(Oabt T\374Rk Dili Soru

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

(Oabt T\374Rk Dili Soru KAMU PERSONEL SEÇME SINAVI 2013 ÖĞRETMENLİK ALAN BİLGİSİ TESTİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENLİĞİ DEĞERLENDİRME RAPORU, SORULARI VE ÇÖZÜMLERİ Temmuz, 2013 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENLİĞİ “Eski ve Yeni Türk Dili” ile ilgili toplam 13 soru sorulmutur. Sorular, “Eski Türkçe”den balayarak “Osmanlı Türkçesi”ne kadarki bilgi leri kapsamaktadır. Bu bölümde “Türkiye Türkçesi”ne (Günümüz Türkçesine) ait herhangi bir soru sorulmamı, günümüz Türkçesinin ses, yapı, sözcük türleri ve cümle bilgisine ilikin sorulara yer verilmemitir. Sorularda çoğunlukla “biçim bilgisi” üzerinde durulmu ve döneme ait sözcük dağarcığı yoklanmıtır. Bu bölümdeki sorular, dikkatli bir okuma getiren sorulardır. Çeldiriciler oldukça güçlü hazırlanmıtır (özellikle 9. soru). Soruların güçlük derecesi yüksektir. Sınavın ayırt edici sorularının büyük bölümünün bu bölümde yer aldığı söylenebilir. Ayrıca soruların kapsam geçerliliği yüksektir. “Türk Halk Edebiyatı” ile ilgili toplam 9 soru sorulmuştur. Soruların güçlük derecesi yüksek olmamakla birlikte 14. sorunun “Halkbilim Araştırma Yöntem ve Kuramları”na ilişkin olması ilginçtir. Ayrıca sadece bu bölümün değil, sınavın da seçici sorulardan biri olan 22. soru zor bir soru olması bakımından dikkat çekicidir. Bunun dışındaki sorular ise zor olmayan sorulardır. 16. soru, “Türk Halk Edebiyatı” ile “Yeni Türk Edebiyatı”nı birleştiren bir soru olmuştur. Bu bölümdeki ilginç sorulardan biri de 17. sorudur. Soru, zor olmamakla beraber akademisyenler arasındaki yaklaşım farkını göstermektedir. Nitekim soruda “destan” bir “nazım şekli” olarak değil, “nazım türü” olarak gösterilmiştir. Bu nedenle bundan sonraki sınavlarda da bu tür adlandırmaların bir ayırt ediciliği olmayacakmış gibi görünmektedir. “Eski Türk Edebiyatı” ile ilgili olarak 9 soru sorulmutur. Soruların çoğu, verilen metnin yorumlanmasına ilikindir. Bu nedenle bilgi olmadan da metin doğru yorumlanmısa doğru cevaba kolaylıkla ulaılabilir (25, 26 ve 28. sorular). “Edebî sanatlar” bu balık içinde sorulmutur ve “aruz bilgisi”yle ilgili de 1 soruya yer verilmitir. Bu bölümde yer alan 27. soru ayırt ediciliği yüksek olmakla birlikte D seçeneğindeki bilginin doğruluğu ya da yanlılığının kesin olarak belirlenebilmesi için “musammat”ın ilk bendinin de verilmesi yerinde olurdu. Bu nedenle bu soru da sınavın zor sorularından biri olarak değerlendirilebilir. “Yeni Türk Edebiyatı” ile ilgili 9 soru sorulmutur. Bu bölümde yer alan sorular sınavın zorluk derecesinin en düük olduğu sorulardır. Kapsamı nedeniyle oldukça geni bir içeriğe sahip bu alandan sorulan sorularda ayrıntıya inilmemi, temel bilgiler yoklanmak isten mitir. 1 soru “Tanzimat Edebiyatı”yla, 1 soru “Servetifünun Edebiyatı”yla, 4 soru ise “Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı”yla ilgilidir. 32. soruda, dolaylı olarak “sanatçıdönemzihniyetestetik tavır” incelenmi ve verilen bilginin örneğinin bulunması istenmitir. 1 soru da “Yeni Türk Edebiyatının Oluumu ve Kaynakları” ile ilgilidir. 1 soruda da “iirde ahenk”i sağlayan unsurlardan redif sorulmutur . Soru No: Soru No: 1. Dünya Dillerinin Sınıflandırılması 26. XVII. Yüzyıl Türk Edebiyatı 2. Çağda Türk Yazı Dilleri 27. Divan Edebiyatı Nazım ekil ve Türleri 3. Orhun Türkçesi ve Uygur Türkçesi Metinleri 28. XVI. Yüzyıl Türk Edebiyatı 4. Türk Dili ve Lehçelerinin Sınıflandırılması 29. XVII. Yüzyıl Türk Edebiyatı 5. Eski Anadolu Türkçesi Metinleri 30. Divan Edebiyatının Kaynakları (air Tezkireleri) 6. Harezm Türkçesi 31. Divan Edebiyatı Nazım ekil ve Türleri 7. Uygur Türkçesi 32. Türk Edebiyatında Akımlar 8. Orhun Türkçesi 33. Türk iirinde Ahenk Ögeleri 9. Çağatay Türkçesi ve Osmanlı Türkçesi 34. Yeni Türk Edebiyatının Oluumu ve Kaynaklar ı 10. Eski Anadolu Türkçesi 35. Tanzimat Edebiyatı 11. Eski Anadolu Türkçesi (Sanatçılar) 36. Servetifünun Edebiyatı 12. Osmanlı Türkçesi 37. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (Coku ve Heye cana Bağlı Metinler) 13. Türkçenin Ses Özellikleri 38. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (Öğretici Metin ler) 14. Halk Bilimi Aratırma Yöntem ve Kuramları 39. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (Anlatmaya Dayalı MetinlerRoman) 15. Türk Destanları 40. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı (Anlatmaya Dayalı MetinlerHikâye) 16. Türk Halk Fıkraları 41. iirde Ahengi Sağlayan Ögeler 17. Anonim Halk Edebiyatı Nazım Biçimi ve Türleri 42. Edebiyat Öğretiminde Yararlanılan Öğretim Yöntem ve Teknikleri 18. Halk Hikâyeleri 43. Edebî Metinlerde Bakı Açısı 19. Âık Edebiyatı (Sanatçılar) 44. Anlatmaya Dayalı Metinlerin Biçim ve İçerik Özellik leri 20. Tekke (DinîTasavvufî) Edebiyatı (Sanatçılar) 45. iirin İçerik ve Biçim Özellikleri 21. Âık Edebiyatı 46. Edebî Akımlar 22. Âık Edebiyatı Nazım ekli ve Türleri 47. Hikâye Türleri 23. Aruz Bilgisi 48. Metinlerin Sınıflandırılması 24. Edebî Sanatlar 49. Öğretim İlke ve Yöntemleri 25. Divan Edebiyatının Mitolojik Kaynakları 50. Öğretim İlke ve Yöntemleri 2013 KPSS / ÖABT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 000000000 ÖĞRETMENLİĞİ TESTİ 1. Bu testte 50 soru vardır. 1. Aağıdaki eletirilmi dillerden hangileri yapı 3. Aağıdaki eserlerden hangisi runik alfabeyle bakımından benzer değildir? yazılmamıtır? A) Çince – Tibetçe A) Altun Yaruk B) Arapça – Farsça B) Bilge Kağan Yazıtı C) Bulgarca – Lehçe C) Köl Tigin Yazıtı D) Portekizce – Rumence D) Irk Bitig E) İngilizce – Flemenkçe E) Tunyukuk Yazıtı Çözüm: Yapı bakımından diller üç gruba ayrılır: Çözüm: Türkrunik (Orhun, Köktürk) alfabesi, Göktürkler ve kısmen de II. Göktürk Devleti’nin devamı olan Uygur Türk A. Yalınlayan (=Tek Heceli) Diller: Çince, Tibetçe, Viet çesine ait kimi metinlerde kullanılmıtır. II. Göktürk Devleti namca, Baskça gibi. zamanına tarihlenen Orhun Yazıtları ( Köl Tigin, Bilge Kağan B. Bağlantılı ve Kaynatıran (=Eklemeli) Diller: ve Tunyukuk Yazıtları ) ile Uygurlara ait Maniheist Çevrede a. Bağlantılı Diller: Türk dili ve köken bakımından içinde yazılmı olduğu sanılan, aynı zamanda bir fal kitabı olan yer aldığı UralAltay dilleri ile bazı Asya ve Afrika dilleri gibi. Irk Bitig Türkrunik alfabesiyle oluturulmutur. Altun Yaruk ise yine Uygurlara ait Uygurca yazılmı bir eserdir. Ayrıca b. Kaynatıran Diller: Gürcü, Eskimo, Kızılderili dilleri gibi. eserin Arap harfleriyle yazılmı bir nüshası da mevcuttur. C. Bükümlü (=Çekimli) Diller: a. Kök Bükümlü Diller: Arapça ve içinde yer aldığı Hâmi Cevap A Sâmi dilleri gibi. b. Gövde Bükümlü Diller: İngilizce, Almanca, Fransızca vb. HintAvrupa dilleri gibi. Çince ve Tibetçe, köken bakımından “yalınlayan”; Bulgar caLehçe, PortekizceRumence, İngilizceFlemenkçe “bü kümlü diller”den “gövde bükümlü” dillere aittir. Arapça ve Farsça ise “bükümlü diller”dir ancak Arapça “kök 4. Bir Türk dili olmasına rağmen r/z ve I/ ses denk bükümlü”, Farsça ise HintAvrupa dil ailesine mensup oldu likleri bakımından Moğolcayla paralellik göster ğundan “gövde bükümlü” bir dildir. mesi ve çok erken dönemlerde Genel Türkçeden ayrılması ile de Altayistik ve Türkoloji çalımala Cevap B rında önemli bir yere sahip olan Türk dili aağıda kilerden hangisidir? A) Halaçça B) Altayca C) Hakasça 2. Aağıdakilerden hangisi Kıpçak grubu yazı dille D) Çuvaça E) Yakutça rinden biri değildir? A) Nogayca Çözüm: Çuvaça, Türk Dilleri arasında, bir taraftan Moğol B) Kumukça caya diğer taraftan da FinUgor dillerine olan yakınlığı ile özel bir yer tutar. Bu nedenle, bir Türk dili olduğunun kanıt C) KaraçayBalkarca lanması uzun tartımalardan sonra gerçeklemitir. Çuva D) Bakurtça ların ataları olan Bulgar Türklerinin, Orta Asya Türk toplulu ğundan ayrılıp batıya doğru göç eden ilk Türk boyları içinde E) Hakasça olmaları nedeniyle (bu göçün milat sıralarında gerçekletiği düünülüyor) Çuvaça, Türk dilleri içinde en eski olanıdır ve tek baına Batı Türkçesini temsil eder. Çuvaça, bir r/l Çözüm: Türk dili ve lehçelerinin sınıflandırılmasına yönelik dili olan ilk Türkçe Dönemi’nde Türk dil birliğinden ayrıldığı farklı yaklaımlar (Talat Tekin tasnifi, R. Rahmeti Arat tasnifi için yine bir r/l dili olan Ana Çuvaçaya, buna karılık diğer vb.) söz konusudur. Bu tasniflerde farklı balıklar altında bütün Türk dilleri bir z/s dili olan Ana Türkçeye giderler. da olsa “Nogayca, Kumukça, KaraçayBalkarca, Bakurtça/ Bakırtça” Türk dilinin Kıpçak grubu içinde yer alır. Hakasça Bu nedenle soru kökünde tanıtılan Türk dili, Çuvaçadır. ise “Güney Sibirya Türk lehçeleri” içinde çoğunlukla “Altay ve Tuva Türkçesi”yle bir arada değerlendirilir. Cevap D Cevap E 3 D ğer sayfaya geç n z. 2013 KPSS / ÖABT 000000000 5. 7. Ol ödün ayıg ögli tigin, inisi, inçe tip sakıntı: Ögüm kaŋım içim tiginke sever, mini aklayur erti. Amtı içim I. Kara eek baına uyan ursaŋ katır olmaz. taluyka barıp erdini kelürser, takı agırlıg bolgay men II. Kız anadan görmeyince ögüt almaz. takı uçuz bolgaymen tip sakıntı: amtı birle barayın! Ötrü kaŋı hanka inçe tip ötünti: içim tigin ölüm yirke III. Yapagulu gökçe çimen güze kalmaz. barır. Negülüg kalır men teŋrim? IV. Güyegü ogul olmaz. Bu parçaya göre Uygur Türkçesiyle ilgili olarak V. Kül depecük olmaz. aağıda verilenlerden hangisi yanlıtır? Bu cümleler aağıdakilerin hangisinden alınmı A) Belirli geçmi zaman eki, tonlu sesle sonlanan olabilir? sözcüklere de tonsuz biçimde eklenmektedir. A) Garibname B) Yönelme durumu ekinin ünsüzü uyum dışındadır. C) Eklerin sonundaki g sesi korunmutur. B) Dede Korkut D) Gelecek zaman için kullanılan ek “sar/ser”dir. C) Kutadgu Bilig E) Geni zaman ekine eklenen kii eki zamir D) Divanü Lügâti’tTürk kökenlidir. E) Atebetü’lHakayık Çözüm: Metinde geçen “sakıntı (düündü)”, “ötünti (hitap etti)” sözcükleri belirli geçmi zamanda çekimlenmitir. Söz cükler tonlu bir ünsüzle bitmesine rağmen (n) belirli geçmi Çözüm: Öncülde verilen cümlelerin ki bunlar atasözüdür
Recommended publications
  • A Reframing of Metin Erksan's Time to Love
    Auteur and Style in National Cinema: A Reframing of Metin Erksan's Time to Love Murat Akser University of Ulster, [email protected] Volume 3.1 (2013) | ISSN 2158-8724 (online) | DOI 10.5195/cinej.2013.57 | http://cinej.pitt.edu Abstract This essay will hunt down and classify the concept of the national as a discourse in Turkish cinema that has been constructed back in 1965, by the film critics, by filmmakers and finally by today’s theoretical standards. So the questions we will be constantly asking throughout the essay can be: Is what can be called part of national film culture and identity? Is defining a film part of national heritage a modernist act that is also related to theories of nationalism? Is what makes a film national a stylistic application of a particular genre (such as melodrama)? Does the allure of the film come from the construction of a hero-cult after a director deemed to be national? Keywords: Turkish cinema, national cinema, nation state, Metin Erksan, Yeşilçam New articles in this journal are licensed under a Creative Commons Attribution 3.0 United States License. This journal is published by the University Library System of the University of Pittsburgh as part of its D-Scribe Digital Publishing Program and is cosponsored by the University of Pittsburgh Press. Auteur and Style in National Cinema: A Reframing of Metin Erksan's Time to Love Murat Akser Twenty-five years after its publication in 1989, Andrew Higson’s conceptualization of national cinema in his seminal Screen article has been challenged by other film scholars.
    [Show full text]
  • Fakir Baykurt'un Romanlarinda Toplumsal
    T.C. FIRAT ÜN ĐVERS ĐTES Đ SOSYAL B ĐLĐMLER ENST ĐTÜSÜ TÜRK D ĐLĐ VE EDEB ĐYATI ANA B ĐLĐM DALI YEN Đ TÜRK EDEB ĐYATI B ĐLĐM DALI FAK ĐR BAYKURT’UN ROMANLARINDA TOPLUMSAL GERÇEKÇ ĐLĐK YÜKSEK L ĐSANS TEZ Đ DANI ŞMAN HAZIRLAYAN Prof. Dr. Ramazan KORKMAZ Yeliz AKAR 2010 T.C. FIRAT ÜN ĐVERS ĐTES Đ SOSYAL B ĐLĐMLER ENST ĐTÜSÜ TÜRK D ĐLĐ VE EDEB ĐYATI ANA B ĐLĐM DALI YEN Đ TÜRK EDEB ĐYATI B ĐLĐM DALI FAK ĐR BAYKURT’UN ROMANLARINDA TOPLUMSAL GERÇEKÇĐLĐK YÜKSEK L ĐSANS TEZ Đ DANI ŞMAN HAZIRLAYAN Prof. Dr. Ramazan KORKMAZ Yeliz AKAR Jürimiz, …/…/… tarihinde yapılan tez savunma sınavı sonunda bu yüksek lisans tezini oybirli ği/ oy çoklu ğu ile ba şarılı saymı ştır. Jüri Üyeleri 1. 2. 3. 4. 5. F.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim Kurulunun ……./……/…./ tarih ve …………… sayılı kararıyla bu tezin kabulü onaylanmı ştır. Prof. Dr. Erdal AÇIKSES Enstitü Müdürü II ÖZET Yüksek Lisans Tezi Fakir Baykurt’un Romanlarında Toplumsal Gerçekçilik Yeliz AKAR Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili Ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı Elazı ğ–2010; Sayfa: VIII+117 Çalı şmamızda, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nın ça ğda ş yazarlarından Fakir Baykurt’un romanlarını toplumsal gerçekçilik açısından çözümlemeye çalı ştık. Çalı şmamızı iki ana bölüm halinde düzenledik. Monografi nitelikli birinci bölümde Fakir Baykurt’un ya şamı, edebi ki şili ği ve yapıtlarının de ğerlendirmesini yaptık. Đkinci bölümde ise Fakir Baykurt’un on dört romanını toplumsal gerçekçilik açısından inceledik. Eserden yazara ula şmayı hedefleyen bir de ğerlendirme tarzını esas aldı ğımız bu incelemede, yazarın romanlarındaki toplumsal ve sosyal yozla şmayı, bireyin kendine dönü ş sürecini bilimsel ve estetik yönden tahlil ettik.
    [Show full text]
  • Örneklerin Kaynakları
    TÜRKÇE SÖZLÜK’TEKĐ ÖRNEKLERĐN KAYNAKLARI Abbas Sayar Eflâtun Cem Güney Abdülhak Hamit Tarhan Elif Şafak Abdülhak Şinasi Hisar Emine Işınsu Abidin Dino Erzurumlu Emrah Adalet Ağaoğlu Enderunlu Vasıf Ahmet Altan Enis Behiç Koryürek Ahmet Cemal Ercüment Ekrem Talu Ahmet Hamdi Tanpınar Erhan Bener Ahmet Haşim Erzurumlu Emrah Ahmet Hikmet Müftüoğlu Esat Mahmut Karakurt Ahmet Kabaklı Etem Đzzet Benice Ahmet Kutsi Tecer Evliya Çelebi Ahmet Midhat Fahir Đz Ahmet Muhip Dranas Fahri Celâlettin Ahmet Rasim Falih Rıfkı Atay Ahmet Ümit Faruk Nafiz Çamlıbel Aka Gündüz Fazıl Hüsnü Dağlarca Ali Naci Karacan Feridun Fazıl Tülbentçi Anayasa Fikret Otyam Anonim şiir Fuat Köprülü Arif Nihat Asya Fuzuli Asaf Halet Çelebi Gevheri Âşık Ali Đzzet Özkan Haldun Taner Âşık Ömer Halide Edip Adıvar Âşık Veysel Halikarnas Balıkçısı Atai Halit Fahri Ozansoy Atatürk Halit Ziya Uşaklıgil Attilâ Đlhan Halk türküsü Aydın Boysan Hamdullah Suphi Tanrıöver Ayla Kutlu Hasan Âli Yücel Ayşe Kulin Hasan Pulur Azra Erhat Hikmet Münir Ebcioğlu Aziz Nesin Hüseyin Bayaz Bahai Hüseyin Cahit Yalçın Baki Hüseyin Rahmi Gürpınar Bayburtlu Zihni Đbrahim Alâeddin Gövsa Bedri Rahmi Eyüboğlu Đhsan Oktay Anar Behçet Kemal Çağlar Đlker Sarıer Behçet Necatigil Đrfani Bekir Sıtkı Erdoğan Đsmail Hakkı Baltacıoğlu Beynul Akyavaş Đsmet Özel Burhan Felek Karacaoğlan Burhan Günel Kemal Bilbaşar Cahit Külebi Kemal Tahir Cahit Sıtkı Tarancı Kemalettin Kamu Cahit Uçuk Kenan Hulûsi Celâl Bayar Koca Ragıp Paşa Celâl Sahir Erozan Kul Mustafa Cem Sultan Lâtife Tekin Cemil Meriç Leylâ Erbil Cenap Şehabettin
    [Show full text]
  • “Avrasya'da Bilim Ve Teknoloji Öncüleri”
    III. ULUSLARARASI AVRASYA ÇALIŞMALARI SEMPOZYUMU “AVRASYA’DA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÖNCÜLERİ” –PROF. DR. FUAT SEZGİN’İN ANISINA– 3rd INTERNATIONAL SYMPOSIUM ON EURASIAN STUDIES “PIONEERS OF SCIENCE AND TECHNOLOGY IN THE EURASIA” –IN MEMORY OF PROF. DR. FUAT SEZGIN– İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ FARABİ AVRASYA ÇALIŞMALARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Yayına Hazırlayanlar ve Editörler Dr. Oraz SAPAŞEV Dr. Turgay GÖKGÖZ i Demavend Yayınları Elektronik yayınlar serisi: 12 İstanbul, Ağustos 2020 Yayın yönetmeni: Neval Güzelyüz Editörler: Dr. Oraz Sapashev-Dr. Turgay Gökgöz Eserin türü: Edebiyat, araştırma © Bu eserin bütün hakları Demavend Yayınları’na aittir. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası’nın hükümlerine göre eserin tamamı ya da bir bölümünün, izinsiz olarak elektronik, mekanik, fotokopi veya herhangi bir kayıt sistemi ile yayınlanması, çoğaltılması ya da depolanması yasaktır. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayıncı Sertifika No: 27406 ISBN: 978-625-7087-06-3 Demavend Yayınları Başak Mah. Yeşil Vadi Cad. Metrokent, A1 Blok, D. 87 Başakşehir-İSTANBUL Kütüphane Bilgi Kartı : 0090 212 500 36 07 (Cataloging-in-Publication Data) [email protected] 1. Edebiyat 2. Avrasya çalışmaları http://www.demavend.com.tr ii SUNUŞ III. Uluslararası Avrasya Çalışmaları adını taşıyan sempozyumumuz, “AVRASYA’DA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÖNCÜLERİ” temalı olup aynı zamanda dünyaca ünlü Türk akademisyen Prof. Dr. Fuat Sezgin’in anısına gerçekleştirilmiştir. İlgili sempozyum kitabımız, sempozyumda sunulan bildirilerin tam halini ve Türkolog Altai Amanzholov’un anısına istinaden, “II. AMANZHOLOV'UN OKUMALARI” ve “ORTAÇAĞDAKİ ORTA ASYA TARİHİ” konulu yuvarlak masa sunumlarını içermektedir. III. International Eurasian Studies symposium has the theme of “Pioneers of Science and Technology in Eurasia” and it was held in memory of the world famous Turkish academician Professor Fuat Sezgin.
    [Show full text]
  • Edebiyatina Giriş-1
    YENİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ-1 ÜNİTE 1 EDEBİYAT-TÜRK EDEBİYATI- YENİ TÜRK EDEBİYATI. EDEBİYAT • Edebiyat dili, dilin ses ve anlam zenginliğini kullanarak eser ortaya koymayı amaçlar. Bunu yaparken mecaz ve semboller en sık başvurulan biçimlerdir. • Bilim olarak edebiyat, içerik ve anlamından önce konum itibariyle ilgililerini meşgul eder; edebiyatın ne tür bilim olarak tasnif edileceği sorusu bu noktada karşımıza çıkar ki bunun edebiyatla ilgisi sorulan sorunun gülünçlüğü nispetindedir. • Edebiyat eserlerinin tasnifinde de çok çeşitli başlıklar önerilmekle birlikte, eserin malzemesi dil olduğu için, yazıldığı dilde eser tasnifi akla yatkın görünmektedir. EDEBİYAT • Edebiyatın dili kullanıyor olması, edebiyat bilimini incelerken, sosyal bilimlerle olan ilişkisini ön planda tutmamızı gerektirir. • Edebiyat ve hayat, karşılıklı olarak birbirlerini etkilemektedirler. • Edebiyat eserinin nitelikleri incelendiğinde eser sahibinin ait olduğu milletin sahip olduğu kültürel değerlerin eserdeki yansımaları dikkate alınır. • Eser sahibi, yaşadığı toplumun güncel sorunlarına, ekonomik ve sosyal değişimlerine tanıklık eder ve belli ölçüde bu değişimlerin yansımaları eserine nüfuz eder. Yaşanan coğrafyadaki değişimler edebiyat eselerinde de değişimlere neden olur(etkileşimin detay ve kapsamı nispetinde). EDEBİYAT • Türk Edebiyat Tarihi’nin kurucusu Fuat Köprülü (1890-1966) • Türk edebiyatı üç dönemde incelenebilir: • a) İslam öncesi Türk edebiyatı • b) İslami dönem Türk edebiyatı • c) Batı etkisindeki Türk edebiyatı EDEBİYAT • Türklerin en eski dönem edebiyatı sözlü ve yazılı olmak üzere iki alt kategoride incelenir. • Bilinen en eski Türkçe şiir MÖ 119 tarihli bir ağıttır. • Eski Türk edebiyatı sözlü edebiyat eserleri; destan, koşuk, sagu ve sav’lardan oluşur. • Sözlü edebiyat eserlerinin şairlerine şaman, baksı, ozan ve oyun denilmekte dir. • Bu şairler, şiirlerini genellikle kopuz adı verilen bir saz eşliğinde söylerlerdi. EDEBİYAT • Yazılı edebiyatımızın ilk örnekleri tabletlerdir. MÖ.
    [Show full text]
  • Language Use in the Ottoman Empire and Its Problems
    LANGUAGE USE IN THE OTTOMAN EMPIRE AND ITS PROBLEMS (1299-1923) by Yelda Saydam Dissertation submitted in fulfilment of the requirements for the degree M. Phil. in the Faculty of Humanities (Department of Greek and Centre for Islamic Studies) at the University of Johannesburg Supervisor: Prof. B. Hendrickx Co-supervisor: Dr A. Dockrat Johannesburg 2006/7 Abstract The Ottoman Empire, an imperial power that existed from 1299 to 1923, was one of the largest empires to rule the borders of the Mediterranean Sea. Ottoman Turkish was used especially between the 16th and 19th centuries during the Ottoman Empire. This ornamented, artificial language separated the general population from intellectual and palace elite and a communication problem followed. Although the minorities of the Ottoman Empire were free to use their language amongst themselves, if they needed to communicate with the government they had to use Ottoman Turkish. This thesis explains these language differences and the resulting problems they created during the Empire. Examples of original correspondence are used to highlight the communication differences and the difficulties that ensured. From this study, the author concludes that Ottoman Turkish was not a separate language from Turkish; instead, it was a variation of Turkish in inexistence for approximately 600 years. I Preface My family and I came to South Africa from Turkey during August 2002 for my husband’s sabbatical as a post-doctoral fellow at University of The Witwatersrand. We both took a years leave from our jobs when we came to South Africa. I was working for Havva Özişbakan High School in İzmir, Turkey as a Turkish Language and Literature teacher.
    [Show full text]
  • Bilkent Üniversitesi Ekonomi Ve Sosyal Bilimler Enstitüsü AHMET
    Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü AHMET HAMDİ TANPINAR’IN ŞİİR ELEŞTİRİSİNDE AVRUPA MERKEZLİLİK EMRAH PELVANOĞLU Türk Edebiyatı Disiplininde Yüksek Lisans Derecesi Kazanma Yükümlülüklerinin Parçasıdır TÜRK EDEBİYATI BÖLÜMÜ Bilkent Üniversitesi, Ankara Temmuz 2006 Bütün hakları saklıdır. Kaynak göstermek koşuluyla alıntı ve gönderme yapılabilir. © Emrah Pelvanoğlu Dedem Salih Çatalbaş için; Her şeyim olan Nilay’a... Bu tezi okuduğumu, kapsam ve nitelik bakımından Türk Edebiyatında Yüksek Lisans derecesi için yeterli bulduğumu beyan ederim. ………………………………………… Yrd. Doç. Dr. Süha Oğuzertem Tez Danışmanı Bu tezi okuduğumu, kapsam ve nitelik bakımından Türk Edebiyatında Yüksek Lisans derecesi için yeterli bulduğumu beyan ederim. ………………………………………… Doç. Dr. Nesrin Karaca Tez Jürisi Üyesi Bu tezi okuduğumu, kapsam ve nitelik bakımından Türk Edebiyatında Yüksek Lisans derecesi için yeterli bulduğumu beyan ederim. ………………………………………… Yrd. Doç. Dr. Oktay Özel Tez Jürisi Üyesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü’nün onayı ………………………………………… Prof. Dr. Erdal Erel Enstitü Müdürü ÖZET Ahmet Hamdi Tanpınar (1901-62), modern Türk edebiyatı içinde özellikle romanları ve şiirleriyle özgün bir yer edinmiş, yazdığı edebiyat tarihi, makaleler ve denemeler ile Türk edebiyatı çalışmalarına önemli katkılar sağlamıştır. Tanpınar yazdığı yazılarda şiir türüne özel bir önem vermiş, Türk edebiyatının gelişimini Türk şiirini merkeze alarak değerlendirmiştir. Bu tezde Tanpınar’ın şiir, Osmanlı şiiri ve Yahya Kemal üzerine yazdığı yazı ve yazı
    [Show full text]
  • VİDEO SORU ÇÖZÜMÜ YKS Türk Dili Ve Edebiyatı Test - 11 (AYT) TYT-AYT
    VİDEO SORU ÇÖZÜMÜ YKS Türk Dili ve Edebiyatı Test - 11 (AYT) TYT-AYT 1. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nda “toplumcu ger- 4. Düzyazı türünde de başarılı olan sanatçı, fıkralarıyla ün çekçi” bir anlayışla yazan sanatçılarımız vardır. Toplumcu kazanmıştır. Şiirlerinin aksine düzyazılarında sade ve an- gerçekçi yazarlar, halkın sorunlarını dile getirmeyi amaçla- laşılır bir dil kullanmıştır. Düzyazı türünde “Bize Göre, mışlardır. Bu dönemde yazılan köyden kente göçü anlatan Frankfurt Seyahatnamesi” gibi eserleri vardır. “Bereketli Topraklar Üzerinde”, tarımda makineleşme ile Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangi- köy hayatında meydana gelen değişimin anlatıldığı “Sarı sidir? Traktör”, köy sorunlarının gerekçelerinin ve çorak toprak- ların nasıl yeşerdiğinin anlatıldığı “Kaplumbağalar” birkaç A) Yahya Kemal Beyatlı önemli örnektir. B) Ahmet Haşim Bu parçada sözü edilen eserlerin yazarları aşağıdakile- C) Faruk Nafiz Çamlıbel rin hangisinde bir arada verilmiştir? D) Cenap Şahabettin A) Yaşar Kemal - Orhan Kemal - Talip Apaydın E) Ziya Gökalp B) Sadri Ertem - Samim Kocagöz - Kemal Tahir C) Orhan Kemal - Talip Apaydın - Fakir Baykurt D) Kemal Bilbaşar - Yaşar Kemal - Sadri Ertem E) Rıfat Ilgaz - Kemal Tahir - Samim Kocagöz 5. Bir güneş gibi doğunca bakışların Yüreğimde hiçbir izi kalmadı kışların 2. trrrrum, … trrrrum, Bir genç sarmaşık gibi dolanan parmakların, trak tiki tak Dolanırken titreyen ve yanan parmakların... makinalaşmak istiyorum! Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangileri var- mutlak buna bir çare bulacağım dır? ve ben ancak bahtiyar olacağım karnıma bir türbin oturtup A) Teşbih - tecahüliarif kuyruğuma çift uskuru taktığım gün! B) Leffüneşr - kinaye C) İstifham - tenasüp Bu dizeleri yazan şair için D) Teşbih - istiare I. Serbest nazmı benimsemiştir. II. Şiirde ahengi göz ardı etmiştir. E) İstiare - istifham III.
    [Show full text]
  • Bireyselliğin Sunumu Olarak Otobiyografi
    T.C. KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI YENİ TÜRK EDEBİYATI BİLİM DALI DOKTORA TEZİ BİREYSELLİĞİN SUNUMU OLARAK OTOBİYOGRAFİ Saniye KÖKER Danışman Prof. Dr. Şahmurat ARIK Jüri Üyesi Prof. Dr. Kemal TİMUR Jüri Üyesi Doç. Dr. M. Emin ULUDAĞ Jüri Üyesi Dr. Öğr. Üyesi M. Malik BANKIR Jüri Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Mustafa BOSTANCI KASTAMONU-2019 iv ÖN SÖZ Bir yaşam öyküsünün anlatımı olarak tanımlanan otobiyografi, sadece kişinin kendi hayatı etrafında, salt bireysel bir yaşamın sunumu olarak anlaşılmamalıdır. Kendi yaşam öyküsünü anlatan insan, bu yaşamını tek başına icra edemeyeceği, “benim” dediği hayatının içinde daima başkalarının da olabileceği gerçeğini göz önünde bulundurmalıdır. Bu gerçeğin bilinmesi, otobiyografi hakkında yapılan çalışmaların kapsamını da genişletmektedir. Otobiyografinin teorisine ve gelişimine yönelik yürütülen bu çalışmada felsefeden teolojiye, psikolojiden sosyolojiye, tarihe, edebiyattan dilbilime varıncaya kadar bir arka plan araştırmasına girişilmiştir. Buradan elde edilen bulgulardan hareketle otobiyografinin sadece edebiyat tarihine yönelik bir okuma şeklinde sınırlandırılamayacağı tespit edilmiştir. Otobiyografi konusunda hazırlanmış bu çalışmada otobiyografinin teorik yapısı tanım, tahlil ve tenkit bağlamında incelenmiştir. Otobiyografinin Batı menşeli bir tür olmasından dolayı söz konusu çalışmanın ağırlık noktasını Batılı teorisyenlerin görüşleri ve Batı terminolojisi oluşturmaktadır. Ayrıca otobiyografinin Batı ve Türk edebiyatında sahip olduğu anlam, iki
    [Show full text]
  • The Poetry of Nazim Hikmet
    THE BELOVED UNVEILED: CONTINUITY AND CHANGE IN MODERN TURKISH LOVE POETRY (1923-1980) LAURENT JEAN NICOLAS MIGNON SCHOOL OF ORIENTAL AND AFRICAN STUDIES UNIVERSITY OF LONDON THESIS SUBMITTED FOR THE DEGREE OF PHD ProQuest Number: 10731706 All rights reserved INFORMATION TO ALL USERS The quality of this reproduction is dependent upon the quality of the copy submitted. In the unlikely event that the author did not send a com plete manuscript and there are missing pages, these will be noted. Also, if material had to be removed, a note will indicate the deletion. uest ProQuest 10731706 Published by ProQuest LLC(2017). Copyright of the Dissertation is held by the Author. All rights reserved. This work is protected against unauthorized copying under Title 17, United States C ode Microform Edition © ProQuest LLC. ProQuest LLC. 789 East Eisenhower Parkway P.O. Box 1346 Ann Arbor, Ml 48106- 1346 2 Abstract The thesis explores the ideological aspect of modern Turkish love poetry by focusing on the works of major poets and movements between 1923 and 1980. The approach to the theme of love was metaphorical and mystical in classical Ottoman poetry. During the period of modernisation (1839-1923), poets either rejected the theme of love altogether or abandoned Islamic aesthetics and adopted a Parnassian approach arguing that love was the expression of desire for physical beauty. A great variety of discourses on love developed during the republican period. Yahya Kemal sets the theme of love in Ottoman Istanbul and mourns the end of the relationship with the beloved who incarnates his conservative vision of national identity.
    [Show full text]
  • Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi Ilk Sayısından Itibaren Index Islamicus Ve EBSCO Tarafından Taranmaktadır
    ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ FEN-EDEBİYAT FAKÜLTESİ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ The Social Sciences Review of the Faculty of Sciences and Letters University of Uludağ SAYI: 29 CİLT: 29 YIL: 18 2015/2 Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Adına Sahibi : Prof. Dr. İ. Naci CANGÜL Yazı İşleri Sorumlusu: : Prof. Dr. Hatice ŞAHİN Yayın Kurulu: Prof. Dr. Alev Sınar UĞURLU Prof. Dr. Abdülkadir ÇÜÇEN Prof. Dr. Cafer ÇİFTÇİ Prof. Dr. Hüsamettin ARSLAN Prof. Dr. Mustafa ŞAHİN Prof. Dr. Tevfik ALICI Doç. Dr. Elvan TOPALLI Bu Sayının Hakem Kurulu Prof.Dr. Salim Çonoğlu (Balıkesir Ü.) Doç.Dr. Zeynep Dörtok Abacı (Uludağ Ü.) Prof.Dr. Alev Sınar Uğurlu (Uludağ Ü.) Doç.Dr. Kelime Erdal (Uludağ Ü.) Prof.Dr. Rahim Tarım (Mimar Sinan Ü.) Doç.Dr. Mustafa Özer (Bahçeşehir Ü.) Prof.Dr. Hatice Şahin (Uludağ Ü.) Doç.Dr. İrfan Yıldız (Dicle Ü.) Doç.Dr. Mümtaz Sarıçiçek (Erciyes Ü.) Yrd.Doç.Dr. Abdülkerim Gülhan (Balıkesir Ü.) Doç.Dr. Alparslan Demir (Tokat Gaziosmanpaşa Ü.) Yrd.Doç.Dr. Sadettin Eğri (Uludağ Ü.) Doç.Dr. Ömer Düzbakar (Uludağ Ü.) Ulusal hakemli dergi niteliğinde olup yılda iki kez yayımlanan Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi ilk sayısından itibaren Index Islamicus ve EBSCO tarafından taranmaktadır. ISSN 1302-2423 Yazışma Adresi: Dizgi – Baskı: Uludağ Üniversitesi Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Basımevi Müdürlüğü 16059 Görükle / BURSA 16059 Görükle/BURSA 2016 e-mail: [email protected] Tel & Fax: 0224 294 05 31 www20.uludag.edu.tr/~sbd e-mail: [email protected] İ Ç İ N D E K İ L E R Sayfa 1. Batılılaşma Devri Tasvir Sanatının Azerbaycan Cami Mimarisinde Görülen Duvar Resimlerinden Örnekler Anar AZİZSOY..........................................................................
    [Show full text]
  • Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri
    Cumhuriyet Dönemi Türk Nesri Editörler Prof.Dr. İsmail ÇETİŞLİ Prof.Dr. Emine KOLAÇ Yazarlar Prof. Dr. İsmail ÇETİŞLİ BÖLÜM 1, 2, 5 Prof.Dr. Yunus BALCI BÖLÜM 3, 5, 6 Prof.Dr. Emine KOLAÇ BÖLÜM 4, 7, 8 Genel Koordinatör Doç.Dr. Murat Akyıldız Grafik Tasarım Koordinatörü ve Öğretim Tasarım Doç.Dr. Halit Turgay Ünalan Kitap Basım ve Dağıtım Koordinatörü T.C. Dr.Öğr.Üyesi Murat Doğan Şahin ANADOLU ÜNİVERSİTESİ Grafikerler YAYINI NO: 3522 Özlem Ceylan Gülşah Karabulut AÇIKÖĞRETİM Ayşegül Dibek FAKÜLTESİ Hilal Özcan YAYINI NO: 2356 Dizgi ve Yayıma Hazırlama CUMHURİYET DÖNEMİ Mehmet Emin Yüksel TÜRK NESRİ Burcu Vurucu Handan Bağ E-ISBN: 978-975-06-2784-2 Arzu Ercanlar Bu Orgül Kıraç kitabın Seçil Kenan basım, yayım Betül Alat ve satış hakları Anadolu Üniversitesine aittir. “Uzaktan Öğretim” tekniğine uygun olarak hazırlanan bu kitabın bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan izin almadan kitabın tümü ya da bölümleri mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt veya başka şekillerde çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz. Copyright © 2017 by Anadolu University All rights reserved No part of this book may be reproduced or stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means mechanical, electronic, photocopy, magnetic tape or otherwise, without permission in writing from the University. Bu kitabın tüm hakları Anadolu Üniversitesi’ne aittir. ESKİŞEHİR, Ağustos 2018 3001-0-0-0-1809-V03 İçindekiler Cumhuriyet Devri BÖLÜM 1 BÖLÜM 2 Hikâye/Öykü Türk Nesri Giriş ................................................................ 3 Giriş ................................................................ 25 Nesir/Düzyazı Üzerine ................................. 3 Cumhuriyet Öncesi Türk Hikâyesi .............. 25 Cumhuriyet Öncesi Türk Nesrine Cumhuriyet Dönemi Türk Hikâyesi ............ 31 Genel Bir Bakış .............................................. 7 Cumhuriyet’in İlk Hikâyecileri ..........
    [Show full text]