DOCSLIB.ORG

Euskaldun Etorkinak Amerikan

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Euskaldun Etorkinak Amerikan TXOMIN PEILLEN (koord.) Edurne Alegria Jokin Apalategi Ur Apalategi Xabier Apaolaza Gorka Aulestia Paulo Iztueta Roldan Jimeno EUSKALDUN ETORKINAK AMERIKETAN © Txomin Peillen (koord.) © Utriusque Vasconiae Lehen argitaraldia: Donostia, 2003ko uztaila ISBN: 84-932654-9-7 Lege-gordailua: Diseinua eta maketazioa: P.I.A. UTRIUSQUE VASCONIAE - Ategorrieta Hiribidea, 3-3. 20013 Donostia. Tel.: 943-270433 Banatzailea: BITARTE - 31195 Berriozar (Nafarroa). Tel.: 948-302239 TXOMIN PEILLEN (koord.) Edurne Alegria Jokin Apalategi Ur Apalategi Xabier Apaolaza Gorka Aulestia Paulo Iztueta Roldan Jimeno EUSKALDUN ETORKINAK AMERIKETAN Utriusque Vasconiae AURKIBIDEA Lehen hitzak . 7 Euskaldunak eta Venezuela. Caracasko Erret Konpainia Gipuzkoarra (1728-1785) eta 1936ko erbestaldia. Edurne ALEGRIA AIERDI . 11 Euskal emigrazio eta exilio amerikarraren zenbait ezaugarri (XV-XVIII). Jokin APALATEGI BEGIRISTAIN . 39 Amerikak, euskal idazle berrien paratopia hautatua. Ur APALATEGI IDIRIN . 83 Gerrate zibila baino lehen. Xabier APAOLAZA . 107 Andima Ibinagabeitia Ameriketan. Gorka AULESTIA . 119 Euzko-Gogoa (1950-59): Erbesteko euskaltzaleen lan kolektibo gaitza. Paulo IZTUETA ARMENDARIZ . 135 Gerra zibilaren ondoko euskal diasporaren identitatea folklorearen bidez: Caracasko Eusko Etxea. Roldan J IMENO ARANGUREN . 157 5 LEHEN HITZAK Baionako fakultatean 2001ean Euskal Herritik eta Ameriketarik bildu ginenean, gure xedea izan zen Ameriketara joan ziren euskaldunen eta haien ondokoen ekarpenaz balorazio baten egitea: bai Euskal He- rriari emanak baita beren aberri berriei ekarriak. Bilduma honetan eus - karaz jardunaldietan irakurri ziren txostenak eskaintzen dizkizuegu. Lehenik eta behin, Jokin Apalategik, joale arrunten gizarte sailka - pen bat eman zigun, eta honela erakutsi zigun, “artzain euskaldun” sailkatzea aurreiritzia dela. Mendeetan zehar, gure etorkinak arrantza - le, itsasgizon, herri eraikitzaile, eskulangile eta salerosle izan zirela, ge- roago nekazariak ere joan baziren ere. Orain Ipar Ameriketan artzai- nari estatua egin diote, dagoeneko, lehenagoko lanbidea delako. Edurne Alegriak, Venezuelan jaio euskaldun andereak salerospe - netan Caracasko Konpaniak Euskal Herrian eta Ameriketan eduki era - gina aztertu zigun, baita euskaldunek Venezuelari eman ekonomia bultzada. Gero 1936tik landako eta berak bizitu hango giro abertzalea zein zen. Gorka Aulestiak azpimarratu zigun zer garrantzia izan zuen An- dima Ibinagabeitia idazleak, euskal itzultzaileak, euskaltzale amorratuak, eta euskaltzaleen sortzaile, sustatzaileak. Aitor dezadan hari zor diogula Jon Mirandek eta biok ere Parisen euskaldun eta idazle bilakatzea. Paulo Iztuetak kontatu zigun Jokin Zaitegik Ameriketan (Gua- temalan) zer lan eraman zuen: ahaztu gabe haren itzulpenak Platon eta Sofoklesenak, Zaitegi izan baitzen lehenbiziko euskal literatura aldiz - karia Euzko-Gogoa Ameriketan atera zuena. 7 Ameriketako euskaldunen kulturaren beste bi ikuspegi eman diz - kigute Roldan Jimeno Arangurenek folklorearen euskal kulturak Vene- zuelako euskaldunen artean duen garrantziaz, eta Ur Apalategik gaur - ko euskal idazleengan Estatu Batuek duten erakarpenaz. Euskaldunek Ameriketan orokorki bildu ospea, espainol batzuek menpekotasunetik, apaltasunetik etorri dela, idatzi dute? Ala ardies - pen hori ezin ulertuz eta bekaiztuz, espainol ondokoek hala nola Bor- ges, Neruda eta Sarmientok euskaldunei, amerindiarrei erakutsi gai- tzespenez mintzo ziren? Zenbat nahi guk idatzi, zoritxarrez, gaurko Sánchez Albornoz, Jorge Semprun, Georges Sarre eta Bernard Henri Lévy ez dira hobe. Zeharka erantzun zuten txostenek erdal idazleek eta besteek eus - kaldunez dituzten topikoen aurka. Unamunok berak zioenaz “birritan espainola” bilbotarraren ondotik Waldo Franck-ek Txilen 1937an ar- gitaratu España Virgen liburuan “La comedia del vasco” lotsagarria ida- tzi zuen, zeinean euskalduna basati, apal, erlisio funtsik gabe, hizkun- tza literatura gabe, artistarik gabe, iheslari herri bat irudikatzen zuen: “... Espainolak bidean aurkitzen duen guztiari buru ematen dio, tragikoaren sendimendua hor dago. Euskaldunek, alderantziz topake - tari ihes egiten dio eta urruntze horretan dago komediaren gogoa”. Nork desafiatu du Espainiako erregea, bere burua lehen amerikar bezala aldarrikatuz? Lope de Agirrek. Nork askatu ditu Borgesen eta Nerudaren herriak? Euskaldun ondoko batek, Bolivar-ek. Hori al da ihes egitea, menpeko izatea? Zein dira Espainian frankismoaren aurka ia bakarrak borrokatu direnak? Euskaldunak. Hori al da komediaren gogoa? Komedia dira Inkisitore eta Konkistadore Gaztelako elite arra - za amorratu horren jokabide eta predikuak. Tragedia zer da? Frantzian norekin ikasi dute gizonaren tragedia zer den Pascal eta Racine Frantziako idazle handienek? Duvergier de Hauranne euskaldunarekin. Topikoak ez dira errugabe eta kaltegabeko iritziak Francoren ga- raian, eta beharbada oraindik badaude horrelako liburuak, espainol paradoretan kanpotarrek eta herritarrek jakin dezaten nola jardun zuen nola ibil. Espainia kristautasunaren goi amasa zaintzen zutela Gaztelako eli- za jende eta mistikoek, Espainiarren handitasun eta nortasuna 8 Gaztelako soldadoek, aldiz katalanak eta euskaldunak lanean eta eko - nomian baizik ez zirela nabarmentzen eta, horregatik Espainiaren zer - bitzuan izan behar zutela. Orain kalte egiteko beste hiztegi batekin berdin idazten da. Zorionez kastillanoek beren “una monja-un mili - tar” xedeak apur bat galdu dituzte... bizitzeko. Waldo Franck-ek euskaldunen basati arraza bezala mintzo denean ba al daki Ganboako Petiri, Aita Vitoriak nazioarteko zuzenbidea as- matu zuela, eta espainol barbaria buru egiteko, De Indiis eta De Iure belli idatzi? Basatia ote zen euskal idazle eta Mexikoko lehen apezpiku Zumarraga erregearengandik lortu zuena Mexikoko amerindiarrak ez esklabo jartzea, eta nahuatlezko lehen eskola eraikitzea eta dotrina itzulpena eragitea. Basatiak ote ziren Garay Buenos Airesen eraikitzailea eta Zabala Montevideoren fundatzailea? Basati Loiolako semea? Ez gi- nen zapaltzaile kume horien begietan basatiak izango Euskal Herria estatua izan balitz? Denbora berean erbestetu horiek beti atosten zituzten herrien zer - bitzuan jartzen ziren. Ez al zuen Larrañaga euskaldun semeak Uru- guain hezkuntza sistema sortu, lehenbiziko unibertsitatea eraikiarazi eta Arechavaleta euskaldunak jakintzalaritza garatu, baita Montevi- deoko ur hornidura sistema antolatu. Lan polita basatientzat. Gaz- telaniazko kulturari Gabriela Alçayaga Mistralek ez al zuen Nobel saria irabazi eta zenbat idazle, jakintzalari eta politika gizon ez du eman eus - kaldunen diasporak. Berrikiago Zaitegik Guatemalan lizeo bat sortu zuenean eta Martin Ugalde euskal idazle bezainbat Venezuelako erdal hizkuntzan kazetari eta idazle handia, hala nola Bizente Amezaga, Uruguain eta Venezuelan ingeles eta euskara erakasle handia, baita euskal idazle ere. Euskaldun etorkinek benetan ez zuten beren erroekin moztu. Mistralek, adibidez, bere euskalduntasuna goraipatu zuen. Euskaldun ondoko zen batek ziostan bi aberri zituela Uruguai eta Euskal Herria. Frankismoaren urte beltzenetan erbesteko euskal idazle horiek Buenos Airesen, Caracasen eta Mexikon gerra zibil aurreko euskal su hazia ez zuten iraungitzen utzi. Ameriketako lurrak ez dira beti euskal sorkun- tzan antzuak izan, Hemeretzigarren mendean Jose Mendiague batek bere obra osoa Montevideon idatzi du, Iparragirrek kantuak ondu, Otaño eta Otxalde herri horietan egon, herri haietan euskara bizi-bizi - rik zegoenean. 9 Galdera bat egin daiteke zergatik nafartarrek eta iparraldekoek Ameriketan hain ederki kausitu duten eta ez beren herrian. Erantzuna argi dago euskaldunak ez zirela herri horietan baldintza onetan kan - potik zetorren frantses eta espainol industriari egokitzeko: elite kon- tserbatzailea boterearen jabe eta baserrizalea; ahaztu zaiguna latifundio eta maisterrekin erraz bizi burgesia, zela hala nola Abbadia 40 etxalde - ren jabe, “Morrosko” hazpandarra ia ehunena. Erronkariko jende hus - tuketaren arrazoia, Mariano mendigatxa Bidangozeko azken euskaldu - nak Azkueri idatzi zion lurrak “bizpairoren eskuetan” zeudela; halan lehen garagardotegia ez zuen Baztandar batek Baztanen eraiki, baina “Corona” Hego Amerikako lehen garagardogintza izan zen. Meta di- tzakegu zuberotarrek, benafartarrek, garai nafartarrek, lapurtarrek sor- tu enpresak Euskal Herrian ezin eginez joan zirenak. Gaur Hego eta Ertamerikan euskal sentimendua eta atxikimen - dua gorde duten gure arbasoen ondokoak ugari ditugu; konzientzia hori, ber ezagutza hori politikaz erbestetuei zor diete. Hemeretzigarren mendean karlista erbestetuek Laurak bat sentimendua sortu zuten, baita, Xabier Apaolazak erakutsi bezala, gerra zibilaren aurretik garatu ideologiak berekin eraman eta sotilki erein ere; azkenik Zazpiak bat ere diasporaren bil gaia da. Hego amerikar euskaldun horiek hasieran herrian hobeki koka- tzeko bildu ziren, gero besteen errezibitzeko. Denborarekin kirola eta folklorea izan ziren beren kezkak, baina politika erbestetuek beste ja- kinminik piztu zieten: lehenik, Euskal Herriaren historia eta gaurko bizitzaren ezagutzea, gero kultura orokorra, literatura, arte ederrak, musikarenak eta, azkenik, euskararen ikastea. Zer bilakatuko da diasporaren euskaldungoa? Noiz arte iraungo? Uste dut gure euskalduntasuna sendotzen, azkartzen bada, bestelan ez, eta horrek darakusa zenbait ikas dezaketen diasporakoek gugandik, eta zenbatago guk ere haiengandik, haien eskarmentuak, iritziak, ahol - kuak entzunaz. Iparragirrek ederki esana Eman ta zabaltzazu munduan frutua , baina oxala izan dadin
Load more

Recommended publications
  • White, Linda; Batua and Euskaltzaindia, a Unified Basque
    Batua and Euskaltzaindia. A Unified Basque Language and Its Creators * * * Linda White Center for Basque Studies University of Nevada Reno (U.S.A.) The word euskaldun literally means possessor of the Basque language. Although today it is possible to proclaim one's Basqueness and maintain a certain level of Basque ethnicity without speaking euskara, for many the language is still the foundation of the Basque cultural heritage. There are many theories concerning the origin of the Basque language, but they remain only theories. No one really knows if the language sprang up among the ancient inhabitants of what today we call the Basque Country, or if it was imported by immigrants to the region from some other part of the world. We do know that euskara is a language family unto itself. It is not a member of the Indo-European language family, a large group that embraces the Romance, Slavic, and Germanic languages, including English. Because of the lengthy history of the Basques on the Iberian Peninsula, one of the strongest theories about the language is that the Basques and their tongue originated in situ . Basque would then be one of the oldest languages of the region and possibly the original Iberian tongue. On the more fanciful side, popular theories date the language from the Tower of Babel or even link it to the lost continent of Atlantis. Anyone who has attempted to learn Basque as a second language is familiar with some of the more obvious difficulties that arise when dealing with a language that is as different from English as Japanese or Swahili.
    [Show full text]
  • Uztaila-Abuztua 2007 Aldizkari Honek Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskararen Normalkuntzako Zuzendaritza Nagusiaren Laguntza Jaso Du
    161 uztaila-abuztua 2007 Aldizkari honek Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskararen Normalkuntzako Zuzendaritza Nagusiaren laguntza jaso du Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak diruz lagundutako aldizkaria AURKIBIDEA ¶´ ´ ZENBAKI HONETAN 7 GAIAK 11 Prestige: erantzukizunak eta protestak Hego Euskal Herrian IÑAKI BARCENA / ENEKO BORJA / JOSU LARRINAGA / JONE MARTINEZ HISTORIA BIZIA 53 Jose Antonio Arana Martijari elkarrizketa MIEL A. ELUSTONDO EGUNEN GURPILEAN 115 JON BENITO LIONEL JOLY PATXI GAZTELUMENDI © JAKINeko idazlanez inon baliatzerakoan aipa bedi, mesedez, iturria aldizkari irekia da eta ez dator nahitaez idazleen iritziekin bat ZUZENDARIA Joan Mari Torrealdai ERREDAKZIO-ARDURADUNA Xabier Eizagirre KONTSEILU EDITORIALA Paulo Agirrebaltzategi, Joxe Azurmendi, Joseba Intxausti IDAZKARITZA ETA ADMINISTRAZIOA Tolosa Hiribidea, 103-1.C / 20018 Donostia Tel. 943 21 80 92 / Fax 943 21 82 07 [email protected] www.jakingunea.com 2007ko PREZIOAK BARRUAN HARPIDEDUNA EZ HARPIDEDUNA Harpidetza 45 € — Ale arrunta 7,50 € 9,50 € KANPOAN Harpidetza 48 € — Ale arrunta 8 € 11 € Jabegoa: Jakinkizunak, S.L. Donostia. Lege gordailua: S.S. 25/1977. ISSN: O211/495X Inprimaketa: Leitzaran Grafikak, S.L., Gudarien Etorbidea, 8. Andoain (Gipuzkoa) Ƨ SUMMARY ƥ Ƨ ƥƥ PRESTIGE: RESPONSIBILITIES AND PROTESTS IN THE SOUTH BASQUE COUNTRY Iñaki Barcena, Enero Borja, Josu Larrinaga and Jone Martinez, members of the Parte Hartuz research group of the University of the Basque Coun- try, analyze the features of local responses to global risks, focusing on a reconstruction of the response to the Prestige catastrophe in the South Basque Country. To this end, they resort to texts and materials written by the agents involved (ecologists, institutions, the media and academics, etc.), in addition to interviews conducted with members of associations who organized industrial action and protests at the time (fishermen, surfers, ecologists and volunteers).
    [Show full text]
  • Jean Etxepareren ''Beribilez'' (1931): Bidaia Eta Ideologia
    Jean Etxepareren ”Beribilez” (1931) : bidaia eta ideologia. Aitor Ortiz de Pinedo To cite this version: Aitor Ortiz de Pinedo. Jean Etxepareren ”Beribilez” (1931) : bidaia eta ideologia.. Testuen ikerketa - Filologia. Université Bordeaux-Montaigne III; Euskal Herriko Unibertsitatea-Universidad del País Vasco, 2018. Euskara. tel-01986633 HAL Id: tel-01986633 https://artxiker.ccsd.cnrs.fr/tel-01986633 Submitted on 18 Jan 2019 HAL is a multi-disciplinary open access L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est archive for the deposit and dissemination of sci- destinée au dépôt et à la diffusion de documents entific research documents, whether they are pub- scientifiques de niveau recherche, publiés ou non, lished or not. The documents may come from émanant des établissements d’enseignement et de teaching and research institutions in France or recherche français ou étrangers, des laboratoires abroad, or from public or private research centers. publics ou privés. Jean Etxepareren ”Beribilez” (1931) : bidaia eta ideologia Aitor Ortiz de Pinedo To cite this version: Aitor Ortiz de Pinedo. Jean Etxepareren ”Beribilez” (1931) : bidaia eta ideologia. domain_shs.litt. Université Michel de Montaigne - Bordeaux III, 2018. Euskara. <NNT : 2018BOR30027>. <tel- 01961691> HAL Id: tel-01961691 https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-01961691 Submitted on 20 Dec 2018 HAL is a multi-disciplinary open access L’archive ouverte pluridisciplinaire HAL, est archive for the deposit and dissemination of sci- destinée au dépôt et à la diffusion de documents entific research documents, whether they are pub- scientifiques de niveau recherche, publiés ou non, lished or not. The documents may come from émanant des établissements d’enseignement et de teaching and research institutions in France or recherche français ou étrangers, des laboratoires abroad, or from public or private research centers.
    [Show full text]
  • Biblioteca Digital De Periodistas Vascos: Proyecto De Investigación
    EUSKAL KAZETARIEN LIBURUTEGI DIGITALA: IKERKETA-PROIEKTUA BIBLIOTECA DIGITAL DE PERIODISTAS VASCOS: PROYECTO DE INVESTIGACIÓN JAVIER DÍAZ NOCI Aurkibidea Índice AURKEZPENA PRESENTACIÓN IKERKETAREN KOMENIGARRITASUNA PERTINENCIA Y OPORTUNIDAD DE LA INVESTIGACIÓN ZIENTZI KOMUNITATERAKO EKARPENAK CONTRIBUCIONES A LA COMUNIDAD CIENTÍFICA KAZETARITZAREN HISTORIA HISTORIA DEL PERIODISMO KAZETARITZAREN HISTORIA ESPAINIAN HISTORIA DEL PERIODISMO EN ESPAÑA KAZETARITZAREN HISTORIA EUSKAL HERRIAN HISTORIA DEL PERIODISMO VASCO EUSKARAZKO KAZETARITZAREN HISTORIA HISTORIA DEL PERIODISMO EN EUSKARA HIZTEGIAK DICCIONARIOS ALDIZKARIEN HIZTEGIAK DICCIONARIO DE PUBLICACIONES PERIÓDICAS KAZETARIEN HIZTEGIAK DICCIONARIO DE PERIODISTAS KAZETARIEN BIOGRAFI WEBGUNEAK PORTALES BIOGRÁFICOS DE PERIODISTAS KAZETARIEI BURUZKO WEBGUNEAK ETA HEMEROTECA DIGITALAK PORTALES SOBRE PERIODISTAS Y HEMEROTECAS DIGITALES WEBGUNEAREN EGITURA ESTRUCTURA DEL PORTAL ALDERDI TEKNIKOAK ASPECTOS TÉCNICOS BIOGRAFIATURIKO KAZETARIEN HAUTAKETA SELECCIÓN DE PERIODISTAS BIOGRAFIADOS TESTUEN ARGITALPEN-IRIZPIDEAK CRITERIOS DE EDICIÓN DE LOS TEXTOS ALDERDI JURIDIKOAK: AUTORE-ESKUBIDEAK ASPECTOS JURÍDICOS: DERECHOS DE AUTOR Eskubide moralak Derechos morales Erreprodukzio-eskubideak Derechos de reproducción Lan intelektuala Obra intelectual Jabetza materiala Propiedad material Disposiziorako eta komunikazio publikorako eskubideakDerechos de puesta a disposición y comunicación pública BEHAR TEKNIKOAK NECESIDADES TÉCNICAS KONKLUSIOAK ETA PROPOSAMENAK CONCLUSIONES Y PROPUESTAS BIBLIOGRAFÍA BIBLIOGRAFÍA
    [Show full text]
  • Euskal Testuak Eta Irakurketa Ohiturak (1919-1936) (Books, Journals and Readers in the Basque Country in Twentieth Century
    Liburuak, aldizkariak eta irakurleak XX. mendeko Euskal Herrian. Euskal testuak eta irakurketa ohiturak (1919-1936) (Books, journals and readers in the Basque Country in Twentieth Century. Texts in Basque language and reading costumes (1919-1936)) Díaz Noci, Javier Euskal Herriko Unibertsitatea Gizarte eta komunikazioen Fakultatea Sarriena auzoa 48940 Leioa BIBLID [1136-6834 (1998), 27; 61-85] XX. mendeko lehen herenean, 20.eko eta 30.eko hamarkadetan batik bat, euskaldunen irakurtze-ohiturak nabarmenki aldatu ziren. Literaturari esker eta kazetaritzari esker gertatu zen hori. Eusko Ikaskuntzaren eta Euskaltzaindiaren sorrerak ere izan zuen eraginik fenomeno hartan. Testu honetan zenbait datu berri emanez, eta argitalpenen (liburuen eta aldizkarien) historia eginez, euskaldunek nola bilbotzen zuten errealitatearen eta gizartearen errepresentazioa (pentsamoldea, alegia) aztertzen da, bi ikuspuntutatik: ekoizpenaren aldetik eta jasotzearen aldetik, autoreen eta irakurleen aldetik hain zuzen ere. Giltz-Hitzak: Liburuak. Aldizkariak. Euskara. Kazetaritza. XX. Pentsamoldea. Kultur historia. En el primer tercio del siglo XX, sobre todo en las décadas de los años 20 y 30, se produce un cambio sustancial en los hábitos lectores de los vasconparlantes. Ello sucedió gracias a la literatura y al periodismo. El nacimiento de la Sociedad de Estudios Vascos y de la Academia de la Lengua Vasca tuvieron también mucho que ver en este fenómeno. En esta investigación, en la se aportan algunos datos hasta ahora inéditos, a través de la historia de las publicaciones (libros y publicaciones periódicas), se pretende reconstruir cuál era la representación de la realidad y la sociedad que construían los vascoparlantes (su modo de pensamiento, en definitiva), desde dos puntos de vista: el de la producción y el de la recepción, el del autor y el del lector.
    [Show full text]
  • 75º Aniversario Del Congreso De Oñati: (1918-1993)
    75.º ANIVERSARIO DEL CONGRESO DE OÑATI (1918-1993) Fr. Luis Villasante RIEV. Revista Internacional de los Estudios Vascos. Año 42. Tomo XXXIX. N.º 1 (1994), p. 77-96 ISSN 0212-7016 Donostia: Eusko Ikaskuntza En el año 1968, coincidiendo con el 50.º aniversario de la fundación de Euskaltzaindia-Real Academia de la Lengua Vasca, se celebro en Arantzazu un Congreso convocado por dicha Academia y que tenía por fin hallar la solución al problema de la lengua literaria común. Fue la misma Academia la que pidió al académico Sr. Mi- chelena que expusiera el plan o esbozo general, así como los caminos en orden a conseguir este objetivo. Aun- que en el plan de Michelena la adopción de la h en la ortografía vasca no es más que un detalle entre otros muchos, en realidad fue el que acaparó la atención y se convirtió en símbolo del euskera común. Teniendo en cuenta que las lenguas abandonadas a su suerte —y éste ha sido el caso del euskera— se disgregan y distan- cian cada vez más, la unificación vendrá de tomar como guía el pasado. Esta parece ser la línea directriz del plan Michelena; y la adopción de la h no es más que una aplicación de dicho principio. 1968 urtean, Euskaltzaindia sortu zeneko 50. urtemuga zela eta, Akademia horrek deituriko Kongresu bat egin zen Arantzazun, beraren helburua literatur hizkuntza batuaren arazoari irtenbidea aurkitzea zelarik. Helburua lor- tzearren, Akademiak berak Mitxelena jaun euskaltzainari plan edo zirriborro orokor bat azal zezan eskatu zion, bai eta hartarako jarraitu beharreko bideak.
    [Show full text]
  • Urtarrila-Otsaila 2007 Aldizkari Honek Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskararen Normalkuntzako Zuzendaritza Nagusiaren Laguntza Jaso Du
    158 urtarrila-otsaila 2007 Aldizkari honek Gipuzkoako Foru Aldundiko Euskararen Normalkuntzako Zuzendaritza Nagusiaren laguntza jaso du Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak diruz lagundutako aldizkaria AURKIBIDEA ¶´ ´ ZENBAKI HONETAN 7 LIBURUAK 11 Euskal liburugintza 2005 JOAN MARI TORREALDAI GAI NAGUSIA 50eko hamarkada euskal kulturan 53 Jakin (1956), aurreko eta berehalako testuinguruan JOSEBA INTXAUSTI 77 Hizkuntz ereduaren eztabaida Jakinlarien bilerak JOXE AZURMENDI GAIAK 123 Pio Barojaren euskotasunaz JON MIRANDE © JAKINeko idazlanez inon baliatzerakoan aipa bedi, mesedez, iturria aldizkari irekia da eta ez dator nahitaez idazleen iritziekin bat ZUZENDARIA Joan Mari Torrealdai ERREDAKZIO-ARDURADUNA Xabier Eizagirre KONTSEILU EDITORIALA Paulo Agirrebaltzategi, Joxe Azurmendi, Joseba Intxausti IDAZKARITZA ETA ADMINISTRAZIOA Tolosa Hiribidea, 103-1.C / 20018 Donostia Tel. 943 21 80 92 / Fax 943 21 82 07 [email protected] www.jakingunea.com 2007ko PREZIOAK BARRUAN HARPIDEDUNA EZ HARPIDEDUNA Harpidetza 45 € — Ale arrunta 7,50 € 9,50 € KANPOAN Harpidetza 48 € — Ale arrunta 8 € 11 € Jabegoa: Jakinkizunak, S.L. Donostia. Lege gordailua: S.S. 25/1977. ISSN: O211/495X Inprimaketa: Leitzaran Grafikak, S.L., Gudarien Etorbidea, 8. Andoain (Gipuzkoa) Ƨ SUMMARY ƥ Ƨ ƥƥ BASQUE BIBLIOGRAPHY 2005 Joan Mari Torrealdai, the editor of Jakin, publishes appraisal of the devel- opment of bibliographical publication in the Basque language during 2006. In this year, 2,016 books were published in the Basque language, 165 more than in 2004. Most of these publications are school books (30,6%), followed by children’s and young people’s literature (23%), books on human and social sciences (21,5%) and literature for adults (12,2%). Torrealdai has been cataloguing Basque bibliographical publica- tion since 1976.
    [Show full text]
  • Allieres Berria.Indd
    B ASQUE CLASSICS SERIES This collection seeks to provide in English translation key texts and authors in the cultural development of the Basque Country. It will The Basques encompass anonymous works authored by the “community” to the BASQUE CLASSICS texts of Modern Age polemicists authored in the defense of Euskara SE RIES (the Basque language) and Basque political institutions. The Basque Classics Series will also publish anthologies and books of key near by Jacques Allières contemporary scholars of outstanding and enduring worth who have 11 made original and serious contributions to our understanding of Basque history, linguistics, and culture. With an Introduction by BEÑAT OYHARÇABAL Many modern French speakers have come to know about the Basques through Jacques Allières’s concise, reliable book, which we now publish in English for the first time. Published in the 1970s, before the post-Franco Spanish constitution and the creation of the autonomous communities on the South side of the border and written from the perspective of the north, The Basques this book provides and invaluable snapshot of a time and place in Basque history. The book is part of the Presses Universitaires de France’s well- known collection Que sais-je? (What do I know about?), one of which is Allières’s The Basques, about the Basque Country and its inhabitants. A linguist, Allières has much to say about the language, but he is well versed on many other subjects. Prehistory, history, geography, economy, and much more are presented in this slender little volume. As Allières states in his introduction, offering information about the Basques in such a limited format is almost impossible.
    [Show full text]
  • B12785118.Pdf (1.726Mb)
    Informe Global CAJA SIGNATURA IRI-ARTX 001 CAJA DESCRIPCIÓN Caja 1: Biografía-Curriculum Vitae CARPETA SIGNATURA 01.01 CARPETA DESCRIPCIÓN Carpeta 1: DOCUMENTO SIGNATURA DOCUMENTO DESCRIPCIÓN Carta, 1989 dic. 12, Bilbao. Recibí de A. Irigoien. Rte.: Arqueología de Intervención en Bizkaia CARPETA SIGNATURA 01.02 CARPETA DESCRIPCIÓN Carpeta 2 DOCUMENTO SIGNATURA DOCUMENTO DESCRIPCIÓN “Bilbao” hiriaren inguruan CARPETA SIGNATURA 01.03 CARPETA DESCRIPCIÓN Carpeta 3 DOCUMENTO SIGNATURA DOCUMENTO DESCRIPCIÓN Hizkuntzaren inguruan / Alfonso Irigoyen. Listado de artículos publicados y no publicados CARPETA SIGNATURA 01.04 CARPETA DESCRIPCIÓN Carpeta 4 DOCUMENTO SIGNATURA DOCUMENTO DESCRIPCIÓN viernes, 05 de septiembre de 2014 Página 1 de 1009 Alfonso Irigoyen y la toponimia vasca y circumpirenaica / Ricardo Ciérbide CARPETA SIGNATURA 01.05 CARPETA DESCRIPCIÓN Carpeta 5 DOCUMENTO SIGNATURA DOCUMENTO DESCRIPCIÓN Datos biográficos enviados por el servicio de documentación de Euskal Telebista, tomados de diferentes fuentes monográficas y publicaciones periódicas. 20 h. CARPETA SIGNATURA 01.06 CARPETA DESCRIPCIÓN Carpeta 6 DOCUMENTO SIGNATURA DOCUMENTO DESCRIPCIÓN Listados de publicaciones de Alfonso Irigoyen CARPETA SIGNATURA 01.07 CARPETA DESCRIPCIÓN Carpeta 7 DOCUMENTO SIGNATURA DOCUMENTO DESCRIPCIÓN Listados de publicaciones de Alfonso Irigoyen CARPETA SIGNATURA 01.08 CARPETA DESCRIPCIÓN Carpeta 8 DOCUMENTO SIGNATURA DOCUMENTO DESCRIPCIÓN Curriculum Vitae de 1995 y 1996 viernes, 05 de septiembre de 2014 Página 2 de 1009 CARPETA SIGNATURA 01.09
    [Show full text]
  • Piarres Lafitteren Ekintzabideak (1920-1944) Kultura Jasoko Euskaltzaleen Sarearen Baitan
    AMELIA HERNÁNDEZ MATA PIARRES LAFITTEREN EKINTZABIDEAK (1920-1944) KULTURA JASOKO EUSKALTZALEEN SAREAREN BAITAN Zuzendariak: Joseba Agirreazkuenaga Zigorraga Javier Díaz Noci IKER-20 EUSKALTZAINDIA 2007 © EUSKALTZAINDIA / R.A.L.V. / A.L.B. Eskubide guztiak jabedunak dira. Ez da zilegi liburuki hau osorik edo zatika kopiatzea, ez sistema infomatikoekin beronen edukia biltzea, ez inongo sistema elektroniko edo meka- nikoz, fotokimikoz, magnetikoz, elektrooptikoz, fotokopiaz, erregistratuz edo beste bitarte- koz berau transmititzea, aipamenetarako izan ezik, argitaratzailearen edo copyrightaren ja- bearen aldez aurreko eta idatzizko baimenik gabe. Preinpresioa: Composiciones RALI, S.A. Particular de Costa, 8-10 - 48010 Bilbao Inprimategia: GRAPHICEMS, Gáficas CEMS, S.L. San Miguel industriagunea 31132 Villatuerta Nafarroa / Navarra ISBN: 978-84-95438-30-0 Lege-gordailua: NA-3060-07 AURKIBIDEA HITZAURREA ............................................... 9 0. SARRERA .............................................. 19 I. PIARRES LAFITTE ...................................... 27 I.1.Bizitza .............................................. 27 I.2. Piarres Lafitteren garaiko politika Iparraldean ................ 33 I.3.Jean Ybarnégaray ..................................... 38 II. PIARRES LAFITTEREN GIRO KULTURALA 1920. ETA 1930. HAMARKADETAN ...................................... 43 II.1. Société des Sciencies, Lettres et Arts de Bayonne ................ 43 II.2. Le Réveil Basque...................................... 47 II.3. Eskualduna 1920. eta 1930.
    [Show full text]
  • Estudio Informativo De La Extensión Del Tranvía De Vitoria – Gasteiz a Zabalgana
    ESTUDIO INFORMATIVO DE LA EXTENSIÓN DEL TRANVÍA DE VITORIA – GASTEIZ A ZABALGANA ANEJO 03.-GEOLOGIA Y GEOTECNIA ENERO 2020 INDICE 1. INTRODUCCIÓN ............................................................................................................................................... 4 1.1. OBJETO DEL INFORME .......................................................................................................................... 4 1.2. CONSIDERACIONES GENERALES........................................................................................................ 4 2. CARACTERÍSTICAS GEOLÓGICAS ................................................................................................................ 4 2.1. HISTORIA GEOLÓGICA .......................................................................................................................... 5 2.2. GEOMORFOLOGÍA.................................................................................................................................. 5 3. GEOLOGÍA DE DETALLE................................................................................................................................. 5 3.1. HIDROLOGÍA E HIDROGEOLOGÍA ........................................................................................................ 6 4. CARACTERÍSTICAS GEOTÉCNICAS DE LOS MATERIALES ....................................................................... 6 5. PROPUESTA DE CAMPAÑA GEOTÉCNICA ..................................................................................................
    [Show full text]
  • Raimundo Olabide, Odon Apraiz; Federiko Belaustegigoitia Eta Luis Gonzalez De Etxabarri
    RAIMUNDO OLABIDE, ODON APRAIZ, FEDERIKO BELAUSTEGIGOITIA ETA LUIS GONZALEZ DE ETXABARRI Vitoria/Gasteiz, 1994.04.22 EN EL 75 ANIVERSARIO DE LA FUNDACION DE LA REAL ACADEMIA DE LA LENGUA VASCA/EUSKALTZAINDIA Vitoria/Gasteiz, 22.04.1994 Juan Pastor Alvarez, Presidente de las Juntas Generales de A raba/Alava Egunon, adiskideak! iBuenos días a todos, queridos amigos! Amigos de Euskaltzaindia, de la Real Academia de la Lengua Vas- ca: Señoras y Señores: Para quien con todo orgullo y de manera responsable ostenta la Presidencia de las Juntas Generales de Alava, y por 10 tanto tiene el honor de representar a esta institución que disfruta de una antigüedad de más de cinco siglos, constituye hoy, ahora, un indiscutible honor acogeros en este salón de plenos, y dirigiros unas palabras. Damos la bienvenida, tan sincera como cordial, al Presidente y a los restantes miembros de una Real Academia de la Lengua Vasca, que en su setenta y cinco aniversario, ha querido acogerse a la hospitalidad de una cámara que, repito, es ya más que cinco veces centenaria. Esta­ mos enormemente satisfechos de teneros aquí, académicos de Euskal­ tzaindia, amigos todos, en este salón de plenos de las Juntas Generales de Alava, de nuestras Arabako Biltzar Nagusiak, que es sede central de una trayectoria iniciada en el año 1463 para culminar en unas realidades operativas, modernas, que fueron definidas en la reinstauración institu­ cional de 1979 en principio como "órgano de participación del pueblo alavés, a través de sus municipios agrupados en hermandades, en la ad­
    [Show full text]