Bevindingenrapportage Deel 1 – Bestuurlijk
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Evaluatie project RandstadRail Evaluatie project Bevindingenrapportage – deel 1 Evaluatie project RandstadRail Bevindingen deel 1 Evaluatie project RandstadRail Bevindingenrapportage deel 1 van 3 Bestuurlijk Inhoudsopgave Bevindingenrapportage Deel 1 Inleiding 4 3 Opzet Bevindingenrapportage 4 Werkwijze 4 Leeswijzer 5 Hoofdstuk 1: Het initiatief RandstadRail 6 1.1 Inleiding 6 1.2 Het initiatief RandstadRail 6 1.3 Verkenningenstudie 6 1.4 Planstudie 8 1.5 Projectbesluit 9 1.6 (bestuurlijke) Procesovereenkomst 9 1.7 Bestuurlijke overeenkomst 9 1.8 Bevindingen 10 Hoofdstuk 2: Van de bestuurlijke overeenkomst tot en met de uitvoeringsovereenkomst 11 2.1 Inleiding 12 2.2 Bestuurlijke overeenkomst en de bevindingen 12 2.3 Beschikking en de bevindingen 14 2.4 Coördinatieovereenkomst en de bevindingen 15 2.5 Uitvoeringsovereenkomst en de bevindingen 16 2.6 Opdracht van de gemeente Rotterdam aan de RET 17 Hoofdstuk 3: Bestuurlijke organisatie 18 3.1 Samenvatting bestuurlijk kader en organisatie 18 3.2 Samenwerking met de subsidieverstrekker 20 3.3 Samenwerking binnen de regio - stadsregio Rotterdam 20 3.4 Samenwerking binnen de regio - gemeente Rotterdam 21 3.5 Samenwerking binnen de regio - projectorganisatie RandstadRail (PORR) 23 3.6 Samenwerking tussen de regio’s - gezamenlijke projectorganisatie 25 3.7 Samenwerking tussen de exploitanten RET en HTM 26 Hoofdstuk 4: Bestuurlijke issues 28 4.1 Inleiding 28 4.2 Scope 28 4.3 Integrale planning en versnellingsmaatregelen 30 4.4 Financiën 32 4.5 Omgevingscommunicatie 37 4.6 Safety 37 4.7 Uitvoering & externen 38 Bijlagen 41 1 | Taken, Bevoegdheden en Verantwoordelijkheden van betrokken bestuurlijk organen. 42 2 | Tijd-wegdiagram 45 3 | Lijst met geïnterviewde personen 46 Colofon 48 Deel 1 van 3 - Bestuurlijk 4 Inleiding Op basis van deze drie invalshoeken aan bevindingen Het project RandstadRail is afgerond! worden in de Aanbevelingenrapportage conclusies getrokken en aanbevelingen gegeven. Formeel begon dit project, na een lange voorbereidings- periode, op 6 december 2001 met de ondertekening van een bestuurlijke overeenkomst tussen de stadsregio Werkwijze Rotterdam, het Stadsgewest Haaglanden en de minister In overleg met het bestuur en het projectmanagement van Verkeer en Waterstaat (V&W)1. Om dit project tot zijn de volgende stappen doorlopen om te komen tot dit stand te brengen waren een goede samenwerking eerste deel van de Bevindingenrapportage. vanuit de twee bestuurlijke regio’s en een goede 1. Er is geïnventariseerd welke onderwerpen in afstemming tussen de betrokken projectorganisaties aanmerking kwamen voor het bevindingenrapport; en hun omgevingen nodig. 2. Relevante bestuurlijke en projectdocumenten evenals achtergrondinformatie, zijn verzameld; RandstadRail was2 een ambitieus, complex, en 3. In overleg met het projectmanagement is een heel zichtbaar project. vragenlijst en een lijst van te interviewen personen opgesteld; Het doel van deze projectevaluatie is om de 4. Met ieder van de personen op deze lijst is een bevindingen, die vanuit de projectorganisatie van interview gehouden van circa twee uur; het Rotterdamse deel zijn opgedaan, vast te leggen 5. Van ieder interview is een verslag gemaakt en ter en om op basis van deze bevindingen en andere goedkeuring aan de geïnterviewde aangeboden; informatiebronnen een beoordeling te geven van 6. De goedgekeurde verslagen zijn voorgelegd aan het de kwaliteit van het projectproces en de wijze waarop projectmanagement voor een toets op volledigheid; deze is georganiseerd. Hiermee wordt invulling 7. Op basis van beschikbare documenten, de resultaten gegeven aan drie achterliggende behoeften van de van de interviews en diverse gesprekken met het opdrachtgevers van deze evaluatie: projectmanagement is dit deel van de Bevindingen- • verantwoording afleggen over de gehanteerde rapportage opgesteld. werkwijze; • het vastleggen van ervaringen; • het doen van aanbevelingen voor mogelijke toekomstige projecten. Opzet Bevindingenrapportage De Bevindingenrapportage is tot stand gekomen door interviews met 59 betrokkenen uit verschillende organisaties en deskresearch. De Bevindingenrapportage bestaat uit drie te onderscheiden delen. Deze opzet wordt weergegeven in figuur 1. Deel 1 (Bestuurlijk) en deel 2 (Projectmanagement) geven de bevindingen over het doorlopen proces. Deel 3 is een kwantitatieve evaluatie van prestaties en effecten die na het gefaseerd in exploitatie nemen van RandstadRail zijn bereikt. Hiermee wordt antwoord gegeven op de ‘te-evalueren- aspecten’ die vanuit de subsidiegever zijn gesteld bij het afgeven van de subsidiebeschikking. Elk van de drie delen van de Bevindingenrapportage is zo opgebouwd dat deze ook 1 Sinds 14 oktober 2010 is het ministerie van Verkeer en Waterstaat afzonderlijk van de andere delen kan worden gelezen. samengevoegd met Ruimte en Milieu tot het ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M) 2 Het deelproject ZoRo-busbaan is 17 november 2012 opgeleverd. Figuur 1 | Opzet van de rapportages 5 Bevindingen- Aanbevelingen- rapportage rapportage I. Bestuurlijk II. Projectmanagement III. Kwantitatieve analyse Leeswijzer Hoofdstuk 1 beschrijft de periode waarin het initiatief Hoofdstuk 3 geeft een selectie van de persoonlijke voor RandstadRail is genomen. Dit resulteerde in de bevindingen van de betrokken bestuurders. ondertekening van de bestuurlijke overeenkomst tussen Wat vindt men van de eigen rol en de samenwerking de stadsregio Rotterdam, het Stadsgewest Haaglanden met anderen? en het ministerie van Verkeer en Waterstaat (V&W). Hoofdstuk 4 gaat in op de aandachtspunten (‘issues’) Hoofdstuk 2 beschrijft de periode na het ondertekenen zoals die tijdens de realisatie van het project op het van de bestuurlijke overeenkomst waarin zaken bestuurlijk platform zijn onderkend en aangepakt. moesten worden geconcretiseerd. Feitelijk beschrijft dit hoofdstuk het ‘bestuurlijk kader’, het stelsel aan verantwoordelijkheden en bevoegdheden, verdeeld over de betrokken partijen. Dit gebeurt bijvoorbeeld in termen van het Programma van Eisen (PvE), maar ook de verdere contractvorming tussen de stadsregio Rotterdam en de Rotterdamse partijen komt aan bod. De diverse overeenkomsten zijn chronologisch beschreven en per overeenkomst worden de bevindingen gegeven. Hoofdstuk 1 Het initiatief RandstadRail 6 Jaren ’90 – 6 december 2001 Het nieuwe systeem bood de mogelijkheid om op korte termijn het mobiliteitsprobleem in de Zuidvleugel Dit hoofdstuk beschrijft het proces dat heeft geleid van de Randstad te verlichten. Voor de langere tot de bestuurlijke overeenkomst tussen de stadsregio termijn kon hiermee hoogwaardig openbaar vervoer Rotterdam, het Stadsgewest Haaglanden en het (HOV) in het zuidelijk deel van de Randstad worden ministerie van V&W om RandstadRail te gaan realiseren. gerealiseerd. RandstadRail was vooral bedoeld voor Het proces wordt in een aantal hoofdlijnen weergegeven. reizen met afstanden tussen de 10 en 40 kilometer, waarbij Rotterdam, Den Haag, Zoetermeer en de Achtereenvolgens worden de volgende Vinex-locaties aan elkaar zouden worden gekoppeld. processtappen beschreven: Dit wilde men bereiken door het benutten van bestaande railmogelijkheden, het bouwen van nieuwe 1. Inleiding railinfrastructuur en het aanschaffen van nieuwe voertuigen. 2. Het initiatief RandstadRail (1995) 3. Verkenningenstudie (1996) 4. Planstudie (1998) 1.3 Verkenningenstudie 5. Projectbesluit (2000) De minister stond positief tegenover de principes van 6. Bestuurlijke procesovereenkomst (2000) het voorstel, maar had meer informatie nodig om 7. Bestuurlijke overeenkomst (2001) tot een goed oordeel te komen. RandstadRail werd daarom opgenomen in de verkenningsfase van het Met paragraaf 1.8 wordt dit hoofdstuk afgesloten met ‘Meerjarenprogramma Infrastructuur en Transport een aantal bevindingen over het bereikte resultaat. (MIT) 1996-2000’. De verkenning was gericht op de systeemkeuze, de vervoerstechniek, het lijnennet, de fasering, de investeringen en de kostendekkingsgraad 1.1 Inleiding van verschillende alternatieven. Met meer dan drie miljoen inwoners is de Zuidvleugel van de Randstad één van de dichtstbevolkte metro- De betrokken overheden zijn overeengekomen deze poolregio’s van Europa. Den Haag is het bestuurlijk verkenningenstudie gezamenlijk uit te voeren. Hiertoe centrum van Nederland en Rotterdam de mainport van is een Stuurgroep opgericht waaraan het ministerie Europa. In de jaren ’90 stond de bereikbaarheid in de van V&W, de Provincie Zuid-Holland, het Stadsgewest Zuidvleugel onder grote druk. Haaglanden en de stadsregio Rotterdam deelnamen. Door de groei van het autoverkeer was er op de Uit de verkenningenstudie moest blijken welk wegen in en rond de grote steden een toename van OV-concept het meeste zou bijdragen aan de oplossing files en vertragingen. Een essentieel onderdeel van het en/of de vermindering van de verkeersdruk in de mobiliteitsbeleid was daarom verbetering en uitbreiding Zuidvleugel van de Randstad. Hiertoe is de OV-situatie in van het openbaar vervoer (OV) om met het OV een reëel de Zuidvleugel geanalyseerd en dit heeft tot de conclusie alternatief te bieden voor de auto. Hiervoor moest de geleid dat er in het OV een essentiële schakel ontbrak, kwaliteit van het OV wel omhoog. Dit betekende dat namelijk: verplaatsingen tussen de 10 en 40 kilometer. het OV-netwerk in de Zuidvleugel met enkele schakels Ook is door de Stuurgroep geconcludeerd dat het moest worden uitgebreid. OV pas een kans heeft, als deze een hoogwaardig alternatief kan bieden voor het autogebruik. De term ‘hoogwaardig’ werd gedefinieerd