MEER MENSEN MET EEN PSYCHISCHE Samenwerking W&I en GGZ KWETSBAARHEID AAN HET WERK WIE ZIJN WIJ

Manon Draisma – In dienst bij UWV Actief in de samenwerking tussen W&I en GGZ - Landelijk en regionaal (Friesland en Drenthe) [email protected]

Jildau His van ‘t Zand – Gemeente Ooststellingwerf Casemanager, projectlid Friesland en deelnemer werkgroep Divosa [email protected] WIE ZIJN JULLIE

• Wie ben je • Wat doe je • Wat hoop je te halen? PROGRAMMA

• Psychische kwetsbaarheid en werk, de noodzaak van de samenwerking en initiatieven die er al zijn Manon Draisma • Casuïstiek vanuit gemeenten, welke kansen en knelpunten zijn er bij gemeenten en wat is er nodig? Jildau His van ‘t Zand • In gesprek Wat doen de gemeenten al die aanwezig zijn, waar zou je mee aan de slag willen en wat heb je nodig? Allen FILMPJE

Werken met een psychische kwetsbaarheid

AANLEIDING: PSYCHISCHE AANDOENINGEN DE NUMMER 1 OORZAAK VAN LANGDURIG ZIEKTEVERZUIM

•In Nederland heeft 18% van de volwassenen over een periode van een jaar een psychische kwetsbaarheid (diagnose) •De arbeidsparticipatie onder mensen met een psychische kwetsbaarheid in Nederland is laag. Circa 70-85% van de GGZ populatie heeft geen baan. •Een aanzienlijk deel van de mensen dat een baan heeft, verliest deze wanneer psychische problemen de kop op steken. •Duidelijke relatie tussen een uitkeringssituatie en het gebruik van psychische zorg. •Hulp op verschillende leefgebieden, waardoor meerdere organisaties betrokken zijn. •Werknemers met psychische aandoeningen re-integreren trager en vallen vaker definitief uit. •Uitval door psychische kwetsbaarheid brengt forse kosten met zich mee. Jaarlijks kost ziekteverzuim €12,6 miljard euro en kosten uitkeringen en GGZ €20 miljard per jaar (OESO, 2014). •Werk draagt bij aan herstel LANDELIJKE INITIATIEVEN

• Landelijk convenant ‘Samenwerken aan wat werkt’ GGZ Nederland, UWV, Cedris, Divosa, de Federatie Opvang, Mensen Met Mogelijkheden, MIND, RIBW Alliantie, Stichting Samen Sterk Zonder Stigma en VNG.

• Financiële impuls van SZW AANPAK

• Doel: de samenwerking tussen de domeinen Werk & Inkomen en GGZ verbeteren ten behoeve van de duurzame arbeidstoeleiding van mensen met psychische kwetsbaarheden.

•Methodiek: casuïstiek

• De partijen: GGZ Friesland (MindUp), UWV, gemeente Leeuwarden, Achtkarspelen, Tytsjerksteradiel, Ooststellingwerf, Weststellingwerf, Opsterland, Súdwest Fryslân, De Fryske Marren en de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid in Noardwest Fryslân. WAT HEBBEN WE BEREIKT

• Kortere lijnen • Inzicht in elkaars dienstverlening • Vastgelopen casussen opgelost • Afgestemd in casussen waardoor o.a. tijd en geld is bespaart • Aanbevelingenrapport, waarvan een aantal worden opgepakt (o.a. privacy) CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

5 categorieën: Samenwerking, kennisdeling en informatievoorziening, instrumenten, wet- en regelgeving en financiering. • Samenwerking Samenwerking is (nog) niet vanzelfsprekend Geen tijd om samen te werken Het kennen van de sociale kaart is moeilijk • Kennisdeling en informatievoorziening Begeleiders kennen niet alle mogelijkheden Te weinig aandacht voor psychische klachten op de werkvloer • Instrumenten Plaatsingsinstrumenten gelden niet voor iedereen CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

• Wet- en regelgeving Mogelijkheden worden bepaald door woonplaats en uitkering Privacywetgeving maakt handelingsverlegen • Financiering Personele inzet GGZ begeleider niet declarabel Geld voor regio coördinator Raamwerkafspraken hinderen flexibiliteit VRAAG

Hoeveel procent van de totale GGZ-kosten komt voor rekening van mensen met een uitkering (arbeidsongeschikt + bijstand samen)

A. 30% B. 40% C. 50% D. 60% E. 70% VRAAG

Waarom is het belangrijk om aandacht te besteden aan psychische kwetsbaarheid?

•Huidige bestand •Mogelijkheden cliënten •Mogelijkheden P-Wet (bab-indicatie, WMO en P-wet) •Veranderende arbeidsmarkt

CASUS MARK, 20 JAAR

• Hulpvraag terugkeer naar school en financiën • Zelf uitkering aanvragen, gaat niet goed alsnog met ondersteuning • Gesprek georganiseerd tussen WMO/P-Wet • Sprake van Autisme en ontwikkelingsstoornis • Havo Afgerond met rugzakje • HBO/MBO (uitgevallen) • Ontwikkelingstoornis en psychische klachten • GGZ betrokken SAMENWERKING GGZ EN GEMEENTE

• Zorgoverleg GGZ en Gemeente (WMO/P-wet) • Start Vrijwilligerswerk • Ondersteuning GGZ stopt, overgenomen door gemeente • Vrijwilligerswerk wordt uitgebreid met werkervaringsplek • Terugkeer naar school wordt gerealiseerd door REA-college WAT GING ER GOED?

• Cliënt krijgt ruimte → ontwikkeling en zelfregie • Gebruik maken van elkaars deskundigheid • Maatwerk biedt ruimte aan cliënt en professional • Sluit aan op de leefwereld van cliënt en kijk samen naar mogelijkheden. Sluit aan bij de talenten i.p.v. de beperkingen • Laat de belangen van disciplines/instellingen nooit centraal staan. Stel de behoeften en vragen van de cliënt centraal daardoor kan optimale samenwerking worden gerealiseerd. AANDACHTSPUNTEN

• Samenwerking school, GGZ en gemeente • Capaciteit en budget • Concrete en informatieve hulpverlening • Verwijzen op grond van indicaties en diagnoses EPA GROEP IN DRIE GEMEENTEN

Leeuwarden, Smallingerland en Súdwest Fryslân hebben met elkaar: 4000 EPA cliënten Kosten vanuit ZVW en WLZ: €80-€90 miljoen Daarnaast €30 miljoen vanuit WMO, P-wet-Bijstand en Beschermd Wonen Gemiddeld per cliënt: €30.000 per jaar Een deel van de cliënten is meer dan 25 jaar in zorg.

*In deze drie gemeenten worden integrale teams opgezet IN GESPREK

Wat doen de gemeenten al die aanwezig zijn, waar zou je mee aan de slag willen en wat heb je nodig? WAT ZIJN JULLIE VRAGEN?