El Escéptico N. 2

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

El Escéptico N. 2 el escéptico La revista para el fomento de la razón y la ciencia Publicación trimestral - Número 2 (Otoño 1998) El arca de Noé de los seres extraordinarios De Condon a Sturrock: los ovnis se estrellan con la ciencia Ascenso de lo irracional La Academia de Lagado El misterio de Rennes-le-Château el ARP - Sociedad para el Avance escéptico del Pensamiento Crítico La revista para el fomento de la razón y la ciencia PRESIDENTE DIRECCIÓN Javier E. Armentia Luis Alfonso Gámez Astrofísico, director del Planetario de Pamplona SUBDIRECCIÓN José María Bello SECRETARIO Fernando L. Frías Ferrán Tarrasa Ingeniero industrial, CONSEJO EDITORIAL Universidad Politécnica de Catalunya Félix Ares de Blas Javier E. Armentia María Teresa Giménez Barbat TESORERO Sergio López Borgoñoz Alfonso López Borgoñoz Gerente de Antares Producció i Distribució SL Borja Marcos Fernando Peregrín Oscar Soria ASESOR JURÍDICO Fernando L. Frías Carlos Tellería Abogado Victoria Toro José J. Uriarte MAQUETACIÓN Alfonso Afonso Cano SECCIONES Desde el sillón, Fernando Peregrín El circo paranormal, F.L. Frías/B. Marcos Guía digital, Ernesto J. Carmena DOCUMENTACIÓN Xabier Berdaguer RELACIÓN PARCIAL DE SOCIOS Adela G. Espelta Miguel Ángel Almodóvar (Periodista científico); Da- Adela Torres vid Alvargonzález (Filósofo, Universidad de Ovie- do); Félix Ares de Blas (Informático, Universidad TRADUCCIONES del País Vasco); (Arqueólogo, di- Iñaki Camiruaga José María Bello rector del Museo Arqueológico e Histórico de La Borja Marcos Antonio Vizcarra Coruña); Henri Broch (Físico, Universidad de Ni- za); Gustavo Bueno (Filósofo, Universidad de O- PRODUCCIÓN Y DISTRIBUCIÓN viedo); Mario Bunge (Filósofo, Universidad Mc- Carlos Tellería Gill); Paul Kurtz (Filósofo, Universidad de Nueva York); Alfonso López Borgoñoz (Arqueólogo, di- SUSCRIPCIONES rector de la revista Universo); Eustoquio Molina María Teresa Giménez Barbat (Paleontólogo, Universidad de Zaragoza); Ramón Núñez (director de la Casa de las Ciencias de La DIRECCIÓN DE LA ALTERNATIVA RACIONAL Coruña); Xabier Pereda Suberbiola (Paleontólogo, Oscar Soria Universidad del País Vasco); James Randi (Ilusio- nista y divulgador científico); Andrés Sanjuán (Bió- DISEÑO DE WEB logo, Universidad de Vigo); Manuel Toharia (Pe- Carlos Ungil riodista científico, director del Museo de la Cien- EDITA cia de Alcobendas); Victoria Toro (Periodista cien- ARP - Sociedad para el Avance del tífica); Alberto Virto (Físico, Universidad de Zara- Pensamiento Crítico goza). IMPRIME Gráficas Lema. c/ Tiermas, 2. Zaragoza DEPÓSITO LEGAL Z-1947-1998 ISSN 1139-938X EL ESCÉPTICO mantiene intercambio expreso de contenidos con otras publicaciones. Fuera de este margen, queda prohibida la reproducción total o Toda información sobre ARP - Sociedad para el parcial de contenidos sin previa autorización de Avance del Pensamiento Crítico o esta revista, la dirección de la revista. colaboraciones o recensiones, petición de núme- ros atrasados, suscripciones y consultas, debe EL ESCÉPTICO no se identifica necesariamente con dirigirse al Apartado de correos 310, 08860 las opiniones de los artículos firmados, que perte- Castelldefels (Barcelona); o a la dirección de co- necen a la exclusiva responsabilidad de los auto- rreo electrónico [email protected]. res. sumario Número 2 (Otoño 1998) ARTÍCULOS INFORME ESPECIAL 10 El arca de Noé de los seres 19 Los ovnis amenazan con invadir extraordinarios (de nuevo) la Universidad Una aproximación a las manifestaciones JAVIER ARMENTIA excéntricas de las ciencias naturales: criptozoología, futurozoología y parabiología ¿Ovnis académicos? XABIER PEREDA SUBERBIOLA / NATHALIE BARDET 20 Ni los mejores casos de ovnis han conseguido 36 La Academia de Lagado proporcionar evidencias creíbles sobre visitas − − extraterrestres, según un panel de científicos No podemos impedir ni sería deseable que un dirigido por un físico pro-ovni chiflado exponga sus teorías, ni que un farsante pueda acercarse al público, pero, por favor, no PHILIP J. KLASS permitamos que ni chiflados ni farsantes Las opiniones de KENDRICK FRAZIER, PAUL KURTZ −ni políticos− tomen las riendas del saber y ROBERT SHEAFFER LUIS ANGULO SUARDIAZ Medio siglo de platillos Ascenso de lo irracional 28 43 Los jueces elegidos por Sturrock, tras escuchar a En sociedades presididas en principio por la los testigos seleccionados por Sturrock, racionalidad, cuando ésta se diluye o se disloca, han concluido que “el estudio de los ovnis no ha los ciudadanos se ven tentados a recurrir a formas aportado nada al conocimiento científico” de pensamiento prerracionalistas LUIS ALFONSO GÁMEZ IGNACIO RAMONET SECCIONES Editorial . 4 Punto de encuentro Primer contacto . 5 Acaba la desclasificación de los informes del Ejército del Aire sobre ovnis; Los ovnis de Iridium invaden Navarra; El 2º congreso mundial reunió en Alemania a 300 escépticos de todo el mundo; ARP apuesta por una única revista de habla hispana; Nueva revista dedicada al análisis científico de las medicinas alternativas Las aventuras de un párroco Cuaderno de bitácora . 17 54 Un poco de racionalidad, por fa... emprendedor El circo paranormal . 31 Parapsicología cuántica; Enredados con La historia de Rennes-le-Château es fascinante por Uri Geller; Sobre Ufólogos con su tremenda capacidad de atraer hacia sí las sotana; Perdigones contra el cáncer teorías más inverosímiles a partir de unos hechos intrigantes, pero fácilmente explicables Guía digital . 52 Incrédulos hispanos organizados ADELA TORRES Desde el sillón . 59 PORTADA El debate sobre la homeopatía Correo del lector . 64 Uno de los rinogrados de Gérolf Steiner y un ca- La sábana santa antes de 1350; ñizanco de Dougal Dixon. Abajo, viñeta pro- Postmodernismo y ciencia; Gardner y mocional de la película Cazafantasmas. El Quijote; Bienvenidas ARP en Internet: http://come.to/arp ó http://kepler.unizar.es/~arp editorial Punto de encuentro ejano queda el día en el que el movimiento escép- a todo aquél que crean que puede estar in- tico español nació de la mano de trece mentes in- teresado en una iniciativa cultural que, ante L quietas sentadas alrededor de una mesa en un todo, apuesta por el ser humano. Porque, y restaurante vitoriano. Lejano en el tiempo; pero esto es algo obvio, pero que no viene mal próximo en los retos. A las puertas del tercer milenio, un recordar, cuantas más personas mueva 15% de los españoles recurre a curanderos cuando tiene ARP, más peso tendrá en la sociedad espa- un problema de salud; entre la cuarta parte y la mitad de ñola, con más efectividad podrá combatir la población tiene alguna creencia esotérica; las dos prin- la sinrazón. Como somos conscientes de que cipales revistas ocultistas del país venden unos 50.000 también la fuerza de la razón reside en la ejemplares mensuales... Ante este panorama y el todavía unión, a partir de este número y hasta que escaso arraigo del escepticismo organizado −apenas un se agoten las existencias, ARP regalará a centenar de miembros activos en un país de casi 40 millo- cada nuevo suscriptor de EL ESCÉPTICO nes de habitantes−, el desánimo parecería lo más lógico. un ejemplar del libro Fraudes espiritistas y Sin embargo, reducir el dibujo de la realidad exclusivamen- fenómenos metapsíquicos, una auténtica jo- te a cifras resulta simplista y da una idea equivocada de ya del pensamiento crítico hispano obra del un escenario en el que han cambiado muchas cosas des- padre Carlos M. de Heredia. La oferta apare- de 1985, y pueden cambiar muchas más de aquí al año ce en la página 30, pero la ampliamos aquí: 2000. Por de pronto, ya no es extraño ver a un escéptico también recibirá un ejemplar de la obra todo en la pequeña pantalla, escucharle por la radio o leer sus aquel socio o suscriptor que consiga uno declaraciones en la prensa; y ARP-Sociedad para el Avan- nuevo. Y si se nos acaban los libros −¡oja- ce del Pensamiento Crítico suena cada vez con más fuerza lá!−, haremos descuentos equivalentes has- en los medios de comunicación y goza de una credibilidad ta dentro de seis meses. cuya mejor expresión es la sucesión creciente de adhesio- No es nuestro objetivo, sin embargo, limi- nes de personalidades de la ciencia y el pensamiento. tarnos a ampliar el número de lectores de Pero, quizá, de todos los retos que el escepticismo orga- estas páginas como si esto fuera un nego- nizado tiene ante sí, el más urgente sea crecer, conseguir cio, porque no lo es. Nunca lo ha sido. Que- aglutinar en torno a EL ESCÉPTICO y ARP a todos aqué- remos que ésta sea la revista de todos los llos que en España, y en el mundo de habla hispana −por que creen que afirmaciones extraordinarias qué no decirlo−, confían en la razón como la herramienta exigen pruebas extraordinarias, que respon- más útil a la hora de apre- da a sus in- hender la realidad. Porque tereses y que si bien es cierto que somos Quien quiera subir un escalón en su participen todos los que estamos, no compromiso con el pensamiento crítico, en ella a tra- lo es menos que no estamos vés de artí- todos los que somos. Ni mu- y participar en la gestión de ARP, culos, co- cho menos. Prueba de ello siempre será bienvenido mentarios y ha sido lo que ha ocurrido cartas, o su- con el lanzamiento de esta giriendo te- revista. La sociedad editora apostó fuerte desde el punto mas que puedan ser de interés. Porque quie- de vista económico para poner en circulación una tirada nes hacemos EL ESCÉPTICO tenemos muy extraordinaria de ejemplares de EL ESCÉPTICO y distri- claro que si algún valor tienen esta revista buir la mayoría de ellos gratuitamente. El resultado de tal y ARP, es el de aspirar a convertirse en el iniciativa ha sido más que aceptable: se ha suscrito uno punto de encuentro de quienes desoyen los de cada ocho destinatarios. Si éste es el fruto de un envío cantos de sirena de la irracionalidad, sea realizado casi a ciegas, cabe pensar que hay un colectivo su partitura la del esoterismo, la de la xeno- de personas, importante desde el punto de vista numéri- fobia, la del fanatismo religioso, la de la des- co, al que todavía no hemos llegado porque no hemos sa- confianza hacia la ciencia o cualquier otra.
Recommended publications
  • Yjyjjgl^Ji^Jihildlitr-1 What's That I Smell? the Claims of Aroma .••
    NOVA EXAMINES ALIEN ABDUCTIONS • THE WEIRD WORLD WEB • DEBUNKING THE MYSTICAL IN INDIA yjyjjgl^ji^JiHildlitr-1 What's That I Smell? The Claims of Aroma .•• Fun and Fallacies with Numbers I by Marilyn vos Savant le Committee for the Scientific Investigation of Claims of the Paranormal THE COMMITTEE FOR THE SCIENTIFIC INVESTIGATION OF CLAIMS OF THE PARANORMAL AT IHf CENIK FOR INQUKY (ADJACENT IO IME MATE UNIVERSITY OF NEW YORK AT BUFFALO • AN INTERNATIONAL ORGANIZATION Paul Kurtz, Chairman; professor emeritus of philosophy, State University of New York at Buffalo Barry Karr, Executive Director and Public Relations Director Lee Nisbet. Special Projects Director FELLOWS James E. Alcock.* psychologist, York Murray Gell-Mann. professor of physics, H. Narasimhaiah, physicist, president, Univ., Toronto Santa Fe Institute; Nobel Prize laureate Bangalore Science Forum, India Jerry Andrus, magician and inventor, Thomas Gilovich, psychologist, Cornell Dorothy Nelkin. sociologist. New York Univ. Albany, Oregon Univ. Joe Nickell.* senior research fellow, CSICOP Robert A. Baker, psychologist, Univ. of Henry Gordon, magician, columnist. Lee Nisbet.* philosopher, Medaille College Toronto Kentucky James E. Oberg, science writer Stephen Barrett. M.D., psychiatrist, Stephen Jay Gould, Museum of Loren Pankratz, psychologist, Oregon Comparative Zoology, Harvard Univ. author, consumer advocate, Allentown, Health Sciences Univ. Pa. C. E. M. Hansel, psychologist, Univ. of Wales John Paulos, mathematician, Temple Univ. Barry Beyerstein,* biopsychologist, Mark Plummer, lawyer, Australia Simon Fraser Univ., Vancouver, B.C., AI Hibbs, scientist, Jet Propulsion Canada Laboratory W. V. Quine, philosopher. Harvard Univ. Irving Biederman, psychologist, Univ. of Douglas Hofstadter, professor of human Milton Rosenberg, psychologist, Univ. of Chicago Southern California understanding and cognitive science, Carl Sagan, astronomer.
    [Show full text]
  • De Duiding Ontraadseld: Naar De Kern Van De Horoscopie
    De duiding ontraadseld Naar de kern van de horoscopie Jan Kampherbeek Colofon Gepubliceerd door Dutch2000. ISBN/EAN: 978-90-819417-1-6. http://jankampherbeek.nl/duiding. Ontwerp voorkant Jan Kampherbeek. Dutch2000, Enschede, september 2012. Copyright 2012 Jan Kampherbeek. Dit e-boek is niet beschermd tegen kopiëren. Je mag het op meerdere apparaten installeren. Ik heb de prijs bewust laag gehouden, daarom is het prettig als je dit boek niet kopieert voor derden. Inhoud • Inleiding • Dank • Noten en referenties • Deel 1. Antwoorden en vragen • De eerste vraag: Hoe kan het dat astrologen verschillende en vaak tegenstrijdige technieken gebruiken? • Technieken die door een deel van de astrologen worden gebruikt • Tegenstrijdige technieken • De tweede vraag: Waarom zijn er zoveel astrologische technieken zonder astronomische grondslag? • Progressieve astrologie • De derde vraag: Verkeerde of zelfs fictieve geboortetijden leiden vaak tot goede duidingen. Hoe is dat te verklaren? • De vierde vraag: Astrologie werkt, maar waarom blijft astrologie in wetenschappelijk onderzoek bijna nooit overeind? • Veel gemaakte fouten • Niet te bewijzen • En tóch werkt het • Deel 2 - Astrologische benaderingen • Rationele en causale astrologie • Michel Gauquelin • Geen antwoorden • Theosofische en esoterische astrologie • Geen verklaring • Psychologische astrologie • Geen verklaring • Synchroniciteit • Een eerste poging tot verklaring • Symbolische astrologie • Een deelverklaring • Welke vragen resteren? • Deel 3 - De bronnen van de astrologie • Voortekenen
    [Show full text]
  • Homeopathie - Wikipedia
    21-6-2020 Homeopathie - Wikipedia Homeopathie Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts. Homeopathie (Oud Grieks: ὅμοιος, homoios, gelijksoortig en πάθος, pathos, lijden of ziekte) is een pseudowetenschappelijke therapie gebaseerd op de ideeën van de Duitse arts Samuel Hahnemann. Het belangrijkste daarvan is het gelijksoortigheidsbeginsel, dat inhoudt dat een homeopathisch geneesmiddel volgens Hahnemann geschikt is voor de behandeling van een ziekte als het middel bij een gezond persoon dezelfde ziekteverschijnselen opwekt als die waaraan de zieke lijdt. Homeopathische middelen De homeopathische behandeling bestaat uit het voorschrijven van homeopathica, dat wil zeggen potentiëringen (stapsgewijze sterke verdunningen in combinatie met schudden) van stoffen die in pure vorm dezelfde symptomen als de te bestrijden ziekte zouden oproepen. Hoewel homeopathie een van de meest onderzochte alternatieve geneeswijzen is, wordt de toegeschreven klinische werkzaamheid niet ondersteund door wetenschappelijk bewijs. De werking van homeopathie is niet groter dan die van placebo's.[1][2][3][4][5][6] Homeopathie wordt daarom tot de pseudowetenschappen gerekend.[7][8] Inhoud Principe Stromingen Klassieke homeopathie Uitgangspunten Klinische homeopathie Complexe homeopathie Geschiedenis Leerlingen Homeopathische behandelwijze Bereiding van homeopathische middelen Simplex- en complexmiddelen Gebruik van homeopathische middelen Beschouwing van ziekte en genezing Interactie tussen ziektes Minimale dosis
    [Show full text]
  • The Enneagram Can Teach Us Something About Our Personality
    Part III | Myth 8 Myth 8 The enneagram can teach us something about our personality 9 8 1 7 2 6 3 5 4 Key words Enneagram, Gurdjieff, New Age, Sufi, esoteric, ancient ‘knowledge,’ three-brained humans, moon. What is the enneagram? The enneagram is a form of type thinking that categorizes people into nine more or less distinct categories or personality types. It is claimed that each human being on earth has one, and only one, of the nine Enneagram numbers..93 Some people have adapted the en- neagram, using terms such as ‘wings’ and ‘triads’ which I will deal with later. The Enneagram categorizes people into nine types:94 1. Reformer or Perfectionist 2. Helper or Altruist 3. Achiever or Motivator 4. Romantic or Sensitive person 5. Thinker or Wise person 6. Skeptic or Loyalist 7. Enthusiast or Happy person 8. Challenger or Powerful person 9. Peacemaker or Peaceful person This is how most enneagram theories define the enneagram types: 1. The Reformer: rational, orderly, idealistic, perfectionist, prejudiced 2. The Helper: caring and possessive 3. Seller or Motivator: ambitious, image conscious, efficient, self-confident 4. The artist or Individualist: sensitive, creative, capricious, self-centered, self-absorbed 93 Hurley, Kathleen V., & Dobson, Theodore E. (1991) What’s My Type: Use the Enneagram System of 9 Personality Types. Harper San Francisco: p. 15: "It is important to remember that each person has one, and only one, Enneagram number." 94 Source: first titles translated from Luc Sala, second titles by Don Richard Riso & Russ Hudson. A skeptic’s HR Dictionary 215 5.
    [Show full text]
  • SKEPTIKKO 12/13, Syksy 1991
    SKEPTIKKO Mars ja EY Hengen ja tiedon messut Psykoterapialaki? Pörssiennuste Numero 12/13 Syksy 1991 2 SKEPTIKKO 12/13, syksy 1991 Skepsiksen hallitus: Nils Mustelin (puheenjohtaja), Pekka Roponen (Skeptikon päätoimittaja, varapuheenjohtaja), Lauri Gröhn (sihteeri), Markku Javanainen (rahastonhoitaja), Ilkka Tuomi. Tieteellinen neuvottelukunta: dosentti S. Albert Kivi- nen (puheenjohtaja), professori Nils Edelman, apulaispro- fessori Kari Enqvist, amanuenssi Harry Halén, profes- sori Pertti Hemánus, dosentti Raimo Keskinen, professori Kirsti Lagerspetz, professori Raimo Lehti, professori Anto Leikola, LKT Matti A. Miettinen, professori Ilkka Niini- luoto, dosentti Heikki Oja, professori Heikki Räisänen, pro- fessori Anssi Saura, ohjelmajohtaja, FL Tytti Sutela, profes- sori Raimo Tuomela, professori Yrjö Vasari, professori Jo- han von Wright ja dosentti Risto Vuorinen. Jäsenasioista, lehtitilauksista ja muista yhdistyksen toimintaan liittyvistä kysymyksistä pyydetään neuvottelemaan sihteerin kanssa, puh. 90-538677 tai postitse: Lauri Gröhn Ojahaanpolku 8 B 17 01600 Vantaa SKEPTIKKO-lehden toimitus: päätoimittaja Pekka Ropo- nen, muut toimitusneuvoston jäsenet: Matti Virtanen ja Nils Mustelin. Päätoimittaja, puh. 918-8192609 (työ), postiosoite: Pekka Roponen Tahtikatu 3 15810 Lahti ISSN 0786-2571 SKEPTIKKO 12/13, syksy 1991 3 Sisällys 4 Usko ja tieteisusko, Pekka Roponen 5 Palvelukseen halutaan 6 Mars ja EY epäilyksen alaisina, Matti Virtanen 19 Hengen ja tiedon messut, Markku Javanainen 29 Kuka saa harjoittaa psykoterapiaa, Pekka Roponen
    [Show full text]
  • Mars Effect’: Anatomy of a Pseudo-Science
    Ertel’s ‘Mars Effect’: Anatomy of a pseudo-science Jan Willem Nienhuys In my article I merely mentioned the null result of CFEPP’s study. Suitbert Ertel attacks this study severely, so I will discuss that study in some more detail. However, my silence on some of the innumerable statements in Ertel’s contribution is merely because of lack of space, it doesn’t mean I silently acknowledge that he is right, as Ertel (1995b) has inferred before. I will conclude my answer with the reasons why I see no point in further discussion with professor Ertel. If one believes Ertel, the most important part of the design of the CFEPP test was that the selection of the champions had to be performed by people who didn’t know about the purpose of the selection, if necessary by hired students. Now professor Kurtz hired students for the US test (Kurtz et al., 1980), and one can read (Ertel and Irving 1996, p.A2-26) about repeated efforts many years afterwards to find out from them personally why the US test might have produced a null result. After the test is over, it’s always easy to tell stories about the never-never-land of might- have-been. I propose to stick to facts. Ertel misrepresents the agreement between CFEP and Gauquelin The 1982 protocol of the CFEPP test said: ‘In order to eliminate all possibility of subjective bias, the criteria defining “the great champions” (performances, rewards received, etc.) will be established at the request of the CFEPP by a commission of sports specialists, notably journalists.
    [Show full text]
  • Universe. and Carl Sagan
    GARDNER ON THE STAR OF BETHLEHEM • CURSES • GOULD'S ROCKS OF AGES Skeptical Inquire THE MAGAZINE FOR SCIENCE AND REASON Volume 23, No. 6 • November/December 1999 ^^^^HB ^J P^^^^V^^V i^r^^r^^ • ^1 IHBF .^HH BK^*HI MB&^fc*^.^jjr^ ..r — ^ i • vs 1 \ ** * • 1 r•A^'w ff *• "^1 •& 1 I ^. .»& w j i \ M MTh 8 & A •e •EsP - • ff Si ~ Hff? ^SSK&V--'' • _-• ^•^^My^w-^w B I Universe. and Carl Sagan Published by the Committee for the Scientific Investigation of Claims of the Paranormal THE COMMITTEE FOR THE SCIENTIFIC INVESTIGATION OF CLAIMS OF THE PARANORMAL AT THE CENTER FOR INQUIRY-INTERNATIONAL |ADJACENT TO THE STATE UNIVERSITY OF NEW YORK AT BUFFALO) • AN INTERNATIONAL ORGANIZATION Paul Kurtz, Chairman; professor emeritus of philosophy, State University of New York at Buffalo Barry Karr, Executive Director Joe Nicked, Senior Research Fellow Lee Nisbet Special Projects Director Matthew Nisbet, Public Relations Director FELLOWS James E. Alcock," psychologist, York Univ., I Thomas Gilovich, psychologist, Cornell Univ. Dorothy Nelkin, sociologist. New York Univ. Toronto Henry Gordon, magician, columnist, Joe Nickell,* senior research fellow, CSICOP Steve Allen, comedian, author, composer, Toronto Lee Nisbet* philosopher, Medaille College pianist Stephen Jay Gould, Museum of Bill Nye, science educator and television Jerry Andrus, magician and inventor, Comparative Zoology, Harvard Univ. host, Nye Labs Albany, Oregon Susan Haack, Cooper Senior Scholar in Arts James E. Oberg, science writer Robert A. Baker, psychologist, Univ. of and Sciences, prof, of philosophy, Loren Pankratz, psychologist, Oregon Kentucky University of Miami Health Sciences Univ. Stephen Barrett M.D., psychiatrist, author, C.
    [Show full text]
  • Escéptico, Sergio López Borgoñoz Juan Soler Enfedaque Cuaderno De Bitácora,Javier Armentia Víctor R
    escescelel éépticoptico la revista para el fomento de la razón y la ciencia publicación trimestral nº 15 otoño 2002 LasLas fabulacionesfabulaciones dede JehováJehová PorPor quéqué salensalen malmal laslas cosas:cosas: elel enigmaenigma deldel universouniverso rresueltoesuelto parapara susu comodidadcomodidad yy convenienciaconveniencia SupermercadoSupermercado dede adivinos.adivinos. ModusModus operandioperandi dede unauna grangran estafaestafa públicapública Edita ARP - Sociedad para el Avance del Pensamiento Crítico PVP: 6 euros escel éptico la revista para el fomento de la razón y la ciencia ARP - Sociedad para el Avance del Pensamiento Crítico DIRECCIÓN PRESIDENTE Félix Ares de Blas Félix Ares de Blas CONSEJO DE REDACCIÓN VICEPRESIDENTE Julio Arrieta José Mª Bello Diéguez Javier E. Armentia José Mª Bello Diéguez SECRETARIO Pedro Luis Gómez Barrondo Ferran Tarrasa Blanes Borja Marcos TESORERO COLABORADORES CORRECCIÓN Luis Miguel Ortega Gil José Luis Calvo DIRECTOR EJECUTIVO Alfonso López Borgoñoz Pedro Luis Gómez Barrondo Sergio López Borgoñoz Carlos Tellería VOCALES Luis Alfonso Gámez SECCIONES Borja Marcos Primer Contacto,Pedro Luis Gómez Barrondo Teresa González de la Fe Mundo Escéptico, Sergio López Borgoñoz Juan Soler Enfedaque Cuaderno de Bitácora,Javier Armentia Víctor R. Ruiz Guía Digital, Ernesto Carmena CONSEJO ASESOR Paranormalia, Julio Arrieta y Borja Marcos Alfonso Afonso De Oca a Oca, Félix Ares de Blas José María Alcaide Un marciano en mi buzón, Luis González Manso Carlos Álvarez Sillón Escéptico, José Luis Calvo Javier Armentia Red Internacional Escéptica, Arturo Bosque Julio Arrieta DELEGADO DE EDICIÓN Y DISTRIBUCIÓN Luis Capote Alfonso López Borgoñoz Manuel Caro Terrón Ernesto Carmena COMPAGINACIÓN Y PRODUCCIÓN José Luis Cebollada Mercedes Galve Sergio López Borgoñoz COORDINADOR DE TRADUCCIONES Juan Soler Enfedaque Pedro Luis Gómez Barrondo Víctor R.
    [Show full text]
  • Los Científicos Ra Yos X, Para Completar Las Observ Aciones Hechas Con Sus Ojos, Manos Y Oídos
    el ® ARP – Sociedad para el Avance escéptico del Pensamiento Crítico La revista para el fomento de la razón y la ciencia PRESIDENTE DIRECCIÓN Félix Ares de Blas Félix Ares de Blas VICEPRESIDENTE CONSEJO DE REDACCIÓN José Mª Bello Diéguez Julio Arrieta SECRETARIA Javier E. Armentia Luisa Martínez González José Mª Bello Diéguez Pedro Luis Gómez Barrondo TESORERO Borja Marcos Ibon Gabriel Basterretxea Hernández COLABORADORES CORRECCIÓN DIRECTOR EJECUTIVO José Luis Calvo Pedro Luis Gómez Barrondo Alfonso López Borgoñoz VOCALES Sergio López Borgoñoz Teresa González de la Fe Carlos Tellería Borja Marcos SECCIONES Víctor R. Ruiz Primer Contacto, Alfonso López Borgoñoz Juan Soler Enfedaque Mundo Escéptico, Sergio López Borgoñoz Ferran Tarrasa Blanes Cuaderno de Bitácora, Javier Armentia CONSEJO ASESOR Guía Digital, Ernesto Carmena José María Alcaide Paranormalia, Julio Arrieta Carlos Álvarez González De Oca a Oca, Félix Ares de Blas Javier Armentia Sillón Escéptico, José Luis Calvo Buey Julio Arrieta Sanz Red Internacional Escéptica, Arturo Bosque Luis J. Capote Pérez Manuel Caro Terrón DELEGADO DE EDICIÓN Y DISTRIBUCIÓN José Luis Cebollada Gracia Borja marcos y Alfonso López Borgoñoz Fernando L. Frías Sánchez COMPAGINACIÓN Y PRODUCCIÓN Pau Garcia i Quiles RBS fotomecánica, s.l. Sergio López Borgoñoz COORDINADOR DE TRADUCCIONES RELACIÓN PARCIAL DE SOCIOS Pedro Luis Gómez Barrondo Miguel Ángel Almodóvar (Periodista científico); Francisco Ayala (Biólogo, Universidad de California, en ILUSTRACIONES INTERIORES Irvine); David Alvargonzález (Filósofo,
    [Show full text]
  • Astrology Test
    Astrology test http://casa.colorado.edu/~dduncan/pseudoscience/astrology-test... The Astrotest A tough match for astrologers Source: Correlation, Northern Winter 1996/97, 15(2), p. 14-20. Author: Rob Nanninga Introduction Astrology text books contain many testable statements. To take an example: it is said that people with the Sun in an Air-sign (Gemini, Libra and Aquarius) are more thinking types than those with the Sun in a Water-sign (Cancer, Scorpio, Pisces). Thus we might expect that among skeptics Air signs are more numerous than Water signs. To my knowledge this hypothesis has not yet been tested. Nevertheless, it seems likely that it can be disproved because many similar tests have failed to show any relationship between given Sun signs and certain personality traits or vocation (e.g. Bastedo, R.W. 1978; Culver & Ianna, 1988; Gauquelin, 1982, 1988; Hentschel, 1985; McGervey, 1977; Startup, M. 1984; Tyson, 1980, 1984; Van Rooij, 1993). Astrologers strongly object to these kind of tests. They emphasize that one should always look at the whole chart. The Sun sign is only one factor that is influenced by numerous other astrological factors. The system as a whole does not equal the sum of its parts, because these parts are often in conflict with one another. The influence of the Sun-sign can easily be cancelled out by the position of the Moon or anything else. Therefore, one should never isolate one particular factor, but try to interpret the whole chart. Apparently, this implies that a group of a thousand Scorpions do not have more in common then a random group with mixed Sun signs.
    [Show full text]
  • CSICOP Delegation
    MARTIN GARDNER ON ISAAC NEWTON • EXTRATERRESTRIAL HIGHWAY • GOATSUCKER HYSTERIA Skeptical Inquirer i • THE MAGAZINE FOR SCIENCE AND REASON Volume 20, No. 5 • September/October 1996 4 Science Fiction, Skepticism, and Reality; . Stewart, Greg Bear the First World and Paranoia Skeptics Congress An Afternoon Traditional Medicine and with a Psychic Pseudoscience in China Part 2 of a Report of the second CSICOP Delegation Published by the Committee for the Scientific Investigation of Claims of the Paranormal THE COMMITTEE FOR THE SCIENTIFIC INVESTIGATION OF CLAIMS OF THE PARANORMAL AT THE CENTEft FOR INQUIRY (ADJACENT TO TMi STATE UNIVERSITY OF NEW YORK AT BUFFAiO) • AN INTERNATIONAL ORGANIZATION Paul Kurtz, Chairman; professor emeritus of philosophy, State University of New York at Buffalo Barry Karr, Executive Director and Public Relations Director Joe Nickell, Senior Research Fellow Lee Nisbet. Special Projects Director FELLOWS James E. Alcock,* psychologist. York Thomas Gilovich, psychologist, Cornell Joe Nickel I," senior research fellow, CSI­ Univ., Toronto Univ. COP Jerry Andrus, magician and inventor, Henry Gordon, magician, columnist, Lee Nisbet,* philosopher, Medaille Albany, Oregon Toronto College Robert A. Baker, psychologist, Univ. of Stephen Jay Gould, Museum of James E. Oberg, science writer Kentucky Comparative Zoology, Harvard Univ. Loren Pankratz, psychologist, Oregon Stephen Barrett, M.D., psychiatrist, C E. M. Hansel, psychologist, Univ. of Health Sciences Univ. author, consumer advocate, Wales John Paulos, mathematician, Temple Allentown, Pa. Al Hibbs, scientist. Jet Propulsion Univ. Barry Beyerstein,* biopsychologist, Laboratory Simon Fraser Univ., Vancouver, B.C., Mark Plummer, lawyer, Australia Douglas Hofstadter, professor of Canada human understanding and cognitive W. V. Quine, philosopher. Harvard Univ. Irving Biederman, psychologist, Univ.
    [Show full text]
  • Me Da La Sensación De Que El Maguferío Está Ganando Terreno
    ARP – Sociedad para el Avance del e da la sensación de que el maguferío está ganando terreno Pensamiento Crítico el escéptico en nuestra sociedad. No he leído ninguna nueva encuesta, La revista para el fomento de la razón y la ciencia simplemente es una sensación. Nº Registro de Asociaciones: 71.144 M DIRECCIÓN PRESIDENTE Félix Ares de Blas y Alfonso López Borgoñoz Siendo ese un problema que me preocupa, todavía lo hace mucho Félix Ares de Blas más el hecho de que, poco a poco, van entrando en la Universidad. CONSEJO DE REDACCIÓN En el único reducto que aún no dominaban. VICEPRESIDENTE Javier Armentia José Mª Bello Diéguez José Mª Bello Diéguez Son pequeñas cosas: cursos de postgrado de acupuntura, homeopa- SECRETARIA José Luis Cebollada Gracia tía, terapias alternativas y astrología. Conferencias sobre arqueología Luisa Martínez González Sergio López Borgoñoz fantástica,... Pero se repiten reiteradamente. Y ese tema me preocu- Jesús Martínez Villaro pa. ¿Os imagináis una universidad que dedique dinero a investigar la TESORERO telepatía en vez de las telecomunicaciones, o la telequinesia en vez Luis Javier Capote Pérez SECCIONES Primer Contacto, Javier Armentia de las nuevas fuentes de energía, o el poder de los curanderos en vez DIRECTOR EJECUTIVO Mundo Escéptico, Sergio López Borgoñoz de buscar nuevas vacunas y nuevos fármacos?... Yo me lo imagino, Javier Armentia Guía Digital, Ernesto Carmena y la humanidad ya lo ha vivido, se llamaba Edad Media. De Oca a Oca, Félix Ares de Blas VOCALES Ibon Gabriel Basterretxea Hernández Sillón Escéptico, Alfonso López Borgoñoz Por eso mismo creo que uno de los objetivos más importantes de Teresa González de la Fe Red Internacional Escéptica, Arturo Bosque nuestra Asociación debería ser evitar que esa ola vaya creciendo y se Borja Marcos convierta en un dañino tsunami.
    [Show full text]