UCHWAŁA NR LX/750/14 RADY MIEJSKIEJ W WOLINIE

z dnia 23 października 2014 r.

w sprawie przyjęcia Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy na lata 2014 – 2020

Na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2013 r. poz.594 z póź. zm.) art.17 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz 182 z póź. zm.) Rada Miejska uchwala, co następuje: § 1. Przyjmuje się Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi. § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Wiceprzewodniczący Rady

Czesław Zieliński

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 1 Załącznik do Uchwały Nr LX/750/14 Rady Miejskiej w Wolinie z dnia 23 października 2014 r.

Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

2014

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 2 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

SPIS TRE ŚCI

WST ĘP ...... 3

I. CZ ĘŚĆ WPROWADZAJ ĄCA...... 4 1. STRUKTURA STRATEGII...... 4 2. UWARUNKOWANIA ZEWN ĘTRZNE TWORZENIA STRATEGII ...... 6

II. CZ ĘŚĆ DIAGNOSTYCZNO-ANALITYCZNA...... 17 1. POŁO ŻENIE, POWIERZCHNIA, PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY GMINY ...... 17 2. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA...... 17 3. KOMUNIKACJA I TRANSPORT...... 19 4. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA ...... 20 5. SYTUACJA GOSPODARCZA...... 21 6. PROBLEMY NA RYNKU PRACY...... 23 7. ZASOBY I WARUNKI MIESZKANIOWE ...... 24 8. BEZDOMNO ŚĆ ...... 25 9. EDUKACJA ...... 26 10. KULTURA ...... 27 11. SPORT I REKREACJA...... 29 12. TURYSTYKA ...... 30 13. SYTUACJA DZIECKA...... 32 14. OCHRONA ZDROWIA...... 37 15. BEZPIECZE ŃSTWO PUBLICZNE ...... 38 16. POMOC SPOŁECZNA ...... 39 17. SYTUACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH...... 50 18. PROBLEMY UZALE ŻNIE Ń I PRZEMOCY W RODZINIE...... 51 19. PROBLEMY SPOŁECZNE W OPINII ŚRODOWISKA LOKALNEGO...... 56 20. SEKTOR POZARZ ĄDOWY ...... 64 21. ANALIZA SWOT ...... 66 22. PODSUMOWANIE DIAGNOZY...... 73

III. CZ ĘŚĆ PROGRAMOWA...... 79 1. MISJA, CELE STRATEGICZNE I OPERACYJNE, KIERUNKI DZIAŁA Ń ...... 79 2. WDRO ŻENIE STRATEGII, MONITOROWANIE JEJ REALIZACJI...... 94 3. PROGRAMY I PROJEKTY...... 95

IV. UWAGI KO ŃCOWE ...... 97

2

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 3 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

WST ĘP

Samorz ądy lokalne działaj ące w warunkach gospodarki rynkowej, cechuj ącej si ę du żą dynamik ą zmian i niepewno ści ą co do ich kierunków, musz ą posiada ć zdolno ść do wczesnego rozpoznawania zagro żeń, jak i dostrzegania pojawiaj ących si ę szans. W takich warunkach istotnego znaczenia nabiera zarz ądzanie strategiczne, które, oparte na opracowywaniu, wdra żaniu i kontroli realizacji planów strategicznych, umo żliwia dostosowanie funkcjonowania jednostek terytorialnych do zmian zachodz ących w otoczeniu. Na poziomie zarz ądzania lokalnego (gminnego), w zakresie polityki społecznej, podstawow ą rol ę w śród tego typu planów pełni strategia Rozwi ązywania problemów społecznych. Strategia pozwala na racjonalizacj ę lokalnej polityki społecznej. Okre śla misj ę oraz wyznacza cele strategiczne i działania, których wdro żenie powinno w znaczny sposób przyczyni ć si ę do rozwi ązania wielu problemów społecznych i zminimalizowa ć społeczne skutki kwestii społecznych. Dokument stanowi zatem podstaw ę do realizacji stosunkowo trwałych wzorów interwencji społecznych, które maj ą przyczyni ć si ę do poprawy warunków życia mieszka ńców, w szczególno ści tych, którzy s ą zagro żeni marginalizacj ą i wykluczeniem społecznym, i doprowadzi ć do integracji społecznej. Niniejsza strategia została opracowana w Ośrodku Pomocy Społecznej w Wolinie przy merytorycznym wsparciu O środka Kształcenia Słu żb Publicznych i Socjalnych – Centrum AV w Cz ęstochowie. Pomoc zewn ętrzna polegała głównie na doradztwie i systematyzacji układu głównych elementów wypracowanego dokumentu. Strategia jest dokumentem uspołecznionym. W pracach nad nim uczestniczyli przedstawiciele samorz ądu lokalnego, środowisk pomocy społecznej, rynku pracy, oświaty, kultury, ochrony zdrowia, policji i sądownictwa, przedstawiciele organizacji pozarz ądowych, ko ścioła, mieszka ńcy gminy oraz eksperci. Dokument ma charakter kilkuletni; został przygotowany na lata 2014-2020. Jest zgodny z zało żeniami odnosz ących si ę do polityki społecznej dokumentów strategicznych przygotowanych na poziomie europejskim, ogólnopolskim i samorz ądowym i umo żliwia ubieganie si ę o środki zewn ętrzne, m.in. z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. Strategia stanowi materiał wyj ściowy do opracowania szczegółowych programów i projektów pomocy społecznej . Skuteczno ść wyznaczonych w niej działa ń pomocowych będzie zale żała zarówno od posiadanych i pozyskanych przez gminę środków finansowych, jak i szerokiej, aktywnej i skoordynowanej współpracy przedstawicieli administracji samorz ądowej i partnerów społecznych, w tym organizacji pozarz ądowych.

3

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 4 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

I. CZ ĘŚĆ WPROWADZAJ ĄCA

1. STRUKTURA STRATEGII

Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin składa się z trzech zasadniczych cz ęś ci, tj. cz ęś ci wprowadzaj ącej, diagnostyczno-analitycznej i programowej. Cz ęść wprowadzaj ąca zawiera informacje na temat organizacji strategii oraz uwarunkowa ń zewn ętrznych (prawnych i strategiczno-programowych) tworzenia dokumentu. Cz ęść diagnostyczno-analityczna zawiera informacje ogólne dotycz ące gminy oraz diagnoz ę sytuacji społeczno-gospodarczej w gminie, która została oparta na badaniu źródeł zastanych, tj. danych pozyskanych z instytucji i organizacji działaj ących w gminie b ądź obejmuj ących zasi ęgiem działania jej mieszka ńców, identyfikacji mocnych i słabych stron oraz szans i zagro żeń lokalnego systemu polityki społecznej (SWOT), a tak że analizie ankiet, skierowanych do przedstawicieli funkcjonuj ących w gminie placówek o światowych oraz reprezentantów środowiska lokalnego (liderzy lokalni, mieszka ńcy). Diagnoza została przeprowadzona w nast ępuj ących obszarach: • Infrastruktura techniczna; • Turystyka; • Komunikacja i transport; • Sytuacja dziecka; • Demografia; • Ochrona zdrowia; • Gospodarka; • Bezpiecze ństwo publiczne; • Rynek pracy; • Pomoc społeczna; • Zasoby i warunki mieszkaniowe; • Sytuacja osób niepełnosprawnych; • Bezdomno ść ; • Problemy uzale żnie ń i przemocy • Edukacja; w rodzinie; • Kultura; • Działalno ść organizacji pozarz ądowych. • Sport i rekreacja; Cz ęść programowa zawiera najistotniejsze zało żenia polityki społecznej gminy na najbli ższe lata. S ą one uj ęte w formie misji, celów strategicznych, celów operacyjnych i kierunków działa ń. W cz ęś ci programowej s ą równie ż wskazane podmioty realizuj ące strategi ę i współdziałaj ące w jej realizacji, źródła finansowania i czas realizacji wyznaczonych w dokumencie działa ń. Ponadto przedstawione s ą ramy finansowe strategii, prognoza zmian oraz informacja na temat sposobu wdro żenia dokumentu oraz prowadzenia monitoringu jego realizacji. Dla realnej oceny stopnia wdro żenia dokumentu jest przygotowany wykaz wska źników monitoringowych.

4

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 5 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Cz ęść programowa zawiera tak że omówienie projektów zaproponowanych przez przedstawicieli instytucji gminy i organizacji pozarz ądowych działaj ących w obszarze polityki społecznej. Poni ższy diagram prezentuje struktur ę Strategii Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin.

Diagram 1. Struktura dokumentu strategii

CZ ĘŚĆ DIAGNOSTYCZNO- CZ ĘŚĆ WPROWADZAJ ĄCA ANALITYCZNA

Informacja na temat organizacji Analiza źródeł zastanych, tj. danych strategii pozyskanych z instytucji i organizacji działaj ących w gminie b ądź obejmuj ących Uwarunkowania zewn ętrzne zasi ęgiem działania jej mieszka ńców (prawne i strategiczno-programowe) tworzenia dokumentu Analiza źródeł wywołanych, tj. ankiet, skierowanych do przedstawicieli funkcjonuj ących w gminie placówek oświatowych oraz reprezentantów środowiska lokalnego (liderzy lokalni, mieszka ńcy) oraz identyfikacja mocnych

i słabych stron oraz szans i zagro żeń lokalnego systemu polityki społecznej (analiza SWOT)

CZ ĘŚĆ PROGRAMOWA

Misja, cele strategiczne i operacyjne, kierunki działa ń Wdro żenie strategii, monitorowanie jej realizacji

Programy i projekty

UWAGI KO ŃCOWE

5

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 6 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

2. UWARUNKOWANIA ZEWN ĘTRZNE TWORZENIA STRATEGII

2.1. PODSTAWY PRAWNE

Gminna strategia rozwi ązywania problemów społecznych, podobnie jak inne dokumenty strategiczne przygotowywane na ró żnych szczeblach administracji publicznej, jest dokumentem uwarunkowanym prawnie. Obowi ązek jej opracowania wynika wprost z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 z pó źn. zm.), który w ramach zada ń własnych gminy przewiduje „opracowanie i realizację gminnej strategii rozwi ązywania problemów społecznych ze szczególnym uwzgl ędnieniem programów pomocy społecznej, profilaktyki i rozwi ązywania problemów alkoholowych i innych, których celem jest integracja osób i rodzin z grup szczególnego ryzyka”. Na tre ść i realizacj ę gminnej strategii rozwi ązywania problemów społecznych maj ą równie ż wpływ inne akty prawne. Nale żą do nich: • ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorz ądzie gminnym (Dz. U. z 2013 r, poz. 594 z pó źn. zm.), • ustawa z dnia 26 pa ździernika 1982 r. o wychowaniu w trze źwo ści i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 r., poz. 1356 z pó źn.zm.), • ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zast ępczej (tj. Dz. U. z 2013 r., poz.135 z pó źn.zm.), • ustawa z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2013 r., poz.1456 z pó źn.zm.), • ustawa z dnia 7 wrze śnia 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z pó źn. zm.), • ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005 r. Nr 180, poz. 1493 z pó źn. zm.). • ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r., poz.124 z pó źn.zm.), • ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2013 r. poz. 674, z pó źn.zm.), • ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. z 2011 r. Nr 43, poz. 225 z pó źn. zm.),

6

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 7 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z pó źn. zm.), • ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 966 z pó źn. zm.), • ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalno ści po żytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z pó źn. zm.), • ustawa z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów (Dz. U. z 2014 r. poz. 567). Podczas realizacji strategii zajdzie równie ż potrzeba odwołania si ę do innych aktów prawnych, m.in. z zakresu edukacji, kultury, ochrony zdrowia i budownictwa socjalnego.

2.2. PODSTAWY STRATEGICZNO-PROGRAMOWE

Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin jest dokumentem zgodnym z dokumentami strategicznymi i programowymi, które funkcjonuj ą na poziomie europejskim, ogólnopolskim, wojewódzkim, powiatowym i gminnym. Dokumenty te tworz ą warunki do podejmowania działa ń opartych na zasadzie pomocniczo ści pa ństwa przy wykorzystaniu zasobów tkwi ących w środowiskach lokalnych i aktywno ści środowisk zagro żonych marginalizacj ą i wykluczeniem społecznym.

2.2.1. DOKUMENTY EUROPEJSKIE I KRAJOWE

Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównowa żonego rozwoju sprzyjaj ącego wł ączeniu społecznemu

Europa 2020 – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównowa żonego rozwoju sprzyjaj ącego wł ączeniu społecznemu jest dokumentem, którego głównym celem jest wyj ście z kryzysu, w jakim w ostatnich latach znalazła si ę gospodarka europejska, powrót na ście żkę rozwoju, a nast ępnie na niej pozostanie. Strategia, której zało żeniem jest stworzenie wi ększej liczby miejsc pracy i podniesienie standardu życia, obejmuje trzy wzajemnie ze sob ą powi ązane priorytety: 1. Rozwój inteligentny – rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji; 2. Rozwój zrównowa żony – wspieranie gospodarki efektywniej korzystaj ącej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej;

7

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 8 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

3. Rozwój sprzyjaj ący wł ączeniu społecznemu – wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniaj ącej spójno ść społeczn ą i terytorialn ą. Dokument zawiera równie ż kilka nadrz ędnych celów Unii Europejskiej do 2020 roku: • zwi ększenie stopy zatrudnienia osób w wieku 20-64 lata z obecnych 69% do co najmniej 75%, • osi ągnięcie poziomu inwestycji w działalno ści badawczo-rozwojowej równego 3% PKB, przede wszystkim poprzez popraw ę warunków inwestowania w B+R przez sektor prywatny i opracowanie nowego wska źnika umo żliwiaj ącego śledzenie procesów innowacji, • ograniczenie emisji dwutlenku w ęgla co najmniej o 20% w porównaniu z poziomem z 1990 r. lub, je śli pozwol ą na to warunki, o 30%, • zwi ększenie udziału odnawialnych źródeł energii w całkowitym zu życiu energii do 20% oraz zwi ększenie efektywno ści wykorzystania energii o 20%, • ograniczenie liczby osób przedwcze śnie ko ńcz ących nauk ę szkoln ą do 10% z obecnych 15% oraz zwi ększenie odsetka osób w wieku 30-34 lata posiadaj ących wy ższe wykształcenie z 31% do co najmniej 40%, • ograniczenie liczby Europejczyków żyj ących poni żej krajowej granicy ubóstwa o 25% poprzez wydobycie z ubóstwa 20 mln osób. W ramach trzech priorytetów tematycznych przygotowano siedem projektów przewodnich. Projekt „ Unia innowacji ” ma na celu popraw ę warunków ramowych i dost ępu do finansowania bada ń i innowacji, co powinno wzmocni ć rol ę ła ńcucha innowacji i zwi ększy ć poziom inwestycji w całej Unii. Z kolei projekt „ Młodzie ż w drodze ” słu ży poprawie wyników systemów kształcenia oraz podniesieniu atrakcyjno ści europejskiego szkolnictwa wy ższego na arenie mi ędzynarodowej, a projekt „ Europejska agenda cyfrowa ” zakłada upowszechnienie szybkiego Internetu oraz umo żliwienie gospodarstwom domowym i przedsi ębiorstwom czerpanie korzy ści z jednolitego rynku cyfrowego. Projekt „ Europa efektywnie korzystaj ąca z zasobów ” ma na celu uniezale żnienie wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów poprzez zmniejszenie udziału emisji węgla w europejskiej gospodarce, wi ększe wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, modernizacj ę transportu i propagowanie efektywno ści energetycznej, natomiast projekt „Polityka przemysłowa w erze globalizacji ” słu ży poprawie otoczenia biznesu, szczególnie w odniesieniu do M ŚP, oraz wspieraniu rozwoju silnej i zrównowa żonej bazy przemysłowej, przygotowanej do konkurowania na rynkach światowych.

8

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 9 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Celem projektu „ Program na rzecz nowych umiej ętno ści i zatrudnienia ” jest modernizacja rynków pracy poprzez zwi ększanie mobilno ści siły roboczej oraz rozwijanie kwalifikacji przez całe życie, co powinno podnie ść współczynnik aktywno ści zawodowej i lepiej dopasowa ć do siebie popyt i poda ż na rynku pracy, a projekt „Europejski program walki z ubóstwem ” zakłada zapewnienie spójno ści społecznej i terytorialnej, tak aby korzy ści płyn ące ze wzrostu gospodarczego i zatrudnienia były szeroko dost ępne, a osoby ubogie i wykluczone społecznie mogły żyć godnie i aktywnie uczestniczy ć w życiu społecznym. Oprócz regularnych sprawozda ń, przewidzianych ramach mechanizmów zarz ądzania Strategii „Europa 2020”, Komisja Europejska dokona w 2014 roku przegl ądu realizacji inicjatyw europejskiej platformy współpracy na rzecz walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym, mi ędzy innymi pod k ątem dostosowania jej do nowych wieloletnich ram finansowych.

Wieloletnie Ramy Finansowe na lata 2014-2020

Wieloletnie Ramy Finansowe (WRF) na lata 2014-2020 okre ślaj ą priorytety Unii Europejskiej na najbli ższe 7 lat, stanowi ąc ramy zarówno polityczne, jak i bud żetowe (odpowiadaj ąc na pytanie „w jakich obszarach UE powinna inwestowa ć mniej lub wi ęcej w przyszło ści”). Na wniosek Komisji Europejskiej obj ęto Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny oraz Fundusz Spójno ści wspólnymi ramami strategicznymi, które obejmuj ą równie ż Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejski Fundusz Morski i Rybacki. Na podstawie przyj ętych zało żeń w okresie programowania 2014-2020 Europejski Fundusz Społeczny zapewni finansowanie działa ń strukturalnych na rzecz spójno ści gospodarczej, społecznej i terytorialnej w ramach czterech głównych obszarów inwestycji: zatrudnienia, edukacji, wł ączenia społecznego i usprawniania administracji publicznej. Natomiast Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji posłu ży do finansowania pomocy na rzecz pracowników zwolnionych w nast ępstwie powa żnej zmiany strukturalnej oraz łagodzenia skutków, jakie dla rolników poci ągaj ą nowe umowy handlowe. W dziedzinie wzrostu zatrudnienia i spójno ści wprowadzono nowy instrument, jakim jest zarz ądzany centralnie program „Ł ącz ąc Europ ę”, który ma na celu finansowanie priorytetowych przedsi ęwzi ęć infrastrukturalnych w dziedzinie energii, transportu oraz

9

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 10 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

technologii informacyjno-komunikacyjnych, których realizacja le ży w interesie całej Unii Europejskiej. Nowy program „Zdrowie na rzecz wzrostu” b ędzie ukierunkowany na działania o wyra źnej unijnej warto ści dodanej, zgodnie z celami Strategii „Europa 2020”. Głównym celem programu jest współpraca z pa ństwami członkowskimi UE w celu ochrony obywateli przed transgranicznymi zagro żeniami zdrowotnymi, osi ągni ęcia wi ększej stabilno ści usług opieki zdrowotnej oraz poprawy stanu zdrowia społecze ństwa, przy jednoczesnym zach ęcaniu do innowacji w dziedzinie ochrony zdrowia.

Narodowa Strategia Integracji Społecznej

Narodowa Strategia Integracji Społecznej jest dokumentem, którego celem jest pomoc w procesie wł ączania si ę Polski w realizacj ę drugiego z celów Strategii Lizbo ńskiej stawiaj ącego na modernizacj ę europejskiego modelu socjalnego, inwestowanie w ludzi oraz zwalczanie wykluczenia społecznego. Działania w tym zakresie maj ą przyczyni ć si ę do: • dostosowania edukacji i szkolenia do wymogów życia i pracy w społecze ństwie opartym na wiedzy, • rozwijania aktywnej polityki zatrudnienia przyczyniaj ącej si ę do tworzenia wi ększej liczby lepszych miejsc pracy, • modernizacji systemu ochrony socjalnej, w tym systemów emerytalnych i ochrony zdrowia, m.in. w celu zapewnienia ich finansowej stabilno ści oraz odpowiedniej koordynacji z celami polityki edukacyjnej i polityki zatrudnienia, • wspierania integracji społecznej, aby unikn ąć pojawienia si ę trwale zmarginalizowanej klasy ludzi niezdolnych do funkcjonowania w społecze ństwie opartym na wiedzy. W ramach kilkunastu obszarów życia społecznego wyznaczonych w Narodowej Strategii Integracji Społecznej sformułowano nast ępuj ące priorytety: • wzrost uczestnictwa dzieci w wychowaniu przedszkolnym, • poprawa jako ści kształcenia na poziomie gimnazjalnym i średnim, • upowszechnienie kształcenia wy ższego i jego lepsze dostosowanie do potrzeb rynku pracy, • rekompensowanie deficytów rozwoju intelektualnego i sprawno ściowego dzieci, • radykalne ograniczenie ubóstwa skrajnego, • ograniczenie tendencji do wzrostu ró żnic dochodowych, • ograniczenie bezrobocia długookresowego,

10

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 11 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• zmniejszenie bezrobocia młodzie ży, • zwi ększenie poziomu zatrudnienia w śród osób niepełnosprawnych, • zwi ększenie liczby uczestników w aktywnej polityce rynku pracy – ALMP, • upowszechnienie kształcenia ustawicznego, • wydłu żenie przeci ętnego dalszego trwania życia w sprawno ści, • powszechne ubezpieczenie zdrowotne, • kobiety i dzieci obj ęte programami zdrowia publicznego, • wzrost dost ępu do lokali (mieszka ń) dla grup najbardziej zagro żonych bezdomno ścią, • dost ęp do pracowników socjalnych, • rozwój pomocy środowiskowej – zwi ększenie liczby osób obj ętych usługami pomocy środowiskowej, • zaanga żowanie obywateli w działalno ść społeczn ą, • realizacja NSIS przez samorz ądy terytorialne, • dost ęp do informacji obywatelskiej i poradnictwa.

Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 (PO WER)

W nowej perspektywie finansowej 2014-2020 Europejski Fundusz Społeczny b ędzie współfinansował krajowy Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój na lata 2014-2020 (PO WER), który został przyj ęty uchwał ą Rady Ministrów RP w dniu 8 stycznia 2014 roku. Program powstał w odpowiedzi na potrzeby reform w obszarach zatrudnienia, wł ączenia społecznego, edukacji, szkolnictwa wy ższego, zdrowia i dobrego rz ądzenia. PO WER b ędzie również wspiera ć innowacje społeczne oraz współprac ę ponadnarodow ą w wy żej wymienionych obszarach, a tak że wdra żanie w naszym kraju „Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych”. Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój jest ukierunkowany na nast ępuj ące obszary: • realizacj ę działa ń skierowanych do młodych, bezrobotnych osób w wieku od 15. do 24. roku życia i popraw ę ich sytuacji na rynku pracy w ramach „Inicjatywy na rzecz zatrudnienia osób młodych” i „Gwarancji dla młodzie ży”, • wdro żenie reform systemów i struktur w wybranych obszarach polityk publicznych, kluczowych z punktu widzenia Strategii „Europa 2020” i krajowych programów reform,

11

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 12 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• wspieranie jako ści, skuteczno ści i otwarto ści szkolnictwa wy ższego jako instrumentu budowy gospodarki opartej o wiedz ę, • poszukiwanie nietypowych, innowacyjnych, stosowanych w innych krajach metod rozwi ązywania problemów społecznych, • realizacj ę programów w zakresie mobilno ści ponadnarodowej. Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój wraz z 16 współfinansowanymi z Europejskiego Funduszu Społecznego regionalnymi programami operacyjnymi stanowi spójn ą cało ść , obejmuj ącą interwencje w obszarach zatrudnienia, wł ączenia społecznego, edukacji oraz dobrego rz ądzenia. Przy tym PO WER obejmuje 32% przyznanych Polsce środków Europejskiego Funduszu Społecznego, natomiast dla 16 regionalnych programach operacyjnych przeznaczono ł ącznie 68% tych środków.

2.2.2. DOKUMENTY REGIONALNE I LOKALNE

Strategia Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do 2020 roku

Strategia rozwoju województwa jest punktem odniesienia do wszelkich działa ń rozwojowych na terenie województwa wspieraj ących procesy rozwojowe regionu, jest podstaw ą do przygotowania regionalnego programu operacyjnego, strategii sektorowych, długofalowych planów okre ślaj ących kierunki działa ń i pozostałych dokumentów politycznych i programowych na poziomie województwa. W śród wielu funkcji pełnionych przez strategi ę za najwa żniejsze uznaje si ę: przyci ąganie inwestorów, wyrównywanie dysproporcji rozwojowych w sensie społecznym, gospodarczym i przestrzennym oraz uzyskiwanie pomocy strukturalnej. Dominuj ące funkcje stanowi ące podstaw ę i sił ę nap ędow ą rozwoju regionu, to: • gospodarka morska, • gospodarka żywno ściowa, • turystyka bazuj ąca na istniej ących i odnowionych zasobach regionu, • rozwini ęte usługi komercyjne • regionalne o środki naukowe – uczelnie wy ższe oraz o środki badawczo rozwojowe i wdro żeniowe, • współpraca mi ędzynarodowa małych i średnich przedsi ębiorstw, • aktywno ść społeczna i przedsi ębiorczo ść mieszka ńców.

12

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 13 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Uwzgl ędniaj ąc now ą sytuacj ę w otoczeniu, wzrost mo żliwo ści rozwojowych i oczekiwa ń mieszka ńców regionu, sformułowano nast ępuj ącą misj ę dla województwa zachodniopomorskiego: „Stworzenie warunków do stabilnego i zrównowa żonego rozwoju województwa zachodniopomorskiego opartego na konkurencyjnej gospodarce i przedsi ębiorczo ści mieszka ńców oraz aktywno ści społecznej przy optymalnym wykorzystaniu istniej ących zasobów”. Przez postulat zrównowa żonego i trwałego rozwoju rozumie si ę: • aktywizacj ę gospodarcz ą województwa z zachowaniem zasad zrównowa żonego wzrostu ekonomicznego, z uwzgl ędnieniem czynników ekologicznych i obecnych gospodarczych funkcji województwa (gospodarka morska, turystyka, transport, przemysł, rolnictwo), oraz lepszego wykorzystania endogenicznych zasobów i potencjałów b ędących podstaw ą do transformacji i budowania przewagi strategicznej regionu; • popraw ę dost ępno ści ekonomicznej i komunikacyjnej regionu oraz rozbudow ę jego infrastruktury technicznej i ekonomicznej; • rozwój nauki i budowanie wi ęzi strukturalnych mi ędzy praktyk ą a nauk ą; • aktywizacj ę obszarów wiejskich na rzecz ich wielofunkcyjnego rozwoju oraz wzrostu efektywno ści i konkurencyjno ści rolnictwa; • wspieranie rozwoju małej i średniej przedsi ębiorczo ści; • wdro żenie regionalnej polityki równowa żenia rynku pracy; • działanie na rzecz polepszenia warunków życia społeczno ści lokalnych w zakresie edukacji, ochrony zdrowia, bezpiecze ństwa, kultury, kultury fizycznej i polityki społecznej; • podejmowanie inicjatyw gospodarczych i społecznych na rzecz pełnej integracji województwa i wyrównania szans rozwoju poszczególnych jego obszarów; • rozwój współpracy mi ędzyregionalnej, mi ędzynarodowej i transgranicznej; • wspieranie rozwoju demokracji lokalnej i społecze ństwa obywatelskiego; • wsparcie, rozwój i aktywizacja M ŚP; • budowanie to żsamo ści i marki regionu.

Strategia Województwa Zachodniopomorskiego w Zakresie Polityki Społecznej do roku 2015

Strategia Województwa Zachodniopomorskiego w Zakresie Polityki Społecznej do roku 2015 jest dokumentem, który okre śla cele polityki społecznej prowadzonej w regionie. 13

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 14 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

W jej ramach sformułowano misj ę („Podnoszenie jako ści życia w śród tych mieszka ńców regionu, którzy ze wzgl ędu na trudn ą sytuacj ę życiow ą nie s ą w stanie samodzielnie zaspokoi ć podstawowych potrzeb bytowych, a przez to nie mog ą uczestniczy ć lub maj ą ograniczony udział w życiu rodzinnym, zawodowym i społecznym” i cel po średni („Stworzenie spójnego systemu realizacji zada ń polityki społecznej”) oraz wyznaczono poni żej przedstawione cele strategiczne i operacyjne. 1. Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia. • Aktywizacja osób długotrwale bezrobotnych. • Promocja na rzecz zatrudnienia osób długotrwale bezrobotnych. • Podnoszenie kwalifikacji i umiej ętno ści osób długotrwale bezrobotnych. • Przeciwdziałanie „dziedziczeniu” przez mieszka ńców województwa długotrwałego bezrobocia. 2. Pomoc rodzinom w prawidłowym wypełnianiu ról społecznych. • Tworzenie lokalnego systemu wsparcia dla rodzin. • Pomoc dla rodzin znajduj ących si ę w sytuacjach kryzysowych. • Poprawa jako ści i dost ępu do usług socjalnych. 3. Przeciwdziałanie i łagodzenie negatywnych skutków marginalizacji grup społecznych. • Rozbudowa zaplecza instytucjonalnego i pozainstytucjonalnego na rzecz rozwi ązywania problemów społecznych. • Aktywizacja mieszka ńców województwa zagro żonych marginalizacj ą społeczn ą, ze szczególnym uwzgl ędnieniem kobiet. • Edukacja zawodowa i społeczna osób zagro żonych marginalizacj ą społeczn ą, ze szczególnym uwzgl ędnieniem kobiet. 4. Zmniejszenie spo życia alkoholu i u żywania środków psychoaktywnych oraz ograniczanie ich negatywnych skutków w śród mieszka ńców województwa. • Edukacja społeczna i działalno ść wychowawcza. • Lecznictwo odwykowe oraz rehabilitacja osób uzale żnionych. • Przeciwdziałanie negatywnym nast ępstwom u żywania środków psychoaktywnych. 5. Tworzenie warunków równego dost ępu osób niepełnosprawnych do życia zawodowego i społecznego. • Integracja społeczna osób niepełnosprawnych we wszystkich grupach społecznych. • Integracja zawodowa osób niepełnosprawnych. 6. Podniesienie bezpiecze ństwa społecznego i socjalnego w śród osób starszych. • Poprawa bezpiecze ństwa socjalnego w śród ludzi starszych.

14

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 15 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• Aktywizacja społeczna osób starszych. • Wzmocnienie roli i miejsca osób starszych w środowiskach lokalnych.

Powiatowa Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych w Powiecie Kamie ńskim na lata 2007-2015

Powiatowa Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych w Powiecie Kamie ńskim na lata 2007-2015 jest dokumentem opracowanym w oparciu o Plan Rozwoju Lokalnego Powiatu. Przy opracowaniu dokumentu powołano si ę równie ż na strategi ę wojewódzk ą w zakresie polityki społecznej i programy dotycz ące pomocy rodzinie oraz wykorzystano informacje przekazane przez inne instytucje gminne i powiatowe działaj ące w sferze polityki społecznej. Celem strategii jest wspieranie rodziny w wypełnianiu jej funkcji oraz udzielanie jej pomocy w sytuacji kryzysu. W ramach opracowania Powiatowej Strategii Rozwi ązywania Problemów Społecznych zdiagnozowano główne problemy (ubóstwo, bezrobocie, problemy wychowawcze w rodzinie, niepełnosprawno ść i długotrwała choroba, alkoholizm, przemoc i agresja, narkomania) i społeczne skutki ich wyst ępowania oraz wyznaczono poni żej przedstawione cele i działania priorytetowe. Cel: Ka żda rodzina w powiecie kamie ńskim powinna posiada ć pewno ść , że mo że liczy ć na pomoc w sytuacjach trudnych dzi ęki skutecznemu systemowi udzielania pomocy. Działania priorytetowe: Zapewnienie godziwej egzystencji osobom nie b ędącym w stanie samodzielnie lub przy pomocy najbli ższej rodziny wła ściwie funkcjonowa ć w środowisku społecznym. Wsparcie rodzin (Opieka nad dzieckiem i rodzin ą). Wzmocnienie spójno ści rodzin, pomoc w utrzymaniu naturalnych wi ęzi w jej obr ębie, a tak że dora źne materialne i niematerialne wsparcie. Cel: Ka żdy niepełnosprawny mieszkaniec powiatu kamie ńskiego powinien posiada ć poczucie, że jest pełnoprawnym członkiem lokalnej społeczno ści. Działania priorytetowe: Wyrównywanie szans życiowych osób niepełnosprawnych: zwi ększenie dost ępu do edukacji, pracy, usług i świadcze ń; rozbudzenie społecznej świadomo ści, wspieranie i kreowanie wła ściwych postaw społecznych wobec niepełnosprawno ści; rehabilitacja osób niepełnosprawnych i zapobieganie pogł ębianiu si ę niepełnosprawno ści; wyrównywanie poziomu usług socjalnych, medycznych i innych form wsparcia. Cel: Polepszenie sytuacji grup zagro żonych wykluczeniem społecznym i wyrównywanie szans tych że grup w ka żdej dziedzinie życia społecznego.

15

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 16 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Działania priorytetowe: Przeciwdziałanie patologiom społecznym wewn ątrz rodziny.

Cel: Zwi ększenie aktywno ści życiowej ludzi starszych poprzez pomoc w łagodzeniu trudno ści wynikaj ących z wieku i stworzenie mo żliwo ści uczestnictwa w życiu społecznym. Działania priorytetowe: Poprawa oferty świadczonych usług przez jej wzbogacanie i podniesienie poziomu usług. Cel: Stworzenie i zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi warunków do udziału w ró żnych formach życia społecznego. Działania priorytetowe: Umo żliwienie osobom z zaburzeniami psychicznymi pełnego udziału. Cel: Coraz wi ększ ą rol ę w rozwi ązywaniu istotnych problemów społecznych oraz zaspokajaniu potrzeb środowisk lokalnych i grup społecznych powinny pełnić organizacje pozarz ądowe. Partnerstwo społeczne i wzajemna akceptacja powinno by ć podstaw ą współdziałania administracji publicznej i sektora pozarz ądowego. Działania priorytetowe: Poprawa i rozszerzenie zakresu usług społecznych poprzez zwi ększenie udziału organizacji pozarz ądowych w rozwi ązywaniu problemów społecznych i zaspokajaniu potrzeb mieszka ńców powiatu. Integraln ą cz ęś ci ą Powiatowej Strategii Rozwi ązywania Problemów Społecznych jest Powiatowy Program Pomocy Dziecku i Rodzinie na lata 2007-2015, który wyznacza podstawowe obszary działa ń w tym obszarze. S ą to: • pomoc rodzinie znajduj ącej si ę w sytuacji kryzysowej, • pomoc na rzecz dzieci przebywaj ących w placówkach opieku ńczo-wychowawczych, rodzinach zast ępczych i opuszczaj ących zast ępcze formy wychowania, • doskonalenie zawodowe kadr jednostek pomocy społecznej i innych podmiotów w zakresie pomocy rodzinie i dziecku, • pomoc rodzinom, w których znajduj ą si ę osoby z upo śledzeniem umysłowym.

16

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 17 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

II. CZ ĘŚĆ DIAGNOSTYCZNO-ANALITYCZNA

1. POŁO ŻENIE, POWIERZCHNIA, PODZIAŁ ADMINISTRACYJNY GMINY Wolin to gmina miejsko-wiejska, le ży w północno-zachodniej cz ęś ci województwa zachodniopomorskiego w powiecie kamie ńskim. Teren gminy obejmuje wysp ę Wolin oraz cz ęść le żą cą na stałym l ądzie - na wschód od cie śniny Dziwny. Od północy granic ę wyznacza Morze Bałtyckie, od południa Zalew Szczeci ński. Siedzib ą gminy jest miasto Wolin. Gmina stanowi a ż 32,5% powierzchni powiatu i jest najwi ększ ą gmin ą w Polsce poło żon ą nad morzem. W jej granicach administracyjnych znajduj ą si ę: • sołectwa: , Dargob ądz, , Dobropole, Domysłów, Jarz ębowo, Kodr ąb, Kodr ąbek, Kołczewo, Koniewo, Korz ęcin, Laska, Ładzin, Łuskowo, Mokrzyca Mała, , , Piaski Wielkie, Płocin, Recław, Rzeczyn, Sierosław, Skoszewo, Troszyn, Unin, Warnowo, , Wisełka, Zagórze, Zasta ń • miasta: Wolin • wsie niesołeckie: Gogolice, , Łojszyno, Łowno, Mierz ęcin, Rabi ąż , Rekowo, Siniechowo, Strzegowo, Sułomino, , , Żółwino • osady i przysiółki: Jagienki, Jagni ątkowo, Jaromierz, Parłowo, Parłówko, Świ ętou ść , Wiejkówko.

2. INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

Gmina Wolin posiada do ść dobrze rozwini ętą infrastruktur ę techniczn ą, cho ć nie w pełni na obszarze wiejskim, głównie ze wzgl ędu na rozproszony charakter zabudowy miejscowo ści wiejskich, co zwykle powoduje wysokie koszty budowy infrastruktury. Dane na temat sieci wodoci ągowej, kanalizacyjnej, gazowej i drogowej w gminie przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 1. Infrastruktura techniczna w gminie w 2012 roku

sie ć wodoci ągowa długo ść czynnej sieci wodoci ągowej (w km) 77,4 % ogółu ludno ści korzystaj ący z sieci wodoci ągowej 89,6 sie ć kanalizacyjna długo ść czynnej sieci kanalizacyjnej (w km) 40,2

17

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 18 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

% ogółu ludno ści korzystaj ący z sieci kanalizacyjnej 48,5 liczba oczyszczalni ścieków 5 sie ć gazowa %ogółu ludno ści korzystaj ący z sieci gazowej 18,6 sie ć drogowa długo ść dróg publicznych w gminie ogółem (w km) 92,346 w tym długo ść dróg gminnych (w km) 74

Dane Urz ędu Gminy w Wolinie.

W uzupełnieniu danych dotycz ących infrastruktury technicznej warto przedstawi ć informacje na temat najwa żniejszych inwestycji, jakie zrealizowano w gminie w latach 2010- 2012. Inwestycje te, poza sfer ą techniczn ą, przeprowadzono w obszarze edukacji, kultury, sportu i rekreacji. Dane szczegółowe w tym zakresie przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 2. Najwa żniejsze inwestycje zrealizowane w gminie w latach 2010-2012 inwestycje w Gminie Wolin • modernizacja świetlicy wiejskiej w Sierosławiu • modernizacja świetlicy wiejskiej w Ładzinie • modernizacja świetlicy wiejskiej w Skoszewie • budowa placów zabaw w miejscowo ściach: Kodr ąbek, Mokrzyca Mała, Łuskowo, Skoszewo, Rzeczyn, Wiejkowo • budowa świetlicy wiejskiej w Uninie • budowa placu zabaw w Wolinie • urz ądzenie ogólnodost ępnej strefy rekreacji sportowej w Wolinie • zakup i monta ż witaczy promuj ących walory turystyczne Wolina • budowa targowiska miejskiego w Wolinie • budowa basenu jachtowego w Wolinie • budowa świetlicy w miejscowo ści Laska • budowa świetlicy wiejskiej w Dobropolu • rozbudowa UKS Albatros • renowacja oraz zakup wyposa żenia do Muzeum Regionalnego w Wolini e • przebudowa drogi dojazdowej w Reczynie • rewitalizacja barokowego dworu z przeznaczeniem na mi ędzynarodowe Centrum kulturalne • modernizacja systemu grzewczego w UG Wolin • modernizacja o środków kultury w Wolinie i Troszynie • remont pomieszcze ń Muzeum Regionalnego

18

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 19 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• zakup samochodu do transportu odpadów zbieranych selektywnie, wraz z oprzyrz ądowaniem • budowa kompleksu boisk sportowych „Moje boisko – Orlik 2012” w Kołczewie

Dane Urz ędu Miejskiego w Wolinie.

3. KOMUNIKACJA I TRANSPORT

Tranzytowe poło żenie gminy na wa żnych szlakach transportowych w bliskiej odległo ści od granicy pa ństwowej i wybrze ża w decyduj ącym stopniu okre śla charakterystyk ę komunikacyjn ą i transportow ą tego terenu. Przez Wolin przebiega droga krajowa nr 3. Od strony Świnouj ścia biegnie ona obwodnic ą Dargob ądza, nast ępnie przez nowy most w Wolinie i dalej do Szczecina. Stanowi ona cz ęść mi ędzynarodowej trasy E65 z Malmö w Szwecji na południe Europy. Droga ta łączy Wolin z Mi ędzyzdrojami oraz przez Parłówko z Przybiernowem. Z Parłówka prowadz ą tak że drogi wojewódzkie nr 107 do Kamienia Pomorskiego oraz nr 108 do Golczewa. Odległo ść z Wolina do stolicy powiatu, Kamienia Pomorskiego, wynosi 25 km. Wolin (stacja "Wolin Pomorski") uzyskała poł ączenie kolejowe w 1892 r. Przez przystanek kolejowy Wolin Pomorski przebiega zelektryfikowana linia kolejowa nr 401 ( – Świnouj ście). Na przystanku zatrzymuj ą si ę jedynie regionalne poci ągi osobowe relacji Szczecin Główny - Świnouj ście ł ącznie z sezonowym poci ągiem przy śpieszonym „Uznam”. W gminie czynnych jest 7 stacji: Parłówko, Troszyn, Recław, Wolin Pomorski, Mokrzyca Wielka, Ładzin i Warnowo. W Wolinie istnieje mała baza rybacka, a Cie śnin ą Dziwn ą przechodzi morski tor wodny, ł ącz ący Zalew Kamie ński z Zalewem Szczeci ńskim. Najbli ższe lotnisko to port lotniczy Szczecin-Goleniów, znajduj ący si ę 44 km od miasta. Dobre poł ączenia komunikacyjne w gminie maj ą mieszka ńcy miasta Wolin oraz miejscowo ści Kołczewo, Wisełka, Unin, Sierosław. Z trudno ściami komunikacyjnymi zmagaj ą si ę natomiast mieszka ńcy miejscowo ści Chynowo, Troszyn, Zagórze, Koniewo, Dobropole Ostromice i Dargob ądz. Do najwa żniejszych podmiotów świadcz ących usługi komunikacyjne w gminie nale żą : PKP, PKS, Wolin-Bus, Jomsborg oraz Taxi, Emilbus.

19

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 20 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

4. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA

Z ko ńcem 2012 roku liczyła 12.328 mieszka ńców, w tym 6.215 kobiet, które stanowiły 50,4% ogółu ludno ści. G ęsto ść zaludnienia w gminie wynosiła 38 osób na km 2. Struktura wiekowa mieszka ńców gminy ulegała zmianom. W latach 2010-2012 miał miejsce spadek zarówno liczby dzieci i młodzie ży, jak i osób w wieku produkcyjnym i starszych. Dane szczegółowe w tym zakresie przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 3. Struktura wiekowa ludno ści gminy w latach 2010-2012

2010 r. 2011 r. 2012 r. liczba osób w wieku przedprodukcyjnym 2.532 2.508 2.462 liczba osób w wieku produkcyjnym 8.815 8.811 8.806 liczba osób w wieku poprodukcyjnym 1.096 1.073 1.061 ogółem 12.443 12.392 12.328

Dane Urz ędu Miejskiego w Wolinie.

Sytuacja demograficzna kształtowana jest przez takie wska źniki, jak b ędący ró żnic ą mi ędzy liczb ą urodze ń żywych i zgonów przyrost naturalny oraz saldo migracji, która odbywa si ę zarówno w ruchu wewn ętrznym, jak i zagranicznym. Dane szczegółowe w tym zakresie odnosz ące si ę do gminy przedstawiaj ą poni ższe tabele.

Tabela 4. Ruch naturalny ludno ści gminy w latach 2010-2012

2010 r. 2011 r. 2012 r. liczba urodze ń żywych 132 113 135 liczba zgonów 137 138 135 przyrost naturalny -5 -25 0

Dane Urz ędu Miejskiego w Wolinie.

Tabela 5. Ruch migracyjny ludno ści gminy w latach 2010-2012

2010 r. 2011 r. 2012 r. saldo migracji w ruchu wewn ętrznym -27 -35 -56 saldo migracji w ruchu zagranicznym 2 2 4 saldo migracji ogółem -25 -33 -52

Dane Głównego Urz ędu Statystycznego.

20

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 21 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Liczba dzieci i młodzie ży w gminie jest pochodn ą dzietno ści rodzin okre ślanej na podstawie danych o liczbie urodze ń żywych. W latach 2010-2012 wska źnik ten wykazywał do ść znaczne wahania (ze 132 w 2010 r. poprzez 113 w 2011 r. do 135 w 2012 r.). Wy ższa ni ż liczba urodze ń była w latach 2011-2012 liczba zgonów, co zadecydowało o bardzo niekorzystnym bilansie, je śli chodzi o przyrost naturalny w gminie (-5 w 2010 r., -25 w 2011 r.,0 w 2012 r.). Na spadek liczby mieszka ńców w gminie miał równie ż wpływ ruch migracyjny, który z roku na rok był on coraz mniej korzystny – z -25 w 2010 r. do -52 w 2012 r. Przytoczone wy żej dane nie stanowi ą optymistycznej podstawy dla próby sformułowania prognozy demograficznej gminy na najbli ższe lata. Nale ży zwróci ć uwag ę na wcze śniej odnotowane niekorzystne tendencje. Dotycz ą one stale malej ącej liczby mieszka ńców gminy. Na tym tle szczególne zaniepokojenie mo że budzi ć systematycznie zmniejszaj ąca si ę liczba dzieci i młodzie ży. Zmniejsza si ę tak że liczba ludno ści w wieku produkcyjnym i starszych, przy czym trzeba mie ć na uwadze fakt, i ż w przyszło ści ta ostatnia grupa b ędzie zasilana przez grono osób w wieku produkcyjnym, które zako ńcz ą aktywno ść zawodow ą. Powy ższe tendencje demograficzne b ędą wymagały stałego dostosowywania usług społecznych do potrzeb zarówno dzieci i młodzie ży, jak i seniorów. W przypadku tych pierwszych konieczne b ędzie zapewnienie im odpowiedniego dost ępu do wychowania, edukacji, kultury, sportu i rekreacji, tym drugim trzeba b ędzie natomiast udzieli ć stosownej pomocy materialnej i rzeczowej, ułatwi ć im korzystanie z usług medycznych, opieku ńczych i rehabilitacyjnych oraz ró żnorodnych form aktywnego sp ędzania czasu wolnego.

5. SYTUACJA GOSPODARCZA

Miejsko-wiejski charakter gminy Wolin oraz jej położenie determinuje gospodark ę tego terenu. Przemysł w gminie Wolin nigdy nie odgrywał wi ększej roli. Wszystkie gminy powiatu kamie ńskiego, ze szczególnym uwzgl ędnieniem tych poło żonych bezpo średnio nad morzem, maj ą charakter turystyczny, co w oczywisty sposób przekłada si ę na rodzaj powstaj ących tu podmiotów gospodarczych. Wi ększo ść z nich nastawiona jest na obsług ę ruchu turystycznego. Rozwija si ę tutaj baza noclegowa i usług gastronomicznych oraz handel. Gmina Wolin jest jedn ą z takich gmin, gdzie władze samorz ądowe zdecydowały si ę postawi ć na szeroko poj ęty sektor turystyczny i wykorzystuj ąc istniej ące walory przyrodnicze, uczyni ć ze ń wiod ącą gał ąź gospodarki. Zdecydowana wi ększo ść jednostek gospodarczych pozostaje w sektorze prywatnym. Te, które nie s ą zwi ązane z turystyk ą działaj ą w takich sekcjach, jak rolnictwo, przetwórstwo 21

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 22 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

przemysłowe i rolno-spo żywcze, handel i naprawy oraz budownictwo. Działaj ą tu m.in. piekarnie w Wolinie, Troszynie i Wisełce. Obszar wiejski gminy cz ęś ciowo zachowuje charakter rolniczy. W strukturze u żytków rolnych nieznacznie przewa żaj ą grunty orne, co potwierdzaj ą dane przedstawione w tabeli.

Tabela 6. Użytki rolne, lasy i grunty le śne, pozostałe grunty i nieu żytki powierzchnia u żytków rolnych ogółem (w ha) 15.997 grunty orne (w ha) 9.956 w tym: sady (w ha) 64 łąki i pastwiska (w ha) 4.990 powierzchnia lasów i gruntów le śnych (w ha) 7.447 powierzchnia pozostałych gruntów i nieu żytków (w ha) 8.842

Dane Urz ędu Miejskiego w Wolinie.

W latach 2010-2012 liczba podmiotów gospodarczych funkcjonuj ących w gminie ulegała wahaniom. Działały one głównie w takich sekcjach, jak: handel i naprawy (352 podmioty), budownictwo (210 podmiotów) oraz działalno ść zwi ązana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (149 podmiotów). Dane szczegółowe na temat podmiotów gospodarczych w gminie przedstawiaj ą poni ższe tabele:

Tabela 7. Podmioty gospodarcze w gminie w latach 2010-2012 2010 r. 2011 r. 2012 r. liczba podmiotów w sektorze publicznym 42 42 43 liczba podmiotów w sektorze prywatnym 1.403 1.316 1.393 liczba podmiotów ogółem 1.445 1.358 1.393

Dane Głównego Urz ędu Statystycznego.

Tabela 8. Podmioty gospodarcze w gminie w poszczególnych sekcjach Polskiej Klasyfikacji Działalno ści (PKD 2007) na koniec 2012 roku sekcja liczba podmiotów rolnictwo, łowiectwo, rybactwo i le śnictwo 104 górnictwo i wydobywanie 2 przetwórstwo przemysłowe 106 wytwarzanie i zaopatrywanie w energi ę elektryczn ą, gaz, par ę wodn ą 0 dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalno ść 6 zwi ązana z rekultywacj ą budownictwo 210 handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, wł ączaj ąc 352 motocykle

22

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 23 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

transport, gospodarka magazynowa 76 działalno ść zwi ązana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 149 informacja i komunikacja 7 działalno ść finansowa i ubezpieczenia 32 działalno ść zwi ązana z obsług ą rynku nieruchomo ści 51 działalno ść profesjonalna, naukowa i techniczna 64 działalno ść w zakresie usług administrowania i działalno ść wspieraj ąca 37 administracja publiczna i obrona narodowa; obowi ązkowe zabezpieczenia 10 społeczne edukacja 35 ochrona zdrowia i pomoc społeczna 46 działalno ść zwi ązana z kultur ą, rozrywk ą i rekreacj ą 25 pozostała działalno ść usługowa 80

Dane Głównego Urz ędu Statystycznego.

6. PROBLEMY NA RYNKU PRACY

Problemy na rynku pracy, objawiaj ące si ę niedostateczn ą liczb ą miejsc pracy, prowadz ą do obni żenia standardu życia ludno ści. Długotrwałe pozostawanie bez zatrudnienia ogranicza szanse na podj ęcie pracy, przyczynia si ę do ubo żenia ludno ści, a nawet prowadzi do wykluczenia społecznego. Według danych Powiatowego Urz ędu Pracy w Kamieniu Pomorskim, w latach 2010- 2012 liczba osób bezrobotnych w gminie ulegała zmianom od 1.243 na koniec 2010 roku poprzez 1.181 osób na koniec roku nast ępnego do 1.199 osób na koniec roku 2012. W śród pozostaj ących bez pracy wi ększo ść stanowiły kobiety, których liczba na koniec kolejnych lat wyniosła: 713, 677 i 658. Dane szczegółowe w tym zakresie przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 9. Bezrobotni w gminie w latach 2010-2012 2010 r. 2011 r. 2012 r. liczba bezrobotnych w gminie 1.243 1.181 1.199 udział bezrobotnych w liczbie ludno ści w wieku produkcyjnym 14,8 14,2 14,5 liczba bezrobotnych kobiet w gminie 713 677 658 udział kobiet w liczbie bezrobotnych 57,3 57,3 54,8

Dane Powiatowego Urz ędu Pracy w Kamieniu Pomorskim.

Uzupełnienie powy ższych danych stanowi ą przedstawione w kolejnej tabeli informacje na temat stopy bezrobocia, jak ą odnotowano w latach 2010-2012 w powiecie kamie ńskim, województwie zachodniopomorskim i w kraju.

23

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 24 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Tabela 10. Stopa bezrobocia w powiecie, województwie i w kraju w latach 2010-2012 2010 r. 2011 r. 2012 r. stopa bezrobocia w powiecie 17,4 17,5 18,1 stopa bezrobocia w województwie 17,8 17,6 18,2 stopa bezrobocia w kraju 12,4 12,5 13,4

Dane Głównego Urz ędu Statystycznego.

W latach 2010-2012 powiat kamie ński charakteryzował si ę ni ższ ą, w stosunku do województwa zachodniopomorskiego i kraju, stop ą bezrobocia. Zarówno w powiecie, województwie, jak i w kraju w 2012 roku odnotowano jej wzrost w porównaniu z latami poprzednimi.

7. ZASOBY I WARUNKI MIESZKANIOWE

Zasoby i warunki mieszkaniowe ludno ści determinuj ą w znacznym stopniu jako ść jej bytowania. Niejednokrotnie zakre ślaj ą równie ż granice mo żliwo ści realizowania własnych aspiracji życiowych. W latach 2010-2012 liczba mieszka ń w gminie spadała (ze 191 w 2010 r. do 138 w 2012 r.). Zmniejszała si ę tym samym liczba izb (z 573 w 2010 r. do 414 w 2012 r.) i powierzchnia u żytkowa mieszka ń (z 9 019 m 2 w 2010 r. do 5 853 m 2 w 2012 r.). Nieznacznie zmniejszała si ę tak że przeci ętna powierzchnia u żytkowa 1 mieszkania (z ok.47 m2 do ok. 43 m) i przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania na 1 osob ę (ok. 15 m2). Dane szczegółowe w tym zakresie przedstawia poniższa tabela.

Tabela 11. Zasoby mieszkaniowe gminy w latach 2010-2012

2010 r. 2011 r. 2012 r. liczba mieszka ń 191 160 138 liczba izb 573 480 414 powierzchnia u żytkowa mieszka ń (w m 2) 9.019 7.162 5.853 przeci ętna powierzchnia u żytkowa 1 mieszkania (w m 2) 47,22 44,76 42,41 przeci ętna powierzchnia u żytkowa mieszkania na 1 osob ę (w m 2) 15,74 14,92 14,14

Dane Urz ędu Miejskiego w Wolinie.

W latach 2010-2012 nie oddano w gminie nowych mieszka ń ani budynków

niemieszkalnych. Gmina, za po średnictwem pracownika Urz ędu Miejskiego w Wolinie, świadczy pomoc gospodarstwom domowym, które ze wzgl ędu na swoj ą trudn ą sytuacj ę ekonomiczn ą

24

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 25 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

nie s ą w stanie pokrywa ć cało ści kosztów zwi ązanych z utrzymaniem mieszkania, wypłacając dodatki mieszkaniowe. Dane szczegółowe w tym zakresie przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 12. Dodatki mieszkaniowe przyznane w gminie w latach 2010-2012

2010 r. 2011 r. 2012 r. liczba rodzin, którym decyzj ą przyznano dodatek 116 113 102 liczba przyznanych dodatków mieszkaniowych 1.101 1.058 1.005 warto ść przyznanych dodatków mieszkaniowych (w zł.) 215.122,21 217.944,73 204.795,00

Dane Urz ędu Miejskiego w Wolinie.

Liczba rodzin, którym w latach 2010-2012 decyzj ą administracyjn ą przyznano dodatek mieszkaniowy, spadała (ze 116 w 2010 r. do 102 w 2012 r.). Zmniejszała si ę równie ż liczba przyznanych dodatków (z 1.101 w 2010 r. do 1.005 w 2012 r.). Wysoko ść kwot przeznaczonych na ten cel ulegała wahaniom(z 407.456 zł. w 2007 r. do 243.693 zł. w 2009 r.).

8. BEZDOMNO ŚĆ

Bezdomno ść jest problemem społecznym charakteryzuj ącym si ę brakiem stałego miejsca zamieszkania. Wi ąż e si ę ze zmianami demograficznymi i ruchliwo ści ą społeczn ą, z recesj ą gospodarcz ą, bezrobociem, ubóstwem, kryzysem polityki mieszkaniowej i wzrostem cen mieszka ń oraz dysfunkcjonalno ści ą instytucji opieku ńczo-resocjalizacyjnych i karnych. Do głównych przyczyn bezdomno ści o charakterze społecznym i patologicznym nale żą : likwidacja pa ństwowych zakładów pracy, a wraz z nimi hoteli robotniczych, brak miejsc w szpitalach, zakładach opieku ńczych, domach pomocy społecznej, brak opieki nad wychowankami domów dziecka ko ńcz ącymi 18 lat, brak o środków dla nosicieli wirusa HIV, zaległo ści w opłatach czynszowych prowadz ące do eksmisji, a tak że alkoholizm, przest ępczo ść , odrzucenie lub brak opieki ze strony najbli ższych, rozwód lub trwały rozpad innych wi ęzi formalnych lub nieformalnych, prostytucja kobiet, przemoc w rodzinie oraz świadomy wybór innego sposobu życia i odrzucenie powszechnie uznawanego systemu warto ści. Osobami bezdomnymi, obok tych, którzy s ą nimi z wyboru, najcz ęś ciej staj ą si ę ludzie w starszym wieku, matki z nieletnimi dzie ćmi, rodziny pełne nieposiadaj ące środków finansowych na opłacenie mieszkania oraz osoby, które opu ściły zakłady karne.

25

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 26 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Bezdomno ść w gminie Wolin jest jedynie zjawiskiem, nie urasta do rangi problemu społecznego, aczkolwiek na baczn ą uwag ę zasługuje stale rosn ąca liczba osób, które zmuszone s ą do ubiegania si ę o wsparcie ze wzgl ędu na brak miejsca zamieszkania. Warto pozna ć i przeanalizowa ć powody takiego stanu rzeczy. Pomoc osobom bezdomnym i zagro żonym bezdomno ści ą z gminy świadczy O środek Pomocy Społecznej w Wolinie. Przybiera ona głównie form ę wsparcia rzeczowego (odzie ż, posiłek) oraz schronienia. Jak wspomniano, w latach 2010-2012 liczba rodzin i przebywaj ących w nich osób obj ętych wsparciem z powodu bezdomno ści systematycznie rosła (liczba rodzin: z 11 w 2010 r. do 19 w 2012 r., liczba osób w rodzinach z 11 w 2010 r. do 20 w 2012 r.).

9. EDUKACJA

Edukacja, rozumiana jako wychowanie, wykształcenie, nauka oraz zdobywanie wiedzy, umiej ętno ści i kształcenie, pełni zasadnicz ą rol ę w rozwoju człowieka. Jako proces trwaj ący od młodo ści jest sposobem na podniesienie jako ści zasobów ludzkich, a tym samym poziomu konkurencyjno ści gospodarki i przyspieszenia tempa rozwoju gospodarczego. Głównym problemem edukacji jest nierówny dost ęp do niej przez całe życie, efektem czego są zró żnicowane szanse życiowe poszczególnych grup ludno ści, np. młodzie ży mieszkaj ącej na wsi i w mie ście, dziewcz ąt i chłopców, dorosłych bez wykształcenia i z wykształceniem. W roku szkolnym 2010/2012 w gminie Wolin funkcjonowało 11 placówek oświatowo-wychowawczych, w tym 1 przedszkole, 6 szkół podstawowych, 2 szkoły gimnazjalne i 2 Zespoły Szkół Ponadgimnazjalnych. Dane szczegółowe na temat ww. placówek, a tak że liczby dzieci i uczniów do nich ucz ęszczaj ących oraz nauczycieli w nich pracuj ących przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 13. Placówki o światowo-wychowawcze w gminie w roku szkolnym 2010/2012 liczba dzieci, liczba nazwa i adres placówki uczniów nauczycieli Publiczna Szkoła Podstawowa w Wolinie 772 108 72-510 Wolin, ul. Spokojna 1 Publiczna Szkoła Podstawowa w Troszynie 72-511 Troszyn 15 Publiczna Szkoła Podstawowa (z punktem przedszkolnym) w Kołczewie 72-514 Kołczewo, ul. Zwyci ęstwa 3

26

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 27 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Publiczna Szkoła Podstawowa w Dargob ądzu z punktem przedszkolnym „Pod Daglezj ą” 72-510 Wolin, Dargob ądz 89 Publiczna Szkoła Podstawowa w Koniewie 72-510 Wolin, Koniewo 9 Społeczna Szkoła Podstawowa w Ładzinie 72-518 Ładzin 56 Publiczne Gimnazjum w Wolinie 72-510 Wolin, ul. Spokojna 1 327 58 Publiczne Gimnazjum w Sierosławiu 72-514 Kołczewo, Sierosław 36 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych 218 20 72-510 Wolin, ul. Słowia ńska 2 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Ottona z Bambergu 45 13 72-510 Wolin, ul. Ko ścielna 19 Przedszkole Miejskie z Oddziałem Żłobkowym w Wolinie 124 20 72-510 Wolin, ul. Wiejska 10

Dane Urz ędu Miejskiego w Wolinie.

10. KULTURA

Gmina Wolin mo że poszczyci ć si ę bogatym i do ść ró żnorodnym życiem kulturalnym. Szeroka oferta zaj ęć i imprez skierowana jest zarówno do lokalnej społeczno ści, jak i do licznie przybywaj ących tu, szczególnie latem, turystów. Dla najmłodszych mieszka ńców przeznaczone s ą kółka zainteresowa ń w szkołach: podstawowej i gimnazjum, a tak że poza nimi. Jest prowadzone koło historyczne, plastyczne oraz polityczne. Co roku w okolicach Bo żego Narodzenia uczniowie przedstawiaj ą jasełka, a zawsze jesieni ą organizowany jest plener malarski „Woli ńska jesie ń”. Dzieci ucz ęszczaj ące do oddziału przedszkolnego corocznie przygotowuj ą te ż obchody Dnia Babci i Dziadka. Jako wa żne miejsce na kulturalnej mapie gminy nale ży wskaza ć Muzeum Regionalne w Wolinie im. Andrzeja Kaubego. Mo żna tu znale źć bogactwo eksponatów dotycz ących plemienia Wolinian, systemu obronnego miasta, rzemiosła, i wierze ń jego średniowiecznych mieszka ńców. To placówka kulturalno – edukacyjna z prawdziwego zdarzenia, dysponuj ąca nowoczesn ą sal ą konferencyjn ą wyposa żon ą w sprz ęt multimedialny, dzi ęki czemu zwiedzanie mo żna uzupełnia ć ciekawymi prezentacjami lub spotkaniami tematycznymi. W muzeum prezentowane s ą ro żnego rodzaju wystawy cykliczne. W latach 2009-2013 działało małe kino. Obecnie ze wzgl ędu na zbyt małe zainteresowanie zawieszono jego działalno ść .

27

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 28 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Warto tak że wspomnie ć, i ż coraz wi ększ ą rol ę w dziedzinie kultury odgrywa woli ńska Kolegiata św. Mikołaja. Organizowane s ą tam koncerty zarówno polskich, jak i zagranicznych chórów wokalnych. Ale dla rozwoju życia kulturalnego gminy najwa żniejszym miejscem jest O środek Kultury Gminy Wolin wraz z jego wiejskimi filiami. Placówka ta koordynuje wszelkie działania oraz organizuje liczne imprezy kulturalne w mie ście i na przyległym do ń obszarze. Są tam prowadzone zaj ęcia gry na instrumentach (pianino, gitara, organy) oraz nauka ró żnego rodzaju sztuk plastycznych: robienia witra ży, malarstwa oraz zaj ęcia z fotografiki . W piwnicach MOK-u prezentowane s ą liczne wystawy oraz odbywaj ą si ę wernisa że. Kawiarnia Miejskiego O środka Kultury pełni równie ż funkcj ę miejsca koncertowego dla niedu żych grup muzycznych. Grali tam m.in. Greenwood, After Blues, Percival Schuttenbach czy Shannon oraz Stary Szmugler. Działaj ą tu młodzie żowe zespoły „Wolinianki” i „Wiolinki”. Ośrodek kultury jest te ż organizatorem du żych, wykraczaj ących swoim zasi ęgiem daleko poza teren gminy, cyklicznych imprez organizowanych rokrocznie w Wolinie, jak np. Festiwal Słowian i Wikingów. Funkcjonuje tu równie ż biblioteka publiczna. W jej zasobach jest ponad 25 tysi ęcy książ ek. Dane szczegółowe na temat placówek kulturalnych w gminie Wolin przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 14. Placówki kulturalne w gminie w 2012 roku

liczba osób liczba nazwa i adres placówki obj ętych ofert ą pracowników Ośrodek Kultury Gminy Wolin 110 4 + 7 instruktorów ul. Zamkowa 23, 72-510 Wolin Filie

Troszyn - Wiejski O środek Kultury 20 1

Wisełka - Wiejski Ośrodek Kultury 20 1

Dargob ądz - Wiejski O środek Kultury 20 1

Muzeum Regionalne im. A. Kaubego ul. Zamkowa , 72-510 Wolin

Biblioteka Publiczna Gminy Wolin ul. Zamkowa 23, 72-510 Wolin Filie

28

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 29 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• Dargob ądz • Kołczewo, ul. Zwyci ęstwa 20a, 72-514 Kołczewo • Ładzin Ładzin 19, 72-518 Ładzin • Troszyn 72-511 Troszyn • Wisełka, ul. Nadmorska 1, 72-514 Wisełka

Dane Urz ędu Miejskiego w Wolinie.

Do najważniejszych imprez kulturalnych organizowanych w gminie nale żą m.in.: • Ogólnopolski Turniej Ta ńca Towarzyskiego „Wyspa Ta ńca” • Woli ńska Wiosna Monodramu • Dni Wolina • Western Piknik • Polsko-Niemieckie Spotkania Sztuki • Gminne Do żynki Ottonowe • Piknik Country w Sułominie • Polsko-Niemieckie Obchody Hubertusa. Imprez ą, która od lat rozsławia Wolin jest coroczny wakacyjny Festiwal Słowian i Wikingów. To jeden z najwi ększych w Europie festiwali kultywuj ący kultur ę epoki wczesnego średniowiecza. Trwaj ąca trzy dni mi ędzynarodowa impreza przyci ąga tysi ące turystów, a bierze w niej udział około 1.500 wojów, rzemie ślników i artystów z wielu krajów. Drewniana osada zrekonstruowana z rozmachem na rozległej wyspie stanowi swoiste „ żywe muzeum”, w którym oprócz zwiedzania prowadzone s ą warsztaty rzemiosł dawnych, turnieje walk, pokazy kulinarne, obyczajowe, artystyczne, nauka zasad walki i posługiwania si ę broni ą. Festiwalowi towarzyszy mi ędzynarodowa sesja naukowa organizowana przy współpracy uniwersytetów z Poznania i Szczecina.

11. SPORT I REKREACJA

Sport oraz aktywny wypoczynek to wa żne elementy tak szeroko propagowanego w dzisiejszych czasach zdrowego stylu życia. Do korzy ści płyn ących z uprawiania sportu nie trzeba nikogo przekonywa ć; wpływa bowiem nie tylko na kondycj ę zdrowotn ą człowieka, ale równie ż kształtuje jego cechy charakteru, postaw ę, relacje z innymi lud źmi, umiej ętno ść współpracy i asertywno ść .

29

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 30 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Uprawianiu sportu i rozwojowi kultury fizycznej w gminie Wolin sprzyja zarówno poło żenie i charakter gminy, jak i działalno ść gospodarzy tego terenu. Do najwa żniejszych rodzajów aktywnej rekreacji nale żą tutaj w ędrówki piesze i rowerowe oraz sporty wodne. Na miło śników takich form wypoczynku czekaj ą bardzo dobrze przygotowane szlaki piesze i rowerowe o zró żnicowanej skali trudno ści, poprowadzone w atrakcyjnych widokowo i przyrodniczo rejonach. Sprzyjaj ące warunki do uprawiania żeglarstwa oraz turystyki kajakowej mo żna znale źć nawet w samym Wolinie, gdzie znajduje si ę nowoczesna przysta ń żeglarska z 200 metrowym nabrze żem i w ęzłem sanitarnym. Nad jeziorem Kołczewo powstała stanica wodna – bardzo dobrze wyposa żony o środek rekreacyjny umo żliwiaj ący uprawianie ró żnych sportów wodnych i w ędkarstwa, poło żony w otoczeniu pi ęknych lasów. Powodem do dumy gminy z pewno ści ą jest Amber Baltic Golf Club. To poło żone na skraju Woli ńskiego Parku Narodowego pole golfowe nale ży do najbardziej znanych i cenionych tego typu obiektów w Polsce. Na terenie gminy istnieje oczywi ście tak że infrastruktura pozwalaj ąca na uprawianie dyscyplin sportowych nieco mniej ekskluzywnych. W Wolinie znajduje si ę stadion sportowy oraz zespół boisk wielofunkcyjnych – ORLIK 2012. Są tutaj te ż Uczniowskie Kluby Sportowe „Albatros” i „Sprinter”, Taneczny Klub Sportowy „Jantar” oraz klub piłkarski „Vineta” Wolin, który obecnie gra w IV lidze. W Wolinie s ą 3 sale sportowe: przy gimnazjum, szkole podstawowej i zespole szkół ponadgimnazjalnych. Na ka żdej z nich odbywaj ą si ę dodatkowe zaj ęcia, jak treningi taneczne, zapasy czy aerobik. W gminie s ą tak że 22 boiska wiejskie. Do znacz ących imprez sportowych odbywaj ących si ę w gminie nale żą : • Mi ędzynarodowy Festiwal Zapasów w Stylu Wolnym, • Polish Match Tour – regaty zaliczane do Pucharu Świata ISAF, • Regaty Mi ędzymieli źniane o Puchar Burmistrza Wolina, • Ultramaraton Rowerowy im. Olka Czapnika, • Mi ędzynarodowy Turniej Zapa śniczy o Puchar Burmistrza Wolina.

12. TURYSTYKA

Gmina Wolin – najwi ększa nadmorska gmina w Polsce nale ży do najbardziej atrakcyjnych terenów na Pomorzu. Jednym z najwa żniejszych turystycznych atutów tego miejsca s ą pi ękne piaszczyste pla że Morza Bałtyckiego, a ponadto urozmaicony krajobraz,

30

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 31 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

du że kompleksy le śne oraz jeziora i rzeki, które w sezonie wakacyjnym przyci ągaj ą rzesze spragnionych wypoczynku i kontaktu z natur ą go ści z kraju i zagranicy. Słu ży temu stale rozwijaj ąca si ę baza noclegowa i gastronomiczna oraz obiekty sportowo-rekreacyjne. Liczne miejscowo ści spełniaj ą funkcj ę wczasowo – turystyczn ą poł ączon ą z ró żnorodnymi formami sp ędzania wolnego czasu i aktywnego wypoczynku. S ą to: Wisełka, Świ ętou ść , Kołczewo, Żółwino, Domysłów, Warnowo, Karnocice, Piaski Wielkie, Dargob ądź, Wolin, Sułomino, Zasta ń. Wielkim walorem tego regionu pozostaje równie ż Woli ński Park Narodowy – pi ękny, rozległy teren o zró żnicowanej powierzchni, gdzie dominuj ą obszary le śne, ale znale źć mo żna tak że pagórki i malownicze jeziora polodowcowe. Znajduje si ę tam rezerwat żubrów, wyst ępuj ą unikalne stanowiska fauny i flory, s ą równie ż punkty widokowe, z których mo żna podziwia ć niezwykłe pi ękno krajobrazu tej krainy. Zarówno w rejonie Woli ńskiego Parku Narodowego, jak i na terenie całej gminy wytyczono wiele tras turystycznych, szlaków spacerowych i rowerowych o zró żnicowanej skali trudno ści. Bogata oferta turystyczna gminy jest w stanie spełni ć bardzo ró żnorodne wymagania w zakresie sp ędzania wolnego czasu; z pewno ści ą znajd ą tu co ś dla siebie amatorzy wczasów rodzinnych, rodzice z dzie ćmi, miło śnicy wszelkiego rodzaju sportów wodnych, w ędkarze, zwolennicy turystyki rowerowej czy najbardziej nawet wymagaj ący i zaawansowani miło śnicy gry w golfa. Oprócz niezaprzeczalnych walorów przyrodniczych i krajobrazowych, gmina ma do zaoferowania tak że obcowanie z histori ą i dokonaniami przeszłych pokole ń. Zabytki i inne obiekty warte obejrzenia: • teren Starego Miasta w Wolinie • kolegiata św. Mikołaja - ko ściół parafialny w Wolinie wybudowany u schyłku XIII w. • wiatrak holenderski z 1850 r. • dom z XIX wieku (ul. Zamkowa 16), • dom z pocz ątku XX wieku, obecnie budynek poczty • dwór z przełomu XVIII/XIX w. (ul. Zamkowa 23a). • Ratusz w stylu neogotyckim z lat 1880-1881 . • ruiny ko ścioła św. Jerzego • fragmenty murów obronnych z XIV-XV wieku, • zabytkowe domy z XIX wieku.

31

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 32 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• Muzeum Regionalne. Mo żna tu znale źć bogactwo eksponatów dotycz ących plemienia Wolinian, systemu obronnego miasta, rzemiosła, i wierze ń jego średniowiecznych mieszka ńców. • elewator zbo żowy z pocz ątku XX wieku • Srebrne Wzgórze. na wzniesieniu nad Dziwn ą- ślady grodziska z IX-XII wieku. latarnia morska „Kikut” – pochodz ąca z IX wieku konstrukcja z ciosanych kamieni • unikatowy czteroprz ęsłowy most zwodzony z obrotowym mechanizmem otwierania i zamykania • most o najdłu ższym w Polsce prz ęś le łukowym (165m.) • stanica wodna pi ęknie poło żona nad jez. Kołczewo • dwie farmy elektrowni wiatrowych w Zagórzu i Jagni ątkowie • Skansen Słowian i Wikingów – zrekonstruowana na rozległej wyspie Ostrów Recławski niezwykła drewniana osada wczesno średniowieczna z replikami chat, wałami, oryginaln ą palisad ą i okazał ą bram ą wej ściow ą. Miejsce to i odbywaj ący si ę tutaj corocznie Mi ędzynarodowy Festiwal Słowian i Wikingów stały si ę w ostatnich latach wizytówk ą i najwi ększ ą atrakcj ą turystyczn ą Wolina. Zarówno władze samorz ądowe wraz z predestynowanymi do tego instytucjami, jak i liczne organizacje społeczne i pozarz ądowe stawiaj ą sobie za cel podniesienie atrakcyjno ści turystycznej i uczynienie z turystyki wiod ącej gał ęzi gospodarki gminy. Mo żna si ę wi ęc spodziewa ć, że by ć mo że w niedługim czasie przyb ędzie powodów, dla których warto odwiedzi ć gmin ę Wolin. W gminie istnieje du ża i stale rozwijaj ąca si ę baza noclegowo-turystyczna oraz gastronomiczna o bardzo zró żnicowanym standardzie nastawiona na obsług ę coraz liczniej przybywaj ących go ści.

13. SYTUACJA DZIECKA

Dziecko wymaga szczególnej opieki i troski. Działalno ść na jego rzecz powinna polega ć przede wszystkim na ochronie jego praw, wyrównywaniu szans życiowych poprzez ułatwianie dost ępu do o światy, słu żby zdrowia i wypoczynku oraz na asekurowaniu go w obliczu zagro żeń. Analiza sytuacji dziecka w gminie Wolin została dokonana na podstawie bada ń ankietowych przeprowadzonych w funkcjonuj ących na jej terenie placówkach o światowych. Badania te pozwoliły zdiagnozowa ć środowisko szkolne i rodzinne uczniów pod k ątem

32

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 33 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

wyst ępowania zachowa ń o cechach patologii społecznej oraz uzyska ć informacj ę na temat prowadzonych w szkołach działa ń opieku ńczo-wychowawczych, profilaktycznych i leczniczych. W sumie do analizy przedło żono 8 ankiet – wypełnionych przez pedagogów szkolnych lub, w przypadku ich braku, dyrektorów – z nast ępuj ących placówek o światowych: • Szkoła Podstawowa w Dargob ądzu • Szkoła Podstawowa w Koniewie (liczba uczniów 69 ), • Szkoła Podstawowa w Kołczewie (liczba uczniów 203) • Szkoła Podstawowa w Troszynie (liczba uczniów 74) • Szkoła Podstawowa w Wolinie • Gimnazjum w Sierosławiu (liczba uczniów 46 ), • Gimnazjum w Wolinie (liczba uczniów278) • Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Wolinie (liczba uczniów 218)

Zasoby i oferta szkolna

Z analizy ankiet wynika, że wszystkie placówki zatrudniają pedagoga i piel ęgniark ę, 4 logoped ę (brak w SP w Kołczewie, Sierosławie, Wolinie i w ZSP w Wolinie), 2 szkoły zatrudniaj ą doradc ę zawodowego (Gimnazjum i ZSP w Wolinie). Żadna szkoła nie zatrudnia psychologa. Wszystkie placówki (8) prowadz ą do żywianie uczniów, a 5 z nich zgłosiło potrzeb ę zwi ększenia o 74 liczby dzieci i młodzie ży obj ętych tym rodzajem pomocy. Wszystkie placówki zapewniaj ą uczniom dost ęp do Internetu, 6 umo żliwia korzystanie z sali gimnastycznej (brak w SP w Koniewie i Troszynie), żadna szkoła nie posiada klasy integracyjnej. Trudno ści z dojazdem do szkoły maj ą uczniowie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Wolinie, na co wpływa zbyt mała ilo ść połącze ń z niektórymi miejscowo ściami. Wszystkie placówki oferuj ą dzieciom i młodzie ży zaj ęcia dodatkowe. Najcz ęś ciej przyjmuj ą one posta ć ró żnorodnych tematycznie kół zainteresowa ń (m.in. koła historyczne, matematyczne, literackie, przyrodnicze, ekologiczne, teatralne, muzyczne, taneczne, plastyczne, informatyczne, szachowe) oraz zaj ęć j ęzykowych i rekreacyjno-sportowych. Jednocze śnie wszystkie placówki prowadz ą zaj ęcia dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. W śród nich najcz ęś ciej organizowane s ą zaj ęcia wyrównawcze (8 szkół), korekcyjno-kompensacyjne (7), logopedyczne (6), psychoterapeutyczne (2), socjoterapeutyczne (2), zaj ęcia rewalidacyjne (2) oraz doradztwo zawodowe (2).

33

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 34 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Problemy dosi ęgaj ące uczniów i ich rodziny

Ankietowani identyfikowali problemy, które w najpowa żniejszym stopniu dosi ęgaj ą uczniów i ich rodziny, w dwojaki sposób, tj. odpowiadaj ąc na pytanie o charakterze otwartym oraz wypełniaj ąc zamkni ęty katalog cech patologicznych obejmuj ący 14 zmiennych. Okre ślaj ąc problemy w odpowiedzi na pytanie otwarte, badani wskazywali głównie na zjawisko ubo żenia rodzin, powodowane m.in. bezrobociem. Zwracano równie ż uwag ę na dysfunkcje wyst ępuj ące w domu, odnosz ące si ę do bezradno ści opieku ńczo- wychowawczej rodziców, ich niezaradno ści życiowej, nadu żywania alkoholu oraz zbyt małej ilo ści czasu po świ ęcanego dzieciom, co skutkuje problemami emocjonalnymi, brakiem porozumienia i absencj ą w szkole. Wypełniaj ąc zamkni ęty katalog cech patologicznych, ankietowani stwierdzali ich obecno ść , podaj ąc jednocze śnie liczb ę ujawnionych przypadków. Szczegółowe informacje na temat zdiagnozowanych w środowisku szkolnym i w domu rodzinnym uczniów problemów społecznych zawieraj ą poni ższe tabele.

Tabela 15. Problemy wyst ępuj ące w środowisku szkolnym i rodzinnym dzieci i młodzie ży z gminy ucz ęszczaj ących do szkół podstawowych obecno ść poszczególnych cech cechy patologii społecznej liczba ujawnionych nie wyst ępuje przypadków si ęganie po alkohol 3 si ęganie po narkotyki X Powszechne w śród palenie papierosów rodziców ucieczki z domu X kradzie że 3 agresja i przemoc, w tym: poni żanie, zastraszanie, zn ęcanie si ę, bicie, wymuszanie pieni ędzy, 17 zmuszanie do palenia papierosów autoagresja X przest ępczo ść ujawniona X niszczenie mienia szkolnego 11 udział w grupach negatywnych X problemy wymagaj ące nadzoru kuratora s ądowego 4 przemoc w rodzinie X zaniedbanie przez dom 18 wykorzystywanie seksualne X

Dane z bada ń ankietowanych przeprowadzonych w placówkach o światowych gminy.

34

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 35 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Tabela 16. Problemy wyst ępuj ące w środowisku szkolnym i rodzinnym dzieci i młodzie ży z gminy ucz ęszczaj ących do szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych obecno ść poszczególnych cech cechy patologii społecznej liczba ujawnionych nie wyst ępuje przypadków si ęganie po alkohol 30 si ęganie po narkotyki 4 palenie papierosów 97 ucieczki z domu 2 kradzie że 6 agresja i przemoc, w tym: poni żanie, zastraszanie, zn ęcanie si ę, bicie, wymuszanie pieni ędzy, 8 zmuszanie do palenia papierosów autoagresja 6 przest ępczo ść ujawniona 2 niszczenie mienia szkolnego 3 udział w grupach negatywnych 4 problemy wymagaj ące nadzoru kuratora s ądowego 6 przemoc w rodzinie 5 zaniedbanie przez dom 16 wykorzystywanie seksualne X

Dane z bada ń ankietowanych przeprowadzonych w placówkach o światowych gminy.

Do problemów najcz ęś ciej wyst ępuj ących w szkole i w domu rodzinnym dzieci i młodzie ży ankietowani zaliczyli: nadu żywanie u żywek w rodzinach, si ęganie przez uczniów po papierosy i alkohol, zaniedbanie przez dom, stosowanie agresji i przemocy w grupie rówie śniczej oraz niszczenie mienia szkolnego. Warto zauwa żyć, i ż niektóre problemy, w zale żno ści od wieku uczniów, wyst ępowały z ró żnym nat ęż eniem. U dzieci i młodzie ży ucz ęszczaj ących do szkół podstawowych odnotowano wi ększ ą intensywno ść zjawisk agresji i przemocy w grupie rówie śniczej i zaniedbania przez dom, natomiast u młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej cz ęś ciej ujawniano przypadki si ęgania po papierosy i alkohol.

Badania i działania profilaktyczne i naprawcze konieczne do przeprowadzenia

Wskazuj ąc badania konieczne do przeprowadzenia w śród dzieci, młodzie ży i ich rodziców, pedagodzy stwierdzili, i ż nale ży dokładnie zdiagnozowa ć negatywne zjawiska w środowisku szkolnym i rodzinnym, w tym problemy ubóstwa, bezrobocia, uzale żnie ń, agresji i przemocy domowej. W opinii ankietowanych trzeba równie ż dokładnie rozpozna ć wykorzystywane przez rodziców metody wychowawcze oraz skutki ich stosowania. Wa żne jest

35

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 36 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

tak że zbadanie skuteczno ści pomocy udzielanej dzieciom, młodzie ży i ich rodzicom oraz poznanie ich oczekiwa ń w tym zakresie. Zdaniem pedagogów warto tak że zwróci ć uwag ę na zakres korzystania przez uczniów z Internetu, a tak że zbada ć stan bezpiecze ństwa w bezpo średniej okolicy szkoły. Okre ślaj ąc działania profilaktyczne i naprawcze, które nale żałoby przeprowadzi ć w szkołach, badani wskazywali głównie na potrzeb ę organizowania warsztatów, pogadanek i prezentacji profilaktycznych oraz spotka ń ze specjalistami. Pedagodzy podkre ślali równie ż znaczenie propagowania bezpiecznego zachowania w czasie przerw. Zwracali tak że uwag ę na konieczno ść prowadzenia edukacji i pedagogizacji rodziców.

Współpraca szkół z rodzicami uczniów

Przedstawiciele wszystkich, poza jedn ą (Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Wolinie), ankietowanych placówek uznali współpracę z rodzicami uczniów zadowalaj ącą. W jej ramach odbywaj ą si ę konsultacje indywidualne, rozmowy telefoniczne, zebrania, dy żury, pogadanki, spotkania w ramach Rady Rodziców, kontakty internetowe i wizyty domowe, organizowane s ą imprezy i uroczysto ści szkolne, prowadzona jest pedagogizacja rodziców. Ci ostatni cz ęsto pomagaj ą przy organizacji wycieczek, przedstawie ń i innych imprez szkolnych.

Współpraca szkół z instytucjami i organizacjami wspieraj ącymi dzieci, młodzie ż i rodziny

Przedstawiciele wszystkich badanych placówek stwierdzili, że współpraca z instytucjami i organizacjami wspieraj ącymi dzieci, młodzie ż i rodziny jest zadowalaj ąca. Do podmiotów tych zaliczyli: O środek Pomocy Społecznej, Burmistrza Wolina, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Poradni ę Psychologiczno-Pedagogiczn ą, S ąd Rejonowy, Powiatowy Urz ąd Pracy, Policj ę, Stra ż Po żarn ą, Gminn ą Komisj ę Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych, Dom Dziecka, uczelnie wy ższe.

Potrzeby dzieci i młodzie ży

Wskazuj ąc najpilniejsze potrzeby dzieci i młodzie ży, pedagodzy zwrócili uwag ę na konieczno ść zapewnienia im szerszego dost ępu do alternatywnych form sp ędzania czasu wolnego. Postulat ten dotyczył głównie uczniów z obszarów wiejskich gminy, którzy maj ą ograniczone mo żliwo ści korzystania z zaj ęć pozalekcyjnych oraz infrastruktury kulturalnej i sportowo-rekreacyjnej.

36

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 37 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Wśród innych potrzeb dzieci i młodzie ży ankietowani wskazali konieczno ść budowy boiska wielofunkcyjnego „ORLIK”, rozszerzenia wsparcia w postaci do żywiania oraz organizowania innego rodzaju pomocy materialnej. Postulowano tak że umo żliwienie kontynuowania nauki dorosłym uczniom, którzy nie uko ńczyli gimnazjum.

Mo żliwo ści przyczynienia si ę szkół do poprawy sytuacji dzieci i młodzie ży

Zastanawiaj ąc si ę nad tym, w jaki sposób szkoła mo że si ę przyczyni ć do poprawy sytuacji dzieci i młodzie ży w gminie, pedagodzy wskazywali przede wszystkim na mo żliwo ść zagospodarowania czasu wolnego, m.in. poprzez organizowanie zaj ęć pozalekcyjnych, kół zainteresowa ń, imprez szkolnych oraz wypoczynku. Zwracali tak że uwag ę na mo żliwo ść niesienia pomocy uczniom z rodzin b ędących w trudnej sytuacji życiowej i materialnej oraz organizowanie akcji charytatywnych. Ankietowani podkre ślali równie ż rol ę pedagogizacji i szkole ń prowadzonych dla rodziców i współpracy z nimi dla dobra dzieci. Niektórzy dostrzegli problem i ograniczone mo żliwo ści szkoły w przypadku, gdy wi ększo ść uczniów doje żdża do niej z innych miejscowo ści.

14. OCHRONA ZDROWIA

Styl życia i zachowania zdrowotne wpływaj ą w najwi ększym stopniu na stan zdrowia ludności. Do czynników zagra żaj ących zdrowiu nale żą przede wszystkim: mała aktywno ść fizyczna, nieprawidłowo ści w sposobie żywienia, palenie tytoniu, nadmierne spo życie alkoholu, u żywanie narkotyków, zły stan środowiska naturalnego, niewła ściwe warunki bezpiecze ństwa pracy, wypadki drogowe oraz brak powszechnej profilaktyki. W gminie Wolin funkcjonuje 5 zakładów opieki zdrowotnej oraz działają 3 ogólnodost ępne apteki. W ramach podstawowej opieki zdrowotnej w 2012 roku mieszka ńcom gminy udzielono ogółem 47.847 porad. Dane szczegółowe dotycz ące opieki zdrowotnej w Wolinie przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 17. Placówki ochrony zdrowia i praktyki lekarskie w Wolinie w 2012 roku nazwa placówki Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Przy Parku” Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Vita” Aniela Byczkiewicz – Gabinet Fizjoterapii Andrzej Brzezicki – Kardiolog Joanna Garda – Stomatolog

37

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 38 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Agnieszka Grocholska – Stomatolog Józef Kiełbasa – Okulista Jadwiga Nitkowska – Ortopeda

Dane Urz ędu Miejskiego w Wolinie.

15. BEZPIECZE ŃSTWO PUBLICZNE

Zapewnienie bezpiecze ństwa publicznego to jeden z podstawowych elementów organizacji pa ństwa i warunek funkcjonowania życia społecznego. Główne zagro żenie dla bezpiecze ństwa publicznego stanowi przest ępczo ść i cho ć jest zjawiskiem marginalnym, poprzez sw ą intensywno ść i cz ęstotliwo ść mo że mie ć wpływ na formowanie si ę postaw i zachowa ń ludno ści oraz odciska ć dotkliwe pi ętno na jej funkcjonowaniu. Według danych Komisariatu Policji w Wolinie , w 2012 roku w gminie popełniono ogółem 320 przest ępstw. Dominowały przest ępstwa przeciwko mieniu stanowi ące 34,68% wszystkich stwierdzonych przest ępstw. 26,90% stanowiły przest ępstwa drogowe. Dane szczegółowe w tym zakresie przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 18. Wybrane przest ępstwa przeciwko mieniu i zdrowiu popełnione w gminie w 2012 roku kategoria przest ępstwa liczba przest ępstw kradzie ż cudzej rzeczy 54 uszkodzenie mienia 13 rozbój 3 kradzie ż samochodu 2 kradzie ż z włamaniem 44 uszkodzenie ciała 22 bójki i pobicia 1 przest ępstwa drogowe 86 uszkodzenie ciała 22 przest ępstwa narkotykowe 3 przest ępstwa inne 92

Dane Komisariatu Policji w Wolinie.

Wśród sprawców przest ępstw popełnionych w gminie w 2012 roku ujawniono 12 nieletnich, którzy ł ącznie dopu ścili si ę 19 czynów karalnych. Stwierdzono i zatrzymano 27 nieletnich zagro żonych demoralizacj ą. W śród nieletnich zatrzymanych w zwi ązku z popełnieniem czynów karalnych 1 znajdował si ę pod działaniem alkoholu. Kategorie przest ępstw najcz ęś ciej popełnianych przez nieletnich w gminie w 2012 roku przedstawia poni ższa tabela. 38

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 39 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Tabela 19. Przestępstwa najcz ęś ciej popełniane przez nieletnich w gminie w 2012 roku kategoria przest ępstwa liczba przest ępstw kradzie ż cudzej rzeczy 7 uszkodzenie mienia 4 rozbój 1 kradzie ż z włamaniem 5 Zniewa żenie funkcjonariusza 1

Dane Komisariatu Policji w Wolinie.

16. POMOC SPOŁECZNA

Zgodnie z ustaw ą o pomocy społecznej, pomoc społeczna jest instytucj ą polityki społecznej pa ństwa, maj ącą na celu umo żliwienie osobom i rodzinom przezwyci ęż ania trudnych sytuacji życiowych, których nie s ą one w stanie pokona ć, wykorzystuj ąc własne uprawnienia, zasoby i mo żliwo ści. Instytucja ta wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzaj ących do zaspokojenia niezb ędnych potrzeb i umo żliwia im życie w warunkach odpowiadaj ących godno ści człowieka. Zadania pomocy społecznej w gminie wykonuje Ośrodek Pomocy Społecznej w Wolinie. Jednostka ta realizuje równie ż zadania wynikające z innych, ani żeli ustawa o pomocy społecznej, aktów prawnych. Nale żą do nich w szczególno ści: ustawa o świadczeniach rodzinnych i ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ustawa o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustawa o powszechnym ubezpieczeniu społecznym oraz ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Z ko ńcem 2012 roku kadr ę OPS-u stanowiło 28 osób. Dane szczegółowe na temat stanu zatrudnienia w ośrodku, potrzeb w tym zakresie oraz poziomu wykształcenia pracuj ących w nim osób przedstawiaj ą poni ższe tabele.

Tabela 20. Stan zatrudnienia w OPS-ie oraz potrzeby w tym zakresie na koniec 2012 roku o ile etatów rodzaj stanowiska liczba etatów powinno by ć wi ęcej? kadra kierownicza 1 pracownicy socjalni 6 1 pracownik socjalny ds. projektu unijnego 1 pracownicy wykonuj ący usługi opieku ńcze 11 3 pracownicy wykonuj ący specjalistyczne usługi opieku ńcze 2 pozostali pracownicy 7 2

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie. 39

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 40 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Wśród propozycji w zakresie rozwoju zasobów kadrowych OPS-u widnieje potrzeba zwi ększenia liczby pracowników socjalnych do 7. W 2012 roku było ich 6, a na jednego pracownika socjalnego przypadało 2.055 mieszka ńców. Warto w tym miejscu przytoczy ć zapis ustawy o pomocy społecznej, według którego o środek ma obowi ązek zatrudni ć 1 pracownika socjalnego na 2 tysi ące mieszka ńców, nie mniej jednak ni ż 3 pracowników.

Tabela 21. Wykształcenie kadry OPS-u – Pracowników Socjalnych oraz potrzeby w tym zakresie na koniec 2012 roku liczba osób rodzaj wykształcenia, dodatkowe kwalifikacje i zainteresowanie w tym zakresie kadra pracownicy kierownicza socjalni wy ższe kierunkowe 1 3 wy ższe niekierunkowe – – wykształcenie średnie kierunkowe – 4 średnie niekierunkowe – zawodowe i ni ższe – – specjalizacja z zakresu uko ńczona 1 – organizacji pomocy dodatkowe społecznej w trakcie realizacji – – kwalifikacje specjalizacja I stopnia posiadany – 2 w zawodzie pracownika socjalnego w trakcie realizacji – – osoby zainteresowane podj ęciem specjalizacji z zakresu organizacji – pomocy społecznej osoby zainteresowane podj ęciem specjalizacji I stopnia w zawodzie 1 pracownik socjalny osoby zainteresowane podj ęciem specjalizacji II stopnia – w zawodzie pracownik socjalny

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie.

Z ko ńcem 2012 roku wśród pracowników socjalnych 4 osoby posiadały wykształcenie wy ższe. Tyle samo legitymowało si ę wykształceniem średnim. 1 osoba z kadry kierowniczej miała uko ńczon ą specjalizacj ę z zakresu organizacji pomocy społecznej. Ponadto 2 osoby z kadry posiadały specjalizacj ę I stopnia w zawodzie pracownika socjalnego, a 1 osoba była zainteresowana podj ęciem takiej specjalizacji. Prawo do wsparcia udzielanego przez OPS miały osoby i rodziny, które spełniały okre ślone warunki przedstawione w poszczególnych aktach prawnych. I tak np. w odniesieniu do świadcze ń z pomocy społecznej jednym z nich jest kryterium dochodowe, które było ustalone na poziomie 529 zł miesi ęcznie w przypadku osoby samotnie gospodaruj ącej i 456 zł na osob ę w rodzinie. Kryterium dochodowe stosowane było równie ż przy przyznawaniu zasiłków rodzinnych, które przysługiwały, je śli dochód rodziny na osob ę albo dochód osoby 40

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 41 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

ucz ącej si ę nie przekraczał 504 zł, a gdy członkiem rodziny było dziecko legitymuj ące si ę orzeczeniem o niepełnosprawno ści lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawno ści, je śli dochód ten nie przekraczał 583 zł. W wykonywaniu zada ń OPS współdziała z ró żnymi podmiotami, m.in. z organami wykonawczymi gminy i sołectw, innymi jednostkami organizacyjnymi gminy, słu żbą zdrowia, policj ą, kuratorami s ądowymi oraz instytucjami i organizacjami pozarz ądowymi zajmuj ącymi si ę pomoc ą społeczn ą. Poni ższa tabela przedstawia dane dotycz ące kwot wydatkowanych przez OPS na realizacj ę zada ń w latach 2010-2012.

Tabela 22. Środki finansowe wydatkowane przez OPS na pomoc mieszka ńcom gminy wielko ść wydatków 2010 r. 2011 r. 2012 r. ogółem 5.932.824,15 zł 5.864.405,96 zł 5.876.072,93 zł w tym na świadczenia pomocy społecznej 2.314.824,15 zł 2.298.733,13 zł 2.468.264,56 zł na zadania własne gminy 2.241.885,35 zł 2.231.902,71 zł 2.394.266,73 zł na zadania zlecone gminie 3.690.938,80 zł 3.632.503,25 zł 3.481.806,20 zł

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie.

W latach 2011-2012 wysoko ść środków finansowych przeznaczonych przez OPS na pomoc mieszka ńcom gminy była nieco mniejsza ni ż w roku 2010. Dominuj ącą pozycj ę wśród nich stanowiły kwoty wydatkowane na wykonanie zada ń zleconych gminie, w śród których przewa żały środki przekazane na realizacj ę świadcze ń rodzinnych (2.952.887 zł w 2010 r., 2.813.513 zł w 2011 r., 2.604.120 zł w 2012 r.), przede wszystkim w postaci zasiłków rodzinnych. W ramach wykonywania zada ń własnych gminy najwi ększe kwoty przeznaczono natomiast na udzielanie świadcze ń pomocy społecznej (2.314.824,15 zł w 2010 r., 2.298.733,13 zł w 2011 r., 2.468.264,56 zł w 2012 r.), głównie w formie zasiłków celowych i w naturze, usług opieku ńczych, zasiłków okresowych i posiłku. Poni ższa tabela przedstawia dane dotycz ące liczby mieszka ńców gminy obj ętych przez OPS wsparciem z zakresu pomocy społecznej w latach 2010-2012.

Tabela 23. Beneficjenci pomocy społecznej w gminie w latach 2010-2012 2010 r. 2011 r. 2012 r. liczba osób, którym przyznano decyzj ą świadczenie 871 797 841 liczba rodzin 528 460 513 liczba osób w rodzinach 1.488 1.390 1.400 udział liczby osób w rodzinach obj ętych pomoc ą 11,9 11,2 11,3 społeczn ą w ogóle ludno ści gminy

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie.

41

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 42 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Liczba osób obj ętych pomoc ą społeczn ą w gminie w latach 2010-2012 ulegała niewielkim wahaniom (z 1.488 osób w rodzinach w 2010 roku poprzez 1.390 osób w 2011 roku do 1.400 osób w rodzinach w 2012 roku). Nieznacznie zmieniał si ę równie ż udział beneficjentów systemu w ogóle ludno ści gminy (z 11,9% w 2010 roku poprzez 11,2% w 2011 roku do 11,3% w 2012 roku). Uzupełnienie powy ższych danych stanowi ą przedstawione w kolejnych tabelach informacje na temat struktury wiekowej oraz aktywności zawodowej odbiorców pomocy społecznej w gminie w 2012 roku.

Tabela 24. Struktura wiekowa beneficjentów pomocy społecznej w gminie w 2012 roku liczba osób ekonomiczna grupa wieku w rodzinach wiek przedprodukcyjny 547 wiek produkcyjny 442 wiek poprodukcyjnym 68

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie.

Tabela 25. Aktywno ść zawodowa beneficjentów pomocy społecznej w gminie w 2012 roku liczba osób powy żej 18 lat rodzaj aktywno ści zawodowej według decyzji administracyjnych pracuje 35 pracuje dorywczo 14 nie pracuje 159 studiuje - uczy si ę 1 na rencie 41 na emeryturze 93 na zasiłku dla bezrobotnych 9 bezrobotny bez prawa do zasiłku 239

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie.

Analiza struktury wiekowej mieszka ńców gminy obj ętych przez OPS pomoc ą społeczn ą w 2012 roku wykazała, że najwi ększ ą grup ę stanowiły dzieci i młodzie ż do 17 lat (547 osób). Ci z nich, którzy bezpo średnio korzystali ze wsparcia, otrzymywali pomoc głównie w postaci posiłku ( świadczonego w ramach programu wieloletniego „Pomoc pa ństwa w zakresie do żywiania”), odzie ży i obuwia, brali tak że udział w spotkaniach okoliczno ściowych i wyjazdach letnich (np. na kolonie).

42

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 43 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Je śli chodzi o podział beneficjentów pomocy społecznej w gminie według aktywno ści zawodowej, to wyra źnie wida ć, i ż dominuj ą w śród nich osoby bezrobotne bez prawa do zasiłku (239 osób). Analizuj ąc przedstawione powy żej dane, mo żna stwierdzi ć, i ż najliczniejsz ą grup ę wśród mieszka ńców gminy korzystaj ących ze wsparcia OPS-u w 2012 roku stanowiły rodziny charakteryzuj ące si ę niskim poziomem dochodów, będącym skutkiem braku zatrudnienia i utrat ą prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Dzieci z tych rodzin, z racji niedoborów materialnych w domu, sił ą rzeczy korzystały ze wsparcia w formie do żywiania w szkołach. Diagnoz ę t ę potwierdzaj ą dane dotycz ące powodów przyznawania pomocy społecznej w gminie, które za lata 2010-2012 przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 26. Powody przyznania pomocy społecznej w gminie w latach 2010-2012 liczba rodzin liczba osób w rodzinach powód przyznania pomocy 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. ubóstwo 42 22 23 114 52 39 bezdomno ść 11 12 19 11 12 28 potrzeba ochrony macierzy ństwa 4 48 50 - - - bezrobocie 308 276 994 904 niepełnosprawno ść 173 143 177 416 328 373 długotrwała lub ci ęż ka choroba 169 132 208 312 283 402 bezradno ść w sprawach opieku ńczo- wychowawczych i prowadzenia 96 108 109 381 396 412 gospodarstwa domowego przemoc w rodzinie 1 0 1 4 0 4 alkoholizm 78 70 67 178 161 147 trudno ści w przystosowaniu do życia 1 0 1 3 0 1 po opuszczeniu zakładu karnego zdarzenie losowe 5 1 2 23 4 13 sytuacja kryzysowa 0 0 0 0 0 0 kl ęska żywiołowa lub ekologiczna 0 0 0 0 0 0

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie.

W latach 2010-2012 najcz ęstsz ą przyczyn ą przyznawania pomocy społecznej w gminie było bezrobocie, które od lat notowane jest w tej cz ęś ci kraju na wysokim poziomie i stanowi tym samym du ży problem społeczny i wyzwanie, zarówno dla władz gminy, jak i słu żb pomocowych.

43

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 44 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Istotne przyczyny świadczenia pomocy społecznej w gminie stanowiły także problemy niepełnosprawno ści i długotrwałej lub ci ęż kiej choroby. Liczba rodzin i osób w rodzinach obj ętych wsparciem OPS- z tych powodów wahała si ę (niepełnosprawno ść odpowiednio173 i 416 w 2010 r. poprzez 143 i 328 w 2011 r. do 177 i 373 w 2012 r., długotrwała lub ci ęż ka choroba odpowiednio169 i 312 w 2010 r. poprzez 132 i 283 w 2011 r. do 208 i 402 w 2012 r.). Kolejn ą przyczyn ą przyznawania pomocy społecznej w gminie była bezradno ść w sprawach opieku ńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. Warto zwróci ć na ten problem baczn ą uwag ę, bowiem skutki bezradno ści w sprawach opieku ńczo- wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, jakkolwiek obejmuj ą wszystkie pokolenia rodziny, to w sposób szczególny dotykaj ą dzieci, wpływaj ąc na kondycj ę psycho- fizyczn ą przyszłych pokole ń a liczba rodzin i osób w rodzinach, którym świadczono pomoc z tego powodu rosła w gminie z roku na rok (z odpowiednio 96 i 381 w 2010 r. do 109 i 412 w 2012 r.) W nieco mniejszym stopniu udzielano pomocy z powodu alkoholizmu. Liczba beneficjentów pomocy społecznej obj ętych wsparciem OPS z tego powodu z roku na rok była coraz ni ższa. Powody przyznania przez OPS pomocy społecznej w gminie wpływały na form ę udzielanego wsparcia. Dane szczegółowe w tym zakresie za lata 2010-2012 przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 27. Formy wsparcia udzielanego w gminie przez OPS w latach 2010-2012 liczba osób, którym przyznano decyzj ą liczba rodzin liczba osób w rodzinach formy pomocy administracyjn ą świadczenie 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2010 r. 2011 r. 2012 r. pieni ęż na 655 558 624 634 542 611 1 850 1 545 1 720 rzeczowa 397 409 396 199 239 229 888 967 909 praca socjalna X X X 149 657 221 438 873 658 poradnictwo X X X 0 0 0 0 0 0 specjalistyczne schronienie 8 7 7 8 7 7 9 7 7 usługi 59 55 56 59 54 55 61 55 56 opieku ńcze specjalistyczne usługi 4 4 3 4 4 3 4 4 3 opieku ńcze skierowanie do domu pomocy 11 12 12 11 12 12 11 12 12 społecznej

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie.

44

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 45 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

W latach 2010-2012 najcz ęś ciej udzielane mieszka ńcom gminy formy wsparcia stanowiły pomoc finansowa i rzeczowa, głównie w postaci zasiłków celowych i w naturze, zasiłków stałych, okresowych oraz posiłku. Liczba rodzin i osób w rodzinach obj ętych tymi rodzajami wsparcia ulegała wahaniom (pomoc finansowa odpowiednio z 634 i 1 850 w 2010 r. poprzez 542 i 1.545 w 2011 r. do 611 i 1.720 w 2012 r., pomoc rzeczowa odpowiednio z 199 i 888 w 2010 r. poprzez 239 i 967 w 2011 r. do 229 i 909 w 2012 r.). Wa żną form ą pomocy była równie ż praca socjalna. Polegała ona m.in. na udzielaniu informacji, wskazówek i pomocy przy rozwi ązywaniu trudnych spraw życiowych, świadczeniu poradnictwa oraz współpracy z innymi podmiotami pomocy społecznej (np. PCPR, organizacje pozarz ądowe). Dodatkowym narz ędziem pracy socjalnej w 2010 roku były kontrakty socjalne, których zawarto 20 (obj ęto nimi 20 osób). W latach 2010-2012 udzielano tak że wsparcia w postaci usług opieku ńczych, które w rozpatrywanym okresie przyznano zbli żonej liczbie osób (odpowiednio 61, 55 i 56), głównie osobom starszym, niepełnosprawnym, długotrwale i ci ęż ko chorym. Osoby, które nie mogły samodzielnie funkcjonowa ć w codziennym życiu, którym nie mo żna było zapewni ć niezb ędnej pomocy w formie usług opieku ńczych i które tym samym wymagały całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawno ści, były kierowane przez OPS do domów pomocy społecznej. W latach 2010-2012 liczba takich osób wyniosła odpowiednio 11, 12 i 12. Poza powy żej przedstawionymi formami wsparcia OPS, cz ęsto przy współpracy ró żnych instytucji, realizował wiele innych inicjatyw na rzecz mieszka ńców gminy. Oto niektóre z nich: • organizacja wypoczynku letniego dla dzieci z rodzin ubogich • realizacja projektu „Aktywizacja zawodowa i społeczna klientów instytucji pomocy społecznej • aktywizacja osób długotrwale bezrobotnych przy pracach społecznie u żytecznych • realizacja programu „Dostarczanie żywno ści dla najubo ższej ludno ści Unii Europejskiej” • organizacja spotka ń mikołajkowych i wigilijnych oraz innych imprez okoliczno ściowych dla dzieci i dorosłych pozostaj ących w trudnej sytuacji życiowej i materialnej • pomoc (głównie finansowa) przy sprawieniu pogrzebu • zbiórka odzie ży dla najbardziej potrzebuj ących

45

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 46 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

W ramach realizowanych zada ń OPS przyznawał tak że świadczenia rodzinne, do których nale żą : zasiłek rodzinny i dodatki do tego zasiłku, świadczenia opieku ńcze w postaci zasiłku piel ęgnacyjnego i świadczenia piel ęgnacyjnego oraz jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia si ę dziecka. Dane szczegółowe w tym zakresie przedstawiają poni ższe tabele.

Tabela 28. Świadczenia rodzinne przyznane w gminie w latach 2010-2012 2010 r. 2011 r. 2012 r. wielko ść wydatków na świadczenia rodzinne 2.952.887 zł 2.813.513 zł 2.604.120 zł

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie.

Tabela 29. Świadczenia rodzinne przyznane w gminie w 2012 liczba osób, warto ść którym liczba przyznanych rodzaj świadczenia przyznano przyznanych świadcze ń decyzj ą świadcze ń w zł świadczenie zasiłek rodzinny 661 12.284 1.075.054

dodatek do zasiłku z tytułu urodzenia dziecka 54 54 54.000

dodatek do zasiłku z tytułu opieki nad dzieckiem 31 250 97.506 w okresie korzystania z urlopu wychowawczego dodatek do zasiłku z tytułu samotnego wychowywania 50 572 98.660 dziecka dodatek do zasiłku z tytułu wychowywania dziecka 105 1.637 130.960 w rodzinie wielodzietnej dodatek do zasiłku z tytułu kształcenia i rehabilitacji 70 799 61.980 dziecka niepełnosprawnego dodatek do zasiłku z tytułu rozpocz ęcia roku szkolnego 469 757 75.700

dodatek do zasiłku z tytułu podj ęcia przez dziecko 165 1.349 77.370 nauki w szkole poza miejscem zamieszkania zasiłek piel ęgnacyjny 330 3.641 557.073

świadczenie piel ęgnacyjne 50 519 267.817

jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia si ę dziecka 108 108 108.000

ogółem 2 093 21.970 2.604.120

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie

W latach 2010-2012 wielko ść wydatków przeznaczonych przez OPS na realizacj ę świadcze ń rodzinnych zmniejszała si ę z roku na rok (z 2.952.887 zł w 2010 r. do 2.604.120 zł w 2012 r.).

46

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 47 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Najcz ęś ciej OPS wypłacał zasiłek rodzinny (w 2010 r. były to 12 284 świadczenia), który słu ży cz ęś ciowemu pokryciu wydatków na utrzymanie dziecka. Istotne formy wsparcia stanowiły równie ż: dodatek do zasiłku z tytułu rozpocz ęcia roku szkolnego (469 świadcze ń), zasiłek piel ęgnacyjny (330 świadcze ń), dodatek do zasiłku z tytułu podj ęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania (165 świadcze ń), jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka (108 świadcze ń) oraz dodatek do zasiłku z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej (105 świadcze ń). Za osoby pobieraj ące zasiłek stały oraz otrzymuj ące świadczenia piel ęgnacyjne OPS opłacił w latach 2010-2012 nast ępuj ącą liczb ę składek na ubezpieczenia zdrowotne: w 2010 r. 1 223 (na kwot ę 36.915 zł.), w 2011 r. 998 (na kwot ę 39.978 zł.), a w 2012 r. 1.229 (na kwot ę 45.480 zł.). Świadczenia alimentacyjne stanowiły kolejn ą form ę wparcia udzielan ą w latach 2010- 2012 przez O środek Pomocy Społecznej w Wolinie mieszka ńcom gminy. Ta pomoc finansowa, świadczona zgodnie z ustaw ą o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, była przyznawana dziecku wychowywanemu w rodzinie niepełnej, w przypadku bezskuteczno ści egzekucji zas ądzonych świadcze ń alimentacyjnych, oraz dzieciom wychowywanym przez osoby pozostaj ące w zwi ązkach mał żeńskich, przeprowadzaj ących separacj ę lub rozwód. Dane szczegółowe w tym zakresie przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 30. Świadczenia alimentacyjne przyznane w gminie w latach 2010-2012 2010 r. 2011 r. 2012 r. liczba osób, którym decyzj ą przyznano świadczenie 134 150 152 alimentacyjne

liczba przyznanych świadcze ń alimentacyjnych 2.165 2.214 2.094

wielko ść wydatków na świadczenia alimentacyjne 529.710 590.920 614.330

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie

Liczba mieszka ńców gminy, którym w latach 2010-2012 OPS przyznał świadczenie alimentacyjne zwi ększała si ę (ze 134 w 2010 r., do 152 w roku 2012), a liczba wypłaconych świadcze ń ulegała wahaniom (2.165 w 2010 r., 2.214 w 2011 r., 2.094 w 2012 r.). Zwi ększała si ę natomiast wysoko ść kwot wydatkowanych na ten cel (z 529.710 zł. w 2010 r. do 614.330 zł. w 2012 r.). Pomoc społeczna polega m.in. na prowadzeniu i rozwoju niezb ędnej infrastruktury socjalnej. W gminie Wolin rol ę t ę pełni O środek Pomocy Społecznej w Wolinie. Poni żej zamieszczona karta zasobów przedstawia szczegółow ą informacj ę na temat tej jednostki.

47

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 48 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Nazwa Ośrodek Pomocy Społecznej w Wolinie Podmiot prowadz ący jednostk ę: Gmina Wolin Zakres oferowanych usług: • usługi opieku ńcze • zasiłki • poradnictwo (w tym prawne) • świadczenia rodzinne • fundusz alimentacyjny Kategoria i liczba klientów obj ętych wsparciem w 2012 roku: • rodziny wielodzietne • osoby niepełnosprawne • bezrobotni • bezdomni Propozycje w zakresie rozwoju jednostki (potrzeby): • zatrudnienie psychologa • zatrudnienie terapeuty rodzinnego • zatrudnienie radcy prawnego.

W uzupełnieniu powy ższych danych warto odnotowa ć, że w Wolinie funkcjonuje Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, a w Kamieniu Pomorskim Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, które jako jednostka powiatowa obejmuje zasi ęgiem działania równie ż mieszka ńców gminy. W 2012 roku PPP przeprowadziła 502 badania diagnostyczne, wydała 44 orzeczenia i 57 opinii. Formami pomocy bezpo średniej obj ęto 1.640 uczniów. Wykonano 335 bada ń słuchu, 101 dzieci obj ęto terapi ą pedagogiczn ą, a 85 terapią logopedyczn ą. Przeprowadzono 45 konsultacji (dla osób uzale żnionych i współuzale żnionych), zaj ęciami socjoterapeutycznymi obj ęto 131 osób, a psychoterapi ą 15 uczniów gimnazjów, pomoc ą psychologiczn ą indywidualn ą obj ęto 22 osoby. W innych zaj ęciach terapeutycznych uczestniczyło 40 dzieci i młodzie ży. Ponadto 52 rodziców zostało obj ętych programem rozwijaj ącym umiej ętno ści wychowawcze. Pracownicy Poradni uczestniczyli w 27 radach pedagogicznych oraz w 18 posiedzeniach zespołów planuj ących i koordynuj ących udzielanie pomocy psychologiczno-

48

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 49 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

pedagogicznej w szkołach, a tak że pomagali przy układaniu Indywidualnych Programów Edukacyjno- Pedagogicznych i prowadzeniu zaj ęć rewalidacyjnych dla dzieci upo śledzonych umysłowo. Placówka ści śle współpracuje z O środkami Pomocy Społecznej, PCPR, Policj ą, Prokuratur ą i S ądem Rodzinnym. Wybrane dane dotycz ące działalno ści PCPR w odniesieniu do ludno ści gminy w latach 2010-2012 przedstawia natomiast poni ższa tabela.

Tabela 31. Działalno ść PCPR w odniesieniu do ludno ści gminy w latach 2010-2012

2010 r. 2011 r. 2012 r. liczba dzieci z gminy zgłoszonych do adopcji 0 1 2 liczba dzieci z gminy adoptowanych 0 1 0 liczba dzieci z gminy umieszczonych w rodzinach zast ępczych 1 6 1 liczba dzieci z gminy umieszczonych w placówkach opieku ńczo- 2 2 0 wychowawczych liczba dzieci z gminy przebywaj ących w rodzinach zast ępczych 27 29 29 liczba dzieci z gminy przebywaj ących w placówkach opieku ńczo- 11 8 5 wychowawczych liczba rodzin zast ępczych, które obj ęły opiek ą dzieci z gminy 16 19 17 liczba usamodzielnianych dzieci z gminy 4 4 4 liczba orzecze ń o niepełnosprawno ści wydanych dzieciom z gminy B.d. 31 97 liczba orzecze ń o stopniu niepełnosprawno ści wydanych b.d. 21 83 mieszka ńcom gminy

Dane Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kamieniu Pomorskim

W latach 2010-2012 liczba rodzin zast ępczych w gminie pozostawała na zbli żonym poziomie (16, 19, 17), podobnie, jak liczba dzieci w nich przebywaj ących (27, 29, 29). Je śli chodzi o pobyt dzieci z gminy w placówkach opieku ńczo-wychowawczych, ich liczba w latach 2010-2012 zmniejszała si ę (z 11 w 2010 r. do 5 w 2012 r.). O ile w 2012 r. żadne dziecko z gminy nie zostało umieszczone w tego typu placówce, o tyle w latach 2010- 2011 miało to miejsce i dotyczyło odpowiednio 2 i 2 dzieci. Warto doda ć, iż w rozpatrywanym okresie usamodzielniano 12 pochodz ących z gminy wychowanków rodzin zast ępczych i placówek opieku ńczo-wychowawczych. Przy PCPR działa O środek Interwencji Kryzysowej, który prowadzi poradnictwo specjalistyczne, oferuje pomoc pedagoga, psychologa i pracownika socjalnego, zapewnia wsparcie osobom dotkni ętym przemoc ą w rodzinie, oraz osobom pełnoletnim opuszczaj ącym placówki opieku ńczo-wychowawcze typu socjalizacyjnego lub rodziny zast ępcze, które s ą uprawnione do pomocy na usamodzielnienie, osiedlaj ą si ę w powiecie kamie ńskim i znajduj ą si ę w sytuacji kryzysowej.

49

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 50 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

W 2012 roku mieszka ńcy gminy Wolin korzystali równie ż z oferty jednostek wsparcia działaj ących poza gmin ą. Wykaz tych jednostek wraz z informacj ą na temat mieszka ńców gminy obj ętych przez nie wsparciem przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 32. Jednostki wsparcia spoza gminy, z oferty których korzystali mieszka ńcy gminy w 2012 roku

kategoria klienta oraz liczba osób nazwa i adres instytucji z gminy obj ętych wsparciem w 2012 r. dzieci, młodzie ż, doro śli, osoby PCPR – Kamie ń Pomorski niepełnosprawne – 37 osób

SOSW – Kamie ń Pomorski dzieci i młodzie ż – 2 osoby

SOSW – Świnouj ście dzieci i młodzie ż – 10 osób

Ośrodek Rehabilitacyjny - Kamie ń Pomorski młodzie ż i doro śli – 6 osób

Schronisko dla bezdomnych – Świnouj ście bezdomni – 4 osoby

Schronisko dla ofiar przemocy w rodzinie – Świnouj ście rodzina – 3 osoby

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie.

17. SYTUACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

Niepełnosprawno ść oznacza trwał ą lub okresow ą niezdolno ść do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawno ści organizmu, w szczególno ści powoduj ącą niezdolno ść do pracy. Schorzeniami, które najcz ęś ciej przyczyniaj ą si ę do niepełnosprawno ści, s ą choroby układu kr ąż enia oraz dysfunkcje narz ądu ruchu. Z uwagi na to, że jedynym pełnym badaniem, którego wyniki pozwalaj ą ustali ć liczb ę osób niepełnosprawnych, s ą narodowe spisy powszechne, w analizie sytuacji tej grupy ludno ści gminy Wolin uwzgl ędniono dane z ostatniego opublikowanego spisu, który został przeprowadzony w 2002 roku. W 2002 roku w gminie Wolin mieszkały 1.784 osoby niepełnosprawne (859 m ęż czyzn i 925 kobiet), w tym 1.482 osoby niepełnosprawne prawnie oraz 302 osoby niepełnosprawne tylko biologicznie. Udział osób dotkni ętych niepełnosprawno ści ą w ogóle ludno ści gminy wynosił 14,4%. Informacje, które w pewnym stopniu umo żliwiaj ą obserwacj ę zachodz ących w kolejnych latach zmian liczebno ści osób niepełnosprawnych w gminie oraz wskazania trendu tych zmian, zawieraj ą dane dotycz ące liczby rodzin w gminie, korzystaj ących

50

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 51 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

z pomocy społecznej z powodu niepełnosprawno ści w latach 2010-2012 oraz liczby osób w tych rodzinach i jej procentowy udział w ludno ści gminy. Dane w tym zakresie przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 33. Rodziny w gminie korzystaj ące z pomocy społecznej z powodu niepełnosprawno ści 2010 2011 2012 liczba rodzin 173 143 177 liczba osób ł ącznie w rodzinach 416 328 373 udział liczby osób w rodzinach 3,34% 2,65% 3,03% w ogólnej liczbie ludno ści gminy

Dane O środka Pomocy Społecznej w Wolinie.

Z przedstawionych danych wynika, że w analizowanym okresie liczba rodzin w gminie, które korzystały z pomocy z powodu niepełnosprawno ści i jednocze śnie ł ączna liczba osób w rodzinach obj ętych tym wsparciem zmalała w roku 2011 w stosunku do roku poprzedniego, wzrastaj ąc ponownie w roku 2012. Analogicznym zmianom ulegał udział tych osób w ludno ści gminy.

18. PROBLEMY UZALE ŻNIE Ń I PRZEMOCY W RODZINIE

Alkoholizm, narkomania i przemoc w rodzinie nale żą do najpowa żniejszych problemów społecznych. Zjawiska te powoduj ą szkody we wszystkich sferach życia człowieka, maj ąc istotny wpływ zarówno na poczucie bezpiecze ństwa społecznego, jak równie ż na ogólny stan zdrowia, zdolno ść do konkurencji na coraz bardziej wymagaj ącym rynku pracy oraz relacje rodzinne i mi ędzyludzkie. Do przyczyn popadania w alkoholizm mo żna zaliczy ć uwarunkowania społeczne, nieprawidłowe wzorce rodzinne, brak celów życiowych, utrat ę zatrudnienia, natomiast narkomanii sprzyjaj ą powszechno ść i dost ępno ść środków odurzaj ących, panuj ąca moda na ich za żywanie oraz fakt, że narkotyki cz ęsto s ą traktowane jako ucieczka od codzienno ści, środek obronny przed trudno ściami, sposób na rozładowanie stresu i konfliktów oraz poszukiwanie nowych wra żeń i dozna ń. Przemoc w rodzinie jest z kolei patologi ą maj ącą w wielu przypadkach swoje źródło w ubóstwie i uzale żnieniach. Jej ofiarami s ą osoby słabe fizycznie, psychicznie, o niskim poczuciu własnej warto ści, zale żne w jaki ś sposób od sprawcy. Na ogół nale żą do nich kobiety i dzieci, rzadziej osoby niepełnosprawne, starsze i chore. Liczba osób uzale żnionych od alkoholu i narkotyków oraz dotkni ętych, z powodu ich nadu żywania, problemem przemocy w rodzinie jest trudna do ustalenia. Dane szacunkowe

51

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 52 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

przedstawione w tym zakresie przez Pa ństwow ą Agencj ę Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych zawiera poni ższa tabela.

Tabela 34. Populacje osób, u których wyst ępuj ą ró żne kategorie problemów alkoholowych w 100-tys. w 25-tys. w 10-tys. w Polsce mie ście mie ście gminie liczba osób uzale żnionych ok. 2% ok. 2.000 ok. 800 tys. ok. 500 osób ok. 200 osób od alkoholu populacji osób doro śli żyj ący w otoczeniu ok. 4% ok. 4.000 ok. 1.000 alkoholika ok. 1,5 mln ok. 400 osób populacji osób osób (współmał żonkowie, rodzice) dzieci wychowuj ące si ę ok. 4% ok. 4.000 ok. 1.000 ok. 1,5 mln ok. 400 osób w rodzinach alkoholików populacji osób osób 5-7% 5.000-7.000 1.250-1.750 ok. 500-700 osoby pij ące szkodliwie 2-2,5 mln populacji osób osób osób 2/3 osób razem dorosłych ok. 5.300 ok. 1.330 ok. 530 ofiary przemocy domowej ok. 2 mln oraz osób: osób: osób: w rodzinach z problemem osób: 2/3 dzieci dorosłych dorosłych dorosłych alkoholowym dorosłych z tych i dzieci i dzieci i dzieci i dzieci rodzin

Dane szacunkowe Pa ństwowej Agencji Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych.

By skutecznie przeciwdziała ć problemom uzale żnie ń i przemocy w rodzinie oraz eliminowa ć ich niekorzystny wpływ na społecze ństwo, konieczne jest prowadzenie działa ń zwi ązanych z profilaktyk ą i ich rozwi ązywaniem oraz integracji społecznej osób nimi dotkni ętych. Na szczeblu gminnym działania te wyznaczane są w ramach gminnych programów profilaktyki i rozwi ązywania problemów alkoholowych, przeciwdziałania narkomanii, a tak że przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz ochrony ofiar przemocy w rodzinie, a ich inicjowanie nale ży do gminnej komisji rozwi ązywania problemów alkoholowych. Poni ższa tabela przedstawia dane dotycz ące środków finansowych przeznaczonych na profilaktyk ę i rozwi ązywanie problemów uzale żnie ń oraz przemocy w rodzinie w gminie Wolin w latach 2010-2012.

Tabela 35. Środki finansowe przeznaczone na profilaktyk ę i rozwi ązywanie problemów uzale żnie ń w gminie w latach 2010-2012 wielko ść wydatków 2010 r. 2011 r. 2012 r. na profilaktyk ę i rozwi ązywanie problemów 188.110,68 zł 245.190,68 zł 238.356,55 zł alkoholowych na przeciwdziałanie narkomanii 22.250,00 13.938,59 zł 30.000 zł na przeciwdziałanie przemocy w rodzinie - 3.500,00 zł - razem 210.360,68 zł 262.629,27 zł 268.556, 55 zł

Dane Gminnej Komisji Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych w Wolinie. 52

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 53 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

W latach 2010- 2012 wysoko ść kwot wydatkowanych w gminie na profilaktyk ę i rozwi ązywanie problemów uzale żnie ń i przemocy w rodzinie rosła z roku na rok (z 210.360,68 zł. w 2010 r. do 268.556,55 zł.). W analizowanym okresie wahaniom ulegały kwoty przeznaczane na walk ę z alkoholizmem i te wykorzystywane na przeciwdziałanie narkomanii. Jak wspomniano powy żej, wa żną rol ę w procesie przeciwdziałania uzale żnieniom i przemocy w rodzinie odgrywa gminna komisja rozwi ązywania problemów alkoholowych. Wybrane dane dotycz ące działalno ści Komisji w gminie Wolin oraz lokalnego rynku napojów alkoholowych przedstawia poni ższa tabela.

Tabela 36. Lokalny rynek napojów alkoholowych oraz działalno ść GKRPA w zakresie profilaktyki i rozwi ązywania problemów uzale żnie ń w gminie w latach 2010-2012 2010 r. 2011 r. 2012 r. liczba punktów sprzeda ży napojów alkoholowych w gminie 81 78 76 liczba przeprowadzonych kontroli punktów sprzeda ży napojów 0 11 12 alkoholowych liczba wydanych zezwole ń na sprzeda ż napojów alkoholowych 183 169 177 liczba decyzji podj ętych w sprawie cofni ęcia zezwolenia 0 0 0 na sprzeda ż napojów alkoholowych liczba pozytywnych opinii GKRPA w sprawie wydania zezwolenia 38 47 51 na sprzeda ż napojów alkoholowych liczba negatywnych opinii GKRPA w sprawie wydania zezwolenia 0 0 0 na sprzeda ż napojów alkoholowych liczba osób, z którymi GKRPA przeprowadziła rozmowy 65 81 41 interwencyjno-motywuj ące w zwi ązku z nadu żywaniem alkoholu liczba osób uzale żnionych od alkoholu, wobec których GKRPA wyst ąpiła do s ądu z wnioskiem o zobowi ązanie do podj ęcia leczenia 9 15 8 odwykowego liczba osób dotkni ętych przemoc ą w rodzinie, z którymi kontaktowali 1 3 2 si ę członkowie GKRPA liczba sprawców przemocy w rodzinie, których GKRPA skierowała 1 1 1 na terapi ę liczba sprawców przemocy w rodzinie, przeciwko którym GKRPA 0 0 0 zło żyła zawiadomienie do prokuratury o popełnieniu przest ępstwa

Dane Gminnej Komisji Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych w Wolinie.

W latach 2010-2012 liczba punktów sprzeda ży napojów alkoholowych w gminie zmniejszała si ę z roku na rok (z 81 w 2010 r. do 76 w 2012 r.; limit punktów uchwalony przez Rad ę Miejsk ą wynosił na koniec 2012 r. 100). Liczba przeprowadzonych w nich kontroli wyniosła 11 w 2011 r. i 12 w 2012 r. W latach 2010-2012 wydano 183, 169 i 177 zezwole ń na sprzeda ż napojów alkoholowych oraz odpowiednio 38, 47 i 51 pozytywnych opinii

53

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 54 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

w sprawie wydania takich zezwole ń. Negatywnych opinii w tej sprawie nie było. Nie podj ęto te ż decyzji w sprawie cofni ęcia zezwolenia na sprzeda ż napojów alkoholowych . W ramach podejmowanych działa ń GKRPA przeprowadzała równie ż rozmowy interwencyjno-motywuj ące w zwi ązku z nadu żywaniem alkoholu. W latach 2010-2012 liczba osób nimi obj ętych wahała si ę (odpowiednio: 65, 81 i 41). Wahaniom ulegała równie ż liczba osób uzale żnionych od alkoholu, wobec których GKRPA wyst ąpiła do s ądu z wnioskiem o zobowi ązanie do podj ęcia leczenia odwykowego (9 w 2010 r., 15 w 2011 r. i 8 w 2012 r.). Je śli chodzi o działalno ść w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w latach 2010-2012 GKRPA kontaktowała si ę z osobami dotkni ętymi tym problemem (odpowiednio były to 1, 3 i 2 osoby), na terapi ę skierowała po 1 osobie w 2010 i 2011 roku. Nie złożyła w stosunku do sprawców przemocy w rodzinie żadnego zawiadomienia do prokuratury o popełnieniu przest ępstwa. W ramach profilaktyki rozwi ązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii realizowano w gminie nast ępuj ące przedsi ęwzi ęcia: • warsztaty psychoterapeutyczne dla osób uzale żnionych i współuzależnionych • terapia dla osób uzale żnionych • warsztaty dla nauczycieli przygotowuj ące do realizacji zaj ęć wychowawczo- profilaktycznych „Spójrz inaczej” • program profilaktyczny dla młodzie ży „B ądź odpowiedzialnym rodzicem” • program wczesnej interwencji „Fred goes Net” • programy profilaktyczne „Bezludna wyspa” i „Nie wszystko złoto” • cykl zaj ęć profilaktycznych z elementami TZA-ART. • zaj ęcia warsztatowe dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych „Jak radzi ć sobie z niechcianymi emocjami” • szkolenie sprzedawców napojów alkoholowych • olimpiada dla młodzie ży „Nie daj si ę zwyci ęż ać złu, ale zło dobrem zwyci ęż aj” • turniej tenisa stołowego o puchar Burmistrza Wolina dla uczniów szkół podstawowych • kolonie letnie w Białym Dunajcu dla dzieci z rodzin dotkni ętych problemem alkoholowym • udział w ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj trze źwy umysł” • organizacja konkursu ofert na realizacj ę zadania „Przeciwdziałanie narkomanii na terenie gminy Wolin”

54

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 55 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Obok Gminnej Komisji Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych, istotn ą funkcj ę w profilaktyce i rozwi ązywaniu problemów uzale żnie ń oraz przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie w gminie pełni ą inne jednostki i grupy wsparcia. Ich wykaz zawiera poni ższa tabela.

Tabela 37. Jednostki i grupy wsparcia dla osób uzale żnionych i współuzale żnionych i dotkni ętych przemoc ą w rodzinie w gminie nazwa jednostki adres jednostki Punkt Konsultacyjny GKRPA 72-510 Wolin, ul. Zamkowa 23 Poradnia Terapii Uzale żnienia od Alkoholu i Współuzale żnienia 72-510 Wolin, ul Prosta 1 (Poradnia powstała w marcu 2014) OPS – Interdyscyplinarny Zespół ds. Przeciwdziałania 72-510 Wolin, ul Zamkowa 21 Przemocy w Rodzinie Świetlice • opieku ńczo-wychowawcza przy PSP w Dargob ądzu • opieku ńczo-wychowawcza przy SSP w Ładzinie • opieku ńczo-wychowawcza z elementami socjoterapii przy PSP w Kołczewie

• opiekuńczo-wychowawcza z elementami socjoterapii przy Publicznym Gimnazjum w Sierosławiu • opieku ńczo-wychowawcza z elementami socjoterapii przy PSP w Wolinie

Dane Gminnej Komisji Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych w Wolinie.

Pomoc osobom dotkni ętym problemami uzale żnie ń i przemocy w rodzinie w gminie świadczy równie ż O środek Pomocy Społecznej. W latach 2010-2012 była ona udzielana rodzinom i osobom w rodzinach, które zmagały si ę z alkoholizmem i przemoc ą domow ą. O ile liczba beneficjentów korzystaj ących ze wsparcia OPS-u w zwi ązku z przemoc ą w rodzinie była znikoma i pozostawała na zbli żonym poziomie, o tyle liczba osób obj ętych pomoc ą z powodu alkoholizmu spadała z roku na rok (liczba rodzin: z 78 w 2010 r. do 67 w 2012 r., liczba osób w rodzinach z 178 w 2010 r. do 147 w 2012 r.). Wa żną rol ę w profilaktyce i rozwi ązywaniu problemów uzale żnie ń oraz przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie w gminie odgrywa równie ż policja. Współpracuje ona w powy ższym zakresie z GKRPA, OPS-em, PCPR-em oraz pedagogami szkolnymi i kuratorami s ądowymi. Z informacji II Zespołu Kuratorskiej Słu żby Sądowej przy S ądzie Rejonowym w Świnouj ściu wynika, i ż w 2012 roku prowadzono 58 spraw w post ępowaniu alkoholowym i spraw rodzinnych, w których pod nadzorem kuratora znajduje si ę 116 osób z terenu gminy Wolin.

55

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 56 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

19. PROBLEMY SPOŁECZNE W OPINII ŚRODOWISKA LOKALNEGO

Bardzo istotn ą cz ęś ci ą ka żdego opracowania diagnostycznego s ą badania, których celem jest poznanie opinii środowiska lokalnego na temat przedmiotu diagnozy. W ramach przygotowywania diagnozy problemów społecznych gminy Wolin badania takie zostały przeprowadzone przy zastosowaniu ankiety rozesłanej do osób maj ących wpływ na kształt lokalnej polityki społecznej (m.in. burmistrza, sołtysów, radnych, naczelników Wydziałów Urz ędu Miejskiego, członków komisji rozwi ązywania problemów alkoholowych, przedstawicieli placówek o światowo-wychowawczych, kulturalnych, pomocy społecznej, słu żby zdrowia, policji, organizacji pozarz ądowych, ko ścioła) oraz mieszka ńców gminy. Do analizy przedło żono w sumie 36 wypełnionych anonimowo ankiet (pozostałe nie zostały zwrócone), w których badani odnie śli si ę do wybranych zagadnie ń dotycz ących sytuacji społecznej w gminie.

Atuty gminy

Na wst ępie przedstawicieli środowiska lokalnego zapytano o najwi ększe atuty gminy. Wskazuj ąc je, respondenci zwrócili szczególn ą uwag ę na wyj ątkowo ciekawe poło żenie geograficzne, a tak że i komunikacyjne gminy, która od północy graniczy z wybrze żem Morza Bałtyckiego, a od południa z Zalewem Szczeci ńskim. Takie poło żenie w du żym stopniu stanowi o atrakcyjno ści turystycznej terenu, a do jego wielkich walorów przyrodniczych zalicza si ę tak że dolina rzeki Dziwny, liczne jeziora i rozległe obszary le śne z Woli ńskim Parkiem Narodowym. Mieszka ńcy podkre ślali pi ękno krajobrazu i czyste naturalne środowisko. Dostrze żono tak że aktywno ść i gospodarno ść włodarzy gminy przejawiaj ącą si ę w licznych inwestycjach w infrastrukturze turystycznej, drogowej i kulturalnej. Podkre ślano dobre zaplecze sportowo-rekreacyjne („Orliki”) i dost ępno ść placówek oświatowych oraz kulturalnych. Doceniono dbało ść o historyczne dziedzictwo regionu, organizacj ę wielu wydarze ń kulturalnych, a szczególnie Festiwal Słowian i Wikingów przyci ągaj ący liczne rzesze turystów z kraju, jak i spoza jego granic. Chwalono tak że dobrą współprac ę gminy z innymi regionami, równie ż z zagranicy owocuj ącą ciekawymi imprezami i spotkaniami. Niektórzy wskazali dobr ą infrastruktur ę drogow ą i komunikacyjn ą. Mocn ą stron ą gminy jest równie ż według respondentów aktywno ść społeczno ści lokalnej.

56

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 57 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Słabe strony gminy

Odpowiadaj ąc na nast ępne pytanie, ankietowani identyfikowali słabe strony gminy. Najcz ęś ciej wymienian ą przez respondentów słabo ści ą gminy była niewystarczaj ąca liczba zakładów pracy, co przekłada si ę na wysokie bezrobocie i zwi ązane z nim liczne problemy społeczne dotykaj ące mieszka ńców i powoduj ące odpływ młodych ludzi do wi ększych ośrodków i za granic ę. Wskazywano tak że na zły stan infrastruktury technicznej, szczególnie je śli chodzi o chodniki i drogi lokalne, ale równie ż brak kanalizacji. Cz ęść ankietowanych uznała, że ogólnodost ępne imprezy kulturalne organizowane s ą w gminie za rzadko. Niektórzy spo śród respondentów stwierdzali, że zbyt mało jest ście żek rowerowych, a inni za niedostatecznie rozwini ętą uznali baz ę hotelowo-gastronomiczn ą. Ankietowani skar żyli si ę tak że na niewystarczaj ącą sie ć komunikacyjn ą w gminie, szczególnie w najmniejszych miejscowo ściach. Według cz ęś ci badanych problemem gminy jest źle działaj ąca i słabo dost ępna słu żba zdrowia oraz brak wielu lekarzy specjalistów. Z przeprowadzonego badania ankietowego wynika, że mieszka ńcom tego terenu doskwiera mi ędzy innymi zbyt mała ilo ść mieszka ń, w tym komunalnych i socjalnych, brak świetlic i ciekawej oferty kulturalnej dla ludno ści wiejskiej. Nieliczni spo śród respondentów uznali, że najwi ęcej problemów dotyczy wsi popegeerowskich, a dla innych ankietowanych gmina jest po prostu za du ża. W kolejnym pytaniu poproszono badanych o wskazanie problemów, które najcz ęś ciej dotykaj ą mieszka ńców gminy. Szczegóły w tym zakresie przedstawia poni ższy wykres.

Wykres 1. Problemy najcz ęś ciej dotykaj ące mieszka ńców gminy

3,1% 2,1% 3,1% bezrobocie 35,4% 4,2% alkoholizm 17,7% 5,2% 35,4% ubóstwo 15,6%

dysfunkcyjność rodzin 13,5%

problemy związane ze starzeniem się 5,2% 13,5% złe warunki mieszkaniowe 4,2%

przemoc w rodzinie 3,1%

15,6% narkomania 3,1% 17,7% zdarzenia losowe 2,1%

Dane z bada ń ankietowych przeprowadzonych w środowisku lokalnym.

57

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 58 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Do problemów, które najcz ęś ciej dotykaj ą mieszka ńców gminy, respondenci zaliczyli bezrobocie (35,4%) oraz alkoholizm (17,7%). Szczególn ą uwag ę zwrócili równie ż na ubóstwo (15,6%), dysfunkcyjno ść rodzin, bezradno ść w sprawach opieku ńczo-wychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa domowego, zaniedbanie dzieci i rozpad wi ęzi rodzinnych (13,5%),problemy zwi ązane ze starzeniem si ę (5,2%). oraz złe warunki mieszkaniowe (4,2%). W dalszej kolejno ści przemoc w rodzinie oraz narkomani ę (3,1%). Odpowiadaj ąc na nast ępne pytanie, ankietowali podali kategorie osób i grup, które najbardziej odczuwaj ą skutki problemów społecznych wyst ępuj ących w gminie. Uzyskane odpowiedzi przedstawia poni ższy wykres.

Wykres 2. Kategorie osób i grup najbardziej odczuwaj ących skutki problemów społecznych wyst ępuj ących w gminie

osoby i rodziny dotknięte ubóstwem i bezrobociem 34,7%

rodziny dotknięte problemami uzależnień 2,1% 2,1% 4,2% i przemocy domowej 22,1% 34,7% 5,3% osoby i rodziny zmagające się z problemami opiekuńczo-wychowawczymi 15,8% 6,3% dzieci i młodzież z ograniczonym dostępem do alternatywnych form spędzania czasu wolnego 7,4% osoby starsze, samotne i niepełnosprawne 6,3% 7,4%

dzieci z rodzin ubogich 5,3%

osoby i rodziny mające problemy mieszkaniowe 15,8% 4,2%

rodziny z osobami niepełnosprawnymi 2,1% 22,1% samotne kobiety w ciąży i matki, które są w trudnej sytuacji życiowej 2,1%

Dane z bada ń ankietowych przeprowadzonych w środowisku lokalnym.

Najwi ęcej badanych (34,7%) stwierdziło, że grup ą, która najbardziej odczuwa skutki problemów społecznych w gminie, s ą osoby i rodziny dotkni ęte ubóstwem i bezrobociem. Liczne grono w śród ankietowanych stanowili równie ż ci, którzy wskazali na osoby i rodziny zmagaj ące si ę z problemami uzale żnie ń i przemocy w rodzinie (22,1%), opieku ńczo-wychowawczymi (15,8%) oraz osoby starsze, samotne i niepełnosprawne (6,3%).

58

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 59 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Zdaniem respondentów z nast ępstwami problemów społecznych w gminie zmagaj ą si ę tak że m.in. dzieci z rodzin ubogich (5,3%), dzieci i młodzie ż z ograniczonym dost ępem do alternatywnych form sp ędzania czasu wolnego (7,4%) oraz osoby i rodziny maj ące problemy mieszkaniowe (4,2%).

W kolejnym pytaniu poproszono badanych o wskazanie obszarów, w których oferta pomocy świadczonej osobom i rodzinom dotkni ętym problemami społecznymi w gminie jest najbardziej niewystarczaj ąca. Szczegóły w tym zakresie przedstawia poni ższy wykres.

Wykres 3. Obszary, w których oferta pomocy świadczonej osobom i rodzinom dotkni ętym problemami społecznymi w gminie jest najbardziej niezadowalaj ąca 5,9% bezrobocie 47,1 5,9%

5,9% ubóstwo 14,7%

uzależnienia 11,8% 8,8% 47,1% warunki mieszkaniowe 8,8%

zdrowie 5,9% 11,8% starzenie się społeczności lokalnej 5,9%

14,7% dysfunkcyjność rodzin 5,9%

Dane z bada ń ankietowych przeprowadzonych w środowisku lokalnym.

W opinii ankietowanych oferta pomocy świadczonej osobom i rodzinom dotkni ętym problemami społecznymi w gminie jest najmniej zadowalaj ąca w takich obszarach, jak: bezrobocie (47,1%) oraz ubóstwo (14,7%), uzale żnienia (11,8%), warunki mieszkaniowe (8,8%) i starzenie si ę społeczno ści lokalnej, dysfunkcyjno ść rodzin oraz zdrowie(po 5,9%).

Co zrobi ć, by poprawi ć sytuacj ę osób i rodzin w gminie?

W ankiecie znalazło si ę równie ż pytanie pozwalaj ące badanym wskaza ć działania, jakie nale żałoby podj ąć w gminie w celu poprawy sytuacji osób i rodzin dotkni ętych problemami społecznymi. Odpowiadaj ąc na nie, ankietowani szczególny nacisk poło żyli na przeciwdziałanie bezrobociu, które stanowi najpowa żniejszy problem społeczny w gminie. Postulowano podj ęcie działa ń, maj ących na celu stworzenie nowych miejsc pracy,

59

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 60 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

aktywizacj ę i szkolenie osób pozostaj ących bez zatrudnienia i otoczenie ich, a tak że ich rodzin wła ściw ą opiek ą socjaln ą. Do pilnych zada ń koniecznych do przeprowadzenia w gminie zaliczono te ż rozbudow ę mieszkalnictwa komunalnego i socjalnego. Zwrócono równie ż uwag ę na dostosowanie kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy, w tym rozwój szkolnictwa zawodowego.Za równie istotne uznali podj ęcie kroków w celu zwi ększenia dost ępu mieszka ńców gminy do pomocy psychologicznej i prawnej, specjalistycznych usług medycznych oraz zakresu pomocy społecznej. Co do wsparcia udzielanego przez OPS zastrzegli jednak, że świadczon ą pomoc nale żałoby podda ć kontroli co do zasadno ści jej przyznawania i efektywno ści jej wykorzystania. Do wa żnych działa ń, które wymagaj ą podj ęcia w gminie, respondenci zaliczyli tak że przedsi ęwzi ęcia słu żą ce zmniejszeniu skali problemu uzale żnie ń. W śród nich uwydatnili te, które wi ążą si ę z profilaktyk ą oraz zwi ększeniem dost ępno ści terapii.

Podmioty mog ące przyczyni ć si ę do zniwelowania problemów społecznych w gminie

Podczas bada ń ankietowych respondenci identyfikowali tak że instytucje i organizacje działaj ące w gminie b ądź obejmuj ące zasi ęgiem działania jej mieszka ńców, które mog ą w najwi ększym stopniu przyczyni ć si ę do zniwelowania lokalnych problemów społecznych. W pierwszej kolejno ści zaliczyli do nich: O środek Pomocy Społecznej, Urz ąd Miejski oraz Powiatowy Urz ąd Pracy i Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. Wa żną rol ę do odegrania przypisali równie ż Policji i placówkom o światowym. Zwrócili tak że uwag ę na jednostki ochrony zdrowia, Gminn ą Komisj ę Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych, sołtysów, Rady Sołeckie i organizacje pozarz ądowe.

60

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 61 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Kolejne kwestie poruszone w ankiecie dotyczyły dostępno ści w gminie placówek słu żby zdrowia, o światowo-wychowawczych, kulturalnych oraz obiektów sportowo- rekreacyjnych. Jednocze śnie poproszono badanych o wskazanie deficytów w powy ższym zakresie. Otrzymane odpowiedzi przedstawiają poni ższe wykresy.

Wykres 4. Jaki jest dost ęp do placówek słu żby zdrowia w gminie?

2,9% 11,4%

dobry 42,9%

dostateczny 22,9% 42,9% 20,0% niewystarczający 20%

bardzo dobry 11,4%

nie mam zdania 2,9%

22,9%

Dane z bada ń ankietowych przeprowadzonych w środowisku lokalnym.

Wi ększo ść respondentów pozytywnie oceniła dost ępno ść placówek słu żby zdrowia w gminie. Prawie 23% z nich uznało j ą za dostateczn ą, blisko 43% za dobr ą, a 11,4% za bardzo dobr ą. Jednocze śnie jednak 20,0% badanych stwierdziło, że jest ona niewystarczaj ąca. Jedynie 2,9% badanych nie miało w tej sprawie zdania. Do lekarzy, których w gminie brakuje b ądź do których trudno si ę dosta ć, ankietowani zaliczali najcz ęś ciej: kardiologa, pediatr ę, dermatologa, neurologa, ortoped ę, psychiatr ę, stomatologa, alergologa, endokrynologa, laryngologa i fizjoterapeut ę.

61

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 62 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Wykres 5. Jaki jest dost ęp do placówek Wykres 6. Jaki jest dost ęp do placówek oświatowo-wychowawczych w gminie? kulturalnych w gminie? 8,9% 5,6%

13,9% 44,4% 9,4% 45,5%

10,9%

16,7%

25,2% 19,4%

dobry 45,5% dostateczny 25,2% dobry 44,4% dostateczny 19,4% nie mam zdania 10,9% bardzo dobry 9,4% niewystarczający 16,7% bardzo dobry 13,9% niewystarczający 8,9% nie mam zdania 5,6%

Dane z bada ń ankietowych przeprowadzonych w środowisku lokalnym.

Najwi ększy odsetek respondentów (odpowiednio 45,5% i 44,4%) stwierdził, że dost ęp do placówek o światowo-wychowawczych i kulturalnych w gminie jest dobry. Za dostateczny uznało go odpowiednio 25,2 i 19,4%%, a za bardzo dobry odpowiednio 9,4% i 13,9% badanych. Negatywnie dost ępno ść placówek o światowo-wychowawczych i kulturalnych w gminie oceniło odpowiednio 8,9% i 16,7% ankietowanych. Zdania w tej sprawie nie miało odpowiednio 10,9% i 5,6% respondentów. Wskazuj ąc placówki o światowo-wychowawcze oraz kulturalne, których w gminie brakuje b ądź do których dost ęp jest ograniczony, badani wymieniali najcz ęś ciej przedszkole, świetlice wiejskie, kino i hal ę widowiskow ą, du żo rzadziej natomiast szkoły dla dorosłych, bibliotek ę, galeri ę sztuki czy placówki specjalne.

62

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 63 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Wykres 7. Jaki jest dost ęp do obiektów sportowo-rekreacyjnych w gminie? 2,9% 8,6%

11,4% dobry 51,4%

bardzo dobry 25,7%

niewystarczający 11,4% 51,4% dostateczny 8,6%

nie mam zdania 2,9% 25,7%

Dane z bada ń ankietowych przeprowadzonych w środowisku lokalnym.

Ponad 51% respondentów dobrze oceniło dost ęp do obiektów sportowo-rekreacyjnych w gminie, a kolejne 25,7% przyznało, że jest on bardzo dobry. Blisko 12% badanych uznało jednak, że jest on niewystarczaj ący, a na dostateczny oceniło go 8,6% ankietowanych. Jednocze śnie zdania na ten temat nie miało 2,9% respondentów. W przypadku infrastruktury sportowo-rekreacyjnej badani dostrzegli wi ęcej deficytów ani żeli w przypadku placówek o światowo-wychowawczych i kulturalnych. W śród nich najcz ęś ciej wymieniali niedostatek takich obiektów, jak: basen, stadion, hala sportowa, place zabaw, lodowisko, sale gimnastyczne i boiska wielofunkcyjne.

63

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 64 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

W ankiecie znalazło si ę równie ż pytanie pozwalaj ące uzyska ć od respondentów opinie na temat stanu bezpiecze ństwa w miejscu zamieszkania. Uzyskane odpowiedzi przedstawia poni ższy wykres.

Wykres 8. Czy czuje si ę Pan(-i) bezpiecznie w miejscu zamieszkania? 2,8% 5,6%

8,3% raczej tak 47,2%

tak 36,1%

47,2% raczej nie 8,3%

trudno powiedzieć 5,6% nie 2,8% 36,1%

Dane z bada ń ankietowych przeprowadzonych w środowisku lokalnym.

Zdecydowana wi ększo ść ankietowanych (w sumie 83,3%) stwierdziła, że czuje si ę raczej bezpiecznie lub bezpiecznie w miejscu zamieszkania. Odmienn ą opini ę wyraziło łącznie 11,1% badanych. Jednocze śnie zdania w tej sprawie nie miało 5,6% respondentów.

20. SEKTOR POZARZ ĄDOWY

Organizacje pozarz ądowe s ą przejawem społecze ństwa obywatelskiego, jedn ą z form aktywno ści społecznej. Odgrywaj ą wa żną rol ę nie tylko w konsolidacji lokalnej społeczno ści, organizacyjnym wzmacnianiu władz lokalnych, lecz równie ż zwi ększaj ą szanse rozwoju małych i średnich miejscowo ści. Dobrze zorganizowane środowisko mo że sprzyja ć aktywizowaniu nie tylko pojedynczych osób i marginalizowanych grup społecznych, ale ich lokalnego otoczenia, sprzyja budowaniu samowystarczalno ści społeczno ści lokalnych poprzez uruchomienie i wykorzystanie jej zasobów. W 2012 roku w gminie Wolin funkcjonowało 45 organizacji pozarz ądowych. Samorz ąd gminy, w oparciu o akt prawa miejscowego (Program współpracy Gminy Wolin z organizacjami pozarz ądowymi oraz podmiotami prowadz ącymi działalno ść po żytku publicznego), podejmował z nimi współprac ę, która przybierała form ę zlecania organizacjom 64

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 65 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

realizacji zada ń własnych gminy, wsparcia lokalowego organizacji oraz doradztwa i konsultacji. Poni ższa tabela przedstawia dane szczegółowe na temat sektora pozarz ądowego funkcjonuj ącego w gminie.

Tabela 38. Organizacje pozarz ądowe w gminie w 2012 roku Lp. Nazwa i adres organizacji adres 1. Fundacja Historyczna w Wolinie ul. Zamkowa 16, 72-510 Wolin 2. Fundacja Ostatni Rejs ul. Polna 29, 72-510 Wolin 3. Fundacja „Wygra ć z anoreksj ą” ul. Jaracza 2B/5, 72-510 Wolin 4. Kołczewskie Stow. Aktywizacji Wyspy Wolin ul. Mły ńska 4, 72-514 Kołczewo 5. Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Wolinie ul. Słowiańska 3, 72-510 Wolin Lokalna Grupa Działania „Partnerstwo w 6. ul. Zamkowa 23, 72-510 Wolin Rozwoju” 7. Lokalna Grupa Rybacka „Zalew Szczeci ński” ul. Dworcowa 4, 72-602 Świnouj ście 8. LZS UKL WYSPA Ładzin 82, 72-518 Ładzin 9. OSP - Dargob ądz Dargob ądz 24, 72-510 Wolin 10. OSP - Kołczewo ul. Stra żacka 2, 72-514 Kołczewo 11. OSP - Ładzin Ładzin 3, 72-518 Ładzin 12. OSP - Skoszewo Skoszewo 1, 72-510 Wolin 13. OSP - Troszyn 71 – 517 Troszyn 14. OSP - Wolin ul. Zamkowa 21, 72-510 Wolin Polskie Stow. Na Rzecz Osób z Upo śledzeniem 15. ul. Mickiewicza 14, 72-510 Wolin Umysłowym Polskie Tow. Zapobiegania Narkomanii, oddział 16. ul. Mostowa 1, 72-510 Wolin w Wolinie 17. Stow. „POMOC” Ostrowice 17, 72-510 Wolin Stow. „Centrum Słowian i Wikingów Wolin – 18. ul. Graniczna 2, 72-510 Wolin Jomsborg – Mineta w Wolinie 19. Stow. Dom nad Morzem ul. Mickiewicza 10, 72-510 Wolin 20. Stow. LZS VINETA ul. Świerczewskiego 3, 72-510 Wolin 21. Stow. Miło śników Ziemi Żółci ńskiej EKO_LAS Żółwino, 72-514 Kołczewo Stow. Na Rzecz Dzieci o Niepełnej Sprawno ści 22. Domysłów 56, 72-514 Kołczewo Ruchowej „Ósmy Kolor T ęczy” 23. Stow. Producentów Rolnych w Wolinie Recław 22, 72-510 Wolin 24. Stow. Rozwoju Wiosek Wyspy Wolin Ładzin 56, 72-518 Ładzin 25. Stow. Sołtysów Gminy Wolin Darzowice 1, 72-518 Ładzin 26. Stow. Sołtysów Ziemi Woli ńskiej ul. Zamkowa 23, 72-510 Wolin 27. Taneczny Klub Sportowy JANTAR ul. Zamkowa 23, 72-510 Wolin 28. UKS „Kormoran” w Wolinie ul. Spokojna 1, 72-510 Wolin 29. UKS SPRINTER w Wolinie ul. Spokojna 1, 72-510 Wolin 30. UKS TORNADO w Kołczewie ul. Zwyci ęstwa 3, 72-514 Kołczewo 31. Woli ński Klub Karate KYOKUSHIN ul. Emilii Plater 3/6, 72-500 Mi ędzyzdroje 32. Woli ńskie Stowarzyszenie Historyczne ul. Zamkowa 24, 72-510 Wolin Woli ńskie Stowarzyszenie Przyja źni 33. Unin 11A/6, 72-514 Kołczewo Polsko-Francuskiej

65

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 66 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

34. Woli ńskie Stowarzyszenie Rybaków ul. Jaracza 6, 72-510 Wolin 35. Woli ńskie Towarzystwo O światowe ul. Słowia ńska 2, 72-510 Wolin Stow. Miło śników Pojazdów Terenowych 4X4 36. ul. Sienkiewicza 8/5, 72–510 Wolin Wyspa Wolin 37. Stow. „Młodzie żowe Obserwatorium Władzy” ul. Ł ąkowa 14, 72-514 Wisełka 38. Stow. „Nowa Vineta” Sierosław 32, 72-514 Kołczewo- 39. Stow. „Trzymajmy si ę Razem” Sierosław 3, 72-514 Kołczewo 40. Stow. „Zasta ń 188” Zasta ń 20, 72-514 Kołczewo Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Wolin 41. Os. Robotnicze 6, 72-510 Wolin i Ochrony Środowiska 42. Klub Krótkofalowców „Wiking” ul. Zamkowa 21, 72-510 Wolin 43. Klub Seniora Słowianin ul. Ko ścielna8b/5, 72-510 Wolin 44. PZERiI ul. Świerczewskiego 4, 72-510 Wolin 45. Koło W ędkarskie Wolin

Dane Urz ędu Miejskiego w Wolinie

W 2012 roku w gminie Wolin były 4 parafie Kościoła rzymskokatolickiego –

w Kołczewie, Ładzinie, Wisełce i Wolinie.

21. ANALIZA SWOT

Analiza SWOT (jej nazwa to akronim angielskich słów: Strengths – mocne strony, Weaknesses – słabe strony, Opportunities – szanse i Threats – zagro żenia) jest jedn ą z najpopularniejszych heurystycznych technik analitycznych słu żą cych porz ądkowaniu informacji. Bywa stosowana we wszystkich obszarach planowania strategicznego. W przypadku strategii Rozwi ązywania problemów społecznych stanowi efektywn ą metod ę identyfikacji mocnych i słabych stron lokalnego systemu pomocy społecznej oraz szans i zagro żeń, jakie przed nim stoj ą. Pozwala oszacowa ć potencjał, jakim si ę dysponuje oraz okre śli ć stopie ń, w jakim posiadane zasoby odpowiadaj ą potrzebom i oczekiwaniom społeczno ści lokalnej. Przedstawiona poni żej analiza została przeprowadzona z udziałem przedstawicieli samorz ądu gminy, która jest podmiotem analizy, i obejmuje nast ępuj ące obszary: • bezrobocie i ubóstwo; • rodzina, dziecko i młodzie ż; • uzale żnienia i przemoc w rodzinie; • bezdomno ść ; • staro ść ; • niepełnosprawno ść ;

66

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 67 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• kapitał społeczny i ludzki; • inne mocne i słabe strony oraz szanse i zagro żenia.

Obszar BEZROBOCIE I UBÓSTWO mocne strony słabe strony • upowszechnianie ofert pracy, informacji • nieprowadzenie działa ń maj ących na celu o wolnych miejscach pracy, usługach ograniczenie zjawiska bezrobocia w gminie, poradnictwa zawodowego i szkoleniach w tym w śród kobiet • nieprzeciwdziałanie zjawisku dziedziczenia bezrobocia • nieprowadzenie przez pracowników socjalnych działa ń słu żą cych aktywizacji osób bezrobotnych, w tym osób w wieku 45 lat i wi ęcej • niepozyskiwanie środków finansowych z funduszy zewn ętrznych na przeciwdziałanie bezrobociu (m.in. z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej) • nieprzeciwdziałanie zjawisku ubóstwa • nierozpowszechnianie ofert pracy z zagranicy • ograniczone działania maj ące na celu zach ęcanie inwestorów do tworzenia nowych miejsc pracy, • brak działa ń wpływaj ących na dostosowywanie kierunków kształcenia do potrzeb rynku pracy • brak działa ń słu żą cych ograniczeniu zjawiska nielegalnego zatrudnienia szanse zagro żenia • mo żliwo ść ograniczania bezrobocia dzi ęki • niewystarczaj ąca wiedza osób bezrobotnych środkom finansowym z funduszy o dost ępnych ofertach pracy i wolnych zewn ętrznych (m.in. z funduszy strukturalnych miejscach pracy Unii Europejskiej) • niekorzystanie przez osoby bezrobotne • wystarczaj ąca wiedza osób bezrobotnych z dost ępu do europejskich rynków pracy o usługach poradnictwa zawodowego • wzrost poziomu bezrobocia, w tym wśród oraz szkoleniach osób w wieku 45 lat i wi ęcej • utrzymuj ący si ę wysoki poziom bezrobocia wśród kobiet • wzrost liczby osób bezrobotnych wymagaj ących aktywizacji • wyst ępowanie zjawiska dziedziczenia bezrobocia • brak nowych inwestorów tworz ących miejsca pracy – niska liczba nowych miejsc pracy • ograniczone mo żliwo ści znalezienia zatrudnienia na lokalnym rynku pracy przez ko ńcz ącą edukacj ę młodzie ż • brak organizacji pozarz ądowych działaj ących na rzecz osób bezrobotnych • wzrost poziomu nielegalnego zatrudnienia • post ępuj ące zjawisko ubóstwa

67

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 68 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Obszar RODZINA, DZIECKO, MŁODZIE Ż mocne strony słabe strony • prowadzenie działa ń zapobiegaj ących • nierozwijanie sieci placówek wsparcia dysfunkcjom rodzin dziennego dla dzieci i młodzie ży • rozwijanie opieki przedszkolnej • brak działa ń na rzecz rozwoju szkolnictwa • propagowanie w śród dzieci i młodzie ży idei podstawowego, gimnazjalnego wolontariatu i ponadgimnazjalnego • prowadzenie działa ń profilaktycznych • brak współpracy z organizacjami w obszarze zdrowia pozarz ądowymi działaj ącymi na rzecz rodzin, • wystarczaj ący dost ęp do poradnictwa dzieci i młodzie ży specjalistycznego dla rodzin wymagaj ących • nieprowadzenie działa ń maj ących na celu tej formy wsparcia zwi ększenie dost ępno ści opieki medycznej • podejmowanie działa ń maj ących na celu dla mieszka ńców podniesienie poziomu nauczania • nieefektywna praca socjalna • dostosowywanie do potrzeb i oczekiwa ń • brak analiz potrzeb rodzin, dzieci i młodzie ży dzieci i młodzie ży oferty sp ędzania czasu • brak działa ń inicjuj ących powstawanie grup wolnego i ośrodków wsparcia dla rodzin i osób samotnie wychowuj ących dzieci • brak koordynacji działa ń instytucji wspieraj ących rodziny, dzieci i młodzie ż

szanse zagro żenia • istnienie warunków do prowadzenia pracy • wzrost liczby rodzin dysfunkcyjnych socjalnej • niedostateczny dost ęp do opieki przedszkolnej • mo żliwo ść poprawy skuteczno ści pomocy • niezadowalający poziom nauczania udzielanej rodzinom, dzieciom i młodzie ży w placówkach o światowych dzi ęki koordynacji działa ń instytucji • brak organizacji pozarz ądowych działaj ących wspieraj ących te grupy na rzecz rodzin, dzieci i młodzie ży • odpowiednia dost ępno ść szkół podstawowych • niska świadomo ść zdrowotnej mieszka ńców i gimnazjalnych • niedostateczne rozpoznanie potrzeb rodzin, • mo żliwo ść kontynuowania przez młodzie ż dzieci i młodzie ży nauki na poziomie ponadgimnazjalnym • wzrost liczby rodzin wymagających wsparcia • rosn ąca liczba wolontariuszy w śród dzieci w formie poradnictwa specjalistycznego i młodzie ży • brak grup i o środków wsparcia dla rodzin i osób samotnie wychowuj ących dzieci • niewystarczaj ący dost ęp do placówek wsparcia dla dzieci i młodzie ży • niewzrastaj ąca liczba dzieci i młodzie ży korzystaj ących z oferty sp ędzania czasu wolnego • słaba dost ępno ść opieki medycznej

Obszar UZALE ŻNIENIA I PRZEMOC W RODZINIE mocne strony słabe strony • prowadzenie działalno ści terapeutycznej • nieinicjowanie powstawania grup wsparcia i rehabilitacyjnej w obszarze uzale żnie ń i instytucji wsparcia dla osób uzale żnionych • zapewnianie dost ępu do pomocy i współuzale żnionych psychospołecznej i prawnej rodzinom • brak działa ń edukacyjno-szkoleniowych dotkni ętym problemami uzale żnie ń w zakresie uzale żnie ń w śród rodziców • kierowanie osób uzale żnionych i sprzedawców napojów alkoholowych i współuzale żnionych na leczenie odwykowe • brak zespołów interdyscyplinarnych

68

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 69 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• prowadzenie w śród nauczycieli działa ń • sprawcy przemocy w rodzinie nie s ą edukacyjno-szkoleniowych w zakresie kierowani do udziału w programach uzale żnie ń korekcyjno-edukacyjnych • diagnozowanie kwestii inicjacji alkoholowej i narkotykowej w śród dzieci i młodzie ży • prowadzenie kontroli punktów sprzeda ży napojów alkoholowych • prowadzenie przez placówki o światowe działa ń profilaktycznych, informacyjnych i edukacyjnych w obszarze uzale żnie ń wśród dzieci i młodzie ży • prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie • zapewnianie osobom dotkni ętym przemoc ą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia • du ża ró żnorodno ść działa ń w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie

szanse zagro żenia • zwi ększaj ąca si ę liczba rodzin korzystaj ących • utrzymuj ąca si ę na stałym poziomie liczba ze wsparcia psychospołecznego i prawnego osób wyleczonych z uzale żnie ń, mimo • zwi ększaj ąca si ę świadomo ść rodziców, wzrostu liczby osób obj ętych lecznictwem nauczycieli i sprzedawców napojów odwykowym alkoholowych co do zagro żeń uzale żnieniami • niezmniejszaj ąca si ę skala zjawiska • funkcjonowanie grup wsparcia i instytucji nielegalno ści sprzeda ży napojów wsparcia dla osób uzale żnionych alkoholowych i współuzale żnionych • niewystarczaj ąca liczba kadry pracuj ącej z osobami uzale żnionymi, współuzale żnionymi i dotkni ętymi przemoc ą w rodzinie • niewzrastaj ąca w śród dzieci i młodzie ży świadomo ść zagro żenia uzale żnieniami • niewystarczaj ąca liczba rodzin obj ętych poradnictwem i interwencj ą z powodu przemocy w rodzinie • obni żanie si ę wieku inicjacji alkoholowej i narkotykowej • brak organizacji pozarz ądowych działaj ących w obszarze uzale żnie ń i przeciwdziałania przemocy w rodzinie • wzrost liczby osób wymagaj ących działa ń korekcyjno-edukacyjnych

69

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 70 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Obszar BEZDOMNO ŚĆ mocne strony słabe strony • zapewnianie osobom bezdomnym schronienia • niediagnozowanie problemu bezdomno ści • niezapobieganie bezdomno ści oraz prowadzenie działa ń na rzecz osób bezdomnych • nieinformowanie bezdomnych o przysługuj ących im prawach oraz dost ępnych formach pomocy • niezapewnianie wsparcia osobom wychodz ącym z bezdomno ści • nieopracowywanie indywidualnych programów wychodzenia z bezdomno ści • brak działa ń uwra żliwiaj ących mieszka ńców na problemy osób bezdomnych • brak działa ń maj ących na celu zwi ększenie akceptacji społecznej osób bezdomnych

szanse zagro żenia • brak zjawiska minimalizowania problemów • istnienie problemu bezdomno ści osób bezdomnych • zwi ększaj ąca si ę liczba osób zagro żonych • istnienie organizacji pozarz ądowych bezdomno ści ą i bezdomnych działaj ących na rzecz osób bezdomnych • wzrastaj ąca liczba osób bezdomnych • wzrastaj ąca liczba osób wychodz ących wymagaj ących schronienia z bezdomno ści • wzrastaj ąca liczba osób bezdomnych przybyłych z innych gmin • nieodpowiednia jako ść usług świadczonych osobom bezdomnym • ograniczone mo żliwo ści realizowania indywidualnych programów wychodzenia z bezdomno ści • niski poziom społecznej akceptacji osób bezdomnych

Obszar STARO ŚĆ mocne strony słabe strony • informowanie osób starszych o dost ępnych • brak bada ń liczebno ści osób starszych formach pomocy • niepodejmowanie działa ń zmierzaj ących • zapewnianie osobom starszym wsparcia do wi ększego zaanga żowania rodzin w ramach małych form pomocy w sprawowanie opieki nad osobami starszymi • kierowanie osób wymagaj ących całodobowej • nieinicjowanie powstawania grup wsparcia opieki do domów pomocy społecznej i instytucji działaj ących na rzecz osób starszych • nieprowadzenie działa ń maj ących na celu podniesienie poziomu życia osób starszych • nieprowadzenie w śród osób starszych działa ń prozdrowotnych • nieuwra żliwianie społeczno ści lokalnej na problemy i potrzeby osób starszych • nieprowadzenie działa ń maj ących na celu popraw ę sfery technicznej ułatwiaj ącej

70

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 71 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

osobom starszym codzienne życie • niewystarczaj ącą liczba pracowników świadcz ących osobom starszym usługi opieku ńcze • brak działa ń umo żliwiaj ących osobom starszym kontynuowanie aktywno ści zawodowej • brak działa ń inicjuj ących w gminie wolontariat na rzecz osób starszych • niezapewnianie osobom młodym warunków do pozostania w gminie • brak działa ń inicjuj ących w gminie wolontariat na rzecz osób starszych • niezapewnianie osobom młodym warunków do pozostania w gminie

szanse zagro żenia • wzrost liczby osób starszych korzystaj ących • marginalizowanie problemów i potrzeb osób z usług opieku ńczych starszych • mo żliwo ść uzyskania przez osoby starsze • nieposiadanie przez osoby starsze wiedzy pomocy ze strony rodziny o dost ępnych formach pomocy • funkcjonowanie w gminie grupy wsparcia • słaba dost ępno ść domów pomocy społecznej i instytucji wsparcia dla osób starszych • wzrost liczby osób starszych • odpowiedni dost ęp osób starszych do małych • niski poziom życia osób starszych form pomocy • mała liczba osób starszych kontynuuj ących • zwi ększaj ący si ę udział osób starszych aktywno ść zawodow ą w działaniach prozdrowotnych • nieodpowiednia do potrzeb osób starszych • istnienie organizacji pozarz ądowych infrastruktura techniczna działaj ących na rzecz osób starszych • niewystarczaj ąca liczba wolontariuszy wspieraj ących osoby starsze w codziennym życiu • migracja osób młodych, wykształconych do wi ększych jednostek administracyjnych

Obszar NIEPEŁNOSPRAWNO ŚĆ mocne strony słabe strony • inicjowanie powstawania grup wsparcia • nieinformowanie osób niepełnosprawnych i instytucji działaj ących na rzecz osób o przysługuj ących im prawach niepełnosprawnych oraz dost ępnych formach pomocy • podejmowanie współpracy z podmiotami • nieupowszechnianie w śród osób świadcz ącymi usługi rehabilitacyjne osobom niepełnosprawnych ofert pracy niepełnosprawnym oraz informacji o wolnych miejscach pracy • udział w likwidowaniu barier utrudniaj ących • brak działa ń słu żą cych okre śleniu liczby osób codzienne życie osobom niepełnosprawnym niepełnosprawnych • tworzenie grup i klas integracyjnych • niewystarczaj ąca liczba pracowników w placówkach o światowo-wychowawczych świadcz ących opiek ę i wsparcie osobom • uwra żliwianie społeczno ści lokalnej niepełnosprawnym na problemy i potrzeby osób • brak wsparcia w postaci specjalistycznych niepełnosprawnych usług opieku ńczych dla osób z zaburzeniami • podejmowanie współpracy z organizacjami psychicznymi pozarz ądowymi działaj ącymi na rzecz osób

71

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 72 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

niepełnosprawnych • podejmowanie działa ń maj ących na celu zwi ększenie w śród mieszka ńców gminy akceptacji osób niepełnosprawnych • podejmowanie działa ń inicjuj ących wolontariat na rzecz osób niepełnosprawnych

szanse zagro żenia • posiadanie przez osoby niepełnosprawne • nieposiadanie przez osoby niepełnosprawne wiedzy o przysługuj ących im prawach wystarczaj ącej wiedzy o dost ępnych ofertach i dost ępnych formach wsparcia pracy i wolnych miejscach pracy • funkcjonowanie grup wsparcia i instytucji • niski poziom społecznej akceptacji osób wsparcia dla osób niepełnosprawnych niepełnosprawnych • istnienie bazy rehabilitacyjnej • zwi ększaj ąca si ę liczba osób z zaburzeniami • istnienie organizacji pozarz ądowych psychicznymi wymagaj ących wsparcia działaj ących na rzecz osób niepełnosprawnych • istnienie barier utrudniaj ących osobom niepełnosprawnym codzienne życie • wzrost liczby dzieci wymagaj ących umieszczenia w grupach i klasach integracyjnych • niewystarczaj ąca liczba wolontariuszy wspieraj ących osoby niepełnosprawne w codziennym życiu

Obszar KAPITAŁ SPOŁECZNY I LUDZKI mocne strony słabe strony • podnoszenie przez pracowników pomocy • niediagnozowanie problemów społecznych społecznej kwalifikacji zawodowych poprzez w gminie udział w szkoleniach i ró żnych formach • nieinformowanie beneficjentów systemu doskonalenia zawodowego pomocy społecznej o mo żliwo ściach • inicjowanie wolontariatu uzyskania wsparcia • uświadamianie władzom gminy roli i potrzeb • niepoprawianie jako ści obsługi klientów sektora pomocy społecznej OPS-u • przeciwdziałanie negatywnym stereotypom • nieinicjowanie powstawania nowych postrzegania sektora pomocy społecznej placówek pomocy społecznej • podejmowanie współpracy z organizacjami • nieprowadzenie bazy danych o instytucjach pozarz ądowymi oraz przedstawicielami wsparcia i organizacjach pozarz ądowych ko ściołów i zwi ązków wyznaniowych mog ących świadczy ć pomoc mieszka ńcom • niepozyskiwanie dodatkowych środków na realizacj ę zada ń z zakresu pomocy społecznej, m.in. z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej • nieodpowiednia do potrzeb liczba pracowników socjalnych • brak działa ń zapobiegaj ących wypaleniu zawodowemu pracowników pomocy społecznej

szanse zagro żenia • niezwi ększaj ąca si ę liczba beneficjentów • niewystarczaj ąca wiedza na temat problemów systemu pomocy społecznej przypadaj ących społecznych w gminie na jednego pracownika socjalnego • nieposiadanie przez beneficjentów systemu

72

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 73 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• dobrze wykwalifikowana kadra zatrudniona pomocy społecznej wiedzy o dost ępnych w ośrodku pomocy społecznej formach wsparcia • odpowiednia jako ść obsługi klientów OPS-u, • niedostatecznie rozwini ęta sie ć placówek • posiadanie przez pracowników pomocy pomocy społecznej społecznej wiedzy na temat instytucji • niedofinansowany system pomocy społecznej wsparcia i organizacji pozarz ądowych • mała liczba wolontariuszy świadcz ących mog ących świadczy ć pomoc mieszka ńcom pomoc osobom wymagaj ącym wsparcia • świadomo ść władz gminy co do roli i potrzeb sektora pomocy społecznej • zmieniaj ący si ę na korzy ść wizerunek sektora pomocy społecznej • istnienie organizacji pozarz ądowych • wł ączanie si ę przedstawicieli ko ściołów i zwi ązków wyznaniowych w działania pomocowe • niepopadanie w rutyn ę i niedoznawanie syndromu wypalenia zawodowego przez pracowników pomocy społecznej

22. PODSUMOWANIE DIAGNOZY

Diagnoza przeprowadzona w ramach Strategii Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy obejmowała kilkana ście zagadnie ń. Analiza sytuacji demograficznej wykazała, że w gminie spada liczba mieszka ńców w ka żdej ekonomicznej grupie wieku. Tendencja ta implikuje konieczno ść zapewnienia dzieciom i młodzie ży odpowiedniego dost ępu do wychowania, edukacji, kultury, sportu i rekreacji, a osobom starszym pomocy materialnej i rzeczowej, dost ępu do usług medycznych, opieku ńczych i rehabilitacyjnych oraz ró żnorodnych form aktywnego sp ędzania czasu wolnego. W odniesieniu do infrastruktury technicznej, diagnoza pozwoliła stwierdzi ć, i ż jest ona do ść dobrze rozwini ęta, cho ć jeszcze nie w pełni na obszarze wiejskim gminy. Wpływ na taki stan rzeczy ma generuj ący wysokie koszty budowy infrastruktury rozproszony charakter zabudowy miejscowo ści wiejskich. Pomimo tych trudno ści w latach 2010-2012 zrealizowano w gminie m.in. takie inwestycje, jak: budowa basenu jachtowego w Wolinie, przebudowa drogi w Reczynie, budowa świetlic w Dobropolu i Lasce, budowa kompleksu boisk w Uninie i Kołczewie, rozbudowa UKS Albatros. Je śli chodzi o komunikacj ę w gminie, dobre poł ączenia maj ą mieszka ńcy miasta Wolin oraz miejscowo ści Kołczewo, Wisełka, Unin, Sierosław. Z trudno ściami komunikacyjnymi zmagaj ą si ę natomiast mieszka ńcy miejscowo ści Chynowo, Dobropole, Koniewo, Troszyn, Zagórze, Ostromice, Dargob ądz.

73

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 74 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Analiza sytuacji gospodarczej wykazała, że w gminie nie ma wielu zakładów przemysłowych, a tereny wiejskie maj ą charakter rolniczy. Ze wzgl ędu na specyfik ę regionu, rozwijaj ą si ę sektory gospodarki powi ązane z turystyk ą, rekreacj ą, hotelarstwem i gastronomi ą. S ą te ż zakłady zwi ązane z przemysłem rolno-spo żywczym i przetwórczym. Je śli chodzi o podmioty gospodarcze, to ich liczba w ostatnich trzech latach ulegała wahaniom. Zdecydowanie dominowały podmioty prywatne działaj ące głównie w takich sekcjach, jak handel i naprawy, budownictwo, przetwórstwo przemysłowe oraz działalno ść zwi ązana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi oraz rolnictwem. Gospodarze gminy za cel stawiaj ą sobie, wykorzystuj ąc naturalne walory i poło żenie regionu, uczynienie z turystyki i sektorów z ni ą zwi ązanych wiod ącej gał ęzi gospodarki. Gospodarka determinuje sytuacj ę na rynku pracy . Jej analiza wykazała, że w latach 2011 i 2012 liczba osób bezrobotnych w gminie była ni ższa ni ż w roku 2010, cho ć w 2012 roku nieznacznie wzrosła w porównaniu z rokiem poprzednim. W śród osób pozostaj ących bez pracy wi ększo ść stanowiły kobiety, aczkolwiek warto odnotowa ć, że z roku na rok udział kobiet w ogólnej liczbie bezrobotnych zmniejszał się. Co si ę tyczy zasobów i warunków mieszkaniowych , w latach 2010-2012 liczba mieszka ń w gminie Wolin zmniejszała si ę. Niepokój budził równie ż brak nowo oddanych mieszka ń. W analizowanym okresie zmniejszała si ę równie ż liczba rodzin, które nie mog ąc pokry ć cało ści kosztów zwi ązanych z utrzymaniem mieszkania, otrzymywały dodatek mieszkaniowy. Cz ęsto ze zł ą polityk ą mieszkaniow ą i deficytem mieszka ń wi ąż e si ę kwestia bezdomno ści , która – jak wykazała diagnoza – nie urasta w gminie Wolin do rangi problemu społecznego, a jest jedynie zjawiskiem. Jego narastaj ąca skala wymaga jednak baczniej obserwacji, by w razie potrzeby móc podj ąć odpowiednie działania. Analiza zasobów edukacyjnych gminy pozwoliła stwierdzi ć, i ż na jej terenie funkcjonuje 11 placówek o światowo-wychowawczych, w tym 1 przedszkole, 6 szkół podstawowych, 2 gimnazja i 2 zespoły szkół ponadgimnazjalnych. Je śli chodzi o instytucje kultury , działalno ść w gminie prowadz ą: Ośrodek Kultury Gminy Wolin z filiami w Dargob ądzu, Troszynie i Wisełce, Muzeum Regionalne w Wolinie oraz Biblioteka Publiczna w Wolinie wraz z filiami w Dargob ądzu, Kołczewie, Ładzinie, Troszynie i Wisełce. Infrastruktura sportowo-rekreacyjna w gminie jest do ść dobrze, cho ć jeszcze nie w pełni rozwini ęta. Składaj ą si ę na ni ą m.in. takie obiekty, jak: stadion, zespół boisk wielofunkcyjnych ORLIK 2012, sale sportowe przy szkołach, 22 boiska, liczne ście żki

74

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 75 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

rowerowe, przysta ń żeglarska, stanica wodna, pola golfowe, działaj ą kluby sportowe – uczniowskie, piłkarskie i taneczne. Je śli chodzi o walory turystyczne gminy, to s ą one naprawd ę du że, je śli wzi ąć pod uwag ę, że le ży ona nad morzem, nad zalewem, przy uj ściu rzeki, a na jej terenie s ą liczne jeziora i rozległy park narodowy. Oferta sp ędzania wolnego czasu jest niezwykle urozmaicona. Znajd ą tu co ś dla siebie i ci, którzy szukaj ą ciszy i spokoju, i zwolennicy turystyki rowerowej, i amatorzy sportów wodnych, i miło śnicy golfa, i żeglarze, i w ędkarze, i pasjonaci historii. Jest tu du ża i stale rozwijaj ąca si ę baza noclegowa i gastronomiczna o zró żnicowanym standardzie oraz ciekawe obiekty zabytkowe. Pi ękno krajobrazu i bogactwo miejscowej przyrody to jednak nie wszystkie atrakcje, jakie czekaj ą przyje żdżaj ących w te strony. W gminie, szczególnie w sezonie wakacyjnym, organizowane s ą liczne i bardzo ró żnorodne imprezy, a najbardziej znany spo śród nich, czyli Festiwal Słowian i Wikingów od lat rozsławia Wolin w kraju i za granic ą. Co si ę tyczy infrastruktury zdrowotnej , w gminie funkcjonuje 5 zakładów opieki zdrowotnej oraz działaj ą 3 ogólnodost ępne apteki. Analiza sytuacji dziecka w gminie wykazała, że problemami, które najcz ęś ciej dosi ęgaj ą dzieci, młodzie ż i ich rodziny, s ą dysfunkcje wyst ępuj ące w domu (odnosz ące si ę do bezradno ści opieku ńczo-wychowawczej rodziców, nadu żywania przez nich alkoholu i przemocy domowej), zjawisko ubo żenia rodzin (powodowane m.in. bezrobociem, które na tym terenie od lat utrzymuje si ę na wysokim poziomie), agresja i przemoc w grupie rówie śniczej oraz si ęganie po środki uzale żniaj ące (alkohol, papierosy). Z kolei analiza potrzeb dzieci i młodzie ży pokazała konieczno ść zapewnienia im szerszego dost ępu do alternatywnych form sp ędzania czasu wolnego (głównie w przypadku dzieci i młodzie ży z obszarów wiejskich gminy), zwi ększenia dost ępu do pomocy pedagoga i psychologa, rozszerzenia wsparcia w postaci do żywiania i innych form pomocy materialnej. Je śli chodzi o stan bezpiecze ństwa publicznego , w 2012 roku najcz ęś ciej dochodziło w gminie do przest ępstw kryminalnych. Dominowały przest ępstwa przeciwko mieniu i zdrowiu, głównie kradzie że cudzej rzeczy i kradzie że z włamaniem. Szeroko rozumian ą pomoc społeczn ą w gminie świadczy O środek Pomocy Społecznej, którego kadr ę w 2012 roku stanowiło 28 osób. Na 1 pracownika socjalnego pracuj ącego w terenie przypadało 2055 mieszka ńców, co oznacza, że wska źnik zatrudnienia 1 pracownika socjalnego na 2 tysi ące mieszka ńców, nie mniej jednak ni ż 3 pracowników, nie był spełniony. W wykonywaniu zada ń OPS współdziałał z ró żnymi podmiotami, m.in. z organami wykonawczymi gminy i sołectw, innymi jednostkami organizacyjnymi gminy, słu żbą

75

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 76 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

zdrowia, policj ą, kuratorami s ądowymi oraz instytucjami i organizacjami pozarz ądowymi zajmuj ącymi si ę pomoc ą społeczn ą. Liczba osób obj ętych pomoc ą społeczn ą w gminie w latach 2010-2012 wahała si ę, a w 2012 roku była ni ższa ni ż w 2010 roku. Podobnie zmniejszał si ę równie ż udział beneficjentów systemu w ogóle ludno ści gminy. Najwi ększ ą grup ę w ich gronie stanowiły rodziny dotkni ęte bezrobociem i charakteryzuj ące si ę niskim poziomem dochodów. Pochodz ące z nich dzieci, z racji niedoborów materialnych w domu, korzystały ze wsparcia w formie do żywiania w szkołach. Diagnoz ę t ę potwierdziły dane dotycz ące powodów przyznawania pomocy społecznej; w latach 2010-2012 najcz ęstsz ą przyczyn ą było bezrobocie, a w dalszej kolejno ści niepełnosprawno ść , długotrwała lub ci ęż ka choroba oraz bezradno ść w sprawach opieku ńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, alkoholizm i ubóstwo. Na koniec 2012 roku infrastruktur ę socjaln ą gminy stanowił O środek Pomocy Społecznej. Mieszka ńcy gminy Wolin korzystali równie ż z oferty Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej oraz jednostek wsparcia działaj ących poza gmin ą, tj. Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kamieniu Pomorskim, SOSW w Kamieniu Pomorskim, SOSW w Świnouj ściu, Schroniska dla Bezdomnych w Świnouj ściu oraz Schroniska dla Ofiar Przemocy w Rodzinie w Świnouj ściu. Analiza problemów uzale żnie ń i przemocy w rodzinie pokazała, że w 2012 roku na profilaktyk ę i rozwi ązywanie problemów uzale żnie ń i przemocy w rodzinie przeznaczono nieco wi ęcej środków finansowych ni ż w latach 2010-2011. Liczba punktów sprzeda ży napojów alkoholowych w gminie spadała, podobnie jak liczba wydanych zezwole ń na sprzeda ż napojów alkoholowych. W ramach swojej działalno ści GKRPA przeprowadzała kontrole punktów sprzeda ży napojów alkoholowych oraz odbywała rozmowy interwencyjno- motywuj ące z osobami nadu żywaj ącymi alkoholu. W latach 2010-2012 liczba osób obj ętych takimi rozmowami ulegała wahaniom. Je śli chodzi o działalno ść w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w latach 2010-2012 GKRPA kontaktowała si ę z osobami dotkni ętymi tym problemem(odpowiednio-1, 3 i 2 osoby), na terapi ę skierowała 2 osoby, nie zło żyła jednak w stosunku do sprawców przemocy w rodzinie żadnego zawiadomienia do prokuratury o popełnieniu przest ępstwa. Obok GKRPA wa żną rol ę w profilaktyce i rozwi ązywaniu problemów uzale żnie ń oraz przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie pełniły Komisariat Policji oraz takie jednostki i grupy wsparcia, jak: Punkt Konsultacyjno-Informacyjny dla osób z Problemem Alkoholowym

76

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 77 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

(przekształcony w Poradni ę Terapii Uzale żnie ń), świetlice opieku ńczo-wychowawcze oraz Interdyscyplinarny Zespół ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Badania ankietowe w środowisku lokalnym wykazały, że za najwi ększe atuty gminy ankietowani uwa żaj ą bardzo ciekawe poło żenie geograficzne i komunikacyjne, oraz walory wynikaj ące z dobrze zachowanego, czystego naturalnego środowiska, co składa si ę na turystyczn ą atrakcyjno ść tego terenu i stwarza mo żliwo ści rozwoju dla jego mieszka ńców. Podkre ślaj ą równie ż sprawn ą administracj ę oraz bogat ą sie ć placówek i obiektów o światowo- wychowawczych, kulturalnych, sportowo-rekreacyjnych, czy usługowych. Do słabych stron gminy zaliczano przede wszystkim bezrobocie, od lat notowane tutaj na bardzo wysokim poziomie, generuj ące wiele innych problemów społecznych. Innymi wymienianymi przez mieszka ńców słabo ściami były równie ż: zły stan dróg lokalnych, deficyty w infrastrukturze sportowo-rekreacyjnej i mieszkalnictwie komunalnym i socjalnym oraz utrudniony dost ęp do usług medycznych, szczególnie na obszarach wiejskich gminy. Cz ęść mieszka ńców uznała, że ogólnodost ępne imprezy kulturalne w gminie s ą organizowane zbyt rzadko. Niektórzy stwierdzili, że gmina jest za du ża. Do problemów najcz ęś ciej wyst ępuj ących w gminie, mieszka ńcy zaliczyli bezrobocie i alkoholizm, a na kolejnych miejscach ubóstwo, dysfunkcyjno ść rodzin, bezradno ść w sprawach opieku ńczo-wychowawczych i w prowadzeniu gospodarstwa domowego, zaniedbanie dzieci i rozpad wi ęzi rodzinnych, złe warunki mieszkaniowe i problemy zwi ązane ze starzeniem si ę. Jednocze śnie stwierdzili, że grupami, które najbardziej odczuwają skutki problemów społecznych w gminie, są osoby i rodziny dotkni ęte ubóstwem i bezrobociem oraz zmagaj ące si ę z problemami uzale żnie ń i przemocy w rodzinie, a oferta świadczonej pomocy jest najmniej zadowalaj ąca w takich obszarach, jak: bezrobocie, ubóstwo, uzale żnienia i warunki mieszkaniowe. Według mieszka ńców, działania, jakie nale żałoby podj ąć w gminie w celu poprawy sytuacji osób i rodzin dotkni ętych problemami społecznymi, powinny przede wszystkim skupi ć si ę na przeciwdziałaniu bezrobociu, aktywizacji osób pozostających bez zatrudnienia oraz rozbudowie mieszkalnictwa komunalnego i socjalnego. Za równie istotne uznali podj ęcie kroków w celu zwi ększenia dost ępno ści pomocy psychologicznej, prawnej i społecznej oraz specjalistycznych usług medycznych, a tak że zmniejszenia skali problemu uzale żnie ń (głównie poprzez zintensyfikowanie działa ń profilaktycznych i terapeutycznych). Analiza sektora pozarz ądowego w gminie pozwoliła stwierdzi ć, i ż w 2012 roku obejmował on 45 organizacji. Samorz ąd gminy podejmował z nimi współpracę, która przybierała form ę zlecania organizacjom realizacji zada ń własnych gminy, wsparcia

77

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 78 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

lokalowego organizacji oraz doradztwa i konsultacji. W gminie były tak że 4 parafie Kościoła rzymskokatolickiego. Dokonana z udziałem przedstawicieli samorz ądu gminy analiza SWOT umo żliwiła identyfikacj ę mocnych i słabych stron lokalnego systemu pomocy społecznej oraz szans i zagro żeń, jakie przed nim stoj ą, pomagaj ąc jednocze śnie usystematyzowa ć zgromadzon ą dotychczas wiedz ę. Uzyskane wyniki diagnozy problemów społecznych posłu żyły, po ich nało żeniu na kompetencje samorz ądu gminnego, do opracowania zało żeń polityki społecznej gminy Wolin na lata 2014-2020. Zostały one przedstawione w cz ęś ci programowej strategii.

78

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 79 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

III. CZ ĘŚĆ PROGRAMOWA

1. MISJA, CELE STRATEGICZNE I OPERACYJNE, KIERUNKI DZIAŁA Ń

Misja samorz ądu, sformułowana w Strategii Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020, jest nast ępuj ąca:

Gmina Wolin skutecznie przeciwdziała problemom społecznym, dąż y do pełnej integracji mieszka ńców oraz stwarza im mo żliwo ści rozwoju

Wypełnienie przyj ętej misji jest uwarunkowane realizacj ą przedstawionych na kolejnych stronach celów strategicznych i operacyjnych oraz kierunków działa ń.

79

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 80 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Cel strategiczny 1.: Przeciwdziałanie ubóstwu, bezrobociu i bezdomno ści oraz zapobieganie ich skutkom.

Cele operacyjne: 1. Wsparcie osób bezrobotnych i poszukuj ących pracy. 2. Zapewnienie potrzebuj ącym bezpiecze ństwa socjalnego. 3. Pomoc osobom zagro żonym bezdomno ści ą i bezdomnym.

Kierunki działa ń do celu operacyjnego 1.: 1. Podejmowanie współpracy z Powiatowym Urz ędem Pracy w zakresie upowszechniania ofert pracy, informacji o wolnych miejscach pracy, usługach poradnictwa zawodowego, szkoleniach, przygotowaniu zawodowym dorosłych i stażach oraz organizacji robót publicznych, prac interwencyjnych i zatrudnienia socjalnego. 2. Prowadzenie pracy socjalnej z osobami bezrobotnymi, w tym w oparciu o kontrakt socjalny. 3. Zmniejszanie skutków bezrobocia poprzez pomoc finansow ą udzielan ą przez OPS. 4. Wspieranie małej i średniej przedsi ębiorczo ści oraz podmiotów ekonomii społecznej. 5. Opracowywanie i realizowanie projektów słu żą cych aktywizacji osób bezrobotnych, w tym współfinansowanych z funduszy zewn ętrznych, np. z funduszy Unii Europejskiej. 6. Podejmowanie współpracy z organizacjami pozarz ądowymi działaj ącymi na rzecz osób bezrobotnych.

Kierunki działa ń do celu operacyjnego 2.: 1. Monitorowanie bezpiecze ństwa socjalnego mieszka ńców gminy. 2. Wsparcie osób ubogich prac ą socjaln ą, w tym poprzez zawieranie kontraktów socjalnych. 3. Promowanie w śród zagro żonych utrat ą bezpiecze ństwa socjalnego aktywnych postaw oraz samopomocy, np. pomocy s ąsiedzkiej. 4. Udzielanie przez OPS pomocy finansowej i rzeczowej (w tym w postaci posiłku) osobom znajduj ącym si ę w trudnej sytuacji materialnej. 5. Organizowanie akcji charytatywnych na rzecz potrzebuj ących. 6. Zabezpieczenie potrzeb bytowych dzieci z rodzin dotkni ętych ubóstwem, m.in. poprzez organizowanie dla nich do żywiania w szkołach, wypoczynku letniego i zimowego, wyposa żenie ich w podr ęczniki i pomoce szkolne oraz odzie ż, a tak że zapewnienie im dost ępu do alternatywnych form sp ędzania czasu wolnego.

80

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 81 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

7. Opracowanie, realizacja lub współudział w realizacji programów na rzecz zagro żonych i dotkni ętych ubóstwem. 8. Powi ększenie w gminie zasobów mieszka ń komunalnych i socjalnych. 9. Podejmowanie współpracy z organizacjami pozarz ądowymi działaj ącymi na rzecz ubogich oraz z Ko ściołem.

Kierunki działa ń do celu operacyjnego 3.: 1. Prowadzenie pracy socjalnej z osobami zagro żonymi i dotkni ętymi bezdomno ści ą. 2. Udzielanie przez OPS pomocy finansowej i rzeczowej osobom zagro żonym i dotkni ętym bezdomno ści ą, zapewnienie dost ępu do poradnictwa, opracowywanie indywidualnych programów wychodzenia z bezdomno ści. 3. Budowa mieszka ń socjalnych. 4. Zapewnianie osobom bezdomnym schronienia. 5. Podejmowanie współpracy z organizacjami pozarz ądowymi działaj ącymi na rzecz osób bezdomnych.

Czas realizacji działa ń: Działania ci ągłe w latach 2014-2020.

Podmioty odpowiedzialne za realizacj ę działa ń: Burmistrz, Rada Miejska, Urz ąd Miejski, O środek Pomocy Społecznej, placówki o światowe szczebla podstawowego i gimnazjalnego.

Partnerzy w realizacji działa ń: Powiatowy Urz ąd Pracy, szkoły ponadgimnazjalne w powiecie, przedsi ębiorcy, noclegownie i schroniska spoza gminy, organizacje pozarz ądowe, podmioty ekonomii społecznej, Ko ściół, społeczno ść lokalna.

Źródła finansowania działa ń: Bud żet samorz ądowy (gminny, powiatowy) i centralny, fundusze zewnętrzne, m.in. Unii Europejskiej, inne programy, organizacje pozarządowe, sponsorzy indywidualni.

Wska źniki monitoringowe: • wielko ść stopy bezrobocia,

81

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 82 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• liczba osób bezrobotnych w gminie, w tym liczba osób obj ętych przez Powiatowy Urz ąd Pracy ró żnymi formami wsparcia, • liczba osób bezrobotnych i ubogich obj ętych prac ą socjaln ą oraz liczba osób obj ętych kontraktami socjalnymi, • liczba beneficjentów systemu pomocy społecznej obj ętych wsparciem z powodu bezrobocia i ubóstwa, • liczba podmiotów gospodarczych, w tym podmiotów ekonomii społecznej, • liczba opracowanych i realizowanych projektów oraz liczba osób nimi obj ętych, • liczba programów wsparcia zagro żonych i dotkni ętych ubóstwem oraz liczba osób nimi obj ętych, • liczba obj ętych wsparciem dzieci z rodzin dotkni ętych ubóstwem, • liczba mieszka ń socjalnych. • liczba opracowanych oraz realizowanych indywidualnych programów wychodzenia z bezdomno ści i liczba osób nimi obj ętych, • liczba osób bezdomnych, którym zapewniono schronienie.

Prognoza zmian: Podj ęcie działa ń powinno przyczyni ć si ę m.in. do: • spadku liczby osób bezrobotnych, • zwi ększenia liczby osób zaktywizowanych, • zmniejszenia liczby beneficjentów pomocy społecznej, • wzrostu podmiotów gospodarczych, w tym podmiotów ekonomii społecznej, • zwi ększenia mo żliwo ści uzyskania mieszkania przez osoby o niskim statusie materialnym, • poprawy dost ępno ści i jako ści usług świadczonych osobom bezdomnym, • zwi ększenia liczby osób wychodz ących z bezdomno ści.

82

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 83 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Cel strategiczny 2.: Wspieranie rodzin oraz wspomaganie rozwoju dzieci i młodzie ży.

Cele operacyjne: 1. Wzmacnianie rodzin, podnoszenie poziomu ich funkcjonowania. 2. Pomoc rodzinom b ędącym w kryzysie; rozwijanie systemu wsparcia. 3. Wsparcie dzieci i młodzie ży w kształceniu i wszechstronnym rozwoju.

Kierunki działa ń do celów operacyjnych 1-3.: 1. Promowanie w gminie prawidłowego modelu rodziny oraz edukowanie rodzin w zakresie wła ściwego wypełniania ról rodzicielskich, m.in. przez pracowników OPS-u i placówek oświatowych. 2. Zintensyfikowanie pracy socjalnej z rodzinami, w szczególno ści dotkni ętymi bezradno ści ą opieku ńczo-wychowawcz ą. 3. Udzielanie przez OPS pomocy rodzinom znajduj ącym si ę w trudnej sytuacji materialnej z systemu pomocy społecznej oraz świadcze ń rodzinnych i alimentacyjnych. 4. Zwi ększenie dost ępno ści dla rodzin oraz osób samotnie wychowuj ących dzieci wsparcia psychologiczno-pedagogicznego, prawnego i socjalnego. 5. Zwi ększenie dost ępu dzieci i młodzie ży do alternatywnych form sp ędzania czasu wolnego, m.in. poprzez rozszerzenie oferty zaj ęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych, w tym sportowo-rekreacyjnych i kulturalnych, kół zainteresowa ń, organizowanie wypoczynku. 6. Wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzie ży. 7. Zwi ększenie dost ępno ści opieki przedszkolnej w gminie. 8. Kontynuowanie i rozwijanie działalno ści świetlic opieku ńczo-wychowawczych. 9. Zintegrowanie działa ń na rzecz rodziny i dziecka poprzez stał ą współprac ę placówek oświatowych i kulturalnych, jednostek pomocy społecznej, słu żby zdrowia, S ądu Rejonowego i kuratorów s ądowych, Policji, organizacji pozarz ądowych i Ko ścioła.

Szczegółowe działania w zakresie wspierania rodzin oraz wspomagania rozwoju dzieci i młodzie ży zawiera Program Wspierania Rodziny w Gminie Wolin.

Czas realizacji działa ń: Działania ci ągłe w latach 2014-2020.

83

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 84 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Podmioty odpowiedzialne za realizacj ę działa ń: Burmistrz, Rada Miejska, Urz ąd Miejski, Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminna Komisja Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych, placówki przedszkolne, placówki o światowe szczebla podstawowego i gimnazjalnego, placówki kulturalne, jednostki sportowo- rekreacyjne.

Partnerzy w realizacji działa ń: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, specjali ści, szkoły ponadgimnazjalne w powiecie, placówki słu żby zdrowia, S ąd Rejonowy, kuratorzy sądowi, Policja, organizacje pozarz ądowe, Ko ściół.

Źródła finansowania działa ń: Bud żet samorz ądowy (gminny, powiatowy) i centralny, fundusze zewnętrzne, m.in. Unii Europejskiej, inne programy, organizacje pozarz ądowe, sponsorzy indywidualni.

Wska źniki monitoringowe: • liczba rodzin obj ętych prac ą socjaln ą, • liczba rodzin obj ętych wsparciem z systemu pomocy społecznej, świadcze ń rodzinnych i alimentacyjnych, • liczba osób i rodzin obj ętych poradnictwem specjalistycznym oraz liczba porad, • liczba dzieci i młodzie ży obj ętych alternatywnymi formami sp ędzania czasu wolnego, • liczba dzieci obj ętych opiek ą przedszkoln ą, • liczba dzieci korzystaj ących ze świetlic opieku ńczo-wychowawczych.

Prognoza zmian: Podj ęcie działa ń powinno przyczyni ć si ę m.in. do: • spadku liczby rodzin zmagaj ącymi si ę z problemami opieku ńczo-wychowawczymi, • poszerzenia wiedzy w zakresie wła ściwego wypełniania ról rodzicielskich, • zwi ększenia dost ępno ści wsparcia, w tym dla osób samotnie wychowuj ących dzieci, • podniesienia jako ści kształcenia i wsparcia w placówkach o światowych, • zró żnicowania form sp ędzania czasu wolnego oraz wzrostu liczby dzieci i młodzie ży z nich korzystaj ących.

84

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 85 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Cel strategiczny 3.: Utrzymanie osób starszych i niepełnosprawnych w środowisku zamieszkania oraz umo żliwienie im udziału w życiu społecznym.

Cele operacyjne: 1. Usprawnianie osób starszych i zapewnienie im wła ściwej opieki. 2. Ograniczenie skutków niepełnosprawno ści oraz aktywizacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych.

Kierunki działa ń do celów operacyjnych 1-2.: 1. Prowadzenie pracy socjalnej z osobami starszymi i niepełnosprawnymi. 2. Udzielanie przez OPS pomocy finansowej i rzeczowej osobom starszym i niepełnosprawnym. 3. Zapewnienie dost ępu do usług opieku ńczych, obejmuj ących pomoc w zaspokajaniu codziennych potrzeb życiowych, opiek ę higieniczn ą, zalecon ą przez lekarza piel ęgnacj ę oraz, w miar ę mo żliwo ści, zapewnienie kontaktów z otoczeniem. 4. Rozwijanie aktywnych i zdrowych form sp ędzania czasu wolnego przez osoby starsze i niepełnosprawne – zaspokajanie ich potrzeb kulturalno-społecznych, rekreacyjnych i edukacyjnych, w tym organizowanie cyklicznych imprez i spotka ń integracyjnych, wycieczek, utworzenie domu dziennego pobytu dla seniorów lub klubu seniora. 5. Zwi ększenie dost ępno ści kształcenia integracyjnego w gminie. 6. Podejmowanie współpracy z PCPR-em, PUP-em, PFRON-em i podmiotami ekonomii społecznej w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej osób niepełnosprawnych, m.in. przy likwidacji barier architektonicznych, zapewnieniu dost ępu do rehabilitacji i sprz ętu rehabilitacyjnego oraz zdobyciu i utrzymaniu zatrudnienia. 7. Podejmowanie współpracy z organizacjami pozarz ądowymi działaj ącymi na rzecz osób starszych i niepełnosprawnych oraz z Kościołem. 8. Pozyskiwanie wolontariuszy mog ących wspiera ć osoby starsze i niepełnosprawne w codziennym życiu.

Czas realizacji działa ń: Działania ci ągłe w latach 2014-2020 (utworzenie domu dziennego pobytu dla seniorów lub klubu seniora – 2016).

85

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 86 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Podmioty odpowiedzialne za realizacj ę działa ń: Burmistrz, Rada Miejska, Urz ąd Miejski, Ośrodek Pomocy Społecznej, placówki o światowe szczebla podstawowego i gimnazjalnego, placówki kulturalne.

Partnerzy w realizacji działa ń: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Powiatowy Urz ąd Pracy, Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna, PFRON, podmioty ekonomii społecznej, szkoły ponadgimnazjalne w powiecie, podmioty świadcz ące usługi rehabilitacyjne, placówki słu żby zdrowia, organizacje pozarz ądowe, Ko ściół, społeczno ść lokalna.

Źródła finansowania działa ń: Bud żet samorz ądowy (gminny, powiatowy) i centralny, Pa ństwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, fundusze zewn ętrzne, m.in. Unii Europejskiej, inne programy, organizacje pozarz ądowe, sponsorzy indywidualni.

Wska źniki monitoringowe: • liczba osób w wieku poprodukcyjnym i ich udział w ogóle mieszka ńców, • liczba starszych i niepełnosprawnych beneficjentów systemu pomocy społecznej, • liczba osób starszych i niepełnosprawnych obj ętych prac ą socjaln ą, • liczba osób obj ętych usługami opieku ńczymi, • liczba osób korzystaj ących z domu dziennego pobytu dla seniorów lub klubu seniora, • liczba klas integracyjnych oraz liczba osób do nich ucz ęszczaj ących, • liczba zlikwidowanych barier architektonicznych, • liczba osób obj ętych usługami rehabilitacyjnymi, • liczba nowych miejsc pracy dla osób niepełnosprawnych, • liczba wolontariuszy.

Prognoza zmian: Podj ęcie działa ń powinno przyczyni ć si ę m.in. do: • zwi ększenia udziału seniorów i osób dotkni ętych niepełnosprawno ści ą w życiu społecznym, • podniesienia jako ści świadczonych usług, • podniesienia jako ści funkcjonowania osób starszych i niepełnosprawnych w środowisku zamieszkania, • zwi ększenia liczby osób usprawnionych i zatrudnionych.

86

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 87 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Cel strategiczny 4.: Zapewnienie mieszka ńcom dost ępu do słu żby zdrowia oraz wspieranie rodzin i osób dotkni ętych problemami uzale żnie ń i przemocy w rodzinie.

Cele operacyjne 1-2.: 1. Zaspakajanie potrzeb mieszka ńców w zakresie ochrony zdrowia. 2. Profilaktyka i rozwi ązywanie problemów alkoholowych i narkomanii oraz przeciwdziałanie przemocy w rodzinie.

Kierunki działa ń do celu operacyjnego 1.: 1. Promowanie zdrowia i prowadzenie profilaktyki zdrowotnej. 2. Zabezpieczanie świadcze ń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, poło żnictwa, ginekologii i stomatologii, zgodnie z minimalnym planem zabezpieczenia ambulatoryjnej opieki zdrowotnej. 3. Podejmowanie działa ń wynikaj ących z rozeznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszka ńców, w tym opracowywanie i realizowanie programów zdrowotnych. 4. Inicjowanie przedsi ęwzi ęć lokalnych maj ących na celu zaznajomienie mieszka ńców z czynnikami szkodliwymi dla zdrowia oraz ich skutkami.

Kierunki działa ń do celu operacyjnego 2.: 1. Zwi ększenie dost ępno ści pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzale żnionych od alkoholu i narkotyków oraz dotkni ętych przemoc ą w rodzinie; rozpowszechnianie informacji na temat mo żliwo ści uzyskania wsparcia w tym zakresie. 2. Zapewnienie rodzinom dotkni ętym problemami alkoholowymi, narkomanii i przemocy w rodzinie szerszego dost ępu do wsparcia psychologicznego, prawnego i społecznego. 3. Zintensyfikowanie profilaktycznej działalno ści informacyjnej, edukacyjnej i szkoleniowej w zakresie rozwi ązywania problemów alkoholowych, narkomanii i przemocy w rodzinie, w szczególno ści skierowanej do dzieci i młodzie ży. 4. Kontynuowanie działalno ści i poszerzanie oferty Punktów Konsultacyjno-Informacyjnych dla Osób z Problemem Alkoholowym. 5. Tworzenie grup wsparcia dla osób dotkni ętych problemami uzale żnie ń i przemocy w rodzinie. 6. Rozwijanie sieci i oferty socjoterapeutycznej świetlic w gminie. 7. Prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

87

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 88 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

8. Kontynuowanie działalno ści Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. 9. Zapewnienie osobom dotkni ętym przemoc ą w rodzinie miejsc w o środkach wsparcia. 10. Podejmowanie współpracy z organizacjami pozarz ądowymi, działaj ącymi na rzecz dotkni ętych problemami alkoholowymi, narkomanii i przemocy w rodzinie.

Szczegółowe działania w zakresie profilaktyki i rozwi ązywania problemów alkoholowych zawiera Gminny program profilaktyki i rozwi ązywania problemów alkoholowych na terenie Gminy Wolin.

Czas realizacji działa ń: Działania ci ągłe w latach 2014-2020.

Podmioty odpowiedzialne za realizacj ę działa ń: Burmistrz, Rada Miejska, Urz ąd Miejski, Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminna Komisja Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych, Punkty Konsultacyjno-Informacyjne dla Osób z Problemem Alkoholowym, Interdyscyplinarny Zespół ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, świetlice opieku ńczo-wychowawcze, placówki o światowe szczebla podstawowego i gimnazjalnego.

Partnerzy w realizacji działa ń: Placówki słu żby zdrowia, specjali ści, szkoły ponadgimnazjalne w powiecie, placówki leczenia uzale żnie ń, o środki wsparcia, S ąd Rejonowy, kuratorzy s ądowi, Policja, organizacje pozarz ądowe, Ko ściół, społeczno ść lokalna.

Źródła finansowania działa ń: Bud żet samorz ądowy (gminny, powiatowy) i centralny, fundusze zewnętrzne, m.in. Unii Europejskiej, inne programy, organizacje pozarz ądowe, sponsorzy indywidualni.

Wska źniki monitoringowe: • liczba przedsięwzi ęć w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki zdrowotnej, • liczba osób obj ętych świadczeniami zdrowotnymi, • liczba opracowanych i realizowanych programów zdrowotnych oraz liczba osób nimi obj ętych,

88

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 89 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• liczba osób obj ętych pomoc ą terapeutyczn ą i rehabilitacyjn ą, • liczba rodzin obj ętych wsparciem psychologicznym, prawnym oraz z systemu pomocy społecznej z powodu alkoholizmu, narkomanii i przemocy w rodzinie, • liczba przedsi ęwzi ęć realizowanych w ramach działalno ści informacyjnej, edukacyjnej i szkoleniowej, • liczba osób obj ętych wsparciem w ramach Punktów Konsultacyjnych, • liczba świetlic realizuj ących program socjoterapeutyczny oraz liczba dzieci z nich korzystaj ących, • liczba udzielonych porad i przeprowadzonych interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, • liczba osób obj ętych oddziaływaniem Interdyscyplinarnego Zespołu ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.

Prognoza zmian: Podj ęcie działa ń powinno przyczyni ć si ę m.in. do: • poszerzenia wiedzy mieszka ńców w zakresie profilaktyki zdrowotnej oraz zdrowego trybu życia, • poprawy stanu zdrowia mieszka ńców, • poszerzenia wiedzy mieszka ńców w zakresie profilaktyki uzale żnie ń, • zwi ększenia dost ępno ści wsparcia dla osób uzale żnionych i współuzale żnionych oraz dotkni ętych problemem przemocy w rodzinie, • zmniejszenia skali przemocy w rodzinie.

89

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 90 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Cel strategiczny 5.: Podniesienie poziomu bezpiecze ństwa w gminie.

Cele operacyjne: 1. Przeciwdziałanie przest ępczo ści, w tym w śród nieletnich. 2. Zwi ększenie poczucia bezpiecze ństwa mieszka ńców.

Kierunki działa ń do celów operacyjnych 1-2.: 1. Opracowywanie i realizowanie programów profilaktyczno-edukacyjnych w placówkach oświatowych; wł ączanie w ich realizacj ę policjantów. 2. Podejmowanie w gminie przedsi ęwzi ęć edukacyjno-informacyjnych po świ ęconych przest ępczo ści i jej skutkom (akcje, kampanie). 3. Patrolowanie i wizytowanie miejsc publicznych w gminie. 4. Podejmowanie przez jednostki gminne i jej mieszka ńców współpracy z instytucjami o zasi ęgu ponadgminnym, Policj ą, Prokuratur ą Rejonow ą, Sądem Rejonowym, kuratorami s ądowymi i organizacjami pozarz ądowymi na rzecz przeciwdziałania przest ępczo ści. 5. Zapewnienie dzieciom i młodzie ży alternatywnych form sp ędzania czasu wolnego. 6. Zapewnienie mieszka ńcom bezpiecze ństwa na drodze, m.in. poprzez remont dróg gminnych, budow ę przydro żnych chodników, przej ść dla pieszych i o świetlenia, organizacj ę dowozu dzieci i młodzie ży do szkół.

Czas realizacji działa ń: Działania ci ągłe w latach 2014-2020.

Podmioty odpowiedzialne za realizacj ę działa ń: Burmistrz, Rada Miejska, Urz ąd Miejski, Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminna Komisja Rozwi ązywania Problemów Alkoholowych, placówki o światowe szczebla podstawowego i gimnazjalnego, placówki kulturalne, świetlice opieku ńczo-wychowawcze, jednostki sportowo-rekreacyjne.

Partnerzy w realizacji działa ń: Placówki ponadgimnazjalne w powiecie, Policja, Prokuratura Rejonowa, S ąd Rejonowy, kuratorzy s ądowi, Ko ściół, społeczno ść lokalna.

90

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 91 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Źródła finansowania działa ń: Bud żet samorz ądowy (gminny, powiatowy) i centralny, fundusze zewnętrzne, m.in. Unii Europejskiej, inne programy, organizacje pozarz ądowe, sponsorzy indywidualni.

Wska źniki monitoringowe: • liczba popełnionych i wykrytych przest ępstw, • liczba opracowanych i realizowanych programów profilaktyczno-edukacyjnych oraz liczba osób nimi obj ętych, • liczba przedsi ęwzi ęć edukacyjno-informacyjnych, • liczba zrealizowanych inwestycji w celu poprawy bezpiecze ństwa na drodze, • liczba dzieci i młodzie ży dowo żonych do szkół, • stopie ń poczucia bezpiecze ństwa mieszka ńców.

Prognoza zmian: Podj ęcie działa ń powinno przyczyni ć si ę m.in. do: • spadku przest ępczo ści, w tym w śród nieletnich, • poszerzenia wiedzy mieszka ńców w zakresie przest ępczo ści i jej skutków, • zwi ększenia bezpiecze ństwa na drodze.

91

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 92 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Cel strategiczny 6.: Rozwój kapitału społecznego i ludzkiego.

Cele operacyjne: 1. Wzmacnianie kadry pomocy społecznej oraz rozwijanie infrastruktury socjalnej. 2. Wyzwalanie aktywno ści obywatelskiej. 3. Wspólne diagnozowanie problemów społecznych i potrzeb mieszka ńców.

Kierunki działa ń do celów operacyjnych 1-3. 1. Dokształcanie kadry pomocy społecznej. 2. Rozwijanie infrastruktury socjalnej w gminie poprzez poszerzenie oferty ju ż działaj ących jednostek oraz utworzenie, w razie potrzeby, nowych. 3. Zach ęcanie mieszka ńców do udziału w rozwi ązywaniu lokalnych problemów społecznych oraz wspieranie inicjatyw społecznych. 4. Inicjowanie w gminie działalno ści nowych organizacji pozarz ądowych funkcjonuj ących w obszarze polityki społecznej. 5. Inicjowanie w gminie działalno ści podmiotów ekonomii społecznej. 6. Realizowanie zada ń z zakresu rozwi ązywania problemów społecznych przy współpracy z sektorem pozarz ądowym, podmiotami ekonomii społecznej oraz innymi podmiotami prowadz ącymi działalno ść po żytku publicznego (tak że o zasi ęgu ponadlokalnym). 7. Wspieranie lokalowe organizacji pozarz ądowych oraz podmiotów ekonomii społecznej, promowanie ich działalno ści oraz udzielanie im pomocy w pozyskiwaniu środków z innych ni ż bud żet gminy źródeł finansowania. 8. Propagowanie idei wolontariatu oraz pozyskiwanie wolontariuszy do udziału w realizacji zada ń dotycz ących rozwi ązywania problemów społecznych.

Szczegółowe działania w zakresie współpracy samorz ądu gminy z organizacjami pozarz ądowymi oraz podmiotami prowadz ącymi działalno ść po żytku publicznego zawiera Program współpracy Gminy Wolin z organizacjami pozarz ądowymi oraz podmiotami prowadzącymi działalno ść po żytku publicznego.

Czas realizacji działa ń: Działania ci ągłe w latach 2014-2020.

92

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 93 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Podmioty odpowiedzialne za realizacj ę działa ń: Burmistrz, Rada Miejska, Urz ąd Miejski, Ośrodek Pomocy Społecznej i inne jednostki organizacyjne gminy.

Partnerzy w realizacji działa ń: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Kamieniu Pomorskim, Regionalny O środek Polityki Społecznej w Szczecinie, organizacje pozarz ądowe, podmioty ekonomii społecznej, inne podmioty prowadz ące działalno ść po żytku publicznego, Ko ściół, społeczno ść lokalna.

Źródła finansowania działa ń: Bud żet samorz ądowy (gminny, powiatowy, wojewódzki) i centralny, fundusze zewn ętrzne, m.in. Unii Europejskiej, inne programy, organizacje pozarz ądowe, sponsorzy indywidualni.

Wska źniki monitoringowe: • liczba pracowników socjalnych, • liczba szkole ń, w których uczestniczyła kadra pomocy społecznej, • liczba nowo powstałych jednostek pomocy społecznej, • liczba organizacji pozarz ądowych funkcjonuj ących w obszarze polityki społecznej, • liczba podmiotów ekonomii społecznej, • liczba wspólnych przedsi ęwzi ęć z zakresu rozwi ązywania problemów społecznych, • liczba opracowanych projektów, • liczba wspieranych przez samorz ąd gminy organizacji pozarz ądowych, • liczba wolontariuszy.

Prognoza zmian: Podj ęcie działa ń powinno przyczyni ć si ę m.in. do: • profesjonalizacji kadry pomocy społecznej, • zwi ększenia jako ści świadczonych usług, • zwi ększenia aktywno ści mieszka ńców, wzrostu liczby inicjatyw społecznych, • zró żnicowania form i zwi ększenia efektywno ści współpracy z sektorem pozarz ądowym.

93

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 94 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Tabela 39. Ramy finansowe strategii w latach 2014-2020*

szacunkowa wielko ść wydatków (w tys. złotych) w latach:

2014 r. 2015 r. 2016 r. 2017 r. 2018 r. 2019 r. 2020 r. cel strategicznycel 1. 823 391 820 000 820 000 819 000 819 000 818 000 817 000 2. 3 100 000 3 100 000 3 096 000 3 096 000 3 095 000 3 094 000 3 094 000 3. 500 000 495 000 450 000 445 000 445 000 440 000 435 000 4. 54 000 50 000 49 000 47 000 47 000 46 000 45 000 5. 1 460 000 1 400 000 1 350 000 1 300 000 1 250 000 1 200 000 1 100 000 6. 40 000 38 000 38 000 37 000 36 000 35 500 35 000

*) środki finansowe zaplanowane na realizacj ę zada ń

2. WDRO ŻENIE STRATEGII, MONITOROWANIE JEJ REALIZACJI

Koordynatorem realizacji działa ń wyznaczonych w Strategii Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020 b ędzie O środek Pomocy Społecznej w Wolinie. Działania te b ędą podejmowane przez wskazane powy żej podmioty zgodnie ze szczegółowym harmonogramem, uj ętym w opracowywanych corocznie planach działa ń. Monitoring zapisów strategicznych, polegaj ący na systematycznym zbieraniu i analizowaniu informacji dotycz ących realizowanych b ądź zrealizowanych ju ż działa ń, będzie prowadzony przez zespół oceniaj ący strategi ę. Gromadzone dane pozwol ą zidentyfikowa ć i rozwi ąza ć problemy, które pojawi ą si ę w trakcie wdra żania dokumentu, oraz stwierdzi ć, czy wyznaczone działania zmierzaj ą w słusznym kierunku i przynosz ą zakładane zmiany. Zespół oceniaj ący zostanie powołany zarz ądzeniem burmistrza, a w jego skład wejd ą m.in.: przedstawiciele podmiotów realizuj ących strategi ę i współdziałaj ących w jej realizacji, w tym pracownicy O środka Pomocy Społecznej oraz jednostek mu podległych. Zasady działania zespołu zostan ą okre ślone zarz ądzeniem burmistrza. Zespół oceniaj ący strategi ę b ędzie okresowo oceniał poziom wdro żenia zapisów strategicznych, a nast ępnie przygotuje raport monitoringowy. Zawart ą w nim ocen ę skuteczno ści polityki społecznej prowadzonej w gminie przeka że burmistrzowi i radzie,

94

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 95 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

sugeruj ąc przyj ęcie proponowanych rozwi ąza ń (np. programów celowych) oraz, w przypadku stwierdzenia istotnych zmian społecznych, podj ęcie ewentualnych działa ń koryguj ących i wszelkich prac maj ących na celu aktualizacj ę obowi ązuj ącej strategii. Do oceny stopnia wdro żenia wyznaczonych działa ń zostan ą wykorzystane m.in. wska źniki monitoringowe, sformułowane pod ka żdym celem strategicznym. W wi ększo ści s ą one dost ępne w zbiorach statystyki publicznej oraz w zasobach informacyjnych instytucji i organizacji realizuj ących strategi ę i współdziałaj ących w jej realizacji. W przypadku cz ęś ci danych mo że zaistnie ć potrzeba przeprowadzenia bada ń ankietowych w śród mieszka ńców gminy oraz w podmiotach kluczowych dla rozwi ązywania lokalnych problemów społecznych. Przygotowany wykaz nie wyczerpuje wszystkich wska źników, jakie mog ą by ć zastosowane w procesie monitorowania realizacji strategii. W miar ę rozwoju systemu monitorowania dokumentu b ędą mogły zosta ć zidentyfikowane nowe wska źniki, które w odpowiedni sposób b ędą charakteryzowały przebieg realizacji podejmowanych działa ń.

3. PROGRAMY I PROJEKTY

Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin b ędzie skuteczna, o ile przedstawiciele samorz ądu lokalnego znajd ą zasoby umo żliwiaj ące opracowanie i realizacj ę programów i projektów zgodnych z przyj ętymi w dokumencie działaniami. Programy i projekty mo żna realizowa ć w okresach rocznych, dłu ższych lub krótszych, w zale żno ści od ich charakteru. Mog ą one by ć przyjmowane stosownymi uchwałami przez rad ę i powinny stanowi ć zał ączniki do niniejszej strategii.

3.1. PROGRAMY

Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020 będzie realizowana w szczególno ści poprzez poni żej wymienione programy: • Program Wspierania Rodziny w Gminie Wolin na lata 2014-2016, • Gminny program profilaktyki i rozwi ązywania problemów alkoholowych na terenie Gminy Wolin, • Program współpracy Gminy Wolin z organizacjami pozarz ądowymi oraz podmiotami prowadz ącymi działalno ść po żytku publicznego.

3.2. PROJEKTY

95

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 96 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Prezentowane poni żej projekty powstały w trakcie prac nad strategi ą. Ich autorami s ą przedstawiciele instytucji i organizacji pozarz ądowych działaj ących w gminie w obszarze polityki społecznej. Projekty stanowi ą „bank pomysłów”, tzn. ich realizacja jest wskazana, ale mo żliwa b ędzie dopiero wtedy, gdy ich wnioskodawcy pozyskaj ą niezb ędne środki finansowe.

Projekt 1. „Mamo! Tato! Porozmawiajmy” Wnioskodawca projektu Joanna Szymkiewicz, Kodr ąbek 11, 72-518 Ładzin Cel główny projektu Tworzenie poprawnego (przyjaznego) dialogu mi ędzy dzie ćmi i rodzicami Cele szczegółowe projektu • uwra żliwienie rodziców, jak wa żny jest dialog z własnym dzieckiem • zapoznanie z zasadami prawidłowego dialogu w ró żnych sytuacjach • wprowadzenie rozmów w życie codzienne rodzin Miejsce realizacji projektu Teren Gminy Wolin Beneficjenci projektu Rodziny z problemami wychowawczymi Partnerzy w realizacji projektu OPS, PPP

Projekt 2. „Aktywizacja zawodowa i społeczna klientów instytucji pomocy społecznej” Wnioskodawca projektu OPS Wolin, ul. Zamkowa 21, 72-510 Wolin Cel główny projektu Zdobycie kompetencji zawodowych oraz rozwój umiej ętno ści społecznych uczestników projektu na terenie gminy Wolin Cele szczegółowe projektu • odkrycie indywidualnego potencjału i doskonalenie umiej ętno ści zawodowych oraz podj ęcie pracy w latach 2013-2014 • zwi ększenie motywacji do działania i zaufania we własne siły oraz zwi ększenie umiej ętno ści komunikacyjnych

96

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 97 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

• poprawa stanu zdrowia i sprawno ści fizycznej u n30 osób na terenie powiatu kamie ńskiego • upowszechnianie aktywnej integracji i pracy socjalnej Miejsce realizacji projektu OPS w Wolinie Beneficjenci projektu Osoby korzystaj ące z pomocy społecznej o niskim wykształceniu i zagro żone wykluczeniem społecznym Partnerzy w realizacji projektu • Lider projektu: PCPR w Kamieniu Pomorskim • Partnerzy: OPS w Dziwnowie, Golczewie, Świerznie i Wolinie oraz PUP

IV. UWAGI KO ŃCOWE

97

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 98 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020

Zapisy zawarte w Strategii Rozwi ązywania Problemów Społecznych Gminy Wolin na lata 2014-2020 b ędą realizowane w ramach przyj ętych działa ń w zale żno ści od posiadanych przez samorz ąd gminy i pozyskanych z zewn ątrz środków finansowych. Dla osi ągni ęcia wyznaczonych w dokumencie celów konieczne b ędzie współdziałanie ró żnych podmiotów funkcjonuj ących w obszarze polityki społecznej, w tym tych, które działaj ą na wy ższym szczeblu administracyjnym. Autorzy dokumentu pragn ą zło żyć serdeczne podzi ękowania wszystkim tym, którzy uczestniczyli w jego budowie, przyczyniaj ąc si ę do identyfikacji problemów społecznych wyst ępuj ących w gminie. Jednocze śnie chc ą wyrazi ć nadziej ę na dalsz ą współprac ę w realizacji zapisów strategii.

98

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 99 Uzasadnienie Konieczność opracowania Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych wynika wprost z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2013r., poz. 182 z póź. zm.) oraz art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 12 kwietnia 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi(tj. Dz. U. z 2012r., poz. 1356 z póź. zm.). Strategia pozwoli na racjonalizację lokalnej polityki społecznej. Dokument określa misję oraz wyznacza cele strategiczne i działania, których wdrożenie powinno w znaczny sposób przyczynić się do rozwiązania wielu problemów społecznych i zminimalizować ich skutki. Strategia stanowi zatem podstawę do realizacji stosunkowo trwałych wzorów interwencji społecznych, które mają przyczynić się do poprawy warunków życia mieszkańców, w szczególności tych, którzy są zagrożeni marginalizacją i wykluczeniem społecznym i doprowadzić do integracji społecznej. Strategia stanowi materiał wyjściowy do opracowania szczegółowych programów i projektów w całościowej polityce społecznej gminy. Skuteczność wyznaczonych w niej działań pomocowych będzie zależała zarówno od posiadanych i pozyskanych przez gminę środków finansowych, jak i szerokiej, aktywnej i skoordynowanej współpracy przedstawicieli administracji samorządowej i partnerów społecznych, w tym organizacji pozarządowych.

Id: 4575FBDB-DBFE-4E02-B573-C06D7A5E1951. Uchwalony Strona 1