- lexuar nga Mitrush Kuteli "Në moshuar, të mbështetur pas murit patën ëndërruar përmes emisioneve sur. Kosovarët kthehen në dheun e Prizren midis të gjallëve dhe të vde- Skënderbeut në Ti- mbajtës të monumentit e duke televizive. Ani, ky ishte kombi i tyre. kurve"; dhe kurrë nuk do të ma kish- dredhur cigaret rrinin aty dhe pris- tyre, disa shoqërohen nga pritësit ranëranëranë Komb që të mbërthen fort për shpir- tek të cilët kanë bujtur, të tjerët lenë te marrë mendja të vija në Prizren nin me orë të tëra për të marrë ti e për zemre. A mund të shahet At- pas dashuri të filluara, miq, kafene, teksa historia po përsëritej në Ato ditë Kosova ndodhej në krye- ndonjë lajm për të afërmit e tyre a Dheu? A mund të shahet MëmëD- marrin me vete fëmijë të lindur këtu mënyrë kaq të përsosur. Bashkë me lajmet e botës. Vërtet ngjau një për katundin. E mua më bëhej se heu? dhe të pagëzuar me emra kuptim- Hidën jemi ndalur në një mëngjesore gjëmë e stërmadhe sepse gati një ata heshturazi pa nxjerrë asnjë fjalë Po atje në dheun e përgjakur e të plotë, por lenë pas edhe varre: njerëz dhe kemi porositur për të ngrënë. milion kosovarë erdhën tek ne, nga goja, vetëm me sy e me zemër përflakur çfarë po ndodhte? Vallë a të dashur të familjes vdekur nga Sheshi i Prizrenit është i shtruar me vetëm kështu, në këtë mënyrë fillonin e bisedonin dhe qanin hal- kishte mbetur dikush atje në Kos- sëmundjet, por edhe të vrarë nga kalldrëm dhe më kujton Korçën. mundëm të shihemi sy në sy, e të let me heroin tonë të dashur: ovë, për ta mbrojtur truallin? A u dora e të paudhëve… Dhimbja mbu- Është një ditë e mrekullueshme posi flasim zemërhapur për hallet tona. "Fal me shndet po t'çon Kosova. kish dalë dikush për zot fëmijëve dhe lohet me heshtje… Hasmi mbetet po pranverë, zogjtë sillen rreth e qark Mbaj mend sesi ishin të mbushura Boll kena andrrue sall me t'pa njik- pleqve mbetur nëpër male? Po, atje ai: shkjau. Janë ditë e net të ngroh- tërë gëzim, përballë meje çatia e rrë- rrugët e Tiranës plot e përplot me tu n'Tiranë. E kena ardh njishtu si ishin luftëtarët e UÇK-së dhe lufta ta vere, e ata të ardhurit ngrihen zuar e një shtëpie të sakatuar nga kosovarë. Një nga gjërat që më bënte po na shikon durzbrazt paj veç me që bënin ata si të thuash na vuri me yllin e mëngjesit që agu i ditës tì bombat. Pashë shumë shtëpi të bom- më shumë përshtypje në ato ditë teshat n'trup. E nuk mujtëm me ta nderin në vend edhe ne shqiptarëve gjejë atje në Kosovën e shtrenjtë. barduara, shkela mbi gërmadha, pranvere të përgjakur ishte se të pru nji lule Kosove, a nji dor taxhi për të shlyer disi turpin e vitit por edhe vura re se shumë shtëpi gjithë kosovarët, ata të vendosurit për njat kal, o i madhi Skander- nëntëdhjetë e shtatë. Çdo pasdite Shtëpijat do tì ishin rimëkëmbur nga fillimi ose në Tiranë, por ndoshta edhe ata të beg... Çetnikët serbë anmik të tan dëgjonim dhe i jetonim me ankth ngngngrrremë edhe ma të pjesërisht sipas plagëve që kanë qyteteve të tjera dhe të rrethinave i jetës tonë, e kupton..." Por Skënder- lajmet, të cilat vinin drejtpërdrejt marrë. "Ani, kur po kthehena në linin të gjitha pikëpjekjet e tyre tek beu veç i vështronte nga lart, ash- nga fronti i luftës. miramiramira Kosovë, shtëpijat do tì ngremë edhe monumenti i Skënderbeut në Ti- tu i ngrirë në bronz, sepse nuk u Prizrenin e kam takuar nëpër li- ma t`mira!" Kështu më pat thënë një ranë. Në të gjitha orët e ditës, por del dot për Zot shqiptarëve. Vallë Shkëputur nga libri brat e historisë që në fëmijëri, por nuse e re, ardhur këtu në Tiranë edhe të mbrëmjes rreth e rrotull si do të vinte fati i Shqipërisë po të "Romeo dhe Xhulieta takohen" E diel 23 Qershor 2019 OPINION - 21

Opinioni i Ditës DASHI Të jesh i motivuar është shumë gjë e mirë, por është e rëndësishme që të mos lejoni që sukse- si t'ju largojë nga njerëzit që ju duan dhe ju mbësh- tetin. Sot do t'ju jepet një mundësi zgjedhjeje midis zhgënjimit të një njeriu të dashur ose t'i Çunat problematikë thuash jo një mundësie interesante. DEMI Në këto momente keni nevojë për më shumë qetësi. Përpiquni të gjeni Nga Fatos Çoçoli një vend relaksues ku mund të men- doni mbi ndryshimet e ardhshme në (vijon nga faqja 1) jetën tuaj. Në dashuri parashikohen ndryshime. ... ecejakeve të fshehta ose të hapura në sytë e banorëve, si- BINJAKET domos atyre të fshatrave, gjatë zgjedhjeve vendore ose të Ndjenja juaj e mirësjelljes ju ka ndihmuar që të keni marrëdhënie të mira me njerëzit përgjithshme. Të përpjekjeve që keni pranë. Sot do t'ju nevojitet që të dhe përçapjeve të "agjentëve" të ndryshoni taktikë. Jini të guximshëm. partisë në terren për të bindur Miqtë e vërtetë do të rrinë me ju me çfarë- me pahir njerëzit te votonin për do lloj vendimi që duhet të ndërmerrni. atë parti që kishte pushtetin. Edhe me kërcënime të hapura GAFORJA apo të fshehura për humbje të vendit të punës në adminis- Nëse ndjeni nevojën për të qëndruar tratën shtetërore(në rastin pranë shtëpisë dhe për të mbajtur një profil konkret të punës si mësues në më të ulët sesa zakonisht, atëherë bëjeni shkollat e Dibrës). Kjo nuk ka këtë. Çdo njeri ka nevojë që të kalojë më shumë kohë në vetmi për të reflektuar ndodhur vetëm në Dibër në vitin mbi gjithçka që ka ndodhur në jetën e tij. 2017. Ka kohë që ndodh. Që nga "loja e Dushkut" 16 vite më parë. LUANI Pra, po ndodh në afër dy dekadat e fundit. Denoncimet e Çdo herë që shpenzoni kohë me fëm- ndërkombëtarëve ndaj mekaniz- ijët tuaj do të jetë shumë e dobishme. mave të panumërt të ndikimit Sot në aspektin profesional do t'ju ofrohen shumë mundësi të këndshme abuziv mbi të drejtën e qytetar- që nuk duhen kaluar pa marrë një it për të ushtruar i lirë vlerësim të hollësishëm. zgjedhjen e tij se cilës parti do t'ia japë votën, kanë qenë jo sh- VIRGJERESHA teruese. Pa kapur raste fla- grante të shitblerjes ose ndikim- Nëse keni një mundësi zgjedhjeje it abuziv e gati me dhunë mbi midis dashurisë dhe parave sot, dëshirën e tjetrit për të votuar. zgjidhni romancën! Sot mund të tako- Ndërkombëtarët në raportet e ni dikë që me të vërtetë do të ndezë një zjarr të thellë brenda jush. Në tyre, edhe pse kanë patur me punë gjërat janë stabël. dhjetëra vëzhgues vendorë në terren, janë mjaftuar në përsh- PESHORJA krimin e mënyrave të shitblerjes së votës, pa denoncuar raste Pse jeni kaq të preokupuar të shikoni konkrete. Ndoshta nuk kanë prapa në të kaluarën tuaj, kur e ardhmja qenë në gjendje t'i verifikonin, juaj është shumë premtuese? Atje jeni pavarësisht se mund të kenë duke humbur kohën tuaj duke menduar për atë që ka ndodhur me një dashuri të dëgjuar shumë histori dhe dështuar ndërkohë që një dashuri e re ankime madje. E vërteta qën- po ju pret. dron në faktin se në shitblerjen e votës dhe në ndikimin gati të AKREPI dhunshëm për të devijuar vull- Ju mund të kanalizoni ambicien tuaj në netin e qytetarit janë përfshirë disa mënyra interesante sot. Nuk duhet të tre partitë tona kryesore. Të të jetë gjithmonë përpjekja për të qenë tria janë fajtore njësoj për këtë personi më i mirë, më i shpejti, më i zg- mekanizëm përbindësh që kanë juari ose më i pasuri. Një lajmi i mirë në ngritur në këmbë. Trafiku i biznes mund t'ju ndryshojë ditën. votës është përsosur dhe stërholluar, duke gjetur me dh- SHIGJETARI jetëra mënyra të reja "krijuese" për të ndikuar tek hallet e Ku është argëtimi nëse i bëni gjërat njësoj njerëzve. Skandali i "Bild" nxori si gjithë të tjerët? Ju duhet të ndiqni mënyrën tuaj dhe t'i bëni gjërat në mënyrë lakuriq partinë e sotme në push- unike. Kjo është mënyra e vetme që ju të tet. Por të tilla përçapje, pre- jetoni jetën që dëshironi. Shmangni presione dhe sprova për të bindur sionin që ju vjen nga kolegët. njerëzit me pahir të votojnë i kanë bërë pa kursim edhe dy BRICJAPI partitë e sotme të larguara nga Ditët e mëdha si kjo nuk vijnë shumë parlamenti. Madje njëra ofron- tisht, paralel me reformën mad- larguar nga "agjentët" e votojnë partinë agjentë të të shpesh, prandaj kënaquni me gjithë te vende pune në administratë hore në drejtësi. Dhe i takon përkushtuar në terren, që kanë cilës janë. "Bindje" që në fakt qenien tuaj! Argëtoni sa më shumë në këmbim të anëtarësimit të 50 përgjegjësia pikërisht partisë së marrë edhe vlerësime nga "të kanë qenë presione dhe madje shqisat tuaja dhe mos i shmangi aven- të afërmve dhe miqve të tu në sotme në pushtet ta fillojë. Me mëdhenjtë" për "forcën" e dhunë verbale e psikologjike turat. Punët janë aty çdo ditë dhe mund të presin. parti. Prandaj, dhe nuk ka sinqeritet dhe pastërti, duke u bindjes së tyre tek njerëzit që të mbi njerëzit në qindra e më shumë habi tek të gjithë qyteta- shumë raste. Madje edhe duke i UJORI rët tanë. Thjesht shprehen "Ja i kërcënuar me humbjen e ven- nxori edhe gjermani maskar- dit të punës në administratën Sot mund t'ju duhet të punoni nën presion. allëqet tona!". Prej këtej, të shtetërore. Ose edhe "çokollata" Personat që keni përreth nuk kanë arritur nisesh për të destabilizuar ven- Edhe me kërcënime të hapura apo të në formën e parave kesh nën ende t'ju kuptojnë. Eshtë në dorën tuaj t'u din është një mision i vështirë. dorë për të fituar votën. Në pra- tregoni atyre se ju keni mënyrën tuaj auten- tike të të bërit të gjërave. Në çështjet e Gati i pamundur. Megjithatë, fshehura për humbje të vendit të punës në ni ose jo të çunave problema- dashurisë keni nevojë për ndryshime. vetingu i zgjedhjeve duhet bërë administratën shtetërore(në rastin konkret tikë, të fortëve të lagjes, të fs- një orë e më parë. Edhe me kos- hatit apo të ish-komunës. Të PESHQIT ton e humbjes së "agjentëve" të të punës si mësues në shkollat e Dibrës). përdorur rëndom nga të tria terrenit, çunave të fortë(pak Kjo nuk ka ndodhur vetëm në Dibër në partitë tona kryesore. Kjo është Nëse kaloni shumë kohë duke u për- problematikë, sikurse u refero- ana e errët e "hënës" sonë zgjed- pjekur të kënaqni miqtë tuaj në pozita het një ish-ministër në një vitin 2017. Ka kohë që ndodh. Që nga hore. Të cilën e dimë të gjithë, të larta, rrezikoni të neglizhoni miqtë e përgjim). Reforma zgjedhore du- vjetër. Në punë do t'ju duhet të bëni "loja e Dushkut" 16 vite më parë. Pra, po por që gazeta gjermane na e ndonjë kompromis në të mirë të suk- het përgatitur dhe kryer urgjen- ndodh në afër dy dekadat e fundit. ofroi me zë dhe shkrim. sesit. 22 - OPINION E diel 23 Qershor 2019

Opinioni i Ditës Samit i të pashpresëve dhe të paaftëve për vendime

"Po" për zgjedhjen e Junckerit. Nga Bernd Riegert Nuk kanë mësuar krerët e shteteve dhe qeverive nga "show- (vijon nga faqja 1) down-i" i atëhershëm? Me sa duket jo shumë. Sot kundërshtari krye- ... dhe katër krerëve të grupeve sor është presidenti francez, Em- parlamentare në Parlamentin Eu- manuel Macron. ropian për një vendim të qartë per- Sigurisht situata këtë herë ësh- soneli. Katër javë kanë kaluar nga të më e komplikuar, sepse krijimi i zgjedhjet europiane, një duzinë shumicave parlamentare është më bisedimesh paraprake në parla- i vështirë, dhe grupimi liberal pa- ment, dy samite të BE dhe - asnjë pritur e refuzon modelin e kandi- rezultat. Në një kohë që gjërat janë datit kryesor. Por kjo nuk do të të qarta: Votueseve e votuesve iu thotë, që BE si e gjitha të mos i la të kuptohet kur votuan, se kra- mbetet besnike premtimeve gjatë has deputetëve indirekt votojnë fushatës. edhe për kreun e Komisionit Eu- Tani zonjat e zotërinjtë e raun- ropian. Ai do të jetë njëri nga kan- dit të dështuar kanë planifikuar didatët kryesorë të familjeve poli- një samit të tretë pas dy fundjav- tike të partive në PE. ash. Të shpresojmë që deri atëherë Por papritur ata që lëvizin fijet iu janë kujtuar rregullat demokra- në Parlament dhe Këshillin e BE tike të lojës, që nuk mund të ndry- zbulojnë, se nuk e kishim aq seri- shohen thjesht pas votimeve. Man- ozisht me atë punën e kandidatit fred Weber nuk është sigurisht kryesor në zgjedhje. Logjikisht kandidati më i mirë për postin e kandidati kryesor i grupit më të kreut të Komisionit Europian, por madh parlamentar do të kishte ai është kandidati i grupimit më të pretendimin që të propozohej për madh parlamentar. Grupimet par- presidentin e Komisionit Europi- lamentare të PE dhe Këshilli i BE- an. Por kjo anashkalohet me ar- demokratik i më shumë se 200 mil- sor, atëherë duhet që ta thonë këtë PËRSËRITJE GABIMESH së, duhet të ndjekin atë që tha vota gumente nga më të mundshmit. ionë vetëve që shkuan në qendrat para votimeve e jo pas tyre. Nëse Më e çuditshmja në këtë lojë e zgjedhësve europianë, ndryshe Votueset e votuesit duhet të ndje- e votimit relativizohet, hollohet, ato e mbajnë Manfred Weberin për postesh është përsëritja e saj si humbasin çdo lloj besueshmërie. hen të tallur. riintrepretohet. Kështu nuk fito- kandidatin e gabuar dhe jo të kual- para 5 vjetësh, kur kandidati krye- E një faturë e shtrenjtë nuk për- Ndërsa ne duhet të pyesim: A e hen zgjedhësit dhe u jepen eurosk- ifikuar, atëherë kristian- sor dhe fituesi i zgjedhjeve, Jean ballohet dot. Edhe për shkak se ka keni mendjen në vend? Tani sapo eptikëve në tabaka argjendi mje- demokratët të mos e zgjidhnin kan- Claude-Juncker ngriti pretendi- probleme shumë më të mëdha se deklaruat që demokracia europi- tet për të kundërsulmuar. didat kryesor. Deficitet e Weberit min për kreun e Komisionit Euro- disa vendime personeli: Mbrojtja ane është shumë e rëndësishme Nëse parlamentarët dhe krerët të papërvojë e jo edhe aq karizma- pian. Atëherë ishte Angela Merkel e klimës, migracioni, bota e punës dhe duhet të mbrohet nga kthetrat e shteteve dhe qeverive, që janë tik nuk janë të njohura që sot. që nuk donte. Vetëm pas presionit në epokën digjitale, konfliktet treg- e populistëve të djathtë. E sapo politikanë partiakë, nuk e respek- Tani duhet të thuhet: Është vonë. të opinionit publik në Gjermani, tare, buxheti disavjeçar...për të për- mbarojnë zgjedhjet, vendimi tojnë modelin e kandidatit krye- Votimi është votim. Merkel ndërroi drejtim dhe tha mendur vetëm disa prej tyre. E diel 23 Qershor 2019 ZBAVITJE - 23

36. Eshtë garë sipërmarrësish. Fjalëkryqi (1) 39. Në fillim të verës Fjalëkryqi (2) 40. Diego pa çifte. HORIZONTAL 34. Mund të jetë diesel. 42. Të fundit në tender. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 1. U shpik nga Volta. 37. Ashtu qoftë... o hoxhë! 43. Mund të jenë kuzhine. 5. Janë si kasolle 38. Lidh computerin me telefonin një i tillë. 12 13 14 45. Mbyllin një krah 46. Merret nga ai që çan ferrën. 11. Negri ppete italiane. 40. Një pjesë e gastritit. 15 16 17 18 49. Kufij itinerari. 12. Mund të jenë edhe plehrash. 41. Lumi i i Bernës. 50. Një... italiane. 14. Fillojnë raportin 43. Janë pikat në statut. 19 20 21 22 23 51. Një treshe në skenë. 15. Mbarojnë kurse 44. Janë çift në gjethe. 52. Ka ndodhur. 16. Emër djali. 46. Mc... shigjeta e argjendtë. 24 25 26 27 17. Sharif aktor. 48. Pam aktore. 19. Ai dhe ajo. 50. Thahen me bonifikime. 28 29 VERTIKAL 21. U verbua nga Askush 51. Paguhet një për vonesa 24. Kanë mbetur në klasë. 30 31 32 1. Jessica Parker aktore. 2. Basinger aktore. 26. Ishte djali tjetër i Odiseut. VERTIKAL 33 34 35 3. Mbetur në fund. 27. Topat pa kufij. 4. Fillojnë nazet. 29. Janë edhe ato ultraviolet. 1. Ato biometrike nuk kanë nevojë për viza 36 37 38 39 5. Të parat në stadium. 30. Në krye të noterëve. 2. Lindin në kokë 6. Parashtesë për gjysmë. 31. Një Baba përrallor. 3. Nota e diapazonit 40 41 42 43 44 45 7. Një mund të jetëe ekspres 32. Rrota pa ekstreme. 4. Janë të përpjeta. 8. Janë ndalime në pranga. 5. Një këngëtar lirtik. 46 47 48 49 50 9. Marina këngëtare italiane. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 6. Mbyllin një dyqan. 10. Mund të jetë autonome. 7. Mbarojnë fare 51 52 11. Një sallë për drama. 11 12 13 14 8. Eshtë grimcë me bërthamë. 13. Eshtë laps. 9. Eshtë lloj papagalli. 16. Eshtë bota e luleve 15 16 17 18 10. Paguhet për shërbim. HORIZONTAL 17. Trëndafili i Japonisë. 12. Mund të jenë kasketa. 2. Janë rivalë. 20. Një bukë qe hahej me qofte. 19 20 21 22 23 13. Personazh i njohur i Woody Allen. 12. Kurosawa, regjisori i Rashomon 21. Janë kapo kozakë. 18. Flet për Pegason dhe Belerofontit. 24 25 14. Janë fushat sportive. 22. Ndryshon një çdo ditë. 20. Eshtë enë kryesore gjaku. 15. Memoria në computer 25. Punon në galeri. 22. Eshtë dukuria. 16. Inicialet e Konicës. 26 27 28 27. Emri tjetër i Esaut. 23. Besim pa kufij 18. Halili këngëtare 29. Emri i dikurshëm i Tokyo-s 29 30 31 25. Si stinore. 19. I famshmi Pacino. 30. Një mund të jetë arkëtimi. 20. Ishtin kalorësit e Karlit të Madh 28. Mund të ishin bukanierë. 32. Një vrap pele. 32 33 34 35 36 31. Mbyllin portat. 23. Fundet pa fund. 34. Kujtohet ne nostalgji në pleqëri. 24. Eshtë shenjë goditjesh. 33. Claude-Oscar piktor. 35. Franz kompozitor 37 38 39 40 35. Eshtë shkronjë e rezistencës 26. Giberna në MotoGP. 37. Një lumë i yni. 28. Janë kulla në xhami. 36. Lumë në Francë. 38. Mbarojnë fare. 41 42 43 44 39. Pak dendësi. 29. Ente Tregtare Durrës. 41. Qerre pa qe. 30. Janë temperaturat më të ulëta. 42. Rastet pa set 44. Ente Industriale Rajonale. 45 46 47 48 49 45. Fillojnë detyrën. 31. Christian i modës 47. Qendër në kaos. 33. Pak anakronike. 50 51 47. Rastisin në krye. 48. Inicialet e Gide. 49. Inicialet e Magritte piktor. 34. Erwin që thirrej Dheplra e shkretëtirës. 50. Diftong në duar. Gjeni ndryshimin SUDOK Përgjigje e sudokut të numrit të kaluar

Dy figurat kanë ndryshime nga njëra-tjetra

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

KRIPTOSKEME KRIPTOSKEME rgëtim Përgjigja e numrit të djeshëm A 5 1 9 3 18 15 1 16 13 1 1 A Z O V E T N A S B A 3 9 2 12 10 1 9 8 1 12 1 Përgjigja, ja cilat janë ndryshimet e figurave filozofik Z A G A R R A M B A S 4 1 18 15 3 9 2 18 3 8 3 9 I C K A L I N I O B I - Më mirë është të njohësh 10 8 16 3 4 3 11 17 4 6 S E V E N U P S T E F F I L C A S U S B E L L I A M I N K A P I T A L I T njerëzimin në përgjithësi, se 3 12 1 15 2 8 1 11 2 7 8 3 R I T E T R E L O N T A M sa njeriun në veçanti. T E N T A T I V A T V A L ETU F I L O K T E T I 12 3 3 1 15 9 1 11 7 9 15 H E R K A M I K A Z E K - Nuk gënjen vetëm ai që M A R T I N A D E N K E S P R O T O K O L L A R E 3 3 18 1 6 12 1 8 3 2 K A T A M A R A N I E O T flet kundër asaj që di, por E T E S E N A R O M A N I R T C O L I N I N R O M Y edhe ai që flet kundër asaj 8 19 1 9 19 6 9 3 16 8 T E M A S E I P B O R I S T I M E T I P I S A F E FJALEKRYQI (1) që nuk di. A N I T A A T M I L A N O 13 6 9 10 3 18 2 11 8 3

R A N M V I T A M J E R A N F O R D A M O R F R A T T A R

rgëtim filozofik rgëtim filozofik

rgëtim filozofik rgëtim filozofik E T I L E N T F R A T I U I rgëtim filozofik - Sa më shumë bëni, aq më 5 1 9 2 3 4 2 2 4 1 8 L O N Z E T A I F A Z A B A O B A B P E D A N A T shumë mundeni.

R P E R I P A T E T I K E 1 11 3 1 8 3 4 12 1 18 1 9 3

A A

A A A E R I C A C E I V O N E A P E L R I V B N A R - Gjërat e mira nuk vijnë për 8 11 6 19 1 4 3 7 1 2 8 V E L P I R A M I D A M T E A M F A L B A N E T A R K O L O R I T I T L E ata që presin. Gjërat e mira P R O T A G O N I S T E T K A N T A T A T A K A T E ○○○○○○○ ○○○○○○○ ○○○○○○○ A R I E L N T A E U R T vijnë për ata që ndjekin qëllimet dhe - Shpenzoni paratë tuaja për gjërat që S A L A T I I K T S ëndrrat e tyre. nuk mund t'i bleni me para. Shpenzoni P A E S I P I R A T I kohën tuaj për gjërat që nuk mund t'i I R R A M I B A N O R E T FJALEKRYQI (2) hënie të K R A T E R E T T GJ I R I T - Është miku im ai që flet mirë për mua bleni me para. PËRGJIGJET E FJALËKRYQEVE TË NUMRIT KALUAR mençura pas shpinës sime. 24 - REKLAME E diel 23 Qershor 2019