DOCSLIB.ORG

WŁADYSŁAW BROWNING Z„SUŁTANA” W Cieniuwielkiej Polityki O Polskim Wojsku Zbigniew Wawerprof

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
WŁADYSŁAW BROWNING Z„SUŁTANA” W Cieniuwielkiej Polityki O Polskim Wojsku Zbigniew Wawerprof NOWY MAGAZYN O TRADYCJI I CHWALE POLSKIEGO ORĘŻA BROWNING Z „SUŁTANA” ANKONA – operacja epizod spod Monte Cassino 2 Korpusu Polskiego www.polska-zbrojna.pl NR 3 (7) 2018 CENA 9,99 ZŁ (w tym 8% VAT) ISSN 2543-8735 LISOWCZYCY jeźdźcy apokalipsy ze wschodu ICH SPRAWĄ JEST WYBRAĆ jak żydowscy żołnierze z Armii Andersa budowali Izrael prof. Zbigniew Wawer o polskim wojsku w cieniu wielkiej polityki WŁADYSŁAW ANDERSCzas generała WIELKA EWAKUACJA z nowej perspektywy ISSN 25438735 NA POCZĄTEK 3 ANNA PUTKIEWICZ REDAKTOR NACZELNY POLSKA WĘDRUJĄCA ZOSTAWIŁA PO SOBIE SZLAK ZNACZONY TABLICAMI: TĘDY SZEDŁ ŻOŁNIERZ POLSKI. iedy płk Klemens Rudnicki, zaufany ofi cer gen. Władysława Andersa i zastępca dowódcy 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty jako ostatni wsiadał na statek cumujący w krasnowodzkim porcie, pierwsza ewakuacja Polskich Sił Zbrojnych w ZSRS stała się Kfaktem. Był rok 1942, żołnierze i cywile pewnie wciąż jeszcze z niedowie- rzaniem zostawiali za sobą ziemię, którą ze względu na ogrom cierpień FOT. CEZARY POMYKAŁO FOT. tam zadanych, nazwą później „nieludzką”. Na jej brzegu zostawał odpro- wadzający ostatni transport szef bazy ppłk Zygmunt Berling. Ofi cerowie spotkali się wzrokiem. Pułkownik Rudnicki, który wyszedł z łagru, poznał sowiecką Rosję i wiedział, że jakikolwiek sojusz z nią jest mitem. Można było z nią walczyć do śmierci, lub ulec i poddać się – dać się wchłonąć. Pożegnalna wymiana spojrzeń przypieczętowała nie tylko ich życiowe wybory, ale stała się początkiem bolesnego narodowego pęknięcia i podwójnego losu. Ta chwila zwiastowała też nieda- leki kres polskich marzeń o powrocie do ojczyzny, w jej znanym obrazie i granicach. Nieoczekiwany bieg zdarzeń w teatrze działań wojennych przemodelował sojusze, a dla Polaków ustawił nową oś cza- su. Nie dla wszystkich jednakowo sprawiedliwą. Bo oto Morzem Kaspijskim nadal dziesiątkowani przez choroby, odpływali ci, którzy „zdążyli do Andersa”. Na pozostałych, jak się okaże, miał czekać Zygmunt Berling, ale już z inną ofertą. Jedni i drudzy mieli przed sobą graniczące z cudem zadanie osiągnięcia w najszybszym możliwym czasie pełnej gotowości bojowej. Polskie ofi ary przedwojennej polityki zachodnich mocarstw, przy akompaniamencie błędów naszej polityki, miały stać się teraz jej benefi cjentami. Pod warunkiem, że udowodnią swoją przydatność. Polska, za którą do tej pory nikt obcy nie chciał umierać, stała się nagle podmiotem, na poły konkretnym, na poły lirycznym. Płomienna retoryka dedykowana Polakom rodziła w nich nadzieję na „sojuszniczą wdzięczność”. Wszyscy wiedzieli, że ci dzielni „szaleni, zażarci” żołnierze pójdą się bić za Polskę wszędzie. Nawet kiedy staną naprzeciwko o pokolenie młodszych nie- mieckich strzelców spadochronowych – elity armii Hitlera. Anglia nauczona wiekowym doświadcze- niem nie zamierzała wchodzić do takiej wojny inaczej niż zwykle. A zwykle wchodziła walcząc za pomo- cą szerokiej koalicji sojuszniczych wojsk. Koalicja ta potrzebowała również polskiej krwi. Zdawał sobie z tego sprawę gen. Anders, który wywołany rok wcześniej z celi Łubianki stojąc w nagłej zmianie dekoracji na puszystym dywanie przed Berią i Mierkułowem przyjmował od nich propozycję nie do odrzucenia. Zobaczył w tej nowej rozgrywce między Churchillem a Stalinem szansę dla „sprawy pol- skiej”. Widział też zapewne swoje pięć minut sławy. Później wyprowadził z obcej ziemi polskie wojsko, był wodzem. Dla Polaków to nie tylko nowa odsłona wojny z Niemcami i konieczność przełknięcia soju- szu z Rosją, to także wojna nerwów i wojna z czasem. Anders „przy okazji” wywiózł ze Związku Sowiec- kiego tysiące dzieci polskich. To był czas Generała. Do dziś historycy spierają się, czego było więcej w motywach, którymi się kierował: politycznej przenikliwości czy chęci wojennej sławy? Polska wędrująca zostawiła po sobie szlak znaczony tablicami: Tędy szedł żołnierz polski. Jerozolim- ska Via Dolorosa w III stacji pamięta dłuto por. Adama Zielińskiego, więźnia Kozielska. Zdziwieni alianci nie do końca rozumieli upór gen. Andersa forsującego nieustępliwie zgodę na formowanie jednostek na przedwojenny polski wzór. Plut. Jan Donocik uszył pospiesznie proporczyk w barwach 12 Pułku Uła- nów Podolskich, został on zatknięty w ruinach zdobytego klasztoru na Monte Cassino. Dwustuletnią tradycję pułku odtworzyła garstka ocalałych kawalerzystów. Z wielkiej perspektywy geopolityki historia wędrującej polskiej armii okaże się niebawem tyl ko epizodem, politycznym kłopotem. Ziemia obiecana jej żołnierzy – Rzeczpospolita, nagle niedostępna, spłynęła krwią najlepszych synów. Ta wielka polska epopeja, w której wielu chciało widzieć podobieństwa z biblijnym exodusem, nie ma dobrego zakończenia. Nie jest możliwe jednak myślenie o wolnej Polsce bez pamięci o tym niezwy- kłym, heroicznym rozdziale w historii Wojska Polskiego. 114 nr 3 OKŁADKA: BE&W, KOLORYZACJA SZPONAROKŁADKA: BE&W, MIROSŁAW SPIS TREŚCI Wielcy dowódcy ANTONI LENKIEWICZ 14 14 Anders – życie żołnierza BOGUSŁAW POLAK 22 Urodzony do walki Strategie JULIUSZ S. TYM 28 Generał Anders. Blaski i cienie kampanii 1939 r. JULIUSZ S. TYM 54 Ankona – samodzielna operacja 2 Korpusu Wojna i polityka Orzeł biały ANNA PUTKIEWICZ, PIOTR KORCZYŃSKI 36 Anders – życie żołnierza TOMASZ ZAWISTOWSKI Orzeł z wytwórni akordeonów Rozmowa ze Zbigniewem Wawrem 136 KRZYSZTOF TARKA 96 Kosztowna zabawa „Narodowca” Wojenne epizody Historia mundurów WOJCIECH KRAJEWSKI Wojska Polskiego W cieniu historii 114 Browning z „Sułtana” PAWAŁ ROZDŻESTWIEŃSKI SŁAWOMIR KALBARCZYK 140 Z ziemi włoskiej do Polski 46 Wielka ewakuacja Motoryzacja JAKUB OSTROMĘCKI JAN TARCZYŃSKI Historie ocalone 82 „Ich sprawą jest wybrać”. Jak Żydzi 124 Pana Prezydenta motocyklowy PIOTR KORCZYŃSKI z Armii Andersa budowali Izrael przypadek 142 Od Powstania Warszawskiego BOGUSŁAW POLAK, MICHAŁ POLAK do wojny w Indochinach cz. 2 88 Komuniści przeciwko legendzie Sztandary Wojska Polskiego Rozmowa z Zygmuntem Jatczakiem Generała JAROSŁAW PYCH DOMINIK KAŹMIERSKI 130 Tajemnica skrywana w drzewcu 148 Chłopak patrzył na wojnę Kawalerowie Virtuti Militari ANNA DĄBROWSKA Powroty Podziemie niepodległościowe 53 Żołnierz szaleńczej odwagi MARZENA JÓZEFCZYK, TOMASZ ZAWISTOWSKI KRYSTIAN PIELACHA 134 Polskie ślady w Notre Dame 150 Pod komendą „Orlika” Jednostki specjalne DAWID GOLIK PIOTR KORCZYŃSKI 154 Uderzenie i odskok 64 Śladami polskich komandosów 46 Zapomniane bitwy Życiorysy heroiczne ANDRZEJ ŁYDKA JERZY KIRSZAK 160 Bitwa pod Kaniowem 72 Śmierć pułkownika Karol Reinhold Fanslau na polu chwały Lotnictwo 36 MARIUSZ NIESTRAWSKI 102 Nalot na Sołtanówkę Z arsenału Muzeum Wojska Polskiego MICHAŁ MACKIEWICZ 108 Trofea spod Monte Cassino nr 3 / 2018 / POLSKA ZBROJNA HISTORIA WOJSKOWY INSTYTUT WYDAWNICZY Aleje Jerozolimskie 97, 00–909 Warszawa DYREKTOR WOJSKOWEGO INSTYTUTU WYDAWNICZEGO Maciej Podczaski, tel. 261 845 365, 261 845 685, faks 261 845 503; 54 [email protected] POLSKA ZBROJNA. HISTORIA REDAKTOR NACZELNY Anna Putkiewicz, tel. 261 846 764; [email protected] SEKRETARZ REDAKCJI Małgorzata Łętowska, tel. 261 845 165; [email protected] REDAKCJA Piotr Korczyński, Aleksander Szycht, tel. 261 845 604; [email protected] GRAFIKA Marcin Dmowski (kierownik), Marcin Izdebski (projekt szaty grafi cznej i opracowanie), Andrzej Witkowski (fotoedytor), tel. 261 845 579 STALE WSPÓŁPRACUJĄ: Anna Dąbrowska, Maciej Chilczuk, prof. Andrzej Gąsiorowski, Jarosław Godlewski, dr Grzegorz Jasiński, Łukasz Jędrzejczak ks. płk dr Zbigniew Kępa, Wojciech Krajewski, Mikołaj Kubacki, płk Mariusz Kubarek, prof. Mirosław Lenart, ppłk Andrzej Łydka, Michał Mackiewicz, dr Mariusz Niestrawski, dr Adam A. Ostanek, dr Konrad Paduszek, dr Marcin Paluch, dr Anna Pastorek, prof. Bogusław Polak, prof. Wojciech Polak, Paweł Rozdżestwieński, dr Jan Tarczyński, prof. płk Juliusz S. Tym, dr Krzysztof Wielgus, M. Renata Wilewska, prof. Wojciech Włodarkiewicz, Tadeusz Wróbel, Łukasz Zalesiński, Tomasz Zawistowski OPRACOWANIE STYLISTYCZNE Psy wojny Wielkie kolekcje Beata Stadryniak-Saracyn, PIOTR KORCZYŃSKI ROBERT MARCINKOWSKI January Szustakowski 170 Lisowczycy – jeźdźcy apokalipsy 180 Przewodnik po miejscach, MARKETING I PROMOCJA ze wschodu których już nie ma Piotr Zarzycki, Agnieszka Karaczun, Anita Kwaterowska (tłumacz), Małgorzata Szustkowska, Marta Szulc, Klub garnizonowy Radosław Lechowicz Notatnik kolekcjonera tel. 261 845 387, 261 845 180, ANDRZEJ ŁYDKA ANDRZEJ WITKOWSKI faks 261 845 503; [email protected] 175 Wołosianka na ORP „Bałtyk” 183 Świat fi lokartystyki DRUK: ARTDRUK, ul. Napoleona 4, Ceremoniał wojskowy Książki 05-230 Kobyłka, www.artdruk.com MARIUSZ KUBAREK MICHAŁ KOZŁOWSKI PRENUMERATA 176 Uroczysty przegląd sił zbrojnych 184 Prawo do polskiej pamięci Zamówienia na prenumeratę wydań papierowych „Polski Zbrojnej. Historia” można składać przez: www.polska-zbrojna.pl KOLPORTAŻ I REKLAMACJE Poczta Polska Usługi Cyfrowe Sp. z o.o. 170 ul. Duninowska 9a, 87–823 Włocławek tel. 542 315 201, 502 012 187; [email protected] PARTNER Narodowe Archiwum Cyfrowe. 170 tysięcy zdjęć online na www.nac.gov.pl Treść zamieszczanych materiałów nie zawsze odzwierciedla stanowisko redakcji. Tekstów niezamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzega sobie prawo do skrótów i zmiany tytułów. Egzemplarze kwartalnika w wojskowej dystrybucji wewnętrznej są bezpłatne. Informacje: tel. 261 840 400. Zasady przekazywania redakcji kwartalnika „Polska Zbrojna. Historia” materiałów tekstowych i grafi cznych opisuje regulamin dostępny na stronie głównej portalu polska- zbrojna.pl. 6 ALBUM RODZINNY Pomocnicza Służba Kobiet 2 Korpusu Polskiego, lata 1944–1945. 1. Zdzisława
Load more

Recommended publications
  • Adam Brzechwa-Ajdukiewicz – Ostatni Dowódca 26 Dywizji Piechoty
    ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA HISTORICA 105, 2019 http://dx.doi.org/10.18778/0208-6050.105.07 Konrad A. Czernielewski (Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi)* https://orcid.org/0000-0001-7072-4678 Adam Brzechwa-Ajdukiewicz – ostatni dowódca 26 Dywizji Piechoty Streszczenie. Autor przedstawił postać pułkownika Adama Brzechwy-Ajdukiewicza oraz przebieg jego kariery wojskowej w latach 1914–1939. Adam Ajdukiewicz urodził się w 1894 r. w majątku Komorniki pod Krakowem. Studiował na Politechnice we Lwowie. Był członkiem nie- podległościowych organizacji konspiracyjnych. W 1914 r. został żołnierzem Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego – był m.in. dowódcą kompanii karabinów maszynowych 4 pułku piechoty Legionów. Po kryzysie przysięgowym wcielony został do armii austro-węgierskiej. W listopadzie 1918 r. wstąpił do Wojska Polskiego – brał udział w obronie Lwowa. Ukończył Szkołę Sztabu Gene- ralnego. W armii polskiej pełnił wiele ważnych stanowisk, a zwieńczeniem jego kariery wojskowej było stanowisko dowódcy 26 Dywizji Piechoty, które objął w marcu 1938 r. Autor opisał także krótko jej dzieje: historię jej sformowania, tradycje bojowe pułków i miejsca dyslokacji. W ostat- niej części artykułu omówiono walki dywizji we wrześniu 1939 r., szczególną uwagę poświęcając bitwie nad Bzurą – największej bitwie 1939 r. Autor opisał działania gen. bryg. Adama Brzechwy- -Ajdukiewicza oraz jego losy po 1939 r. Generał znalazł się w niewoli, był jeńcem oflagu VIIA w Murnau. Po jego wyzwoleniu przez wojska amerykańskie został oficerem w 7 Dywizji Piechoty, następnie zastępcą dowódcy Jednostek Wojskowych na Środkowym Wschodzie. Od 1947 r. służył w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia. Po demobilizacji zamieszkał w Londynie. Zmarł 6 czerwca 1954 r. Pochowany został na cmentarzu Kensal Green w Londynie.
    [Show full text]
  • Catholic Poles in the USSR During the Second World War*
    Religion, State and Society, Vol. 22, No. 1, 1994 Catholic Poles in the USSR during the Second World War* J6ZEFGULA The first of September 1939 was a tragic day in the history of Poland: the German army invaded the country from the west. Within a short time, on 17 September, a second invasion took place: in close cooperation with the Germans, the Soviet army invaded from the east, and some 1,500,000 Poles were subsequently deported to prisons, concentration camps and exile in the Soviet Union. In the Soviet Union, all forms of religious life were systematically suppressed. Those who openly professed their religious faith qualified for prison and death. Thus the Poles, the vast majority of whom were religious believers, were an endangered species in Russia. Ironically, it was the Germap. invasion of Russia in June 1941 which helped to relax for a year the deadly yoke of this oppression. At the time of this invasion, over 100,000 of the exiled Poles enjoyed, one may say, a degree of religious freedom. Their camps became oases of religious life unique in the country; and they are the subject of this article. Introduction: the Historical Context The written history of Poland from the tenth century onwards shows a strong link between church and state. The adoption of Christianity from Rome is seen now not only as a result of the zealous work of missionaries but also as a calculated political decision by the reigning prince. By accepting the influence of Rome, the Polish Kingdom was 'westernised' and under the leadership of the Piast family incorporated into a Christian Europe.
    [Show full text]
  • Katyn Massacre
    Katyn massacre This article is about the 1940 massacre of Polish officers The Katyn massacre, also known as the Katyn Forest massacre (Polish: zbrodnia katyńska, 'Katyń crime'), was a mass murder of thousands of Polish military officers, policemen, intellectuals and civilian prisoners of war by Soviet NKVD, based on a proposal from Lavrentiy Beria to execute all members of the Polish Officer Corps. Dated March 5, 1940, this official document was then approved (signed) by the entire Soviet Politburo including Joseph Stalin and Beria. The number of victims is estimated at about 22,000, the most commonly cited number being 21,768. The victims were murdered in the Katyn Forest in Russia, the Kalinin (Tver) and Kharkov prisons and elsewhere. About 8,000 were officers taken prisoner during the 1939 Soviet invasion of Poland, the rest being Poles arrested for allegedly being "intelligence agents, gendarmes, saboteurs, landowners, factory owners, lawyers, priests, and officials." Since Poland's conscription system required every unexempted university graduate to become a reserve officer, the Soviets were able to round up much of the Polish intelligentsia, and the Jewish, Ukrainian, Georgian and Belarusian intelligentsia of Polish citizenship. The "Katyn massacre" refers to the massacre at Katyn Forest, near Katyn-Kharkiv-Mednoye the villages of Katyn and Gnezdovo (ca. 19 km west of Smolensk, memorial Russia), of Polish military officers in the Kozelsk prisoner-of-war camp. This was the largest of the simultaneous executions of prisoners of war from geographically distant Starobelsk and Ostashkov camps, and the executions of political prisoners from West Belarus and West Ukraine, shot on Stalin's orders at Katyn Forest, at the NKVD headquarters in Smolensk, at a Smolensk slaughterhouse, and at prisons in Kalinin (Tver), Kharkov, Moscow, and other Soviet cities.
    [Show full text]
  • Działania 1. Dywizji Pancernej Generała Maczka
    Krzysztof Bąkała Smaki zwycięstwa – działania 1. Dywizji Pancernej generała Maczka Niepodległość i Pamięć 23/2 (54), 201-222 2016 ARTYKUŁY NIEPODLEGŁOŚĆ I PAMIĘĆ 2016, nr 2 (54) Krzysztof Bąkała Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Muzeum Niepodległości w Warszawie Smaki zwycięstwa – działania 1. Dywizji Pancernej generała Maczka Słowa kluczowe 1. Dywizja Pancerna, ,,Czarne Diabły”, Stanisław Maczek, Klemens Rud- nicki, Mont Ormel, ,,Maczuga”, Chambois, Falaise, Breda, Stalag VI C w Oberlangen, Wilhelmshaven, Haren n. rzeką Ems, Maczków, Emsland, 1. Samodzielna Brygada Spadochronowa. Streszczenie Artykuł omawia kilka wydarzeń z dziejów zwycięskiego szlaku bojowego 1. Dywi- zji Pancernej, nazwanej od nazwiska dowódcy dywizją generała Maczka. Poprzez nie, autor stara się zwrócić uwagę na emocje żołnierzy i ich zróżnicowanie, w zależ- ności od wymiaru osiąganych zwycięstw. Przypomina mordercze walki o wzgórza Mont Ormel, dalej wyzwolenie mieszkańców Bredy z jednoczesną, rzadko w bojo- wych warunkach stosowaną, troską o zachowanie bezcennych zabytków architek- tonicznych miasta, następnie uwolnienie 1728 kobiet, żołnierzy AK – uczestniczek powstania warszawskiego, z jenieckiego obozu Stalag VI C w Oberlangen, wresz- cie kapitulację wojsk hitlerowskich w udekorowanym biało-czerwonymi flagami Wilhelmshafen, będącym dumą niemieckiej marynarki. Po trudnym, ponaddwulet- nim zarządzaniu polską strefą okupacyjną w niemieckiej Fryzji i księstwie Olden- burgskim – tzw. ,,Emslandzie” została ujawniona informacja o jałtańskiej zdradzie, z czym wiązało się cofnięcie uznania dla Rządu Polskiego na Wychodźstwie. Arty- kuł kończy refleksja przyrównująca te emocje do innych, znanych z wcześniejszych kart historii Polski. 201 Krzysztof Bąkała Koniec II wojny światowej zastał poszczególne formacje bojowe sprzymierzonych w różnych rejonach Europy. Przez szereg lat w prze- strzeni symbolicznej, dotyczącej kontekstu finału polskiego czynu zbrojnego w II wojnie światowej, utrwaliła się Brama Brandenburska i stojący w jej pobliżu czołg T-34/85.
    [Show full text]
  • Katyn Massacre – Basic Facts
    The Person and the Challenges Volume 3 (2013) Number 2, p. 65–92 Monika Komaniecka, Krystyna Samsonowska, Mateusz Szpytma, Anna Zechenter Monika Komaniecka, Institute of National Remembrance, Cracow, Poland Krystyna Samsonowska, Jagiellonian University, Cracow, Poland Mateusz Szpytma, Institute of National Remembrance, Cracow, Poland Anna Zechenter, Institute of National Remembrance, Cracow, Poland Katyn Massacre – Basic Facts Abstract Katyn is a symbol of the criminal policy of the Soviet system against the Polish nation. The present study aims to demonstrate the basic facts of Katyn massacre – the execution of almost 22,000 people: Polish prisoners of war in Katyn, Kharkov, Kalinin (Tver) and also other Polish prisoners (soldiers and civilians), which took place in the spring of 1940 in different places of the Soviet Ukraine and Belarus republics based on the decision of the Soviet authorities, that is the Political Bureau of All-Union Communist Party (Bolsheviks) of March 5, 1940. This article refers not only to the massacre itself, but also its origin, historical processes and the lies accompanying Katyn massacre. Keywords Katyn massacre, Soviet policy, All-Union Communist Party (Bolsheviks). The term ‘Katyn massacre’ refers to the execution in the spring of 1940 of almost 22,000 people: Polish prisoners of war in Katyn, Kharkov, Kalinin (Tver) and also prisoners (soldiers and civilians), in different places of the Soviet Ukraine and Belarus republics based on the decision of the Soviet authorities, that is the Political Bureau of All-Union Communist Party (Bolsheviks) of March 5, 1940. The commonly used expression referring to the simultaneous murders at many locations includes only the name of one of them, where the bodies of the officers were buried.
    [Show full text]
  • Return Migration of Second-Generation British Poles
    A Service of Leibniz-Informationszentrum econstor Wirtschaft Leibniz Information Centre Make Your Publications Visible. zbw for Economics Górny, Agata; Osipoviéc, Dorota Working Paper Return migration of second-generation British poles CMR Working Papers, No. 6/64 Provided in Cooperation with: Centre of Migration Research (CMR), University of Warsaw Suggested Citation: Górny, Agata; Osipoviéc, Dorota (2006) : Return migration of second- generation British poles, CMR Working Papers, No. 6/64, University of Warsaw, Centre of Migration Research (CMR), Warsaw This Version is available at: http://hdl.handle.net/10419/140790 Standard-Nutzungsbedingungen: Terms of use: Die Dokumente auf EconStor dürfen zu eigenen wissenschaftlichen Documents in EconStor may be saved and copied for your Zwecken und zum Privatgebrauch gespeichert und kopiert werden. personal and scholarly purposes. Sie dürfen die Dokumente nicht für öffentliche oder kommerzielle You are not to copy documents for public or commercial Zwecke vervielfältigen, öffentlich ausstellen, öffentlich zugänglich purposes, to exhibit the documents publicly, to make them machen, vertreiben oder anderweitig nutzen. publicly available on the internet, or to distribute or otherwise use the documents in public. Sofern die Verfasser die Dokumente unter Open-Content-Lizenzen (insbesondere CC-Lizenzen) zur Verfügung gestellt haben sollten, If the documents have been made available under an Open gelten abweichend von diesen Nutzungsbedingungen die in der dort Content Licence (especially Creative Commons
    [Show full text]
  • 1 Kurów, 10 Kwietnia 2016 R. Ekscelencjo Czcigodny Ks. Biskupie ! Czcigodni Księża ! Dostojni Goście! Szanowni Państwo !
    Kurów, 10 kwietnia 2016 r. Ekscelencjo Czcigodny Ks. Biskupie ! Czcigodni Księża ! Dostojni Goście! Szanowni Państwo ! Tragiczne wydarzenia rozpoczął zbrodniczy pakt Ribbentrop -Mołotow /23.08.1939/ zawarty między faszystowskimi Niemcami Hitlera, a sowiecką Rosją Stalina. Doprowadził on do /niemieckiej 1.09.1939 i sowieckiej 17.09.1939/ agresji na Polskę – wywołując II wojnę światową. /Już w pierwszych dniach agresji sowieci zamordowali 25 – 30 tys. żołnierzy, policjantów, urzędników i cywilów/. W wigilię Bożego Narodzenia 1939 r. wywieziono w nieznane miejsce i zamordowano blisko 200 kapelanów. Z 9/10 lutego rozpoczęły się deportacje na Syberię. Do niewoli sowieckiej dostało się ponad 250 tys. oficerów i żołnierzy polskich /10 generałów, 55 pułkowników, 126 podpułkowników 5131 oficerów niższego stopnia /majorów - 316, kapitanów- 843, poruczników/ 4096 podoficerów i 181223 szeregowców/. Ponad 14 tys. oficerów umieszczono w obozach w Kozielsku /Rosja/ ok. 4,5 tys., Starobielsku /Ukraina/ ok. 3910 i Ostaszkowie /Rosja/ok. 6,5 tys. Natomiast ok. 7 tys. polskich obywateli: /urzędników, ziemian, nauczycieli, sędziów, prokuratorów, policjantów po aresztowaniu na terenach wschodnich Rzeczypospolitej zajętych przez Armię Czerwoną/ osadzono w innych więzieniach. Dnia 5.03.1940 r. władze sowieckie podjęły zbrodniczą decyzję o rozstrzelaniu 21.857 polskich jeńców /ponad 20% polskiej kadry oficerskiej w 97% narodowości polskiej/. Zbrodni dokonano w: - Katyniu /pod Smoleńskiem (Rosja) gdzie obecnie jest cmentarz/ wymordowano 4410 jeńców z obozu kozielskiego od 3.04.- 12.05.1940 r. /Zginęli tam: kontradmirał Ksawery Czernicki, generałowie: Bronisław Bochatyrewicz, Henryk Minkiewicz i Mieczysław Smorawiński. Jedyna kobieta, która zginęła w Katyniu ppor. rez. Janina Lewandowska (32 lata), córka gen. Józefa Dowbór-Muśnickiego organizatora i dowódcy I Korpusu Polskiego w Rosji (1917-1918), dowódcy zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego z 27 XII-1918 r./.
    [Show full text]
  • Detective Work Researching Soviet World War II Policy on Poland in Russian Archives (Moscow, 1994)
    Cahiers du monde russe Russie - Empire russe - Union soviétique et États indépendants 40/1-2 | 1999 Archives et nouvelles sources de l’histoire soviétique, une réévaluation Detective work Researching Soviet World War II policy on Poland in Russian archives (Moscow, 1994) Anna M. Cienciala Electronic version URL: http://journals.openedition.org/monderusse/13 DOI: 10.4000/monderusse.13 ISSN: 1777-5388 Publisher Éditions de l’EHESS Printed version Date of publication: 1 January 1999 Number of pages: 251-270 ISBN: 2-7132-1314-2 ISSN: 1252-6576 Electronic reference Anna M. Cienciala, « Detective work », Cahiers du monde russe [Online], 40/1-2 | 1999, Online since 15 January 2007, Connection on 21 April 2019. URL : http://journals.openedition.org/monderusse/13 ; DOI : 10.4000/monderusse.13 2011 ANNA M. CIENCIALA DETECTIVE WORK: RESEARCHING SOVIET WORLD WAR II POLICY ON POLAND IN RUSSIAN ARCHIVES (Moscow, 1994)* SOVIET POLICY ON POLAND during the Second World War has been, with a few exceptions, generally marginalized in English language studies of wartime diplomacy. This seems strange, for the borders and political system of postwar Poland were among Stalin’s major concerns. Indeed, Soviet control of Poland would ensure Soviet control of Central and Eastern Europe as well as a land bridge to Germany. As it happened, Stalin’s demands regarding Poland were a thorny issue in Anglo-Soviet relations, and sometimes a delicate one in U.S.- Soviet relations. Polish language studies on the policies of the Polish government-in-exile, its relations with Moscow, and on Polish communists, as well as specialized English language works on these subjects — including mine — were based on available Polish, British, and American sources but suffered from the lack of Russian archival material.
    [Show full text]
  • Downloaded for Personal Non-Commercial Research Or Study, Without Prior Permission Or Charge
    Blackwell, James W. (2010) The Polish Home Army and the struggle for the Lublin region. PhD thesis. http://theses.gla.ac.uk/1540/ Copyright and moral rights for this thesis are retained by the author A copy can be downloaded for personal non-commercial research or study, without prior permission or charge This thesis cannot be reproduced or quoted extensively from without first obtaining permission in writing from the Author The content must not be changed in any way or sold commercially in any format or medium without the formal permission of the Author When referring to this work, full bibliographic details including the author, title, awarding institution and date of the thesis must be given Glasgow Theses Service http://theses.gla.ac.uk/ [email protected] By James Blackwell Submitted in fulfilment of the requirements for the Degree of PhD Department of Central and East European Studies Faculty of Law, Business and Social Studies Glasgow University The Polish Home Army and the struggle for the Lublin Region - 1943–1945 1 Abstract Between 1939 and 1944 the underground forces of the Polish Government-in-Exile created an underground army in the Lublin region, which, at its height, numbered 60,000 men. The underground Army was created in order to facilitate the reestablishment of an independent Poland. The Army that was created, the AK, was in effect, an alliance organisation comprising, to varying degrees, members of all pro-independence underground groups. It was, in Lublin, to always suffer from internal stresses and strains, which were exaggerated by the actions of the region’s occupiers.
    [Show full text]
  • What Was Distinctive About Katyn: the Massacres in Context, 44 Case W
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by Case Western Reserve University School of Law Case Western Reserve Journal of International Law Volume 44 | Issue 3 2012 What Was Distinctive about Katyn: The aM ssacres in Context Mark Kramer Follow this and additional works at: https://scholarlycommons.law.case.edu/jil Part of the International Law Commons Recommended Citation Mark Kramer, What Was Distinctive about Katyn: The Massacres in Context, 44 Case W. Res. J. Int'l L. 569 (2012) Available at: https://scholarlycommons.law.case.edu/jil/vol44/iss3/21 This Article is brought to you for free and open access by the Student Journals at Case Western Reserve University School of Law Scholarly Commons. It has been accepted for inclusion in Case Western Reserve Journal of International Law by an authorized administrator of Case Western Reserve University School of Law Scholarly Commons. File: Kramer 2 Created on: 8/8/2012 3:23:00 PM Last Printed: 9/1/2012 4:27:00 PM WHAT WAS DISTINCTIVE ABOUT KATYN?: THE MASSACRES IN CONTEXT Mark Kramer I. INTRODUCTION .................................................................................... 569 II. UNTANGLING THE COVER-UP .............................................................. 572 III. THE IMPORTANCE OF HISTORICAL JUSTICE ......................................... 574 I. INTRODUCTION The Katyn massacres must be understood in their proper historical context: the context not only of Soviet domestic politics, but also of Soviet occupation policy in
    [Show full text]
  • Wojna Kawalerii
    RYS. RAFAŁ ROSKOWIŃSKI NA POCZĄTEK 3 ANNA PUTKIEWICZ REDAKTOR NACZELNY BELWEDER, 11 SIERPNIA 1920 R. „PIŁSUDSKI [...] OSTRO ZAPYTAŁ: – NO I CO MYŚLICIE? ZATRZYMAMY? – WIERZĘ JAK W BOGA, ŻE TU SIĘ SKOŃCZĄ!” * a burzliwa i gwałtowna wojna – rzutująca przecież na cały późniejszy geopolityczny układ sił w Europie – nie została do- mknięta. Wroga pobito, ale dobić go wówczas było nie sposób. Rację miała nasza młodość – pisał w euforii poeta Kazimierz TWierzyński, wspominając narodowe poczucie tryumfu na widok pochodu sowieckich jeńców. Ten świadek polskiej victorii 1920 r. o sobie i współczesnych mówi wtedy jako o „pokoleniu szczęśliwym”, wywodzącym się z narodu, któremu reszta świata coś zawdzięcza. FOT. CEZARY POMYKAŁO FOT. Nie minie jednak kilka lat i w ocalonej przed bolszewikami Europie, która przyglądała się ciekawie tej wojnie, być może nie do końca rozumiejąc jej znaczenie, niewygodna okaże się pamięć, że to właśnie polski żołnierz był w roku dwudziestym emanacją zachodniego świata. I że to na płonącej polskiej scenie tego teatru wojny dopalała się czerwona pożoga. Zmagania Wojska Polskiego z Armią Czerwoną odbywały się na różnych poziomach – było to przede wszystkim starcie militarne, głównie niezawodnej w polu kawalerii, która po obu stronach do- wiodła swej skuteczności i mobilności. Świadome swych racji wojsko zwarło się w śmiertelnym uści- sku w imię różnych wizji świata: tradycji opartej na chrześcijańskich wartościach i chaosu oszalałej rewolucji prowadzącej do totalitaryzmu. Była to wojna o duszę. Wojna przywódców. Wojna oficerów. Wojna żołnierzy. Wojna młodzieży. Wojna wywiadów, w której rozbiliśmy bank i dzięki nam sowiecki nasłuch radiowy zamiast wymiany informacji mógł przez kluczowe 36 godzin nauczyć się na pamięć Ewangelii św.
    [Show full text]
  • Poland First to Fight
    Poland First to Fight Poland First to Fight Bogusław Kopka, Paweł Kosiński Muzeum ii Wojny Światowej Gdańsk 2018 Poland was the first country to firmly resist the brutal expansion of the totalitarian powers that were utterly indifferent to the rights of weaker countries. Poland’s armed resistance to German aggression on September 1, 1939, was a turning point in world politics towards the Third Reich. Contrary to the hopes of Adolf Hitler, on the third day after the commencement of military operations the German attack on Poland transformed into a world war. Two-turret and single turret Vickers E light tanks with crews On September 3, the United Kingdom and France ful- of the 11th armoured battalion filled their commitments to Poland by declaring war during exercises. Rembertowo, on Germany, although for eight months they waged summer, 1939 a strange war (the Phoney War) after passively observ- Photo H. Poddębski, MIIWŚ ing the struggle and military defeat of the Republic of Poland. Two weeks later – in accordance with the Czołgi lekkie Vickers E w wersji jedno i dwuwieżowej z załogami provisions of the Hitler-Stalin Pact (August 23, 1939) – z 11. batalionu pancernego the Soviet Union attacked Poland. w czasie ćwiczeń. Rembertowo, lato 1939 r. The six-year war gradually spilled onto successive con- Fot. H. Poddębski, MIIWŚ tinents and eventually spread to most of the world. The fortunes of the Allied and Axis forces changed many times. The most difficult period for the anti-Hitler coalition was between the summers of 1940 and 1941. 5 The most spectacular shifts of the front were experienced by the USSR, which was forced into the Allied camp by the Germans themselves.
    [Show full text]