november 2007

november Sprong naar hoogwaardig openbaar vervoer Informatiekrant over RandstadRail 2007 voor bewoners, ondernemers, betrokkenen en reizigers

RandstadRail rijdt Excuses Interview met archi- Rechtstreeks van weer Werkzaamheden tect van de netkous naar in Wethouders aan de zoute zee het woord pagina 2 pagina 2 pagina 3 pagina 4 comfortabel, betrouwbaar voertuigen transparanter hoge frequentie nieuwe haltes sociaal veilig gelijkvloerse instap actuele informatie vertrektijden

RandstadRail rijdt stipt en betrouwbaar op alle Vervoer van de toekomst trajecten

RandstadRail in Haaglanden is helemaal klaar en rijdt op alle trajecten. Na de niet-voorziene ver- traging en het extra ongemak kunnen we nu zeggen dat onze regio met RandstadRail beschikt over frequent, stipt, comfortabel en betrouwbaar openbaar vervoer. RandstadRail biedt het openbaar vervoer waar reizigers behoefte aan hebben..

U kunt van Pijnacker-Nootdorp of Leidschendam- Voorburg snel alle kanten op: naar Den Haag of Rotterdam. In Zoetermeer stapt u gemakkelijk op RandstadRail voor een rechtstreekse verbinding met Den Haag, of met slechts één overstap naar Rotter- dam, om te gaan werken of winkelen. Op het traject Den Haag – Rotterdam rijdt Randstad- Rail vooralsnog tot eind 2008 tot Rotterdam Hofplein. Het Stadsgewest Haaglanden is, samen met de Stadsregio ondanks enorme bouwproblemen nu prachtige ondergrondse halten Medio 2009 kunt u doorrijden via Rotterdam Centraal Rotterdam, de opdrachtgever van RandstadRail en heeft bij de zijn): ‘En dan bedoel ik het positieve gevoel dat ons overvalt nu de Station tot aan Rotterdam Slinge. Reizigers hoeven totstandkoming van RandstadRail een coördinerende taak voertuigen tussen Zoetermeer, Den Haag en Rotterdam rijden. Maar ik nooit lang te wachten op een voertuig. In de spits rijden (gehad). Peter Smit is regiobestuurder Verkeer & Vervoer bij begrijp ook dat we aan het geduld van de reizigers tegemoet moeten RandstadRail 3 en 4 voorlopig elke 7 à 8 minuten op het Stadsgewest Haaglanden en in die functie verantwoordelijk komen. Ik weet dat de HTM met de nodige gepaste reizigersacties beide lijnen (dus om de 3 à 4 minuten een voertuig). In voor RandstadRail. Hij praat over de hoogte- en dieptepunten komt.‘ fasen zal de frequentie van de ritten worden opgevoerd tijdens de aanleg en de start van RandstadRail. naar het uiteindelijke doel een vijf minutendienst in de Mooie halten spits op beide lijnen (dus om de 2,5 minuut een voer- Peter Smit: ‘Het uitstel en de ontsporingen zijn een enorme teleurstel- De voordelen van RandstadRail noemt Smit in één adem: ‘Randstad- tuig). Dat doel zal in de loop van 2008 zijn bereikt. De ling geweest voor de reizigers, maar ook voor alle betrokkenen bij dit Rail-voertuigen zijn prachtige comfortabele voertuigen, die makkelijk Erasmuslijn rijdt in de spits elke 15 minuten. Ook deze project. Al die tijd hebben we hard gewerkt om de problemen met toegankelijk zijn. Ook met een rolstoel en kinderwagen. Daarnaast frequentie wordt nog verder verhoogd. Zo bent u snel RandstadRail op te lossen. Dit is niet altijd gemakkelijk geweest en in rijdt RandstadRail met grote regelmaat en hoef je als reiziger minder en comfortabel op uw plaats van bestemming. sommige gevallen kwamen hierdoor nieuwe problemen aan het licht. lang op het perron te wachten.‘ Maar ik ben nu vol vertrouwen over de veiligheid van dit systeem. Het Hij stapt zelf binnenkort ook op RandstadRail: ‘Ik ga mijn collega- Uniek railnetwerk is door en door getest. Maar laten we vooral niet vergeten wat Rand- bestuurders van het RandstadRail-project in Pijnacker-Nootdorp, Zoe- RandstadRail bestaat uit drie railverbindingen en stadRail de reiziger te bieden heeft. Een bijzondere, comfortabele en termeer en Leidschendam-Voorburg ook eens met RandstadRail vanaf medio 2009 een snelle buslijn (ZoRo-Bus). snelle verbinding tussen Zoetermeer, Den Haag en Rotterdam.‘ opzoeken.‘ Tussen Den Haag en Zoetermeer bestaan twee railver- Tot slot vragen we de bindingen. Vanuit Oosterheem in Zoetermeer rijdt Geduld heer Smit waarom de RandstadRail 4 via het centrum van Den Haag naar Hoe was het voor de heer Smit om in de laatste fase van het project regio Haaglanden De Uithof in Den Haag-Zuidwest. politiek verantwoordelijk te zijn voor RandstadRail? Smit: ‘Randstad- trots kan zijn op RandstadRail 3 rijdt de bestaande Krakeling (stadslijn) Rail is een complex project, waarbij een groot aantal partijen betrok- RandstadRail? ‘Het is in Zoetermeer af en rijdt via het centrum van Den ken is. In de fase waarin ik voor het project verantwoordelijk ben het openbaar vervoer Haag naar Loosduinen in Den Haag-Zuidwest. De geworden, heb ik gemerkt hoe betrokken alle projectmedewerkers van de toekomst. Het ZoRo-bus rijdt vanaf medio 2009 via een vrije bus- zijn. En hoe graag iedereen wilde dat de voertuigen gingen is snel, comfortabel, baan tussen de halten Centrum-West in Zoetermeer rijden. Geleidelijk aan konden we per traject overschakelen naar de makkelijk toeganke- en Rodenrijs in Berkel en Rodenrijs. Daar kunnen dienstregeling. Dat gaf erg veel voldoening, zeker gezien het lijk. Het ziet er reizigers overstappen op de railverbinding naar enorme geduld dat reizigers en medewerkers hebben moeten gewoon fantastisch Rotterdam of Den Haag. opbrengen.‘ uit, net als die mooie halten Beatrixkwartier

DIT IS DE LAATSE RANDSTADMAIL. U KUNT VOORTAAN ALLE Tramtunneleffect en Leidschenveen die

RELEVANTE INFORMATIE BETREFFENDE RANDSTADRAIL VINDEN OP: Hoe kan RandstadRail het goedmaken? Smit is ervan overtuigd dat we er in de regio bij zijn Peter Smit WWW.HTM.NET, WWW.RET.NL EN OP WWW.RANDSTADRAIL.NL bij RandstadRail te maken hebben met het ‘tramtunneleffect’ (waar gekomen.’

In de regio Haaglanden wordt het project RandstadRail Voor informatie uitgevoerd door de gemeente Den Haag in opdracht www.htm.net van het Stadsgewest Haaglanden www.ret.nl www..nl Excuses Veilig en gebruiksvriendelijk Het geduld van reizigers en omwonenden is lang op de proef Reizigers moeten veilig en gemakkelijk kunnen reizen De perrons en voertuigen van RandstandRail zijn voorzien van camera’s. De voertuigen gesteld. Na de ontsporingen eind vorig jaar moesten we hebben een gelijkvloerse instap, wat de toegankelijkheid ten goede komt. Mensen met opnieuw beginnen met testen en proefrijden. Bovendien een functiebeperking, rolstoelgebruikers en mensen met kinderwagens kunnen zo gemakkelijk instappen. Op alle halten houdt dynamische reisinformatie reizigers voortdu- moesten sommige halten nog worden afgebouwd. Het rend op de hoogte van de actuele vertrektijden. bezorgde reizigers en omwonenden onvoorziene overlast en Drie soorten halten ongemak. Alle betrokken partijen bij RandstadRail betreu- Op de trajecten van RandstadRail komt u drie soorten halten tegen: gesloten, open en semi-gesloten halten. Bij de gesloten halte loopt u door een toegangspoortje ren dit ten zeerste. Iedereen heeft hard gewerkt aan Rand- (tourniquet) dat open gaat na het in- of uitchecken met uw vervoerbewijs. stadRail. De open halte is een ‘gewone’ halte. Bij het instappen heeft u een geldig vervoerbewijs nodig. Bij de semi-gesloten halte mag u alleen het perron op met een geldig vervoerbewijs. Op het perron kunnen controleurs om een geldig vervoerbewijs vragen.

Werkzaamheden in Rotterdam maal inrijden. In 2005 is de tunnelboormachine gestart met boren. De boorwerk- Op het traject Den Haag – Rotterdam is halte Hofplein voorlopig nog het begin/eind- zaamheden zullen in 2008 worden afgerond. In 2009 kan RandstadRail doorrijden op punt van RandstadRail. Zodra de boortunnel, het zogenaamde Statenwegtracé, en het Rotterdamse metronet. Halte Rotterdam-Slinge is dan het eind- en beginpunt van het metrostation Rotterdam Centraal gereed zijn, kan RandstadRail Rotterdam hele- de lijn Den Haag - Rotterdam.

RandstadRail rijdt weer. Wat ging eraan vooraf?

2002 De aanleg van RandstadRail begint. 29 oktober 2006 RandstadRail 4 tussen de Monstersestraat in Den Haag en Zoetermeer Oosterheem wordt in gebruik genomen. maart 2006 Het eerste RandstadRail-voertuig wordt gepresenteerd. 11 november 2006 Het traject tussen Den Haag CS en Rotterdam Hofplein juni 2006 Spoorbeheerder ProRail draagt de Zoetermeer Stadslijn en de Hofpleinlijn over (de Erasmuslijn) krijgt groen licht. aan de Stadsregio Rotterdam en het Stadsgewest Haaglanden, die verantwoor- delijk worden voor RandstadRail. De Haagse vervoerder HTM en de Rotterdamse 29 november 2006 Twee voertuigen ontsporen vlak achter elkaar. De Inspectie van Ver- RET gaan RandstadRail exploiteren. keer en Waterstaat (IWV) besluit RandstadRail tot nader order stil te leggen. Het probleem blijkt een defect in een wissel en verkanting (schuinte) in de rails.

29 januari 2007 RandstadRail 3 tussen Loosduinen en Den Haag CS wordt in gebruik genomen.

16 mei 2007 Een gedeelte van RandstadRail 4, van De Uithof naar Den Haag CS, wordt in gebruik genomen.

2 september 2007 De Erasmuslijn, van Rotterdam Hofplein naar Den Haag CS wordt opnieuw in gebruik wordt genomen.

8 oktober 2007 RandstadRail 4 (Den Haag De Uithof – Zoetermeer Javalaan) wordt opnieuw in gebruik genomen.

20 oktober 2007 RandstadRail 3 wordt met passagiers in gebruik genomen tot aan halte Seghwaert.

27 oktober 2007 RandstadRail 3 (Den Haag Loosduinen – Zoetermeer Centrum-West) wordt volledig in gebruik genomen. Hiermee is RandstadRail in de regio Haaglanden volledig in gebruik. ‘Netkous is een icoon van RandstadRail’

‘We hebben het niet als een spektakel ontworpen, maar De naam ‘Netkous’ is in de volksmond ontstaan. ‘Een positie- tie een voorbeeld van bijna expressionistische ingenieurs- het is natuurlijk wel een spektakel geworden.’ Aan het ve kwalificatie’, aldus Zwarts. ‘Een netkous is spannend en is kunst.’ woord is de architect van de ‘Netkous’ (de halte Beatrix- bovendien samengesteld uit ranke verbindingen.” kwartier in Den Haag), prof. ir. Moshé Zwarts van Zwarts Elegant & Jansma architecten uit Amsterdam. Met de komst van Transparant en veilig Niet alleen de Netkous, ook de viaductconstructie voor Rand- de ruimtelijke buisconstructie kreeg de Prinses Beatrix- Het uitgangspunt voor het ontwerp van alle stations was stadRail 4 in de wijk Oosterheem in Zoetermeer is van de laan zijn meest beeldbepalende bouwwerk. transparantie vanwege sociale veiligheid. Ook in het ontwerp hand van Zwarts. ‘Op de Oosterheemlijn was het niet nodig van de Netkous is dat goed zichtbaar. ‘Aan alle kanten zien om de afstanden tussen de kolommen heel groot te maken. ‘Er zitten heel mooie, weliswaar vanuit stedenbouwkundig we glas in de Netkous’, vertelt Zwarts. ‘Vanuit het station kun Omdat het in feite één groot viaduct is dat door een nieuwe oogpunt gedirigeerde, dingen in de Netkous’, zegt Zwarts. je naar binnen kijken in de kantoren die eromheen staan en wijk heen gaat, wilden we dat viaduct zo elegant mogelijk ‘Het feit bijvoorbeeld, dat de hele Netkous in een flauwe vanuit de kantoren kun je naar binnen kijken in het station. maken. Dus geen hoekig, saai ding met zware poten, maar bocht ligt, dat maakt hem zoveel rijker dan wanneer het één Zelfs de liften en de trappen zijn voornamelijk van glas en de op een prachtige manier gemaakt met ronde elementen en recht ding zou zijn. Als je hem van bovenaf ziet, is het net een verlichting is uitstekend. Dat is van grote betekenis. Voor de heel zorgvuldig gedetailleerde kolommen eronder, die welis- hele lange slang die een konijn opgegeten heeft, met het reiziger is zo een transparante, veilige omgeving gecreëerd.’ waar stevig zijn maar toch relatief dun ten opzichte van de konijn er midden in.’ hele constructie.’ Expressionistische ingenieurskunst Ranke verbindingen De Netkous was een van de genomineerden voor ‘BNA Nieuwe vorm Wat Zwarts bijzonder vindt aan de Netkous in vergelijking gebouw van het jaar 2007’ (De BNA is de Nederlandse ‘RandstadRail wordt een icoon voor de regio’, meent Zwarts. met veel andere grote infrastructuurprojecten is dat niet is beroepsvereniging van architecten). De jury roemde het ont- ‘Daar hebben we rekening mee gehouden bij het ontwerp. gekozen voor de huidige trend: het wegstoppen van infra- werp ‘vanwege de schoonheid en dynamiek die de construc- Het is een lightrailsysteem en dat is een relatief nieuwe vorm structuur onder de grond. ‘In plaats van een dure en onzicht- tie uitstraalt. De jury heeft veel bewondering voor de mooie van openbaar vervoer. Het is een comfortabele die snel- bare lightrailverbinding heeft het Beatrixkwartier nu juist een afwerking van dit viaduct dat op deze plek ook een station ler en rustiger is, en dat moet zo’n constructie naar mijn idee icoon.’ herbergt. Het is door de sterk geaccentueerde staalconstruc- ook uitstralen.’

foto: Zwart & Jansma architecten

Wethouder Beimers van de gemeente Leidschendam-Voorburg Wethouder Van Adrichem van de gemeente Pijnacker- ‘Belangrijke aanvulling op openbaar vervoer’ Nootdorp ‘RandstadRail geeft Leidschendam-Voorburg een snelle verbinding met Den Haag, Rotterdam en Zoetermeer. Het is een belangrijke aanvulling op het bestaande open- ‘100 jaar lightrail, prima!’ baar vervoer in onze gemeente. Het geeft onze inwoners de mogelijkheid om op een ‘Gelukkig rijdt RandstadRail comfortabele manier ook langere reizen te maken, zoals bijvoorbeeld naar Brussel of nu van Rotterdam naar Den Parijs.’ Haag. Daar hebben we zeer naar uitgekeken. Pijnacker- Nootdorp ligt precies in het Wethouder Smit van de gemeente Zoetermeer midden van de Erasmuslijn, dus kunnen we als inwoners op een snelle manier naar ‘de ‘Een aanwinst voor Zoetermeer’ stad’, naar school en naar het werk. De bewoners van onze ‘De weg ernaartoe was lang, te lang.’ De tegenslagen tijdens en na de aanleg van de nieuwe wijken Tolhek, Keijzershof en ‘s-Gravenhout stappen RandstadRail zijn Pieter Smit, wethouder Verkeer en Vervoer van de gemeente Zoeter- nu ook vlakbij hun voordeur op. Pijnacker-Nootdorp krijgt er meer erg tegengevallen. ‘Maar RandstadRail is absoluut een aanwinst voor Zoeter- een kwaliteit bij, namelijk optimale bereikbaarheid met meer. Het is niet alleen goed dat we nu een betere verbinding met Den Haag hebben, RandstadRail en met de N470. Bijna honderd jaar hebben we maar ook het feit dat de voertuigen zo frequent rijden, is ideaal voor forensen. Verder de trein gehad, wat mij betreft komen er honderd jaar light- ontlast de verbinding onze wegen. En reizen met RandstadRail is ook nog eens com- rail bij!’ fortabel. Ik zou zeggen: laat de auto staan en maak er gebruik van!’ Rechtstreeks van Zoetermeer naar de zoute zee

Reizen met RandstadRail 3 en 4 en abonnementen. Zie voor meer informatie www.htm.net. De bruikers is gebruik van de veiligheidsgordel verplicht. Fietsen RandstadRail-Puntenkaarten zijn geldig tot en met 31 december mogen doordeweeks na 19:00 uur en de hele zaterdag en zondag We hebben er even op moeten wachten, maar sinds 2007. Het is nog niet mogelijk om met een OV-Chipkaart op gratis mee. Bij evenementen en bij grote drukte kan het personeel enige tijd rijdt RandstadRail de volledige route tus- RandstadRail 3 en 4 te reizen. fietsen weigeren. Een volledig overzicht van de huisregels vindt u sen Den Haag en Zoetermeer. Met heel veel plezier Voor RandstadRail is ook een nieuw vervoerbewijs geïntrodu- op www.htm.net en op de posters in de RandstadRail-voertuigen. en gepaste trots vervoert HTM dagelijks duizenden ceerd: de RandstadRail-Zonekaart. De kaart is te koop in twee reizigers tussen het zuidelijkste punt van Den Haag varianten: als maandabonnement en als jaarabonnement. Meer informatie en het oosten van Zoetermeer op een snelle, comfor- Bij de Zonekaart kiest u zelf de vertrekzone en aankomstzone Actuele reisinformatie, dienstregelingen en nieuws vindt u op tabele en betrouwbare manier. Maar hoe zat het ook waarin de kaart geldig moet zijn. U kunt dan reizen in die zones, www.htm.net. Of bel tijdens kantooruren de HTM Consumen- alweer met de vervoerbewijzen in RandstadRail? En plus alle tussenliggende. De RandstadRail-Zonekaart is geldig in tenlijn: (070) 38 48 666. Altijd tijdig op de hoogte zijn van wijzi- mag de fiets nu wel of niet mee? U leest het hier. alle HTM bus-, tram- en RandstadRail-lijnen van HTM, RET en gingen en werkzaamheden? Met Mail Actueel krijgt u automa- Connexxion binnen de zones die op het vervoerbewijs staan. tisch alle actuele informatie in uw mailbox! Surf naar Route Dit abonnement is te koop op verschillende plekken in Den Haag www.htm.net en sluit gratis en vrijblijvend een abonnement af Met RandstadRail zijn diverse OV-knooppunten, stadscentra en en Zoetermeer. Een overzicht van alle verkooppunten vindt u op bij Mijn HTM. instellingen goed bereikbaar. www.htm.net. Voor de aanschaf van een Zonekaart is een stam- RandstadRail 3 rijdt tussen Zoetermeer Centrum-West en Den kaart nodig. Deze stamkaart wordt gratis gemaakt bij HTM Klan- Haag Loosduinen. De route van RR3 voert ondermeer langs de tenservice op vertoon van een geldig legitimatiebewijs en na inle- Zoetermeerse ‘Krakeling’, door de Haagse binnenstad en over de vering van één pasfoto. RET-informatie Laan van Meerdervoort. RandstadRail 4 rijdt tussen Zoetermeer De Erasmuslijn tussen Den Haag Centraal Station en Rot- Javalaan en Den Haag De Uithof. Onderweg komt RR4 langs het De halte terdam Hofplein wordt geëxploiteerd door de RET. Voor Alle RandstadRail-halten zijn uitgerust met bewakingscamera’s, informatie of vragen over de Erasmuslijn kunt u bellen stempelautomaten en elektronische displays. De displays laten de met RET Klantenreacties, telefoon 0800 60 61. In de RandstadRail-voertuigen zijn geen verwachte aankomsttijd van het eerstvolgende voertuig zien. Of kijk op www.ret.nl. stempelautomaten aanwezig. U kunt vóór Bovendien zijn de halten op het gehele traject breder gemaakt en aanvang van uw reis uw strippenkaart verlaagd. Halten die zich niet op straatniveau bevinden, zijn uit- De OV-chipkaart afstempelen bij de stempelautomaat op gerust met een lift en/of hellingbaan. Daardoor zijn de halten ook De komst van de OV-chipkaart zal u niet ontgaan zijn. de halte. goed toegankelijk voor rolstoelgebruikers en reizigers met kinder- Hiermee is de nieuwe manier van reizen en betalen in het wagens. openbaar vervoer begonnen. Ook op de RandstadRail Erasmuslijn kunt u gebruik maken van de OV-chipkaart. centrum van Zoetermeer, door de Haagse binnenstad en door Het voertuig Op alle RandstadRail-halten van de Erasmuslijn vindt u Den Haag Zuidwest. Het volledige traject en alle halten staan in Alle RandstadRail-voertuigen zijn uitgerust met bewakingscame- OV-chipkaart apparatuur waar u uw kaart kunt opladen de routebalken hieronder. ra’s, topkoeling en elektronische displays. Op die displays wordt en kunt in- en uitchecken. Binnenkort kunt u op steeds de eerstvolgende halte aangekondigd. meer trajecten in heel Nederland reizen met de OV-chip- Dienstregeling Anders dan in en bussen, zit bij RandstadRail de bestuurder kaart. Momenteel is dit al mogelijk bij RET metro, de Eras- Doordeweeks rijdt RandstadRail overdag om de tien minuten. In in een afgesloten cabine. Bovendien is er extra ruimte voor rol- muslijn, bus en tram. Voorlopig kunt u op de Erasmuslijn de spits is die frequentie hoger. stoelen en kinderwagens. En reizigers die wat meer tijd nodig nog reizen met andere vervoerbewijzen, zoals punten- Tussen MCH Westeinde (Den Haag) en Seghwaert (Zoetermeer) hebben om in of uit te stappen, kunnen de blauwe knop op de kaarten, strippenkaarten en abonnementen. rijden RandstadRail 3 en RandstadRail 4 dezelfde route. Bij de hal- deur gebruiken. De deuren blijven dan langer geopend. Op dit moment is de OV-chipkaart alleen te gebruiken in ten op dit traject stoppen dus nog vaker voertuigen. Een volledige de voertuigen van de RandstadRail Erasmuslijn. De OV- dienstregeling en haltevertrekstaten vindt u op www.htm.net. Huisregels chipkaart wordt in een later stadium ook geïntroduceerd Om het reizen met RandstadRail voor iedereen aangenaam te op de lijnen 3 en 4 van de HTM. Wij adviseren u daarom Vervoerbewijzen laten verlopen, geldt in de voertuigen en op de perrons van HTM goed op te letten van welke lijn u gebruik maakt. In RandstadRail 3 en 4 zijn dezelfde vervoerbewijzen geldig als in een aantal huisregels. Vanzelfsprekend is het verboden te roken of de HTM-trams en bussen, zoals dalurenretours, strippenkaarten geluidsoverlast te veroorzaken in RandstadRail. Voor rolstoelge-

Complete traject van RandstadRail 3 en 4

RandstadRail Zoetermeer Centrum-West - Den Haag Loosduinen

ZONE 5441 ZONE 5419

3 ZONE 5431 ZONE 5411 ZONE 5413 ZONE 5400 n an at est ade lein Dorp traat la ls anp emstraat Meerzicht De Leyens lo Mozart Buytenwegh Elandstraat Conradk kenbosplein Azaleaplein Appe Delftsewallen Leidsewallen e Hoefbladlaa Centrum-W Voorweg Hoog Heliotrooplaan Pisuissestra Driemanspolder Val Muurbloemweg Voorburg Van Speijkstraat Fahrenheitstraat Zonneb Arnold Spoelplein steind Goudenregenstraat am- aal StationSpui Stadhuis Forepark SeghwaertPalenstein De Savornin Lohm chend Laan van NOI Grote Markt Centrum-WestVoorweg Laag Leidschenveen Voorburg ’t Loo Beatrixkwartier BrouwersgrachtMCH We RandstadRail Zoetermeer Javalaan - Den Haag De Uithof ds Centr Lei

ZONE 5451 ZONE 5441 ZONE 5419 4 ZONE 5431 ZONE 5411 ZONE 5413 ZONE 5400

thof rtweg Javalaan aa De Rade De Ui De trajecten van RandstadRail Oosterheem stersestraat Dierenselaan De La Reyweg nhovenselaan Zuidwoldepad BouwlustlaanBeresteinlaan 3 en 4 worden gefaseerd in Mon Willem Dreeslaan Tie Dedemsv gebruik genomen. Monnickendamplein Ziekenhuis Leyenburg Kijk voor de meest actuele route op www.htm.net.

RandstadRail Erasmuslijn Rotterdam Hofplein - Den Haag Centraal

Colofon Uitgave november 2007 Eindredactie en coördinatie Vormgeving Stadsgewest Haaglanden, HTM en gemeente Den Haag. Stadsgewest Haaglanden K. Verlare www.studiov.info Aan deze publicatie kunnen geen rechten worden ont- Studio V&V M. van de Ven Druk leend. EPS rotatiedruk, oplage 240.000