DOCSLIB.ORG

NADZIEJA I ZAGŁADA. IGNACY SCHWARZBART

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
NADZIEJA I ZAGŁADA. IGNACY SCHWARZBART DARIUSZ STOLA NADZIEJA i ZAGŁADA IGNACY SCHWARZBART - ŻYDOWSKI PRZEDSTAWICIEL W RADZIE NARODOWEJ RP (1940 – 1945) Pierwotna publikacja: Warszawa: Oficyna Naukowa, 1995 Pierwotna publikacja: Warszawa: Oficyna Naukowa, 1995 Seria: Biblioteka Polonijna Redaktor: Maria Kotowska Redaktor techniczny: Stanisława Rzepkowska Projekt okładki i stron tytułowych: Magdalena Maria Gozdek Wydanie było dofinansowane przez Komitet Badań Naukowych oraz Instytut Studiów Politycznych PAN ISBN 83-85505-42-3 SPIS TREŚCI OD AUTORA ................................................................................................................................ 8 WSTĘP ........................................................................................................................................... 9 I. RADA NARODOWA RP i JEJ ŻYDOWSCY CZŁONKOWIE ........................................ 17 POWSTANIE RADY ............................................................................................................... 18 DLACZEGO ŻYD, DLACZEGO SCHWARZBART? ........................................................... 29 DRUGA RADA NARODOWA ............................................................................................... 35 DLACZEGO W RN ZABRAKŁO INNYCH MNIEJSZOŚCI? .............................................. 43 REPREZENTANT ŻYDOSTWA POLSKIEGO? ................................................................... 48 KONIEC II RADY NARODOWEJ .......................................................................................... 57 II. MISJA ..................................................................................................................................... 62 KU PRZYSZŁOŚCI .................................................................................................................. 63 O REWIZJĘ POLITYKI POLSKIEJ WOBEC ŻYDÓW ........................................................ 69 EMIGRACJONIZM .................................................................................................................. 73 DEKLARACJA Z 3 XI 1940r. .................................................................................................. 77 RADA NARODOWA WOBEC WNIOSKÓW SCHWARZBARTA ..................................... 95 DEKLARACJA Z 24 II 1942r. ................................................................................................. 99 DEBATA WIOSNĄ 1942r. .................................................................................................... 103 III. SPRAWY BIEŻĄCE .......................................................................................................... 110 KRAJ ....................................................................................................................................... 111 UCHODŹCY i ŻOŁNIERZE ................................................................................................. 124 W ROSJI ................................................................................................................................. 134 IV. WIEŚCI O ZAGŁADZIE .................................................................................................. 152 DŁUGA DROGA .................................................................................................................... 154 PIERWSZE WIADOMOŚCI .................................................................................................. 157 ZBRODNIA i CISZA ............................................................................................................. 163 ALARM .................................................................................................................................. 169 EPILOG ................................................................................................................................... 174 PRZYCZYNY MILCZENIA .................................................................................................. 178 V. REAKCJE ............................................................................................................................. 189 RETORSJE ............................................................................................................................. 189 APEL ....................................................................................................................................... 198 PIENIĄDZE ............................................................................................................................ 207 VI. PRZEGRANA ..................................................................................................................... 223 KU OPOZYCJI ....................................................................................................................... 223 ZAWÓD WZAJEMNY .......................................................................................................... 233 "SŁOWA TRACĄ WARTOŚĆ, A O CZYNY TRUDNO..." ................................................ 237 OŻYWIENIE .......................................................................................................................... 244 REZOLUCJA .......................................................................................................................... 247 RADA DO SPRAW RATOWANIA LUDNOŚCI ŻYDOWSKIEJ ....................................... 251 DEZERCJA ............................................................................................................................. 255 FINAŁ ..................................................................................................................................... 269 ZAKOŃCZENIE ....................................................................................................................... 279 WYKAZ SKRÓTÓW ............................................................................................................... 303 SPIS WYKORZYSTANYCH ŹRÓDEŁ i OPRACOWAŃ .................................................. 304 OD AUTORA Książka niniejsza jest uzupełnioną wersją rozprawy doktorskiej, złożonej w 1994 r. w Instytucie Historii PAN. Do jej powstania i publikacji przyczyniło się wiele osób i instytucji, którym pragnę wy razić swoją wdzięczność. Przede wszystkim chcę podziękować prof. Marcinowi Kuli, promotorowi rozprawy. To za jego radą zainteresowałem się archiwum Ignacego Schwarzbarta, Jego wytrwale zachęty pomogły mi ukończyć pracę. W szacownej siedzibie Instytutu Historii przy Rynku Starego Miasta w Warszawie miałem okazję poznać wielu innych wybitnych historyków. Jestem wdzięczny za uwagi i komentarze, które otrzymałem w szczególności od profesorów: Krystyny Kersten, Daniela Grinberga i Eugeniusza Duraczyńskiego. Cennymi informacjami i wskazówkami podzielili się ze mną także: Lidia Ciołkoszowa, Teresa Prekerowa, Rafael Sharf i Andrzej Friszke. O wielu innych, z których dorobku korzystałem, mówią przypisy. Wyrazy wdzięczności nie zmieniają oczywiście faktu, że ponoszę wyłączną odpowiedzialność za treść książki, w tym za możliwe błędy. Kilkuletnie badania mogłem prowadzić dzięki stypendium doktoranckiemu Polskiej Akademii Nauk. Za wsparcie finansowe pragnę też podziękować Stefan Batory Trust i Instytutowi Studiów Polsko-Żydowskich w Oxfordzie, w szczeg6lnosci profesorom Zbigniewowi Pełczyńskiemu i Antoniemu Polonsky 'emu, których życzliwość umożliwiła mi badania archiwalne w Londynie. Publikacja książki była możliwa dzięki wsparciu Instytutu Studiów Politycznych i Komitetu Badań Polonii PAN - współwydawców tomu - oraz Polonia Aid Foundation Trust. Do pani Marii Kotowskiej kieruję podziękowanie za profesjonalne przygotowanie tekstu do druku. Za wszystko inne pragnę podziękować mojej żonie, Beacie, której dedykuję tę książkę. 8 WSTĘP "Tworzyliście reprezentację dla ułożenia programów pro futuro, a te stały się bezprzedmiotowe... Obiektu bowiem nie będzie!" List z kraju do I. Schwarzbarta, 2 XI 19421 Zasadniczym tematem niniejszej książki jest działalność i poglądy Ignacego Schwarzbarta, w latach II wojny światowej żydowskiego przedstawiciela w Radzie Narodowej RP na obczyźnie oraz podjęty na uchodźstwie dyskurs o sprawach polsko-żydowskich, w którym Schwarzbart odegrał niepoślednią rolę. Wiele miejsca poświęcono kontekstowi historii żydowskiego przedstawiciela w RN - ówczesnym stosunkom polsko-żydowskim i polityce rządu RP wobec Żydów. Problem stosunków polsko-żydowskich w latach wojny ma za sobą wiele lat dyskusji, dyskusji nieraz bardzo gorących, co nie powinno dziwić, gdyż temat jest złożony, obciążony emocjami i moralnie znaczący. Jednak jak na swój ciężar gatunkowy, długotrwałość i poruszane emocje dyskusja miała niedostatecznie rozbudowaną albo instrumentalnie traktowaną podstawę faktograficzną. Punktem wyjścia zbyt wielu wypowiedzi były osobiste doświadczenia i uprzedzenia, przekonanie o konieczności zwalczania lub obrony jakiejś tezy, nie zaś rzeczowa analiza źródeł. Syndrom wzajemnych oskarżeń i postaw obronnych, którego początki można dostrzec już w latach wojny, z pewnością nie służył wyważonemu przedstawianiu faktów i bezstronnej analizie. W ostatnich latach dają się zauważyć tendencje przełamujące ten syndrom. Pojawiły się nowe opracowania poszerzające naszą wiedzę i pogłębiające rozumienie przeszłości, szereg międzynarodowych konferencji był okazją do konstruktywnego dialogu między historykami różnych nacji, Polin - międzynarodowe wydawnictwo o historii polskich Żydów - jest także wyrazem tych tendencji. Nie mniejsze znaczenie miała dyskusja między Polakami, której najbardziej znanym przejawem
Load more

Recommended publications
  • Pamięć I Sprawiedliwość
    PAMIĘĆ I SPRAWIEDLIWOŚĆ PAMIĘĆ I SPRAWIEDLIWOŚĆ 2 (13) 2008 Warszawa RADA PROGRAMOWA: prof. dr hab. Jerzy W. Borejsza, prof. dr hab. Czesław Brzoza, prof. dr hab. Jan Draus, prof. dr hab. Jerzy Eisler, dr hab. Andrzej Friszke, dr Janusz Gmitruk, dr Andrzej Grajewski, dr Franciszek Gryciuk, prof. dr hab. Cezary Kuklo, prof. dr hab. Witold Kulesza, dr hab. Janusz Kurtyka, prof. dr hab. Grzegorz Mazur, dr Zbigniew Nawrocki, prof. dr hab. Andrzej Paczkowski, dr Sławomir Radoń, prof. dr hab. Wojciech Roszkowski, prof. dr hab. Włodzimierz Suleja, prof. dr hab. Tomasz Szarota, prof. dr hab. Ryszard Terlecki, Jędrzej Tucholski, prof. dr hab. Janusz Wrona, prof. dr hab. Wojciech Wrzesiński REDAKCJA: dr Władysław Bułhak, dr hab. Antoni Dudek, dr Łukasz Kamiński, dr hab. Paweł Machcewicz, dr Sławomir Poleszak (sekretarz redakcji), dr Rafał Wnuk (redaktor naczelny), dr hab. Zdzisław Zblewski, dr hab. Jan Żaryn Projekt graficzny: Krzysztof Findziński Opracowanie redakcyjne: Dorota Mazek, Małgorzata Strasz Redakcja techniczna: Andrzej Broniak Korekta: Magdalena Baj Tłumaczenie streszczeń na język angielski: Joanna Rohozińska-Michalska Skład i łamanie: Wojciech Czaplicki Druk i oprawa: 2 K s.c. Kaniorski Dariusz, Kwiatkowski Adam ul. Płocka 35/43, 93-134 Łódź © Copyright by Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu ISSN 1427-7476 Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej 00-869 Warszawa, ul. Towarowa 28, tel. (0-22) 431 83 83, 431 83 86 faks (0-22) 431 83 80, e-mail: [email protected], www.ipn.gov.pl PAMIĘĆ I SPRAWIEDLIWOŚĆ 2 (13) 2008 SPIS TREŚCI Od Redakcji . 9 I. Dyskusja Czy Polska rosła w siłę i ludzie żyli dostatniej? .
    [Show full text]
  • The Kosciuszko Foundation 2010 Annual Report
    THE KOSCIUSZKO FOUNDATION The American Center of Polish Culture 2010 ANNUAL REPORT The Kosciuszko Foundation The American Center of Polish Culture Contents THE MISSION OF THE KOSCIUSZKO FOUNDATION 3 U.S. AND POLISH ACADEMIC ADVISORY COMMITTEE 4-5 EXHANGE FELLOWSHIPS AND GRANTS FOR POLISH CITIZENS 6 SCHOLARSHIPS IN THE HUMANITIES 7-8 POLISH STUDIES SCHOLARS 9 SCHOLARSHIPS IN THE SCIENCES 10 SCHOLARSHIPS IN LAW AND ECONOMICS 11 SPECIAL AND TRAVEL GRANTS 12-13 THE DOMESTIC SCHOLARSHIP PROGRAMS 14 DOMESTIC TUITION SCHOLARSHIPS 14-19 THE YEAR ABROAD PROGRAM IN POLAND 20-21 GRADUATE STUDIES AND RESEARCH IN POLAND 22 SUMMER STUDY ABROAD PROGRAM 23-24 ANNUAL DINNER AND BALL 25 AFFILIATE GROUPS 26-28 2010 The Kosciuszko Foundation Annual Report 2 The Kosciuszko Foundation The American Center of Polish Culture The Mission of the Kosciuszko Foundation Founded in 1925, the Kosciuszko Foundation is dedicated to promoting and strengthening understanding and friendship between the peoples of Poland and the United States through educational, scientific and cultural exchanges and other related programs and activities. It awards fellowships and grants to graduate student scholars, scientists, professionals and artists and helps to increase the visibility and prestige of Polish culture in America’s pluralistic society by sponsoring exhibits, publications, film festivals, performing arts such as concerts and recitals, and assists other institutions with similar goals. 2010 The Kosciuszko Foundation Annual Report 3 The Kosciuszko Foundation The American Center of Polish Culture U.S. and Polish Academic Advisory Committee The Foundation would like to take this opportunity to express its sincere appreciation to the members of the U.S.
    [Show full text]
  • The Soviet Threat in Stanisław Cat-Mackiewicz's
    PRZEGLĄD ZACHODNI II, 2017 STANISŁAW ŻERKO Poznań THE SOVIET THREAT IN STANISŁAW CAT-MACKIEWICZ’S JOURNALISTIC WRITINGS DURING WORLD WAR II Stanisław Mackiewicz, known as Cat-Mackiewicz – the pseudonym1 he assumed in the 1920s – is still recognised as one of the most prominent Polish political journal- ists and historical essayists. He also wrote about literary history, and was particularly well known as a specialist in and admirer of Russian literature. He was a prolific writer. He wrote “21 books, 55 pamphlets, and over 300 papers which were a page or column long.”2 His recently published Selected Writings, edited by Jan Sadkiewicz, already comprise 19 volumes, and more are to be published. Mackiewicz’s writings have not ceased to be of great interest, and younger readers are enthusiastic when they discover them, which is to be expected. One of the youngest reviewers of Mac- kiewicz’s Selected Writings wrote: “I do not hesitate to call Stanisław Mackiewicz the most outstanding Polish journalist of the last century.”3 Mackiewicz was a conservative, a monarchist, a supporter of Piłsudski and a lead- ing Polish Germanophile, and a writer and journalist with an extraordinarily colourful personality. His biography by Jerzy Jaruzelski4 is an excellent account of the above. Between World Wars I and II the Słowo [Word] daily was published in Vilnius, and Cat-Mackiewicz was its editor-in-chief. Various aspects of his and his colleagues’ political writings published there are also analysed in his biography. Słowo was not a provincial daily, but was available and read in all major Polish cities.
    [Show full text]
  • The Leadership of the Sanacja Camp and the Controversy Over the Future Constitution, 1928–1935
    Kwartalnik Historyczny Vol. CXXI, 2014 Special Issue, pp. 123–141 PL ISSN 0023-5903 PAWEŁ DUBER Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku Warsaw THE LEADERSHIP OF THE SANACJA CAMP AND THE CONTROVERSY OVER THE FUTURE CONSTITUTION, 1928–1935 The coup d’état of May 1926 should be regarded as one of the most im- portant events in the recent history of Poland.The seizure of power by Józef Piłsudski put an end to the period usually referred to as the ‘era of 1 parliamentary ascendancy’. One of the main goals of the political camp led by Marshal Piłsudski was to strengthen the executive prerogatives of the president by introducing far-reaching changes to the Constitu- tion of 1921. The camp’s leaders also stressed the need to cure all the 2 ills plaguing the country’s political life. For this reason, the regime that came to power in 1926 began to be called the ‘Sanacja’ (an elusive term best translated as ‘moral improvement’). However, it should also be re- membered that Piłsudski, in seizing almost complete control of Polish political life, did not have a clear-cut programme for rebuilding the foundations of political system. Work on this programme, undertaken long before the May Coup, continued for many years, revealing serious divergences of opinion among the Marshal’s close associates. The most significant conflicts involved the attempts to give a new shape to the upper house of parliament, to determine the mutual relations between 1 Janusz Pajewski, Budowa Drugiej Rzeczypospolitej 1918–1926, Kraków, 1995, p. 199. A historian known for being a Piłsudski adherent went so far as to use the term ‘the period of the Sejm’s omnipotence’.
    [Show full text]
  • Raport O Stanie Badań Nad Migracjami W Polsce Po 1989 Roku
    Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku Redakcja naukowa: Anna Horolets, Magdalena Lesińska, Marek Okólski Komitet Badań nad Migracjami PAN Warszawa 2018 Raport o stanie badań nad migracjami w Polsce po 1989 roku Redakcja naukowa: Anna Horolets, Magdalena Lesińska, Marek Okólski Komitet Badań nad Migracjami PAN Warszawa 2018 Recenzja: Krystyna Romaniszyn, Uniwersytet Jagielloński Skład: Maria Piechowska / e-bla Copyright © 2018 by Komitet Badań nad Migracjami PAN Publikacja dofinansowana przez Polską Akademię Nauk ISBN 978-83-940012-8-5 www.kbnm.pan.pl Spis treści Podziękowania 2 Wstęp. Studia migracyjne w Polsce po 1989 roku – szkic mapy pola badawczego 3 Rozdział 1. Demograficzne aspekty badań nad migracjami 30 Rozdział 2. Ekonomiczne badania nad migracjami 68 Rozdział 3. Socjologiczna perspektywa w badaniach nad migracjami 86 Rozdział 4. Badania migracyjne w obszarze politologii i dyscyplin pokrewnych 118 Rozdział 5. Perspektywa historii w badaniach nad migracjami 137 Rozdział 6. Badania migracyjne o profilu antropologicznym 153 Rozdział 7. Perspektywa geografii i studiów regionalnych w badaniach nad migracjami 174 Biogramy autorów 211 1 Podziękowania Redaktorzy pragną podziękować za wnikliwą recenzję raportu i cenne uwagi prof. dr hab. Krystynie Romaniszyn. Mamy dług wdzięczności także wobecczłonków Komitetu Badań nad Migracjami PAN, którzy na różnych etapach jego powstawania przekazywali materiały do bazy, uczestniczyli w zorganizowanym w Lublinie spotkaniu, na którym podjęto decyzje o strukturze raportu, przygotowywali i redagowali poszczególne rozdziały, przekazywali krytyczne uwagi i uzupełnienia dotyczące wczesnej jego wersji. Anna Horolets, Magdalena Lesińska, Marek Okólski 2 Wstęp. Studia migracyjne w Polsce po 1989 roku – szkic mapy pola badawczego1 Anna Horolets, Magdalena Lesińska, Marek Okólski 1.
    [Show full text]
  • El Principe Constante? Jan Lechoń and Politics (After 1939)1
    ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA LITTERARIA POLONICA 6(44) 2017 http://dx.doi.org/10.18778/1505-9057.44.03 Paweł Sobczak* el principe constante? Jan Lechoń and politics (after 1939)1 When I went to Paris, Beck spoke these words, Go there as an emigrant first, germinal... So in case of a crash or catastrophe, You could as from Poland as possible write about it, Then every Polish path will be dear to you, Alas! How you love Poland when you do not live there!2 The outbreak of WWII found Jan Lechoń in the diplomatic service in Paris, where since 1931 he had served as a propaganda officer of the Polish Embassy.3 He stayed in Paris until mid-June 1940 when, after France fell, the poet left the capital in a car driven by Jan Brzękowski and, after over a year of travelling through Spain, Portugal, and Brazil, he reached the United States. The dramatic wartime events and émigré fortunes spurred once again his poetic talent. Once in Rio de Janeiro he began writing poems which were later included in collections entitled Lutnia po Bekwarku and Aria z kurantem. The time of WWII and several years after it were also for Lechoń, who from 1943 was editor-in-chief of Tygo- dnik Polski, a time of intensive journalistic work. In his articles, the poet discussed * Ph.D., [email protected]; Department of 20th and 21st Century Polish Literature, Faculty of Philology, University of Lodz, 91-404 Łódź, 171/173 Pomorska St. 1 The article continues the theme of “Między kawiarnią a ambasadą.
    [Show full text]
  • FREE POLAND SPECIAL REPORT No 3
    MOOS IFIEO AND RELEASED BY UN1RA INTELLIGENCE AGENCY SOURCES METHODS EXEMPT ION3B28 NA Z I WAR CR IMES DISCLOSURE AC1 DATE 2004 2006 FREE POLAND SPECIAL REPORT No 3 The WOLNA POLSKA [Free Poland] Fighting Organization is based-- in accordanCe with out Political Manifesto--on historical ideals of political independence of the United States Consti- tution and by virtue of this is conducting an open struggle for Freedom and Independence of Poland. The struggle for the liberation of Poland from the Soviet yoke, conducted jointly with the legal authorities of Independent Poland in Great Britain and other countries, is directed by us primarily against all those in . Poland and. abroad whose activity is harmful to the interest of Poland and the Polish Nation. We publish the names of such . persons systematically in black lists and in "Communi- ques from the Battlefield," and in the journal "SOHO WEEKLY NEWS" made available to us for this purpose. We receive Many .letters from true patriots, persons actively engaged in the struggle for independence, and sympathizers of FREE POLAND. It is very gratifying to have so many friends throughout the whole world. Following disclosure of the names of agents of the Security Service of the MSW and of the Information Service of the PRL Armed Forces in Special , Report No 2, a real avalanche of let- ters poured in to the Administration of TREE POLAND. We have received from various countries, including Poland, much data relating also to CIA and FBI agents acting against the interests Of the Republic of Poland, the legal Government of the Republic of Poland in Exile, and Polish organizations.
    [Show full text]
  • Prawo I Bezprawie
    DWUTYGODNIK POLSKIEGO INSTYTUTU: “MIECZ DUCHA” ADRES REDAKCJI : 27 GROSVENOR STREET, LONDON, W.i Telefon: MAY 2028 Rok I Nr. 18 NIEDZIELA 27 WRZEŚNIA 1942 Cena 3d. STANISŁAW SZURLEJ PRAWO I BEZPRAWIE PRAWO JEST ZJAWISKIEM SPO- padku nim być nie może. Odpowiedź jest jańską jest prawem, a co jej przeciwne — przede wszystkim każę dbać o własną sprawy obcego mocarstwa, a przecież nikt łecznym. Zjawia się wraz z pojawianiem prosta. Ocenić to można tylko na pod­ jest bezprawiem. Wtedy ustaną wąt­ duszę, o to, ażeby samemu dawać przy­ nije kwestionował prawa tego krzyżowcom, się drugiego człowieka na ziemi. Celem stawie zasad moralnych, bo tylko wtedy pliwości, które prawa są dobre, a które kład życia prawego, zgodnego z Bożymi póki wśród nich panował duch chrześci­ bowiem prawa jest określić wzajemne ma się bezwzględne kryteria, dla okreś­ złe. , nakazami. Tylko spełnienie tego warunku jański, duch Godfreda czy Ryszarda Lwie e stosunki między ludźmi i umocnić je lenia co jest złe a co jest dobre. Powtóre zaś — i to dla oceny uprawnia moralnie do wtrącania się w Serce. Również i dziś stopień urzeczy­ sankcjami. CGdyby ’ ’ tego nie było, nie A zasad tych należy szukać w prawie sprawy, o której wyżej była mowa, ma sprawy drugich, które w przeciwnym razie wistnienia etyki chrześcijańskiej w życiu byłoby między* r ludźmi organizacji natury, czyli w prawie boskim — zawar­ szczególniejsze znaczenie — w etyce kato­ stałoby się jedynie nowym, cięższym własnego narodu, jest równocześnie miarą koniecznej dla wspólnego życia,, w szcze- tym dla nas w etyce katolickiej. Wtedy lickiej jest jedno, niezmiernie istotne jeszcze grzechem obłudy. uprawnienia do mieszania się — celem gólności nie byłoby określenia kto kogo tylko można nie zbłądzić i powiedzieć — przykazanie.
    [Show full text]
  • EDWARD RYDZ-ŚMIGŁY a Political and Military Biography
    EDWARD RYDZ-ŚMIGŁY A Political and Military Biography Ryszard Mirowicz Translated and edited by Gregory P. Dziekonski The copyright over the translation has been granted to the translator by the copyright holder of the original Polish text, and I authorize the University of Washington Libraries to make the full text of the English translation available to readers worldwide. TRANSLATOR’S NOTE The original Polish version of this book was written in the 1980s under communist rule, and remained dormant in a censor’s office for over a year. The author was ordered to alter various references concerning the Teschen dispute in 1938 and the Soviet invasion of Poland in alliance with the Nazis in September, 1939. Although the author expressed satisfaction at the eventual compromise between mandated omissions and academic integrity just prior to publication, the translator has made an attempt to add a few footnotes to provide some balance to the narrative. Regarding the customary problems with geographical locations in multiple languages, most locations described in First World War battles on the eastern front in which the Legions were involved and the post-war military operations in the Ukraine, Byelorussia, and Lithuania are in Polish. Otherwise, respective languages for whichever countries in which the geographic locations happened to be situated at the time are used. English names were used for those which possess them, such as “Warsaw,” “Cracow,” “Kaunas,” etc. Numbered footnotes are mostly identical to those in the original text and are listed at the end of each respective section. Footnotes with an asterisk at the bottom of the page are citations which the translator has added.
    [Show full text]
  • Political Murder and the Victory of Ethnic Nationalism in Interwar Poland
    POLITICAL MURDER AND THE VICTORY OF ETHNIC NATIONALISM IN INTERWAR POLAND by Paul Brykczynski A dissertation submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy (History) in the University of Michigan 2013 Doctoral Committee: Professor Brian Porter-Szűcs, Chair Professor Ronald G. Suny Professor Geneviéve Zubrzycki Professor Robert Blobaum, University of West Virginia DEDICATION In memory of my Grandfather, Andrzej Pieczyński, who never talked about patriotism but whose life bore witness to its most beautiful traditions and who, among many other things, taught me both to love the modern history of Poland and to think about it critically. ii ACKNOWLEDGEMENTS In a project such as this, there are innumerable people to thank. While I know that this list will never be comprehensive, I will nevertheless do my best to acknowledge at least some of those without whom this work would not have been possible. Most important, there will never be a way to adequately thank my wife and best friend, Andrea, for standing by me 150% through this long and often difficult journey. Working on a PhD certainly has its ups and downs and, without Andrea, I would not have made it through the latter. Her faith in my work and in the path I had chosen never wavered, even when mine occasionally did. With that kind of support, one can accomplish anything one set one’s mind to. An enormous thank you must go to my parents, Mikołaj and Ewa Brykczyński. Despite being uprooted from their culture by the travails of political emigration, they somehow found the strength to raise me with the traditions of the Central European Intelligentsia—that is to say in an environment where books were read, ideas were discussed, and intellectual curiosity was valued and encouraged.
    [Show full text]
  • Dangiras Mačiulis and Darius Staliūnas
    STUDIEN zur Ostmitteleuropaforschung 32 Dangiras Mačiulis and Darius Staliūnas Lithuanian Nationalism and the Vilnius Question, 1883-1940 Dangiras Mačiulis and Darius Staliūnas, Lithuanian Nationalism and the Vilnius Question, 1883-1940 STUDIEN ZUR OSTMITTELEUROPAFORSCHUNG Herausgegeben vom Herder-Institut für historische Ostmitteleuropaforschung – Institut der Leibniz-Gemeinschaft 32 Dangiras Mačiulis and Darius Staliūnas Lithuanian Nationalism and the Vilnius Question, 1883-1940 VERLAG HERDER-INSTITUT · MARBURG · 2015 Bibliografi sche Information der Deutschen Nationalbibliothek Die Deutsche Nationalbibliothek verzeichnet diese Publikation in der Deutschen Nationalbibliografi e; detaillierte bibliografi sche Daten sind im Internet über <http://dnb.ddb.de> abrufbar Diese Publikation wurde einem anonymisierten Peer-Review-Verfahren unterzogen. This publication has undergone the process of anonymous, international peer review. © 2015 by Herder-Institut für historische Ostmitteleuropaforschung – Institut der Leibniz-Gemeinschaft, 35037 Marburg, Gisonenweg 5-7 Printed in Germany Alle Rechte vorbehalten Satz: Herder-Institut für historische Ostmitteleuropaforschung – Institut der Leibniz-Gemeinschaft, 35037 Marburg Druck: KN Digital Printforce GmbH, Ferdinand-Jühlke-Straße 7, 99095 Erfurt Umschlagbilder: links: Cover of the journal „Trimitas“ (Trumpet) of the Riflemen’s Union of Lithuania. Trimitas, 1930, no. 41 rechts: The fi rst watch of Lithuanian soldiers at the tower of Gediminas Castle. 10 28 1939. LNM ISBN 978-3-87969-401-3 Contents Introduction
    [Show full text]
  • WA303 83264 I7732 Hulas.Pdf
    http://rcin.org.pl http://rcin.org.pl http://rcin.org.pl INSTYTUT HISTORII PAN WARSZAWA 1996 http://rcin.org.pl Projekt okładki - Marek Kreusch Redakcja i korekta - Danuta Gieysztor-Rosa Indeks zestawiły - Magdalena Hułas, Barbara Janicka Na okładce - Członkowie polskich władz naczelnych na uchodźstwie w hotelu Dorchester w Londynie 22 kwietnia 1942 r. Zdjęcie reprodukowane za zgodą Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie O Copyright by Instytut Historii PAN, Warszawa 1996 Printed in Poland ISBN 83-86301-20-1 Książka dofinansowana przez Komitet Badań Naukowych Wydawca Instytut Historii PAN Warszawa, Rynek Starego Miasta 29/31, 00-272 Warszawa Wydanie I - 1996 Druk i oprawa: DRUKMAR http://rcin.org.pl WSTĘP Na temat rządu kierowanego przez generała Władysława Sikorskiego w latach II wojny światowej napisano już dużo i wydawać by się mogło, że podejmowanie tej tematyki na nowo i czynienie z niej przedmiotu odrębne­ go opracowania mija się z celem. Jednak dokładne prześledzenie literatury zagadnienia wykazuje, jak bardzo nierównomiernie rozłożyły się dotych­ czasowe zainteresowania historyków zajmujących się tą problematyką i jak wiele jej aspektów pozostało nie zbadanych. Sama postać generała Sikorskiego skupiła na sobie uwagę wielu bada­ czy, czego wynikiem są przede wszystkim biografie polityczne generała pióra Mariana Kukiela, Walentyny Korpalskiej, Romana Wapińskiego czy Olgierda Terleckiego,1 ale również inne opracowania, dotyczące działalno­ ści rządu polskiego, wysuwające na plan pierwszy postać premiera. Stosunkowo najwięcej prac, wykazanych w bibliografii, ukazało się dotychczas na temat polityki zagranicznej rządu polskiego. Ich autorzy skon­ centrowali uwagę przede wszystkim na stosunkach Polski z wielkimi mo­ carstwami, zwłaszcza ze Związkiem Socjalistycznych Republik Radziec­ kich, co jest wytłumaczone rangą tematu.
    [Show full text]