(1840-1849) Metin ÇATALKAYA YÜKSEK

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

(1840-1849) Metin ÇATALKAYA YÜKSEK BİR KAYNAK ÇALIŞMASI OLARAK TAKVİM-İ VEKAYİ (1840-1849) Metin ÇATALKAYA YÜKSEK LİSANS TEZİ Tarih Anabilim Dalı Danışman: Yard. Doç. Dr. Sedat BİNGÖL Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mayıs, 2017 ÖZET TARİH ARAŞTIRMALARINA BİR KAYNAK OLARAK TAKVİM-İ VEKAYİ Metin ÇATALKAYA Tarih Anabilim Dalı Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mayıs 2017 Danışman: Yard. Doç. Dr. Sedat BİNGÖL Gazeteler, devletlerin ve milletlerin yaşadıklarını ve görüp geçirdiklerini kayıt altına alan birer hatırat gibidirler. Bu sebeple geçmiş dönemin gazeteleri üzerinde çalışma yapmak, sadece yazılmış metinleri bu günün diline tercüme etmek ya da aktarmak değildir. Bunların haricinde basın tarihi alanında yapılan çalışmalar, milletlerin ve devletlerin yaşadıkları olaylara verdikleri tepkileri yansıtır ve olayların geçtiği zamanlardaki ortaya atılan düşüncelerin ve görüşlerin anlaşılmasını sağlarlar. Takvim-i Vekayi Osmanlı Devleti’nde devlet eliyle çıkarılmış ilk gazetedir. Başlangıçta haftada bir yayınlansa daha sonraları düzensiz aralıklarla çıkarılmıştır. İlk sayısı 1 Kasım 1831 tarihinde çıkan Takvim-i Vekayi’nin yayınlanmasına II. Abdülhamid döneminde iki kez ara verilse de gazete yayın hayatını 4 Kasım 1922 tarihine kadar devam ettirmiştir. Gazete Türkçe süreli yayınların başlangıcıdır ve devlet eliyle çıkarıldığı için de devlet görüşünü yansıtmıştır. Takvim-i Vekayi hanedana ait haberleri, devlet kademelerine yapılan atamaları ve ülkenin herhangi bir yerinde meydana gelen hadiseyi yansıttığı gibi, aynı zamanda yabancı ülkelerdeki siyasi gelişmeler, bu ülkelerin Osmanlı Devleti ile ilişkileri ve dünyada meydana gelen sosyal, bilimsel ve teknolojik gelişmeler hakkında da haberler veriyordu. Takvim- Vekayi’nin bir başka önemi de 1860’lardan sonra yoğunlaşacak olan basım faaliyetlerine öncülük etmesidir. Takvim-i Vekayi’nin yukarıda sayılan özelliklerinden dolayı akademik çalışmalarda gazeteden daha çok faydalanılması ve araştırmacıların daha hızlı hareket edebilmesine imkân sağlamak amacıyla bu çalışma meydana getirildi. Gazetede yeralan haberler konularına göre tasnif edilerek, özet şeklinde, gazetelerin çıkış tarihlerine göre sıralanmıştır. Her haberin özetinin altına gazetenin çıkış tarihi, gazetenin sayısı ve haberin bulunduğu sayfa yazılmıştır. Anahtar Kelimeler: İlk Gazete, Gazete, Takvim-i Vekayi, Basın Tarihi, 19. Yüzyıl, Osmanlı’da Basın ve gazetecilik iii ABSTRACT TAKVIM-I VEKAYI AS A SOURCE FOR HISTORICAL STUDIES Metin ÇATALKAYA Departmant of History Anadolu University, Graduate School of Social Sciences, May 2017 Adviser: Asst. Prof. Sedat BİNGÖL Newspapers are like memoirs that keep the records of the experiences of nations and states. Thus studying on newspapers of the past times is not translating or transferring their texts into today’s language. Besides, studies on the area of press history reflect the reactions of nations and states to the events they lived, and help understand the thoughts and opinions of the time. Takvim-i Vekayi is the first newspaper officially published by the Ottoman Empire. Although it was published once a week initially, its frequency later became irregular. The first issue appeared on November 1st, 1831, and although its publication was interrupted twice during the rule of Abdülhamid II, the newspaper continued to circulate until November 4th, 1922. It signifies the beginning of Turkish periodicals, and as it was the government’s paper, it reflected the official point of view. Takvim-i Vekayi reported news not only concerning of the Ottoman dynasty, appointments to government positions or any developments taking place throughout the country, but also of political developments in foreign countries and their relations with the Ottoman Empire, as well as social, scientific and technological developments taking place across the world. The paper is also important because it played a crucial role for the printing business that would intensify after 1860’s. Due to the aforementioned qualities of Takvim-i Vekayi, this study aims to facilitate the use of the newspaper in academic studies in a more efficient way and thus help researchers to research in a quicker fashion. The reports of the newspaper were classified by subjects and then sorted chronologically with their summaries. Each summary is given an endnote indicating the issue date, the issue number, and the page number of the coverage. Key Words: First Newspaper, Newspaper, Takvim-i Vekayi, Press History, 19th Century, Press and Journalism in the Ottoman Empire iv ÖNSÖZ Bugün dünya üzerinde basın ve medyanın insan üzerindeki etkisini yadsınamaz bir gerçektir. Bu bağlamda gazeteler de insan hayatının bir parçası olmuş durumdadır ve ilk çıktıkları zamanlardan beri insanlar için haber alma ve bilgi edinme vasıtasıdır. Bu kadar iç içe olduğumuz gazetelerin Türklerdeki tarihine baktığımız zaman ilk göze çarpan, ilk Türkçe gazete olan Takvim-i Vekayi olacaktır. İlk sayısı 1 Kasım 1831 tarihinde çıkan Takvim-i Vekayi Abdülhamit II döneminde iki kez yayın hayatına ara verse de 4 Kasım 1922 tarihine kadar devam etmiştir. Bu yönüyle Osmanlı Devleti’nin yaklaşık olarak son yüz yılına şahitlik etmiştir ve dönemi çalışanlar için iyi bir kaynaktır. Bu sebeple Takvim-i Vekayi üzerinde çalışma yapmak büyük önem arz etmektedir. Yukarıdaki sebeplerden dolayı bu çalışmayı yapmaya karar verdik. Öncelikle bu konuda beni cesaretlendiren ve her zaman destek olan danışman hocam Sayın Yard. Doç. Dr. Sedat BİNGÖL’e ne kadar teşekkür etsem azdır. Ayrıca tez savunma jürimde bulunma inceliğini gösteren Sayın Prof. Dr. Ayla EFE’ye ve Sayın Doç. Dr. Hayrettin PINAR’a çok teşekkür ederim. Son olarak her zaman varlığıyla beni tamamlayan eşim Nur Manolya Şen ÇATALKAYA’ya teşekkür ederim. Eskişehir-2017 v İÇİNDEKİLER Sayfa JÜRİ VE ENSTİTÜ ONAYI……………………………..……………………............ii ÖZET………………………………………………………………..…………...........iii ABSTRACT……………………………………………………….…………….…….iv ÖNSÖZ…………………………………………………………….…………….…….v ETİK İLKE VE KURALLARA UYGUNLUK BEYANNAMESİ…………………..vi İÇİNDEKİLER……………………………………………………………………….vii KISALTMALAR…………………………………….………………………............xiv GİRİŞ…………………………………………………………………….....................1 BİRİNCİ BÖLÜM 1.UMUR-ÜD DÂHİLİYE………………………………………………….…….......14 1.1.Saray Fertleri İle İlgili Haberler…………………………………….............14 1.1.1.Hanedan mensupları hakkındaki haberler…………….……..............14 1.1.2. Doğum ve ölümler hakkındaki haberler…………………. ….....…...15 1.1.3.Evlilik, düğün ve sünnet haberleri………………………………......21 1.1.4.“Nakl-i Hümayun”lara ilişkin haberler………………….…………..22 1.2.Padişah Hakkında Çıkan Haberler…………………………………….……24 1.2.1.Hak-ı Paye yüz sürmek ve huzura çıkmakla ilgili haberler…….…...25 1.2.2.Yurt gezileri hakkında çıkan haberler……………………….………29 1.2.3.Ziyaretler ve ziyafetler hakkındaki haberler………………….……..29 1.2.3.1.Ziyaretlere dair haberler…………………………….….…….29 1.2.3.2.Ziyafetlere dair haberler………………………………..…….30 1.2.4.Teftişler………………………………………………………..…….31 vii Sayfa 1.2.4.1.İdari içerikli teftişler………………….….…………………….31 1.2.4.2.Askeri içerikli teftişler………………………………………..32 1.2.4.3.Baruthane-i amire teftişleri ve baruthaneye ilişkin haberler ….33 1.3.Tören ve Merasimlere Dair Haberler………………………………………..35 1.4.Saray Efradı İle İlgili Diğer Haberler…………………………….………….36 1.5.Yönetim……………………………………………………………….……..37 1.5.1.Atamalar………………………………………………………….…..37 1.5.1.1.İdari anlamda yapılan aziller ve atamalar…………………….37 1.5.1.1.1.Nazırlıklar, emanetler ve müdürlüklerdeki atama ve aziller……………………..............................................37 1.5.1.1.2.Meclis ve şuralar için yapılan tayinler ve aziller….…..55 1.5.1.1.3.Taşra idaresi için yapılan aziller ve atamalar….……..70 1.5.1.2.Memuriyetler için yapılan aziller ve atamalar……….………107 1.5.1.2.1.Kethüdalıklara yapılan tayinler………………………107 1.5.1.2.2.Çeşitli memurluklara yapılan atamalar………………122 1.5.1.3.İlmiyye Mensupları Hakkındaki Atamalar…………….…….151 1.5.1.3.1.Kadılık, mollalık ve müderrisliklere yapılan tayinler ve süre uzatımlarına dair haberler…………………..…...151 1.5.1.3.2.Dini makamlar hakkındaki tayinlere dair haberler…...173 1.5.1.3.3.İlmiye mensupları hakkındaki atamalarla ilgili karışık haberler………………………………………….……177 1.5.1.4.Diğer birtakım atamalar ve terfiler………………….……….180 1.5.2.Yönetimle ilgili diğer haberler……………………………….……..182 1.6.Nişan, Berat, İhsan, Tevcih ve Taltif………………………………………183 viii Sayfa 1.6.1.Tevcihat-ı Hümayunlara dair………………………………….……271 1.6.2.İnayet……………………………………………………………..…272 1.6.3.Arpalık tahsisi hakkındaki haberler……………………….………..273 1.7.Nizam Hakıında Çıkan Haberler…………………………………..…....….278 1.7.1.İdari nizam hakkınca çıkan haberler………………………..………278 1.7.2.Askeri nizama ilişkin haberler………………………………..….….282 1.7.3.Günlük hayat ve diğer konulardaki nizam hakkında………..…....…283 1.7.4.Nizama ilişkin diğer haberler……………………………..…….…...283 1.8.Hatt-ı Hümayun Suretleri……………………………………….……...…..284 1.9.Rütbe Tenzili, Ceza, Sürgün, Af ve Emeklilik………………………....…..285 1.9.1.Rütbe tenzili, ceza, sürgün, af ve emeklilikle ilgili haberler…...…...285 1.10.Askeriye…………………………………...…………………………...…288 1.10.1.Atama ve terfi ile ilgili haberler………………………………...…288 1.10.2.İkmal ve mühimmat………………………………………..….…..346 1.10.3.Donanma ile ilgili haberler………………………………………...346 1.10.4.Tersane-i amire ve gemi yapımı ile ilgili haberler…………...……348 1.10.5.Birlik eğitimlerine dair haberler…………………………..….……350 1.10.6.Askeriye ile ilgili karışık ve diğer haberler………………..….…...351 1.11.Osmanlı Devleti’nde Millet Sistemi İçinde Yer Alan Gayrimüslimlere Dair Haberler…………………………………………...……………………...364 1.11.1.Rum Milleti………………………………………………...…..…364
Recommended publications
  • İstanbulda Gömülü Paşalar
    T - G - İstanbul Belediyesi Neşriyatından F ^ İ M U İ I E Yazan ] P O K O ^ ^ -- İstanbul BELEDİYE MATBAASI 1 9 4 7 ^ o. İstanbul belediyesi Neşriyatından STAMBUl.^® A a ö i s f i m .0 YaKan x,aı:z;][M d p o r o i t [strtulllll HEI.KDİYK MATBAASI 1 94 7 KÜÇÜK BİR BAŞLANGIÇ * stanbula ait bazı eski kitapları ve bilhassa tarihleri karıştırırken Ivaktile devlet adamlarımızın nasıl ölmüş ve nereye gömülmüş olduklarmı okudukça bende bunlardan hiç olmazsa padişahın mührünü, yani mutlak vekâletini haiz olarak memleket mukadderatı üzerinde iyi ve son devirlerde ekseriya kötü roller oynamış bulunan Sadiazamları sıraya koymak için bir merak hasıl oldu Tatil günlerinden fajrdalanarak insanı gerçekten ilgilendiren bu işle uğraştım. Eski devlet adamlarından ve sadrazamlardan harp meydanlarmda ölenler ve naişları öldükleri yerde kalanlar vardır; fakat İstanbulda gömülü olan'ar da çoktur. Dunlan aramak hususunda Hadikatül Cevami işime çok yaradı. Fakat .sadrazamları aıarken karşıma başka devlet adanılan, meselâ Sadaret kaymakamları, Derya kaptanları ve Kubbe vezirleri de çıktı. Bunları da feda edemedim : Hepsinin bir Cetvelini yap­ tım; nasıl ölmüş ve nereye gömülmüş olduklarını tesbit ettim. Sonra da lıunlarm yaptığı işler hakkındii mahfazalımı biraz tazelemek için tarihleri karıştırdım; hayatlarının dikkat çekiCi olaylannı — maalesef bu hepsinde yoktur — isimlerinin yanına yazdıın; bu, âdeta küçük bir eser oldu. Bugün, azametli ve dünyaya meydan okumuş bir imperatorluğun eski payitahtında yatan devlet adamlarımız kimlerdir? diye bir sual irad edilse, bilginler dahi buna birdenbire Cevap veremez; düşünmek ve aramak lâzımdır. Bu itibarla hazırladığım Cetveli ve malûmatı tarih sırasile vatandaşlarıma sunmağı, gazeVeleriırnzden biıiİe neşretmeği düşündüm. Tarihçilikte olan alâkam, kendi tarihimizi çok sevmek, bu mevzuda ne bulursam okumaktan ibarettir.
    [Show full text]
  • Indirmenin, Ihtiyaç Sahibinin Onurunu Korumanın, Dünyanın Nere- Sinde Bir Mazlum Varsa Yarasını Sarmanın, Gözyaşını Silmenin Mücadelesini Veriyoruz
    TÜRK KIZILAYI TARİH DİZİSİ Türk Kızılayı, Türk Halkının dünyaya uzattığı merhamet eli olarak yak- laşık bir buçuk asırdır ulvi bir görevi büyük bir özveri ile yerine getirmekte- dir. Kurulduğu 1868 yılından bu yana halkımızın ve özellikle yakın coğrafi komşularımızın başına gelen her türlü felâkette görev alan ve tarihe tanıklık eden Türk Kızılayı, maalesef bu tanıklığını ilgililere ve yeni nesillere taşıya- cak çalışmaları ihmal etmiştir. Elbetteki yapılan her türlü yardım çalışmasının yazışmaları Türk Kızılayı arşivlerindeki yerlerini almıştır. Ancak, bu çalışmaları arşivlerden kurtarmak ve yardımlaşma duygusunun cisimleşmiş hali olan Türk Kızılayı’nın anlata- cak eserleri haline getirmek bizler için tarihi bir görev olmuştur. Bu görevi yerine getirebilmek amacıyla bir çalışma başlatılmıştır. Türk Kızılayı Kitaplığı olarak adlandırılan bu çalışmada ilk olarak Kızılayımızın tarihine ışık tutacak belgelerin kitaplaştırılması hedeflenmiştir. Zaman için- de ise güncel çalışmalar kitaplaştırılacaktır. Türk Kızılayı, tarihi tanıklığıyla dünün daha iyi anlaşılmasına, bugünün bu bilgiler ışığında değerlendirilme- sine ve geleceği planlarken ulusumuzun geçirdiği acılı sürecin bilinmesinde büyük yararlar görmektedir. Türk Kızılayı Kitaplığı serisinin oluşumuna fikirleri ve emekleriyle destek veren herkese teşekkürü bir borç biliriz. Padişah'ın Himayesinde OSMANLI KIZILAY CEMİYETİ 1911-1913 YILLIĞI Hazırlayanlar Yrd. Doç. Dr. Ahmet Zeki İZGÖER • Msc. Ramazan TUĞ Koordinatörler Belgin Duruyürek Şahin Cengiz Kapak Fotoğrafı Osmanlı Kızılay Cemiyeti
    [Show full text]
  • Hilâl-I Ahmer Hanimlar Merkezinin Kuruluşu Ve
    HİLÂL-İ AHMER HANIMLAR MERKEZİ’NİN KURULUŞU VE FAALİYETLERİ (1877-1923) Muzaffer TEPEKAYA* - Leyla KAPLAN* ÖZET Osmanlı Hilâl-i Ahmer Cemiyeti bünyesinde 20 Mart 1912 tarihinde “Osmanlı Hilâl-i Ahmer Hanımlar Merkezi” kurulmuştur. Kurulan bu teşkilatla kadınlar etkili bir şekilde Hilâl-i Ahmer faaliyetlerine katılmışlardır. Kuruluşundan itibaren cephede savaşan askerlere, yaralı ve hastalara, kimsesizlere ve bakıma muhtaç olanlara, şehit ve asker ailelerine göçmenlere, esirlere yardım eden Hilal-i Ahmer Hanımlar Merkezi, bu faaliyetlerini bağış kampanyalarının yanı sıra, aşhane, çayhane, hastane, dispanser, sanat evi, atölyeler, nekahet-hane, gibi kuruluşlar aracılığıyla gerçekleştirmektedir. Osmanlı Devleti’ni sona erdiren 24 Temmuz 1923 Lozan siyasi antlaşmasının imzalanmasından sonra yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde de faaliyetlerine devam eden dernek Yunanistan’la yapılan Türkiye Rum mübadelesinde önemli görevler üstlenmiştir. Mübadele ile gelen göçmenlerin sağlık, giyim ihtiyaçlarının karşılanması, yerleşecekleri yerlere nakilleri, hastalarının bakımı ve sağlık bilgilerinin verilmesinde başarıyla görev yapmıştır. Cumhuriyetin ilânından sonra “Cumhuriyet Vatandaşı” kimliği oluşturmak için yapılan çalışmalara katılan ve yenilikleri Türk toplumuna benimsetmede önemli görevler yerine getiren Hilâl-i Ahmer Kadınları “Cumhuriyet Kadını” kimliğini benimseterek bunun yaygınlaştırılmasında başarıyla çalışmıştır. Yardım faaliyetleriyle birlikte peş peşe gerçekleştirilen inkılapları destekleyen derneğin çalışmalarına dönemin gazetelerinde
    [Show full text]
  • An Italian Princess in the 19Th
    CRISTINA TRIVULZIO DI BELGIOJOSO AN ITALIAN PRINCESS IN THE 19TH C. TURKISH COUNTRYSIDE edited by Antonio Fabris Filippi Editore Venezia Cristina Trivulzio di Belgiojoso An Italian Princess in the 19th c. Turkish Countryside Edited by Antonio Fabris Il volume è stato realizzato con il contributo dell’Università Ca’ Foscari di Venezia – Dip. di Studi Storici Tutti i diritti sui testi presentati sono e restano dell’ Associazione di Studi Storici “Muda di Levante”. Ogni riproduzione anche parziale non preventivamente autorizzata costituisce violazione del diritto d’autore. Prima edizione Luglio 2010 Diritti di traduzioni, riproduzione e adattamento totale o parziale e con qualsiasi mezzo, riservati per tutti i paesi. © 2010 Associazione di Studi Storici “Muda di Levante” http://www.mudadilevante.org [email protected] INDEX Foreword 7 Sandro Fortunati The Life of Cristina Trivulzio di Belgiojoso 9 Anna Vanzan European Women in the Ottoman Middle East 19 Mehmet Yavuz Erler An Italian Princess in the Ottoman Empire. 1850-1855 29 Maria Pia Pedani Cristina’s days in Çakmakoğlu 43 Raniero Speelman Cristina Belgiojoso’s Jerusalem Travel Book 53 FOREWORD Cristina Trivulzio di Belgiojoso was a brilliant 19th c. Italian noblewoman. When she was young she was a very rich girl, who knew French and Italian, music and art. After an unlucky marriage she began to be involved in politics and took part in the Italian patriotic riots of 1848-49. Then she was an exile in Greece and in the Ottoman Empire and, in this period, she wrote novels and travel accounts. Her adventurous life had been studied under different aspects: literature, history of Italian independence movements, gender history, and so on, but one part of it remained in the shade: the years spent in Turkey between 1850 and 1855.
    [Show full text]
  • Istanbul Şenliklerindeki Dramatik Gösteriler
    İSTANBUL ŞENLİKLERİNDEKİ DRAMATİK GÖSTERİLER ÖZDEMİR NUTKU* smanlı İstanbul’unda yapılan ilk şenlik,1 II. Bayezid ile “mudhike”lerde (komedyalarda) dekor kurulduğu Odönemindedir (1481-1512).2 İmparatorluk tarihinin için bunlar birer açık hava temsili niteliğindedir. Savaş nispeten silik bir dönemi olan bu yıllarda yalnızca bir oyunları Osmanlıların askerî başarılarını yansıtırken, çifte düğün şenliği saptamış bulunuyoruz. Bu da 1490 mudhikeler çalgılı sözlü olduklarından birer müzikli yılında, İstanbul’da yapılan sünnet ve düğün şenliğidir. II. tiyatro oyunu sayılabilirler.5 Bayezid’in oğlu Abdullah’ın (ö. 1483) sünneti ile birlikte 1525 yılında Şehzade Mustafa’nın doğumuyla Şehzade Ahmed’in (ö. 1513) oğlu ile vezir çocuklarından bir hafta süren küçük bir şenlikten sonra Kanunî biri de sünnet ettirilmiştir. Bu şenliğin ikinci kısmında dönemindeki en büyük şenlik 1530 yılında yapılmıştır.6 padişahın üç kızı üç beyle evlendirilmiştir. Ama Bu şenlikte, Yahudi ve Ermeni oyuncular çeşitli farslar şenliklerdeki konulu oyunlara ilk kez Kanunî’nin 1524 oynamışlardır. Ayrıca şenlikte usta maskaralar ve yılındaki şenliğinde rastlarız.3 Şenlik süresince, savaş dansçılar da vardı. Bunların Mağribî Raksı denilen, oyunları, kısa skeçler, komedyalar, köçek dansları, Rönesans’ta İspanya’dan 1495’te Osmanlı İmparatorluğu’na iktidar ve zenginliği gösteren çok değerli taşlarla sığınan Museviler tarafından getirildiği tahmin edilen işlenmiş nahıllar4 göz kamaştırmıştır. Savaş oyunları Mağribî Dansçıları olduğunu belirtebiliriz. Bu şenlikten dokuz yıl sonra, 1539’un yazında, Kanunî’nin oğulları * Dokuz Eylül Üniversitesi Bayezid ile Cihangir’in sünnetleri ve Kanunî’nin Hürrem 1 Şenliklerdeki gösteriler dörde ayrılır: sirk gösterileri, sportif yarışmalar, dramatik Sultan’dan olma, hayatta kalan biricik kızı Mihrimah gösteriler ve geceleri fişeklerle yapılan donanma. Biz, bu yazımızda yalnızca dramatik Sultan’ın Diyarbakır Valisi Rüstem Paşa ile evlendirmesi gösteriler, yani karagöz, ortaoyunu, meddah ve konulu güldürüler üzerinde duracağız.
    [Show full text]
  • Yildiz Porcelain Factory: the Heart of Production in the Palace Garden with Its Establishment and Operation*
    Tarih Dergisi Turkish Journal of History Tarih Dergisi - Turkish Journal of History, 72 (2020/2): 139-166 DOI: 10.26650/iutd.699857 Araştırma Makalesi / Research Article Yildiz Porcelain Factory: The Heart of Production in the Palace Garden with Its Establishment and Operation* Yıldız Porselen Fabrikası: Kuruluş ve İşleyişiyle Sarayın Bahçesindeki Üretim Merkezi Sinem Serin** ABSTRACT The period when the industrialization movement intensified in the Ottoman Empire corresponds to the reign of Sultan Abdulhamid II. The best indication that the Sultan attached importance to the modernization of technology and capturing the age should be his having a porcelain factory opened within the garden of his palace. The purpose of the establishment of Yildiz Porcelain Factory was to produce porcelain for the Sultan. During this period, palaces and pavilions were filled up with unique works of art produced at the Yildiz Porcelain Factory, rather than Chinese or Western porcelain. Many unique *This article is a revision of a part from the products of the factory were presented as gifts to state palaces, especially Master's thesis entitled Yıldız Çini/Porselen to the ones in Europe. The factory, which began its operations in 1894, was Fabrikası, which we prepared in 2009 under administratively and financially linked to the supervision of Imperial Treasury the supervision of Prof. Arzu Terzi in Istanbul (Hazine-i Hassa), which managed the income and expenses of the Sultan and University Institute of Social Sciences Department of History. his palace during his era. The establishment had a diverse technical staff as well as administrative crew and served as a modern production centre by **Dr., Istanbul University, Faculty of Letters, taking contemporary technology as an example.
    [Show full text]
  • Sultan Mahmud II
    Picture Source : Pinterest KATA PENGANTAR Segala puji hanya milik Allah SWT. Sholawat serta salam selalu tercurah kepada baginda Rasulullah SAW. Berkat limpahan rahmat Allah, kelompok kami bisa menyelesaikan makalah untuk membahas mengenai Sultan Mahmud II. Agama sebagai sistem kepercayaan dalam kehidupan umat manusia dapat dikaji melalui berbagai sudut pandang. Islam sebagai agama yang telah ada semenjak insan pertama, telah berkembang dengan menyimpan banyak sejarah yang perlu digali dan diteliti. Sejarah yang menyangkut ajaran dan pemikiran keagamaan maupun realitas sosial, politik, ekonomi dan budaya. Makalah ini dibuat agar pembaca dapat memperluas ilmu mengenai sejarah khilafah usmaniyyah pada zaman Sultan Mahmud II. Selain itu, pembuatan makalah Sultan Mahmud II juga untuk memenuhi tugas proyek kami di penghujung SMP kami. Makalah ini kami sajikan berdasar dari berbagai referensi , berbagai sumber informasi dan berita. Akhirnya, kita dapat menyelesaikan makalah ini tentunya berkat pertolongan Allah SWT. Semoga makalah ini dapat memberikan wawasan yang lebih luas dan menjadi pemacu timbulnya keinginan untuk lebih memelajari sejarah Islam. Kami sadar, bahwa makalah ini masih jauh dari kata sempurna. Oleh karena itu, kami mohon maaf. Baturraden, 2021 Kelompok 5 i DAFTAR ISI Segment No.Hal Kata Pengantar i Daftar Isi ii Profil Singkat Tokoh 1 Sultan Mahmud II 2 Perang Dengan Rusia 2 Pembubaran Inkisyariyah/Janissary 3 Prestasi Sultan Mahmud II 5 Janissary Bubar? 6 Hikmah Kisah 8 Perdagangan di Masa Sultan Mahmud II 9 Quiz 11 Mind Mapping 13 Komik 15 Lain-lain 16 ii PROFIL SINGKAT TOKOH Foto : Sultan Mahmud II SC : biriz.biz SULTAN MAHMUD II Nama asli :Mahmud bin Abdul Hamid. Tanggal lahir :20 Juli 1785, Istana Topkapı, Istanbul, Turki.
    [Show full text]
  • Siyaset Ve Şenlik 1836 Sûr-I Hümâyunu
    TC FATİH SULTAN MEHMET VAKIF ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI SİYASET VE ŞENLİK 1836 SÛR-I HÜMÂYUNU YÜKSEK LİSANS TEZİ MEHMET IŞIK 120121003 DANIŞMAN YRD.DOÇ. DR. NURDAN ŞAFAK İSTANBUL 2014 SİYASET ve ŞENLİK 1836 SÛR-I HÜMÂYUNU Mehmet IŞIK ÖZ “Siyaset ve Şenlik 1836 Sûr-ı hümâyunu” adlı bu çalışmada Sultan II. Mahmud’un kızı Mihrimah Sultan ile Bahr-ı Sefid Boğazı Muhafızı Ferik Mehmed Said Paşa’nın evlilikleri ile Şehzade Abdülmecid ve Şehzade Abdülaziz efendilerin sünnet düğünleri için tertiplenen 1836 Sûr-ı hümâyunu ele alınmıştır. Osmanlı Devleti’nin siyasi, askeri ve ekonomik buhranlarla uğraştığı bir dönemde Sultan II. Mahmud’un çocukları için büyük bir Sûr-ı hümâyun tertip etmesinin nedenleri ve sonuçları üzerinde durulmuştur. Şenliklerin siyasi, ekonomik, toplumsal ve kültürel hayata tesiri, 1836 Sûr-ı hümâyunu örneği üzerinden ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sultan II. Mahmud sûr-ı hümâyundan hemen önce yaşanan Rus savaşı, Yunanistan’ın bağımsızlığı ve Mısır Meselesi gibi devletin zafiyetini gösteren ve halkın moralini bozan gelişmelerin menfi sonuçlarını, 1836 Sûr-ı hümâyununu tertip edip şenlikler düzenleyerek, bertaraf etmeye çalışmış ve kısa süreli de olsa bir barış ortamının oluşmasını sağlayabilmiştir. Osmanlı Devleti’nin başkentinde yapılan bu şenlikler sırasında yapılan harcamalar esnafın geçici bir süre için mali sıkıntılardan kurtulmasını ve rahatlamasını sağlamıştır. Çalışmada sûr-ı hümâyun uygulamalarına örnekler verildikten sonra 1836 Sûr-ı hümâyunu ele alınmıştır. Üç bölümden oluşan çalışmanın birinci bölümünde Mihrimah Sultan’ın evlenmesi, Şehzade Abdülmecid ve Abdülaziz Efendilerin sünnet düğünleri incelenmiştir. İkinci bölümde ise 1836 Sûr-ı hümâyunun siyasi ve ekonomik hayata tesirleri üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde ise 1836 Sûr-ı hümâyunun toplumsal ve kültürel hayata tesirlerine değinilmiştir.
    [Show full text]
  • Ahmed Fethi Paşa'nın Terekesi Life Style and Standard of A
    Bir Hanedan Damadının Yaşam Tarzı ve Standardı: Ahmed Fethi Paşa’nın Terekesi Serap Sunay* Öz Rodoslu zengin bir aileye mensup olan Ahmed Fethi Paşa (1801-1858), çağdaşlarına göre oldukça iyi bir eğitim aldı. Devlet kademelerinde hızla ilerleyen paşa, Sultan II. Mahmud’un dikkatini çekerek, saraya damat oldu. Böylece mesleki kariyeri ve özel yaşamında farklı bir statüye kavuşan Ahmed Fethi Paşa, elde ettiği bu makamlar ve icraatları sayesinde, Tanzimat dönemine damga vurdu. Yanı sıra imparatorluğun en zengin adamlarından birisi haline geldi. Onun çok dikkat çeken devasa serveti ve lüks yaşam tarzı, siyasi rakiplerinin ağır eleştirilerine konu oldu. Terekesinin merkeze alındığı bu makalede, mal varlığından hareketle Ahmed Fethi Paşa’nın ticari ve sosyal ağları, okuma ve harcama alışkanlıkları ile lükse düşkünlüğü gibi hususlar gün yüzüne çıkarılmaya çalışıldı. Ayrıca ardında bıraktığı büyük meblağlardaki borçlarının tespiti ve ödenmesine dair yaşanan sorunlar, arşiv kaynakları kullanılarak incelendi. Böylece Osmanlı Devleti’nde üst düzey bir bürokratın yaşam tarzı ve standardı ortaya konularak karakterine dair elde edilen karinelerle biyografisine katkı sağlandı. İlaveten paşanın ait olduğu zümre ve Tanzimat’la birlikte değişen bazı tüketim alışkanlıklarına dair ipuçları elde etme imkânı doğdu. Anahtar Kelimeler: Ahmed Fethi Paşa, Damat, Tereke, Servet, Lüks Tüketim, Borç, Ticaret, Hayırseverlik. Life Style and Standard of a Dynasty’s Son-in-Law: Ahmed Fethi Pasha’s Estate Abstract Ahmed Fethi Pasha (1801-1858) who comes from a rich, Rhodian family received a very good education compared to his contemporaries. With his quick progress in * Dr. Öğr. Üyesi, Balıkesir Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Balıkesir/ TÜRKİYE, [email protected] ORCID: 0000-0002-0332-5439 DOI: 10.37879/belleten.2020.745 Makale Gönderim Tarihi:17.01.2019 – Makale Kabul Tarihi: 02.10.2019 Belleten, Ağustos 2020, Cilt: 84/Sayı: 300; 745-788 746 Serap Sunay the State’s positions, the pasha aroused Sultan Mahmud II’s attention and became a son-in-law in the palace.
    [Show full text]
  • Bosphorus Coastal Road and Settlements Between Beşiktaş and Bebek in 1939 Plan Situation Led to an Increase in Population Density and Planning Studies in These Areas
    ICONARP International Journal of Architecture and Planning Received: 13.10.2020 Accepted: 04.12.2020 Volume 8, Special Issue/ Published: 28.12.2020 Research Article DOI: 10.15320/ICONARP.2020.143 E- ISSN:2147-380 ICONARP Bosphorus Coastal Road and Settlements Between a 1939 Plan Beşiktaş nd Bebek in 1 1 Asst. Prof. Dr., Programme, , E- Sezgi Giray Küçük Architectural Restoration Vocational School, Mimar Sinan Fine Arts University Turkey. mail: [email protected] Abstract Purpose The aim of the study is -to question whether this plan, or not, which and was to signed by Henri Prost and showing the settlementscurrent between state Beşiktaş of the Bosphorus and Bebek coasts on the. European side of the Bosphorus in detail and explains them in cross sections, is implemented reveal the effect of the plan on the Design/Methodology/Approachformation of In the study, which decisions are taken during the planning process are also questioned. In the study, the city centers of Beşiktaş, Ortaköy, Arnavutköy, Kuruçeşme, Bebek and the settlements between them and the conditions of the coastal road before, in and after 1939 are examined with the help of maps and aerial photographs. With the aerial photographs that have Findingssurvived until today, the physical change of the urban texture over time and its current situation are also revealed. plemented between 1956- As a result of the examination, it was determined that most of the plan, which was approved in 1939, was im 1958, during the Menderes period. In this process, many settlements lost their original urban texture, historical structures, and architectural identities.
    [Show full text]
  • Sultan ‹K‹Nc‹ Mahmud Han
    SULTAN ‹K‹NC‹ MAHMUD HAN Hazırlayan: Özcan F. KOÇOĞLU Çizen: Yüksel AKMAN SULTAN İKİNCİ MAHMUD HAN Doğum tarihi: 1785 Babası: Sultan Birinci Abdülhamid Han Annesi: Nakşidil Valide Sultan Saltanatı: 1808-1839 (Hicri 1223-1255) Vefat tarihi: 1839 (Hicri 1255) Kabri: ‹stanbul Divanyolu Çemberlitaş’taki türbesindedir. Çocukları: Abdülmecid, Abdülaziz, Abdülhamid, Mehmed, Bayezid, Murad, Mehmed, Nizameddin, Saliha Sultan, Mihrimah Sultan, Ayn-› Şah Sultan, Adile Sultan, Atiye Sultan, Rabia Sultan, Ayşe Sultan, Fatma Sultan. Çamlıca Basım Yayın / 164 1.Baskı: İstanbul 2014 SULTAN İKİNCİ ISBN: 978-605-5101-96-1 MAHMUD HAN Baskı ve Cilt: Fazilet Neşriyat ve Tic. A.Ş. Hazırlayan: Özcan F. KOÇOĞLU Bağlar Mah. Mimar Sinan Cad. No: 52 Güneşli - Bağcılar / İST. Tel: 0212 657 88 00 (pbx) Çizen: Yüksel AKMAN Sertifika No: 16384 Genel Yayın Yönetmeni: Ömer Faruk YILMAZ Editör: Osman DOĞAN - Selman SOYDEMİR İnciliçavu Sok. No: 27 Kat: 1 Sultanahmet - İST. Sanat Yönetmeni: Osman TURHAN Tel-Faks: (0212) 512 41 01 Tashih: Muhammet YILDIZ www.camlicabasim.com - [email protected] T.C. Kültür Bakanlığı Yayıncılık Sertifika No: 15732 Grafik Tasarım: Seyit BOR Kapak Tasarımı: Sedat YAZILITAŞ © Bu eserin bütün yayın hakları Çamlıca Basım Yayın ve Tic. A.Ş.’ye aittir. İzinsiz yayınlanamaz. 3 SULTAN İKİNCİ MAHMUD HAN, OTUZUNCU SULTAN İKİNCİ MAHMUD HAN, SARAY GELE­ OSMANLI SULTANI VE DOKSAN DÖRDÜNCÜ NEKLERİNE GÖRE ÇOK İYİ BİR TÂLİM VE TERBİYE İSLAM HALİFESİDİR. GÖRDÜ. DİN VE FEN İLİMLERİNİ, DEVRİN KIYMETLİ ÂLİMLERİNDEN TAHSİL ETTİ. SULTAN BİRİNCİ ABDÜLHAMİD HAN’IN OĞLU OLUP, 20 TEMMUZ 1785’TE NAKŞIDİL SULTAN’DAN İSTANBUL’DA DÜNYAYA GELDİ. SULTAN ÜÇÜNCÜ SELİM TAHTTAN İN DİRİL­ DİKTEN SONRA, ŞEH ZADE MAHMUD’LA SIK SIK AMCASI SULTAN ÜÇÜNCÜ SELİM, ONUN GÖRÜ ŞEREK ONA TAVSİ YE LERDE BULUNDU VE TÂLİM VE TERBİYESİNE ÇOK İHTİMAM GÖS­ BİRÇOK TECRÜBELERİNİ ANLATARAK, TAHTA TEREREK DEV RİN MO DERN ASKERİ VE TEK­ ÇIKTIĞI ZA MAN DİKKAT ETMESİ GEREKEN NİK BİLGİLERİ İLE DEVLET İDARE SİNDE İYİ HUSUS LARI ANLATTI.
    [Show full text]
  • Kraliçe Victoria'nin Taç Giyme Töreni Ve Fethi Ahmed Pasa (Queen
    kraliçe vıctorıa’nın taç giyme töreni ve fethi ahmed paşa OSMANLI TARİHİ prof. ömer eğecioğlu Fethi Ahmed Paşa Osmanlı tarihinde birçok ilke imza atmış bir devlet adamı. Karantina uygulamalarından çeşm-i bülbül yapımına, Dolmabahçe Sarayı’nın dekorasyonundan Haliç’te yolcu vapuru işletmeciliğine kadar birçok işe el atmış. Sultan II. Mahmud’un damadı, Sultan Abdülmecid’in kayınbiraderi ve arkadaşı olarak büyük nüfuz ve servet sahibi olmuş. Bu nedenle hem çok dost, hem de çok düşman edinmiş. Bu makalede Fethi Ahmed Paşa’nın Kraliçe Victoria’nın taç giyme töreninde bulunup bulunmadığı konusunu ele alacağız. Osmanlı tarihinde ad bırakmış çok sayıda kişinin biyografisinin yer aldı- ğı bir temel eser olan Sicill-i Osmanî, Fethi Ahmed Paşa hakkında da bilgi veriyor. Elçilik yaptığı zamanlarla il- gili olarak kendisinin Haziran 1835’te Avusturya imparatorunu tebrike memuren Viyana geçici elçisi olup, daha sonra Temmuz-Ağustos 1836’da asaleten Viyana elçisi, Şubat 1838’de Londra elçisi, Nisan 1838’de ise Paris elçisi olarak atandığını öğreniyoruz. Sicill-i Osmanî’de sözü geçen bir di- ğer husus ise Fethi Ahmed Paşa’nın İngiltere kraliçesinin taç giyme me- rasiminde, Londra’da Osmanlı Devle- ti temsilcisi sıfatıyla bulunduğudur.1 fethi ahmed paşa 19. yüzyılda yaşamış Osmanlı asker ve devlet adamı olan Fethi Ahmed Paşa, 1801 doğumlu. Dünyaya geldi- ği yer İstanbul’da Eyüp semti. Ailesi Rodos’tan geldiği için Rodosizade, II. Kraliçe Victoria’nın Mahmud’un kızı Atiye Sultan ile ev- Londra lendiği için de “damat” olarak bilini- Westminster yor. Zamanın sultanı ile hem arkadaş, Abbey’deki taç giyme töreni, 28 hem de akraba olarak devlet işlerinde Haziran 1838. büyük nüfuz sahibi olan Fethi Ahmed John McGilchrist, The Paşa’nın yaptıkları arasında çok sayı- Public Life of Queen 2 Victoria, Cassell, da olumlu atılım olduğu gibi Sultan’a Petter, and Galpin, Londra, 1869.
    [Show full text]