Det Kongelige Bibliotek the Royal Library

Digitaliseret af | Digitised by det kongelige bibliotek the royal library

København | Copenhagen DK Digitaliserede udgaver af materiale fra Det Kongelige Biblioteks samlinger må ikke sælges eller gøres til genstand for nogen form for kommerciel udnyttelse.

For oplysninger om ophavsret og brugerrettigheder, se venligst www.kb.dk

Digitised versions of material from the Royal Librarys collections may not be sold or be subject to any form for commercial use.

For information on copyright and user rights, please consult www.kb.dk

‘■t

' v

i \

N C

* -/

m j •• DET KONGELIGE BIBLIOTEK f;HM '■■:■. '■■■.

% - t

•»? h 130022042761 yjfc

HEIMSKRINGLA

SOGVR NOREGS KONE KGA

SNORRA STURLUSONAR.

UPPSALA, W. S C H U L T Z, »

U PPSA LA , 1870. AKADEMISKA BOKTRYCKERIET, * ED. BERLING.

K \

• .y/, V

YNGLINGA SAGA.

SAGA HÅLFDANAR SVARTA.

HARALDS SAGA HINS HARFAGRA.

SAGA HÅKONAR GODA.

SAGAN AF HARALDI KONUNGI GRAFELD OK HÅKONI JARLI.

SAGA OLAFS TRYGGYASONAR.

HEIMSKRINGLA.

Prologus. i A b6k pessi lét ek rita fråsagnir um hhfdingja, på er nki hafa haft å nordrlondum ok å danska tungu hafa 5 mælt, svå sem ek hefi heyrt froda menn segja, svå ok ♦ nokkurar kynkvislir peira, eptir pvi sem mér hefir kent - verit; sumt pat er finnst i langfedgatali, pvi er konungar i_ ! hafa rakit kyn sitt, eda adrir storættadir menn, en sumt j er ritat eptir fornum kvædum e8a soguljodum, er menn [ 10 hafa haft til skemtanar sér. En p6 at vér vitim eigi j sannyndi å pvi, [>å vitum vér dæmi til pess, at gamlir } frædimenn hafa slikt fyrir satt haft. Pjodolfr or Hvini var skåld Haraids hins hårfagra; hann orti ok um Rhgn- vald konung heidum-hæra kvædi pat, er kaliat er Yngl-"1. 15 ingatal. Rognvaldr var son Olafs Geirstadaålfs, hrodur Hålfdanar svarta. I pvi kvædi eru nefndir 30 langfedga hans ok sagt frå dauda hvérs peirra ok legstad. Fjolnir var så nefndr, er son var Yngvifreys, pess er Sviar håfa -hlotat lengi sidan; af hans nafni eru Ynglingar kalladir. 20 Eyviudr skåldaspillir taldi ok langfedga Håkonar jarls hins rika i kvædi pvi, er Håleygjatal heitir, er ort var um Håkon; Sæmingr er par nefndr, son Yngvifreys; sagt | er ok par frå dauda hvers peirra ok haugstad. Eptir Pjodolfs sogn er fyrst ritud ævi Ynglinga, ok par vid ^25 aukit eptir sogn frddra manna. Hin fyrsta old er khllud Heimskringla, I. i 2 Heimskringla. brunaold; p i skyldi brenna alla dauåa menn ok reisa eptir bautasteina. En slåan er Freyr hafåi heygår yerit at Uppsolum, ]}å geråu margir hofåingjar eigi slår hauga en bautasteina til minningar eptir frændr slna. En slåan er Danr hinn mikillåti Danakonungr lét sér haug gera, 5 ok bauå sik |3angat bera dauåan meå konungs skruåi ok herbunaåi, ok hest hans meå soåulreiåi ok mikit fé annat, en hans ættmenn geråu margir svå slåan, ok hofst par haugsold 1 Danmork. En lengi slåan hélzt'brunaold med Svlum ok Noråmonnum. En er Haraldr hinn hårfagri 10 var konungr 1 Noregi, pi bygåist Island. Meå Haraldi konungi våru skåld, ok kunna menn enn kvæåi Jjeirra ok allra konunga kvæåi, fæirra er slåan hafa verit at Noregi. Ok tékum ver J)ar mest dæmi af {jvl, er sagt er 1 Jæim kvæåum, er kveåin våru fyrir sjålfum hofåingjunum eåa 15 sonum J)eirra, tokum ver pat alt fyrir satt, er 1 jjeim kvæåum finnst um feråir jæirra eåa orrostur. En {)at er håttr skålda at lofa {)ann mest, er pa eru f)eir fyrir, en engi mundi pat Tpora, at segja sjålfum honum j)au verk hans, er allir j^eir er heyråi vissi, at hégémi væri ok 20 skrok, ok svå sjålfr hann; |3at væri [)å håå en eigi lof. Ari prestr hinn frååi forgilsson Gellissonar ritaåi fyrstr manna hér å landi at norrænu måli fræåi bæåi forna^ ok nyja; ritaåi hann mest 1 upphafi sinnar bokar um Islands bygå ok lagasetning, slåan frå logsogumonn- 25 um, hversu lengi hverr hafåi sagt, ok hafåi åratal fyrst til pess er kristni kom å Island, en slåan alt til sinna daga. Haun t.6k |)ar ok viå morg onnur dæmi, bæåi konunga ævi 1 Noregi ok Danmork ok svå 1 Englandi, eåa enn stårtlåindi, er gerzt hofåu hér å landi, ok ^ykki 30 mér hans sogn oli merkiligust: var hann forvitri ok svå gamall, at hann var fceddr næsta vetr eptir fail Haraids Siguråarsonar. Hann ritaåi, sem hann sjålfr segir, ævi Noregs konunga eptir sogu Odds Kolssonar Hallssonar af Slåu; en Oddr nam at f'orgeiri afrååskoll, ptim manni 35 er vitr var ok svå gamall, at hann bjé pa 1 Niåarnesi, Prologus. 3 er Håkon jarl liinn riki var drepinn. I peim sama stad lét Olafr konungr Tryggvason efna til kaupangs, par sem mi er. Ari prestr kom 7 vetra gamall i Haukadal til Halls Pérarinssonar ok var par 14 vetr. Halir var madr 5 storvitr ok minnigr: hann mundi pat, er Pangbrandr prestr skirdi hann prevetran; pat var vetri fyrr en kristni væri f lOg tekin å Islandi. Ari prestr var 12 vetra gamall, på er Isleifr biskup andadist. Hallr f<5r milli landa ok hafdi félag Olafs konnngs hins helga ok fékk af pvl upp- 10 reist mikla; var honum pvl kunnigt um riki hans. En på er Isleifr biskup andadist, var lidit frå falli Olafs kon-1 ungs Tryggvasonar nær 80 vetra. Hallr andadist 9 vetrum sidar en Isleifr biskup; på var Hallr at vetratali nirædr ok 4 vetra; hann hafdi gert bu i Haukadal pritugr ok 15 bjå par 60 vetra ok 4 vetr. Svå ritadi Ari. Teitr, son Isleifs biskups, var med Halli i Haukadal at fdstri ok bj6 par sidan; hann lærdi Ara prest, ok marga frædi sagdi hann honum, på er Ari ritadi sidan. Ari nam ok marga frædi at Irimdi, dottur Snorra goda; hon var spok at viti, 20 hon mundi Snorra fddur sinn; en hann var på nær hålffer- tugr, er kristni kom å Island, en andadist einum vetri eptir fail Olafs konungs hins helga. Pat var eigi undarligt, at Ari væri sannfrodr at fornum tldindum, bædi hér ok utanlands, at hann hafdi numit at gSmlum monnum ok 25 vitrum, en var sjålfr nåmgjarn ok minnigr. En kvædin pykkja mér slzt or stad færd, ef pau eru rétt kvedin ok x skynsamliga upp tekin. ■ v<- r 'MK

v -c/. ; .'' 1 i Ks;H" •&/ " ■ 1 ‘ i-ia C ‘i v 'i . Vi 5 ,. n i * ■ ' ■ f *"> i ' ’ i • .K * ■ wÅ f A m'i >•?* * % •; ;;n, - ^ k t K>i? ' .f .f5', YNGLINGA SAGA. "Uf vr ' : ^jfn or ■ . ■•fl

r : i s*-r ; s -fVl : 'i- || ■:v,^ 1. Hér segir fra landaslcipan. • >• h ^ Kringla heimsins, så er mannfolkit byggir, er mjok vågskorin-, ganga hof stor or utsjånum inn 1 jordina. Er f)at kunnigt, at haf gengr frå Norvasundum ok alt ut til 5 Jårsalalands. Af hafinu gengr langr hafsbotn til land- noidis, er heitir Svartahaf; j)at skilr heimsjn'idjungana: heith fyrir austan Asfa, en fyrir vestan kalia sumir uråpa, en sumir Enea. En nordan at Svartahafi gengr vijjjod hin mikla eda hin kalda; Svijijåd hina miklu kalia 10 sumn menn eigi minni en Serkland hit mikla, sumir jafna enm vid Blåland hit mikla. Hinn nSrdri hlutr Svi|>jodar lggi u ygdr af frosti ok kulda, svå sem hinn sydri hlutr a an s er audr af sålar bruna. I Svf|>j6d eru stårherud moig, jiar eiu ok margskonar {rjodir ok margar tungur: 15 jrar eiu nsar ok f>ar eru dvergar, jiar eru ok blåmenn, o par eiu margskonar undarligar f>j<5dir, bar eru ok dyr ok drekar furduliga storir. Or nordri frå fjollum J^eim, er fyrrr utan eru> bygd alla, fellr å nm Svftøod, så er at lettn heitir Tanais; hon var fordum kollud Tanakvisl eda 20 Yanakvisl; hon kemr til sjåvar inn 1 Svartahaf. I Vana- kvishm var jm kallat Vanaland eda Vanaheimr. Så å skdr heimspridjungana: heitir fyrir austan Asla, en fyrir vestan Europa. J 2. Fra Asiamonnum. Fyrir austan Tanakvlsl 1 Asla var kallat Åsaland eda x\sabeimr, en hofudborgin, er var 1 landinu, kolludu feir Åsgard. En 1 borginni var hofdingi så, er Odinn 5 var kalladr; far var blotstadr mikill. fat var far sidr, at tdlf hofgodar våru æztir; skyldu feir råda fyrir blotum ok ddmum manna 1 milli. fat eru diar kalladir eda dréttnar; feim skyldi fjonostu veita ok lotning alt f61k. Odimi var hermadr mikill ok mjok vldforull ok eiguadist 10 morg rlki. Hann var svå sigrsæll, att 1 hverri orrostu fékk hann gagn, ok svå kom, at hans menn trudu fvl, at hann ætti heimilan sigr 1 hverri orrostu. fa t var håttr hans, ef hann sendi menn slna til orrostu, eda adrar sendifarar, at hann lagdi ådr hendr 1 hofud feim, ok gaf 15 feim bjanak; trudu feir, at få mundi feim vel farast. Svå var ok um hans menn, hvar sem })eir våru 1 nauduin staddir å sjå eda landi, p i kdlludu feir i nafn hans, ok f titti iafnan få af JjvI fro; far fdttust feir eiga alt traust, er hann var. Hann får opt svå langt 1 brott, at hann 20 dvaldist 1 ferdinui morg misseri.

3. Fra brædrum Odins.

t Oåinn åtti två bræår, hét annarV Vé, en annarr Yili; oeir bræår hans styråu rikinu, på er hann var i brottu. Jat var eitt sinn, på er Oåinn var farinn langt i brott 25 ok hafåi lengi dvalzt, at Åsum p<5tti orvænt hans heim; på tåku bræår hans at skipta arfi hans, en konu hans Frigg géngu peir bååir at eiga. En litlu si'åar kom Oåinn heim, tok hann på viå konu sinni.

4. Ufriår vid Vani. ^ Oåinn får meå her å hendr Vbnum, en peir uråu vel viå ok voråu land sitt, ok hbfåu ymsir sigr; herjuåu hvårir å land annarra ok geråu skaåa. En er pat leiddist 6 Heimskringla. livårumtveggjum, logdu peir milli sin sættarstefnu, ok geidu flid ok seldust gislar. Fengu Vanir slna liina ågæztu menn, Njord hinn audga ok son hans Frey, en jEsii pai i mot pann er Hcenir het, ok kolludu hann allvel til hofdingja fallinn. Hann var mikill madr ok hinn 5 vænsti. Med honum sendu Æsir pann er Mlmir hét hann var hinn vitrasti madr; en Vanir féngu par 1 mot pann er spakastr var 1 jjeirra flokki, så hét Kvåsir. En er Hcenii kom i "\anaheim, på var hann pegar hotdingi gerrj Mlmir kendi honum råd 611. En er Hænir var staddr å 10 pingum eda stefnum, svå at Mlmir var eigi nær, ok kæmi nokkur vandamål fyrir hann, {)å SVaradi hann æ hinu sama; rådi adrir, sagdi hann. J?å grunadi Vani, at Æsir mundi hafa falsat på 1 mannaskiptinu; på tøku peir Mimi °k halshjoggu,^ ok sendu hofudit Åsum. Odinn tok hof- 15 udit ok smurdi urtum, peim er eigi måtti funa, ok kvad par yfir galdra, ok magnadi svå, at pat mælti vid hann ok sagdi honum marga leynda hluti. Njord ok Frey setti Odinn blotgoda, ok våru peir Diar med Åsum. Dottir Njardar var Freyja, hou var btøtgydja, ok hon kendi fyrst 20 med Asum seid, sem Vonum var titt. f å er Njordr var med Vonum, på hafdi hann åtta systur slna, pvf at pat våru par log; våru peirra horn Freyr ok Freyja. En pat var bannat med Asum at byggja svå nåit at frændsemi.

5. Odinn slcipti riki ok fra Gefjon. 25 FJfUf a‘‘f “ ikill gengr af landnordri till utsudrs; så ».HA. V1^Å c. kina miklu ok onnur rlki. Fyrir sunnan J.® \ erTei,SI langt til Tyrklands; par åtti Odinn eignir s lai. pann tima fo ni Rumverja hofdingjar vida um heinnnn, ok brutu undir sik allar pjédir, en margir hofd- 30 ingjar flydu fyrir peim ufridi af eignum slnum. En fyrir Pvi at Odinn var forspår ok Qolkunnigr, på vissi hann, at haim afkvæmi mundi um nordrhålfu heimsins byggja. Ia setti hann brædr slna Vé ok Vila yfir Åsgard; en hann for, ok Diar allir med honum ok mikit manntølk. 35 For hann fyrst vestr 1 Garåarfki, ok J)å suår f Saxland. Hann åtti marga sonu; hann eignaåist riki vlåa um Sax land, ok setti |)ar sonu sfna til landsgæzlu. På f6i\ hann norår til sjåvar ok tok sér hustad 1 ey einni; {iar heitir 5 nu Oåinsey i Fjoni. På sendi hann Gefjon norår yfir sundit å landaleitan; [)å kom hon til Gylfa, ok gaf hann# henni eitt plégsland. På for hon i Jbtunheima, ok gat ■Jjar 4 sonu vid jotni nokkurum; hon brå fieim 1 yxna lfki, ok færåi |}å fyrir ploginn ok dro landit ut å hafit ok vestr 10 gegnt Oåinsey, ok er j)at kolluå Selund; j3ar bygåi hon t siåan. Hennar fékk Skjoldr, son Oåins; joau bjoggu at Hleiåru. Par er vatn eåa sjår eptir, J)at er kallaår Logrinn. Svå liggja firåir f Leginum, sem nes 1 Selundi. ^ Svå kvaå Bragi hinn gamli: i 15 Gefjon dro fra Gylfa båru yxn, ok atta giod, djuproduls odla, ennitungl, par er géngu sva at af renniroknum fyrir vineyjar vfdri rauk, Danmarkar auka; valrauf, fjogur hdfud. En er Oåinn spuråi, at .goåir landskostir våru austr at 20 Gylfa, for hann {lannog, ok geråu peir Gylfi sætt sfna, |)vi at Gylfi pottist eigi krapt til hafa til mdtstoåu viå Åsuna. Mart åttust Jieir Oåinn viå ok Gylfi f brogåum ok sjonhverfingum, ok uråu Æsir jafnan rfkri. Oåinn ték sér bustaå viå Loginn, Jiar sem nu eru kallaåar fornu 25 Sigtunir, ok geråi |)ar mikit hof ok blåt eptir siåvenju Asanna. Hann eignaåist J)ar lond svå vftt sem hann lét heita Sigtunir, Hann gaf bustaåi hofgoåunum: Njorår bjo f Néatunum, en Freyr af Uppsolum, Heimdallr at Himin- bjorgum, Porr å Pruåvangi, Baldr å Breiåabliki; ollum 30 fékk hann jieim gdåa bolstaåi.6

6. Fra atgervi O dins. På er Åsaoåinn kom å norårlond, ok meå honurn Dfar, er |iat sagt meå sannyndum, at |)eir hofu ok kendu fjjrottir, |iær er menu hafa lengi sfåan meå farit. Oåinn 35 var gofgastr af ollum, ok af honum nåmu {3eir allir ° Heimskringla. fpråttirnar: jm at hann kunni fyrst allar ok b<5 flestar. En pat er at segja, fyrir hverja sok hann var svå miSk tignaår, på b&ru pessir hintir til: hann var svå fa gr ok gofugligr ålitum, på er hann sat meå vinum s f n ^ , at ollum hlo hugr viå; en på er hann var f her, på synelist 5 hann gnmmhgr sinum uvinum. En pat bar til pess, at hann kunni >ær i|)rottir, at hann skipti litum ok lfkjurn, å hverja lund er hann vildi; finnur var su, at hann talaåi va snjalt ok siett, at ollum er å heyråu |>6tti pat eina satt mælti hann alt hendingum, svå sem nu er bat kveåit 10 er skåldskapr beitir. Hann ok hofgoåar hans heita ljoåa- miån, pvi at su lprétt liéfst af peim i norårlfindum. Oåinn kunm svå gera at i orrostum urdu uvinir hans blindir en v en d t' ® *! 0ttafi,llir’ “ våpn bitu eigi heldr , banS menn foru brynjulauBir ok våru galnir 15 sem hundar eåa vargar, bitu i skjfildu sfna, våru sterkir hvTrtr IS 6 3 .SndUngar; l3eir dråPu mannfdlkit, en gangr* ^ ^ ^ °rti å ^ ^ er kallaflr berserks-

7. Fra iprottum Odins. 20 don *nn ,sk*p^ homum; lå j)å bukrinn sem sofinn eåa fj V ’ 611 . ail.n var l)a fugl eåa dyr, fiskr eåa orinr, ok einni svipstund å fjarlæg lond, at sinum erendum m-An anDaUa manna- IJat kunni hann enn at gera meå m einurn, at slokkva eld ok kyrra sjå, ok snua 25 ei SH åbl^1^ er baBn vildi- Oåinn åtti skip, pat ei 8 k,åblaåmr hét, er hann for å yfir hof stor, en pat MfmL Sav ? Sem dfik- 6dinn bufdi meå Sér liofuå En .fi, ^ S3gdl f b°nUm m°rg tfdindi 0r ^rum beimum. settist nr5™ r kh bana UPP daU6a menn 0r j8råu> eda 30 drntf 1 Air i ailSa; fy! [r. var hann kaUaår drauga b '"b t-A-a+ langa drdttlnn- Hann åtti hrafna två, er hann hatåi tarnit viå mål; fluga |)eir vtta um iBnd ok , T,!' 01*,na me*g tiåindi. Af pessum hlutum varå hann r iga 10 r. Allar pessar Iprottir kendi hann meå 35 runum ok Ijodum, fieim er galdrar beita; fyrir [m eru Æsir kalladir galdrasmidir. Odinn kunni |)å i[)rott, er mestr måttr fylgdi, ok framdi sjålfr, er seidr heitir. En af J)vi måtti hann vita orldg manna ok uordna hluti, svå 5 ok at gera monnum bana eda uhamingju eda vanheilindi, svå ok at taka frå monnum vit eda afl ok gefa odrum. En Jjessi fjolkyngi, er framit er, fylgir svå mikil ergi, at eigi |)otti karlmonnum skamlaust vid at fara, ok var gyd- junum kend så ljirott. Odinn vissi um alt jardfé, hvar 10 fdlgit var, ok bann kunni [jau ljod, er upp laukst fyrir honum jordin, ok bjorg ok steinar, ok baugarnir, ok batt hann med ordum einum £)å er fyrir bjoggu, ok gékk inn ok tok J)ar slikt er bann vildi. Af Jjessum kroptum vard bann mjok frægr; uvinir hans ottudust bann, en vinir 15 lians treystust bonum, ok trudu å krapt hans ok å sjålfan hann. En bann kendi flestar xjjréttir sfnar blotgodunum; våru |3eir næst honum um alian frodleik ok fjolkyngi. Margir adrir nåmu {36 mikit af, ok befir |3adan af dreifzt fjolkyngin vida ok baldizt lengi. En Odin ok Jiå bbfdingja 20 tdlf bl(5tm>u menn, ok kolludu god sin ok trudu å leugi sidan. Eptir Odins nafni var kalladr Audun, ok bétu menn svå sonu sina, en af tors nafni er kalladr térir eda torarinn, eda dregit af odrum beitum til, svå sem Stein{)6rr eda Haffiorr, eda enn breytt å fleiri vega.

25 8. Lagasetning Odins. r Odinn setti log 1 landi sinu, f>au er gengit hbfdu fyrr med Åsum. Svå setti bann, at alla dauda menn skyldi brenna ok bera å bål med Jieim eign ]3cirra; sagdi hann svå, at med j3vilikum audæfum skyldi liverr koma °0 til Valballar, sem bann bafdi å bål; {>ess skyldi bann ok ujbta, er hann sjålfr bafdi i jord grafit: en oslftina skyldi bera ut å sjå eda grafa nidr i jord. En eptir gofga menn skyldi bang gera til minningar; en eptir alla |iå menn, er nok kut mannsmot var at, skyldi reisa bautasteina; ok 3b bélzt så sidr lengi sidan. t å skyldi blåta i nidti vetri til Heimskringla, I. 2 1 o

års, en at midjum vetri bléta til grddrar, hit bridja at sumri, [)at var sigrblot. Dm alla Svi|ij<5d guldu menn Oåni skatt, penning fyrir nef hvert, en hann skyldi verja land jieirra fyrir åfridi ok blrita J)eim til års.

9. Kvdnfang Njardar. Njorår fékkj konu {jeirrar, er Skaft hét, hon vildi ekkr vid hann samfarar eiga, ok giptist sidan Odni. Attu t>a,u marga sonu: einn jieirra hét Sæmingr, um hann orti Eyvindr skåldaspillir Jietta:

Pann, skaldblætr! skatna vinr skattfæri gat ok Skadi bygdu; asa nidr sævar beius vid jarnvidju, ok sonu margå J)a er J)au meir ondurdis t i Manheimum vid Odni gat. Til &æmings taldi Håkon jarl binn riki langfedgakyn sitt. Pessa Svl|)j6d kulludu ]>eir Manheiina, en Lina miklu* Svi|)j<5d kolludu [)eir Godbeiina; or Godheimum sbgdu peir morg tidindi ok morg undr. 10

10. Daudi Odins. 2 9 Odinn vard séttdaudr i Svi|)jo6 ; ok er bann var at kominn bana, lét bann marka sik geirsoddi ok eignadi séi alla våpndauda menn; sagdi hann sik mundu fara i Godbeim ok fagna {)ar vinum slnum. M bugdu Sviar, at hann væri kominn i hinn forna Åsgard, ok mundi |3ar 2 lifa^ at eillfm Hofst {Da at nyju åtrunadr vid Odin ok åheit. Opt potti Svmm bann vitrast sér; ådr stérar orrostur yidi? gaf bann \m sumum sigr, en sumum baud bann til sin; jjétti hvårrtveggi kostr gédr. Odinn yar brendr daudr, °k^ vai sa brenna ger allveglig. Hat var trua }Deirra? at 3 {dvi bæra sem reykinn lagdi i loptit upp, at {dvi håleitari væri så i bimninum, er brennuna åtti? ok J)vi audgari, er meira fé brann med bonum. 11. Fra Nir di. Njordr af Nåatunum gerdist Jm valdsmadr yfir Svfum, ok helt upp blåtum; hann kolludu Svfar pk drdttin sinn; tok hann |)å skattgjafir af {mim. Å hans dogum var fridr 5 allgodr ok allskonar år svå mikit, at Svfar tritdu [ivi, at Njordr rédi fyrir åri ok fyrir fésælu manna. Å hans dogum d<5 flestir Dfar, ok våru allir blotadir ok brendir sfdan. Njordr vard sottdaudr, lét hann ok marka sik Odni, ådr hann d6; Svfar brendu hann ok grétu allmjok 10 yfir leidi hans.

12. Daudi Freys. Freyr ték })a rfki eptir Njord; var hann kalladr dråttinn yfir Svfum ok tok skattgjafir af f)eim; hann var vinsæll ok årsæll sem fadir hans. Freyr reisti at Upp- 15 solum hof mikit, ok setti {)ar hofudstad sinn; lagdi ]iar til allar skyldir sfnar, lond ok lausa aura; jjå h<5fst Upp- sala audr, ok hefir haldizt æ sfdau. A hans dogum hdfst Fråda fridr, |iå var ok år um oli lond: kendu Svfar bat Frey. Var haun |)vf meir dyrkadr en onnur godin, sem 20 å hans dogum vard landsfdlkit audgara en fyrr af fridinum ok åri. Gerdr Gytnis dottir hét kona hans; sonr [æirra hét Fjolnir. Freyr hét Yngvi odru nafni; Yngva nafn var lengi sfdan haft i hans ætt fyrir tignarnafn, ok Yng lingar våru sfdan kalladir hans ættmenn. Freyr tok sott; 25 en er at honum leid såttin, leitudu menn sér råds, ok létu få menn til hans koma, en bjoggu haug mikinn, ok létu dyrr å ok 3 glugga. En er Freyr var daudr, båru |)eir hann leyniliga i hauginn, ok sogdu Svfum at hann lifdi, ok vardveittu hann {)ar 3 vetr. En skatt ollum 30 heltu jieir i hauginn, i einn glugg gullinu, en i annan silfrinu, i hinn Jiridja eirpenningum. £å hélzt år ok fridr. 13. Fra Freyja ok Jætrum hennar. _ Freyja helt på upp blotam, pvi at hon ein lifdi |)å eptii godanna, ok vard hon på hin frøgsta, svå at med hennar nafni skyldi kalla allar konur tignar, svå sem nu heita fiuvor. Svå heitir ok hver freyja yfir sinni eign, 5 en su husfieyja, er bu å. Freyja var beldr marglynd; 06r hét béndi hennar, dætr hennar hétu Hnoss ok Ger- semi; pær våru fagrar mjbk: af peirra nafni eru svå kali- adxr hinir dyrstu gripir. Få er allir Sviar vissu, at Freyr vai daudr, en hélzt år ok fri dr, på trudu Jieir, at svå 10 mundi vera, medan Freyr væri å Svipjod, ok vildn eigi brenna hann, ok kblludu hann veraldar god ok blotudu mest til åi s ok fridcir 3,11*1 33vi sl6cin. 1

Daudi Fjolnis iconunqs. Fjblnir, son Yngvifreys, red på fyrir Svfum ok Upp- 15 sala and; hann var rfkr ok årsæll ok fridsæll. Få var Fndfrodi at Hleidru; peirra i millum var heimbod ok vingan. ^ Få er Fjolnir for til Fråda å Selund, på var Far fynr buin veizla mikil ok bodit til vfda um lbnd. lodi åtti mikinn husabæ; Far var gert ker mikit margra 20 a na hått, ok okat med stårum timbrstokkum; Fat ståd i unchrskemmu, en lopt var yfir uppi, ok opit g<51f|iilit, svå a pai vai nidr helt leginum, en kerit blandit fult mjadar; par vai diykkr furdu sterkr. Um kveldit var Fjolni fylgt 1 lei eigis i hit næsta lopt, ok hans sveit med lionum. 25 m nottina gékk hann ut i svalir at leita ser stadar, var mnn sve næn ok daudadrukkinn. En er hann snerist ap 1 1 lei eigis, Fa gékk hann fram eptir svolunum ok 1 annarra loptdura ok par inn, misti på fotum ok féll i mja< arkerit, ok tyndist par. Svå segir Fjådålfr hiun 30 hvinverski:

Vard framgengt, ok sikling jiar er Frodi hjo O Svigdis geira feigdar ord, vågr vindlauss er at Fjolni kom: um vidn skyldi. 15. jFra Svegdi. Svegdir tok rlki eptir fodur sinn; hann strengdi |)ess lieit at leita Godheims ok Odins liins gamla. Hann for med 12 menn vida um heiminn, hann kom ut i Tyrkland 5 ok i Svipjod hina miklu ok hitti par marga frænclr sina ok vini, ok var i peirri for 5 vetr. få kom hann aptr til Svlpjédar, dvaldist hann på enn heima um lind. Hann hafdi fengit konu på er Vana hét ut i Vanaheimi; var peirra son Vanlandi. Svegdir for enn at leita Godheims. 10 Ok i austanverdri Svipjod heitir bær mikill atSteini, par er steinn svå mikill sem stér hus. Um kveldit eptir sélarfall, på er Svegdir gékk frå drykkju til svefnburs, så hann til steinsins, at dvergr sat undir steininum. Svegdir ok hans menn våru mjok druknir ok runnu til steinsins. 15 Dvergrinn stod i durum ok kalladi å Svegdi, had hann par inn ganga., ef hann vildi Odin hitta. Svegdir hljop

aptr. Svå segir Pjéddlfr hinn hvinverski: En (lagskjarr dulsa kom* Durnis niOja cpt dvergi hljop; salvorOuOr ok sal hjartr SvegOi vclti, peirra Soknnmis [ja er i steiu jotunbygOr hinn sturgeOi viO jofri geiu.

25 16. Fra Vanlanda. Vanlandi hét son Svegdis, er nki tok eptir hann ok réd fyrir Uppsala aud; hann var hermadr mikill, ok hann for vida um lund. Hann på vetrvist å Finnlandi med Snjå hinum gamla, ok fékk par déttur hans Drffu. En 30 at våri for hann å brott, en Dnfa var eptir, ok hét hann at koma aptr å priggja vetra fresti; en hann kom eigi å 10 vetrum. På sendi Dnfa eptir Huld seidkonu, en sendi Visbur, son peirra Vanlanda, til Svlpjédar. Dnfa keypti at Huld seidkonu, at bon skyldi sida Vanlanda til Finn- lands, eåa deyåa hann at oårum kosti. En er seiår var framiår, på var Yanlandi at Uppsolum; på geråi hann fusan at fara til Finnlands, en vinir hans ok rådamenn bonnuftu honum, ok sbgdu at vera mundi fjolkyngi Finna i farfysi hans. få geråist honum svefnhofugt, ok lagdist 5 hann till svefns. En er hann hafåi litt sofnat, kalladi bann ok sagfli, at mara trad hann. Menn hans fo ru til ok vildu hjålpa honum; en er peir téku uppi til hbfudsins, få trad bon fotleggina, svå at nær brotnudu; på téku peir til fétanna, [3a kafdi bon hofudit, svå at par do hann. 10 Svfar toku h'k hans, ok var hann brendr vid å på er Skuta heitir. far våru settir bautasteinar hans. Svå segir fjodolfr:

En a vit lids gnmhildr Vilja brddur ljbna baga; vitta vættr ok så brann Vanlanda kom; å bedi Skutu pa troil ku nd • menglutudr, um trodu skyl di 17* er mara kvaldi.

17. Daudi Visburs, 2 ^ isbuir t6k arf eptir Vanlanda fodur sinn; hann gékk at eiga déttur Auda hins audga ok gaf henni at mundi jii-jå, størbæi ok gullmen. IJau åttu 2 sonu, Gisi ok Ondur. n Visburr lét hana eiua ok fékk annarrar konu; en bon féi til fOdui slns med sonu sina. Visburr åtti son er 2 omaldi hét; stjupmddir Domalda lét sfda at honum ugæfu. jii ei sj nii Visbuis våru 12 vetra ok 13, foru |ieir å fund hans ok heimtu mund médur sinnar, en hann vildi eigi gjalda. 1 a mæltu peir, at gullmenit skyldi verda at bana lnnum bezta manni i ætt hans, ok féru i brott ok heini. 3 Pa var enn fengit at seid ok sidit til jiess, at lieir skyldu mega drepa fodur sinn. På sagdi Huldr volva helm, at hon mundi sva sida, ok jiat med, at ættvig skyldu åvalt vera i ætt Jieirra Ynglinga si'dan. Peir jåttu |)vf. Eptir })at somnudu ])eir lidi, ok kåmu at Visbur ura nott å uvart ok brendu hann inni. Svå kvad fjådålfr: Ok Visburs setrverjendr vilja byrdi a sinn fod ur; 5 sjåvar nidr ok allvald svelgja knåtti, f arinkjdli a er meinjjjof gldda garmr markar ottu glymjandi beit.

18. Daudi Domalda. 10 Dåmaldi tåk arf eptir fodur sinn Visbur, ok réd londum. Å hans dogum gerdist i Svljijod sultr mikill ok seyra. f å efldu Sviar blot står at Uppsolum; hit fyrsta haust blåtudu jieir yxnum, ok batnadi ekki årferd at heldr. En annat haust hofu jieir mannblot, en årferå var som 15 eda verri. En hit jiridja haust kåmu Sviar fjolment til Uppsala, |:)å er blåt skyldu vera. få åttu hofdingjar rådagerd slna; ok kom jjat åsamt med Jieim, at hallærit niundi standa af Dåmalda konungi Jieirra, ok })at med, ut fieir skvldu honum blota til års sér, ok veita honum ^ atgongu ok drepa hann, ok rjåda stalla med biddi hans. Ok svå gerdu [)eir. Svå segir fjådålfr: Iiitt var fyrr dreyrug vapn at fold rudu Domalda bar. sverdberendr ha er argjorn sinum drdttni, Jota ddlgi ok landherr Svfa kind a lffs vanan um soa skyldi. 19

19. Daudi Domars. Dåmarr hét sonr Domalda, er [iar næst red rlki; ^ hann red lengi fyrir lbndum, ok var Jjå god årferd ok fridr um hans daga. Frå honum er ekki sagt annat, en hunn vard såttdaudr at Uppsolum, ok var færdr å Fyris- vbllu ok brendr |iar å årbakkanum, ok eru [iar bautasteinar hans. Svå segir fjådålfr: r H:f

Ok ek ])ess opt barm Halfs um Yngva bror um borinn væri. irdda menn Nu ek {)at veit tun fregit bafda, at vcrkbitinn hvar Domarr Fjolnis ni dr 5 a dynjanda vid Fvri brann.

20. Daudi Dyggva. li! Dyggvi két son lians, er Jjar næst réd løndum, ok ei frå honum ekki sagt annat, en lrann vard sottdaudr. Svå segir IJj6d01fr: 10

Kvcdkat ek dul konungamann nema Dyggva bror kjdsa skyldi; Glitnis gna ok allvald at gamni hefir; Yngva Jijddar l>vf at jodis Loka mær Ulfs ok Narfa um leikinn hefir. Modir Dyggva var Droit, dottir Danps konungs, sonar i: Kigs, er fyrstr var konungr kalladr å danska tungu; hans Hl ættmenn hofdu åvalt sidan konungsnafn fyrir hit æzta tignainafn. Dyggvi var fyrstr konungr kalladr sinna ætt- 20 m!T manna; en ådr våru [jeir drottnar kalladir, en konur Jjeirra ti' diottningai, en d rétt hirdsveitin. En Yngvi eda Ynguni var kalladr hverr fceirra ættmanna alla ævi, en Ynglingar ■li SI! allii saman. Drétt dréttning var systir Dans konungs i ;*■!i! hins mikillåta, er Danmork er vid kend. 25 }\ 11 H 21. Frå Dag spaka. Dagi hét son Dyggva konungs, er konungdom ték i! ■ eptir hann; kaun var madr svå spakr, at hann skikli fugls i li il iO( c. ann ^ tti spdu einn, er honum sagdi morg tfdindi; aue lann a jiusi lond. bat var eitt sinn, at sporrinn 30 i flaug a lleidgotaland, å bæ jmnn, er å Vorva lieitir; hanu Hang i akr karls ok fékk |,ar matar. Karl kom jmr ok i. tok upp stem ok laust sporrinn til bana. Dagr konungr vard illa vid, er sporrinn kom eigi heim; gékk kann \rk J

1 'il Ml li >1 t V H til sonarblots til fréttar, ok fékk }3au svor, at sporr bans var drepinn å Vdrva. Sidan baud hann ut her miklum ok for til Gotlands; en er hann kom a Vorva, gékk hann upp med her sinn ok herjadi: folkit flydi vids vegar undan. 5 Dagr konungr sneri herinum til skipa, er kveldadi, ok hafdi hann drepit mart félk ok mart handtekit. En er |jeir foru yfir å nbkkura, ]3ar sem heitir Skjotansvad eda Våpnavad, fjå rann fram or skégi einn verkjn-æll å år- hakkann ok skaut heytjugu i lid jieirra, ok kom i hdfud 10 konungi skotit; féll hann ])egar af hestinum ok fékk hana. Foru menn hans aptr til Svlpjédar. I [mim tlma var så hofdingi gramr kalladr er hepjadi, en hermennirnir gramir. Svå segir Fjodolfr:

Fra ek at Dagr Ok pat ord 15 dan da ordi a Austrvega frægdar fiiss visa ferd um liara skyldi, fra vigi bar, |>a er valteins at f)ann gram til Vorva kom um geta skyldi 20 spakfromudr slongu|)i*el' spors at liefna. Sleipnis verdar.

22. Fra Agna. Agni hét son Dags, er konungr vaf^eptir hann, rlkr madr ok ågætr, hermadr mikill, atgervimadr mikill um 25 alla liluti. Fat var eitt sumar, er Agni konungr for med her sinn å Finnland, gékk }>ar upp ok herjadi. Finnar drogu saman lid mikit ok foru til orrostu. Frosti er nefndr hofdingi [jeirra. Vard jiar orrosta mikil, ok fékk Agni o konungr sigr; par féll Frosti ok raikit lid med honum. Agni konungr fér herskildi um Finnland, ok lagdi undir &ik ok fékk stormikit lierfang. Hann tok ok liafdi med &ér Skjålf, dottur Frosta, ok Loga brédur hennar. En er hann kom austan, lagdi hann til Stokksunda; hann setti ybld sin sudr å fitina, j)ar var £>å skégr. Agni konungr Heimskringla, I. 3 åtti |jå gullmenit, jmt er V Isbur r bafdi ått. Agni konungr gékk at eiga Skjålf. Hon bad konung at gera erfi eptir fbdur sinn. Hann baud j)å til sin mbrgum rlkismbnnum ok gerdi veizlu mikla; bann var allfrægr ordinn af for t>essi. £å våru {mr drykkjur miklar; en er Agni konungr 5 gerdist drukkinn, {}å bad Skjålf bann gæta vel mensins, er bann bafdi å bålsi. Hann ték til ok batt ramliga menit å båls sér, ådr bann géngi at sofa; en landtjaldit stéd vid skåginn ok hått tré yfir tjaldinu, j)at er skyla skyldi vid solarbita. En er Agni konungr var sofnadr, [m tok Skjålf 10 digit snæri ok festi undir menit. Menn bennar slågu |)å tjaldstongunum, en kostudu lykkju snærisins upp i limar trésins, drogu sidan, svå at konungr békk næst uppi vid limar; ok var £>at bans bani. Skjålf ok bennar menn bljopu å skip ok reru 1 brott. Agni konungr var |)ar .15 brendr, ok er f)ar sidan kbllud Agnafit å austanverdum Taurinum vestr frå Stokksundi. Svå segir tjådålfr:

fat tel ek undr, Loga dis ef Agna her at lopti hof, Skjålfar råd hinn er vid Taur at skopum Jdottu temja skyldi fdå er gæding svalan hest med gullmeni Signyjar vers.

23. Frd Alréki oh Eiriki, Alrekr ok Eirikr hétu synir Agna, er konungar våru 25 eptii hann; |3eir våru rikir menn ok hermenn miklir ok l|)iottamenn. IJat var sidvenja [)eirra at rida bestå, temja bædi vid gang ok vid lilaup; kunnu }3eir |3at allra manna hezt; logdu J)eir å 3at hit mesta kapp, hverr hetr rei6 eda hetri hesta åtti. Pat var eitt sinn, att J3eir brædr 30 ridu tveir frå odrum monnum med hina beztu hesta sina, ok lidu ut a vbllu nokkura ok komu eigi aptr. Var }3eirra leita farit, ok funnust |3eir bådir daudir, ok lamit hbfud a bådum; en ekki våpn hbfdu |3eir nema bitlana af hest- unum, ok pat byggja menn, at fæir hafi drepizt £>ar mefl. Svå segir l^jbdblfr: Féll Alrekr Dags frændr £>ar er Einki um drepask kvadu. brodur vapn Fråat madr adr at bana urdu, eykja ger vi ok hnakkmars Freys afspring med hofudfetlum f folk hafa.

__ f 24. Frå Alji oh Yngva. 10 Yngvi’ok Ålfr våru synir Alreks, er konungdbm toku i Svl|)jod J>ar næst. Var Yngvi hermadr mikill ok all- sigrsæll, frlår ok i[3rottamaår hinn mesti, sterkr ok hinn snarpasti i orrostu, mildr af fé ok gledimafir mikill. Af sllku dllu varå hann frægr ok vinsæll. Ålfr konungr 15 br<5dir hans sat at londum ok var ekki i hernadi, hann var kalladr Elfsi, hann var madr ]30gull? rfklundadr ok *■ u[)ydr. Médir hans hét Dageidr, déttir Dags konungs hins lika, er Doglingar eru frå komnir. Ålfr konungr åtti ^ konu er Bera hét, kvenna fridust ok skorungr mikill, 20 gledimadr hinn mesti. Yrngvi Alreksson var |]å enn eitt haust kominn or vlkingu til Uppsala, ok var |)å hinn frægsti. Hann sat opt vid drykkju lengi um kveldum; Ålfr konungr gékk opt snimma at sofa. Bera dréttning sat opt lengi å kveldum, ok hjbludu |3au Yngvi sin i 25 milli. Ålfr ræddi opt um, bad hana fara fyrr at sofa, sagdi at hann vikli ekki vaka eptir henni. Hon svaradi ok sagdi, at su kona væri sæl, er heldr skyldi eiga Yngva on Ålf; hann reiddist Jm mjbk, er hon mælti |)at opt. Eitt kveld gékk Ålfr inn i hollina, |)å er |)au Yngvi ok 30 Bera såtu i håsæti ok tbludust vidr; hafdi Yngvi um kné sér mæki; menn våru mjbk druknir ok gafu engan gaurn, at konungrinn kom inn. Ålfr konungr gékk at håsætinu ok brå sverdi undan skikkju sinni ok lagdi i gegnum Yngva brodur sinn. Yngvi hljop upp, ok brå mækinum 35 ok bj<5 Ålf banahogg, ok féllu {)eir bådir daudir å gblfit. Våru peir Ålfr ok Yngvi heygdir å Fyrisvollum. Svå segir Fjédålfr:

Ok var6 liinn, 9 Vara pat bært, er Alfr um va, at Bera skyldi viirflr véstalls valsæfendr um veginn liggja, vigs um hve.tja, er doglingr Jia er bræOr tveir clreyrgan mæki at bunum ur dusk ufundgjarn upurfendr a Yngva rand. um abrydi.

2o. Fctll Ilugleiks Tconungs. Eugieikr liét son Alfs, er konungdom tok yfir Svium eptii [ja biædr, pvi at synir \ngva våru på born at aldri. Ilugleiki konungr var engi bermadr, ok sat bann at londum i kynsæti; bann var audigr mjok ok sinkr af fé. 15 x ^ ann^ haf(5i mjok i hird sinni allskonar leikara, barpara ^ Si§jal’a ok fidlara; bann bafdi ok meA sér seidmenn ok allskonar fjolkunnigt tolk. Haki ok Hagbardr liétu bræOr tveir, ok våru ågætir mjok. Feir våru sjåkonungar ok bofdu lid mikit, fåru stundum bådir samt, en stundum 20 sér bvårr peirra: margir kappar våru med bvårumtveggja J)eirra. Haki konungr for med ber sinn til Svipjådar å lendi Hugleiki konungi, en Hugleikr konungr samnadi iei fyiir; på kdmu til lids vid bann brædr tveir, Svipdagr ok Geigadr, ågætir menn bådir ok hinir mestu kjippar. 25 aki konungr bafdi med sér 12 kappa, par var på tai sadi binn gamli med bonum; Haki konungr var ok inn mesti kappi. Feir bittust å Fyrisvollum: vard par onosta mikil, féll brått lid Hugleiks konungs. Få såttu fram kapparnir Svipdagr ok Geigadr; en kappar Haka 30 gengu 6 a måti bvårum peirra, ok urdu peir bandteknir. Fa gekk Haki konungr inn i skjaldborg at Hugleiki kon ungi, ok drap bann par ok sonu hans två. Eptir pat flydu Sviar, en Haki konungr lagdi mi lbnd undir sik ok gerdist konungr yfir Svmrn. Hann sat på at ldndum 3 35 Ynglinga Saga. vetr, en i |)vi kyrrsæti féru kappar lians frå honum ok i viking ok féngu sér svå fjår.

2G. Daudi Gudlaugs konungs. Jorundr ok Eirlkr våru synir Yngva Alrekssonar; 5 j)eir lågu uti å kerskipum £>essa hrid alla, ok våru her melin miklir. Å einu sumri herjudu [ieir i Danmork, ok [)å liittu |ieir Gudlaug Håleygja konung ok åttu vid hann orrostu; ok lauk svå, at skip Gudlaugs var hrodit, en hann vard handtekinn. Peir fluttu hann til lands å 10 Straumeyjarnes ok hengdu hann par. Urpu menn hans par haug eptir hann. Svå segir Eyvindr skåldaspillir:

En Gudlaugr Ok nareidr griraman tamdi, a nesi drupir vid ofrkapp Vinga meidr, 15 Austrkonunga, f)ar er vikr deilir. Sigavs jo, far er fjolkunt er synir Yngva um fylkis hror mengi (i tud steini merkt vid meid reiddu. Straumeyjarnes.

20 27. Fra IJ.aka Jconungi. Eirikr ok Jorundr brædr urdu af verki pessu frægir mjok, |)6ttust Jieir miklu meiri menn en ådr. Peir spurdu at Haki konuugr i Svipjod hafdi sent frå sér kappasina; på halda peir til Svipjodar, ok draga sidan her at sér. ^ En er Svlar spyrja, at Ynglingar eru par komnir, på drifr ugrynni lids til peirra. Sidan leggja peir i Lbginn upp ok halda til Uppsala å hendr Iiaka konungi; en hann ferr å moti peim å Fyrisvdllu, ok hafdi lid miklu minna. Vard par mikil orrosta, gékk Haki konungr svå bart 30 fram, at hann feldi på alla, er honum våru næstir, ok at lyktum feldi harm Eirik konung ok hjo nidr merki peirra brædra. På flydi Jdrundr konuugr til skipa, ok alt lid hans. Haki konungr fékk svå stor sår, at hann så, at hans lifdagar mundu eigi langir verda. På lét hanu taka skeid , øl hann åtti, ok løt hlada daudum monnum ok våpnum, lét pk flytja ut til hafs ok leggja st.yri i lag ok draga upp segl, en leggja eld i tyrvid ok gera bål å skipinu. Vedr st6d af landi. Haki var [)å atkominn dauda eda daudr, er hann var lagidr å bålit. Sigldi skipit sidan 5 loganda ut i haf, ok var [jetta allfrægt lengi sidan.

28. Daudi Jorundar. Jorundr son Yngva konungs var konungr at Upp- solum, hann réd |)å londum ok var optliga å sumrum i hernadi. A einhverju sumri f<5r hann med her sinn til 10 Danmeiki; hann herjaåi å Jfitland ok f(5r um haustit inn i Limafjord ok herjadi f)ar; hann lå lidi sinu i Oddasundi. På kom t>ar med her mikinn G-ylaugr Håleygja konungr, son Gudlaugs konungs, er fyrr var getit; hann leggr til orrostu vid ^ Jorund. En er landsmenn urdu £ess varir, 15 diifa ])eii til or ollum åttum, bædi med stdrum skipum ok smårn. Verdr pk Jorundr konungr ofrlidi horinn, ok hrodit skip hans; hljdp hann }oå å sund, ok vard handtekinn ok leiddi a land upp. Let |)å Gylaugr konungr leisa gålga, leidir hann Jorund |}ar til ok lætr hengja 20 hann. Lykr svå hans ævi. Svå segir Pjdddlfr:

Vard Jorundr, bana Gudlaugs hinn er endr um do', um bera skyldi; Kfs um lattr ok Hagbards i Limafirdi, hersa valdi {)a er habrjdstr hodnu leif horva Sleipnir at halsi gékk.

29. Daudi Auns konungs. , ^un ^ét S0D Jorundar, er konungr var yfir vium eptn fodui sinn; hann var vitr madr ok blotmadr mi ii ; engi var hann hermadr, hann sat at londum. I |)ann tlma ei }iessir konungar våru at Uppsdlum, er nu var frå sagt, var yfir Danmorku fyrst Danr hinn mikillåti, hann vard allgamall; pk son hans Frodi hinn mikillåti eda liinn fridsami; på hans synir Halfdan ok Fridleifr, peir våru hermenn miklir. Halfdan var eldri ok fyrir peim um alt; hann for med her sinn till Svfpjodar å hendr Aun konungi, ok åttu peir orrostur nokkurar, ok hafdi 5 Hålfdan jafnan sigr. Ok at lyktum flydi Aun konungr i vestra Gautland; på hafdi hann verit konungr yfir Upp- solum 5 vetr ok 20. Hann var ok i Gautalandi hålfan pridja tug vetra, medan Hålfdan konungr var at Upp- solum. Hålfdan konungr vard sottdaudr at Uppsolum, ok 10 er hann par heygdr. Eptir pat kom Aun konungr enn till Uppsala, på var hann sextugr. få gerdi hann blot mikit, ok blét til langlffis sér, ok gaf Odni son sinn, ok var konum biotit. Aun konungr fékk andsvor af Odni, at hann skyldi enn lifa GO vetr. Aun var pa enn kon- 15 ungr at Uppsolum 5 vetr ok 20. få kom Ali hinn frækni med her sinn til Svfpjodar, son Fridleifs konungs, å hendr Aun konungi, ok åttu peir orrostur, ok hafdi Ali jafnan sigr. få flydi Aun konungr i annat sinn rfki sitt, ok får i vestra Gautland. Ali var konungr at Uppsolum 5 vetr 20 ok 20, ådr Starkadr hinn gamli drap hann. Eptir fali Ala får Aun konungr apt til Uppsala ok réd par rlkinu enn 5 vetr ok 20. få gerdi hann enn blot mikit til lang- llfis sér, ok blåtadi odrum syni sfnum. f å sagdi Odinn honum, at hann skyldi æ lifa, medan hann gæfi Odni son 25 sinn hit tfunda hvert år, ok pat med, at hann skyldi heiti gefa nbkkuru heradi i landi sfnu eptir tolu sona sinna, peirra er hann blåtadi til Odins. En pa er hann hafdi blotat 7 sonum slnum, pa lifdi hann 10 vetr, svå at hann måtti eigi ganga, var hann |3å å stéli borinn. f å 30 blotadi hann hinum åtta syni sfnum, ok lifdi hann j)å Gnn 10 vetr, ok lå jjå i kor. få blotadi hann hinum nfunda syni sfnum, ok lifdi på enn 10 vetr, J)å drakk hann horn sem lébarn. f å åtti hann einn son eptir, ok o yildi hann pa blåta jjeim, ok på vildi hann gefa Odni Uppsali, ok pau herud er par liggja til, ok låta kalla ^at Tfundaland. Svfar bonnudu honum pat, ok vard på ^ Heim skrin gla. økki blåtit. Sidan andadist Aun konungr, ok or hann keygdi at IJppsdlum. Pat er sidan kollud Åna-s6tt, er rnaår cleyr verklauss af elli. Svå segir Pjédélfr:

Ivnatti en dr mækis hint at Uppsolum hinn m joy ara, 5 Anasott er okhreins Aun um standa attunga rjodr ok Jjrålifr logdis odd lJiggja skyldi liggjandi drakk. jods adal Mattit harr ddru sinni. niæki hjardar Ok sveidtids austrkonungr at ser hvcrldi upp um halda.

oO. Fra Agli Tunnadolgi. r Egill het son Auns bins gamla, er konungr var eptir 1 M ur smn i Svipjod; hann var engi hermadr ok sat at londurn i kyrrsæti. Tunni bét præli hans, er verit hafdi med Ana hmum gamla féhirdir hans. En er Åni var andadr, j)å tok Tunni of lausafjar ok grdf i jord nidr. En er Egill var konungr, på setti hann Tunna med prælum 2 odrum; bann kunni \m storilla ok hljop i brott, ok med i nUll\ margir t3rælar’ ok t6ku upp lausaféit, er Tunni a i olgit, gaf hann pat monnum sinum, en peir toku ann til kofdingja. Sidan dreif til hans mikit illpydisfdlk; Peii åti å morkum, en stundum liljopu peir i herud 2 o læntu menu eda dråpu. Egill konungr spurdi petta, 0 en at leita peirra med lidi sinu; en er hann hafdi rV 'Sei na^s^ å einni ndtt, på kom par Tunni med 1’S11]?; a Pa uvara ok drap lid mikit af kon- ..,U .e* konungr vard vårr vid ufrid, på snerist 3 aUn, 1 V1 ^ku °k setti upp merki sitt, en lid flydi mart 1 onum. eir Tunni sottu at djarfliga, så på Egill onungi engan annan sinn kost en flyja. Peir Tunni råku pa fldttann alt til skogar; sidan f<5ru peir aptr i bygdina, erjudu ok læntu, ok féngu på enga métstodu. Fé pat 3 a t ei Tunni t6k i heradinu, gaf hann lidsmdnnum sinum; é /

vard hann af fm vinsæll ok fjblmennr. Egill konungr samnadi her, ok for til orrostu i méti Tunna; [)eir bordust, ok hafdi Tunni sigr, en Egill konungr flydi, ok lét lid mikit. feir Egill konungr ok Tunni åttu 8 orrostur, ok 5 hafåi Tunni sigr i ollum. Eptir pat flydi Egill konungr landit ok ut i Danmork å Selund til Froda hins frækna; hann hét Froda konungi til lids skatti af Svium. f å fékk Krodi honum her. ok kappa sina. F 6r J>å Egill konungr til Svf[)jddar. En er Tunni spyrr |)at, for hann i måti 10 honum med lid sitt. Yard J)å orrosta mikil; J>ar féll Tunni, en Egill konungr tok £>å vid rfki sinu, en Danir féru aptr. Egill konungr sendi Fréda konungi gédar gjafir ok stérar å hverjum misserum, en galt engan skatt Donum, ok hélzt £>6 vinfengi peirra Froda. Sidan er 15 Tunni féll, réd Egill konungr einn rikinu f>rjå vetr. få varå i Svipjodu, at gridungr, så er til bléts var ætladr, var gamall ok alinn svå kappsamliga at hann var mannygr; en er menn vildu taka hann, [)å hljop hann å skog ok varå galinn, ok var lengi å vidum ok liinn mesti spell- 20 virki vid menn. Egill konungr var veidimadr mikill, bann reid um daga optliga å markir dyr at veida. fa t var eitt sinn, at hann var ridinn å veidar vid menn sina. Konungr hafdi elt dyr eitt lengi, ok hleypti eptir i skéginn frå ollum monnum. f å verdr hann vårr vid gridunginn, 25 ok reid til, ok vill drepa hann. Gridungr snyr i méti, ok kom konungr lagi å hann, ok skar or spjétit. Grid- ungr stakk hornunum i sidu hestinum, svå at hann féll l>egar flatr, ok svå konungr. få hljop konungr å fætr °k vill bregda sverdi; gridungr stakk })å hornunum fyrir 30 brjost honum, svå at å kafi stod. få k<5mu at konungs menn ok dråpu gridunginn. Konungr lifdi litla lind, ok er bann beygdr at Uppsolum. Svå segir fjédolfr:

Heiinskringla, I. 4 Ok lofsæll sa er nm austmork or landi fld ådr hafdi T^s attungr briina horg Tun na riki. nm borit lengi. En flæming En skidlauss farra trjonu skilfinga nid jotnns eykr liæfis hjorr a Agli raud, til hjarta stod.

31. Fra Ottari Venclillcrdhu. Ottarr két son Egils, er riki ok konungdom tok eptir 10 kann; liann vingadist ekki vid Froda konung. f å sendi Frodi konungr menn til Ottars konungs, at keimta skatt, Jiann er Egill kafdi lieitit honum. Ottarr svaradi svå, at Sviar kefdi aldri skatt goldit Donum, sagdi at liann mundi ok svå gera. F<5ru aptr sendimenn. Frédi var kermadr 15 mikill. fat var a einu sumri, at Frodi for med ker simr til Svifjodar, gerdi far uppråsir ok kerjadi, drap mart f61k en sumt kertok kann. Hann fékk far allmikit lierfang*, liann krendi ok vida hygdina ok gerdi kit mesta kervirki. Annat sumar fdr Frodi konungr at kerja 1 20 S Austrveg; fat spurdi Ottarr konungr, at Frodi konungr var eigi i landinu. få stigr kann å kerskip ok ferr ut i Danmork, ok kerjar far ok fær enga méstodu. Hann spyrr, at samnadr mikill var å Selundi; stefnir kann få vestr i Eyrasund, siglir få sudr til Jotlands, ok leggr i 25 LimaQord, ok kerjar få å Vendli, krennir far ok gerir mjok aleydu. Vottr ok Fasti kétu iarlar Fréda, få kafdi krodi sett til landvarnar i Danmork, medan kann var or landi. En er jarlar spurdu, at Sviakonungr kerjadi i Danmork, få samna feir ker, ok klaupa å skip ok sigla 30 sudr til Limaijardar; koma far mjok å uvart Ottari konungi, leggja fegar til orrostu; taka Sviar vel i m6t, fellr lid kvårratveggju. En svå sem lid fellr af Donum, kom annat meira far or kerudum, ok svå var til lagt ollum feim skipum er i nånd våru. Lykr svå orrostu, at far 35 féll Ottarr konungr, ok mestr kluti lids hans. Danir t<5ku Hk lians ok fluttu til lands, ok logdu upp å hang einn, ok létu jiar rifa dyr ok fugla kræin. feir gera trékråku eina, ok senda til Svl[)j6dar, ok segja at eigi var meira verår Ottarr konungr (leirra. feir kolludu sidan Ottarr 5 Vendilkråku. Svå segir fjédélfr: Féll O ttarr fau fra- ek verk und ara greipar Yotts ok Fasta dugandligr sænskri J)jd6 fyrir Dana vapnum, at sdgum verda; 10 ])ann hergammr at eylands hrægum fæti jarlar Froda viti borinn vigframad a Vendli sparn. um veginn hofdu.

32. Kvdnfang Adils konungs. 15 Adils két son Ottars konungs, er konungdom tåk eptir hann; hann var lengi konungr, ok vard rnjok audigr, var hann ok ndkkur sumur i viking. Adils konungr kom med her sinn til Saxlands; jiar red fyrir konungr er Geiijijofr hét, en kona hans hét Alof hin rlka; ekki er 20 getit barna {)eirra. Konungr var eigi i landinu. Adils konungr ok menn hans runnu upp til bæjar konungs, ok ræntu |)ar; sumir reka ofan hjord til strandarhbggs. Hjardarinnar hafdi gætt ånaudigt f61k, karlar ok konur, ok hofdu jieir [)at alt med sér. I jivl lidi var mær ein 25 uudarliga fogr; su nefndist Yrsa. For ])å Adils konungr heim med herfang. Yrsa var ekki med ambåttum. Brått fannst £>at, at hon var vitr ok vel ordum farin ok allra hluta vel kunnandi. Fannst monnum mikit um hana ok J)6 konungi mest; kom £>å svå at Adils gerdi brullaup til 30 hennar. Var Yrsa Jiå drdttning i Svl[ij6d, ok Jiotti hon hinn mesti skorungr.

33. Daudi Adils konungs. Helgi konungr Hålfdanarson réd {)å fyrir Hleidru; hann kom til Svl[ij6dar med her svå mikinn, at Adils ^ konungr så engan sinn kost annan en flyja undan. Helgi konungr gékk jjar å land med her sinn ok*herja<3i ? fékk mikit herfang; hann t<5k hondum Yrsu dréttning, ok hafdi med sér til Hleidrar, ok gékk at eiga hana; jteirra son var Hrélfr kraki. En er Hrolfr var prevetr, pk kom Ålof dréttning til Danmerkr; sagdi hon |)å Yrsu, at Helgi kon- 5 ungr, madr hennar, var fadir hennar, en Alof médir hennar. Foi jjå'Yrsa aptr til Svi|ijédar til Adils konungs, ok var |3ar drottning medan hon lifdi sidan. Helgi konungr féll i hernadi; Hrélfr kraki var pk 8 vetra, ok var pk til kon ungs tekinn at Hleidru. Adils konungr åtti deilur miklar lo vid konung jiann er Ali hét hinn Upplenzki; hann var oi Noiegi. reir Adils konungr ok Ali konungr åttu orrostu å Yænis isi; }iar féll Ali konungr, en Adils hafdi sigr. Fr& Jiessari orrostu er langt sagt i Skjoldunga sogu, 0 c sva fra jo vi, er Hrélfr kraki kom til Uppsala til Adils; 15 sen Hrolfr kraki gullinu å Fyrisvollu. Adils konungr • var mjok kærr at gédum' hestiun, hann åtti hina beztu hesta i fiann tima. Slongyir hét hestr hans, en annarr liafn, pann tok hann af Ala daudum, ok jiar var undir ahnn annarr hestr, er Hrafn he't, [iann sendi hann til Hå- 20 iogalands Godgesti konungi. Peim reid Godgestr konungr, ok fekk eigi stod vat ådr hann féll af haki, ok fékk bana; 1 iz Va\ 1 & Hålogalandi. Adils konungr var at disa- i, o reid hesti um disarsalinn; hestrinn drap fotum undir honum ok féll, ok konungr af fram, ok kom kofud 25 ans^ stein, svå at haussinn brotnadi, en heilinn lå å steimnum. Pat var hans hani. Adils dé at Uppsolum, ei t3ai eygdr; kolludu Sviar hann rikau konung. ovå segir Pjédélfr: b rat fra ck cnn, Ok vid aur 30 ilt Adils fjurvi ægir bjarna vitta vettr bragnings burs um vida skyldi, lim blandinn vard; t ok dadgjarn ok dådsæll af drasils bdgum deyja skyldi 35 Ereys attungr Ala dolgr falla skyldi. at Uppsolum. 34. Fall Hrålfs kraka. Eysteinn hét son Adils, er {3ar næst réd Svfaveldi; å hans dogum féll Hrélfr kraki at Hleidru. I ])ann tfma herjuåu konungar mjok i Svfaveldi , bædi Danir ok Nord- 5 menn. Våru margir sækonungar, fieir er rédu li6i miklu ok åttu engi lond. Potti så einn med fullu lieita mega sækonungr, er hann svaf aldri undir sotkum åsi, ok drakk aldri at arins horni.

35. Fra Eysteini ok Solva Jåta konungi. 10 Solvi hét sækonungr, son Hogna i Njardey, er J)å herjadi i Austrveg, hann åtti ok rlki å Jétlandi. Hann liélt lidi sinu til Svf()jodar. På var Eysteinn konungr å veizlu i heradi \m er Lofund heitir; j)ar kom Solvi kon ungr å uvart um nétt ok tok husi å konungi, ok brendi 35 hann inni med hird sinni allri. På ferr Solvi til Sigtuna, ok beidir sér konungsnafns ok vidrtoku, en Svfar sarnna her ok vilja verja honum landit, ok vard }jar orrosta svå mikil, at ])at er sagt at eigi sleit å 11 dægrum. På fékk Solvi konungr sigr, ok var hann |)å konungr yfir Svfaveldi ^0 langa hrfd, til '|)ess er Svfar sviku hann, ok var hann t>ar drepinn. Svå segir Pjodolfr:

Veit ck Eysteins Ok bitsott enda fdlgiim i brandnoi lokinn lifs hh'flar f)angs a Lofundi; a hilmi rann, ok sikling f>a er timbrfastr med Svium kvadu tdptar nokkvi Jdtska menn flotna fulir inui brenna. um fvlki* brann.

36. Drap Yngvars konungs. Yngvarr hét son Eysteins konungs, er |)å var kon- %ungr yfir Svfaveldi. Hann var hermadr mikill, ok var opt å herskipum, £>vf at [lå var ådr Svfarfki mjok her- skått, bædi af Dbmrni ok Austrvegsmonnum. Yngvarr konungr gerdi frid vid Dani, t(5k få at herja lim Austrvegu. A einu sumri hafdi hann her uti, ok for til Eistlands, ok herjadi far um sumarit, sem heitir at Steini. få komu Eistr ofan med mikinn her, ok åttu feir orrostu. Var få 5 landherrinn svå drjugr, at Sviar féngu eigi métstodu; féll få Yngvarr konungr, en lid hans flydi. Hann er heygdr far vid sjå sjålfan, fat er å Adalsyslu. Foru Sviar heim ep tir dsi gr fenna. Svå segir fjédélfr:

fat stokk upp, herr Eistneskr 10 at Yngvari at hilmi vå, Syslu kind ok austmarr um soat hafdi, jofri sænskum ok ljdshomum Gymis ljdd vid lagar hjarta, at gamni kvedr. 15

37. Fra JBrautonundi konungi. • • Onundr hét son Yngvars, er far næst t<5k konung- d(5m i Svlfjéd. Um hans daga var fridr gddr i Svlfjdd, ok vard hann mjok audigr at lausafé. Onundr konungr f6r med her sinn til Eistlands at hefna fodur sins, gékk 20 far upp med her sinn, ok herjadi vida um landit ok fékk herfang mikit; ferr aptr um haustit til Svlfjodar. Um hans daga var år mikit i Svlfjdd. Onundr konungr var allra konunga vinsælstr. Svlfjéd er markland mikit, ok far svå eydimerkr, at margar dagleidir eru yfir. 25 Onundr konungr lagdi å fat kapp mikit ok kostnad at rydja markir ok byggja eptir rudin; hann lét ok leggja vegu yfir eydimerkr, ok funnust få vida i morkunum skéglaus lond, ok bygdust far få stor herud. Vard af fessum hætti land bvgt, fvl at landsfolkit var gnégt til 30 bygdarinnar. Onundr konungr lét brjéta vegu um alla Svlfjod, bædi um markir ok myrar okfjallvegu; fyrir fvl var hann Braut-Onundr kalladr. Onundr konungr setti bu sin i hvert stérherad å Svlfjéd, ok fér um alt landit# at veizlum. 35 38. Fra Ingjaldi illråda. Braut-Onundr åtti son er Ingjaldr hét. f å var konungr å Fjadrundalandi Yngvarr. Hann åtti sonu två vid konu sinni, hét annarr Ålfr en annarr Agnarr. feir våiu 5 mjok jafnaldrar Ingjalds. Vida um Svlpjåd våiu pann tlma heradskonungar Braut-Onundar, ok réd fyiii Tlunda- landi Svipdagr blindi. fa r eru Uppsalir, par er allra S via ping. Våru par pa blåt mikil, sottu pannug margii konungar; var pat at midjum vetri. Ok einn veti på. ei 10 fjolment var komit til Uppsala, var par Yngvan konungr ok synir hans. feir våru 6 vetra gamlir, Alfi, son Yng- vars konungs, ok Ingjaldr, son Onundar konungs. feii efldu til sveinaleiks, ok skyldi hvårr råda fyrir sinu lidi 9 ok er peir lékust vidr, var Ingjaldr usterkari en Ålfr, ok 15 potti honum pat svå ilt, at hann grét mjok. få kom til Gautvidr, fåstbrodir hans, ok leiddi hann i brott til Svip dags blinda, fostrfodur hans, ok sagdi honum at illa hafdi at farit, ok hann var usterkari ok upråttkaii 1 leikinum en Ålfr, son Yngvars konungs. få svaradi Svipdagr, at pat 20 væri mikil skomm. Annan dag eptir lét Svipdagr taka hjarta or vargi ok steikja å teini, ok gaf sidan Ingjaldi konungs sy ni at eta 5 ok padan af vard hann allia manna grimmastr ok verst skaplundadr. Ok er Ingjaldi vai roskinn, på bad Onundr konu til handa honum Gauthildar, 25 dottur Algauta konungs; hann var son Gautreks konungs hins milda, sonar Gauts, er Gautland er vid kent. Algauti« konungr pottist vita, at hans dåttir mundi allvel gipt, ef hon væri syni Onundar konungs gefin, ef hann hefdi skaplyndi fodur sins; ok var send mærin til Svlpjodar, SO ok gerdi Ingjaldr brullaup til hennar.

39. Daudi Onundar. Onundr konungr får milli bua sinna å einu hausti med hird sinni, ok får pangat sem kollud er Himinheidr; [Dat eru fjalldalir nokkurir |3rongvir, en hå fjoll tveim megin. få var mikit regn, en ådr hafdi snjå lagt å fjollin. fa r hljop ofan skrida mikil med grjéti ok leiri; [)ar vard fyrir Onundr konungr ok lid hans; fær konungr bana, ok mart lid med konum. Svå segir fjodolfr: 5

I Varfl Onundr i heipt hnsungs i I! Jonakrs bura at hendi kom; harmi heptr ok sa fromudr ii! und Himinfjollum, il foldar beinum ok ofvæg Hogna hrors Eistra ddlgi um horfinn var.

'I 40. Brenna at Uppsolum. Ingjaldi, son Onundar konungs, var konungr at Upp solum. Uppsala konungar våru æztir konunga i Svfyjéd, [)a ei |)ar vaiu margir heradskonungar, frå J^vl er Odinn 15 I vai hofdingi i Svljijéd. Yåru einvaldshofdingjar J>eir er ilil at Uppsolum såtu um alt Sviaveldi, til J>ess er Agni d6. I En |)a kom rikit fyrst i brædraskipti, svå sem fyrr er ritit; cn sidan dreifdist rlki ok konungddmr i ættir, svå sem fær greindust; en sumir konungar ruddu marklond 20 stoi^ ok bygdu far, ok j 6ku fannug riki sitt. En få er 'i Ingjaldr konungr ték rikit ok konungdém, våru margir i. i'! heiadskonungar, sem fyrr er ritit. Ingjaldr konungr lét bua veizlu mikla at Uppsolum, ok ætladi at erfa Onund konung fodur sinn. Hann lét bua sal einn, engum mun 25 minna eda uvegligra en Uppsalr var, er hann kalladi sjau "onunga sal; far våru i ger 7 håsæti. Ingjaldr konungr sendi menn um alla Svfj)j6d, ok baud til sin konungum o jbilum ok odrum merkismonnum. Til fess erfis kom Algauti konungr, mågr Ingjalds, ok Yngvarr konungr af 30 jadiundalandi, ok synir hans tveir, Ålfr ok Agnarr, poisnjallr konungr af Kæriki, Sighvatr konungr af Ått- undalandi; Gianmarr konungr af Sudrmannalandi var eigi kominn. ra r var 6 konungum skipat i hinn nyja sal.* Vai få eitt håsæti autt, fat er Ingjaldr konungr hafdi 3£ bua låtit. Ollu lidi, £>vi er til var komit, var skipat i hinn nyja sal. Ingjaldr konungr hafdi skipat hird sinni ok ollu lidi sinu i Uppsal. Pat var sidvenja i pann tima, t>ar er erfi skyldi gera eptir konunga eda jarla, f>å skyldi 5 så er gerdi erfit, ok til arfs skyldi leida, sitja å skorinni fyrir håsætinu, alt [mr til er inn væri borit full, pat er kaliat var Bragafull. Skyldi så J)å standa upp i méti Bragafulli ok strengja heit, drekka af fullit sidan; eptir jDat skyldi hann leida i håsæti pat, er åtti fadir hans; 10 var hann pa kominn til arfs alls eptir hann. Nu var svå hér gert, at pa er Bragafull kom inn, stéd upp Ingjaldr konungr ok tok vid einu dyrshorni miklu, strengdi hann pa heit, at hann skyldi auka riki sitt hålfu i hverja hofudått, eda deyja ella; drakk af sidan af horninu. Ok 15 er menn våru drukknir um kveldit, f)å mælti Ingjaldr kon ungr til Félkvidar ok Hulvidar, sona Svipdags, at peiv skyldi våpnast ok lid jDeirra, sem ætlat var um kveldit. Peir géngu ut ok til hins nyja sals, båru J)ar eld at; ok p\i næst tok salrinn at loga. Ok brunnu par inni 6 20 konungar ok lid peirra alt; en peir er tit leitudu, våru skjétt drepnir. Eptir petta lagdi Ingjaldr konungr undir sik oli jDessi riki, er konungar hofdu ått, ok tok skatta af.

41. Kvdnfang Hjorvards. 25 ' Granmarr konungr spurdi fæssi tidindi ok svik fæssi bil, ok fættist hann vita, at honum mundi slikr kostr tugadr, ef hann gyldi eigi varud vid. Pat sama 'sumar kemr lidi sinu Hjorvardr konungr, er Ylfingr var kalladr, til Svifjodar, ok lagdi i ijord pann er Myrkvafjordr heitir. Eu er Granmarr konungr spyrr f>at, sendir hann menn til hans, ok bydr honum til veizlu ok ollu lidi hans. Hann liektist fætta; f>vi at hann hafdi ekki herjat å riki Gran- ^urs konungs. Ok er hann kom til veizlunnar, J)å var ^ t>ar fagnadr mikill. Ok um kveldit, er full skyldi drekka, 0 var pat sidvenja konunga, fæirra er at londum såtu eda Heimskringla, I. 5 veizlum, er |)eir létu gera, at drekka skyldi å kveldum tvimenning, hvårr sér karlmadr ok kona, svå sem ynnist, en jDeir sér er fleiri væri saman. En £>at våru vikinga log, f)ott £>eir væri at yeizlum, at drekka sveitardrykkju. * Håsæti Hjorvards konungs var buit gagnvart håsæti Gran- 5 mårs konungs, ok såtu allir hans menn å }iann pall. På mælti Granmarr konungr vid Hildigunni, dottur sina, at hon skyldi bua sik ok bera bl vikingum. Hon var allra kvenna frldust. På tok hon silfrkålk einn ok fyldi, ok gékk fyrir Hjorvard konung ok mælti: allir heilir Ylfingar 10 at Hrolfs minni kraka! ok drakk af til hålfs, ok seldi Hjorvardi konungi. Nu tok hann kålkinn ok hond hennar med, ok mælti, at hon skyldi ganga at sitja hjå honum. Hon segir ]3at eigi vikinga sid at drekka hjå konum tvi menning. Hjorvardr svaradi, let Jiess vera meiri vån, at 15 hann mundi |3at skipti å gera, at låta heldr vikinga login, ok drekka tvimenning vid hana. På settist Hildigudr hjå honum, ok drukku f)au bædi saman ok toludu mart um kveldit. Eptir um daginn, er Jieir konungar hittust, Gran marr ok Hjorvardr, J)å hof Hjorvardr upp bénord sitt ok 20 bad Hildigunnar. Granmarr konungr bar J)etta mål fyrir konu sina, Hildi, ok adra rikismenn, ok sagdi at f>eim mundi verda mikit traust at Hjorvardi konungi. Ok nu vard rémr at, ok {låtti fætta ollum rådligt, ok lauk svå, at Hildigudr var fostnud Hjorvardi konungi, ok gerdi 25 hann brullaup til hennar. Skyldi f)å Hjorvardr konungr dveljast med Granmari konungi, fyrir Jm at hann åtti engan son til rikis at vardveita med sér.

42. Orrosta i Svipjod Ingjalds ok peirra mdgct Granmars 30 ok Hjorvards. Pat sama haust samnadi Ingjaldr konung sér lidi ok ætlar å hendr |)eim mågum-, hann hefir her uti af ollum peim rikjum, er ådr hafdi hann undir sik lagt. Ok er peir spyrja {)at mågar, samna £eir lidi 1 sinu riki, ok kemr til lids vid Jiå Hbgni konungr ok Hildir, son hans; 35 er réåu fyrir eystra Gautlandi. Hogni var faåir Hildar, er åtti Granmarr konungr. Ingjaldr konungr gékk å land upp meå ollum ker si'num, ok kafåi liå miklu meira; sigr på saman orrosta ok er korå. En er litla hrlå kafåi 5 karzt verit, på flyja peir hofåingjar, er réåu fyrir Fjaår- undalandi ok Yestr-Gautum ok af Nærlki ok Attundalandi, ok alir så kerr er af peim londnm kafåi farit, ok foru til skipa sinna. Eptir petta var Ingjaldr konungr staddr nauåuliga, ok fékk sår mbrg, ok komst viå pat å flotta til skipa sinna. En par féll Svipdagr klindi, féstri kans, ok synir kans bååir Gautviår ok Hulviår. Ingjaldr kon ungr fér aptr viå svå buit til Uppsala ok undi illa sinni ferå; ok péttist pat finna, at konum mundi vera kerr så utrur, er kann kafåi or sinu rlki, pvl er kann fékk meå *5 hernaåi. Eptir petta var ufriår mikill millum Ingjalds konungs ok Granmars konungs. Nu er langar krlåir kafåi |)annug framfarit, komu vinir beggja pvl viå, at peir sættust, ok logåu konungar stefnu meå sér, ok kittust ok geråu friå millum sin, Ingjaldr konungr ok Granmarr 20 konungr ok Hjorvarår konungr, mågr kans: skyldi friår så standa millum peirra, meåan peir lifåi 3 konungar; var pat bundit eiåum ok trygåum. Eptir um vårit for Granmarr konungr til Uppsala at blota, sem siåvenja var lil méti sumri, at friår væri. Féll konum på svå spånn, 25 sem kann mundi eigi lengi lifa; for kann på keim i rlki sitt.

43. Daudi Granmars konungs ok Hjorvards. Um kaustit eptir fér Granmarr konungr ok Hjorvarår konungr, mågr kans, at taka veizlu i ey peirri er Sili 30 heitir, at buum slnum. Ok på er peir våru at veizlunni, kemr par Ingjaldr konungr meå ker sinn å einni nétt, ok Wk kus å peim ok brendi på inni meå bllu liåi sinu. Eptir pat lagåi hann undir sik rlki pat alt, er ått kbfåu t^eir konungar, ok setti yfir hofåingja. Hogni konungr ok Hildir, son hans, riåu opt upp 1 Svlaveldi ok dråpu menn Ingjalds konungs, på er kann hafdi sett yfir pat riki, er ått hafdi Granmarr konungr, magr peirra. Stod par langa hrid mikil deila millum Ingjalds konungs ok Hogna kon ungs, fékk Hogni konungr p<5 haldit riki sinu fyrir Ingjaldi konungi alt til daudadags. lngjaldr konungr åtti 2 horn 5 vid konu sinni, ok hét hit ellra Åsa, en annat Olafr trételgja; ok sendir Gautkildr, kona Ingjalds konungs, sveininn til Bova, fostra sins, i vestra Gautland; hann var f>ar uppfæddr, ok Saxi, son Bova, er kalladr var flettir. ?at er sogn manna, at lngjaldr konungr dræpi 12 kon- 10 unga, ok sviki alla i gridum; hann var kalladr lngjaldr hinn illrådi; hann var konungr yfir mestum hlut Svi|3j 6dar. Åsu déttur sina gipti hann Gudrodi konungi å Skåni, hon var skaplik fedr slnum. Åsa olli pvi, at Gudrodr drap Halfdan, brddur sinn. Hålfdan var fadir Ivars hins 15 vidfadma. Åsa réd ok bana Gudrodi konungi, buanda sinum. r

44. Daudi Ingjalds illrada. Ivarr hinn vidfadmi kom å Skåni eptir fali Gudrodar, fodurbrodur sins, ok dro pegar her mikinn saman; for 20 fund fodur sins. lngjaldr konungr var på staddr å Ræn- ingi at veizlu, er hann spurdi, at herr Ivars konungs var par nær kominn. fottist lngjaldr engan styrk hafa til at , berjast vid Ivar; honum potti ok så synn kostr, ef hann 21 legdist å flotta, at hvadanæva mundu fjåndmenn hans at drffa. T(5ku pau Åsa pat råd, er trægt er ordit, at pau gerdu félk alt daudadrukkit; sldan létu pau leggja eld i hollina; brann par kollin ok f<51k alt, pat er inni var med Ingjaldi konungi ok Åsu. Svå Begir I'jodolfr:

Ok Ingjald f>a er husj)jdfr i fjorvan trad hyrjar leistum reyks rosudr godkonung a Ræningi, i gegnum steig. Ok sa urår er hann sjålfr allri fjjoåu sinu fjorvi sjalclgætastr fræknu fyrstr med Svfum Jodtti, um fara vildi.

5 45. Trå Ivari vidfadma.

* I vårr vlåfaåmi lagåi undir sik alt Sviaveldi; hanu eignaåist ok alt Danaveldi ok mikinn hlut Saxlands ok alt Austrrlki ok hinn fimta hlut Englands. Af hans ætt 0 Gru slåan komnir Danakonungar ok Svlakonungar, peir tO er par hafa einvald haft. Eptir Ingjald illrååa hvarf Uppsalaveldi or ætt Ynglinga, pat er langfeågum mætti telja.

g 46. Trå Olaji trételgju. Olafr, son Ingjalds konungs, på er hann spuråi frå- ^ fali foåur sins, på fdr hann meå pat liå er honum vildi fylgja; pvl at alir mugr Svla hljop upp meå einu sam- pykki, at rækja ætt Ingjalds konungs ok alla hans vini. Olafr fdr fyrst upp å Nænki; en er Sviar spuråu til hans, på måtti hann ekki par vera; for hann på vestr markleiåi 0 20 til år peirrar, er norman felir i Væni ok Elfr heitir. Par dveljast peir, taka par at ry Aja morkina ok brenna, ok %ggja slåan. Uråu par brått stér heruå, ok kolluåu peir pat Vermaland; par våru goåir landskostir. En er spuråist til Olafs i Svlpjoå, at hann ryår markir, kolluåu peir 5 25 hann trételgju, ok potti hæåiligt hans råå. Olafr fékk konu peirrar, er Sélveig hét eåa Solva, déttir Hålfdanar gulltannar vestan af Soleyjum. Halfdan var son Solva, Solvarssonar, Solvasonar hins gamla, er fyrstr ruddi Soleyjar. Méåir Olafs trételgju hét Gauthildr, en hennar [) moåir Olof, déttir Olafs hins skygna, konungs af Nærlki. Olafr ok Solveig åttu två sonu, Ingjald ok Hålfdan; Hålf- dan var uppfæddr i Séleyjum meå Solva, moåurbrdåur slnum; hann var kallaår Hålfdan hvltbeinn. 38 Heimskringla.

47. Brendr inni Olafr tr ét el g ja. fa t var mikill mannfjoldi, er utlagi fdr or Svi[)j6d fyrir Ivari konungi. Spurdu f>eir, at Olafr trételgja hafdi landskosti goda å Vermalandi, ok dreif fannug til hans t>ar hallæri mikit ok sultr. Kendu Jjeir £at konungi smum, svå sem Sviar eru vanir at kenna konungi bædi år ok hallæri. Olafr konungr var lftill bldtmadr; f>at likadi Svium illa, ok f>otti f>adan mundu standa hallæritj drogu Sviar pk her saman, gerdu for at Olafi konungi ok toku 10 hus å honum ok brendu hann inni ok gåfu hann Odni ok blétu honum til års sér. fa t var vid Yæni. Svå segir

Ok vi (3 vag sonr Fornjdts vidar (telgju) af Svfa jofri. 15 hræ Olafs Så åttkonr hofgyldir svalg, frå Uppsolum ok glddfjålgr Lofda kyns* gervar leysti fyrir longu hvarf.

48. Halfdan hvitbeinn til konungs tekinn. 20 feir er vitrari våru af Svium fundu f>å, at |3at olli hallærinu, at mannfolkit var meira en landit mætti bera, en konungr hafdi engu um valdit. Taka nu f>at råd, at [}eir fara med herinn alian vestr yfir Eidaskdg, ok koma fram i Soleyjum mjok å uvart; f>eir dråpu Solva konung, en toku kondum Hålfdan hvitbein; f>eir taka hann til hbfdingja yfir sik, ok gefa honum konungsnafn; lagdi hann |)å undir sik Soleyjar. Sidan får hann med herinn ut å Raumariki, ok herjar f>ar, ok fékk fylki jjat af hernadi.

49. Frd Ildlfdani hvitbein. Hålfdan hvitbeinn var konungr rikr; hann åtti Åsu, dottur Eysteins hins hardråda, Upplendinga konungs; hann réå fyrir Heifimork. Pau Hålfdan åttu 2 sonu, Eystein ok Gudroå. Hålfdan eignadist mildt af Heiå- mork, ok Pétn ok Hadaland ok mikit af Yestfold. Hann var ('i gamall madr, hann var 5 sdttdaudr å fdtni, ok var 5 sidan fluttr ut å Yestfold ok heygdr par sem heitir Skæreid i Skiringssal. Svå segir Pjodolfr:

fat fra hverr, J)jddkonung at Hålftlanar å fotni tok. sokmitflendr Ok Skæreid sakna sk)7ldu. i Skfringssal Ok hallvarps lim brynjålfs hlifinauma beinum clrupir.

50. Fru Ingjaldi brodur S a lf danar. Ingjaldr, brédir Hålfdanar, var konungr i Vermalandi; 15 en eptir dauda hans la'gdi Hålfdan konungr Vermaland undir sik ok tok skatta af ok setti par jarla yfir, medan han lifdi.

51. Daudi Egsteins konungs. Eysteinn, son Hålfdanar hvltbeins, var konungr eptir 20 hann å Raumarlki ok å Vestfold; hann åtti Hildi, dottur Eirlks Agnarssonar, er konungr var å Vestfold. Agnarr, fadir Eirlks, var son Sigtryggs konungs å Vindli. Eirlkr konungr åtti engan son; hann do på er Hålfdan konungr hvltheinn lifdi. Toku peir fedgar Hålfdan ok Eysteinn 25 på undir sik alla Vestfold; réd Eysteinn Vestfold, medan hann lifdi. få var så konungr å Vornu, er Skjoldr hét, hann var allmjok fjolkunnigr. Eysteinn konungr for med herskip nokkur yfir å Vornu ok herjadi par, tok slikt er fy rir vard, klædi ok adra gripi ok gogn buanda, ok 20 hjpggu strandhogg; foru i brott sidan. Skjoldr konungr kom til strandar med her sinn; var Eysteinn konungr på i hrottu ok kominn yfir fjordinn, ok så Skjoldr segl oeirra; på tok hann mottul sinn ok veifdi, ok blés vid. Fu er peir sigldu inn um Jarlsey, sat Eysteinn konungr vi5 styri; skip annat sigldi nær båruskot nokkut var i 7 ok laust beitiåssinn af odru skipi konung fyrir boid7 J)at vai bans bani. IVfenn hans nadu lfkinu; var |)at flntt inn å Borré, ok orpinn haugr ep tir å rodinni ut vid sjå vid Vodlu. Svå segir Pjddélfr:

En Eysteinn rekks lodudr fyrir åsi for å radar broddi, til Byleists £>ar er élkaldr brodur mcyjar. hja jofur gauzkum Ok nu liggr Vodlu straumr 10 und lagar beinum at vagi kemr.

52. Fra Halfdani konungi milda ok matarilla. Hålfdan hét son Eysteins konungs, er konungdom t6k eptir hann; hann var kalladr Hålfdan hinn mildi ok hinn mataiilli. Svå er sagt, at hann gaf i måla monnum 15 sinum jafnmarga gullpenninga, sem ad rir konungar silfr- penninga, en hann svelti menn at mat. Hann var hermadr mikill, ok var longum i vikinga ok fékk sér flår. Hann åtti Hlif, dottur Dags konungs af Vestmorum. Holtar å Yestfold var hofudbcer hans; £>ar vard hann sottdaudr, ok 20 er hann heygdr å Borro. Svå segir fjédélfr:

Ok til [)ings norna ddms fridja jofri um notit hafdi. hvedrungs mær Ok budlung or heimi baud, å Borroi 25 ]m er Halfdan, sigrhafendr så er å Ilolti bjd, sfdan fålu.

53. Fra Gudrodi veidikonungi. Gudrodr hét son Hålfdanar, er konungdém tok eptir hann; hann var kalladr Gudrodr hinn mikillåti, en sumir kolludu hann veidikonung. Hann åtti |)å konu? er Ålfhildr hét; dottir Alfarins konungs or Ålfheimum, ok hafdi med henni hålfa Vingulmork. teirra son var Olafr, er sfdan var kalladr Geirstada-Ålfr. Alfheimar våru ]Da kalladir Ynglinga Saga. 41

millum Rauraelfar ok Gautelfar. En er Alfhildr var ondud, i Mil på sendi Gudrodr konungr menn slna vestr å Agdir til konungs pess, er par réd fyrir, så er nefudr Haraldr kinn granraudiy skyldu Jjeir bidja Asu, dottur hans, til handa 0 konungi; en Haraldr synjadi; kdmu sendimenn aptr, ok sogdu konungi sitt erendi. En nokkurri stundu sidar skaut Gudrodr konungr skipum å vatn, for sidan med lidi miklu ut å Agdir, kom mjok å uvart ok veitti upprås; kom um nott å hæ Haraids konungs. En er hann vard vårr vid, ut herr var kominn å hendr honum, på gékk hann ut nied pat lid er hann hafdi; vard par orrosta, en lids munr var mikill; par féll Haraldr konungr ok Gyrdr, sonr hans. Tok Gudrodr konungr herfang mikit; hann hafdi heim med sér Asu, dåttur Haraids konungs, ok gerdi 15 brullaup til hennar; pau åttu son er Halfdan hét. En på 15 ^r Hålfdan var vetrgamall, pat haust for Gudrodr kon ungr at veizlum; hann lå med skipi sinu i Stlflusundi, våru par drykkjur miklar, var konungr mjok drukkinn. Ok um kveldit er myrkt var, gékk konungr af skipi; en ^ Gr hann kom å bryggjuspord, {3a hljop madr at honum, °k lagdi spjéti i gegnum hann; var }3at hans bani. Så tøafir var pegar drepinn. En um morguninn ep tir, er ljést var, på var madr sjå kendr, var pat skåsveinn Asu dråttn- lngar. Duldi hon på ekki, at pat våru hennar råd. Svå 25 Begir IJj(M<51fr: Var<3 Gudrodr Ok launsigr hinn gofuglåti hinn lomgedi 9 lomi beittr Asu arr 30 sa er fyrir longu var, af jofri bar, ok umrad ok budlungr at Gluin stilli a bedi fornum hOfud heiptrækt Stiflusunds at hilmi dro. um stunginn var.

54. Daudi Olafs konungs. 3$ f Olafr ték konungdém eptir fodur sinn; hann var rlkr niadr ok kermadr mikill; hann var allra manna frldastr Heiinskringla, I. G ok sterkastr ok mikill vexti; hann hafdi Vestfold, J)vl at Ålfgeirr konungr tok |)å undir sik Vingulmork alla, setti hann jjar yfir Gandålf konung, son sinn. få géngu J)eir fedgar mjok å Raumarlki, ok eignudust naestan hlut Jress rikis ok fylkis. Hogni hét son Eysteins hins rlka, Upp- 5 lendinga konungs; hann lagdi f>å undir sik Heidmdrk alla ok f<5tn ok Hadaland; Jiå hvarf ok undan jjeim Gudrodar sonum Vermaland, ok snerust jieir {iå at skattgjofum til Svlakonungs. Olafr var }iå å tvltugs aldri, er Gudrodr andadist; en er Hålfdan brodir hans gékk til 10 rikis med honum, f>å skiptu {ieir rlkinu med sér, hafdi Olafr hinn eystra hlut, en Hålfdan hinn sydra. Olafr konungr hafdi atsetu å Geirstodum. Hann t6k fåtarverk ok andadist |iar af; ok er hann heygdr å Geirstodum. Svå segir fjoddlfr: 15

Ok ni<3kvisi unz fotverkr f Noregi vid foldar firoin iDrottar tros vfgmidlung um {iroazk hafdi. of vida skyldi. Red Olafr Nti liggr gunndjarfr 20 ofsa fordum a Geirstodum \ vidri grund herkonungr of Vestmari, haugi ausinn.

55. Fra Rognvaldi heidum liæra. Rognvaldr hét son Olafs konungs, er konungr var å 25 Vestfold eptir foåur sinn. Hann var kallaår heiåum hæri. Um hann orti ]?j6åolfr hinn hvinverski Ynglinga tal; [)ar segir hann svå:

tat veit ek bazt er Rognvaldr und biam himni reidar stjdri kenninafn heidum-har sva at konungr eigi, of hcitinn er. •. i * jj * :l SAGA HALFDANAR SVARTA.

1. Halfdan berst vid Ganddlf ok Sigtrygg. Hålfdan var vetrgamall, [)å er fadir hans féll. Åsa, modir hans, for f>egar med hann vestr å Agdir ok settist 5 )ar £>egar til nkis £>ess, er ått hafdi Haraldr, fadir hennar. -Jar ox upp Hålfdan, ok var brått mikill ok sterkr ok svartr å hår; hann var kalladr Hålfdan svarti. ]?å var hann 18 vetra, er hann t6k konungdom å Ogdum. F 6r hann {)egar å Vestfold ok skip#ti riki vid Olaf, brddur sinn. Sama haust fér hann med her å Vingulmork å hendr Gandålfi konungi, ok åttu peir margar orrostur ok hofdu ymsir sigr; en at lyktum sættust J)eir: skyldi Hålfdan hafa Vingulmork hålfa, sem ådr hafdi haft Gudrodr, fadir hans. Eptir j)at f<5r Hålfdan konungr upp å Raumariki 15 ok lagdi undir sik. I3at spurdi Sigtryggr konungr, son Eysteins konungs; hann hafdi p i atsetu å Heidmork ok hafdi ådr Raumariki undir sik lagt. Får p i Sigtryggr konungr med her mdti Hålfdani konungi, ok vard £>ar 2 0rr°sta mikil, ok hafdi Hålfdan sigr. En er flétti brast, På var Sigtryggr konungr lostinn oru undir hondina vinstri, ^k féll hann f>ar. Sidan lagdi Hålfdan undir sik alt Raumariki. Eysteinn hét annarr son Eysteins konungs, !<5dir Sigtryggs konungs; hann var p i konungr å Heid- 25 er Hålfdan konungr var farinn ut å Vestfold, pa f<5r Eysteinn konungr med her sinn ut å Raumariki °k lagdi J)ar p i vida land undir sik. 2. Orrosta Hdlfdanar ok Eysteins. Halfdan svarti spurdi, at iifridr var å Raumarlki: dr<5 hann ])å her saman ok f6r å Raumarlki til méts vid Eystein konung, ok åttu |)eir orrostu, ok hafdi Halfdan sigT? en Eysteinn flydi upp å Heidmdrk. Halfdan konungr 5 f6r ]3å med her sinn upp å Heidmork eptir honom, ok åttu f>eir f>ar adra orrostu, ok hafdi Hålfdan sigr, en Eysteinn flydi nordr i Dala å fund Gudbrands hersis. Hann efldist ]3adan at lidi, feir frændr hofdu fyrr ått. En Hålfdan lagdi undir sik Potn ok j)ar sem Land heit-ir, |)å eignadist hann ok Hadaland. Var hann {)å rlkr konungr. 20 3*

3. Kvdnfang Hdlfdanar svarta. Hålfdan svarti fékk konu, er nefnd er Ragnhildr, déttur Haraids gullskeggs; hann var konungr i Sogni. Pau åttu son, er Haraldr konungr gaf nafn sitt, ok fæddist så sveinn upp i Sogni med Haraldi konungi, médurfedr 25 slnum. En er Haraldr var ordinn orvasi, var hann son* lauss; (}å gaf hann déttursyni slnum rlki sitt ok let hann taka til konungs. Litlu sidar andadist Haraldr gullskeggr. Pann sama vetr andadist Ragnhildr, dottir hans. Eptir um vårit vard séttdaudr Haraldr konungr ungi i Sogni; 30 hann var ])å 10 vetra. Pegar er Hålfdan svarti spurdi . andlåt hans, |)å byrjar hann ferd slna med lidi miklu ok ferr nordr til Sogns. Var |)ar vid honum vel tekit. Taldi hann par til rikis ok aris ep tir son sinn, ok var par engi vidrstada; lagdi hann undir sik rfki [)at. få kom til hans Atli jarl hinn mjovi af Graulum; hann var vin Hålfdanar konungs. Konungr setti Atla jarl yfir Sygna- x 5 fvlki, at dæma par landslog ok heimta saman skatta. Halfdan konungr for padan til Upplanda i riki sitt.

4. Orrosta Hålfdanar ok Ganddlfs so'na. Halfdan konungr fdr um haustit ut å Vingulmork. fa t var å einni n<5tt, er Hålfdan var å veizlu, at um 10 midnætti kom til hans så madr, er hestvbrd hafdi haldit, ok sagdi kouum, at herr var kominn nær bænum. Kon ungr stdd pegar upp ok bad menn våpna sik, gengr pegar ut ok fylkir. fvl næst kdmu synir Gandålfs, Hysingr ok Helsingr, med lid mikit* vard par orrosta mikil. En fyrir ^ pvi at Hålfdan konungr var ofrlidi borinn, på flydi hann T • • til skogs ok lét mart manna. Par féll Olvir hinn spaki, fostrfadir hans. Eptir |>at dreif lid til Hålfdanar konungs; fdr hann ])å at leita Gandålfs sona, ok bittust å Eidi vid Eyna ok berjast |)ar. Par féll Hysingr ok Helsingr, en 20 brédir |jeirra Haki kom å fldtta. Eptir J)at lagdi Halfdan konungr undir sik alla Vingulmork, en Haki flydi i Alf- heima. 5

5. Sidara kvdnfang Hålfdanar, er hann fékk Ragnhildar, dottur Sip ur dav hjartar. 25 Sigurdr hjortr er nefndr konungr å Ilringariki, meiri ok sterkari en hverr madr annarra; allra manna var haim ok frfdastr synum. Fadir hans var Helgi hinn hvassi, on médir hans Åslaug, ddttir Sigurdar orms i auga, Haguars sonar lodbrdkar. Svå er sagt, at på var hann ^ 12 vetra, er hann drap Hildibrand berserk i einvigi, ok på 12 saman; morg vann hann prekvirki, ok er long saga frå houum. Hann åtti tvau born: Ragnhildr hét 4dttir hans, hon var allra kvenna skbruligust, hon var på å tvitugs aldri, en Gutliormr, brådir hennar, å ungmennis aldri. En f>at er at segja frå dauda Sigurdar, at hann reid einn saman ut å eydimerkr, sem vandi hans var til — hann veiddi stor dyr ok mannskæd, lagdi hann å £>at kapp mikit optliga — en er hann var langa leid ridinn, 5 kom hann fram i rud nokkur i nånd Hadalandi; {jå kom t>ar måti honum Haki herserkr med 30 manna, ta r bårdust t>eir, féll par Sigurdr hjortr, en 12 menn af Haka, en sjålfr hann lét hond sina ok kafdi 3 sår onnur. Eptir t>at reid Haki vid menn sina til hus Sigurdar, ok tåk jjar 10 Ragnhildi, dåttur hans, ok Guthorm, brådur hennar, ok hafdi hraut med sér, ok fé mikit ok marga d^rgripi, ok hafdi heim å Hadaland; Jjar åtti hann hu står. t å lét hann efna til veizlu ok ætladi at gera hrudlaup til Ragn- hildar, en }iat dvaldist, fyrir }m' at sår hans hofdust illa. 15 Halu Hada herserkr lå i sårum um haustit ok Sndverdan vetu* En of jål var å Heidmork Hålfdan konungr; hann hafdi spuit 611 Juessi tidindi. ta t var einn morgin snimma, er konungr var klæddr, at hann kalladi til sin Hårek gand, sagdi at hann skyldi fara yfir å Hadaland ok færa 20 honum dottur Sigurdar hjartar Ragnhildi. Hårekr hjåst ok hafdi 100 manna, stilti svå ferdinni, at {>eir komu yfir vatnit i éttu ok til hæjar Haka, tåku dyrr allar å skåla, ' er huskarlar svåfu i, sidan géngu |>eir til svefnhurs, Jiess er Haki svaf i , ok brutu upp ok toku i brott Ragn- 25 hildi ok Guthorm, brådur hennar, ok alt fé, }iat er 4>ar var, en {ieir hrendu skålann ok alla menn, jaå er inni våiu. teir tjåldudu vågn allvegligan ok settu f>ar i Ragn hildi ok Guthorm, fåru sidan til issins. Haki ståd upp ok gékk eptir Jieiin um hrid, en er hann kom at vatns- 30 isinum, |)a sneri hann nidr hjoltum å sverdinu, en lagdist å blodrefilinn, ok stod sverdit i gegnum hann; fékk hann |)ar bana, ok er hann |iar heygdr å vatnsbakkanum. Hålfdan konungr så, er Jieir fåru um vatnsisinn, hann var manna skygnstr ok hann så vågn tjaldadan, ok Jiottist 35 hann vita, at erendi |ieirra mundi ordit vera, f>at sem hann vildi. Lét hann |)å setja bord sitt, ok sendi menn vida um bygdina ok baud til sin morgum monnum, ok var [)ar Jiann dag veizla god, ok at jjeirri veizlu fékk Hålfdan konungr Ragnhildar, ok var hon sidan rik dréttn- 5 ing. Modir Ragnhildr var forny, dottir Klakkharalds konungs af Jétlandi, systir fyri Danmarkar botar, er åtti Gormr hinn gamli, er |)å réd Danaveldi.

6. Fra draumum Ragnhildar. Ragnhildi dréttning dreymdi drauma stora; hon var 10 spok at viti. Så var einn draumr hennar, at hon jjéttist vera stodd i grasgardi sinum ok taka jjorn einn or serk sér; ok er hon hélt å, J)å ox hann svå, at hann vard teinn einn mikill, svå at annarr endir tok jord nidr ok vard brått rotfastr, en annarr endir trésins tok hått i 15 loptit upp. fvi næst syndist henni tréit svå mikit, at hon fékk varia sét yfir upp, })at var ok furdu digrt. Hinn nedsti hlutr trésins var raudr sem blod, en [)å leggrinn Upp fagrgrænn, en upp til limanna snjohvitt. f å våru kvistir af trénu margir stérir, sumir ofar, en sumir nedar: 20 limar trésins våru svå miklar, at henni |}6ttu dreifast um allan Nore^ ok enn vidara.

7. Draumr Hålfdanar. Hålfdan konung dreymdi aldri; honum j30tti £>at und- ai’hgt, ok bar J^at fyrir J3ann mann, er nefndr er for- 25 leifr hinn spaki, ok leitadi råda, hvat at J)vi mundi mega gera. forleifr sagdi, hvat hann gerdi, ef hann forvitnadi at vita nbkkurn hlut, at hann færi i svinabæli at sofa, °k bråst honum J)å eigi draumr. Ok konungr gerdi [)at, ^ °k birtist honum draumr {lessi: Honum syndist, at hann Vaei’i allra manna bezt hærdr, ok var hår hans alt i lokk- Um> sumir sidir til jardar, sumir i midjan legg, sumir å kué, sumir å mjodm, sumir i midja sidu, sumir å håls, en sumir ekki meir en sprottnir upp or hausi sem knyflar. kn å lokkum hans var hvers kyns litr, en einn lokkr

■' v , I ^ •->' - sigradi alla med ljdsleik ok fegrd ok mikilleik. forleifi sag^i hann ])ann draum, en hann [>yddi svå, at mikill afspriugr mundi af lionum koma, ok mundi så londum rå6a med miklum veg, ok po eigi allir med jafnmiklum, en einn mundi så af hans ætt koma, at ollum mundi 5 meiri ok ædri. Ok hafa menn fiat fyrir satt, at så lokkr jartegndi Olaf konung hinn helga. Hålfdan konungr var vitr madr ok sannindamadr ok jafnadar, ok setti log, ok hélt sjålfr ok lét adra halda, svå at eigi mætti ofsi steypa logunum. Hann gerdi ok sjålfr saktal ok skipadi bétum 10 hverjum eptir smum hurd ok metordum. Ragnhildr drottning 61 son, var så vatni ausinn ok nefndr Haraldr; hann vai hiått mikill ok hinn fndasti. Ox hann jiar upp ok geidist hiatt ljiiéttamadr mikill ok vel viti borinn; médir hans unni lionum mikit, en fadir hans minna. ’ 15

8. Matarhvarf Ild lf danar, Hålfdan konungr var å jélavist å Hadalandi. IJar vard undarligr hlutr jolaaptan, |iå er menn våru til borda gengnir, ok var £>ar allmikit fjolmenni, at Jiar hvarf vist oli af bordum ok alt mungåt; sat konungr hryggr eptir, 20 en hverr annarra sotti sin heimili. En til jiess at kon ungr mætti vis s verda, hvat pessum atburd olfi, lét hann taka finn einn, er margfrodr var, ok vildi neyda hann til sadrar sogu, ok pi'ndi hann, ok fékk j)6 eigi af honum. Finniinn hét Jiannog mjok til hjålpar, er Haraldr var, son 25 hans, ok Haraldr bad honum eirdar ok fékk eigi, ok hleypti Haraldr honum |iå i brott at uvilja konungs, ok fylgdi honum ^ sjålfr. I^eir komu Jiar farandi, er hbfdingi einn hélt veizlu mikla, ok var {ieim at syn [iar vel fågnat. Ok er {>eii hofdu {iar verit til vårs, j)å var f>at einn dag, at 30 hofdingi mælti til Haraids: furdu mikit torrek lætr fadir J)inn sér at, er ek t6k vist nokkura frå honum i vetr, en ek mun f)ér £>at launa med feginsogu: fadir jrinn er nu daudr, ok skaltu heim fara, muntu [)å få rlki }iat alt, er fadir [)inn hefir ått, ok f>ar med skaltu eignast allan Noreg. & 9. Daudi Hålfdanar Svarta. Halfdan svarti ok frå veizlu å Hadalandi, ok bar svå til leid hans, at hann ok um vatnit Rond; pat var um vårit, på våru solbråd mikil. En er peir 6ku um Rykins- 5 vik, par hofdu verit um vetrinn nautabrunnar, en er mykrin hafdi fallit å Isinn, på hafdi par grafit um i sol- brådinu; en er konungr <5k par um, på brast nidr issinn, ok tyndist par Halfdan konungr ok lid mikit med honum. £å var hann fertugr at aldri. Hann bafdi verit allra konunga årsælstr. Svå mikit gerdu menn sér um hanu, at på er pat spurdist, at hanu var daudr, ok lik hans var fiutt å Hringariki ok var par til graptar ætlat, på f<5ru rfkismenn af Raumarlki ok Yestfold ok Heidmork, ok beiddust allir at hafa likit med sér ok heygja i sinu fylki, 15 ok potti pat vera årvænt peim er nædi. En peir sættust svå, at likinu var skipt i fjéra stadi, ok var hofudit lagt i haug at Steini å Hringariki, en hverir fluttu heirn sinn filuta ok heygdu? ok eru pat alt kalladir Hålfdanar haugar. *

Heimskringla, I. 7 HARALDS SAGA HINS HARFAGRA.

1. Orrosta Ilaralds vid Haka ok Ganddlf, fodur hans. Haialdi konnnp,,i* tnlf ir Ann« «/i a™ i.?.. * ungr mikill. Guthormr, moånrbrodir hans, gerSist forstjori

ok Froåi, synir Eysteins konungs af Heidinork; ok Hogni Kåmson gékk viåa yfir Hringarfki. På byrjar ferå sina Haki Gandålfsson ut å Vestfold me<5 300 manna, ok f<5r bit efra um dali nokkura ok ætlaåi at koma å uvart Haraldi konungi; en Gandålfr konungr sat i ldndum me3 15 her sinn, ok par ætlaåi hann at flytjast yfir fjoråinn me5 hei sinn å Vestfold. En er {Dat spyrr Guthormr hertogi, |)å samnar hann her ok ferr med Haraldi konungi, ok vendii fyrst moti Haka upp å land, ok finnast peir i dal nokkuium; varå par orrosta, ok fékk Haraldi* konungr 20 sigi. I ar féll Haki konungr ok mikill hluti liås hans. Par heitir slåan Hakadalr. Eptir pat venda peir aptr, Haraldi* konungr ok Guthormr hertogi, en på var Gandålfr konungr kominn å Vestfold, ok fara nu livårir måti oårum, ok er peir finnast, verår orrosta horå. Paåan flydi Gandålfr 25 Haralds Saga hins hårfagra. 51

r ok lét mestan liluta lids sins, ok komst vid svå buit i riki sitt. Ok er j)essi tf di udi spyrja synir Eysteins konungs å Heidmork, væntu f>eir sér skjott hers; {jeir gera ord HSgna Kårusyni ok Gudbrandi hersi, ok leggja stefnu 5 sin å milli å Heidmork å Kingisakri.

2. Haraldr konungr sigradi Jim hofdingja. Eptir jiessar orrostur ferr Haraldr konungr ok Guthormr hertogi, ok alt lid Jiat er jieir få, ok venda til Upplanda ok fara mjok markleid. teir spyrja hvar Upp- 10 lendinga konungar hafa lagt stefnu sina, ok koma |iar um midnætti, ok verda eigi vardmenn fyrr varir vid, en lid var komit fyrir f>å stofu, er inni var Hogni Kåruson, ok svå f)å er Gudbraudr svaf i, ok logdu eld i hvåra- tveggju. En Eysteins synir komust ut med slna menn 15 ok bbrdust um hrid, ok féllu {>ar bådir Hogni ok Frddi. Eptir fall jiessarra 4 hofdingja eignadist Haraldr konungr med krapt ok framkvæmd Guthorms, frænda sins, Hringa- riki ok Heidmork, Gudljrandsdali ok Hadaland, totn ok Eaumariki, Vingulmork alian hinn nordra hlut. Eptir |>at hiifdu }ieir Haraldr konungr ok Guthormr hertogi ufrid ok orrostur vid Gandålf konung, ok lauk med f>vi, at Gand- ålfr konungr féll i hinni sidustu orrostu, en Haraldr kon- kngr eignadist riki alt sudr til Raumelfar.

3. Frå Gudu Eiriksdottur. 25 Haraldr konungr sendi menn sina eptir meyju einni, er Gyda er nefnd, déttir Eirlks konungs af Hordalandi; hon var at féstri å Valdresi med rfkum buanda; vildi kon- lln£r hana hafa til fridlu sér, £>vl at hon var allfrld mær 3 °k heldr storlåt. En er sendimenn kému £>ar, £>å båru i^eir upp erendi sin fyrir meyna; hon svaradi å ()essa ^Und, at eigi vill hon spilla meydomi slnum til f>ess, at l^ka til manns £>ann konung, er eigi hefir meira riki en n*dkkur fylki til forråda: en £>at f)ykki mér undarligt, Segir hon, er engi er så konungr, er svå vili eignast Noreg ok vera einvaldi yfir, sem hefir Gormr konungr at Danmorku eda Eirikr konungr at Uppsolum. Sendimonn- um £>ykkir lion svara furdu storliga, ok spyrja hana måls um, hvar til svor {3essi skulu koma; segja at Haraldr er konungr svå rikr, at henni er fullrædi i. En f>6 at bon 5 svari å annan veg £eirra erendum, en peir mundi vilja, t>å sjå {ieir engan sinn kost til f>ess at sinni, at };>eir 1 mundu hana i brott hafa, nema hennar vili væri til [d c s s ; ok buast |)eir pk ferdar sinnar. En er Jjeir eru hunir, leida menn pk ut; pk mælti Gyda vid sendimenn, bad 10 1 f)å bera f)au ord sin Haraldi konungi, at bon mun })vl at einu jåta at gerast eiginkona hans, ef hann vill |3at gera fyrir hennar sakir ådr, at leggja undir sik allan Noreg ok råda {)vi riki jafnfrjålsliga, sem Eirikr konungr Svlaveldi, eda Gormr konungr Danmorku, [m at pk 15 {)ykkir mér, segir hon, hann mega heita tøodkonungr. 1

4. Heitstrenging Haraids Jconungs. Sendimenn fara nu aptr til Haraids konungs ok segja honurn {jessi ord meyjarinnar, ok segja, at hon er furdu djorf ok uvitr, ok telja {nat makligt, at konungr sendi lid 20 2 mikit eptir henni vid uscemd. få sagdi Haraldr konungr, at eigi hefdi f)essi mær illa mælt, eda gert svå at hefnda væri fyrir vert, bad hana hafa mikla pokk fyrir ord sin: hon hefir mint mik Jieirra hluta, er mér |)ykkir undarligt, er ek hefi eigi fyrr liugleitt. Ok enn mælti hann: 25 £>ess strengi ek heit, ok {m skyt ek til guds, Jæss er mik skép ok ollu rædr, at aldri skal skera hår mitt né kemba, fyrr en ek hefi eignazt allan Noreg med skottum ok skyldum ok forrådi, en deyja at bdrum kosti. fessi ord jiakkadi honurn mjok Guthormr hertogi, ok let pat 3° vera konungligt verk at efna ord sin. 5*

5. Orrosta t Orkadal, Eptir Jietta samna f>eir frændr lidi miklu, ok bua ferd sina å Upplbnd, ok svå nordr um Dali ok |)adan norår um Dofrafjall. Ok på er hann kom ofan i bygåina, på lét hann drepa menn alla ok brenna bygåina. En er félkit varå pessa vist, på flyåi hverr er måtti; sumir ofan til Orkadals, sumir til Gaulardals, sumir å markir; sumir 5 leituåu griåa, ok pat féngu allir peir er å konungs fund komu ok geråust hans menn. feir féngu enga motstoåu fyrr en peir komu til Orkadals, par var samnaår fyrir peim, ok par åttu peir hina fyrstu orrostu viå konung pann er Grytingr hét. Haraldr konungr fékk sigr, en Grytingr var handtekinn, ok drepit mikit liå af honum, en hann gékk til handa Haraldi konungi ok svaråi honum trunaåareiåa. Eptir pat gékk alt folk undir Harald i Orkdælafylki, ok geråust hans menn.

6. Landsréttr Harcilds Tconungs. 15 Haraldr konungr setti pann rétt alt par er hann vann riki undir sik, at hann eignaåist dåul oli, ok lét alla bændr gjalda sér landskyldir, bæåi rika ok urlka. Hann setti jarl i hverju fylki, pann er dæma skyldi log ok landsrétt ok heimta sakeyri ok landskyldir, ok skyldi jarl ^ hafa priåjung skatta ok skylda til borås sér ok kostnaåar. Jarl hverr skyldi hafa undir sér 4 hersa eåa fleiri, ok skyldi hverr peirra hafa 20 marka veizlu. Jarl hverr skyldi få konungi i her 60 hermanna af slnum einum kostnaåi, en hersir hverr 20 menn. En svå mikit hafåi Haraldr konungr aukit ålog ok landskyldir, at jarlar hans kofåu meira riki en konungar hofåu fyrrum. En er petta spuråist um fråndheim, på sottu til Haraids konungs margir rikismenn ok geråust hans menn. 7

7. Orrosta i Gaul-ardal. fat er sagt, at Håkon jarl Grjdtgaråsson kom til Haraids konungs utan af Yrjum, ok hafåi liå mikit til fulltings viå Harald konung. Eptir pat for Haraldr kon- Ungr iun i Gaulardal, ok åtti par orrostu ok feldi par ^vå konunga, ok eignaåist slåan riki peirra: en pat var Gauldælafylki ok Strindafylki. H gaf hann Håkoni jarli yfirsokn um Strindafylki. Eptir |)at for Haraldr konungr inn i Stjdradal ok åtti (rar hina jjriåju orrostu, ok hafå i sigr ok eignaåist J>at fylki. Eptir [jat shmnuåust saman Innjjrcendir, ok våru komnir saman 4 konungar meå her 5 sinn; så einn er réfl Veradal, annarr red fyrir Skaun, trifli Sparbyggjafylki, fjdrfli af eynni Idri, så åtti Eyna- fylki. fessir 4 konungar foru med her i méti Haraldi konungi, en liann hélt orrostu vid på ok fékk sigr, en fessir konungar féllu sumir, en surair flydu. Haraldr 10 konungr åtti alls i fråndheimi 8 orrostur eda fleiri, ok at feldum 8 konungum eignadist hann alian fråndheim.

8. Haraldr vann Naumdælafylki. Noidi i Naumudal varu hroedr tveir konungar, Her- laugi ok Hi ollaugr; peir hofdu verit at 3 sumur at gera 15 haug einn; så haugr var hladinn med grjoti ok limi ok vidum gerr. En er haugrinn var algerr, fut spurdu peir biædi pau tidindi, at Haraldr konungr fdr å hendr peim med her. få lét Herlaugr konungr aka til haugsins vist mikla ok drykk; eptir f>at gékk Herlaugr konungr i haug- 20 inn vid 12ta mann, sidan lét hann kasta aptr hauginn. Hi ollaugr konungr får upp å haug, {)ann er konungar våiu vanir at sitja å, ok lét par bua konungs håsæti ok settist par i; på lét hann leggja dynur å fotpallinn, par ei jailar våru vanir at sitja, på veltist hann or håsætinu 25 ok i jarls sæti, ok gaf sér sjålfr jarls nafn. Eptir pat loi Hiollaugr å moti Haraldi konungi ok gaf honum alt rlki sitt ok baud at gerast hans madr, ok sagdi honum alla slna medferd. få ték Haraldr konungr sverd ok festi å linda honum, på festi hann skjold å håls honum, 3® ok gerdi hann jarl sinn ok leiddi hann i håsæti; på gaf hann honum Naumdælafylki ok setti hann par jarl yfir. 2 1 0 beserkjum. Stafnhuar våru mest vandaåir, pvi at peir peir at pvi vandaåir, mest våru Stafnhuar 10 beserkjum. ^ liag pna uti. penna 0 leiåangr 0 Hlaåir heita. Pann vetr fékk hann Åsu, dottur Håkonar Håkonar dottur Åsu, hann fékk vetr Pann heita. 0 Hlaåir

y vébrautar heyja, ey C.T i enr oki hn vr oufår ov. Pessir Solva. moåurfaåir var hann Nokkvi: våru Peir nefndr ei hans. son hét klofi Solvi Mærafylki; fyrir joå sneri suår å Mæri. Hunpjéfr er nefndr konungr, så er er så konungr, nefndr er Hunpjéfr Mæri. å suår sneri jarls Grjotgaråssonar, ok hafåi Håkon på mestan metnaå metnaå mestan på Håkon hafåi ok Grjotgaråssonar, jarls fyrr harzt å Uppdalsskégi viå Orkndæli en hann hefåi hefåi hann en Orkndæli viå Uppdalsskégi å Pess harzt konum. fyrr fylgåu rlkismenn margir ok stérskip, ^org or onlf i lmrp, t aad knnr hafåi konungr Haraldr at Glymdråpu, i Hornklofi gotr r vru yk sr iåen Hn hfi e mkn ok mikinn her hafåi Hann hiråmenn. sér fylki hverju 0r nååu hirå vist meå Haraldi konungi, er afreksmenn våru våru afreksmenn er konungi, Haraldi meå hirå vist nååu æi t fi k ryt o alknr tev; em einum peim atgervi; allskonar ok kreysti ok afli at kæåi var kallat å rausn, pat var skipat berserkjum. Peir eiuir eiuir Peir berserkjum. skipat austrrums var til pat stafninum rausn, frå å Aptr kallat var konungs. merki hofåu var skipat hans skip, en hann åtti på g6å vol at kjosa kjosa at vol g6å på åtti hann en skip, hans skipat var ok sinni hirå å hann skipaåi par vegligsta; hit buinn ok f ougnm U vrt é Hrlr oug sr til sér konungr Haraldr réå vårit Um konunginum. af kp. an aå gr ltt m ern dea mildnn dreka vetrinn um låtit gera hafåi Hann skipa. keimili sitt. Par setti hann hinn mesta kofuåbæ, er er kofuåbæ, mesta hinn hami hann kallaåi setti siåan Par jafnan ok sitt. vetrinn, umkeimili par dvaldist eimenn miklir. En så konungr er réå fyrir Raumsdal Raumsdal fyrir réå er konungr så En miklir. eimenn ivgs aa skidum. lagar ridviggs rimmurausnarsamr til gnystcerandi færi d gaslr gnmnis gnapsalar ådr d vd æskimeida vid odr jirumu galdrahjaldrskids lli rd heidi a red Ililmir aad knnr et ii iu t r rnhia ok Pråndheirai or ut sinu liåi helt konungr Haraldr aad knnr o p at tl rnkis ok Pråndkeims til aptr på for konungr Haraldr 9.

10. r sia Iaad komings Ilaralds skipan Fra

rot vd Solskel. vid Orrosta

a vébrautar nCkkva.rak rausnarræsinadr til tanna lagarmannskædr glymja, trod um hlymræks d u a a mætir mar a ut adr hlennahelkannandi n[rtr ou drottargny[)rdttr joru ed gara ferdar glamraaGerdi .

Haraids konungs, ok fara m6ti bonum, ok kittast peir vid Sélskel. Yard par orrosta, ok hafdi Haraldr konungr sigr. Svå segir Hornklofi:

^ar sva at barsk at bordi ok allsnæfrir jofrar o bordholkvi rak nordan ordalaust at mordi hlffar valdr til Hildar (endisk raudra randa hreggs doglinga tveggia, rodd) dynskotum kvoddusk. Bådir konungar féllu, en Solvi komst med flotta undan. Lagdi Haraldr konungr [)å undir sik pessi tvau fylki, ok 10 dvaldist par lengi um sumarit, ok skipadi par réttum med monnum, ok setti par forrådamenn ok treysti sér félkit. En um kaustit bjést bann at fara nordr til Prånd- heims. Rognvaldr Mærajarl, son Eysteins glumru, hafdi på um sumarit gerzt madr Haraids konungs. Haraldr V* konungr setti bann bofdingja yfir pessi tvau fylki, Nord- mæri ok Raumsdal, ok fékk honum par styrk til bædi af nkismonnum ok béndum, svå ok skipakost at verja landit fyrir ufridi. Hann var kalladr Rognvaldr hinn riki eda binu rådsvinni, ok segja menn at bvårtveggja væri sann- 20 uefni. Haraldr konungr var um vetrinn eptir i Prånd- beimi. 11

11. Fali Arnvidar ok Audbjarnar konunga. Eptir um vårit bjé Haraldr konungr her mikinn or Pråndheimi, ok sagdi, at hann mundi peim her ^ stefna å Sunnmæri. Sblvi klofi hafdi um vetrinn legit uti å herskipum, ok berjat a Nordmæri ok drepit par marga menn Haraids konungs, en suma rænta, en brent fyrir sumum, ok gert hit mesta bervirki. En stundum um vetrinn hafdi bann verit å Sunnmæri med Arnvidi kon- ^ ungi, frænda sinum. En er peir spyrja til Haraids konungs, på samna peir lidi ok verda fjolmennir, pvl at margir pottust eiga Haraldi konungi heiptir at gjalda. Sdlvi klofi fdr sudr i Fjordu å fund Audbjarnar konungs, er par réd fyrir, ok bad kann licis, at hann skyldi fara med her sinum til styrks vid på Arnvid konung; segir hann svå: Ollum er oss nu sjå kostr audsær, at vér risim allir upp i moti Haraldi konungi, munum vér på hafa a nogan styrk, ok man på audna råda sigri, en hitt er ella, ok er Jjat engi kostr peim monnum, er eigi eru utignari at nafni en Haraldr, at gerast prælar hans; potti fedr in in u ni så kostr betri, at falla i hardaga i konungdomi sinum, en gerast undirmadr Haraids konungs. Kom Sol vi 10 svå rædum sinum, at Audbjorn hét ferdinni, ok dro hann t>å her saman ok får nordr til fundar vid Arnvid konung; hofdu peir Jiå allmikinn her. feir spurdu på til Haraids konungs, at hann var på nordan kominn; peir hittust fyrir innan Solskel. fa t var på sid vandi, er menn bdrdust "I J** p * 0 a skipum, at tengja skyldi skipin ok berjast um stafna. Var p i svå gert. Lagdi Haraldr konungr skip sitt méti skipi Arnvidar konungs; vard su orrosta hin snarpasta, °k féll mikit folk af hvårumtveggjum. Ok at lyktum vard Haraldr konungr svå odr ok reidr, at hann gékk fram 20 å rausn å skipi sinu, ok bardist Jiå svå snarpliga, at allir frambyggjar å skipi Arnvidar hrukku aptr til siglu, en sumir féllu. Gékk Haraldr konungr p i upp å skipit; teitudu p i menn Arnvidar konungs å flotta, en hann sjålfr féll å skipi sinu. Har féll ok Audbjorn konungr, en Sblvi Svå segir Hornklofi:

HaOi gramr, £>ar er gnudu, {)å er a rausn fyrir ræsi, geira hregg vid seggi, red egglitudr, seggir, raud fnj''stu ben biddi, æfr gall lijorr vid lilifør, bryngogl f dyn Skoglar, hnigu fjorvanir, sigri.

30 yar féll or lidi Haraids konungs Åsgautr ok Åsbjdrn, J^ilar hans, ok Grjotgardr ok Herlaugr, mågar hans, Synir Håkonar Hladajarl. Sblvi var sidan vlkingr mikill a^ga hrid ok gerdi opt mikinn skada å riki Haraids konungs. Heimskringla, I. $ 12. Brenna Vemundcir konungs. Eptir pat lagdi Haraldr konungr undir sik Sunnmæri. Vemundr, brédir Audbjarnar konungs, kélt Firdafylki ok gerdist konungr yfir. tetta var sidla um Laust, ok gera menn pat råd med Haraldi konungi, at hann skyldi eigi 5 fara sudr um Stad å haustdegi. tå setti Haraldr konungr Rognvald jarl yfir Mæri hvåratveggju ok Raumsdal, ok hafdi hann på um sik mikit Qolmenni. Haraldr konungr sneri på nordr aptr til tråndheims. tann sama vetr for Rognvaldr jarl hit idra um Eid, ok svå sudr um Fjordu. 10 Hann hafdi njosn af Yemundi konungi, ok kom um nott par sem heitir Naustdalr; var Vemundr konungr par å veizlu. Rognvaldr jarl t6k hus å peim, ok brendi konung inni med niutigi manna. Eptir pat kom Berdlukåri til Rognvalds jarls med langskip alskipat, ok foru peir bådir 15 nordr å Mæri. Tok Rognvaldr jarl skip pau, er ått hafdi Vemundr konungr, ok alt lausafé pat er hann fékk. Berdlukåri får nordr til tråndheims å fund Haraids kon ungs ok gerdist hans madr; hann var berserkr mikill.13

13. Fali Ildkonar jarls ok Atla jarls hins mjova. 20 Um vårit eptir fér Haraldr konungr sudr med landi med skipaher ok lagdi undir sik Firdafylki; sidan sigldi hann austr med landi ok kom fram i Vik austr. En hann setti eptir Håkon jarl Grjotgardsson ok fékk honum yfir- sékn i Firdafylki. En er konungr var austr farinn, på 25 sendi Håkon jarl ord Atla jarli hinum mjova, at hann skyldi fara brott or Sogni ok vera jarl å Gaulum, sem hann hafdi fyrr verit, en kvad Harald konung hafa veitt sér Sygnafylki. Atli jarl sendi pau ord i mot, at hann mun halda Sygnafylki ok svå Gaulum, par til er hann 30 finnr Harald konung. Jarlarnir preyttu petta med sér, par til er bådir samna her; peir hittast å Fjolum i Staf- anessvågi, ok åttu par orrostu mikla. tar féll Håkon jarl, en Atli jarl yard sårr til lillfis, ok foru menn lians til Atleyjar med hann, ok andadist hann par. Svå segir Eyvindr skåldaspillir :

Yard Hakon Ok Jw varå, ^ Hogna meyjar er vinir féllu, vidr våpnberr, magar Hallgards, er vega skyldi, manna blo<3i ok sinn aldr Stafaness i odda gny viO storan gny ^ Freys attungr vinar Lddurs å Fjolum lagdi. vagr of blandinn.

14. Fra Haraldi konungi ok Eiriki Sviakonungi. Haraldr konungr kom lidi sinu austr i Vlk, ok lagdi inn til Tunsbergs; £>ar var ]iå kaupstadr; hann hafdi f>å 15 dvalzt i Uråndheimi 4 vetr ok komit ekki å jieirri stundu i Yikina. Hann spurdi Jiar Jiau tidindi, at Eirikr Svla- konungr Eymundarson hafdi lagt undir sik Yermaland, ok hann tok £>ar skatta af ollum markbygdum, ok hann kalladi vestra Gautland alt nordr til Svfnasunds ok hit 20 vestra alt med hafi, pk kalladi Sviakonungr jiat alt sitt riki ok tok skatta af. Hann hafdi £>ar sett yfir jarl, er kalladr var Hrani gauzki; hann hafdi riki milli Svinasunds °k Gautelfar; hann var nkr jarl. Haraldi konungi var sagt frå ordum Svlakonungs, at liann skyldi eigi fyrr af ^ låta, en hann hefdi jafnmikit riki i Vikinni, sem fyrr hafdi Sigurdr hringr eda Ragnarr lodbråk, son hans; en l^at var Raumanki ok Yestfold alt ut til Grenmars, svå ^ingulmork ok alt sudr jiadan. Hafdi pk um oli Jiessi fylki snuizt til hlydni vid Sviakonung, margir hofdingjar 30 ok mikit fålk annat. Uetta likadi Haraldi konungi stårilla, hann stefndi £>egar f)ing vid bændr par å Foldinni, ok har sakar å hendr £>eim um landråd vid sik. Bændr kåmu })ar sumir syn fyrir sik, sumir guldu fé, sumir Saettu refsingum. Får hann svå um sumarit um Jiat fylki.

3 3 Um haustit får hann upp å Raumanki, ok får J>ar alt at 60 Heiinskringla. sama hætti, at hann lagdi undir sik fat fylki. f å spurdi kann bridverdan vetr, at Eirikr Sviakonungr rei5 um Vermaland at veizlum med hird slna.

t m 15. Konungar piggja veizlu at Aha, oh um drap hans. Haraldr konungr hyr ferd sina austr um Eidaskog 5 ok kom fram i Vermalandi, lét far bua veizlur fyrir sér. Åki hét madr, liann var rikastr béndi å Vermalandi, storaudigr ok få gamall at aldri. Hann sendi menn til Haraids konungs ok baud honum til veizlu. Konungr bét ferdinni at åkvednum degi. Åki baud ok Eirlki kon- 10 ungi til veizlu ok lagdi honum hinn sama stefnudag. Åki åtti mikinn veizluskåla, ok var så forn; hann lét få gera annan nyjan skåla eigi rninna, ok vanda sem mest; hann lét fann skåla tjalda alian nyjum bunadi, en hinn forna fornum bunadi. En er konungar kérnu til veizlunnar, få 15 var skipat Eiriki konungi med sinni hird i hinn forna skåla, en Haraldi i hinn nyja skåla med sinu lidi. fannug var skipat ollura bordbunadi, at Eirikr konungr ok hans menn hofdu forn ker ok horn, ok f <5 gylt ok vel buin, en Haraldr konungr ok hans menn hofdu oli ny ker ok 20 horn, ok buin oli med gulli, fau våru oli likud ok skygd sem gier; en drykkr var hvårrtveggi hinn bezti. Åki béndi hafdi fyrr verit madr Hålfdanar svarta. En er så dagr kom, er veizlan var oli, få bjoggust konungar til brautferdar. Våru få reidskjétar bunir. I3å gékk Åki 25 fyrir Harald konung ok leiddi eptir sér son sinn 12 vetra gamlan, så hét Ubbi. Åki mælti: Ef ydr fykkir, herra, vinåttu vert fyrir gédvilja minn, er ek hefi lyst vid ydr i heimbodi minu, få launa fat syni minum; hann gef ek fér till fjénostumanns. Konungr fakkadi honum med 30 morgum fogrum ordum sinn fagnad, ok hét honum far i mot fullkominni sinni vinåttu. Sidan greiddi Åki fram stérar gjafir, er hann gaf konungi. Sidan mintist Åki vid konung. Eptir fat gékk Åki til Sviakonungs. Var få Eirikr konungr klæddr ok buinn til ferdar, ok var 35 hann heldr ukåtr. Åki tok på g<5da gripi ok gaf honum. Konungr svaradi få ok steig å bak hesti sinum. Åki gékk å leid med honum ok taladi vid hann. Skfigr var nær bænum, ok lå par vegrinn yfir. En er Åki kom å ^ skéginn, på spurdi konungr hann: Hvi skiptir pu svå fagnadi med okkr Haraldi konungi, at hann skyldi hafa nf ollu hinn betra hlut, ok veiztu, at pu ert madr minn? Ek hugda, sagdi Åki, at ydr, konungr, ok ydra menn niundi engan fagnad skort hafa at pessarri veizlu. En 10 er par var forn bunadr, sem pér drukkut, på veldr pat t>vi, at pér erut nu gamlir, en Haraldr konungr er nu i hléma aldrs; fékk ek honum af pvi nyjan bunad. En par er pu mintir mik, at ek væra pinn madr, på veit ek pat eigi sidr, at pu ert minn madr. På brå konungr sverdi ^ ek hjo hann banahogg; reid braut sidan. En er Haraldr konungr var buinn at stfga å hest sinn, på bad hann kalia til sin Åka buanda; en er menn leitudu hans, på runnu sumir pannug sem Eirikr konungr hafdi ridit; hindu peir par Åka daudan; fdru sidan aptr ok sogdu konungi. En er hann spyrr petta, heitr hann å menn sina, at peir skulu hefna Åka buanda; ridr konungr på pannug, er ådr hafdi ridit Eirikr konungr, till pess er kvårir verda varir vid adra; på rida hvårir sem mest Uiegu, til pess er Eirikr konungr kemr å skég pann er ^ skilr Gautland ok Vermaland. På snyr Haraldr konungr aptr å Vermaland, leggr på land pat undir sik, en drap tøenn Eiriks konungs, hvar sem hann stod på. F 6r Haraldr konungr aptr um vetrinn å Raumariki ok dvaldist t^r um hrid.

vA u 16. Ferå Haralds konungs til Tunsbergs. Haraldr konungr for um vetrinn ut til Tunsbergs til skipa sinna; byr hann på skipin ok heldr austr yfir Qerdinn; leggr på undir sik alla Vingulmork. Haun er *di å herskipum allan vetrinn ok heijar å Rånriki. Svå segir Eorbjorn hornklofi: Uti vill jol drekka, Ungr leiddisk eldvelli ef skal einn råda, ok inni at sitja, fylkir framlyndi, varma dyngju ok Freys leik heyja. eda vottu dunsfulla. Gautar hofdu sainnad f\ •ir alt um landit. 4/

17. Orrosta d Gautlandi. Um vårit er isa leysti, stikudu Gautar Gautelfi, at * Haraldr konungr skyldi eigi mega leggja skipum sinum upp i landit. Haraldr konungr hélt skipum sinum upp i elfina ok lagdist vid stikin, herjadi [)å å bædi lond ok 1° brendi bygdina. Svå segir Hornklofi:

Grennir Jjrong at gun ni Ok hjålmtamidr hilmir gunnmås fyrir liaf sunnan, holmrevdar let olman •r så var gramr, ok guinnum, lindihjdrt fyrir landi gedvordr, und sik jordu. lundprudr vid stik bundinn. Sidan ridu Gautar ofan med er mikinn ok héldu orrostu vid Harald konung, ok vard £>ar allmikit mannfall, ok hafdi Haraldr konungr sigr. ivå segir Hornklofi:

Riks f>reifsk reiddra oxa få er, hugfyldra holda, rymr, knåttu spjor glymja, hlaut andskoti Gauta, 2^ svartskygd bitu seggi hår var songr um svirum, sverd, |)jddkonungs ferdar. sigr, flugbciddra vigra.

18. Fali Hrana gauzka. Haraldr konungr for vida um Gautland herskildi, ok åtti f)ar margar orrostur tveim megin elfarinnar, ok fékk 2^ hann optast sigr. En i einhverri orrostu féll Hrani hinn gauzki. Sfdan lagdi Haraldr konungr land alt undir sik fyrir nordan elfina ok fyrir vestan Væni ok Vermaland alt. En er hann snerist f>adan i brott, setti hann f>ar eptir til landgæzlu Guthorm hertoga ok lid mikit med ^ honum, en konungr snerist |iå til Upplanda ok dvaldist fiar um hnd; for sidan nordr um Dofrafjall til frånd- heims? ok var [iar enn langar hrldir. Haraldr konungr tdk på at eiga born. fau iisa åttu sonu pessar Guthormr var elztr, Hålfdan svarti, Hålfdan livlti (peir våru tvlburar), Sigfrodr hinn ijordi; våru peir allir uppfæddir i fråndheimi ined miklum såma.

5 19. Orrosta i Hafrsfirdi. Tldindi pau spurdust sunnan or landi, at Hordar ok Rygir ok Egdir ok filir somnudust saman ok gerdu uppreist bædi at skipum ok våpnum ok fjolmenni; våru t>eir upphafsmenn: Eirikr, Hordalands konungr, Sulki, kon- 10 ungr af Rogalandi, ok Soti jarl, brådir hans, Kjotvi hinn audgi, konungr af Ogdum, ok forir haklangr, son hans; af felamork brædr tveir, Hråaldr hryggr ok Haddr hinn kardi. En er Haraldr konungr vard pessa tldinda vlss, l>å dro hann her saman ok skaut skipum å vatn; bjost sldan med lid mikit ok ferr med landi sudr ok hafdi mart haanna af hverju fylki. En er hann kemr sudr um Stad, t>å spyrr pat Eirikr konungr, hafdi hann på ok saman komit pvl lidi, er honum var vån; ferr hann på sudr i moti pyt lidi, er hann vissi at austan mundi koma til 20 fulltings vid hann. Mættist på herrinn allr fyrir nordan Jadar, ok leggja på inn til Hafrsfjardar. fa r lå fyrir Haraldr konungr med her sinn; tekst par pegar orrosta tøikil, var bædi hord ok lbng; en at lyktum vard pat, at Haraldr konungr hafdi sigr, en par féllu peir Eirikr ^ konungr ok Sulki konungr ok Soti jarl, brodir hans. fårir kaklangr hafdi lagt skip sitt i måti skipi Haraids kon- ^ngs, ok var forir berserkr mikill; var par allhord atsåkn adr forir haklangr féll; var på hrodit alt skip hans, på ^fl)di Kjotvi konungr i hdlma nokkurn, par er vlgi var u gott. Sldan flydi alt lid peirra, sumt å skipum, en sumt klj6p å land upp ok svå hit efra sudr um Jadar. Svå Segir Hornklofi: Heyrdir J)u, f Hafrsfirdi stddum ncikkva bra stillir, hvé hizug bardisk er honum var styrjar væni, konungr hinn kynstdri hlommun var å hlifum vid Kjotva hinn audga? ådr Haklangr félli. knerrir komu austan, Leiddisk J)å fyrir Lufu 5 kapps um lystir, landi at halda med gmundum hdfdum hilmi hinum hålsdigra, ok grofnum tinglum. holm let ser at skialdi. Hladnir våru J>eir holda Slogusk und sessfåljur, ok hvftra skjalda, er sårir våru, 10 vigra vestrænna, létu upp stjolu stupa. ok valskra sverda. stungu i kjol hofdum. Grenjudu berserkir, Å baki létu blfkja gudr var å sinnum, — bardir våru grjdti — emjudu ulfhednar Svafnis salnæfrar 15, ok fsarn glumdu. seggir hyggjandi. Freistudu hins framrada, (Estusk audkylfur er J)eim flyja kendi, ok um Jadar hljopu allvalds austmanna/ heim or Hafrsfirdi er byr at Utsteini, ok hugdu å mjoddrykkju. 20 20*

20. Haraldr konungr verdr einvaldi at Noregi. Eptir orrostu j^essa fékk Haraldr konungr enga mdt- stbåu i Noregi; våru [)å fallnir allir hinir mestu fjåndmenn hans; en sumir flydu or landi, ok var |)at allmikill rnann- fjoldi, Jm at [)å bygåust stor eyåilond; [)å bygdist Jamta- 2$ land ok Helsingjaland; ok var f>6 ådr hvårtveggja nokkut hygt af Noråmonnum. 1 |)eim ufriåi, er Haraldr konungr gékk til lands i Noregi, £>å funnust ok bygåust litlond: Færeyjar ok Island; j)å var ok mikil ferd til Hjaltlands, ok margir rlkismenn af Noregi flydu utlaga fyrir Haraldi konungi ok féru i vestrviking, våru i Orkneyjum ok Suåreyjum å vetrum, en å sumrum herjudu |)eir i Noreg ok gerOu Jjar mikinn landsskaåa. Margir våru peir ok rikismenn, er géngu til handa Haraldi konungi ok gerflust hans menn ok bygåu lond me6 honum. 3 6 21. Fra bornum Haraids konungs ok kvdnfongum. Haraldr konungr var nu einvaldi ordinn alls Noregs. få mintist hann (iess er mærin su hin mikilJåta hafdi mælt til hans; hann sendi |)å menn eptir henni ok lét 5 hana hafa til sin ok lagdi hana hjå sér. fessi våru born jieirra: Alof var elzt, £>å var Hrærekr, ()å Sigtryggr, Frodi ok forgils. Haraldr konungr åtti margar konur ok morg horn. Hann fékk (leirrar konu, er Eagnhildr hét, déttir Eiriks konungs af Jotlandi; hon var kollud Eagnhildr hin rfka. feirra son var Eirikr blodox. Enn åtti hann Svanhildi, dottur Eysteins konungs; £>essir våru synir feirra: Olafr Geirstadaålfr, Bjorn ok Eagnarr rykkill. Enn åtti Haraldr konungr Åshildi, dottur Hrings Dags- sonar ofan af Hringariki; [leirra born våru: Dagr ok 15 Hringr, Gudrodr skirja, Ingigerdr. Svå segja menn, at i>å er Haraldr konungr fékk Kagnhildar riku, at hann loti |iå af 9 konum smum. fess getr Hornklofi:

Hafnadi Hdlmrygjum ok Holga ættar ok Horda meyjum, konungr hinn kynstori hverri henni heinversku er tok konuna donsku.

Eorn Haraids konungs våru (iar hver uppfædd, sem haåéerni åttu. Guthormr hertogi hafdi vatni ausit hinn e^ta son Haraids konungs ok gaf nafn sitt. Hann knésetti jiann svein ok féstradi ok hafdi med sér i Vik ^5 austr; fæddist hann (iar upp med Guthormi hertoga. Guthormr hertogi hafdi alla stjorn landsins um Vikina ok Upplond, (iå er Haraldr konungr var eigi nær. 22

22. Vestrferd Haraids konungs. Haraldr konungr spurdi, at vida um mitt landit fcrjudu vikingar, (ieir er å vetrum våru fyrir vestan haf. ann hafdi £>å leidangr uti hvert sumar ok kannadi eyjar °k utsker; en hvar sem vikingar urdu varir vid her hans Heimskringla, I. 9 på flydu allir ok flestir å haf ut. En er konungi leiddist petta, på var3 pat å einu sumri, at Haraldr konungr sigldi med her sinn vestr um haf; kom hann fyrst vid Hjaltland, ok drap par alla vikinga, på er eigi flydu undan. Sidan sigldi hann sudr til Orkneyja ok hreinsadi 5 par alt af vlkingum. Eptir pat ferr hann alt i Sudreyjar ok herjar par; liann drap par marga vikinga, på er fyrir lidi rédu ådr. Hann åtti par margar orrostur ok hafdi jafnan sigr. få herjadi hann å Skotland ok åtti par orrostu. En er hann kom vestr i Mon, på hofdu peir 10 ådr spurt hvem hernad Haraldr konungr hafdi gert fyrrum par i landi; på flyd i alt félk inn å Skotland, ok var par aleyda af monnum; braut var ok flutt alt fé patermåtti; en er peir Haraldr konungr gengu å land, på féngu peir ekki herfang. Svå segir Hornklofi: 15

Menfergir bar margar ådr fvrir eljanfrddum margspakr — nidar varga allr herr Skota [iverri lurnlr vann sokn a sandi — logdis seids af lådi sandmens i bj randir; læbrautar vard flæja.

I |)essum orrostum féll Ivarr, son Rbgnvalds Mærajarls. 20 En i bætr Jiess gaf Haraldr konungr Rbgnvaldi jarli, er liann sigldi vestan, Orkneyjar ok Hjaltland, en Rognvaldr gaf {Degar Sigurdi brodur slnum bædi lbndin, ok var liann vestr eptir. tå er konungr sigldi austr, gaf hann Sigurdi jarldåm. tå kom til lags vid hann torsteinn raudr, son 2^ Olafs livita ok Audar hinnar djupaudgu; {ieir herjudu å Skotland ok eignudust Katanes ok Sudrland alt til Ekkjals- bakka. Sigurdr jarl drap Melbrigda tonn, jarl skozkan, ok batt hofud hans vid slagålar sér ok laust kvikvavodv- anum slnum å tonnina er skagdi or hofdinu; kom Jiar i ^ blåstr, ok fékk hann }iar af bana, ok er hann heygdr å Ekkjalsbakka. t å réd londum Gutkormr, son hans, einn vetr ok do barnlauss. Sfdan settust i lbndin vfkingar margir, Danir ok Nordmenn. 23. Skorit hår Haraids konungs. Haraldr konungr var å veizlu å Mæri at Rognvalds jarls, kafdi kann |)å eignazt land alt. t å tåk Haraldr konungr laugar. Hann lét £>å ok greida kår sitt, ok £>å 5 skar Rognvaldr jarl kår lians, en ådr kafdi verit liskorit ok ukembt 10 vetr-, var kann ådr kalladr lufa, en sidan gaf Rognvaldr jarl konum kenningarnafn ok kalladi kann Harald kinn kårfagra; ok sogdu allir er så, at f)at var kit mesta sannefni, Jjvi at kann kafdi kår bædi mikit 10 ok fagrt.

24. Gonguhrolfr gerr utlcegr. Rognvaldr Mærajarl var hinn mesti åstvin Haraids konungs, ok konungr virdi kann mikils. Rognvaldr jarl åtti Hildi, dottur Hrolfs nefju*, synir Jieirra våru Jieir ^ Hrålfr ok tårir. Rognvaldr jarl åtti ok fridlusonu 3, hét oinn Halladr, annarr Einarr, J^ridi Hrollaugr. teir våru i’osknir, {iå er hinir sklrbornu brædr Jieirra våru born. Hrålfr var vlkingr mikill; kann var svå mikill madr vexti, at engi hestr måtti bera kann, ok gékk kann kvargi sem ^0 hann får; kann var kalladr Gonguhrolfr. Hann herjadi ttijok i Austrvegu. Å einu sumri er kann kom or vlkingu austan i Vlkina, |iå kjå hann j)ar strandhogg. Haraldr konungr var i Vlkinni; hann vard mjbk reidr, pk er kann spurdi fietta, {)vl at kann hafdi mikit bann å lagt at ræna innanlands. Konungr lysti |)vl å [)ingi, at kann gerdi Hrolf utlaga af Noregi. En er {>at spurdi Hildr, mådir hans, |iå får kon å fund konungs ok bad fridar Hrolfi. Konungr var svå reidr, at henni tydi ekki at bidja. t å kvad Hildr |>etta:

Hafnit nefju nafna! Ilt er vid ulf at ylfask Nu rekit gand or landi Yggs valbrikar slikan; borskan holda barma; muna vid hilmis hjardir hvf bcllit J)vf stillir? hægr, ef hann renn til skogar. Gonguhrolfr for sidan vestr um haf til Sudreyja, ok padan for harm vestr i Vallancl ok herjadi par ok eignadist jarlsriki mikit ok bygdi par mjok Nordmonnum, ok er par sidan kallat Nordmandi. Son Gbnguhrélfs var Vil- hjålmr, fadir Rikardar, fbdur annars Rikardar, fodur Rod- 5 berts longum spada, fodur Vilhjålms bastards Englakon- ungs; frå honum em sidan komnir Englakonungar allir. Af Hrolfs ætt eru ok komnir jarlar i Nordmandi. Ragnhildr drdttning hin rika lifdi sidan 3 vetr, er hon kom i Noreg. En eptir dauda hennar for Eirikr, son 10 peirra Ilaralds ponungs, til fostrs i Fjordu til Uoris hersis Hrdaldssonar, ok fæddist hann par upp.

25. jFra Svasa jotni. Haraldr konungr for einn vetr at veizlum um Upp- • lond ok lét bua sér til jolaveizlu å Uoptum. Jolaaptan 15 kom Svasi fyrir dyrr, på er konungr sat yfir bordum. Hann sendi konungi bod, at hann skyldi ut ganga til hans, en konuugr bråst reidr vid pessum sendibodum, ok bar hinn sami madr reidi konungs lit, sem honum hafdi borit bodin inn. En Svasi bad bera eigi at sidr annat 20 sinn erendit, ok kvad sik vera pann Finninn, er kon ungr hafdi jåttat at setja gamma sinn par annan veg brekkunnar. En konungr gékk ut ok vard honum pess jåtsi at fara heim med honum, ok gékk yfir brekkuna i gamma hans med åeggjan sumra manna sinna, pétt sumir 25 letti. Uar stod upp Snæfridr, dottir Svasa, kvenna fridust, ok byrladi konungi ker fult mjadar, en konungr t6k alt saman, kerit ok hond hennar, ok pegar var sem elds hiti kvæmi i hbrund honum, ok vildi pegar hafa samrædi vid hana a peirri nott. En Svasi sagdi} at pat mundi eigi 30 vera nema at honum naudgum, nema konungr festi hana ok féngi at logurn. En konungr festi Snæfndi ok fékk hennar, ok unni svå med ærslum, at riki sitt ok alt pat er konungs tign byrjadi på fyrirlét hann. Uau åttu 4 sonu, Sigurdr brisi, Halfdan håleggr, Gudrodr ljdmi, 35 Rognvaldr réttilbeini. Slåan d6 Snæfrfflr, en litr hennar skipaåist å engan veg; var kon jafnrjoå sem på er hon var kvik. Konungr sat æ yfir henni, ok hugåi at hon toundi lifna; for svå fram 3 vetr, at bann syrgåi hana 5 dauåa, en alir lands lyår syrgåi hann viltan. En pessa villu at lægja kom til læknar lYtrleifr spaki, er meå viti lægåi på villu, fyrst meå eptirmæli meå pessum hætti: Eigi er kynligt, konungr, at pu munir svå fnåa konu ok lo ^ ns^ ra> °k tignir hana å duni ok å guåvefi, sem hon ^*<5 pik; en tign pin er minni en hæfir, ok hennar, i pvi at hon liggr oflengi i sama fatnaåi, ok er miklu sannligra, at hon sé krærå ok sé skipt undir henni klæåum. En Ijegar er hon var hrærå or rekkjunni, på siær yldu ok lg ^Nfani ok hverskyns illum fnyk af lfkamanum; var på hvatat at båli ok var hon brend; blånaåi pd åår allr Wkaminn ok ullu par or ormar ok eålur, froskar ok pdddur ok allskyns illyrmi. Seig hon svå i osku, en konungr steig til vizku ok hugåi af keimsku, stfråi sfåan ri'ki sinu, ok styrktist ok gladdist hann af pegnum si'num, en pegnar af honum, en rikit af hvårutveggja.

20. Fra Pjodolfi or llvini. Eptir pat er Haraldr konungr kafåi reynt svik Finn- ll'inar, varå hann svå reiår, at hann rak frå sér sonu 25 p na. ok Eiunuunar, ok vildi eigi sjå på. En Guåroår J^mi får å fund Ejoåolfs hins hvinverska, fdstrfoåur sins, °k baå hanu fara meå sér til konungs, pvi at t ’joåolfr ^ar åstvin Haraids konungs; en konungr var på å Upp- °»dum. Peir foru, er peir våru bunir, ok komu si'å 30 t ptans tU konungs, ok settust niår utarliga ok duldust. ^ouungr gékk å gdlfinu ok så å bekkina, en hann kafåi izlu nokkura, ok var mjoår blandinn, j)å kvaå hann P^tta fyrir muimi sér:

Mjok em min ir rekkar ok liér komnir, harir; til nijudgjarnir fornir hvi erut æfar margir? På svaradi fjåddlfr: Hofdum ver i hofdi med vellbrota vitrum; liogg at eggja leiki våruma J)å til margir. Pjodolfr tok på ofan hottinn, ok kendi konungr hann \rå ok fagnadi honum vel. På baS Pjodolfr, at konungr 5 skyldi eigi fyrirlita sonu slna, pvi at fusir væri peir at eiga betra méderni, ef pu hefdir peim pat fengit. Kon ungr jåttadi honum pvi, ok bad hann hafa Gudrod heim med sér, svå sem hann hafdi fyrr verit, en Sigurd ok Hålfdan bad hann fara å Hringariki, en Rognvald å Hada- land. Peir gera sem konungr baud, gerdust peir allir vaskir menn ok vel bunir at ipréttum. Haraldr konungr sat på um kyrt innan land, ok var fridr godr ok årferd.

27. Uppliaf Torfeinars jarls. Rognvaldr jarl å Mæri spurdi fall Sigurdar, brodur sins, ok pat, at på såtu i londunum vikingar; på sendi hann vestr Hallad, son sinn, ok t6k hann jarlsnafn ok hafdi lid mikit med sér. En er hann kom til Orkneyja, på settist. hann i londin; en bædi å haust ok um vetr ok um vår foru vikingar um eyjar, nåmu nesnåm ok hjoggu ^ strandhdgg. Pat leiddist Halladi jarli at sitja i eyjunum, veltist hann på or jarldominum ok ték hbldsrétt; får hann sidan austr i Noreg. En er Rognvaldr jarl spurdi petta, let hann illa yfir ferd Halladar, sagdi at synir hans mundu verda ullkir forellri sinu. På svaradi Einarr: ek ^ hefi litinn metnad af pér; å ek vid litla åst at skiljast; mun ek fara vestr til eyja, ef pu vilt få mer styrk nokkurn; mun ek pvi heita, er pér mun allmikill fagnadr å vera, at ek mun eigi aptr koma til Noregs. Rognvaldr sagdi, at pat li'kadi honum vel, at hann kværni eigi aptr, ^ pvi at mér er litil van, at frændum pinum sé sæmd at pér, pvi at médurætt pin oli er prælborin. Rognvaldr fékk Einari eitt langskip ok skipadi til handa honum. Sigldi Einarr um haustit vestr um haf; en er hann kom 15 10

CT trollum, Tréskegg hann gaf fa 0 hafåi ()ar landvorn; var ()ar mjok herskått af vlkingum, vlkingum, af herskått mjok ()ar var landvorn; ()ar hafåi an ir ar bn vr jt må o enyn ok einsynn ok maår ljotr var bann maår; rikr hann margir synir hans vel å legg komnir; komnir; legg å vel hans synir margir J'ikis }3ess alls Guthormi, syni sinum, ok setti hann bar bar hann setti ok sinum, syni Guthormi, alls }3essJ'ikis lifåi Eymundarson. Hann andaåist {)å er Haraldr konungr konungr verit Haraldr {)å hafåi er bårfagri andaåist hinn Hann Eymundarson. lifåi S sela ok Olafs, foåur Styrbjarnar. Guthormr hertogi varå varå hertogi Guthormr Styrbjarnar. foåur Olafs, Ssela ok oånj yfir. hofåingja å taå i useg; ( Tunsbergi; i gåttdauår från l u ^ um alt yfirsåkn hans, 50 vetra. Hann var faåir J^eirra Eiriks bins sigr- sigr- bins Eiriks J^eirra faåir var Hann vetra. 50 hans, ^ e* i å iu åi Hldn åeg o Gåor Ijomi, Guåroår ok båleggr Hålfdan våri, einu å Peh* til ot jem alr ea mbrai n ( en småbornari vera jarlar jieim potti øna skygnastr. tøanna k aå | hafåi °k Hann var var Hann til Orkneyja, j)å lågu (lar fyrir vikingar tveim skipum, skipum, tveim } viå vikingar orrostu fyrir (lar lågu j)å Orkneyja, til oi tékg o Klr kra Enr lgi igr til [iegar lagåi Einarr skurfa. Kålfr ok tréskegg forir eyjum. Slåan geråist Einarr jarl yfir eyjunum, ok var var ok eyjunum, yfir jarl Einarr geråist Slåan eyjum. f>etta kveåit: ågrvr Km ( Kom nååger vir. ufriår var upp å Gautlandi, meåan Eirlkr konungr konungr Eirlkr meåan Gautlandi, å upp var ufriår å e Hrlr oug vr etg a adi |å våru |iå aldri, at fertugr var konungr Haraldr er få pi Erk oug a knnr Sløå jr, son Bjorn, Svltøåå i konungr var konung Eirik Eptir Guthormr hertogi sat optast i Tunsbergi, ok hafåi hafåi ok Tunsbergi, i optast sat hertogi Guthormr a (em ki li e sti al hej fli ok fylki, hverju I jarl setti en rlki, ekki ()eim gaf 28. 3 at fyrir eldiviå, [)vi at engi var skogr i Orkn- Orkn- i skogr var engi at [)vi eldiviå, fyrir at 30. pvi Andldt Eiriks konungs Ey Ey mundar s konungs onar. Eiriks Andldt 3 a ok hafåi sigr, en Jieir féllu bååir. f å var var å f bååir. féllu Jieir en sigr, hafåi ok a 29. kallaår Torfeinarr, at hann lét skera torf torf skera lét hann at Torfeinarr, kallaår ofiar rp Skurfu. drapTorfeinarr Brenna Rognvalds Mær Mær ajarls. Rognvalds Brenna 7 kn, ) e knnr a eg nr ok nær, eigi var konungr er [)å ikina, ad Gtom liertoga. Guthorms Daudi 3 så a [er nu la i, r kon- er viå, illa undu [ieir at svå, a 3 10 a gaf Haraldr konungr yfirsokn yfirsokn konungr Haraldr gaf a er oug i Noregi. i konungr vetr 3 i vr. å fåru få våru. eir peir våru allir allir våru ( jo med mikla sveit manna, ok kému å uvart Rognvaldi Mærajarli ok toku hus å konum ok brendu hann inni med 60 manna. få ték Hålfdan langskip 3 ok skipadi ok sigldi sidan vestr um haf, en Gudrodr settist [jar at , londum, sem ådr hafdi haft Rognvaldr Mærajarl. En er 5 Haraldr konungr spurdi f>etta, [)å ferr hann £>egar med lidi miklu å hendr Gudrodi, ok så Gudrodr engan annan sinn kost en gefast upp i vald Haraids konungs, ok sendi konungr hann austr å Agdir, en Haraldr konungr setti j)å yfir Mæri fori, son Rognvalds jarls, ok gipti honum 10 Ålofu dottur slna er kollud var årbdt. forir jarl pegjandi hafdi på nki J)vilikt sem haft hafdi Rognvaldr jarl, fadir hans.

31. Daudi Hålfdanar hdleggs. Hålfdan håleggr kom vestr til Orkneyja ok mjok å uvart, ok flydi Einarr jarl pegar or eyjunum yfir å Nes, ok kom aptr Jiegar hit sama haust, ok kom f)å å uvart Hålfdani. feir hittust ok var par skomm orrosta, ok flydi Hålfdan; var [)at vid nott sjålfa, lågu peir Einarr tjaldalausir um néttina. En um morguninn er lysa tok, $ |}å leitudu [}eir flottamanna um eyjarnar, ok var hverr drepinn £>ar er stadinn vard. få mælti Einarr jarl: eigi veit ek, sagdi hann, hvårt ek sé ut å Rinansey, mann eda fugl; stundum hefst upp en stundum leggst nidr. Sidan féru f>eir J)annug ok fundu [)ar Hålfdan hålegg ok tdku hann hondum. Einarr jarl kvad vlsu {)essa um aptaninn, ådr hann lagdi til orrostu:

Sékat ek Hrolfs or hendi En i kveld, par er knyjum, né Hrollaugi fljuga at kerstraumi, romu, dorr a dolga mengi; pegjandi sitr petta $ dugir oss, fodur hefna. torir jarl a Mæri. f å gékk Einarr jarl til Hålfdanar; hann reist orn å baki honum med {)eima hætti, at hann lagdi s verdi å hol vid hrygginn ok reist rifin oli ofan alt å lendar, drd J3ar åt lungun; var J>at bani Hålfdanar. f å kvad Einarr: $ Kckit heli ek Rognvalds dauda Verpit, snarpir svcinar, (rett skiptu }m nornir). jm at sigri ver radum, — nu er fdlkstudill fallinn — — skatt vel ek honum hardan — at fjordungi minum. at hafcetu grjdti. 0 Søan settist Einarr jarl at Orkneyjum, sem fvrr haØi lianu haft. En er tøindi j^essi spyrjast i Noreg, |yå kunnu |)essu storilla bræflr Hålfdanar ok toldu hefnda fyrir vert, ok margir sonnuflu [)at adrir. En er Einarr jarl spyrr [)etta, pk kvad hann:

^ Eru til mfns ijors margir en [do vitu j^eygi menn um sannar deildir }ieir, adr mik liafi feldan, or Jmisum attum, liverr ilfjorna arnar lismabornir, gjarnir; undir hlftr at luta.

32. Sætt Haraids leonungs ok Einars jarls. 15 15 Haraldr konungr baud lidi ut ok dr<5 saman her •nikinn, ok f<5r søan vestr til Orkneyja. En er Einarr jarl spurdi, at Haraldr konungr var austan kominn, ferr liann yfir å Nes, ok kvad visu: Margr verdr sekr um saudi hætt segja mer holdar seggr med fogru skeggi, vid hugfullan stilli; cn ek at ungs f eyjum Haraids hefi ck skard i skildi allvalds sonar falli: — skalat ugga £>at — lidggvit. f(5ru menn ok ordsendingar milli konungs ok jarls; __ {>å svå, at |)ar vard å komit stefnulagi, ok finnast $ 2(1 N r sjålfir, ok festi }jå jarl alt i konungs d<5m. Haraldr konungr dæmdi å hendr Einari jarli ok olluin Orkneyingum atr gjalda 60 marka gulis. Bdndum potti gjald ofmikit; baud jarl J^eim, at hann mundi einnsaman gjalda, ok skyldi hann eignast £>å odul oli i eyjunum. fessu jåttudu Pek', mest fyrir pk sok, at hinir snaudu åttu litlar jardir, biuir audgu hugdust mundu leysa sm 6dul [)egar er peir vildu. Leysti jarl alt gjaldit vid konung; f<5r kon- l^å austr aptr um haustit. Var Jyat lengi søan i 35 r/kneyjum, Jar^ar attu &11, alt £ar til er Sigurdr 0 -rilocVisson gaf aptr odulin. Heimskringla, I. 10 33. Fail Guthorms oh Hdlfdanar hvita. Guthormr, son Haraids konungs, hafdi landvorn fyrir Vikinni, ok for liann med kerskipum bit ytra. En er hann lå i Elfarkvislum, {3a kom {3ar Solvi klofi ok lagdi til bardaga vid bann; f>ar féll Gutbormr. Halfdan svarti 5 ok Halfdan bvlti lågu i viking ok herjudu um Austrveg. feir åttu orrostu mikla å Eistlandi; J>ar féll Halfdan hviti.

34. Kvdnfang Eiriks honungs. Eirikr Haraldsson var at fostri med fåri hersi Hroaldssyni i Fjordum; bonum unni Haraldr konungr 10 mest sona sinna ok virdi bann mest. få er Eirikr var 12 vetra gamall, gaf Haraldr konungr bonum fim langskip, ok for hann i bernadi: fyrst i Austrveg ok Jjå sudr um -Danmork ok um Frisland ok Saxland, ok dvaldist i |>eirri ferd 4 vetr. Eptir J3at fér bann vestr um baf ok herjadi ^ um Skotland ok Bretland, Irland ok Valland, ok dvaldist fa r adra 4 vetr. Eptir {3at for bann nordr å Finnmork ok alt til Bjarmalands, ok åtti |3ar orrostu mikla ok bafdi sigr. få er bann kom aptr å Finnmork, {3a fundu menu lians i gamma einum konu, {)å er {3eir bdfdu enga sét $ jafnvæna. Hon nefndist fyrir {3eim Gunnbildr, ok sagdi at fadir hennar bjé å Hålogalandi, er bét Ozurr toti. Ek befi hér verit til {3ess, segir hon, at nema kunnostu at binnum tveim, er hér eru frodastir å Morkinni; nu eru feir farnir å veidar, en bådir {3eir vilja eiga mik, ok ^ bådir eru {)eir svå visir, at {3eir rekja spor sem bundar, bsodi å {3a ok å bjarni; {3eir kunna ok svå vel å skidum, at ekki må fordast {3å, hvårki menn né dyr, en bvatki er feir skjéta til, \A bæfa {3eir. Svå hafa f>eir fyrirkomit hverjum manni er hér befir komit i nånd, ok ef peir 3° verda reidir, {3a snyst jord um fyrir sjonum Jjeirra, en ef nbkkut kvikt verdr fyrir sjonum peirra, {3a felir dautt nidr. Nu megut fér fyrir engan mun verda å veg Jjeirra, nema ok fela ydr hér i gammanum; skulut f>ér f>å freista, ef vér fåim drepit f>å. feir fæktust fætta, ok hon fal |}å. Hon tok llnsekk einn, ok hugdu |3eir at aska væri i, hon ték J)ar i hendi sinni ok seri [m um gammann utan ok 5 innan. Litlu sfdar koma Finnar heim. feir spyrja hvat t>ar er komit. Hon segir at |)ar er ekki komit. Finnum fykkir f)at undarligt, er fæir hofdu rakit spor alt at gammanum, en sidan finna fæir ekki. få gera Jæir sér Gid ok matbua, en er fæir våru mettir, J)å hyr Gunnhildr 10 rckkju slna. En svå hafdi ådr farit 3 nætr, at Gunnhildr hafdi sofit, en hvårr fæirra hefir vakat yfir odrum fyrir åbrfdis sakir. få mælti hon til Finna: farit nu hingat ok liggi å sina klid mer hvårr ykkarr. feir urdu fæssu fegnir ok gerdu svå. Hon hélt sinni hendi um håls ^ hvårum fæirra. feir sofna fægar, en hon vekr f)å, ok enn brådliga sofna fæir, ok svå fast, at hon fær varliga vakit f>å. Ok enn sofna fæir, ok fær hon {)å fyrir engan tøun vakit f>å. Ok f>å setr hon f>å upp, ok enn sofa fæir. Hon tekr f)å selbelgi 2 mikla ok steypir yfir liofud peim 20 ok hindr at sterkliga fyrir nedan hendrnar. få gerir hon kending konungsmonnum, hlaupa jæir pk fram ok bera våpn å Finna ok få hladit fæim, draga f>å lit or gamm anum. Um néttina eptir våru reidar|>rumur svå stérar, at l^cir måttu hvergi fara. En at morni féru fæir til skips 25 ok hofdu Gunuhildi med sér ok færdu hana Eiriki. Féru l^eir Eirikr {jå sudr til Hålogalands. Hann stefndi til sin 9zhri tota. Eirikr segir at hann vill få dottur hans. Hzurr jåtar f>vi; fær f>å Eirikr Gunnhildar ok hefir hana o^ed sér sudr i land.

35. Haraldr skip tir riki med sonum sinum. llaraldr konungr var f>å fimtugr at aldri, er synir kans våru margir rosknir en sumir daudir. feir gerdust ^oargir ofstopamenn miklir innanlands ok våru sjålfir hsåttir; |)eir råku af eignum jarla konungs, en suma dråpu ^ I3eir. Haraldr konungr stefndi ba f>ing fjolment sudr i •6 Heimskringla. landi ok baud til Upplendingum. På gaf hann sonurn sfnum konunganiifn ok setti £>at i logum, at hans ætt- menn skyldi hverr konungdom eptir sinn fodur taka, en jarldåm så er i kvennsvipt væri af hans ætt kominn. Hann skipti landi med [jeim: Vingulmork, Raumarlki, 5 Yestfold, Pelambrk, {>at gaf hann Olafi, Birni, Sigtryggi, Fråda, Porgisli. En Heidmork ok Gndbrandsdali gaf hann Dag ok Hring ok Eagnari. Snæfrldar sonurn gaf hann Hringarlki, Hadaland, Påtn ok {)at er |)ar liggr til. Guthormi hafdi hann gefit til yfirsoknar frå Elfi til Svina- 10 sunds ok Rånrlki; hann hafdi hanu sett til land varnar austr vid landsenda, sem fyrr er ritat. Haraldr konungr sjålfr var optast lun mitt land. Hroerekr ok Gudrbdr våru jafnan innan hirdar med konungi ok hbfdu veizlur storar å Hordalandi ok i Sogni. Eirikr var med Haraldi kon- 15 ungi, fedr slnum; honum gaf hann Hålogaland ok Nord- mæri ok Raumsdal. Nordr i Pråndheimi gaf hann yfirsokn Hålfdani svarta ok Hålfdani kvita ok Sigrbdi. Hann gaf sonurn sinum i hverju jiessu fylki kålfar tekjur vid sik, ok jiat med, at {)eir skyldu sitja i håsæti, skor hæra 20 en jarlar, en skor lægra en hann sjålfr. En [>at sæti eptir hans dag ætladi sér hverr sona hans, en hann sjålfr ætladi ])ykki enn af nyju milli jieirra brædra. En med |)vi at jreii jJuliust hafa litit rlki, j)å fåru |)eir i hernad; sva sem sagt er, at Guthormr féll i Elfarkvlslum fyrir Solva klofa. Eptii jiat tok Olafr vid j)vi rlki er hann hafdi haft. Halfdan hviti feli a Eistlandij Hålfdau håleggr féli ^ i Orkneyjum. Peim Porgisli ok Froda gaf Haraldr kon ungr herskip, ok foru Joeir i Vestrvlking ok herjudu nm Skotland ok Bretland ok Irland. Peir eignudust fyrst Nordmanna Dyflinui. Svå er sagt, at Fråda væri geliun banadrykkr, en Porgisl var lengi konungr yfir Dyflinnf, 35 ok var svikinn af Irum ok féll ]mr. 36. Daudi Rognvalds réttilbeina. Eirikr bloåox ætlaåi at vera yfirkonungr allra bræåra sinna, ok svå vildi ok Haraldr konungr vera låta; våru t^eir feågar longum åsamt. Rbgnvaldr réttilbeini åtti 5 Haåaland; hann nam fjblkyngi ok geråist seiåmaår. Haraldi konungi f>6ttu illir seiåmenn. Å Horåalandi var seiåmaår er hét Vitgeirr; konungr sendi honum orå °k baå hann hætta seiå. Hann svaraåi ok kvaå:

fat er va litil er Rognvaldr sidr at ver sidim, réttilbeini, karla born hrodmogr Haraids, ok kerlinga, a Iladalandi. En er Haraldr konungr heyrdi petta, på for med hans råcM Eirikr til Upplanda ok kom å Had aland ok brendi 5 mni RBgnvald, brodur sinn, med 80 seidmanna, ok var l>at verk lofat mjbk.

37. Daudi Gudrodar Ijonxa. Gudrodr Ijdmi var ura vetrinn med Pj<5d<51fi i Ilvini, fdstrfodur sinum, a kynnissokn, ok hafdi skutu alskipada, °k vildi liann fara uordr å Hogaland. På logdust å stormar miklir, en Gudrbdi var titt um ferd siua, ok lét “nnn illa um dvoliua. På kvad Pjdddlfr:

Fari da ér, adr fleyja Vindbjsna skaltu, visi flatvollr, hédan , batnar; vfdfrægr, hédan bida; verjdr Geitis vegr grjoti, vent med oss unz verdi Gudrodr! um sja storan. vedr; nu er brim fyrir Jadri. Eudrbdr for sem hann ætladi, hvat sem Pjodolfr mælti. n er |)eir konm fyrir Jaåar, |)å kafåi skipit undir [)eim, °k létust |dar allir.

38. Fali Djarnar kaupmanns. Bjorn, son Haralds konungs, réå f>a fyrir Vestfold, sat optast i Tuusbergi, en var litt i hernaåi. Til 7 8 Heiinskringla. Tunsbergs sdttu mjok kaupskip, bæåi fmr um Vikina ok noråan or landi ok sunnan or Danmork ok Saxlandi. Bjorn konungr åtti ok kaupskip i feråum til annarra landa, ok aflaåi ser svå dyrgripa eåa annarra fanga, ficirra er hann |)6ttist hafa purfa. Bræår hans kolludu 5 hann Bjorn farmann eåa kaupmann. Bjorn var vitr maår ok vel stiltr ok {)<5tti vænn til hofåiogja. Hann fékk sér gott kvånfang ok makligt; han gat son er Guåroår hét. Eirikr bléåox kom or Austrveg meå herskip ok liå mikit; hann beiddist af Birni, bræår sinum, at taka viå 10 skottum ok skyldum, ])eim er Haraldr konungr åtti å Vestfold, en hinn var åår vandi, at Bjorn færåi konungi skatt eåa sendi menn meå; vildi hann enn svå ok vildi eigi af hondum greiåa. En Eirikr |)6ttist vista {nirfa ok tjalda ok drykkjar. feir bræår {jreyttu {jetta meå kapp- 15 mælum, ok fékk Eirikr eigi at heldr ok får braut or bænum. Bjorn for ok brott or bænum um kveldit upp å Sæheim. Eirikr hvarf aptr, for upp um nottina å Sæheim eptir Birni, kom j^ar er ])eir såtu yfir drykkju. Eirikr tok hus å [)eim, en [æir Bjorn géngu ut ok boråust; |>ar 20 féll Bjorn ok mart manna meå lionum; Eirikr ték [^ar herfang mikit; for sfåan norår i land. fetta verk lfkaåi storilla Vlkverjum, ok var Eirikr })ar mjok u])okkaår; foru |)au orå um, at Olafr konungr mundi hefna Bjarnar, bréåur sins, ef honum gæfi færi å. Bjorn konungr liggr 2^ i Farmannshaugi å Sæheimi.

39. Sætt Tconunga. Eirikr konungr fér um vetrinn norår å Mæri ok tok veizlu i Sdlva fyrir innan Agåanes. En er j)at spurfli Hålfdan svarti, for hann till meå her ok tok hus å fæim. ^ Eirikr svaf i utiskemmu ok komst ut til skogar viå iimta maun. En [>eir Halfdan brendu bæinn ok liå alt [)at er inni var. Kom Eirikr å fund Haraids konungs meå {Dessum tiåindum. Konungr varå {jessu åkafliga reiår ok samnaåi her saman ok fér å hendr frændum. En er & Haraids Saga hins hårfagra. 79 fat spyrr Halfdan svarti, få bydr hann ut lidi ok skipum ok verår allfjolmennr ok lagdi ut til Stads fyrir innan forsbjbrg. Haraldr konungr lå få lidi sinu ut vid Rein- sléttu; fåru få menn milli feirra. Guthormr sindri hét 5 einn gofugr madr; hann var i lidi med Hålfdani svarta, en fyrr hafdi hann verit med Haraldi konungi ok var hann åstvinr heggja feirra. Guthormr var skåld mikit; hann hafdi ort sitt kvædi um hvårn feirra fedga. feir hofdu honum bodit laun fyrir, en hann neitti ok beiddist 10 at feir skyl di veita honum eina bæn, ok hofdu feir fvi heitit. Hann får få å fund Haraids konungs, ok bar sættarord millum feirra, ok bad få hvårntveggja feirrar bænar, ok fess at feir skyldi sættast. En konungar gerdu svå mikinn metnad hans, at af hans bæn sættust ^ t>eir. Margir adrir gofgir raenn fluttu fetta mål med honum. Vard fat at sætt, at Halfdan skyldi halda riki ellu {3vi er ådr hafdi hann haft, skyldi hann ok låta åliætt vid Eirik, b rådur sinn. Eptir [3essi sogu orti Jorunn skåldmær ndkkur erendi 1 Sen dibit: 20 Harald fra ek Halfdan(ar) spyrja sonisk svartleitr reyni herdibrogd, en logdis sja bragr, hiun harfagra.

40. Fæddr Hakon godi. Håkon Grjotgardsson Hladajarl hafdi alla yfirsåkn 1 ^ IJrandheimi, få er Haraldr konungr var annarsstadar i 0 hindi, ok hafdi Håkon mestan metnad i frændalogum af konungi. Eptir fail Håkonar tok Sigurdr, son hans, nki °k gerdist jarl 1 fråndheimi; hann hafdi atsetu at Hibdum. kled honum fæddust upp synir Haraids konungs, Ilålfdan svarti ok Sigrodr, en ådr våru feir undir hendi Håkonar, loåur hans. feir våru mjok jafnaldrar, synir Haraids ok Sigurdr. Sigurdr jarl fékk Bergljotar, dåttur foris jarls fegjanda. Modir hennar var Ålof årbot, dåttir Haraids konungs hårfagra. Sigurdr jarl var allra manna vitrastr. En er Haraldr konungr tåk at eldast, få settist liann 3s °ptliga at stdrbuum, er hann åtti å Hdrdalandi å Ålreks- stodum eda å Sæheimi eda å Fitjum eda å Utsteini eda å Ogvaldsnesi I Kormt. På er Haraldr konungr var nær 70, gat hann son vid konu })eirri er P<5ra hét mostrstong; bon var ættud or Mostr. Hon åtti goda frændr ok var i frændsemistolu vid Hdrda-Kåra. Hon var kvenna mest 5 ok lim fndasta. Hon var kollud konungs ambått. Våru peir margir pk konungi lydskyldir, er vel våru ættbornir, bædi karlar ok konur. Så var pk sidr um gofugra manna bdrn at vanda mjok menn til at ausa vatni eda gefa nafn: En er at pcirri stundu kom, er Pdru var vån at hon 1° mundi barn ala, pk vildi hon fara å fund Haraids kon ungs. Hann var pk nordr å Sæheimi, en hon var i Mostr. Hon for £>å nordr å skipi Sigurdar jarls. Pau lågu um néttina vid land; par 61 Pora barn uppi å hellunni vid bryggjuspordinn, {iat var sveinbarn. Sigurdr jarl jos 15 sveininn vatni ok kalladi Håkon eptir fedr sinum, Håkoni Hladajarli. Sa sveinn var snimma fridr ok mikill vexti ok mjok likr fedr sinum. Haraldr konungr let sveininn fylgja mddur siuni, ok våru [iau at konungsbum medan sveinninn var ungr. 2°

41. Ordsending Adalsteins konungs. Adalsteinn hét pk konungr i Englandi, er J)å hafdi nytekit vid konungdomi; hann var kalladr hinn sigrsæli ok hinn trufasti. Hann sendi menn til Noregs å fund Haraids konungs med {lesskonar sending: at sendimadr 2^ gékk fyrir konung; hann seir konungi sverd gullbuit med hjoltum ok medalkafla, ok oli umgerd var buin med gulli ok silfri ok sett dyrligum gimsteinum. Hélt sendimadrinn sverdshjoltunum til konungsins ok mælti: hér er sverd ev Adalsteinn konungr sendi pér, ok mælti at })u skyldir vid 3° taka. Konungr tok medalkaflann, ok Jiegar mælti sendi madrinn: Nu tåktu svå vid sem vårr konungr vildi, ok nu skal tu vera }3egn hans, er [>u tokt vid sverdi hans. Haraldr konungr skildi nu, at f>etta var med spotti gert, en hann vildi enskis manns pegn vera. En p6 mintist 35 hann })ess, sem hans håttr var, at hvert sinn er skjdt ædi eda reidi hljop å hann, at hann stilti sik fyrst, ok lét svå renna af sér reidina ok leit å sakar ureidr. Nu gerir hann enh svå, ok bar ])etta fyrir vini sina, ok finna |3eir 5 allir saman hér råd til; £at hit fyrsta at låta sendimenn heim fara uspilta.

42. Fer6 Hanks til Englands. Annat sumar eptir sendi Haraldr konungr skip vestr til Englands, ok fékk til styrimann Hauk håbrok. Hann 1° var kappi mikill ok hinn kærsti konungi. Hann fékk i hbnd honum Håkon, son sinn. Haukr f<5r vestr til Englands å fund Adalsteins konungs ok fann hann i Lundiinum; [)ar var f)å bod fyrir ok veizla virdilig. Haukr segir sinum monnum, |)å er |)eir koma at hollinni, hvernug 15 t>eir skulu håtta inngongunni; segir, at så skal sidast ut g^nga er fyrstr gengr inn, ok allir standa jafnfram fyrir hordinu, ok hverr fæirra hafa sverd å vinstri hiid ok festa svå yfirhofnina at eigi sjåi sverdit. Sidan ganga t>eir i hollina; [)eir våru 30 manna. Gékk Haukr fyrir konung ok kvaddi hann. Konungr bidr hann vel kominn. ^ ték Haukr sveininn ok setr å kné Adalsteini konungi. Eonungr sér å sveininn ok spyrr Hauk hvi hann ferr Syå. Haukr svarar: Haraldr konungr bad pik féstra honum ambåttar barn. Konungr vard reidr mjok ok greip 2o til sverds, er var hjå honum, ok brå, svå sem hann vildi ^repa sveininn. Haukr mælti: knésett liefir {)u hann nu, °k måttu myrda hann ef £>u vill, en ekki mantu med pvi dllum sonum Haraids konungs. Gékk Haukr sidan 3o ^ a^ r hans menn, ok fara leid sina til skips ok alda 1 haf, er peir eru at |)vi bunir, ok komu aptr til Eoregg å fund Haraids konungs, ok likadi honum mi vel; PVl at J)at er mål manna, at så væri utignari er ddrum °stradi barn. I {>vilikum vidskiptum konunga fannst £>at, at hvårr Jæirra vildi vera meiri en annarr, ok vard ekki Heimskringla ,1 . 11 misdeili tignar f>eirra at heldr fyrir pessar sakir; hvårr- tveggi var yfirkonungr slns rikis til daudadags.

43. Skirdr Hakon Adalsteinsfostri. Adalsteinn konungr lét sklra Håkon ok kenna rétta tru ok géda sidu ok allskonar kurteisi. Adalsteinn kon- 5 ungr unni honum meira en dllum frændum slnum, ok ut i frå unni honum kverr madr er hann kunni. Hann var sidan kalladr Håkon Adalsteinsfostri; hann var hinn mesti fyrottamadr, meiri ok sterkari ok frldari en kverr madr annarra; hann var vitr ok ordsnjallr ok vel kristinn. 10 Adalsteinn konungr gaf Håkoni sverd f)at er hjoltin våru or gulli ok medalkaflinn, en brandrinn var [)6 betri; par hjd Håkon med kvernstein til augans; j)at var sidan kallat kvernbltr. Pat sverd hefir bezt komit til Noregs. Pat åtti Håkon til daudadags. 15

44. Leiddr Eirikr til rikis. Haraldr konungr var pk åttrædr at aldri, gerdist han pk [lungfærr, svå at hann £>6ttist eigi mega fara yfir land eda stjårna konungsmålum. På leiddi hann Eirik, son sinn, til kåsætis slns ok gaf honum vald yfir landi 20 ollu. En er |jat spurdu adrir synir Haraids konungs, pk settist Halfdan svarti i konungs håsæti; t6k hann jiå ok til forråda allan Pråndheim; hurfu at |)vi rådi allir Prændir med honum. Eptir fali Bjarnar konungs kaupmanns tok Olafr, brodir hans, rlki yfir Vestfold, ok til fåstrs Gudrod, $ son Bjarnar. Tryggvi hét son Olafs, ok våru J>eir Gudrbdr féstrbrædr ok mjok jafnaldrar, ok bådir hinir efniligstu ok atgervimenn miklir. Tryggvi var hverjum manni meiri ok sterkari. En er Vi'kverjar spurdu, at Hordar hofdu tekit til yfirkonungs Eirik, {ia toku Jieir Olaf til yfirkon- 30 ungs i Vlkinni, ok hélt hann f>vl riki; fietta likadi Eirfki storilla. Tveim vetrum sid ar vard Hålfdan svarti bråd- daudr inn i Pråndheimi at veizlu nokkurri, ok var pat mål manna, at Gunnhildr konungamddir hefdi keypt af i y^kunnigri ^ konu at gera honum banadrykk. Eptir f>at

45. Daudi Haralds konungs. Haraldr konungr lifdi 3 vetr si6an er hann hafåi 5 gefit Eirfki einvald rikis sins; var hann |iå å Rogalandi e5a å Hordalandi at storbuum er hann åtti. Eirfkr ok Gunnhildr åttu son, er Haraldr konungr jos vatni ok gaf Dafn sitt, sagåi svå, at så skyldi konungr vera eptir Eirik, fo5ur sinn. Haraldr konungr gipti flestar dætr sinar 0 mnanlands jbrlum sinum, ok eru fiadan komnar miklar kynkvislir. Haraldr konungr var5 sottdauår å Rogalandi, °k er hann heygfir å Haugum vid Karmtsund. I Hauga- sundi stendr kirkja, en vi5 sjålfan kirkjugaråinn i utnorår l5 kaugr Haralds konungs hins hårfagra. En fyrir vestan kirkjuna liggr legsteinn Haralds konungs, så er lå yfir legi hans i hauginum; er steinninn hålfs fjugrtånda fets langr ok nær 2 alna breiår. I midjum hauginum var leg Earalds konungs; {>ar var settr steinn annarr at hoffti, 20 Cn. a“narr at fétum> ok l8gfl Rar hellan å ofan, en hlaciit Srjåti tveim megin utan undir. te ir steinar standa nu l>ar 1 kirkjugardinum, er Rå våru i hauginum ok nu var p sagt. Svå segja froåir menn, at Haraldr hinn hårfagri aafi verit allra manna fridastr synum ok sterkastr ok 25 tJeStl’ Linn 0rvasti af fé ok allvinsæll vid sina menn. E-ann var hermadr mikill Sndverda ævi sina, ok jiyda Rat nu, at vitat hafi um tré Rat hit mikla, er mddur ans syndist i draumi fyrir burd hans, er hinn nedsti ,tr trésins var raudr sem blod, en Rå var leggrinn upp 30 E* faSl °k £rænn’ at Rat jartegndi bloma rikis hans. 11 at ofanverdu var hvitt tréit, Rar syndist Rat, at hann ^aindi få elli ok hæru. Kvistir ok limar trésins bodudu a vaemi hans, er um alt land dreifdist, ok af hans ætt *afa verit jafnan sidan konungar i Noregi. 46. Fali Olafs ok Sigrodar. Eirikr konungr tok allar tekjur pær sem konungr åtti um mitt landit hinn næsta vetr eptir andlåt Haraids konungs, en Olafr austr um Vikina, en Sigroår, bréåir peirra, hafåi alt um Prændalog. Eiriki likaåi petta storilla, ^ ok foru pau orå um, at hann mundi meå styrk eptir leita viå bræår sina, ef hann mætti få einvaldsrfki yfir landi ollu, svå sem faåir hans hafåi gefit konum. En er Olafr ok Sigroår spyrja petta, {3a fara sendimenn milli peirra. Pvi næst gera peir stefnulag sitt, ok ferr Sigroår um 10 vårit austr til Vikr, ok finnast peir Olafr bræår i Tuns- bergi ok dvoldust par um hriå. Pat sarna vår byår Eirikr ut liåi miklu ok skipum, ok snyr austr til Vikr. Eirikr konungr fékk kraåbyri svå mikit, at hann sigldi dag ok nétt, ok f<5r engi njésn fyrir honum. Ok er hann kom til ^ Tunsbergs, på géngu peir Olafr ok Sigroår meå liå sitt austr or bænum å brekkuna ok fylktu par. Eirikr hafåi liå miklu meira, ok fékk hann sigr, en peir Olafr ok Sigroår féllu par bååir, ok er par haugr hvårstveggja peirra å brekkunni, sem peir lågu fallnir. Eirikr konungr 20 fér på um Vikina ok lagåi undir sik, ok dvaldist par lengi sumars. Tryggvi ok Guåroår flyåu på til Upplanda. Eirikr var mikill maår ok friflr, sterkr ok hreysti- maår mikill, hermaår mikill ok sigrsæll, åkafamaår i skapi, grimmr, upyår ok fålåtr. Gunnhildr kona hans 25 var kvenna fegrst, vitr ok margkunnig, glaåmælt ok undirhyggjumaår mikill ok hin grimmasta. Pau våru horn peirra Eiriks ok Gunnhildar: Gamli var elztr, Guthormr, Haraldr, Ragnfrbår, Ragnhildr, Erlingr, Guåroår, Sigurår slefa. Oli våru born Eiriks friå ok mannvæn. ^0 SAGA HAKONAR GODA.

1. Hakon til konungs tekinn. Håkon Adalsteinsfostri var på å Englandi, er kann spurdi andlåt Haralds konungs, fodur sins. Bjdst bann ^ l>å pegar til ferdar; fékk Adalsteinn konungr honum lid °k godan skipakost ok bj<5 hans for all vegliga, ok kom hann um haustit til Noregs. Vk spurdi bann fali brædra sinna, ok |)at med, at Eirikr konungr var på i Vikinni. Sigldi på Håkon nordr til Pråndheims ok for å fund 10 Sigurdar Hladajarls, er allra spekinga var mestr i Noregi, °k fékk par g<5dar vidtdkur, ok bundu ])eir lag sitt sainan; bét Håkon honum miklu riki, ef hann yrdi kon- Ungr. Létu |)eir på stefna |)ing fjdlment; ok å j)inginu taladi Sigurdr jarl af bendi Håkonar ok baud béndum hann til konungs. Eptir pat ståd Håkon sjålfr upp ok hdadi; mæltu på tveir ok tveir sin å milli, at par væri hominn Haraldr hinn hårfagri ok ordinn ungr i annat Slnn. Håkon hafdi J)at uppbaf sins måls, at bann beiddi bændr vidtoku ok gefa sér konungsnafn, ok pat med, at 20 veita sér fylgd ok styrk til at halda konungdéminum. En l)ar i mot baud hann peim at gera alla bændr édalborna °h gefa peim 6dul sin er å bjoggu. At pessu erendi vard l0rilr svå mikill, at alir bondamiigrinn æpti ok kalladi, ^ peir vildu bann til konungs taka, ok var svå gert, at rændir toku Håkon til konungs um alt landit; på var hann 15 vetra. T<5k hann sér på hird ok for yfir land. tau tidindi spurdust å Upplond, at træn dir hgfdu sér konung tekit slikan at ollu sem Haraldr hinn hårfagri/ var, nema pat skildi, at Haraldr hafdi allan lyd i landi prælkat ok åpjåt, en pessi Håkon vildi hverjum manni 5 gott ok baud aptr at gefa bondum odul sin, pau er Har aldr konungr hafdi af peim tekit. En vid pau tidindi urdu allir gladir ok sagdi hverr odrum, flaug pat sem sinueldr alt austr til landsenda. Margir bændr foru af Upplondum at hitta Håkon konung, sumir sendu menn, 10 sumir gerdu ordsendingar ok jartegnir, en allir til pess at hans menn vildu gerast. Konungr tok pvi pakksamliga.

2. YJirferd Hdkonar Tconungs. Håkon konungr for ondverdan vetr å Upidond, stefndi f»ar dreif alt folk å hans fund, Jjat er komast 15 matti; vai hann |3a til konungs tekinn å ollum ])ingumj får hann f)å austr til Vikr. ta r kému til hans Tryggvi ok Gudrodr, brædrasynir hans, ok margir adrir, er upp toldu harma sina, |jå er hlotizt hofdu af Eiriki, brddur hans. Einks uvinsæld ox se pvi meir, sem allir menn 20 gerdu sér kærra vid Håkon konung, ok heldr hofdu sér traust til at mæla sem pétti. Håkon konungr gaf konungsnafn Tryggva ok Gudrodi, ok riki pat sem Haraldr konungr hafdi gefit fedrum peirra. Tryggva gaf hann Rånriki ok Vingulmork, en Gudrodi Vestfold. En fyrir 25 pvi at peii våru ungir ok bernskir, på setti hann til gofga menn ok vitra at råda landi med peim. Gaf hann peitn land med peim skildaga sem fyrr hafdi verit, at peii skyldi hafa helming skatta ok skylda vid hann. For Håkon konungr nordr til tråndkeims, er våradi, hit efra 30 um Upplond.

3. Fcrd Eiriks or landi. Håkon konungr dro saman her mikinn i tråndheimi, er våradi, ok réd til skipa. Vikverjar hofdu ok her mikinn Saga Håkonar go<3a. 87 fiti; ok ætludu til m<5ts vid Håkon konung. Eirikr konungr baud ok lidi ut um mitt landit, ok yard honum ilt til lids, Jdvi at rikismenn margir skutust honum ok fdru til Håkonar. En er hann så engi efni til motstbdu i moti 5 her Håkonar, £>å sigldi hann vestr um haf med £>vi lidi Gr honum vildi fylgja; fdr hann fyrst til Orkneyja, ok hafdi f>adan med sér lid mikit. Sidan sigldi hann sudr til Englands ok herjadi um Skotland, hvar sem hann kom vid land; hann herjadi ok alt nordr um England. ^ Adalsteinn Englakonungr sendi ord Eiriki ok baud honum at taka af sér rlki i Englandi, sagdi svå, at Haraldr konungr, fadir hans, var mikill vin Adalsteins konungs, svå at hann vill f)at virda vid son hans; féru j}å menn i tøilli J)eirra konunganna, ok sættust å £>at med einka- målum, at Eirikr konungr tok Nordimbraland at halda af Adalsteini konungi ok verja Jiar land fyrir Dbnum ok hdrum vlkingum. Eirikr skyldi {)å låta skirast, ok kona hans ok horn Jieirra ok alt lid hans, jiat er honum hafdi fylgt pangat. Ték Eirikr j^enna kost, var hann |)å sldrdr ^ °k tok rétta tru. Nordimbraland er kallat fimtungr Eng lands. Hann hafdi atsetu i Jérvik, [)ar sem menn segja at fyrr hafi setit Lodbrokar synir. Nordimbraland var ftiest bygt af Nordmonnum, sidan er Lodbrékar synir uanu landit; herjudu Danir ok Nordmenn optliga Jiangat, ^ sidan er vald landsins hafdi undan [ieim gengit. Morg h^iti landsins eru f>ar gefin å norræna tungu: Grimsbær °k Hauksfljét ok morg onnur.

4. Fali Eiriks konungs. 3 f... konungr hafdi fjolmenni mikit um sik; hélt Jiar jolda Nordmanna, er austan hafdi farit med honum, ok komu margir vinir hans sidan af Noregi. En er hann afdi land litit, £>å for hann jafnan i hernad å sumrum, ^rjadi å Skotland ok Sudreyjar, Irland ok Bretland, ok 35 b ^ S^r SV^ Q‘*'r* Adalsteinn konungr vard séttdaudr; anu hafdi verit konungr 14'vetr ok 8 vikur ok 3 daga. Sidan var konungr i Englandi Jåtmundr, brédir lians; var honum ekki um Nordmenn; var Eirikr konungr ekki i kærleikum vid hann, ok fdru på pau ord um; at Jåtmundr konungr mundi på annan konung setja yfir Nordimbra- land. En er pat spurdi Eirikr konungr, på for hann i vestrvlking ok hafdi or Orkneyjum med sér Arnkel ok Erlend, sonu Torfeinars. Sidan fér hann i Sudreyjar, ok våru par margir vikingar ok herkonungar, ok rédust til lids med Eirlki konungi; hélt hann på ollu lidinu fyrst til Irlands, ok hafdi padan slikt lid er hann fékk. Sidan 10 fdr hann til Bretlands ok herjadi par. Eptir pat sigldi hann sudr undir England ok herjadi par sem i odrum stodum; en alt lid fly di par sem hann for. Ok med pvl at Eirikr var hreystimadr mikill ok hafdi her mikinn, på treystist hann svå vel lidi sinu, at hann gékk langt å land upp ok herjadi ok leitadi eptir monnum. Olafr hét konungr, så er Jåtmundr konungr hafdi par sett til land varnar; hann dr6 saman her uvlgjan ok for å hendr Eirlki konungi; vard Jiar mikil orrosta, féllu mjok enskirmenn, en |iar sem einn féll, komu 3 af landi ofan i stadinn; 20 ok hinn efra hlut dagsins snyr mannfallinu å hendr Nord- monnum, ok felir }3ar mikit folk. Ok at lyktum J>ess dags féll Eirikr konungr ok 5 konungar med honum; |3essir eru nefndir: Guthormr ok synir hans 2, I vårr ok Hårekr; par féll ok Sigurdr ok Rdgnvaldr; par féll ok Arnkell ok Erlendr, synir Torfeinars. far vard allmikit mannfall af Nordmonnum. En peir, er undan kåmust, foru til Nordimhralands ok sogdu Ounnhildi ok sonum hennar pessi tldindi. 5

5. Ferd Gunnhildar sona. 30 En er pau Gunnhildr verda pessa vor, at Eirikr konungr var fallinn ok hann hafdi ådr herjat rlki Engla- konungs, på pykkjast pau vita, at peim mun ekki vera par fridvænt; buast pau på pegar brott af Nordimbra- landi, ok hafa skip pau oli er Eirikr konungr hafdi ått; & Saga Håkonar goda. hofåu lid pat ok alt, er peim vildi fylgja, ok of lausafjår, er l3ar hafdi saman dregizt i skottum å Englandi, en sunit hafdi fengizt i hernadi. fau kalda lidi sinu nordr h Orkneyja ok stadfestust par um lind. få var par jarl 0 forfidr hausakljufr, son Torfeinars. Toku på synir Eiriks undir sik Orkneyjar ok Hjaltland ok kofdu skatta af, ok Satu par um vetrum, en foru i vestrviking å sumrum ok herjudu um Skotland ok Irland, f ess getr Glumr Geirason :

Ha fdi for til ferju Ddlgeisu rak disar, fiddr Skåneyjar gdda drott kom morg a fldtta, blakkridandi bakka gumna vinr at gamni barrmngr J)adan farna. gjodum, frskrar [ijddar. Kdgcisu vann ræsir Foldar raud ok feldi radvandr a Skotlandi, freyr i manna dreyra sendi seggja kindar sunnr a sigr um hlynninn sverdbautinn her Gauti. 6* seggi mækis eggjar.

6. Orrosta d Jotlcindi. Hakon konungr Adalsteinsfåstri lagdi undir sik allan Noreg, på er Eirikr, hrådir hans, hafdi brott flyit. Håkon konungr såtti kinn fyrsta vetr vestr i landit, eptir pat ^ordr i fråndkeim ok sat par. En fyrir pær sakir at ekki påtti fridligt, ef Eirfkr konungr leitadi vestan um kaf med her sinn, sat kann fyrir pvi um mitt landit med ker sinn i Firdafylki eda Sogni, å Hordalandi eda Roga- 0 kindi. Håkon setti Sigurd Hladajarl yfir oli frændalog, Svå sem kann hafdi fyrr haft ok Håkon, fadir hans, af laraldi konungi. En er Håkon konungr spurdi fali Einks onungs, krodur sins, ok pat at synir Einks konungs o ekki traust i Englandi, på påtti honum litil 6gn af Peim standa; for på med lidi smu å einu sumri austr i Vfk. l^ann tima kerjudu Danir mjok i Vfkina, ok gerdu par °pt mikinn skada. En er peir spurdu, at Håkon konungr Var par kominn med her mikinn, på flydu allir undan, fUu^r su^r til Hallands, en peir er nærrmeir våru Håkoni 0 onungi, stefndu ut å haf ok svå sudr til Jotlands. En er Heimskringla, I. 12 Vi......

90 Heimskringla. Håkon konungr vard pess vårr, {)å sigldi hann eptir peim med allan her sinn, en er hann kom til Jdtlands, på lierjar hann par. En er landsmenn urdu vid [Dat varir, på draga peir her saman ok vilja verja land sitt, ok råda til orrostu vid Håkon konung; vard par orrosta 5 mikil, bardist Håkon konungr svå djarfliga, at hann gékk

i I li? fyrir framan merki ok hafdi hvårki hjålm né brynju. Håkon konungr hafdi sigr ok rak flottann langt å land upp. Svå kvad Guthormr sindri i Håkonardråpu: Bifroknum tra(3 bekkjar Svangædir rak sidun i blarost konungr arum, skjott Jalfadar fldtta, mætr Illod mildingr Jbtum hrot giljadar hylja mistar vffs i drifu. hrafnvins, at mun sfnum.

7. Orrosta i Eyrasuncli. Sidan helt Håkon konungr lidi sinu sunnan til Sel- 15 undar ok leitadi vikinga. Ilann ren med 2 snekkjur fram i Eyrasund, par liitti hann 11 vikingasnekkjur ok lagdi pegar til orrostu vid på, ok lauk svå, at hann hafdi sigr ok hraud oli vikingaskipin. Svå segir Guthormr sindri: 20

r Almdrbsar for eisu £>a er ellifu allar clrunnr morum sunnan allreidr Dana skeidur trjdnu tingis a græna valsendir raud vandar rveim einum selmeina; vfdfrægr at pat sidan.

8. Ilernadr Ildkonar leonungs i JDamnorIc. 2^ Jhfl Eptir pat herjadi Håkon konungr vida um Sclund, HlPli rænti mart folk, en drap sumt, en sumt liertok hann, ok tåk gjbld st6r af surnum; fékk hann på enga måtstbdu. Svå segir Guthorm sindri: Sclund nadi |)å sidan vals ok Vinda frelsi 30 j;ii sdkuheggr und sik leggja vid Skaneyjar sidu. p m Si'dan for Håkon konungr austr fyrir SkåneyjarsMu ok lierjaiM alt, tok gjold ok skatta af landinn, en drap alla

1SfcV;!! P i; I#’! vikinga, kvar sem kann fann, kædi Dani ok Vindr; fdr kann alt austr fyrir Gautland ok kerjadi par, ok fékk stor gjold af landinu. Svå segir Gutkormr sindri: Skattgilda vann skyldir gullskyflir vann gjoflastr s kan tjålfad ar Gauta; geirvcdr i for Jieirri. Håkon konungr for aptr lim kaustit me5 lied sitt ok kaftM fengit ugrynni fjår. Hann sat um vetrinn i Vlkinni vid åhlaupum, ef Danir eda Gautar gerdi [rar.

9. Fra Tryggva konungi. 10 Hat sama haust kom Tryggvi konungr Olafsson or vestrvlking; .bafdi kann })å kerjat um Irland ok Skotland. Um vårit for Håkon nordr i land, ok setti Tryggva kou- ung, krodurson sinn, yfir Vfkina at verja fyrir ufridi ok eignast slikt er kann mætti af jjeim londum i Danmorku, ^ er Håkon konungr kafdi kit fyrra sumarit skattgilt. Svå segir Gutkormr sindri:

9 Ok soknhattar setti {dann er ådr frå I rum svellrjodr at f»vf fijodi idvandr um kom skfdum O nars cikigrænu salbrigdandi Svegdis 20 austr gedbæti hraustan, 10* svanvangs lidi {>angat.

10. Fra Gunnhildar sonicm. Haraldr konungr Gormsson réd ])å fyrir Danmorku. Honum likadi stdrilla pat er Håkon konungr liafåi kerjat * land kans, ok foru pau ord um, at Danakonungr muudi 25 liefnast vilja; en pat vard pd ekki svå krådliga. En er i>etta spurdu Gunnkildr ok synir liennar, at ufridr var Qiillum Danmerkr ok Koregs, på kyrja pau ferd sina yestan; pau giptu Ragnkildi, ddttur Eiriks konungs, Arn- finni, syni I^orfinns kausakljufs. Settist på enn Porfidr 30 j^rl at Orkneyjum, er Eiriks synir fdru i krott. Gamli Eiriksson var peirra nokkuru ellri, ok var kann po cigi roskinn madr. En er Gunnkildr kom til Danmerkr med sonu sina, fdr kon å fund Haraids konungs, ok fékk J>ar g65ar viåtokur; fékk Haraldr |)eim veizlur i n'ki sinu svå miklar, at J>au féngu vel haldit sik ok menn sma, en hann t<3k til fostrs Harald Eiriksson ok knésetti hann; fæddist hann upp i hird Danakonungs. Sumir Eiriks synir féru i hernad, Jiegar er jieir hofdu aldr til, ok 5 ofludu sér Qår, herjudu um Austrveg. IJeir våru snimma menn fridir ok fyrr rosknir.at afli ok atgervi en at vetratali. Hess getr Glumr Geirason i Gråfeldardråpu:

Austrlondum forsk undir slfdrtungur let syngja, allvaldr sa er gaf skaldum, sverdleiks reginferdir 10 hann iekk gagn at gunni, sendi gramr at grundu, gunnhurga sldg morgum; gullvarpadr snarpar. Eiriks synir snerust jiå ok med her sinn nordr i Vildna ok herjudu t>ar, en Tryggvi konungr hafdi her uti ok helt til mots vid |)å, ok åttu J^eir orrostur margar ok hofdu 15 yrasir sigr; herjudu Eiriks synir stundum i Vikina, en Tryggvi stundum um Sjåland ok Halland.

11. Lagasetning Ildkonar konungs. få er Håkon var konungr i Noregi, var fridr gådr med bdndum ok kaupmonnum, svå at engi grandadi odrum 20 ne annars fe; |)å var år mikit bædi å sjå ok landi. Håkon konungr var allra manna gladastr ok målsnjallastr ok litillåtastr; hann var madr stdrvitr ok lagdi mikinn hug å lagasetning. Hann setti Gulapingslog med rådi forleifs spaka, ok hann setti Frostajnngslog med rådi Sigurdar 25 jarls ok annarra frænda, |)eirra er vitrastir våru, en Ileidsævislog hafdi sett Halfdan svarti, sem fyrr er ritat. 12*

12. Fceddr Ildkon jarl hinn riki. Håkon konungr hafdi jolaveizlu i fråndheimi. fessa veizlu hafdi Sigurdr jarl buit fyrir honum å Hlddum. 30 Hina fyrstu jolandtt 61 Bergljot, kona Sigurdar jarls, svein- baru; eptir um daginn jos Håkon konungr svein [jann vatni ok gaf nafn sitt; ok ox sveinn så upp ok vard siåan rikr madr ok gofugr ok vard jarl eptir Sigurdr, foåur sinn. Sigurdr jarl var kinn kærsti vin Håkonar konungs.

13. Fra Eysteini illa. ^ Eysteinn Uppleirdingakonungr, er sumir kalla kinn Hka, en sumir kinn illa, liann herjadi i fråndheimi ok lagdi undir sik Eynafylki ok Sparhyggjafylki ok setti l3ar yfir son sinn er két Onundr, en frændir dråpu kann. Eysteinn konungr fdr annat sinn herfor i fråndlieim ok 10 kerjadi [)å vida ok lagdi undir sik; [)å baud kann Ercendum, kvart j^eir vildi keldr hafa at konungi |)ræl kans, er két forir faxi, eda kund, er Saurr két. feir kuru kundinn, jjvi at J^eir Jjottust [)å mundu keldr sjålfråda; lJeir létu sida i hundinn Jjrjix mannavit, ok go kann til 5 tveggja orda, en mælti kit pridja. Helsi var honum gert °k vidjar or silfri ok gulli, en [)agar er saurugt var, båru kirdmenn kans kann å kerdum sér. Håsæti var konum kuit, ok kann sat å liaugi sem konungr, ok bj<5 i eyjunni fW, ok hafdi atsetu |)ar sem beitir Saursliaugr. fat er Sagt, at konum vard at bana, at vargar lbgdust å hjord kans, en hirdmenn eggjudu hann at verja fé sitt. Hann &ekk af kauginum ok for |)angat til sem vargarnir våru, eu [)eir rifu hann |)egar i sundr. Morg undr bnnur gerdi Eysteinn konungr vid frændi. Af Jjeim hernadi ok ufridi 5 flydu margir hbfdingjar, ok mart folk flydi odul sin.14

14. Byggxng Jamtalands ok Helsingjalands. Ketill jamti, son Onundar jarls or Sparabui, for austr kjol, ok mikill mannfjbldi med konum, ok hbfdu ^fcrli sitt med sér. feir ruddu markir ok bygdu j)ar stér herud; {jat var sidan kallat Jamtaland. Sonarson ^ etils var férir kelsingr, kann for fyrir viga sakir af anitalandi ok austr yfir markir, |)ær er |>ar verda, ok ^Sdi |)ar, ok sétti [jannug fjoldi manns med honum; |mt Cr kallat Helsingjaiand, gengr jjat alt austr til sjåvar. Helsingjaland bygdu Svlar alt hit eystra med hafinu. Eli er Haraldr konungr hinn hårfagri ruddi riki fyrir ser, [)å stokk enn fyrir honum fjoldi manns or landi, frændir ok Naumdælir, ok gerdust {)å enn bygdir austr um Jamta- land, ok sumir fo ru alt i Helsingjaland. Helsingjar hofdu 5 kaupferdir sinar til Svlpjodar ok våru |jannug lydskyldir at ollu, en Jaratar våru mjok alls i millum, ok gaf engi at }3vi gaum, fyrr en Håkon konungr setti frid ok kaupferdir til Jamtalands ok vingadist [)ar vid rlkismenn; J^eir sottu sidan austan å hans fund, ok jåttudu honum hlydni sinni ok skattgjdfum ok gerdust konungs Regnar, f>vl at |Deir spurdu gott til hans; vildu |)eir heldr J^ydast undir hans konungdém en undir Svlakonung, [m at [ieir våru af Nordmanna ætt komnir; en hann setti |ieim log ok landsrétt. Svå gerdu ok allir Helsingjar, fæir er tf æzkadir våru um kjol nordan.

15. Kristnihald Ildkonar leonungs. Håkon konungr var vel kristinn, er hann kom i Noreg. En fyrir |)vl at J>ar var land alt heidit ok blot skapr mikill, en stérmenni mart, en hann [idttist lids ^ f>urfa mjdk ok aljiydu vinsæld, f)å tok hann fuit råd, at fara leyniliga med kristni, helt sunnudaga ok frjådaga- fostu ok minning hinna stærstu håtlda. Hann setti jiat i logum at hefja jålahald [)ann tlma sem kristnir menn, ok skyldi Jiå hverr madr eiga mælis 61, en gjalda fé ella, $ en halda heilagt medan jélin ynnist. En ådr var jolahald hafit hokunått, fmt var midsvetrar nott, ok haldin Jiriggja nåtta j61. Hann ætladi svå, ef hann festist i landinu ok hann liefdi frjålsliga undir sik lagt alt land, at hafa £>a fram kristnibod. Hann gerdi svå fyrst, at hann lokkadi ^ |)å menn, er honum våru kærstir, til kristni; korn svå med vinsæld lians, at margir létu skirast, en sumir létu af blétum. Han sat longum i kråndheimi, [)vl at jmr var mestr styrkr landsins. En er Håkon konungr fættist fengit hafa styrk af nokkurum rlkismonnum at halda upp $ kristninni, på sendi hann til Englands eptir biskupi ok dårum kennimdnnum; ok er peir komu i Noreg, på geråi Håkon konungr pat bert, at hann vildi bjoåa kristni um ^lt land, en Mærir ok Kaumdælir skutu pannug sinu ^ Mali sem Hrændir våru. Håkon konungr let på vigja kirkjur nokkurar ok setti par presta til. En er hann kom i Hråndheim, på stefndi hann ping viå bændr, ok hau6 peim kristni. Heir svara svå, at peir vilja pessu ^ roåli skjdta til Frostapings, ok vilja på at peir komi or dllum fylkjum, peim sem eru i Hrændalbgum; segja at l^å munu peir svara pessu vandmæli.

16. jFra blotum. Sigurår Hlaåajarl var hinn mesti blotmaår, ok svå Var Håkon, faåir hans. Helt Sigurår jarl upp blotveizlum 0 dllum af hendi konungs par i Hrændalbgum. Hat var f°rn siår, på er bidt skyldi vera, at allir bændr skyldu l)ar koma sem hof var ok flytja pannug fong sin, pau er peir skyldu hafa, meåan veizlan stdå. At veizlu peirri skyldu allir menn bl eiga; par var ok drcpinn allskonar sttiali ok svå liross; en bloå pat alt, er par kom af, på yar pat kaliat hlaut, ok hlautbollar pat, er bloå pat st6å ly ok hlautteinar, pat var svå gert sem stbklar; meå pyi ®kyldi rjoåa stallana ollu saman, ok svå veggi hofsins ok innan, ok svå stokkva å mennina; en slåtr skyldi 0 sjdåa til mannfagnaåar. Eldar skyldu vera å miåju gdlfi * hofinu ok par katlar yfir, ok skyldi full um eld bera. 7 1 så er geråi veizluna ok hbfåingi var, på skyldi hann ®*&na fallit ok alian bldtmatinn. Skyldi fyrst Oåins full, skyldi pat drekka til sigrs ok rikis konungi sinum, en 0 siåan Njaråar full ok Freys full til års ok friåar. Få var ^drguni mbnnum titt at drekka parnæst Braga full. Menn lakku ok full frænda sinna, peirra er gbfgir hbfåu ok våru pat minni kblluå. Sigurår jarl var manna ^ °rvastr; hann geråi j)at verk, er frægt var mjok, at 0 aaun geråi mikla blotveizlu å Hloåiun, ok helt einn upp • • ollum kostnadi. fess getr Kormakr Ogmundarson Sigurdardråpu: Hafit ma<5r ask né eski Hver muni ves vid val di afspring me6 ser })ingat vægja kind um bægjask fesæranda at færa, {m at fiirrognir fagnar faz veizlu goO, fjaza. fens; va gramr til menja.

17. Frostaping. Håkon konungr kora til Frostapings, ok var par komit allfjolment af bondum. En er ping var sett, på taladi Håkon konungr; hefr par fyrst, at pat var bod 1° hans ok bæn vid bændr ok bupegna, rika ok urika, ok par med vid alla al pydu, unga menn ok gamla, sælan ok vesælan, konur sem karla, at allir menn skyldu kristnast låta ok trua å einn gud: Krist, Marlu son, en hafna blotum ollum ok heidnum godum, halda heilagt ^ hinn sjaunda hvern dag vid vinnum ollum, fasta ok hinn sjaunda hvern dag. En pegar er konungr hafdi petta uppborit fyrir alpydu, på var kurr mikill pegar; kurrudu bændr um pat, er konungr vildi vinnur taka af peim, ok sbgdu at vid pat måtti landit eigi byggja; en verkalydr $ ok prælar kolludu, at peir mætti eigi vinna, ef peir skyldi eigi mat hafa, sbgdu ok at pat var skaplostr Håkonar konungs ok fodur hans ok peirra frænda, at peir våru illir af mat sinum, pott peir væri mildir af gulli. Asbjørn af Medalhusum or Gaulardal stéd upp ok svarar erendi $ konungs ok mælti: pat hugdum vér bændr, Håkon konungr! scgir hann, at på er pu hafdir hit fyrsta ping ått hér i I^råndheimi, ok hofdum pik til konungs tekit, ok pegit af per odul vår, at vér hefdim på hbndum himiu tekit; en nu vitum vér eigi hvårt heldr er, at vér munum ^ frelsi pegit hafa, eda mantu nu låta prælka oss af nyju med undarligum hætti, at vér munim hafna åtrunadi peim7 er fedr vårir hafa haft fyrir oss ok alt forellri, fyrst um brunaold, en nu um haugsold, ok hafa peir verit miklu gofgari en vér, ok hefir oss på dugat pessi åtrunadi*. Vér hofum lagt til ydar svå mikla åstud, at vér hofum lJik råda låtit med oss ollum logum i landinu ok lands æ t. Nu er {jat vili vårr ok samjrykki bondanna, at lialda |3au log, sem {ni settir oss kér å Frosta[)ingi ok 5 vér jåtudum {Dér; viljum vér allir {Dér fylgja ok {Dik til koimngs balda, medan einnhverr er lifs bbndanna {Deirra, er hér eru nu å |Dinginu, ef [du, konungr, vill nbkkut hof vid hafa, at beida oss {Dess eins, er vér megum veita l^ér, ok oss sé eigi ligeranda. En ef {Dér vilit J>etta mål 1° taka med svå mikilli freku, ok deila afli ok ofriki vid oss, {)å hofum vér bændr gert råd vårt, at skiljast allir vid |nk ok taka oss annan hofdingja, {Dann er oss haldi til {Dess, at vér megim i frelsi hafa {>ann åtninad, sem ver viljum. Nu skaltu, konungr, kjésa lim kosti jDessa, 15 ådr* {Ding sé slitit. At erendi {Dessu gerdu bændr rom ftukinn, ok segja at {Deir vilja svå vera låta. En er hljbd fékkst, {Da svaradi Sigurdr jarl: {Dat er vili Håkonar kon- Ungs at sam[)ykkja vid ydr bændr, ok låta aldri skilja y^ra vinåttu. Bændr segja at {Deir vilja, at konungr blbti ^ til års [Deim ok fridar, svå sem fadir hans gerdi; stadnar }3a kurrinn ok slfta (Deir {Dinginu. Sidan taladi Sigurdr Jarl vid konung, at hann skyldi eigi fyrirtaka med ollu at gera sem bændr vildu, sagdi at eigi mundi anuat w ^J^a; er petta, konungr, sem {Dér megit sjålfir heyra, 2i> yili ok åkafi hofdingja ok parmed alls fbiks; skulum vér, konungr, hér finna til gott råd nbkkut. Ok samdist {Dat oied ^eim konungi ok jarli. 18

18. Bændr prongvci Ilåkoni til blota. Um haustit at vetrnbttum var blotveizla å Hibdum, °k sdtti {Dar til konungr. Ilann hafdi jafnan fyrr verit Vanr, ef liann var staddr |)ar er bidt våru, at matast 1 ltto lnisi med få menn; en bændr tdldu at |>vi, er liann Sat eigi i liåsæti sinu, |iå er mestr var manufagnadr; ^ ®agdi jarl, at hann skyldi eigi jiå svå gera; var ok svå 0 konungr sat i liåsæti sfnu. En er hit fyrsta full var Heimskringla, I. 13 skenkt, på mælti Sigurdr jarl fy rir ok signadi Odni ok drakk af liornimi til konuugs. Konungr tok vid ok gerdi krossmark yfir. få mælti Kårr af Grytingi: hvf fcrr kon ungr nu svå? vill hann eigi enn bléta? Sigurdr jarl svarar: konungr gerir svå, sem peir allir, er trua å mått sinn ok 5 megin, ok signa fail sitt for; liann gerdi hamarsmark yfir, ådr hann drakk. Var på kyrt um kveldit. Eptir inn daginn, er menn géngu til horda, på pustu bændr at konungi, sdgdu at hann skyldi eta på hrossaslåtr. Kon- ungr vildi pat fyrir engan mun. få bådu peir hann 1° drekka sodit; hann vildi pat eigi. få bådu peir hann eta flotit; hann vildi })at ok eigi. Ok var på buit vid atgdngu. Sigurdr jarl vildi sætta på, ok bad på hætta storminum; ok bad hann konung gina yfir ketilhodduna, er sodreykinn hafdi lagt upp af hrossaslåtrinu, ok var l5 smjbrug haddan. f å gékk konungr til ok brå lin duk um hodduna ok gein yfir, ok gékk sidan til håsætis, ok likadi livårigum vel.

19. Blotveizla d Mæri. Um vetrinn eptir var buit til jolaveizlu konungi inn ^ å Mæri. En er at leid j<51um, på logdu peir stefnu med ser åtta hofdingjar, er mest rédu fyrir bldtum i olluin frændalogum; peir våru 4 utan or fråndheimi: Kårr af Grytingi, Åsbjdrn af Medalhusum, forbergr af Varnesi, Ormr af Ljoxu; en af Innj3rændum: Botolfr af Olvishaugi, $ Narfi af Staf i Veradal, fråndr haka af Eggju, forir skegg af Husabæ i eynni Idri. fessir 8 menn bundust i pvl, at Jieir 4 af Ut[)rændum skyl du eyda kristninui, en peir 4 af Innprændum skyldu neyda konung til blota. IJtprændir foru 4 skipum sudr å Mæri ok dråpu par ^ presta 3 ok brendu kirkjur 3; foru aptr sfdan. En er Håkon konungr ok Sigurdr jarl komu inn å Mæri med hird slna, på våru par bændr komnir, ok hofdu allfjol' ment. Hinn fyrsta dag at veizlunni veittu bændr konungi atgdngu ok bådu hann bléta, en hétu houum afarkostum CT O 0> Crr o r crr u l . o Hkn oug }å ur e lni E er En landi. med sudr })å konungr Håkon For Jurls. sn o så du kofdingjum, bdrum svå ok sin, W is t å. iud jr km i Hknr oug ok konungs Håkonar til kom jarl Sigurdr vån. at tids tit an is )ra sni [jå ordkoma Sigurdi at })urfa; jarli sendi lids hann Httist iy ga oug lfsn ut vd oae; bd [jeir hbfdu Sotanes; vid austr 6lafsson konung Ti’yggva koma; hann ordum vid måtti ekki at reidr, svå [ja var y i Erk knns åu onr unn f Danmbrk af sunnan komnir våru konungs Eirlks synir med fara mundi hann at å, ord [jau våru ok sér, at bd [jeir er fjåndskap, bbndum [jenna gjalda ok sinn, annat a u )' kmi å odadr Fr [å vrr méti i hvårir [jå Foru Kordragdir. |)«'v å synir komnirEirlksvaru at hann, spurdi j)å Stad, um sudr komhann fortblum Sigurdar af teknir sætt i allir j)å våru blota;W hann pynda at konunginum, at gengit ura hbfduvetrinn mest er [jeir Prændir, allir [ja jjar våru lid: hufdi allmikit t så a Hkn oug å nkua ia f krosslifr; af bita nokkura hann åt konungrtirakk Håkon at svå, ttå e ]an hnr Prændum. hendr å ])annher Konungr Pråndheimi var. i sem landsins, er styrkruiestr Prænd-gefa konung bad Sigurår jarl gert. hans hbfdu til Pråndheim i fjolmennari koma skyldi hann ok Pråndheimi, at or sinu svå, lidiniælti ollu med brott i jjegarbjdst Vkn, k jt ygi a [er bd et f skipum af elt hbfdu [jeir at fylgdi, [jat ok Vlkina, i dvaldist Mæri, å sudr ok Pråndheimi or brott i hann fér la Sgrr al bar jarl Sigurdr ella, n i; ) km hnm lid sna o lni |a at |jau landi, or snnnan tldindi honum komu |)å unkit; ) gni. n r åo knnr pri jsi tldindi, jjessi spurdi konungr Håkon er En gengit. |)å knt hnm E e vil Jeri a lkt fr kon fbr lokit, Jjeirri var veizlu er En honum.skenktu )t ua t ets ea ej å nalns ok |)arsem eigi mundi folk, konungi innanlands at å keija svå, eda segir heitast at duga |)at sok, at eigi jjettaum d u ; ad ud [era Krt Gnu j håi af hvårir [jå Géngu Kbrmt. [jeirra fundr å vardbdrum; > r r vtin k r vrt e e smai dr<5 sumradi, er hann en vårit; ura ok vetrinn ura]>ar n r k al jgr t Hai; a knnr allukåtr, ok konungr var Hladir; å ut [jegar jarl okungr ia ejt Vkni o hfu agr en undir menn margir hbfdu ok Vlkinni, i herjat vida åo knnr a jå si kmn o hfi lid hafdi ok kominn skip å jjå var konungr Håkon k p 20. l mni rsaas, )u r bænclr er j)au krossalaust, minni oli roti Ogvaldsnesi. i Orrostci k p åtå i ilm jir; kom [jeirra; millum i såttmål \m e p r ou var honum er

skipuin ok bordust å Ogvaldsnesi; våru hvårirtveggju allfjolmennir. Par var orrosta mikil. Sotti Håkon kon ungr hart fram; ok var par fyrir Guthormr konungr Eiriksson med slna sveit, ok eigast peir hoggvaskipti vid. Par féll Guthormr konungr, ok var merki lians nidr- å hdggvit; féll par mart lid lim liann. Pvf næst kom flotti i lid Eiriks sona, ok flydu peir til skipanna ok reru I brott, ok hofdu låtit lid mikit. Pess getr Guthormr sindri:

Valpagnar let vegnum [iar ge'kk Njordr af Nirdi vfgncstr saman brcsta liadds hamana raddar handar vals of hofdura valbrands vfdra landa hlymmildingum gildir; vapnu rid udu m sunda. Håkon konungr for til skipa sinna ok helt austr eptir Gunnhildar sonum; fo ru på hvårirtveggju sem mest måttu, par til er peir komu å Austragdir. Padan sigldu Eiriks ^ synir å haf, ok sudr til Jotlands. Pess getr Guthormr sindri:

Almdrauga vard ægis bodsækir helt brikar optsinn, en ek Jess minnumk, brædr sfns ok rak flæda barma old fyrir Baldri undan al lur kindir bensfks vita rikis; Eireks a haf snckkjum. Sfdan for Håkon konungr nordr aptr i Noreg, en Eiriks synir dvoldust på enn i Danmork lauga hrid.

21. Lagasetning Ildlconar Jconungs. Eptir pessa orrostu setti Håkon konungr pat i lbgum $ um alt land med sjå, ok svå langt upp å land sem lax gengr ofarst, at hann skipadi allri bygd ok skipti i skipreidur, en skipreidum i fylki liverju. Var på åkvedit, hversu mbrg skip eda stér skyldi ut gera or fylki hverju, på er almenningr væri uti, ok skyldi almenningr vera CO skyldr ut at gera, pegar er utlendr herr væri i landi. Pat skyldi ok fylgja utbodi {ivf, at vita skyldi gera å ham fjollum, svå åt hvern mætti sjå frå ddrum. Segja nienn svå, at å sjau nåttum for herboftit frå hinum synsta vita i hina norztu jdnghå å Hålogalandi.

22. Fra Eiriks sonum. Eiriks synir våru mjbk i hernafti 1 Austrvegi, en ^ stundum herjuftu Jieir i Noregi, svå sem fyrr er ritat. En er Håkon konungr réft Noregi, var årferd goft i landi, bann var ok hinn vinsælasti; |)å var ok goftr friftr. På er Håkon haffti konungr verit i Noregi 20 vetr, kårnn sunnan or Danmorku synir Eiriks ok liofftu allmikit lid. ^ Pat var mildt lift er {)eim haffti fylgt i hernafti, en {)o var mildn meiri Danaherr, er Haraldr konungr Gormsson ‘haffti fengit ]3eim i hendr. Peir féngu kraft byri mikit, °k sigldu ut af Yendli ok komu utan at Ogftum, héldu siftan norftr meft landi ok sigldu dag ok nått. En vitum lo var ekki uppskotit, fyrir på sok at su var siflvenja, at vitar fo ru austan eptir landi, en austr |>ar haffti ekki °i'ftit vart vift ferft jieirra. Pat bar enn til, at konungr haffti viftrlbg mikil, at vitar væri rangt uppbornir, ])eim nionnum er kunnir ok sannir urftu at J)vi, fyrir på sok 20 at herskip ok vikingar fåru um uteyjar ok herjuftu, ok hugftu landsmenn at [lar mundu fara synir Eiriks; var I>a vitum uppskotit, ok varft herhlaup um land alt; en Eiriks synir fåru aptr til Danmerkr ok hofftu engan Eanaher haft nema si tt lift; en stundum våru \mt annars- ^ konar vikingar. Yarft Håkon konungr jiessu mjok reiftr, er starf ok fékostnaftr varft af jiessu, en ekki gagn. Eændr toldu ok at fyrir slna hond, er svå får. Ok var l}Gssi sok til, er engi njosn får fyrir um ferft Eiriks sona, fyn* en peir kåmu norftr i Ulfasund. Peir lågu ])ar 7 30 «a3tr; får j)å sogn hit efra um Eift ok norftr um Mæri. Håkon konungr var på å Norftmæri i ey peirri er krøfti heitir, J)ar sem heitir Birkistrond, at bui sinu, ok haffti ekki lift nema hirft slna, ok bændr ])å er verit hbfftn i hofti hans. 23. Frå Agli ullserk. Njosnarmenn komu til Håkonar konungs ok segja lionuin sin erendi, at Eirfks synir våru med -her mikinn fyrir sunnan Stad. IDå lét konungr kalia til sin [)å menn er j>ar våru vitrastir, ok leitadi råds vid ])å, hvart liann 5 skyldi berjast vid Eiriks sonu, Jiétt lidsmunr sé mikill, eda skal hann fara nordr undan ok få sér lid meira. Egill ullserkr er nefndr béndi einn, er Jiar var, hann var |)å gamladr mjbk, ok hafdi verit meiri ok sterkari hverjum manni, ok hinn mesti orrostumadr; hann hafdi lengi borit 1° nierki Haraids konuugs hins hårfagra. Egill svarar rædu konungs: var ek i nokkurum orrostum med Haraldi konungi, fedr ydrum, bardist hann stundum vid meira lidi, stundum vid minna, hafdi hann jafnan sigr; aldri heyrda ek hann leita jiess råds, at vinir hans skyldi kenna ^ lionum at flyja; munum vér ok eigi {)ér jiat råd kenna, konungr, Jjvi at vér jiykkjumst eiga hofdingja roskvan; |)ér skulut ok eiga trausta fylgd af oss. Margir adrir studdu ok jietta mål. Konungr sagdi ok svå, at hann var jiess fiisari at berjast med lid |iat er til féngist; var P pat |iå rådit. Lét konungr på skera upp heror ok senda alla vega frå sér, ok lét draga lid saman, slikt er hann fékk. IJå mælti Egill ullserkr: pat ottudumst ek um hrid, er fridr pessi hinn mikli var, at ek munda verda ellidaudr inni å pallstråm minum, en ek vilda heldr falla i orrostu P med hofdingja minum; kann nu vera at svå megi verda.

24. Orrosta vid Frædarberg. Synir Eiriks héldu nordr um Stad, pegar er leidi gaf. En er |)eir kému nordr um Stad, på spyrja pen’ livar Håkon konungr var ok halda til* mots ^ vid hann. ^0 i Håkon konungr hafdi 9 skip; hami lagdist nordr undir Frædarberg i Fceyjarsnndi; en Eiriks synir logdu at fyrir sunnan bergit; (;eir hofdu nieir en 20 skip. Håkon konungr seneli peim bod, ok bad på å land ganga; segir at hann hafdi peim vbll haslat å Rastarkålf. fa r eru vellir sléttir ok .miklir, en fyrir ofan gengr brekka long ok lieldr låg. Géngu Eiriks synir på af skipum sinum ok nordr 5 yfir hålsinn fyrir innan Frædarberg ok svå fram å Rastar kålf. Egill mælti på til Håkonar konungs, bad hann få sér 10 menn ok 10 merki; konungr gerdi svå. Gékk på Egill med menn sina upp undir brekkuna, en Håkon konungr gékk upp å vollinn med sitt lid, setti upp merki 1° ok fylkti, ok segir svå: vér skulum hafa fylking langa, svå at peir kringi eigi um oss, pott peir hafi lid meira. Gerdu Jjeir svå. Yard par orrosta mikil ok hin snarpasta sokn. Egill lét på setja upp merki pau 10, er liann hafdi, ok skipadi svå monnum peim er båru, at peir 15 skyldu ganga sem næst brekkunni ok låta stundar hrfd i oiillum hvers peirra. feir gerdu svå ok géngu fram med hrekkunni sem næst, svå sem peir mundu vilja koma å hak peim Eiriks sonum. fat så peir er efstir stddu i fylking Eiriks sona, at merki morg fo ru odfluga ok 20 gnæfdu fyrir ofan brekkuna, ok hugdu at par muncli fylgja lid mikit, ok mundi vilja koma å bak peim, milli °k skipanna. Gerdist par på kali mikit, sagdi hverr odrum hvat titt var. fvl næst kom flotti i lid peirra, en er pat så konungarnir, på flydu peir. Håkon konungr 25 sotti på kart fram med smurn monnum, ok råku peir hottann ok feldu lid mikit.

25. Fra Gamla konungi. Gamli Eirfksson, på er hann kom upp å hålsinn fyrir °fan bergit, på snerist hann aptr ok så at ckki lid for ePtir meira, en pat er peir kbfdu barzt vidr, ok petta Var prettr einn. få lét Gamli konungr blåsa herblåstr ok SetJ*a upp merki sitt, ok skaut å fylking; kurfu at pvf allir Nordmenn, en Danir flydu til skipanna. En er ^ Eåkon konungr ok lid hans kom at, på vard par orrosta °° 1 annat sinn hin snarpasta. Ilafdi på Håkon konungr meira lid; lank svå at Eirlks synir flydu; sottu [)eir {)å sudr af hålsinum, en sumt lid peirra opadi sudr å bergit, ok fylgdi Håkon konungr |3eim. Vdllr sléttr er austan af hålsinum ok vestr å bergit, ok £>å hamrar brattir vestr af. få opudu menn Gamla upp undan å bergit, en Håkon 5 konungr sétti at f)eim svå djarfliga, at hann drap suma, en sumir hljopu vestr af berginu; våru hvårirtveggju drepnir. Skildist Håkon konungr svå fremi vid, er hverr madr var drepinn.

26. Fali Gamla leonungs ok Egils ullserlcs. 1° Gamli Eiriksson flydi ok af hålsinum ok ofan å jdfnu fyrir sunnan bergit. få snerist Gamli konungr enn i mét ok helt upp orrostu; kom |3a enn lid til hans; [)ar komu ok allir brædr hans med miklar sveitir. Egill ullserkr var {3a fyrir Håkonar monnum ok veitti harda P atgongu, ok skiptust |)eir Gamli konungr lioggum vid; fékk Gamli konungr sår stor, en Egill féll ok mart lid med honurn. få kom at Håkon konungr med pær sveitir er honurn libfdu fylgt, vard |)å enn ny orrosta; S(5tti j3a enn Håkon konungr bart fram ok hjo menu til beggja ^ handa sér ok feldi hvern yfir annan. Svå segir Guthormr sindri:

Ilræddr for hjorva raddar gerra gramr f snerru herr fvrir malma jiverri, geirvffa sér hlffa, rdgeisu gékk ræsir liinn er yfrinn gat jofra P f radsterkr framar merkjum; Ods kvanar byr mana. Eiriks synir så menn sina alla vega falla fyrir sér; på snuast |>eir å flotta til skipa sinna. En peir er fyrri liofdu flyit å skipin, på hofdu peir ut hrundit skipunum, en sum skipin våru på uppi ijornd; hljopu på allir Eiriks synir oå 3« sund, ok pat lid er peim fylgdi. Par féll Gamli Eiriksson, en adrir brædr hans nådu skipunum ok héldu brot sidan med pat lid er eptir var, ok béldu sidan sudr til Dan- markar ok dvbldust par um brid, ok undu illa vid sina ferd. 27. Ileygdr JEgill ullserlcr. Håkon konungr tok {3ar skip paw er uppi hafdi fjarat, er att hofdu Eiriks synir, ok lét draga å land upp. Har lét Håkon konungr leggja Egil ullserk i skip, ok med 0 honuin alla menn er af J>eirra lidi hofdu fallit; lét faera j)ar at jord ok grjdt. Håkon konungr lét ok fleiri skip upp setja ok bera å valinn, ok sér {3a hauga enn fyrir sunnan Frædarberg. Eyyindr skåldaspillir orti visu fressa, {3a er Glumr Geirason hældist i sinni visu um fail Håkonar konungs:

Eyrr rau<3 Eenris varra |)a er ustirfinn arfa flugvarr konungr sparra, Eiriks of rak, geira malmhri(3ar svall mcidum nu tregr gætigauta mo(3r, f Gamla blodi, grams fali, a sja alla. lo Håfir bautasteinar standa hjå liaugi Egils ullserks.

28. Sogd lier saga. Hå er Håkon konungr Adalsteinsfostri hafdi verit konungr i Noregi 6 vetr ok 20, sidan er Eirikr brodir faans frir or landi, pk vard {3at til tidinda, at Håkon kon- 20 ungr var staddr å Ildrdalandi ok tok veizlu i Stord å Hitjum; hafdi hann {3ar hird sina ok marga bændr i bodi sinu. En er konungr sat yfir dagverdarbordi, {3a så vard- ^ enn, er uti våru, at skip morg sigldu sunnan, ok åttu eigi langt til eyjarinnar. Ha mælti hverr vid annan, at 2° Segja skyldi konungi, at {3eir hugdu at herr mundi at lîm fara; en {3at p6tti engum dælt at segja konungi ersbgu, {3vi at hann hafdi {3ar mikit vid lagt, kverjum ej lât gerdi; en pat {3étti {36 ugeranda, at konungr vissi 30 t^tta. En {3a gengr einnhverr inn 1 stofuna ok bad yvind Finsson ganga ut med sér skjott, segir at hin Jêsta naudsyn var å. Eyvindr gékk ut, ok {3egar er ann kom ut, {3a er sjå måtti til skipanna, {3a så hann Pegar, at {3ar fér herr mikill; gékk {3egar aptr i stofuna Heimskringla, I. 14 106 Heimskringla. ok fyrir konung ok mælti: litil er lidandi stund, en long er matmåls stund. Konungr leit moti honurn ok mælti: li vat ferr? Eyvindr kvad:

Blodoxar tja beida Heldr er vant, en ek vilda brynfnngs fetilstinga, veg jflnn, konungr! segja, oss gerask hnept, ens hvassa fam til fornra vapna hefnendr, setuefni. fljott, hersogu drottni. Konungr sagdi: ertu svå godr drengr, Eyvindr, at fu munt eigi hersogu segja, nema sonn sé. f å segja margir, at su saga var sonn. Lét få konungr taka ofan bordit; 10 gékk hann få ut ok så til skipanna, så få at fat våru herskip. Hann mælti få til manna sinna, spyrr hvert råd taka skyldi, hvårt berjast skal med lid fat, er féir hafa, eda ganga til skipa ok sigla nordr undan: er oss fat audsætt, segir konungr, at vér munum nu berjast vid 1^ lidsmun miklu meira, en fyrr hofum vér ått, ok hefir oss opt fo fott mikill misjafnadr lids vårs, få er vér hofum orrostu ått vid sonu Gunnhildar. Menn veittu hér eigi skjétan orskurd. få kvad Eyvindr:

Samira, Njordr, enn nordar, nu er j)at er rckr a rakna 20 naddregns, hvotum J)egni, rymleid flota breidan, vér getum bili at bolva, gnpum vér f greipar bordmærar skæ færa; gunnbord, Haraldr sunnan. Konungr svarar: hraustliga er Jietta mælt, Eyvindr, ok nær skaplyndi minu, en pb vil ek heyra fleiri manna 2^ orskurd lim petta mål. En er menn £>ottust skilja, hversu konungr vildi vera låta, {)å svara margir, segja at heldr vildu falla med drengskap, en flyja fyrir Donum at ureyndu, sogdu at opt hbfdu jieir sigr fengit, |)å er jieir hofdu barizt vid minna lid. Konungr £>akkadi peim vel ord sin $0 ok bad {iå våpnast, ok svå gera menn. Konungr steypii’ brynju å sik ok gyrdir sik med sverdinu Kvernbit, setr å hofud sér hjålm gullrodinn, tekr kesju i hond sér ok skjold å hiid; Jiå skipar hann hirdinni i eina fylking, ok bondum fa r med, ok setti upp merki sin. ^ 29. Lidsamnadr Eiriks sona. Haraldr Eiriksson var p>å hofdingi yfir £>eim brædrum ep tir fali Gamla. feir bræår hofdu |)ar her mikinn sunnan af Danmork. fa r våru |jå i lidi med £>eim mddurbrædr ^ l^eirra, Eyvindr skreyja ok Ålfr askmadr; |)eir våru sterkir ftienn ok hraustir ok hinir mestu manndråpamenn. Eiriks synir héldu skipum sinum til eyjarinnar ok géngu å land * upp ok fylktu; ok er svå sagt, at eigi mundi vera minni lidsmunr, en sex menn mundu vera um einn, at Eiriks 10 synir mundu fjolmennari.

30. Bardcigi i Stord d Fitjum. Håkon konungr hafdi p>å fylkt lidi sinu, ok segja tøenn svå, at konungr steypti af ser brynjunui, ådr °rvostan tdkst. Svå segir Eyvindr skåldaspillir i Håkonar- ^ ttiålum:

Brddur fundu pær Bjarnar gengi Nordmanna; i brynju fara, ægir Eydana konung hinn kostsama stod und arhjalmi. kominn und gunnfaua; Ilrauzk or hervadum, 20 drriptu dolgar, hratt a voll brynju en darradr hristisk, vfsi verdungar npp var pa hildr um hafid. adl* til vigs tæki; Hét a Haleygi lék vid ljodmogu, sem a Hdlmrygi skyldi land verja; 25 jarla einbani, gramr hinn gladværi for til orrostu. stod und gullhjalmi. Gott hafdi hinn gofgi

Håkon konungr valdi mjok menn i hird med sér at afli °k hreysti, svå sem gert hafdi Haraldr konungr, fadir kans. forålfr binn sterki Skdlmsson var jmr ok gékk å a^fa blid konungi, hann hafdi hjålm ok skjold, kesju ok Sverd |)at er kallat var Fetbreidr. fat var kallat, at p>eir Håkon konungr væri jafnsterkir; £>ess getr fordr Sjåreks- S°B i dråpu pæirri, er hann orti um férålf: far er bodhardir bordusk ok gimslongvir ganga bands jddraugar landa, gffrs hlémana drifu lystr gekk herr til hjorva nausta blakks hit næsta hnits f Stord a Fitjum; Nordmanna gram fordi. En er fylkingar géngu saman, vard far orrosta 66 ok 5 mannskæd; en er menn hofdu skotit spjotum, få brugdu menn sverdum; gékk få Håkon konungr, ok torålfr me6 honum, fram um merkit ok bjo til beggja handa. Svå segir Eyvindr skåldaspillir :

Svå beit få svcrd Troddusk torgur 10 or siklings liendi fyr Tjs ok bauga vadir Vafadar hjalta hardfotum sem i vatn um brygdi. hausar Nordmanna; Brokudu broddar, roma vard i eyju, brotnudu skildir, rudu konungar 1^ glumrudu glymhringar skirar skjaldborgir i gotna hausum. i skatna blodi. 31

31. Fali Fyvindar sier eyju oh Alfs ashmanns. Håkon konungr var auåkendr, meiri en afirir menn, lysti ok af hjålminum, er solin skein å; var våpnal)ur6r 20 mikill at honum. tå tok Eyvindr Finnsson hott ok setti yfir hjålrn konungs. Eyvindr skreyja kalladi* få hått: leynist Nordmanna konungr mi, e6a hefir hann flyit, e6a hvar er nu gullhjålmrinn? Gékk Eyvindr få fram, ok Alfr brodir hans med honum, ok kjoggu til beggja handa, 2^ ok létu sem édir eda galnir væri. Håkon konungr mælti hått til Eyvindar: haltu svå fram stefnunni, ef fu vilt finna Nordmanna konung. Svå segir Eyvindr skålda spillir: Badat valgrindar vinda Ef svipkenni svinnan 30 vedrhcyjandi Skreyju sigrminnigr vilt fmna, gumnum hollr né gulli fram haltu njdtr at njtum Gefnar sinni stefnu. Nordmanna gram fannig. Var |)å ok skamt at bi'da, at Eyvindr kom ])ar ok reiddi sverdit ok hjo til konungs. I3<5ralfr skaut vid honum skildinum, ok stakadi Eyvindr vid, en konungr t6k sverdit Kvernbit tveim kondum, ok kj(5 til Eyvindar ofan i hjålminn, klauf hjålminn ok hofudit alt i herdar nidr. f å drap forålfr Ålf askmann. Svå segir Eyvindr skåldaspillir:

Veit ek at bcit hinn bitri Ufælinn klauf ala byggving medaldyggvan éldraugr skarar hanga bulka skids or bå<5um gullhjoltudum galtar benvondr konungs hondura. grandadr Dana brandi.

Eptir fall ])eirra brædra gékk Håkon konungr svå hart ^ fram, at pk hrokk alt folk fyrir honum: siær i lid Einks sona felmt ok flotta pvi næst. En Håkon konungr var i ondverdi sinni fylking ok fylgdi fast flottamonnum ok kjo titt ok hart. På, flaug or ein, er fleinn er kalladr, ok kom i hond Håkoni konungi upp i nuisina fyrir nedan ^ oxl; ok er pat margra manna sogn, at skbsveinn Gunn- hildar, er Kispingr er nefndr, hljop fram i jjysinum ok kalladi: gefit rum konungsbananum! ok skaut fleininum til Håkonar konungs. En sumir segja, at eigi veit hverr skaut; må |)at ok vel vera, jm at orvar ok spjot ok alls- ^ konar skotvåpn flu gu svå })ykt sem drlfa. Fjoldi manns féll af Einks sonum, bædi å vlgvellinum ok å leid til skipanna, ok svå i fjbrunni; ok fjoldi hljbp å kaf, mart komst å skipin, ok allir Einks synir, ok reru ])egar undan, en Håkonar menn eptir })eim. Svå segir fordr ^ Sjåreksson:

Vardi varga myrdir hrott var s^nt jiar er settusk vitt, svå skal frid slita, sinn rodrs vid {)rom stinnan, jofur vildu [iann eldask, madr let Ond ok annarr, Ondvert folk, at londum; ufar buendr sarir. starf hofsk upp, [iar er arfi Afreks veit p>at er jofri dtta vanr a flotta allrikr i styr slikurn guils, en gramr var fallinn, gondlar njordr, så er gerdi, Gunnhildar kom sunnan. gékk næst, hugins drekku. 32. Daudi Hahonar konungs. Håkon konungr gékk ut å skeid sina, lét binda sår sitt; en Jiar rann blod svå mjok, at eigi fékk stodvat. Ok er å leid daginn, [3a umætti konung; segir hann [3a, at hann vill fara nordr å xilreksstadi til bus sins. En er 5 t>eir koma nordr at Håkonarhellu, }3a logdu '|3eir [iar at, ok var jiå konungr nær lfflåti; kalladi hann }3a å vini sina ok segir [)eim skipan j)å, er hann vill hafa å um rikit. Hann åtti dottur eina barna, er IJ6ra hét, ok engan son. Hann bad [lå senda [)au ord Eirlks sonum, at Jieir 10 skyldu konungar vera yfir landi, en hann bad af peim virkta vinum sinum ok frændum: en [létt mér verdi llfs audit, segir hann, £>å mun ek af landi fara ok til kristinna manna, ok bæta jiat, er ek hefi brotit vid gud; en ef ek dey hér i heidni, [)å veiti mér £>ann gropt er ydr synist. 15 Litlu sidar andadist Håkon konungr |)ar å hellunni, sem hann hafdi fæddr verit. Håkon konungr var svå mjok harmadr, at hædi vinir ok uvinir grétu dauda hans, ok kolludu, at eigi mundi jafngodr konungr koma sidan i Noreg. Vinir hans fiuttu 20 lik hans nordr å Sæheim å Nordhordaland, ok urpu [>ar haug mikinn ok logdu f>ar i konung med alvæpni sitt ok hinn bezta bunad sinn, en ekki fé annat. Mæltu [3eir svå fyrir grepti hans, sem heidinna manna sidr var til, visudu honum til Valhallar. Eyvindr skåldaspillir orti 25 kvædi eitt um fail Håkonar konungs, ok svå [iat hversu honum var [lar fagnat; [iat eru kollud Håkonarmål, ok er petta upphaf:

Gondul ok Skogul Brodur fundu joær Bjarnar seudi Gautatyr 1 brynju fara, 30 at kjosa um konunga, konung hinn kostsama hverr Yngva ættar kominn und gunnfana; skyldi med Odni fara druptu dolgar, Ok 1 Valholl vera. en darradr hristisk, upp var på hildr um hafid. Hét a Haleygi Skoglar vedr leku sera a Hdlmrygi vid skjs um bauga; jarla einbani, umdu oddlar for til orrostu. i Odins vedri, Gott hafdi hinn gofgi hneig mart manna gengi Nordmanna; fyrir mækis straumi. ægir Eydana Satu |ia doglingar stod und århjalmi. med sverd um togin, Hrauzk or hervadum, med skarda skjdldu hratt a voll brynju ok skotnar brynjur, vfsi verdungar vara sa herr ådr til vigs tæki; i hugum er åtti lek vid ljodmogu, til Valhallar vega. skyldi land verja; Gdndul jiat mælti, gramr hinn gladværi studdisk geirskapti: stod und gullhjålmi. vex nu gengi goda, Sva beit Jpå sverd er Hakoni hafa or siklings hendi med her mikinn vadir Vafadar heim bond um bodit. sem f vatn um brygdi. Visi {iat heyrdi, Brdkudu broddar, hvat valkyrjur mæltu brotnudu skildir, mærar af mårs baki; glumrudu glymhringar hyggiliga létu i gotna hausum. ok hjålmadar satu Troddusk tdrgur ok hofdusk hlffar fyrir. fyrir Tys ok bauga Hakon: hjalta hardfdtum Hvi Jiu sva gunni hausar Nordmanna; skiptir, Geirskogul? rdma vard f eyju, varum })d verdir gagns fra godum. rudu konungar Skogul: skirar skjaldborgir Vér Jivf voldum i skatna biddi. er }ju velli hélzt Brunnu beneldar en funir flandr flugu. i blddgum undum, lifda vit nu skulum, lutu langbardar kvad hin rfka Skdgul, at lyda florvi, grænna heima goda svarradi sargjmir Odni at segja, a sverda nesi, at nu mun allvaldr koma feil flod fleina a hann sjalfan at sja. i floru Stordar. Hermddr ok Bragi, Bléndusk vid rodnar kvad hroptatyr, und randar himni, gangit f gegn grami, t«r/> ^

Kl! g ; B ill /!'

112 Heimskringla. røf Jdvi at konungr ferr, vel um {Dyrmt véum, så er kappi Jiykkir, er Håkon bådu i; til hallar hinnig. heilan koma j! Ræsir f>at mælti, råd Oli ok regin. iil; var frå rdmu kominn, Godu dægri stod alir i dreyra drifinn: verdr så gramr um borinn, illudigr mjok er ser getr slikan sefa; ■ ■ ~'l 9 i * {Dykkir oss Odinn vera, h a n s ald ar sjåm ver hans of hugi. æ m un vera Ein herja gr id at gddu getit. bu skalt allra hafa, Mun ubundinn A 9 [)igg {du at Asum 01; å 5'ta sjot jarla bagi, Fenrisulfr fara, {du ått inni hér ådr jafngddr åtta brædr, kvad Bragi. å auda trod 15 Gerd ar vårar, konungmadr komi. kvad hinn godi konungr, H e y r f é , viljum vér sjålfir hafa, deyja frændr, hjålm ok brynju eydisk land ok lad; »f skal hirda vel, siz Håkon for gott er til geirs at taka. med lieidin god, tå {Dat kyndisk, m org er {Djod um {Djåd. h v e så konungr hafdi

/VWW/V

ijri-i: I F: vtf

! I ■ - j > > . ►• i iy'

SAGAN AF HARALDI KONUNGI GRAFELD OK HAKONI JARLI.

1. Upphaf Eirilcs sona. Eiriks synir toku f>å konungddm yfir Noregi, sidan 5 er Håkon konungr var fallinn. Var Haraldr mest fyrir jdeim brædrum at virdingu, ok hann var elztr jieirra er £>å lifdu. Gunnhildr, médir [leirra, hafdi rnjok landråd med |)eim • hon var kollud konungam<5dir. l3å våru hofdingjar i landinu: Tryggvi Olafsson austr i landi ok Gudrodr 10 Bjarnarson å Vestfold, Sigurdr Hladajarl i Pråndheimi, en Gunnhildar synir hofdu mitt land hinn fyrsta vetr. I3å foru ord ok sendimenn milli Jieirra Gunnhildar sona ok Tryggva ok Gudrodar, ok var \v<\v alt mælt til sætta, at t>eir skyldi hafa fmlfkan lilut rikis af Gunnhildar sonum, 15 sem jieir hofdu ådr haft af Håkoni konungi. Glumr Geirason er madr nefndr, hann var skåld Haraids konungs ok hreystimadr mikill; hann orti visn J)essa eptir fail Håkonar konungs: Vel hefir hefnt, en hafna er dokkvalir drekka ^ hjOrs berdraugar ijorvi, ddlgbands, fyrir ver handan folkrakkr um vann fylkir rodin frå ek ran dra benja framligt, Haraldr Garala; reyr, Håkonar dreyra. I3essi visa vard allkær. Ok er £>etta spyrr Eyvindr Finns- son, kvad hann visu er fyrr er ritin: 25 Fyrr rand Fenris varra {)å er ustirfinn arfa flugvarr konungr sparra, Eiriks of rak, geira målmhridar svall meidum ini tregr gætigauta modr, i Gamla biddi, grams fali, å sjå alla. Heimskringla, I. 15 Var su visa ok mjok flutt. En er jiat spyrr Haraldr konungr, {lå gaf hann Eyvindi [)ar fyrir daudasok, alt til fess er vinir peirra sættu |)å med jivf, at Eyvindr skyldi gerast skald hans, svå sem hann hafdi ådr verit skåld Håkonar konungs. Yar frændsemi Jieirra mikil, svå at 5 Gunnhildr var modir Eyvindar, dottir Hålfdanar jarls, en modir hennar var Ingibjorg, dottir Haraids konungs hins hårfagra. få orti Eyvindr vlsu ura Harald konung: Litt kvådu flik lata, ]m er ufolgin ylgjar landvordr! er brast, Horda, endr or ])inni hendi 10 benja hagl a brynjum, fetla svell til fyllar bugust ålmar, ged fålma; fullegg, Haraldr, gullu. Gunnhildar synir såtu mest um mitt land, jivi at bædi fdtti }:>eim ekki tniligt at sitja undir hendi frændum eda Vfkverjum, er mestir hofdu verit vinir Håkonar konungs, ^ en stormenni mart i hvårumtveggja stad. få fåru menn at hera sættarbod i milli Jieirra Gullhildar sona ok Sigurdar jarls, |3vi at jieir féngu engar skyldir ådr or fråndheimi, ok vard {iat at lyktum, at jieir gerdu sætt si'na, konungar ok jarl, ok hundu svardogum. Skyldi Sigurdr jarl hafa 20 slikt riki af jieim i fråndheimi, sem hann hafdi fyrr af Håkoni konungi; våru j>eir j>å såttir kalladir. Allir synir Gunnhildar våru sfnkir kalladir, ok var jiat mælt, at }ieir fæli lausafé i jordu. Um {»at orti Eyvindr skåldaspillir visu: 25

Barum, ullr! um alla, Nu hefir folkstrfdir Frdda fmunlauks, å hauka faglfjadra tøja fjollum Fyrisvalla meldr f mddur holdi fræ Hak o n ar ævi. mellu dolgs um folginn. Ok enn: Fullar skein a ijollum Nu er ålfrodull elfar 30 fali s dl brå vallar jotna dolgs um folginn, Ullar kjols um allan råd eru rammrar jdjodar aldr Håkonar skåldum. rfk, f mod ur liki. få er Haraldr konungr spurdi um visur pessar, |iå sendi hann ord Ey vindi, at hann skyldi koma å fund hans. 35 En er Eyvindr kom å konungs fund, {3a bar konungr sakar å kann ok kalladi hann uvin sinn: ok samir [)ér j)at illa, segir hann, at veita mér utninad, [m at jju hefir ådr gerzt minn madr. På kvad Eyvindr vlsu:

5 Einn drottinn hefik åttan, trur var ek tiggja djrum, jofurr djrr! en {iik fyrri, tveim skjoldum lék ek aldri,* bellir, bragningr! elli, fylli ek flokk £)inn, stillir, bid ek eigi mér hins jiridja; fellr a hendr mér elli. Haraldr konungr lét Eyvind festa sér fyrir |detta mål sinn 10 dom. Eyvindr åtti gullhring mikinn ok godan, er kalladr var Moldi; hann hafdi verit tekinn longu ådr or jordu; bring jdann segir konungr at hann vill hafa; ok var pii eigi annarr kostr å. lDå kvad Eyvindr:

Skylda ek, skeija foldar er, valjardar, verduin skidrennandi! sidan veljandi! ]oér selja £>ursa tæs fra fmsa lyngva, mens, Jiat er lengi Jiinn godan byr finna; latr minn fadir atti. F6r Eyvindr på heim, ok er ekki pess getit at bann fyndi sidan Harald konung.

^0 2. Fra Gunnhildar sonurn ok kristnihaldi peirra. Gunnbildar synir toku kristui å Englandi, sera fyrr var ritat. En er peir kému til forråda i Noregi, på féngu peir ekki åleidis komit at kristna menn i landi; en alt par er peir komu pvl vid, på brutu peir nidr bof ok 25 spiltu blotum, ok féngu af pvl mikla uvinåttu. Var pat brått å peirra dbgum, at årferd spiltist i landi, pvl at konungar våru margir, ok bafdi bverr bird um sik; purftu peir mikils vid ok um kostnad, ok våru peir binir fé- gjbrnustu. En ekki béldu peir mjok log, pau er Håkon 30 konungr bafdi sett, nema pat er peim potti felt. Peir våru allir binir frldustu menn, sterkir ok stdrir, Iprétta- menn miklir. Svå segir Glumr Geirason 1 dråpu peirri, er hann orti um Harald Gunnhildarson: Kiinni tolf sa er tanna, ognarstafr um jiifra tfOum Hallinsluda ljirottir fram sdtti. Optliga féru f>eir kræår allir saman, en stnndum sér hverr; |3eir våru menn grimmir ok kraustir, orrostumenn miklir ok mjdk sigrsælir. 5

3. Rddagerd Gunnhildar ok sona hennar. Gunnkildr konungaméåir ok synir kennar våru opt. å tali ok målstefnum ok réåu landrååum. Ok eitt sinn spyrr Gunnkildr sonu slna: kvernug ætli |)ér at låta fara um rlki i tråndkeimi? {3ér herit konunga nofn, svå sem fyrr 10 kafa kaft langfeågar yårir, en f)ér kafit litit land ok liå ok erut margir til skiptis. Ylkina austr kafa [)eir Tryggvi ok Guåroår, ok kafa {3eir J)ar nokkura tiltolu fyrir ættar sakir; en Sigurår jarl ræår einn ollum trændalogum, ok veit ek {3at eigi, kver skylda yår kerr til {3ess at låta 15 jarl einn rååa riki svå mikit undan yår; j^ykki mér pat undarligt, ef [)ér farit kvert sumar 1 viking å onnur lond, en låtit jarl innanlands taka af yår foåurleifå yåra. Litit mundi Haraldi [3ykkja, er |)u ert eptir keitinn, foåurfeår |)inum, at setja jarl einn af riki ok llfi, er kann vann 20 allan Noreg undir sik ok réå slåan til elli. Haraldr svarar: |3at er eigi svå, segir kann, at taka Sigurd jarl af llfdogum, sem at skera kid eåa kålf; Sigurår jarl er ættstérr ok frændmargr, vinsæll ok vitr; vætti ek, ef kann spyrr meå sonnu, at kann å ufriåar vån af oss, j3a eru 2a par allir trændir sem kann er; eigum vér par pa ekki erendi nema ilt eitt; llzt mér svå, sem engum vårum kræåra |)ykki trygt at sitja undir kendi {3eim trændum. t å sagåi Gunnkildr: vér skulum |3a fara alt annan veg meå våru rååi, gera oss minna fyrir; Haraldr ok Erlingr 30 skulu sitja i kaust å Noråmæri, må ek ok fara meå yår, skulum vér |)å oli saman freista, kvat af syslist. Gera paa å pessa leiå. 4. Eadagerd Gunnhildar sona oh Grjotgards. Brédir Sigurdar jarls hét Grjotgardr; hann var yngri miklu peirra ok virdr minna, hafdi hann ok ekki tignarnafn, en hann hélt |)6 sveit ok var i viking å sumrum 5 ok fékk sér fjår. Haraldr konungr sendir menn inn i fråndheim å fund Sigurdar jarls med vingjofum ok vin- mælum, segir at Haraldr konungr vill leggja vi5 hann J3vlllka vinåttu, sem ådr hafdi Håkon konungr vid Sigurd jarl; |)at fylgdi ok ordsending, at jarl skyldi koma å fund Haraids konungs, skyldu [)eir |}å binda at fullu vinåttu slna. Sigurdr jarl ték vel sendimonnum ok vinåttu kon ungs, en sagdi pat} at hann måtti ekki fara å fund konungs fyrir fjolskyldum sinurn, en sendi konungi vingjafir ok ord *g6d ok blid 1 moti vinåttu hans. Foru sendimenn 15 1 brott. feir foru å fund Grjdtgards ok fluttu til hans hit sama erendi, vinåttu Haraids ok heimbod, ok ]oarined godar gjafir. En er sendimenn foru keim, {)å hét Grjot- gardr ferd sinni. Ok at åkvednum degi kemr Grjdtgardr å fund Haraids konungs ok Gunnhildar; var vid honum 20 tekit allfeginsamliga, var hann par kafdr i hinum mestum kærleikum, svå at Grjotgardr var hafdr vid einkamål ok niarga leynda hluti; kemr jiar nidr, at su ræda var uppi hofd til Sigurdar jarls, sem [ran hofdu ådr samit, konungr ok drdttning, toldu pk fyrir Grjotgardi, hversu jarl liafdi ^ hann lengi lltinn mann gert; en ef hann vildi vera 1 jiessu rådi med peim, f)å segir konungr, at Grjdtgardr skyldi vera jarl hans ok hafa rlki pat alt er ådr hafdi Sigurdr jarl; kom svå, at pan somdu Jjetta med einkamålum, at Grjotgardr skyldi halda njdsn til, nær likast væri at veita atferd jarli, ok gera |}å ord Haraldi konungi. F6r pk Grjétgardr heim vid svå buit, ok pk gjafir godar af konungi. 5. Brenna Sigurdar jarls. Sigurdr jarl for um haustit inn i Stjoradal ok var par å veizlum; padan for hann ut å 0gl6, ok skyldi par taka veizlur. Jarlinn hafdi jafnan mikit fjolmenni um sik, medan hann trudi illa konungum, en med pvl at på hofdu 5 farit vinåttumål med peim Haraldi konungi, {3a hafdi hann nu ekki mikla sveit manna. Grjotgardr gerdi på njosn til Haraids konungs, at eigi mundi 1 annat sinn vænna at fara at jarli. Ok pegar å sornu nott foru konungar Har- aldr ok Erlingr inn eptir Pråndheimi, ok hofåu.skip 4 10 ok lid mikit, sigla um néttina vid stjornuljés; kom på Grjotgardr til méts vid {3a; kému peir ofanverda nbtt å Oglo, [3ar sem Sigurdr jarl var å veizlu, logdu par eld 1 hus, ok brendu bæinn ok jarl inni med bilu lidi sinu, foru i brott årdegis um morgininn ut eptir firdi, ok svå 15 sudr å Mæri, ok dvoldust |3ar langa lind.

6. Upphaf Ildkonar jarls Sigurdar sonar. Håkon, son Sigurdar jarls, var [3a inn 1 Pråndheimi, er hann spurdi j3essi tldindi. Var [3egar herhlaup mikit um allan Pråndheim; var par å vatn dregit hvert skip er 20 herfært var. En er herr så kom saman, på tbku peir til jarls ok hofdingja yfir lidit Håkon, son Sigurdar jarls; héldu peir lidi pvl ut eptir Pråndheimi. En er petta spyrja Gunnhildar synir, på fara peir sudr i Raumsdal ok å Sunnmæri; halda på hvårir njbsnum til annarra. 25 Sigurdr jarl var drepinn 2 vetrum eptir fail Håkonar kon ungs. Eyvindr skåldaspillir segir svå i Håleygjatali: Ok Sigurd, hinn Ok odlingr er svonum veitti 1 olun jardar hroka hjor alnar orms 30 Iladdingja vals ufælinn vard farmatys, lifs um lattr, fjijrvi næmdu par er landrekar jardradendr Tfs attung a Ogloi. 1 trygd sviku. o %

Sagan af Ilaraldi gråfeld. 119 Håkon jarl helt Pråndheimi med styrk frænda sinna 3 vetr, svå at Gumihildar synir féngu engar tekjur i Prånd heimi; hann åtti margar orrostur vid Gunnhildar sonu, ok dråpust marga menn fyrir. Pess getr Einarr skålaglam 5 i Velleklu, er hann orti um Håkon jarl:

Ok oddneytir uti sverda sverrifjardar eidvandr flota breidan, svangljjadi at fr^ja; gladr f Gondlar vedrum brakrognir skok bogna, gramr svafdi bil, hafdi; barg upyrmir varga, 10 ok raudmana reynir hagl or Hlakkar seglum, rogsegl Hedins b(5ga hjors rakkliga fjorvi. upp hof jOfra kappi Mart vard dl adr ala etjulund at setja. austrlond at raun banda Varat ofbyrjar orva randarlauks af riki IS oddavifs né dnfu rækilundr um tæki. Enn getr Einarr hvernug Håkon jarl hefndi fodur slus

Ber ek fyrir hefnd j>a er hrafna J)rimllindr um jok pundi bljdrns lof, toginn skjdma pegns gnott, mdlregni; pat nam, vordr, at vinna, ok hald vidurr hblda 20 vann sfns fodur hranna. haffaxa let vaxa Rigndi hjOrs a hersa laufa vedr at h'fum hridremmis fjOr vfda, lffkold Hårs dnfu. Eptir f)at foru milli beggja yinir ok håru sættarord millum peirra, |m at bondum leiddist hernadr ok ufridr innan- 25 lands; ok kemr svå med rådi rikra manna, at sætt var ger milli Jieirra, svå at Håkon jarl skyldi hafa [m'li'kt riki i Pråndheimi, sem hafdi Sigurdr jarl, fadir hans, en konungar skyldu hafa {m'tikt nki, sem Håkon konungr hafdi haft fyrir peim; var |)at |iå hundit fullum trunadi. 3 0 På gerdist kærleikr mikill med |)eim Håkoni jarli ok Gunnhildi, en s tundum beittust |)au vélrædura. Leid svå fram adra 3 vetr; sat f}å Håkon jarl um kyrt i riki sinu.

7. Fra grdfeld. Haraldr konungr sat optast å Hordalandi ok Roga- 35 landi, ok svå Jieir fleiri brædr; [ieir såtu optliga i Ilard- angri. fa t var å einu sumri, at kafskip kom af Islandi er åttu Islenzkir menn; f>at var kladit af vararfeldum, ok héldu |)eir skipinu til Hardangrs, at £>eir spurdu, at par var fjolmenni mest fyrir. En er menn k<5mu til kaupa vi5 J)a, £>å vildi engi kaupa vararfeldina. få ferr styri- 5 madr å fund Haraids konungs, 1Jvl at lionum var kann ådr målkunnigr, ok segir konum til f>essa vandræda. Kon ungr segir, at kann mun koma til £>eirra, ok kann gerir svå. Haraldr konungr var madr lltillåtr ok gledimadr mikill. Hann var par kominn med skutu alskipada. Hann 10 leit å varning J>eirra ok mælti vid styrimann: viltu gefa mér einn gråfeldinn? Gjarna, segir styrimaår, j)6tt fleiri sé. få t6k konungr einn feldinn ok skikti, sidan gékk kann ofan i skutuna. En ådr {3eir reri i brott, hafdi kverr kans manna feid keypt. Fåm dogum sidar kom 15 pur svå mart manna, J>eirra er kverr vildi feid kaupa, at eigi féngu hålfir, J^eir er hafa vildu. Slåan var hann kalladr Haraldr gråfeldr.

8. Fæddr Eirikr jarl.

Håkon jarl for einn vetr til Upplanda ok å nokkura 20 gisting, ok lagdist med konu einni, ok var su lltillar ættar. En j)å er |)adan lidu stundir, gékk su kona med karni; en er karn pat var alit, var pat sveinn, ok var vatni ausinn ok kalladr Eirlkr. Modirin flutti sveininn til Håkonar jarls, ok sagdi at kann var fadirinn. Jarl 25 let sveininn uppfædast med manni {jeim er kalladr var forleifr liiun spaki; hann bj6 uppi i Medaldal, hann var vitr madr ok audigr ok vin mikill jarls. Var Eirlkr brått mannvænn, kinn frldasti synum, mikill ok sterkr snimma. Jarl lét fått um til kans. Håkon jarl var ok allra manna 30 frldastr synum, ekki kår madr, vel sterkr ok IJjrottamadr mikill, spakr at viti ok hermadr hinn mesti. 9. Drap Tryggva konungs. Pat var å einu hausti, at Håkon jarl for til Upp- landa; en er bann kom ut å Heidmork, på kemr par i moti bonum Tryggvi konungr Olafsson ok Gudrodr kon- 5 ungr Bjarnarson; par kom ok Dala-Gudbrandr. Peir åttu stefnulag med sér ok såtu lengi å eimnæli, en pat kom upp, at bverr peirra skyldi vera vin annars; ok skiljast peir sidan, for bverr beim til sins nkis. Petta spyrr Gunnbildr ok synir hennar, ok er peim grunr å, at peir 10 muni hafa gert landråd nbkkur vid konungana; tala pau optliga petta sin å milli. En er våradi, på lysa peir Haraldr konungr ok Gudrodr konungr, brodir hans, at peir munu fara um sumarit i viking vestr um baf, eda i Austrveg, sem peir våru vanir. På draga peir lid at sér 15 ok brinda skipum å vatn ok buast. En er peir drukku brottferdarbl sitt, på våru drykkjur miklar, ok mart mælt vid drykkinn. På kom par er manujafnadr vard, ok på var rcett um konunga sjålfa; mælti madr, at Haraldr kon ungr væri framastr peirra brædra at ollum blutum. Pvi 20 reiddist Gudrodr konungr mjbk, segir svå at hann skal i engu hafa mirma blut en Haraldr, segir ok at bann er buinn, at peir rcyni pat; var på brått hvårrtveggi reidr, svå at hvårr baud odrum til vigs, ok bljopu til våpna. En peir er vitrir våru ok midr drukknir, stbdvadu på ok 25 bljopu i milli; féru på hvårir til skipa sinna, en engi var vån på, at peir mætti allir saman fara. Sigldi på Gud- rodr austr med landi, en Haraldr stefndi til bafs ut, ok sagdi, at bann mundi sigla vestr um baf. En er bann kom ut um eyjar, på stefndi bann austr bafleid med landi. 30 Gudrodr konungr sigldi pjodleid austr til Vikr ok svå austr yfir Foldina. På sendi bann Tryggva konungi ord, at bann skyldi koma til måts vid bann, ok færi peir bådir am sumarit i Austrveg at berja. Tryggvi konungr t<5k pvi vel ok likliga; hann spurdi at Gudrodr hafdi litit lid; ^ for på Tryggvi konungr å fund hans med eina skutu. Heimskringla, I. 16 feir funnust fyrir austan Sétanes vid Veggina. En er peir géngu å målstefnu, på kljopu at menu Gudrodar konungs ok dråpu Tryggva konung ok 12 menn med konum, ok liggr kann par sem mi er kaliat Tryggvakreyr.

10. Fali Gudrodar Jconungs. 5 Haralclr konungr sigldi mjok utleid; kann stefndi inn i Vikina, ok kom um nott til Tunskergs; på spurdi kann at Gudrodr konungr var å veizlu par skamt upp å land. F 6ru peir Haraldr konungr upp pannug, koma par um néttina ok taka kus å }3eim. feir Gudrodr konungr ganga 10 ut? vard par skomm vidrtaka, ådr Gudroftr konungr féll ok mart manna med konum; ferr på Haraldr konungr til fundar vid Gudrod konung, krodur sinn; leggja peir på undir sik Vikina alla.

11. Fra Har aldi grenska. 15 Gudrodr konungr Bjarnarson kafdi sér fengit gott kvånfang ok makligt. fau åttu son, er Haraldr kct; kann var sendr til fostrs upp å Grenland til Hroa kins kvita, lends manns. Sonr Hroa var Hrani kinn vldforli; våru peir Haraldr mjok jafnaldrar ok fdstkrædr. Eptir fall 20 Gudrodar, fodur sins, flydi Haraldr, er kalladr var Haraldr kinn grenski, fyrst til Upplanda, ok med konum Hrani, fostri lians, ok fåir menn med peim; dvaldist Haraldr par um lind med frændum sinum. Eiriks synir leitudu mjok eptir peim monnum, er i sokum våru kundnir vid på, ok 25 peim ollum mest, er peim var uppreistar at vån. fa t rédu Haraldi frændr kans ok vinir, at kann færi or landi i krott. Haraldr grenski for på austr til Svipjddar, ok leitadi sér skipanar at koma sér i sveit med peim monnum, er i kernad fdru, ok få sér fjår. Haraldr var kinn 3° gerviligsti madr. Tosti két madr i Svipjod, er einn var rikastr ok gdfgastr i pvi landi, peirra er eigi kæri tignarnafn; kann var kinn mesti kermadr ok var longum i kernadi; kann var kalladr Skdglar-Tosti. Haraldr grenski kom ser par i sveit ok var med Tosta um sumarit i vikingu, ok virdist Haraldr kverjum manni vel. Haraldr var eptir um vetriun med Tosta. Sigridr hét dåttir Tosta, ung ok frid ok svarkr mikill; kon var sidan gipt Eiriki 5 Sviakonungi hinum sigrsæla, ok var peirra son Olafr sænski, er sidan var konungr i Svif)jod. Eirlkr vard sottdaudr at Uppsolum 10 vetrum sidar en Styrbjorn féll.

12. jUernadr Hdkonar jarls. Gunnliildar synir budu ut lidi miklu or Vikinni, fara 10 svå nordr med landi ok hafa lid ok skip or hverju fylki, gera pat bert, at peir munu ker j)eim stefna nordr til fråndkeims å hendr Håkoni jarli. fessi tidindi spyrr jarl, ok sainnar ker saman ok rædr til skipa. En er kann spyrr til hers Gunnkildar sona, hversu mikinn peir kafa, på 15 keldr kann lidi sinu sudr å Mæri, ok kerjar alt par er kann f6r, ok drap mikinn mannfjolda. Sidan sendi hann aptr frændaker ok buandalid alt, en kann for herskildi um Mæri kvåratveggju ok Eaumsdal, ok kafdi njosnir alt fy rir sunnan Stad um ker Gunnkildar sona; ok er kann 20 spurdi, at })eir våru komnir i Fjordu ok bidu byrjar at sigla nordr um Stad, j)å sigldi Håkon jarl nordan fyrir Stad ok utleid, svå at ekki så af landi segl lians; lét svå ganga hafieidis austr med landi ok kom fram i Danmork, sigldi Jiå i Austrveg ok herjadi ^ar um sumarit. Gunn- 25 kildar synir kéldu lidi sinu nordr til fråndheims ok dvoldust par mjok lengi, toku par skatta alla ok skyldir. En er åleid sumarit, £>å settust par eptir Sigurdr slefa ok Gudrodr, en Haraldr ok adrir peir brædr f(5ru |)å austr i land, ok leidangrslid pat er farit hafdi med peim 30 um sumarit.

13. Fra Ildkoni jarli ok Gunnliildar sonum. Håkon jarl for um kaustit til Helsingjalands ok setti f>ar upp skip sin, får sidan landveg um Helsingjaland °k Jamtaland ok svå austan um Kjol, kåmu ofan i fråndheim; dreif pegar lid til hans, ok réå hann til skipa. En er }3at spyrja Gunnhildar synir, på stiga peir å skip sm ok halda ut eptir firåi. En Håkon jarl ferr ut å Hlaåir ok sat par um vetrinn. En Gunnhildar synir såtu å Mæri ok veittu hvårir dårum åråsir ok dråpust 5 menn fyrir. Håkon jarl hélt riki sinu i fråndheimi ok var par optast å vetrum, en fdr å sumrum stundum austr å Helsingjaland ok tok par skip sin ok for i Austrveg ok herjaåi par å sumrum, en stundum sat hann i frånd- heimi ok liafåi her uti, ok héldust |)å Gunnhildar synir W ekki fyrir noråan Staå.

14. Drap Sigurdar slefn. Haraldr gråfeldr for å einu sumri meå her sinn norår til Bjarmalands ok herjaåi par; hann åtti orrostu mikla viå Bjarma å Vinubakka; par hafåi Haraldr konungr sigr 15 ok drap mart fdlk; herjaåi })å viåa um landit ok fékk ofa mikit fé. Bess getr Glumr Geirason:

Austr rand jofra JirJ.stir gott hlaut gumna sættir, ordrakkr fyn’r by nordan geirvedr i for pcirri brand, ])ar er bjarmskar kindir, odlingi fckksk ungum, brennanda, så ek rcnna; ord a Vinu bordi. Sigurår konungr slefa kom til bus Klypps hersis; hann var son l?oråar Horåakårasonar; hann var nkr maår ok kynstdrr. Klyppr var på eigi heima, en Ålof, kona hans, tdk vel viå konungi; ok var par veizla goå ok drykkjur 25 miklar. Ålof var Åsbjarnar ddttir, systir Jårnskeggja noråan af Yrjum. Hreiåarr var brdåir Åsbjarnar, faåir Styrkårs, fdåur Eindriåa, fdåur Einars pambaskelfis. Kon ungr gékk um ndttina til hvilu Ålofar ok lå par at uvilja hennar. Slåan for konungr i brott. Eptir ura haustit foru 30 peir Haraldr konungr ok Sigurår, brodir hans, upp å Vors ok stefndu par ping viå bændr. En å pinginu veittu bændr peim atfdr ok vildu drepa på, en peir kdmust undan ok fdru i brott si'åan; fdr Haraldr konungr i Ilardangr, en Sigurdr konungr for å Ålreksstadi. En er pat spyrr Klyppr hersir, på heimtast peir saman frændr ok veita atferd konungi; var hofdingi fyrir ferdinni Ve- niundr volubrjotr. En er peir koma å bæinn, på ganga ^ peir at konungi; Klyppr lagdi hann med sverdi i gegnum, ok vard pat bani hans, en pegar i stad drap Erlingr gamli Klypp.

15. Fali Grjotgards. Haraldr konungr gråfeldr ok Giidrodr konungr, brddir 10 hans, draga saman her mikinn austan or landi, ok héldu lidi pvl nordr til Pråndheims. En er pat spyrr Håkon jarl, på samnar hann lidi at sér, ok hélt sudr å Mæri ok herjar par. På var Grjotgardr, fodurbrédir hans, par ok skyldi hafa landvorn af Gunnhildar sonum. Hann baud ^ her ut, svå sem konungar hofdu ord til sent. Håkon jarl hélt til fundar vid hann ok til bardaga; par féll Grjdtgardr ok 2 jarlar med honum ok mart lid annat. Pessa getr Einarr skålaglam:

at forsnjallir féllu harår, Lopts vinar, barda, furs i Prottar skurum pvi kom voxtr f vinu pat fær pjoflar snytri, vfnheims, fjandr sina; prir jarlssynir, tfrar.

Siåan sigldi Håkon jarl ut til hafs, ok svå utleiå suår med landi; hann kom fram sudr i Danmork, fdr på å 25 fund Haraids Gormssonar Danakonungs, fær par gddar vidtokur, dvaldist med honum um vetrinn. Par var ok med Danakonungi madr så er Haraldr hét; hann var son Knuts Gormssonar, brddurson Haraids konungs; hann var koininn or viking, hafdi lengi herjat ok fengit par of 30 lausafjår; hann var kalladr Gullharaldr. Hann pétti vel tilkominn at vera konungr i Danmork. 16. Fali Erlings Tconungs. Haraldr konungr gråfeldr ok peir bræår héldu liåi smu norflr til Pråndheims ok féngu par enga mbtstoåu; toku par skatt ok skyld ok allar konungstekjur ok létu bændr gjalda st<5r gjold, pvi at konungar hofåu på langa 5 hriå litit fé fengit or Pråndheimi, er Håkon jarl haffli par setit meå fjolmenni mikla ok ått ufriå viå konunga. Um baustit fdr Haraldr konungr suår i land meå pat liå flest, er par åtti heimili; en Erlingr konungr sat par meå sfnu liåi, hann hafåi på enn miklar krafir viå bændr ok 1° geråi haråan rétt peirra, en bændr kurruåu illa ok båru eigi vel skaåa sinn. Ok um vetrinn somnuåust bændr saman ok få liå mikit, stefna slåan at Erlingi konungi, par sem hann var å veizlu, ok halda viå hann orrostu; ok féll Erlingr konungr par, ok mikil sveit manna meå 15 honum.

17. Hallæri { Noregi. På er Gunnhildar synir réåu fyrir Noregi, geråist hallæri mikit, ok var pvi meira at, sem peir hofåu lengr verit yfir landi, en bændr kendu pat konungum, ok pat 20 meå at konungar våru fégjarnir, ok varå harår réttr bonda. Svå kom um siåir, at nåliga misti landsfélkit viåast korns ok fiska. Å Hålogalandi var svå mikill sultr ok seyra, at par 6x nåliga ekki korn, en snjår lå på å ollu landi at miåju sumri, ok bu alt var inn bundit 25 at miåju sumri. Svå kvaå Eyvindr skåldaspillir, hann kom ut, ok dreif mjok: Snyr å Svolnis varu, birki hind um bundit svå hofum inn sem Finnar brums at midju sumri.

ø __ 18. Fra Islendingum oh Eyvindi shdldaspUli. 30

_ 0 Eyvindr orti dråpu um alla Islendinga, en [>eir launuAu honum svå, at hverr béndi gaf honum skatt- penning, så std<5 3 penninga silfrs vegna, ok hvitr i skor. En er silfrit kom fram å al[)ingi, f>å réåu menn f>at af at få smiåa til at skira silfrit; siåan var gerr af feldar- dålkr, en par af var greitt smiQarkaupit; £>å stoå dålkrinn ^ 50 marka; kann sendu [)eir Eyvindi. En Eyvindr let hoggva i sundr dålkinn ok keypti sér bu med. få-kom ok £>ar um vår vi6 utver nokkur broddr af sild. Eyvindr skipaåi rédrarferju huskorlum sinuin ok landsbuum, ok reri jdannug til sem sildin var rekin. Hann kvad:

Latum langra nota vita ef akrmurur jokla, logsota ver fotum eldgerdr! falar verdi, at spåjiernum sporna ltr, f>ær er upp ura rota spordljodrudum nordan, unnsvin, vinum mfnum. Ok svå vendiliga var uppgengit alt lausafé hans, at hann 15 keypti sildina til bords sér med bogaskoti sfnu. Hann kvad:

Fe'ngum feldarstinga Mest selda ek minar fjord ok galt vid hjOrdu, mæ vid orum sævar, })ann er ålhimins utan hallærit veldr hvaru, oss lendingar sendu. hlaupsildr Egils gaupna. SAGA OLAFS TRYGGVA SONAR.

1. Fæddr Olafr Tryggvason. Åstridr hét kona, su er ått hafdi Tryggvi konungr Olafsson; hon var dottir Eiriks bjodaskalla, er bjé å Ofrustodum, riks mans. En eptir fail Tryggva, f)å flydi 5 Åstridr i brott ok for å launungu med lausafé Jjat, er hon måtti med sér hafa. Henni fylgdi féstrfadir hennar, så er Porélfr lusarskegg hét, hann skildist aldri vid hana, en adrir trunadarmenn hennar foru å njésn, hvat spurdist af uvinum hennar eda hvar jjeir féru. Åstridr gékk me5 10 barni Tryggva konungs; hon lét flytja sik ut i vatn eitt ok leyndist p&r i hélma nokkurum, ok fåir menn med hénni. Par fæddi hon barn, {)at var sveinn, en er hann var vatni ausinn, |)å var hann kalladr Olafr eptir fodur- fodur sinum. Par leyndist hon um sumarit. En er nétt VS myrkti ok dag ték at skemma, en vedr at kolna, |)å byrjadi Åstridr ferd sina^ ok Porolfr med henni ok fått manna; féru £>at eina med bygdum, er [)au leyndust um nætr, ok funnu enga menn. Pau komu fram einn dag at kveldi til Eiriks å Ofrustodum, fddur Åstridar. Pau féru 20 leyniliga; sendi Åstridr menn til bæjarins at segja Eiriki, en hann lét fylgja f)eim i eina skemmu ok setja jjeiin bord vid hinum beztum fongum. En er |:>au Åstridr hofdu J)ar dvalzt litla hrid, f>å fér brott foruneyti hennar, en hon var eptir ok 2 [)jénostukonur med henni, ok son 25 hennar, Olafr, ok Porolfr lusarskegg ok Porgils, son hans, 6 vetra gamall; våru |mr um vetrinn. 2. Fra Ounnhildar somim. Haraldr gråfeldr ok Gudroår, brodir hans, foru eptir dråp Tryggva Olafssonar til bua l)eirra er Tryggvijhafdi att, en j)a var Åstridr i brott, ok spurdu j>eir ekki til 5 bennar. Så pati kom fyrir {3 a, at bon mundi vera med barni Tryggva konungs; foru {)eir um kaustit nordr i land, svå sem fyrr er ritat. En er [jeir funnu Gunnhildi, mddur sina, sogdu [3eir alla atburdi um pessi tfdindi, er |3a hofdu gerzt i for peirra. Hon spurdi at vendiliga, ^0 |3ar sem var Åstridr; {3eir segja slikan kvitt [)ar af, sem [)eir hdfdu heyrt. En fyrir [3a sok at put liaust bit sama åttu Gunnbildar synir deilu vid Håkon jarl, ok svå um vetrinn eptir, sem fyrr er ritat, vard pk engi eptirleitan bofd um Åstrfdi ok son bennar å {3eim vetri.

r 15 3. Ferd As tr idar. Eptir um vårit seudi Gunnkildr njosnarmenn til Upp- laiula ok alt i Vikina at njdsna um, bvat um kag Å stridar mundi vera. En er sendimenn k6mu aptr, på kunnu peir pat kelzt at segja Guunhildi, at Åstridr mundi vera med 20 fedr sinum Eiriki, segja ok pess meiri vån, at kon muni par upp fæda svein peirra Tryggva konungs. På gerir Gunnkildr pegar sendimenn ok byr på vel at våpnum ok hestnm, ok kafa peir 30 manna, ok var par til forråda __ rikr madr, vin Gunnbildar, er Håkon er nefudr; kon bad 25 pa fara å Ofrustadi til Eiriks ok kafa padan son Tryggva konungs ok færa Gunnhildi. På fara sendimenn alla leid Slna- En er peir åttu skamma leid til Ofrustada, på voida varir vid ferd peirra vinir Eiriks ok båru konum tijåsn um ferd sendimanna at kveldi dags. En pegar um nottina bjo Eirikr brottferd Åstridar, iekk kenni goda leidtoga ok sendi hana austr til Svipjodar til Håkonar hins gamla vinar sins, riks manus. Foru pau i brottu, ei mikit lifdi nætr; pau k<5mu at kveldi dags i kerad, er

Heimskringla , 1 . j 7 Skaun hét, ok så far bæ mikinn, ok foru fannug til ok bådu sér nætrvistar; fau duldust ok kbfdu vånd klædi. Så bdndi er nefndr Bjorn eitrkveisa, audigr madr ok ilir fegn, hann rak fau i brott. Foru fau um kveldit i annat forp skamt fadan, er hét i Vidum; forsteinn hét far 5 bondi, så er fau herbergdi ok veitti feim gédan forbeina um néttina, svåfu fau i godum umbunadi. Håkon ok feir menn Gunnbildar kému å Ofrustadi snimma um morgin ok spyrja at Astridi ok syni hennar. Eirikr segir, at hon er ekki far. feir Håkon rannsokudu bæinn ok 10 dvoldust lengi um daginn ok få nokkura njosn um ferd Åstridar; rida få somu leid ok koma sid um kveldit til Bjarnar eitrkveisu i Skaun, taka far gisting. få spyrr Håkon Bjorn, ef hann kynni honum nokkut segja til Åstridar. Hann segir, at far kérnu menn um daginn ok 15 bådu gistingar, en ek rak fau i brott, ok munu fau vera herbergd hér nokkur i forpinu. Verkmadr forsteins fér ura kveldit or skégi ok kom til Bjarnar, fvi at fat var å leid hans, vard hann vårr vid, at far våru gestir eda hvert erendi feirra var; hann segir forsteini bénda. En 20 er lifdi fridjungr nætr, vakti forsteinn upp gesti sina, bad fau brott fara, mæl ti styggliga. En er fau våru komin å veg ut or gardinum, få sagdi forsteinn |)eira, at sendimenn Gunnbildar våru at Bjarnar ok foru at leita feirra. fau bådu hann hjålpar nokkurrar; hann fékk 25 feim leidtoga ok vist nokkura, fylgdi så feim fram å skoginn, far sem var vatn nokkut ok hélmi i einn, reyri vaxinn. fau måttu vada i hélminn ut, far fålu fau sik i reyrnum. Snemma dags reid Håkon frå Bjarnar i bygdina, ok hvar sem hann kom, spurdi hann ep tir $ Astridi; en er hann kom til forsteins, få spyrr hann, ef fau sé far komin. Hann sagdi, at far våru menu nokkurir, ok féru i méti degi austr å skoginn. Håkon bad forstein fara med feim, er honum var leid kunnig eda leyni. forsteinn fér med feim. En er hann kom i 30 skoginn, visadi hann feim fvert frå fvi, er fau Åstridr våru. Féru peir allan pann dag at leita ok fumm pau hvergi. Fara aptr slåan ok segja Gunnhildi sin erendi. Astrlår ok hennar foruneyti foru leiå slna, kérnu fram i Svlpjoå til Håkonar gamla; dvaldist Astrlår par ok son 5 liennar Olafr langa hrlå i goåum fagnaåi.

4. Sendiferd Håkonar til Sviakonungs. Gunnkildr konungamoåir spyrr, at Astrlår ok Olafr, son hennar, eru i Svlaveldi; på sendi hon enn Håkon ok gott foruneyti med honum austr til Eirlks Svlakon- 10 ungs meå géåar gjafir ok vinåttumål. Var par vid sendimonnum vel tekit, våru peir par i goåu yfirlæti. Slåan berr Håkon upp fyrir konung erendi sin, segir at Gunn- hildr hafåi til pess orå sent, at konungr skyldi styrk få honum, svå at hann hafi meå sér Olaf Tryggvason til 15 Noregs; vill Gunnhildr fostra hann. Konungr fær honum menn, ok rlåa peir å fund Håkonar gamla; byår Håkon Olafi at fara meå sér meå vinsamligum oråum mbrgum. Håkon gamli svarar vel ok segir, at méåir lians skal rååa ferå hans; en Astrlår vill fyrir engan mun at 20 sveininn fari. Fara sendimenn I bro tt ok segja svå buit Eirlki konungi. Slåan biiast sendimenn at fara heim, bidja enn konung at få sér styrk nokkurn at hafa sveininn brott meå sér, kvårt sem Håkon gamli vill eåa eigi. Fær konungr peira enn sveit manna, koma sendimenn til 25 Håkonar gamla ok krefja på enn, at sveinninn fari meå peim. En er pvl var seint tekit, på hafa peir fram ttdkilmæli ok låta reiåuliga ok heita afarkostum. Hå hleypr fi’am præil einn, er Busti er nefndr, ok vill ljdsta Håkon, ok koma peir nauåuliga i brott ubaråir af prælinum; fara 30 S1^an heim til Noregs ok segja slna ferå Gunnhildi, ok svå at peir hafa sét Olaf Tryggvason.

5. jFra Sig ur di Eirikssyni. Sigurår hét broåir Åstrlåar, son Eirlks bjéåaskalla; bann hafåi på lengi verit af landi å brott austr i Garåa- riki med Valdimar konungi; hafdi Sigurdr |iar metnad mikinn. Fysir Åstndi at fara jiannug til Sigurdar, brédur sins; fékk Håkon gamli lienni gott foruneyti ok oli g<5d fiiug; for bon med kaupmdnnum nokkurum. tå hafdi bon verit 2 vetr med Håkoni gamla, Olafr var |k'l jirevetr. 5 En er })an héldu austr i baf, [)å kému at [leim vi'kingar, [lat våru Eistr, bertoku jieir bædi menn ok fé, en dråpu suma, en sumum skiptu |ieir med sér til ånaudar. tar skildist Olafr vid modur sfna, ok tok vid bonum Kierkon, eistneskr madr, ok |ieim torolfi ok torgilsi. Kierkon 10 Jiotti torolfr gamall til firæls, {iotti ok ekki forverk i bonum ok drap hann, en hafdi sveinana med sér ok seldi t>eim manni, er Klerkr hét, ok tok fyrir bafr einn vel godan. Hinn Jiridi madr keypti Olaf ok gaf fyrir vesi gott eda slagning; så bét Keas, kona hans bét Rekon, 15 en son Jieirra Rekoni. ta r var Olafr lengi ok vel haldinn, ok unni buandi bonum mikit. Olafr var 6 vetr å Eistlandi i Jiessarri utlegd.

0. Frelstr Olafr af Eistlandi.

Sigurdr Eiriksson kom til Eistlands i sendiferd Valdi- 20 mårs konungs af Hélmgardi, ok skyldi hann heirnta |>ar i landi skatta konungs. Fér Sigurdr rikuliga med marga menn ok fé mildt. Hann så å torgi svein fridan mjok ok skildi, at så mundi |iar utlendr, ok spyrr bann at nafni ok ætt sinni. Hann nefudi sik Olaf, en Tryggva 25 Olafsson fbdur sinn, en médur sfna Astrfdi, déttur Eiriks bjodaskalla. tå kannadist Sigurdr vid, at sveiuniun var systurson lians, t å spurdi Sigurdr sveininn, bvi hann væri jinr kominn. Olafr sagdi bonuin alla atburdi um sitt mål. Sigurdr bad bann fylgja sér til Reas buanda; en er 30 hann kom jiar, |iå keypti bann sveinana båda, Olaf ok torgils, ok hafdi med sér til Holmgards, ok lét ekki uppvist ura ætt Olafs, en hélt hann vel. 7. Drap Klerlcons. Olafr Tryggvason var stadclr einn dag å torgi, var {->ar fjolmenni mikit. fa r kendi hann Kierkon, er drepit haffti fdstra hans férdlf liisarskegg. Olafr haffti litla oxi 5 i hendi ok setti i hofuft Kierkon, svå at stoft i heila; t6k pegar å hlaup heim til herbergis ok sagfti Sigurfti, frænda sinum, en Signrftr kom Olafi pegar i herbergi drdttningar ok segir henni tfftindi; bon hét Allogia. Baft Signrftr hana hjålpa sveininum. Hon leit å sveininn ok 10 sagfti at eigi må drepa svå fnftan svein, baft kalla menn til sin meft alvæpni. 1 Holmgarfti var svå mikil frifthelgi, at pat våru log, at drepa skyldi hvern mann, er mann drap udæmdan. feystist alir lyftr eptir sift |)eirra ok logum ok leitafti eptir sveininum, hvar hann var kominn. ^ få var sagt, at hann var i garfti drdttningar ok par herr inanns alvåpnaftr. Var på sagt konungi, gékk hann på til meft sinu lifti ok vildi eigi at peir berftist; kom hann på griftum å ok pvi næst sættum, dæmdi konungr bætr, en drottning liélt gjbldum upp. Siftan var Olafr meft 20 dréttningu ok var henni allkærr. fa t våru log i Garfta- riki, at par skyldu eigi vera konungbornir menn nema at konungs råfti. f å sagfti Signrftr drottningu, hverrar ættar Olafr er, efta fyrir hverja sok hann er par kominn, at liann måtti ekki vera i sfnu landi fyrir ufrifti; baft hana 25 petta ræfta vift konung. Hon gerfti svå, baft hann hjålpa vift konungssyni pessum, svå harftliga sem hann var leikinn, ok k6mu svå fortolur hennar, at konungr jåtti henni pessu; tok på Olaf i sitt vakl ok helt hann vegliga, svå sem konungssyni byrjafti at vera haldinn. Olafr var 30 9 vetra, er hann kom i Garftanki, en dvaldist par meft Valdimar konungi aftra 9 vetr. Olafr var allra manna frfftastr ok mestr ok sterkastr ok umfram alla menn at M^dttum, på er frå er sagt af Norftmbnnum. 8. Fra Hålconi jarli. Håkon jarl Sigurdarson var med Haraldi konungi Gormssyni Danakonungi um vetrinn eptir, er liann liafdi flyit Noreg fyrir Gunnhildar sonum. Håkon hafdi svå storar åhyggjur um vetrinn, at hann lagdist i rekkju ok 5 hafdi andvokur miklar, åt ok drakk jiat eina, er bann måtti halda vid styrk sinn. På sendi hann menn sina leyniliga nordr i Pråndheim til vina sinna, ok lagdi råd fyrir jiå, at peir skyldi drepa Erling konung, ef jieir mætti vid komast, sagdi ok, at hann mundi aptr hverfa 10 til nkis sfns, |iå er sumradi. Pann vetr dråpu Prændir Erling, sem fyrr er ritit. Med Håkoni ok Gullharaldi var kæi vinåtta, har Haraldr fyrir Håkon rådagerdir sfnar; sagdi Haraldr, at hann vildi j)å setjast at landi ok vera eigi lengr å herskipum; spurdi hann Håkon, hvat hanu 15 hygdi, hvårt Haraldr konungr mundi vilja skipta riki vid hann, ef hann krefdi. Pat hygg ek, segir Håkon, at Danakonungr man engra varna jiér réttinda, en |io veiztu ]iå gerr |ietta mål, ef jiu rædir fyrir konungi; vætti ek, at |iu fåir eigi nkit, ef |ni krefr eigi. Brått eptir [icssa 20 rædu taladi Gullharaldr vid Harald konung, svå at nær våru margir nkismenn beggja viuir, krafdi {iå Gullharaldr konung, at hann skipti riki vid hann i helminga, svå sem burdir hans våru til ok ætt jiar i Danaveldi. Vid [ietta åkall vard Haraldr konungr reidr mjok, sagdi at 25 engi madr krefdi jiess Gorm konung, fodur hans, at hann skyldi gerast hålfkonungr i Danaveldi, eigi heldr hans fodur, Hordaknut, eda Sigurd orm i auga, eda Ragnar lodbidk. Gerdi sik jiå svå <5dan, at ekki måtti vid hann mæla. 30

9. Frd Gu/lharaIdi. Gullharaldr undi [iå miklu verr vid en ådr; hafdi hann |)å ekki riki heldr en fyrr, en reidi konungs. Kom hann {>å til I-Iåkonar, vinar sfns, ok kærdi sin vandrædi fyrir honum ok bad bann beilla råda, ef til væri, pau er liann måtti riki nå; sagdi, at hann hefdi pat helzt bugsat at sækja riki med styrk ok våpnum. Håkon bad hann pat fyrir engum manni mæla, svå at spurdist, sagdi hann: 5 liggr par lif ydart vid, hugsa petta med sjålfum pér, til hvers pu munt færr verda; parf til slikra stdrræda, at

madr sé djarfr ok oruggr, spara hvårki til goda hluti né \ illa, at på megi fram ganga pat er upp er tekit; en hitt er ufært at hefja upp står råd ok leggja nidr sidan med 10 usæmd. Gullharaldr svarar: svå skal ek petta upp taka tillkallit, at eigi skal ek minar hendr til spara at drepa konung sjålfan, ef ek kem i færi, med pvf er hann vill synja mér pess rfkis, er ek å at hafa at réttu. Skilja peir på rædu sfna. Haraldr konungr gékk på til fundar 15 vid Håkon, ok taka peir tal sitt; segir konungr jarli, bvat åkall Gullharaldr hefir haft vid hann til rikis ok svor pau er hann veitti, segir svå, at hann vill fyrir engan mun minka riki sitt. En ef Gullharaldr vill nokkut balda å pessu tillkalli, på er mér litit fyrir at låta drepa 20 bann, pvf at ek trui bonum illa, ef bann vill eigi at pessu låta. Jarl svarar: pat liygg ek, at Haraldr liafi svå fremi petta upp kvedit, at bann mun eigi låta petta nidr falla; er mér pess vån, ef bann reisir ufrid bér i landi, at bonum verdi gott til lids, ok mest fyrir sakir 25 vinsælda fodur hans; en pat er ydr bin mesta ufæra at drepa frænda ydarn, pvf at allir menn munu hann kalla saklausan at svå bunu. Eigi vil ek ok pat mitt råd kalla, at pu gerir pik minna konung, en fadir pinn var Gormr; jok hann ok mjok sitt riki, en minkadi { engan stad. 30 tå segir konungr: hvert er på pitt råd, Håkon, skal ek oigi midia riki ok råda eigi af hendi mér penna ugg? Vit skulum finnast nokkurum dbgum sfdar, segir Håkon jarl, vil ek hugsa ådr petta vandamål ok veita nokkurn orskurd. Gékk på konungr i brott ok allir hans menn. 10. Rddagerd Haralds honungs ok Hdkonar jarls. Håkon jarl hafåi nu af nyju liinar mestu åhyggjur ok rååageråir, ok lét få menn vera i husinu hjå ser. Fåm dbgum sfåar kom Haraldr til jarls, ok taka peir j)å tal? ok spyrr konungr, ef jarl hefir hugsat på ræåu, er peir 5 kému å fyrra dags. Par befi ek, segir jarl, yakat um dag ok n6tt slåan, ok finnst mer pat belzt råå, at [ni bafir ok styrir rfki pvi ollu, er pu tékt eptir foåur pinn, en få Haraldi, frænda pi'num, 1 bendr annat konungsrlki, |3at er bann megi sæmdarmaår af veråa. Hvert er rlki 10 pat, segir konungr, er ek må beimilt fli Haraldi, ef ek befi fiskert Danaveldi? Jarl segir: pat er Noregr; konungar peir, er par eru, eru illir ollu landsfolki, vill hverr maår peim ilt, sem vert er. Konungr segir: Noregr er land mikit, ok bart folk, ok er ilt at sækja vid utlendan 15 her: gafst oss svå på er Håkon varåi landit, létum vér liå mikit, en varå engi sigr unninn; er Haraldr Eirfksson fostrson minn ok knésetningr. På segir jarl: lbngu vissa ek pat, at pér hofåut opt veitt styrk Gunnbildar sonum, en peir bafa yår po engu launat nema illu; vér skulum 20 komast miklu léttligar at Noregi, en berjast til meå alian Danaber. Sentu boå eptir Haraldi, fdstrsyni pfnum, bjdå bonum at taka af pér land ok lén, pat sem peir hofåu fyrr liér i Danmork, stefn bonum å pinn fund. Nu må Gullharaldr på litla stund afla rikis i Noregi af Haraldi 25 konungi gråfeld. Konungr segir, at petta mun kallat ilt verk at svikja fostrson sinn. Pat munu Danir kalla, segir jarl, at betra er pat skipti at drepa viking norrænan keldr en brdåurson danskan. Tala peir nu bér um langa liriå, par til er petta semst meå peim. 30

11. Sendibod Haralds Gormssonar til IS or eg s. Gullharaldr kom enn til tals viå Håkon jarl, ok sagåi jarl bonum, at bann hefir nu fylgt hans målum, svå at meiri vån er, at nu muni konungsrfki liggja laust fy rir Saga 6lafs Tryggvasonar. * honum 1 Noregi: skulum vit |)å, segir.hann, halda félag- skap okkrum, mun ek på mega yeita pér mikit traust i Noregi. Haf |du fyrst ]5>at rfki; Haraldr konungr er nu gamall rnjok, en hann å £>ann einn son? er hann ann 5 litit ok frilluson er. Talar jarl |)etta fyrir Gullharaldi, })ar til er hann lætr sér |)etta vel lika. Siåan tala peir optliga allir, konungr, jarl ok Gullharaldr. Siåan sendi Danakonungr menn .sina norår i Noreg å fund Haraids gråfeldar. Var su ferå buin all vegliga, féngu peir pav 10 goåar viåtokur, er peir funnu Harald konung; segja peir l)au tfåindi, at Håkon jarl er i Danmork ok liggr ban- vænn ok nær orviti, ok [)au onnur tiåindi, at Haraldr Danakonungr bauå til sin Haraldi gråfeld, féstrsyni sinum, ok taka Jiar af sér veizlur, svå sem ^eir bræår hofåu 15 fyrr hafåar i Danmork, ok baå Haraldr koma til sin ok finna sik å Jétlandi. Haraldr gråfeldr bar }:>etta mål fyrir Gunnhildi, méåur sina, ok aåra vini sina; logåu menn par^ allmisjafnt til: sumum potti pessi for ekki trulig, svå sem J)ar var monnum fyrirskipat; hinir våru fleiri, er 20 fystu at fara skyldi, pvf at £>å var svå mikill sultr i Noregi, at konungar féngu varia fætt liå sitt. f å fékk fjorårinn [)at nafn, er konungar såtu optast at, at hann hét Haråangr. Årferå var i Danmork at nokkurri hlitu; hugåust menn på [jar mundu fong få, ef Haraldr konungr 25 féngi ]}ar lén ok yfirsékn. Yarå pat rååit, åår sendimenn f<5ru i brott, at Haraldr konungr mundi koma til Danmerkr um sumarit å fund Danakonungs ok taka af honum [)enna kost, sem Haraldr konungr bauå.

12. Svikrædi Uaralds konungs ok Ildkonar jarls vid ^ Gullharald. Haraldr gråfeldr for um sumarit til Danmerkr ok hafåi 3 langskip; fiar styråi einu Arinbjbrn hersir or Djoråum. Haraldr konungr sigldi ut or Vikinni til Lima- fjaråar, ok lagåist £>ar at Hålsi; var honum sagt, at ^ Danakonungr mundi koma f>ar brått. En er {)etta frå Heimskringla, I. 18 138 Heimskringla. Gullharaldr, på heldr hann pannug med 9 skipum; hann skip ok oli stor. En er Gullharaldr var brott farinn, på mælti Håkon jarl vid konung: nu veit ek eigi, nema vér drepa Harald gråfeld, sidan mun hann taka konungddm i Noregi; ætlar pil pann pér på tryggvan, ef pu fær honum svå mikinn styrk, en hann mælti pat i vetr fyrir mér, at hann mundi drepa pik, ef hann kæmist i færi. 1° Nu mun ek vinna Noreg undir pik ok drepa Gullharald, ef pu vill pvi heita mér, at ek skyla audvelliga sættast vid pik fyrir pat; vil ek på gerast jarl ydarr ok binda pat svardogum ok vinna Noreg undir ydr me5 ydrum styrk, halda på sidan landinu undir ydart nki ok gjalda ydr skatta; ok ertu på meiri konungr en pinn fadir, ef pu rædr 2 pjodlondum. Petta semst med peim konungi ok jarli; ferr på Håkon med lidi smu at leita Gullharalds.

13. Fali Haraids konung s grdfeldar at Ildlsi. Gullharaldr kom til Håls i Limafirdi, baud hann pegar 20 Haraldi gråfeld til orrostu. En p6tt Haraldr hefdi lid minna, på gékk hann pegar å land ok bjést til orrostu, ok fylkti lidi smu. En ådr fylkingar géngi saman, på eggjar Haraldr gråfeldr hart lid sitt ok bad på bregda sverdum, hljép pegar fram i ondv.erda fylking ok hjé til 2^ beggja handa. Svå segir Gliimr Geirason i Gråfeldar- dråpu :

Mælti mætra hjalta Vidlcndr um bad vinda malraodinn sa, blodi, verdung Haraldr sverdum, prdttarord, er pordi fræg. potti pat fiotnum pjddum voll at rjdda. fylkis ord, at mordi. far féll Haraldr konungr gråfeldr. Svå segir Gliimr Geirason : Var<5 a vi<5u bor<3i Sendir feil a sandi viggjum hollr at liggja sjavar båls at Hålsi, gætir glamma so ta olli jofra spjalli gårds Eylimafjardar. ordheppinn ]m mordi. 5 fa r féll flest lid Haraids konungs med konum, Jiar féll

fostra 15 vetr, en frå falli Sigurdar Hladajarls 13 vetr. Svå segir Ari prestr forgilsson, at Håkon jarl væri 13

^ féll, en 6 vetr kina sidarstu', er Haraldr gråfeldr lif di, segir Ari at Gunnkildar synir ok Håkon bordust ok stukku ymsir or landi.

14. Daudi Gullliaralds. Håkon jarl ok Gullkaraldr fundust litlu sidar en Haraldr gråfeldr féll; leggr ()å Håkon jarl til orrostu vid Gullkaraldr. Fær Håkon £>ar sigr, en Haraldr var kand- tekinn, ok let Håkon kann festa å gålga. Sidan for Håkon jarl å fund Danakonungs ok sættist vid kann audvelliga um dråp Gullliaralds, frænda kans.

20 15. Landaslcipti i Noregi. Sidan kydr Haraldr konungr ker ut um alt sitt riki, ok fér med 6 kundrud skipa. far var ])ii med konum Håkon jarl Sigurdarson ok Haraldr grenski, son Gudrodar konungs, ok mart annarra rikismanna, {jeirra er flyit ^ kofdu 6dul sin or Noregi fyrir Gunnkildar sonum. Hélt Danakonungr ker sinum sunnan i Vlkina, ok gékk lands- félk alt undir kann. En er' kann kom til Tunsbergs, dreif til kans mikit ijolmenni, ok fékk Haraldr konungr lid j)at alt i kendr Håkoni jarli, er til kans kafdi komit 30 i Noregi, ok gaf konum til forråda Rogaland ok Horda- fend, Sogn, Firdafylki, Sunnmæri ok Raumsdal ok Nord- ^æri. fessi 7 fylki gaf Haraldr konungr Håkoni jarli fil forråda med jDvilikum formåla, sem Haraldr kinn kår fe gri gaf sonum sfnum, nema |)at skildi, at Håkon skyldi eignast {xar, ok svå i kråndheimi, oli konungsbu ok landskyldir; hann skyldi ok hafa konungsfé, sem hann {xyrfti, ef herr væri i landi. Haraldr konungr gaf Haraldi grenska Vingulmork, Vestfold ok Agdir til Lfdandisness ok konungsnafn, ok lét hann £>ar hafa riki at Silu sliku, sem at 5 fornu hofdu haft frændr hans ok Haraldr hinn hårfagri gaf sonum sfnum. Haraldr grenski var |xå 18 vetra, ok vard sidan frægr madr. Ferr {xi Haraldr Danakonungr heim med alian Danaher.

16. Ferd GunnMldar sona or landi. 10 Håkon jarl for med lidi sfnu nordr med landi. En er Gunnhildr ok synir hennar spurdu jxessi tfdindi, |jå samna f>au her, ok vard jxeim ilt til lids. Toku jxau enn hit sama råd sem fyrr, sigla vestr um haf med [xat lid er t»eim vill fylgja, fara fyrst til Orkneyja ok dvoldust jxar 15 um hrfd; ]xar våru ådr jarlar, synir forfinns hausakljiifs Hlddvir ok Arnfidr, Ljotr ok Skuli. Håkon jarl lagdi |xa land alt undir sik ok sat jxann vetr i kråndheimi. fess getr Einarr skålaglam i Velleklu: Sjau fylkjum kom silkis, geymir grundar sima 20 sminadr var pat, bruna grandvarr und sik, landi. Håkon jarl, er liann fdr sunnan med landi um sumarit? ok landsfolk gékk undir liann, på baud hann pat um riki sitt alt, at menn skyldu halda upp hofum ok bldtum, ok var svå gert. Svå segir i Velleklu: 25 •• Oli let senn hinn svinni Ok herjmrfir hverfa sonn Eindrida monnum hlakkar mdts til blota, herjum kunnr um herjud raudbnkar fremst rækir hofs lcind ok vé banda. rfkr, åsmegir, sliku. At veg jotna vitni Nu grær jord sem adan, 30 valfalls um sja allan, aptr geirbruar hapta fjeim styra god, geira audryrir lætr aru gårds Hloridi fardi. uhryggja vé byggja.

Nu liggr alt und jarli, vedrgædis stendr vfda, lmunbords, fyrir nordan, Vik, Ilakonar riki. Hinn fyrsta vetr er Håkon réå fyrir landi, (3a gékk sild upp ura alt land, ok ådr um kaustit kafåi korn vaxit, kvar sera såit hafåi verit; en lim vårit ofluåu menn sér frækorna, svå at flestir bændr seru jardir smar, ok varå 5 £>at brått årvænt.

17. Orrosta Hdlconar jarls oh Ragnfredar Jconungs. Ragnfreår konungr, son Gunnhildr, ok Guåroår, annarr son Gunnkildar, J^eir våru |3a 2 å lifi synir Eirlks ok Gunnkildar. Svå segir Glumr Geirason i Gråfeldardråpu : Féllumk half på er hilmis En ek veit at hefir heitit hjord rifa bra I1T1, hans brodir mer gbdu, rédat oss til auOar, sja getr par til sæln audvån, Ilaralds daudi. seggfjbld, hvadartvcggi. Ragnfreår byrjaåi ferå sfna urn vårit, pk er hann hafåi ^5 emn vetr verit i Orkneyjum; kélt hann [>å vestan til Noregs ok kafåi fritt lid ok skip stor. En er kann kom i Noreg, pk spyrr kann, at Håkon jarl er i Hråndheimi. Hélt Ragnfreår [)å norår um Staå ok herjaåi um Sunn- mæri. En sumt folk gékk undir kann, sem opt verår, 20 pk er herflokkar ganga yfir land, at |)eir er fyrir eru leita sér lijålpar, hverr |>annug sem vænst j^ykkir. Håkon jarl spyrr Jressi tiåindi, at ufriår var suår um Mæri. Réå jarl [jå til skipa ok lét skera upp herbr, byst sem hvatligast, ok kélt ut eptir firåi; varå konum gott til liås. 25 Varå fundr {æirra Ragnfreåar ok Håkonar jarls å Sunn- niæri noråarliga, hélt Håkon {ægar til orrostu; hann hafåi liå meira ok skip smæri. Orrosta varå librå, ok veitti Håkoni f>yngra; [>eir boråust um stafna, sem })å var siår til. Straumr var i sundinu, ok kof bil skipin saman inn 30 at landinu. Jarl lét ok kamla at landi, J)ar er honum fcotti bezt til uppgongu. En er skipin kendu niår, })å Sékk jarl ok alt liå hans å land ok drégu upp skipin, svå at uvinir £>eirra skyldu eigi mega ut draga. Sfåan fylkti jarl å vellinum ok eggjaåi Ragnfreå til uppgongu. ^ ^eir Ragnfreår logåu utan at ok skutust å langa hriå, vildi Ragnfreflr ekki å land ganga, ok skildust at svå bunu. Hélt Ragnfreflr sfnu lifli suflr um Stafl, [m at hann ottaflist landher, ef drifi til Håkonar jarls. En jarl lagfli fyrir pvf eigi optar til orrostn, at honnm potti borfla munr of mikill. F<5r hann på um haustit norflr til 5 Pråndheims, ok var par um vetrinn. En Ragnfreflr konungr haffli på alt fyrir sunnan Stafl, Firflafylki, Sogn, Horflaland, Rogaland. Haffli hann fjolmenni mikit um vetrinn, ok er vårafli, baufl hann leiflangri ut ok fékk lifl mikit. For hann på um oli pau fylki at afla sér lifls ok 10 skipa ok annarra fanga, er hann purfti.

Onnur orrosta Udkonar jarls ok Ragnfredar konungs i Sogni. Håkon jarl baud lidi ut, |)å er våradi, alt norår or landi. Hann kafdi mikit liå af Hålogalandi ok Naumu- ^ dali, svå at alt frå Byråu til Stads hafdi liann lid af ollum sjålondum. Honum drost herr um oli frændalog, svå ok um Raumsdal. Svå er atkvedit, at kann hefdi her af 4 fålklåndum; honum fylgdu 7 jarlar, ok hofdu l^eir allir ugrynni hers. Svå segir i Yelleklu:

Hitt var meir at Mæra Ok til mots a meita mordfikinn let nordan mjukliurdum fram £>urdu fdlkverjandi fyrva med svorgæli sOrva fpr til Sogns um g&rva. sjau landrekar randa. Ytti Freyr af i] o rum Glumdi alir, {ja er Ullar 25 fdlklondum, sa branda eggjjings Hedins veggjar, Ullr stod af {jvi, allri gnott flaut nås fvrir nesjum, yrjjjbd Iledins byrjar. Ndregr, saman fdru. Håkon jarl hélt lifli pessu ollu suflr um Stafl. Rå spurfti hann, at Ragnfreflr konungr med her sinn væri farinn 30 inn i Sogn, sueri på pannug si'nu lifli, ok verflr par fundr peirra Ragnfreflar. Lagfli jarl skipum si'num at landi ok haslafli vdll Ragnfrefli konungi ok tok orrostustafl. Svå segir i Yelleklu: Vard fyrir Vinda myrdi, Hlymnarfi bad hverfa vfdfrægt en, gramr, sidan hlffar flagds, ok lagdi gerdist mest at mordi jalks vid ondurt fylki mannfall, vid styr annan. ondur Jiorf, at landi. 5 far varå allhorfi orrosta, kafåi Håkon jarl liå miklu meira ok fékk sigr. fetta var å finganesi, [)ar er mætist Sogu ok Horåaland. RagnfreSr konungr flyåi til skipa sinna, en ^ar féll af lidi konungs 3 kundruå manna. Svå segir i Velleklu: Strdng vard gudr adr gun uar Knatti hafs at hofdum, gammi nas und liramma hagnadr var Jiat, bragna jjrdngvimeidr urn £>ryngvi folkeflandi fylkir Jprimr liundrudum lunda. fangsæll f>adan ganga. Eptir orrostu J)essa flydi Ragnfredr konungr or Noregi, 15 en Håkon jarl fridadi land ok lét fara aptr norår ker J3ann binn rnikla, er konum kafdi fylgt um sumarit; en kann dvaldist £>ar um haustit ok svå um vetrinn.

19. Kvdnfang Ildkonar jarls. Håkon jarl gékk at eiga konu {:>å, er hét fåra, 20 dåttir Skaga Skoptasonar, rlks manns. fora var allra kvenna fridust. feirra synir våru Sveinn ok Hemingr; Bergljot hét dottir feirra, er sidan åtti Einarr pamba- skelfir. Håkon jarl var kvennamadr mikill ok åtti mdrg korn; Ragnkildr két dåttir hans, kana gipti hann Skopta 25 Skagasyni, brodur foru. Jarl unni foru svå mikit, at hann gerdi sér miklu kærri en adra menn frændr foru, ok var p6 Skopti, rnågr hans, mest metinn af ollum [3eim. Jarl veitti konum storar veizlur å Mæri. En hvert sinn or })eir våru i leidangri, f)å skyldi Skopti leggja skip 30 sitt næst skipi jarls, en engum skyldi J)at hlyda at leggja skip milli skipa feirra.

20. Fail Tidindaskopta. fa t var å einu sumri, er Håkon jarl kafdi leidangr kti, {3a styrdi par skipi med honum forleifr spaki. Eirikr var ok Jiar i for, var hann jiå 10 vetra eda 11. En er Jjeir logdu til hafnar å kveldum, j)å lét Eirikr sér ekki llka annat, en jieir legdi til lægis næst skipi jarls. En er feir komu sudr å Mceri, fa kom jaar Skopti, mågr hans, med langskip vel skipat. En er feir r<5a at flotanum, 5 Jaa kallar Skopti, at forleifr skyl di ryma hdfnina fyrir konum ok leggja or læginu. Eirikr svarar skjott, bad Skopta leggja i annat lægi. få heyrdi Håkon jarl, at Eirikr, son hans, fåttist nu svå rikr, at hann vill eigi vægja fyrir Skopta; kallar jarl fegar, bad Jaa leggja or 10 læginu, segir at Jaeim mun annarr verda verri, segir at Jaeir mundu vera bardir. En er forleifr heyrdi [aetta, hét hann å menn sina ok bad leggja skipit or tengslum, ok var svå gert. Lagdi Jaå Skopti i lægi Jaat, er hann var vanr at hafa næst skipi jarls. Skopti skyldi segja 15 tidindi oli jarli, Jaå er Jaeir våru bådir samt; en jarl sagdi Skopta tidindi, ef hann spurdi fyrr; hann var kalladr Tidindaskopti. Um vetrinn eptir var Eirikr med forleifi, fdstra sinum, en um vårit snimma fékk Eirikr sér sveit manna; forleifr gaf honum skutu fimtånsessu med ollum 20 reida, tjbldum ok vistum. Hélt Eirikr jaå lit eptir firdi ok sidan sudr å Mceri. Tidandaskopti for med fimtånsessu skipada millum bua sinna, en Eirikr leggr til mdts vid hann ok til bardaga. fa r féll Skopti, en Eirikr gaf grid Jaeim monnum, er Jaå stodu upp. Svå segir Eyjélfr Dada- 25 skåld i Bandadråpu:

Meita for at moti Hoddsveigir lét hniga rojok sid um dag skidi harda rikr [)a er bardisk, ungr med jofnu gengi logreifis brattu lffi utvers fromum hersi, landmens, kjar sanda. 30 Jia er ridloga reidir Stalægir nam stiga randvallar lét falla, stafns fletbalkar hrafna ulfteitir gaf atu af dynbeidi daudum. opt blddvolum, Skopta. Dregr land at mun banda. Sidan sigldi Eirikr sudr med landi ok kom fram i Dan- 35 mork, for J)å a fund Haraids konungs Gormssonar, ok var £>ar med honum um vetrinn. En eptir um vårit sendi Danakonungr Eirik nordr i Noreg ok gaf honum jarlddm ok par meo Vingulmork ok Raumariki til yfirséknar, med peim hætti sem fyrr hofdu par haft skattkonungar. Svå 5 segir Eyj<51fr: Folkstyrir var fåra ådr at vggjar brudi finns olknarrar linna élhvetjandi setja sudr at sjåvar nadri hildar hjålmi faldinn setbergs gamall vetra, hoddmildingar vildu. 10 Eirikr jarl var søan hofdingi mikill.

21. Ferd Olafs Tryggvasonar or Gordum. Olafr Tryggvason var pessar hrøir allar i Gardariki ok kaØi par hit mesta yfirlåt af Valdimar konungi ok kærleik af drottningu. Valdimarr konungr setti hann 15 hofdingja yfir herlid [>at, er hann sendi at verja land sitt. Svå segir Hallarsteinn:

Tdlf var elds at aldri hlodu Hamdis klædum ^setrs hati vetra, hjOrva gn^s ok skyjum hraustr f)å er herskip glæsti hilmis menn sem hjålmum Horda vinr or GOrdum; hlyrvigg, en mdl st;fri. r r Atti Olafr par nokkurar orrostur, ok vard herstjdrnin vel 1 hendi; hélt hann pa sjålfr sveit mikla hermanna med slnum kostnadi, peim er konungr veitti honum. Olafr var orr madr vid slna menn, vard hann af {dvi vinsæll. 25 Enn vard £>åt, sem optliga kann at verda, par er utlendir menn heijast til rikis eda til svå mikillar frægdar, at pat verdi umfram innlenzka menn, at margir ofundudu f>at, hversu kærr hann var konungi ok eigi sø r dråttningu; ^seltu menn fyrir konungi, at hann skyldi varast at gera ^ Olaf eigi ofståran: fyrir Jm at slikr madr er pér hættastr, ef hann vill sik til £>ess ljå at gera ydr mein eda ydru riki, er svå er buinn at atgervi ok vinsæld sem hann er; vitum vér ok eigi hvat f>au dréttning tala jafnan. Pat var sidr mikill hinna riku konunga, at drdttning skyldi Heimskringla, I. 19 eiga hålfa hirdina ok halda med slnum kostnadi ok hafa f>ar til skatta ok skyldir, svå sem fjyrfti; var f>ar ok svå med Valdimar konungi, at drottning hafdi eigi minni hird en konungr, ok keptust J>au mjok um ågætismenn, ok f vildi hyårtveggja til sin hafa. Nu gerdist svå, at kon- 5 ungr festi trunad å slikar rædur, sem mælt var fyrir honurn, ok gerdist hann nokkut får ok styggr vid Olaf. En er Olafr fann f>at, £>å segir hann drottningu, ok |>at 1 med? at hann fystist at fara 1 Nordrlond, ok segir at frændr hans hafi Jjar fyrr rlki haft, ok honum })ykki 10 Ilkast, at £>ar muni |)roski hans mestr verda. Drottning hidr hann vel fara, segir at hann muni par gofugr Jjykkja, 1 sem hann væri. Sidan byr Olafr ferd slna ok gékk å skip, ok hélt svå ut i hafit i Eystrasalt. En er hann sigldi austan, f>å kom hann vid Borgundarhélm ok veitti 15 J)ar upprås ok herjadi, en landsmenn sottu ofan ok héldu orrostu vid hann, ok fékk Olafr sigr ok herfang mikit.

22. Kvdnfang Olafs Tryggvasonar. Olafr lå vid Borgundarhålm, ok féngu peir vedr hvast 20 ok storm sjåvar, ok megu f>eir J>ar eigi vid festast ok sigla {)adan sudr undir Vindland ok få £>ar hofn g6da; fara par alt med fridi ok dvoldust £>ar um hrld. Burizleifr hét konungr i Vindlandi, hans dætr våru |)ær Geira, Gunnhildr ok Åstrldr. Geira konungs dottir hafdi par 25 vald ok rlki, sem £>eir Olafr kému at landi; Dixin er så madr nefndr, er mest forråd hafdi med Geiru drdttning. ! En er £>au hofdu spurt, at par våru vid land komnir j ukunnir menn, f>eir er tiguliga létu yfir sér ok Jæir féru J)ar med fridi, pk får Dixin å fund jjeirra med ordsending ^ Geiru dråttningar, £)å at hon vill bj<5da f>eim monnum til vetrvistar, er par våru komnir, pvi at pk var mjok lidit å samarit, en vedråtta bord ok stormar miklir. En er , Dixin kom {jar, £>å vard hann brått f>ess vårr, at par red ; fyrir ågætr madr bædi at ætt ok åsynum. Dixin segir 35 J)eim, at dråttning baud fæim til sin med vinåttubodi. Olafr pektist pat boå ok f<5r um vetrinn til Geiru drottningar, ok syndist hvårt peirra oåru afarvel, svå at Olafr kefir uppi orå sin ok biår Geiru dréttningar, ok verår pat at rååi gert, at Olafr fær Geiru drottningar j3ann 5 vetr; geråist hann på })ar forrååamaår pess rikis med lienni. Hallfreår vandræåaskåld getr pess i dråpu Jpeirri er hann orti um Olaf konung: Hilrair let at holmi hvat um dyldi }icss holdar, hræskod rodin biddi, hard ok austr i Gordum.

10 23. Hakon jarl helt slcdttum Danakonungs. Håkon jarl réå fyrir Noregi ok galt engan skatt, fyrir på sok at Danakonungr veitti honum skatta alla, på er konungr åtti i Noregi, til starfs ok kostnaåar, er jarl hafåi til at verja landit fyrir Gunnhildar sonum.

15 24. Otta keisari herjadi i Danmark. Otta keisari var på i Saxlandi; hann sendi boå Haraldi Danakonungi, at hann skyldi taka skirn ok tru rétta, ok pat landsfolk er hann styrdi; en at oårum kosti sagåi keisari, at hann mundi fara meå her å hendr ^ honum. tå lét Danakonungr bua landvarnir sinar, lét på vel upp halda Danavirki ok bua herskip sin. t å sendi konungr boå i Noreg Håkoni jarli, at hann skyldi koma til hans snemma um vårit meå allan her pann sem hann féngi. Baud Håkon jarl her ut um vårit af bilu riki sinu, ^ ok vard hann allfjolmeår, ok hélt hann lidi pvi til Dan- nierkr til fundar vid Danakonung. T6k konungr allsæmi- liga viå honum. Margir aårir hofåingjar våru på med Danakonungi, peir er honum veittu lid; hafåi hann på allmikinn her.

Oa f 25. Hemadr Olafs Tryggvasonar. Olafr Tryggvason hafåi verit um vetrinn i Vindlandi, sem fyrr er ritat; hann får um vetrinn til peirra heraåa [)ar å Vindlandi, er legit hofdu undir Geiru drottning ok hofdu |)a undan horfit allri hlydni ok skattgjofum jdannug. Par herjar Olafr ok drap marga menn, brendi fyrir sumum, tok fé mikit ok lagdi undir sik pau rfki, fdr sfdan aptr til borgar sinnar. Snimma um vårit bjé Olafr skip 5 sin ok sigldi sidan i haf; hann sigldi undir Skåni, veitti ljar uppgongu, en landsmenn somnudust saman ok héldu orrostu, ok hafdi Olafr sigr ok fékk herfang mikit. Sidan sigldi hann austr til Gotlands, £>ar tok hann kaupskip er Jamtr åttu; peiv veittu vorn mikla, ok lauk svå, at Olafr 10 hraud skipit ok drap mart manna ok tok fé alt. Ib’idju orrostu åtti hann å Gotlandi; hafdi Olafr joar sigr ok fékk mikit herfang. Svå segir Hallfredr vandrædaskåld:

Endr let Jamta kindir Hættr var hersa drottinn allvaldr f styr falla, hjdrdjarfr Gota fjorvi, 15 vandisk hann, ok Vinda gullskerdi fra ek gerdu végrimmr, a })at snimma. geirjiey a Skaneyju.

26. Orrosta vid Danavirki. Otta keisari dr<5 saman her mikinn, hann hafdi lid af Saxlandi ok Frakklandi, Frislandi ok af Vindlandi. 20 Fylgdi honum Burizleifr konungr med mikinn her, ok i lidi var med honum Olafr Tryggvason, mågr hans. Keisari hafdi riddaralier mikinn ok miklu meira fdtgongulid; hann hafdi ok af Holtsetalandi mikinn her. Haraldr konungr sendi Håkon jarl med Nordmanna her, Jiann sem honum 25 fylgdi, sudr til Danavirkis at verja }iar landit. Svå segir i Velleklu:

Hit var auk at eykir Ok vid frost at freista aurbords a vit nordan fémildr konungr vildi und sigrrunni svinnum myrk foldynjar markar 30 sunnr Danmarkar runnu, mord alfs jiess er kom nordan, ok hdlmfjoturs bjålmi l>a er valserkja virki Ildrda valdr um faldinn vedrhirdir bad stirdan Dofra danskra jofra fyr hlymnjordum hurda drottinn fund um sotti. hagbarda gramr varda. Otta keisari kom med her sinn sunnan til Danavirkis, en Håkon jarl vardi med sinu lidi borgarveggina. Danavirki er svå håttat, at firdir 2 ganga -inn i landit, slnum megin lands hvårr, en millum fjardarbotna hofdu Danir gert 5 borgarvegg mikinn af grjéti ok torfi ok vidum ok grafit dlki djupt ok breitt fyrir utan, en kastalar fyrir borgar- blidum. På yard orrosta mikil. Pess getr i Velleklu: Varat i gegn {)dtt gerdi |ia er med Frisa fylki gardrognir styr hardan for gunnvidurr sunan, gengiligt at ganga kvaddi vigs, ok Vinda, geirrasar her jieirra, vags blakkridi, Frakka. Håkon jarl setti fylkingar yfir oli borgarhlid, en hitt var j)6 meiri hlutr lids, er hann lét fara alt med borgar vegg- junum, ok verja par sem helzt var at s<5tt. Féll par mart 15 af keisara lidi, en £>eir féngu ekki at unnit at borginni. Snyr ]}å keisari i brott ok leitadi par ekki lengr til. Svå segir i Velleklu: IJrymr vard logs |)ar er logdu Sundfaxa kom Soxum leikmidjungar Pridja, sækifirottr a flotta; arngreddir vard, odda fiar er sva, at gramr med gumnum andvfgr, saman randir. gård yipjddum vardi. Eptir {)essa orrostu f<5r Håkon jarl aptr til skipa sinna, ok ætladi pk at sigla nordr aptr i Noreg, en honum gaf ekki byr; lå hann [)å ut i Limafirdi. I 25 27. Skir dr Haraldr konungr G ormsson ok Håkon jarl. Otta keisari snyr {)å her slnum til Slés, dregr hann t>ar at sér skipaher, flytr f>ar lidit yfir fjordinn å Jåtland. En er pat spyrr Haraldr Gormsson Danakonungr, f>å ferr hann i m6ti med sinn her, ok vard £>ar orrosta mikil, 30 ok at lyktum fær keisarinn sigr, en Danakonungr flydi undan til Limafjardar ok for fit i Mårsey. F6ru f)å menn milli J)eirra keisarans, ok vard komit gridum å ok stefnulagi; fundust f>eir Otta keisari ok Danakonungr i Mårsey. En pk bodadi Poppo biskup heilaga tru fyrir Haraldi konungi, ok hann bar gloanda jårn i hendi ser, ok syndi Haraldi konungi liond sina ubrunna, Sidan lét Haraldr konungr skirast med allan Danaher. Haraldr konungr hafåi ådr ord send Håkoni jarli, {)å er konungr sat i Mårsey, at jarl skyldi koma til lidveizlu vid konung; var 5 jarl p k kominn til eyjarinnar, er konungr hafdi skirast låtit, sendir konungr p k ord, at jarl skyldi koma til fundar vid hann; en er fæir hittast, |}å naudgar konungr jarli til at låta skirast. Var p k Håkon jarl skirdr ok t^eir menn allir er par fylgdu honum; fékk p k konungr i 10 hendr honum presta ok adra lærda menn, ok segir at jarl skal låta skira alt folk i Noregi. Skildust |ieir f)å, ferr Håkon jarl ut til hafs ok bidr [)ar byrjar.

28. Hakon jarl kastar tru sinni, blotar ok herjar d Gautland. 15 En er vedr kemr, ok honum f>otti sem hann mundi i haf bera, p k skaut hann å land upp ollum lærdum monnum, en hann sigldi |)å ut å haf. En vedr gékk til utsudrs ok vestrs, siglir jarl p k austr i gegnum Eyrasund, herjar hann p k å hvårtveggja land. Sidan siglir hann austr 20 fyrir Skåneyjarsidu ok herjadi jiar, ok hvar sem hann kom vid land. En er hann kom austr fyrir Gautasker, f>å lagdi hann at landi; gerdi hann |)å blåt mikit. P k kdrnu £>ar fljugandi hrafnar tveir ok gullu hått, p k £>ykkist jarl vita, at Odinn hefir pegit biotit, ok |)å mun jarl hafa 25 dagråd til at berjast. P k brennir jarl skip sin oli ok gengr å land upp med lidi sinu ollu ok for alt herskildi. P k kom å mdti honum Ottarr jarl, hann réd fyrir Gaut- landi, åttu f>eir saman orrostu mikla, fær p a v Håkon jarl sigr, en Ottarr jarl féll ok mikill hluti lids med 30 honum. Håkon jarl ferr um Gautland hvårtveggja ok alt herskildi, til f>ess er hann kemr i Noreg; ferr sidan landveg alt nordr i fråndheim. Frå fDessu se°*ir i Velleklu: Fldtta gékk til fréttar Ilådi jarl, |iar cr ådan fellinjordr a velli, engi madr und ranni, draugr gat dolga sågu hyrjar J)ing, at herja, dagråd Hedins våda; hjorlautar, kom Sorla. ok haldbodi hildar Bara madr lyngs en lengra hrægamma så ramma, loptvardadar barda, tyr vildi så tyna alt vann gramr um gengit teinlautar fjor Gauta. Gautland, fra sjå randir.

ValfOllum hlod vollu, Hver sé if nema jofra vard rogna konr gagni, ættryri god styra, hridar åss, at hrdsa, rammaukin kved ek rfki f hlaut Odinn val, Frdda. rogn Hakonar magna.

29. Heimferd Ottu keisara. Otta keisari fdr aptr i Saxland i rfki sitt. Skildust 15 t>eir Danakonungr med yinåttu. Svå segja‘menn, at Otta keisari gerdi gudsifjar vid Svein, son Haraids konungs, ok gaf honum nafn sitt, ok var hann svå skirdr, at hann hét Otta Sveinn. Haraldr konungr helt vel kristni alt til daudadags. Burizleifr konungr fdr |)å til Vindlands, ok 20 med honum Olafr, mågr hans. Pessarrar orrostu getr Hallfredr vandrædaskåld i Olafsdråpu: BOdserkjar hjo birki hleypimeidr fyrir Heida barklaust f Danmdrku hlunnviggja bæ sunnan.

30. Ferd Olafs Tryggvasonar af Vindlandi. 25 Olafr Tryggvason var 3 vetr å Vindlandi, ådr Geira, kona hans, tok sott, f>å er hana leiddi til bana. Olafi Htti [jat svå mikill skadi, at hann festi ekki yndi å Vindlandi sidan. Bed hann sér |)å til herskipa ok fdr eun i hernad, herjadi fyrst um Frisland ok £>ar næst um 30 Saxland ok alt i Flæmingjaland. Svå segir Hallfredr vandrædaskåld: Tfdhoggvit let tiggi Vinlirodigr gaf vida Tryggva sonr fyrir styggvan vfsi margra Frisa leiknar hest å lesti blokku brunt at drekka ljdtvaxinn hræ Saxa. blod kveldridu stddi. Rdgs bra rekka lægir herstefnir let hrofnum rfkr valkera lfki, hold Flæmingja goldit.

9 31. Hernadr Olafs Tryggvasonar. Sidan hélt Olafr Tryggvason til Englands ok herjadi vida um landit; hann sigldi alt nordr til Nordimbralands 5 ok herjadi par, padan hélt hann nordr til Skotlands ok herjadi par vida, padan sigldi hann til Sudreyja ok åtti par nokkurar orrostur; sidan hélt hann sudr til Manar ok bardist par; hann herjadi ok vi'da um Irland, få hélt hann til Bretlands ok herjadi vida pat land ok svå par 10 er kallat er Kumraland. fadan sigldi hann vestr til Vallands ok herjadi par, på sigldi hann vestan ok ætladi til Englands; på kom hann 1 eyjar, pær er Syllingar heita, vestr i hafit frå Englandi. Svå segir Hallfredr vandrædaskåld: 15

9 Gerdist ungr vid Engla Ydrauga let ægir ofvægr konungr bægja, cyverskan her deyja, naddskurar red nærir tjr var tjorva dyra Nordimbra sa mordi. tfrar gjarn, ok fra. Eyddi ulfa greddir Bardi brezkrar jardar 20 <5gnblidr Skotum vfda, byggjendr ok hjo tiggi, gerdi seims med sverdi grådr jivarr geira hrfdar sverdleik f Mon skerdir. gjbdi, kumrskar Jijodir. blafr Tryggvason var 4 vetr i {lessum hernadi, sidan er hann for af Vindlandi, til jiess er hann kom 1 Syllingar.

32. Skirdr Olafr Tryggvason i Syllingum. Olafr Tryggvason, J)å er hann lå 1 Syllingum, spurdi hann, at jiar i eyjunni var spåmadr nokkurr, så er sagdi fyrir uordna hluti, ok jiotti morgum monnum jiat mjok eptir ganga. Gerdist Olafi forvitni å at reyna spådom 30 manns {iess. Hann sendi jiann af mbnnum slnum, er frldastr var ok mestr, ok bjo hann sem vegligast ok bad hann segja, at hann væri konungr; {ivl at blafr var på frægr ordinn af pvl um 611 lond, at hann var frldari ok gofugligri ok meiri en allir menn adrir. En sfdan er hann for or Gardarlki, hafdi hann ekki meir af nafni smil, en kalladi sik Ola ok kvazt vera gerzkr. En er sendimadr kom til spåmannsins ok sagdist vera konungr, 5 [3a fékk hann {Dessi andsvor: Eigi ertu konungr, en |)at er råd mitt, at {du sér trur konungi {Di'num. Ekki sagdi hann fleira {Dessum manni. Får sendimadr aptr ok sagdi 01afi; ok fysti hann {Dess at meir at finna {Denna mann, er hann heyrdi slik andsvor hans, ok tok nu ifa af 10 honum, at hann væri eigi spåmadr. Får {iå Olafr å hans fund ok åtti tal vid hann ok spurdi eptir hvat spåmadr segdi Olafi frå, hvernug honum mundi ganga til rikis eda annarrar hamingju. Einsetumadrinn svarar med helgum spådomi: fhi munt verda ågætr konungr ok ågæt verk 15 vinna, {du munt morgum monnum til truar koma ok skirn ar, ruuntu bædi {Der hjålpa i {dvi ok morgum odrum; ok til ^ess at {du ifir eigi um {Dessi min andsvor, p a måttu {Dat til marks hafa: {du munt vid skip {Din svikum mæta ok flokkum, ok mun å bardaga reitast, ok muntu tyna ndkkuru 20 lidi ok sjålfr sår få, ok muntu af {dvi såri banvænn verda ok å skildi til skipa borinn, en af {Dessu såri muntu lieill

Verdat innan 7 nåtta ok brått vid skirn taka. Sidan får Olafr ofan til skipa sinna, ok {Da mætti hann {Dar ufridar- monnum, {Deim er hann vildu drepa ok lid hans, ok fåru 25 {Deirra vidskipti sem einsetumadr hafdi sagt honum, at Olafr vard sårr borinn å skip ut, ok svå at hann var heill å 7 nottum. Påttist Olafr {Da vita, at {Dessi madr mundi honum sanna hluti sagt hafa, ok p a t at hann var sunnr spåmadr, hvadan af sem hann hafdi {Dann spådåm. For (Da Olafr annat sinn at finna p e n n a mann, taladi {Da mart vid hann, spurdi vendiliga, hvadan honum kom su speki, er hann sagdi fyrir uordna hluti. Einsetumadr Sagdi, at sjålfr gud kristinna manna lét hann vita alt, tmt er hann forvitnadist; sagdi p a Olafi morg stérmerki ^ guds, ok af {Deim fortolum jåtti Olafr at taka skirn. Ok svå var, at Olafr var skirdr {Dar ok alt foruneyti hans. Heimskringla, I. 20 Dvaldist karm par mjok lengi ok nam rétta tru, ok kafdi- padan med sér presta ok adra lærda menn.

33. Olafr féhh Gydu. Olafr sigldi or Syllingum um kaustit til Englands ok lå par i kofn nokkurri, f(5r på med fridi, pvi at Eng- 5 land var kristit, ok kann var ok kristinn. En par fdr um landit pingbod nokkut, ok allir menn skyldu til pings koma. En er ping var sett; på kom par drottning ein, er Gyda er nefnd, systir Olafs kvarans, er konungr var å Irlandi i Dyflinni; kon kafdi gipt verit å Englandi jarli 1° einum rlkum; var så på andadr, en kon hélt eptir rlkinu. En så madr var i riki kennar, er nefndr er Ålfvini, kappi mikill ok hélmgongumadr; kann kafdi bedit hennar, en kon svaradi svå, at kon vildi kjor af kafa, kvern kon vildi eiga af peim monnum, er i kennar nki våru, ok 15 var fyrir på sok pings kvatt, at Gyda skyldi sér mann kjosa. Var par kominn Alfvini ok buinn med kinum keztum klædum, ok margir adrir våru par vel bunir. Olafr var par kominn ok kafdi våsklædi sin ok lodkåpu yzta; stod kann med sma sveit ut i frå odrum monnum. 20 Gyda'gékk ok leit å sérkvern mann, pann er henni pétti nokkut mannsmét at. En er kon kom par at, er Olafr stéd, ok så upp i andlit konnm, spurdi kon, kverr kann væri. Hann nefndi sik Ola. Ek em utlendr madr kér, segir kann. Gyda mælti: Viltu eiga mik, på vil ek kjosa 25 pik. Eigi vil ek neita pvl, segir kann. Hann spurdi, hvert nafn pessarrar konu var, ætt eda edli. Ek em, segir kon, konungsdottir af Irlandi, var ek gipt kigat til lands jarli, peim er hér réd n'ki; nu sidan er kann andadist, på kefi ek styrt rikinu, menn kafa bedit mm, 30 ok engi så er ek vilda giptast, en ek keiti Gyda. Hon var ung kona ok frid. Tala pau sidan petta mål ok semja pat sin å milli; festir Olafr sér Gydu. 34. Hålmganga Å lf vina oh Olafs Iconungs.

t Ålfvina likar nu åkafliga illa. En pat var sidr å Englandi, ef 2 keptust um einn klut, at J^ar skyldi vera til hélmganga. Bydr Ålfvini Olafi Tryggvasyni liolm- 5 gongu um Jietta mål. feir Jeggja med sér stefnulag til bardaga, ok skulu vera 12 kvårir. En er f>eir finnast, mælir Olafr svå vid sina menn, at Jieir geri svå sem hann gerir. Hann kafdi mikla oxi; en er Ålfvini vildi hoggva sverdi til hans, J)å laust hann sverdit or hendi 10 honum, ok annat hbgg sjålfan hann, svå at Ålfvini féll; sidan batt Olafr hann fast. Foru svå allir menn Ålfvina, at jieir våru bardir ok bundnir ok leiddir svå heim til herbergja Olafs. Sidan bad hann Ålfvina fara or landi brott ok koma eigi aptr, en Olafr tok allar eigur hans. 15 Olafr fékk |)å Gydu, ok dvaldist å Englandi, en stundum å Irlandi.

Olafr fnggr hundinn få er Olafr var å Irlandi, var hann staddr i herfor nokkurri, ok f<5ru j^eir med skipum. Ok [)å er ]3eir Jiurftu 20 strandkoggva, pk ganga menn å land ok reka ofan fjblda busmala. f å kemr jiar bdndi einn ok bad Olaf gefa sér kyr {3331*, er hann åtti. Olafr bad hann hafa kyr sinar, ef hann mætti kenna: ok dvel ekki ferd våra. B6ndi kafdi par mikinn bjardhund; hann visadi kundinum i 25 nautaflokkana, ok våru J>ar rekin morg hundrud nauta. Hundrinn hljép um alla nautaflokkana, ok rak brott jafn- ttiorg naut sem bondinn sagdi at hann ætti, ok våru pan hil å einn veg morkud; péttust £>eir £>å vita, at hundrinn ttnmdi rétt kent hafa. feim |}6tti hundr så furdu vitr. 30 få spyrr Olafr, ef bdndi vildi gefa honum hundinn. Gjarna, segir béndi. Olafr gaf honum fægar i stad gullhring ok két honum vinåttu sinni. Så hundr hét Vigi ok var allra kunda beztr; åtti Olafr hann lengi sidan. 36. Danalconungr her jadi i Noregi. Haraldr Gormsson Danakonungr spurdi, at Håkon jarl hafdi kastat kristni ok lierjat land Danakonungs vida. På baud Haraldr Danakonungr ker lit ok får søan i Noreg; ok er bann kom 1 pat rlki, er Håkon jarl hafdi 5 til forråda, på herjar hann par ok eyddi land alt, ok kom lidinu i eyjar pær, er Sålundir heita. Fimm einir bæir stådu ribrendir i Sogni i Læradal, en fålk alt flydi å fjbll ok markir med fé pat alt, er komast måtti. På ætladi Danakonungr at sigla lidi pvf til Islands ok befna 10 nids pess, er allir Islendingar hofdu hann nfddan. Pat var i lbgum haft å Islandi, at yrkja skyldi um Dana- konung mdvfsu fyrir nef hvert, er å var landinu. En su var sok til pess, at skip pat er fslenzkir menn åttu, braut i Danmork, en Danir tåku fé alt ok kolludu vågrek, 15 ok réd fyrir pvi' bryti konungs, er Birgir hét; var m'dit ort um på båda. Petta var i mdinu:

ra er sparn a md murnis en bergsalar Birgir morOkumir Haraldr snnnan, bonduin rækr i larnli, varO |)a Vinda myrdir ]iat sa old, i juldu vax eitt, i ham faxa; urfkr fyrir liki.

37. Ger fjolkyngi til Islands. Haraldr konungr baud kungum manni at fara i ham forum til Islands ok freista livat hann kynni segja lionum. Så for i hvals lfki. En er hann kom til landsins, på for 25 hann vestr fyrir nordan landit; hann så at fjoll oli ok kolar våru full af landvættum, sumt stért en sumt smått. En er hann kom fyrir Våpnafjord, på for hann inn å fjbrdinn ok ætladi å land at ganga, på får ofan or dalnum dreki mikill, ok fylgdu honum margir ormar, poddur ok 30 edlur, ok blésu eitri å hann; en hann lagdist i hrott ok vestr fyrir land, alt fyrir Eyjafjord. Får hann inn eptir pcim firdi; par får moti honum fugl svå mikill, at væng- r

irnir tåku ut fjollin tveggja vegna, ok fjoldi annarra fagla, bæåi stdrir ok småir. Braut f<5r kann f>aåan ok vestr um landit ok svå suår å Breiåafjorå ok stefndi |)ar inn å fjoråinn; {iar får å måti konum griåungr mikill, 5 ok 66 å sæinn ut ok tok at gella ågurliga; fjoldi land- vætta fylgåi konum. Brott for kann £>aåan ok suår um Reykjanes ok yildi ganga upp å Vikarsskeiå. fa r kom i moti konum bergrisi, ok kafåi jårnstaf i kendi, ok bar hofuå kans kæra en fjollin, ok margir aårir jotnar meå konum. faåan for kann austr med endilongu landi, var [)å ekki, segir kann, nema sandar ok oræfi ok brim mikit fyrir utan, en kaf svå mikit millum landanna, segir kann, at ekki er j)ar fært langskipum. få var Broddkelgi i Våpnafiråi, Eyjolfr Valgeråarson i Eyjafiråi, fårår gellir *5 i Breiåafiråi, foroddr goåi i Olfusi. Siåan sneri Dana- konungr lidi sinu suår meå landi ok for siåan til Dan- merkr, en Håkon jarl lét byggja land alt ok galt enga skatta siåan Danakonungi.

38. Fali Haralds G orms s onar. ^ Sveinn, son Haralds konungs, så er siåan var kallaår tjuguskegg, beiddist rikis af Haraldi konungi, feår sinum; on |)å var enn sem fyrr, at Haraldr konungr vildi ekki tviskipa Danaveldi ok vill ekki riki få konum. få aflar Sveinn sér kerskipa ok segir, at kann vill fara i viking; 25 en er lid kans kom alt saman, ok [iå var kominn til liås viå kann af Jåmsvikingum Palnatåki, j)å kélt Sveinn til ands ok inn i Isafjorå. f å var ]3ar fyrir meå skipum sinum Haraldr konungr, faåir lians, ok bjoggust Jieir at fara i leiåangr. Sveinn lagåi til orrostu viå kann; varå 30 ()ar bardagi mikill. Dreif J)å lid til Haralds konungs, svå at Sveinn varå ofrliåi borinn, ok flyåi kann. fa r fékk Haraldr konungr sår Jiau, er kann leiddu til bana. Siåan var Sveinn tekinn til konungs i Danmork. f å var Sig- valdi jarl yfir Jåmsborg å Vindlandi; hann var son Strut- ^ haralds konungs, er rådit hafåi fyrir Skåney. Bræår Sivgalda våru peiv Hemingr ok forkeli hinn håfi. få var ok hbfdingi yfir Jomsvlkingum Biu digri af Borgundar- liolmi ok Sigurdr, brodir hans. fa r var ok Vagn, son feirra Åka ok forgunnu, systurson f>eirra Bua. Sigvaldi jarl liafdi hondum tekit Svein konung ok flutt hann til 5 Vindlands til Jomsborgar, ok naudgadi honum til sætta vid Burizleif Vindakonung ok til J:>ess, at Sigvaldi jarl skyldi gera sætt milli peivra. Sigvaldi jarl åtti pa Åstridi, dottur Burizleifs konungs; en at odrum kosti sagdi jarl at hann mundi Svein konung få i hendr Vindum. En 10 konungr vissi pat, at J>eir mundu kvelja hann til bana, jåtti hann fyrir jjvi sættargerd jarls. Sigvaldi jarl dæmdi J)at, at Sveinn konungr skyldi få Gunnhildar, dåttur Buriz leifs konungs, en Burizleifr konungr skyldi få fyri Haralds- dåttur, systur Sveins konungs; en hvårrtveggi J)eirra skyldi 15 halda rfkinu, ok skyldi vera fridr milli landa. Får pa Sveinn konungr heim i Danmork med Gunnhildi, konu sinni. f eirra synir våru peir Haraldr ok Knutr hinn riki. I {)ann tfrna heitudust Danir mjok at fara med her i Noreg å hendr Håkoni jarli. 20

39. Heitstrengin g ar Jomsvikin ga. Sveinn konungr gerdi mannbod rikt ok stefndi til sin bllum hofdingjum, Jieim er våru i riki hans; hann skyldi erfa Harald, fodur sinn. f å hafdi ok andazt litlu ådr Strutharaldr å Skåneyju ok Veseti i Borgundarhålmi, 25 fadir Jieirra Bua digra. Sendi konungr |)å ord {jeim Jåms- vlkingum, at Sigvaldi jarl ok brædr Jieirra skyldu Jiar koma ok erfa fedr sfna at £>eirri veizlu, er konungr gerdi. Jåmsvikingar foru til veizlunnar med ollu lidi sinu, J>vi er fræknast var. feir hofdu 40 skipa af Vindlandi, en 30 20 skip at Skåni. fa r kom saman allmikit fjolmenni. iy ista dag at veizlunni, ådr Sveinn konungr stigi i håsæti fodur sins, Jiå drakk hann minni hans ok strengdi heit, ådr vetr væri lidnir, at hann skyldi kominn med her siun til Englands ok drepa Adalråd konung eda reka hann 35 or landi. fat minni skyldu allir drekka, peir er at erfinu våru. få var skenkt kofdingjum Jdmsvikinga, ok borit a3 fullast ok sterkastr drykkr. En er pat minni var af drukkit, på skyldi drekka Krists minni allir menn. få 5 var Jomsvi'kingum borin hin stærstu horn af hinum sterk- asta drykk, er par var. Hit pridja var Mikjåls minni, ok drukku pat allir. En eptir pat drakk Sigvaldi jarl minni fbdur sins ok strengdi heit sidan, at ådr 3 vetr væri lidnir, skyldi hann vera kominn i Noreg ok drepa 10 Håkon jarl eda reka hann or landi. Sidan strengdi heit forkeil håvi, brddir Sigvalda, at hann skyldi fylgja konum til Noregs ok flyja eigi or orrostu, svå at Sigvaldi berdist £>å ej>tir. få strengdi heit Bui digri, at hann mundi fara til Noregs med peim ok flyja eigi or orrostu fyrir Håkoni jarli. få strengdi heit Sigurdr, brodir hans, at hann mundi fara til Noregs, ok flyja eigi, medan meiri hlutr J<5ms- vikinga berdist. få strengdi heit Vagn Åkason, at hann skyldi fara med peim til Noregs ok koma eigi aptr, fyrr on hann hefdi drepit forkel leiru ok gengit i rekkju hjå 20 Ingibjbrgu, ddttur hans, utan frænda råd. Margir hofdingjar adrir strengdu heit ymissa hluta. Drukku menn pann flag erfit. En eptir um morgininn, j)å er Jdmsvikingar våru udrukknir, pdttust peir hafa fullmælt, ok hafa mål- stefnur si'nar ok råda rådum, hvernug peir skulu til stilla 25 Um ferdina; råda pat af at buast på sem skyndiligast. Hua på pegar skip sin ok herlid. Vard pat allfrægt Vida um lbnd.

40. Lidsamnadr Eiriks ok Udkonar jarla. Einkr jarl Håkonarson spyrr pessi tidindi; hann var 0 l}å å Raumarfki. Dro hann pegar lid at sér ok ferr til Upplanda ok svå nordr um fjall til fråndheims å fund Håkonar jarls, fodur sfns. fess getr fdrdr Kolbeinsson i Hirfksdråpu: Ok sannliga sunnan, stn<5, um stala mcida sask, vftt, buendr liaska stor hersogur fdru. SuOlongum fra sveida vangs a vatn um Jirungit sunnr af dregnum hlunni viggmcidr Dana skeidum. Håkon jarl ok Eirikr jarl låta skera upp heror um oli Proendalog, senda bod å Mæri hvåratveggju ok i Raums- dal, svå nordr i Naumudal ok å Hålogaland; stefna sidan 5 ut ollum almenning at lidi ok skipum. Svå segir i Ei- riksdråpu :

Mjok let margar snekkjur {)å er ulitill utan mærdar urr sem knorru, oddlierdir fat gerda, <5<3r vcx skålcis, ok skeiOar morg var lind fyrir landi, 10 skjaldhlynr å brim dynja; ldnd sms fodur rondum. Håkon jarl helt {)egar su3r å Mæri å njosn ok i li3samna

41. Ferd Jornsvikinga i Noreg. Jomsvikingar héldu lidi sinu til Limafjardar ok sigldn l5 f)adan ut å hafit, ok hofdu 60 skipa, ok koma at Ogdum; halda {jegar lidinu nordr å Kogaland, taka {jå at herja, {jegar er {jeir koma i riki Håkonar jarls, ok fara svå nordr med landi, ok alt herskildi. Geirmundr er så madr nefndr, er for med hleypiskåtu eina, ok nokkurir menn 20 med honum; hann kom fram nordr å Mæri ok fann Jjar Håkon jarl, gékk inn fyrir bord at segja jarli tidindin, at herr var sudr i landi kominn af Danmorku. Jarl spurdi, ef hann vissi sannindi å {jvi. Geirmundr brå upp hendi annarri, ok var {jar afhoggvin hreifinn, segir, at }jar våru 25 jartegnir, at herr var i landinu. Sidan spyrr jarl inniliga at um her {jenna. Geirmundr segir, at {jar våru J<5ms- vikingar, ok hdfdu drepit marga menn ok vida rænt; fara {jeir {jo, segir hann, skjått ok åkafliga, vætti ek, at eigi muni ådr langt lida, en {jeir muni hér nidr koma. Sidan ^ reri jarl alla fjordu, inn med odru landi en ut med odru, får dag ok nott ok hafdi njésn hit efra um eid,: svå sudr um Fjordu, svå ok nordr, {jar er Eirikr får med herinn. fess getr i Eiriksdråpu: Setti jarl, sa er attf Margr skalf hlumr, cn hvergi bgnfroOr, a log stddi huggendr bana ugdu, hrefnis, hafa stafna J>cir er gatu sja slfta, hot Sigvalda at moti. sargamms, blodura ara. 5 Ferr Eirikr jarl nordan med herinn sem snuduligast.

42. Fra Jomsvikingum ok Jiernadi peirra. Sigvaldi jarl hélt lidi sinu nordr ura Stad; lagdi fyrst til Hereyja. Landsraenn p(5tt vikinga fynni, på sdgdu j)eir aldri satt til? hvat jarl hafdist at. Vikingar 10 lierja po, livar sem peir foru; peir logdu utan at Iidd, runnu par upp ok herjudu, færdu til skipa bædi man ok bu, en dråpu karla, på er vigt var at. En er |)eir foru ofan til skipa, på kora til peirra gangandi einn bdndi, en par for nær sveit Bua. Bondinn mælti: per farit liliermannliga, rekit til strandar kyr ok kålfa, væri ydr meiri veidr at taka bjorninn, er nu er nær korainn å bjarnbåsinn. Hvat segir karl? segja peir, kantu ndkkut segja oss til Håkonar jarls? Bondinn sagdi: kann for i gær inn i Hjdrundarfjdrd, hafdi jarl eitt skip eda tvau, 20 eigi våru fleiri en prju, ok liafdi ekki til ydar spurt. IJeir Bui taka pegar a hlaup til skipanna ok låta laust alt herfang. Bui mælti, njotura vér nu, er vér hdfum fengit njosn af jarli, ok verum næstir sigrinum. En er peir koma å skipin, roa peir pegar ut. Kallar Sigvaldi 25 jarl å på ok spurdi tldinda. Peir segja, at Håkon jarl var par inn 1 fjordinn. Sidan leysir jarl flotann, ok roa nordr fyrir eyna Hdd ok svå inn um eyna.

43. Upphaf Jomsvikinga orrostu. Håkon jarl ok Eirikr jarl, son hans, lågu i Hallkels- ^ vlk; var par saman kominn hen* peirra alir, hofdu peir bålft annat liundrad skipa, ok hofdu på spurt, at Joms- vlkingar hofdu lagt utan at Hdd; reru på jarlar sunnan at leita peirra. En er peir koma par sem heitir Hjdr- Ungavågr, på finnast peir; skipa på hvårirtveggju sinu Heimskringla, I. 21 lidi til atlogu. Var i midju lidi merki Sigvalda jarls; £>ar i mot skipadi Håkon jarl til atlogu; liafdi Sigvaldi jarl 20 skip, en Håkon jarl 60 skipa. I lidi Håkonar jarls våru jf)essir kdfdingjar: forir hjortr af Hålogalandi, annarr Styrkårr af Gimsum. I annan fylkingararm var 5 Bui digri ok Sigurdr, brddir hans, med 20 skipum. fa r lagdi i moti Eirikr jarl Håkonarson med 60 skipa, ok med honum ]Dessir hofdingjar: Gudbrandr hvlti af Upplondum, ok forkeil leira, vikverskr madr. I annan fylkingararm lagdi fram Vagn Åkason med 20 skipum; en |)ar i mot 1° Sveinn Håkonarson, ok med honum Skeggi af Yrjum af Upphaugi ok Eognvaldr or Ærvi'k af Stadi, med 60 skipa. Svå segir i Eiriksdråpu:

En i gegn at gunni }jær er jarl und arum glælieims skridu rnævar, * cerins guils a Mæri, ren di langt med landi barms rak vigg und vurmum leidangr, Dana skeidum; valkesti, hraud flestar. Eyvinclr skåldaspillir segir ok svå i Håleygjatali:

Par varfl minstr jardradendr meinvinnondum at cydondum, Yngvifreys jja er svcrdalfr ondvcrdan dag sunnan kniidi fagnafundr, lagar stod er flota [jcystu at lidi [)eirra.

Sidan l(5gdu jieir saman flotann; tekst [iar hin grimmasta orrosta, ok féll mart af hvåruuitveggjum, ’ok miklu fleira af Håkonar lidi, [m at Jomsvikingar bdrdust bædi kraust- liga ok djarfliga ok snarpliga, ok skutu alt i gegnum skjdlduna. Ok svå mikill våpnaburdr var at Håkonijarli, at brynja hans var slitin til unyts, svå at hann kastadi 30 af sér. fess getr Tindr Hallkelsson:

Viirda gims sem gerdi Joa er hringfiim Ilanga gcrdr bjuglimum herda, hrynserk Vid urr brynju, gnyr ox Fjolnis fura, hrudusk ridmarar rdda farlig sæing jarli; rastar, vard at kasta. fars i sundr a sundi pess hefir seggja sessi, Sorla bles fyrir jarli, serk hringofmn, merki.

44. Flåtti Sigvalda jarls. Jomsvlkingar bofdu skip stærri ok bordmeiri, en 5 hvårirtveg’gju séttu bit djarfasta. Vagn Åkason lagdi svå bart fram at skipi Sveins Håkonarsonar, at Sveinn lét å bomlu sfga undan ok bélt vid fiotta. f å lagdi pannug til Eirlkr jarl, ok fram i fylking m<5ti Vagni. f å lét Vagn undan slga, ok lågu skipin sem i fyrstu bofdu legit. f å 10 réd Einkr aptr til li6s sins, ok bofdu på hans menn undan bamlat, en Bui bafdi på hbggvit tengslin ok ætladi at reka flåttann. f å lagdi Eirlkr jarl slbyrt vid skip Bua, ok yard på boggorrosta bin snarpasta, ok logdu på tvau eda prju Eirlks skip at Bua skipi einu. få gerdi illvidri ^ ok él svå mikit, at baglkornit eitt vå eyri. f å hjo Sig- valdi tengslin ok sneri undan skipi sinu ok vildi flyja. Vagu Åkason kalladi å bann, bad hann eigi flyja. Sig- valdi gaf ekki gaum at, kvat bann sagdi. f å skaut Vagn spjéti at bonum, ok laust pann er vid styri sat. Sigvaldi 20 jarl reri i brott med bålfan fjérda tog skipa, en eptir lå bålfr pridi togr.

45. Bui digri stegpist fyrir bord. få lagdi Håkon jarl skip sitt i annat bord Bua, ok var på Bua monnurn skamt boggva å millum. Vigfuss 25 Vlgaglumsson ték upp nefstedja, er lå å piljunura, er madr bafdi ådr bnodit vid hugré å sverdi sinu. Vigfuss var allsterkr madr, bann kastadi stedjanum tveim hbndum ok færdi i kbfud Åslåki bolmskalla, svå at geirrinn stdd i beila nidri. Åslåk bofdu ekki ådr våpn bitit, en bann ^ bafdi koggvit til beggja banda; bann var féstri Bua ok stafnbui. En annarr var Håvardr bbggvandi; bann var eun sterkari madr ok alJfrækn. I pessarri atsékn géngu llpp Eirlks menn å skip Bua, ok aptr at lyptingunni at &ua. få lijo forsteinn midlangr til Bua lim pvert nefit ok i sundr nefbjorgina; vard pat allmikit sår. Bui hjo til Porsteins utan å siduna, svå at i sundr tok manninn i midju. På tok Bui upp kistur tvær fullar gulis ok kalladi kått: fyrir bord allir Bua lidar! Steyptist Bui pk utan bords med kisturnar, ok margir hans menn hljopu pli 5 fyrir bord, en sumir féllu å skipinu, jjvl at eigi var gott grida at bidja. Var £>å hrodit skip Bua med stbfnum, en sidan hvert at odru.

46. Bundnir Jomsvikingar å streng. Sfdan lagdi Eirfkr jarl at skipi Vagns, ok var all- 1° bord vidtaka. En at lyktum var hrodit skip Jieirra, en Vagn handtekinn, ok £>eir 30, ok fluttir å land upp bundnir. På gékk til Porkell leira ok sagdi svå: Pess strengdir [ni heit, Vagn, at drepa mik, en mér f>ykkir hitt nu h'kara, at ek drepa pik. Peir såtu å einni låg allir saman. 15 Porkell hafdi mikla bxi i hendi, hann hj<5 Jiann er utarst sat å låginni. Peir Vagn våru svå bundnir, at einn strengr var snuinn at fétum allra Jjeirra, en lausar våru hendr peirra. På mælti einn Jjeirra: dålk hefi ek i hendi, ok mun ek stinga i jordina, ef ek veit nokkut, pk er liofudit 20 er af mér. Hofud var af [leim hoggvit, ok féll nidr dålkr or hendi honum. På sat madr fridr ok hærdr vel; hann sveipti hårinu fram yfir hofud sér ok rétti fram hålsinn ok mælti: gerit eigi hårit 1 blédi. Einn madr t<5k hårit i liond ser ok hélt fast. Porkell reiddi at oxina; vikingrinn 25 kipti hofdinu fast, lét så eptir er hårinu hélt; reid bxin ofan å bådar hendr honum ok ték af, svå at bxin nam i jbrdu stad. På kom at Eirfkr jarl ok spurdi: hverr er J)essi madr hinn frfdi? Sigurd kalia menn mik, segir liann, ok em ek kenningarson Bua; eigi eru enn allir 30 Jémsvikingar daudir. Eirfkr segir: fni munt vera at vi'su sannr son Bua; viltu hafa grid, segir hann. Pat skiptir hverr bydr, segir Sigurdr. Så byår, segir jarl, er vald hefir til, Eirfkr jarl. Vil ek {)å, segir hann. Var hann {)å tekinn or strenginum. På mælti Porkell leira: viltu, & jarl, pessa menn alla låta grid hafa, på skal aldri med lifi fara Vagn Åkason. Hleypr på fram med reidda oxina, en vikingr Skardi reiddi sik til fails i strenginum ok féll fyrir fætr forkeli. forkeli féll flatr um hann. f å greip 5 Vagn oxina, hann reiddi upp ok hjo forkel med banahogg. f å mælti jarl: Vagn, viltu få grid. Vil ek, segir hann, ef vér hofum allir. Leysi på or strenginum, segir jarl. Ok svå var gert. Våru 18 drepnir, en 12 pågu grid.

47. Drap Gizurar af Valdresi. ^ Håkon jarl ok margir menn med honum såtu å tre einu, på brast strengr å skipi Bua, en or su kom å Oizur af Valdresi lendan mann, hann sat næst jarli ok biiinn allvegliga. Sidan géngu menn å skipit ut; fundu peir Håvard hoggvanda, ok stéd hann å knjåm vid bordit ut, 15 pvi at fætr våru af honum hoggnir; hann hafdi boga i hendi. En er peir komu å skipit ut, på spurdi Håvardr: hverr féll af låginni? feir sogdu, at så hét Gizurr. få vard minna happit en ek vilda, sagdi hann. (Erit var uhappit, segja peir, en eigi skaltu vinna fleiri. Ok drepa hann. Sidan var valrinn kannadr, ok borit fé til lilut- skiptis; svå var sagt, at hålfr pridi togr skipa var hrodinn af Jomsvikingum. Svå segir Tindr:

Vann a Viuda sinni adl* hjormcidar hrjoda, verdbjddr hugins ferdar, hætting var pat, rnætti beit solgagarr seilar, lidar langra skeida sverds eggja spor leggja, lids hal fan tog pridja. Sfdan skilja peir her penna: ferr Håkon jarl til frånd- keims, ok lfkadi stérilla, er Eirikr hafdi grid gelit Vagni Akasyni. fat er sogn manna, at Håkon.jarl hafi i pessari 30 orrostu blétit til sigrs sér Erlingi, syni sinum, ok sidan gerdi él, ok på sneri mannfallinu å Jomsvikinga. Eirikr jarl for på til Upplanda ok svå austr i riki sitt, ok fér Vagn Åkason med honuin. f å gipti Eirikr Vagni Ingi- hjftrgu, déttur forkels leiru, ok fékk honum langskip gott med ollura reida ok fékk konum skipan til. Skildust })eir kinir kærstu vinir; ferr {rå Vagn keim sudr til Dan- merkr. Yard kann sldan ågætr madr, ok er mart stér- menni frå konum komit.

48. Daudi Haraids Iconungs grensha. 5 Haraldr grenski var konungr å Vestfold, sem fyrr er ritat; kann fékk Astu, dottur Gudbrands kulu. Eitt sumar {rå er Haraldr grenski for i Austrveg i kernad at fa sei fjai, [ra kom kann i Svijrjod'. Pa var [rar konungr Olafr sænski; kann var son Eirfks konungs kins sigrsæla 1° ok Sigrldar, ddttur Skoglartosta; var Signér {rå ekkja, ok åtti rnorg ku ok stor i Svjjrjdd. En er kon spurdi, at {rar var kominn vid land skamt i krott Haraldr grenski, fostbrodir kennar, jrå sendi kon menn til kans ok baud konum til veizlu. Hann lagdist }rå ferd eigi undir kirfud, 15 ok får med mikla sveit manna. Par var allgodr fagnadr; sat konungr ok drottning i kåsæti ok drukku kædi samt um kveldit, ok var veitt allkappsamliga ollum monnum kans. Um kveldit er konungr for til kvilu, {rå var {rar sæng tjoldud pellum ok buin dyrligum klædum. I {rvi 20 kcrkergi var fått manna. En er konungr var afklæddr ok kominn i kvilu, {rå kom {rar drdttning til kans ok skenkti konum sjålf ok lokkadi kann mj5k til at drekka ok var kin klldasta. Konungr var allmjtik drukkinn, ok bædi |rau. På sofnadi kann, en drottning gékk [rå ok til 25 svefus. Sigrldr var kin vitrasta kona ok forspå um marga kluti. Eptir um morgininn var veizla enn kin kappsam- ligsta, en {rar vard, sem jafnan verdr, {rar er menn verda allmjbk drukknir, at kinn næsta dag eptir varast Hestir menu vid drykkinn. En dréttniug var kat, ok tirludu 30 [rau konungr sin å milli. Sagdi kon svå, at kon virdi eigi minna eiguir {rær ok rlki, er kon åtti i Svljrjod, en kouungdom kans i Koregi ok eiguir. Vid {ressar rædur vard konungr ugladr ok fannst fått um alt ok bjést i krott ok var allhugsjukr. En drottning var hin kåtasta 35 ok leiddi liann i brott med storgjofum. Får jiå Haraldr um haustit aptr til Noregs, var lieima um vctrinn ok heldr ukåtr. Ep tir um sumarit for hann i Austrveg med lidi smu ok hélt pk til Svf[)jodar. Hann sendi ord 5 Sigrfdi drottningu, pau at hann vill finna hana. Hon reid ofan å fund hans, ok talast Jiau vid; hann vekr brått J>at mål, ef Sigrfdr vildi giptast honum. Hon sagdi, at jiat var honum hégdmamål, ok hann er ådr svå vel kvångadr, at honum er fullrædi i. Haraldr segir, at Asta 10 er god kona ok gofug, en ekki er hon svå stårborin sem ek em. Sigridr svarar: Vera kann f>at, at [ni sér ætt- stærri en hon; hitt munda ek ætla, at med lienni mundi nu vera beggja ykkur hamingja. Litlu skiptust jiau fleirum ordum vid, ådr drdttning reid i brott. Haraldi konungi 15 var {iå heldr skap|)ungt. Hann bjåst at rida upp å land ok enn å fund Sigrfdar drdttningar. Margir hans menn lottu hann jiess, en eigi at sfdr for hann med mikla sveit manna, ok kom til |iess bæjar, er drottning réd fyrir. Hit sama kveld kom jiar annarr konungr, så hét Vissa- 20 valdr, austan or Gardariki; så fdr at bidja hennar. Heim var skipat konungum i eina stofu mikla, ok ollu lidi [jeirra; eptir pvi var alir bunadr stofunnar, en drykk skorti {)ar eigi um kveldit, svå åfengan, at allir våru fulldrukknir, ok hbfudverdir ok utverdir sofnudu. Hå let 25 Sigrfdr drdttning um nottina veita peim atgongu bædi med eldi ok våpnum; brann {iar stofan, ok jieir menn er inni våru, en £>eir våru drepnir, er ut kdmust. Sigrfdr sagdi {iat, at svå skyldi hon leida småkonangum at fara af odrum lbndum til {)ess at bidja hennar. Sfdan var hon -0 kullud Sigrfdr hin stdrråda.

49. Fæddr Olafr konungr Haraldsson. I?ann vetr ådr var Jomsvfkinga orrosta å Hjorunga- vågi. Hrani liafdi verit eptir at skipum, pk er Haraldr hafdi gengit å land upp, med J)vf lidi er eptir var til forråda. En er [>eir spurdu, at Haraldr var af lffi tekinn,

V i,* |ja foiu pcir i bro tt sem tfdast ok aptr til Noregs ok sogdu pessi tfdindi. Hrani for å fund Åstu ok sagfli henm atburd um for peirra ok svå hverra erenda Haraldr for å fund Sigrfdar dréttningar. Asta for |>egar til Upp- landa til fodur sfns, er bon bafdi spurt [Dessi tfdindi, ok 5 t<5k hann vel vid bcnni, en bædi pau våru mjok ’reid um pa rådaætlan, er verit bafdi i Svfpjod, ok pat er Haraldr hafdi henni ætlat einlæti. Asta Gudbrandsdottir 61 sveinbarn pa um suraarit; så sveinn var nefndr Olaf)-, er liann var vatni ausinn; Hrani jds hann vatni. Var så sveinn 10 par uppfæddr fyrst med Gudbrandi ok Astu, modur sinni.

50. Fru Udkom jarli. Hakon jarl réd Noregi alt bit ytra med sjå, ok hafdi bann td forråda 1G fylki. En sfdan er Haraldr hinn hår- fagri bafdi svå skipat, at jarl skyldi vcra i hvcrju fylki , l5 pa belzt pat leugi sfdan. Håkon jarl hafdi 16 jarla undir ser. Svå segir i Velleklu:

Hvar viti old und einum fess ridr furs med fjdrum jarObyggvi sva liggja, fdlkleikr Iledins reikar Jiat skyli herr um hugsa, logskundadar lindar 2^ hjarl ok 16 jarla. lofkendr himins endum. Medan Håkon jarl réd fyrir Noregi, på var géd årferd i landi ok gédr fridr innan lands med bondum. Jarl var vinsæll vid bændr lengsta stund ævi sinnar; en er å leid, pa geidist pat mjok at um jarl, at hann var usidugr um 25 kvennafai; geidist par svå mikit at, at jarl lét taka rfkra manna dætr ok fly tja lieira til sfn, ok lå lija viku eda tvær, en sendi heim sfdan, ok fékk bann af pvf åpokka mikinn af frændum kvennanua, ok téku bændr at kurra dia, svå sem Prændir eru vanir um alt pat, er peim er 30 i moti skapi. 1

51. Ferd f ’oris klokJcu at leita Olafs Tryggvasonar. Håkon jarl fær nokkurn pata af pvf, at madr mun så vera fyrir vestan haf, er Oli nefnist, ok halda peir hann par fyrir konung. En jarl grunadi af fråsogn nokkurra manna, at vera mandi nokkurr af konungaætt norr- ænni. Honum var sagt, at Oli kalladist gerzkr at ætt; en jarl liafdi pat spurt, at Tryggvi Olafsson hafdi ått 5 son, pann er farit hafdi austr i Gardariki ok par uppfæzt med Valdimar konungi, ok hét så Olafr; hafdi jarl ok mjok atspurningum leitt um pann mann, ok grunadi at så hinn sami mundi nu vera kominn par i Vesterlondum. Ma6r er nefndr I?<5rir klakka, vin mikill Håkonar jarls, ok var longum i viking, en stundum i kaupferdum, ok var vida kunnigt fyrir. fenna mann sendi Håkon jarl vestr um haf, bad hann fara kaupferd til Dyflinnar, sem på var morgum titt, ok skynja pat, hverr madr Oli pessi væri; en ef hann spyrr pat til sanns, at hann væri Olafr 15 Tryggvason eda nokkurr annarr af konungsætt norrænni, på skyldi IJ6rir koma vid hann svikrædum nokkurum, ef hann mætti.

f 52. Olafr Tryggvason kom i Noreg. Sidan får Porir vestr til Irlands til Dyflinnar ok 20 spurdi par til Ola; var hann par med Olafi kvaran, mågi sinum. Sidan kom Pdrir sér i tal vid Ola; f\5rir var madr ordspakr. En er peir hdfdu mjok lengi talat, på t<5k Oli at spyrja af Noregi, fyrst frå Upplendinga- konungum, ok hverir peir våru på å lifi, eda hvat riki ^ peir hdfdu; hann spurdi ok um Håkon jarl, hver vinsæld hans var i landinu. Pdrir svaradi: Jarl er svå rikr madr, a* engi porir annat at mæla en hann vill, en pat veldr Pvi, at hvargi er 1 annan stad til at gauga; en pér satt ^ at segja, på veit ek margra gdfugra manna skaplyndi ok svå alpydunnar, at pess væri fusastir ok bunastir, at odkkurr konungr kæmi par til rikis af ætt Haraids hins hårfagra; en vér sjåm nu engan pann til, ok mest fyrir På sok, at pat er nu reynt, at illa dugir at berjast vid ^åkon jarl. En er peir tdludu petta opt, på lætr Olafr ^ * Ijås fyrir l?6ri nafn sitt ok ætt, ok spyrr hann råds, HeimskriDgla, I. 22 hvat hann hyggi, ef Olafr ferr til Noregs, hvårt hann ætlar, at bændr rnuni vilja taka viå honum at konungi. forir eggjaåi hann åkafliga jDessar ferå ar ok lofaåi hann mjok ok hans atgervi. Tok Olafr pk at fysast mjok at fara til ættleifåar sinnar. Siglir Olafr [>a vestan meå 5 5 skipum, fyrst til Suåreyja; férir var {iar i for meå honum. Slåan sigldi hann til Orkneyja. Sigurår jarl Hloåvisson lå jjå i Rognvaldsey i Åsmundarvågi meå eitt langskip ok ætlaåi at fara yfir å Katanes. f å sigldi Olafr sinu liåi vestan at eyjunum ok lagåi Jiar til hafnar, [m at 1° Petlandsfjorår var eigi færr. En er konungr vissi, at jarl lå fiar fyrir, pk lét hann jarl kalia til tals viå sik. En er jarl kom til tals viå konung, pk hbfåu Jieir åår fått talat, åår konungr segir, at jarl skuli skirast låta ok alt landsfélk hans, en at dårum kosti skyldi hann pk deyja Jiegar i staå; en konungr kvezt mundu fara meå eld ok usla yfir eyjarnar ok eyåa land f>at, nema fdlk kristnaåist. En svå sem jarl var pk viåkominn, |)å kaus hann |)ann af, at taka skim; var hann {)å skfrår, ok alt-fiat f61k er fiar var meå jarli. Sfåan svaråi jarl konungi eiåa ok ^ geråist hans maår, fékk honum son sinn til gislingar, er hét Hvelpr eåa Hundi, ok liafåi Olafr hann til Noregs meå sér. Sigldi Olafr pk austr i haf ok kom af hati utan at Morstr, gékk Jiar å land fyrst i Noregi, ok lét hann messu ])ar syngja i landtjaldi. En sfåan var i [jeim sama $ staå kirkja ger. férir klakka sagåi konungi, at jiat eina var honum råå, at gera ekki bert um, hverr hann var, ok låta enga njosn fara fyrir sér, ok fara sem åkafligast å fund jarls ok låta hann ubuinn viå veråa. Olafr konungr gerir svå, at hann ferr norår nåttfari ok dagfari, $ svå sem leiåi gaf, ok geråi ekki landsfolk vart viå ferå sfna, hvert hann fér. En er hann kom norår til Agåaness; pk spuråi hann, at Håkon jarl var inn i firåinum, ok J3at meå, at hann var usåttr viå bændr. En er férir heyråi [Detta sagt, [)å var mjok annan veg en hann hugåi, 3° J)vi at eptir Jomsvfkinga orrostu våru allir menn i Noregi fullkomnir vinir Håkonar jarls fyrir sigr, fiann ei hann hafdi fengit, ok frelsat laud alt af hernadi, en nu vai svå illa at borit, at hbfdingi mikill var kominn i landit, en bændr våru usåttir vi5 jarlinu.

5 53. Flot ti Hdkonar jarls. Håkon jarl var å veizlu i Gaulardal at Medalhiisuni, en skip hans lågu ut vid Viggju. Ormr lyrgja er madr nefndr, rlkr bondi, hann bjd å Bunesi, hann åtti konu, jiå er Gudrun er nefnd, dottir Bergjiérs af Luudunr, hon 10 var kollud Lundasol, hon var kvenna fridust. Jarl sendi firæla sina til Orms fieirra erenda, at hafa Gudrunu, konu Orms, til Jarls, Erælar båru upp erendi sin; Ormr bad flå, fyrst fara til nåttverdar, en ådr [irælar hofdu matazt, |)a våru komnir til Orms margir menn or hygdinni, er 15 hann hafdi ord sent. Lét Ormr flå engan kost, at Gudrun færi med Jirælunum. Gudrun mælti, had firæla svå segja jarli, at hon mundi eigi til hans koma, nema hann sendi eptir henni Poru af Birnul; hon var liusfreyja rfk ok ein af unnostum jarls. Brælaruir segja, at fieir skulu fiar svå 20 koma odru sinni, at bondi ok liusfreyja munii fiessa idrast skamhragds, ok heitast jirælamir injok ok fara brott sidan. En Ormr lét fara beror Qogurra vegna um hygdina, ok lét fiat bodi fylgja, at allir skyldu med våpnuni fara at llåkoni jarli ok drepa hann, ok sendi til llalldérs å 25 Skerdingsstedju, en Halldérr let jiegar faia heibi. Litlu ådr hafdi jarl tekit konu manns, fiess er Bijnjélfr hét, ek var |iat verk allmjbk ufiokkat, ok vai jia vid sjålft, at herr mundi upp lilaupa. Eptir fiessu oihodi hljop upp mugi manus ok sétti til Medalhiisa. En jarl fékk njésn 30 ok for af bænum med lid sitt ok i dal djupan, liann er nu er kalladr Jarlsdalr sidan, ok leyudust fieir fiar. Eptir um daginn hafdi jarl njosn alt af béndaherinum. Bæn i téku vegu alla ok ætludu helzt, at jarl mundi hafa an til skipa sinua; en fyrir skipunum réd fiå Erlendr, son 25 hans, hinn mannvænsti madr. En er nåttadi, ciei i jai 1 " Heimskringla. f liåinu ok bad fara niarkleidi ut til Orkadals: engi ma<5r mun yår mein gera, ef ek em kvergi i nånd; gerit orå Erlendi, at hann fari ilt eptir firåinum, ok hittumst vit å Mceri, ek mun vel få leynt mér fyrir bondum. F6r jarl f>å ok jaræll hans meå honum, er Karkr er nefndr. Iss 5 var å Gaul, ok bratt jarl {aar i hesti si'num, ok jaar lét hann eptir mottul sinn, en f>eir fåru i helli jaann, er si'åan er kallaår Jarlshellir. far sofnuåu jaeir. En er Karkr yaknaåi,^ jiå sagåi hann draum sinn, at maår svartr ok illiligr for hjå hellinum, ok hræddist hann jaat, at hann 10 mundi inn ganga, en så maår sagåi honum, at Ulli var dauår. Jarl sagåi, at Erlendr mundi drepinn. Enn sofnar Pormoår Karkr oåru sinni ok lætr illa i svefni, en er hann vaknar, segir hann draum sinn, at hann så jiå hinn sama mann fara ofan aptr, ok baå segja jarli, at jiå våru 15 lokin sund oli. Karkr sagåi jarli draurninn; hann grunaåi, at slfkt mundi vera fyrir skammlffi hans. Si'åan stoå hann upp, ok géngu jieir å bæinn Kimul. f å sendi jarl Kark å fund foru, ok baå hana koma leyniliga til sin. Hon geråi svå ok fagnar vel jarli. Hann baå hana fela sik 20 um nokkurra nåtta sakir, }iar til er bændr ryfi samnaåinn. Hér mun jrin leitat, segir hon, um bæ minn bæåi uti ok inni, [ivf at jiat vitu margir, at ek mun gjarna hjålpa fér alt jiat er ek må. Einn staår er så å minum bæ, er ek munda eigi kuuna at leita sliks manns, |iat er sv/na- 25 hæli nokkut. fau komu {rannug til. få mælti ja rl: Hér skulum vér um buast, lifsins skal nu fyrst gæta. f å gråf jirællinn jaar grof mikla, ok har i brott moldina, si'åan lagdi hann jaar viåu yfir. fåra sagåi jarli jaau tfåindi, at Olafr Tryggvason var kominn utau i fjiiråinn, ok hafåi 30 hann drepit Erlend, son hans. Si'åan gékk jarl i gråfina, ok bååir jaeir Karkr, en fora geråi yfir meå viåum ok såpaåi yfir moldu ok myki ok rak jiar yfir svi'nin. Svi'na- bæli jaat var undir steini einum miklum. 54. Daudi Erlends. Olafr Trvggvason hélt utan i fjordinn 5 langskipum, en ])ar reri innan i mdti Erlendr, son Håkonar jarls, med 3 skipum. En er skipin nålgudust, få grunadi Erlend, 5 at ufridr raundi vera, ok snua at landi. En er Olafr så langskipin eptir firdinum fara ok roa i raoti sér, få hugdi hann far mundu fara Håkon jarl, ok bad r<5a eptir feirn sem åkafast. En er feir Erlendr våru komnir at landi, reru feir å grunn ok hljopu fegar fyrir bord ok leitudu ^ til lands. få rendu at skip Olafs. Olafr så livar lagdist niadr fridr forkunnliga. Olafr greip hjålmunvolinn ok kastar at feim raanni, ok kom lioggit i hofud Erlendi, syni jarls, svå at haussinn brotnadi til heila. Lét Erlendr far lif sitt. feir Olafr dråpu far mart manna, en sumt kom å 15 flotta, sumt toku feir ok gåfu grid, ok hofdu af tidinda- sogn. Var få Olafi sagt, at bændr hbfdu rekit Hakon jarl, ok hann var farflbtti fyrir feim, ok dreift var ollum flokki hans.

55. Daudi Håkonar jarls. 0 Sidan koma bændr å fund Olafs ok verda hvårir odrum fegnir ok taka fegar samlag sitt. Taka bændr hann til konungs yfir sik, ok taka allir eitt råd, at leita eptir Håkoni jarli, ok. fara upp i Gaulardal, ok fykkir I>at likast, at jarl muni vera å Rimul, ef hann er nokkur 5 at bæjum, fvi at fora var far kærstr vin hans i feim dal. Fara feir fannug ok leita jarls uti ok inni ok finna hann eigi. Ok |)å åtti Olafr husfing uti i gardinum; hann stbd upp å stein fann hinn mikla, er stéd hjå svina- bælinu. f å taladi Olafr fyrir monnum, ok vard fat i ^ i’ædu hans, at hann mundi fann mann gæda bædi fé ok virding, er Håkon jarl yrdi at skada. fessa rædu heyrdi Jart ok Karkr; feir hbfdu ljos hjå sér. Jarl mælti: Hvi ertu svå bleikr, en stundum svartr sem jord? Er eigi fat, at fd vilir svikja mik? Eigi, segir Karkr. Vit våium fæddir å einni nott, segir jarl, skamt mun ok verda milli dauda okkars. få for Olafr konungr å hrott, er kveldadi. En er nåttadi, på hélt jarl voku yfir sér, en Karkr sofnadi ok lét illiliga. På vakti jarl hann ok spurdi, hvat hann dreymdi. Hann sagdi: Ek var nu å Hlodum, 5 ok lagdi Olafr konungr gullmen å hals mér. Jarl svaradi: far mun Olafr låta hring blédraudan lim hals pér, ef pu finnr hann; vara pu pik svå; en af mér muntu gott hljéta, svå sem fyrr hefir verit, ok svfk mik eigi. Sfdan voktu peir bådir, svå sem hvårr vekti yfir odrum. En i moti 1° degi på sofnadi jarl, ok brått lét hann illa, ok svå mikit vard at pvf, at jarl skaut undir sik hælunum ok hnakk- anum, svå sem hann mundi vilja upp risa, ok lét hått ok égurliga. En Karkr vard hræddr ok felmsfullr ok greip knff mikinn af linda sér ok skaut i gegnum harka jarls ^ ok skar ut or. fa t var bani Håkon ar jarls. Sidan sneid Karkr kbfud af jarli ok hljop i hrott med ok kom eptir um daginn inn å Hladir ok færdi hofud jarls Olafi konungi; hann sagdi ok på pessa atburdi um ferdir peirra Håkonar jarls, sem nu er ritat. Sfdan lét Olafr konungr 20 leida hann i hrott ok hoggva hofud af.

56. Gryting hofuds Ildkonar jarls. få for Olafr konungr ok fjoldi hénda med honum ut til Nidarhélms ok hafdi med sér hofud Håkonar jarls ok Karks. Så hélmr var på hafdr til pess at drepa par 25 pjofa ok illmenni, ok stod par gålgi, ok lét hann par til hera hofud Håkonar jarls ok svå Karks. Gékk på til alir herrinn ok æpti upp ok grytti par at, ok mæltu, at par skyldi nfdingr fara med odrum nfdingum. Sfdan låta peir fara upp f Gaulardal ok taka par bukinn ok drogu BO i hrott. Vard hér svå mikill måttr at Qåndskap, peim er frændir gerdu til Håkonar jarls, at engi madr måtti nefna hann annan veg en jarl hinn illa; var petta kali haft lengi sfdan. En hitt er satt at segja frå Håkoni jarli, at hann hafdi marga hluti til pess at vera hofdingi, fyrst 35 kynkvfsl stdra, j)ar med speki ok kænleik at fara med rikdominum, roskleik i orrosturø, ok j)ar med hamingjuna at vega sigrinn ok drepa fjåndmennina. Svå segir ]?orleifr Raudfeldarson:

5 Håkon! vitum livergi, fu hefir odlinga Odni, hafizk hefir runnr af gunni, etr hrafn af nå gctnura, fremra jarl und ferli, vera måttu af J)vf visi folk rånar, f>ér måna. vfdlendr, niu senda. Manna orvastr var Håkon jarl, en hina mestu ukamingju 10 bar sllkr hofåingi til dånardægrs sins. En hat bar mest til er svå var<5, at jiå var su tlå komin at fyrirdæmast skyldi blotskaprinn ok blotmenninir, en i stad kom keilog trua ok réttir siåir.

57. O la/r Tryggvason tole Icomingdom yjir N oregi. 15 olafr Tryggvason var til konungs tekinn i Pr&ndkeimi å allsberjar jiingi um land alt, svå sem haft bafåi Haraldr hinn hérfagri. * Hljåp pk upp mugr ok marg- menni, ok vildi engi annat beyra, en Olafr Tryggvason skyldi konungr vera. For Olafr j)å um land alt ok lagåi 20 undir sik. Snerust til blyåni viå hann allir menn i Noregi; jafnt jjeir bofåingjar å UpplOndum eåa i Vlkinni, er åår kbfåu land baldit af Danakonungi, j)å gerdust j^eir menn Olafs konungs ok béldu land af konum. Får hann svå yfir land hinn fyrsta vetr ok eptir um sumarit. Eiilkr 25 jarl Håkonarson ok Sveinn, hrååir hans, ok aårir frændr Jieirra ok vinir, flyåu landit ok såttu austi i Sviaveldi til Olafs konungs hins sænska ok féngu J>ar gååar viåtokur. Svå segir Pdrdr Kolbeinsson: En til lands {iess er lindar Meinrennir! brå, manna 30 margs fy»a skop, varga, lådstafr vegit hafdi, hraustr J)å cr herr for vestan, * ljbda litlu sidar hygg ek kdniu son Tryggva. læ Ilåkonar ævi. Ok enn: Hafitf ser vid særi, Sotti reidr at radum, sliks var van at hånum, rann engi |m manna, auds en upp uin kvædi {iralyndi fékksk frændum, Einkr i hug meira. {jrænskr jarl konung sænskan. 5

58. Kvdnfang Lodins. Lodinn er madr nefndr vikverskr, audigr ok ættadr vel. Hann var optliga i kaupferdnm, en stundum i kernadi. Pat var eitt sumar, at Lodinn fdr i kaupferd; åtti kann einn skip pat ok kafdi mikinn kaupeyri. Hann helt til 1° Eistlands ok var par i kaupstefnu um sumarit. En pa er markadrinn stdd, Jjå var pannug fluttr margskonar kaupskapr; £>ar kom man mart falt. Par så Lodinn konu ndkkura, er seid kafdi varit mansali, ok er kann leit å konuna, £>å kendi kann, at £>ar var Ås,tridr Einksdottir, 15 er ått kafdi Tryggvi konungr, ok var {)å ulik pvl sem fyrr, er kann så kana; kon var £)å fol ok grunnleit ok illa klædd. Hann gékk til kennar ok spurdi kvat råds kennar var. Hon sagdi: Pungt er frå Jm at segja; ek em seid mansali, en kingat kdfd til sdlu. Sidan konnudust 20 hau vid, ok vissi Åstridr skyn å konum; bad kon sidan, ef kann vildi kaupa kana ok kafa heim med sér til frænda kennar. Ek mun gera pér kost å um Jiat, segir kann, ek mun flytja [)ik til Noregs, ef |)u vill giptast mér. En med [ivi at Åstridr var |iå nauduliga vidkominn, ok J>at 25 annat at kon vissi, at Lodinn var madr stdrættadr ok vaskr, pa keitr kon konum [)essu til utlausnar sér. Sidan keypti Lodinn Åstridi ok hafdi keim med sér til Noregs ok fékk kennar med frænda rådi. Peirra korn våru jjau Porkell nefja, Ingiridr ok Ingigerdr. Dætr Åstridar ok 30 Tryggva konungs våru fiær Ingibjorg ok Åstridr. Synir Eirlks bjodaskalla våru peiv Sigurdr, Karlshbfud, Josteinn ok Porkell dydrill, ok våru allir gofgir ok audgir ok åttu bu austr i landi. Brædr tveir bjoggu i Yik austr, két annarr Porgeirr en annarr Hyrningr, audgir ok kynstdrir, 35 peir féngu dætra Lodins ok Åstrldar, Ingirldar ok Ingi- gerdar.

59. Olafr konungr kristnar Vtlcina. Haraldr Gormsson Danakonungr, på er bann hafdi 5 vid kristni tekit, på sendi bann bod um alt sitt riki, at allir menn skyldu skirast Iåta ok snuast til réttrar triiar. Hann fylgdi sjålfr pvl bodi ok veitti par styrk ok refsing, er eigi géngi vid ella. Hann sendi två jarla i Noreg med lid mikit, er svå bétu: Urguprjotr ok Brimilskjarr; 10 peir skyldu boda kristni i Noregi. fa t gékk vid i Vlk- inni, par er riki Haraids konungs stéd yfir, ok sklrdist på mart landsfolk. En eptir dauda Haraids på f6r brått Sveinn tjuguskegg, son hans, i bernad bædi i Saxland ok Frfsland ok at lyktura til Englands. En menn peir i 15 Noregi, er vid kristni hofdu tekit, på burfu peir aptr til blota svå sem fyrr, ok menn gerdu nordr i land. En er Olafr Tryggvason var konungr ordinn i Noregi, på dvaldi bann lengi um sumarit i Vlkinni; kému par margir til hans frændr hans, en sumir mågar, en margir 20 hofdu verit miklir vinir fodur lians, ok var bonum par fagnat med allmiklum kærleik. f å kaliar Olafr til tals vid sik mådurbrædr slna, Lodin, stjupfbdur sinn, måga slna forgeir ok Hyrning; bar sidan fyrir på med kinum mesta albuga petta mål, at peir skyldu sjålfir undir taka 25 med honum ok fylgja sidan med ollum krapti, at hann vill kristnibod upp befja um alt riki sitt, segir at bann skal pvl åleidis koma at kristna alt i Noregi eda deyja at bdrum kosti: ek skal gera ydr alla mikla menn ok rlka, pvl at ek trui ydr bezt fyrir sakir frændsemi ok 30 annarra tengda. Allir peir jåttudu pessu, at gera bvat sem hann baud, ok fylgja bonum til pess alls, er bann vildi, ok allir peir menn er peirra rådum vilja fylgja. Gerdi Olafr konungr pegar bert fyrir alpydu, at bann vill pjåda kristni ollum monnum i riki sinu. Toku peii pegai ^ fyrstir undir at jåtta pessu bodi, er ådr hofdu undii gengit? Heimskringla, I. 23 våru peir ok rikastir af peim monnum, er {ja våru vie) staddir, ok gerdu allir ad rir at peirra dæmum. Våru {)å skirdir menn allir austr um Vikina. Fdr på konungr nordr i Vikina, ok baud ollum monnum at taka vid kristni; en peim er i moti mæltu, veitti liann storar refsingar, drap 5 suma, suma lét hann hamla, suma rak hann or landi å brott. Kom på svå, at um pat rfki alt, er fyrr hafdi styrt Tryggvi konungr, fadir hans, ok svå pat er ått hafdi Haraldr grenski, frændi hans, gékk pat félk alt undir kristnibod, pat er Olafr bodadi, ok vard pat sumar ok 1° eptir um vetrinn alkristit um Vikina.

60. Frå Hordum.

9 Olafr konungr får snimma um vårit ut i Vikina ok hafdi lid mikit, får på nordr å Agdir; en hvar sem hann åtti ping vid bændr, på bodadi hann ollum monnum 15 at skirast, ok géngu menn undir kristni, pvi at engi fékkst uppreist af båndum moti konungi, ok var fdlkit skirt hvar sem hann får. Menn peir våru å Hijrdalandi margir ok gofgir, er komnir våru af ætt Ilordakåra. Hann åtti fjora sonu, einn var forleifr spaki, annarr Ogmundr, fadir 20 Pårdlfs skjålgs, fodur Erlings af Sola, pridi var IJ6rdr, fadir Klypps hersis, er drap Sigurd slefu Gunnhildarson, fjårdi Olmådr, fadir Åskels, fodur Åslåks litjaskalla. Pessi ættbogi var på mestr ok gofgastr å Hordalandi. En er peir frændr spurdu til vandkvædis pessa, at konungr for $ austan med landi ok hafdi lid mikit ok braut forn log å monnum, en allir sættu refsingum ok afarkostum, peir er i moti mæltu, peir frændr gerdu stefnulag milli sin, ok skulu gera rad fyrir ser, pvi at peir vita, at konungr mun brått koma å fund peirra, ok semst pat med peim, 30 at peir skulu koma allir med ijSlmenni til Gulapings ok stefna par fund vid Olaf konung Tryggvason. 61. Kristnat Bo g aland. Olafr konungr stefndi {)ing, fegar er hann kom å Rogaland. En er béndum kom {lingbod, pk samnast poir fjolment saman ok med alvæpni. En er peiv koma saman, 5 taka fjeir tal ok rådagerd, ok ætla til {Dess {Drjå menn, f)å er målsnjallastir våru i {Deirra flokki, at svara Olafi konungi å {Dinginu ok tala moti honum, ok {Dat med at jDeir vilja eigi ganga undir ulog, {Dott konungr bjodi jDeim. En er bændr koma til {Dings, ok {Ding var sett, }Da stod ^ Olafr konungr upp ok taladi fyrst blidliga til bénda, fannst ]Dat p6 f hans måli, at hann vill, at £>eir taki vid kristni, bad {)å til med fogrum ordum, en at lyktum let bann {Dat fylgja vid {Da, er i moti mæltu ok eigi vildu undir ganga bod hans, at |Deir mundu sæta af honum ^ reidi ok refsingum ok hordum afarkostum, hvar sem hann mætti vid koma. En er hann lauk måli smu, {Da stod upp så af bondum, er einna var snjallastr ok fyrst var til {Dess tekinn, at svara skyldi Olafi konungi. En er bann vildi til måls taka, pk setr at honum hdsta ok ^ frongva svå mikinn, at hann fékk en gu ordi uppkomit, ok sezt hann nidr. f å stendr upp annarr bdndi, ok vill så eigi fallast låta andsvorin, pott hinum fyrra hefdi eigi vel til tekizt. En er så hefr upp mål sitt, {Da var hann svå stammr, at hann fékk engu ordi uppkomit. Toku pk 25 allir at hlæja, er å heyrdu. Settisfc {Da bondi nidr. f å stod upp hinn pridi ok vill tala i moti Olafi konungi. En er så tok til måls, var hann svå håss ok råmr, at eogi madr heyrdi livat hann taladi, ok settist hann nidr. ^å vard engi til af båndum at mæla i m6ti konungi. En 30 or bændr féngu engan til andsvara vid konung, {Da vard oogi uppreist {Deirra til métstodu vid konung; kom {Da svå, at allir jåttu pvi er konungr baud. Var {)å skfrt l^ngftflk alt, ådr konungr skildist par vidr. 62. Kvdnbæn Erlings Skjdlgssonar. Olafr konungr stefndi lidi sfnu til Gula£>ings, pvi at bændr hafa honum £>au orå send, at [)eir vilja £>ar svara måli hans. En er f>eir koma hvårirtveggju til {jings, J)å vill konungr fyrst eiga tal viå landshofåingja. En er 5 feir koma å stefnu allir saman, få berr konungr upp sin erendi,.ok byår feim at taka viå skirn eptir boåi hans. f å segir Olmoår hinn gamli: Rætt hofum vér frændr um fetta mål vår i millum, ok munum vér allir hverfa at . einu rådi. Meå fvi, konungr, at fii ætlar at pynda oss 10 frændr til slfkra hluta ok brjota log vår ok brjota oss undir fik meå nokkurri nauåung, pk munum vér i moti standa meå ollu afli, ok fåi feir sigr, er auåit verår. En ef fu, konungr, vill leggja nokkura farsæliga hluti til vår frænda, pk måttu f)at gera svå vel, at vér munum ^ allir hverfa til f)m meå fullkominni jjjonostu. Konungr segir: Hvers vili [>ér mik beiåa, til pess at sætt vår veråi sem bezt? få svarar Olmoår: fat er hit fyrsta, ef ]m vill gipta Åstriåi, systur jrina, Erlingi Skjålgssyni, frænda vårum, er vér kollum nu mannvænstan allra ungra manna 2® i Noregi. Olafr konungr segir, at honum {)ykkir likligt, at gjaforå muni vera gott, segir at Erlingr er ættaår vel ok maår hinn likligsti synum; en J3 0 segir hann, at Astrfår å svor fiessa måls. Sfåan ræddi konungr jjetta viå systur sina. Litt nyt ek f)ess, segir hon, at ek em konungs ^ déttir ok konungs systir, ef mik skal gipta utignum manni; mun ek enn heldr biåa nokkura vetr annars gjaforås. Ok skildu |)au ræåuna at sinni.

63. Kristnat Hordaland. Olafr konungr lét taka hank, er Astrfår åtti, ok lét 3° plokka af Qaårar allar ok sendi henni siåan. få mælti Astrfår: Reiår er broåir minn nu. Siåan stéå hon upp ok gékk til konungs. Hann fagnaåi henni vel. få mælti T Astrfdr, segir at hon vill, at konungr sé fyrir hennar Saga Olafs Tryggvasonar. lol rådi slikt sem hann vill. fat hugda ek, segir konungr, att ek munda få vald til, at gera pann tiginn mann , sem ek vil, hér i landi. Lét konungr på kalia til tals Olmod ok Erling ok alla på frændr; var på talat bonord petta, 5 lauk svå at Astridr var fostnud Erlingi. Sidan lét kon ungr setja pingit ok baud béndum kristni. Var på Erlingr ok Olmédr forgangsmenn at fly tja petta mål konungs, ok par med allir frændr peirra. Bar på engi madr traust til at mæla i moti, var på skirt alt pat folk ok kristnat.

10 64. Brullaup Erlings SJcjalgssonar. Erlingr Skjålgsson gerdi um sumarit brullaup sitt, ok var par allmikit fjolmenni, fa r var Olafr konungr. få baud konungr at gefa Erlingi jarldom. Erlingr segir svå: Hersar hafa verit frændr minir, vil ek ekki hafa nafn lS hæra en peir; hitt vil ek piggja, konungr, at pér låtit mik vera mestan med pvi nafni her i landi. ^ Konungi jåtti honum pvi, ok at skilnadi peirra veitti Olafr kon ungr Erlingi, mågi sinum, uordan frå Sognsæ ok austi til Lidandisness, med pvilikum hætti sem Haraldi hinn håi- 20 fagri hafdi veitt sonum sinum ok fyrr er ritat.

65. Kristnadir Firdir oh Baumdælir. fetta sama haust stefndi .Olafr konungr fjogurra fylkna ping nordr å Stadi å Dragseidi: par skyldu koma Sygnir ok Firdir, Sunnmærir ok Baumdælir. For Olafr 25 konungr pannug med allmikit Ijolinenni, ei hann hafdi haft austan or landi, ok svå pat lid er på hafdi komit til hans å Hordalandi ok Rogalandi. En er Olafr konungr kom par til pings, på bodadi hann par kristni sem i Sårum stodum. En fyrir pvi at konungr hafdi par styrk ^ mikinn fjolmennis, ok ottudust peir pat; en at lyktum pess måls på baud konungr peim två kosti: annathvårt at peir tæki kristni ok léti skirast, eda at odrum osti at peir skyldi halda vid hann orrostu. En er bændr sa engi fong til at berjast vid konung, på var hitt rad upp- tekit, at alt folk kristnadist. En Olafr konungr ferr j)å meå lidi sinu å Nordmæri, ok kristnar hann jiat fylki. Sidan siglir hann inn å Hl ad ir, ok lætr hann brjota ofan hofit ok lætr taka alt fé ok alt skraut or hofinu ok af godunum. Hann tok gullhring mikinn or hofshurdinni, er 5 Håkon jarl hafdi låtit gera; sidan lét Olafr konungr brenna hofit. En er bændr verda fiessa varir, j)å låta |ieir fara hercir um oli fylki ok stefna her ut ,ok ætla at konungi. Olafr konungr hélt f>å lidi sinu ut eptir firdi ok stefnir sidan nordr med landi, ok ætlar at fara nordr å Håloga- K land ok kiistna f)ar. En er hann kom nordr i Bjarnaura, {ia spyrr hann jiat af Hålogalandi, at {ieir hafa jiar her uti ok ætla at verja land fyrir konungi. Eru beir bar hofdingjar fyrir lidi: Hårekr or Pjottu, Périr hjtirtr or Vagum, Eyvindr kinnrifa. En er Olafr konungr spyrr IS {letta, |iå snyr hann leid sinni ok siglir sudr med landi. En er hann kom sudr um Stad, {iå for hann alt tdraligar, en kom jid ondverdan vetr austr alt i Vlkina.

66. Bonord Olafs leonungs til Sigridcir drottningar. Sigildr drdttning i Svljijdd, er kollud var hin stdr- 20 råda, sat f»ar at buum slnum. Pann vetr fdru menn milli Olafs konungs ok Sigrldar dråttningar, ok h6f Olafr konungr jiar upp bonord sitt vid Sigrldi drdttning, en hon Wk {ivl llkliga, ok var f»at mål fest med einkamålum. På sendi Olafr konungr Sigrldi dråttningu gullhring jiann 25 hinn mikla, er hann hafdi tekit or hofshurdinni å Hlodum, ok jiåtti jiat hofudgersimi. Stefnulag skyldi vera til Jiessa måla eptir um vårit i Elfinni vid landamæri. En er hringr {iessi, er Olafr konungr hafdi sent Sigrldi drdttningu, var svå mjdk lofadr af 611um miinnum, {iå våru med dråttningu 30 smidar hennar, brædr tveir, en er {ieir hdfdu hringinn med hiindum ok haudvættu ok mæla einmæli milli sin, {iå lét drottnmg kalla Jiå til sin ok spyrr hvat {ieir spottadi at hringinum. Peir dylja |iess. Hon sagdi, at |:>eir skyldi fyrir hvern mun låta hana vita, hvat {ieir hafa at funnit. 35 Saga (3lafs Trjggvasonar. 183 Peir segja, at fals sé i hringinum. Sidan lét hon brjota i sundr hringinn, ok fannst par eir i innan. På vard drottning reid ok segir at Olafr man falsa hana at fleira en pessu einu. Penna sama vetr for Olafr konungr upp 5 å Hringanki ok kristnadi par.

67. SJdrdr Olafr Haraldsson. Asta Gudbrandsdottir giptist brått eptir fali Haraids grenska peim manni, er nefndr er Sigurdr syr; hann var konungr å Hringanki. Sigurdr var son Hålfdanar, en 10 hann var son Sigurdar hrlsa, Haraidssonar hins hårfagra. På var par med Åstu Olafr, son peirra Haraids grenska; hann fæddist upp i æsku med Sigurdi syr, stjupfodur slnum. En er Olafr konungr Tryggvason kom å Hringa- rlki at boda kristni, på lét skirast Sigurdr syr ok Asta, 15 kona hans, ok Olafr, son liennar, ok gerdi Olafr Tryggva son gudsitjar vid Olaf Haraldsson; på var hann prevetr. For Olafr konungr på enn ut i Vikina, ok var par um vetrinn. Pann var hann hinn pridja vetr konungr yfir Noregi.

20 68. Tal peirra Olafs konungs ok Sigridar storrddu. Snemma um vårit får Olafr konungr austr til Kon- ungahellu til stefnu måti Sigrldi dråttningu. En er pau funnust, på toludu pau pat mål, er rætt hafdi verit um vetrinn, at pau mundu gera samgang sinn, ok får pat 25 mål alt lfkliga. På mælti Olafr konungr, at Sigrfdr skyldi taka skim ok rétta tru. Hon sagdi svå: Ekki mun ek ganga af tru peirri, er ek hefi fyrr haft, ok frændr mlnir fyrir mér; mun ek ekki at pvl telja, pått pu truir å pann gud, er pér likar. På vard Olafr konungr reidr mjbk ok 30 mælti brådliga: Hvl mun ek vilja eiga pik hundheidna. Ok laust i andlit henni med glåfa slnum, er hann helt å. ktåd hann upp sidan, ok bædi pau. På mælti Sigrldi. Petta mætti verda vel pinn bani. Sidan skildu pau; fåi konungr nordr i Vikina, en dråttning austr i Sviaveldi. 69. Seidmanna brenna. Olafr konungr fdr pk til Tunsbergs ok åtti f>ar {Da enn f>ing ok talaåi å fDinginu, at {3eir menn allir, er kunnir ok sannir yråi at }m, at færi meå galdra ok gerningar, eåa seiåmenn, skyldu allir fara af landi 5 brott. Slåan lét konungr rannsaka eptir f>eim monnum um £>ær bygåir, er frnnnug våru i nåmunda, ok boåa ])eim ollum til sin. En er £>eir kému |3ar,* j}å var einn maår af £>eim, er nefndr er Eyvindr kelda; bann var sonarson Rognvalds réttilbeina, sonar Haraids hårfagra. Eyvindr 10 var. seiåmaår ok allmjok fjolkunnigr. Olafr konungr lét skipa dessum monnum ollum i eina stofu, ok lét par vel um buast, lét gera {)eim j3ar veizlu ok få jieim sterkan drykk. Ok f)å er £>eir våru drukknir, lét konungr leggja eld i stofuna, ok brann stofa su ok alt pat félk, er |)ar var inni, nema Eyvindr kelda komst ut um ljérann ok svå i brott. En er hann var langt i brott kominn, fann hann menn pk å leiå sinni, er fara ætluåu til konungs, ok baå pk segja konungi, at Eyvindr kelda var brott kominn or eldinum, ok hann mun aldri si'åan koma å vald 20 Olafs konungs, en liann mun alt fara å somu leid sem fyrr gerdi liann um alla kunnostu sfna. En er pessir menn koma å fund Olafs konungs, på segja peir slfkt frå Eyvindi, sem liann hafdi peim bodit. Konungr lætr illa yfir, er Eyvindr var eigi daudr. 2&

70. Drap Ei/vindar heldu. Olafr konungr for, er våradi, dt eptir Vikinni ok tok veizlur at storbuum snium, ok sendi bod alt um Vikina, at bann vill lid bafa uti um samarit ok fara nor dr i land. Søan får bann norår å Agdir, ok er leid langafostu, på 3° såtti hann nordr å Rogaland, ok kom påskaaptan i Kbrmt å Ogvaldsnesi; var par biiin fyrir honum påskaveizla; bann bafdi nær 300 manna. På somu nått kom par vid eyna Eyvindr kelda, bann hafdi langskip alskipat; våru Saga Olafs Tryggvasonar. 185 pat alt seømenn ok annat fjolkyngisfolk. Eyvindr gékk upp af skipi ok sveit hans, ok mognuQu fjblkyngi sfna; gercii Eyvindr peim huløshjålm ok pokumyrkr svå mikit, at konungr ok lid hans skyldi eigi mega sjå på. En er 5 peir komu mjok svå til bæjarins å Ogvaldsnesi, på geråist ljåss dagr; vard på mjbk annan veg, en Eyvindr haØi setlat; på kom mjorkvi, så er hann hafdi gert me3 fjol kyngi, yfir hann ok hans foruneyti, svå at peir så eigi heklr augum en hnakka, ok fåru alt i bring ok kring. En 10 varåmenn konungs så på, hvar peir fåru, ok vissu eigi hvat liåi pat var. Var på sagt konungi; ståå hann på upp, ok alt lidit, ok klæddist. En er konungr så, hvar peir Eyvindr foru, ba-6 hann menn sfna våpna sik ok ganga til ok vita, hvat monnum pat væri. En er konungsmenn I5 kendu par Eyvind, på tåku peir hann hondum ok alla på ok leiddu på til konungs. Sagåi på Eyvindr allan atburd um sfna ferå. Søan lét konungr taka på alla ok % tja på i flædisker ok binda på par. Lét Eyvindr svå lff sitt, ok allir peir; er pat søan kallat Skrattasker.

0 20 71. Fru Olaji konungi ok vélum Odins. Svå er sagt, £>å er Olafr konungr var å veizlunni å Ogvaldsnesi, at f>ar kom eitt kveld madr gamall ok ordspakr mjok, hafdi hott sfdan, vareinsynn; kunni så madr at segja af ollum londum. Hann kom sér i tal vid kon- > 25 Ung? [)6tti konungi gaman mikit at rædum hans, ok spurdi hann margra hluta, en gestrinn fékk orlausn til allra spurninga, ok sat konungr lengi um kveldit. få ®pyrr konungr, ef hann vissi, hverr Ogvaldr hafdi verit, I er hærinn ok nesit er vid kent. Gestrinn segir, at Og 30 I valdr var konungr ok kermadr mikill, ok blét ku eina ) *est, ok hafdi hana med sér, hvargi er hann for, ok £>otti h°num jjat heilnæmligt at drekka jafnan mjolk hennai. 9&yaldr konungr bardist vid konung, f)ann er Varinn hét. I t>eirri orrostu féll Ogvaldr konungr; var hann hér heygdr skamt frå bænum, ok settir upp bautasteinir, |>eir er hér Heimskringla, I. ^ standa enn. En i annan stad skamt bédan var heygd kJ rin. Slfka hluti sagdi kann ok marga adra fra konungum ok forntidindum. En er lengi var setit um néttina, på miuti biskup konung, at mål væri. at ganga at sofa. Gerdi konungr på svå. En er kann var afklæddr ok 5 kafdi i rekkju lagzt, på settist gestrinn å fåtskorina ok taladi enn lengi vid konung. fétti konungi ords vant, er aunat var mælt. Få mælti biskup til konungs, sagdi at mål væri at sofa; gerdi konungr på svå, en gestrinn gékk ut. Litlu sidar vaknadi konungr ok spurdi eptir gestinum ok bad bann kalia til sin, en gestr faunst på bvergi. Eptir um morgininn lét konungr kalla til sin steikara ok pann, er drykkiun vardveitti, ok spyrr, ef nokkurr ukunnr madr hefdi komit til peirra. Feir segja, at på er peir skyldu matbua, kom par madr nSkkurr, ok 15 sagdi, at furdu ilt slåtr sudu peir til konungs bords; sidan fékk bann peim tvær nautsidur digrar ok feitar, ok sudu peir pær med. odru slåtri. f å segir konungr, at j)å vist alla skal un)ta, segir at petta mundi engi madr verit hafa, ok par mundi verit bafa Odinn, så er beidnir menn 2® hofdu lengi å truat, sagdi at Odinn skyldi på engu åleidis koma at svikja på.

72. IJing i Prdndhe'uni. Olafr konungr dro på saman lid mikit austan or landi um sumarit ok hélt lidi pvi nordr til fråndbeims, ok 25 j lagdi fyrst inn til Nidaross. Sidau lét hann fara ping bod um allan fjordinn ok stefndi 8 fylkna ping å Frostu. En bændr sneru pingbodi i beror ok stefndu saman pegn ok præl um allan fråudbeim. En er konungr kora til ’ pings, på var kominn béndamugrinn med alvæpni. En er 8® ping var sett, på taladi konungr fyrir lydnum ok baud peim at taka vid kristni. En er hann bafdi litla hrid j talat, på kolludu bændr ok bådu bann pegja, segja at ella mundu peir veita bonum atgbngu ok reka bann 1 brott. Gerdu vér svå, sogdu peir, vid Håkon Adalsteins- fostra, f)å er hann baud oss jDvflfk bod, ok virdu vér ]}ik eigi meira en hann. En er Olafr konungr så ædi bénd- anna, ok f>at med at [jeir hofdu her svå mikinn, at ekki måtti vid standa, pk veik hann rædunni ok sneri til sam- 5 f^ykkis vid bændr; sagdi svå: Ek vil, at vér gerim sætt våra, svå sem vér hofum ådr lagt med oss; vil ek fara t>ar til, er per hafit hit mesta blot ydart ok sjå par sidu ydra, tokum pk råd vårt um sidu, hverja vér viljum hafa, ok sam|;>ykkjum {}å pat allir. En er konungr taladi linliga ^ til bdnda, pk myktust hugir {æirra, ok for sidan alt talit likliga' ok sått.gjarnliga, ok var pat rådit at lyktum, at vera skyldi midsumars blot inn å Mærinni, ok skyldu par til koma allir hofdingjar ok rikir bændr, svå sem sidr var til; par skyldi ok koma Olafr konungr.

15 73. Fra Jarnskeggja. Skeggi er nefndr nkr bondi, hann var kalladr Jårn- skeggi, hann bjo å Upphaugi å Yrjum. Skeggi taladi fyrst å pinginu méti Olafi konungi ok var mest fyrir kéndum at mæla i méti kristninni. J*eir slitu ]>inginu ^ med pessum hætti; foru på bændr heim, en konungr å Hladir.

74. Veizla d Hiddum. Olafr konungr lå skipum sinum i Nid ok hafdi 30 skipa ok frftt lid ok mikit, en sjålfr konungr var optliga 5 å Hlodum med hirdsveit sfna. En er mjok leid at pvi, er biotit skyldi vera inn å Mærinni, pk gerdi Olafr kon- ^ngr veizlu mikla inn å Hlodum, sendi bod inn å Strind upp i Gaulardal ok ut i Orkadal, ok baud til sin hbfd- *ngjum ok odrum stérbondum. En er veizla var buin ok ^ kodsmenn hdfdu til sétt, pk var par hit fyrsta kveld veizla fogr ok veitt allkappsamliga; våru menn mjok drukknir. eptir um nottina svåfu allir menn i ro par. Um ^orgininn eptir, er konungr var klæddr, lét hann syngja 8ér tidir, ok er messu var lokit, på lét konungr blåsa til huspings. Géngu på allir menn hans af skipum ok féru til pings. En er {Mug var sett, stéd konungr upp ok taladi ok mælti svå: Vér åttum ping inn å Frostu, baud ek på buandum, at peir skyldu låta skirast, en peir budu mér aptr i mat åsamt med oss, at vér skulum finnast inn å Mærinni ok gera par blot mikit. En ef ek skal til bldta hverfa i med ydr, pk vil ek gera låta hit mesta blot, pat sem titt i er, ok bldta monnum. Vil ek eigi til pess velja præla 10 i eda illmenni, skal til pess velja at få godunum hina ågætustu menn, nefni ek til pess Orm lygru af Medal- husum, Styrkår af Gimsum, Kår af Grytingi, Åsbjorn Porbergsson af Varnesi, Orm af Lyxu, Hallddr af Skerd- ingsstedju. Ok par nefnir hann med adra 5, ()å er 15 ågætastir våru, segir svå, at hann vill pessum blota til års ok fridar ok lét pegar veita peim atgongu. En er bændr så, at peir hofdu eigi lidskost vid konungi, på bidja peir sér grida ok bjdda alt råd sitt å konungs vald. Semst pat å milli peirra, at allir bændr; peir er par våru 20 komnir, létu skfrast ok veittu konungi svardaga, til pess at halda rétta tru en leggja nidr bldtskap alian. Hafdi konungr på menn pessa alla i bodi siiiu, alt par til er peir féngu sonu sma eda brædr eda adra nåfrændr i gisling til konungs. 25

75. Frå pingi { Prandheimi. Olafr konungr f<5r med ollu lidi sinu inn i I?råndkeim, en er kann kom inn å Mæri, på våru par komnir allir kofåingjar Prænda, peir er på st<5du mest i mdti kristninni, ok kofdu par med sér alla stérbændr, på er fyrr kofdu 30 kaldit upp blétum i peim stad. Var par på fjolment, sem vandi var til ok eptir pvi sem fyrr kafdi verit å Frostu- pingi. Lét på konungr krefja pings, ok géngu på kvårir- tveggju med alvæpni til pings. En er ping var sett, på taladi konungr ok baud mbnnum kristni. Jårnskeggi 35 svaradi måli konungs af hendi bénda; sagdi hann, at hændr vildu enn sera fyrr, at konungr bryti ekki log å feim. Viljum vér, segir hann, at pu, konungr, blotir, sera hér hafa gert adrir konungar fyrir pér. At hans rædu 5 gerdu bændr mikinn rom ok sogdu, at peir vildi alt vera låta sem Skeggi rnælti. -få svarar konungr, segir at hann vill fara i hofit med peim ok sjå sidu peirra, er peir bléta. Bondum likar pat vel, fara til hofsins hvårirtveggju.

76. Kristnadr Pranclheimr. 10 Olafr konungr gékk nu i hofit, ok fåir menn med honum, ok fåir af béndum. En er konungr kom par sem godin våru, på sat par fdrr ok var mest tignadr af ollum godum, buinn med gulli ok silfri. Olafr konungr hof upp refdi gullbuit, er hann hafdi i hendi, ok laust for, svå 15 att hann féll af stallinum. Sfdan hljåpu at konungsmenn ok skyfdu ofan ollum godunum af stollunum. En medan konungr var inni i hofinu, på var drepinn Jårnskeggi uti fyrir hofsdurunum, ok gerdu pat konungsmenn. En er konungr kom til lids sins, på baud hann båndum två ^0 kosti, annan pann at peir skyldu på allir vid kristni taka, en at odrum kosti halda vid hann bardaga. En eptir låt Skeggja, på vard engi forgangsmadr at i bénda lidi at reisa merki i moti Olafi konungi. Vard hinn kostr upp- tekinn at ganga til konungs ok hlyda pvi er hann baud. ^ få lét Olafr konungr skira folk alt, pat er par var, ok tok gislar af béndum, til pess at peir skyldi halda kristni sina. Sidan lét Olafr konungr fara menn sina um oli fylki i fråndheimi; mælti på engi madr i méti kristninni. Var på skirt alt félk i frændalogum.

30 77. Bæjargerd. Olafr konungr fér lidi sinu ut til Nidaréss, på lét hann reisa par hus å Nidarbakka ok skipadi svå, far skyldi vera kaupstadr, gaf mbnnum par toptir til at gera sér par hus, en hann lét gera konungsgaid upp la Skipakrék; lét hann pannug flytja um haustit oli fong, pau er f^urfti til vetrsetu, ok hafdi hann på allmikit fjolmenni.

78. Kvdnfang Olafs Iconungs. r Olafr konungr gerdi stefnulag frændum Jårnskeggja 5 ok baud peim bætr. En par våru til svara margir gofgir raenn. Jårnskeggi åtti dottur, er Gudrun er nefnd; kom f pat at lyktum i såttmål peirra, at Olafr konungr skyldi få Gudrunar. En hina fyrstu nétt, er pau lågu bædi samt, pegar er konungr var sofnadr, på brå hon knifi ok vill 10 leggja å honum. En er konungr vard pessa vårr, tok hann knifinn frå henni ok steig upp or hvilunni ok gékk til manna sinna ok segir hvat ordit hafdi. T6k Gudrun på ok klædi sin, ok allir peir menn, er henni hofdu pannug fylgt; foru pau i brott leid sfna, ok kom Gudrun 15 ekki sfdan i sama rekkju Olafi konungi.

79. Gerr Traninn. fetta sama haust lét Olafr konungr reisa langskip mikit å eyrunum vid Nid, pat var snekkja, hafdi hann par til smidi marga; en ondverdan vetr, på er skipit var 20 algert, var pat 30 at rumatali, stafnhått ok ekki mikit i sér. fat skip kalladi konungrinn Tranann. Eptir drap Jårnskeggja var lfk hans flutt ut å Yrjar, ok liggr hann i Skeggjahaugi å Austrått.

80. Pangbrandr for til Islands. 25 få er Olafr konungr Tryggvason hafdi verit konungr at Noregi två vetr, var med honum saxneskr prestr, så er nefndr er fangbrandr. Hann var ofstopamadr mikill ok vfgaraadr, en klerkr gédr ok vaskr madr, en fyrir sakir uspektar hans på vildi konungr hann eigi med sér 30 hafa, ok fékk honum sendiferd på, at hann skyldi fara ut til Islands ok kristua landit. Var honum kaupskip fengit, ok er frå hans ferd pat at segja, at hann kom til Islands i Austfjordu i Ålptafjord hinn sydra, ok var eptir um vetrinn med Halli å Sidu. Pangbrandr bodadi kristni å Islandi, ok af hans ordum lét Halir skirast ok hj6n hans oli ok margir adrir hofdingjar, en miklu fleiri våra 5 hinir, er i rnéti mæltu. Porvaldr veili ok Vetrlidi skåld ortu nid um Pangbrand, en hann drap på båda. Pang- brandr dvaldist 2 vetr å Islandi ok vard 3 manna bani, ådr hann for i brott.

81. Fra Hauki ok Sigurdi. 10 Sigurdr er madr nefndr, annarr Haukr, peir våru håleyskir ok hofdust rnjok i kaupferdum. Peir hofdu faiit eitt sumar vestr til Englands, en er peir komu apti til Noregs, på sigldu peir nordr med landi. En å Nordmæii urdu peir fyrir lidi Olafs konungs; en er konungi var sagt, at par våru komnir nokkurir menn håleyskii ok våru heidnir, på lét hann kalla styrimenn til sin. Hann Spyrr på, ef peir vili skirast låta, en peir kveda par nei vid. Sidan taladi konungr fyrir peim å marga vega, ok stodadi pat ekki. På hét hann peim dauda eda meizlum. 20 Peir skipudust ekki vid pat. På lét hann setja på i jårn ok hafdi på med sér nokkura hrid, ok våiu peii i fjotium haldnir. Konungr taladi optliga fyrir peim, ok tydi pat ekki. Ok å einni nétt hurfu peir i brott, svå at engi madr spurdi til peirra eda vissi med hverjum hsetti pen 25 kémust i brott. En um haustit kému peir fram noidr med Håreki i Pjdttu; ték hann vel vid peim, ok våru peir par um vetrinn med honum i godu yfirlseti.

82. Fra Håreki i Pjottu. Pat var um vårit einn godan vedrdag, at Hårekr var SO heima, ok fått manna å bænurn, ok potti honum daufligt. Sigurdr mælti vid hann, ef hann vill, ut peir ^ ^ °k skemti sér. Pat likar Håreki vel. Ganga si an i strandar ok draga fram sexæring einn; ték lgur r or uaustinu segl ok reida, er fylgdi skipinu, svå sem peir våru opt vanir at fara, at hafa segl er £>eir foru at skemta sér. Hårekr gékk å skip ok lagdi styri i lag. feir Sigurdr brædr foru med alvæpni sitt, svå sem {»eir våru vauir jafnau heiraa at ganga med buanda; [»eir våru bådir manna sterkastir. En ådr Jseir géngi å skipit, 5 kostudu {»eir ut smjorhlaup nokkurum ok braudkass ok båru milli sfn mungåtsbyttu å skipit. Sfdan reru [»eir frå landi. En er [>eir våru skamt komnir frå eyjunni, }»å fcera [>eir brædr segl upp, en Hårekr styrdi, bar f>å brått frå eyjunni. f å ganga {»eir brædr aptr, {»ar til er Hårekr 10 sat. Sigurdr mælti: Nu skaltu kjosa hér um kosti nokkura, så er hinn fyrsti, at låta okkr brædr fyrir ferd vårri råda ok stefnu, hinn er annarr, at låta okkr binda {>ik, så er hinn {»ridi, at vit munum drepa £>ik. Hårekr så {»å hvernug komit var hans måli; hann var andvfgr ekki 15 betr en odrum [»eirra brædra, ef {»eir væri jafnbunir; kaus hann f»vf [»ann af, er honum {»otti nokkuru vildastr, at låta [»å- råda fyrir ferdinni; batt hann J»at svardogum vid |»å ok seldi {mim tru sfna til [»ess. Sfdan gékk Sigurdr til stjérnar ok stefndi sudr med landi. Gæta {>eir 20 brædr {>ess, at [»eir skyldi hvergi menn finna, en byri gaf sem bezt. Létta {»eir ferdinni eigi fyrr en {>eir koma sudr i fråndheim ok inn til Nidaréss, ok finna [>ar Olaf konung. Sfdan lét konungr kalla Hårek å tal vid sik ok baud honum at skfrast. Hårekr mælti i méti. fetta tala 25 {»eir Hårekr ok konungr marga daga, stundum fyrir mOrgum monnum, en stundum i einmæli, ok kemr {»eim eigi åsamt. En at lyktum segir konungr Håreki: Nå skaltu fara heim, ok vil ek ekki granda {»ér at sinni, heldr {>at til, at frændsemi er mikil milli okkar, ok {»at 30 annat, at {»u munt kalla, at ek hafa med svikum fengit {>ik; en vit f>at til sanns, at ek ætla mér i sumar at koma nordr {»annug ok vitja ydar Håleygjanna, skulu {»ér {»å vita, hvårt ek kann refsa {»eim er neita kristninni. Hårekr lét vel yfir {»vf, at hann kvæmi sem fyrst {»adan 35 i brott. Olafr konungr fékk Håreki skutu géda, reru å Saga Olafs Tryggvasonar. 19B borå 10 menn eda 12, lét pat skip bua sem bezt at ollum fongum. Konungr fékk Håreki 30 manna, vaskra drengja ok vel buinua.

83. Daudi Eyvinclar kinnrifu. 5 Hårekr or Pjottu ferr pegar å brott or bænum, sem fyrst måtti hann, en Haukr ok Sigurår våru med konungi ok létu skirast bådir. Hårekr for leid siua, par til ei hann kom heim i Pjottu. Hann sendi orå Eyvindi kinniifu, vin sinum, ok bad svå segja honum, at Hårekr or I jéttu 1° hafdi fundit Olaf ikonung ok hafdi eigi kugast låtit til pess at taka vid kristni; hit annat bad hann segja honum, at Olafr konungr setlar um sumarit at fara med hci å hendr peim; segir Hårekr, at peir munu verda par vai- huga vid at gjalda, bad Eyvind koma sem fyrst å sinn fund. En er pessi erendi våru borin Eyvindi, på ser hann, at yfrin naudsyn mun til vera at gera par fyrir pat låd, or peir verdi eigi uppnæmir fyrir konungi. Ferr Eyvindi som skyndiligast med léttiskutu, ok fåir menn å. En ei hann kom til Pjottu, fagnar Hårekr honum vel, ok pcgai ^ skjott ganga peir å tal, Hårekr ok Eyvindr, annan veg fia bænum. En er peir hafa litla hrid talat, på koma pai menn Olafs konungs, peir er Håreki hofdu noidi fylgt, taka på houdurn Eyvind ok leida til skips med sér, fara sidan i brott med Eyvind. Létta peir eigi fyn sinui toid, 25 on peir koma til Pråndheims ok finna Olaf konung i Nidarosi. Var på Eyvindr fluttr til tals vid Olaf konung. Baud konungr honum at taka skirn sem odium monnum. Eyvindr kvad par nei vid. Konungr bad hann blfduin ordum at taka vid kristni ok sagdi honum marga skyn- 30 semi, ok svå biskup. Eyvindr skipadist ckki vid pat. Ea baud konungr honum gjafir ok veizlur stdiai, en L) vindi ueitti ollu pvi. På hét konungr honum rueizlum eda dauda. Ekki skipadist Eyvindr vid pat. Sfdan lét konungi beia munnlaug fulla af gléduin ok setja å kvid ^y**1* B 35 ok brast brått kvidrinn sundr. På mælti Eyvindr: lak i Heimskringla, I. ^ Heimskrinda. af mér munnlaugina, ek vil mæla orå nokkur, åår ek dey. Ok var svå gert. få spuråi konungr: Viltu nu, Eyvindr, trua å Krist? Nei, sagåi hann, ek må enga skim få; ek em emn andi, kviknaår i manns likam meå fjolkyngi Finna; en faåir minn ok mååir féngu ekki åår barn ått. 5 felåan då Eyvindr, ok hafåi verit hinn fjblkungasti maår.

84. Kristnat Halogalancl. En um varit ep tir lét Olafr konungr bua skip sin ok liå7 \)å hafåi hann sjålfr Tronuna; hafåi konungr på mikit lid ok frltt. En er hann var buinn, hélt hann liåinu ut 10 eptir firåi ok slåan norår fyrir Buråu ok svå norår- å Hålogaland. En hvar sem hann kom viå land, på åtti hann ping, ok bauå hann par ollu fålki at taka sklrn ok rétta tru. Bar på engi maår traust til at mæla i moti, ok kristnaåist par land alt, er hann får. Olafr konungr tå tåk veizlu i fjottu at Håreks; på var hann sklrår ok alt liå hans. Gaf Hårekr konungi gjafir goåar at skilnaåi ok geråist hans maår ok tåk veizlur af konungi ok lends manns rétt.

85. Fall Poris hjartar. 20 Rauår hinn rammi er nefndr båndi einn, er bjå i firåi, peim er Sålpti hét, i Goåey. Rauår var stårauåigr ok hafåi marga huskarla, hann var rlkr maår; fylgåi lionum mikill fjoldi Finna, pegar er hann purfti. Rauår var blåtmaår ok mjok fjolkunnigr, hann var vin mikill ^ pess manns, er fyrr er nefndr, fårir hjortr; våru peir bååir hofåingjar miklir. En er peir spuråu, at Olafr kon ungr får meå her manns sunnan um Hålogaland, på samna peir her at sér ok bjååa skipum ut ok få liå mikit. Rauår hafåi dreka mikinn, ok guilbuin hofuå å, ok var o0 pat skip 30 at rumatali ok mikit at pvl. forir hjortr hafåi ok mikit skip. feir halda liåi pvl suår 1 moti Olafi konungi. En er peir hittast, på leggja peir til orrostu viå Olaf konung; varå par mikill bardagi, ok geråist brått mannfall, ok sneri |3vi i liå Håleygja, ok hruåust

skip |3eirra, ok {3 vi næst sl<5 å j)å felmt ok fldtta. Eeri Rauår meå dreka sinn ut til kafs, ok Rvi næst lét liann draga segl sitt. Rauår hafåi jafnan kyr, kvert er kann 6 vildi sigla, ok var p a t af fjdlkyngi lians. Er p a t at segjja skjétast af ferå kans, at kann sigldi keim i Godey. Rorir kjortr flyåi inn til lands, ok kljopu p a r af skipum. En Olafr konungr fylgåi Jieim; kljdpu peir ok af skipum ok råku p a ok dråpu. Yarå konungr [3a enn fiemsti sem 10 jafnan, [)å er slikt skyldi jjreyta. Konungr så, kvar Rdrir kjortr kljop; kann var allra manna fotkvatasti; kon ungr rann eptir konum, ok fylgåi konum Vigi kundr lians. Rå mælti konungr: Yigi, tak kjortinn! Vigi, kljép fram

eptir Rdri ok |3 egar upp å kann. Rorir nam staåar viå. Rå skaut konungr kesju at Rori. Rorir lagåi sveråi til kundsins ok veitti kouum sår mikit; en jafnskjott flo kesja konungs undir kond Rdri, svå at ut stéå um aåra siåuna.

Lét Rorir {3 ar lif sitt, en Yigi var borinn sårr til skipa. Olafr konungr gaf griå dllum monnum, (3eim er kååu ok 20 kristni vildu taka.

86. Ferd Olafs konungs til Goder/ja. Olafr konungr kélt liåi sinu norår meå landi ok

kristnaåi alt folk, J3ar sem kann fdr. En er kann kom

w uorår at Sålpti, ætlaåi kann at fara inn 1 fjoråinn ok 25 finna Rauå. En kregg veårs ok stakastormr lå innan eptir firåi, ok lå konungr [3ar til viku, ok kélzt kit sama

kreggviåri innan eptir firåi, en kit ytra var blåsandi by 11 å at sigla norår meå landi. Sigldi |>å konungr alt norår

* Omd, ok gékk |3 ar alt folk undir kristni. Slåan snyr 30 kommgr ferå sinni aptr suår; en er kann kom noråan at Sålpti, j)å var kregg ét eptir firåi ok sjådrif; konungr lå }}ar nokkurar nætr, ok var veår kit sama. Rå talaåi kon llugr viå Sigurå biskup ok spuråi, ef kann kynm [3ar nbkkut råå til att leggja. Biskup sagdi, at kann mundi iTTiri-rn PWiTTiiT r ii H ir r n '.il1 w i f i i r r

Heimskringla. fieista, ef gu5 vill simi krapt til leg’gja at sigra benna fjåndastyrk.

8 7 . Frå Sigurdi Msfcupi ok piningu Rauds. Sigurfir biskup tok allan messuskréfia sinn ok gékk fram stafn å konungsskipi, lét tendra kerti ok bar 5 i ej kelsi, setti rodukross upp i stafninn, las par gudspjall ok margar bænir adrar, stokkti vigdu vatni urn alt skipit; sidan bad kaun taka af tjoldin ok r<5a inn å fjordinn. Konungi let på kalia til annarra skipa, at allir skyldu ida inn å fjoidinn eptir honum. En er rodr var greiddr 10 a Trbnunni, på gékk bon inn å fjordinn, ok kendu peir engau vind å sér, er pvi skipi reru, ok svå stød tSptin eptir i varrsimanum, at par var logn, en svå laus sjårokan brott frå hvårntveggja veg, at hvergi så fjollin fyrir. Reri pa hvert skip eptir bdru par i logninu; fåru peir svå allan 15 (lag ok eptir um nottiua, komu litin fyrir dag 1 Godeyjar. E11 er |)eir kårnu fyrir bæ Rauds, på flaut par fyrir landi dreki hans så kinn mikli. Olafr konungr gékk pegar upp til bæjarins med lid sitt, veitti par atgdngu lopti, pvi er Kaudi svaf 1, ok brutu upp. Hljåpu menn par inn; var 20 pa Kaudi handtekinn ok bundinn, en drepnir peir menn adni, ei inni \åru, en sumir hnudteknir. På géngu menn at skala, peim er buskarlar Rauds svåfu 1, våru par sumir drepnir, en sumir buudnir, sumir bardir. Lét pa konungr leida Raud fyrir sik, baud honum at låta skirast. 25 Mun ek på, segir konungr, ekki taka af pér eigu pina, ' vera heldr vin pinn, ef på kant til gæta. Raudr æpti å måti pvi, segir at aldri mundi hann å Krist trua, ok gudlastadi mjbk. Konungr vard på reidr ok sagdi’, at Raudr skyldi hafa hinn versta dauda. På lét konungr 30 taka hann ok binda opinn å slå eina, lét setja kefli milli tanna honum ok luka upp svå munninn; på lét konungr taka lyngorm einu ok bera at munni honum, en ormrinn vildi eigi i munuinn ok hrbkktist frå i brott, pvi at Raudr blés 1 moti honum. På lét konungr taka li van nj 61a truin bu 33 ok setja i raunn Rauå; en sumir segja, at konungr. léti luår sinn setja i munn honum ok lét par i orminn; lét bera at utan slåjårn gloanda. Hrokktist på ormrinn i munn Rauå ok sfåan 1 hålsinn ok skar ut um sfåuna. 5 Lét Rauår par lff sitt. Olafr konungr tok |)ar o fa mikit fé i gulli ok silfri ok oåru lausafe, i vapnum ok maigs- konar dyrgripum. En menn alla, på er fylgt hofåu Rauå, lét konungr skfra, en på, er pat vildu eigi, lét hann drepa eåa kvelja. Lå tok Olafr konungr dreka, er Rauår liafåi 10 ått, ok styråi sjålfr, pvf at pat var miklu meira skip^ ok frfåara en Tranan; fram var å drekahofuå, en apti kiokr, ok fram af sem sporår, ok kvårrtveggi svfrinn ok alli stafninn var meå gulli lagår. Lat skip kallaåi hann orminn, pvf at på er segl var å lopti, skyldi pat veia 15 fyrir vængi drekans; var petta skip frfåast i ollum Noiegi. Eyjar, pær er Rauår bygåi, heita Gylling ok Hæring, en allar saman heita pær Goåeyjar, ok Goåeyja straumr fyiii noråan milli ok meginlands. Olafr konungr kristnaåi fjorå pann allan, ferr sfåan leiå sfna suår meå landi. ^ Ok varå i peirri ferå mart, pat er i f råsogn er fæit, ei troil ok illar vættir glettust viå menn hans ok stundum viå sjålfan hann; en vér viljum hitt heldr rita um pa at- buråi, er Olafr konungr kristnaåi Noreg eåa onnui pau lond, er hann kom kristni å. Olafr konungr kom liåi ^ sfnu pat sama haust i Lråndheirn ok hélt til Niåaioss bjo sér par til vetrsetu. Lat vil ek nu næst lita låta, at segja frå fslenzkum monnum.

88. Fra Islendingum . Letta sama haust kdniu til Niåaréss utan af Isla n d i -» • . . TT' I rt 0 Kjartan Olafsson, Hoskuldssonar, ok dotfcurson Egils kkallagrfmssonar, er einn hefir kallaår verit mannvænsti ^aår, peirra er fæzt hafa å Islandi. i ar vai pa o c Halldorr, son Guåmundar å Mdåruvollum, ok Kolbeinn, son ^oråar Freysgoåa, bréåir Rrennuflosa, fjoiåi Sveitmgi, son Runélfs goåa. Lessir våru allir heiåmr, ok margir a3rir? sumir rfkir, sumir urikir. få kému ok af Island! gofgir menn, er kristni hofdu tekit af fangbrandi: Gizurr hvfti, son Teits Ketilbjarnarsonar, en médir hans var Ålof, dcSttir Bod vårs hersis, Vfkingakårasonar; brodir Bodvars var Sigurdr, fadir Links bjodaskalla, fodiir Åstndar, médur 5 Olafs konungs. Hjalti hét einn l'slenzkr madr Skeggjason, hann atti Yilborgu, dottur Gizurar hvfta. Hjalti var ok kristinn, ok t(5k Olafr konungr feginsamliga vid feim mågum Geizuri ok Hjalta, ok våru feir med honum. En feir l'slenzkir menn, er fyrir skipum rédu ok heidnir våru, 1° få leitudu feir til brautsiglingar, fegar er konungr var i bænum, fvf at feim var sagt, at konungr naudgadi alla menn til kristni} en vedr gékk i frå feim, ok rak få aptr undir Nidarhélm. feir rédu far fyrir skipum: forar- inn Nefjulfsson, Hallfredr skåld Ottarsson, Brandr hinn 15 oivi, I orleikr Brandsson. fetta var sagt Olafi konungi, at Islendingar våru far nokkurum skipum ok heidnir allir, ok vildu flyja konungs fund. få sendi konungr menu til feiiia ok bannadi feim braut at fara, bad få leggja inn til bæjar, ok gerdu feir svå, ok båru ekki af skipum 20 sin lim. [Jfr Tillåg g s. 224].

89. Skirdir Islendingar. få kom Mikjålsmessa; lét konungr få halda mjok, let syngja messu håtidliga. Islendingar géngu til ok lilyddu sdng fogrum ok kluknahljédi. En er feir kému 25 til skipa sinna, få sagdi hverr feirra, hvernug lfkat' hafdi atferd kristinua manna. Kjartan lét vel yfir, en flestir adrir ldstudu. En fat er sem mælt er, at rndrg em konungs eyiuj var konungi fetta sagt. få gerdi liann fegar um daginn manu eptir Kjartani ok bad hann koma 30 til sm. Ivjaltan gekk til konungs med ndkkura menn5 konungr fagnadi honum vel. Kjartan var allra manna mestr ok fridastr ok vel ordi farinn. En er feir konungr hdfdu fåm ordum vid skipzt, få baud konungr Kjartani at taka vid kristni. Kjartan segir, at hann vill [ivf eigi ^ nita, ef hann skal |)å hafa vinåttu konungs. Konungr heitr honum'vinåttu sinni fullkominni, ok sernja {)eir konungr |)etta såttmål milli sin. Annan dag ep tir var Kjartan sklrdr ok Bolli forlåksson, frændi lians, ok alt fdruneyti ^ |3eirra. Var Kjartan ok Bolli i bodi konungs, medan Jieii våm i hvltavådum, ok var kouungr allkærr til Jjeirra, ok {idttu Jieir ågætir menn, hvar sem ]3eir komu.

9 0 . SJcirdr Hallfreclr Vandrædaskdld. Olafr konungr gékk einn dag uti å stræti, en menn ^ ubkkurir géngu i méti Jieim, ok så, er fyrstr gékk, fagnadi konungi. Konungr spurdi [)ann mann at nafni; så nefndist Hallfredr. få mælti konungr: Ertu skåldit? Hann sagdir Kann ek yrkja. f å mælti konungr: fu munt vilja taka kristni ok gerast sidan minn madr? Hann sagdi: Kosti 15 skal å jjvl vera, at ek mun skirast, ef \m konungr veitir mér sjålfr gudsifjar; af engum manni odrum vil ek Jjat t>iggja. Konungr svarar: Ek vil J)at gera. Vai |)a Hall fredr sklrdr, ok hélt konungr honum undir slum. Sidan spurdi konungr Hallfred: Viltu nu gerast minn madi? 20 Hallfredr svaradi: Ek var fyrr hirdmadr Håkonar jarls; mi vil ek eigi gerast |)ér handgenginn ok engum odruin bbfdingjum, nema bu heitir mér {)vl, ut mik hendi enba fcå hluti, er bu rekir mik frå ]}ér. Svå at emu er mer sugt, segir konungr, frå |)ér, Hallfredr, at J)u eit e^ u 25 svå vitr eda spakr, at mér er (irvænt, at ])å gerir |)a hluti, er ek vil fyrir engan mun vid sæma. Dreptu mik i}a, segir Hallfredr. Konungr mælti: fu ert vandræda- skald, en minn madr skaltu nu vera. Hallfredr sagdi: Hvat gefr \m mér, konungr, at nafnfesti, ef ek skal heita 30 vandrædaskåld? Konungr gaf honum sverd, ok fylgdi engi mngerd. Konungr mælti: Yrk nu vlsu um s verdit ok Ut sverd vera i hverju vlsuordi. Hallfredr kvad:

fvrir svipnjorOum sverOa titt er sverO pat er sverOa sverdott mun nit vcrOa. 8ver<5au6gan mik gerOi Mana vansver<3at verda, jardar lcggs ef yrdi verdr em ek {)riggja sverda, umgerd at {>v£ svcrdi. På fékk konungr honum umgerd ok mælti: Eigi er sverd i hverju visuordi. Hallfredr svarar: Prju eru ok i einu. Svå er [rat, segir konungr. Af Hallfredar kvædum tokum 5 vér visindi ok saunyndi, [rat er [rar er sagt frå Olafi konungi.

91. Pangbrandr kom aptr af Islandi til Olaf s Iconungs. ' 1 etta sarna haust kom Pangbrandr prestr af Islandi til Olafs konungs ok sagdi sfnar farar eigi sléttar, sagdi, 10 at Isleudingar hofdu gert nid nm hann, en sumir vildu drepa hann, ok lét euga vån, at [rat land mundi kristit verda. Olafr konungr vard svå odr ok reidr, at hann lét Irlåsa ollum islenzkura mdnnum saman, [reim er bar våru i hænum, ok mælti sidan, at alla skyldi drepa. En 15 Kjartan ok Gizurr ok Hj al ti ok adrir [reir, er [rå hirfdu vid kristni tekit, géngu til hans ok mæltu: Eigi muntu, konungr, vilja ganga å hak ordum [rfnum, [rvi at [rå mælir svå, at engi madr skal svå mikit hafa gert til reidi [Tinnar, at eigi viltu [rat upp gefa [reim, er skirast vilja 20 ok låta af heidni. Nu vilja [ressir allir islenzkir menn, er hér eru nu, skirast låta, en vér munuin finna bragd [rat til, er kristni mun vid gangast å Islandi. Eru hér margir rikra manna synir af Islandi, ok mumi fedr [reirra mikit lidsinni veita at [ressu måli. En Pangbrandr for 25 [rar sem hér med ydr med ofstopa ok manndråp, ok Jroldu menn honum [rar ekki slikt. Tok [rå konungr at hlfda å [ressar lædurj varu [rå skirdir allir islenzkir menu, [reir sem [rar .våru [rå.

92. Fra iprottum Olafs konungs. 30 Olafr konungr var mestr /[rrottamadr i Noregi, |reirra er nieun hafa frå sagt, um alla liluti; hverjum manni var hanu sterkari ok fimari, ok eru [rar rnargar fråsagnir ritadar um {3at. Ein su, er hann gékk i Smalsarhorn ok festi skjold sinn i ofanvert bjargit; ok enn |jat, er hann hjalp hirdmanni sinum, {3eim er ådr hafdi klifit hjaigit, svå at hvårki måtti hann komast upp né ofan, en kon- ^ ungr gékk til hans ok bar hann undir hendi sei å jofnu ofan. Olafr konungr gékk ep tir arum utbyidis, er menn hans reru å Orminum; ok hann lék at £>riini handsoxum, svå at jafnan var eitt å lopti, ok hendi æ medalkaflann; hann vå jafnt bådum hondum ok skaut tveim spjotum 10 senn. Olafr konungr var allra manna gladastr ok leikinn mjok, blfdr ok litillåtr, åkafamadr mikill um alla hluti, storgjofull, sundrgerdamadr mikill, fyrir ollum mbnnum um fræknleik i orrostu, allra manna grimmasti, J3a ei hann var reidr, ok kvaldi uvini sina mjok, suma biendi 15 hann i eldi, suma let hann olma hunda rifa i sundr, suma lemja eda kasta fyrir hå bjorg; våru af f>eim sokum vinil hans åstudgir vid hann, en uvinir hans hræddust vid hann. Var ]3vi mikil framkvæmd hans, at sumir gerdu hans vilja med bli'du ok vinåttu, en sumir fyrir hræzlu ^ sakir.

93. Skirdr Leifr Eiriksson. Leifr, son Eirlks rauda, pess er fyrstr bygdi Grøn land, var petta sumar kominn af Grønlandi til ^ oiegs; for hann å fund Olafs konungs ok tdk vid knstni ok ^ var um vetrinn med Olafi konungi.

94. Fali Gudrodar konungs. Gudrodr, son Eirlks blodoxar ok Gunnbildar, hafdi verit i hernadi i Vestrlbndum, sidan er hann flydi land fyrir Håkoni jarli. En å pessu sumri, er nu er ådr tra- 30 »agt, })å er Olafr konungr Tryggvason hafdi 4 vetr ramt fyrir Noregi, på kom Gudrodr til Noregs ok hafdi moi0 herskip; bann hafdi ba siglt ut a f Englandi; ok er hann kom 1 landvån vid Noreg, på stefndi hann sudi me ■ landinu, pangat er honum var minni vån Olas onunes, Heimskringla, I. siglir Guflroflr til Vikrinnar. En pegar er kann kom til lands, tok kann at lierja ok brjéta undir sik landsfolk, en keiddi sér vifltoku. En er landsmenn så, at kerr mikill var kominn å kendr peim, på leita menn sér grifla ok sætta ok bjéfla konungi, at pingbod skuli fara yfir S land, ok bjéfla konum keldr vifltoku en pola ker kans; ok var par logfl frest å, meflan pingbofl færi yfir. Kraffli pa konungr vistagjalds, meflan su blflandi skyldi vera. En bændr kjdsa kinn kost keldr at bua konungi veizlur, på stund alla er kann purfti, ok tok konungr pann kost, 10 at kann for um land at veizlum mefl sumt lid sitt, en sumt gætti skipa hans. En er petta spyrja peir kræflr Hyrningr ok forgeirr, mågar Olafs konungs, på samna peir sér lifli ok råfla til skipa, fara sidan norflr i Vikina ok kérnu å einni nott mefl lifli sinu, par sem Guflroflr ^ konungr var å veizlu, veita par atgongu mefl eldi ok våpnum. Féll par Guflroflr konungr ok flest alt lifl hans, en pat, er å skipinum kaffli verit, var sumt drepit, en sumt komst undan ok flydi vids vegar. Våru på dauflir allir synir Eiriks ok Gunnkildar. 20

95. Reistr Ormrinn langt. fann vetr eptir, er Olafr konungr kaffli komit af Hålogalandi, lét kann reisa skip mikit inn undir Iilafl- komrum, pat er meira var miklu en onnur pau skip, er pa våru i landinu, ok eru enn par bakkastokkar peir, $ svå at sjå må; pat var at lengd 4 alnar hins åtta tigar, er graslægt var. forbergr skafkogg er nefndr så maflr, er stafnasmiflr var at skipinu; en par våru margir aflrir at: sumir at fella, sumir at telgja, sumir saum at slå, sumir til at flytja viflu. Våru par allir klutir vandaflir $ mjok til; var skipit bæfli langt ok breitt ok borflmikit ok stérviflat. En er peir båru skipit borfli, på åtti forbergr nauflsynjaerendi at fara heim til bus sins, ok dvaldist par mjok lengi, en er kann kom aptr, på var skipit full- borda. For konungr pegar um kveldit ok forbergr inefl 35

• * ■'*- lSiU.i >• -jU s-V j& 'iirå^& sSSsiSfc**^1

/ 9()t> Saga Olafs Tryggvasonar. " ' honum, ok sjå ]få skipit, hvernug oidit sé, ok mælti hverr madr, at aldri befdi set langskip jafnmiut er a jafnfritt. Ferr bå konungr aptr i bæinn. En snimma um morgininn eptir ferr konungr enn til skipsins ok Portergr; ^ våru bå smidar ådr komnir, stodu jieii allii o i 10 us ekki at. Konungr spurdi, hvi peir færi svå? Peir segja, at spilt var skipinu, ok madr rnundi gengit ia a 1a framstafni til lyptingar ok sett i bordit ofan hvert s ty 1- hogg at bdru. Gékk konungr j>å til ok så, at sa ^ vai, 10 mælti begar ok svaråi um, at så maåi skylci c eyja, konungr vissi, hverr fyrir ofundar sakii heffii SP] ^ en så er mér kann pat segja, skal mikil gæ i a i hijota. H mælti forbergr: Ek mun kunna segja yOr, konungr, hverr petta verk mun geit^ hafa. 1 ei e|S ^ pess at oårum manni meiri vån, segii konun&i, a pe happ muni henda en at pér, at veråa pess vfss ot uinna mér segja. Mun ek pér, konungr, segir hann, segja hverr gert hefir: ek hefi gert. På svarar konungr: Pa skal u bæta, svå at jafnvel sé sera ådr var, par skal lif |ntt v, 20 liggja. Sidan gékk Porbergr til ok telgdi bor i , sv. ‘ bil géngu or skylihoggin. Konungr mæ i |>»> adrir, at skipit væri miklu friflara a pa 01 > ‘ * ham Bkorit. Bad konungr kann |,a svi gcra » t a » »■ Ok bad bann bafa raikla })»kk fynr. Var pa Voibe.g ^ hofudsmidr fyrir skipinu, par til ei geit vai. c ‘ dreki, ok gerr eptir [rvi sera Orrar, så er konungr 1 afdi haft af Hålogalandi; en petta skip var miklu men a ok at Ollum hlutum meir vandat. Pat kalladi bann »m 1 la n g a , en binn Orrar hinu skamma. A lminu ‘ o' 30 våru 4 rum ok 30. HOfudin ok krokrinn var alt gulhu^ , svå våru hå bordin sera å bafskipum. Pat hefir sk.p vent bezt gert ok med mestum kostnadi i Noregi.

96. Fra Eirlki jarli Iidkonarsym. Eirikr jarl Håkonarson ok brædr baiis ok^ ma,gu 35 adrir gofgir frændr peirra féru af landi Håkonar jarls. For Eirikr jarl austr i Svijrjod å fund Olafs Sviakonungs, ok féngu peir {rar gådar vidtokur. Yeitti Olafr konungr {rar jarli fridland ok veizlur stårar, svå, at hann måtti {rar vel halda sik ok lid sitt. f>ess getr l?årdr Kolbeinsson: 5 Meinrennir bra manna etc. HafcJi ser vid særi etc. Cap. 57. Lid mikit sotti af Noregi til Eiriks jarls, {rat er landflåtta varå fy rir Olafi Tryggvasyni. Tåk Eirikr jarl {rå {rat råd, at hann réd sér til skipa ok får i hernad at få sér fjår 1° ok lidi sinu. Hann hélt fyrst til Gotlands ok lå {rar vid lengi um samarit ok sætti kaupskipnm, er sigldu til landsins, eda vikingum; stundum gékk hann upp å landit ok herjadi {rar vida med sjånum. Svå segir i Banda- dråpu: t5

Mærr vann miklu fleiri J)å er gård vala gerdi målmhrid jofurr sidan, Gotlands vala strandar ådr frågum {Dat, adra; virvils vitt um herjat. Eirikr und sik geira vedrmildr ok semr hildi. Sidan sigldi Eirikr jarl sudr til Vindlands ok hitti {rar 20 fyrir Staurinum vikingaskip nokkur ok lagdi til orrostu vid {rå; {rar fékk Eirikr jarl sigr ok drap vikingana. Svå segir i Bandadråpu:

Styrir lét at Stauri Sleit at sverda moti stafnviggs hdfud liggja, svbrd vikinga hordu 25 gramr vélti svå, gumna, un da mår fyrir eyri. gunnbliår ok réd sidan jarl god vordu hjarli.

97. Hernaår Eiriks { Austrveg. Eirikr jarl sigldi um haustit aptr til Svi{rj6dar, ok var {rar vetr annan; en at våri bjo Eirikr herskip sin ok 30 sigldi sidan i Austrveg. En er hann kom i riki Valdi- mars konungs, tok hann at herja ok drepa mannfålkit ok brenna alt, {rar sem hann får, ok eyddi landit. Hann kom til Aldeigjuborgar ok settist {rar um, {rar til er hann vann staåinn, drap £>ar mart folk, en braut ok brendi borgina alla, ok sidan f(5r hann vida herskildi i Garda- n'ki. Svå segir i Bandadråpu:

Oddhridar for eyda, Aldeigju brauzt ægir, ox hrid at £>at, sfdan oss numnask skil, gumna, logfagandi lægis su vard hildr med hdldum land Valdamars brandi. hord, komt austr f Garda. Eirfkr jarl var i ]}essum hernadi ollum samt 5 sumur. En er hann kom or Gardariki, for hann herskildi um alla 10 Adalsyslu ok Eysyslu, ok par t<5k hann 4 vikingaskeidr af Donum ok drap alt af. Svå segir i Bandadråpu: Fra ek hvar fleina sjavar Attut hjaldr })ar er holdar furherdir styr gerdi hlunnviggs i bæ runnu endr f eyjasundi. gætinjordr vid Gauta. 15 Eirilcr und sik geira gunnblidr ok réd sidctn Raud furgjafall fjorår Herskildi for hildar, folkmeidr Dana skeidar, hann {)verdi frid monnum, ver frågum })at, vaga. dss um all ar syslur. veårmildr ok semr hildi 20 jarl god vfirdu hjarli. 20 Eirfkr jarl f<5r til Danmerkr, på er hann hafdi einn vetr verit i Svfaveldi: hann for å fund Sveins tjuguskeggs Eanakonungs ok haft til handa sér Gydu, ddttur hans, °k var pat at rådi gert; fékk på Eirfkr jarl Gydu. Vetn sidar åttn pau son, er Håkon hét. Eirfkr jarl var å 5 Metrum i Danmork, en stundum i Svfaveldi, en i hernadi * sumrum.

98. Kvånfang Sveins Tconungs. Sveinn Danakonungr tjuguskegg åtti Gunnhildi, ddttur Eurizleifs Vindakonungs. En i penna tfma, sem mi var 30 tør fråsagt, var på pat til tfdinda, at Gunnhildr drdttnmg t6k sott ok andadist. En litlu sfdar fékk Sveinn konungr k'grfdar hinnar stdrrådu, ddttur Skoglartosta, mddur G a s hins scenska Svfakonungs. Tdkst par på med tengdum konunga kærleikr, ok med ollum peim Eirfki jarli Håkonar d5 syni. 99. Kvdnfang Burizleifs konungs. Burizleifr Yiudakonungr kærdi mål Jrmt fyrir Sigvalda jarli, mågi si'nnm, at sættargerd sil var rofin, er Sigvaldi hafdi gert milli Sveins konungs ok Burizleifs konungs, |)å er Burizleifr konungr skyldi få Byri Haraldsdåttur, systur 5 Sveins konungs. En |iat råd hafdi ekki framgengit', fivf at Byri setti [iar Javert nei fyrir, at hon mundi giptast vilja heidnum konungi ok gomlum. Nu segir Burizleifr konungr, at hann vili heimta £>ann måldaga, ok bad jarl fara til Danmerkr ok hafa Byri drottning til sin. Sigvaldi 1° jarl lagdist f>å ferd eigi undir hofud ok ferr å fund Sveins Danakonungs ok berr {jetta mål upp fyrir hann; ok kemr jarl svå fortblum sfnum, at Sveinn konungr fær i hendr honum Byri, systur sfna, ok fylgdu henni konur nokkurar ok fostrfadir hennar, er nefndr er Ozurr Agason, 15 rfkr madr, ok niikkurir menn adrir. Kom J>at i einkamål med konungi ok jarli, at eignir }iær i Vindlandi, er ått hafdi Gunnkildr drottning, skyldi flå hafa Byri til eiginords, ok |iar med adrar stårar eignir i tilgjof sfna. Byri grét sårliga ok for rnjok naudig. En er }iau jarl kåmu i Yind- 20 land, {jå gerdi Burizleifr konungr hrullaup sitt ok fékk Byri dråttningar. En er hon.var med heidnum monnum, f>å vildi hon hvårki jiiggja mat né drykk at jieim, ok for svå fram 7 nætr.

f * 100. Olafr konungr fékk Pyri dråttningar. 25 En på var pat å einni n<5tt, at Pyri drottning ok Ozurr hljdpust i brott i nåttmyrkri ok til skégar. Er pat skjétast frå peirra ferd at segja, at pau koma fram i Danmork, ok porir Pyri par fyrir engan mun at vera, fyrir på sok at hon veit, ef Sveinn konungr, brodir hennar, spyrr til hennar par, at hann mun skjdtt senda hana aptr til Vindlands. Fara pau alt huldu hofdi, par til er pau koma i Noreg, létti Pyri ferdinni eigi fyrr en pau koma å fund Olafs konungs Tryggvasonar. Tdk hann vid peim vel, ok våru pau par i goåum fagnaåi. Sagåi IDyri konungi alt um sin vandræåi ok biår hann hjålpræåa ok biår sér friåar i lians riki. Pyri var kona orflsujoll, ok viråist konungr vel ræåur hennar5 sa hann, at hon vai 5 fnå kona ok kemr 1 hug, at petta muni vera gott kvån- fang, ok vlkr pannug ræåunni, spyrr ef hon vill giptast honum. En svå sem på var hennar rååi komit, pdtti henni vandi mikill or at rååa, en 1 annan staå så hon, hversu farsælligt gjaforå petta var, at giptast svå ågaetum konungi, ok baå hann rååa fyrir sér ok sinu rååi. Ok svå sem um oetta var talat, på fékk Olafr konungi Pyri drdttningar. Peirra brullaup var gert um haustit, £>a ei bann hafåi komit noråan af Hålogalandi. Var Olafi kon ungr ok Pyri drottning 1 Niåardsi um vetrinn. En eptii 15 um vårit, på kæråi Pyri drdttning opt fyrir Olafi konungi ok grét sårliga pat, er eignir hennar våru svå miklai 1 Vindlandi, en hon hafåi eigi Qårhlut par 1 landi, svå sem drdttningu sdmdi; stundum baå hon konung fogium oråum, at hann skyldi få henni eign sfna, sagåi at Bunzleifr 2^ konungr var svå mikill vin Olafs konungs, at pegai ei peir fynnist, mundi hann få Olafi konungi alt pat er hann beiddist. En er pessar ræåu uråu varir allii vinii on ungs, på lottu peir konung pessarrar farar. Sva er sagt, at pat var einn dag snimina um vårit, at konungi 25 op tir stræti, en viå torg gékk maår 1 mdti honum meå bvannir margar ok undarliga stdrar pann tima vms. Konungr tdk einn hvann-njdla mikinn i hond sér ok gekk beim til herbergis Pyri drdttningar. Pyri sat inn i stofunni °k grét, er konungr kom inn. Konungr mælth Sé her 30 bvann-njdla mikinn, er ek gef pér. Hon laust viå hen - iuni ok mælti: Stærrum gaf Haraldr Gormsson, en miOr ^åraåist hann at fara af landi ok sækja eigna sma, en pu gerir nu: ok reyndist pat, på er hann fdi Pin»a Koreg ok eyddi mestan hlut lands pessa, cn ei»aa , 35 alt at skdttum dk skyldum, en pu ponr eigi a aia, 1 &egnum Danaveldi fyrir Sveini konungi, 1 ui Olafr konungr hlj<5p upp vid, er hon mælti })etta, ok mælti hått ok svardi vid: Aldri skal ek hræddr fara fyrir Sveini konungi, brddur fnnum, ok ef okkrir fundir verda, J)å skal hann fyrir låta. ■

/ f 101. Utbod Olafs Tconungs. 5 Olafr konungr stefndi ping i bænum litlu sidar. Hann geråi på bert, fyrir allri alpydu, at hann mun leidangr uti hafa um sumarit fyrir landi, ok hann vill nefnd'kafa or kverju fylki bædi at skipum ok lidi, segir på, hversu morg skip hann vill padan hafa or firdinum. Sfdan gerir 10 hann ordsending bædi sudr ok nordr med landi, hit ytra ok hit efra, ok lætr lidi ut bjåda. Olafr konungr lætr på * fram setja Orminn langa ok oli onnur skip sin, bædi st<5r ok små. Styrdi hann sjålfr Orminum langa. Ok på er menn våru par rådnir til skipanar, på var par svå mjok 1^ i vandat lid ok valit, at engi madr skyldi vera å Orminum langa ellri en sextugr eda yngri en tvitugr, en valdir mjok at afli ok hreysti. Par våru fyrst tilskoradir hirdmenn konungs, pvi at pat var valit af innanlands monnum ok utanlands, alt pat er sterkast var ok fræknast. 20

102. Manntal d Orminum, * Ulfr raudi hét madr, er bar merki Olafs konungs ok i stafni var å Orminum, ok annarr Kolbjorn stallari, forsteinn uxafåtr, Yfkarr af Ti'undalandi, brddir Arnljdts gellina. fessir våru å rausninni i soxum: Vakr elfski Raumason, Bersi hinn sterki, Ann skyti af Jamtalandi, fråndr rammi af felambrk ok UJjyrmir, brddirhans; f>eir Håleygir: fråndr skjålgi, Ogmundr sandi, Hlodvir langi or Saltvi'k, Hårekr hvassi; jjeir InnanJjrændir: Ketill håfi, forfinnr eisli, Håvardr ok jjeir brcedr or Orkadal. fessir 30 våru i fyrirrumi: Bjorn af Studlu, Borkr or FjSrdum, forgrimr or Hvini fjddålfsson, Åsbjorn ok Ormr, fdrdr or Njardarlog, forsteinn hvi'ti af Oprustodum, Arnårr mærski, Hallsteinn ok Haukr or Fjdrdum, Eyvindr snåkr, BergJjorr bestill, Hallkell af Fjolum, (Mafr drengr, Arn- finnr sygnski, Sigurår bildr, Einarr horåski ok Finnr, Ketill rygski, Grjotgarår roskvi. Pessir våru i krapp- arumi: Einarr pambarskelfir— hann potti peim eigi blut- & gengr, pvf at hann var 18 vetra — Porsteinn Hlffarson, Porolfr, Ivarr smetta, Ormr skogarnef ok margir aårir menn mjok ågsetir våru å Orminum, pdtt vér kunnim eigi nefna. Åtta menn våru i bålfrymi å Orminum, ok vai valit * einum manni ok einum. Prir tigir våru i fyril i umi. ^ Pat var mål manna, at pat mann val, er å Orminum var, bar eigi minna af dårum monnum um friåleika ok afl ok fræknleik, en Ormrinn af dårum skipum. Porkell nefja, brdåir konungs, styråi Orminum skamma, Porkell dyåiill ok Jdsteinn, mdåurbræår konungs, hofåu Tronuna, ok vai ^ hvårtveggja pat skip allvel skipat. Ellifu storskip hafåi Olafr konungr or Pråndheimi ok umfram tvftugsessur ok smæri skip ok vistabyråinga.

103. Kristncit Island. En er Olafr konungr hafåi mjok buit liå sitt oi 20 Niåardsi, på skipaåi hann monnum um dll Ircendalog i • s^slur ok årmenningar. På sendi hann til Islands Gizur hvfta ok Hjalta Skeggjason at boåa kristni å Islandi, ok fékk meå peim prest, pann er Pormdår er nefndr, ok fleiri vigåa menn, en hafåi meå sér i giring 4 l'slenzka 25 menn, på er honum pottu ågætastir: Kjartan Olafsson, Halldor Guåmundarson, Kolbein Poråarson, Sveiting Hundlfsson. Ok er pat at segja af ferå peirra Gizurar °k Hjalta, at peir komu til Islands fyrir alpingi ok fåru til pings, ok å pvf pingi var kristni logtekin å Islandi, 3o ok pat sumar var skfrt alt manufålk.

104. Kristnat Grænland. Olafr konungr sendi ok pat sama vår Leif Eiriksson til Grønlands at boåa par kristni, ok får hann pat sumar til Grønlands. Hann tåk i hafi skipsogn peirra manna, Heimskringla, I. ^ er på våru ufærir ok lågu å skipsflaki, ok på fann haml Vfnland hit gdda, ok kom ura haustit til Grønlands, ok hafdi pannug med sér prest ok kennimenn, ok får til vistar i Brattablfd til Eiriks, fodur sfns. Menn kolludu hann sfdan Leif hinn heppna, en Eirfkr, fodir hans, sagdi, 5 at pat var samsknlda, er Leifr hafdi borgit skipsogn manna ok pat, er hann hafdi flutt skæmanninn til Grøn lands; pat var prestr.

105*) (114). Ola.fr Iconungr lyrjnr ferd stna til Vindlands. Olafr konungr for med lidi sfnu sudr med landi. fo Sottu på til fundar vid hann vinir hans margir ok rlkismenn, peir er til ferdar våru hunir med konungi. Par var hinn fyrsti madr Erlingr Skjålgsson, mågr hans, ok hafdi hann skeid hina miklu; hon var 30 at rumatali, ok var pat skip allvel skipat. På kåmu ok til hans mågar fo hans Hyrningr ok Porgeirr, ok 'styrdi hvårtveggi miklu skipi. Margir adrir rfkismenn fylgdu honum. Hann hafdi 60 langskipa, er hann for or landi, ok sigldi sudr fyrir Danmork gegnum Eyrarsund ok svå til Vindlands. Hann gerdi stefnulag vid Burizleif konung, ok funnust peir $ konungar; toludu peir på ura eignir, pær er Olafr kon ungr heimti, ok foru allar rædur likliga milli konunga, ok var gådr greidskapr um pær heimtingar, er Olafr kon ungar pottist par eiga. Dvaldist Olafr konungr par lengi um sumarit, fonn par marga vini sfna. 25

106 (116). Eggjanarord Sigrtdar hinnar storrdåu. Sveinn konungr tjiiguskegg åtti på Sigrfdi hina s orrådu, sem fyrr er ritit. Sigrfdr var hinn mesti uvin Olafs konungs Tryggvasonar, ok fann pat til saka, at Olafr konungr hafdi slitit einkamålum vid hana ok lostit 35 hana i andlit, svå sem fyrr er ritat. Hon eggjadi mjdk Svein konung til at halda orrostu vid Olaf konung Trygg- vason, ok sagdi, at pat var cerin sok vid (Maf konung; *) Sc Tillågg s. 224 fiilj. er hann hafdi lagzt med Pyri, systur hans, at lileyfi yd™ > ok mundu ekki hinir fyrri frændr ydrir slikt pola. Hafdi Sigrldr drottning slikar fortolur optliga i munni, ok om hon svå slnum forthlum, at Sveinn konungi vai fullkominn 5 at gera betta råd. Ok snimma um vårit sendi Sveinn konungr menn austr til Svlpjodar å lund Olafs ^ onungs Svlakonungs, mågs sins, ok Eirlks jails, ok let sebja peira, at Olafr, Noregs konungr, hafdi leidangr liti ok ætladi at fara um sumarit til Vindlands. Fylgdi pat ok sen ing 10 Danakonungs, at peir Svlakonungr ok Eirlkr jarl skyldi her uti hafa ok fara til mdts vid Svein konung, skyldu peir på allir samt leggja til orrostu vid Olaf onunb Tryggvason. Ea Olafr Svlakonungr ok Eiiikr jai pessarrar ferdar albiinir, ok drdgu på saman skipaher 15 mikinn af Svlaveldi; fdru pvl lidi sudr til Danmerkr ok k<5mu par svå, at Olafr konungr Tryggvason hafdi ådr austr siglt. Pess getr Hallddrr ukristni, er hann orti um. Eirik jarl: 0 hverr vildi f)å hdlda Ut baud jOfra hneitir hrtegeitunga feitir, ^ élmodr af Svijyodu, miir fekk a sjti sara sudr helt gramr til gunnar, svig, Kinki 1 vigja. gunnbliks, lidi miklu; Peir Svlakonungr ok Eirlkr jarl héldu til fundar vid Dana- konung, ok hofåu f)å allir samau ugrynni eis.

!5 io7 (117)« Svikrcedi Sigvalda jarls . Sveinn konungr på er hann hafdi sent eptir hcruium, på sendi hann Sigvalda jarl til Vindlands at njosna um ferd Olafs konungs Tryggvasonar ok gildra svå i , <* f«ndr peirra Sveins konungs mætti verda. le rr pa big- 0 valdi jarl leid sfna ok kom fram å Vindlandi; i Jdtnsborgar ok sidan å fund Olafs konungs Iryggvaso ^ ^ ^ Våru par mikil vinåttumål peirra å medal; kom jai sei i hinn mesta kærleik vift Olaf konung. ^ sirir r? Oottir Burizleifs konungs, var vin mikill 0,afs ' 1 S ' var jpat injok af kinum fyrrum tengdum, er a ungr hafåi ått Geiru, systur hennar, Sigvaldi jarl var madr vitr ok rååugr, en er hann kom sér i rååagerå viå Olaf konung, £>å dvaldi hann mjok feråina hans austan at sigla, ok fann til f>ess mjok ymsa hluti. En lid Olafs konungs lét geysi illa, ok våru menn mjok heimfusir, er 5 |)eir lågu albunir, en veår byrvæn. Sigvaldi jarl fékk njbsn leyniliga af Danmork, at [)å var austan kominn hen Svfakouungs, ok Eirikr jarl hafåi f)å ok buinn sinn ! her, ok |)eir hofåingjarnir mundu pk koma austr undir Vindland, ok |3eir hofåu åkveåit, at |)eir mundu biåa 10 Olafs konungs viå ey, pk er Svoldr heitir, svå pat, at jarl skyldi svå til stilla, at £>eir mætti £>ar finna Olaf kon ung.

108 (118). Ferd Olafs konungs af Vindlandi.

få kom pati nokkurr til Vindlands, at Sveinn Dana- 15 j konungr hafåi her uti, ok geråist brått så kurr, at Sveinn Danakonungr mundi vilja finna Olaf konung. En Sigvaldi jail segir konungi: Ekki er fjat råå Sveins konungs at ^eSSja til bardaga viå [fik meå Danaher einnsaman, svå mikinn her sem |)er hafit. En ef yår er nokkurr grunr 20 å [)vi, at ufriår muni fyrir, f)å skal ek fylgja yår meå minu liåi, ok f)6tti |)at styrkr vera fyrr, hvar sem J6ms- vlkingar fylgåu hofåingjum; mun ek få jjér 11 skip vel skipuå. Konungr jåttaåi Jiessu. Var pk litit veår ok hagstætt, lét konungr pk leysa flotann ok blåsa til brott- 25 logu. Drogu menn pk segl sin, ok géngu meira småskipin bil, ok sigldu f>au undan å haf ut. En jarl sigldi nær konungsskipinu ok kallaåi til |)eirra, baå konung sigte eptir sér: Mér er kunuast, segir hann, hvar djupast er um eyjasundin, en pév munut |)ess Jmrfa meå [iau hin 30 stéru skipin. Sigldi |)å jarl fyrir meå sinum skipum. Hann hafåi 11 skip, en konungr sigldi eptir honum meå sinum storskipum; hafåi hann par ok 11 skip, en alte annarr herrinn sigldi ut å hafit. En er Sigvaldi jarl sigldi utan at Svoldr, pk reri å méti Jieim skuta ein. feir segja 35 jarli, at lierr Danakonungs lå. f>ar i hofninni fyrir [jeim. få lét jarl hlada seglunum, ok rda J)eir iun undir eyna. Hallddrr ukristni segir svå: t O na, for ok einu J)a er hun lagar hreina unnviggs, konungr snrman, hafdi jarl nm krafda, sverd raub mætr at mordi sætt gckk seggja ættar meidr, sjau tigum skeida, sundr, Skanunga fundar. Hér segir, at Olafr konungr ok Sigvaldi jarl korøu 70 skipa ok einu meir; på er peir sigldu sunnan.

109 (119). Vidrtal hofdingja ok rddagerdir. Sveinn Danakonungr ok Olafr Sviakonungi ok Einkr jarl våru par på med alian ker sinn; pa var fagit ve r ok bjart solskin. Géngu peir nu upp å hélminn allir hoféingjar me5 miklar sveitir manna, ok så, ei supin sigldu åt å bafit mjok morg saman. Ok nu sjå peir, hvar siglir eitt mikit skip ok glæsiligt; på mæltu båflir konungarnir: Petta er mikit skip ok åkafliga fagit, pe^ a mun vera Ormrinn langi. Eirikr jarl svarar ok segir. Ekki er petta Ormr binn langi. Ok svå vai, sem lann sagdi, petta skip åtti Eindridi af Gimsum. Lit u si ar så peir, hvar annat skip sigldi miklu meira en bit fyrra. tå mælti Sveinn konungr: Hræddr er Olafr Tryggvason nu, eigi porir liann at sigla med bofudin å supi siuu. tå segir Eirikr jarl: Ekki er petta konungs skip, kenm ek petta skip ok seglit, pvf at stafat er seglit, pat Erlingr Skjålgsson; lålum sigla på, betra er oss skai o missa i flota Olafs konungs en petta skip par sva^ bui. En stundu sidar så peir ok kendu skip Sigvalda jarls, ok viku pau pannug at bélmanum. t å så peir hvar sigi u 3 skip, ok var eitt mikit skip. Mælti på S v e in n konungr, kidr på ganga til skipa sinna, segir at par fen i kinn langi. Eirikr jarl mælti: Morg hafa pen onnui skip ok glæsilig en Orm binn langa, bidum hiæltu mjok margir menn: Eigi vill Eirikr jarl nu berjast ok hefna fodur sins; petta er skdmm mikil, svå at spyrjast I mun um oli lond, ef ver liggjum hér med jafnmiklu lidi, j en Olafr konungr sigli å hatit ut hér hjå oss sjålfum. En j er peir hofdu petta talat um hrid, på så peir hvar sigldu 4 skip, ok eitt af peim var dreki allmikill ok mjok guli- 5 huinn. På stod upp Sveinn konungr ok mælti hått: Mun Ormrinn bera mik i kveld, honum skal ek styra. På , mæltu margir, at Ormrinn var furdu mikit skip ok fritt, ok rausn mikil at låta gera slikt skip. På mælti Eirikr j jarl, svå at nokkurir menn heyrdu: Pdtt Olafr konungr 10 hefdi ekki meira skip en petta, på mundi Sveinn konungr j pat aldri få af honum med einn saman Danaher. Dreif j på fdlkit til skipanna, ok råku af tjbldin ok ætludu at ! buast skjdtliga. En er hofdingjar ræddu petta milli sin, ‘ sem nu er sagt, på så peir hvar sigldu 3 skip allmikil, 15 ! ok fjdrda sidast, ok var pat Ormr hinn langi. En pau j hin stdru skip, er ådr hofdu siglt, ok peir hugdu at Ormrinn væri, pat var hit fyrra Tranan, en hit sidara , Ormr hinn skammi. En på er peir så Orminn langa, kendu allir, ok mælti på engi i m<5t, at par mundi sigla 20 Olafr Tryggvason; géngu på til skipanna ok skipudu til atlogunnar. ^ \åru pat einkamål peirra hofdingja Sveins j konungs, Olafs konungs, Eiiiks jarls, at siun pridjung j Noregs skyldi eignast hverr peirra, ef peir feldi Olaf konung Tryggvason; en så peirra hofdingja, er fyrst 25 j géngi å Orminn, skyldi eignast alt pat hlutskipti, er par | fékkst, ok hverr peirra pau skip, er sjålfr hrydi. Eirikr jarl hafdi barda einn geysi mikinn, er hann var vanr at hafa i viking; par var skegg å ofan verdu bardinu hvåru- f tveggja, en nidr frå jårnspbng pykk, ok svå breid sem 30 bardit, ok ték alt i sjå ofan.

110 (120). Frd lidi Olaf s konungs. På er peir Sigvaldi jarl reru inn undir holmann, på så pat peir Porkell dydrill af Tronunni ok adrir skip- 8tjornarmenn, peir er med honum féru, at jarl sneri 35 skipum undir hdlmann. fa biodu peir ok seglura ok reru eptir honum ok kolludu til peirra, spurdu hvl peir fora svå. Jarl segir, at hann vill bida Olafs konungs: ok er naeiri vån, at lifridr sé fyrir oss. Létu peir |)a j a ® skipin, bat til er forkeil nefja kom med im skamma ok pau 3 skip, er honum fylgdu. ^ vaiu [jeim sOgd hin sOmu ti'dindi; biodu peir på ok sinum se^, um ok létu fljéta ok bidu Olafs konungs. En pa er konungrinn sigldi innan at hélmannum, på ren ® 1 10 dt å sundit fyrir på. En er peir så pat, pa badu pei konungrinn sigla leid sfna, en leggja eigi ti onos u vi ^ svå mikinn her. Konungr svarar hått ok stod upp i fyptingunni: Låti ofan seglit, ekki skulu mimi n* " byggja å ftøtta, ek hefi aldri fltft i orrostu, rådi gud fy 15 Hfi minu, en aldri mun ek å fldtta leggja. Var svå gert, 8em konuDgr mælti. Svå segir HallfieAr. Bada hertrygdar hyggja Geta skal måls Jiess er mæla. linekkir sina rekka, menn at vapna sennu fjess lifa jijddar sessa dblga fangs vid drengi brdttar ord, a fldtta. daddflgan gram kvadu.

111 (121). Olafr konungr skipar lidi sinu. Olafr konungr lét blåsa til samlogu ollum sinum. Var konungs skip i midju lidi, en par a anna bord Ormr hinn skammi, en å annat bord Tranan. i>å er peir téku at tengja stafna å O rm in u m anga o Orminum skamma, ok er konungr så pat, kalladi ha ...... ; . A._____ w , i.if mikla skimt ok lata bått bad 8på leggja fratn betr bit mikla skipii^ ok >ats: si eigi rr, aptast vera allra sldpa i hermum På si. ai eni hann er lcngri en Otniiir skip, på mun a m soxin i dag. Konungr segir: Eigi v.ssa ek, at ek 2tta stafnbuann bædi raudan ok ragan. Ulfi m • * eigi meir baki lyptingina, en ek mun verja stafnmn konungr helt å boga, ok lagdi Or å streng ok snen at Ulfi. Ulfr mælti: Skjdt annan veg, konungr, pannug sem meiri er forfin; pér vinn ek pat er ek vinn.

112 (122). Fra Olaji konungi. Olafr konungr stdå i lyptingu å Orminum, bar bann hått mjok; hann hafåi gyltan skjold ok gullroåinn hjålm, 5 var hann auåkendr frå dårum monnum, hann hafåi rauåan kyrtil stuttan utan yfir brynju. En er Olafr konungr så, at riåluåust flotarnir ok upp våru sett merki fyrir hofå- ingjum, på spyrr hann: Hverr er hdfåingi fyrir liåi pvi, er gegnt oss er? Honum var sagt, at |)ar var Sveinn 10 konungr tjiiguskegg meå Danaher. Konungr svarar: Ekki kræåumst vér bleyåur pser, eigi er hugr i Donum. En hverr hdfåingi fylgir peim merkjum, er par eru ut ifrå å hægra veg? Honum var sagt, at par var Olafr konungr meå Sviaher. Olafr konungr segir: Betra vseri Svium ^ heima at sleikja um blotbolla slna en ganga å Orminn undir våpn yåur. En hverir eigu pau hin stdru skip, er })ai liggja ut å bakboråa Ddnum. Par er, segja peir, Eirikr jarl Håkonarson. På svaraåi Olafr konungr: Hann mun J)ykkjast eiga viå oss skapligan fund, ok oss er vån 20 snarpligrar orrostu af pvi liåi 5 peir eru Noråmenn sem vér erum.

113 (123). Upphaf orrostunnar. Slåan greiåa konungar atréår. Lagåi Sveinn kon ungr sitt skip mdti Orminum langa, en Olafr konungr 25 sænski lagåi ut frå ok stakk stofnum at yzta skipi Olafs konungs Tryggvasonar, en dårum megin Eirikr jarl. Tdkøt par pa hdrå orrosta. Sigvaldi jarl let skotta viå sin skip ok lagåi ekki til orrostu. Svå segir Skuli Porsteinsson; hann var på meå Eiriki jarli 2 30

Fy 1 g Oa ek Frisa dolgi, })ar er til mdts vid rnæti fékk ek ungr jiar er spjor sungu nialmljiugs i dyn hjalma

nu fidr Old at eldumk, sum nr fyrir SvOldrar mynni aldrbot, ok Sigvalda, sarlauk rodinn barum. 20 15 10 k ru bn pt k j pgr a o tnsu, en tengslum, or pat pegar bjo ok pat bann braud ok e gt lf knnr rgvsn tå lgi a a i at par lagdi å t Tryggvason. konungr Olafr gat sem

C*T konungs, Sveins skip i stafuljå ok akkeri færdu Tronunni jarl sibyrdi Bardanum vid bit yzta skip Olafs konungs, konungs, Olafs skip yzta bit vid Bardanum sibyrdi jarl ^ var orrosta hin snarpasta, snarpasta, hin orrosta var ^ Hallddrr: er pess smærumbmum til af bardist blaupa ok at næst, lidit T<5k var på par brodit. er var pvi, hat at på lagdi gångu adrir upp i stadinn, Sviar ok Danir. Svå segn segn Svå Danir. ok Sviar stadinn, i upp adrir gångu k u si sn o lgu r vd v bi. n m n En buit. svå vid frå ldgdu ok sin, skip sum °k æt od pi få r ktåi O fr es br, sva, berr, pessi får Ok skotmåli. or frå peir logdu næst ns e Erk jr l åat iyt i sii o åtti ok pa skipin lians, skipum vid å féllu sibyrt menn åvalt sem svå lå viar En jarl ' Eirikr hbggorrostu. o Danil en En hvert ungs, bjå var. jarl hrodit Eirikr sem En svå tengslunum, stérskipin. å°r upp ok skipunum trkpm p fr em e hnm a pi éu i mikit lid létu peir at hinum, sem peim får på stdrskipum, ok pat lid, er undan komst, flydi å bnnui skip, ok |)ar |)ar ok skip, bnnui å flydi komst, [)eii undan Sveinn brudu konungriun er En lid, sei; baldit. pat fætr féngu uudir peir ok er nidr skip, bera pau at bil våpniu åttu oken skamma Orminum ok langa Orminum å Frambyggjar dd p i ktå o olm ei a siu Oas kon Olafs skipum at megin ollum ok skotmål i på ldgdu stadinn Olafr Sviakonungr; ok pegar er peir koma nær nær koma peir er pegar ok Sviakonungr; Olafr stadinn k n sgr r psu tdnu Hallfredr: tidindum pessum frå segir enn Ok 1 (124). 114 i kiga I. skringla, eim H lt degr rd lengi irid drengir slitu ag u Omn langa. Orminn um gangr gullu, spjor£>ar gollin er a lyk it i mjOk mistu, til vist liykk Par nr km rt å fldtta, å drott kom rnorg rm )n e gun framdi erni f)ann gram ods snai*praGordisk sverda, egs {)rænskra drengja.gengis es orsa a hn nrat o allmanskæfl. ok snarpasta hin var orrosta Pessi Flotti Flotti vis aaoug o Olafs ok Danakonungs Sveins

leonungs.

k él å ji ldt ok lidit, mjiik på féll ok rn lgbt hanum leggbitafrans fylgja fram kvadu Ddlgs lvlr v snjalla, tva allvaldr un o dnk runna. danska ok sunnr sennu at menn sænska ær a in i jofra vid einn va Næfr rg e tl lk o segja ok sliks til erfrægr ir e jr hn Jdridja. hinn jarl en siår,

Suta-

kom svå at lyktum, at oli våru hrodin skip Olafs konungs Tryggvasonar nema Ormr binn langi; var par på alt lid å komit, pat er vigt var hans manna, få lagdi Eirikr jarl Bardanum at Orminum langa sfbyrt, ok var par hoggorrosta. Svå segir Halldérr:

Fjord kom heldr f hardan, f)å er bordmikinn Barda hnitu reyr saman dreyra, brynflagds reginn lagdi, tungi skårusk på tingla jarl vann hjalms at holmi tangar, Ormr hinn langi; hrfd, vid Fåfnis sfdu.

115 (125). Fra Eirflci jarli. 10 Eirikr jarl var i fyrirrumi å skipi sinu, ok var par fylkt med skjaldborg. Var på bædi hoggorrosta ok spjåtum lagit ok kastat ollu, pvi er til våpna var, en sumir skutu bogaskoti eda handskoti. Yar på svå mikill våpnaburdr å Orminn, at varia måtti hlifum vid koma, er svå pykkt ^ flugu spjåt ok orvar; pvi at ollum megin logdu herskip at Orminum. En menn Olafs konungs våru på svå <5dir, at peir hljdpu upp å bordin, til pess at nå med sverds- hoggum at drepa fålkit. En margir logdu eigi svå undir Orminn, at peir vildi i hoggorrostu vera. En Olafs menn 20 géngu flestir ut af bordunum, ok gådu eigi annars, en peir berdist å sléttum velli, ok sukku nidr med våpnum sinum. Svå segir Hallfredr:

Sukku nidr af nadri Vanr mun Ormr, Joott Ormi naddfårs f bod sårir alld^rr konungr styri, baugs, gerdut vid vægjask, hvars hann skrfdr med lid ljda, verkendr meginserkjar. lengi slikra drengja.

116 (126). Fra Einari PambarsTcelji. Einarr rambarskelfir yar å Orminum aptr i krappa- rumi; kann skaut af boga ok var allra manna harflskeytastr. Einarr skaut at Eiriki jarli ok laust i styrisknakkann fyrir ofan hofu3 jarli, ok gékk alt upp å reyrbondin. Jarl leit til ok spuréi, ef Jieir vissi, hverr skaut? En ja fu sk jd tt Saga 6lafs Tryggvasonar. 219 kom <5nnur or svå nær jarli, at flang milli sfdunnar ok handarinnar, ok svå aptr i hdfdafjolina, at langt_ stdd ut broddrinn. få mælti jarl vid mann, pann er sumir nefna Finn, en sumir segja, at bann væri finskr, så var mn 5 inesti bogmaår: Skjéttu mann pann hinn mi^a i uappa riiminu! Finnr skaut, ok kom orin å b o g a Einars midjan, i l>v£ bili er Einarr dro hit im fljannn bogann. Brast i>å boginn i två bluti. få mælti Olafr konungr: Hvat brast bar svå hått. Einarr svarar: Noiegi 01 en i J>ei, 10 konungr! Eigi mun svå mikill brestr at oi inn, segu konungr ;'tak boga minn ok skjdt af! Ok kastadi o^anum til hans. Einarr tdk bogann ok dr<5 jiegar fynr od or- varinnar, ok mælti: Ofveikr, ofveikr allvalds boginn. O i kastadi aptr boganum; tdk Jiå skjold sinn o svei 15 bardist.

H7 (127). O lafr konungr fæ r m onnum sinum hvoss sverd. Olafr konungr Tryggvason stod i lypting å ok skaut optast um daginn, stundum bogaskoti en stundi gaflokum, ok jafnan tveim senn. Hann så fram & supi , °k så sfna menn reida sverdin ok bbggva tit, ot , illa bitu; mælti bå hått: Hvårt reidi |)ér svå slæliga sverdin or ek sé at ekki bita ydr? Madr svarar: Sver. vai 81® ok brotin mjok. få gékk konungr ofan i fy1111 °k lauk upp håsætiskistuna, tdk |iar oi moie sven °k fékk monnum. En er hann tdk nidr hinm hægn hend , få så menn, at blod rann ofan undan brynstukunm, en engi vissi, hvar hann var sårr.

118 (128). Uppganga d Orminn. Mest var vornin å Orminum ok roannskædu yrirrumsmønnnm ok stafnbuum; |iar var vef ^ ‘ jtt *estoest mannfdlkit ok hæst bordin. En lid feiltell fyrstyi ikiPit. Ok...... på er fått stod...... manna... upp umnm siffluskeu),sig us < ' ’ . pa 'é6 Eirikr jarl til uppgdngunnar ok kom upp » ^ loda mann. få kom i mot honum Hyrnmei, < S r Olafs konungs, med sveit manna, ok vard par hinn bardasti bardagi, ok lauk svå, at jarl hrokk ofan aptr å Bardann, en peir menn, er honum hofdu fylgt, féllu sumir, en sumir våru særdir. fess getr fordr Kolbeinsson:

far var hjålmads herjar grams vOr biam hjbrvi; Iiropts vid dreyrgar tdptir, holl bilar håra fjalla, ord fékk gott er gerdi, Hyrningr! ådr {)at fyrnisk. far vaid enn hin snarpasta orrosta, ok féllu på margir menn å Orminum. En er pyntist skipan å Orminum til \arnaiinnai, pa red Einkr jarl annat sinn til uppgongu å ^ Orminn. Yard på enn bord vidtaka. En er petta så stafnbuar å Orminum, på géngu peir aptr å skipit, ok snuast til varnar moti jarli ok veita harda vidrtoku. En fyiir pvl at på var svå mjok fallit lid å Orminum, at vida ■ våru aud bordin, téku på jarls menn vida upp at ganga. ^ ' En alt pat lid, er pa stod uppi til varnar å Orminum, sotti aptr å skipit, par sem konungr var. Svå segir Halldorr ukristni, at Eirlkr jarl eggjadi på slna menn: *

Ilct å heiptar nYta fa cr hafvita hbfdu hugreifr, med Oleifi Ilallaiuls um gram snjallan, ^ apti stokk pjdd um poptur, vard fyrir Vinda myrdi J)cngill sina drengi. våpneidr, lokit skeidum.

119 (129). Hrodinn Ormrinn langi. Kolbjorn stallari gékk npp i lypting til konungs; |)eir hbfdu mjok llkan klædabunad ok våpna. Kolbjorn 25 var ok allra manna mestr ok frldastr. Vard nu enn i fyrirruminu hin snarpasta orrosta. En fyrir |)å siik at |>a var svå mikit folk komit upp å Orminn af lidi jarls, sem vera måtti å skipinu, en skip hans logdu at ollum megin utan at Orminum, en litit Qblmenni til varnar moti 30 svå rniklum her, nu jiott peir menn væri bædi sterkir ok fræknir, |)å féllu mi flestir å lftilli stunrlu. En blafr konungr sjålfr ok peir Kolbjorn bådir hljdpu på fyrir bord, ok å sitt bord livårr. En jarls menn hbfdu lagt utan af småskutur, ok dråpu på er å kaf hlj6pu. Ok på er kon ungr sjålfr hafdi å kaf hlaupit, vildu peir taka hann hondum ok færa Eirfki jarli. En Olafr konungr bra yfir sik skildinum ok steyptist i kaf; en Kolbjorn stallan skaut undir sik skildinum ok bli'fdi sér svå vid \apnum, er lagt var af skipum peim er undir lågu, ok e ann svt å sjåinn, at skjoldrinn vard undir honum, o ann l3vf eigi i kaf svå skjétt, ok vard hann handtekinn ok dreginn upp i skutuna, ok hugdu peir, at J>ar \æ n "on ungrinn. Var hann på leiddr fyrir jarl. En er pess vai ^ jarl vårr, at par var Kolbjorn en eigi Olafi onungr, pa våru Kolbirni grid gefin. En i pessi svipan hljopu allir fyrir bord af Orminum, peir er på våru å lifi, O a s {on ungs menn; ok segir Hallfredr svå, at Poikell ne ja, on angs brédir, hljép sidast allra manna fyrir bord:

9 d(5r hjaldrfjorinn heldi Ugræ<5ir sa au(5a hugframr \ bod ramri armgrjots Tronu fljota, snotr af snæris vitni hann raud geir at gunni sunds Porketill undan. gla<5r, ok bada nadra,

0 120 (130). Fra Vindasnékkjunni.

Svå var fyrr ritat, at Sigvaldi ja r l kom til vid Olaf konung i Vindlandi ok hafdi 10 slup, _ i « ellifta, er å våru menn Åstridar konungs o ul> i.a ænti En „ i er 6 l.fr konungr haf,M fyrir bort J * "S,‘

jorl ok bons menn, ok rera till bardaga. fo « Setl IIolld4 åkristni: G n jr vard é. sjS sverfla, Drdgusk vitt at vågi sleit Om gera beitu, Vinda skeidr, ok gfndu dVrr vå drengja stjdn , 9 tridja haudrs å Jjjodir drott kom mOrg A Aotta. hunn galkn jarnmunnum. fn sd Vindasnekkjan, er As.,®ar - Jr°tt ok aptr undir Vindland, ok « t af sér ln^l Jiegar, at Olafr konungr mundi baf )P brynjunni i kafi ok kafat svå ut undan langskipunum, lagzt siåan til Vindasnekkjunnar, ok hefåi menn Åstriflar flutt hann til lands. Ok eru {)ar margar fråsagnir um feråir Olafs konungs gervar sfdan af sumurn monnum. En å [Dessa leid segir Hallfredr: 5

Veitkat ek hitt hvart heita alls sannliga segja, hungrdeyfi skal ek lejrfa sårr mun gramr at hvåru, dynsædinga daudan hætt er til hans at frétta, dyrbliks cda {)d kvikvan, hvartveggja mer seggir. En hvernug sem jDat hefir verit, fjå kom Olafr konungr 10 Tryggvason aldregi si'dan til rikis i Noregi. En b<5 segir Hallfredr vandrædaskåld å pessa leid:

Samr var årr ura ævi Vera kvedr old or éli t oddbragds hinn, er |}at sagdi Olaf kominn ståla; at lofda gramr lifdi, menn geta måli sdnnu, læstyggs sonar Tryggva. mjok er verr en sv å , ferri. Ok en.})etta:

Mundut f)ess, alls Regnar Enn segir audar kenni J)rotthardan gram sottu, austr i målma gnaustan frå ek, med tyda lidi seggr frå sårum tiggja 20 landherdar skop verda, sumr eda brott uni kornn ura. at mundjokuls myndi Nu er sannfregit sunnan margdyrr koma styrir, siklinge or styr miklum, geta pykkjask |)ess gotnar kann ek eigi mart vid manna, glfkligs, or her slfkum. mord, veifanar ordi. 25

121 (131). F ra E irflci jarli. Eirikr jarl Håkonarson eignadist Orminn langa med sigrinum ok klutskipti mikit. Svå segir Hallddrr:

Hjålmfaldinn bar hilmi En sunnr at gny gunnar hrings at miklu })ingi, gladr tok jarl vid nadri, 30 skeidr glæstu J)å })jddir, ådr vard egg at rjdda Jiangat Ormr hinn langi. ættgodr Hernings brodir. Sveinn, son Håkonar jarls, hafdi [>å fest Hdlmfridi, dottur Olafs Svi'akonungs. En er |)eir skiptn Noregsveldi milli sin, Danakonungr ok Sviakonungr ok Einki jail, f)å hafdi Olafr Sviakonungr 4 fylki 1 Pråndheimi, ok Mæri hvåratveggju ok Raumsdal, ok austr Rånriki frå Gautelfi ok til Svinasunds. Petta riki fékk Olafr konungr i hendr 5 Sveini jarli med Jivilikum formåla, sem fyrr hofdu haft skattkonungar eda jarlar af yfirkonungum. En Eiu'ki jail hafdi 4 fylki i Pråndlieimi, Hålogaland ok Naumudal, Fjhrdu ok Fjalir, Sogn ok Hordaland ok Rogaland, ok Nordragdir alt til Lidandisness. Svå segir Pdrdr Kol- 10 beinsson: Veit ek fyrir Erling utan Allvalds nutu aldir, ar at hersar våru, una likar vel sliku; lofa ek fasta ty, flestir, skyldr lézk hendi at halda hann yfir Noregs mOnnum. farlands, vinir jarla. En Sveinn konungr sunnan En eptir vig fra Veigu, sagdr er daudr, en audir, vel ek ord, at styr nordan land eda lengra stunda fatt bilar flcstra fta far, hans bfir våru. lagdisk sudr til Agda. Sveinn Danakonungr hafdi |iå enn Vikina, svå sem hann 20 ha fdi fyrr haft, en hann veitti Einki jarli Ramnank. ok Heidmork. Sveinn Håkonarson t<5k jarldom af Olafi hinura sænska. Sveinn jarl var allra manna fridastr er raenn hafi sét. Eirikr jarl ok Sveinn jarl létu bådir skiras o Wkn rétta tru: en medan |mir rédu fyrir Noregi, |ia leta N r gera hvern sem vildi um kristnihaldit, en forn log héldu heir vel ok alla landssidn ok våru menn vinsælir °k stjdrnsamir. Var Eirikr jarl mjSk fyrir peim brædrnm Um forråd 611. *.

Tillagg till Olaf Tryggvasous saga.

Foljande stycken, som aro upptagna i aldre npplngor, ehuru dc icke hora till den ursprungliga texten, meddelas har dels efter Codex Frmanus, dels efter Flateyjarbdk, jemford med Peringskiolds upplaga af Ilcimskringla.

(88)*). Från orden fessir våru .... till forleikr 5 Brandsson har Codex Frisianus i stållet denna ly delse: feir åttu kaupstefnu ok héldu torg viå konungs bryggjur. Um vårit leituåu peir til brautsiglingar prysvar, ok gaf peim aldri, ok lågu viå bryggjur. fa t var emn goåan veårdag, at margir menn fdru å sund, ok 10 skemta sér. Einn var så maJr, er par bar langt af dårum um allar l'prdttir. Kjartan mælti vid Hallfreå vandræåa- skåld, at hann skyldi reyna sund viå penna mann, en kann teist undan. Kjartan mælti: Ek skal på freista; kastar af sér klæåunum ok verpr sér å sund, leggst at 15 pessum manni ok gripr um fot lionum ok færir hann niår; koma upp ok kofåust engi orå viå; fara niår oåru sinni ok eru miklu lengr niåri en hit fyrra sinni; koma enn upp ok pegja; fara pegar niår priåja sinni, par til er Kjartan pykkir alt mål upp, ok er på eigi pess kostr, $ ok kennir på aflsmunar; eru nictri, par til er Kjartan er mjok protinn; koma på upp ok leggjast at landi. Spyrr hinu norræni madr, kverr Islendingr væri at nafui. Kjartan nefnir sik. Hinn mælti: tu ert vel sundfoerr; eda ertu iprottamadr at fleirum hlutum? Kjartan svaraåi: tat er lltil ^ iprdtt. Hinn norræni mælti: Hvt spyr5u engis i nidt?

*) Jfr Cod. Fr., Saga 01. Tryggv. kap. 89. , 99r> Saga Olafs Tryggvasonar. 225 Kjartan svaradi: Ek ætla mik engu skipta, liverr pu eit eda livat pu lieitir. Hiuu svaradi: Ek liiun |)å segja pci . I>ér er Olafr Tryggvason. Hann spurdi Kjartan margs af lslandi; en hanu sagdi alt of léttliga. Sidan ætlar 0 Kjartan braut at ganga skjotliga. Konungi inælti. Ilei er skikkja, er ek vil gefa pér, Kjartan. En Kjartan [ja skikkjuna ok pakkadi houuru forkunnar vel.

(105) *). F rå sigling B jarna U erjul/ssonar. Herjulfr var Bårdarson Herjulfssonar, fiænda In golfs landnåmamanns. IJeim Herjulfi gaf Ingélfr land a lmlli vågs ok Reykjaness. Herjulfr bjd fyrst å Drepstow. ^orgerdr hét kona hans, en Bjarni son peirra ok var hinn efniligsti madr. Hann fystist utan pegar å nnga aldri; honum gott bsefli til fjår ok maiinvii

Minar bi<3 ck munka royni hc!l5is lmll,i hatb'r ,,, meinalausnn farar beina; "allar rlrot.inn yfir me. stalh. HerjulfV bjd å Herjulfsnesi ok var hinn giifgasti . E'Hkr raudi bjo i Brattahlfd; hann var par med mestn 25 virfiingu> 0k lntu allir til hans. Pessi våru horn| Emks. ti'. Leifr, Porvaldr ok Porsteinn, en Freydis het do tn ‘ ’ hon var gipt peiin manni, er Porvardr het, ok bj w tø« i Giirdum, par sem mi er biskupsstoll. 1101 ‘ svarri mikill, en Porvardr var lftilmenni; vai ion 0 §efin til fjår> Heidit var fdlk å Græulanci i PdUn

*) Jfr Flateyartok I. kap. 312. Hcimskringla, I. tat sama sumar kom Bjarni skipi sfnu å Eyrar, er faflir hans haffli brott siglt um vårit. ta u tiflindi péttu Bjarna mikil, ok vildi eigi bera af skipi sinu. t å spurflu håsctar hans, hvat er hann bærist fyrir; en hann svarar, at hanmætlafli at halda siflvenju sinni ok piggja at foflur 5 slnum vetrvist: ok vil ek halda skipinu til Grænlands, ef pér vilit mér fylgfl veita. Allir kvåflust hans råfium fylgja vilja. tå mælti Bjarni: Uvitrlig nmn pykkja vår ferfl, par sem engi vårr hefir komit i Grænlandshaf. En po halda peir nu i haf, pegar peir våru bunir, ok sigldu 1° prjå daga, par til er landit var vatnat; en på tok af byrina ok lagfli å norrænur ok pokur, ok vissu peir eigi hvert at peir féru, ok skipti pat morgum dægrum. Eptir pat så peir s61 ok måttu på deila ættir; vinda nu segl ok sigla petta dægr, åflr peir så land, ok ræddi ^ um mefl sér, hvat landi petta mun vera. En Bjarni kveflst hyggja, at pat mundi eigi Grænland. teir spyrja, hvårt hann vill sigla at pessu laudi eflr eigi. (Hann svarar:) ta t er mitt råfl at sigla i nånd vifl landit; ok svå gera peir ok så pat brått, at landit var ufjbllått ok skogi vaxit, ok 20 smår hæflir å landinu, ok létu landit å bakbor Aa ok létu skaut horfa å land. Slflan sigla peir tvau dægr, åflr peir så land annat. teir spyrja, hvårt Bjarni ætlafli pat enn Grænland. Hann kvaflst eigi heldr ætla petta Grænland en hit fyrra: pvi at jbklar eru rnjok miklir sagflir å Græn- 25 landi. teir nålguflust brått petta land ok så pat vera slétt land ok vifli vaxit. tå ték af byr fyrir peim. tå ræddu håsetar pat, at peim potti pat råfl at taka pat land; en Bjarni vill pat eigi. teir péttust bæfli purfa vifl ok vatn. At engu eru per pvi ubirgir, segir Bjarni; 30 en p<5 fékk hann af pvi nbkkut åmæli af håsetum slnum. Hann bafl på vinda segl, ok svå var gert, ok settu fram- stafn frå landi ok sigla i haf utsynnings byr prju dægr, ok så på land hit priflja. En pat land var hått ok fjbllott ok jbkull å. teir spyrja på, ef Bjarni vildi at landi låta 35 par; en hann kvaflst eigi pat vilja: pvi at mér li'zt petta land ligagnvænligt. Nu lægåu peii eigi segl med landinu fram ok så, at pat var eyland; settu enn stafn vid pvi landi ok héldu i kaf hinn sa“ a . ^ l ’ vedr 6x i hiind, ok had Bjarni pa svipta ok eigi 5 meira, en bædi dygdi vel skipi peirra ok reida Sigldu nu fjogur dægr; på så peir land i joi • ‘ . peir Bjarna, hvårt hann ætladi petta vera Groe> < eigi. Bjarni svarar: Petta er likast pvi, ei m & frå Grænlandi, ok hér munu véi-at landi halda Sva 10 gera peir ok taka land undir eml|J eiJ" Herjulfr, dags; ok var par båtr å nesinu. E p 3 faftir Bjarna, i> vi »esi, ok af |>vf befe noa.t »a o tek. ok er stdan kaliat Heijiilfsnes. For Bjarni nu "' J sins, ok kættir nn siglingu ok e, med ^ r‘r m\ ^ “U 15 Herjulfr lifdi, ok sidan bjo hann par eptn fo ui

(1 0 6 )» ). F ra landafundi Leifs Eirdcssonar. Pat. er nu pessu næst, at Bjarni Herjulfsson ko utau af Grænlandi a fund Eirlks jarls, ok Mk J«‘ m lionurn vel. Sagdi Bjarni fri ' 2»lond sét, ok |,dtti raiinnum ok fékk er bann hafdi ekki at segja af | ‘rWinfir iarls bann af |ivi nOkknt imisli. Bjarni f r “ "Var »li n.ikii ok Br it til Grønlands nm sumant eptn. „ ^ umrceda nm landaleitan. Leifr, son ni s la ' . | j ,t »h l«, for 4 fund B jarna Herjnlfssonar ok k ypt, skip a boniim ok réd til biseta, sva at |,e,r varu h a « !.ti« W manna saman. Leifr bad f«dur smn Eirik, »' ” N enn fyrir vera forinni. Eirfkr tald.st heldr ^ j.i vera bniginn i aldr ok kvedst minna mega * 4» »lin, en var Leifr kvedr hann “ “a“ ro“ ?r‘ styra af |)eim frændum. Ok |retta e »m ok „dr beimau, |>a er |.eir or« at |m b™ '. £ ' ' skamt at fara til skipsins. Drepr hestnnn lort,,

*) Jfr FlateyarMk I. kap. 427- 433. Eirfkr reiS, ok féll hann af baki, ok lestist fåtr hans. På mælti Eirikr: Ekki mun mér ætlat at finna lbnd fleiri en petta, er nu byggjum vér; munura vér nå ekki lengr fara allir samt. For Einkr lieim i Brattahlid, en Leifr réSst til skips, ok félagar hans med honom, hålfr fjårdi 5 togr manna. Par var sudrmadr einn i ferd, er Tyrkr hét. Nu bjuggu peir skip sitt ok sigldu i haf, j)å er peir våru bunir, ok fundn på pat land fyrst, er peir Bjarni fuudu sidast. Par sigla peir at landi ok kostudu akkerum ok skutu båti ok foru å land ok så par eigi gras. Joklar miklai våru alt hit efra, en sem ein hella var alt til joklanna frå sjonum, ok syndist peim pat land vera- gæSalaust. På mælti Leifr: Eigi er oss nu pat orSit um petta land sem Bjarna, at vér hafim eigi komit å landit; nu mun ek gefa nafn landinu ok kalla Helluland. 15 SfSan fåru peir til skips ok sigldu f haf ok fundu hmd annat; sigla enn at landi ok kasta akkerum, skjåta sfSau båti ok ganga å landit. Pat land var slétt ok skogi vaxit, ok sandar livftir vida, par sem peir fårn, ok usæbratt. På mælti Leifr: Af kostum skal pessu landi 20 nafn gefa ok kalla Markland. Foru siban ofan aptr til skips sem fljotast. Nu sigla peir paban i haf landnyrbings vebr ok våru liti 2 dægr, åbr peir så land, ok sigldu at landi ok komu at ey einni, er lå norbr af landinu, ok géngu par upp ok 25 såst um i gåbu vedri ok fundu pat, at dbgg var å grasinu, ok vard peim pat fyrir, at peir toku hondum sinum i doggma ok brugbu i munn sér, ok påttust ekki jafnsætt Kent hafa, sem pat var. Siban foru peir til skips sins ok sigldu i sund pat, er lå milli eyjarinnar ok ness pess, 30 ei noibi gekk af landinu; stefndu i vestrætt fyrir nesit. Par var grunnsævi mikit at fjoru sjåvar, ok ståb på uppi skip jjeirra; ok var på langt til sjovar at sjå frå skipinu. En peim var svå mikil forvitni å at fara til landsins, at peir nentu eigi pess at bida, at sjår félli undir skip peirra, 35 ok runnu til lands, par er å ein féll or vatni einu. En Saga 6lafs Tryggvasonar. 229 pegar sj<5r féll undir skip peirra, på t6ku peii batinn ok rern til skipsins ok fluttu pat upp i åua, sidani vatnit, ok kostudu par akkerum ok båru af skipi hiidfot sin ok gerdu par budir; t-oku pat rafl siflan at buast par 5 um pann vetr, ok gerflu par hus mikil. Hvåiki skoiti par lax i ånni né i vatninu, ok stæna lax en peii heffli fyrr sét. far var svå g(5flr landskosti, at pvi ei peim syndist, at par mundi engi fénaflr f<5Ar Purf>a a vetrum; par komu engi frost a vetrum, ok litt lénuflu pai gios. E* Meira var par jafndægri en å Grænlandi efli Islanci. haffli par eyktarstafl ok dagmålastafl um skamme e^i. En er peir bofflu lokit husgerd sinni, på mælti Leifr vi foruneyti sitt: Nu vil ek skipta låta lifli våru i 2 stafli, ok vil ek kanna låta landit, ok skal helmingr lids vera *5 vifl skåla heima, en annar helmingr skal kanna landet o fara eigi lengra, en peir komi heim at k\elci o c 841 eigi. Nu gerflu peir svå um stund. Leifi gei i jmis at hann for med peim eflr var heima at skåla. Leifr var mikill maflr ok stcrkr, manna skorul.gastr 20 at sjå, vitr maflr ok gåflr håfsmadr um alla hluti.

(107). Leifr er d Ivi lamli um vetrinn, ok kalladi pat Vmland; sbjlir sidan heim til Gnmlands ap r o • hjdlpar skipbrotsmonnum. k einhverju kveldi bar pat til tidinda at manns var 25 vant af lifli peirra, ok var pat Tyrkr suflrmaflr Leif. k«uni pvi stdrilla, pvf at Tyrkr hafiM lengi vent med Nim feflgum ok elskat mjok Leif i bainæsai. ' Leifr mi mibk å hendr fbrunautum sinum ok bjost til fei « at leita hans, ok 12 menu med Immun. En er pcu va 30 «*«mt komnir frå skåla, på gékk Tyrkr i mot |ie.i , ok Var honuni vel fagnat. Leifr fanu pat jui , a ‘ hans var skapgott; liann var brattleitr ok anb®^ ’ ^ skitligr i andlTti, Iftill vexti ok vesaligr en i^ t a allskonar hagleik. få mælti Leifr til hans ‘ 35 svå seinn, f^ ri minn,ok fråskili foriineytin«? Hann talaåi på fyrst lengi å pyrsku ok skaut marga vega augunum ok gretti sik; en peir skildu eigi livat er hann sagdi. Hann mælti på å norrænu, er stund leid: Ek var genginn eigi miklu lengra en pit; kann ek nokkur nynæmi at segja: ek fann vfnvid ok vfnber. Mun pat satt, fostri 5 minn? kvad Leifr. At visu er pat satt, kvad hann, pvf at ek var par fæddr, er hvårki skorti vfnvid né vfnber. Nu svåfu peir af på nott; en nm morguninn mælti Leifr vid håseta sfna: Nu skal hafa tvennar syslur fram, ok skal sinn dag hvårt lesa vfnber eda hSggva vfnvid ok 1° fella mbrkina, svå at pat verdi farmr til skips mfns; ok petta var råds tekit. Svå er sagt, at eptirbåtr peirra var fyldr af vfnberjum. Nu var hoggvinn farmr å skipit. [t>ar våru ok hveitiakrar sjålfsånir, ok pau tré er mosurr heita, ok hbfdu peir af ollu pessu med sér nokkur merki, sum 15 tré svå mikil, at i hus våru logd.] Ok er vårar, på bjuggust peir ok sigldu brott, ok gaf Leifr nafn landinu eptir landskostum, ok kalladi Vfn- land. Sigla nu sfdan i haf, ok gaf peim vel byri, par til er peir så Grønland ok fj51l undir jbklum. På ték 30 einn madr til måls ok mælti vid Leif: Hvf styrir pu svå mjok undir vedr skipinu? Leifr svarar: Ek hygg at stjérn minni, en pé enn at fleira, edr livat sjåi pér til tfdinda? Peir kvådust eigi sjå, pat er tfdindum sætti. Ek veit eigi, segir Leifr, hvårt ek sé skip edr sker. Nu sjå 35 peir ok kvådu sker vera. Hann så pvf framar en peir, at bann så menn i skerinu. Nu vil ek, at vér beitim undir vedrit, segir Leifr, svå at nåim til peirra, ef menu eru purftugir at nå vårum fundi; ok er naudsyn å at duga peim. En med pvf at peir sé eigi fridmenn, på eigum 30 vér alian kost undir oss, en peir ekki undir sér. Nu sækja peir undir skerit ok lægdu segl sitt ok kbstudu akkeri ok skutu litium båti odrum, er peir hbfdu haft med sér. På epurdi Tyrkr, hverr jiar rédi fyrir lidi; så kvedst Porir heita ok vera norrønn madr at kyni: edr 35 hvert er pitt nafn? Leifr segir til sfn. Ertu son Éirfks rauda or Brattahlfd? segir liann. Leifr kvad svå vera. Nu vil ek, segir Leifr, bjåda ydr ollum å mi tt skip ok fémuuum peim, er skipit må vid taka. Peir pågu pann kost ok sigldu sidan til Einksfjardar med peim fauni, ^ })ar til er peir kémii til Brattahlidar; båru faiminn af skipi. Sidan baud Leifr Pori til vistar med sér ok Gudn'di, konu baus, ok 3 monnum odrum; en fékk vistir ddrum håset- nm, bædi Påris ok si'num félogum. Leifr ték 15 menn or skerinu; hann var sidan kalladr Leifi hinn beipni. 10 Leifi vard nu gott bædi til fjår ok maunvirdingar _ 1 ann vetr kom sott mikil i lid Poris, ok andadist hann Porir ok mikill hluti lids hans. Pann vetr andadist ok Eirikr raudi. Nu var umræda mikil um Vlnlandsfoi Leifs, ok iHjdi Porvaldi, brodur hans, of uvfda kannat hafa vent an i . 15 På mæl ti Leifr vid Porvald: Pu skalt fara med skip nutt, hrddir, ef pu vill til Vildands, ok vil ek p6, at skipit fari ådr eptir vidi peim, er Porir åtti i skerinu. Ok svå var gert. (108). Fra Porvaldi Eirikssyni, brodur Leifs, ok Skræl- '0 ingjuni ‘t Viifilcindi. Nu bjost Porvaldr til peirrar ferdar med 30 manna, med umrådi Leifs, brédur sins. Sidan bjuggu peir sup Bitt ok héldu i haf. Ok er eugi fråsogn um ferd peirra fyrr en peir koma til Vndands, til Leifs buda, ok bjugg 5 Par um skip sitt ok såtu um kyrt pann vetr o iei hska til matar sér. , , ,• En um vårit mælti Porvaldr, at peir skyldu bua l 8>tt, ok skyldi eptirbåtr skipsius, ok nokkunr menn me<, fara fyrir vestan landit ok kanua pai um s“mari; 0 sadist landit fagrt ok skdgdtt, ok skamt mil h ‘ 0 sjévar, ok hvftir sandar. Par var eyjéU mjok o g s*vi mikit. Peir fundu livergi manna vistir ne y » 1 eyju einni vestarliga fundu peir koiny m ^ fiwd« peir fleiri mannaverk, ok féru aptr ok kén.u til 5 Leifs buda at hausti. En at sumri bdru for Porvaldr fy rir austan med kaupskipit ok bit nyrdra fyrir landit. På gerdi at [)eim vedr hvast fyrir andnesi einn, ok rak på par npp, ok brutu kjdiinn undan skipinu, ok lidfdu par langa dvbl ok bættu skip sitt. På mælti Por val dr vid forunauta slna: Eu vil ck, at véi leisim her npp kjdiinn å nesinu ok kallirn Kjalarnes; ok svå gerdu peir. Sidan sigla peir padan i brott ok austr fyrir landit ok inn i fjardarkjapta, på er par våru næstir, ok at hofda peim er par gékk fram; bann var alir skogi vaxinn. På leggja peir fram 1« skip sm i lægi ok skjota bryggjum å land, ok gengr Porvaldr par å land upp med alla forunauta sfna. liann mælti på: Hér er fagrt ok liér vilda ek bæ minn reisa. Ganga sidan til skips ok sjå å sandinum inn frå hbfd- anum 3 bædir, ok fdru til pangat, ok sjå par hudkeipa 15 3 ok 3 menn undir bverjum. På skiptu peir lidi sinu ok hdfdu bendr å peim dllum, nema einn komst å biott med keip sinn. Peir drepa bina 8 ok ganga sidan aptr å hdfdann ok sjåst par um ok sjå inn 1 fjbrdinn hædir ndkkurar ok ætludu peir pat vera bygdir. Eptir 20 pat sl<5 å på hdfga svå mikltim, at peir måttu eigi vdku balda, ok sofua peir allir. På kom kali yfir på, svå at peir vdknudu allir. Svå segir kallit: Vaki pu, Porvaldr, ok alt fbruneyti pitt, ef pu vill Hf pitt hafa, ok far pu å skip pitt, ok allir meun plnir, ok farit frå landi sem skjdtast. 25 På f<5r innan eptir firdinum utal hudkeipa ok logdu at peim. Porvaldr mælti på: Vér skulum færa ut å bord vlgflaka ok verjast sem best, en vega lltt 1 mét. Svå gera peir; en Skrælingjar skutu å på um stund, en flyja sldan i brott sem åkafast, hverr sem måtti. På spurdi Porvaldr 30 menn sina, ef peir væri nbkkut sårir. Peir kvådust eigi sårir vera. Ek hefi fengit sår undir bendi, segir bann, ok flå or milli skipbordsins ok skjaldarins undir kond mér, ok er hér orin, en mun mik petta til bana leida. Nu ræd ek, at pér buit ferd ydra sem fljétast aptr å 35 leid; en pér skulut færa mik å hofda pann, er mér pétti byggiligast vera; må pat vera, at mer bali satt å munn koinit, at ek muni par bua å lim stund; par skulu |)éi mik grafa ok setja krossa at hofdi mér ok at fotuny, ok kallit pat Krossanes jafnan sidan. Giænland vai pa 5 kristnat, en p<5 andadist Eirikr raudi fyrir kiistni. Nu andadist Porvaldr; en peir gerdu alt, eptir pvf sem hann bafdi mælt, ok fijru søan ok bittu par forunauta sina, ok s o g du bvårir odrum ■ slik tidindi, sem vissu, ok bjuggu pai pann vetr ok féngu sér vfnber ok vinvid til skipsins. Nu 10 buast peir padan um vårit eptir til Grønlands, ok komu skipi sinu 1 Einksfjdrd ok kunnu Leifi at segja nnkil tidindi.

(109). Frå Porsteini Eirikssyni, brodur Leifs, ok hans Vinlandsferd. Pat bafdi gerzt til tidinda medan å Grænlandi, at 15 Porsteiun 1 Einksfirdi bafdi kvångast ok fengit Gudndar Porbjarnarddttur, er ått bafdi Pdrir austmadr, ei f)*1 vai frå sagt. Nu fystist Porsteiun Eiriksson at faia til in an s eptir liki Porvalds, brddur sins, ok bj<5 skip bit sam a;ok valdi bann lid at afli ok vexti ok hafdi med ser bålfan 20 pridja tog manna ok Gudridi, konu sina; ok sigla i ha , pegar pau eru buin, ok or landsyn. Pau vel ti U1 a sumarit, ok vissu eigi, kvar pau fo ru; ok ei V1 f1 (val. a. vetri, på tdku peir land i Lysufirdi å Grænlandi i nnm vestri bygd. Porsteinn leitadi peim um vistir ok tekK vistir ollum håsetum sfnum, en bann var vist auss o ^ona hans. Nu våru Jjau eptir at skipi tvau no na3tr. IDå var enn ung kristni å Grænlandi. Pat var einn dag, at menn kdmu at tjaldi pen™ snemma; så spurdi, er fyrir peim var, bvat manna væ 30 * tjaldinu. Porsteinn svarar: Tveir menn, segir >« ’ edr kverr spyrr at? Porsteinn heiti ek, ok em ek kaium P orsteinn svartr; en pat er erindi raitt hin^a , i . . kjoda ykkr bådum hjdnum til vistar til min. kvedst vilja hafa umrædi konu simiar; en bon bad In 33 råda, ok nu jåtar bann pessu. På mun ek konm eptn Heimskringla, I. ykkr å morgin med eyki, fvf at (mik) skortir eigi til at veita ykkr vist; en fåsinni er mikit med mér at vera, })vf at 2 eru vit far kjdn, fvi at ek em einj)ykkr mjok; annan sid kefi ek ok, en fér kafit, ok ætla ek [)ann fo ketra, er fer kafit. Nu kom kann eptir feim lim morgun- 5 inn med eyki, ok foru fau med forsteini svarta til vistar, ok veitti kann feim vel. Gudridr var skorulig kona at sjå ok vitr kona ok kunni vel at vera med ukunnum rnonuum. Iat var snemma vetrar, at sdtt kom i lid forsteins Eirikssonar, ok andadist far margir forunautar lians, for- 1° steinn kad gera kistur at likum feirra, er ondudust, ok færa til skips ok kua far um: fvi at ek vil låta flytja til Eiriksfjardar at sumri oli likin. Nu er fess skamt at kida, at sdtt kemr i kykyli forsteins, ok tok kona lians sott fyrst, er két Grimkildr; kon var åkafliga mikil ok sterk sem karlar, en [io kom sdttin kenni undir. Ok krått eptir fat tok sdttina forsteinn Eiriksson, ok lågu fau kædi senn, ok andadist Gnmkildr, kona forsteins svarta. En er kon var daud, få gékk forsteinn fram or stofunni eptir fjol at leggja å likit. Gudridr mælti få : Vertu litla 20 krid i krott, forsteinn minn! segir kon; kann kvad svå vera skyldu. få mælti forsteinn Eiriksson: Med undarligum kætti er nu um kusfreyu våra, fvi at nu drglast kon upp vid olnkoga ok fokar fdtum simim frå stokki ok freifar til skua sinna. Ok 1 fvi kom forsteinn kdndi 23 inn, ok lagdist Gnmkildr nidr i fvf, ok krakadi få i kverju tré i stofunni. Nu gerir forsteinn kistu at lfki Gimikildai ok færdi i krott ok kjo um. Hann var kædi mikill madr ok sterkr ok furfti kann f ess alls, ådr kann kom kenni krott af kænum. Nu elnadi sottin forsteini 30 Eirikssyni, ok andadist kann. Gudridr, kona kans, kunni fvi Htt. f å våru fau oli i stofunni. Gudridr kafdi setit å stoli frammi fyrir kekknum, er kann kafdi legit, for steinn, kondi kennar. få t<5k forsteinn kdndi Gudridi af stdlinum i fang sér ok settist i bekkinn annan med 3J liana gegnt lfki Porsteins, ok taldi um fyrir henni marga vega ok kuggadi kana ok két kenni |dvi? at kann mundi fara med kenni til Eirfksfjardar med liki loistein s, bénda kennar, ok forunauta lians: ok svå skal ek taka kingat kjdn fleiri, segir kann, pér til kugganar ok skemtanai. o Hon pakkadi konum. forsteinn Einksson settist på upp ok mælti: Hvar er Gudridr? 3 ti'ma mælti kann petta, en kon pagdi. få ma<i kon vid forstein bénda. Ilvåit skat ek svor veita kans måli edr eigi? Hann bad kana eigi svara. f å gékk forsteinn bondi yfir g61fit ok settist 10 å stdlinn, en Gudridr sat i knjåm konum, ok på mælti forsteinn bondi: Hvat viltu, nafni? segir kann. Hann svarar, er stund leid: Mér er ant til pess at segja Gudridi forlog sin, til pess at kon kunni på betr andlåti minu; pvf at ek em kominn til godra hvlldarstada. En pat ei 15 pér at segja, Gudridr, at pu munt gipt vera fslenzkum manni, ok munu langar vera samfarar ykkiai, ok mait manna mun frå ykkr koma, proskasamt, bjait ok ågætt, sætt ok ilmat vel; munu pit fara af Grænlaudi til Noregs ok padan til Islands ok gera bu å Islandi; par munu 20 I>it lengi bua, ok niuntu konum lengr lifa; på nJun*; u au kira ok ganga sudr ok koma ut aptr til Islanc s i ffas; ok på mun par kirkja reist vera, ok muntu far vera °k taka nunnuvigslu, ok par muntu andast. ^ f a iab=> forsteinn aptr, ok var biiit lim lik kans, ok fæit ti s vips. ^ forsteinn bondi efndi vel vid Gudridi, alt pat ei alin hafdi keitit. Hann seldi um vårit jord sina °, tør til skips med Gudridi med alt sitt; bj<5 skipit ok fe* menn til ok for sidan til Eiriksfjardai; våiu nu i "1 0 Jordud at kirkju. Gudridr for til Leifs i Brattaklid; en 30 forsteinn svarti gerdi bu i Eiriksfirdi ok bj6 par, medan åann lifdi, ok potti vera kinn vaskasti madi.

(HO). F r a Porfinni K a r l s e f n i , er hann horn til Vinlands .,

oh frå Skræ lingjum . 0 fa t sama sumar kom skip af Noregi til Giæn ai , °5 så madr két forfinnr Karlsefni, er pvf skipi styidi, c var son Poråar hesthofda Snorrasonar féråarsonar frå Hbfda. forfinnr Karlsefni var storaudigr at fé ok var utu vetrinn i Brattahlid me5 Leifi Eirikssyni. Brått feldi hann hug til Gudridar ok bad hennar, en hon veik til Leifs svorum fyrir sik. Sidan var hon honum fbstnud, ok 5 gert brullaup feirra å feim vetri. Hin sama var ura- ræda å Vinlandsfor sem fyrr, ok tystn.menn Karlsefni mjok feirra r ferdar, bædi Gudridr ok ad rir menn. Nu var rådin ferd hans, ok réd hann sér skipverja, 60 karla ok konur 5. fann måldaga gerdu feir Karlsefni 10 ok håsetar hans, at jofnum hondum skyldi feir hafa, alt fat er feir féngi til gæda. feir hofdu med sér allskonar fénad, fvi at feir ætludu at byggja landit, ef feir mætti fat. Karlsefni bad Leif husa å Vinlandi, en hann kvedst ljå mundu husin, en gefa eigi. Sidan héklu feir i haf 15 skipinu ok komu til Leifs buda med heilu ok hbldnu, ok båru far upp hudfot sin. feira bar brått i hendr mikil fong ok géd, fvi at reydr var far upprekin bædi mikil ok géd; féru til sidan ok skåru hvalinn; skorti få eigi mat. Fénadr gékk far å land upp, en fat var brått, at gradfé 20 vard urigt ok gerdi mikit um sik. feir hiifdu haft med sér gridung einn. Karlsefni lét fella vidu ok telgja til skips sins, ok lagdi vidinn å bjarg eitt til furkanar. feir hofdu bil gædi af landskostum, feim er far våru, bædi af vinberjum ok allskonar veidum ok gædum. ^ Lptir faun vetr hinn fyrsta kom sumar; få urdu feir varir vid Skrælingja, ok fér far or skégi fram mikill flokkr manna, far var nær nautfé feirra, en gridungr ték at belja ok gjalla åkafliga hått; en fat hræddust Skrælingjar ok logdu undan med byrdar sinar, en fat var 30 gråvara ok safali ok allskonar skinnavara, ok suua til bæjar Karlsefuis ok vildu far inn i husin; en Karlsefni lét verja dyrrnar. Hvårigir skildu annars mål. få téku Skræl ingjar ofan bagga sina ok leystu ok budu feim ok vildu våpn helzt fyrir. Enn Karlsefni bannadi feim at selja 35 våpnin. Ok nu leitar hann råds med feim hætti, at hann bad konur bera ut bunyt at peim, ok pegai er {3eii så bunyt, på vildu peir kaupa pat, en ekki annat. Nu var su kaupfor Skrælingja, at peir båru sinn vainmb 1 1(*- i mogum sinum, en Karlsefni ok fbiunautai ians 10 ( u 5 eptir bagga peirra ok skinnavoru. F 6iu pen vk sva buit i brott. . ,, Nu er frå pvl at segja, at Karlsefni lætr gera sku- gård ramligan um bæ sinn, ok bjuggust pai um. tlma fæddi Gudrfdr sveinbarn, kona Kailse nis, o c le 10 så sveinn Snorri. . . . , Å ond verdum odrum vetri på kému Ski ælingjai i m vid på, ok våru miklu fleiri en fyrr, ok bbfdu si^an varnad sem fyrr. På mæl ti Karlsefni vid kornn. u u pér bera ut slikan mat, sem fyrr var rffastr, en ek n *5 annat. Ok er peir så pat, på kostudu peii bog0unum sinum inn yfir skldgardinn. En Gudrldi sat i d)ium nnu med voggu Snorra, sonar sins. Pa bai skugga i ynn, ok gékk par inn kona i svbrtum nåmkyitli, l e t 1 ok liafdi dregil um liofud, ok ljåsjorp å b i,^ o ei 20 mjijk eygd, svå at eigi bafdi jafnmikil augu set i eulJ1 mannsbausi. Hon gékk par at, er Gudrldi sat, o c niæ J' Hvat heitir |>u? segir hon. Ek heiti GuAu 1 ’ ? Pudrldr er |)itt heiti? Ek heiti Gudrfdr, segir hon. Ia retti ^ busfreya bond slna til bennar, at hon sæti bj lenm, 25 pat bar alt saman, at på beyrdi Gudildr les mi , ok var på konan borfin, ok i pvl var ov vegmn Skrælingi af einum buskarli Karlsefnis, pvl at ann viljat taka våpn peirra; ok fiSru nu i biott sem t ( as ’ klædi peirra lågu par eptir ok varningi. Engi ma i ^ 3° konu pessa sét utan Gudrldr ein. Nu munum ver |n ‘ til råda at taka, segir Karlsefni, pvl at ek ** . muni vitja vår hit pridja sinui med ufridi ok jo ■ Nu skulum vér taka pat råd, at 1 0 menn / arl fr“ ’" , 4 w...n ok låta hann fara fyrir oss. En [aar var svå håttat, er fundr {jeirra var ætladr, at vatn var od ru vnegin, en skåg-r å annan veg. Nu våru jaessi råd kofd, er Karlsefni lagdi til. Nu komu Skrælingjar i {aann stad, er Karlsefni li afdi ætlat til bardaga. Nli var [aar bardagi, ok féll fjoldi af 5 lidi Skrælingja. Einu madr var mikill ok vænn i lidi Skrælingja, ok [aåtti Karlsefni, sem liann mundi vera hofdingi Jaeirra. Nu liafdi einn jaeirra Skrælingja tekit upp bxi eina ok leit å um stund ok reiddi at félaga sinurn ok hid til hans; så féll jaegar daudr. f å tok så hinn mikli madr 10 vid bxinni ok leit å um stund ok varp henni sidan å sjoinn, sem lengst måtti hann; en sidan flyja Jaeir å skåginn, svå hverr sem fara måtti. Ok lykr {aar nu {aeirra vidskiptum. Våru jaeir Karlsefni {aar (aann vetr allan; en at våri 15 jaå lysir Karlsefni, at hann vill eigi {aar vera lengr, ok vill fara til Grønlands. Nu bua {aeir ferd sfna ok hbfdu {aadan morg gædi i vfnvidi ok berjum ok skinnavoru. Nu sigla jaeir i haf ok komu til Eiriksfjardar skipi sinu heilu ok våru {aar um vetrinn. 20

(111)* F ra F reydisi F inksdottur oJc Vinltxtidsfevd hcwtiav ok udad urn. Nu tekst umræda at nfju um Vinlandsferd, {avi at su ferd jaykkir gåd bædi til ijår ok virdingar. fa t sama sumar kom skip af Noregi til Grønlands, er Karlsefni kom af 25 Vinlandi: javi skipi styrdu brædr 2, Helgi ok Fiunbogi, ok våru {aann vetr å Grønlandi. feir brædr våru islenzkir at kyni ok or Austfjordum. far er nu til at taka, at Freydis Eiriksdottir gerdi ferd sina heiman or Gordum ok for til fundar vid jaå brædr 30 Helga ok Finnboga, ok beiddi jaå, at jaeir færi til Vin- lands med farkost sinn ok hafa helming gæda allra vid hana, {aeirra er {aar féngist. Nu jåttu jaeir j>vi. fadan får bon å fund Leifs, brådur sins, ok (bad), at hann gæti henui hus jaau, er hann hafdi gera låtit å Vinlandi. En 35 W ttM a S m m

hann svarar hinu sama, kvedst ljå mundu hus, en gefa eigi. &aSå var maiaagimåldagi meomed peimpeuu buhcuiuiu ræd rum ok Freydisi, at hvårirh vm rir skyldusk vi rln hafaha fa 30 vfsrra vigra manna å skipi ok konur umfram. En Freydis brå af Jjvi pegar ok hafdi 5 m onnum 5 fleira ok leyndi {mim, ok urdu peir bræår eigi fyrri vid på varir, en peir komu til Vfnlands. Nu létu pau i haf ok hofdu til pess mælt adi, at pau mundi samflota hafa, ef svå vildi verda; ok pess vai litill munr. En {36 komu peir brædr nokkuiu fyni ok 10 hbfdu upp borit fong sin til husa Leifs. En ei Fieydis kom at landi, på rydja peir skip sitt ok bera upp til hiiss fong sin. Lå mælti Freydis: Hvi båru per inn héi fong ydur?yourr rviLvi at ver vér hugdum, segja {pen,3eir, diat haldast muni ^ oli åkvedinAl____ ...... ord* med oss. Mérn r / . « 1ÅM lédi TLeifr Vmcnrmn. husanna, seffil’segii hbon, on , 15 en eeigi ig i ydr. yor. FåLå mælti Helgi:ilelgi: Lrjota i ljuid mun muu okkr brædr----- illsk u v i• 3* pik.1 • * t Båru» / nu / ut /1 fong__~ ok n.AvAn gcrflu cf>v sér ckn.lfl. skåla ok ok settll settu pann skåla firr sjånum å vatnsstrondu ok bjuggu vel um; en Freydis lét fella vi du til skips sins. Nu tok at vetra, ok tdludu joeir brædr, at takast mundu upp leikai o væn 20 hbfd skemtan. Svå var gert um stund, pai til ei menn bårust verra i milli, ok på gerdist sundrpykki met penn, ok tdkust af leikar, ok engar gerdust komui milli s ta anna; ok for svå fram lengi vetrar. / Lat var einn morgin snemma, at Fieydis st upp 25 or rumi sinu ok klæddist ok fdr eigi 1 skokæ m; en vedri var svå farit, at dogg var fallin mikil. on kåpu hdnda sins ok for i, en si'dan gékk kon ti s a peirra brædra ok til dyra; en madr einn hafdi u ^engi litlu ådr ok lokit hurd aptr å midjan klofa; hon lauk upp ^ hurdinni ok stéd i gåttum stund {)å ok pagdi; en 1 hogi lå instr 1 skålanum ok vakti. Hann mæ ti. viltu hingat, Freydis? Hon svarar: Ek vil, at• p u s upp ok gangir ut med mér, ok vil ek tala vi P1 • ^ S e* bann. h « ganga at ir«, er li .ndir skUavegg, "n, *> ok settuet |,ar niSr. Hversu Ukar pér? eeg,r ko« Hann svarar: Go5r pykki mér landskostr, en illr py (Dustr så, er vår i milli er, |m at ek kalla ekki hafa til ordit. På segir (du sem er, segir bon, ok svå (Dykki mér; en |3at er erindi mitt å (Dinn fund, at ek vildi kaupa skipum vid ykkr brædr, (dv! at (Dit hafit meira skip en ek, ok vilda ek i brott hédan. Pat mun ek låta gangast, segir hann, ef 5 (Dér likar [)å vel. Nu skilja (Dau vid (Dat; gengr bon beini, en Finnbogi til kvilu sinnar. Hon stigr upp i rumit koldum fdtum, ok vaknar hann Porvardr vid ok spyrr, kvi at hon væri svå kold ok våt. Hon svarar med miklum |)josti: Ek var gengin, segir hon, til (Deirra brædra at fala skip 10 at [)eim, ok vilda ek kaupa meira skip, en peir urdu vid (Dat svå illa, at (Deir bordu mik ok léku sårliga*, en |>u, vesæll madr, munt hvårki vilja reka minnar skammar né pinnar; ok mun ek (Dat nu finna, at ek em i brottu af Grænlandi, ok mun ek gera skilnad vid [Dik, utan [du 15 hefnir ()essa. Ok nu stédst hann eigi åtblur hennar, ok bad menn upp standa sem skjétast ok taka våpn sin; ok svå gera jieir ok fara [Degar til skåla {Deirra brædra, ok géngu inn at jDeim sofandum ok toku |m ok færdu i bund ok leiddu svå ut hvern, sem bundinn var. En Freydis let 20 drepa hvern, sem ut kom. Nu våru [>ar allir karlar drepnir, en konur våru eptir, ok vildi engi J)ær drepa. På mælti Freydis: Fåit mér oxi i hbnd! Svå var gert. Sidan vegr hon at konum peim 5, er [)ar våru, ok gékk af [)eim daudum. Nu féru jjau til skåla sins eptir 25 })at hit illa verk, ok fannst |)at eitt å, at Freydis {Dåttist allvel hafa umrådit, ok mælti vid félaga sina : Ef oss verdr audit at koma til Grænlands, segir hon, jDa skal ek J)ann mann råda af lifi, er segir frå (Dessum atburdum. Nu skulu vér (Dat segja, at f)au bui hér eptir, (Da er vér fér- 30 um i brott. Nu bjuggu (Deir skipit snemma um vårit, (Dat er peir brædr hofdu ått, med (Deim bllum gædum, er (Dau måttu til få ok skipit bar; sigla sidan i haf ok urdu vel reidfara ok kému i Eiriksfjord skipi sinu snemma sumars. Nu var 3^ (Dar Karlsefni fyrir ok hafdi albuit skip sitt til hafs ok beid byrjar; ok er pat mål manna, at eigi mundi audgara skip gengit bafa af Grænlandi, en pat er bann styrdi. Freydi's får nu til bus sfns, pvi at pat hafdi stadit medan uskatt. Hon fékk rnikinn feng fjår ollu foruneyti 5 sinu, pvi at hon vildi leyna låta udådum sinum. Sitr hon nu i bui sinu. Eigi urdu allir svå haldinordir, at pegdi yfir udådum peirra edr illsku, at eigi kæmi upp um sidir. Nu kom petta upp um sidir fyrir Leif, brddur hennar, ok p6tti honum fiessi saga allill. På tok Leifr 3 menn af lidi 10 peirra Freydfsar ok plndi på til sagnar um penna atburd alian jafnsaman; ok var med einu mdti sogn peirra. Eigi nenni ek, segir Leifr, at gera pat at vid Freydisi, systur mina, sem hon vseri verd; en spa mun ek |)eim pcss, at peirra afkvæmi mun li'tt at prifum verda. Nu leid pat svå 15 fram, at engum pdtti um pau vert padan. i frå nema ilis.

(112). Fra Porjinni Karlsefni oh hans ættboga. Nu er at segja frå pvi, er Karlsefni hyr skip sitt ok sigldi i haf. Honom fdrst vel, ok kom til Noregs med heilu ok holdnu ok sat par um vetrinn ok seldi varning 20 sinn ok hafdi par gott yfirlæti, ok pau bædi hjon, af hinum gofgustum monnum i Noregi. En um vårit eptir bjd hann skip sitt til Islands, ok er hann var albuinn, ok skip hans lå til byrjar fyrir bryggjunum, på kom par at honum sudrmadr einn, ættadr af Brimum or Saxlandi; hann falai ^5 at Karlsefni husasnotru hans. Ek vil eigi selja, sagdi hann. Ek mun gefa pér vid hålfa mork gulis, segn sudrmadr. Karlsefni pétti vel vid bodit, ok keyptu sidan. Fdr sudrmadr i brott med husasnotruna, en Karlsefni vissi eigi, hvat tré var; en pat var mosurr, kominn af Vin 30 landi. Nu siglir Karlsefni i haf ok kom skipi sfnu fyrir nordan land i Skagafjord, ok var par upp sett skip hans um vetrinn. En um vårit keypti hann Glaumbæjarland °k gerdi bu å ok bj6 par, medan hann lifdi, ok var hit mesta gofugmenni; ok er mart manna frå honum komit 35 ok Gudridi, konu hans, ok gddr ættbogi. Ok er Karlsefni Heimskringla, I. var andadr, t<5k Gudridr vid bus vardveizlu ok Snorri, son hennar, er fæddr var å Yinlandi. Ok er Snorri var kvångadr, på for Gudridr utan ok gékk sudr ok kom ut aptr til bus Snorra, sonar sins, ok hafdi hann på låtit gera kirkju i Glaumbæ. Sidan vard Gudridr nunna ok 5 einsetukona, ok var par, medan bon lifdi. Snorri åtti son pann, er Porgeirr hét; hann var fadir Yngvildar, mddur Brands biskups. Ddttir Snorra Karlsefnissonar hét Hallfridr; hon var mddir Rundlfs, fodur Porlåks biskups. Bjorn hét son Karlsefnis ok Gudridar; hann var fadir 1° Pérunnar, modur Bjarnar biskups. Fjoldi manna er frå Karlsefni kominn, ok er hann kynsæll madr ordinn. Ok hefir Karlsefni gerst sagt allra manna atburdi um farar pessar allar, er nu er nokkut ordi å komit.

(113)*). Rognvaldr jarl sendi menn til Olaf s Tconungs. 15 Olafr konungr ok Pyri drottning såtu i Nidardsi um vetrinn, er konungr hafdi kristnat Hålogaland. Pyri drdttning hafdi um sumarit ådr foett sveinbarn, er pau Olafr konungr åttu; så sveinn var bædi mikill ok efniligr, ok kalladr eptir mddurfodur sinum. Unnu pau konungr ok 20 drottning peim sveini mikit ok hugdu gott til, at hann mundi fædast upp ok taka arf eptir fodur sinn; en hann lifdi eigi fullt år, frå pvi er hann var fæddr; pdtti peim bådurn pat mikill skadi. Pann vetr var mart islenzkra manna med Olafi kon- 25 ungi, sem fyrr er sagt, ok margir adrir gofgir menn. ' Pa vår ok med hirdinni Ingibjbrg, systir Olafs konungs; hon var frid synum, litillåt ok blid vid alpydu, fasttæk ok drenglundud i skapi ok allvinsæll. Hon var vel til islenzkra manna, peirra er par våru; en Kjartan Olafs- 30 son var henni kærastr, pvi at hann hafdi lengst af peim verit med konungi; pétti honum ok opt skemtiligt at tala vid hana, pvi at hon var bædi vitr ok snjoll i måli. Olafr konungr var jafnan gladr ok kåtr vid sina menn, ok

*) Jfr Flateyjarbék I. kap. 332. 35 leiddimjok at spurningum um kåttu ok kofåingskap ifkia manna af kinum næstum londum, ef menn kému til hans af Danmork edr Svibjéd. Hallfre«, vandriedaskild 1.01 b f ”” 5 augtan af Oaatlandi; bafdi baml verit me3 Kognval.il jaih Ulfssyni, er (la var kominn til rikis i vestra Gantlamii. Ijlfr, fajir KiSgnvalds, var brdSir SigrBar bmnar gterrada; vin, lieir systkinasynir, Olafr komragr °k E< Sk valdr jarl. Sag«! Hallfredr Olad konnngi malt af j ,■ , 1 0 __ x.* „i. i_ ...... _ i,,.«iiofr hfifdiniri ok stjomsami, on f penninginn, drenglyndr ok vinhollr; raginH »n,iefl>M f mes, at jarl vildi ballaet til vinittu vid Olaf konung, ok bafd, pat talat, at bann vildi bidja Iogibjaigai f f 1 A jieim ve,ri kdnia augtan af Oantland, send,- 15 menn Rognvalds jarls ok fundu Olaf onung no Nidarosi; båru {rar fram erendi jarls fynr konung, sem Hallfredr hafdi ådr ordi å komit, hann til fullkominn vin Olafs konungs; ok {r . , mægda vid konung ok vildi få Ingibjargar, sys i l < • 20 Fluttu sendimenn hér med sannar jai e,&™r • ’ r {reir fdru med sonnum hans erendum. Tdk kon g vel jreirra måli, en sagdi, at Ingib ° * Tito råda sjålf um gjaford sitt. Sidan taa i ^ ^ vid systur sfna ok spurdi, Hversuhversu ^u... — , ^ 25 gefit? ..d ,n Hontt...... svarar...... svå:a . vE h k hefi verit vent med me ydr y um inio, j ok hafi {rér veitt mér brådurliga umsja o i e s , i alla stadi, sfdau er {rér komut f land ^ a . {rvi at vil ek jåtta ydvarn forsjå um ’ sagAi> at svå t>ér giptit mik eigi heiånum manm. g var 3» skyldi vera. itti konungr {rå tal vid sen im , {rat rådit, ådr {reir færi brott, at S koma til mots vid Olaf konung umJ^fuUkomua; skyldu ef hann vildi gera vid bann vin ir f ndisti |eir |,i sjilfir tal. ^ •’f!” ^ ’lwasam ereadam; F in , | , i sendimenn jarls aaetrap meJ mlkiui en Olafr konungr sat um vetn rausn ok fjolmenni. (114)*). Brudkaup Rognvalds jarls drukkit til Ingibjargar. Olafr konungr...... meå landi. fa r i fera var meå honum fyri drdttning ok Ingibjorg Tryggvaddttir, systir konungs. Sottu p å ...... fylgåu honum. F<5r hann oli- 5 um hernum su6r med landi; en er konungr kom suår å Rogaland, dvaldist hann par, pviatErlingrSkjålgsson hafå- i buit honum viråuliga yeizlu å Sola. få kom austan af Gaut- landi Rognvaldr jarl Ulfsson å fund Olafs konungs at vitja einkamåla peirra, er ord ok sendiboå hafåi millum farit 10 um vetrinn, at hann skyldi få Ingibjargar, systur konungs. Tok Olafr konungr vel vid jarli. Var på talat um petta mal; sagåi konungr, at hann vildi halda bil sin orå par um ok gipta honum Ingibjorgu, systur sina, ef hann vildi taka tru rétta ok kristna alt sitt undirfblk, pat er 15 hann var yfir skipaår. Jarl jåtti pvf. Var hann på skfrår ok alt hans fbruneyti; var på aukin veizla, su er Erlingr hafåi gera låtit; gékk jarl at peirri veizlu at eiga Ingi- bjorgu Tryggvadottur. Hafåi Olafr konungr på gipt allar systr sfnar. Bjbst jarl til heimferåar ok Ingibjorg; fékk 20 Olafr konungr jarli kennimenn at kristna folk å Gaut- landi ok kenna pvi rétta sfåu. Skildu peir konungr (ok jarl) meå hinum mesta kærleik.

(115)**). Ferd Olafs konungs til Vindlands. Eptir gipting Ingibjargar, systur sinnar, bjost Olafr 25 konungi sem hvatligast or landi meå liå sitt. Hafåi hann fritt liå ok mikit. Hann h afå i...... vini sina.

*) Jfr Flateyjarbok I. kap. 370. **) Flat. I. kap. 371. Råttelser.

Det forstå talet utmårker sidan, det andra raden.

1 6 (jeira l a s Jjeirra 7 21 en gi c i gi n

17 31 sik 11 sik, Gautlandi 23 7 Ga ntalandi 11 aptr 23 21 apc 11

25 21 daga » daga skidlauss 26 5 skidlauss 11 Eyrarsund 26 25 Ey ras und »1

29 27 topfar 11 toptar Brautonundr 30 33 Braut-Onundr 11

31 2 11 11 i i 46 24 svcfnburs 11 s vef nburs 48 23 finn 11 Finn berserkjuni 55 1 0 beserkjum 11 55 2 9 Solskel 11 Solskel horskan 67 3 2 borskan 11

3 3 hogr 67 hcegr 11 69 33 em 11 eru 90 1 0 sidun 11 sidan

90 1 7 Eyrarsund Evrasundy 11 Ondverdri 109 1 2 Ondverdi 11 128 6 mans 11 manns Gunnhildar 141 7 Gunnhildr 11 Eyrarsund 150 1 9 Eyrasund 11 189 3 3 topti r 11 toptir 196 12 topti n 11 toptin 208 20 fræknast 11 fræknast 210 9 (114) 11 (114, 115) 210 23 24 konungar 11 konungr 220 6 toptir 11 toptir 220 21 f>dptnr 11 Jioptur 222 17 en 11 enn

ck, er ek, ek er, hefir ck £ 1 Tiliagget åro Flatdbokens bidr 2 ra(le till bid ck 225 «, cm ek 233 3I, ek cm 234 3, hefi ek 234 4, 6111 23& 14 och 240 ,4. 4!

i I

Det hgl. Bibi. Bogb~