Zarządzanie I Logistyka W XXI Wieku. Kierunki Rozwoju
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Zarządzanie i logistyka w XXI wieku. Kierunki rozwoju Redakcja naukowa Anna Krzysztofek Redakcja naukowa Anna Krzysztofek (Katedra Zarządzania, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach) Recenzenci dr hab. Magdalena Knapińska prof. UEP dr hab. Renata Marks-Bielska prof. UWM dr hab. Piotr Misztal prof. UJK Korekta redaktorska K arol łukomiak Diana Łukomiak Skład i projekt okładki K arol Łukomiak © copyright by authors & ArchaeGraph ISBN: 978-83-66709-21-8 Wersja elektroniczna dostępna na stronie internetowej wydawcy: www.archaegraph.pl na stronie internetowej: www.know-press.eu oraz w Repozytorium Cyfrowym Biblioteki Narodowej i profilach autorów w internetowych serwisach naukowych ArchaeGraph Wydawnictwo Naukowe Łódź - Kielce 2020 Spis Treści WSTĘP 9 Alicja Choma, Damian Kowalczyk, Emilia Sielicka ISTOTA KONCEPCJI LEAN MANAGEMENT 11 Czesława Christowa BADANIE FUNKCJI TRANSPORTOWEJ ZESPOŁU PORTÓW MORSKICH SZCZECIN – ŚWINOUJŚCIE 27 Wioleta Gałat UNIWERSYTET TRZECIEGO WIEKU ELEMENTEM STRATEGII SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI UCZELNI 47 Katarzyna Grzybek OCENA STOPNIA ZADOWOLENIA STARSZYCH KONSUMENTÓW Z UŻYTKOWANIA OPAKOWAŃ PRODUKTÓW LECZNICZYCH DOSTĘPNYCH BEZ RECEPTY 57 Jadwiga Kaczmarska - Krawczak FORMY WSPÓŁDZIAŁANIA PRZEDSIĘBIORSTW SEKTORA OCHRONY ZDROWIA W DZIAŁALNOŚCI INNOWACYJNEJ – UJĘCIE REGIONALNE 75 Anna Krzysztofek WORK-LIFE BALANCE – ZNACZENIE REGULACJI UE W TWORZENIU ELASTYCZNEJ ORGANIZACJI PRACY 87 Jakub Kubiczek PARTYCYPACJA OBYWATELSKA JAKO NARZĘDZIE ZWIĘKSZANIA EFEKTYWNOŚCI JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO 105 Nikoleta Musiał KONCEPCJA CSR (CORPORATE SOCIAL RESPOSIBILITY) I CSI (CORPORATE SOCIAL IRRESPONSIBILITY) – PORÓWNANIE IDEI 127 Paweł Siemaszkiewicz WPŁYW DECYZJI STRATEGICZNYCH NA ROZWÓJ INNOWACJI W GOSPODARSTWACH ROLNYCH `141 Jakub Szczepkowski AMBIENT MARKETING W OCENIE PRZEDSTAWICIELI POKOLENIA Z 157 Dagmara Szynklarz INNOWACJA JAKO NARZĘDZIE ZMIANY W PRZEDSIĘBIORSTWIE NA PRZYKŁADZIE PORTU LOTNICZEGO IM. LECHA WAŁĘSY W GDAŃSKU W LATACH 2018-2019 173 Mateusz Świątek PROBLEM THINKING AND MISTAKES OF REASONING IN A SITUATION OF PROFESSIONAL ISOLATION 187 Arkadiusz Trela ROLA ASPEKTÓW KULTUROWYCH W KSZTAŁTOWANIU DOJRZAŁOŚCI SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ 211 Sabina Waluś ZARZĄDZANIE PRACOWNIKAMI NALEŻĄCYMI DO POKOLENIA IGEN NOWYM WYZWANIEM DLA PRACODAWCÓW 225 Katarzyna Wysocka PREFERENCJE ZAKUPOWE POLAKÓW I HISZPANÓW NA RYNKU MOTORYZACYJNYM 243 Anna Wdowiak, Renata Makuszewska WPŁYW CZYNNIKÓW KULTUROWYCH NA ROZWÓJ GOSPODARCZY 259 WSTĘP Monografia Zarządzanie i logistyka w XXI wieku. Kierunki rozwoju za- wiera analizy i badania autorów reprezentujących ośrodki akademickie z róż- nych regionów Polski (m.in. Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Uni- wersytet Ekonomiczny w Krakowie, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Opolski, Uniwersytet Jana Ko- chanowskiego w Kielcach, Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie, Akade- mia Marynarki Wojennej oraz Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej). Tempo dokonujących się współcześnie przeobrażeń sprawia, że szczegól- nego znaczenia nabiera właściwe do nich przygotowanie. Ciągły rozwój, wpro- wadzane innowacje i upowszechnianie nowych koncepcji przyczyniają się do zmian zachodzących w zarządzaniu oraz logistyce. Przeobrażenia w zakresie technologii wymagają posiadania nowych kompetencji adekwatnych do po- trzeb przedsiębiorstw, tak by te mogły się rozwijać. Coraz dynamiczniejszy proces globalizacji zmusza podmioty gospodarcze do modyfikowania stosowa- nych dotychczas rozwiązań z obszaru zarządzania lub tworzenia ich na nowo według aktualnych norm i zasad. Wybór problemów, które zostały podjęte w poszczególnych opracowa- niach, w sposób kompleksowy prezentuje aktualny stan wiedzy oraz szerokie spektrum badań w zakresie tematów wskazanych w tytule monografii. W monografii zaprezentowano 16 rozdziałów naukowych. Dotyczą one takich obszarów tematycznych jak społeczna odpowiedzialność biznesu, kon- cepcji lean management, ambient marketing, work life balance, innowacji, ochrony zdrowia, partycypacji obywatelskiej, decyzji strategicznych, zarządza- nia pracownikami, zarządzania jakością czy kwestii dotyczących konsumentów. W publikacji podjęto również tematy związane z kwestiami logistycznymi mię- dzy innymi dotyczące transportu morskiego, transportu lotniczego czy obszaru związanego z opakowaniami. Książka adresowana jest w głównej mierze do środowisk naukowych, stu- dentów, a także do praktyków gospodarczych. Mam nadzieję, że wiele przed- stawionych zagadnień zainspiruje czytelników do zainteresowania się podjętą przez autorów tematyką, co przełoży się na konceptualizację i operacjonalizację 9 WSTĘP własnych problemów badawczych. Żywię głębokie przekonanie, że niniejsza publikacja będzie inspirowała do dalszych badań i dociekań w sferze zarządza- nia i logistyki oraz przyczyni się do powstania równie ciekawych opracowań naukowych. Składam serdeczne podziękowania wszystkim Autorom, którzy podzielili się swoimi przemyśleniami oraz badaniami dotyczącymi zarządzania oraz lo- gistyki i przygotowali swoje teksty. Szczególne podziękowania kieruję w stro- nę Recenzentów: dr hab. Magdaleny Knapińskiej prof. UEP, dr hab. Renaty Marks-Bielskiej prof. UWM oraz dr hab. Piotra Misztala prof. UJK za cenne i życzliwe wskazówki merytoryczne, dzięki którym publikacja przybrała osta- teczny kształt. Anna Krzysztofek 10 Alicja Choma1, Damian Kowalczyk2, Emilia Sielicka3 ISTOTA KONCEPCJI LEAN MANAGEMENT Streszczenie: Lean Management jest obecnie jedną z najpopularniej- szych, o ile nie najpopularniejszą koncepcją optymalizacji procesów na świecie. Kluczowym celem działań opartych o Lean Management jest dostarczenie wyrobu bądź usługi najwyższej możliwej jakości, przy jak najniższych kosztach jej wytworzenia. Filozofia Lean narodziła się w fabryce, gdzie po raz pierwszy zastosowano narzędzia zarządzania zgodne z koncepcją Lean w zarządzaniu produkcją. Następnie, ide- ologia ta była stopniowo przenoszona na inne płaszczyzny zarządzania, niekoniecznie już związane z działalnością wytwórczą, takie jak logi- styka i zarządzanie łańcuchem dostaw, budownictwo, informatyka, czy bankowość i inne sektory usługowe. Aby lepiej zrozumieć koncepcję Lean Management warto pochylić się najpierw nad tym, w jaki sposób się ona ukształtowała, jaki wpływ na jej tworzenie wywarła idea ciągłe- go doskonalenia, a także system produkcyjny Toyoty, co będzie, obok samej charakterystyki koncepcji Lean Management, przedmiotem ni- niejszej pracy. Słowa kluczowe: Lean, Lean Management, Toyota Production System, ciągłe doskonalenie. 1 Mgr, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu. 2 Mgr inż., Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu. 3 Mgr, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu. 11 ALICJA CHOMA, DAMIAN KOWALCZYK, EMILIA SIELICKA Wstęp W dobie globalizacji, powszechnego dostępu do wiedzy i informacji, fir- my, by pozostać rentownym oraz stale się rozwijać muszą znajdować coraz to nowe sposoby dostarczania wyrobu finalnego, bądź usługi spełniającej wciąż rosnące wymagania klienta. Efektem tych starań było narodzenie się filozofii Lean, której jednym z nadrzędnych celów jest dostarczenie wyrobu bądź usłu- gi najwyższej możliwej jakości, po jak najniższych kosztach jej wytworzenia. Filozofia ta narodziła się w fabryce, gdzie po raz pierwszy zastosowano mecha- nizmy zarządzania zgodne z koncepcją Lean. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie założeń koncepcji Lean Management jak również okoliczności jej powstawania, które to miały znaczący wpływ na powstałe mechanizmy jak również na samą formę ich zastosowania. Narodziny Lean Manufacturing a istota ciągłego doskonalenia Kiedy na początku ubiegłego wieku Henry Ford rozpoczął produkcję For- da T, nikt nie przypuszczał, że rozpoczęcie masowej produkcji samochodów, zapoczątkuje również narodziny koncepcji zarządzania opartej o ciągłe dosko- nalenie. Ogromny sukces amerykańskiego przedsiębiorcy zainspirował Kiichi- ro Toyode do uruchomienia produkcji samochodów, dając początek jednej z najbardziej rozpoznawalnych obecnie marek samochodowych na świecie, ja- kim jest niewątpliwie Toyota. Tym sposobem, w 1935 roku powstał pierwszy model samochodu Toyoty – A1, a już 2 lata później oficjalnie - Toyota Mo- tor Corporation4. Pomimo bazowania na dokonaniach Henry’ego Forda, od- mienność japońskiej kultury wraz z uwarunkowaniami geograficznymi Japonii sprawiły, że Toyota wypracowała inny, nowy system produkcji samochodów zwany systemem produkcyjnym Toyoty (TPS – Toyota Production System). Rozwiązanie to było jednocześnie swoistą odpowiedzią na problemy trapią- ce japoński przemysł w okresie powojennym5. System ten znacząco różnił się od amerykańskiej koncepcji – masowej, taśmowej produkcji, podczas której wady jakościowe odnajdowano dopiero na końcowym stopniu montażu. To- yota dostrzegła ten problem, czego efektem było wdrożenie kompleksowego 4 Toyota.pl, Toyota Motor Corporation w Polsce i na świecie. Droga do sukcesu, https://www. toyota.pl/world-of-toyota/about.json [dostęp: 13-07-2020]. 5 J. Antony, L. Escamilla, P. Caine, Blending the best of Lean Production and 6 sigma for achiev- ing and maintaining operational excellence, WMF, Warwick 2002. 12 STOTA KONCEPCJI LEAN MANAGEMENT sterowania jakością (TQC – Total Quality Control). Podobnie jak sam system produkcyjny czy sposób jego zarządzania, ewoluowały również nazwy pojęć i tak, kompleksowe sterowanie jakością, które stosowała Toyota wraz z in- nymi japońskimi producentami (w tym także swoimi dostawcami), przyjęło się globalnie nazywać