POD OBCYMI SZTANDARAMI Generałowie Polskiego Pochodzenia W Siłach Zbrojnych Państw Obcych
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Zbigniew Andrzej Judycki POD OBCYMI SZTANDARAMI Generałowie polskiego pochodzenia w siłach zbrojnych państw obcych Fundacja Polonia Semper Fidelis Muzeum Niepodległości w Warszawie Warszawa 2016 Pod obcymi sztandarami Popularny słownik biograficzny Zbigniew Andrzej Judycki Pod obcymi sztandarami GENERAŁOWIE POLSKIEGO POCHODZENIA W SIŁACH ZBROJNYCH PAŃSTW OBCYCH Popularny słownik biograficzny TOM I Warszawa 2016 Muzeum Niepodległości Al. Solidarności 62, 00-240 Warszawa, tel. 22 826 90 91 Fundacja Polonia Semper Fidelis ul. Kabacki Dukt 14/95, 002-798 Warszawa, http://fundacja-psf.com Recenzenci prof. dr hab. Norbert Kasparek, prof. dr hab. Edward Olszewski Partner projektu Narodowe Archiwum Cyfrowe Tłumaczenia na język angielski Małgorzata Maywald (streszczenia biogramów) BT Diuna (Wprowadzenie i Od autora) Fotografie Narodowe Archiwum Cyfrowe, Centralna Biblioteka Wojskowa, Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, Instytut Biografistyki CAN, Muzeum Kazimierza Pułaskiego w Warce, Archiwum Institut de Recherches Biographiques. Rysunki – portrety Tadeusz Kurek Korekta i adiustacja Anna Kozyra Projekt okładki Maksymilian Judycki Skład i przygotowanie do druku CAN-Pracownia DTP © Copyright by Zbigniew Andrzej Judycki ISBN: 978-83-937112-2-2 ISBN: 978-83-62235-98-8 Muzeum Niepodległości Al. Solidarności 62, 00-240 Warszawa, tel. 22 826 90 91 Fundacja Polonia Semper Fidelis ul. Kabacki Dukt 14/95, 002-798 Warszawa, http://fundacja-psf.com Wykaz skrótów ogólnych i bibliograficznych Recenzenci prof. dr hab. Norbert Kasparek, prof. dr hab. Edward Olszewski Partner projektu Narodowe Archiwum Cyfrowe arch. archiwum CAW Centralne Archiwum Wojskowe cz. część ds. do spraw gub. gubernia Tłumaczenia na język angielski Małgorzata Maywald (streszczenia biogramów) IFOR Implementation Force (międzynarodowe siły wojskowe BT Diuna (Wprowadzenie i Od autora) pod przywództwem NATO) IRB Institut de Recherches Biographiques w Vaudricourt (Francja) k. koło Fotografie Narodowe Archiwum Cyfrowe, Centralna Biblioteka Wojskowa, KFOR Kosovo Force (międzynarodowe siły pokojowe NATO) Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, m.in. między innymi Instytut Biografistyki CAN, Muzeum Kazimierza Pułaskiego w Warce, np. na przykład Archiwum Institut de Recherches Biographiques. NATO Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego Rysunki – portrety Lit. Literatura Tadeusz Kurek ok. około ps. pseudonim red. redakcja/redactor Korekta i adiustacja Anna Kozyra rkp. rękopis SFOR Stabilisation Force (Siły Stabilizacyjne NATO) Projekt okładki t. tom Maksymilian Judycki ur. urodzony Skład i przygotowanie do druku [w:] zobacz CAN-Pracownia DTP wg według właśc. właściwie © Copyright by Zbigniew Andrzej Judycki vol. volume (ang.) - tom wg. według zm. zmarł ISBN: 978-83-937112-2-2 ISBN: 978-83-62235-98-8 5 6 Wprowadzenie Szczyt NATO w Warszawie. Najważniejsze tegoroczne spotkanie Paktu Północno- atlantyckiego ogniskuje zainteresowanie wojskowych, polityków i mediów całego świata. Do Polski wybiera się dwa i pół tysiąca delegatów, wśród nich 28 przywód- ców państw członkowskich oraz wielu obserwatorów, analityków i sprawozdawców. Ważne z punktu widzenie globalnej polityki bezpieczeństwa spotkanie będzie miało zapewne istotne znaczenie w zakresie promocji naszego kraju. Dlatego Muzeum Niepodległości oraz Fundacja Polonia Semper Fidelis postanowiły przypomnieć sobie i całemu światu życiorysy kadry dowódczej wojsk wielu krajów, przywołać postaci znaczące w historii globalnej polityki dotyczącej wojska i wojskowości oraz polityki bezpieczeństwa międzynarodowego. Pod obcymi sztandarami. Generałowie polskiego pochodzenie w siłach zbrojnych państw obcych to słownik biograficzny najważniejszych postaci wyższego szczebla do- wodzenia prezentujący dokonania kadry dowódczej. Obejmuje postaci historyczne i współczesne. Dzieje Polaków i osób polskiego pochodzenia w obcych armiach to naj- bardziej zaniedbany badawczo obszar biografistyki polonijnej. Warszawskie spotkanie NATO jest wspaniałą okazją do zaprezentowania zasług Polaków w kształtowaniu dziejów światowej wojskowości, także ich zaszczytnych funkcji zawodowych, a niekiedy nawet zaistnienia w panteonie narodowych bohaterów. Muzeum Niepodległości realizując misję nałożoną przez Organizatora, Samorząd Województwa Mazowieckiego, od lat zajmuje się propagowaniem dorobku intelek- 7 tualnego Polaków tworzących rzeczywistość innych krajów. Polskie wychodźstwo ekonomiczne i polityczne, emigracja „za chlebem”, ale też katorga, przymusowe wysie- dlenia i zsyłki – stanowią podstawowy element powstawania i funkcjonowania żywiołu polskiego poza ojczyzną. Współpraca z Światową Radą Badań nad Polonią przynosi wymierne efekty na- ukowe w postaci konferencji oraz wydawnictw. Warto przypomnieć ostatnie: „Polacy i Polonia na świecie – stan badań i ich perspektywy na XXI wiek”, Suwałki: 15–17 września 2006; „Dziedzictwo Polaków na Wschodzie i Ich związki z Macierzą”, War- szawa, 22–24 czerwca 2007; „Polacy w Ameryce Północnej – 400-lecie obecności”, Warszawa: 7–8 listopada 2008; „Niepodległościowe uchodźstwo polskie w Europie i na świecie i jego rola w pomocy Krajowi po Układzie Jałtańskim 1945–1990”, War- szawa: 22–24 października 2009; Polacy w Ameryce Łacińskiej”, Uniwersytet Kardy- nała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie: 8–9 kwietnia 2011; „Polacy w Niemczech, Muzeum Niepodległości w Warszawie: 20–21 kwietnia 2012; „Konsekwencje de- portacji oraz losy Polaków na Wschodzie po agresji sowieckiej na Polskę 1939 r.”, Muzeum Niepodległości w Warszawie: 12-13 kwietnia 2013; „Rola mediów polskich w podtrzymywaniu tożsamości narodowej mniejszości polskiej na Ukrainie, Białorusi, Litwie i Łotwie po rozpadzie ZSRR”, Muzeum Niepodległości w Warszawie: 30 lipca 2014; „Przywództwo polonijne i jego rola w utrzymaniu polskiej tożsamości narodo- wej, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa: 12–13.06.2015. Równie owocne badania prowadzi prof. Zbigniew Judycki organizując Między- narodowe Sympozja Biografistyki Polonijnej, konferencje oraz wydając liczne publika- cje: „Muzealnictwo, archiwistyka, kolekcjonerstwo i wystawiennictwo policyjne”, Muzeum Niepodległości w Warszawie – Muzeum Narodowe w Kielcach 12–20 wrze- śnia 2013; „Wkład Polek i kobiet polskiego pochodzenia w cywilizacje i kulturę fran- cuską”, Zakopane: 14–15 listopada 2013; „Polscy sportowcy w świecie”, Muzeum Niepodległości w Warszawie: 8 kwietnia 2014; „Polscy muzycy w świecie”, Lublin: 14–15 listopada 2015. Prezentowana publikacja wynika więc z realizacji założeń programowych Muzeum Niepodległości oraz misji Fundacji Polonia Sempre Fidelis, związanych odpowiednią umową partnerską. Fundacja prowadzi wszechstronne prace związane z popularyzacją dokonań Polaków oraz wszystkich mieszkańców naszego globu, którzy z dumą przy- znają się do polskiego pochodzenia. Promuje polskość w świecie, prezentuje osiągnię- 8 cia naszych rodaków i ich wkład w rozwój cywilizacyjny innych państw i narodów. Przy pomocy wystaw, konferencji i wydawnictw buduje prestiż Polski w Europie i świecie, odbudowuje poczucie polskiej dumy narodowej. Budzi polskość w potom- kach polskich emigrantów na całym świecie. Warto na koniec przypomnieć kilka faktów z historii NATO. Traktat Północno- atlantycki, nazywany niekiedy też Traktatem Waszyngtońskim, zawiązany został 4 kwiet- nia 1949 roku. Skrót jego angielskiej nazwy – NATO: North Atlantic Treaty – wszedł do powszechnego użycia. W 1999 roku Polska wstąpiła do tej międzynarodowej orga- nizacji wojskowej po podjęciu odpowiedniej ustawy polskiego Sejmu (17 lutego 1999), ratyfikacji przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego (26 lutego 2099) oraz złożenia dokumentów w depozycie radu USA przez ministra spraw zagranicznych Bronisława Geremka (12 marca 1999). W związku z obecna trudna sytuacja politycz- na w Europie środki opiniotwórcze przypominają punkt piąty traktatu, który brzmi: „Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub więcej z nich w Europie lub Ame- ryce Północnej będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego zgadzają się, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich, w ramach wykonywania prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego na mocy artykułu 51 Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom napadniętym, podejmując niezwłocznie, samodzielnie, jak i w porozumieniu z innymi Stronami, działania, jakie uzna za konieczne, łącznie z użyciem siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego.” Dlatego warszawski szczyt ma tak wielki znaczenie dla Europy i Polski. Jest to jedna z platform współpracy wszystkich członków. Spotkanie w Warszawie będzie już 25 w całej historii NATO. Pierwsze odbyło się w 1957 roku w Paryżu, a ostatnie w 2014 w Newport. Nie są to jakieś usankcjonowane prawnie zgromadzenia, ale mają one wielkie znaczenie praktyczne. Na tych swoistych spotkaniach plenarnych podej- mowane są strategiczne decyzje dotyczące między innymi wprowadzania nowych po- lityk, podejmowania nowych inicjatyw. Wspólnie decyduje się o przyjmowaniu no- wych partnerów, o zapraszaniu do współpracy państw niebędących członkami wspól- noty. W Szczytach uczestniczą szefowie państw lub rządów. Zwyczajowo, decyzje podjęte podczas szczytu są ogłaszane w deklaracji końcowej i komunikatach. Po war- szawskim spotkaniu oczekuje się oceny stosunków Europa–Rosja oraz wyznaczenia strategii działania na najbliższe lata. 9 Nasza skromna publikacja nie rości sobie pretensji do całościowych analiz. Zapre- zentować jednak pragniemy