Polish Vickers Part 2
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Polish Vickers Part 2 Polish Tracks&Wheels Przekonstruowany zgodnie z polskimi suge- tać, że na początku lat trzydziestych dopiero ADAM JOŃCA stiami czołg średni zyskał nowe miano Mark kształtowały się nowe doktryny użycia broni D i pozostał w Wielkiej Brytanii. W roku 1929 pancernej i czołg spełniający oczekiwania II POLSKIE VICKERSY - część 2 sprzedany został do Irlandii (przez wiele lat był wojny światowej jeszcze fizycznie nigdzie nie jedynym czołgiem irlandzkiej armii). zaistniał – to dopiero poligon hiszpańskiej wojny Spis treści domowej miał zweryfikować różne koncepcje, Vickers Medium Tank Mark D ....................3 Vickers Six Ton a prawdziwym egzamin odbył się w 1939 Vickers Six Ton tank ....................................5 W 1927 roku w Wielkiej Brytanii pokazano i 1940 roku. Tak więc kupiono konstrukcję Vickers-Carden-Loyd Mk.VI .......................7 polskim oficerom m.in. podwozie nowego i technologię nowoczesną na ówczesny czas Ciągnik artyleryjski Vickers 4 Ton Artillery czołgu firmy Vickers-Armstrong – Vickers Six i za pieniądze nie przekraczające możliwości Tractor .........................................................8 Ton. Powstał pomysł kupienia 30 czołgów państwa. Więcej informacji o czołgach Vickers Vickers Light Tank 4 Ton ...........................12 Vickersa. Do tej transakcji nie doszło, zapewne Six Ton w Wojsku Polskim znajdzie czytelnik Vickers Light Amphibious Tank .................13 z przyczyn finansowych. w 2 tomiku serii „Polish Tracks&Wheels” – Czołg 7TP dwuwieżowy.............................16 We wrześniu 1930 roku Vikers przysłał „Polish Vickers Part 1”. Czołg 7TP jednowieżowy ...........................32 do Polski egzemplarz pokazowy czołgu Six Czołg lekki V/7TP ......................................45 Ton. Czołg przeszedł trzydniowe próby na Vickers-Carden-Loyd Mk.VI Czołg lekki 7TP wzmocniony ....................46 500-kilometrowej trasie bez poważniejszych Tankietka Carden-Loyd to autorski projekt 7TP na wojnie ............................................48 problemów i raport specjalnie powołanej komisji Johna Cardena i Viviana Loyda, nad którym W obcej służbie ..........................................79 był pozytywny. pracowali od 1925 roku. W marcu 1928 roku We wrześniu 1931 roku podpisana została fabryczka obu wspólników, Carden-Loyd Tractor Fotografie: kolekcja autora oraz Krzysztofa w Warszawie dwujęzyczna umowa na dostawę Company, została wykupiona przez koncern Gebhardta, Jacka Habera, Andrzeja Kamińskiego, 38 czołgów „z dwiema wieżami obrotowymi”, Vickers-Armstrong Ltd. (stworzony przez połącze- Tomasza J. Kopańskiego, Zbyszka Lalaka, części zamienne do tych czołgów i co dla nie firmy Vickers i firmy Armstrong Whitworth, Janusza Magnuskiego, Jerzego Majki, Wawrzyńca dziejów Vickersa Six Ton w Polsce najważniej- formalnie działający od 1 stycznia 1928 roku). Markowskiego, Ernie Lee (UK), Witolda sze – „licencję na wyrób 6-tonnowych czołgów Polskie Ministerstwo Spraw Wojskowych Rawskiego, Jana Tarczyńskiego, Ryszarda VICKERS-ARMSTRONG w Polsce, wyłącznie zainteresowało się tą konstrukcją. Z inicjatywy Witkowskiego; oraz archiwów The Polish jednak do użytku Rządu Rzeczypospolitej Polskiej. ppłk. Tadeusza Kossakowskiego sprowadzono Institute and Sikorski Museum (UK), Archiwum Licencja nie obejmuje silników, płyt pancernych do Polski model wzorcowy Carden-Loyd Mk.VI Dokumentacji Mechanicznej, Centralnego i innych specjalnych części, nie wyrabianych – pierwszy pokaz miał miejsce na poligonie Archiwum Wojskowego, Muzeum Wojska przez dostawcę.” w Rembertowie, 20 czerwca 1929 roku, a 29 Polskiego, Bovington Tank Museum (UK), Termin dostarczenia pierwszej partii czołgów czerwca złożono u Vickersa zamówienie na 10 Military Archives Ireland. nie został dotrzymany i odbiory techniczne roz- tankietek (oraz części zamienne i 5 przyczepek poczęły się z dwumiesięczną zwłoką, w czerwcu gąsienicowych). Na przełomie sierpnia i września Vickers Medium Tank Mark D 1932 roku. Już pierwsze wrażenie nie było 1929 roku pojazdy przybyły do Polski. Kupiono Czołgami produkowanymi przez Vickers- dobre – fabrycznie nowe czołgi miały silniki także licencję na ich produkcję. Formalnie rzecz Armstrong Co.Ltd. Wojsko Polskie interesowało pokryte rdzawym nalotem. Zapewne zostały biorąc tankietki były produktem Vickersa, ale się już w połowie lat dwudziestych. W lipcu niestarannie przygotowane do transportu – dzieje „carden-loydów” i wywodzących się 1925 roku polski Komitet do Spraw Uzbrojenia nikt z tego nie robił problemu, skoro starczało z nich polskich tankietek typu TK to osobna i Sprzętu (KSUS) ustalił warunki jakim by miały przetrzeć silniki szmatą, ale… historia – więcej znajdzie czytelnik w przygo- odpowiadać przyszłe polskie czołgi, a następ- Już w czasie demonstracji czołgu we wrze- towywanym tomiku „Polskie Carden-Loydy” nie postanowił z sumy przeznaczonej na ten śniu 1930 roku okazało się także, że jazda w naszej serii „Polish Tracks&Wheels”. 2 cel wydać /3 na zakup 50 czołgów Vickers z prędkością maksymalną 37 km/h nie może Medium Tank Mark C. 1 października 1925 trwać dłużej niż 10 minut – tłumik rozżarzał Ciągnik artyleryjski Vickers 4 Ton Artillery roku częściowo zmienił ustalenia – co już i tak się do czerwoności, silnik przerywał i tracił Tractor nie miało większego znaczenia, bo Vickers nie moc. Przy prędkości marszowej około 22-25 W marcu 1932 roku rozpoczęły się w Polsce dostał od swojego rządu zgody na sprzedaż km/h pracował jednak całkiem dobrze i zbytnio próby ciągnika artyleryjskiego dla dział ciężkich i zaproponował czołgi dawniejsze – Medium się nie przegrzewał – ale zmiany w sposobie prezentowanego przez koncern Vickers-Armstrong, Mark I. Dopiero z końcem 1926 roku wydana chłodzenia były potrzebne. Niestety, szybko określanego w polskich dokumentach archiwal- została zgoda na prezentację 1-2 czołgów Vickers też objawiła się podstawowa wada silników nych jako ciągnik Vickers 4 tony lub ciągnik Medium Mark C (budowanego dla Japonii). Armstrong-Siddeley – wysoka awaryjność. Vickers-Carden-Loyd. Był to ciągnik średniej W czołgu wprowadzono nawet pewne Pod koniec czerwca zapachniało prawdziwą wielkości, o mniejszych wymiarach i innym poprawki na życzenie strony polskiej i wyzna- aferą. W czasie badań okazało się, że blachy układzie jezdnym niż późniejszy C7P. Nazwa czono termin „oględzin” na styczeń 1927 roku. pancerne czołgów nie spełniają warunków tech- Vickers 4 tony nie była adekwatna i raczej Polska delegacja obejrzała jednocześnie czołg nicznych, których specyfikacja była integralną miała pokazywać wspólne cechy konstrukcyjne Vickers Six Ton (ściślej – podwozie) – i do częścią umowy. Skończyło się na obniżeniu z czołgiem 4-tonowym i amfibią (te same transakcji nie doszło, bo cała uwaga polskich ceny zakupu czołgów. elementy i rozwiązania układu jezdnego, ten oficerów skierowała się na ten właśnie czołg; Mimo wszystko kupienie 38 Vickersów Six sam silnik…). W istocie masa ciągnika w pełni tym bardziej, że armia angielska nie interesowała Ton i praw licencyjnych było dobrym krokiem. wyposażonego nieznacznie przekraczała 3 tony. się tą propozycją Vickersa i była zgoda na jego Dywagacje, że można było mieć czołg lepszy, Próby ciągnika zakończyły się niepowodze- sprzedaż za granicę. trochę są pozbawione sensu. Warto pamię- niem. W swoim sprawozdaniu z wizyty w Polsce I Polish Tracks & Wheels (9-14 maja 1932 roku) Noel Birch, dyrektor motoryzacja artylerii ciężkiej w jakiejś niezbyt poprawki żądane przez stronę polską zostały generalny koncernu odnotował: „…następnie odległej perspektywie była przewidywana. wykonane na koszt Vickersa). przystąpiliśmy do pokazu ciągnika Carden-Loyd, Możliwe, że już w tym czasie postanowiono Pokaz czołgu przeszedł pomyślnie i płk. lecz nie spełnił on pokładanych w nim oczekiwań. o zmotoryzowaniu artylerii krajowymi ciągni- Kossakowski, szef Departamentu Zaopatrzenia Aby pojazd mógł podołać holowaniu ciężkiego kami. Zaowocowało to bardzo interesującymi Ministerstwa Spraw Wojskowych zakomuniko- działa konieczne były przeróbki techniczne.” konstrukcjami – ale to już inna historia. wał, nie całkiem formalnie, przewodniczącemu We wrześniu 1932 roku Vickers sprowadził Poprawiony według polskich wymagań angielskiego zespołu, Vivianovi Loydowi, że do Polski trzy pojazdy: lekki czołg 4-tonowy, ciągnik znalazł się w Polsce w połowie 1933 chce kupić 10 czołgów 4-tonowych (i 5 czołgów czołg pływający i ponownie poprawiony już roku „…Pojazd ten, który już wcześniej dwu- amfibijnych i 9 ciagników). Na początku 1933 ciągnik. Jesienią 1932 roku (28 września – krotnie – w marcu i październiku 1932 roku, był roku ustalona została cena tego zakupu i dekla- 1 października) odbył się w Polsce na kilku- poddany próbom technicznym w Polsce, został racja strony angielskiej co do terminów dostaw. setkilometrowej trasie ze Stryja do Warszawy ponownie wysłany do Warszawy po modyfika- W maju 1933 roku planowany zakup został rajd drogowy, a 4 października na poligonie cjach dokonanych w Elswick…” (notatka z 19 przez samego Kossakowskiego ograniczony do w Rembertowie próby jazdy terenowej. czerwca 1933 roku). 5 czołgów 4-tonowych (oraz jednej amfibii Próby ciągnika pomyślane były jako swoisty Zamierzony był zapewne jakiś „dalszy ciąg” i ciągników artyleryjskich) – a po dalszych test porównawczy – jednocześnie, na tej samej – zachował się dokument (bez daty), instrukcja perturbacjach Sztab Główny wyraził zgodę trasie i w tych samych warunkach badany był odbiorów technicznych – nie ma wątpliwości, na zakup, ale tylko jednego czołgu (i jednej francuski ciągnik kołowo-gąsienicowy