Atua Raket 2012
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ATUA•RAKET 2012 1 Meeqqat tamarmik ilinniarnissamik pigin- naatitaaffeqarput. IBIS nunarsuarmi meeqqat tamarmik atualernis- saannik qulakkeerin- ninniarnermut suleqa- taavoq. AtuaRakettimi oqaluttuat atuarlugit meeqqat atuarnissamik piginnaatitaaffeqarne- AtuaRakettiga! rannut tunngasunik aallusseqataavutit. Ateq: Najugaq: Atuarfik: Ilinniartitaaneq ineriartortitsisarpoq Atuaqatigiit: 2 ATUA•RAKET 2012 MEEQQAT LIBERIAMI PINNGORTITAQ SULISORINE- INUIAQATIGIIT SORSUNNEQ MEEQQAT SILALLU PISSUSAA QARTARNERAT PIORSARSIMASSUSERLU EQQISSINERLU AtuaRaket 2012-imut tikilluaritsi / 4 Kuup killingani motorcykelinik errorsisarfik / 55 HANNE SELNÆSIMIT Siulequt / 6 PETER THYGESENIMIT Meeqqat sulisorineqartarnerat – SAMMISAQ / 58 Rappertartut Harperimiut / 60 NUKARLERNUT ATUFFASSISSUTILLU HANNE SELNÆSIMIT Blessing gummiplantageami / 9 HANNE SELNÆSIMIT Manna Ilinniartitsisukka paasisinnaanerulerpakka -Daniel Boliviamiu / 62 Cyrus USA-liarusuppoq / 17 CHRISTINA JENSENIMIT HANNE SELNÆSIMIT Inuiaqatigiit piorsarsimassuserlu – SAMMISAQ / 64 Liberiami meeqqat – SAMMISAQ / 22 Siuterorsuit / 66 Lezly Boliviamiit ANNETTE HERZOGIMIT -Allakkassinnut qujanarsuaq / 24 LISE JOSEFSEN HERMANNIMIT ANGAJULLERNUT Saaniluk silatooq / 27 Erastusip Liberia VM-imut anngutsinniarpaa / 76 LENE FAUERBYMIT HANNE SELNÆSIMIT Pinngortitaq silallu pissusaa Nivissat vampyrinoortuupput … / 81 –SAMMISAQ / 34 HENRIK EINSPORIMIT Celiap toqunissani annilaangaginikuusimavaa / 89 AKULLERNUT RIKKE BRUNTSE DAHLIMIT Rose atuarfimmi ingerlarsorpoq / 36 HANNE SELNÆSIMIT Sorsunneq eqqissinerlu – SAMMISAQ / 94 Atuarfik ingerlarsortiguk / 40 Unnuap Ullaallu Inui / 97 Meeqqat sorsuffimmiut ikiorlugit LISE BIDSTRUPIMIT atualerteqqikkit / 42 2011-mi Atuarneq Nunarsuarmi Tamarmip 2012-imi Ullut pisoqartitsiviusut / 44 ingerlasimanera / 108 Alersip tammarnera / 46 Atuakkiortut assiliartalersuisullu / 110 KATRINE MARIE GULDAGERIMIT 2 3 AtuaRaket 2012-imut tikilluaritsi - Liberialiaqataagit Takorlooriaruk sialussuartumi aqqusinikkut marulloqaqisukkut maneeqi- sisamat, sorsunnerup nalaani pikitsitsisunit tiguagaaqqasimasut, sukkullu biilerlutit. Siuninni aqqusineq itersarsuaqalersimammat aqqusi- maannali atuartunngorsimasut. neeruteriasaartoq, tassanilu lastbiilit aqqusinermi sannerlutik marullum- mut kinngusimallutik, biilit qaavi kisimik takuneqarsinnaanngorlutik. Ukioq kingulleq AtuaRakettimi Carsten Jensen allappoq: ”Atuarsinnaanani Taava ingerlaqqikkallarunnarnak paasissavat. soorlu tassa inimi mikisumi matoqaranilu igalaaqanngitsumi mattus- saaqalluni.” Neriuppugut AtuaRaketti Liberiami meeqqat inuuneranni Liberia ukiut 14-it innuttaasunit sorsuffiusimavoq, aqquserngit, illut, igalaamik ammaassisuussasoq nunamilu pinngortitaq silallu pissusaa, innaallagissap erngullu aqqutai aserugaasimallutik – aamma atuarfiit sorsunneq eqqissinerlu aamma Afrikamiut piorsarsimassutsikkut pisuus- quliugaangata arfineq-pingasut aserugaasimasarput. Nunaavoq kusanar- suterpassui pillugit matumik ammaassissasoq. toq naggorissorlu, orpippassuarujussualik qaqortunillu sioralinnik sis- salik. Nunaavorli angalaffigiuminaatsorujussuaq, tassami suut tamarmik Neriuppugut AtuaRaketti atuarfissinni atuarusussuseqalersitsissasoq, nunap iluani ataqatigiissitsisut aqquserngit, ikaartarfiit, bussit, timmisar- aamma neriuutigaarput illit, meeqqat tamarmik atuarnissamik pigin- tut ikaartaatillu suli amigaataammata. Atuarfiit ilinniartitsisullu aamma naatitaaffeqarnerannik sorsoqataassasutit. 2015-inngornissaanut ukiut amigaataapput. Taamaammat 2003-mi eqqissineqarmalli IBIS-ip meeqqat pingasuinnanngorput, politikerillu neriorsuinikuupput taamanikkussa- atuarfinnut uterteqqinnissaat sulissutigilerpaa. mut nunarsuarmi meeqqat tamarmik atualersimassasut. Ataatsimoorluta politikerinut takutitsigu, meeqqat tamarmik atuarneq allannerlu ilik- Nunarsuarmi meeqqat 67 millionit suli atuartuungillat, meeqqallu taakku kartariaqaraat, taamaaliornikkut nunarsuarmi meeqqanut tamanut ilarpassui Afrikami najugaqarput, ilai Liberiami. Inuusuttut amerlasuut matut igalaallu ammarneqassapput. Liberiami innuttaasut imminnut sorsuunnerata nalaanni atuanngitsuuis- simapput taamaalillutillu allanneq atuarnerlu ilinnianngitsoorlugu. Nunarsuarmut igalaamik ammaaqataagit Taakku maanna IBIS-ip atuartuunissaannut nutaamik periarfissippai. Ukioq manna AtuaRakettip atuartunngoqqinnissamut aqqut sammivaa. Atuarluarisi Atuakkamiipput Rose 14-inik ukiulik nunap sanilianiit qimaasariaqarsi- masoq maannalu Liberiami atualersimasoq, John, atuarunnaarluni mo- torcykelinik errorsinermik inuussuteqalersimasoq, aamma qatanngutigiit Helle Gudmandsen 4 ATUA•RAKET 2012 ATUA•RAKET 2012 5 Angutitoqqap sianiinaarneqarnera SIULEQUT, ALLATTOQ PETER TYGESEN · TITARTAASOQ: PETER WALDORPH qaluttuutissavassi, angutitoqaq oqarpoq. Ulloq naallugu seqin- Onersimavoq, maannali unnummat nillataarpoq. Eqqaat taarinnaavoq, ikumatitalli qaamaneranit imminnut isigisinnaapput. -Qanganngorpoq sianiinaarneqarsimanera oqaluttuarissavara. Uanga aningaasat amigaatigileruttorikka sanilitta nersussuaatiga perusuppaa. Tamanna oqaloqatigiissutigaarput, naggataatigullu isumaqatigiissuteqarpugut: Nersussuaatiga 3000 kr.-lerlugu pisia- rissavaa. Tamanna pappiaqqamut allappaa uangalu taanna atsior- para. Allassinnaannginnamali krydsilioriarlunga inussama ipaanik sms-ikkullu, Facebookikkut mailikkullu nalunaaruteqarsinnaap- ´atsiorpunga´. Taamaalilluta isumaqatigiissusiornerput naammas- put. Imaluunniit imminnut nalunaarfigisinnaapput oqaluttuanil- sivarput. Nersussuaq pivaa, 500 kr-innarnilli tunillunga. Oqarpoq luunniit atuarlutik. Inuit uumasuni tassatuaapput atuarsinnaasut isumaqatigiissummi taama allaqqasoq. Ernera illoqarfimmi sulif- allassinnaasullu. Taamaalilluta uumasoqatitsinnit immikkooru- fimminit angerlarami isumaqatigiissut atuarpaa. Sianiinnerarpaa- teqaqaagut. nga. Tassa taama ernerma oqarfigaanga. Sanilittami isumaqatigi- -Kaar´, Sabrina oqarpoq. Taamatut eqqarsaatigineq ajoraluar- issummi allassimavaa uanga nersussuaq 500 kr-nnassutigissagiga. para. Tassalu taanna atsiorsimavara. -Ssch! John isussuppoq. Utoqqaq oqalutsillugu qalliinnarlugu -Ilaa eqqumiik, angutitoqaq oqarpoq, tamatta uumasuuvugut oqaluttassanngilatit! ukallitut timmiaaqatullu: Tamatta ameqarpugut meqqoqarluta- -Taamaakkaluartoq atuarneq ilinniarnikuunngisaannarpara, luunniit, avateqarpugut suloqarlutaluunniit, iseqarpugut, siuteqar- angutitoqaq oqarpoq. Meeraagallarama atuarfeqanngilaq. Maanna pugut nerisagullu qanitsigut pisarlugit. Tamatta nipeqarpugut, inuit uannut ilumoortumik oqalunnersut paasineq ajorpara. Allanit oqaloqatigiittarpugut. Inuilli uumasunit kisiartaapput imminnut atuffanneqarnissara pisariaqartittuaannarpara. allakkatigut nalunaarfigeqatigiinnissamik ilikkarsimasut. Qaarsuni -Uani atuakkami allassimavoq, nunarsuarmi meeqqat 67 mil- kigartuillutik imaluunniit qalipaasiutit atorlugit allassinnaasut. lionit allannermik atuarnermillu ilinniarlutik atuartunngorsin- Inuit nalunaarutitik ungasissumi atuagassanngorlugit nassius- naanngitsut. Angutitoqqatut uumatut, Sabrina oqarpoq. sinnaavaat. Aamma atuakkatigut tusagassiuutitigut, allakkatigut -Ingasappallaaqaaq, John isumaqarpoq. ikiorneqartariaqarput. 6 ATUA•RAKET 2012 ATUA•RAKET 2012 7 Blessing gummiplantageami Blessing ALLATTOQ: HANNE SELNÆS · ASSIT: TINE HARDEN Aluu, Blessingimik ateqarpunga. Qulingiluanik ukioqarpunga. Plantageami najugaqarpunga, ataataga gummissamik maqitit- sisarpoq. Gummi orpinnit imaattunit pisuuvoq. Orpik kigaraan- ni gummi skålimut orpimmi nivingasumut kusertarpoq. Ilinniartitsisunngorusuppunga. Ilinniartitsisoq pitsaasoq. Meeqqat eqqissisimanngikkaangata annersittassanngilakka. Angusalutsiinnartassavakka. 8 NUKARLIIT 9 Illutta saani anaa- nagalu. 11-ulluta maani najugaqar- pugut. Marlunnik ineeraqarpoq inilu mikisoq. Aamma maani sinittar- pugut. Ilinniartitsisuma allattarfis- suarmut allannikuusai ullut tamaasa nipituumik atu- artarpagut. ”Ataasinngorneq, marlunngorneq, pingasun- ngorneq, sisamanngorneq, tallimanngorneq, arfininngor- neq aamma sapaat. Atua- qatigiit tamatta ataatsikkut nipituumik atuartarpugut. Angajuga paneqarpoq. Tallimanik qaammatilik. Alussaat atorlugu imertippara. 10 ATUA•RAKET 2012 11 Tamatta aalajanger- simasunik sulias- saqartarpugut. Uanga ini sanertarpara. Ullaat tamaasa anaa- nama siniffia iluar- saattarpara. Aamma uanga tassani sinittar- punga. Illumi siniffiit marluinnaapput. 12 ATUA•RAKET 2012 ATUA•RAKET 2012 13 Ataataga kisimi sulif- feqarpoq. Taamaammat Ikinngutik- ilaanni neqimik pisissutis- kalu. Aamma saqarneq ajorpugut. Uani taakku illuni qaqqortarissat palmit sanileriiaani orpiineersut suliaraakka. najgaqarput. Qaqqortarissat miseran- Pinnguaqa- ngortarput kimittuut, su- tissaarun- aasalerlugit nerisarpagut. neq ajor- pugut. Ikinngutiga ilagalugu nuannarinerpaasarpara. Uani ujaqqanik pinnguarpugut. Ujarak qummut miloriuttarpara. Akunnginnerani ujarak alla nunamiittoq tigussavara. Uanga ajugaavunga. Blessing pillugu uani paasisaqarne- rusinnaavutit ibis.dk/liberiasbørn Se mere til Blessing på ibis.dk/liberiasbørn + film 14 TRIN 1 15 Cyrus USA-liarusuppoq ALLATTOQ: HANNE SELNÆS · ASSIT: TINE HANSEN lloqarfeeqqami Cyrusip najugaqarfigisaani aqqusinerni angallat- Itoqanngimmat nipaaqaaq. Sila kiaqimmat matut igalaallu tamar- mik ammammata illuniit oqaluppaluttut kisimik tusarsaapput. Ullumi arfininngorneruvoq. Inuit errorsipput illullu silataannut manioraallutik. Ilaalu ivikkanut illulluunniit qaavinut panerserlu- git iliorarsimavaat. Tikiukkatta Cyrusip atisani erroreersimavai. Eqqaat torerpoq. Illup saava sanerneqaqqammivoq. Kukkukuut marluk sioqqaniipput. Cy- rusikkut illuat marrarmik