Curt Rudolf Mengelberg Wikipedia 30 August 2013

Translation Steven Haites

Curt Rudolf Mengelberg

Born: Krefeld, 1 February 1892

Died: Monte Carlo, 13 October 1959

Was a composer, musician and Director of Het . The conductor was his second cousin. Education Mengelberg was the son of a lawyer senior counsel Heinrich Mengelberg. He initially studied law and then music in Geneve, Munich, Bonn and Leipzig. He was taught by Jan Blaha, Hugo Riemann (musinc history and theory) and Otto Neitzel (piano) amongst others. In 1915 he received his Doctorate in Leipzig with a thesis on the Italian composer Giovanni Alberto Ristori. He then went to to study composing with Cornelis Dopper and his second cousin Willem Mengelberg. Activities From 1917 Mengelberg worked at the Concergebouw in Amsterdam where he became artisit leader in 1925 and Managing Director in 1935. Mengelberg organised the Mahlerfeest in 1920 to celebrate the 25 anniversary of conducting for his second cousin Willem. For this he prepared the Mahlerfeest book. In 1945 he was deemed to be too passive in terms of the wart and was dismissed from his job. On 28 January 1947 the Centrale Ereraad rehabilitated him and reinstated him in his job. They declared that his pro-Dutch and anti-Nazi position could not be questioned. In 1955 Het Concertgebouw NV and the Concertgebouworkest were separated and Mengleberg resigned.

After resigned he and his second wife Henriette Holdert moved to Beausoliel near Monte Carlo. He died in 1959. Compositions Symfonische elegie

Scherzo sinfonico (premier 7 January 1926 composer )

Symfonische variatie voor cello en orkest (premier 20 November 1927 composer Pierre Monteux)

Weinlese, cantate voor tenor, koor en orkest (premier 22 March 1930 composer Willem Mengelberg)

Vioolconcert (premier 11 February 1931 composer Pierre Monteux)

Missa pro pace (premier 17 December 1932 composer Willem Mengelberg and subsequently many times by composer Piet van Egmond) Salve Regina (premier 15 December 1934 composer Willem Mengelberg)

Hymne op Amstelredam (premier 9 May 1935 composer Willem Mengelberg)

Stabat Mater (premier 23 January 1941 composer Eduard van Beinum)

Magnificat (premier 1 February 1942 composer Eduard van Beinum)

Ballade van de boer (premier 24 January 1943 composer Jan Koetsier)

Capriccio voor piano en orkest

Concertino voor fluit en orkest

Victimae Pascali Laudes

Requiem

Adoro te

Antiphona de morte circa 100 – other songs Publications Mahler-feestboek (1920)

Gustav Mahler, biografie (1923)

Holland als kulturelle Einheit, (1928), translated to Nederland, spiegel ener beschaving (1929)

Vijftig jaar Concertgebouw (1938)

Muziek, Spiegel des Tijds (1948) Prizes and Awards Mengelberg received the 100th anniversary prize from the Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst for his composition Weinlese. He was made an Officier in de Order van Oranje-Nassua, Ridder in the Legioen van Eer, a Silver medal from Amsterdam city and a Gold medal from Het Concertgebouw. Trivia Mengelberg’s first wife, Nora Wubbe was a first cousin of Mathilde Wubbe, the wife of Willem Mengelberg. The first time they met was at a dinner with Willem Mengelberg also attended by Igor Stravinsky.

Composer Geert van den Dungen is researching the life and work of Rudolf Mengelberg.

Sources:

Web page Rudolf Mengelberg on the Donemus site article Rudolf Mengelberg in the year book of the Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1960 inventory of compositions of Rudolf Mengelberg in the Nederlands Muziekinstituut

Original Text

Dr Curt Rudolf Mengelberg (Krefeld, 1 februari 1892 - Monte Carlo, 13 oktober 1959) was een Nederlands componist, musicoloog en algemeen directeur van Het Concertgebouw N.V.. De dirigent Willem Mengelberg was zijn achterneef. Opleiding Mengelberg, geboren als zoon van de advocaat Justizrat Heinrich Mengelberg, studeerde aanvankelijk rechten en daarna muziekwetenschappen in Genève, München, Bonn en Leipzig. Hij had les van onder meer Jan Blaha, Hugo Riemann (muziekgeschiedenis en muziektheorie) en Otto Neitzel (piano). In 1915 promoveerde hij in Leipzig op een proefschrift over de Italiaanse componist Giovanni Alberto Ristori. Daarna ging hij in Amsterdam compositie studeren bij Cornelis Dopper en zijn achterneef Willem Mengelberg.

Activiteiten Vanaf 1917 werkte Mengelberg in het Concertgebouw in Amsterdam, waar hij in 1925 artistiek leider werd en in 1935 algemeen directeur van de NV. Mengelberg organiseerde het Mahlerfeest in 1920 ter gelegenheid van het 25-jarig dirigeerjubileum van zijn achterneef Willem. Hij stelde toen het Mahlerfeestboek samen. In 1945 werd zijn houding in oorlogstijd als te passief beoordeeld en werd hij van zijn functie ontheven. In zijn uitspraak van 28 januari 1947 van de Centrale Ereraad werd hij echter gerehabiliteerd en in functie hersteld. Daarbij verklaarde de raad met nadruk, dat de pro-Nederlandse en anti-nationaalsocialistische gezindheid van Mengelberg niet in twijfel kan worden getrokken. Na een reorganisatie waarbij Het Concertgebouw NV en het Concertgebouworkest organisatorisch gescheiden werden, nam hij in 1955 ontslag. Daarna vestigde hij zich met zijn tweede echtgenote Henriëtte Holdert in Beausoleil nabij Monte Carlo. Daar stierf hij in 1959.

Composities Mengelberg begon al heel jong met componeren. Zijn eerste werken waren liederen en kamermuziek. Hij bleef veel schrijven met zang, meestal met orkest, later vooral in zijn geestelijke werken, zoals Requiem (1924), Missa pro Pace (1932) en Stabat Mater (1941).

Werken Symfonische elegie

Scherzo sinfonico (première 7 januari 1926 o.l.v. Pierre Monteux)

Symfonische variatie voor cello en orkest (première 20 november 1927 o.l.v. Pierre Monteux)

Weinlese, cantate voor tenor, koor en orkest (première 22 maart 1930 o.l.v. Willem Mengelberg)

Vioolconcert (première 11 februari 1931 o.l.v. Pierre Monteux)

Missa pro pace (première 17 december 1932 o.l.v. Willem Mengelberg en nadien herhaaldelijk uitgevoerd o.l.v. Piet van Egmond) Salve Regina (première 15 december 1934 o.l.v. Willem Mengelberg)

Hymne op Amstelredam (première 9 mei 1935 o.l.v. Willem Mengelberg)

Stabat Mater (première 23 januari 1941 o.l.v. Eduard van Beinum)

Magnificat (première 1 februari 1942 o.l.v. Eduard van Beinum)

Ballade van de boer (première 24 januari 1943 o.l.v. Jan Koetsier)

Capriccio voor piano en orkest

Concertino voor fluit en orkest

Victimae Pascali Laudes

Requiem

Adoro te

Antiphona de morte circa 100 - andere - liederen

Publicaties Mahler-feestboek (1920)

Gustav Mahler, biografie (1923)

Holland als kulturelle Einheit, (1928), vertaald als Nederland, spiegel ener beschaving (1929)

Vijftig jaar Concertgebouw (1938)

Muziek, Spiegel des Tijds (1948)

Prijzen en onderscheidingen Mengelberg ontving de prijs van de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst ter gelegenheid van haar 100-jarig bestaan, voor zijn compositie Weinlese. Daarnaast was hij Officier in de Orde van Oranje-Nassau, Ridder in het Legioen van Eer, drager van de zilveren medaille der Stad Amsterdam en ontving hij de gouden medaille van het Concertgebouw. Trivia De eerste echtgenote van Rudolf Mengelberg, Nora Wubbe, was een volle nicht van Mathilde Wubbe, de echtgenote van Willem Mengelberg. De eerste keer dat zij elkaar troffen was tijdens een diner met Willem Mengelberg, waar ook Igor Stravinsky aanwezig was.

De dirigent Geert van den Dungen is thans doende met een promotieonderzoek naar het leven en werk van Rudolf Mengelberg.

Bronnen en externe links pagina Rudolf Mengelberg op de site van Donemus artikel Rudolf Mengelberg in het Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1960 inventarisatie composities Rudolf Mengelberg in het Nederlands Muziekinstituut