Burgemeester Bij Tienjarige Hofjeskrant
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
GRATIS NR. WINTERHaarlemse 3636 2019 informatief e n c u l t u r e e l meenemen! Hofjeskrant Burgemeester bij tienjarige Hofjeskrant Een stijlvolle en vrolijke jubi- leumviering vrijdag 12 oktober in de Commandeurszaal van n Groningen werd het Peperhofje door een wooncorporatie verkocht de Janskerk, opgeluisterd aan een projectontwikkelaar. Haar- Ilem lijkt daar nog lang niet aan toe te met de première van een heus zijn. Hier worden zeventien van de drie- Hofjeslied in aanwezigheid entwintig hofjes nog traditioneel be- van burgemeester Jos Wienen. stuurd. Prachtig dat bestuurders zich vrijwillig inzetten voor het behoud van an veel kanten kreeg de bedreigde monumentaal erfgoed. Terecht wordt de burgervader een hart onder de bestuursvorm als cultureel erfgoed erva- riem gestoken. Toch bijzonder dat ren. Een hobbel is echter de overvloed Vde burgemeester er was en namens de stad aan regelgeving. Wil je als hofje voortbe- het tegeltableau ‘Haarlem Hofjesstad’, aan- staan, dan is specialisatie noodzaak. Een geboden door de Haarlemse hofjes, in ont- bestuur dient de nodige kennis over ver- vangst nam. Zijn woorden beklijven extra: ‘Hofjes zijn een voorbeeld van gemeen- schapszin, van om elkaar geven.’ Onder de indruk was de burgervader en ook de rest van de hofjesgemeenschap van het door trio Bijlsma²Hooglugt uitgevoer- > V.l.n.r.: Lieuwe Zoodsma, Pim Huurdeman, Gonda Koster, Burgemeester Jos Wienen, Jan de en speciaal voor de gelegenheid door Willemink, Nathalie Bienfait en Willem Brand Michaela Bijlsma geschreven Hofjeslied. Het getuigde van een boel feitenkennis en Spook in een mooie lofrede Willem deze hofjesmeezinger: ‘Je hebt een huis heel knap dichtwerk hoe zij alle 23 Haarlemse Brand uit tot Mister Hofjeskrant. ‘In een pittoresk en ook heel veel bezoek. Best mooi hofjes de revue liet passeren. Volgens hofje bof je, maar toch hoeft hij er niet zoals je vaak zelf zegt, de reuring om de huur, monumenten en financiën te heb- Gonda Koster, bestuurslid van stichting de in, hij heeft genoeg aan zijn Hofjeskrant hoek’, gevolgd door het refrein: ‘Woon je in ben. Het runnen en behouden van een Hofjeskrant, is dat lied nu al cultureel erf- en die gemeenschapszin.’ een hofje, dan bof je, woon je in een hofje, hofje is onderhand professioneel maat- goed. Erna riep stadsdichter Willemien Tot slot zong de hele zaal mee met dan ben je best rijk.’ werk geworden, maar is gelukkig nog steeds een populair erebaantje. Buxus verwijderd, hulst erin Willem in Weert In oktober werd in Weert het eerste lokaleWillem exemplaar Brand van het Een onverwachte tegenvaller voor het Hofje In den Groenen stripboek over Willem van Heijthuijsen in ontvangst genomen Tuin, het moeten rooien van de karakteristieke geometrische door wethouder Geert Gabriëls. buxushagen. et was Gonda Koster, en combinatie van leeftijd, de ‘De langwerpige tuin is toen met buxus- voorzitter van het be- buxusmot en zonverbranding, zegt hagen verdeeld in geometrische vakken, stuur van het Hofje van Simone Gozeling van hoveniers- waarin bloemen werden geplant. Dat HHeijthuijsen, die het boek over- Ebedrijf John Gozeling BV, die samen met heeft goed uitgepakt, de tuin werd er ge- handigde. Koster: ‘Willem heeft Hans Hendriks en Steef Ausma de klus zelliger van, de beplanting werd een blik- in Haarlem een hervormd hofje doet. Vijf wagens vol buxushagen werden vanger. De mooie volle haagjes verwijde- gesticht en in Weert een katho- gerooid en verwijderd. Steef Ausma ren is een flinke aderlating voor de tuin, liek. Het Weertse Hofje is in de herinnert zich nog dat hij circa dertig maar dat komt mettertijd weer goed,’ ver- 19de eeuw gesloopt. Tegenwoor- jaar terug de buxus heeft geplant. ‘De tuin zekert Gozeling, Op hun plaats staan nu dig worden moderne hofjes ge- was een grasveld met aan de ene kant jonge hulstplantjes, die zullen uitgroeien bouwd, zoals het Knarrenhof in roze en gele rozen en aan de andere kant tot net zulke volle heggetjes. Gelukkig is Zwolle. Ik hoop dat ook Weert lavendel.’ de hulst geen trekpleister voor de mot. weer een Hofje van Willem van Heijthuijsen zal krijgen.’ > Erik Werps vertelt over Willem van Heijthuijsen 1 Haarlemse Hofjeskrant aarlem telt drieëntwintig hofjes. Tegeltableau op zijn plek Landelijk gezien niet de meeste, maar volgens velen wel de mooi- Haarlem is nu officieel dé Hofjesstad. Wie dat nog niet geloofde, Hste. Al die namen tezamen met een teke- spoedde zich naar de Witte Herenstraat. Op 13 december werd ning van een ‘fantasiehofje’ staan op het het tableau Haarlem Hofjesstad daar feestelijk onthuld. En wie tegeltableau. Zoek de verschillen met het Hofje van Oorschot! Het beeld van dat konden dat beter doen dan twee bewoonsters van het verderop hofje aan de Kruisstraat is voor Haarlem- in de straat liggende Frans Loenenhofje. mers misschien wel het meest vertrouwd, zo open en midden in de stad. Het tableau hangt op de monumentale muur van wat nu speeltuin ‘t Paradijsje is, maar waar tot 1871 de huisjes van het Co- manshofje stonden, gesticht door het koopmansgilde. Dat hofje had een statig gildehuis. De woningen werden gesloopt, maar het gildehuis bleef behouden. Wat ook overbleef is een herinnering aan het hofje in de vorm van een gedenksteen. Twee andere hofjes in deze straat door- stonden wel de tand des tijds, het Frans Loenenhofje en het Luthers Hofje. > Ingang Comanshofje > Rie Neehus en Ena Govers, bewoonsters van het Frans Loenenhofje, onthullen onder het toeziend oog van Wilco Vreugdenhil van Kernbouw bv het tableau Foto: Kees Reniers Op bezoek bij 1000 graden De eerste bakronde is geweest, het blauwe ontwerp is ge- stookt op ruim 800 graden. Samen kleuren Bea Peters en Chiel Kleipool het ontwerp ‘Haarlem Hofjesstad’ in voordat het tableau van 120 bij 40 centimeter voor de tweede keer gebakken wordt. Haarlems blauw? de Jean de la Rue. Hij oefende zijn am- Tableau bij u op tafel Bea vertelt een bijzonder verhaal over bacht uit aan het Begijnhof, nota bene Kees Reniers maakte een placemat van Hofje van Bakenes. De placemat is voor Delfts blauw, dat misschien Haarlems vlakbij onze huidige werkplaats! Hoe dan het tableau. Daarop ook foto’s van zes € 5 te koop via info@haarlemse-hofjes- blauw zou moeten heten. Bea: ‘Het blauw ook, Jean wist een prachtige kleur blauw te hofjes: Hofje van Heijthuijsen, Hofje In krant.nl of 06 288 65 799. De opbrengst is met de VOC-schepen meegekomen. maken. Zijn zoon nam dit recept mee naar den Groenen Tuin, Hofje van Staats, gaat naar Stichting de Hofjeskrant. Ge- Nederlanders importeerden Chinees por- Delft. Dat werd het wereldberoemde Brouwershofje, Hofje van Oorschot en print wordt er bij 25 of meer liefhebbers. selein. Dat exotische vonden we zo mooi Delfts blauw, maar eigenlijk is het dus in dat we het zijn Haarlem uitge- gaan namaken.’ vonden.’ Een mooi ‘Elke stad had ‘Wij zijn versierders’ verhaal, net zo Tableau maken is puzzelen maar netjes aan te laten sluiten,’ vat Bea sa- toen meerdere waar als Costers Al 28 jaar ontwerpt Bea tegels, de laatste men. Het verschil met grote ateliers als plateelbakkerijen en elke bakkerij mengde uitvinding van de boekdrukkunst en twee jaar samen met Chiel. Hoewel ze veel Harlinger Tegelfabriek en de Porcelijnen zijn eigen kleuren. In het 16e eeuwse Haarlems victorie bij Damiate. Haarlem, borden maakte, ligt haar liefde bij de tegel- Fles is dat daar veelal overgeleverde Haarlem woonde,’ vertelt Bea, ‘de beroem- rijk der fabelen. tableaus. ‘Het leuke eraan is dat het een ontwerpen gebruikt worden. Bij 1000 soort puzzel is. Je bouwt een tableau aan de graden kun je alles op maat laten maken. randen met ornamenten op. Hoe maak je Chiel: ‘Wij zijn de versierders, wij maken krulletjes over de voegen heen, zie dat het leuk.’ 2 Haarlemse Hofjeskrant Interieur hofje van Noblet belangrijk erfgoed De Hofjeskrant De regentenkamer van het hofje van Noblet behoort tot een Statenbijbel als Haarlemmerolie van de zeventig belangrijkste interieurensembles van het land. Trots is het bestuur op de 18de-eeuwse Uniek onderdeel is de portrettengalerij van regenten. Statenbijbel. Daar zit nog een bijzonder- heid aan vast. Regent Lucas Boreel: ‘De boekstandaard bleek geen goede hellings- hoek te hebben. Door de zwaartekracht werd de grote en zware bijbel overbelast en kwamen er scheuren in. Samen met Jan Willem Stuart heb ik de lessenaar gerepa- reerd, hij is niet van oud te onderscheiden! De bijbel van de familie Noblet hebben we laten restaureren.’ n 2018 hebben wij uitbundig het tienjarig bestaan gevierd van de Portrettengalerij onvolprezen Haarlemse Hofjes- In de voormalige wachtkamer hingen van- Ikrant. De apotheose was een feeste- af de ingebruikname als eerbetoon aan de lijke bijeenkomst in de Janskerk, het familie Noblet de portretten van de onge- publiekscentrum van het Noord- trouwd en kinderloos gebleven Geertuid, Hollands Archief, in aanwezigheid Sara en Leonard. Misschien zijn de eerste van burgemeester Jos Wienen. regenten daardoor op het idee gekomen om zichzelf ook te laten vereeuwigen. Die Door de Haarlemse hofjes werd een te- traditie is ononderbroken doorgegeven, in- geltableau aan het stadsbestuur aange- middels hangen er meer dan vijftig portret- boden. Burgemeester Wienen wees in > V.l.n.r. Lucas Boreel, Hans van Gendt, Jan Willem Termijtelen, Marja Weetelink en Jan Willem Stuart ten. Wegens ruimtegebrek is hun formaat zijn dankwoord op de belangrijke rol die al twee keer verkleind. De pas geïnstalleer- de Haarlemse hofjes in de loop der eeu- et lijkt een late inhaalslag van de gaderkamer. Om beide kamers chiquer te de regent, Hans van Gendt, zegt al een wen hebben gehad. Niet alleen in de Rijksdienst voor het Cultureel maken besloten de regenten ze te behangen schilder te hebben gevonden. Hij ‘hangt’ huisvesting, maar juist ook in de sociale Erfgoed, die zich (te) lang heeft met goudleer behang. Het zijn huiden van dus nog niet. en maatschappelijke opvang van minder blindH gestaard op de buitenkant en de bin- kalveren die zijn gedroogd en gelooid.