ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT Kommunimut pilersaarummut tapiliussaq nr. 4

NUUP KOMMUNEA Teknikkimut Avatangiisinullu Ingerlatsivik Nov. 2007

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Siulequt ...... 3 Aallaqqaasiut ...... 7 Illoqarfiup sukisaarsartarfiinut pilersaarut pillugu ...... 7 Pilersaarutip killilersornera ...... 7 Pilersaarutip suliarineqarnera ...... 8 Pilersaarummik piviusunngortitsineq ...... 8 Pilersaarusiornermut allamut tunngasut ...... 9 Kangerlunni takornariaqarnerup ineriartortinneqarnissaa pillugu ataatsimoortumik pilersaarut...... 12 Inatsisinik atortitsineq ...... 13 Piffissaq oqalliffiusussaq akuersinerlu ...... 13 Akuersissuteqarnermut atsiorneq ...... 15 Killiffia. Pilersaarutip tunuliaqutaa ...... 17 Pilersaarutit siunertaat ...... 21 Pilersaarutit tunngavilersorneri ...... 22 1/ Illoqarfik ataatsimut isigalugu: nunap ilusaa kusanartoq ...... 25 2/ Illoqarfiup katitigaanera: Timersornermik ingerlatsineq ...... 37 3/ Illoqarfiup immikkoortui: sumiiffinni ataatsimoorfiusartut ...... 45 Anguniagassartaa. Pilersaarutip imaa ...... 51 1/ Illoqarfik ataatsimut isigalugu: Nunap ilusaa kusanartoq. Immikkoortut sanaartorfiunngitsut ...... 54 1a/ Illoqarfik ataatsimut isigalugu: Nunap ilusaa kusanartoq. Aqqusineeqqat nunakkoortut ...... 60 2/ Illoqarfik qanimut isigalugu: Timersornermik ingerlatsineq. Sukisaarsarfiit annertunerusut ...... 65 2a/ Illoqarfik qanimut isigalugu: Timersornermik ingerlatsineq. Aqqusineeqqat timersornermut tunngasut ...... 74 3/ aamma 3a/ Illoqarfiup immikkoortukkuutaavi: Sumiiffinni ataatsimoorussat. Illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasut ingerlaarfiillu 79 KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT ...... 84 Sumiiffik 1 - Nuummi illoqarfiup ilaa ...... 95 Sumiiffik 2 - Nuussuarmi illoqarfiup ilaa ...... 157 Sumiiffik 3 - Quassussuup tungaani illoqarfiup ilaa ...... 179 Sumiiffik 4 - Qinngutta illoqarfittaa ...... 215

IMARISAI 3 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

4 SIULEQUT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SIULEQUT

Tamatta inissaqarluta

Asasara uuminnga atuartoq

Nuuk Kalaallit Nunaanni illoqarfiit pingaarnersarivaat siumullu aqqutissiuussiuartuuvoq. Matumuuna taamatut ilioqqippugut, matumani illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarusiornitsigut. Tassani siunissami illoqarfitta qorsuttaararpassuisa anersaartorfittut qanoq aqunneqarnissaat atorneqarnissaallu allaaserineqarput nassuiaatigineqarlutik, illoqarfiup innuttaanut pitsaanerpaamik iluaqutaaqqullugit – taamatullu Kalaallit Nunaanni illoqarfiit annersaaginnarani aammali illoqarfittut mutitut pinngortitarsuaq illoqarfiup ilaatut inuuffigisarput piujuarnissaa pillugu.

Nuuk inuiaqatigiinnut - ilaqutariinnut meeqqanut inersimasunullu illoqarfiuvoq. Tamatta immitsinnut inissaqartittariaqarpugut – aamma siunissami!

Inussiarnersumik inuulluaqqusillunga

Nikolaj Heinrich Borgmesteri

SIULEQUT 5 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

6 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

AALLAQQAASIUT

Illoqarfiup sukisaarsartarfiinut pilersaarut pillugu Nuummiittuusugut illoqarfiup Kalaallit Nunaata pinngortitarsuani pitsaalluinnartumik inissisimanera nalunngilarput. Taamaakkaluartoq illoqarfiup pinngortitallu akornanni qanoq oqimaaqatigiissitsisinnaanermik qulakkeerinissaq pillugu ataatsimut pilersaaruteqanngilagut, sukisaarsarfissatut periarfissaasut illoqarfiullu qanoq isigineqarnissaa eqqarsaatigalugit.

Nuuk illoqarfiuvoq alianaatsoq sulilu alianaannerulersinneqarsinnaasoq. Sumiiffiit sukisaarsarfiusut pigiinnarnerisigut pitsanngorsaaviginerisigullu Nuup Kommuneata illoqarfiit pingaarnersaattut qorsooqqissutut kusanartutullu nittarsaakkusunnera anguneqarsinnaavoq.

Illoqarfiup sukisaarsartarfii pillugit pilersaarusiorneq Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014-imi anguniagassatut oqaatigineqarpoq. Illoqarfiup sukisaarsartarfii pillugit pilersaarummi aaqqissuussaasumik isumannaarinissaq eqqarsaataavoq, immikkoortut sukisaarsarfiusut qanoq aalajangersagaqarnissaat kisiat pinnagu aammali qanoq iliuuseqarsinnaanermik inassuteqarsinnaanissaq ilanngullugit, illoqarfiup pinngortitartaata iliuuseqarfigineqarnissaanut nukittorsaaqataasunik.

Pilersaarutip killilersornera

Asseq 1: Pilersaarutip killilersornera

AALLAQQAASIUT 7 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit pilersaarummiittut tassaapput Nuup illoqarfiata iluani immikkoortut sukisaarsarfiusut. Assimi 1-imi illoqarfimmi sukisaarsarfittut immikkoortut killilersorneqarneri takutinneqarput. Nuuk Qinngorpullu kaajallallugit sineriak atuarlugu killeqarfeqarpoq. Pilersaarummi kangimut killigitinneqarpoq Kuanninnguit kangianni Itillinnguup naqinnera. Tassa pilersaarummi pineqartut tassaapput illoqarfiup killeqarfiisa immikkoortortai 1 – 4, tassanilu illoqarfimmut qaninnerusortaaniittoq immikkoortortaq 4 pineqarluni.

Pilersaarutip suliarineqarnera Illoqarfiup sukisaarsartarfii pillugit pilersaarut marlunnik pingaarnernik immikkoortortaqarpoq 1/ Nassuiaat aamma 2/ Aalajangersakkat, Nassuiaatitaalu pingasunik immikkoortortaqarpoq:

1/ Nassuiaat • Killiffik. Pilersaarutip tunuliaqutaa. Tassani pingaarnertut pissutsit ataatsimut periarfissaasinnaasut allaaserineqarput, Nuummi sukisaarsarfittut atorneqarsinnaasut, kiisalu ajornartorsiutaasinnaasut pilersaarummi tunngavigineqartuni.

• Anguniagassartaa. Pilersaarutip imaa. Tassani pilersaarummi anguniagassat kiisalu ajornartorsiutit periarfissaasinnaasullu, pilersaarutip killiffittaani allaaserineqartut tunngavigalugit, akissutissarsiorneqarput.

• Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014-imut sanilliullugu allannguutit. Tassani pilersaarutip kingunerisaanik, kommunimut pilersaarut eqqarsaatigalugu, allannguutit tulleriiaarneqarput.

2/ Aalajangersakkat. • Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat. Tassani pilersaarummi immikkoortunut killiliussat qanoq atorneqarnissaat pillugu aalajangersaasoqarpoq. Killiliunneqartut kingorna illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi tunngaviliisuusussaapput.

Pilersaarummik piviusunngortitsineq Illoqarfiup sukisaarsarfissaanik pilersaarusiorneq marlunnik immikkoortulerneqassaaq, siulleq tassaalluni Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarut. Pilersaarutip akuerineqarnerata kinguninnguatigut pilersaarut immikkoortumik allamik malitseqartinneqassaaq Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit iliuusissamik pilersaarut –mik.

Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit pilersaarut Pilersaarut iliuuseqarfigisassanngorlugu suliaavoq, tassa ima paasillugu, iliuusissaanik aammalu sukisaarsarfiusut iluisa ataatsimut pilersaarusiorneqarnissaanni malittarisassaqartinneqarluni.

8 AALLAQQAASIUT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Immikkoortut sukisaarsarfiusut pillugit qanoq anguniagaqartoqarneranik nassuiaateqarnikkut kiisalu iliuusissanik aalajangersimasunik innersuussuteqarnikkut kissaatigineqarpoq pilersaarutip isumassarsiorfittut atorneqarnissaa, kingornalu iliuusissanut aalajangersimaqqissaartunut aalajangiinissamut aallarniinissaq.

Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014 assigalugu Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit pilersaarut atorneqassaaq, Nuup qanoq ineriartornera tamatumani tunngavigineqarluni. Nunaminertanik atugassiisarnermi, sanaartugassat aalajangersimasut pillugit sullissinermi, illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi assigisaannilu qanoq periuseqartoqarnissaanik tunngavissarsiornermi pilersaarut atorneqartassaaq. Taamaaliornikkut illoqarfiup ilaanut pilersaarutissani sukisaarsaarfinnut attaviit pilersaarummiinnissaat qulakkeerneqassapput.

Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit iliuusissatut pilersaarut Iliuusissatut pilersaarut tassaassaaq, pilersaarutit anguneqarnissaat inerisinneqarnissaallu pillugit malinnaasinneqartoq, pingaarnertut anguniakkat innersuussutillu pilersaarutissatut siunnersuutinngortinneqarnerisigut aningaasanik atugassat, tulleriiaarineq piffissalersuinerlu ilanngullugit.

Pilersaarusiornermut allamut tunngasut Kommunimut pilersaarut 2005-2014 Illoqarfiup sukisaarsartarfii pillugit pilersaarusiorneq Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014-imi anguniagassatut allassimavoq. Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit pilersaarut Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014- imut tapiliussatut ilaavoq, illoqarfimmi immikkoortut sanaartorfiunngitsut pillugit kommunimut pilersaarummi pingaarnertut ilusissaamut ilanngunneqarluni, aalajangersakkat ilaneqarnerisigut aamma kommunimut pilersaarummi immikkoortunut killiliussat arlallit allannguuteqartinneqarnerisigut. Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014- imut allannguutaasut immikkoortumi ”Ilusissavia”-ni ataatsimut nalunaarsorneqarput.

Pilersaarummi Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014-imi asiariarfissatut taaneqartut tunngaviupput sukisaarsarfissanut pilersaarummi, taamaalillunilu kommunimut pilersaarummi immikkoortortat D-tut taaneqartut, soorlu immikkoortortat sanaartorfiunngitsut asiariartarfiillu annertunerusut tunngavigineqarlutik.

Sukisaarsarfinnik sukumiinerusumik misissuinermi tunngavigineqartut tassaapput pitsaasusaat taakkulu sisamanut immikkoortunngorlugit naliliiffigeqqinneqarput, tunngaviit sisamat aallaavigalugit:

AALLAQQAASIUT 9 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

1. Immikkoortut nunatamikkut pitsaassusiat aallaavigalugu sanaartorfiunnginnissaat. 2. Immikkoortut periarfissaqassutsimikkut iluatinnaatillit sukisaarsarfissatut pigiinnarnissaat, nutaanilli sukisaarsarnermut atatillugu atortulerneqarsinnaasut taamalu aaqqissuussaanerusutut isikkoqalersinneqarlutik. 3. Immikkoortut sukisaarsarfigineqarsinnaanermikkut naleqquppallaannginnerit taamaalillutillu illoqarfimmut tunngasunut allanut piukkunnarnerusut. 4. Immikkoortut nunatamikkut imaluunniit tikikkuminassutsimikkut ajornakusoortut sukisaarsarfissatullu iluatinnaateqanngitsut illoqarfimmi asiariarfiusinnaasunit peerneqarnissaat.

Immikkoortortat 3-mi aamma 4-mi taaneqartut sukisaarsarfinnik aaqqissuussinissami ilaatinneqassanngillat. Peqatigitillugulu pilersaarummi immikkoortortat Kommunimut pilersaarummi illoqarfimmut atatillugu siunertanut allanut atugassanngortinneqartut (soorlu A, B, C, E imaluunniit F) sukisaarsarfinnik aaqqissuussinermi ilaatinneqarnissaat naliliiffigineqassapput, tassa 1-imi 2-milu tunngavigineqartut aallaavigalugit. Nalileeqqinnermi siunertarineqarpoq aaqqissuussinermi taamaallaat sukisaarsarfittut immikkut iluatinnaatillit ilaatinneqarnissaat.

Asseq 2: Illoqarfimmi asiariarfiusinnaareersut

10 AALLAQQAASIUT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Illoqarfimmik pitsanngorsaanissaq Kommunimut pilersaarummissaaq illoqarfimmik pitsanngorsaanissamik pilersaarusiornissaq anguniarneqarpoq, illoqarfimmi inunnit sumiiffiusinnaasut, atortut, aqquserngit illoqarfiullu isikkua pillugit tunngavissanik aalajangersaasumik taamatullu illut eriagisariallit atorneqarsinnaaneri allanngutsaaliorneqarnissaallu pillugit. Illoqarfimmik pitsanngorsaanissap pilersaarusiorneratigut aqqusineeqqat illoqarfiup immikkoortortaanut ataasiakkaanut sanaartorfiunngitsunullu atassusiisut qanoq ilusilersorneqarnissaat aamma malittarisassaliuunneqassapput. Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit pilersaarut taamaalilluni ”illoqarfimmik pitsanngorsaanissamik pilersaarut” ingiarlugulusooq pivoq, pilersaarummi illoqarfimmi inuit sumiiffigisinnaasaat pitsanngorsartariaqarluinnartut tikkuartorneqarmata taamatullu aqqusineeqqanik, illoqarfiup immikkoortuinik ataasiakkaanit sanaartorfiunngitsunut atassusiisunik aalajangersaalluni.

Nuummi illoqarfimmik nutarterineq inissianillu pitsanngorsaaneq Namminersornerullutik Oqartussanit aamma Nuup Kommuneanit ataatsimoorullugu 2007-ip aallartinnerani illoqarfiup nutarterneqarnissaa pillugu allatseqarfik pilersinneqassaaq, Nuup illoqarfittaani 1950-ikkut, - 60-ikkut -70-ikkullu ingerlaneranni inissiaqarfiit annertuut pilersinneqartut pitsanngorsarneqarnissaat pillugu pilersaarutinik angisuunik isumaginnittussamik. Politikkikkut aalajangiineq 2006-imi maajimi Hvidbog suliarineqartoq tunngavigalugu pivoq. Hvidbogimi 2006-imi workshoppeqartitsinermi sammineqartut eqikkarneqarput, taakkulu pilersaarusiornermut aallarnisaataapput aamma ingerlateriaqqinnissamut innersuussutitaqarluni. Illoqarfiup nutarterneqarnissaa pillugu allatseqariup inissiaqarfissuarni najugallit illoqarfiup nutarterneqarnissaa pillugu peqataanissaannik isumaginnittuussaaq, tamannalu suliap qanoq naammassineqarnissaanut pingaaruteqarluinnaartuuvoq, tassalu najugaqartut, oqartussat politikerillu akornanni aaqqissuussaasumik oqallittoqarnissaanik pilersitsinissaq. Illoqarfiup sukisaarsartarfiinut pilersaarummi illoqarfiup nutarterneqarnissaanik aallartinnissaq tapersersorneqarpoq, suliami illuatungeriit akornanni oqallinnissaanni nunaminertanik qulakkeerinikkut.

Avatangiiseq pillugu iliuusissatut pilersaarut Nuup Kommuneani kommunalbestyrelsimit novembarimi 2006 kommunip avatangiiseq pillugu iliuusissatut pilersaarutaa 2006 – 2010 akuersissutigineqarpoq. Avatangiiseq pillugu iliuusissatut pilersaarut tassaavoq avatangiiseq pillugu politikkikkut pingaarnertut anguniagassanik imalik. Taamaalillunilu avatangiiseq pillugu iliuusissatut pilersaarummi Nuup Kommuneani 2010-p tungaanut avatangiisimut iliuusissat aalajangersaganngortinneqarput.

AALLAQQAASIUT 11 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Avatangiiseq pillugu iliuusissatut pilersaarummiipput isumassarsianik/pilersaarusianik katersat, tassa avatangiiseq pillugu anguniagassatut suliassat ataasiakkaat annertunerit annikinnerillu, taakkulu immikkut allanulluunnit ilanngullugit naammassiniarneqartussat. Avatangiiseq pillugu iliuusissatut pilersaarut illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi malinnaasinneqarput, eqqagalerinermut nunaminertassanik allanik innersuussuteqarnikkut. Peqatigitillugulu illoqarfiup saligaatsuutinnissaa pillugu pilersaarutinut taakku pilersaarutit arlariit tapitariitsinneqarput.

Angallannermut pilersaarut Nuup ineriartortinneqarnerani illoqarfiup attaveqaasersornerinut aningaasaliissuteqarnissaq pisariaqarpoq, ilaatigut Qinngutsinnut toqqaannartumik aqqusinniornikkut, imarpikkoortaatinut nutaamik umiarsualiviliornermut mittarfiullu inerisarneqarneranut atugassanik. Pilersaarusiat taakku illoqarfimmik ineriartortitsinermut ilanngullugit ingerlanneqassappata pingaarnertut aqquserngit inerisarneqartariaqarput.

Taamaattumik Nuup Kommuneata Angallannermut pilersaarut suliarivaa, Nuummi angallannikkut attaveqaatit ineriartortinneqarnerinut ataatsimut pilersaarutaasoq. Aqquserngit qanoq aaqqissuunneqarnissaannik saqqummiussinerup saniatigut pilersaarut tassaassaaq suliassat suunerinik pingaarnersiorlugillu tulleriiaarneqarnerinik allaaserinnittoq, illoqarfimmi angallattut atugarisaannik pitsanngorsaaqataasussaq. Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummiipput taakku akorngini aqqusineeqqat aaqqissuussaaneri, taakkulu Angallannermut pilersaarummut ilanngunneqassapput. Peqatigitillugulu Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi attaveqaatit annertuumik allanngortinneqarnissaannik angallannermut pilersaarummi taaneqartut sillimaffigineqareerput. Figur 3: Kortudsnit over vandreruter mellem Nuuk og Kangerlunni takornariaqarnerup ineriartortinneqarnissaa Kapisillit pillugu ataatsimoortumik pilersaarut. Nuup Kommuneani takornariaqarnerup ineriartortinneqarnissaanik suliniuteqarnermut kangerluit pillugit pilersaarusiorneq ilaavoq. Pilersaarutip siunertarivaa, kangerlunni sumiiffiit piukkunnaatillit takornariaqarneq eqqarsaatiginerullugu ineriartortinneqarnissaat, ilaatigut pinngortitaassusiat tunngavigalugu sumiiffittut sanaartorfiunatik allanngutsaaliorneqarlutillu atugassatut. Pilersaarusiornermi tunngavittut siunnersuutigineqarpoq Nuup Kapisillillu akornanni pisuinnarnut pilerinartunngorlugu ingerlaarfiliortoqarnissaa. Ingerlaarfissami takornarianut illuaqqat unnuiffigineqarsinnaasut periarfissaassapput. Illoqarfimmi sukisaarsarfiit pillugit pilersaarut kangerlunnut pilersaarusiornermut ataqatigiissagaavoq, tassalu kangerlunni qinngorpasilluartunut atassutit Nuummiit aallartinneqarlutik.

12 AALLAQQAASIUT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Inatsisinik atortitsineq Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarut tassaavoq kommunimut pilersaarummut tapiliussaq immikkut qulequtakkaakkamik imalik, Kommunimut Pilersaarummut 2005 – 2014-imut tapiliussatut nr. 4-tut illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarutitut akuerineqartoq aamma kommunimut pilersaarummik allannguuteqartitsisoq illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi inatsisit kommunimut pilersaarutip inatsisaatulli atuuffeqartussanngorlugit.

Kommunimut pilersaarut nalinginnaasumik innuttaasunut pituttugaanngilaq. Pilersaarummili killiliunneqartunut aalajangersakkat malillugit kommune aqutsisussaavoq, immikkoortoq pineqartoq pillugu illoqarfiup ilaanut pilersaaruteqarsimatinnagu aamma pilersaarut ima annertutiginngippat allaat illoqarfiup ilaanut akuerisaasumik pilersaarusiortariaqarluni. Immikkoortumut illoqarfiup ilaanut pilersaaruteqarpat illoqarfiup ilaanut pilersaarummit atuuttumit immikkut akuersissuteqartoqarsinnaavoq imaluunniit kommunimut pilersaarummut tapiliussap ingerlanneqarnissaa tunuliaqutaralugu itigartitsisoqarluni.

Kommunimut pilersaarut Kommunalbestyrelsimut pituttuisuuvoq. Pilersaarut akuerineqareerpat Kommunalbestyrelsip anguniassavaa taassuma piviusunngortinneqarnissaa. Sukisaarsarfiit pillugit aaqqissuinermi Kommunalbestyrelsi taamaalilluni pisussaavoq anguniagassatut tulleriiaakkat anguniarneqarnissaannut.

Suliniutit pingaaruteqarluinnartut, pilersaarut malinnagu, taamaallaat nutaamik tusarniaasoqareerneratigut akuerineqarsinnaapput, kommunimut pilersaarummut tapiliussaq akuerineqarsimatillugu.

Piffissaq oqalliffiusussaq akuersinerlu Kalaallit Nunaanni Naalakkersuisut Nuup Kommunea sinnerlugu kommunimut pilersaarummut tapiliussaq inaarutaasumik akuersissutigaat. Tamanna pitinnagu kommunimut pilersaarummut tapiliussaq siunnersuutitut tamanut saqqummiunneqarpoq innuttaasut siunnersuut pillugu oqaaseqaateqarnissaminnut akerliliissuteqarnissaminnullu periarfissaqartinneqarlutik..

Kommunimut pilersaarummut tapiliussaq nr. 4, Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarut, tamanut oqallisissanngorlugu saqqummiunneqareerpoq piffissami ulloq 6.6.2007-imiit 26.9.2007-ip tungaanut.

Tusarniaanerup nalaani innuttaasut ataatsimiisinneqarput, pilersaarutip imarisaa pillugu oqallinnissamut periarfissinneqarlutik.

Oqalliffiup nalaani siunnersuummut oqaaseqaasiat 20-it tiguneqarput.

AALLAQQAASIUT 13 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Kommunalbestyrelsip ulloq 19. november 2007-imi ataatsimiinnermini kommunimut pilersaarummut tapiliussaq suliaraa tapiliussassatullu siunnersuut imatut allannguuteqartillugu akueralugu.

• Nigerlip kujammut isuani inissialiortiternissamik siunnersuusiaq pilersaarummiit peerneqarpoq. • Imeqarfimmiit Quassussuup mannguanut ingerlaartumik nunakkut aqqusiornissaq pilersaarummut ilanngunneqarpoq. • Immikkoortuni killiliussani 1D1, 1C1,3D3, , 4A6, 4A7, 4A8, aamma 4A9-mi annikitsualunnik iluarsiisoqarpoq. • Killiliussaq 3C8 Nuffiumanermi Qiterisaqarfik 3C9-nngorlugu allanngortinneqarpoq, 3C8-imik killiliussaqareermat. • Immikkoortoq Kommunimut pilersaarummut allannguutissaq killiliussat attuumassuteqartut tamakkerlugit nalunaarsorsimanerinik imaqartillugu allannguuteqartinneqarpoq. • Aamma qullersaqarfimmiit pilersaarutip imarisaanut assiliartalersorneranut nunallu assiginik allannguutinik.

Pississami akuersissuteqarfiusumi immikkoortut ilaat peerneqarput, kommunimut pilersaarummut tapiliussatut immikkut suliarineqarnikut. Immikkoortut taakku tassaapput: 1C12, 1D4, 2A1, 4A4, 4A5

Kommunimut pilersaarummut tapiliussaq www.sermersooq.gl imaluunniit Nunatta Atuagaateqarfiani, kommunip saaffiginnittarfiani imaluunniit Teknikkimut Avatangiisinullu ingerlatsivimmut saaffiginninnikkut tlf. 34 74 31 pissarsiarineqarsinnaavoq.

14 AALLAQQAASIUT 3 3

CD C) 2 3 3

3

7:4 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

16 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA

Figur 4: Illoqarfiup 1947-miit ullumikkumut alliartornera kiisalu ukioq 2025-p tungaanut ineriartorneq Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014 naapertorlugu. Illoqarfik ineriartortoq Amerlavugut Kalaallit Nunaanni illoqarfiit pingaarnersaanni najugaqarusuttut, illoqarfissuup neqeroorutissarpassuinik pinngortitallu tunniussassarpassuinik tamanik piumasut. Nuunnguarpassualimmiippugut, avatitsinni imaq timitsinnilu qaqqat avatangiiseralugit. Sumiikkaluarutta qilak imarlu avateraavut silallu allanngorarnera. Maaniipput sissaq kuuillu, maaniipput qaqqaq qoororlu.

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 17 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Nuup eqqaani kangerluit illoqarfimmut pinngortitaapput nalissaqanngitsut. Kangerluit aasami nuummiunut tikeraanullu nuannisartitsiuartuupput sukisaarfiujuarlutillu. Kangerluliarniaraannili piffissaqartariaqarpoq angallateqartariaqarlunilu. Nuummiut tikeraallu tamarmik taamatut periarfissaqartanngillat.

Nuummi pinngortitaq kangerlunnilu pinngortitaq imminnut nallersuunneqarsinnaanngillat. Pinngortitaapput immikkoorluinnarlutik tunniussassallit. Nuummi pinngortitami sukisaarsarfiusinnaasut sukkulluunniit tikeriaannaavagut, sukisaarsarfiusinnaasut aamma qaamanermik, silaannarmik ukiullu qanoq ilinera naapertorlugu misigisassarsiorfigisinnallugu. Taakkuupput Nuummi najugalittut aamma illoqarfimmi feeriatut misigisaqarfigissallugit pingaaruteqarluinnartuusut.

Nuummut nutserneq assut malunnarpoq inissianillu piumaneq aamma taamaalluni. Taamaattumillu illoqarfiup ineriartornera sukkasuumik pivoq, inissiaqarfiusut nutaat illoqarfiullu immikkoortortai nutaat pilersinneqarput tamannalu kommunimi nuannaarutigaarput.

Nuummi illoqarfiup alliartorfigisinnaasaanik ukiuni kingullerni amigaateqaleriartornermut atatillugu pisariaqalersimavoq nunaminertanik sanaartorfiunngitsunik arlalinnik atuisariaqalersimaneq. Manna tikillugu nunaannaat tikinneqarsinnaasimapput, tamannali aamma allanngulerpoq. Nuummiut nuuttullu sumiiffinnik nuniagiarfiusartunik siaasaaffiusartunillu qanga orninneqarsinnaasunik eqqaamannittarput maanna inissianik sanaartorfigineqalersimasunik.

Eqqumaffigivarpulli sukkasuumik inissiaqarfiliornermi, aqqusiniliornermi allanillu atortulersuinermi pinngortitap puiorneqannginnissaa. Innuttaasunut pinngortitap tunniussinnaasaanik pingaartitsisunut aamma pinngortitamut namminermut pisussaaffeqarpugut.

Nuup illoqarfiata ilusissavianut sukisaarsarfinnik aaqqissuineq tunngaviulluinnarpoq, tassa nunap nammineq ilusaata illoqarfiup immikkoortortaanut ataasiakkaanut avataaniittumilu pinngortitamut ataqatigiissitsisuummat. Illoqarfiup ineriartornerata immikkoortut sanaartorfiunngitsut annikilliartortimmagit pisariaqarpoq paasissallugu nunatat sorliit allanngutsaaliorneqarnissaat, immikkoortut sanaartorfiunngitsut ataqatigiissinnissaat qulakkeerumallugu aammalu illoqarfiup immikkoortuini ataasiakkaani anersaartorfissatut taasat nunaminertallu sanaartorfiunngitsut sumi inissisimanerinik aalajangersaanissami.

Periarfissaasinnaasut ajornartorsiutaasinnaasullu pilersaarutip anguniagartaani suliarineqarsinnaasut: Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarutip illoqarfiup qanittuani sukisaarsarfiusinnaasunik qulakkeerinnissaq taamaaliornikkut pinngortitamut attaveqarneq pigiinnarneqassalluni!

18 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarutip sukisaarsarfiusut qanoq ittuunerinik ersersitsisussaaq taamaaliornikkut taakku ataatsimoorussatut misigissuseqarfigineqassammata, innuttaasut politikerillu sukisaarsarfiusunik eriaginnillutik paarsillutillu ataatsimut akisussaassusermik tigusisinnaaqqullugit!

Avatangiisip tatineqarnera Issittumi pinngortitaq inuup sunniineranik malussarissuuvoq arriitsuinnarmillu iluarsiartortarluni. Illoqarfiup alliartuinnarnerata illoqarfimmi pin-ngortitaq avataaniittorlu pinngortitaq tatiartuinnarpaa. Pingaartumik igitat amerliartuinnarneri kommunimut imaannaanngitsuuvoq. Kommunip Avatangiiseq pillugu iliuusissatut pilersaarutaani 2006 iliuuseqarfissat arlallit tikkuarneqarput illoqarfiup avatangiisillu oqimaaqatigiinnerusumik pineqarnissaannut tunngasut.

Pinngortitap minguitsuutinneqarnissaa eqqarsaatigalugu pisariaqartunut ilavoq illoqarfimmi innuttaasut isumaannik allannguinissaq. Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarut Avatangiiseq pillugu iliuusissatut pilersaarummi ilikkagassat pillugit sulinermi ilapittuutaasinnaavoq. Avatangiiseq pillugu suliniuteqarnermi takussaasunik iliuuseqarnikkut avatangiisimut tunngasut paasitinneqarsinnaapput taamaalillunilu pinngortitap paarinissaata qanoq pingaaruteqartiginera annerusumik paasineqalissalluni. Matumani pingaaruteqarpoq iliuuseqarnerup ajunngitsumik kinguneqarnissaa tassalu politikerit innuttaasullu ataatsimoorlutik avatangiisitsinnik paarinninnissaat. Innuttaasut amerlasuut illoqarfimmik qorsuunerusumik takujuminarnerusumillu kissaateqarput, tamanna ataatsimoornikkut anguneqarsinnaavoq.

Periarfissaasinnaasut ajornartorsiutaasinnaasullu pilersaarutip anguniagartaani suliarineqarsinnaasut: Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi avatangiisinut tunngasuni siumut isigisumik avatangiisimut pitsanngorsaatissanik piviusunngortitsinissamut periarfissiuussilluarnissaq qulakkeerneqassaaq! Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi avatangiisimut tunngasuni iliuuseqarnerit ersarissuussapput takuneqarsinnaasut, taamaaliornikkut illoqarfiup inuini tamani avatangiisimik eqqumaffiginninneq annerusoq peqataaffigineqarsinnaammat!

Biilit angallattut amerliartuinnarneri Nuup Kommuneani biilinik angallanneq ukiuni kingullerni annertusigaluttuinnarpoq sulilu annertuisiartuinnarluni. Taamaannera marlussunnik pissuteqarpoq, tassalu Nuup Kommuneata alliartuinnarnera aammalu inuiaqatigiinni pissarissaarnerulersimaneq. Illoqarfiup alliartornerata nassatarivaa illoqarfiup ataatsimut immikkoortuisa immikkut ungasinnerulerneri, tassalu tamatuma kingunereqqillugu inissiat, suliffeqarfiit sullissiviillu akornanni angallannerulerneq.

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 19 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Qinngutsinni ineriartortitsinerup kinguneraa oqariaatsit ”nunaannarmiut” aamma ”illoqarfimmiut” pilersimaneri.

Illoqarfiup aqqusernginik ineriartupiloortitsinertulli aqqusineeqqat malinnaasinneqarsimanngilaq. Tassa illoqarfiup ineriartupiloornera ilutigalugu aammalu biilit amerliartupiloorneri ilutigalugit illoqarfiup immikkoortuinik atassusiisunik. Illoqarfiup assinga eqqarsaatigigaanni atassusiisunik iluamik takusassaqanngilaq, tassa illoqarfiup aqquserngisa avataasigut sukisaarsarfiusinnaasullu iluamik ataqatigiittut takujuminaatsuuvoq, illoqarfiullu ataqatigiiaarnera taamaallaat aqquserngit ingerlaarfiisigut malinneqarsinnaalluni. Pisuinnaat assigisaallu pinngitsaalineqarlutillusooq biilit aqqutaasa eqqannguisigut ingerlasariaqarput. Aqqusinikkoortilluni tipi, pujoralak nipiliornerlu nuannersuunngillat taamaattumillu aqqut tallisutut ilisarluni.

Periarfissaasinnaasut ajornartorsiutaasinnaasullu pilersaarutip anguniagartaani suliarineqarsinnaasut: Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarutip aqqusineeraqarnissaa qulakkiissavaa, illoqarfiit immikkoortortaanik attaveqaatit akimorlugit atassusiisunik, taamaalilluni pisuinnaat assigisaallu ilaatigut aqquserngit nigulaarlugit ingerlasinnaanissaat periarfissanngussammat!

Isumallualeriartuinnarneq Nuummiipput inuppassuit, - meeqqat, inuusuttut inersimasullu – nukissallit alapernaassusillillu. Nuummi pinngortitami timersortut amerlereerput, innuttaasullu amerliartuinnarnerisa aamma kinguneraa sukisaarsarfiusinnaasunik peqartinneqarnissamik isumallualeriartuinnarneq. Peqqissumik inooriaaseqarneq kaammattorluarumallugu Nuummi innuttaasut timersornermut atugassarissaartinneqarnissaat pisariaqarpoq.

Periarfissaasinnaasut ajornartorsiutaasinnaasullu pilersaarutip anguniagartaani suliarineqarsinnaasut: Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi immikkoortut sukisaarsarfiusinnaasut qulakkeerneqarnissaat, assigiinngitsunik timersornermut atortulinnik, taamaalilluni aallussinissamut periarfissaqarluarnerulissammat!

Nunatsinni illorpassuaqarfik nutaaliaq Takornariarpassuit Kalaallit Nunaannukartarput iluliarsuarnik, qimussinik illunnguanillu qalipaatigissunik takusaqarusullutik. Kissaatigineqartut taamatut ittut angujuminaapput unamminarlutillu. Nuummili tunniussassat allarluinnaapput allaanerusumillu oqaluttuassartaqarluni. Nuup immikkuullarissuuneranik, takornariaqarneq eqqarsaatigalugu, paasisitsisinnaaneq apeqqutaalluinnartuuvoq. Aammali uagutsinnut nunaqavissuusunut pisariaqarsinnaavoq uagutsinnut tunngasunik

20 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ilisimasaqarnerulernissaq. Allanngoriartupiloortoqarpoq, qanorliuna maani Nuummi najugaqartuuneq oqaatigisarialik?

Kalaallit Nunaanni illoqarfiit allat eqqarsaatigigaanni Nuuk allarluinnartut isigineqartarpoq. Matumanili sumut tunaartaqarnerput pillugu tikkuunneqarnissaq amigaatigigipput. Taamaammallu Kalaallit Nunaannik paasinnittarnermi Nuuk akerlerluinnaanik oqaatiginiarneqartartoq, soorlu ”Kalaallit Nunaanniittuunngitsutut”: illorpassuaqarfittut pinngortitarsuarmut tulluartuunngitsutut.

Taamatut isiginninneq naammaginartuunngilaq tamanillu oqaatiginnittuunngilluinnarluni. Ersersitsiinnarporli Nuup suunera pillugu oqaasissaaleqissunneqarnera, tassaammammi: nunatsinni illorpassuaqarfik nutaaliaq. Matumani ”issittumi illoqarfiit pingaarnersaat” pineqarpoq, issittoqarfiup qeqqani. Pinngortitarsuarmi illorpassuaqarfik. Taakku aallaavigineri soqutiginaartuuvoq, assigiinngissuseqarsinnaasarneq ilaannilu isumalipilussuusinnaasartoq amerlanertigulli attortinnarluni.

Peqatigitillugu inuiaqatigiit ima ”kakkatigipput” piumassuseqarlutik inoqatikkumassusermik pigisaqarlutik atugarisatigut pisariaqartitanik isumaginnissinnaallutik. Suliniutinik atukkanik ajornartorsiutaasunik pinaveersaartitsisut aamma iluarsiissutaasinnaasut allatigulluunniit Nuup Kommuneani inuunermik pitsaanerulersitsisinnaasut aallartisarneqarnissaat Kommunalbestyrelsip anguniarneqarpoq. Nuummi innuttaasutut pingaaruteqartuuvoq illoqarfimmioqataalluni inooqataalluni misigissuseqarsinnaaneq, aammali taamatut illoqarfiup immikkoortortai ataasiakkaat eqqarsaatigalugit taamatut misigisaqarfigisinnaaneri.

Periarfissaasinnaasut ajornartorsiutaasinnaasullu pilersaarutip anguniagartaani suliarineqarsinnaasut: Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi innuttaasunut takornarianullu oqariartuutigineqassaaq illoqarfiup pinngortitallu ataqatigiinnerat – pisariitsumik tikikkuminartuusut – nuannersumik misigineqarsinnaasut, taamaaliornikkut Nuuk Kalaallit Nunaanni illorpassuaqarfittut nutaaliatut isigineqalernissaa angujuminarnerulissammat. Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarut illoqarfimmi ataatsimoorfiusinnaasunut inissaqartitsinissamik pilersitseqataassaaq!

Pilersaarutit siunertaat Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarut Nuummut tamarmut, avatangiisimut, innuttaasunut takornarianullu iluaqutissaassaaq. Pilersaarut immikkoortunik pingaarnernik pingasunik siunertaqarpoq, illoqarfimmi immikkoortunut assigiinngitsunut immikkut tamarmik attuumassutillit. Anguniakkat taakkua pingasut kommunip sulinerani aallaaviussapput:

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 21 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

1/ Illoqarfik ataatsimut isigalugu pilersaarummi anguniarneqarpoq nunap ilusaata kusanassusianik ersersitsinissaq

2/ Illoqarfik qanimut isigalugu pilersaarummi anguniarneqarpoq timersornermik ingerlatsinerup nukittorsarneqarnissaa

Pilersaarutit tunngavilersorneri Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarusiap ilusilersornerani qulaani anguniakkat pingasut taaneqartut qanoq anguneqarsinnaaneri pillugit sukumiinerusumik misissuisoqarsimavoq. Misissuinermut ilaapput illoqarfimmi pissutsit atuutereersut, periarfissaat ajornartorsiutaasullu killiffiinik allaaserinninneq. Misissuineq ilaatigut immikkoortut ataasiakkaat sukisaarsarfiusut pillugit nalunaarsuinertaqarpoq, ilaatigut illoqarfiup aamma nunap nammineq ilusereriigaanik assiliornertaqarlunilu sukisaarsarfiusuni periarfissaasut pilerigineqartut nalunaarsornerinik ilaqarpoq.

Nalunaarsuineq nunallu assiliorneq, sukisaarsarfiit qanoq iluseqartinneqarnissaat pillugit aaqqissuussinermi, pisariaqartuupput tamatumalu ki-nguneralugu aaqqissuussinermi anguniagassat immikkuualuttut arlallit saqqummernerat. Pisariaqartinneqartut anguniagassallu immikkuualuttut immikkoortuni tulliuttuni pingasuni.

Anguniagassat taakkua pingasut eqqarsaatigalugit killiffigisamik allaaserinninnermi makkua attupillanneqarput:

1/ Illoqarfik ataatsimut isigalugu: Nunap ilusaata kusanassusia (qup. 21) Nunap ilusaa, kulturimik ingerlataqarfiit avatangiiserlu ilanngullugit. Taakkununnga attuumassutillit misissorneqassapput, aqqusineeraliortiternissaq aammalu nunatat illoqarfiup pinngortitallu ikaarsaarfiini innuttaasut sukisaarsarfigisinnaasaannik toqqaanissaq eqqarsaatigalugit.

2/ Illoqarfiup katitigaanera: Timersornermik ingerlatsineq (qup. 33) Timersornermut atortut, sunngiffimmi klubbit, sisoraatinut illerngit, qamuteralaallu ingerlaarfissaat ilanngullugit. Taakkununnga tunngasut misissorneqassapput, ”isaarissat” immikkoortullu sukisaarsarfiusut qanoq ataqatigiissarneqarnissaat eqqarsaatigalugu, periarfissarissaarnissaq qulakkeerumallugu.

3/ Illoqarfiup immikkoortukkuutaavi: Sumiiffinni ataatsimoorussat (qup. 39) Kulturi, takornariaqarneq, isumassuineq, illoqarfiup immikkoortui qanittumilu sukisaarsarfiit ilanngullugit.

22 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Taakkununnga tunngasut misissorneqassapput, aqqusineeqqat illoqarfiup immikkoortuini nuannersumik katersuuffittut nuannersumik atassuseqartinneqarnissaat eqqarsaatigalugu.

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 23 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

24 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

1/ Illoqarfik ataatsimut isigalugu: nunap ilusaa kusanartoq Nuna

Asseq 5: Nunatamik nalunaarsuineq: sineriak, sineriattat immikkuullarissut, qaqqat quassugartaat immikkuullarissut, qunneqqat immikkuullarissut qatsinnersallu immikkuullarissut. Qaqqat Nuup nunataa ersarissuuvoq. Illoqarfittaata imaanut killinga nuuttarasaartumiippoq. Timmut qaqqat Quassussuaq aamma Ukkisissat ungaloralu-git. Nuup nunataata taamatut inissisimaneragut illoqarfik

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 25 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

pinngortitarsuarlu ersarissumik avissaaqqatinneqarput. Pinngortitarli angallateqanngikkaanni tikikkuminaatsumiippoq, kangerlunnut angalassatilluni.

Pinngortitaq Nuummiit tikinneqarsinnaasutuaq ataasiinnaavoq, tassalu Kuanninnguit. Nunataa assigiinngiiaartuuvoq, naggorilluni tasertarasaarlunilu kooqartoq. Qooroq taanna Quassussuaq avannaqqullugu kujaqqulluguluunniit akunnialunnguit pisulluni tikinneqarsinnaavoq.

Nuummi nunaminertanik inuussutissarsiuteqarfiusinnaasunik amigaateqarneq pissutigalugu Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014-imi Kuanninnguani nunaminertat marluk inuussutissarsiornermut siunertalinnut atugassanngortinneqarput, taamannalu pinngortitamik misigisassarsiornissamut assut sunniuteqartussaavoq. Taamaattumik illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi taamatut nunaminertanik atugassanngortitsineq naliliiffigeqqinneqassaaq.

Quassussuup aamma Ukkussissat qaavi tikissallugit unamminarnerupput. Qaavinut aqqutit arlallit atorneqarsinnaapput, annerusumilli aqqutit nalunaaqutserneqarsimanngillat. Nuuk Sineriak allanngorartorujussuuvoq nuuttagasaarlunilu kangerliumanertaqarluni ersarissunillu qaarsoqartiterluni sissartalinnik. Imaanut atatillugu misigisassaqartuarpoq, sila anorilu apeqqutaatillugit allanngorartuartuummat. Ukiuunerani ilaannikkut sermersuarmeersunik iluliaqartarpoq sissanut kangerliumanernullu tipisimasunik. Ilulissat ilutsimikkut qalipaatimikkullu allangorartuusut qiperukkatullusooq malunnarsinnaasarput sineriaap nunataanik allanngortitsisutut.

Sumiiffinnit assigiinngitsunit immap misigineqarsinnaanera naliitsuuvoq; qatsissumiit sissamiillu pisinnaammat. Sineriappasissumi sananissaq assut pilerigineqartarpoq, illoqarfiulli sukisaarsarfiisa aaqqissuunneqarnissaani pisariaqarpoq sissarpasissup kikkut tamanit tikinneqarsinnaanissaata qulakkeerneqarnissaa, Nuup sineriaa atuarlugu ingerlaarfigineqarsinnaasunngorlugu uninngaarfissanik, unnuinissamut asiarnissamullu periarfissalerlugu. Isikkivik Nuup immamik avatangerneqarsimanera pissutigalugu Nuuk isikkivittuvoq. Sammivik apeqqutaatillugu isikkivik assigiinngiiaartuuvoq. Nuup kujataaniipput qeqertarpaaluit, soorlu Qeqertarsuaq, Ikaarissat, Taartunnguaq aamma Aqissersiorfik. Kimmut isigigaanni Akia takuneqarsinnaavoq manimaloortoq qattunersartarasaartoq takisoorlu. Avannamut qiviaraanni Sermitsiaq ilisarnarluinnartoq takuneqarsinnaavoq sulilu ilummut qiviaraanni kangerlummi qaqqat ingii takuneqarsinnaallutik. Nuissat qilallu aamma pinngortitaapput

26 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

allangorartut, ullup qanoq ilinera silallu qanoq innera malilugit allanngorartuartuusut.

Illoqarfiup pilersaarusiornerani namminerisamik inissialiat pitsaasumik isikkiveqartinnissaat inissisimatinneqarnissaallu eqqarsaatigineqartarpoq. Sukisaarsarfissanik aaqqissuussineq taamatut aamma pilersaarusiorneqarneratigut sumiiffiit Nuummi innuttaasut misigisassarsiorfigisinnaasaat katersuuffigisinnaasaallu pilersinneqarsinnaapput, Nuummi isikkivigilluartuni inissisimasut. Tamatumani pisariaqartut ilagivaat tikikkuminassusiisa pitsaanerulersinnissaat.

Qaqqat qunneqqallu Qaqqat akorngini kangiani nuna sineriallu qattunersaqartiterpoq, avannamut-kangimut aamma kujammut-kimmut sammisunik, taamaalillunilu nunataa maniinnerulluni. Qattunersat ilaatigut sanaartorfigineqarsimasuupput sulili ersarilluartuullutik ipput. Sumiiffiit ilai taamatulli ersaritsigisunik qunnerartaqartitertuupput. Taakku amerlanertigut masarsuupput imaluunniit kuuttaqartitertuullutik.

Qaqqaaqqat qunneqqallu illoqarfik tikivillugu misigisassaapput, illoqarfillu ungavalaarlugu avinngarusimalaarnissamut periarfissaqartitsipput, illoqarfiup iluaniikkaluaraanniluunniit. Qaqqaaqqat qunnerartallu piffinni arlalinni tikikkuminaatsumiipput, taamaammallu isumannaatsuutitsinissaq kisiat pinnagu aamma tikikkuminarnerulersinneqarnissaat pisariaqarpoq.

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 27 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Nunatat kulturimut tunngatinneqartut

Asseq6: Nunatanik kulturimut tunngatinneqartunik nalunaarsuineq: kulturimut immikkut tunngatinneqartut, illut illoqarfiullu immikkoortortai eriagisassat, illut immikkuullarissumik inissisimasut, iliveqarfiit kiisalu inuussutissarsiutigalugu angallataatilinnut nuannaariutinullu umiatsialiviit. Iliveqarfiit Quassussuup Tungaani Iiminami iliveqarfik ukioq 1992-imi atulersinneqarpoq naatsorsuutigineqarlunilu ukiuni 30-ni suli illoqarfiup iliveqarfiatut atorneqarsinnaanissaa. Iliveqarfik suli annertusisinneqarsinnaavoq, tassa ilisassanut ikuallaaviliortoqassappat, qummuattanut ikisanik ilisisoqarsinnaasunngorlugu.

Qummuattanut ikisanik ilisisarnermi nunap qanoq ittuunera apeqqutaavallaarneq ajorpoq, qaarsumut inissinneqarsinnaasarmata.

28 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Kalaallit Nunaannili ilisassanik ikuallaasarneq ileqquunngilaq, taamaammallu ilerrit suli atugaagallarnissaat naatsorsuutigineqassaaq. Taamatut pisariaqartitsineq aaqqiiviginiarlugu Qinngutsinni siunissami iliveqarfiliornissamut nunaminertamik qulakkeerinissaq pisariaqarpoq. Illoqarfiup oqaluttuassartaa nutaanerusoq qangarnisarlu Allakkiami ”Nuuk. Illut illoqarfiullu immikkoortui allanngutsaaliugassat” 1990-imi Namminersornerullutik Oqartussani Aningaasaqarnermut Pisortaqarfimmit suliarineqartumi illut illoqarfiullu immikkoortui allanngutsaaliugassatut oqaatigineqartut arlaqarput. Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014-imi immikkoortut allanngutsaaliugassat allattorsimaffiat iluarsaanneqarpoq. Kommunimilli malugineqarsimavoq illoqarfimmi allanngutsaaliugassat suunerinik nalunaarsuineq kisimi naammassimanngitsoq, illoqarfiullu oqaluttuassartaa pillugu pingaaruteqartutut paasissutissiissutigissallugu qulakkeerutaasimanngitsoq.

Illut illoqarfiullu immikkoortui allanngutsaaliugassat tassaapput 1970 sioq- qullugu pilersinneqarsimasuinnaat. 1970-ip kingorna Nuuk ineriartupiloorsimavoq. Ineriartortitsinerup ilaatut illut nutaat pilersinneqarsimapput, ullumikkut illoqarfimmut illuliortaatsikkut pingaaruteqartut. Matumani eqqarsaatigineqarput illut sanaartukkallu inissisimanermikkut isikkumikkullu illoqarfimmut ilisarnaataasut naleqqersuutaasinnaasullu.

Illoqarfiup oqaluttuassartaanik qangarnisaanerusumik nutaajunerusumillu immikkoortoqarnera pillugu pitsaanerusumik paasisitsissutaasinnaavoq aqqusineeqqanik aaqqissuussaasunik pilersitsineq, illut illoqarfiullu immikkoortuini allanngutsaaliussanut aammalu illunut immikkuullarissunut ataqatigiissitsisunik.

Taamaattumik illoqarfiup najukkani oqlaluttuassartaanik katersuiviusumik ilisimatusarnissamik aallartitsinissaq kommunip soqutigisariaqarpaa. Ilisimatusarnermik suliaq Nunatta Katersugaasiavia suleqatigalugu ingerlanneqassaaq, Nuummilu illut illoqarfiullu immikkoortuinik allanngutsaaliussanik nalunaarsukkat naliliiffigeqqinneqarnissaanni tunngaviussalluni, ilaatigut nutaanik eqqissisimatitsinissanik inassuteqaatitaqarfiusumik. Kommunimittaaq anguniarneqarpoq suliap ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu illoqarfiup oqaluttuassartaa pillug katersugaasiveqalernissamut tunngaviunissaa.

Ilisimatusarneq ilisimasallu Pinngortitaleriffik 1995-imi atoqqaartinneqarpoq, Kalaallit Nunaannilu uumasut pillugit ilisimatusarnermut nakkutilliinermullu qitiulluni. Ilisimatusarfimmut atatillugu universiteti nutaaq Ilimmarfik sananeqarpoq 2008-milu atoqqaartinneqassalluni. Ilimmarfimmi ilinniarfiit assigiinngitsut katersorneqartussaapput ilinniartoqarfittullu nutaamik uummaarissumik

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 29 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ineriartornissaq periarfissaqalissalluni. Ilinniagaqartorpassuarnik najuuttoqalernissaa immikkoortup qanoq atorneqarneranik malunnaatilimmik allannguisuussussaavoq. Kissaatigineqarportaaq nutaaliorfimmik pilersitsisoqarnissaa, ilisimasat aallaavigalugit Nuummi suliffeqarfinnik inissisimatitsisumik taamaaliornikkut nammineq pilersitanik ilisimasalinnik katersuuffeqalissammat, suliffeqarfiit akunnerminni assigiingitsunik paarlaasseqatigiiffigisinnaasaannik. Nutaaliorfiup Ilisimatusarfimmut universitetimullu atatinneqarnissaa kissaatigineqarpoq, tassalu Sarfaarsuarni ilisimatusarnermi qitiusoqarfiusussami ineriartortinneqarsinnaalluni. Mittarfik Mittarfioreersup 2200 meterinut tallineqarnissaa suli aalajangiiffigineqanngilaq. Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014-imi allissutissaanut nunaminertaq qulakkeereerneqarpoq mittarfiliornissamullu ujaqqeriviugallartussat immikkoortut pingasut. Mittarfiup tallineqarnissaanut suliassarpassuupput, avatangiisillu sunnerneqarnissaa avaqqunneqarsinnaanani. Kommunimut pilersaarummi 2005-2014-imi mittarfik alliligaq kaajallallugu nipiliornermut killiliussaqarpoq. Mittarifup illutaanut tunngatillugu maannangaaq kommune naammattumik tunngavissaqanngilaq mittarfiup tallineqarneratigut sukisaarsarfinnut sunniutit suunerinik naliliinissaminut.

Mittarfiup allineqarneratigut sumiiffiit sukisaarsarfiusinnaasut eqqorneqartussat tassaagallarput qunneraq Eqalugalinnguit Qooruat aammalu Quassussuarmi sisorartarfik. Tamatumunnga atatillugu Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi tikkuussisoqassaaq alliliinermut atatillugu sulinermi kingornalu sukisaarsarfissanut immikkoortut sorliit sukumiinerusumik misissuivigineqarnissaat pillugu.

Mittarfik 2200 meterinngorlugu tallineqassagaluarpat aqqusineq Siaqqinneq inuussutissarsiuteqarfimmit Nukappiakulummit atorunnaarsinneqarnissaa eqqarsaatigineqarsinnaavoq, angallannerlu tamarmi kujataatungaaniit pingaarnertut aqqusinermit Qarsumit pisussanngorlugu. Taamatut aqqummik atorunnaarsitsineq sukisaarsarfinnut aqqutinut sunniuteqartussaavoq, pisuttuarnermut, qamuteralaat aqqutaannut langrendertartunullu. Taamaattumik maannangaaq pisariaqarpoq mittarfik tallineqassagaluarpat sukisaarsarfinnut aqqutit mittarfiup avannaatungaatigoortinneqarnissaat aamma kujataatungaatigoortinneqarnissaat qulakkeeriissallugu.

30 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Avatangiiseq

Asseq 7: Avatangiisinik nalunaarsuineq: imeqarfik erngullu aqqutaa, kuuffiup isua, eqqagalerineq, qaartiterutissaasivik, ujaqqerivik innaallagissamillu pilersuineq. Umiatsialiviit Nuummi umiatsiat nuannaariutit amerlanerujussuisa umiatsialivissat ajornakusoortippat. Aasaanerinnaani umiatsialivissat matumani kisimi pineqanngillat aammali ukiuunerani umiatsialivissat amigaataapput. Angallataatillit amerlasuut sillimaniarneq eqqarsaatiginerullugu illumi eqqaanni umiatsialiveqarnissartik toqqartarpaat. Tamatuma kinguneraa, ukiuunerani inissiaqarfiit eqqaat umiatsialivinngortarneri, takujuminarunnaarsillugit. Amerlasuutigut qusuit toqqavissiat, allunaasat

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 31 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

qalersuillu atorneqartarput. Aasamilu ajoraluartumik tamakku inissiaqarfiit eqqaanniitiinnarneqartarput.

Illoqarfiup torernerusumik isikkoqalernissaa angujumallugu pisariaqarpoq nunaminertanik annertuunik qulakkeerinissaq, umiatsialiviit qularnaatsumik ataatsimoortinneqarfigisinnaasaannik, taamaalillunilu piginnittut toqqissisimanerulersinnaaqqullugit. Aasami angallatit nuannaariutit imaani qalipaatigissinnaanerattulli nunami umiatsialiviit taamatulli alutornartigilersinneqarsinnaapput sukisaarsarfigineqarsinnaanngorlugit. Illoqarfiup saligaatsuutinnissaa Nuummi innuttaasut avatangiisip eqqumaffiginissaa pillugu pitsaaneruleriartorput. Sulili ajornartorsiutaavoq illoqarfimmi maangaannaq igitsisarneq, qimmiutillillu aneerussinerminni qimmit anaannik maangaannaq qimatsisarnerat. Upernaat tamaasa saliisarneq illoqarfimmik nuannernerulersitsisarpoq. Nuup Kommuneata kissaatigivaa saligaatsuunerup ukiup ilarujussuanut attanneqartarnissaa, innuttaasut ataatsimoorlutik avatangiisiminnik paasinermikkut.

Ileqqut matumani pineqarmata allanngortinniarnera sivisusinnaavoq. Taamaammallu kommunip Avatangiiseq pillugu iliuusissatut pilersaarut 2005-imi anguniagaasa ilagivaa isummat pillugit paasisitsiniaasoqartarnissaa taamaaliornikkut avatangiisimut pitsaanerusumik pissuseqartoqa-lissammat.

Kommunip tungaaniit aamma ”Qorsuttalerisut” pilersinneqarnissaat eqqarsaatigineqartunut ilaavoq, illoqarfiup saligaatsuutinnissaanik qorsuttaqarnissaanillu suliaqartussanik. Tassunga atatillugu illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit ilisimasat sulinermi atorneqarsinnaapput, “Qorsuttalerisut” suliassaqarfissaannik tikkuussissutitut kiisalu eqqaavinnik qimmillu anaanut puussianik inissititerinikkut. Iliuuseqartitsiniarneq Kommunalbestyrelsimit kissaatigineqarpoq avatangiiseq pillugu annerusumik iliuuseqarnissaq. Siunissamilu nukiit amerlanerit avatangiisimut atorneqarneri takusalissavagut nunaminertanillu avatangiisimut suliniuteqarnermi atorneqartussat ilanngunneqassapput. Innuttaasut peqataanissaat paasinninnissaallu qulakkeerumallugit iliuuseqartitsiniaanerit soqutiginartuutinneqarnissaat pisariaqarpoq.

Tassunga atatillugu ”avatangiisileriffik” pilersinneqarsinnaavoq. Avatangiisileriffik tamanit orninneqarsinnaassaaq ajornartorsiutigineqartullu aalajangersimasut suliniutigineqartullu isertunut takutillugit paasissutissiissutigineqartassapput. Kommunip kulturimik pinngortitamillu sulisua avatangiisimut apeqqutinik paasisitsiniaanermi qitiulluinnartussaavoq.

32 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Kissaatiginarportaaq illoqarfiup qeqqani issunngutsiiaavimmik annikitsumik pilersitsisoqarnissaa, kommunip illoqarfimmiullu akornanni suleqatigiissutigalugu misileraatigineqarsinnaasumik. Naatsiiveqarneq Illoqarfiup innuttaanit naatsiivilerituunit kissaatigineqarnikuuvoq naatsiiveerannguanik 20 m2-it missiliorlugit annertutigisunik pilersitsisoqarnissaa, alanngoqarpianngitsumi oqquartamilu ittumik. Nunalerisinnaanermik periarfissiineq naatsiiviutiliinnarnut ataasiakkaanuinnaq iluaqutaanani illoqarfiup innuttaanut allanut aamma iluaqutaasinnaavoq, eqqortumik nunalerinikkut qanoq inerisitaqarsinnaaneq takuneqarsinnaalerpat. Allatut nunalerinermi periarfissaavoq ikuallaavimmiit kissap sinneruttup naatsitsiivimmut namminerisatut ingerlassamut atugassanngortinneqarnera taassuma kiassarneranut atugassanngorlugu imaluunniit inuussutissarsiutigalugu naatsiivimmik pilersitamut atugassanngortinneqarneratigut. Orsiivik Illoqarfiup qeqqata avatangiisianik iluarsaanermut atatillugu Nuup Kommuneata kissaatigivaa illoqarfiup qeqqata avataani inuussutissarsiutinut mingutsernartunut immikkoortortaqalernissaa. Orsersortarfiit sullissiviillu ullumikkut illoqarfiup qiterpasissuaniitinneqartut allanut naleqqunnerusunut nuunneqarnissaat kissaatigineqarpoq. Taamaammat illoqarfiup qeqqata avataani orsiisarfiup inissisimaffissaanik nunaminertamik qulakkeerisoqarnissaa pisariaqarpoq. Ikuallaavik inissiisarnerlu oqarfiup alliartornera ilutigalugu igitat amerliartuinnarput. Nuup Kommuneata sanaartornermit qisukut aamma ingitserinerniillu pisut suliffeqarfinnit tigusarpai. Ukiunilu kingullerni qisuit igitat allallu ikuallajasut amerlipiloorsimapput, tassa Qinngutsinni sanaartornerup Nuullu illoqarfittaanik nutarsaanerup kinguneranik. Siusinnerusukkut qisuit igitat ikuallanneqartasimagaluarput, piffissamili sivitsulersumi ikuallaaviup ikuallassinnaasai tassaapput igitat allat nalinginnaasut.

Ullumikkut ikuallaaviup ikuallassinnaasai killeqarput aammalu aserfallatsaaliuinermut atatillugu ikuallaaviup unitsinneqarallartarneranik kinguneqarpoq, tamannalu igitanik uninngatitsisarnermik kinguneqartarpoq kingorna ikuallanneqarsinnanngitsunik. Nuup Kommuneata ersarilluartumik anguniagarivaa ukiut tallimat ingerlanerini nutaamik ikuallaaviliortoqarnissaa, annertunerusunik ikuallaasinnaasumik. Peqatigitillugulu kommunimit anguniarneqarpoq siunissami qisuit igitat immikkoortiterlugit atoqqinneqarsinnaalernissaat.

Ikuallatassat tamakkiisumik naammassineqarsinnaalernissaasa tungaanut Nuup Kommunea qisunnut igitanut inissiiviliortariaqarpoq taamatullu igitanut nalinginnaasunut inissiiviugallartartussamik

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 33 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

pilersitsisariaqarluni. Igitakut suliarineqarfissaannik annertuumik nunaminertaliinissap qulakkeerneqarnissaa pisariaqarpoq, soorlu ikuallaavik, qisuit igitat atoqqinneqarsinnaasut immikkoortitikkat qimerloorneqarfigisinnaasaat kommunimit ingerlanneqartoq kiisalu igitat inissikkallarneqartariaqartut nunaminertassaannik.

Saviminernut eqqaavik kommunip eqqaavittut 1985-imiilli atulerpaa naatsorsuutigineqarporlu suli ukiuni 15 – 20-ni atuussinnaanissaa. Inissiiviusinnaasoq ulikkaarpat eqqaavimmut nunaminertassamik innersuussisoqassaaq. Saviminernut eqqaavissaq Kommunimut pilersaarutip iluarsineqarneratigut ilanngunneqassaaq, kingusinnerpaamik ukiut 4-t qaa-ngiuppata. Imikoorut Nuummi imikoorutigineqartoq salinneqarani imaanut ingerlatinneqartarpoq. Imikoorutip aniaffii kuuffissuit 18-iniupput, aamma anartarfilerinermeersoq. Tinittarnerit ulittarnerillu sarfarneri sakkortusarmata imikoorut avammoortinneqartarpoq immamillu imerpallatsinneqartarluni, taamaammallu sineriappasissumi annikitsuinnarmik imikoorutaasimasoq naammattuugassaalluni. Timmissat aalisakkallu kuuffiit isuisa eqqai najortarpaat, tamatumalu imikup akoqarnerulersimanerinut uppernarsaataavoq.

Peqqinnissaq eqqarsaatigalugu imikoorutit aniaffii innuuttaasunit tikeraanillu sumi inissisimaneri ilisimaneqanngimmata pitsaasuunngilaq, naammattoorneqartaannarmat taakku aniaffiisa eqqaanni aalisartoqartarnera. Taamaammat paasissutissanik kuuffiit isuisa sumiiffiinik taakkulu qanoq ungasitsigalugit aalisarneq innersuunneqarsinnaanersoq pillugit paasissutissiisunik nivinngaasoqarsinnaanera kissaatigineqarpoq. Imeqarfiit Imeqarfiit killeqarfeqartinneqartarneri ”Inatsisartut peqqussutaat nr. 12, december 1988-imeersoq” naapertorlugu aalajangersarneqartarpoq, tassa avatangiisip illersorneqarnissaa pillugu, taannalu ”Inatsisartut peqqussutaat nr. 7, 1993-imi” allannguuteqartinneqarpoq. Immikkoortup iluani sanaartortoqaranilu inissiisoqassanngilaq. Killeqarfigitinneqartullu iluani arlaannilluunniit iliuuseqartoqassanngilaq imeqarfimmik mingutsi- tsisinnaasumik.

Ajornartorsiutaavorli killeqarfigitinneqartut ataqqineqanngimmata, naak taamaattoqarnissaa pisariaqavikkaluartoq. Tassunga atatillugu imeqarfimmut killeqarfiliunneqartut iluini qanoq angallattoqarnissaa pillugu aalajangersakkanik paasissutissiisinnaneq periarfissaasariaqarpoq, qimminik tamaani aneerussineq qamuteralannillu angalaneq inerteqqutaaneri ilanngullugit.

34 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Asseq8: Imeqarneq pillugu pilersaarusiamiit diagrammiliaq, erngup Qallussuarmiit Nuup illoqarfittaanut aqqutaanik takutitsisoq. Nukissiorfiit suleqatigalugit Nuup Kommuneanit siunissami imeqarneq pillugu pilersaarut suliarineqarpoq. Tassunga atatillugu kommunimut pingaaruteqartuuvoq imissaqarfinnik paasiniaanissaq taamaaliornikkut killeqarfiliussat sunngiffimmi soqutigisanut immikkoortuni sukisaarsarfiusuniittut annertussusissaat paasineqassammat, ilaatigut qamuteralattut qanoq qaqqanukarsinnaanissaat periarfissaqarnersoq ilanngullugu.

Imermik pilersuinermut pilersaarut naapertorlugu nr. 5 imeqarfissamaatitut atorunnaarsinneqartussaavoq. Imeqarfiusoq Figur 4: Nuummi imeqarfiit qatsissumiippoq Kuanninnguit qaqqaata kujataatungaaniilluni, taamaalillunilu Kuanninnguit qooruanniit kangimut aqqutaalluni pingaarutilik. Aalajangiinerup akuerineqarnera atortussanngortikkumallugu allannguutigitinneqartoq Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014-imut ilanngunneqassaaq.

Imermik pilersuinermut pilersaarut naapertorlugu imeqarfik nr. 2, Eqalugalissuit Tasiat, 2008-mi atorunnaarsinneqassaaq imeqarfillu nr. 1, Imeqarfik, 2020-mi atorunnaarsinneqassalluni. taakku arlariit sukisaarsarfissanik nutaanik periarfissiisussaapput. Qaartiterutissaasivik Qaartiterutissat pillugit Namminersornerullutik Oqartussat nutaamik nalunaarusiorput. Nalunaarut nr. 14, 21. august 2006-imeersup 1. januar 2007-imi atuutilerneratigut qaartiterutissanik uninngasuuteqarnermi isumannaallisaanermut tunngasut sukateriffigineqarput. Nuukullammi qaartiterutissaasiviup inatsimmik sukaterinerup kinguneranik malinnitsitsisinnaajunnaarpoq, taamaattumillu illoqarfiup avataanut

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 35 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

inissinneqarnissaa pisariaqalerluni. Nutaamillu qaartiterutissaasivissamut nunaminertassamik qulakkeerinissaq pisariaqarpoq. Ujaqqerivik Nukappiakulummi ujaqqerivik suliassartaaruppoq, taamaattumillu nutaamik pilersitsinissaq pisariaqarluni. Ujaqqerivik ujaqqerivissatut imaluunniit utaqqiisaasumik ujaqqerivittut pilersinneqarsinnaavoq, sanaartorfissagissaanermut atatillugu atorneqarsinnaasunngorlugu kingornalu siunertanut allanut atorneqarsinnaasunngorlugu aaqqinneqartussanngorlugu. Utaqqiisaasumik ujaqqeriveqarallarnermi ujaqqanik sequtserut nuunneqassanngilaq taamaattumillu sequtserivimmut assartuisarnissaq pisariaqassalluni.

Ujaqqerivimmi ujaqqanik sequtserut avatangiisimut piumasaqaatinut ilaatinneqanngilaq, taamaattumillu pujoralak annertooq maangaannaq aniatinneqartarpoq ilaatigut langrendertunut akornutaaqisumik. Ujaqqanik sequtserummik nuussisoqassappat taava taanna avatangiisimut piumasaqaatit malillugit akuerineqartussaavoq, tassalu avatangiisip eqqarsaatigineqarnissaa tamatumani piumasaqaataassalluni. Ujaqqanik sequtserutip ilanngullugu nuunneqarnissaa kissaatigineqartuuvoq, eqqaani sukisaarsarfissat eqqarsaatigalugit.

Ujaqqerivik ilaatigut betoniliornermi atorneqartarpoq, taamaammallu qaarsup qanoq ittuunera pillugu immikkut piumasaqaatitaqarluni. Nunaminertat arlallit ujaqqerivissatut taaneqarput, matumanilu qaarsup qanoq ittuunerinik misissuivigineqarnissaat pisariaqassalluni, ujaqqerivissatut arlaat atorneqarnissaa eqqarsaatigalugu. Nunaminertat ilai Kommunimut pilersaarut 2005 – 2014-imi ilanngunneqareernikuupput, mittarfik 2200 meterimut tallineqassagaluarpat utaqqiisaasumik ujaqqerivissatut.

Immikkoortut 1/ Eqalugalissuit nuua (3D1, sanaartorfiunngitsoq) 2/ Qimatulaviit qaqqaa (3E4, ujaqqerivik Qimatulaviit), 3/ Terianniaaralinnguit Nuua (3D1, sanaartorfiunngitsoq ), 4/ Quassussuup kujammut kitaata ilaa (4B3, Nuuk Airportip eqqaani inuussutissarsiuteqarfik), 5/ Nuuk Airportip eqqaani Quassussuup ilaa annikitsoq (4E2, Nuuk Airportip allineqarnissaanut ujaqqerivik). Sukumiinerusumik misissuinerit, immikkoortut taaneqartut eqqaaniittullu atorneqarsinnaaneri eqqarsaatigalugit, inernerisa saqqummiunneqarnissaasa tungaannut, naleqqussaanerup atuinnarneqarnissaa pisariaqarpoq. Asseq 10: Immikkoortoq ujaqqerivittut piukkunnaateqarnersoq misissugassatut toqqarneqarpoq.

36 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

2/ Illoqarfiup katitigaanera: Timersornermik ingerlatsineq

Asseq 11: Sammisassanik nalunaarsuineq: Silami timersuutit, illumi timersuutit, klubbit peqatigiiffiillu, qamuteralannut langrendertunullu illiniliat.

Timersuutit sunngiffimmilu klubbit Nuummi sunngiffeqarnermi sammineqarsinnaasut arlalikasiupput amerlasuunit aallunnitseqartut, ilaqarpullu unammillersinnaalluartunik. Sunngiffimmut atatillugu peqatigiiffiit timersortartullu klubbii Nuummi arlaqarput, ilaatigut karate, qajartortartut, spejderit, eqaarsaartartut, arsartartut qitittartullu. Peqatigitillugulu Nuuk sukisaarsarfiusinnaasunik periarfissagissaarluartuuvoq, soorlu sisoraatinik majuartaat, naluttarfik

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 37 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Malik, Nuummi illorsuaq Timersortarfik illorsuarlu Inussivik taamatullu eqaarsaartarfiit atuarfinnut atasut, goftertarfik Iggiaanilu umiatsialivik. Sukisaarsaarnermili orninneqarsinnaasut ilai, soorlu arsaattarfik, imaaliallaannaq takuneqarsinnaanngillat kinguneralugulu suli amerlanerusut katersuuffigalugu peqataasinnaagaluarneri.

Nuup inuttusigaluttuinnarnera malitsigalugu sumiiffiit sukisaarsarfiusinnaasut, periarfissanut nutaanut, periarfissaqarluartullu amigaatigineqaleriartuinnarput. Timersuutit allat periarfissaqartinneqarnissaannik kissaatit assigiinngitsorpassuit eqqarsaatigalugit nunaminertanik sukisaarsarfiusunik allanik qulakkeerisoqartariaqarpoq, illoqarfimmilu timersornermik aallutaqarnermut nukittorsaaqataassaaq pigineqareersut akorngini ataqatigiissitsinissaq. Assersuutit tulliuttut tassaapput pisariaqartinneqavissut pilersinneqarnissaannillu kissaatigineqartut.

Inuusuttunit sammisassat Nuummi inuusuttorpassuit najugallit, ilaatigut illoqarfiup ilinniarfeqarnera tunngavigalugu, sunngiffimmi imminnut aallunnissaminnik pisariaqartitsisut, illoqarfiup sunngiffimmi sammisassanik pisariaqartitsipput. Ullumikkut inuusuttunut naleqquttunik periarfissat killeqarput, tamatumalu kingunerisa ilagivaat illoqarfimmi aserorterinerit. Malugineqartunut ilaavoq inuusuttut pinnguartarfinniittarneri, kinguneralugu pinnguartarfiit nungullajaartarneri eqqaamiuusullu nipiliortunit akornuserneqartarneri.

Inuusuttunut periarfissat sapinngisamik atorluarneqarnissaat qulakkeerumallugu pingaaruteqarpoq atortuliunneqartut avatangiisimi saqqumisumiitinneqarnisaat. Taamaaliornikkut pissusissamisoortumik inuusuttut inooriaasiannut ilaatinneqalissammata, uninngaarfigineqarsinnaallutik isiginnaarsinnaallutillu. Amigaatigineqartut ilagivaat skatertarfik, rulleskøjtertarfik, mountainbikertarfik, bmx- ertarfiknut snowboardertarfillu.

Skateboardertarfik piumaneqartoq, betoniuvoq allanut aamma atorneqarsinnaasoq, ataatsimut 1800-2700 m²-iusoq. Anorimut silamullu ajornanngitsumik qulineqarsinnaasoq. Qajannaatsumik suliarineqarneratigut skateboardertarfik rulleskøjtertartunit bmx- ertartunillu atorneqarsinnaalluartoq.

Katersuuffiunerusunilu qaammarsakkanik arsaatarfeqarnissaa amigaataavoq, ullumikkut tamatuma kinguneraa biilinut uninngasarfinni, pisiarfiit aqqutaanni, pisiniarfiutilinnut akornutaasumik, arsaattoqartarnera. Arsaattarfiup pitsaanerulernissaa eqqarsaatigalugu kissaatigineqarpoq ivigaaraasalimmik nutaamik arsaattarfeqalernissaa.

Mountainbikertartunit ingerlaaartarfeqalernissaa kissaatigineqarpoq, ajornanngitsumik pilersinneqarsinnaasoq, ujaqqanik nunamillu

38 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

salliarnartani assigiinngitsunik qatsissusilinni sananeqarsinnaasumik. Taannalu aasami mountainbikertartunit, ilaatigullu bmx-ertartunit atorneqarsinnaavoq, ukiumilu snowboardertartunit atorneqarsinnaalluarluni.

Ooqattaasarneq Illoqarfiup ooqattaasartarfimmik amigaateqarnera saviminernut eqqaaviup eqqaani ooqattaasartoqartarnerata kinguneranik ajornartorsiutaasarpoq. Tamanna ulorianartuusinnaavoq, langrendertartunut pisuttuartunullu, saviminernut eqqaavik avannaqqullugu ingerlasunut, toqqissisimananngitsoq. Aallaasit igeriarneqqortuneri pissutigalugit illoqarfimmut killeqarfiup iluani ooqattaasarfeqalernissaa periarfissaqanngilaq. Taarsiullugu illup iluani pisinnaasunngortinneqarsinnaavoq. ”Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarut” tamanut tusarniaassutigineqarnerata nalaani ullumikkut Avannarlinnguani ooqattaasartarfiup inissisimatinneqarnera imaluunniit nipiliortuunera isumannaallisaanerlu eqqarsaatigalugit aamma illoqarfiup avataaniitinneqarnissaa pillugu, soorlu Niaqornannguamulluunniit inissinneqarsinnaanera misissorneqassaaq

Golf Nuuk Golfklub 1990-ikkut aallartinneranni pilersinneqarpoq, 1990-ikkullu naalerneranni Pukuffimmi golfertarfeqalerpoq. Golfertarfik ivigaaralersugaavoq qaqqanit ungalusimasoq. Nunap maniinnera pissutigalugu soqutiginaatigalugu golfertoq angusaqassaguni ilungersortariaqarnera. Nunap taamatut ittuunerata pitsaaqutai qallunaat golfertartut akornanni qanittukkut oqaatigineqarpoq.

Maannakkut golfertarfiusumi ikisifferiagassat 9-upput, golfertartulli tungaanniit marloriaataannut amerlineqarnissaat kissaatigineqarpoq. Ikiseriarfissaat 18-it golfertarfiup soqutigineqarneranut iluaqutaassaaq taamaalillunilu illoqarfiup takornariaqarnermut ineriartortitsineranut atorluarneqarsinnaalluni.

Sisoraatinik timersuutit Sisoraatinik Quassussuarmi majuartaateqarfik 1970-ikkunnili pilersinneqarpoq ullumikkullu imminut pigaluni ingerlasuulluni. Majuartaatit pingasut tassaniitinneqarput, naannerusumut, takinerusunullu marluk, kingullermi aappaa ajornakusoornerullunilu unammisarnernut naleqqunnerusoq.

Atorneqarsinnaanerali Nuummi silap anorillu qanoq inneri malillugit pisarpoq, qujanartumilli sisorarfissanik iluarsaanikkut atorneqarsinnaasarlutik. Silagitsillugu sisorarfinniittut ullormut 1000-it angusinnaasarpaat, taamaalillutillu Nuummi sunngiffimmi timersuutinik soqutigisallit ilarujussuaralugit.

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 39 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Quassussuup avannaatungaatigut majuartarfimmik pilersitsinissaq kissatigineqarpoq, tamaani aput aalajaannerummat. Eqalugalissuit Tasianik imeqarfissamaatitut 2008-mi atorunnaarsitsisoqareerneratigut imeq aputiliornermut atorneqarsinnaalissaaq, piffissarlu sisorarfiusinaasoq sivitsorneqarsinnaalluni.

Init timersortarfiit takutitsiviillu anginerusut Nuuk timersortarfeqarluaraluartoq eqaarsaattarfeqarluaraluartorlu timersornermik aallutaqartunit amigaatigineqartaannaput. Illup iluani sukuutsertarfik sukuutsernernut assigiinngitsunut atorneqarsinnaasoq amigaatigineqarpoq. Nuummi illorsuup timersortarfiup eqqaani sukuutsertarfik saqqumivallaanngitsumi inissisimasuuvoq, taamaammallu assigiinngitsunik pisoqartillugu annerusumik ussagarfigineqartarani. Allami qiterpasissumi inissisimasumik inerisarneqarsinnaasoq tassaavoq Tasersuaq, Aqqaluks Pladsimiittoq.

Ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu Inussuviup arsaattarfiup inissisimaffiatigut allineqarnissaa pilersaarutaavoq. Taamaammat Nuummi Kalaallit Nunaanni Nunap arsaattarfissaata inissisimaffissaanik inissarsiuussinissaq.

Klubbit illui Immikkoortuni sukisaarsarfiusuni klubbit illussaannik amigaateqartoqarpoq.

Sunngiffimmi angallatit Nuummi sunngiffimmi angallatit piumaneqaleriartuinnarput, tamatumalu nassatarivaa aasami ukiumilu umiatsialivinnik amigaateqarneq, iluarsiivigiumallugulu allanik pioreersunillu inerisaasoqartariaqarpoq. Angallatinik tuniniaanermut atatillugu silami saqqummersitsiviugallarsinnaasunik amigaateqartoqarpoq.

Naluttarfik sissamiiffiusinnaasullu Naluttarfik Malik 2003-mi atoqqaartinneqarpoq, inissisimanera periarfissagissaaneralu pissutigalugit illoqarfimmiunut pilerinartunngorsimalluni. Maliup atoqqaartinneqarneraniit ukiut 4-t qaangiunneranni ukiumut 120.000-it isertarput, taakku kajakpollortartuupput, qajartortartuullutik, tingisaartartuullutik naluttartuullutillu ammarsarfiisigullu atuarfinniit paaqqinnittarfinniillu atorneqartarluni.

Silami nalussinnaanermut periarfissatut sauna, aalartitsiviit, sissani pilersinneqarsinnaanera kissaatigineqarpoq, aalartiffigineqareernerup kingorna imaata nillerneranik eqeersaatigineqarsinnaasutut atorneqarsinnaamik.

40 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Illerngit, aqqusineeqqat qamuteralaallu aqqutaat Ullumikkut Nuussuup Mannguani Annersuarmiit, Iiminami, Nuffiumanermiillu Niaqornannguamut Kuanninnguanullu qamuteralaat ataqatigiissumik aqquteqarput. Aqqut Nuummut iluaqutaavoq, sulilu pitsaanerulersinneqarsinnaavoq tikikkuminassusiata pitsaanerulerinneqarneratigut, ullumikkummi nunataa annerusumik masarsuummat maniitsuullunilu. Tamassuma sanaartorfiunnginnerata Nuussuup aamma Quassussuup Tungaani illoqarfiup immikkoortuiniit Nuup avataanut sukisaarsarfiusunik pilersitsisinnaaneq periarfissaalersippaa.

Nuummili illoqarfiup immikkoortortaata tassunga atassuserneqarsinnaanngilaq, tassalu Nuummi najugallit biilinik bussinilluunniit isumalluuteqartariaqarput pinngortitami angalaassagunik. Qinngutsinni najugaqartut aamma taamatut ajornartorsiuteqalersinnaapput, inissialiornerup pilersaarusiornerani sukisaarsarfiusinnaasunut atassusiisoqanngippat.

Arpanneq Nuummi arpattartut ullumikkut amerlasuujupput, tamanna aasaanerani assigiinngitsunik unammasitsinerni assigiinngitsuni timigissaatigalugu arpatsitsinerni malunnarpoq. Sungiusartarneq aqqusinertigut pigajuttarpoq, tamannalu naammaginartuunngilaq, ilaatigut pinngortitap tikikkuminaatsuunera biilillu pujuliorneri eqqarsaatigissagaanni. Maannali Nuussuup Mannguani arpattarfeqalernissaanik suliniuteqartoqarpoq.

Mountainbike Mountainbikerneq nunamik nungullartitsisarpoq, illoqarfiullu avataani pinngortitarsuarmi ingerlaarfissanik aqqusiornissaq naleqquttuunerussaaq, taamaaliornikkut nunap nungullartinneqarnissaa killilersimaarneqarsinnaammat. Tamatumanilu Quassussuup avannamut kitaatigut mountainbikerfissamik nalunaaqutsiisoqarnissaa kissaatigineqarpoq. Nalunaaqutsersuinermi qalipaatilimmik nalunaaqutsiinerit, naleqqersuutit annikitsumillu nunagissaanerit pisariaqarpoq.

Langrend langrenderfissaq Nuussuup Mannguaniit aallartippoq, Annersuaq Iiminamilu iliveqarfik aqqusaarlugit Nuffiumarngup tungaanut ingerlasoq, Niaqornannguakkooriarlunilu Kuanninnguit tungaannoortoq. Kuanninnguit sisorarfigissuuvoq, aputigitsillugu. Aqqutigitinneqartumi aqquserngit paarlaffii kuuillu ikaartarfitsigoortut naammattuugassaapput, taamaalilluni sisorartut atasuinnarmik ingerlaarfeqartinneqarlutik. Sisorarfiusinnaasoq 2 km.-iniit takinerpaamik 11 km.itut isorartutigisinnaavoq.

Sisorarfiusinnaasorli qanoq aputeqartigineranik sunnigaavoq, tassa nunataa maniitsuusinnaasarmat. Ilaatigut Nuffiumanermiit Niaqornannguit

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 41 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

tungaannut aqqutilussinnaasarpoq aputigissarnissaalu pisariaqartarluni. Taamaattumillu ukiuni arlaqalersuni Niaqornannguanut Kuanninnguanullu sisorartoqarsinnaasimanani.

Tassalu Nuussuup Mannguani, Annersuarmi, Iiminami Nuffiumanermilu sisorarfiusinnaasoq killeqarpoq, taamaanneralu naammaginartuunngilaq. Minnerunngitsumik langrendertartunut, ungasissumut soorlu Arctic Circle Race-tut ittumut arpannissamut sungiusartartunut, taama annikitsigisumik sungiusarfeqarnerup uteqattaarnissaq kingunerimmagu.

Langrendertarfissamut atatillugu biathlonertarfimmik pilersitsisoqarnissaa kissaatigineqarpoq, ooqattaarsarfilimmik minnerpaamillu marloriarluni sisoraatinik ingerlaarfigalugu kaajallanneqarsinnaasumik ilalimmik.

Qamuteralaat Qamuteralaat aqqusinertigoorsinnaapput, taammaalli aqquserngit sinaasigut immikkut qamuteralannut aqqutilikkut. Qamuteralaffiusinnaasoq illoqarfimmiit aallartippoq, aqqusinermut Eqalugalinnguaniit Peter Thårup Høeghip Aqqutaa atuarlugu Siaqqinnermi aqqusernup paarlaaffianut ingerlariarluni avannamut mittarfiup tungaanoorpoq sisorarfimmullu ingerlaqqilluni. Tassanngaanniit avannamut Quassussuarmiit Niaqornannguanoorpoq Kuanninnguanut ingerlaqqittumik.

Kapisillit tungaannut qamuteralattoqarsinnaavoq, 70 km.-it missiliorlugit timerpasitsigisumiittumut. Qamuteralaffissarli aqqutigineqarsinnaassappat atassutaata Kangerluarsunnguakkoortup qerussimanissaa pisariaqarpoq, sivinganersaani ujarassuaqarmat kaanngalasunik. Qeruttarnerali ukiuni kingullerni pinngitsoortarsimavoq. Imeqarfiillu aamma qamuteralaat ingerlaarfigisinnaasaannik killiliisuupput, taamaattumillu Kuanninnguani aamma qaqqami imeqarfiup atorunnaarsinneqarnissaa qamuteralattartunut pitsaasuussaaq.

Ukiut tamaasa langrendertartut qamuteralattartullu akornanni aaqqiagiinngitsoqartarpoq illerngit kattussimagaangata. Aaqqiagiinngissutigineqartulli ilai aaqqiissuteqarfigineqarsinnaasarput. Ilagalugu illerngit paarlaffiinik isumannaannerusumik aaqqiissuteqarneq. Aaqqiissutigineqartunullu ilaasoq sunniuteqarluartoq tassaavoq qamuteralattartut peqatigiiffiata Qamutit ilaasortaminut qamuteralaat ingerlaarfissaanut malittarisassanik paasisitsiniaalluni sulisimanerujussua.

Aaqqiagiinngissutigineqartulli tamarmik aaqqiivigineqanngillat, ilaatigut qamuteralattartut ajorineqartartuummata, langrendertartuniinnaanngitsoq aammali illoqarfiup innuttaanit iluarineqarneq ajormata. Qamuteralaat sukkasuujusut aqqusinerni immikkoortuniluunniit sukisaarsarfiusuni akuerisaniikkaluarunik soqutigittaatsutut nipilioqisutullu isigineqartarput angallannermilu silaatsuliortutut naatsorsuunneqartarlutik taamaammallu

42 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

pisuinnarnit assigisaannillu toqqissisimanartinneqaratik. Eqqartorneqartariaqarporlu qamuteralaat ingerlaarfissaat pillugit malittarisassat ima allanngortinneqassanersut taakku illoqarfiup iluani ingerlaaqqusaajunnaarsillugit.

Qamuteralattartut peqatigiiffiat tamatumani siumut iliuuseqareerpoq, tassalu illoqarfiup iluani qamuteralaffissanik killiliilluni, pqatigiiffillu majuartaatit eqqaanni ilaasortaminut garage-qalersimalluni. Allanilli aamma qamuteralattoqartarpoq, tassalu inuusunnerusut takuneqarnissaminnik malugineqarnissaminnillu salliutitsinerusunik. Taakku pisariaqartitaat angujumallugit kissaatiginartuuvoq qamuteralattartunut allanullu motorcross-sikkilertartunut buggy- biilertartunullu baneqalernissaa.

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 43 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

44 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

3/ Illoqarfiup immikkoortui: sumiiffinni ataatsimoorfiusartut

Asseq12: Ataatsimoorfiusartunik nalunaarsuineq: Illoqarfiup immikkoortui eqimasut, kulturimut tunngassutillit pisoqarfiusartullu, eqqaassutissat illoqarfimmullu kusassaatit, meeqqeriviit, nappaatilinnik utoqqarnillu isumassuineq, illoqarfimmi nutarteriffiusut, pinnguartarfiit arsaattarfiillu.

Kulturi takornariaqarnerlu Kommunalbestyrelsimit anguniarneqarpoq Nuup nunami kulturikkut illoqarfiillu pingaarnersaattut ineriartortinneqarnissaa, kulturimut tunngasut assigiinngitsut neqeroorutigineqarnerisigut misigisassarsiornissamullu periarfissaqartitsinikkut. Kulturimut

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 45 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

tunngasunik suliniuteqarneq inuunermut pitsanngortitsisuussaaq taamatullu kommunimi innuttaasut tikeraallu misigisassat ilanngullugit, taamaaliornikkut Nuuk najugarissallugu, tikeraassallugu suliffigissallugulu pilerinartuaannartinneqassammat.

Kulturi Illoqarfiup kulturimut tunngasunik neqeroorutigisinnaasaanik taaneqarsinnaapput Nunatta Katersugaasivia, kulturip illorsua Katuaq, 2007-imi ukiunik qulinngortorsiortoq, Nunatta Atuagaateqarfia aammalu Nuuk kunstmuseum. Nuuk Kunstmuseet annerusumik ileqquusut malillugit eqqumiitsulianut katersugaasiviuvoq, kissaatigineqartunullu ilaavoq immikkut kalaallit nutaaliaanerusunik eqqumiittsuliaannut Nuummi katersugaasiveqalernissaq. Kissaatigineqarportaaq Nunatta Katersugaasiviata oqaluttuarisaanermut tunngasunik pigisaqarneranut frilandsmuseumimik pilersitsinissaq, sammisanik assigiinngitsunik ingerlatsiffiusinnaasumik, Kalaallit Nunaannilu qanga inuuneq pillugu qaammarsaaqataasumik.

Ukiut tamaasa inuiattut ullorsiornermut atatillugu kulturimut tunngasunik aaqqissuussisoqartarpoq, ukiariartornerani kulturi sapaatip akunneqartinneqartarpoq, ukiumi unnuk kulturisiorfik ingerlanneqartarpoq, orpik ikinneqartarpoq apummillu ilusilersuisoqartarluni. Kiisalu qulliit atorlugit assigiinngitsunik seqinnillit takutinneqarnikuullutik.

Nuummi niuernermi uummarissaatitut ataatsimmoorunneqarsinnaasutullu kissaatigisat ilagivaat illoqarfimmi silami niuffaffeqalersinnaaneq. Peqatigitillugulu tuniniakkanut nunaminertat saqqummersitsiviusinnaasut amigaatigineqarput, soorlu angallatinik tuniniaanermut atatillugu.

Takornariaqarneq Illoqarfimmut takornariat akunnittarfinnit arlalinnit sullinneqartarput, taakkulu ataatsimiinnernik assigiinngitsorpassuarnik aamma ingerlatsiviusarlutik. Takornariaqarnerup ineriartortinneqarnissaanut ilaavoq unnuisarfinnik allatut ittunik, soorlu vandrehjemminik, tuperfigineqarsinnaasunik, illuaraqarfinnik kiisalu akunnittarfiit inissiaasut pigineqarnissaat.

Isumassuineq

Meeqqeriviit Meeqqanut suliniutigineqartut paaqqinnittarfissaaleqinermik klubbissaaleqinermillu tatineqarsimappullusooq kissaatigineqarporlu pitsaassutsinik pitsanngorsaanissaq tamatumanilu tunaartaqartumik ineriartortitsinissaq. Ukiuni kingullerni Nuussuup ilaani meeqqeriviit nutaat marluk periarfissagissaartut atulersinneqarput. Taamatulu ingerlaannartoqarpoq Jagtvejimi Qernertunnguanilu meeqqeriviliortoqarneratigut.

46 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Narsarsuarmi inissiaqarfiit arlalinnik meeqqerivittaqarput, taakkulu initaat taamatut atussallugit tulluartuunngillat aamma sukisaarsarfiusinnaasunut aqqutiluttumiillutik. Taamaattumik meeqqeriviit taakku atorunnaarsinneqassapput nutaanillu taarserneqarlutik.

Meeqqeriviliornissamut atatillugu nunaminertassat arlallit atugassanngortinneqariinngikkut atugassanngortinneqassamaarput. nunaminertassaliunneqartut tassaapput 1/ Arsaattarfik, 2/ Tuujuk, 3/ Kongevej, 4/ Nigerleq, 5/ Nuniaffiup kitaa, 6/ Qernertunnguit eqqaani tatsip eqqaa, 7/ Pisissiani qiterisaqarfik, 8/ Innartalimmi inissiaqarfik, 9/ Ningitsivimmi inissiaqarfik, 10/ Pingorsuarmi inissiaqarfik, 11/ Pinguaqqami inissiaqarfik kiisalu 12/ Mitsimmavimmi inissiaqarfik. Tamatumunnga atatillugu pingaaruteqartuuvoq meeqqeriviit Figur 5: Meeqqerivinnut inissiiviusinnaasut saariarfissagissaartinneqarnissaat. Kissaatigineqartunullu ilaavoq meeqqat pinngortitamiiffigisinnaasaannik pilersitsisoqarnissaa, tassa ullup ingerlanerani meeqqervik najorsinnaasaat, taannalu meeqqeriviit paarlakaallutik atorsinnaassavaat.

Napparsimasunik utoqqarnillu isumassuineq Dronning Ingrids Hospital, Sanamik taaneqarnerusartoq, isikkivigilluartumi inissisimavoq, Nuup kujataatungaani. Inissisimalluartumiinnera uninngasunut iluaqutaasumik atorluarneqarsinnaagaluarpoq, Sanamiit sissap tungaanut tikikkuminarsaanikkut.

Nuummi marlunnik utoqqarnut isumassuiveqarpoq, Utoqqaat Illuat aamma Ippiarsuk, Ippiarsullu sissap tungaanut allineqarsinnaavoq. Isumassuiffiit arlariiullutik sukisaarsarfiusinnaasunut qanittumi inissisimasuupput, Aqqaluks Pladsimut aammalu Kangillinnguit sissaanut. Qanittumiinneri atorluarneqarsinnaapput ima, Utoqqaat Illuani najugallit Aqqaluks Pladsip aaqqissuunneqarneranut ilanngullugit eqqarsaatigineqarnerisigut taamatullu Ippiarsummi najugallit sissap tungaanut pisariitsumik tikitsisinnaanngornerisigut.

Illoqarfiup immikkoortui qanittumilu sukisaarsarfiusut

Illoqarfiup immikkoortui Kommunimut pilersaarummi illoqarfik sisamanngorlugu avinneqarpoq: Nuuk, Nuussuaq, Quassussuup Tungaa aammalu Qinngorput. Ullumikkut oqariartarnermi nalinginnaaneruvoq illoqarfiup pingasunut immikkoortillugu oqaatigineqartarnera, tassalu: Nuuk, Nuussuaq aamma Qinngorput. Tassunga atatillugu Nuussuup immikkoortortaa assut annertuujuvoq, immikkoortukkuutaanik immikkoortortaqartitertuulluni.

Immikkoortukkuutaat agguataarneri paasiuminarsarumallugit Figur 6: Nuummi illoqarfiit immikkoortui 4-t tulluartuussaaq illoqarfiup immikkoortoreriigai pilersaarutigineqartullu pineqartumut qaninnerit tunngavigineqarpata. Illoqarfimmi

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 47 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

immikkoortukkuutaat eqimasullu sisamaapput: 1/ Nuup illoqarfittaa, 2/ Kangillinnguit – Eqalugalin-nguit, 3/ Sarfaarsuit – Nuussuaq aamma 4/ Qinngorput. Taakku namminermi immikkut ataqatigiissuuneri pitsanngorsarneqassapput, sumiiffimmut attuumassuteqarnerup nukittorsarneqarneratigut.

Illoqarfiup nutarternera Nuummi illoqarfiup qeqqa blokkerpassuaqarfiuvoq taakkulu nungullarsimasuunerupput. Matumani pineqarput: Tuujuk, Narsarsuaq, Tuapannguit, Blok P aamma Qapiarfiusaaq.

Nuup Kommuneanit aamma Namminersornerullutik Oqartussanit suliniutit ataatsimoortikkumallugit 2007-ip aallartinnerani illoqarfiup nutarterneqarnissaa pillugu allatseqarfik pilersinneqarpoq. Immikkoortuni najugallit peqataasinneqarnerisigut allatseqarfiup illoqarfimmi nutarterinissarsuaq aallartinneqalersoq ingerlatissavaa. Nutarterinermi ingitserisoqarlunilu iluarsaassisoqassaaq, pitsaasumillu naammassineqarnissaani pingaaruteqarluinnartuuvoq aaqqissuussaasumik najugallit, oqartussat politikerillu attaveqatigiinnissaat.

Illoqarfiup nutarterneqarneranut atatillugu oqallittarfissamik, nutarterinermi killiffiit ingerlaavartumik ilisimatitsissutigineqartarnissaanut, sumiiffeqarnissaq pisariaqarpoq. Blokkinik iluarsaanermut ilaavoq eqqaasa allanngorartuunissaat illullu eqqaasa najuminartuunissaat.

Illoqarfiup initussusia Kikkut tamarmik nunamik oqartussaaqataanerat ilutigalugu illoqarfimmi sumiiffiit najorneqarsinnaasut amerlapput, amerlanertigullu tamakku sivinganersartaasarput illullu akornginiituusarlutik. Illoqarfimmi taamatut ittut naammattuugassaapput, pingaartumik illoqarfiup oqaluttuassartaanut pingaaruteqartuni, soorlu Qaqortoq, Quassunnguaq aamma Kirkebakken imaluunniit matoqqanerusut assersuutigalugu immikkoortumi sanaartorfiunngitsumi aqqusineeqqap Umiartortut Aqqutaata tungaani aamma Qullilerfiup kitaani qaqqaq. Immikkoortut illoqarfiup oqaluttuassartaanut pingaaruteqartut ammasuuginnarnissaat pingaaruteqarpoq, aammalu illoqarfiup nutarterneqarnerata nalaani allanngortinneqannginnissaat.

Naak Nuummi sumiiffigineqarsinnaasunik peqaraluartoq silami ataatsimoorfigineqarsinnaasut amigaatigineqarput, nuannisaarfigineqarsinnaasut, issiaarfigineqarsinnaasut oqaloqatigiiffiusinnaasullu. Illoqarfimmi najugallit illoqarfiup nuannernerulernissaa kissaatigisarivaat, sumiiffinnilu assigiinngitsuni naggorinnerunissaa, naasut orpikkallu kissaatigineqarlutik. Taamatullu illoqarfimmi tikinneqarsinnaasuni illoqarfimmut pinnersaataasinnaasut amigaatigineqarput. Illoqarfimmilu immikkoortunik sukisaarsarfinnik

48 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

aaqqissuussinermut atatilIugu illoqarfimmi qorsuttatut najorneqarsinnaasut pitsanngorsagassat toqqartorneqassapput.

Illoqarfimmili sumiiffigineqarsinnaasunik periarfissiuussinermi illoqarfiup aqqusernginik illoqannginnersaanillu aputaajaasinnaanissaq pisariaqarpoq taamaanneralu ajornartorsiutinut ilaalluni. Aputaajaanermut atortut atorneqarsinnaaneri periarfissarsiuussinermi assut pingaaruteqartuupput, taamaattumillu illoqarfiup qeqqani aqqusinerni aqqusineeqqanilu atorneqarsinnaasunik pisariinnerusunillu pisinikkut ajornartorsiut qaangerneqarsinnaavoq.

Pinnguartarfiit qanittumilu sukisaarsarfiusinnaasut Illoqarfiup immikkoortukkuutaavini tamani nunaminertaqartarpoq sanaartorfiunngitsumik, taamaattut qanittumi sukisaarsarfissatut naatsorsuussaapput. Immikkoortut tassaapput pinnguartarfinnut, aneerfissatut, ikumaartitsisarfissatut assigisaannullu atugassat. Taakkuupput meeqqat sammisaqarnissaannut periarfissaasut, toqqissisimallutik angerlarsimaffimminnullu pinngortitamullu qanittumiillutik.

Nuummi inissiaqarfiit pinnguartarfeqartiterput. Malunnarporli pinnguartarfiit assigiiaartuunerat. Pinnguartarfiillu ima aaqqissuunneqarsimasuunatik nunap nammineq ilusaa atorlugu pinnguarfiusinnaatillugit, pinnguartarfinnilu pinnguarnermut atortut nunatta silaannaanut tamarmik naleqquttuinnaanatik.

Qanittumi sukisaarsarfigineqarsinnaasunut ilapittuutissatut nunaminertat allatut aaqqissuussat pisariaqartinneqarput, soorlu nunap ilusereriigaa atorlugu naleqqussakkat pinnguarnermilu timimik atuiffiulluarsinnaasut, ilaqutariit sammisaqarfigisinnaasaat assersuutigalugu pinngortitami pinnguarfiusinnaasut.

KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA 49 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

50 KILLIFFIA. PILERSAARUTIP TUNULIAQUTAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA

Asseq 15: Illoqarfiup sukisaarsarfiinut aqqusineeraanullu tunngatillugu takorluukkat siunniussallu.

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 51 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Ajornartorsiutigineqartut periarfissaasinnaasullu suuneri akiumallugit ”Killiffik, Pilersaarutip tunuliaqutaa”-ni allassimavoq Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarut tassaasoq pingaarnertut anguniakkat pingasut piviusun-ngortinneqarnissaat:

1/ Illoqarfik ataatsimut isigalugu: Nunap nammineq ilusaata kusanassusiata ersarinnerulersinnissaa

2/ Illoqarfik qanimut isigalugu: Illoqarfiup innuttaasa timimik atuisinnaanerinik periarfissiuussineq

3/ Illoqarfiup immikkoortukkuutaavi isigalugit: Sumiiffissaqartitsineq, illoqarfiup innuttaasa naapeqatigiiffigisinnaasaannik peqatigiiffigisinnaasaannillu

Pingaarnertut anguniakkat pilersikkumallugit tunngavigineqartut anguniakkallu matumani ”Anguniagassartaa. Pilersaarutip imaa”-ni nassuiaatigineqarput.

Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarut Nuummi immikkoortukkuutaat qanoq ittuuneri malillugit illoqarfimmilu qanoq inissisimaneri tunngavigalugit assigiinngitsunut pingasunut immikkoortitigaavoq: 1/ sumiiffiit sanaartorfiunngitsut, 2/ sukisaarsarfinnut annertunerusunut atugassat aam-ma 3/ illoqarfimmi aneerfiusinnaasut. Illoqarfiup periarfissarititaanut tamanut aamma aaqqissuussamik aqqusineeqqat ilanngunneqarput: 1a/ aqqusineeqqat nunakkoortut, 2a/ timersornermut aqqusineeraliat 3a/ illoqarfikkoortut

Illoqarfik ataatsimut isigalugu: Nunap ilusaa kusanartoq 1/ Sumiiffiit sanaartorfiunngitsut nunataasa qanoq atorneqarsinnaaaneri malillugit toqqarneqartarput pilersaarummilu illoqarfik qimalaarlugu anersaartorfissatut immikkoortinneqassapput. a/ Aqqusineeqqat nunakkoortut nuannersunngorlugit sanaartorfiunngitsunut atassuteqassapput, nunalu assigiinngitsorpassuartigut misiginissaanut periarfissarpassuaqartinneqassapput, pilersaarummilu ataqatigiissarneqassaaq. Nunakkut aqqusineeqqanut qassimiuaarfinnut biilillu uninngasarfiinut innersuussutit ilaatinneqassapput.

Illoqarfik qanimut isigalugu: Timersornermik ingerlatsineq 2/ Sukisaarsarfiit annertunerusut qanoq Nuummi saariarfissatut atorneqarsinnaaneri tunngavigalugit toqqarneqartarput, pilersaarummilu sumiiffiit allat ilanngunneqarnerisigut sammineqarsinnaasut allat periarfissaqartinneqassapput. a/ Timersornermut aqqusineeqqat tassaassapput sukisaarsarfinnut annertunerusunut atassusiisut, aalariaatsit assigiinngitsut aqqutaani periarfissaatillugit, pilersaarummilu ataqatigiissarneqassaaq. Aqqusineeqqani biilinut uninngasarfinnut innersuussuteqassaaq.

52 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Illoqarfiup immikkoortukkuutaavi: Sumiiffinni ataatsimoorussaqarneq 3/ Illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasut qanoq periarfissaqartigineri aamma illoqarfiup immikkoortuata ilaani katersuuffitsialattut pitsanngorsarneqarsinnaanera tunngavigalugit toqqarneqartarput. Aneerfiusinnaasut sumiiffimmut attuumassuteqarnermut illoqarfimmilu inooqatigiinnermi pingaaruteqartuupput pitsaasuutinneqassallutillu. a/ Illoqarfimmi aqqusineeqqat illoqarfiup immikkoortortai sisamat iluiniit aneerfitsigut atassuteqartinneqassapput taakkulu naapiffigineqarsinnaasssapput pilersaarummilu ataqatigiissarneqassaaq. Aqqusineeqqat iIloqarfimmiit immikkoortunut sukisaarsarfiusunut aqqusineqqanut isulinneqassapput.

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 53 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

1/ Illoqarfik ataatsimut isigalugu: Nunap ilusaa kusanartoq. Immikkoortut sanaartorfiunngitsut

Asseq 16: Sanaartorfiunngitsut sukisaarsafiit aaqqissuunnerinut takorluukkat siunniussallu. Immikkoortut sanaartorfiunngitsut tamarmik nunatamikkut periarfissaat tunngavigalugit toqqagaapput. Immikkoortuni sanaartorfiunngitsuni tupersinnaaneq, nuniagiarsinnaaneq igaasarsinnaanerlu qulakkeerneqassaaq. Taamaalillutik immikkoortut Nuummi innuttaasut pinngortitamik misigisaqarsinnaanerinut anersaartorsinnaanerinullu pingaaruteqartuupput.

Immikkoortut ilai toqqoqqanerusumiinneri pissutigalugit takulertorneqarsinnaaneq ajorput, taakku eqqaanni najugaqanngikkaanni imaluunniit ornigarneqarneqarluartuusimanngikkaangata. Sanaartorfiunngitsunik pingaartitsineq immikkoortut

54 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

tikikkuminassusissaannik malitseqartinneqassaaq, taamaalillutik nunap periarfissarititai illoqarfiup innuttaannit takornarianillu pitsaasumik atorluarneqarsinnaammata.

Immikkoortut sanaartorfiunngitsut innuttaasunit tamanit ilisimaneqarlutik pigineqartussaapput. Immikkoortut periarfissarititaanik paasisitsiniaanerunikkut immikkoortut sanaartorfiunngitsut illoqarfiup qiterisaqarfii assigalugit pitsaasumik sunniuteqartinniarneqassapput.

Immikkoortut avinngarusimasumiittut anorimut saqqumiinnartumiipput. Taakkuuppullu anersaartorfigineqasinnaasut. Eqqumiittsuliortut sumiiffinni silamut tunngasunik suliaat silap piginnaaneranik takutitseqataassapput, taamaaliornikkut pinngortitarsuaq eqqatsinniittoq eqqumaffiginerulersinneqarsinnaalluni. Sumiiffiit immikkut oqaluttuassartaqartillugit tamakku assersuutigalugu paasissutissanik allagarsiussatigut paasissutissiissutigineqarsinnaapput.

Immikkoortut sanaartorfiunngitsut tunngaviit pingasut tunngavigalugit pilersinneqarput: nunami pinngortitaq, sineriak, qaqqat qunneqqallu, ataatsimut Nuup nunataata assigiingiiaarneranik takutitsisuusut.

Immikkoortunut sanaartorfiunngitsunut tunngatillugu Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi siunertaapput: • Immikkoortut killeqarfilersorneqarneri • Sanaartorfiunnginnissaat pillugit aalajangersakkat • Sammisassat nipiliortuunngitsut annikitsut, tamanut saaffiginnittut avatangiisimut naleqqussarlugit akuerineqarsinnaaneri • Periarfissanik nassuiaateqarneq • Immikkoortut tikikkuminassusiat eqqarsaatigalugu pitsanngorsaatissanik inassuteqaatit • Immikkoortut tikikkuminarnerulernissaannik inassuteqaatit

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 55 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Nunami pinngortitaq

Nuup eqqaani pinngortitarsuarmut ilaasut tassaapput 1/ Kuanninnguit qooruat qaqqaalu, qaqqat 2/ Quassussuaq aamma 3/ Ukkussissat taamatullu 4/ Qallussuaq. Immikkoortut illoqarfimmiit ulluinnarlugu pisuinnaq tikinneqarsinnaasumiipput. Immikkoortut assigiinngitsunik misigisassarsiornermi periarfissaajuarnissaat pingaaruteqarpoq, pingaartumik sisorarnermi pisunnermilu.

Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi immikkoortup sanaartorfiun- nginnissaa erseqqissaassutigineqarpoq. Pilersaarummilu anguniarneqarpoq immikkoortut sukisaarsarfiusut atorluarneqarnissaat pillugu pisuffiusinnaasunik soorlu inussuit atorlugit Asseq 17: Nuup eqqaani nalunaaqutsersuisoqarsinnaanera. pinngortitarsuarmut ilaasut

Pilersaarummissaaq siunnersuutiginiarneqarpoq, inuussutissarsiutinik takornariaqarnermillu ineriartorititsinermut atatillugu Nuup Kapisillillu akornanni pilerinartumik pisuinnarnut aqqutiliortoqarnissaa. Aqqutaani takornariat unnuiffigisinnaasaannik illuaraqartinneqassaaq, taakkuli tamarmik pilersaarummi killeqarfiliunneqartut avataanniitinneqassapput.

Sineriak Sinerissat tassaapput 1/ Nuup kujammut sineriaa, 2/ Nuup saava aamma Aqqaluks Plads, 3/ Qasigiannguit, 4/ Nuussuuup kujammut isua, 5/ Kangillinnguit sineriaa, 6/ Iiminap sineriaa, 7/ Nuffiumanernup sineriaa, 8/ Qarsoq atuarlugu sineriak aamma 9/ Qinngutsinni kuuk. sinerissap killingi assigiinngiiaartuupput Nuummilu innuttaasunut pingaaruteqartuuvoq sissamiissinnaaneq Nuullu nuujunera misigisinnaallugu. Asseq 18: Nuup Sinerissat

56 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Immikkoortut peqqissaartumik naleqqussaanikkut ussagarfigineqarsinnaanerat kajungernarnerulersinneqarsinnaapput, assersuutigalugu Nuup kujataatungaani frilandsmuseumiliornikkut, Qasigiannguni Kangillinnuaniluunniit aallartitsisarfik sauna nalunnguaartarfillu imaluunniit aqqusernup Qarsup kujataani naatsiiveeraliornikkut.

Nuussuup kujammut nuua (4) Nuussuup kujammut nuua annertuukasiugaluarpoq, ullumikkullu tamanit imaaliallaannaq tikinneqarsinnaannginnini pissutigalugu tamanna ajoraluartumik immikkuullarissutut isikkoqarpoq. Tamatuma illoqarfimmut tamarmut sukisaarsarfittut pitsanngorsaaffigineqarsinnaanera periarfissaqarluartuuvoq aamma minnerunngitsumik soorlu Nuussuup illoqarfittaanut tamanna pisariaqavissoq. Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi anguniarneqarpoq immikkoortumut nutaamik aqqusiniliornissaq, tamatuma kingunerissammagu Nuussuup arsaattarfianiit tamatuma Asseq 19: Nuussuup kujammut ammanerulersinneqarnissaa. isuani sukiserserliit aaqqissuunneqarneri Sarfaarsuit Nuua

Sarfaarsuit Nuua siusinnerusukkut silami isiginnaartitsivissatut atugassanngortinneqarsimagaluarpoq, sukisaarsarfiilli aaqqissuunneqarnerisa pilersaarusiorneqarnerinut atatillugu taamaattussaajunnaartinneqarpoq, isumaqartoqarmat igitalerinermut atorneqarsinnaanera, soorlu ikuallaavissamut, pitsaanerpaajussasoq. Peqatigitillugulu nalinginnaasumik isiginnaartitsisarfik illoqarfiup sukisaarsarfiini allani inissinneqarsinnaasutut isumaqarfigineqarpoq, soorlu Nuup kujammut sineriaani, Nuussuup kujammut isuani imaluunniit Kangillinnguit sineriaani.

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 57 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Igitakunik Sarfaarsuit Nuuani suliarinniffik naluttarfimmut Malimmut umiatsialivimmullu sanilliukkaanni ersarilluartumiippoq, pisariaqarporlu tamatumani sananeqartussap illuliortaatsikkut pitsaassuseqarnissaa, taamatullu avatangiisimut suliniutinik ilisimatitsissuteqarnissaq tamatumani eqqarsaatigineqarpoq.

Qaqqat qunneqqallu

Qatsissortat qunneqqallu tassaapput 1/ Imeqarfiup eqqaani qaqqat, 2/ Nuup illoqarfiani qaqqat, 3/ Eqalugalissuit Qooruat, 4/ Qinngutsinni naqerluit marluk kangimut kimmut sammisut aamma 5/ Qinngutsinni qooroq. Qatsinnersaat qunnerartaallu periarfissaqartitsiluarnermikkut pingaaruteqartuupput, Nuummi innuttaasut taakkunaniit Nuuk avataaniik isiginnaarsinnaammassuk. Tikinneqarsinnaapput qullarternikkut qilammut killingusaamullu isikkivik anguniarlugu imaluunniit qoorortat tikiserneqarsinnaapput avatangiiseq malugiumallugu. Avannaa´tungaatigut, Qinngutta qoorortaata sivingarnani nunataani, alianaatsumik iliveqarfiliortoqarsinnaavoq. Asseq 20: Qatsissortat qunneqqallu Nuup illoqarfittaani (2) qaqqasunnat Nuup illoqarfiani qaqqat ilaatigut tassaapput Qapiarfiusaami qattunertaq, Qullilerfiup kitaaniittoq Umiartortullu Aqqutaata kujataata´tungaaniittoq, taakku illoqarfimmik ungalusaapput. Nuup illoqarfianik eqiterinissami pingaaruteqartuuvoq qaqqat taakku illoqarfimmi anersaartorfissatut pigineqarnissaat. Taamaattumik qaqqasunnat taakku illoqarfiup ineriartortinneqarnerani sanaartorfiunngitsutut inissisimatinneqassapput.

58 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Eqalugalissuit Qooruat (3) Mittarfiup allineqarnissaanut suliassanik pilersaarusiornermut aalajangersaanermullu atatillugu suliat Eqalugalissuit Qooruanut qanoq sunniuteqarsinnaaneri nalilersuiffigineqassapput. Naliliineq tunngavigalugu Qimatuliviit immikkoortunut sukisaarsarfiusunut ilanngunneqarsinnaanera aalajangiiffigineqassaaq, taamaalillunilu immikkoortoq sukisaarsarfinnut ilaaginnartinneqassalluni.

Qimatuliviit qaartiteriffigineqarnerata malitsigisaanik tamatuma suliffissuaqarfittut isikkoqarnera aammalu ikuallaaveqarnera, imermut aqquteqarnera Utoqqarmiut Kangerluarsunnguaniit innaallagissamut aqquteqarnera kiisalu qisunnut igitanut ilitsiviunera eqqarsaatigalugit, immikkoortup ”avatangiiseqarfik”-tut inerisarneqarsinnaanera periarfissaalluarpoq. Avatangiisileriffimmut siunertaavoq, avatangiiseq illoqarfimmut sanilliullugu qanoq sunnerneqartarneranik kiisalu avatangiiseq pillugu aalajangersimasunik suliniuteqarnermi eqqumanerulersitsinissaq. Malitsigitinneqartussami Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit iliuusissatut pilersaarut, Immikkoortut sanaartorfiunngitsut eqqarsaatigalugit, ukununnga aningaasassaqartitsinissaq qulakkeerneqassaaq:

• Eqqumiitsuliortorpalaartumik silasiummik pilersitsinissaq, Nuummi silap silaannaallu qanoq allanngorarnerinik takutitsisumik, (Nuummi misigisassarsiornermi nuannersumik ornineqarsinnaasunut ilaasussaq) • Ilisimatusaatigalugu Nunatta Katersugaasivia suleqatigalugu suliassamut, illoqarfiup oqaluttuassartaanik ataatsimoortitsisumik • Kuuffissuit aniaffii pillugit paasisitsiniaanissamut atortussat • Imeqarfiusunut killeqarfiit iluini angallannermut malittarisassat paasissutissallu suliarineqarnerinut • Immikkoortuni sanaartorfiunngitsuni eqqaavissanik ilioraanermut • Aataap illuata naammassineqarnissaanut tapiissuteqarnissaq • Mellemfolkeligt Samvirke-mut workshoppeqartitsinissaq, Aataap illuata nunaqavissunik suleqateqarluni naammassineqarnissaa pillugu, immikkoortup saligaatsuutinnissaa imaluunniit suliassanut assingusunut tunngatillugu • Qaqortup avannaa´tungaata qatsissortaani timmissanut sarsuatsiiviliorneq • Eqalugalissuit Qooruanni immaqalu Qimatuliviit eqqaanni avatangiisileriffimmik pilersitsineq • Avatangiisileriffimmut atatinneqarsinnaasumik pinngortitaq pillugu atuarfiliorneq • Frilandsmuseumiliornissamut tapiissuteqarnissaq

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 59 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

1a/ Illoqarfik ataatsimut isigalugu: Nunap ilusaa kusanartoq. Aqqusineeqqat nunakkoortut

Asseq 21: Aqqusineeqqat nunakkoortut isikkussaannik takorluukkat siunertallu.

Aqqusineeqqat nunakkoortut sumiiffinni sukisaarsarfiusuni aqqusineeqqanut atassutaassapput, illoqafiup nunataatalu immikkoorutaannik soqutiginaatilinnik ersarissaaqataallutik. Aqqusineeqqat nunakoortut arlaanneeraluaraanniluunniit tikikkuminarsagaassapput, arlaatigut alloriusanik, majuartarfinnik, tigummivinnik qaqqallu nunagissalaarnerisigut. Aqqusinneeqqat nunakkoortinneqartut assigiinngitsut marlussaapput: sineriakkoortut qaqqatigoortullu.

60 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Aqqusineeqqanut nunakkoortunut tunngatillugu tassani siunertaavoq illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi aqqusineeqqat nunakkoortut: • Aqqusineeqqat ataqatigiissuunissaannik qulakkeerineq • Biilinut tamanut uninngavissat nunaminertassaannik qulakkeerineq • Qassimiuaarfiliorsinnaaneq • Aqqusineeqqanik nassuiaaneq aqqutaanilu misigineqarsinnaasut ilanngullugit • Aqqusineeqqat tikikkuminarnerulernissaannut nalunaaqqutsersornissaannullu inassuteqaatit

Aqqusineeraq sineriakkoortoq Sineriak atuarlugu aqqusineeraq Nuup sineriaanik assigiinngisitaaqisumik takusassaqarfiussaaq, immap allanngorarneranik Nuullu kaajallallugu nuna qimerlualaarneqarsinnaaneranik. Siunertaavoq Nuummi innuttaasut tikeraallu aqqusineeraq sinersisoq atuarlugu ingerlaarsinnaanissaat taamalu immikkoortut sukisaarsarfiusut aqqusaartorneqarsinnaanissaat.

Aqqulli sinersisoq ataasiakkaatigut naafffeqartartussaassaaq, sineriappasissumi eqimasunik sannaartorfiusut Asseq 22: aqqusineeraq umiarsualiveqarnermulluunniit attuumassutillit tikinneqaraangata. sineriakkortoq Sumiiffiit ullumikkut tikinneqarsinnaan-ngitsut eqqarsaatigalugit pilersaarummi anguniarneqarpoq tamakku ikaartarfilernerisigut imaluunniit nunagissaanikkut anguneqarsinnaanissaat.

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 61 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Aqqusineeqqat qaqqatigoortut Aqqusineeqqat qaqqatigoortut qaqqat qunneqqallu atuarlugit illoqarfik akimorlugu ingerlapput taamaalillutillu immikkoortunut sukisaarsarfiusunut atassuteqartinneqarlutik. Aqqusineeqqat ingerlaarfiisa illoqarfiup ilisarnaataanik ersersitsisuupput. Qaqqatigut aqqusineeqqaniit illoqarfik nunalu alutornarluinnartut takuneqarsinnaapput.

Qaqqami aqqusineeraq 1 tassaavoq Nuup illoqarfiata kujataaniit Qasigiannguit tungaanoortoq. Qaqqami aqqusineeraq 2 tassaavoq Avannarlinnguaniit Nuussuup Mannguatigut Kangillinnguit tungaanoortoq. Qaqqami aqqusineeraq 3 tassaavoq Nuussuup kujammut nuuaniit Iiminamik atassusiisoq. Qaqqami aqqusineeraq 4 tassaavoq Qarsumiit Eqalugalissuit Qooruat aqqusaarlugu Nuffiumarnup tungaanoortoq. Qaqqami aqqusineeraq 5 tassaavoq Qinngutsinni qatsinnersamiit kuup tungaanoortoq. Qaqqami aqqusineeraq 6 tassaavoq kuummiit Kuaninnguit Qooruatigut Niaqornannguup tungaanut ingerlasoq. Qaqqami aqqusineeraq 7 aamma 8 tassaapput Quassussuarmiit aqqutit marluk Kuanninnguit Qooruat atuarlugu Qinngutsinni kuuk Asseq 23: Qaqqami aqqusineeqqat Quassussuarmilu sisorarfikkoortut. Qaqqami aqqusineeraq 9 Qallussuarmiit Ukkusissat qaavanut ingerlaassaaq.

Qassimiuaartarfiit Aqqusineeqqat qaqqatigut ilai kusanarluinnartumik isikkeqarput. Taakku aqqusineeqqanut sinersisunik qaqqatigoortunillu naapiffeqarput, taamaalillunilu sumut ingerlariaqqinnissamik periarfissiisuullutik. Taakku

62 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

malunnartikkumallugit, aamma qassimiuaarfigineqarsinnaaneri pillugit, qassimiuaarfilersorneqassapput. Tamakkulu aamma paasissutissanik assigiinngitsunik pilersorneqarsinnaapput aqqusineeqqat qanoq aaqqissugaanerinut assitalimmik.

Qassimiuaarfigineqarsinnaasut 1/ Noorliit Nuunguat, Nuup kujataa´tungaani 2/ Nuup saavani, 3/ illoqarfiup Qaqortumi immikkortortaata qatsinnersaa, 4/ Qasigiannguit kangerliumarnatalu akornanni qatsinnersaq, 5/ Attartup Qooruaniit Kangillinnguit sineriaa, 6/ iiminaq, iliveqarfiup kangiani qooroq, 7/ Nuffiumaneq, avannaatungaani qatsissortaq, 8/ Niaqornannguaq, Kuanninnguit tungaanut, 9/ Eqinganiit kuup killinganut, 10/ Qinngutta kujammut nuua, 11/ sisorartarfik, 12/ Qarsumi uninngasarfik, 13/ Maliup eqqaa, 14/ Nuussuup kujammut nuua, 15/ Quassunnguup qaqqaa, Kuussuup isuani, 16/ Kangerlukasik Asseq 24: Qassaimiuaartarfiit Avannarleq, Sømandshjemmip eqqaani aamma 17/ Avannarlinnguani ooqattaasarfik.

Biilit uninngasarfiinut nunaminertaliussat Aqqusineeqqat nunakkoortut immikkoortunut sanaartorfiunngitsunut tikikkuminarsaasuussapput, tikikkuminarsarneqarnissaannullu biilinut unin-ngasarfissanut nunaminertassaqartitsisoqassaaq nunakkut aqqusineeqqanut atasunik. Taamaalillutillu biilinut uninngasarfiit tassaassapput sukisaarsarfiusunik tikitsiffiusussat amerlasuutigullu pinngortitami sukisaarsarfinnut aneerfissanullu aallartiffiusut. Taamaammallu biilinut uninngasarfiit imerfissaqartinneqassapput perusuersartarfeqartinneqarlutillu, taamaaliornikkut Nuummi innuttaasut pinngortitami unnuissarnisaat iluarnerulersinneqarsinnaalluni. Asseq 25: Biilinut uninngasarfiit

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 63 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Biilinut uninngasarfiit pioreersut pilersinneqartussallu tassaapput: 1/ Ajoqersuiartortitaqarfik, 2/ Nuup saavani Nunatta Katersugaasiviata kujataatungaani, 3/ Kangillinnguani Ippiarsuup eqqaani, 4/ Iiminami iliveqarfiup eqqaani, 5/ Nuffiumanermi Siaqqinnerup aqqutaata sinaani, 6/ sisorarfiit eqqaanni, 7/ Eqingani umiatsialiviup eqqaa, 8/ Qarsumi uninngasarfik, 9/ naluttarfiup Maliup eqqaani aamma 10/ Sømandshjemmip eqqaani.

Biilinut uninngasarfissat nutaat inissinneqarfissaat 11/ C.E.Jansensvejip ataani, 12/ Qasigiannguit eqqaanni angallatinut inissiisarfimmut atatillugu, 13/ Niaqornannguani qaartiterutissaasivissap eqqaani, 14/ Qinngutsinni kaalajjattarfiup nuuani aamma 15/ Nuussuup kujammut nuuani kiisalu 16/ Avannarlinnguani ooqattaasartarfiup eqqaani.

Malitsigitinneqartussami Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit iliuusissatut pilersaarut, Immikkoortut sanaartorfiunngitsut eqqarsaatigalugit, ukununnga aningaasassaqartitsinissaq qulakkeerneqassaaq:

• Aqqusineeqqanik atassusiinissamut • Aqqusineeqqat aserfallatsaalineqarnerinut • Nuup sineriaani nunaliarfissanut atatillugit imerfigineqarsinnaasunik pilersitsinissanut • Nuup sineriaani nunaliarfissanut atatillugit perusuersartarfeqarnissamut • Qassimiuaartarfiliornissanut • Paasissutissanik sulianut aningaasaliissutinik qulakkeerineq, illoqarfiup ilusilersorneqarneranik oqaluttuarsartaanillu imalinnik, pisuttuarfiit misigisassarsiorfigineqarnerinut tunngaviusussanik • Grønt Teamip tummeqqanik aqqusineeqqanillu aserfallatsaaliinissaannut anngaasanik qularnaarineq • Illoqarfiup isikkivinnertaani biilinut uninngasarfeqarnissamut • Mellemfolkeligt Samvirke-p innuttaasullu akornanni pisuttuarfissat nalunaaqutsersorneqarnissaat assigisaannilluunniit suliassat pillugit workshoppeqartitsinissamut • Qisuit igitat atoqqinneqarsinnaaneri, soorlu majuartarfiliornernut, tigummivinnut assiaqutinut, ikaartarfinnut, qassimiuaartarfinnut assigisaannullu

64 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

2/ Illoqarfik qanimut isigalugu: Timersornermik ingerlatsineq. Sukisaarsarfiit annertunerusut

Asseq 26: Sukisaarsarfinnut annertunerusunut immikkoortunik aaqqissuussinissamik takorluukkat siunertallu.

Nuummi periarfissaqartitsisinnaanerup pingaassusia tunngavigalugu immikkoortut tamarmik sukisaarsarfiusinnaasut toqqarneqarput. Nunat immikkoortui assigiingitsunik iluarsaanneqarnerisigut aamma nutaanik atortulersorneqarnerisigut immikkoortut atoruminarnerulersinneqassapput Nuummilu sunngiffimmi sammisassanik neqeroorutinut annertusaaqataassallutik.

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 65 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Sukisaarsarfiusut pioreersut tassaanerupput Arsaattarfiup eqqaa, Nuussuup Manngua, Iggiaani umiatsialiveqarfik, golfertarfik sisorartarfillu. Immikkoortut annertunerusut atulersinneqarnerisigut pilersaarut aqqutigalugu siunertaavoq aaqqissuussaareersut ineriartortinneqarnissaat, taamaalilluni timersornermut tunngasut illoqarfikkoortukkut ersarinnerulersinneqassammata. Immikkoortuniit sukisaarsarfinnut annertunerusunut aqqutit immikkoortunut sisamanut avinneqarsinnaapput: Nuup illoqarfianiit, Nuussuup Mannguaniit, avannaatungaatigut aammalu Qinngutsigoortut.

Immikkoortortanut sukisaarsarfiusunut annertunerusunut tunngatillugu Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarut tassaavoq: • Immikkoortunik killeqarfilersuineq • Sukisaarsarfiusut annertunerit atorneqarsinnaanerinik aalajangersaaneq • Sukisaarsarfinnik annertuunik atugassanngortitsineq • Tikikkuminarsarneqarnissaat eqqarsaatigalugit nunamik iluarsaasinnaaneq, qallersuineq qaammaqqusersuinerlu • Immikkoortut tikikkuminarsarnissaat pillugit inassuteqaatit • Immikkoortut nutaat sukisaarsarfiusinnaasut pillugit inassuteqaatit

Nuup illoqarfittaa Nuup illoqarfittaani sukisaarsarfiusinnaasut annertunerit tassaapput 1/ Avannarlinnguami ooqattaasartarfik, 2/ Sana-p kujataani immikkoortumik atugassanngortitsineq, 3/ Arsiffik illoqarfiup qeqqani, 4/ Nuummi Illorsuaq Timersortarfik hockey-tarfittalik, 5/ Arsaattarfik Inussivillu kiisalu Asseq 27: Nuup illoqarfittaani sukisaarsarfiusinnaasut annertunerit

66 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

siunissami atugassanngortinneqartussaq 6/ Imeqarfimmi, taanna 2020-mi imeqarfittut atorunnaarsinneqarpat.

Nuup illoqarfittaani sukisaarsarfiusinnaasut ataqatigiissinneqarnissaannut periarfissaqarnissaq timersornermut tunngasunik aqqusineeqqanik ataqatigiissaarineq apeqqutaalluinnassaaq. Illoqarfiup immikkoortuanut pitsaaqutaalluinnartussaavoq timersornermut atatillugu sammisassat illoqarfik akimorlugu ingerlaartinneqartuuppata, taamaaliornikkut illoqarfiup ilaa sukisaarsarfinnut ataqatigiissinneqarsinnaassammat.

Nuup Kujataatungaanut aqquteqalerneratigut siornatigut Sanap eqqaani Niels Hammekensvejimmit sisorarfiusartumiit sukisaarsarfik sissamut nuunneqassaaq. Peqatigitillugulu pitsaanerusumik ooqattaarsartarfimmut atassusiisoqarsinnaalissaaq, ooqattaasartarfik ornigineqarluartarmat inissisimaffialu toqqoqqasumiilluni.

Nuup illoqarfittaani immikkoortut sukisaarsarfiusut ilaneqarsinnaapput, Avannarlinnguani qaartiterutissaasivup atorunnaareerneratigut soorlu aalartitsisarfeqalersinnaammat nalunnguaartarfeqalersinnaallunilu, Sanallu eqqaani qullilimmik arsaattarfeqalerluni, Arsiffimmilu langrendertartut aallartinneqartarsinnaallutik imaluunniit arpatitsinernut atatillugu tassani tikittarfeqarlunilu aallartarfeqarsinnaalluni.

Arsaattarfiup eqqaatigut ivigaaraasalimmik arsaattarfiliornerup saniatigut inuussuttut illuata NUIF inissisimaffia atorluarneqarsinnaavoq, soorlu skateboardertarfilerlugu imaluunniit dirtjump-bane. Siunissami Inussivik allineqassagaluarpat maannakkut imeqarfiusumi arsaatarfissualiortoqarsinnaavoq, tassa imeqarfik

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 67 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

imaarneqassagaluarpat. Arsaattarfeqarfimmilu aamma vandrehjemmiliortoqarsinnaalluni.

Arsiffik (3) Arsiffiup annertunerata nunagissuuneratalu periarfissarpassuaqartippaa, pisunut assigiinngitsorpassuarnut atorneqarsinnaatillugu. Illoqarfimmi qiterpasissumiippoq, tamassumalu aaqqissuussaanerusumik isikkoqartinnissaa kissaatigineqartuaraluarpoq.

Naliliinerli malillugu maannakkorpiaq piaarpallaarsorineqarpoq tamassuma aalajangersimasumik isikkulerlugu atortulersorneqarnissaa, tassa pilersaarutigineqartut amerlammata tamassuma eqqaanik allanngortitsilluinnartussat. Aalajangersimanerusut ilagivaat aqqusernup Kuussuup atuarfiup USK-ip tungaanut tallineqarsinnaanera, Aqqusinersuup angallaffiuneranik annikillisaarnermut atatillugu, illoqarfiullu nutarterneqarnerani eqqaaniittut Narsarsuarmi blokkit aamma Blok P tamatumani aalaja-ngiisuulluinnartussaapput.

Allannguiniarnerit inernissaat Arsiffmmut utaqqissunneqassapput, utaqqiisaalu atorneqarsinnaalluni. Arsiffiup illoqarfimmik nutarterinermut ilanngunneqarneratigut tamanna inuit attuumassutillit oqallittarfigisinnaavaat: najugaqartut, oqartussat politikerillu.

Inissinneqarsinnaasunut assersuutigineqarsinnaapput containerit illoqarfiup nutarterneqarneranut atatillugit allaffiliarineqartut, najugaqartunut init ataatsimiiffiusinnaasut taamatullu anguniakkanut pilersaarutinullu takuti-tsiviit. Ilutigitillugulu eqqaa assigiinngitsunut misileraatigineqarsinnaavoq, soorlu silami saqqummersitsivittut niuffaffittullu atorneqarsinnaalluni taamaaliornikkut Arsiffiup periarfissarititai iluaqutigalugit misilittagaqarfigineqalissammata.

Nuussuup Mannguata eqqaa Nuussuup Mannguata eqqaani sumiiffit sukisaarsarnermut atorneqartut annertunerit tassapput 1/ Akiortunnguit qoorua, 2/ Qasigiannguani ka- ngerliumaneq, 3/ Nuussuup Manngua aamma 4/ Annersuaq. Taakkunani arlallit atorneqalereerput, annerusumilli ukiuunerani umiatsiaasivittut langrendertarfittullu.

Atorluaanerulernikkut atortulersuinikkullu immikkoortut aasami aamma atorneqarsinnaalissapput. Assersuutigalugit taaneqarsinnaapput Qasigiannguit kangerliumarnani aalartitsiviliortoqarsinnaavoq nalunnguaartarfiliortoqarsinnaallunilu, Nuussuup Mannguani arpattarfiliortoqarsinnaavoq tassunga atasumik klubhusitalimmik, Asseq 28: Nuussuup Mannguata Annersuullu eqqaani naatsiiveeraliortoqarsinnaalluni, arsaattarfik eqqaani sumiiffit sukisaarsarnermut qullilersugaq klubbinullu periarfissaat allat. Qasigiannguit atorneqartut annertunerit kangerliumarnani nunami umiatsialiviusartoq marloriaatinngortinneqarsinnaavoq.

68 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Nuussuup Manngua (3) Inerisaanissat pilersaarutigineqartut marluusut Nuussuup Mannguata kitaanik allannguilluinnartussaapput. Matumani pineqarput Akunnerni inissialiornissaq tassungalu atatillugu Nuussuup Manngua akimorlugu aqqusiniliornissaq kaajallattarfilimmik. Tassungalu atatillugu kitaa tamarmi immikkoortunngortinneqassalluni. Aappaalu tassaavoq Eqalugalin-nguit aqqutaanni Nuussuup Mannguata kujataa´tungaani orsiisarfiliornissaq, biilinullu uninngasarfiit tassunga atatillugu atorunnaarsinneqassapput. Orsersortarfimmut atatillugu qamuteralannut garage-liortoqarsinnaavoq.

Asseq 29: Akunnerit sanaartorfigineqarnesata kingotna Nuussuup mannguataissikkua

Taamaattumillu Nuussuup Mannguani allanik biilinut uninngasarfiliortoqassaaq, taakkulu Eqalugalinnguit aamma Akunnernut aqqutitaassap akornannut inissinneqassapput. Biilinut uninngasarfinniit aqqusineeraqassaaq aqqusernup ataatigut sullukkoortinneqartumik, taanna amcorørimik qajannaallisagaavoq. Tamaani biilinut uninngasarfiliornikkut nuna sinneruttoq, aqquserngit pilersinneqartut marluk akornanniittoq, kangiatungaanilu qoorortaq qorsuutiinnarneqassapput.

Avannamut sineriaa Avannamut sineriaani immikkoortut sukisaarsarfiusut annertunerit tassaapput 1/ Pukuffiup eqqaani golfertarfik, 2/ Nuffiumarngup kangia- tungaa, 3/ Niaqornannguaq, 4/ Quassussuarmi sisorartarfik aamma 5/ Quassussuaq avannaa-kitaa. Asseq 30: Niaqornannguani immikkorrtut sukisaarsarfissamut anginerusumut

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 69 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Niaqornannguit kangiatigut qaartiterutissaasivissamut nutaamik aqqusiornikkut illoqarfik avannaatungaa kaajallallugu isorartunerulersinneqassaaq. Taamatut periarfissaqalerneq misigisassanik sakkortunerulersitsivoq aammalumi Nuffiumanermi Niaqornannguanilu angalaarnermi malugineqasinnaalereerpoq, tamanna pinngortitarpalaartuummat, taamaattorli aamma suliffissuaqarfippalaarsinnaalluni tassa saviminernut eqqaavik mittarfillu qanittuanniimmata.

Immikkoortup timersornermut atorneqarneratigut Kuanninnguit tungaa ilanngunneqarsinnaavoq immikkoortunillu atassusiinikkut isikkuannillu allanngortitsinikkut illoqarfik pinngortitarlu ataatsimoortutut misinnarsisinneqarsinnaallutik. Avannamut sineriaani immikkoortut ilanngunneqarsinnaapput, soorlu golfertarfiup Sarfaarsuit Qooruatigut Siaqqinnikkoortumik kiisalu Nuffiumarnup kangianut. Niaqornannguanissaaq soorlu ooqattaasarfiliortoqarsinnaavoq, illup iluani ooqattaasartarfik imaluunniit qamuteralannut motorcrossbane klubbimik periarfissalimmik.

Sisorarfik Quassussuup avannaatungaanut ilaneqarsinnaavoq, Quassussuullu avannamut kitaani mountainbikertarfiliortoqarsinnaalluni. Quassussuarmi sisorarfik qamuteralannut garage-nik annertusaaffigineqarsinnaavoq. Peqatigitillugulu takornarianut sullissiviliortoqarsinnaalluni, soorlu vandrehjemmi, tupertarfik takornarianullu illuaraqarfiliortoqarsinnaalluni, kiisalu majartaatit avannaatungaatigut kusanartumik akunnittarfiliortoqarsinnaalluni.

70 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Niaqornannguaq (3) Allannguinissamik siunnersuutip tamakkiisumik angujumallugu Niaqornannguup kitaani saviminernut eqqaavimmut qaninneq inuussutissarsiutinut nutaamik nunaminertassatut atugassanngortinneqassaaq, Kommunimut pilersaarummmi Kuanninnguani inuussutissarsiutinut nunaminertassamut taarsiullugu. Taamaaliornikkut illoqarfik pinngortitarlu ersarinnerusumik avissaartinneqassapput Kuanninnguanut Niaqornannguup kangiatigut appakaaffilimmik.

Kuannginnguit illoqarfiup pinngortitaqarferujussuattu pingaaruteqartutut sanaartorfiunnginnissaannik kissaateqarneq Kuanninnguani inuussutissarsiuteqarfittut immikkoortinneqartup inuussutissarsiuteqarfimmik allamik taarserneqarnissaanik pisariaqalersitsivoq. Allamik inuussutissarsiuteqarfeqarnissamik pisariaqartitsineq qaartiterutissanik toqqorsivimmut nutaamik inissiivissamik taakkartuinissamik nukinginnartumik pisariaqartitsinermut atassuteqarpoq. Qaartiterutissanik toqqorsiviup eqqaani isumannaallisaanikkut ungasissusissat piumasaqaatillu ima annertutigaat inissiiviusinnaasut Niaqornannguanut killeqarlutik.

Asseq 31: Niaqornannguami Niaqornannguami sukisaarsarfittut pingaartitat tassaanerupput qaartiteriitaasivimmik ujakkaartarfik sumiiffillu atuarlugu pisuttarfik illoqarfiup Kuanninnguanilu inissiffigigattagaqsuunissamilu ornittakkap akornanni aqqut. Kuanninnguani pinngortitamut assigiinngiaartumut naggorissumullu sanilliullugu Niaqornannguami nuna assigiiaarneruvoq. Niaqornannguamit Kuanninnguamut ikaariarfik Quassussuup qaqqartaata Quassussuullu avannaatungani qaqqajunnaaqqap akornanni erseqqissumik aqquteqarpoq. Illoqarfik suli alliartortariaqarmat nutaamillu qaartiterutissanik toqqorsiveqartussaammat ungasinnerusorlu eqqarsaatigalugu inuussutissarsiuteqarfeqartussaammat pilersaarummi Niaqornannguit Kuanninnguillu akornanni ikaarsaariarneq nassuiarluarneqartoq illoqarfiup killerluinnaatut atorneqarpoq.

Niaqornannguup illoqarfittut atorneqarnera marlunnik immikkoortulerlugu aalajangersarneqassaaq, tassani immikkoortoq siulleq Niaqornannguup kitaatungaani qaartiterutissanik toqqorsivimmut tunngalluni. Ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu siunertaavoq qaartiterutissanik toqqorsiviup Niaqornannguup kangiatungaanut nuunneqarnissaa, taamaaliornikkut kitaatungaani inuussutissarsiuteqarfimmik pilersitsisoqarsinnaanngorlugu. Qaartiterutissanik toqqorsiviup eqqaani isumannaallisaanikkut Niaqornannguup kangiatungaani qaartiterutissanik toqqorsivimmik inissiinermi aamma Niaqornannguup kangiatungaata sinnerata sanaartorfiunnginnissaa qularnaarneqassaaq. Immikkoortumi siullermi aappaanilu ujakkaartarfik, pisuttarfik snescooterertarfillu Niaqornannguakkoortoq ataqqineqassaaq.

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 71 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Killiliussaqarfimmik 4E4-mik, Niaqornannguami qaartiterutissanik toqqorsivik, atuineq Kommunimut pilersaarummut ilaliussamik nr. 6-imik immikkut aalajangersarneqassasoq taamaattumillu ”Illoqarfimmi sukisaarsarfinnut pilersaarummut” tusarniaanerup nalaani ilaatinneqarani.”

Nuffiumaneq (2) Nuffiumanermi qiterisaqarfissamut nunaminertassamik atugassiisoqassaaq, tassunga nutaaliorfik ilaatinneqarluni. Qiterisaqarfik qatsissumiitinneqassaaq, Sarfaarsuit Qooruata avannamut tungaatigut, taamaalillunilu qoorup ingerlaarfia malunnarnerulersinneqassammat. Nunap ilusaata ersarinnerulernerata saniatigut naatsorsuutigineqarpoq qiterisaqarfiup illuliortaatsikkut kusanartumik ilusilerneqarnissaa, immikkoortullu sukisaarsarfiusut kingornamut sanaartorfigineqannginnissaat qulakkeerneqartutut ililluni.

Sarfaarsuit Qooruat qisunnut igitanut ilitsivittut atorneqassaaq, marlunnik aalajangersimasunik aalajangersagartalerlugu, tassalu ilivitsivittut atorunnaarnerata kingorna tamanna immikkoortunut sukisaarsarfittut naatsorsuussanut ilanngutsinneqarnissaa, kiisalu inaalinneqartartut ima iliorarneqartassasut kingorna sukisaarsarfinnut ilanngunneqaruni qooroq sukisaarsarfittut atorsinnaasunngorlugu ilusilerneqarsimassalluni. Killiliussaqarfimmik 3E2-mik, Sarfaarsuit Qooruat, atuineq Kommunimut pilersaarummut ilaliussamik nr. 5-imik immikkut aalajangersarneqassasoq taamaattumillu ”Illoqarfimmi sukisaarsarfinnut pilersaarummut” tusarniaanerup nalaani ilaatinneqarani.”

Sisorarfik (4) Sisorarfiup takornarianullu tunngatillugit atortut aammalu mittarfeqarfiup eqqaani 4B3-mi inuussutissarsiuteqarfissap imminnut naammaginartumik ungasissuseqartikkumallugit inuussutissarsiuteqarfimmut killigititaq annikillineqassaaq, tassalu Eqalugalissuit Tasiat killiliussamut 4D2-mut sisorartarfimmut ilanngunneqassalluni. Asseq 32: Nuffiumeneq siunnissemi nutaaliorfissalik.

Immikkoortup sukumiinerusumik aaqqissuunneqarneranut atatillugu, mittarfik allineqassagaluarpat ujaqqerivissatut kiisalu mittarfeqarfimmut tunngatillugit sulianut, Quassussuarmi sisorarfiup isikkivia eqqarsaatigineqassaaq.

Qinngutsinni kangerliumaneq Immikkoortut Qinngutta kangerliumarnata eqqaani sukisaarsarfinnut annertunerusunut tunngatinneqartut tassaapput 1/ Nuussuup qoorua, 2/ Iggiaani umiatsiaaralivik, 3/ Eqingani umiatsialivissaq aamma 4/ Qinngutsinni narsaamaneq qiterisaqarfiup kangianiittoq. Aaqqissuussinikkut anguniarneqarpoq Iggiaata Eqingata ataqatigiissinneqarnissaat taamatullu Qinngutta immikkoortut sukisaarsarfiusut aaqqissugaaneranni annertunerusumik ilaatinneqarnissaa. Asseq 33: Immikkoortut Qinngutta kangerliumarnata eqqaani sukisaarsarfinnut

72 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Immikkoortut atorneqalersinneqarsinnaapput, assersuutigalugu Nuussuup qooruani dirtjump-baniliornikkut, Iggiaata kujammut allineqarneratigut, Maliup eqqaani skateboardertarfiliornikkut kiisalu assersuutigalugu angataarniarnermut atatillugu silami saqqummersitsivissamik utaqqiisaasumik nunaminertallinikkut. Terianniaaralinnguit Nuuani taamatullu Qin-ngutta narsaamarnani umiatsianut qaqitsisarfiliortoqarsinnaavoq.

Eqingani umiatsiaaraliviliornermut atatillugu vandrehjemmiliortoqarsinnaavoq. Qinngutta narsaamarnaniittaaq assersuutigalugu sukuutsertarfiliortoqarsinnaavoq, qamuteralannut garage-liortoqarsinnaalluni imaluunniit kujataata´tungaani klubbinut periarfissat annikinnerit pilersinneqarsinnaallutik.

Malitsigitinneqartussami Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit iliuusissatut pilersaarut, Immikkoortut sukisaarsarfiusut annertunerit eqqarsaatigalugit, tassani ukununnga aningaasassaqartitsinissaq qulakkeerneqassaaq:

• Sukisaarsarfinnik nutaanik pilersitsinermi tapiissuteqarnissaq • Umiatsianut qaqitsisarfiit ataatsimoortut pilersinneqarnissaannut tapiissuteqarnissaq • Arsiffiup qaammaqqutilerneqarnissaa, assigiingitsunut atorneqartarnera pitsaanerulersikkumallugu • Iggiaani naammattumik nunatamigut manngissusilimmik qaqitsisarfissamut aningaasanik tapiissuteqarneq • Eqingani qaqitsisarfissamut tapiissuteqarneq • Illoqarfiup arsaattarfiinik pitsanngorsaaneq

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 73 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

2a/ Illoqarfik qanimut isigalugu: Timersornermik ingerlatsineq. Aqqusineeqqat timersornermut tunngasut

Asseq 34: Aqqusineeqqat timersuutigaluni atugassat aaqqissuussaanissaannut takorluukkat siunertallu. Aqqusineeqqat timersornermut ingerlatsiviusut sukisaarsarfinnut annertunerusunut atassuteqartinneqassapput, aqqusineeqqat atuarlugit, taakkulu timi assigiinngitsorpassuarnik aalaaseqartillugu atorneqarsinnaassapput. Aqqusineeqqat timersornermut naatsorsuunneqartut tikikkuminartuunissaat sapinngisamillu biilit aqqutaannit nigorsimatinneqarnissaat eqqarsaataavoq.

Aqqusineeqqat timersornermut naatsorsuussat ataatsimut ingerlaarfii, illoqarfimmi sunngiffimmi timersornikkut saariarfissanut, illoqarfiup

74 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

innuttaanut tikikkuminartumiissapput, taamaattumillu pingaaruteqartuulluni aqqusineeqqat ataqatigiissuunissaat naaffeqarnissaallu qulakkeerneqarsimanissaat. Aqqusineeqqat timersornermut naatsorsuussat assigiinngitsunut pingasunut avitaapput: aqqusineeraq nunagissagaq, aqqusineeraq nunagissarneqanngitsoq aamma qamuteralannut aqqut.

Timersornermut aqqusineeqqat Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummiittut eqqarsaatigalugit tassani siunertaavoq: • Aqqusineeqqat ataqatigiissuumik ingerlaarfeqarnissaannik qulakkeerinninnissaq • Biilinut uninngasarfiit tamanut naatsorsuussat nunaminertassaqartinneqarnissaannik qulakkeerinninnissaq • Aqqusineeqqat ingerlaarfiinik nassuiaasiorneq • Aqqusineeqqat tikikkuminarnerulersinneqarnissaannik inassuteqaasiornerit

Aqqusineeraq nunagissagaq Aqqusineeraq nunagissagaq tassaavoq soorlu pisuttuartunut, sikkilertunut, arpattunut, aneerussivilerlutik arpattunut langrendertartunullu naatsorsuussaq. Aqqusineeraq pisariaqarfiisigut nunagissarsimasuussaaq 2 – 4 meteritut silissusilik qaammaqqusersugarlu. Ilaatigullu langrendertunut 20 cm.-imik portussusilimmik aputilerlugu sisorarfinngortinneqarsinnaasoq.

Asseq 35: Aqqusineeraq Aqqusinneeraq nunagissagaq isorartussutsinut immikkoortunut 6-inut nunagissagaq agguataarneqarsinnaassaaq. Siulleq Nuup illoqarfittaatigoortinneqarluni kujammut Piita Lundip Aqqutaata tungaanoortoq kangimullu Inussussuakkooriarluni ammut Eqalugalissuit aqqusernanut kiisalu

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 75 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Nuussuup Mannguani kaajallattarfimmut isulittoq. Tullia Nuussuup Mannguata killingatigoortoq. Pingajuat avannaatungaatigoortoq Annersuakkut Iiminamut, Nuffiumanermut taavalu Niaqornannguaniit Kuanninnguanoortoq. Sisamaat Nuussuup qooruaniit Qinngutta kitaani kuup tungaanoortoq. Aqqusinermi Qarsumi aqqusernup sinaaniittoq atuarneqassaaq taamaalillunilu tamanna sisorartunut killiliisuussaaq.

Tallimaat Quassussuup kitaatigut mittarfimmut aqqusernup avannaatigoorluni sisorarfiit tungaanoortoq qaqqakkullu Paarnarissumi inissiaqarfiup avannaatigut Qinngutsinni kuup tungaanoortoq. Mittarfik 2200 meterinngorlugu tallineqassagaluarpat aqqusineeraq Niaqornannguani saviminernut eqqaaviup eqqaatigut mittarfik sinerlugu aqqusinertaasakkoortinneqassaaq sisorarfiit tungaanut, sinneralu mittarfiup tallineqarneranik sunnerneqarani. Arferngat Qinngutsinni kuup avannaatigut narsaamanikkoortinneqassaaq nuuatalu tungaanut allamik aqquserneqarluni.

Aqqusineeraq nunagissarneqanngitsoq Aqqusineeraq nunagissagaanngitsoq soorlu pisuttuartunut, mountainbikertunut, crossertartunut langrendertartunullu naatsorsuussaavoq. Aqqusineeraq annikitsumik nunagissarneqarsinnaavoq nalunaaqutsersorneqarsinnaallunilu, assersuutigalugu mountainbikertunut atugassanik. Ukiumi aqqusineeraq aputilersorlugu langrenderfissanngortinneqarsinnaavoq. Asseq 36: Aqqusineeraq Immikkoortuni kaajattallarfilerneqarsinnaasut 1/ Nuup kujammut sineriaa, nunagissagaanngitsoq 2/ Arsiffik, 3/ Annersuaq, 4/ Iiminaq aamma Nuffiumaneq, 5/ golfertarfik, 6/ Kuanninnguit, 7/ Eqalugalissuit Tasiat aamma 8/ Qinngutsinni narsaamaneq.

76 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Qamuteralaffissaq qamuteralannut aqqutissiaareersoq atuinnarneqassaaq, tassa Eqalugalinnguit Siaqqinnerlu sinerlugit sisorartarfimmut, Quassussuaq avannaqqullugu tassanngaanniillu Kuanninnguit tungaanut.

Mittarfik 2200 meterinngorlugu tallineqassagaluarpat Siaqqinnikkut isuliffeqartinneqassaaq Nukappiakullummi inuussutissarsiuteqarfimmut. Taamaalippat qamuteralaat aqqutaat allanngortinneqassaaq mittarfik kujaqqullugu ingerlasussanngorlugu. Qamuteralannut aqqut mittarfiup kangiatigut aqqusinniassamut atatillugu ilanngunneqarsinnaavoq.

Qarsup, Eqalugalinnguit aamma mittarfiup akornatigut immikkut Asseq 37: Qamuteralaffissaq qamuteralannut aqqutissaliortoqarsinnaanngilaq, tamaanalu aqqusinikkoortariraqassallutik. Mittarfimmiit Qinngutsinnut qamuteralanneq aamma aqqusinikkoortariaqassaaq.

Qamuteralannut garageqarfik Illoqarfiup iluani siunissami qamuteralannik angalaqqusiunnaartoqassagaluarpat orsersortarfinnukarsinnaanissaannillu qulakkeeriumalluni pilersaarummi sumiiffinnik sukisaarsarfiusuni annertunerusuni pingasuni qamuteralannut garageqarfiit innersuunneqarput. Taakkulu garageqarfiit siunissami qamuteralaat aallartarfigissavaat. Garage-t inissinneqarfigisinnaasaat: Nuussuup Mannguata kujataatigut Eqalugalinnguit aqqutaanni orsersortarfiusussap eqqaa, majuartaatit eqqaanni aamma Qin-ngutsinni narsaamanermi aqqusernup pingaarnerup eqqaani qiterisaqarfiup Asseq 38: Qamuteralannut kangiani. garageqarfik

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 77 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Biilinut uninngasarfinnut nunaminertat Nuummi innuttaasut aqqusineeqqanut timersornermut naatsorsuussanut ajornannngitsumik pisinnaanissaat qulakkeerumallugu pilersaarummi biilinut uninngasarfissanut nunaminertat aqqusineeqqanut nunagissakkanut ukioq naallugu atorneqarsinnaasunut atatillugit immikkoortinneqarput.

Biilinut uninngasarfioreersut imaluunniit pilersinneqarnissaannik eqqarsaatigineqartut tassapput: 1/ USK-ip eqqaa, 2/ Nuummi Illorsuaq Timersortarfiup eqqaa, 3/ Nuussuup Mannguani kaajallattarfiup eqqaa, 4/ Iiminami iliveqarfiup eqqaa, 5/ aqqusernup Siaqqinnerup eqqaani Asseq 39: Biilinut uninngasarfinnut Nuffiumaneq, 6/ Qinngutsinni kuup eqqaani imeqarfiup eqqaa, 7/ nunaminertat aqqusinermi Qarsumi uninngasarfik aamma 8/ Maliup eqqaa.

Biilinut uninngasarfinnut nunaminertaliunneqartussat inissisimaffissaat 9/ Sanap kujataa, 10/ Niaqornannguani qaartiterutissaasivissap eqqaani, 11/ Qinngutsinni iliveqarfissap avannaa´tungaani aamma 12/ Qinngutta nuuata tungaatigut kaajallattarfissap eqqaani.

Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit iliuusissatut pilersaarummi malitsigitinneqartussami aningaasassaqartinneqarnissaannik qulakkiigassat:

• Aqqusineeqqat timersornermut naatsorsuussat nunagissakkat • Aqqusineeqqat sinerlugit qaammaqqusersuinissaq • Biilinut uninngasarfiit tamanit atorneqarsinnaasut pilersinnissaat • Biilit uninngasarfiini perusuersartarfinnik pilersitsinerit

78 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

3/ aamma 3a/ Illoqarfiup immikkoortukkuutaavi: Sumiiffinni ataatsimoorussat. Illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasut ingerlaarfiillu

Asseq 40: Illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasut aaqqissuunneqarneri ingerlaarfiilu Illoqarfikkoortoq Aqqusineeqqat illoqarfikkoortut illoqarfiup immikkoortuini aqqusineeqqat eqiteruffiusartut sisamat aqqusaarlugit ingerlaartinnissaat qinerneqarsimavoq taamaaliornikkut taakkunani sumiiffinni eqimasuni immikkoortortanut attumassuteqarneq malunnarnerulissammat piffiullu ataatsimoorfiuneranut inoqarfiuneranullu ersersitsilluni. Illoqarfikkoortut aqqusineeraapput pisuffigissallugit nuannersut, qaammaqquteqartinneqarnertik pissutigalugu aamma aqqutaani arlalinnik uninngaarfiusinnaasut peqarmat illoqarfikkullu

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 79 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

soqutiginaateqartukkoortinneqarmata. Isuliffiisigut toqqaannartumik sukisaarsarfinnut aaqqissuussanut atassuseqartinneqarput aqqusineeqqatigut taamaalillutillu qanigisami sukisaarsarfigineqarsinnaasunut ilapittuutaallutik.

Illoqarfikkoortut annerusunik aqqusineeraareerput aqqusinioreerlutillu taamaattumillu isikkumikkut allanngorartuusinnaallutik. Ilaani isuliffeqanngitsuni aqqusineeqqat ilaliunneqassapput taamaalillutillu illoqarfikkoortut imminnut atassusersorneqassallutik.

Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi sumiiffiit illoqarfikkoortut katillugit arfinillit toqqarneqarput, taakkunannga pingasut Nuup illoqarfittaaniillutik, marluk Nuussuup illoqarfittaani immikkoortut marluusut aqqusaarlugit aammalu Quassussuup Tungaanut ingerlaartinneqarput kiisalu ataaseq Qinngutsigoortinneqarluni.

Illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasut Illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasut toqqagaapput ilisarnaatigineqartussatut illoqarfiullu immikkoortortaani eqimasuni katersuuffissatut. Taakku nuannersumik aneerfigineqarsinnaasuussapput aqqusineeqqat illoqarfittatigoortut atuarlugit, kusassagaassallutillu soorlu naasunik, aqqusinermut qallersuutinik, qullernik, issiaarfinnik, oqquanisaarfinnik eqqumiitsulianillu kusassakkanik.

Illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasutut toqqarneqartut pilersaarummi najoqqutassiaannaapput taamaattumillu iliuusissatut pilersaarummi malitsigititassami erseqqinnerusumik nassuiaasersorneqassallutik.

80 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Pilersaarummi annerusumik pingaarnertut immikkoortukkuutaat pineqarput ataasiakkaatigullu suliniutiginiakkat ataasiakkaat tikinneqaratik, imaluunniit arlaannaatigulluunniit immikkoortut ataasiakkaat qanoq pitsanngorsaaffigineqarsinnaaneri pineqaratik. Taarsiullugu illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasut qanoq aneerfigiuminarsarneqarsinnaanerinut pilersaarummi suliniutissanut inassuteqaateqarpoq.

Illoqarfikkoortut aammalu illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasut eqqarsaatigalugit Illoqarfiup sukisaarsarfiinut pilersaarummi siunertarisat tassapput: • Pitsanngorsaatigineqarsinnaasutut innersuussutit • Illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasunik najoqqutassatut toqqarneqartut • Illoqarfikkoortut ataqatigiissuunissaannik qulakkeerineq

Nuup illoqarfittaa

Nuup illoqarfittaatigoortut pingasut toqqarneqarput. Siulleq niuertarfeqarfik Imanikkoortinneqarpoq, umiarsualiviit marluusut umiarsualivik aamma sissiugatoqqap akorngini aqqusineq. Aneerfigineqarsinnaasutut toqqarneqarlutik Aqqaluks Pladsimi issittup naatsiivii, H. J. Rinksvejimi utoqqaat illuata eqqaa, Katuap eqqaa, Nunatta Atuagaateqarfiata eqqaa, Katersortarfiup eqqaa, eqqartuussiveqarfiup eqqaa kiisalu Jagtvejimi illorsuit eqqai.

Tulliatut toqqarneqarput kuturimut tunnganerusukkoortoq Kuussuakkut Asseq 41: Nuup illoqarfittaa Arsiffiup tungaanut Rådhusimut, Katuamut, Namminersornerullutik

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 81 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Oqartussaqarfimmut, taakkulu Quassunnguami quassugaq isuliffigalugu Sarfaannguanut Sissiugatoqqamullu isikkivilik. Anneerfigineqarsinnaasullu toqqarneqarlutik Blok P-p kimmut isua, Rådhusip eqqaa, Katuap eqqaa kiisalu Tuapannguit eqqaatigut kusserngup isuata eqqaa.

Pingajuat illoqarfikkoorpoq Quassunnguamiit Nuup kujataata´tungaanoortoq, oqaluttuarisaanikkut illoqarfiup ilaattut pingaarutillit, Quassunnguaq, Kirkebakken aamma Qapiarfiusaaq, aqqusaarlugit. Aqqutaani aneerfigineqarsinnaasutut toqqarneqarput Blok P-p kujammut isua, Hans Egede Oqaluffiata eqqaa, Katersortarfiup eqqaa, Qapiarfiusaap avannamut kangiani quassugartaq Lyngby Taarbæksvejimilu torsuusarsuup isua.

Nuussuarmi aamma Quassussuup Tungaani illoqarfiup immikkoortuisa ilai

Nuussuup aamma Quassussuup Tungaani illoqarfiup ilaani illoqarfittakkoortut marluk toqqarneqarput. Siulleq Kangillinnguatigut aamma Eqalugalinnguatigoortoq. Aneerfigineqarsinnaasutullu toqqarneqartut tassaapput Kangillinnguani Ippiarsuup eqqaa, Kangillinnguit atuarfiata eqqaa, Eqalugalinnguani tatsip eqqaa Akunnernut isuliffeqartoq tassanngaanniillu Qasigiannguit tungaanut isikkivik.

Aappaa Sarfaarsuartigut aamma Nuussuakkut ingerlaarpoq. Aneerfigineqarsinnaasutut toqqarneqarput Ilimmarfiup eqqaa, Asseq 42: Nuussuarmi aamma Sarfaarsuarni masarsuit eqqaa, Nuussuarmi tatsip eqqaa, Maliup Quassussuup Tungaani illoqarfiup immikkoortuisa ilai

82 ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

eqqaani pinnguartarfik Innuttaasut illuta Illorput eqqaa kiisalu Nuussuarmi arsaattarfik.

Qinngutta illoqarfittaa Qinngutta illoqarfittaani illoqarfikkoortoq Pisissiani qiterisaqarfimmeerpoq Pingorsuakkut, Pinguaqqakkut, Ningitsivikkut aamma Mitsimmavikkoortoq. Illoqarfikkoortinneqartup erseqqinnerusumik ingerlaarfissaa inissiaqarfiit qanoq ilusilersorneqarnissaat apeqqutaatillugu ilusilerneqassaaq, inissiaqarfiillu atuarlugit qoorortanut sukisaarsarfiusunut atassuserneqassalluni.

Qinngutsinni inissiaqarfik eqimasunik inissiaqarfissatut pilersaarusiaavoq, immikkoortukkuutaarlugit inissisimatinneqartussanik, tassa qattunersani quassugaq atuarlugu. Aneerfigineqarsinnaasut inissiaqarfiit eqqaanni naleqquttuniitinneqassapput.

Asseq 43: Qinngutta illoqarfittaa Malitsigitinenqartussami Illoqarfiup sukisaarsarfii pillugit iliuusissatut pilersaarummi Illoqarfimmi aneerfigineqarsinnaasut aqqusineeqqallu illoqarfitsigoortut aningaasassaqartinneqarnissaat qulakkeerneqartussat:

• Naasortalersuineq • Qullilersuineq • Qallersuineq • Issiaarfiusinnaasut oqquanisaarfigineqasinnaasullu • Illoqarfiup immikkoortuini najugallit ilusilersuinermi peqataasinneqarnerat taamaalilluni najugallit sumiiffinnut sunneeqataasinnaaqqullugit taamatullu immikkoortuni atuarfinni meeqqat inuusuttullu atuartut peqataatinneqarlutik • Inissiaqarfinnik ingitserinermut atatillugu sanaartorfiussanngitsut avatangiisiinik pitsanngorsaanissaq • Naasorissakkanik pilersitsinermut, ingerlatsinermut paarsinermullu gartnerimik atorfinitsitsinermut aningaasanik qularnaarineq. • Illoqarfiup immikkoortui qiterisaqarfinnut atugassanik aputaajaatinik anginngitsunik pisineq • Eqqumiitsulianik pisineq inissititerinerlu • Ilaqutariinnut pinnguartarfiliorneq, kikkunnut tamanut saaffiginnittunik aamma nunap nammineq ilusaa malillugu aaqqissuunneqarsinnaanut atorneqarsinnaasullu • Tasersuup ukiumi sikugissarneqartarnissaanut, taanna sukuutserfigineqarsinnaasunngorlugu • Pinnguartarfinnik pitsanngorsaaneq

ANGUNIAGASSARTAA. PILERSAARUTIP IMAA 83 ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT NUUP KOMMUNEA

KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT

Kommunimut pilersaarummut 2005-2014-imut sanilliullugu ataani killiliussat atortussanngortinneqartut, killiliussamut allannguutit, imarisaanik imaluunniit killiliussamik allannguutit.

Imm. Imm. killilius- Immikkoor- killilius- satoq- tup sap Allannguut Siunernertaa tunngavilersuullu qat taaguutaa nutaap normui normui Nuummi illoqarfiup ilaa 1A1 Kujallerpaat Sinerissap eqqaani nunaminertat Paasiuminarsarlugu sinneruttut sukisaarsarfinnullu immikkoortut suut illoqarfimmi iluatinnanngitsut inissialiornernut sukisaarsarfittut atorneqarneri. ilanngunneqassapput. 1A4 Qapiarfiusaaq, 1A4 Sinerissap eqqaani nunaminertat Paasiuminarsarlugu aamma sinneruttut sukisaarsarfinnullu immikkoortut suut illoqarfimmi Kiassaateqar- fik iluatinnanngitsut inissialiornernut sukisaarsarfittut atorneqarneri. ilanngunneqassapput.

1D11 Immikkoortup 1A4-p, Qaqqartaata nutaaq Qapiarfiusaaq aamma sanaartorfiunnginnissaanik Kiassaateqarfik, annikillisinnera, qulakkeerineq, sumiiffiullu immikkoortup ilaa 1D11-mut, illoqarfiup tungaanut isikkiviata sanaartorfiunngitsumut, pingaarutaanik ersersitsineq. ilanngutitillugu Eqqumiitsulianut nutaaliaasunut 1C26 immikkoortoq katersugaasiviliorsinnaanermut nutaaq katersugaasivissamut periarfissiineq. immikkoortinneqarpoq. 1A5 Tuapannguit, Nunaminertaq sinneruttoq Paasiuminarsarlugu ilaqutariinnut sukisaarsarfittut immikkoortut suut illoqarfimmi ataatsinut illut iluatinnaateqanngitsoq sukisaarsarfittut atorneqarneri. killiliussamut ilanngunneqassaaq. 1A12 Innavinnguaq Paasiuminarsarlugu Paasiuminarsarlugu immikkoortut suut illoqarfimmi immikkoortut suut sukisaarsarfittut atorneqarneri. sukisaarsarfittut atorneqarneri. 1A13 Qimerlua Immikkoortoq illutalik Immikkoortup immikkortumut killiliussami ataqatigiissuutinnissaa illullu sanaartukkanut ataatsimoortillugit ilanngunneqassaaq. aqunneqarsinnaanissaat periarfissiukkumallugu. 1A16 Imeqarfiup Immikkoortup 1A16-ip Qaqortup avaannatungaani Eqqaa annikillisinnera, Imeqarfiup qaqqamiit isikkiviup piunissaanik eqqaa, immikkoortup ilaa 1D1- qulakkeerinninnissaq aamma imut, sanaartorfiunngitsumut, Eqalugalinnguit atuarlugit ilanngutitinneratigut. qaqqamiit. 1B1 Nuummi Nunaminertat sinneri sukisaar- Paasiuminarsarlugu

84 KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Atlantikukkoor- sarfinnut iluatinnaateqanngitsut immikkoortut suut illoqarfimmi taatinut killiliussamut sukisaarsarfittut atorneqarneri. umiarsualivik ilanngunneqassapput. 1B6 Nuukullaap 1B6 Immikkoortup 1B6-ip annikilli- Kujammut sinerissap Kujataa 1D9 lernera, immikkoortup ilaa 1D9-p ataqatigiissuutinnissaanik nutaaq sukisaarsarfinnut annertuneru- qulakkeerinissaq. sunut ilanngutitinneratigut. 1C1 Pineqaatissin- 1C1 Immikkoortoq Kujammut sinerissap neqarsimasu- 1D9 sineriakkoortoq/ooqattaasartarfik ataqatigiissuutinnissaanik nut inissiisarfik nutaaq annikillisillugu, B-3059 qulakkeerinissaq. immikkoortumut killiliussamut 1D9-mut ilanngunneqassaaq taamaalilluni Pineqaatissinne- qarsimasunut inissiisarfiup allineqarnissaanut atatillugu ingitsigassaajunnaarlugu. 1C2 Dronning Oqaasertaa nutaaq Ingridip Biilinut Napparsimma- vissua uninngasarfiliortoqasinnaavoq 1C6 Qullilerfik 1C6 Immikkoortumut killiliussap 1C6- Qaqqartaasup illoqarfimmut 1D11 ip, Qullilerfik, annikillinera, ammanertut Qullilerfiup qaqqaa kitaaniittoq sanaartorfiunnginnissaata immikkoortumut peqatigitillugulu eqqani sanaartorfiunngitsumut 1D11- illoqarfiup mut ilaatilerneratigut. eqitertinneqarnissaanik qulakkeerinissaq. 1C13 Ilivinnguaq 1C13 Immikkoortumut killiliussap Qaqqartaasup illoqarfimmut 1D11 1C13-ip annikillisinnera, qaqqap ammanertut nutaaq Umiartortut Aqqutaata sanaartorfiunnginnissaata kujataaniittup immikkoortumut peqatigitillugulu eqqani sanaartorfiunngitsumut 1D11- illoqarfiup mut ilanngutitinneqarneratigut. eqitertinneqarnissaanik qulakkeerinissaq. 1C14 Nuutoqaq 1A14 Nunaminertat immikkoortunut Paasiuminarsarlugu 1A5 killiliussanut naleqqunnerusunut immikkoortut suut illoqarfimmi ilanngutitinneqarnissaat. sukisaarsarfittut atorneqarneri.

Immikkoortoq katersugaasivissamut nutaamut Eqqumiitsulianut 1C26 immikkoortinneqarpoq. nutaaliaanerusunut katersugaasiviliorsinnaanerup periarfissinnissaa. 1C26 Tuapannguit NUTAAQ Immikkoortup Eqqumiitsulianut nutaaq Eqqumiitsulia- sanaartorfiunngitsup 1D1-ip nutaaliaanerusunut nik Katersugaasi- annikillisinnera, ilaata katersugaasiviliorsinnaanerup vik immikkoortumut 1C26-mut, periarfissinnissaa. Tuapannguani eqqumiitsulianut nutaalianut katersugaasivik, nuunneqarneratigut 1D1 Imeqarfiup 1D1 Immikkoortumut killiliussap 1D1- Immikkoortut Eqqaani 1D8 ip immikkoortunut killiliussanut sanaartorfiunngitsut suunerinik Qaqqasunnat nutaaq nutaanut agguataarnera. immikkoortitsineq,

KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT 85 ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT NUUP KOMMUNEA

1D9 sanaartorfiunnginnera pillugu nutaaq sukannernerusumik 1D10 piumasaqarfiusup aamma 1D11 immikkoortup annertunerusumik nutaaq sukisaarsarfiusup 3D4 akuersissuteqarluni nutaaq? Immikkoortup 1D1-ip, atortulersorneqarsinnaanera sanaartorfiunngitsup, nunagissarneqarsinnaaneralu annikillisinnera, immikkoortup pillugit piniartoqaqqaarfiusussat. 1C26 ilaa 1C26-mut, Tuapannguani Eqqumiitsulianut katersugaasivik, Eqqumiitsulianut ilanngutitinneratigut nutaaliaanerusunut katersugaasiviliorsinnaanerup 1A4 Immikkoortup 1D1-ip periarfissinnissaa. 1A12 sanaartorfiunngitsup, 1A13 annikillisinnera, nunaminertat 2B3 sukisaarsarfinnut naleqqutinngitsut eqqaani Paasiuminarsarlugu inissianut, inuussutissarsiutinut immikkoortut suut illoqarfimmi aamma qiterisaqarfimmut sukisaarsarfittut atorneqarneri. siunertalinnut atugassanngortinneqarnerisigut.

1D2 Aqqaluks Aalajngersaakkanik plads iluarsiissuteqarneq. 1D3 Nuup Kujataa´ 1D3 Immikkoortup 1D3-p, Nuup Immikkoortup piukkunnarnera tungaani 1D11 Kujataa´tungaani sineriak tunngavigalugu agguataarineq Sineriak Noorliillu nutaaq Noorliillu, immikkoortunut kiisalu Sanap kujataani 1D10 pingasunut 1D3, 1D10, timersuutinut allanillu nutaaq sukisaarsarfinnut sammisassanut annertunerusunut kiisalu 1D11- atorneqarsinaanera. mut, sanaartorfiunngitsumut, agguataarnera. 1D4 Arsaattarfiup Aalajangersakkanik Eqqaa iluarsiissuteqarneq. 1D5 Nuummi Allannguuteqanngilaq Illorsuaq Timersortarfik 1D6 Iliveqarfik Aalajangersakkanik iluarsiissuteqarneq. 1D7 Imeqarfik, Immikkoortup 1D7-ip, Imeqarfik, Eqalugalinnguit eqqaatigoortup Sunngiffimmi Sunngiffimmi atortut, quassugartap Atortut annikillisinnera, immikkoortup sanaartorfiunnginnissaanik ilaa 1D1-mut, qulakkeerinissaq. sanaartorfiunngitsumut atugassanngortinneqarneratigut 1D8 Arsiffik 1D8 Immikkoortup 1C12, Sumiiffiup nutaaq nutaaq Aqutsisoqarfik, annikillisinnera ammaannartuunissaanik immikkoortup 1D8-mut, qulakkeerinissaq sukisaarsarfinnut annertunernut atugassanngortinneqarneratigut 1D9 Avannarlin- Qaartiterutissaasivik Kujammut sineriaata

86 KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

nutaaq nguaq nuunneqarpat tamassuma ataqatigiissuunissaanik immikkoortumut 1D9-mut qulakkeerinissaq. atugassanngortinneqarnissaa. 1D10 Sanap Immikkoortumut killiliussap 1D3- Sanap kujataani nutaaq Eqqaani p, Nuup kujammut sineriaa timersuuteqarsinnaaneq Sukisaarsartar fik aamma Noorliit, sammisassaqarsinnaanerlu immikkoortinneqarnera. qulakkeerumallugit. 1D11 Nuup Immikkoortumut killiliussap 1C6- Qaqqat illoqarfimmi ammanertut nutaaq Illoqarfiata ip, Qullilerfik, aamma sanaartorfiunnginnissaannik Ilaani Qingartaqqat immikkoortumut killiliussap qulakkeerinninneq peqatigitillu- 1C13-ip, Ilivinnguaq, gulu eqqaani illoqarfiup annikillisinneqarneri, Qullilerfiup eqitertinneqarsinnaasunngortinni kitaani qaqqap aamma ssaa. Umiartortut Aqqutaata kujataani qaqqap sanaartorfiusussaanngitsumut 1D11-mut atugassanngortinneqarnerisigut. 1E3 Paassaasivik Immikkoortoq 1E3, Kujammut sineriaata Paassaasivik, atorunnaarpat ataqatigiissuunissaanik immikkoortumut 1D9-mut, qulakkeerinissaq. sukisaarsarfinnut annertunerusunut, ilanngutitinneqassaaq. Nuussuup illoqarfiata ilaa 2A2 Nuussuaq Immikkoortumik 2A2-mik Paasiuminarsarlugu annertusisitsineq, immikkoortumi immikkoortut suut illoqarfimmi 2D1-imi nunaminertap sukisaarsarfittut atorneqarneri. sinneruttup sukisaarsarfinnut iluatinnaateqanngitsup killiliussamut ilanngutitinneratigut. 2A4 Mannguata Aqqusiniliornermut atatillugu Timaa immikkoortumut killiliussamik naleqqussaaneq. 2B3 Sarfaannguit Immikkoortumik 2B3-mik Paasiuminarsarlugu annertunerulersitsineq, immikkoortut suut illoqarfimmi immikkoortumi 2D1-imi sukisaarsarfittut atorneqarneri. nunaminertat sinnerussat sukisaarsarfinnut naleqqutinngitsut immikkoortumut killiliussamut ilanngutitinneqarnerisigut. 2C2 Issortarfik Immikkoortup 2D1-ip, Paasiuminarsarlugu sanaartorfiunngitsoq, immikkoortut suut illoqarfimmi annikillisinnera, immikkoortup sukisaarsarfittut atorneqarneri. ilaata 2C2-mut, Issortarfik, Nuussuup Mannguata atugassanngortinneqarneratigut. Eqalugalinnguillu kaajallattarfiata eqqaatigut orsiisarfeqalernissaanik periarfissiuussineq.

KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT 87 ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT NUUP KOMMUNEA

2D1 Nuussuup 2D1 Immikkoortumut killiliussap 2D1- Immikkoortut Kujammut Nuua 2D2 ip immikkoortunut killiliussanut sanaartorfiunngitsut suunerinik 2D3 nutaanut agguataarneqarnera. immikkoortitsineq, 2D4 sanaartorfiunnginnera pillugu sukannernerusumik piumasaqarfiusup aamma immikkoortup annertunerusumik sukisaarsarfiusup 2C2 Immikkoortup 2D1-ip akuersissuteqarluni 2A2 annikillisinnera, immikkoortumi atortulersorneqarsinnaanera nunaminertat sinnerussat nunagissarneqarsinnaaneralu immikkoortunut killiliussanut pillugit piniartoqaqqaarfiusussat. ilanngutitinneqarnerisigut. Paasiuminarsarlugu immikkoortut suut illoqarfimmi sukisaarsarfittut atorneqarneri. 2D2 Iggiaani Immikkoortunut killiliussat Umiatsialivik aalajangersakkallu nalimmassarneri. 2D3 Nuussuup 2D3 Immikkoortumut killiliussap 2D1- Immikkoortut nutaaq Manngua ip peernera kiisalu nutaamik sanaartorfiunngitsut suunerinik immikkoortumut killiliussamik immikkoortitsineq, 2D3-mik pilersitsineq. sanaartorfiunnginnera pillugu sukannernerusumik piumasaqarfiusup aamma immikkoortup annertunerusumik sukisaarsarfiusup akuersissuteqarluni atortulersorneqarsinnaanera nunagissarneqarsinnaaneralu pillugit piniartoqaqqaarfiusussat. 2D4 Nuussuarmi 2D4 Immikkoortumut killiliussap 2D1- Immikkoortut nutaaq Qoororsuaq ip peernera kiisalu sanaartorfiunngitsut suunerinik immikkoortumut killiliussamik immikkoortitsineq, nutaamik pilersitsineq. sanaartorfiunnginnera pillugu sukannernerusumik piumasaqarfiusup aamma immikkoortup annertunerusumik sukisaarsarfiusup akuersissuteqarluni atortulersorneqarsinnaanera nunagissarneqarsinnaaneralu pillugit piniartoqaqqaarfiusussat.

Quassussuup Tungaani illoqarfiup ilaa 3A3 Kangillinnguit 3A3 Sineriak atuarlugu nunaminertat Paasiuminarsarlugu sinnerussat sukisaarsarfinnut immikkoortut suut illoqarfimmi iluatinnaateqanngitsut inissianut sukisaarsarfittut atorneqarneri. ilanngutitinneqassapput. 3A7 Qernertunngua- Sineriak atuarlugu nunaminertat Paasiuminarsarlugu nut Inissiaqarfik sinnerussat sukisaarsarfinnut immikkoortut suut illoqarfimmi

88 KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

iluatinnaateqanngitsut inissianut sukisaarsarfittut atorneqarneri. ilanngutitinneqassapput. 3B1 Pukuffik 3B1 Immikkoortumi imermut aqqutip Inuussutissarsiuteqarfiusup 3D3 avannaatungaata killeqarfianik erseqqissaanissaq. Golfertarfimmut atugassanngortinnissaa. 3C6 Ilimmarfik Immikkoortup 3D1-ip, Paasiuminarsarlugu sanaartorfiunngitsoq, immikkoortut suut illoqarfimmi annikillisinnera nunaminertat sukisaarsarfittut atorneqarneri. sinneruttut sukisaarsarfinnut iluatinnaateqanngitsut inissianut, inussutissarsiornermut qiterisaqarfimmullu siunertanut atugassanngortinneqarnerisigut. 3C9 Nuffiumanermi 3C9 Nutaaliorfimmut immikkoortumik nutaaq Qitiusoqarfik pilersitsineq.

3D1 Annersuaq 3D1 Immikkoortumut killiliussami Immikkoortut 3D4 3D1-imi nutaanik immikkoortuntu sanaartorfiunngitsut suunerinik 3D5 killiliussanik pilersitsineq immikkoortitsineq, 3D6 sanaartorfiunnginnera pillugu 3D7 sukannernerusumik 3D8 piumasaqarfiusup aamma 3D9 immikkoortup annertunerusumik 3D10 sukisaarsarfiusup 3D11 akuersissuteqarluni 3D12 atortulersorneqarsinnaanera nunagissarneqarsinnaaneralu pillugit piniartoqaqqaarfiusussat. 3A7 Immikkoortumik 3D1-imik, 3C6 sanaartorfiunngitsut, annikilliliineq, nunaminertat sinnerussatut isikkullit sukisaarsarfinnullu iluatinnanngitsut sumiiffimmi Paasiuminarsarlugu inissianut, immikkoortut suut illoqarfimmi inuussutissarsiornermut sukisaarsarfittut atorneqarneri. qiterisaqarfimmullu siunertalinnut atugassanngortinneqarnerisigut.

3C9 Immikkoortumik Nutaaliorfimmut Nunaannaap atugassamik immikkoortitsineq. sanaartorfiunngitsup aamma illoqarfiup immikkoortinnissaat. Qiterisaqarfiliorsinnaaneq aamma nutaaliorfik ilanngullugu periarfissiuussinissaq. 3E1 Immikkoortumik 3D1-imik, sanaartorfiunngitsoq, Eqqakkanik sullissivissamik annikilliliineq immikkoortup periarfissiuussinissaq, soorlu ilaanik immikkoortoq 3E1-mut, ikuallaaviliornikkut. eqqagalerineq kommunillu materialgårdia,

KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT 89 ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT NUUP KOMMUNEA

atugassanngortitsinikkut. 3D3 Pukuffimmi Golfertarfimmut killiliussamik Golfertarfik alliliineq. 3D4 Akiortunnguit 3D4 Immikkoortumut killiliussamit Immikkoortut nutaaq 3D1-imit immikkoortitsineq sanaartorfiunngitsut suunerinik immikkoortitsineq, sanaartorfiunnginnera pillugu sukannernerusumik piumasaqarfiusup aamma immikkoortup annertunerusumik sukisaarsarfiusup akuersissuteqarluni atortulersorneqarsinnaanera nunagissarneqarsinnaaneralu pillugit piniartoqaqqaarfiusussat.

3D5 Qasigiannguit 3D5 Immikkoortumut killiliussamit -//- nutaaq 3D1-imit immikkoortitsineq. 3D6 Ajornartorsior- 3D6 Immikkoortumut killiliussamit -//- nermi nutaaq 3D1-imit immikkoortitsineq. Umiarsualivik 3D7 Kangillinnguit 3D7 Immikkoortumut killiliussamit -//- Sineriaa nutaaq 3D1-imit immikkoortitsineq. 3D8 Iiminap 3D8 Immikkoortumut killiliussamit -//- Sineriaa/sissaa nutaaq 3D1-imit immikkoortitsineq. 3D9 Nuffiumarnup 3D9 Immikkoortumut killiliussamit -//- Sineriaa/sissaa nutaaq 3D1-imit immikkoortitsineq. 3D10 Nuffiumaneq 3D10 Immikkoortumut killiliussamit -//- Kangia nutaaq 3D1-imit immikkoortitsineq. 3D11 Eqalugalissut 3D11 Immikkoortumut killiliussamit -//- Qooruat nutaaq 3D1-imit immikkoortitsineq. 3D12 Qarsoq 3D12 Immikkoortumut killiliussamit -//- Sinerlugu Sissaq nutaaq 3D1-imit immikkoortitsineq. 3E1 Eqqagalerineq 3E1 Immikkoortumut killiliussamik Eqqakkanik sullivimmik nutaamik ikuallaavillu 3E1-imik, eqqagalerineq pilersitsinissaanerup kommunillu materialgårdia, periarfissiuunnissaa, soorlu annertunerulersitsineq ikuallaaviliornikkut. Qinngutsinni illoqarfiup ilaa 4A6 Pinguaraq 4A5 Immikkoortunut killiliussanik Naqerluttat tukimoortut 4D7 4A4, 4A5, 4A6, 4A7, 4A8 sanaartorfiunngitsut aamma 4A9 annikilliliineq, qulakkeerneqarnissaat taakku immikkoortut pineqartut illoqarfimmik immikkoortitsisutut immikkoortumut 4D7-imut, ilusiliissammata. sanaartorfiunngitsoq, 4D1 nuunneqarnerisigut. 4A4 Paasiuminarsarlugu Immikkoortumut killiliussanik immikkoortut suut illoqarfimmi annertusaaneq, taamaalilluni sukisaarsarfittut atorneqarneri. immikkoortumut killiliussap 4D1- ip ilaa nunaminertatut sinnerussatut isikkullip

90 KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

sukisaarsarfittullu iluatinnaateqanngitsup inissiaqarfimmut ilanngutitinneqarneratigut. 4A7 Mitsimmavik 4A5 -//- -//- 4D7 4D1 4A8 Ningitsivik 4A8 -//- -//- 4D7 4D1 4A9 Uppittalik 4A9 -//- -//- 4D7 4B2 4E1 Immikkoortumut killiliussaq Qaartiterutissaasiviup inissaanik atorunnaarsinneqarpoq nutaamik qulakkeerinissaq. immikkoortumut killiliussap 4E1- ip pilersinneqarneratigut 4B3 Nuuk airport 4B3 Immikkoortumut killiliussaq Sisorarfiit apusiortaatinik Eqqaa, atorunnaarsinneqarpoq, inissiisinnaanera Inuussutissarsiu teqarfik Eqalugalissuit Tasiat imeqarfittut periarfissinniarlugu. atorunnaarpat taanna aputaasiornermut atorneqalertussaammat. 4B4 Kuanninnguit 4D1 Immikkoortup ilaanik 4B4-mik, Illoqarfiup qanittuani pinngortitap Kuanninnguit, sanaartorfiunngitsutuap atorunnaarsitsineq, immikkoortut qulakkeerneqarnissaa. immikkoortup ilaanut 4D1-imut, sanaartorfiunngitsoq, ilanngutitinneqarnerisigut. 4D1 Quassussuarmi 4D1 Immikkoortup ilaata 4D1-ip Immikkoortut Sisorartarfik 4D4 immikkoortunut killiliussanut sanaartorfiunngitsut suunerinik 4D5 nutaamik killiliorneq immikkoortitsineq, 4D6 sanaartorfiunnginnera pillugu 4D7 sukannernerusumik 4D8 piumasaqarfiusup aamma 4D9 immikkoortup annertunerusumik 4D10 sukisaarsarfiusup 4D11 akuersissuteqarluni 3D12 Immikkoortup ilaanik 4D1-imik atortulersorneqarsinnaanera annikilliliineq, immikkoortup nunagissarneqarsinnaaneralu 4A4 ilaani nunaminertap pillugit piniartoqaqqaarfiusussat. 4A7 sinnerussatut isikkullip eqqaani 4A8 killiliussanut Paasiuminarsarlugu ilanngutsinneqarnerisigut immikkoortut suut tsinikkut. sukisaarsarfittut atorneqarneri. 4D2 Quassussuaq 4D3 Eqinga Immikkoortumik annertusititsineq Umiarsualivimmut umiatsiaaralivissamut nunniorsinnaanerup atugassamik. qulakkeerneqarnissaa. 4D4 Quassussuarmi 4D4 Immikkoortup ilaata 4D1-ip, Qinngutsinni Sisorartarfik nutaaq sanaartorfiunngitsoq, iliveqarfiliorsinnaanerup annikillinissaa, immikkoortup ilaa periarfissiuunnissaa. nutaamik killeqarfimmut

KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT 91 ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT NUUP KOMMUNEA

ilanngutitinneratigut. 4D5 Qinngutsinni 4D5 Immikkoortup ilaanik 4D1-imik Immikkoortut Kuuk nutaaq immikkoortitsineq. sanaartorfiunngitsut suunerinik immikkoortitsineq, sanaartorfiunnginnera pillugu sukannernerusumik piumasaqarfiusup aamma immikkoortup annertunerusumik sukisaarsarfiusup akuersissuteqarluni atortulersorneqarsinnaanera nunagissarneqarsinnaaneralu pillugit piniartoqaqqaarfiusussat. 4D6 Qinngutsinni 4D6 -//- -//- Narsarsuaq nutaaq 4D7 Naqerluit 4D7 -//- -//- Qinngorput nutaaq 4D8 Niaqornannguaq 4D8 -//- -//- nutaaq 4D9 Quassussuaq 4D9 -//- -//- avannamut kitaa nutaaq 4D10 Quassussuaq 4D10 -//- -//- Qallussuaq nutaaq 4D11 Quassussuaq 4D11 -//- -//- aamma nutaaq Ukkussissat 4E1 Qaartiterutissaa Immikkoortumut killiliussamik Illoqarfiup siunissami sivik i nutaamik pilersitsineq qaartiterutissaasiveqarnissaata Niaqornannguaq kangia qaartiterutissaasiviup qulakkeerneqarnissaa. ataavartumik inissisimaffissaanut. 4F1 Aqqusineq 3D11 Taaguutip 4F1-ip, Nuussuaq – Sukisaarsarfik atuarlugu pingaarneq, 3D12 Qinngorput aqqusineq aqqusernup tungaani Nuussuaq - Qinngorput pingaarneq, 3D11-mut aamma sanaartorfiunngitsumik 3D12-imut, sanaartorfiunngitsoq, atorunnaarsitsineq . allanngortinnera

92 KOMMUNIMUT PILERSAARUMMUT 2005-2014-IMUT SANILLIULLUGU ALLANNGUUTIT

OVERSIGTSKORT OVER BYENS REKREATIVE STRUKTUR ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 1 - NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 95 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1A1 KUJALLERPAAT

96 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1A1 – KUJALLERPAAT Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi nunaminertat Kujallerpaat eqqaanniittut ilaatinneqarput. Sanaartukkat tassaanerupput GTO-jusimasup najugaqarfiutigisimasai aammalu sumiiffiup kippasisortaani nammineq pisortallu illuutaat. Illuutit ilaatigut najugaqarfittut kollegietullu atorneqarput.

Sumiiffik 6,6 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiffik inissiatut siunertaqartunut tunniunneqarpoq, kollegiat ilanngullugit, inissiat quleriillu imminnut qanittut pukkitsuttullu. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermut killissarititaasut nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killissarititaasut aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertamik atuineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Inissaqassuseq Sanaartorfissamik ataatsimik Jagtvejimi B- 2087-ip aamma B-1394-ip akornanni sanaartorfissaqarpoq.

Sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq B-455, B-457, B-458 aamma B-459 isaterneqassapput nutaanillu isaterinerlu sanaartortoqarluni. Kujallerpaat kangia´tungaa tamakkerluni nutarterneqarsinnaavoq sanaartukkallu inissianik quleriikkuutaanik taarsersorneqarlutik. Nutaamik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi aalajangersarneqassaaq.

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sineriaa atuarlugu akornuteqanngitsumik sanaartorfigeqqusaan-ngitsut aqqusineeraqarsinnaassaaq. nunallu ilisarnaatai

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. atortut

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitallit

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 97 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1A4 QAPIARFIUSAAQ AAMMA KIASSAATEQARFIK

B-1469

B-1328 B-1399

1A4

Mål 1:5. 000 0 50 100 150 200 m

98 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1A4 – QAPIARFIUSAAQ AAMMA KIASSAATEQARFIK Pissutsit pioreersut Sumiifimmi illoqarfiup qeqqata kujataa´tungaani Saqqarliit aamma Tuapannguit akornanni quleriinnik inissialiat ilaatinneqarput. Sanaartukkat tasssaapput illut marlunniit arfineq´marlunnut quleriit, illut uigulukutsukkuutaat marlunnik pingasunillu quleriit ilaqutariinnullu ataatsinut illut ataasiakkaat.

Sumiiffik 12,1 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inissiatut siunertaqartunut inissianullu quleriinnut tunniunneqarsimavoq. Sumiiffik avatangiisinik pitsanngorsaavissatut toqqarneqarsimavoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussassatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Inissaqassuseq Sumiiffik tamakkerluni sanaartorfioreerpoq.

Sanaartukkat B-1328, B-1399 aamma B-1469 allineqassanngillat. Nutaanik sanaartukkat sumiiffimmi avatangiisinik pitsanngorsaanermut atatillugu taamaallaat sananeqasapput aammalu nutaamik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu Sineriaa atuarlugu akornuteqanngitsumik aqqusineeraqarsinnaassaaq. Sumiiffimmi ataatsimut aqqusinissamut Eriagisariallit pisuinnaallu aqqusinissaannik aalajangersaasoqassaaq. . Nunaminertat Lyngby-Tårbækvejimiit Saqqarliit avannaa´tungaanni ilaqutariinnut sanaartorfigeqqusaan-ngitsut ataatsinut illunut affarleriinnullu aqqusineqassaaq. nunallu ilisarnaataat Pisuinnaat aqqutaat Qoorunnguamiittoq aqqusininngortinneqarsinnaavoq Samuel Kleinschmidtip Aqqutaani Angallannikkut teknikkikkullu angallanneq oqilisaaviginiarlugu. atortut Piffissap pilersaarusiorfiusup kingorna Tuapannguit Nuutoqqap tungaanut tallineqarsinnaanera eqqartorneqarsinnaavoq.

Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu piumasaqaatitallit

Immikkoortukkuutaarlugit allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 99 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1A5 TUAPANNGUIT, ILAQUTARIINNUT ATAATSINUT ILLUT

100 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1A5 – TUAPANNGUIT, ILAQUTARIINNUT ATAATSINUT ILLUT Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi Tuapannguit Kuussuullu kitaa´tungaani ilaqutariinnut ataatsinut illut immikkoortut ilaatinneqarput. Sanaartukkat tassaanerupput inissiat qaliaqanngitsut.

Sumiiffik 3,2 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inissiatut siunertaqartunut, ammasunut pukkitsunullu tunniussaavoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarummi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneput:

Nunaminertanik atuineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Inissaqassuseq Sumiiffiup kujataa´tungaani sanaartorfiit marluk tunniunnneqarsimapput.

Sanaartukkat Nunaminertaq tunniuneqareersimasoq annerpaamik 120 m2-isut annertutigisunngorlugu sanaartorfigineqarsinnaavoq. B-256 isaterneqarsinnaavoq. Nutaamik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Eriagisariallit Nunaminertat illuliorfigineqarsimanngitsut Nunaminertat sanaartorfigineqarsimanngitsullu aneersuaartarfittut sanaartorfigeqqusaan-ngitsut uninngaartarfittullu ilusilersorneqassapput imaluunniit nunallu ilisarnaataat taamaatitiinnarneqassallutik.

Namminersorlutik suliffeqarfinnut pioreersunut attuumassuteqartunik Angallannermut teknikkimullu pisariaqartinneqartunillu biilinut inissiisarfiliortoqassaaq, taamaalilluni sanaartukkat aqqusinerni tamanit angallaffigineqartuni biilinik inissiisoqannginniassammat. Nunap naasullu ajornartitsinngiffiini inissianut ataasiakkaanut attuumassuteqartunik biilinut inissiisarfiliornissamut nunaminertamik tunniussisoqarnissaa itigartitsissutigineqassaaq, tamatumunnga aalajangersakkat nalinginnaasut apeqqutaatinnagit. Taarsiullugu ataatsimoortumik biilinut inissiisarfiliornissamut malittarisassiortoqassaaq. Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu piumasaqaatitallit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Immikkoortukkuutaarlugit allililerinerit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 101 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1A12 INNAVINNGUAQ

102 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1A12 – INNAVINNGUAQ Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi sanaartukkat Adolf Jensensvejip aamma 400-rtallip kangia´tungaaniittut ilaatinneqarput. Sanaartukkat tassaapput illut uiguleriiaat marlunnik quleriit kiisalu pisortat suliffeqarfiutaat Amaat aamma Aaqa.

Sumiiffik 6,1 ha-it missaanni annertussuseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inissiatut siunertaqartunut, imminnut qanittunut pukkitsunullu sanaartorfissatut tunniussaavoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussat tullinnguuttut aalajangersakkat makku aalajangersarneqarput:

Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Nunaminertanik atuineq Sungiusarfiup Aaqap eqqaatigut paaqqinniffittut siunertanut Initussuseq sanaartorfissaliisoqarsinnaavoq.

Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Sanaartukkat B-435 ingitserneqarsinnaavoq taavalu ilaqutariinnut marlunnut Illoqarfimmik nutarterineq illumik marlunnik quleriilimmik taarserneqarsinnaalluni. ingitserinerlu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat sanaartorfigeqqusaan-ngitsut Sineriak atuarlugu sumiiffillu aqqusaarlugu pisuinnaat aqqutaat nunallu ilisarnaataat pilersinneqarsinnaassaaq.

Angallannermut teknikkimullu sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. piumasaqaatitaqarfiusut

Immkkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 103 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1A13 QIMERLUA

104 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIK NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1A13 – QIMERLUA Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi quassuk Aqqusinersuup 400-rtallillu eqqaaniittoq ilaatinneqarpoq.

Sumiiffik 2,9 ha-it missaanni annertussuseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inissiatut siunertaqartunut tunniussaavoq, inissiat pukkitsut eqimasullu.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Initussuseq Sumiiffik tamakkerluni sanaartorfioreerpoq.

Sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Eriagisariallit ilisarnaataat Nunaminertat sanaartornermut atortunullu atorneqanngitsut, Nunaminertat nunaminertatut sunngiffimmi tikittagassatut sanaartorfigeqqusaan-ngitsut sanaartorfigeqqusaanngitsutullu imaluunniit pinngortitaqarfittut nunallu ilisarnaataat aaqqissuunneqassapput.

Angallannermut teknikkimullu B-1085-imut aqqusineq Qimerluaneersuussaaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 105 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1A16 IMEQARFIUP EQQAA

106 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1A16 – IMEQARFIUP EQQAA Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi nunaminertat maannakkut Imeqarfiusup avannaa´tungaaniittut aamma avannaata kitaa´tungaaniittut ilaatinneqarput. Imeqarfik Nuummi imermik pilersuisooqataavoq.

Sumiiffik 11,3 ha-it missaanni annertussuseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inissiatut siunertaqartunut, ammasunut pukkitsunullu, imminnut qanittunut pukkitsunullu kiisalu inissianut quleriinnut sanaartorfissatut tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarummi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Tatsip imaarneqarneratigut inissialiortitertoqarsinnaavoq. Sumiiffik inissiatut siunertaqartunut quleriinnut atorneqartussanngorlugu aalajangersaavigineqarpoq.

Initussuseq Sumiiffik inissianut 250-it missaanniittunut inissaqartitsisinnaavoq.

Sanaartukkat Inissiat quleriit annerpaamik qulinik quleriillit sanaartorneqassapput. Nutaanik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Nunaminertat sanaartornermut atortunullu atorneqanngitsut sanaartorfigeqqusaan-ngitsut nunaminertatut sanaartorfigeqqusaanngitsutut ornittakkatullu nunallu ilisarnaataat imaluunniit pinngortitartaa allanngortinnagu aaqqissuunneqassaaq.

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffik sanaartorfik 1D7 aqqutigalugu aqqusineqassaaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Imeqarfittut pallinneqaqquneqannginnera ataqqineqassaaq, nunaminertallu imeqarfittut atorunnaarnissaata tungaanut. piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkoortoq aatsaat atorneqalersinnaavoq Qinngutsinni illoqarfiup allililerinerit ilaa 600-nik inissialiorfioreerpat.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 107 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1B1 NUUMMI ATLANTIKUKKOORTAATINUT UMIARSUALIVIK

108 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INUUSSUTISSARSIUTEQARFIIT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1B1 – NUUMMI ATLANTIKUKKOORTAATINUT UMIARSUALIVIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi Nuummi Atlantikukkoortaatinut umiarsualivik talittarfittalik aammalu suliffeqarfinnik umiarsualivimmut attuumassuteqartut quersuartalik allaffittalillu, Kilisaatinut arlalinnik umiarsualivimmut atuumassuteqartunik namminersorluni inuussutissarsiuteqarfiusoq, Kangerlukasik Avannarleq aalisakkerivittalik umisualivimmullu sullissisunik arlalinnik namminersorluni inuussutissarsiuteqarfiusoq, Aamarsuaasivikoq suliffeqarfittalik, nunaminertat aalisarnermut attuumassuteqartut inissiisarfiat kiisalu Sømandshjemmet ilaatinneqarput.

Sumiiffik 18,4 ha-it missaanni annertussuseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik suliffeqarfittut siunertaqartunut, umiarsualivinnut siunertaqartunut suliffeqarfinnut tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat sumiiffimmut pilersaarusiornermi atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Sumiiffik talittarfittut, assartuinernut siunertaqartunut, aalisakkanik Nunaminertanik atuineq suliffissuaqarfittut, sullissivinnut suliffeqarfinnullu umiarsualivinnut attuumassuteqartunut kiisalu umiartortut angerlarsimaffiannut atorneqassaaq. Immikkoortup iluani aalajangersimasunut inissaqartitsisoqarsinnaavoq. Initussuseq Sumiiffik tamakkerluni sanaartorfioreerpoq. Pissutsilli tullinnguuttut makku inissaqartitsinerulersinnaapput: Containeriisiviup Qeqertanut nuunneqarneratigut nunaminertat atorunnaartut sumiiffimmut tamarmut illoqarfiup ilaanut pilersaarusiorfigineqarnerani atorneqarnissaat aalajangersaaffigineqassaaq. Tamatuma pinissaata tungaanut immikkoortukkuutaaraluni allililerinerit tullinnguuttut makku ingerlanneqarsinnaapput: Kangerlukasik Kujalleq nunniorneqarsinnaavoq immikkoortorlu illoqarfiup ilaanut siumoortumik pilersaarusiorfigineqareerneratigut sanaartorfigineqarsinnaalluni, immikkoortoq 1. Kangerlukasik Avannarleq nunniorneqarsinnaavoq immikkoortorlu illoqarfiup ilaanut siumoortumik pilersaarusiorfigineqareerneratigut atorneqarsinnaalluni/sanaartorfigineqarsinnaalluni, immikkoortoq 3. Sumiiffimmi aalisakkanik suliffissuaqarfiusumi suliffeqarfinni nakkutilliisup illua Aqqusinersuup kujataani Inussuup Kujallerpaallu Sanaartukkat akornanni inissinneqarsinnaavoq.

Sumiiffimmi sanaartukkat nutaat, sanaartugaareersut inissisimaffiilu Illoqarfimmik nutarterineq malunnaateqarluartut eqqarsaatigalugit ilusilersorneqassapput. ingitserinerlu Nunaminertaq Qasapip raajaleriffiullu akornanniittoq

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 109 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

nutarterneqassaaq iluarsaanneqassallunilu immikkoortumi suliffissuarnik sananissamut allineqarnissaa siunertaralugu qulakkeerniarlugulu, immikkoortoq 2. Sanaartugaareersut siumoortumik immikkoortumut illoqarfiup ilaanut pilersaarusiortoqareerneratigut ingitserneqarsinnaapput sanaqqinneqarsinnaallutillu. Sissiukkami majuartarfissuit sanaartorfissatut killiliussap iluani Eriagisariallit ilisarnaataat allamut nuunneqarsinnaapput, immikkoortoq 1.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat Nunaminertat sanaartorfigeqqusaanngitsut Aamarsuaasivikumiittut quitut ilitsivittullu atorneqassapput. Nunaminertat atorneqannginnerini nunap qaavanik saliinissap pisariaqartinneqartup qanoq annertutiginissaanik aalajangersaasussamik misissuisoqassaaq. Angallannermut teknikkimullu sanaartukkat Sumiiffiup aqquserngi sumiiffimmut tamarmut illoqarfiup ilaanut pilersaarummi malittarisassat aalajangersakkat malillugit allanngortiterneqarsinnaapput, immikkoortoq 1. Kilisaatinut-mi kilisaatit aalisartullu talittarfii nutaamik talittarfiliornikkut imminnut atatinneqalersinnaapput, immikkoortoq 2. Umiarsuarnut atlantikukkoortaatinut taliftarfik Sioqqanillu Avatangiisinut piumasaqaatit usingiartarfik nutaamik talittarfiliornikkut imminnut nunaminertallu atatinneqalersinnaapput, immikkoortoq 3. piumasaqaatitaqarfiusut Sumiiffimmi suliffeqarfinnik umiarsualivimmiinnissaannik piumasaqaatitalinnik suliffeqarfinnik immikkut mingutsitsisunik pilersitsisoqarsinnaavoq, tak. Avatangiisit illersorneqarnissaat pillugu inatsisartut peqqussutaat nr. 12, 22. december 1988-imeersoq, inatsisartut peqqussutaannik nr. 7-imik, 13. maj 1993-imeersumik allanngortinneqartoq. Aamarsuaasivitoqqami nunaminertamik atugassiinnginnermi Immikkoortukkuutaarlugit nunaminertami qinnuteqaatigineqartumi nunaminertat allililerinerit atorneqarnissaannut avatangiisinut naliliineq pissarsiarineqassaaq.

Containeriisiviup kilisaatinullu anginernut atortorissaarutaasinnaasut Qeqertanut nuunneqarnissaannik aalajangernissaq tikillugu killiliussatut sanaartorfiup allileriffigineqarnera immikkoortukkuutaaraluni allililerinissaq eqqaaneqartoq malillugu ingerlanneqassapput.

110 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 111 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1B6 NUUKULLAAP KUJATAA

112 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INUUSSUTISSARSIUTEQARFIIT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1B6 – NUUKULLAAP KUJATAA Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiippoq Nuukullaap eqqaanni inuussutissarsiuteqarfik. Sanaartukkat tassaallutik sannaviit hal-it assigisaallu taamatullu inissiisarfiit

Sumiiffik 2,6 ha-it missaanni annertussuseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inuussutissarsiuteqarfittut atugassaavoq sulisumut inissiaqartitsinissamut periarfissaqarluni.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik inuussutissarsiuteqarfittut, suliffissuarnut, sannavinnut (værkstedit), lagerinut assigisaannullu, atorneqartussanngorlugu aalajangersagaavoq.

Initussuseq Piffissap ingerlanerani paassaasivik sumiiffimmiit allamut nuunneqarneranut atatillugu sumiiffia inuussutissarsiutinut atorneqarsinnaalissaaq.

Sanaartukkat Nutaamik sanasoqartinnagu sumiiffimmut illoqarfiup ilaanut pilersaarusiaq aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaan-ngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffik mingutserneqasimasinnaavoq inissialiortoqartinnagulu sanaartukkat avatangiiseq naliliiffigineqareersimassaaq. Suliffeqarfinnik allanik mingutsitsisunik sumiiffimmi pilersitsisoqarsinnaanngilaq, taamaattorli makku pilersinneqarsinnaallutik:

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 113 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

Avatangiisinut piumasaqaatit Assiliinnermut atortussianut suliffissuit assiliinermullu laboratoriat nunaminertallu Suliffeqarfiit plastic atorlugu nioqqutissianik naqitsiviit, naqitsilluarfiit piumasaqaatitaqarfiusut akuisalu qajannaallisarnerinut atorneqartut • Naqiteriviit kaaviiaartut, offsettimik naqiteriviit atuakkanillu naqiteriviit • Maskiinat atorlugit sannaviit • Eqqiaaviit errorsiviilu • Angallatinut motorilinnut eqqiaasarfiit kiisalu angallatinut sullissisarfiit iluarsaasarfillu • Pujooriviit, toqoraaviit qallersuusiorfiillu Qaartiterutaasiviup eqqaani nunaminertamut isumannaallisaaffiusumut aalajangersakkat ataqqineqassapput, paassaasiviup nuunneqarnissaata tungaanut.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

114 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 115 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1C1 PINEQAATISSINNEQARSIMASUNUT INISSIISARFIK

116 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ATAATSIMOORUSSASSATUT SIUNERTAQARTUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1C1 – PINEQAATISSINNEQARSIMASUNUT INISSIISARFIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi Jagtvejip isuaniittoq pisortat suliffeqarfiutaat ilaatinneqarpoq. Sanaartukkat tassaapput pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfik, tusagassiortunngorniat ilinniarfiat suliffeqarfiillu namminersortut ataasiakkaat.

Sumiiffik 1,9 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik ataatsimoorussassatut siunertaqartunut tamanut atugassatut – Pineqaatissinneqarsimasunut Inissiisarfimmut atugassiissutigineqarsimavoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarummi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffimmi Pineqaatissinneqarsimasunut Inissiisarfik inatsisartut peqqussutaat nr. 4, 28. oktober 1982-imeersoq malillugu tunniunneqarpoq.

Initussuseq Sumiiffik illoqarfiup allatut aaqqissuunneqarneranut atatillugu eqitertinneqarsinnaavoq.

Sanaartukkat Jagtvejip kangiani Pinerluuteqarsimasunut isertitsisarfiup allineqarnissaanut atatillugu sanaartugaq 2-5-inik quleriinngorlugu sananeqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Illut B-1387, B-1453, B-1546, B-1779, B-1988 aamma B-3059 ingitserinerlu Pineqaatissinneqarsimasunut Inissiisarfiup allineqarsinnaanera eqqarsaatigalugu ingutserneqarsinnaassapput. Nutaamik sanaartorneq taamaallaat pisinnaavoq pineqaatissinneqarsimasunut inissiisarfiup allilerneratigut. Nutaamik sanaartortoqannginnerani illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornikkut aalajangersaasoqassaaq. Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Nunaminertat sanaartorfigeqqusaan-ngitsut nunallu ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu Sumiiffik mingutsinneqarsimasinnaavoq inissianillu piumasaqaatitaqarfiusut sanaartortoqannginnerani pinngortitap avatangiisaanik naliliisoqareersimassaaq. Immikkoortukkuutaarlugit allililerinerit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 117 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1C2 DRONNING INGRIDIP NAPPARSIMMAVISSUA 1A10 1C13 1B4 1C25 1C17 1C6 1C5 1A9 1D6 1A4 1B5 1C4 1C19

1A3

1C21 1C3

1C2

B-2192 1C20

1D3 1C24

1A2 1B3 1A1

1D1 1B6 Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

118 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ATAATSIMOORUSSASATUT SIUNERTAQARTUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1C2 – DRONNING INGRIDIP NAPPARSIMMAVISSUA Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi nunaminertaq Dronning Ingridip Napparsimmavissuata eqqaaniittoq ilaatineqarpoq. Sanaartukkat tassaapput napparsimmavissuaq taassumalu atorfilittaminut inissiaatai pisortallu suliffeqarfiutaat.

Sumiiffik 6,2 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik ataatsimoorussassatut siunertaqartunut tamanut atugassatut – Dronning Ingridip Napparsimmavissuanut taassumalu atorfilittaminut inissiaataanut, pisortat suliffeqarfiutaannut assigisaannullu tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat sumiiffimmut pilersaarusiornermi atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiffik ataatsimoorussasatut siunertaqartunut, pisortaqarfittut siunertaqartunut – Dronning Ingridip Napparsimmavissuanut taassumalu atorfilittaminut inissiaataanut, pisortat suliffeqarfiutaannut assigisaannullu tunniunneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Nutaamik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Meeqqat Angerlarsimaffiata avannaatungaani Jens Kreutzmannip sanaartukkat Aqqutaa sinerlugu kikkunnut tamanut bilinut inissiisarfiliortoqarsinnaavoq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Ungasinnerusoq eqqarsaatigalugu napparsimmavissuup ikuallaavia, nunaminertallu B-2192, sumiiffimmit nuunneqassaaq. piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 119 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1C6 QULLILERFIK

1C6 B-1200

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

120 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ATAATSIMOORUSSASSATUT SIUNERTAQARTUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1C6 – QULLILERFIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi nunaminertaq manissoq Katersortarfiup Katersortarfiullu eqqaaniittup qaqqasunnap Samuel Kleinschmidtip Aqqutaata akornanniittumi tele- aamma allakkerivik inissiaqarfittalik allaffeqarfittullu atorneqartut ilaatinneqarput.

Sumiiffik 0,9 ha.-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik ataatsimoorussassatut qitiusoqarfittullu siunertaqartunut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Nunaminertaq Qullilerfiup kangia´tungaaniittoq annertunerusumik allakkerinermut sulianullu tassunga tunngasunut, telep sullissineranut, namminersorluni inuussutissarsiutinut allanut, niuertarfinnut, perusuersartarfinnut inissianullu atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq. Immikkoortup iluani aalajangersimasunut inissaqartitsisoqarsinnaavoq.

Initussuseq Katersortarfiup iluarsaanneqarneratigut eqiterisoqarsinnaavoq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi Qullilerfiup, Samuel Kleinschmidtip Aqqutaani Aqqusinersuullu akornanni qulinik quleriilimmik illorsualiortoqarsinnaavoq. Sanaartukkat allat portunerpaaffimmikkut pingasunik quleriiusapput. B- 1200 aqqusernup qeqqaniit qanissusia sumiiffimmilu biilinut inissiisarfiit eqqarsaatigalugit ingitserneqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Imanerup Qullilerfiullu oqaluttuarisaanermi atteqarsimanerani attatiinnarneqassaaq. Nunaminertat sanaartorfigeqqusaan-ngitsut Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffik Noorlerniit Samuel Kleinschmidtip Aqqutaanut sanaartukkat aqqusineqassaaq. Pisuinnaat aqqutaasa Imanermi Qullilerfimmillu Samuel Kleinschmidtip Aqqutaatalu naapiffianni biilinut arriillisaatinik sanasoqassaaq. Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 121 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1C13 ILIVINNGUAQ

1C13

1C13

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

122 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ATAATSIMOORUSSASSATUT SIUNERTAQARTUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1C13 – ILIVINNGUAQ Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi nunaminertat Nuup illoqarfiata qeqqaniittut ilaatinneqarput. Sanaartukkat tassaapput Saviminilerinermik Ilinniarfik, Atuarfik Samuel Kleinschmidt aamma meeqqanut paaqqinnittarfik ”Paarsisoq”.

Sumiiffik 4,1 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik ataatsimoorussassatut tamanit atorneqarsinnaasunut siunertanut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffiup iluani immikkoortukkuutaanik pilersitsisoqarsinnaavoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Nutaanik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq. Atuarfik Samuel Kleinschmidt kimmut allineqarnissaa akuerineqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Atuarfik Samuel Kleinschmidtip kujataa´tungaani atuarfiup sanaartorfigeqqusaan-ngitsut allineqarsinnaanissaanut inissaqartitsisoqassaaq kiisalu tamaani nunallu ilisarnaataat nunaminertaqassaaq sanaartorfiusussaanngitsumik.

Angallannermut teknikkimullu Ilivinnguaq Samuel Kleinschmidtip Aqqutaata tungaanut sanaartukkat tallineqarsinnaassaaq. Tassunga tunngatillugu Atuarfik Samuel Kleinschmidtimut aqqusineq qulakkeerneqassaaq. Pisuinnaat aqqutaat Qoorunnguaniittoq aqqusininngortinneqarsinnaavoq taamaalilluni allakkoorluni Qapiarfissuarmut ingerlasoqarsinnaasoqarniassammat.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 123 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1C14 NUUTOQAQ

124 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ATAATSIMORUSSASSATUT SIUNERTAQARTUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1C14 – NUUTOQAQ Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi Nuutoqaq ilaatinneqarpoq. Sanaartukkat tassaapput nunasiaateqaleqqaarnerup nalaani sanaartukkat nutaannginnerpaat (ilaatigut Hans Egedep illua), illut ukiut makku untritilikkuutaat aallartinneraneersut, illut nutaanerusut niuertarfittallit kiisalu ”Kalaaliaraq”. Sumiiffiup kujasinnerusortaaniippoq Nunatta Katersugaasivia Toqqorsivialu.

Nalunaarusiami “Nuuk, illut eriagisariaqartut illoqarfiullu ilaa”-ni Namminersornerullutik Oqartussani pilersaarusiornermi allaffiup sumiiffik tamaat immikkut eriagisariaqartutut taavaa, tassami sumiiffik nunaminertamut eriagisariaqartumut “Niuertoqarfik Godthåb”-ip ilagimmagu.

Sumiiffimmi illut allanngutsaaliukkat tullinnguuttut makkuupput: B- 36,B-37,B-43,B-68,B-74 aamma B-78, kiisalu illut eriagisariaqartutut nalunaarsorneqarsimasut: B-29,B-32,B-34,B-45,B-48,B-53,B-58,B- 66,B-70,B-75,B-81,B-1859 aamma B-1860.

Sumiiffik 4,2 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik ataatsimoorussassatut tamanit atorneqarsinaasunut siunertanut tunniunneqarpoq. Sumiiffik immikkut eriagisariaqartutut toqqarneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Immikkoortup iluani aalajangersimasunut inissaqartitsisoqarsinnaavoq.

Initussuseq Sumiiffik tamakkiisumik sanaartorfioreerpoq.

Sanaartukkat Nutaanik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi aalajangersarneqassaaq. Ilutsinik, atortunik qalipaatinillu toqqaaneq eqqarsaatigalugit nutaanik sanaartukkat sanaartukkanut pioreersunut naleqqussarneqassapput.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu Sumiiffik immikkut eriagisariaqartutut toqqarneqarpoq (§ 2-mut Eriagisariallit ilisarnaataat ilaatinneqartoq). Sanaartukkat ilusaat immikkuularissusiallu taamaatsiinnarneqassapput. Sanaartugaareersut eriagisariaqartut maannakkut ilusaat isikkuallu allanngortinneqassanngillat.

Sissamik nunaminertanillu sanaartorfigineqanngitsunik allannguinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 125 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

Nunaminertat allat illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassapput. sanaartorfigeqqusaanngitsut Nunaminertat sanaartorfigeqqusaanngitsut ammasunik nunallu ilisarnaataat qorsuusunillu nunatallit qaqqasunnartaallu taamaatsiinnarneqassapput. Nunaminertat sanaartorfigineqarsimanngitsut siunertanullu allanut tunniunneqarsimanngitsut nunaminertatut sanaartorfigeqqusaanngitsutut taamaallaat aaqqissuunneqarlutillu atorneqassapput.

Angallannermut teknikkimullu Sanaartorfissatut killiliussap iluani ikaartaatinut talittarfiliorsinnaaneq sanaartukkat eqqarsaatigalugu illoqarfiup nutaanngitsortaanut iluaqusiisumik Tuapannguaniit aqquserniortoqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

126 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 127 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1C26 TUAPANNGUANI EQQUMIITSULIORNERMIK KATERSUGAASIVIK

1C26

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

128 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ATAATSIMOORUSSASSATUT SIUNERTAQARTUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1C26 – TUAPANNGUANI EQQUMIITSULIORNERMIK KATERSUGAASIVIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiippoq Tuapannguit kujataatungaani eqqaavissuakup qaavani nunaminertaq.

Sumiiffik 0,7 ha-it missaanniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik ataatsimoorussasatut tamanullu siunertaqartunut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik kulturikkut siunertaqartunut, assersuutigalugu eqqumiitsuliornermik katersugaasivimmit atorneqartussanngorlugu tunniunneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Nutaanik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sineriak atuarlugu pisuinnaat aqqutaat akornusersuutaanngitsumik sanaartorfigeqqusaan-ngitsut suliarineqarsinnaavoq. nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu sanaartukkat Sumiiffik Tuapannguaniit aqqusineqassaaq. Nuup kujataatungaaniit Nuutoqqamik ataqatigiissumik aqqusineeraqarnissaa qulakkeerniarlugu aqqusineeraq qulakkeerneqassaaq. Avatangiisinut piumasaqaatit nunami Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit allililerinerit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 129 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1D1 IMEQARFIUP EQQAANI QAQQASUNNAT

1D1

Spærrezone vandreservoire

1D1

1D1

Mål 1:7.500 0 100 200 300 m

130 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU NUUP ILLOQARFIATA ILAA SUMIIFFIK 1D1 – IMEQARFIUP EQQAANI QAQQASUNNAT Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiipput maannakkut Imeqarfiusup eqqaani qaqqasunnat. Telekkut attaveqaateqarnermut imermillu pilersuinermut attuumassuteqartunik sumiiffimmi teknikkikkut atortuliortoqarsimavoq. Tamatuma saniatigut sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarpoq.

Sumiiffik 23,4 ha-it missaaniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq. Taamaattorli ataasiakkaanik teknikkimut atortuliortoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffimmi ataasiakkaaniit isikkivigissorsuit mianerineqassapput. sanaartorfigeqqusaan-ngitsut Arsaattarfiup avannamut kitaatunganiittoq qaqqasunnaq taamatut nunallu ilisarnaataat isikkoqartiinnarneqassaaq isiginnaartarfittullu atorneqarluni. Kussiornerni assigisaannillu suliaqarnerni annikitsumik nunagissaasoqarsinnaavoq. Sumiiffiit aqqusaarlugit pisuinnaat aqqutaannik pilersitsisoqarsinnaavoq.

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Imermik tigooqqaaviup eqqaani nunaminertamut nunami appakaaffigeqqusaanngitsumut aalajangersakkat nertallu piumasaqaatitaqarfiusut ataqqineqassapput.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 131 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1D2 AQQALUKS PLADS

1A6 1C15

B-245

B-136 1D2 B-990

B-140 B-615 B-138

B-137

B-10 B-30

Spærrezone Tele's anlæg

1C12 1C14

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

132 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1D2 – AQQALUKS PLADS Pissutsit pioreersut Nunaminertaq sanaartorfigeqqusaanngitsoq nunasiaateqarallarnerup nalaaneersunik nutaannginnerusunik illutalik, tassunga ilanngullugit oqaluffik iliveqarfillu kiisalu illut ataasiakkat ukiut untritilikkuutaat makku aallartinneraneersut. Sumiiffimmi eqqaassutissarpassuit napparneqarsimapput. Sumiiffiup avannaa´tungaaniipput meeqqanut paaqqinnittarfiit marluk.

Nalunaarusiami “Nuuk, illut eriagisariaqartut illoqarfiullu ilaa”-ni Namminersornerullutik Oqartussani pilersaarusiornermut allaffiup sumiiffik ataatsimut immikkut eriagisariaqartutut taavaa, tassami sumiiffik nunaminertamut eriagisariaqartumut “Niuertoqarfik Godthåb”-imut ilaammat.

Illut tullinnguuttut allanngutsaaliukkat makku sumiiffimmiipput: B- 30,B-137 amma B-138 kiisalu eriagisariaqartutut nalunaarsorsimasut: B-10,B-136,B-140,B-615,B-990 aamma B-245.

Sumiiffik 7,0 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik nunaminertatut sanaartorfigeqqusaanngitsutut illoqarfimmilu naatsiivittut tunniunneqarpoq. Sumiiffik immikkut eriagisariaqartutut nalilittullu toqqarneqarsimavoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik kikkunnilluunniit sukisaarsaartarfittut siunertaqarmat sanaartorfigineqassanngilaq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sanaartugaareersut inissiatut pisortaqarfittulluunniit siunertaqartunut taamaallaat atorneqassapput. Illu B-615 kikkunnut tamanut siunertanut, soorlu katersugaasivittut imaluunniit kommunimi asilerisunut kulturikkulluunniit siunnersortinut allaffittut, taarsiinertalimmik arsaarinnissutigineqarsinnaassaaq. Illoqarfiup ilaanut pilersaarummi sanaartorfissatut erseqqinnerusumik aalajangersakkat iluini taamaallaat nutaanik sanaartortoqarsinnaavoq. Sanaartukkat nutaat ilusilersorneri, atortussanik qalipaatinillu toqqaanerit eqqarsaatigalugit sanaartugaareersunut naleqqussarneqassapput.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Sumiiffik immikkut eriagisariaqartutut toqqarneqarpoq (§ 2-miittutut).

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 133 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

Sanaartukkat ilusaat immikkuullarissusiallu taamaatsiinnarneqassapput. Sanaartugaareersut eriagisariaqartut maannakkut ilusaat isikkuallu taamaatsiinnarneqassapput.

Nunaminertat Sumiiffiup kujataatungaani nivinngaavittalimmik sanaartorfigeqqusaanngitsut nasiffiusaliortoqarsinnaavoq. Taseq allineqarsinnaavoq. Sumiiffiup nunallu ilisarnaataat ammasutut, illoqarfimmi imminut atasutut isikkoqarnera pitsanngorsarneqassaaq. Sumiiffimmi pisuinnaat aqqusiornermi tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu. Sineriak atuarlugu sumiiffillu aqqusaarlugu pisuinnaat aqqutaat pilersinneqarsinnaassaaq.

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmi aqqusineeraliortoqarnissaa aalajangersarneqassaaq, sanaartukkat tamakku sumut sammerngi suliarineqarnerilu eqqarsaatigalugit nunap pissusaanut naleqqussarneqassapput.

Avatangiisinut piumasaqaatit Avannarliit Nuunnguata pallittaaliugaanera ataqqineqassaaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

134 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 135 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1D3 NUUP KUJATAA TUNGAATIGUT SINERIAA NOORLIIILLU

B-788

B-7 B-5

1D3

Mål 1:5.000 Sikkerhedszone 0 50 100 150 200 m sprængstofdepot

136 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1D3 – NUUP KUJATAA TUNGAATIGUT SINERIAA NOORLIILLU Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi Nuummi illoqarfiup ilaata kujataa´tungaani nunaminertaq sanaartorfigeqqusaanngitsoq ajoqersuiartortitaqarfimmik illutalik, maannakkut ilisimatusarfiusoq, immamik misissuisoqarfittalik, illu B-788 tassungalu ilanngullugu oqaluttuarisaanermi eriagisariaqartut arlallit ilaatinneqarput. Ajoqersuiartortitaqarfiup eqqaa maleruaqqusaq 11.11.1948-meersoq malillugu allanngutsaaliugaavoq. Illu B-7 immikkut allanngutsaaliugaavoq.

Nalunaarusiami “Nuuk, illut eriagisariaqartut illoqarfiullu ilaa”-ni Namminersornerullutik Oqartussat pilersaarusiornermi allaffiata sumiiffik ataaatsimut (iliveqarfiup avannaa´tungaaniittoq nunaminertaq mikisoq kisiat pinnagu) immikkut eriagsiariaqartutut taavaa.

Sumiiffik 17,7 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq. Sumiiffik immikkut eriagisariaqartutut toqqarneqarpoq. Illut kulturimut siunertaqartuinnarnut atorneqarsinnaapput. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq. Sumiiffilli ilaatigut asimi katersugaasivittut illoqarfiullu oqaluttuassartaanut katersugaasivittut atorneqarsinnaavoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqassanngilaq. Illoqarfiup ilaanut pilersaarummi malittarisassatut aalajangersakkat malillugit aatsaat nutaanik sanaartortoqarsinnaavoq, sanaartugaareersunik atuinermi allanngortiterisoqarsinnaavoq kiisalu sanaartugaareersunik allanngortiterisoqarlunilu alliliisoqarsinnaavoq. Illu B-788 allineqarsinnaananilu sanaqqinneqarsinnaanngilaq. Illu B- 5 isikkuatut isikkoqartillugu nappaqqinneqarsinnaavoq. B-7 kikkunit tamanit atorneqartussatut siunertaqartinneqarluni isikkuatut itsiinnarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Sumiiffik immikkut eriagisariaqartutut (§ 2-miittutut) toqqarneqarpoq.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 137 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

Nunaminertat Nunaminertat sissap eqqaaniittut nunaminertallu sanaartorfigeqqusaanngitsut sanaartorfigineqanngitsut allat nunataat allanngortinneqassanngillat. nunallu ilisarnaataat Nunaminertat sanaartorfigineqanngitsut ilusaat qaqqasunnanut atasut nunaminertallu pukkitsumiittut naasutallit pigiinnarneqassapput paarineqarlutillu. Sumiiffiup kujataatungaani nivinngaavittalimmik nasiffiusaliortoqarsinnaavoq. Sumiiffimmi pisuinnaat aqqusiornermi tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmi sumut ingerlanerat suliarineqarnerallu eqqarsaatigalugit sanaartukkat pisuinnaat aqqutaat aalajangersarneqassaaq nunallu pissusereriigaanut naleqqussarneqassalluni.

Avatangiisinut piumasaqaatit Qaartiterutaasiviup eqqaani nunaminertamut nunaminertallu isumannaallisaaffiusumut aalajangersakkat ataqqineqassapput. piumasaqaatitaqarfiusut Qaartiterutaasiviup eqqaani nunaminertami isumannaallisaaffiusumi illuliortoqassanngilaq allatulluunniit suliniuteqartoqassanani.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

138 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 139 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1D5 NUUMMI ILLORSUAQ TIMERSORTARFIK

1C15

1A15 1D4 1C16

1A7

B-1550

1D5 1A8 2B3

1C11 1A11 1C7 1A8

1C9 1A10 1C25 1C5 Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

140 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1D5 – NUUMMI ILLORSUAQ TIMERSORTARFIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi Nuummi Illorsuaq Timersortarfik Kissarneqqortuunnguaqimilu sukuutsertarfik ilaatinneqarput.

Sumiiiffik 1,6 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sukisaarsaarnermut atortoqarfittut angisuutut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik nunaminertatut sukisaarsaarnermut atortoqarfittut angisuutut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffiup ingerlanneqarneranut pisariaqartinneqartumut nakkutilliisup najugaanik assigisaanilluunniit aaqqissuussisoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffiup kujammut kitaatungaa sinerlugu timersortartunut sanaartorfigeqqusaan-ngitsut aqqusineeraliornermi nunagissaasoqarsinnaavoq nunallu ilisarnaataat qullilersuisoqarsinnaallunilu.

Angallannermut teknikkimullu Nuummi Illorsuup Timersortarfiup eqqaani biilinut inissiisarfiit sanaartukkat pitsanngorsaaffiginiarlugit B-1550 ingitserneqarsinnaassaaq. Sumiiffimmut biilerneq biilillu uninngatinnissaat taamaallaat Kissarneqqortuunnguakkut pisinnaavoq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 141 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1D6 ILIVEQARFIK 1C12 1D5 1A8

1C13 1C11 1C7 1C8 1A8 1A11

1C9 1A10 1C17 1B4 1C25 1C6 1C5 1A9 1D6 1B5 1C4 1C19 1A13 1A12 1A3

1C21 1C3

1B1 1C22 1C2 1C20 Mål 1:5.000 1C24 0 50 100 150 200 m 1D3

142 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1D6 – ILIVEQARFIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi iliveqarfitoqaq ilisinermut atorneqarunnaartoq ilaatinneqarpoq.

Sumiiffik 0,8 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik nunaminertatut sanaartorfigeqqusaanngitsutut maannakkullu isikkuatut isikkoqartiinnarlugu tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik iliveqarfittut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilsarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffik naatitsiffigineqarsinnaavoq, taamaalilluni ungasinnerusoq sanaartorfigeqqusaanngitsut eqqarsaatigalugu illoqarfimmi nunaminertatut qorsuunerusutut nunallu ilisarnaataat isikkoqalerniassammat.

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 143 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1D7 IMEQARFIK, SUNNGIFFIMMI ATORTUT

Spærrezone vandreservoire

1D7

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

144 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1D7 – IMEQARFIK, SUNNGIFFIMMI ATORTUT Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi maannakkut Imeqarfiusoq ilaatinneqarpoq. Imeqarfik Nuummi imermik pilersuisooqataavoq.

Sumiiffik 6,5 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik nunaminertatut sanaartorfigeqqusaanngitsutut aamma sukisaarsaartarfittut angisuutut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sukisaarsaartarfittut angisuutut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq. Tatsip imaajarneqarneratigut sunngiffimmi atortoqarfimmik angisuumik sanasoqarsinnaavoq, assersuutigalugu nunami arsaattarfiit pingaarnersaannik.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Arsaattarfimmut attuumassuteqartunik isiginnaariat issiavissaannik atortunillu allanik sanasoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaan-ngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffik Kissarneqqortuunnguaqimit aqqusineqassaaq. sanaartukkat Sumiiffimmut illoqarfiup ilaanut pilersaarummi biilinik inissiisarfik aalajangersarneqassaaq. Tamatuma saniatigut sanaartorfissatut killiliussap avannaa´tungaani inissiaqarfittut, 1A16, tunniunneqartumut Kissarneqqortuunnguamiit aqqusineq qulakkeerneqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Imeqarfiunera pillugu aalajangersakkat pallitsaaliugaaneranut nunaminertallu tunngasut ataqqineqassapput, imeqarfiujunnaarnissaata tungaanut. piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 145 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1D8 ARSIFFIK

1D8

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

146 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1D8 – ARSIFFIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi Aqqusinersuup, Narsarsuup, Atuarfik Ukaliusap Blol P- illu akornanniippoq nunaminertaq sanaartorfigineqanngitsoq. Nunaminertamiippoq arsaattarfik illoqarfiullu orpia aamma tassaniittarpoq.

Sumiiffik 1,0 ha-it missaanniippoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut illoqarfimmilu uninngaartarfittut tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik kikkunnilluunnit sukisaarsartarfittut siunertaqartunut immikkoortinneqassaaq. Sumiiffik ilaatigut utaqqiisaasumik illoqarfimmi aaqqissuunneqartunik tunngavilinnut sammisanut atorneqarsinnaavoq. Sumiiffimmi tuniniaaviliortoqarsinnaavoq. Najugaqartut peqataatillugit aamma Namminersornerullutik Oqartussat, inissiaatileqatigiiffik INI aamma kommunip suleqatigiinnerisigut Narsarsuarmi Blok P-milu annertuumik illoqarfimmik nutarterisoqarluni inissialiortoqarnissaa naatsorsuutigineqarpoq. Tamatumunnga tunngatillugu Arsiffik najugaqarnermi illoqarfimmilu avatangiisit pitsaasut pillugit oqallittarfittut ilanngunneqarsinnaavoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmik sumiiffimmik tamatigoortumik atuinissamut qullilersortoqarsinnaavoq. Illoqarfimmik nutarterinermi utaqqiisaasumik allaffiliortoqarlunilu saqqummersitsiviliortoqarsinnaavoq. Illoqarfiup ilaanut pilersaarummi malittarisassat naapertorlugit ataavartunik sanaartortoqarsinnaallunilu qalliusersuisoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffiup angissusaata, ammanerata arlalinnillu sanaartorfigeqqusaan-ngitsut nunataqartiternerata sumiiffik tamatigoortumik nunallu ilisarnaataat atorneqarsinnaasunngortippaat. Sumiiffiup eqqaani illoqarfimmik nutarterilluni quleriinnik inissialiortoqarnissaanut aaqqissuussisoqarnissaata tungaanut tamatiguussuseq tamanna taamatut itsiinnarneqassaaq.

Angallannermut teknikkimullu Kuussuup Quassunnguup tungaanut tallineqarnissata

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 147 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

sanaartukkat inissaqartinneqarnissaa qulakkeerneqassaaq. Sumiiffik Kuussuarmiit aqqusineqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

148 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 149 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1D9 AVANNARLINNGUAQ

Sikkerhedszone sprængstofdepot 1D9

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

150 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1D9 – AVANNARLINNGUAQ Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi Avannarlinnguup kujataatungaa aamma Paassaasivik ilaatinneqarput.

Sumiiffik 2,3 ha-it missaanniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq, tassunga ilanngullugu dueusanik iginniartarfittut. Ungasissorsuunngitsukkut paassaasivik nuunneqassaaq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sineriak atuarlugu pisuinnaat aqqutaat akornusersuutaanngitsumik sanaartorfigeqqusaan-ngitsut suliarineqarsinnaavoq. nunallu ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Angallannermut teknikkimullu sanaartukkat Sumiiffimmi suliffeqarfinnit immikkut ittumik mingutsitsisunik Avatangiisinut piumasaqaatit pilersitsisoqarsinnaanngilaq. nunaminertallu Paassaasiviup nuunneqarnissaata tungaanut paassaasiviup eqqaani piumasaqaatitaqarfiusut nunaminertaq isumannaallisaaffiusoq pillugu aalajangersakkat ataqqineqassapput. Paassaasiviup eqqaani nunaminertami isumannaallisaaffiusumi sanaartortoqassanngilaq allatulluunniit suliaqartoqassanani. Sissaq sinerlugu aqqusineeraq qulakkeerneqassaaq.

Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Immikkoortukkuutaarlugit allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 151 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1D10 SANAP EQQAANI SUKISAARSARTARFIK

1D10

Sikkerhedszone sprængstofdepot

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

152 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1D10 – SANAP EQQAANI SUKISAARSARTARFIK Pissutsit pioreersut Nunaminertaq Dr. Ingridip Napparsimmavissuata kujataatungaaniippoq.

Sumiiffik 1,1 ha-it missaaniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanartugartalittut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut, soorlu arsaattarfik, apuseriffissaq pinnguartarfillu, atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq. Dronning Ingridip Napparsimmavissuata eqqaani qulimiguullit mittarfiat ataqqineqassaaq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaan-ngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffik Jens Kreutzmannip Aqqutaaniit aqqusineqassaaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 153 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 1D11 NUUP ILLOQARFIATA ILAANI QINGARTARAT

154 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT NUUMMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 1D11 – NUUP ILLOQARFIATA ILAANI QINGARTARAT Pissutsit pioreersut Nuup illoqarfiata ilaaniipput qingartarat qaqqasunnallu immikkoortut arfinillit; 1/Qapiarfiusaami sanaartorfiit qeqqanni qaqqasunnaq, 2/Niels Hammekensvejip kangiatungaani qingartaraq, 3/Kujallerpaat kitaatungaani qaqqasunnaq, 4/Quassunnguaq, 5/Qullilerfiup katersortarfiup Samuel Kleinschmidtillu Aqqutaata akornanni qaqqasunnaq, 6/Umiartortut Aqqutaata kujataatungaani qaqqasunnaq. Qapiarfiusaami qaqqasunnami inussuliortoqarsimavoq, Nielse Hammekensvejip eqqaani qingartarami telekkut attaveqaatinut teknikkimut atortuliortoqarsimavoq, Qullilerfiup Umiartortullu Aqqutaata eqqaani qaqqasunnaami ilaqutariinnut ataatsinut illut nutaanngitsut. Tamatuma saniatigut Qullerilerfimmi qaqqasunnami Samuel Kleinschmidtip Qullia inissinneqarsimavoq. Tamatuma saniatigut sumiiffik pinngortitatut isikkoqarneruvoq.

Sumiiffik 12 ha-it missaanniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq. Taamaattorli ataasiakkaanik teknikkikkut atortulersuusiortoqarsinnaavoq. Illoqarfimmik nutarterissamaarnermi Qapiarfiusaami assersuutigalugu qiperukkanik assilialianik takutitsiviliortoqarsinnaavoq, issittumi naatsiiviliortoqarsinnaavoq maluunniit sukisaarsartarfimmi atortunik annikitsunik Qapiarfiusaap qaqqasunnartaani soorlu pujoortarfiliortoqarsinnaavoq. Illut B-563, B-754 aamma B-755 allineqassanngillat annertuumilluunniit allanngortiterneqaratik. Illut B-484, B-487, B-538 aamma B-1382 nunaminertanik sanaartorfigeqqusaanngitsunik pitsanngorsaanerni ingitserneqarsinnaassapput.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Samuel Kleinschmidtip qullia kiisalu nunaminertami avatangiiserisaaniittumi ilaqutariinnut ataatsinut illut nutaanngitsut allanngortinneqassanngillat/pigiinnarneqassapput.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 155 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

Nunaminertat Sumiiffimmi isikkivigissorsuit assigiinngitsut pilerinartullu sanaartorfigeqqusaan-ngitsut mianerineqassapput. nunallu ilisarnaataat Quassunnguami nivinngaavittalimmik nasiffiusaliortoqarsinnaavoq. Kujallerpaat kitaatungaani qaqqasunnaq sinerlugu Quassunnguamilu aqqusineeraliornerni sukkut tamaana tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu.

Angallannermut teknikkimullu Qoorunnguami aqqusineeraq aqqusininngortinneqarsinnaavoq, sanaartukkat taamaalilluni Qapiarfiusaap tungaanut allamik aqquserniortoqarluni.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

156 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 2 - NUUSSUARMI ILLOQARFIUP ILAA

Sikkerhedszone højspændings- ledning

S tø jzo n e lufth avn S tø jzo n e 55dBA lufth avn 60dBA

Sikkerhedszone lufth avn

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 157 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 2A2 NUUSSUAQ

158 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT NUUSSUARMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 2A2 – NUUSSUAQ Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi inissialiat quleriikkuutaat Nuussup qeqqata ilaaniittut ilaatinneqarput. Sanaartukkat tassaapput inissiat marlunnik pingasunillu quleriit. Sumiiffiup kujataa´tungaani arsaattarfiliortoqarsimavoq. Sumiiffiup avannaa´tungaata ilaaniippoq neriniartarfik.

Sumiiffik 16,4 ha-it missaanni annertussuseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inissiatut siunertaqartunut inissialianullu quleriinnut tunniunneqarpoq. Sumiiffik tamakkerluni sanaartorfioreerpoq. Sumiiffiup avannaa´tungaata ilaaniittoq Sangoriaq avatangiisitigut pitsanngorsaavissatut toqqarneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Initussuseq Sumiiffik tamakkerluni sanaartorfioreerpoq.

Sanaartukkat Sanaartukkat nutaat sanaartukkanut ilassutitut assigisaattullu taamaallaat sananeqarsinnaapput aammalu sumiiffiup avatangiisaanut pitsanngorsaanermi taamaallaat sananeqarsinnaapput.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ilisarnaataat

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmi aqqusineq pisuinaallu aqqutaat ataatsimoortut sanaartukkat aalajangersarneqassapput. Pisuinnaat aqquserngisa aqquserngillu pingaarnerit naapiffii isumannaallisaaffigineqassapput biilinullu arriillisaatiliortoqassalluni.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 159 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 2A4 MANNGUATA TIMAA

160 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT NUUSSUARMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 2A4 – MANNGUATA TIMAA Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi inissialiat Nuussuup avannaa´tungaata ilaaniittut ilaatinneqarput: Narsaviaq, Qassuserfik, Nuniaffik, Nunngarut, Qaarsunnguaq aamma Tinupattak. Sanaartukkat tassaapput inissiat marlunnik pingasunillu quleriit. Sumiiffiup avannaa´tungaata qeqqaniipput meeqqanut paaqqinnittarfiit marluk.

Sumiiffik 11,3 ha-it missaanni annertusseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inissiatut siunertaqartunut inissialianullu tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Initussuseq Sumiiffik tamakkerluni sanaartorfioreerpoq. Taamaattorli sumiiffiup kitaa´tungaata ilaani pisortat suliffeqarfiutaannik mikisumik inissiisoqarsinnaavoq.

Sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmut ataatsimoortumik aqqusinermik pisuinaallu sanaartukkat aqqutaannik aalajangersaasoqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 161 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 2B3 SARFAANNGUIT

162 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INUUSSUTISSARSIUTEQARFIIT NUUSSUARMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 2B3 – SARFAANNGUIT Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi Sarfaannguit eqqaanniittoq umiarsualiveqarfik ilaatinneqarpoq. Sumiiffimmiipput amutsivik, allaffeqarfik talittarfillu.

Sumiiffik 9,7 ha-it missaanni annertussuseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inuussutissarsiutinut umiarsualivimmut attuumassuteqartunut tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik amutsivimmit umiarsualivinnillu siunertaqartunit atorneqartussan-ngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Nutaanik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Putorsuup allineqarnissaanut nunaminertamik inniminniisoqassaaq. sanaartukkat Talittarfik ikkuissuisarfillu aamma talittarfik ikkussuisarfiusoq nutaamik talittarfiliornikkut attassuserneqarsinnaapput.

Avatangiisinut piumasaqaatit Sumiiffik mingutsinneqarsimasinnaavoq. nunaminertallu Sumiiffimmi suliffeqarfinnik immikkut ittumik mingutsitsisunik piumasaqaatitaqarfiusut pilersitsisoqarsinnaanngilaq.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 163 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 2C2 ISSORTARFIK

2C2

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

164 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ATAATSIMOORUSSASSATUT SIUNERTAQARTUT NUUSSUARMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 2C2 – ISSORTARFIK Pissutsit atuuttut Sumiiffimmi nunaminertaq kujammut Sarfannguit aqquserngata avannamullu Eqalugalinnguani qunnerup akornanniittoq Nuussuup Mannguata aqquserngata kangiatungaaniittoq ilaatinneqarpoq.

Sumiiffik 12,6 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik ataatsimoorussassatut inissianut kiisalu sumiiffiup kujataatungaani kollegiani inissianut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik qitiusoqarfittut siunertaqartunit, allaffissornermit, namminersorluni inuussutissarsiuteqartunit, akunnittarfiutilinnit suliffeqarfinnit assigisaannillu kiisalu inissianit sumiiffiullu kujataatungaani kollegiani inissianit atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq. Sumiiffiup avannamut kitaatungaani Eqalugalinnguit sinerlugu tankeqarfimmit qamuteralannut garageqarfimmut inissalimmik atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Sumiiffiup kujataa’tungaani inissianik 50-inik sanaartortoqarsinnaavoq.

Sanaartukkat Nutaanik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq. Qitiusoqarfittut siunertaqartunik sanaartornerup saniatigut sumiiffiup kujataa´tungaata ilaa inissianut siunertaqartunut sanaartorfissanngorlugu aaqqissuunneqarsinnaavoq. Sanaartugaq 2-6-inik quleriinngorlugu sananeqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Pisariaqartitsineq naapertorlugu ungaluukkiortoqassaaq imaluunniit sanaartorfigeqqusaanngitsut allatut isumannaallisaalluni assiaqqutsersuisoqassaaq taamaalilluni nunallu ilisarnaataat sumiiffimmi Industrivejip eqqaani nunaminertamut inuussutissarsiuteqarfiusumut angallannermi nakkartoqannginniassammat.

Angallannermut teknikkimullu Tankeqarfik Nuussup Mannguata eqqaani Eqalugalinnguanit sanaartukkat kajallariamit aqqusineqassaaq. Tankeqarfiliorniaraanni Eqalugalinnguit sinaani bilinut inissiisarfik peerneqartariaqarpoq. Tassunga taarsiullugu Nuussuup Mannguata eqqaani kaajallagiap avannamut kangiatungaani nutaamik bilinut inissiisarfiliortoqarsinnaavoq.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 165 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Qinngutsinni illoqarfiup ilaa inissianik 600-nik sanaartorfioreerpat allililerinerit sumiiffiup kujataa´tungaata ilaa aatsaat atorneqalissaaq.

166 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 167 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 2D1 NUUSSUUP KUJAMMUT NUUA

168 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARTARFIILLU NUUSSUARMI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 2D1 – NUUSSUUP KUJAMMUT NUUA Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq Nuussuup kujammut isua.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi nunaminertaq sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq.

Sumiiffik 13,4 ha-it missaanni annertussuseqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffimmi nivinngaavittalimmik nasiffiusaliortoqarsinnaavoq. sanaartorfigeqqusaanngitsut Sissaq sinerlugu aqqusineeraliornermi sukkut tamaana nunallu ilisarnaataat tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu. Sineriak atuarlugu pisuinnaat aqqutaat akornusersuutaanngitsumik suliarineqarsinnaavoq.

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffiup avannaatungaanut kikkunnut tamanut bilinut sanaartukkat inissiisarfiliortoqarsinnaavoq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 169 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 2D2 IGGIAANI UMIATSIALIVIK

2D2 Sikkerhedszone højspæ ndings- ledning

S tøjz one lufthavn 60dBA

S tøjz one lufthavn 55dBA

M ål 1:7.500 Sikkerhedszone 0 100 200 300 m lufthavn

170 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU NUUSSUARMI ILL. ILAA SUMIIFFIK 2D2 – IGGIAANI UMIATSIALIVIK Pissutsit atuuttut Sumiiiffimmi Iggiaani angallatinut nuannaariartaatinut umiatsialivik kiisalu Qassuserfik atuarlugu Sarfaarsuit tungaannut sissaq ilaatinneqarput. Sumiiffimmi sanaartukkat tassapput naluttarfik Malik kiisalu illut nuannaariartaatinut umiatsialivimmut attuumassuteqartut suliffiillu inuussutissarsiuteqarfiusut Iggiaani umiatsialivimmut attuumassuteqartut.

Sumiiffik 23,2 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sukisaarsaarnermut atortunut anginerusunut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik nunaminertatut sukisaarsarnermut anginerusunik atortulittut atorneqartussanngorlugu tunniunneqarpoq. Sumiiffik ilaatigut naluttarfittut, skateboardertarfittut, umiatsialivittut, umiatsianik nuannaariartaatinik inaalitsivittut kiisaalu kommunalbestyrelsip immikkut akuersissuteqarneratigut umiatsialivimmut attuumassuteqartunit inuussutissarsiutinit atorneqarsinnaavoq. Qitiusoqarfiup 2C1-ip kangia´tungaani illoqarfiup ilaanut pilersaarummi atuisunut sammisunik atuuffinnik aaqqissuussinissamut periarfissat aalajangersarneqassapput. Sumiiffiup avannaa´tungaani sunngiffimmi angallatinut talittarfiliortoqarsinnaavoq tamatumunnga atortorissaarutit ilanngullugit, soorlu assersuutigalugu umiatsianut qaqitsiviit, kiffartuussinermi illut il.il. Sumiiffimmi suliffeqarfimmut attuumassuteqartumik nakkutilliissup illuatut isikkoqartumik aaqqissuussisoqarsinnaavoq. Immikkoortup iluani aalajangersimasunut inissaqartitsisoqarsinnaavoq.

Initussuseq Angallatinut nuannaariartaatinut talittarfik avannaa’tungaatigut aamma kujataa’tungaatigut allilerneqarsinnaavoq. Avannaata tungaani talittarfimmut atasumik angallatinut qaqitsiviliortoqarsinnaavoq, kiffartuussiviit il.il.

Sanaartukkat Sanaartukkat portunerpaaffimmikkut marlunnik quleriinngorlugit sananeqarsinnaapput. Sumiiffiup avannarpasissortaani kusserngup kangiatungaani nunaminertaq immigaq aputaajaanermi apummik inissiiortorfigineqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 171 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

Nunaminertat Nunaminertat sanaartorfigineqanngitsutut isikkullit qorsuusunik sanaartorfigeqqusaanngitsut narsartallit qaqqartallillu taamaatsiinnarneqassapput. Sissaq nunallu ilisarnaataat sinerlugu aqqusineeraliornermi sukkut tamaana tumeeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu. Sineriak atuarlugu pisuinnaat aqqutaat akornusersuutaanngitsumik suliarineqarsinnaavoq.

Angallannermut teknikkimullu sanaartukkat Putorsuup allineqarnissaanut nunaminertamik inniminniisoqassaaq. Pingaarnermik aqqusinniornermi aqquserngullu Sarfaarsuit atorunnaarsinneqarnerani sumiiffiup avaannaa´tungaata ilaani nutaamik aqqusinniortoqarsinnaavoq. Taamaaliorneq illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq. Sumiiffiup ilaa eqqaavissuartut atorneqarsimavoq taamaattumillu mingutsinneqarsimasinnaalluni. Napparussuarni ledningit eqqaanni nunaminertaq isumannaallisaaffiusoq pillugu aalajangersakkat ataqqineqassapput. Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu Mittarfiup eqqaani nunaminertaq isumannaallisaaffiusoq pillugu piumasaqaatitaqarfiusut aalajangersakkat ataqqineqassapput. Sumiiffimmi sanaartukkat atortullu eqqarsaatigalugit mittarfimmut tunngatillugu nunaminertaq nipiliorfiusoq pillugu malittarisassat ataqqineqassapput. Nunaminertat mittarfiup eqqaani nipiliorfeqarfimmut ilaatinneqartut (mittarfimmiit miiterit 700-it) nipinut malussarissunik siunertaqartunik, tassunga ilanngullugu inissiatut siunertaqartunik, atuiffiussanngillat. Sumiiffik mingutsinneqarsimasinnaavoq. Immikkoortukkuutaarlugit allililerinerit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

172 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 173 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 2D3 NUUSSUUP MANNGUA

2D3

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

174 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU NUUSSUARMI ILL. ILAA SUMIIFFIK 2D3 – NUUSSUUP MANNGUA Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq inissiaqarfiup Eqalugalinnguit kujataatungaani aqquserngit Eqalugalinnguit aamma Peter Thårup Høeghip Aqqutaata akornanni qoororsuaq. Sumiiffimmiippoq peqatigiiffiup illuutaa sumiiffillu aqqusineeraqarpoq qullilersukkamik tamatumali saniatigut pinngortinneqarnermisut isikkoqarluni. Sumiiffik kooqarluni masarsuusorujussuuvoq.

Sumiiffik 13,1 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi nunaminertaq sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanartugartalittut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffinnik sanaartorfigeqqusaanngitsunik atuinermi sukisaarsartarfinnik atuinerni taamaallaat sanaartortoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Qoororsuaq atuarlugu aqqusineeraliornermi sukkut tamaana sanaartorfigeqqusaanngitsut tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq nunallu ilisarnaataat ungaluusaliortoqarsinnaallunilu. Sumiiffikkut timersortartunut sisorartunulluunniit qullitalimmik aqqusiornermi nunagissaasoqarsinnaallunilu qullilersuisoqarsinnaavoq. Sukisaarsarnermut atortut qullilersorneqassapput.

Angallannermut teknikkimullu Eqalugalinnguit eqqaani kaajallagiamiit siunissami inissiaqarfissap sanaartukkat Akunnerit tungaanut sapummut aqqusinertalimmut nunaminertaq qulakkeerneqassaaq. Eqalugalinnguani kaajallagiamiit sumiiffimmut aqqusineqassaaq. Aqquserngup Eqalugalinnguit Akunnernullu aqquserngup nutaap akornanni sumiiffiup kitaatungaani tamanut bilinut inissiisarfiliortoqassaaq. Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit allililerinerit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 175 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

SUMIIFFIK 2D4 NUUSSUARMI QOORORSUAQ

2D4

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

176 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU NUUSSUARMI ILL. ILAA SUMIIFFIK 2D4 – NUUSSUARMI QOORORSUAQ Pissutsit atuuttut Sumiiffimmi inissiaqarfiit Nuussuup aamma Mannguata Timaata akornanniipput qoororsuaq taserlu. Sumiiffik ujaraaqqanik qalliusikkamik qullilersorneqarsimasumillu aqqusineeraqarpoq, tamatuma saniatigut sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarpoq.

Sumiiffik 2,9 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi nunaminertat sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut tunniunneqarput. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq. Sumiiffik ilaatigut mountainbikertartunit bmx-ertartunillu ukiuuneranilu snowboardertartunit atorneqarsinnaavoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq taamaattorli sukisaarsarnermut atortunik assigiinngitsunik pilersitsisoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. ingitserinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sukisaarsarnermut atortut qullilersorneqassapput. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 177 NUUP KOMMUNEA KOMMUNIMUT PILERSAARUT 2005-2014-IMUT INAARUTAASUMIK SIUNNERSUUT

178 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3 - QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 179 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3A3 KANGILLINNGUIT

180 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3A3 – KANGILLINNGUIT Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi inissialiat Eqalugalinnguit aamma Peter Thårup Høeghip Aqqutaata avannaa´tungaaniittut kiisalu Annersuup kitaa´tungaaniittut ilaatinneqarput. Sanaartukkat tassaapput inissiat immikkoortut arlallit ilaatigut ammasut pukkitsullu ilaatigullu imminnut qanittut pukkitsullu marluk angullugit quleriillit, kiisalu inissialiat quleriit. Attartup Timaani utoqqaat ornittagaat sananeqarsimavoq.

Sumiiffik 26,3 ha-it missaanni annertussuseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inissianut siunertaqartunik inissianillu assigiinngitsunik sanaartorfissatut tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Sumiiffik inissianut suliffeqarfinnut aamma utoqqaat inaannut Nunaminertanik atuineq naatsorsuussaavoq.

Sanaartugaareersuni ammasuni pukkitsunilu nunaminertaq Initussuseq tunniunneqareersut annerpaamik 120 m²-imut allineqarsinnaavoq. Illut Kangillinnguaniittut B-3048, B-3050, B-3104, B-3234, B-3241, B- 3254 B-2675 aamma B-3289 132 m2-it angullugit allineqarsinnaapput. Ippiarsuk, B-3106 allilerneqarsinnaavoq.

Sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sineriak atuarlugu pisuinnaat aqqutaat akornusersuutaanngitsumik sanaartorfigeqqusaanngitsut suliarineqarsinnaavoq. nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit allililerinerit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 181 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3A7 QERNERTUNNGUANI INISSIAQARFIK

182 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3A7 – QERNERTUNNGUANI INISSIAQARFIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi inissialiat Akiortunnguit avannaa´tungaaniittut ilaatinneqarput. Sumiiffimmi sanaartukkat tassaapput imminnut qanittut, pukkitsut quleriillu.

Sumiiffik 12,2 ha-it missaanni annertusseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik inissianut siunertaqartunik, imminnut qanittunik pukkitsunillu kiisalu quleriinnik sanaartorfissatut tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Initussuseq Sumiiffik tamakkerluni sanaartorfioreerpoq.

Sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sineriak atuarlugu pisuinnaat aqqutaat akornusersuutaanngitsumik sanaartorfigeqqusaan-ngitsut suliarineqarsinnaavoq. nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit allililerinerit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

-+

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 183 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3C6 ILIMMARFIK

184 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ATAATSIMOORUSSASSATUT SIUNERTAQARTUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3C6 – ILIMMARFIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi nunaminertaq Siaqqinnermi aqquserngup kangia´tungaaniittoq aamma kujataa´tungaaniittoq ilaatinneqarpoq. Sumiiffimmi ilaatigut Pinngortitaleriffik sanaatukkanut ilaavoq.

Sumiiffik 7,0 ha-it missaanni annertussuseqarpoq.

Iluseq pingaarneq Sumiiffik pisortat suliffeqarfiutaattut, Universitititut, Ilisimatusarfittut taakkununngalu assingusunut siunertaqartunut kiisalu inissianik imminnut qanittunut pukkitsunillu kiisalu inissianik quleriinnik sanaartorfissanngorlugu tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Pisortat suliffeqarfiutaattut siunertaqartunut, tassunga ilanngullugu universiteti tassungalu attuumassuteqartunik atuuffilinnik kiisalu sumiiffiup atuuffiinut attuumassuteqartunik killilinnilli inissianut siunertaqartunut, tassunga ilan-ngullugu kollegieni inissiat.

Initussuseq Pinngortitaleriffittut tassungalu assingusutut siunertaqartut saniatigut 100-t missaanniittunik inissialiortoqarsinnaavoq.

Sanaartukkat Sanaartukkat nutaat qalliutaat oqitsuussapput sumiiffimmilu sanaartukkanut allanut naleqqussarneqassallutik. Sumiiffimmi sanaartukkat inissinneqarnerini qaqqami ersarilluartumiinnerat eqqarsaatigineqassapput. Sanaartukkat nutaat portunerpaaffimmikkut sisamanik Illoqarfimmik nutarterineq quleriinngorlugit sananeqarsinnaapput. iisaterinerlu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Nunaminertat sanaartorfigeqqusaanngitsut Nunaminertat sanaartornermut atortunullu atorneqanngitsut nunallu ilisarnaataat sunngiffimmi ornittagassatut aaqqissuunneqassapput imaluunniit pinngortitartaa allanngortinnagu taamaatsiinnarneqassallutik.

Angallannermut teknikkimullu Biilinut inissiisarfittut tunniunneqartut inissiaq ataaseq pr. 200 m2-isut sanaartukkat annertussuseqarpat inissiisarfik ataasiussaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Immikkoortukkuutaarlugit allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 185 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3C9 NUFFIUMANERMI QITIUSOQARFIK

186 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ATAATSIMOORUSSASATUT SIUNERTAQARTOQ QUASSUSSUUP TUNGAA SUMIIFFIK 3C9 - NUFFIUMANERMI QITIUSOQARFIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiippoq aqquserngup Siaqqinnerup kitaatungaani aamma Sarfaarsuit Qooruata avannaatungaani nunaminertaq. Sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarpoq. Sumiiffik 4,9 ha-it missaanniippoq. Iluseq pingaarneq Ilulitsimi pingaarnermi sumiiffik kikkunnut tamanut siunertaqartutut, tassunga ilanngullugit allaffissornermut namminersorlunilu inuussutissarsiuteqarnernut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik kikkunnut tamanut siuneqartunut, allaffissornermut namminersorlunilu inuussutissarsiuteqarnermut, tassunga ilanngullugu ilisimasat tunngavilugit ingerlatsinermi nutaaliorfiuttut, atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq. Tamatuma saniatigut sumiiffik sumiiffimmi atuuffinnut attuumassuteqartunik killilimmik inissiatut siunertaqartunut atorneqarsinnaavoq.

Initussuseq Sumiiffimmi annertunerpaamik 8000 etagemeterinik sanasoqarsinnaavoq.

Sanaartukkat Nutaamik sanaartortoqartinnagu tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarusiorneqassaaq. Sanaartukkat ima ilusilerneqarsimassapput Siaqqinnermiit sanaartukkat akornisigut kangerlummut isikkiveqartinneqarlutik Pingasunik – sisamanik quleriinnik sanaartortoqarsinnaavoq. Sanaartukkat nutaat oqitsunik qalliuserlugit sananeqassapput Ilimmarfimmilu sanaartukkanut naleqqussarneqassallutik. Sumiiffimmi sanaartukkat sumiiffiup qaqqasunnami ersarilluartumiinnera eqqarsaatigalugu inissinneqassapput. Illoqarfimmik nutarterineq iisaterinerlu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Nunaminertat sanaartornermut atortulersuinermullu atorneqanngitsut sanaartorfigeqqusaanngitsut nunaminertatut sanaartorfigeqqusaanngitsutut imaluunniit nunallu ilisarnaataat pinngortitatut isikkoqartillugit aaqqissuunneqassapput.

Angallannermut teknikkimullu Quleriimmut ataatsimut 200 m²-isut annertutigisumut bilinut sanaartukkat inissiisarfimmut nunaminertamik tunniussisoqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 187 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D1 ANNERSUAQ

3D1

Mål 1: 5. 000 0 50 100 150 200 m

188 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ATAATSIMOORUSSASATUT SIUNERTAQARTOQ QUASSUSSUUP TUNGAA SUMIIFFIK 3D1 – ANNERSUAQ Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiipput Annersuup nunaminertarlu kujammut Peter Thårup Høeghip Aqqutaata, avannamut Iiminap kangimullu Sianneqqinnerup akornanniittoq.

Sumiiffik 8,2 ha-it missaanniippoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sukisaarsartarfittut anginernik sanaartugartalittut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sukisaarsartarfittut anginernik sanaartugartalittut tunniunneqarpoq. Sumiiffik ilaatigut arsaattarfittut peqatigiiffeqarfittullu atorneqarsinnaavoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sukisaarsartarfimmik atuinermut tunngatillugu sumiiffimmi taamaallaat sanaartortoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffik napillugu timersortartunut aqqusineeraliornermi sanaartorfigeqqusaanngitsut nunagissaasoqarsinnaavoq. Timersortartut aqqusineeraat nunallu ilisarnaataat sukisaarsartarfillu qullilersorneqarsinnaapput.

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmi Siaqqinnerup eqqaani tamanut bilinut sanaartukkat inissiisarfiliortoqarsinnaavoq. Sumiiffik Siaqqinnermit aamma Iiminamit aqqusineqarsinnaavoq. Peter Thårup Høeghip Aqqutaa aamma Siaqqinneq sinerlugit qamuteralattarfik ataavartumik sanaartortoqarneranilu ataqqineqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 189 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D3 PUKUFFIMMI GOLFERTARFIK

190 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANGITSUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3D3 – PUKUFFIMMI GOLFERTARFIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi nunaminertaq Siaqqinnerup aamma Sarfaarsuarni inissiaqarfiup kangia´tungaanni erngup aqqutaata akornanniittoq ilaatinneqarpoq, tassunga ilanngullugu Sarfaarsuit Qooruata avannarpasissortaa. Golfertarfik aamma golfertartut illuaraat sumiiffimmiipput. Sumiiffik 17,3 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik nunaminertatut sanaartorfigeqqusaanngitsutut sukisaarsaartarfeqarfittullu atortulittut anginerusutut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sukisaarsaarnermut atortulittut siunertaqartunut tunniunneqarpoq. Sumiiffik ilaatigut golfernermut atorneqarsinnaavoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sanaartugaareersut sukisaarsaarnermut tunngassuteqartunut siunertaqartunut aatsaat aallineqarsinnaapput. Nunaminertani sanaartorfigeqqusaanngitsuni sukisaarsaarnermut attuumassuteqartunik taamaallaat peqatigiiffiup illuutaanut attuumassuteqartumik sanaartortoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sisoraatinik arpaliuttarfik eqqarsaatigineqassaaq. Golfertarneq sanaartorfigeqqusaanngitsut unitsinneqarpat nuna isikkuatut iluseqalerseqqinneqassaaq. nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Mittarfimmut tunngatillugu nunaminertaq isumannaallisaaffiusoq nunaminertallu pillugu aalajangersakkat ataqqineqassapput. piumasaqaatitaqarfiusut Sumiiffimmi sanaartukkat atortullu eqqarsaatigalugit mittarfimmut tunngatillugu nunaminertaq nipiliorfiusoq pillugu malittarisassat ataqqineqassapput. Nunaminertat mittarfiup eqqaani nipiliorfeqarfimmut ilaatinneqartut (mittarfimmiit miiterit 700-it) nipinut malussarissunik siunertaqartunik, tassunga ilanngullugu inissiatut siunertaqartunik, atuiffiussanngillat.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 191 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D4 AKIORTUNNGUIT

3D4

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

192 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANGITSUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3D4 – AKIORTUNNGUIT Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiippoq qoororsuaq inissiaqarfiup Qernertunnguit Naalakkattalu Qaqqaata akornanniittoq. Sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarneruvoq, qoororsuup avannamut killingani kuuffissuup kuuffianut sulisunut aqqusineq eqqaassanngikkaanni.

Sumiiffik 3,5 ha-it missaanniippoq.

Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut atorneqartussangnorlugu tunniunneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffinni sanaartorfigeqqusaanngitsuni sukisaasarnerni atuinernut attuumassuteqartunik taamaallaat sanaartortoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Kangerluup tungaanut isikkivik mianerineqassaaq. Qoororsuarmi sanaartorfigeqqusaanngitsut aqqusineeraliornermi sukkut tamaana tumeqqiortoqarsinnaavoq, nunallu ilisarnaataat aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu.

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 193 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D5 QASIGIANNGUIT

3D5

Mål 1:7.500 0 100 200 300 m

194 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANGITSUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3D5 - QASIGIANNGUIT Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiippoq inissiaqarfiup Qernertunnguit avannaatungaani sineriaqarfik. Sumiiffiup ilaa qeqertaavoq, tininneranilu taanna nunavimmut atalersarpoq. Sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarpoq. Qeqertami inussoqarpoq.

Sumiiffik 17,2 ha-it missaanniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffik sanaartortoqarsinnaanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Sumiiffiup akornusersorneqarfiunnginnera nunataatalu kangerlunnguanik nuugajunnguanillu assigiinngissitaarnera allanngortinneqassanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffiup kujataatungaani nivinngaavittalimmik sanaartorfigeqqusaanngitsut nasiuffiusaliortoqarsinnaavoq. nunallu ilisarnaataat Sumiiffiup sissaa sinerlugu aqqusineeraliornermi sukkut tamaana tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu.

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 195 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D6 AJORNARTORSIORNERMI UMIARSUALIVIK

3D6

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

196 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANGITSUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3D6 – AJORNARTORSIORNERMI UMIARSUALIVIK Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiippoq aqquserngup Eqalugalinnguit avannaatungaani nunaminertaq. Nunaminertaq Qasigiannguit kangerliumanertaata kujataatungaani kangiatungaanilu inissisimavoq.

Sumiiffik 9,2 ha-it missaanniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut siunertaqartunut, tassunga ilanngullugu umiatsianik iniisarfittut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi ataatsimoorussanik assigiinngitsunik atortortussaasivinnik quiliortoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffiup aasaanerani umiatsiat immamiinneranni sanaartorfigeqqusaanngitsut saligaatsuunissaa tukattuunnginnissaalu qulakkeerneqassaaq. nunallu ilisarnaataat Sumiiffiup sissaa sinerlugu aqqusineeraliornermi sukkut tamaana tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu.

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffik Qoorunnguamit aqqusineqassaaq. Qasigiannguanut sanaartukkat sanaartorfigeqqusaanngitsumut pisarnissaq qulakkeerniarlugu sumiiffimmi kikkunnulluunniit bilinik inissiisarfimmut nunaminertamik qulakkeerinnittoqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 197 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D7 KANGILLINNGUIT SINERIAA

3D7

M ål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

198 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANGITSUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3D7 – KANGILLINNGUIT SINERIAA Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiippoq sineriak/sissaq inissiaqarfiup Kangillinnguit avannaatungaaniittoq aamma sissap avannamut kangiatungaani qeqertaaqqat. Sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarneruvoq, sumiiffiup kangiatungaani kuuffissuup kuuffianut sulisunut aqqut eqqaassanngikkaanni.

Sumiiffik 11,4 ha-it missaanniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsmi pingaarnermi sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Sumiiffiup sissaata ammasuunera allanngortinneqassanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffiup kangiatungaani nivinngaavittalimmik sanaartorfigeqqusaanngitsut nasiuffiusaliortoqarsinnaavoq. nunallu ilisarnaataat Sumiiffiup sissaa sinerlugu aqqusineeraliornermi sukkut tamaana tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu.

Angallannermut teknikkimullu Aqquserngup Attartup tallineqarnerani kikkulluunniit sanaartukkat sissamukarsinnaanerat qulakkeerniarlugu kikkunnilluunniit atorneqarsinnaasumik bilinut inissiisarfiliortoqarsinnaavoq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 199 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D8 IIMINAP SINERIAA/SISSAA

200 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANGITSUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3D8 – IIMINAP SINERIAA/SISSAA Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiippoq Nuussuarmi iliveqarfik, aqquserngup Siaqqinnerup avannaatungaani kimmut inissiaqarfiup Iiminap aamma kangimut qoororsuup akornanni. Sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarpoq.

Sumiiffik 20,8 ha-it missaaniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Sumiiffiup sissatut ammasutut isikkua allanngortinneqassanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffiup avannamut kangiatungaani nivinngaavittalimmik sanaartorfigeqqusaanngitsut nasiuffiusaliortoqarsinnaavoq. nunallu ilisarnaataat Sumiiffiup sissaa aamma Sarfaarsuit Qooruat sinerlugu aqqusineeraliornermi sukkut tamaana tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu. Sumiiffiup kujataatungaani timersortartunut aqqusineeraliornermi nunagissaasoqarsinnaallunilu qullilersuisoqarsinnaavoq.

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 201 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D9 NUFFIUMARNGUP SISSAA/SINERIAA

Sikkerhedszone luf thav n

Støjzone luf thav n 55dB A Støjzone Støjzone luf thav n luf thav n 65dB A 60dB A

3D9

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

202 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANGITSUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3D9 – NUFFIUMARNGUP SISSAA/SINERIAA Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiippoq Sarfaarsuit Qooruata avannaatungaani aqquserngullu Siaqqinnerup kitaatungaani sissaq. Sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarpoq. Sumiiffimmi Aanaap Illua issunik ujaqqanillu qarmalik sananeqarsimavoq Aataallu Illua issunik ujaqqanillu aamma qarmalik sananeqarpoq.

Sumiiffik 18,5 ha-it missaaniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Aanaap Aataallu Illuanniit immap tungaanut isikkivik sanaartorfigeqqusaanngitsut ataqqineqassaaq. nunallu ilisarnaataat Sumiiffiup avannamut kangiatungaani nivinngaavittalimmik nasiuffiusaliortoqarsinnaavoq. Sumiiffiup sissaa sinerlugu aqqusineeraliornermi sukkut tamaana tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu. Sumiiffiup kujammut kangiatungaani timersortartunut aqqusineeraliornermi nunagissaasoqarsinnaallunilu qullilersuisoqarsinnaavoq.

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 203 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D10 NUFFIUMARNGUP KANGIA

204 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANGITSUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3D10 – NUFFIUMARNGUP KANGIA Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiippoq Nuffiumarngup sisaata aamma aqquserngup Siaqqinnerup akornanni nunaminertaq. Sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarpoq.

Sumiiffik 20,5 ha-it missaaniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimip pingaarnermi sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Ilutsimip pingaarnermi sumiiffik sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut tunniunneqarpoq. Sumiiffik ilaatigut golfertarfittut atorneqarsinnaavoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Aqqusinermit Siaqqinnermiit isikkivik ataqqineqassaaq. Sumiiffimmi sanaartorfigeqqusaanngitsut sisorartartut aqqutaat mianerineqassaaq. Sumiiffimmi nunallu ilisarnaataat qullilersuisoqarsinnaavoq, qalliusersuisoqarsinnaavoq nunagissaasoqarsinnaallunilu

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 205 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D11 EQALUGALISSUIT QOORUAT

206 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANGITSUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3D11 – EQALUGALISSUIT QOORUAT Pissutsit pioreersut Sumiiffimmiipput golfertarfiup Pukuffiup kitaatungaani qoororsuaq, inuussutissarsiuteqarfik Pukuffik aamma Nukappiakuluk kangiatungaanilu qaqqaq Qimatuliviit mittarfillu. Qoororsuaq kujammut Qarsumiit avannamut Siaqqinnerup tungaanoortuuvoq. Qoororsuup qinnguaniippoq kuuk Eqalugalissuit. Sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarpoq.

Sumiiffik 23,7 ha-it missaanniippoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik sukisaasartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqaproq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffimmi qoororsuaq sinerlugu aqqusineeraliornermi sukkut sanaartorfigeqqusaanngitsut tamaana tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq nunallu ilisarnaataat ungaluusaliortoqarsinnaallunilu. Sisorartartut aqqutaat ataqqineqassaaq.

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allililerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 207 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3D12 QARSOQ SINERLUGU SISSAQ

Sikkerhedszone lufthavn

3D12

Støjzone lufthavn 60dBA

Sikkerhedszone højspændings- ledning 3D12 Støjzone lufthavn 65dBA

Mål 1:7.500 0 100 200 300 m

208 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

NUNAMINERTAT SANAARTORFIGEQQUSAANGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3D12 – QARSOQ SINERLUGU SISSAQ Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq Ikuallaavimmit mittarfiup kujataatungaani Paarnarissumut aqqut. Nunaminertap ilaa pinngortitaanermisut isikkoqarpoq. Sumiiffimmiippoq Qinngutsinnut aqquserngup pingaarnerup nutaap kujataatungaani ipiutaq, Qarsoq.

Sumiiffik 28,4 ha. missaanniippoq.

Pingaarnertut ilusissaa Pingaarnertut ilusissami sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiif-fimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaaso-qarpoq:

Nunaminertanik atuineq Tamatuma saniatigut sumiiffik aqqutilersuinermut atorneqartussatut aalajangersarneqarpoq. Sumiiffik taamaallaat aqqutilersuinermut, soorlu aqqusinernut pilersuinermullu aqqutinut atorneqarsinnaavoq. Sumiiffiup sukisaarsartarfittut siunissami atorneqarnissaa piareersarlugu utaqqiisaagallartumik sumiiffik ujaqqerivittut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq. Sumiiffik ilaatigut umitsianik inaalitsivittut atorneqarsinnaavoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Teknikkikkutpilersuinermut illuutinik ataasiakkaanik pilersitsisoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nnutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Nunaminertat sanaartornermut atortunullu atorneqanngitsut sanaartorfigeqqusaanngitsut sanaartorfiun-ngitsutut uninngaartarfittullu ilusilersorneqassapput nunallu ilisarnaataat imaluunniit pinngortitaa-nermissut isikkoqaannassallutik. Qamuteralaat aqqutaat, sisortartut illerni pisuinnaallu aqqutaat pinngortitami eqqarsaatigineqassapput. Qarsup kujataatungaani naatsiiveeqqiortoqarsinnaavoq. Sumiiffimmi sissaq sinerlugu aqqusineeraliornermi sukkut tamaana tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu.

Angallannermut teknikkimullu Sissaq sinerlugu aqqusineeraq qulakkeerneqassaaq. sanaartukkat

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 209 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Avatangiisinut piumasaqaatit Sarfap sakkortuup aqqutaasa eqqaanni isumannaallisaanermut nunaminertallu killiffinnut aalajangersakkat ataqqineqassapput. piumasaqaatitaqarfiusut Mittarfiup eqqaani isumannaallisaanermi killeqarfimmut atatillugu aalaja-ngersakkat ataqqineqassapput. Sumiiffimmi sanaartornermi atortulersuinermilu mittarfimmut atatillugu nipi-liortitsinermut maleruaqqusat ataqqineqassapput. Nunaminertat mittarfiup eqqaani nipiliortitsinermut killeqarfimmut (mittarfimmit 700 meterit) maleru-aqqusanut ilaasut nipiliortitsinermut malussarissunut, taakkununnga ilan-ngullugit inissialiortiternernut atorneqassasnngillat. Sumiiffik sinerlugu aqqusineeraliornermi sukkut tamaana tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu. Qimatuliviup eqqaani uninngaartarfimmi nivinngaavittalimmik nasiffiusaliortoqarsinnaavoq.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allilerinerit

210 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 211 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 3E1 EQQAGASSALERINEQ IKUALLAAVILLU

S ikkerheds zone lufthavn

3E1

Støjzone lufthavn 55dBA

Støjzone lufthavn 60dBA

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

212 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

TEKNIKKIMUT ATORTUNUT IMMIKKOORTUT QUASSUSSUUP TUNGAANI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 3E1 – EQQAGASSALERINEQ IKUALLAAVILLU Pissutsit pioreersut Sumiiffimmi nunaminertat eqqagassaleriffiup aamma ikuallaaviup eqqaaniittut kiisalu uuliakunik stoffinillu kemiskiusunik tigooqqaavik, materialgårde kiisalu asfaltiliorfik ilaatinneqarput. Sumiiffimmiippoq aamma nuunnguaq Eqalugalissuit tassaniipporlu aamma ujaqqeriviusimasoq.

Sumiiffik 11,0 ha-it missaanni annertussuseqarpoq. Iluseq pingaarneq Ilutsimi pingaarnermi sumiiffik eqqagassalerinermut ikuallaavimmut, kommunip materialergårdenianut aamma asfaltiliorfimmut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi killiliussat nalinginnaasut pilersaarusiornermi sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut killiliussatut aalajangersakkat aalajangersakkat tullinnguuttut makku aalajangersarneqarput:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik eqqagassalerisunit ikuallaavimmit, materialegårdenimit, asfaltiliorfimmit naatsiivimmillu atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq. Sumiiffik suliffeqarfinnit immikkut ittumik mingutsitsisunit atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq, tassunga ilanngullugit qisunnik eqqakkanik inaalitsivittut aamma utaqqiisaallartumik eqqagassanut inaalitsivittut. Sumiiffiup sukisaarsartarfittut siunissami atorneqarnissaa piareersarlugu utaqqiisaagallartumik sumiiffik ujaqqerivittut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffiup kujataatungaani nuunnguami Eqalugalissuarni nutaamik eqqagassaleriffiliortoqarsinnaavoq, assersuutigalugu ikuallaavik kiisalu naatsiivik. Sumiiffimmi sanaartukkat umiatsialivik Iggiaa naluttarfillu Malik ersarilluartumik inissisimanerat eqqarsaatigalugu inissinneqarlutillu ilusilersorneqassapput. Sanaartukkat ilusilersorneqarneranni avatangiisit pillugit suliniutinik ingerlatitseqqittarneq ilanngullugu eqqarsaatigineqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. iisaterinerlu

Eriagisariallit ilisarnaataat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sumiiffik ungaluukkiorneqarsinnaavoq. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Nuussuarmiit Qinngutsinnut pingaarnertut aqqusinissamut sanaartukkat nunaminertamik qulakkeerinnittoqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Sumiiffiup kujammut kangiatungaani sanaartorfinnit nunaminertallu eqqagassalerinermi ikuallaaveqarnermilu avatangiisini pissutsit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIONERMI KILLILIUSSAT 213 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

piumasaqaatitaqarfiusut mianersuunneqassapput. Mittarfiup eqqaani nunaminertaq isumannaallisaaffiusoq pillugu aalajangersakkat ataqqineqassapput. Sumiiffimmi sanaartukkat atortullu eqqarsaatigalugit mittarfimmut tunngatillugu nunaminertaq nipiliorfiusoq pillugu malittarisassat ataqqineqassapput. Nunaminertat mittarfiup eqqaani nipiliorfeqarfimmut ilaatinneqartut (mittarfimmiit miiterit 700-it) nipinut malussarissunik siunertaqartunik, tassunga ilanngullugu inissiatut siunertaqartunik, atuiffiussanngillat. Nutaamik eqqagassaleriffiliortoqassappat tamanna avatangiisinut akuersissummik pissarsinissamik piumasaqaatitaqarpoq.

Sumiiffik mingutsinneqarsimasinnaavoq.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allililerinerit

214 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4 - QINNGUTTA ILLOQARFITTAA

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 215 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4A6 PINGUARAQ

216 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4A6 – PINGUARAQ Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq Qinngutsinni inissiaqarfiup 4A5 – Pingorsuup (Pingorsuaq) kujataatungaani nunaminertaq. Sumiiffik pinngortitaanermisut isikkoqarpoq.

Sumiiffik 9,6 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Pingaarnertut ilusissami nunaminertaq nunaminertaq assigiinngissitaartunik inissialiorfissatut sulliveqarfinnullu immikkoortinneqarsimavoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik inissianik, nunaminertanik sanaartorfigineqanngitsunik, sumiiffimmi najugaqartunut illunik ataatsimoortarfinnik, sulliveqarfinnut kiisalu sumiiffiup teknikkikkut pilersorneqarneranut atortunik imaqarsinnaavoq. Sanaartulinnginnermi Qinngutsinni sumiiffinnik allanik sanaartorfigissaanermi atugassanik qaqqajunnanik annikitsumik qaartiterisoqalaarsinnaavoq.

Initussuseq Sumiiffimmi inissiat 240-t missaanniittut sananeqarsinnaapput.

Sanaartukkat Inissialiat ammasut pukkitsullu / eqimasut pukkitsullu quleriit pingasunik portutigitillugit sananeqarsinnaapput. Nutaanik sanaartulinnginnermi tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nnutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Nunaminertat sanaartornermut atortunullu atorneqanngitsut sanaartorfigeqqusaanngitsut sanaartorfiunngitsutut uninngaartarfittullu ilusilersorneqassapput nunallu ilisarnaataat imaluunniit pinngortitaanermissut isikkoqaannassallutik.

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmut aqqut pingaarnertut aqqusinermit angallaffiusumit sanaartukkat najukkami aqqutikkut pilersinneqassaaq. Illoqarfiup ilaanik ataasiakkaanik atassusiisumik ataatsimut aqqusineeraliinissaq qularnaarneqassaaq. Sumiiffiup kangiatungaani Siorarsiorfimmut pingaarnertut aqqusinermut angallaffiusumut nunaminertamik qularnaarisoqassaaq. Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit allilerinerit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 217 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4A7 MITSIMMAVIK

4A7

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

218 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA

SUMIIFFIK 4A7 – MITSIMMAVIK Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq Qinngutsinni nuunnguami Mitsimmavimmi (Mitsimmavik) nunaminertaq. Sumiiffik pinngortitaanermisut isikkoqarpoq.

Sumiiffik 11,3 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Pingaarnertut ilusissami nunaminertaq assigiinngissitaartunik inissialiorfissatut, sulliveqarfinnullu immikkoortinneqarsimavoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik inissianik, nunaminertanik sanaartorfigineqanngitsunik, sumiiffimmi najugaqartunut illunik ataatsimoortarfinnik, sulliveqarfinnik kiisalu sumiiffiup teknikkikkut pilersorneqarneranut atortunik imaqarsinnaavoq. Tamatuma saniatigut Qinngutsinni pingaarnertut kuuffinnut atatillugu saliiffimmik pilersitsisoqarsinnaavoq.

Initussuseq Sumiiffimmi inissiat 100-t missaanniittut sananeqarsinnaapput.

Sanaartukkat Nutaanik sanaartulinnginnermi tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Nunaminertat sanaartornermut atortunullu atorneqanngitsut sanaartorfigeqqusaanngitsut sanaartorfiunngitsutut uninngaartarfittullu ilusilersorneqassapput nunallu ilisarnaataat imaluunniit pinngortitaanermissut isikkoqaannassallutik.

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmut aqqut pingaarnertut aqqusinermit angallaffiusumit sanaartukkat najukkami aqqutikkut pingaannginnerusumillu aqqutikkut pilersinneqassaaq. Illoqarfiup ilaanik ataasiakkaanik atassusiisumik ataatsimut aqqusineeraliinissaq qularnaarneqassaaq. Sumiiffiup kangiatungaani Siorarsiorfimmut pingaarnertut aqqusinermut angallaffiusumut nunaminertamik qularnaarisoqassaaq. Sissaq sinerlugu aqqusineeraq sumiiffikkoortoq taassumaluunniit sinaatigoortoq qulakkeerneqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 219 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4A8 NINGITSIVIK

220 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INISSIAQARFIIT QINNGUTSINNI ILLOQARFIUUP ILAA SUMIIFFIK 4A8 – NINGITSIVIK Pissutsit atuuttut Sumiiffimmippoq Qinngutsinni nuummi Alanngumi (Alanngoq) nunaminertaq. Sumiiffik pinngortitaanermisut isikkoqarpoq.

Sumiiffik 11,0 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Pingaarnertut ilusissami nunaminertaq nunaminertaq assigiinngissitaartunik inissialiorfissatut pisortallu suliffeqarfiutaannut immikkoortinneqarsimavoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik inissianik, nunaminertanik sanaartorfigineqanngitsunik, sumiiffimmi najugaqartunut illunik ataatsimoortarfinnik, illunik kiisalu sumiiffiup teknikkikkut pilersorneqarneranut atortunik imaqarsinnaavoq.

Initussuseq Sumiiffimmi inissiat 130-t missaanniittut sananeqarsinnaapput.

Sanaartukkat Inissialiat ammasut pukkitsut / eqimasut pukkitsullu quleriit pingasunik portutigitillugit sananeqarsinnaapput. Nutaanik sanaartulinnginnermi tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq. Illoqarfimmik nutarterineq isaterinerlu Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Nunaminertat sanaartornermut atortunullu atorneqanngitsut sanaartorfigeqqusaanngitsut sanaartorfiunngitsutut uninngaartarfittullu ilusilersorneqassapput nunallu ilisarnaataat imaluunniit pinngortitaanermissut isikkoqaannassallutik.

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmut aqqut najukkami aqqutikkut pingaannginnerusukkut sanaartukkat pilersinneqassaaq. Illoqarfiup ilaanik ataasiakkaanik atassusiisumik ataatsimut aqqusineeraliinissaq qularnaarneqassaaq. Sissaq sinerlugu aqqusineeraq sumiiffikkoortoq taassumaluunniit sinaatigoortoq qulakkeerneqassaaq. Sissaq sinerlugu aqqusineeraq sumiiffikkoortoq taassumaluunniit sinaatigoortoq qulakkeerneqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 221 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4A9 UPPITTALIK

4A9

Mål 1:5.000 0 50 100 150 200 m

222 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIMMI INISSIAQARFIIT QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4A9 – UPPITTALIK Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq nunaminertaq inissiaqarfiup 4A7 – Mitsimmaviup avannamut-kangiatungaaniittoqt. Sumiiffik pinngortitaanermisut isikkoqarpoq Sumiiffik 6,7 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Pingaarnertut ilusissami nunaminertaq nunaminertaq inissialiorfissatut, assigiinngissitaartunik inissialiorfissatut, sulliveqarfinnullu immikkoortinneqarsimavoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik inissianik, nunaminertanik sanaartorfigineqanngitsunik, sumiiffimmi najugaqartunut illunik ataatsimoortarfinnik, sulliveqarfinnut kiisalu sumiiffiup teknikkikkut pilersorneqarneranut atortunik imaqarsinnaavoq. Sanaartulinnginnermi Qinngutsinni sumiiffinnik allanik sanaartorfigissaanermi atugassanik qaqqajunnanik annikitsumik qaartiterisoqalaarsinnaavoq.

Initussuseq Sumiiffimmi inissiat 150-it missaaniittut sananeqarsinnaapput.

Sanaartukkat Quleriikkaarlugit inissialiat quleriit arfinilinnut portutigitillugit sananeqarsinnaapput. Nutaanik sanaartulinnginnermi tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut pimasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Nunaminertat sanaartornermut atortunullu atorneqanngitsut sanaartorfigeqqusaanngitsut sanaartorfiunngitsutut uninngaartarfittullu ilusilersorneqassapput nunallu ilisarnaataat imaluunniit pinngortitaanermissut isikkoqaannassallutik.

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmut aqqut pingaarnertut aqqusinermit angallaffiusumit sanaartukkat najukkami aqqutikkut aqqutikkut pilersinneqassaaq. Illoqarfiup ilaanik ataasiakkaanik atassusiisumik ataatsimut aqqusineeraliinissaq qularnaarneqassaaq. Aqqusineeraq sumiiffikkoortoq taasumaluunniit sinaatigoortoq qulakkeerneqassaaq. Sumiiffiup kangiatungaani Siorarsiorfimmut pingaarnertut aqqusinermut angallaffiusumut nunaminertamik qularnaarisoqassaaq. Avatangiisinut piumasaqaatit nunaminertallu Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. piumasaqaatitaqarfiusut Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. Immikkoortukkuutaarlugit allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 223 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4B3 NUUK AIRPORTEQARFIUP EQQAA. INUUSSUTISSARSIUTEQARFIK

Sikkerhedszone lufthavn

Spærrezone 4B3 vandreservoire

Støjzone lufthavn 65dBA

Mål 1:5.000 Støjzone lufthavn Støjzone 0 50 100 150 200 m 60dBA lufthavn 55dBA

224 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

INUUSSUTISSARSIUTEQARFIIT QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4B3 – NUUK AIRPORT-EQARFIUP EQQAANI INUUSSUTISSARSIUTEQARFIK Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiipoq nunaminertaq Nuuk Airporteqarfiup kangiatungaaniittoq. Sumiiffik pinngortitaanermisut isikkoqarpoq.

Sumiiffik 15,2 ha. Missaaniippoq Pingaarnertut ilusissaa Pingaarnertut ilutsimi nunaminertaq inuussutisarsiuteqarnermut siunertanut immikkoortinneqarpoq, tamassumunnga ilanngullugu ujaqqerivik. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik inuussutissarsiuteqarnermut immikkoortinneqarpoq, tamassumunnga ilanngullugu ujaqqerivik Nuuk Airporteqarfiup allilerneqarnissaanut atugassaq. Sumiiffimmi inissialiortoqassanngilaq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Nutaanik sanaartulinnginnermi tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Illoqarfiup ilaanut pilersaarusiornermi sisorartarfimmiit isikkivik sanaartorfigeqqusaanngitsut eqqarsaatigineqassaaq. Nunaminertat sanaartornermut atortunullu nunallu ilisarnaataat atorneqanngitsut sanaartorfiunngitsutut uninngaartarfittullu ilusilersorneqassapput imaluunniit pinngortitaanermissut isikkoqaannassallutik. Qamuteralaat aqqutaat, sisorartartut ilerni pisuinnaallu aqqutaat pinngortimai eqqarsaatigineqassapput, ataavartumik sanaartuinermi.

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Sumiiffimmi suliffeqarfinnik immikkut mingutsitsisunik nunaminertallu pilersitsisoqassanngilaq. Taamaattorli makku piumasaqaatitaqarfiusut pilersinneqarsinnaapput: • Assilerinermut tunngasuni suliffissuaqarneq assilerinermullu tunngasuni laboratoriaqarneq. • Plastikiusunik naqitsinermut, ipaasanik atortuliornermut suliffeqarfiit. • Kaavititsilluni naqiteriviit, savimineq atorlugu naqiteriviit atuakkanillu naqiteriviit. • Maskiinat saffiorfiit.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 225 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

• Saliisarfiit errorsisarfiillu. • Errorsisarfiit mekaniskiusut kiisalu qamutinut motoorilinnut sullissiviit iluarsaassisarfiilluunniit. • Pujooriviit, neqaarniarfiit.

Mittarfiup eqqaani isumannaallisaanermi killeqarfimmut atatillugu aalajangersakkat ataqqineqassapput. Sumiiffimmi sanaartornermi atortulersuinermilu mittarfimmut atatillugu nipili-ortitsinermut maleruaqqusat ataqqineqassapput. Nunaminertat mittarfiup eqqaani nipiliortitsinermut killeqarfimmut (mittarfimmit 700 meterit) maleruaqqusanut ilaasut nipiliortitsinermut malussarissunut, taakkununnga ilanngullugit inissialiortiternernut atorneqassanngillat. Sumiiffimmi imermut pilersuinermut killigitanut aalajangersakkat ataqqineqassapput, imermut pilersuiffik sumiiffimmiittoq atorunnaarnissaata tungaanut.

Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. Immikkoortukkuutaarlugit allilerinerit

226 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 227 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D1 KUANNINNGUIT

228 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIUNNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4D1 – KUANNINNGUIT Pissutsit atuuttut Sumiiffimmi qooroq qaqqarlu Kuanninnguit ilaaatinneqarpoq. Sumiiffik kitaatungaani Niaqornannguamiit, Quassussuarmut Ukkusisassanullu Kuanninnguit kangiatungaani naqerliumanermut Itillinnguamut inissisimavoq. Pingaarnertut ilusissaa Ilutsimi pingaarnermi nunaminertat sanaartorfiunngitsutut tunniunneqarput. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffiup sanaartorfiunngitsutut atorneqarnissaa aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Sisorartartut aqqutaat eqqarsaatigalugit sukkut tamaana nunamik sanaartorfigeqqusaanngitsut nalimmassaasoqarsinnaavoq. nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmi sisorartartut pisuttuartullu aqqutaat sanaartukkat qulakkeerneqassapput.

Avatangiisinut piumasaqaatit Nunaminertap isumannaallisaaffiusup eqqaani ledningit sarfamik nunaminertallu sakkortuumik sarfatallit pillugit aalajangersakkat ataqqineqassapput. piumasaqaatitaqarfiusut Imermik tigooqqaaviup eqqaani nunaminertamut appakaaffigeqqusaanngitsumut aalajangersakkat ataqqineqassapput.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngillat. allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 229 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D2 QUASSUSSUARMI SISORARTARFIK

230 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4D2 – QUASSUSSUARMI SISORARTARFIK Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq timmisartunik eqqussisarfiup mittarfiullu illutaasa eqqaanni mittarfiup kangiatungaani nunaminertaq. Nunaminertat sullissinermut illuut minnerusoq ataaseq eqqaassanngikkaanni pinngortitaanermissut isikkoqarput. Uinganersaa sisorarnermut atorneqarpoq. Tamatuma saniatigut majuartaateqarpoq.

Sumiiffik 193,2 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Pingaarnertut ilusissami sumiiffik sukisaarsartarfimmut annerusumut immikkoortinneqarsimavoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffiup atorneqarnera ukiuunerani aasaaneranilu timersornermut tunngasunut tamatumunngalu atatillugu sullissinernut, peqatigiiffinni atortorissaarutinut, unnuisarfinnut kiisalu tammaarsimaarfinnut aalajangersarneqassaaq. Immikkoortup iluani aalajangersimasunut inissaqartitsisoqarsinnaavoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Nutaanik sanaartulinnginnermi tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqasaaq. Matumunnga atatillugu sumiiffik sammisassanut pineqartunut immikkoortitaarlugu agguataarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Sisorartarnermut atatillugu nunap qaava iluarsineqarsinnaavoq. sanaartorfigeqqusaanngitsut Nunaminertat sanaartorfiunngitsut torersuutinneqassapput. nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmut aqqut nunaminertallu biilinut uninngaviusut sanaartukkat angallannikkut isumannaallisaanermut tunngasut pissutigalugit aqquserngup Aqisseqarajuup kangiatungaanut aalajangersarneqassapput. Sumiiffimmut ataatsimut aqqusinermik aqqusineeqqamillu aalajangersaasoqassaaq illoqarfimmut tamarmut pingaarnertut aqqusineeqqanut pilersaarusiornikkut ataqatigiissaarneqartussamik.

Avatangiisinut piumasaqaatit Qaartartuusiviup eqqaani nunaminertamut isumannaallisaaffiusumut nunaminertallu aalajangersakkat ataqqineqassapput. piumasaqaatitaqarfiusut Mittarfiup eqqaani isumannaallisaanermi killeqarfimmut atatillugu aalajangersakkat ataqqineqassapput.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 231 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Sumiiffimmi sanaartornermi atortulersuinermilu mittarfimmut atatillugu nipiliortitsinermut maleruaqqusat ataqqineqassapput. Nunaminertat mittarfiup eqqaani nipiliortitsinermut killeqarfimmut (mittarfimmit 700 meterit) maleruaqqusanut ilaasut nipiliortitsinermut malussarissunut, taakkununnga ilanngullugit inissialiortiternernut atorneqassanngillat. Imermik tigooqqaaviup eqqaani killeqarfimmut aalajangersakkat ataqqineqassapput.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allilerinerit

232 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 233 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D3 EQINGA

234 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT QINNGUTTA ILLOQARFITTAA SUMIIFFIK 4D3 – EQUINGA Pissutsit atuuttut Sumiiffimi nunaminertaq kuup paavata kujataaneersoq ilaatinneqarpoq kil-leqarlunilu sumiiffimmi qiterisaqarfimmut 4C1 aamma inissiaqarfinnut 4A4 kangia´tungaanut kujataa´tungaanullu.

Sumiiffik 7,0 ha missaaniippoq

Pingaarnertut ilusissaa Pingaarnertut ilusissami sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut sukisaar-sartarfimmullu annerusumut immikkoortinneqarsimavoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiif-fimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqar-poq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik nunaminertatut sanaartorfigeqqusaanngitsunit sukisaarsaarnermul-lu atortunit, angallatinut nuannaariartaatinut umiatsialivimmit, sukisaarsaar-tarfinnit nunamilu umiatsianik inaalitsivinnit atorneqartussanngorlugu aalaja-ngersarneqarpoq.

Imaatigut sumiiffimmi umiatsiat taleqqasarfiannik pilersitsisoqarsinnaavoq.

Sunngiffimmi umiatsianut talittarfiliortoqarneratigut nunami atortorissaarutit pilersinneqarsinnaapput.

Sumiiffiup iluani orsussaarniarfimmik imaatigut orsersortarfilimmik pilersitsi-soqarsinnaavoq. Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. Sanaartukkat Nutaanik sanaartulinnginnermi tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqasaaq. Sanaartukkat portunerpaaffimmikkut annerpaamik quleriit sisamaasinnaap-put.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Nunaminertat sineriaanik nunaminertallu sanaartorfigeqqusaan-ngitsut sanaartorfigineqanngitsunut allan-ngortitsisoqassatillugu tamanna nunallu ilisarnaataat illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalaja-ngersarneqasaaq. Nunaminertat sanaartorfigineqarsimanngitsut torersuutinneqassapput.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 235 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmu aqqusinikkut ingerlaarneq pissasaaq 4C1-mit – sanaar-tukkat Pisissianit. Pisuinnaat aqqutaanik illoqarfinnut ataasiakkaanut atassusiisunik qulakkee-risoqassaaq. Avatangiisinut piumasaqaatit nunami-nertallu Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. allilerinerit

236 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 237 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D4 QUASSUSSUARMI SISORARTARFIK

238 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4D4 – ISULIFFIK Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq nunaminertaq inissiaqarfiup 4A6 – Pinguaraq – kangiatungaaniittoq. Sumiiffik iliveqarfittut aaqqissuunneqarsinnaalluni

Sumiiffik 10,8 ha. Missaaniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Pingaarnertut ilutsimi sumiffik sanaartorfigeqqusaangitsutut, iliveqarfittullu immikkoortinneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffiup atorneqarfissaa iliveqarfittut tamassumunngalu atortorissaarutaanut aalajangersarneqassaaq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi inissialianik inissititerinermi ilusilersuinermilu sumiiffiup sanaartorfigeqqusaanngitsutut inissisimaffia eqqarsaatigineqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq.

Nunaminertat Pinngortitami naasoqarneq sapinngisaq naapertorlugu sanaartorfigeqqusaanngitsut mianerineqssaaq. nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffimmut aqqut pingaanermit illoqarfiup ilaata aqquserngatigut sanaartukkat pilersinneqassaaq. Sumiiffik sinerlugu aqqusineeraq sumiiffiup kujataatungaani qunnersuarmiit sanaartorfigineqanngitsumiit sumiiffiup avannaatungaani qalorsaasamut sanaartorfigineqanngitsumut qulakkeerneqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaateqartoqanngilaq allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 239 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D5 QINNGUTSINNI KUUK

St øjzone luf thav n 55dB A

4D5

Mål 1:7.500 0 100 200 300 m

240 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT OMRÅDE 3D1 FRIHOLDTE OMRÅDER

NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4D5 – QINNGUTSINNI KUUK Pissutsit atuuttut Sumiiffimmi Qinngutsinni sissami kuummiit kangiatungaanut Qallussuarmut kooqarfik ilaatinneqarpoq. Sumiiffik pinngortinneqarnermisut isikkoqarneruvoq Qinngutsinnulli aqqusinermit pingaarnermit napineqarsimalluni.

Sumiiffik 37,8 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Ilutsimi pingaarnermi nunaminertat sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarput. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanani atorneqartussatut aalajangersaaffigineqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Sumiiffiup ammasuunera, qutaarluunera naggorissutullu isikkua allanngortinneqassanngillat.

Nunaminertat Sumiiffiup kujammut kitaatungaani nivinngaavimmik sanaartorfigeqqusaanngitsut paasissutissaavittalimmik nasiffiusaliortoqarsinnaavoq. nunallu ilisarnaataat Sumiiffiup sineriaa atuarlugu aqqusiineraliortoqarsinnaavoq aamma assersuutigalugu sumiiffiup avannaatungaata killinga atuarlugu tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu.

Angallannermut teknikkimullu Umiatsialivimmi Eqinganiit inissiaqarfiup Taqqissorfiup sanaartukkat kitaatungaanut kuuk ikaarlugu aamma kitaatungaani sissamiit kangiatungaani tatsip tungaanut aqqusiineeqqat qulakkeerneqassapput.

Avatangiisinut piumasaqaatit Ledningit sakkortuumik sarfatillit eqqaanni nunaminertaq nunaminertallu isumannaallisaaffiusoq pillugu aalajangersakkat ataqqineqassapput. piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 241 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D6 QINNGUTSINNI NARSARSUAQ

242 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4D6 – QINNGUTSINNI NARSARSUAQ Pissutsit atuuttut Sumiiffimmi Qinngutta kangiatungaani Ukkusissallu sinaatungaani narsartarsuaq ilaatinneqarpoq. Nunaminertaq pinngortinneqarnermisut isikkoqarneruvoq.

Sumiiffik 24,3 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Ilutsimi pingaarnermi nunaminertaq sunngiffimmi sanaartukkanut anginerusunut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffimmik atuinissamut sumiiffiup sukisaarsartarfimmi sanaatukkanit atorneqarnissaa aalajangersaneqarpoq, tassunga ilanngullugu umiatsianik inissiisarfittut, peqatigiiffinni atortorissaaruteqarfittut sisorartartullu aqqutaattut kiisalu meeqqerivittut atorneqassaaq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Nutaanik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Sumiiffiup kangiatungaa kujataatungaalu atuarlugit sisorartartut sanaartukkat aqqutaat arpaffissarlu qulakkeerneqassapput.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 243 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D7 QINNGUTSINNI QOORORSUIT

244 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4D7 – QINNGUTSINNI QOORORSUIT Pissutsit atuuttut Qinngutsinni sumiiffimmiipput qoororsuit marluk, aappaa kangiatungaanit kimmoortoq aappaalu avannaatungaanit kujammoortoq; Ningitsiviup Pingorsuullu kujataatungaanni aamma Mitsimmavik qummut atuarlugu Ningitsiviup Pinguaqqallu kujataatungaanni. Sumiiffik pinngortinnerqarnermisut isikkoqarneruvoq.

Sumiiffik 13,3 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Ilutsimmi pingaarnermi nunaminertat sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarput. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi sanaartortoqarsinnaanngilaq. Taamaattorlu soorlu pinnguartarfittut ittunik sukisaarsartarfinnik sanasoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Qoororsuup kujataatungaani nivinngavitalimmik sanaartorfigeqqusaanngitsut nasiffiusaliortoqarsinnaavoq, taannalu siunissami Uppitallup nunallu ilisarnaataat kujataatungaani kaajallariamiit aqquteqassaaq. Qoororsuit napillugit aqqusineeraliornermi sukkut tamaana tummeqqiortoqarsinnaavoq, aqusialiortoqarsinnaavoq ungaluusaliortoqarsinnaallunilu.

Angallannermut teknikkimullu Sisorarfiup tungqaanut aqqusinermut pingaarnermut nunaminertaq sanaartukkat aamma Qinngorput aqqusaarlugu aqqusinermut pingaannginnermut nunaminertat qulakkeerneqassapput. Qoororsuit atuarlugit aqqusiinneraq aamma qoororsuit napillugit sisorartartut aqqutaat apparfillu qulakkeerneqassapput.

Avatangiisinut piumasaqaatit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. nunaminertallu piumasaqaatitaqarfiusut

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 245 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D8 NIAQORNANNGUAQ

246 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4D8 – NIAQORNANNGUAQ Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq Quassussuup avannaatungaani Niaqornannguaq sissap avannaatungaaniittoq kangiatungaaniittorlu. Nunaminertaq pinngortinneqarnermisut isikkoqarpoq. Sumiiffik 34,9 ha. missaanniippoq.

Pingaarnertut ilusissaa Ilutsimi pingaarnermi nunaminertaq sukisaasartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffiup sisoraaserluni ooqattaasarfittut, ooqattaasarfittut, illup iluani ooqattaasarfittut, motorcrossertarfittut, gocardertarfittut assigisaatulluunniit sukisaarsartarfittut sanaartugartalittut, tassungalu atasunik sullissinernik peqatigiiffimmilu atortorissaarutitalittut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Qaartiterutaasimavimmut qaninnerpaamik 500 meterinik ungasitsigisumi taamaallaat sanaartortoqarsinnaavoq. Nutaanik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq. Nunaminertami appakaaffigeqqusaanngitsumi silami sukisaarsartarfimmik sanaartugartalimmik pilersitsisoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Qamuteraat aqqutaat, sisorartartut aqqutaat pinngortitamilu sanaartorfigeqqusaanngitsut angalaartartut ataavartumik aamma sanaartornerni, ilaatigut nunallu ilisarnaataat qaartartuusiviup tungaanut aqquserniornermi, eqqarsaatigineqassapput.

Angallannermut teknikkimullu Qaartartuusiviup tungaanut aqqusinissamut nunaminertaq sanaartukkat qulakkeerneqassaaq. Niaqornannguit kitaanut taamtullu kangiatatungaanut. Sumiiffimmi kikkunnilluunniit atorneqarsinnaasumik bilinut inissiisarfiliortoqarsinnaavoq, taamaalilluni Kuannginnguit tungaannut aqqusineq ikorfartorniarlugulusooq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Qaartartuusiviup eqqaani nunaminertamut isumannaallisakkamut nunaminertallu aalajangersakkat ataqqineqassapput.

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 247 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

piumasaqaatitaqarfiusut Sumiiffimmi sanaartornermi atortulersuinermilu mittarfimmut atatillugu nipiliortitsinermut maleruaqqusat ataqqineqassapput. Nunaminertat mittarfiup eqqaani nipiliortitsinermut killeqarfimmut (mittarfimmit 700 meterit) maleruaqqusanut ilaasut nipiliortitsinermut malussarissunut, taakkununnga ilanngullugit inissialiortiternernut atorneqassanngillat.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allilerinerit

248 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 249 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D9 QUASSUSSUAQ AVANNAA-KITAA

Sikkerhedszone lufthavn

Støjzone lufthavn 65dB A Støjzone lufthavn 60dB A

Sikkerhedszone sprængstofmagasin

Støjzone lufthavn 55dB A 4D9

Spærrezone vandreservoire

Mål 1:5.000 Sikkerhedszone 0 50 100 150 200 m sprængstofmagasin

250 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4D9 – QUASSUSSUAQ AVANNAA-KITAA Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq Quassussuup avannaatungaani sissap avannaatungaani kangiatungaanilu Niaqornannguaq. Nunaminertaq pinngortinneqarnermisut isikkoqarneruvoq.

Sumiiffik 30,6 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Ilutsimi pingaarnermi nunaminertaqq sukisaarsartarfittut anginerusunik sanaartugartalittut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffiup motorcrossertarfittut assigisaatulluunniit sukisaarsartarfittut sanaartugartalittut, tassungalu atasunik sullissinernik peqatigiiffimmilu atortorissaarutitalittut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Qaartiterutaasimavimmut qaninnerpaamik 500 meterinik ungasitsigisumi taamaallaat sanaartortoqarsinnaavoq. Nutaanik sanaartortoqannginnerani tamanna illoqarfiup ilaanut pilersaarummi aalajangersarneqassaaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Qaartartuusiviup tungaanut aqqusiniliornissamut nunaminertamik sanaartukkat qulakkeerinittoqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Qaartartuusiviup eqqaani nunaminertamut isumannaallisakkamut nunaminertallu aalajangersakkat ataqqineqassapput. piumasaqaatitaqarfiusut Sumiiffimmi sanaartornermi atortulersuinermilu mittarfimmut atatillugu nipiliortitsinermut maleruaqqusat ataqqineqassapput. Nunaminertat mittarfiup eqqaani nipiliortitsinermut killeqarfimmut (mittarfimmit 700 meterit) maleruaqqusanut ilaasut nipiliortitsinermut malussarissunut, taakkununnga ilanngullugit inissialiortiternernut atorneqassanngillat.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 251 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D10 QALLUSSUAQ

Sikkerhedszone sprængstofmagasin

Støjzone lufthavn 55dB A 4D10

Sikkerhedszone højspændingsledning

Spærrezone vandreservoire

Mål 1:15.000 0 150 300 450 600 m

252 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4D10 – QALLUSSUAQ Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq imeqarfik Qallussuaq. Nunaminertat pinngortinneqarnermisut isikkoqarnerupput. Tatsip kitaatungaani sapusiortoqarsimavoq. Sumiiffik Utoqqarmiut Kangerluarsunnguanit erngup nukinganik nukissiorfimmit innaallagissamut aqqutinik inissiivigineqarsimavoq.

Sumiiffik 171,2 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Ilutsimi pingaarnermi nunaminertaq sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut imermilli tigooqqaaviusinnaasutut atorneqartussanngorlugu aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi imermik tigooqqaanermi teknikkikkut sanaartukkanik taamaallaat sanaartortoqarsinnaavoq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Taseq kujaqqullugu Qinngutsinni kuummiit Kuanninnguit tungaanut sanaartukkat aqqusineeraqarnissaa qulakkeerneqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Napparussuit ledningitallit eqqaanni nunaminertamut nunaminertallu isumannaallisakkamut aalajangersakkat ataqqineqassapput. piumasaqaatitaqarfiusut Imermik tigooqqaaviup eqqaani nunaminertaq appakaaffigeqqusaanngitsoq pillugu aalajangersakkat ataqqineqassapput.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 253 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4D11 QUASSUSSUAQ UKKUSSISSARLU

254 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIIT SANAARTORFIGEQQUSAANNGITSUT SUKISAARSARTARFIILLU QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4D11 – QUASSUSSUAQ UKKUSSISSARLU Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiipput Quassussuup qaava aamma qaqqaq Ukkusissat.

Pingaarnertut ilusissaa Ilutsimi pingaarnermi nunaminertaq sanaartorfigeqqusaanngitsutut tunniunneqarpoq.

Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik sanaartorfigeqqusaanngitsutut aalajangersarneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Sumiiffimmi teknikkimut atortuliortoqarsinnaavoq, tassunga ilanngullugu telep napparutaatai.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartorfigeqqusaanngitsut nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Quassussuup qaavatigut kitaatungaaniit kangimut aamma sanaartukkat Ukkusissat qaavani qaqqat marluk qaasigut kujtaatungaaniit avannaatungaanut aqqusineeqarnissaa qulakkeerneqassaaq.

Avatangiisinut piumasaqaatit Napparussuit ledningitallit eqqaanni nunaminertamut nunaminertallu isumannaallisakkamut aalajangersakkat ataqqineqassapput. piumasaqaatitaqarfiusut Imermik tigooqqaaviup eqqaani nunaminertaq appakaaffigeqqusaanngitsoq pillugu aalajangersakkat ataqqineqassapput.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 255 NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

SUMIIFFIK 4E1 NIAQORNANNGUAQ KANGIANI QAARTARTUUSIVIK

256 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT NUUP KOMMUNEA ILLOQARFIUP SUKISAARSARFIINUT PILERSAARUT

TEKNIKKIKKUT SANAARTUKKAT QINNGUTSINNI ILLOQARFIUP ILAA SUMIIFFIK 4E1 – NIAQORNANNGUAQ KANGIANI QAARTARTUUSIVIK Pissutsit atuuttut Sumiiffimmiippoq sissap tungaanut Niaqornannguup kangiatungaani nunaminertaq.

Sumiiffik 7,9 ha. missaanniippoq. Pingaarnertut ilusissaa Ilutsimi pingaarnermi nunaminertaq teknikkikkut sanaartukkanut tunniunneqarpoq. Illoqarfiup ilaanut Illoqarfiup ilaanut pilersaarutit imaannut nalinginnaasumik killiliussat pilersaarusiornermut sumiiffimmut atuupput. Tamatuma saniatigut ima killiliussatut aalajangersakkat aalajangersaasoqarpoq:

Nunaminertanik atuineq Sumiiffik qaartartuusivittut tunniunneqarpoq.

Initussuseq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Sanaartukkat Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Illoqarfimmik nutarterineq Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. isaterinerlu

Eriagisariallit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq.

Nunaminertat Nunaminertat sanaartukkanut atortunullu atorneqanngitsut sanaartorfigeqqusaanngitsut pinngortitatut isikkoqartinneqassapput. nunallu ilisarnaataat

Angallannermut teknikkimullu Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. sanaartukkat

Avatangiisinut piumasaqaatit Qaartartuusiviup eqqaani nunaminertaq isumannaallisaaffiusoq nunaminertallu pillugu aalajangersakkat ataqqineqassapput. Qaartartuusiviup piumasaqaatitaqarfiusut eqqaani nunaminertami isumannaallisakkami sanaartortoqassanngilaq.

Immikkoortukkuutaarlugit Immikkut piumasaqaatitaqanngilaq. allilerinerit

ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMUT KILLILIUSSAT 257 NUUP KOMMUNEA SIUNNERSUUT KOMMUNEMUT PILERSAARUT 2005 – 2014

258 ILLOQARFIUP ILAANUT PILERSAARUSIORNERMI KILLILIUSSAT