DOCSLIB.ORG

Generał Jan Romer. Pamiętniki, Warszawa 2011

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Generał Jan Romer. Pamiętniki, Warszawa 2011 PAMIĘTNIKI GENERAŁ JAN ROMER PAMIĘTNIKI Warszawa 2011 Redakcja: Joanna Bartołd Korekta: Joanna Bartołd Skład: Andrzej Bohun Okładka: Michał Bernaciak © Copyright by Muzeum Historii Polski © Copyright by Bellona SA Wszystkie prawa zastrzeżone. Żaden fragment książki nie może być w jakikolwiek sposób powielony albo włączony do jakiejkolwiek bazy odtwarzania elektronicznego oraz mechanicznego bez uzyskania wcześniejszej zgody właściciela praw autorskich. Bellona SA prowadzi sprzedaż wysyłkową wszystkich swoich książek z rabatem. www.ksiegarnia.bellona.pl Nasz adres: Bellona SA ul. Grzybowska 77, 00-844 Warszawa Dział Wysyłki: tel. 22 457 03 06, 22 652 27 01 fax 22 620 42 71 www.bellona.pl ISBN 978-83-11-11629-0 SpiS treści WStęp ............................................................................................. 13 SłoWo od WydaWcóW (pierWSzego Wydania) ...................................... 21 SłoWo od redakcji (pierWSzego Wydania) .......................................... 23 Skróty WStępne (1869–1914). Dedykacja żonie i dzieciom. Z życia do lat piętnastu (1869–1884). Lata 1884–1887. Akademia wojsko- wa (1887–1890). Lata porucznikowskie (1890–1894). Szkoła wo- jenna. Ojciec (zm. 1895). W sztabie generalnym. Małżeństwo (1908). Synteza sprawy polskiej. Problem współżycia z Rusinami. Matka (zm. 1913). Dowództwo Lwowskiego Pułku Ar tylerii (1913) .......... 25 Wojna śWiatoWa .................................................................................. 36 na froncie WSchodnim (VII 1914–IX 1915). Wyznanie wiary i nie- wiary. Mobilizacja Lwowskiego Pułku Artylerii. Pierwsza bitwa, 26 VIII. Odwrót na Wereszycę. Bitwa pod Gródkiem, 7 IX. Braki łączności, marnowanie amunicji. Odsiecz Przemyśla, X. Odwrót pod Kraków, 3 XI. Bitwa pod Lima nową, 6 XII. Kontakt z Legionami, 24 XII. Preludium pod Gorlicami. Ofen sywa gorlicka. Ocena taktyki ofensywy. Pierwszy urlop wojenny. Rola osobistego ryzyka w bitwie. Wilkołaz. Atak piechoty forsowany nahajką. Pościg na własną rękę. Sąsiedztwo Legionów .................................................. 37 ii i iii bitWa nad Soczą (jesień 1915). Sytuacja taktyczna i strate- giczna. Włoska ofensywa (15 X–18 XI 1915). Służba łączności. Problem amunicji. Fortyfikacje. Rola klimatu ................................. 64 Walki pozycyjne nad dnieStrem (XI 1915–IV 1916). Znad Soczy nad Dniestr. Walka zimą. Nieudolna maskarada bojowa ........................ 71 Walki pozycyjne pod tolminem (V 1916–II 1917). Nieudała dyplo­ macja. Inspekcja linii Krnu. Atak na Sv. Maria. Bierność na odcin- ku Tolminu. Pierwszy nieudały atak gazowy. Włoska przewaga. Technika łączno ści. Technika maskowania. Organizacja siły ognia. Problem szanowania ko ni. Służba w krasowym śniegu. Teoretyczne studia nad ofensywą i defensywą ..................................................... 76 krótkotrWała Służba W legionach (II–IV 1917). Manifest listopado- wy. Pogląd na sprawę i politykę polską. Częstochowa–Warszawa. Niemiecka buta i nienawiść. Piłsudski ............................................. 95 na froncie tyrolSkim (V–XI 1917). Defensywa. Praktyka przygo­ towania defensy wy. Atak włoski (10 VI 1917–19 VI 1917). Rada wojenna przed ofensywą. Ofensywa na Ortigarę (25 V 1917). Pie­ chota. Artyleria. Stosunki osobiste. Remont armat w polu. Moralne wartości pod-komendnych. Walki o Carzano. „Caporetto” ............... 101 Sette comuni (XI–XII 1917). Brygadierem piechoty. Maskarada sił. Zdobycie Primolano. Rada wojenna przed atakiem na M. Me- letta. Atak na M. Badeneche. Pościg na Col Rosso i M. Val Bella. Zadanie artylerii w ofensywie. Atak podczas mgły ......................... 129 dezorganizacja W ofenSyWie (I–VI 1918). Urlop we Wiedniu. Pogląd na wychowanie dzieci. Odwołanie z urlopu. Braki komunikacyjne. Bra ki amunicyjne. Obowiązki narodu podczas wojny. Nieporozu- mienia co do taktyki artylerii. Moralne wartości żołnierza. Bry- gadierem piechoty. Sytu acja w przededniu ofensywy ...................... 152 oStateczne kontrofenSyWy WłoSkie (VI–XI 1918). Ostatnie drgnienia ofensywy austriackiej. Na stanowisku dowódcy dywizji. Utrzy- manie linii siłami moralnymi. Ostatni urlop wojenny. Ostatnie walki nad Brentą. Ho nor i bohaterstwo. Odwrót w rozpaczliwych warunkach. Zawieszenie broni. Ranny, pojmany do niewoli. Powrót do Polski ............................................................................... 163 W odrodzonej polSce .......................................................................... 179 doWództWo generalnego okręgu lublin (XII 1918–I 1919). Stan or­ ganizacji armii. Czynniki ładu i bezładu. Zamach komunistyczny w Zamo ściu. Osobista akcja w sprawie Lwowa ............................... 181 operacje grupy „bug” (I–III 1919). Rozkaz Naczelnego Wodza. Akcja Rawa Ruska–Żółkiew. Bitwa pod Kulikowem. Zajęcie Lwowa. Bitwa pod Kulparkowem. Szpital na Politechnice. Kontr- ataki ukraińskie. Przegrupowanie na linii Rawy Ruskiej. Akcja zaczepna szkołą żołnierza. Niedomagania moralne i administra- cyjne. „Szkoła” dla 2. Baonu Podhalańskiego. Plan ofensywy dla odciążenia Chełmszczyzny. Atak na Uhnów. Atak na Bełz. Atak i odwrót z Krystynopola. Utrzymanie linii Rawa–Bełz. „Bezintere­ sowność” ziemiaństwa. Wyprawa z uchodźcami do Rawy Ruskiej. Przesu nięcie dowództwa do Rawy. Atak ukraiński na Rawę Ruską. Nasze kontr ataki. Powołanie do Warszawy ....................................... 188 WojSkoWa miSja zakupóW W paryżu (III–XII 1919). Sytuacja material­ na wojska polskiego. Komitet Narodowy. Bez formalności do pracy. Potrze by najbardziej nagłe. Wątpliwości polityczne. Opory biurokratyczne. Spra wa tranzytu. Targi z Francuzami. „Targ” zakaza- ny. Zasady organizacji transportów. Nawiązanie stosunków z An- glią. O poprawę sytuacji transpor towej. Raport w Warszawie. Roz- wiązanie sprawy transportowej wyklucza kontrolę materiału. Nowe stosunki z Anglią. Pośrednictwo Perkinsa. „Cho roby” transporto- we. Opory ze strony Austrii i Włoch. Protegowane paskarstwo. Nowe trudności transportowe. Zapotrzebowanie koni. Drugi raport w Warszawie. Opory i intrygi. Rola polskiej dyplomacji. Propozycja p. Gór skiego. Nowe alarmy. Intrygi „dworskie”. Ostatnie transakcje w Paryżu. W Londynie. Sprawa frachtów morskich. Bez złudzeń. Przegląd mej akcji aprowizacyjnej. Pożegnanie. Członkowie misji .. 233 doWództWo 13. dyW. piechoty i dyW. jazdy (XII 1919–IV 1920). In- trygi w personaliach. Rekonesans frontu bolszewickiego. Tyfus. Braki wy szkolenia moralnego. Pogląd na taktykę bojową. Ugrupo- wania porosyjskie. Sprawa „ukraińska”. Realne oblicze tej sprawy. Płochliwa kawaleria pod Lubarem. Inne moralne niedomagania. Rozbrajanie band chłopskich. Po gląd na demobilizację „Amery- kanów”. Walka z paskarstwem. Inspekcja Naczelnego Wodza. Amerykanie. Sprawa specjalistów wobec demobilizacji „Ameryka- nów”. Indywidualne kształcenie żołnierza. Pierwsza kapituła Vir tuti Militari. Mowa Piłsudskiego. Mój pesymizm. Moje dzieci. Nowa fala pesymizmu. Z rodziną na froncie. Zmienne walki pod Konstan- tynowem. Powrót siostry Naczelnika Państwa z Rosji. Wizyta gen. Henrysa. Walki koło Miropola. Sytuacja materialna oficerów. Imieniny Naczelnika Pań stwa. Walka pod Zwiahlem. Sprawni i ociężali podkomendni. Wynik walk pod Miropolem ..................... 271 WypraWa na koziatyn (IV 1920). Organizacja dywizji kawalerii. Takty ka rajdu. Kuntaktorstwo podkomendnych. Taktyka ataku na dworzec koziatyński. Nowe opory. Osobista interwencja. Zdobycz koziatyńska. Luzowanie ubezpieczenia zdobyczy. Zajęcie Białej Cerkwi. Służba wywiadowcza na obszarze kijowskim. Współpraca z Ukraińcami. Zajęcie Olszanicy. Osobliwe „zamroczenie”. Po- wołanie na inspektora etapów na Ukrainie ....................................... 308 doWództWo etapóW na ukrainie (V, VI 1920). Rozmowy z rządem ukra ińskim. Poglądy Grocholskiego na sprawę ukraińską. Pierw- sze alarmy. Spra wa zarządu kolejami. Trudności pracy z Ukraiń- cami. Sprawy finansów. Dezorientacja taktyczna. Atak na Bu- diennego. Histeria w niepowodzeniu. Wstrzymanie pościgu z wyższego rozkazu .......................................................................... 327 doWództWo Vi armii (VI 1920). Przyczyny niepowodzeń. Projekt „Antibudionnego”. Odwrót grupy Słucz na Korzec–Szepetówkę. Porozumienie z Petlurą. Patria in periculo. Bitwa nad Horyniem. Odwrót na Zbrucz. Walki pod Czarnym Ostrowem. Niedomagania łączności. Dubno stracone. Polityczne sondy Petlury. Nie pora na aksamitne rękawiczki ........................................................................ 342 doWództWo i armii (23 VII–29 VII). Paniczne nastroje. Sytuacja taktyczna. Odwrót z linii Niemna. Roboty fortyfikacyjne. Delegacja rozejmowa. Ocena sytuacji po rozejmie. Cud nad Wisłą. Usunięty z dowództwa ..................................................................................... 364 naczelna kontrola WojSkoWa. Problemy kontroli. Rozterki wewnętrz- ne. Plan porzucenia służby wojskowej. Rola stronnictw i legioni- stów. Doświad czenia personalne. Nadużycia w ogóle. Mieszkania oficerskie. Zaopatrzenie żołnierza. Departament gospodarczy. Kor- pus kontrolerów. Legioniści. Byt materialny. „Straszny” miesiąc ... 380 doWództWo korpuSu W lublinie. Rozterki. Praca organizacyjna. Sprawy administracyjne. Stosunki służbowe. Wojsko i społeczeństwo. Uro- czysto ści. Biały Krzyż. Spekulacja i paskarstwo. Wizyta gen. Hallera. Dwa zloty. W Złojcu. Przyjęcie 8. Pułku Piechoty Legionowej. Wizyta Naczelnika Państwa. Sto sunki z władzami cywilnymi. Kurs informacyjny generałów w Paryżu. Uro czystości w Brukseli. Życie w Paryżu. W Berlinie. Mord Prezydenta RP. Nie co, ale kto mówi.
Load more

Recommended publications
  • Adam Brzechwa-Ajdukiewicz – Ostatni Dowódca 26 Dywizji Piechoty
    ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA HISTORICA 105, 2019 http://dx.doi.org/10.18778/0208-6050.105.07 Konrad A. Czernielewski (Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi)* https://orcid.org/0000-0001-7072-4678 Adam Brzechwa-Ajdukiewicz – ostatni dowódca 26 Dywizji Piechoty Streszczenie. Autor przedstawił postać pułkownika Adama Brzechwy-Ajdukiewicza oraz przebieg jego kariery wojskowej w latach 1914–1939. Adam Ajdukiewicz urodził się w 1894 r. w majątku Komorniki pod Krakowem. Studiował na Politechnice we Lwowie. Był członkiem nie- podległościowych organizacji konspiracyjnych. W 1914 r. został żołnierzem Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego – był m.in. dowódcą kompanii karabinów maszynowych 4 pułku piechoty Legionów. Po kryzysie przysięgowym wcielony został do armii austro-węgierskiej. W listopadzie 1918 r. wstąpił do Wojska Polskiego – brał udział w obronie Lwowa. Ukończył Szkołę Sztabu Gene- ralnego. W armii polskiej pełnił wiele ważnych stanowisk, a zwieńczeniem jego kariery wojskowej było stanowisko dowódcy 26 Dywizji Piechoty, które objął w marcu 1938 r. Autor opisał także krótko jej dzieje: historię jej sformowania, tradycje bojowe pułków i miejsca dyslokacji. W ostat- niej części artykułu omówiono walki dywizji we wrześniu 1939 r., szczególną uwagę poświęcając bitwie nad Bzurą – największej bitwie 1939 r. Autor opisał działania gen. bryg. Adama Brzechwy- -Ajdukiewicza oraz jego losy po 1939 r. Generał znalazł się w niewoli, był jeńcem oflagu VIIA w Murnau. Po jego wyzwoleniu przez wojska amerykańskie został oficerem w 7 Dywizji Piechoty, następnie zastępcą dowódcy Jednostek Wojskowych na Środkowym Wschodzie. Od 1947 r. służył w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia. Po demobilizacji zamieszkał w Londynie. Zmarł 6 czerwca 1954 r. Pochowany został na cmentarzu Kensal Green w Londynie.
    [Show full text]
  • Katyn Massacre
    Katyn massacre This article is about the 1940 massacre of Polish officers The Katyn massacre, also known as the Katyn Forest massacre (Polish: zbrodnia katyńska, 'Katyń crime'), was a mass murder of thousands of Polish military officers, policemen, intellectuals and civilian prisoners of war by Soviet NKVD, based on a proposal from Lavrentiy Beria to execute all members of the Polish Officer Corps. Dated March 5, 1940, this official document was then approved (signed) by the entire Soviet Politburo including Joseph Stalin and Beria. The number of victims is estimated at about 22,000, the most commonly cited number being 21,768. The victims were murdered in the Katyn Forest in Russia, the Kalinin (Tver) and Kharkov prisons and elsewhere. About 8,000 were officers taken prisoner during the 1939 Soviet invasion of Poland, the rest being Poles arrested for allegedly being "intelligence agents, gendarmes, saboteurs, landowners, factory owners, lawyers, priests, and officials." Since Poland's conscription system required every unexempted university graduate to become a reserve officer, the Soviets were able to round up much of the Polish intelligentsia, and the Jewish, Ukrainian, Georgian and Belarusian intelligentsia of Polish citizenship. The "Katyn massacre" refers to the massacre at Katyn Forest, near Katyn-Kharkiv-Mednoye the villages of Katyn and Gnezdovo (ca. 19 km west of Smolensk, memorial Russia), of Polish military officers in the Kozelsk prisoner-of-war camp. This was the largest of the simultaneous executions of prisoners of war from geographically distant Starobelsk and Ostashkov camps, and the executions of political prisoners from West Belarus and West Ukraine, shot on Stalin's orders at Katyn Forest, at the NKVD headquarters in Smolensk, at a Smolensk slaughterhouse, and at prisons in Kalinin (Tver), Kharkov, Moscow, and other Soviet cities.
    [Show full text]
  • Katyn Massacre – Basic Facts
    The Person and the Challenges Volume 3 (2013) Number 2, p. 65–92 Monika Komaniecka, Krystyna Samsonowska, Mateusz Szpytma, Anna Zechenter Monika Komaniecka, Institute of National Remembrance, Cracow, Poland Krystyna Samsonowska, Jagiellonian University, Cracow, Poland Mateusz Szpytma, Institute of National Remembrance, Cracow, Poland Anna Zechenter, Institute of National Remembrance, Cracow, Poland Katyn Massacre – Basic Facts Abstract Katyn is a symbol of the criminal policy of the Soviet system against the Polish nation. The present study aims to demonstrate the basic facts of Katyn massacre – the execution of almost 22,000 people: Polish prisoners of war in Katyn, Kharkov, Kalinin (Tver) and also other Polish prisoners (soldiers and civilians), which took place in the spring of 1940 in different places of the Soviet Ukraine and Belarus republics based on the decision of the Soviet authorities, that is the Political Bureau of All-Union Communist Party (Bolsheviks) of March 5, 1940. This article refers not only to the massacre itself, but also its origin, historical processes and the lies accompanying Katyn massacre. Keywords Katyn massacre, Soviet policy, All-Union Communist Party (Bolsheviks). The term ‘Katyn massacre’ refers to the execution in the spring of 1940 of almost 22,000 people: Polish prisoners of war in Katyn, Kharkov, Kalinin (Tver) and also prisoners (soldiers and civilians), in different places of the Soviet Ukraine and Belarus republics based on the decision of the Soviet authorities, that is the Political Bureau of All-Union Communist Party (Bolsheviks) of March 5, 1940. The commonly used expression referring to the simultaneous murders at many locations includes only the name of one of them, where the bodies of the officers were buried.
    [Show full text]
  • 1 Kurów, 10 Kwietnia 2016 R. Ekscelencjo Czcigodny Ks. Biskupie ! Czcigodni Księża ! Dostojni Goście! Szanowni Państwo !
    Kurów, 10 kwietnia 2016 r. Ekscelencjo Czcigodny Ks. Biskupie ! Czcigodni Księża ! Dostojni Goście! Szanowni Państwo ! Tragiczne wydarzenia rozpoczął zbrodniczy pakt Ribbentrop -Mołotow /23.08.1939/ zawarty między faszystowskimi Niemcami Hitlera, a sowiecką Rosją Stalina. Doprowadził on do /niemieckiej 1.09.1939 i sowieckiej 17.09.1939/ agresji na Polskę – wywołując II wojnę światową. /Już w pierwszych dniach agresji sowieci zamordowali 25 – 30 tys. żołnierzy, policjantów, urzędników i cywilów/. W wigilię Bożego Narodzenia 1939 r. wywieziono w nieznane miejsce i zamordowano blisko 200 kapelanów. Z 9/10 lutego rozpoczęły się deportacje na Syberię. Do niewoli sowieckiej dostało się ponad 250 tys. oficerów i żołnierzy polskich /10 generałów, 55 pułkowników, 126 podpułkowników 5131 oficerów niższego stopnia /majorów - 316, kapitanów- 843, poruczników/ 4096 podoficerów i 181223 szeregowców/. Ponad 14 tys. oficerów umieszczono w obozach w Kozielsku /Rosja/ ok. 4,5 tys., Starobielsku /Ukraina/ ok. 3910 i Ostaszkowie /Rosja/ok. 6,5 tys. Natomiast ok. 7 tys. polskich obywateli: /urzędników, ziemian, nauczycieli, sędziów, prokuratorów, policjantów po aresztowaniu na terenach wschodnich Rzeczypospolitej zajętych przez Armię Czerwoną/ osadzono w innych więzieniach. Dnia 5.03.1940 r. władze sowieckie podjęły zbrodniczą decyzję o rozstrzelaniu 21.857 polskich jeńców /ponad 20% polskiej kadry oficerskiej w 97% narodowości polskiej/. Zbrodni dokonano w: - Katyniu /pod Smoleńskiem (Rosja) gdzie obecnie jest cmentarz/ wymordowano 4410 jeńców z obozu kozielskiego od 3.04.- 12.05.1940 r. /Zginęli tam: kontradmirał Ksawery Czernicki, generałowie: Bronisław Bochatyrewicz, Henryk Minkiewicz i Mieczysław Smorawiński. Jedyna kobieta, która zginęła w Katyniu ppor. rez. Janina Lewandowska (32 lata), córka gen. Józefa Dowbór-Muśnickiego organizatora i dowódcy I Korpusu Polskiego w Rosji (1917-1918), dowódcy zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego z 27 XII-1918 r./.
    [Show full text]
  • Wojna Kawalerii
    RYS. RAFAŁ ROSKOWIŃSKI NA POCZĄTEK 3 ANNA PUTKIEWICZ REDAKTOR NACZELNY BELWEDER, 11 SIERPNIA 1920 R. „PIŁSUDSKI [...] OSTRO ZAPYTAŁ: – NO I CO MYŚLICIE? ZATRZYMAMY? – WIERZĘ JAK W BOGA, ŻE TU SIĘ SKOŃCZĄ!” * a burzliwa i gwałtowna wojna – rzutująca przecież na cały późniejszy geopolityczny układ sił w Europie – nie została do- mknięta. Wroga pobito, ale dobić go wówczas było nie sposób. Rację miała nasza młodość – pisał w euforii poeta Kazimierz TWierzyński, wspominając narodowe poczucie tryumfu na widok pochodu sowieckich jeńców. Ten świadek polskiej victorii 1920 r. o sobie i współczesnych mówi wtedy jako o „pokoleniu szczęśliwym”, wywodzącym się z narodu, któremu reszta świata coś zawdzięcza. FOT. CEZARY POMYKAŁO FOT. Nie minie jednak kilka lat i w ocalonej przed bolszewikami Europie, która przyglądała się ciekawie tej wojnie, być może nie do końca rozumiejąc jej znaczenie, niewygodna okaże się pamięć, że to właśnie polski żołnierz był w roku dwudziestym emanacją zachodniego świata. I że to na płonącej polskiej scenie tego teatru wojny dopalała się czerwona pożoga. Zmagania Wojska Polskiego z Armią Czerwoną odbywały się na różnych poziomach – było to przede wszystkim starcie militarne, głównie niezawodnej w polu kawalerii, która po obu stronach do- wiodła swej skuteczności i mobilności. Świadome swych racji wojsko zwarło się w śmiertelnym uści- sku w imię różnych wizji świata: tradycji opartej na chrześcijańskich wartościach i chaosu oszalałej rewolucji prowadzącej do totalitaryzmu. Była to wojna o duszę. Wojna przywódców. Wojna oficerów. Wojna żołnierzy. Wojna młodzieży. Wojna wywiadów, w której rozbiliśmy bank i dzięki nam sowiecki nasłuch radiowy zamiast wymiany informacji mógł przez kluczowe 36 godzin nauczyć się na pamięć Ewangelii św.
    [Show full text]
  • Niepodleglosc Tom LXII NOWY 10 PAZDZIERNIK Poprawki.Indd
    Arkadiusz Adamczyk 1 Powstanie Styczniowe jako element myśli politycznej Józefa Piłsudskiego Redakcja Arkadiusz Adamczyk (UJK) – redaktor naczelny; redaktorzy tematyczni: Janusz Mierzwa (UJ), Marek Sioma (UMCS); redaktor językowy: Krzysztof Polechoński (UWr) Rada Programowa: Anna Cienciała (Kansas University), Roch Dąbrowski (Narodowe Centrum Kultury), Adolf Juzwenko (Ossolineum), Zbigniew S. Kowalski (Instytut Józefa Piłsudskiego w Londynie), John Micgiel (Columbia University), Iwan Monolatij (Narodowy Uniwersytet Przykarpacki w Iwano-Frankiwsku); Waldemar Paruch (UMCS) – przewodniczący, Andrzej Suchictz (Instytut Polski i Muzeum im. gen. W. Sikorskiego w Londynie), Włodzimierz Suleja (Instytut Pamięci Narodowej), Piotr Wandycz (Yale University), Zbigniew Wójcik (IH PAN). WŚRÓD RECENZNETÓW ZAWARTOŚCI „NIEPODLEGŁOŚCI”* Piotr Cichoracki (Uniwersytet Wrocławski), Robert Litwiński (Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie), Jarosław Macała (Uniwersytet Zielonogórski), Przemysław Olstowski (Polska Akademia Nauk), Waldemar Paruch (Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie), Wanda K. Roman (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Tadeusz P. Rutkowski (Uniwersytet Warszawski), Tomasz Sikorski (Uniwersytet Szczeciński); Wojciech Śleszyński (Uniwersytet w Białymstoku), Laszlo Endre Varga (Uniwersytet Kościoła Reformowanego im. Gaspara Karolyi w Budapeszcie), Przemysław Waingertner (Uniwersytet Łódzki), Ireneusz Wojewódzki (Uniwersytet Zielonogórski), Mariusz Wołos (Uniwersytet Pedagogiczny KEN w Krakowie) *Autorzy publikujący w
    [Show full text]
  • POD OBCYMI SZTANDARAMI Generałowie Polskiego Pochodzenia W Siłach Zbrojnych Państw Obcych
    Zbigniew Andrzej Judycki POD OBCYMI SZTANDARAMI Generałowie polskiego pochodzenia w siłach zbrojnych państw obcych Fundacja Polonia Semper Fidelis Muzeum Niepodległości w Warszawie Warszawa 2016 Pod obcymi sztandarami Popularny słownik biograficzny Zbigniew Andrzej Judycki Pod obcymi sztandarami GENERAŁOWIE POLSKIEGO POCHODZENIA W SIŁACH ZBROJNYCH PAŃSTW OBCYCH Popularny słownik biograficzny TOM I Warszawa 2016 Muzeum Niepodległości Al. Solidarności 62, 00-240 Warszawa, tel. 22 826 90 91 Fundacja Polonia Semper Fidelis ul. Kabacki Dukt 14/95, 002-798 Warszawa, http://fundacja-psf.com Recenzenci prof. dr hab. Norbert Kasparek, prof. dr hab. Edward Olszewski Partner projektu Narodowe Archiwum Cyfrowe Tłumaczenia na język angielski Małgorzata Maywald (streszczenia biogramów) BT Diuna (Wprowadzenie i Od autora) Fotografie Narodowe Archiwum Cyfrowe, Centralna Biblioteka Wojskowa, Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, Instytut Biografistyki CAN, Muzeum Kazimierza Pułaskiego w Warce, Archiwum Institut de Recherches Biographiques. Rysunki – portrety Tadeusz Kurek Korekta i adiustacja Anna Kozyra Projekt okładki Maksymilian Judycki Skład i przygotowanie do druku CAN-Pracownia DTP © Copyright by Zbigniew Andrzej Judycki ISBN: 978-83-937112-2-2 ISBN: 978-83-62235-98-8 Muzeum Niepodległości Al. Solidarności 62, 00-240 Warszawa, tel. 22 826 90 91 Fundacja Polonia Semper Fidelis ul. Kabacki Dukt 14/95, 002-798 Warszawa, http://fundacja-psf.com Wykaz skrótów ogólnych i bibliograficznych Recenzenci prof. dr hab. Norbert Kasparek, prof. dr hab. Edward Olszewski Partner projektu Narodowe Archiwum Cyfrowe arch. archiwum CAW Centralne Archiwum Wojskowe cz. część ds. do spraw gub. gubernia Tłumaczenia na język angielski Małgorzata Maywald (streszczenia biogramów) IFOR Implementation Force (międzynarodowe siły wojskowe BT Diuna (Wprowadzenie i Od autora) pod przywództwem NATO) IRB Institut de Recherches Biographiques w Vaudricourt (Francja) k.
    [Show full text]
  • Military Physician
    Military Physician Military Physician Advertising Piotr Lorens MD Quarterly telephone: +48 663 430 191; e-mail: [email protected] Official Organ of the Section of Military Physicians of the Polish Medical Society Print Oficjalny Organ Sekcji Lekarzy Wojskowych Polskiego TECHNET, Kraków Towarzystwa Lekarskiego Circulation: 700 copies Scientific Journal of the Military Institute of Medicine Price PLN 14 Pismo Naukowe Wojskowego Instytutu Medycznego ISSN 0024-0745 Published since 3 January 1920 Number of points assigned by the Polish Ministry of Science and Higher Program Council Members Education (MNiSW) – 6 Chairman Grzegorz Gielerak – Head of the Military Institute of Medicine Editorial Board Members Editor-in-Chief Massimo Barozzi (Italy) Jerzy Kruszewski Nihad El-Ghoul (Palestine) Claudia E. Frey (Germany) Deputy Editors-in-Chief Anna Hauska-Jung (Poland) Krzysztof Korzeniewski Stanisław Ilnicki (Poland) Marek Maruszyński Wiesław W. Jędrzejczak (Poland) Piotr Rapiejko Dariusz Jurkiewicz (Poland) Paweł Kaliński (USA) Secretary Frederick C. Lough (USA) Ewa Jędrzejczak Marc Morillon (Belgium) Arnon Nagler (Israel) Editorial Office Stanisław Niemczyk (Poland) Military Institute of Medicine Krzysztof Paśnik (Poland) 128 Szaserów St. 04-141 Warsaw 44 Francis J. Ring (UK) telephone/fax: +48 261 817 380 Tomasz Rozmysłowicz (USA) e-mail: [email protected] Marek Rudnicki (USA) www.lekarzwojskowy.pl Daniel Schneditz (Austria) © Copyright by Military Institute of Medicine Eugeny Tishchenko (Belarus) Zofia Wańkowicz (Poland) Practical Medicine Publishing House / Medycyna Praktyczna Brenda Wiederhold (USA) Rejtana 2 St. 30-510 Kraków Piotr Zaborowski (Poland) telephone: +48 12 29 34 020, fax: +48 12 29 34 030 e-mail: [email protected] Managing Editor Lidia Miczyńska For many years, “Military Physician” has been indexed in the Polish Medical Bibliography (Polska Bibliografia Lekarska), the Proofreading oldest Polish bibliography database.
    [Show full text]
  • EDWARD RYDZ-ŚMIGŁY a Political and Military Biography
    EDWARD RYDZ-ŚMIGŁY A Political and Military Biography Ryszard Mirowicz Translated and edited by Gregory P. Dziekonski The copyright over the translation has been granted to the translator by the copyright holder of the original Polish text, and I authorize the University of Washington Libraries to make the full text of the English translation available to readers worldwide. TRANSLATOR’S NOTE The original Polish version of this book was written in the 1980s under communist rule, and remained dormant in a censor’s office for over a year. The author was ordered to alter various references concerning the Teschen dispute in 1938 and the Soviet invasion of Poland in alliance with the Nazis in September, 1939. Although the author expressed satisfaction at the eventual compromise between mandated omissions and academic integrity just prior to publication, the translator has made an attempt to add a few footnotes to provide some balance to the narrative. Regarding the customary problems with geographical locations in multiple languages, most locations described in First World War battles on the eastern front in which the Legions were involved and the post-war military operations in the Ukraine, Byelorussia, and Lithuania are in Polish. Otherwise, respective languages for whichever countries in which the geographic locations happened to be situated at the time are used. English names were used for those which possess them, such as “Warsaw,” “Cracow,” “Kaunas,” etc. Numbered footnotes are mostly identical to those in the original text and are listed at the end of each respective section. Footnotes with an asterisk at the bottom of the page are citations which the translator has added.
    [Show full text]
  • ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS Włodzimierz Kozłowski
    ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA HISTORICA 61, 1998 Włodzimierz Kozłowski PUŁKOWNIK JÓZEF PECKA - ŻOŁNIERZ I DOWÓDCA DOPEŁNIENIE „NIEZNANEGO” LOSU (1939-1940) Prezentowany tekst stanowi uzupełnienie zarysu biografii płka J. Pecki, jaki opublikowano w 1981 r.1 Dotyczył on żołnierza Legionów Polskich, oficera Wojska Polskiego w okresie międzywojennym, zajmującego w ostatnich latach niepodległości wyższe stanowiska dowódcze: zastępcy dowódcy 67. pułku piechoty w Brodnicy (1931-1935), dowódcy 58. Pułku Piechoty Wielkopolskiej w Poznaniu i później pułku Korpusu Ochrony Pogranicza „Zdołbunów” w Równem Wołyńskiem. Natomiast we Wrześniu 1939 r. płk J. Pecka był dowódcą piechoty dywizyjnej rezerwowej 38. Dywizji Piechoty, czyli zastępcą dowódcy tego związku taktycznego. Dywizję wystawiono na bazie jednostek Korpusu Ochrony Pogranicza. Dalsze losy płka J. Pecki związane są ściśle z dywizją, która skończyła swój szlak bojowy na przed- polach Lwowa, walcząc do końca z Niemcami. Gdy 38. Dywizja Piechoty, której szeregi szybko topniały podczas zaciętych walk z przeważającymi siłami niemieckimi pod Lwowem, przestała 1 W. Kozłowski, Pułkownik Józef Pecka - żołnierz i dowódca. Zarys biografii, „Acta Universitatis Lodziensis” 1981, Folia Historica 7, s. 185-206. Przy opracowaniu niniejszego tekstu wykorzystano informacje pisemne Liliany Ojrzanowskiej, córki pułkownika z 12IV i 11 VI 1991 г., a także z 8 XI 1995 r. Dane o przebiegu służby wojskowej: Centralne Archiwum Wojskowe, Akta personalne płka J. Pecki, t. 8043. Pierwsza wersja zarysu biografii trafiła do „Rocznika Przemyskiego”. Złożony tam tekst został jednak „rozsypany”, zawierał bowiem zdanie: „Prawdopodobnie zmarł wiosną następnego roku”. Autorowi pozostała jedynie pamiątkowa tzw. szczotka, na której cenzor (?) podkreślił czerwonym kolorem wymienione słowa. Dzięki Wydawnictwu Uniwersytetu Łódzkiego ukazał się zatem wspomniany zarys biografii, recenzowanej ponownie w instytucji wojskowej w Warszawie.
    [Show full text]
  • WŁADYSŁAW BROWNING Z„SUŁTANA” W Cieniuwielkiej Polityki O Polskim Wojsku Zbigniew Wawerprof
    NOWY MAGAZYN O TRADYCJI I CHWALE POLSKIEGO ORĘŻA BROWNING Z „SUŁTANA” ANKONA – operacja epizod spod Monte Cassino 2 Korpusu Polskiego www.polska-zbrojna.pl NR 3 (7) 2018 CENA 9,99 ZŁ (w tym 8% VAT) ISSN 2543-8735 LISOWCZYCY jeźdźcy apokalipsy ze wschodu ICH SPRAWĄ JEST WYBRAĆ jak żydowscy żołnierze z Armii Andersa budowali Izrael prof. Zbigniew Wawer o polskim wojsku w cieniu wielkiej polityki WŁADYSŁAW ANDERSCzas generała WIELKA EWAKUACJA z nowej perspektywy ISSN 25438735 NA POCZĄTEK 3 ANNA PUTKIEWICZ REDAKTOR NACZELNY POLSKA WĘDRUJĄCA ZOSTAWIŁA PO SOBIE SZLAK ZNACZONY TABLICAMI: TĘDY SZEDŁ ŻOŁNIERZ POLSKI. iedy płk Klemens Rudnicki, zaufany ofi cer gen. Władysława Andersa i zastępca dowódcy 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty jako ostatni wsiadał na statek cumujący w krasnowodzkim porcie, pierwsza ewakuacja Polskich Sił Zbrojnych w ZSRS stała się Kfaktem. Był rok 1942, żołnierze i cywile pewnie wciąż jeszcze z niedowie- rzaniem zostawiali za sobą ziemię, którą ze względu na ogrom cierpień FOT. CEZARY POMYKAŁO FOT. tam zadanych, nazwą później „nieludzką”. Na jej brzegu zostawał odpro- wadzający ostatni transport szef bazy ppłk Zygmunt Berling. Ofi cerowie spotkali się wzrokiem. Pułkownik Rudnicki, który wyszedł z łagru, poznał sowiecką Rosję i wiedział, że jakikolwiek sojusz z nią jest mitem. Można było z nią walczyć do śmierci, lub ulec i poddać się – dać się wchłonąć. Pożegnalna wymiana spojrzeń przypieczętowała nie tylko ich życiowe wybory, ale stała się początkiem bolesnego narodowego pęknięcia i podwójnego losu. Ta chwila zwiastowała też nieda- leki kres polskich marzeń o powrocie do ojczyzny, w jej znanym obrazie i granicach. Nieoczekiwany bieg zdarzeń w teatrze działań wojennych przemodelował sojusze, a dla Polaków ustawił nową oś cza- su.
    [Show full text]
  • Przemówienie Okolicznościowe
    Kurów, 2 kwietnia 2017 r. Czcigodny Księże ! Dostojni Goście! Szanowni Państwo ! Tragiczne wydarzenia, które dziś przypominamy, były wynikiem /niemieckiej 1 IX.1939 r. i sowieckiej 17.IX.1939 r./ agresji na Polskę wywołującej II wojnę światową. Już w pierwszych dniach agresji sowieci zamordowali 25 – 30 tys. żołnierzy, policjantów, urzędników i cywilów, a w wigilię Bożego Narodzenia 1939 r. wywieziono w nieznane miejsce i zamordowano blisko 200 kapelanów. Do niewoli sowieckiej dostało się ponad 250 tys. oficerów i żołnierzy polskich /10 generałów, 55 pułkowników, 126 podpułkowników 5131 oficerów niższego stopnia /majorów - 316, kapitanów- 843, poruczników/ 4096 podoficerów i 181223 szeregowców/, których osadzono w obozach i więzieniach podobnie jak ok. 7 tys. naszych rodaków: /urzędników, ziemian, nauczycieli, sędziów, prokuratorów, policjantów/ aresztowanych na wschodnich kresach Rzeczypospolitej zajętych przez Armię Czerwoną. 77 lat temu dnia 5.03.1940 r. władze sowieckie zdecydowały o rozstrzelaniu 21.857 polskich jeńców /ponad 20% polskiej kadry oficerskiej w 97% narodowości polskiej. Było wśród nich 50 kobiet oraz kilkuset bardzo młodych ludzi i ponad 200 kapelanów/. Zbrodni dokonano w: - Katyniu /k. Smoleńska (Rosja) gdzie jest cmentarz/ wymordowano 4410 jeńców z obozu w Kozielsku od 3.04.-12.05.1940 r. /Zginęli tam: kontradmirał Ksawery Czernicki, generałowie: Bronisław Bochatyrewicz, Henryk Minkiewicz i Mieczysław Smorawiński. Jedyna kobieta, która zginęła w Katyniu ppor. rez. Janina Lewandowska (32 lata), córka gen. Józefa Dowbór-Muśnickiego/. - Charkowie (Ukraina) gdzie jest cmentarz /wymordowano 3739 jeńców z obozu w Starobielsku od 5.04.-16.05.1940 r./zginęli tam generałowie: Leon Bielewicz, Stanisław Haller, Aleksander Kowalewski, Kazimierz Orlik – Łukoski, Konstanty Plisowski, Franciszek Sikorski, Leonard Skierski i Piotr Skuratowicz.
    [Show full text]