Felicjan Pawlak

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Felicjan Pawlak Felicjan Pawlak Felicjan Pawlak Z Oflagu do Tobruku i w nieznane Diariusz 1939–1943 Opracował i wstępem opatrzył Karol Łopatecki Copyright © Felicjan Pawlak & spadkobiercy, Karol Łopatecki 2019 Copyright © Wydawnictwo inforteditions 2019 Wszelkie prawa zastrzeżone/All rights reserved/ Alle Rechte vorbehalten/Tous les droits reserves www.inforteditions.com.pl | [email protected] ISBN 978-83-65982-36-0 Wydawnictwo inforteditions ul. Cicha 3, 42-690 Połomia tel. +48 32/272 84 96 Redakcja: Witold Grzelak (redaktor serii), Anna Grzelak Redakcja techniczna: Bogusław Nikonowicz Indeks osobowy: Karol Łopatecki Zdjęcia wykorzystane w książce – zbiory Witolda Pawlaka Recenzenci: dr hab. Sławomir Presnarowicz, prof. UwB prof. dr hab. Aleksander Smoliński Zabrze – Tarnowskie Góry 2019 PRZEDMOWA Norman Davies 9 WSTĘP Karol Łopatecki 11 Felicjan Pawlak Z OFLAGU DO TOBRUKU I W NIEZNANE. DIARIUSZ 1939-1943 42 Rozdział I WOJNA OBRONNA (17 IX 1939 – 5 X 1939) 43 Rozdział II NIEWOLA I POBYT W OFLAGU II B ARNSWALDE (6 X 1939 – 5 II 1940) 53 Rozdział III PRÓBA UCIECZKI I PRZEWIEZIENIE DO OFLAGU VIII B SIL- BERBERG (6 II 1940 – 4 V 1940) 78 Rozdział IV UCIECZKA KU WOLNOŚCI (5 V 1940 – 31 V 1940) 91 Rozdział V BUDAPESZT I OBÓZ W LENTI (1 VI 1940 – 17 VI 1940) 122 Rozdział VI W DRODZE NA BLISKI WSCHÓD (18 VI 1940 – 18 VIII 1940) 135 Rozdział VII W SAMODZIELNEJ BRYGADZIE STRZELCÓW KARPACKICH (19 VIII 1940 – 6 I 1941) 157 Rozdział VIII OBRONA TOBRUKU (17 VIII 1941 – 9 XII 1941) 213 Rozdział IX BITWA POD GAZALĄ (10 XII 1941 – 29 XII 1941) 245 Rozdział X KURS MIDDLE EAST TACTICAL SCHOOL W HELUAN (30 XII 1941 – 13 II 1942) 256 Rozdział XI PONOWNIE W SAMODZIELNEJ BRYGADZIE STRZELCÓW KARPACKICH (14 II 1942 – 8 III 1942) 272 Rozdział XII SZKOŁA PODCHORĄŻYCH W CENTRUM WYSZKOLENIA ARMII (10 III 1942 – 14 VI 1942) 281 Rozdział XIII SIÓDMY KURS MIDDLE EAST STAFF SCHOOL HAIFA (15 VI 1942 – 7 XI 1942) 306 Rozdział XIV W OCZEKIWANIU NA NOWY PRZYDZIAŁ: PODRÓŻ Z EGIPTU DO IRAKU (8 XI 1942 – 4 XII 1942) 348 Rozdział XV W 3 BRYGADZIE STRZELCÓW (5 XII 1942 – 11 III 1943) 356 Rozdział XVI SŁUŻBA W 5 WILEŃSKIEJ BRYGADZIE PIECHOTY (11 III 1943 – 26 VII 1943) 386 Rozdział XVII 5 KRESOWA DYWIZJA PIECHOTY – Z IRAKU DO PALESTYNY (27 VII 1943 – 5 IX 1943) 418 ANEKSY 429 CHRONOLOGIA WYDARZEŃ II WOJNY ŚWIATOWEJ 453 BIBLIOGRAFIA 464 INDEKS OSOBOWY 488 ABSTRACT 507 PRZEDMOWA hociaż możemy spotkać dzienniki z czasów wojny w najróż- Cniejszych kształtach i rozmiarach, to zapiski młodego polskie- go oficera Felicjana Pawlaka są wyjątkowe zarówno pod względem formy jak i treści. Dodatkowo okoliczności opisanych tam wydarzeń mogą wydać się egzotyczne z punktu widzenia brytyjskich czy ame- rykańskich czytelników. Historia Pawlaka zaczyna się we wschodniej Polsce podczas kampanii wrześniowej 1939 roku, obejmuje dwu- krotne uwięzienie w charakterze jeńca wojennego, dwie brawurowe ucieczki z rąk Sowietów i Niemców, długą podróż przez Węgry i Bał- kany na Bliski Wschód, dwa lata służby w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich, wysłanej m.in. do Afryki Północnej i Tobruku, a następnie służbę w 2 Korpusie Polskim pod dowództwem gen. An- dersa, w tym długie, ciężkie i bohaterskie walki we Włoszech. Notatki Pawlaka nie skupiają się na szczegółach działań wojen- nych, a raczej pokazują, jaki wpływ ten konflikt zbrojny miał na ciało i umysł wrażliwego człowieka uwikłanego w wir historii. Często są krótkie i lakoniczne, przez co czytelnik musi zastanawiać się, gdzie autor się znajduje i co w tej chwili robi, ale niezwykle trafnie opi- sują następujące po sobie chwile rozpaczy i nadziei. Dodatkowym, elementem, który bardzo wzbogaca te zapiski, jest wyjątkowo szcze- gółowy i dogłębny komentarz Karola Łopateckiego. Co ważne, dzien- nik urywa się w roku 1943, kiedy autor był już na tyle zajęty swoimi obowiązkami na froncie, że przestał regularnie pisać. Po wojnie Felicjan Pawlak osiedlił się w Anglii. Był jednym z ty- sięcy Polaków, którzy pozostali wierni swoim zasadom i nie chcieli wracać do ojczyzny będącej pod wpływem sowieckich komunistów. W Anglii Pawlak założył rodzinę, podjął pracę jako agent ubezpiecze- niowy i rozpoczął zwykłe życie. Na szczęście członkowie jego rodziny zrobili wszystko, żeby ocalić jego dziennik wojenny od zapomnienia i odtworzyć go w formie, która nadawała się do publikacji. Ich sukces pokazuje, jak wiele obecne pokolenie zawdzięcza swoim przodkom, których życie było tak bardzo różne od naszego. Norman Davies 9 Karol Łopatecki – Wstęp FOREWORD War diaries come in all sorts of shapes and sizes, but the record com- piled by the young Polish officer, Felicjan Pawlak, possesses some spe- cial qualities both in form and content. What is more, the action takes place in theatres of operation which will seem quite exotic to British or American readers. Pawlak’s trail starts in eastern Poland in the Septem- ber Campaign of 1939, then takes in two periods of imprisonment as a POW, two daring escapes from Soviets and Germans, a long journey via Hungary and the Balkans to the Middle East, two years of service in the Carpathian Brigade, which was sent to North Africa and Tobruk, followed by further years in the Second Corps of General Anders, whose soldiers distinguished themselves in the long and hard-fought campaign inItaly. Pawlak’s notes are less concerned with the details of military engage- ments and more with the impact of the conflict on the mind and body of a sensitive individual caught up in the maelstrom. They are fre- quently short and laconic, leaving the reader to wonder where he was and what he was doing at any particular time, yet they admirably de- scribe the successive periods of despair and hope. They are strongly complemented, however, by the extraordinarily detailed and competent commentary provided by Karol Lopatecki. It is significant that the diary peters out in 1943 when the author becomes so absorbed by his duties as a frontline officer that he loses the habit of making a regular record. After the war, Felicjan Pawlak made his home in England. He was one of thousands of Poles, who refused on principle to return to a homeland captured by Soviet Communism, and settled down to the mundane life of a family man and insurance agent. Nonethe- less, a devoted family has spared no effort to rescue his wartime diary from oblivion and to reconstruct it in publishable form. Their success demonstrates how much the modern generation owes to their prede- cessors, whose experiences differed so fundamentally from our own. Norman Davies 10 WSTĘP elicjan Pawlak urodził się 9 maja 1914 r. w Krobi, miastecz- Fku położonym w powiecie gostyńskim1. Pochodził z rodziny rzemieślniczej – jego ojciec Jan (zm. w 1943 r.) był szewcem; mat- ka – Maria z domu Boehm (zm. w 1965 r.) zajmowała się domem2. Rodzina Pawlaków była wielodzietna, Felicjan miał sześcioro rodzeń- stwa (Stefania, Władysław, Czesława, Kazimierz, Barbara, Marian). Mimo tego rodzicom udało się dobrze wykształcić Felicjana. W Krobi ukończył siedmioklasową szkołę powszechną, następnie w 1928 r. zdał egzamin i został przyjęty do Państwowego Seminarium Nauczy- cielskiego w Rawiczu3. Naukę w tej placówce pobierał do 1933 r., kończąc ją maturą4. W okresie szkolnym był harcerzem, a od 1934 r. przewodził działającej w Krobi Gromadzie Zuchów5. Po zakończeniu nauki rozpoczął pracę jako nauczyciel w majątku Dulsku należącym 1 Dane biograficzne uzyskałem na podstawie wywiadów rodzinnych, a także różnych doku- mentów i notatek zachowanych u syna Felicjana Pawlaka – Witolda. Istnieje również Życiorys Felicjana Pawlaka spisana przez samego zainteresowanego, podpisana przez autora i prze- chowywana w zbiorach Witolda Pawlaka (zob. aneks). Krótkie biogramy odnotowane zostały w pracach: F. Glura, Żołnierze z ziemi gostyńskiej pod Monte Cassino (50 rocznica bitwy), Go- styń 1994, s. 45-46; Zgromadzenie kawalerów Orderu Woj. Virtuti Militari na obczyźnie z siedzibą w Londynie, red. M. Sawicki, M. Białkiewicz, M. Skoczek, J.M. Wisz, J. Paśnicki, London 1996, s. 180. 2 Rodzicami Marii Boehm była Katarzyna (zm. 9 XI 1887 r.) i Henryk (zm. 6 VII 1885). Mieli oni cztery córki (Stanisława, Franciszka, Katarzyna i Maria) oraz dwóch synów (Franciszek i Antoni). 3 Była to szkoła przekształcona w 1920 r. z Pruskiego Królewskiego Seminarium Nauczyciel- skiego (Konigliche Lehrer-Seminar) założonego w 1804 r. w Poznaniu. W 1874 r. placówkę przeniesiono do Rawicza. W 1926 r. szkoła otrzymała oficjalną nazwę: „Państwowe Semina- rium Nauczycielskie Męskie im. Stanisława Staszica”. Została zamknięta w 1935 r. Zob. http:// muzeum.rawicz.pl/spis/99-seminarium-w-rawiczu (dostęp: 11 I 2018). 4 Por. M. Pyter, Prawne zasady kształcenia nauczycieli szkół powszechnych w okresie II RP. Zagad- nienia wybrane, „Studia Iuridica Lublinensia” 25 (2016), 3, s. 785-790. 5 A. Miałkowski, Krobia. Z kart historii miasta do 1946 roku, Krobia 2015, s. 160, 163. 11 Karol Łopatecki – Wstęp Dowód osobisty wystawiony w 1933 r. do Kozłowskich6. We wrześniu 1934 r. został powołany do wojska do szkoły podchorążych piechoty im. gen. Orlicz-Dreszera przy 67 Pułku Piechoty w Brodnicy7. Trzy lata później uzyskał promocję, jako plu- tonowy podchorąży8. Podczas służby zawodowej szybko awansował – 15 VII 1937 został sierżantem podchorążym, a po kursie spadochro- nowym w Legionowie (15 IX – 6 X 1937 r.), mianowano go podpo- rucznikiem. 1 października 1937 r. Pawlaka skierowano do 44 Pułku Piechoty, gdzie został dowódcą plutonu (najpierw w 5, później w 2 kompanii). Do 15 sierpnia 1939 r. był dowódcą plutonu 1 kompanii c.k.m., po czym przeniesiono go do Ośrodka Zapadowego 13 Dywizji Piechoty, gdzie pełnił funkcję dowódcy plutonu łączności9. 6 Por. F. Glura, Żołnierze, s. 45: „Przez rok pracował jako nauczyciel prywatny w Górze k. Ino- wrocławia”. 7 Felicjan Pawlak od 19 IX 1934 do 27 II 1935 r. był strzelcem, następnie do 28 IV 1935 star- szym strzelcem, kapralem (do 1 VI 1935 r.), kapralem podchorążym (do 15 IX 1936 r.). Zeszyt ewidencyjny Pawlak Felicjan, Ministry of Defence (London), APC Disclosures 5 (Polish), P/7217 – Major Felicjan Pawlak.
Recommended publications
  • Commission Implementing Decision (Eu) 2017
    9.3.2017 EN Official Journal of the European Union L 63/177 COMMISSION IMPLEMENTING DECISION (EU) 2017/417 of 7 March 2017 amending the Annex to Implementing Decision (EU) 2017/247 on protective measures in relation to outbreaks of the highly pathogenic avian influenza in certain Member States (notified under document C(2017) 1614) (Text with EEA relevance) THE EUROPEAN COMMISSION, Having regard to the Treaty on the Functioning of the European Union, Having regard to Council Directive 89/662/EEC of 11 December 1989 concerning veterinary checks in intra- Community trade with a view to the completion of the internal market (1), and in particular Article 9(4) thereof, Having regard to Council Directive 90/425/EEC of 26 June 1990 concerning veterinary and zootechnical checks applicable in intra-Community trade in certain live animals and products with a view to the completion of the internal market (2), and in particular Article 10(4) thereof, Whereas: (1) Commission Implementing Decision (EU) 2017/247 (3) was adopted following outbreaks of highly pathogenic avian influenza of subtype H5 in holdings where poultry or other captive birds are kept in Bulgaria, the Czech Republic, Germany, Greece, France, Croatia, Italy, Hungary, Austria, Poland, Romania, Slovakia, Sweden and the United Kingdom (‘the concerned Member States’) and the establishment of protection and surveillance zones by the competent authority of the concerned Member States in accordance with Council Directive 2005/94/EC (4). (2) Implementing Decision (EU) 2017/247 provides that the protection and surveillance zones established by the concerned Member States in accordance with Directive 2005/94/EC are to comprise at least the areas listed as protection and surveillance zones in the Annex to that Implementing Decision.
    [Show full text]
  • Iraq Main to Printer 3
    U.S. POLICY IN POST-SADDAM IRAQ LESSONS FROM THE BRITISH EXPERIENCE Edited by Michael Eisenstadt and Eric Mathewson THE WASHINGTON INSTITUTE FOR NEAR EAST POLICY All rights reserved. Printed in the United States of America. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, re- cording, or any information storage and retrieval system, without permission in writing from the publisher. © 2003 by The Washington Institute for Near East Policy Published in 2003 in the United States of America by The Washing- ton Institute for Near East Policy, 1828 L Street NW, Suite 1050, Washington, DC 20036. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data U.S. policy in post-Saddam Iraq : lessons from the British experience/ edited by Michael Eisenstadt and Eric Mathewson. p. cm. Includes bibliographical references and index. ISBN 0-944029-84-1 1. Iraq—Relations—Great Britain. 2. Great Britain—Relations—Iraq. 3. World War, 1914–1918—Iraq. 4. World War, 1939–1945— Iraq. 5. National state. I. Title: U.S. policy in post-Saddam Iraq. II. Eisenstadt, Michael. III. Mathewson, Eric, 1959– IV. Washington Institute for Near East Policy. DS70.96.G7U15 2003 327.410567'09'04—dc21 2003004627 Cover inset photograph of Faysal ibn Husayn with his delegates and advisors at the Versailles peace conference in 1919 © Bettmann/Corbis. Behind him in the picture are (left to right) his private secretary and fellow delegate Rustum Haydar; Brigadier General Nuri al-Sa‘id of Baghdad; Captain Rosario Pisani of France; Colonel T. E.
    [Show full text]
  • 2. Wody Powierzchniowe 2.1. Charakterystyka Systemu
    Raport o stanie œrodowiska województwa dolnoœl¹skiego w 2001 r. 2. WODY POWIERZCHNIOWE 2.1. CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU MONITORINGU RZEK WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO W roku 2001 nastąpiła zmiana w podejściu do mo- Przy wyborze badanych wskaźników kierowano się nitoringu wód powierzchniowych. Jest ona pośrednim analizą jakości wód zlewni, stwierdzonymi przekro- skutkiem realizacji nowego Programu monitoringu czeniami, rangą cieku, jego przeznaczeniem oraz ro- wód powierzchniowych województwa dolnośląskiego dzajem i lokalizacją źródeł zanieczyszczeń. Na tej na lata 2001-2005. W programie tym duży nacisk po- podstawie wykonywane były uzupełniające oznacze- łożony został na dostosowanie się do wymagań okre- nia np. zasadowość ogólna, metale ciężkie, detergen- ślonych w dyrektywach Unii Europejskiej, gdzie ty, fenole, pestycydy, WWA. Zakres oznaczeń dla mo- w większym stopniu uwzględnia się analizę przemian nitoringu rozszerzonego przedstawiono w tabeli. zachodzących w wodach, ich przyczyny, główne pro- Pozostałe zlewnie w danym roku były monitoro- blemy oraz prognozy wynikające z pomiarów. W kon- wane w ograniczonym zakresie (za wyjątkiem punk- sekwencji nastąpiło zróżnicowanie zakresu i częstotli- tów monitoringu krajowego w tych zlewniach), wości badań monitoringowych rzek na terenie zarówno pod względem częstotliwości jak i wykony- Dolnego Śląska. wanych oznaczeń, tak aby zapewnić kontrolę nad Monitoring podstawowy (krajowy) w wojewódz- ogólnym stanem jakości wód powierzchniowych (mo- twie dolnośląskim obejmuje badaniami wody 16 rzek, nitoring wojewódzki podstawowy i monitoring kontro- łącznie w 53 przekrojach pomiarowych. Zakres bada- lny). Badania prowadzone były w punktach o szcze- nych wskaźników oraz częstotliwość ich wykonywa- gólnym znaczeniu dla tych zlewni tj. na dopływach do nia jest określona w Programie badań rzek objętych zbiorników zaporowych, przy ujęciach wody pitnej krajową siecią monitoringu na lata 1999-2002, opra- lub przy szczególnie uciążliwych zrzutach ścieków.
    [Show full text]
  • Persia & Iraq Command History & Personnel
    2020 www.BritishMilitaryHistory.co.uk Author: Robert PALMER, M.A. PERSIA & IRAQ COMMAND (HISTORY & PERSONNEL) A short history of the Persia and Iraq Command (also known as ‘PaiForce’), an operational command in the British Army between ??. In addition, known details of the key appointments held between 1930 and 1950 are included. Copyright ©www.BritishMilitaryHistory.co.uk (2020) 31 July 2020 [PERSIA & IRAQ COMMAND HISTORY & PERSONNEL] A Concise History of Persia & Iraq Command Version: 2_1 This edition dated: 5 August 2020 ISBN: Not yet allocated. All rights reserved. No part of the publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means including; electronic, electrostatic, magnetic tape, mechanical, photocopying, scanning without prior permission in writing from the publishers. Author: Robert PALMER, M.A. (copyright held by author) Assisted by: Stephen HEAL Published privately by: The Author – Publishing as: www.BritishMilitaryHistory.co.uk ©www.BritishMilitaryH istory.co.uk Page 1 31 July 2020 [PERSIA & IRAQ COMMAND HISTORY & PERSONNEL] Persia and Iraq Command Modern Iraq is a country born out the dissolution of the Ottoman Empire following the defeat of Turkey at the end of the Great War. A government for the new state of Iraq was formed in November 1920, with Emir Feisal being proclaimed King of Iraq on 23 August 1921. The United Kingdom signed a treaty with Iraq in October 1922 defining the relationship between the two sovereign states. This treaty imposed limits on the sovereignty of Iraq and maintained British interests in the country. In 1925, the area around Mosul, which was rich in oil deposits, was ceded to Iraq from Turkey.
    [Show full text]
  • Royal Air Force Historical Society Journal 48
    ROYAL AIR FORCE HISTORICAL SOCIETY JOURNAL 48 2 The opinions expressed in this publication are those of the contributors concerned and are not necessarily those held by the Royal Air Force Historical Society. First published in the UK in 2010 by the Royal Air Force Historical Society All ri hts reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical including photocopying, recording or by any information stora e and retrieval system, without permission from the Publisher in writing. ISSN 1361 4231 Printed by Windrush Group ,indrush House Avenue Two Station Lane ,itney O028 40, 3 ROYAL AIR FORCE HISTORICAL SOCIETY President 2arshal of the Royal Air Force Sir 2ichael 3eetham GC3 C3E DFC AFC 7ice8President Air 2arshal Sir Frederick Sowrey KC3 C3E AFC Committee Chairman Air 7ice82arshal N 3 3aldwin C3 C3E FRAeS 7ice8Chairman -roup Captain 9 D Heron O3E Secretary -roup Captain K 9 Dearman FRAeS 2embership Secretary Dr 9ack Dunham PhD CPsychol A2RAeS Treasurer 9 Boyes TD CA 2embers Air Commodore - R Pitchfork 23E 3A FRAes :9 S Cox Esq BA 2A :6r M A Fopp MA F2A FI2 t :-roup Captain A 9 Byford MA MA RAF :,ing Commander P K Kendall BSc ARCS MA RAF ,ing Commander C Cummings Editor & Publications ,ing Commander C G Jefford M3E BA 2ana er :Ex Officio 4 CONTENTS OPENIN- ADDRESS œ Air 2shl Ian Macfadyen 7 ON.Y A SIDESHO,? THE RFC AND RAF IN A 2ESOPOTA2IA 1914-1918 by Guy Warner THE RAF AR2OURED CAR CO2PANIES IN IRAB 20 C2OST.YD 1921-1947 by Dr Christopher Morris No 4 SFTS AND RASCHID A.IES WAR œ IRAB 1941 by )A , Cdr Mike Dudgeon 2ORNIN- Q&A F1 SU3STITUTION OR SU3ORDINATION? THE E2P.OY8 63 2ENT OF AIR PO,ER O7ER AF-HANISTAN AND THE NORTH8,EST FRONTIER, 1910-1939 by Clive Richards THE 9E3E.
    [Show full text]
  • The Lawyers' Committee for Cultural Heritage Preservation 9 Annual
    The Lawyers' Committee for Cultural Heritage Preservation 9th Annual Conference Friday, April 13, 2018 8:00am-6:30pm Georgetown University Law Center McDonough Hall, Hart Auditorium 600 New Jersey Ave NW, Washington, DC 20001 TABLE OF CONTENTS: Panel 1: Claiming and Disclaiming Ownership: Russian, Ukrainian, both or neither? Panel 2: Whose Property? National Claims versus the Rights of Religious and Ethnic Minorities in the Middle East Panel 3: Protecting Native American Cultural Heritage Panel 4: Best Practices in Acquiring and Collecting Cultural Property Speaker Biographies CLE MATERIALS FOR PANEL 1 Laws/ Regulations Washington Conference Principles on Nazi-confiscated Art (1998) https://www.state.gov/p/eur/rt/hlcst/270431.htm Articles/ Book Chapters/ White Papers Quentin Byrne-Sutton, Arbitration and Mediation in Art-Related Disputes, ARBITRATION INT’L 447 (1998). F. Shyllon, ‘The Rise of Negotiation (ADR) in Restitution, Return and Repatriation of Cultural Property: Moral Pressure and Power Pressure’ (2017) XXII Art Antiquity and Law pp. 130-142. Bandle, Anne Laure, and Theurich, Sarah. “Alternative Dispute Resolution and Art-Law – A New Research Project of the Geneva Art-Law Centre.” Journal of International Commercial Law and Technology, Vol. 6, No. 1 (2011): 28 – 41 http://www.jiclt.com/index.php/jiclt/article/view/124/122 E. Campfens “Whose cultural heritage? Crimean treasures at the crossroads of politics, law and ethics”, AAL, Vol. XXII, issue 3, (Oct. 2017) http://www.iuscommune.eu/html/activities/2017/2017-11-23/workshop_3_Campfens.pdf Anne Laure Bandle, Raphael Contel, Marc-André Renold, “Case Ancient Manuscripts and Globe – Saint-Gall and Zurich,” Platform ArThemis (http://unige.ch/art-adr), Art-Law Centre, University of Geneva.
    [Show full text]
  • Fantasque Time Line | 1940
    21 avril L’affaire d’Irak Arbil – Larminat réorganise ses forces. Il a prévu de faire éclater ses forces en dispositif opérationnel. Dès le lendemain, son premier groupement tactique, le GTA (A pour Algériens), descendra vers Shaykh en longeant le Tigre. Le deuxième, le GTB (B pour British, colonel Arbuthnot), se dirigera sur Dibs et Altun Kupri. Enfin, le troisième, le GTZ (Z pour zouaves), doté des véhicules les plus rapides, sera lancé en direction de Taqtaq et de Dokan. Larminat est soucieux de coopération entre alliés, mais peu convaincu de la totale sincérité britannique depuis que certains épisodes regrettables qui se sont déroulés à Dunkerque lui ont été rapportés ; de plus, comme la majorité des coloniaux, il est traditionnellement anglophobe (non sans raisons, d’ailleurs). C’est pourquoi il encadre les unités du colonel Arbuthnot entre les siennes. Il va jusqu’à lui rattacher la compagnie mobile de fusiliers-marins de Lattaquieh, en renfort de leurs éléments de reconnaissance : « La Marine – que Dieu et Maurras me pardonnent – me servira d’Œil de Moscou » ricane le général, que personne n’accuserait pourtant de sympathies pour le communisme. La progression devrait s’accélérer, puisqu’on sera enfin en Irak “utile”, où les besoins de l’exploitation du pétrole ont conduit, depuis 1920, à la construction d’un dense réseau de routes de bonne qualité. Peut-être sera-t-il aussi possible de réquisitionner dans les parcs des compagnies pétrolières des poids lourds modernes ou des tracteurs et des remorques, pour suppléer les vieux porte-chars Berliet et Saurer qui ont mal digéré le sable des déserts.
    [Show full text]
  • Wykaz Nazw Wód Płynących List of Names of Flowing Waters
    WYKAZ NAZW WÓD PŁYNĄCYCH LIST OF NAMES OF FLOWING WATERS Rodzaj Współrzędne geograficzne Nazwa obiektu Końcówka nazwy obiektu wodnego w dopełniaczu wodnego Recypient szerokość długość Uwagi Name of water object Ending of hydronyms Kind of water Recipient Remarks Geographic coordinates in the genitive case object latitude longitude Abramów -owa potok Ciapków 49°24’42” 19°01’51” Aleksandrowska, -ej, -i struga Widawka 51°18’20” 19°09’56” Struga Aleksandrówka -i potok Brzoskwinka 50°04’13” 19°45’37” Ambrowski Potok -ego -u potok Jasiołka 49°30’18” 21°42’24” Andrzejówka -i potok Sanica 50°34’49” 20°45’37” Aniołowo, Potok Aniołowo, -u struga Elszka 54°05’17” 19°34’55” Antałowski Potok -ego -u potok Czarny Dunajec 49°17’44” 19°51’11” Arciechowski, Kanał -ego, -u kanał Kanał Bieliński 52°22’20” 20°04’54” Arkonka -i struga Odra (Jez. Goplany) 53°28’01” 14°29’58” obszar bezodpływowy Arłamówka -i potok Wyrwa 49°32’57” 22°40’16” Astrabiec -bca potok Panna 49°25’39” 21°42’58” Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Strużnica (Gwda) 53°14’22” 16°55’45” Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Netta 53°41’03” 22°54’34” odcinek kanału Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Netta (jez. Necko) 53°51’49” 22°59’49” odcinek kanału Augustowski, Kanał -ego, -u kanał Czarna Hańcza 53°53’31” 23°24’57” odcinek kanału Awissa -y rzeka Narew 53°00’59” 22°52’33” Baba -y rzeka Sztoła 50°15’33” 19°28’33” Baba -y struga Warta 52°05’53” 17°19’19” Baba -y struga Klaskawska Struga 53°47’29” 18°00’56” Baba -y potok Czerwona 54°13’20” 15°48’46” 1 Rodzaj Współrzędne geograficzne Nazwa obiektu
    [Show full text]
  • Wyznaczenie Kluczowych Stref Dla Poprawy Retencji Wody W Polskiej
    Wyznaczenie kluczowych stref dla poprawy retencji wody w polskiej części zlewni rzeki Odry Analiza możliwości retencji wody w systemach melioracyjnych i ich potencjalna rola w łagodzeniu niskich przepływów zimowych rzeki Odry Dr Mateusz Grygoruk Mgr inż. Paweł Osuch Mgr inż. Paweł Trandziuk Stowarzyszenie Niezależnych Inicjatyw Nasza Natura Maj, 2018 1 1 Opis kluczowych obszarów dla poprawy retencji wody w polskiej części rzeki zlewni Odry. Analiza możliwości retencji wody w systemach melioracyjnych. Mateusz Grygoruk, Paweł Osuch, Paweł Trandziuk Ilustracja okładki oraz podsumowania rozdziału: Marcel Creemers Publikacja ta jest częścią projektu realizowanego wzdłuż polskiej i niemieckiej strony Odry, a tym samym opracowana, zrealizowana i częściowo fnansowana ze wspólnej sieci polskiej i niemieckiej organizacji pozarządowej zajmującej się ochroną środowiska, a także częściowo fnansowana przez Federalną Fundację Ochrony Środowiska (DBU). oraz niemiecką Liga na Rzecz Przyrody i Środowiska (DNR). Ofcjalną wersję raportu stanowi wersja angielskojęzyczna. Sugerowane cytowania: Grygoruk, M., Osuch, P., Trandziuk, P., 2018. Opis kluczowych obszarów dla poprawy retencji wody w polskiej części zlewni rzeki Odry. Analiza potencjalnej retencji wody w systemach melioracyjnych i jej potencjalna rola w łagodzeniu niskich przepływów zimowych Odry. Raport. Niemiecka Liga na rzecz Przyrody i Środowska. 93 pp. German League for Nature Conservation Marienstraße 19 – 20 10117 Berlin Germany Deutsche Bundesstiftung Umwelt DBU (German Federal Environmental
    [Show full text]
  • IMGW-PIB - Ośrodek Baz Danych 21/08/2020
    IMGW-PIB - Ośrodek Baz Danych 21/08/2020 Zawartość bazy danych z lat hydrologicznych 1951 - 2020 - Stany wody 1951-1960 1961-1970 1971-1980 1981-1990 1991-2000 2001-2010 2011-2020 Kod Nazwa stacji Nazwa rzeki 1234567890 1234567890 1234567890 1234567890 1234567890 1234567890 1234567890 00010 CHAŁUPKI Odra (1) ---------- ---------- ---------H HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHH- 00015 OLZA Odra (1) ---------- ---------- ---------- ---------- ---------- --NHHHHHHH HHHHHHHHH- 00020 KRZYŻANOWICE Odra (1) ---------- ---------- ---------H HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHH- 00030 RACIBÓRZ-MIEDONIA Odra (1) ---------- ---------- ---------H HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHH- 00031 KOŹLE Odra (1) ---------- ---------- ---------H HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHH- 00032 KRAPKOWICE Odra (1) ---------- ---------- ---------H HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHH- 000324 OPOLE-GROSZOWICE Odra (1) ---------- ---------- ---------- ---------- ---------- ------NHHH HHHHHHHHH- 00033 OPOLE Odra (1) ---------- ---------- ---------H HHHHHHHHHH HHHHHHHHHN HHHHHHN--- ---------- 00034 UJŚCIE NYSY KŁODZKIEJ Odra (1) ---------- ---------- ---------H HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHH- 00035 BRZEG Odra (1) ---------- ---------- ---------H HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHH- 00036 OŁAWA Odra (1) ---------- HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHH- 00037 TRESTNO Odra (1) ---------- ---------- ---------H HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHHH HHHHHHHHH- 00038 BRZEG DOLNY Odra (1) ---------- ----------
    [Show full text]
  • Wojna Kawalerii
    RYS. RAFAŁ ROSKOWIŃSKI NA POCZĄTEK 3 ANNA PUTKIEWICZ REDAKTOR NACZELNY BELWEDER, 11 SIERPNIA 1920 R. „PIŁSUDSKI [...] OSTRO ZAPYTAŁ: – NO I CO MYŚLICIE? ZATRZYMAMY? – WIERZĘ JAK W BOGA, ŻE TU SIĘ SKOŃCZĄ!” * a burzliwa i gwałtowna wojna – rzutująca przecież na cały późniejszy geopolityczny układ sił w Europie – nie została do- mknięta. Wroga pobito, ale dobić go wówczas było nie sposób. Rację miała nasza młodość – pisał w euforii poeta Kazimierz TWierzyński, wspominając narodowe poczucie tryumfu na widok pochodu sowieckich jeńców. Ten świadek polskiej victorii 1920 r. o sobie i współczesnych mówi wtedy jako o „pokoleniu szczęśliwym”, wywodzącym się z narodu, któremu reszta świata coś zawdzięcza. FOT. CEZARY POMYKAŁO FOT. Nie minie jednak kilka lat i w ocalonej przed bolszewikami Europie, która przyglądała się ciekawie tej wojnie, być może nie do końca rozumiejąc jej znaczenie, niewygodna okaże się pamięć, że to właśnie polski żołnierz był w roku dwudziestym emanacją zachodniego świata. I że to na płonącej polskiej scenie tego teatru wojny dopalała się czerwona pożoga. Zmagania Wojska Polskiego z Armią Czerwoną odbywały się na różnych poziomach – było to przede wszystkim starcie militarne, głównie niezawodnej w polu kawalerii, która po obu stronach do- wiodła swej skuteczności i mobilności. Świadome swych racji wojsko zwarło się w śmiertelnym uści- sku w imię różnych wizji świata: tradycji opartej na chrześcijańskich wartościach i chaosu oszalałej rewolucji prowadzącej do totalitaryzmu. Była to wojna o duszę. Wojna przywódców. Wojna oficerów. Wojna żołnierzy. Wojna młodzieży. Wojna wywiadów, w której rozbiliśmy bank i dzięki nam sowiecki nasłuch radiowy zamiast wymiany informacji mógł przez kluczowe 36 godzin nauczyć się na pamięć Ewangelii św.
    [Show full text]
  • 'First to Fight'
    THE INSTITUTE OF NATIONAL ‘FIRST TO FIGHT’ REMEMBRANCE – COMMISSION FOR THE POLES THE PROSECUTION OF CRIMES AGAINST ON THE FRONT LINES THE POLISH NATION OF WORLD WAR II. ŁÓDŹ 2017 r. Curator: This exhibition consists of archival materials Artur Ossowski and photographs from the collections of: Australian War Memorial (AWM) Script: Imperial War Museum (IWM) Paweł Kowalski Artur Ossowski Institute of National Remembrance Instytut Pamięci Narodowej, IPN) Paweł Spodenkiewicz ( Prof. Janusz Wróbel Polish Institute and Sikorski Museum in London Magdalena Zapolska-Downar (Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, IPMS) Museum of Polish Arms in Kołobrzeg Review of the script: (Muzeum Oręża Polskiego, MOP) Maciej Korkuć PhD Museum of Pro-Independence Traditions in Łódź (Muzeum Tradycji Niepodległościowych, MTN) Art design: Regional Museum in Piotrków Trybunalski dr Milena Romanowska Polish Army Museum in Warsaw (Muzeum Wojska Polskiego, MWP) Illustrations: Jacek Wróblewski National Digital Archive in Warsaw (Narodowe Archiwum Cyfrowe) Maps: KARTA Centre (Ośrodek Karta, OK) Sebastian Kokoszewski Polish Press Agency (Polska Agencja Prasowa, PAP) Typesetting: Master, Łódź Front cover: No. 303 Squadron pilots in front of Hawker Hurricane, 24 October 1940. From left to right: Second Lieutenant Mirosław Ferić (died on 14 February 1942), Canadian Captain John A. Kent, Second Lieutenant Bogdan Grzeszczak (died on 28 Au- gust 1941), Second Lieutenant Jerzy Radomski, Second Lieutenant Jan Zumbach, Second Lieutenant Witold Łokuciewski, Second Lieutenant Bogusław Mierzwa (died on 16 April 1941), Lieutenant Zdzisław Henneberg (died on 12 April 1941), Sergeant Jan Rogowski, and Sergeant Eugeniusz Szaposznikow. (Photo by Stanley Devon/IWM) 3 A member oF the AntI-German CoalitIon World War II ended 70 years ago, but the memory of the conflict is still alive and stirs extreme emotions.
    [Show full text]