Zał ącznik nr 1 do Uchwały Nr …………. Rady Miejskiej Rumi z dnia ……………...... BURMISTRZ MIASTA RUMI

STUDIUM UWARUNKOWA Ń I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA RUMI

Rumia, grudzie ń 2015 r.

ZESPÓŁ AUTORSKI: Pracownia Prac Projektowych „PLAN PROJEKT” s. c. Peszkowski-Daniell 81-782 Sopot, ul. Chopina 26A zagadnienia funkcjonalno przestrzenne i prowadzenie tematu: mgr in ż. arch. Wojciech Peszkowski - główny projektant uprawn. urb. Nr 338/88, POIU Nr G - 009/2002 mgr El żbieta Daniell ochrona środowiska: mgr Bogusław Grechuta komunikacja: dr in ż. Lech Michalski infrastruktura techniczna: mgr in ż. Ryszard Musiał opracowanie graficzne; mgr in ż. arch. Łukasz Górczy ński

2 SPIS TRE ŚCI I. WPROWADZENIE ...... ………5

1. TRE ŚĆ I ZAKRES STUDIUM ...... 6 2. CHARAKTERYSTYKA MIASTA – PODSTAWOWE DANE ...... 6 II. UWARUNKOWANIA ...... 8

1. UWARUNKOWANIA ZEWN ĘTRZNE, SYTUACJA MIASTA W REGIONIE ...... 9 1.1. Uwarunkowania wynikaj ące z poło żenia w regionie i powi ąza ń z otoczeniem, w tym z zadań słu żą cych realizacji ponadlokalnych celów publicznych ...... 9 1.2. Uwarunkowania wynikaj ące z poło żenia Rumi w Aglomeracji Gda ńskiej ...... 11 2. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STRATEGII ROZWOJU MIASTA RUMI ...... 13 3. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA TERENU I BIE ŻĄ CA POLITYKA PLANISTYCZNA ...... 15 4. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENU ...... 23 4.1. Struktura funkcjonalno – przestrzenna miasta ...... 23 4.2. Ludno ść i zatrudnienie ...... 25 4.3. Zasoby mieszkaniowe ...... 26 4.4. Infrastruktura społeczna ...... 26 4.5. Produkcja, składy, rzemiosło ...... 30 4.6. Ziele ń ...... 30 5. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY ...... 31 6. DZIEDZICTWO KULTUROWE – ZASOBY I UWARUNKOWANIA ...... 32 6.1. Zarys historii rozwoju przestrzennego miasta ...... 32 6.2. Uwarunkowania prawne ...... 37 6.3. Postulaty i wnioski do ochrony historycznej struktury przestrzennej ...... 39 7. UWARUNKOWANIA W ZAKRESIE PROBLEMATYKI OCHRONY ŚRODOWISKA ...... 41 7.1. Diagnoza stanu i funkcjonowania środowiska przyrodniczego ...... 41 7.2. Waloryzacja ekologiczna i zasobowo-użytkowa środowiska przyrodniczego ...... 70 7.3. Kierunki kształtowania środowiska przyrodniczego ...... 73 8. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBIEKTÓW I TERENÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH ...... 77 9. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z ZAGRO ŻEŃ BEZPIECZE ŃSTWA LUDNO ŚCI I JEJ MIENIA ...... 79 10. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBSZARÓW NATURALNYCH ZAGRO ŻEŃ GEOLOGICZNYCH ...... 80 11. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA ZŁÓ Ż KOPALIN, ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH I TERENÓW GÓRNICZYCH ...... 81 12. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z POTRZEB I MO ŻLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY . 82 13. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU PRAWNEGO GRUNTÓW ...... 83 14. UWARUNKOWANIA TRANSPORTOWE ...... 86 14.1. Układ powi ąza ń zewn ętrznych ...... 86 14.2. Wewn ętrzny układ uliczny miasta ...... 86 14.3. Transport zbiorowy ...... 87 14.4. Trasy rowerowe ...... 88 14.5. Uwarunkowania wynikaj ące z dotychczasowych opracowa ń lokalnych i ponadlokalnych ...... 90 14.6. Prognoza ruchu ...... 91 15. UWARUNKOWANIA IN ŻYNIERYJNE ...... 92 15.1. Uwarunkowania wynikaj ące z „Planu zagospodarowania przestrzennego woj. Pomorskiego” ...... 92 15.2. Gospodarka wodno ściekowa ...... 93 15.3. Gospodarka energetyczna ...... 96 15.4. Gospodarka odpadami ...... 98 15.5. Telekomunikacja ...... 98

3 III. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ...... 99

1. CELE STRATEGICZNE OKRE ŚLAJ ĄCE POLITYK Ę ROZWOJU MIASTA ...... 100 2. GŁÓWNE FUNKCJE MIASTA ...... 101 3. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW ...... 101 4. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO ...... 105 4.1. Obszary oraz zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, zabytków i krajobrazu kulturowego ...... 105 4.2. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody ...... 108 5. OBSZARY WYMAGAJ ĄCE PRZEKSZTAŁCE Ń, REHABILITACJI, REKULTYWACJI LUB REMEDIACJI, OBSZARY ZDEGRADOWANE ...... 110 6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE BĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM I PONADLOKALNYM ...... 111 7. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ ...... 112 8. OBSZARY NARA ŻONE NA NIEBEZPIECZE ŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SI Ę MAS ZIEMNYCH ...... 113 9. OBIEKTY LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SI Ę W ZŁOŻU KOPALINY FILAR OCHRONNY, OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY ...... 113 10. POLITYKA PLANISTYCZNA ORAZ OBSZARY, DLA KTÓRYCH SPORZ ĄDZENIE MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO JEST OBOWI ĄZKOWE ...... 114 11. GRANICE TERENÓW ZAMKNI ĘTYCH ...... 116 12. OBSZARY FUNKCJONALNE O ZNACZENIU LOKALNYM ...... 116 13. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU TRANSPORTOWEGO ...... 117 13.1. Synteza uwarunkowa ń ...... 117 13.2. Wskazania i wytyczne z opracowa ń lokalnych i ponadlokalnych ...... 117 13.3. Zasady rozwoju systemu transportowego miasta ...... 118 13.4. Zasady rozwoju sieci ulicznej ...... 119 13.5. Trasy rowerowe ...... 120 13.6. Ci ągi piesze ...... 120 13.7. Zalecane wska źniki miejsc postojowych ...... 124 14. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ...... 125 14.1. Zaopatrzenie w wod ę ...... 125 14.2. Odprowadzenie ścieków ...... 125 14.3. Odprowadzenie wód opadowych i regulacja stosunków wodnych ...... 126 14.4. Zaopatrzenie w gaz ...... 127 14.5. Zaopatrzenie w ciepło ...... 128 14.6. Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą ...... 128 14.7. Telekomunikacja ...... 129 15. KIERUNKI POLITYKI PRZESTRZENNEJ I WSKA ŹNIKI DOTYCZ ĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ UŻYTKOWANIA TERENÓW W JEDNOSTKACH STRUKTURALNYCH, W TYM TERENY WYŁ ĄCZONE SPOD ZABUDOWY ...... 134 IV. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń I SYNTEZA USTALE Ń ...... 151

1. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń ...... 152

2. SYNTEZA USTALE Ń STUDIUM ...... 159

RYSUNKI STUDIUM: 1. Kierunki zagospodarowania przestrzennego, skala 1: 10 000 Rys. 1 2. Uwarunkowania, skala 1: 10 000 Rys. 2

4

I. WPROWADZENIE

5 1. TRE ŚĆ I ZAKRES STUDIUM

Dnia 28 marca 2013 r. Rada Miejska Rumi podj ęła Uchwał ę Nr XXXIII/399/2013 w sprawie przystąpienia do sporz ądzenia zmian Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi . Niniejsze opracowanie stanowi kompleksow ą zmian ę i aktualizacj ę Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi uchwalonego Uchwał ą Nr V/39/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 stycznia 2011 r. Studium jest opracowaniem planistycznym wprowadzonym ustaw ą o zagospodarowaniu przestrzennym w 1994 r. Aktualne przepisy dotycz ące zakresu i trybu sporz ądzania studium zawiera ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 647 z pó źn. zm.) oraz Rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy (Dz. U. Nr 118, poz. 1233). Studium nie jest aktem prawa miejscowego. Ustalenia studium s ą wi ążą ce dla organów gminy przy sporz ądzaniu planów miejscowych. Studium opracowuje si ę dla obszaru gminy w granicach administracyjnych. Studium jest jedynym opracowaniem planistycznym, w którym okre śla si ę zasady polityki przestrzennej gminy jako cało ści. Studium uwzgl ędnia zasady okre ślone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz strategii rozwoju gminy. Opracowanie projektu zmian studium zostało powierzone zespołowi autorskiemu firmy „Plan Projekt” s.c. Peszkowski-Daniell w Sopocie. W opracowaniu wykorzystano materiały ze Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi uchwalonego Uchwał ą Nr V/39/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 stycznia 2011 r., przygotowane przez Przedsi ębiorstwo Projektowo - Realizacyjne „DOM” Sp. z o.o. ul. Ko ściuszki 34G, 83-200 Starogard Gda ński, gł. projektant mgr in ż. arch. Maria Kiełb-Sta ńczuk.

2. CHARAKTERYSTYKA MIASTA, PODSTAWOWE DANE

Rumia jest młodym organizmem miejskim, powstałym z poł ączenia wsi Rumia i Zagórze oraz ich wybudowa ń: Lotniska, Białej Rzeki, Janowa, Szmelty. Prawa miejskie uzyskała dopiero w 1954 r. Rumia jest gmin ą miejsk ą poło żon ą w powiecie wejherowskim, w województwie pomorskim. Z miastami Wejherowem i Red ą tworzy zespół trzech miast zwany Małym Trójmiastem Kaszubskim. Poło żona w odległo ści 10 km od centrum Gdyni i 10 km od centrum Wejherowa, rozci ąga si ę mi ędzy zalesionymi wzgórzami wysoczyzny morenowej a Kępą Oksywsk ą, na przestrzeni około 4 km. Lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego zajmuj ące znaczn ą cz ęść obszaru miasta rozcina dolina Zagórskiej Strugi długo ści ok. 3 km. Przez Rumi ę przebiega wa żna magistrala kolejowa Gda ńsk – Stargard Szczeci ński oraz droga krajowa nr 6. Długo ść miasta mierzona wzdłu ż głównej osi komunikacyjnej na kierunku - Reda to ok. 5 km. Rumia s ąsiaduje: − od północy - z miastem Red ą, − od wschodu - z gmin ą Kosakowo i miastem Gdynia, − od południa i zachodu - z gmin ą . Rumia zajmuje obszar o powierzchni 30,1 km 2. Blisko połow ę tego obszaru,

6 tj. około 44% zajmuj ą lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Rze źbę terenu urozmaica strefa kraw ędziowa wysoczyzny morenowej, w tym Wzgórze Markowca oraz dolina Zagórskiej Strugi. Rumia stanowi baz ę mieszkaniow ą dla ok. 45 670 mieszka ńców (stan na dzie ń 05.08.2015 – 45 668 osób). Zabudowa Rumi, której przewa żaj ąca cz ęść powstała w przeci ągu ostatnich 60 lat, to przede wszystkim budownictwo mieszkaniowe, głównie jednorodzinne. Rumia posiada tereny o du żej atrakcyjno ści rekreacyjnej i krajobrazowej , do których zaliczy ć nale ży przede wszystkim lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego i dolin ę Zagórskiej Strugi. Miasto jest korzystnie zlokalizowane przy wa żnej trasie turystycznej prowadz ącej z gł ębi kraju na Półwysep Helski.

1. Rumia - poło żenie w regionie

7

II. UWARUNKOWANIA

8 1. UWARUNKOWANIA ZEWN ĘTRZNE, SYTUACJA MIASTA W REGIONIE

1.1. Uwarunkowania wynikaj ące z poło żenia i powi ąza ń z otoczeniem, w tym zada ń słu żą cych realizacji ponadlokalnych celów publicznych Miasto Rumia poło żone jest w powiecie wejherowskim, w północnej cz ęś ci województwa pomorskiego, przy drodze krajowej nr 6 ł ącz ącej Gda ńsk ze Szczecinem. Miejska Rumia graniczy: − od północy - z miastem Red ą, − od wschodu - z gmin ą Kosakowo i miastem Gdynia, − od południa i zachodu - z gmin ą Wejherowo. Rumia poło żona jest w obszarze zurbanizowanego pasma Gdynia - Lębork - Słupsk. Wraz z dwoma sąsiaduj ącymi o środkami miejskimi o funkcjach ponadgminnych – miastem Red ą i miastem Wejherowo, tworz ą tzw. „Małe Trójmiasto Kaszubskie”. W systemie osadniczym województwa Rumia pełni funkcj ę o środka krystalizuj ącego sie ć osadnicz ą na obszarach ci ągłego zainwestowania. Rumia poło żona jest w obszarze funkcjonalnym kształtuj ącego si ę trójmiejskiego obszaru metropolitalnego, w północnym korytarzu rozwojowym Aglomeracji Gda ńskiej, w bezpo średnim s ąsiedztwie Gdyni, w której jedn ą z wiod ących sfer działalno ści jest rozwój infrastruktury: lokalizacja w ęzłów transportowych, w ęzłów przeładunkowych, telekomunikacyjnych oraz sieci infrastruktury technicznej. Rumia otrzymała prawa miejskie dopiero 7 pa ździernika 1954 roku. Miasto powstało z poł ączenia wsi Rumia zwanej Star ą Rumi ą i Zagórze oraz ich wybudowa ń: Lotniska, Białej Rzeki, Janowa, Szmelty. Najwi ększa dynamika rozwojowa Rumi nast ąpiła w latach 70-tych dzi ęki realizacji du żego programu mieszkalnictwa wielorodzinnego dla potrzeb aglomeracji gda ńskiej. W latach 90-tych nast ąpił w Rumi intensywny rozwój sektora prywatnych przedsi ębiorstw i usług, co w istotny sposób złagodziło dotychczasowe dysproporcje w zagospodarowaniu miasta, traktowanego w przeszło ści jako zaplecze mieszkaniowe zespołu portowo - przemysłowego Gda ńsk - Gdynia. Rumia wykazuje silne zwi ązki funkcjonalne z Gdyni ą, co wyra ża si ę dojazdami jej mieszka ńców do pracy, nauki i usług w Gdyni. Powi ązania w sferze zagospodarowania dotycz ą wspólnych układów magistralnych w zakresie zaopatrzenia w wod ę i ciepło oraz w zakresie komunikacji publicznej. Wspólne s ą te ż problemy zwi ązane z gospodark ą odpadami. Otocznie funkcjonalne miasta jest zró żnicowane: − od północy i północnego-wschodu (na obszarze miasta Redy i gminy Kosakowo) tereny u żytkowane s ą rolniczo, głównie jako ł ąki i pastwiska; s ą to tereny silnie zmeliorowane; od północy (w granicach Redy) – po zachodniej stronie ul. Obwodowej realizowane jest osiedle zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, a po wschodniej stronie tej ulicy znajduj ą si ę tereny rolnicze (cz ęś ciowo planowane do zabudowy), − od wschodu i południowego-wschodu (na obszarze Gdyni) znajduj ą si ę tereny ogródków działkowych oraz tereny strefy przemysłowo-portowej i usługowej, a poni żej linii kolejowej i drogi krajowej nr 6 - tereny mieszkaniowe i mieszkaniowo- usługowe, − od południa, zachodu i północnego-zachodu (na obszarze miasta Gdyni i gminy Wejherowo) Rumia otoczona jest lasami Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.

9 Otoczenie miasta przez lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego od strony zachodniej ogranicza mo żliwo ści inwestycyjne do terenów dotychczas niezabudowanych poło żonych w pobli żu granic miasta. Tereny te po zmianie strefy ochronnej uj ęcia wód podziemnych „Reda” (Rozporz ądzenie Dyrektora RZGW z dnia 20 lutego 2013 r.) w znacznej mierze zostały uwolnione z dotychczasowych zakazów zabudowy. Istotne dla rozwoju Rumi s ą równie ż planowane tereny inwestycyjne w otoczeniu trasy komunikacyjnej Gdynia – , na obszarze Gdyni i Redy.

Powi ązania przyrodnicze System osnowy ekologicznej Rumi tworz ą elementy rangi regionalnej i subregionalnej. Są to przede wszystkim lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, obejmuj ące kompleksy w południowo-zachodniej cz ęści miasta i korytarz ekologiczny Zagórskiej Strugi. Lasy stanowi ą płat ekologiczny o ogromnym znaczeniu regionalnym, który rozci ąga si ę od L ęborka przez Wejherowo i Gdyni ę a ż do Gda ńska. S ą to tereny o du żych walorach przyrodniczych, pełni ące funkcje glebochronne, wodochronne, krajobrazowe i rekreacyjne. Wyst ępuj ący w obr ębie Rumi korytarz ekologiczny Zagórskiej Strugi stanowi element struktury rangi subregionalnej. Pełni funkcj ę korytarza ekologicznego pomi ędzy lasami w obr ębie wierzchowiny wysoczyzny morenowej i jej strefy kraw ędziowej a dnem Pradoliny Kaszubskiej i dalej stref ą brzegow ą morza. Wa żne jest zachowanie jego ci ągło ści przestrzennej przy wprowadzeniu ró żnorodnych form zainwestowania zwi ązanych z rozwojem i funkcjonowaniem miasta.

Powi ązania infrastruktury technicznej Komunikacja Przez miasto przebiegaj ą wa żne tranzytowe trasy komunikacyjne Pomorza: droga krajowa nr 6 łącz ąca Gda ńsk ze Szczecinem i magistrala kolejowa nr 202 Gda ńsk – Stargard Szczeci ński wraz z Szybk ą Kolej ą Miejsk ą (SKM). Korytarz komunikacyjny ma du ży wpływ na rozwój przestrzenny i funkcjonowanie gospodarczo - społeczne miasta. Z jednej strony poł ączenia kolejowe i drogowe zapewniaj ą codzienny, szybki transport mieszka ńców do o środków s ąsiednich – głównie do Gdyni, do której szacunkowo doje żdża ok. 60% zawodowo czynnych mieszka ńców Rumi (czas dojazdu SKM do centrum Gdyni wynosi ok. 20 minut). Z drugiej strony stanowi źródło uci ąż liwo ści takich jak hałas i zanieczyszczenia, pogarszaj ące warunki życia mieszka ńców oraz na skutek braku bezkolizyjnych przej ść dla pieszych – jest zagro żeniem dla bezpiecze ństwa zdrowia i życia. Korytarz komunikacyjny stanowi wi ęc przedmiot konfliktu pomi ędzy teoretycznymi mo żliwo ściami rozwoju miasta, a praktycznym niedostatkiem powi ąza ń poprzecznych. W opracowaniach regionalnych planowane jest odci ąż enie komunikacyjne drogi krajowej nr 6 (na tym odcinku stanowi ącej podstawow ą tras ę prowadz ącą do Władysławowa i na Półwysep Helski) - poprzez budow ę tzw. Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej – OPAT. Istniej ą równie ż plany budowy tzw. Trasy Kaszubskiej, odci ąż aj ącej drog ę krajow ą nr 6 w kierunku Gda ńsk – Lębork. Rumia nale ży do Metropolitalnego Zwi ązku Komunikacyjnego Zatoki Gda ńskiej (MZKZG), posiada wspólny z Gdynią układ komunikacji miejskiej. Nale ży równie ż do Komunalnego Zwi ązku Gmin „Doliny Redy i Chylonki”. W skład Zwi ązku wchodz ą miasta: Gdynia, Reda, Rumia, Wejherowo i Sopot oraz gminy Kosakowo, Wejherowo i Szemud. Podstawowe zadania Zwi ązku to: kompleksowe zaopatrzenie zrzeszonych miast i gmin w wod ę, odbiór i oczyszczanie ścieków, centralne ogrzewanie, gospodarka odpadami, informacja i edukacja ekologiczna oraz szeroko rozumiana ochrona środowiska - powietrza, wód, gruntów i przyrody.

10 Gospodarka wodno-ściekowa Rumia posiada wspólny z Gdyni ą system wodoci ągowy i kanalizacyjny. Po wschodniej granicy miasta – na terenie gminy Kosakowo, zlokalizowana jest grupowa oczyszczalnia ścieków „D ębogórze”. W oczyszczalni prowadzone s ą prace zwi ązane z jej rozbudow ą i przebudow ą. Istotn ą modernizacj ę stanowi dokonana w latach 2006-2009 hermetyzacja urz ądze ń, ograniczajaca fetor, który stanowił du żą uci ąż liwo ść dla mieszka ńców Rumi. Gospodarka odpadami Miasto Rumia w zakresie gospodarki odpadami obsługiwane jest przez RIPOK „Ekodolina” sp. z o.o. w Ł ęż ycach (). Teren zakładu „Ekodolina” znajduje si ę blisko południowej granicy miasta, poni żej dzielnicy „Szmelta”, a ulica Kamienna stanowi jedn ą z głównych dróg transportu odpadów do zakładu. Gazownictwo Rumia zasilana jest w gaz ziemny wysokometanowy z krajowego systemu sieci gazowych, gazoci ągiem wysokiego ci śnienia (w/c) o średnicy DN 400/300/200 i ci śnieniu nominalnym 6,3 MPa relacji Włocławek - Wybrze że. Od gazoci ągu wysokiego ci śnienia gaz ziemny doprowadzony jest do miasta od strony południowo – zachodniej (od miejscowo ści Łęż yce) gazoci ągiem średniego ci śnienia o średnicy DN 150.

W wojewódzkim rejestrze zada ń rz ądowych figuruje zlokalizowane na terenie miasta Rumi Zadanie Programu Inwestycji i Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Dziedzinie Bezpiecze ństwa (NSIP) pn. „Modernizacja infrastruktury dla systemu dowodzenia i kontroli”. Z czynników zewn ętrznych dla rozwoju przestrzennego miasta najwi ększe znaczenie mają: − planowany przebieg Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej (OPAT), − rozwój infrastruktury technicznej ze wzgl ędu na ścisłe powi ązania miast aglomeracji.

1.2. Uwarunkowania wynikaj ące z poło żenia Rumi w Aglomeracji Gda ńskiej Rumia poło żona jest w obr ębie aglomeracji gda ńskiej, graniczy z miastami Gdyni ą i Red ą, które posiadaj ą obowi ązuj ące studia uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego: − miasta Gdyni – uchwalone Uchwał ą Nr XVII/400/08 Rady Miasta Gdyni z dnia 27 lutego 2008 r., zmiany: Uchwała Nr XXXVIII/799/14 Rady Miasta Gdyni z dnia 15 stycznia 2014 r., Uchwała Nr XI/190/15 z dnia 26 sierpnia 2015 r., − miasta Redy - uchwalone Uchwał ą Nr XXIX/239/97 Rady Miejskiej Redy z dnia 8 kwietnia 1997 r. z pó źniejszymi zmianami. W rejonach styku Rumi z Gdyni ą i Red ą projektowane zmiany w sposobie zagospodarowania dotycz ą przede wszystkim rozbudowy podstawowego układu drogowego, w tym budowy planowanej nowej trasy komunikacyjnej Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej OPAT. Dla trasy OPAT w planach s ąsiaduj ących z Rumi ą gmin rezerwuje si ę odpowiednie pasy terenu. Uwarunkowania transportowe omówione zostały w pkt. 14. Rumia jest wa żnym ogniwem Aglomeracji Gda ńskiej, a jednocze śnie odr ębnym, organizmem miejskim . Bezpo średnie zwi ązki z aglomeracj ą zapewniaj ą poł ączenia drogowe i kolejowe w postaci szybkiej kolei miejskiej i regionalnej.

11

2. Sytuacja

Poszczególne systemy uzbrojenia in żynierskiego ł ącz ą dodatkowo Rumi ę z s ąsiednimi gminami: − odbiornikiem ścieków jest oczyszczalnia D ębogórze, zlokalizowana na terenie gminy Kosakowo; − no śniki energii (elektryczno ść , gaz) rozprowadzaj ą sieci ponadlokalne, w tym linia wysokiego napi ęcia 110 kV prowadzaca przez teren miasta oraz gazoci ąg wysokiego ci śnienia; − odpady z Rumi wywozi si ę na teren Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Łęż ycach, gmina Wejherowo (RIPOK „Ekodolina” sp. z o.o.). Ponadto miejsca pracy znacznej liczby mieszka ńców Rumi znajduj ą si ę poza jego granicami, głównie w Gdyni, co stanowi kolejny przykład zale żno ści między s ąsiaduj ącymi ze sob ą miastami. Opisane wy żej powi ązania w układzie Aglomeracji Gda ńskiej stawiaj ą Rumi ę w roli ogniwa, o wyspecjalizowanych funkcjach w istniej ącym systemie wzajemnych świadcze ń. Główne determinanty rozwoju Rumi wynikaj ące z poło żenia w Aglomeracji Gda ńskiej s ą zwi ązane z jego poło żeniem w bezpo średnim sasiedztwie dynamicznie

12 rozwijaj ącej si ę Gdyni, drugiego pod wzgl ędem wielko ści miasta aglomeracji, na głównym szlaku komunikacyjnym. Planowany rozwój komunikacji, w tym przede wszystkim poł ączenie miasta z tras ą OPAT i wyeliminowanie dzi ęki niej ruchu tranzytowego (w kierunku Władysławowa) przez centrum w powi ązaniu z atrakcyjnym poło żeniem poza centrum aglomeracji, a jednocze śnie w bliskim jej sąsiedztwie, ze sprawn ą komunikacj ą – zaowocowa ć mo że rozwojem nowych funkcji, jak: biura i siedziby firm, obiekty produkcyjno – usługowe itp.

2. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STRATEGII ROZWOJU MIASTA RUMI

Strategia Rozwoju Miasta Rumi została przyj ęta uchwał ą Nr XLII/438/2005 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 pa ździernika 2005 r. Obecnie (2014 r.) trwaj ą prace nad now ą Strategi ą Rozwoju Gminy Miejskiej Rumia do 2030 roku, w tym szeroko zakrojone konsultacje społeczne. Dokument ten okre śla priorytety i cele społeczno-gospodarczego rozwoju miasta oraz wyznacza kierunki niezb ędnych do podj ęcia działa ń. Winien on usprawni ć proces podejmowania decyzji gospodarczych, skoordynowa ć działania poszczególnych jednostek i instytucji w mie ście w celu osi ągni ęcia wspólnej wizji miasta, a tak że umo żliwi ć pozyskanie środków pozabud żetowych na realizacj ę poszczególnych celów. Plan Strategiczny okre śla misj ę, czyli najogólniejsz ą wizj ę miasta, której urzeczywistnienie b ędzie mo żliwe dzi ęki realizacji celów strategicznych. Przyj ęta misja: Rumia to miasto go ścinne i przyjazne, tworz ące dobre warunki kształcenia, zamieszkania i rekreacji, którego dobrobyt gospodarczy opiera si ę na zasadach zrównowa żonego rozwoju

Wizja opisana jest nast ępuj ąco: − miasto średniej wielko ści, rozległe, samodzielne pod wzgl ędem administracyjnym i ekonomicznym; − aktywni i wysoko wykształceni mieszka ńcy, kultywuj ący zdrowy styl życia, społecznie zintegrowani i posiadaj ący istotny wpływ na decyzje władz miasta; − władze miasta - cechuj ące si ę du żą odpowiedzialności ą za ogół spraw społeczno ści, otwarte na ró żnorodne potrzeby mieszka ńców, zwłaszcza słabszych; − miasto jest przestrzennie uporz ądkowane, czyste, zielone, z wyeksponowanym ci ągiem Zagórskiej Strugi oraz oryginaln ą zabudow ą śródmie ścia; − miasto oferuje wiele miejsc i urz ądze ń rekreacyjnych, sportowych oraz kulturalnych, a tak że szeroki wachlarz szkół równie ż dla dorosłych mieszka ńców; − w mie ście jest du ża ilo ść małych i średnich przedsi ębiorstw, które maj ą dogodne warunki rozwoju dzi ęki wysokiemu standardowi urz ądze ń infrastruktury, wysokiemu poziomowi obsługi przedsi ębiorców oraz wysokiemu poziomowi życia i bezpiecze ństwa mieszka ńców.

Priorytety i cele strategiczne: Priorytet 1 – Rozwój gospodarczy , cele:

13 − tworzenie warunków dla powstawania i rozwoju firm; − rozwój instytucji rozwoju biznesu oraz samorz ądno ści podmiotów gospodarczych; − promocja gospodarcza miasta i marketing terenów inwestycyjnych. Priorytet 2 – Rozwój infrastruktury technicznej , cele: − sprawny i przyjazny system komunikacyjny, w tym jako kierunki działa ń przewidziano mi ędzy innymi: o uzupełnienie układu podstawowego we współpracy z pozalokalnymi zarz ądami dróg, w tym budowa alternatywnych poł ącze ń dla głównego ci ągu komunikacyjnego (m.in. ulice: Kosynierów, Włókiennicza-Rybaków); o lobbowanie i partnerstwo w działaniach na rzecz przyspieszenia budowy obwodnicy; o zminimalizowanie efektu bariery przestrzennej poprzez dodatkowe poł ączenie przez tory kolejowe; o organizacja systemu tras rowerowych i pieszych, budowa sieci dróg rowerowych wzdłu ż wszystkich wa żniejszych ulic miejskich; o budowa ście żek rowerowych w kierunku s ąsiednich gmin oraz na tereny rekreacyjne w otoczeniu miasta; − wysoki standard wyposa żenia całego miasta w infrastruktur ę energetyczn ą i wodno – sanitarn ą; − sprawny system gospodarki odpadami. Priorytet 3 – dobre warunki zamieszkania i wypoczynku , cele: − wysoka atrakcyjno ść rekreacyjna miasta, w tym jako kierunki działa ń przewidziano mi ędzy innymi: o zachowanie i tworzenie nowych terenów zielonych sprzyjaj ących wzrostowi estetyki miasta oraz rekreacji i wypoczynkowi mieszka ńców; o ochrona i respektuj ące j ą zagospodarowanie rekreacyjne terenów Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (TPK) i jego strefy styczno ści z miastem; o wykorzystanie strefy ochronnej po średniej wewn ętrznej uj ęcia wód „Janowo” na atrakcyjne funkcje ekologiczne i rekreacyjne; o utworzenie systemu głównych terenów rekreacyjno-sportowych z parkiem śródmiejskim i ci ągami ście żek spacerowych i rowerowych; o wyznaczenie, porz ądkowanie i ochrona korytarza ekologicznego doliny Zagórskiej Strugi i poprawa czysto ści rzeki; − zró żnicowana oferta kulturalna miasta; − wspieranie dost ępu rodzin do własnych mieszka ń i przyjaznego środowiska zamieszkania, w tym jako kierunki działa ń przewidziano mi ędzy innymi: o popieranie rozwoju budownictwa mieszkaniowego z preferencj ą dla zabudowy jednorodzinnej i małych domów mieszkalnych, np. poprzez uzbrajanie terenów; o wspieranie taniego budownictwa komunalnego i innych form społecznego budownictwa mieszkaniowego; − poprawa ładu przestrzennego miasta, w tym jako kierunki działa ń przewidziano mi ędzy innymi: o opracowanie koncepcji programowo-przestrzennej centrum miasta; o opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego dla wszystkich rejonów miasta; o budowa forum miejskiego obejmuj ącego ratusz i „centrum samorz ądowe” (np. dla organizacji pozarz ądowych oraz instytucji publicznych).

14 Priorytet 4 – bezpieczni i wykształceni mieszka ńcy , cele: − zwalczanie zagro żeń społecznych (uzale żnie ń, przemocy, bezrobocia, wykluczenia społecznego); − zwi ększenie bezpiecze ństwa przestrzeni publicznej; − zapewnienie opieki socjalnej osobom znajduj ącym si ę w potrzebie, zapewnienie opieki osobom niepełnosprawnym i obło żnie chorym; − podniesienie poziomu wykształcenia mieszka ńców.

Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego przekłada ustalenia Strategii Rozwoju na zasady polityki przestrzennej gminy.

3. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO PRZEZNACZENIA TERENU I BIE ŻĄ CA POLITYKA PLANISTYCZNA

Dokumentem, który okre śla przeznaczenie terenu, a jednocze śnie stanowi podstaw ę formalno – prawn ą prowadzenia gospodarki przestrzennej w mie ście jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Polityka planistyczna w Rumi rozwija si ę dynamicznie. Do 31 grudnia 2003 r. w Rumi obowi ązywał Miejscowy Plan Ogólny Zagospodarowania Przestrzennego opracowany dla powierzchni całej gminy, zatwierdzony Uchwał ą XV/59/90 Miejskiej Rady Narodowej w Rumi z dnia 29 marca 1990 r. Plan ten był zmieniany w kilku fragmentach. Plan ogólny stracił wa żno ść na podstawie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Uchwał ą Nr XXXVIII/406/2001 z dnia 27 wrze śnia 2001 r. Rada Miejska Rumi przyj ęła pierwsze studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Studium uchwalone Uchwał ą Nr V/39/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 stycznia 2011 r. opierało si ę w du żej mierze na rozwi ązaniach Studium z roku 2001. Aktualnie Rumia posiada 46 obowi ązuj ących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (mpzp) w tym zmiany mpzp (stan na marzec 2014 r.) oraz jedna zmiana dla zapisów dotycz ących Urz ędu Komunikacji Elektronicznej.

3.1. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (mpzp) obowi ązuj ące (stan na kwiecie ń 2015 r.): 1) mpzp dla dz. nr 1068, obr. 18 ul. Rodziewiczówny, Uchwała Nr LV/558/98 Rady Miejskiej Rumi z dnia 18 czerwca 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Gda ńskiego Nr 77 z 30.11.1998 r., poz. 382); 2) mpzp dla dz. nr 833 obr. 18 ul. Mickiewicza , uchwała Nr LV/581/98 Rady Miejskiej Rumi z dnia 18 czerwca 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Gda ńskiego Nr 77 z 30.11.1998 r., poz. 386); 3) mpzp dla dz. nr 9/6, 12/4, 13/1, 13/2, 14, 376 i fragment dz. nr 12/6 obr. 19 ul. Sobieskiego , uchwała Nr LV/578/98 Rady Miejskiej Rumi z dnia 18 czerwca 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Gda ńskiego Nr 77 z 30.11.1998 r., poz. 387); 4) mpzp dla fragmentów dz. nr 20/2, 20/3, 21/1, 22/1 obr. 23 ul. Górnicza , uchwała Nr LV/570/98 Rady Miejskiej Rumi z dnia 18 czerwca 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Gda ńskiego Nr 85 z 15.12.1998 r., poz. 432);

15 5) mpzp dla dz. nr 254/4, 255, 256, 257, 266, 267, 288, 289, 290 i fragm. dz. nr 268, 286, 287 obr. 17 ul. D ąbrowskiego, Krakowska, Lubelska , uchwała Nr LV/575/98 Rady Miejskiej Rumi z dnia 18 czerwca 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Gda ńskiego Nr 85 z 15.12.1998 r., poz. 433); 6) mpzp dla dz. nr 9/2, 10/3, 10/4, 11/3, 11/4, 255, 256, 257, 258, 259, 260 obr. 20, ul. Sobieskiego , uchwała Nr LV/579/98 Rady Miejskiej Rumi z dnia 18 czerwca 1998r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 2 z 08.01.1999 r., poz. 4); 7) mpzp dla dz. nr 90/1 ul. Katowicka , uchwała Nr LV/571/98 Rady Miejskiej Rumi z dnia 18 czerwca 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 10 z 22.02.1999 r., poz. 33); 8) mpzp dla obszaru pomi ędzy ulicami Kosynierów i Grunwaldzk ą w pasie ulic Pszenicznej do Kasprowicza dla realizacji centrum handlowo – usługowego , uchwała nr XL/587/2001 Rady Miejskiej Rumi z dnia 25 pa ździernika 2001 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 7 z 31.01.2002 r., poz. 99); 9) mpzp dla terenów przemysłowo – składowych pomi ędzy „Drog ą Czerwon ą” ul. I Dywizji Wojska Polskiego i granicami miasta , uchwała Nr LIII/532/98 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 maja 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 36 z 29.03.2000 r., poz. 219); 10) mpzp dla dz. nr 331/5, 332/2, 333 obr. 19 przy ul. Górniczej, dla dz. nr 334/2, 335, 336 obr. 19 przy ul. Stalowej oraz dla dz. nr 347, 348, 349 obr. 19 przy ul. Hutniczej , uchwała nr XVI/143/99 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 pa ździernika 1999r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 61 z 23.06.2000 r. poz. 378); 11) mpzp dla układu ulic Towarowej i Cegielnianej , uchwała Nr LV/568/98 Rady Miejskiej Rumi z dnia 18 czerwca 1998 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 12 z 14.02.2001 r., poz. 90); 12) mpzp dla działek nr 242/43, 242/44, 242/45, 242/19 obr. 17 przy ul. D ąbrowskiego , uchwała Nr LV/580/98 Rady Miejskiej Rumi z dnia 18 czerwca 1998 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 12 z 14.02.2001 r., poz. 92); 13) mpzp dla fragmentu osiedla mieszkaniowego Lotnisko w rejonie ulicy Ró żanej , uchwała nr XXXIII/347/2001 Rady Miejskiej Rumi z dnia 29 marca 2001 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 51 z 19.06.2001 r., poz. 569); 14) mpzp dla obszaru w rejonie ulic Gda ńskiej, Gdy ńskiej i Łokietka, uchwała Nr XXXIII/348/2001 Rady Miejskiej Rumi z dnia 29 marca 2001 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 51 z 19.06.2001 r., poz. 570); 15) mpzp dla gazoci ągu wysokiego ci śnienia , uchwała Nr XXXVII/390/2001 Rady Miejskiej Rumi z dnia 30 sierpnia 2001 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 77 z 05.10.2001 r., poz. 943); 16) mpzp dla obszaru zaznaczonego w planie symbolem E4UR – na północ od cmentarza komunalnego , uchwała Nr XXXVII/389/2001 Rady Miejskiej Rumi z dnia 30 sierpnia 2001 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 79 z 11.10.2001 r., poz. 984); 17) mpzp dla obszaru poło żonego w rejonie ul. Partyzantów , uchwała Nr XL/588/2001 Rady Miejskiej Rumi z dnia 25 pa ździernika 2001 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 11 z 14.02.2002 r., poz. 180); 18) mpzp dla działki nr 175, 178 obr. 21 przy ul. Mły ńskiej , uchwała nr LI/719/2002 Rady Miejskiej Rumi z dnia 26 wrze śnia 2002 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 28 z 24.02.2003 r., poz. 297);

16 19) mpzp dla obszaru w rejonie ulic Irysowej, Makowej, Narcyzowej i Ró żanej , uchwała Nr XIV/147/2003 Rady Miejskiej Rumi z dnia 25 wrze śnia 2003 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 149 z 26.11.2003 r., poz. 2630); 20) mpzp dla układu komunikacyjnego ulic Gda ńskiej i Kosynierów , uchwała Nr XIV/146/2003 Rady Miejskiej Rumi z dnia 25 wrze śnia 2003 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 154 z 09.12.2003 r., poz. 2757); 21) mpzp dla terenu ograniczonego od północy granicami z Gmin ą Puck oraz gmin ą Kosakowo od południa ograniczonego drog ą gruntow ą oznaczon ą jako działka nr 4 obr. 4 oraz ul. Dywizji WP , uchwała nr XLV/465/2005 Rady Miejskiej Rumi z dnia 25 grudnia 2005 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 20 z 23.02.2006 r., poz. 365); 22) mpzp dla parku nad Zagórsk ą Strug ą w rejonie ul. Mickiewicza, D ąbrowskiego, Wybickiego i Starowiejskiej , uchwała nr XLIX/521/2006 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 kwietnia 2006 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 71 z 06.07.2006 r., poz. 1492); 23) mpzp dla obszaru poło żonego pomi ędzy ulicami Sobieskiego, Hanki Sawickiej, Szkoln ą i Sabata , uchwała Nr LI/536/ 2006 Rady Miejskiej Rumi z dnia 22 czerwca 2006 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 108 z 27.10.2006 r., poz. 2214); 24) zmiana mpzp dla działek nr 9/6, 12/4, 13/1, 14, 376 i fragm. dz. 12/6 obr. 19 przy ul. Sobieskiego , uchwała Nr XVII/119/2007 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 wrze śnia 2007 r. (Dz. Urz. Woj. Gda ńskiego Nr 4 z 21.01.2008 r., poz. 115); 25) zmiana mpzp dla obszaru poło żonego pomi ędzy ulicami Kosynierów i Grunwaldzk ą oraz w pasie ulic Pszenicznej do Kasprowicza dla realizacji inwestycji „Centrum – Handlowo Usługowe” na fragmentach oznaczonych symbolami 02.KS, KU, 03.KS, ZP, Z oraz 06.U.KS,ZP , uchwała Nr XIX/139/2007 Rady Miejskiej Rumi z dnia 29 listopada 2007 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 23 z dn 27.03.2008 r., poz. 648); 26) mpzp dla obszaru ograniczonego od północy ul. Sobieskiego, od zachodu ul. Poln ą, od południa ul. Robotnicz ą, od wschodu działk ą nr 108/1 (z uwzgl ędnieniem fragmentu tej działki), wraz z ul. Poln ą oraz cz ęś ci ą dz. Nr 244/2, 245, 106 i 109 , uchwała Nr LVII/388/2009 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 sierpnia 2009 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 132 z dn. 29.09.2009 r., poz. 2497); 27) zmiana mpzp dla dz. nr 255, 256, 257, 258, 259, 260, 261, 262/2, 263/4, 254/2, 253/2 obr. 18 ul. Dąbrowskiego, Piłsudskiego, Świ ętoja ńska, uchwała Nr LXXXVIII/507/2010 Rady Miejskiej Rumi z dnia 24 czerwca 2010 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 94 z dn. 13.07.2010 r., poz. 1824); 28) zmiana mpzp dla terenu w rejonie ulic Lubelskiej, Pozna ńskiej i Marynarskiej, uchwała Nr LXXXVIII/553/2010 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 pa ździernika 2010 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 165 z dn. 24.12.2010 r., poz. 3374); 29) mpzp dla cz ęś ci dzielnicy Szmelta, uchwała Nr V/38/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 stycznia 2011 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 28 z dn. 11.03.2011 r., poz. 645); 30) mpzp dla układu komunikacyjnego ulicy D ębogórskiej , uchwała nr VI/57/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 24.02.2011 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 35 z dn. 31.03.2011 r., poz. 807); 31) mpzp dla obszaru zwanego „Wzgórze Markowca”, uchwała Nr VI/58/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 24 lutego 2011 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 35 z dn. 31.03.2011 r., poz. 808);

17 32) mpzp dla terenu znajduj ącego si ę pomi ędzy ulicami Gda ńsk ą, D ąbrowskiego, Piłsudskiego, Wybickiego, Derdowskiego, Gdy ńsk ą i Cz ęstochowsk ą, uchwała Nr VI/56/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 24 lutego 2011 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 36 z dn. 31.03.2011 r., poz. 827); 33) mpzp dla obszaru zwanego „Ceynowy”, uchwała Nr VII/66/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 31 marca 2011 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 55 z dn. 13.05.2011 r., poz. 1259); 34) zmiana mpzp dla terenu w rejonie ulic Gda ńskiej, D ębogórskiej, Gdy ńskiej i Łokietka, uchwała Nr VIII/79/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 kwietnia 2011 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 64 z dn. 30.05.2011 r., poz. 1431); 35) mpzp na obszarze poło żonym pomi ędzy ulicami Kosynierów, Żwirki i Wigury, Grunwaldzk ą, granic ą działki 213/26 obr. nr 10, ulic ą Kapita ńsk ą, ulic ą Cegielnian ą i granicami z TPK, uchwała nr VIII/80/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 kwietnia.2011 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 64 z dn. 30.05.2011 r., poz. 1444); 36) mpzp dla obszaru poło żonego w rejonie ulicy Kamiennej, uchwała Nr IX/112/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 26 maja 2011 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 76 z dn. 24.06.2011 r., poz. 1604); 37) mpzp dla obszaru poło żonego w Rumi zwanego Stara Rumia, uchwała Nr XI/158/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 25 sierpnia 2011 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 131 z dn. 14.10.2011 r., poz. 2603); 38) zmiana mpzp dla obszaru poło żonego w rejonie ulicy Gda ńskiej, 3-go Maja, Łu życkiej, uchwała Nr XIV/213/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 pa ździernika 2011 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 173 z dn. 22.12.2011 r., poz. 4021); 39) mpzp dla obszaru ograniczonego ulicami Dąbrowskiego, Gda ńsk ą, Wile ńsk ą, Warszawsk ą i Marynarsk ą, uchwała Nr XIV/214/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 pa ździernika 2011 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 173 z dn. 22.12.2011 r., poz. 4022); 40) zmiana mpzp dla cz ęś ci dzielnicy Szmelta dla ustale ń ogólnych planu i zapisów szczegółowych w cz ęś ci stref A.9.MN i A.21.MN, uchwała Nr XX/274/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 23 lutego 2012 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dn. 13.03.2012 r., poz. 1016); 41) zmiana miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego nr 7, 12, 26 - dla zapisów dotycz ących UKE , uchwała Nr XX/275/2012 Rady Miejskiej Rumi z dnia 23 lutego 2012 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego 13.03.2012 r., poz. 1017); 42) mpzp dla obszaru poło żonego w rejonie ulicy Żwirowej , uchwała Nr XIX/263/2012 Rady Miejskiej Rumi z dnia 26 stycznia 2012 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dn. 23.05.2012 r., poz. 1840); 43) mpzp dla obszaru zwanego „Jeziorna”, uchwała Nr XXVI/335/2012 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 wrze śnia 2012 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dn. 02.11.2012 r., poz. 3423); 44) zmiana dla obszaru w rejonie ulic Gda ńskiej, Gdy ńskiej, Łokietka dla strefy 13.ZI i cz ęś ci stref 1.MN i 003.KL uchwała Nr XXVI/336/2012 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 wrze śnia 2012 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego 07.11.2012 r., poz. 3488); 45) zmiana miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego - Biała Rzeka II, uchwała Nr XXIX/362/2012 Rady Miejskiej Rumi z dnia 29 listopada 2012 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dn. 10.01.2013 r., poz. 259); 46) zmiana mpzp dla terenów poło żonych pomi ędzy ulicami Gda ńsk ą, D ębogórsk ą, Gdy ńsk ą i Łokietka dla stref 16.MW,U; 17.MW,U; 18.MW,U; 19.MW,U;

18 20.MW,U , uchwała Nr XXXIV/416/2013 Rady Miejskiej Rumi z dnia 25 kwietnia 2013 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dn. 22.05.2013 r., poz. 2234); 47) zmiana mpzp dla obszaru poło żonego pomi ędzy ulicami Kosynierów, Żwirki i Wigury, Grunwaldzk ą, granic ą działki 213/26 obr. nr 10, ulic ą Kapita ńsk ą, ulic ą Cegielnian ą i granicami z Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym dla cz ęś ci strefy E5.MN , uchwała Nr XXXIV/417/2013 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 kwietnia 2013 r., (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dn. 28.05.2013 r., poz. 2272); 48) zmiana mpzp dla terenu znajduj ącego si ę pomi ędzy ulicami Gda ńsk ą, Dąbrowskiego, Piłsudskiego, Wybickiego, Derdowskiego, Gdy ńsk ą i Cz ęstochowsk ą, uchwała Nr XLIX/543/2014 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 marca 2014 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dn. 28.04.2014 r., poz. 1725); 49) zmiana mpzp dla obszaru poło żonego w rejonie ulicy Żwirowej uchwalonego uchwał ą Nr XXI/280/2012 Rady Miejskiej Rumi z dnia 29 marca 2012 r., uchwała Nr LII/568/2014 Rady Miejskiej Rumi z dnia 29 maja 2014 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dn. 29.05.2014 r., poz. 2211); 50) zmiana mpzp dla obszaru poło żonego pomi ędzy ulicami Kosynierów, Żwirki i Wigury, Grunwaldzk ą, granic ą działki 213/26 obr. Nr 10, ulic ą Kapita ńsk ą, ulic ą Cegielnian ą i granicami z Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym dla terenów B27.MN i B29.MN,MW,U1 , uchwała Nr VII/54/2015 Rady Miejskiej Rumi z dnia 26 marca 2015 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dn. 22.04.2015 r., poz. 1371).

3.2. Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, w opracowaniu (stan na czerwiec 2015 r.) : 1) mpzp Centrum; 2) mpzp Partyzantów; 3) mpzp OPAT; 4) mpzp AUCHAN; 5) mpzp Tereny rolne; 6) mpzp Gda ńska, D ębogórska, Gdy ńska, Cz ęstochowska; 7) mpzp rejonu ul. Św. Józefa; 8) mpzp rejonu ulic D ąbrowskiego i Stoczniowców; 9) mpzp w obszarze ulic D ąbrowskiego, Gda ńskiej, Dokerów i Stoczniowców; 10) mpzp w obszarze ulic D ąbrowskiego, Gda ńskiej, Świetoja ńskiej i Lubelskiej; 11) mpzp w obszarze ograniczonym ul. I Dywizji Wojska Polskiego, tras ą OPAT i granic ą miasta. Przeznaczenie terenu okre śla 50 uchwalonych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, w tym zmiany mpzp (stan na kwiecie ń 2015 r.) oraz jedna zmiana dla zapisów dotycz ących Urz ędu Komunikacji Elektronicznej. Efektem realizacji zakładanego programu w zakresie sporz ądzania planów miejscowych (patrz il. 3 i 4) b ędzie pokrycie 78% powierzchni miasta (bez terenów leśnych).

19

3. Uchwalone mpzp – stan na marzec 2014 r. 1

4. Obszar gminy obj ęty mpzp po uchwaleniu rozpocz ętych opracowa ń 2

1 Źródło: Zagospodarowanie przestrzenne w gminie Rumia - system informacji przestrzennej, marzec 2014, arch. Małgorzata Drozdowska, UM Rumia 2 Źródło: Zagospodarowanie przestrzenne w gminie Rumia - system informacji przestrzennej, marzec 2014, arch. Małgorzata Drozdowska, UM Rumia

20 3.3. Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi Studium uchwalone Uchwał ą Rady Miejskiej Rumi Nr V/39/2011 z dnia 27 stycznia 2011 r. opierało si ę w du żej mierze na rozwi ązaniach Studium z roku 2001, uchwalonego Uchwał ą Nr XXXVIII/406/2001 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 wrze śnia 2001 r. wraz z sukcesywnie wprowadzanymi zmianami. Polityka przestrzenna prowadzona w oparciu o dwa wyżej omówione studia uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego sprawdziła si ę w realizacji pozytywnie. Zapisy planistyczne kontynuuj ące od wielu lat w zasadzie stał ą filozofi ę rozwoju miasta przyjmowan ą w kolejnych planach miejscowych, utrwaliły si ę w świadomo ści zarówno kadry urz ędniczej, architektów, jak i społeczno ści lokalnej. Zapisy obu studiów były merytoryczn ą podstaw ą przygotowania obowi ązuj ących obecnie planów miejscowych. Po zastoju inwestycyjnym minionego okresu, w ostatnich dwóch dekadach obserwuje si ę gwałtowny rozwój Rumi wyra żaj ący si ę w: − podnoszeniu standardu; − uzupełnianiu zabudowy; − budowie urz ądze ń komunalnych; − modernizacji infrastruktury technicznej. Powstaj ąca zabudowa mieszkaniowa podnosi estetyk ę i standard miasta. Przyrost zasobów mieszkaniowych nie zakłócił sieci usług infrastruktury społecznej. Wzbogaceniu uległa sie ć usług infrastruktury społecznej, rozwin ął si ę handel i gastronomia, podnosi si ę atrakcyjno ść miasta. Oblicze i charakter miasta wzbogacaj ą inwestycje z zakresu sportu i rekreacji. Rozwin ęły si ę usługi kultury, o światy i ochrony zdrowia. Na korzy ść zmienia si ę krajobraz miasta. Modernizowane s ą domy, odnawia si ę fasady, pokrycia dachów, detale architektoniczne. Prowadzone prace modernizacyjne istniej ącego układu ulic sukcesywnie usprawniaj ą istniej ący system komunikacyjny. Nie zast ąpi ą jednak konieczno ści budowy trasy układu zewn ętrznego OPAT. Polityka przestrzenna okre ślona w Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego jest jednym z narz ędzi realizowania celów okre ślonych w strategii rozwoju miasta. Strategia Rozwoju Miasta Rumi została przyj ęta uchwał ą Rady Miejskiej Rumi w dniu 27 pa ździernika 2005 r. Stanowi ona ogóln ą koncepcj ę rozwoju gminy i podstaw ę działa ń zmierzaj ących do osi ągni ęcia wybranych przez społeczno ść celów. Strategia jest podstaw ą do tworzenia projektów rozwojowych Rumi i umo żliwia ubieganie si ę o środki pomocowe zarówno z bud żetu pa ństwa, jak i funduszy unijnych. Po okresie dziewi ęciu lat, jaki min ął od uchwalenia strategii, mo żna stwierdzi ć, że we wszystkich polach podejmowane ju ż były działania prowadz ące do zrealizowania nakre ślonych celów. I tak, w zakresie polityki przestrzennej 3: powstały nowe inwestycje poprawiaj ące warunki zamieszkania i wypoczynku: − rozbudowywano baz ę sportowo rekreacyjn ą: oddano do u żytku basen, wybudowano ,,skate park’’, urz ądzono teren rekreacyjny przy ulicy 1-go Maja, wybudowano nowe boisko sportowe ze sztuczn ą traw ą przy Gimnazjum nr 4, zako ńczono budow ę boisk z zapleczem socjalnym przy Zespole Szkół Ogólnokształc ących przy ul. Stoczniowców, a tak że oddano do u żytku boiska z zapleczem przy ul. Świ ętopełka;

3 Źródło: Raport z realizacji strategii rozwoju miasta, UM Rumi 2013-10-17

21 zrealizowano rozbudow ę stadionu MOSiR Rumia, rozbudowywane i modernizowane są place zabaw na terenach gminnych, powstały tak że nowe place zabaw na osiedlu komunalnym przy ul. Kombatantów, przy ul. S ędzickiego i przy ul. Mazowieckiej; − odnawiane i uzupełniane s ą ście żki piesze i rowerowe na granicy z Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym oraz Red ą, w 2013 roku odnowiony został czarny szlak Zagórskiej Strugi; − na odcinku od ulicy Sobieskiego do ulicy D ąbrowskiego wykonano fragment ci ągu pieszo-rowerowego wzdłu ż Zagórskiej Strugi; − wykonano ci ąg pieszo-rowerowy przy ul. Żwirki i Wigury na odcinku od ulicy Grunwaldzkiej do Ceynowy, koncepcj ę ci ągu pieszo-rowerowego przy ul. Gda ńskiej na odcinku od ulicy Pomorskiej do D ębogórskiej; − w ramach poprawy ładu przestrzennego miasta – uchwalane były kolejne plany zagospodarowania przestrzennego miasta; kontynuowana jest budowa układu podstawowego dróg: − przy wsparciu finansowym z Unii Europejskiej zrealizowano budow ę ulicy Dąbrowskiego, wraz z chodnikami, ście żkami rowerowymi i miejscami postojowymi; − zmodernizowano ulic ę Kamienn ą stanowi ącą wylot z miasta na tereny rekreacyjne Kaszub; − zrealizowano modernizacj ę ulic Starowiejskiej i I Dywizji Wojska Polskiego; − zrealizowano, alternatywny dla drogi krajowej nr 6 układ drogowy, który w Rumi prowadzi ulic ą Towarow ą i Cegielnian ą; − zrealizowano budow ę ulicy Kosynierów, ulicy Ceynowy od ronda Jana Pawła II do ul. Żwirki i Wigury, wybudowano rondo na skrzy żowaniu ulicy D ębogórskiej z ulic ą Gdy ńsk ą i doko ńczono budow ę ulicy Partyzantów, wybudowano ulic ę Gdy ńsk ą i Garbarsk ą; − zmodernizowano skrzy żowanie ulic D ębogórskiej z Gda ńsk ą poprzez budow ę ronda; − rozpocz ęto budow ę ulic Kazimierskiej, Bukowej i Chełmi ńskiej; − realizowana jest budowa dróg gminnych; − w ramach usprawniania transportu autobusowego od 2006 r. w okresie letnim uruchamiana jest linia autobusowa 383 od Janowa, poprzez Star ą Rumi ę, Lotnisko, Centrum do cmentarza komunalnego; w okresie letnim kursuje linia do Rewy; uruchomiono now ą lini ę 87 z Lotniska przez Auchan, Centrum do Janowa; − podejmowane s ą działania wymuszaj ące bezpieczniejszy ruch; kontynuowana jest budowa sieci infrastruktury technicznej: − zako ńczono realizacj ę I etapu kanalizacji sanitarnej w rejonie Białej Rzeki, wybudowano kanalizacj ę w ulicach Rybaków, Śląskiej, Wy żynnej, Pozna ńskiej, Nizinnej, Sienkiewicza, Stalowej, Kujawskiej, Jeziornej, w dwóch ł ącznikach pomi ędzy ulic ą I Dywizji W.P. i Lipow ą oraz w ulicy Wodnej; − przygotowano projekt kanalizacji dla ulicy Podgórnej, której budowa została zrealizowana w 2011 r. przez PEWiK; w latach 2011-2012 wybudowano kanalizacj ę sanitarn ą w dzielnicy Biała Rzeka etap II (3,6 km) oraz w ul. Piłsudskiego; w 2011 r. PEWIK wybudował brakuj ące odcinki kanalizacji sanitarnej w ulicach Katowickiej, Sopockiej i Pułaskiego; − w latach 2006-2009 w ramach powstaj ących nowych ulic wybudowano około 10 km nowej sieci kanalizacji deszczowej, oraz 1,5 km sieci wodoci ągowej; przewidziane są kolejne inwestycje; − trwa rozbudowa sieci ciepłowniczej OPEC z EC Gdynia, która w 2007 roku została doprowadzona do centrum handlowego Auchan a w 2009 roku do Galerii Rumia i do Gimnazjum Nr 2 ; w 2012 roku do miejskiej sieci ciepłowniczej podł ączono

22 Szkoł ę Podstawow ą Nr 6, za ś w 2013 roku opracowano projekt podł ączenia budynku mieszkalno- użytkowego stanowi ącego własno ść gminy do sieci ciepłowniczej oraz opracowano koncepcj ę podł ączenia budynków mieszkalnych na osiedlu przy ul. Kombatantów do sieci OPEC; − w 2012 roku Rada Miejska Rumi przyjeła nowy regulamin czysto ści i porz ądku, który wprowadził przede wszystkim rozszerzenie programu segregacji odpadów; od lipca 2013 gmina przejeła zadania zwi ązane z organizacj ą odbioru odpadów komunalnych od mieszka ńców, w ramach którego zorganizowano te ż Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych na terenie PUK Rumia sp. z o.o. przy ul. D ębogórskiej 148.

4. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z DOTYCHCZASOWEGO ZAGOSPODAROWANIA I UZBROJENIA TERENU

4. 1. Struktura funkcjonalno – przestrzenna miasta Rumia le ży na głównym ci ągu komunikacji drogowej i kolejowej Aglomeracji Gda ńskiej, pełni ąc przede wszystkim funkcje ośrodka mieszkalnictwa i usług. Miasto jest podzielone naturaln ą granic ą - rzek ą Zagórsk ą Strug ą - na dwie cz ęś ci oraz korytarzem komunikacyjnym - przede wszystkim lini ą kolejow ą - na cz ęś ci wschodni ą i zachodni ą. Cz ęść zachodnia miasta to w wi ększo ści lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego rozci ęte dolin ą Zagórskiej Strugi. Funkcje wiod ące miasta: − mieszkalnictwo z towarzysz ącymi usługami; − usługi centrotwórcze (wykraczaj ące swoim zasi ęgiem poza granice miasta); − rekreacja i wypoczynek. Funkcje uzupełniaj ące: − rzemiosło i funkcje produkcyjno-gospodarcze; − rolnictwo. Rumia nie jest administracyjnie podzielona na dzielnice. Powstała z poł ączenia dwóch wsi i wybudowa ń. Ich nazwy zwyczajowo funkcjonuj ą jako nazwy dzielnic i osiedli miasta. Tereny mieszkaniowe jako główna funkcja Rumi, zlokalizowane s ą w zasadzie w centralnej cz ęś ci miasta, wchodz ąc w gł ąb doliny Zagórskiej Strugi. Wymieni ć tu nale ży dzielnice i osiedla o tradycyjnych nazwach Biała Rzeka, Lotnisko, Stara Rumia, Janowo, Zagórze i Szmelta. W mieście przewa ża niska zabudowa mieszkaniowa. Kompleks zabudowy wysokiej, wielorodzinnej mie ści si ę we wschodniej cz ęś ci Rumi w Janowie. Zabudowa wielorodzinna wyst ępuje równie ż w mniejszych zespołach jako rozproszona. Zabudowa mieszkaniowa z towarzysz ącymi usługami dominuje w krajobrazie miejskim, co jest odzwierciedleniem wiod ącej funkcji miasta. Centrum usługowe – w mie ście brak jest historycznie wykształconego centrum usługowego, usługi centrotwórcze zlokalizowane s ą w pasie terenu s ąsiaduj ącym z głównymi trasami komunikacji – lini ą kolejow ą i drog ą krajow ą nr 6. Tu znajduj ą si ę mi ędzy innymi wielkopowierzchniowe obiekty handlowe Galeria Rumia, Castorama, Auchan, Decathlon, a tak że Urz ąd Miasta, hotele, biura.

23 Tereny rekreacji i sportu wyst ępuj ą w dwóch obszarach: − w kompleksach le śnych Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego ze ście żkami spacerowymi, trasami rowerowymi i narciarskimi; − w rejonie korytarza ekologicznego Zagórskiej Strugi z rozproszonymi obiektami sportu i wypoczynku, w tym przede wszystkim pomi ędzy ulicami Mickiewicza i Starowiejsk ą. Tereny sportu to Miejski O środek Sportu i Rekreacji z Hal ą Widowiskowo Sportow ą, stadionem i basenem oraz boiska sportowe zlokalizowane w wi ększo ści w obr ębie terenów mieszkaniowych. Tereny produkcji, składów, baz i rzemiosła uci ąż liwego koncentruj ą si ę we wschodniej cz ęś ci miasta przy ul. Dąbrowskiego, jako przedłu żenie dzielnicy przemysłowo składowej Gdyni wzdłu ż ul. Hutniczej oraz wyst ępuj ą jako rozproszone, przede wszystkim wzdłu ż głównych ulic: Grunwaldzkiej, Sobieskiego, Cegielnianej. Przy wschodniej granicy miasta (z Gdyni ą) znajduj ą si ę tereny obsługi technicznej – uj ęcie wody Rumia-Janowo, Główny Punkt Zasilania (GPZ). Tereny rolnicze i porolnicze wyst ępuj ą na obrze żach zabudowy wzdłu ż granicy z Red ą i gmin ą Kosakowo oraz w Dolinie Zagórskiej Strugi. Obszar miasta zajmuje teren o powierzchni 3 009 ha (30,09 km²) zgodnie z danymi Głównego Urz ędu Geodezji i Kartografii w Warszawie z czerwca 2007 r. Dane dotycz ące struktury u żytkowania gruntów w mie ście zostały przedstawione w poni ższej tabeli. Tabela 1. Struktura u żytkowania gruntów w Rumi 4

Udział Powierzchnia Wyszczególnienie w pow. ogółem (w ha) (w %) Grunty ogółem 3009 100,0 w tym: użytki rolne 909 30,2 użytki le śne i grunty zadrzewione 1321 43,9 grunty zabudowane i zurbanizowane 757 25,2 tereny mieszkaniowe 379 12,6 tereny przemysłowe 22 0,7 tereny rekreacji i wypoczynku 11 0,4

wtym tereny komunikacyjne 243 8,2 grunty pod wodami 5 0,2 Nieu żytki 15 0,5 Źródło: Opracowanie na podstawie danych statystycznych Głównego Urz ędu Geodezji i Kartografii w Warszawie

W strukturze u żytkowania gruntów tereny zabudowane i zurbanizowane stanowi ą 25,2% obszaru miasta. Wi ększo ść z nich to tereny osiedlowe zabudowane, zajmuj ące północno- wschodni ą i centraln ą cz ęść obszaru obj ętego granicami administracyjnymi. Znaczny jest te ż udział terenów komunikacyjnych, w tym dróg – 8,2%. Wa żną rol ę w strukturze przestrzennej Rumi pełni droga krajowa nr 6 łącz ąca Gda ńsk ze Szczecinem o długo ści w granicach miasta 5,5 km. Przez Rumi ę przebiega magistralna linia kolejowa Gda ńsk – Stargard Szczeci ński oraz dwutorowa, wykorzystywana przez SKM. Na szlaku kolejowym znajduje si ę stacja PKP w Rumi i przystanek SKM w Rumi-Janowie.

4 Źródło: Plan rozwoju lokalnego Rumi na lata 2005 – 2013, Zał ącznik do Uchwały Nr XXXVII/388/2005 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 kwietnia 2005 r.

24 Najwi ększ ą cz ęść miasta, bo aż 43,9% jego powierzchni zajmuj ą użytki le śne i grunty zadrzewione, w tym przede wszystkim lasy pa ństwowe, które porastaj ą najwy ższe partie strefy kraw ędziowej wysoczyzny. S ą to lasy bukowe i bukowo-dębowe z domieszk ą sosny, o zachowanych w wielu fragmentach, cechach naturalnych. Wchodz ą one w skład Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Znaczna cz ęść obszaru Rumi przypada na u żytki rolne. Zajmuj ą one 30,2% powierzchni miasta i wyst ępuj ą głównie w jego północych rejonach. S ą to grunty orne na czarnych ziemiach, glebach torfowych i murszowych. Pozostałe obszary u żytków rolnych stanowi ą ł ąki i pastwiska potorfowe i pobagienne. Najmniejsz ą powierzchni ę zajmuj ą grunty pod wodami, tereny rekreacji i wypoczynku oraz nieu żytki.

4.2. Ludno ść i zatrudnienie Liczba ludno ści miasta Rumi wynosi obecnie 45 601 mieszka ńców (stan na dzie ń 31.12.2014 r.). Obserwuje si ę stały wzrost liczby ludno ści miasta Rumi w przeciwie ństwie do wi ększo ści miast Aglomeracji Gda ńskiej . Liczb ę mieszka ńców w poszczególnych latach przedstawia nast ępuj ące zestawienie: 2004 r. – 43 369 mieszka ńców; 2005 r. – 43 562 mieszka ńców; 2006 r. – 43 569 mieszka ńców; 2007 r. – 43 779 mieszka ńców; 2008 r. – 44 119 mieszka ńców; 2009 r. – 44 595 mieszka ńców; 2010 r. – 44 950 mieszka ńców; 2011 r. – 45 195 mieszka ńców; 2012 r. – 45 490 mieszka ńców; 2013 r. – 45 539 mieszka ńców; 2014 r. – 45 601 mieszka ńców; 2015 r. – 45 668 mieszka ńców (stan na dzie ń 05.08.2015 r.). Struktura wieku mieszka ńców: 0 – 6 lat – 7,5%; 7 – 15 lat – 8,5%; 16 – 18 lat – 2,5%; 19 – 65 lat męż czy źni – 33,0%; 19 – 60 lat kobiety – 31,0%; pow. 65 lat męż czy źni – 5,5%; pow. 60 lat kobiety – 12,0%. Struktura wieku mieszka ńców miasta Rumi w porównaniu do struktury wieku mieszka ńców województwa kształtuje si ę nast ępuj ąco:

miasto Rumia województwo pomorskie

wiek przedprodukcyjny - 18,5% 19,8% produkcyjny - 64,0% 64,3% poprodukcyjny - 17,5% 15,9%

Oznacza to, że w Rumi, w stosunku do średniej województwa pomorskiego wyst ępuje ni ższy procent udziału mieszka ńców w wieku przedprodukcyjnym oraz wy ższy procent udziału mieszka ńców w wieku poprodukcyjnym. Natomiast w wieku produkcyjnym liczba ludno ści jest bardzo zbli żona.

25 4.3. Zasoby mieszkaniowe Po okresie zastoju w budownictwie mieszkaniowym, jaki nast ąpił w latach osiemdziesi ątych XX wieku, w ostatniej dekadzie obserwuje si ę wzrost zainteresowania inwestorów budow ą domów mieszkalnych. W ostatnich latach zrealizowano szereg budynków mieszkalnych, i tak: − nowe budynki jednorodzinne powstały jako zabudowa uzupełniaj ąca, wypełniaj ąca istniej ące luki w postaci dotychczas nie zainwestowanych działek; obserwuje si ę du że zainteresowanie budownictwem jednorodzinnym i ka żda mo żliwo ść zostaje wykorzystana; nowa zabudowa jednorodzinna charakteryzuje si ę ró żnorodno ści ą form, utrzymuje jednak skal ę zabudowy s ąsiaduj ącej; − znaczny przyrost mieszka ń nast ąpił w budownictwie wielorodzinnym rozproszonym, głównie w postaci pojedynczych budynków wolnostoj ących i zespołów zabudowy uzupełniaj ącej istniej ącą struktur ę miasta. Zasoby mieszkaniowe ogółem w mie ście: − stan na grudzie ń 2006 – ok. 14 600 mieszka ń; − stan na grudzie ń 2011 – ok. 16 400 mieszka ń. Przyrost zasobów mieszkaniowych w ostatnich latach kształtował si ę w sposób nast ępuj ący: − 2009 r. – 537 mieszka ń; − 2010 r. – 480 mieszka ń; − 2011 r. – 184 mieszkania. Powstała zabudowa charakteryzuje si ę wysokim standardem technicznym, wyposa żenia i wyko ńczenia. Ogólnie nale ży stwierdzi ć, że powstaj ąca w ostatnim okresie zabudowa zmienia na korzy ść oblicze miasta, podnosi jego estetyk ę i poprawia wyraz przestrzenny. Stwierdzi ć nale ży, że przyrost zasobów mieszkaniowych, jaki nast ąpił w ostatnim okresie, nie zakłócił sieci usług infrastruktury społecznej.

4.4. Infrastruktura społeczna Na terenie miasta Rumi wyst ępuj ą zarówno usługi podstawowe, słu żą ce głównie mieszka ńcom miasta (z zakresu o światy, ochrony zdrowia, kultury, administracji, handlu, gastronomii, rzemiosła, sportu), jak i wykraczaj ące swoim zasi ęgiem poza granice miasta, głównie z zakresu handlu. Obiekty usługowe tzw. centrotwórcze (handel, gastronomia, kultura) zlokalizowane s ą głównie wzdłu ż ulic Sobieskiego i Grunwaldzkiej. Obiekty usługowe podstawowej obsługi mieszka ńców znajduj ą si ę w rejonie zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, w jednostce Janowo oraz w rozproszeniu, w zasi ęgu terenów zabudowy jednorodzinnej.

Wyposa żenie miasta w infrastruktur ę społeczn ą:

4.4.1. O świata i wychowanie Przedszkola 1 „Słoneczna Jedynka” przedszkole nr 1 ul. Rodziewiczówny 4 2 „Bajka” przedszkole nr 2 ul. Ko ścielna 8 3 Przedszkole „Pod Topol ą” ul. Le śna 4 4 Niepubliczne Przedszkole Sióstr Salezjanek ul. Ceynowy 24 5 „Iskierka” Przedszkole Niepubliczne ul. Dokerów 5 6 Przedszkole Prywatne „ Żagielek” ul. Żeromskiego 6

26 7 „Skrzat” Przedszkole Niepubliczne ul. Sopocka 6 8 Przedszkole Niepubliczne „Rezydencja ul. Wybickiego 2 Malucha” 9 Przedszkole Niepubliczne „Janowiaczek” s.c. ul. Pomorska 27 10 Przedszkole Niepubliczne „Wiosna ul. Gdy ńska 13 Smerfów” 11 Niepubliczne Przedszkole „Puchatek” ul. Świ ętoja ńska 5 12 Integracyjny Punkt Przedszkolny „Tuptusie” ul. Kosynierów 79 13 Przedszkole Niepubliczne „Junior” ul. Filtrowa 10/19 14 Niepubliczny Punkt Przedszkolny ul. Żeromskiego 32a „Maluszkowo” 15 Niepubliczny Punkt Przedszkolny z Grup ą ul. Marmurowa 8 Integracyjn ą „Kraina Bajek” 16 Niepubliczne Przedszkole „Bajkowa Kraina” ul. Kazimierza Wielkiego 3-5 Szkoły podstawowe 1 Szkoła Podstawowa Nr 1 im. Józefa ul. Ko ścielna 6 Wybickiego 2 Szkoła Podstawowa Nr 6 im. Aleksandra ul. Sienkiewicza 30 Majkowskiego 3 Szkoła Podstawowa Nr 9 im. Kapitana ul. Stoczniowców 6 Borchardta 4 Szkoła Podstawowa Nr 10 ul. Górnicza 19 5 Podstawowa Ekologiczna Szkoła Społeczna ul. Kujawska 8a 6 Publiczna Szkoła Podstawowa Sióstr ul. Ceynowy 24 Salezjanek Gimnazja 1 Gimnazjum Nr 1 ul. Rodziewiczówny 10 2 Gimnazjum Nr 2 ul. Świ ętoja ńska 11 3 Gimnazjum Nr 4 ul. Batorego 29 4 Ekologiczne Gimnazjum Społeczne ul. Kujawska 8a 5 Gimnazjum Salezja ńskie ul. Świ ętoja ńska 1 Szkoły Ponadgimnazjalne 1 II Liceum Ogólnokształc ące im. Józefa ul. Stoczniowców 6 Korzeniowskiego 2 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 1- ul. Starowiejska 4 I Liceum Ogólnokształc ące im. Ksi ążą t Pomorskich – L.O. dla Dorosłych 3 Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych Nr 2 im. ul. Grunwaldzka 57 Hipolita Roszczynialskiego - Technikum dla Młodzie ży - Zasadnicza Szkoła Zawodowa - Szkoła Policealna 4 Salezja ńskie Liceum Ogólnokształc ące ul. Świ ętoja ńska 1 5 Powiatowy Zespół Kształcenia Specjalnego ul. Sabata 12 - Szkoła Podstawowa Nr 2 Specjalna - Gimnazjum Nr 3 Specjalne - Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy 6 Powiatowy Zespół Poradni Psychologiczno- ul. Pomorska 3 Pedagogicznej w Wejherowie Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Rumi 7 Ognisko Wychowawcze im. K. Lisieckiego ul. Gda ńska 2 „Dziadka” 8 Pomorska Poradnia Psychologiczno - ul. Krakowska 11 Pedagogiczna

27 4.4.2. Ochrona zdrowia i opieka społeczna 1 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Nr1 ul. Derdowskiego 23 2 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Nr3 ul. Katowicka 16 „Provita Medica” 3 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Piłsudskiego 48A „Ars Medica” 4 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Katowicka 16 Poradnia Medycyny Rodzinnej „PANACEUM” 5 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Gda ńska 17A SALUBRE 6 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Krakowska 18 Medycyna Specjalistyczna 7 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Kombatantów 7 Radiologica Net 8 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Chełmo ńskiego 60 Przychodnia „Biała Rzeka” 9 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Słupska 11 „Medicus” 10 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ul. Sobieskiego 10A Centrum Medyczno – Stomatologiczne „Zagórze” 11 Niepubliczny Zakład Opieki Piel ęgniarskiej ul. Sobieskiego 10A „DOM – MED.” 12 Med – Oral Medycyna ul. I Dywizji Wojska Polskiego 29A 13 Centrum Medyczne IMED ul. Katowicka 14 14 Laboratorium Analiz Medycznych ul. Starowiejska 9 „Medi – Lab” 15 Miejski O środek Pomocy Społecznej ul. Ślusarska 2 16 Apteki – 17 obiektów Żłobki 1 Żłobek Nr 52 ul. Kapita ńska 42 2 Żłobek Nr 53 ul. Stalowa 1 – lokal A 3 Żłobek Nr 57 ul. Stalowa 1 – lokal B 4 Niepubliczny Żłobek „Harvardzie” ul. Warszawska 22 5 Niepubliczny Żłobek „Bł ękitna Chmurka” ul. Śląska 10 6 Żłobek „Smoczek” ul. Ró żana 27

4.4.3. Kultura 1 Miejski Dom Kultury ul. Mickiewicza 19 2 Dom Kultury SM „Janowo” ul. Pomorska 11 3 Miejska Biblioteka Publ. im. F. Ceynowy ul. Pomorska 11 Filia Nr 1 ul. Chodkiewicza 38 Filia Nr 2 ul. Ko ścielna 17 Filia Nr 4 ul. Górnicza 19 4 Dom Harcerza ul. Włókiennicza 14A 5 Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie Oddział ul. Mickiewicza 19A Rumia 6 Ko ścioły: Ko ściół p.w. Podwy ższenia Krzy ża Świ ętego ul. Ko ścielna 20 Sanktuarium NMP Wspomo żenia Wiernych ul. NMP Wspomo żenia Wiernych 1 Ko ściół Św. Józefa i Św. Judy Tadeusza ul. Podgórna 1 Ko ściół Św. Jana z K ęt ul. Stoczniowców 23 Ko ściół Bł. Edmunda Bojanowskiego i Antoniego Padewskiego ul. bł. Edmunda Bojanowskiego 1

28 4.4.4. Handel i gastronomia Obiekty handlowe znajduj ące si ę na terenie miasta wyst ępuj ą głównie jako obiekty wbudowane w budynki mieszkalne i wolnostoj ące wzdłu ż ci ągów komunikacyjnych oraz jako obiekty wolnostoj ące w zespołach zabudowy mieszkaniowej. Wi ększe obiekty handlowe wolnostoj ące zlokalizowane s ą w s ąsiedztwie głównej trasy komunikacyjnej, drogi krajowej nr 6, s ą to: − Galeria „RUMIA” przy ul. Sobieskiego; − hipermarkety „Leroy-Merlin”, „Auchan”, „Decathlon” przy ul. Grunwaldzkiej, w pobli żu granicy z miastem Red ą; − hipermarket „Castorama” przy ul. Grunwaldzkiej, w pobli żu dworca kolejowego. W ostatnich latach powstało szereg nowych lokali gastronomicznych, istniej ące ulegaj ą modernizacji, poprawia si ę ich standard. Ponadto w obiektach hotelowych z reguły znajduj ą si ę towarzysz ące usługi gastronomiczne.

4.4.5. Sport Na terenie miasta zlokalizowane s ą nast ępuj ące obiekty z zakresu sportu: Miejski O środek Sportu i Rekreacji, ul. Mickiewicza 49, w tym: − Hala Widowiskowo Sportowa z siłowni ą, saun ą, sal ą aerobiku oraz zapleczem noclegowym, ul. Mickiewicza 49; − Kryta pływalnia, ul. Rodziewiczówny 8; − Stadion MOSiR – boisko trawiaste i treningowe, ul. Mickiewicza 43; − Boisko przy ul. 1Maja – boisko wielofunkcyjne: piłka koszykowa i siatkowa, piłka no żna; − Boisko przy ul. Wrocławskiej – boisko trawiaste do piłki no żnej; − Skatepark, skrzy żowanie ulic Gda ńskiej i Pomorskiej; − Moje Boisko Orlik 2012, ul. Świ ętopełka 24. Ponadto: − „Blisko Boisko”, boisko ze sztuczn ą nawierzchni ą przy Gimnazjum Nr 4, ul. Batorego 29; − Moje Boisko Orlik 2012 przy ZSO, ul. Stoczniowców 6; − Korty tenisowe TKKF „Orzeł”, ul. Mickiewicza 41; − Ogólnodost ępne strefy rekreacji dzieci ęcej ze sztuczn ą nawierzchni ą, 3 boiska, ul. Starowiejska 4, ul. Sabata 12, ul. Grunwaldzka 56; − Hale sportowe i boiska przyszkolne. Na terenie miasta funkcjonuje ponad 23 gminnych placów zabaw dla dzieci oraz 6 boisk sportowych.

4.4.6. Administracja Na terenie Rumi znajduje si ę administracja samorz ądowa – Urz ąd Miasta, 10 banków oraz zarz ądy przedsi ębiorstw.

4.4.7. Hotele oraz obiekty, w których świadczone s ą usługi hotelarskie 1 Hotel Faltom ul. Grunwaldzka 7 2 Hotel Falko ul. Chrobrego 1 3 Hotel Biały Dworek ul. Sobieskiego 16 4 Hotel Adria ul. Piaskowa 13 5 BEST WESTERN PLUS Business Faltom ul. Sobieskiego 125 Hotel 6 Hala Widowiskowo-Sportowa MOSiR ul. Mickiewicza 49 7 Dom Harcerza ul. Włókiennicza 14A

29 8 Villa Virgo ul. Grunwaldzka 66 9 Pokoje Go ścinne Biały Sło ń ul. Sobieskiego 65

4.4.8. Usługi inne Na terenie miasta, poza opisanymi uprzednio usługami, wyst ępuj ą pojedyncze obiekty: − Jednostka Ratowniczo-Ga śnicza Pa ństwowej Stra ży Po żarnej; − Komisariat Policji; − Urz ędy Pocztowe – ul. Starowiejska 14, ul. Majkowskiego 13, ul. Pomorska 11, ul. Sobieskiego 14, ul. D ębogórska 9A, ul. Grunwaldzka 108; − Cmentarz Komunalny o pow. ok. 13 ha; − Cmentarz przy parafii p.w. Św. Krzy ża o pow. ok. 1,5 ha (zamkni ęty). W Rumi obserwuje si ę rozwój funkcji z zakresu opieki nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi w postaci domów opieki (mi ędzy innymi domy pogodnej staro ści).

4.5. Produkcja, składy Najwa żniejsze zakłady produkcyjne na terenie Rumi: − Fabryka Urz ądze ń Okr ętowych; − Wytwórnia W ędlin „Kummer”; − Fabryka Kotłów „FAKO”; − Przedsi ębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „BOB ROLLO”; − Przedsi ębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „Janbud”; − Przedsi ębiorstwo Handlowo-Uslugowe „Meyer”; − „Meblomak” - produkcja mebli; − „Mosa” - produkcja mebli. Tereny o funkcji produkcyjno – składowej koncentrują si ę w rejonie ulic Stoczniowców - Dąbrowskiego, przy granicy z Gdyni ą oraz w rejonie ulic Sobieskiego – Fabrycznej. Jako teren cz ęś ciowo o charakterze rzemie ślniczo-usługowym i składowym z rzemiosłem uci ąż liwym i produkcyjnym funkcjonuje jeszcze pas przykolejowy (teren poło żony pomi ędzy drog ą krajow ą nr 6 i lini ą kolejow ą, w cz ęś ciach północnej i południowej).

4.6. Ziele ń Ziele ń na obszarze miasta wyst ępuje w postaci zróżnicowanej, s ą to: − lasy, stanowi ące 43,9% powierzchni miasta; − łąki i pastwiska, stanowi ące 30,2% powierzchni miasta; − 3 kompleksy ogrodów działkowych; − ziele ń urz ądzona, przede wszystkim na fragmentach korytarza ekologicznego rzeki Zagórskiej Strugi, w rejonie zabudowy Janowa, przy ul. Żwirki i Wigury. Wokół zabudowy wyst ępuje mozaika ro ślinno ści kulturowej, zró żnicowana w zale żno ści od charakteru zabudowy. W obr ębie terenów z zabudow ą jednorodzinn ą ziele ń stanowi ą ogrody przydomowe, u żytkowe i ozdobne. W zasi ęgu terenów mieszkaniowych, sporadycznie kształtowane s ą tereny o zieleni ogólnodost ępnej (o charakterze parków i skwerów).

30 5. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU ŁADU PRZESTRZENNEGO I WYMOGÓW JEGO OCHRONY 5

Pod poj ęciem „ładu przestrzennego”, zgodnie z art. 2 Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 647 z pó źn. zm.), nale ży rozumie ć takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijn ą cało ść oraz uwzgl ędnia w uporz ądkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno- estetyczne. Ład przestrzenny w skali makro oznacza harmonijne zespalanie elementów środowiska przyrodniczego z antropogenn ą infrastruktur ą. Inaczej mówi ąc, jest to zgodna symbioza przyrodniczego otoczenia człowieka z wytworami cywilizacji. Poj ęcie ładu przestrzennego dotyczy ka żdej skali działalno ści człowieka i wi ąż e si ę nierozerwalnie z procesami rozwoju struktur przestrzennych. Narzędziem sterowania tego rozwoju jest: 1- planowanie przestrzenne, 2- polityka przestrzenna, w tym mechanizm podejmowania decyzji przestrzennych. Zaburzenia ładu przestrzennego wywoływane dysproporcjami w zagospodarowaniu zaostrzaj ą dodatkowo takie przyczyny jak bł ędne, cz ęsto zmienne koncepcje zagospodarowania przestrzennego miasta, bł ędne decyzje lokalizacyjne, przewlekła realizacja inwestycji, żywiołowa urbanizacja, powszechna realizacja tzw. obiektów tymczasowych, a tak że brak poczucia ładu i porz ądku w świadomo ści społecznej oraz dyscypliny w działaniu. I tak, wyraz przestrzenny miasta charakteryzuje si ę w wielu miejscach brakiem funkcjonalno ści zagospodarowania i ładu przestrzennego. W rozwoju Rumi, dotyczy to przede wszystkim okresu powojennego do ko ńca lat 70-tych, a przykładem s ą nieskoordynowane lokalizacje zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej (cz ęsto na działkach pojedynczych) w obszarach zabudowy jednorodzinnej. Zabudowa w osiedlach jednorodzinnych jest na ogół bardzo zró żnicowana pod wzgl ędem formy architektonicznej budynków: od zabudowy o wiejskich korzeniach – parterowych domów z dachami spadzistymi, poprzez rozmaite formy ich przebudowy, tzw. „kostki” z lat 70-tych, aż do obecnie powstaj ących pseudo-historycznych domów np. w dzielnicy Szmelta. Osiedla zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej wymagaj ą poprawy stanu zagospodarowania np. poprzez wprowadzenie zieleni i uporz ądkowanie cz ęś ci wspólnych oraz wyposa żenia w urz ądzone miejsca parkingowe. Niekorzystnie przedstawia si ę obszar poło żony wzdłuż głównego korytarza komunikacyjnego przebiegaj ącego przez miasto – zabudowa chaotyczna, nadmiernie kolorowa, niekorzystnie obsługiwana komunikacyjnie (wyjazdy z posesji wprost na drog ę krajow ą nr 6). Środkiem zaradczym dla tych procesów w skali makro jest niew ątpliwie harmonizacja systemu osadniczego, prowadz ąca do eliminacji narastaj ących dysproporcji, zagro żeń i barier rozwojowych. Osi ągni ęcie zadawalaj ącego stadium harmonii przestrzennej jest wynikiem integracji pozornie niezwi ązanych ze sob ą elementów, s ą to: 1- pole ładu społecznego (społeczna akceptacja); 2- pole ładu ekonomicznego (efektywno ść ); 3- pole ładu ekologicznego (ekologiczna racjonalno ść i równowaga).

5 Materiały źródłowe: J. Kołodziejski – Hipoteza rozwoju zrównowa żonego w polityce przestrzennej pa ństwa, S. Kozłowski – Hipoteza ekorozwoju w warunkach polskiej transformacji systemowej

31 Doskonalenie narz ędzi słu żą cych bezpo średniemu sterowaniu procesami rozwoju struktur przestrzennych, czyli planowania przestrzennego, jest środkiem prowadz ącym do poprawy estetyki bezpo średniego otoczenia człowieka (ład przestrzenny najbli ższego otoczenia). Podstawowym elementem kształtowania środowiska człowieka w jego bezpo średnim otoczeniu, jest planowanie przestrzenne w formule planów miejscowych. Planowanie przestrzenne przechodzi obecnie transformacj ę. Od roku 1995, po przemianach ustrojowych, obowi ązuj ą nowe przepisy w tym zakresie. Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym z 1994 roku została zast ąpiona Ustaw ą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27 marca 2003 r. Nowe przepisy, w swoich zało żeniach, doprowadzi ć maj ą do takiego formułowania planów miejscowych, żeby stały si ę one skutecznym narz ędziem prowadzenia polityki przestrzennej, której najbardziej spektakularnym wyrazem jest efekt w postaci ładu przestrzennego. Nowe przepisy obligatoryjnie wymagaj ą okre ślenia w planach miejscowych podstawowych regulacji przestrzennych porz ądkuj ących form ę projektowanych struktur, co musi w konsekwencji zaowocowa ć ładem przestrzennym zespołów urbanistycznych i pojedynczych obiektów oraz harmonijnym wpisaniu ich w krajobraz. Ład przestrzenny jest to przede wszystkim porz ądek urbanistyczny, pocz ąwszy od małej architektury, poprzez estetykę pojedynczych budynków, ich zespołów, osiedla, miasta, systemu osadniczego, aż do generalnych dyspozycji w skali kraju.

6. ŚRODOWISKO KULTUROWE, ZASOBY I UWARUNKOWANIA

6.1. Zarys historii rozwoju przestrzennego miasta 6 Dzieje Rumi to dzieje kilku osad, wsi i maj ątku ziemskiego, które decyzj ą administracyjn ą stworzyły organizm miejski. Mo żna wyodr ębni ć kilka progów rozwojowych w życiu miasta: − osadnictwo rozproszone (II tys. p.n.e.-IV w p.n.e.); − rządy cystersów (1174-1772); − zniszczenia szwedzkie (1627-1756); − budowa kolei – 1869 r.; − utworzenie gminy Rumia-Zagórze – 1934 r.; − zniszczenia wojenne (1939-1945); − nadanie praw miejskich, poł ączenie wsi: Rumia i Zagórze oraz wybudowa ń Lotnisko, Biała Rzeka, Szmelta, Janowo (07.10.1954 r.). Etapy te charakteryzuj ą kl ęski lub intensywny rozwój przestrzenny. Brak wcze śniejszych, historycznych lokacji pozbawiło Rumi ę rdzenia - rynku, przestrzeni kojarzonej przez mieszka ńców jako centrum. Utworzenie takiego miejsca jest jednym z głównych potrzeb identyfikacji przestrzennej i funkcjonalnej miasta. 6.1.1. Najwa żniejsze daty w historii miasta: 1224 – pierwsza historyczna wzmianka w dokumencie (przywileju) namiestnika Pomorza Gda ńskiego Świ ętopełka; 1466 – wł ączenie do Starostwa Puckiego; 1627 – zniszczenie wioski przez Szwedów; w wyniku najazdów szwedzkich w XVII wieku zgin ął co drugi mieszkaniec;

6 Źródło: strona internetowa http://um.rumia.pl/category/historia-miasta/

32 1772 – wprowadzenie pruskiej administracji w wyniku I rozbioru Polski, nacjonalizacja maj ątków cystersów, przypisanie Rumi do Powiatu Nowomiejskiego (Wejherowskiego); 1870 – budowa kolei Szczecin – Gda ńsk; 1920 – powrót Rumi do Polski, wł ączenie wsi do Powiatu Wejherowskiego; 1934 – utworzenie gminy Rumia-Zagórze; 1939 – w walkach obronnych ginie 2 tys. żołnierzy polskich; 1945 – w walkach wyzwole ńczych ginie 4,5 tys. żołnierzy; 1954 – nadanie Rumi praw miejskich; 1999 – ponowne wł ączenie Rumi do Powiatu Wejherowskiego w wyniku nowej reformy administracyjnej; 2004 – obchody pi ęć dziesi ęciolecia Rumi.

6.1.2. Zarys historii miasta W opisach poło żenia Rumi z lat 1273, 1291, 1295 i dalszych, ju ż z XIV wieku , zawsze podkre śla si ę, i ż le żała ona przy „drodze publicznej” (via publica), do której si ęgały jej granice. O znaczeniu Rumi nie mógł jednak decydowa ć tylko jeden szlak dro żny. Ju ż w latach dziewi ęć dziesi ątych XIII wieku miasto doczekało si ę dokumentowego odnotowania drogi łącz ącącej Rumi ę z Pogórzem. Rosn ące tutaj d ęby stanowiły kolejn ą z granic średniowiecznej Rumi. Droga ta zachowała si ę we współczesnym układzie komunikacyjnym jako ulica Dębogórska. W wiekach średnich Rumia pełniła funkcje w ęzła komunikacyjnego, stanowi ąc najdogodniejsze miejsce ł ączenia si ę wa żnego szlaku handlowego Gda ńsk – Puck i Gda ńsk – Słupsk – Szczecin z drog ą wiod ącą z K ępy Oksywskiej. Zarówno przesłanki historyczne, jak i dane archeologiczne wskazuj ą, że pierwotne, a w ka żdym b ądź razie XII/XIII-wieczne, siedlisko Rumi zlokalizowane musiało by ć mi ędzy obecnymi ulicami I Dywizji Wojska Polskiego i Pułaskiego, a główn ą o ś stanowiły obecne ulice D ębogórska i Ceynowy, a wi ęc dawny trakt biegn ący z K ępy Oksywskiej do skrzy żowania z „drog ą publiczn ą” (obecne ulice Grunwaldzka i Sobieskiego). Z najwcze śniejszych opisów Rumi wynika, że ju ż w XIII stuleciu zajmowała ona obszar dzisiejszych swoich dzielnic, Janowa i Białej Rzeki. Poza granicami Rumi pozostawało natomiast Zagórze. Pierwsza wzmianka o Zagórzu pochodzi z roku 1342, kiedy to wymieniona została wie ś Zagórze („villa Sagorz”) jako s ąsiaduj ąca z Rumi ą. Z danych archeologicznych wynika, że siedlisko wsi Zagórze znajdowało si ę na południowo – wschodnich stokach góry Markowca, nad Zagórsk ą Strug ą, w rejonie ulic Mły ńskiej i Wałowej. XVI stulecie to okres pomy ślnego rozwoju Zagórza i Rumi , zwi ązany z prosperity w całej Rzeczpospolitej i Prusach Królewskich. Po sekularyzacji zakonu (1525), a ż do wojen szwedzkich obce wojska ju ż nie niepokoiły mieszka ńców Prus Królewskich i mo żna było zaj ąć si ę działalno ści ą gospodarcz ą. Wie ś Zagórze oddalona była od siedziby starostwa około 2 mile. Od północy graniczyła z królewsk ą wsi ą Red ą, od wschodu z Rumi ą. Cech ą charakterystyczn ą Zagórza było znaczne jego uprzemysłowienie. Było to mo żliwe dzi ęki poło żeniu wsi nad Zagórsk ą Strug ą (zwanej w źródłach równie ż rzek ą Koleczkowsk ą, bowiem wypływała z jeziora o tej nazwie). Rzeka ta miała 140 m spadku, co stwarzało mo żliwo ści wykorzystania jej wód do poruszania młynów i ku źnic. Rumia posiadała wzgl ędnie dobre warunki fizjograficzne . Składały si ę na nie: rozwini ęta sie ć hydrograficzna z Zagórsk ą Strug ą o znacznym nachyleniu naturalnym daj ącym mo żliwo ść wykorzystania siły spadku wód oraz du że obszary ł ąk i bagien – co stanowiło bodziec dla rozwoju hodowli. Mo żliwo ść uzyskania budulca i opału dawało sąsiedztwo du żego kompleksu le śnego Puszczy Dar żlubskiej. Były tu równie ż doskonałe warunki komunikacyjne. Przez Rumi ę przebiegał wa żny szlak komunikacyjny i handlowy

33 jaki stanowił trakt ze Szczecina w kierunku Elbl ąga i Królewca z odgał ęzieniem od Redy przez Puck do Żarnowca. Bod źcem rozwoju gospodarczego rejonu Rumi było sąsiedztwo Gda ńska, ogromnego w tym czasie rynku zbytu. Wa żnym czynnikiem rozwoju wsi był równie ż patronat bogatego klasztoru cysterskiego w Oliwie. Rumia nale ży do młodszych, średniej wielko ści miast województwa gda ńskiego . W 1993 roku przekroczyła 39 tys. mieszka ńców, powi ększaj ąc prawie trzy i półkrotnie liczb ę mieszka ńców z 1954 roku (roku uzyskania praw miejskich). W roku 2013 dwadzie ścia lat pó źniej, liczba mieszka ńców wynosiła ok. 45 500 osób.

6.1.3. Rozwój przestrzenny Rozwój przestrzenny miasta uwarunkowany jest fizjograficznie, historycznie, a tak że dawnymi i obecnymi funkcjami. Rumia powstała w odmiennych genetycznie i własno ściowo jednostkach przestrzennych, z których dwie maj ą we współczesnym układzie miasta znaczenie podstawowe: Rumia jako wie ś wielodrogowa na prawie niemieckim i Zagórze jako wie ś ulicówka na prawie polskim. Rozwojowi przestrzennemu sprzyjała przewaga terenów nizinnych, a kierunek tego rozwoju wyznaczała rzeka oraz poło żenie komunikacyjne na szlaku dróg bitych prowadz ących z Gda ńska na północ i zachód, a od 1870 roku na trasie linii kolejowej łącz ącej Gda ńsk ze Szczecinem. W 1885 roku Rumia liczyła 777 mieszka ńców, a Zagórze z Biał ą Rzek ą 813 mieszka ńców. W 25 lat pó źniej Rumia liczyła 955 mieszka ńców, Zagórze ze Szmelt ą 708, Biała Rzeka 233, Janowo 151 (Steyer, 1980 w: Ziemia Wejherowska…). Kolejnym czynnikiem rozwoju stała si ę budowa portu i miasta Gdyni. Zwłaszcza w latach trzydziestych o żywił si ę ruch budowlany, co zwi ązane było z ni ższymi ni ż w Gdyni cenami działek budowlanych. Budownictwo domków jednorodzinnych lokowało si ę w najkorzystniejszym obszarze, to jest na sto żku napływowym Zagórskiej Strugi. W efekcie w okresie 1925-1939 liczba ludno ści Rumi wzrosła z około 3 tys. do 6,9 tys. mieszka ńców. Po uzyskaniu przez Rumi ę praw miejskich nast ąpił dalszy rozwój zabudowy mieszkaniowej. Przyczyniło si ę do tego równie ż uruchomienie w 1957 roku trakcji elektrycznej na trasie Gdynia – Wejherowo, integrującej Rumi ę z innymi miastami aglomeracji. Budownictwo zacz ęło post ępowa ć w kierunku południowym wkraczaj ąc na zbocza Pradoliny Kaszubskiej i doliny Zagórskiej Strugi oraz w kierunku północnym na obszar byłego lotniska, gdzie w wyniku parcelacji uzyskano około 500 działek. Wypełniało równie ż wolne przestrzenie w obr ębie ulic D ąbrowskiego, Świ ętoja ńskiej i Starowiejskiej. W latach osiemdziesi ątych we wschodniej cz ęś ci miasta, na obszarze byłego folwarku Janowo, wybudowano du że wielorodzinne osiedle spółdzielcze. W okresie pó źniejszym rozbudowano je w kierunku północnym i północno-zachodnim doprowadzaj ąc do poł ączenia z istniej ącą wcze śniej zabudow ą. Powstałe w ró żnych okresach dzielnice mieszkaniowe zró żnicowane s ą fizjonomicznie.

34

5. Rumia pocz ątek wieku na tle obecnych granic administracyjnych

6. Rumia 1938 r. 7

7 Źródło: http://chomikuj.pl/darekvv/RUMIA/Historia+Rumi+jaka+pozosta*c5*82a

35 Najbardziej powszechnym w Rumi rodzajem zabudowy jest zabudowa niska 1-2 kondygnacyjna, jednorodzinna. W 1992 roku stanowiła ona ponad 70% zasobów mieszkaniowych miasta. Najwi ększy tego typu rodzaj budownictwa znajduje si ę w północno- zachodniej cz ęś ci miasta, mi ędzy ulicami Starowiejsk ą i I Dywizji Wojska Polskiego, a Partyzantów i Grunwaldzk ą. Podobny charakter ma zabudowa Starej Rumi i Janowa z wyj ątkiem zespołów zabudowy wielorodzinnej w rejonie ulicy Gda ńskiej. Równie ż w południowo-zachodniej cz ęś ci miasta (Szmelta, Zagórze) dominuje zabudowa niska. W najstarszej północno-wschodniej cz ęś ci miasta, ograniczonej ulicami I Dywizji Wojska Polskiego i Dębogórsk ą zabudowa jest lu źna, niska o słabym wyposa żeniu technicznym. Spotyka si ę tutaj tak że zabudow ę zagrodow ą z budynkami gospodarskimi i ogrodami przydomowymi, o znacznym stopniu rozproszenia. Budynki tego typu wyst ępuj ą te ż w północnej i południowej cz ęś ci Rumi. Zabudowa wysoka (11 kondygnacji) wyst ępuje w osiedlu Janowo i przy ul. Abrahama. Zabudowa średniowysoka (do 5 kondygnacji) zlokalizowana jest w osiedlu Janowo, w rozproszeniu i w kilku niewielkich zespołach wkomponowanych w zabudow ę jednorodzinn ą. Enklaw ę zabudowy średniowysokiej stanowi równie ż osiedle bloków 3-kondygnacyjnych w Zagórzu. Użytkowanie przestrzeni miejskiej jest efektem społecznej i gospodarczej działalno ści człowieka. W Rumi u żytkowanie przestrzeni ma swój zwi ązek z poło żeniem na pograniczu dwóch odmiennych jednostek fizycznogeograficznych. W obr ębie granic administracyjnych mo żna wydzieli ć dwie główne grupy terenów: 1) zainwestowane, niezb ędne dla prawidłowego funkcjonowania miasta, które tworz ą tereny mieszkaniowe, produkcyjne, usługowe, komunikacyjne i rekreacyjne; 2) fizjonomicznie i funkcjonalnie odmienne od poprzednich, które tworz ą grunty orne, sady, ł ąki i pastwiska, lasy i wody - potencjalna rezerwa dla przyszłego rozwoju przestrzennego miasta. We współczesnym planie miasta czytelny jest XVIII i XIX-wieczny układ dróg ł ącz ący wie ś Rumi ę z innymi jednostkami osadniczymi. Tworz ą go mi ędzy innymi: droga z Janowa (ulice Gda ńska, Gdy ńska i Ko ścielna), droga z Podgórza (ulice Dębogórska, Ko ścielna), droga ze Zbychowa (ulice Zbychowska, Ceynowy, Lipowa), droga z Ł ęż yc (ulice Kamienna, Sabata, Starowiejska). Przez Rumi ę przebiega magistralna linia kolejowa łącz ąca Gda ńsk ze Szczecinem oraz dwutorowa wykorzystywana przez SKM. Na szlaku kolejowym znajduje si ę stacja PKP w Rumi i przystanek SKM w Rumi-Janowie. Przemysł nie tylko współcze śnie, ale tak że w okresie historycznym był jednym z najwa żniejszych czynników rozwoju Rumi. Tradycje przemysłowe na tym obszarze si ęgaj ą średniowiecza kiedy to nad Zagórsk ą Strug ą funkcjonowały ku źnie żelaza i metali kolorowych oraz tartaki, słodownie, folusze i młyny zbo żowe. Wi ększo ść z nich zlokalizowana była w uj ściowym odcinku doliny. Niektóre zmodernizowane budowle przetrwały do 1945 roku. Przemysł był uzale żniony od miejscowej bazy surowcowej i lokalnego rynku zbytu. Płody rolne, bogate zasoby le śne oraz surowce skalne stały si ę podstaw ą rozwoju przemysłu rolno-spo żywczego, drzewnego i ceramiki budowlanej. Jednak na wi ększ ą skal ę rozwin ął si ę jedynie przemysł drzewny. Szczególnie korzystnym miejscem dla lokalizacji tej gał ęzi wytwórczo ści było Zagórze. W okresie mi ędzywojennym istniały w Zagórzu dwie fabryki krzeseł oraz dwa tartaki i pi ęć młynów wodnych, a ponadto kilka niewielkich zakładów, cz ęsto sposobem produkcji niewiele odbiegaj ącym od rzemie ślniczej. Według Steyera (Ziemia wejherowska, 1980) w przemy śle i rzemio śle Zagórza i Rumi zatrudnionych było około 400 osób. W okresie II wojny światowej w Zagórzu wybudowano montowni ę silników samolotowych, która była czynna do ko ńca 1944 roku. W styczniu 1945 roku

36 do jej pomieszcze ń przeniesiono urz ądzenie i maszyny fabryk obuwia ze Starogardu i Bydgoszczy. Po wojnie uruchomiono tu garbarni ę. Rozwój przemysłu w Rumi w pierwszych latach powojennych podporz ądkowany był potrzebom zwi ązanym z rozwojem gospodarki na Wybrze żu. Powstały zupełnie nowe rodzaje wytwórczo ści: przemysłu metalowego i skórzanego. W 1945 roku uruchomiono na terenie przedwojennej fabryki krzeseł w Zagórzu zakłady metalowe, zal ąż ek obecnie najwi ększego zakładu przemysłowego – Fabryki Urz ądze ń Okr ętowych. Zakłady te zajmowały si ę mi ędzy innymi napraw ą urz ądze ń portowych, a potem produkcj ą ró żnych elementów wyposa żenia statków. Od połowy lat 50-tych, w zwi ązku z potrzebami rozwijaj ących si ę stoczni morskich, zakład przestawił si ę wył ącznie na produkcj ę urz ądze ń okr ętowych, specjalizuj ąc si ę w wytwarzaniu cz ęś ci siłowni okr ętowych oraz podgrzewaczy wody morskiej i słodkiej. Przemysł drzewny był reprezentowany przez pa ństwowy tartak oraz kilkunastu rzemie ślników, którzy w 1949 roku zostali zrzeszeni w Stolarsk ą Spółdzielni ę Pracy „Modrzew”. Zakłady te obecnie nie istniej ą. Powojenna polityka rozwoju gospodarczego poprzez intensywn ą industrializacj ę znalazła swoje odbicie w tworzeniu w Rumi kolejnych zakładów przemysłowych i szybkim przyro ście zatrudnienia w przemy śle.

6.2. Uwarunkowania prawne 6.2.1. Obiekty wpisane do Rejestru Zabytków Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków: 1) ruina gotyckiego ko ścioła parafialnego p.w. Św. Krzy ża oraz ślady cmentarza z bram ą wej ściow ą. Podmurowania ruin i otoczenie zespołu jest poprawnie utrzymane, obiekt oznaczony jest tablica informacyjn ą, w pobli żu znajduje si ę parking; teren jest ogrodzony, niedost ępny dla odwiedzaj ących; 2) stanowisko archeologiczne w południowo-wschodniej cz ęś ci miasta, na obszarze le śnym TPK, w miejscu okre ślonym na rysunkach studium; stanowisko nie jest zabezpieczone.

6.2.2. Obiekty wpisane do wojewódzkiej ewidencji zabytków: Zestawienie sporz ądzono w oparciu o wyci ąg z wykazu wojewódzkiej ewidencji zabytków przy pi śmie Nr RD.5140.96.2013.JBP (WEZ.101) Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabyków w Gda ńsku z dnia 11.06.2013 r.

Tabela 2. Wykaz obiektów wpisanych do wojewódzkiej ewidencji zabytków

LP GMINA MIEJSCO- ULICA NR OBIEKT DATA NR REJ. WOJ. WO ŚĆ POMORSKIEGO 1 Rumia Rumia Układ ruralistyczny XVI, XIX w. 2 Rumia Rumia Grunwaldzka kapliczka 1 ćw. XX w. 3 Rumia Rumia Ko ścielna 6 szkoła 1930 r. 4 Rumia Rumia Ko ścielna 11 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 5 Rumia Rumia Ko ścielna 16 Budynek mieszkalny Ruina ko ścioła z XVI, XIX, XX 6 Rumia Rumia Ko ścielna 19 1288 cmentarzem w. Ko ściół p.w. Podwy ższenia 7 Rumia Rumia Ko ścielna 20 1920 r. Krzy ża 8 Rumia Rumia Ko ścielna 20 Ogrodzenie ko ścioła 1920 r. 9 Rumia Rumia Ko ścielna 21 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 10 Rumia Rumia Ko ścielna 30 a Budynek mieszkalny pocz. XX w. XVIII , XIX, XX 11 Rumia Rumia Mickiewicza 19 Dwór w.

37 12 Rumia Rumia Mickiewicza 19 Park XIX w. 13 Rumia Rumia Mickiewicza 37 Budynek mieszkalny kon. XIX w. 14 Rumia Rumia Mły ńska 8 Młyn kon. XIX w. Plac 15 Rumia Rumia 1 Młyn kon. XIX w. Kaszubski Plac 16 Rumia Rumia 2 Dom młynarza kon. XIX w. Kaszubski Plac 17 Rumia Rumia 2 Budynek mieszkalny kon. XIX w. Kaszubski Plac 18 Rumia Rumia 9 Budynek mieszkalny pocz. XX w. Kaszubski 19 Rumia Rumia Podgórna 2 Budynek mieszkalny 1924 r. 20 Rumia Rumia Podgórna 3 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 21 Rumia Rumia Sabata 22 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 22 Rumia Rumia Sabata 22 Budynek gospodarczy pocz. XX w. 23 Rumia Rumia Starowiejska 38 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 24 Rumia Rumia Starowiejska 38 Budynek gospodarczy pocz. XX w. 25 Rumia Rumia Starowiejska 46 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 26 Rumia Rumia Starowiejska 55 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 27 Rumia Rumia Starowiejska 67 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 28 Rumia Rumia Starowiejska 71 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 29 Rumia Rumia Starowiejska 75 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 30 Rumia Rumia Starowiejska 92 Budynek mieszkalny pocz. XX w. Budynek mieszkalny, ob. 31 Rumia Rumia Sobieskiego 16 1903 r. Hotel Biały Dworek Budynek mieszkalny ob. 32 Rumia Rumia Sobieskiego 21 pocz. XX w. Willa Zagórze 33 Rumia Rumia Sobieskiego 23 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 34 Rumia Rumia Sobieskiego 26 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 35 Rumia Rumia Sobieskiego 27 Budynek mieszkalny pocz. XX w. Budynek mieszkalny w 36 Rumia Rumia Sobieskiego 86 1914 r. zespole le śniczówki 37 Rumia Rumia Towarowa 5 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 38 Rumia Rumia Towarowa 7 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 39 Rumia Rumia Towarowa 13 Budynek mieszkalny PKP pocz. XX w. na zach. Wzgórze od 40 Rumia Rumia Bateria p.lotnicza 1943 r. Markowca przyst. SKM na zach. Wzgórze od Stanowisko kierowania 41 Rumia Rumia 1943 r. Markowca przyst. ogniem baterii p.lotniczej SKM

6.2.3. Obiekty archeologiczne wraz ze strefami ochrony archeologicznej: Zestawienie sporz ądzono w oparciu o materiały Muzeum Archeologicznego w Gda ńsku Stanowisko archeologiczne w południowo-wschodniej cz ęś ci miasta, na obszarze le śnym TPK, w miejscu okre ślonym na rysunkach studium; stanowisko nie jest zabezpieczone. Obiekt archeologiczny (strefa ochrony archeologicznej) uwidoczniono na rysunkach studium. W granicach obiektu realizacja inwestycji zwi ązanych z pracami ziemnymi wymaga przeprowadzenia ratowniczych bada ń archeologicznych lub nadzoru archeologicznego oraz wykonania dokumentacji archeologiczno-konserwatorskiej. Zakres i rodzaj prac archeologicznych dla poszczególnych inwestycji określi Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Gda ńsku na podstawie opinii Muzeum Archeologicznego w Gda ńsku.

38 6.3. Postulaty i wnioski do ochrony historycznej struktury przestrzennej Rumia nie posiada materialnych elementów dziedzictwa kulturowego o wybitnych warto ściach historycznych, co zwi ązane jest z rolnicz ą, a nie miejsk ą jej przeszło ści ą. Jedyne wpisane do rejestru obiekty to ruina gotyckiego ko ścioła parafialnego p.w. Św. Krzy ża i ślady cmentarza z bram ą wej ściow ą. Obiekty z XIX i XX wieku, jak w tabeli nr 2, to w wi ększo ści budynki o przeci ętnych walorach kulturowych. Obiekty te cz ęsto znajduj ą si ę w złym stanie technicznym. Zasoby dziedzictwa kulturowego Rumi praktycznie nie uległy w ostatnich latach zmianie czy uszczupleniu. Praktyka ochrony polegaj ąca na kontroli słu żb konserwatorskich polityki przestrzennej miasta prowadzi do satysfakcjonuj ących rezultatów. Ostatnie lata XX wieku i pierwsza dekada XXI wieku, to okres charakteryzuj ący si ę gwałtownym nasileniem ruchu budowlanego. Okres ten nie przyniósł negatywnych rozwi ąza ń. Nowa zabudowa wpisuje si ę w charakterystyczny krajobraz Rumi. Wieloletnie zaniedbania zast ępuje kolor, wyko ńczenie i wysoki standard. W krajobrazie miasta widoczne s ą remonty, w wielu budynkach nast ępuje wymiana pokrycia dachów, zauwa żalna jest dbało ść o detal architektoniczny. Z powy ższego wynika, że dotychczas stosowane zasady ochrony dziedzictwa kulturowego nie wymagaj ą znacz ących zmian. Stosowane w dotychczasowej praktyce planistycznej, uchwalane w kolejno sporz ądzanych planach miejscowych sprawdziły si ę i s ą sukcesywnie wdra żane do prawa miejscowego. Zasady ochrony obiektów figurujacych w wojewódzkiej ewidencji zabytków: 1) szczegółowe zasady ochrony okre ślone zostan ą w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego; 2) wszelkie prace budowlane i remontowe, rozbudowy, nadbudowy, zmiany wystroju, zmiany sposobu u żytkowania nale ży prowadzi ć w uzgodnieniu z Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Waloryzacja historycznej struktury przestrzennej: W celu zabezpieczenia ochrony walorów przestrzennego dziedzictwa kulturowego Rumi, kontynuuj ąc dotychczasowe zasady ochrony przyj ęte w Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi uchwalonym Uchwał ą Nr V/39/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 stycznia 2011 r., postuluje si ę wprowadzenie nast ępuj ącej waloryzacji historycznej struktury przestrzennej wraz z ustaleniami dotycz ącymi gospodarki przestrzennnej: 6.3.1. Strefy ochrony konserwatorskiej 8: Strefy ochrony konserwatorskiej wskazano w oparciu o pierwotne poło żenie najstarszych cz ęś ci miasta, tj. pozostało ści wiejskich elementów przestrzeni, z których utworzono miasto Rumia. Do obj ęcia strefami ochrony konserwatorskiej wskazuje si ę nast ępuj ące rejony: 1) rejon ulic: Lipowej, Mostowej, Ko ścielnej, Świ ętopełka i Placu Kaszubskiego; 2) rejon ulic: Starowiejskiej, Mickiewicza i Dąbrowskiego; 3) rejon ulic: Podgórnej, Sabata, Sobieskiego, Towarowej, do dworca PKP; 4) rejon ulic: Sabata, Sobieskiego, Szkolnej, Kombatantów; 5) rejon ulic: Mły ńskiej, Św. Józefa do stawów rybnych. Zasady ochrony: 1) ochronie podlega układ przestrzenny wskazanych fragmentów miasta, w tym: − utrzymanie tradycyjnych układów dróg; − zachowanie zasady regularnego wyznaczania działek wzdłu ż ulic; − rozmieszczanie zabudowy przy drogach;

8 Strefy ochrony konserwatorskiej przedstawiono graficznie na rysunku studium nr 1

39 − rozwój poprzez dog ęszczanie istniej ących układów, w tradycyjnych wielko ściach i formach, wzdłu ż istniej ących historycznych dróg; − utrzymanie skali historycznej zabudowy; 2) obiekty figuruj ące w wojewódzkiej ewidencji zabytków – szczegółowe zapisy ochrony nale ży ustali ć w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. 6.3.2. Strefy ochrony archeologicznej 9: Na terenie Rumi (w południowo - wschodniej cz ęś ci, na terenie lasów TPK) istnieje jeden obiekt archeologiczny wpisany do rejestru Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gda ńsku, dla którego wyznaczono stref ę ochrony archeologicznej. Jest to stanowisko chroni ące cmentarzysko z młodszej epoki żelaza. Ponadto na terenie miasta istniej ą stanowiska i obiekty archeologiczne, które zostały zewidencjonowane. W rejonach wyst ępowania stanowisk i obiektów wyznaczono strefy ochrony konserwatorskiej – archeologicznej.

Tabela 2A. Wykaz stref ochrony archeologicznej dla miasta Rumi

Nr na obszarze Lp. Charakter obiektu Chronologia Inne AZP 07 – 42 1 ślady osadnictwa pó źne średniowiecze 46 obiekt wielokulturowy 2 osada 47 (w. e. żelaza., w. średn., p. średn.) obiekt wielokulturowy 3 osada 48 (w. e. żelaza, w. średn., p. średn.) 4 osada i cmentarzysko okres wpływów rzymskich 39 5 osada okres wpływów rzymskich 40 6 osada i obozowisko obiekt wielokulturowy 44 7 osada pó źne średniowiecze 43 8 osada wczesne i pó źne średniowiecze 41 9 osada obiekt wielokulturowy 42 10 osada wczesne i pó źne średniowiecze 8 pó źne średniowiecze i okres 11 punkt osadnictwa 6 nowo żytny 12 ślad osadnictwa pó źne średniowiecze 7 13 ślad osadnictwa pó źne średniowiecze 11 14 cmentarzysko wczesna epoka żelaza – (Góra Markowca) 15 osada obiekt wielokulturowy – 16 osada okres wpływów rzymskich 3 17 cmentarzysko wczesna epoka żelaza 2 Dec. Nr 266/Archeol. z 18 cmentarzysko wczesna epoka żelaza 1 dnia 18.12.1974 r. 19 cmentarzysko wczesna epoka żelaza –

Zasady ochrony: W celu ochrony śladów osadnictwa przedlokacyjnego, lokacyjnego i umo żliwienia ich udokumentowania, ustala si ę strefy ochrony archeologicznej obejmuj ące rejony wyst ępowania stanowisk archeologicznych. Wszystkie stanowiska archeologiczne s ą to tzw. stanowiska płaskie, na których, je żeli inne ustalenia nie stanowi ą inaczej, mo żliwe jest lokalizowanie zabudowy po uprzednim uzgodnieniu zakresu robót z Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Gda ńsku. Dla wyznaczonych stref w miejscowych planach zagospodarowania nale ży ustali ć ich ochron ę, a zakres ochrony uści śli ć na etapie sporz ądzania planu z Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Gda ńsku. 6.3.3. Dobra kultury współczesnej: W Rumi nie wyznacza si ę obiektów stanowi ących dobro kultury współczesnej.

9 Strefy ochrony archeologicznej przedstawiono na rysunkach studium nr 1 i 2

40 7. UWARUNKOWANIA W ZAKRESIE PROBLEMATYKI OCHRONY ŚRODOWISKA 10

7.1. Diagnoza stanu i funkcjonowania środowiska przyrodniczego 7.1.1. Poło żenie i charakterystyka ogólna Obszar miasta według regionalizacji fizycznogeograficznej M. Przewo źniaka poło żony jest na granicy dwóch makroregionów: Pojezierza Wschodniopomorskiego i Pojezierza Południowopomorskiego, i jednocze śnie na granicy dwóch mezoregionów: Pojezierza Kaszubskiego i Pobrze ża Kaszubskiego. W opracowanej przez A. H. Rachockiego strukturze geomorfologicznej analizowany teren znalazł si ę na granicy wysoczyzny morenowej falistej i dna doliny rzecznej. Zgodnie z regionalnym podziałem układu hydrograficznego J. Drwala miasto poło żone jest w zlewni Zagórskiej Strugi, w „kaszubskim systemie hydrograficznym”. Według A. J. Trappa tereny te le żą w Krainie Wybrze ża Zatoki Gda ńskiej. Opieraj ąc si ę na tradycyjnym podziale Polski na regiony geobotaniczne W. Szafera, który został uszczegółowiony przez J. M. Matuszkiewicza, analizowany obszar le ży na granicy dwóch okr ęgów: Okr ęgu Pojezierza Kaszubskiego i Pobrze ża Południowobałtyckiego oraz jednocze śnie na granicy dwóch podokr ęgów: Lizi ńskiego i Gdy ńskiego w Krainie Pojezierzy Środkowopomorskich, która wchodzi w skład Działu Pomorskiego. Według rejonizacji Głównych Zbiorników Wód Podziemnych A. S. Kleczkowskiego analizowany obszar został wł ączony do wyznaczonego systemu.

7.1.2. Środowisko abiotyczne – warunki fizjograficzne Podstawowy rys struktury środowiska przyrodniczego Rumi tworz ą wysoczyzna morenowa z zalesion ą stref ą kraw ędziow ą i przylegaj ącą, gł ęboko wci ętą, bezle śną Pradolin ą Kaszubsk ą. W układzie tym wyst ępuje sze ść głównych typów środowiska przyrodniczego. Są to: − typ środowiska przyrodniczego wierzchowiny wysoczyzny morenowej; − typ środowiska przyrodniczego strefy kraw ędziowej wysoczyzny morenowej; − typ środowiska przyrodniczego płaskodennych dolin rozcinaj ących stref ę kraw ędziow ą; − typ środowiska przyrodniczego sto żka napływowego Zagórskiej Strugi; − typ środowiska przyrodniczego strefy deluwiów u podnó ża wysoczyzny morenowej; − typ środowiska przyrodniczego dna Pradoliny Kaszubskiej. Typ środowiska przyrodniczego wierzchowiny wysoczyzny morenowej obejmuje niewielki teren na południowym kra ńcu miasta, w cało ści w obr ębie kompleksu le śnego. Jest to sfalowana powierzchnia moreny dennej, w podło żu z glinami i piaskami na glinach. Przewa ża autochtoniczny typ re żimu wodnego, a w obiegu wody, po stronie rozchodu dominuj ą ewapotranspiracja i infiltracja. Typ środowiska przyrodniczego strefy kraw ędziowej wysoczyzny morenowej obejmuje tereny s ąsiaduj ące od południa i zachodu z terenami zainwestowania miejskiego. O indywidualno ści przyrodniczej strefy kraw ędziowej decyduje przede wszystkim g ęsta sie ć gł ębokich rozci ęć erozyjnych, wpływaj ących na bardzo du że zró żnicowanie rze źby terenu.

10 Źródło: „Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe miasta Rumi dla potrzeb projektu zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi (aktualizacja)”, mgr Bogusław Grechuta – Gda ńsk, pa ździernik 2013 r.

41 Szczytowe partie wysoczyzny morenowej osi ągaj ą wysoko ści około 140 - 160 m n.p.m. Obszar ten charakteryzuje si ę bardzo du żymi spadkami i deniwelacjami dochodz ącymi do 100 m. W podło żu wyst ępuj ą na przemian zalegaj ące piaski, żwiry i gliny, stwarzaj ąc sprzyjaj ące warunki dla ruchów masowych. Słabo przepuszczalne w wielu miejscach podło że i du że nachylenia zboczy wpływaj ą na bardzo du ży odpływ powierzchniowy wody, co warunkuje intensywny rozwój procesów erozyjnych, których efektem s ą suche formy dolinne, jak dorzecza, w ąwozy i parowy. Przejawem morfodynamiki jest tak że spełzywanie glin zwałowych przy sprzyjaj ących warunkach hydrologicznych (okres roztopów wiosennych lub nasilenie opadów typu burzowego). Intensywny przebieg procesów rze źbotwórczych zaobserwowa ć mo żna zwłaszcza w partiach strefy kraw ędziowej poro śni ętych ubogimi lasami bukowymi, charakteryzuj ącymi si ę znikomym udziałem ro ślinno ści ni ższych pi ęter (runa i podszytu), hamuj ącej aktywno ść procesów morfogenetycznych. Zbiorowiska le śne miejscami zbli żone s ą swym składem norystycznym do zbiorowisk naturalnych. Ich schematyczne rozmieszczenie w zale żno ści od konfiguracji terenu przedstawia si ę nast ępuj ąco: w ąskim pasem w dnach dolin odwadnianych przez cieki ci ągn ą si ę lasy ł ęgowe, w ni ższych partiach zboczy panuj ą lasy bukowo-dębowo-grabowe (gr ądy), w wy ższych cz ęś ciach zboczy i w partiach wierzchowinowych przewa żaj ą żyzne i ubogie lasy bukowe (buczyny). Pod wzgl ędem funkcjonowania środowiska obszar ten wyró żniaj ą: − znaczna morfodynamika, uwarunkowana nachyleniami terenu i przewag ą powierzchniowego spływu wody; − du ży odpływ powierzchniowy i szybka reakcja na opady deszczu; − unijne wynoszenie materii wi ększymi dolinami erozyjnymi ku terenom podporz ądkowanym, w dnach dolin. Środowisko przyrodnicze strefy kraw ędziowej ma charakter seminaturalny. Obszar ten posiada wybitne walory przyrodnicze i krajobrazowe - w celu ich ochrony utworzono Trójmiejski Park Krajobrazowy. Jego granica biegnie granic ą lasu. Typ środowiska przyrodniczego doliny Zagórskiej Strugi rozcinaj ącej stref ę kraw ędziow ą wysoczyzny. Dolina Zagórskiej Strugi stanowi integraln ą cz ęść strefy kraw ędziowej wysoczyzny morenowej. Jest to tzw. dolina walna (zbiorcza). Spo śród pozostałych dolin wyró żniaj ą j ą rozmiary oraz u żytkowanie ziemi (grunty orne, osadnictwo - „mini strefa podmiejska”). Dolina ma tu charakter szerokiej, płaskodennej formy erozyjnej, nawi ązuj ącej morfologi ą do rynien glacjalnych. Powstała ona w ko ńcowej fazie plejstocenu, w wyniku erozji wód roztopowych l ądolodu. Dolina ta ma niewspółmiernie du że rozmiary w stosunku do aktualnie odwadniaj ącej j ą Zagórskiej Strugi. Podstawowe parametry morfologiczne doliny na obszarze miasta to: − szeroko ść od 400 do 600 m; − gł ęboko ść wcięcia w stosunku do wierzchowin wzniesie ń morenowych od 80 do 100 m; − poło żenie dna od ok. 77 m n.p.m. w cz ęś ci południowej do około 33 m n.p.m. w cz ęś ci północno-wschodniej. Dno doliny jest znacznie zró żnicowane morfologicznie - wyst ępuj ą tu: − koryto Zagórskiej Strugi (poziom wody w cieku od ok. 68 m n.p.m. w cz ęś ci południowej do około 30 m n.p.m. w cz ęś ci północno-wschodniej; − terasa zalewowa (ró żna szeroko ść , miejscami nie wyst ępuje, poziomem nawi ązuje do poziomu wody Zagórskiej Strugi + 1-2 m); − terasy nadzalewowe (najwa żniejsze poziomy to 60 - 65 m n.p.m. w cz ęś ci południowej i 40 - 50 m n.p.m. w cz ęś ci północnej); − sto żki napływowe bocznych dolinek;

42 − pasy deluwiów przyzboczowych (strefy przej ściowe mi ędzy zboczami doliny a jej dnem). W przypowierzchniowej budowie geologicznej dna doliny przewa żaj ą piaski lu źne, piaski słabogliniaste i piaski gliniaste lekkie, sporadycznie zalegaj ące na glinach. Znaczny jest udział terenów z torfami w podło żu, w cz ęś ci południowo-wschodniej zalegaj ącymi na wapnie ł ąkowym, co świadczy o wyst ępowaniu tu w przeszło ści lokalnego zastoiska (płytkiego zbiornika wodnego), w którym nast ępowała sedymentacja (akumulacja). Obszar ten wykazuje zło żon ą struktur ę hydrogeologiczn ą. Pierwsze zwierciadło wód podziemnych tworz ą tu wody aluwialne spływaj ące dnem doliny, generalnie wzdłu ż jej osi oraz wody spływaj ące z wysoczyzny, generalnie prostopadle do osi doliny, z odchyleniem w stron ę jej wylotu. Pierwszy poziom wód podziemnych wyst ępuje na lokalnie najni żej poło żonych fragmentach terenu, w tym w obr ębie terasy zalewowej, na gł ęboko ści 0-1 m p.p.t., na terenach zmeliorowanych, w obr ębie teras nadzalewowych w przewadze 1-2 m p.p.t. i na najwy żej, lokalnie poło żonych terenach, w tym w strefach deluwiów, na gł ęboko ści ponad 2 m p.p.t. Warunki topoklimatyczne w obr ębie doliny charakteryzuje przede wszystkim osłabione przewietrzanie (efekt gł ębokiego wci ęcia doliny i le śnego charakteru otoczenia) oraz predyspozycje do wyst ępowania inwersyjnej stratyfikacji termicznej, sprzyjaj ącej wyst ępowaniu przygruntowych przymrozków, zamgle ń i podwy ższonej wilgotno ści powietrza. Pod wzgl ędem bioklimatycznym s ą to okresowo warunki niekorzystne. Typ środowiska przyrodniczego sto żka napływowego Zagórskiej Strugi charakteryzuje łagodne nachylenie powierzchni, od około 30-32 m n.p.m. w rejonie wylotu doliny Zagórskiej Strugi do ok. 10 m n.p.m. w cz ęś ciach peryferyjnych sto żka. W podło żu sto żka przewa żaj ą piaski i żwiry z lokalnymi przewarstwieniami osadów mułkowatych lub mułków, a w cz ęś ciach peryferyjnych z senami piasków humusowych na powierzchni. Ze wzgl ędu na charakter utworów oraz nachylenie terenu występuje tu infiltracyjny typ stosunków wodnych. Ci ągły poziom wód gruntowych wyst ępuje na zró żnicowanej gł ęboko ści, malej ącej w stron ę cieków. Głównym obiektem hydrograficznym tego obszaru (podobnie jak całego miasta) jest Zagórska Struga, płyn ąca silnie przekształconym korytem do Zatoki Puckiej. Na rzece utworzono kilka niewielkich zbiorników wodnych. Zagórska Struga ma źródła na wierzchowinie wysoczyzny, na wysoko ści ok. 153 m n.p.m. Średni przepływ wynosi ok. 0,63 m³/sek. Obszar ten charakteryzuje du że przekształcenie środowiska przyrodniczego. Wyst ępuj ą tu najkorzystniejsze warunki dla lokalizacji zainwestowania, w północnej cz ęś ci miasta sto żek napływowy Zagórskiej Strugi schodzi si ę ze sto żkiem Redy. Typ środowiska przyrodniczego strefy deluwiów u podnó ża wysoczyzny morenowej obejmuje pas terenu wzdłu ż podnó ża stoków wysoczyzny morenowej. Charakteryzuje si ę zró żnicowanym nachyleniem powierzchni. Rozpo ściera si ę na wysoko ści od około 30 m n.p.m. do około 60 m n.p.m. Lokalnie, w obr ębie silniej wystromionych terenów, wyst ępuje zagro żenie geodynamiczne (erozja wodna Unijna i powierzchniowa). W podło żu przewa żaj ą piaski inne utwory deluwialne. Pierwszy poziom wody podziemnej wyst ępuje z reguły na gł ęboko ściach 2-4 m p.p.t. Typ środowiska przyrodniczego dna Pradoliny Kaszubskiej. Dno Pradoliny Kaszubskiej, w granicach miasta poło żone jest na wysoko ści 7-10 m n.p.m. Jest to typowy obszar hydrogeniczny, pozostaj ący pod silnym oddziaływaniem płytko zalegaj ących wód gruntowych. W dnie pradoliny pierwszy poziom wody gruntowej wyst ępuje płytko pod powierzchni ą terenu na gł ęboko ści 0,5 - 1,0 m p.p.t. Mo żliwe s ą znaczne wahania poziomu wody podziemnej.

43 Dno pradoliny zbudowane jest z piasków humusowych, torfów niskich na piaskach, torfów na kredach jeziornych, torfów niskich i namułów humusowych (Inwentaryzacja i waloryzacja przyrodnicza miasta Rumi, 1996). Cały obszar dna pradoliny poci ęty jest g ęst ą sieci ą rowów melioracyjnych. Pod wzgl ędem hydrologicznym charakteryzuj ą go: − allochtoniczny typ re żimu wodnego; − płytkie wyst ępowanie ci ągłego poziomu wodono śnego; − przepływowo-retencyjny typ stosunków wodnych. Najwi ększym obiektem hydrograficznym w obr ębie pradoliny jest, poza Zagórsk ą Strug ą, płyn ącą całkowicie sztucznym korytem, Kanał Leniwy równie ż o antropogenicznym charakterze. Do Kanału Leniwego uchodzi wi ększo ść rowów melioracyjnych odwadniaj ących dno pradoliny. W pokrywie glebowej tego obszaru dominuj ą gleby torfowe, w śród których sporadycznie wyst ępuj ą gleby murszowe. Na szat ę ro ślinn ą składaj ą, si ę głównie zbiorowiska ł ąk uprawnych i gruntów ornych, z lokalnie wyst ępuj ącymi zbiorowiskami torfowisk oraz podmokłych zakrzacze ń i zadrzewie ń. Tereny scharakteryzowanych typów s ą silnie powi ązane funkcjonalnie grawitacyjnymi, jednokierunkowymi procesami przemieszczania materii ciekłej i stałej. Rol ę obszarów autonomicznych - zasilaj ących pełni ą wierzchowiny morenowe. Strefa kraw ędziowa to obszar zasilania i tranzytu ku ni żej poło żonym terenom, płaskodenne doliny rozcinaj ące stref ę kraw ędziow ą to obszary akumulacji i tranzytu, sto żek to głównie obszar akumulacji, a w mniejszym stopniu tranzytu i wreszcie dno pradoliny to głównie obszar akumulacji materii. Sto żek i dno pradoliny maj ą charakter powierzchni podporz ądkowanych wy żej poło żonym terenom. Podporz ądkowanie to przejawia si ę du żym wpływem stanu i funkcjonowania środowiska przyrodniczego powierzchni autonomicznych i tranzytowych (wierzchowina i strefa kraw ędziowa) na stan i funkcjonowanie środowiska przyrodniczego dna pradoliny, w wymiarze zarówno lokalnym jak i regionalnym. Silne powi ązanie funkcjonalne przyrodniczych jednostek przestrzennych powoduje, i ż zaburzenia wła ściwo ści jednostek poło żonych wy żej powoduj ą zmian ę o zró żnicowanym charakterze w jednostkach poło żonych ni żej. Jest to istotna cecha obszaru opracowania, niezb ędna do uwzgl ędnienia przy tworzeniu koncepcji jego zagospodarowania.

7.1.3. Środowisko biotyczne - specyfika ekosystemów Na obszarze miasta wyst ępuj ą tereny ze zró żnicowan ą ro ślinno ści ą: − zbiorowiska le śne strefy kraw ędziowej wysoczyzny morenowej, głównie buczyny i miejscami lasy mieszane; − lasy ł ęgowe i zadrzewienia olszy czarnej; − inne zbiorowiska le śne i semileśne oraz zadrzewienia i zaro śla (zakrzaczenia); − szuwary trzcinowe i zaro śla (w tym łozy); − łąki i pastwiska; − agrocenozy (uprawy polowe); − ro ślinno ść ugorów i nieu żytków, głównie ruderalna; − ro ślinno ść urz ądzona (przydomowych ogrodów ozdobnych i u żytkowych oraz ziele ń publiczna). Zbiorowiska le śne porastaj ące stref ę kraw ędziow ą wysoczyzny morenowej oraz jej wierzchowin ę tworz ą przede wszystkim lasy bukowe i bukowo-dębowe (dominuj ą lasy na siedliskach ubogich), żyzne buczyny i lasy bukowo-grabowe wyst ępuj ą w postaci lokalnych płatów (np. w obr ębie planowanego rezerwatu „Dolina Zagórskiej Strugi”). Lasy te stanowi ą fragment rozległego kompleksu lasów, rozci ągaj ących si ę od Gda ńska po Wejherowo. Posiadaj ą one bardzo du że znaczenie przyrodnicze i krajobrazowe.

44 Lasy ł ęgowe i zadrzewienia olszy czarnej, wyst ępuj ą głównie w dolinie Zagórskiej Strugi (na południe od Szmelty i w okolicach Starej Piły) i przy jej dopływach. Tworz ą wzdłu ż cieków ci ągłe struktury o zró żnicowanej szeroko ści, od kilku do kilkuset metrów, głównie w górnych biegach. Inne zbiorowiska le śne i semile śne oraz zadrzewienia i zaro śla (zakrzaczenia) wyst ępuj ą niewielkimi płatami na obszarze całego miasta. Maj ą one zró żnicowany charakter. Na terenach hydrogenicznych (głównie w dolinie Zagórskiej Strugi) wyst ępuj ą płaty lasu nawi ązuj ące do zbiorowisk olsowych, zarośla, w tym wierzby łozy, stanowi ące zbiorowisko inicjalne lub te ż degeneracyjne olsu - bagnistego lasu olszowego oraz fragmenty lasu, które uległy ruderalizacji w wyniku penetracji ludzi i intensywnej działalno ści w ich pobli żu, z licznymi gatunkami ruderalnymi w runie. Szuwary trzcinowe wyst ępuj ą przede wszystkim w obr ębie doliny Zagórskiej Strugi. Szuwary odgrywaj ą du żą rol ę zarówno biologiczn ą (rozmaito ść gatunków ro ślin, mo żliwo ść schronienia i żerowania dla zwierz ąt), jak te ż krajobrazow ą. Utrzymuj ą w du żym stopniu naturalny charakter terenu lub stanowi ą przejaw jego samoistnej naturalizacji (zarastanie sztucznych zbiorników). Zaro śla łozowe lub ich mozaika z szuwarami to zbiorowiska stanowi ące etap naturalnej sukcesji w kierunku lasu olszowego - olsu lub te ż etap odtwarzania takiego zbiorowiska po zanikni ęciu drzewostanu (np. wyci ęciu). Ze wzgl ędu na zabagnione podło że i zwarte zaro śla łozy, zbiorowiska te nie s ą przewa żnie penetrowane i zachowuj ą stosunkowo naturalny charakter. Łąki zajmuj ą stosunkowo rozległe tereny, zwłaszcza w pradolinnej cz ęś ci miasta i w dolinie Zagórskiej Strugi. S ą to na ogół ł ąki wilgotne i mokre, u żytkowane jako ł ąki ko śne i pastwiska. Utrzymuje si ę na nich ro ślinno ść zielna, jaka wykształciła si ę w minionych stuleciach, w wyniku koszenia i wypasu. Zanik tego typu gospodarki w obr ębie miasta powoduje zanik równie ż zbiorowisk ł ąkowych. Miejscami wkraczaj ą ju ż zaro śla i szuwary w wyniku naturalnej sukcesji ro ślinno ści. Uprawy polowe wyst ępuj ą mozaikowo na północnych i wschodnich obrze żach miasta oraz w dzielnicy Szmelta. W wi ększo ści s ą to pola orne, obserwuje si ę ust ępowanie rolnictwa i powstawanie ugorów, jako etapu przej ściowego do zainwestowania. Zbiorowiska ro ślinno ści ruderalnej s ą typowe dla terenów przekształconych przez człowieka, zwłaszcza takich jak obszary zurbanizowane. Na obszarze miasta nie zajmuj ą one du żej powierzchni. Wi ększe tereny ro ślinno ści ruderalnej znajduj ą si ę na terenach zainwestowania produkcyjnego i na dawnych terenach rolniczych. Wokół zabudowy występuje mozaika ro ślinno ści kulturowej, zró żnicowana w zale żno ści od charaktery zabudowy. W obr ębie terenów z zabudow ą jednorodzinn ą ziele ń stanowi ą ogrody przydomowe, u żytkowe i ozdobne. W obr ębie terenów z zabudow ą jednorodzinn ą, sporadycznie, kształtowane s ą tereny o zieleni ogólnodost ępnej (o charakterze parków i skwerów). Podobne tereny utworzone zostały w centralnej cz ęś ci miasta. W obr ębie terenów zainwestowania miejskiego ro ślinno ści urz ądzonej cz ęsto towarzysz ą płaty zespołów ruderalnych, a tak że powierzchnie pozbawione ro ślinno ści (wydepczyska itp.). Szata ro ślinna tych terenów jest urozmaicona i zmienna, w zale żno ści od bie żą cej działalno ści ludzi.

7.1.4. Procesy przyrodnicze Główne procesy kształtuj ące przestrze ń przyrodnicz ą Rumi to: − procesy klimatyczne; − procesy geodynamiczne; − procesy hydrologiczne - lądowe i morskie; − procesy ekologiczne; − procesy antropogeniczne.

45 Procesy klimatyczne uwarunkowane s ą poło żeniem miasta w znacznej cz ęś ci (Pradolina Kaszubska) w strefie nadmorskiej, czyli w strefie energetyczno-materialnego oddziaływania morza na środowisko l ądu (Przewo źniak, 1991). Klimat Pradoliny Kaszubskiej cechuj ą: − du ża wilgotno ść powietrza; − intensywne przewietrzanie, głównie o kierunku wiatrów północno-zachodnich, rzadziej od morza; − predyspozycje do powstawania inwersyjnych układów temperatur przy pogodzie bezwietrznej; − predyspozycje do powstawania efektu smogowego (stagnacja przyziemnej warstwy zanieczyszczonego powietrza i w efekcie osłabienie promieniowania słonecznego). Procesy geodynamiczne na obszarze Rumi maj ą miejsce przede wszystkim w strefie kraw ędziowej wysoczyzny oraz w obr ębie koryt cieków. Procesy geosynamiczne w strefie kraw ędziowej obejmuj ą zarówno erozj ę liniow ą i powierzchniow ą zboczy, jak i liniow ą w korytach cieków. W niewielkim stopniu towarzysz ą im przy wi ększych nachyleniach terenu powierzchniowe osuwiska, zwi ązane z obszarami zniszcze ń ro ślinno ści i profilu glebowego w wyniku nadmiernej penetracji rekreacyjnej. Przemieszczany w wyniku tych procesów materiał akumulowany jest u podnó ża zboczy. Mniejsze znaczenie maj ą procesy erozji bocznej i wgł ębnej w korytach cieków. Uwarunkowane jest to umocnieniem brzegów cieków w ich pradolinnych odcinkach. Przemieszczanie materii organicznej i materiału okruchowego ( żwir i piasek), jakie odbywa si ę w cieku, jest jednym z podstawowych przyrodniczych wyznaczników powi ąza ń funkcjonalnych. Przykładem tego jest powstanie sto żka napływowego Zagórskiej Strugi. Obecnie procesy akumulacji zostały wyeliminowane na terenie miasta przez przekształcenie brzegów i ograniczenie wyst ępowania wylewów rzeki. Procesy hydrologiczne zwi ązane s ą z wodami powierzchniowymi i podziemnymi. Przepływaj ąca przez miasto Zagórska Struga stanowi naturalne poł ączenie mi ędzy obszarami ró żnorodnymi genetycznie i strukturalnie. Stanowi ona no śnik energii i materii, przyjmuj ąc oddziaływania z zewn ątrz (górna i środkowa zlewnia) i oddziałuj ąc na zewn ątrz (kształtuj ąc stosunki hydrologiczne i geomorfologiczne - np. przez akumulacj ę niesionego materiału). Ma to istotne znaczenie w przypadku zanieczyszcze ń wody. Procesy ekologiczne System osnowy ekologicznej obszaru Rumi tworz ą elementy rangi regionalnej i lokalnej. Strukturami przyrodniczymi o regionalnym znaczeniu ekologicznym s ą w Rumi: − lasy w obr ębie wierzchowiny wysoczyzny morenowej i jej strefy kraw ędziowej. Lasy te obejmuj ą rozległe kompleksy w południowo-zachodniej cz ęś ci miasta, o zró żnicowanych siedliskach i wykształconych w ich obr ębie zbiorowiskach. Stanowi ą one cz ęść płata ekologicznego o ogromnym znaczeniu regionalnym, który rozci ąga si ę od L ęborka, przez Wejherowo i Gdyni ę a ż do Gda ńska. S ą to tereny o bardzo du żych walorach przyrodniczych, pełni ące istotne funkcje glebochronne, wodochronne, krajobrazowe i rekreacyjne; − hydrogeniczne dno Pradoliny Kaszubskiej . Jest to rozległy teren z ł ąkami i pastwiskami, z licznymi rowami i kanałami melioracyjnymi, miejscami z k ępami drzew, krzewów i trzcin o istotnej roli dla organizmów żywych otwartych przestrzeni i dla funkcjonowania środowiska na poziomie regionalnym. Wyst ępuj ący w obr ębie Rumi korytarz ekologiczny Zagórskiej Strugi stanowi struktur ę rangi subregionainej. Pełni wa żną funkcj ę korytarza ekologicznego pomi ędzy składowymi osnowy o randze regionalnej, tj. mi ędzy lasami w obr ębie wierzchowiny wysoczyzny morenowej i jej strefy kraw ędziowej a dnem Pradoliny Kaszubskiej i dalej stref ą brzegow ą morza; jego ci ągło ść przestrzenna, w wyniku wprowadzenia ró żnorodnych form

46 zainwestowania zwi ązanych z rozwojem i funkcjonowaniem miasta oraz umocnieniem koryta rzeki, jest zakłócona. Lokalne składowe osnowy ekologicznej to przede wszystkim: − mikropłaty ekologiczne drobnych kompleksów le śnych i semile śnych (enklawy le śne na terenach miejskich, ró żnicuj ące ich struktur ę biotyczn ą, modyfikuj ące przebieg procesów przyrodniczych, posiadające istotne walory fizjonomiczne). Podstawowe zagro żenia dla tych struktur to: o presja inwestycyjna w ich bezpo średnim s ąsiedztwie oraz tworzenie izolowanych wysp bez poł ącze ń z innymi strukturami osnowy ekologicznej; o przekształcenia w wyniku penetracji pieszej i rowerowej, powoduj ące degradacj ę ro ślinno ści, powstawanie wydepczysk i klepisk, uruchamiaj ące na terenach wystromionych procesy erozyjne; − tereny zieleni miejskiej, jak parki, skwery, ziele ńce itp. oraz wszystkie tereny zieleni urz ądzonej towarzysz ące obiektom kulturowym i u żyteczno ści publicznej , przede wszystkim o funkcji krajobrazowej oraz posiadaj ące tak że istotne walory ekologiczne; podstawowe zagro żenia dla tego typu struktur to: o tendencje do zubo żania struktur przyrodniczych poprzez wycinki i tzw. prace piel ęgnacyjne; o zagro żenia zwi ązane z zanieczyszczeniami gazowymi i pyłowymi pochodz ącymi z komunikacji i gospodarki komunalnej. Podstawowe zagro żenia dla tych struktur to: o brak powi ąza ń ekologicznych z pozostałymi strukturami ekologicznymi powoduj ący izolacj ę i zuba żanie struktury biotycznej i pogarszaj ący funkcjonowanie środowiska przyrodniczego; o zagro żenia degradacj ą zwi ązane z penetracj ą piesz ą i procesami inwestycyjnymi w otoczeniu. Procesy antropogeniczne Zakres jako ściowy i ilo ściowy przekształce ń antropogenicznych środowiska przyrodniczego na obszarze Rumi pozwala przypisa ć antropizacji najwa żniejsz ą obecnie rol ę w kształtowaniu środowiska miasta. Oddziaływanie to obejmuje wszystkie elementy środowiska przyrodniczego, a zwłaszcza: − zanieczyszczanie wód Zagórskiej Strugi; − fizyczne przekształcenia przebiegu i charakteru cieków; − oddziaływanie na wody gruntowe poprzez ich pobór i zanieczyszczenie; − zanieczyszczenie atmosfery; − hałas; − zmiany lokalnych warunków klimatycznych; − przekształcenia rze źby terenu; − synantropizacj ę szaty ro ślinnej.

7.1.5. Stan środowiska przyrodniczego miasta Wody powierzchniowe i zagro żenie powodziowe Obszar miasta poło żony jest w zdecydowanej wi ększo ści zlewni Zagórskiej Strugi (pole 47923), jedynie wschodnie i południowo-wschodnie jego fragmenty znajduj ą si ę w zlewni Cisowskiej Strugi (pole 499241) i Kanału Konitop (pole 479249), a północno-zachodnie w zlewni Kanału Łyski (pole 47926) - rys. 7.

47

7. Poło żenie analizowanego obszaru w podziale hydrograficznym Polski – fragment arkusza nr 3474d 11

W roku 2010 wody Zagórskiej Strugi badane były w ramach monitoringu jako ści wód płyn ących w obr ębie województwa pomorskiego wykonywanych na 69 stanowiskach kontrolnych na 49 rzekach. W 2010 roku stan czysto ści wód cieku w profilu w Mrzezinie był nast ępuj ący: − stan fizykochemiczny – poni żej stanu potencjału dobrego; − substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego – stan/potencjał dobry; − stan potencjał ekologiczny - stan/potencjał dobry; − stan chemiczny – dobry. W ogólnej ocenie stanu przydatno ści wód do bytowania ryb w warunkach naturalnych wody Zagórskiej Strugi zakwalifikowano w 2010 roku do wód niespełniaj ących warunków dla ryb łososiowatych i karpiowatych W 2011 roku wody cieku nie były badane. Na podstawie zebranych materiałów mo żna stwierdzi ć, że analizowany obszar nie został wł ączony do obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą oraz do obszarów nara żonych na niebezpiecze ństwo powodzi. Jednocze śnie w opracowanych przez IMGW Oddział w Gdyni „Wst ępnej ocenie ryzyka powodziowego” – mapie obszarów nara żonych na niebezpiecze ństwo powodzi w woj. pomorskim obszar ten tak że nie został wskazany jako nara żony na to niebezpiecze ństwo oraz do obszarów, na których wyst ępowały znacz ące powodzie historyczne oraz na których wyst ępowanie powodzi jest prawdopodobne.

11 Źródło: materiały KZGW w Warszawie

48 Stan jako ści wód podziemnych Obszar miasta poło żony jest w jednolitej cz ęś ci wód podziemnych (JCWPd) nr 11 (która obejmuje zlewnie rzek Słupi, Łupawy i Łeby) definiowany przez Ramow ą Dyrektyw ę Wodn ą - obejmuje ona wody podziemne, które wyst ępuj ą w warstwach wodono śnych o porowato ści i przepuszczalno ści, umo żliwiaj ących znacz ący w zaopatrzeniu ludno ści w wod ę ( średnio ponad 10 m 3/d lub zaopatruj ący najmniej 50 osób) pobór albo przepływ o nat ęż eniu istotnym dla kształtowania stanu wód powierzchniowych i ekosystemów l ądowych. Pod wzgl ędem jako ści żadna z JCWPd w obr ębie województwa nie jest zagro żona niespełnieniem wyznaczonych celów środowiskowych w 2015 roku.

8. Poło żenie Rumi w systemie Głównych Zbiorników Wód Podziemnych północnej cz ęś ci województwa pomorskiego 12

Teren obj ęty analizami został wł ączony w granice sytemu Głównych Zbiorników Wód Podziemnych do Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 110 Pradolina Kaszubska i w granice Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 111 Subniecka Gda ńska - rys. 8. Na terenie miasta funkcjonuje uj ęcie wód podziemnych UW Rumia, jest to uj ęcie funkcjonuj ące od 1934 roku i obejmuje obecnie 18 studni. Zatwierdzone zasoby wód podziemnych uj ęcia to 860 m³/h, w tym z utworów czwartorz ędowych - 750 m³/h, a z utworów kredowych 110 m³/h. Obecnie głównym źródłem zaopatrzenia w wod ę miasta Rumi jest poło żone na terenie Redy UW Reda. UW Rumia dostarcza ok. 20-25 % wody zu żywanej w mie ście, pozostała cz ęść pochodzi z UW Reda. Eksploatator UW Rumia, Przedsi ębiorstwo Wodoci ągów i Kanalizacji w Gdyni, od 1997 roku prowadzi monitoring wód podziemnych w otworach obserwacyjnych, wodach powierzchniowych i studniach ujmuj ących utwory czwartorz ędowe i kredowe. PEWIK GDYNIA Sp. z o.o. prowadzi stały monitoring jako ści wody we współpracy z powiatowymi organami Pa ństwowej Inspekcji Sanitarnej w Gdyni, Wejherowie i Pucku. Woda w sieci wodoci ągowej badana była przez laboratoria posiadaj ące udokumentowany system jako ści prowadzonych bada ń wody, zatwierdzony przez Pa ństwowe Inspekcje Sanitarne.

12 Źródło: PIG PIB Warszawa

49 Monitoring jako ści wód podziemnych na terenie województwa pomorskiego realizowany jest w sieci krajowej przez Pa ństwowy Instytut Geologiczny oraz w sieci regionalnej, któr ą w celu uszczegółowienia bada ń krajowych prowadzi Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gda ńsku. W obydwu przypadkach zakres i cz ęstotliwo ść pomiarów wynika z rozporz ądzenia Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2009 roku w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jcw powierzchniowych i podziemnych (Dz.U. Nr 81, poz. 685), i obejmuje 36-46 parametrów fizykochemicznych. Przy ocenie jako ści stosowano si ę do wytycznych okre ślonych w rozporz ądzeniu Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz.U. Nr 143, poz. 896). Zawiera ono warto ści graniczne dla pi ęciu klas jako ściowych, przy czym do klas I-III nale żą wody o dobrej kondycji chemicznej, natomiast do IV-V - wody podziemne, których stan chemiczny jest słaby. Na terenie Rumi stały monitoring jako ści wód podziemnych obejmuje komunalne uj ęcie wody, a w 2011 roku badania przeprowadzone przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Gda ńsku w ramach monitoringu operacyjnego zaliczone zostały do wód V klasy ze wzgl ędu na wysoką zawarto ść kadmu i rt ęci (w 2010 – w IV klasie). Nale ży podkre śli ć, że monitoringiem obj ęte s ą 52 uj ęcia wody, a niekorzystne wyniki, czyli wody zaliczone do V klasy czysto ści wyst ępowały tylko w trzech badanych studniach w Gda ńsku, na zlikwidowanym w 2013 roku uj ęciu na Krakowcu i w Sztumie.

Stan czysto ści powietrza Obszar miasta nie jest obj ęty stałym monitoringiem stanu czysto ści powietrza prowadzonym przez Agencj ę Regionalnego Monitoringu Atmosfery Aglomeracji Gdańskiej z siedzib ą w Gda ńsku, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gda ńsku i Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Gdyni. Generalnie w latach 2010 i 2011 obszar ten został zaliczony do stref, w których nie s ą dotrzymane poziomy pod k ątem ochrony zdrowia dla pyłu zawieszonego PM 10 , benzo(a)pirenu i ozonu oraz pod k ątem ochrony ro ślin dla ozonu. Dla potrzeb opracowania Programu ochrony powietrza aglomeracji pucko- wejherowskiej, Biuro Studiów i Pomiarów Proekologicznych „Ekometria” wykonało obliczenia st ęż eń w zakresie PM 10 i benzo( α)piernu mi ędzy innymi dla obszaru Rumi. W tabeli nr 1 przedstawiono ł ączn ą emisj ę w terenie miasta, natomiast dla porównania doł ączono podobne dane dla Wejherowa. Analizuj ąc tabel ę nr 3 zauwa ża si ę, że najwi ększy udział w emisji pyłu zawieszonego PM 10 na terenie miasta ma emisja powierzchniowa, zwi ązana głównie z ogrzewaniem indywidualnym i jest ona niewiele ni ższa od notowanej w Wejherowie. Jednoczenie obliczono emisje benzo[ α]piranu mi ędzy innymi dla Rumi, której wielko ści od poszczególnych źródeł zestawiono w tabeli nr 4.

Tabela 3. Sumy emisji pyłu zawieszonego PM 10 dla ró żnych typów źródeł zlokalizowanych na terenie Rumi i Wejherowa 13

Wielko ść emisji PM (Mg/rok) Typ emisji 10 Rumia Wejherowo punktowa 2,1 35,7 powierzchniowa 492,6 549,7 liniowa 59,0 58,6 w tym: spaliny 7,3 7,5 tarcie 3,4 3,2 kurz 48,3 47,8 suma 553,7 644,0

13 Źródło: Dokumentacja do programu ochrony powietrza dla strefy pucko-wejherowskiej....

50 Tabela 4. Sumy emisji benzo[ α]pirenu dla różnych typów źródeł zlokalizowanych na terenie Rumi i Wejherowa 14

Wielko ść emisji PM (kg/rok) Typ emisji 10 Rumia Wejherowo punktowa 9,0 56,6 powierzchniowa 45,1 50,0 liniowa 0,1 0,1 suma 54,2 106,6

Najwi ększy udział w emisji benzo[ α]pirenu na terenie miasta ma emisja powierzchniowa, zwi ązana głównie z ogrzewaniem indywidualnym i jest ona niewiele ni ższa od notowanej w Wejherowie. Na podstawie zebranych danych za pomoc ą modelu CALMET/CALPUFF obliczono rozkład st ęż eń zanieczyszcze ń PM 10 oraz benzo[ α]pirenu na obszarze strefy pucko- wejherowskiej. Rozkład st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 (o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godziny i rok kalendarzowy) pochodz ące od emisji punktowej ze strefy wskazuje, że najwy ższe st ęż enia PM 10 wyst ępuj ą w Wejherowie – rys. 8. Dla pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godziny wynosz ą one maksymalnie 3,8 % poziomu dopuszczalnego, natomiast dla st ęż eń średniorocznych 1,6%.

Warto ści st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godziny, wyznaczone na podstawie modelowania, pochodz ące od emisji powierzchniowej, na wi ększej cz ęś ci obszaru strefy wynosz ą około 10 % poziomu dopuszczalnego. Najwy ższe st ęż enia wyst ępuj ą w Rumi, gdzie przekraczaj ą poziom dopuszczalny - rys. 10. Warto ści st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów rok kalendarzowy, pochodz ące od emisji powierzchniowej, na terenie strefy maksymalnie dochodz ą do 10% poziomu dopuszczalnego, a najwy ższe st ęż enia wyst ępuj ą równie ż w Rumi i osi ągaj ą 55% poziomu dopuszczalnego. Na rys. 11 przedstawiono rozkład st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 pochodz ące z komunikacji i zauwa ża si ę, że najwy ższe warto ści st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 pochodz ące z komunikacji wyst ępuj ą w okolicach Rumi, Redy i Wejherowa (rys. 12.) i osi ągaj ą od 10 do 20% poziomu dopuszczalnego dla pyłu zawieszonego PM 10 o okresie uśredniania wyników pomiarów 24 godziny oraz od 3 do 14% poziomu dopuszczalnego dla pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów rok kalendarzowy.

Najwy ższe warto ści st ęż eń całkowitych pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godziny wyst ąpiły w gminach miejskich Rumia oraz Wejherowo. St ęż enia te przekroczyły poziom dopuszczalny w dwóch obszarach w granicach Rumi oraz w jednym obszarze na terenie Wejherowa.

14 Źródło: Dokumentacja do programu ochrony powietrza dla strefy pucko-wejherowskiej....

51

9. Rozkład st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godzinnych pochodz ących od emisji punktowej na terenie strefy pucko-wejherowskiej 15

10. Rozkład st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godzinnych pochodz ących od emisji powierzchniowej na terenie strefy pucko-wejherowskiej 16

15 Źródło: Dokumentacja do programu ochrony powietrza dla strefy pucko-wejherowskiej.... 16 j.w.

52

11. Rozkład st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godzinnych, pochodz ących od emisji komunikacyjnej na terenie strefy pucko-wejherowskiej

12. Rozkład st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godzinnych z emisji całkowitej na terenie Rumi i Wejherowa

53

3 13. Obszar Rumi w obr ębie izolinii 50 μg/m , st ęż enia PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godziny, pochodz ące od cało ści emisji – porównanie lat 2005 i 2007

14. Rozkład st ęż eń benzo[ α]pirenu o okresie u średniania wyników pomiarów rok kalendarzowy z emisji powierzchniowej w Rumi

Analizuj ąc dane z lat 2005 i 2007 odnosz ące si ę do przebiegu izolinii 50 μg/m 3, st ęż enia PM 10 zauważa si ę znacz ące zmniejszenie wielko ści obszaru miasta poło żonego w zasi ęgu tej izolinii czyli obserwuje si ę stopniow ą popraw ę stanu aerosanitarnego miasta. Na rys. 14 przedstawiono rozkład st ęż eń benzo[ α]pirenu o okresie u średniania wyników pomiarów rok kalendarzowy z emisji powierzchniowej w Rumi. Zauwa ża si ę, że znaczne fragmenty miasta cechuj ą si ę wyst ępowaniem st ęż eń w granicach 1 ng/m 3.

54 Opracowana przez Biuro Studiów i Pomiarów Proekologicznych „Ekometria” Dokumentacja do programu ochrony powietrza dla strefy pucko-wejherowskiej w województwie pomorskim w zakresie PM 10 i benzo( α)piernu była podstaw ą opracowania Programu ochrony powietrza strefy pucko-wejherowskiej. Diagnoza stanu aerosanitarnego na podstawie analizy wyników modelowych wskazała na istnienie w granicach Rumi dwóch obszarów wyst ępowania przekrocze ń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średnienia wyników pomiarów 24 godziny (rys. 15): − osiedle Lotnisko; obszar zajmuje powierzchni ę 131,9 ha, zamieszkuje go około 5500 osób; jest to obszar zabudowy jednorodzinnej, ogrzewanej w znacznym stopniu indywidualnie; o zakres st ęż eń PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godziny: 46,1 mg/m 3 – 69,7 mg/m 3; o zakres st ęż eń PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów rok kalendarzowy: 24,3 mg/m 3 – 35,5 mg/m 3; o całkowita liczba przekrocze ń poziomu dopuszczalnego: 17-52; o skala przestrzenna poło żenia źródeł emisji poddanych działaniu naprawczemu: 0,8 km; − osiedle Zagórze w obr ębie nast ępuj ących ulic: Wybickiego, skrzy żowanie ulicy Grunwaldzkiej z ul. Jana III Sobieskiego, Włókiennicza, Żwirowa, Śląska; obszar zajmuje powierzchni ę 84,7 ha, zamieszkuje go około 3550 osób; jest to obszar zabudowy wielorodzinnej, ogrzewanej cz ęś ciowo indywidualnie; − zakres st ęż eń PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godziny: 49,7 mg/m 3 – 62,9 mg/m 3; − zakres st ęż eń PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów rok kalendarzowy: 26,1 mg/m 3 – 32,6 mg/m 3; o całkowita liczba przekrocze ń poziomu dopuszczalnego: 16-36; o skala przestrzenna poło żenia źródeł emisji poddanych działaniu naprawczemu: 0,6 km.

3 15. Obszar Rumi w obr ębie izolinii 50 µg/m , st ęż enia PM 10 w okresie u średnienia wyników pomiarów 24 godziny pochodz ące od cało ści emisji 17

17 Źródło: Uchwała Sejmiku Województwa Pomorskiego …..

55

Przekroczenia poziomu dopuszczalnego pyłu zawieszonego PM 10 były spowodowane przede wszystkim emisj ą powierzchniow ą (komunaln ą), w drugiej kolejno ści emisj ą liniow ą (komunikacyjn ą): − w emisji powierzchniowej najwi ększy udział miała emisja z indywidualnego spalania paliw na cele komunalno-bytowe, gdzie dominowały paliwa stałe – węgiel i drewno; − w emisji liniowej najwi ększy udział miała emisja z unosu czyli zabrudzenia suchego, wzniecanego podczas ruchu pojazdów, z zalegaj ącego na jezdni pyłu. W Programie ochrony powietrza strefy pucko-wejherowskiej wskazano, że podstawowym kierunkiem działa ń niezb ędnych dla przywrócenia poziomów dopuszczalnych pyłu zawieszonego PM 10 w Rumi jest obni żenie emisji z energetycznego spalania paliw dla celów komunalnych poprzez podł ączenie budynków ogrzewanych obecnie indywidualnie paliwami stałymi do miejskiej sieci ciepłowniczej lub wdro żenie Programu Ograniczenia Niskiej Emisji. Sejmik Województwa Pomorskiego w dniu 25 listopada 2013 roku podj ął uchwał ę Nr 753/XXXV/13 w sprawie zatwierdzenia Programu ochrony powietrza dla strefy pomorskiej, w której został przekroczony poziom dopuszczalny pyłu zawieszonego PM10 oraz poziom docelowy benzo(a)piranu (Zał ącznik nr 1). Program ochrony powietrza jest dokumentem przygotowanym w celu okre ślenia działa ń, których realizacja ma doprowadzi ć do osi ągni ęcia warto ści dopuszczalnych lub docelowych substancji w powietrzu. Wskazanie wła ściwych działa ń wymaga zidentyfikowania przyczyn ponadnormatywnych st ęż eń oraz rozwa żenia mo żliwych sposobów ich likwidacji. Jest elementem polityki ekologicznej regionu, st ąd zaproponowane w nim działania musz ą by ć zintegrowane z istniej ącymi planami, programami, strategiami, innymi słowy wpisywa ć si ę w realizacj ę celów makroskalowych oraz celów regionalnych i lokalnych. Program ochrony powietrza przygotowany został dla strefy pomorskiej obejmuj ącej województwo pomorskie z wył ączeniem aglomeracji trójmiejskiej stanowi ącej odr ębn ą stref ę. W Programie ochrony powietrza dla strefy pomorskiej....dla Rumi okre ślono nast ępuj ące zadania naprawcze: − obni żenie emisji z indywidualnych systemów grzewczych poprzez stworzenie i realizacj ę systemu zach ęt do ich likwidacji lub wymiany na niskoemisyjne, w szczególno ści na obszarach przekrocze ń standardów imisyjnych, na terenie Rumi - redukcja B(a)P do 10 kg/rok; − rozwój sieci gazowych lub ciepłowniczych na obszarach, na których nie ma sieci ciepłowniczej i gazowej; − uwzgl ędnianie w planach zagospodarowania przestrzennego wymogów dotycz ących zaopatrywania mieszka ń w ciepło z no śników nie powoduj ących nadmiernej emisji zanieczyszcze ń z indywidualnych systemów grzewczych oraz projektowanie linii zabudowy uwzgl ędniaj ąc zapewnienie „przewietrzania” terenów o g ęstej zabudowie oraz zwi ększenie powierzchni terenów zielonych (nasadzanie drzew i krzewów); − rozwój komunikacji publicznej oraz wdro żenie energooszcz ędnych i niskoemisyjnych rozwi ąza ń w transporcie publicznym, np. systemy zarz ądzania ruchem, stacje zasilania CNG lub energi ę elektryczn ą miejskich środków transportu zbiorowego; − prowadzenie odpowiedniej polityki parkingowej w centrach miast wymuszaj ącej ograniczenia w korzystaniu z samochodów. Wprowadzenie systemu zni żek w strefach parkowania wyznaczonych w miastach dla samochodów spełniaj ących normy emisji spalin EURO 6 lub z nap ędem hybrydowym i elektrycznym;

56 − rozwój sieci ście żek rowerowych lub systemu komunikacji rowerowej poprzez budow ę dróg, ście żek, tworzenie tras rowerowych o charakterze transportowym stanowi ących powi ązania z punktami integracyjnymi „Bike & Ride”; − prowadzenie działa ń promocyjnych i edukacyjnych maj ących na celu popraw ę świadomo ści oraz kształtowanie prawidłowych postaw w śród mieszka ńców(ulotki, imprezy, akcje szkolne, audycje) oraz pokazuj ące korzy ści zdrowotne i społeczne wynikaj ące z eliminacji niskiej emisji. W Programie ochrony powietrza dla strefy pomorskiej.... okre ślono nast ępuj ące kierunki wspomagaj ące dla realizacji działa ń w zakresie ograniczenia emisji pyłu PM 10 i benzo(a)pirenu jest wprowadzenie odpowiednich zapisów do kluczowych dokumentów strategicznych, w tym: − sporz ądzanych lub aktualizowanych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i decyzji o warunkach zabudowy - wymogów dotycz ących zaopatrywania mieszka ń w ciepło na nowych osiedlach z no śników nie powoduj ących nadmiernej „niskiej emisji” (tj. podł ączanie do sieci cieplnych tam, gdzie jest to mo żliwe, stosowanie kotłów gazowych lub olejowych, ogrzewania elektrycznego, oraz wykorzystanie energii odnawialnej nie powoduj ącej zwi ększonej emisji zanieczyszcze ń), zapewnienia „przewietrzania” terenów zabudowanych ze szczególnym uwzgl ędnieniem obszarów przekrocze ń; − programów ochrony środowiska – kierunków działa ń poprawy jako ści powietrza (ograniczenie emisji z indywidualnych systemów grzewczych); − miejscowych planów zaopatrzenia w ciepło, gaz i energi ę elektryczn ą lub zało żenia do tych planów.

Warunki klimatu akustycznego Na terenie miasta, niezmiennie od kilkunastu lat, decyduj ące znaczenie dla odczucia uci ąż liwo ści hałasu maj ą d źwi ęki powstaj ące w zwi ązku z komunikacj ą - głównie samochodow ą, w mniejszym stopniu kolejow ą. W ostatnich latach nie były prowadzone badania poziomu hałasu w środowisku na terenie miasta. W tabelach nr 5 i 6 zestawiono ostatnie badania ruchu pojazdów samochodowych jakie były wykonane w 2010 r. mi ędzy innymi dla odcinka drogi krajowej nr 6 oraz na drogach wojewódzkich przebiegaj ących przez miasto.

Tabela 5. Średnie dobowe nat ęż enie ruchu pojazdów silnikowych na drodze krajowej nr 6 pomi ędzy Red ą i Gdyni ą w 2010 roku 18

Rodzajowa struktura pojazdów silnikowych Pojazdy Nazwa Sam. Lekkie Sam. ci ęż arowe silnikowe Ci ągniki odcinka Motocykle osobowe, sam. Bez Z Autobusy ogółem rolnicze mikrobusy ci ęż arowe przyczep przyczepami Reda – 36379 196 30758 2692 1078 1255 397 4 Rumia Rumia - 35951 206 30825 2571 959 1172 215 3 Gdynia

18 Źródło: materiały GDDKiA

57 Tabela 6. Średnie dobowe nat ęż enia ruchu pojazdów silnikowych na drogach wojewódzkich przebiegaj ących przez Rumi ę w 2010 roku

Rodzajowa struktura pojazdów silnikowych Pojazdy Numer drogi Sam. Lekkie Sam. ci ęż arowe silnikowe Ci ągniki wojewódzkiej Motocykle osobowe, sam. Bez Z Autobusy ogółem rolnicze mikrobusy ci ęż arowe przyczep przyczepami 100 ul. 495 2 422 37 14 12 7 1 Starowiejska ul. I Dywizji Wojska 495 2 422 37 14 12 7 1 Polskiego

Na podstawie analizy zestawionych w tabelach nr 5 i 6 wyników pomiarów nat ęż enia ruchu pojazdów silnikowych mo żna stwierdzi ć, że cz ęść obszaru miasta poło żona w s ąsiedztwie drogi krajowej nr 6 znajduje si ę stale w jej uci ąż liwo ściach akustycznych. O warunkach klimatu akustycznego na terenie miasta mo żna mówi ć w oparciu o takie dokumenty jak: − mapy akustyczne dla dróg krajowych o nat ęż eniu ruchu powy żej 16400 pojazdów na dobę – ci ąg drogi krajowej nr 6 na odcinku od km 290+960 do km 309+011 (Wejherowo /przej ście/ - Gdynia); − program ochrony środowiska przed hałasem na lata 2013-2017 z perspektyw ą na lata nast ępne dla terenów poza aglomeracjami w województwie pomorskim, poło żonych wzdłu ż odcinka drogi krajowej nr 6 granica województwa - Gdynia, której eksploatacja powoduje ponadnormatywne oddziaływanie akustyczne, okre ślone wska źnikami hałasu L DWN i L N. Mapy akustyczne dla drogi krajowej nr 6 na odcinku pomi ędzy Wejherowem a Gdyni ą obejmuj ą pas terenu o szeroko ści 2 x 1000 m (oraz teren pasa drogowego o średniej szeroko ści około 30 m), poło żony po obu stronach drogi. Analizowany ci ąg drogi krajowej nr 6 podzielony został na cztery odcinki: − przej ście przez miejscowo ść Wejherowo; − od skrzy żowania drogi krajowej nr 6 z drog ą wojewódzk ą nr 218 do skrzy żowania drogi krajowej nr 6 z drog ą wojewódzk ą nr 216; − od Redy do skrzy żowania drogi krajowej nr 6 z drog ą wojewódzk ą nr 100 w Rumi; − od skrzy żowania drogi krajowej nr 6 z drog ą wojewódzk ą nr 100 w Rumi do przedmie ścia Gdyni. Na rys. 16 i 17 przedstawiono poziomy hałasu w środowisku dla pory dziennej i dla nocy zwi ązanych z jego emisj ą od drogi krajowej nr 6. Analizuj ąc zał ączone rysunki zauwa ża si ę, że podwy ższone i wysokie poziomy hałasu w środowisku wyst ępuj ą stale w odległo ści do 500 m od kraw ędzi drogi. Oczywi ście najwy ższe z okresowymi przekroczeniami dopuszczalnych poziomów wyst ępuj ą w pasie do 100 m od jezdni. Przebieg izofon dla pory dnia i nocy nie obrazuje w pełni warunków klimatu akustycznego terenów przyległych do drogi krajowej, gdy ż nie uwzgl ędnia sposobu zagospodarowania tych terenów poniewa ż znajduj ące si ę w tej strefie budynki i ziele ń wpływaj ą na osłabienie rozchodz ących si ę fal dźwi ękowych.

58

16. Długookresowy średni poziom d źwi ęku A wyra żony w decybelach (dB), wyznaczony w ci ągu wszystkich pór nocy w roku, w rejonie drogi krajowej nr 6 w Rumi 19

17. Długookresowy średni poziom d źwi ęku A (wska źnik hałasu dla pory dziennej, wieczornej i nocnej) w rejonie drogi krajowej nr 6 w Rumi 20

19 Źródło: Geoserwis 20 J.w.

59

18. Ilo ść osób (w setkach) nara żonych w ci ągu całego dnia l dwn na uci ąż liwo ści akustyczne od drogi krajowej nr 6 w Rumi 21

19. Ilo ść osób (w setkach) nara żonych w ci ągu nocy L n na uci ążliwo ści akustyczne od drogi krajowej nr 6 w Rumi 22

21 Źródło: Geoserwis 22 J.w.

60 W czasie opracowania wspomnianych map akustycznych okre ślono jednocze śnie ilo ść lokali mieszkalnych nara żonych na hałas oceniany wska źnikiem L DWN w s ąsiedztwie wspomnianej drogi krajowej nr 6 – tabela nr 7.

Tabela 7. Zestawienie liczby lokali mieszkalnych w Rumi nara żonych na hałas oceniany 23 wska źnikiem L DWN

Przedziały Liczba lokali mieszkalnych nara żonych poziomy hałasu w na hałas środowisku LDWN LN > 75 dB 23 2 70 - 75 dB 41 32 65 - 70 dB 54 43 60 - 65 dB 169 84 55 - 60 dB 341 223 < 55 dB 1630 1867 łącznie 2258 2251

Tabela 8. Zestawienie szacunkowe liczby ludno ści (w setkach), zamieszkuj ącej lokale 24 mieszkalne w Rumi nara żone na hałas oceniany wska źnikiem L DWN

Liczba osób (w setkach) nara żonych na Przedziały hałas poziomy hałasu w środowisku LDWN LN > 75 dB 2,23 0,17 70 - 75 dB 4,05 3,28 65 - 70 dB 3,90 3,97 60 - 65 dB 7,95 5,12 55 - 60 dB 23,54 12,61 < 55 dB 87,71 104,13 łącznie 129,54 12928

Pod koniec 2013 roku na terenie Rumi mieszkało ogółem ok. 45 500 mieszka ńców, czyli zgodnie z danymi zawartymi w tabeli nr 8 przeszło 28 % mieszka ńców nara żonych jest na hałas oceniany wska źnikiem L DWN od drogi krajowej nr 6. Zmiana Rozporz ądzenia Ministra Środowiska z 2012 roku wprowadziła podwy ższone dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku od źródeł drogowych i kolejowych, co wpłynie na zdecydowane zmniejszenie ilo ści osób nara żonych na uci ąż liwo ści akustyczne od drogi krajowej nr 6, linii kolejowej nr 220 oraz od pozostałych ulic miasta. W tabeli nr 9 zestawiono wielko ści powierzchni miasta eksponowanych na hałas od drogi krajowej nr 6 oceniany wska źnikami L DWN i L n. Analizuj ąc dane z tabeli nr 9 zauwa ża si ę,

23 Źródło: Mapy akustyczne dla dróg krajowych o nat ęż eniu ruchu powy żej 16 400 pojazdów na dob ę.... 24 Źródło: Mapy akustyczne dla dróg krajowych o nat ęż eniu ruchu powy żej 16 400 pojazdów na dob ę....

61 że około 15 % ogólnej powierzchni miasta eksponowana jest na hałas od drogi krajowej nr 6, tak w porze dziennej, jak i w nocy.

Tabela 9. Zestawienie powierzchni Rumi eksponowanych na hałas oceniany wska źnikami 25 LDWN i L N

Przedziały Wielko ść powierzchni eksponowanych 2 poziomy hałasu w na hałas w km środowisku LDWN LN > 75 dB 0,086 0,012 70 - 75 dB 0,071 0,093 65 - 70 dB 0,132 0,085 60 - 65 dB 0,266 0,178 55 - 60 dB 0,339 0,344 < 55 dB 3,591 3,774 łącznie 4,485 4,486

Obecnie analizowane s ą warianty nowego przebiegu drogi krajowej nr 6 tzw. Trasy Lęborskiej, które omija ć b ędą mi ędzy innymi obszar miasta. W wyniku realizacji planowanej drogi nast ąpi spadek nat ęż enia ruchu pojazdów w wyniku przej ęcia relacji tranzytowych oraz ruchu ci ęż kiego przez nowe odcinki dróg, którego konsekwencj ą b ędzie znacz ąca redukcja hałasu emitowanego z drogi (przyjmuje si ę, że spadek nat ęż enia ruchu o połow ę, w tym przede wszystkim w przypadku pojazdów ci ęż kich), co odpowiada ć b ędzie redukcji emisji hałasu o około 3 dB, w szczególno ści w centralnej cz ęś ci miasta, gdzie nie ma technicznych mo żliwo ści lokalizacji zabezpiecze ń akustycznych np. w formie ekranów. Przez teren miasta przebiega linia kolejowa nr 202, której eksploatacja powoduje ponadnormatywne oddziaływanie akustyczne na tereny przyległe.

7.1.6. Obszary i obiekty chronione Teren miasta Rumi został wł ączony do regionalnej i lokalnej osnowy przyrodniczej oraz nie znalazł si ę w granicach Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 – rys. 20. W jego s ąsiedztwie znajduj ą si ę: rezerwaty przyrody: „Cisowa”, „Pełcznica”, „Gał ęź na Góra”, „Mecheli ńskie Ł ąki”, obszar specjalnej ochrony ptaków „Puszcza Dar żlubska” PLB220007, obszar maj ący znaczenie dla Wspólnoty „Wejherowo” PLH220084, obszar specjalnej ochrony ptaków „Zatoka Pucka” PLB220005 i obszar maj ący znaczenie dla Wspólnoty „Pełcznica” PLH220020.

25 J.w.

62

20. Poło żenie obszaru miasta w regionalnym systemie przyrodniczym 26

Południowe i południowo-zachodnie fragmenty miasta zostały wł ączone w granice Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (rys. 21). Szczególne cele ochrony Parku zostały okre ślone w sposób nast ępuj ący: 1) zachowanie zespołu form ukształtowania terenu strefy kraw ędziowej wysoczyzny morenowej, stanowi ącej unikat morfologiczny w skali europejskiej; 2) zachowanie szczególnych walorów środowiska wodnego parku, zwłaszcza jezior lobeliowych i cieków o podgórskim charakterze; 3) utrzymanie pozytywnego wpływu lasów parku na warunki klimatyczne aglomeracji gda ńskiej; 4) zachowanie bogactwa szaty ro ślinnej z jej ró żnorodno ści ą botaniczn ą i regionaln ą specyfik ą ekosystemów le śnych i niele śnych, zwłaszcza fitocenoz źródliskowych, torfowiskowych, ł ąkowych i polnych; 5) dąż enie do renaturalizacji zbiorowisk le śnych pod wzgl ędem składu gatunkowego oraz struktury wiekowej i przestrzennej drzewostanów; 6) utrzymanie ró żnorodno ści siedlisk i mikrosiedlisk warunkuj ących bogactwo mykoflory i fauny; 7) zapewnienie warunków dla migracji fauny w obr ębie parku oraz mi ędzy parkiem a jego regionalnym otoczeniem oraz przeciwdziałanie fragmentacji kompleksów le śnych;

26 Źródło: Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego

63 8) ochrona dziedzictwa kulturowego parku, w szczególności zachowanie historycznej sieci dróg o charakterze komunikacyjnym i rekreacyjnym, układów urbanistycznych i ruralistycznych oraz zespołów architektoniczno-przyrodniczych, a tak że niematerialnego dziedzictwa kulturowego; 9) ochrona i rewaloryzacja szczególnych warto ści krajobrazowych parku, a zwłaszcza bezle śnych dolin, unikatowej ekspozycji strefy kraw ędziowej oraz obszarów współistnienia krajobrazu naturalnego i kulturowego.

Rys. 21. Poło żenie obszaru Rumi w granicach Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego

Na terenie Parku obowi ązuj ą przepisy Uchwały Nr 143/VII/11 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 27 kwietnia 2011 roku, w tym nast ępuj ące zakazy: 1) realizacji przedsi ęwzi ęć mog ących znacz ąco oddziaływa ć na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 pa ździernika 2008 r. o udost ępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społecze ństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 1235); 2) umy ślnego zabijania dziko wyst ępuj ących zwierz ąt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronie ń i miejsc rozrodu oraz tarlisk i zło żonej ikry, z wyj ątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynno ści w ramach racjonalnej gospodarki rolnej, le śnej, rybackiej i łowieckiej; 3) likwidowania i niszczenia zadrzewie ń śródpolnych, przydro żnych i nadwodnych, je żeli nie wynikaj ą z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia

64 bezpiecze ństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urz ądze ń wodnych; 4) pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniało ści, w tym kopalnych szcz ątków ro ślin i zwierz ąt, a tak że minerałów i bursztynu; 5) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcaj ących rze źbę terenu, z wyj ątkiem prac zwi ązanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym, przeciwpowodziowym lub przeciwosuwiskowym lub budow ą, odbudow ą, utrzymaniem, remontem lub napraw ą urz ądze ń wodnych; 6) dokonywania zmian stosunków wodnych, je żeli zmiany te nie słu żą ochronie przyrody lub racjonalnej gospodarce rolnej, le śnej, wodnej lub rybackiej; 7) budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szeroko ści 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyj ątkiem obiektów słu żą cych turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej; 8) likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodno-błotnych; 9) wylewania gnojowicy, z wyj ątkiem nawo żenia własnych gruntów rolnych; 10) prowadzenia chowu i hodowli zwierz ąt metod ą bez ściółkow ą; 11) utrzymywania otwartych rowów ściekowych i zbiorników ściekowych; 12) organizowania rajdów motorowych i samochodowych; 13) używania łodzi motorowych i innego sprz ętu motorowego na otwartych zbiornikach wodnych. Zakaz, o którym mowa w pkt 7, nie dotyczy: 1) obszarów zwartej zabudowy wsi, w granicach okre ślonych w studiach uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, gdzie dopuszcza si ę uzupełnianie zabudowy mieszkaniowej i usługowej, pod warunkiem wyznaczenia nieprzekraczalnej linii zabudowy od brzegów wód, okre ślonej poprzez poł ączenie istniej ących budynków na przylegaj ących działkach; 2) istniej ących siedlisk rolniczych - w zakresie uzupełniania istniej ącej zabudowy o obiekty niezb ędne do prowadzenia gospodarstwa rolnego, pod warunkiem nie przekraczania dotychczasowej linii zabudowy od brzegów wód; 3) istniej ących obiektów letniskowych, mieszkalnych i usługowych, zrealizowanych na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które utraciły moc przed dniem 1 stycznia 2004 r. - gdzie dopuszcza si ę przebudow ę i modernizacj ę istniej ącego zainwestowania w celu poprawy standardów ochrony środowiska oraz walorów estetycznokrajobrazowych, pod warunkiem nie zwi ększania powierzchni zabudowy, ilo ści miejsc pobytowych, a tak że nie przybli żania zabudowy do brzegów wód. Odst ępstwa wymienione w ust. 1 maj ą zastosowanie w przypadku, gdy w trakcie post ępowania strona wyka że brak niekorzystnego wpływu planowanej inwestycji na chronione: krajobrazy, siedliska przyrodnicze oraz gatunki ro ślin, zwierz ąt i grzybów. Zakaz, o którym mowa w pkt 13, nie dotyczy u żywania łodzi o nap ędzie elektrycznym o mocy do 5 KM, z wył ączeniem jezior lobeliowych (jez. Pałsznik - gmina Wejherowo, jez. Wygoda – gmina Wejherowo; jez. Zawiat - gmina Wejherowo, jez. Bieszkowickie – gmina Wejherowo). W obszarze miasta, w granice Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego wł ączone zostały wył ącznie tereny le śne.

65 Trójmiejski Park Krajobrazowy Projekt Planu ochrony Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego został opracowany w latach 1999 – 2001, nie został jednak dotychczas ustanowiony przez Sejmik Województwa Pomorskiego, czyli nie ma mocy prawnej. Projekt Planu ochrony Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego zawiera regulacje w zakresie trójochrony (ochrona środowiska przyrodniczego, dziedzictwa kulturowego i krajobrazu), zasady gospodarowania w układzie bran żowym na terenie TPK oraz zasady jego ochrony przed zagro żeniami zewn ętrznymi, poprzez działania w utworzonej w tym celu otulinie Parku. Dla obszaru Rumi najistotniejsze są nast ępuj ące proponowane regulacje (Przewo źniak - red. 2001): − ukształtowanie korytarzy mi ędzymiejskich (Wejherowo/Reda /Rumia/Gdynia) przez utworzenie parków miejskich, skwerów i innych zielonych terenów rekreacyjnych; − okre ślenia zasad kształtowania środowiska, w strefie styku z TPK, w tym: Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna i jednorodzinna: 1) tworzenie osiedlowych obszarów rekreacyjno-sportowych w s ąsiedztwie lasu TPK; 2) wytyczenie i zagospodarowanie tras i miejsc przygotowanych do masowej penetracji, w tym miejsc odpoczynku; 3) wprowadzanie wzdłu ż du żych osiedli mieszkaniowych buforowych pasów wielowarstwowej zieleni wzdłu ż granicy parku; 4) trwałe umocnienie podci ętych skarp; 5) zbudowanie kamiennych lub drewnianych schodów na fragmentach stoków o du żych spadkach, w miejscach wyprowadzenia ruchu pieszego z osiedli; 6) wprowadzenie nakazu rozebrania nielegalnie postawionych obiektów gospodarczych znajduj ących si ę w obr ębie le śnej strefy styku; 7) neutralizacja krajobrazowa istniej ącej zabudowy wsz ędzie tam, gdzie wymagaj ą tego wzgl ędy ochrony walorów krajobrazowych parku. Obiekty przemysłowe, składowe itp.: zaleca si ę ograniczanie i kontrolowanie oddziaływania na środowisko obiektów przemysłowych, składowych i wielkich obiektów handlowo-usługowych poło żonych w otoczeniu TPK. Infrastruktura transportowa: 1) budowa przej ść dla zwierz ąt pod lub nad trasami; 2) wprowadzanie pasów zieleni izolacyjnej; 3) maksymalne ograniczanie odpływu wód opadowych na obszar parku, przestrzeganie wymogu podczyszczania i retencjonowania ścieków opadowych; 4) nie lokalizowanie reklam w s ąsiedztwie parku. W projekcie Planu ochrony Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (rys. 22) na terenach le śnych i fragmencie doliny Zagórskiej Strugi w południowej cz ęś ci miasta wskazano proponowany Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Szmelta”, a przede wszystkim proponowany rezerwat „Dolina Zagórskiej Strugi”.

Rezerwat przyrody „Dolina Zagórskiej Strugi” Projektowany rezerwat krajobrazowy w strefie kraw ędziowej wysoczyzny, w skład którego wchodzi fragment gł ęboko wci ętej doliny rzeki, liczne boczne, suche dolinki erozyjne oraz fragment wysoczyzny morenowej, zajmuje powierzchni ę 288,36 ha. W zdecydowanej wi ększo ści jest to obszar poro śni ęty przez lasy o ró żnym stopniu naturalno ści – kwa śną i żyzn ą buczyn ę ni żow ą, acidofilny las bukowo-dębowy, a na dnie doliny przez ł ęg jesionowo-olszowy. Niewielkie enklawy tworzy ro ślinno ść ł ąkowa, pastwiskowa i bagienna, a lokalnie w kompleksie z łęgami - źródliskowa. W granicach projektowanego rezerwatu stwierdzono 436 gatunków ro ślin naczyniowych i 69 mszaków.

66 Wśród nich jest 13 gatunków obj ętych ochron ą całkowit ą i 10 – cz ęściow ą. Ponadto zanotowano 1 gatunek grzyba chronionego i 3 gatunki porostów obj ęte ochron ą całkowit ą. Projektowany rezerwat obejmuje tak że wa żny teren wyst ępowania fauny, np.: bardzo ró żnorodnych zespołów owadów z rzadkimi i chronionymi żą dłówkami oraz muchówkami. Ponadto obszar ten zasiedla bogaty zespół ptaków leśnych i wodnych, w tym bocian czarny, samotnik, zimorodek, pliszka górska, a w okresie zimowym pluszcz. (Angiel i inni 1985).

22. Fragment projektu Planu ochrony Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego obejmuj ący obszar Rumi

Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Szmelta” Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Szmelta” Obejmuje teren dzielnicy Szmelta wraz z le śnym otoczeniem o szczególnych walorach w aspekcie celów trójochrony (przyroda – kultura – krajobraz). Zespół ten obejmuje teren poło żony w TPK i w jego bezpo średnim sąsiedztwie, w rejonie du żego nasilenia ró żnych przejawów aktualnego i prognozowanego obci ąż enia antropogenicznego.

Pomniki przyrody Na terenie Rumi ustanowiono 26 pomników przyrody – tabela nr 10.

67 Tabela 10. Pomniki przyrody na terenie miasta Rumi

Numer rejestru Rodzaj pomnika Obwód [m] Lokalizacja WKP dąb szypułkowy buk 1. 101 1,85 0,80 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 67a pospolity 2. 109 głaz 8,50 L. Marianowo, ob. Gniewowo oddz. 185a 3. 110 głaz 9,60 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 163b 4. 139 głaz 6,20 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 63c Rumia, skrzy żowanie ul. Hallera 5. 306 dąb szypułkowy 4,80 i Starowiejskiej 6. 510 modrzew europejski 5,23 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 45p 7. 513 dąb szypułkowy (x2) 1,90 1,70 L. Zbychowo, ob. Chylonia, styk oddz. 44/45 8. 514 dąb szypułkowy 3,70 L. Stara Piła, ob. Chylonia, oddz.75g 9. 741 grupa głazów (x2) 7,95 4,95 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 66c 10. 742 głaz 6,10 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 67a 11. 810 głaz 6,00 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 36b 12. 885 jesion wyniosły 2,41 ul. Mickiewicza, brzeg Zagórskiej Strugi 13. 886 kasztan biały 3,03 ul. Mickiewicza, brzeg Zagórskiej strugi 14. 887 buk pospolity 2,09 L. Stara Piła, ob. Chylonia,oddz. 98d 15. 888 daglezja zielona 2,80 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 45c 16. 889 daglezja zielona 2,69 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 75a 17. 1072 sosna pospolita 2,80 L. Stara Piła, ob. Chylonia, oddz. 98f 18. 1073 bluszcz pospolity 0,30 L. Stara Piła, ob. Chylonia, oddz. 75k 19. 1119 daglezja zielona (x6) 2,42 -3,60 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 66d 20. 1140 głaz 9,00 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 56a 21. 1141 głaz 7,60 L. Zbychowo, ob. Gdynia, oddz. 66a 22. 1143 grupa głazów (x2) 8,50 4,50 L. Zbychowo, ob. Gdynia, oddz. 66a 23. 1985 daglezja zielona 3,53 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 45p 24. 1986 dąb szypułkowy 3,31 L. Stara Piła, ob. Chylonia, oddz. 75h 25. 2002 głaz 7,50 L. Zbychowo, ob. Chylonia, oddz. 66a 26. 2028 buk pospolity odm. czerwona 3,98 Plac Kaszubski 9, Rumia

Europejska Sie ć Ekologiczna Natura 2000 Obszar miasta nie został wł ączony w granice Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000, natomiast w jego s ąsiedztwie znajduj ą si ę obszary specjalnej ochrony ptaków „Zatoka Pucka” i „Puszcza Dar żlubska” (rys. 23) oraz obszary maj ące znaczenie dla Wspólnoty „Biała”, „Pełcznica”, „Wejherowo” oraz „Zatoka Pucka i Półwysep Helski” – rys. 24. W „Wykazie projektowanych nowych obszarów siedliskowych i obszarów powi ększanych” (Wojewódzki Zespół Specjalistyczny województwa pomorskiego oraz Zespół Dokumentacji Przyrodniczej Pomorskiego Urz ędu Wojewódzkiego - 2008 r.), na terenie Rumi nie wskazano nowych obszarów proponowanych do wł ączenia do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. W sąsiedztwie miasta wskazano – Cisowa- Zagórska Struga.

68

23. Poło żenie obszaru obszaru Rumi w stosunku do granic wyznaczonych obszarów specjalnej ochrony ptaków Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000

24. Poło żenie obszaru obszaru Rumi w stosunku do granic wyznaczonych obszarów maj ących znaczenie dla Wspólnoty Natura 2000 27

27 Źródło: materiały RO Ś w Gda ńsku

69 7.2. Waloryzacja ekologiczna i zasobowo-użytkowa środowiska przyrodniczego 7.2.1. Waloryzacja ekologiczna Walory ekologiczne okre ślonego terenu lub obiektu uwarunkowane s ą charakterem jego przyrodniczej struktury i (lub) rol ą w funkcjonowaniu środowiska przyrodniczego otoczenia, rozpatrywanego w ró żnych skalach przestrzennych. Najwarto ściowszymi terenami Rumi pod wzgl ędem ekologicznym s ą tereny nale żą ce do osnowy ekologicznej miasta, któr ą tworz ą elementy rangi regionalnej, subregionalnej i lokalnej. Szczególne znaczenie maj ą: − wysoczyznowe kompleksy le śne – obejmuj ą kompleksy w południowo-zachodniej cz ęś ci miasta, o zró żnicowanych siedliskach i wykształconych w ich obr ębie zbiorowiskach; stanowi ą one regionalny płat ekologiczny o istotnym znaczeniu regionalnym; s ą to tereny o bardzo du żych walorach przyrodniczych (Trójmiejski Park Krajobrazowy), odgrywaj ące istotne funkcje glebochronne, wodochronne, krajobrazowe i rekreacyjne; − hydrogeniczne dno Pradoliny Kaszubskiej – z wyst ępuj ącymi w jego obr ębie rozległymi ł ąkami, zakrzaczeniami, rowami melioracyjnymi i torfami w podło żu; − korytarz ekologiczny Zagórskiej Strugi – subregionalny korytarz ekologiczny pomi ędzy ww. składowymi osnowy o randze regionalnej o ograniczonej funkcji, co wynika z silnego przekształcenia antropogenicznego cieku i znacznego zainwestowania terenów w jego s ąsiedztwie; − lokalne składowe osnowy ekologicznej: o tereny zieleni miejskiej urz ądzonej, jak parki, skwery, ziele ńce itp.; o tereny zieleni urz ądzonej towarzysz ące obiektom kulturowym i u żyteczno ści publicznej, mieszkalnictwa zbiorowego oraz ogrody przydomowe; o cenne przyrodniczo s ą równie ż pojedyncze drzewa i ich zgrupowania.

7.2.2. Waloryzacja zasobowo-użytkowa Potencjał transurbacyjny Potencjał transurbacyjny środowiska przyrodniczego uwarunkowany jest przede wszystkim charakterem podło ża geologicznego, gł ęboko ści ą zalegania pierwszego poziomu wody gruntowej, ukształtowaniem terenu i stosunkami biotopoklimatycznymi – są to uwarunkowania fizjograficzne. Drug ą podstawow ą grup ę uwarunkowa ń tworz ą wła ściwo ści ekologiczne terenu – rola poszczególnych ekosystemów w funkcjonowaniu środowiska na poziomie lokalnym lub regionalnym. Ogólna ocena wg głównych struktur przyrodniczych: − wierzchowina wysoczyzny morenowej: o generalnie korzystne warunki fizjograficzne dla zabudowy; o teren w cało ści poro śni ęty lasami; − strefa kraw ędziowa wysoczyzny morenowej: o niekorzystne warunki dla zabudowy ze wzgl ędu na bardzo du że zró żnicowanie morfometryczne; o teren prawie w cało ści poro śni ęty lasami; − doliny rozcinaj ące stref ę kraw ędziow ą wysoczyzny: o zró żnicowane warunki fizjograficzne uzale żnione od warunków gruntowo- wodnych; o zagro żenie powodziowe na cz ęś ci terenu; o umiarkowane warunki bioklimatyczne; o otoczenie lasów (Trójmiejski Park Krajobrazowy);

70 − sto żek napływowy Zagórskiej Strugi: o generalnie tereny przydatne pod wzgl ędem warunków fizjograficznych dla urbanizacji; o miejscami niekorzystne warunki gruntowo-wodne; o mało korzystne warunki mezoklimatu doliny; − strefa deluwiów u podnó ża wysoczyzny morenowej: o generalnie tereny przydatne pod wzgl ędem warunków fizjograficznych dla urbanizacji; o miejscami znaczne spadki terenu; o korzystne warunki bioklimatyczne; o sąsiedztwo lasów (Trójmiejski Park Krajobrazowy); − dno Pradoliny Kaszubskiej: o niekorzystne warunki fizjograficzne ze wzgl ędu na złe warunki gruntowo-wodne; o mo żliwe uzdatnienie dla urbanizacji, np. przez melioracje, nasypy i palowanie podło ża, co zostało wykonane dla cz ęś ci terenu istniej ącej zabudowy miejskiej; o mało korzystne warunki mezoklimatu doliny. Ocena potencjału transurbacyjnego wskazuje na jego znaczne zró żnicowanie w zale żno ści od charakteru głównych struktur przyrodniczych. Mo żliwo ści przestrzennego rozwoju miasta, w nawi ązaniu do warunków fizjograficznych, istniej ą przede wszystkim w obr ębie sto żka napływowego Zagórskiej Strugi. W generalnej ocenie potencjał transurbacyjny środowiska przyrodniczego na obszarze Rumi jest umiarkowany, skoncentrowany głównie w obr ębie terenów ju ż zainwestowanych.

Potencjał rekreacyjny Przyrodnicze uwarunkowania rozwoju funkcji rekreacyjnej interpretowane mog ą by ć jako (Przewo źniak, 1998): − istnienie walorów środowiska przyrodniczego stwarzaj ących podstaw ę wykształcenia i rozwoju rekreacji; inaczej uwarunkowanie to mo żna okre śli ć jako stopie ń atrakcyjno ści rekreacyjnej środowiska przyrodniczego; − przydatno ść środowiska przyrodniczego dla rozwoju ró żnych form rekreacji; − ograniczenia rekreacyjnego wykorzystania środowiska przyrodniczego wynikaj ące z jego naturalnej chłonno ści rekreacyjnej i stopnia antropogenicznego przekształcenia; − wymogi w zakresie zagospodarowania środowiska przyrodniczego w celu przystosowania go dla funkcji rekreacyjnej, w aspekcie dost ępno ści i ochrony walorów przyrodniczych. Ponadto po średnie, przyrodnicze uwarunkowania rekreacji wynikaj ą z istnienia przestrzennych form ochrony środowiska przyrodniczego oraz z pełnienia lub mo żliwo ści pełnienia przez środowisko równolegle z funkcj ą rekreacyjn ą innych, przyrodniczo uwarunkowanych funkcji społeczno-gospodarczych. Potencjał rekreacyjny środowiska przyrodniczego stanowi pochodn ą jego atrakcyjno ści i przydatno ści rekreacyjnej. Z tych dwóch cech wiod ące znaczenie ma przydatno ść rekreacyjna, gdy ż: − poprzez okre ślenie przydatno ści mo żliwa jest optymalizacja wykorzystania środowiska przyrodniczego, polegaj ąca na zabezpieczeniu trwało ści zasobów, które stanowiły podstaw ę rozwoju rekreacji; − atrakcyjno ść rekreacyjna ma bardzo subiektywny charakter i mo że by ć oceniona wył ącznie w kategoriach indywidualnych odczu ć. Głównym problemem zwi ązanym z rekreacyjnym wykorzystaniem środowiska przyrodniczego jest takie okre ślenie charakteru i nat ęż enia funkcji rekreacyjnej, aby nie powodowała ona dewaloryzacji lub zniszczenia walorów przyrodniczych, które były

71 lub s ą podstaw ą jej wykształcenia. Problem ten mo że by ć cz ęś ciowo rozwi ązany przez wykorzystanie koncepcji chłonno ści rekreacyjnej. Chłonno ść rekreacyjna okre śla mo żliwo ści trwałego u żytkowania rekreacyjnego środowiska przyrodniczego bez zabiegów inwestycyjnych. Trwałe u żytkowanie polega na tym, że nie nast ępuje degradacja walorów przyrodniczych, które stanowiły (stanowi ą) podstaw ę rozwoju funkcji rekreacyjnej. Chłonno ść uwzgl ędnia w swej istocie potencjał samoregulacyjno-odporno ściowy środowiska przyrodniczego, jej wielko ść jest od niego ści śle uzale żniona. Na obszarze Rumi du żą atrakcyjno ści ą rekreacyjn ą wyró żniaj ą si ę kompleksy le śne w zachodniej i południowo-zachodniej cz ęś ci miasta. O atrakcyjno ści rekreacyjnej tych obszarów decyduj ą m.in. walory krajobrazowe, tworzone przez zró żnicowane ukształtowanie terenu i zbiorowiska le śne. Przydatno ść rekreacyjn ą wyró żnionych obszarów ró żnicuj ą głównie warunki morfologiczne, a zwłaszcza nachylenia terenu. Empirycznie wykazano (Kostrowicki, 1981), że na terenach o nachyleniu przekraczaj ącym 10° wyst ępuje silny wzrost zniszcze ń pokrywy ro ślinnej i podło ża w stosunku do terenów równinnych, co zwi ązane jest z odmienn ą mechanik ą nacisku. Wzmo żone niszczenie ro ślinno ści runa na stokach o nachyleniu powy żej 10° prowadzi do rozwoju procesów denudacyjnych i w efekcie do zmian wła ściwo ści fizycznych gleby. Przekształcenia te powoduj ą z kolei, na zasadzie sprz ęż enia zwrotnego ujemnego, dalsze niszczenie ro ślinno ści. Środowisko przyrodnicze, ze wzgl ędu na mały potencjał samoregulacyjno-odporno ściowy, nie jest w stanie tym procesom samoistnie przeciwdziała ć. W efekcie nast ępuje degradacja struktury przyrodniczej i utrata przez środowisko walorów rekreacyjnych. W zwi ązku z tym kompleksy le śne strefy kraw ędziowej wysoczyzny morenowej nale ży traktowa ć jako tereny o małej chłonno ści rekreacyjnej, a tym samym o małej przydatno ści dla rekreacji. Mog ą one by ć wykorzystane dla ograniczonej liczebnie, linijnej penetracji pieszej, po specjalnie wyznaczonych i oznakowanych szlakach. Wykluczone z penetracji pieszej powinny by ć lasy na siedliskach podmokłych i bagiennych oraz młode drzewostany w wieku do 40 lat. Doliny rozcinaj ące stref ę kraw ędziow ą stanowi ą główne, naturalne szlaki penetracji strefy kraw ędziowej.

Potencjał biotyczny Zasoby le śne Lasy stanowi ą ok. 44% (ok. 1320 ha) powierzchni miasta. W wi ększo ści znajduj ą si ę one w granicach TPK. Głównym walorem jest wyst ępowanie zwartego kompleksu le śnego o du żej zgodno ści drzewostanu z siedliskiem. Dominuj ą tu kwa śne buczyny i lasy bukowo- dębowe. Rzadsze s ą żyzne lasy bukowe. Najmniejsze powierzchnie zajmuj ą drzewostany olchowe (ł ęg jesionowo-olchowy i podgórski oraz oles). Bior ąc pod uwag ę powierzchni ę i charakter lasów na obszarze Rumi, zasoby le śne miasta mo żna oceni ć jako du że, natomiast realne mo żliwo ści ich gospodarczego wykorzystania jako małe.

Potencjał agroekologiczny Najlepszym wyznacznikiem potencjału agroekologicznego środowiska przyrodniczego są kompleksy rolniczej przydatno ści gleb, stanowi ące „zbiorcze typy siedliskowe rolniczej przestrzeni produkcyjnej” (Przydatno ść rolnicza gleb Polski, 1973). Obejmuj ą one tereny o podobnych wła ściwo ściach rolniczych, najbardziej odpowiednie dla rozwoju i plonowania poszczególnych ro ślin uprawnych. Kompleksy wyznacza si ę z uwzgl ędnieniem charakteru i wła ściwo ści gleb (typ, rodzaj, gatunek, wła ściwo ści fizyczne i chemiczne, stopie ń kultury) oraz lokalnych warunków klimatycznych, geomorfologicznych i wilgotno ściowych. U żytki rolne zajmuj ą ok. 30% powierzchni miasta, w tym ponad połow ę stanowi ą grunty orne.

72 Na obszarze Rumi u żytki rolne reprezentuj ą na terenach litogenicznych grunty orne kompleksów od 4. do 8., a na terenach hydrogenicznych u żytki zielone kompleksów 2z i 3z oraz grunty orne kompleksu 9. W śród gruntów ornych przewa żaj ą kompleksy słabe 6, 7 i 9. Kompleksy o umiarkowanym potencjale agroekologicznym (4, 5 i 8) maj ą marginalne znaczenie. W śród u żytków zielonych przewa żaj ą u żytki kompleksu 2z., reprezentuj ące dobre warunki dla rozwoju gospodarki rolnej. Potencjał agroekologiczny Rumi nale ży oceni ć jako mały.

Potencjał wodny Potencjał wodny środowiska przyrodniczego, obejmuj ący zarówno wody powierzchniowe jak i podziemne, na terenach miejskich rozpatrywany jest przede wszystkim z punktu widzenia mo żliwo ści zaspokojenia komunalnego i gospodarczego zaopatrzenia w wod ę. Znaczenia takiego nie posiada rzeka Zagórska Struga ze wzgl ędu na stan zanieczyszczenia wody. Rozpoznanie zasobów wód podziemnych wskazuje natomiast na istnienie w Pradolinie Kaszubskiej du żych zasobów wód podziemnych o znaczeniu co najmniej regionalnym (Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 110 oraz GZWP nr 111). Eksploatowane s ą one w uj ęciu UW Rumia (wschodnia cz ęść miasta) i UW Reda (na północ od miasta). Potencjał wodny środowiska przyrodniczego na obszarze miasta pod wzgl ędem mo żliwo ści zaopatrzenia w wod ę jest du ży i nie stwarza bariery rozwojowej.

Potencjał surowcowy Na terenie Rumi nie wyst ępuj ą udokumentowane zło ża kopalin.

7.3. Kierunki kształtowania środowiska przyrodniczego 7.3.1. Planowane formy ochrony przyrody i krajobrazu Rezerwat przyrody „Dolina Zagórskiej Strugi” Projektowany rezerwat krajobrazowy w strefie kraw ędziowej wysoczyzny, w skład którego wchodzi fragment gł ęboko wci ętej doliny rzeki, liczne boczne, suche dolinki erozyjne oraz fragment wysoczyzny morenowej, zajmuje powierzchni ę 288,36 ha. W zdecydowanej wi ększo ści jest to obszar poro śni ęty przez lasy o ró żnym stopniu naturalno ści – kwa śną i żyzn ą buczyn ę ni żow ą, acidofilny las bukowo-dębowy, a na dnie doliny przez ł ęg jesionowo-olszowy. Niewielkie enklawy tworzy ro ślinno ść ł ąkowa, pastwiskowa i bagienna, a lokalnie w kompleksie z łęgami - źródliskowa. W granicach projektowanego rezerwatu stwierdzono 436 gatunków ro ślin naczyniowych i 69 mszaków. Wśród nich jest 13 gatunków obj ętych ochron ą całkowit ą i 10 – cz ęś ciow ą. Ponadto zanotowano 1 gatunek grzyba chronionego i 3 gatunki porostów obj ęte ochron ą całkowit ą. Projektowany rezerwat obejmuje tak że wa żny teren wyst ępowania fauny, np.: bardzo ró żnorodnych zespołów owadów z rzadkimi i chronionymi żą dłówkami oraz muchówkami. Ponadto obszar ten zasiedla bogaty zespół ptaków leśnych i wodnych, w tym bocian czarny, samotnik, zimorodek, pliszka górska, a w okresie zimowym pluszcz. (Angiel i inni 1985).

Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Szmelta” Obejmuje teren dzielnicy Szmelta wraz z le śnym otoczeniem o szczególnych walorach w aspekcie celów trójochrony (przyroda – kultura – krajobraz). Zespół ten obejmuje teren poło żony w TPK i w jego bezpo średnim s ąsiedztwie, w rejonie du żego nasilenia ró żnych przejawów aktualnego i prognozowanego obci ąż enia antropogenicznego.

73 7.3.2. Kształtowanie środowiska przyrodniczego osnowy ekologicznej Ogólne zasady kształtowania osnowy ekologicznej, sformułowane przez Andrzejewskiego (1980) na przykładzie obszarów zurbanizowanych, przedstawiaj ą si ę nast ępuj ąco: − zasada utrzymania ró żnorodno ści świata żywego i nisz ekologicznych (utrzymanie bogactwa przyrody w sensie bogactwa gatunków i określonych stosunków ilo ściowych mi ędzy podstawowymi grupami tworz ącymi struktur ę troficzn ą ekosystemów oraz utrzymanie ró żnorodno ści warunków siedliskowych); − zasada utrzymania ci ągło ści w czasie ekosystemów (zniszczenie wzgl ędnie zrównowa żonego ekosystemu i powstanie na jego miejscu podobnego wymaga długiego czasu; pozostało ści ekosystemów naturalnych ułatwiaj ą sukcesj ę ro ślinno ści); − zasada ci ągło ści przestrzennej ekosystemów (w zwi ązku ze zdolno ści ą wszystkich organizmów żywych do rozprzestrzeniania si ę w toku czynnej lub biernej migracji nale ży tworzy ć ci ągłe systemy pozbawione barier); − zasada adekwatno ści systemów ekologicznych do warunków abiotycznych (dobrze rozwijaj ą si ę tylko gatunki i biocenozy dopasowane do warunków abiotycznego środowiska). Główne typy terenów wchodz ących w skład osnowy ekologicznej na obszarze miasta Rumi predysponowane s ą do nast ępuj ących działa ń z zakresu kształtowania środowiska przyrodniczego: − płaty ekologiczne du żych kompleksów le śnych na wysoczy źnie morenowej: o po żą dane zagospodarowanie dla potrzeb masowej penetracji rekreacyjnej w strefie przymiejskiej; − płaty ekologiczne terenów hydrogenicznych w dnie pradoliny: o po żą dane ekstensywne zagospodarowanie terenu, d ąż enie do zachowania charakteru otwartych przestrzeni ekologiczno-krajobrazowych; − korytarz ekologiczny Zagórskiej Strugi: o wzmocnienie ci ągło ści przestrzennej (w tym przywrócenie w miar ę mo żliwo ści naturalnego charakteru koryta); o utworzenie obudowy biologicznej cieku o funkcjach hydrosanitarnej, fizjotaktycznej i fizjonomicznej (wzrost bioró żnorodno ści); o zagospodarowanie dla penetracji rekreacyjnej (mała architektura). Ponadto na terenie miasta wyst ępuj ą drobne płaty ekologiczne zwi ązane z terenami zieleni urz ądzonej zarówno ogólnodost ępnej (skwery, ziele ńce), jak i przyobiektowej (np. ogrody przydomowe ozdobne i u żytkowe). Wszystkie wymienione elementy osnowy ekologicznej Rumi wymagaj ą ochrony w sensie terytorialnym oraz działa ń piel ęgnacyjnych (podtrzymanie aktualnego stanu), restytucyjnych (przywracanie naturalnego stanu struktur przyrodniczych) i rewaloryzacyjnych (wzrost bioró żnorodno ści, zmiana funkcji). Osnowa ekologiczna miasta wymaga tak że wzmocnienia przez popraw ę ci ągło ści przestrzennej (wprowadzenie nowych elementów i eliminacja barier antropogenicznych oraz wzbogacenie bioró żnorodno ści).

7.3.3. Ekofizjograficzne kompleksy funkcjonalne – identyfikacja i proekologiczne zasady gospodarki przestrzennej Ekofizjograficzne kompleksy funkcjonalne stanowi ą jednostki terytorialne o jednakowych predyspozycjach funkcjonalnych (u żytkowych), wynikaj ących z uwarunkowa ń przyrodniczych i prawnych oraz ze stanu aktualnego zainwestowania i z charakteru sąsiedztwa (rys. 25).

74

25. Rumia - ekofizjograficzne kompleksy funkcjonalne

Poni żej przedstawiono zasady kształtowania środowiska kompleksów wyst ępuj ących na obszarze Rumi: A - Kompleksy zabudowy mieszkaniowej, głównie jednorodzinnej, z du żym udziałem ogrodów u żytkowych i ozdobnych oraz zabudowy wielorodzinnej z usługami: korzystne i umiarkowane ekologicznie warunki życia ludzi, ze wzgl ędu na: − znaczny udział terenów aktywnych biologicznie w zabudowie jednorodzinnej, zró żnicowany w wielorodzinnej; − umiarkowane warunki bioklimatyczne; wskazane: − piel ęgnacja terenów zieleni i wzrost bioró żnorodno ści; − rewaloryzacja ogrodów u żytkowych w ozdobne; − ukształtowanie ogólnodost ępnych, zielonych terenów rekreacyjnych; − rewaloryzacja przyrodnicza terenów wydepczysk, klepisk i innych nieu żytków; − eliminacja źródeł ogrzewania na paliwa stałe i wprowadzenie źródeł proekologicznych - nieemisyjnych lub niskoemisyjnych; mo żliwe:

75 − na du żych działkach - dog ęszczenie zabudowy.

B - Kompleks zabudowy mieszkaniowo-usługowej wzdłu ż głównych ci ągów komunikacyjnych: niekorzystne warunki życia ludzi, ze wzgl ędu na: − hałas komunikacyjny; − warunki aerosanitarne; wskazane: − zastosowanie czynnej i biernej, technicznej ochrony przed hałasem; − wzrost udziału powierzchni zieleni izolacyjnej; − wył ączenie zainwestowania dla funkcji chronionych; mo żliwe: − zainwestowanie infrastrukturowe, usługowe itp.

C - Kompleksy zabudowy głównie mieszkaniowej w strefie przyle śnej: korzystne, ekologiczne warunki życia ludzi ze wzgl ędu na: − znaczny udział terenów aktywnych biologicznie; − korzystne lokalne warunki bioklimatyczne; − sąsiedztwo lasów; wskazane: − zachowanie ogólnej dost ępno ści lasów; mo żliwe: − dog ęszczenie zainwestowania dla funkcji nieuci ąż liwych środowiskowo.

D - Kompleksy ekstensywnej zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej oraz rolnicze i porolnicze: korzystne i umiarkowane ekologicznie warunki życia ludzi ze wzgl ędu na: − du ży udział terenów aktywnych biologicznie; − sąsiedztwo terenów otwartych; − umiarkowane warunki bioklimatyczne; wskazane: − piel ęgnacja i miejscami rewaloryzacja ogrodów ozdobnych; − rewaloryzacja ogrodów u żytkowych w ozdobne; − eliminacja źródeł ogrzewania na paliwa stałe i wprowadzenie źródeł proekologicznych – nieemisyjnych i niskoemisyjnych; − wył ączenie z zainwestowania terenów w bezpo średnim s ąsiedztwie Zagórskiej Strugi oraz utrzymanie i poprawienie ci ągło ści przestrzennej i naturalno ści otoczenia cieku jako korytarza ekologicznego; mo żliwe: − dog ęszczenie i nowa zabudowa o ró żnych funkcjach z dominacj ą form ekstensywnych z jednoczesnym wprowadzeniem ogólnodost ępnych terenów zielonych.

E - Kompleks głównie zabudowy mieszkaniowej w dolinie Zagórskiej Strugi: korzystne i umiarkowane ekologicznie warunki życia ludzi ze wzgl ędu na: − du ży udział terenów aktywnych biologicznie; − otoczenie terenów le śnych; − umiarkowane warunki bioklimatyczne; wskazane: − piel ęgnacja i miejscami rewaloryzacja ogrodów ozdobnych; − rewaloryzacja ogrodów użytkowych w ozdobne;

76 − eliminacja źródeł ogrzewania na paliwa stałe i wprowadzenie źródeł proekologicznych - nieemisyjnych i niskoemisyjnych; − wył ączenie z zainwestowania terenów w bezpo średnim s ąsiedztwie Zagórskiej Strugi oraz utrzymanie i poprawienie ci ągło ści przestrzennej i naturalno ści otoczenia cieku jako korytarza ekologicznego; mo żliwe: − wprowadzenie nowego zainwestowania mieszkaniowego i usługowego na du żych działkach.

F - Kompleksy zainwestowania przemysłowego i infrastruktury technicznej: du ży stopie ń przekształcenia środowiska przyrodniczego i zubo żenia biotycznego, miejscami dewastacja (klepiska, nagromadzenia odpadów itp.); wskazane: − rekultywacja terenów zdewastowanych; − zagospodarowane wielowarstwow ą zieleni ą wszelkich nieu żytków; − wprowadzenie zieleni izolacyjno-krajobrazowej na obrze żach terenów; − neutralizacja oddziaływania na środowisko obiektów produkcyjnych; mo żliwe: − dog ęszczenie z jednoczesnym wprowadzeniem zieleni izolacyjno-krajobrazowej na obrze żach terenów.

8. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBIEKTÓW I TERENÓW CHRONIONYCH NA PODSTAWIE PRZEPISÓW ODR ĘBNYCH

Na terenie Rumi wyst ępuj ą obiekty i tereny chronione na podstawie przepisów odr ębnych, w tym: − śródl ądowe wody powierzchniowe stanowi ące własno ść publiczn ą, wody powierzchniowe i wody podziemne, strefy ochronne ujęć wody, melioracje wodne podstawowe i szczegółowe, obszary nara żone na niebezpiecze ństwo powodzi (ustawa Prawo Wodne); − tereny lasów (ustawa o ochronie gruntów rolnych i le śnych); − obiekty i tereny chronione na podstawie ustawy o ochronie przyrody (patrz pkt. 7 niniejszego rozdziału); − obiekty i tereny chronione na podstawie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (patrz pkt. 6 niniejszego rozdziału); − pasy terenu s ąsiaduj ące z terenami kolejowymi – do zagospodarowania gruntów usytuowanych w bezpo średnim s ąsiedztwie linii kolejowej ma zastosowanie Rozporz ądzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 sierpnia 2008 r. w sprawie wymaga ń w zakresie odległo ści i warunków dopuszczaj ących usytuowanie drzew i krzewów, elementów ochrony akustycznej i wykonywania robót ziemnych w s ąsiedztwie linii kolejowej, a tak że sposobu urz ądzania i utrzymywania zasłon od śnie żnych oraz pasów przeciwpo żarowych (Dz. U. Nr 153, poz. 955 z pó źn. zm.); − tereny wokół cmentarzy – do zagospodarowania gruntów usytuowanych w bezpo średnim s ąsiedztwie cmentarzy ma zastosowanie Rozporz ądzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia

77 1959 r. w sprawie okre ślenia, jakie tereny pod wzgl ędem sanitarnym s ą odpowiednie na cmentarze (Dz. U. Nr 52, poz. 315); − tereny zamkni ęte (patrz pkt 11, rozdz III); − sieci infrastruktury technicznej, w tym napowietrzne linie elektroenergetyczne, sieci gazowe – Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 30.10.2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883), Rozporz ądzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada ć sieci gazowe i ich usytuowanie; − strefa kabli teletechnicznych Marynarki Wojennej uło żonych doziemnie i w kanalizacji kablowej, jak na rysunkach studium nr 1 i 2; projekty inwestycji planowanych w strefach kabli i kanalizacji kablowej oraz w ich s ąsiedztwie nale ży uzgadnia ć z Centrum Wsparcia Teleinformatycznego i Dowodzenia Marynarki Wojennej w Wejherowie; − ograniczenia zwi ązane z projektowanym lotniskiem Gdynia-Oksywie –

26. Strefy ogranicze ń od projektowanego lotniska Gdynia - Oksywie 28

28 Opracowano na fragmencie „Mapy powierzchni ograniczaj ących wysoko ść zabudowy i obiektów naturalnych w otoczeniu lotniska” (Zał ącznik E do Planu Generalnego Port Lotniczy Gdynia – Kosakowo).

78 na terenie miasta obowi ązuj ą ograniczenia zwi ązane z projektowanym lotniskiem Gdynia – Oksywie, w tym: o nieprzekraczalne wysoko ści zabudowy okre ślone w dokumentacji rejestracyjnej projektowanego lotniska; ograniczenie wysoko ści obiektu obejmuje tak że umieszczone na nim urz ądzenia, a w szczególno ści anteny i reklamy; obiekty wi ększe/równe 100 m nad poziom terenu musz ą by ć zgłoszone Prezesowi Urz ędu Lotnictwa Cywilnego oraz oznakowane zgodnie z przepisami odr ębnymi; o w odległo ści do 5 km od granicy lotniska zakaz budowy lub rozbudowy obiektów budowlanych, które mog ą stanowi ć źródło żerowania ptaków oraz hodowania ptaków mog ących stanowi ć zagro żenie dla ruchu lotniczego, zgodnie z przepisami ustawy Prawo lotnicze (Dz. U. z 2012 r., poz. 933 z pó źn. zm.). Rys. 26 opracowany na fragmencie „Mapy powierzchni ograniczaj ących wysoko ść zabudowy i obiektów naturalnych w otoczeniu lotniska” (Zał ącznik „E” do Planu Generalnego Port Lotniczy Gdynia – Kosakowo) przedstawia ograniczenia wysoko ści zabudowy oraz stref ę 5 km od granicy lotniska na terenie miasta Rumi. Ograniczenia wysoko ści na terenie miasta maj ą charakter raczej teoretyczny, poniewa ż w warto ściach bezwzgl ędnych dotycz ą zabudowy o wysoko ści przekraczaj ącej 100 m.

9. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z ZAGRO ŻEŃ BEZPIECZE ŃSTWA LUDNO ŚCI I JEJ MIENIA

Na obszarze Rumi nie wyst ępuj ą du że obiekty przemysłowe, które mog ą by ć źródłem powa żnych awarii. Powa żne zagro żenia stwarzaj ą natomiast sytuacje awaryjne mog ące powsta ć w zwi ązku z przewozem materiałów niebezpiecznych, w tym z dostarczaniem transportem drogowym oraz transportem kolejowym paliw płynnych i gazowych do stacji paliw i podmiotów zajmuj ących si ę dystrybucj ą gazu. Wyró żni ć tu nale ży przebiegaj ące przez teren Rumi: − lini ę kolejow ą Gdańsk - Stargard Szczeci ński oraz bocznice kolejowe do baz przeładunkowych paliw PKN „Orlen” i do bazy wojskowej (poza Rumi ą w odległo ści ok. 400 m od wschodniej granicy miasta); − drog ę krajow ą nr 6. Zagro żenie powodziowe w mie ście, teoretycznie stwarza ć mo że Zagórska Struga. Jednak na podstawie zebranych materiałów mo żna stwierdzi ć, że analizowany obszar nie został wł ączony do obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą oraz do obszarów nara żonych na niebezpiecze ństwo powodzi. Jednocze śnie w opracowanych przez IMGW Oddział w Gdyni „Wst ępnej ocenie ryzyka powodziowego” – na mapie obszarów nara żonych na niebezpiecze ństwo powodzi w woj. pomorskim obszar ten tak że nie został wskazany jako nara żony na to niebezpiecze ństwo oraz do obszarów, na których wyst ępowały znacz ące powodzie historyczne oraz na których wyst ępowanie powodzi jest prawdopodobne. Dla Zagórskiej Strugi nie zostało dotychczas opracowane studium ochrony przeciwpowodziowej. Przy planowaniu nowego przeznaczenia terenów – w trakcie sporz ądzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego nale ży uwzgl ędni ć potencjalne zagro żenia mog ące wyst ąpi ć w pobli żu obiektów i urz ądze ń technicznych oraz sporz ądzi ć szczegółowe opracowania dotycz ące obszarów ewentualnego,

79 potencjalnego zagro żenia powodziowego. W ramach miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego cz ęś ci dzielnicy Szmelta w Rumi, dla wyst ępuj ącego na tym obszarze odcinka Zagórskiej Strugi zostały wyznaczone tereny zagro żone powodzi ą i podtapianiem. Nie stanowi ą one jednak obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą w rozumieniu ustawy Prawo Wodne. Zagro żenie wyst ępowaniem ruchów masowych w rozumieniu Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym dotyczy cało ści strefy kraw ędziowej wysoczyzny, w której wyst ępuj ą bardzo du że spadki terenu. Możliwo ść powstawania ruchów masowych znacznie ogranicza zalesienie cz ęś ci zboczy. W obszarze strefy kraw ędziowej wysoczyzny szczególnie nara żone na osuwanie si ę mas ziemnych s ą: − tereny pozbawione ro ślinno ści; − rejony intensywnej penetracji pieszej w lasach; − tereny w trakcie zabudowywania. Przy planowaniu nowego przeznaczenia terenów – w trakcie sporz ądzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego nale ży uwzgl ędni ć potencjalne zagro żenia osuwania si ę mas ziemnych. Zagro żenia akustyczne i zwi ązane z zanieczyszczeniami powietrza omówiono w pkt 7 niniejszego rozdziału.

10. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA OBSZARÓW NATURALNYCH ZAGRO ŻEŃ GEOLOGICZNYCH 29

W Rumi wyst ępuj ą zagro żenia osuwaniem si ę mas ziemnych. Generowanie ruchów masowych uzale żnione jest od wielu warunków, takich jak: k ąt nachylenia terenu, budowa geologiczna, pokrycie terenu, warunki klimatyczne oraz wyst ępowanie zjawisk morfogenetycznych. W przypadku terenów o predyspozycjach do powstawania ruchów masowych, nawet niewielka ingerencja mo że doprowadzi ć do zachwiania stabilno ści i uruchomienia stoku. Zgodnie z literatur ą przedmiotu (Klimaszewski 1978): „(...) słabe ruchy masowe (soliflukcja 30 ) mog ą pojawia ć si ę ju ż przy k ącie nachylenia 2-70, przy 7-15 0 mo że wyst ąpi ć silne spełzywanie i soliflukcja oraz osuwanie. Przy k ącie nachylenia terenu 15-35 0 mo żliwe jest silne osuwanie gruntu. Za osuwiskotwórcze uznaje si ę generalnie nachylenie terenu 15-35 0. Powy żej 35 0 wyst ępuje zjawisko odpadania i obrywania mas skalnych i zwietrzeliny (…)”. Wg obecnego rozpoznania, na obszarze miasta Rumi do obszarów zagro żonych wyst ępowaniem ruchów masowych zalicza si ę w cało ści stref ę kraw ędziow ą wysoczyzny, w której wyst ępuj ą bardzo du że spadki terenu; mo żliwo ść powstawania ruchów masowych znacznie ogranicza zalesienie cz ęś ci zboczy. W obszarze strefy kraw ędziowej wysoczyzny szczególnie nara żone na osuwanie si ę mas ziemnych s ą: − tereny pozbawione ro ślinno ści; − rejony intensywnej penetracji pieszej w lasach; − tereny w trakcie zabudowywania.

29 Źródło: Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe miasta Rumi dla potrzeb studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego PROEKO, 2007 r. 30 Proces pełzni ęcia pokrywy zwietrzelinowej, nasi ąkni ętej wod ą (Klimaszewski 1978)

80 11. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z WYST ĘPOWANIA ZŁÓ Ż KOPALIN, ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH I TERENÓW GÓRNICZYCH

Na terenie Rumi nie wyst ępuj ą udokumentowane zło ża kopalin. Nie wyznaczono te ż terenów górniczych. Wyst ępuj ą natomiast zło ża wód podziemnych.

Główne zbiorniki wód podziemnych (GZWP) Północno-wschodnia cz ęść miasta poło żona jest w granicach GZWP nr 110 i jego obszaru ochronnego. Przewa żaj ąca cz ęść miasta z wyj ątkiem jego północnych kra ńców poło żona jest w granicach GZWP nr 111. „Dokumentacja hydrogeologiczna GZWP Nr 110 Pradoliny Kaszubskiej i rzeki Redy” zatwierdzona została Decyzj ą Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le śnictwa z dnia 16.09.1996 r. nr KDH1/013/5853/96 i zmieniona Decyzj ą Ministra Środowiska Nr DG kdh/BJ/489-6273/2000 z dnia 08.06.2000 r. Zasady ochrony GZWP nie zostały formalnie wprowadzone w życie. W przyszło ści poziomy kredowe mog ą stanowi ć główne źródło zaopatrzenia w wod ę regionu, wymagaj ą wi ęc ochrony poprzez wzmo żon ą ochron ę wy żej zalegaj ących poziomów wodono śnych (ochrona po średnia). Zgodnie z „Dokumentacj ą hydrogeologiczn ą GZWP Nr 111 Subniecka Gda ńska” (1996), zatwierdzon ą Decyzj ą Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Le śnictwa z dnia 24.06.1999 r. nr DG kdh/BJ/489 – 6057/99, jako ść wód, ze wzgl ędu na dobr ą izolacj ę zbiornika od wpływów podpowierzchniowych, nie jest zagro żona.

Uj ęcie wody podziemnej UW Rumia Na terenie miasta funkcjonuje uj ęcie wód podziemnych Rumia, jest to uj ęcie funkcjonuj ące od 1934 roku i obejmuje obecnie 18 studni. Zatwierdzone zasoby wód podziemnych uj ęcia to 860 m³/h, w tym z utworów czwartorz ędowych - 750 m³/h, a z utworów kredowych 110 m³/h. Dla uj ęcia Rumia ustanowiona została strefa ochronna 31 wchodz ąca cz ęś ciowo na teren miasta Gdyni. Stref ę ochronn ą przedstawiono na rysunkach studium nr 1 i 2.

Uj ęcie wody podziemnej UW Reda Uj ęcie zlokalizowane jest na terenie miasta Redy i gminy Kosakowo, w bezpo średnim sąsiedztwie Rumi. Dla uj ęcia Reda ustanowiona została strefa ochronna 32 wchodz ąca niewielkim fragmentem na teren Rumi. Stref ę ochronn ą przedstawiono na rysunkach studium nr 1 i 2.

31 Rozporz ądzenie dyrektora RZGW w Gda ńsku z dnia 18.03.2015 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dnia 24.04.2015 r., poz. 1441) 32 Rozporz ądzenie dyrektora RZGW w Gda ńsku z dnia 20.02.2013 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dnia 21.02.2013 r., poz. 1047)

81 12. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE Z POTRZEB I MO ŻLIWO ŚCI ROZWOJU GMINY

Uwarunkowania opisane w niniejszym rozdziale wynikaj ące z analiz ekonomicznych środowiskowych i społecznych, a tak że poło żenie w bezpo średnim s ąsiedztwie Gdyni i Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, przy głównej trasie komunikacyjnej Aglomeracji stwarzaj ą korzystne warunki dla dalszego rozwoju funkcji mieszkaniowej, jako funkcji wiod ącej. Obserwowana stała tendencja wzrostu liczby mieszka ńców (pkt 4.2 niniejszego rozdziału), s ąsiedztwo Gdyni, gdzie przyrost naturalny i saldo ogólne migracji s ą na poziomie ujemnym pozwalaj ą prognozowa ć w kolejnych latach utrzymanie tej tendencji. Zauważyć nale ży, że na przestrzeni 2008 i 2012 r. Rumia odnotowała wzrost liczby urodze ń z 468 w 2008 r. do 509 w 2012 roku. W tym samym czasie liczba zgonów nieznacznie zmalała. Porównuj ąc liczb ę urodze ń w Rumi z urodzeniami w powiecie wejherowskim, mo żna uzna ć, że jest to wynik bardzo dobry, poniewa ż w powiecie notuje si ę spadek liczby urodze ń żywych o około 80-100 osób (w latach 2008 i 2012). Jak wynika z prognoz GUS, w dalszym ci ągu będzie nast ępował spadek umieralno ści i systematyczny wzrost przeci ętnej długo ści trwania życia do poziomu ok. 77,6 lat dla m ęż czyzn oraz do 83,3 lat dla kobiet w 2030 roku. Długookresowa prognoza liczby ludno ści dla Polski do 2035 r. zakłada jej systematyczny spadek (na podstawie GUS). Natomiast prognoza dla powiatu wejherowskiego oraz województwa pomorskiego przewiduje wzrost liczby ludno ści, przy czym dla powiatu warto ść ta ma wzrasta ć a ż do 2035 roku (na podstawie GUS) 33 . Tendencja wzrostowa liczby ludno ści, a tak że zapotrzebowanie zgłoszone przez władze gminy powoduj ą potrzeb ę wyznaczenia nowych terenów na cele rozwoju funkcji mieszkaniowej, usługowej i produkcyjno-składowej. Poza finansowaniem gospodarki mieszkaniowej ze środków z najmu i ze środków pochodz ących z bud żetu miasta istniej ą równie ż mo żliwo ści wykorzystywania funduszy zewn ętrznych, w tym Funduszu Dopłat Banku Gospodarstwa Krajowego. Rumia posiada mo żliwo ści pozyskania środków finansowania wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a tak że infrastruktury społecznej, słu żą cych realizacji zada ń własnych gminy . Wizj ę zrównowa żonego rozwoju miasta, okre ślaj ącą podstawowe jego potrzeby, sformułowano w Strategii Rozwoju Miasta Rumi omówionej w pkt. 2 niniejszego rozdziału. Bilans terenów przewidzianych pod zabudow ę: 1) maksymalne zapotrzebowanie na now ą zabudow ę: a) zabudowa mieszkaniowa: ok. 640 000 m² powierzchni użytkowej, b) zabudowa usługowa: ok. 360 000 m² powierzchni u żytkowej, c) zabudowa produkcyjno-składowa: ok 190 000 m² powierzchni u żytkowej; 2) szacunek chłonno ści obszarów o w pełni wykształconej zwartej strukturze funkcjonalno-przestrzennej: a) zabudowa mieszkaniowa: ok. 200 000 m² powierzchni użytkowej, b) zabudowa usługowa: ok. 70 000 m² powierzchni u żytkowej, c) zabudowa produkcyjno-składowa: ok. 40 000 m² powierzchni u żytkowej; 3) szacunek chłonno ści obszarów przeznaczonych w planach miejscowych pod zabudow ę, innych ni ż wymienione w pkt 2: a) zabudowa mieszkaniowa: ok. 370 000 m² powierzchni użytkowej, b) zabudowa usługowa: ok. 190 000 m² powierzchni u żytkowej, c) zabudowa produkcyjno-składowa: ok. 140 000 m² powierzchni u żytkowej;

33 Źródło: projekt Strategii Rozwoju Miasta Rumi do 2030 r.

82 4) porównanie zapotrzebowania na now ą zabudow ę z chłonno ści ą terenów okre ślon ą w pkt 2 i 3: a) zabudowa mieszkaniowa: 640 000 – 570 000 = 70 000 m² powierzchni użytkowej, b) zabudowa usługowa: 360 000 – 260 000 = 100 000 m² powierzchni u żytkowej, c) zabudowa produkcyjno-składowa: 190 000 – 180 000 = 10 000 m² powierzchni użytkowej; 5) mo żliwo ści finansowania przez gmin ę wykonania sieci komunikacyjnych i infrastruktury technicznej oraz społecznej, słu żą cych realizacji zada ń własnych gminy: poza finansowaniem gospodarki mieszkaniowej ze środków z najmu i ze środków pochodz ących z bud żetu miasta istniej ą równie ż mo żliwo ści wykorzystywania funduszy zewn ętrznych, w tym Funduszu Dopłat Banku Gospodarstwa Krajowego. Rumia posiada mo żliwo ści pozyskania środków finansowania wykonania sieci komunikacyjnej i infrastruktury technicznej, a tak że infrastruktury społecznej, słu żą cych realizacji zada ń własnych gminy. Potrzeby miasta Rumi w zakresie rozwoju jego głównych funkcji okre ślone zostały w postaci programu najważniejszych działa ń inwestycyjnych, patrz rozdz. III, pkt 15. Niezale żnie od powy ższego zwraca si ę uwag ę na nast ępuj ące okoliczno ści: − w celu podniesienia jako ści życia w mie ście nale ży stworzy ć bardziej urozmaicony program rekreacyjno-wypoczynkowy towarzysz ący mieszkalnictwu zarówno z zakresu rekreacji codziennej, jak i weekendowej; − wprowadzona w ostatnich latach zabudowa, zwłaszcza wielorodzinna, spowodowała w wielu przypadkach wra żenie chaosu; przeciwdziałanie temu zjawisku wymaga wyznaczenia stref lokalizacji okre ślonych typów zabudowy mieszkaniowej; − bezpo średnie s ąsiedztwo Gdyni i dobry stan komunikacji zbiorowej (SKM) zapewnia mieszka ńcom dost ęp do wszelkich usług ponadlokalnych: np. szkół wy ższych i szpitali; usługi handlu na poziomie lokalnym zapewniaj ą dostateczn ą obsług ę mieszka ńcom, tym bardziej, że w ostatnich latach powstały wielkopowierzchniowe obiekty handlowe jak np. hipermarket Auchan, centrum handlowe „Galeria Rumia”; − w Rumi działa wystarczaj ąca liczba szkół, a perspektywy demograficzne nie wskazuj ą na konieczno ść rozbudowywania sektora o światowego, jednak istniej ące placówki wymagaj ą remontów i rozbudowy w kierunku rozszerzenia oferty edukacyjnej; − istotn ą potrzeb ą jest opracowanie i wdro żenie kompleksowego programu poprawy komunikacji w mie ście; niezb ędna jest realizacja planowanej trasy OPAT; brak alternatywy dla drogi krajowej nr 6 stanowi ć mo że barier ę rozwojow ą i znacz ącą uci ąż liwo ść , zwłaszcza dla mieszka ńców; w zakresie komunikacji niezb ędne s ą te ż nowe bezkolizyjne przej ścia i przejazdy przez tory kolejowe oraz działania w skali mikro np. utwardzenie dróg lokalnych i dojazdowych; − w zakresie wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą konieczne jest wybudowanie sieci wodoci ągowej i kanalizacyjnej zwłaszcza w dzielnicy Szmelta i doprowadzenie sieci do terenów rozwojowych.

13. UWARUNKOWANIA WYNIKAJ ĄCE ZE STANU PRAWNEGO GRUNTÓW

Stan prawny gruntów okre śla struktura własno ści. Ogólna powierzchnia miasta Rumi wynosi 3 009 ha.

83 Poni ższy rysunek przedstawia orientacyjnie stan własno ści gruntów na terenie miasta. Kolor jasnoniebieski oznacza grunty gminne, żółty grunty gminne w u żytkowaniu wieczystym, ciemnoniebieski grunty Skarbu Pa ństwa. Kolor biały to własno ść prywatna. Linie koloru czerwonego przedstawiaj ą budynki i budowle.

27. Rumia - pogl ądowa mapa struktury własno ści 34 Gospodarka gruntami jest uzale żniona od stanu prawnego, który decyduje o sprawnym obrocie nieruchomo ściami. Powszechnie obowi ązuj ące regulacje prawne sprzyjaj ą rozwojowi rynku nieruchomo ści, jednak mog ą istnie ć lokalne ograniczenia. Elementy ograniczaj ące rozwój rynku nieruchomo ści to nieuporz ądkowany stan prawny wielu działek budowlanych. Istotnym, pozytywnym uwarunkowaniem jest zasób gruntów gminnych, które w zale żno ści od potrzeb mog ą by ć przeznaczone pod zainwestowanie lub by ć przedmiotem

34 Wg materiałów UM w Rumi - Mapa sporz ądzona na podstawie zapisów Ewidencji Gruntów i Budynków prowadzonej przez Starostwo Wejherowskie, 2013-05-17

84 zamiany. Minusem jest rozbicie przestrzenne tych gruntów. W Rumi grunty gminne są rozproszone, jest ich niewiele.

Tabela 11. Własno ści gruntów z rozró żnieniem typów własno ści 35

Wła ściciel Powierzchnia w ha Grunty ogółem 3009 Skarbu Pa ństwa 1457 Gminne 439 osób fizycznych 1021 Spółdzielni 41

z tego Ko ściołów i zwi ązków wyznaniowych 20 Powiatów 3 spółek prawa handlowego 28

Tabela 12. Szczegółowa struktura własno ści gruntów z rozró żnieniem poszczególnych typów własno ści 36

Wyszczególnienie gruntów wchodz ących w skład grupy Powierzchnia lub podgrupy rejestrowej w ha Grunty w zarz ądzie Pa ństwowego Gospodarstwa Le śnego Lasy Pa ństwowe 1330 Grunty w trwałym zarz ądzie pa ństwowych jednostek organizacyjnych z wył ączeniem gruntów 18 PGL Grunty wchodz ące w zarz ąd zasobu nieruchomo ści Skarbu Pa ństwa (z wył ączeniem 75 przekazanych w trwały zarz ąd) Grunty Skarbu Pa ństwa przekazane do zagospodarowania Wojskowej Agencji Mieszkaniowej 2 Grunty Skarbu Pa ństwa w u żytkowaniu wieczystym osób fizycznych 1 Grunty Skarbu Pa ństwa w u żytkowaniu wieczystym pa ństwowych osób prawnych 10 Grunty Skarbu Pa ństwa w u żytkowaniu wieczystym pozostałych osób 5 Grunty Skarbu Pa ństwa, przedsi ębiorstw pa ństwowych i innych pa ństwowych osób prawnych 5 Grunty wchodz ące w skład gminnego zasobu nieruchomo ści z wyj ątkiem przekazanych w trwały 290 zarz ąd Grunty gmin i ich zwi ązków w u żytkowaniu wieczystym osób fizycznych 19 Grunty gmin i ich zwi ązków w u żytkowaniu wieczystym osób prawnych 2 Grunty gmin i ich zwi ązków w użytkowaniu wieczystym spółdzielni mieszkaniowych 48 Grunty gmin i ich zwi ązków w u żytkowaniu wieczystym pozostałych osób 57 Grunty, które s ą własno ści ą gminnych osób prawnych i grunt, których wła ściciele s ą nieznani 4 Grunty osób fizycznych wchodz ące w skład gospodarstw rolnych 370 Grunty osób fizycznych nie wchodz ące w skład gospodarstw rolnych 653 Grunty spółdzielni mieszkaniowych 41 Grunty ko ściołów i zwi ązków wyznaniowych 20 Grunty wchodz ące w skład powiatowego zasobu nieruchomo ści 1 Grunty powiatów, które s ą przekazane w trwały zarz ąd 1 Grunty spółek prawa handlowego 28 Pozostałe grunty nie wymienione 29

Grunty gminne poło żone s ą: - po południowej stronie ul. Kosynierów w rejonie ul. Żwirki i Wigury (na obszarze obj ętym mpzp „Biała Rzeka” – teren przeznaczony pod lokalizacj ę usług sportu i rekreacji, zieleni urz ądzonej i lokalizacji usług publicznych); - w północno – wschodniej cz ęś ci miasta, ponad terenami zainwestowanymi, w okolicy planowanej lokalizacji trasy OPAT, s ą to grunty rolne;

35 Wg planu rozwoju lokalnego Rumi na lata 2005 – 2013, Zał ącznik do Uchwały Nr XXXVII/388/2005 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 kwietnia 2005 r. Źródło: Opracowanie na podstawie danych statystycznych Głównego Urz ędu Geodezji i Kartografii w Warszawie 36 J.w.

85 - w dzielnicy Szmelta w rejonie ul. Św. Józefa na obszarze nieczynnych stawów karpiowych, aż do ul. Ł ąkowej.

Tereny niezabudowane, pozostaj ące w r ękach gminy stanowi ą znikomy procent powierzchni miasta. Wymagaj ą zatem szczególnej ostro żno ści w sposobie ich przeznaczenia i zagospodarowania. Powinny one słu żyć celom okre ślonym w Strategii Rozwoju Miasta Rumi.

14. UWARUNKOWANIA TRANSPORTOWE

14.1. Układ powi ąza ń zewn ętrznych Rumia jest cz ęś ci ą trójmiejskiego obszaru metropolitalnego, który z racji swego nadmorskiego poło żenia i posiadanej infrastruktury portowej (morskiej i lotniskowej) stanowi wa żny węzeł w systemie transportowym kraju. Z obszarem tym powi ązana jest infrastruktura transportowa sieci kompleksowej TEN-T oraz regionalnego korytarza północnego. Bezpo średnio, w obszarze Rumi znajduje si ę droga krajowa nr 6 (Goleniów – Gdynia – Łęgowo) przebiegaj ąca ulicami Sobieskiego i Grunwaldzk ą oraz linia kolejowa 202 Gda ńsk – Stargard Szczeci ński. W powi ązaniach z s ąsiednimi gminami wa żną rol ę spełnia droga wojewódzka nr 100 (ulice Starowiejska i I Dywizji Wojska Polskiego). W powi ązaniach z s ąsiednimi gminami istotne znaczenie maj ą drogi powiatowe, których przebieg ulicami Rumi przedstawiono w tabeli 13. Rumia nie posiada własnego transportu miejskiego, obsługiwana jest przez Zarz ąd Komunikacji Miejskiej w Gdyni oraz zamiejskie linie autobusowe z głównym przystankiem przy dworcu PKP Rumia. Du żą rol ę w powi ązaniach z Trójmiastem odgrywa Szybka Kolej Miejska z przystankami osobowymi Rumia i Rumia Janowo.

Tabela 13. Wykaz dróg powiatowych w Rumi

Nr Ulica 1403G ul. Sabata, ul. Kamienna 1469G ul. D ąbrowskiego /od granicy m. Gdyni do ul. Starowiejskiej/ 1470G ul. Gda ńska /od ul. D ębogórskiej do ul. Pomorskiej/ 1471G ul. Pomorska 1472G ul. D ębogórska 1476G ul. Cegielniana - Towarowa

14.2. Wewn ętrzny układ uliczny miasta Podstawowy układ uliczny miasta tworz ą: − ulice główne: o Sobieskiego GP2/2; o Grunwaldzka GP2/2; − ulice zbiorcze:

86 o Starowiejska Z1/2; o Dąbrowskiego Z1/2; o Gda ńska Z1/2; o Pomorska Z1/2; o Dębogórska Z1/2; o Kosynierów Z1/2; o Ceynowy Z1/2 (cz ęść ); o Żwirki i Wigury Z1/2 (cz ęść ); o I Dywizji Wojska Polskiego Z1/2; o Sabata Z1/2; o Kamienna Z1/2. Łączna długo ść ulic w Rumi wynosi około 144 km. Pomimo przeprowadzenia w ostatnich latach modernizacji wielu ulic, nadal cz ęsto wyst ępuj ącymi mankamentami pozostaj ą: − niedostosowanie parametrów technicznych istniej ących ulic do warunków okre ślonych dla klas dróg publicznych, w szczególno ści dotyczy to ulic Sobieskiego i Grunwaldzkiej których parametry daleko odbiegaj ą od wymaga ń wła ściwych dla drogi głównej o ruchu przyspieszonym (GP); − niedostosowanie geometrii skrzy żowa ń (brak kanalizacji ruchu) i organizacji ruchu na skrzy żowaniach, gdzie znacznie wzrósł poziom nat ęż enia ruchu; − mała skala stosowania urz ądze ń segregacji ruchu (np. zatoki parkingowe, zatoki autobusowe) i uspokajania ruchu; − zły stan nawierzchni utwardzonej na wielu wewn ątrzosiedlowych ulicach lokalnych oraz brak nawierzchni twardych na około 55 km ulic. Obecny układ uliczny i cechy poszczególnych jego elementów nie stwarzaj ą odpowiednich warunków dla skutecznej redukcji uci ąż liwo ści ruchu tranzytowego i ci ęż arowego oraz wypadków drogowych. Bariera przestrzenna, jak ą jest linia kolejowa utrudnia przemieszczanie si ę pieszo i rowerem pomi ędzy miejscami zamieszkania i pracy, skłania do cz ęstego, nielegalnego przekraczania linii kolejowej na „dzikich przej ściach”. Analiza nat ęż eń ruchu wskazuje, że: − ulice D ąbrowskiego na odcinku od granicy miasta do Starowiejskiej i ci ąg Pomorska- Gda ńska, D ębogórska, Starowiejska, I Dywizji Wojska Polskiego s ą obci ąż one ruchem o nat ęż eniu ponad 20 tys. pojazdów na dob ę; − poranny szczyt ruchu dotyczy ruchu wyjazdowego z Rumi w kierunku Gdyni, popołudniowy szczyt ruchu dotyczy ruchu przyjazdowego z kierunku Gdyni; najwyra źniej te okresy szczytowe zaznaczaj ą si ę na ul. Pomorskiej i ul. D ąbrowskiego na granicy z Gdyni ą; − na ul. D ąbrowskiego i Starowiejskiej utrzymuje si ę stały wysoki poziom ruchu przez cały dzie ń; − najwi ększe sumaryczne nat ęż enia ruchu wyst ępuj ą na skrzy żowaniach znajduj ących si ę w ci ągu drogi krajowej nr 6, na tych skrzy żowaniach wyst ępuje tak że najwi ększa liczba samochodów ci ęż arowych; − najwi ększy udział samochodów ci ęż arowych (w stosunku do ogólnej liczby samochodów na skrzy żowaniu) wyst ępuje na skrzy żowaniach w ci ągu ul. D ębogórskiej i ul. Starowiejskiej.

14.3. Transport zbiorowy Rumia obsługiwana jest przez: − linie pospieszne:

87 o linia J – ul. Partyzantów - Szpital Wejherowo; o linia R – Dworzec PKP - Kacze Buki Gdynia; o linia M – Rumia Dworzec PKP - Rewa; − linie zwykłe: o linia 85 – ul. Partyzantów - Szmelta; o linia 86 – cmentarz - Towarowa - Dworzec PKP - Dębogórze Wybudowanie; o linia 87 – Centrum Handlowe - Janowo - Centrum Handlowe; o linia 88 – Dworzec PKP - Łęż yce Głodówko; o linia 173 – Plac Kaszubski Gdynia - Kazimierz - I Dywizji WP - Dębogórska - Derdowskiego - Wybickiego - Starowiejska - Dworzec PKP - Sobieskiego - Dworzec Gdynia Chylonia; o linia 288 – Dworzec PKP - Sobieskiego - Górnicza - Cmentarz Komunalny - Sabata - Batorego - Św. Józefa - Kamienna - Łęż yce - Kartuska, Dworzec Gdynia Chylonia; o linia 383 sezonowa (okres letni) – Cmentarz Komunalny - Partyzantów - Cmentarz Komunalny; − lini ę nocn ą: o N30 – Dworzec PKP - Dąbrowskiego - Gda ńska - Pomorska - Hutnicza - Estakada Kwiatkowskiego - Morska - Kacze Buki.

14.4. Trasy rowerowe Sie ć dróg rowerowych tworz ą trasy wzdłu ż ulic: − Dąbrowskiego (od ul. Starowiejskiej do granicy z Gdyni ą); − Starowiejska (od dworca PKP do ronda Jana Pawła II); − Żwirki i Wigury (od ul. D ąbrowskiego do ul. Kosynierów); − Kosynierów (od ul. Zapolskiej do ronda Jana Pawła II i od ul. Jeziornej do ul. Dolnej); − Dębogórska (od ronda Jana Pawła II do ul. Gda ńskiej); − Gda ńska (od ul. D ąbrowskiego do ul. Katowickiej); − I Dywizji Wojska Polskiego (od ronda Jana Pawła II do ul. Przyrzecznej); − Cz ęstochowska; − Piłsudskiego (od ul. D ąbrowskiego do ul. Targowej); − Towarowa; − Cegielniana; − Gdy ńska; − Ró żana (od ul. Kosynierów do Partyzantów); − Partyzantów (od ul. I Dywizji WP do ul. Torfowej); − Łąkowa (od ul. Kamiennej do osiedla Sosny); − wzdłu ż Zagórskiej Strugi. Łączna długo ść tych tras wynosi około 18 km.

88

28. Rumia - istniej ący układ uliczny

89 14.5. Uwarunkowania wynikaj ące z dotychczasowych opracowa ń lokalnych i ponadlokalnych W Strategii Rozwoju Rumi przyj ęto, że dla tworzenia warunków sprawnego funkcjonowania miasta niezb ędny jest sprawny i przyjazny system transportowy (Priorytet 2, cel 2.1), a podstawowymi kierunkami działa ń powinny by ć: − uzupełnienie układu podstawowego we współpracy z pozalokalnymi zarz ądami dróg, w tym budowa poł ącze ń równoległych dla głównego ci ągu ulicznego ; − budow ę lokalnego poł ączenia drogowego wzdłu ż wschodniej granicy miasta (od ul. I Dywizji WP do D ębogórza); − budowa lub modernizacja ulic gminnych, przy priorytetowym traktowaniu oczekiwa ń społecznych w zakresie budowy infrastruktury drogowej; − zmniejszenie udziału transportu indywidualnego w podró żach, usprawnianie transportu autobusowego, wprowadzenie transportu trolejbusowego; − stworzenie stref ruchu uspokojonego (w osiedlach mieszkaniowych); − kształtowanie układu ulic i skrzyżowań ,,wymuszaj ącego” bezpieczne zachowania uczestników ruchu; − lobbowanie i partnerstwo w działaniach na rzecz przyspieszenia budowy obwodnicy; − zminimalizowanie efektu bariery przestrzennej poprzez dodatkowe poł ączenie przez tory kolejowe; − poprawa bezpiecze ństwa i zmniejszenie uci ąż liwo ści trasy drogi nr 6 i pozostałych tras ulicznych poprzez usprawnienia sterowania ruchem, nadzór nad ruchem drogowym, budow ę azyli dla pieszych i pasów skr ętu w lewo itp.; − budowa sieci dróg rowerowych wzdłu ż wszystkich wa żniejszych ulic miejskich oraz w kierunku s ąsiednich gmin i terenów rekreacyjnych w otoczeniu miasta. Z punktu widzenia regionalnych, ogólnych uwarunkowań rozwoju sieci transportowej Rumi nale ży wskaza ć na niektóre zasady polityki przestrzennej w zakresie rozwoju infrastruktury transportowej uj ęte w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego, a mianowicie 37 : − rozwój infrastruktury transportu powinien skutecznie podnosi ć konkurencyjno ść transportu zbiorowego i zaspokaja ć potrzeby transportowe ludno ści niezmotoryzowanej, zwłaszcza w podró żach do miejsc pracy, obiektów edukacji i usług medycznych; − tworzenie warunków dla pełnej integracji transportu w punktach w ęzłowych sieci transportowej, głównie w portach morskich i lotniczych oraz w rejonie stacji kolejowych; − planowanie rozwoju transportu w miastach powinno odbywa ć si ę zgodnie z zasadami zrównowa żonego rozwoju przyj ętymi w metodyce SUTP 38 (Sustainable Urban Transport Plan ); − analiza racjonalno ści lokalizacji obszarów rozwojowych z punktu widzenia wywoływania nowych potrzeb transportowych, kosztów realizacji tych potrzeb jak i negatywnego oddziaływania na środowisko w studiach i planach zagospodarowania przestrzennego; − rozwój regionalnego transportu autobusowego w relacjach zamiejskich, powinien

37 Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego uchwalony Uchwał ą Nr 1004/XXXIX/2009 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 26 pa ździernika 2009 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. z 2009 r.Nr 172, poz. 3361) 38 Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego dotycz ący strategii tematycznej w sprawie środowiska miejskiego z dnia 11.1.2006, COM(2005) 718 wersja ostateczna

90 słu żyć uzyskiwaniu przede wszystkim bezpo średnim powi ązaniom z obszarem metropolitalnym (linie pospieszne tam, gdzie wyst ępuje brak lub niedobór powi ąza ń kolejowych), bezpo średnich powi ąza ń lokalnych i wzmocnienia funkcji dowozowej do linii kolejowych; − transportowe w ęzły integracyjne winny si ę rozwija ć jako bieguny rozwojowe miast i spełnia ć podstawowe standardy w zakresie urz ądze ń technicznych, wygody dokonywania przesiadek, informacji pasa żerskiej, bezpiecze ństwa, czysto ści i programu uzupełniaj ącego; − w celu poprawy bezpiecze ństwa ruchu drogowego rozbudowa/przebudowa sieci drogowej/ulicznej powinna odbywa ć si ę z zachowaniem zasady hierarchizacji sieci i standardów wymuszaj ących u żytkowanie drogi zgodnie z jej przeznaczeniem, regulacji i kontroli dost ępno ści do dróg z zachowaniem wymaga ń okre ślonych odpowiednimi warunkami technicznymi; − trasy przewozu materiałów niebezpiecznych powinny by ć wyznaczane przez obszary o mo żliwie minimalnym zagro żeniu skutkami katastrof transportowych. Szczegółowe, zewn ętrzne uwarunkowania planistyczno-projektowe w zakresie transportu wynikają przede wszystkim z planowanego przebiegu przez obszar Rumi Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej (OPAT). Zaistnienie tej drogi jako fragmentu sieci ulicznej Rumi b ędzie miało istotny wpływ na funkcje i wymagania techniczne innych ulic, zmian ę tras ruchu tranzytowego, w tym ci ęż arowego, a w konsekwencji redukcj ę uci ąż liwo ści tego ruchu na ulicach lokalnych.

14.6. Prognoza ruchu Z prognoz wynika, że na obecnym ci ągu drogi krajowej nr 6 i na planowanym odcinku Obwodnicy Północnej Aglomeracji Ttrójmiejskiej należy si ę spodziewa ć w roku 2020 nat ęż eń dobowych w zakresie 20-24 tys. pojazdów, na pozostałych odcinkach układu podstawowego 5-7 tys. pojazdów (rys. 29).

29. Prognoza nat ęż enia dobowego w roku 2020 (z uwzgl ędnieniem OPAT)

91 15. UWARUNKOWANIA IN ŻYNIERYJNE

15.1. Uwarunkowania wynikaj ące z „Planu zagospodarowania przestrzennego województwa Pomorskiego” Obowi ązuj ące przepisy prawa 39 przewiduj ą, że studium musi by ć zgodne z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa. Poni żej przytacza si ę w formie wyci ągu, ustalenia Planu zagospodarowania przestrzennego województwa Pomorskiego w zakresie infrastruktury, wymagaj ące uwzgl ędnienia w Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi.

15.1.1. Zadania polityki przestrzennej − zapewnienie dost ępu mieszka ńców województwa do wody pitnej o jako ści zgodnej z obowi ązuj ącymi normami z uwzgl ędnieniem racjonalizacji wykorzystania zasobów wód podziemnych; − zmniejszenie ładunku zanieczyszcze ń odprowadzanych do wód i gruntu przez planowan ą i realizowan ą kompleksowo w zlewniach, zwłaszcza na obszarach cennych przyrodniczo i wa żnych dla turystyki, oraz w zlewniach rzek stanowi ących źródło wody pitnej, rozbudow ę i budow ę sieci kanalizacji sanitarnej i urz ądze ń do unieszkodliwiania ścieków, zapewniaj ącą popraw ę dost ępności dla mieszka ńców szczególnie obszarów wiejskich; − poprawa bezpiecze ństwa energetycznego, poprawa efektywno ści energetycznej, sprawno ści technicznej i efektywno ści ekonomicznej funkcjonowania systemu oraz stworzenie mo żliwo ści odbioru energii wytwarzanej w planowanych źródłach, zmniejszenie emisji zanieczyszcze ń do atmosfery, w tym CO 2, zwi ększenie udziału energii odnawialnych w ogólnym zu życiu energii oraz poszanowanie i racjonalizacja zu życia energii.

15.1.2. Ochrona przed powodzi ą i regulacja stosunków wodnych - kierunki zagospodarowania przestrzennego W gminnych dokumentach planistycznych nale ży: − wskaza ć sposoby ograniczania ilo ści wód opadowych i roztopowych odprowadzanych do odbiorników (wody niewymagaj ące oczyszczania nale ży w mo żliwie najwy ższym stopniu doprowadza ć do wsi ąkania w grunt, a wody z dachów wtórnie wykorzystywać); zorganizowane odprowadzanie wód opadowych do cieków i zbiorników nale ży stosowa ć tylko w przypadkach absolutnie koniecznych z uwzgl ędnieniem opó źnienia i spowalniania ich odpływu oraz oczyszczania; − okre śli ć wskazania i nakazy dotycz ące parametrów technicznych warunków u żytkowania obiektów istniej ących lub planowanych na obszarach potencjalnego zagro żenia powodzi ą; − ustali ć rozwi ązania przeciwdziałaj ące nadmiernemu uszczelnianiu terenów urbanizowanych.

39 Ustawa z dnia 27.03.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz. 199 z pó źn. zm.)

92 15.1.3. Zaopatrzenie w wod ę - zasady zagospodarowania przestrzennego W pierwszej kolejno ści realizowane powinny by ć projekty obejmuj ące: − kompleksowe modernizacje wodoci ągów zwi ązane z racjonalizacj ą wykorzystywania zasobów wód podziemnych i dostosowaniem jako ści produkowanej wody do obowi ązuj ących norm; − rozszerzanie zasi ęgu obsługi wodoci ągów zmierzaj ącego do uzyskania przyj ętego w „Planie…” standardu – 100 % korzystaj ących, w ścisłym powi ązaniu z równoczesn ą budow ą kanalizacji.

15.1.4. Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków - zasady zagospodarowania przestrzennego W gminach miejskich z wył ączeniem rolniczej przestrzeni produkcyjnej – 100% mieszka ńców; w gminach wiejskich oraz w rolniczej przestrzeni produkcyjnej zlokalizowanej w granicach miast – 75% mieszka ńców powinno mie ć dost ęp do zbiorczej kanalizacji zako ńczonej oczyszczalni ą ścieków; dla pozostałych przypadków proponuje si ę stosowanie przydomowych oczyszczalni ścieków.

15.2. Gospodarka wodno - ściekowa W zakresie gospodarki wodno – ściekowej na terenie Rumi funkcjonuj ą cztery systemy: − zaopatrzenia w wod ę; − odprowadzania ścieków sanitarnych; − zorganizowanego odprowadzania wód opadowych; − regulacji stosunków wodnych.

15.2.1. Zaopatrzenie w wod ę Z wodoci ągów funkcjonuj ących w systemie zaopatrzenia w wod ę korzysta ok. 96% mieszka ńców miasta, średnie zapotrzebowanie na wod ę wynosi ok. 4700 m3/d, w tym w gospodarstwach domowych ok. 3960 m 3/d. Średnie zu życie wody przez jednego mieszka ńca wynosi ok. 106 dm3/d, a w gospodarstwach domowych ok. 96 dm 3/d i utrzymuje si ę na tym poziomie przez ostatnich dziesi ęć lat, długo ść sieci wodoci ągowej wynosi ok. 204 km.40 Układ zaopatrzenia miasta Rumi w wod ę jest integraln ą cz ęś ci ą Gdy ńskiego Systemu Wodoci ągowego. Źródła wody dla potrzeb miasta stanowi ą uj ęcia wód podziemnych tego systemu: UW Reda poło żone na terenie miasta Reda oraz UW Rumia le żące w cz ęś ci na terenie miasta Rumia. Dla UW Reda ustanowiona została strefa ochronna 41 wchodz ąca niewielkim fragmentem na teren Rumi. Dla UW Rumia ustanowiona strefa ochronna 42 wchodzi cz ęś ciowo na teren Gdyni. Woda ujmowana w UW Reda przesyłana jest do Gdyni (zbiornik i pompownia P – 1) magistral ą Ø 800. Przecina ona Rumi ę z zachodu na wschód i zasila odgał ęziaj ące si ę od niej magistrale Ø 200. Ze zbiornika i pompowni P – 1 wyprowadzona jest magistrala Ø 250 zasilaj ąca południowo – zachodnie fragmenty Rumi. Od magistrali Ø 800 odgał ęzia si ę magistrala Ø 300 zasilaj ąca Red ę.

40 Wg Banku Danych Lokalnych GUS za 2012 r. (brak danych z 2013 r.) 41 Rozporz ądzenie Dyrektora RZGW w Gda ńsku z dnia 20.02 2013 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dnia 21.02.2013 r., poz. 1047) 42 Rozporz ądzenie dyrektora RZGW w Gda ńsku z dnia 18.03.2015 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego z dnia 24.04.2015 r., poz. 1441)

93 UW Rumia zaopatruje miasto za pomoc ą magistrali Ø 200 wł ączonej do układu wodoci ągowego Rumi. Do odbiorców ko ńcowych woda doprowadzana jest rozległ ą sieci ą rozdzielcz ą wyprowadzon ą z magistral - w ok. 97% o średnicach Ø 100 mm. Trzy niewielkie fragmenty miasta zasilane s ą za pomoc ą stacji pompowo – hydroforowych. W zakresie zaopatrzenia w wod ę nie ma istotnych problemów warunkuj ących dalszy rozwój miasta. Istniej ące uj ęcia wody maj ą znaczne rezerwy wody. Sie ć magistralna jest dobrze rozbudowana i umo żliwia rozwój systemu wodoci ągowego w kierunku obsługi terenów rozwojowych. Sie ć wodoci ągowa jest przez u żytkownika systematycznie modernizowana. Układ magistral i zasi ęg obsługi systemu zaopatrzenia w wod ę pokazano na rysunku nr 35 „Zaopatrzenie w wod ę”.

15.2.2. Odprowadzanie ścieków sanitarnych Z kanalizacji sanitarnej w systemie odprowadzania ścieków korzysta ok. 90% mieszka ńców miasta, a długo ść sieci kanalizacji sanitarnej wynosi ok. 149 km. 43 System odprowadzania ścieków Rumi stanowi element Gdy ńskiego Systemu Kanalizacyjnego. Ścieki systemem grawitacyjno – pompowym odprowadzane s ą do biegn ącego przez środek miasta kolektora „Wejherowo – Reda – Rumia” (WRR) o średnicach Ø 1000/1200. Kolektor ten zbiera ścieki z trzech miast: Wejherowo - Reda – Rumia oraz z cz ęś ci gmin Puck i Wejherowo i odprowadza je na oczyszczalni ę „D ębogórze” zlokalizowan ą w s ąsiedztwie wschodniej granicy miasta Rumi. Kolektor WRR został poddany gruntownej modernizacji i przywrócony do projektowanej przepustowo ści. Na terenie miast funkcjonuj ą dwie przepompownie ścieków o charakterze ponadlokalnym: „Kosynierów” i „Ró żana”. Przepompownia „Kosynierów” przetłacza ścieki z fragmentu Rumi oraz z Redy do przepompowni „Ró żana” przesyłaj ącej ścieki do kolektora WRR. Z uwagi na układ wysoko ściowy Rumi oraz rz ędne dna kolektora WRR, ścieki do niego odprowadzane s ą w nast ępuj ący sposób: − z cz ęś ci miasta poło żonej po południowej stronie kolektora – grawitacyjnie; − za pomoc ą przepompowni sieciowych: „Biała Rzeka”, „Gierosa”, „Sobieskiego”, „Rajska” i ponadlokalnej „Janowo”, tłocz ących ścieki bezpo średnio do WRR; − z cz ęś ci miasta poło żonej po północnej stronie kolektora - za pomoc ą przepompowni „Ró żana”, do której ścieki dopływaj ą: o grawitacyjnie; o tłocznie z przepompowni „Kosynierów”; o tłocznie z przepompowni sieciowych: „S ędzickiego” i „Plac Kaszubski”. Obszar miasta Rumia obj ęty jest zasi ęgiem aglomeracji ściekowej „Gdynia”, której granice zostały okre ślone w uchwale nr 842/XXXVIII/14 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 31.03.2014 r. Użytkownik ocenia stan techniczny istniej ącej kanalizacji jako dobry. W miar ę wyst ępuj ących potrzeb jest ona rozbudowywana i modernizowana. Ocenia si ę, że nie ma problemów warunkuj ących rozwój miasta w zakresie odprowadzenia ścieków sanitarnych. Kolektor WRR po zrealizowaniu prac renowacyjnych posiada znaczne rezerwy przepustowo ści. Istniej ąca oczyszczalnia „D ębogórze”, przepompownie ścieków, główne kolektory grawitacyjne i ruroci ągi tłoczne na terenie miasta maj ą rezerwy przepustowo ści.

43 J.w.

94 Układ kolektorów ściekowych i wa żniejszych kanałów bocznych, orientacyjne lokalizacje przepompowni oraz zasi ęg obsługi systemu pokazano na rysunku nr 36 „Odprowadzanie ścieków”.

15.2.3. Odprowadzanie wód opadowych, regulacja stosunków wodnych Odbiornikami wód opadowych i roztopowych na terenie Rumi s ą: Zagórska Struga i Konitop Leniwy oraz rowy i kanały w zlewniach tych cieków. Wody opadowe odprowadzane s ą sieci ą kanałów bocznych i kolektorów deszczowych. Oczyszczanie wód opadowych nast ępuje w czternastu separatorach zanieczyszcze ń i dwóch piaskownikach. Lokalizacje kolektorów oraz orientacyjne usytuowanie separatorów i piaskowników, a tak że obszar miasta nie obj ęty zorganizowanym odprowadzaniem wód opadowych przedstawiono na rysunku nr 37 „Odprowadzanie wód opadowych”. Zasadniczym elementem hydrograficznym na obszarze miasta Rumia jest rzeka Zagórska Struga. Ciek ten o całkowitej długo ści 27 km, przepływa przez miasto na odcinku ok. 8 km. Stanowi on zasadnicz ą o ś dla istniej ącej zabudowy osadniczej miasta. Zlewnia Zagórskiej Strugi (po dodatkowym uwzgl ędnieniu odpływu powierzchniowego sieci ą kanałów melioracyjnych) obejmuje te ż zdecydowan ą wi ększo ść powierzchni miasta. Jedynie niewielkie fragmenty w północnej cz ęś ci Rumi nale żą do zlewni Redy, a w cz ęś ci wschodniej do zlewni Cisy. Dolny odcinek przebiega przez dno pradoliny Kaszubskiej. Wyró żnia si ę on gęst ą sieci ą sztucznych kanałów melioracyjnych odprowadzaj ących wody z podmokłych terenów do Zagórskiej Strugi - w północnej cz ęś ci miasta, Redy - w cz ęś ci północno - zachodniej i Cisy - w cz ęś ci wschodniej. Długo ść tych kanałów wynosi ok. 65 km. W roku 1992 zmieniono bieg Zagórskiej Strugi kieruj ąc jej wody do Kanału Leniwego i Łyski. Jej pierwotnym korytem, uchodz ącym w pobli żu miejscowo ści Mechelinki, odprowadzane s ą ścieki z oczyszczalni ścieków „D ębogórze”. Dla Zagórskiej Strugi nie zostały przez RZGW w Gda ńsku okre ślone obszary zagro żenia powodzi ą pomimo, że istnieje realne niebezpiecze ństwo ze strony tej rzeki. Stan techniczny Zagórskiej Strugi i Konitopu w obr ębie miasta jest zadowalaj ący. Stan pozostałych odbiorników wód opadowych - rowów melioracyjnych w wi ększo ści nie jest zadowalaj ący. Rowy s ą w znacznym stopniu zamulone i zaro śni ęte. Stan techniczny istniej ącej kanalizacji deszczowej jest trudny do zdefiniowania. Koniecznym wydaje si ę wykonanie monitoringu systemu. Sukcesywnie budowane s ą kanały deszczowe powi ązane z budow ą i modernizacj ą ulic. Omawiany system nie stwarza szczególnych barier w rozwoju miasta. Jednak z uwagi na ci ągły wzrost ilo ści wód opadowych odprowadzanych do kanalizacji deszczowej i dalej do istniej ących cieków i rowów melioracyjnych zwi ązanych z powi ększaniem si ę powierzchni utwardzonych, a tak że z wieloletnimi zaniedbaniami w tej bran ży konieczne s ą nast ępuj ące działania: − istniej ący system odprowadzania wód opadowych i roztopowych na terenie miasta wymaga sukcesywnej modernizacji i rozbudowy; − cieki b ędące odbiornikami wód opadowych wymagaj ą regulacji, pogł ębienia i oczyszczenia koryt, umocnienia i podwy ższenia brzegów; − istniej ące urz ądzenia techniczne, w tym główne przepusty i wyloty kanalizacji deszczowej w du żym stopniu wymagaj ą przebudowy; − budowa kolejnych urz ądze ń podczyszczaj ących wody opadowe; − okre ślenie sposobów ochrony miasta przed powodzi ą i podj ęcie stosownych działa ń.

95 15.3. Gospodarka energetyczna W zakresie gospodarki energetycznej funkcjonuj ą trzy systemy: − zaopatrzenia w gaz; − zaopatrzenia w ciepło; − zaopatrzenia w energie elektryczn ą.

15.3.1. Zaopatrzenie w gaz Obszar miasta Rumia zasilany jest w gaz ziemny wysokometanowy z krajowego systemu sieci gazowych, gazoci ągiem wysokiego ci śnienia (w/c) o średnicy DN400/300/200 i ci śnieniu nominalnym 6,3 MPa relacji Włocławek – Wybrze że. Od gazoci ągu wysokiego ci śnienia gaz ziemny doprowadzony jest do miasta od strony południowo – zachodniej (od miejscowo ści Ł ęż yce) gazoci ągiem średniego ci śnienia o średnicy DN 150. Zasila on tak że Red ę i poł ączony jest z sieci ą średniego ci śnienia w Gdyni. Z gazu korzysta ok. 78 % mieszka ńców miasta, a jego zu życie wynosi ok. 9202 tys. m3. Do ogrzewania zu żywa si ę ok. 8172 tys. m 3, co stanowi ok. 89% ogólnego zu życia. Długo ść sieci gazowych wynosi ok. 144 km 44 . Sie ć gazowa niskiego ci śnienia, z której zasilana jest zdecydowana wi ększo ść odbiorców, wyprowadzona jest z pi ęciu stacji redukcyjno – pomiarowych II o. Przez północny skraj miasta przebiega tranzytem gazoci ąg wysokiego ci śnienia relacji Wiczlino – Kosakowo doprowadzaj ący gaz do podziemnych zbiorników. Stan techniczny gazoci ągów i stacji redukcyjno – pomiarowych jest dobry. Stacje redukcyjno-pomiarowe II o posiadaj ą rezerwy przepustowo ści i mo żliwe jest podł ączanie nowych odbiorców w obszarach istniej ących sieci niskiego ci śnienia oraz rozbudowa tych sieci. W obszarach poza zasi ęgiem sieci niskiego ci śnienia mo żliwe jest podł ączanie odbiorców do sieci średniego ci śnienia (cz ęść miasta ju ż z tego korzysta), która równie ż posiada rezerwy przepustowo ści. Nie dotyczy to gazoci ągu DN 150 średniego ci śnienia na odcinku od ul. Szkolnej do Ceynowy (w kierunku Redy), którego przepustowo ść może warunkowa ć zwi ększone dostawy gazu. Schemat sieci gazowych średniego ci śnienia i orientacyjne lokalizacje stacji redukcyjno – pomiarowych II stopnia zilustrowano o na rysunku nr 38 „Energetyka”.

15.3.2. Zaopatrzenie w ciepło Zaspokojenie potrzeb odbiorców na terenie miasta odbywa si ę obecnie w oparciu o:

− miejski system ciepłowniczy (msc), który jest przedłu żeniem systemu gdy ńskiego, zasilanego z elektrociepłowni EC Gdynia opalanej w ęglem z udziałem biomasy; − kotłownie lokalne zlokalizowane w obiektach usługowych i zakładach produkcyjnych, opalane w ęglem, gazem ziemnym oraz olejem opałowym; − indywidualne źródła ciepła na paliwa stałe, ciekłe i gazowe. Zapotrzebowanie miasta na ciepło 45 ocenia si ę na ok. 1120 TJ, a udział w nim poszczególnych sposobów zaopatrzenia na: msc – 33%, kotłownie lokalne – 23%, źródła indywidualne – 44%.

44 Wg Banku Danych Lokalnych GUS za 2012 r. 45 „Aktualizacja zało żeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energi ę elektryczn ą i paliwa gazowe” 2011 r.

96 Struktura paliw w zapotrzebowaniu na ciepło: w ęgiel – 39%, msc – 33% gaz ziemny – 25%, olej opalowy, biomasa, gaz LPG – 3%. Odbiorcy energii cieplnej podł ączeni do msc s ą zaopatrywani w ciepło poprzez grupowe węzły cieplne (stacje wymienników), z których wyprowadzone s ą sieci niskoparametrowe. Nieliczna grupa odbiorców podł ączona jest do sieci wysokoparametrowej poprzez w ęzły indywidualne. Kotłownie lokalne zaopatruj ą w energi ę ciepln ą: budownictwo wielorodzinne, obiekty użyteczno ści publicznej oraz placówki handlowe i usługowe. S ą to źródła ciepła o mocy nie przekraczaj ącej 0,5 MW. Znaczna cz ęść kotłowni lokalnych wyposa żona jest w kotły gazowe i olejowe. Kotłownie lokalne w zakładach produkcyjnych opalane s ą w zdecydowanej wi ększo ści w ęglem, a ich moce wahaj ą si ę od 0,3 – 5,8 MW. Indywidualne źródła ciepła opalane s ą w 60% w ęglem, 31% gazem i 9% olejem opałowym, biomas ą i za pomoc ą energii elektrycznej 46 . Miejski system ciepłowniczy w Rumi zasilany jest z jednego źródła zlokalizowanego w Gdyni. W celu zapewnienia bezpiecze ństwa energetycznego celowe jest poł ączenie tego systemu z systemem ciepłowniczym istniej ącym w Redzie. Ciepłownia w Redzie posiada nadwy żkę mocy. Wykonana w 2007 r. sie ć od Placu Kaszubskiego do ul. Kosynierów jest fragmentem w/w poł ączenia. Do granicy miasta pozostaje do wykonania odcinek wzdłu ż ul. Kosynierów o długo ści ok. 600 m. Na obszarze miasta Rumi, w rejonach w których istnieje miejski system ciepłowniczy nale ży maksymalnie wykorzystywa ć ciepło z sieci. Na rysunku nr 38 „Energetyka” przedstawiono przebieg miejskich sieci ciepłowniczych i zasi ęg obsługi msc oraz orientacyjne lokalizacje stacji wymiennikowych.

15.3.3. Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą Z energii elektrycznej korzysta 100 % mieszka ńców miasta. Zu życie energii wynosi ok. 58000 MWh, w tym ok. 42000 MWh w gospodarstwach domowych 47 . Obszar miasta Rumi zasilany jest z Głównego Punktu Zasilaj ącego (GPZ) „Rumia” zlokalizowanej przy ul. Dąbrowskiego oraz z GPZ „Gdynia Chylonia”, GPZ „Reda” i GPZ „Wejherowo”. Stacje te, sprz ęgaj ą lokalny system elektroenergetyczny z krajowym systemem elektroenergetycznym, co zapewnia bezpiecze ństwo energetyczne miasta. Podstawow ą funkcj ą GPZ jest obni żanie napi ęcia z wysokiego na średnie oraz rozdział energii elektrycznej w lokaln ą sie ć średniego napi ęcia 15 kV zasilaj ącą odbiorców przemysłowych i komunalnych. Przez teren miasta przebiegaj ą dwie linie energetyczne wysokiego napi ęcia 110 kV. Jedna z nich biegn ąca z południa na północ ł ączy dwa GPZ-ty „Reda” i „Rumia”, a druga GPZ „Gdynia Chylonia”. Takie poł ączenie jest korzystne zarówno pod wzgl ędem niezawodno ści zasilania jak równie ż mo żliwo ści pokrycia wzrostu obci ąż enia. Stan techniczny GPZ „Rumia” mo żna oceni ć jako dobry. Z GPZ wyprowadzone s ą linie elektroenergetyczne średniego napi ęcia (SN) 15 kV w układzie pier ścieniowym otwartym, umo żliwiaj ącym wielostronne zasilanie odbiorców energii elektrycznej. Stopie ń obci ąż enia linii SN wynosi średnio 60 – 65 %. Układ sieci SN jest dobrze rozbudowany i obejmuje ok. 140 podstacji 15/0,4 kV poł ączonych wzajemnie w układy pier ścieniowe otwarte. Poł ączenia pomi ędzy stacjami w wi ększo ści wykonane s ą za pomoc ą linii kablowych (ok. 60 km) oraz w mniejszym stopniu linii napowietrznych (ok.18 km).

46 Jw. 47 Bank Danych Lokalnych GUS 2012 r.

97 Linie elektroenergetyczne o niskim napi ęciu 0,4 kV wyprowadzone ze stacji transformatorowych 15/0,4 kV bezpo średnio zasilaj ą ko ńcowych odbiorców energii. Sie ć elektroenergetyczna niskiego napi ęcia 0,4 kV jest dobrze rozbudowana, a ł ączna jej długo ść wynosi ok. 500 km, z czego ok. 120 km to linie kablowe. Sie ć o świetlenia ulicznego jest wydzielon ą sieci ą 0,4 kV, kablow ą, b ądź te ż napowietrzn ą izolowan ą. Istniej ące linie s ą w dobrym stanie technicznym. Prowadzone s ą systematycznie prace modernizacyjne, tj. wymiana uszkodzonych fragmentów sieci, oraz modernizacje stacji transformatorowych podczas remontów bie żą cych, a tak że w miar ę potrzeb rozbudowa sieci. Na rysunku nr 38 „Energetyka” pokazano przebieg linii elektroenergetycznych 110 kV i napowietrznych 15 kV.

15.4. Gospodarka odpadami Rumia wchodzi w skład Komunalnego Zwi ązku Gmin „Dolina Redy i Chylonki”. Prowadzi on między innymi wspóln ą polityk ę w zakresie gospodarki odpadami. Na terenie miasta obowi ązuje selektywna zbiórka odpadów. Odpady komunalne zbierane na terenie miasta są wywo żone do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Łęż ycach, gmina Wejherowo (RIPOK „Ekodolina” sp. z o.o.). W okresie kierunkowym nie przewiduje si ę żadnych zmian w tym zakresie. Przewiduje si ę natomiast utworzenie Punktu Selektywnej zbiórki Odpadów Komunalnych w zakresie odpadów niebezpiecznych, elektrycznych i elektronicznych.

15.5. Telekomunikacja W zakresie telekomunikacji miasto obsługuje sie ć telefonii stacjonarnej oraz operatorzy sieci komórkowych. W polityce przestrzennej okre ślonej w „Studium...” nale ży uwzgl ędni ć wymogi ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2010 r. nr 106, poz. 675 z pó źn. zm.).

98

III. KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO

99 1. CELE STRATEGICZNE OKRE ŚLAJ ĄCE POLITYK Ę ROZWOJU MIASTA 48

1.1. Priorytety i cele strategiczne

Priorytet 1 – Rozwój gospodarczy , cele: − tworzenie warunków dla powstawania i rozwoju firm; − rozwój instytucji rozwoju biznesu oraz samorz ądno ści podmiotów gospodarczych; − promocja gospodarcza miasta i marketing terenów inwestycyjnych. Priorytet 2 – Rozwój infrastruktury technicznej , cele: − sprawny i przyjazny system komunikacyjny; − wysoki standard wyposa żenia całego miasta w infrastruktur ę energetyczn ą i wodno – sanitarn ą; − sprawny system gospodarki odpadami. Priorytet 3 – dobre warunki zamieszkania i wypoczynku , cele: − wysoka atrakcyjno ść rekreacyjna miasta; − zró żnicowana oferta kulturalna miasta; − wspieranie dost ępu rodzin do własnych mieszka ń i przyjaznego środowiska zamieszkania; − poprawa ładu przestrzennego miasta. Priorytet 4 – bezpieczni i wykształceni mieszka ńcy , cele: − zwalczanie zagro żeń społecznych (uzale żnie ń, przemocy, bezrobocia, wykluczenia społecznego); − zwi ększenie bezpiecze ństwa przestrzeni publicznej; − zapewnienie opieki socjalnej osobom znajduj ącym si ę w potrzebie, zapewnienie opieki osobom niepełnosprawnym i obło żnie chorym; − podniesienie poziomu wykształcenia mieszka ńców.

Realizowanie wy żej okre ślonych celów ma słu żyć przyj ętej misji miasta, czyli najogólniejszej jego wizji.

1.2. Przyj ęta misja

Rumia to miasto go ścinne i przyjazne,

tworz ące dobre warunki kształcenia, zamieszkania i rekreacji, którego dobrobyt gospodarczy opiera si ę na zasadach zrównowa żonego rozwoju

48 Wg Strategii Rozwoju Miasta Rumi.

100 2. GŁÓWNE FUNKCJE MIASTA

2.1. Główna funkcja miasta o zasi ęgu lokalnym Ustala si ę, że główn ą funkcj ą miasta o zasi ęgu lokalnym pozostanie: − mieszkalnictwo z podstawow ą obsług ą mieszka ńców.

2.2. Główne funkcje miasta o zasi ęgu ponadlokalnym Ustala si ę, że głównymi funkcjami miasta o zasi ęgu ponadlokalnym b ędą: − funkcje usługowe: handel, biznes, obsługa turystyki.

2.3. Strefy funkcjonalne Ustala si ę strefy funkcjonalne (przeznaczenie dominuj ące), których zasi ęg okre ślono na rysunku studium: − tereny zabudowy mieszkaniowo usługowej – ekstensywnej; − tereny zabudowy mieszkaniowo usługowej – intensywnej; − tereny zabudowy usługowej (usługi ponadlokalne); − pasma usługowe - strefy przewidywanych przekształceń; − tereny zabudowy produkcyjno – usługowo – składowej; − tereny urz ądze ń obsługi miasta; − tereny zieleni; − tereny ogrodów działkowych; − tereny lasów.

3. KIERUNKI ZMIAN W STRUKTURZE PRZESTRZENNEJ ORAZ W PRZEZNACZENIU TERENÓW

Rumia jest miastem przestrzennie okre ślonym, w którym istnieje znaczny potencjał rozwojowy. Posiada tereny rozwojowe, przede wszystkim zlokalizowane w północnej cz ęś ci miasta, obecnie ekstensywnie wykorzystywane rolniczo. Wyznacza si ę nowe tereny inwestycyjne bior ąc pod uwag ę bilans terenów przewidzianych pod zabudow ę – Rozdz. II, pkt 12. W ostatnich dwóch dekadach obserwuje si ę w Rumi rozwój budownictwa mieszkaniowego. Rumia staje si ę coraz bardziej atrakcyjna dla inwestorów, którzy szukaj ą terenów pod zabudow ę. W cenie s ą działki poło żone blisko głównych dróg z mo żliwo ści ą zabudowy o funkcji usługowej, w tym biurowej (siedziby firm). Rumia zajmuje cz ęść obszaru aglomeracji trójmiejskiej i znajduje si ę w obszarze funkcjonalnym – trójmiejskiego obszaru metropolitalnego. Teren miasta powi ązany jest poł ączeniami w randze wysokiej z całym obszarem aglomeracji. W zwi ązku z tym Rumia posiada szczególne predyspozycje do rozwoju funkcji mieszkaniowej, ale tak że biurowej, usługowej i produkcyjno usługowej. Funkcja biurowa mo że by ć now ą ofert ą i du żą szans ą rozwoju miasta.

101 Obszarem predysponowanym do lokalizacji nowych zespołów usługowych o funkcji biurowo administracyjnej jest pas wzdłu ż drogi krajowej nr 6. Mo żliwo ści inwestycyjne wyst ępuj ą tu przede wszystkim w pasie terenu mi ędzy ul. Sobieskiego a kolej ą. Du ży potencjał rozwojowy posiadaj ą te ż tereny: w północnej cz ęś ci miasta i w s ąsiedztwie planowanej trasy OPAT dla funkcji mieszkaniowej, usługowej i produkcyjno – usługowo – składowej, a tak że w południowej cz ęś ci miasta, w dolinie Zagórskiej Strugi dla funkcji mieszkaniowej ekstensywnej. W Rumi nie wykształciła si ę dotychczas czytelna struktura wewn ętrzna. Wi ąż e si ę to przede wszystkim z brakiem centrum usługowego, które mogłoby integrowa ć wspólnot ę lokaln ą i stabilizowa ć struktur ę przestrzenn ą miasta poprzez nagromadzenie na wspólnym obszarze funkcji publicznych i komercyjnych. Pas terenu mi ędzy ul. Sobieskiego i kolej ą jest potencjalnym miejscem rozwoju funkcji kształtuj ących centrum w oparciu o rejon Urz ędu Miasta i Galeri ę Rumia. Dla zorganizowania obszarów przestrzeni publicznych w w ęzłowych punktach miasta i uczytelnienia jego kompozycji urbanistycznej ustala si ę wykorzystanie dla skoncentrowanych działa ń inwestycyjnych wolnych i ekstensywnie lub substandardowo zainwestowanych obszarów w czterech rejonach: − centralny – pasmo usługowe – przebudowa pasa przykolejowego w kierunku rozwoju usług ogólnomiejskich i ponadlokalnych, w tym nowe centrum miasta; − centralny – pasmo zieleni rekreacyjnej – przebudowa pasa zieleni wzdłu ż Zagórskiej Strugi w kierunku rozwoju funkcji rekreacyjnych; − północny – rejon terenów rolniczych – rozwój funkcji mieszkaniowych i usługowo produkcyjnych; − południowy – rejon Szmelty – rozwój funkcji mieszkaniowych. W granicach miasta ustala si ę zakaz lokalizacji budynków wysokich (ponad 25 m) z wyj ątkiem centrum usługowego w pasie terenu mi ędzy ul. Sobieskiego i terenami kolejowymi, jak w pkt 15.6 niniejszego rozdziału.

3.1. Podział na jednostki strukturalne Ustala si ę podział miasta na 10 jednostek strukturalnych , w odniesieniu do których, przyjmuje si ę polityk ę przestrzenn ą odpowiedni ą do stanu zagospodarowania i predyspozycji terenów, okre ślon ą w pkt. 14 niniejszego rozdziału: − jednostki oznaczone symbolem M – wielofunkcyjne o dominuj ącej funkcji mieszkaniowej: M – 1 Szmelta – Zagórze I; M – 2 Janowo I; M – 3 Stara Rumia; M – 4 Lotnisko; − jednostki oznaczone symbolem MU – wielofunkcyjne o dominuj ącej funkcji mieszkaniowej z pasmem usług ogólnomiejskich i ponadlokalnych: MU – 1 Biała Rzeka; MU – 2 Zagórze II; MU – 3 Lotnisko – Łąki; − jednostki oznaczone symbolem PU – wielofunkcyjne o dominuj ącej funkcji produkcyjno – usługowo – składowej: PU – 1 Janowo II; PU – 2 Stara Rumia – Łąki; − jednostka oznaczona symbolem ZL – lasy (Trójmiejski Park Krajobrazowy).

102 3.2. Kierunki rozwoju struktury funkcjonalno – przestrzennej 3.2.1. Funkcja mieszkaniowa Dla jednostek strukturalnych oznaczonych „M” jako główn ą funkcj ę ustala si ę funkcj ę mieszkaniow ą. Pod pojęciem funkcji mieszkaniowej rozumie si ę zabudow ę mieszkaniow ą ekstensywn ą (do 4 mieszka ń w budynku) i intensywn ą (powy żej 4 mieszka ń w budynku) wraz z podstawow ą obsług ą mieszka ńców. Podstawow ą form ą zabudowy mieszkaniowej b ędzie zabudowa jednorodzinna. Ustala si ę ograniczenie rozwoju funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej z zało żeniem niewielkiego wzrostu zasobów w zabudowie uzupełniaj ącej i plombowej. Zabudowa mieszkaniowa z usługami podstawowej obsługi mieszka ńców rozwija ć si ę będzie w jednostkach „M”, „MU”. Ustala si ę mo żliwo ść wprowadzenia funkcji mieszkaniowej jako towarzysz ącej obiektom usługowym i rekreacyjnym.

3.2.2. Funkcja usługowa Funkcja usługowa (pod poj ęciem funkcji usługowej rozumie si ę usługi z zakresu handlu, gastronomii, rzemiosła nieuciąż liwego, ochrony zdrowia, opieki społecznej, oświaty, kultury, hotelarstwa, administracji i biznesu itp. o charakterze ogólnomiejskim i ponadlokalnym) rozwija ć si ę b ędzie przede wszystkim w jednostkach oznaczonych symbolami „MU” i „PU”. Ustala si ę mo żliwo ść lokalizowania usług w jednostkach „M”. Koncentracj ę usług przewiduje si ę w okre ślonych na rysunku studium nr 1 - pasmach usługowych w jednostach oznaczonych symbolem „MU”. Jako centrum miasta ustala si ę teren wskazany na rysunku studium nr 1, czyli teren centralnej cz ęś ci pasa przykolejowego z preferencjami dla intensywnego rozwoju usług, a w szczególno ści obsługi biznesu.

3.3.3. Funkcja produkcyjno – usługowo – składowa Dla jednostek strukturalnych oznaczonych symbolem „PU” jako główn ą funkcj ę ustala si ę funkcj ę produkcyjno – usługowo – składow ą (pod poj ęciem funkcji produkcyjno – usługowo – składowej rozumie si ę funkcje produkcyjne, usługowe, w tym rzemiosło, składy, hurtownie, urz ądzenia obsługi miasta itp.). W jednostce PU-2 wydzielono pasmo usługowe wzdłu ż ul. I Dywizji Wojska Polskiego, gdzie ustala si ę preferencje dla rozwoju funkcji usługowej.

3.3.4. Funkcja rekreacyjna Dla jednostki strukturalnej ZL jako główn ą funkcj ę ustala si ę funkcj ę rekreacyjn ą (pod poj ęciem funkcji rekreacyjnej rozumie si ę rekreacj ę czynn ą na terenach le śnych Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego).

Rozwini ęcie problematyki w zakresie kierunków rozwoju struktury funkcjonalno – przestrzennej zawiera pkt. 15 niniejszego rozdziału. U żywane sformułowanie „zasada” dopuszcza odst ępstwa w nowoprojektowanych planach miejscowych, wynikaj ące z analiz i studiów przeprowadzanych w ramach sporz ądzania tych planów. Niezale żnie od przyj ętych ustale ń i zasad dopuszcza si ę zachowanie parametrów, funkcji i innych przepisów zawartych w obowi ązuj ących na dzie ń wej ścia w życie niniejszego studium, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

103

30. Rumia - podział na jednostki strukturalne

104 4. OBSZARY ORAZ ZASADY OCHRONY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I ZABYTKÓW ORAZ ŚRODOWISKA I JEGO ZASOBÓW, OCHRONY PRZYRODY I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO

4.1. Obszary oraz zasady ochrony dziedzictwa kulturowego, zabytków i krajobrazu kulturowego 4.1.1. Formy ochrony zabytków Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162 poz. 1568 z pó źn. zm.), formami ochrony zabytków s ą: − wpis do rejestru zabytków; − ochrona w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z wyżej przywołan ą ustaw ą miasto zobowi ązane jest do prowadzenia gminnej ewidencji zabytków w ramach miejskiego systemu informacji przestrzennej, opracowanej na podstawie materiałów otrzymanych od Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. W Rumi taka ewidencja nie została dotychczas opracowana. Do czasu zało żenia gminnej ewidencji zabytków, art. 145 wyżej przywołanej ustawy nakazuje uwzgl ędni ć w studiach uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz w planach miejscowych – oprócz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru, inne zabytki nieruchome wskazane przez wojewódzkiego konserwatora zabytków. Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Gda ńsku Zarz ądzeniami Nr 20 i 21 z dnia 6 grudnia 2010 r., przekazał Wykaz zabytków znajduj ących si ę w wojewódzkiej ewidencji zabytków.

4.1.2. Obiekty wpisane do rejestru zabytków województwa pomorskiego Na terenie miasta Rumi ochronie prawnej na podstawie art. 7 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. nr 162 poz. 1568 z pó źn. zm.) poprzez wpis do rejestru zabytków województwa pomorskiego , podlegaj ą nast ępuj ące obszary i zespoły obiektów: 1) nieczynny cmentarz katolicki (z II poł. XIX w.) z ruin ą gotyckiego ko ścioła parafialnego p.w. Św. Krzy ża (XVI w.) oraz ruina i bramy cmentarza przyko ścielnego - nr rejestru zabytków: 1062 z dnia 16.X.1989 r., decyzja Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków WKZ/53/40/7/98/1062; 2) stanowisko archeologiczne: cmentarzysko z młodszej epoki żelaza - Nr decyzji: 266/Archeol./18.XII.1974 r. Zgodnie z art. 36 przywołanej ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, na prowadzenie wszelkich prac i bada ń przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków obowi ązuje wymóg uzyskania pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków. Odno śnie zabytkowych ruin gotyckiego ko ścioła parafialnego p.w. Św. Krzy ża oraz ruin i bramy cmentarza przyko ścielnego zaleca si ę przeprowadzenie prac rewaloryzacyjnych (wskazane uzupełnienie lapidarium) pod nadzorem konserwatorskim, celem ich ekspozycji i udost ępnienia jako atrakcji turystycznej.

105 4.1.3. Obiekty wpisane do wojewódzkiej ewidencji zabytków.

Tabela 14. Wykaz obiektów uj ętych w wojewódzkiej ewidencji zabytków

LP GMINA MIEJSCO- ULICA NR OBIEKT DATA NR REJ. WOJ. WO ŚĆ POMORSKIEGO 1 Rumia Rumia Układ ruralistyczny XVI, XIX w. 2 Rumia Rumia Grunwaldzka kapliczka 1 ćw. XX w. 3 Rumia Rumia Ko ścielna 6 szkoła 1930 r. 4 Rumia Rumia Ko ścielna 11 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 5 Rumia Rumia Ko ścielna 16 Budynek mieszkalny 6 Rumia Rumia Ko ścielna 19 Ruina ko ścioła z cmentarzem XVI, XIX, XX w. 1288 Ko ściół p.w. Podwy ższenia 7 Rumia Rumia Ko ścielna 20 1920 r. Krzy ża 8 Rumia Rumia Ko ścielna 20 Ogrodzenie ko ścioła 1920 r. 9 Rumia Rumia Ko ścielna 21 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 10 Rumia Rumia Ko ścielna 30 a Budynek mieszkalny pocz. XX w. XVIII, XIX, XX 11 Rumia Rumia Mickiewicza 19 Dwór w. 12 Rumia Rumia Mickiewicza 19 Park XIX w. 13 Rumia Rumia Mickiewicza 37 Budynek mieszkalny kon. XIX w. 14 Rumia Rumia Mły ńska 8 Młyn kon. XIX w. 15 Rumia Rumia Plac Kaszubski 1 Młyn kon. XIX w. 16 Rumia Rumia Plac Kaszubski 2 Dom młynarza kon. XIX w. 17 Rumia Rumia Plac Kaszubski 2 Budynek mieszkalny kon. XIX w. 18 Rumia Rumia Plac Kaszubski 9 Budynek mieszkalny pocz. XX w.

19 Rumia Rumia Podgórna 2 Budynek mieszkalny 1924 r. 20 Rumia Rumia Podgórna 3 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 21 Rumia Rumia Sabata 22 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 22 Rumia Rumia Sabata 22 Budynek gospodarczy pocz. XX w. 23 Rumia Rumia Starowiejska 38 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 24 Rumia Rumia Starowiejska 38 Budynek gospodarczy pocz. XX w. 25 Rumia Rumia Starowiejska 46 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 26 Rumia Rumia Starowiejska 55 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 27 Rumia Rumia Starowiejska 67 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 28 Rumia Rumia Starowiejska 71 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 29 Rumia Rumia Starowiejska 75 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 30 Rumia Rumia Starowiejska 92 Budynek mieszkalny pocz. XX w. Budynek mieszkalny, ob. Hotel 31 Rumia Rumia Sobieskiego 16 1903 r. Biały Dworek Budynek mieszkalny ob. Willa 32 Rumia Rumia Sobieskiego 21 pocz. XX w. Zagórze 33 Rumia Rumia Sobieskiego 23 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 34 Rumia Rumia Sobieskiego 26 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 35 Rumia Rumia Sobieskiego 27 Budynek mieszkalny pocz. XX w. Budynek mieszkalny w zespole 36 Rumia Rumia Sobieskiego 86 1914 r. le śniczówki 37 Rumia Rumia Towarowa 5 Budynek mieszkalny pocz. XX w. 38 Rumia Rumia Towarowa 7 Budynek mieszkalny pocz. XX w.

39 Rumia Rumia Towarowa 13 Budynek mieszkalny PKP pocz. XX w.

na zach. Wzgórze 40 Rumia Rumia od przyst. Bateria p.lotnicza 1943 r. Markowca SKM na zach. Wzgórze Stanowisko kierowania ogniem 41 Rumia Rumia od przyst. 1943 r. Markowca baterii p.lotniczej SKM

106 W stosunku do w/w obiektów nale ży prowadzi ć konsekwentn ą polityk ę ochrony poprzez kompleksow ą rewaloryzacj ę, popraw ę stanu technicznego, sanacj ę zabudowy (adaptacje, modernizacje). Podany wy żej wykaz winien posłu żyć do sporz ądzenia gminnej ewidencji zabytków i sporz ądzenia gminnego programu opieki nad zabytkami zgodnie z przywołan ą wy żej ustaw ą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Wymogi gminnego programu opieki nad zabytkami powinny by ć uwzgl ędnienie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego nale ży ustali ć szczegółowe zasady ochrony obiektów zabytkowych .

4.1.4. Strefy ochrony konserwatorskiej Najstarsze fragmenty miasta Rumi, wraz z pozostało ściami historycznej zabudowy, w tym zabytkowy układ ruralistyczny, obejmuje si ę ochron ą poprzez wyznaczenie stref ochrony konserwatorskiej dla nast ępuj ących rejonów: 1) rejon ulic: Lipowej, Mostowej, Ko ścielnej, Świ ętopełka i Placu Kaszubskiego; 2) rejon ulic: Starowiejskiej, Mickiewicza i Dąbrowskiego; 3) rejon ulic: Podgórnej, Sabata, Sobieskiego, Towarowej, do dworca PKP; 4) rejon ulic: Sabata, Sobieskiego, Kombatantów, Szkolnej; 5) rejon ulic: Mły ńskiej, Św. Józefa do stawów rybnych, w tym rejony wyst ępowania reliktów dawnych młynów na Zagórskiej Strudze. Poszczególne obszary miasta o wyra źnych cechach historycznych, czytelnych w przestrzeni miejskiej (rejony Starej Rumi, Szmelty) powinny odznacza ć si ę odr ębnym charakterem zabudowy. Nowe budynki nale ży dostosowa ć form ą, wyrazem architektonicznym i detalem do historycznego otoczenia w celu podkre ślenia ró żnic pomi ędzy obszarami miasta. W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego nale ży ustali ć szczegółowe zasady ochrony dla w w/w rejonów miasta. Postulowane zasady ochrony: - utrzymanie zasadniczych elementów rozplanowania; - utrzymanie historycznie ukształtowanego układu przestrzennego; - utrzymanie skali zabudowy; - uzupełnienie zabudowy w sposób utrwalaj ący historyczne rozplanowanie oraz lokalny charakter zabudowy; - utrzymanie historycznego nazewnictwa ulic i gdzie to mo żliwe jego przywracanie.

4.1.5. Strefy ochrony archeologicznej W celu ochrony śladów osadnictwa przedlokacyjnego, lokacyjnego i umo żliwienia ich udokumentowania, ustala si ę strefy ochrony archeologicznej obejmuj ące rejony wyst ępowania stanowisk archeologicznych. Wszystkie stanowiska archeologiczne s ą to tzw. stanowiska płaskie, na których, je żeli inne ustalenia nie stanowi ą inaczej, mo żliwe jest lokalizowanie zabudowy po uprzednim uzgodnieniu zakresu robót z Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Gda ńsku. Strefy oznaczono na rysunkach studium nr 1 i nr 2. Dla wyznaczonych stref, w miejscowych planach zagospodarowania nale ży ustali ć ich ochron ę, a zakres ochrony u ści śli ć na etapie sporz ądzania planu z Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Gda ńsku.

Wy żej wymienione wykazy i zestawienia obiektów obj ętych ochron ą oraz stref ochrony konserwatorskiej s ą listami otwartymi, które mog ą ulec zmianie w uzgodnieniu z Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w wyniku kolejnych analiz.

107 4.2. Obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody 4.2.1. Ogólne zasady ochrony Środowisko przyrodnicze, wobec braku historycznie wykształconej struktury przestrzennej, stanowi podstawowy element to żsamo ści miasta. W zwi ązku z tym w procesie zagospodarowania przestrzennego obowi ązywa ć powinna, jako priorytetowa, idea ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego - zasada ochrony terytorialnej i jako ściowej oraz wzmocnienia systemu osnowy ekologicznej obszaru miasta, który tworz ą elementy rangi: − regionalnej - lasy w obr ębie wierzchowiny wysoczyzny morenowej i jej strefy kraw ędziowej, jako cz ęść płatu ekologicznego lasów oliwko-dar żlubskich; − subregionalnej - korytarz ekologiczny Zagórskiej Strugi; − lokalnej - mikropłaty ekologiczne drobnych kompleksów le śnych i semile śnych, tereny zieleni miejskiej (jak: parki, skwery, zieleńce itp. oraz wszystkie tereny zieleni urz ądzonej). Podstawowe zasady ochrony: − realizacja ochrony przyrody przez ochron ę konserwatorsk ą i popularyzacj ę walorów przyrodniczych miasta, a zwłaszcza przez: o efektywn ą ochron ę ustanowionych form ochrony (Trójmiejski Park Krajobrazowy, pomniki przyrody); o utworzenie nowych form ochrony przyrody (rezerwat przyrody „Dolina Zagórskiej Strugi”, zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Szmelta”); − wspieranie realizacji proekologicznej wizji Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego; − przy realizacji studium nale ży zapewni ć ochron ę siedlisk i stanowisk chronionych gatunków, zgodnie z obowi ązuj ącymi przepisami prawa dotycz ącymi ochrony gatunkowej dziko wyst ępuj ących ro ślin, zwierz ąt i grzybów obj ętych ochron ą; − w obr ębie osnowy ekologicznej miasta podj ęcie działa ń: o piel ęgnacyjnych (podtrzymanie aktualnego stanu środowiska); o restytucyjnych (przywracanie naturalnego stanu struktur przyrodniczych); o rewaloryzacyjnych (poprawa stanu środowiska) w celu wzrostu bioró żnorodno ści, ci ągło ści przestrzennej i adekwatno ści systemów biotycznych do warunków siedliskowych.

4.2.2. Obiekty podlegaj ące ochronie na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody W granicach Rumi znajduj ą si ę nast ępuj ące obiekty podlegaj ące ochronie na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody: 1) cz ęś ciowo Trójmiejski Park Krajobrazowy (TPK) o powierzchni 20,312 ha (z tego około 5% w Rumi) – zasady zagospodarowania na obszarze TPK reguluj ą przepisy tj. Uchwała Nr 143/VII/11 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 27 kwietnia 2011 r. w sprawie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Pom. Nr 66, poz. 1458); 2) 26 pomników przyrody, które wyst ępuj ą w du żym rozproszeniu (uwidocznione na rysunkach studium), w tym 9 głazów i grup głazów. Przepisy ochronne dotycz ące pomników przyrody wprowadzaj ą lokalne ograniczenia dla zagospodarowania przestrzennego.

4.2.3. Planowane wyznaczenie nowych form ochrony przyrody Na obszarze miasta Rumi planuje si ę wyznaczenie nowych form ochrony przyrody:

108 1) Rezerwat przyrody „Dolina Zagórskiej Strugi”; obszar ten zajmuje powierzchni ę 288,36 ha i w zdecydowanej wi ększo ści jest naturalnie zalesiony; wskazane tereny zasługuj ą na ochron ę ze wzgl ędu na wyst ępowanie 436 gatunków ro ślin naczyniowych i 69 mszaków; w śród nich jest 13 gatunków obj ętych ochron ą całkowit ą i 10 cz ęś ciow ą; ponadto wyst ępuj ą na tym obszarze gatunki chronione grzybów i porostów, a tak że rzadkie gatunki owadów, ptaków le śnych i wodnych, w tym bocian czarny, samotnik, zimorodek, pliszka górska, pluszcz; 2) Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Szmelta”; zespół obejmuje teren dzielnicy Szmelta wraz z le śnym otoczeniem o szczególnych walorach przyrodniczych, krajobrazowych oraz kulturowych, w tym fragment doliny rzeki Zagórskiej Strugi; ochrona tego obszaru powinna by ć realizowana głównie poprzez zakaz przekształcania rze źby terenu, a tak że zakaz wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcaj ących rze źbę terenu, z wyj ątkiem prac zwi ązanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym albo budow ą, odbudow ą, utrzymywaniem, remontem lub napraw ą urz ądze ń wodnych.

4.2.4. System osnowy ekologicznej Na obszarze miasta Rumi wprowadza si ę zasady zagospodarowania, ochrony i wzmocnienia elementów systemu osnowy ekologicznej, w tym: 1) zwarte kompleksy le śne: zagospodarowanie lasów poło żonych w sąsiedztwie terenów zabudowy mieszkaniowej na potrzeby rekreacji poprzez wytyczenie ście żek pieszych, wprowadzenie elementów małej architektury; 2) korytarz ekologiczny Zagórskiej Strugi , obejmuj ący rzek ę Zagórsk ą Strug ę i jej bezpo średnie otoczenie wraz z terenami hydrogenicznymi, zadrzewieniami i zakrzaczeniami (oznaczenie na rysunkach studium jest orientacyjne): a) w maksymalnym stopniu zachowa ć w stanie naturalnym, jako tereny bezinwestycyjne i nie rolnicze; b) zagospodarowa ć na funkcje zieleni ogólnodost ępnej (jako tereny zieleni parkowej, naturalnej) lub jako element zieleni na terenie działek budowlanych; c) w miar ę mo żliwo ści powi ąza ć z innymi terenami zielonymi i rekreacyjnymi (zadrzewieniami, zakrzaczeniami, zielonymi skwerami); d) dla zachowania ci ągło ści przestrzennej nie wprowadza ć fizycznych barier typu murki, ogrodzenia itp., które mogłyby uniemo żliwi ć swobodn ą migracj ę drobnych zwierz ąt, równie ż na terenach towarzysz ących; e) ochrona tego terenu stanowi warunek zachowania równowagi hydrologicznej, ze wzgl ędu na rol ę rzeki w systemie odprowadzania wód opadowych i roztopowych; f) szczegółowego wyznaczenia granic korytarza ekologicznego nale ży dokona ć w ramach sporz ądzania planów miejscowych, zalecana szeroko ść korytarza 50 m; 3) ziele ń miejska: a) parki i skwery miejskie - zachowanie i piel ęgnacja; b) starodrzew w parkach i na cmentarzach - wzbogacenie gatunkami drzew i krzewów ozdobnych, rewaloryzacja terenów zdewastowanych; c) drzewostan przyuliczny - zachowanie i piel ęgnacja z dopuszczeniem przebudowy (wycinki i nowych nasadze ń) wynikaj ącej z potrzeb inwestycyjnych.

4.2.5. Lasy ochronne Na obszarze Rumi wyst ępuj ą nast ępuj ące kategorie lasów ochronnych:

109 − poło żone w granicach administracyjnych miast (wszystkie lasy Rumi); − glebochronne (głównie w strefie kraw ędziowej wysoczyzny); − wodochronne (w południowych rejonach doliny Zagórskiej Strugi).

4.2.6. Ochrona gruntów rolnych Zgodnie z art. 10a Ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i le śnych (Dz. U. z 1995 r. Nr 16, poz. 78 z pó źn. zmianami), przepisów Rozdziału II ustawy dotycz ących ograniczenia przeznaczenia gruntów na cele nierolnicze i niele śne nie stosuje si ę do gruntów rolnych poło żonych w granicach administracyjnych miast.

5. OBSZARY WYMAGAJ ĄCE PRZEKSZTAŁCE Ń, REHABILITACJI, REKULTYWACJI LUB REMEDIACJI, OBSZARY ZDEGRADOWANE

Celem przekształce ń jest zapewnienie ci ągło ści rozwoju miasta poprzez stworzenie czytelnej przestrzennie i sprawnej funkcjonalnie struktury miejskiej oraz dostosowanie funkcji i form zabudowy do aktualnych standardów. Główne zasady przekształce ń struktur ju ż istniej ących (obszarów zabudowanych) odnosz ą si ę do: − poprawy jako ści życia mieszka ńców i jako ści środowiska zamieszkiwania; − przebudowy istniej ących funkcji, aby dostosowa ć je do aktualnych potrzeb w obszarze współczesnego modelu funkcjonowania miasta; − nadania obszarom rangi odpowiedniej do potencjalnej roli w strukturze miasta; − poprawy jako ści krajobrazu miejskiego, podkre ślenie specyfiki to żsamo ści miasta; − poprawa stanu przestrzeni publicznych. Na obszarze miasta Rumi wyznacza si ę obszary wymagaj ące przekształce ń: − obszar pasma usługowego i centrum, jako tereny przestrzeni publicznej, usług administracji i zieleni urz ądzonej; − istniej ące tereny zieleni publicznej wymagaj ące wzbogacenia i uporz ądkowania, a tak że tereny projektowane jako obszary zieleni urz ądzonej; − obszary zabudowane wymagaj ące wyposa żenia w infrastruktur ę techniczn ą, są to głównie tereny poło żone w południowej cz ęś ci dzielnicy Szmelta; − przebieg i w ęzły drogowe trasy Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej, jako przekształcenie istniej ącego układu komunikacyjnego wraz z terenami sąsiadujacymi. Celem rehabilitacji jest dostosowanie istniej ących terenów zabudowy do współczesnych wymogów, poprawa warunków życia oraz podniesienie atrakcyjno ści przestrzeni poprzez podniesienie walorów estetycznych i standardu technicznego obiektów budowlanych, wykreowanie przestrzeni publicznych oraz uwypuklenie zasady kompozycji urbanistycznej. Na obszarze miasta Rumi sfer ą działa ń rehabilitacyjnych nale ży obj ąć system przestrzeni publicznych parku wzdłu ż Zagórskiej Strugi na odcinku od terenów kolejowych do wysoko ści ul. Partyzantów, a tak że fragmenty systemu osnowy ekologicznej. Obszary wskazane do rehabilitacji mogą by ć poddawane równie ż działaniom zmierzaj ącym do ich rewitalizacji, czyli do uruchomienia procesu przemian przestrzennych, technicznych, społecznych i ekonomicznych maj ących na celu wyprowadzenie danego obszaru ze stanu kryzysowego, przywrócenie obszarowi jego funkcji i stworzenie warunków do jego rozwoju z wykorzystaniem charakterystycznych cech.

110 W Rumi został opracowany „Lokalny Program Rewitalizacji Obszarów Miejskich” (LPROM) i zatwierdzony Uchwał ą Nr XXXVIII/397/2005 Rady Miejskiej Rumi z dnia 24 maja 2005 r. Dokument ten jest oparty i powi ązany z istniej ącymi opracowaniami strategicznymi dotycz ącymi rozwoju regionu i miasta. Ł ącznie do rewitalizacji wskazano tereny o powierzchni ok. 121 ha, podzielone na 4 odr ębne programy, obejmuj ące fragmenty dzielnic: Janowo, Zagórze i Centrum, zabudow ę przy ulicy Reja i Star ą Rumi ę. My ślą przewodni ą projektów przewidzianych do realizacji było wprowadzenie na zdegradowanych obszarach nowych funkcji (edukacyjnych, kulturalnych, sportowych) oraz podniesienie rangi funkcji ju ż istniej ących. Program rewitalizacji ka żdego z obszarów został podzielony na konkretne zadania projektowe i realizacyjne, okre ślono równie ż czas realizacji i form ę finansowania. Program ten jest konsekwentnie realizowany. Obecnie trwaj ą prace nad aktualizacj ą programu rewitalizacji. Nie wyznaczono terenów wymagaj ących rekultywacji i remediacji poniewa ż na obszarze Rumi nie wyst ępuj ą tereny rolne, le śne ani jeziora zdewastowane lub zdegradowane przez działalno ść człowieka.

6. OBSZARY, NA KTÓRYCH ROZMIESZCZONE B ĘDĄ INWESTYCJE CELU PUBLICZNEGO O ZNACZENIU LOKALNYM I PONADLOKALNYM

Inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym: − budowa Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmieskiej (OPAT) w granicach miasta na odcinku od planowanego skrzy żowania bezkolizyjnego „D ębogórze”, przez tereny rolnicze do drugiego skrzy żowania bezkolizyjnego „Lotnisko” z ulic ą I Dywizji Wojska Polskiego i dalej przez tereny rolnicze do granicy z Red ą; planowana kategoria drogi GP2/2; − linia kolejowa Gdynia - Szczecin: modernizacja linii, w tym budowa dodatkowych torów (inwestycja „Gdynia Główna – Słupsk – Koszalin – Stargard Szczeci ński” z dobudow ą drugiej pary torów na odcinku Rumia – Wejherowo 49 ), planowana lokalizacja przystanku SKM „Biała Rzeka”, budowa bezkolizyjnych przejazdów (poł ączenie ul. Piłsudskiego z ul. Sobieskiego, ul. Grunwaldzkiej z ul. Cegielnian ą w rejonie nowego przystanku SKM oraz ewentualnie poł ączenia ul. Gda ńskiej z ul. Sobieskiego i ul. Hodowlanej z ul. Towarow ą z przejazdami pod lub nad lini ą kolejow ą), budowa bezkolizyjnych przej ść pieszych; − budowa linii elektroenergetycznej 110 kV, jako odczepu od istniej ącej linii 110 kV w kierunku planowanego GPZ „D ębogórze” na terenie gminy Kosakowo; − modernizacja kolektora WRR - kolejny etap modernizacji kolektora w celu poprawy jego dro żno ści, jako elementu sieci in żynieryjnej Komunalnego Zwi ązku Gmin. W wojewódzkim rejestrze zada ń rz ądowych figuruje zlokalizowane na terenie miasta Rumi Zadanie Programu Inwestycji i Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Dziedzinie Bezpiecze ństwa (NSIP) pn. „Modernizacja infrastruktury dla systemu dowodzenia i kontroli”. Inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym: − wyszczególniono w pkt. 15 niniejszego rozdziału.

49 Master Plan dla transportu kolejowego do roku 2030

111 7. KIERUNKI I ZASADY KSZTAŁTOWANIA ROLNICZEJ I LE ŚNEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ

Użytki rolne zajmuj ą ok. 30% powierzchni miasta, w tym ponad połow ę stanowi ą grunty orne. Na obszarze Rumi u żytki rolne reprezentuj ą na terenach litogenicznych grunty orne kompleksów od 4. do 8., a na terenach hydrogenicznych u żytki zielone kompleksów 2z i 3z oraz grunty orne kompleksu 9. W śród gruntów ornych przewa żaj ą kompleksy słabe 6, 7 i 9. Kompleksy o umiarkowanym potencjale agroekologicznym (4, 5 i 8) maj ą marginalne znaczenie. W śród u żytków zielonych przewa żaj ą u żytki kompleksu 2z., reprezentuj ące dobre warunki dla rozwoju gospodarki rolnej. W ogólnej ocenie potencjał agroekologiczny miasta jest mały. Użytki rolne w Rumi w zdecydowanej wi ększo ści są rezerw ą rozwojow ą miasta. Problem produkcji rolniczej w Rumi dotyczy zatem jedynie okresu przej ściowego, do czasu zmiany przeznaczenia gruntów rolnych na cele inwestycyjne. W zwi ązku z powy ższym, poniewa ż problem produkcji rolniczej nie dotyczy kierunków rozwoju miasta Rumi, nie okre śla si ę kierunków i zasad kształtowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Lasy stanowi ą ok. 44% (ok. 1320 ha) powierzchni miasta. W wi ększo ści znajduj ą si ę one w granicach TPK. Głównym walorem jest wyst ępowanie zwartego kompleksu le śnego o du żej zgodno ści drzewostanu z siedliskiem. Dominuj ą tu kwa śne buczyny i lasy bukowo- dębowe. Rzadsze s ą żyzne lasy bukowe. Najmniejsze powierzchnie zajmuj ą drzewostany olchowe (ł ęg jesionowo-olchowy i podgórski oraz oles). Bior ąc pod uwag ę powierzchni ę i charakter lasów na obszarze Rumi, zasoby le śne miasta mo żna oceni ć jako du że, natomiast realne mo żliwo ści ich gospodarczego wykorzystania jako małe. Zmian ę przeznaczenia gruntów le śnych na cele niele śne przewidziano dla terenu oznaczonego na rysunku studium nr 1 o powierzchni ok. 0,3 ha (cz ęść dz. 95, obr. 22). Poza tym dopuszcza si ę zmian ę przeznaczenia fragmentów terenów le śnych na cele niele śne w zwi ązku z niektórymi zamierzeniami inwestycyjnymi wyszczególnionymi w pkt 15 niniejszego rozdziału, w tym mi ędzy innymi w zwi ązku z konieczno ści ą powi ększenia terenu Cmentarza Komunalnego oraz ewentualn ą lokalizacj ą urz ądze ń z zakresu sportu, w tym sportów zimowych. Uszczegółowienie granic obszarów przeznaczonych na cele niele śne powinno nast ąpi ć w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Jako tereny predysponowane do wprowadzenia zalesie ń, w celu poprawy stanu ekologicznego lasów poprzez powi ększanie ich powierzchni i zwarto ści oraz w celu wzrostu oddziaływania ekosystemów le śnych, kształtowania walorów krajobrazowych, ochrony stoków przed erozj ą wyznacza si ę tereny oznaczone na rysunku nr 1. Ponadto, do zalesienia wskazuje si ę: − grunty rolne klasy V, VI, gdzie tereny nie nadaj ą si ę pod zabudow ę i uprawy s ą nieopłacalne ze wzgl ędów ekonomicznych; − grunty rolne wy ższych klas stanowi ące małe kompleksy, poło żone pomi ędzy istniej ącymi lasami, zadrzewieniami i innymi elementami osnowy ekologicznej; − tereny jałowe siedliskowo, piaszczysto – żwirowe, przesuszone tereny z ubog ą ro ślinno ści ą; − tereny zagro żone podtapianiem i powodzi ą; − tereny zdewastowane antropogenicznie (przekształcone); − tereny stref ochronnych obiektów uci ąż liwych dla środowiska i zdrowia ludzi; − otoczenie zainwestowania szpec ącego krajobraz (maskuj ąca rola lasu); − tereny wskazane do ukształtowania poł ącze ń ekologicznych;

112 − zbocza i skarpy zagro żone erozj ą wodn ą; − strefy i rejony wskazane do poł ączenia istniej ących elementów osnowy ekologicznej, jako elementów odbudowy naturalnych powi ąza ń ekologicznych (w tym wzdłu ż cieków stanowi ących korytarze ekologiczne). Ogólne zasady zalesie ń: − wprowadzanie gatunków drzew i krzewów zgodnych z siedliskami; − unikanie zalesie ń geometrycznych – w rz ędach (preferencje dla biogrup ro ślinno ści); − nie nale ży wprowadza ć zalesie ń bezpo średnio do brzegów cieków, zbiorników wodnych i skraju torfowisk – konieczno ść zachowania strefy bezdrzewnej; − zakaz zalesiania przedpola punktów widokowych i ci ągów widokowych, w tym stref ochrony konserwatorskiej (ochrona ekspozycji obiektów i obszarów kulturowych).

8. OBSZARY NARA ŻONE NA NIEBEZPIECZE ŃSTWO POWODZI I OSUWANIA SI Ę MAS ZIEMNYCH

Zagro żenie powodziowe na obszarze Rumi potencjalnie stwarza ć mo że rzeka Zagórska Struga. Jednak analizowany obszar nie został wł ączony do obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą oraz do obszarów nara żonych na niebezpiecze ństwo powodzi. Jednocze śnie w opracowanych przez IMGW Oddział w Gdyni „Wst ępnej ocenie ryzyka powodziowego” – na mapie obszarów nara żonych na niebezpiecze ństwo powodzi w województwie pomorskim, obszar ten tak że nie został wskazany jako nara żony na to niebezpiecze ństwo oraz na których wyst ępowanie powodzi jest prawdopodobne. Nie został tak że zaliczony do obszarów, na których wyst ępowały znacz ące powodzie historyczne. Przy planowaniu nowego przeznaczenia terenów – w trakcie sporz ądzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego nale ży uwzgl ędni ć potencjalne zagro żenia mog ące wyst ąpi ć w pobli żu obiektów i urz ądze ń technicznych oraz sporz ądzi ć szczegółowe opracowania dotycz ące obszarów potencjalnego zagro żenia powodziowego. Do obszarów zagro żonych wyst ępowaniem ruchów masowych (w rozumieniu ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) na obszarze miasta Rumi zalicza si ę stref ę kraw ędziow ą wysoczyzny, w której wyst ępuj ą bardzo du że spadki terenu. W obszarze tym szczególnie nara żone na osuwanie si ę mas ziemnych s ą: − tereny pozbawione ro ślinno ści; − rejony intensywnej penetracji pieszej w lasach; − tereny podlegaj ące zabudowie. W trakcie sporz ądzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego nale ży uwzgl ędni ć potencjalne zagro żenia osuwania si ę mas ziemnych. Wskazane jest wył ączenie z zabudowy terenów zagro żonych osuwaniem si ę mas ziemnych.

9. OBIEKTY LUB OBSZARY, DLA KTÓRYCH WYZNACZA SI Ę W ZŁO ŻU KOPALINY FILAR OCHRONNY, OBSZARY POMNIKÓW ZAGŁADY

Na terenie miasta Rumi nie wyst ępuj ą obiekty i obszary, dla których wyznacza si ę w zło żu kopaliny filar ochronny. Nie wyst ępuj ą te ż pomniki zagłady w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady.

113 10. POLITYKA PLANISTYCZNA ORAZ OBSZARY, DLA KTÓRYCH SPORZ ĄDZENIE MIEJSCOWYCH PLANÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO JEST OBOWI ĄZKOWE

Zasady polityki planistycznej omówiono rozdz. II pkt. 3. 10.1. Plany miejscowe uchwalone − wykaz planów zawarto w rozdziale II pkt. 3.

10.2. Plany miejscowe w opracowaniu − wykaz planów zawarto w rozdziale II pkt. 3.

10.3. Obszary, dla których sporz ądzenie mpzp jest obowi ązkowe na podstawie przepisów odr ębnych W Rumi: − nie wyst ępuj ą tereny górnicze, dla których sporz ądzenie mpzp jest obowi ązkowe na podstawie przepisów ustawy prawo geologiczne i górnicze; − nie planuje się utworzenia parku kulturowego, dla którego sporz ądzenie mpzp jest obowi ązkowe na podstawie przepisów ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami; − nie wyznacza si ę obszarów, wymagaj ących przeprowadzenia scale ń i podziału nieruchomo ści w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomo ściami, dla których sporz ądzenie mpzp jest obowi ązkowe na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

10.4. Obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzeda ży powy żej 2000 m² Dopuszcza si ę mo żliwo ść lokalizacji obiektów handlowych o powierzchni sprzeda ży powy żej 2000 m² w obszarach wskazanych na rysunku studium nr 1 (jednostka MU-1 rejon Auchan, jednostka M-2 rejon ul. Stoczniowców, jednostki PU-2, MU-3 rejon w ęzła OPAT – ul. I Dywizji WP) oraz zachowanie obiektów istniej ących. Lokalizacje okre ślone na rysunku studium maj ą charakter orientacyjny, ich uszczegółowienie powinno nast ąpi ć w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego (mpzp). Lokalizacja obiektów handlowych o powierzchni sprzeda ży powy żej 2000 m² wymaga sporz ądzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Przy podejmowaniu decyzji o lokalizacji wielkopowierzchniowych obiektów handlowych nale ży uwzgl ędni ć ich wpływ na zagospodarowanie przestrzenne, środowisko i gospodark ę lokaln ą. W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego nale ży okre śli ć formy architektoniczne obiektów w nawi ązaniu do uwarunkowa ń lokalnych, zwłaszcza kulturowych i krajobrazowych. Lokalizacja wielkopowierzchniowych obiektów handlowych powinna uwzgl ędnia ć m. in.: − ocen ę konsekwencji transportowych przeprowadzon ą na podstawie liczby miejsc parkingowych oraz prognozowanego ruchu wjazdowego i wyjazdowego; − ocen ę mo żliwo ści obsługi obiektu przez transport zbiorowy (z podaniem prognozowanego podziału przewozów na środki transportu zbiorowego i indywidualnego).

114 10.5. Obszary przestrzeni publicznej Wg fragmentów „Karty przestrzeni publicznej” zaaprobowanej przez ZMP i TUP, przyj ętej przez uczestników III Kongresu Urbanistyki Polskiej w celu propagowania dbało ści o przestrze ń publiczn ą naszych miast, Pozna ń, 4 wrze śnia 2009 r., przestrze ń publiczna jest to: „(…) dobro wspólnie u żytkowane, celowo kształtowane przez człowieka, zgodnie ze społecznymi zasadami i warto ściami – słu żą ce zaspokojeniu potrzeb społeczno ści lokalnych i ponadlokalnych. O publicznym charakterze przestrzeni decyduje zbiorowy sposób jej użytkowania. Przestrze ń publiczna spełnia szereg wa żnych społecznych funkcji. Pomaga w nawi ązywaniu relacji mi ędzyludzkich jako sfera intensywnych kontaktów, integruje przestrze ń miejsk ą. Zaspokaja potrzeby estetyczne jako szczególne miejsce postrzegania krajobrazu miejskiego, wymagaj ące wzmo żonej troski o ład przestrzenny, współdecyduj ące o to żsamo ści i jako ści wizerunku miasta(…).W skład przestrzeni publicznej - rozpatrywanej od strony rzeczowej - wchodz ą: tereny ogólnodost ępne, elementy zabudowy i zagospodarowania znajduj ące si ę na tych terenach, w przestrzeni nad nimi i w ich sąsiedztwie, w zasi ęgu postrzegania przez przebywaj ących na nich ludzi, tj.: w szczególno ści budynki i budowle, urz ądzenia uliczne i o charakterze „umeblowania miejskiego”, w tym informacyjne i reklamowe, elementy przyrody ożywionej i nieo żywionej. (…)Wysokiej jako ści przestrze ń publiczna w swoim wyrazie ekonomicznym ujawnia si ę przez generowanie wysokiej renty budowlanej w otaczaj ących j ą nieruchomo ściach. (…)Działaniami sprzyjaj ącymi ochronie i racjonalnemu u żytkowaniu przestrzeni publicznej są: − stosowanie kompleksowej analizy korzy ści – kosztów w procesach dotycz ących zagospodarowania przestrzeni publicznej; − edukacja społeczno ści lokalnej pokazuj ącej nowe prawa i reguły globalnej gospodarki i rol ę przestrzeni publicznej w rozwoju zrównowa żonym oraz jej warto ść dla mieszka ńców; − mobilizacja i aktywizacja lokalnych społeczno ści do udziału w procesach planowania zagospodarowania przestrzennego i rozwoju; − zintegrowane zarz ądzanie i planowanie rozwoju jednostek terytorialnych; − prowadzenie działalno ści inwestycyjnej ze sfery zagospodarowania i rewitalizacji w obszarach przestrzeni publicznej wył ącznie na podstawie prawa miejscowego spójnego z lokaln ą polityk ą przestrzenn ą, z jak najwi ększym udziałem społecze ństwa przy tworzeniu tego prawa i formułowaniu lokalnej polityki; − wykluczenie nie podlegaj ących publicznej kontroli administracyjnych procedur i decyzji jako podstawy do prowadzenia działalno ści inwestycyjnej(…)” Do obszarów przestrzeni publicznej w rozumieniu ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w mieście Rumi zalicza si ę, okre ślone na rysunku studium nr 1: − centrum usługowe, − główny ci ąg rekreacyjno - spacerowy wzdłuż Zagórskiej Strugi, − pasma usługowe, oraz inne, nieuwidocznione na rysunku studium, tereny o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszka ńców, poprawy jakości ich życia i sprzyjaj ące nawi ązywaniu kontaktów społecznych, w tym place, obszary sportu i rekreacji itp.

115 10.6. Obszary wymagaj ące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i le śnych na cele nierolnicze i niele śne Ze wzgl ędu na fakt, że na obszarze Rumi grunty rolne przewidziane s ą jako tereny rozwojowe miasta i ich przydatno ść rolnicza jest niska, a w ogólnej ocenie potencjał agroekologiczny miasta jest praktycznie niewielki - ustala si ę, że wszystkie grunty rolne na terenie miasta docelowo zostan ą przeznaczone na cele nierolnicze. Zmian ę przeznaczenia gruntów le śnych na cele niele śne przewidziano dla terenu oznaczonego na rysunku studium nr 1 o powierzchni ok. 0,3 ha.(cz ęść dz. 95, obr. 22). Poza tym dopuszcza si ę zmian ę przeznaczenia fragmentów terenów le śnych na cele niele śne w zwi ązku z niektórymi zamierzeniami inwestycyjnymi wyszczególnionymi w pkt 15 niniejszego rozdziału, w tym mi ędzy innymi w zwi ązku z konieczno ści ą powi ększenia terenu Cmentarza Komunalnego oraz ewentualną lokalizacj ą urz ądze ń z zakresu sportu, w tym sportów zimowych. Uszczegółowienie granic obszarów przeznaczonych na cele niele śne powinno nast ąpi ć w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.

11. GRANICE TERENÓW ZAMKNI ĘTYCH

Na obszarze miasta Rumi terenami zamkniętymi (w rozumieniu ustawy z dn. 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2000 r. Nr 100, poz. 1086, z pó źn. zm.) s ą tereny wojskowe i tereny kolejowe. Tereny zamkni ęte przez które przebiegaj ą linie kolejowe (zał ącznik do Decyzji nr 45 Ministra Infrastruktury z dnia 17 grudnia 2009 r.) - działki o numerach: − 263 – obr ęb 01; − 237/3, 237/6 – obr ęb 10; − 419/1, 420/1, 435/1, 436/1, 436/3 – obr ęb 17; − 307/1, 361/1, 402/1, 403/5, 408/1, 873/1 – obr ęb 18; − 9/11, 9/14, 9/15, 9/16, 9/22, 9/23, 10/3, 11/3, 12/5, 19/2, 20/2, 21/2, 22/2, 23/2, 24/2, 25/2, 26/2, 27/2, 29/2, 30/2 – obr ęb 19; − 18, 31/2, 32/2, 36/2, 37/18 – obr ęb 20. Tereny zamkni ęte pozostaj ące w gestii resortu Obrony Narodowej (wg Decyzji Nr Z-2/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 21 maja 2012 roku) - znajduje si ę w południowo-wschodniej cz ęś ci miasta, w lesie, na terenie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, na działkach o numerach: 27/1, 27/2 – obr ęb 23. Tereny zamkni ęte uwidoczniono na rysunkach studium.

12. OBSZARY FUNKCJONALNE O ZNACZENIU LOKALNYM

Na obszarze miasta Rumi nie wyst ępuj ą obszary funkcjonalne o znaczeniu lokalnym.

116 13. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMU TRANSPORTOWEGO

13.1. Synteza uwarunkowa ń Miasto Rumia poło żone jest w obr ębie trójmiejskiego obszaru metropolitalnego, który stanowi wa żny w ęzeł w systemie transportowym województwa pomorskiego i kraju. Na obszarze Rumi znajduje si ę infrastruktura o znaczeniu ponadlokalnym, w tym szczególnie wa żna dla obsługi województwa, a mianowicie: − linie kolejowe znaczenia pa ństwowego nr 202 (Gda ńsk Gł. – Gdynia Gł. – Słupsk – Stargard Szczeci ński) i nr 228 (Rumia – Gdynia Port Oksywie) z przystankami „Rumia” i „Rumia Janowo”; − droga krajowa nr 6 (Goleniów – Gdynia – Łęgowo), która przebiega ulic ą Sobieskiego i ulic ą Grunwaldzk ą; − droga wojewódzka nr 100, przebiegaj ąca ulic ą Starowiejsk ą i ulic ą I Dywizji Wojska Polskiego); − drogi powiatowe nr 1404G Rumia – Łęż yce, nr 1403G (ul. Sabata, ul. Kamienna), nr 1469G (ul. D ąbrowskiego), nr 1470G (ul. Gda ńska), nr 1471G (ul. Pomorska), nr 1472G (ul. D ębogórska), nr 1473G (ul. Żwirki i Wigury, ul. Ko ściuszki), nr 1476G (ul. Towarowa) łącz ące Rumi ę z Gdyni ą, Red ą, gmin ą Kosakowo, gmin ą Puck i gmin ą Wejherowo. Łączna długo ść ulic na obszarze miasta Rumi wynosi około 144 km. Podstawowymi mankamentami sieci ulicznej s ą: − brak odpowiedniej spójno ści sieci pomi ędzy cz ęś ciami miasta poło żonymi po obu stronach linii kolejowej; − wyst ępowanie cz ęstych zatłocze ń na głównych skrzy żowaniach, zwłaszcza na skrzy żowaniach znajduj ących si ę w ci ągu drogi krajowej nr 6; − braki w wyposa żeniu skrzy żowa ń w urz ądzenia kanalizacji ruchu, azyle dla pieszych, zatoki autobusowe i parkingowe; − zły stan nawierzchni (około 1/3 dróg ma nawierzchni ę gruntow ą). Na obszarze miasta znajduje si ę sie ć tras rowerowych, która jest sukcesywnie rozbudowywana. Oprócz urz ądzonych dróg rowerowych funkcjonuj ą odcinki tras rowerowych, nie posiadaj ące wydzielonych przestrzeni dla ruchu rowerowego.

13.2. Wskazania i wytyczne z opracowa ń lokalnych i ponadlokalnych W Strategii Rozwoju Rumi jako jeden z priorytetów wskazano tworzenie warunków sprawnego funkcjonowania miasta poprzez sprawny i przyjazny system transportowy (Priorytet 2, cel 2.1). Podstawowe kierunki działa ń priorytetowych powinny obejmowa ć m. in.: − budowa/przebudowa poł ącze ń równoległych do głównego ci ągu drogowego, w tym przedłu żenie ulicy Partyzantów do Redy oraz przebudowa drogi od ul. I Dywizji WP do D ębogórza (wzdłu ż granicy miasta) –w śladzie tzw. „drogi popiołowej”; − budowa i modernizacja ulic gminnych; − usprawnianie publicznego transportu autobusowego; − stworzenie stref ruchu uspokojonego (w osiedlach mieszkaniowych); − zminimalizowanie skutków bariery przestrzennej poprzez tworzenie dodatkowych poł ącze ń pieszych i samochodowych przez tory kolejowe; − poprawa bezpiecze ństwa i zmniejszenie uci ąż liwo ści drogi nr 6;

117 − budowa sieci dróg rowerowych wzdłu ż wszystkich wa żniejszych ulic miejskich i w kierunku s ąsiednich gmin. W Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego uj ęto nast ępuj ące zasady zagospodarowania przestrzennego odnosz ące si ę tak że do rozwoju infrastruktury transportowej w Rumi: − rozwój infrastruktury transportu powinien podnosi ć konkurencyjno ść transportu zbiorowego; Rumia powinna by ć obj ęta aglomeracyjnym lub powiatowym planem zrównowa żonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego; − w punktach w ęzłowych sieci transportowej, w tym w rejonie stacji kolejowych nale ży tworzy ć warunki dla pełnej integracji transportu; − w odniesieniu do nowych obszarów rozwojowych dokonywane powinny by ć analizy racjonalno ści lokalizacji tych obszarów z punktu widzenia potrzeb transportowych, kosztów realizacji tych potrzeb, jak i oddziaływania na środowisko; − transportowe w ęzły integracyjne winny powstawa ć jako bieguny rozwojowe miast i spełnia ć podstawowe standardy w zakresie urz ądze ń technicznych i obsługi pasa żerów. W kierunkach zagospodarowania przestrzennego słu żą cych poprawie dost ępno ści wewn ątrz województwa wskazuje si ę na: − poło żenie miasta Rumi w granicach regionalnego, północnego korytarza transportowego (Gda ńsk – Lębork – Słupsk) wymagaj ącego tworzenia przestrzennych warunków dla rozwoju infrastruktury transportowej nale żą cej do drogowej i kolejowej sieci TEN-T, − potrzeb ę budowy Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej w klasie drogi GP jako drogi wa żnej dla obsługi województwa pomorskiego; − główn ą rol ę linii kolejowej nr 202 w obsłudze przewozów regionalnych. W ramach sieci tras rowerowych na obszarze miasta Rumia wskazano przebieg trasy regionalnej ście żki rowerowej nr 113 Rumia – Wejherowo – Choczewo. W Master Planie dla transportu kolejowego 50 na linii kolejowej nr 202 ( Gdynia Główna – Słupsk – Koszalin – Stargard Szczeci ński) zakłada si ę dobudow ę drugiej pary torów na odcinku Rumia – Wejherowo .

13.3. Zasady rozwoju systemu transportowego miasta Podstawowe zało żenia rozwoju i modernizacji układu ulicznego miasta Rumi: − stworzenie zhierarchizowanego układu ulic z dostosowaniem ich roli w układzie transportowym miasta, rangi i charakteru obszaru, przez który przebiegaj ą; − ograniczenie ruchu tranzytowego, zwłaszcza ci ęż arowego, dla poprawy warunków środowiska mieszkalnego i redukcji emisji spalin i hałasu drogowego; − stworzenie dogodniejszych warunków dla ruchu pieszego, rowerowego i środków transportu zbiorowego; − utworzenie dodatkowego przystanku kolejowego SKM w rejonie Białej Rzeki wraz z w ęzłem drogowym; − wyodr ębnienie stref ruchu uspokojonego w miejscach wzmo żonego ruchu pieszego, intensywnej zabudowy mieszkaniowej i w miejscach szczególnie niebezpiecznych; − uporz ądkowanie parkowania w centralnej cz ęś ci miasta i w osiedlach mieszkaniowych; postuluje si ę wprowadzenie stref o zró żnicowanej polityce parkingowej;

50 Master Plan dla transportu kolejowego do 2030 roku. Ministerstwo Infrastruktury, sierpie ń 2008 r.

118 − uporz ądkowanie dost ępu do ulic w dostosowaniu do ich klas i funkcji (sukcesywne ograniczanie na ulicach zbiorczych swobodnego parkowania, zjazdów indywidualnych, skr ętów w lewo itp.).

13.4. Zasady rozwoju sieci ulicznej Podstawowy układ ulic tworz ą: 1) planowana droga główna ruchu przyspieszonego - Obwodnica Północna Aglomeracji Trójmiejskiej (OPAT) – GP 2/2 ; w ci ągu tej drogi na obszarze miasta Rumi planowane s ą dwa w ęzły: z ul. I Dywizji Wojska Polskiego (w ęzeł „Lotnisko”) i z ul. Dębogórsk ą (w ęzeł „D ębogórze”); 2) istniej ąca droga główna (w ci ągu drogi krajowej nr 6) – G 2/2 obejmuj ąca ulice : − ul. Sobieskiego G2/2; − ul. Grunwaldzka G2/2; obni żenie klasy tego ci ągu ulicznego z klasy GP do klasy G uwarunkowane jest budow ą Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej (OPAT); 3) istniej ące ulice zbiorcze: − ul. I Dywizji Wojska Polskiego Z1/2; − ul. Starowiejska Z1/2; − ul. Gda ńska Z1/2; − ul. Pomorska Z1/2; − ul. D ębogórska Z1/2; − ul. Kosynierów Z1/2; − ul. Partyzantów Z1/2; − ul. Ko ściuszki Z1/2; − ul. Ceynowy Z1/2; − ul. Żwirki i Wigury (od ul. Kosynierów do ul. Ceynowy) Z1/2; − ul. Towarowa Z1/2; − ul. Cegielniana Z1/2; 4) planowane ulice zbiorcze: − poł ączenie ul. Piłsudskiego z ul. Sobieskiego (Z1/2) z przejazdem pod lini ą kolejow ą; poł ączenie to wymaga budowy wiaduktu kolejowego; − poł ączenie ul. Grunwaldzkiej z ul. Cegielnian ą z przejazdem pod lini ą kolejow ą, stanowi ące jednocze śnie doj ście/dojazd do planowanego w Studium przystanku kolejowego SKM „Biała Rzeka”; poł ączenie to wymaga budowy wiaduktu kolejowego; lokalizacja nowego przystanku SKM powinna by ć rozpatrywana w kontek ście obsługi transportowej terenów rozwojowych o ponadlokalnych funkcjach usługowo-handlowych; − przedłu żenie ul. Partyzantów do Redy; − dopuszcza si ę poł ączenie ul. Gda ńskiej z ul. Sobieskiego z przejazdem nad lub pod lini ą kolejow ą; realizacja tej inwestycji uwarunkowana jest wskazaniem racjonalnego rozwi ązania z punktu widzenia technicznego i finansowego. W układzie obsługuj ącym, niezb ędne jest uzupełnienie układu ulic lokalnych (poprzez ich rozbudow ę lub przebudow ę) na poł ączeniach: − od ul. Partyzantów do ul. Kosynierów poprzez ul. Jeziorn ą; − od ul. Włókienniczej do ul. Sobieskiego (na granicy z Gdyni ą) poprzez ul. Rybaków i ul. Garbarsk ą); − od ul. I Dywizji WP do D ębogórza (wzdłu ż granicy miasta) w śladzie tzw. „drogi popiołowej” oraz do terenów usługowych w otoczeniu planowanej Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej.

119 W przypadku likwidacji przejazdu kolejowego wzdłu ż ul. Zbychowskiej (lub jego permanentnego zamykania wskutek wzmo żonego ruchu kolejowego) niezb ędna jest budowa w ci ągu ul. Hodowlanej bezkolizyjnego przej ścia pieszo-rowerowego przez tory (tunel/kładka), dopuszcza si ę tak że mo żliwo ść bezkolizyjnego poł ączenia ul. Hodowlanej z ul. Towarow ą. W przypadku ograniczenia ruchu kołowego na ul. Dąbrowskiego na odcinku od ulicy Starowiejskiej do ulicy Piłsudskiego w celu utworzenia strefy ruchu pieszego, w ramach zmian organizacji ruchu, niezb ędne jest dostosowanie ulic Abrahama i Wybickiego do zmian nat ęż enia ruchu i prowadzenie linii autobusowych.

13.5. Trasy rowerowe Układ tras rowerowych tworz ą: 1) Regionalna trasa rowerowa nr 113 Rumia – Wejherowo – Choczewo o przebiegu: od dworca kolejowego w Rumi ul. Sobieskiego, ul. Sabata, ul. Batorego, ul. Św. Józefa, ul. Zielarsk ą, ul. Ł ąkow ą do ul. Kamiennej; 2) Mi ędzygminne trasy rowerowe: − trasa Gdynia - Rumia o przebiegu od ul. Morskiej w Gdyni, przez ul. Sobieskiego w Rumi do poł ączenia z tras ą rowerow ą nr 113 i trasami wzdłu ż ulic: Towarowej i Dąbrowskiego; − trasa Rumia - Osłonino - Rzucewo (w gminie Puck) o przebiegu od Dworca PKP w Rumi ul. Starowiejsk ą (istniej ąca droga rowerowa), ul. I. Dywizji Wojska Polskiego do wsi Kazimierz; − trasa Rumia - Reda ulicami: Towarowa - Cegielniana; 3) Lokalne trasy rowerowe: − istniej ące drogi rowerowe wzdłu ż ulicy D ębogórskiej (od ul. Gda ńskiej) i dalej wzdłu ż ulicy Kosynierów (do ul. Zapolskiej), wzdłu ż ul. Ceynowy i Żwirki i Wigury, wzdłu ż ulicy D ąbrowskiego od granicy gminy do ul. Piłsudskiego, wzdłu ż ul. Piłsudskiego, Gdy ńskiej i Cz ęstochowskiej; − planuje si ę urz ądzenie tras rowerowych ł ącz ących osiedla mieszkaniowe z terenami rekreacyjnymi; ze wzgl ędu na barier ę, jak ą stanowi główny ci ąg komunikacyjny (magistrala kolejowa i droga krajowa nr 6) przeprowadzenie dróg rowerowych w kierunku północ – południe jest zadaniem kosztownym, mo żliwym do realizacji przy okazji budowy nowych poł ącze ń drogowych.

13.6. Ci ągi piesze Na obszarze miasta istnieje potrzeba urz ądzenia trasy pieszych słu żą cych podniesieniu atrakcyjno ści i dost ępno ści do terenów zieleni miejskiej oraz integracji społecznej. Do głównych takich tras urz ądzonych poza ci ągami ulicznymi nale żą : − trasa piesza wzdłu ż doliny Zagórskiej Strugi biegn ąca równolegle do ulicy Starowiejskiej; − trasa piesza na granicy lasów TPK; − trasa piesza prowadz ąca z centrum miasta na Wzgórze Markowca i dalej do lasów TPK. Układ tych tras powinien by ć powi ązany z lokalnymi ci ągami pieszymi, zapewniaj ącymi bezpieczny ruch pieszy pomi ędzy terenami osiedli mieszkaniowych, usług oraz wypoczynku i rekreacji.

120

31. Obwodnica Północna Aglomeracji Trójmiejskiej OPAT 51

51 Źródło: Studium Techniczno-Ekonomiczno-Środowiskowe Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej, WYG International Sp. z o.o., 00-832 Warszawa ul. Żelazna 28/30, marzec 2011 r.

121

32. OPAT - odcinek w granicach Rumi, plan sytuacyjny - wariant 1, preferowany 52

33. OPAT - odcinek w granicach Rumi, plan sytuacyjny - wariant 2 53

52 j.w. 53 J.w.

122

34. Rumia - planowany układ uliczny

123 13.7. Zalecane wska źniki miejsc postojowych Wska źniki miejsc postojowych dla samochodów osobowych, jako zalecane do stosowania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, przedstawiono w tabeli nr 15. Tabela 15. Zalecane wska źniki miejsc postojowych Wskaźniki Wskaźniki Wskaźniki minimalne miejsc Lp Obiekt minimalne miejsc postojowych dla minimalne miejsc postojowych (mp) samochodów osobowych (mp) postojowych dla dla osób rowerów niepełnosprawnych 1 budynki mieszkalne 1 mp/mieszkanie, d ąż yć do nie okre śla si ę 10% mp, z czego wielorodzinne wska źnika 1,5 mp/mieszkanie 10% jako mp ogólnodost ępne 2 budynki mieszkalne 2 mp/dom lub 1 mp/mieszkanie nie okre śla si ę nie okre śla si ę jednorodzinne 3 obiekty turystyki (hotele, 5 mp/10 łó żek; nie okre śla si ę 10% mp, min 1 pensjonaty, motele, itp.) mp 4 usługi handlu: − obiekty o powierzchni 2 mp nie okre śla si ę nie okre śla si ę użytkowej do 50 m 2 (nie dotyczy kiosków

kolporta żowo –

handlowych) − obiekty o powierzchni 3 mp/100 m 2 pow. u żytkowej nie okre śla si ę 10% mp użytkowej powy żej 50m 2 do 500 m 2 powierzchni sprzeda ży − obiekty o powierzchni 3 mp/100 m 2 pow. u żytkowej min 1 / 50 m2 10% mp użytkowej powy żej powierzchni 500 m 2 powierzchni sprzeda żowej, min sprzeda ży, do 2000 m 2 2 mp

powierzchni sprzeda ży

− obiekty powy żej 2000 2 2 3 mp/100 m pow. u żytkowej min 1 / 200 m2 10% mp m powierzchni powierzchni sprzeda ży sprzeda żowej 5 usługi gastronomii 2 mp/10 miejsc konsumpcyjnych nie okre śla si ę 10% mp 6 usługi biurowe i 3 mp/100 m 2 powierzchni biura, urz ędy: 10% mp administracyjne (biura, użytkowej 1/200m² pow. u ż. urz ędy, poczty, banki) poczty, banki: 1/100m² pow. u ż. 7 usługi rzemiosła: 3 mp/100 m 2 pow. u żytkowej 1/100m² pow. u ż. 10% mp 8 obiekty usług zdrowia, opieki społecznej: − przychodnie lekarskie 3 mp/100 m 2 pow. u żytkowej, nie okre śla si ę 10% mp, min 1 − szpitale, kliniki 5 mp/10 łó żek mp 9 usługi kultury: − ko ścioły, kaplice 1,2 mp/100 m 2 pow. u żytkowej nie okre śla si ę 10% mp − domy kultury 1 mp/100 m 2 pow. u żytkowej nie okre śla si ę 10% mp − kina, teatry 20 mp/100 miejsc siedz ących nie okre śla si ę 10% mp 2 − obiekty muzealne 1,5 mp/100 m pow. u żytkowej min 18 / 1000 m² 10% mp, min 1 i wystawowe mp 10 usługi sportu: wg indywidualnych studiów indywidualnie 10% mp − hale widowiskowe uwzgl ędniaj ących i widowiskowo- zapotrzebowanie na miejsca sportowe, stadiony parkingowe dla przewidywanej liczby korzystaj ących i widzów 11 usługi o światy i wychowania:

124 − szkoły podstawowe 1,5 mp/1 pomieszczenie do 5 / 1sal ę lekcyjn ą 10% mp i gimnazja nauki − szkoły średnie 2 mp/1 pomieszczenie do nauki 5 / 1sal ę lekcyjn ą 10% mp 12 magazyny, hurtownie, 0,5 mp/100 m 2 powierzchni nie okre śla si ę 10% mp place składowe składowej 13 zakłady przemysłowe, 2 mp dla samochodów nie okre śla si ę 10% mp produkcyjne, osobowych / 10 zatrudnionych; rzemie ślnicze dla pozostałych samochodów – wg specyfiki zakładu

14. KIERUNKI ROZWOJU SYSTEMÓW INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ

14.1. Zaopatrzenie w wod ę Analiza zu życia wody przez ostanie dziesi ęć lat wskazuje, że dotychczas przyjmowane średnie kierunkowe zapotrzebowanie na wod ę w wielko ści ok. 4930 m 3/d jest poprawne. W Rozdz. II, pkt 15 „Uwarunkowania in żynieryjne” wykazano, że zasoby istniej ących uj ęć wodoci ągowych oraz główne magistrale wodoci ągowe nie ograniczaj ą rozwoju miasta. Dla okresu kierunkowego przyjmuje si ę nast ępuj ące zasady rozwoju systemu: − rozszerzenie zasi ęgu jego obsługi na tereny obecnego zainwestowania w celu osi ągni ęcia wska źnika 100 % mieszka ńców korzystaj ących z wodoci ągu; − rozbudowa systemu na terenach rozwoju kierunkowego miasta. Dla obszarów rozwoju kierunkowego okalaj ących miasto od północy i wschodu planuje si ę: − budow ę magistrali Ø 200, spinaj ącej istniej ącą magistral ę Ø200 z UW Rumia z istniej ącą magistral ą Ø 800 z UW Reda wraz ze spi ęciami jej z istniej ącą sieci ą rozdzielcz ą; − budow ę sieci rozdzielczych w liniach rozgraniczaj ących planowanych ulic. Dla pozostałych obszarów rozwoju kierunkowego planuje si ę budow ę sieci rozdzielczych wł ączonych do istniej ącego systemu.

14.2. Odprowadzenie ścieków Ilo ści ścieków przyjmuje si ę równe zapotrzebowaniu na wod ę. W Rozdz. II, pkt 15 „Uwarunkowania in żynieryjne” wykazano, że przepustowo ści oczyszczalni oraz głównych kolektorów kanalizacji sanitarnej i przepompowni ścieków nie ograniczaj ą rozwoju miasta. Dla okresu kierunkowego przyjmuje si ę nast ępuj ące zasady rozwoju systemu: − rozszerzenie zasi ęgu jego obsługi na tereny obecnego zainwestowania w celu osi ągnięcia wska źnika 100 % mieszka ńców korzystaj ących z kanalizacji; − rozbudowa systemu na terenach rozwoju kierunkowego miasta z odprowadzaniem wszystkich ścieków do kolektora WRR. Zasady rozbudowy systemu na trenach rozwojowych i sposoby transportu ścieków do kolektora WRR odniesiono do poszczególnych obszarów oznaczonych na rysunku „Odprowadzanie ścieków” literami od A do H.

125 Obszar „A” – le ży w zlewni istniej ącej przepompowni „Ró żana”. Ścieki b ędą odprowadzane sieci ą kanałów bocznych: − grawitacyjnie do istniej ących przepompowni „Kosynierów” i „Ró żana”; w dalszych fazach projektowania nale ży sprawdzi ć, czy mo żliwe jest te ż odprowadzanie ścieków do przepompowymi „Biała Rzeka”; − do przepompowni „Ró żana” za pomoc ą planowanej przepompowni ścieków „Żurawia”. Obszar „B” – ścieki b ędą odprowadzane bezpo średnio do kolektora WRR: − z południowej jego cz ęś ci grawitacyjnie, je żeli analizy w dalszych fazach projektowania potwierdz ą tak ą mo żliwo ść ; − z pozostałej cz ęś ci obszaru (lub jego cało ści) za pomoc ą planowanej przepompowni „Kazimierska”. Obszar „C” – le ży w zlewni przepompowni „Ró żana”, do której ścieki b ędą odprowadzane za pomoc ą istniej ącego kolektora Ø 500. Obszar „D” – le ży w bezpo średniej zlewni kolektora WRR, do którego ścieki b ędą odprowadzane grawitacyjnie. Obszary „E” i „F” – le żą w zlewni przepompowni „Janowo” tłocz ącej ścieki do kolektora WRR. Ścieki zostan ą doprowadzone do niej sieci ą grawitacyjnych kanałów bocznych. Obszary „G” i „H” – le żą w bezpo średniej zlewni kolektora WRR. Odpływ ścieków sieci ą kanałów bocznych do kolektorów Ø 300 w ul. Batorego oraz Ø 300/400 w ul. Kombatantów.

14.3. Odprowadzanie wód opadowych i regulacja stosunków wodnych W 2007 r. została opracowana przez „Hydroprojekt” Gda ńsk „Koncepcja gospodarki wodami opadowymi”. Propozycje i ustalenia tego dokumentu pozostaj ą aktualne i przyjmuje si ę je w nast ępuj ącym zakresie: a) ocena stanu technicznego istniej ących cieków i urz ądze ń hydrotechnicznych; b) okre ślenie koniecznego zakresu modernizacji istniej ących cieków wodnych i rowów melioracyjnych b ędących odbiornikami wód deszczowych (pogł ębienie, oczyszczenie koryta, umocnienie brzegów itp.); c) okre ślenie zakresu przebudowy odcinków istniej ących kanałów deszczowych polegaj ącej na zwi ększeniu ich przekroju; d) budowa suchego zbiornika retencyjnego na terenie nieczynnych stawów karpiowych w dzielnicy Szmelta, redukuj ącego przepływ Zagórskiej Strugi w okresie wezbra ń lub w rozwi ązaniu wariantowym podwy ższenie brzegów wskazanych szczegółowo odcinków Zagórskiej Strugi i Konitopu Leniwego. Przyjmuje si ę nast ępuj ące zasady odprowadzania wód opadowych i regulacji stosunków wodnych na terenie miasta: a) ulice wewn ątrz terenów rozwojowych nale ży projektowa ć i realizowa ć z zastosowaniem nawierzchni półprzepuszczalnych z płyt a żurowych lub betonu i asfaltu przepuszczalnego, ze spadkiem podłu żnym (wsz ędzie, gdzie to b ędzie mo żliwe) w kierunku odbiorników wód opadowych; nawierzchnie takie zapewniaj ą wsi ąkanie cz ęś ci wód opadowych; utrzymanie tej funkcji wymaga: usuwania odpadów z powierzchni chłonnych, oczyszczanie wod ą pod ci śnieniem w celu wzruszenia powierzchni, która uległa kolmatacji, uzupełnianie wypłukanego materiału, unikanie od śnie żania powierzchni za pomoc ą soli; b) wody opadowe z dachów (tzw. „wody szare”) b ędą przechwytywane na terenach poszczególnych posesji i zagospodarowywane do: utrzymywania zieleni, spłukiwania ust ępów, utrzymywania czysto ści placów podjazdów, tarasów, wewn ętrznych

126 przestrzeni komunikacyjnych itp., a do gruntu i cieków powierzchniowych b ędzie odprowadzany tylko ich nadmiar; c) istniej ące rowy melioracyjne, w szczególno ści na obszarach o wysokim poziomie wód gruntowych stanowi ć b ędą odbiorniki wód opadowych, w zwi ązku z tym nale ży je bezwzgl ędnie zachowa ć, a podziały działek na obszarach rozwojowych zaprojektowa ć tak, aby wzdłu ż rowów przebiegały ulice wewn ętrzne umo żliwiaj ące odprowadzanie do nich wód opadowych i dojazd w celu konserwacji rowów i wylotów; dopuszcza si ę ujmowanie rowów w zamkni ęte kanały, z równoległym układaniem drena żu wzdłu ż tych kanałów; na pozostałych obszarach rozwojowych oraz na terenach zainwestowanych, nie obj ętych zasi ęgiem kanalizacji deszczowej dopuszcza si ę budow ę kanalizacji deszczowej; d) na terenach wysoczyzny mo żliwe jest całkowite wyeliminowanie odpływu wód opadowych dzi ęki mo żliwo ści rozs ączania jej w gruncie np. za pomoc ą skrzynek rozs ączaj ących; rozwi ązania rozs ączania miejscowego powinny by ć preferowane dla wszystkich terenów miasta o powierzchniach szczelnych, lecz niezanieczyszczonych, takich jak dachy, wewn ętrzne ci ągi komunikacyjne, tereny zabudowy jednorodzinnej, z których wody opadowe nie powinny trafia ć do sieci kanalizacyjnej deszczowej, lecz by ć odprowadzane do gruntu; w budownictwie jednorodzinnym rozs ączanie na terenach ogrodów; w budownictwie wielorodzinnym na terenach wspólnej zieleni; e) kształtowanie systemów kanalizacji deszczowej powinno mie ć na uwadze przede wszystkim funkcjonalno ść i ekonomik ę, ale tak że estetyk ę, która jest wa żnym elementem planowania terenów zurbanizowanych; o ile w przypadku ścieków bytowo - gospodarczych, spływ musi odbywa ć się w kanałach zamkni ętych, to wody deszczowe mo żna odprowadza ć kanałami otwartymi, a trasy spływu i urz ądzenia do gromadzenia kształtowa ć niekonwencjonalnie; przy projektowaniu ulic wewn ątrz osiedlowych, nale ży d ąż yć do utrzymania naturalnych kierunków odpływu, a także do zachowania i wykorzystywania istniej ących odbiorników; przyjmuje si ę, że podstaw ą systemu kanalizacji deszczowej w terenach zurbanizowanych b ędą urz ądzenia do powierzchniowego odbioru wody i jej odprowadzania, takie jak rynsztoki, korytka odpływowe, odwodnienia liniowe itp.; w przypadku konieczno ści przeci ęcia ci ągu komunikacyjnego elementem liniowym mo że on słu żyć jako spowalniacz pr ędko ści; f) z przepisów obowi ązuj ącego prawa 54 oraz z cytowanych wy żej bada ń wynika, że wody opadowe odprowadzane z terenu miasta Rumi powinny podlega ć oczyszczaniu je żeli st ęż enie zawiesin i w ęglowodorów ropopochodnych przekracza warto ści okre ślone w rozporz ądzeniu; w zwi ązku z tym zaproponowano stosowne lokalizacje urz ądze ń oczyszczaj ących; jednak że decyzje o oczyszczaniu wód opadowych z nowych realizacji obejmuj ących tereny rozwojowe powinny by ć podejmowane po zrealizowaniu układów odprowadzaj ących te wody do odbiorników i wykonaniu analiz w okresie odpływu wód roztopowych.

14.4. Zaopatrzenie w gaz Na terenie miasta planuje si ę nast ępuj ące inwestycje w zakresie zaopatrzenia w gaz: − gazoci ąg wysokiego ci śnienia pełni ący funkcj ę przył ącza gazu do Elektrociepłowni Gdynia; wł ączenie gazoci ągu zaplanowano na przeci ęciu tzw. „drogi popiołowej” z gazoci ągiem wysokiego ci śnienia relacji Wiczlino – Kosakowo;

54 Rozporz ądzenie Ministra Środowiska z dnia 24.07. 2006 r. w sprawie warunków, jakie nale ży spełni ć przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984 z pó źn. zm.)

127 − stacja redukcyjno – pomiarowa I stopnia w rejonie ul. Jeziornej, w sąsiedztwie istniej ącego gazoci ągu wysokiego ci śnienia Wiczlino – Kosakowo; − poł ączenie tej stacji z istniej ącym gazoci ągiem średniego ci śnienia wzdłu ż ul. Kosynierów; − gazoci ąg średniego ci śnienia w ul. D ębogórskiej i dalej do poł ączenia z sieci ą w Gdyni; − gazoci ąg średniego ci śnienia w ul. Gda ńskiej i Pomorskiej do poł ączenia z sieci ą w Gdyni i zasilenia w gaz rejonu portowo - przemysłowego w Gdyni.

14.5. Zaopatrzenie w ciepło W okresie kierunkowym zapotrzebowanie na ciepło utrzyma si ę na obecnym poziomie pomimo przewidywanego rozwoju miasta. B ędzie to mo żliwe pod warunkiem przeprowadzenia termomodernizacji budynków mieszkalnych oraz obiektów u żyteczno ści publicznej i usługowo – produkcyjnych. Na obszarze miasta Rumi ustala si ę źródła ciepła – nieemisyjne, niskoemisyjne ekologiczne lub wysokosprawne. Zakłada si ę preferencje dla nast ępuj ących no śników ciepła: − czynnik grzewczy - woda gor ąca dostarczana poprzez miejski system ciepłowniczy do obszarów obj ętych jego zasi ęgiem oraz rejonów bezpo średnio do nich przylegaj ących; − gaz ziemny – na terenach obj ętych zasi ęgiem sieci gazowych, w obszarach le żą cych poza zasi ęgiem systemu scentralizowanego dostarczania ciepła; − systemy solarne: kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne; − pompy ciepła; − biomasa: pelety, zr ębki, granulat i brykiety spalane i zgazowywane w kotłowniach indywidualnych i lokalnych. Mo żliwymi do zastosowania paliwami (no śnikami) na całym obszarze miasta Rumi mog ą by ć równie ż: − paliwa stałe (w ęgiel, koks) w ograniczonym zakresie; − olej opałowy; − gaz płynny LPG; − energia elektryczna. O ostatecznym wyborze no śnika energii cieplnej powinny decydowa ć dwa czynniki: wielko ść emisji zanieczyszcze ń oraz wynik analizy techniczno - ekonomicznej. Realizacja tych preferencji b ędzie wymagała rozbudowy sieci ciepłowniczych, w tym przedłu żenie magistrali ciepłowniczej w ul. Kosynierów do Redy oraz sieci gazowych niskiego i średniego ci śnienia, zarówno na terenach ju ż zainwestowanych, jak i obszarach rozwoju kierunkowego.

14.6. Zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą Zapotrzebowanie na energi ę elektryczn ą od strony wysokiego napi ęcia (110 kV) jest w pełni zabezpieczone poniewa ż sie ć elektroenergetyczna 110 kV w normalnych warunkach pracy posiada znaczne rezerwy. Nie przewiduje si ę budowy nowych stacji elektroenergetycznych 110/15 kV (GPZ). Istniej ące stacje w pełni zapewniaj ą wzajemn ą rezerw ę oraz posiadaj ą ponad 50 % rezerwy dla pokrycia zapotrzebowanej mocy w ka żdej ze stacji. Planowana jest natomiast nowa linia elektroenergetyczna 110 kV, jako odczep od istniej ącej linii 110 kV, w kierunku planowanego GPZ „D ębogórze” na terenie gminy Kosakowo.

128 Sie ć elektroenergetyczna średniego napi ęcia 15 kV pracuje i powinna pracowa ć w układzie pier ścieniowym otwartym, w oparciu o istniej ące stacje 110/15 kV. Takie zasilanie zapewnia pełne bezpiecze ństwo wynikaj ące z wielostronnego zasilania systemu. Wzdłu ż istniej ącej i planowanej linii elektroenergetycznej 110 kV obowi ązuje pas ogranicze ń o szeroko ści 40 m (po 20 m od osi linii). Zagospodarownie terenu w jego obszarze nale ży uzgodni ć z zarz ądc ą sieci. Planuje si ę modernizacj ę istniej ących oraz budow ę - na terenach planowanego rozwoju kierunkowego - nowych stacji transformatorowych 15/0,4 kV i sieci elektroenergetycznych średniego (15 kV) i niskiego (0,4 kV) napi ęcia. Dopuszcza si ę rozbudow ę, przebudow ę oraz budow ę nowych sieci elektroenergetycznych kablowych oraz napowietrznych w ka żdym terenie, po uprzednim uzyskaniu zgody wła ścicieli działki. Zaleca si ę budow ę sieci kablowych, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach dopuszcza si ę sieci napowietrzne z przewodami izolowanymi. Dopuszcza si ę te ż budow ę stacji transformatorowych w ka żdym terenie stosownie do potrzeb. Usuni ęcie wszelkich kolizji projektowanej zabudowy z istniej ącą sieci ą elektroenergetyczn ą odbywa si ę w porozumieniu z zarz ądc ą sieci. Na terenie miasta dopuszcza si ę wszelkie urz ądzenia wytwarzaj ące energi ę z odnawialnych źródeł energii o mocy do 100 kW, nie dopuszcza si ę lokalizacji systemowych elektrowni wiatrowych.

14.7. Telekomunikacja Na obszarze miasta ustala si ę mo żliwo ść : − lokalizacji sieci i urz ądze ń sieci telekomunikacyjnych; − obj ęcia terenu gminy zintegrowanym systemem sieci internetowych (w tym krajowym i wojewódzkim); − rozwoju systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych (przewodowych i bezprzewodowych) stosownie do wzrostu zapotrzebowania na usługi telekomunikacyjne i teleinformatyczne w mie ście i w regionie. W przypadku lokalizacji sieci i urz ądze ń telekomunikacyjnych w strefie „centrum”, na terenach przestrzeni publicznych, stref ochrony konserwatorskiej, zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i na budynkach, ustala si ę wymóg kształtowania stosownej formy architektonicznej dla tych urz ądze ń i ich maskowania w celu ograniczenia ich wizualnego oddziaływania na krajobraz.

129

35. Zaopatrzenie w wod ę, uwarunkowania – kierunki

130

36. Odprowadzenie ścieków, uwarunkowania - kierunki

131

37. Odprowadzenie wód opadowych, uwarunkowania – kierunki

132

38. Energetyka, uwarunkowania – kierunki

133

15. KIERUNKI POLITYKI PRZESTRZENNEJ I WSKA ŹNIKI DOTYCZ ĄCE ZAGOSPODAROWANIA ORAZ UŻYTKOWANIA TERENÓW W JEDNOSTKACH STRUKTURALNYCH, W TYM TERENY WYŁ ĄCZONE SPOD ZABUDOWY

134

Jednostki wielofunkcyjne M o dominuj ącej funkcji mieszkaniowej

39. Jednostki strukturalne oznaczone symbolem „M”

135 15.1. JEDNOSTKA M – 1 „SZMELTA – ZAGÓRZE I” 15.1.1. Funkcje: 1) dominuj ąca – mieszkalnictwo z usługami; 2) uzupełniaj ące – usługi o zasi ęgu ponadpodstawowym w tym funkcje produkcyjno - usługowe, sport. 15.1.2. Struktura obszaru: 1) zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w postaci zabudowy głównie mieszkaniowej ekstensywnej w południowo – zachodniej cz ęś ci doliny oraz jako uzupełnienie istniej ącego zainwestowania; 2) zakaz budowy nowych obiektów mieszkalnych wielorodzinnych powy żej 4 mieszka ń. 15.1.3. Wa żniejsze ograniczenia rozwoju: 1) konserwatorskie: a) w centralnej cz ęś ci jednostki wyznacza si ę tereny o warto ściach kulturowych do obj ęcia ochron ą, s ą to: − rejon ulic: Podgórnej, Sabata, Sobieskiego, Towarowej, do dworca PKP, − rejon ulic: Mły ńskiej, Św. Józefa do stawów rybnych, w tym 3 rejony wyst ępowania reliktów dawnych młynów na Zagórskiej Strudze, b) w zasi ęgu jednostki wyst ępuj ą obiekty o warto ściach kulturowych ujęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków, wyszczególnione w tab. 14, w tym bateria przeciwlotnicza i stanowisko kierowania ogniem baterii przeciwlotniczej na Wzgórzu Markowca, c) w zasi ęgu jednostki wyst ępuj ą strefy ochrony archeologicznej, jak na rysunku studium nr 1; d) w zasi ęgu jednostki znajduje si ę punkt widokowy i dominanta krajobrazowa – Wzgórze Markowca; 2) przyrodnicze: a) obszar jednostki graniczy z Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym i planowanym rezerwatem przyrody „Dolina Zagórskiej Strugi”, b) w zasi ęgu jednostki znajduje si ę ci ąg ekologiczny Zagórskiej Strugi, c) południowa cz ęść jednostki, dolina Zagórskiej Strugi znajduje si ę w zasi ęgu planowanego zespołu przyrodniczo – krajobrazowego „Szmelta”; 3) inne: a) tereny przewidziane do zalesienia, jak na rysunku studium nr 1, b) grunty le śne wskazane do zmiany przeznaczenia na cele niele śne, jak na rysunku studium nr 1, c) tereny niele śne o spadkach powy żej 15º potencjalnie zagro żone osuwaniem mas ziemnych, d) gazoci ąg wysokiego ci śnienia w północnej cz ęś ci jednostki, e) teren zamkni ęty – tereny kolejowe, f) strefa uci ąż liwo ści akustycznej od linii kolejowej. 15.1.4. Wa żniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: 1) zabudowa mieszkaniowa ekstensywna; 2) urz ądzenia rekreacyjne, wie ża widokowa w rejonie Wzgórza Markowca na terenach zieleni; na obrze żach wzgórza dopuszcza si ę dodatkowo zabudow ę mieszkaniowo usługow ą ekstensywn ą pod warunkiem wykonania i uwzgl ędnienia analizy stateczno ści zbocza oraz projektu zabezpieczenia skarp przed erozją i osuwiskiem; 3) kolejka rekreacyjno – widokowa na trasie dworzec PKP Rumia – Wzgórze Markowca;

136 4) organizacja terenów zielonych wzdłu ż ci ągu ekologicznego Zagórskiej Strugi; 5) zbiornik retencyjny w miejscu nieczynnych stawów rybnych; 6) zespół sportowy w sąsiedztwie planowanego zbiornika retencyjnego; 7) modernizacja układu drogowego; 8) ście żki rowerowe, w tym regionalna trasa rowerowa nr 113 Rumia – Wejherowo – Choczewo; 9) w rejonie styku z jednostk ą MU-1: a) modernizacja linii kolejowej, w tym budowa dodatkowych torów, b) planowana lokalizacja przystanku SKM „Biała Rzeka” z nowym skrzy żowaniem planowanego poł ączenia drogowego Cegielniana – Grunwaldzka, c) w przypadku likwidacji przejazdu kolejowego wzdłu ż ul. Zbychowskiej (lub jego permanentnego zamykania wskutek wzmo żonego ruchu kolejowego) planowane bezkolizyjne przej ście pieszo-rowerowe przez tory (tunel/kładka) w ci ągu ul. Hodowlanej, dopuszcza si ę tak że mo żliwo ść bezkolizyjnego poł ączenia ul. Hodowlanej z z ul. Towarow ą. 15.1.5. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania i u żytkowania terenów oraz ustalenia dodatkowe: 1) zasada stosowania dachów spadzistych; 2) zasada stosowania wysoko ści zabudowy do 9 m (do 2 kondygnacji nadziemnych, w tym poddasze); 3) gabaryty nowych budynków powinny by ć zbli żone do zabudowy s ąsiaduj ącej; 4) zasada stosowania zabudowy mieszkaniowej wolnostoj ącej na nowych terenach budowlanych; 5) zasada stosowania powierzchni dla nowo wydzielanych działek na cele zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wolnostoj ącej – min. 600 m², dla terenów poło żonych w południowo zachodniej cz ęś ci doliny Szmelty – min. 1000 m²; 6) zasada stosowania powierzchni zabudowanej – do 25% powierzchni działki budowlanej; 7) zasada stosowania powierzchni biologicznie czynnej – min. 50% powierzchni działki budowlanej; 8) zakaz budowy gara ży naziemnych wolnostojących pojedynczych i w zespołach na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej.

15.2. JEDNOSTKA M – 2 „JANOWO I” 15.2.1. Funkcje: 1) dominuj ąca – mieszkalnictwo z usługami; 2) uzupełniaj ące – usługi o zasi ęgu ponadpodstawowym, w tym sport, ogrody działkowe. 15.2.2. Struktura obszaru: 1) zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w postaci budowy niewielkiego zespołu zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej we wschodniej cz ęś ci jednostki, w kwartale ograniczonym ulicami D ębogórsk ą, Gda ńsk ą i uj ęciem wody „Rumia” oraz jako uzupełnienie istniej ącego zainwestowania; 2) zespół ogrodów działkowych do zachowania. 15.2.3. Wa żniejsze ograniczenia rozwoju: 1) konserwatorskie:

137 a) wzdłu ż Zagórskiej Strugi wyznacza si ę teren o warto ściach kulturowych do obj ęcia ochron ą, jest to rejon ulic Starowiejskiej, Mickiewicza i Dąbrowskiego, b) w zasi ęgu jednostki wyst ępuj ą obiekty o warto ściach kulturowych uj ęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków, wyszczególnione w tab. 14, c) w zasi ęgu jednostki wyst ępuj ą strefy ochrony archeologicznej, jak na rysunku studium nr 1; 2) przyrodnicze: a) istniej ące pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt. 7 rozdz. II, b) fragment korytarza ekologicznego Zagórskiej Strugi; 3) inne: a) uj ęcie wody pitnej UW Rumia wraz ze strefami ochronnymi (uwaga: strefy oznaczone na rysunkach studium s ą strefami projektowanymi), b) linia elektroenergetyczna wysokiego napi ęcia 110 kV wraz ze strefami ochronnymi, c) strefa uci ąż liwo ści akustycznej od linii kolejowej, d) strefa 5 km od granicy projektowanego lotniska Gdynia - Oksywie (jak na il. 26), e) strefa wyst ępowania kabli teletechnicznych Marynarki Wojennej. 15.2.4. Wa żniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: 1) zespół zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i produkcyjno-usługowo- składowej przy wschodnim odcinku ul. D ębogórskiej; 2) organizacja terenów zielonych wzdłu ż ci ągu ekologicznego Zagórskiej Strugi; 3) wariantowa lokalizacja Urz ędu Miasta w naro żniku ulic Starowiejskiej i D ąbrowskiego; 4) ewentualna budowa wielkopowierzchniowego obiektu handlowego o powierzchni sprzeda ży 2000 - 4000 m², w rejonie jak na rysunku studium nr 1; 5) organizacja pieszej strefy w ci ągu ul. D ąbrowskiego na odcinku mi ędzy ulicami Piłsudskiego i Starowiejsk ą; 6) modernizacja układu drogowego, w tym: a) zmiana klasy odcinka ul. Piłsudskiego od ul. D ąbrowskiego do projektowanego przebicia pod torami kolejowymi – na Z1/2; b) w przypadku ograniczenia ruchu kołowego na ul. D ąbrowskiego na odcinku od ulicy Starowiejskiej do ulicy Piłsudskiego w celu utworzenia strefy ruchu pieszego, w ramach zmian organizacji ruchu, niezb ędne jest dostosowanie ulic Abrahama i Wybickiego do zmian nat ęż enia ruchu i prowadzenie linii autobusowych; c) dopuszcza si ę poł ączenie ul. Gda ńskiej z ul. Sobieskiego z przejazdem nad lub pod lini ą kolejow ą; realizacja tej inwestycji uwarunkowana jest wskazaniem racjonalnego rozwi ązania z punktu widzenia technicznego i finansowego; 7) ście żki rowerowe; 8) w rejonie styku z jednostk ą MU-2: modernizacja linii kolejowej. 15.2.5. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania i u żytkowania terenów oraz ustalenia dodatkowe: 1) dla zabudowy jednorodzinnej zasada stosowania spadzistych dachów; 2) zasada stosowania wysoko ści zabudowy do 12 m, w rejonie skrzy żowania ulic Starowiejskiej i D ąbrowskiego do 15 m; 3) gabaryty nowych budynków powinny by ć zbli żone do zabudowy s ąsiaduj ącej; 4) zasada stosowania powierzchni zabudowanej – do 30% powierzchni działki budowlanej;

138 5) zasada stosowania powierzchni biologicznie czynnej – min. 45% powierzchni działki budowlanej; 6) zakaz budowy gara ży naziemnych wolnostoj ących pojedynczych i w zespołach na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej.

15.3. JEDNOSTKA M – 3 „STARA RUMIA” 15.3.1. Funkcje: 1) dominuj ące – mieszkalnictwo z usługami; 2) uzupełniaj ące – usługi o zasi ęgu ponadpodstawowym. 15.3.2. Struktura obszaru: 1) zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w postaci zabudowy głównie mieszkaniowej ekstensywnej w północno – wschodniej cz ęś ci jednostki oraz jako uzupełnienie istniej ącego zainwestowania; 2) zakaz budowy nowych obiektów mieszkalnych wielorodzinnych powy żej 4 mieszka ń z wyj ątkiem kwartału zabudowy w ulicach Chełmi ńska, Subisława, Świ ętopełka, D ębogórska. 15.3.3. Wa żniejsze ograniczenia rozwoju: 1) konserwatorskie: a) obiekt wpisany do rejestru zabytków województwa pomorskiego - nieczynny cmentarz katolicki (z II poł. XIX w.) z ruin ą gotyckiego ko ścioła parafialnego p.w. Św. Krzy ża (XVI w.) oraz ruina i bramy cmentarza przyko ścielnego – nr rejestru zabytków: 1062 – jak na rysunkach studium, b) obszar o warto ściach kulturowych uj ęty w wojewódzkiej ewidencji zabytków (układ ruralistyczny – strefa ochrony reliktów średniowiecznej wsi), c) w zasi ęgu jednostki wyst ępuj ą obiekty o warto ściach kulturowych uj ęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków, wyszczególnione w tab. 14, d) w zasi ęgu jednostki wyst ępuj ą strefy ochrony archeologicznej, jak na rysunku studium nr 1; 2) przyrodnicze: a) istniej ący pomnik przyrody, wyszczególniony w pkt.7 rozdz. II, b) fragment korytarza ekologicznego Zagórskiej Strugi; 3) inne: strefa 5 km od granicy projektowanego lotniska Gdynia - Oksywie (jak na il. 26). 15.3.4. Wa żniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: 1) zabudowa mieszkaniowa ekstensywna; 2) organizacja terenów zielonych wzdłu ż ci ągu ekologicznego Zagórskiej Strugi; 3) modernizacja układu drogowego; 4) ście żki rowerowe; 5) wariantowa lokalizacja Urz ędu Miasta w rejonie naro żnika ulic Dębogórskiej i Chełmi ńskiej. 15.3.5. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania i u żytkowania terenów oraz ustalenia dodatkowe: 1) zasada stosowania dachów spadzistych; 2) zasada stosowania wysoko ści zabudowy do 12 m; 3) gabaryty nowych budynków powinny by ć zbli żone do zabudowy sąsiaduj ącej; 4) zasada stosowania zabudowy mieszkaniowej wolnostoj ącej lub bli źniaczej na nowych terenach budowlanych;

139 5) zasada stosowania powierzchni min. 600 m² dla nowo wydzielanych działek na cele zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wolnostoj ącej; 6) zasada stosowania powierzchni zabudowanej – do 25% powierzchni działki budowlanej; 7) zasada stosowania powierzchni biologicznie czynnej – min. 50% powierzchni działki budowlanej; 8) zakaz budowy gara ży naziemnych wolnostoj ących pojedynczych i w zespołach na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej.

15.4. JEDNOSTKA M – 4 „LOTNISKO” 15.4.1. Funkcje: 1) dominuj ąca – mieszkalnictwo z usługami; 2) uzupełniaj ące – usługi o zasi ęgu ponadpodstawowym, ogrody działkowe. 15.4.2. Struktura obszaru: 1) zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w postaci zabudowy głównie mieszkaniowej ekstensywnej w północnej cz ęś ci jednostki (w rejonie granicy z miastem Red ą), zabudowy mieszkaniowej intensywnej, jak na rysunku studium nr 1 oraz jako uzupełnienie istniej ącego zainwestowania; 2) zespół ogrodów działkowych do zachowania. 14.4.3. Wa żniejsze ograniczenia rozwoju: 1) konserwatorskie: w zasi ęgu jednostki wyst ępuje strefa ochrony archeologicznej, jak na rysunkach studium; 2) przyrodnicze: nie wyst ępuj ą; 3) inne: nie wyst ępuj ą. 15.4.4. Wa żniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: 1) zabudowa mieszkaniowa ekstensywna i intensywna; 2) modernizacja układu drogowego; 3) ście żki rowerowe; 4) stacja redukcyjna gazu I stopnia. 15.4.5. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania i u żytkowania terenów oraz ustalenia dodatkowe: 1) zasada stosowania dachów spadzistych; 2) zasada stosowania wysoko ści zabudowy do 12 m; 3) gabaryty nowych budynków powinny by ć zbli żone do zabudowy s ąsiaduj ącej; 4) zasada stosowania zabudowy mieszkaniowej wolnostoj ącej lub bli źniaczej na nowych terenach mieszkalnictwa ekstensywnego; 5) zasada stosowania powierzchni min. 600 m² dla nowo wydzielanych działek na cele zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wolnostoj ącej; 6) zasada stosowania powierzchni zabudowanej – do 25% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, do 30% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej; 7) zasada stosowania powierzchni biologicznie czynnej – min. 50% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, min. 45% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej; 8) zakaz budowy gara ży naziemnych wolnostoj ących pojedynczych i w zespołach na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej.

140

Jednostki wielofunkcyjne MU o dominuj ącej funkcji mieszkaniowej z pasmem usług ogólnomiejskich i ponadlokalnych

40. Jednostki strukturalne oznaczone symbolem „MU”

141 15.5. JEDNOSTKA MU – 1 „BIAŁA RZEKA” 15.5.1. Funkcje: 1) dla wydzielonego terenu pasma usługowego jak na rysunku studium nr 1: a) dominuj ące – funkcje usługowe o zasi ęgu ogólnomiejskim i ponadlokalnym z preferencj ą dla usług z zakresu handlu, obsługi biznesu, gastronomii i obsługi turystyki (hotele), b) uzupełniaj ące – mieszkalnictwo; 2) dla pozostałego obszaru jednostki: a) dominuj ąca – mieszkalnictwo z usługami, b) uzupełniaj ące – usługi o zasi ęgu ponadpodstawowym, w tym handel, rekreacja (np. aquapark). 15.5.2. Struktura obszaru: 1) zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpiły w ostatnim czasie w rejonie hipermarketu Auchan, zakłada si ę kolejne zmiany zwłaszcza w kierunku Redy i w wydzielonym pa śmie usługowym, gdzie przewidziana jest koncentracja zabudowy usługowej (jeden z czterech głównych obszarów działa ń inwestycyjnych w mie ście - patrz pkt 3 rozdz. III) oraz przewiduje si ę lokalizacj ę przystanku SKM „Biała Rzeka”; lokalizacja nowego przystanku SKM powinna by ć rozpatrywana w kontek ście obsługi transportowej terenów rozwojowych o ponadlokalnych funkcjach usługowo-handlowych; 2) w pozostałej cz ęś ci jednostki nie przewiduje si ę znacz ących zmian struktury przestrzennej. 15.5.3. Wa żniejsze ograniczenia rozwoju: 1) konserwatorskie: w zasi ęgu jednostki wyst ępuj ą obiekty o warto ściach kulturowych uj ęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków, wyszczególnione w tab. 14, w tym kapliczka z pocz. XX w. przy ul. Grunwaldzkiej, róg ul. Ceynowy; 2) przyrodnicze: nie wyst ępuj ą; 3) inne: strefa uci ąż liwo ści akustycznej od linii kolejowej i drogi krajowej nr 6 (ul. Grunwaldzka). 15.5.4. Wa żniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: 1) przekształcenia w pa śmie usługowym; 2) mo żliwo ść budowy wielkopowierzchniowych obiektów handlowych w rejonie jak na rysunku studium nr 1; 3) uzupełniaj ąca zabudowa mieszkaniowa ekstensywna i intensywna; 4) modernizacja układu drogowego, w tym zwi ązanego z planowan ą lokalizacj ą przystanku SKM „Biała Rzeka”; 5) ście żki rowerowe; 6) w rejonie styku z jednostk ą M-1: a) modernizacja linii kolejowej, w tym budowa dodatkowych torów, b) planowana lokalizacja przystanku SKM „Biała Rzeka” z nowym poł ączeniem drogowym Cegielniana – Grunwaldzka, c) w przypadku likwidacji przejazdu kolejowego wzdłu ż ul. Zbychowskiej (lub jego permanentnego zamykania wskutek wzmo żonego ruchu kolejowego) planowane bezkolizyjne przej ście pieszo-rowerowe przez tory (tunel/kładka) w ci ągu ul. Hodowlanej, dopuszcza si ę tak że mo żliwo ść bezkolizyjnego poł ączenia ul. Hodowlanej z z ul. Towarow ą. 15.5.5. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania i u żytkowania terenów oraz ustalenia dodatkowe:

142 1) zasada stosowania dachów spadzistych dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej; 2) zasada stosowania wysoko ści zabudowy do 12 m; 3) gabaryty nowych budynków powinny by ć zbli żone do zabudowy s ąsiaduj ącej; 4) zasada stosowania powierzchni zabudowanej – do 30% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy mieszkaniowej, do 40% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy usługowej; 5) zasada stosowania powierzchni biologicznie czynnej – min. 45% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy mieszkaniowej, min. 10% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy usługowej; 6) zakaz budowy gara ży naziemnych wolnostoj ących pojedynczych i w zespołach na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej.

15.6. JEDNOSTKA MU – 2 „ZAGÓRZE II” 15.6.1. Funkcje: 1) dla wydzielonego terenu pasma usługowego jak na rysunku studium nr 1: a) dominuj ące – funkcje usługowe o zasi ęgu ogólnomiejskim i ponadlokalnym z preferencj ą dla usług z zakresu handlu, obsługi biznesu, gastronomii i obsługi turystyki (hotele), b) uzupełniaj ące – mieszkalnictwo; 2) dla pozostałego obszaru jednostki: a) dominuj ąca – mieszkalnictwo z usługami, b) uzupełniaj ące – usługi o zasi ęgu ponadpodstawowym, w tym funkcje produkcyjno - usługowe. 15.6.2. Struktura obszaru: 1) zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpiły w ostatnim czasie w rejonie Galerii Rumia, zakłada si ę kolejne zmiany zwłaszcza w wydzielonym pasmie usługowym, gdzie przewidziane jest centrum usługowe miasta i koncentracja zabudowy usługowej – jeden z czterech głównych obszarów działa ń inwestycyjnych w mie ście (patrz pkt 3 rozdz. III); 2) w pozostałej cz ęś ci jednostki nie przewiduje si ę znacz ących zmian struktury przestrzennej. 15.6.3. Wa żniejsze ograniczenia rozwoju: 1) konserwatorskie: a) w zachodniej cz ęś ci jednostki wyznacza si ę teren o warto ściach kulturowych do obj ęcia ochron ą, jest to rejon ulic: Sabata, Sobieskiego, Kombatantów, Szkolnej, b) w zasi ęgu jednostki wyst ępuj ą obiekty o warto ściach kulturowych uj ęte w wojewódzkiej ewidencji zabytków, wyszczególnione w tab. 14, c) w zasi ęgu jednostki wyst ępuje strefa ochrony archeologicznej, jak na rysunkach studium; 2) przyrodnicze: obszar jednostki graniczy z Trójmiejskim Parkiem Krajobrazowym i z planowanym zespołem przyrodniczo – krajobrazowym „Szmelta”; 3) inne: a) fragment korytarza ekologicznego Zagórskiej Strugi, b) tereny niele śne o spadkach powy żej 15º potencjalnie zagro żone osuwaniem mas ziemnych, c) teren zamkni ęty – tereny kolejowe,

143 d) strefa uci ąż liwo ści akustycznej od linii kolejowej i drogi krajowej nr 6 (ul. Sobieskiego), e) strefa wyst ępowania kabli teletechnicznych Marynarki Wojennej. 15.6.4. Wa żniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: 1) przekształcenia w pa śmie usługowym; 2) organizacja centrum usługowego miasta w pasie terenu mi ędzy ul. Sobieskiego i terenami kolejowymi na odcinku od wiaduktu do granicy terenu na przedłu żeniu ul. Olszty ńskiej; 3) uzupełniaj ąca zabudowa mieszkaniowa ekstensywna poza terenem pasma usługowego; 4) modernizacja układu drogowego, w tym: a) poł ączenie ul. Piłsudskiego z ul. Sobieskiego do skrzy żowania z ul. Sabata, budowa bezkolizyjnego przejazdu (przebicie pod torami kolejowymi), b) dopuszcza si ę poł ączenie ul. Gda ńskiej z ul. Sobieskiego z przejazdem nad lub pod lini ą kolejow ą; realizacja tej inwestycji uwarunkowana jest wskazaniem racjonalnego rozwi ązania z punktu widzenia technicznego i finansowego; 5) ście żki rowerowe; 6) wariantowa lokalizacja Urz ędu Miasta w rejonie centrum usługowego; 7) w rejonie styku z jednostk ą M-2: modernizacja linii kolejowej. 15.6.5. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania i u żytkowania terenów oraz ustalenia dodatkowe: 1) zasada stosowania dachów spadzistych dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej; 2) zasada stosowania wysoko ści zabudowy: a) w rejonie centrum usługowego w pasie terenu mi ędzy ul. Sobieskiego i terenami kolejowymi: − na odcinku od wiaduktu do granicy terenu na przedłużeniu ul. Piłsudskiego - do 50 m, − na odcinku od granicy terenu na przedłu żeniu ul. Piłsudskiego do granicy terenu na przedłu żeniu ul. Górniczej - do 40 m, − na odcinku od granicy terenu na przedłu żeniu ul. Górniczej do granicy terenu na przedłu żeniu ul. Olszty ńskiej - do 30 m; b) w południowej pierzei ul. Sobieskiego w granicach pasma usługowego oraz w pozostałej cz ęś ci wydzielonego terenu pasma usługowego - do 15 m, c) na pozostałym obszarze - do 12 m; 3) zasada stosowania powierzchni zabudowanej – do 25% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy mieszkaniowej, do 40% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy usługowej; 4) zasada stosowania powierzchni biologicznie czynnej – min. 50% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy mieszkaniowej, min. 10% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy usługowej; 5) zakaz budowy gara ży naziemnych wolnostoj ących pojedynczych i w zespołach na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej.

15.7. JEDNOSTKA MU – 3 „LOTNISKO - ŁĄKI” 15.7.1. Funkcje: 1) dla wydzielonego terenu pasma usługowego jak na rysunku studium nr 1: funkcje usługowe o zasi ęgu ogólnomiejskim i ponadlokalnym z preferencj ą dla usług

144 z zakresu handlu, obsługi biznesu, ochrony zdrowia, gastronomii i obsługi turystyki (hotele); 2) dla pozostałego obszaru jednostki: mieszkalnictwo z usługami, z preferencj ą dla usług ponadlokalnych oraz ziele ń w strefie ochronnej uj ęcia wody. 15.7.2. Struktura obszaru: teren jednostki jest terenem rolniczym z rozproszon ą zabudow ą siedliskow ą; zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zwi ązku z przewidywan ą realizacj ą nowych funkcji obszaru. 15.7.3. Wa żniejsze ograniczenia rozwoju: 1) konserwatorskie: nie wyst ępuj ą; 2) przyrodnicze: fragment korytarza ekologicznego Zagórskiej Strugi; 3) inne: a) strefa ochronna uj ęcia wody pitnej „Reda” w zasi ęgu, jak na rysunkach studium, b) linia elektroenergetyczna wysokiego napi ęcia 110 kV wraz ze strefami ochronnymi, c) strefa uci ąż liwo ści akustycznej od planowanej trasy komunikacyjnej OPAT. 15.7.4. Wa żniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: 1) odcinek nowej trasy komunikacyjnej Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej (OPAT) z w ęzłem „Lotnisko”; 2) budowa pasma usługowego; 3) mo żliwo ść budowy wielkopowierzchniowych obiektów handlowych w rejonach jak na rysunku studium nr 1; 4) zabudowa mieszkaniowa ekstensywna; 5) organizacja terenów zielonych w strefie ochronnej uj ęcia wody pitnej „Reda”; 6) budowa układu drogowego; 7) ście żki rowerowe. 15.7.5. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania i u żytkowania terenów oraz ustalenia dodatkowe: 1) zasada stosowania dachów spadzistych dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej; 2) zasada stosowania wysoko ści zabudowy do 12 m; 3) zasada stosowania zabudowy mieszkaniowej wolnostoj ącej lub bli źniaczej na nowych terenach mieszkalnictwa ekstensywnego; 4) zasada stosowania powierzchni min. 600 m² dla nowo wydzielanych działek na cele zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wolnostoj ącej; 5) zasada stosowania powierzchni zabudowanej – do 25% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy mieszkaniowej, do 30% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy usługowej; 6) zasada stosowania powierzchni biologicznie czynnej – min. 50% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy mieszkaniowej, min. 20% powierzchni działki budowlanej dla zabudowy usługowej; 7) zakaz budowy gara ży naziemnych wolnostoj ących pojedynczych i w zespołach na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej.

145

Jednostki wielofunkcyjne PU o dominuj ącej funkcji produkcyjno – usługowo – składowej

41. Jednostki strukturalne oznaczone symbolem „PU”

146 15.8. JEDNOSTKA P U– 1 „JANOWO II” 15.8.1. Funkcje: dominuj ąca – produkcyjno – usługowo – składowa. 15.8.2. Struktura obszaru: zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w postaci zabudowy produkcyjno – usługowo – składowej, głównie jako uzupełnienie istniej ącego zainwestowania. 15.8.3. Wa żniejsze ograniczenia rozwoju: 1) konserwatorskie: nie wyst ępuj ą; 2) przyrodnicze: nie wyst ępuj ą; 3) inne: a) strefa 5 km od granicy projektowanego lotniska Gdynia - Oksywie (jak na il. 26), b) strefa wyst ępowania kabli teletechnicznych Marynarki Wojennej. 15.8.4. Wa żniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: 1) zabudowa produkcyjno - usługowo - składowa; 2) modernizacja układu drogowego. 15.8.5. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania i u żytkowania terenów oraz ustalenia dodatkowe: 1) zasada stosowania wysoko ści zabudowy do 12 m; 2) zasada stosowania powierzchni zabudowanej – do 40% powierzchni działki budowlanej; 3) zasada stosowania powierzchni biologicznie czynnej – min. 10% powierzchni działki budowlanej.

15.9. JEDNOSTKA PU – 2 „STARA RUMIA - ŁĄKI” 15.9.1. Funkcje: 1) dla wydzielonego terenu pasma usługowego jak na rysunku studium nr 1: funkcje usługowe o zasi ęgu ogólnomiejskim i ponadlokalnym z preferencj ą dla usług z zakresu handlu i obsługi biznesu; 2) dla pozostałego obszaru jednostki: a) dominuj ąca – produkcyjno - usługowo - składowa; b) uzupełniaj ąca – ogrody działkowe. 15.9.2. Struktura obszaru: 1) teren jednostki jest terenem rolniczym z rozproszoną zabudow ą siedliskow ą; zmiany w strukturze przestrzennej nast ąpi ą w zwi ązku z przewidywan ą realizacj ą nowych funkcji obszaru; 2) zało żeniem studium jest wykształcenie pasma usługowego wzdłu ż ul. I Dywizji Wojska Polskiego i trasy OPAT oraz organizacja terenów produkcyjno – usługowo – składowych w pozostałej cz ęś ci jednostki. 15.9.3. Wa żniejsze ograniczenia rozwoju: 1) konserwatorskie: w zasi ęgu jednostki wyst ępuje strefa ochrony archeologicznej, jak na rysunkach studium; 2) przyrodnicze: fragment korytarza ekologicznego Zagórskiej Strugi; 3) inne: a) linia elektroenergetyczna wysokiego napi ęcia 110 kV wraz ze strefami ochronnymi, b) strefa 5 km od granicy projektowanego lotniska Gdynia – Oksywie (jak na rys. 26).

147 15.9.4. Wa żniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: 1) odcinek nowej trasy komunikacyjnej Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej (OPAT) z w ęzłami „Lotnisko” i „D ębogórze”; 2) odcinek nowej linii elektroenergetycznej 110 kV (odczep od istniej ącej linii 110 kV, w kierunku planowanego GPZ „D ębogórze” na terenie gminy Kosakowo); 3) budowa pasma usługowego; 4) zabudowa produkcyjno – usługowo - składowa; 5) mo żliwo ść budowy wielkopowierzchniowych obiektów handlowych w rejonach jak na rysunku studium nr 1; 6) odcinek nowej linii elektroenergetycznej 110 kV (odczep od istniej ącej linii 110 kV, w kierunku planowanego GPZ „D ębogórze” na terenie gminy Kosakowo); 7) organizacja terenów zielonych wzdłu ż ci ągu ekologicznego Zagórskiej Strugi; 8) budowa, rozbudowa i przebudowa układu drogowego, w tym drogi wzdłu ż granicy miasta od ul. I Dywizji WP do D ębogórza w śladzie tzw. „drogi popiołowej”. 15.9.5. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania i u żytkowania terenów oraz ustalenia dodatkowe: 1) zasada stosowania wysoko ści zabudowy do 12 m; 2) zasada stosowania powierzchni zabudowanej – do 30% powierzchni działki budowlanej; 3) zasada stosowania powierzchni biologicznie czynnej – min. 20% powierzchni działki budowlanej.

148

Jednostka ZL Lasy - Trójmiejski Park Krajobrazowy

42. Jednostka strukturalna oznaczona symbolem „ZL”

149 15.10. JEDNOSTKA ZL „LASY - TRÓJMIEJSKI PARK KRAJOBRAZOWY” 15.10.1. Funkcje: gospodarka le śna, turystyka krajoznawcza, sport, cmentarz. 15.10.2. Struktura obszaru: 1) jednostka obejmuje obszar miasta w granicach Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, gdzie obowi ązuj ą przepisy okre ślone w decyzji o jego ustanowieniu; przewiduje si ę rozwój fukcji rekreacyjnych - turystyki i sportu, zwłaszcza sportów zimowych; 2) funkcje istniej ących obiektów: a) Cmentarz Komunalny przy ul. Górniczej – adaptacja funkcji, mo żliwo ść rozbudowy, b) teren zamkni ęty (wojskowy). 15.10.3. Wa żniejsze ograniczenia rozwoju: 1) konserwatorskie: a) we wschodniej cz ęś ci jednostki, przy granicy z miastem Gdyni ą znajduje si ę stanowisko archeologiczne wpisane do rejestru zabytków województwa pomorskiego: cmentarzysko z młodszej epoki żelaza - Nr decyzji: 266/Archeol./18.XII.1974 r., b) w zasi ęgu jednostki wyst ępuj ą strefy ochrony archeologicznej, jak na rysunkach studium; 2) przyrodnicze: a) stniej ące pomniki przyrody, wyszczególnione w pkt.7 rozdz. II, b) w zasi ęgu jednostki znajduje si ę planowany rezerwat przyrody „Dolina Zagórskiej Strugi”, c) teren jednostki wchodzi w zasi ęg Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, d) cz ęść jednostki po północnej i południowej stronie doliny Zagórskiej Strugi znajduje si ę w zasi ęgu planowanego zespołu przyrodniczo – krajobrazowego „Szmelta”; 3) inne: a) tereny przewidziane do zalesienia, jak na rysunku studium nr 1, b) gazoci ąg wysokiego ci śnienia w północnej cz ęś ci jednostki, c) teren zamkni ęty – teren wojskowy, d) strefa wyst ępowania kabli teletechnicznych Marynarki Wojennej. 15.10.4. Wa żniejsze działania inwestycyjne, w tym inwestycje celu publicznego: 1) organizacja funkcji rekreacyjnej, w tym ście żki piesze i rowerowe, mała architektura, wiaty turystyczne; 2) przebudowa cz ęś ci drogi ze wsi Zbychowo do miasta Redy na terenie miasta Rumi przy granicy z gmin ą Wejherowo; 3) organizacja funkcji sportu, w tym urz ądzenia z zakresu sportów zimowych; 4) rozbudowa cmentarza. 15.10.5. Wska źniki dotycz ące zagospodarowania i u żytkowania terenów oraz ustalenia dodatkowe: nie ustala si ę.

150

IV. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń I SYNTEZA USTALE Ń

151 1. UZASADNIENIE ROZWI ĄZA Ń

Ka żde wyodr ębnione w przestrzeni miejsce, równie ż miasto, posiada swoj ą to żsamo ść okre ślon ą charakterystycznym dla niego zespołem cech, powstałym w wyniku indywidualnego procesu rozwoju, w okre ślonym poło żeniu. Ten zespół cech charakteryzuje krajobraz, na który składaj ą si ę: kształt przestrzeni, jej stan techniczny, standard, program, który j ą wypełnia oraz sposób u żytkowania. Rumia, jak ka żde miasto, posiada swoje zasi ęgi oddziaływania wynikaj ące z atrakcyjno ści jego cech: − zasi ęg 1 – obejmuje tereny zainwestowane i zamieszkałe przez mieszka ńców stałych; − zasi ęg 2 – obejmuje mieszka ńców metropolii trójmiejskiej. Zasi ęgi te dotycz ą społeczno ści o ró żnych potrzebach – zaspokajanie i kreowanie tych potrzeb stanowi istot ę polityki władz miasta, a celem niniejszego studium jest sprecyzowanie zasad tej polityki w zakresie przestrzennym. Podstawowymi walorami Rumi są: − atrakcyjne poło żenie - w bezpo średnim s ąsiedztwie Gdyni, przy głównych trasach komunikacyjnych aglomeracji; − urozmaicony krajobraz, którego atrakcyjno ść miasto zawdzi ęcza poło żeniu na kraw ędzi wysoczyzny morenowej poro śni ętej bogatym drzewostanem oraz zabudowie o kameralnej skali, ci ągowi ekologicznemu Zagórskiej Strugi; − znacz ące mo żliwo ści rozwoju przestrzennego . W studium szczególne miejsce zajmuje rozwijaj ąca si ę funkcja usługowa i zagadnienia zwi ązane z kreacj ą tej funkcji w przestrzeni. Pasmo usługowe kształtuj ące si ę mi ędzy drog ą krajow ą nr 6 i lini ą kolejow ą, posiada du ży potencjał rozwojowy. Ma szans ę sta ć si ę nowym, atrakcyjnym dla inwestorów ponadlokalnym centrum usługowym miasta, centrum, którego dzisiaj brakuje. Rumia nie posiada historycznie ukształtowanego centrum. W ostatnich latach, dzi ęki budowie wielkoprzestrzennych obiektów handlowych powstały koncentracje usług w strefie s ąsiaduj ącej z drog ą krajow ą. Szans ą rozwojow ą miasta mo że sta ć si ę oferta terenowa dla funkcji zwi ązanych z obsług ą biznesu. Łatwy dost ęp do działek budowlanych, przygotowana infrastruktura i konkurencyjna cena w stosunku do Gdyni, Sopotu i Gda ńska, mog ą by ć atutem przyci ągaj ącym inwestorów. Okre ślenie zasad polityki przestrzennej w tym pasie i stworzenie mo żliwo ści intensywnego zainwestowania, jest kolejnym priorytetowym celem studium. Wa żnym problemem maj ącym znacz ące miejsce w Studium jest funkcja mieszkaniowa i du że rezerwy terenowe dla jej rozwoju. Mieszkalnictwo jest główn ą funkcj ą Rumi. Rumia jest zapleczem mieszkaniowym miast aglomeracji. Łatwy dojazd, konkurencyjna cena działek, atrakcyjno ść krajobrazowa – to walory, jakie posiada miasto. W Studium podkre śla si ę problemy zwi ązane z ochron ą krajobrazu . Ochron ą obejmuje si ę nowe obszary – zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Szmelta” oraz wyznaczone tereny o warto ściach kulturowych, świadcz ące o to żsamo ści miasta . W rozwi ązaniach studium d ąż y si ę do zachowania podstawowych walorów krajobrazowych, które decyduj ą o atrakcyjno ści gminy. W Studium zwraca si ę szczególn ą uwag ę na problemy zwi ązane z usprawnieniem komunikacji, mi ędzy innymi poprzez zapisy umo żliwiaj ące dodatkowe poł ączenia terenów poło żonych po obu stronach linii kolejowej, budow ę nowej trasy szybkiego ruchu Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej (OPAT). Rumia jest gmin ą miejsk ą poło żon ą w powiecie wejherowskim, w województwie

152 pomorskim. Z miastami Wejherowem i Red ą tworzy zespół trzech miast zwany Małym Trójmiastem Kaszubskim. Poło żona jest w odległo ści 10 km od centrum Gdyni i 10 km od centrum Wejherowa i rozci ąga si ę mi ędzy zalesionymi wzgórzami wysoczyzny morenowej a K ępą Oksywsk ą, na przestrzeni około 4 km. Lasy TPK rozcina Dolina Zagórskiej Strugi długo ści ok. 3 km. Rumi ę przecina wa żna magistrala kolejowa Gda ńsk – Szczecin oraz droga krajowa nr 6. Długo ść miasta mierzona wzdłu ż głównej osi komunikacyjnej na kierunku Gdynia - Reda to ok. 5 km. Rumia s ąsiaduje: − od południa i wschodu z miastem Gdyni ą i gmin ą Kosakowo; − od zachodu z gmin ą Wejherowo; − od północy z miastem Red ą. Rumia zajmuje obszar o powierzchni 30,1 km 2. Blisko połow ę tego obszaru, tj. około 44% zajmuj ą lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego. Rze źbę terenu urozmaica strefa kraw ędziowa wysoczyzny morenowej, w tym Wzgórze Markowca i dolina Zagórskiej Strugi. Rumia stanowi baz ę mieszkaniow ą dla ok. 45 670 mieszka ńców . Zabudowa Rumi, której przewa żaj ąca cz ęść powstała w przeci ągu ostatnich 60 lat, to przede wszystkim budownictwo mieszkaniowe, głównie jednorodzinne. Rumia posiada tereny o du żej atrakcyjno ści rekreacyjnej i krajobrazowej , do których zaliczy ć nale ży przede wszystkim lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego i dolin ę Zagórskiej Strugi. Miasto jest korzystnie zlokalizowane na wa żnej trasie turystycznej prowadz ącej z gł ębi kraju na Półwysep Helski.

1.1. Uwarunkowania wynikaj ące z poło żenia miasta w regionie 1) Rumia poło żona jest w obszarze zurbanizowanego pasma Gdynia - Lębork - Słupsk; wraz z dwoma sąsiaduj ącymi o środkami miejskimi o funkcjach ponadgminnych – miastem Red ą i miastem Wejherowowo, tworz ą tzw. „Małe Trójmiasto Kaszubskie”; Rumia poło żona jest w obszarze funkcjonalnym kształtuj ącego si ę trójmiejskiego obszaru metropolitalnego, w północnym korytarzu rozwojowym Aglomeracji Gda ńskiej, w bezpo średnim s ąsiedztwie Gdyni; 2) Rumia wykazuje silne zwi ązki funkcjonalne z Gdyni ą, co wyra ża si ę dojazdami jej mieszka ńców do pracy, nauki i usług w Gdyni; powi ązania w sferze zagospodarowania dotycz ą wspólnych układów magistralnych w zakresie zaopatrzenia w wod ę i ciepło oraz w zakresie komunikacji publicznej; wspólne są te ż problemy zwi ązane z gospodark ą odpadami; otocznie funkcjonalne miasta jest zró żnicowane: − od północy i północnego-wschodu (na obszarze gminy Reda i gminy Kosakowo) tereny u żytkowane s ą rolniczo, głównie jako ł ąki i pastwiska; s ą to tereny silnie zmeliorowane; na obszarze miasta Redy – po zachodniej stronie ul. Obwodowej realizowane jest osiedle zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, a po wschodniej stronie tej ulicy znajduj ą si ę tereny rolnicze (cz ęś ciowo planowane do zabudowy); − od wschodu i południowego-wschodu (na obszarze Gdyni) znajduj ą si ę tereny ogródków działkowych oraz tereny strefy przemysłowo-portowej i usługowej, a poni żej linii kolejowej i drogi krajowej nr 6 - tereny mieszkaniowe i mieszkaniowo-usługowe; − od południa, zachodu i północnego-zachodu (na obszarze miasta Gdyni i gminy Wejherowo) Rumia otoczona jest lasami Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego;

153 3) powi ązania przyrodnicze - system osnowy ekologicznej Rumi tworz ą elementy rangi regionalnej i subregionalnej: przede wszystkim lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, obejmuj ące komplesy w południowo-zachodniej cz ęści miasta (płat ekologiczny o znaczeniu regionalnym) oraz korytarz ekologiczny Zagórskiej Strugi pomi ędzy lasami w obr ębie wierzchowiny wysoczyzny morenowej i jej strefy kraw ędziowej a dnem Pradoliny Kaszubskiej i dalej stref ą brzegow ą morza - element struktury przyrodniczej rangi subregionalnej; 4) komunikacja - teren miasta znajduje si ę w zasi ęgu mi ędzyregionalnego północnego korytarza transportowego (Trójmiasto – Słupsk – Koszalin – Szczecin); do jego głównych elementów nale żą : droga krajowa nr 6 Gda ńsk – Szczecin) oraz magistrala kolejowa nr 202 Gda ńsk – Stargard Szczeci ński wraz z Szybk ą Kolej ą Miejsk ą (SKM); korytarz komunikacyjny stanowi przedmiot konfliktu pomi ędzy teoretycznymi mo żliwo ściami rozwoju miasta a praktycznym niedostatkiem powi ąza ń poprzecznych; rozstrzygni ęcia wymagaj ą mo żliwo ści realizacji planowanej Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej – OPAT, której jednym z zada ń niezwykle istotnych dla Rumi jest odci ąż enie komunikacyjne drogi krajowej nr 6, stanowi ącej na tym odcinku podstawow ą tras ę prowadz ącą do Władysławowa i na Półwysep Helski; 5) infrastruktura techniczna - Rumia posiada wspólny z Gdyni ą system wodoci ągowy i kanalizacyjny; po wschodniej granicy miasta – na terenie gminy Kosakowo, zlokalizowana jest grupowa oczyszczalnia ścieków „D ębogórze”; w zakresie gospodarki odpadami miasto obsługiwane jest przez RIPOK „Ekodolina” sp. z o.o. w Ł ęż ycach (gmina Wejherowo); teren zakładu „Ekodolina” znajduje si ę blisko południowej granicy miasta, poni żej dzielnicy „Szmelta”, a ulica Kamienna stanowi jedn ą z głównych dróg transportu odpadów do zakładu; Rumia zasilana jest w gaz ziemny wysokometanowy z krajowego systemu sieci gazowych, gazoci ągiem wysokiego ci śnienia (w/c) o średnicy DN 400/300/200 i ci śnieniu nominalnym 6,3 MPa relacji Włocławek – Wybrze że; od gazoci ągu wysokiego ci śnienia gaz ziemny doprowadzony jest do miasta od strony południowo – zachodniej (od miejscowo ści Ł ęż yce) gazoci ągiem średniego ci śnienia o średnicy DN 150. Z czynników zewn ętrznych dla rozwoju przestrzennego miasta najwi ększe znaczenie mają: − planowany przebieg Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej (OPAT); − rozwój infrastruktury technicznej ze wzgl ędu na ścisłe powi ązania miast Aglomeracji Gda ńskiej. Główne determinanty rozwoju Rumi wynikaj ące z poło żenia w Aglomeracji Gda ńskiej są zwi ązane z jego poło żeniem w bezpo średnim sasiedztwie dynamicznie rozwijaj ącej si ę Gdyni, drugiego pod wzgl ędem wielko ści miasta aglomeracji, na głównym szlaku komunikacyjnym. Planowany rozwój komunikacji, w tym przede wszystkim poł ączenie miasta z tras ą OPAT i wyeliminowanie dzi ęki niej ruchu tranzytowego (w kierunku Władysławowa) przez centrum w powi ązaniu z atrakcyjnym poło żeniem poza centrum aglomeracji, a jednocze śnie w bliskim jej s ąsiedztwie, ze sprawn ą komunikacj ą – zaowocowa ć mo że rozwojem nowych funkcji, jak: biura i siedziby firm, obiekty produkcyjno – usługowe itp.

1.2. Uwarunkowania wynikaj ące ze Strategii rozwoju miasta Rumi, priorytety i cele strategiczne: 1) Priorytet 1 – Rozwój gospodarczy , cele: − tworzenie warunków dla powstawania i rozwoju firm;

154 − rozwój instytucji rozwoju biznesu oraz samorz ądno ści podmiotów gospodarczych; − promocja gospodarcza miasta i marketing terenów inwestycyjnych. 2) Priorytet 2 – Rozwój infrastruktury technicznej , cele: − sprawny i przyjazny system komunikacyjny; − wysoki standard wyposa żenia całego miasta w infrastruktur ę energetyczn ą i wodno – sanitarn ą; − sprawny system gospodarki odpadami. 3) Priorytet 3 – dobre warunki zamieszkania i wypoczynku , cele: − wysoka atrakcyjno ść rekreacyjna miasta; − zró żnicowana oferta kulturalna miasta; − wspieranie dost ępu rodzin do własnych mieszka ń i przyjaznego środowiska zamieszkania; − poprawa ładu przestrzennego miasta; 4) Priorytet 4 – bezpieczni i wykształceni mieszka ńcy , cele: − zwalczanie zagro żeń społecznych (uzale żnie ń, przemocy, bezrobocia, wykluczenia społecznego); − zwi ększenie bezpiecze ństwa przestrzeni publicznej; − zapewnienie opieki socjalnej osobom znajduj ącym sie w potrzebie, zapewnienie opieki osobom niepełnosprawnym i obło żnie chorym; − podniesienie poziomu wykształcenia mieszka ńców.

1.3. Uwarunkowania wynikaj ące z dotychczasowego przeznaczenia terenu i bie żą ca polityka planistyczna: 1) polityka przestrzenna miasta prowadzona w oparciu o studia uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego z roku 2001 i kolejnego z roku 2011 sprawdziła si ę w realizacji w sensie pozytywnym; miasto rozwija si ę harmonijnie; zapisy planistyczne kontynuujące od wielu lat stał ą filozofi ę rozwoju miasta przyjmowan ą w kolejnych planach miejscowych, utrwaliły si ę w świadomo ści zarówno kadry urz ędniczej, architektów, jak i społeczno ści lokalnej; 2) przeznaczenie terenu okre śla 46 obowi ązuj ących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (mpzp), w tym zmiany planów; 9 planów jest w opracowaniu; 3) efektem realizacji zakładanego programu w zakresie sporz ądzania planów miejscowych b ędzie pokrycie 78% powierzchni miasta (bez lasów).

1.4. Uwarunkowania wynikaj ące z dotychczasowego zagospodarowania i uzbrojenia terenu 1) Rumia le ży na głównym ci ągu komunikacji drogowej i kolejowej aglomeracji gda ńskiej, pełni ąc przede wszystkim funkcje o środka mieszkalnictwa i usług; 2) tereny mieszkaniowe jako główna funkcja Rumi, zlokalizowane s ą w zasadzie w centralnej cz ęś ci miasta, wchodz ąc w gł ąb doliny Zagórskiej Strugi; s ą to dzielnice i osiedla o tradycyjnych nazwach Biała Rzeka, Lotnisko, Stara Rumia, Janowo, Zagórze i Szmelta; przewa ża niska zabudowa mieszkaniowa; kompleks zabudowy wysokiej, wielorodzinnej mie ści si ę we wschodniej cz ęś ci Rumi, w Janowie; zabudowa wielorodzinna wyst ępuje równie ż w mniejszych zespołach jako rozproszona; zabudowa mieszkaniowa z towarzysz ącymi usługami dominuje w krajobrazie miejskim, co jest odzwierciedleniem wiod ącej funkcji miasta;

155 3) w Rumi brak jest historycznie wykształconego centrum usługowego, usługi centrotwórcze zlokalizowane s ą w pasie terenu s ąsiaduj ącym z głównymi trasami komunikacji – lini ą kolejow ą i drog ą krajow ą nr 6; tu maj ą miejsce mi ędzy innymi wielkopowierzchniowe obiekty handlowe Galeria Rumia, Castorama, Auchan, Decathlon, a tak że Urz ąd Miasta, hotele, biura; 4) tereny rekreacji i sportu wyst ępuj ą głównie w dwóch obszarach: − w kompleksach le śnych Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego ze ście żkami spacerowymi, trasami rowerowymi i narciarskimi; − w rejonie korytarza ekologicznego Zagórskiej Strugi z rozproszonymi obiektami sportu i wypoczynku, w tym przede wszystkim pomi ędzy ulicami Mickiewicza i Starowiejsk ą; tereny sportu to przede wszystkim Miejski O środek Sportu i Rekreacji z Hal ą Widowiskowo Sportow ą, stadionem i basenem oraz boiska sportowe zlokalizowane w wi ększo ści w obr ębie terenów mieszkaniowych; 5) Rumia posiada znaczny potencjał rozwoju przestrzennego; główne tereny rozwojowe koncentruj ą si ę w północnej cz ęś ci miasta i w dolinie Zagórskiej Strugi - na terenach porolniczych.

1.5. Uwarunkowania wynikaj ące z ochrony dziedzictwa kulturowego 1) Rumia nie posiada materialnych elementów dziedzictwa kulturowego o wybitnych warto ściach historycznych, co zwi ązane jest z rolnicz ą, a nie miejsk ą jej przeszło ści ą; jedyne wpisane do rejestru obiekty to ruina gotyckiego ko ścioła parafialnego p.w. Św. Krzy ża i ślady cmentarza z bram ą wej ściow ą; 2) w granicach Rumi znajduj ą si ę: − 2 obiekty wpisane do rejestru zabytków województwa pomorskiego (ruina gotyckiego ko ścioła parafialnego p.w. Św. Krzy ża i ślady cmentarza z bram ą wej ściow ą) oraz stanowisko archeologiczne w południowo wschodniej cz ęś ci miasta, na obszarze le śnym TPK; − 41 obiektów wpisanych do wojewódzkiej ewidencji zabytków; 3) w obr ębie miasta znajduje si ę szereg stanowisk archeologicznych, w tym jedno wpisane do rejestru zabytków; 4) do obj ęcia strefami ochrony konserwatorskiej wskazuje si ę 5 rejonów, pozostało ści wiejskich elementów przestrzeni, z których utworzono miasto Rumia.

1.6. Uwarunkowania wynikaj ące z ochrony przyrody 1) lasy w Rumi, zajmuj ące blisko połow ę obszaru miasta, wchodz ą w zasi ęg Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (TPK); 2) na obszarze Rumi znajduje si ę 26 pomników przyrody; 3) Rumia posiada szereg cennych elementów przyrodniczych, tworz ących przyrodnicz ą osnow ę miasta, w tym przede wszystkim lasy Trójmiejskiego Parku Krajobrazowe i korytarz ekologiczny Zagórskiej Strugi, ł ącz ący kompleksy le śne z dnem Pradoliny Kaszubskiej i dalej stref ą brzegow ą morza; 4) podstaw ą racjonalnego wykorzystania potencjału środowiska i kształtowania równowagi ekologicznej miasta jest zachowanie i wzmocnienie osnowy przyrodniczej; 5) planowane jest utworzenie nowych form ochrony przyrody: − rezerwat przyrody „Dolina Zagórskiej Strugi”; − zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Szmelta”.

156 1.7. Uwarunkowania wynikaj ące z zagro żeń bezpiecze ństwa ludno ści i jej mienia 1) powa żne zagro żenia stwarzaj ą sytuacje awaryjne mog ące powsta ć w zwi ązku z przewozem materiałów niebezpiecznych, w tym z dostarczaniem transportem drogowym oraz transportem kolejowym paliw płynnych i gazowych do stacji paliw i podmiotów zajmuj ących si ę dystrybucj ą gazu; 2) zagro żenie powodziowe w mie ście, teoretycznie stwarza ć mo że Zagórska Struga; jednak na podstawie zebranych materiałów mo żna stwierdzi ć, że obszar miasta nie został wł ączony do obszarów szczególnego zagro żenia powodzi ą oraz do obszarów nara żonych na niebezpiecze ństwo powodzi; 3) zagro żenie wyst ępowaniem ruchów masowych w rozumieniu ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym dotyczy cało ści strefy kraw ędziowej wysoczyzny, w której wyst ępuj ą bardzo du że spadki terenu; możliwo ść powstawania ruchów masowych znacznie ogranicza zalesienie cz ęś ci zboczy; w obszarze strefy kraw ędziowej wysoczyzny szczególnie nara żone na osuwanie si ę mas ziemnych s ą: − tereny pozbawione ro ślinno ści; − rejony intensywnej penetracji pieszej w lasach; − tereny w trakcie zabudowywania.

1.8. Uwarunkowania wynikaj ące ze stanu prawnego gruntów 1) tereny niezabudowane, pozostaj ące w r ękach gminy stanowi ą znikomy procent powierzchni miasta; wymagaj ą, zatem szczególnej ostro żno ści w sposobie ich przeznaczenia i zagospodarowania; powinny one słu żyć celom okre ślonym w Strategii Rozwoju Miasta Rumi.

1.9. Uwarunkowania wynikaj ące z systemu komunikacyjnego 1) Rumia jest cz ęś ci ą trójmiejskiego obszaru metropolitalnego, który z racji swego nadmorskiego poło żenia i posiadanej infrastruktury portowej stanowi wa żny w ęzeł w systemie transportowym kraju; z obszarem tym powiązane s ą istniej ące i potencjalne europejskie korytarze transportowe (korytarz nr VI i IA, Via Hanseatica) oraz korytarze regionalne; bezpo średnio, w obszarze Rumi znajduje si ę droga krajowa nr 6 (Goleniów – Gdynia – Łęgowo) przebiegaj ąca ulicami Jana III Sobieskiego i Grunwaldzk ą oraz linia kolejowa 202 Gda ńsk – Stargard Szczeci ński; w powi ązaniach z s ąsiednimi gminami wa żną rol ę spełnia droga wojewódzka nr 100 (ulice Starowiejska i I Dywizji Wojska Polskiego); 2) Rumia nie posiada własnego transportu miejskiego, obsługiwana jest przez Zarz ąd Komunikacji Miejskiej w Gdyni oraz zamiejskie linie autobusowe z głównym przystankiem przy dworcu PKP Rumia; dużą rol ę w powi ązaniach z Trójmiastem odgrywa Szybka Kolej Miejska z przystankami osobowymi Rumia i Rumia Janowo; planowana jest lokalizacja nowego przystanku SKM Rumia „Biała Rzeka”; 3) łączna długo ść ulic w Rumi wynosi około 144 km, w tym brak nawierzchni twardych na około 55 km ulic; pomimo przeprowadzenia w ostatnich latach modernizacji wielu ulic, nadal cz ęsto wyst ępuj ącymi mankamentami pozostaj ą: geometria skrzy żowa ń, brak wydzielonych zatok parkingowych i autobusowych oraz azyli dla pieszych w środku jezdni, zły stan nawierzchni (około 1/3 dróg ma nawierzchni ę gruntow ą); 4) obecny układ uliczny i cechy poszczególnych jego elementów nie stwarzaj ą odpowiednich warunków dla skutecznej redukcji uci ąż liwo ści ruchu tranzytowego i ci ęż arowego oraz wypadków drogowych; bariera przestrzenna, jak ą jest linia

157 kolejowa, utrudnia przemieszczanie si ę pomi ędzy miejscami zamieszkania i pracy; odczuwalny jest niedostatek powi ąza ń poprzecznych; 5) układ uliczny Rumi oparty jest na drodze krajowej nr 6, stanowi ącej główn ą oś komunikacyjn ą miasta na kierunku Gdynia – Reda; ulica ta pełni ró żne funkcje poniewa ż poza ruchem tranzytowym prowadzi te ż ruch docelowy i wewn ątrzmiejski, a ponadto wi ąż e ulice poprzeczne; jest ona najwi ększym mankamentem układu komunikacyjnego, poniewa ż brakuje ulic równoległych, które byłyby rozwi ązaniem w przypadku awarii na głównej trasie; jednoprzestrzenna, dwupasmowa jezdnia ulic Towarowa – Cegielniana jest niewystarczaj ąca; istotnym środkiem poprawy tego stanu jest planowana budowa trasy OPAT, która przejmie ruch tranzytowy Aglomeracji.

1.10. Uwarunkowania wynikaj ące z uzbrojenia terenu 1) układ zaopatrzenia miasta Rumi w wod ę jest integraln ą cz ęś ci ą Gdy ńskiego Systemu Wodoci ągowego; źródła wody dla potrzeb miasta stanowi ą uj ęcia wód podziemnych tego systemu: UW Reda poło żone na terenie miasta Reda oraz UW Rumia le żące w cz ęś ci na terenie miasta Rumia; dla UW Reda i UW Rumia ustanowione zostały strefy ochronne; w zakresie zaopatrzenia w wod ę nie ma istotnych problemów warunkuj ących dalszy rozwój miasta; istniej ące uj ęcia wody maj ą znaczne rezerwy wody; sie ć magistralna jest dobrze rozbudowana i umo żliwia rozwój systemu wodoci ągowego w kierunku obsługi terenów rozwojowych; 2) system odprowadzania ścieków Rumi stanowi element Gdy ńskiego Systemu Kanalizacyjnego; ścieki systemem grawitacyjno – pompowym odprowadzane s ą do biegn ącego przez środek miasta kolektora „Wejherowo – Reda – Rumia” (WRR) o średnicach Ø 1000/1200; ocenia si ę, że nie ma problemów warunkuj ących rozwój miasta w zakresie odprowadzenia ścieków sanitarnych; kolektor WRR posiada znaczne rezerwy przepustowo ści; istniej ąca oczyszczalnia „D ębogórze”, przepompownie ścieków, główne kolektory grawitacyjne i ruroci ągi tłoczne na terenie miasta maj ą rezerwy przepustowo ści; 3) rozbudowa kanalizacji deszczowej jest w trakcie ci ągłej realizacji; sukcesywnie budowane s ą kanały deszczowe powi ązane z budow ą i modernizacj ą ulic; system kanalizacji deszczowej nie stwarza szczególnych barier w rozwoju miasta; 4) odpady komunalne zbierane na terenie miasta s ą wywo żone do Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych w Ł ęż ycach, gmina Wejherowo (RIPOK „Ekodolina” sp. z o.o.) w gminie Wejherowo, w ramach Komunalnego Zwi ązku Gmin „Dolina Redy i Chylonki”; 5) Rumia zasilana jest w gaz ziemny wysokometanowy z krajowego systemu sieci gazowych, gazoci ągiem wysokiego ci śnienia (w/c) o średnicy DN 400/300/200 i ci śnieniu nominalnym 6,3 MPa relacji Włocławek – Wybrze że; od gazoci ągu wysokiego ci śnienia gaz ziemny doprowadzony jest do miasta od strony południowo – zachodniej (od miejscowo ści Ł ęż yce) gazoci ągiem średniego ci śnienia o średnicy DN150; stacje redukcyjno-pomiarowe II o posiadaj ą rezerwy przepustowo ści i mo żliwe jest podł ączanie nowych odbiorców w obszarach istniej ących sieci niskiego ci śnienia oraz rozbudowa tych sieci; w obszarach poza zasi ęgiem sieci niskiego ci śnienia mo żliwe jest podł ączanie odbiorców do sieci średniego ci śnienia, która równie ż posiada rezerwy przepustowo ści; 6) zaopatrzenie w ciepło odbywa si ę w oparciu o: − miejski system ciepłowniczy (msc) który jest przedłu żeniem systemu gdy ńskiego, zasilanego z elektrociepłowni EC Gdynia;

158 − kotłownie lokalne zlokalizowane w obiektach usługowych i zakładach produkcyjnych, opalane w ęglem, gazem ziemnym oraz olejem opałowym; − indywidualne źródła ciepła na paliwa stałe, ciekłe i gazowe; w celu zapewnienia bezpiecze ństwa energetycznego celowe jest poł ączenie tego systemu z systemem ciepłowniczym istniej ącym w Redzie; 7) z energii elektrycznej korzysta 100% mieszka ńców miasta; obszar miasta Rumi zasilany jest z Głównego Punktu Zasilaj ącego (GPZ) „Rumia” oraz z GPZ „Gdynia Chylonia”, GPZ „Reda” i GPZ „Wejherowo”. Stacje te sprz ęgaj ą lokalny system elektroenergetyczny z krajowym systemem elektroenergetycznym, co zapewnia bezpiecze ństwo energetyczne miasta; przez teren miasta przebiegaj ą dwie linie energetyczne wysokiego napi ęcia 110 kV - jedna z nich biegn ąca z południa na północ ł ączy dwa GPZ-ty „Reda” i „Rumia”, a druga GPZ „Gdynia Chylonia”; takie poł ączenie jest korzystne zarówno pod wzgl ędem niezawodno ści zasilania jak równie ż mo żliwo ści pokrycia wzrostu obci ąż enia.

2. SYNTEZA USTALE Ń STUDIUM

2.1. Główne funkcje miasta 1) o zasi ęgu lokalnym: − mieszkalnictwo z podstawow ą obsług ą mieszka ńców; 2) o zasi ęgu ponadlokalnym: − funkcje usługowe: handel, biznes, obsługa turystyki.

2.2. Kierunki rozwoju struktury funkcjonalno – przestrzennej 1) Rumia jest miastem przestrzennie okre ślonym, w którym istnieje znaczny potencjał rozwojowy; posiada tereny rozwojowe, przede wszystkim zlokalizowane w północnej cz ęś ci miasta, obecnie ekstensywnie wykorzystywane rolniczo; w Rumi nie wykształciła si ę dotychczas czytelna struktura wewn ętrzna; wiąż e si ę to przede wszystkim z brakiem centrum usługowego, które poprzez nagromadzenie na wspólnym obszarze funkcji publicznych i komercyjnych mogłoby integrowa ć wspólnot ę lokaln ą i stabilizowa ć struktur ę przestrzenn ą miasta; pas terenu mi ędzy ul. Sobieskiego i kolej ą jest potencjalnym miejscem rozwoju funkcji kształtuj ących centrum w oparciu o rejon Urz ędu Miasta i Galeri ę Rumia; 2) dla zorganizowania obszarów przestrzeni publicznych w w ęzłowych punktach miasta i uczytelnienia jego kompozycji urbanistycznej ustala si ę wykorzystanie dla skoncentrowanych działa ń inwestycyjnych wolnych i ekstensywnie lub substandardowo zainwestowanych obszarów w czterech rejonach: − centralny – pasmo usługowe – przebudowa pasa przykolejowego w kierunku rozwoju usług ogólnomiejskich i ponadlokalnych, w tym nowe centrum miasta; − centralny – pasmo zieleni rekreacyjnej – przebudowa pasa zieleni wzdłu ż Zagórskiej Strugi w kierunku rozwoju funkcji rekreacyjnych; − północny – rejon terenów rolniczych – rozwój funkcji mieszkaniowych i usługowo produkcyjnych; − południowy – rejon Szmelty – rozwój funkcji mieszkaniowych.

159 3) ustala si ę podział miasta na 10 jednostek strukturalnych , w odniesieniu do których, przyjmuje si ę polityk ę przestrzenn ą odpowiedni ą do stanu zagospodarowania i predyspozycji terenów : − jednostki oznaczone symbolem M – wielofunkcyjne o dominuj ącej funkcji mieszkaniowej: M – 1 Szmelta – Zagórze I; M – 2 Janowo I; M – 3 Stara Rumia; M – 4 Lotnisko; − jednostki oznaczone symbolem MU – wielofunkcyjne o dominuj ącej funkcji mieszkaniowej z pasmem usług ogólnomiejskich i ponadlokalnych: MU – 1 Biała Rzeka; MU – 2 Zagórze II; MU – 3 Lotnisko – Łąki; − jednostki oznaczone symbolem PU – wielofunkcyjne o dominuj ącej funkcji produkcyjno – usługowo – składowej: PU – 1 Janowo II; PU – 2 Stara Rumia – Łąki; − jednostka oznaczona symbolem ZL – lasy (Trójmiejski Park Krajobrazowy); 4) funkcja mieszkaniowa: dla jednostek strukturalnych oznaczonych „M” jako główn ą funkcj ę ustala si ę funkcj ę mieszkaniow ą; pod poj ęciem funkcji mieszkaniowej rozumie si ę zabudow ę mieszkaniow ą ekstensywn ą (do 4 mieszka ń w budynku) i intensywn ą (powy żej 4 mieszka ń w budynku) wraz z podstawow ą obsług ą mieszka ńców; podstawow ą form ą zabudowy mieszkaniowej b ędzie zabudowa jednorodzinna; ustala si ę stagnacj ę funkcji mieszkaniowej wielorodzinnej z zało żeniem niewielkiego wzrostu zasobów w zabudowie uzupełniaj ącej i plombowej; zabudowa mieszkaniowa z usługami podstawowej obsługi mieszka ńców rozwija ć si ę b ędzie w jednostkach „M”, „MU”; zabudowa mieszkaniowa z usługami podstawowej obsługi mieszka ńców rozwija ć si ę b ędzie w jednostkach „M”, „MU”; 5) funkcja usługowa: rozwija ć si ę b ędzie przede wszystkim w jednostkach oznaczonych symbolami „MU” i „PU” (pod poj ęciem funkcji usługowej rozumie si ę usługi z zakresu handlu, gastronomii, rzemiosła nieuci ąż liwego, ochrony zdrowia, opieki społecznej, oświaty, kultury, hotelarstwa, administracji i biznesu itp. o charakterze ogólnomiejskim i ponadlokalnym); ustala si ę mo żliwo ść lokalizowania usług w jednostkach „M”; koncentracje usług przewiduje się w okre ślonych na rysunku studium nr 1 - pasmach usługowych w jednostach oznaczonych symbolem „MU”; jako centrum usługowe miasta ustala si ę teren wskazany na rysunku studium nr 1, czyli teren centralnej cz ęś ci pasa przykolejowego z preferencjami dla intensywnego rozwoju usług, a w szczególno ści obsługi biznesu; 6) funkcja produkcyjno – usługowo – składowa: dla jednostek strukturalnych oznaczonych symbolem „PU” jako główn ą funkcj ę ustala si ę funkcje produkcyjno – usługowo – składowe (pod poj ęciem funkcji produkcyjno – usługowo – składowych rozumie si ę funkcje produkcyjne, usługowe, w tym rzemiosło, składy, hurtownie, urz ądzenia obsługi miasta itp.); w jednostce PU-2 wydzielono pasma usługowe wzdłu ż ul. I Dywizji Wojska Polskiego i trasy OPAT, gdzie ustala si ę preferencje dla rozwoju funkcji usługowej; 7) funkcja rekreacyjna: dla jednostki strukturalnej ZL jako główn ą funkcj ę ustala si ę funkcj ę rekreacyjn ą (pod poj ęciem funkcji rekreacyjnej rozumie si ę rekreacj ę czynn ą na terenach le śnych Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego).

160 2.3. Ochrona dziedzictwa kulturowego 1) najstarsze fragmenty miasta Rumi, wraz z pozostało ściami historycznej zabudowy, w tym zabytkowy układ ruralistyczny, obejmuje si ę ochron ą poprzez wyznaczenie stref ochrony konserwatorskiej; 2) w celu ochrony śladów osadnictwa przedlokacyjnego, lokacyjnego i umo żliwienia ich udokumentowania, ustala si ę strefy ochrony archeologicznej obejmuj ące rejony wyst ępowania stanowisk archeologicznych; 3) ustala si ę ochron ę obiektów i zespołów wpisanych do rejestru zabytków – zakres ochrony zgodny z ustaw ą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami; 4) ustala si ę ochron ę obiektów i zespołów obiektów podlegaj ących ochronie konserwatorskiej, znajduj ących si ę w wojewódzkiej ewidencji zabytków – zakres ochrony ustal ą miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.

2.4. Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego 1) środowisko przyrodnicze, wobec braku historycznie wykształconej struktury przestrzennej, stanowi podstawowy element to żsamo ści miasta; w zwi ązku z tym w procesie zagospodarowania przestrzennego obowiązywa ć powinna jako priorytetowa, idea ochrony i kształtowania środowiska przyrodniczego - zasada ochrony terytorialnej i jako ściowej oraz wzmocnienia systemu osnowy ekologicznej obszaru miasta, który tworz ą elementy rangi: − regionalnej - lasy w obr ębie wierzchowiny wysoczyzny morenowej i jej strefy kraw ędziowej; − subregionalnej - korytarz ekologiczny Zagórskiej Strugi; − lokalnej - mikropłaty ekologiczne drobnych kompleksów le śnych i semile śnych, tereny zieleni miejskiej (jak: parki, skwery, zieleńce itp. oraz wszystkie tereny zieleni urz ądzonej); 2) ochrona ustanowionych form ochrony (Trójmiejski Park Krajobrazowy, pomniki przyrody); 3) ochrona zasobów zieleni miejskiej, w tym przede wszystkim lasów, parków i zieleni przyulicznej; 4) planowane formy ochrony przyrody: − pomniki przyrody; − rezerwat przyrody „Dolina Zagórskiej Strugi”; − zespół przyrodniczo – krajobrazowy „Szmelta”.

2.5. Kierunki rozwoju systemu transportowego: 1) podstawowy układ ulic: − planowana droga główna ruchu przyspieszonego - Obwodnica Północna Aglomeracji Gda ńskiej – GP 2/2 ; w ci ągu tej drogi na obszarze miasta Rumi planowane są dwa w ęzły: z ul. I Dywizji Wojska Polskiego (w ęzeł „Lotnisko”) i z ul. D ębogórsk ą (w ęzeł „D ębogórze”); − istniej ąca droga główna (w ci ągu drogi krajowej nr 6) – G 2/2 obejmuj ąca ulice : Sobieskiego G2/2 i Grunwaldzk ą G2/2; − istniej ące ulice zbiorcze; − planowane ulice zbiorcze: poł ączenie ul. Piłsudskiego z ul. Sobieskiego z przejazdem pod lini ą kolejow ą, poł ączenie ul. Grunwaldzkiej z ul. Cegielnian ą z bezkolizyjnym przeci ęciem z lini ą kolejow ą, stanowi ące jednocze śnie doj ście/dojazd do planowanej lokalizacji przystanku kolejowego SKM „Biała

161 Rzeka” oraz poł ączenie ul. Kosynierów z ul. Obwodow ą w Redzie i przedłu żenie ul. Partyzantów do Redy; dopuszcza si ę poł ączenia ul. Hodowlanej z Towarow ą i ul. Gda ńskiej z ul. Sobieskiego z przejazdem nad lub pod lini ą kolejow ą; − uzupełnienie układu ulic lokalnych (poprzez ich rozbudow ę lub przebudow ę) na poł ączeniach: od ul. Partyzantów do ul. Kosynierów poprzez ul. Jeziorn ą, od ul. Włókienniczej do ul. Sobieskiego (na granicy z Gdyni ą) poprzez ul. Rybaków i ul. Garbarsk ą) oraz od ul. I Dywizji WP do D ębogórza (wzdłu ż granicy miasta); 2) układ tras rowerowych: − regionalna trasa rowerowa nr 113 Rumia – Wejherowo – Choczewo o przebiegu: od dworca kolejowego w Rumi ul. Sobieskiego, ul. Sabata, ul. Batorego, ul. Ł ąkow ą do ul. Kamiennej; − mi ędzygminne trasy rowerowe; − lokalne trasy rowerowe; 3) ci ągi piesze: − trasa piesza wzdłu ż doliny Zagórskiej Strugi biegn ąca równolegle do ul. Starowiejskiej; − trasa piesza na granicy lasów TPK; − trasa piesza prowadz ące z centrum miasta na Wzgórze Markowca i dalej do lasów TPK.

2.6. Kierunki rozwoju systemów infrastruktury technicznej 1) zaopatrzenie w wod ę – dla okresu kierunkowego przyjmuje si ę nast ępuj ące zasady rozwoju systemu: − rozszerzenie zasi ęgu jego obsługi na tereny obecnego zainwestowania w celu osi ągni ęcia wska źnika 100% mieszka ńców korzystaj ących z wodoci ągu; − rozbudowa systemu na terenach rozwoju kierunkowego miasta; 2) odprowadzenie ścieków – dla okresu kierunkowego przyjmuje si ę nast ępuj ące zasady rozwoju systemu: − rozszerzenie zasi ęgu jego obsługi na tereny obecnego zainwestowania w celu osi ągni ęcia wska źnika 100% mieszka ńców korzystaj ących z kanalizacji; − rozbudowa systemu na terenach rozwoju kierunkowego miasta z odprowadzaniem wszystkich ścieków do kolektora WRR; 3) odprowadzenie wód opadowych i regulacja stosunków wodnych – dla obszarów rozwoju kierunkowego miasta przyjmuje si ę nast ępuj ące zasady odprowadzania wód opadowych i regulacji stosunków wodnych: − w celu ograniczenia odpływu wód opadowych do odbiorników w zabudowie jednorodzinnej i na ulicach o małym nat ęż eniu ruchu nawierzchnie nale ży wykonywa ć jako półprzepuszczalne; − wody opadowe z dachów (tzw. „wody szare”) b ędą przechwytywane na terenach poszczególnych posesji i zagospodarowywane do: utrzymywania zieleni, spłukiwania ust ępów, utrzymywania czysto ści placów podjazdów, tarasów, wewn ętrznych przestrzeni komunikacyjnych itp., a do gruntu i cieków powierzchniowych b ędzie odprowadzany tylko ich nadmiar; − zorganizowane odprowadzanie wód opadowych nale ży stosowa ć tylko w przypadkach absolutnie koniecznych z uwzgl ędnieniem opó źnienia i spowalniania ich odpływu oraz oczyszczania w przypadkach przewidzianych przepisami obowi ązuj ącego prawa;

162 − nale ży d ąż yć do zachowania istniej ącej sieci rowów, w przypadku konieczno ści zmiany istniej ącego systemu melioracyjnego konieczne jest jego natychmiastowe odtworzenie; − w przypadkach budowy kanałów deszczowych nale ży równolegle (w jednym wykopie) realizowa ć drena ż w celu obni żania (utrzymania) poziomu wód gruntowych; 4) zaopatrzenie w gaz – z wa żniejszych inwestycji w zakresie zaopatrzenia w gaz planuje si ę: − gazoci ąg wysokiego ci śnienia pełni ący funkcj ę przył ącza gazu do Elektrociepłowni Gdynia; wł ączenie gazoci ągu zaplanowano na przeci ęciu tzw. „drogi popiołowej” z gazoci ągiem wysokiego ci śnienia relacji Wiczlino – Kosakowo; − stacja redukcyjno – pomiarowa I stopnia w rejonie ul. Jeziornej, w sąsiedztwie istniej ącego gazoci ągu wysokiego ci śnienia Wiczlino – Kosakowo; 5) zaopatrzenie w ciepło – zakłada si ę preferencje dla nast ępuj ących no śników ciepła: − czynnik grzewczy – woda gor ąca dostarczana poprzez miejski system ciepłowniczy do obszarów obj ętych jego zasi ęgiem oraz rejonów bezpo średnio do nich przylegaj ących; − gaz ziemny – na terenach obj ętych zasi ęgiem sieci gazowych, w obszarach le żą cych poza zasi ęgiem systemu scentralizowanego dostarczania ciepła; − systemy solarne – kolektory słoneczne i ogniwa fotowoltaiczne; − pompy ciepła; − biomasa – pelety, zr ębki granulat i brykiety spalane i zgazowywane w kotłowniach indywidualnych i lokalnych; 6) zaopatrzenie w energi ę elektryczn ą – zapotrzebowanie na energi ę elektryczn ą od strony wysokiego napi ęcia (110 kV) jest w pełni zabezpieczone poniewa ż sie ć elektroenergetyczna 110 kV w normalnych warunkach pracy posiada znaczne rezerwy; nie przewiduje si ę budowy nowych stacji elektroenergetycznych 110/15 kV (GPZ); istniej ące stacje zapewniaj ą bezpiecze ństwo energetyczne miasta oraz posiadaj ą ponad 50% rezerwy dla pokrycia zapotrzebowanej mocy w, ka żdej ze stacji; planowana jest natomiast nowa linia elektroenergetyczna 110 kV, jako odczep od istniej ącej linii 110 kV, w kierunku planowanego GPZ „D ębogórze” na terenie gminy Kosakowo; 7) telekomunikacja – na obszarze miasta ustala si ę mo żliwo ść : − lokalizacji sieci i urz ądze ń sieci telekomunikacyjnych; − obj ęcia terenu gminy zintegrowanym systemem sieci internetowych (w tym krajowym i wojewódzkim); − rozwoju systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych (przewodowych i bezprzewodowych) stosownie do wzrostu zapotrzebowania na usługi telekomunikacyjne i teleinformatyczne w mie ście i w regionie. .

163 SPIS TABEL

Tabela 1. Struktura u żytkowania gruntów w Rumi Tabela 2. Wykaz obiektów wpisanych do wojewódzkiej ewidencji zabytków Tabela 2A. Wykaz stref ochrony archeologicznej dla miasta Rumi Tabela 3. Sumy emisji pyłu zawieszonego PM 10 dla ró żnych typów źródeł zlokalizowanych na terenie Rumi i Wejherowa Tabela 4. Sumy emisji benzo[ α]pirenu dla różnych typów źródeł zlokalizowanych na terenie Rumi i Wejherowa Tabela 5. Średnie dobowe nat ęż enie ruchu pojazdów silnikowych na drodze krajowej nr 6 pomi ędzy Red ą i Gdyni ą w 2010 roku Tabela 6. Średnie dobowe nat ęż enia ruchu pojazdów silnikowych na drogach wojewódzkich przebiegaj ących przez Rumi ę w 2010 roku Tabela 7. Zestawienie liczby lokali mieszkalnych w Rumi nara żonych na hałas oceniany wska źnikiem L DWN Tabela 8. Zestawienie szacunkowe liczby ludno ści (w setkach), zamieszkuj ącej lokale mieszkalne w Rumi nara żone na hałas oceniany wska źnikiem L DWN Tabela 9. Zestawienie powierzchni Rumi eksponowanych na hałas oceniany wska źnikami LDWN i L N Tabela 10. Pomniki przyrody na terenie miasta Rumi Tabela 11. Własno ści gruntów z rozró żnieniem typów własno ści Tabela 12. Szczegółowa struktura własno ści gruntów z rozró żnieniem poszczególnych typów własno ści Tabela 13. Wykaz dróg powiatowych w Rumi Tabela 14. Wykaz obiektów uj ętych w wojewódzkiej ewidencji zabytków Tabela 15. Zalecane wska źniki miejsc postojowych

SPIS RYSUNKÓW

1. Rumia - poło żenie w regionie 2. Sytuacja 3. Uchwalone mpzp – stan na marzec 2014 r. 4. Obszar gminy obj ęty mpzp po uchwaleniu rozpocz ętych opracowa ń 5. Rumia pocz ątek wieku na tle obecnych granic administracyjnych 6. Rumia 1938 r. 7. Poło żenie analizowanego obszaru w podziale hydrograficznym Polski – fragment arkusza nr 3474d 8. Poło żenie Rumi w systemie Głównych Zbiorników Wód Podziemnych północnej cz ęś ci województwa pomorskiego 9. Rozkład st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godzinnych pochodz ących od emisji punktowej na terenie strefy pucko-wejherowskiej 10. Rozkład st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godzinnych, pochodz ących od emisji powierzchniowej na terenie strefy pucko- wejherowskiej 11. Rozkład st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godzinnych, pochodz ących od emisji komunikacyjnej na terenie strefy pucko- wejherowskiej

164 12. Rozkład st ęż eń pyłu zawieszonego PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godzinnych z emisji całkowitej na terenie Rumi i Wejherowa 3 13. Obszar Rumi w obr ębie izolinii 50 μg/m , st ęż enia PM 10 o okresie u średniania wyników pomiarów 24 godziny, pochodz ące od cało ści emisji – porównanie lat 2005 i 2007 14. Rozkład st ęż eń benzo[ α]pirenu o okresie u średniania wyników pomiarów rok kalendarzowy z emisji powierzchniowej w Rumi 3 15. Obszar Rumi w obr ębie izolinii 50 µg/m , st ęż enia PM 10 w okresie u średnienia wyników pomiarów 24 godziny pochodz ące od cało ści emisji 16. Długookresowy średni poziom d źwi ęku A wyra żony w decybelach (dB), wyznaczony w ci ągu wszystkich pór nocy w roku, w rejonie drogi krajowej nr 6 w Rumi 17. Długookresowy średni poziom d źwi ęku A (wska źnik hałasu dla pory dziennej, wieczornej i nocnej) w rejonie drogi krajowej nr 6 w Rumi 18. Ilo ść osób (w setkach) nara żonych w ci ągu całego dnia l dwn na uci ąż liwo ści akustyczne od drogi krajowej nr 6 w Rumi 19. Ilo ść osób (w setkach) nara żonych w ci ągu nocy L n na uci ąż liwo ści akustyczne od drogi krajowej nr 6 w Rumi 20. Poło żenie obszaru miasta w regionalnym systemie przyrodniczym 21. Poło żenie obszaru Rumi w granicach Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego 22. Fragment projektu Planu ochrony Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego obejmuj ący obszar Rumi 23. Poło żenie obszaru obszaru Rumi w stosunku do granic wyznaczonych obszarów specjalnej ochrony ptaków Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 24. Poło żenie obszaru obszaru Rumi w stosunku do granic wyznaczonych obszarów maj ących znaczenie dla Wspólnoty Natura 2000 25. Rumia - ekofizjograficzne kompleksy funkcjonalne 26. Strefy ogranicze ń od projektowanego lotniska Gdynia – Oksywie 27. Rumia - pogl ądowa mapa struktury własno ści 28. Rumia - istniej ący układ uliczny 29. Prognoza nat ęż enia dobowego w roku 2020 (z uwzgl ędnieniem OPAT) 30. Rumia - podział na jednostki strukturalne 31. Obwodnica Północna Aglomeracji Trójmiejskiej (OPAT) 32. OPAT - odcinek w granicach Rumi, plan sytuacyjny - wariant 1 33. OPAT - odcinek w granicach Rumi, plan sytuacyjny - wariant 2 34. Rumia - planowany układ uliczny 35. Zaopatrzenie w wod ę, uwarunkowania – kierunki 36. Odprowadzenie ścieków, uwarunkowania – kierunki 37. Odprowadzenie wód opadowych, uwarunkowania – kierunki 38. Energetyka, uwarunkowania – kierunki 39. Jednostki strukturalne oznaczone symbolem „M” 40. Jednostki strukturalne oznaczone symbolem „MU” 41. Jednostki strukturalne oznaczone symbolem „PU” 42. Jednostka strukturalna oznaczona symbolem „ZL”

MATERIAŁY WYJ ŚCIOWE Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego 1) miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego fragmentów m. Rumi obowi ązuj ące i w opracowaniu, wg wykazu w rozdz. II pkt 3.

165 Studia uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego 1) Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi uchwalone Uchwał ą Nr V/39/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 stycznia 2011 r., Przedsi ębiorstwo Projektowo - Realizacyjne „DOM” Sp. z o.o., w Stargardzie Gda ńskim, gł. projektant mgr in ż.arch. Maria Kiełb-Sta ńczuk; 2) Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Gdyni, uchwalone Uchwał ą Nr XXXVIII/799/14 Rady Miasta Gdyni z dnia 15 stycznia 2014 r., Biuro Planowania Przestrzennego Miasta Gdyni, gł. projektant mgr in ż. arch. Marek Karzy ński; 3) Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. Redy, projekt zmiany z 2013 r., Przedsi ębiorstwo Projektowo - Realizacyjne „DOM” Sp. z o.o., w Stargardzie Gda ńskim, projektant mgr in ż. arch. Barbara Zgórska; 4) Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Kosakowo, uchwalone Uchwał ą Nr XXI/49/2008 Rady Gminy Kosakowo z dnia 29 maja 2008 r., gł. projektant mgr in ż. arch. Małgorzata Ossowska; 5) Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Wejherowo, uchwalone Uchwał ą Nr XXXIII/331/2009 Rady Gminy Kosakowo z dnia 30 lipca 2009 r., gł projektant mgr in ż. arch. Małgorzata Ossowska. Inne opracowania 1) Strategia Rozwoju Miasta Rumi została przyj ęta uchwał ą Nr XLII/438/2005 Rady Miejskiej Rumi z dnia 27 pa ździernika 2005 r.; 2) Raport z realizacji strategii rozwoju miasta, UM Rumi 2013-10-17; 3) Plan rozwoju lokalnego Rumi na lata 2005 – 2013, Zał ącznik do Uchwały Nr XXXVII/388/2005 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 kwietnia 2005 r.; 4) J. Kołodziejski – Hipoteza rozwoju zrównowa żonego w polityce przestrzennej pa ństwa, S. Kozłowski – Hipoteza ekorozwoju w warunkach polskiej transformacji systemowej; 5) Studium Techniczno-Ekonomiczno-Środowiskowe Obwodnicy Północnej Aglomeracji Trójmiejskiej, WYG International Sp. z o.o., 00-832 Warszawa ul. Żelazna 28/30, marzec 2011 r.; 6) „Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe miasta Rumi dla potrzeb projektu zmiany studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi (aktualizacja)”, mgr Bogusław Grechuta – Gda ńsk, pa ździernik 2013 r.; 7) Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe miasta Rumi dla potrzeb studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego PROEKO, 2007 r.; 8) Historia Rumi od pradziejów do 1945 r. – Tom I; 9) Strategia rozwoju województwa pomorskiego (uchwała Nr 458/XXII/12 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 24 wrze śnia 2012 r.); 10) Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego - uchwała Nr 639/XLVI/02 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 30 wrze śnia 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. z 2002 r. Nr 81, poz. 1773, z 2003 r., Nr 19, poz. 193) zmieniona uchwał ą Nr 1004/XXXIX/09 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 26 pa ździernika 2009 r. (Dz. Urz. Woj. Pom. z 2009 r. Nr 172, poz. 3361); 11) Urz ąd Statystyczny w Gda ńsku Województwo Pomorskie 2012, Gda ńsk 2012; 12) Urz ąd Statystyczny w Gda ńsku Ludno ść , ruch naturalny i migracje w województwie pomorskim w 2012 r., Informacje i opracowania statystyczne 2013; 13) Rocznik Statystyczny Województwa Pomorskiego, Urz ąd Statystyczny w Gda ńsku,

166 Pomorskie 2012; 14) Ludno ść w województwie pomorskim Stan i struktura demograficzno – społeczna, Narodowy Spis Powszechny Ludno ści i Mieszka ń 2011, Gda ńsk 2013; 15) Raport o sytuacji społeczno – gospodarczej województwa pomorskiego w 2012 r., Urz ąd Statystyczny w Gda ńsku, maj 2013 r. Strony internetowe 1) http://um.rumia.pl/ oficjalna strona Urz ędu Miasta Rumia; 2) http://um.rumia.pl/category/historia-miasta/; 3) http://chomikuj.pl/darekvv/RUMIA/Historia+Rumi+jaka+pozosta*c5*82a.

167

RYSUNKI STUDIUM 1. Kierunki zagospodarowania przestrzennego, skala 1: 10 000 - Rys. 1 2. Uwarunkowania, skala 1: 10 000 - Rys. 2

168