N.V. KO N tNK LIJKE PAKE TVAA RT - M AATSCHAPPIJ : .. N. V. NEDERLANDSE TANK- EN PAKETVAART MAATSCHAPPIJ H 0 LLAN DSE V RAC HTVAART MAATSC HAPPIJ N.V . . : - ... - ~ --·_. ::~·------.:-_ . . : . • • H.P.. IH.-jolfrflaal

Een onzer leerlingen, die de 2-jadge cursus in de Kweekschool voor de Zeevaart heeft gevolgd bleek bet beste eindexamen in de B.S.-afdeling van de in Nederland gevestigde Zeevaartscholen te hebben afgelegd. Het is de 18-jarige W. A. van Erk, die daarvoor van bet College Zeemanshoop te als prijs een prisma-kijker kreeg toegekend. Stuurmansleerling Van Erk kon zijn prijs niet persoonlijk in ont­ vangst komen nemen, aangezien hij op 4 augustus, geplaatst aan boord van het m.s. ,Straat Frazer", reeds uit Nederland vertrok­ ken was. Hem wordt gaarne een goede vaart toegewenst. De Redactie bestaat nit:

H.P.Jlt. Bedr(if.~r~ier•n•s Redacteur: H. A. de Jong Het m.s. ,Waikelo" vertrok eind september in de 24e M.E.A.S. zuidreis van Triest met 172 stuks vee. Het m.s. ,Schouten" voer in de zuidgaande 24e G.E.A.S:-vaar­ Redactiecommissie: beurt extra via Aden, Berbera en Kismayu. G. J. Boom AS/PV Met m.s. ,Kasimbar" bevoer van ultimo juli tot half september R . Romswinckel AS/P & A bet traject Calcutta-Chittagong-Singapore in charter van de Ame­ J. M. van Suylekom V.Z. rican Export Lines. R. J. de Vries B.T.D. Zowel bet m.s. ,Sanana" als bet m.s. ,Sabang" maakten in sep­ tember een reis Sihanoukville-Haiphong-Phnom Penh in charter van Vietfracht. Het m.s. ,Musi" kreeg in Singapore een voile lading benzine voor Rangoon te laden. De Singapore- Phnom Penh Service werd in augustus/september Aile stukken ,De Uitlaat" be­ bevaren door het n1.s. , Kaloekoe". treffende te adresseren: In bet Rangoon-Malayahavens/ Singaporevervoer gaven bet m.s. De Redactie van ,De Uitlaat" ,Keerkring" en bet m.s. ,Karossa" respectievelijk een en twee­ p/a N.V. Koninklijke Paket­ maal een afvaart van Rangoon. vaart-Maatschappij. , Het ScheepvaarthlJis" - Post­ bus 714 AM S T E R D A M N.T.P.M.-NIEUWS Scheepsposities per oktober 1963 m.s. ,Senegalkust" Freetown 23-10-1963 Kopij voor het novernbernum­ m.s. ,Congokust" Freetown + 22-10-1963 mer dient v66r I 5 oktober m.s. ,Zuiderkerk" Genua -+- 7-10-1963 a.s. in het bezit van de redac­ m.s. ,Sloterkerk" Genua ± 30-10-1963 tie te zijn. s.s. ,Munttoren" Buenos Aires + 17-10-1963 s.s. ,Westertoren" vertrek Amsterdam ± 10-10-1963

Bij de foto op de voorpagina: H.V.M.-NIEUWS Scheepsposities per oktoher 1963 Ecn opnamc van de 2e Stuur­ man F. E. Roelofsma, gcno­ m.s. ,Hollands Diep" ETA Shimonoseki men aan boord van het ms 6-10-1963 ,Waiba]ong". m.s. ,Hollands Duin" ETA Yokohama 7-10-1963 m.s. ,Hollands Dreef" ETA Yokohama 2-10-1963

2 Jaarover~icht Commissie ldeeen bus

· Gaarne maakt de Commissie van de gelegenbeid ge­ te 's-Gravenbage over de werking van de Ideeenbus­ bruik U in dit nummer van ,De Uitlaat" een kort sen in I 40 Nederlandse bedrijven, met een totaal van overzicht te geven van de activiteiten, die in bet kader 495.000 personeelsleden, over bet jaar 1961 heeft ver­ van onze ideeenbus gedurende bet afgelopen - eerste zameld. - jaar zijn ontplooid. Ingezonden werden 44.000 ideeen, een inzendpercen­ Hoewel de instelling van de ideeenbus dateert van tage derhalve van circa 9%. Ruim 31 % hiervan werd medio juni 1962, zijn wij van mening, dat een juister beloond, waarmede een bedrag van bijna f 800.000,­ beeld wordt verkregen door bet verslagjaar van sep­ was gemoeid. De landelijk gemiddelde beioning be­ tember 1962 tot september 1963 te Iaten lopen, aan­ droeg f 55,- , de aanmoedigingspremies varieerden gezien de eerste inzending vorig jaar september werd van f 5,- tot f 10,-. ontvangen. Vergelijken wij het resultaat van onze ideeenbus met Gedurende die periode kwamen in totaal 44 inzendin­ de uitkomsten van het NIVE-onderzoek, dan kunnen gen binnen, waarvan 36 afkomstig waren van ons wij stellen, dat de verscbillen, op een belangrijk punt varend personeel, de overige 8 derbalve van bet wal­ na, niet zo groot zijn. Dit ene punt is het inzendper­ personeel. Thans zijn 27 inzendingen volledig behan­ centage, dat bij ons een stuk lager ligt dan het lande­ deld. lijk gemiddelde. Stellen wij namelijk het aantal poten­ Van deze 27 inzendingen werden er 8 gebonoteerd, wat tiele werknemers bij onze Maatschappijen op circa neerkomt op bijna 30%. Voor 3 ideeen werd een be­ I 000 personen, dan werkt dit, bij een totaal aan inzen­ loning toegekend van resp. f 35,- , f 40,-, en dingen van 44 in een jaar, uit op rond 4,5 % hetgeen de f 50,-, terwijl voor 5 inzendingen, die niet in de helft is van het Jandelijk inzend-percentage over 1961. praktijk konden worden toegepast, doch elementen be­ Wij willen dit verslag besluiten met aile inzenders vatten, die voor een bijzondere waardering in aan­ nogmaals dank te zeggen en voorts aile lezers op te merking kwamen, een aanmoedigingspremie van wekken hun aandacht aan de ideeenbus te blijven f IS,- elk werd gegeven. geven. Wellicht dat dan in het volgend verslag een Het is wellicbt interessant U biernaast enige cijfers aanmerkelijk boger inzend-percentage uit de , bus" te geven, die het Nederlancls Jnstituut voor Efficiency komt.

IN MEMORIAJ\'1

Op 30 augustus 1963 overleed de beer L. J. Bos in tember 1961 overviel, maakte bet onmogelijk dat hij de leeftijd van 48 jaar. De crematie beeft op zijn uit­ wederom naar het Verre Oosten zou kunnen vertrek­ drukkelijk verzoek in aile stilte te Dieren plaatsge­ ken. Wei is bij nog enige tijd werkzaam geweest op vonden. de afdeling Personeelszaken van het Amsterdam kan­ De heer Bos, die op 18 november 1945 in dienst trad toor, maar zijn berstel vorderde slecbts langzaam, te van onze Maatschappij, is werkzaam geweest op de langzaam naar zijn eigen idee. afdeling Personele Zaken van bet Hoofdkantoor te In juli j.l. moest hij wederom in een ziekenhuis wor­ Djakarta, op het Agentscbap Surabaia, bij de Buiten­ den opgenomen waar hij, hoewel het scbeen, dat hij dienst te Tandjong Priok en het Agentschap Buleleng. herstellende was. door een onverwacbte complicatie In oktober 1953 werd hij berplaatst op de afdeling op 30 augustus 1963 is overleden. Personele Zaken te Djakarta en sedert april 1958 te Onze deelneming gaat uit naar zijn vrouw en kinderen Singapore. en naaste bloedverwanten. Het is moeilijk om woor­ In het bijzonder uit boofde van zijn werkzaamheden den van troost te vinden. op laatstgenoemde afdeling genoot hij een grote be­ Het moge voor de nabestaanden desondanks een kendheid bij het gehele personeel. Velen hebben hem troost zijn te weten dat zijn nagedacbtenis door de leren kennen zoals hij inderdaad ook was, een harde K.P.M. en allen die hem in en door onze Maatschappij werker, altijd bereid anderen van dienst te zijn. hebben leren kennen in boge ere zal worden gebouden. Een ernstige ziekte die hem tijdens zijn verlof in sep- ,,De Ruytersehool" 60 jaar

Er kan gezegd worden, dat deze school een begri p is FEESTENDE OUD-LEERL/NGEN VAN geworden voor velen, die de Nederlandse Koopvaar­ ZEEVAARTSCHOOL ZOCHTEN HET WATER dijvloot hebben gediend en 110g dienen. WEER OP ... Wat onze Maatschappij betreft hebben door de jaren heen goede banden hestaan met de juhilerende Zee­ Zelfs om feest te vieren hebben de stuurlieden, werk­ vaartschool in Vlissingen. tuigkundigen en marconisten, die op de Vlissingse zee­ V ele van om.e Gezagvoerders, Stuurlieden en Scheeps­ vaartschool hun vak leerden, de zee weer opgezocht . . werktuigkundigen - gepensioneerd en actief dienend Aanleiding voor een feest was er zeker: de , De Ruy­ - !zebben ongetwijfeld goede herinneringen aan hun terschool" bestaat welgeteld zestig jaar! Maar dat studiejaren in Vlissingen. Speciaal de opleiding des­ deze jubileumvierders, die nu toch het grootste deel tijds van de aanstaande Machinisten was voor onze van hun Ieven op de zeven wereldzeeen slijten, uitge­ Maatschappij en de toenmalige J.C.J.L. voor een be­ rekend bet water opzoeken om te feesten, zal een langrijk dee/ geconcentreerd in Vlissingen, waar voor landrot we]Iicht niet verwacht hebben. Niettemin de­ de praktische opleiding door ons een eigen machinis­ den ze het en het was nog uitbundig geslaagd ook: tenwerkplaats werd gestic/it. 568 mannen en vrouwen, allemaal oud-leerlingen met Na de tweede wereldoorlog is bij de bouw van de hun dames, voeren pratend, lachend, drinkend enetend nieuwe .. De Ruyterschool" wijziging gekomen in met de , Koningin Wilhelmina" van Hoek van Holland deze structuur en is de gehele opleiding - theoretisch naar Vlissingen. Het was op dit schip van de Stoom­ en praktisch gedeelte - onder de vanen van het he­ vaart Maatschappij Zeeland eerst en vooral een feest stuur van de vereniging ,De Ruyterschool" gekomen. van herkenning en herinnering. Oude schoolmakkers Bij de gehouden reiinie heeft een groat aantal K.P.M .­ konden hun enthousiasme nauwelijks de baas als ze ers acte de presence gegeven. e!kaar weer zagen, werden weer jongensachtig, schud­ Een onzer werktuigkundigen verzocht zelfs telegra­ den elkaar uitvoerig de hand, voegden er nog wat op­ fisch vanuit het vaargebied vervroegde aflossing ten­ gewekt schouderkloppen aan toe en beklonken ten einde de feestelijkheden in Vlissingen te kunnen bij­ slotte met een goed glas de vriendschap weer . . . wonen. Zijn verzoek kon worden ingewilligd. 's Ochtends al had de stemming iets van het spontane Voor een (door de Redactie van .,de Uitlaat" ver­ enthousiasme van een schoolreisje, toen op het Vlis­ kort) verslag van de feestelijkheden geven wij hier­ singse station enkele honderden rei.inisten zich , in­ naast gaarne het woord aan de redacteur van de Pro­ scheepten" in een speciale trein. Later zouden er in vinciale Zeeuwse Courant. Middelburg, Goes, Kruiningen, Roosendaal, Dor-

De .. De Ruvrerschool" zoals hij was, met links de machinistemverkplaats van de KPM/JCPL.

4 Het tegenwoordig aanzien van de ,.De Ruytersc/rool".

drecht en Rotterdam nog vele tientallen bijkomen. Het Hart verloren. vroege ochtenduur - om 9.28 uur richtte deze spe­ Natuurlijk had de beer G. K. Brouwer, directeur van ciale trein in Vlissingen zijn koers op Hoek van de zeevaartschool, 's avonds tijdens bet koud buffet Holland - kon de toen al jolige stemming niet tem­ een bijzonder woord van welkom voor de ambassa­ peren. deur. Ook had hij een verklaring voor het feit, dat Handen tekort. aan dit 60-jarig jubileum zoveel aandacht is geschon­ ken: ,Nu zijn er nag oud-leerlingen van bet ~erste Iruniddels kwam een man als de beer P. Vijn, oud­ cursusjaar en de kans daarop is toch klein biJ bet directeur van de zeevaartschool, handen tekort, toen 75-jarig bestaan". hij van achter naar voren door de trein wandelde. De zeevaart historie van Vlissingen werd door burge­ Naar ruwe schatting heeft hij anderhalf uur g~daan meester mr." B. Kolff onder de loep genomen. Hij over dat wandelingetje, omdat al zijn oud-leerlmgen kwam tenslotte tot de conclusie, dat vele oud-leer­ hem de hand nog wei eens wilden schudden. lingen hun hart aan Vlissingen, maar ook in Vlissingen Modeshow verloren hebben. Dat kon oud-leerling Gerrit (, Mi­ mosa") Blok bevestigen: ,Het onderwijs beeft me nie~ Aan board van de ,Koningin Wilhelmina", die tegen gebracht wat ik er van verwacht had", bekende hi) twaalven de steven richtte naar Vlissingen, werden al eerlijk, ,maar Vlissingen wei: Ik vond er mijn vrouw". die herinneringsverhalen bij tijd en wijle onderbroken. Niettemin noemde hij de Vlissingse zeevaartschool een Want bet tochtje-over-zee mag dan voor deze oud­ voortreffelijk instituut, ,maar er zijn twee tekortko­ leerlingen geen bijzonderheid zijn, toch krijgen ze aan mingen: er moet ook nog een cursus voor hospita's board van hun schepen zelden of nooit gracieus en een cursus voor zeevrouwen komen" ... draaiende en schrijdende mannequins voor de brug of De beer Mohammed Nazir verklaarde gefundeerd, dat in de mess te zien, wat op deze dag wei bet geval bet Vlissingse onderwijs inderdaad tot bet beste be­ was. hoort. Als commandant van de marine en als minis­ 's A vonds tussen vijf uur en half zes kwam in Vlissin­ ter va~ · de scheepvaart in I ndonesie, heb ik destijds gen tijdelijk een einde aan bet ophalen van de herinne­ vele academien voor zeeofficieren en zeevaartscholen ringen en aan de feestvreugde. Even nog zorgde ~e bezocht. Daarom kan ik gemakkelijk vergelijken. En harmonie ,Ons Genoegen" met een daverend muzi­ ik moet zeggen, dat bet onderwijs aan de Hollandse kaal welkom voor een hoogtepunt, maar toen ging zeevaartscholen tot het beste behoort", aldus deze am­ men zich gereed maken voor een vergadering en een bassadeur, die 31 jaar geleden in Vlissingen afstu­ diner in bet Scheldekwartier. Natuurlijk vertegen­ deerde. woordigde Burgemeester mr. B. Kolff daar bet Vlis­ singse gemeentebestuur. Een eregast was ook de. .?~r Op de muziek van Baby den Toonder en zijn band Mohammed Nazir, ambassadeur van Indones1e m was het daarna nog geruime tijd gezellig toeven in Zwitserland, die ook oud-leerling van de Vlissingse het Scheldekwartier. zeevaartschool is.

s Om en nabij ,Het Scheepvaart­ huis"

Wanneer men op de tegenwoordige kaart van Am­ Op bet schilderij en de gravure kan men dadelijk zien, sterdam een lijn trekt van de Haarlemmersluis af over dat het Scheepvaarthuis, of de plaats waar bet zou de naar de Munt en vervolgens door de worden gebouwd, buiten de genoemde grens valt, doch Nieuwe Doelenstraat naar de Kloveniersburgwal over niettemin op historische grond, die er echter toen nag de Nieuwmarkt en langs de westzijde van de Gelderse­ niet was, nl. ten oosten van de . Op die kade tot de Schreierstoren, dan heeft men de grens plek was een waal of inham van het IJ. Die inham van Amsterdam anno 1538. De noordzijde van de was afgezet met een rij palen met twee ingangen of stad, van laatstgenoemde toren tot het uitgangspunt, oorgaten. Hierbinnen Iagen schepen in de winter en werd bespoeld door het zeewater van bet IJ. oefende men scheepsbouw uit. Het was enigszins een voorstadje buiten de verdedigingsmuur. Een duidelijk beeld van de toenmalige stad, in 1538 Men noemde dit gedeelte de . ( = laad- of geschilderd door Cornelis Antonisz, kan men bewon­ losplaats) en de grens was de lijn Schreierstoren tot deren in het museum van de St. Anthoniszpoort (het de Montelbaanstoren in het noorden tot ongeveer de zgn. Waaggebouw). C. Antonisz was niet aileen kunst­ tegenwoordige Dijkstraat in het zuiden, terwijl de schilder maar ook houtgraveur. Er bestaat dan ook westzijde en de oostkant werden afgesloten door de van zijn hand een kaart, bestaande uit 12 bladen uit Geldersekade en de Oude Schaus. het jaar 1544. Deze houtgravure is iets uitgebreider dan het schilderij; er staan meer schepen op en in de Schreierstoren en Montelbaanstoren maakten deel uit rechter bovenhoek is een beeltenis van de zeegod Nep­ van de verdedigingswerken. Het waren bastions met tunus, zittende op een walk. De oude Neptunus had de nodige kanonnen, welke de inham moesten be­ nag niets van zijn kracht ingeboet, want hij houdt het schermen tegen de toenmalige Gelderse en Utrechtse schild van Amsterdam met een hand staande, terwijl vijanden. Maar wat zij niet konden verhinderen was er feitelijk twee Ieeuwen voor nodig zijn. Met zijn het aanslibben van de waal of inham. linkerhand houdt hij zijn drietand vast, waaraan een Het duurde nog ongeveer een halve eeuw voordat deze bard hangt met de naam Amsterdam. Neptunus is inham werd gedempt. Drie vergrotingen van de stad bier uit zijn element gehaald, maar ik kan mij de ge­ gingen hieraan vooraf. De Heren-, Keizers- en Prin­ dachtengang van de kunstenaar best voorstellen. Hij sengracht werden respect~evelijk uitgemodderd, nadat wilde Neptunus een goed overzicht geven van de zee­ de Spaanse Factie (Spaansgezinde Bestuurderen van de haven en de handelsstad. stad) in 1578 Amsterdam werd uitgezet en de banne-

6 lingen en vluchtelingen en ook zij die tijdens de be­ Peper- en Bantammerstraat getuigen bier nog van. zetting van Antwerpen, Brabant en Vlaanderen op Het Waleneiland werd verbonden met de omgeving de vlucht waren gegaan en naar Amsterdam kwamen. door middel van vier bruggen, nl. de Kraansluis, de Het lag dus voor de hand dat Amsterdam te klein Bantam·merbrug, de Kikkerbilsluis en de brug bij de werd en men aan vergrotingen moest gaan denken. Montelbaanstoren. Maar eerst moet· de muur worden verplaatst en die was gereed in 1597 volgens de kaart van Pieter Bast. De oorsprong van de verschi1Jende namen is a]s volgt: In de Spaanse tijd was de handel gevlucht, de haven De Schreierstoren werd gebouwd in het jaar 1482 en gesloten en de Lastage platgebrand. Na bet uitzetten is er nog, maar hoe! Vroeger verhief hij zich trots van de Spaanse Factie herleefde Amsterdam: boven zijn omgeving en spoelde zijn voeten in het zee­ water van het IJ, bespiedend vanuit zijn trans al wat ,Van deez' tijd zag men alles Leeven op het water woelt. Thans is bet een dikke dwerg, die De welvaard aan den kleeven." niet gezonken of gekrompen is, maar die klein Jijkt omdat de straat om hem been is verhoogd. lk kan mij In bet jaar 1585 begon men weer aan een vergroting, de zucht van de oude Schreier best voorstellen: waar de Lastage een goede gelegenheid' toe bood. Dit was de eerste vergroting na de nieuwe bemuring. Zij ,lk stond hier kloek en trouw als wachter aan ·omvatte de straten en grachten, die gelegen zijn tussen de haven Gelderse kaai en de Oude Schans en van de St. An­ En wilt gij nu tot loon, mij levend gaao tonisbreestraat tot de Waal. Zo ontstond Walenburg begraven?" of bet Waaleiland, waarop na ongeveer drie eeuwen bet Scheepvaarthuis zou verrijzen. De naam Walen­ De kaap waarop hij stond had beter ,Kaap Vaarwel" burg hield geen stand, terwijl Rapenburg zijn naam kunnen heten. De vrouwen namen daar schreiend af­ heeft kunnen handhaven. Beide eilanden tezamen scheid van hun echtgenoten, de zeelieden, bij bet uit­ vormden de Indische buurt. De straatnamen Foelie-, zeilen van de schepen. Er zijn nog twee gevelstenen

7 Beste foto van de maand De premie van f 15,- gaat ditmaal naar 3e Stuurman J. J. Teutscher voor diens op­ name van het ms ,van Waerwijck" in de Australische Bight bij windkracht 10. in de toren aangebracht en naderhand in 1927 een ge­ van steen en stood in bet water; een brug was van denkplaat door de ,Greenwich Village Historical So­ bout en werd over bet water aangebracht. Torensluis ciety", met het Engelse opschrift, dat hier 4 april1609 en Hoge Sluis als voorbeeld. . Henry Hudson wegvoer op bet schip ,De Halve De Bantammerbrug verbindt de Buiten Bantammer­ Maen". Op die tocht stichtte hij Nieuw Amster­ straat en de Binnenbantammerstraat. dam, het huidige New York. Bij de Kikkerbilsluis moet men nu niet direct denken In 1956 is een kist met enkele stenen uit de Schreiers- · aan bet consumptieartikel, maar aan een stuk bout, toren per K.L.M. naar Chicago vervoerd. Daar kre­ dat bij de scheepsbouw werd gebruikt. Waar bet werd gen die stenen een plaatsje in de grote muur van het aangebracht weet ik niet, maar het zal wei aan het Chicago-Tribune krantenpaleis. Zij bevinden zich nu achterschip nodig geweest zijn. Die houten onderdelen in gezelschap van enkele brokstukken uit andere be­ werden opgeslagen in de buurt van die brug. roemde gebouwen, o.a. . van bet Pantheon te Athene, De wegen op Walenburg of Waalseiland zijn de de Notre Dame te Parijs, de Wartburg bij Eisenach, Buitenkant, de Binnenkant, de Kalkmarkt en de Hamlets Kasteel in Denemarken en de Chinese muur, dwarsstraten Buiten-Bantammerstraat en Schippers­ aldus schreef J. H. Kruizinga. straat. De Montelbaanstoren werd ongeveer 30 jaar na de De had vroeger vijf namen, nl. van Schreierstoren gebouwd. Torens beten gewoonlijk de Singelgracht af: de Haringpakkerij, de Texelse ,Jan" (Lange Jan, Jan Rompie etc.) maar deze beet Kade, de Houttuinen, de Buitenkant en de 11 -gracht. Mallejapik. Dit was niet in de archieven te vinden, Met verwerping van de historische namen nu Prins schreef Ter Gouw en dan moet men te rade gaan bij Hendrikkade genoemd. Men kan duidelijk zien, dat de buurtbewoners. Het bleek dat de bewaker malle de schoonheids-commissie lange tijd voor bet bouwen Japik beette. Hij was de grappemaker van de buurt en van bet Scheepvaarthuis, haar werkzaamheden nog niet wei bij bet hoofd. Bij zijn dood ging zijn bijnaam niet was aangevangen. Op de Buitenkant en Binnen­ over op de toren. Hendrick de Keijser zette er kant stonden mooie geveltjes; bet is jammer dat die naderhand de spits op. zijn gesloopt en nu citeer ik uit de historische gids van In de Waal dicht bij de Schreierstoren stood, binnen A. E. d'Ailly: de palenrij, een kraan voor bet inzetten van masten en bet laden en lossen van zware stukken. Op die ,Aan bet Scheepvaarthuis zijn heel wat fraaie koop­ plaats bevindt zich nu de Kraansluis. Een sluis was manshuizen ten offer gevallen. De amotie dezer

8 FAMILIE GROETEN

In een der studio's van de VARA - de Wereldomroep-studio was die dag bezet - werden op donderdag 12 sep­ tember j.l. groeten opgenomen voor het m.s. ,Camphuys".

Wij hadden II families aangeschreven die aile aan de uitnodiging gehoor ga­ ven. Men had vee! te vertellen; lange teksten waren gemaakt, want de post komt niet zo regelmatig door.

Als gastvrouw zwaaide Teddy Scholten weer de scepter, terwijl , De Windmo­ lens" o.l.v. Johnny Holshuysen met zang van Annie Palmen voor de muzi­ De Wereldomroep ontving het volgend , danken U zeer voor familieleden en kale omlijsting zorgden. telegram: ,ons geboden geslaagde groetenuit­ Men zegt wei eens dat vrijdag de der­ ,zending". tiende ongeluk brengt, doch de 857ste ,groeten kwamen in Beira uitstekend uitzending van dit groetenprogramma , door, organisatoren en medewerkers Na deze prettige berichten is verder op vrijdag 13 september bracht de op­ , dank, commentaar overbodig. Als gasten wa­ varenden van de ,Camphuys" beslist terwijl Kapitein Hoomans ons seinde ren aanwezig le stuurman J. Ozinga en echtgenotc. geluk en veel groeten van thuis. als volgt:

huizen-reeksen is echter rijkelijk vergoed door het Het vorenstaande kan geen aanspraak maken op vol­ bouwen van dit voorname kantoorgebouw, aan ledigheid, maar ik hoop belangstelling te hebben ge­ welks totstandkoming de beste Amsterdamse archi­ wekt voor de omgeving van het ,Scheepvaarthuis" tecten en beeldhouwers hebben meegewerkt." bij degenen die hun werk aldaar verrichten. F. J. van Veen Ten zuiden van het Scheepvaarthuis zijn verscheidene gepensioneerd Gezagvoerder der K.P.M. Gegevens ontleend aan: straatnamen met de nodige adjectieven, als: recht ,.Amsterdamsch Vergrootingen" en , Am­ krom, kort, lang, oud en nieuw aan te treffen. Tussen sterdamsche Straatnamen" van l. ter de en de Rechtboomsloot vindt Gouw. (Deze boekjes zijn niet in de han­ men de Oude Waal en daarmee evenwijdig de Nieuwe del geweest.) 1) Noot van de Redactie. Jonkerstraat en de Nieuwe Ridderstraat. Beide straten Tekst van de gedenkplaat, die in sept. 1927 in de muur van hebben echter geen jonkheerlijk of ridderlijk aanzien de Schreierstoren aangebracht is. meer. Dwars op de Oude en vinden we de "From this ancient "Tower of Tears", erected 1482 A.D., Geldersesteeg, de Waalsteeg, de Lastage weg en de Henry Hudson set sail April 4th 1609 A.D. on the vessel "Hail Moon" on that voyage of discovery destined to bring Montelbaansteeg, uitlopend op de Rechtboomsloot. him to the Harbor of New-York and the Hudson River. This Er is overigens nog een boomsloot, maar die is Krom. memorial erected September 1927 by the Greenwich Village Voorts zijn er nog de Konings- en Keizersstraat met de Historical Society of New-York City U.S.A. Catherine Parker adjectieven ,kort" en ,dwars". Clivette, founder, Samilla Jameson Heinzman, sculptor." De gedenkplaat bevat verder een afbeelding van , De Halve Ook is er nog een Kleersloot, maar van waardienaam? Maen", de wapens van Amsterdam en Nieuw-Amsterdam en Het was vroeger inderdaad een sloot, die naderhand een portret, dat Hudson moet voorstellen, maar dat niets an­ werd gedempt, maar hoe komen die kleren er bij? Van ders dan fantasie kan zijn, omdat van deze man geen enkele de negotie der ,Kleer-verkopers en lap-duyvels", zo­ afbeelding bekend is. In 1948 is er in de muur van de Schreierstoren een gedenk­ als Melchior Fokkens ze noemde toen hij hun uitstal­ steen, ontworpen door de beeldhouwer W. L. Reyers, aan­ lingen zag. gebracht ter herinnering aan de eerste Nederlandse scheep­ Vervolgens zijn er nog de Dijkstraat en de Korte Dijk­ vaart naar Oost-Indie, 1595- 1597. straat. De Kalkmarkt was de plaats waar de schepen In 1959, toeu de tocht van Hudson '350 jaar tot het verleden behoorde, is er nog een tweede geden.kplaat van deze reis hun lading Josten en het is niet zeker of daar wei ooit aangebracht; deze is aangeboden door ,The Port of New­ een markt is geweest. York Authority."

9 N.T.P.M. PER~ONAUA W. J. Bos ex verlof nj ms. ,Zuiderkerk'' 5-9-63- W. E. Sonneveldt ex ms. ,Zuiderkerk" einde aflosdienst 6-9-63 M utatiee gesagvoerder~t: K.P.M. Mutatiee hoofdwerktu.lgkundigen: K.P.M. H. L. van Damex RV naar m.s. ,Silindoeng'' 15-8-63 H. Weevers ex RV naar m.s. , Karossa" 24-8-63 D. J. Smit ex m.s. ,Si1indoeng" naar m.s. W. H. van der Poe! ex m.s. ,Karossa" met RV 24-8-63- , Straat Lombok" 20-8-63 P. J. B. Kint (dd. Hfd. Wtk.) ex m.s . .,van Neck" J. Bennink ex m.s. ,Straat Lombok" met RV/OP 24-8-63 met TIV /S'pore 28-8-63· W. A. Breebaart ex RV f Austr. naar m.s. ,Siaoe" 25-8-63 A. Klomp (dd. 2e Wtk.) m.s. ,van Neck" (dd. Hfd. Wtk.) 28-8-63 J. Maan ex rn.s. ,Siaoe" met RVj Austr. 25-8-63 P. J. B. Kint ex TIV naar m.s. , Kasimbar" A. N. Kloots ex TTV S'pore naar rn.s. ,Kaloekoe" 3-9-63 (dd. Hfd. Wtk.) 9-9-63- D. van Hekken ex m.s. ,Ka1oekoe" met RV 3-9-63 P. de Frenne ex m.s. , Kasimbar" naar m.s. H. P. Steggerda ex RV naar m.s. ,van Spilbergen" 4-9-63 .,van Neck'' 9-9-63- J. A. v. d. Broek Humphrey ex m.s. ,van A. Klomp (dd. Hfd. Wtk.) m.s. ,,van Neck" (dd. 2e Wtk.) 9-9-63 Spilbergen" met RV 4-9-63 J. Coers ex RV naar m.s. , Schouten" 14-9-63 G. H. den Hoed ex rn.s ... Schouten" naar J. C. S. van Bijsterve1d ex m.s. , Schouten" met RV 14-9-63 hospitaal/Bahrain 9-9-63 F. E. de Nieuwe (te Strm) m.s. , Schouten" N.T.P.M. A. A. Egas ex verlof n/ms. , Congokust" 11-9-63 (dd. Gezagv.) 9-9-63 td. Hfd. Wtk. J. Moorman ex ms. , Congokust" Rectificatie Uidaat Seplember 1963. m/ver1of 12-9-63 Mutaties Gezagvoerders J. de Jong en F. W. Kaptijn konden Aile lrerplaatsten: een goede vaart. niet geeffectueerd worden. Aile verlofgangers: een prettig verlof.

Geslaagd'Vooreenhogerdiploma: Met 'Verlof gegaan: K.P.M. K.P.M. 3e Wtk. G. W. Mateman 11-9-63 B 5e Wtk. J. G. Meyer 12-9-63 A 8-8-63 5e Wtk. L. H . Meyer uit Sydney RV/SV 17-8-63 2e Wtk. D. J. Lansink uit Durban RV/SV H.V.M. 17-8-63 2e Wtk. J. J. van Dillewijn uit Hong Kong RV/SV 3e Stm. E. J. Aalders 10-7-63 S II 18-8-63 5e Wtk. H. W. M. Veugelers uit Bahrain RV/SV Onze lrartelijke ge/ukwemen met fret uit Durban RV behaalde succes. 21-8-63 4e Stm. W . G. Koper 22-8-63 5e Wtk. H. R. Boddendijk uit Kuwait RV/SV 22-8-63 5e Wtk. V. J. Bouwman uit Hong Kong RV/SV Onse K.P.M.-jubilaris: 22-8-63 5e Wtk. F. A. Brouwer von uit Kuwait RV/SV Gonzenbach 29-8-63 2e Wtk. B. van Riessen uit Chittagong RV/SV 29-8-63 5e Wtk. L. L. A. Flem uit Mombasa RV/SV 29-8-63 5e Wtk. A. Hoogers uit Mombasa RV/SV 29-8-63 1e Stm. Th. H. Rappard uit Monrovia RV 29-8-63 4c Stm. P. Leenheer uit Monrovia RV/SV 31-8-63 5e Wtk. J. C. Stoffels uit I.. Marques RV/SV 1-9-63 5e Wtk. A. L. Roelse uit Abadan RV/SV 1-9-63 ~ 2e Wtk. R. K. K. Lie uit Aden RV 1-9-63 5e Wtk. E. P. D. R. de Graaff uit Mombasa RV/SV 1-9-63 5e Wtk. L. de Nooyer uit Abadan RV/ SV 2-9-63 3e Stm. P. R. Korsen uit L. Marques RV/SV 4-9-63 1e Stm. J. Ozinga uit Chittagong RV 5-9-63 2e Stm. J. Bas uit Auckland RV/SV 5.9-63 4e Stm. C. G. van der Groef uit Rangoon RV Ang Lian Teng 7-9-63 5e Wtk. Q. J. Sas uit Durban RV/SV Hd. Cl. II Singapore Technical Department 7-9-63 4e Stm. J. P. Duyn uit Durban RV 25 years 7-9-63 5e Wtk. J. Kommers uit Suez/Cairo RV/SV 17th October 1963 I 0-9-63 3e Stm. M.G. M. E. van Loon uit Bahrain RV/SV The editors herewith offer their con­ 11-9-63 3e Wtk. H . Nakken uit Bangkok RV/SV gratulations to Mr. Ang Lian Teng. 15-9-63 5e Wtk. J. M. Ernst uit Kuwait RV/SV

10 N.T.P.M. Huwelfiken: 24-8-63 3e Wtk. H. J. H. Driessen Dubois ex m.s. , Sloterkerk" K.P.M. De Heer M. van der G raaf (Amster­ H .V.M. dam-kantoot) en M ej. L H. C. Uyter­ 13-9-63 2e Wtk. J. M. Vrolijk ex m.s. , Hollands Dreef" RV linde, ddo. 4-9-63 te Zoetermeer. Een prettig verlof toegewenst. Mejuffrouw H. J. A. van Beek (Am­ sterdam-kantoor) en de Heer H. W. van den Oordt, ddo. 12-9-63 te Amster­ dam. Na 'l!t>rlof 'l!ertrok'ken-: Proficiat en ,behouden vaart". K.P.!f. 20-8-63 5e Wtk. K. J. Veldman (Hongkong) m .s. , Van Neck". 1\'ieutDe K.P.M.-mert}et~: 26-8-63 Llg. Wtk. E. H. Schiffer (Monrovia) m.s. , Van Heemskerck". Winschoten, 22-8-63: Hermannes Jo­ 26-8-63 3e Stm. H. A. R. Fleischeuer (Aden) m.s. , Waingapoe". hannes Henderikes, zoon van 3e stuur­ 26-8-63 le Stm. R. L. Hessel (Monrovia) m.s. ,Van Heemskerck". man H. Rath en Mevrouw J. M. H. 29-8-63 Llg. Wtk. N. van Harten (Lourenco Marques) rn.s. , Straat Frazer··. Rath-Spijk. 29-8-63 Llg. Stm. P. Boatsman (Durban) rn.s. , Van Linschoten". Singapore, 29-8-63: Robert Gerard 29-8-63 Llg. Stm. N. D. Tibout (Durban) m.s. ,Van Linschoten". Alouis, zoon van 2e Werktuigkundige 31-8-63 Llg. Wtk. S. Botterna (Bahrain) m.s. , Van Riebeeck". P. J. B. Kint en Mevrouw M. L. Kint­ 31-8-63 Llg. Wtk. J. H . Brouwer (Bahrain) rn.s. ,Van Riebeeck". van Ooteghem. 1-9-63 Llg. Wtk. H . J. E. Peeters (Lourenco Marques) m.s. , Van Linschoten ... Singapore, 31-8-63: Veneeta Nancy Ma­ 2-9-63 Llg. Wtk. J. H. Buiteman (Singapore) m.s. , Roggeveen". ria, dochter van 2e Stuurman C. H . P . 2-9-63 Llg. Stm. G. Mulder (Singapore) m.s. , Roggeveen". te Lintelo en Mevrouw N. C. C. te Lin­ 2-9-63 Llg. Stm. A.M. v. d. Hout (Durban) m.s. , Van Spilbergen''. telo-Rodrigues. 2-9-63 Llg. Stm. J. M. Hoes (Durban) m.s. ,Van Spilbergen". Singapore, 6-9-63: Winifred, dochter 2-9-63 U g. Stm. Ph. J. de Koning-Gans (Singapore) rn.s. , Roggeveen ... van de heer J. J. M. Lensing en Me­ 5-9-63 Llg. Wtk. A. B. Kupers (Singapore) m.s. ,Van Neck". vrouw Y. E. Lensing-Bodde. 5-9-63 Llg. Wtk. L. J. Botzen (Singapore) m.s. ,Van Neck". 10-9-63 2e Stm. C. A. Koops (Singapore) m.s. , Roggeveen". St. Leonards (Sydney), I 0-9-63 : Robert 11 -9-63 De heer F. W. Bensen & gezin (Bahrain). Peter, zoon van 2e Stuurman R. B. Schabracq en Mevrouw J. J. Schabracq­ 11 -9-63 Llg. Wtk. A. J. A. M. v. d. Bogaard (Kuwait) m.s. ,Schouten". van Reenen. 11 -9-63 Llg. Wtk. W. A. G. Verhulst (Kuwait) m.s. , Schouten". 11 -9-63 Llg. Stm. P. L. A. Lucas (Kuwait) m.s. ,Schouten··. Welkom in de ,familie" 11-9-63 Llg. Stm. H. v. d. Sanden (Kuwait) m.s. ,Schouten". 12-9-63 Llg. Wtk. F. Dalm (Lourenco Marques) m.s. ,.Camphuys". 12-9-63 Llg. Wtk. H . A. C. Hauer (Lourenco Marques) m.s. , Camphuvs ... 12-9-63 Llg. Wtk. A. J. van Klaveren (Cape Town) m.s. , Straat Madura". 12-9-63 Llg. Stm. F. Bijker (Cape Town) m.s. , Straat Madura". 12-9-63" Llg. Stm. H. J. J. Clasie (Cape Town) m.s. , Straat Madura··. 16-9-63 2e Wtk. G. Veenstra (Durban) m.s. ,Carnphuys". 16-9-63 4e Stm. G. A. Smit (Mombasa) m.s. ,Van Riebeeck". 16-9-63 Llg. Wtk. H. 0. Voorma (Mombasa) m.s. , Waingapoe". IN MEMORIAM 16-9-63 le Stm. R. van der Sar (Mombasa) m.s. , Waingapoe". Gepensioneerd Employe U. 16-9-63 1e Stm. J. J. Maaskant (Mombasa) m.s. , Van Riebeeck" (met echtge­ Coldenhoff overleed ddo. 25-8· note). 63 te Zwolle, in de leeftijd van 18-9-63 Llg. Wtk. K. P. H. Pender (Triest) m.s. , Waike1o". 73 jaar. 18-9-63 Llg. Wtk. F. A. Spoor (Singapore) m.s. , Sinabang". Op 12-9-1963 overleed in het 20-9-63 Llg. Wtk. F. Oosterhoff (Mombasa) m.s. , Van Spilbergen". hospitaal te Odda (Noorwegen) 20-9-63 Llg. Wtk. F. Knoot (Mombasa) m .s. , Van Spilbergen". de Heer W. H. van Dam, in 22-9-63 Llg. Wtk. H. Vermeulen (Singapore) m.s. , Van Linschoten". Ieven aflos olieman der Neder­ 23-9-63 Llg. Wtk. R. H. van Dapperen (Bangkok) m.s. , Siaoc". landse Tank- en Paketvaart 25-9-63 3e Wtk. G. W. Mateman (Abadan) m.s. , Schouten". Maatschappij. 26-9-63 Llg. · Stm. C. N. Hoppenbrouwer (Lourenco Marques) m.s. ..Van Zij die hem van nabij hebben Heemskerck". medegemaakt hebben hem le­ ren kennen als een zeer ge­ 26-9-63 Llg. Stm. J. A. J. P. van Riet (Lourenco Marques) m.s. , Van Heems­ waardeerde kracht, waarmede kerck". het prettig was samen te wer­ ken. I\'a "-'erlof geplaatst: Zij rusren in vrede N.T.P.M. 21-8-63 lc Stm. W . Benink (Amsterdam) m.s. , Sioterkerk" . Goede wacht en hehouden vaart.

11