Place Du Tertre in Hofjes
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
GRATIS NR. NAJAARHaarlemse 2017 informatief e n c u l t u r e e l 32 meenemen! Hofjeskrant Het Brouwershofje van Waalko Jans Dingemans Half juni 2017 heeft het Noord-Hollands Archief bij de grote veiling van het antiquariaat Bubb Kuyper een prachtige aquarel van W.J. Dingemans verworven van het Brouwershofje. Schilderachtig e zien zijn twee bewoonsters zittend voor hun huisje met de karakteris- e kunt romantisch zijn onder de ster- tieke rood-witte luiken. De aquarel renhemel. Maar die sterrenhemel is Tis gemaakt door Waalko Jans Dingemans allesbehalve romantisch. In het uni- (1877-1925). Weinigen zullen bekend zijn Jversum is het koud en gewelddadig. Nee, met het werk van het deze in vergetelheid dan de hofjes, daar is het warm en ge- geraakte kunstenaar, vertelt conservator moedelijk. Tenminste als de bewoners Alexander de Bruin. elkaar niet in de haren vliegen. Zomers Dingemans in Lochem geboren, volgde zijn er gelukkig veel toeristen die als blik- in Den Haag zijn kunstzinnige opleiding semafleider fungeren. Er wordt soms aan de Academie van Beeldende Kunsten. over geklaagd, maar als je in een hofje Maar zijn dagelijkse boterham verdiende woont, horen die dagjesmensen er bij. hij als rijksontvanger der belastingen. Zijn werk wordt gerekend tot het impressionis- me. Onderwerp vaak is de gewone mens, in het bijzonder de landarbeider, die hij het liefst tegen het licht in en met empathische gevoel schilderde. Dingemans, inmiddels afgekeurd, verhuisde in 1923 naar Haarlem en betrok met zijn vrouw en schilderes Gesina Numans en hun drie kinderen een huis in de Iordenstraat 30. Lang heeft hij hier niet van mogen genieten, hij kwam op Het is jammer dat sommige bewoners 52-jarige leeftijd op 9 oktober 1925 te over- het Noord-Hollands Archief haar beeld- prenten, tekeningen en aquarellen zijn daar anders over denken. Het hangt er lijden. Onder andere Henri Boot, voorzit- collectie versterkt. Het is een uniek gedigitaliseerd en online beschikbaar via natuurlijk ook vanaf hoe ze zich gedra- ter van ‘Kunst Zij Ons Doel’, sprak bij de historisch beeld van een begenadigd kun- www.noord-hollandsarchief.nl, doorklik- gen. Bezoekers hebben vaak ook een begrafenis waarvan in zowel de Telegraaf stenaar.’ Noord-Hollands Archief heeft een ken naar Beeldbank. Het Teylers Museum romantische blik, zeker als het zonnetje als het Algemeen Handelsblad verslag omvangrijke beeldbank die een indruk- heeft 108 werken van Dingemans online, schijnt. Ook schilders voeden dat zonni- wordt gedaan. wekkend beeld van de historische ontwik- waaronder een pasteltekening van het ge beeld van een openluchtmuseum. Als De Bruin: ‘Met de nieuwe aanwinst heeft keling van Haarlem laten zien. Veel foto’s, Hofje van Loo. bewoner kun je je van mei t/m september het best in die rol schikken. Met dank aan Alexander de Bruin Portret en zelfbeeld Foto: Collectie Noord-Hollands Archief Willem Brand Place du Tertre in hofjes Origineel cadeau: het Hofjesspel Het jaar van de ontmoeting is door Kunst Zij Ons Doel aangegrepen om in zes hofjes een Place du Tertre te organiseren. e laatste spellen gaan weg voor een prikkie. Een orgineel Sinterklaas-, Kerst- of verjaardagscadeau. Dit Dunieke Haarlemse collectors item (er zijn er slecht 400 van gemaakt!) is te koop bij Muijs Kantoor en Cadeau op de Gedempte Oude Gracht, Game Time in de Cronjéstraat, de VVV op de Grote Markt, Meneer Paprika in de Koningstraat en Museum Haarlem op het Groot Heiligland. Spelregels zijn in het Nederlands, Frans en Engels. houten pionnen en houten dobbelsteen Prijs van het luxe uitgevoerde spel met bord, in schuimrubberen mal: € 24,95. > Joke Kokkelkoren (links) doet Jeanne Pot a tekenmiddagen met bewoners wordt op 9 december een dag van de in de hofjes van Bakenes, Staats ontmoeting voor zeventig Haarlemmers en de Proveniershof stond zater- gevierd. De nu al geselecteerde gasten krij- Ndag 8 juli hofje Inden Groenen Tuin op gen behalve een lunch ook tekenles en gaan programma. Op 9 en 10 september zijn op galeriebezoek. Op 8 juli ontstond een tekenaars aanwezig in De Kloostergangen gesprek over zelfbeeld tussen tekenaars en en De Waag. Ook komen nog drie andere hofbewoners. ‘Je kijkt idealistisch naar hofjes aan de beurt. Met een deel van de jezelf’, zegt tekenaar An Luthart, ‘Door een opbrengst uit de verkoop van de portretten tekening ga je anders in de spiegel kijken.’ 1 Haarlemse Hofjeskrant De Haarlemse Hofjes van Anton Pieck Nog tijdens zijn leven kreeg Anton Pieck een eigen museum. Oké, dat staat niet in Amsterdam zoals het Van Gogh Museum, maar in Hattem, Gelderland. Maar weinig kunstenaars valt die eer te beurt. Echt wereldberoemd in Nederland werd hij als ontwerper van het in 1952 geopende sprookjespark De Efteling. n dat voor een man die zijn hele Henri die als de kunstenaar van de twee leven tegen kunstenaars heeft opge- werd beschouwd en de Academie voor keken. Die frustratie is terug te voe- Beeldende Kunsten in Amsterdam mocht Eren tot zijn eigen leven. Tot aan hun doen. Dat kwam omdat Henri speelser en zeventiende levensjaar waren Anton en impulsiever was. Anton was ernstiger en zijn tweelingbroer Henri onafscheidelijk. ontwikkelde zich geleidelijker. Beide jongens volgden in hun jeugd de Je kunt zeggen dat de aanhouder gewon- tekencursus aan de Koninklijke Academie nen heeft. Wie kent Henri Pieck? Je kunt wel talent hebben, maar Anton was er snel van doordrongen dat hard werken een eer- ste vereiste is. Hij illustreerde vele boeken waaronder de Camera Obscura van Hilde- > Hofje van Loo brand en de sprookjes van de gebroeders Grimm. Dertien jaar is hij bezig geweest met illustraties voor een zestiendelige uit- gave van de vertellingen van Duizend-en- e Anton Pieck Club maakte in 1993 een brochure een-nacht. Bovendien had hij een vaste getiteld ‘Een wandeling door historisch Haarlem’. baan! Van 1920 tot 1960 was hij teken- Van Els Wolsink, een Hofjeskrantfan van het eersteD uur, kreeg de redactie haar in 2003 gekochte exem- leraar aan het Kennemer Lyceum in Bloe- mendaal. Verzamelaar Pieter Aurik: ‘Hij plaar. Vier van de dertig tekeningen uit die brochure zijn was zo fanatiek dat hij tijdens de school- tekeningen van hofjes. De mooiste, die van het Hofje van pauze even snel naar huis ging om verder Loo*, is in kleur. De andere drie verschenen, weet Pieter te tekenen. Voor de tweede bel was hij weer Aurik, in zwart-wit in een kalender van 1946. onder de hanebalken van zijn lokaal.’ Pieter Aurik: ‘Vooral de 19de eeuw vond (*Met dank aan de erven van Pieck en Orange Licensing BV) hij mooi om te tekenen. Dat deed hij met oog voor detail, romantiek, ironie en > Hofje van Bakenes humor. Wat de hofjes betreft, hij heeft ze ook in Leiden, Amsterdam, Den Haag, voor Beeldende Kunsten in Den Haag, ge- Alkmaar, Brugge, Gouda, Hoorn en Lier volgd door een gedegen opleiding aan het (België) getekend. Haarlem heeft hij van tekeninstituut Bik en Vaandrager. Op veer- alle steden het meest getekend. Buiten tienjarige leeftijd behaalden beide Piecks maakte hij de schetsen, thuis werkte hij die hun Lagere Onderwijs-akte en later hun uit. Hij beschikte over een fotografisch Middelbare Onderwijs-akte. Maar het was geheugen en tekende aparte elementen vaak buiten gedetailleerd uit. Alles wat oud en vervallen was of op instorten stond had Winterdorp zijn aandacht.’ Het is een dorp, niet ver van hier Een boerendorp aan een rivier Het is niet groot en vrij obscuur Maar 't heeft een naam en een bestuur Er is een school, een harmonie Een bankfiliaal, een kerk of drie Een communist, een zonderling En zelfs een sportvereniging > Frans Loenenhofje Nu is 't er stil, 't is wintertijd Er heerst dus griep en knorrigheid De dag is kort, de hemel grauw En pas maar op: je vat nog kou De grond is hard, de tijd is lang Het leven gaat z'n loden gang Er wordt gewerkt, er wordt gespeeld Er wordt vooral een hoop verveeld > Blokshofje Maar zie je 't van de overkant Drs. P schreef het lied Winterdorp*, dat de Het kleine dorp in 't starre land romanticus die Pieck was typeert. Hij hield Een toevluchtsoord, verpakt in sneeuw niet van flatgebouwen, asfalt en auto’s. Dan denk je aan een and're eeuw Tijdens zijn reizen zocht hij altijd het his- De dag verkwijnt en waakzaam gaan torische, de middeleeuwse steegjes en Nu overal de lichtjes aan poorten, de doorkijkjes op eeuwenoude Dan is het knus, dan is 't rustiek kerken. Hij tekende een tijd die er niet Een mooie klus voor Anton Pieck meer was maar die wel werd gesuggereerd. Het moderne straatmeubilair liet hij weg, Drs. P van asfalt maakte hij kinderhoofdjes, men- sen kleedde hij negentiende eeuws… 2 Haarlemse Hofjeskrant Bestuur Stichting Haarlemse Hofjes Schilderachtige Haarlemse hofjes Reden voor de redactie om kennis te maken met het bestuur was het artikel in nummer 31 dat als kop ‘regenten of wooncorporaties’ had. Oud-regentes Iesje Vermeulen had het jammer gevonden dat de rol van de stichting onderbelicht was gebleven. et belang van de stichting, waar Iesje zelf een aantal jaar als voor- zitter deel van uitmaakte, is voor Hhaar evident. ‘In dit overleg ontmoeten regenten elkaar, bespreken de aanpak van gezamenlijke problemen, ontplooien nieu- Het thema voor dit zomernummer we initiatieven en inspireren elkaar in van de Hofjeskrant luidt: schilder- hun werkzaamheden voor de hofjes. Het achtig. Een prachtige uitdrukking is jammer dat wooncorporaties niet verte- schilderachtig, als je het woord genwoordigd zijn in dit overleg.’ intypt via Google krijgt je als Nieuwe leden resultaat: mooi en lieflijk, en ook: Half juni is het SHH-bestuur aanwezig in waard om geschilderd te worden. de regentenkamer van hofje Inden Groe- nen Tuin. Daarbij ook de nieuwe leden ofjes in het algemeen, maar Gonda Koster, regentes van het hofje van zeker ook de Haarlemse hofjes Heijthuijsen, en Nathalie Bienfait, regentes zijn stuk voor stuk schilderach- van het Zuiderhofje en het Bruiningshofje.