Comité Rotte-Damschiekade Dam Dijk Rotte Gedempt Water Water P O M P E N B U R G
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
water gedempt water Rotte dijk Dam Noordplein Schiekade e C ott ro R o s rt w vh Helipo ijk se S ing el / Boeze ms ing el Pompenburg Admiraal de Ruyterweg r te a w is v k to S Delftse Vaart Delftse B i n n e n r o t t V&D e Laurens KPN Dam in de Rotte ersg Steig racht Ho ogstra Markthal Bieb at plan Metro B Comité Rotte-Damlaak n e v O a h u e d v e u e Wijn H L hav a en v e n Nieuwe Maas © Jan van den Noort, Rotterdam 2007 Comité Rotte-Dam, huidige samenstelling Drs. Christian van den Berg, directeur Gemeente Hardinxveld-Giessendam, oud-gemeenteraadslid Rotterdam Osman Selman Dogan †, opbouwwerker Oude Westen Prof.dr. Willem Frijhoff, historicus, voorzitter KNAW afdeling Letteren Cees van Hal, oud-boekhandelaar, kunstschilder Maria Heiden, boekhandelaar Ir. Arie van der Krogt, stedenbouwkundige, stadszanger, schrijver, dichter en poëzievertaler Mr. Els Kuijper, oud-wethouder en oud-gemeenteraadslid Rotterdam Mr. Ella ter Kuile-Van der Hoeven, oud-gemeenteraadslid Rotterdam Ds. Bert Kuiper, Laurenspastor Drs. Ed de Meyer, opbouwwerker Stadsdriehoek, Oude Noorden en Cool Dr. Jan van den Noort, historicus en cartograaf Jan Oudenaarden, Rotterdammologisch Instituut Francisca Ravestein, burgemeester Opsterland Drs. Gerard Reussink, directeur Bibliotheek Rotterdam Drs. Annie van Roekel, kunsthistorica Wim Roovers, verpleegkundige Micky Teenstra-Verhaar, voorzitter Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur Dewi Viergever, beleidsadviseur ruimtelijke ordening Rien Vroegindeweij, Rotterdammologisch Instituut Jan van Wingerden, winkelier in woning- en scheepsinrichting Dr. Anton C. Zijderveld, emeritus hoogleraar EUR Het comité is actief sedert 30 augustus 1993 Comité Rotte-Dam Comité BLOMMERSDIJK ROTTE VOOR-RUBROEK E ROTTE IN D DAM COOL Rotte-Dam anno 1270 -%27%LATER.IEUWE-AAS vóór 1270 bedijkt land slikken Rotte-Dam 1270 water loop van de Rotte 0 200 m © Jan van den Noort, Rotterdam 2006 Rotterdam dankt zijn naam aan een dam die omstreeks 1270 in de monding van de Rotte werd gelegd. Dankzij de dam kon het water van de Merwe resp. de Nieuwe Maas niet meer naar binnenstromen. Het water van de Rotte kon door een sluis in de dam vrij uitstromen. Comité Rotte-Dam vindt dat deze historische plek meer bekendheid verdient. Het ijvert voor een grotere herkenbaarheid, zodat straks meer mensen weten waar de Rotte heeft gestroomd en waar de Rotte-dam lag. info: www.jvdn.nl/pages/Rotte-Dam.html Comité Rotte-Dam rweg de Ruyte Admiraal ROTTE Pompenburg GOUDSESINGEL Mariniersweg BINNENROTTE Delftsevaart t +0. Meen COOLS ,AURENS 6$ "IEB HOOGSTRAAT GROENENDAAL INGEL cht sgra er -ARKTHAL ig PLAN te S BLAAK Rotterdam anno 2006 .)%57%-!!3 vóór 1270 bedijkt land bouwblok Rotte-Dam 1270 water vh loop van de Rotte 0 200 m © Jan van den Noort, Rotterdam 2006 De dam, die omstreeks 1270 in de Rotte werd gelegd is niet alleen het oudste monument dat de stad rijk is, maar ook een van de grootste: 400 meter lang, 45 meter breed en enkele meters hoog. Als we de Euromast plat leggen gaat die er met gemak twee keer in. Comité Rotte-Dam vindt dat deze historische plek meer bekendheid verdient. Het ijvert voor een grotere herkenbaarheid, zodat straks meer mensen weten waar de Rotte heeft gestroomd en waar de Rotte-dam lag. info: www.jvdn.nl/pages/Rotte-Dam.html Comité Rotte-Dam Oppert Hofdame Binnenrotte Heuvel Laurens KPN toren Westewagenstraat Grotekerkplein Delftsevaart Bieb Groeibriljantenblok vh riljantenblok ok s Groeib Galerie Van Herkbl Modernes Markt vh Huf Ladage Grote V&D Keizerstraat Manfield Mc Steigersgracht Markthal (plan) Blokker Donald’s M Rotterdam anno 2006 vóór 1270 bedijkt land bouwblok Rotte-Dam 1270 water uitbreiding tot 1400 0 50 m © Jan van den Noort, Rotterdam 2006 Als gevolg van zeven eeuwen ophogen van de stad is de dam nagenoeg onzichtbaar. Dijklichaam en sluizen liggen op enkele meters diepte onder de Hoogstraat, tussen V&D en de Bieb. Comité Rotte-Dam vindt dat deze historische plek meer bekendheid verdient. Het ijvert voor een grotere herkenbaarheid, zodat straks meer mensen weten waar de Rotte heeft gestroomd en waar de Rotte-dam lag. info: www.jvdn.nl/pages/Rotte-Dam.html Comité Rotte-Dam Bij opgravingen in de jaren veertig van de twintigste eeuw legde de Dienst voor de uitvoering van den Wederopbouw van Rotterdam (DIWERO) acht sluizen bloot. In 1990 vond het Bureau Oudheidkundig Onderzoek van Gemeentewerken Rotterdam (BOOR) nog een negende sluis. Het gemeentebestuur erkent het belang van dit eerste Rotterdamse bouwwerk en zegde twee ton toe om de oorsprong van de stad te markeren met een permanent kunstwerk dat aan een groot publiek duidelijk maakt waar de dam lag en de Rotte heeft gestroomd info: www.jvdn.nl/pages/Rotte-Dam.html Comité Rotte-Dam Comité Kunst op de Binnenrotte Kunst op de Binnenrotte Maak een nieuw stadsplein met een nieuwe bestrating, uitnodigende terrassen, veel groen en een ligweide. Een plek waar het alle dagen van de week goed toeven is: deze opdracht kreeg het projectteam Binnenrotte. De nieuwe Binnenrotte mag met recht een succes genoemd worden; een vakjury heeft deze plek niet voor niets in 2018 uitgeroepen tot ‘beste openbare ruimte’ van Nederland. Er zijn nu meer bomen, meer verblijfs- én naar de aloude functie van de plek plekken en ook de markt is gebleven. als marktplaats, is een mooie bekroning Toch is er nog steeds veel ruimte. Een van de vernieuwde inrichting. Met deze groot, verrassend en direct aansprekend opdracht gingen Sculpture International kunstwerk, dat verwijst naar het ontstaan Rotterdam en de Gemeente Rotterdam Ben Zegers van de stad op een ‘dam’ in de Rotte aan de slag. (1962, Utrecht) Kinderen tekenen en knutselen, maar Ben Zegers vestigde zich in 1988 in ‘Raamvertellingen’ in de Pendrechtse in de puberleeftijd houden zij daar Rotterdam. De openheid, de frisse Melissantstraat en het monument ‘Vaart meestal mee op. Ben Zegers niet. manier van kijken en de directe omgang Vrij!’ voor vakbondsman Edo Fimmen op Hij speelt met de maat van alledaagse van de Rotterdammers spraken hem Katendrecht. Zijn werk bevindt zich verder voorwerpen waar anderen aan voor aan. Museum Boijmans Van Beuningen onder andere in collecties van Museum bijgaan. Zijn beelden zijn in vorm en wijdde in 1993 een solotentoonstelling Boijmans Van Beuningen, het Gemeente inhoud zo elastisch, dat ze onop aan de kunstenaar. In 1994 ontving museum Den Haag en de Caldic Collectie. houde lijk van identiteit veranderen. Zegers de Charlotte Köhlerprijs van Ben Zegers is lid van het College van Zo spelen zij een voortdurend spel het Prins Bernhard Fonds. Zegers’ Bestuur van de Gerrit Rietveld Academie met de verwachtingen en de fysieke werken zijn te zien op verschillende in Amsterdam, maar hij woont en werkt aanwezigheid van de kijker. plekken in Rotterdam, zoals de als kunstenaar nog steeds in Rotterdam. 2 3 Tussen kijken en zien In plaats van sokken kocht Ben Zegers verbeelding te voeden en om die met zijn jaren geleden een showmodel van een handen vorm te geven. Hij werkt naar een voet bij een verbaasde marktkoopman idee toe, als iemand die oefent in kijken op de Binnenrotte. Had Zegers kunnen om te kunnen zien. Daarom verzamelt hij weten dat dit model hem later de basis allerhande gebruiksvoorwerpen waarvan voor een kunstwerk op diezelfde plek misschien alleen hij de waarde inziet; zo zou opleveren? Nee, maar toevallig is pakte hij op een goed moment het show- het niet. Of het nu gaat om objecten, model erbij. Dit model inspireerde Zegers boeken, folders, archeologische resten, tot het ontwerp van twee gestileerde krantenkoppen: hij pakt alles aan om zijn voeten die tot 7,5 meter hoogte reiken. 4 5 Het kunstwerk herinnert aan de voetstappen van de eerste Rotterdammers. Het kunstwerk van Ben Zegers, Het kunstwerk herinnert aan het ‘ont- een beweeglijke uitstraling, die past bij met de poëtische titel ‘Iedereen staan’ van Rotterdam, een ‘oer-sprong’ de dynamiek van de markt en de stad. is dood behalve wij’, is een Tussen als het ware, waarmee de geschiedenis Het is daarmee ook een elegant werk. kunstwerk waarmee de stad zich naar boven werkt en doorbreekt Het danseresje van kunstenaar Degas een statement maakt; een in de stad van nu. Twee beelden die in uit de collectie van Museum Boijmans onophoudelijke oproep aan dialoog staan met elkaar, zoals klant en Van Beuningen stond model voor de iedereen om er samen iets koopman die onderhandelen over de positie van de twee voeten ten opzichte van te maken. staan en prijs. De opgeheven hak en de draaiing van elkaar. Zo zit tussen staan en dansen van de voeten versterken de ruimtelijk- maar een paar passen. dansen heid van het kunstwerk en geven het 6 7 Op de achtergrond zijn de contouren van het beoogde RottaNova te zien. Tussen verleden en toekomst Het kunstwerk symboliseert de beweging tussen verleden en toekomst. Dat zien we ook terug in het maakproces. Afgieten is een eeuwenoude techniek, maar alumi- nium is een eigentijds materiaal, sterk en licht, dat aansluit bij het industriële karakter van havenstad Rotterdam. Zegers speelt bovendien een spel met de zwaartekracht, want ondanks de draaiing van de voeten staan beide stabiel op de grond. Dat intensiveert de ervaring van de plek. De voorbijganger kan de hak aanraken, zichzelf vaag weerspiegeld zien, van de gepolijste wreef afglijden of erop zitten om een patatje te eten. 8 9 Rotterdams unieke internationale De dam in de Rotte beeldencollectie bestaat uit Rotterdam is, zoals de naam al sugge- 59 kunstwerken van grote kunst- reert, ontstaan op een dam in de Rotte. historische waarde. De beelden- Deze dam, de huidige Hoogstraat, werd verzameling ontstond in de rond 1270 aangelegd en was bedoeld wederopbouwperiode en begon om overstromingen door de Maas te met aankopen door particuliere voorkomen, niet om de kleine Rotte ondernemers van Naum Gabo’s tegen te houden.