Przewodnik Turystyczny

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu”

Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem”

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej”

Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań

„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”. Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Publikacja opracowana przez Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu”, Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem”, Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach poddziałania 19.3 „Przygotowanie i realizacja działań w zakresie współpracy z lokalną grupą działania” objętego PROW 2014-2020.

Przewodnik Turystyczny

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu”

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem”

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” Spis treści:

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” Działania „Bądźmy Razem” • Gmina Ceranów ...... ,...... 6 • Gmina Bielany ...... 118 • Miasto i Gmina Drohiczyn ...... 8 • Gmina Grębków ...... 120 • Gmina Dziadkowice ...... 19 • Gmina Korytnica ...... 123 • Gmina Grodzisk ...... 22 • Gmina Liw ...... 127 • Gmina Huszlew ...... 24 • Gmina Łochów ...... 134 • Gmina Jabłonna Lacka ...... 26 • Gmina Miedzna ...... 146 • Gmina Korczew ...... 29 • Gmina Sadowne ...... 149 • Miasto i Gmina Kosów Lacki ...... 33 • Gmina Stoczek ...... 155 • Miasto i Gmina Łosice ...... 37 • Miasto Węgrów ...... 159 • Gmina Mielnik ...... 41 • Gmina Wierzbno ...... 165 • Gmina Milejczyce ...... 54 • Szlaki Turystyczne ...... 168 • Gmina Nurzec – Stacja ...... 58 • Zagospodarowanie turystyczne rzeki Liwiec 177 • Gmina Olszanka ...... 62 • Lista przewodników ...... 178 • Gmina Paprotnia ...... 64 • Gmina Perlejewo ...... 66 Lokalna Grupa Działania • Gmina Platerów ...... 69 „Równiny Wołomińskiej” • Gmina Przesmyki ...... 73 • Gmina Brańszczyk ...... 180 • Gmina Repki ...... 75 • Gmina Długosiodło ...... 188 • Gmina Sabnie ...... 78 • Gmina Jadów ...... 199 • Gmina Sarnaki ...... 80 • Gmina Klembów ...... 208 • Gmina Siemiatycze ...... 94 • Gmina Poświętne ...... 215 • Miasto Siemiatycze ...... 99 • Gmina Rząśnik ...... 220 • Gmina Sokołów Podlaski ...... 107 • Gmina Strachówka ...... 231 • Gmina Stara Kornica ...... 109 • Gmina Tłuszcz ...... 235 • Gmina Sterdyń ...... 112 • Gmina Wołomin ...... 246 • Szlaki Turystyczne ...... 114 • Gmina Wyszków ...... 267 • Lista przewodników ...... 116 • Gmina Zabrodzie ...... 284 • Lokalne targi ...... 116 • Miasto Zielonka ...... 292 Szanowni Państwo!

Przekazujemy na Państwa ręce Przewodnik krajobrazów, zabytkowych świątyń, pałaców Turystyczny obszaru Stowarzyszenia „Lokalna i dworów. Tutaj meandrujący Liwiec przypomi- Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu”, Stowa- na z lotu ptaka wstęgę otoczoną bogactwem rzyszenia Lokalna Grupa Działania „Bądźmy flory i fauny. Dolina Liwca to także atrakcyjne Razem” oraz Lokalnej Grupy Działania „Równi- szlaki turystyczne – piesze, rowerowe i kaja- ny Wołomińskiej”, wydany w ramach projektu kowe. Podczas spływu kajakowego niezwykle współpracy. Kierujemy go do wszystkich zainte- malowniczo prezentują się z rzeki: zamek w Li- resowanych poznawaniem terenów na wschód wie, pałac w Starej wsi, dwór w Paplinie, Pałac od Warszawy. Wierzymy, że każda wyprawa i Folwark w Łochowie. W przerwie spływu można będzie dla Państwa niezapomnianą przygodą. zwiedzić wiele innych wysokiej klasy obiektów Pragniemy, by przewodnik stanowił inspirację zabytkowych Węgrowa i okolic. Na turystów dla weekendowych i wakacyjnych podróży po czekają hotele, restauracje i gospodarstwa najciekawszych miejscach naszego regionu. agroturystyczne z różnymi atrakcjami i kuchnią Wierzymy, że każda wyprawa będzie dla Pań- regionalną. stwa niezapomnianą przygodą. Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomiń- SLGD „Tygiel Doliny Bugu” zrzesza 25 gmin, skiej” jest stowarzyszeniem zrzeszającym 12 9 gmin z województwa podlaskiego oraz 16 gmin: 7 z Powiatu Wołomińskiego i 5 z Powiatu gmin z województwa mazowieckiego. Podlasie Wyszkowskiego. To obszar „Równiny Wołomiń- Nadbużańskie jest dla koneserów, których za- skiej” położony w bliskim sąsiedztwie Warszawy chwycą niezliczone ścieżki przyrodnicze, szlaki poprzecinany rzekami Bug i Narew z dopływami. turystyczne rowerowe i kajakowe oraz obiekty Z jednej strony leży w otulinie Nadbużańskiego zabytkowe. Mieszkańcy Podlasia słyną ze swej Parku Krajobrazowego, Puszczy Białej i Obszaru gościnności. Nasz region ma do zaoferowania Natura 2000 Doliny dolnego Bugu, a z drugiej wiele miejsc noclegowych na każdą kieszeń. w otulinie Rezerwatów: Dębina, Grabicz, Bagno Znajdziecie tu Państwo dwory, hotele, pensjo- Jacka i Mosty Kalińskie. Teren posiada wiele naty, a na tych którzy pragną ciszy, spokoju ciekawych miejsc pod względem turystycznym i rodzinnego nastroju, czekają gospodarstwa i biznesowym. Znajdziemy tu dobrze rozwiniętą agroturystyczne, gdzie można posmakować bazę gastronomiczno-hotelową i tereny nasta- pysznych, regionalnych potraw, łącznie na na- wione na turystykę weekendową: pieszą, rowe- szym terenie jesteśmy w stanie przyjąć 2763 rową, konną i wodną. gości w 112 obiektach.

SLGD „Bądźmy Razem” w Przewodniku przed- Najwyższy czas ruszyć w trasę! stawia urokliwą Dolinę Liwca słynącą z pięknych Zapraszamy!

Agnieszka Wojtkowska Jadwiga Snopkiewicz Artur Dzięcioł Prezes Stowarzyszenia Prezes Prezes Stowarzyszenia

„Lokalna Grupa Działania Lokalna Grupa Działania Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” „Bądźmy Razem” „Równiny Wołomińskiej” Zdjęcia do niniejszej publikacji pochodzą z bazy danych SLGD „Tygiel Doliny Bugu”, S-LGD „Bądźmy Razem” oraz LGD „Równiny Wołomińskiej”, podmiotów z nimi współpracujących, podmiotów gospodarczych, samorządów, beneficjentów oraz osób indywidualnych: Dariusz Myhan, Cezary Klimaszewski, Krzysztof Mazurkiewicz, Michał Zabokrzecki, Roman Postek, Justyna Gryglas-Przesmycka

Wydawcy składają serdeczne podziękowania wszystkim osobom i podmiotom, które udostępniły materiały oraz fotografie niezbędne do przygotowania przewodnika.

Wydawca: Agencja Promocyjno-Wydawnicza „UNIGRAF” 85-435 Bydgoszcz, ul. Głębinowa 5, tel. 601 664 042 [email protected] • www.unigraf.bydgoszcz.pl

ISBN: 978-83-950211-7-6 Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” ul. Warszawska 51 lok. 7, 17-312 Drohiczyn tel. +48 797 091 197 e-mail: [email protected] www.tygieldolinybugu.pl facebook.com/tygieldolinybugu GMINA CERANÓW

zabytki

¡ Kościół i dzwonnica pochodzące z lat 1874–1875 w Ceranowie ¡ Plebania z 1927 roku w Ceranowie ¡ Zespół pałacowo-parkowy z XIX wieku w Ceranowie ¡ Figura św. Huberta w lesie ceranowskim ¡ Ochronka dworska z XIX wieku w Ceranowie Kościół parafialny w Ceranowie pw. Niepokalanego (obecnie budynek przedszkola) Poczęcia NMP

Zespół pałacowo-parkowy z XIX wieku w Ceranowie

ścieżki przyrodnicze

¡ „Uroczysko Ceranów” – odcinek 12,6 km ¡ „Uroczysko Sterdyń” – odcinek 10 km gmina ceranów Krajobraz w miejscowości Garnek Plebania w Ceranowie

6 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Zacisze Lipowe

W ofercie obiektu są 3 pokoje, łącznie 7 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka, krzesła, szafę. Doba noclegowa trwa od godziny 9:00 do godziny 8:00. Do dyspozycji gości są rowery i plac zabaw dla dzieci. Ponadto obiekt oferuje bezpłatny parking oraz dostęp do Wi-Fi.

Kontakt: Ceranów 212, 08-322 Ceranów tel. +48 516 074 381, +48 25 787 07 14 e-mail: [email protected]

Gospodarstwo agroturystyczne „Grodzieckie”

skowe i grillowe, huśtawka, łódka, plaża nad je- ziorem, bezpłatny parking. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. W ofercie obiektu są 4 pokoje, łącznie 12 miejsc Obiekt położony jest w otulinie drzew na tere- noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka nie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego oraz oraz szafki nocne. Godziny doby noclegowej po- na terenie Natura 2000. W odległości 10 m od zostają do uzgodnienia w zależności od przyjaz- domu znajduje się jezioro, natomiast ok. 300 m du do obiektu. W swojej ofercie obiekt posiada rzeka Bug. usługę gastronomiczną oraz dostęp do Wi-Fi. Ponadto do dyspozycji gości jest: miejsce ogni- Kontakt: Długie Grodzieckie 15, 08-322 Ceranów tel. +48 506 097 050, +48 604 286 605 e-mail: [email protected]

www.grodzieckie.pl gmina ceranów

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 7 8 miasto i gmina drohiczyn ¡ T. Kościuszki. ku Miejskim w „budce” z pamiątkami, przy placu Par w oraz17.00 – 10.00 godzinach w dziennie, przy ul.Kopernika 9wDrohiczynie, czynnym co- się mieści który Religii”, i Kultur Pogranicze – „Bug Kulturowo-Historycznym Parku w rzystać sko- również można turystycznej informacji października) z do maja (od letnim sezonie W ¡ ¡ ¡ Wystawa zabytkowych motocykli w Drohiczynie w motocykli zabytkowych Wystawa ul.Kraszewskiego 24,17-312 Drohiczyn ul.J. I.Kraszewskiego 4,17-312 Drohiczyn ul.Kraszewskiego 13,17-312 Drohiczyn Przyjedź Przyjedź K Budynek Budynek www.motocykle-drohiczyn.pl +48789387141 +48856557414 ul.M.Kopernika 9,17-312 Drohiczyn zu Deejle im. Diecezjalne Muzeum – militariów, techniki i zabytkowych motocykli. archeologicznewystawy: oraz zbiory nim w się Znajdują Gminy”. „Starej budynku w się mieści Muzeum w Drohiczynie ajakowej P MIASTO iGMINADROHICZYN ogranicze muzea INF TURYSTYCZNA Nadbużańskiego P Miejsko-Gminnego Poznaj arku Historyczno-K ORMAC K lu i Religii” i ultur Posmakuj C entrum J ulturowego „Bug O Jana A Pozostań środka w Drohiczynie P T urystyki awła K ultury II -

¡ ¡ Kościół pofranciszkański w Drohiczynie w pofranciszkański Kościół Widok z Góry Zamkowej w Drohiczynie Drohiczynie w Zamkowej Góry z Widok ul.Zamkowa, 17-312 Drohiczyn krów znajdujesię u podnóża Zamkowej. Góry bun- zachowanych z Największy -Mołotow. traktatuwytyczonej w wyniku Ribbentrop granicy rosyjsko-niemieckiej wzdłuż gnący bie- roku 1940-1941 z umocnień innych oraz linii Umocnienia Góra Z amkowa wDrohiczynie zabytki Mołotowa to pasbunkrów ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ skrzyżowanie ul.Świętojańskiej iul.Mieszka I pl.T. Kościuszki, 17-312 Drohiczyn ul.Benedyktyńska 6,17-312 Drohiczyn ul.Kraszewskiego 4,17-312 Drohiczyn 17-312 ul.Kościelna Drohiczyn 10A, pl.T. Kościuszki 23,17-312 Drohiczyn Cerkiew prawosławna św. Mikołaja Cudotwórcy Cudotwórcy Mikołaja św. prawosławna Cerkiew w Drohiczynie w +48856557038 +48856557153 +48856557080 +48856557079 Z 17-312 Drohiczyn ści sięSeminariumDuchowne. KolegiumKuriaBiskupia, Jezuitów mie- gdzie obecnie Jezuitów Trójcy Klasztor Przenajświętszej, Katedra wchodzą: którego skład, w Z III wieku mucena zXV K twórcy z1792roku C Benedyktynek. Klasztorem oraz Świętych ku z Kościołem Benedyktynek pw. Wszystkich Z klasztorufranciszkanów, stróżówki, oficyny. dzwonnicy, pw. NMP, Kościoła z Wniebowzięcia się składający wieku III XV Z espół espół klasztorny Benedyktynek z III XV wie- II, XV z franciszkanów klasztorny espół abytkowy domzI.poł.Xwieku apliczka barokowa z figurą św.figurą barokowaapliczkaz riw rwsan św. prawosławna erkiew Klasztorny wieku III XV z Jezuitów Mikołaja Jana Nepo- Cudo- Stowarzyszenie „LokalnaGrupa –Tygiel Działania Doliny Bugu”

¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ Śledzianów, 17-312 Drohiczyn Narojki, 17-312 Drohiczyn Ostrożany, 17-312 Drohiczyn Miłkowice Maćki,17-312 Drohiczyn Droga doKłyzówki iMinczewa Muzeum Diecezjalne w Drohiczynie w Diecezjalne Muzeum ul.Nieznanego Żołnierza, 17-312 Drohiczyn pl. Kościuszki – park miejski, 17-312 Drohiczyn ul.Warszawska, 17-312 Drohiczyn K i Damiana z1865–1866 roku wNarojkach C poł. XX wiekuwŚledzianowie z Ipoł.XX K w Ostrożanach MatkiSanktuarium Bożej wieku zXV cach Maćkach K przy Zespole Szkół ła II w Drohiczynie w 1999 roku, zlokalizowany pany na pamiątkę pobytu papieża Jana Paw parafialnym wDrohiczynie Grób P K śił w św. pw. ościół ościół pw. św. Rocha z XI wieku apliczka Przydrożna zpocz. XIwieku riw prawosławna erkiew opiec omnik ArmiiKrajowej wDrohiczynie enng Żołnierza na cmentarzu Nieznanego pamięci pomniki imiejsca P amięci P Apostołów odlasia w Drohiczyniew odlasia usy Ś więtych or i Piotra w Miłkowi- K P osmy awła - -

9 miasto i gmina drohiczyn 10 miasto i gmina drohiczyn ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ Śledzianów 20,17-312 Drohiczyn ul.J. Piłsudskiego20,17-312 Drohiczyn ul.Nieznanego Żołnierza, 17-312 Drohiczyn 17-312 Drohiczyn AlejaJaćwieży, 17-312 Drohiczyn Przyjedź Przyjedź Skrzyżowanie Kluka, Szmita iul.K. ul.Z. ul.Kopernika 9,17-312 Drohiczyn pl.Kościuszki, 17-312 Drohiczyn pl.Kościuszki, 17-312 Drohiczyn

+48725374151 www.cichybug.pl +48 856557017,606801733, Alpakowo-Hodowla Alpak Pracownia igaleriarzeźby „ Czynne od V do X, pn. - pt. od 10.00 do 13.00 do 10.00 od pt. - pn. X, do V od Czynne (płatna –cennikna stronie Urzędu Gminy) (Drohiczyn –Bużyska gm.Korczew) Przeprawa promem przez rzekę Bug +48 506058213 P Ściana głości kowej zokazji 10-leciaodzyskania Niepodle- Obelisk z1928roku naszczycie Zam- Góry 17-312 Drohiczyn T T miasta 900-lecia Drohiczyn pamiątkę na Obelisk P Drohiczyn 17-312 Żołnierza, Nieznanego ul. skich na cmentarzu parafialnym w Drohiczynie czyńskiego w Drohiczynie parafialnym cmentarzu na Cmentarz Żydowski wDrohiczynie ablica na pamiątkę 750-lecia ablica P omnik omnik inne atrakc P K Poznaj męi oraz amięci amiątkowa Walk 1920 onstytucji onstytucji 3-go P męi Żołnierzy amięci Posmakuj P mi ltió pol- lotników omnik Maja Cichy Bug” Pozostań w Drohiczynie Zjazdu Drohi - je Niezłomnych

¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ Nadbużańskie Centrum Turystyki Kajakowej Kajakowej Turystyki Centrum Nadbużańskie +48508392144 +48606217435 +48856550543 +48602730883 +48856557069

www.bugunietsus.eu www.kultura-drohiczyn.pl zakładka IT +48 789387141 +48 856557069 Wypożyczalnia Gokartów MGOKDrohiczyn K Wypożyczalnia kajaków K „P rowerów i kajaków Wypożyczalnia Hotel Drohicki rowerów i kajaków Wypożyczalnia Wypożyczalnia kajaków „Domnaskarpie” do 20.00 15.00 od oraz 13.00 do 10.00 od świąteczne: oraz od15.00 do18.00; sobota, niedzielaidni uem aaasw, ozroą nowe imultimedia. zbiory o poszerzoną Kajakarstwa, Muzeum r. 2013 od Drohiczynie w istniejącego stawę ul. J. I. Kraszewskiego 24. Zawiera w sobie wy Nadbużańskie C Plaża oraz w weekendy strzeżone kąpielisko atedrą” sprzętu wypożyczalnia entrum T urystyki K ajak24.pl ajakowej od -

¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ Rotki 1, 17-312 Drohiczyn +48508919463

serów) garmażerki, wędlin, tradycyjnych(produkcja Dażynka –Nadbużańskie Smaki (Tonkiele –Wólka Zamkowa –Drohiczyn –Bujaki) rowerowy –dystansszlak 28km Nadbużański – Zajęczniki) km(Tonkiele– dystans 9,22 –Drohiczyn turysty” dla rajem „Bug rowerowe Ścieżki – Granne –Głody) Drohiczyn – Nadbużna Wólka – Anusin – nik 39,1 km(Niemirów –SutnoWajków –Miel- Szlak Doliny Bugu (szlak wodny) –dystans ce –Siemiatycze) czewo –Runice –Drohiczyn –BujakiKrupi- Min- – Putkowice Chrołowice – Chutkowice – – Nadolne Nagórna Wierzchuca – nów Śledzia- – Chechłowo – Duże (Arbasy km 40 Szlak – – – – – 41 km(Drohiczyn –Sieniewice –Sady Szlak Szlak papieski –dystans 3,5 km(Drohiczyn) www.portnadbugiem.pl, [email protected] paintballu laserowego elektrycznych, hulajnóg rowerów, kajaków, elektrycznych, pojazdów wolnobieżnych nia wypożyczal- – Bugiem nad PORT – hiczynie Punkt tel. +48 731206020,516544060 aok – ikwc Psk i Maćki i Wierzchuca Nadolne Nagórna–Bużyski) i Paszki Nagórne Putkowice – Miłkowice Lisowo – Duże Rogawka i Małe Narojki – Skiwy – Krupice Cecele – – Klukowo Bujaki – Sytki K producenci l turystyczne szl bsługi Ruchu Obsługi duasih Grodzisk Nadbużańskich (część zachodnia) – dystans – zachodnia) (część upiecki lni oka aki T urystycznego w Dro- w urystycznego – dystans Stowarzyszenie „LokalnaGrupa –Tygiel Działania Doliny Bugu”

na wprowadzanie zwierząt doobiektu. zgodę wyrażają Właściciele parking. bezpłatny oraz kajaki i rowery dyspozycji do są datkowo Do- niepełnosprawnościami. z osób do wana ni, jadalnioraz restauracji, która jest dostoso- mają możliwość korzystania Goście z ogólnodostępnej kuch- 12.00. godziny do 14.00 godziny od trwa noclegowa Doba Internetu. do dostęp 35 oraz łącznie TV w wyposażonych pokoi, noclegowych miejsc 13 jest obiektu ofercie W ¡

Chrołowice 5,17-312 Drohiczyn Zakład produkcji wyrobów garmażeryjnych PAOL tel. +48 601453998 e-mail: [email protected] A ul. Farna 13,17-312 Drohiczyn p rest od www.podkatedra.com tel. +48606217435 ka auracja K ontakt: tedrą 11 miasto i gmina drohiczyn 12 miasto i gmina drohiczyn oraz obiadokolacji. Do dyspozycji gości jest bez- śniadań wykupienia możliwość posiada ofercie leżniona jest od liczby noclegów. Obiekt w swojej uza- noclegowa Doba Wi-Fi. do dostęp siadają po- łazienkę, w są wyposażone Pokoje gowych. nocle- miejsc 19 łącznie pokoi, 7 oferciejest W płatnego parkingu. bez- i rowerów z korzystania możliwość oraz ni godziny 12.00. do Goście mają dostęp do wyposażonej kuch- 13.00 godziny od trwa noclegowa TV. Doba w są wyposażone Pokoje noclegowych. miejsc 14 łącznie pokoi, 5 jest ofercie obiektu W Przyjedź Przyjedź CICHY BUG Dom Gościnny „B Poko Poznaj A JKA je Gościnne Posmakuj ” Pozostań zwierząt wprowadzanie doobiektu. na zgodę wyrażają Właściciele gospodarza. rzeźbygaleria autorska się znajduje obiekcie w płatny parking, rowery oraz duży ogród, ponadto ul. Pl.Kościuszki 37/38,17-312 Drohiczyn tel. +48606801733, +48 856557017 ul. Piłsudskiego20,17-312 Drohiczyn www.bajkadrohiczyn.podlasie.pl e-mail: [email protected] tel. +48503701196 www.cichybug.pl K K ontakt: ontakt:

gd n wrwdai zirą d obiektu. do zwierząt wprowadzanie na zgodę dyspozycji gości są rowery. Właściciele wyrażają płatny parking oraz dostęp do Wi-Fi. Ponadto do restaurację,własną bezposiada - Obiekt nienia. uzgod- indywidualnego do pozostają legowej noc- doby szafy.Godziny nocne, stoliki krzesła, stoliki, łóżka, w są wyposażone Pokoje gowych. nocle- miejsc 14 łączniepokoi, 6 oferciejest W o ypzci oc js wpsżn kuchnia, wyposażona jest gości dyspozycji Do uzgodnienia. indywidualnego do pozostają wej noclego- doby Godziny Wi-Fi. TV, nocne, szafki tapczany,w wyposażone duże, są Pokoje wych. W ofercie są 2 pokoje, łącznie 9 miejsc noclego- Restaurac i Antoniego U Łuc ji j a inoclegi „ Stowarzyszenie „LokalnaGrupa –Tygiel Działania Doliny Bugu” obiektu. do zwierząt wprowadzanie na zgodę wyrażają zabaw.Właściciele plac oraz parking bezpłatny ul.Ciechanowiecka 6,17-312 Drohiczyn tel. +48856557018, +48509377093 tel. +48518361244,516163566 ul. Piłsudskiego38,17-312 Drohiczyn U IRENY e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] www.drohiczynuireny.pl K K ontakt: ontakt: ” 13 miasto i gmina drohiczyn 14 miasto i gmina drohiczyn zumiewa się w także w języku angielskim. Do- angielskim. języku w także w się zumiewa orazbezpłatnyPersonelkuchnię parking. poro - zostają do uzgodnienia. Obiekt oferuje domową po- noclegowej doby Godziny łazienki. i lampki szafki, łóżka, w są wyposażone Pokoje gowych. nocle- miejsc 18 łącznie pokoi, 5 oferciejest W plac zabaw,plac rowery.zgodę wyrażają Właściciele jest dyspozycjigości Dodatkowodo angielskim. języku porozumiewaPersonelw także Wi-Fi. się do dostęporaz niepełnosprawnościami z osób restaurację,sną dla podjazdbezpłatny parking, dziny 14:00 do godziny 12:00. Obiekt posiada wła- go- od trwa noclegowaTV. Doba posiada pokoi gowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, część W ofercie jest 11 pokoi, łącznie 31 miejsc nocle- Przyjedź Przyjedź NAD JEZIORKIEM Restaurac ZAMKOWA Poznaj Posmakuj j Pozostań a

zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. obiektu. do zwierząt wprowadzanie na zgodę wyrażają Właściciele biesiadna. sala wody, do dostępłódka, czekają:kajaki, gości na datkowo ocoe rz wacy sui cateringowe (chrzciny, wesela, urodziny itd.). usługi świadczy okolicz- oraz imprezy nościowe również organizuje Obiekt na wprowadzanie zwierząt doobiektu. ul. J. I.Kraszewskiego 16,17-312 Drohiczyn K ontakt: Chrołowice 15,17-312 Drohiczyn tel. +48606 974433,856557160 tel. +48502382731, +48 503111591 [email protected] e-mail: [email protected] www.drohiczyn.nazwa.pl www.nadjeziorkiem.eu K ontakt: wprowadzanie zwierząt doobiektu. na zgodę wyrażają Właściciele altana. oraz gry do zabaw,rowery,siatka plac jest gości pozycji dys- do Dodatkowo Wi-Fi. do dostęp oraz king do godziny 12:00. Obiekt posiada bezpłatny par 14:00 godziny od trwa noclegowa Doba radio. i TV nocne, lampki szafę, w wyposażone legowe noc- miejsca 4 łącznie pokoje, 2 są ofercie W żazgodę wprowadzaniena zwierząt obiektu, do godziny 14:00 do godziny 12:00. Właściciel wyra- i sprzęt do grillowania. Doba noclegowa trwa od siada w pełni wyposażoną kuchnię oraz miejsce Po- Bug. rzekę na widokiem pięknym z skarpie na położony całoroczny Obiekt sofę. wygodną oraz kominek i TV w wyposażony Salon nocne. lampki pościelą, z łóżka w wyposażonych wych W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 8 miejsc noclego- Smerf Leśna Chata Dom wypoczynkowy NadBugiem a Stowarzyszenie „LokalnaGrupa –Tygiel Działania Doliny Bugu” - bezpłatny parking. ogrodzony duży jest gości dyspozycji Do skim. angiel- języku w się porozumiewa dodatkowo turystyczne. sąsiadów. bez W pobliżu lesie,znajdują się inne gospodarstwa agro- w położony jest Domek Chrołowice 26,17-312 Drohiczyn ul. Piastowa 4,17-312 Drohiczyn e-mail: [email protected] tel. +48539 330545 tel. +48880891400 K K ontakt: ontakt:

15 miasto i gmina drohiczyn 16 miasto i gmina drohiczyn a ee orda oa bzłty parkingiem. bezpłatnym oraz ośrodka, teren na Obiekt jest ogrodzony z monitorowanym wjazdem francuskim. i angielskim języku poro- w się dodatkowo zumiewa Personel 10:00. godziny do 11:00 godziny od trwa noclegowa Doba krzesła. parterowe i piętrowe, szafy, komody, półki, stoliki, łóżka łazienki, w są wyposażone Pokoje gowych. nocle- miejsc 51 łącznie pokoi, 11 jest ofercie W skim i rosyjskim. Do dyspozycji gości są kajaki, są gości dyspozycji Do rosyjskim. i skim angiel- języku w się porozumiewa dodatkowo Personel Wi-Fi. do dostęp oraz sprawnościami niepełno- z osób dla windę parking, bezpłatny bar, restaurację, własną posiada Obiekt 11:00. godziny do 14:00 godziny od trwa noclegowa Doba niepełnosprawnościami. z osób potrzeb do są dostosowaneTV, hotelowe, kosmetyki miejsc ki, 74 łącznie łazien- w są pokoi, wyposażone Pokoje noclegowych. 31 jest ofercie W Przyjedź Przyjedź Nadbużański Ośrodek Ewangelizac Hotel Drohicki Poznaj Posmakuj Pozostań

„Linii Mołotowa”. zeum Miejskieoraz Muzeum Diecezjalne, bunkry Drohiczynie,Mu- w Zamkowa Góra jak: takie ne turystycz- atrakcje liczne są hotelu pobliżu W na wprowadzanie zwierząt doobiektu. zgodę wyrażają Właściciele sauna. oraz rowery tel. +48856557755, +48502599864 e-mail: [email protected] ul. Kościelna 10,17-312 Drohiczyn Zajęczniki 117,17-312 Drohiczyn e-mail: [email protected] tel. +48856550543 www.hoteldrohicki.pl K K ontakt: ontakt: ji

legowa trwa od godziny 13:00 do godziny 11:00. godziny do 13:00 godziny od trwa legowa łazienki noc- Doba nocne. w szafki nocne,szafę, lampki w są wyposażone Pokoje legowych. noc- miejsc 10 łącznie pokoje, 4 są ofercie W z wyposażeniem. Dodatkowo goście mają moż- mają goście Dodatkowowyposażeniem. z kuchnia samodzielna jest gości dyspozycji rosyjskim. Do i angielskim języku w się porozumiewa dodatkowo Personel 12:00. godziny do 12:00 godziny od trwa noclegowa Doba Wi-Fi. dostęporaz bu- TV meble, w są wyposażone dynku, parterze na się znajdują Pokoje gowych. nocle- miejsc 9 łącznie pokoje, 4 są ofercie W Poko „ Poko U Gosi” je Gościnne je Gościnne Stowarzyszenie „LokalnaGrupa –Tygiel Działania Doliny Bugu”

ski, placzabaw dla dzieciirestauracja. w centrum miasta, obok znajduje się park miej- jest położony Obiekt produkcji. własnej dami lo- z lodziarnia się znajduje letnim sezonie w dalnia oraz salon zTV. samym Wtym budynku ja- kuchnia, wyposażona całkowicie modzielna sa- parking, bezpłatny jest gości dyspozycji Do zwierząt doobiektu. wprowadzanie na zgodę wyrażają Właściciele go parkingu. ogrodzieorazbezpłatnew wypoczynku do - sca miej- grillowego, miejsca z skorzystania liwość ul.Pl.T. Kościuszki 32,17-312 Drohiczyn ul. Wlk. Ks. Witolda 3,17-312ul. Wlk. Drohiczyn tel. +48856557529,791493975 www.teresa-drohiczyn.noclegi.pl tel. +48 530216992 K K ontakt: ontakt:

17 miasto i gmina drohiczyn 18 miasto i gmina drohiczyn oid bzłty isreoy akn, do- parking, niestrzeżony bezpłatny posiada Obiekt restauracji.zaprzyjaźnionych z siedliska do obiadów dowozu Możliwość 11:00. godziny do 15:00 godziny od ogrodotrwa - noclegowa Doba wą. huśtawkę oraz grillem z ognisko na miejsce hamaki, ogrodowymi, meblami dyspozycji z taras do mają goście podwórku Na nię. kuch- oraz prysznicem z łazienkę w są sażone space oraz sypialnię na antresoli. Obiekty - wypo open w sypialnię posiadający osobowy 5 dom – Gajówka oraz sypialnie 7 3 posiadający dom osobowy - leśniczówka obiekty: 2 są ofercie W z uwzględnieniem warunków atmosferycznych.warunkówuwzględnieniem z września, do maja od otwarte namiotowe Pole ognisko,WC,prysznic.na dyspozycjimiejsce Do Bużyska. – Drohiczyn promowa przeprawa licy miotowego jest ogrodzony, niestrzeżony. W oko- Terenna- Zamkowej. pola Góry podnóża u Bug, rzeką samą nad się znajduje namiotowe Pole Przyjedź Przyjedź Las sięŻ Las nad Bugiem Pole Namiotowe Poznaj Posmakuj y je Pozostań wprowadzanie zwierząt doobiektu. na zgodę wyraża Właściciel trampolina. oraz drzewami między schowanego domku małego postaci w dzieci dla zabawstrefa jest siedliska terenie na książkami, z biblioteczka jest gości dyspozycji do Dodatkowo angielskim. języku w także się porozumiewa personel Wi-Fi, do stęp nym po Drohiczynie. przejażdżka wolnobieżnym pojazdem elektrycz- Możliwośćwypożyczenia kajaków, rowerów oraz e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] Bujaki 46,17-312 Drohiczyn www.portnadbugiem.pl tel. +48 575305888 tel. +48 731206020 www.lassiezyje.pl K K ontakt: ontakt: GMINA DZIADKOWICE

zabytki

¡ Kościół parafialny pw. Świętej Trójcy w Dziadkowicach

¡ Kaplica cmentarna w Dziadkowicach Kościół parafialny pw. Świętej Trójcy w Dziadkowicach ¡ Kościół parafialny pw. Matki Boskiej Bole- snej w Osmoli

¡ Cerkiew Prawosławna, filialna, cmentarna, pw. św. Michała w Żurobicach

¡ Drewniany Dwór z parkiem dworskim z XIX wieku w Dołubowie.

¡ Kościół parafialny pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Dołubowie Park przy zespole dworskim w Dołubowie ¡ Nagrobek Wiktorii i Ludwika Pieńkowskich na dawnym cmentarzu rzymskokatolickim w Dołubowie

pomniki i miejsca pamięci ¡ Cmentarz wojenny polskich żołnierzy z lat 20-tych XX wieku (Dołubowo) Cerkiew św. Michała Anioła w Żurobicach

inne atrakcje

¡ Stadnina i Pensjonat Żurobice +48 693 890 209 Żurobice 71, 17-306 Dziadkowice

¡ Paintball – Speedball +48 600 881 572, +48 660 463 410

Osmola 111, 17-306 Dziadkowice Dzwonnica parafii pod wezwaniem św. Trójcy I CE IA DKOW gmina DZ www.pintballpodlasie.pl w Dziadkowicach

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 19 „Kazimierzówka” Agroturystyka W ofercie są 4 pokoje, łącznie 8 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone w łóżko lub tapczan, szafę, szafki, stolik. Godziny doby noclegowej pozostają do uzgodnienia. Nieruchomość jest pełna zieleni oferuje bezpłatny parking posiada także atrakcyjne położenie, gdyż z trzech stron otoczona jest lasem. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

Kontakt: Lipiny 19, 17-306 Dziadkowice tel. +48 509 450 806, +48 606 622 098 e-mail: [email protected] www.kazimierzowka.agro.pl

Pustelnia Sękalik

W ofercie jest 8 pokoi, łącznie 14 miejsc nocne, przyjęcia okolicznościowe, spotkania towa- legowych wyposażonych w pościel, ręczniki, rzyskie, szkolenia, firmowe spotkania biznesowe czajnik, sztućce. Doba noclegowa trwa od go- i integracyjne. dziny 15:00 do godziny 10:00. Możliwość dowozu cateringu z firm zewnętrznych. Do dyspozycji gości jest basen dla dzieci, badminton, piłka- Kontakt: rzyki, leżaki, hamaki, rowery, grill. Obiekt posiada Osmola 109, 17-306 Dziadkowice bezpłatny parking oraz dostęp do Wi-Fi. Perso- tel. +48 505 658 613, +48 509 436 144, nel porozumiewa się także w języku angielskim. +48 502 953 067 Dodatkowo Pustelnia Sękalik to wspaniałe miej- e-mail: [email protected] sce na celebrowanie najpiękniejszych chwil www.pustelnia-sekalik.eatbu.com w naszym życiu takich jak: uroczystości rodzin- I CE IA DKOW gmina DZ

20 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Stajnia i Pensjonat Żurobice

W ofercie jest 7 pokoi, łącznie 24 miejsc noc- zabaw dla najmłodszych, mini alejki spacerowe, legowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, miejsce do gry w piłkę nożną, siatkówkę, bad- telewizor, radio, łóżka, szafy, szafki nocne, lamp- mintona, leżaki, rowery, ogródek z ziołami i wiej- ki, stolik, krzesła, ręczniki, posiadają dostęp do skimi warzywami. Ponadto na terenie obiektu Wi-Fi. Godziny doby noclegowej pozostają do znajduje się zarybiony staw, sauna zewnętrzna, indywidualnego uzgodnienia. Personel dodat- zagroda edukacyjna, stajnia z 21 końmi, wybieg kowo porozumiewa się w języku: francuskim otwarty oraz hala kryta do jazy konnej. Prowa- i angielskim. Budynek częściowo jest dostoso- dzone są zajęcia jazdy konnej, hipoterapii oraz wany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami różnego typu inne zajęcia z końmi. Organizowane – parter budynku, łazienki, parking oraz podjazd. są również warsztaty z: decoupage, filcowania, Obiekt posiada restaurację dla gości noclego- odlewu świec, gipsu, mydła, haftu krzyżykowego, wych. Oprócz oferty gastronomicznej jest: bez- zdobnictwa na szkle i porcelanie oraz wyrobu płatny parking, altana z miejscem grillowym biżuterii. Po wcześniejszym uzgodnieniu istnieje lub ogniskowym, plac zabaw dla dzieci, kącik możliwość wprowadzania zwierząt do obiektu.

Kontakt: Żurobice 58, 17-306 Dziadkowice tel. +48 693 890 209 e-mail: [email protected] www.koniepodlasie.pl I CE IA DKOW gmina DZ

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 21 GMINA GRODZISK

atrakcje

¡ Ziołowy Zakątek oraz Podlaski Ogród Zioło- wy w Korycinach Ziołowy Zakątek Koryciny 73B, 17-315 Grodzisk +48 85 65 68 668, +48 661 586 449 www.ziolowyzakatek.pl

¡ Gospodarstwo „Enduro Kosianka” Tor Cros- sowy, Paintball Kosianka Boruty 10, 17-315 Grodzisk +48 602 386 145, +48 608 160 516 www.enduro.neostrada.pl

Rezerwat przyrody Koryciny Kapliczka św. Jana Nepomucena zabytki w Mierzynówce Dęby w miejscowości Siemiony

¡ Cerkiew pw. św. Mikołaja z 1864 roku w Gro- dzisku

¡ Cerkiew pw. Matki Boskiej Kazańskiej w Czarnej Wielkiej

¡ Cerkiew pw. Opieki Matki Boskiej z 1902 roku w Czarnej Cerkiewnej Cerkiew pw. Matki Boskiej Kazańskiej w Czarnej Wielkiej ¡ Kapliczka Św. Jana Nepomucena z końca XVIII wieku w Mierzynówce lokalni

¡ Kościół pw. Wniebowzięcia NMP z II poło- producenci wy XVII wieku na terenie Ogrodu Ziołowego ¡ Dary Natury Mirosław Angielczyk w Korycinach (produkcja ziół, herbat, zdrowej żywności)

I SK gmina G RODZ Ziołowy Zakątek Koryciny 73B, 17-315 Grodzisk Koryciny 73 , 17-315 Grodzisk +48 85 656 86 68, +48 661 586 449 +48 85 672 32 32

22 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ZIOŁOWY ZAKĄTEK

noszonych z różnych miejscowości wojewódz- twa podlaskiego. W części z nich możliwy jest nocleg na tradycyjnych, słomianych sienni- kach. Pokoje wyposażone są w TV, ręczniki, łazienki oraz dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 11:00. Do dyspozycji gości jest odkryty basen, wypo- życzalnia rowerów, kijków do nordic walking, boisko do siatkówki plażowej, plac zabaw dla W ofercie są 52 pokoje, łącznie ponad 150 dzieci oraz kilka miejsc ogniskowych. W nie- miejsc noclegowych. Niezapomniany czas których pokojach mogą przebywać zwierzęta. można spędzić w tradycyjnej leśniczów- Na terenie ośrodka znajduje się kolekcja Pod- ce, chatce nad rozlewiskiem czy np. domku laskiego Ogrodu Botanicznego, Ziołowe SPA w drzewie. Na szczególne zainteresowanie oraz XVII-wieczny, drewniany kościół, który zasługują pokoje gościnne w zabytkowych zrekonstruowany został wraz z ziołowym wiejskich domach z połowy XIX wieku, prze- ogrodem biblijnym.

Kontakt: Koryciny 73 B, 17-315 Grodzisk tel. +48 85 656 86 68 e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] www.ziolowyzakatek.pl

Gospodarstwo Enduro – Kosianka ści czekają motocykle enduro, quady i rowery. Gospodarstwo posiada specjalny tor enduro, po którym można jeździć motocyklem, quadem lub rowerem, odbywają się na nim często zawody motocyklowe.

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 13 miejsc noclegowych. Łazienka wspólna dla dwóch pokoi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 14:00. Personel porozumiewa się w języku angielskim i rosyjskim. Goście mają do swojej Kontakt: Kosianka Boruty 10, 17-315 Grodzisk dyspozycji dużą kuchnię i świetlicę, bezpłatny tel. +48 602 386 145, e-mail: [email protected] parking oraz Wi-Fi. Właściciele wyrażają zgodę www.enduro.neostrada.pl I SK gmina G RODZ na wprowadzanie zwierząt. Dodatkowo na go-

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 23 GMINA HUSZLEW

zabytki

¡ Zespół dworsko-parkowy z 1822 roku w Ba- ¡ Kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii chorzy Panny z 1701 roku (dawna cerkiew grekokatolicka) w Makarówce ¡ Zespół dworski z XVIII–XIX wieku w Huszlewie

¡ Kaplica pw. Matki Boskiej Częstochowskiej z k. XIX wieku w Kopcach miejsca pamięci

¡ Kaplica filialna pw. św. Dominika z 1909 ¡ Głaz upamiętniający bitwę żołnierzy AK pod roku w Dziadkowskich Wygodą

¡ Kościół pw. Matki Bożej Anielskiej z 1937 r. w Mostowie lokalni producenci ¡ Kościół pw. Św. Antoniego z Padwy z 1859 –1867 roku w Huszlewie ¡ Sery podpuszczkowe Krawczoskie RHD nr 14103503 ¡ Drewniana plebania z końca XIX wieku po- (produkcja tradycyjnych serów) łożona na terenie należącym do Kościoła Mostów 52, 08-206 Huszlew w Huszlewie +48 696 352 488 gmina HUSZLEW Aleja Lipowa m. Bachorza

24 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Makarówce (dawna cerkiew grekokatolicka)

Dwór z przełomu XVIII i XIX wieku w Huszlewie

Kościół pw. św. Antoniego z Padwy w Huszlewie gmina HUSZLEW Plac zabaw w Huszlewie Przydrożna kapliczka w Juniewiczach

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 25 GMINA JABŁONNA LACKA

¡ Dawna cerkiew grecko-katolicka z XVII wie- zabytki ku obecnie kościół pw. Najświętszego Ser- ca Jezusowego z dzwonnicą z II poł. XVII w. oraz plebania z XIX wieku w Gródku

Dawna cerkiew prawosławna pw. św. Serafima w Wirowie Zabytkowy kościoł w Jabłonnie Lackiej

¡ Klasztor prawosławny żeński z połowy XIX wieku, obecnie Dom Pomocy Społecznej atrakcje w Wirowie Wirów Al. Jana Pawła II 2, 08-304 Jabłonna ¡ Stadnina prowadzona przez Stowarzyszenie Lacka Jeździeckie „SKRAWEK NIEBA” Dzierzby Włościańskie 60, 08-304 Jabłonna ¡ Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Lacka Panny z lat 1826-1841 z dzwonnicą oraz ko- +48 607 608 595 stnicą w Jabłonnie Lackiej A ¡ Zespół cerkwi grecko-katolickiej z połowy szlaki CK XIX wieku obecnie kościół rzymskokatolicki A turystyczne pw. św. Antoniego Padewskiego w miejsco- wości Wirów ¡ Szlak Unitów Sokołowskich (Sokołów Podla- ski – Rogów (gm. Repki) – Szkopy (gm. Repki) – Sawice (gm. Repki) – Gródek (gm. Jabłon- na Lacka) – Seroczyn (gm. Sterdyń) – Gro- dzisk (gm. Sabnie)

NNA L A BŁO lokalni producenci

¡ Witold Stolarczuk (producent produktów pszczelarskich)

gmina J ul. Leśna 6, 08-304 Jabłonna Lacka Kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Gródku +48 668 309 993

26 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Widok na rzekę Bug

Gospodarstwo Agroturystyczne „U TADEONA”

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 16 miejsc noc- A legowych. Istnieje możliwość dostawki. Poko- CK

je wyposażone są w łazienki, dostęp do Wi-Fi. A Pokoje 2-osobowe posiadają tarasy. Godziny doby noclegowej pozostają do indywidualnego uzgodnienia. Do dyspozycji gości jest: bezpłat- ny parking, rowery, plac zabaw, basen, altana z miejscem na grill, możliwość przejażdżki bryczką oraz możliwość wynajmu kajaków za dodatkową opłatą. Gospodarstwo oferuje rów-

nież salę na imprezy okolicznościowe z ogólno- NNA L A BŁO dostępną kuchnią.

Kontakt: Gródek 183, 08-304 Jabłonna Lacka tel. +48 602 212 314 e-mail: [email protected] gmina J

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 27 Ośrodek wypoczynkowo–szkoleniowy „Gródek Dwór”

king, rowery, kajaki, plac zabaw, saunę, basen, boisko do piłki plażowej. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 56 miejsc noclegowych. Poko- je hotelowe są 1-, 2-, 3-osobowe, dodatkowo w ofercie jest 6 domków: 5-, 6-osobowych. Po- koje wyposażone są w łazienkę, TV, klimatyza- cję posiadają dostęp do Wi-Fi. Doba hotelowa rozpoczyna się od godziny 14:00 i trwa do godziny 12:00. Personel dodatkowo porozumiewa Kontakt: się w języku rosyjskim, angielskim i niemieckim. Gródek Dwór 50, 08-304 Jabłonna Lacka Obiekt posiada własną karczmę i restaurację, tel. +48 25 781 40 50 łazienki i podjazd są dostosowanie do potrzeb e-mail: [email protected] osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo go- www.grodeknadbugiem.pl ście do swojej dyspozycji mają: bezpłatny par-

gospodarstwo agroturystyczne – Jarosław Radzikowski ACKA

W ofercie jest 5 pokoi, wyposażonych w łóżka. Istnieje możliwość wykupienia domowych po- siłków. Dodatkowo do dyspozycji gości jest bez-

ONNA L płatny parking, miejsce ogniskowe, grill, kolekcja starego sprzętu rolniczego. Gospodarz organizuje ogniska z muzyką ludową, przejażdżki bryczką

A BŁ i pływanie łódką. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

Kontakt: Wieska – Wieś 2, 08-304 Jabłonna Lacka tel. +48 25 781 49 11, +48 698 346 632, gmina J +48 880 810 110

28 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA KORCZEW

INFORMACJA ¡ Gorzelnia, Magazyn spirytusu, pozostałości ogrodzenia gorzelni z XIX wieku w Starym TURYSTYCZNA Bartkowie ul. Ks. Brzóski, 08-108 Korczew Stary Bartków 36, 08-108 Korczew (obok Kuźni Pałacowej) ¡ Kościół parafialny wK nychówku pw. św. Sta- nisława bpa z 1631–1646 roku w Knychówku zabytki Wikarówka (dawny szpital) z 1790 roku w zespole kościoła parafialnego Knychówek 3, 08-108 Korczew ¡ Młyn wodny z około 1920 roku w Drażniewie Drażniew 48, 08-108 Korczew

¡ Młyn wodny w Tokarach Tokary 9, 08-108 Korczew, +48 25 642 47 27

Pałac w Korczewie

¡ Dwór z I poł. XIX wieku z parkiem w Tokarach

¡ Zespół pałacowo-parkowy w Korczewie Studnia – źródełko św. Jana Nepomucena w zespole pałacowym Wnętrze pałacu w Korczewie ul. Ks. Brzóski 3a, 08-108 Korczew +48 25 631 20 68 atrakcje ¡ Pałacyk letni Syberia w Korczewie ul. Ks. Brzóski 12, 08-108 Korczew ¡ Przeprawa promem przez rzekę Bug (Bużyska gm. Korczew – Drohiczyn) ¡ Pomnik poświęcony Jozefowi Piłsudskiemu (płatna – cennik na stronie Urzędu Gminy) z 1930 roku znajdujący się przy szkole w Kor- Czynne od V do X, pn. - pt. od 10.00 do 13.00 czewie oraz od 15.00 do 18.00; sobota, niedziela i dni świąteczne: od 10.00 do 13.00 oraz od 15.00

¡ Kamień Menhir w Korczewie do 20.00 gmina KORCZEW ul. Brzóski, 08-108 Korczew +48 85 655 70 69

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 29 szlaki turystyczne ¡ Trasa Korczewska dystans 126 km (Siedlce – Hołubla – Paprotnia – Czaple – Mogielnica – Korczew – Knychówek – Dąbrowa – Łysów – Niemojki – Przesmyki – Zawady-Majówka – Mordy – Ostoje – Krzymosze – Pruszyn – Siedlce)

lokalni producenci

¡ Pasieka pod Kaliniakiem Małgorzata i Jerzy Krawczyk Szczeglacin 109, 08-108 Korczew +48 530 753 804, +48 608 592 229 www.podkaliniakiem.pl Kościół pw. św. Stanisława bpa w Knychówku

Agro Pensjonat w Korczewie

ją zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. W obiekcie istnieje możliwość organizacji róż- nego rodzaju imprez okolicznościowych oraz plenerowych. W ofercie są 4 pokoje, łącznie 13 miejsc noclegowych. Na cztery pokoje są 3 łazienki, ponadto pokoje wyposażone są w TV oraz Wi-Fi. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku angielskim. Obiekt oferuje możliwość wykupu wyży- wienia. Do dyspozycji gości jest w pełni wyposa- żona kuchnia oraz salon kominkowy z dużym TV. Goście mają możliwość skorzystania z bezpłat- Kontakt: nego parkingu, ogrodu z leżakami, miejscem ul. Siedlecka 1, 08-108 Korczew grillowym, paleniskiem, dużego namiotu ogro- tel. +48 25 631 39 40, +48 602 610 106 dowego. Obiekt oferuje możliwość przyjazdu e-mail: [email protected] gmina KORCZEW z własnym koniem, przejażdżki bryczką, turysty- www.korczew-nadbugiem.pl kę związaną z jeździectwem. Właściciele wyraża-

30 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Dom nad Bugiem

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 10 miejsc noclegowych wyposażonych w łazienki, TV oraz dostęp do Wi-Fi. Godziny doby noclegowej po- zostają do indywidualnego uzgodnienia. Do dyspozycji gości jest bezpłatny parking. Per- sonel dodatkowo porozumiewa się w języku angielskim. Obiekt usytuowany jest na skarpie rzeki Bug w odległości 15 m od lustra wody na obszarze Nadbużańskiego Parku Krajobrazowe- go. Oferta gastronomiczna obejmuje możliwość zamówienia obiadokolacji.

Kontakt: Bużyska 28, 08-108 Korczew tel. +48 785 400 686, +48 25 681 80 07 e-mail: [email protected] www.dom-nad-bugiem.pl

U Gertrudy nad Bugiem

jest bezpłatny parking, duży ogród ze stawem, starymi drzewami oraz huśtawka. Ponadto istnieje możliwość skorzystania z miejsca ogniskowego i grillowego. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 11 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, TV oraz dostęp do Wi-Fi. Do dyspozycji gości jest ogólnodostępny aneks kuchenny i salon. Godzi- ny doby noclegowej pozostają do indywidual- Kontakt: Bużyska 27, 08-108 Korczew nego uzgodnienia. Personel dodatkowo poro- tel. +48 501 218 381, +48 729 634 386, zumiewa się w języku angielskim i francuskim. +48 25 754 93 13 Obiekt w swojej ofercie umożliwia zamówienie www.ugertrudynadbugiem.pl gmina KORCZEW śniadań oraz obiadokolacji. Do dyspozycji gości

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 31 Kuźnia Pałacowa

rowery. Właściciele wyrażają zgodę na wprowa- W ofercie jest 14 pokoi, łącznie 26 miejsc noc- dzanie zwierząt do obiektu. legowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, TV, Hotel znajduje się w przy kompleksie Pałacu telefon, Internet – Wi-Fi. Doba hotelowa trwa w Korczewie, Sali Weselnej pod Arkadami. od godziny 14.00 do godziny 12.00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku angielskim. Kontakt: ul. Ks. Brzóski 3a, 08-108 Korczew Obiekt posiada własną restaurację czynną co- tel. +48 25 828 43 05, +48 25 828 43 06, dziennie w sezonie. Dostosowany do potrzeb +48 500 482 712 osób z niepełnosprawnościami – podjazd, ła- e-mail: [email protected] zienka. Dodatkowo do dyspozycji gości jest bez- www.pokoje-nad-bugiem.pl płatny parking niestrzeżony, plac zabaw oraz

Baszta Pałacowa bezpłatny parking niestrzeżony oraz rowery. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. Baszta znajduje się przy kompleksie Pałacu w Korczewie, hotelu Kuźnia i Sali Weselnej pod Arkadami.

W ofercie są 2 pokoje, łącznie 4 miejsca noclegowe. Pokoje wyposażone są w łazienki, TV, telefon, Internet – Wi-Fi, kuchnię do samodzielnego Kontakt: ul. Ks. Brzóski 3a, 08-108 Korczew przygotowywania posiłków. Doba hotelowa trwa tel. +48 25 828 43 05, +48 25 828 43 06, od godziny 14.00 do godziny 12.00. Personel do- +48 500 482 712 datkowo porozumiewa się w języku angielskim. e-mail: [email protected] Po przeciwnej stronie obiektu w budynku Kuź- www.pokoje-nad-bugiem.pl/informacja/ gmina KORCZEW ni Pałacowej mieście się restauracja czynna baszta-palacowa/ w sezonie. Dodatkowo do dyspozycji gości jest

32 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań miasto i GMINA KOSÓW LACKI

Muzeum Walki i Męczeństwa Treblinka Kosów Lacki

¡ Kapliczka św. Jana Nepomucena z XVIII w. MUZEA w Kosowie Lackim

¡ Muzeum Walki i Męczeństwa Treblinka ACKI Kosów Lacki 08-330 Kosów Lacki +48 25 781 16 58

zabytki

¡ Kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny z 1907 roku w Kosowie Lackim ul. Kościelna 3, 08-330 Kosów Lacki

¡ Zespoły dworsko-parkowe z początku XX wieku w Dębach Nowych i Tosiach

¡ Drewniany dwór w Nowej Wsi

Kościół parafialny pw. Najświętszej Maryi Panny L i gmina KOSÓW miasto ¡ Drewniany młyn wodny w Jakubikach w Kosowie Lackim

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 33 lokalni producenci

¡ Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska. Skup i przetwórstwo mleka – OSM Kosów Lacki ul. Parkowa 2, 08-330 Kosów Lacki www.osmkosow.pl Sklep Zakładowy +48 25 787 90 47 Kapliczka św. Jana Niepomucena w Kosowie Lackim ¡ Zakłady mięsne Świderscy ul. Radosna 6, 08-330 Kosów Lacki atrakcje +48 25 787 90 46

¡ Stadnina Koni Nowa Wieś 58C, 08-330 Kosów Lacki +48 660 725 481 www.stadninamazowsze.pl

¡ Siłownia zewnętrzna w Kosowie Lackim ul. Armii Krajowej 6, 08-330 Kosów Lacki Siłownia zewnętrzna przy Zespole Szkół w Kosowie Lackim

Stadnina Koni CK I A ÓW L OS ÓW

skansen ze starymi narzędziami. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do W ofercie są 2 domki holenderskie, mieszczące obiektu. 6 osób (w domku są 3 pokoje). Domki wyposa- żone są w aneksy kuchenne, TV, czajnik, mikro- Kontakt: falówkę. Doba noclegowa trwa od godziny 10:00 Nowa Wieś 58C, 08-330 Kosów Lacki do godziny 14:00. Obiekt w swojej ofercie po- tel. +48 660 725 481 siada także ofertę gastronomiczną. Dodatkowo e-mail: [email protected] miasto i gmina K miasto na gości czeka: bezpłatny parking, plac zabaw, www.stadninamazowsze.pl mini zoo, bryczki, jazda na koniach, rowery, mini

34 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Latosowo – agroturystyka i zagroda edukacyjna

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 15 miejsc noclego- talne np. z udziałem dzikich roślin rosnących wo- wych. W głównym domu gościnnym jest 11 miejsc kół. Gospodarze serwują też dania z kuchni autor- noclegowych oraz w drugim domku są 4 miejsca skiej. Obiekt przyjmuje gości z wyżywieniem, nie noclegowe. Pokoje wyposażone są w łazienki udostępnia kuchni turystom. Posiada bezpłatny (1 pokój bez łazienki), łóżka, szafki, lampki, ręcz- parking oraz dostęp do Wi-Fi. W głównej sali do niki, kapcie hotelowe, mydło. Doba noclegowa dyspozycji gości jest czajnik, herbata, owoce, trwa od godziny 13:00 do godziny 15:00. W domku woda studzienna do picia. Personel porozumiewa „saunowym” na górze są miejsca sypialniane, na się także w języku angielskim, niemieckim i rosyj- dole mały salonik i łazienka. Jest też oddzielny skim. Obiekt znajduje się na obrzeżach wsi, wokół taras górny i dolny. Obiekt w swojej ofercie ga- lasów, łąk i pól, 120 km od Warszawy. stronomicznej oferuje domowe posiłki. Kuch- Kontakt: Henrysin 2A, 08-330 Kosów Lacki nia oparta o własne produkty. Gospodarze sami tel. +48 602 249 591, +48 601 143 799 uprawiają warzywa, owoce, robią sery także kozie, e-mail: [email protected] wędliny, przetwory. W ofercie są zarówno dania www.latosowo.pl staropolskie, tradycyjne, jak i dania nawiązujące

www.facebook.com/latosowo CK I do kuchni śródziemnomorskiej oraz eksperymen- A

Agroturystyka ÓW L OS ÓW

rozumiewa się w języku angielskim i rosyjskim. Do dyspozycji gości jest aneks kuchenny, bez- płatny parking, rowery oraz grill. W ofercie są 4 pokoje, łącznie 13 miejsc nocle- Kontakt: ul. Małkińska 2, 08-330 Kosów Lacki gowych. Pokoje wyposażone są w TV oraz do- tel. +48 601 401 453 stęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny i gmina K miasto e-mail: [email protected] 14:00 do godziny 12:00. Personel dodatkowo po-

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 35 Sala „U JAKUBA” płatny parking. Obiekt posiada salę na organi- zację imprez do 320 osób oraz mniejszą salę do 40 osób. Atrakcyjny taras z fontanną, wydzielo- ny obszar dla palących. Cały obiekt wraz z parkingiem posiada monitoring.

W ofercie jest 7 pokoi, łącznie 14 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienkę z prysznicem, klimatyzatory oraz dostęp do Kontakt: Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 ul. Pańska 8, 08-330 Kosów Lacki do godziny 13:00. Obiekt posiada łazienki, pod- tel. +48 604 484 642, +48 692 522 837 jazd oraz windę dostosowaną do potrzeb osób e-mail: [email protected] z niepełnosprawnościami. Do dyspozycji gości www.salaujakuba.pl jest ogólnodostępny aneks kuchenny oraz bez-

Wynajem Pokoi CK I A ÓW L OS ÓW

W ofercie jest 1 pokój, łącznie 3 miejsca noclegowe. Pokój jest wyposażony w TV, łóżka, szafki, lampkę nocną, dostęp do Wi-Fi. Godziny doby noclegowej pozostają do indywidualnego uzgodnienia. Do dyspozycji gości jest oddzielna Kontakt: w pełni wyposażona kuchnia, rowery i basen. ul. Kolejowa 49, 08-330 Kosów Lacki Obiekt posiada również bezpłatny parking. Wła- tel. +48 517 608 072

miasto i gmina K miasto ściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwie- e-mail: [email protected] rząt do obiektu.

36 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Miasto i GMINA łOSICE

Łosickie Centrum Informacji / Punkt Informacji Turystycznej / Transgraniczne Centrum Dialogu Kultur

INFORMACJA TURYSTYCZNA

ul. Berka Joselewicza 13, 08-200 Łosice +48 83 306 88 48 Czynna: pn. 9:00 - 17:00, wt. - pt. 8:00 - 16:00 OSI CE

¡ Łosicki Dom Kultury Łosicki Dom Kultury ul. J. Piłsudskiego 4, 08-200 Łosice +48 83 357 33 25

zabytki

¡ Cmentarz żydowski ul. Józefa Piłsudskiego, 08-200 Łosice miasto i gmina Ł miasto ¡ Zespół dworski z XVII wieku w Toporowie Zespół Dworski w Chotyczach

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 37 ¡ Zespół dworski z XIX wieku w Chotyczach

¡ Zabytkowy spichlerz z 1930 roku w Patkowie

¡ Kościół pw. św. Zygmunta Króla w Łosicach ul. Narutowicza 2, 08-200 Łosice

¡ Kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła z 1793 roku w Niemojkach

¡ Kościół pw. Macierzyństwa NMP z 1936 roku w Łuzkach

¡ Kaplica cmentarna pw. św. Stanisława Bi- Kościół pw. św. Zygmunta Króla w Łosicach skupa i Męczennika z 1845 roku w Łosicach

¡ Podwaliny wieży miejskiego ratusza z po- czątku XVI wieku ul. Rynek, 08-200 Łosice

Kościół św. Stanisława w Łosicach

Podwaliny ratuszowej wieży, odkryte w 2018 roku w parku im. króla Aleksandra Jagiellończyka. Obiekt wpisano do rejestru zabytków. OSI CE

Cmentarz Żydowski w Łosicach

miasto i gmina Ł miasto Przedmioty znalezione w podwalinach wieży miejskiego ratusza przez archeologów Motorowa łódź sondażowa Ł-3

38 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Ekspozycja w Muzeum Historii i Tradycji Waldemara Kosieradzkiego

Barokowa figura przydrożna z 1775 r. przy ul. Kolejowej Kościół św. Apostołów Piotra i Pawła w Niemojkach OSI CE miasto i gmina Ł miasto Plaża nad zalewem w Łosicach

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 39 MUZEA atrakcje

¡ Muzeum Historii i Tradycji Waldemara Ko- ¡ Zalew Łosicki z licznymi atrakcjami (wy- sieradzkiego pożyczalnia kajaków, rowerów, siłownia ze- ul. Miła 1, 08-200 Łosice wnętrzna, mały basen rekreacyjny wraz ze zjeżdżalnią, plac zabaw, skate park) oraz ¡ Izba Pamięci Narodowej w Niemojkach Motorowa Łódź Sondażowa Ł-3 (siedziba szkoły) Niemojki 157, 08-200 Łosice ¡ Kino w Łosickim Domu Kultury Po wcześniejszym uzgodnieniu z dyrekcją szkoły ul. Marsz. Piłsudskiego 4, 08-200 Łosice +48 83 357 16 27 +48 83 359 05 09

Łabędzie na łosickim zalewie Ścieżka edukacyjna nad zalewem w Łosicach

„GOSPODA U OLKA” zabaw dla dzieci. Właściciele wyrażają zgodę na wyprowadzenie zwierząt do obiektu. Obiekt przystosowany jest do osób z niepełnospraw- nościami. OSI CE

W ofercie jest 15 pokoi, łącznie 30 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, TV, Kontakt: dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od go- ul. Lubelska 40, 08-200 Łosice dziny 14:00 do godziny 12:00. W ofercie gastro- tel. +48 83 359 00 53 nomicznej obiektu jest bar z kuchnią domową. e-mail: [email protected]

miasto i gmina Ł miasto Personel dodatkowo porozumiewa się w języku www.gospodauolka.pl angielskim. Do dyspozycji gości jest ogród i plac

40 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA mielnik

INFORMACJA TURYSTYCZNA

ul. Brzeska 71, 17-307 Mielnik +48 85 657 71 00 Czynna: pn.-pt. godz. 8.00–16.00 sb.-nd. godzi. 10.00–18.00

Ruiny kościoła zamkowego z 1420 roku oraz plebania z XIII wieku

¡ Ruiny kościoła zamkowego z 1420 roku oraz plebania z XIII wieku, obecnie dom kate- chetyczny w Mielniku ul. Zamkowa, 17-307 Mielnik przewodnik +48 85 657 71 67, +48 513 300 794

Festiwal Korowaja Mielnickiego ¡ Kościół p.w. Przemienienia Pańskiego z 1913 roku w Mielniku Stary Trakt 2, 17-307 Mielnik MUZEA +48 85 657 70 11

¡ Ośrodek Dziejów Ziemi Mielnickiej – Mu- ¡ Cerkiew pw. Narodzenia NMP z 1823 roku zeum w Mielniku w Mielniku ul. Brzeska 71, 17-307 Mielnik ul. Brzeska 93, 17-307 Mielnik +48 85 657 71 00 + 48 85 657 70 20

¡ Wystawa geologiczna skarbów Ziemi Miel- ¡ Kaplica pw. Matki Boskiej Opiekuńczej nickiej w Mielniku nad Bugiem z 1777 roku na cmentarzu prawosławnym ul. Sadowa 33, 17-307 Mielnik w Mielniku +48 503 847 040 ul. Cerkiewna, 17-307 Mielnik +48 85 657 70 20

¡ Kościół pw. Świętego Stanisława Biskupa zabytki i Męczennika z 1780–1790 roku w Niemirowie +48 85 657 73 74 ¡ Góra zamkowa z grodziskiem z XI wieku w Mielniku ¡ Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego

przewodnik +48 85 657 71 67 z 1935 roku w Tokarach gmina mielnik lub +48 513 300 794 +48 85 657 73 19

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 41 ¡ Cerkiew pw. Ikony Matki Boskiej Wszystkich ¡ Wieża widokowa okolic Mielnika Strapionych Radość z 1912 roku w Koterce ul. Polna, 17-307 Mielnik +48 85 657 73 31 www.cerkiew1912.pl ¡ Rezerwat przyrody „Uszeście” w Mielniku Dojazd do rezerwatu od ulicy Przemysłowej ¡ Budynek Synagogi z XIX wieku w Mielniku lub od ulicy Duboisa Plac Tadeusza Kościuszki 1A, 17-307 Mielnik ¡ Rezerwat przyrody „Grąd Radziwiłłowski" ¡ Góra i źródełko „Prowały” na trasie między Trasa Mielnik – Borysowszczyna Radziwiłłówką a Moszczoną Królewską 52°23’20”N 23°01’47”E

Zabytkowa cerkiew w Koterce

¡ Zespół Przyrodniczo-Krajobrazowy „Głogi" atrakcje Przy trasie Mielnik – Osłowo – Siemiatycze

¡ Park Linowy EXTREME Mielnik ¡ Odkrywkowa kopalnia kredy w Mielniku ul. Królewska 48B, 17-307 Mielnik Taras widokowy na kopalnię +48 535 647 999 lub +48 695 585 352 ul. Dubois, 17-307 Mielnik ¡ FHU ACTIVE ADVENTURE centrum aktywności ¡ Winnica Korol (paintball, rowery, kajaki, gokarty, mini golf itp.) Popław 1, 17-307 Mielnik ul. Dubois 2, 17-307 Mielnik

gmina mielnik +48 604 273 338 +48 85 657 70 67, +48 606 662 225 www.winnicakorol.pl www.active-adventure.pl

42 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Widok z lotu ptaka na kopalnię kredy w Mielniku

¡ Przeprawa promem ¡ Prywatne muzeum etnograficzne mielnik Przedmieście – Zabuże w Mielniku (płatna – cennik na stronie Urzędu Gminy) (Skarby z Mielnickiego kuferka) ul. Mostowa, 17-307 Mielnik ul. Bugowa 11, 17-307 Mielnik Czynna codziennie od 1 maja do 2 listopada +48 535 127 242 w godz. 06:00 - 21:00 (ostatni kurs z Mielnika o godz. 20:40) +48 500 390 864 gmina mielnik Muzyczne Dialogi nad Bugiem

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 43 ¡ Mielnicka Alpaka ¡ Szlak Kupiecki (część wschodnia) – dystans ul. Polna 14, 17-307 Mielnik 40 km, trasa Siemiatycze – Baciki Bliższe +48 668 042 651 – Sycze – Końskie Góry – Radziwiłłówka www.mielnickaalpaka.pl – Mielnik – Wajków – Sutno – Niemirów e-mail: [email protected] ¡ Szlak Kupiecki (zielony) – dystans 24 km, trasa Nurzec St. – Moszczona Pańska – Sy- szlaki cze – Grabarka – Pawłowicze – Szerszenie turystyczne – Olendry

¡ Szlak schronów „Kły Mołotowa” Linia Mo- ¡ Szlak Doliny Bugu (Szlak wodny) – dystans łotowa – dystans 4,2 km, trasa okala wieś 39,1 km (Niemirów – Sutno – Wajków – Miel- Moszczona Królewska nik – Anusin – Wólka Nadbużna – Drohiczyn – Granne – Głody) ¡ Szlak schronów – dystans 23 km, trasa Wólka Nadbużna – Anusin – Olendry – Maćkowicze – Mielnik szlaki rowerowe ¡ Szlak „Mielnicki Przełom Bugu” – dystans 7,5 km – trasa Mielnik Zagórze – Góra Usze- ¡ Wschodni Szlak Rowerowy GREEN VELO ście – Mielnik Piaski – Amfiteatr „Topolina” – Mielnik Piaski ¡ Ścieżki rowerowe „Bug rajem dla turysty” gmina mielnik Rzeka Bug w Mielniku

44 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Wypoczynek na podzamczu

rosyjskim oraz w okresie wakacyjnym w języku angielskim. Obiekt położony jest w pięknym malowniczym miejscu przy Górze Zamkowej 300 m do rzeki Bug.

W ofercie są 3 pokoje, łącznie 7 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone w aneks kuchenny, naczynia, czajnik elektryczny, kuchenkę mikro- falową, telewizor oraz łazienkę. Do dyspozycji gości są rowery, kajaki, plac zabaw i basen. Doba noclegowa jest od godziny 10:00 do godziny Kontakt: 14:00. Do obiektu można wprowadzać zwierzę- ul. Brzeska 85, 17-307 Mielnik ta. Do dyspozycji gości jest bezpłatny parking. tel. +48 733 528 331 Dodatkowo personel porozumiewa się w języku

Domek na Podlasiu

obiektu można wprowadzać zwierzęta. Właści- ciele porozumiewają się w języku angielskim i języku rosyjskim. Obiekt znajduje się w odle- głości około 300 m do rzeki Bug.

W ofercie są 3 pokoje, łącznie 8 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w telewizor, radio, odtwarzacz płyt CD, lodówkę, płytę 2-komoro- wą, lodówkę, czajnik elektryczny, mikrofalówkę, automatyczny expres do kawy, mikser, sandwichmaker, suszarkę do włosów. Doba noclegowa Kontakt: jest od godziny 14:00 do godziny 11:00. Do dys- ul. Górna 1, 17-307 Mielnik pozycji gości są rowery, plac zabaw dla dzieci, tel. + 48 604 931 589 grill, hamak, sauna na drewno, altanka drew- e-mail: [email protected] gmina mielnik niana, kącik ziołowy oraz bezpłatny parking. Do

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 45 „Dom na Werhurnie”

huśtawki, hamaki, piaskownica. Istnieje możliwość wypożyczenia rowerów i kijków do Nordic Walking. W odległości 500 m jest przeprawa promowa przez rzekę Bug (do Zabuża woj. mazowieckie), trasy rowerowe, piesze, kajakowe. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu po wcześniejszym uzgodnieniu. Dodatko- W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 12 miejsc noclego- wo personel porozumiewa się w języku rosyjskim. wych, z możliwością dostawki. Pokoje wyposażone Obiekt położony jest na działce o pow. (4 ha), po- są w łazienki, łóżka, szafki nocne, szafę, stół/stolik, siada 3 tarasy widokowe. Gospodarz domu jest krzesła/pufy, moskitiery w oknach. Do dyspozycji na licencjonowanym przewodnikiem turystycznym. górze jest kącik herbaciano-kawowy wyposażony w czajnik elektryczny, lodówkę i zestaw naczyń sto- łowych. Na dole znajduje się sala biesiadna z kominkiem, wykorzystywana jako miejsce spożywania posiłków, szkoleń, spotkań i zabawy. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 11:00. Obiekt na życzenie gości oferuje smaczne, domowe i regionalne posiłki w formie: śniadania, obiadokolacji. Do dyspozycji gości jest bezpłatny parking, dostęp Kontakt: ul. Uroczysko 4, 17-307 Mielnik do Wi-Fi, bogato wyposażona biblioteczka o regio- tel. +48 513 300 794, +48 536 885 048 nie, kącik map, 2 altany, miejsce na ognisko, grill, e-mail: [email protected] gry planszowe, badminton, ringo, rzutki, bule, piłka, www.mielnik-nadbugiem.pl

Gospodarstwo Agroturystyczne

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 14 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w TV. Godziny doby Kontakt: Homoty 20, 17-307 Mielnik noclegowej pozostają do indywidualnego uzgod- tel. +48 605 660 083

gmina mielnik nienia. Do dyspozycji gości jest aneks kuchen- www.homoty.podlaskieonline.pl ny, bezpłatny parking, rowery oraz plac zabaw.

46 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ACTIVE ADVENTURE

ry, gokarty pedałowe, kajaki, mini-golf, paintball, saunę, łodzie pychówki.

W ofercie jest 7 pokoi, łącznie 20 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka, telewizor i aneks kuchenny. Doba noclegowa trwa Kontakt: ul. Dubois 2, 17-307 Mielnik od godziny 13.00 do godziny 10.00. Personel do- tel. +48 606 662 225, +48 692 439 159 datkowo porozumiewa się w języku angielskim e-mail: [email protected] i rosyjskim. Do dyspozycji gości jest bezpłatny www.active-adventure.pl parking i dostęp do Wi-Fi. Obiekt posiada rowe-

Guest House „Riverside”

noclegowa jest od godziny 14:00 do godziny 12:00. Obiekt posiada miejsce na grillowanie i bezpłatny parking. Do obiektu można wpro- wadzać zwierzęta. Dodatkowo personel porozumiewa się w języku angielskim.

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 8 miejsc noclegowych, w tym 2 pokoje z łazienką. Pokoje są położone na piętrze, wyposażone w łóżka, szafki nocne, biurka, taborety, szafy lub stelaże na wa- lizki. Na piętrze również znajduje się strefa dla gości z telewizorem i dużą kanapą. Na parterze Kontakt: do dyspozycji gości jest duża sala kominkowa Plac Kościuszki 1 A, 17-307 Mielnik ze stołami i bezpośrednim wyjściem do ogrodu tel. + 48 601 176 262 oraz w pełni wyposażona kuchnia wraz z anek- e-mail: [email protected]

sem kuchennym. Jest to idealne miejsce dla gmina mielnik www.noclegimielnik.pl osób chcących wspólnie spędzić czas. Doba

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 47 Korolówka

oraz podjazd dla osób z niepełosprawnościami. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. Obok obiektu znajduje się winnica, która oferuje degustacje win oraz możliwość ich zakupu.

W ofercie jest 9 pokoi, łącznie 25 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w TV oraz do- stęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godzi- Kontakt: ul. Popław 1, 17-307 Mielnik ny 12:00 do godziny 11:00. Personel dodatkowo tel. +48 516 729 001 porozumiewa się w języku angielskim, rosyjskim www.korol.pl i niemieckim. Obiekt posiada bezpłatny parking

Kwatera agroturystyczna

W ofercie są 3 pokoje, łącznie 5 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w lampki, radio, TV z dostępem do W-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 12:00. Do dyspozycji jest samodzielne wejście. Dodatkowo na gości Kontakt: czekają: bezpłatny ogrodzony parking, rowery, ul. Brzeska 220, 17-307 Mielnik, grill, huśtawka, piaskownica, biblioteka regio- tel. +48 85 657 70 15, +48 696 650 015 nalna. Właściciele wyrażają zgodę na wprowa- e-mail: [email protected]

gmina mielnik dzanie zwierząt do obiektu, zapewniają ciszę www.irenawysocka.pl i rodzinną atmosferę.

48 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań „Z Duchem Puszczy” Domek Całoroczny

komfortowy nad samą rzeką i stawem, czyste powietrze, cisza z dala od innych zabudowań, otoczony lasami.

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 9 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone w łóżka pojedyncze i podwójne, komody, szafki, TV. Do dyspozycji gości jest w pełni wyposażony aneks kuchenny. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 12:00. Dodatkowo goście mogą korzy- stać z sauny, bali z gorącą wodą, grilla, miejsca Kontakt: na ognisko, placu zabaw, zarybionego stawu Homoty 5, 17-307 Mielnik i rowerów. Obiekt posiada bezpłatny parking. tel. + 48 534 196 736 Personel dodatkowo porozumiewa się w języ- e-mail: [email protected] ku angielskim i rosyjskim. Domek całoroczny, facebook/zduchempuszczy

Ośrodek Wypoczynkowy „U FLORIANA”

dyspozycji gości jest bezpłatny parking. Obiekt jest monitorowany.

W ofercie jest 15 pokoi, łącznie 35 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka po- Kontakt: jedyncze, małżeńskie, TV, łazienki, dostęp do ul. Bugowa 10, 17-307 Mielnik, tel. +48 85 657 72 27 Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 e-mail: [email protected] do godziny 11:00. Personel dodatkowo porozu- gmina mielnik www.goksir.mielnik.com.pl miewa się w języku rosyjskim i francuskim. Do

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 49 „U Marka”

wadzać zwierzęta. Dodatkowo personel porozumiewa się w języku angielskim oraz języku migowym.

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 8 miejsc noclegowych. Do dyspozycji gości są łodzie wędkarskie, kajaki, rowery, grill, duży taras, oraz bezpłatny Kontakt: parking. W pobliżu 200 m jest boisko piłki noż- Plac Kościuszki 2, 17-307 Mielnik nej, siatkowej. Doba noclegowa jest od godziny tel. +48 602 538 244 18:00 do godziny 18:00. Do obiektu można wpro-

Wiórkowa Chata

Doba noclegowa jest od godziny 14.00 do godziny 12.00. Do obiektu można wprowadzać zwie- rzęta. Obiekt położony jest przy Górze Zamkowej i ruinach starego kościoła 200 m od rzeki Bug.

W ofercie są dwa domki, jeden 3-osobowy a drugi 10-osobowy. Łącznie 13 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka, stoliki nocne z lampką, stół, krzesło lub fotel, szafę lub komo- dę, półki. Każdy pokój z łazienką. Ogólnodostęp- Kontakt: ny salon z kuchnią. Dostępne są śniadania. Do ul. Pl. T. Kościuszki 8, 17-307 Mielnik dyspozycji gości jest plac zabaw, sauna, jacuzzi, tel. +48 508 322 850 grill i miejsce na ognisko, dostęp do Wi-Fi oraz e-mail: [email protected] bezpłatny parking. Dodatkowo w miejscowości www.wiorkowachata.pl Mielnik można wypożyczyć rower lub kajaki. gmina mielnik

50 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Gospodarstwo Agroturystyczne „Flisak”

Dodatkowo personel porozumiewa się w języku rosyjskim oraz języku angielskim.

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 17 miejsc noclegowych. Pokoje mają oddzielne łazienki, wyposażone są w garderobę, telewizor, radio, centralne ogrzewanie. Obiekt posiada kuchnię z wyposażeniem, pralkę, lodówkę, zmywarkę, bezpłatny parking. Istnieje możliwość przygotowania posiłków we własnym zakresie lub ko- Kontakt: rzystanie z pobliskiej restauracji. Do dyspozycji ul. Brzeska 53, 17-307 Mielnik gości są rowery, tratwy, plac zabaw, boisko do tel. +48 601 916 125 siatkówki i do koszykówki, stół do ping ponga. e-mail: [email protected] Obiekt posiada dostęp do Wi-Fi. Doba nocle- www.facebook.com/flisak.mielnik gowa jest od godziny 12:00 do godziny 10:00.

Sosnowy Zakątek

wprowadzać zwierzęta. Do dyspozycji gości jest bezpłatny parking. Dodatkowo personel porozumiewa się w języku rosyjskim.

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 12 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, telewizor, łóżka, szafki i stoliki. Do dyspozycji Kontakt: gości jest bardzo dobrze wyposażony aneks ku- ul. Brzeska 11, 17-307 Mielnik chenny, wspólny salon, miejsce na grilla, ogni- tel. +48 798 078 680 sko i plac zabaw. Doba noclegowa jest od go- e-mail: [email protected] gmina mielnik dziny 13:00 do godziny 15:00. Do obiektu można

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 51 Dom Wakacyjny „U Poli” dzony parking oraz duża posesja. Obiekt posiada dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa jest od godziny 14:00 do godziny 10:00. Właściciele po- rozumiewają się w języku rosyjskim. Do obiektu można wprowadzać zwierzęta.

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 8 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w szafy, łóżka, Kontakt: krzesła, stoły. Do dyspozycji gości jest altanka, Sutno 2, 17-307 Mielnik piaskownica, huśtawka oraz bezpłatny ogro- tel. + 48 601 231 711

Bajkowy domek z bala w Wajkowie

15:00 do godziny 12:00. Właściciele porozumie- wają się w języku angielskim i języku rosyjskim. Obiekt znajduje się w lesie w odległości około 300 m od rzeki Bug, wykonany jest z kamienia i drzewa. Teren obiektu nie jest ogrodzony.

W ofercie są 3 pokoje, łącznie 9 miejsc noclegowych (z możliwością dostawek). Pokoje wypo- sażone są w telewizor, radio, odtwarzacz płyt CD, lodówkę, płytę indukcyjną 4-komorową, czajnik elektryczny, mikrofalówkę, automatyczny eks- pres do kawy, mikser, sandwichmaker, suszarkę do włosów. Dodatkowo do dyspozycji gości są Kontakt: Wajków 8 C, 17-307 Mielnik rowery, huśtawka drewniana, grill, hamaki oraz tel. + 48 604 931 589

gmina mielnik bezpłatny parking. Do obiektu można wprowa- e-mail: [email protected] dzać zwierzęta. Doba noclegowa jest od godziny

52 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Czar Podlasia Agroturystyka

jęć. Udogodnieniem jest 50 calowy telewizor i sprzęt nagłaśniający. Dom posiada duży taras ze stolikami i balkony, z których rozpościerają się rozległe widoki na rzekę Bug i lasy. Dodat- kowo na gości czekają: bezpłatny, ogrodzony parking, rowery, altany, grill, huśtawki, hamaki, kije do nordic-walking, przejażdżki z rolnikiem W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 13 miejsc nocle- (traktor z wozem), wędkowanie w prywatnym gowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, łóżka, stawie, ognisko z kociołkiem, pieczenie kiełba- stoliki, lampki nocne, zestaw ręczników, wiesza- sek, wędzarnia. Właściciele wyrażają zgodę na ki, szafkę lub szafę, posiadają również dostęp wprowadzanie zwierząt do obiektu. do Wi–Fi. Pokoje znajdują się na niskim parterze z podjazdem dla osób z niepełnosprawnościa- mi. Doba noclegowa trwa od godziny 13:00 do godziny 11:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku rosyjskim, francuskim natomiast w sezonie letnim także w języku angielskim. Obiekt oferuje posiłki na życzenie odwiedzającego. Do dyspozycji gości jest ogól- nodostępny salon, kuchnia z pełnym wyposa- żeniem m.in. zmywarką, piekarnikiem i mikro- Kontakt: falówką. Duży salon z kominkiem utrzymany Osłowo 56A, 17-307 Mielnik w ciepłym, wiejskim klimacie na życzenie gości tel. +48 723 785 997 zmienia się w salę do biesiadowania dla grupy e-mail: [email protected] do 30 osób np. podczas urodzin, jubileuszy i in- www.czarpodlasia.pl nych hucznych imprez bądź kameralnych przy- gmina mielnik

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 53 GMINA milEJCZYCE

zabytki

¡ Cmentarz żołnierzy radzieckich z okresu II Wojny Światowej w Milejczycach

¡ Budynek Synagogi z 1927 roku ul. Parkowa 1, 17-332 Milejczyce

¡ Cmentarz Żydowski (Kirkut) ul. Magazynowa 8, 17-332 Milejczyce Budynek Synagogi w Milejczycach ¡ Kościół parafialny pw. św. Stanisława Bp. z II poł. XVII wieku oraz dzwonnica przyko- ¡ Cerkiew cmentarna pw. św. Mikołaja Cudo- ścielna z 1740 roku w Milejczycach twórcy z XIX wieku w Milejczycach ul. Parkowa 11, 17-332 Milejczyce ¡ Cerkiew pw. św. Barbary z 1900 r. w Milejczy- cach ¡ Cerkiew pw. Narodzenia NMP wzniesiona ul. Św. Barbary 26, 17-332 Milejczyce w XIX wieku w Rogaczach gmina MI LEJCZYCE Kościół parafialny pw. św. Stanisława Bp. w Milejczycach

54 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Cerkiew cmentarna pw. św. Apostołów Pio- tra i Pawła z 1672 roku w Sobiatynie

¡ Dwór z XIX wieku w Wałkach (własność prywatna)

Cerkiew pw. św. Piotra i Pawła w Sobiatynie

szlaki turystyczne

Cerkiew pw. Narodzenia NMP w Rogaczach ¡ Szlak Religii Województwa Podlaskiego (trasa: Drohiczyn – Grabarka – Hajnówka – Biało- wieża – Tykocin – Krypno – Białystok – Świę- ta Woda – Krynki – Bohoniki – Różanystok – Studzieniczna – Wigry – Wodziłki)

lokalni producenci ¡ Junakor Sp. z o.o. (producent sękaczy i mrowisk) ul. Parkowa 4, 17-332 Milejczyce +48 85 655 49 51, +48 690 602 436

¡ Stawy Pokaniewo Pokaniewo 69, 17-332 Milejczyce +48 608 462 550 gmina MI LEJCZYCE Cerkiew pw. św. Barbary w Milejczycach

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 55 Domek Pod Sosnami w Rogaczach

Niedaleko jest Puszcza Białowieska. Istnieje możliwość zakupu swojskich jajek oraz znako- mitej jagnięciny. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie są 2 pokoje, łącznie 6 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka. Godziny doby noclegowej pozostają do indywidualnego uzgodnienia. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku rosyjskim, ukraińskim i białoruskim. Do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, Kontakt: grill z garnkiem myśliwskim, meble ogrodowe. Rogacze 89, 17-332 Milejczyce Domek położony jest w sosnowym lesie z dala tel. +48 792 971 276 od zabudowań. W pobliżu znajduje się zalew.

GOSPODARSTWO AGROTURYSTYCZNE „Pod Gwiazdami”

na ognisko. Obiekt w swojej ofercie umożliwia zamówienie posiłków w formie śniadania i obiadokolacji.

W ofercie są 2 domki, pierwszy 6-osobowy, drugi 5-osobowy. W domkach znajduje się łazien- ka, aneks kuchenny, lodówka, czajnik, naczynia, sztućce. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 11:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku angielskim, niemieckim oraz Kontakt: rosyjskim. Do dyspozycji gości jest bezpłatny Gołubowszczyzna 3, 17-332 Milejczyce parking, gry planszowe, zabawki, bibliotecz- tel. +48 603 984 242

gmina MI LEJCZYCE ka, mini-trampolina, badminton lub miejsce

56 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Grażyna Jaszczuk Pokoje Gościnne na Podlaskim Szlaku

na rowery. Istnieje możliwość rozbicia namio- tów na działce. Można skorzystać z miejsca grillowego wyposażonego w meble ogrodowe i leżaki. W obiekcie mile widziane są zwierzę- ta domowe za dodatkową opłatą. Gospodarze porozumiewają się również w języku rosyjskim.

W ofercie są 3 pokoje, łącznie 7 miejsc noclegowych. Parter domu zajmują gospodarze, natomiast góra domu jest całkowicie udostępniona gościom. Pokoje posiadają wspólną łazienkę z prysznicem. W łazience znajduje się suszarka do włosów, deska do prasowania i żelazko. Za drobną opłatą istnieje możliwość zlecenia prania. Doba noclegowa od godziny 13:00 do godziny 11:00. Obiekt posiada aneks kuchenny Kontakt: wyposażony w podstawowe naczynia, czajnik, ul. 3 Maja 46, 17-332 Milejczyce kuchenkę mikrofalową. Goście do dyspozycji tel. +48 602 443 455 mają bezpłatny parking na ogrodzonym dużym e-mail: [email protected] placu pokrytym trawą oraz zamykany garaż

Pod Wesołym Świerkiem wprowadzać zwierzęta. Dodatkowo personel porozumiewa się w języku angielskim, języku rosyjskim i niemieckim.

W ofercie są 2 pokoje oraz 1 pokój na poddaszu, łącznie 8 miejsc noclegowych. Pokoje wyposa- Kontakt: żone są w łóżka, pościel, stolik. Do dyspozycji Choroszczewo 34, 17-332 Milejczyce gości są rowery, miejsce ogniskowe, taras oraz tel. +48 737 719 080

bezpłatny parking. Doba noclegowa jest od go- e-mail: [email protected] gmina MI LEJCZYCE dziny 14:00 do godziny 12:00. Do obiektu można

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 57 GMINA nurzec – STACJA

zabytki

¡ Zespół dworca kolejowego z pocz. XX wieku w Nurcu – Stacji – Wieża ciśnień z XIX wieku – Carski dworzec kolejowy (obecnie biblioteka gminna) Carski dworzec kolejowy w Nurcu – Stacji ul. Kolejowa 3, 17-330 Nurzec-Stacja

¡ Św. Góra Grabarka z XVIII-XIX wieku oraz Żeński Klasztor Prawosławny Św. Marii Mag- daleny z lat 50-tych XX wieku Grabarka Klasztor, 17-330 Nurzec Stacja

¡ Dawny zespół dworsko-ogrodowy z 1903– –1925 roku (dwór, zabudowania oraz park) w miejscowości Klukowicze

¡ Grodzisko z XI wieku zwane Krepostią lub Miejscem Mocy w miejscowości Klukowicze

¡ Cerkiew prawosławna pw. św. Dymitra Sołuńskiego z 1867–1872 roku w Żerczycach

A Wieża ciśnień z XIX wieku w Nurcu – Stacji ¡ Cerkiew prawosławna pw. Świętych Kosmy CJ

A i Damiana z 1902–1903 r. w Telatyczach

MIEJSCA KULTU

¡ Cerkiew prawosławna cmentarna pw. śś Męczennic Wiery, Nadieżdy, Luby i ich matki Zofii z 1972 r. w Żerczycach

¡ Kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Nurcu – Stacji ul. Okrężna 2, 17-330 Nurzec Stacja

URZEC – ST gmina N URZEC ¡ Cerkiew prawosławna pw. Ścięcia Głowy Jana Chrzciciela z 1930 r. w Anusinie Cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego św. Góra Grabarka

58 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań lokalni atrakcje producenci

¡ Rezerwat przyrody „Sokóle” z pomnikiem ¡ Aldona Skirgiełło przyrody „Ojcem dębów” Sery kozie z Podlasia Okolice wsi Sokóle +48 731 162 778 www.facebook.com/serykozie ¡ Rezerwat przyrody „Witanowszczyzna” Leśnictwo Wilanowo

¡ „Cmentarz Szwedzki” w Siemichoczach w kierunku wsi Stołbce

¡ Mini muzeum etnograficzne Żerczyce 10, 17-330 Nurzec – Stacja +48 607 156 035 www.facebook.com/podlaskitygiel

szlaki turystyczne

¡ Szlak Doliny Moszczonej dystans 24 km (trasa Nurzec – Stacja – Moszczona Pańska – Sy- cze – Grabarka – Oksiutycze – Szerszenie)

¡ Wschodni Szlak rowerowy GREEN VELO Ojciec Dębów – Pomnik przyrody w rezerwacie Sokóle A CJ A URZEC – ST gmina N URZEC Cerkiew św. Dymitra w Żerczycach

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 59 Stawy rybne w Wólce Nurzeckiej

Agroturystyka A

CJ Gospodarstwo produkuje ekologiczną żywność: A mleko, ser, masło, warzywa, jaja, owoce.

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 9 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienkę, TV, posiadają dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 12:00 do godziny 12:00. Perso- Kontakt: nel dodatkowo porozumiewa się w języku rosyj- Moszczona Pańska 32, 17-330 Nurzec – Stacja skim. Do dyspozycji gości jest: bezpłatny par- tel. +48 85 657 51 75

URZEC – ST gmina N URZEC king, rowery, plac zabaw, sauna, robótki ręczne e-mail: [email protected] oraz możliwość pieczenia chleba i drożdżówek.

60 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Domek w Zagrodzie

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 7 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w aneks kuchenny, łazienkę, TV. Doba noclegowa trwa od godziny 17:00 do godziny 11:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku rosyjskim. Do dyspozycji gości jest aneks kuchenny, bezpłatny parking, plac zabaw, rowery, miejsce namiotowe, ogni- Kontakt: sko, grill. Obiekt położony jest przy trasie Sie- Żerczyce 43, 17-330 Nurzec – Stacja miatycze – Kleszczele droga numer 693 i trasie tel. +48 600 790 888, +48 85 657 53 32 GreenVelo oraz w odległości 10 km od Świętej e-mail: [email protected] Góry Grabarki. Właściciele wyrażają zgodę na www.zerczyce.website.pl wprowadzanie zwierząt do obiektu.

„Kwiatowa Zagroda” się w języku rosyjskim, białoruskim i ukraińskim. Do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, bilard, tenis stołowy, grill. Właściciele wyrażają zgo-

dę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. A CJ A

W ofercie są 2 pokoje, łącznie 6 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w kanapy, szafki, sto- Kontakt: liki, szafy, TV, posiadają dostęp do Wi-Fi. Godziny Żerczyce 9A, 17-330 Nurzec – Stacja doby noclegowej pozostają do indywidualnego tel. +48 794 573 203 uzgodnienia. Personel dodatkowo porozumiewa URZEC – ST gmina N URZEC

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 61 GMINA olszanka

Widok – gmina Olszanka

zabytki

¡ Kościół pw. św. Jana Chrzciciela z XVII/XVIII wieku w Hadynowie

¡ Kościół pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela z 1914 roku w Mszannie

pomniki i miejsca pamięci

¡ Cmentarz z I wojny światowej w miejscowo- ści Próchenki

¡ Pomnik Powstańców Styczniowych w miej- scowości Mszanna

¡ Pomnik upamiętniający zrzut XXI Ekipy Ci-

gmina olszanka chociemnych na placówkę Puchacz w Sta- rych Łepkach Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Hadynowie

62 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Dom drewniany lata 30 XX wieku Kościół pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela 1914 w miejscowości Pietrusy w miejscowości Mszanna gmina olszanka Kaplica Cmentarna z 1947 r. w miejscowości Hadynów Kapliczka murowana 1923 w miejscowości Pietrusy

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 63 GMINA PAPROTNIA

zabytki

¡ Kościół pw. Św. Bartłomieja Apostoła w Pa- protni ul. Jana Pawła II 3, 08-107 Paprotnia

¡ Kościół pw. Narodzenia NMP w Hołubli ul. Ks. Pielasy 3, 08-107 Paprotnia

szlaki turystyczne Kościół pw. Narodzenia NMP w Hołubli

¡ TRASA KORCZEWSKA dystans 126 km (Sie- (gm. Korczew) – Korczew – Bartków – Łozy dlce – Hołubla – Paprotnia – Czaple – Mo- (gm. Paprotnia) – Hołubla (gm. Paprotnia) gielnica – Korczew – Knychówek – Dąbrowa Golice (gm. Siedlce) – Siedlce – Łysów – Niemojki – Przesmyki – Zawady – Majówka – Mordy – Ostoje – Krzymosze ¡ TRASA PAPROCKA dystans 51 km (Siedlce – Pruszyn – Siedlce) – Golice – Hołubla – Paprotnia – Pluty – Głu- chówek – Mordy – Stok Lacki – Siedlce) ¡ TRASA BUŻAŃSKA dystans 96 km (trasa: Korczew – Bużyska (gm. Korczew) – Góry NIA A PROT gmina P Kościół pw. św. Bartłomieja Apostoła w Paprotni

64 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Ogród wypoczynkowy w miejscowości Hołubla NIA A PROT gmina P Ogród wypoczynkowy w miejscowości Rzeszotków

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 65 GMINA perlejewo

¡ Trzy kapliczki przydrożne w Twarogach zabytki Lackich

¡ Cmentarz parafialny z II poł. XIX wieku ¡ Kościół pw. Przemienienia Pańskiego w Perlejewie z 1860–1883 roku w Perlejewie ¡ Dworek z I poł. XIX wieku w Wiktorowie (własność prywatna)

¡ Obelisk upamiętniający bitwę stoczoną w dniu 24 lipca 1792 w obronie Konstytucji 3-go Maja w miejscowości Granne – znajduje się przy kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Grannem

¡ Historyczna przeprawa znajdująca się na Kościół pw. Przemienienia Kapliczka w Twaro- Pańskiego w Perlejewie gach Lackich rzece Bug w Grannem – pochodzi z przeło- mu XVIII/XIX wieku. Prawdopodobnie korzy- ¡ Kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 1948–1962 stały z niego wojska Napoleona. roku w Grannem z wyposażeniem z XVIII i XIX wieku ¡ Kapliczka z końca XVIII wieku przy kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Grannem

¡ Kapliczka przydrożna z 1909 roku w Miodu- sach – Inochach

Historyczna przeprawa znajdująca się na rzece Bug w Grannem ¡ Cmentarzysko w Twarogach Lackich – odkryte w 2007 roku, użytkowane od XII do XIV wieku przez słowiańską ludność tych terenów. Znaleziono 35 grobów, w tym kilka w obudowach kamiennych. Kilka grobów cia- łopalnych z drugiej połowy XII wieku wska- zuje na utrzymywanie się jeszcze wówczas w tej okolicy przedchrześcijańskich obycza- jów pogrzebowych. Kilka najlepiej zachowa-

gmina PERLEJEWO nych grobów zrekonstruowano po wykopali- Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Grannem skach i można je obejrzeć w terenie.

66 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań lokalni atrakcje producenci ¡ Nadbużańskie Centrum Turystyczne w miej- ¡ Wyrób chleba na zakwasie RHD scowości Granne nr IV/138/1010/2019 Granne 15, 17-312 Perlejewo niemyjski Wojciech Na terenie Centrum turyści mogą skorzystać Twarogi Mazury 3, 17-322 Perlejewo z wiat ogniskowych, wypoczynkowych, pokoi +48 664 789 598 pobytu dziennego, obejrzeć wystawy: ręko- dzieła, dawnych przedmiotów użytkowych.

Nadbużańskie Centrum Turystyczne w Grannem

Holistyczne Ujęcie – błogi wypoczynek nad Bugiem

porozumiewa się również w języku angielskim. Oaza spokoju dla dorosłych (16+), zwierzęta nie są akceptowane.

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 12 miejsc noclegowych. W każdym pokoju znajduje się łazienka. Pokoje wyposażone są w zestaw do przygotowania kawy/herbaty oraz małą lodówkę. Doba noclegowa od godziny 15:00 do godziny 11:00. Kontakt: Obiekt posiada ofertę gastronomiczną tylko dla Głody 14, 17-322 Perlejewo gości wypoczywających w obiekcie, bezpłatny tel. +48 510 672 012 parking oraz dostęp do Wi-Fi. Dodatkowo goście e-mail: [email protected] mogą korzystać z rowerów, plaży przy rzece Bug, www.holistyczneujecie.pl gmina PERLEJEWO romantycznych spacerów nad Bugiem. Personel

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 67 Dwór Podlaski

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 8 miejsc noclego- Personel porozumiewa się również w języku an- wych, salon, kuchnia, 3 łazienki i toaleta. Pokoje gielskim i języku niemieckim. są wyposażone w antyczne meble: łóżka, fotele/ krzesła, szafy, szafki. Do dyspozycji gości jest basen, wiata, ogród, miejsce na ognisko, grill i rowery. Doba noclegowa jest od godziny 15:00 do godziny 11:00. Obiekt posiada bezpłatny parking.

Kontakt: Perlejewo 28, 17-322 Perlejewo tel. +48 603 180 525 e-mail: [email protected] www.dworpodlaski.com gmina PERLEJEWO

68 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA platerów

zabytki

¡ Zespół pałacowo-parkowy z poł. XVII wieku z zabytkowym parkiem w Ruskowie obecnie pełni funkcję szkoły oraz ośrodka zdrowia.

Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Chłopkowie

Zespół pałacowo-parkowy w Ruskowie ¡ Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny z 1890 roku wzniesiony jako cerkiew ¡ Pałac w Hruszniewie z XVIII wieku, otoczony prawosławna w Chłopkowie. parkiem i stawami. Obecnie jest własnością osoby prywatnej. ¡ Kościół pw. św. Wojciecha Biskupa i Mę- czennika z 1517 roku w Górkach. ¡ Dwór w Mężeninie z XIX i XX wieku, z 5 hek- Obok kościoła wznosi się murowana dzwon- tarowym, schodzącym tarasowo do rzeki Bug nica z przełomu XVII i XVIII wieku. parkiem. Obecnie własność prywatna.

¡ Dworek w Puczycach zbudowany na prze- łomie XIX i XX wieku. Obecnie własność prywatna.

¡ Grodzisko z XII wieku w Ostromęczynie Kolonii

¡ Kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Rusko- TERÓW wie z roku 1646. Obok kościoła znajduje się A dzwonnica z XVII wieku, oraz zabytkowy cmentarz dawnych właścicieli ruskowskiego majątku. Obecnie jest kaplicą Cmentarną.

¡ Kościół pw. św. Izydora Oracza z 1905–1908

roku w Ruskowie. Po przeciwnej stronie ulicy stoi gmina PL murowana plebania zbudowana w 1913 roku. Kaplica cmentarna w Ruskowie

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 69 Widok na rzekę Bug w Mężeninie

¡ Zofia Czerka atrakcje Wytwórca serów podpuszczkowych, dojrze- wających i wędzonych. Produkowane z mle- ¡ Ścieżka ekologiczna Kisielew – Drażniew ka krowiego pozyskanego z własnego gospodarstwa. lokalni Kamianka 16, 08-210 Platerów +48 693 776 050 producenci ¡ Pasieka Bartnik Czuchów 54 A, 08-210 Platerów +48 510 892 477

Ranczo Kisielew

parking, plac zabaw, sala konferencyjna, miejsce ogniskowe, grill, oczko wodne, altany, pole namiotowe. Gospodarstwo mieści się na działce rekreacyjnej położonej na skraju lasu w małej miejscowości Kisielew. Goście mogą skosztować pysznego jedzenia.

TERÓW W ofercie jest 6 pokoi, łącznie 19 miejsc nocle- A gowych. Pokoje wyposażone są w łóżka, lampki, szafki, łazienki, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 13:00 do godziny 12:00. Obiekt posiada łazienkę i podjazdy dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Kontakt: Kisielew, 08-210 Platerów Dodatkowo na życzenie odwiedzającego ist- tel. +48 693 515 589 gmina PL nieje możliwość skorzystania z oferty gastro- e-mail: [email protected] nomicznej. Do dyspozycji gości jest bezpłatny

70 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Agroturystyka MAXTURIST

Okolice wsi Hruszew to piękne miejsce otoczo- ne lasami na terenie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Gospodarstwo agroturystyczne Maxturist znajduje się nad rzeką Toczną, która łączy się z rzeką Bug.

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 13 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, TV oraz dostęp do Wi-Fi. Godziny doby noclegowej pozostają do indywidualnego uzgodnienia. Do dyspozycji gości jest ogólnodostępna kuchnia, Kontakt: Hruszew 28, 08-210 Platerów bezpłatny parking, kajaki, plac zabaw, pomiesz- tel. +48 83 357 67 80, +48 696 840 961 czenie rekreacyjne min. bilard, miejsce ognisko- e-mail: [email protected] we oraz pole namiotowe. Właściciele wyrażają www.maxturist-hruszew.noclegiw.pl zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

Agroturystyka Stajnia za wsią obiektu. Obiekt położony jest na terenie Nadbu- żańskiego Parku Krajobrazowego. Malownicza okolica Bugu umożliwia spotkanie wielu zwierząt oraz obserwację ich naturalnego środowiska. W wolnej chwili można wybrać się na szlaki konne, rowerowe i ścieżkę przyrodniczo-leśną. Cisza i spokój daje możliwość delektowania się czasem spędzonym w gronie rodziny czy znajomych.

W ofercie są 2 pokoje, łącznie 8 miejsc noclego- TERÓW wych. Pokoje wyposażone są w kuchnię z jadalnią, A łazienkę, TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 15:00 do godziny 12:00. Do dyspozycji gości jest bezpłatny parking, plac zabaw Kontakt: Kisielew 112, 08-210 Platerów dla dzieci, nauka jazdy konnej, przejażdżki brycz- tel. +48 698 686 912, +48 662 035 163 ką, nauka jazdy na kucykach, sesje zdjęciowe e-mail: [email protected] z końmi, nauka wypalania w drewnie. Właścicie- gmina PL www.stajniazawsiakisielew.blogspot.com le wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 71 Agroturystyka – Zagroda Edukacyjna „U WALDKA”

Gospodarstwo jest ciekawie usytuowane, charakteryzuje się bardzo dobrą komunikacją samocho- dową, PKS i PKP. W pobliżu jest wiele ciekawych miejsc jak m.in. stadnina koni w Janowie Podla- skim, miasto Drohiczyn, Święta Góra Grabarka, lasy. W ofercie są 3 pokoje, łącznie 9 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka, lampki szafki oraz dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 12:00 do godziny 10:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku rosyjskim, niemieckim i angielskim. Obiekt oferuje możli- wość całodziennego wyżywienia lub wybranych posiłków. Do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, rowery, plac zabaw, skansen, galeria obra- Kontakt: zów i rzeźb, jedyna w okolicy zagroda edukacyjna, Ostromęczyn Kolonia 39, 08-210 Platerów ciekawe zajęcia, nauka rękodzielnictwa, sprzęty tel. +48 505 104 786 sportowe, mała siłownia, altana, grill, ognisko, e-mail: [email protected] żywy labirynt, sala szkoleniowa oraz wiele innych www.uwaldka.pl • www.agro.uwaldka.pl ciekawych sprzętów i pamiątek z gospodarstwa.

„Chata za wsią”

rodzina lub grupa przyjaciół, które chciały- by spędzić urlop w ciszy i w bliskim kontakcie z przyrodą. TERÓW

A W ofercie są 4 pokoje, łącznie 7 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegów rozpoczyna się od godziny 10:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku rosyjskim, angielskim i hiszpańskim. Do Kontakt: Chłopków 16, 08-210 Platerów dyspozycji gości jest bezpłatny parking, rowe- tel. +48 533 734 078 gmina PL ry, narty biegowe, altana z miejscem grillowym e-mail: [email protected] i ogniskowym. W obiekcie może wypoczywać

72 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA przesmyki

zabytki

¡ Zespół Dworsko-Parkowy z Muzeum Zie- miaństwa w Dąbrowie Dąbrowa 133, 08-109 Przesmyki +48 25 641 26 20 www.muzeumdabrowa.pl

¡ Kościół pw. św. Jakuba Apostoła z 1776 roku w Przesmykach Kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Przesmykach ul. Narutowicza 1, 08-109 Przesmyki

¡ Kościół pw. M. B. Różańcowej z 1755 roku w Łysowie

¡ Kopiec Piłsudskiego usypany marszałkowi J. Piłsudskiemu z 1936 roku w Zawadach w lesie „Majówka”

Kościół par. M. B. Różańcowej w Łysowie M YK I gmina PRZES Gmina Przesmyki z lotu ptaka

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 73 Gospodarstwo Agroturystyczne u Jolanty

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 12 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w aneks kuchenny, TV, posiadają dostęp do Wi-Fi. Godziny doby noclegowej pozostają do indywidualnego uzgodnienia. Personel dodatkowo porozumiewa Kontakt: się w języku angielskim. Obiekt oferuje gościom Kamianki – Wańki 27, 08-109 Przesmyki domową kuchnię. Dodatkowo do dyspozycji go- tel. +48 517 546 461 ści jest bezpłatny parking, rowery, plac zabaw. e-mail: [email protected]

Muzeum Ziemiaństwa w Dąbrowie Oddział Muzeum Regionalnego w Siedlcach

gospodarczej majątku: spichlerz, gołębnik, wę- dzarnię, pasiekę oraz ogród warzywny. Do parku przylega sad ze starymi odmianami jabłoni. Do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, rowery, możliwość organizacji ogniska, pływanie łodzią po stawie, łowienie ryb.

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 11 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienkę, lo- dówkę. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 11:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku angielskim. Obiekt w swojej ofercie posiada śniadania oraz kolacje. Pokoje noclegowe znajdują się na poddaszu dworu pochodzącego z połowy XIX wieku. Goście Kontakt: mają możliwość zwiedzania odrestaurowanych Dąbrowa 133, 08-109 Przesmyki wnętrz ziemiańskich z przełomu XIX i XX wieku. tel. +48 25 641 26 20 Dwór otacza 150-letni park, w którym można e-mail: [email protected] M YK I gmina pRZES obejrzeć obiekty nawiązujące do dawnej części www.muzeumdabrowa.pl

74 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA repki

zabytki ¡ Kościół pw. św. Jerzego z 1738 roku (pierwotnie cerkiew unicka) w Sawicach

¡ Dwór drewniany z końca XVIII wieku – Kar- ¡ Kościół pw. Świętej Trójcy z 1858 roku wraz skie (obecnie własność prywatna) z dzwonnicą, plebanią, organistówką i szpi- talem w Wyrozębach ¡ Dwór murowany z XIX wieku – Mołomotki (obecnie własność prywatna) atrakcje ¡ Kościół pw. Najświętszej Trójcy z 1810 roku (dawniej cerkiew unicka) w Szkopach ¡ Zespół dworsko-parkowy w Repkach ¡ Park z aleją dojazdową (Pomnik przyrody Aleja drzew) w Repkach

¡ Stawy kaskadowe w miejscowości Szkopy

¡ Zespół Dworski w miejscowości Szkopy

¡ Rezerwat przyrody „Śnieżyczki” w Repkach

Kościół pw. Najświętszej Trójcy (dawniej cerkiew unicka) w Szkopach

¡ Kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Mę- czennika z 1705–1733 roku w Skrzeszewie słynący od wieków z kultu Matki Boskiej Ró- żańcowej. Rezerwat przyrody „Śnieżyczki” w Repkach ¡ Kościół św. Anny z 1815 roku (dawna cerkiew unicka św. Dymitra) w Rogowie ¡ Ścieżka edukacyjna „Mali i duzi ornitolo- dzy” w Wasilewie Szlacheckim Brzeg rzeki Bug w Gminie Repki

Kościół św. Anny (dawna cerkiew unicka gmina REPK I św. Dymitra) w Rogowie Ścieżka edukacyjna w Wasilewie Szlacheckim

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 75 ¡ Boisko ORLIK w Repkach lokalni Czynne: pn.-pt. i niedziela godz. 15.00–21.00 producenci ¡ Hala Sportowa w Repkach ¡ Pasieka Nadbużańska +48 25 787 50 80 (po wcześniejszym uzgod- Skrzeszew 76, 08-307 Repki nieniu z dyrektorem Gminnego Ośrodka Kul- +48 663 516 785 tury Repkach). ¡ Młyn Zbożowy „Bracia Górscy” Sp.J. ¡ Biblioteka w Repkach i filie w Skrzeszewie ul. Sokołowska 22, 08-307 Repki i Wyrozębach +48 25 787 56 20 Czynna: pn-śr, pt. godz. 8.00–16.00, www.mlyngorscy.pl czw. 9.00–17.00

¡ Galeria RE – Pracownia Sztuki Użytkowej Skrzeszew 80, 08-307 Repki +48 606 763 861 szlaki turystyczne ¡ Szlak Unitów Sokołowskich (Sokołów Podla- ski - Rogów (gm. Repki) – Szkopy (gm. Repki) – Sawice (gm. Repki) – Gródek (gm. Jabłon- na Lacka) – Seroczyn (gm. Sterdyń) – Gro- dzisk (gm. Sabnie). Galeria Sztuki Użytkowej w Skrzeszewie

„Dom Letniskowy” AGROTURYSTYKA posiada plac zabaw z piaskownicą, huśtawki, grill, bezpłatny parking oraz dostęp do Wi-Fi. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku angielskim i rosyjskim.

W ofercie są 2 pokoje, łącznie 5 miejsc noclegowych (1 pokój 2-osobowy oraz 1 pokój 3-osobowy). Pokój 2-osobowy wyposażony jest w łózko 2-osobowe oraz łóżeczko. Natomiast Kontakt: pokój 3-osobowy wyposażony jest w łóżko Wasilew Szlachecki 11, 08-307 Repki 2-osobowe oraz łóżko pojedyncze. Do dyspo- tel. +48 601 150 264, +48 601 150 341

gmina REPK I zycji gości jest duża kuchnia. Doba noclegowa e-mail: [email protected] trwa od godziny 15:00 do godziny 10:00. Obiekt

76 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Siedlisko SJ

szafy, komody, TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 12:00 do godziny 10:00. Do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, plac zabaw, altana, miejsce na ognisko, stół do Ping- -Ponga, staw, rowery oraz aneks kuchenny. W bliskiej okolicy znajduje się las, co umożliwia wędrówki i spacery.

Kontakt: Smuniew 33, 08-307 Repki tel. +48 602 365 272 W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 19 miejsc noclego- e-mail: [email protected] wych. Pokoje wyposażone są w telewizory, łóżka,

Agroturystyka „Brzozowisko” bezpłatny parking, sala biesiadna na 25 osób, obok sali jest w pełni wyposażona kuchnia, istnieje możliwość zorganizowania rożnego rodzaju imprez we własnym stylu (rocznice, komunia, integracja, urodziny, sylwester itp.).

W ofercie są 3 pokoje, łącznie 12 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka, szafki, Kontakt: półki, wieszaki. Doba noclegowa trwa od go- Wierzbice Górne 2, 08-307 Repki dziny od 14:00 do godz. 12:00. Personel dodat- tel. +48 604 924 328 kowo porozumiewa się w języku angielskim, e-mail: [email protected] gmina REPK I rosyjskim. Dodatkowo do dyspozycji gości jest:

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 77 GMINA sabnie

Kurhan odkryty podczas budowy zbiornika Niewiadoma

szlaki zabytki turystyczne ¡ Grodzisko „Wały” IX–XI wiek we wsi Niewia- ¡ Szlak Unitów Sokołowskich (Sokołów Podla- doma ski – Rogów (gm. Repki) – Szkopy (gm. Repki) – Sawice (gm. Repki) – Gródek (gm. Jabłon- ¡ Pałac – Dwór z 1840 roku wraz ze spichle- na Lacka) – Seroczyn (gm. Sterdyń) – Gro- rzem z poł. XIX wieku oraz kaplicą z XVII dzisk (gm. Sabnie) wieku w miejscowości Kurowice

¡ Zespół Dworski z II poł. XIX wieku w Kupien- tynie Kupietyn 20, 08-331 Sabnie

¡ Kościół pw. Najświętszego Zbawiciela z 1902–1905 roku w Zembrowie

gmina sabnie ¡ Kościół pw. Trójcy Świętej z XVIII wieku w Grodzisku Kościół pw. Trójcy Świętej w Grodzisku

78 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań atrakcje

¡ Zbiornik Niewiadoma na rzece Cetynii poło- żony na gruntach miejscowości Niewiadoma, Nieciecz Włościańska, Kupientyn i Kupientyn – Kolonia. ¡ Cmentarz rodzinny Tchórznickich w Zem- browie – miejsce spoczynku Heleny Mni- szek, wybitnej pisarki, która mieszkała w Sabniach. Cmentarz rodzinny Tchórznickich w Zembrowie

Zbiornik Niewiadoma – widok od strony zapory

Gospodarstwo agroturystyczne „Pod Czerwonym Dębem”

Z uwagi na mała liczbę miejsc noclegowych zapewniamy kameralną atmosferę.

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 10 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka jedno- osobowe, stół, krzesła, szafę, stolik nocny lamp- kę, TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 10:00. Obiekt oferuje wyżywienie. Dodatkowo do dyspozycji gości jest kuchnia, bezpłatny parking, altany, miejsce ogniskowe, grillowanie, plac zabaw z huśtawka- Kontakt: mi i piaskownicą. Ponadto istnieje możliwość Tchórznica Włościańska 77, 08-331 Sabnie nauki pieczenia ciast oraz robienia domowych tel. +48 507 366 138 przetworów. Oferta obiektu kierowana jest do e-mail: [email protected] osób szukających ciszy, rodzin z dziećmi lub www.poddebem.info.pl gmina sabnie osób starszych.

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 79 GMINA SARNAKI

Widok na rzekę Bug

INFORMACJA TURYSTYCZNA ¡ IT Informacja Turystyczna ¡ IT Informacja Turystyczna ul. Kolejowa, 08-220 Sarnaki Serpelice 74, 08-220 Sarnaki (obok wejścia do Biblioteki, drewniany budynek)

zabytki

¡ Budynek Browaru z II poł. XIX wieku w Sar- ¡ Zespół dworsko-ogrodowy z 1890 roku nakach (obecnie własność prywatna) w Zabużu obecnie Hotel Zabuże 40, 08-220 Sarnaki ¡ Zespół dworsko-parkowy z 1840 roku +48 83 359 87 25 w Klimczycach (Kasztel), (obecnie własność prywatna) ¡ Kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Mę- A R NA K I czennika z 1816 roku z XIX wieczną Dzwon- ¡ Dwór w Sarnakach z 1830 roku, obecnie sie- nicą oraz kapliczkami XIX-wiecznymi figu- dziba Nadleśnictwa Sarnaki rami w Sarnakach ul. Kościelna 2, 08-220 Sarnaki ¡ Zespół zabudowy zaścianka szlacheckie-

gmina S go z przełomu XVII–XIX wieku w Terlikowie (obecnie własność prywatna)

80 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła z 1946–1947 roku wraz z Klasztorem Zakonu atrakcje Braci Mniejszych Kapucynów oraz Kalwarią Podlaską – Droga Krzyżowa w Serpelicach ¡ Rodzinny Park Linowy Relaks Perła Serpelic Serpelice 89, 08-220 Sarnaki Serpelice 128, 08-221 Sarnaki +48 500 421 200 ¡ Kościół pw. Matki Boskiej Anielskiej z 1933 www.relaks-perlaserpelic.pl –1934 roku w Horoszkach Dużych ¡ TROPICIEL Edukacyjne Gry Terenowe – Sła- womir Gac Zabuże 6a, 08-221 Sarnaki +48 600 500 525 www.zabuze.pl www.serpelice.pl

¡ Zakamarek Klimczyce – sklep i pijalnia soków Klimczyce-Kolonia 11, 08-220 Sarnaki +48 603 105 699 Kalwaria Podlaska – Droga Krzyżowa w Serpelicach ¡ Ewa Osik, Szkółka Jazdy Konnej, Hipotera- pia, Stajnia FRANOPOL MIEJSCA KULTU Franopol 32, 08-220 Sarnaki I PAMIĘCI +48 605 956 114

¡ Pomnik upamiętniający zwycięstwo żoł- ¡ Przeprawa promem Zabuże – Mielnik nierzy Armii Krajowej z oddziału „Zenona” Czynna w sezonie maj – październik – przy drodze Mierzwice Stare – Serpelice Czynne od V do X, pn. - nd. godz. 8.00–13.00, 15.00–18.00 ¡ Groby ułanów poległych w sierpniu 1920 +48 500 390 864 roku podczas obrony linii Bugu w trakcie bolszewickiej inwazji – przy drodze Mierzwi- ce Stare – Serpelice

¡ Pomnik makieta rakiety V2 w Sarnakach ul. Kolejowa, Sarnaki

Prom Zabuże – Mielnik A R NA K I

rezerwaty, ścieżki Pomnik makieta rakiety V2 w Sarnakach przyrodnicze

¡ Lej po wybuchu rakiety V2, położony w lesie ¡ Rezerwat „KÓZKI” okolica wsi Kózki gmina S Lipowiec przy trasie nr 19 Sarnaki – Kózki ścieżka przyrodnicza „Kózki”

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 81 Drogi leśne w gminie Sarnaki

¡ Rezerwat Trojan – rozlewisko rzeki Bug (od ¡ Rejs statkiem miejscowości Mierzwice do Zabuża) Grzegorz Bobiński ścieżka przyrodnicza „Trojan” Klepaczew 34, 08-220 Sarnaki +48 510 980 134, max liczba osób 12 ¡ Rezerwat leśny „Zabuże” ¡ Stanisław Daniluk „Marta” ¡ Ścieżka „Przyrodniczo-leśna” Nadleśnictwa Serpelice 83 C, 08-220 Sarnaki Sarnaki +48 697 909 290, max liczba osób 12

wypożyczalnia ¡ Andrzej Dudziak Serpelice 123, 08-220 Sarnaki sprzętu +48 606 411 135, max liczba osób 12 ¡ Ośrodki wypoczynkowe w Serpelicach po- ¡ Xtreme Jakub Małaczek siadają do wypożyczenia: canoe, kajaki, ka- Stare Mierzwice 45, 08-220 Sarnaki nadyjki, sprzęt strzelecki, alpinistyczny, tor +48 502 545 660 przeszkód, rowery, buggi, narty, noktowizory, paintball, sprzęt wędkarski itp.

¡ Przejażdżki wozami, kuligi lokalni jerzy Czyżyk producenci +48 83 359 88 15, +48 662 896 955 ¡ Gospodarstwo Sadownicze Alina Paluch A R NA K I ¡ Artur Bobiński i córka Klepaczew 34, 08-220 Sarnaki Klimczyce-Kolonia 11, 08-220 Sarnaki +48 694 967 594 +48 603 105 699

¡ Spływ tratwami po rzece Bug ¡ Gospodarstwo Ogrodnicze Olgierd Religioni

gmina S marek Szaniawski Klimczyce-Kolonia 26 B, 08-220 Sarnaki +48 83 359 87 39, +48 694 122 392 +48 697 800 855

82 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Hotel Dwór w Zabużu *** Spa&Wellnes

69x

i zewnętrzne, łaźnia parowa, sauna sucha, jaskinia solna, sala bilardowa, sala fitness, kręgielnia, rowery, kajaki, mini golf, boisko do siatkówki, kort tenisowy, rejsy katamaranem.

W ofercie jest 37 pokoi i domek ogrodnika, łącz- nie 69 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażo- ne są w TV, szlafroki, ręczniki, mydła, balsamy, szampony, suszarki do włosów, sejfy. Większość pokoi ma lodówki. Doba noclegowa trwa od godziny 15:00 do godziny 11:00. Personel porozumiewa się również w języku angielskim, niemieckim i rosyjskim. Obiekt całoroczny, posiada bar i własną restaurację. Dostosowany Kontakt: Zabuże 40, 08-220 Sarnaki jest również do osób z niepełnosprawnościami, tel. +48 83 359 87 25, +48 606 102 228 posiada: podjazd, łazienki, windę. Dodatkowo do e-mail: [email protected] dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, basen www.zabuzedwor.pl wewnętrzny i zewnętrzny, jacuzzi wewnętrzne

Dwór Zaścianek

wienie. Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, rowery, basen, ruska bania, kije do nordic walking. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie są 23 pokoje, łącznie 50 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki A R NA K I (suszarki, ręczniki, kosmetyki), dostęp do Wi-Fi. Kontakt: Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do go- Borsuki 1B, 08-220 Sarnaki dziny 12:00. Personel dodatkowo porozumie- tel. +48 509 221 813, +48 507 297 608 wa się w języku rosyjskim i angielskim. Obiekt e-mail: [email protected] w swojej ofercie gastronomicznej posiada www.zascianek.home.pl gmina S kuchnię dla gości hotelowych oraz na zamó-

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 83 Gospodarstwo Agroturystyczne „U MAŁGOSI”

roboty. Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, basen, miejsce na grilla, ognisko. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 13 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w stolik, krzesła, lampkę, TV. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 12:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku angielskim, niemieckim i rosyjskim. Oferta gastronomiczna obiektu obejmuje śniadania, obiady oraz kolacje. Gospodarze robią domowe potrawy, pieką chleb na zakwasie, pączki, wędliny. Ist- Kontakt: Mierzwice Kolonia 1, 08-220 Sarnaki nieje możliwość skosztowania pieczonego pro- tel. +48 602 625 846, +48 83 355 49 16 sięcia, smalcu, masła czosnkowego domowej

Agroturystyka Nad Bugiem

wo do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, rowery, kajaki, boisko do siatkówki, huśtawki, piaskownice. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie są 2 domki, łącznie 14 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienkę, A R NA K I aneks kuchenny, zadaszony taras, TV. Doba noclegowa trwa od godziny 13:00 do godziny Kontakt: 11:00. Obiekt znajduje się na terenie Parku Zabuże 42, 08-220 Sarnaki Krajobrazowego „Podlaski Przełom Bugu”. Do tel. +48 606 719 829, +48 83 399 88 25 rzeki Bug jest ok. 250 m. Jest on dostosowa- e-mail: [email protected] gmina S ny do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, www.zabuze.cba.pl posiada podjazd oraz szerokie drzwi. Dodatko-

84 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Ekoturystyka W Sadzie

rowery, basen, bilard, stół tenisowy, miejsce na ognisko, grill, domek letni, oczko wodne. Goście noclegowi mogą bezpłatnie korzystać z kąpieli w basenie. Właściciele wyrażają zgo- dę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 12 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w wygodne łóżko, stolik z pufami, lampka nocna, szafa, radio, TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 12:00 do godziny 10:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku rosyj- Kontakt: skim. Obiekt położony 200 m od lasu, 3 km od Hołowczyce Kolonia 33, 08-220 Sarnaki rzeki Bug na terenie sadu. Położenie obiektu tel. +48 720 859 065 umożliwia wyprawy na grzybobranie, spacery e-mail: [email protected] po lesie oraz wycieczki rowerowe. Dodatkowo www.ekoturystyka-janusz.cba.pl do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking,

Gospodarstwo Agroturystyczne głości 1 km od rzeki Bug, oraz 3 km od jeziora, w którym można łowić ryby. W pobliżu obiektu znajduje się bezpłatny prom na rzece Bug (Zabuże – Mielnik). Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking oraz rowery.

W ofercie są 3 pokoje, łącznie 10 miejsc noclegowych, wyposażone w tapczan, szafę, szafki, A R NA K I lampki. Godziny doby noclegowej pozostają do indywidualnego uzgodnienia. Obiekt w swo- Kontakt: jej ofercie gastronomicznej posiada domowe Zabuże 14, 08-220 Sarnaki obiady. Gospodarstwo położone przy samym tel. +48 83 359 87 34 lesie, pełno zieleni, ptaków co umożliwia spa- www.agroturystyka.pl, www.nawsi.pl gmina S cery oraz grzybobranie. Położone jest w odle-

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 85 „Impresja” – pokoje gościnne na nadbużańskich łąkach

– Degustacje win z francuskimi przekąskami – Winne wieczory tematyczne – podróż przez winiarskie regiony Francji, poznawanie szcze- pów winorośli – Unikalne wieczory szampańskie – historia i tradycje regionu Szampanii, opowieści W ofercie są 3 pokoje, łącznie 8 miejsc noc- o szampanie i jego twórcach, pokaz otwiera- legowych, wyposażonych w stylowe meble, nia butelek szablą. łazienkę z ręcznikami i suszarką do włosów Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie oraz dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od zwierząt do obiektu. godziny 14:00 do godziny 12:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku francuskim i angielskim. Drewniany biały dwór położony jest na skraju tętniących życiem nadbużań- skich łąk we wsi Borsuki. Borsuki położone są nad Bugiem, na terenie gminy Sarnaki, około 15 km od słynnego Janowa Podlaskiego. Jest to teren Parku Krajobrazowego Podlaski Prze- łom Bugu, którego głównym walorem przyrodniczym jest meandrująca rzeka Bug, łagod- ne polodowcowe pagórki, starorzecza pełne ptactwa, lasy i rozległe łąki. Pokoje znajdują się na przestronnym poddaszu dworu kryte- go tradycyjnym drewnianym gontem. Przez bawole oka rozpościera się widok na łąki, na bocianie gniazda, olszynowe i sosnowe zagaj- niki. Pokoje urządzone są w klimacie począt- ków ubiegłego wieku, meble i wyposażenie zostały „wyszperane” we Francji. Dodatkowo do dyspozycji jest wspólna przestrzeń śniada- niowa oraz kilkudziesięciometrowy taras z widokiem na łąki. Wieczorami można posłuchać koncertu żab, słowików i owadów. Dodatkowym miejscem do relaksu jest klimatyczna piwnica Kontakt: A R NA K I z cegły, z wielkim kominkiem i zapasem naj- Borsuki 11B, 08-221 Sarnaki lepszych win i szampanów z własnego importu. tel. +48 692 199 377 Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bezpłatny e-mail: [email protected] parking, mini plac zabaw, specjalistyczny sklep www.impresja.home.pl winiarski, organizacja degustacji wina, wypo-

gmina S życzalnia gier, piłek, buli. Obiekt specjalizuje się w weekendach enoturystycznych:

86 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Ośrodek Wypoczynkowy „RELAKS – PERŁA SERPELIC”

mie trudności oraz zjazdem tyrolskim o długości 124 metrów. Do dyspozycji gości jest również: bezpłatny parking, kort tenisowy, boisko do piłki plażowej, rowery. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest hotel oraz 21 domków letniskowych, łącznie 109 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w lodówki, czajniki, szafy, ła- zienki, TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 10:00. Per- sonel dodatkowo porozumiewa się w języku angielskim i rosyjskim. Obiekt jest dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami Kontakt: posiada dostosowane łazienki, podjazdy oraz Serpelice 128, 08-221 Sarnaki poręcze. W swojej ofercie gastronomicznej po- tel. +48 500 421 200 siada bar. Dodatkowo na terenie obiektu znaj- e-mail: [email protected] duje się najnowszy w Polsce rodzinny park linowy www.relaks-perlaserpelic.pl dysponujący 3 trasami o zróżnicowanym pozio-

Ekoturystyka

„W Raju” do sieci Dziedzictwa Kulinarnego, w swojej ofercie posiada przetwory oraz produkty ekologiczne z własnego gospodarstwa. Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, plac zabaw, sauna, rowery, miejsce ogniskowe, sala integracyjna.

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 12 miejsc noclegowych. W pokojach istnieje możliwość dostawek. A R NA K I Pokoje wyposażone są łóżka, szafki nocne, lampki, szafy, krzesła, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa Kontakt: trwa od godziny 13:00 do godziny 10:00. Personel ul. Spokojna 4, 08-220 Sarnaki dodatkowo porozumiewa się w języku flamandz- tel. +48 502 769 451 kim i angielskim. Obiekt oferuje całodzienne gmina S e-mail: [email protected] wyżywienie. Gospodarstwo ekologiczne należące

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 87 Scheda Podlaska

Obiekt posiada restaurację comfort food czyn- ną wtorek-niedziela w godz. 12.00-18.00. Moż- liwość organizacji imprez okolicznościowych.

W ofercie jest 20 miejsc noclegowych w komfortowych apartamentach. Wynajem na minimum 2 doby, od godz. 16.00 do godz. 12.00. Śnia- Kontakt: danie w cenie noclegu. Obiekt dostosowany do Mierzwice Kolonia 2, 08-220 Sarnaki rodzin z dziećmi. Jest położony w malowniczej tel. +48 600 077 330 dolinie Bugu, 300 metrów od rzeki, 30 metrów e-mail: [email protected] od lasu. Do dyspozycji gości parking, Wi-Fi, plac www.schedapodlaska.pl zabaw, rowery.

„Odpocznij w Zabużu” nie zwierząt do obiektu. Istnieje także możliwość wykupienia obiadów w pobliskich gospodar- stwach agroturystycznych. Właściciele oferu- ją możliwość odbioru gości z przystanku PKS Zabuże, Dworca Kolejowego Sarnaki, Fronołów.

A R NA K I W ofercie są 3 pokoje, łącznie 7 miejsc noclegowych, wyposażone w łóżka, szafę, szafki nocne, ławę, pufy, fotele, TV. Godziny doby noclegowej Kontakt: pozostają do indywidualnego uzgodnienia. Go- Zabuże 36, 08-220 Sarnaki ście do swojej dyspozycji mają aneks kuchenny, tel. +48 516 193 042

gmina S rowery, duży basen ogrodowy, plac do gry w pił- www.odpocznij-w-zabuzu.pl kę. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadza-

88 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Agroturystyka „Leśne zacisze” sażona kuchnia. Dodatkowo do dyspozycji go- ści jest: bezpłatny parking, plac zabaw, rowery, altana, miejsce grillowe, bogato wyposażona biblioteka zawierająca duży zbiór regionaliów, przewodników, map oraz galeria rękodzieła. Pro- wadzone są także warsztaty haftu krzyżykowe- go, scrapbookingu, decoupage i malowania na szkle. Istnieje możliwość wprowadzenia zwierząt na teren obiektu po wcześniejszym uzgodnieniu.

W ofercie jest domek dwupokojowy z salonem kominkowym oraz kuchnią. Łącznie jest 7 miejsc noclegowych, są to samodzielne pomieszczenia z oddzielnymi wejściami. Wyposażone są w łazienki, łóżka, lampki. Godziny doby noclegowej pozostają do indywidualnego uzgodnienia. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku Kontakt: rosyjskim i niemieckim. Obiekt oferuje usługę Kolonia Płosków 7, 08-220 Sarnaki gastronomiczną na życzenie gości, ponadto do tel. +48 503 069 581, +48 502 481 083 ich dyspozycji jest samodzielna w pełni wypo-

Słodki Zakątek oraz bogactwo kulturowe okolic to atuty obiektu. Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bezpłat- ny parking, kajaki, własny statek – organizacja rejsów po rzece Bug oraz organizacja słodkich warsztatów. Istnieje możliwość wprowadzenia zwierząt na teren obiektu po wcześniejszym uzgodnieniu z gospodarzami.

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 8 miejsc noclegowych. Wyposażone w tapczany, szafki, krzesła, stolik i komodę, dwa pokoje są z łazienkami, do- stępem do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa do go- A R NA K I dziny 12.00. Gospodarze przygotowują śniadania, obiady, kolacje oraz pieką własne ciasta. Goście Kontakt: Klepaczew 32B, 08-220 Sarnaki mają również możliwość przygotowywania posił- tel. +48 608 051 836 ków we własnym zakresie. Piękno nadbużańskich e-mail: [email protected] terenów, smaczne domowe jedzenie i słodkie gmina S www.slodkizakatek.com.pl wypieki Gospodyni, a także rodzinna atmosfera

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 89 Ośrodek Wczasowy „PARTNER”

na ze strefą rozrywki (bilard, piłkarzyki, ping pong), boisko do piłki siatkowej, wypożyczalnia rowerów. Ośrodek pośredniczy w wypożyczeniu kajaków oraz w organizacji rejsu statkiem po rzece Bug. Domki letniskowe przystosowane są do potrzeb osób z niepełnosprawnościami są to parterowe domki bez schodów posiadają również podjazd. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt tylko do domków letniskowych. W ofercie jest 14 pokoi w tym dwa stylowe pokoje LUX oraz 40 domków letniskowych, łącznie 240 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienkę, ręczniki, radio, klimatyzację, TV, oraz dostęp do Wi-Fi w pokojach hotelowych. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 13:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku angielskim, rosyjskim i greckim. Obiekt Kontakt: Serpelice 122, 08-220 Sarnaki w swojej ofercie gastronomicznej posiada re- tel. +48 504 295 306, +48 605 055 853 staurację oraz bar gastronomiczny. Dodatkowo e-mail: [email protected] do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, sala www.partnerturuta.pl fitness (rowery, bieżnie, orbiterki, itp.) połączo-

Gospodarstwo agroturystyczne ka wspinaczkowa, rejsy statkiem, przejażdżki konne. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

A R NA K I W ofercie są 4 pokoje, łącznie 8 miejsc noclegowych, wyposażone w łazienkę, TV, dostęp do Kontakt: Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 13.00 do Zabuże 13, 08-220 Sarnaki godziny 10.00. Obiekt po wcześniejszym ustale- tel. +48 697 345 375 niu oferuje domowe posiłki oraz ogólnodostęp- e-mail: [email protected] gmina S ną kuchnię. Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bezpłatny, monitorowany parking, kajaki, ścian-

90 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Gospodarstwo agroturystyczne „Borsuki pod Lipą”

w Janowie Podlaskim. Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, rowery, plac zabaw oraz żywy inwentarz. Istnieje możliwość wprowadzenia zwierząt na teren obiektu po wcześniejszym uzgodnieniu z gospodarzami.

W ofercie są 3 pokoje, łącznie 13 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, dostęp do Wi-Fi oraz aneks kuchenny. Doba noclegowa trwa od godziny 18.00 do godziny 12.00. Obiekt oferuje możliwość wykupienia obiadokolacji po wcześniejszym uzgodnieniu. Obiekt znajduje się w pobliżu rzeki Bug, lasów oraz parku krajobrazowego. W okolicy Kontakt: Borsuki 30, 08-220 Sarnaki jest Park Linowy, natomiast przez miejsco- tel. +48 512 192 080 wość cięgnie się Szlak Rowerowy Green Velo. e-mail: [email protected], www.borsukipodlipa.pl W odległości 15 km mieści się Stadnina Koni

Ośrodek Turystyczno-Wypoczynkowy „UROCZA”

na sucha, rejsy statkiem. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 16 pokoi oraz 16 domków wie- lopokojowych, łącznie jest 130 miejsc noc- A R NA K I legowych. Pokoje wyposażone są w łazienkę, Kontakt: TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od Serpelice 123, 08-220 Sarnaki godziny 14.00 do godziny 12.00. Obiekt posiada tel. +48 606 411 135, +48 83 359 81 25 własną restaurację, bar, kawiarnię oraz stołów- e-mail: [email protected] kę. Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bez- www.urocza.pl gmina S płatny parking, rowery, kajaki, grota solna, sau-

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 91 Nadbużański Dom w ludowym stylu. Oferuje domowe jedzenie przygotowywanie na miejscu na życzenie gości. Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, plac zabaw, biblioteczka, ognisko. Wła- ściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwie- rząt do obiektu.

W ofercie są 3 pokoje, łącznie 10 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka, pościel, ręczniki. Doba noclegowa trwa od godziny 15.00 do godziny 12.00. Personel dodatkowo poro- Kontakt: zumiewa się w języku angielskim i rosyjskim. Binduga 16, 08-220 Sarnaki Obiekt mieści się w prawie stuletnim budynku tel. +48 501 226 681 po dawnej szkole. Charakteryzuje się drewnia- e-mail: [email protected] ną architekturą oraz tradycyjnymi wnętrzami

Agroturystyka „Aroniowy Zakątek”

wprowadzanie zwierząt do obiektu. Położony jest w cichej i spokojnej okolicy z dala od ruchli- wej ulicy, około 12 km do rzeki Bug. W ofercie są 4 pokoje, łącznie 11 miejsc noclegowych wyposażonych w łóżka, stolik, krzesła, wieszak na ubrania, komodę oraz szafki nocne. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 12:00. Obiekt świadczy usługi gastronomiczne. Do dyspozycji gości są rowery, plac zabaw dla najmłodszych, altana z możliwością A R NA K I grillowania, stawy z możliwością wędkowania. Obiekt oferuje również nocleg na łonie natu- Kontakt: ry w domku nad stawem. Dodatkowo istnieje Hołowczyce kolonia 41A, 08-220 Sarnaki możliwość obejrzenia zwierząt w gospodarstwie tel. +48 609 848 850 z możliwością karmienia (kury, króliki, kozy, e-mail: [email protected] gmina S krowy). Obiekt posiada bezpłatny parking oraz www.facebook.com/aroniowyzakatek dostęp do Wi-Fi. Właściciele wyrażają zgodę na

92 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Agroturystyka „Leśniczówka nad Sarenką”

położone pomiędzy lasami na terenie parku krajobrazowego Podlaski Przełom Bugu.

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 10 miejsc noclegowych. Pokoje znajdują się na piętrze domu, natomiast na dole jest wyposażony aneks kuchenny i salon. Pokoje wyposażone są w łóżka, telewizor, szafki nocne, fotele. Doba noclegowa trwa od godziny 15:00 do godziny 11:00. Obiekt posiada ofertę gastronomiczną tylko dla gości Kontakt: wypoczywających w obiekcie, bezpłatny par- Franopol 2, 08-220 Sarnaki king oraz dostęp do Wi-Fi. Dodatkowo goście tel. +48 506 194 522 mogą korzystać z rowerów, miejsca ogniskowe- e-mail: [email protected] go, hamaków i trampoliny. Gospodarstwo jest

Oberża king, plac zabaw dla dzieci, rowery, stół do ping- -pinga, cymbergaj. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 6 pokoi, łącznie 19 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka, lampkę, A R NA K I Kontakt: stolik, krzesła, dostęp do Wi-Fi. Łazienki znajdu- Borsuki 45, 08-220 Sarnaki ją się przy pokojach. Doba noclegowa trwa od tel. +48 512 373 900, +48 512 373 909 godziny 14.00 do godziny 11.00. Obiekt posiada e-mail: [email protected] własną restaurację, która jest dostosowana do www.oberzaborsuki.pl potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Dodat- gmina S kowo do dyspozycji gości jest: bezpłatny par-

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 93 GMINA siemiatycze

¡ Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Czartajewie ul. Kościelna 4, 17-300 Siemiatycze

¡ Kościół pw. Apostołów Piotra i Pawła w Sie- miatyczach – Stacji

¡ Cerkiew prawosławna pw. św. Anny w Bora- Kaplica pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Wyromiejkach tyńcu Ruskim

zabytki I MIEJSCA atrakcje KULTURY ¡ Cerkiew prawosławna pw. Cudownego Zba- ¡ Park Linowy, Siłownia Zewnętrzna w Wólce wiciela z lat 50-tych XIX wieku w Rogawce Nadbużnej Wólka Nadbużna, 17-300 Siemiatycze ¡ Cerkiew prawosławna pw. św. Marii Magda- +48 606 732 613 leny w Słochach Annopolskich ¡ Cmentarzysko kurhanowe w Słochach An- ¡ Kaplica pw. Matki Bożej Częstochowskiej nopolskich w Wyromiejkach ¡ Bunkry umocnień Linii Mołotowa z lat 1940–1941 ¡ Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej z 1939 r. w Kłopotach – Stanisławach ¡ Cmentarzysko kurhanowe II – V wieku w Cecelach gmina siemiatycze Park Linowy w Wólce Nadbużnej

94 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Cmentarzysko kurhanowe w Rogawce

¡ Miejsce mocy w Skiwach Małych

¡ Odkryty basen kąpielowy, boisko do gry w piłkę nożną, w siatkówkę plażową, ośrodek wypoczynkowy Pod Sosną Wólka Nadbużna, 17-300 Siemiatycze

Szlak Bunkrów

¡ Szlak Doliny Bugu (Szlak wodny) – dystans 39,1 trasa: Niemirów – Sutno – Wajków – Mielnik – Anusin – Wólka Nadbużna – Dro- hiczyn – Granne – Głody

lokalni producenci

¡ Browar Brovca Tomasz Michalski w Cecelach Cecele 73, 17-300 Siemiatycze +48 784 210 467 www.brovca.pl

¡ PPH Solana Ewa Boguszewska / Spółdzielnia Spożywcza (produkcja kiszki ziemniaczanej Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej w Kłopotach i gotowych dań) – Stanisławach Wiercień Mały 5, 17-300 Siemiatycze +48 602 275 967, +48 570 797 507 szlaki turystyczne

¡ Szlak bunkrów – dystans 23 km, trasa: Wólka Nadbużna – Anusin – Olendry – Maćkowicze – Mielnik

¡ Szlak Nadbużańskich Grodzisk – dystans 41 km trasa: Drohiczyn – Sieniewice – Sady – Sytki – Bujaki – Krupice – Rogawka – Klu- kowo – Cecele – Skiwy Małe i Duże – Narojki – Miłkowice Paszki i Maćki – Lisowo – Put-

kowice Nagórne i Nadolne – Wierzchuca gmina siemiatycze Nagórna – Bużyski

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 95 Folwark Księżnej Anny do osób z niepełnosprawnościami. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. Restauracja rekomendowana przez czasopisma FORBES oraz NEWSWEEK.

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 15 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienkę, Kontakt: TV, suszarkę, ręczniki. Doba noclegowa trwa od Anusin 95, 17-300 Siemiatycze godziny 14:00 do godziny 12:00. Personel po- tel. +48 502 900 606 rozumiewa się w języku rosyjskim i angielskim. e-mail: [email protected] Obiekt posiada własną restaurację, bezpłatny www.restauracjafolwark.pl parking oraz łazienkę i podjazd dostosowany

Biesiadny Dwór Pensjonat i Restauracja

Obiekt posiada kilka sal o różnych wielkościach na imprezy okolicznościowe. Właściciele wyraża- ją zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 14 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, TV, łóżka i szafki. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 12:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku angielskim i rosyjskim. Obiekt posiada bezpłatny parking, dostęp do Wi-Fi oraz własną Kontakt: restaurację i bar. Podjazd i łazienka są dostosowa- Kłopoty Bujny 42, 17-300 Siemiatycze ne do osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo tel. +48 502 515 169 do dyspozycji gości jest plac zabaw dla dzieci, e-mail: [email protected] gmina siemiatycze altana z miejscem na grilla i ognisko, sauna, tęż- e-mail: [email protected] nia, ruska bania, ptasie mini zoo, rowery i kulig.

96 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Baza turystyczno-rekreacyjna Wólka Nadbużna

umieszczone na różnych wysokościach. Park posiada trasy dla najmłodszych i dorosłych. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie są domki 3-, 4-, 5-osobowe, łącznie 40 miejsc noclegowych. Domki wyposażone są w aneks kuchenny, łazienkę, łóżka, sofę. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 10:00. Dodatkowo do dyspozycji gości jest bez- płatny parking, park linowy, siłownia zewnętrz- na, świetlica, grill, altana, plac zabaw oraz parking dla camperów (prąd, woda, zrzut che- Kontakt: Wólka Nadbużna, 17-300 Siemiatycze micznego WC). Park linowy jest kompleksem tel. +48 606 732 613 sportowym, który powstał w 2014 roku. Został e-mail: [email protected], wkomponowany w naturalny drzewostan so- e-mail: [email protected] snowy. Składa się z wielu przeszkód linowych, www.park.gminasiemiatycze.pl belek i innych elementów. Przeszkody są

Eternite sauna, grota solna. Ła- zienki oraz podjazd są dostosowane do osób z niepełnosprawno- ściami. Obiekt położo- ny bezpośrednio nad samą rzeką Bug. Wła- ściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwie- rząt do obiektu. W ofercie są 52 pokoje, łącznie 130 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki. Do- stęp do ogólnego Wi-Fi. Doba noclegowa trwa Kontakt: od godziny 14:00 do godziny 12:00. Personel do- Wólka Nadbużna 66, 17-300 Siemiatycze datkowo porozumiewa się w języku angielskim tel. +48 510 020 505 i francuskim. Obiekt w swojej ofercie posiada e-mail: [email protected] restaurację i bar, oraz kręgielnię. Dodatkowo do www.eternite.pl gmina siemiatycze dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, basen,

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 97 Ośrodek Wypoczynkowy „Pod Sosną”

W ofercie ośrodek posiada domki na 150 miejsc szczególnie organizacji obozów sportowych. noclegowych. Domek 24-osobowy: 1, 16-oso- Znajdujące się boisko piłkarskie o nawierzchni bowy: 2, pozostałe domki są 2-, 3-, 4-osobowe. trawiastej umożliwia prowadzenie treningów, Wszystkie posiadają kompletny węzeł sani- a piękne okolice leśne i ścieżki nadbużne, do tarny, łazienki, łóżka, pościel/poszewki, stół, przeprowadzania porannej gimnastyki oraz krzesła, szafki, szafę. Doba noclegowa trwa od treningów biegowych. Właściciele wyrażają godziny 14:00 do godziny 12:00. Personel do- zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. datkowo porozumiewa się w języku angielskim i rosyjskim. Oferta gastronomiczna obiektu zawiera stołówkę, kawiarnię/bufet. Dodatkowo Kontakt: do dyspozycji gości jest: basen, kort tenisowy Wólka Nadbużna, 17-300 Siemiatycze asfaltowy, świetlica, stół do tenisa stołowego, tel. +48 85 710 83 94, +48 502 244 682 boisko do piłki plażowej, trzy boiska trawiaste e-mail: [email protected] do piłki nożnej oraz płatny parking. Położe- www.pod-sosna.com nie ośrodka oraz jego baza sportowa sprzyja

Agroturystyka Sołtysówka kół duży teren zielony, cisza i spokój, niedaleko rzeki Bug, dookoła lasy sosnowe, wspaniałe miejsce dla rodzin z dziećmi lub starszych ludzi ceniących spokój. Do dyspozycji gości są rowery, huśtawka dla dzieci oraz miejsce na ognisko. Właściciele porozumiewają się w języku francuskim, angielskim, rosyjskim i włoskim oraz wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. Obiekt posiada bezpłatny parking.

Kontakt: W ofercie jest cały domek do 5 osób z komin- Wólka Nadbużna 29, 17-300 Siemiatycze kiem. Wyposażony w łóżka, pościel oraz w pełni tel. +48 606 656 381, +48 600 872 506 gmina siemiatycze wyposażony aneks kuchenny. Doba noclegowa e-mail: [email protected] trawa od godziny 15:00 do godziny 12.00. Wo-

98 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań MIASTO SIEMIATYCZE

Zalew nr 1 w Siemiatyczach

INFORMACJA TURYSTYCZNA Plac Jana Pawła II 3A +48 536 908 184 Czynne: pn-pt 10.00-16.00, sob. 10.00-14.00, niedziela informacja telefoniczna tel. +48 536 908 184

Miasto Siemiatycze – Pl. Jana Pawła II zabytki

¡ Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Ma- ryi Panny z XVII wieku ul. 3 Maja 2, 17-300 Siemiatycze

¡ Dawny Zespół Klasztorny Misjonarzy z XVIII wieku ul. 3 Maja 2, 17-300 Siemiatycze

¡ Cerkiew prawosławna pw. Świętych Aposto- łów Piotra i Pawła z XIX wieku

ul. Powstania Styczniowego 1, 17-300 Siemia- SIEMIATYCZE MIASTO tycze Kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Siemiatyczach

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 99 ¡ Kaplica cmentarna ewangelicka z XVIII/XIX wieku ul. Ciechanowiecka, 17-300 Siemiatycze

¡ Kaplica cmentarna św. Anny z XIX wieku ul. R. Rogińskiego, 17-300 Siemiatycze

¡ Cmentarz żydowski z XVIII wieku ul. Polna, 17-300 Siemiatycze

Cerkiew pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła ¡ Cmentarz wojenny żołnierzy niemieckich w Siemiatyczach i rosyjskich z okresu I Wojny Światowej ¡ Dawna synagoga z XVIII wieku obecnie Sie- przy drodze krajowej 62 w okolicach skrzyżo- miatycki Ośrodek Kultury oraz galeria SOK wania z DK 19 ul. Zaszkolna 1, 17-300 Siemiatycze INNE CIEKAWE ¡ Dawny Dom Talmudyczny z XIX wieku, obec- MIEJSCA I OBIEKTY nie Zasadnicza Szkoła Zawodowa ul. Pałacowa 10, 17-300 Siemiatycze ¡ Kościół pw. św. Andrzeja Boboli ul. Górna 42, 17-300 Siemiatycze ¡ Dawna oranżeria z XVIII wieku obecnie siedziba Siemiatyckiego Ośrodka Kultury oraz ¡ Cerkiew prawosławna pw. Zmartwychwsta- Szkoły Muzycznej I st. im. W. Kilara nia Pańskiego ul. Legionów Piłsudskiego 1 ul. Gen. W. Sikorskiego 3, 17-300 Siemiatycze 17-300 Siemiatycze ¡ Pomnik Tadeusza Kościuszki ¡ Posągi Sfinksów – pozostałości zespołu pa- ul. Legionów Piłsudskiego, 17-300 Siemiatycze łacowego księżnej Anny z Sapiehów Jabło- nowskiej ¡ Obelisk Niepodległości ul. Legionów Piłsudskiego 3, 17-300 Siemiatycze ul. Legionów Piłsudskiego, 17-300 Siemiatycze MIASTO SIEMIATYCZE MIASTO Siemiatyckie Kino pod Gwiazdami

100 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Plaża przy zalewie nr 2 w Siemiatyczach

¡ Pomnik Sybiraków Ziemi Siemiatyckiej Skrzyżowanie ul. Ciechanowiecka i ul. R. Ro- ul. Górna, 17-300 Siemiatycze gińskiego, 17-300 Siemiatycze (przy kaplicy cmentarnej św. Anny) ¡ Krzyż Powstańczy ul. Górna, 17-300 Siemiatycze ¡ Galeria Otwarta ul. Plac Jana Pawła II 14, 17-300 Siemiatycze ¡ Posąg księżnej Anny z Sapiehów Jabłonowskiej Plac Jana Pawła II, 17-300 Siemiatycze

¡ Pomnik Papieża Jana Pawła II atrakcje ul. 3 Maja, 17-300 Siemiatycze

¡ Pomnik Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na ¡ Zalewy z infrastrukturą sportowo-rekre- Zachodzie acyjną (o pow. 33 ha, plaża oraz strzeżone ul. 3 Maja, 17-300 Siemiatycze kąpielisko, wypożyczalnia sprzętu wodnego, boiska do siatkówki plażowej, mini siłownia, ¡ Mogiła powstańców styczniowych z 1863 plac zabaw oraz strefa wędkowania, latem roku oraz groby żołnierzy poległych w 1920 r. na plaży odbywają się seanse filmowe) ul. Sportowa, 17-300 Siemiatycze

¡ Ciąg pieszo-rowerowy oraz fontanny na zalewie nr 1 ul. Nadrzeczna, 17-300 Siemiatycze

¡ Ścieżka edukacyjno-przyrodnicza o długo- ści ok. 4,5 km początek trasy ul. Legionów Piłsudskiego

¡ Wiaty rekreacyjne ul. Nadrzeczna, 17-300 Siemiatycze (przy zalewie nr 1) ul. Sportowa, 17-300 Siemiatycze

(cypel przy zalewie nr 2) SIEMIATYCZE MIASTO Zalew nr 2 w Siemiatyczach ul. 11 Listopada 44, 17-300 Siemiatycze

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 101 Wypożyczalnia Kajaków i rowerów wodnych – „Piękny Wschód”

¡ Skatepark Siemiatycze ¡ Stacja Zabawa ul. Nadrzeczna 29, 17-300 Siemiatycze ul. Ciechanowiecka 33, 17-300 Siemiatycze Czynna: poniedziałek - niedziela 11.00-22.00 ¡ Stadion piłkarski z bieżnią lekkoatletyczną ul. Nadrzeczna 29, 17-300 Siemiatycze ¡ OSA – Otwarta Strefa Aktywności ul. Leg. Piłsudskiego 1, 17-300 Siemiatycze ¡ Kort tenisowy ul. Nadrzeczna 29, 17-300 Siemiatycze ¡ „Piękny Wschód” – wypożyczalnia kajaków, ¡ Hala widowiskowo-sportowa (w budynku rowerów wodnych sauna, na zewnątrz boiska do koszykówki, ul. Sportowa 17, 17-300 Siemiatycze siatkówki) tel. +48 534 010 969 ul. Świętojańska 25a, 17-300 Siemiatycze ¡ Trasy biegowe, nordic-walking, rowerowe, szlaki narciarstwa biegowego w sezonie zimowym – (o długości 2,3 km oraz 6 km) turystyczne Lasy przy zalewie nr 2 ¡ Szlak Powstania Styczniowego 1863 roku, ¡ Boiska wielofunkcyjne „ORLIK” dystans 22 km – trasa: Siemiatycze – Czarta- ul. Nadrzeczna 29, 17-300 Siemiatycze jew – Turna Duża – Siemiatycze. Szlak przed- ul. Ogrodowa 1, 17-300 Siemiatycze stawia miejsca walk powstańczych oraz naj- ważniejsze zabytki architektury. ¡ Jaskinia Solna ul. Obrońców Wizny 10, 17-300 Siemiatycze ¡ Szlak rowerowy Czeremcha – Siemiatycze, +48 511 226 336 dystans 59,1 km trasa: Czeremcha – Zu- Czynna na zgłoszenie telefoniczne bacze – Jancewicze – Klukowicze – Tokary – Adamowo – Mielnik – Osłowo – Siemiatycze ¡ Wesolandia – sala zabaw – Stacja – Siemiatycze ul. Krzywa 12, 17-300 Siemiatycze +48 573 962 997 ¡ Szlak Kupiecki (część wschodnia) – dystans Czynna na zgłoszenie telefoniczne 40 km, trasa: Siemiatycze – Baciki Bliższe – Sycze – Końskie Góry – Radziwiłłówka ¡ Sala Zabaw ANDY Academy – Mielnik – Wajków – Sutno – Niemirów ul. Kasztanowa 57, 17-300 Siemiatycze +48 600 201 211

MIASTO SIEMIATYCZE MIASTO www.andy-academy.com Czynna na zgłoszenie telefoniczne

102 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Pokoje Gościnne Dodatkowo do dyspozycji gości jest: bezpłat- ny parking, rowery, w pobliżu orlik i skate park. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 6 pokoi, łącznie 21 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 12:00. Personel do- Kontakt: datkowo porozumiewa się w języku angielskim ul. Stanisława Moniuszki 1A i niemieckim. Obiekt mieści się w atrakcyjnym 17-300 Siemiatycze miejscu miasta, nieopodal jest stadion oraz tel. +48 501 134 349 dwa zarybione zalewy. Istnieje także możliwość e-mail: [email protected] uprawiania sportu wodnego, natomiast zimą można korzystać z nart biegowych oraz łyżew.

Noclegi ART–BUD MUDEL baty gratis oraz bezpłatnego parkingu. Właści- ciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 6 pokoi, łącznie 15 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienkę Kontakt: z prysznicem oraz dostęp do Wi-Fi. Doba noc- ul. Kasztanowa 58, 17-300 Siemiatycze legowa trwa od godziny 12:00 do godziny 11:00. tel. +48 85 655 23 45, +48 607 428 276 Personel dodatkowo porozumiewa się w języku e-mail: [email protected] rosyjskim oraz francuskim. Goście mają dostęp do aneksu kuchennego, ekspresu do kawy i her- MIASTO SIEMIATYCZE MIASTO

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 103 Restauracja – Pensjonat „CEZAR”**

sauna, plac zabaw. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 13 pokoi, łącznie 23 miejsca noclegowe. Pokoje wyposażone są w łazienkę (suszarka + zestaw kosmetyków), biurka, lodówki w wybranych pokojach, TV, telewizję satelitarną, do- stęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 11:00. Personel dodatkowo Kontakt: porozumiewa się w języku angielskim, rosyjskim ul. Adama Mickiewicza 10 i francuskim. Obiekt posiada własny bar oraz re- 17-300 Siemiatycze, tel. +48 85 656 40 60 staurację, dostosowaną do potrzeb osób z nie- e-mail: [email protected] pełnosprawnościami. Dodatkowo do dyspozycji www.pensjonat-cezar.eu gości jest: bezpłatny parking, rowery, skuter,

Zajazd „U KMICICA” usługi cateringowe tzw. catering dietetyczny z dostawą pod wskazany adres. Do dyspozycji go- ści jest bezpłatny parking. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 12 pokoi, łącznie 29 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 12:00. Obiekt posiada Kontakt: własną restaurację. Położony jest przy ważnym ul. 11 Listopada 192, 17-300 Siemiatycze szlaku komunikacyjnym przy drodze krajowej tel. +48 85 655 24 32

MIASTO SIEMIATYCZE MIASTO S-19 Suwałki-Rzeszów. W swojej ofercie posiada e-mail: [email protected] smaczną, tradycyjną kuchnię, świadczy również

104 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Hotel Kresowiak *** posiada również własną restaurację oraz lobby bar. Dodatkowo do dyspozycji gości jest bez- płatny parking. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 21 pokoi, łącznie 62 miejsca noclegowe, wyposażone w łazienki, klima- tyzację, telefony, TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny Kontakt: 12:00. Personel dodatkowo porozumiewa się ul. Grodzieńska 7, 17-300 Siemiatycze w języku angielskim i rosyjskim. Obiekt jest do- tel. +48 85 682 82 28 stosowany do potrzeb osób z niepełnospraw- e-mail: [email protected] nościami, posiada windę osobową, sygnalizację www.kresowiaksiemiatycze.pl alarmową w pokojach oraz toalety dostosowane do osób z niepełnosprawnościami. Obiekt

Leśny Zakątek gości jest bezpłatny parking, plac zabaw, kajaki. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 10 pokoi, łącznie 29 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, łóżka, szafki, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa Kontakt: trwa od godziny 12:00 do godziny 12:00. Perso- ul. Górna 60, 17-300 Siemiatycze nel dodatkowo porozumiewa się w języku an- tel. +48 508 967 434 gielskim. Obiekt posiada łazienki dostosowane e-mail: [email protected] do potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz www.lesnyzakatek.net własną restaurację. Dodatkowo do dyspozycji MIASTO SIEMIATYCZE MIASTO

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 105 Pod Skrzydłami Podlasia

W ofercie jest 7 pokoi, łącznie 15 miejsc noclegowych, część pokoi ze wspólną łazienką. Po- koje są wyposażone w wodę mineralną, ręczni- ki, kosmetyki i kapcie. Do dyspozycji gości jest w pełni wyposażony aneks kuchenny oraz jadalnia. Doba noclegowa jest od godziny 15:00 do godziny 12:00. Obiekt posiada bezpłatny parking planszowych. Personel dodatkowo porozumie- oraz dostęp do Wi-Fi. Goście mogą korzystać wa się w języku angielskim i rosyjskim. Obiekt z rowerów, zestawu do karaoke, grilla oraz gier położony blisko centrum miasta w cichej okolicy.

Kontakt: ul. Kilińskiego 29, 17-300 Siemiatycze tel. +48 796 822 511 e-mail: [email protected] www.podskrzydlamipodlasia.pl MIASTO SIEMIATYCZE MIASTO

106 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA sokołów podlaski

zabytki

¡ Zespół dworsko-parkowy z XVII wieku w Ba- chorzy

¡ Kościół Parafialny pw. św. Wojciecha z 1743 roku wraz z XIX wieczną dzwonnicą oraz dzwo- nem z 1717 roku w Skibniewie – Podawcach

¡ Cmentarz parafialny założony w II poło- wie XIX wieku (najstarszy nagrobek 1881 r.) w Czerwonce

Kościół Parafialny pw. św. Jana Chrzciciela w Czerwonce Kościół Parafialny pw. św. Wojciecha

w Skibniewie-Podawcach ¡ Kącik ekologiczny „Nad Bobrową Tamą” SK I

w miejscowości Grochów A POMNIKI ¡ Basen w Sokołowie Podlaskim I MIEJSCA PAMIĘCI ul. Bulwar 1, 08-300 Sokołów Podlaski ¡ Pomnik poświęcony ks. Brzósce w miejsco- +48 25 781 25 98 wości Krasnodęby – Sypytki ¡ Zespół Pałacowo-Parkowy w Przeździatce ¡ Pomnik – kopiec na cześć poległych żołnie- z XV wieku w Sokołowie Podlaskim rzy w 1920 roku w miejscowości Czerwonka Al. 550-lecia, 08-300 Sokołów Podlaski

¡ Cukrownia „Elżbietów” z 1846 roku w Soko- atrakcje łowie Podlaskim ul. Fabryczna 1, 08-300 Sokołów Podlaski ¡ Muzeum – Skansen Regionu Sokołowskiego w Sokołowie Podlaskim ¡ Szlak Unitów Sokołowskich (Sokołów Pod-

ul. Lipowa 64, 08-300 Sokołów Podlaski laski – Rogów – Szkopy – Sawice – Gródek PODL gmina SOKOŁÓW +48 25 781 24 66 – Seroczyn – Grodzisk)

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 107 Zajazd Grochowiak się w języku angielskim i rosyjskim. Obiekt posiada restaurację z bogatym menu oraz bez- płatny parking.

Kontakt: ul. Mała Strona 4, Grochów W ofercie jest 5 pokoi, łącznie 14 miejsc nocle- 08-300 Sokołów Podlaski gowych, z możliwością dostawek – do 22 osób. tel. +48 25 781 15 26 Pokoje wyposażone są w łazienki, TV, Wi-Fi. e-mail: [email protected] Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do go- www.zajazdgrochowiak.pl dziny 11:00. Personel dodatkowo porozumiewa

Gospodarstwo agroturystyczne „Agrochmielik”

piłkarzyki, staw wędkarski, rower wodny, łódka.

SK I Obiekt jest całoroczny. A

W ofercie jest 9 pokoi, łącznie 21 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łazienki, łóżka, szafę, szafkę nocną, TV, dostęp do Wi-Fi. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do go- Kontakt: dziny 12:00. Personel dodatkowo porozumiewa Chmielew 35, 08-300 Sokołów Podlaski się w języku rosyjskim. Oferta gastronomiczna tel. +48 668 382 426 obiektu umożliwia wykupienia obiadów domo- e-mail: [email protected] wych. Dodatkowo do dyspozycji gości jest kuch- www.bozena.agro.pl nia, bezpłatny parking, bilard, stół do tenisa, gmina SOKOŁÓW PODL gmina SOKOŁÓW

108 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA STARA KORNICA

zabytki

¡ Kapliczka przydrożna pochodząca z 1835 roku w Nowej Kornicy

¡ Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Naj- świętszej Marii Panny z 1907–1908 roku w Starej Kornicy

Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Starych Szpakach

¡ Pomnik poświęcony walce żołnierzy AK, którzy stoczyli bitwę 5 października 1946 Kościół pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej roku w okolicach miejscowości Kiełbaski Marii Panny w Starej Kornicy ¡ Przydrożny krzyż poświęcony ofiarom II A – Wojny Światowej w Kiełbaskach. ¡ Wikariat przy kościele parafialnym w Starej Kornicy

¡ Pomnik ku czci ofiar miejscowego społe- atrakcje czeństwa z 1925 roku w Starej Kornicy

¡ Alpakarium NI C A KOR ¡ Ruiny zespołu pałacowo-parkowego z ok. Rudka 13, 08-205 Stara Kornica

1840 roku w Wólce Nosowskiej +48 601 802 299 A R www.alpakarium.net ¡ Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej e-mail: [email protected] w Starych Szpakach ¡ Galeria Wiejska w której znajduje się wysta- ¡ Dawne budownictwo-drewniane chaty kry- wa kornickiego krzemienia

te słomianą strzechą we wsiach: Koszelówka Stara Kornica 168, 08-205 Stara Kornica gmina ST i Walim +48 533 150 175

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 109 ¡ Ranczo pod Dębem (Jeździectwo) lokalni Walim 32, 08-205 Stara Kornica +48 533 127 771 producenci ¡ Przystań rowerowa ¡ P.H.U KulinArt Anna Szpura Wygnanki 42, 08-205 Stara Kornica Stara Kornica 119, 08-205 Stara Kornica +48 500 036 031 +48 533 150 175

ALPAKARIUM

ska z przysmakami pieczonymi na ogniu. Pen- sjonat w części mieszkalnej nie jest przystosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami (pokoje na piętrze bez windy), teren gospodarstwa i hodowli dostępny jest dla wszystkich. Zapewniamy ciszę, czyste powietrze, wspania- ły krajobraz, pyszne domowe jedzenie i możli- wość obcowania z alpakami. Alpaki stanowią główną atrakcję. Błoga przystań dla wszystkich, którzy szukają ciszy, natury i ciepła tych cudownych zwierząt. Goście Alpakarium mogą do woli wylegiwać się na łące z alpakami. Nie- które z naszych alpak wychodzą również na spacery, więc można z nimi przejść się po naj- W ofercie są cztery pokoje na poddaszu, łącz- bliższej okolicy. Okazjonalnie alpaki mogą tonie 9 miejsc noclegowych. Każdy pokój ma wła- warzyszyć podczas sesji zdjęciowych, świetnie sną, w pełni wyposażoną łazienkę, klimatyzację się spisują na sesjach ślubnych. Do dyspozycji i Wi-Fi. Na parterze pensjonatu jest salonik, gości są rowery i miejsce na ognisko. Jest moż- biblioteczka i jadalnia oraz kuchnia, w której liwość wypożyczenia samochodu. W Alpaka- można przygotować własny posiłek. Pensjo- rium brak TV. Pensjonat nie przyjmuje innych nat jest urządzony ze staroświecką nutą, sporo zwierząt, słychać za to szum lasu, śpiew ptaków

A stylowych mebli z poprzednich dziesięcioleci i kłótnie alpak. Ze względu na alpaki nie może- i klimat sielskiej prowincji. Doba noclegowa my mieć w otoczeniu innych zwierząt. trwa od godziny 15:00 do godziny 14:00. Rezer- wacje w pensjonacie przyjmujemy na minimum 2 doby. Gośćmi mogą być osoby dorosłe i dzieci powyżej ósmego roku życia. Personel dodatko-

NI C A KOR wo porozumiewa się w języku angielskim, hisz- pańskim, niemieckim oraz rosyjskim.

A R Oferta gastronomiczna obiektu obejmuje śnia- dania wliczone w cenę pobytu, dodatkowo oferujemy obiadokolacje. Po wcześniejszym Kontakt: umówieniu dopasowujemy się do preferencji Rudka 13, 08-205 Stara Kornica kulinarnych naszych gości. Wszystkie posiłki po- tel. +48 601 802 299, +48 83 358 90 50 dajemy w starym domu na ganku. Dodatkowo, e-mail: [email protected] gmina ST o dowolnej porze dnia można zamówić kawę, www.alpakarium.net a w weekendowe wieczory organizujemy ogni-

110 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Gospodarstwo Agroturystyczne „Gajki”

W ofercie są 4 pokoje, łącznie 11 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka, ławy + fotele, półki, wieszaki. Doba noclegowa trwa od godziny 14:00 do godziny 10:00. Personel dodatkowo porozumiewa się w języku niemieckim i rosyjskim. Do dyspozycji gości jest bezpłatny parking, rowery, siłownia, plac zabaw, basen let- Kontakt: ni, zarybiony staw, grill, piec do pieczenia chleba, Kolonia Popławy 42, 08-205 Stara Kornica wędzarnia, ognisko. Gospodarstwo jest ogrodzo- tel. +48 600 137 277 ne i zajmuje powierzchnię 2 ha. Właściciele wyra- e-mail: [email protected] żają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu. A NI C A KOR A R gmina ST

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 111 GMINA STERDYŃ

zabytki

¡ Pałac Ossolińskich w Sterdyni ul. Kościelna 43, 08-320 Sterdyń +48 600 320 321

¡ Kościół św. Anny wzniesiony w latach 1779– –1783 roku w Sterdyni

Kapliczka z rzeźbą św. Floriana w Sterdyni

¡ Zespół dworski z przełomu XIX–XX wieku w Łazowie

¡ Pozostałości XIX wiecznego zespołu fol- warcznego w Paulinowie

Kościół św. Anny w Sterdyni

¡ Kapliczka z przełomu XVIII i XIX wieku z bar- kową rzeźbą św. Floriana w Sterdyni Pałac Ossolińskich w Sterdyni

¡ Rzeźba Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej z 1856 roku Droga wjazdowa do Sterdyni od strony Soko- szlaki łowa Podlaskiego turystyczne

¡ Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego ¡ Szlak Unitów Sokołowskich (Sokołów z poł. XVIII w oraz dzwonnica z połowy XIX Podlaski – Rogów (gm. Repki) – Szkopy wieku w Seroczynie gm. Sterdyń (gm. Repki) – Sawice (gm. Repki) – Gródek

gmina STERDYŃ (gm. Jabłonna Lacka) – Seroczyn (gm. Ster- ¡ Sanktuarium Matki Bożej w Łazówku dyń) – Grodzisk (gm. Sabnie)

112 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Pałacowe Centrum Konferencyjne

dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, plac zabaw, sauna sucha, sauna parowa. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie jest 135 pokoi, łącznie 280 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w suszar- kę, zestaw kosmetyków, ręczniki, lodówkę, TV, dostęp do Wi-Fi. Doba hotelowa trwa od godziny 13:00 do godziny 10:00. Personel dodatkowo po- Kontakt: rozumiewa się w języku angielskim. Obiekt po- ul. Kościelna 43, 08-320 Sterdyń siada własną restaurację oraz kawiarnię, łazien- tel. +48 600 950 664 ki, podjazd oraz windę dostosowaną do potrzeb e-mail: recepcja@palacossolińskich.pl osób z niepełnosprawnościami. Dodatkowo do www.palacossolinskich.pl

„Mitowska Zagroda” – Gospodarstwo Agroturystyczne Zagroda Edukacyjna

kowo do dyspozycji gości jest: bezpłatny parking, rowery, mini muzeum – pamiątki regionalne, zagroda edukacyjna. Właściciele wyrażają zgodę na wprowadzanie zwierząt do obiektu.

W ofercie są 3 pokoje, łącznie 8 miejsc noclegowych. Pokoje wyposażone są w łóżka, szafę, stół, krzesła, dostęp do Wi-Fi. Doba hotelowa trwa od godziny 13:00 do godziny 10:00. Obiekt przyjmuje także gości na pobyt dzienny. Personel dodatko- Kontakt: Seroczyn 71, 08-320 Sterdyń wo porozumiewa się w języku rosyjskim i angiel- tel. +48 505 224 782 skim. W swojej ofercie obiekt posiada domowe e-mail: [email protected] posiłki na życzenie gości, należy on również do gmina STERDYŃ www.ewaagroart.pl Sieci Dziedzictwa Kulinarnego Mazowsza. Dodat-

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 113 szlaki turystyczne

- -

¡ Szlak turystyczny pn. „Samochodowo- -Motocyklowy Podlaski Szlak Sakralny”, na którym są zlokalizowane cenne obiekty kultury sakralnej prawosławia, przebiegający przez miejscowości leżące na obszarze SLGD „Tygiel Doliny Bugu”: tj. Drohiczyn, Narojki, Rogawka, Grodzisk, Czarna Cerkiewna, Czar- na Wielka, Żurobice, Siemiatycze, Mielnik, Radziwiłłówka, Koterka, Telatycze, Grabarka, Żerczyce, Rogacze, Milejczyce, Sobiatyno. Szlak przebiega także przez miejscowości le- żące na obszarze LGD „Puszcza Białowieska: tj. Sobiatyno, Kleszczele, Dubicze Cerkiewne, Stary Kornin, Nowe Berezowo, Hajnówka. Cerkiew śww. Kosmy i Damiana w Narojkach szlaki turystyczne Cerkiew śww. Kosmy i Damiana w Telatyczach

114 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Cerkiew Opieki Matki Bożej w Czarnej Cerkiewnej Cerkiew Cudownego Zbawiciela w Rogawce

¡ Wielki Gościniec Litewski ul. Wolności 21, 08-300 Sokołów Podlaski

Wielki Gościniec Litewski to międzynarodowy szlak, biegnący przez terytorium trzech państw: Polski, Białorusi i Litwy, wiodący wzdłuż dawnego traktu handlowego i pocztowego z Warszawy do Wilna (Warszawa – Sulejówek – Stanisławów – Liw – Wegrów – Sokołów Podlaski – Drohi- czyn – Białystok – Supraśl – Sokółka – Kuźnica – Troki – Grodno – Wilno). W XVII i XVIII wieku Szlak łączył dwie stolice Rzeczypospolitej Oboj- ga Narodów i był Jej najważniejszą arterią. Szla przemierzali kupcy, królowie, pocztowi gońcy konni i wszyscy ruszający z Warszawy do Wilna. Dla współczesnego turysty Szlak WGL to podróż w poszukiwaniu dawnej wielokulturowej Rzecz- pospolitej Obojga Narodów. Szlak wspaniałych zabytków i oryginalnej kuchni, na którym moż- na poznać smaki Mazowsza i Podlasia, poznać historię wielokulturowych miasteczek wschodniej Polski. szlaki turystyczne

Stowarzyszenie „Lokalna Grupa Działania – Tygiel Doliny Bugu” 115 Lista przewodników z obszaru slgd „Tygiel Doliny Bugu”

¡ Melania Grygoruk ¡ Marcin Korniluk Licencjonowany przewodnik +48 889 674 546 Województwo Podlaskie Województwo Podlaskie +48 536 908 184 ¡ Urszula Tomasik ¡ Anna Sekielska +48 501 662 025 Licencjonowany przewodnik Miasto Drohiczyn Podlasie Nadbużańskie ¡ Marzena Grabowska-Nowicka +48 608 511 478 +48 577 419 427 ¡ Jerzy Śnieżko Część Województwa Podlaskiego Licencjonowany przewodnik i Mazowieckiego Województwo Podlaskie, północna część Lubelszczyzny +48 608 511 478

¡ Perlejewo: Perlejewo 37A, środa w godz. 7:00-11:00 ¡ Kosów Lacki: ul. Nurska 52, wtorek w godz. 6:00-11:00 ¡ Drohiczyn: Lokalne targi ul. Targowa, poniedziałek w godz. 5:00-15:00 ¡ Mielnik: ¡ Siemiatycze: ul. Stary Trakt, sobota w godz. 8:00-11:00 ul. Grodzieńska „mini bazar” – codziennie w godz. 6:00-18:00 ¡ Ceranów: ul. Polna, czwartek w godz. 6:00-18:00 Ceranów 27, środa w godz. 6:30-10:00 ul. Ciechanowiecka, czwartek w godz. 6:00 ¡ Sokołów Podlaski: -14:00 ul. Ząbkowska, czwartek w godz. 6:00-11:00 ¡ Nurzec – Stacja: ¡ Łosice: ul. Żerczycka 33, piątek w godz. rannych. ul. Targowa 1, środa i sobota w godz. 6:00- ¡ Mierzynówka gm. Grodzisk: 12:00 Mierzynówka Targowica, wtorek w godz. ul. Targowa 1, niedziela w godz. 6:00-11:00 6:00-12:00 (dominuje asortyment dla zwierząt, odby- wają się pokazy gołębiarskie) ¡ Korczew: ul. Ks. Brzóski, piątek w godz. 7:00-12:00 ¡ Milejczyce: ul. Parkowa 20, piątek w godz. 7:00-10:00 ¡ Stara Kornica: targowica Stara Kornica, wtorek w godz. ¡ Sterdyń: 7:00-11:00 ul. Targowa, poniedziałek w godz. 7:00-11:00

116 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 07-100 Węgrów, ul. Piłsudskiego 23 (III piętro) tel. 22 300 14 55, +48 505 100 035 e-mail: [email protected] www.lgdbadzmyrazem.pl www.facebook.com/lokalnagrupadzialaniabadzmyrazem GMINA bIELANY

Urząd gminy

+48 25 787 80 13 ul. Słoneczna 2, 08-311 Bielany [email protected] www.gminabielany.pl

Nowy kościół w Rozbitym Kamieniu wzniesiony zabytki obok zabytkowego drewnianego

¡ Pałac w Patrykozach – neogotycka rezy- w czasach I i II wojny światowej i służył miesz- dencja zbudowana w latach 1832–1843 kańcom, aż do 1995 r., kiedy ukończono bu- wg projektu arch. Franciszka Jaszczołda dowę nowej świątyni, przeniesiono do niej na zamówienie generała wojsk polskich Teo- ołtarz, ambonę, chrzcielnicę oraz organy. dora Lubicz Szydłowskiego. Od 2003 roku W 2014 roku został złożony projekt w ra- właścicielem pałacu jest Pan Maurycy Zając, mach Regionalnego Programu Operacyjne- który doprowadził pałac do dawnej świetno- go Województwa Mazowieckiego 2007–2013 ści. Zespół rezydencjonalny stanowi cenny na remont, przebudowę oraz zmianę sposobu element w krajobrazie kulturowym nie tylko przeznaczenia zabytkowego kościoła w Roz- Gminy Bielany, ale i całego kraju. bitym Kamieniu. Świątynia została odsakral- niona i zmieniła się jej funkcja przeznaczenia, obecnie pełni rolę Regionalnego Ośrodka Kultury.

Pałac w Patrykozach

¡ Regionalny Ośrodek Kultury w Rozbitym Ka- mieniu – Zabytkowy kościół w Rozbitym Ka- Regionalny Ośrodek Kultury w Rozbitym Kamieniu utworzony mieniu – w latach 1777–1778 wybudowano w budynku starego zabytkowego kościoła do dziś istniejący drewniany kościół. Fundato- rem tejże świątyni był Kazimierz Jastrzębski, ¡ Zabytkowa dzwonnica w Kożuchówku – uni- dziedzic Rozbitego Kamienia, Wężów i Treb- kalny zabytek sakralny – drewniana dzwonni-

gmina bielany nia, sędzia ziemi łukowskiej. Kościół mimo, ca postawiona w XVIII w., konstrukcji słupo- iż drewniany nie odniósł poważniejszych strat wej, kryta blachą.

118 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań muzea mieszkańców wsi Wojewódki Górne, którzy zginęli podczas II wojny światowej w 1944 r. ¡ Podlaskie Muzeum Techniki Wojskowej i Użytkowej w Bielanach-Wąsach – Na nie- wielkim terenie zgromadzono mnóstwo za- Obiekty sportowe bytków. Głównymi eksponatami w muzeum są wojskowe, ciężkie pojazdy kołowe i gąsienico- ¡ Hala sportowa przy Zespole Oświatowym we: czołgi, transportery opancerzone, wojskowe w Bielanach-Jarosławach – Jest to jeden pojazdy inżynieryjne oraz działa i broń strzelec- z najnowocześniejszych obiektów sportowych ka. W Muzeum możemy zobaczyć też eksponaty w powiecie sokołowskim. Został on oddany techniki użytkowej – samochody, motocykle, do użytku 1 października 2011 r. różnego rodzaju maszyny oraz dział modelarski. Ekspozycja zawiera również największą w Pol- sce, ciekawą kolekcję radiostacji. Dużym zain- teresowaniem cieszy się śmigłowiec MI-2, który atrakcje jest ulubieńcem dzieci. Zwiedzający wsiadają do środka, by zdać sobie sprawę z trudu i stopnia ¡ Ośrodki Edukacji Ekologicznej – Miejsca za- skomplikowania prowadzenia takiej maszyny. gospodarowane turystycznie, znajdujące się w miejscowościach: Paczuski Duże, Kowiesy, POMNIKI Bielany-Wąsy, Błonie Duże oraz Patrykozy. – Obszary przeznaczone do odpoczynku i re- I MIEJSCA PAMIĘCI kreacji nad wodą (wędkowanie, grillowanie, spotkania w wiatach turystycznych). ¡ Pomnik Otto Warpechowskiego wP aczuskach Dużych – Pomnik wzniesiony ku pamięci bo- ¡ Góra Sygnałowa – Najwyższe wzniesienie haterskiego obrońcy Zamku w Liwie, który w tej części województwa mazowieckiego przez dwa lata zwodził Niemców, wmawiając (216 m. n.p.m.). Góra położona pomiędzy osa- im krzyżackie pochodzenie Zamku, ryzykując dami Rozbity Kamień, Korabie i Kudelczyn. tym swoje życie. Nasi zachodni sąsiedzi chcieli Dawniej zwano ją też Ukrytą Górą, gdyż cała wykorzystać cegłę z rozbiórki zabytku na bu- porośnięta jest gęstym lasem. dowę obozu śmierci w Treblince. Bohater zgi- nął w Paczuskach Dużych, nieopodal miejsca w którym został wzniesiony pomnik. lokalni ¡ Pomnik upamiętniający bitwę pod Sikorami producenci – Pomnik wzniesiony, aby upamiętnić bitwę stoczoną 8 sierpnia 1945 r., którą oprócz ¡ Piekarnia Bielany Sp. z o.o. – Produkcja wy- rodzimych struktur, prowadzili żołnierze sokiej jakości pieczywa i bułki tartej. z dalekiej, a jakże bliskiej krainy – partyzan- Bielany Wąsy 49, 08-311 Bielany ci V Wileńskiej Brygady AK z legendarnym ,,Łupaszką’’ i ,,Zygmuntem’’ na czele.

¡ Mogiły poległych w Wojewódkach Górnych gastronomia – Jeden z pomników w Wojewódkach Górnych upamiętnia śmierć żołnierzy Wojska Polskie- ¡ Restauracja „BUGATTI”

go, którzy polegli w wojnie polsko-rosyjskiej Bielany Żylaki , Siedlecki 12A gmina bielany w 1920 r., drugi zaś upamiętnia śmierć dwóch 08-311 Bielany

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 119 GMINA grębków

neoklasycyzmu wybudowany w latach 1923– Urząd gminy –1928. W wejściu na cmentarz znajduje się potężna brama-dzwonnica dawnego kościoła +48 25 793 00 40 parafialnego z XIX wieku. ul. Wspólna 5, 07-110 Grębków [email protected] ¡ Dwór w Proszewie z 1 połowy XIX wieku, roz- www.grebkow.pl budowany w 2 połowie XIX wieku.

¡ Kapliczka przy dworze w Proszewie zabytki ¡ Skansen w Nowej Suchej – Dwór Cieszkow- ¡ Dwór w Gałkach z 1876 r. projektu Bolesława skich, organistówka, kilka mniejszych dwor- Pawła Podczaszyńskiego ków, wiatrak, karczma z końca XIX wieku.

¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Bartłomie- ja Apostoła w Grębkowie i cmentarz przy kościele – Neogotycki kościół wzniesiony w latach 1898–1902 według projektu Kazimie- rza Zajączkowskiego. Z poprzedniego kościo- ła zachował się m.in. obraz św. Bartłomieja Apostoła namalowany w 1872 r. Przy kościele znajduje się cmentarz z XIX w.

¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. Matki Bożej Królowej Korony Polskiej i brama cmentarna w Kopciach – Kościół neogotycki z domieszką Wiatrak, Skansen w Nowej Suchej gmina G rębków Widok na Grębków z wieży obserwacyjnej przeciwpożarowej w Leśnogórze

120 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Gród w Grodzisku – Stanowisko osadnicze, rzewiowy dwór wzniesiony w Suchej w 1743 potężne wały ziemne dawnego grodu – naj- roku z inicjatywy Ignacego Cieszkowskie- starsze dzieło architektury w powiecie (wcze- go kasztelana liwskiego. W roku 1787 dwór sne średniowiecze X/XI–XIII). uświetnił swą wizytą nie byle kto, bo sam król

Grodzisk Dwór w Nowej Suchej

¡ Młyn wodny w Żarnówce – Jeden z niewielu Stanisław August Poniatowski, a w roku 1814 zachowanych zabytków techniki na terenie przyszedł tu na świat August Cieszkowski, gminy Grębków. Wybudowany został na za- syn Pawła i Zofii z Kickich, późniejszy znany chodnim skraju wsi, nad rzeką Myślą, ok. 1880 filozof, ekonomista i polityk. Skansen zajmu- roku przez Józefa Sypniewskiego. Założony je dziesięciohektarowy teren we wsi Nowa na planie prostokąta budynek ustawiony ka- Sucha, położonej malowniczo w sąsiedztwie lenicowo względem grobli na rzece posiadał lasów, stawów i rzeki Kostrzyń. Na jego obsza- pierwotnie koło nadsiębierne, które z cza- rze można zobaczyć wiele zabudowań z XVIII, sem w skutek modernizacji zastąpiła turbina, XIX i XX w. sprowadzonych z różnych części a następnie silnik elektryczny. Do dnia dzi- Polski przez p. Marka Kwiatkowskiego. siejszego zachowało się wewnętrzne wypo- sażenie młyna. Obecnie młyn jest własnością prywatną. POMNIKI I MIEJSCA PAMIĘCI W Żarnówce znajduje się także Parafia Sta- rokatolicka Mariawitów pw. Przemienienia ¡ Grób nieznanego żołnierza na cmentarzu Pańskiego – Jest to jedna z najstarszych pa- w Grębkowie – Mogiła zbiorowa żołnierzy rafii mariawickich w Polsce, która wyłoniła z II wojny światowej. się z Parafii Rzymskokatolickiej w Grębkowie. Założycielem Kościoła Mariawitów w Polsce ¡ Grób nieznanego żołnierza na cmentarzu jest Maria Franciszka Kozłowska, urodzona w Żarnówce – Mogiła zbiorowa żołnierzy w miejscowości Wieliczna w gminie Stoczek. z II wojny światowej. Obecnie parafia w Żarnówce jest jedyną pa- rafią mariawicką na terenie powiatu węgrow- ¡ Kamienny głaz-pomnik w Kopciach – Ku pa- skiego. mięci bohaterów akcji „Burza” II batalionu AK z 1944 r.

muzea ¡ Kopiec Kościuszki w Kopciach – Tablica infor- muje, że został on wzniesiony przez członków ¡ Muzeum Architektury Drewnianej Regionu Polskiej Organizacji Wojskowej w 1916 r., znisz-

Siedleckiego w Nowej Suchej – Głównym czony w latach okupacji niemieckiej i przy- gmina G rębków obiektem tego zespołu jest obszerny mod- wrócony społeczeństwu w 2002 r.

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 121 ¡ Krzyż-pomnik upamiętniający odzyska- oferuje gościom kąpiel w stawie, grzybobranie niepodległości w Grębkowie – Pomnik nie, piesze i rowerowe wycieczki po okolicy, znajduje się przy głównym skrzyżowaniu niezapomniane noce przy ognisku. W gospo- w Grębkowie, postawiony w 1918 r. na pamiąt- darstwie znajdują się też pokoje dla gości. kę odzyskania Niepodległości. W 2018 roku Żarnówka 78, 07-110 Grębków pomnik został odrestaurowany. ¡ Agroturystyka „Cat Ranch” – Znajduje się tutaj ośrodek jeździecki z jedną z niewielu profesjonalnych stajni Reiningowych w Pol- sce. W ośrodku jest miejsce na spotkania towarzyskie pod wiatą, miejsce na ognisko i grilla. Stajnia oferuje jazdy konne, wycieczki dla szkół i przedszkoli, obozy konne oraz wypoczynek w agroturystyce. Na terenie ośrodka znajduje się także sala bankietowa z możliwością organizacji imprez, bankietów czy szkoleń. Podsusze 57A, 07-110 Grębków.

lokalni producenci

Krzyż – pomnik upamiętniający odzyskanie niepodległości ¡ Pasieka Pachniczówka – Zajmuje się wy- w Grębkowie twórnią miodu, napojów miodowych, owoców w miodzie, w ofercie znajdują się również szlaki piwa miodowe i propolis. turystyczne ul. Polna 2, 07-110 Grębków +48 511 710 243 ¡ Szlak Doliny Liwca (Grębków, Nowa Sucha, [email protected] Grodzisk, Węgrów) – Trasa szlaku przebiega przez cały powiat węgrowski. Więcej na str. 170

Obiekty sportowe

¡ Boisko wielofunkcyjne przy szkole w Grębko- wie – Boisko wielofunkcyjne dla dzieci i mło- dzieży, oświetlone, z możliwością gry wieczorem.

atrakcje

¡ Stadnina Koni Małopolskich „Konik Polny

gmina G rębków – Sielska Wieś Anielska” – Główną atrakcją są oczywiście konie. Poza jazdą konną stadnina Kopcie, w tle widoczny kościół

122 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA KORYTNICA

Urząd gminy

+48 25 661 22 84 ul. Adama Małkowskiego 20, 07-120 Korytnica [email protected] www.korytnica.pl

Korytnica – posiada długą historię, obfitującą w wielkie wydarzenia i żyjących tu oraz działa- Kościół w Korytnicy jących ludzi, którzy odegrali niepoślednią rolę w dziejach regionu węgrowskiego, Mazowsza dzic – Żochowskiego, staraniem kanonika i Podlasia, nawet w skali Polski, w historii Ko- Kolegiaty Kaliskiej ks. Jana Radomyskiego, ścioła, ruchu niepodległościowego, w kulturze, proboszcza korytnickiego. Pracami budow- nauce i życiu społeczno-gospodarczym narodu lanymi kierował majster murarski Paweł i państwa polskiego. Jakobi z Białegostoku. Świątynię konsekro- Ciekawostką nt. gminy jest, że pobyt w Korytni- wał 12 września 1880 roku abp Wincenty cy miał być natchnieniem dla Bolesława Prusa Teofil Chościak-Popiel, biskup kujawsko- do napisania noweli „Anielka”, której bohater- -kaliski, brat Wacława Chościaka Popiela ka tytułowa miała zostać stworzona na wzór z Turny, który był przewodniczącym komitetu przedwcześnie zmarłej Olusi Holder-Egger. budowy świątyni (od 1876; w 1895 roku ufun- dował ambonę). Podczas I i II wojny światowej kościół był ogra- biony i zniszczony. Obecnie odrestaurowany. zabytki ¡ Pałac w Turnie – Turna powstała w XV wie- Pierwsze źródłowe wzmianki o Korytnicy – z 1419 ku, jako szlachecka wieś pod nazwą Szostko- roku, o parafii korytnickiej – z 1427 roku sytu- we Rzepisko. Jedna z pierwszych wzmianek ują miejscowość wśród starszych ziemi liwskiej o niej pochodzi z 1427 roku. Pod koniec wieku i obecnego powiatu węgrowskiego. Włość ksią- osiadła tutaj rodzina Turskich herbu Rogala żęca, następnie królewska wchodząca w skład od której wywodzi się obecna nazwa. Ostat- starostwa liwskiego, od około 1660–1664 r. samodzielne niegrodowe starostwo korytnickie (królewszczyzna), w okresie Księstwa Warszaw- skiego i Królestwa Polskiego własność rządowa, od 1836 r. własność prywatna, siedziba gminy.

¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Wawrzyń- ca w Korytnicy – Zbudowany w latach 1875–

–1880, według projektu arch. Bolesława Paw- gmina Korytnica ła Podczaszyńskiego i arch. Bronisława Bro- Pałac w Turnie

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 123 nimi prywatnymi właścicielami majątku byli Popielowie herbu Sulima, którzy przebywali tu do końca II wojny światowej. W Turnie znajduje się unikatowy w skali Mazow- sza pałac w stylu neorenesansu francuskiego wzniesiony w 1886 roku dla rodziny Popielów na wzór pałacu Konstantego Zamoyskiego w Warszawie, o czym świadczy marmurowa podłoga w sali głównej z napisem salve 1886 Dwór Łuniewskich w Korytnicy na wejściu oraz herbem rodziny Popielów. Rezydencja otoczona jest założeniem parko- Eggerom, a sam przeniósł się do mniejszego wym z połowy XIX wieku, w którym występują dworu w Łaziskach. W 1929 r. majątek został okazy starodrzewia. rozparcelowany. Dwór obecnie znajduje się na prywatnej posesji, jest niezamieszkały. ¡ Dwór w Paplinie – Dwór modrzewiowy, ba- Drewniany dworek został rozebrany w niewia- rokowy, o konstrukcji zrębowej zbudowany domym czasie. w połowie XVIII wieku dla Glinków lub Garczyń- skich (1760 Paplin nabywa od Glinków Józef ¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Jana Garczyński, skarbnik drohicki). Z jednej strony Chrzciciela w Pniewniku – Pniewnik po- łożony jest na dawnym szlaku handlowym wiodącym z Mazowsza na Ruś i Litwę. Leży na pograniczu trzech diecezji: Warszawsko -praskiej, siedleckiej i drohiczyńskiej. Znajdu- je się on w centrum wsi, przy trasie ze Sta- nisławowa do Węgrowa. Jest to już czwarta świątynia w dziejach Pniewnika, o którym pierwsze wzmianki pochodzą już z roku 1414 r. Pierwsza powstała zaraz po 1447 r., kiedy Dwór w Paplinie to z części parafii Liw ustanowiono tu parafię. obszar dworski graniczy z rzeką, odnogą Liw- ca, którego główny nurt płynie trochę dalej. Od strony drogi i wsi wznosi się natomiast wysoki wał obsadzony krzewami dzikich róż i pnączy. Wjazd na teren dworu prowadzi przez wielką, drewnianą bramę.

¡ Dwór Łuniewskich w Korytnicy – Pierw- sze wzmianki o dworze pochodzą z 1780 r.

W 1873 r. Korytnica przeszła w ręce wybitne- Kościół w Pniewniku go agronoma Tymoteusza Łuniewskiego herbu Łukocz, który w 1894 r. do wcześniejszego dworku drewnianego dobudował murowane skrzydło. Łuniewski posiadał szerokie znajo- sławni ludzie mości w kręgach ówczesnej elity intelektual- nej. W jego dworze bywali m.in. Bolesław Prus, ¡ Wojciech Wincenty Wielądko – polski Zygmunt Noskowski, August Cieszkowski, szlachcic herbu Nałęcz, heraldyk, wydawca

gmina Korytnica Elwiro Andriolli, Józef I. Kraszewski. W 1902 r. i tłumacz „Kucharza doskonałego”, mieszkał schorowany Łuniewski sprzedał dwór Holder- we wsi Wielądki.

124 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Ludwik Kamiński – polski tłumacz i poeta, ¡ Tymoteusz Łuniewski – polski ziemianin, wy- oficer wojsk Księstwa Warszawskiego, odzna- nalazca, racjonalizator, meteorolog, etnograf, czony za zasługi wojenne krzyżem kawalerskim archeolog, agronom i społecznik, członek orderu Virtuti Militari, po zakończeniu służ- Cesarskiej Akademii Nauk w Sankt Petersbur- by wojskowej w 1815 r. osiedlił się w Górkach gu, właściciel Korytnicy w latach 1873–1902. Borzych, które ofiarował mu przyrodni brat. ¡ Teodor i Maria Holder-Egger – właściciele Ko- ¡ Zofia Węgierska – córka Ludwika Kamiń- rytnicy w latach 1902–1941, on był znanym dzia- skiego i Barbary z Walknowskich, urodzona łaczem społecznym, ona – posłanką na Sejm w Górkach Borzych, polska felietonistka i pi- II Rzeczypospolitej i działaczką Ligi Narodowej. sarka, autorka książek dla dzieci i młodzieży, ¡ Zygmunt Gloger – polski historyk, archeolog, napisanych pod pseudonimem Bronisława etnograf, folklorysta i krajoznawca, wspólnie Kamińska. z Tymoteuszem Łuniewskim prowadził ba- ¡ Biskup Franciszek Jaczewski – urodzony dania etnograficzne w okolicach Korytnicy. w Górkach-Grubakach, duchowny rzymskokatolicki diecezji podlaskiej, a po jej likwidacji diecezji lubelskiej, rektor Wyższego Semina- rium Duchownego w Lublinie, biskup diece- zjalny lubelski. agroturystyka ¡ Jakub Górski – urodzony w Górkach Borzych, ośmiokrotny rektor Akademii Krakowskiej, ¡ Dwór w Paplinie sekretarz królewski za panowania Batorego, Paplin 29, 07-120 Paplin polski humanista i obrońca wiary. ¡ Hrabia Adam Ronikier – polski konserwatyw- ny działacz społeczny i polityczny, współzało- szlaki życiel Stronnictwa Narodowego, prezes Rady turystyczne Głównej Opiekuńczej, członek Korporacji Aka- demickiej Arkonia, właściciel Korytnicy w la- ¡ Trasa po Korytnicy tach 1856–1873. gmina Korytnica

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 125 ACTIV GO Grzegorz Żmuda WYPOŻYCZALNIA KAJAKÓW

Wypożyczalnia kajaków, spływy kajakowe Liwcem

Kontakt: ul. Szkolna 1a, 07-120 Korytnica tel. +48 538 000 058 e-mail: [email protected] www.przystanliwiec.pl gmina Korytnica

126 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA LIW

Urząd gminy +48 25 792 28 21 ul. Mickiewicza 2, 07-100 Węgrów [email protected] www.liw.pl

Kościół w Wyszkowie zabytki ¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Wyszkowie – Późnoba- ¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Jakuba rokowy kościół parafialny pod wezwaniem w Jarnicach – Piękny drewniany kośció- Podwyższenia Krzyża Świętego ufundowany łek z 1738 r., który został tu przeniesiony w 1788 r. przez Aleksandra Macieja Osso- ze wsi Budzieszyn po 1819 r. Legenda gło- lińskiego, miecznika wielkiego litewskiego. si, że został on potajemnie sprowadzony Kościół posiada ciekawe wnętrze barokowo do Jarnic, ponieważ władze carskie chciały - klasycystyczne z obrazami słynnych mala- go zniszczyć w odwet za pomoc jaką miesz- rzy: Szymona Czechowicza i Franciszka Smu- kańcy Budzieszyna i okolic udzielali powstań- glewicza. com. Kościółek usytuowany jest w pobliżu rzeki Liwiec na wysokiej skarpie i otoczony ¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Michała czynnym cmentarzem grzebalnym. W miej- Archanioła w Starejwsi – Kościół parafial- scu tym został zachowany dawny układ prze- ny pw. św. Michała Archanioła, który został strzenny – świątynia i wokół niej cmentarz. wybudowany w latach 1866–1871 wg projektu Bolesława Podczaszyńskiego. W ołtarzu głównym znajduje się obraz z XVIII wieku, przedstawiający Św. Michała Archanioła, namalowany prawdopodobnie przez Szymona Czechowicza.

¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Leonar- da w Liwie – Kościół parafialny pw. św. Le- onarda wzniesiony w stylu neogotyckim w latach 1905–1907 wg projektu Józefa Piu- sa Dziekońskiego. Kościół posiada przepięk- ne gwiaździste sklepienie, które opiera się na ośmiobocznych filarach. Z dawnych świątyń liwskich zachowała się marmurowa

chrzcielnica z 1646 roku oraz ołtarze boczne gmina L I W Kościół w Jarnicach Świętego Leonarda i Matki Boskiej Różań-

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 127 cowej z końca XVII wieku. W obrębie murów żenia dworskiego, składającego się ponadto kościoła umieszczone są tabliczki z wierszo- z drewnianego dworku oraz stojących osobno wanymi sentencjami Ks. Karola Rafała Lesz- łaźni, kuchni i oficyny a także folwarku. Rezy- czyńskiego o treści ekologicznej, mające dencja, leżąca na terenie granicznym między unikatowy charakter edukacyjny. Podlasiem a Koroną, miała charakter obron- ny, otoczona była wzmocnioną basztami pa- lisadą oraz zachowaną do dziś fosą. Pałac był murowaną, trzykondygnacyjną budowlą, kry- tą ceramicznym dachem z wieżą z umiesz- czonym na niej, na wysokości drugiego piętra zegarem. Znajdowały się tam apartamenty księcia i księżnej, zdobione polichromiami, z galeriami obrazów (m.in. portrety książąt Janusza i Krzysztofa Mikołaja Radziwiłłów).

POMNIKI i miejsca pamięci

Kościół w Liwie ¡ Pomnik Papieża Jana Pawła II w Borzychach

¡ Pałac w Starejwsi – Neogotycki pałac w miejscowości Starawieś koło Węgrowa na pograniczu dwóch historycznych krain Podlasia i Mazowsza. Pałac wybudowany w XVI wieku, w późniejszym okresie był wielokrotnie przebudowywany i modernizowany.

Pałac w Starejwsi Pomnik Papieża Jana Pawła II w Borzychach

Najstarsza informacja dotycząca rezydencji ¡ Kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena w Starejwsi zawarta jest w inwentarzu ma- w Liwie jętności węgrowskiej sporządzonym w 1619 roku przez Jakuba Nurzyńskiego na polece- ¡ Kapliczka św. Marka w Liwie – Postawiona nie Janusza Radziwiłła, kasztelana wileńskie- w 1838 roku na granicy dawnych miast: Liwa go (ojca koniuszego litewskiego Bogusława Starego i Liwa Nowego na miejscu kościoła Radziwiłła). Z dokumentów tych wynika, i szpitala św. Ducha z 1535 r. spalonego przez

gmina L I W że pałac był jednym z elementów tzw. zało- Szwedów w 1657 r.

128 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ca XVIII w., które usytuowane są w różnych miejscach wsi, tworzące pewną całość.

– Kapliczka św. Jana Nepomucena, patrona chroniącego przez powodzią, stojąca przy moście nad Liwcem.

– Kapliczka św. Floriana, patrona strażaków i chroniącego przed pożarem, stojąca przy drodze do Węgrowa.

– Kapliczka św. Notburgi, patronki głodnych i chorych, stojąca na wschodnim krańcu wsi.

Kapliczka św. Marka w Liwie

¡ Mogiła Powstańców Listopadowych w Liwie – Miejsce pochówku 11 żołnierzy powstania listopadowego 20. pułku Piechoty Linio- wej. Żołnierze ci walczyli i polegli w czasie dwóch bitew stoczonych z wojskiem carskim w dniach 9-10 oraz 14-15 kwietnia 1831 roku.

¡ Kapliczki przydrożne w Wyszkowie – Warto odszukać również kapliczki przydrożne z koń-

Kapliczka św. Notburgi w Wyszkowie

¡ Kopiec Kościuszki w Wyszkowie – usypany w 1917 roku przez społeczność Wyszkowa i okolic w setną rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki Naczelnika insurekcji z 1794 r., bohatera narodowego Polski i Stanów Zjed- noczonych. W 2017 roku kopiec został odno- wiony przez samorząd gminy Liw. Po lewej stronie umieszczona jest tablica poświęco- na bohaterom powstania styczniowego. Ta- blicę odsłonięto w 120. rocznicę bitwy pod

Kapliczka św. Floriana w Wyszkowie Węgrowem (styczeń 1983 r.). gmina L I W

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 129 ¡ Pomnik Józefa Piłsudskiego w Wyszkowie ne, można tu podziwiać zachody słońca, mgły – W centrum miejscowości Wyszków znaj- nad doliną oraz piękną zieleń. Sowią Górę duje się pomnik Józefa Piłsudskiego wnie- upodobali sobie nie tylko miłośnicy przyrody siony w okresie międzywojennym przez ale także pasjonaci fotografii i paralotniarze. mieszkańców. W czasach komunistycz- U jej podnóża można spotkać wędkarzy oraz nych pomnik uległ zniszczeniu. W 2004 kajakarzy, którzy płynąc z Wyszkowa do Liwa roku został przez samorząd gminy Liw od- zatrzymują się w tym miejscu, aby odpocząć restaurowany. i podziwiać to piękne urokliwe miejsce.

¡ Pomnik 100–lecia Niepodległości Polski ¡ Ford Hantajo w Borzychach – We wsi Borzy- w Ruchnie chy funkcjonuje obozowisko Indian z Wielkich Równin Ameryki Północnej (Siuksowie, Arapa- ho, Czejenowie, Paunisi, Czarne Stopy). Obiekty sportowe

¡ Siłownie plenerowe (Jarnice, Pierzchały, Zawady, Szaruty, Starawieś)

Siłownia plenerowa w Szarutach

Wioska Indiańska w Borzychach atrakcje

¡ Punkt widokowy „SOWIA GÓRA” koło Jarnic – Sowia Góra jest wzniesieniem morenowym o wysokości 145 m n.p.m. i górującym nad roztaczającą się u jej podnóży Doliną Liwca. Z tego wzgórza można podziwiać mean- drujące wody rzeki Liwiec, piękną dziewiczą przyrodę. Jest to miejsce gdzie niezależnie od pory roku czy dnia widoki są niezapomnia-

Wioska Indiańska w Borzychach

Wśród indiańskich namiotów tipi, w których znajdują się misternie wykonane przedmioty (stroje, broń, sprzęty codziennego użytku),

gmina L I W można zobaczyć również indiańską kuchnię, Widok z „Sowiej Góry” saunę, warsztat pracy.

130 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Wioska Indiańska w Borzychach Zwierzyniec Eurostruś

Gry i zabawy to ćwiczenia, które przygoto- na kilka sposobów – ganiać, łapać, dotykać, wywały w dawnych czasach dzieci i młodzież głaskać, bawić się albo tylko obserwować. indiańską do dorosłego życia. Wielokrotnie W tym urokliwym miejscu, na łonie przyro- od sprawności fizycznej zależało życie nie dy, przy dźwiękach natury, można mile spędzić tylko jednostek, ale i całego plemienia. I tak czas, obejrzeć narzędzia jakie były w dawnych w tej wiosce można spróbować swoich sił czasach wykorzystywane do pracy w rolnictwie. w wielu niezwykłych indiańskich konkuren- Więcej na str. 133 cjach. W kulturze Indian nie istniało słowo pisane. Istniał jedynie przekaz ustny. Dla najmłodszych bardzo często były to legendy, które w Borzychach można usłyszeć z to- warzystwie prawdziwego indiańskiego fletu.

Wioska Indiańska w Borzychach Zwierzyniec Eurostruś

¡ Zwierzyniec EUROSTRUŚ w Borzychach – ma- lokalni lowniczy zakątek położony we wsi Borzychy. W Zwierzyńcu można spotkać wiele cieka- producenci wych zwierząt. Nad wszystkimi górują strusie ¡ Produkcja serów Iwona Gregorczyk afrykańskie, znoszące jajka ważące nawet Jarnice 99A, 07-100 Węgrów do 2 kg, są również kury ozdobne, kaczki, gęsi, przepiórki, perliczki, bażanty, indyki, gołębie, kozy, króliki, nutrie. Zwiedzający poznają cha- agroturystyka raktery, zachowania, upodobania tych cieka-

wych stworzeń. W zależności od chęci gości ¡ Agroturystyka Sopyłówka gmina L I W i usposobienia zwierzaka można to robić Ogrodowa 18A, 07-100 Starawieś

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 131 Muzeum Zbrojownia na Zamku w Liwie

Muzeum Zbrojownia na Zamku w Liwie mie- ści się w położonym w malowniczej dolinie Liwca zespole zabytkowym z XV–XVIII w. zło- żonym z potężnej wieży bramnej, piwnic, fragmentu murów gotyckiej warowni książąt mazowieckich oraz dworu barokowego starostwa liwskiego z 1782 r. Muzeum eksponu- je w swoich wnętrzach broń i inne militaria z XV–XX w. malarstwo, grafikę, zabytkowe meble i tkaniny. Na obszarze zamkowym znajduje się Park Kulturowo-Historyczny ze stu- metrowym pomostem i ścieżką ekologiczną, budynkiem mieszczącym sanitariaty oraz polem namiotowym na podzamczu; stylizowanym rycerskim placem zabaw, pływającą przystanią z wiatą dla kajakarzy i piaszczystą plażą zloka- lizowaną nad rzeką. Muzeum organizuje tłum- ne, cykliczne imprezy: Międzynarodowy Turniej Smaków na Szlaku Wielkiego Gościńca Litew- skiego, Ogólnopolski Turniej Rycerski, Festyn Hi- storyczny, wystawy czasowe, koncerty oraz inne imprezy kulturalne.

Kontakt: Liw, ul. Stefana Batorego 2, 07-100 Węgrów tel. +48 25 792 57 17 e-mail: [email protected] www.liw-zamek.pl gmina L I W Facebook: Zamek w Liwie

132 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Agroturystyka Bożena Sopińska

Obiekt położony w malowniczej okolicy, w otoczeniu lasów nad rzeką Liwiec. Zapewniamy Kontakt: Państwu spokojny odpoczynek na łonie natury, Jarnice 210, 07-100 Węgrów wędkowanie, grzybobranie oraz dużo atrakcji, tel. +48 506 590 950 które oferowane są w okolicy lub zwiedzanie www.mostyliwskie.pl blisko umiejscowionych zabytków.

„Wypoczynek w Eurostruś”

50x

MINI ZOO

W zadaszonym miejscu goście mogą pobiesia- dować, upiec w ognisku kiełbaski, zjeść jajeczni- cę ze strusiego jaja, skorzystać z zajęć ręko- Eurostruś to miejsce, gdzie można wypoczy- dzielniczych, a także zorganizować przyjęcie na wać w naturze, wśród pól i lasów, w niedalekiej świeżym powietrzu. Dla dzieci mamy duży plac odległości od rzeki Liwiec. Oferujemy miejsca zabaw, a dla wędkarzy zarybiony staw. noclegowe, w pełni wyposażonych domkach letniskowych, ogrodzonych, zapewniając bez- pieczeństwo zarówno dzieciom, jak i psim pupi- lom. W ofercie mamy również pole namiotowe, wyposażone w zaplecze sanitarne i kuchenne, z dostępem do prądu.

Atrakcją naszego miejsca jest „Zwierzyniec”, gdzie Kontakt: Borzychy, ul. Podlaska 2 goście mogą obejrzeć zarówno zwierzęta hodow- (wjazd od ulicy Wierzbowej), 07-100 Węgrów lane, jak i dziko żyjące, m.in. strusie afrykańskie. tel. +48 601 423 729 Najmłodsi mogą przejechać się na kucyku Ani, e-mail: [email protected] starsi na rowerach, a grupa osób przyczepą Facebook: Zwierzyniec Eurostruś w Borzychach gmina L I W rolniczą.

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 133 GMINA ŁOCHÓW

Urząd gminy +48 25 643 78 00 Al. Pokoju 75, 07-130 Łochów [email protected] www.gminalochow.pl

zabytki Figura Matki Bożej przed Pałacem w Łochowie

¡ Pałac i Folwark Łochów – Zespół pałacowo- na łonie przyrody czerpał inspirację dla swo- -parkowy to XIX wieczny obiekt, wykonany jej twórczości. na zamówienie Józefa hrabiego Hornowskie- Obecnie znajduje się tutaj rozwijające się go. Pierwotnie był to parterowy budynek, któ- centrum konferencyjno-szkoleniowe i hotel. rego budowę zakończono w 1830 roku. Rozbu- We wrześniu 2017 roku Centrum Konferen- dowany w latach 1852–1854 według projektu cyjno-Wypoczynkowe Pałac Łochów wzbo- czołowego architekta epoki Bolesława Pawła gaciło się o nową część – FOLWARK. W związ- Podczaszyńskiego. Wnętrza utrzymane były ku z tym została zmieniona nazwa obiektu w typowym dla XIX wieku stylu neogotyckim. na Pałac i Folwark Łochów. PAŁAC ŁOCHÓW należał kolejno do znamie- nitych polskich rodów arystokratycznych: Hornowskich, Downarowiczów, Zamoyskich i Kurnatowskich, a jego rozwój był bezpo- średnio związany z budową linii kolejowej Paryż-Petersburg. Po roku 1945 majątek przejęło państwo. Z losami Pałacu związany był nasz zasłużony wieszcz – Cyprian Kamil Norwid, który tutaj Folwark przy Pałacu w Łochowie

FOLWARK to obiekt spełniający standard czterogwiazdkowy. Nowa część hotelowa swoją nazwą oraz formą zabudowań nawią- zuje do historycznych obiektów, znajdują- cych się na tym terenie.

¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. Niepokala- nego Poczęcia NMP w Kamionnie – obecny kościół w stylu neogotyckim został wybudo-

gmina ŁOCHÓW wany w latach 1904–1909 według projektu Pałac w Łochowie Józefa Piusa Dziekońskiego i jest czwartą

134 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań i zniszczeniu w sierpniu 1944 roku przez wy- cofujące się stąd wojska niemieckie. Spło- nęła wieża ciśnień a zburzony dworzec kolejowy nie nadawał się do odbudowy. Obecny budynek dworca PKP powstał w latach czter- dziestych XX wieku poprzez adaptację budynku wzniesionej w 1868 roku parowozowni. W latach 2015-2017 Gmina Łochów przepro- wadziła gruntowny remont budynku dworca. Na piętrze budynku zlokalizowana jest „sala zebrań”, która jest wykorzystywana do organizacji sesji Rady Miejskiej w Łochowie, szko- leń, wystaw i imprez kulturalnych.

¡ Dwór w Baczkach – Dwór w Baczkach po- wstał w XVIII w. Ciekawostką jest fakt, że w ciągu prawie 200 lat kilkakrotnie zmie- niał właścicieli i był tylko nieznacznie przebudowany. Przed dworem znajduje się murowany, XVII-wieczny lamus. Legenda głosi, Kościół w Kamionnie że w czasie prześladowań religijnych mieści- świątynią w tym miejscu. Podczas I Wojny Światowej wojska rosyjskie wysadziły obie wieże, których fragmenty zniszczyły część świątyni. Kilka lat później dzięki staraniom ówczesnego proboszcza ks. Michała Woź- niaka odbudowano fasadę kościoła, niestety już bez charakterystycznych dla tego obiektu wież. Ks. Michał Woźniak został stracony w obozie koncentracyjnym w Dachau i jako męczennik beatyfikowany przez Ojca Świę- Dwór w Baczkach tego Jana Pawła II w 1999 roku. ła się w nim tajna kaplica ariańska, później loża masońska. Lamus z dworem miał być ¡ Dworzec PKP w Łochowie – Historia stacji połączony tajemnym korytarzem, do które- kolejowej w Łochowie sięga drugiej poło- go wejście do dziś pozostaje zagadką. Dowo- wy XIX wieku. Dworzec stacji a także tory kolejowe na całej długości uległy rozbiciu gmina ŁOCHÓW Dworzec PKP w Łochowie Lamus przy dworze w Baczkach

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 135 decyzją Heleny Paderewskiej było odpisanie przez nią części julińskiej posiadłości dla miejscowej szkoły powszechnej. W okresie II wojny światowej w budynku julińskiej szko- ły zorganizowano szpital polowy dla żołnie- rzy Armii Krajowej. Po wojnie, w 1948 roku, powstał tutaj dom dziecka, którego właści- cielem ponad 15 lat był powiat węgrowski. W grudniu 2016 roku pałacyk nabył Samo- rząd Województwa Mazowieckiego. Dwa lata Aleja Grabowa przy Dworze w Baczkach później Dom Dziecka przeniesiono do nowo dem jego istnienia jest pas ziemi, na którym nie rosną drzewa a krety nie robią kopców. Najciekawszą częścią XVIII-wiecznego parku krajobrazowego jest 200-letnia aleja grabowa, uznana za pomnik przyrody.

¡ Dwór w Kamionnie – wybudowany w drugiej połowie XIX w. przez Godlewskich. Dwór zo- stał odrestaurowany w 1982 r. i jest obecnie własnością prywatną. W skład zespołu dworskiego wchodzą także dwie oficyny (jedna Pałacyk w Julinie w dobrym stanie, druga prawie doszczętnie zniszczona) oraz park ze stawem. wybudowanych ośrodków „Ignaś” i „Helenka” w Kaliskach. Od 2017 roku w budynku pałacu mieści się siedziba Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. W zabytkowym budynku utworzono także Izbę Pamięci Heleny i Igna- cego Jana Paderewskich i Centrum Edukacji Ekologicznej imienia Paderewskich.

muzea

¡ Muzeum Gwizdka w Gwizdałach – Szkolne Dwór w Kamionnie Muzeum Gwizdka w Gwizdałach powstało

¡ Pałacyk w Julinie – Został wybudowany w 1904 roku. Otacza go las. W 1920 roku jego właścicielami zostali Helena i Ignacy Jan Paderewscy, którzy nabyli posiadłość od Waleriana Przedpełskiego. Niestety ma- jątek uległ prawie całkowitemu zniszczeniu, kiedy w sierpniu 1920 roku przeszedł front bolszewicki. Całość została odbudowana według dawnego planu, ale znacznie ulep-

gmina ŁOCHÓW szonego. Architektura przypomina pałacyk i tak jest potocznie nazywany. Bardzo ważną Muzeum Gwizdka w Gwizdałach

136 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań w maju 1999 roku z inicjatywy kolekcjonera POMNIKI gwizdków Witolda Tchórzewskiego, ówcze- snego Burmistrza Łochowa Mariana Dzięcioła I MIEJSCA PAMIĘCI i dyrektora Szkoły Podstawowej im. Wincen- ¡ Pomnik Ignacego Jana Paderewskiego tego Witosa – Ireny Buczyńskiej. Na początek w Parku Dębinka w Łochowie otrzymano 53 eksponaty z prywatnych zbio- rów Pana Tchórzewskiego i jego syna Adama.

Muzeum Gwizdka w Gwizdałach

W swoich zbiorach muzeum posiada gwizdki z Australii, Amazonii, Rosji, Ukrainy, Białorusi i innych stron świata. Najstarszy eksponat liczy ok. 400 lat a najmniejszy ma dwa centymetry. Jest to jedyne tego typu Muzeum w Polsce Pomnik Ignacego Jana Paderewskiego i Europie. Muzeum prowadzone jest przez uczniów i pracowników placówki, opiera się ¡ Pomnik Majora Hieronima Piotrowskiego na działalności społecznej. Przy Szkolnym ps. JUR w Parku Dębinka w Łochowie Muzeum Gwizdka działa pracownia cera- miczna, prowadzona przez artystę ceramika Romana Kuzeylaka, pochodzącego z Ukrainy. Muzeum jest otwarte w godzinach pracy szkoły (od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-16.00, soboty i niedziele po wcze- śniejszym ustaleniu).

¡ Galeria Zambrzyniec – prywatne muzeum sztuki ludowej. Więcej na str. 142–143 gmina ŁOCHÓW Galeria Zambrzyniec Pomnik Majora Hieronima Piotrowskiego ps. JUR

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 137 ¡ Pomnik Upamiętniający rozstrzelanie Żydów napis. Z pierwotnego wyglądu pomnika pozo- w 1943 r. w lesie w Łosiewicach stał jedynie odlew orła w koronie znajdujący się na szczycie. Obecnie napis na płycie brzmi: „W HOŁDZIE ZAMORDOWANYM PRZEZ FASZY- STÓW HITLEROWSKICH W LATACH 1939–1944. MIESZKAŃCY GROMADY KAMIONNA 1957”.

Pomnik Upamiętniający rozstrzelanie Żydów w 1943 r.

¡ Pomnik Poległym i Pomordowanym w XX wieku za wolną i niepodległą Polskę na cmentarzu w Łochowie

Pomnik Józefa Piłsudskiego w Kamionnie

ścieżki Pomnik Poległym i Pomordowanym w XX wieku za wolną przyrodnicze i niepodległą Polskę na cmentarzu w Łochowie ¡ Rezerwat Jegiel ¡ Pomnik Józefa Piłsudskiego w Kamion- Rok założenia 1981 nie – pomnik staraniem ówczesnego wójta Powierzchnia 18,54 ha Franciszka Millera oraz sekretarza Bronisła- Rezerwat znajduje się w granicach Nadbu- wa Wycecha został wybudowany w latach żańskiego Parku Krajobrazowego. Ochrona 1933–1934 z dobrowolnych składek uiszcza- rzadko spotykanego zbiorowiska leśnego nych przez mieszkańców gminy. Na obelisku –świerczyny na torfie. Rezerwat obejmuje las znalazł się portret Marszałka w postaci me- rosnący na tarasie zalewowym Bugu, na tere- dalionu z brązu z wygrawerowanym napisem: nie dawnego koryta rzeki. W północnej czę- „MARSZAŁKOWI JÓZEFOWI PIŁSUDSKIEMU ści rezerwatu rośnie ols, w którym dominują

gmina ŁOCHÓW – RODACY”. Po wkroczeniu na te tereny Armii 120-letnie olsze, a towarzyszą im świerki. Spo- Czerwonej z pomnika usunięto medalion oraz tkać tam można brzozę brodawkowatą i sosnę

138 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Rezerwat Przyrody Jegiel jesienią

¡ Rezerwat Wilcze Błota Rok założenia 1996 Powierzchnia 89 ha Rezerwat położony jest na terenie Nadbużań- skiego Parku Krajobrazowego. W rezerwacie objęto ochroną kompleks bagien, torfowisk i podmokłych łąk, które zachowane w stanie zbliżonym do naturalnego zajmują jego wschodnią i południową część. W zachodniej i północnej części rezerwatu występują Rezerwat Przyrody Jegiel bory świeże, wilgotne oraz miejscami olsy pospolitą, w podszyciu kruszynę, czeremchę, torfowcowe. wierzbę uszatą i porzeczkę czarną. W poszyciu rezerwatu najliczniej występują paprocie: narecznica krótkoostna i narecznica błotna oraz wietlica samcza. Można spotkać również inne gatunki chronione m.in. konwalijka dwulistna, fiołek błotny i psianka słodkogórz. Sensacją przyrodniczą rezerwatu jest bardzo rzadkie w tej części kraju zbiorowisko wilgotnego boru o charakterze borealnym: świerczyny na torfie. Średni wiek drzewostanu wynosi 120 lat, ale zdarzają się pojedyncze starsze drzewa. Rezerwat Przyrody Wilcze Błota Trzy dwustuletnie zostały uznane za pomniki przyrody. Specyficzny urok rezerwatu pod- W rezerwacie występuje pięć gatunków roślin kreślają często spotykane wykroty, nadające objętych całkowitą ochroną: dwa gatunki wi- mu niepowtarzalne, puszczańskie piękno. Wil- dłaka – jałowcowaty i goździsty oraz trzy ga- gotne łąki są miejscem występowania oraz tunki storczyków – kukułkę szerokolistną, ku- gniazdowania wielu gatunków ptaków, m.in. kułkę plamistą i kruszczyka szerokolistnego. słonki, dudka, potrzosa, grubodzioba zwyczaj- Częściową zaś ochroną zostały objęte między gmina ŁOCHÓW nego, jak również kilku gatunków sikor. innymi gatunki: kocanka piaskowa należąca

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 139 Dzwonki w Rezerwacie Przyrody Wilcze Błota

ze ssaków – ryjówka aksamitna, zębiełek bia- ławy, rzęsorek rzeczek, łasica, smużka, karlik malutki, borowiec wielki czy gacek wielkouch. Na terenie tym stwierdzono 53 gatunki pta- ków lęgowych, w tym myszołowa, turkawkę, dzięcioła czarnego, kszyka i potrzosa.

¡ Rezerwat Czaplowizna Rok założenia 1980 Powierzchnia: 213,23 ha Największy rezerwat przyrody położony w Nadbużańskim Parku Krajobrazowym. Ob- jęte ochroną są naturalne zbiorowiska leśne, Łoś w Rezerwacie Przyrody Wilcze Błota stanowiska roślin chronionych oraz bogatej ornitofauny, która uznana została za pier- do rodziny astrowatych i bobrek trójlistkowy wotny zespół ptaków o cechach przewodnich z rodziny bobrkowatych. Rosną tu również właściwych większym naturalnym komplek- takie między innymi rośliny, jak: wełnianka som leśnym, np. Puszczy Białowieskiej. W zbio- wąskolistna, borówka bagienna, żurawina błotna, siedmiopalecznik błotny, które lu- bią podłoże wilgotne, torfowiska i podmokłe łąki, bagna. Z roślin często występujących w Polsce, rosnących na podłożu suchym, na łąkach, poboczach polnych dróg czy su- chych zaroślach i ciepłolubnych murawach, są tu czosnek winnicowy i wieżyczka gładka. Ochroną objęto również zwierzęta: z płazów chronione są kumak nizinny i ropucha szara, z gadów – jaszczurka zwinka i zaskroniec,

gmina ŁOCHÓW z ptaków – między innymi słowik szary, po- kląskwa, cierniówka, świergotek łąkowy, Rezerwat Przyrody Czaplowizna

140 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Folwark Łochów – Wellness & SPA ul. Konopnickiej 10, 07-130 Łochów +48 515 001 059 [email protected] www.palacifolwarklochow.pl

Rezerwat Przyrody Czaplowizna

rowiskach leśnych dominują bory trzęślicowe i bagienne, olszyny w niższych miejscach, a na polanach śródleśnych turzyce. Wystę- puje tu trzęślica modra, kosaciec syberyjski, storczyki (kruszczyk szerokolistny i błotny oraz listera jajowata), paproć nasięźrzał po- spolity oraz widłaki (goździsty i jałowcowaty). Wśród 465 stwierdzonych tu gatunków pta- gastronomia ków lęgowych spotkać można m.in.: bociana czarnego, żurawia, kruka, jastrzębia, my- ¡ Restauracja U ZAMOYSKIEGO szołowa, brodźca samotnego, słonkę, pięć ul. Konopnickiej 4, 07-130 Łochów gatunków dzięciołów (czarny, duży, średni, dzięciołek, krętogłów), sześć gatunków sikor ¡ Huśtawka (bogatka, modra, czubatka, sosnówka, ubo- Aleja Łochowska 4/5, 07-130 Łochów ga, czarnogłówka) oraz pokrzywkę jarzębatą. ¡ Restauracja Borowianka Aleja Łochowska 127, 07-130 Łochów HOTELE ¡ Pizzeria Restauracja No.1 ul. 1 Maja, 07-130 Łochów ¡ Pałac Łochów ul. Konopnickiej 1, 07-130 Łochów ¡ Łochowianka Bar Smak +48 797 339 329 Stacja Paliw, ul. Żytnia 52, 07-130 Łochów www.palacifolwarklochow.pl gmina ŁOCHÓW

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 141 Agroturystyka u Sławka, MINI GALERIA ZOO ZAMBRZYNIEC Prywatne Muzeum

Sztuki Ludowej rzeki Liwiec, jednej z najpiękniejszych rzek Pol- skiego Niżu. W naszym gospodarstwie od kilku lat tury- ści indywidualni oraz grupy dzieci i młodzieży przebywającej w okolicy na koloniach i półko- loniach korzystają z oferty turystycznej, która obejmuje między innymi wycieczki rowerowe po najpiękniejszych zakątkach Nadbużańskie- go Parku Krajobrazowego, zwiedzanie Muzeum Sztuki Ludowej na terenie naszego gospodarstwa agroturystycznego oraz spływy kajakowe rzeką Liwiec.

Agroturystyka U Sławka i Prywatne Muzeum Od wczesnej wiosny do późnej jesieni propo- Sztuki Ludowej położone są w malowniczej wsi nujemy ciekawe i różnorodne formy atrakcji, Zambrzyniec w gminie Łochów na Mazowszu, dostosowane do wymogów i potrzeb naszych leżącej w otulinie Nadbużańskiego Parku Kra- Gości. Stworzyliśmy warunki do wypoczynku jobrazowego, nazywanego w tej części Parku i rozrywki dla dzieci, młodzieży szkolnej oraz „Mazowiecką Białowieżą”, w bliskiej odległości osób dorosłych gmina ŁOCHÓW

142 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Na terenie naszego gospodarstwa organizujemy między innymi: – imprezy integracyjne, – spływy kajakowe Liwcem, – wystawy malarskie i rzeźby, – wystawy rękodzieła ludowego i artystycznego, Na ogrodzonym zielonym terenie posiadamy – amatorskie sztuki teatralne, parking strzeżony, miejsce do grillowania, plac – występy kapel ludowych, zabaw dla dzieci, meble ogrodowe, wypożyczal- – inscenizacje „Żywy Skansen”. nia kajaków, rowerów turystycznych, riksz oraz boisko sportowe, tor młodego komandosa i krę- Prowadzimy także warsztaty dla dzieci i do- gielnię. Jedną z głównych atrakcji dla najmłod- rosłych między innymi: warsztaty tkackie szych i dorosłych jest jazda sankami po trawie. na krosnach i ramkach, przędzenie wełny na ko- Proponujemy również wycieczki z miejscowym łowrotkach, pranie na tarach, z rzeźby w glinie, przewodnikiem do odwiedzenia atrakcji tury- budowy pająków ozdobnych i wiele innych zajęć stycznych takich jak: Zamek w Liwie, Perły Ba- tematycznych. roku w Węgrowie, Pałac Radziwiłłów w Starej Wsi oraz Pałac Zamojskich w Łochowie i Folwark Do dyspozycji naszych Gości oddajemy wygod- Łochów. ne pokoje 2-, 3- i 4-osobowe z TV, dostęp do In- ternetu, ogólnodostępna kuchnia samoobsłu- gowa, łazienka, wc.

Istnieje również dodatkowa możliwość wykupienia całodziennego wyżywienia.

Kontakt: Zambrzyniec 26, 07-130 Łochów tel. +48 608 191 645 www.galeriazambrzyniec.pl Facebook: Galeria Zambrzyniec Prywatne Muzeum Sztuki Ludowej gmina ŁOCHÓW

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 143 Nasza Zagroda MINI ZOO

Nasza Zagroda to rodzinne miejsce spotkań małych i dużych. Organizujemy różne imprezy weekendowe, o których informujemy na bieżąco. Do wynajęcia mamy cztery domki. Na terenie Zagrody znajduje się także pole namiotowe z pełnym węzłem sanitarnym. Piękne widoki, zapach sosnowy, śpiew ptaków z okolicznego lasu wprowadzi każdego w bło- gi stan relaksu i odpoczynku na łonie natury. Dla odwiedzających czekają bardzo ciekawe tereny do spacerów, wycieczek rowerowych i motocyklowych. Dla osób rządnych mocniej- szych wrażeń możemy przygotować przejażdżki Kontakt: off-roadowe, kajaki, paintball, kulę do zorbingu Twarogi 2, 07-130 Łochów a także inne zajęcia sprawnościowo-manualne tel. +48 519 464 648 (garncarstwo, florystykę). Wszystko to na ob- e-mail: [email protected] szarze Natura 2000 z dala od głównych dróg www.naszazagroda.eu i miejskiego pośpiechu. gmina ŁOCHÓW

144 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Stajnia Kaliska MINI ZOO

Stajnia Kaliska położona jest nad samym brzegiem rzeki, z dala od zgiełku cywilizacji, gdzie słychać tylko śpiew ptaków, powiew wiatru i radosne rżenie koni. Malownicze położenie w dolinie Liwca stwarza idealne warunki do wypoczynku, rekreacji i dostarcza wiele niezapomnianych wrażeń. W naszym gospodarstwie znajdują się konie, psy, kilka kotów, kozy i koźlęta, owce, kury, gęsi, perliczki, indyki, kaczki, gęsi, króliki oraz pszczoły w ogrodowych ulach. Zapraszamy wszystkich gości chcących poznać uroki mazowieckiej wsi!

Kontakt: Kaliska 66, 07-130 Łochów tel. +48 513 462 092 e-mail: [email protected]

www.stajniakaliska.pl gmina ŁOCHÓW

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 145 GMINA miedzna

umieszczony jest w głównym ołtarzu i na co Urząd gminy dzień zasłaniany obrazem Zwiastowania NMP z połowy XIX wieku. +48 25 691 83 28 ul. 11 listopada 4, 07-106 Miedzna ¡ Kapliczka Objawień w Miedznie – przy rzecz- [email protected] ce Miedzance w Miedznie usytuowana jest www.gmina-miedzna.pl barokowa kaplica, zbudowana na początku XIX wieku na miejscu lepianki młynarskiej, związanej z tradycją kultu Matki Bożej Mie- dzeńskiej. Kaplica zbudowana jest na planie zabytki sześcioboku, dwukondygnacyjna, otynkowa- na. W górnej kondygnacji znajdują się półko- liście zamknięte wnęki, w których umieszczono barokowe rzeźby.

Kościół w Miedznie

¡ Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Miedznie z cudownym obrazem Matki Bożej Miedzeńskiej – Świątynia katolicka istniała w Miedznie już w 1470 roku i została ufundowana przez Wodyńskich. Kościół nosił tytuł Zwiastowania Najświętszej Marii Panny. Parafię przyłączono do archidiakonatu brze- skiego diecezji łuckiej. Mikołaj Wodyński w dokumencie z 1519 roku przyznał plebanowi miedzeńskiemu – księ- dzu Michałowi, prawo do pobierania dzie- sięciny snopowej ze wszystkich swoich dzie- Kapliczka Objawień w Miedznie dzicznych dóbr, a w 1525 roku nadał księdzu Mikołajowi Kossowskiemu wieś Rostki. ¡ Zajazd-Dom Pielgrzyma w Miedznie – Zajazd Kościół w Miedznie jest diecezjalnym sank- to zabytkowy XVIII-wieczny budynek, jeden tuarium maryjnym. Znajduje się tu słynący z niewielu zachowanych obiektów tego typu łaskami obraz Matki Bożej Pocieszenia po- w skali kraju. Budynek odremontowany i od-

gmina miedzna chodzący z pierwszej połowy XVIII wieku, ko- budowany w latach 2010–2012 r. zachwyca ronowany w 1997 roku. Cudowny wizerunek swym urokiem, na który składa się niepowta-

146 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań izby pamięci

¡ Izba Pamięci jest poświęcona ponad dwu- stuletniej (od 1638 roku) obecności rodziny Butlerów na tym terenie. Izba mieści się w zabytkowych piwnicach odbudowanego, XVIII wiecznego zajazdu – obecnie Domu Piel- Zajazd Miedzna grzyma. Około 1638 r. Miedzna przeszła w ręce Butlerów poprzez małżeństwo córki dziedzica rzalna atmosfera i oryginalne, stylowe wnę- Marka Wodyńskiego Konstancji z Wilhelmem trze. To duży, murowany budynek przykryty Gotardem Butlerem. Prawdopodobnie Butler okazałym dachem krytym gontem z malow- wzniósł nad Miedzanką dwór warowny, któ- niczymi lukarnami i drewnianym portykiem ry usytuowany został na wzgórzu i otoczo- wejściowym. ny był fosą. W latach 60. XVII w, Konstancja Zajazd to obiekt użyteczności publicznej Butlerowa wybudowała drewnianą barokową administrowany przez Parafię Rzymskokato- świątynię z trzema wieżami pw. Zwiastowania licką, przeznaczony dla mieszkańców miej- NMP. Cudowny obraz Matki Bożej znaleziony scowości i okolic, a także dla obsługi ruchu w 1726 r. w lepiance miejscowego młynarza turystycznego i pielgrzymów. został przeniesiony do kościoła i w 1765 roku. umieszczony w ołtarzu głównym. W ciągu ¡ Budynek Urzędu Gminy w Miedznie – Bu- XVIII w. powiększyło się wyposażenie świątyni. dynek Urzędu Gminy w Miedznie wzniesiony W drugiej połowie XVIII w., zostaje zbudowa- w centrum miejscowości w latach 1925–26. ny zajazd w centrum miasta, natomiast ku Budynek murowany typu dworkowego, tyn- upadkowi chyli się zamek Butlerów zamiesz- kowany, parterowy z użytkowym poddaszem, kały do roku 1794 r., a później do połowy XIX zbudowany na planie prostokąta, przykryty wieku systematycznie dewastowany. W 1802 r. dachem łamanym polskim, elewacje sy- w wyniku pożaru w Miedznie spłonęło więk- metryczne, kryte dachówką. Obiekt repre- szość domów i kościół parafialny. Zdołano zentuje styl dworkowy i stanowi przykład jednak uratować część wyposażenia, w tym „stylu narodowego” w architekturze pol- cudowny obraz. Rok później kolatorzy Jan skiej. Przedmiotowa nieruchomość stanowi i Antoni Butlerowie fundują nową tymcza- istotny element założenia przestrzennego sową świątynię przystawiając ją do ceglanej miejscowości – jako obiekt powiązany ściśle dzwonnicy z lat 90. XVIII w. W 1891 r. dzięki sta- z założeniem urbanistycznym Miedzny oraz raniom Ludwiki z rodu Butlerów położono ka- z jej historią. W 2012 r. budynek został wpisa- mień węgielny pod nowy, murowany kościół ny do rejestru zabytków. istniejący do dzisiaj.

¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Antonie- go w Ugoszczy – Interesującym obiektem sakralnym jest również kościół w Ugoszczy, POMNIKI wzniesiony w latach 1923–30 w stylu neo- I MIEJSCA PAMIĘCI klasycznym. W bryle kościoła wyróżnia się interesująco opracowana fasada z cztere- ¡ Grób Nieznanego żołnierza na cmentarzu ma wtopionymi kolumnami, dwoma niszami parafialnym w Miedznie. po bokach i wydatnymi wazonami na skra-

jach trójbocznego frontonu. gmina miedzna

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 147 szlaki atrakcje turystyczne

¡ Miedzna leży na szlaku Wielkiego Gościńca ¡ Place zabaw dla dzieci w Miedznie, Wrotno- Litewskiego – Przy budynku Zajazdu-Domu wie, Zuzułce, Poszewce. Pielgrzyma w Miedznie usytuowana jest tablica z mapą szlaku Wielkiego Gościńca Li- tewskiego. Więcej na str. 171

Obiekty sportowe

¡ Boisko do piłki nożnej – Przy wjeździe do Miedzny od strony Jartypor usytuowane jest boisko sportowe do gry w piłkę nożną wybudowane dla potrzeb klubu sportowego „Miedzanka”.

¡ Kompleks boisk „ORLIK 2012” – przy budynku Szkoły Podstawowej w Miedznie usytuowany jest kompleks boisk „ORLIK 2012” oraz hala sportowa.

¡ Hala sportowa w Miedznie.

ścieżki przyrodnicze ¡ Aleja Lipowa w Miedznie – Środowisko naturalne gminy jest korzystne dla jego miesz- kańców. Jest dość czyste, charakteryzuje się niskim stopniem skażeń i uciążliwości. Jego jakość podnoszą wartościowe i rozległe kom- pleksy leśne. Północny fragment gminy objęty jest ochro- ną w ramach Nadbużańskiego Parku Krajo- brazowego. W jego granice wchodzi ok. 29% powierzchni gminy, tj. 3.375 ha. Otulina NPK w granicach gminy zajmuje 1105 ha, co stanowi 9,5% jej powierzchni. Łącznie ochroną objęto 4480 ha tj. 38,7% gminy. Na terenie gminy znajdują się ciekawe po-

gmina miedzna mniki przyrody np. Aleja Lipowa w Miedznie.

148 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA sadowne

INFORMACJA Urząd gminy TURYSTYCZNA +48 25 675 33 08 ¡ GOK w Sadownem ul. Kościuszki 3, 07-140 Sadowne ul. Kościuszki 35 [email protected] tel. 502 086 989 www.sadowne.pl W Sadownem nie ma formalnego punktu informacji turystycznej. Informacji turystom udzie- ¡ Stara plebania w Sadownem – Zbudowana lają pracownicy Gminnego Ośrodka Kultury w latach 1827–1828 dzięki hojności parafian w Sadownem i Gminnej Biblioteki Publicznej i ówczesnego właściciela dóbr uzyskanych w Sadownem oraz Muzeum Ziemi Sadowień- za twierdzę Zamość Andrzeja hrabiego Za- skiej. Instytucje ww. gromadzą wszelkie infor- moyskiego. Drewniana plebania jest parte- macje z zakresu turystyki, zabytków, rekreacji rowa, na planie prostokąta, siedmioosobowa, itp. oraz chętnie udzielają odpowiedzi na pyta- z gankiem na osi. Obecnie nie udostępniona nia turystów. do zwiedzania. Wymaga konserwacji.

¡ Kapliczka z rzeźbą św. Jana Nepomucena – Niezwykłej urody, naturalnej wielkości rzeźba Świętego, wykonana przez nieznanego twórcę prawdopodobnie w II połowie XVIII wieku, osadzona w zrębowej kapliczce. Lokalne przysłowie głosi: „odsunął się jak Gminny Ośrodek Kultury

zabytki

¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Jana Chrzci- ciela w Sadownem – Wybudowana w latach 1906–1909 wspaniała, niczym katedra, świą- tynia prezentuje styl neogotycki. Znajduje się w niej m.in. Tabernakulum i Chrzcielnica z po- czątku XIX w. W ołtarzach wiszą obrazy: Matki Boskiej z Dzieciątkiem z drugiej połowy XVII lub początku XVIII wieku, św. Jana Napomuce- na z XVIII wieku; św. Kazimierza z XVIII wieku. (o charakterze ludowym); Chrztu w Jordanie z pierwszej połowy XIX w. Uwagę zwracają sta-

re organy, obrazy malowane przez lokalnego gmina sadowne twórcę Edwarda Sówkę i tablice pamiątkowe. Kapliczka św. Jana Nepomucena

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 149 św. Jan od Sadownego”, gdyż kapliczka z rzeźbą podczas wielkich powodzi była pory- wana przez wezbrane wody Bugu i zabierana spod sadowieńskiego kościoła w obecne, od- dalone o 4 km miejsce.

MUZEA izby pamięci ¡ Muzeum Ziemi Sadowieńskiej im. Bogusława Kicia – Powstałe w 1978 r. dzięki staraniom Monument upamiętniający poległych w bitwie o Sadowne dyrektora miejscowej szkoły Bogusława Ki- cia mieści setki eksponatów podarowanych ¡ Leśna polana z głazem w miejscu urodzin przez miejscową ludność. W Muzeum można bł. Edwarda Grzymały – Tutaj urodził się i wy- obejrzeć przedmioty „ocalone od zapomnie- chowywał w rodzinie gajowego błogosławio- nia” począwszy od epoki lodowcowej do cza- ny ksiądz doktor Edward Grzymała, tłumacz sów współczesnych, m.in. 800-letnią barć, z łaciny Ewangelii Świętej, zamordowany kominagę – łódź z XVI w., koło wozu Henryka w Dachau. W miejscu tym (przeważnie w dru- Dobrzańskiego – Hubala, dyby z końca XVIII gą niedzielę sierpnia) odprawiana jest polowa wieku. Czynne wtorki i czwartki od godz. 8.00 Msza, a w pobliskim lesie Jegiel corocznie roz- do 16.00, w piątki od godz. 8.00 do 12.00, grywany jest bieg ku czci Edwarda Grzymały. w pozostałe dni po uzgodnieniu telefonicznym. ul. Kościuszki 74, 07-140 Sadowne ¡ Głaz upamiętniający martyrologię Żydów +48 512 803 222 i Polaków w Sadownem – tu w latach 1942– –1943 byli rozstrzeliwani przez Niemców i zostali pochowani w wykopanych rowach okoliczni Żydzi i Polacy ukrywający się przed hitlerowcami oraz uciekinierzy z pobliskiej Treblinki. Wzgórek, oprócz głazu z napisami po polsku i hebrajsku, nosi wyraźne ślady ro- wów będących grobami dla około 300. rozstrzelanych.

Muzeum Ziemi Sadowieńskiej ¡ Pomnik w Wilczogębach – Ufundowany przez mieszkańców, a odsłonięty w 1934 r. POMNIKI obelisk upamiętnia bohaterskich żołnierzy I MIEJSCA PAMIĘCI Polskiej Organizacji Wojskowej „Poległych za Ojczyznę” w walkach o niepodległość ¡ Monument upamiętniający poległych w bitwie o Sadowne we wrześniu 1939 r. na cmentarzu parafialnym w Sadownem – Po- mnik wraz z symbolicznymi krzyżami przy alejce cmentarnej poświęcony pamięci kil- kudziesięciu Polskich żołnierzy poległych w walkach o Sadowne w kampanii wrześnio- wej. Obok nagrobki żołnierzy Armii Krajowej,

gmina sadowne którzy oddali życie w walce z okupantem. Miejsce hołdu i patriotycznych uroczystości. Głaz upamiętniający 500 lat istnienia Wilczogąb

150 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań przed kaplicą, kolejny krzyż i kamienny obelisk z napisem: „W hołdzie mieszkańcom wsi: Zarzetka, Zalesie, Grabiny i Rażny poległym i pomordowanym przez niemieckich i so- wieckich najeźdźców w latach 1939–1945”. Na nim widnieją również imiona i nazwiska rozstrzelanych przez nazistów.

szlaki turystyczne Pomnik w Wilczogębach ¡ Nadbużański Szlak Rowerowy (biegnący lub zmarłych potem w wyniku odniesionych z Wyszkowa do Treblinki w Gminie Sadow- ran. Pomnik odsłonięto we wrześniu 1934 r., ne przez Szynkarzyznę, Grabiny, Sadowne, pamiątkową tablicę ukryto przed hitlerow- Sadoleś, Morzyczyn) – w całości prowadzi cami (ta mniejsza), a po II wojnie światowej asfaltową nawierzchnią. Miniemy m.in. sta- na korpusie pomnika umocowano nową rą, drewnianą zabudowę Szynkarzyzny, dwie z nazwiskami poległych żołnierzy Armii Kra- „karawaki przeciw morowi” z poł. XIX w., pięk- jowej oraz jednym nazwiskiem z tej starej ne stare sosny i dęby szypułkowe, miejsca tablicy. Obecnie na obelisku umocowano pamięci, pomniki i zabytki w Zarzetce, Grabi- obie tablice. W pobliżu głaz upamiętniający nach i Sadownem, rozległą, niedawno jeszcze 500 lat istnienia Wilczogąb. zalewową dolinę Bugu, gdzie kilometry łąk.

¡ Krzyże przy szkole w Grabinach i przed ¡ Droga św. Jakuba zwana Drogą Wolności kaplicą w Zarzetce – Tuż przy szosie z Sa- (szlak pieszy, rowerowy i konny w naszej downego do Szynkarzyzny, przed szkołą Gminie prowadzi z Kołodziąża, przez So- w Grabinach, za bramą, niewielki, stary krzyż kółkę, Sadowne, Grabiny i Szynkarzyznę) nosi napis: „Ku czci i pamięci mieszk. Gr. Za- – w Kołodziążu stara studnia, od której wieś rzetka poległych i zaginionych w latach 1939– wzięła nazwę i pozostałości XIX w. zabudo- –1945”. To pamiątka hitlerowskich, okrut- wań folwarku Zamoyskich. W dalszej części nych, mściwych mordów ludności cywilnej oprócz wiejskiej zabudowy, także fragmenty dokonanych: 9 września 1939 r. i w marcu dawnej Puszczy Kamienieckiej. 1943 r. Kilkaset metrów dalej, już w Zarzetce Więcej na str. 172 gmina sadowne Krzyż karawaka w Szynkarzyźnie Zakole rzeki Bug w Morzyczynie Włościańskim

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 151 Wydmy Zielenieckie

ścieżki przyrodnicze

¡ Ścieżka przyrodnicza „Kules” – Wytyczona i oznakowana przez dyrekcję Nadbużań- skiego Parku Krajobrazowego trasa liczy Rzeka Dzięciołek w Czaplowiźnie ponad 1600 m. Oplata ona 27,60 ha użytku ekologicznego „Torfowisko Kules”. Torfowisko ¡ Szlak PTTK (pieszy, ze stacji PKP w Sadow- to położone jest w polodowcowej niecce nem do wsi Czaplowizna) – Trasa prowadzi otoczonej wydmami morenowymi. Na trasie niemal w całości przez malowniczy, sosnowy ścieżki usytuowano 8 przystanków z boga- bór porastający piaszczyste wydmy. Lasem to ilustrowanymi tablicami tematycznymi. dochodzimy do Krupińskiego: niewielkiej wsi z wiekowym młynem położonym nad rzecz- ką Ugoszcz oraz czynną kuźnią kowalstwa artystycznego. Dalej możemy podziwiać niespotykaną urodę pozostałości puszczy w rezerwacie przyrody „Czaplowizna”. Malow- niczo rozciągnięta wzdłuż rzeczki Dzięciołek, wśród lasów wieś Czaplowizna to oaza ciszy i sielskiego spokoju.

Ścieżka przyrodnicza „Kules”

¡ Użytek ekologiczny „Wydmy zielenieckie” – Piękny i osobliwy, wielohektarowy obszar z pustynnym, pofałdowanym krajobrazem. Pozostałość po fabryce „Silikaty”, skąd czer- pano wydmowy piasek na cegły. Obecnie w części porośnięty karłowatą roślinnością.

gmina sadowne Wraz z „Kulesem” tworzy zróżnicowane sie- Rzeka Bug w Morzyczynie Włościańskim dlisko dla ptaków i ostoje zwierzyny.

152 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Leśna ścieżka w „Jeglu” Kompleks szkolny – boisko wielofunkcyjne

¡ Leśna ścieżka w „Jeglu” – Ok. 2,5 km szlak • Hala sportowa o wymiarach 34x16 z trybu- prowadzący szerokim leśnym duktem. Nad- ną na 163 miejsca siedzące. Nawierzchnia leśnictwo Łochów na początku i końcu za- parkiet. montowało stojaki na rowery, a na trasie kilka tablic obrazujących m.in. faunę i florę leśną. Szlak kończy się w „Wąwozie”, gdzie za- atrakcje mocowano tablicę informacyjną dotyczącą rozciągającego się dalej wzdłuż rzeczki Nowa ¡ Niezwykłe lasy (głównie południowa część Treblinka rezerwatu przyrody „Jegiel”. Gminy) – Niemal 1/3 gminy Sadowne zajmują pozostałości Puszczy Kamienieckiej. Urozma- icony wydmami polodowcowymi i ciekami Obiekty sportowe wodnymi krajobraz zachwyca różnorodnością form i roślinności. Lasy obfitują w grzyby, ja- ¡ Kompleks szkolny w Sadownem: gody, borówki, stanowią też ostoję licznych • Stadion piłkarski o wymiarach 90x55 gatunków ptaków i zwierząt. i nawierzchni trawiastej, otoczony bieżnią o długości 330 m, z trybuną na 200 miejsc ¡ Dolina Bugu (głównie północna część Gmi- siedzących. ny) – Płaski, ogromny obszar nadbużańskich, • Boisko do piłki nożnej typu Orlik o wymia- naturalnych łąk i łęgów z licznymi „bużyska- rach 52x26 ze sztuczną nawierzchnią tra- mi”. Siedlisko nadrzecznego ptactwa i ryb. wiastą. Szczególnie atrakcyjna w okresie letnim, • Boisko wielofunkcyjne (piłka nożna, ko- gdy kilometrami możemy spacerować wśród szykówka, siatkówka, tenis ziemny) o wy- pachnących kwiatów i ziół oraz słuchać pta- miarach 28x18 ze sztuczną nawierzchnią sich śpiewów. Z północy ostatnia wielka „dzi- trawiastą. ka” rzeka Europy – Bug. gmina sadowne Kompleks szkolny – stadion piłkarski Pomnik przyrody – dąb szypułkowy w Ociętem

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 153 Pomnik przyrody - sosna „Szczudłak” w Zieleńcu

¡ Pozostałości cmentarzy ewangelicznych ¡ Producent maszyn rolniczych „Agrola” w leśnych „borkach” w Płatkownicy i Sój- zdzisław Niegowski w Płatkownicy kówku – Skryte wśród drzew miejsca po- chówku kolonistów niemieckich zasiedlają- ¡ Drew-Pol. Tarcica budowlana, cych pobliskie wsie od początku XIX wieku więźby dachowe w Płatkownicy do wybuchu II wojny światowej. Na w większo- ści zrujnowanych setkach nagrobków zacho- ¡ Drewax S.C. Rogala Paweł Rogala Janusz wały się gdzieniegdzie dane zmarłych. w Grabinach

¡ Pomniki przyrody – Na terenie Gminy Sa- ¡ ZAKŁAD KAMIENIARSKI downe zachowało się wiele drzew, które ob- m&M GRANIT SZCZECHURA w Sadownem jęto ochroną, są to głównie dęby szypułko- we, lipy drobnolistne oraz sosny zwyczajne. ¡ Zakład Kamieniarski Koluch w Sadolesiu Do najbardziej okazałych drzew pomniko- wych, liczących się w skali kraju należą: dąb ¡ Opieka Grzegorz Piekarnia w Sadownem szypułkowy o obwodzie blisko 6,5 m i wysoko- ści 25 metrów we wsi Ocięte, lipa drobnolistna ¡ Lokal gastronomiczny – Zajazd Zaścianek o obwodzie ponad 300 cm i wysokości 24 me- w Sadownem trów w Wilczogębach oraz sosna zwyczajna o obwodzie 135 cm i 12 metrów wysokości ¡ Kawiarnia „Marica” w Sadownem na Stacji Kolejowej w Sadownem. Na cmentarzu w Sadownem wiele dębów o obwodach ¡ Gospodarstwo Agroturystyczne „Przy lesie” od 2 do 4 metrów i wysokości niemal 30 metrów. w Ociętych

¡ Agroturystyka Krystyna Podgórska lokalni w Sadownem producenci ¡ Gospodarstwo Agroturystyczne Ewa Wojtoń ¡ Producent maszyn rolniczych „Promar” w Sadownem w Złotkach gmina sadowne

154 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA stoczek

zabytki Urząd gminy +48 25 691 90 20 ¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Stanisła- ul. Kosowska 5, 07-104 Stoczek wa Biskupa Męczennika w Stoczku – Pierw- [email protected] szy kościół w Stoczku został wybudowany www.stoczek.net.pl w 1518 r. z fundacji Stanisława Wąsowskie- go. Był to kościół drewniany, posadowiony na fundamencie z kamieni. Pierwszym ple- Obecny murowany kościół wzniesiono w la- banem był ks. Wawrzyniec Laurenty. tach 1895–1897. Powstał on z zapisów miej- Drugi, również drewniany kościół w Stoczku scowych ziemian, chłopów i drobnej szlachty. wybudowano w latach 1723–1724. Konse- Jego budowniczym był ks. Stefan Obłoza, pro- kracji kościoła dokonał bp Marcin Załuski boszcz parafii Stoczek w latach 1893–1900. 2 lipca 1739 roku, ustanawiając św. Stanisła- Zaprojektowany został przez znakomitego wa Biskupa patronem kościoła. W roku 1814 architekta Józefa Piusa Dziekońskiego. Ko- przeprowadzono generalny remont mocno ściół parafialny pw. św. Stanisława Biskupa już zniszczonego kościoła. Kolejnego remontu Męczennika reprezentuje styl neoromański. i odnowienia kościoła oraz domu parafialnego dokonał proboszcz ks. Jan Lipka z Lipek, wielce zasłużony dla parafii. POMNIKI I MIEJSCA PAMIĘCI ¡ Pomnik AK w Miedniku gmina stoczek Kościół w Stoczku Pomnik AK w Miedniku

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 155 ¡ Pomnik odzyskania niepodległości w Hucie ścieżki Gruszczyno – Wykonany jest z kamieni polnych w postaci piramidalnego obelisku, na przyrodnicze którym umieszczono głaz z popiersiem mar- ¡ Ścieżka edukacji ekologicznej na terenie szałka Józefa Piłsudskiego i wyrytym napi- oczyszczalni ścieków w Stoczku sem „POMNIK WOLNOŚCI”. Niżej znajduje się granitowy krzyż, stylizujący naturalny pień drzewa. Pod nim znajduje się płyta, zamontowana w 1989 r. na miejsce poprzedniej zagi- nionej, z napisem: „11 XI 1918–1989 KU CHWA- LE MARSZAŁKA J. PIŁSUDSKIEGO I LEGIONÓW POLSKICH W 71 ROCZNICĘ NIEPODLEGŁOŚCI”.

Ścieżka edukacji ekologicznej przy oczyszczalni ścieków

¡ Ścieżka edukacji ekologicznej na terenie Lasów Państwowych w Miedniku (rezerwat przyrody „Moczydło”)

¡ Ścieżka przyrodnicza Huta Gruszczyno – Treblinka – ścieżka o długości 31 km przebiega przez gminy Stoczek, Miedzna i Kosów Lacki.

¡ Rezerwat Przyrody „Moczydło” – rezerwat przyrody utworzony na terenie gminy Sto- czek. Rezerwat znajduje się w granicach Pomnik odzyskania niepodległości w Hucie Gruszczyno Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego.

¡ Cmentarz żydowski w Stoczku – kirkut uży- wany przez żydowską społeczność Stoczka. Najprawdopodobniej powstał w XIX wieku. Miał powierzchnię 0,93 ha.

Rezerwat Przyrody „Moczydło” gmina stoczek Cmentarz żydowski w Stoczku

156 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Obiekty sportowe

¡ Hala Sportowa w Stoczku

Wieża widokowa w Rezerwacie Przyrody „Moczydło”

¡ Historyczna studnia z żurawiem w Miedniku

Hala sportowa w Stoczku

Historyczna studnia Kapliczka św. Huberta z żurawiem w Miedniku w Miedniku

Kompleks rekreacyjno-sportowy w Stoczku ¡ Kapliczka św. Huberta w Miedniku

¡ Kompleks rekreacyjno-sportowy w Stoczku ¡ Architektura drewniana i nie tylko z I po- łowy XX wieku – Domy prywatne, budynki ¡ Kompleks rekreacyjno-sportowy w Grygrowie w większości nadal zamieszkane m.in. Drgicz, Grabowiec, Grygrów, Stare Lipki, Nowe Lipki, ¡ Kompleks rekreacyjno-sportowy w Toporze Topór, Stoczek, Wieliczna, Zgrzebichy.

atrakcje

Zbiornik rekreacyjno-retencyjny w Stoczku Domy z I poł. XX w.

¡ Zbiornik rekreacyjno-retencyjny z siłownią zewnętrzną i placem zabaw w Stoczku sławni ludzie ¡ Wieża widokowa w Rezerwacie Przyrody

„Moczydło” – na terenie Lasów Państwo- ¡ Maria Dąbrowska – polska powieściopisar- gmina stoczek wych w Miedniku ka, eseistka, dramatopisarska, tłumaczka

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 157 dzieł literatury duńskiej, angielskiej i ro- jedwabne. I co za aromaty, (...) Zaczy- syjskiej. Autorka powieści „Noce i dnie”. nają juz dojrzewać borówki (brusznice), W latach 50. XX w., przyjeżdżała do domu ze mchu wybija się mnóstwo kolorowych w Starych Lipkach. W swych dziennikach grzybów. Muchomory jak z bajki. Jak mi tak pisała o miejscowości i okolicach: się podoba i ta wieś! Te sadyby, niektó- – „Podróż mi się podobała. Niecałe półtorej re na pół dworkowe. Ta wiejska droga, godziny bardzo ładnym nowym pociągiem, to bydło, te owce wracające zewsząd czyste seledynowo-kremowe wagony przy- z pastwiska. Jak mi to odpowiada żyć pominają Szwecję i Szwajcarię. Do Tłusz- i mieszkać pośrodku chłopskiej wsi. Za- cza, dokąd dochodzą często pociągi elek- nurzam się w żywioł mojego czarownego tryczne, wcale się nie staje. Pejzaż zielony, dzieciństwa, do którego nie lubię wracać dobrze uprawiony i wesoły. Tłuszcz, Urle, nawet myślą, aż tu nagle wróciłam tak bardzo ładny Liwiec, Łochów, Ostrówek realnie, że czuję się, jakbym naprawdę Węgrowski, Sadowne. Tam wysiadamy i sie- o sto lat odmłodniała. (...) Lipki są cudne.”. dem kilometrów furką. Niestety, tu już piasek i sosny, dwie rzeczy, których nie lubię.” ¡ Teresa Kossak – córka Karola Kossaka, ostatnia z rodu słynnych malarzy. Urodzona w 1934 roku, zawodowo związana ze Studiem Miniatur Filmowych w Warszawie. Zajmowała się animacją takich postaci jak Koziołek Ma- tołek, Pyza, Pomysłowy Dobromir oraz wielu innych. Autorka książki o swoim ojcu „Kossak nieznany”. Wieloletnia partnerka Andrzeja Lipki, któ- ry w latach 60. zostaje właścicielem domu w Starych Lipkach i wspólnie się nim opieku- ją. Pani Teresa i Andrzej przeprowadzili lek- kie modernizacje i zmiany domu. Po śmierci Dom w Starych Lipkach, w którym przebywały pana Andrzeja, w latach 2006–2015 remon- Maria Dąbrowska i Teresa Kossak tem i opieką nad domem zajmowała się Te- – „Tutejszy chłopski las, a raczej bór, przy- resa Kossak. tykający do sadyby, jest bardzo malowniczy, fantazyjny, o pięknych sosnach i wręcz przepięknych olbrzymich jałow- gastronomia cach. Zaczyna mi się tu podobać, może skłonna byłabym kupić te Lipki, po kilku latach zrobiłabym z nich rajską siedzibę.” ¡ Bugatti Pub & Restauracja – „Zaznaję nowej miłości. Nie myślałam, ul. Węgrowska 2, 07-104 Stoczek że stać mnie jeszcze na nową miłość. Roz- kochałam się w Polsce iglastej. Ale bo też sosny podwarszawskie nie umywają się agroturystyka do tutejszych. Co za bogate, wspania- łe kształty pni purpurowych, jaka gama zieleni od błękitnawej aż do soczyście ¡ „Pod puszczykiem” szmaragdowej, malachitowej, kobaltowej. Grygrów 24, 07-104 Stoczek I te fantastyczne jałowce. Co za elegancja

gmina stoczek kształtów, jakie zielenie, jaka miękkość. ¡ „Pod sosnami” To nie igły jałowca, to krótkie włosy Drgicz 64A, 07-104 Stoczek

158 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań MIASTO WĘGRÓW

INFORMACJA TURYSTYCZNA Urząd MIEJSKI +48 25 308 12 00 ul. Gdańska 2, 07-100 Węgrów ul. Rynek Mariacki 16 +48 25 792 35 66 07-100 Węgrów Punkt udziela kompleksowej informacji tu- [email protected] rystycznej o Węgrowie i okolicach. Dysponu- www.wegrow.com.pl je nieodpłatnymi materiałami o Węgrowie i Mazowszu. Punkt prowadzi sprzedaż pamią- tek, gadżetów, map turystycznych, wydaw- dlowym wiążącym szlaki z czterech krańców nictw poświęconych miastu Węgrów i Powia- Rzeczpospolitej. Obecnie Dom Gdański jest towi Węgrowskiemu. siedzibą miejskiej Biblioteki Publicznej.

zabytki

¡ Bazylika Mniejsza pw. Wniebowzięcia NMP w Węgrowie – To monumentalne barokowe dzieło najwybitniejszych artystów tego okresu, zajmujące całą wschodnią stronę rynku. Barokowe wnętrza zdobi unikalny zespół malowideł ściennych pędzla Michała Anioła Palloniego.

Dom Gdański

¡ Dom Lipki Drukarnia Ariańska – Parterowy murowany dom z wysokim dachem krytym blachą. Lokalna tradycja identyfikuje go z dru- karnią, w której arianie publikowali swoje księgi teologiczne i programowe manifesty.

Bazylika Mniejsza

¡ Dom Gdański – Barokowy, okazały gmach z falistym dwukondygnacyjnym szczytem. Zbudowany ok. połowy XVIII w. Jego nazwa pochodzi jakoby od kupców gdańskich, któ-

rzy utrzymywali w nim swoją faktorię handlo- WĘGRÓW MIASTO wą w czasach, gdy Węgrów był węzłem han- Drukarnia Ariańska

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 159 Zespół Poreformacki

¡ Zespół Poreformacki z XVIII w. – Dawny o nieznanej tożsamości, poległych 3 lutego klasztor i kościół pw. św. Piotra z Alkantary 1863 r. w czasie powstania styczniowego. i św. Antoniego z Padwy wybudowany przez syna-Jana Dobrogosta w latach 1693–1715.

muzea

¡ Muzeum Węgrowa – Były ruiny – jest klimatyczne miejsce poświęcone historii miasta. Mieści się w podziemiach kościoła poklasz- tornego – w parafii św. Piotra z Alkantary i św. Antoniego z Padwy. Ekspozycja muzeal- Pomnik na grobie powstańców z 1863 r. na pn. „Węgrów-miasto wielu kultur i religii” jest opowieścią o historii i wielokulturowości ¡ Pomnik-Lapidarium w Węgrowie – Widocz- Węgrowa, w którym przez wieki żyli obok sie- nym w mieście śladem istnienia w Węgrowie bie katolicy, prawosławni, protestanci i Żydzi. społeczności żydowskiej jest pomnik ku czci obywateli miasta wymordowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej. Zbu- POMNIKI dowany z pomników nagrobnych z dawnego I MIEJSCA PAMIĘCI cmentarza.

¡ Pomnik Powstańców Styczniowych w Wę- ¡ Dom ostatniego rabina węgrowskiego – Przy growie – Mogiła znajduje się na trasie Wę- ul. Zwycięstwa zachował się budynek drew- MIASTO WĘGRÓW MIASTO grów-Siedlce. Pochowano tu 66 powstańców niany z oszkloną werandą. To dom ostat-

160 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań niego rabina węgrowskiego Jakowa Mendla Morgensterna. Obiekty sportowe

¡ Pomnik Józefa Piłsudskiego w Węgrowie ¡ Stadion Miejski przy ul. Powstańców w Wę- – Po zmianach ustrojowych w naszym kraju growie – Na tym boisku mecze rozgrywa klub po roku 1989 jedna z naszych głównych ulic piłkarski „Czarni Węgrów”, jak również odby- Węgrowa otrzymała imię J. Piłsudskiego. wają się rozgrywki dzieci i młodzieży. Na uwagę zasługuje płaskorzeźba przedsta- wiająca popiersie Marszałka jeszcze przed ¡ Boiska Orlik przy ulicach: Powstańców, Sza- wojną. moty i Żagana w Węgrowie – To dobre miejsce do spędzania czasu dla osób w każdym szlaki wieku i stopniu sprawności. turystyczne

¡ Szlak Mistrza Jana Twardowskiego - Warto wypożyczalnia powędrować Szlakiem Mistrza Jana Twar- SPRZĘTU dowskiego, aby przekonać się ile baśniowej atmosfery posiada to urokliwe miasto. SPORTOWEGO Trasa: Rynek Mariacki, ul. Kościuszki, ¡ Style Bike Serwis Mobilna wypożyczalnia ul. Mickiewicza, ul. Kościelna, Rynek Ma- rowerów – Dowozimy i odbieramy rowery riacki, ul. Żeromskiego, Zalew nad Liwcem w miejscach wybranych przez Ciebie. W ofer- Długość: ok. 2 km cie kompleksowa naprawa rowerów na na- Więcej na stronie 169 stępny sezon rowerowy. ul. M. Konopnickiej 24, 07-100 Wegrów ¡ Szlak wielokulturowy – Polecamy wszystkim miłośnikom historii, a szczególnie osobom ¡ Baza wypożyczalni sprzętu wodnego Za- zainteresowanym zabytkami i dziedzictwem lew – Na wszystkich, którzy lubią aktywny kulturowym Węgrowa. wypoczynek czeka rozbudowana baza wy- Trasa: Parking dla autobusów przy ul. Kołłąta- pożyczalni sprzętu wodnego – kajaki i nowe ja, ul. Kościuszki, Rynek Mariacki, ul. Strażac- rowerki wodne oraz bezpłatna wypożyczal- ka, ul. Zwycięstwa, ul. Przemysłowa, ul. Berka nia rowerów (w tym również rowery trzyko- Jaselewicza, ul. Przemysłowa, ul. Podlaska, łowe). ul. Polna, ul. Wieniawskiego, ul. Ewangelicka, ul. Narutowicza, ul. Gdańska, ul. Rynek Mariacki. Długość: ok. 3,9 km. Więcej na stronie 168 atrakcje

¡ Szlak Rowerowy Natura – Liwiec to wyjąt- ¡ Przystań Zalew – Zalew nad rzeką Liwiec kowa i malownicza rzeka. Urokliwe krajobra- powstał na starorzeczu rzeki Liwiec. Zalew zy zachęcają do aktywnego wypoczynku. to przyjemna miejscówka na letni relaks nad Szlak rowerowy biegnie wzdłuż Doliny Liw- woda z rodziną. Plaża strzeżona. Obok umiej- ca wprost do tajemniczego Zamku w Liwie. scowiony jest spory plac zabaw dla dzieci. Trasa: szlak rozpoczyna się obok wypoży- czalni sprzętu turystycznego przy Zalewie ¡ Odlewnia Dzwonów w Węgrowie – Od 1920 r. Węgrowskim. w Węgrowie działa odlewnia dzwonów nale-

Długość: ok. 9,9 km żąca do rodziny Kruszewskich. Tysiące dzwo- WĘGRÓW MIASTO Więcej na stronie 168 nów odlanych w ich okopconym warsztacie

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 161 pobrzmiewa na wieżach kościołów w całej się z maszyn wiodących firm na rynku prze- Polsce oraz w wielu krajach Europy, Azji, Afry- mysłu drzewnego i meblowego. ki i Ameryki.

¡ Magiczne zwierciadło Mistrza Twardow- skiego w Bazylice Mniejszej w Węgrowie HOTELE – W zakrystii węgrowskiej Bazyliki znajduje się najbardziej tajemnicze z polskich luster. ¡ Hotel „U OJDANÓW” ul. Tadeusza Kościuszki 104 07-100 Węgrów

¡ Hotel Krasnodębski ul. Gdańska 80, 07-100 Węgrów

¡ Everest Hotel i Restauracja Stefana Żeromskiego 21, 07-100 Węgrów

gastronomia

¡ Kawiarnia „Nad Liwcem” ul. Żeromskiego 26, 07-100 Węgrów

¡ Domek. Restauracja. Rusjan M. Lustro Twardowskiego ul. Adama Mickiewicza 4, 07-100 Węgrów

¡ Stajnia Sopyłówka ¡ Libero Bistro&Club Brzozowa, 07-100 Węgrów ul. Rynek Mariacki 2, 07-100 Węgrów

lokalni ¡ Magic Sushi House ul. Stanisława Staszica 4, 07-100 Węgrów producenci ¡ Cafe Młynek ¡ PPHU BOMET – Producent maszyn rolniczych. ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 7 07-100 Węgrów ¡ ADDIT – przedsiębiorstwo specjalizujące się w produkcji precyzyjnych elementów i wyro- ¡ Bufet Staropolski. Popławski G. bów z cienkiej blachy. ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 23 07-100 Węgrów ¡ Meblomaster – fabryka mebli, działająca od 1993 r. Meble biurowe, łazienkowe, syste- mowe, pokojowe, kuchenne i wiele innych.

¡ Fabryka mebli Filipek – to kompleks hal z nowoczesnym wyposażeniem. Produkty wyko-

MIASTO WĘGRÓW MIASTO nane są w nowoczesnym parku składającym

162 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Chata u Górala 27x

Na zewnątrz są dwie altany z miejscem grillowym jak również miejsce ogniskowe oraz boisko do piłki plażowej. Dla najmłodszych gości przygotowany jest plac zabaw. Oferujemy rów- nież noclegi z wyżywieniem po wcześniejszym uzgodnieniu. Na miejscu znajduje się wypoży- czalnia kajaków. Chata u Górala to obiekt noclegowy znajdujący się miejscowości Węgrów. Nasza baza noclegowa położona jest na obszarze chronionych te- renów Natura 2000 wśród obszaru Doliny Liwca. Swoją ofertę kierujemy do osób poszukujących ciszy i spokoju, aktywnego wypoczynku na łonie natury. Posiadamy do wynajęcia wygodne pokoje z ła- zienkami, TV, Wi-Fi znajdujące się w stylowym góralskim domu. Na terenie obiektu znajduje Kontakt: się w pełni wyposażony aneks kuchenny z bal- Al. Solidarności 2a, 07-100 Węgrów konem, w którym można przyrządzić jak i zjeść tel. +48 514 311 717, 698 554 241 posiłki. Chata u Góra dysponuje również stylową e-mail: [email protected] salą z kominkiem mogącą pomieścić 80 osób.

Kajaki u Górala

się parking dla gości, WC. Jest możliwość wyna- jęcia altany grillowej lub miejsca ogniskowego.

Wypożyczalnia „Kajaki u Górala” znajduje się w miejscowości Węgrów i jest doskonałą bazą Kontakt: wypadową dla niezapomnianych wycieczek Al. Solidarności 2a, 07-100 Węgrów kajakowych. Dysponujemy nowymi kajakami tel. +48 514 311 717, 698 554 241 dwuosobowymi polietylenowymi i osprzętem e-mail: [email protected] niezbędnym do uprawiania turystyki kajakowej. WĘGRÓW MIASTO www.kajakiugorala.pl Na terenie przyległym do wypożyczalni znajduje

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 163 Zajazd na Liwskich Mostach Bożena Sopińska

Zajazd położony jest 70 km od Warszawy nad urokliwą rzeką Liwiec, na szlaku Wielkiego Go- ścińca Litewskiego. Region jest atrakcyjny turystycznie pod względem organizowanych imprez kulturalnych jak i wypoczynkowych. W Zajeździe serwujemy posiłki domowe oraz dania regionalne. Dysponujemy dwoma salami restauracyj- nymi, dużym parkingiem, polem namiotowym. Organizujemy spływy kajakowe. Obiekt przystosowany dla osób niepełnosprawnych.

Kontakt: Al. Solidarności 44, 07-100 Węgrów tel. 501 041 690, 25 792 31 57 e-mail: [email protected] www.mostyliwskie.pl MIASTO WĘGRÓW MIASTO

164 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA wierzbno

zabytki Urząd GMINY +48 25 793 44 95 ¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Apostołów Wierzbno 90, 07-111 Wierzbno Piotra i Pawła w Wierzbnie – Zabytkowy ze- [email protected] spół sakralny pw. św. Apostołów Piotra i Paw- www.gminawierzbno.pl ła w Wierzbnie wpisano do rejestru zabytków w 1983 roku. Murowany kościół wzniesiony w 1686 roku, odbudowany (po zniszczeniach spowodo- wanych przez huragan) w 1855 roku stanowi ciekawy przykład architektury sakralnej z połowy XIX wieku. Z poprzedniego kościo- ła wybudowanego w 1686 roku została wy- korzystana ściana frontowa, obecny kościół jest murowany, obustronnie otynkowany, na planie prostokąta z wyodrębnioną zakry- stią, w wystroju wnętrza występują elementy barokowe. Materiały źródłowe informują również, że parafia Wierzbno prowadziła dzia-

Kościół w Wierzbnie

łalność charytatywną, przy parafii funkcjo- nował szpital oraz dom dla sług kościelnych. Na osi kościoła przed frontem wzniesiono w 1866 roku okazałą, dwukondygnacyjną pa- rawanową dzwonnicę. Zespół Kościelny stanowi zachodnią pierzeję niewielkiego placu pośrodku miejscowości Wierzbno.

¡ Kościół Rzymskokatolicki pw. św. Stanisława BM w Czerwonce Liwskiej – Kościół istniał już w XVI w. Obecny kościół parafialny murowany, wybudowany w latach 1899–1902, kosztem Jana i Racheli Górskich, staraniem ks. Andrzeja Panufnika i tegoż roku konse- krowany przez arcybiskupa warszawskiego Wincentego Popiela. Styl neogotycki. Księgi

metrykalne od 1644 r. gmina wierzbno Wnętrze kościoła w Wierzbnie

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 165 POMNIKI ¡ Pomnik w miejscowości Wierzbno na placu przy kościele – „Polska jest zespolona I MIEJSCA PAMIĘCI sercem wiary. Jej siłą jest wiara Chrystuso- wa” (Stefan Kardynał Wyszyński) 1918–2018. ¡ Mogiła na cmentarzu przykościelnym W setną rocznicę odzyskania niepodległości w Czerwonce – tablicą inskrypcyjną z wy- przez Polskę – wdzięczna społeczność lokalna”. rytym napisem: „Wacław Kołakowski Antoni Sabala Zginęli 10.IX.1939 r. Walcząc w Obronie Ojczyzny Cześć ich pamięci”.

¡ Mogiła na cmentarzu parafialnym w Czer- wonce – Żołnierze Wojska Polskiego KPT Ryszard Niewiarowski Antoni Rajewski Wła- dysław Hober Polegli za Ojczyznę w 1939 r.

¡ Mogiła na cmentarzu parafialnym Pomnik w 100. rocznicę w Wierzbnie – Bohaterom poległym w Obro- odzyskania niepodległości Pomnik pamięci ks. Stanisła- nie Ojczyzny 1939–1944 r. w Wierzbnie wa Brzóski w Starym Dworze

¡ Mogiła na cmentarzu przykościelnym ¡ Pomnik pamięci ks. Stanisława Brzóski w miejscowości Wierzbno – Napis na płycie w Starym Dworze – „Pamięci Bohaterów Po- nagrobnej: „Tu spoczywają Bohaterzy 1863 wstania styczniowego 1863 r. ks. gen. Stani- r. Polegli za Ojczyznę. Cześć ich pamięci” sława Brzóski, który w tym miejscu w 1865 r. oraz kamień z Orłem z napisem „Bóg Honor znalazł pomoc i schronienie oraz Aleksandra i Ojczyzna, gdzie spoczywa 17 powstańców Dejbla właściciela Starego Dworu, Antoniny z oddziału Kazimierza Kobylińskiego po- Konarzewskiej kurierki, Aleksandra Rajcza- ległych podczas powstania styczniowego kiewicza ekspedytora pocztowego w Kału- w bitwie pod Eminem i Świdnem”. szynie. Samorząd Powiatu Węgrowskiego Stary Dwór 2017 r.” ¡ Pomnik w centrum Wierzbna – Pomnik z popiersiem Józefa Piłsudskiego. ¡ Pomnik pamięci w Świdnie – Kamień z napisem na płycie: „Gdy gaśnie pamięć ludzka ¡ Mogiła w miejscowości Krypy – Krzyż pa- niech dalej mówią kamienie” Stefan kard. miątkowy, mogiła zbiorowa Żołnierzy Ra- Wyszyński Pamięci ks. Tomasza Sobiepanka dzieckich poległych w walkach w lipcu 1944 r. ur. dnia 24 listopada 1867 r. w Eminie syna Jó- zefa i Weroniki z Gradowskich zamordowane- ¡ Krzyż w lesie w miejscowości Wierzbno go 10 listopada 1941 r. w niemieckim obozie – Krzyż upamiętniający miejsce, z którego koncentracyjnym w Dachau Rodzina Emin w dniu 26 lipca 1944 r. 26-osobowy oddział 07.05.2017 r. Armii Krajowej wyruszył do Akcji „Burza” w Lasy Rucheńskie.

¡ Tablica Pamiątkowa w Wierzbnie zamontowana w 1993 r. na ścianie kościoła parafialnego – Napis: „Pamięci poległych, zamordowanych i zmarłych żołnierzy Armii Krajowej z terenu Wierzbna i okolic”. gmina wierzbno Pomnik pamięci ks. Tomasza Sobiepanka w Świdnie

166 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań dzinnej i zamiłowania do pszczelarstwa. atrakcje Pasieka, której właścicielem jest Krzysztof Twardowski liczy obecnie 60 uli. W pasiece i pracowni można prześledzić produkcję mio- ¡ Stadnina Royal Command Rafał Okrze- du, bezpiecznie obserwować pracę i życie ja – Od 2001 roku Stadnina specjalizuje się pszczół w celu poznawczym oraz posłuchać w hodowli zachowawczej koni zimnokrwi- ciekawych opowieści o życiu pszczół. Być stych w typie sztumskim. Produkcja zwie- może wizyta w pasiece będzie okazją dla ko- rzęca oparta jest głównie na hodowli wyse- lejnych pokoleń, by ocalić ten odchodzący lekcjonowanego materiału genetycznego powoli do historii wdzięczny zawód. przeznaczonego do rozrodu i dalszego cho- W Pasiece Mistrza Twardowskiego pozyskuje wu. Rasa sztumska to obecnie rasa zanika- się miody wielokwiatowe z łąk i lasów, akacjo- jąca w Polsce, dlatego też hodowla została we i lipowe. W niedalekiej przyszłości pasie- objęta specjalnym Programem Ochrony Za- ka rozszerzy swoją ofertę o produkcję pyłku sobów Genetycznych Polskiego Konia Zim- kwiatowego, pierzgi i propolisu. nokrwistego w Typie Sztumskim. Głównym Wierzbno 26, 07-111 Wierzbno celem programu jest odtworzenie pierwotnie hodowanego w rejonie sztumskim konia ¡ Zakład Piekarniczo-Cukierniczy Jadwiga o dużych ramach i masie oraz zachowanie Wąsowska Krzysztof Wąsowski s.c. – Firma specyficznego genotypu koni sztumskich. powstała w 1991 roku, produkuje szeroki asor- Stado jest obecnie największym w wo- tyment pieczywa – żytnie, pszenne, mieszane jewództwie mazowieckim i liczy ponad oraz wyroby półcukiernicze. Działa na obsza- 50 sztuk. rze powiatu węgrowskiego, mińskiego, soko- Oprócz pięknych i przyjaznych koni można łowskiego oraz Warszawy. tu skorzystać z przejażdżki w siodle czy brycz- Krypy 33, 07-111 Wierzbno kami, zimą zorganizować kulig oraz popatrzeć na podkuwanie koni metodą tradycyjną. ¡ Pieczarkarnia Wierzbno – Rodzinna firma Janówek 48, 07-111 Wierzbno istniejąca od kilkudziesięciu lat. Pieczarkar- nia Wierzbno z 9000 ton wyprodukowanych pieczarek aż 80% eksportuje do odbiorców w Europie. Od 18 lat przedsiębiorstwo Ja- chimowiczow jest rozpoznawalne na rynku angielskim, a od 26 lat współpracuje z takimi markami jak Carrefour i Pizza Hut – od samego początku ich działalności w Polsce. Wierzbno 58, 07-111 Wierzbno

Konie zimnokrwiste w typie sztumskim w Janówku

lokalni producenci

¡ Pasieka Mistrza Twardowskiego – położona jest w malowniczej miejscowości Wierzbno

w powiecie węgrowskim. Funkcjonuje gmina wierzbno od 2000 roku i jest kontynuacją tradycji ro-

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 167 szlaki turystyczne na terenie powiatu węgrowskiego

• katolicki: m.in. zabytki barokowe – dawny klasztor i zespół poreformacki; Bazylika Mniejsza. • protestancki: kościół drewniany z 1679 r. i ota- czający go cmentarz z nagrobkami z XVII–XIX w., m.in. Szkotów; kościół ewangelicki z 1838 r.; ¡ Szlak wielokulturowy – Węgrów drukarnia ariańska. Długość szlaku ok. 3,9 km • judaistyczny: m.in. lapidarium i pomnik pa- mięci Żydów węgrowskich; Dom Rabina; po- Początek szlaku – Parking dla autobusów przy mnik Angela Rosenblata. ul. Kołłątaja – ul. Kościuszki – ul. Rynek Mariacki – ul. Strażacka – ul. Zwycięstwa – ul. Przemy- Wartym uwagi obiektem architektury świeckiej słowa – ul. Berka Joselewicza – ul. Przemysło- jest osiemnastowieczny Dom Gdański. wa – ul. Podlaska – ul. Polna – ul. Wieniawskiego – ul. Ewangelicka – ul. Gabriela Narutowicza – ul. Gdańska – ul. Rynek Mariacki – koniec szlaku.

Szlak polecany wszystkim miłośnikom historii, a w szczególności osobom zainteresowanym zabytkami i dziedzictwem kulturowym. Obiekty na szlaku reprezentują rozmaite kręgi ¡ Szlak Rowerowy Natura – Węgrów, Liw kulturowe: Długość szlaku ok. 9,9 km szlaki turystyczne Szlak wielokulturowy

168 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Szlak polecany osobom chcącym aktywnie Rowerowa przejażdżka to okazja do obserwa- spędzić czas na łonie przyrody. cji krajobrazów, czy do wypatrywania dzikiego ptactwa objętego dyrektywą w ramach progra- Zalew nad Liwcem – miejsce relaksu oraz mu Natura 2000. aktywnego wypoczynku. W sezonie letnim do dyspozycji jest plaża i strzeżone kąpielisko oraz wypożyczalnia rowerów, sprzętu sportowego i wodnego. Najmłodsi mogą skorzystać z placu zabaw i konstrukcji linowej tzw. pajączka.

¡ Szlak Mistrza Jana Twardowskiego – Węgrów Długość szlaku ok. 2 km

Początek szlaku – ul. Rynek Mariacki – ul. Ko- ściuszki – ul. Mickiewicza – ul. Kościelna – ul. Rynek Mariacki – ul. Żeromskiego – Zalew nad Liwcem – koniec szlaku.

Szlak polecany głównie rodzinom z dziećmi. Na szlaku można zobaczyć przepiękną Bazyli- kę Mniejszą, w której znajduje się legendarne lustro Mistrza Twardowskiego. Warto również zwrócić uwagę na freski Michała Anioła Pallo- Szlak Rowerowy Natura niego oraz obraz „Taniec Śmierci”. Atrakcją dla dzieci będzie pobyt w parku Armii Docelowym obiektem szlaku jest Muzeum Zbro- Krajowej, a w nim plac zabaw z wyposażeniem jownia na Zamku w Liwie, które tworzą pozo- nawiązującym do legend o Mistrzu Twardowskim. stałości gotyckiego zamku i barokowy budynek Kolejnym punktem na szlaku jest Zalew nad starostwa. W sezonie letnim odbywa się tam Liwcem, gdzie można odpocząć, pobawić się, wiele cyklicznych imprez, np. festyny archeolo- a w sezonie letnim wypożyczyć rowery, sprzęt giczne, turnieje rycerskie czy zloty motocyklowe. sportowy i wodny. Najmłodsi będą mogli sko- Niesamowitą atmosferę stwarza płynąca pod rzystać z placu zabaw i konstrukcji linowej zamkiem rzeka Liwiec zachęcająca do pikniku. tzw. pajączka. aki turystyczne sz l Szlak Mistrza Jana Twardowskiego

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 169 ¡ Szlak Doliny Liwca nad 500-letnią historię. Najciekawszymi obiek- Długość szlaku ok. 3,9 km tami w mieście są Bazylika Mniejsza z Lustrem Twardowskiego, zespół poreformacki oraz Dom Szlak przeznaczony jest dla turystów zmotory- Gdański. Miasto oferuje wiele atrakcji, szeroką zowanych lub rowerzystów. bazę noclegową i gastronomiczną. Trasa szlaku biegnie przez cały Powiat Węgrow- ski, co pozwala na zobaczenie najpiękniejszych Część północna swój początek ma w Starejwsi, krajobrazów i ciekawych zabytków. Dzieli się gdzie wart zobaczenia jest zespół Pałacowo na dwie części: północną i południową. -Parkowy z XVII w. – siedziba właścicieli Wę- growa. Następnie przejeżdżamy przez Borzychy. Część południowa zaczyna się w Grębkowie. Ciekawą atrakcją miejscowości jest wioska in- Wita nas przepięknym, trójnawowym, neogo- diańska przyjazna dzieciom oraz ferma strusi tyckim kościołem z przełomu XIX i XX w. Dalej afrykańskich. W kolejnej miejscowości – Papli- biegnie do Suchej – rodowego gniazda rodziny nie, zobaczymy przepiękny dwór modrzewiowy Cieszkowskich, gdzie obecnie znajduje się Skan- z połowy XVIII w. W Kamionnie znajduję się dwo- sen i Muzeum Architektury Drewnianej. Jadąc rek murowany z XIX otoczony parkiem. W Bacz- w kierunku Liwa mijamy pozostałości po grodzie kach drewniany dwór z XVIII w., lamus (obecnie obronnym z XI w. w postaci potężnych wałów. dom mieszkalny) według tradycji kaplica ariań- Następnym punktem jest Liw. Zobaczymy tam ska z XVIII wieku, oraz park krajobrazowy z XVIII ruiny Zamku strzeżącego niegdyś granic mię- wieku z aleją i okazami starodrzewu. Łochów dzy Mazowszem a Podlasiem. Obecnie znajduje to drugie miasto w powiecie, które rozwinęło się tu muzeum – zbrojownia, a na wieży wysta- się dzięki kolei i infrastrukturze z nią związanej. wy czasowe. Najpiękniejsze krajobrazy i zako- Główna atrakcją miasta jest wielokrotnie prze- la doliny Liwca oglądać można z Sowiej Góry. budowany dwór z XVIII w. Obecnie prywatne Punkt widokowy znajduje się kilka minut drogi centrum szkoleniowe. Na koniec czeka na nas za Jarnicami. Po odpoczynku na łonie natury ru- Muzeum Gwizdków w Gwizdałach, gdzie znajdu- szamy do Węgrowa. Serce Doliny Liwca ma poje się kilka tysięcy eksponatów. szlaki turystyczne

Szlak Doliny Liwca

170 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Wielki Gościniec Litewski – fragment którzy służyli w regimentach radziwiłłowskich, Długość szlaku ok. 3,9 km zajmowali się handlem i rzemiosłem docho- dząc nieraz do dużych majątków, o czym świad- Wielki Gościniec Litewski to trakt, który łączył czą kamienne nagrobki na starym cmentarzu dwie stolice Rzeczypospolitej Obojga Narodów: ewangelickim w Węgrowie. Warszawę i Wilno. Rozpoczynał się w Warszawie, przekraczał Wisłę a potem wiódł przez Stanisła- Do atrakcji Szlaku można zaliczyć Muzeum wów, Liw, Węgrów i Sokołów Podlaski, przekra- Zbrojownię na Zamku w Liwie, magiczne Lustro czając Bug w Krzemieniu. Dalej prowadził przez Twardowskiego z Węgrowa, skansen i Muzeum Brańsk i Bielsk do Białegostoku a następnie Rolnictwa w Ciechanowcu, enklawę architek- przez Wasilków, Czarną i Grodno aby zakończyć tury wielkoruskiej w Wirowie, barokowy pa- ponad 400-kilometrowy szlak w stolicy Wielkie- łac Ossolińskich w Rudce, unikatową cerkiew go Księstwa Litewskiego. obronną w Supraślu z fascynującym muzeum ikon, liczne grodziska i uroczyska osnute legen- Wschodnie Mazowsze, Podlasie i Litwa słynęły dami o pięknych księżniczkach, sławnych wo- z rozmaitości narodów, które je zamieszkiwały jach i zaciętych bitwach. i niekiedy żyją tam dalej. Przykładem może być litewski niegdyś Węgrów, który miał 4 dzielnice Aby odtworzyć Wielki Gościniec Litewski w for- wyznaniowo-narodowe: katolicką (polską), ru- mie szlaku turystycznego została zawiązana Lo- ską (prawosławną), szkocką i niemiecką (prote- kalna Organizacja Turystyczna „Wielki Gościniec stancką) oraz żydowską. Na Podlasiu w Bohoni- Litewski” skupiająca zainteresowane podmioty. kach i Kruszynianach ciągle mieszkają Tatarzy, Trasa jest oznaczona znakami turystyczny- niegdyś podpora polskiej kawalerii, osiedleni mi. Zatem już dziś można po prostu wyruszyć tu przez Jana III Sobieskiego, a w Trokach pod na Wschód. Jak śpiewała Ela Mielczarek: Tak po- Wilnem – Karaimi, niezwykle ciekawa grupa et- dróż się zaczyna, a kto wie, jak skończy się... niczna z własną religią, architekturą i kuchnią. Zniknęli Szkoci, związani z domem Radziwiłłów, aki turystyczne sz l Wielki Gościniec Litewski

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 171 ¡ Droga Świętego Jakuba – PRESTIGE

Szlak pielgrzymkowy prowadzi do katedry 2007-2013 i został zakończony w 2014 r. Projekt w Santiago de Compostella w północno-za- zrealizowany został przez Lokalną Grupę Dzia- chodniej Hiszpanii – miejsca spoczynku łania Stowarzyszenie „Kapitał – Praca – Roz- św. Jakuba Większego, jednego z dwunastu wój”, Stowarzyszenie – Lokalną Grupę Działa- apostołów, uczniów Jezusa Chrystusa. Dro- nia „Bądźmy Razem”, Lokalną Grupę Działania gi są oznaczone żółtymi strzałkami i muszlą „Równiny Wołomińskiej” i Lokalną Grupę Działa- św. Jakuba – symbolem pielgrzymów. Uczestni- nia „Ziemi Mińskiej”. cy mogą dotrzeć do celu jednym z wielu wyzna- czonych szlaków.

Szlak powstał w związku z realizacją projektu współpracy o akronimie PRESTIGE w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Droga Świętego Jakuba szlaki turystyczne

172 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Szlak Książąt Mazowieckich – fragment

Szlak Książąt Mazowieckich podzielony jest na sześć mniejszych tras, z których jedna – Trasa księżnej Anny i ostatnich książąt mazowieckich przechodzi przez obszar powiatu węgrowskiego (Liw, Węgrów). Szlak Książąt Mazowieckich to podroż do cza- sów średniowiecza, kiedy Mazowsze zyskało świetność dzięki władcom mądrym i ambitnym. Protoplastą linii mazowieckich Piastów był Kon- rad Mazowiecki. Historia zapoczątkowanej przez niego dynastii to opowieść o trzech wiekach budowania cywilizacji na niemal dziewiczych terenach. Książęta założyli ponad sto miast, budowali zamki i fundowali kościoły, których styl – zwany gotykiem mazowieckim – na stałe wszedł do historii sztuki. Dzieje władców Ma- zowsza to także wstrząsające historie rodzinne (jedna z nich zainspirowała Szekspira!) oraz legendy o skarbach templariuszy i... niezwykłym wynalazku, który przyczynił się do zwycięstwa armii polsko-litewskiej wspieranej przez oddzia- ły mazowieckie pod Grunwaldem. Na Trasie księżnej Anny i ostatnich książąt mazowieckich znajduje się Liw i Węgrów. W połowie XV w. terytorium Litwy zaczynało się niespełna... 90 km na wschód od Warszawy. Rzeką graniczną był Liwiec. Wzniesiony na jego zachodnim brzegu zamek w Liwie był granicz- ną twierdzą książąt mazowieckich, leżący zaś na jego wschodnim brzegu Węgrów, choć przez książąt założony, był już miastem litew- skim. Poza tym na tej trasie znajdują się jeszcze Siedlce i Ostrów Mazowiecka. aki turystyczne sz l

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 173 ¡ Szlak Turystyczny „Doliną Liwca” – PATROL Trasa szlaku została opracowana w formie mul- Szlak Przyrodniczo-Ekologiczny „Doliną Liwca” timedialnej GPS. Należy pobrać plik: Szlak eko- w ramach innowacyjnego podejścia do roz- logiczno-przyrodniczy „Doliną Liwca” dostępny woju obszarów wiejskich, został zrealizowany wraz z instrukcją instalacji na stronie interneto- ze środków Unii Europejskiej w ramach osi wej LGD „Bądźmy Razem”. 4 Leader Program Rozwoju Obszarów Wiejskich w okresie 2007–2013. Jego celem jest zwięk- Legenda do mapy: szenie atrakcyjności turystycznej Doliny Liw- 1. Krzesk Majątek – Dolina Liwca ca, propagowanie zrównoważonego rozwoju 2. Krzesk Majątek – Dolina Liwca obszarów wiejskich, jak i promowanie walo- – Ukształtowanie powierzchni rów turystycznych powiatu i gmin. i budowa geologiczna Szlak powstał w związku z realizacją projektu 3. Krzymosze – Dolina Liwca pt. „Program Aktywności Turystycznej i Roz- – Uwarunkowania Przyrodnicze woju Obszaru Liwca”, którego akronim brzmi 4. Brzozów Dolina Liwca – Kraina Bociana „PATROL”. Projekt zrealizowany został przez 5. Nakory Dolina Liwca – Świat Zwierząt przez Lokalną Grupę Działania Stowarzysze- 6. Kisielany-Żmichy – Dolina Liwca nie „Kapitał – Praca – Rozwój”, Lokalną Grupę – Chronione Piękno Działania „Równiny Wołomińskiej” i Stowarzy- szenie – Lokalną Grupę Działania „Bądźmy 7. Wólka Proszewska – Dolina Liwca – Wodny Świat szlaki turystyczne Razem”.

174 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań 8. Sowia Góra Dolina Liwca – Dolina Liwca 16. Dolina Liwca – Pałac w Łochowie Uwarunkowania historyczno-kulturowe 17. Dolina Liwca 9. Starawieś – Gospodarstwo Agroturystyczne. 10. Eurostruś – Ferma Strusi Afrykańskich Stajnia Zakolej – Barchów w Borzychach 18. Dolina Liwca – Pałac w Julinie 11. Wioska Indiańska – Przygoda – Zabawa 19. Dolina Liwca – Dwór w Pogorzelcu – Kultura wraz z pozostałościami Parku 12. Dolina Liwca – Dwór w Paplinie 20. Rezerwat „Jegiel” 13. Kościół i Dwór w Korytnicy 21. Dolina Liwca – Ośrodek Kolonijno – Wypoczynkowy Koszelanka 14. Dolina Liwca – Zapora wodna w Kalinowcu. 22. Dolina Liwca – Kamieńczyk 15. Kościół, Pomnik Józefa Piłsudskiego i Dwór w Kamionnie 23. Dolina Liwca – Loretto 24. Dolina Liwca – Urle 25. Dolina Liwca – Borzymy 26. Dolina Liwca – Zawiszyn 27. Dolina Liwca – Starowola aki turystyczne sz l

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 175 ¡ Szlak turystyczny ¡ Szlak turystyczny kamieńczyk – Sadowne Węgrowskie, PKP zielony Szlak Łochowski

Szlak pieszy Szlak rowerowy 31.6 km 57.6 km 8 h 15 min Początek szlaku: Łochów, PKP Koniec szlaku: Łochów, PKP Początek szlaku: Kamieńczyk

Koniec szlaku: Sadowne Węgrowskie, PKP Na szlaku: • Miasto Łochów Na szlaku: • Rzeka Liwiec • Wieś Kamieńczyk • Rezerwat „Jegiel” • Rzeka Liwiec • Rezerwat „Jegiel”

¡ Szlak turystyczny Szlaki kajakowe nadbużański Szlak Rowerowy Trasy spływów na rzece Liwiec: Szlak rowerowy • Wyszków (wieś) – Węgrów 54.2 km 19,8 km Początek szlaku: Treblinka • Węgrów – Kalinowiec Koniec szlaku: Wyszków 21,9 km • Kalinowiec – Zawiszyn koło Łochowa Na szlaku: 18,9 km • Kościół pw. Wniebowzięcia NMP • Zawiszyn k. Łochowa – Kamieńczyk w Kamieńczyku koło Wyszkowa • Wieś Kamieńczyk 18,2 km • Rzeka Liwiec • Rezerwat „Jegiel”

¡ Szlak turystyczny Uroczysko Wilżanka, szlak czerwony – Kamieńczyk, Rynek PKS

Szlak pieszy

6.5 km

1 h 40 min Początek szlaku: Uroczysko Wilżanka, szlak czerwony Koniec szlaku: Kamieńczyk, Rynek PKS

Na szlaku: • Rzeka Liwiec • Wieś Kamieńczyk szlaki turystyczne • Muzeum Etnograficzne w Kamieńczyku

176 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Zagospodarowanie turystyczne rzeki Liwiec

W ramach realizacji projektu współpracy, pn. „Rzeki Atrakcyjne Turystycznie” o akronimie „RAT” realizowanego przez Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem”, w Powiecie Węgrowskim powstały nowe obiekty infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej:

• Ławka solarna w Węgrowie przy ul. Żeromskiego.

• Altana i toaleta w Łochowie przy ul. Myśliwskiej.

• Altana w miejscowości Ziomaki i toaleta w miejscowości Oszczerze.

Nowe elementy infrastruktury poprawiają bez- pieczeństwo, komfort, atrakcyjność kajakowego szlaku Doliną Liwca, co wpływa na rozwój turystyki w regionie. agospodarowanie turystyczne rzeki Liwiec rzeki turystyczne Z agospodarowanie

Stowarzyszenie – Lokalna Grupa Działania „Bądźmy Razem” 177 lista przewodników z obszaru slgd „Bądźmy razem”

¡ Danuta Grodzka-Wojdyna ¡ Jan Mielniczek tel. 608 191 645 tel. 510 703 945 e-mail: [email protected] Przewodnik po Bazylice Mniejszej. Licencjonowany Przewodnik Turystyczny Woje- Emerytowany nauczyciel i były dyrektor Liceum wództwa Mazowieckiego, Przodownik Turystyki Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza Rowerowej, Animator Kultury. w Węgrowie, doskonale znający historię Wę- Wycieczki rowerowe po Nadbużańskim Parku growa. Autor książki „Węgrów – miasto moje, Krajobrazowym. a w nim” – autor opisuje dzieje miasta i związa- Chętnie oprowadza po takich trasach jak: Miel- ne z nim legendy I i II wydanie, książka o Tajem- nik – Drohiczyn – Grabarka – Węgrów – Dwór niczym Lustrze Mistrza Twardowskiego i Żółtej w Paplinie, Pałac Łochów – Treblinka. Damie: Legendy Węgrowa i okolic. Autor i współautor literatury krajoznawczo-turystycznej, regionalnej, m.in.: ¡ dr Marek Sobisz • Przewodnik turystyczny „Kapliczki, figury tel. 791 176 604 i krzyże przydrożne w powiecie węgrowskim” Przewodnik po Zespole Poreformackim. • Folder „Szlak rowerowy doliną Liwca” Doktor teologii kultury, kustosz klasztoru • Mapa turystyczna „Powiat Węgrowski i okolice” w Węgrowie oraz Ekspozycji Muzealnej „Węgrów • Plan Turystyczny Miasta Węgrowa – miasto wielu kultur i religii”. • Folder „Spływy Kajakowe Liwcem” Zaangażowany w popularyzację dziedzictwa • „Powiat Węgrowski Kraina znad Liwca”. materialnego i niematerialnego Węgrowa, animator życia społeczno-kulturalnego przy wę- ¡ Barbara Grzeszek growskim klasztorze. Członek Międzynarodowe- tel. 604 292 160 go Drohiczyńskiego Towarzystwa Naukowego. e-mail: [email protected] Od kilkunastu lat zajmuje się odprowadzeniem Licencjonowany przewodnik po województwie turystów i ukazywaniem im piękna sztuki oraz mazowieckim; trójkącie łódzkim: Łowicz – Nie- historii ludzi, którzy współtworzyli życie spo- borów – Arkadia oraz pilot wycieczek. łeczności Węgrowa i okolic. Chętnie oprowadza po takich trasach jak: Mielnik – Drohiczyn – Grabarka – Ciechanowiec Puławy – Kazimierz Dolny – Nałęczów Węgrów – Starawieś – Liw – Sucha – Treblinka

ista przewodników l ista Pułtusk – Opinogóra – Ciechanów.

178 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” ul. Warszawska 4, 05-240 Tłuszcz tel. +48 29 649 18 31, +48 662 329 278 e-mail: [email protected] www.lgdrw.pl www.facebook.com/LGDRW/ 180 gmina brańszczyk serdecznie zaprasza! inwestorów,których i turystów gości, mowania gościnna BrańszczykGmina – przygotowanapodej- do jest terenom ekologicznie czystym i krajobrazowymwalorom infrastrukturze, wanej położeniugeograficznemu, godnemu rozbudo - łączącychMorze Czarne DziękiBałtykiem. z do- z najstarszych wEuropie szlaków handlowych jeden prowadził bowiem Tędy Bug. rzece ścią pewno- całą z zawdzięcza Gmina historię nią Brańszczyk pochodzą z XII wieku. Blisko 800-let wzmianki onajstarszych osadach wGminie wiodącej zWarszawy doBiałegostoku. Pierwsze S8 trasie przy Bugu, Dolnego Dolinie szkowa)w zowieckiej (60kmodWarszawy, 12kmodWy Ma- Nizinie na Brańszczykjestpołożona Gmina

Przyjedź Przyjedź Urząd gminy Brańszczyk JanaPawła II45,07-221 Brańszczyk www.branszczyk.pl +482959310,fax +48297422811 Urząd gminy

INF TURYSTYCZNA

Poznaj www.branszczyk.pl [email protected]

07-221 Brańszczyk ul. JanaPawła II +48 295929310 ORMAC GMINA brańsz Posmakuj J A Pozostań - -

kultury. ne,które dostępnesą pracygodzinach w domu informacyjno-promocyj- materiały możnaotrzymać GDK W informacji. upowszechniania i ku realizuje zadania zzakresu kultury, rekreacji Brańszczy w Kultury Dom Gminny Brańszczyk. Gminy Rada r. 1993 w powołała Brańszczyk ny Gmi- obrębie w GDK organizacyjną Jednostkę

K Gminny DomK ościół św. JanaChrzciciela ul.JanaPawła II26,07-221 Brańszczyk ul.JanaPawła II43,07-221 Brańszczyk

www.gdkBranszczyk.pl +48296794045 www.parafia.branszczyk.com +48 603280222 zabytki cz ultury yk -

z lat 30 tych XX w.z lat XX 30tych węgla z Barbary św. Figurka wieku, XIV z Jezus z Dzieciątkiem Tronującej Bożej Gotycka Matki figurka prezbiterium), (w w. XVII z płockich biskupów tron drewniany architektury: menty Obecny kościół posiada też inne zabytkowe ele- r. 1652 z ambonę sprowadził oraz krzyżowej gi dro- w., stacje zXIX organy parafii do zakupił Biernacki W. ks. parafii proboszczówczesny to Wtedyr. 1950 w odbudowany został towskiego Nadra- Jana ks. staraniom Dzięki hitlerowską. armię przez spalony został wojennych działań czasie W r. 1944 roku do Przetrwałsekrowany. rozbudowanybył kościółkon- Jabłonowskiego i proboszczaMichała ks. staraniem roku 1880 W ny kościół murowany został zbudowany w 1780 r. w Porębie uległ całkowitemu zniszczeniu. Obec- kościół 1775 roku W Łubieńskiego. Stanisława płockiego biskupa przez roku 1639 w gowana ery została Poręba rzymsko-katolicka Parafia rią parafialną kancela- z wcześniejszymuzgodnieniu po cych zwiedzają- dla jest dostępny Kościół wiernych. 3800 liczbie łącznej o wiosek 10 należy parafii Do Białej. Puszczy w Wyszkowa, koło Bug rzeki stronie prawej po jest Położona Jakuba. kiego płoc- bpa przez r. 1402 w erygowana została Brańszczyku w Chrzciciela Jana św. pw. Parafia ¡

K zm zonei z aclrą parafialną. kancelarią z uzgodnieniu szym wcześniej- po zwiedzających dla Dostępny ościół św. Barbarywe wsi Poręba Średnia 100 ul.JanaPawła II26,07-221 Brańszczyk www.parafiaporeba.pl +48399258639 -

tyni możnatyni zobaczyć obraz Matki Bożej z 1840 r. Puszczycentrumśrodku świąw - W się Białej. je noty został ks. Tomasz Tymiński. Kościół znajdu- erygowana w 2015 r. Proboszczem nowej wspól- została Kościoła Wspomożycielki NMP Parafia ¡

stawiające Kurpia i Kurpiankę. To wyraziste za- wyrazisteTo Kurpiankę. i Kurpia stawiające przed- rzeźby stoją którą przed bramę, nianą drew masywną sąsiednich od odróżniającąsię widać Brańszczyka ulic głównych z jednej Przy

Skansen im.M.Żywirskiej K od godziny 8.00 do16.00 otpy l zidaąyh codziennie zwiedzających dla Dostępny możycielki Wiernych ościół pw. ościół 07-210 Białebłoto-Kobyla 53D

www.parafiabialebloto.pl www.facebook.com/SkansenBranszczyk/ +48600 795673 [email protected] +48510137 912 07-221 Brańszczyk, ul.JanaPawła II65A LokalnaGrupa Działania„R muzea Najświętszej Marii ówniny Wołomińskiej” P anny Wspo- anny -

181 gmina brańszczyk 182 gmina brańszczyk i XX wieku,Studnia zXIXwieku. i XX starym ze Kuźnia sprzętem kowalskim, Stodoła wieku, z maszynami z XIX XX i XIX przełomu z wyposażeniemz bartny dom domowymi, tami sprzę - ze chaty drewniane 2 się: znajdują senu terenieskan- mazowieckiego.województwaNa północy leżącegona regionu Zielonych, Kurpi z Białych, którą tworzyli osadnicy przybyli w XVIII w. kulturąKurpihistorią i z strojezwiązane i mioty przed- budynki, gromadzi Muzeum Brańszczyk. gminy samorząd przez r. 2015 w utworzonego proszenie do odwiedzenia ciekawego skansenu, oinSzdikeo utwoy a postu - mencie wykonał artysta Ryszard Stryjecki. Rzeź- na ustawiony Pomian-Srzednickiego, Stanisława popiersie przedstawiający Pomnik ¡ 3 żołnierzy AK. poniosło śmierć gdzie upamiętniające AK, radiostacji miejsce obronę – Udrzyn Gajówka ¡ Przyjedź Przyjedź łej, leży nadrzeką Bug. – naskwerze JanaP P Gajówka Udrzyn (koło P opiersie Stanisława P Udrzyn znajduje się na terenie Puszczy Bia- Puszczyterenie na się znajduje Udrzyn pamięci pomniki imiejsca Poznaj Posmakuj awła IIwBrańszczyku omian Srzednickiego oręby) Pozostań

wiać przepiękne kobierce zawilca. śnymi, po to by wszyscy uczestnicy mogli podzi- 20km.Trasaok. wiedziezazwyczaj duktami le- trasy długości o rowerowyrajd kwietniu, w czaj OrganizowanyBrańszczyku,przezw zazwy GDK ¡ szym Prezesem Sądu Najwyższego od 1917 roku. pierw Brańszczykudorastałbył w i i się urodził Agnieszka Battelli. Stanisław SrzednickiPomian sędziego praprawnuczka oraz mieszkańcy Ufundowali ją Brańszczyku. w Panny Maryi szej Najświęt Wniebowzięcia kościoła naprzeciwko II, Pawła Jana św. figury obok placu na stoi ba oozi ognzwn pzz mny Dom Gminny przez organizowane corocznie Bocianich”, Siedlisk „Szlakiem rowerowe Rajdy ¡ Rajd zawilcowy Impreza cykliczna –ogólnodostępna. Rajd szlakiem gniazd bocianich Impreza cykliczna –ogólnodostępna. ul.JanaPawła II43,07-221 Brańszczyk ul.JanaPawła II43,07-221 Brańszczyk +48296794045 +48296794045 turystyczne, ra szl aki jdy - - -

¡ oey bdi l paó, ank da zwierząt. dla paśniki ptaków, dla budki rowery, na stojaki kierunkowe, tablice architektury: łej ma elementy są zlokalizowane edukacyjnych pieszo lub rowerem. Wzdłuż ścieżki oprócz tablic pokonać go można i długości km 7 ma Odcinek S8. trasie przy Knurowiec węzła od km 2 około się zaczyna Elektro ścieżkiPoczątek S.A. energetyczne Sieci Polskie przez organizowanego w ramach konkursu „Wzmocnij swoje otoczenie” dotacji uzyskanej dzięki Białebłota Inicjatywa Leśnictwa Stowarzyszenie terenie wykonało Ścieżkę na Knurowiec. się znajduje Ścieżka ¡ 10km. – ok. Brańszczykado prowadzi i Wyszkowie w Hutnik cieczki. Rajd Rusza zazwyczaj o12.00 spodWOK wy trasie na się znajdujących pamięci miejsc ki rowerowej oraz poznawanie zabytków oraz Celem wycieczki jest popularyzacja turysty podglądania bocianichobyczajów. gdy są w nich już młodebociany daje okazję do i „letników”. Zwiedzanie gniazd w lipcu w trakcie gminy mieszkańców wśród cieszących popularnością imprez, się lipcowych letnich harmono- w gram się wpisały stałe na już Kultury dzierniku przez Gminny DomKultury Rajd Ogólnodostępna –bez ograniczeń czę Białą–Nowa Wieś Ścieżka edukacyjno-rekreacyjna przez Pusz- Impreza cykliczna –ogólnodostępna. ul.JanaPawła II43,07-221 Brańszczyk +48296794045 Jesiennodębowy przyrodnicze ścieżki raioay paź- w organizowany - - - -

plenerowej, która jest dostępna bez ograniczeń. siłowni elementy się znajdują boiskiem Przed wyprzedzeniem. tygodniowym z maksymalnie możliwość się Dopuszcza rezerwacji zboiska uadministratora obiektu tygodnia. dni kie Boisko jest czynne w godz. 9:00-21:00 we wszyst tury wBrańszczyku.tury Kul- Dom Gminny jest boiska Administratorem ¡ ¡ (za Urzędem Gminy) –Ogólnodostępne Boisko OrlikwBrańszczyku Linia brzegowa Bugu–wzdłuż rzeki Bug 34-kilometrowa liniabrzegowa, nieoznakowana ul.JanaPawła II,07-221 Brańszczyk LokalnaGrupa Działania„R iekty sportoweObiekty ówniny Wołomińskiej” - 183 gmina brańszczyk 184 gmina brańszczyk

¡ ¡ Na rzece Liwiec: odbywająPrzykładowe się na spływy rzece Bug: o pojemności 60l. schowkami ze siedziskami-fotelikami, z kajaki Wypożyczalnia kajaków oferuje bardzo pakowne a ¡ mapy, przewodniki spływu, tras opisy miejsc, uzgodnionych z ków kaja - odbiór i dowóz osprzęt, dwuosobowych, ła obsługa. Wypożyczalnia zapewnia: 18 kajaków certyfikowane kajaki. Transport na czas, przemi- dobre, bardzo oferuje kajaków Wypożyczalnia

Przyjedź Przyjedź kańcy mogąkorzystać za darmo. miesz- którego z sprzęt, profesjonalny w ne wyposażo- (plenerowe),zewnętrzne Siłownie Siłownia plenerowa wsołectwie T w kąciku rekreacyjno-wypoczynkowym Siłownia plenerowa wNowej Wsi Wypożyczalnia kajaków „Bielińska Góra” • Urle–Kamieńczyk –15km • Puste łąki–Kamieńczyk –9km • Brańszczyk –Wyszków –14km • Brok –Tuchlin –Brańszczyk –25km Wypożyczalnia kajaków irowerów „ groturystyka uK

www.kajaki-bug.pl www.agroturystykaukaflika.pl +4829679-41-71, kom. +48516247 448 +48503144834,504458202 ul. Bielińska 88,07-221 Brańszczyk ul. Nadbużna39,07-221 Brańszczyk SPRZĘTU wypożyczalnia Poznaj aflika Posmakuj Pozostań uchlin U K aflika”

¡ rzekę Bug. niebezpieczną aczkolwiek piękną podziwiając sklepie,pobliskim w czympo ruszyćmogą dalej zakupów zrobienia do moment ten korzystują wy uczestników z Niektórzy Bug. rzeką jących pływa- osób ilość duża letnim sezonie w niej z korzystagdyż uzasadniona, pełni w jest wodnej i łodzi. Okazało się, że budowa tego typu stanicy kajaków wodowania do miejsce wyśmienite – wodna przystań się znajduje Bug, rzeki nieopodal Brańszczyku, w II Pawła Jana ul. łuku Na atrakcją turystyczną. wspaniałą jest powodzeniem z też ale drogę, szymieszkańców,uznaniem się jako że „skraca” pomiędzy kursuje cie- lat 10 od Kamieńczykiem,Brańszczykiem a roku 2010 od który Prom,

¡ Brańszczyk Nakieł–K Przeprawa promowa a potem ul.NakiełażdoKwiatowej Bielińską ulicą Brańszczykastrony od Dojazd ul. JanaPawła IInałukunieopodalrzeki Bug Przystań wodna wBrańszczyku

+48604889 83 ul. Kwiatowa, 07-221 Brańszczyk atrakc

je amieńczyk -

¡ nie było przypadkowe. obserwatoraokolicy takiej w posadowienie tego Dla- ptaków.ostoi sieci międzynarodowej część oraz 2000 ekologicznejNatura sieci europejskiej część stanowi ten Obszar Białej”. Puszczy ptaki ny wramach realizacji „Poznajemy projektu postawio pt. - „Jegiel” otwartego łowiska rybnych obserwacyjny punkt Widokowy przy stawach mazowieckim. woj. w atrakcję niespotykaną to Stanowi pozazdroszczenia. godne są „flisacy” współcześni się wykazują jakimi Umiejętności Brańszczyku.czajorganizowaneprzezw są GOK zazwy Pychówką Łódką Zawody Mazowieckie ¡

Z – Nakieł Organizowane przy promie wBrańszczyk Wsi 93a Nowej Warszawyw od wschód na km 60 leźć Tomalowniczo położonemożnazna- miejsce Ł unkt widokowyPunkt nałowisku Jegiel owisko iagroturystyka Jegiel awody flisackie łódką pychówką Nowa Wieś 93a

www.branszczyk.pl (zakładka Turystyka) +48668413583, 602267097 ul. Kwiatowa, 07-221 Brańszczyk -

¡ Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. okolicymalowniczej i pięknej w stajni meralnej ka- w hipoterapię oraz dzieci, dorosłych i dla młodzieży konną jazdę rekreacyjną Oferuje akcesoriów wędkarskich. możliwość innych oraz haczykówzanęty,przynęty, zakupu istnieje miejscu Na połowowych. limitów ma nie wędkarskich, kart posiadania gu - wymo wędkowania.ma warunkido Nie idealne ków,skrajuPuszczyna OśrodekBiałej. zapewnia ochroną Natura 2000 z rzadkimi gatunkami pta- terenemobjętym hektarowym 100 jest – Jegiel Łowisko parking ryba, ha, żywa grill, ryb, smażalnia 100 na łowisko duże gości: dyspozycji Do

Przyjazne dzieciomimłodzieży. konnej odpodstaw. Miejscedorelaksu izabawy. jazdy się uczyć można gdzie stadninaTo towo. Miejsce,każdyktórym w może czuć komforsię

¡ „Stajnia uSobieskich” MilenaSobieska Jazda konna, nauka jazdy konnej, hipoterapia Stajnia ipensjonat „K

www.facebook.com/stajniausobieskich/ www.konikowo.net +48 605284490,665355766,601946626 Stare Budy39,07-221 Stare Budy ul.Bielińska 59,07-221 Brańszczyk LokalnaGrupa Działania„R onikowo” ówniny Wołomińskiej” - 185 gmina brańszczyk 186 gmina brańszczyk

¡ ciśnieniową drewna. impregnację również Zapewnia ogrodowych. palisad struganych, elementów palet, tarcicy, konstrukcyjnego, drewna budowlanych: nych, Producent tarcicy i innych materiałów drewnia- ¡

całodobowo. Restauracjaotwarta 16.00 jest od 00.00, – hotel komunie, przyjęcia. Smaczne domowe jedzenie. osiemnastki, wesela, organizuje: Obiekt osób. w TV, WC, Wi-Fi, parking, salę bankietową do 150 wyposażony gastronomiczno-hotelowy Obiekt

Przyjedź Przyjedź Z PPHU T Oddział Dalekie –Tartak ajazd Borowik

www.borowik.net.pl www.tartak-abramczyk.pl +48602290305,295966260 +48295966264 ul. Puszczy Białej17,07-221 Brańszczyk Knurowiec 1,07-221 Brańszczyk artak Import-ExportJerzy Abramczyk noclegi gastronomia producenci l lni oka Poznaj Posmakuj Pozostań

¡ acyjny naimprezy plenerowe. kietowa, klub, bilard snooker, sauna, teren rekre- ban- sala konferencyjne, sale 3 drink-bar, jest: zowomoże osób.przyjąć60 Poza oferciew tym jednora - która gościa, ostatniego do – 9:00 od restauracja,czynna się znajduje Hoteluterenie Na noclegowych. miejsc 77 hotelowych, pokoi centrumWyszkowa. dyspozycjiDo jest:gości25 od Warszawatrasiewanykm przy 4 Białystok, – Zlokalizo- Białej. PuszczyLasów otulinie w żony gastronomiczno-restauracyjny,Kompleks poło-

¡ ¡

ohdąyh wanc urw u hodowli. lub upraw własnych z pochodzących półproduktówprzygotowywanesąbazie jów na DzieOstoi- doświadczenie. w Wszystkiei posiłki wiedza wszechobecna także czar,a i magia tu Rządzi Białej. Puszczy skraju na Agroturystyka Hotel KAMIZA Restauracja KAMIZA A

groturystyka „ www.kamiza.oit.pl www.kamiza.oit.pl +48297429258,fax: 297424198 Ojcowizna 1, 07-221 Brańszczyk Turzyn 192a,07-221 Brańszczyk Turzyn 192a,07-221 Brańszczyk www.ostoja-dziejow.pl +48795 410345 agroturystyka

O stoja Dziejów” scu znajduje się również wypożyczalnia rowerów. miej Na gości. dla pobytową ofertę całoroczną posiada Gospodarstwo piłkę. w gry dużo do i miejsca dzieci dla zabaw plac grillem, z altana zadaszona również jest dostępna gości użytku Do wejściami. oddzielnymi z pokojami 4 ponuje Brańszczyku w w jest położone Gospodarstwo au 10 o rei u. opdrto dys Gospodarstwo Bug. rzeki od m 100 i lasu

justyna iGrzegorz K ¡ ¡

mi pupilami. łono natury rodziny z dziećmi razem z domowy na kuchnia. Agroturystyka u Kaflika zaprasza na kawalerskie,ognisko,grill, - wyżywienie-regional integracyjne/biesiady,nia wieczory panieńskie/ kajakowe,spływy przejażdżki rowerowe, spotka- noclegi, Oferuje: Warszawy. od wschód na km 50 Bugu dolnego dolinie w położone miejsce to Kaflika u Agroturystyka Bug. rzekę nad go agroturystyczne- gospodarstwa do zapraszają 2000 Natura obszar Biała, Puszcza Malownicza oice yzosi, k o pobliskiego od km 1 Wyszkowskim, Powiecie Lucyna iZ A Gospodarstwo A groturystyka uK ul.Nadbużna39,07-221 Brańszczyk ul.Nadbużna19,07-221 Brańszczyk www.agroturystykaukaflika.pl www.branszczyk.pl +48297421454,660 612490 +48503144834,504458202 dzisław P groturystyczne aflika onichtera aflik - - -

sery, masło, miódodlokalnych producentów. gryczaną, chleb,mleko, kaszęoraz zioła wieprzowinę,i warzywa jaja, owoce, warzywa, niaki, z własnego ekologicznego gospodarstwa: ziem- produkty gościom serwuje Agroturystyka menu. wyboru możliwość grupach Przy obiadokolacje. lub całodzienne – noclegiem z gości dla polska Kuchnia – uzgodnienia do Wyżywienie domach. dwóch w pokoje przestronne,ogrzewanezimą ne, Warszawy.drogiod dzinę czekajągości Na wygod go niecałą i Broku od km Wyszkowa,15 od km 10 się znajduje położoneMiejscowość Bugu. czystejdolinie nie gospodarstwo – w Brańszczyku na skraju Puszczy Białej w Góra”ekologicz „Bielińska ¡

wizor, ogrzewanie kominkowe. domki wyposażeniem:łazienka,pełnymtele kuchnia, z - samodzielne dwa gości: dyspozycji Do i spacerów. Atrakcją są liczne siedliska bocianów. lasy,piękne zachęcają do zbierania runa leśnego Wokółrowerowej. i pieszej turystyki uprawiania wędkowania, do warunki idealne tu Są wodą. czy Białej zaprasza miłośników wypoczynku nad Posesja położona nad rzeką Bug na skraju Pusz- Góra” JoannaiWojciech Rykaczewscy Gospodarstwo Beata iWaldemar Ł Gospodarstwo A ul.Bielińska 88,07-221 Brańszczyk ul.Nadbużna23,07-221 Brańszczyk www.kajaki-bug.pl +48516247 448,608872531 +48504540200,699308 LokalnaGrupa Działania„R A groturystyczne rtrsyze „Bielińska groturystyczne apińscy ówniny Wołomińskiej” - - -

187 gmina brańszczyk 188 gmina długosiodło skażone środowisko naturalne. styka weekendowa. Sprzyja temu czyste, nie- tury również się rozwija gałęzi tej Oprócz nej. ekologicz - żywności produkcję na głównie jest Skierowane gminie. tej w gospodarki sektorem Dzisiajnictwem.również dominującym ono jest od najdawniejszych czasów związane było z rol- wiosek okolicznych i Długosiodła mieszkańców Życie Długosiodło. gminy,miejscowości w się znajduje Siedziba lasy. to ha 530 6 czego z ha, Zajmuje tereny nizinneopowierzchni 16745 Wyszkowskiego. Powiatu północ- części no-wschodniej w jest położona Długosiodło Gmina

Przyjedź Przyjedź Urząd gminy Długosiodło ul.Tadeusza Kościuszki 2 www.dlugosiodlo.pl +48296423650,7412512 07-210 Długosiodło Urząd gminy

TURYSTYCZNA INF

Poznaj

07-210 Długosiodło ul. Tadeusza Kościuszki 2 www.dlugosiodlo.pl +48 296423650,7412512 GMINA dł ORMAC Posmakuj J A Pozostań ugosiodło - k ¡

¡ z usługdrukowania i skanowania dokumentów. skorzystać można której w internetowa, renka kawia- się znajduje GCIKSiR siedzibie W siodło. Długo- gminie w okazjonalnie lub cyklicznie się odbywających kulturalnych wydarzeń innych i masowych imprez organizacja m.in. jest niem zada- głównym której jednostką jest GCIKSiR Jadwigi 36. Królowej ul. turystycznejinformacji punkt – dle Długosio- w publicznąbiblioteką z uzgodnieniu wcześniejszym po zwiedzających dla Dostępny

GCIK Mini Skansen 8 godzinach w piątek – poniedziałek Czynne: ultury, Sportui Rekreacji ul.Kościuszki, 07-210 Długosiodło 00 +48296423687,tel./fax. 297412593 ul. Królowej Jadwigi 36, 07-210 Długosiodło +48 29 642 36 87, fax. 29 7412593 +48296423687,fax. - 16 SiR –GminneC 00 . entrum Informacji, tów rolnych i degustacje regionalnych potraw.regionalnych degustacje i rolnych tów produk kiermasze rękodzieła wystawy się ją odbywa- gdzie miejsce to drabiniasty.Skansen wóz i rolnicze maszyny się znajdują wiatą pod zewnątrz, Na obrazy. święte rzeźby, maselnice, kołowrotki, kołyski, dzieże, użytku: dziennego przedmiotówco- wiele możnaznaleźć wnętrzu zakupienie starej kurpiowskiej chaty. W jej poprzez Długosiodło, Gminy Rozwoju Stowarzyszenia Rzecz na inicjatywy r. 2006 w powstał Projekt Rocha. ulicy św. przy kościoła blisko się Kościuszki, znajduje park – Skansen Mini

¡ się z się udali parafii całej Mieszkańcy ludność. kowała dek tamtych czasów. W1630r. zaraza zdziesiąt który „Jan”, dąb dzono kościoła.obecnego przeciwkoNa ołtarza zasa - ży kościół, zbudowano zdrzewa, z prawej strony płocki Piotr Ścibor Chodkowski. Pierwszy niedu- biskup r. 1481 w utworzył Chrzciciela Jana św. i patronatem NMP Wniebowzięcia pw. Parafię przed

św. i ustała Zaraza zarazy. oddalenia K zm zonei z aclrą parafialną. kancelarią z uzgodnieniu szym wcześniej- po zwiedzających dla Dostępny ościół parafialny pw. św. Rocha ul.Królowej Jadwigi1,07-210 Długosiodło oh et zzn jk oęonk u orędownik jako czczony jest Roch www.parafiadlugosiodlo.pl +48799041478,601614907 modłami do modłami sek zrz. irsy ocó stał kościół Pierwszy zarazą. wszelką zabytki przyczyny św. przyczyny do dziś rośnie jako świa- jakorośnie dziś Rocha, w celu w Rocha, od tej Boga pory pory - -

¡ dziła wielki jubileusz 500-lecia swego istnienia. swego 500-lecia jubileusz wielki dziła obcho- parafia roku 1981 sierpnia 16 kościoła. 1973–80 pokryto blachą miedzianą wieże i dach lowano ołtarze, ambonę i i pozłoconowitraży, nowych dwanaście wstawiono kościoła, ogrzewaniezainstalowano z skich przezr. wykonane zostały1976 W Nowowiejski. Julian Antoni – męczennik płocki, śnia 1913 r. nawach i trzech wieżach, dwóch o gotyckim, stylu w go prof. architekta pobudowano projektu według Świątynię budowę. ukończono plicy od strony zachodniej. Po czterech latach z kościół nowy budować zaczęto Dąbrowskiego niego W kaplic, rozszerzenie i wzniesienie chóru. nawy bocznych dobudowanie przez kościół większył ks. – proboszcz ówczesny r.

św. św. czci ku ołtarze od większy kościół, drewniany nowy pobudowano W ciela. i z Wniebowziętej Boskiej ołtarzMatki wielki jeden Miał lata. 273 Drewniana kostnica 1908 r. staraniem księdza proboszcza Anto- proboszcza księdza staraniem r. 1908 ul.Królowej Jadwigi1,07-210 Długosiodło oreneo Utwoo w Ustawiono poprzedniego. oh, św. Rocha, +48799041478,601614 907 LokalnaGrupa Działania„R Warszawy 25-głosowe organy. W 1977 r.1977 organy.W 25-głosowe Warszawy 74 . trne Kptł Pułtuskiej Kapituły Staraniem r. 1754 eł ozsae, po odzyskanej, cegły dwóch bocznych kaplicach. 12 wrze- konsekrował tę świątynię arcybiskup ny i Anny ioaa i Mikołaja św. chrzcielnicę. W noig. W Antoniego. ówniny Wołomińskiej” akeiz po- – Jaśkiewicz św. św. oernu ka- rozebraniu firmę Kamiń- firmę i, boczne nim, Dziekońskie- Jana Chrzci - Jana Sebastiana, obrazem odma- latach 1877 189 gmina długosiodło 190 gmina długosiodło

został objęty ochroną prawną w1973r. dzie ma około 650 cm. Dąb, jako pomnik przyrody dzony w1481roku. Mierzy 25metrów, awobwo- posa- szypułkowy dąb Mazowszu na Najstarszy ¡ 36. Jadwigi Królowej ul. turystycznej informacji punkt – Długosiodle w publiczną biblioteką z dla uzgodnieniu Dostępny wcześniejszym po technicznej.zwiedzających kultury bytków za- rejestru do wpisany r., 1924 z wodny Młyn ¡ ścielnym cmentarzu. przyko- na się znajdowała kostnica Wcześniej pochodzą z rozebranego drewnianego kościoła. nymi okuciami i łańcuchowym uchwytem, które wieku. Ma wmontowane gotyckie drzwi z ozdob- XIX/XX przełomu z pochodzi która kostnica, na drewnia- znajduje Rochaśw.pw. kościoła Obok Przyjedź Przyjedź Zlokalizowany przy kościele Św. Rocha Dąb św. Jana Młyn wodny wK Stare Bosewo ul.Królowej Jadwigi1,07-210 Długosiodło +48 29 642 36 87, fax. 297412593 +48296423687,fax. Poznaj abacie Posmakuj Pozostań tach 1940–1942. r.la- 1939 w nikazamordowanych Białorusi i na paździer 5 Niemców przez wygnanych dzieci i dorosłych 1000 pamięci symbolem jestPomnik

¡ ¡ kc z eeu uzz Bae. otpy dla uzgodnieniu. wcześniejszym Dostępny po zwiedzających Białej. Puszczy terenu z skich gospodar narzędzi i przedmiotów Ekspozycja w 1944roku. poległych Krajowej hitlerowskimnajeźdźcąz bitwie Pecynkąw pod Armii Piechoty Pułku partyzantów 13 upamiętnia Pecynce w Pomnik ¡ ludności Długosiodła P Prywatne MuzeumAlicji u skim, wgminieDługosiodło wyszkow powiecie w leśna osada – Pecynka P omnik pamięciżydowskiej omnik wP ul.Poniatowskiego 34,07-210 Długosiodło

+48504247666 ul. Kościuszki, 07-210 Długosiodło pamięci pomniki imiejsca ecynce ecynce

- - -

¡ ¡ pamiątkową. tablicę szkole przy ufundowali gminy mieszkańcy wydarzeń tamtych miątkę pa- Na szkoły. budynku do spędzono manych Zatrzy Długosiodło. gminie w wsi okolicznych pacyfikację przeprowadzili Niemcy r. 1944 W ¡ miątkową płytę. pa- ufundowało Długosiodło gminy czeństwo społe- mieszkańcom hitlerowców przez nym zamordowa- hołdzie W Długosiodła. z cywilnej ludności osób 30 egzekucjiMałaszekdokonano miejscowości w teżTam roku. 1944 sierpnia 31 północno- Pecynkąpod się Mazowszuodbyła -wschodnim na partyzancka bitwa Największa ¡ 15 PAŹDZIERNIKA 1917R”. „W SETNĄ znapisem: ROCZNICĘ SKONU i tablica TADEUSZA Kościuszki KOŚCIUSZKI T. portret widnieje cokole Na Kościuszki. Tadeusza śmierci rocznicę setną w r., 1917 w wzniesiono Pomnik 22.VII.1977 roku”. Długosiodło Długosiodło, społeczeństwogminy ojczyzny, wolność i społeczny postęp o nikowi bojow narodu naczelnikowiKościuszce uszowi „Tadenapisem: - z tablicę nim na umieszczono PoniżejTadeuszakoniu. na Kościuszkijadącego postać przedstawia pomnik brązu z Wykonany Płyta Małaszek pod P P – P T P nr 5przy ul.Dąbrowszczaków wDługosiodle. posesji ogrodzeniu przy się znajduje ściuszki Kamienny obelisk z popiersiem Tadeusza Ko- ij dełśi d ocoa o. 0 metrów). 100 (ok. kościoła od odległości kiej Ulica Dąbrowszczaków i Mickiewicza w niewiel- ablica pamiątkowa omnik P omnik T omnik głazprzy szkole wDługosiodle adeusza K opiersie T adeusza K ościuszki ecynką ościuszki - -

budowniczych i artystów ludowych. miejscowych dziełem Są lokalnej. i narodowej rii histo- z wydarzenia ważne upamiętniają i gminy oraz obrzędowych. Są rozproszone w sołectwach dziękczynnych modlitewnych, celach w drożach bez- i drogach na wznoszono budowle, kultowe przydrożne.kapliczkiTe krzyżei niewielkie liczne Wędrując po gminie Długosiodło można spotkać Kapliczka usytuowana jest wLipniku. Matki Bożej Ostrobramskiej, przywiezioną w 1934 r. wana na biało, w której możemy zobaczyć replikę pomalo- kapliczka ładna, zdjęciu poniższym Na ¡ Krzyże ikapliczki przydrożne LokalnaGrupa Działania„R ówniny Wołomińskiej”

191 gmina długosiodło 192 gmina długosiodło mi i znaki kierunkowe. Ścieżka, oprócz walorów oprócz Ścieżka, kierunkowe. znaki i mi mapa z informacyjne tablice ustawiono trasie jej Na kilometrów. 16 około sobie liczy Ścieżka ¡ ¡ p ¡ ¡ ¡ Przyjedź Przyjedź (Na mapieoznaczona kolorem czerwonym). Gminna Ścieżka Ekologiczna Koniec szlaku: Długosiodło Początek szlaku: Grądy Polewne Grądy P Szlak rowerowy niebieski Koniec szlaku: LipnikMajorat Początek szlaku: Popowo Kościelne Szlak pieszy niebieski Koniec szlaku: Długosiodło Początek szlaku: Wyszków Szlak Bartników –21,7 km Szlak rowerowy niebieski Koniec szlaku: Udrzyn Początek szlaku: Długosiodło Szlak Pielgrzymi 25,5 km Szlak rowerowy czerwony opowo K turystyczne szl przyrodnicze ścieżki olewne –Długosiodło –15,8 km ościelne –LipnikMajorat –68,9 km Poznaj aki Posmakuj Pozostań - nie i idealne miejsce wypoczynku. do aktywnego miejsce do organizowania lekcji przyrody w tere szczególnościmłodzieży.w i dzieci To doskonałe społeczeństwa, ekologicznej edukacji Służy ną. turystycznych, pełni również funkcję dydaktyczrównieżfunkcję pełni turystycznych,

¡ nach 11.00 –19.00. godzi- w codziennie jest dostępny letnim nie sezo - w Obiekt kąpieli. po wypoczynku potrzeb dla tereny obejmująca plażowa strefa została usytuowana basenu Obok obsługową. i nitarną funkcję pełni basenu recepcyjną,dla higieniczno-sa - Budynek basenowej. wody stacja uzdatniania m.in. się znajduje technicznych niach pomieszcze- W r. Został 2014 czerwcu rekreacji. w i ukończony pływania nauki wielofunkcyjny do obiekt jako zaprojektowano Basen ¡

.3.0,0 ł Uozse tace obiektu otwarcie Uroczyste zł. 3.030.000,00 wynosiły zadania koszty Całkowiter. 2016 cja – edy Sportowej Infrastruktury Regionalnej Rozwoju Programu ramach w Fizycznej tury Kul- Rozwoju Funduszu środków ze chodzącą po- zł 1.300.000,00 kwocie w dotację zyskała po- Długosiodło Gmina zadania realizację Na

Stadion wDługosiodle Basen odkryty

www.dlugosiodlo.pl www.dlugosiodlo.pl e-mail:[email protected] +4829 6423679,tel./fax 29 7412187 +4829 6423679,tel./fax 29 7412187 ul. T. Kościuszki 5,07-210 Długosiodło ul. Sportowa, 07-210 Długosiodło iekty sportoweObiekty - - -

p ¡ na –240osób. głów trybuna (lx), Ev 500 mocy o oświetlenia trawa, sztuczna nawierzchnia m, 63 x m 100 obiektu znajduje się: płyta boiska o wymiarach terenie Na r. 2018 października 19 się odbyło ¡ jak idorośli mieszkańcy gminy. uczniowie, zarówno korzystać mogą obiektu Z dal. w skoków i biegów do bieżnia także wstała po- boiska Obok popołudniem. późnym nować tre - i piłkarskierozgrywaćmecze można tleniu oświe - odpowiedniemu Dzięki obiektu rok. cały z przez korzystania możliwość daje która trawą, syntetyczną pokryta nawierzchnia żona uło- została boisku Na Sportu. Ministerstwa z 200 otrzymała Gmina budowę jego Na boisko. profesjonalne wielofunkcyjne, nowe r. 2006 w powstało Długosiodle w zjum Przy Publicznej Szkole Podstawowej iGimna-

Boisko wielofunkcyjne przy Szkole w Starym Bosewie K ompleks sportowy przyompleks sportowy Z odstawowej im.T

www.pspdlo.superszkolna.pl www.starebosewo.szkolnastrona.pl +48297416215 +4829 7412511,2441 ul. Tadeusza Kościuszki 5, 07-210 Długosiodło 07-210 Długosiodło Stare Bosewo, ul.Rozwojowa 19 . K ościuszki wDługosiodle espole szkół 0 złotych 000 -

¡ własny Gminy Długosiodło –208000zł. wkład zł, 000 480 Urzędu wyniosło i sportu Marszałkowskiego fizycznej kultury funduszu Dofinansowanie z zł. 000 688 kosztował pleks Kom - gimnastycznych. ćwiczeń do plac i dal w skocznia bieżnia, trzytorowa boisko, tam się je Znajdu- sportowy. r.kompleks otwarto 2015 nia Przy szkole podstawowej wDalekiem, 30kwiet ¡ wielofunkcyjnego iboiska dopiłkinożnej. boiska budowę na przeznaczono kwotę maną Otrzy Turystyki. i Sportu Ministerstwa środków pozyskałaGmina tęna inwestycję808.000 zezł 2012”. Orlik – Boiskoprogramu ramach„Moje wybudowanyw został Bosewie Starym w Szkół Zespole przy sportowy kompleks Nowoczesny • Siłownia w Centrum Kultury przy ul. Królowej Strefa SPA /wellness /siłownia K • • • ompleks sportowy w ompleks sportowy Dalekiem Jadwigi 36. iona entza Crcac Wło- ściańskiej 36. Chrzciance w zewnętrzna Siłownia ul. Głównej, Bosewie Starym przy Szkole, ul. Rozwojowa 19iw parkuprzy w zewnętrzna Siłownia w parkucentrum Długosiodła., oraz Kościuszki T. ul. Podstawowej, przy Szkole Długosiodle, w zewnętrzna Siłownia

tel./fax +48297413313 Dalekie 69,07-211 Długosiodło LokalnaGrupa Działania„R ówniny Wołomińskiej” - -

193 gmina długosiodło 194 gmina długosiodło

¡ ¡

¡ nież dlanajmłodszych. Możliwość wypożyczenia 12 rowerów w tym rów sportowego. sprzętu i rowerów Wypożyczalnia tek wgodzinach8 takżea łyżew. i nart pią- – poniedziałek Czynne: sportowego sprzętu i rowerów Wypożyczalnia tuba, ławki, kosze naśmieci.Teren jest ogrodzony. zainstalowane: zjeżdżalnia, karuzela, 2 huśtawki, są placu Na Dalekiem. w Korczaka Janusza im. SzkolePodstawowejprzy się mieści zabaw Plac

¡ oe Itij mżioć ak jzy konnej jazdy w siodle, powcześniejszym uzgodnieniu. nauki możliwość Istnieje jone. oswo- są Konie boks. oddzielny swój mają dla koni, stajni w mieszkają Alpaki Łąki”. „Olchowe Dworze w Galant Daria Pani hoduje Zwierzęta Przyjedź Przyjedź Plac zabaw wDalekiem licji U Alicji Sportu i Rekreacji GCIK Daria Galant iPrzemysław Gajewski Alpaki ikonie

tel./fax +48297413313 +48504247 666 +48297412187,6423687 +48664115 113 Dalekie 69,07-211 Długosiodło ul. Poniatowskiego 34,07-210 Długosiodło ul. Królowej Jadwigi36,07-210 Długosiodło Długosiodło Folwark,07-210 Długosiodło SiR-Gminne C atrakc SPRZĘTU wypożyczalnia Poznaj 00 -16 entrum Informacji,K Posmakuj je 00 . Pozostań ultury, -

zsaa yznwkeo mlra powstają malarza, – Pyrzanowskiego czysława Wień- r.kierunkiem 2012 pod od Długosiodle W ¡ ¡ ¡ ¡ ¡ ¡

Lipnik P Mural Życie nawsi Mural „ Stajnia Nova Mural zbiórK Jazda konna Nortman M.Stadnina koni ul.T. Kościuszki, 07-210 Długosiodło

+48660525552 +4860820333 +48691712853 Lipnik 07-210 ul. T. Kościuszki, 07-210 Długosiodło (Park przy ul.T. Kościuszki) ul. T. Kościuszki, 07-210 Długosiodło Dlugosiodło 4,07-210 Długosiodło Lipnik 07-210 C ABC ark AJK ztery roku” pory apusty apusty

kich domów. ta - kilka spotkać możemy gminy terenie na nie Obec- domostwa. malowała wspólnie i kańcami miesz - z happeningi ona Tworzyła Warszawy. z malarka artystka – CzernikczątkowałaEwa Pani zapo- Długosiodle w domów Malowanie wości. miejsco- centrum – Długosiodło Lokalizacja: ¡ ¡ 2,7i wysokość metra.. metra 7,5 długość ma Murala część Pierwsza Jastrzębskiego. wójta Stanisława i pana Długosiodła Homini Homo stowarzyszenia nego lokal- wsparciu dzięki powstaje Mural wsi. na życie przestawiającego Murala części kolejne ¡ Malowane domy Mural Grzybobranie Mural Długosiodło część VIiII(20172018)

ul. T. Kościuszki, 07-210 Długosiodło ul. T. Kościuszki, 07-210 Długosiodło

¡ kacz czy kulikwielki. chronio- zagrożonychnych, der jak takich wyginięciem, ptaków gatunków wielu ostoją Jest Rozległy obszar łąk, pastwisk, mokradeł i bagien. ¡ dę fajnadę atrakcja okolicznychdla mieszkańców. napraw To Długosiodło. gminy pomysł to Jest nad morzem. Łączy koszt inwestycji to 54 tys. zł. można porównać do trzydniowego przebywania waniedostarczapobliżu ich w którąjodu, dawki przebygodzinne Już poczuć nadmorskiklimat. tężnimożna pobliżu powietrzew jest nasycone Dziękiaerozolowiwłaściwości. którym solanki, z zdrowia dla pozytywne bardzo posiadają niny tar gałązkami pokryte budowle drewniane Te ście mogą korzystać z ich dobrotliwego wpływu. go- i tężnieMieszkańcysolankowe. się pojawiły Bosewie Starym oraz Długosiodle w parku W ¡ Bagno Pulwy i Nadleśnictwo Wyszków Organizator: GminaDługosiodło Grzybobranie wDługosiodle T ężnie Solankowe

+48297425046,fax 297425046wew. 8 Stare Bosewo, parkprzy ul.Głównej Długosiodło, parkprzy ul.Kościuszki między Puszczą BiałąaNarwią ul. Leśników 27,07-202 Leszczydół-Nowiny LokalnaGrupa Działania„R ówniny Wołomińskiej” - - - -

195 gmina długosiodło 196 gmina długosiodło szukiwacza Przygód. jest leśna hipoterapia oraz Ścieżka Leśnego Po- przewidzianamłodzieży i dzieci Dla grzybów). z stacja potraw myśliwskich i dań przyrządzonych zespołów kabaretowych,rzeźbienia drewnie,w piłą degu- występy (koncerty, atrakcje liczne czekają wszystkich na lasu darów oprócz niu ilościzebranychw sobą grzybów. Po grzybobra - między konkurować aby Białej, Puszczy lasy w wyruszają leśników opieką Uczestnicy,pod nia. Grzybobra - Wielkiego Królowej i Króla tytuł o boju do stanąć pragną którzy wszyscy, ruszają wy Białej Puszczy do Długosiodle w Leśnego torówgrzybobraniu.w We wrześniu ze Stadionu Ak i Dziennikarzy Polski Mistrzostwa Wyszków nadleśnictwo i Długosiodło Gminę przezwane Od 2003 r. w Długosiodle odbywają się organizo-

Przyjedź Przyjedź alnych turystów. - indywidu zorganizowanych i grup dla Oferta Lipnik Park O Czynne wdnirobocze 8 środek K

www.lipnik-park.pl +48606779 656 ul. Lipnik9a,07-210 Długosiodło noclegi Poznaj onferencyjno-Wypoczynkowy Posmakuj 00 -16 00 Pozostań . - -

demia golfa, sauna, basen,itd. konferencyjna,aka- sala atrakcjidodatkowych: spectrum liczne oraz noclegowych) miejsc 4-osobowych (50 3-, 2-, pokoi urządzonych lowo sty i wygodnych 16 posiada Lipnik-Park sowe. bizne- spotkania i konferencje lub szkolenia i kursy profesjonalne wesele, romantyczne taj tu- zorganizować aby miejsce idealne To niku. Lip- w lipowej alei pośród Lipnik jest położony Park szkoleniowo-wypoczynkowy Ośrodek ¡ ¡

spożywanie posiłków podnamiotem. zupy poleca Restauracja letnim sezonie W są pierogi. i polecane szczególnie schabowego do syta (kotlet schabowy na pół talerza). Oprócz że. Porcje są tak duże, że każdy da radę najeść się gotowywane w kuchni na miejscu więc są świe - bardzotaniei smaczne jedzenie. przyDaniasą miarę w szybkie, na miejsce lokalnePrzyjemne,

Restauracja UMaliny -Wypoczynkowym LipnikP Restauracja wO ayh Jdoaoo oe ryą d 50 osób. Pracuje wdnirobocze 8 do przyjąć może Jednorazowo wanych. zorganizo- grup obsłudze w się Specjalizuje

+48509557072 +48606779656 07-210 Długosiodło ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 1B, ul. Lipnik9a,07-210 Długosiodło gastronomia środku K onferencyjno- ark ark 00 -16 00 . - -

lub butelkowane piwo zlodówki. ciepło rozgrzewkęna lodami, z grzane na zaśserwują piwo ciasta deser na a surówek, zestawy kotlety,pieczony, kurczakfrytki, kebab, menu W klimacie, pysznym jedzeniu i przemiłej obsłudze. fastkuchni food. wyjątkowym toJesto miejsce potraw wybór szeroki oferuje Kącik Smaczny izamówićkawy jedzenie nawynos. dobrej się takżenapić można ale pizza głównie tego do pysznejedzenie lokaluobsługa.W miła i króluje moto-klimat, świetny posiadające przypadkiem zupełnie odkryte miejsce, Super

¡ ¡

Bosewo w pobliżu Długosiodła około 80 km od km 80 około Długosiodła pobliżu w Stare Bosewo miejscowości w jest położone Łowisko

Pub motocyklowy Sokół Jadłodajnia Smaczny K Godziny otwarcia: 11 Godziny otwarcia: 11 Ł

owisko Stare Bosewo +48519463 099 +48531370 342 ul.Rzeczna 8,Stare Bosewo ul. Pułaskiego2B,07-210 Długosiodło ul. Poniatowskiego 22,07-210 Długosiodło www.stawybosewos.tnb.pl/news.php +48503055672 agroturystyka 00 00 -22 -22 ącik 00 00 . .

literackich, pokazów filmowych, projektów te- projektów filmowych, pokazów literackich, spotkań dyskusji, kulturalnych, wydarzeń wiele się odbywa Łąki” Olchowe „Dworze W miejsca. mikroklimat specyficzny tworzący ekosystem, ogród-łąka, w którym zachowany jest naturalny dziki go Otacza galerii. oryginalnych terackich, li- pełnym miejscem jest Dwór pisarkę. przez czych iedukacyjnych zdziedzinuprawianych twór działaniach na się Darii skupia który Instytut Galant, również ma siedzibę swoją Tu dom –pracownia literacka pisarki Darii Galant. rzenia w sercu przyrody. Dwór „Olchowe Łąki” to zanu- oraz narracji poetyckiej i opowieści trzu wnę- we znalezienia poczucie się ma tu Będąc ¡

do lat 10wstęp wolny. dzieci zł, 10 – kobiety zł, 15 – mężczyźniwisko: ło- Wstępna grilla. ognisko, na teżmiejsce jest wędkarzy,dla wiaty i pomosty również tu się ją Na terenie łowiska możliwy jest nocleg. Znajdu- okonie.sumy,szczupaki, płocie, karasie,amury, karpie,jak takich możliwośćryb mają złowienia rych możliwe są połowy wynosi 1,5 ha. Wędkarze któ- na stawów 3 powierzchnia Łączna Białej. Warszawy. Stawy znajdują się na terenie Puszczy Daria Galant iPrzemysław Gajewski Dwór „ czy BiałejnaKurpiowszczyźnie) (80 kmodWarszawy wDługosiodle wPusz- Długosiodło Folwark,07-210 Długosiodło +48664115 113 LokalnaGrupa Działania„R Olchowe Ł ąki” ówniny Wołomińskiej” - 197 gmina długosiodło 198 gmina długosiodło rolę w działaniach edukacyjnych i kulturowych. i edukacyjnych działaniach w rolę ważną odgrywają aut które rolniczych, egzemplarze urządzeń i w ciekawe obfituje lekcja Ko- Avangard. Mobil Retro Motoryzacji i Rolnej Techniki Muzeum zostało życia do powołane r. cystycznych. Na terenie „Olchowych Łąk” w 2019 nikarze wswoich pracach badawczych ipubli- dzien- i naukowcykorzystają którego z autorki, twórczości archiwum również Jest bibliotece. tematycznej w umiejscowiony pisarki, gozbiór księ- się Tuznajduje happeningowych. atralno- Dla aktywnych do wypożyczenia: rowery i łódki. łódki. i rowery wypożyczenia: do aktywnych Dla zorganizowane. grupy i indywidualne osoby sza Zapra- tematyczne. warsztaty saniami, bryczką, przejażdżki są: dostępne zainteresowanych Dla okolicznościowe,plenerowe.cia zabawy ogniska, przyję- integracyjne, imprezy organizuje Obiekt zapleczem. pełnym z namiotowe pole oraz staw grillem, i kominkiem z wiata zadaszona także: a rowerówwypożyczalnia się znajduje terenie Na 3-osobowy.2-, domek nocowania: do i kowania węd- do miejsce to Folwarczne Furmańskim Traktem nad Stawy Białej. Puszczy łąk i lasów Jaszczułtamia gosiodłem, Sieczychami,i wśród Obiekt zlokalizowany jest przy trasie między Dłu- ¡

atrakcją dla grzybiarzy i miłośników spacerów. miłośników i grzybiarzy dla atrakcją pokoleńjestleży od skrajuktóry na lasu, Obiekt ¡

Przyjedź Przyjedź 07-210 Długosiodło Alicja Paradowska T A A raktem Furmańskim rtrsya Say owrze nad Folwarczne Stawy – groturystyka groturystyka uAlicji Przetycz Włościańska 13c ul.Poniatowskiego 34,07-210 Długosiodło +48608012077 +48504247 666 Poznaj Posmakuj Pozostań

ognisko. miejsce dobiesiady przy kominku, miejscena basen, ogród, bajeczny noclegowych, miejsc 25 m.in.: posiada Gospodarstwo firmowych. i okolicznościowych imprez organizację na sce równieżfantastycznemiej- to Alicji” u „Noclegi minkowi w środku jest bardzo ciepło i przytulnie. ko- dzięki ogrzewania,posiadaale Nie rok. cały przez jest otwarty Dom kucharzenia. i lowania gril- pływania, konno, jeżdżenia grzybobrania, wędkowania, amatorom księżyca, świetle przy zaśpiewać i zatańczyćczasem i może a gadać, po- prostu po móc żeby osób, 7-8 do jaciółek ne wieczory, rodzinom, grupom przyjaciół i przy romantyczszczególniena - paromzakochanym polecany Jest stawy. zastałemigreny, globusa, oddechowe, drogi zamachem jednym za leczy żywicą pachnące przez powietrze a domu okna, ogromne do zaglądają drzewa którym w lasu, skraju na miejsce takie To osób. 7–8 ścić Domek jest nowoczesną wersją mogącą pomie- ¡

w-dlugosiodle.html Domek wDługosiodle ul. Sportowa 11, 07-210 07-210 Długosiodło +48504014415 www.slowhop.com/pl/miejsca/domek- -

GMINA jadów

Urząd gminy +48 25 675 40 44, 25 675 40 46 fax. +48 25 675 43 84 ul. Jana Pawła II 17, 05-280 Jadów www.jadow.az.pl

600 książek. Po roku 1949 Biblioteka mieściła się w lokalu Sądu Grodzkiego (obecnie siedziba Urzędu Gminy), a jej księgozbiór mieścił się w dwóch szafkach. W 1952 r. została przenie- siona do budynku przy Pl. Dreszera 10, a potem do budynku GOKu przy Pl. Dreszera 17. W 2016 roku biblioteka aplikowała o środki z Narodo- Gmina wiejska w województwie mazowieckim, wego Programu Rozwoju Czytelnictwa. Projekt w Powiecie Wołomińskim. W latach 1975–1998 pod nazwą „Modernizacja Biblioteki w Jadowie” położona była w województwie siedleckim obec- uzyskał dofinansowanie w wysokości 1 996 258 nie w woj. mazowieckim. Początki Jadowa datuje złotych. Modernizacja biblioteki trwała 3 lata. się na przełom XIV/XV wieku. W 1473 r. za panowa- W efekcie realizacji projektu biblioteka zyskała nia księcia mazowieckiego Bolesława IV erygo- nowe pomieszczenia przeznaczone na: księgo- wana została parafia Jadowska. Pierwotna nazwa zbiór, wypożyczalnię, czytelnię, salę kompute- osady brzmiała „Jady” i związana była z występo- rową i konferencyjną, pomieszczenia socjalne. waniem w okolicznych lasach jadowitych węży Ponadto w budynku funkcjonuje GOPS oraz i gadów. Z biegiem czasu nazwa ta przekształciła Archiwum urzędu gminy. Oficjalne otwarcie bu- się w „Jadowo” a następnie w Jadów. dynku nastąpiło 8 maja 2019 r.”

INFORMACJA ¡ Biblioteka publiczna gminy Jadów – filia w Urlach TURYSTYCZNA ul. Poniatowskiego 11, 05-281 Urle ¡ Biblioteka Publiczna w Jadowie +48 25 675 49 38 ul. Dreszera 17, 05-280 Jadów +48 25 675 40 47 www.bibliotekawjadowie.blogspot.com Stała oferta usługowa: czytelnia i wypożyczal- nia, pracownia komputerowa – 3 stanowiska, dostęp do internetu. Biblioteka w Jadowie została powołana w 1949 roku, powstała dzięki inicjatywie dr Wiśniew- gmina jadów skiej z darów dobrowolnych i zawierała przeszło

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 199 Drugim istotnym organizatorem życia jest tu- w 1893 r. z rąk kardynała Mieczysława Le- tejsza dobrze wyposażona biblioteka w Urlach. dóchowskiego – Prymasa Polski w latach 1866– Działa przy niej Stowarzyszenie Miłośników Urli, 1886. Kościół w Jadowie jest dziełem architekta zajmujące się propagowaniem uroków i wa- Józefa Piusa Dziekońskiego, twórcy wielu mazo- lorów tej miejscowości w formie wydawnictw wieckich świątyń. Wzniesiono go w stylu neo- (do nabycia w bibliotece). Organizuje ono m.in. gotyckim, ale elementy i detale reprezentują jarmark staroci, odbywający się raz do roku, styl neoromański. We wnętrzu znajdują się ory- biegi, rajdy rowerowe, kolonie oraz inne wyda- ginalne rokokowe organy a w wieży kościelnej rzenia prezentujące dokonania osób związa- umieszczone są trzy dzwony. nych z Urlami. ¡ Cmentarz żydowski z początku XIX wieku położony jest 1,8 km na zachód od centrum zabytki Jadowa na rozwidleniu dróg wiodących do Sulejowa i Mokrej Wsi. ¡ Sanktuarium Świętego Krzyża w Jadowie Pl. Gustawa Dreszera 11, 05-280 Jadów +48 25 675 47 79, 25 517 248 792 Dostępne dla zwiedzających po wcześniej- szym uzgodnieniu z kancelarią parafialną.

Cmentarz zajmuje działkę na planie prostoką- ta, o wymiarach 60 x 130 m. W okresie II wojny światowej stał się miejscem pochówku jadow- skich Żydów zamordowanych podczas depor- tacji do obozu w Treblince. Po 1945 r. ocaleni z zagłady ogrodzili i upamiętnili masową mogi- łę. W wyniku dewastacji do dziś na cmentarzu zachowało się nie więcej niż 100 nagrobków lub ich fragmentów, przy czym nie więcej niż 20 macew przetrwało w całości. Na ułomkach macew widać pojedyncze hebrajskie litery i charakterystyczne dla żydowskiej sztuki sepul- kralnej elementy zdobień.

¡ Cmentarz Osadników Szkockich

W rogu rynku w Jadowie znajduje się kościół, który we wrześniu 2013 r. został podniesiony do rangi Sanktuarium Świętego Krzyża. To jedyne miejsce na terenie diecezji warszawsko-praskiej

gmina jadów i jedno z nielicznych w Polsce, które posiada relikwie św. krzyża. Sanktuarium otrzymało je

200 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Pozostałości cmentarza znajdują się w lesie jadowskim między drogami prowadzącymi do Sulejowa i Dzierżanowa. Ewangeliccy osadnicy pojawili się w okolicach Jadowa na zaproszenie rodziny Zamoyskich. Znani z pracowitości Szko- ci i podobno także Holendrzy mieli uczyć miejscowych wysokiej kultury rolnej. Niektórzy tu zmarli, większość wyjechała, bo na nic zdała się umiejętność i pracowitość na słabej piaszczy- stej ziemi. A jednak, sądząc po występujących Obecny zespół zachowuje wygląd z czasu grun- tu i ówdzie nazwiskach o dziwnym, brzmieniu townej przebudowy po 1860 roku dokonanej – chyba przynajmniej część z nich została. przez rodzinę Kotarbińskich, ówczesnych wła- ścicieli majątku. Kotarbińscy władali majątkiem ¡ Cmentarz parafialny św. Jakuba Apostoła do 1945 roku, kiedy to Skarb Państwa przejął te- w Jadowie. Obiekt ogólnodostępny. ren zamieniając go na gospodarstwo rybackie. ul. 11 listopada 13, 05-280 Jadów Po 1956 roku niemalże w całości wycięto park +48 25 675 47 79 otaczający zabudowania dworskie. Obecnie na obszarze dworskim w kształcie prostokąta znaj- dują się: budynek dworski, oficyna, spichlerz i obora. Jest on własnością prywatną. Można go oglądać bez ograniczeń jedynie z zewnątrz.

¡ Zespół dworski w Zawiszynie.

Cmentarz rzymsko-katolicki założony na po- czątku XIX wieku ma wiele interesujących miejsc, które można zobaczyć. Są to m.in.: – Kaplica w stylu neogotyckim z XIX udostęp- niana dla zwiedzających po wcześniejszym uzgodnieniu z administratorem cmentarza. – Późno klasycystyczny nagrobek z piaskowca Fryderyki z Ditzów Kotarbińskiej. – Miejsce spoczynku kpr. pilota Lotnictwa Woj- skowego, poległego w czasie kampanii wrze- śniowej – Jana Gryca.

¡ Zespół dworski w Jadowie Dwór Kotarbińskich Jana Pawła II 23A, 05-280 Jadów Położony w północnej części miejscowości Za- ul. Dr Ludwika Wiśniewskiego, 05-280 Jadów wiszyn. Pochodzi z przełomu XV–XVI w. co po- Zespół dworski położony jest na południowym twierdzają badania archeologiczne wykopalisk. skraju miejscowości Jadów z dojazdem od ulicy W skład zespołu dworskiego wchodzi obecnie Jana Pawła II. Otoczony polami uprawnymi od wzniesienie o wysokości 3 m i otaczająca go fosa zachodu, od południa zespołem stawów rybnych, o szerokości 5–6 m. Na szczycie wzniesienia po- gmina jadów od wschodu zaś łąkami nad rzeką Osownicą. sadowiona jest niewielka murowana kapliczka.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 201 pomniki i miejsca ¡ Kapliczka w Adampolu Murowana kapliczka z 1944 r. z figurą NMP pamięci umieszczoną we wnęce. Została ufundowana przez mieszkankę Adampola na upamiętnienie ¡ Kapliczka Cudu nad Wisłą we wsi Strachów syna, który zginął od odłamka bomby w tym – usytuowana na granicy wsi Strachów. miejscu.

¡ Kapliczka w Dębem Dużym. Kapliczka drewniana wisząca na drzewie w Dębem Dużym w gm. Jadów. We wnęce reprodukcje obra- zów Jezusa w cierniowej koronie oraz Matki Bożej Częstochowskiej.

¡ Przydrożne krzyże w Gminie Jadów W gminie Jadów można zobaczyć wiele przy- drożnych krzyży. W większości są to krzyże wykonane z dekoracyjnie kutego żelaza lub żeliwa Wykonana z piaskowca, słupowa kapliczka zo- osadzone na murowanych lub kamiennych pod- stała postawiona w okresie międzywojennym stawach. w tzw. Letnisku Nadliwie na granicy wsi Stra- chów. Oznaczona jest wyraźną niebieską tablicz- ką: „Drogi Jakubowe. Kapliczka Cudu nad Wisłą”. szlaki turystyczne ¡ Kapliczka w Borkach Stara, murowana kapliczka w Borkach w gminie Informacje o szlakach dostępne na stronie: Jadów. Obiekt ogólnodostępny. www.wyprawaznaturaikultura.com.pl zakładka do pobrania. ¡ Kapliczka w Kukawkach, Gmina Jadów oraz kapliczka nadrzewna w Kukawkach ¡ Szlak rowerowy czerwony Kapliczka z czerwonej cegły w kształcie latarni, „Na Dobre” – 21 km z płaskim daszkiem zwieńczonym żelaznym krzy- żem z figurą Chrystusa. Wewnątrz widoczna jest reprodukcja obrazu Matki Boskiej Licheńskiej.

¡ Kapliczka w Wyglądałach Kapliczka stoi w lesie w Wyglądałach. Ma kształt przeszklonej latarni w środku z figurą Pana Jezusa.

¡ Kapliczka w Zawiszynie, Gmina Jadów Drewniana kapliczka z 1999 r. z figurą NMP we Prowadzi z północy na południe, łącząc szlaki wnęce i z tabliczką opatrzoną napisem: „Pod Two- w Urlach, Jadowie i Strachówce, kończy się w są- ją obronę uciekamy się Święta Boża Rodzicielko... siednim Powiecie Węgrowskim w gminie Dobre.

¡ Kapliczka w Dębem Dużym ¡ Szlak rowerowy czerwony Kapliczka drewniana wisząca na drzewie w Dę- „W stronę zachodzącego słońca” – 34 km bem Dużym w gm. Jadów. We wnęce reproduk- Szlak prowadzi przez gminy Jadów, Klembów

gmina jadów cje obrazów Jezusa w cierniowej koronie oraz i Wołomin. Stanowi połączenie między szlakami Matki Bożej Częstochowskiej. zachodnimi i wschodnimi Powiatu Wołomińskiego.

202 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Szlak niebieski (Szlak centralny) ¡ Szlak św. Jakuba znany w naszym regionie „Powiatowy wschód – zachód” – 77 km jako VIA LIBERTATIS – Droga wolności i nie- Jest najdłuższym szlakiem Powiatu Wołomińskie- podległości. go. Rozpoczyna się w Starych Załubicach a kończy Droga wyznaczona w latach 2014–2015 r. przez przy wschodniej granicy Powiatu Wołomińskiego Lokalną Grupę Działania „Równiny Wołomiń- w miejscowości Podbale. Podróżując nim bę- skiej”. Po szlaku można poruszać się: rowerem, dziemy poprowadzeni przez malownicze tereny pieszo lub konno. Droga w Gminie Jadów wy- ujścia rzeki Rządzy do Zalewu Zegrzyńskiego. chodzi z miejscowości Puste Łąkii i prowadzi nas przez Gminę Jadów przez miejscowości ¡ Szlak rowerowy zielony Strachów, Loretto, Urle, Borzymy, do Jadowa, „Zygzakiem z naturą” – 58 km do Sanktuarium św. Krzyża. Stamtąd ul. Zielona Droga kieruje się w stronę miejscowości Wujów- ka, dalej na Sulejów i Tłuszcz, mijając po drodze Zespół Pałacowo-Parkowy w Chrzęsnem. Tu opuszcza Gminę Jadów.”

ścieżki przyrodnicze Wiedzie malowniczymi drogami leśnymi przez pola i łąki co jest miłą odskocznią od bardziej ¡ Rezerwat przyrody Śliże – torfowiskowy uczęszczanych szlaków. Rozpoczyna się wzdłuż rezerwat przyrody położony w północno obrzeża Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego -wschodniej części Powiatu Wołomińskiego, i biegnie przez gminy Jadów, Strachówka, Po- na terenie gminy Jadów w otulinie Nadbu- świętne do Wołomina i jego okolic. żańskiego Parku Krajobrazowego. Utworzo- ny został w 1981 r. Obejmuje dwa niewielkie ¡ Szlak rowerowy żółty jeziorka dystroficzne, powstałe w wyniku „Urlańska Pętla kolejowa” – 20 km eksploatacji torfu, charakteryzujące się dużą zawartością związków próchnicznych i znacz- nym zakwaszeniem.

¡ Nadbużański Park Krajobrazowy

Szlak rekreacyjny prowadzący przez tereny le- śne i pola po obydwu stronach linii kolejowej Warszawa – Białystok. Najlepiej rozpocząć i za- kończyć podróżowanie tym szlakiem w Urlach.

¡ Szlak rowerowy czarny „Nad Liwcem„ – 18 km Jeden z największych parków krajobrazowych Szlak ten prezentuje piękno rzeki Liwiec, wzdłuż w Polsce. Utworzony w 1993 roku w dolnym bie- jej brzegu, po którym został poprowadzony. gu rzeki Bug, obejmuje fragment dolnej Narwi Szlak poprowadzi nas w pobliże dwóch dużych i Liwca. Do terenu Parku zalicza się obszary le- kąpielisk oraz wielu „dzikich” zejść do wody śne Puszczy Białej, Borów Łochowskich i Lasów gmina jadów i małych urokliwych plaż. Ceranowskich.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 203 atrakcje

¡ Rzeka Liwiec, Dolina Liwca

Tradycję plenerów malarskich w Gminie Jadów zapoczątkował w latach 70 ubiegłego stulecia artysta plastyk Julian Raczko. Od 2002 roku plener „Jadowskie Klimaty” jest organizowa- Płytka rzeka o dość urozmaiconych brzegach, ny corocznie przez GOK w Jadowie. Na plene- przebiegająca przez obszar Gmin: Węgrów, Ło- ry przyjeżdżają artyści z całej Polski, a także chów, Jadów i Wyszków objęty Naturą 2000. z zagranicy. Artyści malują obrazy i w ten sposób Dolinę Liwca upodobały sobie bobry oraz ptaki powstaje galeria, która z roku na rok się powięk- wodno-błotne. sza. Tradycją stały się też tygodniowe plenery rzeźbiarskie, w ramach których artyści tworzą ¡ Wieś Urle drewniane figury, które są wystawiane na terenie otaczającym Sanktuarium w Jadowie. Co roku wystawiają też tu swoje dzieła artyści z różnych innych dziedzin (np. rękodzielnicy, ha- fciarze, metaloplastycy) w ramach kiermaszów artystycznych.

¡ Festiwal smaków w Jadowie Plac Gustaw Dreszera Ważnym wydarzeniem jest Jadowski Festiwal Wieś letniskowa z XVI wieku z licznymi borami Smaków. Jest to cykliczna impreza organizo- sosnowymi oraz rzeką Liwiec. Duża powierzch- wania w maju. nia lasów i brak przemysłu sprawiają, że miej- scowość ma czyste powietrze oraz nieskażone ¡ Jarmark Staroci w Urlach środowisko, co wpływa bardzo korzystnie na dro- ul. Poniatowskiego 11, 05-281 Urle gi oddechowe. Urle posiadają ponad stuletnie (Na placu przy Bibliotece w Urlach) budownictwo regionalne – stare drewniane cha- +48 25 675 49 38 ty. W wakacje przyjeżdża tu wielu letników, dla Stowarzyszenie Miłośników Urli organizuje co których Parafia w Urlach i gmina Jadów organi- roku „Jarmarki staroci i rękodzieła w Urlach”. zuje dużo imprez, koncertów, plenerów, spotkań. Odbywają się one od czerwca do września w każdą trzecią niedzielę miesiąca przy Biblio- ¡ Plenery rzeźbiarskie i malarskie tece w Urlach. Jarmarki mają już swoją ponad Adres w Jadowie: 10 – letnią tradycję. Na jarmarkach znaleźć Plac Gustaw Dreszera można przedmioty antyczne, drobne meble, Adres w Urlach: tkaniny, przedmioty artystyczne, wyroby wikli-

gmina jadów biblioteka publiczna filia w Urlach niarskie, tkackie itd. W dniu jarmarku organizo- ul. Poniatowskiego 11 wane są również wystawy.

204 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Lodziarnia – Tradycyjne Lody z Jadowa ul. Poniatowskiego 14, (Rynek w Jadowie) +48 25 675 41 04

¡ Pogodne wieczory w Urlach, przedstawienia satyryczne i teatralne Teren parafii w Urlach Lodziarnia powstała w roku 1955. Założyła ją Apo- Cykl występów bardzo ciekawych i znanych lu- lonia Kwiatek. Lody wyrabiała według przedwo- dzi tzw. „Pogodne wieczory” odbywają się od lat jennej receptury cukierni Figurskich na maszy- zazwyczaj niedziele po mszach o godz. 17.00. nie, którą skonstruował jej mąż Eugeniusz. Była Dominuje w nich repertuar rozrywkowy, m.in. wy- to beczka po mleku zaopatrzona w pasek klino- stępy znanych piosenkarzy, koncerty musicalowo- wy, stopkę i przekładnię kątową z dużym kołem. -operetkowe i tematyczne. O randze tych kon- Kilka lat później w 1959 r. przedsiębiorcza Apo- certów mogą świadczyć nazwiska artystów, któ- lonia zainwestowała w najnowszej generacji rzy zgodzili się na nich wystąpić, a są wśród nich jak na tamte czasy żeliwne maszyny opalane J. Połomski, Z. Wodecki, I. Trojanowska, D. Kordek, koksem do wypieku wafli. Aż do 1964 roku E. Błaszczyk, K. Daukszewicz i W. Matuszak. w lodziarni kręcono wyłącznie lody śmietan- kowe. W 1964 roku Przyjaciel Apolonii Inżynier lokalni Szczepankowski pomógł sprowadzić z Niemiec nowoczesną maszynę do lodów. Po latach producenci żmudnej i codziennej pracy właściciele mo- ¡ Cukiernia „Pychotka” Agnieszka Piekut gli w końcu „odpocząć” i pomyśleć o nowych Wujówka 47a, 05-280 Jadów smakach. Tak powstały lody: kakaowe, owo- +48 792 260 190 cowe i cytrynowe. Zakład się unowocześniał, www.pychotka.net.pl ale receptura pozostała niezmieniona. I to się czuje!

¡ Targ w Jadowie Plac Gustawa Dreszera, Jadów W 1475 roku książę Bolesław IV nadał osadzie przywilej cotygodniowych targów. Do dziś tutej- sze targi przyciągają kupujących i sprzedających.

Właścicielka cukierni zajmuje się tradycyjnym wypiekiem ciast wg własnych przepisów, proponuje torty i ciasta wykonane z naturalnych składników oraz tradycyjnymi metodami. Cu- kiernia obsługuje klienta indywidualnego, a tak- że współpracuje ze sklepami oraz restauracja- mi, zapewniając regularne dostawy wypieków własnym transportem: do sklepów, ośrodków wypoczynkowo-wczasowych oraz na imprezy gmina jadów okolicznościowe: wesela, komunie, chrzciny.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 205 ¡ Ośrodek Rozwojowy ODDECHOWO gastronomia ul. Al. prof. Jana Nielubowicza 6 05-281 Borzymy ¡ Dwór Sulejów +48 25 675 49 95, 512 362 985, 504 829 694 Winiarnia – Restauracja „Steak i Wino” [email protected] ul. Kościelna 16, 05-280 Sulejów www.oddechowo.pl +48 507 027 467, 506 499 954 Ośrodek przygotowany do przyjmowania Lokal dysponuje 60 miejscami. grup zorganizowanych powyżej 15 osób. Spe- cjalizuje się w potrawach kuchni wegańskiej.

¡ Ośrodek wypoczynkowo-rekreacyjny „Nadliwie” – Restauracja noclegi ul. Bitwy Warszawskiej 114 05-280 Strachów k. Urli ¡ Dwór Sulejów – Sala bankietowa, noclegi +48 792 260 190 ul. Kościelna 16, 05-280 Sulejów www.facebook.com/Nadliwie/ +48 507 027 467, 506 499 954

Dwór Sulejów to piękny kompleks restauracyjno- -konferencyjny położony w malowniczej miej- scowości Sulejów w Gminie Jadów. Na zewnątrz budynku znajdują się dwie fontanny tworzące niepowtarzalny klimat, a w niewielkiej odległo- ści znajdziemy wspaniały ogród z obfitą roślin- Restauracja czynna jest w sezonie letnim nością, stawem i własną winnicą. W ogrodzie w godzinach od 10.00 do 21.00. W ciągu całego znajduje się również miejsce na rozstawienie roku organizowane są tu imprezy okoliczno- namiotów imprezowych. Dwór Sulejów wyróż- ściowe dla grup zorganizowanych do 150 osób. nia się spośród innych obiektów niespotyka- Kuchnia serwuje regionalne, tradycyjne jadło nym oraz gustownym wykończeniem wnętrz

gmina jadów oraz własne wyroby wędliniarskie, które można a zwłaszcza sufitów pięknym drewnem sprowa- również zakupić. dzonym z Francji liczącym sobie 100 lat.

206 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Ośrodek Wypoczynkowo-Rekreacyjny Gospodarstwo specjalizuje się w obsłudze grup „NADLIWIE” zorganizowanych. (obozy, kolonie, imprezy in- ul. Bitwy Warszawskiej 114, tegracyjne i okolicznościowe, biwaki, spotka- 05-280 Strachów k.Urli nia biesiadne, szkolenia, wycieczki dla szkół +48 792 260 190 i przedszkoli). Gospodarstwo nie ma zaplecza www.nadliwie.pl noclegowego. Prowadzone są w nim warsztaty edukacyjne i rękodzielnicze.: mielenie zboża na żarnach, tłoczenie oleju z lnu i rzepaku, wyci- skanie soków z owoców, produkcja kolorowych mydełek, malowanie bombek w grudniu.

¡ Ośrodek Rozwoju Oddechowego w Urlach Al. prof. Jana Nielubowicza 6, 05-281 Borzymy, Urle +48 25 675 49 95, 512 362 985, 504 829 694 www.oddechowo.pl Ośrodek „Nadliwie” położony jest na skraju Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego nad brzegiem malowniczej rzeki Liwiec w miejsco- wości Strachów. W ośrodku znajduje się baza noclegowa na 60 miejsc w pokojach 1-, 2- i wie- loosobowych w czterech całorocznych budyn- kach. Atrakcje dla gości: malownicze trasy do jazdy na rowerach, do uprawiania narciarstwa biegowego, kajaki, plac zabaw dla dzieci plaża nad rzeką Liwiec, boiska do piłki nożnej oraz siatkówki plażowej, zagroda ze zwierzętami oraz OŚRODEK ROZWOJOWY ODDECHOWO powstał, duży parking. w Urlach z myślą o wszystkich, którym bliska jest idea rozwoju osobistego, chęci poprawienia jakości swojego życia poprzez pracę z ciałem, agroturystyka emocjami i umysłem. W tym celu w Oddecho- wie organizowane są warsztaty, szkolenia, in- ¡ Agroturystyka Adampol „Dolina Liwca” spirujące spotkania i wykłady, które mogą stać marek Sawera się nowym początkiem, zainspirować do zmiany 05-281 Adampol myślenia, funkcjonowania w życiu codziennym, +48 502 140 022, 724 338 490, 507 184 110 stałej zmiany nawyków. W Ośrodku znajdują się 2 www.agroturystyka-adampol.pl domki, jurta, sala do ćwiczeń o wielkości 160 m i wysokości 6 m, sauna sucha, parowa, z niską temperaturą a także jednoosobowa sauna na podczerwień INFRARED oraz stołówka. W Od- dechowie budynki zbudowane są z materiałów naturalnych, ich głównym surowcem jest drewno (sala dodatkowo obłożona została gliną, dla lepszego komfortu oraz optymalnego nawilże- nia powietrza). Ośrodek obsługuje grupy zor-

ganizowane powyżej 15 osób, zapewniając im gmina jadów nocleg w 5 urządzonych domkach.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 207 GMINA klembów

dębowo-grabowych lasów zwanych „Dębiną”, Urząd gminy które są najstarszym rezerwatem przyrody na terenie Mazowsza i do dziś pozostają ogromnym +48 29 753 88 00, fax 29 777 90 85 atutem gminy, tworzącym przyjazny klimat dla ul. Gen. Fr. Żymirskiego 38 osób z okolic Warszawy. 05-205 Klembów [email protected] www.klembow.pl ¡ Gminny Ośrodek Kultury w Klembowie ul. Strażacka 8, 05-205 Klembów +48 29 741 03 50 www.gok.klembow.pl

INFORMACJA GOK w Klembowie to dom kultury, ośrodek kul- TURYSTYCZNA turalny, miejsce występów i wydarzeń, w którym ¡ Urząd Gminy w Klembowie możemy otrzymać materiały informacyjno- ul. Gen. Fr. Żymirskiego 38, 05-205 Klembów -promocyjne na temat gminy Klembów. +48 29 753 88 00, fax. 29 777 90 85 [email protected] www.klembow.pl zabytki

¡ Pałac w Woli Rasztowskiej wraz z parkiem ul. Szkolna 9, 05-205 Wola Rasztowska +48 29 753 88 00

Gmina wiejska w województwie mazowieckim, w Powiecie Wołomińskim. Gmina Klembów

gmina klembów znajduje się 36 km od Warszawy na obszarze Równiny Wołomińskiej. Jest położona pośród

208 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Pałac wybudowany w 1680 r. na polecenie rodzi- II wojny światowej dworek pełnił funkcję szpi- ny Łuszczewskich. Stanowił siedzibę myśliwską tala polowego, zajmowany kolejno przez wojska króla Jana III Sobieskiego. W latach późniejszych przetrwał wojnę bez znaczących zniszczeń. Po kilka razy zmieniał właścicieli. W roku 1930 ma- wojnie odremontowany, pozostał w niezmienio- jątek przeszedł w posiadanie Maurycego Szmy- nej formie. ta. Pałac został przebudowany w okresie mię- dzywojennym poprzez usunięcie części piętra i zmianę układu pomieszczeń. W latach 1941–43 muzea, pomniki był zniszczony w wyniku działań wojennych. Po i miejsca pamięci 1945 roku majątek przeszedł w posiadanie Cen- tralnego Zarządu Radiostacji i Telewizji. W latach ¡ Dom Świętej Faustyny 1951–53 ruiny dawnego pałacu zostały rozebra- ul. Św. Faustyny 5, 05-205 Ostrówek ne i na jego fundamentach powstała zupełnie +48 29 777 04 92, 730 153 707 nowa budowla. Projekt przygotował architekt www.domfaustyny.pl Jan Woliński wzorując się na oryginalnych pro- jektach Tylmana z Gemeren. Nowy budynek projektowany był z przeznaczeniem na szkołę i przedszkole i taką rolę pełni do dziś.

¡ Dwór „Zacisze” w Ostrówku ul. T. Kościuszki, 05-205 Ostrówek Zwiedzanie na zewnątrz – ogólnodostępne

Dom Świętej Faustyny w Ostrówku pochodzi z początku XX wieku. Jest to piętrowa willa letniskowa zbudowana z modrzewia z czterema werandami. Właścicielem domu w latach 1912– –1913 był Mejer Lipszyc. W okresie 1920–1928 w willi mieszkał syn Mejera, Samuel z żoną Al- doną i siedmiorgiem dzieci. W latach 1923–1925 Dwór „Zacisze” wzniesiono dla Jana Kasprzyc- w domu Lipszyców pracowała Helena Kowalska kiego, znanego Polskiego fotografa, z Warsza- (Św. Faustyna) w charakterze pomocy domowej wy mającego zakład przy ul. Nowy Świat 45. i opiekunki do dzieci. Przy Domu św. Faustyny Kasprzyccy w 1918 roku sprzedali posiadłość. znajduje się Dom Pielgrzyma (liczba miejsc Nowym właścicielem został Józef Aleksander noclegowych 50). Gozdawa Gołębiowski – fabrykant, społecznik, działacz rządowy i dziedzic wsi Ostrówek. Na ¡ Kościół pw. Św. Klemensa w Klembowie polecenie nowego właściciela dwór został roz- ul. gen. Fr. Żymirskiego 39, 05-205 Klembów budowany. Od tego czasu był siedzibą rodu Go- www.klembow.parafia.rel.pl łębiowskich i do dziś pozostaje w ich rękach. Ma- Ks. Proboszcz: 29 777 90 90, 798 817 902 jątek w latach 20 XX w. liczył ponad 70 ha lasów Parafia Klembów istniała już od 1357 r. Pierwot- i pól uprawnych oraz posiadał budynki folwarcz- ny kościół drewniany za panowania Jana Kazi- ne. W dworku przebywała często elita polityczna, mierza spalili Szwedzi. Nowy Kościół pw. św. Kle- intelektualna i naukowa naszego kraju z prezy- mensa został zbudowany w latach 1823–1829 gmina klembów dentem Ignacym Mościckim na czele. W czasie przez właściciela dóbr klembowskich, generała

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 209 Franciszka Żymirskiego. Przebudowany został w latach 1885-1894 według projektu W. Ka- mieńskiego. W czasie tych prac dobudowano prezbiterium z zakrystią i skarbcem oraz dwie kaplice. W kościele znajduje się wiele obiektów zabytkowych. W krypcie rodzinnej, w 1833 złożo- no szczątki generała Żymirskiego. Parafia została erygowana w 1993 roku przez bpa. K. Romaniuka. Kościół wznieśli własnymi ¡ Parafia Najświętszej Maryi Panny Matki rękami wierni. Ołtarz główny i posadzkę wy- kościoła w Ostrówku konano z granitu. Kościół posiada dwa ołtarze ul. Słoneczna 5, 05-205 Ostrówek boczne z obrazami Miłosierdzia Bożego i Matki +48 29 777 01 59 Boskiej Ostrobramskiej. www.parafia-ostrowek.pl ¡ Pomnik ku pamięci represjonowanych Żołnierzy przez NKWD Stoi u zbiegu ulic Kolejowej i Leśnej

Parafia w Ostrówku została wydzielona z parafii w Klembowie w roku 1981. Kościół wybudowano w latach 1982–1985 według projektu architekta Janusza Stępkowskiego.

¡ Parafia Św. Apostołów Piotra i Pawła w Woli Rasztowskiej ul. Kościelna 9, Wola Rasztowska Pomnik został postawiony przez kombatantów 05-205 Klembów ku czci żołnierzy represjonowanych. Przez obóz

gmina klembów +48 29 777 81 81 NKWD w Ostrówku przeszło około 400 więźniów. facebook.com/ParafiaWolaRasztowska Sowieccy oficerowie przeprowadzali wśród nich

210 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań często brutalne dochodzenia. Żołnierze osadze- ¡ Szlak rowerowy żółty ni w obozie przeszli przez piekło – wielu zostało klembów – Nowy Janków – 11,9 km wywiezionych na katorgę do Związku Sowiec- kiego, do obozów w Borowiczach, Riazaniu i Swi- ¡ Szlak rowerowy zielony erdłowsku. Nie wszyscy wrócili... Stare Załubice – Klembów – 29 km

¡ Szlak rowerowy czerwony szlaki „W stronę zachodzącego słońca” – 34 km turystyczne Szlak prowadzi przez gminy Wołomin, Klem- bów i Jadów i stanowi niejako połączenie ¡ Szlak św. Jakuba znany w naszym regionie między szlakami zachodnimi i wschodnimi jako VIA LIBERTATIS – Droga wolności i nie- Powiatu Wołomińskiego. podległości Szlak drogi Św. Jakuba w gminie Klembów za- ¡ Szlak rowerowy niebieski czyna się miejscowości Krusze i biegnie przez Wschód-Zachód – 77 km Klembów zahaczając o zabytkowy kościół Jest najdłuższym szlakiem Powiatu Woło- św. Klemensa i dalej przez Ostrówek odwiedza- mińskiego. Swój przebieg rozpoczyna od jąc Dom św. Faustyny Kowalskiej położony obok Starych Załubic a kończy przy wschodniej Rezerwatu Dębina. Następnie kieruje się do granicy Powiatu w miejscowości Podbale. miejscowości Tuł i dalej podąża przez miejsco- Podróżując nim będziemy poprowadzeni wość Szczepanek w stronę Gminy Poświętne. przez malownicze tereny ujścia rzeki Rzą- dzy do Zalewu Zegrzyńskiego z widokiem na ¡ Szlak konny – 25 km rzekę Bug w rejonach miejscowości Kuligów. Helenów, Rżyska, Janków Stary, Stary Kra- szew, Klembów, Dobczyn. Można go rozpo- ¡ Szlak rowerowy czarny cząć w każdej z wymienionych miejscowości. Radzymin – Zaścienie – 16 km Szlak jest ogólnodostępny oznakowany bia- Szlak łączący swoim przebiegiem tereny Ra- łymi tabliczkami z wizerunkiem konia z grzy- dzymina i Klembowa. wą i strzałkami. ¡ Szlak wodny – Rzeka Rządza

Rzeka na Nizinie Mazowieckiej w dorzeczu Wi- sły, lewy dopływ Narwi. Jej źródła znajdują się Został stworzony przez Stajnię Hucuł, aby po- na północny zachód od Kałuszyna. W Gminie pularyzować turystykę jeździecką. Prowadzi nas Klembów płynie przez miejscowości: Stary Pa- łąkami, rozlewiskami rzeki Rządza i lasami. Po sek, Stary Kraszew, Emilianów. Rzeka w dolnym drodze można spotkać przedstawicieli fauny biegu poniżej Starych Załubic spiętrza się m.in. sarny, łosie, bobry, czaple, żurawie. Trasa (wpływ zapory w Dębem) i wpływa do Jeziora

– 25 km szlaku dostosowana jest do potrzeb Zegrzyńskiego. Stanowi szlak wodny, na którym gmina klembów koni i jeźdźców. Na koń! odbywają się spływy kajakowe.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 211 ścieżki ¡ Boisko Orlik w Woli Rasztowskiej ul. Warszawska 41, 05-205 Wola Rasztowska przyrodnicze

¡ Rezerwat przyrody „Dębina”

Projekt wykonany w 2017 r. objął budowę boiska do gry w piłkę nożną ze sztuczną na- Rezerwat przyrody „Dębina” z przylegającym do wierzchnią o wymiarach 30,0 x 62,0 m. War- niego Wilczym Bagnem jest naturalnym zespo- tość inwestycji 354 944,45 PLN. łem leśnym dębowo-grabowym. Został utworzony w 1952 r. w celu ochrony 200-letniego dębu szypułkowego tworzącego górne piętro atrakcje rezerwatu. Zajmuje powierzchnię 53,3 ha i jest ostoją licznej zwierzyny. ¡ Per-Zoo Roman Persona Pieńki 28, 05-205 Klembów 506 154 187 Obiekty sportowe www.zwierzaki.edu.pl

¡ Boisko Orlik przy Zespole Szkół w Ostrówku ul. Warszawska 1, 05-205 Ostrówek +48 29 777 03 18 Ogólnodostępne. Korzystanie z boiska jest bezpłatne! Obiekt powstał w 2012 r. w ramach programu „Orlik 2012”.

Od 2007 roku Pan Roman Persona właściciel Per-ZOO bawi się z dziećmi w odkrywanie taj- ników przyrody. Ma to szczęście, że może swoje ¡ Boisko wielofunkcyjne przy szkole w Starym hobby – połączyć z pasją pracy z najmłodszymi. Kraszewie. Ogólnodostępne Pracuje z dziećmi przedszkolnymi i wczesnosz- kolnymi w wieku 3–10 lat. Pan Roman proponuje kilkanaście tematów zajęć na śródleśnej łące: spotkania z żywymi zwierzętami, doświadcze- nia ekologiczne, odkrywanie tajemnic przyrody. Na ofertę składają się: imprezy plenerowe, wy-

gmina klembów cieczki dla przedszkoli i klas I–III oraz organizacja urodzin.

212 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań lepszych strażaków z gminy walczy o tytuł naj- Imprezy Cykliczne lepszego strażaka. Igrzyska składają się z trzech konkurencji tj. Wieża, Ściana Płaczu i Sikawka ¡ Bieg Cichociemnych Strażaka.

¡ Zlot traktorów w Woli Rasztowskiej

Ogólnopolski bieg i Nordic Walking na dystansie 10 km. Odbywa się zazwyczaj w maju w miejsco- wości Krusze Gmina Klembów. Start i Meta przy Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Kruszu. Organizowany zazwyczaj w miesiącu lipcu przez Stowarzyszenie Miłośników Starych Traktorów ¡ Turniej Niepodległości w piłkę nożną „SAGAN”. Impreza organizowana jest zazwyczaj pod honorowym patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Cieszy się dużym powodzeniem i ściąga rzesze ludzi i maszyn (blisko 50 ciągni- ków, motorów i samochodów strażackich). Na zlocie możemy podziwiać pierwsze polskie Ur- susy i Zetory. Najstarszym ciągnikiem, który po- jawił się na zlocie był Ferguson Tea 20 z 1951 r.

Organizowany co roku w dniu 10 listopada na gastronomia Orliku w Ostrówku. Turniej urządzany jest dla za- wodniczek i zawodników w trzech kategoriach ¡ Bistro Ostrówek wiekowych: 11, 12 i 13 lat. Kolejowa 111a, 05-205 Ostrówek +48 883 073 772 ¡ Igrzyska sportowo-pożarnicze FIREMAN i zawody OSP

W Bistro dominuje kuchnia polska, która fascy- nuje szerokim wyborem dań. W menu: sałatki, Zazwyczaj jedna sobota czerwcowa w gmi- przekąski, dania obiadowe, wegetariańskie nie Klembów jest zarezerwowana na Igrzyska i fast food oraz wyjątkowo pyszne ryby, które gmina klembów Sportowo-Pożarnicze FIREMAN. Dziewięciu naj- najlepiej pasują do szklanki piwa.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 213 ¡ Karczma Rządza wliczone są w dobę hotelową. Na terenie hotelu ul. Nad Rzadzą 30, 05-205 Stary Kraszew można skorzystać z sauny suchej, siłowni, kij- +48 504 543 330 ków do Nordic Walking, rowerów turystycznych, www.karczma-rzadza.pl boiska do piłki nożnej i siatkówki, leżaków, stołu do ping ponga i rzutek. Najmłodszym gościom obiekt zapewnia plac zabaw oraz możliwość za- proszenia animatorki.

¡ Restauracja Dwór Klembów +48 500 622 500, 22 799 32 99 www.dworklembow.pl/restauracja Restauracja jest czynna codziennie od 14.00 do 20.00. Preferowane są w niej potrawy kuchni polskiej. W Karczmie Rządza prowadzone są usługi zwią- Jednorazowo może przyjąć 150 gości indywidu- zane z wszelkimi przyjęciami i rozrywką. We- alnych. Organizowane są tu również konferencje, wnątrz znajduje się sala balowa, która jednora- szkolenia, wesela i przyjęcia okolicznościowe. zowo może przyjąć 120 osób. Kuchnia serwuje sprawdzone, tradycyjne dania na bazie lokalnych produktów.

noclegi

¡ Dwór Klembów Pieńki 22, 05-205 Klembów Do centrum Warszawy jedyne 35 kilometrów (25 minut autem) +48 500 622 500, 22 799 32 99 www.dworklembow.pl lokalni producenci ¡ Inter Fiber Sp. z o.o. – firma Inter Fiber jest producentem i dostawcą wysokiej jakości błon- nika spożywczego: pszennego, bambusowego, celulozowego, owsianego, grochowego. Pro- wadzi działalność międzynarodową w Chinach, Belgii, Wlk. Brytanii, Polsce.

Dwór Klembów to usytuowany w lesie, zaciszny kawałek oazy spokoju i ciszy. Największymi atu- tami obiektu są: wspaniały, duży obszar leśny, gdzie goście znajdą wymarzone warunki do odpoczynku i poznawania piękna przyrody. Obiekt oferuje noclegi w 26 pokojach dla 58 osób.

gmina klembów Doba hotelowa trwa od 14.00 do 12.00. Śnia- danie podawane w formie bufetu oraz parking

214 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA poświętne

Urząd gminy +48 25 752 03 90, 25 752 03 80 25 752 03 10 ul. Krótka 1, 05-326 Poświętne www.gminaposwietne.pl

Filia w Międzylesiu Międzyleś 8b, 05-326 Poświętne +48 515 508 790 [email protected] Filia w Nowych Ręczajach Nowe Ręczaje 24c, 05-326 Poświętne +48 22 799 94 89 [email protected]

Gmina Poświętne położona jest we wschodniej części województwa mazowieckiego, na połu- zabytki dniowych krańcach Powiatu Wołomińskiego. Całkowita powierzchnia gminy wynosi ponad ¡ Grób Rodzinny Lelewelów 104 km2, zamieszkuje ją ponad 6000 osób. Po- 05-326 Poświętne, ul. Jana Pawła II 20 świętne jest gmina wiejską, spełniającą funkcje +48 25 510 230 723 rolnicze i rekreacyjne dla pobliskich aglomeracji miejskich.

INFORMACJA TURYSTYCZNA

¡ Urząd Gminy Poświętne ul. Krótka 1, 05-326 Poświętne +48 25 752 03 90, 25 752 03 80 www.klembow.pl

¡ Gminna Biblioteka publiczna w Poświętnem Znajdujący się na wspomnianym cmentarzu Cygów 60 A, 05-326 Poświętne Lelewelowie byli spolszczoną rodziną szlachty

+48 25 752 03 73 pruskiej von Lewensprung. Przedstawicielami gmina poświętne [email protected] rodziny byli Prot i Joachim Lelewelowie. Ich czas

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 215 działalności politycznej, społecznej i naukowo– muzea, pomniki badawczej plasuje się u schyłku I Rzeczypospo- litej: Czas Sejmu Wielkiego, Działalność KEN, i miejsca pamięci Powstanie Kościuszkowskie. Jednym z ważniej- ¡ Obelisk Lotników Polskich z 55 eskadry bom- szych miejsc działalności Rodu Lelewelów była bowej miejscowość Wola Cygowska, mieszcząca się Obelisk Lotników Polskich z 55 eskadry bom- w Gminie Poświętne. We wspomnianej miejsco- bowej, poległych w walce powietrznej stoczo- wości mieści się obecnie grób rodziny Lelewe- nej na samolocie ,,PZL – B 23 – Karaś‘’ podczas lów z tablicą upamiętniającą oraz muzeum po- kampanii wrześniowej 1939 roku nad terenem święcone tej rodzinie, zlokalizowane w świetlicy Gminy Poświętne . wiejskiej. ¡ Kapliczki przydrożne ¡ Park krajobrazowo – dworski w Krubkach Na terenie Gminy Poświętne, w 27 sołectwach, – Górkach zewidencjonowano 105 kapliczek i krzyży. Tylko Recepcja: Krubki-Górki 13a 21 obiektów, głównie figur i latarni, znajduje się 05-326 Poświętne na prywatnych posesjach. Reszta usytuowana +48 609 190 607 jest w lasach, na polach, na rozstajach dróg, na końcu bądź początku danej miejscowości.

¡ Dawny cmentarz osadników niemieckich w Nowych Ręczajach Liczna grupa osadników niemieckich zamiesz- kiwała południowo – wschodnie okolice Woło- mina, tworząc swoiste kolonie: Nadbieli, Czuba- jowiźnie i Mostówce. Dziś jedyną pamiątką po dawnych mieszkańcach tych stron są dwa po- rzucone cmentarze ewangelickie. Jeden znajduje się w Mostówce, drugi zaś na skraju lasu w Ręczajach Nowych. Wszystkie nagrobki są wykonane w kształcie betonowej trumny. Jak wi- Zabytek nieruchomy wpisany do Rejestru Wo- dać, wszystkie są pokryte grubą warstwą mchu jewódzkiego Konserwatora Zabytków. W latach z widocznym znakiem krzyża, wyrytym w be- 1780–1845 właścicielem dóbr parkowych był tonie. Brak jest niestety jakichkolwiek napisów Stanisław Grabowski, syn Stanisława Augusta świadczących o tożsamości spoczywających Poniatowskiego i Elżbiety Grabowskiej. Jednak tu osób lub dat. Cała nekropolia zajmuje teren dwór w większym stopniu słynie z wizyty majora o powierzchni około 100 m2. Henryka Dobrzańskiego – Hubala, ostatniego żołnierza II Rzeczypospolitej. – Dawny cmentarz żydowski z 2 poł. XIX w. Park stanowi własność prywatną z możliwością w Nowych Ręczajach zwiedzania przez turystów w ciągu dnia.

¡ Cmentarz Parafialny w Poświętnem 05-326 Poświętne, ul. Jana Pawła II 20 +48 25 510 230 723 Zabytek nieruchomy znajdujący się w wo- jewódzkiej ewidencji zabytków. Powstanie

gmina poświętne cmentarza datowane jest w połowie XVIII wieku.

216 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Tablica pamiątkowa majora Hubala ¡ Szlak rowerowy Żółty „Żółty skrót” – 17 km Krubki-Górki 13a, 05-326 Poświętne Szlak mający charakter skrótu dla szlaku Tablica zlokalizowana jest na terenie zespołu „Dookoła Tłuszcza”. Przebiega od Mokrej Wsi pałacowo-parkowego w miejscowości Krubki przez centrum miasta Tłuszcz i kieruje się do Górki w Pałacu Alexandrinum i stanowi wła- miejscowości Międzyleś. sność prywatną. Park w ciągu dnia udostęp- niany jest dla zwiedzających. atrakcje

¡ Rocznica pobytu w Krubkach-Górkach Mjr. Henryka Dobrzańskiego Ps. „Hubal” – Impreza cykliczna Recepcja: Krubki-Górki 13a 05-326, Poświętne +48 609 190 607 www.palac-alexandrinum.pl

szlaki turystyczne Henryk Dobrzański ps. „Hubal” przebywał w Krub- kach-Górkach w 1939 r. Stąd ruszył na spotkanie ¡ Szlak rowerowy zielony „Zygzakiem z naturą” śmierci, stojąc na czele Wydzielonego Oddziału – 58 km Kawalerii Wojska Polskiego. W rocznicę pobytu Wiedzie malowniczymi drogami leśnymi płk. Henryka Dobrzańskiego na przełomie wrze- przez pola i łąki. Jest miłą odskocznią od bar- śnia i października w zespole parkowo-pałaco- dziej uczęszczanych szlaków. Rozpoczyna się wym odbywają się spotkania grup rekonstrukcyj- wzdłuż obrzeża Nadbużańskiego Parku Kra- nych interesujących się historią majora Hubala. jobrazowego. Jego przebieg poprzez tereny zielone kieruje nas na południe gminy Jadów i ¡ Pracownia ceramiki Gliniany Blues Wanda Wolf Strachówka, a dalej biegnie wzdłuż gminy Nowe Ręczaje 34c, 05-326 Poświętne Poświętne do Wołomina i jego okolic. +48 603 200 486 www.glinianyblues.decoart.pl ¡ Szlak rowerowy czarny „Dookoła Tłuszcza” – 58 km Szlak wytyczony przez centralną część Rów- niny Wołomińskiej od wschodnich obrzeży Wołomina poprzez tereny gminy Klembów, Poświętne, Strachówka, Tłuszcz, które są mniej zurbanizowaną częścią Powiatu Wo- łomińskiego. Szlak został zaprojektowany

jako tzw. pętla, dlatego podróż nim można gmina poświętne rozpocząć w dowolnym miejscu.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 217 Gliniany Blues to mała, przytulna pracownia, gastronomia w której dla każdego znajdzie się miejsce i cie- pła herbata. Pracownia jest otwarta prawie noclegi zawsze po południu, jednak właścicielka Pani ¡ Pałac Alexandrinum Hotel & Spa Wanda Wolf zaleca umawianie wizyt czy zajęć Restauracja TREMO i Stajnia Pałacowa przez telefon. Krubki-Górki 13a, 05-326 Poświętne +48 609 190 607 ¡ Leon Palesa – ciesielka bez tajemnic [email protected] – Właścicielem prywatnego skansenu etno- www.palac-alexandrinum.pl graficznego jest Leon Palesa. Po wcześniej- szej rezerwacji terminu istnieje możliwość zwiedzenia obiektu. Czukajowizna 6, 05-326 Poświętne +48 696 048 815

Pałac Alexandrinum Hotel&Spa usytuowany jest w miejscowości Krubki-Górki w gminie Po- świętne, zaledwie 25 km od Warszawy. Zajmuje 12 ha obszar zabytkowego parku. Spełnia normy 4 gwiazdkowego Hotelu. Obiekt oferuje luksuso- we pokoje, kryty basen, saunę oraz restaurację TREMO. Każdy pokój w hotelu jest klimatyzowa- ny i wyposażony w telewizor. Recepcja hotelu jest czynna przez całą dobę. W stajni pałacowej Goście mogą zapisać się na lekcje jazdy konnej. Na terenie obiektu powstał nowy budynek o nazwie Residence, który oferuje 18 pokoi dwuosobowych. Doskonale poczują się tu osoby uwielbiające przestrzeń, bliskość przyrody oraz zabytkową architekturę.

Na terenie gospodarstwa Pana Leona Palesy ¡ Restauracja TREMO w Pałacu Alexandrinum w Czubajowiźnie 6 istnieje STOLARNIA – ŻYWE Krubki-Górki 13a, 05-326 Poświętne MUZEUM, która prowadzi warsztaty w zakresie +48 609 190 607 wykonywania pojedynczych egzemplarzy wyro- www.palac-alexandrinum.pl bów ciesielsko-stolarskich oraz stwarza możli- wości prowadzenia prac polegających na konserwacji i rekonstrukcji wyrobów z drewna dla potrzeb lokalnych społeczności. W trakcie trwa- nia warsztatów istnieje możliwość zapoznania się z opisem gatunków drewna, parametrami technologicznymi, obróbką wstępną, rodzajami

gmina poświętne i stylami dominującymi w architekturze drewnianej i ciesielce.

218 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Restauracja jednorazowo może przyjąć do 100 osób. Wyśmienite dania przygotowywane są pod okiem doświadczonego Szefa Kuchni. Do- minują tu aromaty kuchni regionalnej z elementami światowych trendów kulinarnych. Restauracja dba szczególnie o to, aby każda potrawa wyróżniała się nie tylko smakiem, ale i sposobem podania.

jazda konna atywnością w organizacji imprez. Zawsze jest tu rodzinnie, kolorowo i nie do poznania czyli ¡ Stajnia Pałacowa – Pałac Alexandrinum tak aby każdy czuł się tu jak u siebie. Znajduje Krubki-Górki 13a, 05-326 Poświętne się tu: szkółka jeździecka, zagroda edukacyjna, +48 505 920 158 pensjonat dla koni, kawiarenka w altanie. www.palac-alexandrinum.pl ¡ Stadnina Koni HORSELAND ul. Józefin 8a, 05-326 Poświętne +48 601 251 105, 607 666 069 www.horseland.pl

W stajni pałacowej w miesiącu czerwcu z okazji dnia dziecka organizowane są ogólnodostępne animacje hippiczne dla dzieci. Ponadto przez cały rok stajnia zaprasza na naukę jazdy konnej, warsztaty i animacje plenerowe dla grup zorganizowanych oraz spotkania integracyjne. Ośrodek uczy jazdy konnej profesjonalnie wg klasycznej szkoły jazdy konnej. Konie są świet- ¡ SKlub Jeździecki CZUBAJKA nie przygotowane do pracy pod dziećmi. Jazdy marta Kalbarczyk prowadzone są przez Instruktorów Sportu. Po Czubajowizna 24, 05-326 Poświętne tygodniu w siodle dziecko galopuje na lonży. +48 505 920 158 Odbywają się na placu, w hali bądź w terenie. www.kjczubajka.pl Atrakcją są zajęcia tematyczne np: pokaz ujeż- Klub Jeździecki Czubajka działa od 2007 roku dżania konia, nauka lonżowania i prowadzania i od samego początku stara się by Czubajka konia, nauka siodłania, pokazy skoków przez nie była kolejną stajnią, a miejscem, które wy- przeszkody, szkolenie do brązowej odznaki. różnia się niepowtarzalną atmosferą. W klubie W Horseland można zarezerwować pobyt 7- lub jeździeckim mały światek pęka od pozytyw- 14-dniowy z całodziennym wyżywieniem – śnia- nie zakręconych ludzi, którzy zarażają pasją. danie, obiad, deser, kolacja. Noclegi w 5 przy-

Większość jeźdźców stajni stanowią dzieci oraz tulnych pokojach 2-, 4-, i 6-osobowych, do tego gmina poświętne młodzież. Klub charakteryzuje się wielką kre- 2 łazienki, świetlica oraz dostęp do kuchni.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 219 GMINA rząśnik

posiada niezliczone uroki przyrody: dolinę rzeki Urząd gminy Narew, piękne lasy Puszczy Białej pełne grzy- bów, jagód i wszelkiej zwierzyny, pulwy itp. Te +48 29 59 29 260 okoliczności sprawiają, że Rząśnik jest chętnie fax. 29 59 29 285 odwiedzany przez turystów. Wielu z nich ma tu ul. Jesionowa 3, 07-205 Rząśnik swoje działki letniskowe. Są też i tacy, którzy [email protected] opuścili wielkomiejskie przestrzenie, by tu za- www.rzasnik.pl mieszkać!

¡ Rząśnik

INFORMACJA TURYSTYCZNA ¡ Urząd Gminy Rząśnik ul. Jesionowa 3, 07-205 Rząśnik +48 29 59 29 260, fax. 29 59 29 285 [email protected] www.rzasnik.pl

Ładna i zadbana miejscowość, do jakich niewąt- pliwie należy Rząśnik, to miejscowość gminna z nowoczesnymi zabudowaniami, czystymi ulicami, infrastrukturą turystyczną którą możemy podziwiać, poruszając się pieszo lub rowerem. W Rząśniku znajduje się kościół pw. NMP Matki Kościoła wybudowany stosunkowo niedawno, w latach 1989–1994 r. W „centrum” miejscowo- ści, znajduje się fontanna przy urzędzie gminy. Gmina Rząśnik to idealne miejsce dla wszyst- W okresie letnim funkcjonuje tu również basen, kich, którzy cenią sobie ciszę, spokój i piękno który jest pilnowany przez zatrudnionego pra-

gmina rząśnik przyrody. Położona w centralnej Polsce, w wo- cownika. W Rząśniku życie płynie wolniej i spo- jewództwie mazowieckim, 70 km od Warszawy kojniej z dala od wielkich miast.

220 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań zabytki

¡ Sanktuarium Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus, Dziewicy i Doktora Kościoła – Zabyt- kowy drewniany kościół w Porządziu Porządzie 92, 07-205 Rząśnik +48 29 59 29 260, fax. 29 59 29 285 www.sanktuariapolskie.com.pl

W latach 1547–1890 r. wybudowano kolejno trzy kościoły drewniane, pierwszy w 1547 r. na założenie parafii, drugi w 1776 r. po spaleniu się pierwszego, trzeci (obecny) utworzony poprzez rozbudowę drugiego. Kościół Rzymskokatolic- ki pw. Świętej Anny, który możemy podziwiać obecnie został wzniesiony w 1890 r., staraniem ks. prob. Józefa Adolfa Dmochowskiego. Świą- Malowniczy, drewniany Kościół w stylu podhalań- tynia jest jednym z pięciu na terenie Mazowsza skim pw. Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus zbu- zachowanych kościołów transeptowych. Prezbi- dowany został w 1715 r. przez biskupa płockiego terium tego kościoła leży po stronie zachodniej Ludwika Załuskiego we wsi Dzierżenina (powiat budynku, odwrotnie niż w przypadku większości pułtuski). Przeniesiony na obecne miejsce do innych kościołów. Porządzia w latach 1927–30, staraniem księdza Jana Trzaskomy. W trakcie przenosin silnie prze- kształcony i rozbudowany wg projektu architek- ¡ Zabytkowy cmentarz parafialny w Nowym ta Stefana Szyllera. Kolejny raz przebudowany Lubielu – Grób Romana Stronczaka w 1954 r. staraniem księdza Jana Fałkowskiego. między Pułtuskiem a Ostrowią Mazowiecką Remontowany w latach 1996–2000. 1 październi- ka 2004 r., na podstawie dekretu biskupa łomżyń- skiego Stanisława Stefanka, w Porządziu zostało ustanowione Sanktuarium św. Teresy od Dzieciąt- ka Jezus. W sanktuarium została wydzielona kaplica Świętej Teresy. W kaplicy pod sufitem wiszą róże, które są symbolem świętej. W kaplicy znaj- dują się jeszcze dwa wizerunki Dziewicy i doktor Kościoła. Na ołtarzu głównym stoi zabytkowa figura św. Teresy pod baldachimem pokrytym złotem. Znajdują się tutaj też relikwie w postaci włosów Świętej, podarowane przez postulatora procesu beatyfikacyjnego Teresy z Lisieux, która nawiedzała mieszkańców Porządzia. Drewniana Na cmentarzu parafialnym w miejscowości kaplica wpisana jest do rejestru zabytków. Nowy Lubiel znajdują się groby polskich żołnie- rzy poległych we wrześniu 1939 roku m.in. grób ¡ Kościół św. Anny w Nowym Lubielu lotnika kpr. strz. Romana Stronczaka, który został

Nowy Lubiel 13, 07-207 Nowy Lubiel zestrzelony przez lotnictwo Wehrmachtu pod- gmina rząśnik +48 29 59 29 260, fax. 29 59 29 285 czas lotu bojowego w pobliżu Nowego Lubiela

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 221 muzea, pomniki Cmentarz z I wojny światowej w okolicy Starej Wsi, Usytuowany jest na planie prostokąta o wy- i miejsca pamięci miarach ok. 34 m x 24 m. Spoczywa tu prawdo- ¡ Zbiorowa Mogiła żołnierzy armii rosyjskiej podobnie 150 żołnierzy: armii niemieckiej (w 72. – Ochudno pojedynczych grobach) i rosyjskiej (w 5. zbioro- Znajduje się przy drodze z Wyszkowa wych mogiłach). do Porządzia. Zbiorowa Mogiła żołnierzy rosyjskich jest jed- ¡ Cmentarz ewangelicki osadników niemiec- nym z wielu cmentarzy z okresu I wojny 1915 r., kich – Wincentowo który zachował się na terenie Puszczy Białej. Położona jest po prawej stronie drogi prowa- dzącej z Porządzia do Wyszkowa w lesie, tuż przy drodze. Ma postać kurhanu o wysokości ok. 2 m. Pochowano tu ok. 200 żołnierzy poległych w 1915 r. Od południowej strony widoczne są śla- dy okopów z czasów I wojny światowej.

¡ Mogiła powstańców w Ochudnie Zlokalizowana niedaleko leśniczówki W miejscowości Wincentowo na leśnym wzgórzu znajduje się cmentarz dawnych niemieckich osadników. Na te tereny przybyli oni w czasie zaboru pruskiego. Ich zadaniem było osuszanie i oczyszczanie bagna. Zamieszkiwali między innymi w Wincentowie. Nie integrowali się z miejscową ludnością, starali się być samo- wystarczalni. Osadnicy przeżyli w Puszczy Białej ponad 100 lat. Niektórzy opuścili te tereny do- Mogiła powstańcza poległych w bitwie pod Po- piero w czasie II wojny światowej, a niektórzy rządziem 14 i 15 lipca 1863 r. znajduje się nieda- zostali tu na zawsze. leko leśniczówki w Ochudnie, przy samej drodze do Wyszkowa. W bitwie poległo tam 87 naszych ¡ Cmentarz wojenny z I wojny światowej 1915 r. rodaków, 36 zostało rannych, a 35 dostało się do Dąbrowa Zagródzie niewoli. ¡ Cmentarz żołnierzy rosyjskich i niemieckich z 1915 roku Przy drodze z Porządzia do Nowych Wielątek (ok. 1 km od Porządzia) w okolicach Starej Wsi

Spoczywa na nim ok. 300 żołnierzy rosyjskich i niemieckich. Stoi tu jeden duży krzyż prawo- sławny na mogile żołnierzy rosyjskich, obłożo- nej kamieniami. Niemieckie groby były uloko-

gmina rząśnik wane naokoło kapliczki, która stała centralnie na miejscu pochówku. Obecnie teren uporząd-

222 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań kowali harcerze i ustawili pozostałości dawnej kaplicy: pamiątkowy kamień, betonową tablicę, krzyż w oryginalnej konfiguracji i tablicę infor- macyjną o tym miejscu.

¡ Cmentarz wojenny z I wojny światowej 1915 r. Komorowo Cmentarz wojenny położony w lesie, spoczywa tu nieznana liczba żołnierzy. Cmentarz znajduje się pod opieką Szkoły Podstawowej w Komorowie. Miejsce pamięci Tadeusza Zawadzkiego ps. ,,Zośka” – Komendanta warszawskich grup ¡ Mogiła zbiorowa żołnierzy z I wojny 1915 r. szturmowych Szarych Szeregów. W akcji pod Wólka Folwark Sieczychami „Zośka” miał być tylko obserwa- Mogiła zbiorowa żołnierzy rosyjskich poległych torem. Dowództwo powierzono debiutującemu na przełomie lipca i sierpnia 1915 roku, w kształ- w tej roli Andrzejowi Romonckiemu ps. „Morro”. cie kopca (dość rozmytego). Celem grupy była równoczesna likwidacja kilkunastu strażnic niemieckich usytuowanych na ¡ Cmentarz wojenny z I wojny światowej 1915 r. wschodniej granicy. Strażnica w Sieczychach Wólka Przekory była jedną z mniejszych i tym samym, prost- Cmentarz wojenny o wymiarach ok. 30 m x 20 m. szych do opanowania. Zdobyto ją w ciągu 10 mi- Żołnierzy armii niemieckiej pochowano w poje- nut. Cel militarny akcji został w pełni osiągnięty, dynczych grobach, zaś armii rosyjskiej w mogi- ale cena, jaką za nią zapłacono, była niewspół- łach zbiorowych. Cmentarz zniszczony. Zacho- miernie wysoka. Zginął „Zośka”. Umierał na rę- wało się kilka kamieni nagrobnych. kach lekarza Zygmunta Kujawskiego, który nie był w stanie nic zrobić, aby mu pomóc. ¡ Mogiła zbiorowa Nowe Wielątki ¡ Pomnik „Ku czci Bohaterom poległym o wol- ność i niepodległość ojczyzny” Nowy Lubiel 13 przy kościele Pomnik stoi przy kościele w Nowym Lubielu. Odsłonięcia pomnika w dniu 15 września 2019 r. dokonali ks. kan. Wojciech Goryszewski i władze gminy Rząśnik. Na pobliskim cmentarzu znajdu- ją się mogiły żołnierzy polskich którym został wystawiony ten pomnik.

Mogiła zbiorowa na planie kwadratu o wym. 20 m x 20 m z kopcem ziemnym, na którego szczycie stoi drewniany krzyż z 1913 roku przeniesiony prawdopodobnie z cmentarza w Woli Mystkowskiej. Spoczywa tu nieustalona liczba żołnierzy nieznanej narodowości.

¡ Miejsce pamięci Tadeusza Zawadzkiego ps. ,,Zośka” Porządzie, Sieczychy 43

Tablica pamiątkowa umieszczona jest przy Pu- gmina rząśnik blicznej Szkole Podstawowej w Sieczychach.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 223 ¡ Mogiła Romana Składanowskiego ps. „Wik- tor”. W niedalekiej odległości od Porządzia na drodze w kierunku miejscowości Sieczychy, zobaczymy po lewej stronie drogi, grób Roma- na Składanowskiego, żołnierza Armii Krajowej.

Tuż przy grobie, umieszczona jest tablica in- formacyjna, na której możemy przeczytać, że żołnierz zmarł na skutek ran odniesionych w połowie lipca 1948 r., walcząc z oddziałami kali się z oddziałami rosyjskimi. Schwytanych komunistycznej Milicji Obywatelskiej. powstańców, głównie chłopów z okolicznych wiosek, wieszano na pochyłym dębie, które- ¡ Pomnik Nieznanego Żołnierza – Rząśnik go konary rosły nad drogą do wsi Sieczychy. skrzyżowanie ul. Wyszkowskiej i Lubielskiej, W czasie II wojny światowej koło dębu stała w kierunku miejscowości Porządzie. Tuż po budka strażnicza na granicy między General- skręcie, dojedziemy do pomnika, poświęcone- ną Gubernią a Rzeszą. Około trzystuletni dąb mu Nieznanemu Żołnierzowi. obecnie jest schorowany i mocno przechylo- ny w stronę drogi. Vis a vis niego po drugiej stronie drogi stoi drewniany krzyż. W 2014 r. ustawiono tam też tablicę informacyjną.

¡ Krzyż Przydrożny z 1896 r. Nowy Lubiel Krzyż znajduje się w Nowym Lubielu niedaleko Kościoła i pomnika Jana Pawła II. Został ufundowany 1896 r. przez Stanisława Soliwodę.

Pomnik ufundowała Gmina Wyszków w X roczni- cę odzyskania Niepodległości. Poświęcony jest żołnierzowi, który oddał życie za wolność naszej ojczyzny.

¡ Dąb Powstańców styczniowych – „Wieszatiel” Na drodze Porządzie – Sieczychy stoi okazałe drzewo - dąb powstańców styczniowych. Jest

gmina rząśnik to miejsce pamięci i niemy świadek wydarzeń sprzed 150 lat, gdy powstańcy styczniowi poty-

224 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Pomnik Jana Pawła II w Nowym Lubielu ¡ Domy drewniane – Gmina Rząśnik Pomnik Jana Pawła II znajduje się na placu Na terenie Gminy Rząśnik znajduje się kilka- przed kościołem pw. św. Anny. Przedstawia dziesiąt starych domów, chałup i zabudowań postać Papieża pozdrawiającego wiernych. gospodarskich ściśle związanych z architek- turą i kulturą materialną regionu Kurpiów Puszczy Białej.

¡ Pulwy – Obszar Natura 2000. Jadąc z Rzą- śnika przez Sieczychy (jedziemy cały czas wzdłuż Bagna Pulwy) docieramy do rozjaz- du dróg, na którym w prawo odchodzi droga do Zygmuntowa, prosto zaś biegnie droga, atrakcje która zaprowadzi nas dalej do miejscowości Adamowo. W tym miejscu zobaczymy dużą, ¡ Basen odkryty w Rząśniku czerwoną tablicę, informującą nas, o tym, że Zlokalizowany przy Urzędzie Gminy dostajemy się na ekologiczny Obszar Natura w Rząśniku 2000 Bagno Pulwy.

Przez całe wakacje dzieci i młodzież mogą ko- Pulwy – znaczny obszar (ok. 60 ha) łąk, pa- rzystać z basenu, który stoi na placu przy Urzę- stwisk, mokradeł położony na terenie gmin: dzie Gminy w Rząśniku. Basen odkryty funk- Rząśnik i Długosiodło. Nazwa Pulwy oznacza po cjonuje w okresie letnim od 1 lipca do końca kurpiowsku „bagno”. Do końca XIX wieku Pulwy sierpnia przez cały tydzień w godzinach 10–18. były nieprzebytym, tajemniczym bagnem, które Na basenie zatrudniony jest pracownik, który stanowiło swoistą przeszkodę w kontaktach po- czuwa nad bezpieczeństwem korzystających. między ludźmi mieszkającymi po jego obydwu

Pływanie w basenie cieszy się dużą popularno- stronach. Obecnie na terenie Pulw znajdują się gmina rząśnik ścią wśród młodzieży głębokie pokłady torfu sięgające nawet 6 m

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 225 głębokości. Wędrówka przez ten teren stwarza ¡ „Dzień dziecka” okazję do zobaczenia wielu ciekawych gatun- Plac przed Urzędem Gminy, ul. Jesionowa 3, ków zwierząt i ptaków. Przez środek Pulw prze- 07-205 Rząśnik biega zielony szlak turystyczny, którym przez Impreza cykliczna odbywająca się około daty większą część bagna można podążać. Część 1 czerwca na placu przed UG w Rząśniku. północna obszaru Pulw to mozaika łąk, pastwisk, niewielkich lasków sosnowych oraz za- ¡ Festyn rodzinny z DISCO POLO budowań gospodarskich, natomiast część połu- Targowica – Rząśnik dniowa to głównie bezdrzewne łąki. Impreza cykliczna planowana zazwyczaj na koniec lipca początek sierpnia. Forum Spo- ¡ Lubiel – Nowy Lubiel i Stary Lubiel. tkań dla mieszkańców, którzy wraz z rodzina- mi mogą pobawić się na targowicy w Rząśni- ku przy muzyce disco-polo.

¡ Maraton rowerowy – ,,Legia MTB maraton” Impreza cykliczna odbywająca się w maju organizowana przez Forum Spotkań. Zazwyczaj startuje z placu na targowicy. Maraton poprowadzony jest przez Bagno Pulwy i ścieżki leśne Puszczy Białej w okolicy Rząśnika. Lubiel i sąsiednie dobra należały kiedyś do rodziny Nowodworskich. W Lubielu podobnie jak nad całą środkową i dolną Narwią – osadnictwo polskie rozwijało się od X wieku. Przez wiele stu- leci w okolicy Lubiela dominowały nieprzebyte bory i meandrująca rzeka. Przez tą miejscowość przechodziły ważne lokalne trakty handlowe, których przebieg sukcesywnie się zmieniał, w miarę osuszania terenów.

Imprezy Cykliczne

¡ „Powitanie lata – Wianki” Nowy Lubiel – błonie nad rzeką Narew. ¡ Dożynki Gminne Targowica w Rząśniku Impreza odbywająca się cyklicznie co roku Impreza cykliczna odbywająca się zazwy- w czerwcu na błoniach nad Narwią w miej- czaj na początku września na targowicy scowości Nowy Lubiel. w Rząśniku. gmina rząśnik

226 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Wycieczki i zajęcia z Kulturą i Naturą lendrów przy samej rzece Narwi, tam zakręca ul. Promowa 25, 07-207 Wólka-Wojciechówek w prawo w stronę Kępy Zatorskiej – Gajówki. +48 504 268 206 Dalej prowadzi częściowo lasami do miejsco- www.facebook.com/kulturainatura wości Wielątki Folwark. Stamtąd drogą leśną biegnie omijając Ochudno aż do Porządzia. Następnie leśnym duktem kieruje się do Sie- czych, mija Przetycz Folwark i obrzeżem lasu dociera do Długosiodła. Kończy się przy Po- mniku Tadeusza Kościuszki w centrum Dłu- gosiodła.

¡ Szlak pieszy zielony pułtusk Rynek – Dalekie PKP – 59,8 km Szlak rozpoczyna się w Pułtustku na ul. Ry- Firma organizuje wycieczki i spacery przyrodni- nek. Dalej biegnie przez most na Narwi czo-krajoznawcze oraz wykłady i prelekcje. wchodzi w Nadbużański Park Krajobrazowy. Biegnie wzdłuż rzeki aż do Zambsków Ko- szlaki ścielnych. Dalej skręca w prawo wijąc się turystyczne wzdłuż Narwi aż do Nowego Lubiela. W okolicy Sieczych wchodzi w lasy Puszczy Białej. ¡ Szlak pieszy czerwony z przeprawą promem Następnie biegnie wzdłuż torów do miejsco- Pułtusk – Brańszczyk – 71,7 km. wości Dalekie Tartak gdzie kończy swój bieg Szlak rozpoczyna się w Pułtusku na podzam- przy stacji PKP. czu od ul. Aleksandra Gajkowicza. Następ- nie wiedzie przez most na Narwi i kieruje ¡ Szlak pieszy zielony się na teren Powiatu Wyszkowskiego. Prze- „Bagno Pulwy” 5 km – 30 km mierzając lasy powiatu ścieżka wychodzi w okolicach Starej Wsi, przecina trasę z Wy- szkowa do Porządzia i dalej kieruje się znowu przez las do miejscowości Dalekie Tartak. Na- stępnie znowu wkracza w lasy Gminy Brań- szczyk i kieruje się w stronę łowiska Jegiel. Przecina łowisko i dalej wiedzie do Brańsz- czyka. W Brańszczyku kieruje do przystani w Rybakach, gdzie należy przeprawić się pro- Dzisiejsze Pulwy to jeden z największych mem. Tu kończy się szlak pieszy. w Polsce obszarów łąkowych (ok. 60 km2). Teren Pulw przecina zielony szlak pieszy, któ- ¡ Szlak pieszy czerwony ry wprowadza Nas w serce dawnych bagien. Dalekie PKP – Uroczysko Jegiel – 9 km Jest to ciągnąca się kilometrami wędrówka Szlak startuje ze stacji PKP w Dalekiem i pro- w zieleni. Pulwy oplata misterna sieć kana- wadzi lasami Puszczy Białej do uroczyska Je- łów. Na trasie zdarzają się również krótkie giel. Jest krótszym odcinkiem szlaku Pułtusk odcinki piaszczyste. Najlepiej podjechać –Brańszczyk. samochodem do miejscowości Sieczychy, i stamtąd iść szlakiem oznakowanym ko- ¡ Szlak pieszy niebieski lorem zielonym. Długość wycieczki można popowo Koscielne – Lipnik Majorat – 68,9 km planować dowolnie. Najbardziej malowniczy

Szlak rozpoczyna się przy ul. Nadbużańskiej w odcinek rozciąga się między sąsiadującą gmina rząśnik Popowie Kościelnym i biegnie w kierunku Ho- z Sieczychami wsią Adamowo a niewielką

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 227 osadą Grądy Polewne (w jedną stronę ok. jańską. Potem biegnie cały czas prosto, aż 5 km). Za Grądami nieco zmienia się też do torów. Przecina tory kolejowe i tuż za nimi krajobraz – rowów melioracyjnych jest już skręca w prawo, dalej kieruje się do Gminy nieco mniej. Tą drogą można dojść do miej- Rząśnik do miejscowości Dalekie Tartak, na- scowości Nury i wrócić tą samą trasą. Taka stępnie dalej biegnie w pobliżu Podborza, aż wycieczka ma długość ok. 20 km. Gdyby ktoś do Przetyczy Folwark już w Gminie Długosio- miał ochotę na dłuższą wędrówkę, może iść dło. Ścieżka kończy się przy pomniku Tade- zielonym szlakiem aż do Narwi – w takim wy- usza Kościuszki. padku, zakładając powrót, trzeba się liczyć z pokonaniem ponad 30 km. ¡ Szlak rowerowy żółty „Powstańców styczniowych” – 27,8 km ¡ Szlak rowerowy zielony – przez Bagno Pulwy Szlak stratuje i kończy się w miejscowości Rzą- porządzie – Wincentowo – 6,9 km śnik przy ul. Wyszkowskiej niedaleko cmentarza. Aby wyruszyć skręcamy w ul. Lubielską i jedziemy na Gołystok, Wolę Polewną, gdzie docieramy do odnogi Narwi. Skręcamy w prawo i jedziemy wzdłuż rzeki Narew aż do Nowego Lubiela. Da- lej odbijamy na Stary Lubiel, Nury i Nową Wieś. Wincentowo zwiedzając po drodze mogiły po- ległych powstańców. Przejeżdżamy też blisko Bagna Pulwy i wyjeżdżamy ponownie na ul. Wy- Szlak rozpoczyna się w miejscowości Po- szkowską kierując się na Rząśnik. rządzie przy ul. Wyszkowskiej i biegnie obok cmentarza parafialnego przez Bagno Pulwy ¡ Leśna ścieżka rowerowa kolor zielony w kierunku miejscowości Wincentowo. ochudno – Leszczydół Nowiny – Porządzie – Rząśnik – 5,7 km ¡ Szlak rowerowy czerwony To kontynuacja ciągu wiodącego wzdłuż dro- „Rowerem na grzyby i jagody” – 1,9 km gi powiatowej, z którego chętnie korzystają Szlak poprowadzony głównie przez las. rowerzyści, piesi, biegacze, wielbiciele nordic walking itp. Oficjalne otwarcie ścieżki odbyło ¡ Szlak czarny się w Ochudnie 12 października 2019 r. Ścież- porządzie – Ochudno – 1,7 km ka biegnie przez las od Leszczydołu Nowiny Krótka trasa prowadząca lasem od Porządzia do Porządzia i od Porządzia do Rząśnika. do Ochudna, obok cmentarza z okresu I woj- Powstała przy współudziale środków gminy ny światowej. Rząśnik i Nadleśnictwa Wyszków. ¡ Szlak rowerowy niebieski Grądy Polewne – Długosiodło – 15,8 km wypożyczalnia Szlak zaczyna się w Gminie Rząśnik w miej- scowości Grądy Polewne i wiedzie do miej- SPRZĘTU scowości Grodziczno, a następnie przez ¡ Chrzciankę Włościańską, Stare Bosewo do Wypożyczalnia sprzętu sportowego i rowerów Nowy Lubiel 23, 07-207 Rząśnik Długosiodła. Tam kończy się przy pomniku +48 600 351 996, 514 573 107 Tadeusza Kościuszki. [email protected] ¡ Szlak rowerowy niebieski – Szlak Bartników www.zaciszenadnarwia.pl Wyszków – Długosiodło – 21,7 km

gmina rząśnik Początek szlaku Wyszków ul. Jana Matejki. Następnie na rondzie skręca w ul. Święto-

228 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań lokalni producenci

¡ Tartak w Porządziu jan i Jacek Świderkowie Porządzie 1, 07-205 Rząśnik +48 508 308 477, 29 679 15 44 https://porzadzie.wixsite.com/porzadzie

Do dyspozycji gości przeznaczono: pokoje, kuchnię, wspólną łazienkę,miejsce na ognisko czy grilla, parking. Sala obsługuje imprezy zorganizowane do 70 osób.

¡ PIZZERIA ,,u Baby ali” ul. Jesionowa 3 (I piętro), 07-205 Rząśnik +48 795 165 100 ¡ PPHU TartakI mport-ExportJ erzy Abramczyk Wólka-Folwark 14, 07-205 Rząśnik +48 29 596 66 20

Pizzeria oferuje znakomitą pizzę prosto z pieca. Ponadto posiada w ofercie kebab w bułce i tor- tilli, zapiekanki oraz dania obiadowe z kurcza- Od 1994 roku firma zajmuje się przetarciem kiem. Do tego oczywiście napoje i soki, a także i obróbką drewna. Produkty trafiają do klientów zimne piwo prosto z beczki. zarówno z rynku krajowego jak i zagraniczne- ¡ Sala weselna i Restauracja ,,SONATA” go. Firma stawia na jakość i solidność wykona- ul. Wyszkowska 54B, 07-205 Rząśnik nia oferowanych produktów, czego dowodem +48 512 708 887 są liczne certyfikaty. W ofercie znajdziemy www.salasonata.pl tarcicę w wielu wymiarach, deskę podłogową i inne elementy strugane oraz palisady ogrodowe. Tartak zapewnia również impregnację ciśnieniową drewna.

gastronomia noclegi ¡ Sala Bankietowa „Zacisze nad Narwią” Nowy Lubiel 23, 07-207 Rząśnik Sala weselna Sonata to nowoczesny, klimaty- +48 600 351 996, 514 573 107 zowany, urządzony z klasyczną elegancją bu- www.zaciszenadnarwia.pl dynek, posiadający salę, która pomieści 250

Sala bankietowa i pokoje noclegowe: 16 miejsc osób. Do dyspozycji gości również: przestronny gmina rząśnik noclegowych w pokojach 2- i 4-osobowych. parking oraz dyskretny pokój dla Pary Młodej.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 229 ¡ Dom Weselny „ALICJA” ul. Wyszkowska 84, 07-205 Rząśnik +48 784 339 376 www.domweselny-alicja.pl/galeria www.facebook.com/pg/Dom-Weselny-Alicja

Obsługa imprez okolicznościowych do 150 osób, agroturystyka organizacja przyjęć weselnych i innych. Do dyspozycji gości duży przestronny parking i fontan- ¡ Stajnia AZARRO Justyna Łyczyszyńska na przed budynkiem. Porządzie 65, 07-205 Rząśnik +48 667 484 619, 607 444 414 www.facebook.com/stajniaazarro ¡ Willa nad Narwią – Lubiel Stajnia Azarro prowadzi swoją działalność od ul. Nadnarwiańska 32, 07-207 Lubiel Stary 2012 r. w branży Ośrodki, kluby sportowe i rekre- +48 601 37 26 62 acyjne. Właścicielką jest Justyna Łyczyszyńska: www.willanadnarwia.pl absolwentka wydziału resocjalizacji, instruktor- ka jeździectwa, właścicielka sześciu koni, dwóch kotów, kozy, świnki wietnamki, czterech psów. Gościom oferuje: jazdę konną, ogniska, warsztaty fotograficzne, przebywanie wśród zwierząt domowych.

¡ Gospodarstwo Agrotutystyczne „Bazylia” Wincentowo 10, 07-205 Rząśnik Obiekt Willa Nad Narwią – Lubiel to kameralny +48 29 741 98 10, 507 167 079 pensjonat położony przy plaży w Lubielu Starym nad rzeką Narwią. Na miejscu goście mają do dyspozycji dom wyposażony w 6 pokoi z tara- sami i łazienkami. W obiekcie działa również restauracja. Codziennie rano serwowane jest śniadanie kontynentalne w formie bufetu.

¡ Apartament Dąbrowa We wsi Wincentowo położonej w gminie Rząśnik Dąbrowa 14b, 07-205 Rząśnik znajduje się gospodarstwo agroturystyczne +48 797 474 119 „Bazylia” prowadzone przez Państwa Dziubeła. Obiekt Dąbrowa położony jest w Rząśniku. Ofe- Obiekt jest wyposażony w: salę z nagłośnieniem, ruje on zakwaterowanie dla 8 osób w aparta- boisko do piłki nożnej i siatkówki, plac zabaw dla mencie z tarasem. Z okien roztacza się widok najmłodszych, grill, miejsce na ognisko, domo- na ogród. Na miejscu dostępny jest sprzęt do we jedzenie, staw rybny. Gospodarstwo orga- grillowania, plac zabaw dla dzieci, miejsce na nizuje imprezy integracyjne, wesela biesiadne

gmina rząśnik ognisko, huśtawka, hamak i ławeczki. Wokół ci- do 70 osób, ogniska szkolne, biwaki, przejażdżki sza, spokój, łąki, lasy. samochodem UAZ itp.

230 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA Strachówka

Urząd gminy +48 25 756 28 28 fax. +48 25 756 28 29 ul. Norwida 6, 05-282 Strachówka [email protected] www.strachowka.com.pl

Strachówka – gmina wiejska położona w Powie- ¡ Dwór z drugiej połowy XIX w. w Księżykach cie Wołomińskim (stanowi 11,27% powierzchni powiatu). W latach 1975–1998 znajdowała się na obszarze woj. siedleckiego, obecnie należy do woj. mazowieckiego. Dominują w niej użyt- ki rolne – 54% i użytki leśne – 40%. Gminę zamieszkuje ok. 3 000 mieszkańców.

INFORMACJA TURYSTYCZNA W dawnych wiekach wieś Księżyki nie istnia- ła. Jej nazwa pojawiła się w zapiskach dopiero ¡ Urząd Gminy Strachówka w XIX w. Wcześniej dwór nosił nazwę Wąsosz. ul. Norwida 6, 05-282 Strachówka Obecnie nazwa ta funkcjonuje w odniesieniu 25 756 28 28 do środkowej części wsi Księżyki. W majątku W Urzędzie Gminy dostępne są materiały in- wielokrotnie gościła Maria Konopnicka. Autorka formacyjne: mapy, szlaki turystyczne, folde- w swych wierszach odkrywała przed najmłodszy- ry, przewodniki turystyczno-rekreacyjne, itp. mi świat wiejskiej przyrody. Od niedawna wiadomo, że u zaprzyjaźnionej rodziny w miejscowości Kąty Wielgi wypoczywał bł. ks. Jerzy Popiełuszko. zabytki muzea, pomniki ¡ Dwór drewniany Hilarii Sobieskiej z pierw- i miejsca pamięci szej połowy XIX wieku Gmina Strachówka ¡ Mogiła poległych bohaterów Powstania Należał do Hilarii Sobieskiej, prababki Cypriana Styczniowego Kamila Norwida. Historia Strachówki wiąże się Wieś Borucza, 05-282 Strachówka z rodem Sobieskich. Najsłynniejszą postacią na- W dniu 20 marca 1863 w okolicach wsi Borucza leżącą do starszej linii rodu jest oczywiście król i Kąty Wielgi rozegrała się jedna z najkrwaw- Jan III.. Głównym przedstawicielem linii młod- szych bitew Powstania Styczniowego. Zmierza- szej był Józef Sobieski, miecznik liwski (1741– jący do lasów pomiędzy Stanisławowem i Jado- gmina Strachówka –1811), do którego należał majątek Strachówka. wem oddział Władysława Czarkowskiego został

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 231 Pomnik stoi we wsi Księżyki na skrzyżowaniu z drogą „50”. Został postawiony przez ormiań- skie małżeństwo Gayane i Ashota Arakelyan jako wotum wdzięczności społeczności ormiańskiej dla Króla Polski. Kazimierz III Wielki nadał bowiem Ormianom wiele przywilejów związanych z pełnoprawnym osiedlaniem się w miastach, z pozostaniem przy swojej wierze i praktykowa- niem jej zgodnie z tradycją i zwyczajami.

zaatakowany przez wojska carskie i zdziesiątko- szlaki wany, tylko 16 strzelców wraz z dowódcą zdołało się uratować. Poległych bohaterów pochowano turystyczne w zbiorowych mogiłach w Boruczy i Kątach Wie- lgi. Pomnik na mogile powstańczej w Boruczy ¡ Śladami Powstania Styczniowego – 31 km wybudowano w 1935 roku z inicjatywy Stefana Szlak wychodzi z Hajnówki, w kierunku po- Morawskiego. łudniowym i zataczając pętlę przez Puszczę Białowieską wraca z powrotem do Hajnów- ki. W gminie Strachówka odwiedza miejsca ¡ Mogiła poległych bohaterów Powstania poległych z okresu Powstania Styczniowego Styczniowego (Kąty Wielgi i Wieś Borucza). Wieś Kąty Wielgi, 05-282 Strachówka ¡ Szlak rowerowy zielony „Zygzakiem z naturą” – 58 km www.mazowsze.szlaki.pttk.pl Szlak biegnie malowniczymi drogami le- śnymi przez pola, łąki i lasy. Rozpoczyna się wzdłuż obrzeża Nadbużańskiego Parku Krajo- brazowego i kieruje nas na południe gminy Jadów i Strachówka, a dalej wzdłuż gminy Poświętne do Wołomina i jego okolic. Pomnik na mogile w Kątach Wielgi, gdzie spoczywa 20 powstańców wystawiła 3 maja 1930 r. ¡ Szlak rowerowy czerwony parafia Stanisławów. „Na Dobre” – 21 km. Szlak ten prowadzi z północy na południe ¡ Pomnik Ormianie Królowi Kazimierzowi III Powiatu Wołomińskiego, łącząc szlaki rowe- Wielkiemu. rowe w Urlach, Jadowie i Strachówce. Koń- czy się w sąsiednim Powiecie Węgrowskim w gminie Dobre.

¡ Szlak rowerowy żółty „Strachówka na przełaj” – 38 km Wijący się po gminie Strachówka szlak, ma początek w miejscowości Podłęże nad samym Liwcem, krzyżując się najpierw ze szlakiem czarnym. Prowadzi dalej na południe

gmina Strachówka w kierunku północno-zachodnim do Stra- chówki gdzie łączy się ze szlakiem czerwo-

232 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań nym. Następnie biegnie w kierunku zachod- Kompleks boisk sportowych – Orlik został otwarty nim łącząc szlaki niebieski i zielony aż do przy Zespole Szkół im. Rzeczpospolitej Norwidow- miejscowości Krawcowizna. skiej w gminie Strachówka 6 czerwca 2013 r. Wy- budowano go w ramach programu „Moje boisko ¡ Szlak rowerowy czarny – Orlik 2012”. Dzięki temu przedsięwzięciu miesz- „Dookoła Tłuszcza” – 57 km kańcy mają do dyspozycji boisko piłkarskie, boisko Szlak wytyczony przez centralną część Rów- wielofunkcyjne do piłki siatkowej i koszykowej. niny Wołomińskiej od wschodnich obrzeży Wołomina poprzez tereny gminy Klembów, ¡ Siłownia w Strachówce Poświętne, Strachówka, Tłuszcz. ul. Jana Pawła II 24 (przy OSP) Otwarte: Poniedziałek, Środa, Piątek w godzi- ¡ Szlak rowerowy niebieski nach: 1700 - 2000 Wschód – Zachód, 77 km Jest najdłuższym szlakiem Powiatu Wołomiń- skiego. Swój przebieg rozpoczyna od Starych atrakcje Załubic, a kończy przy wschodniej granicy Powiatu w miejscowości Podbale. Na tere- ¡ Vademecum – w korowodzie weselnym ro- nie gminy Strachówka biegnie przez Osękę dziców Cypriana Kamila Norwida. Stowarzy- i Krawcowiznę na odcinku długości 7,2 km. szenie Rzeczpospolita Norwidowska

¡ Szlak Niepodległości – Szlak został wytyczony przez Fundację na Rzecz Ochrony Krajo- brazu Kulturowego i dofinansowany przez Gminę Stanisławów oraz Ministerstwo Kultu- ry i Dziedzictwa Narodowego. Na jego trasie znajduje się ok. 100 miejsc pamięci. Biegnie przez powiaty: garwoliński, otwocki, miński, wołomiński i węgrowski.

Szlaki turystyczne do pobrania: 25 kwietnia 1818 roku ze Strachówki, z dworu Jó- www.wyprawaznaturaikultura.com.pl/szlaki zefa Sobieskiego posła na Sejm Wielki i jego żony Hilarii wyruszył do kościoła parafialnego w Sule- jowie weselny korowód. Od 2004 roku z ogromną Obiekty sportowe dbałością o szczegóły opowiadają o tym kwiet- niowym wydarzeniu, członkowie i sympatycy Stowarzyszenia Rzeczpospolita Norwidowska. ¡ Boisko Orlik ul. Kmiecińskiego 3, 05-282 Strachówka ¡ Kino za Rogiem +48 25 675 90 37 Jadwisin 54, 05-282 Strachówka www.zsstrachowka.pl www.facebook.com/kino.w.jadwisinie Kino funkcjonuje w świetlicy wiejskiej w Jadwi- sinie. Budynek jest po gruntownej modernizacji, którą ukończono wiosną 2014 roku. Sala kinowa liczy 20 miejsc siedzących. Posiada profesjonalne nagłośnienie i przystosowana jest do projek- cji w przyciemnieniu. Bilet normalny kosztuje

5,00 zł, a ulgowy 2,50 zł. Repertuar podawany na gmina Strachówka FB. Rezerwacje biletów: [email protected].

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 233 lokalni producenci ¡ Marzena Knap ul. Podlaska 16, 05-282 Strachówka +48 509 503 414 Pani Marzena Knapp tworzy artystyczne rę- kodzieło z papierowej wikliny, ze sznurka i na szydełku. Wyplata koszyczki, misy, dzbanki, puzderka zwierzątka, szydełkuje delikatne tofa Gaworów. Jest to super miejsce dla rodzin koronki a także wytwarza biżuterię – kolczy- z dziećmi, które szukają czegoś blisko Warsza- ki, brosze i inne drobiazgi zachwycające oko. wy. Do dyspozycji gości w gospodarstwie są: Tworzy też wyroby ze sznurka. Tę sztukę wy- 4 pokoje z kuchnią i łazienką, altana, huśtawka platania nazywa się makramą. i trampolina. Jest też możliwość wędkowania w pobliskim stawie. Obecnie w gospodarstwie ¡ Dobry dom w środku lasu zachwyci nasze oko mały zwierzyniec: 3 kozy, Ruda-Czernik 1/2, 05-282 Strachówka 2 kucyki i źrebię, króliki, perliczki i nawet bociany. +48 501 072 874 www.airbnb.pl ¡ Agroturystyka „Leszczynowe Zacisze” Rozalin 45, 05-282 Strachówka +48 602 592 815 [email protected] www.leszczynowezacisze.pl

Dom położony jest w środku lasu, a jednak blisko Warszawy (55 km). Dookoła znajdują się piękne tereny leśne na spacery, zbieranie grzybów i ja- gód. Do dyspozycji gości przeznaczony jest ogrodzony teren, w którym znajduje się letnia kuchnia z dużym grillem, miejsce na ognisko i hamaki, Gospodarstwo Małgorzaty i Pawła Wiśniew- a także piaskownica, domek na drzewie i ma- skich zajmuje się uprawą 4 gatunków orzecha lutki domek do zabawy dla dzieci. Na parterze laskowego i borówki amerykańskiej. W sezonie głównego domu znajduje się salon z kominkiem można zakupić wyżej wymienione owoce bez- otwarty na kuchnię, dwie sypialnie i łazienka pośrednio z gospodarstwa. Ponadto gospodar- z prysznicem. Na piętrze jest jedna duża sypial- stwo posiada ofertę turystyczną dla osób in- nia z kominkiem, trzy mniejsze sypialnie i łazien- dywidualnych, par, rodzin z dziećmi, firm, szkół ka z wanną. Dom może pomieścić 18 osób. i przedszkoli. Jest wyposażone w plac zabaw, mini ZOO, boisko do piłki nożnej, obszerną sto- ¡ Agroturystyka A KU KU dołę do zabaw i tańca oraz budynek gospo- Rozalin 48, 05-282 Strachówka darczy z zapleczem kuchennym, piecem chle- +48 882 498 988 bowym, kominkiem i wędzarnią. Istnieje w nim

gmina Strachówka Od 2016 r. w Rozalinie działa gospodarstwo możliwość zorganizowania spotkań, warsztatów, agroturystyczne „A KU KU” Małgorzaty i Krzysz- imprez, ogniska czy też grilla.

234 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA tłuszcz

¡ Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji Urząd gminy +48 29 757 31 34 ul. Szkolna 1, 05-240 Tłuszcz +48 29 75 73 016 Ziemia tłuszczańska jest bogata w tradycje fax. +48 29 77 75 252 kulturalne i sama kryje w sobie wiele zabytków ul. Warszawska 10, 05-240 Tłuszcz kultury. Obecnie kulturą tłuszczańską i zaspoka- janiem potrzeb lokalnych społeczności zajmuje się CKSiR w Tłuszczu., które organizuje szereg INFORMACJA kół zainteresowań, mających na celu wypeł- TURYSTYCZNA nienie czasu wolnego dzieciom i młodzieży a także seniorom. Dumą gminy są działające na ¡ Urząd Miejski w Tłuszczu jej terenie stowarzyszenia, sołectwa, KGW czy +48 29 75 73 016 też inne grupy: Chór Lux Mea”, Orkiestra Dęta, fax. +48 29 77 75 252 Zespół wokalny klubu seniora „Uśmiech Jesieni”, ul. Warszawska 10, 05-240 Tłuszcz Zespół „Kalinki” KGW Miąse i grupa rekonstrukcyjna ludności Cywilnej „Rajski Ptak”. Tłuszcz – miasto w woj. mazowieckim, w Po- wiecie Wołomińskim, siedziba gminy miejsko -wiejskiej. Powstanie Tłuszcza wiąże się z akcją kolonizacyjną książąt mazowieckich w XV wie- zabytki ku. Pierwotna nazwa miejscowości to Tłuściec. W tym czasie wioska miała niewiele ponad 100 ¡ Kościół pw. Błogosławionych Męczenników mieszkańców. Impulsem do szybszego rozwoju Podlaskich miejscowości stała się budowa linii kolejowych, ul. Klonowa 2, 05-240 Tłuszcz warszawsko-petersburskiej w 1862 roku i pi- +48 29 777 41 71 lawsko-ostrołęckiej w 1897. Odtąd Tłuszcz stał [email protected] się bardzo ważnym węzłem komunikacyjnym. www.tluszcz.parafialnastrona.pl Od 1916 Tłuszcz został siedzibą gminy, a od 1936 także parafii. W roku 1967 Tłuszcz uzyskał prawa miejskie.

Parafia rzymskokatolicka w dekanacie Tłuszcz diecezji warszawsko-praskiej. Została erygowa-

na w 1997. Kościół parafialny w budowie. Mieści gmina tłuszcz się przy ulicy Klonowej.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 235 ¡ Zespół Pałacowo-Parkowy w Chrzęsnem kościele, który przetrwał do 1850 r. Następnie ul. Pałacowa 1, Chrzęsne, 05-240 Tłuszcz w 1861r. ruszyła budowa plebanii, a w 1913 r. +48 29 757 29 50 rozpoczęto budowę nowej murowanej świątyni www.palacwchrzesnem.pl w stylu neogotyckim. Zwieńczeniem prac było Ogólnodostępny w godz. otwarcia obiektu. ukończenie strzelistej wieży w latach 80-tych. Jej autorem był Henryk Kudera.

¡ Kościół Przemienienia Pańskiego pw. Matki Bożej Fatimskiej w Tłuszczu ul. Kościelna 1, 05-240 Tłuszcz +48 29 757 20 34

Na terenie miejscowości Chrzęsne zachował się XVII-wieczny murowany pałac, 2 spichlerze i duża część parku go okalająca. Na przełomie XIX i XX wieku do majątku na letnie miesiące przybywała śmietanka warszawskich artystów i inteligentów m.in. malarz Władysław Podko- wiński. Obecnie na tym terenie odbywają się Kościół został zbudowany w latach 1930–1933 wydarzenia kulturalne, a jest to niewątpliwie i poświęcony przez ks. prałata de Ville. Parafię wizytówka nie tylko gminy Tłuszcz, ale również erygował kard. Aleksander Kakowski 1 stycznia i Powiatu Wołomińskiego. 1936 r.

¡ Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Stanisła- ¡ Wieża ciśnień wa Biskupa i Męczennika w Postoliskach ul. Warszawska centrum Tłuszcza Postoliska, pl. 3 maja 17, 05-240 Tłuszcz +48 29 757 20 34 www.parafiapostoliska.pl Obiekt dostępny do zwiedzania po wcześniej- szym uzgodnieniu z kancelarią parafii. Jest to neogotycka świątynia z trójnawową bazyliką o czworobocznej podstawie. Parafia powstała w 1540 r. początkowo w drewnianym

Tłuszczańska wieża ciśnień wchodzi w skład infrastruktury kolejowej. Została wybudowana w 1912 roku. Budowla miała charakter rusko- -bizantyjski. W 1915 roku została dotkliwie zniszczona podczas działań wojennych. Odbu-

gmina tłuszcz dowano ją w 1921 roku i w tym czasie utraciła swój pierwotny styl architektoniczny. W 1939 r.

236 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ponownie została uszkodzona podczas bom- bardowania i ponownie odbudowana po II wojnie światowej. Obecnie obiekt stoi na terenie PKP w pasie przytorowym.

muzea

¡ Społeczne Muzeum Ziemi Tłuszczańskiej ul. Tadeusza Kościuszki 7, 05-240 Tłuszcz +48 29 757 38 94 ¡ Lokomotywa Hutnik 4010 www.facebook.com/muzeumtluszcz Peron kolejowy przy stacji w Tłuszczu

Społeczne Muzeum Ziemi Tłuszczańskiej powo- Lokomotywa wąskotorowa Hutnik 4010. 32 lata łało Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Tłuszczań- jeździła w Hucie „Jedność” w Siemianowicach skiej. Muzeum prezentuje bogatą tradycję i kul- Śląskich. Wycofano ją z eksploatacji w 1990 r. turę, zbiera eksponaty dokumentujące historię, a w 1993 r. trafiła do Muzeum Kolejnictwa i etnografię regionu, popularyzuje regionalną w Warszawie. W 2005 r. przewieziono ją do Tłusz- twórczość, a także umożliwia mieszkańcom cza, gdzie zyskała status pomnika, który jest wi- kontakt ze sztuką profesjonalną. zytówką miasta.

¡ Pomnik Cichociemnych pomniki i miejsca Postoliska plac przy Kościele pamięci Ogólnodostępny ¡ Parowóz Ty2-1226 ul. Sieroszewskiego przy Zespole Szkół w Tłuszczu nieopodal trasy kolejowej Warsza- wa – Białystok Parowóz Ty2-1226 wyprodukowany w Berlinie w 1943 r. z numerem fabrycznym 12524. Słu- żył w Niemczech i Rumuni. Następnie trafił do Związku Radzieckiego, skąd w 1962 r. został sprowadzony do Polski. Zabytkowy parowóz wraz z tendrem stoi w Tłuszczu w charakterze pomnika techniki, na specjalnie wykonanym Pomnik usytuowany w Postoliskach upamiętnia do tego celu torze ekspozycyjnym. Obiekt znaj- zrzut operacji „Bełt” przeprowadzonej podczas duje się na ogrodzonym terenie Zespołu Szkół II Wojny Światowej w nocy z 30 na 31 marca gmina tłuszcz im. K.K. Baczyńskiego. 1942 r. Został odsłonięty w 65 rocznicę lądo-

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 237 wania Cichociemnych żołnierzy Sił Zbrojnych. przez trzy lata okupacji (1942–1945) mieścił się Zrzutu broni i żołnierzy z ekipy Gotura dokonała sztab dowodzenia Armii Krajowej. polska załoga samolotu Halifax L-9 „W” ze 138 Dywizjonu RAF.

¡ Pomnik Obrońców Ojczyzny 1920 r. ul. Warszawska, 05-240 Tłuszcz

¡ Pomnik straceń Konary Konary, 05-240 Tłuszcz

Cmentarz znajduje się na skwerze rozciągają- cym się między torowiskiem a ulicą Warszaw- ską, w centrum Tłuszcza. Upamiętnia ofiary Bi- twy Warszawskiej 1920 r.

¡ Pomnik Siewby Skrzyżowanie ul. Kościuszki i Warszawskiej (obecnie rondo), 05-240 Tłuszcz Pomnik upamiętniający inicjatywę, która złoty- mi literami zapisała się na kartach historii nie tylko Tłuszcza. W latach 1906–1908 powstało i było wydawane ludowe czasopismo „Siewba” Pomnik straceń usytuowany jest w lesie na Ko- które budziło wśród chłopów świadomość na- narach, nieopodal miasta Tłuszcz. Poświęcony rodową i społeczną. Twórcami czasopisma byli: został wszystkim ofiarom poległym podczas Jan Kielak i Jan Adamowicz-Piliński. działań II wojny światowej. W czasie okupacji mieściła się tu komendantura wojskowa. Niem- cy wyciągali z pociągów cywilów, z których jedni trafiali do obozów pracy, innych rozstrzeliwano właśnie w lesie na Konarach.

szlaki turystyczne ¡ Szlak rowerowy czarny – 58 km „Dookoła Tłuszcza” ¡ Pomnik Wolności i Solidarności Szlak został zaprojektowany jako tzw. pętla, dla- Rudniki – droga leśna na Rudniki tego podróż nim można rozpocząć w dowolnym Pomnik odsłonięty w październiku 2014 r. de- miejscu. Przebiega przez centralną część Rów-

gmina tłuszcz dykowany został Armii Krajowej oraz NSZZ „So- niny Wołomińskiej poprzez obrzeża gmin: Woło- lidarność”. Na terenie miejscowości Rudniki min, Klembów, Poświętne, Strachówka i Tłuszcz.

238 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Szlak rowerowy czarny – 39,3 km jarzębia Łąka – Dobczyn PKP Obiekty sportowe Szlak rozpoczyna się w Jarzębiej Łące przy skrzyżowaniu ulic: Długiej i Kolejowej a koń- ¡ Kompleks boisk Orlik w Tłuszczu czy przy stacji PKP w Dobczynie. skrzyżowanie ul. Kościuszki i Wiejskiej 05-240 Tłuszcz ¡ Szlak rowerowy żółty – 17 km +48 29 757 31 34 „Żółty skrót” www.cktluszcz.pl Biegnie od stacji PKP Mokra Wieś na po- Kompleks boisk Orlik w Tłuszczu został otwar- łudnie do miejscowości Chrzęsne, obok ty w 2012 r. Pałacu z XVII w., następnie przez centrum Tłuszcza w kierunku Miąsego i dalej do Międzypola i Międzylesia gdzie na rondzie dogodnie łączy się ze szlakiem czarnym Do- okoła Tłuszcza.

¡ Szlak rowerowy niebieski – 40,7 km Stare Załubice – Tłuszcz Jazdę po szlaku rozpoczynamy w Wolicy przy skrzyżowaniu ul. Mazowieckiej i Wczasowej kierując się na Myszyniec. Dalej jedziemy przez Arciechów, wzdłuż rzeki Bug aż do Kuligowa. Jazdę po szlaku rozpoczynamy w Wolicy przy skrzyżowaniu ulic: Mazowiec- ¡ Hala sportowa kiej i Wczasowej. Następnie poruszamy się przy szkole Podstawowej im. Jana Pawła II wzdłuż rzeki Bug aż do Kuligowa. Dalej je- w Tłuszczu, ul. Kościelna 1 dziemy przez Myszyniec, Arciechów, Józefów, +48 29 757 30 02 Dąbrówkę, Trojany, Zaścienie i Krusze. Docie- [email protected] ramy do Tłuszcza od strony ul. Mazowiec- www.hala.sptluszcz.pl kiej. Przejeżdżamy przez przejazd kolejowy i kończymy trasę przy Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II.

¡ Szlak św. Jakuba – „Via Libertatis” Droga wyznaczona w latach 2014–2015 przez LGD „Równiny Wołomińskiej”, oznakowana muszlą św. Jakuba. Po szlaku można poru- szać się: rowerem, pieszo lub konno. W Gminie Tłuszcz prowadzi od strony Sule- jowa koło Pałacu w Chrzęsnem aż do torów kolejowych, następnie obok Kościoła w Po- stoliskach kieruje się w stronę cmentarza W dniu 14 listopada 2014 r. marzenia społecz- w Tłuszczu i Kościoła Przemienienia Pańskie- ności szkolnej spełniły się – została oddana do go. Następnie biegnie obok Urzędu gminy użytku trzysektorowa hala sportowa. Uroczysto- aż do przejazdu kolejowego. Przecina tory ści przyświecało motto, słowa patrona szkoły i skręca w ul. Mazowiecką prowadzącą do są- Jana Pawła II: „Sport niesie ze sobą bogaty skar-

siedniej gminy Klembów. biec wartości”. gmina tłuszcz

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 239 ¡ Wielofunkcyjne boisko sportowe w Stryjkach Stryjki 2, 05-240 Tłuszcz Lokalizacja: przy Szkole Podstawowej im. Jana Twardowskiego

Niepodległości 11 listopada, obchodami po- święconymi powstańcom styczniowym czy też Boisko wielofunkcyjne o nawierzchni sztucznej rocznicą Bitwy Warszawskiej 1920 r. Grupa wzię- i wymiarach 20x40 m, Koszt: 237 946,18 zł do- ła również udział w filmie pt. „Siewba”, opowia- finansowane w kwocie 145 113,00 zł w ramach dającym o życiu dawnej lokalnej społeczności PROW 2007–2013. na obszarze Gminy Tłuszcz.

¡ Młodzieżowa Orkiestra Dęta atrakcje Działa przy CKSiR w Tłuszczu przy ul. Szkolnej 1 +48 29 757 31 34 ¡ Plener ceramiczny Azymut Chrzęsne www.facebook.com/mod.tluszcz Fundacja Ogarnij Emocje – organizator +48 795 990 820 – Izabella Sasin Plenery ogólnopolskie, które odbywają się cyklicznie co roku w miesiącu lipcu na obszarze Zespołu Pałacowo-Parkowego w Chrzęsnem.

Młodzieżowa Orkiestra Dęta działająca przy CKSiR w Tłuszczu powstała w listopadzie 2001 roku z inicjatywy władz miasta oraz mieszkań- ców, pan Sławomir Łagocki – absolwent War- szawskiej Akademii Muzycznej. Orkiestra liczy ¡ Grupa rekonstrukcyjna „Rajski Ptak” obecnie 33 członków grających i uczących Stowarzyszenie AB OVO się. MOD koncertowała zarówno w kraju jak i za +48 606 839 026 – A. Skonieczna granicą. Uczestniczyła w licznych przeglądach, +48 505 925 660 – J. Baranowski konkursach i festiwalach. Do jej największych Grupa Rekonstrukcji Historycznej Ludności sukcesów zaliczyć można zdobycie srebrnego Cywilnej „Rajski Ptak” z Tłuszcza, działa przy i brązowego medalu na Międzynarodowym Fe- Stowarzyszeniu na Rzecz Organizowania Spo- stiwalu Orkiestr Dętych w Rastede (Niemcy), łeczności Lokalnych AB OVO. Powstała w 2013 r. zdobycie III miejsca na Międzynarodowych spo-

gmina tłuszcz i od tamtej pory bierze udział w różnych insce- tkaniach Tamburmajorek i Mażoretek w Ozimku nizacjach związanych ze świętem Odzyskania w 2006 r.

240 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Chór „Lux Mea” Zapisy u instruktora w sali kinowej CKSiR przy ul. Szkolnej 1 w Tłuszczu, tel. 29 757 31 34

roku na 8 letnim arabie Ewingu wywalczyła ty- tuł Mistrza Polski na dystansie – 160 km. Dziś jest świetną trenerką koni arabskich. Zawodnicy przygotowywani przez nią osiągają sukcesy na W 2003 roku nauczyciel muzyki i wieloletni dy- wielu torach wyścigowych. rektor Szkoły Podstawowej w Ołdakach, podjął inicjatywę powołania mieszanego, czterogłoso- wego chóru w mieście Tłuszcz. Członków rekru- ¡ Stajnia Goplana tował głównie ze środowiska nauczycielskiego Konary 4, 05-240 Tłuszcz i miejscowego męskiego chóru parafialnego. +48 797 128 68 Obecnie chór liczy 46 osób – głównie z miasta Godziny otwarcia: 800 - 2100 Tłuszcz, ale również z okolicznych miejscowości.

¡ Tłuszczański Klub Sportowy „Bóbr” Działa przy stadionie miejskim w Tłuszczu ul. Polna 1, 05-240 Tłuszcz +48 608 425 166

Stajnia prowadzi zajęcia: naukę jazdy konnej od podstaw na lonży, naukę skoków, zajęcia pony games, jazda na placu i oprowadzanki na kucykach, wyjazdy w teren. Klub został założony w 1993 r. Preferuje dyscy- „Stajnia Goplana” została założona w 2018 r. pliny sportowe: piłkę nożną, siatkówkę i biegi. przy współudziale środków otrzymanych w ramach działania Premie z PROW 2014–2020. ¡ Stadnina Koni Arabskich – Kamila Urbańczyk Dzięki dofinansowaniu powstał w miejscowości Jaźwie, 05-240 Tłuszcz Konary, mały ośrodek jeździecki, w którym jest Jaźwie to idealne miejsce na treningi, gdzieko- do dyspozycji 10 koni. Stajnia została zaopatrzo- nie mogą galopować po lasach i łąkach. Właści- na w profesjonalny sprzęt: komplet przeszkód cielką stadniny jest Kamila Urbańczyk – Absol- treningowych, karuzelę i solarium dla koni co wentka UW, magister psychologii. Już jako mała pozwoliło na rozwój pasji właścicielki stajni gmina tłuszcz dziewczynka interesowała się końmi. W 2004 – Zuzanny Lach.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 241 ¡ Stajnia Natasza Klub – Sielska Osada Jaźwie ¡ Borys Rudajko – Pasieka pszczela Jaźwie, 05-240 Tłuszcz Grabów 26b, 05-240 Tłuszcz +48 784 077 655 +48 509 855 242 www.sklepajko.pl (zakładka miody)

Ośrodek jeździecki pełen magii. Piękne otoczenie i wnętrze stajni oraz budynku. To miejsce powstało z myślą o ludziach, którym wspaniała kadra chce poświęcić każdą minutę. Na terenie obiektu znajduje się klub i piękny staw, gdzie możemy odpocząć, złowić smaczną rybę i spę- dzić miło czas. Lokalny producent miodów, serów świeżych i dojrzewających, własnego wina i ekologicznych produktów rolnych. Posiada własną pasie- lokalni kę stacjonarną. producenci ¡ Manufaktura mebli użytkowych ¡ Terenowe Koło Pszczelarzy w Tłuszczu piotr Maciejuk 05-240 Tłuszcz Łysobyki 2, 05-240 Tłuszcz +48 29 757 30 02 +48 502 603 483 www.facebook.com/kolopszczelarskietluszcz www.maciejowe.pl

Bartnicy i pszczelarze byli obecni na ziemi tłuszczańskiej od bardzo dawna. Lustracja kró- Pracownia rękodzielnicza zajmująca się projek- lewszczyzn z roku 1565 wymienia bartników towaniem i wykonaniem niepowtarzalnych me- z Tłuszcza, Miąsego i Chrzęsnego. Terenowe bli artystycznych, unikatowych i wyjątkowych Koło Pszczelarzy w Tłuszczu powstało w dniu 28 w swoim rodzaju. Intarsje z litego drewna, relie- września 1976 r. Członkowie Koła to doświadcze- fy, bogactwo gatunków w całości formy stano-

gmina tłuszcz ni pszczelarze pozyskujący miody bardzo dobrej wią o zamierzonej, niepowtarzalnej twórczości jakości. Pana Piotra Maciejuka.

242 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań gastronomia klimatyczny dworski hol z kominkiem. Poło- żony na terenie wielohektarowej posiadłości, noclegi otoczony przez lasy, łąki i stawy jest miejscem idealnym zarówno do skupienia i wyciszającego ¡ Centrum konferencyjno-bankietowe relaksu, jak i licznych zajęć o charakterze roz- Hotel Batory rywkowym i rekreacyjnym. Cały teren ośrodka ul. Stefana Batorego 9, 05-240 Tłuszcz jest ogrodzony i strzeżony. +48 533 332 736, 605 158 158 [email protected] ¡ Sala Bankietowa Andara www.batoryhotel.pl ul. Pilawska 35, 05-240 Tłuszcz +48 602 782 192 www.facebook.com/Sala-Bankietowa- Andara

Hotel posiada 27 pokoi, w których zapewnione są 54 miejsca noclegowe. Doba hotelowa trwa od 1400 do 1200. Restauracja „U Batorego” serwu- Sala bankietowa „Andara” świadczy usługi zwią- je potrawy polskiej kuchni. Śniadanie w formie zane z realizacją dużych imprez okolicznościo- bufetu oraz parking wliczone są w cenę doby wych: wesela komunie, spotkania rodzinne, im- hotelowej. prezy firmowe, konsolacje.

¡ Dwór Franciszków ¡ Sala Biesiadna „Postolanka” Franciszków 70, 05-240 Tłuszcz ul. Jadowska 5, 05-240 Postoliska +48 605 158 158, 605 157 157, 605 159 159 +48 509 50 65 93, 516 47 12 00 www.dworfranciszkow.pl www.postolanka.pl

Sala Biesiadna POSTOLANKA zlokalizowana jest Niezwykły ośrodek szkoleniowo-rekreacyjny w miejscowości Postoliska, bezpośrednio przy tra- oddalony jest jedynie o 40 km od centrum sie wojewódzkiej nr 636, w odległości 40 km od Warszawy. Posiada 50 miejsc noclegowych centrum Warszawy. Lokal przygotowany jest dla w pokojach o wysokim standardzie hotelowym, 200 Gości. Do ich dyspozycji oddano urokliwy ogród gmina tłuszcz restaurację, salę szkoleniową, karczmę, a także przestrzenną salę oraz duży, oświetlony parking.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 243 ¡ Sala weselna „Zameczek Zakrzewiak” cje. Pizzeria serwuje 16 różnych bardzo smacz- Zakrzewie 8a, 05-240 Tłuszcz nych rodzajów pizzy na miejscu lub na wynos. +48 662 085 976, 502 423 311 W lecie tuż obok lokalu funkcjonuje ogródek na www.weselezklasa.pl/ogloszenia-weselne/ świeżym powietrzu. zameczek-zakrzewiak,35341/

Wysokiej jakości usługi gastronomiczne. Wła- ściciele oferują bogate i doskonałe domowe ¡ Paolo Pizza menu. „Zameczek” organizuje: przyjęcia we- ul. Polna 5A, 05-240 Tłuszcz selne, komunie, chrzciny, uroczystości rodzinne, +48 29 757 30 85 konferencje oraz inne przyjęcia okolicznościowe. www.paolopizza.pl Godziny otwarcia: codziennie 12.00 – 22:00 ¡ Sala weselna „Zakątek” Kozły 45A, 05-240 Tłuszcz +48 604 268 073 Organizowanie imprez: wesela, komunie, imprezy 18-stkowe.

Pizzeria serwuje 24 różne rodzaje pizzy na miejscu lub na wynos a także dania makaronowe, przekąski, sałatki, napoje. W lecie przed lokalem funkcjonuje ogródek na świeżym powietrzu.

pizzerie, bary, ¡ Bar Chińczyk restauracje Kościuszki 28, 05-240 Tłuszcz +48 29 757 32 41 ¡ Pizzeria i restauracja Andara Bar serwuje śniadania, zupy, dania obiado- Władysława Reymonta 15, 05-240 Tłuszcz we, sałatki i dodatki oraz menu kids. Możliwy +48 29 757 22 16 jest dowóz do klienta. Oferta baru podana jest www.pizzeria-andara.eatbu.com w kategoriach: strefa wege, strefa na chrupko, Godziny otwarcia: codziennie 12.00 – 22:00. sałatki, dania z kaczki, burgery, dania z kurcza- Restauracja Andara świadczy usługi związane ka, kebab, dania z wieprzowiny, dania z wołowi- ny, ryż smażony i makaron, ryby, owoce morza,

gmina tłuszcz z realizacją małych imprez okolicznościowych: urodziny, imieniny, chrzciny, komunie, konsola- sajgonki, zupy orientalne, dania kids.

244 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Miodzio bar w domu. W domowym menu dominują potrawy ul. Warszawska 3, 05-240 Tłuszcz kuchni polskiej. Na życzenie można również za- +48 500 125 000 mówić warsztaty w mini skansenie. www.facebook.com/Miodzio-Bar Godziny otwarcia: 10:00 - 20:00 ¡ Gospodarstwo Agroturystyczne „Po kądzieli” Bar ze smacznym domowym jedzeniem usytu- Rudniki 1, 05-240 Tłuszcz owany w centrum Tłuszcza tuż przy budynku +48 606 630 565 Urzędu Miasta. www.zagroda-edukacyjna.pl

Zagroda Edukacyjna „Po Kądzieli” położona jest wśród leśnej scenerii w Rudnikach gmina Tłuszcz. Oferta skierowana jest do dzieci, mło- dzieży szkolnej oraz grup zorganizowanych. Uczestnicy biorą udział w programach edukacyjnych organizowanych w gospodarstwie w 4 blokach tematycznych. agroturystyka ¡ Gospodarstwo Edukacyjno-Agroturystyczne ¡ Gospodarstwo Gościnne Joanny i Sławomira Mazowiecki Zaścianek Chudy Grabów 26, 05-240 Tłuszcz Marianów 20, 05-240 Tłuszcz +48 516 176 686 +48 602 467 888 www.mazowiecki-zascianek.com www.agromarianow.pl www.facebook.com/MazowieckiZascianek

Joanna i Sławomir Chudy – właściciele go- Gospodarstwo położone jest miejscowości Gra- spodarstwa, prowadzą agroturystykę od 11 lat. bów w klimatycznym miejscu. Oferta gospo- W ich działaniach widać na każdym kroku, że darstwa to 16 bloków o tematyce edukacyjnej, płyną prosto z serca. Gośćmi agroturystyki są wypoczynkowej, a także warsztaty regionalne. najczęściej rodziny z dziećmi. Baza posiada W gospodarstwie organizowane są także przyję- tylko 9 miejsc w 3 pokojach, ale urządzonych cia biznesowe, okolicznościowe dla grup zorga- gmina tłuszcz ze smakiem – tak, że można poczuć się jak nizowanych oraz wesela.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 245 GMINA wołomin

Urząd gminy +48 22 763 30 00 fax. 22 763 30 66 ul. Ogrodowa 4, 05-200 Wołomin [email protected] www.wolomin.org.pl

INFORMACJA listopada 2009 roku mieści się na I i III piętrze TURYSTYCZNA wyremontowanego zabytkowego budynku ¡ Urząd Gminy Wołomin dawnej szkoły „Jedynki” przy ulicy Wileńskiej 32, ul. Ogrodowa 4, 05-200 Wołomin w centrum Wołomina. MBP w Wołominie posia- +48 22 763 30 00, fax. 22 763 30 66 da trzy podległe filie. www.wolomin.org.pl ¡ Powiatowa Biblioteka Publiczna ul. Ogrodowa 1A, 05-200 Wołomin +48 22 776 22 09, fax. 22 776 22 10 www.pbp.wolomin.pl www.biblioteka.wolomin.pl

Gmina miejsko-wiejska w województwie mazowieckim, w Powiecie Wołomińskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w wojewódz- twie warszawskim. Siedziba gminy to miasto Wołomin. Na terenie gminy funkcjonuje 15 so- łectw i 13 osiedli.

¡ Miejska Biblioteka Publiczna im. Zofii Nał- kowskiej ul. Wileńska 32 +48 22 776 29 53 Miejska Biblioteka Publiczna im. Zofii Nałkow- skiej w Wołominie powołana została w 1949 roku Do 1978 roku mieściła się w budynku przy Powiatowa Biblioteka Publiczna im. Heleny

gmina wołomin ul. Przyjacielskiej, po czym Urząd Miasta przy- i Stefana Nasfeterów mieści się przy ul. Ogro- znał jej nowy lokal przy ul. Wileńskiej 23. Od 12 dowej 1a w Wołominie. Biblioteka powstała we

246 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań wrześniu 1955 roku z inicjatywy Pedagogicznej to czas wojny polsko–bolszewickiej w obronie Biblioteki Wojewódzkiej w Warszawie. Dawniej niepodległości Rzeczypospolitej. W Ossowie funkcjonowała w mniejszym lokalu Inspektora- znajduje się Pawilon ekspozycyjny, który pełni tu Szkolnego przy ul. Legionów. rolę muzeum. Budynek przez wiele lat był miej- Na ul. Ogrodową wprowadziła się w 1967 roku. scem przechowywania wykonanej przez żołnie- Dwadzieścia lat później bibliotekę przeniesiono rzy dioramy obrazującej ruchy wojsk w czasie do niewielkiego, tymczasowego lokalu przy ul. Bitwy Warszawskiej. Obecnie miejsce dotych- Warszawskiej. Od 2013 roku zmieniła swoją na- czasowej makiety zajęły multimedia, a sama zwę na „Powiatowa Biblioteka Publiczna”. makieta jest dostępna w pawilonie pod posta- cią zdjęcia o dużej rozdzielczości. Na ścianach ¡ Szkoła Podstawowa im. ks I. Skorupki widoczne są wielkoformatowe wydruki, tworząc ul. Matarewicza 148, 05-230 Ossów w ten sposób ciekawą przestrzeń ekspozycyjną +48 22 786 10 18, fax. 22 786 10 18 Bitwy Warszawskiej 1920r. Fotografie pochodzą www.zs.ossow.w.interia.pl z zasobów Centralnego Archiwum Wojskowego. Pokój nr 2 zaprasza od poniedziałku do piąt- ku w godzinach 8.00-16.00 +48 22 209 50 78

Szkoła podstawowa im Ks. Ignacego Skorup- zabytki ki powstała na początku XX wieku. Początko- wo odbywało się nauczanie tajne w domach ¡ Kościół Matki Bożej Częstochowskiej prywatnych, które obejmowało dzieci ze wsi ul. Kościelna 54, 05-200 Wołomin Ossów i Turów. Następnie powstały placówki +48 22 799 97 04 oświatowe, powołując do życia Publiczną Szkołę www.mbcz.wolomin.pl Powszechną w Ossowie. Szkoła otrzymała imię bohaterskiego kapelana ks. I. Skorupki, walczą- cego z bolszewikami w 1920 r., a weterani wojny ufundowali sztandar, który przekazali szkole w 1939 roku.

¡ Pawilon ekspozycyjny „Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 r.” ul. Matarewicza 148, 05-230 Kobyłka +48 22 209 50 78 www.ossow1920.pl Rzymskokatolicki kościół parafialny należący Pawilon ekspozycyjny jest czynny: wt. - niedo dekanatu wołomińskiego diecezji warszaw- dziela w godz. 10.00 - 16.00. sko-praskiej powstał w latach 1908–1914. Na Park Kulturowy Ossów jest unikatowym miej- początku w 1902 r. wierni z Wołomina wybu- scem w Polsce, gdzie utrwala się pamięć dowali małą kapliczkę, która stoi obecnie obok gmina wołomin i wiedzę o wydarzeniach z lat 1919–1921. Był kościoła. Następnie powstał kościół w stanie

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 247 surowym. Wojna przerwała budowę do 1924 r., kiedy to pierwszy proboszcz parafii ks. Jan Golę- dzinowski ukończył świątynię o powierzchni 200 m2. Parafię erygował Kard. Aleksander Kakowski 1 kwietnia 1924 roku.

¡ Kaplica przy Kościele Matki Bożej Często- chowskiej ul. Kościelna 54, 05-200 Wołomin +48 22 799 97 04 www.mbcz.wolomin.pl starej kaplicy do nowej i odprawiono pierwszą Mszę św., na której ks. kardynał Stefan Wyszyń- ski – Prymas Polski erygował parafię św. Józefa Robotnika.

¡ Kościół Matki Bożej Królowej Polski ul. Kurkowa 35, 05-200 Wołomin +48 797 352 013 www.mbkpwolomin.pl

Kaplica stoi przy kościele Matki Bożej Często- chowskiej. We wnętrzu znajduje się ołtarz przystosowany do odprawiania mszy w obrządku trydenckim. Z inicjatywy mieszkańców parafii od 11 grudnia 2013 r. dekretem arcybiskupa Henryka Hosera w kaplicy odbywają się msze w obrządku trydenckim w każdą niedzielę o godz. 9.00. Liturgia wywodzi się z czasów apostolskich.

¡ Kościół św. Józefa Robotnika Parafia rzymskokatolicka Matki Bożej Królowej Parafia Rzymskokatolicka Polski – należy do dekanatu wołomińskiego ul. Piłsudskiego 44, 05-200 Wołomin diecezji warszawsko-praskiej. Została erygo- +48 22 787 66 14 – dom zakonny wana 1 września 1986 r. przez jego Eminencję +48 22 787 30 69 – kościół Księdza Kardynała Józefa Glempa Prymasa www.jozef.wolomin.pl Polski. Kościół został zbudowany w latach Świątynię zaprojektował architekt Ryszard 1989–1997. W 2003 roku w kościele wykona- Tomicki. nych zostało szereg prac: wstawiono górne Od 1958 r. wierni tzw. Wołominka zabiegali witraże, nad prezbiterium zawieszono figu- u władz państwowych o utworzenie parafii i bu- rę Chrystusa, na ołtarzu głównym pojawił się dowę świątyni. Pozwolenie na budowę kościoła obraz Matki Bożej Królowej Polski. Sprowadzo- parafia otrzymała w 1977 r. W szybkim tempie no również relikwie bł. Matki Teresy z Kalkuty, wzniesiono tymczasową kaplicę murowaną. które umieszczono w specjalnym relikwiarzu Była ona zapleczem kościoła. Siostry Pasterki w Kaplicy Miłosierdzia Bożego.” Dnia 13 grud-

gmina wołomin prowadziły w niej sierociniec. 15 października nia 2009 kościół został uroczyście poświęcony 1978 r. przeniesiono Najświętszy Sakrament ze przez abp. Henryka Hosera.

248 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Powiatowe Centrum Dziedzictwa i Twórczo- Drewniany dom z około 1883 roku wpisany do ści – „Fabryczka” rejestru zabytków jako budynek mieszkalny ul. Orwida 20, 05-200 Wołomin –„Rohnówka”. Jego pierwszym właścicielem był +48 22 787 41 13 pułkownik Rohn – inżynier pracujący przy budo- www.fabryczka.com.pl wie kolei warszawsko-wiedeńskiej. Budynek ten to rzadki okaz dobrze zachowanego drewnianego domu letniskowego z końca XIX wieku. Bo- gata dekoracja snycerska budynku jest syntezą różnych stylów architektury szwajcarskiej i rosyjskiej, połączonej z elementami tradycyjnego budownictwa mazowieckiego.

muzea

¡ „Dom nad Łąkami” muzeum rodziny Nałkowskich „Fabryczka” to 3 budynki: sala teatralno-kon- ul. Wacława Nałkowskiego 17, certowa, obiekt wystawowy, sala ekspozycyjna. 05-200 Wołomin Dostępność: od poniedziałku do piątku w godzi- +48 22 786 22 19 nach pracy od 800 do 1600. „Fabryczka” przed wojną była fabryką żeliwa, dziś to prężnie działający obiekt kultury – świet- ne miejsce łączące w sobie Muzeum etnograficzne, Galerię przy Fabryczce i salę koncertową. Jego oficjalna nazwa brzmi – Powiatowe Cen- trum Dziedzictwa i Twórczości. Od początku zaj- mowano się tu badaniami nad kulturą ludową i obyczajami charakterystycznymi dla Powiatu Wołomińskiego a także organizowano spotkania z artystami, wystawy, koncerty, kiermasze Muzeum stanowi nieduży, wybudowany w 1895 r. rękodzieła, lekcje muzealne, promowano zwią- na tzw. Górkach (na pograniczu Wołomina i Ko- zanych z regionem artystów i kolekcjonerów. byłki) drewniany dom, który stał się ukochanym miejscem na ziemi Zofii Nałkowskiej i boha- terem jednej z jej autobiograficznych książek ¡ „Dom pod Akacjami” „Dom nad łąkami”. To w nim spędziła dzieciń- „Rohnówka” stwo i młodość. To w nim napisała kilka swoich ul. Wąska 5, Wołomin-Słoneczna najsłynniejszych utworów (Granica, Romans Teresy Hennert, Dom kobiet). W „Domu nad łą- kami” mieszkali: Wacław Nałkowski – geograf, pedagog, publicysta i działacz społeczny. Zofia Nałkowska – pisarka, publicystka i dramatopi- sarka, Hanna Nałkowska – młodsza siostra Zofii, rzeźbiarka. Do zwiedzania udostępniono parter budynku. Wśród eksponatów fortepian Zofii Nałkowskiej, rodzinne zdjęcia, księgozbiór, kilka

rzeźb autorstwa Hanny Nałkowskiej oraz mapy gmina wołomin i pamiątki związane z ich ojcem – Wacławem.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 249 ¡ Izba Muzealna Wodiczków Fundacja ODA Pomnik został wzniesiony w 1930 roku w X Al. Armii Krajowej 43, 05-200 Wołomin Rocznicę Cudu nad Wisłą. Upamiętnia wizytę +48 601 281 581 Marszałka Józefa Piłsudskiego w sierpniu 1920 www.fundacjaoda.pl roku w Wołominie. Uroczyste odsłonięcie i po- Izba jest czynna w środy w godzinach święcenie pomnika nastąpiło w sierpniu 1995 900-1300. Wizytę w Izbie można ustalić kontak- roku. Monument został zaprojektowany przez tując się telefonicznie. Tadeusza Tchórzewskiego.

¡ Pomnik Bohaterów Ziemi Wołomińskiej 05-200 Wołomin, ul. Plac 3 Maja, od ulicy Daszyńskiego.

Uroczyste otwarcie Izy Muzealnej poświęco- nej Rodzinie Wodiczków odbyło się 17 września 2011 r. Powstała dzięki Fundacji Oda założonej przez Panią Danutę Michalik aby chronić przed zapomnieniem i zniszczeniem dobra kulturowe Jest on poświęcony bohaterom, którzy polegli świadczące o przeszłości rodziny Wodiczków, w latach 1939–1945 w walce z najeźdźcą hitle- Bohdana Wodiczki, Franciszka Wodiczki, jego rowskim. dzieci i wnuków rozproszonych po całym świe- cie. Bohdan Wodiczko – to jedna z najbardziej znanych oraz zasłużonych postaci polskiej kul- ¡ Pomnik Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych tury muzycznej. Izba Wodiczków w Wołominie Skwer przy skrzyżowaniu ulicy Wilsona jest więc miejscem spotkań miłośników muzyki i Przejazd, 05-200 Wołomin. poważnej, historii Wołomina i miejscem spo- tkań z młodzieżą.

pomniki i miejsca pamięci ¡ Pomnik Obrońcom Ojczyzny 1920 r. Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego przy ul. Ogrodowej (przy stacji PKP W Wołominie).

Pomnik jest poświęcony żołnierzom Armii Krajo- wej i Narodowych Sił Zbrojnych, którzy walczyli na ziemi wołomińskiej z okupantem hitlerow- skim. Na pomniku są wyryte nazwiska osób, które zginęły, walcząc o wolność i niepodległość, oraz

gmina wołomin zostały zamordowane przez okupanta niemieckiego, NKWD i UB.

250 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Pomnik Pamięci ku czci pomordowanych przez hitlerowców w latach 1939–1944 Plac 3 Maja w Wołominie przy ul. Moniuszki

¡ Pomnik Jana Pawła II Plac 3 Maja, 05-200 Wołomin

Pomnik jest poświęcony pomordowanym przez hitlerowców w czasie okupacji niemieckiej, w latach 1939–1944, mieszkańców Wołomina. Został ufundowany przez społeczeństwo miasta Wołomin.

¡ Pomnik Bohaterów Powstania Styczniowego 1863 r. Skwer Bohaterów powstania Styczniowego, skrzyżowanie ul. Gdyńskiej i Piłsudskiego. Pomnik przedstawia postać papieża na tle otwartej księgi ze słowami „Totus Tuus”. Monu- ment został odsłonięty w maju 2006 roku.

¡ Pomnik Stefana Wyszyńskiego Dziedziniec przy ogrodzeniu Kościoła Mat- ki Bożej Częstochowskiej ul. Kościelna 54, 05-200 Wołomin.

Pomnik przedstawia głaz, na którym umieszczone jest godło oraz wyryty napis w kamieniu: „Bohaterom Powstania 1863, Rodacy”.

¡ Pomnik Zesłańców Sybiru i Osób Represjo- nowanych Skrzyżowanie ul. Wilsona i Przejazd, 05-200 Wołomin Pomnik odsłonięty 17 września 2009 r. jest po- święcony osobom zesłanym na Sybir, a tak- że represjonowanym w latach 1939–1945. Na pomniku wyryte są słowa kardynała Stefana Wyszyńskiego: „Gdy ginie pamięć ludzka, dalej mówią kamienie”. Fundatorem pomnika jest gmina wołomin Związek Sybiraków Koło Wołomin.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 251 Pomnik przedstawia postać kardynała Stefana ¡ „Kościół pw. Matki Bożej Zwycięskiej” Wyszyńskiego (1901–81) – Prymasa Tysiąclecia. „Kaplica Cudu nad Wisłą”. Został zaprojektowany przez Krystynę Fałdygę- „Cmentarz poległych na polach Ossowa”. Solską na 27 rocznicę śmierci kardynała. Został Położenie – Pola bitwy znanej jako Bitwa odsłonięty w 2008 r. Warszawska 1920 – Cud nad Wisłą.

¡ Pomnik Katyński ul. Kościelna 54, 05-200 Wołomin. Znajduje się na dziedzińcu Kościoła Matki Bożej Czę- stochowskiej.

Kaplicę pod wezwaniem Matki Boskiej Zwycię- skiej zbudowano w 1928 r., zgodnie z projektem Brunona Zborowskiego. Wnętrze kaplicy zdobią: kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej oraz kopia dzieła Jerzego Kossaka „Cud nad Wi- słą”. W 2007 r. Arcybiskup Sławoj Leszek Głódź ustanowił na terenie kaplicy parafię pw. Matki Bożej Zwycięskiej i cmentarz poległych na po- Pomnik poświęcony jest pamięci mieszkańców lach Ossowa w 1920 r. Ossów był areną Bitwy Ziemi Wołomińskiej, którzy zostali zamordo- Warszawskiej, zwanej „Cudem nad Wisłą”, za- wani w Katyniu w innych obozach. Uroczyste kończonej zwycięstwem Polaków nad Bolsze- poświęcenie i odsłonięcie pomnika nastąpiło wikami. W bitwie tej zginął ks. Ignacy Skorupka, 22 maja 2005 r. przez arcybiskupa Sławoja Lesz- kapelan 236 pułku piechoty Legii Akademickiej. ka Głodzia. Pamięć o tamtych wydarzeniach upamięt- nia Kaplica. Co roku 15 sierpnia w Ossowie na ¡ Ławka Henryka Woyciechowskiego polach bitewnych ma miejsce rekonstrukcja Skwer przy styku ulic Wileńskiej i Ogrodo- walk, której inscenizacja zachwyca rozmachem wej, 05-200 Wołomin. i zaangażowaniem aktorów, wcielających się w postaci żołnierzy, kapelanów, sanitariuszy itd. Nieopodal kaplicy znajduje się pomnik upamięt- niający generała broni Wojska Polskiego Józefa Hallera, dowódcy frontu, kawalera orderów Orła Białego i Virtuti Militari. W jej otoczeniu znajdu- ją się mogiły ofiar Bitwy Warszawskiej, a w głębi terenu przykościelnego posadzono 96 dębów i ustawiono pomiędzy nimi pamiątkowy krzyż. Miejsce to poświęcono ofiarom katastrofy samolotu TU 154M/101 rozbitego pod Smoleń- skiem, która miała miejsce 10 kwietnia 2010 roku.

Ławka ustawiona na skwerze w Wołominie ¡ Głaz pamięci Lecha Kaczyńskiego i Ryszar-

gmina wołomin przedstawia postać wybitnego architekta i zada Kaczorowskiego łożyciela miasta – Henryka Woyciechowskiego. ul. Kościelna 54, 05-200 Wołomin.

252 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Pomnik gen. Józefa Hallera w Ossowie

Głaz stoi przy ogrodzeniu Kościoła Matki Bożej Częstochowskiej. Poświęcony jest pamięci prezydenta Lecha Kaczyńskiego oraz ostatniego prezydenta na uchodźstwie Ryszarda Kaczorow- skiego i pamięci 96 ofiar katastrofy samoloto- wej pod Smoleńskiem w dniu 10 kwietnia 2010 r. Odsłonięcie nastąpiło 10 kwietnia 2014 r.

¡ Polana Dębów Pamięci w Ossowie „Panteon Bohaterów” W 1996 roku odsłonięto głaz narzutowy poświę- cony gen. J. Hallerowi, na którego miejscu póź- niej zbudowano pomnik autorstwa Stanisława Szwechowicza.

¡ Pomnik ks. I. Skorupki w Ossowie ul. Matarewicza 148, 05-230 Ossów. Zlokali- zowany przed szkołą w Ossowie.

W Ossowie w Sanktuarium Narodowym powstaje „Panteon Bohaterów” Budowę Panteonu realizuje Ryszard Walczak, prezes Ogólnopolskie- go Komitetu Pamięci Ks. Jerzego Popiełuszki. „Panteon Bohaterów” zapoczątkowało w 2012 r. odsłonięcie pomnika prezydenta Lecha Kaczyń- skiego. W ciągu ostatnich lat postawiono także popiersia m.in. Biskupa Polowego WP Gen. Ta- Pomnik ustawiony jest wysokim granitowym deusza Płoskiego, Prezydenta RP Ryszarda Ka- cokole w formie obelisku. Wykonany jest w for- czorowskiego itd... Wszystkie ofiary katastrofy mie odlewu orła z rozpostartymi skrzydłami, ze- smoleńskiej symbolizują zasadzone na terenie spolonego ze stojącą postacią ks. Skorupki. Na polany dęby. W ich pobliżu wzniesiono także skrzydłach orła widoczne są płaskorzeźbione gmina wołomin brzozowy krzyż. postacie walczących żołnierzy.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 253 ¡ Tablica Weroniki (Dwojry) Grynberg zawodniczka grała w swojej karierze w lidze pol- ps. Wiera Gran skiej, francuskiej, hiszpańskiej, rosyjskiej i ame- Kamienica przy ul. Warszawskiej 13, 05-200 rykańskiej (WNBA). Wołomin

atrakcje

¡ Pchli Targ w Wołominie ul. Orwida 20, 05-200 Wołomin Pytania w sprawie targu: +48 22 787 41 13

W latach 1918–1927 i 1929–1931 w kamienicy przy ul. Warszawskiej 13 mieszkała Wiera Gran (1916–2007) – polska piosenkarka aktorka ka- baretowa i filmowa. Pochodziła z rodziny ży- dowskiej, nazywała się Dwojra Grynberg. Fakt ten upamiętnia tablica umieszczona na elewa- cji budynku.

¡ Rondo im. Małgorzaty Dydek ul. Lipińska 16, 05-200 Wołomin. Rondo Małgorzaty Dydek-Twigg znajduje się przy Zainteresowanych kupnem, sprzedażą bądź wy- Zespole Szkół nr 5 w Wołominie. mianą starych rzeczy pamiątkowych zapraszamy na Pchli Targ w każdą przedostatnią niedzie- lę miesiąca w godz. 10:00-15:00 do „Fabryczki„ w Wołominie.

¡ Tydzień Bibliotek miejska Biblioteka Publiczna im. Zofii Nał- kowskiej ul. Wileńska 32, 05-200 Wołomin +48 22 776 29 53 www.wolomin.org.pl

Oficjalne uroczystości związane z nadaniem imienia Małgorzaty Dydek rondu, odbyły się 3 września 2012 r. To wyraz hołdu i pamięci dla Miejska Biblioteka Publiczna im. Zofii Nałkow-

gmina wołomin zmarłej w 2011 r. koszykarki, która swoją karierę skiej w Wołominie każdego roku uczestniczy rozpoczynała właśnie w Wołominie. Ta Polska w kolejnych edycjach Tygodnia Bibliotek przy-

254 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań gotowując wyjątkowe atrakcje. Tydzień ten przy- pada zazwyczaj pomiędzy 8–15 maja. Jest to nie tylko święto wszystkich pracowników ale jednostek kultury i czytelników zarówno najmłodszych, jak i starszych. W trakcie tygodnia organizowane są atrakcje: Noc w Bibliotece – noc spędzona w bibliotecznych murach przez dzieci i młodzież w wieku szkolnym, która jest chętna wyruszyć w podróż w poszukiwaniu wiedzy i przygód. Akcja czytelnicza – „W Wołominie dzień wspa- Miasta w Wołominie. Startuje zazwyczaj spod niały-czyta duży, czyta mały”. Urzędu o godzinie 10.00. Peleton przejeżdża Światowy Dzień Książki obchodzony w bibliote- przez miasto kierując się w stronę Leśniakowi- ce. Z balkonu budynku Miejskiej Biblioteki przez zny. Trasa jest w dużej części leśna, malownicza, mikrofon czytane są przez znanych wołominian chociaż niełatwa. Rajd kieruje się dalej w oko- fragmenty ulubionych książek. lice rezerwatu Mosty Kalińskie, przeprawia się Wołomiński Odjazdowy Bibliotekarz. Niezwy- przez rzeczkę, mija stawy w Ossowie i dociera kłym powodzeniem cieszy się bookcrossing do finału, czyli do Amazing Park przy ul. Woło- – Rajd rowerowy z książką. Na początku roz- mińskiej, gdzie zazwyczaj zaplanowany jest podawane są gadżety związane z wydarzeniem: częstunek i odrobina rozrywki. odjazdowe koszulki z logo, torby, balony, intere- sujące lektury, które można zabrać na trasę ro- werową. W zaprzyjaźnionym punkcie – sklepie ¡ Amazing Park „Świat rowerów” dokonywane są przeglądy dwu- ul. Wołomińska 3A, 05-200 Wołomin kołowców. Następnie peleton wyrusza w trasę, +48 516 877 799 biegnącą przez miasto, aby dojechać na przysta- www.amazingpark.pl nek, znajdujący się na malowniczej polance. Tam, Atrakcje Parku: 4 trasy parku linowego, boisko na uczestników czkają atrakcje: głośne czytanie, multifunkcyjne, kręgielnia Plenerowa, tram- spacer po lesie z przyrodnikiem, punkt medycz- poliny Eurobungee, kule wodne, giga Szachy, ny, gry, rebusy i zagadki słowne. Metą rajdu ro- snookball, strefa dmuchańców, łódeczki. werowego jest Park Kulturowy w Ossowie, gdzie Sale zabaw: sala zakamarków, sale urodzino- odbywa się Rodzinny Piknik Rowerowy. Kulmina- we strefa sensoryczna, strefa malucha, Kno- cyjnym punktem rajdu jest ognisko. ocker.

Amazing Park to Park Linowy na mapie Woło- ¡ Międzypokoleniowy Rajd Rowerowy mina zlokalizowany przy ul. Wołomińskiej 3A Organizator: Urząd Miasta w Wołominie w pobliżu Rezerwatu Grabicz. Dookoła widoczny ul. Ogrodowa 4, 05-200 Wołomin jest piękny las oraz cudowna przyroda. Te atry- +48 22 763 30 00, 22 787 45 13 buty sprawiają, że jest to miejsce, w którym nie

Ogólnodostępna rowerowa impreza cykliczna tylko można spędzić aktywnie czas, ale przede gmina wołomin organizowana zazwyczaj w lipcu przez Urząd wszystkim wypocząć na łonie natury. Dla gło-

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 255 domorów właściciele są w stanie rozpalić bez- ¡ Dzwon „Henryka Konstantego” pieczne ognisko, aby goście mogli delektować ul. Ogrodowa 4, 05-200 Wołomin się smakiem pieczonych przysmaków. Na te- (przed Urzędem miejskim w Wołominie) renie parku są wydzielone strefy wypoczynku – namioty, które doskonale służą do organizowania różnego rodzaju imprez plenerowych.

¡ Rocznik Wołomiński Obejmuje artykuły dotyczące Wołomina i okolic. Wydawany jest przez Urząd Miejski od 2006 roku.

W sobotę 21 września 2019 r. o godz. 16:30 przed Urzędem Miejskim w Wołominie został odsło- nięty jubileuszowy dzwon z okazji stulecia praw miejskich Wołomina. Z dźwiękiem dzwonu wiążą są najważniejsze wydarzenia w historii narodu – towarzyszył koronacjom, wielkim rocznicom, podkreślał przełomowe chwile.

¡ Pracownia Gliniany Blues Filia: ul. Żelazna pawilon 1B, 05-200 Wołomin ¡ Kapsuła czasu +48 603 200 486 ul. Ogrodowa 4, 05-200 Wołomin Warsztaty ceramiczne dla dzieci i dla dorosłych. Kapsuła Czasu została wmurowana 21 września Zajęcia w grupach od 8 do 12 osób. Obowiązują 2019 r. przy budynku Urzędu Miejskiego w Wo- zapisy telefoniczne.

łominie na 100 Rocznicę nadania praw miejskich miastu Wołomin. Metalowa tuba została umieszczona pod specjalną pokrywą u podnóża konstrukcji jubileuszowego dzwonu – „Henryka

gmina wołomin Konstantego”. Na pokrywie widnieje data „2019” – roku stulecia nadania praw miejskich.

256 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Fundacja Ogarnij Emocje ¡ Rękodzieło artystyczne ul. Żelazna pawilon 1B, 05-200 Wołomin monika Hetmanowska +48 795 990 820 +48 508 807 431 www.facebook.com/fundacjaogarnijemocje

Pani Monika Hetmańska artystka-rękodzielnik Oferta Fundacji: spacery poznawcze, wyjazdy wykonuje biżuterię srebrną oraz artystyczne studyjne, wyjazdy turystyczno-rekreacyjne, filcowanie metodą igłową na sucho. W swo- warsztaty kulinarne, warsztaty zdrowego żywie- jej ofercie przedstawia: warsztaty filcowania nia, plenery, wystawy prac, zajęcia rekreacyjne i warsztaty wykonywania biżuterii artystycznej. i relaksacyjne, szkolenia tematyczne. Ogólno- Zajęcia odbywają się w grupach od 8 do 12 dostępne – w ramach realizowanych działań osób. Obowiązują zapisy telefoniczne. projektowych – zapisy. Zajęcia w grupach do 15 osób. Wyjazdy w grupach do 20 osób. ¡ Pole Bitwy Warszawskiej 1920 r. Rekonstrukcja historyczna ¡ Mazowieckie Forum Biznesu Nauki i Kultury Łąki w sąsiedztwie ul. Matarewicza 148, ul. Wileńska 36A, 05-200 Wołomin 05-230 Ossów +48 698 655 256 Życie Powiatu na Mazowszu www.zyciepw.pl Obowiązują zapisy telefoniczne.

Teren, na którym co roku 15 sierpnia odbywa się rekonstrukcja historyczna Bitwy Warszawskiej 1920 r. W pokazie biorą udział grupy rekonstruk- cyjne z całej Polski. Jest to impreza masowa skupiająca bardzo dużo ludzi zainteresowanych historią. MFBNiK na czele z Panią Prezes-Teresą Urba- nowską prowadzi Pracownię Artystycznych Wyzwań. W ofercie pracowni: wystawy, werni- saże, warsztaty plastyczne dla różnych grup wiekowych i społecznych; plenery artystyczne z dowolnie wybranego zakresu: wycinanka, malowanie na porcelanie, ceramiki, różnych tech- gmina wołomin nik malarskich.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 257 ¡ Zlot starych samochodów Wołomin ¡ Szlak św. Jakuba-VIA LIBERTATIS ul. Ogrodowa 4, 05-200 Wołomin Droga wyznaczona w latach 2014–2015 r. (budynek Urzędu Miejskiego w Wołominie) przez LGD „Równiny Wołomińskiej, oznako- +48 517 424 422 – rezerwacja noclegów wana muszlą św. Jakuba. Po szlaku można poruszać się: rowerem, pieszo lub konno. Droga św. Jakuba w Gminie Wołomin rozpoczyna się od ronda w miejscowości Majdan. Na szlaku możemy zwiedzić: Parafię w Majdanie z relikwiami św. Faustyny Kowalskiej. Park Kultu- rowy Ossów, Kaplicę Cudu nad Wisłą i cmentarz poległych w Bitwie.

¡ Szlak pieszy lub rowerowy zielony krajoznawczy szlak przyrody i historii Odbywa się zazwyczaj we wrześniu. Jest to im- Ten malowniczy szlak prawie w całości przebie- preza 2 dniowa. Tradycyjnie składa się z dwóch ga przez teren Powiatu Wołomińskiego. Zaczyna etapów: pierwszego dnia odbywa się rajd tury- się w Sierakowie koło Radzymina i biegnie przez styczny a drugiego wystawa pojazdów zabytko- Czarną Strugę, Strugę, Nadmę, Czarną, Kobyłkę, wych. Trasa rajdu wynosi około 100 kilometrów. Ossów do Zielonki. Na trasie znajdują się cieka- Uczestnicy jadą na nocleg do Nadbużańskiego we obiekty przyrodnicze: rezerwaty Łęgi Czarnej Ośrodka Edukacji w Broku. O godz. 19.00 jest Strugi, Puszcza Słupecka, Rezerwat Grabicz oraz ognisko i koncert na terenie noclegu. Następne- wiele okazałych drzew – pomników przyrody. go dnia następuje przejazd kolumną pojazdów z bazy noclegowej do Wołomina, gdzie w cen- ¡ Szlak rowerowy czerwony tralnym punkcie miasta – na Placu 3-go Maja „Rezerwat Grabicz” odbywa się wystawa pojazdów zabytkowych, Teren leśny wokół „Rezerwatu Grabicz”, ograni- konkurs elegancji, koncert, rozdanie nagród czony szlabanami i zamknięty dla ruchu samo- i podsumowanie zlotu w Pubie „Taaka Ryba”. chodowego (za wyłączeniem dojazdu do leśni- Na zlot przyjeżdżają stare samochody co naj- czówki). mniej 30 letnie, o wysokim stopniu oryginalno- ści, dopuszczone do ruchu drogowego. Udział w zlocie jest bezpłatny.

szlaki turystyczne

¡ Szlak Bitew Warszawskich – 52,1 km Szlak rowerowy czerwony Prowadzi z Warszawy z Placu na Rozdrożu przez Wawer, Rembertów, Zielonkę, Ossów, Kobyłkę, Rezerwat „Grabicz” to leśno-torfowy rezerwat Nadmę, Słupno do Radzymina i koczy się przy przyrody położony na południowo-wschodnim Cmentarzu Żołnierzy Polskich 1920 r. Szlak skraju miasta Kobyłka i obrzeżach Gminy Wo- prowadzi po terenach, na których miały miej- łomin. Utworzono go w 1978 r. na powierzchni sce ważne bitwy: Powstania Listopadowego, 29,34 ha w celu ochrony jeziora i otaczających

gmina wołomin Powstania Kościuszkowskiego oraz Bitwa War- terenów, będących ostoją blisko 40 gatunków szawska 1920r ptaków. „Grabicz” został zamknięty dla ruchu

258 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań turystycznego, z wyjątkiem drogi biegnącej wzdłuż zachodniej i południowej jego granicy. Został tam wytyczony czerwony szlak rowerowy, który biegnie do pomnika przyrody o nazwie „Głaz Edmunda”. Jest to ogromny kamień o obwodzie 8 m i wys. 1,3 m, który zawdzięcza swą nazwę leśnikowi Edmundowi Nurkiewiczowi. Zo- stał znaleziony w 1951 r. podczas zalesiania okolic Wołomina. Stamtąd przetransportowano go do leśniczówki w Kobyłce. słowo torf, którego używano jako taniego opa- łu. W okresie międzywojennym oraz po drugiej ścieżki wojnie światowej teren ten był niezwykle atrakcyjny pod względem rekreacyjnym i przyrodni- przyrodnicze czym. Wiele ludzi przyjeżdżało tu z Warszawy ¡ Trasa zdrowia PZU, piesza – długość ok. 2 km i okolic, by zażyć uzdrawiającej mocy klimatu Lokalizacja: w Kobyłce przy stacji PKP. Białych Błot. Ta wspaniała działalność skończy- ła się mniej w latach siedemdziesiątych. Wody zaczęły wysychać, roślinność dziczeć, cały teren Białych Błot ulegał powolnej dewastacji. Obec- na liczba zbiorników wodnych jest trudna do określenia. Zmienia się w zależności od poziomu wód gruntowych.

Obiekty sportowe

¡ Ośrodek Sportu i Rekreacji „Huragan” Trasa Zdrowia PZU to mini kompleks-sportowo ul. Korsaka 4, 05-200 Wołomin rekreacyjny, wyposażony w instalacje trenin- +48 576 996 723 gowe dzięki którym można spędzać czas ak- www.osir.wolomin.pl tywnie, niezależnie od wieku. Ścieżka znajduje www.facebook.com/osirhuragan się na terenie leśnym w okolicach stacji PKP Obiekt ogólnodostępny. w Kobyłce. Można na nią wejść od strony parkin- Ośrodek Sportu i Rekreacji „Huragan” wWo- gu znajdującego się przy stacji. Trasa powstała łominie to Hala sportowa, boiska piłkarskie, przy współpracy z firmą PZU. Na ścieżce znajdu- pływalnia. Zajęcia odbywają się w sekcjach je się 9 miejsc przystankowych z urządzeniami sportowych i rekreacyjnych zgodnie z harmo- do ćwiczeń. Przejście zajmuje ok. 1 godz. nogramem.

¡ Torfowiska Białe Błota Nowa Wieś 1/1, 05-200 Wołomin Ogólnodostępne. Torfowiska znajdują się w północno-wschodniej części Wołomina i należą do obszaru Natura 2000, zamieszkiwanego przez strzelbę błotną.

Powstały w związku z tym, że w 1885 r. właściciel gmina wołomin kopalni Wilhelm Bajer wydobywał tam przemy-

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 259 ¡ Pływalnia OSiR „HURAGAN” Wypożyczalnia rowerów działa od maja 2013 r., ul. Korsaka 4, 05-200 Wołomin i jest to jedyna w okolicy darmowa wypoży- Biuro: +48 22 760 39 20 wew. 20 czalnia. Turyści mogą bezpłatnie wypożyczyć Kasy: +48 22 760 39 21, 22 760 39 23 rowery siedem dni w tygodniu. Wypożyczalnia www.plywalniawolomin.pl dysponuje 23 w pełni wyposażonymi rowerami Godziny otwarcia od 600 do 2300. z osprzętem. Mieści się się na terenie Zespołu Pływalnia jest jednym z popularniejszych obiek- Szkół w Ossowie przy ul. Matarewicza 148. Jest tów znajdujących się w Powiecie Wołomińskim, czynna sezonowo od 16 kwietnia do 30 listo- który odwiedzają miłośnicy sportu i rekreacji pada. Rowery mogą wypożyczać jedynie osoby niezależnie od wieku. Swoją popularność za- pełnoletnie. Jednoślady należy zwrócić w dniu wypożyczenia do godziny określonej w regula- minie.

lokalni producenci ¡ Huta szkła TERMISIL teRMISIL Glass Sp. z o.o. ul. Wileńska 68A, 05-200 Wołomin wdzięcza nie tylko atrakcyjnemu usytuowaniu, +48 605 961 064 ale przede wszystkim ciekawej ofercie. Odwie- www.termisil.com dzający pływalnię mogą spędzić aktywnie czas Po wcześniejszym omówieniu zakresu i ob- m.in.: pływając i ucząc się pływania, uczęszcza- szaru tematycznego dopuszcza się możli- jąc na zajęcia aerobiku, spędzając czas w grocie wość zorganizowania lekcji i/lub warsztatów solnej. tematycznych związanych z dorobkiem Huty Szkła Wołomin dla grup zorganizowanych – pełnoletnich liczących od 10 do 15 osób. wypożyczalnia SPRZĘTU ¡ Wypożyczalnia rowerów Samorządowa Instytucja Kultury „Ossów – Wrota Bitwy Warszawskiej 1920 roku” ul. Matarewicza 148, 05-230 Ossów +48 22 209 50 78, 885 251 920 www.ossow1920.pl Godziny otwarcia: poniedziałek – piątek od 1000 do 1800, sobota – niedziela od 1100 do 1900. TERMISIL Glass Sp. z o.o. to jeden z trzech europejskich producentów szkła boro-krzemowego (żaroodpornego) z własną zastrzeżoną marką szkła TERMISIL. Historia Huty sięga roku 1905. Od 1908 r. nastał tzw. złoty okres dla przedsię- biorstwa, które zaczęło wytwarzać 1000 wzo- rów szkła. Cztery lata później dostawca dworu

gmina wołomin carskiego odznaczył Hutę medalem za jakość wyrobów. Huta stała się jedną z największych

260 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań w Królestwie Polskim. Obecnie Termisil Glass ¡ Cukiernia Wiśniewscy produkuje szkło, które ma zastosowanie ul. Legionów 12A, 05-200 Wołomin w przemyśle AGD, laboratoryjnym, oświetle- +48 22 537 922 601 niowym, chemicznym, medycznym itp. Na- Godziny otwarcia: od 800 do 1800. czynia wykonane ze szkła boro-krzemowego są bezpieczniejsze, pozbawione porów oraz gładsze w stosunku do swoich odpowiedników wykonanych ze szkła sodowego. Dodatkowo są bardziej wytrzymałe na wysokie tempera- tury, wstrząsy oraz uszkodzenia. Marka TER- MISIL jest znana w 40 krajach. Klienci doce- Cukiernia Wiśniewscy to jedna z najlepszych niają jakość produktów, innowacyjne pomysły cukierni w okolicy Wołomina. Produkuje cia- oraz oryginalne wzornictwo. TERMISIL Glass sta, mazurki, torty na imprezy okolicznościowe Sp. z o.o. dąży do uzyskania pozycji światowego (urodziny, chrzciny, komunie, wesela), desery lidera w produkcji szkła żaroodpornego. i piecze wspaniałe pączki oraz drożdżówki. Posia- da w swojej ofercie bardzo dużą liczbę deserów ¡ DJCHEM CHEMICALS POLAND a także niedrogie kawy i herbaty do wypicia na ul. Ignacego Łukasiewicza 11A, miejscu. 05-200 Wołomin +48 22 787 63 46 ¡ Zakład Piekarniczo-Cukierniczy „KACPER” www.djchem.pl ul. Graniczna 1, 05-200 Zagościniec pl-pl.facebook.com/djchem.chemicals.poland +48 22 245 33 12 www.facebook.com/zpckacper/ Godziny otwarcia: 500 - 2000.

Firma DJCHEM CHEMICALS POLAND powstała Zakład Piekarniczo-Cukierniczy „Kacper” to w 1985 roku. Początkowa działalność firmy firma z prawie 70-letnią tradycją. Jego pro- była nastawiona na produkcję wyrobów z poli- dukcja opiera się na starych, wypróbowanych styrenu i handel chemikaliami. W późniejszych recepturach. Pieczywo produkowane w zakła- latach rozpoczęto wytwarzanie polistyrenu su- dzie wytwarzane jest na naturalnym zakwasie, spensyjnego na bazie styrenu. W 1997 r. firma dlatego jest smaczne i posiada niepowtarzalny przekształciła się w spółkę akcyjną i rozpoczęła aromat. Dodatkowym produktem zakładu są budowę nowego zakładu w Wołominie, który torty, desery i lody kulkowe, lody włoskie oraz otwarto w 1999 r. Obecnie przeznacza 85% swo- świderki amerykańskie. Wyroby te dostępne jej produkcji na eksport. Jest liderem technolo- są w sklepach firmowych w Zagościńcu przy

gicznym w produkcji antyutleniaczy i antyozo- ul. Granicznej 1, a także w Wołominie przy gmina wołomin nantów aminowych. ul. Mieszka I 4.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 261 ¡ Restauracja LIVIA gastronomia ul. Mariańska 9, 05-200 Wołomin +48 22 776 30 01 ¡ Restauracja „Pobite talerze” www.hotellivia.com.pl 00 00 ul. Warszawska 21, 05-200 Wołomin Czynna: 7 dni w tygodniu w godz. od 12 do 22 . +48 795 408 464 www.pobitetalerze.pl

Restauracja hotelowa specjalizuje się w tradycyjnej kuchni polskiej i regionalnej. Oferuje: śniadania, obiady, kolacje. Organizuje wesela, chrzciny, komunie, konsolacje, bankiety okolicz- nościowe i spotkania biznesowe. Jednorazowo może przyjąć 80 osób. W restauracji dominuje Kuchnia amerykańska a zwłaszcza burgery i steki. Lokal może przyjąć ¡ Restauracja „Przystanek W” jednorazowo 60 osób. „Pobite talerze” to bar- ul. Ogrodowa 9, 05-200 Wołomin dzo klimatyczne miejsce z bardzo smacznym +48 575 035 455 jedzeniem. [email protected] www.przystanekw.pl ¡ Ciotka Matylda – Jadłodajnia Smakosza ul. Stanisława Moniuszki 5, 05-200 Wołomin +48 608 139 287 Facebook: Ciotka Matylda – Jadłodajnia smakosza Czynne: poniedziałek – sobota 1100 - 1800.

Restauracja zlokalizowana jest obok Torstar Park przy ul. Ogrodowej 9. Serwuje domowe burgery, gofry i szaszłyki oraz dania kuchni polskiej wykonywane z pasją. Znajdziemy tam dania tradycyjne w nowej odsłonie jak i dania „Ciotka Matylda” to jadłodajnia, która serwuje wegetariańskie na bazie warzyw i kasz. Wszyst- najlepsze dania z naszej rodzimej kuchni pol- kie produkty pozyskiwane są od sprawdzonych

gmina wołomin skiej w najlepszych cenach. Jednorazowo może dostawców i lokalnych firm. Restauracja Przy- przyjąć 18 osób. stanek W jednorazowo może przyjąć 20 osób.

262 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Restauracja Falcon & Friends Restauracja serwuje potrawy kuchni azjatyckiej ul. Adama Mickiewicza 8, 05-200 Wołomin i polskiej. Specjalizuje się w daniach szybkich, +48 696 696 588 tanich i dowożonych na zamówienie do klienta. +48 696 696 610 – catering www.wolomin.org.pl ¡ Restauracja 4 smaki W restauracji dominuje kuchnia polska i eu- ul. Legionów 120, 05-200 Wołomin ropejska. Lokal jednorazowo może przyjąć +48 692 451 444 120 osób w dwóch salach. www.4smaki.pl Czynne: poniedziałek – piątek 1000 - 2200, sobota – nieczynne, niedziela 1100 - 2100.

Falcon & Friends powstała w 1992 roku jako Restauracja istnieje od 2005 r. Serwuje dania departament dzisiejszej Grupy Falcon w bliskiej kuchni międzynarodowej. Proponuje menu odległości od Warszawy. Z tego właśnie powodu oparte o sezonowość produktów, aby goście jego głównymi odbiorcami są firmy takie jak: mogli cieszyć się produktami świeżymi i odpo- Ministersto Gospodarki, Business Center Club, wiadającymi tradycji kulinarnej kuchni polskiej PGE, Coca Cola oraz wiele innych. Swoim klien- i śródziemnomorskiej. Wykonuje dostawy na za- tom oferuje obsługę cateringową uroczystości mówienia, dowozi catering na imprezy i przyję- firmowych oraz rodzinnych, konferencji, zebrań, cia, także pracownicze. ale również codzienny serwis lunchowy, w tym obiady pracownicze. Zajmuje się również zamó- ¡ Restauracja Marsala wieniami indywidualnymi, na przykład potraw ul. Przejazd 3 od strony ul. Lipińskiej świątecznych oraz innych specjalności według 05-200 Wołomin życzenia klienta. +48 22 252 37 96, 730 588 170 pl-pl.facebook.com/MarsalaRestauracja ¡ Restauracja Chińczyk ul. Legionów 2, 05-200 Wołomin +48 22 215 31 07 superjedzonko.eatbu.com Godziny otwarcia: 900 - 2400.

Marsala to elegancka restauracja włoska z wyjątkową atmosferą. Oferuje ciekawą kartę

dań, miłą obsługę i bardzo dobre jedzenie za gmina wołomin uczciwą cenę. Szefem Kuchni jest utalentowany

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 263 Hristo Belev! Ukończył elitarne szkoły kulinarne i zdobył doświadczenie szefa kuchni w pięcio- gwiazdkowym Hotelu Sense Sofia. W środku restauracji bar oferuje przepyszne różnokolorowe drinki, piwa (też te regionalne) i napoje bezalko- holowe. Jest to miejsce ze wszech miar godne polecenia – jedyne takie w Wołominie.

¡ Sokola Klub ul. Sokola 12, 05-200 Wołomin +48 501 581 046 www.facebook.com/SokolaKlub/ ¡ Pizzeria Da Grasso ul. Kościelna 10, 05-200 Wołomin +48 534 888 777 Facebook: Da Grasso Wołomin Czynne: codziennie w godz. 11.00 - 22.00.

Sokola Klub jest firmą rodzinną, założoną w 1993 roku przez rodzinę Gołębiewskich. To klimatyczne miejsce na organizację imprez okolicznościowych wyposażone w kameralną salę, serwujące wyśmienite jedzenie i posiada- jące kompleksową usługę. Organizuje przyjęcia w trzech podstawowych kategoriach: Coctail party, Przyjęcie bufetowe, Przyjęcie zasiadane. Oferuje dwa rodzaje serwisu w czasie przyjęć: W pizzerii dominuje kuchnia włoska a zwłaszcza całkowita obsługa kelnerska, bufet połączony różne rodzaje pizzy: tradycyjne – 22 rodzaje, z obsługą kelnerską. wegetariańskie – 5 rodzajów, z owocami morza – 3 rodzaje, z drobiem – 7 rodzajów, dla juniorów ¡ Pub „Taaka Ryba” – 2 rodzaje. W pizzerii można również zamówić ul. Sikorskiego 4, 05-200 Wołomin lasagne i zupę. Pizzeria robi dostawy na wynos. +48 502 112 103 www.facebook.com/pg/TaakaRyba/ ¡ Komesushi Godziny otwarcia: 1600 - 2400. ul. 1 Maja 46, 05-200 Wołomin Pub „Taaka Ryba” jest miejscem, którego nie +48 530 830 631 można pominąć zwiedzając Wołomin. To tutaj www.komesushi.pl toczy się życie towarzyskie Wołomina i odby- W lokalu dominuje Kuchnia Japońska z pysznym wają się różne koncerty, spotkania, imprezy, suschi oraz pizza. Posiłki podawane są w formie babskie wieczory itp. Tu można również zjeść Lunch i Obiad. Miejsce jest polecane dla fanów

gmina wołomin i dobrze się pobawić. W pubie dominuje kuchnia kuchni azjatyckiej z możliwą dostawą jedzenia szybka fast food oraz polskie pierogi. do domu.

264 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań niezwykłe kulinarne doświadczenie w staro- polskim, rustykalnym stylu. Mięsiwa, naturalne sery z polskiego mleka, prawdziwy miód, warzywa z ekologicznych upraw, tradycyjne dania, podane na drewnianych korytach to idealna propozycja na rodzinne biesiady i uro- ¡ Kebab Grand czystości, spotkania firmowe, a może nawet ul. Lipińska 21, 05-200 Wołomin wesele. Lokal oferuje: Koryto szlachcica (600 +48 787 500 060 zł) – porządna uczta dla wymagającej gawiedzi. www.facebook.com/pg/Kebab.Grand.Wolomin/ Koryto swojskie (550 zł) – to propozycja na Czynne: 1000 - 2300. Dostawy: 1100 - 2200. tradycyjną biesiadę. Koryto babskie (510 zł) – oczekiwana odpowiedź na głośno wyrażane, babskie skargi. Dania na imprezkę – menu do wyboru, koszt to 66 zł na osobę. W cenie dosta- wa, odbiór zastawy.

¡ Wakacje na południu. pizzeria – Restauracja Bałkańska ul. Ignacego Prądzyńskiego 2, 05-200 Wołomin Kebab Grand to typowe miejsce z kuchnią tu- +48 531 531 727 recką gdzie króluje kebab zawsze wyśmienicie www.wakacjenapoludniu.pl przyprawiony i zawsze wypieczony. Lokal jest www.facebook.com/pg/WakacjeNaPoludniu/ czysty, schludny i może pomieścić większe grupki ludzi, a w sezonie letnim, istnieje opcja stolików na zewnątrz (ogródek letni).

¡ Bistro „Koryto Smaków” ul. Legionów 52, 05-200 Wołomin +48 22 299 20 92 +48 533 567 986 (codzienne zamówienia obiadów z dostawą) www.korytosmakow.pl www.facebook.com/KorytoSmakow Klimatyczne miejsce, w którym wystrój stolików „Koryto Smaków” to bistro, które odtwarza na świeżym powietrzu sprawia, że można po- niepowtarzalne smaki oraz wiejską atmosferę, czuć się jak na wakacjach, gdzieś na południu gmina wołomin oferując przy tym tradycyjne jadło. Proponuje Europy. W lokalu dominuje kuchnia południowa

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 265 z akcentem na bułgarską i włoską. Lokal prowadzi Bułgar z blisko 20-letnim stażem jako noclegi kucharz i szef kuchni w wielu europejskich re- stauracjach. Restauracja zaprasza na przyjęcia ¡ Hotel LIVIA rodzinne, imprezy firmowe, komunie, chrzciny, ul. Mariańska 9, 05-200 Wołomin konsolacje i inne imprezy zamknięte do 30 osób. +48 22 776 30 01 Lokal organizuje również catering. www.hotellivia.com.pl Hotel czynny: od 700 do 2400. ¡ Pizza Hut Express Wołomin ul. Geodetów 2, 05-200 Wołomin +48 22 536 36 36, 571 407 492 www.pizzahut.pl

Hotel Livia to najlepszy wybór w okolicy War- szawy. Znajduje się w centrum miasta Woło- min. Dogodna lokalizacja zapewnia wygodny Pizza Hut Express zlokalizowana jest w Galerii dostęp do urzędów, punktów usługowych czy Wołomin przy ul. Geodetów 2. W menu znajdują środków komunikacji. Do dyspozycji gości ho- się najpopularniejsze smaki Pizza Hut: Prosciutto tel oddaje 120 miejsc noclegowych w pokojach e Rucola, Pepperoni, Farmerska, Margherita, Ha- 1-, 2-, 3- i 4-osobowych. Pokoje podzielone są wajska. Wszystkie podawane są na klasycznym, na 3 kategorie: premium, standard oraz eko- cienkim cieście lub w opcji z serem w brzegach. nomiczne. Do dyspozycji Gości służy także bez- Istnieje również możliwość skomponowania wła- płatny parking. snej pizzy z dowolnymi składnikami. ¡ Hotel u Stefaniaków ¡ Pizza House ul. Polna 31, 05-200 Wołomin ul. Legionów 58, 05-200 Wołomin +48 736 134 133 +48 665 360 364 www.ustefaniakow.pl Facebook: Pizza House Wołomin Czynne codziennie od 700 do 2400. Pizzeria czynna jest w godz. 1100 - 22.00. Oferuje 11 rodzajów pizzy dostępnych na miejscu, na wynos lub z dostawą. Ponadto w ofercie znajdziemy też shake: truskawkowy, waniliowy i czekoladowy oraz desery lodowe i kawę mrożoną.

Trzygwiazdkowy Hotel „U Stefaniaków” zlokalizowany jest w Wołominie przy ul. Polnej 31. Do dyspozycji gości hotelowych oddano: 17 pokoi, zaplecze bankietowe, saunę, siłownię, pralnię i bezpłatny parking. Hotelowa restauracja ser-

gmina wołomin wuje dania z kuchni polskiej, a także międzyna- rodowej. Liczba miejsc noclegowych – 31.

266 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań GMINA wyszków

Urząd gminy +48 29 743 77 00 ul. Aleja Róż 2, 07-200 Wyszków [email protected]

INFORMACJA TURYSTYCZNA ¡ Urząd Miejski w Wyszkowie Kordegarda w Wyszkowie należała dawniej do ul. Aleja Róż 2, 07-200 Wyszków majoratu biskupa płockiego Karola Ferdynanda +48 29 743 77 13, 29 743 77 00 Wazy. Została zbudowana w XVII w. Obecnie jest kom. 507 808 867 siedzibą Towarzystw i Stowarzyszeń związanych www.wyszkow.pl z kulturą oraz Punktu Informacji Turystycznej Urząd miasta Wyszków znajduje się w cen- w miesiącach letnich: V–VIII. trum miasta przy ul. Aleja Róż 2. Informacje turystyczne: pokój 145 w Urzę- ¡ Miasto Wyszków – Historia dzie miasta i gminy Wyszków

Wyszków leży w północno-wschodniej części Gmina Wyszków jest gminą miejsko-wiejską Mazowsza, w Powiecie Wyszkowskim, na pra- położoną w Powiecie Wyszkowskim, w woj. ma- wym brzegu rzeki Bug. Nazwę swą prawdopo- zowieckim. Zajmuje powierzchnię 165,6 km². dobnie zawdzięcza właścicielowi osady, który Siedzibą gminy jest miasto Wyszków. Gminę za- miał na imię Wyszko. Początki miasta związane mieszkuje ok. 39 395 (dane z GUS 2017 r.). były z osobą biskupa płockiego Wincentego Przerębskiego, który w dniu 26 marca 1501 roku ¡ Kordegarda neogotycka nadał prawa miejskie osadzie Wyszków. Bliskość Stoi w Parku miejskim Karola Ferdynanda Warszawy i dogodne położenie komunikacyj- Wazy między ulicami: Aleja Róż, 3 Maja, Berka ne było bodźcem dla szybko rozwijającego się gmina wyszków Joselewicza a rzeką Bug. przemysłu. Obecnie Wyszków to tereny cieka-

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 267 we pod względem, biznesowym, turystycznym i rekreacyjnym. Przez Wyszków biegnie droga krajowa nr 62 i S8, której część stanowi obwod- nicę miasta. Oprócz tego przez miasto prowadzi droga kolejowa Warszawa-Ostrołęka.

¡ Kamieńczyk – Historia

Początki Sanktuarium św. Idziego sięgają koń- ca XIV wieku, kiedy to ówczesny biskup płocki erygował parafię. Początkowo wierni gromadzili się w drewnianym kościele. Pierwszy murowany, trójnawowy kościół stanął na jego miejscu w 1795 roku. W kilkadziesiąt lat później, kościół Kamieńczyk – dawne miasto, obecnie wieś rozbudowano o dwie kaplice oraz zakrystię. w Polsce, położona w Powiecie Wyszkowskim, Podczas II wojny św. został doszczętnie znisz- w gminie Wyszków. Leży na rozwidleniu rzek: czony, ocalała jedynie kaplica Matki Bożej. Po Bugu i Liwca, 5 km na wschód od Wyszkowa. wojnie odbudowano kościół, a w 2014 r. podnie- W czasach swojej świetności Kamieńczyk zwał siono do rangi Sanktuarium. We wnętrzu warto się Kamieńcem Mazowieckim. W XVI w. był jed- zwrócić uwagę m.in. na XVII-wieczny obraz Naj- nym z ważniejszych miast na Mazowszu. Stał świętszej Maryi Panny w srebrnej sukience oraz tu zamek murowany, trzy kościoły, był ratusz, dalmatykę z XVIII wieku i zabytkowe kielichy. rynek i sukiennice. Bugiem płynęły niezliczone barki ze zbożem, drewnem i innymi cennymi ¡ Plebania Kościoła św. Idziego w Wyszkowie dobrami. Kamieńczyk uzyskał lokację miejską w 1428 roku, którą następnie stracił w 1869 roku ukazem carskim. Od początku XIX wieku nie po- jawiła się już w historii nazwa Kamieniec Mazo- wiecki lecz Kamieńczyk.

zabytki

¡ Sanktuarium św. Idziego Najsłynniejsza plebania w Polsce. Została wy- Kielich Biskupa Piotra Gamrata budowana w 1901 r. Obecnie znajdują się w niej Kielich późnorenesansowy z ok. 1620 r. pokoje dla księży i gości, kancelaria, kuchnia Obraz Najświętszej Marii Panny w srebrnej i magazyn Caritasu. Dawniej przebywali tu Feliks sukience z XVIII wieku. Dzierżyński, Julian Marchlewski oraz Feliks Kohn ul. Białostocka 12, 07-200 Wyszków – czołowi działacze polskiego ruchu komuni- +48 29 742 32 13 stycznego. Na plebanii gościły znamienite oso- www.idzi-sanktuarium.pl bistości – korespondenci wojenni, a wśród nich

gmina wyszków Obiekt dostępny do zwiedzania po wcze- Stefan Żeromski. To jemu zawdzięczamy opowia- śniejszym uzgodnieniu z kancelarią parafii. danie „Na probostwie w Wyszkowie”.

268 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Pałac Skarżyńskich 3 Maja 67A, 07-200 Wyszków

Pałac został wybudowany w roku 1785 dla Jana Stefana Giedroycia, biskupa żmudzkie- go. Wielokrotnie zmieniał właścicieli. W latach 40 tych XIX wieku, kiedy właścicielami byli Morzkowscy gościł on wielu turystów z Warsza- wy, między innymi Cypriana Kamila Norwida. W latach 1879–1945 majątek należał do Skar- żyńskich. Po 1945 r. przeszedł w posiadanie Mi- ¡ Drewniana dzwonnica z 1885 roku w Ka- nisterstwa Zdrowia. Obiekt wielokrotnie zmie- mieńczyku niał swoje funkcje co doprowadziło do jego dewastacji. W latach 1989–1992 został częścio- wo odremontowany przez SARP, w którego był posiadaniu. Obecnie pałac jest odrestaurowany i stanowi własność prywatną.

¡ Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Kamieńczyku Kamieńczyk nad Bugiem ul. Kard. St. Wyszyńskiego 6 +48 29 741 17 93 www.parafiakamienczyk.pl Początki świątyni sięgają XIII w. a konkretnie 1240 r. Od 1654 r. kościół należał do sióstr wi- zytek, sprowadzonych przez królową Marię Ludwikę do Warszawy. Potem stał się częścią dóbr hrabiego Zamojskiego. Obecna świątynia została konsekrowana w 1903 roku. W parafii znajdują się trzy dzwony – Antoni, Kazimierz i Maria. Jednonawowy kościół posiada 4 ołtarze i figurę Serca Pana Jezusa w ołtarzu głównym. ¡ Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej Najstarsza zachowana księga parafialna – Księ- Loretto ga urodzeń, pochodzi z 1621 r. Zachowało się Nazwa wsi Loretto, łudząco podobna jest do również wiele ksiąg pochodzących z XVIII i XIX Loreto we Włoszech. W polskim Loretto, od lat wieku. Obiekt dostępny do zwiedzania po wcze- sprawowany jest kult Maryi. Obecnie znajduje

śniejszym uzgodnieniu z kancelarią parafialną się tam Sanktuarium Matki Bożej, nawiązują- gmina wyszków czynną codziennie po mszy św. ce ściśle do włoskiego Santa Casa w Loreto.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 269 się nad Bugiem. Lokalizacja ławeczki nie jest przypadkowa – J. Różycki spogląda na miejsce, gdzie znajdowała się jego szkoła.

¡ Pomnik Cypriana Kamila Norwida Park miejski Karola Ferdynanda Wazy, mię- dzy ulicami: Aleja Róż, 3 Maja, Berka Josele- wicza nad rzeką Bug.

Pieczę nad nim sprawuje Zgromadzenie Sióstr Loretanek. W kościele stoi kopia figury Matki Bożej z Loreto. Rzeźba posiada dwie charakterystyczne cechy – oblicza Matki Bożej i Dzie- Za kordegardą neogotycką, w parku miejskim ciątka są ciemne, a obydwie postacie pokry- stoi pomnik C.K.Norwida dłuta Zdzisława Skocz- wa jedna szata liturgiczna. Loretto przyciąga ka, odsłonięty 22 maja 1983 r. Norwid był zwią- rzesze wiernych, którzy co roku, we wrześniu, zany z gminą Wyszków i Zabrodzie, ponieważ przybywają do Sanktuarium. mieszkał w dworku we wsi Głuchy.

muzea, pomniki ¡ Pomnik przedwojennego Burmistrza Wy- szkowa Stanisława Wolskiego i miejsca pamięci ul. Kościuszki 6, 07-200 Wyszków ¡ Ławeczka Jerzego Różyckiego Park Miejski im. Karola Ferdynanda III Wazy

Stanisław Wolski był burmistrzem Wyszkowa w latach 1931–1939. Podczas okupacji niemieckiej wraz z żoną Wincentyną uratował przed Ławeczka autorstwa prof. Karola Badyny przed- zagładą dwie żydowskie dziewczynki Bruchę stawia postać Jerzego Różyckiego, jednego (Brońcię) i Rachelę (Olę), córki wyszkowskiego z trzech polskich kryptologów, którzy złamali Żyda, kuśnierza, o nazwisku Rubinowicz. Za ten szyfr niemieckiej maszyny szyfrującej-ENIGMA. czyn, małżeństwo zostało odznaczone Medalem Została odsłonięta 30 października 2018 r. Je- Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. Pomnik rzy Różycki w młodości mieszkał w Wyszkowie dawnego Burmistrza został odsłonięty 3 czerwca

gmina wyszków i uczęszczał do Gimnazjum Koedukacyjnego 2018 r. Autorem i wykonawcą projektu pomnika Towarzystwa Szkoły Średniej mieszczącego jest Czesław Dźwigaj – profesor ASP w Krakowie.

270 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Obelisk Wazów ¡ Pomnik Flisaka w Kamieńczyku ul. 3 Maja 14, 07-200 Wyszków Rynek w Kamieńczyku

Pomnik flisaka usytuowany jest na rynku w Ka- mieńczyku. Przypomina o tym, że był to przed laty ważny i prężny ośrodek flisacki. Pomnik flisaka, autorstwa Elżbiety Pietras, odsłonięty został w 2002 r.

¡ Kirkut ul. Łączna, 07-200 Wyszków Barokowy obelisk, najstarszy zabytek Wyszko- wa. Wystawiony po 1655 roku według projektu Jana Baptysty Gisleniego, nadwornego architekta dynastii Wazów. Ufundowany przez kró- la Jana II Kazimierza dla uczczenia pamięci brata – Karola Ferdynanda Wazy, który spę- dził w Wyszkowie ostatnie lata swojego życia.

¡ Rzeźba Papieża Jana Pawła II – Angelus Domini Skwer im. Papieża Jana Pawła II przy Sank- tuarium św. Idziego w Wyszkowie Pomnik odsłonięto w 1997 r. w obecności am- basadora USA w Polsce – tablica napisana jest w 3 językach: polskim, angielskim i hebrajskim. W jego ścianę wmurowano ok. 80 odnalezio- nych macew – żydowskich pozostałości po cmentarzu zwanym Kirkut. Przedwojenna aneg- dota głosiła, że połowę mieszkańców Wyszkowa stanowili Żydzi, a drugą połowę Żydówki.

¡ Pomnik Armii Krajowej, WIN i Ofiar Terroru Komunistycznego w hołdzie pomordowa- Rzeźba autorstwa prof. Czesława Dźwigaja, któ- nym w latach 1944–1952. rą ufundował anonimowy darczyńca na 100 ul. Kościelna 1 (skarpa nad rzeką Bug) rocznicę urodzin Papieża Jana Pawła II. Rzeźba Pomnik powstał z inicjatywy Fundacji „Pamię- gmina wyszków została odsłonięta 18 maja 2020 r. tamy” 29 października 2009 r., aby zachować

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 271 ¡ Pomnik Fidest – miejsce mordu cmentarz z 1943 r.

pamięć pomordowanych ofiar totalitaryzmu socjalistycznego. Został zaprojektowany przez artystę-rzeźbiarza, Marka Szczepanika.

¡ Pomnik Żołnierzy Wyklętych Pomnik Fidest jest miejscem masowego mordu ul. gen. Władysława Sikorskiego 40 ludności cywilnej, podróżującej w 1943 r. po- ciągiem z Warszawy do Wyszkowa. Około 250 osób wysadzono z pociągu, przesłuchiwano i rozstrzelano w lesie koło Fidestu. Przeżył tylko jeden świadek zdarzenia, dzięki któremu pa- mięć o zamordowanych pozostała w miejscu pochówku – w 25 bezimiennych mogiłach.

¡ Pomnik straconych przez Czerezwyczajkę Rybienko Leśne, ul. ppor. Antoniego Wo- łowskiego, vis a vis stawu Pomnik poświęcony jest bohaterom podziemia antykomunistycznego i wszystkim żołnierzom walczącym o niepodległość. Został uroczyście odsłonięty 8 listopada 2018 r. na terenie parafii Świętej Rodziny w Wyszkowie.

¡ Pomnik Mordechaja Anielewicza Wysoki brzeg Bugu – skarpa niedaleko mostu

Pomnik został odsłonięty w 2003 r. niedaleko mostu na skarpie w Wyszkowie. Poświęcony jest

gmina wyszków Mordechajowi Anielewiczowi, który stanął na czele powstania w getcie warszawskim.

272 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań W dniu 17 sierpnia 1920 roku zostali zamordo- Pomnik z rzeźbą w postaci złamanego śmigła wani przez czerezwyczajkę bolszewicką śp. An- odsłonięto w 1961 r. przy drodze krajowej nr 62 toni Wołowski ppor. wojsk polskich i sześciu nie- ok. 100 m od miejsca, gdzie rozbił się samolot znanych. Cześć ich pamięci oddano stawiając St. Okrzei. We wrześniu 2005 r. odbyło się uro- w pomnik w Rybienku Leśnym. czyste poświęcenie pomnika z udziałem dele- gacji wojskowych oraz córki pilota Anny. ¡ Gajówka Giziewiczka tablica pamiątkowa – kamień ¡ Mogiła poległych żołnierzy Gajówka Giziewiczka znajduje się w lesie cmentarz parafialny w Kamieńczyku na polanie w okolicach Chrobotka – Wyszków Południe

Kamień upamiętnia pobyt w okolicach Wyszko- wa na „leśnym” szkoleniu oddziału „Rudy” z batalionu Zośka. Bywał tutaj także Krzysztof Kamil Zbiorowa Mogiła żołnierzy poległych w dniach Baczyński ps. „Krzysztof Zieliński”. Za kamieniem 8–9 września 1939 r. znajduje się w Kamieńczyku „Gajówka” rośnie „Dąb Baczyńskiego”. Podobno na cmentarzu parafialnym. Pomnik ze wszyst- było to ulubione miejsce poety podczas pobytu kich stron otoczony jest pojedynczymi krzyża- w leśniczówce. mi, których jest tu 30 wraz z umieszczonymi na nich tabliczkami. Polegli byli ofiarami Bitwy pod ¡ Pomnik Stefana Stanisława Okrzei Kamieńczykiem. Starali się obronić dostępu do przy drodze krajowej nr 62, przy rozwidle- linii Bugu przed niemiecką 61 dywizją piechoty. niu dróg na Wólkę Somiankowską i Kręgi ¡ Kapliczka z figurą św. Wojciecha Kapliczka z figurą Świętego Wojciecha biskupa zlokalizowana jest w przy rynku w Ka- mieńczyku. gmina wyszków

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 273 ¡ Muzeum Etnograficzno-Historyczne szlaki Rynek Tadeusza Kościuszki 14, 07-202 Kamieńczyk turystyczne +48 29 741 17 78 ¡ Szlak im. Prymasa Tysiąclecia Założycielem, właścicielem i kustoszem Mu- Długi szlak, prowadzący z Wyszkowa przez Ry- zeum jest prawdziwy pasjonat – pan Henryk bienko Leśne, Drogoszewo, Deskurów, aż do Słowikowski. Wiele lat temu postanowił ratować Ślubowa. Przebiega przez malownicze Wydmy od zapomnienia różne przedmioty codziennego Lucynowsko – Mostowieckie unikalne na skalę europejską, a także lasy Puszczy Kamienieckiej.

¡ Szlak konno-rowerowy zielony prof. Ludwika Maciąga Szlak znanego malarza, miłośnika nadbużań- skich krajobrazów, honorowego obywatela Wyszkowa, prof. Ludwika Maciąga. Biegnie skrajem Wysoczyzny Wyszkowskiej, dając moż- liwość podziwiania pradoliny Bugu i terenów łęgowych.

¡ Szlak rowerowy niebieski – 21,7 km użytku. Zbiory wystawione są w segmentach „Szlak Bartników” tematycznych. Znajdują się tu m.in. narzędzia Początek szlaku: Wyszków ul. Jana Matejki, koniec: rolnicze, artykuły rękodzieła ludowego, zabyt- przy pomniku Tadeusza Kościuszki w Długosiodle. kowe motocykle, stare siodła ułańskie, a także przedmioty związane z historią Kamieńczyka i flisactwa. ¡ Szlak rowerowy główny – 29,7 km Wyszków – Fidest ¡ Muzeum Lat Dziecięcych Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Zuzeli

Zuzela – to mała wioska nad Bugiem, która Szlak prowadzi przez miejsca ważne pod wzglę- jest częstym celem wycieczek i pielgrzymek. dem historycznym, do miejsc interesujących W 1901 r. urodził się tu przyszły Prymas Tysiąc- ze względów krajobrazowych i przyrodniczych. lecia, Kardynał Stefan Wyszyński. W zrekon- struowanym budynku dawnej szkoły z 1900 r. mieści się muzeum lat dziecięcych S. Wyszyń- ¡ Szlak rowerowy żółty 40,7 km skiego. Na przeciw muzeum stoi neogotycki Wyszków, ul. 3 Maja – Wyszków PKP kościół, a wewnątrz znajduje się chrzcielnica, Szlak startuje z Wyszkowa spod neogotyckiej

gmina wyszków przy której udzielono Kardynałowi pierwszego Kordegardy, a kończy się przy stacji PKP. Tworzy sakramentu. swego rodzaju pętlę wokół Wyszkowa.

274 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Szlak rowerowy żółty – 1,8 km ¡ Szlak pieszy niebieski – 26,5 km Deskurów – Kaleń popowo Kościelne – Wyszków Szlak rozpoczyna się w Deskurowie. Biegnie Czas przejścia – ok. 7 h w kierunku osiedla domków letniskowych a za Szlak rusza z ul. Nadbużańskiej w Popowie Ko- nimi przez suche łąki na tzw. przepalczyska. ścielnym, a kończy się przy obrzeżach Parku Tamtędy dociera nad brzeg rzeki Bug, gdzie Ferdynanda Wazy przy ul. 3 Maja w Wyszkowie. znajdziemy dogodne miejsce na odpoczynek i rozpalenie ogniska. ¡ Szlak pieszy żółty – 25,8 km urle, PKP – Rybienko Leśne, PKP ¡ Szlak rowerowy żółty – 1,8 km Czas przejścia – ok. 6h 45 min Drogoszewo – Deskurów Szlak rusza z ul. 1 Maja w Urlach przy stacji PKP. Trasa rozpoczyna się obok wspaniałych dębów Na szlaku warto zwiedzić: wieś Urle, Koszelankę, przy ul. Powstańców w Drogoszewie. Następnie Rzekę Liwiec, Wieś Kamieńczyk, a w niej Mu- biegnie przez pola i łąki, obok gniazd bocianich, zeum Etnograficzne przy ul. Rynek Kościuszki 14. aż do Ośrodka Edukacji Ekologicznej „Vigra”. Da- Trasa kończy się w Rybienku przy stacji PKP przy lej mija Grabnik – osiedle domków na wysepce ul. Kazimierza Skarżyńskiego. i dociera do Deskurowa.” ¡ Nadbużański szlak spacerowy – 3,5 km ¡ Szlak rowerowy żółty – 6,9 km Wyszków – Rybienko Leśne – Drogoszewo Droga Biedaszyńska – Wyszków Nadbużański Szlak Spacerowy to droga wiodą- Trasa zaczyna się przy „Drodze Biedaszyńskiej” ca przez plażę, wał przeciwpowodziowy i ścieżki w odległości ok. 500 m od drogi do Gajów- nad rzeką wzdłuż tzw. stawów w Rybienku Le- ki Fidest. Jadąc ścieżką, docieramy na Kółko, śnym. Można ją przejść z Wyszkowa w 1 godz. część wsi Skuszew gdzie znajduje się stajnia Pa- sja, którą możemy odwiedzić. Dalej ścieżka pro- ¡ Niebieski szlak rowerowy – 54,2 km wadzi wzdłuż brzegu Bugu obok kopalni piasku. Wyszków – Treblinka aż do plaży miejskiej w Wyszkowie położonej Najdłuższy szlak wychodzący z Gminy Wyszków. przy moście drogowym. Wiedzie z Wyszkowa przez lasy do Suwca i da-

¡ Szlak pieszy i rowerowy – 7,5 km wokół Łęgów i Jeziorka Głusza Ten liczący ok. 7,5 km szlak jest interesujący nie tylko ze względów krajobrazowych i przyrodniczych, ale również ze względów historycznych. Leży blisko miasta więc można go wykorzystać na spacery i rowerowe przejażdżki. Przebiega wzdłuż pociętej wąwozami skarpy pradoliny Bugu. lej do Kamieńczyka. Następnie kieruje się do Krajobraz wzbogacają liczne starorzecza zwane nadbużańskiej miejscowości letniskowej Rafa, potocznie Długimi Dołami. Atrakcją na szlaku są gdzie kończy się gmina Wyszków. również miejsca pamięci, Sanktuarium Św. Idzie- go, most żelazny i tereny lęgowe wokół jez. Głusza. ¡ Szlak kajakowy – „Z Nurtem Dzikiej Rzeki” Trasa z nurtem Bugu: Terespol – Dąbrówka. Trasa z nurtem Liwca: Terespol – Grębków. Największym bogactwem przyrodniczym i krajobrazowym Obszaru Dorzecza Nadbużańskiego są dwie rzeki: Bug i Liwiec. Nurty obu rzek wy-

znaczają przepiękną trasę turystyczną, pełną gmina wyszków cudów natury i dzieł człowieka. Wielu wrażeń

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 275 dostarcza Gmina Brańszczyk, z powodu na licz- nie występujące bociany oraz największy na ¡ Stadion WOSiR Niżu Polskim meander zwany Kołem Bugu. Po- ul. Tadeusza Kościuszki 54, 07-200 Wyszków bliski Kamieńczyk w Gminie Wyszków zmusza do +48 29 742 42 69 dokonania wyboru. Tutaj, bowiem Liwiec ucho- dzi do Bugu, więc tym samym trzeba zadecydo- wać, czy płynąć nurtem Bugu, czy nurtem Liwca.

Obiekty sportowe

¡ Ośrodek Sporu WOSIR ul. T. Kościuszki 54, 07-200 Wyszków Stadion WOSiR dysponuje: boiskiem piłkarskim +48 29 743 02 05, 29 743 02 07 100 x 60 metrów, boiskiem piłkarskim 105 x 68 www.wosir.pl metrów – o nawierzchni z trawy syntetycznej, boiskiem treningowym o powierzchni 60x40 metrów, 3 kortami tenisowymi, bieżnią lekko- atletyczną 400 metrową, rzutniami do oszczepu i kuli.

¡ Hala sportowa OW SiR ul. Geodetów 45, 07-200 Wyszków +48 29 743 02 06 Wyszkowski Ośrodek Sportu i Rekreacji posiada Hala sportowa WOSiR dysponuje: areną 48 x 25 m, w zarządzaniu stadion piłkarsko-lekkoatletyczny, z możliwością wydzielenia trzech sektorów tre- korty tenisowe, krytą pływalnię, halę sportową. ningowych do siatkówki i koszykówki, 12 stołami Organizuje imprezy sportowe, rekreacyjne, kon- do tenisa stołowego, 700 miejscami siedzący- certy, imprezy turystyczne. mi na trybunach, salą taneczną 14 x 10 m, salą gimnastyczną 10 x 7 m i salą korektywy 10 x 7 m., ¡ Pływalnia „Błękitna” WOSIR 11 szatniami z natryskami i dużym parkingiem ul. Geodetów 45, 07-200 Wyszków +48 29 743 02 05, 29 743 02 07 Pływalnia „Błękitna” dysponuje: sześciotoro- wym basenem sportowym 25 x 12,5 m o głę- bokości 1,35 – 1,8 m; basenem rekreacyjnym 21 x 8 m, głębokość (0,6-0,9 m.); zjeżdżalnią o długości 40 m; biczami wodnymi, jacuzzi,

gmina wyszków dwiema saunami fińskimi, solarium; salą gim- nastyczną i salą konferencyjną.

276 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań wypożyczalnia ¡ Żelazny most łączący lewo i prawobrzeżną stronę Wyszkowa SPRZĘTU ¡ „Kamyk- kajaki” Marek Kamiński ul. Różana 4/6; 07-220 Kamieńczyk +48 29 743 20 26, 508 638 465 www.kamyk-kajaki.pl

Most żelazny jest dobrze widoczny z Parku Karo- la Ferdynanda Wazy. Ten ponad stuletni obiekt został wykorzystany przez reżysera Andrzeja Wajdę jako plener do zrealizowania pierwszej sceny z filmu „Katyń”.

Od 2005 roku firma państwa Kamińskich ¡ Rzeka Bug – „Kamyk-kajaki” zajmuje się wypożyczaniem kajaków, a także organizacją spływów. Właści- ciele posiadają ogromną wiedzę i doświadcze- nie. Pan Marek sam zajmuje się ratownictwem, również wodnym, a wiedza, którą dzięki temu zdobył służy klientom.

atrakcje Rzeka, będąca dopływem Narwi, przepływają- ca przez zachodnią Ukrainę, wschodnią Polskę ¡ Park z widokiem na „filmowy” most Park i zachodnią Białoruś. Długość Bugu wynosi Karola Ferdynanda Wazy 772 km, a powierzchnia dorzecza 39 420 km². lokalizacja między ulicami: Aleja Róż i Ber- ka Joselewicza, nad rzeką Bug. ¡ Plac Miejski ul. Szkolna 8/30, 07-200 Wyszków Nowoczesny plac w centrum miasta z kompleksem fontann i strefą wypoczynkową. W jego pobliżu znajdują się największe w Wyszkowie centra handlowe.

Nazywany jest parkiem lub ogrodem sena- torskim. Został wpisany do rejestru zabytków. Park posiada na swoim obszarze tzw. „górkę” –pozostałość po amfiteatrze i drzewostan z 23 drzewami określanymi mianem pomników, po- gmina wyszków nieważ ich wiek sięga ponad 100 lat.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 277 ¡ Haubica w Wyszkowie ul. Kościelna 1, Wyszków, w pobliżu Sanktu- arium Św. Idziego Armata a raczej haubica to działo kalibru ok. 122 mm, o krótkiej lufie. Stoi w Wyszkowie w punkcie widokowym obok Sanktuarium św. Idziego.

lasem królewskim. Po rozbiorach, w zamian za twierdzę Zamość, otrzymali ją Zamojscy – po- została w ich rękach aż do II wojny światowej... Atrakcyjność Puszczy Kamienieckiej potwierdza występowanie wielu gatunków zwierząt i rzad- kich ptaków. To wspaniałe miejsce dla fotogra- fujących „birdwatcherów”. Puszczę rozdziela na ¡ Atrakcje Puszczy Białej dwie części rzeka Liwiec.

lokalni producenci ¡ „Koneser” PHU Julian S. Bielawski ul. Gen. Kazimierza Pułaskiego 12 07-202 Wyszków +48 29 74 242 63, 602 663 129 www.koneser.wyszkow.w.interia.pl W widłach Bugu i Narwi rozciągają się lasy Pusz- czy Białej, która jest częścią Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Zajmuje tereny o powierzchni 85 tys. ha. Rozciąga się od Pułtuska, aż po Ostrów Mazowiecką. W przeszłości nazywano ją Biskupią. W Puszczy Białej dominują sosnowe bory, w których występuje ponad 30 gatunków roślin chronionych i gniazduje 150 gatunków pta- ków, w tym żurawie i czarne bociany. Interesują- ca jest również kultura tego regionu występują- ca na płd. krańcach Kurpiowszczyzny. Przejawia się w gwarze, strojach ludowych i zdobieniu domostw. Od 1995 roku firma nieżyjącego już Juliana Bielawskiego – „Koneser” zajmuje się także wy- ¡ Atrakcje Puszczy Kamienieckiej twarzaniem wędlin bez dodatku konserwantów. Leżąca na lewym brzegu Bugu Puszcza Kamie- W 2008 r. została Laureatem VIII edycji kon- niecka jest pozostałością historycznej puszczy kursu pn. „Nasze kulinarne dziedzictwo – sma- książąt mazowieckich, mieszkających na dwo- ki regionów” za najlepszy produkt regionalny

gmina wyszków rze w Kamieńczyku. Początkowo Puszcza Kamie- – polędwicę kasztelańską i została uhonorowa- niecka stanowiła ich własność, potem stała się na przez Marszałka Mazowsza – Adama Struzika.

278 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Wyszkowska Fabryka Sprężyn „Metalurgia” ul. Lotników 2, Skuszew, 07-201 Wyszków +48 29 742 20 75 w. 23 www. wfs-metalurgia.com.pl

Firma, została założona w 1954 r. i od tego czasu Restauracja ROMERO została otwarta w styczniu zajmuje się produkcją elementów sprężystych 2019 r. W restauracji dominuje kuchnia polska, dla wszystkich segmentów przemysłu. europejska, teksańsko-meksykańska. Restau- racja może przyjąć jednorazowo do 50 gości. ¡ Quad Europe Sp. z o. o. W menu: śniadania, lunche, obiady i kolacje. ul. Pułtuska 120, 07-200 Wyszków +48 22 33 67 000 ¡ Restauracja Centralna www.quadgraphics.pl ul. Centralna 10, 07-200 Wyszków +48 798 861 861, 798 862 862 www.restauracjacentralna.pl

Drukarnia Quad/Graphics została założona przez Harry’ego V. Quadracciego w 1971 r. Na- stępnie w 1998 r. Tadeusz Winkowski przy udziale Quad/Graphics stworzył firmę Winkowski łącząc Młoda restauracja, którą tworzy zespół praw- Zakłady Graficzne w Pile z drukarnią Superkolor dziwych miłośników kuchni. Zajmuje się orga- w Radzyminie. W 2005 r. firma została przenie- nizacją przyjęć weselnych, okolicznościowych, siona do Wyszkowa i od tamtej pory funkcjo- uroczystości rodzinnych, konferencji oraz ca- nowała jako Quad Winkowski, a następnie jako teringiem. Składa się z sali restauracyjnej, sali Quad Europe zyskując partnerów biznesowych VIP i sali bankietowej. Dominuje w niej kuchnia z krajów europejskich. W 2011 r. została nagro- polska i europejska. Restauracja może przyjąć dzona statuetką Złotego Gryfa i otrzymała cer- jednorazowo do 50 gości Czynna codziennie tyfikat Smart Eco. Jest bowiem zasilana w 100% w godzinach 1100-2000. zieloną energią. ¡ Bar Popularny ul. Gen. J. Sowińskiego 19, 07-200 Wyszków gastronomia +48 519 131 161 [email protected] ¡ Restauracja Romero, Sylwia Kopiejewska www.barpopularny.pl ul. T. Kościuszki 30, 07-200 Wyszków „Bar Popularny” powstał w maju 2011 r. Swą

+48 534 454 075, 883 005 905 nazwą nawiązuje do historii związanej z budyn- gmina wyszków www.restauracjaromero.pl kiem z lat 60-70tych, w którym funkcjonował

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 279 bar mleczny pod nazwą „Bar Popularny”. Było to miejsce ważne dla mieszkańców Wyszkowa, dlatego „Bar Popularny” pozostał przy tej nazwie. ¡ Restauracja Sensei Sushi ¡ Montownia naleśników ul. Ignacego Daszyńskiego 29 ul. Dworcowa 58, 07-202 Wyszków 07-200 Wyszków +48 790 797 507 +48 690 500 470 www.facebook.com/montowniawwy

Sensei Sushi to restauracja, w której króluje kuchnia japońska. Właściciele są pasjonatami kultury Japonii, w której kuchnia opiera się na Montownia serwuje pyszne naleśniki zarówno świeżym, surowym mięsie ryb oraz wariacjom na słodko jak i na słono, pancake’s, soki świe- warzywnym w różnej postaci. To właśnie serwu- żo wyciskane, napoje zimne i gorące. Naleśni- je Sensei Suschi. ki przyrządzane są z mąki pszennej, gryczanej i kukurydzianej. Wybierając opcję „Zmontuj to ¡ Hachi Suschi sam”, każdy może skomponować własnego nale- ul. Kolorowa 1, 07-200 Wyszków śnika. Najciekawsze propozycje na stałe goszczą +48 602 194 292 w menu „Montowni”. www.hachisushi.pl Hachi Sushi to wirtualna restauracja. Oferuje ¡ Burgerownia – Grill Way Bar wyjątkową i autorską kuchnię japońską z niepo- ul. Świętojańska 11, 07-200 Wyszków wtarzalnym sushi. Można złożyć zamówienie na +48 510 973 938 stronie internetowej lub telefonicznie. Obszar www.grillway.pl dostawy jest szeroki. facebook.com/grillwaypl W lokalu dominuje Kuchnia amerykańska, Bar, Grill i Pub. Podawane posiłki: obiady, lunche, burgery, napoje. Burgery przygotowywane w lokalu występują w 20 różnych smakach i są wykonane z najwyższej jakości 100% wołowiny, świeżych warzyw, lokalnego pieczywa i pysznych sosów. Ist- nieje możliwość zamówienia jedzenia na wynos,

gmina wyszków rezerwacji miejsca w lokalu czy też w ogródku. W menu dostępny jest również alkohol: wino i piwo.

280 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Restauracja Wyszkowianka ul. Daszyńskiego 10, 07-200 Wyszków +48 29 742 50 40, 516 195 576 www.restauracjawyszkowianka.pl Godziny otwarcia: 1000-2000.

ny, położony nieopodal Wyszkowa, w Rybienku Leśnym. W Restauracji dominuje doskonała Restauracja serwuje dania kuchni polskiej kuchnia, piękne wnętrza, klimat życzliwej go- i europejskiej. W Menu dominuje pełna paleta ścinności. Hotel dysponuje 50 miejscami hote- dań mącznych oraz typowych dań polskich. lowymi, a także salą bankietową, w której bawić Szybko przygotowywane potrawy i super loka- się może do 250 osób. Do dyspozycji gości udo- lizacja powodują, że restauracja polecana jest stępniona jest strefa relaksu, w której znajdują dla osób podróżujących przez Wyszków. się sauny, sala fitness, sala gier. Goście hotelo- wi mogą korzystać z ogrodu, ale także uroków ¡ Sapori Ricchi Ristorante okolicznej przyrody, z wykorzystaniem rowerów ul. T. Kościuszki 26/8, 07-200 Wyszków i kijków do nordic walking. +48 881 944 478 www.facebook.com/SaporiRicchi ¡ Leśny Dworek ul. Al. Wolności 42, Rybienko Leśne, 07-201 Wyszków +48 29 742 57 55, 29 741 09 97 www.lesnydworek.pl

Łanie i przytulnie urządzony lokal w nowych blokach w Wyszkowie. Serwuje smaczne posił- ki kuchni włoskiej, z pizzą w roli głównej. Dania podane są bardzo elegancko, jedzenie świeże i bardzo dobre. Lokal polecany jest na obiady, kolacje, spotkania z przyjaciółmi czy roman- tyczny wieczór we dwoje.

Obiekt Leśny Dworek zbudowany został w 1920 r. noclegi Znajduje się w otoczeniu drzew. W sezonie letnim dysponuje dużym zadaszonym tarasem ¡ Hotel „Baśniowa” w Rybienku na ok. 40 osób. W środku obiektu znajduje się ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 10, restauracja na ok. 40 osób, w której dominu- Rybienko Leśne, 07-201 Wyszków je kuchnia polska i europejska. Podawane są +48 29 743 16 00 także dania z dziczyzny. Leśny Dworek zapew- www.basniowa.pl nia miejsca noclegowe w dwóch 4-osobowych

Hotel i Restauracja „Baśniowa” to nowoczesny pokojach z łazienkami. Dla gości z noclegiem gmina wyszków i atrakcyjny obiekt hotelowo-gastronomicz- serwuje śniadanie kontynentalne. Obiekt spe-

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 281 cjalizuje się w urządzaniu małych imprez oko- na których znajduje się pensjonat, rosyjska ba- licznościowych do 40 osób. Na życzenie gości nia (sauna), domek grillowy 20 m² i zadaszony organizuje ogniska, przejażdżki bryczką, oraz 15 m² taras. Zapewnia pokoje 2- i 4-osobowe kuligi. Na miejscu znajduje się też punkt infor- z osobnymi łazienkami oraz dostępem do kuch- macji turystycznej. ni. Jednorazowo obiekt może gościć 24 osoby. Na terenie bezpłatny parking. ¡ Zajazd Bias ul. Warszawska 1, 07-200 Wyszków ¡ Gospoda „Pod dębem” +48 29 742 30 01 ul. Warszawska 8, 07-220 Kamieńczyk www.bias.com.pl +48 603 778 781 www.gospodakamienczyk.pl www.kamienczyk.com.pl

Zajazd Bias położony jest w sosnowym lesie „Gospoda Pod dębem” położona jest przy głów- w pobliżu rzeki Bug, w miejscowości Rybienko nej ulicy w Kamieńczyku. Oferuje organizację Leśne. Oferuje klasycznie urządzone pokoje. Za- przyjęć okolicznościowych – wesela, chrzciny, jazd w ciągu roku organizuje, szkolenia, przyję- rocznice, komunie, bankiety, konferencje firmo- cia okolicznościowe, catering. W okresie letnim we, spotkania koleżeńskie, integracyjne i inne. oferuje imprezy plenerowe, spotkania przy grillu i ognisku. Na terenie obiektu znajduje się prywatny parking. agroturystyka ¡ Pensjonat Na skarpie ul. Na Skarpie 14, 07-200 Wyszków ¡ Gospodarstwo Agroturystyczne Kamieńczyk (650 m od centrum Wyszkowa) „Oberża pod siodłem” +48 29 742 17 45, 535 246 632 9 km od Wyszkowa nad Bugiem Pensjonat Na Skarpie położony jest w Wyszko- ul. Spokojna 14, 07-220 Kamieńczyk wie. Posesja obejmuje teren ponad 4000 m², +48 502 732 290, Adam 601 212 939 gmina wyszków

282 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Gospodarstwo Agroturystyczne „Agro – Barć” Rybienko Nowe, 07-200 Wyszków, ul. 3 Maja 24 +48 29 742 30 35 [email protected] www.wolomin.org.pl

Gospodarstwo posiada w ofercie wiele atrakcji, takich jak: nauka jazdy konnej w terenie i w stylu western, sauna, grill, pokoje gościn- ne, całodzienne wyżywienie, lasy, woda, plaża, nadrzeczna okolica. Organizuje prywatne imprezy okolicznościowe, wieczory panieńskie, kawalerskie, komunie i wiele innych. Dla gości serwuje wykwintne potrawy kuchni staropol- skiej na miejscu w stylowej gospodzie „Oberży Gospodarstwo „Agro – Barć” państwa Ziajkow- pod siodłem”. skich zaprasza na wypoczynek w otoczeniu pasieki pszczelej oraz zwierząt gospodarskich. ¡ Agroturystyka Elżbieta Grycz Obiekt posiada 3 pokoje, w których w izolowa- pokoje, kwatery, noclegi, wczasy nych ulach umieszczone są rodziny pszczele. Ślubów 4, 07-201 Ślubów Cała szerokość jednej ściany pokoju jest otwarta +48 510 107 191 i stanowi tylną ścianę kilku uli. Można więc po- www.noclegi-wyszkow.pl patrzeć co dzieje się wewnątrz ula, usłyszeć jak „grają” pszczoły i wchłaniać przesycone miodem, zapachami ula, pszczół, gryki i lipy. Taka forma relaksu i zarazem leczenia zwana jest Apiterapią. W „Agro – Barci” można także obejrzeć rzeźby w kształcie uli zrobione przez właściciela.

Gospodarstwo Agroturystyczne prowadzone jest przez rodzinę Państwa Grycz w miejsco- wości Ślubów nad rzeką Bug. Agroturystyka proponuje wygodne noclegi, a także smaczne domowe jedzenie. Przygotowywane z produk- tów pochodzących z własnego gospodarstwa rolnego. Do dyspozycji gości udostępniono miejsce na ognisko, grill i plac zabaw dla dzieci. Dookoła gospodarstwa roztacza się piękny wiejski krajobraz. Na terenie posesji znajduje się bocianie gniazdo, którego historia sięga ponad gmina wyszków 100 lat wstecz.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 283 GMINA zabrodzie

Urząd gminy zabytki +48 29 757 12 28 ul. W. St. Reymonta 51 ¡ Kościół parafialny pw. św. Trójcy 07-230 Zabrodzie ul. Kościelna 41, 07-230 Zabrodzie www.zabrodzie.pl +48 29 757 12 07 www.parafianiegow.ns48.pl INFORMACJA TURYSTYCZNA ¡ Urząd Gminy Zabrodzie ul. W. St. Reymonta 51, 07-230 Zabrodzie +48 29 757 12 28 www.zabrodzie.pl

Zabytkowy kościół pw. św. Trójcy stoi w Niegowie Gmina Zabrodzie to gmina wiejska w wojewódz- tuż przy trasie S8. Fundatorami i dobrodziejami twie mazowieckim, w Powiecie Wyszkowskim parafii Niegów byli dziedzice Niegowa: Ksiądz z siedzibą w Zabrodziu. W latach 1975–1998 Mikołaj Trycz (kanonik kolegiaty warszawskiej) położona była w województwie ostrołęckim. oraz jego bratanek z Pieczysk. Aktem z dnia Obecnie stanowi 10,5% powierzchni Powiatu 1 sierpnia 1465 r. przeznaczyli oni grunty ze swo- Wołomińskiego. Charakter gminy: użytki rolne jego majątku na budowę kościoła. Pierwsze dwa – 67%, użytki leśne – 24%. kościoły parafii Niegów zbudowane były z drew- ¡ GOK w Zabrodziu na. Jeden z kościołów spłonął w 1690 r., a kolej- ul. W. St. Reymonta 51, 07-230 Zabrodzie ny w 1856 roku wraz z dzwonnicą i ogrodzeniem +48 29 757 12 54 cmentarnym. Nowy murowany kościół powstał Ośrodek prowadzi działalność w zakresie upo- w 1859 r. Budowniczym świątyni był ks. Florian wszechniania kultury, turystyki i rekreacji, edu- Gieczyński. kacji i wychowania. Czynny w godz. 8.00-16.00. Zapiski w księgach Parafii Rzymsko-Katolickiej w Niegowie z 1465 r., 1578 r., 1821 r., i z 1897 r. Zapiski są bardzo starymi pamiątkami znaj- dującymi się w parafii w Niegowie. Można się z nich dowiedzieć wielu ciekawych informacji na temat historii powstania parafii, podzia-

gmina zabrodzie łów ziem oraz budowy linii kolejowej Tłuszcz – Ostrołęka.

284 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Młyn motorowy „Nowość” w Niegowie ul. Warszawska 8, 07-230 Niegów +48 22 771 39 93 Bractwo Zabrodzkie www.zabrat.ovh Dostępny dla zwiedzających po wcześniej- szym uzgodnieniu z Bractwem Zabrodzkim.

C.K.Norwida. W tymże dworku poeta przyszedł na świat w 1821 r. Kiedy miał 4 latka, zmarła jego matka i Norwidem już w Warszawie opiekowała się babcia. Po licznych zawirowaniach w 1912 r. właścicielem dworku został rzeźbiarz, Bolesław Jeziorański. Po II wojnie światowej od upaństwo- wienia „Głuchy” uratowali Andrzej Wajda – reży- ser filmowy i Beata Tyszkiewicz – aktorka. Mał- żeństwo artystów w 1966 r. kupiło modrzewiowy Budynek Młyna „Nowość” powstał w latach dworek, w którym obecnie mieszka ich córka, 1924–1928 z inicjatywy młynarza Mariana Dą- Karolina Wajda. Pani Karolina przyjmuje grupy browskiego i pozostał w rodzinie Dąbrowskich aż zorganizowane: szkoły, rajdy rowerowe, uni- do czasów II wojny św. W czasie wojny młyn był wersytety trzeciego wieku itp. Dworek stanowi eksploatowany na rzecz niemieckiego okupanta, swoiste muzeum, w którym znajdziemy rzeźby a następnie Armii Czerwonej. W latach 1945–46 Jeziorańskiego, portrety rodzinne Beaty Tyszkie- obiekt przeszedł remont, a rok później został wicz i pamiątki po C.K. Norwidzie. przejęty przez państwo. Ok. 1950 r. wprowadzono w nim zmiany do systemu urządzeń. Prawowici ¡ Pałac w Dębinkach właściciele odzyskali zakład w 1958 r. i wydzier- ul. Pałacowa 7, 07-230 Dębinki żawili go Tadeuszowi Borowskiemu. Młyn działał Kontakt: Urząd Gminy Zabrodzie do 1968 r. W latach 70-tych budynek uległ czę- +48 29 757 12 28 ściowemu zniszczeniu, przestał być również użyt- ul. Wł. St. Reymonta 51, 07-230 Zabrodzie kowany. Ok. 2007 r. losem niszczejącego młyna zainteresowało się „Bractwo Zabrodzkie”. Dzięki staraniom Stowarzyszenia w 2013 r. obiekt ten został wpisany do rejestru zabytków. Obecnie są prowadzone prace nad remontem silnika – ga- zowego serca młyna. Następnie ma tu powstać Muzeum Młynarstwa i Piekarnictwa jako jedyna placówka na Mazowszu.

muzea, pomniki i miejsca pamięci Pałac klasycystyczny zbudowany w XVIII–XIX dla ¡ Dworek w Głuchach Ksawerego Dybowskiego. Został przebudowa- Głuchy 43, 07-230 Zabrodzie ny pod koniec XIX w. wg projektu Władysława +48 606 154 443 Mierzanowskiego. Pałac niszczono dwukrotnie

Dworek w Głuchach wzniesiono pod koniec i odbudowywano. Definitywnie został wyre- gmina zabrodzie XVIII wieku dla Michała Zdzieborskiego, dziadka montowany w latach 1948–1950. Otoczony jest

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 285 zabytkowym parkiem, w którym zachowały się Krzyż z figurą św. Huberta, postawiony został okazy starodrzewu. Obok pałacu stoją oficyny w 2009 r. przez myśliwych koła łowieckiego dworskie, które do niedawna były sypialniami TROP z Tłuszcza na miejscu dawnego Dworu wychowanków domu dziecka. Obecnie, po li- Jacuńskich. kwidacji domu dziecka, Pałac oraz teren wokół o powierzchni 15,27 ha, przekazano do dzierża- ¡ Pamiątkowy Głaz kard. St. Wyszyńskiego wy gminie Zabrodzie.

¡ Zgromadzenie Sióstr Benedyktynek Sama- rytanek Krzyża Chrystusowego Miejscowość Gaj, ul. Klonowa 1 07-230 Niegów +48 29 757 12 82 Klasztor dostępny dla zwiedzających po wcześniejszym uzgodnieniu.

Pamiątkowy kamień odsłonięto uroczyście 23 listopada 2019 r. we wsi Podgać. Upamiętnia rodzinę kard. S. Wyszyńskiego.

szlaki Gaj to niewielka miejscowość położona pośród lasów nad rzeką Fiszor. W oddaleniu od zabudo- turystyczne wań wsi Gaj stoi wybudowany i prowadzony przez ¡ siostry Samarytanki Dom Pomocy Społecznej Szlak rowerowy czerwony Gać – Gać 4,3 km. dla Dzieci niepełnosprawnych „Fiszor”. Nieopo- Szlak rowerowy poprowadzony jest po tere- dal, znajduje się murowany dom św. Benedyk- nach leśnych, ma kształt pętli. ta, zwany „Domem za Strugą” lub „Fiszorkiem”. ¡ W latach 1974–1978 pięciokrotnie przebywał tu Szlak rowerowy żółty Niegów – Zazdrość 2 km na wakacjach Ksiądz Kardynał Stefan Wyszyń- ¡ ski i jego gość kardynał Karol Wojtyła – później Szlak rowerowy żółty Prymasa Tysiąclecia. Papież Jan Paweł II. Pokój, w którym wypoczywał Prymas, do dziś istnieje w niezmienionym stanie.

¡ Krzyż św. Huberta w Grzegorzewie

Szlak prowadzi wokół wsi Lucynów położonej

gmina zabrodzie w gminie Zabrodzie. Przebiega przez miejsca, w których kiedyś przebywał kard. St. Wyszyński.

286 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Szlak rowerowy żółty – 10 km Dręszew – Trojany Szlak ten jest 10 kilometrową częścią dłuższego szlaku biegnącego z Wyszkowa wzdłuż rzeki Bug do Głuch.

¡ Szlak rowerowy niebieski – trasa 8 km „Rowerem na grzyby i jagody” Szlak wiedzie z miejscowości Fidest przez las, aż kwitną wrzosy i żółkną liście brzóz. W 1993 r. po- do granicy z Powiatem Wołomińskim, do drogi żar zniszczył znaczną część lasów, jednocześnie krajowej nr 62 w okolicach Pustych Łąk. spowodował bardzo silną ekspansję mącznicy lekarskiej, której płaty osiągają powierzchnię ¡ Letnie i zimowe trasy biegowe 100-200 m². Stanowisko to można zaliczyć do największych stanowisk tego gatunku w Polsce. Cały obszar wydm wynosi 427,8 ha i należy do obszaru Natura 2000.

¡ Dęby Adelińskie

Znajdują się we wsi Adelin i Grzegorzewo. Na po- czątku XIX w. na każdym polu sadzono przynaj- Do użytku przygotowano 4 trasy o dystan- mniej jeden dąb szypułkowy. Rosło ich wówczas sach: 1,1 km (czerwona), 1,9 km (czarna), 4,1 km kilkadziesiąt. Do końca XX w. zachowało się tyl- (zielona), 5,3 km (niebieska). Korzystanie z tras ko 7 szt. Niektóre mają obwód ponad 5 m i liczą jest bezpłatne. ok. 150-200 lat. Obecnie są pomnikami przyrody Trasy wytyczone są w Mostówce i Anastazewie. i ulubionym miejscem dla bocianów oczekują- Swój początek oraz koniec mają przy ul. Słonecz- cych na odlot. Niestety niektóre z nich usychają. nej w Mostówce, 400m od przystanku PKP. ¡ Rzeka Fiszor ścieżki przyrodnicze ¡ Wydmy Lucynowsko-Mostowieckie ul. Wrzosowa, okolice Mostówki Na wschód od Mostówki rozciąga się jeden z najciekawszych przyrodniczo fragmentów wydm lucynowsko-mostowieckich, które są Fiszor – to lewostronny dopływ Bugu o długości porośnięte murawami, psammofilnymi, wrzoso- 27,16 km. Rzeka przepływa między innymi przez wiskami oraz różnymi zbiorowiskami borowymi. Choszczowe, Mostówkę w okolicach miejscowości gmina zabrodzie Wyjątkowo malowniczo wyglądają jesienią, gdy Niegów i wsi Młynarze w Powiecie Wyszkowskim.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 287 ¡ Jezioro Hujka ¡ Siłownia zewnętrzna (obok boiska Orlik)

Łowisko położone niedaleko rzeki Bug w miej- Siłownia zewnętrzna jest atrakcyjnym, bez- scowości Słopsk. Maksymalna głębokość jeziora płatnym, ogólnodostępnym miejscem, które wynosi 12 m, lecz jest dużo płytszych miejsc do chętnie odwiedzają osoby w każdym wieku. Na wędkowania. Z roku na rok ubywa w nim wody. siłowni zainstalowano 10 urządzeń do ćwiczeń Duża ilość „ostów” sprawia, że łowisko cieszy się oraz stół do tenisa stołowego. czystą wodą.

Obiekty sportowe Obiekty dla dzieci

¡ Boisko Orlik ¡ Plac Zabaw (obok boiska Orlik) ul. Wł. St. Reymonta 51, 07-230 Zabrodzie Plac zabaw dla dzieci powstał w 2015 r. przy Opiekun kompleksu: Arkadiusz Górek Kompleksie Sportowym Orlik w Zabrodziu. Na +48 609 051 879 placu zabaw dzieci mogą korzystać m.in. z pia- skownicy, huśtawki, karuzeli, zjeżdżalni z drabin- kami. Zamontowana została także altana i ław- ki. Teren wokół został ogrodzony, zamontowano stojaki na rowery oraz nasadzono roślinność przy ogrodzeniu.

atrakcje

Obiekt powstał przy dofinansowaniu UM Wo- ¡ Stowarzyszenie na Rzecz Gminy Zabrodzie jewództwa Mazowieckiego w ramach PROW „Bractwo Zabrodzkie” na lata 2007–2013. W Zabrodziu funkcjonuje Prezes Arkadiusz Redlicki od 2010 roku jako ,,Moje Boisko – Orlik 2012”. ul. Wł. St. Reymonta 2, 07-230 Zabrodzie W skład kompleksu wchodzą: +48 668 513 396, 29 757 12 54 • Boisko do piłki nożnej o wymiarach 30 m www.zabrat.ovh x 62 m ze sztuczną murawą. Działalność Bractwa na terenie gminy Zabro- • Boisko wielofunkcyjne (do siatkówki, koszy- dzie sięga pierwszej połowy XIX w. Ksiądz Flo- kówki, kort do badmingtona i tenisa) 19,1 m rian Gieczyński, proboszcz niegowski w latach x 13,1 m o nawierzchni poliuretanowej. 1821–1866, zorganizował w parafii Bractwo Ró- • Budynek sanitarno-szatniowy oraz Trybuny. żańcowe. Bractwo posiadało dużo zapisów, le- Całość terenu jest ogrodzona i monitoro- gatów, darowizn i ziemi, które przeznaczało na gmina zabrodzie wana. cele religijne i społeczne. Członkowie Bractwa

288 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Cykliczna impreza, która odbywa się w lipcu każdego roku w miejscowości Kiciny na łące. Na imprezie zazwyczaj ogłaszany jest „Konkurs zbierania jagód” w pobliskich lasach gminy Za- brodzie. Na zbieranie wybierają się drużyny wraz z opiekunami. Ponadto zawsze odbywa się piknik, na którym królują potrawy z jagód (pierogi, jagodzianki, ciasta). Na pikniku odbywają się również warsztaty ginących zawodów, przeglą- dy śpiewających talentów dziecięco-młodzie- żowych i kapel. Na końcu imprezy zazwyczaj poza świadczeniami na rzecz kościoła i parafii występują gwiazdy polskiej estrady. Na przykład wykonywali wiele działań społecznych. Dzięki w 2017 r. był to zespół Enej, w 2018 r. Zakopower, ich inicjatywie, staraniom i pracy zostały wybu- w 2019 r. lokalne kapele i DJ. dowane piękne szkoły w Deskurowie i Ślubowie. Wznowiono także działalność Kółka Rolniczego i zorganizowano Straż Ogniową. W 2007 Brac- ¡ Mini-ZOO Agroturystyka Anastazew two przyjęło nową nazwę: Stowarzyszenie na Sławomir Szyszkowski Rzecz Gminy Zabrodzie „Bractwo Zabrodzkie”. +48 606 336 134

¡ Stowarzyszenie ochrony przyrody Anastaze- wa i okolic Prezes Cezary Sternik Anastazew 1, 07-230 Zabrodzie +48 501 220 395 www.sopanastazew.prv.pl Stowarzyszenie powstało w 2008 r. W 2009 r. otrzymało od urzędu gminy Zabrodzie zdewa- Mini-ZOO znajduje się w gospodarstwie Agro- stowany budynek, który został wyremontowa- turystycznym państwa Szyszkowskich. Posiada ny i przeznaczony na siedzibę Stowarzyszenia. ono dużo zwierząt m.in. kury, króliki, kozy, alpa- W ramach realizacji zadań statutowych stowa- ki, a także jeziorko i rozległą polanę. rzyszenie propaguje ochronę przyrody wśród mieszkańców wsi oraz okolic, porządkuje pose- ¡ Stajnia Derłówka sje ze złomu i odpadów bezużytecznych, prowa- michalina i Jarosław Derliccy dzi zimowe dokarmianie dzikich ptaków znajdu- Anastazew 52, 07-230 Zabrodzie jących się na terenie Anastazewa. +48 606 400 103 [email protected] ¡ Jagodowe żniwa za brodem gmina zabrodzie

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 289 Stajnia znajduje się w malowniczym zakątku Mazowsza, w pobliżu miejscowości Mostówka. Okolica obfituje w sosnowe lasy, wrzosowiska, rozległe łąki, stwarzając doskonałe warunki dla miłośników koni i jeździectwa. W murowanej stajni znajduje się 16 boksów dla koni wraz z zapleczem socjalnym. Konie mają dostęp do pastwiska o powierzchni 5 ha. Przy stajni funkcjonuje autorska galeria sztuki. Można w niej ¡ Pasieka Pszczoły i my nabyć obrazy olejne i akwarele malowane przez ul. Dojazdowa 4, 07-230, 07-230 Wysychy właścicielkę. +48 602 334 686, 608 768 098 www.pszczolyimy.pl ¡ Stajnia TAXUS www.facebook.com/PszczolyIMy/ Beaty Kornatki i Manfreda Kolbauera Handlowa 6, 07-230 Niegów +48 22 763 30 00, fax. 22 763 30 66 www.facebook.com/Stajnia-TAXUS

Pasieka „Pszczoły i My” została założona w 2012 r. przez młodych ludzi słynących z zamiłowania do pszczół. Dwa lata później uruchomili oni pro- fil na Facebooku, aby przybliżyć ludziom fascy- nujący świat pszczół. Ich przygoda przerodziła się Taxus jest prywatną stajnią, która powstała w zawód. Zdobycie profesjonalnego wykształce- dziesięć lat temu, kiedy właścicielka – Beata nia, rozbudowa pasieki oraz uruchomienie strony Kornatka nie miała jeszcze pojęcia o jeździec- internetowej to były kolejne etapy zaangażowa- twie. To Manfred, jej austriacki partner, posta- nia właścicieli w pszczelarstwo. Obecnie pasieka nowił wrócić do swojego hobby sprzed lat i kupił liczy ponad 120 rodzin pszczelich i ma charak- dwuletnią klacz Karinę... Kiedy w domu pojawił ter wędrowny. Ule z pszczołami przewożone są się koń, hipiczna pasja zawładnęła Beatą. Wła- na różne pożytki: plantacje, łąki, pola uprawne, ściciele zgromadzili 16 jeżdżących pod siodłem w celu pozyskania różnych odmian miodu. wierzchowców. Zbudowali też stajnię, którą W efekcie pasieka oferuje miody z Podlasia, strawił pożar, ale nie poddali się. Obecnie trwa Lubelszczyzny, Kujaw i Mazowsza. Od niedawna jej odbudowa. prowadzi także sprzedaż wysyłkową miodów za pośrednictwem własnego sklepu internetowego. lokalni producenci gastronomia ¡ Miody z własnej pasieki Sławomir Szyszkowski ¡ Sala Bankietowa „Nad Rozlewiskiem” +48 606 336 134 ul. Witosa 74, 07-230 Słopsk Sołtys wsi Anastazew pan Sławomir Szyszkowski +48 728 164 621

gmina zabrodzie prowadzi własną pasiekę w swoim gospodar- Obiekt położony jest w malowniczej miejsco- stwie – Agroturystyka Anastazew. wości Słopsk nad Bugiem. Zapewnia zabawę

290 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań ¡ Cuda i Wianki Gospodarstwo Edukacyjne Kiciny 5, 07-230 Zabrodzie +48 501 637 837

w klimatyzowanej sali mieszczącej do 260 osób. Wspaniały wystrój sali i oświetlenie tworzą świetny klimat. Zamknięty i strzeżony parking zapewnia pełne bezpieczeństwo i spokój gości Gospodarstwo edukacyjne położone jest w Ki- podczas imprez. Do dyspozycji gości są urzą- cinach, w gminie Zabrodzie. Posiada zwierzęta: dzone pokoje gościnne i miejsca noclegowe kozy, alpaki, psy, koty, konie. Zaprasza grupy na piętrze. Kuchnia zapewnia niezapomniane szkolne i przedszkolne na warsztaty. Gości indy- doznania smakowe. W menu znajdziemy tra- widualnych zaprasza na spacery z alpakami, na- dycyjne dania kuchni polskiej i nowości kuchni ukę i doskonalenie jazdy konnej w terenie. Przed światowej. wizytą należy umówić się telefonicznie.

agroturystyka noclegi

¡ Agroturystyka Anastazew ¡ Motel „Gościnny Gaj” Sławomir Szyszkowski Gaj, ul. Warszawska 43A, 07-230 Zabrodzie +48 606 336 134 Agroturystyka Anastazew to gospodarstwo posiadające dużo zwierząt, jeziorko i rozległą polanę. Prowadzi je Pan Sławomir Szyszkowski – sołtys wsi Anastazew. Właściciele zapewnia- ją od 3 do 10 miejsc noclegowych z dostępem do kuchni. Doba trwa od 14.00 do 12.00 dnia następnego. W ofercie znajdują się zajęcia hippiczne, staw rybny, miejsce na grilla.

Obiekt „Gościnny Gaj” to kompleks gastronomiczno-hotelowy, położony przy trasie S8 (War- szawa-Białystok) w miejscowości Gaj. W motelu znajdują się 33 przestronne pokoje z pełnym węzłem sanitarnym, TV. W sumie dostępnych jest 75 miejsc noclegowych. Motel zaopatrzony jest w duży parking, stację paliw, restaurację, 4 sale konferencyjne i plac zabaw dla dzieci. W restauracji serwowane są dania kuchni sta-

ropolskiej. Sala restauracyjna jest w stanie po- gmina zabrodzie mieścić do 100 osób.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 291 Miasto zielonka

Urząd miasta +48 22 761 39 00 ul. Lipowa 5, 05-220 Zielonka www.zielonka.pl

matyzowana. Posiada fachowe zaplecze psy- chologów, pedagogów oraz gabinet medyczny i świetlicę szkolną.

¡ Nowoczesne Miejskie Przedszkole i Żłobek ul. Staszica 16, 05-220 Zielonka +48 505 002 774 ¡ Urząd Miasta Zielonka www.przedszkolenr4zielonka.szkolnastrona.pl ul. Lipowa 5, 05-220 Zielonka +48 22 761 39 00 www.zielonka.pl Miasto Zielonka – miasto w województwie mazowieckim, w Powiecie Wołomińskim należące do aglomeracji warszawskiej. Zielonka otrzyma- ła prawa miejskie w 1960 r. Nazwa miasta pochodzi od nazw Mutka-Zielonka, potem Nutka-Zie- Budynek przedszkola i żłobka został dofinanso- lonka, które funkcjonowały w pierwszej połowie wany ze środków Narodowego Funduszu Ochro- XVIII w. jako nazwy folwarku i karczmy. Obecnie ny Środowiska. W budynku zastosowano szereg Zielonka jest podwarszawską miejscowością re- energooszczędnych, nowoczesnych rozwiązań. kreacyjną ze względu na duże zalesienie i obec- W obiekcie znajduje się duża kuchnia, sale za- ność 5 Glinianek o powierzchni wód powyżej 30 jęciowe dla logopedy i psychologa, sala rytmiki. ha. Na terenie miasta funkcjonuje Wojskowy W części żłobkowej funkcjonuje też gabinet pie- Instytut Techniczny Uzbrojenia, Centralny Woj- lęgniarki oraz sala snu. skowy Ośrodek Metrologii oraz Poligon.

¡ Kompleks edukacyjny Kard. S. Wyszyńskiego ul. Łukasińskiego 1/3, 05-220 Zielonka zabytki +48 22 771 05 20 www.gmzielonka.edu.pl ¡ Kościół ParafialnyM atki Bożej Częstochowskiej Nowoczesny kompleks edukacyjny, w którym ul. Jagiellońska 10, 05-220 Zielonka mieści się Miejskie Gimnazjum, Hala sportowa +48 22 781 00 77 i Sala widowiskowa. Szkołę zaprojektował Ja- Parafia powstała w latach 1936–1975. Teren pod

miasto zielonka miasto nusz Pachowski zgodnie z wymogami naszych kościół przy ul. Jagiellońskiej 10 został przeka- czasów, jest nowoczesna, monitorowana i kli- zany przez rodzinę Kulczyckich.

292 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań muzea, pomniki i miejsca pamięci

¡ Muzeum Zielonki ul. Kolejowa 11, 05-220 Zielonka +48 22 517 494 315

¡ Dom Pomocy Społecznej w Zielonce ul. Poniatowskiego 29, 05-220 Zielonka +48 22 781 93 55 www.zielonka.domypomocy.pl Zwiedzanie jest możliwe po wcześniejszym umówieniu wizyty. W jednym z najstarszych budynków Zielonki, przy ul. Kolejowej 11, otwarte zostało Muzeum Zielonki. Główną ekspozycję Muzeum stanowi lotnictwo wojskowe z września 1939 r. Twór- cy wykorzystali do ekspozycji sufity Muzeum umieszczając na nich modele samolotów. Z my- ślą o młodzieży, na podłodze wyklejona została ogromna plansza do gry „111”. Dom Pomocy Społecznej w Zielonce został oddany do użytku 26 października 1902 r., początko- ¡ Muzeum Historii Filmów Jerzego Hoffmana wo jako Schronisko dla Nauczycielek. Mieści się HOTEL TRYLOGIA w ponad stuletnim 4-kondygnacyjnym budynku, 05-220 Zielonka, ul. Poniatowskiego 46 zaprojektowanym przez wybitnego polskiego +48 22 771 82 24 architekta przełomu XIX i XX w. Stefana Szyllera. Od 2008 r. DPS w Zielonce posiada standardy unijne. Jest przyjazny dla osób w podeszłym wieku obojga płci, dysponuje 72 miejscami.

¡ Drewniana zabudowa letniskowa w Zielonce ul. Kolejowa 11, 05-220 Zielonka

Muzeum reżysera – Jerzego Hoffmana, mieści się w Hotelu Trylogia. W hotelowej galerii moż- na podziwiać rekwizyty filmowe, oryginalne stroje, broń, kostiumy, unikalne wydania książek Henryka Sienkiewicza, a także archiwalne fotografie z planów filmowych i niepublikowane Najstarszym, zachowanym drewnianym budyn- zdjęcia z prywatnych zbiorów Jerzego Hoffma- kiem w Zielonce jest dom z XVIII w. Stare domy na. Stanowią one niezwykłą wartość poznaw- znajdziemy jeszcze przy ul. Lipowej, ks. Skorupki, czą i edukacyjną. Ekspozycja wzbogacona jest zielonka miasto Prostej czy Inżynierskiej. o odpowiednią oprawę multimedialną.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 293 ¡ Kamień upamiętniający jedną z ostatnich Pomnik upamiętnia śmierć 60 cywili, mieszkań- bitew Insurekcji Kościuszkowskiej ców Strugi, Marek, Pustelnika i Zielonki rozstrze- Stoi w Parku Dębniki lanych przez hitlerowców 30 lipca 1944 r. Był to odwet stacjonujących wówczas w Zielonce i Markach wojsk niemieckich za akcje zbrojne przeprowadzane przez Armię Krajową i okolicz- ną ludność. Jak podają źródła Niemcy zamordo- wali ok. 150 osób.

¡ Pomnik Żołnierzy Armii Krajowej Skwer przy ul. Kolejowej w Zielonce

Kamień upamiętnia wydarzenia z 26 paździer- nika 1794 r., kiedy to w pobliżu Zielonki została stoczona przedostatnia wielka Bitwa Powstania Kościuszkowskiego.

¡ Pomnik Rota

Pomnik wykonany z czarnego granitu odsłonię- to 27 września 1998 roku, w rocznicę powstania Polskiego Państwa Podziemnego. Projekt wy- konali żołnierze AK. Upamiętnia mieszkańców W lesie nieopodal stacji Zielonka Bankowa, Zielonki prześladowanych i zamordowanych znajduje się pomnik zamordowanych harce- w latach 1939–1956. rzy i mieszkańców Zielonki, których hitlerowcy rozstrzelali 1939 r. Był to odwet za patriotycz- ¡ Tablica „Wypędzonych” ną akcję harcerzy, którzy dla uczczenia Święta Stoi przy ulicy Mickiewicza w Zielonce Niepodległości rozwiesili w Zielonce, plakaty ze słowami „Roty” Marii Konopnickiej. Dokładną historię harcerzy opowiada film „11 Listopada” zrealizowany w 2008 r.

¡ Pomnik na Kruczku Na drodze prowadzącej od ul. Wesołej w Zielonce do Jeziora Czarnego

Tablica jest pamiątką tragicznych wydarzeń, mających miejsce 5 września 1944 r., kiedy to w wyniku działań wojennych i przesuwania się

miasto zielonka miasto frontu, hitlerowcy wypędzili z Zielonki wszystkich jej mieszkańców.

294 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań szlaki ¡ Szlak Rowerowy „Wokół Zielonki” ok. 28 km Niezwykle ciekawy krajobrazowo szlak, miejsca- turystyczne mi dość trudny do przebycia. Stanowi pętlę wo- ¡ Szlak pieszy czerwony – 63 km kół Zielonki. Rozpoczyna się przy skrzyżowaniu „Piesza Obwodnica Warszawska” ulic Poniatowskiego i Wschodniej, a kończy przy Początek szlaku: Rembertów, PKP ul. Al. Gen. stacji kolejowej Zielonka Bankowa. Antoniego Chruściela „Montera”. Koniec szlaku Modlin, PKP. ¡ Piesza Droga Jakubowa „Via Libertatis” Piesza droga Jakubowa oznakowana jest żółtą ¡ Szlak pieszy zielony – 95,5 km promienną gwiazdą w kształcie muszli Św. Jaku- zielonka PKP – Suchocin PKS ba. Przebiega Szlakiem Wolności utworzonym Szlak prowadzi przez lasy i łąki Zielonki obok przez Park Kulturowy Ossów. rzeki Długiej, przez Rezerwat „Grabicz” w stro- nę Gminy Radzymin i lasy Gminy Nieporęt. Da- ścieżki lej kieruje się przez las do Suchocina w okolice przystanku PKS przy ul. Modlińskiej. przyrodnicze ¡ Rezerwat przyrody „Bagno Jacka” ¡ Szlak pieszy zielony „Krajoznawczy szlak przyrody i historii” Ten malowniczy szlak prawie w całości przebiega przez teren Powiatu Wołomińskiego. Zaczyna się w Sierakowie koło Radzymina i biegnie przez Czar- ną Strugę, Nadmę, Kobyłkę, Ossów do Zielonki.

¡ Szlak rowerowy czerwony – 36 km „Turystyczny szlak Bitew Warszawskich” Początek szlaku: Warszawa, al. Ujazdowskie Torfowiskowy rezerwat przyrody znajdujący Koniec szlaku: Radzymin Cegielnia się na terenie dzielnicy Warszawa Wesoła oraz Biegnie przez tereny, na których miały miejsce gminy Zielonka. Leży na obszarze lasów Rem- ważne bitwy warszawskie. bertowsko-Okuniewskich. W rezerwacie znaj- dują się trzy zbiorniki wodne, oznaczone literami A, B i C. Największy zbiornik (A), widoczny z ulicy Okuniewskiej, ma pochodzenie naturalne. Torfianki B i C są już prawie całkowicie pokryte przez pło torfowe (trzęsawisko).

¡ Trasa zdrowia PZU – zlokalizowana wokół Gli- nianek w Zielonce

¡ Miejski Szlak Rowerowy Szlak rowerowy przebiega przez ulice: Literac- ką, Staszica i Park Dębinki. Fragmenty szlaku są rozbudowywane i mają być połączone we wspólny łańcuch ścieżek rowerowych służą- zielonka miasto cych mieszkańcom i turystom.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 295 PZU Trasa Zdrowia to kompleks sportowo-re- ¡ Miejska Hala Sportowa kreacyjny, wykonany dla mieszkańców Zielonki ul. Łukasińskiego 1/3, 05-220 Zielonka przez Towarzystwo Ubezpieczeń PZU. Ścieżka +48 22 771 90 70 znajduje się przy wejściu na teren Glinianek i wiedzie wokół stawu. Na trasie rozmieszczone są elementy do ćwiczeń np.: drążki, pachołki, płotki, slalom, poręcze, drabinka itp. Dla naj- młodszych przygotowano ogródek – plac zabaw. Dzieci mogą w nim bezpiecznie spędzić czas wraz z rodzicami.

Hala zlokalizowana jest przy Gimnazjum w Zie- Obiekty sportowe lonce. Otwarta codziennie w godz. 1000-1800.

¡ Ośrodek Kultury i Sportu OK( iS) w Zielonce ¡ Zaplecze sportowe Hotelu Trylogia ul. Łukasińskiego 1/3, 05-220 Zielonka ul. Poniatowskiego 46, 05-220 Zielonka +48 22 771 90 70, tel./fax 22 771 90 71 +48 22 771 82 24, rezerwacje: 22 781 88 47 www.okis.zielonka.pl www.hoteltrylogia.pl

OKiS w Zielonce prowadzi szeroko pojętą dzia- W ramach oferty zakwaterowania Hotel Trylogia łalność kulturalną oraz sportowo-rekreacyjną. zapewnia zaplecze sportowe: boisko piłkarskie Przy Ośrodku działają: Uniwersytet Trzeciego trawiaste (80 x 65 m), bieżnię wokół boiska, Wieku, Uniwersytet Dziecięcy, Zielonkowska boisko piaszczyste do siatkówki plażowej oraz Amatorska Liga Piłkarska, Studio Teatralne badmintona, tereny rekreacyjne w sąsiedztwie „Loża Szyderców”, Chór Męski im. Józefa Gro- lasu, gabinet odnowy biologicznej (sauna fiń- mali, Chór Seniora, Galeria artystyczna. ska, grota solna, jacuzzi, studnia lodowa, gabinet masażu), sale szkoleniowe dogodne do ¡ Miejski Stadion Piłkarski organizacji odpraw przedmeczowych. Zaplecze ul. Dziennikarska, 05-220 Zielonka techniczne: pralnia, suszarnia, przechowalnia sprzętu sportowego. Pływalnia – 4 km od hotelu.

atrakcje

¡ Stawy Glinianki „Ceramika” Zielonka – Całoroczne, ogólnodostępne Glinianki to stawy o powierzchni ok. 48 ha po- Obiektem zarządza OKiS w Zielonce. Stadion zostałe po Zakładach Ceramiki Budowlanej. Ich

miasto zielonka miasto ze sztuczną nawierzchnią posiada oświetlenie głębokość dochodzi do 5 m, a geneza wiąże się i trybuny. wydobyciem iłów warstwowych w okresie mię-

296 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań dzywojennym. Ciepła woda i uroda tego miejsca co roku przyciąga amatorów wypoczynku połączonego z kąpielą. Lilia, Konwalia). Kompleks ma również do dyspozycji trzy restauracje w odmiennym stylu: ¡ Wydma Szwalnicha (Szwalnicka) – Zielonka Kamienica, Patio oraz Klub, które serwują domowe obiady, pasty, sałatki burgery z możliwo- ścią dowozu do klienta. Na miejscu organizują zarówno małe, kameralne przyjęcia jak i spotkania dla kilkuset osób z pełną obsługą kelner- ską. Godziny otwarcia od 1000 do 2000.

¡ Restauracja Dwór Rozłogi w Hotelu Trylogia ul. Poniatowskiego 46,05-220 Zielonka +48 22 799 72 10, 22 771 82 24 [email protected] Pas wydm morenowych, tzw. Wydma Szwalni- Godziny otwarcia: od 700 do 2400 cha, porośniętych jałowcem i karłowatą so- Ilość miejsc – 150 sną został odkryty, przy składowisku szlamów oczyszczalni Czajka. Jest to piaszczyste wzniesienie widokowe, które stanowi. fajny teren do jazdy na Quadach i motorach krosowych.

¡ Park Dębinki Wielohektarowy park miejski położony w cieniu kilkusetletnich dębów charakterystycznych dla Zielonki. W samym jego środku znajdują się korty tenisowe, plac zabaw i plenerowa siłownia.

Bardzo ciekawe miejsce, pełne interesujących dekoracji inspirowanych trylogią Sienkiewicza. gastronomia Serwuje smaczne jedzenie. Znajdziemy tu za- skakujące w smaku przekąski, pyszne drugie ¡ Centrum konferencyjne „U Pietrzaków” dania i zupy oraz fantastyczne desery: sernik, ul. Lipowa 20, 05-220 Zielonka przepyszną szarlotkę itp. W restauracji serwo- +48 781 400 040, rezerwacje: 22 781 88 47 wane jest także śniadanie w formie bufetu. Da- www.upietrzakow.pl nia przygotowywane są w otwartej kuchni. Na Centrum Konferencyjne „U Pietrzaków” o po- miejscu znajduje się także bar i sala bilardowa. 2 wierzchni 300 m , dysponuje trzema klimaty- Do dyspozycji gości przeznaczono bezpłatny zielonka miasto zowanymi, salami konferencyjnymi (Magnolia, prywatny parking.

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 297 ¡ Restauracja Piekielna Pizza ul. Południowa 9, 05-220 Zielonka +48 720 097 097

¡ Nova Suschi ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 24b 05-220 Zielonka +48 500 507 992 Piekielna Pizza zlokalizowana jest w Hostelu www.novasuschi.pl Evotel. Serwuje pizzę z chrupiącym, delikatnym Godziny pracy: codziennie w godz. 1200-2200. ciastem, wyjętą prosto z pieca. W okresie letnim Oferuje różne rodzaje sushi, w tym grillowane. otwarty jest ogródek piwny, w którym można miło spędzić czas. W karcie restauracji znajdują się również pyszne dania tradycyjne. Czynna codziennie w godz. 12.00-22.00.

¡ Bar restauracyjny MIST ul. Wolności 23, 05-220 Zielonka +48 22 799 79 31

¡ Sushi Bar Ring ul. Krzywa 12, 05-220 Zielonka +48 787 299 070 www.facebook.com/SushiBarRing/

Organizuje przyjęcia okolicznościowe, imprezy plenerowe oraz świadczy usługi cateringowe. Preferuje potrawy kuchni polskiej. Godziny otwarcia 1000-2000, ilość miejsc 20. Bar proponuje zestawy suschi na weekend, ¡ Shiro Suschi które posiadają grube rolki, są pięknie ułożone ul. Kolejowa 78, 05-220 Zielonka i bardzo smaczne. Zamówienia docierają na +48 537 809 809 czas, możliwa jest płatność kartą. www.shirosuschi.pl W ofercie baru: zestawy, zupy, przystawki, dania ¡ Pierogarnia w Zielonce lunchowe, dania główne, dania dla dzieci, dese- ul. Wyszyńskiego 62a, 05-220 Zielonka ry i wszelkie odmiany Suschi. Bar jest urządzony +48 518 462 554

miasto zielonka miasto na biało. Istnieje w nim możliwość zorganizowa- Otwarte od poniedziałku do piątku w godz. nia małej imprezy np. urodzin. 1000-2000, w sobotę od 1000 do 1800.

298 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań Bar z Burgerami zlokalizowany jest w Zielon- ce przy ul. Kolejowej 59 w Pawilonie 1 Pasażu Handlowego Czerwony Parasol. Oferuje zupy, II dania, placki ziemniaczane, sałatki, kanapki i wszelkie odmiany hamburgerów.

¡ Cubana Ristorante & Pizzeria ul. Staszica 49, 05-220 Zielonka +48 22 771 98 80 Zamówienia 22 771 98 80, www.cubanaristorante.pl Pierogarnia została otwarta w 2017 r. Codzien- ne lepi pierogi z najwyższej jakości produktów, a ma ich ponad 20 rodzajów. Podaje również paszteciki i prawdziwe gruzińskie Chinkali. Lokal zapewnia dostęp osobom niepełnosprawnym na wózkach, osobom niedowidzącym i niedo- słyszącym. Jest także przyjazny dla zwierząt.

¡ Krowa i Kurczak Grill Bar ul. Kolejowa 20, 05-220 Zielonka +48 22 781 90 90 Jedna z najlepszych restauracji i zarazem pizze- www.krowaikurczak.pl rii w Zielonce. Na ścianach można podziwiać www.facebook.com/krowaikurczakzielonka/ cykliczne wystawy malarstwa artystów znanych i lokalnych. Swobodna atmosfera i jasne wnę- trze sprawiają, że Cubana to miejsce dla miło- śników dobrego jedzenia i towarzystwa. Posiada stałe menu, cyklicznie uzupełniane daniami sezonowymi. Specjalnością Cubany są dania kuchni włoskiej, polskiej i śródziemnomorskiej. Serwuje pyszne pizze, pasty, sałaty i wyśmienite Bar z burgerami zlokalizowany jest w Zielonce przekąski i owoce morza. Restauracja proponu- na rogu ul. Kolejowej 20 i Piotra Skargi. W kar- je również dania główne oraz zupy. Oferuje kom- cie menu znajdują się burgery, kurczaki, a także pleksową obsługę przyjęć okolicznościowych frytki, napoje, desery, zestawy, kawa i herbata. takich jak: Konferencje, Bankiety, Garden party, Uroczystości świąteczne i inne wydarzenia. ¡ Dobry Burger ul. Kolejowa 59, 05-220 Zielonka ¡ Izyda – Sala bankietowa +48 508 113 110 Al. Piłsudskiego 7, 05-220 Zielonka www.facebook.com/DobryBurgerNatura +48 796 706 760, 22 781 96 33 www.restauracja-izyda.pl Izyda dysponuje miejscem do organizacji imprez na 100 osób. Posiada dwie i klimatyzowa- ne sale na dwóch poziomach: poziom dolny, zwany Salą Kamienną, wykończony w ciepłych

tonacjach brązu z elementami egipskimi. Sala zielonka miasto ta przeznaczona jest głównie na organizowania

Lokalna Grupa Działania „Równiny Wołomińskiej” 299 wesel, urodzin, bądź większych imprez okolicz- 57 komfortowych pokoi. Na terenie hotelu dzia- nościowych. Poziom górny, zwany Salą Kameral- ła sala bankietowa, restauracja oraz gabinet ną, wyśmienicie sprawdza się przy urządzaniu SPA (sauna fińska, grota solna, jacuzzi). Kuch- mniejszych imprez np. urodzinowych, komunij- nia Hotelu inspirowana jest smakami tradycyjnych lub imieninowych. Menu ustalane jest in- nej kuchni polskiej. Serwuje wyśmienite dania dywidualnie na każdą imprezę. regionalne, oparte na aromatycznych ziołach, dziczyźnie, grzybach i warzywach pochodzą- cych z naturalnych upraw ekologicznych. noclegi ¡ Bankowa House – Hostel w Zielonce ¡ Hotel U Pietrzaków ul. Ignacego Paderewskiego 120A ul. Lipowa 20, 05-220 Zielonka 05-220 Zielonka rezerwacje: +48 22 781 88 47, 781 400 040 +48 22 502 115 959 www.upietrzakow.pl www.bankowahouse.pl Hostel mieści się w Zielonce pod Warszawą. Jest idealny na nocleg z dala od zgiełku stolicy. Dysponuje 37 miejscami noclegowymi. Do dyspozycji gości jest w pełni wyposażona kuchnia, jadalnia i parking.

¡ Hostel Evotel ul. Południowa 9, 05-220 Zielonka Hotel „U Pietrzaków” to trzygwiazdkowy kom- +48 600 800 954 pleks hotelowo-konferencyjno-restauracyjny, www.evotel.pl położony 12 km od Warszawy. Do dyspozycji go- ści 70 miejsc noclegowych w komfortowo urzą- dzonych 26 pokojach jedno i dwuosobowych. Obiekt jest dostosowany do potrzeb i wymagań osób niepełnosprawnych.

¡ HOTEL TRYLOGIA Centrum Konferencyjno -Bankietowe ul. Poniatowskiego 46, 05-220 Zielonka +48 22 771 82 24, rezerwacje: 22 781 88 47 Hostel Evotel położony jest w Zielonce. Oferu- www.hoteltrylogia.pl je swoim gościom 40 wygodnych i przytulnych Hotel Trylogia położony jest w Zielonce na czte- pokoi, w tym 21 pokoi z łazienkami oraz 19 pokoi rohektarowym terenie wypoczynkowo-rekre- z łazienkami ogólnodostępnymi. Na ostatnim

miasto zielonka miasto acyjnym. Inspiracją dla powstania hotelu była piętrze hostelu dostępna jest również kuchnia. Trylogia Henryka Sienkiewicza. Obiekt oferuje Obiekt posiada 110 miejsc noclegowych.

300 Przyjedź Poznaj Posmakuj Pozostań

ISBN: 978-83-950211-7-6 egzemplarz bezpłatny

QR CODE Wygenerowano na www.qr-online.pl