DOCSLIB.ORG

Gjuhësi Ballkanike

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Gjuhësi Ballkanike GJUHËSI BALLKANIKE SHABAN DEMIRAJ http://www.dielli.net Dy fjalë Duke pasur parasysh zhvillimin e studimeve krahasuese mbi gjuhët ballkanike sidomos pas botimit të veprës së Kristian Sandfeldit më 1930, m'u duk e arsyeshme të përgatis për lexuesin shqiptar një vepër sintetizuese mbi gjuhësinë ballkanike, ku pasqyrohen edhe ndihmesat e gjuhëtarëve të ndryshëm në këtë fushë studimesh. Hartimi i një vepre të tillë ishte i nevojshëm edhe për të vënë në dukje në mënyrë më të plotë se deri sot të dhënat e shqipes, që dëshmojnë për tiparet ballkanike të saj. Por hartimi i kësaj vepre paraqiste edhe vështirësi të shumta, që kishin të bënin jo vetëm me përzgjedhjen e lëndës, por edhe më shumë me shpjegimin e зështjeve në mënyrë sa më të argumentuar. Uroj që kjo vepër të ndihmojë sadopak për zhvillimin e mëtejshëm të studimeve krahasuese në fushën e ballkanistikës. Me këtë rast, e quaj për detyrë të falënderoj nga zemra Dr. Remzi Nesimin për interesimin e madh, që ka treguar për botimin e kësaj vepre, si edhe për korrektimin e bocave të saj. Një falënderim të përzemërt u shpreh edhe recensuesve: Dr. Luan Starova, Dr. Jorgji Gjinari dhe Dr. Seit Mansaku. Autori 2 http://www.dielli.net PASQYRA E LËNDËS Dy fjalë 5 Kreu I Hyrje 15 - Nga historiku i studimeve: Ndihmesat e B. J. Kopitarit (& 1). Ndihmesat e Fr. Mikloshiçit (& 2). Ndihmesat e Balkan komission-it të Vjenës (& 3). Ndihmesat e G. Weigand-it (& 4). Ndihmesat e Kr. Sandfeldit (& 5). Ndihmesat e A. Selishçevit (& 6). Rrethi gjuhësor i Pragës (& 7). Kongreset e AIESEE-së (& 8). - Përpjekjet për shpjegimin e burimit të ballkanizmave: teza e ndikimit të greqishtes, të latinishtes, të substratit (&& 9-10). - Si duhet vështruar problemi i burimit të ballkanizmave në gjuhët e ndryshme ballkanike? Parime dhe vërejtje të përgjithshme. Kreu II Gjendja gjuhësore e Gadishullit Ballkanik në lashtësi 27 - Popujt dhe gjuhët që fliteshin në Gadishullin Ballkanik para dyndjes së fiseve i.e. (&& 1-3). - Gadishulli Ballkanik dhe gjuhët ballkanike (&& 4-5). - Grekët e vjetër dhe gjuha e tyre. Dokumentimi shkrimor dhe evolucioni i greqishtes (&& 6-7). Ndarja dialektore e greqishtes së vjetër (& 7). Pozita e greqishtes në rrethin e gjuhëve i.e. (& 8). Sistemi fonetik dhe struktura e saj gramatikore (&& 9-11). Çështje që mbeten për t'u sqaruar (&& 12-13). - Fqinjët veriorë të grekëve - maqedonët dhe gjuha e tyre (&& 14-15). 3 http://www.dielli.net - fqinjët veriperëndimorë të grekëve - të ashtuquajturit epirotë dhe gjuha e tyre (&& 16- 17). - Ilirët - shtrirja e tyre tokësore. Gjuha e ilirëve - kentum apo satem? - dhe çështja e vazhdimësisë ilire-shqiptare (&& 18-22). - Gjuhët e viseve lindore të Ballkanit - trakishtja, dakomizishtja dhe karakteri i tyre satem. (&& 23-26). - Gjendja gjuhësore e Gadishullit Ballkanik pas pushtimit romak (& 27). Kreu III Gjendja e sotme gjuhësore në Gadishullin Ballkanik 49 - Gjuhët që fliten sot në Gadishullin Ballkanik (&& 1-2). - Shqipja: Ku flitet? (& 3). Emërtimi gjuhë e arbëneshe/ e arbëreshe dhe shqipe (& 4). Burimi i gjuhës shqipe dhe dokumentimi i saj shkrimor (&& 5-7). Shqipja gjuhë i.e. dhe veçoritë e saj kryesore (& 8). Ndarja dialektore e shqipes (& 9). Dukuritë ballkanike kryesore të saj (& 10). - Greqishtja e re: Ku flitet? Emërtimet elinë dhe grekë (& 11). Greqishtja e shkruar (& 12). Sistemi fonetik dhe struktura gramatikore e saj (& 13). Dukuritë ballkanike kryesore të greqishtes (& 14). - Rumanishtja: Ku flitet? Burimi dhe vendi i formimit të saj (&& 15-16). Dokumentimi shkrimor (& 17). Sistemi fonetik dhe struktura gramatikore (& 18). Ndarja dialektore (& 19). Dukuritë ballkanike kryesore (& 20). - Gjuhët sllave të Ballkanit: Evolucioni i tyre në truallin ballkanik (& 21). a) Bullgarishtja: Ku flitet? Emërtimi i saj (& 22). Dokumentimi shkrimor dhe periodizimi (& 23). Sistemi fonetik dhe struktura gramatikore (& 24). Ndarja dialektore dhe dukuritë ballkanike kryesore (& 25). b) Maqedonishtja: Ku flitet? Emërtimi i saj (& 26). Sistemi fonetik, struktura gramatikore dhe ndarja dialektore (& 27). Dukuritë ballkanike kryesore (& 28). c) Serbokroatishtja: Ku flitet? Emërtimi i saj. Serbët dhe kroatët në rrjedhën e shekujve. Dokumentimi shkrimor (& 29). Tiparet gjuhësore kryesore (&& 30-31). Kreu IV Disa bashkëpërkime në fushën e fonetikës 71 - Nga historiku i çështjes (& 1). Ndihmesa e Mikloshiçit (& 2). Ndihmesa e Havranekut (&& 3-4). Gjendja e sotme e studimeve (& 5). - Theksi në greqishte (& 6), në rumanishte (& 7), në bullgarishte e maqedonishte (& 8), në shqipe (& 9). Risitë kryesore në fushën e theksimit (& 10). - Mënjanimi i dallimeve kuantitative në sistemin e zanoreve në gjuhët ballkanike (& 11) dhe në gjuhën shqipe (& 12). 4 http://www.dielli.net - Shfaqja e zanores ë në gjuhët ballkanike (&& 13); në rumanishte (& 14), në shqipe (& 15). Ë-ja e theksuar e toskërishtes (&& 16-17). Zanorja ë në bullgarishte (& 18). - Rotacizmi në toskërishte (& 19). Çështja e lidhjes së rotacizmit të toskërishtes me atë të rumanishtes (& 20). Kreu V Bashkëpërkimi i rasave gjinore dhe dhanore 85 - Nga historiku i çështjes (&& 1-2). - Si paraqitet kjo dukuri? Në greqishte (& 3); në shqipe (& 4); paranyjëzimi i gjinores në shqipe dhe sqarimi historik përkatës (&& 5-8); në rumanishte (& 9); paranyjëzimi i gjinores në rumanishte (& 10); në bullgarishte e maqedonishte (& 11). - Përdorimi i dhanores së përemrave vetorë edhe me vlerë gjinoreje në disa gjuhë ballkanike (& 12). Si paraqitet kjo dukuri në gjuhën shqipe? (& 13). - Shpjegimet e ndryshme për bashkëpërkimin e rasave gjinore e dhanore (& 14): Hipoteza e substratit (& 15); hipoteza e ndikimit grek (& 16); hipoteza e ndikimit latin (& 17). Si duhet shpjeguar kjo dukuri? (& 18). Kreu VI Prapavendosja e nyjës shquese 99 - Në cilat gjuhë del nyja shquese e prapavendosur? (&& 1-2). - Nga historiku i studimit të kësaj dukurie ballkanike (hipotezat e ndryshme) (&& 3-4). - Koha e shfaqjes së nyjës së prapme: Në gjuhët sllave të Ballkanit (& 6); në rumanishte (& 7); në gjuhën shqipe (& 8). - Mendimet e ndryshme për shfaqjen e nyjës së prapme në gjuhët ballkanike: Mendimi i Reichenkron-it (& 9); hipoteza e burimit sllav (& 10); hipoteza e ndikimit latin (& 11); hipoteza e ndikimit grek (& 12); hipoteza e substratit (& 13); hipoteza e ndikimit të shqipes mbi rumanishten (& 14). - Si duhet shpjeguar lindja e nyjës së prapme shquese në shqipe dhe rumanishte? (&& 15-16). Kreu VII Format e kohës së ardhme 109 - nga historiku i çështjes (& 1). - Konsiderata të përgjithshme mbi format e kohës së ardhme në gjuhët i.e. (&& 2-4). - Formimi i kohës së ardhme nëpërmjet foljeve ndihmëse “dua” dhe “kam” në gjuhët ballkanike (& 5): në greqishte (& 6); në gjuhët sllave të Ballkanit (& 7); në bullgarishte e maqedonishte (& 8); në serbokroatishte (& 9); në rumanishte (& 10); e ardhmja e së shkuarës dhe e ardhmja e përparme në rumanishte (& 11); në gjuhën shqipe (tipat e ndryshëm) (& 12); tipi me “do”, shtrirja gjografike dhe vjetërsia (&& 12-14); e ardhmja e ndërtuar me ndihmësen “kam” në gjuhën shqipe (&& 15-16). Cili tip i së ardhmes është më i hershëm në shqipe? (& 17). - Mendimet e ndryshme mbi burimin e së ardhmes me ndihmësen “dua” në gjuhët ballkanike; teza e Sandfeldit dhe ajo e Weigand-it etj. (& 18). 5 http://www.dielli.net - Si duhet sqaruar зështja për gjuhët e ndryshme të Ballkanit? (&& 19-24). Kreu VIII Rimarrja e kundrinave 127 - Nga historiku i trajtimit të kësaj dukurie ballkanike (& 1). - Rimarrja e kundrinës së drejtë të shprehur nëpërmjet vetorëve të dy vetave të para, përkatësisht nëpërmjet fjalësh të tjera në gjuhën shqipe. (&& 2-3). Rimarrja e kundrinës së zhdrejtë në shqipe (& 4). Si shprehej më parë kundërvënia remë ~ temë në gjuhën shqipe? (& 5). Faktori kryesor që i ka dhënë shkas rimarrjes së kundrinave (&& 6-7) dhe koha e shfaqjes së kësaj dukurie në shqipe (& 8). - Rimarrja e kundrinave në rumanishte dhe koha e shfaqjes së saj (&& 9-10). Vështrimi i kësaj dukurie në evolucionin e saj historik (&& 11-12). - Rimarrja e kundrinave në bullgarishte e maqedonishte (&& 13-14) dhe koha e shfaqjes së saj (& 15). - Rimarrja e kundrinave në greqishte dhe koha e shfaqjes së saj (&& 16-17). - Mendimet e ndryshme mbi burimin e kësaj dukurie në gjuhët ballkanike: Mendimi i Mikloshiзit dhe i Leskien-it mbi ndikimin e substratit (&& 18-19). Mendimi i Ilievskit (&& 20-21). Mendimi i Boissin-it për shqipen (&& 22-23). Mendimi i Budagovit për rumanishten (& 24). Mendimi i Lopashovit (& 25). Teoria e gjymtyrimit aktual të fjalisë (& 26). - Si duhet shpjeguar kjo dukuri në gjuhët ballkanike (&& 27-30) dhe në gjuhët romane perëndimore (& 31). Kreu IX Mënjanimi i paskajores 147 - Paskajorja në gjuhët ballkanike dhe i.e. (konsiderata të përgjithshme (&& 1-5). - Mënjanimi i paskajores: në greqishte (& 6); në gjuhët sllave të Ballkanit (& 7); në rumanishte (&& 8-9). - Зështja e paskajores në gjuhën shqipe (&& 10-11); forma e pashtjellë e tipit me ba dhe ajo e tipit për të bërë (&& 12-14). - Mendimet e ndryshme mbi mënjanimin e paskajores në gjuhët ballkanike (& 15): Hipoteza e trako-shqipes (Weigand, Gabinskij etj.) (&& 16-17); teza e ndikimit grek (Sandfeld etj.) (&& 18-19); hipoteza e ndikimit latin (Reichenkron) (& 20); mendimi për një zhvillim paralel (& 21). - Si duhet shpjeguar kjo dukuri për gjuhët ballkanike në përgjithësi dhe për gjuhën shqipe në veçanti? (&& 22-24). Kreu X Disa bashkëpërkime të tjera midis gjuhëve ballkanike 165 - Numërorët 11 - 19 (& 2). - Forma e vetës së tretë njëjës të foljes “kam” në përdorim pavetor (& 3). - Forma analitike e së kryerës me ndihmësen “kam” në disa gjuhë ballkanike; mendimet e ndryshme për burimin e saj (& 4). 6 http://www.dielli.net - Habitorja e shqipes dhe “mënyra e ritregimit” në bullgarishte e maqedonishte - pikat e takimit dhe mendimet e ndryshme mbi burimin e tyre (&& 5-9). Kreu XI Bashkëpërkime midis shqipes dhe rumanishtes 173 - Bashkëpërkimet kryesore (& 1). - Bashkëpërkimet e vjetra leksikore midis këtyre dy gjuhëve (&& 2-4) dhe mendimet e ndryshme mbi burimin e këtyre bashkëpërkimeve (&& 5-6). Si duhet parë kjo çështje? (&& 7-9). - Përemrat dhe ndajfoljet e tipit kush-do, ku-do etj., ndo-kush, ndo-kund etj., di-kush, di-ku etj. përkatësisht cine-va, unde-va etj., ori-cine, ori-unde etj., neµcare etj.
Load more

Recommended publications
  • Download This PDF File
    July 2020 e-ISSN: 1857-8187 p-ISSN: 1857-8179 https://doi.org/10.5281/zenodo.4149017 Case Study Linguistics ERROR ANALYSIS OF PASSIVE IN THE WRITINGS OF ALBANIAN Keywords: Be, modal, transitive, non-transitive, by, passive voice, contrastive analysis, error analysis, LEARNERS OF ENGLISH data analyzing. Përparim Skuka University of Tetova “Fadil Sulejmani”. North Macedonia. Abstract The aim of this thesis is the analysis of errors commonly madein the 9-th grade students in urban and rural Albanian schools in the academic year 2018-2019 in using the passive voice. A quantitative approach is applied in conducting the research. The samples of the research are24 students in both schools, 12 students in each school. The descriptive analysis method is going to beused in this research to find the errors of the students and to analyze the data. “The major focus of this study is the Contrastive Analysis between the English passive forms through their Albanian correspondents; contribute to the theoretical linguistics, to the general theory of contrastive linguistics, to the development of contrastive studies in Albanian, to the development of Albanian prescriptive grammars.”1 They are the theories of English grammar, Error analysis, and Language Teaching and Contrastive Analysis Hypothesis. Theory of English grammar was used to know and understand the structure of English passive voice.While, the theory of error analysis was used to analyze the student’ errors based on the Linguistic Category Taxonomy particularly for the English passive voice, and Contrastive Analysis Hypothesis was used to find out the similarity and the difference between English and Albanian passive voice.
    [Show full text]
  • Contrasting the Polysemy of Prepositions in English and Albanian
    UNIVERSITAT JAUME I Contrasting the Polysemy of Prepositions in English and Albanian P.h. D. Dissertation presented by: Ardian Fera Supervised by: Professor Titular. Ignasi Navarro i Ferrando Castelló de la Plana, November, 2019 Doctoral Program in Applied Languages, Literature and Translation University Jaume I Doctoral School Contrasting the Polysemy of Prepositions in English and Albanian Report submitted by Ardian Fera in order to be eligible for a doctoral degree awarded by the Universitat Jaume I Doctoral Student Supervisor Ardian Fera Ignasi Navarro i Ferrando Castelló de la Plana, November, 2019 This is a Self-Funding Doctorate Thesis DEDICATION TO MY BELOVED PARENTS RESTING IN PEACE AND TO MY TWO LITTLE DAUGHTERS, ESTREA AND NEJMIA WHOM I LOVE SO MUCH This paper intentionally left blank Acknowledgements This dissertation would not have been possible without the prodigious, incomparable, heuristic and great help of my supervisor, Professor Titular. Ignasi Navarro i Ferrando, who stood close to me every step, whenever I needed, and provided everything necessary for the progress of my thesis. Many thanks go, too, to Renata Geld, Head of the English Department at the Faculty of Foreign Languages, Zagreb, Croatia, who, very conventionally conduced promising facilities during my Research Stay, there. Certainly, there’s also a place here to thank the head of the English Department and many of my colleagues at the Faculty of Foreign Languages, Tirana, Albania, who willingly shared with me very useful scientific knowledge throughout the days while at work. I would also like to thank the representatives of the University departments of Jaume I, who were always ready in fulfilling and replying many of my queries while working on my dissertation.
    [Show full text]
  • ALBANIAN 50P . Ll
    . ALBANIAN 50p . ll . - Quarterly Journal of the Albanian Soc~~ty . No. 24 No.1~ 1963 CONTENTS " Albania ' s Struggle for Independence" by Martin Smith . p . 1 "The Girl f rom Kosova", a poem by Xhevahir Spahiu p. 12 "A Woman ' s Heart", a short story by Ki90 Blushi p. 13 "The Bushat Cooperative Farm" by Steve Day p . 20 New Liter ature Available p . 23 Cartoons . p . 24 Editorial : Approaches to Albania from "East" and "West" p. 26 "Albanian : An Indo-European Language", by Shaban Demiraj p . 29 New Periodicals . p . 34 "The Storm" , a short story by Shefqet Musaraj . p . 36 Book Review: "Before the Dawn", by Shefqet Musaraj, reviewed by Steve Day 39 ALBANIAN NEWS (August-October 1982) . p. 41 Membership of the ALBANIAN SOCIETY costs £2 a year and entitles members to receive ALBANIAN LIFE by post within the United Kingdom . ALBANIA ' S STRUGGLE FOR INDEPENDENCE by Martin Smith (The following is the text ~ of the address given by the 1. President of the Albani.an Society in the Roxie Cinema, ·-· .. , ... London, in November 1982) Above the entrance to the splendid new Nat­ ional Historical Museum on Skanderbeg Square, Tirana, opened in November 1981 , is a huge mos­ aic illustrating three stages in Albanian hist­ ory - the period up to 1939, the struggle for liberation, and the construction of socialism . Today we who are friends and well-wishers of Albania are gathered together to celebrate prim­ arily the 70th . anniversary of the declaration of Albania's independence on 28th. November , 1912, but the mosaic in Tirana is a reminder, if one was needed, that Albania's independence was not fully and permanently secured in 1912.
    [Show full text]
  • 4 Studime 21 Komplet
    400 AShAK: Studime 21 - 2014 BIBLIOGRAFIA E BOTIMEVE TË PROFESOR SHABAN DEMIRAJT1 I. Vepra shkencore a) Pa ndonjë bashkëpunim 1. Çështje të sistemit emëror të gjuhës shqipe. Botim i Universitetit të Tiranës. Tiranë 1972, f. 296 (me një përmbledhje frëngjisht). 2. Sistemi i lakimit në gjuhën shqipe. Botim i Universitetit të Tiranës. Tiranë 1975, f 275 (me një përmbledhje frëngjisht). 3. Gramatikë historike e gjuhës shqipe. Botim i Universitetit të Tiranës. Shtëpia Botuese 8 Nëntori. Tiranë 1986, f. l167 (me një përmbledhje anglisht); Shtëpia Botuese Rilindja. Prishtinë 1988 2, f. 1047. 4. Gjuha shqipe dhe historia e saj. Botim i Universitetit të Tiranës. Tiranë 1988, f. 321 (me një përmbledhje anglisht); Rilindja. Prishtinë 19892, f. 290. 5. Eqrem Çabej – një jetë kushtuar shkencës. Shtëpia Botuese 8 Nëntori. Tiranë 1990, f. 272; Akademia e Shkencave të Shqipërisë. Tiranë 2008 2, f. 322. 6. Historische Grammatik der albanischen Sprache (kurze Fassung). Österreichische Akademie der Wissenschaften; Philosophisch – historische Klasse. Schriften der Balkan-Kommission. Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften. Wien 1993, f. 366. 7. Gjuhësi ballkanike. Shtëpia Botuese Logos-A, në bashkëpunim me Katedrën e Gjuhës dhe të Letërsisë Shqiptare të Universitetit të Shkupit. Shkup 1994, f. 277 (me një përmbledhje anglisht). 8. Balkanska lingvistika = Gjuhësi ballkanike. Shtëpia botuese Logos A. Shkup 1994, f. 294 (me një përmbledhje anglisht). 9. Fonologjia historike e gjuhës shqipe. Botim i Akademisë së Shkencave të Shqipërisë. Shtëpia Botuese Toena. Tiranë 1996, f. 332 (me një permbledhje anglisht). 10. La lingua albanese – origine, storia, strutture. Centro Editoriale e Librario – Università degli Studi della Calabria. Rende – Italia 1997, f.
    [Show full text]
  • The Education and Albanian Schools in Albania, During the Years 1905
    8-10 September 2014- Istanbul, Turkey 971 Proceedings of SOCIOINT14- International Conference on Social Sciences and Humanities THE EDUCATION AND ALBANIAN SCHOOLS IN ALBANIA DURING THE YEARS 1905- 1908 Fatjon Kica1 1Phd student, third year, Tirana University, Albania, [email protected] Abstract The Cultural National Movement gave a great contribution for opening the Albanian schools and learning the Albanian Language during the years 1905-1908.This was a hard work due to the unfavorable conditions at this period. The members of the Cultural National Clubs were determined to reach their purposes. Clubs were broad democratic organizations which consisted on intellectuals, officers of the state apparatus teachers, representatives of civil bourgeoisie, the small producers and traders of the city and the village, the landowners, the officers and the people who were associated with the Ottoman rulers. Keywords: Cultural Club, Albanian Schools, the declaration of the constitution 1. INTRODUCTION The efforts of learning the Albanian Language with a single and common Albanian alphabet for all Albanians were not separated from the war for the rising of the Albanian people through the spread of knowledge in their native language, by opening of the Albanian schools. By opening and establishing of the Albanian schools, the spread of the national education, the rising of national Albanians and the country's progress that faced to many difficulties were impossible. By the time that was prevented the spread of learning the Albanian language, the government of the Sultan, allowed the opening of the foreign schools in Albania, especially Italian and Austrian Catholic schools. At the end of the XIX century and at the beginning of XX century, Austria-Hungary established schools in some cities of Albania such as in Tirana Shkoder, Durres, Milot, etc.
    [Show full text]
  • 3 Studime 21 Komplet
    AShAK: Studime 21 - 2014 383 Shaban DEMIRAJ 1 DISA TË DHËNA NGA JETA IME Kam lindur në Vlorë, sipas dëshmisë së nënës sime, në mars të vitit 1921, por sipas regjistrimit zyrtar më 1 janar 1920, në Mëhallën e Re, (sot Lagjja Partizani). Babai im quhej Sulejman Demiraj, por në popull thirrej Mulla Sulo, sepse shërbente si imam në ish-xhaminë e Tabakëve, e cila u shkatërrua gjatë Luftës Antifashiste Nacionalçlirimtare. Familja jonë ka qenë e lidhur me atë luftë. Prandaj dy vëllezërit e mi të mëdhenj, Aliu dhe Shyqyriu u internuan dhe u vranë nga nazistët gjermanë. Pas Çlirimit ata janë shpallur dëshmorë. Babai më çoi në shkollën plotore të vetme të Vlorës pa mbushur gjashtë vjeç. Shkolla ndodhej në lagjen Muradije, afër sheshit të Flamurit, pra mjaft larg shtëpisë sonë në Lagjen e Re. Në shkollë shkoja bashkë me dy nipërit e mi, Mus- tafanë dhe Mynyrin, që ishin ndonjë vit më të mëdhenj se unë. Por më kujtohet se në shkollë veja me qejf, sepse babai më kishte abonuar te një furrxhi afër xhamisë së Tabakëve për të marrë një simite çerek-lekëshe, të cilën e haja thatë me dëshirë aq të madhe. Mësuesi i klasës së parë mbante llagapin Stringa dhe ka shumë të ngjarë që të ketë qenë nga fisi Stringa prej Elbasani. Në klasën e parë, në të dytën dhe në të tretën, me sa më kujtohet, nuk shkoja aq mirë me mësime, kurse në klasën e katërt nuk kalova dot, sepse vija edhe i imët me shëndet dhe bëja shumë mungesa dhe mësimet më dukeshin të vështira.
    [Show full text]
  • Dear Mister Prime Minister
    Dear Mister Prime Minister, The undersigned of this public petition, in their capacity as honorary members of the Academy of Sciences of Albania, make this appeal against the attempt for the dissolution of the institution, with which we are honored to have been associated. On the other hand, we invite you to promote a new phase of dialogue with the academic community, sticking to the ultimate goal of proposing a realistic and rigorous reform of the sensitive sector of higher education and scientific research. The undersigned are firmly convinced that most of the time available to trigger a radical reformation process of the Academy has flown unproductive. Today, perhaps more than ever, it is necessary and convenient to transform it into a modern and competitive research center of excellence. With a sense of individual and collective responsibility, we feel that moving towards the elimination of the Institution will reach a point of no return that could undermine the future life of scientific research in Albania. Having said this, we do no claim or nourish any presumptions to have definitive and effective solutions, and we do not pretend to substitute the legitimate expectations of the new government program that you are about to make. Sometimes, however, the courage to stop and discuss can be more fulfilling and, perhaps, more beneficial, to anticipate making irreversible mistakes such as throwing out the baby with the dirty bathwater. The Academy of Sciences, like other public Albanian institutions, has been through the long and endless transition from dictatorship to democracy that has been shaking the Albanian society.
    [Show full text]
  • Assistance of the Arbëresh Personalities for the Preservation and Development of the Albanian Language
    ISSN 2239-978X Journal of Educational and Social Research Vol. 5 No.1 ISSN 2240-0524 MCSER Publishing, Rome-Italy January 2015 Assistance of the Arbëresh Personalities for the Preservation and Development of the Albanian Language Monica Hasan (Hoshafi) Ministry of Education Sports Email: [email protected] Doi:10.5901/jesr.2015.v5n1p79 Abstract Although Arbơresh community removed to Italy since nearly five centuries ago, they continued to jealously guard their traditions and ancient rites, aiming to keep alive proudly their fore-fathers world. During their hard work how to protect and highlight the " Arbëresh world ", they had to overcome numerous difficulties of linguistic and literary character in their native language writing. The Arbơresh community of Italy wrote in the native language and the first known writer until today among them was Lek Matrënga with his masterpiece "E mbsuame e krishterë" (1592). Under the influence of Italian Language, as well as under the influence of the Roman Catholic culture, the arbëresh writers have used mainly Latin alphabet. In 1836 De Rada for the first time published in Napoli "Songs of Milosaos". In the foreword of this wonderful lyric poem, the powerful researcher expressed deep concern for the preservation of the Albanian identity and arberesh folk songs. Even today his creative work is an inspiration source and a subject of study for a considerable number of albanologists, linguists and teachers of the Albanian language. Keywords: De Rada, Arbereshe, Albanian language, 1. Introduction Although Arbơresh community removed to Italy since nearly five centuries ago, they continued to jealously guard their traditions and ancient rites, aiming to keep alive proudly their fore-fathers world.
    [Show full text]
  • Valter MEMISHA Tiranë, Më 25
    CURRICULUM VITAE INDIVIDUALE I. GJENERALITETET EMRI: Valter MBIEMRI: Memisha DATËLINDJA: 06.12.1955 VENDLINDJA: Tepelenë PROFESIONI: Punonjës shkencor dhe pedagog i jashtëm ADRESA E PUNËS: Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë, Qendra e Studimeve Albanologjike, Sheshi “Nënë Tereza”, Nr. 3, Tirana, Albania E-MAIL: [email protected] ARSIMI a) Arsimi universitar: 1974-1979, Universiteti Shtetëror i Tiranës, Fakulteti i Historisë dhe i Filologjisë, dega gjuhë shqipe e letërsi. Diploma: Mësues i gjuhës e letërsisë për shkollat e mesme, Nr. 2580 -B, Nr. regj. 5213, dt. 28. 06.1979. b) Arsimi pasuniversitar: 1984-1985, Kursi pasuniversitar i gjuhës shqipe pranë Fakultetit të Historisë dhe të Filologjisë, Universiteti i Tiranës. Dëshmi specializimi, Nr. 133, Nr. regj. 8, dt. 03.07.1985. c) Grada shkencore: Doktor i shkencave në gjuhësi, më 03.04.1997. Vlerësimi: "Sh. mirë". Dëshmia: Nr. r. them. 3755, Nr. regj. 34, Nr. i diplomës 364, dt. 22.05.1998. d) Titulli shkencor: Profesor i asociuar, më 17. 07. 2002. Dëshmia: Nr. r. them. 4822, Nr. i dëshmisë 388, lëshuar më 19.08.2002. e) Titulli shkencor: Profesor, më 13.07.2012. Vendimi nr. 222, Diploma: nr. regj. 83. II. PUNËSIME DHE SPECILALIZIME a. Punësimi 1979-1988: Mësues i gjuhës shqipe dhe i letërsisë në shkolla të mesme, rrethi Tepelenë. 1984-1985: Kursi pasuniversitar i gjuhës shqipe, FHF, Universiteti Shtetëror i Tiranës. 1988-2001: Pedagog në Departamentin e gjuhës shqipe dhe të letërsisë, Universiteti "E. Çabej", Gjirokastër. 2001 (16 dhjetor) – 29 shkurt 2008 Punonjës shkencor në Departamentin e Leksikologjisë dhe të Terminologjisë, Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë, Akademia e Shkencave të Shqipërisë, Tiranë 1 mars 2008 – sot, Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë, Qendra e Studimeve Albanologjike, Tiranë.
    [Show full text]
  • The Albanian Language in the Face of Globalization Challanges: the Issue of Borrowings
    European Scientific Journal September 2015 edition vol.11, No.25 ISSN: 1857 – 7881 (Print) e - ISSN 1857- 7431 THE ALBANIAN LANGUAGE IN THE FACE OF GLOBALIZATION CHALLANGES: THE ISSUE OF BORROWINGS Meri Gjoleka, PhD Department of Foreing Languages, the Faculty of Humane Sciencies University of Vlora “Ismail Qemali”, Albania Abstract Today, due to the rapid development of globalization almost all languages, perhaps are facing more than ever the powerful phenomenon of borrowings. In this course of changes, it is quite natural that even the Albanian language is part of them. But, if languages such as: English, French, Italian, German are widely spoken and are relatively protected, the Albanian language as a language spoken only by a small popullation, faces a more delicate situation for the protection of its own linguistic and cultural identity. But what are the languages which have more supplied the Albanian language with borrowings and what institutional precaution should be taken in order to protect it from an uncontrolled flow of borrowings by preserving its values? By this article, we will try to give a more complete overview of this phenomenon and the efforts needed to preserve it as pure as possible. Keywords: Mother tongue, foreign language, borrowings, globalization, required measures Introduction Every language has experienced the phenomenon of linguistic borrowings from different languages during certain historical periods. This phenomenon has emerged as a result of various factors such as: the historical, the cultural, the geographical proximity factors etc. The Albanian language has not been an exception of such a phenomenon. The crystallization of the Albanian language as a standard one, took place after the Orthography Congress held in 1972.
    [Show full text]
  • Albanian Language Management and the Generation of Kosovo Albanian National Identity Since 1945
    ALBANIAN LANGUAGE MANAGEMENT AND THE GENERATION OF KOSOVO ALBANIAN NATIONAL IDENTITY SINCE 1945 JUSTIN GREGORY HAMILTON ELLIOTT University College London Doctor of Philosophy 2017 I, Justin Gregory Hamilton Elliott, confirm that the work presented in this thesis is my own. Where information has been derived from other sources, I confirm that this has been indicated in the thesis. 2 ABSTRACT This thesis is about the development of a national identity through the means of language, both as a terrain and a vehicle. This thesis argues the modern intellectuals’ sense of moral mission in colonial nation-building was a response to exogenous modernization, and involved imagining the people as Albanians separated from Albania. This was most clearly encapsulated in the adoption of the same standard language as Albania in 1968 and the intellectuals’ subsequent management and reaction to external constraint, which was imposed in such a way as to prove counterproductive and enhance the intellectuals’ status still further. Yet, because there are limits to the way in which imagination of a society can conflict with reality, the standard language has failed to bring political or linguistic unity. In arguing this, the thesis provides a new interpretation of the development of Kosovo Albanian national identity. 3 TABLE OF CONTENTS Introduction 4 Chapter One How the Modern Kosovo Albanian intellectual 57 became possible Chapter Two Writing as they hear: the Standardization of 95 Albanian in the People’s Republic of Albania Chapter Three Standard Albanian
    [Show full text]
  • SALIHI-DISSERTATION-2017.Pdf (811.9Kb)
    MAKING A NATION ABROAD: THE ROLE OF MIGRANT COLONIES IN THE ESTABLISHMENT OF ALBANIA by RUFKI SALIHI Presented to the Faculty of the Graduate School of The University of Texas at Arlington in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of DOCTOR OF PHILOSOPHY THE UNIVERSITY OF TEXAS AT ARLINGTON August 2017 Copyright © by Rufki Salihi 2017 All Rights Reserved ii Acknowledgements Throughout the process of finishing my studies, and this dissertation, I have been very fortunate to have received assistance from a countless number of people, and I feel obliged to mention some, and recognize others that I might omit mentioning, who have provided support and encouragement. I would like to thank Dr. Stephen Maizlish and Dr. Thomas Adam for making me love and enjoy history as a subject. Apart from immensely enjoying the lectures by Dr. Steven Reinhardt and Dr. Patryk Babiracki during my graduate education, I have had the privilege to have them as members of my dissertation committee, profiting from their expertise and kindness in countless of ways, for which I will have a lifelong appreciation. I would also like to thank all the professors at the University of Texas at Arlington who instructed me, for their undeniable part in influencing my academic and personal thinking. The chair of the History Department for most of my graduate studies was Dr. Marvin Dulaney, who always held the door to his office open for graduate students, and always gracefully offered assistance, for which I will be forever thankful. Above all, I don’t know if I will ever be able to repay the debt to my dissertation committee chair, Dr.
    [Show full text]