Wie Betaalt, Bepaalt
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
column Wie betaalt, bepaalt In nrc Next van 29 maart jl. verhaalt darmchi- lucratief zijn, of patiënten bij zich houden die rurg Lange over een internationaal congres elders beter zouden kunnen worden geholpen. over liesbreukchirurgie dat hij organiseerde. Dat is niet in het belang van de patiënt én niet Hij had daarvoor een collega uitgenodigd van in het belang van het betaalbaar houden van de een Nederlands ziekenhuis dat een ‘liesbreuk- gezondheidszorg. straat’ heeft, waarmee goede resultaten worden De laatste jaren is er een ontwikkeling geboekt. Helaas, de directie van het betreffende gaande om door specialisatie een steeds betere ziekenhuis verbood de chirurg de werkwijze gezondheidszorg te realiseren. Dat is niet met collega’s te delen. Dat zou de concurrentie- eenvoudig. Het proces om bijvoorbeeld tot één positie van het ziekenhuis kunnen schaden. centrum voor kinderoncologie te komen heeft De medische sector, van opleidingen tot de jaren geduurd. Geen enkel ziekenhuis staat exploitatie van ziekenhuizen, wordt voor het graag een in aanzien staand specialisme af, maar overgrote deel gefinancierd uit publieke mid- voor de patiënt is het veel beter als de kennis en delen: belastingen en ziektekostenpremies. Dat ervaring op één plek gebundeld zijn. Deze ont- doen we omdat de meeste burgers een goede wikkeling wordt gefrustreerd als ziekenhuizen gezondheidszorg van groot belang vinden. Het met elkaar moeten concurreren. delen van ‘best practices’ is daarbij waardevol. De weg die nu met de ziekenhuizen wordt Maar de terughoudendheid valt de zieken- ingeslagen doet denken aan de omvorming van huizen niet kwalijk te nemen. De politieke de woningcorporaties tot min of meer private meerderheid in dit land heeft bepaald dat ook ondernemingen. Deze ontwikkeling is, ondanks ziekenhuizen moeten geloven aan marktwer- het toezicht, niet altijd succesvol geweest. king. Waarom eigenlijk? Waarom zouden we ook van ziekenhuizen Volgens minister Schippers zijn ziekenhui- private ondernemingen maken? Omdat ze zo zen te zeer afhankelijk van de banken. Banken gemakkelijker aan kapitaal kunnen komen? zijn zuinig met het verstrekken van kapitaal, Daar zijn ook andere opties voor. Banken behe- dus moeten ziekenhuizen ook geld van private ren ons kapitaal, net als de pensioenfondsen. (In investeerders kunnen aantrekken, vindt zij. 2009 was daar € 339 mrd respectievelijk € 853 Aan die optie kleven risico’s. Private investeer- mrd mee gemoeid.) Dat betekent dat wij ook ders verwachten rendement. Natuurlijk zijn er eisen kunnen stellen aan de manier waarop wij beschermingsconstructies mogelijk, zoals de ons geld belegd willen zien, bijvoorbeeld in de 3 voorwaarde dat pas na drie jaar winst mag wor- gezondheidszorg. den uitgekeerd en dat de inspectie de winstuit- Rond de financiële markt hangt een odium kering moet goedkeuren. Maar dat laat onverlet van onaanraakbaarheid. Maar de financiële dat er, naast het oordeel of een verrichting in het markt is niet méér dan de plaats waar ons belang van de patiënt is, een andere overweging kapitaal wordt beheerd. Het wordt tijd dat wij de gaat meespelen: de vraag of een verrichting in zeggenschap over ons kapitaal hernemen. het belang is van het ziekenhuis. Dat kan ertoe leiden dat ziekenhuizen risicovolle behandelin- marijke linthorst gen afstoten, onderzoeken doen puur omdat ze Redacteur s&d s & d 4 | 2012 interventie Rotterdam, waar de afstanden werkelijk groot zijn. Einde Parnas Voor Leeuwarden is het gewoon een slecht excuus voor snijden. In heel Friesland is grote behoefte In Leeuwarden vond op de laatste zaterdag van aan een kunstencentrum in Leeuwarden. Parnas maart het veertiende en laatste muziekconcours vervult een regionale functie. Leerlingen komen van kunstencentrum Parnas plaats. Zo’n honderd bijvoorbeeld ook uit Franeker. kinderen, jongeren en volwassenen lieten hun Wanneer je door de gangen van een muziek beste kunnen horen. Van een basisschoolleerling school dwaalt, hoor je op de ene verdieping een die Krezips hit I would stay zong en een blokfluit dwarsfluitensemble, een verdieping lager het ensemble dat The Pink Panther speelde, tot een gepiep en gekras van een beginnende violist, op fluitiste die Haydn en een violiste die Prokofiev ten de begane grond spelen leerlingen quatremains gehore brachten. Normaal zijn deze concoursen op de piano en in de kelder klinken djembees. Je een vrolijke happening en is iedereen blij om te la wordt geïnspireerd om muziek te spelen in voor ten horen wat hij in zijn mars heeft. Dit keer was de jou onbekende stijlen. Docenten koppelen leerlin ondertoon vooral treurig, want Parnas moet dicht. gen aan elkaar om strijkkwartetten, cello/piano Vanaf september is Leeuwarden de enige duo’s, fluitseptetten en gemengde ensembles provinciehoofdstad in Nederland zonder mu te maken. Zo leer je samenspelen en naar elkaar ziekschool. Op 31 januari besloot de Leeuwarder luisteren. Dat lukt niet wanneer alle docenten hun gemeenteraad namelijk dat ze geen geld meer wil eigen (slecht betaalde) eenmans/vrouwsbedrijf uittrekken voor een muziek en kunstencentrum. hebben. Dan ontmoeten zij elkaar en elkaars leer De verantwoordelijk wethouder Isabelle Diks (pal/ lingen niet. Die ontmoeting moet je institutionali GroenLinks) wilde een miljoen bezuinigen op het seren in een muziekschool. Zonder elkaars fysieke kunstonderwijs. Terwijl er in Leeuwarden wel geld aanwezigheid, zonder de plek muziekschool, kun je is voor andere dingen. De gemeente Leeuwarden leuk klarinet, gitaar of accordeonles geven, maar hoopt in 2018 de culturele hoofdstad van Europa komt die ontmoeting veel minder gemakkelijk tot te worden. Geraamde kosten: tussen € 40 mln en stand. Het is dom en kortzichtig dat de gemeente € 78 mln. De bouw van het nieuwe provinciehuis meer dan zestig jaar aan geïnstitutionaliseerde aan de Tweebaksmarkt kost een ton per werkplek, ervaring zomaar weggooit. Zoals Gerdien Wichers zo’n € 79 mln in totaal, terwijl in 2010 nog niet de (dwarsfluitdocent en presentator van het Parnas helft van de aangeboden kantoorruimte in Leeu Concours) die bewuste zaterdag in maart zei: ‘Als warden werd gebruikt. En eind 2010 werd voetbal er de komende jaren geen muziekconcours in 4 club Cambuur voor de zoveelste keer financieel ge Leeuwarden meer komt, laat het dan weten aan de red, dit keer met een garantstelling van € 750.000. gemeenteraad. Wij hebben dit niet bedacht.’ Om het sluiten van Parnas nog enigszins ver Tijdens de crisisjaren voor de Tweede Wereld teerbaar te maken, sprak de gemeenteraad zich oorlog werd in Leeuwarden al eens een muziek uit voor decentrale kunsteducatie in de wijken en school wegbezuinigd. In 1944 werd vervolgens op scholen. In Leeuwarden fiets je van elke kant een zogenaamde volksmuziekschool opgericht. In van de stad in een kwartier naar het centrum, waar 1949 werd deze particuliere volksmuziekschool een Parnas in een mooi oud pand aan een rustig plein gemeentelijke instelling: de Gemeentelijke Mu vlak naast het Stadhouderlijk Hof gevestigd is. Het ziekschool Leeuwarden. Deze muziekschool ging idee dat kunstonderwijs in de wijk moet plaatsvin in 1997 samen met het beeldende kunstencentrum den, slaat ergens op in steden als Amsterdam en De Blauwe Stoep op in kunstencentrum Parnas. s & d 4 | 2012 interventie ‘Een berg in Friesland’, was de slogan, naar het Ik weet natuurlijk dat er ongenoegen bestaat Griekse gebergte Parnassus dat gewijd was aan de over het aandeel van mensen ‘uit de regio’ in Griekse god van de kunsten Apollo en de muzen. allerlei landelijke organen. Ik vind ook dat de De gedachte dat het sluiten van een muziekschool discussie gevoerd moet worden over de manier tijdens een eerdere crisis al eens gebeurde en dat waarop de kandidatenlijsten en voordrachten tot er een paar jaar later weer een nieuwe ontstond, stand komen, over de vraag in hoeverre evenwicht biedt hoop. Mogelijk komt er over een paar jaar tussen regio’s bepalend moet zijn en hoe dat dan weer een Parnasachtig instituut terug. Tegelijk tot stand te brengen. Maar die discussie voeren geeft het de kortzichtigheid van de huidige beslis met alleen het oog op de woonplaats is een veel sing aan. Nu bezuinigen betekent over een aantal te beperkte blik: allerlei andere aspecten als jaar het wiel weer helemaal opnieuw moeten leeftijd, geslacht, ervaring en achtergrond horen uitvinden. daar ook bij. En natuurlijk de politieke opstel Voor nu is het vooral buitengewoon zuur voor ling. De PvdA wil een brede partij blijven, dus dat de leerlingen die geen muziekschool en kunsten betekent dat ook op dat vlak besturen en de fractie centrum meer hebben en voor de docenten die op gevarieerd samengesteld moeten zijn. straat komen te staan en hun collega’s kwijtraken. Klaas Swaak stelt in feite dat de vervaging van Parnas was een van de fijnste plekken in Leeu de sociaaldemocratische uitgangspunten veroor- warden. En al woon ik er niet meer, ook ik zal het zaakt wordt doordat de grote steden in de Rand ontzettend missen. stad de macht van de gewesten hebben gekaapt. Of het zo is dat de grote steden in de Randstad de naomi woltring macht in de partij hebben, laat ik even in het mid Medewerker wbs den (als lid van de afdeling Den Haag heb ik per soonlijk dat gevoel niet). Maar ik vind de bewering dat het één het gevolg is van het ander onbewezen; ‘Wij hier’ en ‘zij daar’ en het leidt nergens toe. De discussie over de koers van de partij is Het stukje van Klaas Swaak in het eerste nummer belangrijk, en het Van waardeproject van de wbs van dit jaar (‘Jan Schuurman Hess moet doorgaan’) geeft daar hopelijk veel materiaal voor, maar als dat liet me nogal schrikken. Met de kop kan ik het gekoppeld wordt aan een tegenstelling Randstad/ helemaal eens zijn, en dat geldt een heel eind voor regio dreigen beide discussies op dood spoor te ra het gehele artikel, maar aan het eind maakt Klaas ken.Waarom zou men in de ene regio beter in staat Swaak ineens een rare zijsprong. zijn de sociaaldemocratie te definiëren dan in de Jan Schuurman Hess maakte de tussenstand andere, of dat nu binnen of buiten de Randstad is? van zijn voettocht op, en Klaas Swaak knoopt daar Dat er in Warga een actieve gemeenschap van een analyse van de huidige PvdA aan vast.