Przegląd Zachodniopomorski
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI PRZEGLĄD ZACHODNIOPOMORSKI KWARTALNIK SZCZECIN 2017 – ROCZNIK XXXII (LXI) – ZESZYT 1 Komitet Redakcyjny Radosław Skrycki (redaktor naczelny), Eryk Krasucki (zastępca redaktora naczelnego), Tomasz Ślepowroński (sekretarz redakcji) Rada Naukowa Tadeusz Białecki (Szczecin, przewodniczący), Ihor Cependa (Iwano-Frankiwsk), Radosław Gaziński (Szczecin), Stanisław Jankowiak (Poznań), Danuta Kopycińska (Szczecin), Maciej Kowalewski (Szczecin), Kazimierz Kozłowski (Szczecin), Jens Olesen (Greifswald), Czesław Osękowski (Zielona Góra), Martin Schoebel (Greifswald) Lista recenzentów znajduje się na stronie www.przegladzachodniopomorski.pl Redaktor językowy Elżbieta Blicharska Skład komputerowy Wiesława Mazurkiewicz Korekta Anna Ciciak Projekt okładki Ludwik Piosicki Adres redakcji: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych ul. Krakowska 71–79, 71-017 Szczecin e-mail: [email protected] www.przegladzachodniopomorski.pl Wersja papierowa jest wersją pierwotną Streszczenia opublikowanych artykułów są dostępne online w międzynarodowych bazach danych CEJSH (http://cejsh.icm.edu.pl), CEEOL (www.ceeol.com) oraz BazHum (bazhum.muzhp.pl) © Copyright by Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2017 ISSN 0552-4245 WYDAWNICTWO NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO Ark. wyd. 9,5. Ark. druk. 10,5. Format B5 Cena zł 22,0 (w tym 5% VAT) SPIS TREŚCI Od Redakcji ...................................................................................................... 5 STUDIA I ROZPRAWY Jacek Borkowski, Andrzej Kuczkowski – Kamienie wilhelmiańskie ze szczytu Góry Chełmskiej koło Koszalina ........................................... 9 Monika Rusakiewicz – Założenie Biskupstwa Pomorskiego według Augustyna ze Stargardu .............................................................. 21 Hadrian Kryśkiewicz – Zdrowie w Szczecinie w latach 1945–1946 ........... 35 Konrad Konkol – Metody działań organów bezpieczeństwa wobec duchowieństwa i wiernych Kościoła rzymskokatolickiego w województwie koszalińskim w latach 1950–1975 ................................ 79 Artur Kaźmierczak – Słuchacze Szkoły Prawniczej Ministerstwa Sprawiedliwości w Szczecinie skierowani na odbycie aplikacji sądowej w okręgu Sądu Apelacyjnego w Szczecinie. Na podstawie akt osobowych aplikantów Sądu Apelacyjnego i Sądu Wojewódzkiego w Szczecinie ............................................................................................. 1 2 5 OMÓWIENIA ▪ RECENZJE Justyna Żukowska-Łyko – Marcin Majewski, Renesansowe kafle zachodniopomorskie. Studium z historii ogrzewania wnętrz mieszkalnych, Stargard–Szczecin 2015 .................................................... 1 5 7 Tomasz Sikorski – Regionalny wymiar „Solidarności” 1980–1981. Szczecin na tle kraju, red. Artur Kubaj, Michał Siedziako, Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej, Szczecin 2014 .................. 159 Joanna Król – Paulina Olechowska, Prasa szkolna – teoria, funkcje, tematyka. Analiza na przykładzie województwa zachodniopomorskiego, Szczecin 2015 .................................................... 1 6 3 TABLE OF CONTENTS Editor’s note ...................................................................................................... 5 STUDIES AND ESSAYS Jacek Borkowski, Andrzej Kuczkowski – Wilhelm (William) Boulders from the Peak of Mountain Chełm (German: Gollenberg) near Koszalin (German: Köslin) ............................................................... 9 Monika Rusakiewicz – The Founding of the Pomeranian Diocese according to Angelus de Stargardia.......................................................... 21 Hadrian Kryśkiewicz – Health in Szczecin in the Years 1945–1946 ........... 35 Konrad Konkol – Security Service Operations against the Clergy and Congregation of Roman Catholic Church in Koszalin Province in 1950–1975 ............................................................................................. 79 Artur Kaźmierczak – Students of the Ministry of Justice Law School in Szczecin Enrolled for the Legal Training at the Court of Appeal in Szczecin on the Basis of Personal Files of Legal Trainees of the Court of Appeal and the Provincial Court in Szczecin .................. 1 2 5 REVIEWS Justyna Żukowska-Łyko – Marcin Majewski, Renesansowe kafle zachodniopomorskie. Studium z historii ogrzewania wnętrz mieszkalnych, Stargard–Szczecin 2015 .................................................... 1 5 7 Tomasz Sikorski – Regionalny wymiar „Solidarności” 1980–1981. Szczecin na tle kraju, eds. Artur Kubaj, Michał Siedziako, Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej, Szczecin 2014 .................. 159 Joanna Król – Paulina Olechowska, Prasa szkolna – teoria, funkcje, tematyka. Analiza na przykładzie województwa zachodniopomorskiego, Szczecin 2015 .................................................... 1 6 3 OD REDAKCJI Po czterech latach w „Przeglądzie Zachodniopomorskim” ponownie dokonuje się zmiana. W 2013 roku prof. Tadeusz Białecki, sprawujący funkcję redaktora naczelnego od 1985 roku, przekazał swe obowiązki na ręce prof. Radosława Ga- zińskiego. Wydawało się wówczas, że będziemy mieć do czynienia z wieloletnią stabilizacją jeśli idzie o sprawy personalne (warto zauważyć, że w półwiecznej historii pisma, była to dopiero druga zmiana naczelnego), ale wielość obowiąz- ków nie pozwala prof. Gazińskiemu na dalsze prowadzenia kwartalnika. Warto jednocześnie podkreślić wagę czterech minionych lat. Przyniosły one bowiem pismu niemało zmian. Był to czas dostosowania się do nowych wymogów, które miały decydujące znaczenie dla kompleksowej oceny parametrycznej czasopisma. W jej wyniku „Przegląd Zachodniopomorski” uzyskał w 2015 roku 12 punktów, co usytuowa- ło go w gronie nie tylko najważniejszych pism naukowych w regionie, ale też określiło jego wysoką pozycję w skali ogólnopolskiej. Opisywane lata to rów- nież wprowadzanie kolejnych udogodnień, umożliwiających pismu i tekstom na jego łamach publikowanych, zaistnieć w skali międzynarodowej. Stało się to za sprawą wprowadzenia identyfikatora dokumentu elektronicznego (digital object identifier – DOI). To narzędzie stosowane przez wszystkie uznane wydawnic- twa naukowe, dające możliwość szybkiej identyfikacji opublikowanego artykułu i sprzyjające podniesieniu jego „cytowalności”. Nowością jest również zorganizo- wanie kontaktu pomiędzy redakcją a autorami i recenzentami za pomocą strony referencyjnej: https://wnus.edu.pl/pzp/pl/. Nowy zespół redakcyjny uważnie śledzić będzie kolejne propozycje zmian, modyfikacji i ulepszeń, służących temu, aby kwartalnik utrzymał wysokie stan- dardy czasopiśmiennictwa naukowego. Można się zżymać na coraz powszech- niejszą „punktozę” i taki, a nie inny kształt systemu parametrycznego, ale nie jest 6 Od Redakcji to konstruktywne. Lepszym rozwiązaniem, zarówno z punktu widzenia redakcji, jak i autorów, jest, w naszym przekonaniu, jego zaakceptowanie. Spawy techniczne to jedno, ale dla redakcji równie istotne (jeśli nie waż- niejsze) są kwestie programowe. Już w okresie prowadzenia czasopisma przez prof. Gazińskiego, myśleliśmy nad zmianą profilu „Przeglądu Zachodniopomor- skiego”, ale ostatecznie pozostaliśmy przy formule, która bliska była jego „ojcom założycielom”, czyli pisma łączącego w sobie różne dziedziny nauki, tak humani- styczne, ekonomiczne, społeczne, przyrodnicze, jak i techniczne. Udało się zmie- nić jedynie to, że przyjęcie tekstu do druku uzależniliśmy od jego tematycznego powiązania z Pomorzem i krainami sąsiednimi (poza numerami tematycznymi, których publikacja była wyborem „mniejszego zła”, ze względu na problemy ze sfinansowaniem kolejnych numerów kwartalnika). Dziś chcielibyśmy zrobić ko- lejny krok i uczynić kwartalnik pismem, w którym drukować będziemy teksty wyłącznie z obszaru nauk humanistycznych oraz społecznych. W przypadku tych drugich ograniczać się jednak będziemy wyłącznie do dziedziny nauk społecz- nych, pomijając nauki ekonomiczne i prawne1. Obszarem naszego zainteresowa- nia wciąż pozostaje Pomorze i krainy z nim sąsiadujące. Decyzja może nasuwać skojarzenie arbitralności, zwłaszcza, że podejmuje ją zespół złożony w całości z historyków, ale mamy przekonanie, że w dłuższej per- spektywie przysłuży się ona pismu. Chcemy mianowicie, aby „Przegląd Zachod- niopomorski” był pismem bardziej spójnym i określonym. Nie znaczy to absolut- nie, że stawiamy na jednorodność czy jednogłos. Otwieramy przecież swe łamy dla historyków, literaturoznawców, kulturoznawców, socjologów, pedagogów i badaczy wielu innych dyscyplin naukowych, którzy prezentować będą teksty poświęcone rozmaitym tematom i wykorzystujące różne style naukowe i szkoły metodologiczne. O nudzie nie może więc być mowy. Naszą decyzję uzasadnić też możemy argumentami czysto pragmatycznymi. Liczba arkuszy wydawni- czych, które są nam przekazywane corocznie do dyspozycji na podstawie decyzji władz Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Szczecińskiego, jest niewielka, a w każdym razie dalece mniejsza od naszych oczekiwań i potrzeb, i zmusza nas do radykalnej selekcji tekstów. Uwzględniając to, że napływ artykułów do pisma jest znaczny i że są to w większości teksty nadające się do publikacji, wybieramy 1 Przyjęta klasyfikacja zgodna jest z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższe- go z dnia 8 sierpnia 2011 roku w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (Dz.U. 2011, nr 179, poz. 1065). Od Redakcji 7 to, co jest nam bliższe, a więc humanistykę i wybrane nauki społeczne. Liczymy na to, że sprofilowanie kwartalnika spotka się ze zrozumieniem i aprobatą. Kończąc tekst