Sefa Kaplan (Hayati- Şiirleri)
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ SEFA KAPLAN (HAYATI- ŞİİRLERİ) YÜKSEK LİSANS TEZİ DANIŞMAN HAZIRLAYAN Doç. Dr. Mutlu DEVECİ Ömür TERCANLI ELAZIĞ-2018 T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI BÖLÜMÜ SEFA KAPLAN (HAYATI- ŞİİRLERİ) YÜKSEK LİSANS TEZİ DANIŞMAN HAZIRLAYAN Doç. Dr. Mutlu DEVECİ Ömür TERCANLI Jürimiz, ………….…… tarihinde yapılan tez savunma sınavı sonunda bu yüksek lisans / doktora tezini oy birliği/ oy çokluğu ile başarılı saymıştır. Jüri Üyeleri: 1. Prof. Dr. 2. 3. F. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim Kurulunun ………... tarih ve ……...... sayılı kararıyla bu tezin kabulü onaylanmıştır. Prof. Dr. Ömer Osman UMAR Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü II ÖZET Yüksek Lisans Tezi Sefa Kaplan (Hayatı- Şiirleri) Ömür TERCANLI Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Elazığ-2018; Sayfa: IX+306 1980 sonrası çağdaş Türk şiirinin önemli temsilcilerinden Sefa Kaplan, gerek geleneği gerekse çağdaş yönelimleri harmanlayarak özgün bir şekilde bütünlüğe ulaşır. Şairin özgünlüğü, sadece kişisel tasarruflarından meydana gelmez aynı zamanda geleneği yeni bir bakış açısıyla ele almasının önemi vardır. Şiirlerindeki geleneksel ve çağdaş biçimleri kişisel üslubuna uygun bir şekilde kullanır. Çünkü Sefa Kaplan için şekille üslup aynı derecede önemlidir. Şahsi tasarruflarında aşırıya kaçmayan ve dilin sınırlarını zorlamayan şair; ölüm, aşk, kadın, yalnızlık gibi Türk ve Dünya edebiyatının başat izleklerini ele alır. Şekildeki tutumunu izlekte de sürdürür. Geleneği; yenilikçi ve kişisel bir yaklaşımla ele alan şair, geleneğin yapısını bozmamaya büyük özen gösterir. Şiirlerinde kuvvetli bir ben vurgusu vardır. Düşünsel ve duygusal kırılmalarını, sarmalını kültürel, edebi ve felsefi bir alt yapıyla şiirlerinde işler. Bu yüzden dili, çoğu zaman girift görünür. Sefa Kaplan; geleneksel edebi şekil ve üslubu, özel hayatıyla birleştirerek özgün ve farklı bir dünyaya ulaşır. Fakat bu dünya; o’nu kendinden, toplumdan, kültürden uzaklaştırır ve üslubunun sertleşmesine sebep olur. Eleştirmeye ve sorgulamaya kendinden başlayan şair, tekilden bütüne gider. Böylece karamsarlığı, üslubuna yansır. Çünkü Sefa Kaplan’ın bedbin bir dünyası vardır. İçsel kaosunu şiirsel araçlarla ifade edebilmenin amacını taşır. Beslendiği kaynaklar, şairi çok yönlü bir üsluba yöneltir. Böylece farklı üslupları kendinde toplar ve buradan kendi sesine ulaşır. Özgünlüğünü karamsarlığından ve şiirlerinin ardındaki geniş edebi ve kültürel zenginlikten alır. Üstelik Türk şiirinin en karamsar şairidir denebilir. Anahtar Kelimeler: Sefa Kaplan, Hayatı, Şiirleri, Yapı, İzlek. III ABSTRACT Master Thesis Sefa Kaplan (Life-Poems) Ömür TERCANLI Fırat University Social Sciences Institute Department of Turkish language and literature Elazığ-2018; Page: IX+306 Sefa Kaplan, one of the most prominent representatives of contemporary Turkish poetry after 1980, achieves uniqueness by combining tradition and contemporary orientations.The authenticity of the poet is not only a matter of personal savings, but it is also important to take tradition from a new point of view. He uses traditional and contemporary forms in his poems in accordance with his personal style. Because the form and the style is important at the same time for Sefa Kaplan. The poet, who does not exaggerate in his personal savings and does not push the boundaries of the language, deals with the dominant issues of Turkish and world literature such as death, love, woman, loneliness. He also, the his attitude of form continues theme. Tradition; the poet takes an innovative and personal approach, takes great care not to disturb the structure of the tradition. There is a strong self emphasis in his poems. They process their intellectual and emotional breakdowns in their poetry with a cultural, literary and philosophical background. Because of this the his language, the intricate appears most of the time. Sefa Kaplan; traditional literary style and form, reaches into a unique and different world combining personal life . But this world; her away from self, society, and culture and causes hardening of style. The poet begins to criticize and question himself, goes from the singular to the whole. Because there is a pessimistic world of the Kaplan. He aims to can express inner chaos with poetic means. The sources he feeds lead to a versatile style. So you can collect different styles and reach your own voice from here. He takes from pessimism and from the vast literary and cultural wealth behind his poetry. Moreover, he can be considered the most pessimistic poet of Turkish poetry. Key Words: Sefa Kaplan, His life, His poems, Form, Theme. IV İÇİNDEKİLER ÖZET .............................................................................................................................. II ABSTRACT ...................................................................................................................III İÇİNDEKİLER ............................................................................................................. IV ÖNSÖZ ....................................................................................................................... VIII GİRİŞ ............................................................................................................................... 1 BİRİNCİ BÖLÜM 1. HAYATI, EDEBİ KİŞİLİĞİ ve ESERLERİ ............................................................ 4 1.1. Hayatı ..................................................................................................................... 4 1.1.1. Ailesi, Doğumu ve Çocukluk Dönemi ............................................................ 4 1.1.2. Eğitim ve Gençlik Yılları ................................................................................ 5 1.1.3. Üniversite ve Askerlik Yılları ......................................................................... 5 1.1.4. Gazetecilik Yılları ve Evliliği .......................................................................... 6 1.1.5. Londra Yılları .................................................................................................. 7 1.1.6. Türkiye’ye Dönüşü .......................................................................................... 8 1.2. Edebi Kişiliği ........................................................................................................ 8 1.3. Eserleri ................................................................................................................. 11 1.3.1. Şiir Kitapları ................................................................................................. 11 1.3.2. Dergilerde ve İnternette Yayımlanan Şiirleri ............................................... 13 1.3.3. Düz Yazıları .................................................................................................. 14 1.3.4. Editör Olduğu Eserler .................................................................................... 16 1.3.5. Senaryosu ...................................................................................................... 17 İKİNCİ BÖLÜM 2. ŞİİRLERİN TEMA/KONU ve YAPI BAKIMINDAN İNCELENMESİ ............ 18 2.1. Şiirlerinin Tema/Konu Bakımından İncelenmesi ................................................. 18 2.1.1. Ölüm .............................................................................................................. 18 2.1.1.1. İntihar ...................................................................................................... 25 2.1.1.2. Cinayet .................................................................................................... 30 2.1.2. Duyguların ve Düşüncelerin İzdüşümü: Tabiat ............................................. 33 2.1.3. Geçmişe Özlem ve Kendine/Topluma Yabancılaşma: Zaman/Çağ .............. 51 2.1.4. Acı ve Hüzün ................................................................................................. 60 2.1.5. Mizah(Humor)/Eleştiri .................................................................................. 67 V 2.1.6. Sıkıntı ve Bınalım .......................................................................................... 73 2.1.7. Gurbet/Hasret(Ayrılık) .................................................................................. 77 2.1.8. Bir “Ben” Arayışı: Tasavvuf ve Din .............................................................. 82 2.1.9. Paradoksal Düşüncenin Bedeni Boyutu: Cinsellik ve Kadın ........................ 87 2.1.10. Aşk/Sevda .................................................................................................... 93 2.1.11. Hayat(Ömür/Yaşantı) ve Yaşamak .............................................................. 98 2.1.12. Karamsarlık-Kötümserlik .......................................................................... 103 2.1.13. Toplumsal Değişimin Bireysel Tepkisi: Şizofren/Cinnet .......................... 106 2.1.14. Yalıtımın Vurgusu: Yalnızlık .................................................................... 113 2.1.15. Bir Yaşam Biçimi: Alkol ve Sigara ........................................................... 116 2.1.16. Tarih .......................................................................................................... 121 2.2. Musiki Makamları(Şarkılar)/Türkü .................................................................... 125 2.3. Sosyal ve Siyasi Şiirler ....................................................................................... 132 2.4. Şiirlerinin