T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI
1951/137 NUMARALI (1810-1811 M. TARİHLİ ) TRABZON ŞER'İYYE SİCİLİ
YÜKSEK LİSANS TEZİ
DANIŞMAN HAZIRLAYAN Prof. Dr. İbrahim YILMAZÇELİK Yalçın BAZNA
2013
T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI
1951/137 NUMARALI (1810-1811 M. TARİHLİ ) TRABZON ŞER'İYYE SİCİLİ
YÜKSEK LİSANS TEZİ
DANIŞMAN HAZIRLAYAN Prof. Dr. İbrahim YILMAZÇELİK Yalçın BAZNA
Jürimiz, ………………… tarihinde yapılan tez savunma sınavı sonunda bu yüksek lisans tezini oy birliğ/ oy çokluğu ile başarılı saymıştır. Jüri Üyeleri: 1. Prof. Dr. 2. 3. 4. 5. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yönetim Kurulunun …………. tarih ve ……… sayılı kararıyla bu tezin kabulü onaylanmıştır.
Prof. Dr. Enver ÇAKAR Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü II
ÖZET
1951/137 Numaralı (1810-1811 M. Tarihli ) Trabzon Şer'iyye Sicili
Yüksek Lisans Tezi
Yalçın BAZNA Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Elazığ-2013 Sayfa: VIII + 381
Şer’iyye Sicilleri Osmanlı tarihi açısından birinci elden kaynaklardır. Bu açıdan Yüksek Lisans Tezi olarak 1951/137 Numaralı (1810-1811 M. Tarihli) Trabzon Şer'iyye Sicilini çevirmeye çalıştık. Bu çalışma 1810-1811 tarihleri arasında Trabzon tarihinin ekonomik, idari, sosyal ve hukuki yönlerini sunmak için ortaya konulmuştur. Tez dört bölümden meydana gelmektedir. Tezde öncelikle Şer’iyye Sicillerinin tanımı, önemi ve ihtiva ettiği belge çeşitleri gibi konular hakkında kısaca bilgiler verilmiştir. Daha sonraki bölümlerde kısaca belge özetleri verilmiş ve metnin transkripsiyonu yapılmıştır. Defterde 551 belge bulunmaktadır. Çalışmadaki toplam 551 belgenin içeriğinde nikah hücceti, tereke tesbiti, ihtida hücceti, ibra hücceti, vasi hücceti, vakfiye hücceti gibi konular bulunmaktadır. Bunlar içerisinde nikah hücceti belgelerin çoğunluğunu oluşturmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Trabzon, Şer’iyye Sicili, Mahkeme, Belge, Tarih. III
ABSTRACT
Master Thesis
1951/137 Numbered (1810-1811 M. Dated) the Trabzon Shar'iyyah Registry
Yalçın BAZNA
The University Of Firat The Institute of Social Science The Deparment of History Elazığ-2013 Page: VIII + 381
Shar'iyyah Registries are primary sources for the history of the Ottoman. In this respect, we tried to turn the Shar’iyyah registry of Trabzon as Master's Thesis 1951/137 Numbered (1810-1811 M. Dated). This study is carried out in order to present the history of Trabzon economic, administrative, social and legal aspects between the years 1810-1811. Thesis consists of four chapters. İn thesis firstly is given briefly information about issues such as definition, importance of Shar'iyyah Registries and types in terms of contents. In the following sections a brief summary of the document was issued, and the transcription of the text. This document contains 551 pieces. These total 551 pieces includes the following topics: wedding ceremony, fixing and dividing inheritance, changing the religion, fixing script, tutelar script, foundation script. Wedding ceremony constıtutes most of these documents.
Key Words: Trabzon, Shari’a Registry, Court, Document, History. IV
İÇİNDEKİLER
ÖZET ...... II ABSTRACT ...... III İÇİNDEKİLER ...... IV KISALTMALAR ...... VII ÖNSÖZ ...... VIII GİRİŞ ...... 1 1.TARİHİ KAYNAK OLARAK ŞERCİYYE SİCİLLERİNİN ÖNEMİ ÜZERİNE 1
BİRİNCİ BÖLÜM 1. OSMANLILARDA KADI VE KADILIK MÜESSESESİ ...... 3 1.1. Osmanlı’da Kadı’nın Uyması Gereken Bazı Kurallar ve Kadı’nın Görevleri ...... 4 1.2. Kadı’ların Tayini ...... 5 1.3. Kadı’nın Görevleri ...... 6 1.3.1. Kadı’nın Adli Görevleri ...... 6 1.3.2. Kadı’nın Mülki Görevleri ...... 7 1.3.3. Kadı’nın Beledi Görevleri ...... 8 1.3.4. Kadı’nın Mali Görevleri ...... 8 1.4. Osmanlı Devleti’nde Muhakeme Usulü ve Şerciyye Mahkemeleri ...... 9 1.5. Mahkeme Görevlileri ...... 11 1.5.1. Naib ...... 11 1.5.2. Başkatib ve Katibler ...... 11 1.5.3. Mukayyid ...... 12 1.5.4. Fetihhan ...... 12 1.5.5. Muhzırbaşı ve Muhzırlar ...... 12 1.5.6. Mahkeme İmamı ...... 12 1.6. Kadıya Mülki Görevlerinde Yardımcı Olan Diğer Görevliler ...... 13 1.6.1. Subaşılar ...... 13 1.6.2. Yasakçılar (Asesler) ...... 13 1.6.3. Kale Dizdarı (Kale Muhafızı, Kale Serdarı) ...... 13 1.6.4. Muhtesip ...... 13
V
İKİNCİ BÖLÜM 2. ŞERCİYYE SİCİLLERİNİN TÜRK KÜLTÜRÜ AÇISINDAN ÖNEMİ ...... 15 2.1. Şerciyye Sicillerinin Muhtevası ve İhtiva Ettikleri Belge Çeşitleri ...... 16 2.1.1. Hüccetler (Senadat-ı şer’iyye) ve özellikleri ...... 18 2.1.2. İlamlar ve Özellikleri ...... 19 2.1.3. Ma’ruz ...... 21 2.1.4. Müraseleler ...... 21 2.1.4.1. Sadrazam, Beylerbeyi ve Kazaskerden Gelen Buyruldular ...... 22 2.1.4.2. Padişahtan Gelen Emir ve Fermanlar ...... 22 2.1.4.3. Telhis ...... 22 2.1.4.4. Takrir ...... 23 2.1.4.5. Şukka ...... 23 2.1.4.6. Müzekkire ...... 23 2.1.4.7. Temessük ...... 24 2.1.4.8. Tereke ...... 24 2.1.4.9. Narh ...... 24 2.1.4.10. Tevzi Defterleri ...... 24 2.1.4.11. Arzuhal ...... 24 2.1.4.12. Vakfiye ...... 25 2.1.4.13. İlmühaber ...... 25 2.2. Şer’iyye Sicillerinin Kültür Tarihimiz ve Folklorümüz Açisindan Genel Bir Değerlendirilmesi ...... 25 2.2.1. Hukuk Tarihimiz Açısından Önemi ...... 26 2.2.2. İktisat Tarihimiz Açısından Önemi ...... 28 2.2.3. Askeri Tarihimiz Açısından Önemi ...... 28 2.3. Trabzon Şeriyye Sicilleri ve 1915/137 Numarali (1810-1811 Miladi Tarihli) Trabzon Şer’iyye Sicilinin Tanitimi ...... 29
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 3. 1915/137 NUMARALI (1810-1811 MİLADİ TARİHLİ) TRABZON ŞER’İYYE SİCİLİ DEFTER’İNİN ÖZETLERİ……………………………………………..33
VI
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 4. 1915/137 NUMARALI (1810-1811 MİLADİ TARİHLİ) TRABZON ŞER’İYYE SİCİLİ ...... 81 SONUÇ ...... 379 KAYNAKÇA ...... 380 ÖZGEÇMİŞ ...... 381
VII
KISALTMALAR a.g.e : Adı geçen eser a.g.m. : Adı geçen makale b. : Belge C. : Cilt H. : Hicri İ.A : İslam Ansiklopedisi M. : Miladı No. : Numara S. : Sayı s. : Sayfa TTK. : Türk Tarih Kurumu vb.: : Ve benzeri vs. : Ve saire yy. : Yüzyıl
VIII
ÖNSÖZ
Şer’iyye Sicilleri (Kadı Sicilleri) Osmanlı Mahkemelerinin başı olan Kadılar veya Naibler tarafından tutulmuşlardır. Osmanlı şehirlerinde görev yapan kadılar hukuki yetki ve görevleri yanında idari, askeri, mali ve beledi gibi görevleri de deruhte etmekteydiler. Bu nedenle Şer’iyye Sicilleri merkezden gelen ferman, berat, mektup, pusula ve benzeri resmi yazıları ihtiva etmektedir. Bunun yanı sıra Şer’iyye sicillerinde mahalli konularla ilgili mahkeme tarafından çözümlenen hukuki, idari, askeri, mali ve beledi konular da yer almaktadır. Yine anlaşmazlık davaları vekil, vasi, nazır, kayyım tayinleri, nafaka bağlanması, evlenme-boşanma hüccetleri, cürüm ve cinayet davaları, asker alımı, canlı hayvan, hububat ve zahire satışı, mevsimlere göre bütün yiyecek maddesi ve eşyalara narh verilmesi, dini ve sosyal yapıların inşa ve tamiri, yol, kaldırım, köprü, suyolu inşaa ve tamirleri, devlet görevlilerinin tayin ve azilleri, vergilerin tarh ve tevzi edilmesi, sağlık hizmetlerinin yürütülmesi, şehirlerin nüfus durumları, ekonomik faaliyetleri ve benzeri gibi pek çok konuyu da ihtiva etmektedir. Bu özelliklerinden dolayı Şer’iyye Sicilleri Osmanlı Tarihi çalışmalarında hem birinci elden ana kaynaklardır hem de tarih çalışmalarına yeni bilgi ve görüşler de getirmektedir. Bu çalışmada 1951/137 Numaralı (1810-1811 M. Tarihli ) Trabzon Şer'iyye Sicili’nin tarnskripsiyonu ve tahlili yapılmıştır. Belgeler okunurken son derece titizlik gösterilmesine rağmen bazı sayfalar silik çıktığından, belgelerde okunamayan kelimelerin bir kısmını belgeler arası karşılaştırmalar ile tesbit edilmeye çalışılmıştır. Özellikle yer isimleriyle ilgili olanlar ile okunuşunda emin olunmayan kelimeler soru işaretleri ile gösterilmiştir. Okunamayan kısımları ise (…..) şeklinde metinde gösterilmiştir. Çalışmam esnasında yardımlarını gördüğüm danışman hocam Prof. Dr. İbrahim YILMAZÇELİK’e ayrıca yaşamım boyunca desteklerini her zaman gördüğüm tüm aile bireylerime teşekkürlerimi borç biliyorum.
Elazığ – 2013 Yalçın BAZNA
GİRİŞ
1.TARİHİ KAYNAK OLARAK ŞERCİYYE SİCİLLERİNİN ÖNEMİ ÜZERİNE
Tanım: Kadıların verdikleri iclam ve hüccetlerle birlikte görevleri gereği tuttukları çeşitli kayıtları ihtiva eden defterlere şerciyye sicilleri denir. Ayrıca bu defterlere kadı defteri, mahkeme defteri ve zabt-ı vekayi sicilleri de denir. Tarihin sosyal bilimler içindeki işlevi oldukça geniştir. Bilindiği üzere tarih; insan topluluklarının geçmişte meydana getirdikleri olayları yer ve zaman illiyet prensibi dâhilinde anlatan bir bilim dalıdır. Bu haliyle bütün olarak insanlığın geçmişini ifade etmektedir1. Tarihin materyali ve hedefi insan olduğuna göre, insanı ilgilendiren her şey tarihi de ilgilendirir. Gelecekte de insanı ilgilendirecek her şey tarihin konusu olacaktır. O halde tarih sadece geçmişteki siyasi olayların yekûnu olmayıp, geçmişte insanı ilgilendiren her şey (siyasi, iktisadi, sosyal, kültürel, hukuk, sanat, mimari, eğitim)dir. Tarih tüm bu bilim dallarını kapsar. Kısacası tarih zikredilen bu ilim dallarının geçmişinin, insanlığın medeniyet yolunda gösterdiği gayret ve ortaya koyduğu eserler bütünüdür2. Her şeyden evvel tarihi araştırmalarda belge ve bilgi çok önemlidir. Nitekim belgeler bizlere geçmiş hakkında şahitlik etmektedir. Ancak tarih birinci elden kaynaklara başvurursa yani belgelerden faydalanırsa geçmişi aydınlatabilir. Hz. Peygamberimize 622 senesinde peygamberlik gelmesinden sonra İslamiyet yaygınlaşmış ve bununla birlikte İslam hukuku da zuhura gelmiştir. Bu hukukun diğer bir adı da fıkıhtır. Fıkıh ilminin ibadat, muamelat, münakehat ve ukubat diye başlıca dört esas şubesinde toplanan dini, hukuki ve cezai konular, İslam Hukuku’nun değişmez konuları olmuş ve günümüze kadar gelmiştir3. 1. İbadat: Tamamen uhrevi olup, namaz, oruç, hac, zekât vs. gibi ibadetle ilgili konulardır. 2. Muamelat: Miras, tereke, vesayet, satış, kefâlet, vakıf, borçlanma, yemin vs. gibi hukuki konular üzerinde yapılacak şerci işlemlerdir.
1 Öztürk, M., Tarih Felsefesi, Elazığ, 1999, s.3. 2 a.g.e., s. 4. 3 Halaçoğlu, A., 381 Numaralı Harput “Macmuretü’l-Aziz” Şerciyye Sicilleri (M. 1866-1868), Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1986, s.VII. 2
3. Münâkehât: Aile hukukunu ilgilendiren mesele ve hükümlerdir. Evlenme, boşanma, tecdid-i nikah vs. gibi konuları içine alır. 4. Ukubat: Dinen ve şercen yasak olan fiillerin işlenmesinden, dini vecibelerin yerine getirilmesinden veya katl, darb, yol kesme, gasb, dolandırıcılık, hıyanet, yalancılık, hırsızlık gibi kötü ve kamu için zararlı suçların irtikâbından dolayı tatbiki lüzumlu görülen hapislik, kısas, idam gibi cezai konu ve hükümlerdir. Her biri teferruatlı ve çok girift bazı meseleleri ihtiva eden tüm bu konular üzerinde halkın dava ve müsamahalarını hal ve feshetmek keyfiyetine fıkıh dilinde “kaza” denir. Bu işlerle mükellef bulunan ve şimdiki hâkimlerin mevkiinde çalışan memurlara kadı; kadının bulunmadığı veya bulunamayacağı hallerde ona vekâlet eden, daha açık bir ifadeyle, onun adına vazife gören kimselere naib, kadıların veya naiblerin bizzat kaza işleriyle meşgul bulundukları, eski tabirle İcra-yı Ahkâm-ı Şerciyye eyledikleri resmi daireye ise şerciyye mahkemeleri denirdi. Müslüman bir devlet olarak kurulan Osmanlı Devleti, zamanla teşkilatlanarak çok karmaşık; fakat çağına göre çok üstün bir sistem oluşturmuştur. Merkeziyetçi ve otoriteye dayalı olan devletin temelinde Türk devlet geleneği ile İslam Hukuku’nun prensipleri hakimdi. Böyle bir yapıya sahip devlette adalet örgütünün ve kadılık kurumunun önemi de büyüktü. Osmanlı Devleti’nde tüm problemler şerci mahkemelerde İslam hukuku prensiplerine göre çözümlenirdi. Ancak bu durum Tanzimattan sonra değişikliklere uğramıştır. Daha doğrusu adli alanda yeni bazı reformlar yapılmıştır. Şerciyye mahkemelerinde sadece şahıslar arasındaki anlaşmazlıklar değil, şehir ve kasabaların belediye ile ilgili alım-satım, vekâlet, veraset, vasi tayini gibi konuların resmiyete geçirilmesi işlemleri de görülürdü. Söz konusu şerci mahkemelerin başındaki kadılar, medreseden yetişirlerdi. İstanbul’un fethinden sonra, İslami bir kurum olan medreseler, hızla gelişmiştir. Başlangıçta medreselerin eğitim seviyesi oldukça iyi olmasına rağmen, özellikle 16. yy’ın sonlarından itibaren devlet bünyesinde umumi bir bozulma baş göstermiş; hatta alınan tedbirler bile bunu önleyememiştir. Böylece medreseler kendisinden bekleneni veremez duruma gelmişlerdir4. İşte o günün mahkeme zabıtlarının tutulması ile şerci mahkeme sicilleri meydana gelmiştir5.
4Uzunçarşılı, İ. Hakkı, Osmanlı Devleti İlmiye Teşkilatı, Ankara, 1965, s.83. Burada kadılık müessesesi oldukça ayrıntılı olarak anlatılmaktadır. 5 Halaçoğlu, A., a.g.e., s.IX.
BİRİNCİ BÖLÜM
1. OSMANLILARDA KADI VE KADILIK MÜESSESESİ
Kadılık İslam ortaçağında ortaya çıkan bir idari ve adli görevdir. Kadının sosyal ve idari faaliyetleri değerlendirilirken 14 asırlık İslam tarihi göz önüne alınmalıdır. Bilindiği gibi İslam hukuk tarihinin merkezinde kadılık vardır. Osmanlı Devleti’nde ise kadı genişleyen görevleri ile son Osmanlı çağına kadar en önemli mülki amir ve yargıçtır. Fakat bu görevin her toplumdaki evrensel bir ihtiyaca cevap verdiğine ve kamu otoritesi denen alanı kapsadığına şüphe yoktur. Toplumlar yargı erkini ve görevini bir makama devretmek zorundadırlar ve bu makam devamlılık, ayrıcalık, muafiyet ve otorite ile donatılmalıdır6. Osmanlıda da durum bu şekilde olmakla birlikte kadı, kaza idaresinin başı olup, mutlaka yüksek dereceli bir medreseyi bitirmiş ve belli müddet Edirne, Konya, Sivas, Bağdat gibi büyük şehirlerde danişmend olarak hizmet vermiş kişiler arasından tayin olurdu. Kadı ancak görevine iki sene müddetle atanabiliyordu. İki yılın sonunda İstanbul’a giderek mülazemetle beklemesi gerekiyordu. Bu durumda 30 sene kadılık yapan bir kişinin 10 senesi maaşsız hizmet denen mülazemetle geçiyordu7. Görev süresinin iki yıl olarak belirlenmesinin en büyük amacı ise birer devlet memuru olan kadıların bulundukları yerlerde rüşvet ya da iltimas yolu ile mal-mülk edinmeleri ve bu suretle zenginleşmelerini önlemekti. Kadıların maaşları devlet tarafından görev yaptıkları yerin büyüklüğüne göre verilirdi. Anadolu tarafındaki kadılar Anadolu kazaskerine, Rumeli tarafındakiler ise Rumeli kazaskerine bağlıydılar. Kadılara devlet tarafından lojman ve vasıta sağlanmakta kullanılan tüm kırtasiye malzemeleri devlet tarafından karşılanmaktaydı8. Osmanlı Devleti’nde kadılar ilmiye sınıfındadırlar. Adaletin teminatçısı olarak kadılar, Osmanlı Devleti’nde kadılık müessesesinin başına geçmek için bazı hasletlere sahip olmaları gerekiyordu. Bunlar; 1. Müslüman ve adil olmalarıdır. 2. Reşid ve hür olmalarıdır.
6 Ortaylı, İ., Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devleti’nde Kadı, Ankara, 1994, s.7. 7 Uzunçarşılı, İ. Hakkı ,Osmanlı Devleti’nin İlmiye Teşkilatı, TTK, Ankara, 1998, s.91. 8Ünlü N., 73 Numaralı Konya Şerciyye Sicili (1834-1837), XX. Semineri Elazığ, 2004. s.4. 4
3. Hukuki ehliyet ve muamele kabiliyetine sahip olmalıdır. 4. Tarafsız olmalıdır. 5. Yeterli derecede hukuki bilgiye sahip olmalıdır. 6. Erkek olmalıdır. 7. Dürüst, vakarlı vs. olmalıdır. 8. Kör olmamalıdır. 9. Sağır ve dilsiz olmamalıdır. 10. Günahkâr olmamalıdır. Kadının azlinde de bazı durumlar vardır ki bunlar: 1. Aklını ve temyiz kabiliyetini kaybetmesi 2. Görevinde irtikap yoluna sapması veya kanunu ihlal etmesi 3. İmanını kaybetmesi 4. Yolsuzluğunun anlaşılması 5. Bilgisizliği anlaşılır veya bizzat kendisi açıklarsa dünyevi otorite onu azledebilir. İmam veya onun adına yetkili amirlerce atanmayan kadının görevine başlaması imkânsızdır9. İlk Osmanlı sivil idare taksimatı kadılıklar şeklindedir; sancak, tamamıyla askeri bir teşkilat kademesi olup, rejim bu haliyle, Selçuklu sultanlığının divan dairesine giren yerlerde tatbik edilen sistemin aynıydı10. Burada şunu da belirtelim ki Osmanlı Devleti, devrine göre gerçekten de oldukça hızlı işleyen bir adli teşkilat kurmuştur. Nitekim Osmanlılarda gecikmiş adalet zulüm kabul edilirdi11.
1.1. Osmanlı’da Kadı’nın Uyması Gereken Bazı Kurallar ve Kadı’nın Görevleri Osmanlı Devleti’nde kadı kaza işlerinin birinci dereceden sorumlu kişisi olmasından dolayı uyması gereken bazı kurallar vardır. Bunlar şunlardır:12 1. Kadı, yargılama meclisinde; alışveriş, taraflardan biri veya bir başkasıyla şakalaşma gibi mahkemenin vakarını zedeleyecek fiil ve hareketlerden şiddetle kaçınacaktır. Bu sebeple elbisesini, kapıcısını, oturacağı yeri ve benzeri işleri adaletin vakarını zedelemeyecek şekilde tanzim etmelidir.
9 Çelik, B., 6 Numaralı Eğin Şerciyye Sicili (M. 1842-1848), Yüksek Lisans Tezi, Elazığ, 2003, s.4. 10 Akdağ, M., Türkiye’nin İktisadi ve İçtimai Tarihi, I. Cilt, İstanbul, 1995, s.227. 11 Ünal, M. A., “Fetih, Fatih, Gençlik”, Tarihçi Gözüyle Olaylar ve Türkiye, Isparta, 1988, s.76-77. 12 Çelik, B., a.g.e., s.5. 5
2. Kadı, iki taraftan hiçbirinin hediyesini kabul etmemelidir. 3. Kadı, hasımlar arasında din, dil ve ırk farkı gözetmeksizin, adalet ve hakkaniyetle karar vermelidir. Taraflardan bir eşraftan diğeri avamdan, biri küçük diğeri büyük, biri Müslüman ve diğeri Gayrimüslim olsa bile, yargılama esnasında tarafları oturtmak, taraflara bakmak ve söz söylemek gibi bütün muamelelerinde tam bir eşitlik içinde hareket edecektir. 4. Kadı, icra makamının başı olan sultanın vekilidir. Bu sebeple müvekkilinin kamu yararı amacıyla koyduğu kayıt ve sınırlara riayet edecektir. 5. Kadı, lehine şahitlikleri caiz olmayan hasımları lehine karar veremez. Yani usulü, fürûu, karısı dava konusu malda ortağı, hizmetlisi ve maişetini temin ettiği şahıslar lehinde karar veremez. 6. Kadı, davaları görürken kronolojik olarak sıraya riayet etmelidir. Ancak sonradan gelen bir davanın acilen çözümlenmesinde amme maslahatı görülürse, onu takdim edebilir. 7. Kadı, üzüntülü, kederli, aşırı sevinçli, aç, susuz, aşırı tok ve sıhhatli düşünmeye mani olacak benzer hallerdeyken zihni karışık olarak karar vermeye kalkışmamalıdır. 8. Kadı, ihtiyaç duyduğunda ehliyetli şahıslardan hukuki mütalaa ve fetva isteyebilir. 9. Kadı, taraflara ve şahitlere telkinde bulunamaz. Yalnız noksan ve müphem olan cihetleri istizah eder. 10. Kadı, tetebbu ve tekikatta bulunmakla beraber, işleri uzatmayıp kısa bir müddette intaç etmelidir.
1.2. Kadı’ların Tayini Osmanlı Devleti’nde kadıları yetiştiren kaynak, medreselerdi. Medreseleri bitiren yani icazet alanlar icazet alış sırasına göre “Mutlab defteri” denilen deftere yazılırlar ve bunlara “mülazım” denilirdi. Mülazımlar eğer “yargı” mesleğini seçerlerse en küçük idari birlikten başlamak şartıyla kadı olarak tayin edilirlerdi13. XIV. asırdan XVI. asrın ortalarına kadar bütün kadıları tayin yetkisi Rumeli ve Anadolu Kazaskerine aitti. XVI. yy’ın ikinci yarısından sonra “mevali” denilen büyük kadıların tayin yetkisi Şeyhü’l-İslamlara verildi, diğer kadıların tayin yetkisi ise yine
13 Akgündüz, A., Şerciyye Sicilleri, C.I, İstanbul-1988, s.68. 6 kazaskerlere bırakıldı. Kazaskerler kendi yetkilerinde bulunan kadılıkların tayini için “akdiye defteri” veya “ruznamçe” denen hususi bir defter tutuyorlardı. Sonradan tüm ilmiye sınıfındaki tayin değişikliklerinin kaydedildiği “tarik defterleri” tutulmaya başlandı14. Kadılar padişah beratı ile tayin edilmekteydi. İlmiye mesleğine mensup olanların tayin yetkisi gibi azl ve nakil işlemleri de Anadolu ve Rumeli Kazaskerlikleri dairelerinde görülürdü. Kadı mesleğe girmek için mutlaka bu dairelerden birine girmeliydi. Bir kadı bu dairelere kaydolup ruzname defterine kaydolmamışsa elindeki berat iptal edilirdi.
1.3. Kadı’nın Görevleri 1.3.1. Kadı’nın Adli Görevleri Bilindiği üzere Osmanlı Devleti’nin taşraya atadığı iki idareciden biri kadıdır. Kadı, mahkemede yargının başı olup, tüm davalarda adaletin tecellisine uğraşmaktaydı. Mahkemelerde şuhudu’l-hal denilen ve davaların önemine göre sayıları azalıp artan, karmaşık durumlarda kadının bilgisinden istifade ettiği ve sonuçlanan davaların altına imzalarını koyan jüri nevinde ayrıca bir meclis vardı. 1838 yılında yürürlüğe giren ilmiye ceza kanunnamesinde kadıların hali zor durumlarda müftülere, müderrislere, nakibü’l-eşraf kaim-i makamlarına danışmalarını, buna rağmen davayı çözümleyemezlerse İstanbul’a sormaları hükmü bulunmaktadır15. Burada şunu da ifade edelim ki Osmanlı Devleti’nde adaleti dağıtan mahkemeler gece gündüz açık bulunmaktaydılar. Kadının kararı olmadıkça da hiç kimse cezalandırılamazdı. Kararlarında da tamamen bağımsızdırlar. Hüküm ve kararlarında hiç kimseye danışma mecburiyetinde olmadıkları gibi yanlış içtihat ve kararlarından dolayı tenkit de edilemezlerdi16. Fakat ahkâm-ı şerciyyeyi tedvin ve mahkeme görevlerini ifa ederken bu hususlarda nasıl davranacaklarını bilen, eksiksiz, sûkuk ve fıkıh bilgisine sahip kişilerden seçilen kadıların Tanzimat’tan sonra muhtelif eserlerde neşrolunan mecelle ve bazı kanunnamelerde belirtilen esaslara riayet ettiklerini görüyoruz. Kadı’nın başında bulunduğu mahkemede nikah akdi, boşanma vasi ve nazır tayinleri, nafaka bağlanması, kaybolan kişin mallarına kayyım tayin edilmesi, yetim
14 a.g.e., s.69. 15 Özdemir, R., XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Ankara, 1998, s.185. 16 Ünlü, N., 73 Numaralı Konya Şerciyye Sicili (M. 1834-1837), Yüksek Lisans Semineri, Elazığ, 2004, s.7. 7 mallarının korunması, yetim paralarının onu bir buçuk hesabı üzerine işletilmesi, şehir içinde bulunan insanların dil, din, mezhep ve renk ayrımına bakılmaksızın aralarında doğabilecek her türlü anlaşmazlıkların çözümlenerek hükme bağlanması, ölen kişilerin terekelerinin yazılarak taksim edilmesi vb. çok değişik davalar görüşülüp karara bağlanırdı17. Ayrıca burada şunu da ifade edelim ki : “kadıların her türlü muamelatını şerciyye sicillerinden takip etmek mümkün olmasına rağmen, ehl-i örfün muamelat ve icraatının sistemli bir şekilde topluca takip edilebilecek defter veya kaynaklar ya yoktur ya da bugün mevcut değildir18. Ayrıca kadılar en ücra köşelere de naibler atarlardı ve oradaki hadiselerden naibleri vasıtasıyla haberdar olurdu ve hususi ve amme hukukuyla alakalı meseleleri sicillerine kaydederdi.
1.3.2. Kadı’nın Mülki Görevleri Kadıların mülki görevlerde de bulunmaları onların ister istemez şehirdeki diğer görevlilerle de ciddi bir işbirliğine sokmaktadır. Kadılar, şehrin asayişinden, esnaf loncalarının denetiminden, üretimden, Pazar yerlerinin kontrolünden, narh ve fiyatların kontrolünden, vakıfların denetiminden ve kontrolünden, okul ve camilerin yönetiminden de birinci dereceden sorumluydular. Aslında kadıların mülki görevlerine baktığımız vakit yine hukuki yapısı ön plandadır. Örneğin İslam hukukunun muamelat kısmına taalluk eden ve bugün noterlerce ifa edilen her türlü kefalet, vekâlet, mukavele ve borçlanma gibi akitler de kadılar tarafından yerine getirilir ve bunlar kadı sicillerine kaydedilirlerdi. Ayrıca kadılar bulundukları bölgelerdeki tüm vakıf, mukataa ve tımarın da murakıbıydılar ve buralarda meydana gelen yolsuzluklar hakkında karar verirler ve gerektiğinde de Divan-ı Hümayun’a arzuhalde bulunabilirlerdi. Kadının mülki açıdan bir görevi de Ordu-yı Hümayun’un seferde bulunduğu bölgenin kadıları da orduyla birlikte sefer görevi alırlardı. Bunlar menzillerin tanzimi, sefer kaçaklarının tedibi, ordunun iaşe ve mühimmatının takviyesini yaparlardı. Eğer bu hususta ihmalkârlıklarda bulunurlarsa muaheze edilirlerdi. Kadılar, ayrıca esnaf loncalarına esnafın isteğine bağlı olarak esnaf şeyhi de atamaktaydılar. Bilindiği üzere kadılar bulundukları bölgede devletin en güvenilir kişileri olduklarından, merkezden yazılan ferman, berat ve çeşitli yasaklar (tütün, içki) da doğrudan doğruya kadıya bildirilirdi. Kadı da hem bunların gereğini yapardı ve hem de
17 Özdemir, R., a.g.e., s.186. 18İpşirli, M., “Ehl-i Örf”, DİA, C.X, s.520. 8 bunları sicillere kaydederdi. Ayrıca Osmanlı’da seyfiyeden birinin yaptığı sui isitmalleri teftiş etmek üzere zaman zaman ilmiye ricalinin tayin edildiğini görmekteyiz ki bunlar daha çok kadılardı. Yani böylece kadı beylerbeyi, sancakbeyi, voyvoda vs. gibi kimseleri teftiş ettiği görülmektedir.
1.3.3. Kadı’nın Beledi Görevleri Kadıların çok önemli vazifelerinden biri de bugünkü belediye hizmetlerini görmüş olmalarıdır. Ancak bugünkü manada bir teşkilat yoktur. Osmanlı’da 1855 tarihine kadar devam eden bu hizmette kadılar bilhassa narhların tespiti, esnafın teftişi, ihtikâr ve iddiharın önlenmesi hususunda önemli vazifeler görmüşlerdir. Bunun dışında şehrin alt yapısını temsil eden içme suyu, kanalizasyon ve yol şebekesini düzenlemek, genel olarak şehrin temizliğini sağlamak, yol, köprü, han, hamam gibi sosyal ihtiyaçları belirleyip inşa etmek, şehrin imar planını hazırlamak, şehrin iaşesini tespit edip sağlamak, gerekli görülen kurumların atamalarının yapılmasını sağlamak gibi görevleri de vardır. Ayrıca kadılar, bulundukları bölgenin en önde gelen simalarından olmaları ve seyfiye mensuplarından daha çok halkla iç içe olmalarından dolayı yangın, zelzele, uzun kış, kuraklık, Ramazan ve bayramların ilanı gibi mevzularla da tabii olarak ilgileniyorlardı. Dolayısıyla kadı sicillerinde bunlar da vardır. Bu arada kadıların ifa ettikleri ehemmiyetli bir vazife de arazi ve emlak alım-satım işleriyle meşgul olmalarıdır. Bu muameleden “Resm-i Tapu” adıyla bir de vergi alınır ve muamele zabıt tarzında kadı sicillerine kaydedilirdi.
1.3.4. Kadı’nın Mali Görevleri Kadının mali görevlerinin başında “Avarız haneleri”nin kaydı ve muhafazası ve bu vergilerin toplanması gelmektedir. Kadı’nın bir diğer mali görevi de para rayicine dikkat etmektir. Rayicden fazlaya sikke mübadelesini önlemek; tedavülde kalp veya kırık sikke bulunmasına mani olmak, bu işlerle uğraşanları cezalandırmaktır. Merkezi hükümet bu konudaki emirlerini beylerbeyi, sancakbeyi ve kadılara hitaben yazardı. Mukataaya verilecek yerler için mukataa sahibine iltizam tezkiresi vermek ve mukataa beraatının kaydı kadı’nın göreviydi19. Osmanlı iktisadiyatının temel özelliklerinden biri de iaşedir. İaşe, iktisadi faaliyete tüketici açısından bakan iktisadi görüşün dayanağıdır. Buna göre iktisadi
19 Ünlü, N., a.g.e., s.9. 9 faaliyetin amacı insanların ihtiyacını karşılamaktır. Binaenaleyh üretilen mal ve hizmetlerin, mümkün olduğu kadar bol, kaliteli ve ucuz olması, yani piyasada mal arzının mümkün olduğu kadar en yüksek düzeyde tutulması gerekir. İşte Osmanlı şehirlerinde bu uygulamayı yapan devlet görevlisi kadının bizzat kendisidir. Şehirlere gıda sağlamak ve bu gıdanın fiyatını belirleme işi de kadının sorumluluğudur. Bu amaçla narh sistemi Osmanlı iktisadında yerini almıştır. Fahiş kazancı engellemek ve esnafın mal üzerindeki belirleyiciliğini ortadan kaldırmak amacıyla narh sistemi uygulanmış ve malın fiyatını devlet adına kadı belirlemiştir. Narh fiyatları sancaklarda kadının başkanlığında esnaf temsilcileri ve şehir ileri gelenlerinden oluşan bir mecliste tespit ediliyordu20.
1.4. Osmanlı Devleti’nde Muhakeme Usulü ve Şerciyye Mahkemeleri Osmanlı Devleti’nde şerci ve örfi davaların görüldüğü ve uygulandığı yere resmi yazılar ve kanunnamelerde mahkeme veya Meclis-i Şer’ denilmektedir21. Bu mahkemeler başlangıçta camilerde daha sonraları ise kadı’nın evinin bir köşesinde veya kadı’nın oturduğu evin yanında olurdu. Kadı taraflar arasında yapacağı yargılamayı açıkça icra eder ve herkes yargılamayı dinleyebilirdi. Ancak karardan evvel nasıl karar vereceğini belirtemezdi. Yargılama esnasında önce davacının iddiasını tekrarlattırırdı. Sonra davalıyı sorgulamaya çekerdi. Onun varsa itirazı ve saire dinlerdi. Davalı davacının iddiasını ikrar ederse, hakim onu ikrarı ile ilzam eder; inkâr ederse hakim davacından delil (beyyine) isterdi. Davacı beyyine ile iddiasını ispat ederse hakim davacının şahitlerini gizli ve açık tezyike ettirdikten ve şehadetleri makbul şahıslar oldukları ortaya çıktıktan sonra davalı aleyhinde karar verir. Davacı beyyine ile iddiasını ispat edemezse, davalıya yemin teklif ettirebilir. Davalı yemin ederse veya davacı yemin teklifinde bulunmazsa hakim davacıyı davalıya olan nizacından men eder. Davalı yeminden kaçınırsa (nükul ederse), hakim yeminden kaçınması sebebiyle aleyhine karar verir. Bütün bu safhalardan sonra hüküm verilen kararı veya tutulan zabtı bir ilam veya hüccet şeklinde tanzim eder ve taraflara verir. Hüküm sebep ve şartları tamamsa hakimin kararı tehir etmesi caiz değildir. Kadın verdiği karara “kaza” veya
20 Öztürk, M., “Osmanlı İktisadından Fiyatları Etkileyen Unsurlar”, Prof. Dr. Şerafettin Turan Armağanı, Elazığ, 1996, s.227. 21 Genç, M., “Osmanlı İktisadi Dünya Görüşünün İlkeleri”, Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonomi, İstanbul, 2000, s.45-46. 10
“hüküm” denmektedir22. Bu arada halka açık yapılan mahkemelerde şuhudu’l-hal dediğimiz mahkeme jürisi de hazır bulunmaktaydı. Bu kişilerin mahkemede hazır bulunmaları adaletin güvenirliği yönünden iyi olmakla birlikte kaza-i hizmet, ücrete tabi tutulduğundan bu durum mahkemeye işi düşenlere pahalıya mal olabiliyordu. Çünkü alacakları hüccet veya diğer belgeler için kâtibiye, hüddamiye, ihzariye gibi harçları ödemek zorundaydılar23. Mahkemede diğer fukahanın ve dinleyicilerin hazır bulunması temel prensiptir24. Nitekim İslam hukukçularına göre açıkça cereyan etmeyen duruşma şaibelidir. Osmanlı kadısı yargılamayı Hanefi mezhebinin kurallarına göre yapar. Fakat davacı davasının diğer üç mezhepten birinin ahkâmına ve içtihadına göre yapılmasını isterse kadı buna uymak zorundadır. Mahkemelerde kadınlar için ya ayrı bir gün muhakeme yapılırdı ya da erkeklerden önce mahkemesi yapılırdı25. Osmanlı Devleti’ndeki şerciyye mahkemelerine gelince, şerciyye mahkemeleri daha önce vasıflarını ve derecelerini belirtmeye çalıştığımız kadı’ların şerci hükümlere göre yargılama yaptıkları mahkemelerdir. Şerciyye mahkemelerini ifade için Mahkeme-i Şerciyye, Meclis-i Şer, Meclis-i Şer-i Enver veya nebevi gibi tabirler kullanılmaktadır26. Bilindiği üzere Osman Bey beyliğini teşkilatlandırırken ilk iş olarak kadı tayin etmiştir. Tespit edilebildiğine göre tayin ettiği ilk kadı Tursun Fakih idi. İlk dönemlerde Osmanlı kadıları Anadolu, Mısır, Suriye, İran ve Irak gibi İslam ülkelerindeki alim ve kadılardan seçilmiştir27. Zamanla Osmanlı Devleti’nde şerciyye mahkemeleri ve kadılar hususunda önemli değişiklikler olduğunu görüyoruz. 1837 yılında İstanbul kadısının makamı Bab-ı Meşihat’taki boş odalara taşınmış ve ilk kez resmi bir mahkeme binasında yargı görevi uygulanmaya başlanmıştır. 1838’de kadıların yetkilerini kötüye kullanmalarını önlemek ve memlekette hakim olan usulsüzlükleri ortadan kaldırmak gayesiyle Tarik-i İlmiye dair Ceza Kanunname-i Hümayunu çıkartılmıştır. 1839’da Tanzimat’ın ilanıyla şerciyye mahkemeleri konusunda önemli gelişmeler olmuştur. 1859 tarihinde Mehakim-i Şerciyye hakkında nizamnâme ile şerciyye mahkemelerinin yetki sınırları belirlenmiştir. Yani bu nizamname ile şerciyye mahkemelernin teşkilat ve fonksiyonları bazı
22 Akgündüz, A., a.g.e., s.51-53. 23 Aksın, A., 19. yüzyılda Harput, Elazığ, 1999, s.113. 24 Bu bilgiler için bkz. İbrahim Yılmazçelik; XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır, Ankara, 1995. 25Ortaylı, İ., a.g.e., s.51-513. 26Akgündüz, A., a.g.e., s.76. 27 Akgündüz, A., a.g.e., s.76-77. 11 sınırlamalara ve yeni düzenlemelere tabi tutulmuştur. Daha sonraki tarihlerde şerciyye mahkemeleri dışında bazı idari ve hukuki mahkemeler kurularak şecriyye mahkemelerinin görevleri sınırlandırılmıştır28.
1.5. Mahkeme Görevlileri 1.5.1. Naib Naib vekil anlamına gelmekte olup, Osmanlı hukukunda iki manaya gelmektedir. Birincisi; tüm kadılar, sultan vekilidirler ve bunlara da aslında naib denilir. Bunların çoğulu da nüvab’dır. İkincisi; kadılar bazen davalara kendisi değil de yerine başka birini gönderirdi. İşte kadının görevlendirdiği bu kimselere de naib denirdi. Bunların tayini kadılar tarafından kaleme alınan müraselelerle yapılır. Kadılar tayin edildikleri halde bazı yerlere gitmeyebilirler. Kendi adlarına karar yetkisini haiz olan naiblerini gönderebilirler. Naibler vazifelerine göre üç grupta toplanabilirler. a. Kaza Naibleri b. Mevali Naibleri c. Arpalık Naibleri Yerli halk arasından seçilmekte olan naibler genellikle 6-8 aylığına tayin ediliyorlardı. Bu süre gerektiğinde yenilenerek uzatılıyordu. “Gece Naibi” adı verilen naibler ile ilgili araştırmalar yapılmaktadır29.
1.5.2. Başkatib ve Katibler Osmanlı Mahkemelerinde başkatiblik kurumunun yeri oldukça önemliydi. Kâtiblerin başı anlamına gelen reisülküttab yani başkâtib mahkemede naibten sonra gelen ikinci otorite olup tüm kâtiplerin başıydı. Kadı ve naiblerin görev süreleri sonunda İstanbul’a gitmeleri veya istifa, azl ve ölüm gibi çeşitli sebeplerle mahkemeden ayrılmaları durumunda başkatib tam yetki ile haklaştırma işlerini yürütmekteydiler. Bu sebeple başkatibler Osmanlı adli teşkilatı içerisinde çok önemli bir yere sahiptirler30.
28 Akgündüz, A., a.g.e., s.77. 29 Yılmazçelik, İ., XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır, Ankara, 1995, s.227-228. 30 Yılmazçelik, İ., a.g.e., s.230. 12
Mahkemede içinde düşünerek kendilerine ayrılan büyükçe bir odada oturan kethüdalar mahkemede naibin ve mahkemenin mutemetlik ve veznedarlık işlerini yaparlardı31.
1.5.3. Mukayyid Kayıt yapan kişi manasındadır. Mukayyidin mahkeme içindeki asıl görevi, sicillerin usulüne uygun olarak tutulması, yazıların tam, doğru, okunaklı ve düzgün olmasını sağlamaktı. Bu işlerin yanında, gerektiğinde olay yerine keşfe de gönderilmekteydi. Başkatib ile Katiblerin en büyük yardımcıları olan mukayyidler kadı ve naibin müraselesi üzerine padişahın beratı ile atanmaktaydılar32.
1.5.4. Fetihhan Kur’an-ı Kerim’i ezberlemiş olanlar için kıraatte başarısı görülen sesi güzel, hafızlığı tam olan kişiyi, her sabah mahkemede sure-i fetih okumak üzere atanırdı33.
1.5.5. Muhzırbaşı ve Muhzırlar Mahkemenin güvenliği muhzırlar tarafından sağlanmaktaydı. Davalıları mahkemeye getirip götürme görevini ifa eden muhzırlar adli polis olarak isimlendirilmişlerdir. Muhzırbaşılar da bu adli polislerin reisi durumundaydılar. Muhzırlık görevi XVI. yüzyıl sonlarına kadar berat-ı padişahî ile altı bölük sipahilerine verilen bir hizmet durumundaydılar. Daha sonraları yeniçerilerden de bu görevi alanlar olmuş XVII. yy’dan itibaren ise dergâh-ı mucallâm kapucubaşılığına mensup kişilere de tevcih edilmeye başlanmıştır34.
1.5.6. Mahkeme İmamı Mahkeme binası içinde bulunan mescide mürasele ve beratla imam olarak atanan kişi belli bir süre bu görevi yürütmekte ve bu arada görevi dışında gayrı resmi olarak şerci ve fenni konularda mahkeme kâtiplerine yardım etmekteydi35. Bu yardım esnasında kâtipliği ilgilendiren konularda epeyce bilgi ve beceri kazanmış oluyordu.
31 Özdemir, R., a.g.e., s.194. 32 Özdemir, R., a.g.e., s.192-193. 33 Özdemir, R., a.g.e., s.195. 34 Yılmazçelik, İ., a.g.e., s.233. 35 Ünlü, N., a.g.e., s.13. 13
İmamın bu becerisi naiblerin gözünden kaçmayarak kâtip olarak atanmasına vesile oluyordu36.
1.6. Kadıya Mülki Görevlerinde Yardımcı Olan Diğer Görevliler 1.6.1. Subaşılar Hükümet merkezindeki çavuş teşkilatının görevlerini sancak, kaza, nahiye ve köylerde subaşı denen memurlar yürütürdü. Sancaklarda sancakbeyinin özel ücretli adamı ve polis amiri, kaza ve daha küçük merkezlerde ise idare amiri olan subaşıların şerciyye mahkemelerinde de icra ve infaz memuru olarak görev yaptıklarını müşahede ediyoruz. Zira şerciyye mahkemesinin kararlarını tatbik etmek, hapsine karar verilen şahısları hapsetmek, hapishaneye nezaret etmek, cezaları infaz etmek ve cezai teminatları tahsil etmek subaşıların görevleri arasındadır. “Subaşıların tayinini Beylerbeyi veya Sancakbeyi bir mektupla kadıya bildirir ve bu durum sicile kaydolunur. İki görevi vardır; birincisi, bad-ı heva adı altında toplanan cürm-ü cinayet, niyabet, resm-i arusane gibi vergileri toplamaktır (mali görev) ki ikinci görev de bu mali göreve ilişkin olarak “kolluk görevi”ni yerine getirmektir.” Kadıya ait olan kolluk görevi bir ehl-i örf mensubu olan subaşı tarafından ifa edilirdi.
1.6.2. Yasakçılar (Asesler) Subaşının yanında, sancakbeyi tarafından atanan yeterli miktarda ases bulunurdu. Bunlar geceleri çarşı ve pazar yerlerini beklerdi.
1.6.3. Kale Dizdarı (Kale Muhafızı, Kale Serdarı) Beylerbeyi, sancakbeyi ve kadının denetimi altında şehrin iç kalesinin (ki hazine ve mühim evrak buradadır) müdafaa ve inzibatından sorumlu olan dizdar ve kale erleri de kadının yardımcısıydılar. Bunların teftişi kadıya aitti. Kale dizdarı kale erlerinin başbuğudur. Genellikle kapıkulu askerleri arasından seçilirdi.
1.6.4. Muhtesip Asıl görevi, şehir ve kasabalarda esnaf ve zanaatkârları denetlemek, esnafın sattığı mallara narh vermek, kullandığı kile, arşın, endaze, terazi ve kantar gibi ölçü ve tartıları kontrol etmek, yaptığı bu işlerin karşılığı olarak da devlet adına, ihtisab rüsumu,
36Özdemir, R., a.g.e., s.193. 14 damga resmi, mizan resmi, yevmiyye-i dekakin, bac-ı bazar vb. gibi vergileri toplamaktan ibaret idi. Beledi hizmetlerinde kadının yardımcısı sayılıyordu. XVI. yy’da ve muhtemelen daha önceden de muhtesiplik iltizamla verilen bir görevdi ki “İhtisab Mukataası” denirdi. Bu mukataanın genellikle kapıkullarından birine verildiği biliniyor. Bazen bu mukataanın bir has olarak devlet ileri gelenlerine verildiği de oluyordu. Bu gelirler narha uymayan ve geleneğe aykırı üretimde bulunan esnaf ve zanaatkârlardan alınan cerimeler ile çarşı pazara gelen mallardan alınan resimlerden (ihtisab rüsumu) meydana gelmektedir. İhtisab rüsumu: 1. Narhlık Akçası (ikişer akça ki narh konan maddeleri satandan alınır), 2. Bac-ı Bazardan ibarettir. Bac-ı Bazar şehir ve pazara gelen malların giriş ve çıkışından alınır. Kadı ve muhtesibin başlıca görevi, iaşe maddelerine (bilhassa hevayic-i zaruriye denen et, yemek, yakacak gibi) narh koymak ve bunun uygulanmasını sağlamaktı. Muhtesip, kadının yanında eşraftan ve lonca temsilcilerinden meydana gelen bir kurulla narhı tespit etmektedir.
İKİNCİ BÖLÜM
2. ŞERCİYYE SİCİLLERİNİN TÜRK KÜLTÜRÜ AÇISINDAN ÖNEMİ
Şerciyye sicilleri kadıların (veya naiblerin) tuttukları zabıtlardır. Şerciyye Sicili denildiği gibi Kadı Sicili, Kadı Defteri, Sicil-i Mahfuz veya sadece “Sicil” de denilmektedir. Siyasi tarihin yanı sıra askeri, kültürel, sosyal ve iktisadi hayat hakkında da pek çok kıymetli bilgiler ihtiva eden “Şerciyye Sicilleri”, tarih araştırmalarında “Birinci elden kaynak” olma durumundadırlar. Çünkü Şerciyye Sicillerinden ait oldukları yerlerde yaşayan halkın; günlük hayatını, giyecek, yiyecek fiyatlarını, çarşılarını, evlerini, camilerini, çeşitli müesseselerini, mahalle ve köyleri, örf ve adetlerini, o zamanki hukuk ve tatbikatını, vakıflarını, hayat şartlarını, ödedikleri vergileri, devlet görevlileri ile olan münasebetlerini ve benzeri konularda durumlarını gösteren çok değerli bilgiler elde etmemiz mümkün olmaktadır37. Bundan başka şerciyye sicillerinde devlet merkezi ile olan yazışmalar, fermanlar, ilamlar, hüccet, beratlar vs. gibi konulara ait belgeler de bulunmaktadır. Şerciyye sicilleri özellikle tımar teşkilatı ve vakıf hakkında en önemli kaynaklardır. Vakanüvis ve özel tarihlerimizde şehir, köy ve kasabalarımıza ait malumat yok denecek kadar azdır. İşte Osmanlı Devleti’nin gerçek bir tarihi ancak bu defterlerin tetkikinden sonra meydana gelecektir. Çünkü geçmişin tüm canlılıklarıyla bizi temasa geçirebilecek ve gerçek sentezi yapmamızı mümkün kılacaktır38. (Sicil defterlerinde kullanılan yazılar rika ve çeşitleri, talik, talik kırması, hurda talik nestalik ve çeşitleri, sülüs, sülüs kırması, divani çeşitleri ve pek nadir olarak da siyakat kullanılmaktaydı). Bu kadar büyük bir öneme sahip olan şerciyye sicilleri uzun bir süre mahzenlerde kaderlerine terk edilmiştir. Maarif Vekâletinin 3 Kasım 1941 tarih ve 4018/2182 sayılı kararıyla, siciller müze ve kütüphanelere devredilmiş ve böylece bir yerde yok olmaktan kurtarılmıştır. Nihayet 1991 tarihinde Türkiye genelindeki müze ve kütüphanelerde bulunan sicillerin büyük bir bölümü Milli Kütüphane’ye devredilmiştir. Siciller Milli Kütüphane’ye devredildikten sonra, bunlar üzerinde katalog ve fihrist
37 Yılmazçelik, İ., Diyarbakır Şerciyye Sicilleri (Katalog ve fihristleri), Ankara, 2001, s.5. 38 Halaçoğlu, A., 381 Numaralı Harput “Macmuretü’l-Aziz” Şeriyye Sicili (M. 1866-1868), Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 1986, s.x. 16
çalışmaları başlatılmış ise de imkânların azlığından bu çalışmalarda istenen sonuç alınamamıştır. Siciller üzerinde çalışan araştırmacıların işini zorlaştıran en önemli husus bu sicillerin fihristlerinin bulunmayışıdır. Ancak bu konuda da önemli olarak, sicilleri üzerinde çalışanların karşılaştıkları bir diğer zorluk da, kataloglar üzerinde verilen bilgilerin sınırlı ve eksik olmasından kaynaklanmaktadır.
2.1. Şerciyye Sicillerinin Muhtevası ve İhtiva Ettikleri Belge Çeşitleri Genel olarak şerciyye sicillerinin ihtiva ettikleri belge çeşitleri veya konular şunlardır; 1. Merkezden gönderilen her türlü ferman, berat, mektup vb. yazılar 2. Ümera denilen mahalli yöneticilerden Beylerbeyi, sancakbeyi, mutasarrıf, mütesellim, voyvoda vb. görevlilerin çeşitli konularda şehir ve sancak sorunlarını çözmek için yayınladıkları buyruldular ile bunların icraatlarını gösterir kayıtlar. 3. Kadı ve naiblerin çeşitli konularda merkeze gönderdikleri icilamlar ile görev alanları dahilindeki yerlerde kişiler ve kurumlar arasındaki anlaşmazlıkları çözmek için vermiş oldukları hüccetler. 4. Şehrin mahalli listeleri, dini ve sosyal yapıların inşası, bakım ve onarılması, imar faaliyetleri, imar işlerinde kullanılan inşaat malzemelerinin çeşit ve fiyatları ile ilgili belgeleri. 5. Şehir nüfusunu, nüfusun ırki ve dini yönden ayrımını, bu nüfusun zaman zaman maruz kaldıkları hastalık ile tabi afetleri anlatan belgeler, evlenme, boşanma, kız kaçırma, mehir bağlama, alım-satım, mukavele ve kefalet senetleri, hırsızlık, kalpazanlık, yaralama ve öldürme ile ilgili belgeler. 6. Şehirdeki esnaf grupları, bunların meslekleri ile ürettikleri malların çeşitleri, çarşı ve pazarda satılan malların narh listeleri, usta ve ırgat yevmiyeleri ile ilgili kayıtlar 7. Sancak ve şehir halkından toplanan vergi miktarları ve avarız haneleri ile ilgili belgeler39 8. Altın veya para meseleleriyle ilgili kayıtlar
39 Yılmazçelik, İ., Diyarbakır Şerciyye Sicilleri (katalog ve fihristleri), Ankara, 2001, s.8. 17
9. Ölen kişilerin meslekleriyle mal varlıklarını gösteren tereke kayıtları, bu kayıtlarda yer alan etnografik eşya listeleri 10. Bir olayın resmen tespitine dair kayıtlar 11. Eşkıya takipleri, göçebeler arasındaki anlaşmazlıklar ve yerleşme, yaklak-kışlak davaları ile ilgili belgeler 12. Savaşa katılan yerli halk ile göçebelerin savaş zamanındaki vazifeleri, posta ve menzilhane işleri ile madenler, darphane ve tuzla işletmeleri ile ilgili belgeler40 13. Fetva makamından alınan bazı fetva suretleri 14. Rucyet-i hilalin tespitine dair kayıtlar ile dini günlerin ilanına dair ferman ve tezkere suretleri 15. Bazı şair kadı ve naiblerin yazdıkları şiirler 16. Mahkeme kâtiplerinin çeşitli yazı türlerinde yazmış oldukları hat örnekleri 17. Savaş zamanlarında orduya ayni yardımda bulunan eşraf yardımın miktar ve cinsine ait belgeler. 18. Savaşlar ve yeni teşkil edilmeye çalışılan askeri birlikler için halktan asker temini, zahire temini ve bu hususlarda karşılaşılan güçlüklere ait bazı kayıtlar 19. Bölge halkının kullandığı isim, lakap ve unvanlar hakkında bilgiler 20. Sancak ve kazalar dahilinde bulunan köylerin sayısı ve isimlerine ait bilgiler 21. Halkın kullandığı günlük eşyalar ve yine halkın refah seviyesini tespit edebilmek için yardımcı olacak bazı bilgiler. 22. Bölgenin ekonomik durumunu aydınlatmaya yarayacak bazı bilgiler 23. Vakıflara ait belgeler 24. Bir bölgedeki Müslim ve Gayrimüslim halk arasındaki ilişkilere dair belgeler
40 Çelik, B., 6 Numaralı Eğin Şerciyye Sicili (M. 1842-1848), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ, 2003, s.14. 18
Osmanlı Devleti’nin umumi bünyesi içerisinde yukarıda sözü edilen bütün belgeleri ihtiva ettiği için, şerciyye sicilleri büyük bir önem taşımaktadır. Devrin sosyo- ekonomik yapısından, etnografyasına, askeri yapısına, konuşulan diline kadar tüm özellikleri ve incelikleri yansıtmaktadırlar41. Türlü bakımlardan tarihimizin bilinmeyen taraflarını ve geçmişimizi aydınlatmaları açısından çok önemlidirler. Şimdi de şer’iyye sicillerindeki belge çeşitlerini ele alalım.
2.1.1. Hüccetler (Senadat-ı şer’iyye) ve özellikleri Hüccet sözlük anlamı olarak delil ve bir fiilin sabit olduğuna vesile olan şey demektir. Osmanlı hukuk terminolojisinde ise iki manası vardır. Birincisi; şahitlik, ikrar, yemin veya yeminden nükûl gibi bir davayı ispat eden hukuki delillere denir. İkincisi: Şer’iyye sicillerindeki manasıdır. Kadının hükmünü (kararını) ihtiva etmeyen, taraflardan birinin ikrarını ve diğerinin bu ikrarı tasdikini havi bulunan ve üst tarafında bunu düzenleyen kadının mühür ve imzasını taşıyan yazılı belgeye denilir. 42 Hüccetler aslında mahkemelerin noterlik çalışmalarının ürünüdürler. Tanzimat’tan sonra hüccet yerine senet tabiri kullanılmıştır. Şer’i hüccetlere senedat-ı şer’iyye denmiştir. Bir mahkemenin hüccet tanzim edip ilgilinin eline vermesi ve bir suretini de sicil defterine kaydetmesi demek, o konuda bazı istisnai durumların dışında hukuki çekişmenin vaki olmayacağı ve olsa da mahkemenin hücceti elinde bulunduranın lehine karar vereceğini de görüyoruz.43 Taraflara verilen hüccetlerin bir örneğinin mutlaka sicil defterine kaydedilmesi gerekiyordu. Hüccetlerin ilamlardan farkı, hüccetlerde herhangi bir kararın bulunmaması ve sadece şer’i mahkemenin günümüzdeki noterler gibi, hukuki durumu olduğu gibi zabt ü rabt altına almalarıdır. Ancak bazen hüccetlerin hüküm sayılabilecek şekilde düzenlendiğini de görüyoruz. Hüccet metinlerinin ortak özellikleri şunlardır; 1. Taraflara verilen hüccetlerin üst tarafında hücceti veren kadının imzası ve mührü mutlaka bulunur. Hâlbuki sicil defterlerindeki hüccetlerin başında bulunmaz. Sicillerde kadıların imza ve mühürleri, sadece sicilin baş tarafında veya kadının başladığı tarihin baş kısmında kaydedilir. Göreve başlama tarihi de yazılır.
41 Yılmazçelik, İ., ; a.g.e., s.9. 42 Cin, H; Akgündüz, A., Türk Hukuk Tarihi; Selçuk Üniversitesi Yayınları, Konya, 1995, s.354. 43 Cin, H; Akgündüz, A., a.g.e., s.355. 19
2. Tarafların adı ve adresleri ve her türlü şüpheyi ortadan kaldıracak şekilde açıklanır. 3. Hüccetin konusu teşkil eden mal veya hak, tüm tafsilatıyla tanıtılır. 4. Hukuki muamelelerin şekli, şartları ve varsa teslim ve tesellüm işleri beyan edilir. 5. İkrarda bulunan kişi konuyu bir daha dava etmeyeceğini teyid eder. Lehine ikrar yapılan taraf da ikrar beyanını tasdik edince, talep üzerine durumun sicile kaydedildiği zikredilir. 6. Her muamelede olduğu gibi hüccetlerin sonunda da tarih, yıl, ay, gün ve bazen de günün belli bir dilimi mutlaka zikredilir ve bu kısım Arapça yazılır. 7. Hüccetin altında mutlaka Şuhudu’l-hâl “durumun şahitleri” veya Şuhûd-ı muhzır başlığı ile hukuki muameleye şahit olanların isimleri ve ünvanları kaydedilir. Hüccetlerde alım-satım, kira, nafaka, vekâlet, vasiyet, kefalet, şehadet, ferağ (kat’i veya şartlı), borç, hibe, rüşdün ispatı, nezir, keşif, sulh, irsaliye vs. konularda hüccetler bulunmaktadır. Hüccet çeşitlerine gelince; sulh hücceti, ikrar hücceti, satış hüccetleri, kira hücceti, vasiyet hücceti, vekâlet hücceti, feragat hücceti, nikâh hücceti, bağışlama, rehin, şirket, kısas hücceti. Hüccetler için nev’i şahsına münhasır bir hüccet çeşidi de vakfiyelerdir. Vakfiye; vakıf hükmi şahsiyetinin tüzüğü mesabesinde olan ve farazi bir dava sonucu şer’i mahkemece tasdik edilen yazılı belgelere denilir. Hüccet-i zahriye: Resmi belgelerin arkasına yazılan veya konan ve yine resmi olan beyanlar ve emirler manasındadır.
2.1.2. İlamlar ve Özellikleri İlam, çoğu araştırmacı tarafından karıştırılan önemli bir belge çeşididir. İlam, sözlükte bildirmek manasındadır. Terim olarak; şer’i bir hükmü ve altında kararı veren kadının imza ve hükmünü taşıyan belgeye denir. Başka bir deyişle bir mahkemeden sadır olan hüküm ve kararı havi resmi belgeye denilir. Her i’lam belgesi davacının iddiasını, dayandığı delilleri, davalının cevabını ve itirazı varsa itirazının sebeplerini, son kısımda da verilen kararın gerekçeleri ile nasıl karar verildiğine dair kayıtları içerir. İ’lam belgelerini diğer belgelerden ayıran en önemli özelliği hâkimin şer’i mahkemede vermiş olduğu kararı ihtiva ediyor olmasıdır. 20
Kadının kararını içeren her belge i’lamdır. Ancak örfi anlamda altında kadının imza ve mührünün bulunduğu her belgeye hüküm ihtiva etsin etmesin i’lam denilir. Bu nedenle Başbakanlık Osmanlı Arşivindeki birçok ma’rûzlar i’lam diye kayda geçirilmiştir. Bilindiği üzere kadı, yargılamayı tamamlandıktan sonra dava dosyasını esas alarak şer’i hükümlere göre kararını verir. Verdiği karar önce taraflara sözlü olarak bildirilir. Daha sonra verilen kararın gerekçelerini de içeren bir i’lam hazırlar, hem davalıya hem de davacıya birer suretini takdim eder. Bir suretini de sicile kaydeder. Şer’iyye mahkemelerinde bir davanın seyrine ait bütün kayıtların geçirildiği dava tutanakları anlamına gelen zabıt cerideleri tutulur. Zabıt ceridesinde yazılı bulunan inceleyerek “yazıla” kaydını düşmesinden sonra i’lam kaleme alınır. Zabıt kâtibi tarafından incelenerek paraf edilir ve kadı’nın son kez incelenmesiyle sicile kaydedilir. Bu arada 1878 tarihli Talimat-ı Seniyye ile daha önce mevcut olan ancak yazılı hale getirilmemiş esaslar yazılı hale getirilmiştir. 1878 tarihinden önce yazılan i’lam bu tarihten sonra yazılanlar arasında üslup, ifade ve şekil açısından bir fark yoktur. Şer’i mahkemelerde düzenlenen bir i’lamda şu özelliklerin bulunması gerekir: 1- Kadının imza ve mührü, hüccetlerin tam tersine i’lamlarda alt tarafta yer alır. İmza kadının kendi eliyle yazdığı ismi ve künyesinden ibarettir. Mühür ise kadının kendi ve babasının ismini bazen de kısa bir dua cümlesini içerir. 2- Tarafların ve dava yerinin formüle edilişi ifadelerle tanıtılmalıdır. 3- Davacının iddiasını yani dava konusunu içerir. 4- Davalının cevabını ve itirazlarını içerir. 5- Kararın gerekçeleri demek olan delilleri içerir. 6- Kadının kararını içerir. 7- Tarih Arapça, ya yazıyla ya da bugünkü tarih atma şekillerine benzer bir şekilde yazılır. Şunu da ifade edelim ki i’lamlarda hüccetlerde olduğu gibi sonda şühud’ul-hal başlığı altında şahitler listesinin verilmesi şart değildir. İspat vasıtası şahitlik ise i’lamın içinde veya sonunda şahitlerin ismi yazılabilir. İ’lamlar konularına göre iffete iftira, içki içme, zina yapma gibi çeşitlere ayrılırlar. Yine konularına göre kefalet, zina, evlenme ve boşanma i’lamları gibi isimler alırlar. 21
2.1.3. Ma’ruz Şer’iyye sicillerinde hüccet ve i’lamlardan farklı olarak ve genellikle ifade ve şekil itibariyle i’lamlarla karıştırılan bir belge çeşididir. Kelime olarak arz edilen şey manasındadır. Terim olarak ise biri asıl diğeri tali olmak üzere iki manası vardır. Tali manası “İ’lamların pek çoğu icra makamlarına hitaben yazılarak onlara arz edildiğinden i’lamlara da ma’ruz adı verilebilmektedir. Çoğu i’lam ‘’Ma’ruz-ı Dâ-i Devlet-i Aliyyeleridir ki” diye başlar. Ma’ruzun farklı bir belge olarak asıl manası şudur: Kadı tarafından kaleme alındığı halde kadı’nın kararını ihtiva etmeyen ve hüccet gibi hukuki bir durumun tespiti açısından yazılı delil olarak kabul edilemeyen ve sadece kadının icra makamlarına veyahut kadıya hitaben yazdığı şikâyet dilekçelerine denir.44 Kısaca astın üste yazdığı bir isteği veya bir durumu havi yazılı belge ve kayıtlardır. Buna ma’ruz dendiği gibi arıza ya da arz da denir ve genellikle çoğulu olan ma’ruzat kullanılır. Kadı tarafından kaleme alınan ma’ruzların bazen ma’ruz diye kaydedilen i’lamlardan farkı, bunların kadının kararını ihtiva etmemesidir. Ma’ruzların sonu “Devletin yüce makamına arz ve i’lam olundu” diye bitmektedir. Tekrar hatırlatalım ki belgenin içinde i’lam kelimesinin geçmesi bunun i’lam olduğunu göstermez.
2.1.4. Müraseleler Kadılar yukarıda zikredilen belgeler dışında da bazı resmi yazışmalarda bulunabilirler. Mesela merkezden gelen bir ferman veya buyruldu üzerine herhangi bir sanığın yakalanması için o mahallenin kethüdasına resmi bir yazı yazabilirler. Yahut tayin edildikleri kadılık görevini yine resmi bir yazı ile herhangi bir naibe devredebilirler. İşte şer’iyye sicillerinde yer alan ve kadının kendisine denk veya daha aşağı rütbedeki şahıs yahut makamlara hitaben kaleme aldığı yazılı belgelere Mürasele denir. Şer’iyye sicillerindeki diğer belgeler: Aslında şer’iyye sicillerindeki belge çeşitleri iki gruba ayrılır. Birincisi bizzat kadılar tarafından yazılanlardır ki bunlar şer’iyye sicillerinin yüzde doksanını içerir ki bunları yukarıda saydık. Tekrar sıralarsak: 1- Hüccet (senadat-ı şer’iyye) 2- İ’lam 3- Ma’ruz
44 Cin, H; Akgündüz, A., Türk Hukuk Tarihi; Selçuk Üniversitesi Yayınları, Konya, 1995, s.356. 22
4- Müraselelerdir. Diğer belgeleri de kısaca ele alırsak;
2.1.4.1. Sadrazam, Beylerbeyi ve Kazaskerden Gelen Buyruldular Türkçe’de “buyurmak” mastarından yapılmış bir terimdir. Buyruldu aslında Osmanlı diplomasisinde sadrazam, vezir, Beylerbeyi, defterdar, kadıasker, kaptan paşa vs. yüksek rütbeli vazifelilerin kendilerinden aşağı mevkilerde bulunanlara gönderdikleri emirler için kullanılan bir terimdir. 45
2.1.4.2. Padişahtan Gelen Emir ve Fermanlar Padişahtan gelen emir ve fermanları iki ana grupta toplayabiliriz; Birincisi, padişahın kendisine İslam hukuku tarafından tanınan içi boş yasama yetkisine dayanarak veya icra kuvvetinin başı olarak kaleme aldığı şer’iyye sicillerinde “evamir ve feramin” diye zikredilen hükümlerdir. Ayrıca bu kayıtlar için ayrı defter tutulur, bu tutulmazsa diğer kayıtlardan ayırmak için ya ters yazılır ya da sicillerin başına veya ortasına evamir ve feramin yazılırdı. İkincisi ise, yine padişahtan sadır olan ancak birinci gruptaki gibi umumi değil hususi şahısları ilgilendiren ve vazife tevcihi, tımar tefvizi, ticaret beratı ve benzeri konulara ilişkin olarak kaleme alınan ferman, berat ve nişanlardır. Daha basit bir açıklamayla; bu hükümlerde padişah ya ihtilaflı bir durumda fikrini bildirir veya düzenleme yetkisi bulanan sahalarda kaideleri divan-ı hümayun telhisi üzerine tanzim ederdi.46
2.1.4.3. Telhis Sadrazam tarafından padişaha sunulan yazılı kağıt yerinde kullanılan bir terimdir. Telhis, Arapça bir kelime olup, hulâsa etmek, uzun bir yazıyı kısaltmak, özetlemek anlamındadır. Özetlenen kitaplar ve yazılar için de kullanılır. 47 Sadrazamların yazdıkları kâğıtlar, ilgili konu muhtevasını kısaca ifade ettiği ve başkalarının yazılarını padişaha sunarken hülasa ettiği için bu terim, bu deyim meydana gelmiştir. Uzunçarşılı, telhis terimini şöyle tanımlamaktadır : “Kanunlar, tevcih ve usul
45 Kütükoğlu, M., Osmanlı Belgelerinin Dili, İstanbul, 1988, s.197. 46 Akgündüz, A., Şer’iyye Sicilleri, c.1, s. 39. 47 Gökbilgin, M. Tayyib, Osmanlı imparatorluğu medeniyet tarihi çerçevesinde, Osmanlı Paleografya ve Diplomatik ilmi, Enderun Yayınları, İstanbul, 1992, s.89. 23 ve adet ile muayyen olan, fakat hükümdarın tasdikine muhtaç bulunan sadrazam arzıdır”. Ayrıca şu tafsilatı vermektedir: Sadrazam takririnde hadiseyi arz eder ve bu konuda kendi görüşünü bildirir ve padişahın bu husustaki mütalaasını sorardı. Eğer mesele önemli olup sadrazam divanında, yani ikindi divanında görüşülmüşse müzakere sonucunu beyan ederdi. Bazen telhis ile takririn birbirine karıştığı görülmektedir. Sadrazamın padişaha yazdığı tebrik, taziyet gibi tezkerelere de telhis adı verilmektedir. 48
2.1.4.4. Takrir Arapça karardan tef’il vezninde bir kelime olan takrir yerleştirme sağlamlaştırma, anlatma manalarında kullanılmaktadır. Osmanlı diplomasisi açısından ise takrir bir işi yazılı olarak ilgili merciye bildiren bir tür belge için kullanılmıştır. Bu merci padişah veya sadrazam olabileceği gibi daha alt kademede bir vazifeli de olabilir.49
2.1.4.5. Şukka Sözlük manası küçük tezkere, yazı anlamında olup merkezle taşra veya taşradaki iki yer arasındaki yazışmalar için kullanılan bir belge türüdür. 50
2.1.4.6. Müzekkire Sözlük manası bir iş için üst makama yazılan resmi kâğıt anlamında olup Arapça zikr kökünden gelmektedir. Osmanlı diplomasisinde herhangi bir husus için alttan üste ve genellikle bir idare veya nezaretin şubelerinden bağlı olduğu üst makama hitaben konuyla ilgili izin istemek veya bir şubeden diğer şubeye durumu anlatmak veya muameleyi sormak üzere yazılan yazılara verilen isimdir. 51
48 Gökbilgin, M. Tayyib, a.g.e., s.90. 49 Kütükloğlu, M., a.g.e., s.214. 50 Kütükloğlu, M., a.g.e., s.223. 51 Kütükloğlu, M., a.g.e., s.300. 24
2.1.4.7. Temessük Kelime manası borç senedi anlamında olup şer’iyye sicillerindeki anlamı, miri ve gayr-ı sahih vakıflarda tasarruf hakkı sahiplerine yetkili makamca verilen belgelerdir. Daha sonra tapu tabiri kullanılmıştır. 52
2.1.4.8. Tereke Aslı tereke olan ve ölen kişinin bıraktığı mal yerine kullanılan bir tabirdir. Ölünün techiz ve tekfini, ölünün borçları, vasiyeti ve veresenin hakkı terekenin ihtiva ettiği konulardır. 53
2.1.4.9. Narh Osmanlı devletinde narh sisteminde belli bir zaman dilimi yoktur. Narh fiyatları sancaklarda senede birkaç kez kadının başkanlığında, esnaf temsilcileri ve şehir ileri gelenlerinden oluşan bir mecliste tespit ediliyordu. Bundan dolayı narh fiyatları gerçekçi fiyatlardır denilebilir. 54 Tespit edilen fiyatlar bir yandan halka iletilirken bir sureti de sicile geçilirdi. Narh sistemindeki en önemli husus halkın temel yiyecek, giyecek ve tüketim mallarıyla ilgili olmasıdır.
2.1.4.10. Tevzi Defterleri Buna salyane defteri de denir. Bunlar halkın ödeme yükümlülüğünde olduklarını gösteren müfredatlı örfi vergilerdir.
2.1.4.11. Arzuhal Bir dilek veya şikâyet bildirmek üzere alttan üste yazılan ve bu günkü karşılığı dilekçe olan belge türüdür. Arzuhaller muhtevası ve yazılışı bakımından telhis türüne çok benzemektedir. 55
52 Ünlü, N., 73 Numaralı Konya Şer’iyye Sicili (M.1834 -1837), Fırat Üni. Sos. Bil. Ens. Basılmamış Yüksek Lisans Semineri, Elazığ, 2004,s.17. 53 Pakalın, M. Zeki, “Tereke”, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul, 1993, s.540. 54 Öztürk, M., a.g.m., s.227. 55 Gökbilgin, M. Tayyib, a.g.e., s.105. 25
2.1.4.12. Vakfiye Arapça menşeli olan vakıf; durmak, alıkoymak anlamlarına gelmektedir. Terim olarak anlamı da birinin Allah’a yakın olmak amacıyla menkul, gayrimenkul mal veya mülkünü dini ve sosyal bir gaye için tahsis etmesidir. Dini mahiyetteki bir belge olan vakfiye ise Allah için yapılan bir tesisi ifade eder. Bu belge vakıf denilen hayırsever birisi tarafından tanzim edilmiştir ve kendi adı da vakfiye de zikredilmiştir. Ne türlü arazi, ev, dükün vs. ya da para vakfedilmişse onlar belirtilir hangi dini veya sosyal tesise tahsis olunduğu kaydedilir. 56 Tabiî ki tüm bunların kadı tarafından tasdik edilmesi gerekiyordu.
2.1.4.13. İlmühaber Bir daireden diğer daireye ve dairelere herhangi bir husus bir karar veya bir hükmü bildirmek üzere yazılan belgelere denilir. 57 Sözlük anlamı da, resmi daireye verilmek üzere muhtarlık veya bir daire tarafından birinin durumunu belirtmek için hazırlanmış tasdikli vesika, belge 58
2.2. Şer’iyye Sicillerinin Kültür Tarihimiz ve Folklorümüz Açisindan Genel Bir Değerlendirilmesi
1. Şer’iyye sicillerine suret olarak geçmiş bulunan çeşitli fermanlar, beratlar, mektuplar, divan tezkireleri gibi diğer resmi kayıtlar, eski nizamların iç yüzlerini ortaya koyan en müspet belgelerdir. 59 2. Şer’iyye sicillerinde pek çok devlet adamı, müderris, alim, şair, sanatkâr ve mimar adları geçer. Her ne kadar bu kalburüstü kimselerin biyografisine dair kayıtlarda geniş açıklamalar bulunmuyorsa da, bunların hal tercümelerini yazmak veya yazılmış kişiler hakkındaki bilgilerin doğruluk derecesini kontrol etmekte, bu kayıtlar bize en sağlam ipuçları verebilir. 3. Şer’iyye sicilleri mimari tarihimizin aydınlatılması açısından da çok büyük bir öneme haizdir. Nitekim bunlar ister günümüze ulaşsınlar isterse ulaşmasınlar sanat
56 M.T.G. a.g.e., s.112. 57 Kütükoğlu, M., . a.g.e., s.295. 58 Develioğlu, F., “ilm ü haber” Osmanlıca- Türkçe Aansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, Ankara, 2002. s.430. 59 Yılmazçelik, İ., Diyarbakır Şer’iyye Sicilleri (Katalog ve Fihristleri), Ank., 2001, s.10. 26 abidelerimizin varlığını ve değerlerin vs. ortaya çıkarırlar. Hatta bu kayıtlardan kitabesiz abidelerimizin yapılış ve tamir tarihlerini de bazen saptayabilmekteyiz. 4. Sicillerde geçen kişi adları, kasaba, köy, mahalle, semt adları büyük bir yekün teşkil etmektedir. Bunlardan kadın, erkek adlarıyla unvan ve lakaplar dil bakımından incelenmeye değer konulardır. Eskiden oturulan veya oturulamayan yerler, köy, kasaba, mahalle, semt, mezra ve özellikle aşiret ve cemaat adlarını ihtiva eden resmi kayıtlar iskân tarihimiz açısından oldukça önemlidirler. 5. Şer’iyye sicilleri tıp tarihi ve halk tebabeti açısında da incelenmeye değer kaynaklardır. Ayrıca bu defterlerde geçen Türkçe terimler, imla özellikleri de dil ve folklor yönlerinden ayrı bir incelenme konusu teşkil eder. 60 6. Şer’iyye sicilleri; hukuk tarihi, askeri tarih, iktisat tarihimiz açısından oldukça önemli belgelerdir. Bu açıdan bunları ek alırsak;
2.2.1. Hukuk Tarihimiz Açısından Önemi Şer’iyye sicillerinin araştırılıp ortaya konulması hukuk tarihimiz açısından elzem bir öneme haizdir. Nitekim pek çok konuda olduğu gibi, eski hukukumuz hakkında da birbirini tutmayan çelişkiyi görüşler vardır. Bu çelişkili görüşler arasından doğruyu tespit edecek yine şer’iyye sicilleridir. Şer’iyye sicillerinde hukukun bütün dallarıyla ilgili şeriata uygun verilmiş pek çok mahkeme kararı mevcuttur. Şer’iyye sicillerinden çıkarılan sonuçlar itibariyle biz şer’iyye sicillerinin hukuk tarihimiz açısından iki yönden inceleyeceğiz. Bunların birincisi, Özel Hukuk açısından önemidir. Bunun içerisinde şunlar vardır; 1- Şahsın Hukuku ile ilgili kararlardan, Osmanlı hukukunda gerçek ve tüzel kişilerin bilindiğini, ehliyet, gaiplik, şahsi haklar vb. Konulara dair şer’i hükümlerin aynen uygulandığını anlamaktayız. 2- Aile hukuku ile ilgili kararlar ve sicil kayıtlardan eski Türk aile yapısını, nişanlama, evlenme vb. müesseselerin nasıl işlediğini, tamamen erkeğe ait gibi sayılan boşanma hakkının kadın tarafında da nasıl kullanıldığını şiddetli geçimsizliğin kadına evlenmeyi sona erdirme hakkını verdiğini, karı-koca arasındaki mal ayrılığı rejimini, karı – kocanın çocuklar üzerindeki hak ve vazifelerini mehir olarak hangi eşyaların verildiğini ve tarihin muhtelif devirlerinde bir Türk ailesinde hangi şeylerin önem arz ettiğini öğrenebiliriz.
60 Yılmazçelik, İ., Diyarbakır Şer’iyye Sicilleri (Katalog ve Fihristleri), Ank, 2001, s.11. 27
3- Miras hukukuna ilişkin kayıtların çoğunluğunu miras sözleşmeleri (terahüc) ve tereke taksimleri teşkil etmektedir. 4- Eşya, borçlar ve ticaret hukukuna ait kararlar iç içedir. Eşya hukuku ile ilgili kararlardan mülkiyet hakkının, din, dil ve ırk farkı göstermeksizin tüm fertlere belli şartlar altında tanınmıştır. Borçlar hukuku ile ilgili kararlardan faiz muamelesine benzeyen muamelelerin kabul edilmediğini ve akitlerde karşılıklı rıza beyanının esas kabul edildiğini görmekteyiz. 5- Devlet hususi hukuku alanında ahval-i şahsiye ve ibadet konuları dışında zımmilere de kendi rızalarıyla İslam hukukun esaslarının uygulandığını, hatta aile ve miras hukuku olmak üzere kendi dinleri gereği olan konularda kendi hukuklarının tatbik edildiğini, mesela evlenme akdini icrası, boşanma ve terekenin taksimi gibi hususlarda tamamen din serbestliği bulunduğunu görüyoruz. İçki içme gibi hususi olan bazı konular dışında ceza hukuku alanında, eşya, borçlar ve ticaret hukuku sahalarında Müslüman gayri mislim ayrımı yapılmadığını görüyoruz. Hukuk tarihimiz açısından ikinci önemli alanı da şer’iyye sicillerinin kamu hukuk alanıdır. Zaten şer’iyye sicillerinin hukuk tarihi açısından asıl önemi de kamu hukuku alanıdır. Bunun muhtevasında; 1- Ceza hukuku ile ilgili kararlardan Osmanlı Devleti’nin bu konuda İslam hukukunun hükümlerini aynen uygulandığını anlıyoruz. Bilindiği üzere İslam hukukunda suç ve cezalar üç ana gruba ayrılmaktadır. Birincisi: Kur’an ve hadiste açık olarak miktarı ve vasıfları tayin edilen had cezalarıdır. Bunlar iffete, iftira, hırsızlık, yol kesme, zina içki içme suç ve cezalarıdır. Şartlar oluştuğu hallerde Osmanlı Devleti’nin bu suçlara dair cezaları aynen uygulandığını şer’iyye sicilleri göstermektedir. İkincisi: Şahsa karşı işlenen cürümlerdir. Bunlar hakkında şer’i hükümlerin ön gördüğü kısas, 470 yıllık zaman dilimi içinde hiç aksatılmadan aynen uygulandığını ve katilin veya maktulün dinine, diline ve ırkına itibar edilmediğini yine şer’iyye sicillerinden öğreniyoruz. Üçüncüsü; zikredilenlerin dışında kalan suçlar ve bunların cezalarıdır. İslam ve Osmanlı hukukunda bunlara tazir ve siyaset cezaları denmektedir. Şer’iyye sicillerinde tıpkı İslam hukukunda olduğu gibi en çok müracaat edilen ispat vasıtası şahitlik veya davalının ikrarıdır. Yine şer’iyye sicillerinden Osmanlı hukukunda, ceza ve hukuk usulü ayrımı yapılmadığını, ancak ceza davalarında genel esaslar dışında bazı farklı usullerin uygulandığını görüyoruz. Örneğin şüpheden sanığın yararlanması veya şahitlerin bazı davalarda çok sıkı soruşturulması ve sayılarını iki 28 katına çıkarılması bunlara misaldir. Kısaca şer’iyye sicilleri tetkik edilmeden Osmanlı hukuk hakkında hatta bir yerde İslam hukuku hakkında yapılan her araştırma eksik olur. Burada şer’iyye sicilleri örfi hukuk açısından da değerli bir kaynaktır.
2.2.2. İktisat Tarihimiz Açısından Önemi Her şer’iyye sicili bulunduğu yerin iktisadi hayatına dair orijinal tarihi vesikalarıdır. 15 ile 20. yüzyıl aralarında Türk halkının ve özellikle de Anadolu halkının hayat ve geçim tarzı, memlekete dışarıdan giren ve yine memleketten dışarı çıkan, yani ithalat ve ihracat konusu olan eşya, Anadolu halkının yetiştirdiği tarım ürünleri, imal ettiği sanayi ma’mulleri Anadolu’da mevcut olan san’at ve meslek çeşitleri, halkan toplanan vergiler, devletin memurlara ödediği tahsisatlar, hukuk ve ceza davalarındaki tazminatların miktarı ve cinsi, para arzı ve çeşitleri, enflasyon ve devalüasyon gerçek manada tarihi seyri ve kısaca hem makro hem de mikro iktisada dair bütün mevzular, doğru olarak ve yerli yerinde ancak şer’iyye sicillerindeki kaynaklardan öğrenilebilir. Osmanlı tarihine bakılacak olursa eldeki kaynaklar da Osmanlı tarihindeki olaylar ile önemli rütbe ve memuriyetlerde bulunan kişilerin ön planda oldu görülür. Halbuki şer’iyye sicillerinde gerekli inceleme yapıldığı zaman Elazığ’ın herhangi bir köyündeki herhangi bir kişinin hayatına dair önemli ipuçları elde edilebilir. Böylece Osmanlı insanı ve devleti daha iyi anlaşılabilir kanaatindeyiz.
2.2.3. Askeri Tarihimiz Açısından Önemi Şer’iyye sicilleri askeri açıdan önemli bilgiler ihtiva etmektedir. Osmanlı devleti ordusu sefere çıktığı zaman hem Anadolu hem de Rumeli’de bulunan Beylerbeyi ve Sancakbeylerine yazılı emirler gönderir ve Ordunun ihtiyacı olan gıda maddeleri, gemi, at, kürekçi, araba, cephane, vb. ihtiyaçların karşılaması amacıyla kadılara da yazılı emirler gönderirdi. Gönderilen bu yazılı emirlerin içinde savaşın kime ve hangi sebeple aldığı izah edilir ve konuyla ilgili Şeyhü’l-İslam fetvası hatırlatılarak halkın savaşı zaruretine inanmaları temin edilirdi. Kısaca XV. Yüzyıldan sonraki harp tarihimizi, bütün tafsilatıyla şer’iyye sicillerinin genellikle sonlarında yer alan ve kadılara hitaben yazılan yazılı emirlerde bulmak mümkündür. Mesela III. Mehmed’in Macaristan ve Avusturya seferine çıkabilmek için Anadolu’dan nasıl asker topladığı ve Eflak isyanı ile zorlaşan bunalımlı dönemde savaşla ilgili olarak halka ne gibi yazılı emirler gönderdiği, Bursa şer’iyye sicilleri esas alınarak ortaya konabilir. Gerçekten şer’iyye sicilleri, askeri 29 hareketleri bütün ayrıntılarıyla aydınlatmak, ordunun teşkilat ve durumunu göstermek bakımından vak’anüvislerde ve diğer kaynaklarda ispatlanma pek çok tafsilatlı bilgiyi içerir. Şer’iyye sicillerinin hukuki açıdan genel bir değerlendirmesini yaparsak ki, bu konuyu şer’iyye sicilleri mahkemede delil olarak kullanılabilir mi? sorusuyla izah ederek açıklayabiliriz. Meseleye eski ve yeni hukukumuz açısından bakacak olursak; eski hukukumuz olan İslam hukukunda, yazılı deliller kesin deliller olarak kabul edilemezdi. Mecelle’de bu konuda “yalnız hat ve hatam ile amel olunmaz” tabiriyle bunu göstermekteyiz. Bunun sebebi olarak da sahtekârlık ve belgelerde tahrifatlar olabileceği gösterilmiştir. Nitekim tarihte bu tür olayların yaşadığı vakidir. Mecelleye göre kesin delillere misal olarak iki tane belge olabilir. Bunlardan birincisi padişah beratları ve tapu tahrir defterlerindeki kayıtlardır. Çünkü bunlar tahriften uzaktır. İkincisi ise; Şer’iyye Sicilleridir. Ancak bu konuda iki görüş vardır. Birinci görüş; eğer şer’iyye sicillerinde tahrif söz konusu değilse kesin delil olarak kabul edilebilir. Eğer tahrif ve sahtekârlık şüphesi varsa o zaman bu belgenin içindeki bilgilerin doğruluğuna şahit istenir. İkinci görüş ise 1879 tarihinden önceki şer’iyye sicilleriyle amel olunmaz. Bu tarihten sonrakilerde ise tahrif ve sahtekârlık şüphesi olmayanlar ile amel edilebilir. Çünkü 1879’dan sonrakiler için özel bazı usuller getirilmiştir. Yeni hukukumuz açısından ise Medeni Kanunun yürürlüğe girdiği tarih yani 4 Ekim 1926 tarihinden önceki belgeler o zamanki hukuka göre değerlendirmeye tabi olacak.
2.3. Trabzon Şeriyye Sicilleri ve 1915/137 Numarali (1810-1811 Miladi Tarihli) Trabzon Şer’iyye Sicilinin Tanitimi Osmanlının önemli eyalet merkezlerinden olan Trabzon’un Şer’i Sicil defterleri 1500’lü yıllarda tutulmaya başlanmış ve 1915 yılına kadar 371 yıl süreyle muntazam bir şekilde tutulmuştur. Yani Trabzon’a ait ilk sicil defteri H. 963-965 / M. 1555- 1557 tarihinde, son sicil defterinin ise H. 1332-1334 / M. 1913-1915 tarihinde tutulduğu anlaşılmaktadır. Bu defterler 1980 yılına kadar İstanbul Topkapı sarayı arşivindeydi. 30
Kültür Bakanlıgı onayı ile Ankara Milli Kütüphane Arşivine nakledildiğinden Trabzon sicilleri de aynı bölüme intikal ettirilmiştir.61 Çalışmamızda 1915/137 Numaralı (1810-1811 Miladi Tarihli) Trabzon Şer’iyye Sicili’nin traskripsiyonunu vermeye çalıştık. Bizim incelediğimiz defter ile beraber Trabzon vilayetine ait toplam 297 adet defter bulunmaktadır. Trabzon Şer’iyye Sicillerini şu şekilde tasnif edebiliriz:62
NO TARİH NO TARİH NO TARİH NO TARİH 1815 963-966 1909 1155 2003 1278 2098 1332-1334 1816 968 1910 11656-1158 2004 1278-1279 2099 1231-1233 1817 969 1911 11656-1158 2005 1279 2100 1246-1261 1818 972-973 1912 1156-1160 2006 1279-1280 2101 1252-1263 1819 972-973 1913 1167-1159 2007 1279-1280 2102 1255 1165-1230 1820 1026-1033 1914 1158-1160 2008 1280-1281 2103 1307-1308 1821 1028-1030 1915 1159-1161 2009 1280-1281 2104 1307 1822 1031-1032 1916 1160-1161 2010 1280-1281 2105 1308-1310 1823 1033-1035 1917 1161-1163 2011 1281-1283 2106 1309-1310 1824 1034-1035 1918 1163-1166 2012 1281 2107 1313-1316 1038-1042 1825 1037-1038 1919 1166-1167 2013 1281-1282 2108 1316-1318 1826 1038-1039 1920 1167-1168 2014 1282-1283 2109 1316-1318 1111-1134 1827 1039-1041 1921 1168-1169 2015 1282-1283 2110 1332-1334 1828 1041-1045 1922 1169-1170 2016 1283-1284 2111 1226-1229 1829 1046-147 1923 1170-1173 2017 1283-1284 1052-1057 1830 1052-1054 1924 1173-1174 2018 1284-1286 1831 1058-1060 1925 1174-1175 2019 1284-1286 1832 1061-1062 1926 1175-1177 2020 1285-1299 1833 1062-1064 1927 1177-1179 20221 1286-1287 1834 1064-1065 1928 1179-1180 2022 1286-1287 1835 1065-1066 1929 1180-1183 2023 1286-1289- 1299 1836 1067-1069 1930 1183-1184 2024 1287-1289 1837 1068-1069 1931 1184-1186 2025 1297-1302 1838 1069-1072 1932 1186-1189 2026 1287-1289 1839 1073-1074 1933 1188-1191 2027 1288-1301
61 Uzun, M., 1924/110 No’lu Trabzon Şer’iyye Sicil Defteri’nin Transkripsiyonu ve Tahlili, Yüksek Lisans Tezi, samsun, 2007, s.3. 62 Akgündüz, A., Şer’iyye Sicilleri, c.I, s. 231-214. 31
1840 1074-1075 1934 1190-1193 2028 1289-1292 1841 1074-1081 1935 1193-1194 2029 1289-1292 1842 1075-1076 1936 1194-1197 2030 1293-1298 1843 1076-1077 1937 1197-1198 2031 1293-1298 1844 1077-1078 1938 1199-1200 2032 1296-1301 1845 1078-1079 1939 1201-1202 2033 1296-1301 1846 1080-1081 1940 1204-1205 2034 1298-1301 1847 1083-1084 1941 1205-1206 2035 1298-1304 1848 1086-1087 1942 1206 2036 1299-1304 1849 1087-1088 1943 1207 2037 1299-1308 1850 1088-1089 1944 1207-1209 2038 1301-1303 1851 1088-1091 1945 1209-1211 2039 1301-1305 1852 1090-1092 1946 1211-1212 2040 1301-1306 1853 1094-1096 1947 1212-1216 2041 1301-1307 1854 1096-1097 1948 1216-1218 2042 1303-1305 1855 1098-1099 1949 1220-1221 2043 1303-1307 1856 1099-1100 1950 1222-1223 2044 1305-1306 1857 1101-1102 1951 1223-1226 2045 1306-1308 1858 1102-1103 1952 1229-1235 2046 1306-1315 1859 1103-1104 1953 1235-1249 2047 1308-1309 1860 1104-1105 1954 1233-1236 2048 1308-1310 1861 1105-1106 1955 1236-1239 2049 1310-1312 1862 1106-1109 1956 1239-1242 2050 1310-1312 1863 1109-1110 1957 1242-1244 2051 1310-1316 1864 1110-1112 1958 1239-1241, 2052 1310-1316 1250-1252 1865 1112-1124 1959 1241-1258- 2053 1311-1320 1260 1866 1113-1114 1960 1245-1247 2054 1311-1333 1867 1114-1116 1961 1247-1249 2055 1312-1313 1868 1116-1117 1962 1247-1250 2056 1312-1313 1869 1117-1119 1963 1249-1251 2057 1312-1313
1870 1119-1120 1964 1251-1252 2058 1312-1316
1871 1122-1123 1965 1255-1256, 2059 1312-1316 1259-1260 1872 1123-1124 1966 1256-1257 2060 1313-1314 1873 1124-1226 1967 1257-1260 2061 1313-1316 1874 1126-1128 1968 1257-1260 2062 1315-1316 1875 1128 1969 1259-1263 2063 1315-1322 1876 1128-1129 1970 1260-1261 2064 1316-1317 1877 1130-1131 1971 1260-1261 2065 1316-1318 1878 1132-1133 1972 1261-1262 2066 1316-1324 32
1271-1272 1879 1132-1136 1973 1262-1263 2067 1317-1319 1144-1161- 1161 1880 1134 1974 1262-1271 2068 1318-1319 1881 1134-1135 1975 1263-1264 2069 1318-1321 1882 1135 1976 1263-1265 2070 1319-1321 1883 1136-1137 1977 1264-1265 2071 1319-1323 1884 1136-1139 1978 1265-1266 2072 1319-1326 1885 1137-1139 1979 1265-1267 2073 1320-1328 1886 1137 1980 1266 2074 1320-1321 1887 1137 1981 1266 2075 1321-1322 1888 1137-1138 1982 1267 2076 1321-1323 1889 1139-1140 1983 1267 2077 1322-1324 1890 1140-1141 1984 1267-1268 2078 1322-1325 1891 1141-1142 1985 1268-1269 2079 1322-1325 1892 1142-1143 1986 1269-1270 2080 1322-1327 1893 1143-1144 1987 1269-1271 2081 1326-1334 1894 1143-1146 1988 1271-1272 2082 1323-1325 1895 1144-1145 1989 1270-1271 2083 1323-1325 1896 1145-1146 1990 1271-1272 2084 1323-1327 1897 1146-1147 1991 1272-1273 2085 1325-1327 1898 1146-1148 1992 1273 2086 1325-1327 1899 1146-1149 1993 1273-1274 2087 1325-1327 1900 1148-1149 1994 1273-1274 2089 1326-1329 1901 1148-1149 1995 1274-1275 2090 1326-1330 1902 1149-1150 1996 1274-1275 2091 1327-1329 1903 1150-1151 1997 1274-1276 2092 1327-1329 1904 1151-1153 1998 1275-1276 2093 1327-1329 1905 1151-1153 1999 1275-1277 2094 1327-1332 1906 1153-1155 2000 1279-1277 2095 1328-1330 1907 1155-1156 2001 1276-1278 2096 1330-1332 1908 1156 2002 1278-1288 2097 1332-1334
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
3. 1915/137 NUMARALI (1810-1811 MİLADİ TARİHLİ) TRABZON ŞER’İYYE SİCİL DEFTERİ’NİN ÖZETLERİ
BELGE NO:1 17 Zi’l-Ka’de sene 1225 tarihli boşanma hücceti. BELGE NO:2 28 Zi’l-Ka’de sene 1225 (25 Aralık 1810) tarihli boşanma hücceti. BELGE NO:3 6 Muharrem sene 1226 (31 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:4 6 Muharrem sene 1226 (31 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:5 9 Muharrem sene 1226 (3 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:6 9 Muharrem sene 1226 (3 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:7 9 Muharrem sene 1226 (3 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:8 9 Muharrem sene 1226 (3 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:9 9 Muharrem sene 1226 (3 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:10 12 Muharrem sene 1226 (6 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:11 12 Muharrem sene 1226 (6 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:12 (Bu belge silik çıkmıştır) BELGE NO:13 Mevcut olan Trabzon Kadısının ortadan kaybolması hasebiyle ortaya çıkana kadar 17 Muharrem 1225 (22 Şubat 1810) tarihinden itibaren vekâleten yeni bir kadı tayin edildiğine dair buyruldu. 34
BELGE NO:14 1 Receb 1225 (2 Ağustos 1810) tarihli mansıb hücceti. BELGE NO:15 5 Muharrem sene 1226 (30 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:16 27 Muharrem sene 1226 (21 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:17 22 Muharrem sene 1226 (16 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:18 29 Muharrem sene 1226 (23 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:19 3 Safer sene 1226 (27 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:20 6 Saferü’l-hayr sene 1226 (2 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:21 16 Safer sene 1226 (12 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:22 19 Şevval sene 1225 (17 Kasım 1810) tarihli Trabzon’da ‘Ali pâşânın azli ve yerine Hasan ağânın kadı tayin edilmesiyle ilgili buyuruldu. BELGE NO:23 9 Ramazan sene 1225 (8 Ekim 1810) tarihli Trabzonda Mütesellim ‘Ali Pâşânın azli ve yerine Süleymân Pâşânın tayin edilme ve Fâş kalesinin kurtarılması için gerekli silah ve mühimmatın temin edilmesi ile ilgili ferman. BELGE NO:24 Trabzonda vekâleten Hasan ağâya mütesellimlik nasbı verilmesi ve Moskov keferesine karşı Trabzon Giresun Keşâb Tirebolu Küreli ve Şarlı kadılarının ve a’yan ve zabitânlarının ve vücuh ve eşrâfı vesair söz sahiplerinin birlikte hareket etmesi ve Fâş kalesinin iyi bir şekilde korunması ile ilgili buyuruldu. BELGE NO:25 Fâş kalesinin yed-i küffardan kurtarılması için daha önce Trabzon valisi olan ‘Ali pâşâdan mühimmat ve cephanenin ve edevât-ı harbiyenin Hasan ağâya teslim edilmesi hususuna dair buyuruldu. 35
BELGE NO:26 Fâş kalesinin yed-i küffardan kurtarılması için mütesellim vekili ve nefs-i sancak derununda ‘ayânan ve zâbitân ve voyvodagân ve serdâr ve işkarar ve ‘umumen ashâb-ı sünuhan hasılı ehl-i İslâm olanlara bu husus için gerekli çabayı göstermeleri için gönderilen buyruldu. BELGE NO:27 15 Muharrem sene 226(9 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:28 17 Muharrem sene 226(11 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:29 17 Muharrem sene 226(11 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:30 17 Muharrem sene 226(11 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:31 16 Muharrem sene 226(10 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:32 16 Muharrem sene 226(10 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:33 5 Muharrem sene 1224 (20 Şubat 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:34 23 Zi’l-ka’de sene 226 (9 Aralık 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:35 16 Zi’l-hicce Sene 225 (12 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:36 16 Zi’l-hicce Sene 225 (12 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:37 16 Zi’l-hicce Sene 225 (12 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:38 16 Zi’l-hicce Sene 225 (12 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:39 16 Zi’l-hicce Sene 225 (12 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:40 16 Zi’l-hicce Sene 225 (12 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 36
BELGE NO:41 18 Zi’l-hicce sene 225 (14 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:42 4 Zi’l-hicce Sene 1226 (20 Aralık 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:43 23 Zi’l-hicce sene 1225 (19 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:44 20 Zi’l-hicce sene 225 (16 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:45 21 Zi’l-hicce sene 225 (17 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:46 15 Zi’l-hicce sene 225 (11 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:47 27 min Zi’l-hicce 225 (23 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:48 27 min Zi’l-hicce 225 (23 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:49 27 min Zi’l-hicce 225 (23 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:50 21 Zi’l-hicce Sene 225 (17 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:51 29 Zi’l-hicce sene 225(25 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:52 3 Muharrem sene 226 (28 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:53 2 Muharrem sene 226(27 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:54 5 Muharremü’l-haram sene 224 (20 Şubat 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:55 5 Muharremü’l-haram sene 224 (20 Şubat 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 37
BELGE NO:56 6 Muharrem sene 1224 ( 21 Şubat 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:57 8 Muharrem sene 1224 (23 Şubat 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:58 8 Muharrem sene 1224 (23 Şubat 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:59 8 Muharrem sene 1224 (23 Şubat 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:60 17 Muharrem sene 1224 (4 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:61 12 Muharrem sene 1224 (27 Şubat 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:62 15 Muharrem sene 1224 (2 Mart 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:63 7 Muharrem sene 1224 (22 Şubat 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:64 15 Muharrem sene 1224 (2 Mart 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:65 15 Muharrem sene 1224 (23 Şubat 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:66 21 Muharrem sene 1224 (8 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:67 21 Muharrem sene 1224 (8 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:68 21 Muharrem sene 1224 (8 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:69 17 Muharrem sene 1224 (4 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:70 14 Muharrem sene 1224 (1 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:71 14 Muharrem sene 1224 (1 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 38
BELGE NO:72 14 Muharrem sene 1224 (1 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:73 25 Muharrem sene 224 (12 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:74 29 Muharrem sene 1224 (16 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:75 29 Muharrem sene 1224 (16 Mart1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:76 3 Safer Sene 1224 (20 Mart 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:77 (Belgenin üstü çizilmiştir) BELGE NO:78 11 Safer sene 1224 (28 Mart 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:79 11 Safer sene 1224 (28 Mart 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:80 20 Safer sene 1224 (6 Nisan1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:81 20 Safer sene 1224 (6 Nisan1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:82 24 Safer Sene 224 (10 Nisan1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:83 27 Safer sene 1224 (13 Nisan1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:84 29 Safer Sene 1224 (15 Nisan1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:85 Gurre-i Rebi’ü’l-evvel sene 224 (16 Nisan 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:86 11 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (26 Nisan 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:87 39
26 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (11 Mayıs 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:88 Ramazan sene 1225 (Eylül/Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:89 26 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (11 Mayıs 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:90 27 Rebi’ü’l-ahir sene 224(11 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:91 Rebi’ü’l-ahir fi 5 sene 224 (20 Mayıs 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:92 6 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (21 Mayıs 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:93 6 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (21 Mayıs 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:94 6 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (21 Mayıs 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:95 11 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (26 Nisan 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:96 7 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (22 Nisan 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:97 12 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (27Mayıs1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:98 15 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (30 Mayıs1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:99 15 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (30 Mayıs1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:100 17 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (1 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:101 18 sene Rebi’ü’l-ahir 1224 (2 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:102 18 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (2 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 40
BELGE NO:103 19 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (3 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:104 22 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (6 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:105 22 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (6 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:106 25 Rebi’ü’l-ahir sene1224 (9 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:107 27 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (11 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:108 27 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (11 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:109 Rebi’ü’l-ahir fi 29 sene 224 (13 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:110 9 Cemaziyye’l-evvel sene 1224 (22 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:111 21 Cemâziyye’l-evvel sene 224 (4 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:112 24 Cemaziyye’l-evvel Sene 224 (7 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:113 25 Cemâziyye’l-evvel sene 1224 (8 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:114 2 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (17 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 41
BELGE NO:115 Salh-ı Cemâziyye’l-evvel sene 224 (17 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:116 4 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (17 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:117 9 min Cemâziyye’l-ahir sene 224 (22 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:118 11 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (24 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:119 15 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (28 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:120 15 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (28 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:121 16 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (29 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:122 19 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (1 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:123 22 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (4 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:124 21 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (3 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:125 22 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (4 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 42
BELGE NO:126 24 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (6 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:127 26 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (8 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:128 27 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (9 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:129 Salh-ı Cemâziyye’l-ahir sene1224 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:130 Salh-ı Cemâziyye’l-ahir sene1224 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:131 5 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (18 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:132 6 Receb sene 1224 (17 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:133 8 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (21 Temmuz 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:134 22 Rebi’ü’l-ahir Sene 224 (6 Haziran 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:135 12 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (27 Mayıs 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:136 14 Receb sene 224 (25 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:137 17 Receb sene 224 (28 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:138 17 Receb sene 224 (28 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:139 20 Receb sene 224 (31 Ağustos 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 43
BELGE NO:140 25 min Receb sene 224 (5 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:141 1 Şa’ban sene 1224 (11 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:142 4 Şa’ban sene 224 (14 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:143 8 Şa’ban sene 224 (18 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:144 11 Şa’ban sene 224 (21 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:145 11 Şa’ban sene 224 (21 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:146 11 Şa’ban sene 224 (21 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:147 12 Şa’ban sene 224 (22 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:148 11 Şa’ban sene 224 (21 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:149 15 Şa’ban sene 224 (25 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:150 18 Şa’ban sene 224 (28 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:151 18 Şa’ban sene 224 (28 Eylül 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:152 25 Şa’ban sene 224 (5 Ekim 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:153 28 Şa’ban sene 224 (8 Ekim 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:154 1 Ramazan Sene 224 (10 Ekim 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:155 1 Ramazan Sene 224 (10 Ekim 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 44
BELGE NO:156 1 Ramazan Sene 224 (10 Ekim 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:157 8 Ramazan sene 224 (17 Ekim 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:158 20 Ramazan sene 224 (29 Ekim 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:159 23 Ramazan sene 224 (1 Kasım 180) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:160 23 Ramazan sene 224 (1 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:161 23 Ramazan sene 224 (1 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:162 27 Ramazan sene 224 (5 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:163 25 Ramazan sene 224 (3 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:164 21 Ramazan sene 224 (30 Ekim 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:165 27 Ramazan Sene 224 (5 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:166 27 Ramazan sene 1224 (5 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:167 27 Ramazan sene 1224 (5 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:168 28 Ramazan sene 1224 (6 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:169 28 Ramazan sene 1224 (6 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:170 28 Ramazan sene 1224 (6 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:171 28 Ramazan sene 1224 (6 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 45
BELGE NO:172 28 Ramazan sene 1224 (6 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:173 29 Ramazan sene 1224 (7 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:174 29 Ramazan sene 1224 (7 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:175 22 Ramazan sene 224 (31 Ekim 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:176 25 Ramazan (3 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:177 28 Ramazan sene 224 (6 Kasım 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:178 9 Zi’l-ka’de sene 224 (16 Aralık 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:179 3 Zi’l-ka’de sene 224 (10 Aralık 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:180 3 Zi’l-ka’de sene 224 (10 Aralık 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:181 11 Zi’l-ka’de sene 224 (18 Aralık 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:182 16 Zi’l-ka’de sene 224 (18 Aralık 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:183 16 Zi’l-ka’de sene 224 (18 Aralık 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:184 18 sene Zi’l-ka’de 224 (20 Aralık 1809) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:185 11 Zi’l-hicce sene 224 (17 Ocak 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:186 25 Zi’l-hicce sene 224 (31 Ocak 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:187 4 Muharrem sene 225 (9 Şubat 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 46
BELGE NO:188 7 Muharrem sene 225 (12 Şubat 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:189 8 Muharrem sene 225 (13 Şubat 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:190 12 Muharrem sene 225 (17 Şubat 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:191 16 Muharrem sene 225 (21 Şubat 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:192 25 Muharrem sene 225 (2 Mart 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:193 25 min Muharremü’l-haram sene 225 (2 Mart 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:194 25 min Muharremü’l-haram sene 225 (2 Mart 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:195 25 min Muharremü’l-haram sene 225 (2 Mart 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:196 25 min Muharremü’l-haram sene 225 (2 Mart 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:197 25 min Muharremü’l-haram sene 225 (2 Mart 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:198 27 min Muharremü’l-haram sene 225 (4 Mart 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:199 28 Muharrem sene 225 (5 Mart 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:200 28 Muharrem sene 225 (5 Mart 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 47
BELGE NO:201 29 Muharrem sene 225 (6 Mart 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:202 3 Safer sene 225 (10 Mart 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:203 3 Safer sene 225 (10 Mart 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:204 5 Safer sene 225 (12 Mart 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:205 5 Safer sene 225 (12 Mart 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:206 11 Safer sene 225 (18 Mart 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:207 16 Safer sene 225 (23 Mart 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:208 21 sene 225 (28 Mart 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:209 23 Safer sene 225 (30 Mart 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:210 22 Safer sene 225 (29 Mart 18010) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:211 29 Safer 225 (5 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:212 29 Safer (5 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:213 5 min Rebi’ü’l-evvel sene 225 (10 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:214 5 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (10 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:215 7 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (12 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:216 48
7 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (12 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:217 7 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (12 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:218 7 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (12 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:219 7 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (12 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:220 11 min Rebi’ü’l- evvel sene 225 (16 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:221 12 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (17 Nisan (1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:222 21 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (26 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:223 16 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (21 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:224 15 min Rebi’ü’l- evvel sene 225 (20 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:225 17 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (22 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:226 17 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (22 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:227 21 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (26 Nisan 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:228 Gurre-i Rebi’ü’l- ahir sene 225 (6 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:229 3 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (8 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:230 4 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (9 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:231 49
6 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (11 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:232 6 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (11 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:233 11 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:234 11 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:235 11 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:236 11 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:237 21 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (26 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:238 19 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (24 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:239 5 Cemâziyye’l-evvel sene 225 (8 Haziran 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:240 9 min Cemâziyye’l-evvel sene 225 (12 Haziran 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:241 11 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:242 13 Cemâziyye’l-ahir sene 225 (16 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 50
BELGE NO:243 17 min Cemâziyye’l-evvel sene 225(20 Haziran 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:244 29 min Cemâziyye’l-evvel sene 225 (2 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:245 29 min Cemâziyye’l-evvel sene 225 (2 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:246 3 min Cemâziyye’l-ahir sene 225 (6 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:247 3 min Cemâziyye’l-ahir sene 225 (6 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:248 3 min Cemâziyye’l-ahir sene 225 (6 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:249 5 min Cemaziyye’l-ahir sene 225 (8 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:250 15 min Cemaziyye’l-ahir sene 225 (18 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:251 27 Ramazan sene 1225 (26 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:252 27 Ramazan sene 1225 (26 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:253 17 Cemâziyye’l-ahir sene 225 (20 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 51
BELGE NO:254 21 min Cemâziyye’l-ahir sene 225 (24 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:255 22 Cemâziyye’l-ahir sene 225 (25 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:256 23 min Cemaziyye’l-ahir sene 225 (26 Temmuz 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:257 Gurre-i Recebü’ş-şerif sene 225 (2 Ağustos 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:258 5 Receb-i şerif sene 225 (6 Ağustos 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:259 13 min Receb sene 225 (14 Ağustos 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:260 17 min Receb-i şerif sene 225 (18 Ağustos 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:261 23 sene 225 min Receb sene 225 (24 Ağustos 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:262 25 min Receb sene 225 (26 Ağustos 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:263 1224 Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:264 2 Şa’ban sene 225 (2 Eylül 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:265 Gurre-i Şa’ban sene 1225(1 Eylül 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:266 11 Şa’ban sene 225 (11 Eylül 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:267 52
11 Şa’ban sene 225 (11 Eylül 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:268 11 Şa’ban sene 225 (11 Eylül 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:269 23 min Şa’ban sene 225 (23 Eylül 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:270 1225 Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:271 Salh-ı Şa’ban sene 225 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:272 12 min Ramazân sene 1225(11 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:273 13 Ramazân sene 1225(12 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:274 15 Ramazân sene 1225(14 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:275 17 Ramazan sene 1225(16 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:276 1225 Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:277 16 Ramazân sene 1225(15 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:278 19 min Ramazân sene 1225 (18 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:279 19 min Ramazân sene 1225 (18 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:280 19 min Ramazân sene 1225 (18 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:281 21 min Ramazânü’l-mübârek sene 225(20 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:282 22 Ramazân sene 1225 (21 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:283 53
19 min Ramazân sene 1225 (18 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:284 21 min Ramazân sene 1225 (20 Ekim 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:285 Salh-ı Ramazân sene 1225 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:286 14 Şevval sene 1225 (12 Kasım 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:287 17 Şevval sene 1225 (15 Kasım 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:288 1225 Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:289 4 Zi’l-ka’de sene 1225 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:290 5 Zi’l-ka’de 225 (2 Aralık 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:291 12 Zi’l-ka’de sene 225 (9 Aralık m1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:292 19 Zi’l-hicce sene 225 (15 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:293 25 Zi’l-ka’de sene 225 (22 Aralık 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:294 27 Zi’l-ka’de sene 225 (24 Aralık 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:295 29 Zi’l-ka’de sene 225 (26 Aralık 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:296 13 Zi’l-hicce sene 225 (9 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:297 13 Zi’l-hicce sene 225 (9 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:298 16 Zi’l-hicce sene 225 (12 Ocak 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:299 27 Zi’l-ka’de sene 225 (24 Aralık 1810) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. 54
BELGE NO:300 16 Zi’l-hicce sene 225 (16 Şubat 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
BELGE NO:301 Gurre-i Muharremü’l-haram sene 1224 (6 Şubat 1810) tarihli Trabzon’un Tekye Mahallesi sâkinlerinden olub ölen Uzun Ahmed nâm mütevaffânın varislerinden olan Havva Hâtun’un ve küçük kızları Aişe ve Fatma veEmine ve kardeşinin oğlu Hasanın Uzun Ahmedden kendilerine düşen mirası vakfettiğine dair hüccet kaydı. BELGE NO:302 19 Muharrem sene 1224 (6 Mart 1809) tarihli Trabzon’un Muhiddin Mahallesi sâkinlerinden olub bundan sonra ölen Çörekçi oğlu Monlâ Mehmed nâm mütevaffânın borcuna mukabil terekesinin satışına dair hüccet. BELGE NO:303 25 Safer sene 1224 (11 Nisan 1809) tarihli Trabzon muzafâtından Yomra nâhiyesi karyelerinden Hara karyesi sâkinelerinden Hafize bint-i Kabak oğlu Mehmed nâm hatunun kız kardeşi Fatma ile miras üzerine alacak verecek davalarıyla ilgili i’lam kaydı. BELGE NO:304 25 Safer sene 224 (11 Nisan 1809) tarihli Trabzon’un Çarşu Mahallesi sâkinlerinden İmâm vekili Ahmed efendi bin Bekir nâm müteveffâ-yı merhûmun mirasının zevecesi Fatma ve oğulları Mehmed Emin efendi ve Mahmud efendilere inhisarı hakkında muhallefat defteri. BELGE NO:305 25 Safer sene 224 (11 Nisan 1809) tarihli Trabzon’un Çarşu Mahallesi Sâkinlerinden iken ölen imâm vekili Ahmed efendi bin Bekir nâm müteveffâ-yı merhûmun vasi ve nafaka tayini hakkında hüccet. BELGE NO:306 1224 hicri tarihli Trabzon Mahallâtından Musa Paşa Mahallesi sâkinlerinden Sipâhi Mahmud ağâ bin Sipâhi Mahmud ağâ adlı kişinin Tekfûr Çâyırı mevkiindeki mülkünü Trabzon miralayı Murtaza Bey-zâde es-Seyyid Mehmed Bey’e satışına dair hüccet kaydı. 55
BELGE NO:307 Trabzon mahallâtından Bâzâr Kapusu Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem ölen Monlâ Pir Mehmed nâm müteveffânın muhallefât defteridir. BELGE NO:308 1224 hicri tarihli Trabzon mahallâtından Bâzâr Kapusu Mahallesi sâkinlerinden iken ölen Monlâ Pir Mehmed’in küçük kızı Fatma’ya vasi tayinine dair hüccet kaydı. BELGE NO:309 1224 (30 Mayıs 1809) tarihli Trabzon mahallâtından Bâzâr Kapusu Mahallesi sâkinlerinden iken ölen Monlâ Pir Mehmed‘in küçük kızı Fatma’nın vasisi olan annesi Esmâ Hâtunun mahkemeden kızına nafaka ve kisve baha talebi hakkında hüccet. BELGE NO:310 1224 (1 Haziran 1809) tarihli Trabzon’un Bâzâr Kapusu sakinlerinden iken ölen İplikçi Mollâ Pir Muhammed’in küçük kızı Fatma’ya babasından intikal eden mirası idare için nazır tayini hakkında hüccet kaydı. BELGE NO:311 13 min Cemâziyye’l-evvel sene 224 (26 Haziran 1809) tarihli Trabzon’un Muhiddin Mahallesi sâkinelerinden iken ölen Ümmü Gülsüm bint-i el-Hâc ‘Ali nâm mütevefiyyenin verâsetini gösteren muhallefat defteri. BELGE NO:312 1224 (26 Haziran 1809) tarihli Trabzon Mahallâtından Muhiddin Mahallesi sâkinlerinden iken ölen Ümmü Gülsüm bint-i el-Hâc ‘Ali nâm mütevefiyyenin verâseti büyük oğlu Ahmed ve küçük oğlu Mehmede inhisarı ve küçük oğlu Mehmede bir vasi nasbıyla ilgili hüccet. BELGE NO:313 1224 (8 Temmuz 1809) tarihli Trabzon’un Yeni Cum’a Mahallesi sakinlerinden Hecâbe oğlu Halil bin Memiş ağânın Monlâ ‘Ali bin İsmâ’ile mülkiyet tasarrufu hakkında açtığı davaya dair i’lâm kaydı. BELGE NO:314 Salh-ı Cemâziyye’l-evveli sene 1224 tarihli Trabzon’un Kemer kaya Mahallesi sâkinlerinden iken ölen İspirli Mehmed ağâ’nın borç aldığı Hazma oğlu Hâcı Hüseyin ‘Alemdâr ve Na’lcacı oğlu ‘Osmân ve Emir Hâcı ‘Ali adlı şahısların alcaklarını tahsil etmek üzere İspirli Mehmed’in karısı Havva bint-i Celnekir Monlâ Mehmed nâm Hâtûn’dan davacı olduklarına dair i’lâm. 56
BELGE NO:315 25 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (7 Ağustos 1809) tarihli Trabzon’un ‘İmâret Mahallesi sâkinlerinden iken ölen Rukalı Monlâ Mehmed’in varislerinin babalarına intikal eden mülkün satışına dair hüccet kaydı. BELGE NO:316 5 Recebü’l-mücerreb sene 1224 (16 Ağustos 1809) tarihli Çömlekçi Mahallesi Lamrani veledi Bâdi nâm zımmi’nin şirket ortağı olan Mihail ile üzerine açmış olduğu dava ile ilgili i’lâm. BELGE NO:317 3 Şa’banü’l-mu’azzam sene 1224 (13 Eylül 1809) tarihli Trabzon Mahallelerinden ‘İmâret Mahallesi sâkinlerinden iken ölen Hazinedâr ‘Osmân’ın küçük oğlu Mustafa’ya nafaka tayini ile ilgili hüccet. BELGE NO:318 5 Safer sene 1224 (13 Eylül 1809) tarihli Trabzon Vâroş çarşısında bulunan esnafın el-Hâc Yusuf Ziya Paşa Medine-i Trabzona valilikleri sırasında kaymakam olan Ahmed Paşa’ya sattıkları hububat vesair malzemenin paralarını aldıklarına dair hüccet kaydı. BELGE NO:319 5 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (10 Nisan 1810) tarihli Trabzon’un İskender Pâşa Mahallesi sakinelerinden iken ölen Hadice bint-i (boş) nâm adlı kişinin muhallefât kaydı. BELGE NO:320 5 Rebi’ü’l sene 225(10 Nisan 1810) tarihli Trabzon’un Ayasofya Mahallesi sâkinlerinden iken ölen za’im ‘Osmân ağa bin Bekir‘in muhallefât kaydı. BELGE NO:321 11 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810) tarihli Trabzon Mahallâtından Mollâ Sipâh Mahallesi Sâkinelerinden iken ölen Dellâl Fatma bint-i Ahmed nâm mütevefiyyenin Vasi Muhtarı olan Rukîyye hevâce Hâtûn adlı kişinin iltimâsıyla tereke- i Dellâl Fatma ‘nın teterkesinin satışı ile ilgili muhallefât kaydı. BELGE NO:322 10 Safer sene 1225 (15 Mayıs 1810) tarihli Trabzona ta’yin edilen cerrâhlardan Cerrâh Süleymân ağâ’ya ait ve ölmesinden sonra satılan muhallefât kaydı.
57
BELGE NO:323 11 Rebi’ü’l-ahir sene 1225 (14 Temmuz 1810) tarihli, Trabzon mahallerinden Mollâ Sipâh Mahallesi sakinlerinden ikne ölen Fatma bint-i Ahmed’in terekesinin vasiye-i Muhtariyesi olan Rukıyye Hevâce ile müteveffa Ahmed’in varisleri arasında çıkna miras anlaşmazlığını havi ilam kaydı. BELGE NO:324 5 Gurre-i Şa’ban sene 1225 (5 Eylül 1810) tarihli Trabzon Mahallâtından ‘İmâret Mahallesi sâkinlerinden iken bundan akdem Mekke-i Mükerremede ölen Kazzâz El-Hâc Mahmud efendi nâm müteveffânın verâseti ile ilgili muhallefat kaydı. BELGE NO:325 7 Şa’ban sene 225 (7 Eylül 1810)tarihli ) Aslen Gönye kazası sakinlerinden olup ticaret amacıyla Yâlı Hânında ölen ve varisi olmadığı için mirası beytü’l-mâla kalan Hevâce oğlu Memiş’e ait eşyâ ve muhallefâtın kaydı. BELGE NO:326 1225 tarihli Trabzon mahallelerinden ‘İmâret mahallesi sakinlerinden iken ölen Derviş İsmâ’il bin el-Hâc Mahmud Efendi’nin küçük kızı Fatma’ya babasından intikal eden mirasın hıfz ve muhafazası için mahkeme tarafından vasi tayini ile ilgili hüccet kaydı. BELGE NO:327 14 Zi’l-hicce sene 1225 (10 Ocak 1811) tarihli Trabzon mahallelerinden İskender Paşa Mahallesi sâkinlerinden iken ölen Tursun bint (boş) nâm mütevefiyyenin zâhirde vârisi olmadığı için beytü’l-mala kalan ve satılan muhallefât kaydı BELGE NO:328 11 Zi’l-hicce sene 225 (7 Ocak 1811) tarihli aslen Uz karyesinden olub yoculuk esnasında İbrâhim bin (boş) nâm müteveffânın zâhirde vârisi olmadığı için beytü’l-mala kalan ve satılan muhallefât kaydı BELGE NO:329 9 Zi’l-ka’de sene 225 (6 Aralık 1810) tarihli aslen Sivasdan olub sonra ikâmet amacıyla Trabzona gelen ve orada yaşarken ölen Bakkal Mirgün nâm zimminin zâhirde vârisi olmadığı için beytü’l-mala kalan ve satılan muhallefât kaydı. 58
BELGE NO:330 25 Zi’l-ka’de sene 225 (22 Aralık 1810) tarihli Trabzon mahallerinden Orta Hisâr Mahallesi sâkinelerinden iken ölen Havva bint-i Mustafa nâm mütevefiyyenin varislerine intikal eden mirasa dair muhallefat kaydı. BELGE NO:331 Salh-ı Zi’l-ka’de sene 1225 (Aralık 1810) tarihli Trabzon mahallâtından Bozdepe-i Zîr Mahallesi sakinelerinden iken ölen Havva bint-i ‘Abdullah adlı mütevefinin varislerine intikal eden mirasa dair muhallefat kaydı. BELGE NO:332 23 Zi’l-hicce sene 1225 (19 Ocak 1811) tarihli Trabzon’a bağlı Yomra Nahiyesi köylerinden Kuhla karyesi sâkinlerinden Mehmed bin Hasan’ın kendine ait özel mülke müdahale ettiği gerekçesiyle Kalâycı oğlu Emin’den şikayetçi olduğuna dair ilam kaydı. BELGE NO:333 5 Saferü’l-hayr sene 1225 (12 Mart 1810) tarihli Trabzon mahallelerinden Sarây ‘Atik mahallesi sâkinelerinden iken ölen ve zâhirde vârisi olmayan Na’lcacı ahadd zevcesi Zeyneb (boş)’e ait olan terekenin mübâşir marifetiyle tahriri ve eşyaların satışına ilişkin muhallefât kaydı. BELGE NO:334 Gurre-i Rebi’ü’l-evvel sene1226 (26 Mart 1811) tarihli Trabzon mahallerinden Tekye mahallesi sâkinelerinden Hadice bint-i (boş) nâm hâtunun, kocasından kendisine intikal eden mirasın tasarrufiyetine müdahale ettiği gerekçesiyşe Mehmed Çavuş bin Bekir nâm kimseden davacı olduğuna dair ilam kaydı. BELGE NO:335 7 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (1 Nisan 1811) tarihli Trabzon mahllelerinden Şirin Hâtun mahallesi sâkinelerinden iken Havva bint-i Ahmed’e iait olup mirasçıları arasında taksim olunan muhallefât kaydı. BELGE NO:336 18 Rebi’ü’l-ahir 226(12 Mayıs 1811) tarihli Trabzon mahllelerinden Bayrâm Beğ mahallesi sâkinelerinden iken ölen Hafize bint-i el-Hâc ‘Abdurrahman nâm hatununa ait olan eşyâ ve muhallefât ve vâsiyet-i merkûmeyi havi muhallefat kaydı. BELGE NO:337 Ermeni ve Rum taifesinin Medine-i Trabzonda eskiden verdikleri hane vergilerini eskisi gibi vermeyüb bunun için Trabzon kadısı mütesellim vekili hamiyetlü 59
Hasan ağa ve hânedân-ı mu’teberden hâla Gümrük Emini Mısırlı-zâde kıdvetü’l-akrân sa’adetlü ‘Ali ağânın bu vergilerin tekrar eskisi gibi almaları için gönderilen buyruldu. BELGE NO:338 Evâhir-i şehr-i Zi’l-ka’de li-sene1225 (27 Aralık 1810) tarihli Tiflis ve Ocakbâş tarafalarında toplanan ve üç koldan Ahısha üzerine hücum eden Moskov keferesinin def’i için gerekli mühimmat ve levazımatın tedarik edilmesi hususunda Trabzon’a gönderilen ferman kaydı. BELGE NO:339 25 min Rebi’ü’l-ahir sene 226 (19 Mayıs 1811) tarihli Serhadât-ı Hâkaniyede ve nukd-ı İslâmiyeden Trabzon tarafına bâ-fermân-ı ‘Ali Tobhâne-i ‘amire mevcudundan ifrâz ve ocak tarafından mübâşir ta’yin olunan sâbıka birinci bölük meyânesinin otabâşısı ‘Ali ağaya teslim ve Trabzonlu Mustafa Re’isin süvâri oldığı Trabzonlu ‘Osmân ağanın şehidiyye sefinesine tahmilen irsâl olunan tob ve mühimmât-ı sairenin bi’l-müfredât defteridir. BELGE NO:340 Gurre-i Cemaziye’l-ahir sene 226 (23 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:341 29 Cemaziyye’l-evvel sene 226 (21 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:342 19 Cemaziyye’l-evvel sene 226 (11Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:343 17 Cemaziyye’l-evvel sene 226 (9 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:344 5 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (30 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:345 6 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (31 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:346 6 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (31 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
60
BELGE NO:347 12 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (6 Nisan 1811 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:348 12 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (6 Nisan 1811 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.. BELGE NO:349 12 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (6 Nisan 1811 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:350 12 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (6 Nisan 1811 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:351 13 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (7 Nisan 1811) Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:352 15 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (9 Nisan 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:353 17 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (11 Nisan 1811) Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:354 18 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (12 Nisan 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:355 17 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (11 Nisan 1811) Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:356 19 Safer sene 226 (15 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:357 18 Safer sene 226 (14 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:358 18 Safer sene 226 (14 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:359 23 Safer sene 226 (19 Mart 1811) Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:360 23 Safer sene 226 (19 Mart 1811) Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:361 23 Safer sene 226 (19 Mart 1811) Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:362 28 Safer sene 226 (24 Mart 1811) Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
61
BELGE NO:363 27 Safer sene 226 (23 Mart 1811) Tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:364 29 Safer sene 226 (25 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:365 29 Safer sene 226 (25 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:366 5 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (30 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:367 3 Muharrem sene 226 (28 Ocak 1811) tarihli Trabzon kadısına ve ora havali ileri gelenlerine, Fâş kal’esinin kurtuluşu için gönderilecek olan ordunun ihtiyacının ve konaklayacağı yerlerdeki eksiklerin giderilmesi hususunda gönderilen buyruldu. BELGE NO:368 18 Zi’l-ka’de sene 1225 (5 Aralık 1810) tarihli Trabzonda nühas (bakır) işine nezaret eden el-Hâc ‘Abdullah’ın tekalif-i şakadan mu’afiyyet için gönderilen arzuhale karşılık cevaben gönderilen ferman. BELGE NO:369 Evahir-i şehr-i Şevvalü’l-mükerrem li-sene 1225 (27 Kasım 1810) tarihli Moskov tehlikesine ve buna karşın girişilecek savaşlara hazırlık olarak meyve ve zahire ve sair levazımın daima hazır bulundurulması hususunda bölgedeki yetkililere gönderilen ferman. BELGE NO:370 16 Saferü’l-hayr sene 1226 (3 Mart 1811) tarihli Trabzon mahallelerinden ‘İmâret mahallesi sâkinelerinden Gelin zevcesi demekle tanınan Fatma bint-i İsmâ’il kendisine ait olan özel mülkü Topal Monlâ İbrâhim bin Dellâk Hasan’a satışına dair hüccet. BELGE NO:371 13 Saferü’l-hayr sene 1226 (27 Şubat 1811) tarihli Trabzon mahallelerinden Yeni Cum’a mahallesi sâkinlerinden Deyrevâcı oğlu Ahmed bin Mahmud ‘Alemdâr zevcesi Fatma bint-i Ahmed nâm Hâtûn kendisine ait olan özel mülkü el-Hâc ‘Osmân bin Mehmed’e satışına dair hüccet.
62
BELGE NO:372 9 Rebi’ü’l-ahir li-sene 1226 (3 Nisan 1811) 1226 (3 Nisan 1811) Trabzon mahallelerinden Muhiddin mahallesi sâkinelerinden Havva bint-i Karagöz oğlu Mahmud ağâ’nın kendisine ait olan özel mülkün tasarrufiyetine müdahale ettiği gerekçesiyle Havva bint-i Sipâhi İsmâ’il ağa’dan davacı olduğuna dair ilam. BELGE NO:373 21 min Rebi’ü’l-evvel sene 1226 (15 Nisan 1811) tarihli Trabzon mahallelerinden ‘İmâret mahallesi sâkinelerinden iken ölen mahalle-i mezbûr imâmı şerâfetlü Bey Efendi İsâ Mikâyil Hamur Efendi’nin eşya ve mallarının kaydı ve varisleri arasında taksimine dair muhallefât kaydı. BELGE NO:374 Gurre-i Cemâziye’l-evahir sene 1226 (23 Haziran 1811) tarihli Trabzon civarında Kelkit nâm kazâda sâkine iken ölen Bolât kızı Fatma hânım bint-i ‘Ömer Bey’in kızları Şöhret hânım bint-i Şâkir Pâşâ-zâde Mehmed Beğ ve Ümmühân Hanım bint-i İbrâhim efendi’nin annelerinden kendilerine intikal eden mülkü Aslıhân Hanım’a satışlarına dair hüccet. BELGE NO:375 10 Safer sene1226 (6 Mart 1811) tarihli Trabzon sancağı mütesellimi hazinedâr- zâde Süleymân dame mecdehûnun Trabzon kal’esinde mevcudolan toblardan fâlyeleri eskimiş ve yıpranmış olan tobların ta’miriçün bir ocak olmak üzre üç nefer fâlyeci ‘amelesinin gönderileceğine dair ferman. BELGE NO:376 Suhumlu Keleş beğ-zâde Arslan beğe Trabzon mukata’ası mâlından eskiden beri verile gelen üç bin guruş maaşın mâl-ı mukata’adan virilmesi ve Samsun ve Cânik iskelelerine mühimmât ve edevât-ı lâzıme ve sair ihtiyacatın giderilmesi hususunda Dergâh-ı ‘Ali kapucı bâşılarından Trabzon mütesellimi olan hazinedâr-zâde Süleymân ağaya gönderilen ferman. BELGE NO:377 13 Rebi’ü’l-ahir sene1226 (7 Mayıs 1811) tarihli Erzurum ileri gelenlerine ne mikdar mühimmatın ve neferin olduğunun tespit edilmesi ve bunların Trabzon iskelesine gönderilmesi için hususunda ferman.
63
BELGE NO:378 Gurre-i Rebi’ü’l-ahir sene 1226 (25 Nisan 1811) tarihli askeri ihtiyaçlar çerçevesinde Trabzon merkezinde bulunan Müslümanlara isabet eden menzilhane kaydı. BELGE NO:379 (Bu Belgenin üzeri çizilmiş durumdadır) BELGE NO:380 4 min Cemâziye’l-evvel sene 226 (29 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:381 Nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:382 5 Cemâziye’l-evvel sene 226(30 Mart 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:383 Hicri 1226 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:384 Hicri 1226 tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:385 8 min Cemâziye’l-evvel sene 226(31 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:386 fi 7 Cemâziye’l-evvel sene 226(30 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:387 11 Cemâziye’l-evvel sene 226 (3 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:388 12 Cemâziye’l-evvel sene 226 (4 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:389 15 Cemâziye’l-evvel sene 226 (7 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
64
BELGE NO:390 21 Cemâziye’l-evvel sene 226 (13 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:391 29 Cemâziye’l-evvel sene 226 (21 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:392 25 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (19 Nisan 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:393 25 Rebi’ü’l-evvel sene 226(19 Nisan 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:394 2 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (26 Nisan 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:395 2 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (26 Nisan 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:396 7 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (1 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:397 11 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:398 11 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:399 11 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:400 11 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:401 13 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (7 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:402 13 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (7 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:403 11 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:404 18 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (12 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
65
BELGE NO:405 18 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (12 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:406 18 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (12 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:407 19 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (13 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:408 18 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (12 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:409 19 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (13 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:410 18 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (12 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:411 20 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (14 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:412 23 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (17 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:413 29 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (23 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:414 29 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (23 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:415 29 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (23 Mayıs 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:416 21 sene 226 (17 Mart 1811) tarihli Saferü’l-hayrın gurresi itibârıyla üç ay bitimine kadar Yomra Nahiyesi ahalisinden toplanması gereken meblağa ilişkin menzilhane defterdir. BELGE NO:417 22 Cemâziye’l-evvel sene 226 (14 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:418 25 Cemâziye’l-evvel sene 226 (17 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet.
66
BELGE NO:419 25 Cemâziye’l-evvel sene 226 (17 Haziran 1811) tarihli nikah kaydı ile ilgili hüccet. BELGE NO:420 1223 hicri tarihli Trabzon sancağında Çepni Nahiyesinde Ellin Yomâ nâm karyesi ve bunun dışında yigirmi üçbin beşyüz otuz bir akçe ze’amete mutasarrıf olan Hüseyin’in tasarrufiyetinde bulunan Kars taraflarında mevcut zeametini sefere eşmek ve diğer şartları yerine getirmek üzere Numan bin Ömer’e tevcihine dair hüccet. BELGE NO:421 1224 (16 Şubat 1809) tarihli Trabzon eyâletine iki yüz yiğirmi üç senesi şevvâlinin sekizinci gününden itibaren Es-Seyyid ‘Osmân Pâşâ’nın mutasarrıf tayin edildiğine dair ferman. BELGE NO:422 1223 (15 Şubat 1809) tarihli Trabzon eyâletinde imdad-ı seferiye için gerekli paraların ahalilerden uygun bir şekilde toplanması için gönderilen ferman. BELGE NO:423 1223 (20 Kasım 1808) tarihli nizam-ı cedid ordusunun kaldırılması ile ilgili ferman. BELGE NO:424 11 sene 224 (26 Mayıs 1809) tarihli ‘Osman ağanın Trabzona kaim-makâm tayin edilmesi ile ilgili buyuruldu. BELGE NO:425 1224 hicri (15 Nisan 1809) tarihli Moskov keferesine karşı İbrail ve İsmâ’il ve Yer Göğü ve Tuna vesair bölgelerde önlem alınması ile ilgili ferman. BELGE NO:426 1224 hicri (4 Nisan 1809) tarihli Trabzonda bulunan devlet erkânından Trabzonun Moskov keferesine karşı koymak için ne mikdar mühimât ve cebehâneye sahib olduklarını ve onlar ile mücadeleden geri kalınmaması gerekiliği ile ilgili ferman. BELGE NO:427 Evâsıt şehr-i Rebi’ü’l-evveli sene (5 Mayıs 1809) tarihli Trabzona mütesellim nasbıyla ilgili ferman.
67
BELGE NO:428 21 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (5 Haziran 1809) tarihli Trabzonun Moskov keferesine karşı korunması gerekliliği ve Trabzonun Şerif Paşaya tevcihiyle ilgili ferman. BELGE NO:429 Evâsıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (3 Temmuz 1809) tarihli Trabzon’da Moskov keferesine karşı önlem alınması için gönderilen ferman. BELGE NO:430 16 şehr-i Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (10 Nisan 1811) tarihli Trabzon’da Suhûm kal’esinin ihtiyacı olan tahkimat ve techizatın temini, tedariki hususunda Suhûm kal’esi muhâfızı Arslân Mustafa Beğ’ gönderilen ferman. BELGE NO:431 15 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (30 Nisan 1809) tarihli Suhum Kalesi muhafızı Arslan Beğin göreve tayin edilmesinin ardından eski muhafız olan babası Keleş Ahmed Beğin’in Trabzon gümrüğü malından aldığı maaşın da Arslan Bey’e devredilmesi hususunda buyuruldu. BELGE NO:432 13 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (8 Mayıs 1809) tarihli bahr-i siyahda olan kılâ’nın takvit ve istihkâmı ile ilgili ferman. BELGE NO:433 13 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (18 Nisan 1809) tarihli bahr-i siyahda olan kılâ’ların takvit ve istihkâmı ile ilgili ferman. BELGE NO:434 Evâsıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (5 Mayıs 1809) tarihli Moskov keferesine karşı mühimmat ve cebehâne açısından alınması gereken önelmlerle ilgili ferman. BELGE NO:435 Trabzonda bazı kale ve saray ve evlerin ta’mir edilmesi ile ilgili buyuruldu. BELGE NO:436 Gümüşhanede zehair ve mekulatın toplanması ile ilgili buyuruldu. BELGE NO:437 27 min Rebi’ü’l-ahir sene 224 (11 Haziran 1809) tarihli Daire-i Kahire hazret-i veliyyü’l’emmiye ber-mu’tâd-ı kadim virilecek olan günlük yemeklik defteridir. 68
BELGE NO:438 12 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (17 Nisan 1809) tarihli Şerif Mehmed Paşaya Mutasarrıflık nasbı ile ilgili ferman. BELGE NO:439 Evâsıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (5 Mayıs 1809) tarihli Sabık Erzurum valisi Şerif Mehmed Paşanın Trabzona ta’yini ve Moskov keferesine karşı alınması gerekli tedbirler ile ilgili ferman. BELGE NO:440 13 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (28 Nisan 1809) Suhum Kal’esine muhafızlık edenlerin mevaciblerinin Trabzon avarız malından alınması ile ilgili ferman. BELGE NO:441 5 Cemâziye’l-evvel sene 224 (18 Haziran 1809) tarihli Suhûm kal’esi muhâfazasına me’mûr müstehfizân Gönüllüyân ve garibân ve tobcıyân Yirlüyân neferâtının ikiyüz on yedi ve on sekiz ve on tokuz senelerine mahsûben müstehakk oldıkları mevâcibleri ile ilgili buyuruldu. BELGE NO:442 13 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (28 Nisan 1809) tarihli Faş Kal’esinin takvit ve korunması için gerekli mühimmatın İstanbul’dan mübaşir marifetiyle gönderildiği ve gereğinin yapılması hususunda Faş muhâfızı el-Hâc Memiş’e gönderilen ferman. BELGE NO:443 Evâhir-i şehr-i Zi’l-hicce1224 (5 Şubat 1810) tarihli Sultanın dünyaya gelen kızı Fatıma Sultan’ın dünyaya gelişini kutlamak maksadıyla yedi gün boyunca top atılması hususunda Anatolının sol kolı Yemen ve Basrayla nihâyetine varıncaya kadar yol üstündeki bütün yerlere gönderilen ferman. BELGE NO:444 12 Cemâziye’l-evveli sene 1224 (25 Haziran 1809) tarihli harameyn-i şerifeyn vakıflarından olan Trabzonda Hâtuniye demekle tanınan Valide Sultân Vakfı gelirlerine müdahale edilmemesi ve vakfın muhasebsinin görülüp ödenmeyen hasılatın toplanması hususlarında femran. BELGE NO:445 12 Rebi’ü’lahir sene1224 (28 Mayıs 1809) tarihli Erzurum kal’esi muhafazasına me’mur dergâh-ı mu’allâ tobcılarının bin ikiyüz on ve on sekiz senelerine mahsuben müstehakk oldıkları mevâciblerinin Trabzon sancağında vakı’ kazaların ikiyüz yiğirmi 69
üç ve yiğirmi dört seneleri mâl-ı ‘avarız ve nuzullerinden temin edilmesi ile ilgili ferman. BELGE NO:446 13 Zi’l-ka’de sene 1224 (20 Aralık 1809) tarihli Trabzon sancağında vakı’ kazaların üçyüz seksân tokuz ‘aded ve bir buçuk ‘avârızhânesi olub bin ikiyüz yiğirmi dört senesine mahsub olmak üzre cem’ ve tahsil edilmesi ile ilgili ferman. BELGE NO:447 24 Zi’l-ka’de sene1223 (1 Ocak 1809) tarihli Trabzon sancağında vakı’ kazaların dörtyüz yiğirmi beş buçuk ‘aded ve bir buçuk rub’ bedel-i nüzulhânesi olub bin ikiyüz yiğirmi dört senesine mahsub olmak üzre cem’ ve tahsili ile ilgili ferman. BELGE NO:448 Bir kısım Rusyalu tüccar taifesinin Trabzon ve Sinob iskelelerinde izinsiz ticaret yapmalarına izin verilmemesi için padişahın gönderdiği nasıl hareket edilmesi ile ilgili ferman. BELGE NO:449 Evâhir-i şehr-i Zi’l-hicce 1223 (15 Şubat 1809) tarihli canib-i miri tarafından el konulan terekelerin çoğunun mal-ı eytam olduğu ve bu tür mallara bir daha canib-i miri tarafından el konulmaması hususunda Anadolu ve Rumeli’de bulunan bütün yetkililere gönderilen ferman. BELGE NO:450 Zecriye mukata’ası kalemlerinden Trabzon ma’a Gümüşhâne kazâsının rüsûm-ı zecriyesi fazla ve eksik olmamak üzere her sene toplanılmasına dikkat eidlmesi hususularında Trabzon ve Gümüşhâne kadılarına gönderilen ferman BELGE NO:451 Trabzon ve Gümüşhânede zecriye vergilerinin toplanması ile ilgili ferman. BELGE NO:452 Evâsıt-ı şehr-i Zi’l-hiccetü’ş-şerife sene 1224 (26 Ocak 1810) tarihli Tarabzonun el-Hâc ‘Ali pâşâya tevcih edilmesi ile ilgili ferman. BELGE NO:453 Evâsıt-ı şehr-i Şevvâlü’l-mükerrem sene 1224 (28 Kasım 1809) tarihli Trabzonda Françelü tüccar ve komisarlara verilen ayrıcalıklar ile ilgili ferman.
70
BELGE NO:454 Evâsıt-ı şehr-i Ramazanü’l-mübârek sene 1224 (29 Ekim 1809) tarihli Anapaya asker irsali ile ilgili ferman. BELGE NO:455 Evâsıt-ı şehr-i Ramazânü’l-mübârek sene 1224 (29 Ekim 1809) tarihli Anapa serhadının istikmâl-i takviye ve istihkâmiçün lâzım gelân mühimmâtın gönderilmesi ile ilgili ferman. BELGE NO:456 Evâsıt-ı şehr-i Cemâziye’l-evvel sene 1224 (3 Temmuz 1809) tarihli Trabzona mütesellim nasbı ile ilgili ferman. BELGE NO:457 10 Şa’ban sene 1224 (20 Eylül 1809) tarihli Trabzondan Fâş tarafına hareket eden Trabzon valisi Şerif Mehmed Pâşânın yeterince mühimmat ve ecnasının olmadığını ve padişahın gerekli mühimmatın gönderilmesi için gönderdiği ferman. BELGE NO:458 10 Şa’ban sene 1224 (20 Eylül 1809) tarihli Şerif Mehmed Paşaya gönderilen mühimmatın belirtildiği ile ilgili ferman. BELGE NO:459 21 Zi’l-ka’de sene 1224 (28 Aralık 1809) tarihli Gümüşhanede olan ma’denlerin bir düzene sokulması gerekiliği ile ilgili ferman. BELGE NO:460 28 Cemâziye’l-evvel sene 1224 (11 Temmuz 1809) tarihli Ahısha ve Erzurum ve Kars kal’eleri mühimmât-ı cebehâne edevât-ı harbiyeden olub mikdâr-ı kifâye mühimmât i’tâsı ile ilgili ferman. BELGE NO:461 12 Zi’l-hicce sene 1224 (18 Ocak 1810) tarihli Rize kasabasına Tabyeler inşası ile ilgili ferman. BELGE NO:462 Şâtır-zâde ‘Osmân ağa büyük mirâhorluk tevcihatı ile ilgili ferman. BELGE NO:463 Evâsıt-ı şehr-i muharrem sene 1225 (25 Şubat 1810) tarihli Moskov keferesi üzerine sefer-i hümayun için kapucı başılarından Mirâhor-ı evvel payesiyle Trabzon ağalarından Giresunlu Laçin-zâde el-Hâc Mustafa ve Tirebolu Voyvodası Süleymân ve 71
Kuğu-zâde Emin beğ ve Dede-zâde Mehmed ve Bâhadır-zâde el-Hâc ‘Osmân ve Saka- zâde Mehmed ve Bolthâne Serdârı Mehmed ve el-Hâc Sâlih-zâdeler ve Ayânos-zâdeler ve Ma’kûl-zâde Mustafa ve Kasâb-zâde İbrâhim ve Gümrükçü-zâde Genc ‘Aliye gönderdiklerine ilişkin ferman. BELGE NO:464 Hicri 1225 tarihli Trabzon sancağı mütesellimi Şâtır-zâde ‘Osmân ağâ Trabzon ağalarından Giresunlu Laçin-zâde Hâcı Mustafa ağâ ve Tirebolu voyvodası Süleymân ağa ve kuğu-zâde Emin beğ ve Dede-zâde Mehmed ağa ve Bahâdır-zâde Hâcı ‘Osmân ağa ve Saka-zâde Mehmed ağa ve Bolâthâne serdârı Mehmed ağa ve Hâcı Sâlih-zâdeler ve Ayânos-zâdeler ve Ma’kul-zâde Mustafa ağa ve Kasab-zâde İbrâhim ağâ ve Gümrükçü-zâde Genc ağaya Moskov keferesi üzerine sefer-i hümâyûn der-kâr oldığından bunun için gerekli askerin toplanması ve Fâş kal’esinin istihlası ile ilgili ferman. BELGE NO:465 Hicri 1225 tarihli Bâtûm ve olhavali sevâhilinin muhafazasına me’mur ‘askerin idâre-i ta’yinâtlarının itası ile ilgili ferman. BELGE NO:466 Evâhir-i şehr-i muharrerü’l-muharrem sene 1225 (7 Mart 1810) tarihli Altın fiatlarının düzenlemesi ile ilgili ferman. BELGE NO:467 Hicri 1225 tarihli Trabzon eyâletinde tertib olunan bin elli nefer piyâde asâkirinin masrafı için toplanılması emr olınan ve bin ikiyüz on dört senesinde ordu-yı hümâyûnun her nefer için seksân beş guruşa ki toplamda seksân tokuz bin ikiyüz guruş bedelinden kimlerde kalmışsa tahsil edilmesi hususunda Trabzon vezirim ‘Ali Pâşâya ve kadısına ve bu hususda mübâşir ta’yin olunan Şâtır-zâde Mehmed Pâşâ gönderilen ferman. BELGE NO:468 Hicri 1225 tarihli Trabzon eyâleti seferiye akçesi olan yiğirmi bin guruşun sa’adetlü Şerif Pâşâ hazretlerine ‘aid olarak toplanması ile ilgili ferman. BELGE NO:469 Hicri 1225 tarihli Trabzon eyâleti seferiye akçesi olan yiğirmi bin guruşun sa’adetlü Şerif Pâşâ hazretlerine ‘aid olarak toplanması ile ilgili ferman.
72
BELGE NO:470 3 Safer sene 1225 (10 Mart 1810) tarihli Trabzon valisi ve havâlisi ser-‘askeri ‘Ali Pâşâya Rize ve Bâtum Limânlarının muhafazası için gerekli tedbirlerin alınması ile ilgili ferman. BELGE NO:471 11 Safer sene 1225 (16 Şubat 1810) tarihli Fâş cânibine bir ‘adet ve tekmil-i Orta ve Rize ve Bâtum muhâfazalarına usta otuz nefer tobcı me’mur gönderilmesi ve bunlar için gerekli ihtiyaçlarını havi ferman. BELGE NO:472 5 Muharrem sene 1225 (10 Şubat 1810) tarihli Trabzon Gümrüğü mukata’ası malından olmak üzre Trabzon kal’esi beşlü-yâni cemâ’atından üçüncü bölükde yevmi beş akçe ‘ulufe ile beşlü olân Ahmed oğlu olmaksızın ölmesi hasebiyle yerine ‘Ömer veled ‘Aliy’nin tayin edildiğine dair feman. BELGE NO:473 20 Muharrem sene 1225 (25 Şubat 1810) tarihli Bâtûm ve Rize ve Trabzon cânibinde olan ‘asâkirin idâre-i ta’yinâtları ile ilgili ferman. BELGE NO:474 12 Muharrem sene 1225 (17 Şubat 1810) tarihli Trabzon ve Fâş ve Rize câniblerinde tahmil iden ‘asâkir-i muvahiddin idâre-i ta’yinâtları ile ilgili ferman. BELGE NO:475 Fâş cânibine me’mur ‘asker ma’iyetiçün Rize ve Bâtûm limanlarında mevcud bulunmak içün dergâh-ı ‘Ali tobçı ocağı ve ortalarından ta’yin olunan ikinci bölük Ahmed ağaya teslimen tobhâne-i ‘amiremden irsâl olunan bir buçuk çabında sür’at sekiz kıt’a ve beş cabında balyemez altı kıt’a toblar ile mühimmât-ı sairenin bi’l- müfredât defteridir BELGE NO:476 7 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (12 Mayıs 1810) tarihli Trabzon ve Bahr-i Siyahın tayin edilen mübâşir ma’rifetiyle gerekli olan mahallerin tamiri ve hazır hale getirilmesi ile ilgili olarak Trabzon kadısına ve diğer yetkililere gönderilen buyuruldu. BELGE NO:477 Trabzon ve Bahr-i Siyahın tayin edilen mübâşir ma’rifetiyle gerekli olan mahaller için gerekli olan zahire ve eksiklerin giderilmesi ilgili olarak Trabzon kadısına ve diğer yetkililere gönderilen buyuruldu 73
BELGE NO:478 Gurre-i Rebi’ü’l-evvel sene 225 (6 Nisan 1810) tarihli Subaşı tayin edilmesi ile ilgili Vâroş re’ayâ ve kocabâşılarına göndeirlen buyuruldu. BELGE NO:479 Evahir-i şehr-i Saferü’l-hayr sene 1225 (5 Nisan 1810) tarihli bazı zehairin bahr- i siyahda satılamaması üzerine bunun geri gönderilmesi ile ilgili ferman. BELGE NO:480 25 Zi’lka’de sene 1224 (22 Aralık 1809) tarihli Haremeyn-i şerifeyn evkâfından olan Sultan Mustafa Vakfına ait Sacime hâne Kârhânesi mukata’asında imal olunan ve satılan saçma, fişek ve barutun rayici üzere işlem görmesi hususunda ferman. BELGE NO:481 Evahir-i şehr-i Muharremü’l-haram sene 1225 (7 Mart 1810) tarihli Trabzonda vâkı’ kazâlardan valiçün seferler vuku’unda tertib ve ta’yin kılınan imdâd-ı seferiyenin tahsili ile ilgili ferman. BELGE NO:482 Evasıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-evveli sene 1225 (25 Nisan 1810) tarihli Trabzon ve hâvi oldığı kazâlardan gerek tek başalrına ve gerekse başbuğları himayesinde sefer-i hümâyûn için güzide ve tüvânâ beşyüz nefer ‘askerin tertib ve muktedir başbuğ ma’iyetiyle gönderilmesini havi ferman. BELGE NO:483 Evahir-i şehr-i Saferü’l-hayr sene 1225 (7 Mart 1810) tarihli Trabzon ve hâvi oldığı kazâlardan gerek bi’n-nefs ve gerek başbuğlar ma’iyetleriyle sefer-i hümâyûn için güzide ve tüvânâ beşyüz nefer ‘askerin tertib ve muktedir başbuğ ma’iyetiyle gönderilmesini havi ferman. BELGE NO:484 3 min Cemâziye’l-evvel sene 1225 (6 Haziran 1810) tarihli Trabzon kazâlarından vülât-ı ‘azâm hazretlerine tertib ve ta’yin buyurılan kırk bin guruş imdâd-ı seferiye defteridir. BELGE NO:485 Evail-i şehr-i Rebi’ü’l-ahir sene 1225 (6 Mayıs 1810) tarihli Trabzon valisi ve bi’l-ittifâk Bahr-i siyâhın Anotolı sevâhili ser-‘askeri El-Hâc ‘Ali Pâşâya Moskov keferesine erzak satılmasının katiyetle önlenmesi ile ilgili ferman.
74
BELGE NO:486 Hicri 1225 tarihli zimmi taifesine zulüm yapılmaması için gönderilen ferman. BELGE NO:487 Gavur Meydan Mahallesinden Ermeni ve Rum taifelerinin haksız yere yapılan vergi zamlarına yönelik arzuhal. BELGE NO:488 Evâsıt-ı şehr-i Saferü’l-hayr sene 1225 (27 Mart 1810) tarihli Anatolının sol kolunın Yemen ve Basrayla nihayetine varınca vâkı’ vüzerâ-yı ‘azâm ve Erzurum kadısına vs olhavalide olan makam sahiplerine seferler esnasında gerekli bargirlerin tedariki ve itası hususu ile ilgili ferman. BELGE NO:489 Evâsıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-ahir lisene 1225 (25 Mayıs 1810) tarihli Trabzon livâsı içinde yer alan kazalardan beşyüz nefer ‘asker tertib ve muktedir başbuğla beraber Trabzon iskelesinden gemiye bindirilmesi hususunda Anâpa muhâfızı ve ora ser-‘askeri Seyyid Hüseyin pâşâya gönderilmesi ferman. BELGE NO:490 Evâsıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-ahir sene 1225 (25 Mayıs 1810) tarihli France İmparatorı ve Pâdişâhı ve İtalya Kıralının padişaha gönderdikleri takrirde Francelülerin biri biri arasında kan veyahud aher-i şenâ’at vakı’ olur ise ve tüccarlar arasında ilçileri ve komisârları ayinleri üzre görüb fasl edilmeleri ve kendi verecekleri ceza şekilleri ile cezalandırılmaları ve diğer durumlarda ise Osmanlı hukuk kurallarına göre hüküm verilmesi ile ilgili ferman. BELGE NO:491 18 Cemâziye’l-ahir sene 1225 (23 Mayıs 1810) tarihli Suhûm kal’esinde vakı’ cami’-i şerifinin hatibi ve imamı olan Nu’man halifenin fevt olması ve yerine oğlu hâfız Hüsrev halifenin getirilmesi ile ilgili buyuruldu. BELGE NO:492 Evâil-i Cemâziye’l-evvel sene 1225 (6 Nisan 1810) tarihli Moskov keferesinin Müslüman halk üzerinde yaptığı zulüm üzerine merkeze asker gönderilmesi ile ilgili olarak bahr-i Siyâh Boğazından Anâtolunın sol kolunda vakı’ kazaların kuzât ve nüvvâbı ve ‘ayân ve zâbitân ve vücuh-ı memleket ve iş erlerine gönderilen ferman.
75
BELGE NO:493 Evâil-i şehr-i Cemâziye’l-evvel sene 1225 (4 Nisan 1810) tarihli Moskov keferesinin yaptığı zulümden ve bu zulme karşı cihad edilmesi gerekliliği ile ilgili olarak Trabzon valisi ve bi’l-istiklâl Bâhr-i Siyâhın Anatolı sevâhili ser-‘askeri ‘Ali Pâşâya gönderilen ferman. BELGE NO:494 3 Şa’ban sene 1225 (3 Eylül 1810) tarihli kazâ ve iskelelerde vakı’ menzilhâne ve menzil kayıklarınızın râbt ve tanzimi ile ilgili olarak Medine-i Trabzondan nihâyet-i Giresun kazasına varıncaya değin kazâların ve iskele zâbitânlarına gönderilen buyuruldu. BELGE NO:495 Evâil-i Recebü’l-ferd lisene 1225 (2 Ağustos 1810) tarihli mah-ı recebü’l- mücerrebin üçüncü mübârek cum’artesi güni hala Trabzon valisi ve bi’l-istiklâl Bâhr-i Siyâhın Anatolı sevâhili ser-‘askeri ‘Ali Pâşâya dinimiz düşmânı olan ve bu kadar müddetdenberu din karındaşlarımıza günâ gün hakâret ve ihânet iden Moskov keferesinin kahr ve tedmirlerine ve Faş kal’esinin kurtuluşu için gönderilen ferman. BELGE NO: 496 Recebü’l-ferd 1223 (9 Eylül 1808) tarihli Trabzon’da Hevâce Halil mahallesinde bulunan câmi’-i şerifde ikinci imam olan Evinzâde Hâfız Mehmed Halife’ye verilen tecdid-i berat kaydı. BELGE NO:497 Trabzon’a mütesellim olarak tayin edilen hazinedâr-zâde Süleymân ağa’nın Fâş kal’esini kurtarması için gönderilen ferman. BELGE NO:498 12 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (17 Nisan 1810) tarihli Menzilhanenin üç aylık paralarının taksimi ve dağıtılması husunda kayıt. BELGE NO: 499 16 Rebi’ü’l-ahir sene 1225 tarihli Bâtum kal’esine gidecek askerin nakli ile ilgili Yomara Nahiyesi’nin hissesine isabet eden 800 gruşun Yomra Nahiyesi Karyeleri’ne taksimi ile ilgili kayıt. BELGE NO: 500 21 Safer sene 226 (17 Mart 1811) tarihli Trabzon ve Yomra’da varoş ve merkezde bulunan Müslümanlara tevzi ve taksim olunan menzilhane kaydı. 76
BELGE NO:501 5 min Cemâziye’l-evvel sene 225 (8 Haziran 1810) tarihli Trabzon ve Yomra’da varoş ve merkezde bulunan Müslümanlara tevzi ve taksim olunan menzilhane ile ilgili ferman BELGE NO: 502 20 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (25 Nisan 1809) tarihli el-Hâc ‘Ali Pâşâ’nın teşriflerinde Hallâc esnâfının viregeldikleri Pamuk değeri hakkında. BELGE NO: 503 21 Cemâziye’l-evvel sene 224 (4 Temmuz 1809) tarihli Şerif Pâşâ’nın vaktinden Bezzâz esnâfının mefrûşât behâları hakkında BELGE MO: 504 20 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (25 Nisan 1809) tarihli el-Hâc ‘Ali Pâşâ’nın teşriflerinde Bezzâz esnâfının viregeldiği eşyâ bahâsı hakkında. BELGE NO: 505 25 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (30 Nisan 1809) tarihli Hallâc esnâfının viregeldikleri Penbe bahâsı hakkında BELGE NO: 506 10 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (15 Nisan 1809) tarihli el-Hâc ‘Ali Pâşâ efendimiz hazretlerinin vürudunda Kiçeci esnâfının viregeldikleri Kiçe bahâsı hakkında BELGE NO: 507 22 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (25 Nisan 1809) tarihli el-Hâc ‘Ali Pâşâ efendimiz hazretlerinin üç günlük bin ikiyüz kıyye lahm-ı ganembehâsından Kalcı-zâde Memiş ağânın virdiği akçe hakkında BELGE NO: 508 22 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (27 Mayıs 1810) tarihli Beğlik Sarâyında veüçüncü-zâdenin sarâyında tobların üzerinden binâ olan tam içün keresteci esnâfının virdikleri kereste behâ hakkında BELGE NO: 509 27 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (1 Haziran 1810) tarihli Üç günlük bin ikiyüz kıyye lahm-ı ganem behâsından Şâtır-zâde tarafından Şâhin ‘Alemdar oğlu Emin yediyle virilan akçe hakkında BELGE NO: 510 Beğlik Sarâyında işleyen Dülgerlerin yevmiyelerinin beyânı hakkında 77
BELGE NO: 511 Şâtır-zâde’nin lahm olarak verdiği lahm hakkında. BELGE NO: 512 Toplar için verilen kereste iki yüz mârtavâlcı kereste behâ hakkında BELGE NO: 513 El-Hâc ‘Ali Pâşâ’nın teşriflerinde ‘Attâr esnâfının üç günlük yemeklik bahâ sened ‘Attâr esnâfı verdiği mefrûşât behâ hakkında BELGE NO: 514 Attâr esnâfının Ramazân-ı şerif için ve Bayrâm Dişeli için verilen kâğıt vesâir lâzımat behâları hakkında BELGE NO: 515 Hazinedâr-zâde müslimi Hasan ağâ için ‘Attâr esnâfı verdiği üç günlük yemeklik hakkında BELGE NO: 516 3 Muharrem sene 226 (28 Ocak 1811) tarihli Bezistân Esnâfının verdiği Keten behâ hakkında BELGE NO: 517 29 Muharrem sene 226 (23 Şubat 1811) tarihli Keçeci Esnâfının verdiği Keçe behâ hakkında BELGE NO: 518 25 Safer sene 226 (21 Mart 1811) tarihli Bezistân Esnâfının verdiği Keten behâ hakkında BELGE NO: 519 225 (1 Nisan 1810) tarihli Keçe Esnâfının virdiği Keçe hakkında BELGE NO: 520 11 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) tarihli Bezzâz Esnâfının verdiği mefrûşât behâ hakkında BELGE NO: 521 29 min Safer sene 225 (5 Nisan 1809) tarihli Trabzon’da Müslümanlara tevzi ve taksim olunan menzilhane kaydı. BELGE NO:522 Trabzon Kâim-makâmı bulunduğumuz hengâmda ağavât-ı Trabzon zimmetlerine bâ tahvil ve bâ defter vireceğimiz meblağ beyânı hakkında 78
BELGE NO: 523 Salh-ı Recebü’l-ferd sene 1224 tarihli Trabzon merkezine düşen tevziat kaydı. BELGE NO: 524 9 Cemâziye’l-evvel sene 224 (22 Haziran 1809) tarihli Trabzon merkezine düşen menzil ve masraf kaydı BELGE NO: 525 23 Muharrem sene 225 (28 Şubat 1810) tarihli Suhum kalesinde toplanan askerleri giderleri için Yomra ve Trabzon’un karye ve mahallelerine ait tevziat kaydı BELGE NO: 526 20 Şevval sene 1225 (18 Kasım 1810) tarihli Trabzona Kâim-makâm olarak tayin edilen Süleymân ağâ taraflarından mütesellimleri Hasan ağâ hazretlerine ber- mu’tad-ı kadim üçgünlük verilegelen yemeklik defteri hakkında BELGE NO: 527 13 Muharrem sene 1226 (7 Şubat 1811) tarihli Trabzon esnafına tevzi olunan üç günlük yemeklik hakkında mürasele kaydı BELGE NO: 528 Trabzon muhtesibi olan Süleyman hazretlerine çeşitli zahirenin kabzına ve toplanmasına yönelik mürasele kaydı BELGE NO: 529 Gurre-i Cemaziyye’l-evvel sene 1224 (14 Haziran 1809) tarihli kayıt BELGE NO: 530 19 min Rebi’ü’l-evvle sene 225 (24 Nisan 1810) tarihli Dâire-i fâhire-i hazret-i Veliyyü’l-ni’amı ber-mu’tâd-ı kadim virilecek olan üç günlük yemeklik defteridir BELGE NO: 531 17 Cemâziye’l-ahir sene 225 (20 Temmuz 1810) tarihli el-Hâc ‘Ali pâşâ’ya verilecek üç günlük yemeklik hakkında kayıt BELGE NO: 532 7 Rebi’ü’l-evvel sene 1225 (4 Aralık 1810) tarihli iş’ar defteri hakkında kayıt BELGE NO: 533 Gümüşhâne Emini Hâcı Mustafa ağa ve İbrâhim ağâ tarafından Hurşid ağâ kulaksız-zâde Hasan ağâ tarafına cizyenin zuhuru ilgili kayıt
79
BELGE NO: 534 25 Safer sene 224 (11 Nisan 1809) tarihli ‘Attâr esnâfının cânib-i vilâyet için Ramazana ve ‘Abdiye verdikleri ve Şâtır-zâde ağâ tarafına verdikleri müfredât defteri hakkında BELGE NO: 535 17 Rebi’ül-evvel sene 224 tarihli Kâim-makâm Şâtır-zâde tarafına Bezistân kethüdası vasıtasıyla bâ mürasele bezistân ümenasının verdikleri Keten bahâ hakkında BELGE NO: 536 11 Cemaziyye’l-evvel sene 224 tarihli tevzi’atden sonra yine bezistan esnafının bâ mürasele virdikleri keten baha hakkında BELGE NO: 537 11 Cemaziyye’l-evvel sene 224 tarihli tevziat kaydı BELGE NO: 538 21 Cemaziyye’l-evvel sene 224 tarihli tevzi’atden sonra bezzaz esnafının verdikleri bezzaz başı Ahmed Efendi ma’rifetiyle üç yüz kırk guruş tevziat kaydı hakkında BELGE NO: 539 Hallac esnafının yanlış olduğundan defter-i salayneye idhâl olunmadığı üç yüz otuz yedi buçuk guruşdan bu defa yiğirmi beş senesi Şatır-zâde Ka’im-makamlığında yüz elli guruşu tevzi’aten idhâl olundığu hakkında kayıt BELGE NO: 540 Tevzi’atden sonra Keresteci esnafının beğlik Ahur için verdiği kereste behâ hakkında BELGE NO: 541 Çabranlı ve İmâdi kapulu-zâde es-Seyyid ‘Osmân ağaya seferiye hususu için verilen kayıt hakkında BELGE NO: 542 ‘Attâr başının vasıtasıyla ‘attâr esnâfının Şatır-zâde ‘Osmân ağâ tarafına üç günlük yemeklik ve yiğirmi dört senesi Ramazan-ı şerifinde fişenk-endahte olunmak için verdikleri ber-muceb-i defter hakkında
80
BELGE NO: 543 (Silik) BELGE NO: 544 Şerif Paşa hazretlerinin teşriflerinden sonra iki yüz otuz parça evâni ve nühasdan başka bakırcı esnafının verdiği kayıt hakkında BELGE NO: 545 (Silik) BELGE NO: 546 (Silik) BELGE NO: 547 (Silik) BELGE NO: 548 (Silik) BELGE NO: 549 (Silik) BELGE NO: 550 (Silik) BELGE NO: 551 (Silik)
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
4. 1915/137 NUMARALI (1810-1811 MİLADİ TARİHLİ) TRABZON ŞER’İYYE SİCİL DEFTERİ’NİN TRANKRİPSİYON EDİLMİŞ HALİ
BELGE NO:1 Medine-i Trabzon muzafatından Gonla Havva Maneden Ganosid bint-i Bor mihrinden havanit-i süknâsından ve ‘iddet-i nafakasından fariğa olmak üzere hal’a talibe oldukda zevci Hârolonbo veled-i Lefter nâm zimmî hal’ iylediği işbû mahalle kayd şud Şuhudu’l- hal: Yane veled-i Dimitre Yane veled-i Apostol Simon veled-i Şozor Yane veled-i Simon ve gayrehüm. BELGE NO:2 Medine-i Trabzon mahallâtından Debbâğhâne Mahallesi sâkinelerinden Fatıma bint-i Ahmed mihrinden ve Hevânit süknâsından ve ‘iddet-i nafâkasından ve da’va iylediği inekden fariğa olmak üzre hal’e talibi oldukda zevci Mehmed bin Hüseyin nâm kimesne hal’a iylediği işbu mahalle kayd şud hurrire fi 28 Zi’l-ka’de sene 225 (25 Aralık 1810) Şuhudu’l-hal: Seyyid Mehmed Efendi ‘Ali Tabi’ Hakim Efendi Muhzır Monlâ ‘Osman ve Muhzır Monla ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:3 Hoca Halileddin ez-zevc Süleymân bin Mehmed vekil Hasan bin ‘Ali ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Hadice bint-i Mehmed vekilihâ Çubukçu Süleyman bin Himmet be-şehâdeti Mehmed bin ‘Osman ve Mustafa bin Şahin beşe el-mihrü’l- müeccel isna-‘aşer ve elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Muharrem sene 226 (31 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Evin-zâde Hâfız Mehmed Emin Efendi Celneker Monlâ Mustafa Nim Bıyık-zâde Ahmed efendi ve gayrehüm 82
BELGE NO:4 Hâcı Kâsımdan ez-zevc Süleymân bin Mustafa vekil Mehmed bin diğer Mustafa ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i ‘Ali vekilihâ ‘Abdullah ağâ bin Mustafa ağâ be-şehâdeti Bekir beşe bin Mustafa ve ‘Osmân bin Mustafa el-mehrü’l-müeccel isna- ‘aşer ve elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Muharrem sene 226 (31 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: ‘Ata Hâcı İbrâhim Şeytân oğlu İbrâhim Siyalı oğlu Hasan ve gayrehüm BELGE NO:5 Bab-ı Bâzârdan ez-zevc Reşid Hasan bin Mehmed vekile Mustafa bin Hâcı Ahmed ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliga ‘Aişe bint-i Hâfız Hasan Efendi vekilihâ İsmâ’il bin Eyûb be-şehâdeti ‘Osaman bin Hüseyin ve Monlâ Ahmed bin ‘Abdullah el-mihrü’l- müeccel erba’a ve ‘işrin elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 9 Muharrem sene 226 (3 Şubat 1811) Şuhudu’l-hal: Atâc ‘Abdullah Efendi Hacı Saadeddin ‘Arif ‘Alemdâr ve gayrehüm BELGE NO:6 Bab-ı Bâzârdan ez-zevc ‘Ömer Yâzıcı bin Hacı Mehmed vekile İbrahim bin Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-baliğa ‘Aişe bint Hafız Hasan Efendi vekilhâ ‘Ali Efendi bin ‘Abdullah be-şehadeti Hafız Hüseyin Efendi bin Memiş ‘Alemdar ve ‘Ali bin İbrahim el-mehrü’l-müeccel hams elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 9 Muharrem sene 226 (3 Şubat 1811) Şuhuduhal: Hacı ‘Abdullah-zâde Emin Efendi Oflu Ahmed Efre oğlu İbrahim ağa ve gayrehüm BELGE NO:7 Kavâk meydândan ez-zevc Emin bin Hallâhûl Oğlu vekil Mehmed bin Memiş ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Refika bint-i Mehmed vekilihâ Mehmed bin ‘Osmân be- şehâdeti Hüseyin bin Mehmed ve İbrâhim bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel semaniyeti’l-elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 9 Muharrem sene 226 (3 Şubat 1811) Şuhudu’l-hal: İmam-ı Mahalle Mahmud Efendi Mumcu Hasan ‘Alemdâr Oflu Mahmud ve gayrehüm 83
BELGE NO:8 Uzun Hisârdan ez-zevc Halil bin ‘Ali vekile Ya’kub efendi bin Yahya efendi ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i Süleymân vekilihâ Kayyum Hüseyin bin İsmâ’il be-şehâdeti Süleymân bin ‘Ali ve Nuh bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 9 Muharrem sene 226 (3 Şubat 1811)
Şuhudu’l-hal: ‘Osman Çavuş Korkur oğlu Genc ‘Ali Ferid bin Ahmed Efendi ve gayrehüm BELGE NO:9 Bozdepeden ez-zevc Mehmed bin Hasan vekile Süleymân Efendi bin Yahya ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Mustafa vekiliha Mehmed bin Mustafa be-şehâdeti Hasan bin ‘Ömer ve ‘Ali bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel site ve ‘aşere elf meblağ raic- i fi’l-vakt hurrire fi 9 Muharrem sene 226 (3 Şubat 1811) Şuhudu’l-hal: Hâcı Emin Efendi Durmuş oğlu Durmuş Derviş Müezzin efendi ve gayrehüm BELGE NO: 10 Kârlıkdan ez-zevc Mehmed bin Bekir vekile Ahmed bin Süleymân ez-zevcetü’s- seyyib Rukıyye bint Mehmed vekilihâ Ahmed bin Halil be-şehâdeti Mustafa binİsmâ’il ve İsmâ’il bin‘Ali el-mihrü’l- müeccel isnâ elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Muharrem sene 226 (6 Şubat 1811) Şuhudu’l-hal: Emir Halil oğlu Hasan Okumasız Ahmed oğlu Süleymân Kara Mustafa oğlu Hasan ve gayrehüm BELGE NO: 11 Fârosdan ez-zevc Mehmed bin Feyzullah vekile Terzi Uzun Mehmed bin ‘Osmân bin Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i İsmâ’il vekilihâ ‘Ömer bin Ahmed be-şehâdeti Kurd oğlu Hâfız ‘Ali bin Mollâ İbrâhim ve Ahmed bin Yusuf el- mihrü’l-müeccel selâse ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Muharrem sene Muharrem 226 (6 Şubat 1811) Şuhudu’l-hal: Mollâ Yusuf ‘Osmân Efendi Fırıncı Ahmed Demirci Halil ve gayrehüm BELGE NO: 12 (Bu belge silik çıkmıştır) 84
SİCİL SAYFA NO: 2 BELGE NO:13 Şeri’at-meâb fâziletlü Veliyyeddin Efendi zide fazlehû Medine-i Trabzon kadısı olan mansıb sahibi efendi bu vakte kadar zuhûr itmeyub vekâletine dahi mürâsele-i şer’iyyesi bir kimesneye bu ana kadar vârid olmadığından Medine-i mezkûrede ahkâm-ı şer’iyye icrâ olunmayub hukuk-ı ‘ibâd ve mesâlih-i bilâd mu’attal kaldığında mebni imdi ahkâm-ı şer’iyyenin icrâsı ve hukuk-ı ‘ibâd ve mesâlih-i bilâdın rü’yet ve tanzimi vücubdan olmağla Medine-i merkûmun kadısı olan mansıb sahibi efendi tarafına ‘arz olunub kendülerü veyahûd taraflarından mürâsele-i şer’iyyesi zuhûr idinceye kadar Medine-i mezkûreye kadı nasb olunması lâbüd ve muktezî bu def’a ahkâm-ı şer’iyye icrâ ve hukuk-ı ‘ibâdı ber-muktezâ-yı şer’-i şerif rü’yet ve mesâlih-i bilâdın tanzimi ve tesviyesine dikkat eylemenüz içün Medine-i mezkûreye seni kadı vekili nasb eyleyüb işbu bin iki yüz yiğirmi beş senesi mah-ı muharremü’l-haramın on yedinci gününden zabt eylemenizi hâvi tarafımızdan işbu buyruldu tahrir ve irsâl ve yedine i’ta olunmuşdur inşallahü te’ala vusulünde gerekdir ki vech-i meşrûh üzre efendi mûma-ileyh kendüleri veyahud mürâsele-i şer’iyyesi zuhûr idinceye kadar tarih-i merkûmdan ahkâm-ı şer’iyye zabt-ı hukuk-ı ‘ibâd şer-i şerife tatbik iderek rü’yet ve mesâlih-i bilâdın tanzim ve tesviyesine dikkat iyleyüb ber- mûceb-i buyuruldu ‘amel ve hareket iyleyesiz hurrire fi 17 Muharrem sene 225 (22 Şubat 1810) BELGE NO:14 ‘İzzet-meâb şeri’at-nisâb Mevlâna Veliyyeddin Efendi kâm-yâb Ba’det-tehiyyati’l-vafîyye inhâ olunur ki Trabzon kazâsının umûr-ı şer’iyyesi işbu sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf recebü’l-ferdi gurresinden tarafına tefviz ve sipâriş olunmuşdur gerekdir ki kazâ-i merkûme gurre-i mezkûreden bi’n-niyâbe zabt ve beyne’l-ahali icrâ-yı ahkâm-ı şer’-i ‘ali iyleyüb vakı’a olan muhallefât-ı mevta-yı askeriyeyi dahi tahrir ve terkim ve beyne’l-verese bi’l-farizatü’ş-şer’iyye tevzi’ ve taksim hususuna ala-vechi’l-istikamete taharri ve dikkat-i birle câdde-i şeri’at-garradan ser-mû inhirâf iyleyesin ve’selâm El-Fakir Mehmed Tahir el-Kâdı el-‘asker-i Anadolu BELGE NO:15 Hoc’dan ez-zevc Bünyâd-zâde Pir ağa bin ‘Osmân ağa vekile Bayrâm oğlu Genc ‘Osmân bin ‘Ali ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe Şem’i Hatun bint-i Kemerci-zâde 85
Hasan ağa vekilihâ Hamamcı-zâde Ahmed ağa bin el-hac Mustafa ağa be-şehadetihi Yomralı Ali efendi bin Monlâ Süleymân ve İbiş ağa bin Kundâkcı oğlu ‘Ali Aka el- mihrü’l- müeccel ‘işrûn ve mie elf meblağ raic-i fi’l-vakt huri fi 5 Muharrem sene 226 (30 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Mahalle-i mezbure imam el-Hac Hasan Efendi El-Hac ‘Ali efendi Oflu İsmâ’il Efendi Süleymân efendi Monlâ Ahmed ‘Osmân efe Memiş ve gayrehüm BELGE NO:16 Hoca Halileddin ez-zevc Mehmed Tahir bin Hatib İbrahim Efendi vekile ebûhu ez-zevcetü’l-bikrü’l-baliğa Cedide bint Hân ağası Mehmed ağa vekilihâ Mehmed Pir Efendi bin ‘Ali efendi be-şehâdeti Mehmed bin Hasan ve Süleymân bin el-Hâc Mehmed el-mihrü’l-müeccel hams ve erba’un elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Muharrem sene 226 (21 Şubat 1811) Şuhudu’l-hal: Nakib efendi Mekteb Hocası Hüseyin efendi ‘Abdullah ağa Müezzin Monlâ Mahmud Hallâc oğlu Monlâ Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:17 Bozdepeden ez-zevc Hasan bin Ahmed vekile İbrâhim bin Hasan ez-zevcetü’s- seyyib Emine bint Ahmed vekilihâ Hüseyin bin Mehmed be-şehâdeti Emin bin ‘Osmân ve ‘Ali bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel selâse elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 22 Muharrem sene 226 (16 Şubat 1811) Şuhudu’l-hal: Yasker oğlu ‘Ali Mehmed efendi Sa’dullah ve gayrehüm BELGE NO: 18 Kalcıyâdan ez-zevc ‘Ali bin küçük Mehmed el-‘akîd bi-nefsihu ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Hasan vekilhâ merkum küçük Mehmed bin ‘Osman be- şehadeti Hüseyin bin ‘Ömer ve Hasan bin merkum küçük Mehmed el-mehrü’l-müeccel isnâ elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Muharrem sene 226 (23 Şubat 1811) Şuhudu’l-Hâl: Uzun ‘Abdi Süleymân oğlu ‘Osmân ‘Ayvâz oğlu ‘Abdi ve Gayrehüm BELGE NO:19 Ayâfilibodan ez-zevc ‘Osmân bin Veli vekile Mehmed bin Ahmed Himem ez- zevcetü’s-seyyib Havva bint-i Hüseyin vekilihâ ‘Ali ibn-i İbrâhim be-şehâdeti Mustafa 86 bin Hasan ve Hüseyin bin Hasan el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 3 Safer sene 226 (27 Şubat 1811)
Şuhudu’l-Hâl: Papuşcu ’Ömer Çörekci oğlu Mehmed İplikci Hasan ve gayrehüm BELGE NO:20 Fâros Mahallesinden ez-zevc Sâlih bin Mehmed Vekilehu ebuhu merkûm Mehmed bin Mahmud ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i Barutcu oğlu Mahmud Vekilihâ ‘Ali bin Mahmud be-şehâdeti Hasan bin Mehmed ve Musa bin ‘Ali el-mihrü’l- müeccel semaniye elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 min saferü’l-hayr sene 226 (2 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle-i mezbure İmamı Hasan Efendi ‘Ömer oğlu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:21 Eksütheden ez-zevc Kalkât oğlu İbrâhim bin Halil vekile Kalkât oğlu Hâfız Mehmed Efendi bin merkûm Kalkât oğlu İbrâhim ez-zevcetü’s-seyyib Sâliha bint-i ‘Ömer vekilihâ Kûrd oğlu İbrâhim bin ‘Osmân be-şehâdeti ‘Osmân bin Bekir ve Hasan bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Safer sene 226 (12 Mart 1811) Şuhudu’l-hal: Kaldekuhcu Ahmed Mollâ Mahmud oğlu Memiş Ahmed beşe Hamamcı oğlu Hâcı ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:3 BELGE NO:22 Şeri’at-şi’ar Trabzon kadısı faziletlü efendi zide fazlehu ve me’zûn bi’l-iftâ diyânetlü efendi zide takvahu ve müderrisin-i kirâm ve ‘Ulemâ-i ‘azâm zevi’l-ihtirâm efendiler zidet fezailehum ve mefahirü’l-emâsil ve’lakrân ‘ayân ve zâbitân ve ashâb-ı sunhdan ve ihtiyâran ve bi’l-umûm iş erleri zidet mekadirehüm ba’des’-selâm inhâ olunur ki bundan akdem bâ-fermân-ı ‘Ali Fâş’a memuriyetim hasebiyle Kastamonu ve Amâsya Sancâkları ve Cânik ve Kara Hisâr şarkı ve etrâf kazâların külliyetlü ‘asâkir-i mûvahiddini ile tedârikât ve levâzımât-ı seferiyyemizi temim ve bâ-‘avn-ı ‘inâyet-i bâri bu tarafdan fekk ve hareket ve savb-ı memuremize ‘azimet üzere iken bu avânda 87 devletlü ‘Ali Paşa efendimizin Trabzondan ‘azli irâde-i seniyye buyurılub bu def’a bâ- hatt-ı hümayûn şevket-makrûn Trabzon mütesellimliği ve Kastamonu ve Amâsya ve Gümüşhâne ve Gönye sancaklarının ve bi’l-cümle Kardeniz yalılarının ağavât ve ‘askeriyesi başına ve sevâhil-i bahr-i siyâh ve Faş ser’askerliği ‘uhde-i liyâkatimize ihâle ve tefviz buyurılub bi’t-tevfik Allahu te’ala bâ- emr-i ‘Ali ma’iyyetimize mürettib buyurılan ağavât ve ‘asâkir-i muvahiddin ile bu tarafdan hareket olunacağı tarafımızdan mütesellim vekili irsâli lâbüd ve lâzım olmakdan nâşî bu def’a sa’adetlü Hasan ağa ber vech-i vekâlet irsâl olunmuşdur bi-mennihi te’ala vürudunda ittifâk-ı ârâ ve gönül ittihâdıyla bi’l-muavene rü’yet ve muktezi umurlarının beziyyleri(?) husûlünde kemâl-i dikkat ve gayret eylemeniz ve sen ki mütesellim vekilimiz ağa-yı muma-ileyhsin bizim vürudumuza kadar uhdene vedi’a olunan umurlara dikkat ile her bir hususa gayûr-âne hareket eylemeniz içün işbû buyuruldu tahrir ve irsâl olunmuşdur inşallahu te’ala ma’lum sa’adetleriniz oldukda mâceb-i buyuruldı amel ve hareket dikkat ve ihtimâm iyleyesiz deyü. Kad Vasele İleynâ fi 19 sene 225 min Şevval (17 Kasım 1810) Hassa-i Hassa Es-Seyyid Süleymân Ser-bevvabin-i Mütesellim-i Trabzon Muhasıl-ı Hanend-i mühr-ü ‘asker-i Fâş BELGE NO:23 İftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim cami’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim el-muhtass bi- mezîd-i ‘inâyet-i melikü’d-dâyim dergâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından Cânik muhasılı ve Trabzon sancağı mütesellimi hazinedâr Süleymân dame mecdehu tevki’i-i ref’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki Trabzon valisi düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmu’l-‘alem vezirim ‘Ali Paşa ademullahu te’ala iclâlehu bu def’a eyâlet- i mezbureden azl ile sen ki mütesellim muma-ileyhsin Trabzon sancağı mütesellimliği uhdene ihâle birle Fâş kal’esinde yed-i küffârdan istihlâsına başbuğ nasb ve ta’yin kılındığın ecilden bundan akdem müşarü’n-ileyhin ma’iyyetinde mevcud bulunmak üzere bi’d-defa’at irsâl olunan ecnâs-ı tob ve mühimmat-ı mütenevvi’anın sana devr ve teslimi hususuna irâde-i seniyyem ta’alluk itmekle bâş muhasebeden ihrâc ve derun emr-i şerifime matluben irsâl olunan memhûr ve mümzî sureti defterde muharrer on kıt’a tob ve edevât-ı saireyi yegân yegân ta’dad ve vezn ittirderek ahz ve kabz ve mikdarını mümzi bir kıt’a müfredât defterini der-‘aliyyeme tesyire mübâderet iylemek fermânım olmağın hassetsen işbû emr-i şerifim ısdâr rikâb-ı hümâyûnum kaim-makâmı silahdârı kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Ebu Bekir zide kadrehû ile irsâl olunmuşdur imdi 88 vusulünde bâlâda bast ü beyân ve suret-i defterde terkim ve ‘ayân olduğu üzre müşarü’n-ileyh ‘Ali Paşa ‘ademullahu te’ala iclâlehunun ma’iyyetinde mevcud bulunmak üzre bi’d-defa’at irsâl olunan tob ve mühimmât-ı saireyi sûret-i defterede tatbik ve ta’dad ve vezn ittirderek ahz ve kabz birle mikdârını mübeyyin bir kıt’a müfredât defterini der-sa’detime irsâle mübâderet ve hilâf-ı emrim mühimmât-ı mezbûreyi itlâfa ve israfdan hazer ve mücanebet iylemek bâbında fermân-ı ‘Alişânım sâdır olmuşdur buyurdum ki hükm-i şerifimle vardukda bu babda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i sudûr olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş-şânım mazmûn-ı münifî birle ‘amel olasın şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timad kılasın tahriren fi’l-yevmü’t-tasi’ ‘aşer min Ramzân li-sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (8 Ekim 1810) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vasele İleynâ fi 21 şevval sene 1225(19 Kasım 1810) SİCİL SAYFA NO:4 BELGE NO:24 Mesned-ârâ-yı şerâyi-i Garra Medine-i Trabzon ve Giresun ve Keşâb ve Tirebolu ve Küreli ve Şarlı ve Bolâthâne kadıları faziletlü efendiler zide fazlehûm ve semâhatlü diyanetlü me’zun bi’l-iftâ ve müderrisin-i kirâm ve ulemâ-i ihtirâm efendiler zidet takvahüm ve iftiharü’l-emâcid ve’l-‘ayân zikr-i atî kazaların a’yânı ve zâbitan ve vücuh ve eşrâfı sa’adetlü ref’etlü bi’l-‘umum ağaları zidet rüşdühüm vesâir söz sahibleri ve erbâb-ı şu’ur ve ihtiyârân ve umur-ı aşinâları zidet kadruhûm ba’de’t-teslimât ve ahere inhâ olunur ki Moskovlu keferesinin taraf taraf memâlik-i İslâm ve padişah-ı rûy-ı zemîn lâzıme suikasd ve muhâcemesi bedidâr ve binaen-ala-zalik ehl-i imân saff saff semt-i cihâd ve gazâya me’mur ve ‘azimete şitâbân ve bizi dahi bâ-fermân-ı ‘Ali Faş kal’esinde olan küffâr-ı duzeh-i kararı asker-i külliye ile ta’yin ve bi’l-ihlâs me’muriyetim vechiyle tedârikât-ı askerde iken me’muriyetime takvît ve teshîl maslâhat içün Trabzon sancağı mütesellimliği karihâ-i sâbiha-i hümâyûndan ‘uhde-i sâdikâneme ihâle ve ihsân hazret-i tacdârân buyrulmağla tizelden li-ecli’l-agâh tarafımızdan hamiyetlü Hasan ağa zide mecdehum bi’l-vekâlete Trabzon’a mütesellim nasb ve irsâl ve kurb ü civâriyet ve birbirlerimiz ile ünsiyet-i kadimeye nazaran her bir zatlarınıza dahi tahrirâtımız ile ifâde-i hâl olunmuş iken ve bugünlerde muvafık olduğum asker-i muvahiddin ve tedârikât-ı lâzıme-i temkinim ile müstaînen bi-llahi te’alâ orduya vusulümüz müyesser ve ancak ol-caniblerde ba’zı muhârebe ve mücâdele misüllü hâlâtın zuhura geldiği tarafımıza inhâ olmağla Fâş hali ma’lum ve küffâr-ı me’lûn geçen 89 gün Bolthâneye sefin-i menhuseleri ile gelüb ne derece suikasd ve ihâneti olduğu ve Mevlâ fırsat virmeyüb ‘asker-i İslâm cehd ve cezile perişanu’l- hal gitmiş ise de Fâş elinde iken hile ve mekr ve desisesi zamirinde müzammirdir ve netice-i hal Faşı eyâdi-i menhûsesinden istihlâs ile bu canib yalularının emn ve istirâhatine ihtisâsı cümleye nümayân ve bu küffârın bu vecihle Fâşda temkîn ve mekz-i fâsidesi görinen halinde iken birbirleriyle hiçbir zât-ı vahiden muharebe ve mücâdele itmesi bir dürlü lâyık-ı maddi olmadığından başka ‘ale’l-husus ülfet-i mahsusâ ve kurb ü civarına mersus’a ve bu Trabzon mütesellimliği uhde-i guyûr-ânemize ihale ve ihsân-ı ‘ali buyurulmuş iken miyâne-i elviyede muhârebe ibrâzı bir dürlü caiz değildir ve muğayir rıza-yı Bârî ve muhâlif emr-i padşahi ve bizim dahi me’mulümüzün hilâfı ve rû-gemâ müşâhade olunur bizim ise aksâ-yı meramımız küffârın kerem-i hakla kahr ve tedmiri ve cümle ile hüsn-i mu’aşeret vedi’atullah olan ahali ve fukarâyı rahat içün olub böyle mevâni’-i me’muriyet ve hilâf-ı rızâ-yı bârî ve devlet-i hâlâta hiçbir zâtın rıza virmeyüb bi’l-ittifak muhârebe ve mücâdele misüllü hareketleri aradan kaldırıb birbirleriniz ile muhabbet ve cümlenin rahatı esbaba birbirin sarf-ı himmet ve muvafık emr-i rızâ-yı padşahiye dikkat ve dünya ve ahiret-i fevz ve necâta mübâşeret buyurula bu vecihle nush ve muvanesete rızası olmayan olur ise sizlerin ittifaklarıyla ahsen sûret-i zemh-i zimmet idiği ve muhârebe ve mücâdeleyi be-her hâl kaldırılmak babında mercele-i ordudan buyuruldumuz tahrir ve izzetlü Farslı ‘Ali ağa ile irsâl olundu bi-mennihi te’ala vusulünde ber-muceb-i buyuruldu ‘amel oluna Hassa-i hassa Süleymân ser-bevvâbin-i Muhasıl-ı Canik ve Mütesellim-i Trabzon BELGE NO:25 Şeri’at-şi’ar Trabzon kadısı faziletlü efendi zide fazlehu ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân mütesellim vekilimiz hamiyetlü Hasan ağa zide kadrehu ve izzetlü tobcu bâşı ve cebeci bâşı ağâlar zîde kadrehûm ba’de’t-teslimâtu’l-vafiyye inhâ olunur ki bundan akdem Fâş kal’esinin eyâde-i küffârdan istihlâslı zımnında sabıka-i Trabzon valisi devletlü ‘Ali pâşâ efendimize taraf-ı seniyyeden irsâl ve teslim kılınan tob ve takımı ve kâffe-i edâvât-ı harbiyyenin tarafımıza red ve teslimi bâbında müşarü’n-ileyh efendimize ve tarafımıza hitâben şeref-rîz sâdır olan bir kıt’a emr-i celilü’ş-şan ve sûret- i defteri mübâşir ta’yin buyurulan dergâh-ı ‘ali gedüklülerinden sa’adetlü (boş) ağa vesâtetiyle tarafımıza şeref-bahş vusûl ve feth ü kıraât ve sem’en ve ta’en merâsimi ba’de’l-eda fi’l-hakika o makule tob ve takımı ve mühimmât ve cebehâne ve edevât-ı harbiyenin hizmet-i me’mûremde etemm-i luzûmu ve irâde-i seniyye üzre hareket 90 vacibe-i zimmetimiz olduğuna mebni sizler ki muhâtabun Mevlânâ ve muma- ileyhümsüz ber-mantuk-ı emr-i ‘ali ve sûret-i defter mucebince bâ-ma’rifet-i şer’ ve ma’rifetleriniz ve gediklü muma-ileyh ma’rifeti ve mahsus tarafımızdan nezâretine me’mur ve mersûl adamımız ma’rifetiyle müşarü’n-ileyh canibinden devr ve ta’dat ve vezn ve ber-tıbkı defter lede’l-teslim cümleniz ma’rifetleriyle mahal-i me’men ve muhafazaya vaz’ ve mahfuz-ı birle iktizâ iden defter ve i’lâm-ı şer’iyye tarafımıza adamımı ile irsâl iylemeleriniz bâbında işbû buyuruldı tahrir ve ısdâr ve Enderûn ağâvâtımızdan Kara Bekir ile ba’s ve tesyâr olunmuşdur inşallahü te’ala vusulünde ber- minval-i muharrer ‘amel ve hareket (boş) hazer ve mücânebet iyleyesiz deyü Kad vasele İleynâ fi 29 sene 1225 SİCİL SAYFA NO:5 BELGE NO:26 Şeri’at-şi’ar Trabzon ve havî olduğu kazâha ve nevâhilerinin bi’l-cümle kuzât ve nüvvâbı faziletlü efendiler zide fazlehûm ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân mütesellim vekilimiz hamiyetlü ağâ ve nefs-i sancak derûnunda â’yânân ve zâbitân ve voyvodagân ve serdâr ve işkarar sa’adetlü ref’etlü karındaşlarım ‘umumen ağavât hazerâtları zidet mekaddirehüm vesâir ashâb-ı sünuhan ve boy boya ‘alâ ve ednâ bi-ecmihüm ahali ve sükkân-ı livâ hasılı ehl-i İslâm olanlar ba’de’t-teslimâtü’l-vafiyye inhâ olunur ki bu eyyâm-ı hayr-ı encâmdan din ve millet ve husemâ-yı mülk-i saltanat olan küffâr-ı hak- sârın memâlik-i islâmiyeye olan sû-yı fasidesi ve ‘ale’l-husus Fâşdan beru bu havalilerimize günde günde aşikâr olan etvâr-ı baridesinden cümlelimize uğur-ı dinde bezl-i vücûda iylemek farizi zimmet olduğundan başka bu def’a dahi ağavât nâmlarında bulunan sagîr ve kebire rikâb-ı müstetâb-ı hümâyûndan res res ekid ve şedid evâmir-i ‘aliyyeleriniz tarafımıza şeref-bahşâ-yı vusul ve ma’iyyet-i halis-anemizden cümlelerinize bi’n-nefs ‘adanın kahr ve inhirâfına me’mur olub ba’zı evvel bundan akdem ve ba’zıları yekûnen bu def’a taraflarınıza irsâl olunmuş olub in-şallaü te’ala külliyetlü kol kol hücum ve iftihâm ve bu külliyet ile bir an akdem her cânibden mukabele-i şitâbân-ı sür’at ve ikdâm olunmaz ise havali-i mezkûrde ‘azim hasârâtı olacağı tevârüd iden feryâd-nâmeler ve sahih haberlerden müstebân olmağla bu günde bu sa’atde ümmet-i Muhammedden olan canlara bir hatve teenni ve arâm bi-iştibah küfr ve haram oldığı tarikden müstağni olmağla müste’inen billahi te’ala bir gün evvel bizler bu cânibden (silik) savb-ı me’muremize kadem-i hıyabân-ı sür’at idebilgemiz ile sizler ki umum ağâvât-ı me’murun muma-ileyhimsiz vusulu buyruldumuzda her külliyetlü 91 yedinizde olan umûr-ı mesâlihâtı bırâğub semtiniz olan ümmet-i Muhammedin sâhib-i iktidârını cem’ ve techiz ve hazır-ı müheyyâ olub uğurumuza huruc ve müte’akıd ve çand rûz zarfında cümleniz din karındaşlarımız imdadına müsâaret ve ’adanın kahr-ı tedmirine bezl-i liyâkat iylemek cümlelerinize mefrûz-ı himem-i vacib-i naim-i sünnet olduğu ma’lumunuz olub hareketlerinizi havi buyuruldu tahrir ve irsâl olunmuşdur gayr-ı cevaba hacet kalmadı hümâfih ber-muceb-i buyuruldu ‘amel ve gayret iyleyesiz. Kad Vasele İleynâ Zi’l-ka’de fi 22 Hassa-i hassa Es-Seyyid ser-bervabbin-i Muhâsıl-ı Cânik ve Kara Hisâr ve Mütesellim-i Trabzon ve memur-ı Fâş BELGE NO:27 Tekfûr Câbirden Ez-zevc Mehmed bin ‘Ömer vekile Seyyid ‘Osmân bin Ya’kub ez-zevcetü’s- seyyib ‘Aişe bint-i Mehmed vekilihâ Seyyid Hasan bin Ahmed be-şehâdeti Halil beşe bin Mustafa ve Mehmed bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel selâse elâf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 15 Muharrem sene 226 (9 Şubat 1811) Şuhudu’l-hal: Kara ‘Ali Oğlu Hâfız Acî oğlu ‘Osmân İsmâ’il re’is oğlu Hafız ve gayrehüm BELGE NO:28 Debbâğhâneden ez-zevc Ahmed bin Hasan vekile Genc ‘Ali bin Mehmed ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i Hüseyin vekilihâ İbrâhim bin Resûl be-şehâdeti Süleymân bin Hüseyin ve Bekir bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel selâs ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Muharrem sene 226(11 Şubat 1811) Şuhudu’l-hal: Hacı İbrâhim oğlu ‘Ömer ağa ‘Ali Kalfa oğlu Hâfız Mehmed Berdahcı oğlu Monlâ İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:29 Debbâğhâneden ez-zevc ‘Ali bin Hasan vekile Genc ‘Ali bin Mehmed ez- zevcetü’s-seyyib Fatıma bint-i Hasan vekilihâ Süleymân bin Hasan be-şehâdeti Genc ‘Ali bin Mehmed ve Bekir bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel seb’a elâf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 17 Muharrem sene 226 (11 Şubat 1811) Şuhudu’l hal: Mutâf İsmâ’il Berber oğlu Hafız Monlâ Hasan oğlu İbrâhim ve gayrehüm 92
BELGE NO:30 Tekyeden ez-zevc Mehmed bin ‘Osmân vekile Ahmed bin Seyyid ‘Osmân ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Nesli bint-i Hüseyin vekilihâ Hasan bin Mustafa be-şehadeti İsmâ2il bin Mehmed ve Ahmed bin Yusuf el-mihrü’l-müeccel sela ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Muharrem sene 226 (11 Şubat 1811) Şuhudu’l-hal: Mum cu ‘Ömer Sarhoş Oğlu Mehmed Habbas Hasan ve gayrehüm BELGE NO:31 Yeni Cum’adan ez-zevc ‘Ali bin Hüseyin vekile ‘Osmân ağa ibn-i ‘Abdullah ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Nefise bint-i ‘Ömer vekilihâ Kaşıkcı Mehmed bin Ahmed be- şehâdeti Derviş Haydar bin el-Hac Hüseyin ve Hasan bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Safer Sene 1226 (12 Mart 1811) Şuhudu’l-hal: Mahalle İmâmı Mezbur Mehmed Efendi ‘Osmân ağa Mehmed Beşe ve gayrehüm BELGE NO:32 Sâclı Hevâceden ez-zevc Yahya bin ‘Osmân vekile Mehmed ‘Ali ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Hüseyin vekilihâ Ahmed bin ‘Ali be-şehâdeti Arab Hacı ‘Osmân bin ‘Ali ve İbiş oğlu Mehmed bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel selâse ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Safer sene 226 (12 Mart 1811) Şuhudu’l-hal: Kara ‘Omân oğlu Hâcı Tâhir Debbâğ Emir Mustafa Hüseyin ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:6 BELGE NO:33 Bismillahir-rahmanir-rahim ve bihi nesta’in Yâ Fettâh Yâ Rezzâk Yâ Allah Elhamdulillahillezi ahkem-i ahkâmü’ş-şer’il-kavîm bi-muhkem-i kitâbühü ve a’la i’lâmü’d-dini’l-müstakîm be-muazzam hitabehu ve’s-selâm ‘ala Seyyidinâ Muhammedün ve alihi ashabihi el-müteşerr’in be-şeri’atu el-mütenabidin bi-abadihi amma ba’de fe-haza Sicilü’l- vekayi’ elleti tasattur fi-vakt-i hükümetü’l- fakir-i ilâ rahmete rabbihu’l-kadir ‘ala nimet-i mezhebü’l-İmâmü’l-kebirü’l-İmâmü’l- ‘azam Nu’mân bin Sâbit ve inna el-fakîr semm-i ebihu sabit sebtihuma Allahu’lalâ el- 93 alâ bi-kavlü’l-sâbit fi’d-dünya ve’l-uhra hurrire fi 5 Muharrem sene 1224 (20 Şubat 1809)
BELGE NO:34 Fârosdan ez-zevc Hasan bin ‘Ömer vekile Hüseyin bin ‘Ömer ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Nâile bint-i İbrâhim vekilihâ Mehmed bin Timurcu Halil be-şehâdeti ‘Abdullah bin İsmâ’il bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 23 Zi’l-ka’de sene 226 (9 Aralık 1811) Şuhudu’l-hal: Monlâ Yusuf Fırıncı Ahmed ‘Ömer oğlu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:35 Sâclı Hevâceden ez-zevc Derviş Hüseyin bin İbrâhim el-‘akîd bi-nefsihi ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i Mustafa vekilihâ Mollâ ‘Ömer bin Mahmud be- şehâdeti Mollâ Hüseyin bin Ahmed ve ‘Ali bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Zi’l-hicce Sene 225 (12 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Hacı Hasan Emir oğlu ‘Abdulkerim ve gayrehüm BELGE NO:36 Hevâce Halil Mahallesinden ez-zevc İbrâhim Re’is bin Ahmed Re’is vekile Kalkan oğlu Hâfız Mehmed bin İbrâhim ez-zevcetü’s-seyyib Fatıma bint-i Seyyid İsmâ’il vekilihâ Ahmed bin ‘Ali be-şehâdeti Mehmed Re’is bin Hasan ve Ahmed bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Zi’l-hicce sene 225 (12 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle-i Mezbure Hatib Efendi Evin oğlu Hâfız Mahmud Beşe ve gayrehüm BELGE NO:37 Çarşu Mahallesinden ez-zevc Sarrâf oğlu Ahmed bin Mehmed vekile Hasan ağa ibn-i el-hac Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Gülgül bint-i Bekir ağa vekilihâ Monlâ Ahmed bin İshâk be-şehadeti Şâkir efendi ibn -i el-hac Mustafa ve Hüseyin bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel erba’a ve ‘işrin meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi16 Zi’l- hicce sene 1225 (12 Ocak 1811) Şuhudu’lhal: 94
Çarşu Müezzini ‘Abdulgani Efendi Cermeci oğlu Hüseyin ağa Kara ‘Ali ağanın oğlu Memiş ağa ve gayrehüm
BELGE NO:38 Fi’l-asl Göçerlerden olub Yeni Cum’a mahallesi sakinlerinden ez-zevc ‘Abdurrahman bin İshâk vekile ebuhu merkum İshâk bin ‘Ali ez-zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i Mahmud el-‘akîd bi-nefsihi huzur-ı Müsliminde el-mihrü’l-müeccel selâse elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Zi’l-hicce sene 225 (12 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Ay’ar İmâmı oğlu Mehmed Efendi Muhzır Monlâ ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:39 Ay’ardan Ez-zevc Hüseyin ağa ibn-i İbrâhim ağâ vekile Ahmed bin ‘Ali ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Gülsüm bint-i Bayburtlu oğlu Mehmed Emin ağa ibn-i Hacı Mustafa (silik) Mahmud bin Mehmed be-şehâdeti Monlâ ‘Osmân bin Süleymân ve Mustafa bin Hasan el-mihrü’l-müeccel sittûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 min Zi’l-hicce sene 1225 (12 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Zarmin oğlu Süleymân Kundakcı oğlu ‘Osmân Ya’kub oğlu İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:40 İskender Paşadan ez-zevc Hüseyin ‘Almdâr bin Mehmed vekile Mehmed bin Hüseyin ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Hüseyin vekilihâ ‘Osmân bin İsmâ’il be-şehâdeti Mehmed bin ‘Ali ve Hasan bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Zi’l-hicce sene 225 (12 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Sirâc ‘Ali ‘Ali Aka Tebrâki oğlu ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:41 Kesârne Karyesinden Ez-zevc Ahmed bin Tâkıd oğlu İsmâ’il vekile Süleymân bin Mehmed ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i İsmâ’il vekilihâ Memiş bin Mustafa be-şehâdeti Veli Hüseyin bin Mustafa ve Hasan bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Zi’l-hicce sene 225 (14 Ocak 1811) 95
Şuhudu’l-hal: Uzun İsmâ’il oğlu Hüseyin Beşe Hânûm oğlu ‘Ali Hüseyin Beşe ve gayrehüm
BELGE NO:42 İskender Pâşâdan ez-zevc Mehmed bin Mehmed vekile Seyyid Hasan bin ‘Ali ez-zevcetü’s-seyyib Fatıma bint-i Mehmed vekilihâ Mehmed efendi ibn-i Hasan be- şehâdeti Mehmed bin ‘Ali Mustafa bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 4 Zi’l-hicce Sene 1226 (20 Aralık 1811) Şuhudu’l-hal: Dellâl Memiş Beşe Muhzır Monlâ ‘Osmân Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:7 BELGE NO:43 Kemer Kaya Mahallesinden ez-zevc Mustafa ağa ibn-i Mehmed Emin ağa vekile Mehmed Emin Efendi ibn-i el-Hâc ‘Abdullah efendi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Zelihâ bint-i şerafetlü el-Hâc Haşim efendi vekilihâ Kâmil efendi ibn-i el-Hâc Mahmud efendi be-şehâdeti Mollâ Mehmed bin Derzi İsmâ’il ve Mehmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel sittûn elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 23 Zi’l-hicce sene 1225 (19 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Aldı kacdı oğlu ‘Ali ağa Koç oğlu Ahmed ağa Şehri oğlu Hüseyin efendi ve gayrehüm BELGE NO:44 Tekyeden Ez-zevc Mehmed bin usta Süleymân vekile ebuhu merkum Süleymân ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i Mehmed vekilihâ ‘Ömer bin merkum Mehmed ahuha be-şehâdeti Mollâ Mehmed bin Hasan ve ‘Ömer bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel hamse ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurire fi 20 Zi’l-hicce sene 225 (16 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Semerci Ahmed Dezmân ‘Ali Hâcı ‘Ali efendi ve gayrehüm BELGE NO:45 Tekfûr Çâyırdan ez-zevc Mehmed Kâmil bin Mollâ Mustafa vekile ebuhu merkum Mollâ Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i Hüseyin vekilihâ Mehmed bin Bekir be-şehâdeti Tufân bin ‘Ali ve Hüseyin bin Mehmed el-mihrü’l- 96 müeccel tis’ati’l-elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 Zi’l-hicce sene 225 (17 Ocak 1811)
Şuhudu’l-hal: ‘Ali Çavuş Nüzul İsmâ’il oğlu Monlâ Kamocu ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:46 Debbâğhâneden ez-zevc ‘Abdullah bin Mehmed vekile Kanbur Memiş bin ‘Ömer ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i Serdar oğlu Hulusi vekilihâ Hasan bin Mehmed be-şehâdeti Mustafa bin Süleymân ve Mahmud ibn-i Ahmed el-mihrü’l- müeccel seb’a ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 Zi’l-hicce sene 225 (11 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Kulâksız oğlu Mustafa ağa Kâmil oğlu Hasan ağa Kulâksız-zâde İsmâ’il ağa ve gayrehüm BELGE NO:47 Kemer Kapıdan Salâh Ez-zevc Emin bin ‘Osmân vekilehu Veli bin Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Hadice bintü Barutcu Ahmed vekilihâ Mustafa bin merkum Barutcu Ahmed ahuha be- şehâdeti Mollâ Mehmed bin ‘Ali ve Hüseyin bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 min Zi’l-hicce 225 (23 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle-i Mezbure ‘Ali efendi Zehir Oğlu İbrâhim İsmâ’il ağa Muhzır bende ve gayrehüm BELGE NO:48 Eksütheden Ez-zevc Mehmed bin Hasan vekile merkum Hasan bin Mehmed ebuhu ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Gülsüm bint-i Mustafa vekilihâ Hacı Mehmed bin İsmâ’il be- şehâdeti İbrâhim beşe ibn-i Halil ve İsmâ’il bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel ‘aşerti’l- elf meblağ raic hurrire fi 27 min zi’l-hicce sene 225 (23 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Faziletlü Müsevvid Hasan Efendi Kulâkcı-zâde Kâmil efendi Telli oğlu ‘Ali Yazıcı Pala oğlu Hüseyin Muhzır bende ve gayrehümn 97
BELGE NO:49 Ayâsofyadan ez-zevc Halil bin ‘Ali vekil Mustafa bin diğer ‘Ali ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Bahşiş bint-i Hasan vekilihâ Mehmed bin ‘Ali be-şehâdeti ‘Ali bin Hüseyin ve İbrâhim bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 zi’l-hicce sene 225 (23 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: ‘Abdi Efendi Derviş Re’is Mesci oğlu Monlâ Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:50 Kârlıkdan ez-zevc İbrâhim bin ‘Osmân vekil ‘Ömer bin ‘Ali ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Emine bint-i İbrâhim vekilihâ İsmâ’il bin İbrâhim be-şehadeti Memiş bin Mahmud ve Hasan bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel hamse elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 zi’l-hicce sene 225 (17 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Değirmenci oğlu İsmâ’il Sâtılmış oğlu Mehmed Bekâr oğlu ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:51 ‘İmâretden ez-zevc ‘Osmân bin Hüseyin vekil Ahmed bin İsmâ’il ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Rukîyye bint-i Hasan vekilihâ Hasan bin Hüseyin be-şehâdeti Hüseyin efendi bin Monlâ Mehmed ve ‘Osmân bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 zi’l-hicce sene 225(25 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: Hüseyin Efendi Çeltikci Monlâ ‘Ali Buğracı Sâlih ve gayrehüm BELGE NO:52 ‘İmâret Mahallesinden ez-zevc Köse ‘Ömer bin Hasan vekile ‘Osmân beşe bin Halil ez-zevcetü’s-seyyib Hafise bint-i ‘Abdullah vekilihâ Monlâ Bekir bin Ahmed be- şehâdeti Monlâ Ahmed bin ‘Abdullah ve Monlâ Ahmed bin Mehmed el-mihrü’l- müeccel hamseti’l-elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 3 Muharrem sene 226 (28 Ocak 1811) Şuhudu’l-Hal: İmâm Mahalle-i Mezbûre Ahmed Efendi Mahmud efendi Dellâk-zâde Mehmed efendi ve gayrehüm
98
BELGE NO:53 Ayâfilibeden ez-zevc ‘Ali bin ‘Osmân vekile Tâhir bin Hasan ez-zevcetü’s- seyyib Emine bint-i ‘Abdullah vekilihâ Mehmed bin Hasan be-şehâdeti ‘Ali bin Halil ve Mustafa bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel isnâ elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 2 Muharrem sene 226(27 Ocak 1811) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle-i Mezbure Mehmed Efendi Hakim Mehmed bin Hasan Tabi’ efendi ‘Ali bin Merkum Hasan Tabi’ Hakim efendi Dellâl Memiş Beşe ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:8 BELGE NO:54 Rabbi Yesir velâ tu’assir Rabbü temmim bi’l-hayr Bâb-ı Bâzârdan Ez-zevc Mollâ Mehmed bin Çapkın Hafız vekile Müezzin Mollâ Süleymân bin Yahya ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Nebiye Fatıma bint-i vız vız el-Hâc Hüseyin vekilihâ İsmâ’il efendi bin el-Hâc ‘Omân efendi be-şehâdeti Kâşif Mahamud efendi bin Mollâ İbrâhim ve Seyyid ‘Osmân bin Süleymân el-mihrü’l-müeccel selasûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 muharremü’l-haram sene 224 (20 Şubat 1809) Şuhudu’l-hal: Es-Seyyid Sâdık Efendi-zâde el- Mehmed Emin efendi Hafız Nu’mân efendi Boz Tepe İmâmı Hacı Hasan efendi Hamamcı oğlu ‘Osmân Uckur Oğlu Hacı Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:55 Kemer Kayadan Ez-zevc Süleymân bin vekile Ahmed bin ‘Ali ahuha ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i İsmâ’il vekilihâ Şeyh oğlu Mollâ ‘Ali bin ‘Abdurrahim be-şehâdeti Keleş Dellâl ve selten oğlu Mehmed el-mihrü’l-müeccel isnâ ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 5 Muharremü’l-haram sene 224 (20 Şubat 1809) Şuhudu’l-hal: Mahalle İmâmı ‘Ali efendi Hüseyin bin Keleş Mollâ Hasan ve gayrehüm BELGE NO:56 ‘İmâretden Ez-zevc ‘Ömer bin İsmâ’il vekile Ahmed efendi bin Mehmed efendi ez- zevcetü’s-seyyib Rukîyye bint Murtaza vekilhâ Mehmed efendi bin ‘Ömer efendi bi- 99
Muhzır bin el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Muharrem sene 1224 ( 21 Şubat 1809) Şuhudu’l-hal: İsmâ’il Re’is-zâde Hafız Tâhir Efendi Mehmed Tayyib bin Mehmed efendi ‘Abdurrahmân Tabi’ Sâbit efendi ve gayrehüm BELGE NO:57 Eksütheden Ez-zevc Mehmed bin ‘Abdullah vekile İsmâ’il bin merkum Mehmed ez- zevcetü’s-seyyib Havva bint Süleymân vekilhâ İmâm ‘Arif efendi bin Ahmed be- şehadeti Muhzır Seyyid ‘Osmân bin Süleymân ve ‘Ali bin Sâlih el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 8 Muharrem sene 1224 (23 Şubat 1809) Şuhudu’l-Hâl: Kurkur ‘Osmân Monlâ ‘Abdullah Kâzzâz Monlâ ‘Abdullah ve gayrehüm BELGE NO:58 Sâclı Hevâceden ez-zevc Mehmed bin Mustafa vekile Seyyid Monlâ ‘Abdullah bin Hüseyin ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i Hüseyin vekilihâ ‘Osmân bin Ahmed be-şehâdeti Sâlih bin Hâcı balta oğlu Ahmed ve Mehmed bin Hasan el-mihrü’l- müeccel hamseti’l-elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 8 Muharrem sene 1224 (23 Şubat 1809) Şuhudu’l-hal: El-hâc Tâhir Efendi El-Hac Hüseyin Efendi Mendürgin Oğlu el-Hâc Hüseyin ve gayrehüm BEL BELGE NO:59 Eksütheden Ez-zevc Hüseyin bin Mustafa vekile Seyyid Monlâ ‘Osmân bin Süleymân ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Bakî şiş Fatıma bint-i Monlâ Halil vekilihâ ‘Ali Re’is bin Süleymân be-şehâdeti ‘Ali bin Mustafa ve Mehmed bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel tis’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 8 Muharrem sene 1224 (23 Şubat 1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Kâmil Efendi Vekil Mehmed efendi Saka oğlu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:60 Zağânosdan 100
Ez-zevc Kalcı-zâde Mehmed ağa bin ‘Osmân ağa vekile Derviş Mehmed efendi ibn-i el-Hâc Hüseyin efendi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatıma bint-i Gulu oğlu El-Hac Ahmed efendi vekilhâ Monlâ sipah vekile Monlâ İsmâ’il bin Mehmed be- şehâdeti Uzun Mehmed bin ‘Ali ve Hacı ‘Ali bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel selâs ve erba’ûn elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Muharrem sene 1224 (4 Mart1809) Şuhudu’l-hal: Sâdık efendi-zâde Mehmed Emin Efendi Dilber-zâde Ahmed efendi Hacı Derviş-zâde ‘Osmân tabi’ Yahya ağa ve gayrehüm BELGE NO:61 Hâcı Kâsımdan Ez-zevc Hasan bin Hüseyin vekile Seyyid Monlâ ‘Osmân bin Süleymân ez- zevcetü’s-seyyib Sultan Fatma bint-i İsmâ’il vekilihâ Mustafa bin Hüseyin be-şehâdeti Sâlih bin Ahmed ve Mehemed bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Muharrem sene 1224 (27 Şubat 1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Hâcı Tâhir Efendi Mu’îd İbrâhim efendi Karagöz oğlu Mehmed ağa ve gayrehüm BELGE NO:62 Boztepeden Ez-zevc Debbağ Ahmed bin Kara İbrâhim vekile Muhammed İslâm bin ‘Ali ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Sâliha bint-i Mehmed vekilihâ Hâcı İbrâhim bin Mustafa be- şehâdeti ‘Ömer bin Ahmed ve Mehmed bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 Muharrem sene 1224 (2 Mart 1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle Hacı Hasan Efendi Müezzin Derviş Derviş oğlu Genc ağa ve gayrehüm BELGE NO:63 İskender Pâşâ Mahallesinde ber-vech-i misâferet sâkin ez-zevc Serhû Oğlu Mehmed bin ‘Ali vekile müezzin Monlâ Mehmed bin ‘Ali ez-zevcetü’s-seyyib Panbuk bint-i Hasan vekilihâ Emir Veli bin Emir Ahmed be-şehâdeti Mahmud bin Süleymân ve Seyyidi bin ‘Abdi el-mihrü’l-müeccel fi’l-vakt hurrire fi 7 Muharrem sene 1224 (22 Şubat 1809) Şuhudu’l-hal: 101
Monlâ Ahme ‘Ali aka Kabaydı Mustafa Hâfız ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:64 Fi’l-asl Samâr kısa ve Kebirden İskender Pâşâ Mahallesinde ez-zevc Emin bin Musa vekile ‘Ali efe bin Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa’Aişe bint-i İsmâ’il vekilihâ ‘Ali efendi bin Süleymân be-şehâdeti kabadayı Mustafa bin Monlâ Mehmed ve ‘Abdullah bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 Muharrem sene 1224 (2 Mart 1809) Şuhudu’l-hal: Monlâ Mehmed Berber Mehmed ‘Ali ve gayregüm BELGE NO:65 İskender Pâşâdan Ez-zevc Hüseyin bin İbrâhim vekile ‘Osmân bin Ahmed ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i İsmâ’il vekilihâ İbrâhim bin Halil be-şehâdeti ‘Osmân bin Mustafa ve ‘Abdullah bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel site elf ve site mie meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 Muharrem sene 1224 (23 Şubat 1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle Veliyyeddin Efendi Müezzin Mollâ Muhammed Çakır Kara Mustafa oğlu Halil Re’is Muhzır Mollâ ‘Osmân ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:9 BELGE NO:66 Eksütheden Ez-zevc Mumcu Mustafa oğlu Muhammed vekile Hafız Mehmed bin İbrâhim ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğaBahşiş Süleymân vekilihâ Mehmed Re’is bin Hasan be- şehâdeti ‘Ali bin Hasan ve Mustafa bin Süleymân el-mihrü’l-müeccel selâse ‘aşer elef meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 Muharrem sene 1224 (8 Mart1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle Kâmil Efendi Saka oğlu Mehmed Pâla oğlu Hüseyin BELGE NO:67 İskender Pâşâdan Ez-zevc Mehmed bin ‘Abdullah vekile ‘Osmân bin ‘Ali ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Ümmü Gülsüm bint-i Mustafa vekile ‘Alemdâr ‘Osmân bin Ahmed be-şehâdeti İbrâhim Re’is bin Mehmed ve Hasan bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel hamsete ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 Muharrem sene 1224 (8 Mart1809) 102
Şuhudu’l-hal: İmâm Veliyyeddin Efendi Kömürcü oğlu Hasan ağa Kundakcı oğlu İbiş ve gayrehüm BELGE NO:68 Monlâ Sipahdan Ez-zevc Hüseyin bin İbrâhim vekile ‘Alemdâr oğlu Süleymân efendi bin Mehmed ağa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i ‘Ali vekilihâ Ahmed bin Mehmed be-şehâdeti Hüseyin bin Mehmed ve Mehmed efendi bin ‘Ali el-mihrü’l- müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt fi 21 Muharrem sene 1224 (8 Mart1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mehmed Efendi ‘Alemdâr oğlu Mehmed ağa Mâne oğlu Hacı Ahmed Hatib Emin Efendi ve gayrehüm BELGE NO:69 Bozdepeden Ez-zevc Hasan bin Ahmed vekile ebûhu ez-zevcetü’s-seyyib Havva bint-i ‘Abdullah vekilihâ Derviş Ahmed bin ‘Osmân be-şehâdeti Hüseyin bin Mehmed ve Mehmed bin Musa el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Muharrem sene 1224 (4 Mart1809) Şuhudu’l-hal: El-hac Hasan Efendi Hâcı Hâfız efendi Durmuş oğlu Genc ağa ve gayrehüm BELGE NO:70 Kenârdan Ez-zevc Mehmed bin Ahmed vekile ebûhu ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Mehmed vekilihâ Mehmed bin kel Hasan be-şehâdeti İsmâ’il bin Süleymân ve Ya’kub bin Mahmud el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 14 Muharrem sene 1224 (1 Mart1809) Şuhudu’l-hal: Kel Hasan İmâm Emin efendi Mustafa efendi ve gayrehüm BELGE NO:71 Sâclı Hevâceden Ez-zevc ‘Osmân bin Hasan vekile Ahmed bin Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Fatma Nebiye bint-i Hasan vekile ebûhu be-şehâdeti Fakih Mehmed efendi bin 103
‘Ali ve Hasan bin Murtaza el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 14 Muharrem sene 1224 (1 Mart 1809)
Şuhudu’l-hal: İmâm Hâcı Tâhir Salih-zâde Mehmed Hilm-izâde ‘Abdullahad Efendi ve Gayrehüm BELGE NO:72 Çârşûdan Ez-zevc ‘Osmân bin Hüseyin vekile ‘Abdulkerim bin Hasan ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Hüseyin vekilihâ Gâzi Mustafa bin Mehmed be- şehâdeti Mehmed efendi ibn-i İsmâ’il ve Mehmed bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 14 Muharrem sene 1224 (1 Mart1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mehmed Efendi Müezzin ‘Abdulgani efendi Seyyid Hacı ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:73 Mâçuka Kazâsında Ez-zevc Eyyûb-zâde İbrâhim ağa ibn-i ‘Ömer ağa vekile Mehmed ağa vekile Mehmed ağa vekile Dervişle Mehmed ağa ibn-i bünyad-zâde Mehmed ağa ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Zelihâ hatun bint-i Abânos-zâde Tosun ağa vekilihâ ibn- ü Ümmühâ Kürt İbrâhim ağa bin Abânos-zâde Pir ağa be-şehadeti Serâbereli tütüncü oğlu Mehemd beşe bin Hasan oflu oğlu Mehmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel sittûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Muharrem sene 224 (12 Mart1809) Şuhudu’l-hal: Es-Seyid Sâdık Efendi-zâde Es-Seyid Mehmed Emin efendi Sarây ‘Atik Mahallesi İmâmı ‘Arif efendi Ahmed Tabi’ Sâbit efendi Kel Hasan beşe Muhzır Mollâ ‘Ömer Muhzır Mollâ ‘Osmân BELGE NO:74 Çârşû Mahallesinden Ez-zevc Topâl Ahmed oğlu Veli vekile Dayıoğlu Mehmed bin Mustafa ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Mehmed Seyfi-zâde vekilihâ Es-Seyyid Süleymân bin Ahmed be-şehâdeti Ahmed bin Yusuf ve ‘Ömer bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel 104 semâniyete ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Muharrem sene 1224 (16 Mart1809) Şuhudu’l-hal: İmâm-ı Mahalle Derviş Ataullah Efendi Müezzin ‘Abdulgani efendi Hâcı oğlu Mehmed Debbâğ Hüseyin Muhzr Mollâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:75 Fârosdan Ez-zevc Hasan bin Mehmed vekile ‘Osmân bin ‘Abdullah ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa kadim Fatma bint-i Ahmed vekilihâ Muhammed bin Mustafa be-şehâdeti Sepetci oğlu Hüseyin ve Mollâ ‘Ali bin Mollâ Mehmed el-mihrü’l-müeccel ‘aşerti’l-elf meblağraic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Muharrem sene 1224 (16 Mart1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle Müsevvid Hasan Efendi Müezzin Mollâ Yusuf Fıruncı Ahmed beşe ve gayrehüm BELGE NO:76 Kavâk Meydândan ez-zevc Mustafa bin Ahmed vekile cedde Muhammed bin Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i ‘Osmân vekilihâ Hacı Muhammed Mollâ bin Hacı Mahmud be-şehâdeti İsmâ’il bin İbrâhim ve Mahmud bin Hâcı Muhammed Mollâ el-mihrü’l-müeccel sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 3 Safer Sene 1224 (20 Mart 1809) Şuhudu’l-hal: Zurnacı oğlu ‘Osmân Mollâ Bekir Şişûh Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:77 (Belgenin üstü çizilmiştir) SİCİL SAYFA NO:10 BELGE NO:78 Kendinârdan Ez-zevc Mehmed bin Durmuş vekile Müezzin Mahmud Efendi ibn-i mütevelli el-Hâc ‘Abdullah efendi ez-zevcetü’s-sağire Fatma bint-i Na’lband Hasan el-vekilü li’l- ‘akd Mustafa efendi ibne’l-merkûm Hacı ‘Abdullah efendi bin kalbe ebihâ ve velihâ el-mücebber el-merkûm Na’lband Hasan be-şehadeti Halim bin Mustafa ve Musa bin 105
Kasım el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire 11 Safer sene 1224 (28 Mart 1809)
Şuhudu’l-hal: Mahalle İmâmı Mehmed Emin Efendi Hâcı Hamza-zâde Hâcı ‘Ali efendi Hamâl oğlu Dellâl Memiş Muhzır Mollâ İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:79 Fi’l-asl Akçe Kal’eden Kavâk Meydan mahallesinde ez-zevc Mustafa bin İbrâhim vekile Monlâ ‘Osmân bin Monlâ Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i İsmâ’il vekilihâ Mehmed bin Hüseyin be-şehâdeti Monlâ ‘Osmân bin Eyûb ve Hüseyin bin Hasan el-mihrü’l-müeccel ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt fi 11 Safer sene 224 (28 Mart 1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahmud Efendi Mumcu Hasan ‘Alemdâr Kasab Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:80 ‘İmâretden ez-zevc Hüseyin bin Mustafa vekile Muhammed bin Bekir ez- zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i ‘Osmân çavuş vekilihâ Hüseyin bin Sâlih be-şehâdeti ‘Osmân çavuş abûha el-merkûm bin Hasan ve İsmâ’il Re’is ve Hâfız Hasan bin el-Hâc Sirâc Mustafa el-mihrü’l-müeccel tis’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 20 Safer sene 1224 (6 Nisan1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle Hafız Efendi Çabuşcu ‘Ali’nin oğlu Mollâ Mehmed Seyid Ahmed Efendi-zâde Mahmud Efendi Veli Musa ve gayrehüm BELGE NO:81 Ez-zevc es-sâgir Ahmed bin Hüseyin el-‘akîd vekil veliyyü’l-mücebber Muhammed bin Bekir ez-zevcetü’l-bikrü’s-sağire Zelihâ bint-i Bekâr ‘Osmân el-‘akdü velihâ-i Ümmühâ Musa bin Ahmed efendi be-muhzır Hâfız Tâhir efendi bin İsmâ’il Re’is ve Hâfız Hasan bin el-Hâc Sirâc Mustafa el-mihrü’l-müeccel tis’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 20 Safer sene 1224 (6 Nisan1809) Şuhudu’l-hal: Murad Hân-zâde Ahmed Bey Za’im Nu’mân ağa Dellâl Memiş beşe ve gayrehüm 106
BELGE NO:82 İskender Pâşâdan Ez-zevc Hasan bin süleymân vekile Seyyid Mollâ İbrâhim bin Hüseyin ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Asiye bint-i Hasan vekilihâ Sâlih bin Sâlih be-şehâdeti kâdayıfcı ‘Ömer bin Hasan ve Süleymân bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 24 Safer Sene 224 (10 Nisan1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle Mezbur Veli Efendi Tokmâkcı oğlu Ahmed ağa Kara Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:83 Eksütheden ez-zevc Veli ibn-i İsmâ’il vekile Kara Hasan bin Süleymân ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Hasan vekilihâ Ümmühâ ‘Ali bin Mehmed Muhammed Yazıcı ibn-i İsmâ’il ve Dülger Hasan beşe ibn-i Ahmed el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Safer sene 1224 (13 Nisan1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle Kâmil Efendi Sakâd oğlu Mehmed Hâcı Hüseyin bin Süleymân Pâla oğlu Hüseyin beşe Mollâ Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:84 Eksütheden ez-zevc Kara Mehmed bin ‘Ali el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’s- seyyib Fatma bint-i Hasan vekilihâ Mehmed bin Hasan be-şehâdeti Mustafa bin Hasan ve Mehmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Safer Sene 1224 (15 Nisan1809) Şuhudu’l-Hâl: Çilingir oğlu ‘Osmân Eyûb oğlu İsmâ’il Uzun Memiş oğlu Hasan ve gayrehüm BELGE NO:85 Muhiddinden Ez-zevc Hüseyin Bey ibn-i Mehmed vekile Şeyh oğlu Serrârc Mollâ ‘Ali ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva hanım bint-i Hâcı Musa oğlu Hüseyin ağa vekilihâ Şükri-zâde Pir İsmâ’il efendi be-şehâdeti Turfanda oğlu Mehmed efendi ve Mollâ Memiş bin Hâcı ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel sittûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi gurre-i Rebiü’l-evvel sene 224 (16 Nisan 1809) Şuhudul-Hal: 107
Kaim-makâm-ı Nakibü’l-eşrâf Muhâsebe Kâtibi Es-Seyyid Hüseyin Efendi Es- Seyyid Mehmed Emin Efendi Hilmi-zâde ‘Abdulahad efendi ‘Arif İmâm Hacı Tâhir İmam Mahalle-i Mezbure Hafız Mustafa bin Mahmu ve gayrehüm
BELGE NO:86 Faros mahallesinden ez-zevc Hüseyin bin ‘Abdullah vekile Hallâc Hasan bin ‘Osmân ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Râbi’a bint-i furuncu Hüseyin vekilihâ Hallâc ‘Ömer ve ‘Ali bin Hasan el-mihrü’l-müeccel ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (26 Nisan 1809) Şuhudu’l-hal: Furuncı Ahmed beşe Monla Yusuf Veli Mahmud oğlu Mehmed ‘Ömer oğlu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:87 Ayâsofyadan ez-zevc Mustafa bin ‘Osmân vekile Mustafa ağa bin ‘Abdi ağa ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Mahbube bint-i Mehmed vekilihâ Mesci oğlu Mollâ Mustafa bin ‘Osmân be-şehâdeti İleli Uzun ‘Ali bin Hasan ve İsmâ’il bin ‘Osmân el-mihrü’l- müeccel tis’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 26 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (11 Mayıs 1809) Şuhudu’l-hal: ‘Abdi Efendi Bünyâd oğlu Mollâ Mehmed Mazlum oğlu Derviş ve gayrehüm BELGE NO:88 Kavak Meydândan ez-zevc Valmi oğlu ‘Osmân bin Mustafa vekile ebûhu merkûm Mustafa bin Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i ‘Osmân vekiliha diğer Süleymân bin Hasan bin Derviş be-şehâdeti Mahmud Çavuş bin ‘Ömer ve ‘Osmân bin (silik) el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi Ramazan sene 1225 (Eylül/Ekim 1810) Şuhudu’l-hal: Mollâ Musa oğlu ‘Ömer Bektaş oğlu Mustafa Celikli oğlu Mahmud ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:11 BELGE NO:89 Zeytûnlikden 108
Ez-zevc İsbirli Hüseyin bin ‘Abdi el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa GümüşhâneviyeHadice bint-i Hüseyin vekilihâ Şirânlı emir Hasan bin Hüseyin be- şehâdeti Emir ‘Osmân bin ‘Ali ve Halil bin Hasan el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 26 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (11 Mayıs 1809)
Şuhudu’l-hal: Mütevelli-zâde Mustafa Efendi Hamal oğlu Memiş beşe Hacı ‘Abdurrahman Baba Yoğurt ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:90 Kulladan Ez-zevc Ahmed beşe bin ‘Osmân el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’s-seyyib Ümmühan bint-i Ahmed vekilihâ Hüseyin bin Hasan be-şehâdeti Es-Seyyid İbrâhim efendi el-kelkidi ibn-i Hüseyin ve za’im-zâde Ahmed ağa bin Mehmed ağa el-mihrü’l- müeccel selâseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Rebi’ü’l-ahir sene 224(11 Haziran 1809) Şuhudu’l-hal: Trabzon Alây Monlâ Mehmed Bey Mütevelli Efendi Bezzâz Hacı Mehmed Nuri Ağa Kilerci ağa ve gayrehüm BELGE NO:91 Zağanosdan Ez-zevc kılcı-zâde Muhammed ağa bin ‘Osmân vekile Saka-zâde Mehmed ağa bin ‘Osmân ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint Gulu oğlu el-Hac Haşim efendi vekilhâ Dellâk Hasan-zâde Hattat Mehmed efendi bin Hasan be-şehâdeti Çörekci oğlu el-Hâc Ahmed bin Hüseyin ve Bekri oğlu İbrâhim ağa bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel sittûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi Rebi’ü’l-ahir fi 5 sene 224 (20 Mayıs 1809) Şuhudu’l-hal: İmâm-ı Mahalle Ahmed Efendi Derviş Efendi Oflu oğlu ‘Osmân Efendi İmâm Tabi’ Memiş ağa Seyyid Monlâ ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:92 Ez-zevc köle ‘Ali bin ‘Abdullah vekile Kel Hasan bin Mehmed ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Esmâ bint-i Sâlih bin ‘Osmân be-şehâdeti ‘Ömer bin Kasım ve usta Ahmed bin Musa el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Rebi’ül-ahir sene 224 (21 Mayıs 1809) 109
Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle Emin Efendi Hacı ‘Abdullah-zâde Mustafa efendi Za’im oğlu ‘Ömer ağa Cemşid oğlu Ahmed ağa ve gayrehüm
BELGE NO:93 Debbâğhaneden Süleyman bin Mustafa vekile Debbâğ Ahmed bin Hüseyin ez- zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint ‘Ali vekilhâ Memiş efendi ibn-i Ahmed be-şehâdeti İsmâ’il bin Hasan ve İsmâ’il bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Rebi’ül-ahir sene 224 (21 Mayıs 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm vekili İsmâ’il efendi Kara İbrâhim oğlu ‘Osmân Topâl İsmâ’il Kurtcu oğlu Ahmed Köse Memiş ve gayrehüm BELGE NO:94 Kavâk Meydândan Ez-zevc Horoz oğlu İsmâ’il bin Memiş vekile ahûha ‘Osmân ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Budanmış Mollâ vekilihâ Mollâ ‘Ömer bin Mahmud be- şehâdeti ‘Ali bin Mehmed ve Mustafa bin Hacı İbrâhim el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (21 Nisan 1809) Şuhudu’l-Hâl: Hilmi-zâde ‘Abdulahad efendi Esnâf Şeyhi Mollâ İbrâhim İmâm vekili Hafiz İsmâ’il Anapalı Süleymân ağa ve gayrehüm BELGE NO:95 Şirin Hatundan Ez-zevc Es-Seyid Mollâ ‘Osmân bin Mollâ ‘Ali vekile Derviş Mehmed bin el- Hâc Hüseyin efendi el-kokonoy debbâğhâneden ez-zevcetü’s-seyyib Havva bint-i Ahmed ağa vekilihâ Şeyh Mollâ Mustafa bin el-Hâc ‘Osmân be-şehâdeti Hâfız Tâhir efendi bin İsmâ’il Re’is ve ‘Arif efendi bin Hasan ağa el-mihrü’l-müeccel hamse ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (26 Nisan 1809) Şuhudu’l-hal: Faziletlü me’zûn-ı bi’l-iftâ ‘Umdeti’l-emâcid Hüseyin efendi Sâdık efendi- zâde Mehmed Emin efendi Hacı ‘Ali efendi Emin efendi ‘Arif İmâm-ı Mahalle-i Saray ‘Atik Ahmed Tabi’ Hakim Efendi ve gayrehüm 110
BELGE NO:96 Yeni Cum’adan Ez-zevc mustafa bin Ahmed vekile mustafa bin ‘Ömer ez-zevcetü’s- seyyib Rukîyye bint-i vekiliha Dellâk Mustafa bin ‘Ömer be-şehâdeti Hasfa Mehmed bin Hâcı Hüseyin ve Mustafa bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrrie fi Rebi’ü’l-âhir fi 7 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (22 Nisan 1809) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı Hamza oğlu Hacı ‘Ali efendi Mehmed efendi Veli efendi Ahmed ve gayrehüm BELGE NO:97 Hevâce Halil Mahallesinden Ez-zevc Mustafa ağa bin Süleymân efendi vekile Mahmud beşe bin ‘Osmân ez- zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i İsmâ’il vekilihâ ‘Abdi ağa bin Hâcı Hasan ağa be- şehâdeti Mustafa bin Mehmed ve Hasan bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (27Mayıs1809) Şuhudu’l-Hâl: İsmâ’il Re’is-zâde Kazzâz efendi Dellâl Memiş beşe Muhzır Mollâ ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:12 BELGE NO:98 Bâzâr Kapûsundan Ez-zevc ‘Abdullah bin Hüseyin ağa vekile Hâcı Hüseyin bin Mustafa ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Esmâ bint-i Pir Mehmed bin Kurd oğlu Süleymân ağa vekilihâ Kurd oğlu Mollâ İbrâhim bin ‘Osmân be-şehâdeti Ahmed Yazıcı bin ‘Ali ve Uzun Mehmed bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel semâniyet ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (30 Mayıs1809) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle İmâmı Hâfız Mustafa Efendi Es-Seyyid Sâdık efendi-zâde Es- Seyyid Mehmed Emin efendi Murad Hân-zâde Ahmed bey İmâm ‘Arif Muhzır Mollâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:99 Sarây ‘Atîkden 111
Ez-zevc Ahmed ağa bin ‘Ali ağa vekile Hasan ağa ibn-i Ahmed ağa ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Ümmü Gülsüm bint-i Şâh Mehmed vekilihâ Ümmühâ Hüseyin bin Süleymân be-şehâdeti Hâfız Nu’mân efendi ve Derviş Sa’id el-mihrü’l-müeccel selasûn elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (30 Mayıs1809) Şuhudu’l-hal: ‘Arif İmâm Hüseyin efendi Hoca ‘Ali-zâde Hilmi-zâde İmâm Şirin Hatun İmâm-ı Amasya Mehmed efendi vegayrehüm BELGE NO:100 Fârosdan Ez-zevc Çıkrıkcı usta Mehmed bin (boş) vekile Müsevvid Hasan efendi ibn-i İsmâ’il ağa ez-zevcetü’s-seyyib Lâz ‘Aişe bint-i Mustafa vekilihâ ‘Osmân bin Mehmed be-şehâdeti Mehmed bin Mustafa ve Mollâ ‘Ömer bin (boş) el-mihrü’l-müeccel hamse elâf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (1 Haziran 1809) Şuhudu’l-Hâl: Es-Seyyid Mehmed Emin Efendi Cebecibaşı Ahmed efendi Müezzin Mollâ Yusuf Fıruncı Ahmed beşe Muhzır Mollâ ‘Ömer BELGE NO:101 Eksütheden Ez-zevc Hasan Kanber oğlu Hüseyin bin Mehmed vekile Hasan bin Hâcı Süleymân ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i vekilihâ Emir Yusuf bin Yahya be-şehâdeti ‘Ali bin Hasan ve Mahmud bin Hasan el-mihrü’l-müeccel sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 18 sene Rebi’ü’l-ahir 1224 (2 Haziran 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Kâmil Efendi Emin efendi ‘Ömer bin Mehmed Es-Seyyid Emin efendi Cebeci bâşı Ahmed Efendi ve gayrehüm BELGE NO:102 Ez-zevc el-sâgîr Mustafa bin Kanber oğlu Hüseyin el-muharrir-i ‘ilânü’l-‘akîd Hasan bin Hâcı Süleymân bi’l-vekâle min kablel ebbi’s-sâgir veliyyehu el-mücebbir el- merkûm Hüseyin ez-zevcetü’s-sâgîret Gülsüm bint-i ‘Osmân el-müteveffi el-‘akîd Emir Mustafa bin Hasan bi’l-vekâlete min kable Ümmühâ ve veliyyuha el-kurbiyye el- mezkûre ‘ilân be-şehâdeti ‘Ali bin Hasan ve Mahmud bin Hasan el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (2 Haziran 1809) 112
Şuhudu’l-hal: İmâm-ı Mahalle Kâmil Efendi Es-Seyyid Mehmed Emin efendi İmâm Mollâ Sipâh Kuleli Hatib Emin efendi Cebeci başı Ahmed efendi Muhzır Mollâ İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:103 Fâros Mahallesinden Ez-zevc Hasan bin Mahmud vekile Ahmed bin Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Havva bint-i Hasan vekilihâ Mollâ ‘Ömer bin Mehmed be-şehâdeti ‘Ali bin Hasan ve ‘Osmân bin ‘Abdullah el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 19 Rebi’ü’l-evvel sene 1224 (3 Haziran 1809) Şuhudu’l-Hâl: Seyyid Hasan Efendi Müezzin Mollâ Yusuf Fıruncı Ahmed beşe ve gayrehüm BELGE NO:104 Bâzâr Kapusundan Ez-zevc Edrukalı Mollâ Mustafa bin Bekir vekile Mehmed bin ‘Ali ez- zevcetü’s-seyyib Asuman bint-i İsmâ’il vekilihâ Muhammed bin İbrâhim be-şehâdeti Mahmud bin ‘Osmân ve Yusuf bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 22 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (6 Haziran 1809) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle Es-Seyyid Hafız Mustafa Efendi Hafız İbrâhim bin ‘Ömer Sürmeneli Keleş oğlu Günuh oğlu Hasan Müezzin Hacı Tâhir ve gayrehüm BELGE NO:105 Bozdepeden Ez-zevc ‘Ali bin Hasan vekile karındaşı Pîr Mehmed bin merkûm Hasan ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Ya’kub vekilihâ Mahmud bin Ahmed be-şehâdeti Kapıcı ‘Osmân bin Mehmed ve Mehmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel meblâğ raic-i fi’l- vakt hurrire fi Rebi’ü’l-ahir fi 22 sene 224 (6 Haziran 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm el-Hâc Hasan Efendi İpci Hüseyin Derviş Müezzin ve gayrehüm BELGE NO:106 Fârosdan Ez-zevc İbrâhim bin Hâcı Hüseyin vekile Mahmud Efendi bin Hüseyin Efendi ez-zevcetü’s-seyyib Emine bint-i Eskici Ahmed vekilihâ Köse Mustafa bin Mehmed be- 113
şehâdeti Ahmed bin ‘Ali ve ‘Osmân bin Hâcı Hüseyin el-mihrü’l-müeccel selâseti’l-elf el-sitte mie meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Rebi’ü’l-ahir sene1224 (9 Haziran 1809) Şuhudu’l-Hâl: Veli efendi Ahmed Mollâ Mustafa ve ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:107 Sâclı Hevâceden Ez-zevc Mehmed bin ‘Osmân vekile Ahmed bin İbrâhim ez-zevcetü’s-seyyib Hafize bint-i Hüseyin vekilihâ Mehmed bin İbrâhim ve Hüseyin bin Hasan el-mihrü’l- müeccel semaniyeti’l-elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (11 Haziran 1809) Şuhudu’l-hal: Kapıcı Mehmed Sâfrâk oğlu ‘Alemdâr Mutâf Hüseyin beşe ve gayrehüm BELGE NO:108 Bâzâr Kapusundan Ez-zevc Fogûsu Seyyid ‘Ömer bin Mustafa vekile ahûha ‘Ali bin merkûm Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i Seyyid Mollâ Mehmed vekilihâ ‘emmüsi Nu’mân beşe bin Ahmed be-şehâdeti Dellâl Memiş efendi bin ‘Ali ve Seyyid ‘Ali bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel ehad ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Rebi’ü’l-ahir Sene 1224 (11 Haziran 1809) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle-i Mezbure İmâmı Hâfız Efendi Mustafa efendi Buğdacı Hüseyin ‘Alemdâr ‘Alemdârın karındaşı Hasan ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:13 BELGE NO:109 Mâhemmât Karyesinden Ez-zevc İbrâhim bin Hüseyin vekile Hüseyin bin Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Fatma bint-i Hasan vekilihâ ‘Ali bin Ahmed be-şehâdeti Memiş beşe bin Mehmed ve Hüseyin bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi Rebi’ü’l-ahir fi 29 sene 224 (13 Haziran 1809) Şuhudu’l-Hâl: Kazgancı oğlu ‘Osmân Derviş oğlu Hüseyin Mûc oğlu ‘Osmân Kokulu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:110 114
İskender Pâşâdan Ez-zevc Ahmed bin Hasan vekile ebûhu el-merkûm Usta Hasan ez-zevcetü’s- seyyib Fatma bint-i Ahmed vekilihâ Mehmed bin Süleymân be-şehâdeti Mustafa bin ‘Ömer ve ‘Osmân bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 9 Cemaziyye’l-evvel sene 1224 (22 Haziran 1809) Şuhudu’l-Hâl: Müftü efendi İskender Pâşâ İmâmı Veliyeddin efendi Hâcı Hamza-âde efendi Hacı ‘Ali Hafız Mollâ Cebeci başı ve gayrehüm BELGE NO:111 Boztepeden Ez-zevc Hasan beşe bin Ahmed vekile Muhammed bin Mustafa ez-zevcetü’s- seyyib Ahmed vekilihâ Derviş Ahmed bin ‘Osmân be-şehâdeti ‘Ali bin Mehmed ve Mehmed bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel selâseti’l-elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 Cemâziyye’l-evvel sene 224 (4 Temmuz 1809) Şuhudu’l-Hâl: el-Kurra Hacı Hasan efendi Ahmed bin Mustafa Durmuş oğlu ve gayrehüm BELGE NO:112 Boztepeden Ez-zevc Mollâ Mustafa bin ‘Ali vekile ‘Osmân bin ‘Ali ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa ‘Aişe bint-i Hacı Muhammed vekilihâ Mehmed bin Hasan be-şehâdeti ‘Ali bin Mehmed ve Hüseyin bin Halil el-mihrü’l-müeccel hamse ‘aşer elâf meblâğ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 24 cemaziyye’l-evvel Sene 224 (7 Temmuz 1809) Şuhudu’l-Hâl: El-kurâd İmâm-ı Mahalle el-hac Hasan Efendi Müsevvid Hasan efendi Derviş Ahmed Durmuş oğlu Genc ağa Kara kollukcu vekilhâ Aldı kacdı oğlu ve gayrehüm BELGE NO:113 Hâcı Kâsımdan Ez-zevc Mehmed bin Çıkrıkçı İbrâhim vekile Seyyid İbrâhim bin Seyyid Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Ahmed vekile ebûhu merkûm Ahmed bin ‘Ali be-şehâdeti Şeyh ‘Abdullah efendi bin İbrâhim ve Seyyid Nâsih bin ‘Ömer el-mihrü’l- müeccel ‘işrûn elf meblağ rayic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Cemâziyye’l-evvel sene 1224 (8 Temmuz 1809) 115
Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Mezbur Hacı Tâhir Efendi Uzun Mustafa oğlu Mehmed Seyyid Halil Beşe Merkebci oğlu Memiş ve gayrehüm BELGE NO:114 Kavâk Meydan Mahallesinden Ez-zevc ‘Ömer bin Mahmud vekile Ahmed bin Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Fatma bint Hasan vekilhâ Hasan bin ‘Ali be-şehâdeti Halil bin Mustafa ve ‘Osmân bin Hasan el-mihrü’l-müeccel ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 2 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (17 Temmuz 1809) Şuhudu’l-Hâl: Ahmed ağa ‘Ali efendi Kûzn oğlu ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:115 Bozdepeden ez-zevc Memiş bin İbrâhim vekile Derviş Monlâ Ahmed bin ‘Osmân ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i ‘Ali vekilihâ İbrâhim bin ‘Ali be-şehâdeti Mehmed bin merkûm İbrâhim ahûha ve Halil bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel isnâ elf ve hamsve mie meblağ raic fi salh-ı Cemâzi’el-evvel sene 224 (17 Haziran 1809) Şuhudu’-l hal: Hacı Hasan Efendi Durmuş oğlu Hafız Serdar oğlu ve gayrehüm BELGE NO:116 Tekfûr Çayırdan Ez-zevc Mustafa bin Bekâr Murtaza vekile ebûhu el-merkûm Murtaza ez- zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i Mustafa vekilihâ Muhzır ‘Osmân bin Süleymân be- şehâdeti Çizmeci Hüseyin beşe bin ‘Osmân ve Mollâ Muhammed bin Mollâ ‘Ali sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 4 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (17 Temmuz 1809) Şuhudu’l-hal: Şeyh oğlu Mollâ ‘Ali Hazinedâr oğlu Hüseyin Tarakcı oğlu Ahmed beşe ve gayrehüm BELGE NO:117 Şirin Hatundan ez-zevc Derviş Mehmed binKâbdar Hâfız Efendi el-‘akîd bi- nefsihi ez-zevcetü’s-seyyib Ümmü Gülsüm bint Hasan vekilhâ ‘Abdulahad efendi ibn-i şehid Ahmed efendi be-şehâdeti küçük İsmâ’il bin Mahmud ve Mehmed bin İbrâhim el- 116 mihrü’l-müeccel elf meblağ raic-i hurrire fi 9 min Cemâziyye’l-ahir sene 224 (22 Temmuz 1809) Şuhudu’l-Hâl: Süleymân Efendi Derviş Sa’id Yahya enfesü’l-enkâh müsebbib İbrâhim efendi ve gayrehüm BELGE NO:118 Tekfûr Çâyırdan Ez-zevc İbrâhim bin ‘Ömer vekile İsmâ’il ‘Alemdâr bin Hasan ez-zevcetü’s- seyyib Esmâ bint-i Hasan vekilihâ Kul oğlu Mehmed bin Ahmed be-şehâdeti Mehmed bin Monlâ ‘Ali ve Mehmed bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 11 cemaziyye’l-ahir sene 1224 (24 Temmuz 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle Mezbur Hafız Efendi Hilmi-zâde ‘Abdulahad efendi Şeyh oğlu Monlâ ‘Ali ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:14 BELGE NO:119 Amâsyadan Ez-zevc Kalcı-zâde Nu’man ağa ibn-i ‘Ömer ağa vekile Hafızu’l-kurra Mustafa efendi eş-şehir Pir-zâde ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukîyye bint-i ‘Osmân efendi vekile Hamami-zâde Ahmed ağa ibn-i Mustafa ‘Alemdâr be-şehâdeti ‘Ali efendi ibn-i Nu’man efendi Mehmed ‘Arif efendi ibn-i Na’lca Basmaz-zâde Hasan ağa el-mihrü’l-müeccel semâniyete ve erba’ûn elf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (28 Temmuz 1809) Şuhudu’l-hal: Kâmil-zâde efendi Es-Seyyid Mehmed Emin efendi İbn-i El-Hâc Sâdık efendi Dizdâr ağa Veli efendi ibn-i Evliyâ efendi Murâd Hân-zâde Ahmed beğ Mehmed Tabi’Ahmed ağa el-merkum ‘Ali Tabi’ Sâbit efendi Muhzır Mollâ ‘Ömer BELGE NO:120 Fâros Mahallesinden Hüseyin bin Mehmed vekile Hüseyin ‘Alemdâr bin Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa ‘Aişe bint-i Süleymân vekilihâ ‘Osmân bin Mehmed be-şehadeti İsmâ’il el- mihrü’l-müeccel ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire 15 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (28 Temmuz 1809) 117
Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Mezbur Hasan efendi Müezzin Monlâ Yusuf Furuncı Ahmed beşe Veli oğlu ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:121 Şirin hâtundan Ez-zevc Es-Seyyid Derviş Mehmed bin Çelebi es-Seyyid Hâfız Hüseyin vekile Evin-zâde Hâfız Mehmed Emin ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Selime bint Mollâ Mehmed bin Terzi İsmâ’il vekilhâ Hafız Hüseyin bin Kara ‘Ali oğlu Memiş ağa be-şehâdeti Kâmil Hüseyin bin ‘Osmân ve ‘Ali bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel semaniyete ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (29 Temmuz 1809) Şuhudu’l-Hâl: Hilmi-zâde ‘Abdulahad efendi İsmâ’il Re’is-zâde Hâfız Tâhir Derviş Sa’id Muhzır Mollâ ‘Osmân Muhzır Mollâ ‘ömer BELGE NO:122 Kalcıyeden Ez-zevc ‘Ali beşe Karagöz ‘Abdullah el-‘akîd-i bi-nefsihi ez-zevcetü’s-seyyib Rukıyye bint-i ‘Ömer vekilihâ Hasan bin ‘Ömer be-şehâdeti Durmuş Mehmed bin ‘Osmân ve Hüseyin bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 19 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (1 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: Ayvâz oğlu Mehmed Seyyid Mustafa oğlu Mollâ Mehmed oğlu İsmâ’il Uzun Mehmed oğlu Hasan ve gayrehüm BELGE NO:123 Ayâfilibeden Ez-zevc Bekir bin Mûsa vekile Derviş Ahmed bin ‘Osmân ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Fatma bint-i İbrâhim vekilihâ Seyyid Mehmed bin Süleymân be-şehâdeti ‘Osmân bin Mustafa ve İbrâhim bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 22 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (4 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbur Mehmed Efendi Durmuş oğlu Genc ağa Aldı Kâşdî oğlu Kara kollukcu ve gayrehüm
118
BELGE NO:124 Eksütheden ez-zevc Mehmed bin ‘Abdullah vekile ‘Ali bin Küçük Mustafa ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i İsmâ’il vekilihâ Hüseyin bin Mehmed bin ‘Osmân ve İsmâ’il bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel hamse elâf meblağ raic hurrire fi 21 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (3 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: Mahmud Bey Mutâf ‘Alemdâr Çolâk Mollâ ve gayrehüm BELGE NO:125 Ayafilibeden Ez-zevc ‘Ömer bin Hasan vekile Mehmed bin ‘Ali ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Fatma bint ‘Ali vekilhâ Mollâ Mehmed bin ‘Osmân be-şehâdeti Bekir efendi ibn-i ‘Abdulcelil ve Süleymân bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel tis’ati’l-elf meblağ raic hurrire fi 22 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (4 Ağusyos 1809) Şuhudu’l-Hâl: Çobân Usta İsmâ’il ‘Ömer Hasan Yazıcı ve gayrehüm BELGE NO:126 İskender Pâşâ Mahallesinden Ez-zevc İbrâhim bin Ahmed vekile Mustafa bin Süleymân ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Fatma bint-i Mûsa vekilihâ ‘Ali efendi bin Mehmed ve Monlâ İbrâhim bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel semaniyeti’l-elf elf meblağ raic-i fi’l-vakt fi 24 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (6 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Mezbure Veli efendi Monlâ ‘Ali Genc ‘Osmân oğlu Mehmed Pâpûcı Hasan ve gayrehüm BELGE NO:127 Şirin Hatun Mahallesinden Ez-zevc Mûsa bin Mehmed vekile Müfti-zâde Nûh efendi bin Hüseyin efendi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i ‘Abdullah vekilihâ Na’lca-zâde ‘Arif efendi bin Hasan ağa be-şehâdeti Miro-zâde Seyyid Mehmed efendi bin Mustafa efendi ve Monlâ İbrâhim bin Hamdi efendi el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 26 Cemâziyye’l-ahir sene 1224 (8 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbure ‘Abdulahad efendi Monlâ Halil oğlu Monlâ ‘Abdullah Küçük İsmâ’il Şeyh ‘Abdullah ve gayrehüm 119
BELGE NO:128 Kendinârdan Mahallesinden Ez-zevc Mehmed bin Mahmud vekile Mehmed bin ‘Abdullah ez-zevcetü’s- seyyib Fatma bint-i Mehmed vekilihâ Monlâ Mehmed bin Mehmed be-şehâdeti ‘Ömer bin Mustafa ve Mustafa bin Hacı İbrâhim el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic- i fi’l-vakt hurrire fi 27 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (9 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: Şimşid oğlu Ahmed ağa Karlıklı oğlu ‘Osmân beşe Çavuş oğlu Musa ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:15 BELGE NO:129 Yeni Cum’adan Ez-zevc ‘Ömer Kara kollukcu bin Mustafa vekile ‘Osmân beşe bin Hüseyin ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i Hasan vekiliha ‘Ali bin el-Hâc Hüseyin be- şehâdeti ‘Ali Sipâhi ibn-i Hasan ve İbrâhim ağa ibn-i Hâcı oğlu Mehmed ağa el- mihrü’l-müeccel ihda ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi salh-ı Cemâziyye’l-ahir sene1224 Şuhudu’l-hal: Mahalle İmâmı Efendi Babalı oğlu Memiş beşe Süpürgeci Hâcı İbrâhim Kara Kolukcu vegayrehüm BELGE NO:130 Eksütheden Ez-zevc Kahveci ‘Âli’nin oğlu Çâkır Mehmed vekile Uzun ‘Ali bin Hüseyin ez- zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i Hasan vekilihâ Bayrâm oğlu Muhammed ibn-i ‘Ali be- şehadeti İsmâ’il bin Muhammed ve Hasan bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel sitteti’l- elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi salh-ı Cemâziyye’l-ahir sene 1224 Şuhudu’l-hal: Mahalle İmâmı Kâmil Efendi Memiş Yazıcı Kâlafât oğlu Hâfız Yusuf ağa Sârı baş ve gayrehüm BELGE NO:131 Ayâfilobo Mahallesinden Ez-zevc Hasan bin ‘Ali vekile ‘Osmân bin İsmâ’il ez-zevcetü’s-seyyib İbrâhim vekilihâ Şâhin oğlu ‘Ali bin Hasan be-şehâdeti ‘Ali bin İsmâ’il ve Mehmed bin Mutâf 120
Ahmed el-mihrü’l-müeccel sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 Cemâziyye’l- ahir sene 1224 (18 Temmuz 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbure Mehmed Efendi Kara kollukcu Mehmed beşe Bekir oğlu Ahmed beşe Kara Hasan oğlu Hasan ve gayrehüm BELGE NO:132 Şirin Hatûndan Ez-zevc Bekir beşe ibn-i ‘Osmân vekile ‘Aşık ‘Ömer bin Mehmed ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Cemile bint-i ‘Abdullah efendi vekile Sarrâc Ya’kub efendi ibn-i Yahya be-şehâdeti Yusuf ibn-i ‘Abdullah ve ‘Abdurrahman bin Ya’kub el-mihrü’l-müeccel semaniyete ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Receb sene 1224 (17 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle İmâmı ‘Abdulahad efendi Hilmi-zâde es-Seyyid Mehmed Tâhir efendi Hacı Sâdık efendi Mehmed Emin efendi Hacı ‘Ali efendi-zâde Hafız Ahmed Râşid efendi Sâbit efendi-zâde Hâfız Mollâ Mahmud efendi-zâde ve gayrehüm BELGE NO:133 Fi’l-asl İlgüden olub Bayrâm Bey Mahallesinde Ez-zevc Mehemed bin İbrâhim vekile Memiş bin Hamal ‘Ali ez-zevcetü’s- seyyib ‘Aişe bint-i İbrâhim vekilihâ Ahmed bin İbrâhim be-şehâdeti Derviş Sa’id bin Sâlih ve Hasan bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 8 Cemâziyye’l-ahir sene 224 (21 Temmuz 1809) Şuhudu’l-Hâl: Kazâz Hâcı Mahmud-zâde Derviş Efendi Anâpâlı Süleymân ağa Râşid ağa İmâm Pir efendi Nuh efendi ve gayrehüm BELGE NO:134 Kal’e-i Nemâ Deresinde Debelâ karyesinden ez-zevc ‘Osmân bin Hasan vekile Muhzır ‘Ömer bin Mahmud ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa zeytûnlûk Mahallesinde Ümmü Gülsüm bint-i Mehmed vekilihâ Kürt oğlu Mehmed el-merkûm ebûhâ be-şehâdeti Mehmed beşe bin Bekir bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel semâniyete ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 22 Rebi’ü’l-ahir Sene 224 (6 Haziran 1809) Şuhudu’l-Hâl: 121
Es-Seyyid Mehmed Emin Efendi Ahmed Halim efendi ‘Arif İmâm Ma’ruf oğlu İsmâ’il ‘Ali ağa bin ‘Osmân ağa ve gayrehüm BELGE NO:135 Fârosdan ez-zevc Mollâ Hüseyin bin Mehmed el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’s- seyyib ‘Aişe bint-i Mehmed vekilihâ ‘Osmân bin Mehmed be-şehâdeti ‘Osmân bin Ahmed ve Mehmed bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Rebi’ü’l-ahir sene 224 (27 Mayıs 1809) Şuhudu’l-Hâl: Müsevvid Hasan Efendi Müezzin Monlâ Yusuf Fıruncu Ahmed beşe Vekile Memiş bin Hamal ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:136 Fârosdan Ez-zevc Mustafa beşe bin Hasan ez-zevcetü’s-seyyib ‘Adile bint Muhammed vekilhâ İbrâhim bin Hüseyin be-şehâdeti Mustafa bin Muhammed ve ‘Ömer bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 14 Receb sene 224 (25 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: Es-Seyyid Mehmed Emin Efendi Destâri efendi Es-Seyyid Mehmed Şerif efendi ve gayrehüm BELGE NO:137 Debbâğhâne Mahallesinden Ez-zevc ‘Osmân bin Memiş vekile ebûhu merkûm Memiş beşe bin ‘Osmân ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Çolâk Hasan ağa vekilihâ Fıruncı ‘Abdurrahmân be-şehâdeti Hüseyin bin Yusuf ve Ahmed bin Hasan el-mihrü’l-müeccel ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Receb sene 224 (28 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbure Hafız Mustafa İmâmeci Mehmed beşe Çizmeci oğlu Hüseyin ağa ve gayrehüm BELGE NO:138 Suk-Sudan Ez-zevc ‘Osmân bin Memiş vekile Usta Uzun Mehmed bin Hüseyin ez- zevcetü’s-seyyib Esmâ bint-i ‘Osmân vekilihâ Memiş bin bin Hüseyin be-şehâdeti 122 küçük Ahmed oğlu Mustafa ve Hüseyin bin Hilmi el-mihrü’l-müeccel selâseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Receb sene 224 (28 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: Lâkud oğlu Ahmed Yemureli Mustafa İnce Mustafa ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:16 BELGE NO:139 Yeni Cum’adan Ez-zevc Mollâ Mehmed bin Mahmud vekile ‘Abdurrahman bin Mehmed ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Mustafa vekilihâ Altuntob oğlu Mehmed bin ‘Osmân be-şehâdeti ‘Ali bin Hasan el-mihrü’l-müeccel selâse ‘aşer elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 20 Receb sene 224 (31 Ağustos 1809) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle İmâmı Mollâ Mehmed Künci ‘Alemdâr Mehter başı ‘Osmân ağa ve gayrehüm BELGE NO:140 Kendnârdan ez-zevc Mehmed bin Mustafa vekile Cemşid oğlu Ahmed ağa ez- zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i Memiş vekilihâ ‘Osmân bin Mustafa be-şehâdeti köse Ahmed bin Mehmed ve Mehmed bin Ebu Bekir el-mihrü’l-müeccel elfâb meblağ raic hurrire fi 25 min Receb sene 224 (5 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: Za’im oğlu ‘Ömer ağa Köse Ahmed Hasan ağa ve gayrehüm BELGE NO:141 Bozdepeden Ez-zevc ‘Ömer bin İsmâ’il vekile Mehmed bin Süleymân ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i Süleymân vekilihâ Mustafa bin Hasan be-şehâdeti Mustafa bin Süleymân ve Mehmed bin Hasan el-mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 1 Şa’ban sene 1224 (11 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: El-Hâc Hasan Efendi Müezzin Derviş Hacı ‘Alemdâr Kundakcı ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:142 Fâros Mahallesinden 123
Ez-zevc Memiş bin Ahmed vekile ebûhu merkûm Ahmed beşe bin ‘Ömer ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i ‘Osmân vekilihâ ‘Ömer efendi bin Mehmed be- şehâdeti ‘Alemdâr oğlu Mehmed ağa bin Süleymân ve İsmâ’il bin Mehmed el-mihrü’l- müeccel sitte ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 4 Şa’ban sene 224 (14 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Hasan Efendi Müezzin Mollâ Yusuf Furuncı Ahmed beşe ve gayrehüm BELGE NO:143 Ayâfilobodan Ez-zevc Hasan beşe bin ‘Ali vekile ‘Ali bin İbrâhim ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Ahmed vekilihâ Mehmed efendi bin ‘Ömer be-şehâdeti Ahmed bin Emir İsmâ’il ve Mustafa bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 8 Şa’ban sene 224 (18 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mehmed Efendi Semâyirli Mustafa Karakollukcu Mehmed Küçük ‘Ali oğlu Hasan Çörekçi oğlu İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:144 Tekye Mahallesinden Ez-zevc Mehmed bin ‘Osmân vekile İbrâhim bin Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Emine bint-i Mehmed vekilihâ ‘Ömer bin Mehmed be-şehâdeti ‘Ömer bin Mehmed ve Memiş bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Şa’ban sene 224 (21 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm el-Hâc ‘Ali efendi Dezmân ‘Ali Berber Sâlih oğlu Mehmed beşe ve gayrehüm BELGE NO:145 ‘İmâretden Ez-zevc Ahmed bin İbrâhim vekile İbiş oğlu Mehmed bin İbrâhim ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Mustafa vekilihâ Duhancı Mollâ İsmâ’il be-şehâdeti İsmâ’il be-şehâdeti Serdar oğlu Ahmed beşe bin Mustafa ve ‘Osmân bin İbrâhim el-mihrü’l- müeccel isnaâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Şa’ban sene 224 (21 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: 124
Kürkcü oğlu Hasan Beşe Karakollukcu ‘Ömer Mollâ İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:146 Eksütheden Ez-zevc Hüseyin bin Mehmed vekile Kâlâfât oğlu Hâfız Mehmed bin İbrâhim ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Ahmed vekilihâ Hasan bin Mehmed be-şehâdeti İsmâ’il bin Mehmed ve Hüseyin bin Halil isnâ-‘aşer elf meblağ raic-ifi’l-vakt hurrire fi 11 Şa’ban sene 1224 (21 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Kâmil Efendi Sâka-zâde Mehmed Monlâ ‘Osmân oğlu Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:147 Tekfûr Çâyır Mahallesinden Ez-zevc ‘Osmân bin Mustafa vekile Muhzır Mollâ ‘Ömer bin Mahmud ez- zevcetü’s-seyyib Rukıyye bint-i Hüseyin vekilihâ Murâd oğlu Mehmed bin Hüseyin be- şehâdeti Zârmût oğlu ‘Osmân bin İbrâhim ve Mustafa bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel isnâ elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Şa’ban sene 224 (22 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: Şeyh oğlu ‘Ali efendi ‘Ali oğlu Mehmed Mustafa beşe ve gayrehüm BELGE NO:148 Kemer Kubbeden Ez-zevc Terzi oğlu Mehmed bin ‘Ali vekile Mehmed bin Süleymân ez- zevcetü’s-seyyib Havva bint-i ‘Ali vekilihâ Mehmed bin ‘Ali be-şehâdeti ve Debbağdeban Halil bin ‘Ali ve Debbâğdebân Genc ‘Ali bin ‘Abdullah el-mihrü’l- müeccel semaniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Şa’ban sene 1224 (21 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: Semerci ‘Ali beşe Süleymân Re’is Zehir oğlu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:149 Yeni Cum’a Mahallesinden Ez-zevc Mehmed bin Hüseyin vekile Mûtâf Uzun Mehmed beşe bin Hüseyin ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i İbrâhim vekilihâ ‘Osmân bin Ahmed be-şehâdeti Mehmed bin İsmâ’il ve Hüseyin bin Halil el-mihrü’l-müeccel ‘aşereti’l-elf meblağ raic- i fi’l-vakt hurrire fi 15 Şa’ban sene 224 (25 Eylül 1809) 125
Şuhudu’l-Hâl: İmâm oğlu Hâcı ‘Osmân Debbâğ İsmâ’il Debbâğ Mehmed Muhzır Mollâ ‘Ömer ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:17 BELGE NO:150 Orta Hisar Mahallesinden Ez-zevc Mehmed Tâhir bin el-Hâc Hasan Efendi-zâde Hâfız Mehmed Efendi vekile el-Hâc Hasan Efendi bin el-Hâc İsmâ’il ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Selime bint-i Bezistân ağası Derviş ağa vekilihâ Bekiri oğlu İbrâhim ağa bin Mustafa be-şehâdeti Kurkur oğlu Genc ‘Ali ve Na’lcı-zâde ‘Arif efendi el-mihrü’l-müeccel sittûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Şa’ban sene 224 (28 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: Nu’mân Hâfız Efendi Kâmil-zâde Kâmil efendi Ahmed efendi bin Hâcı Hasan efendi Emin efendi bin Hâcı Hasan efendi ve gayrehüm BELGE NO:151 Bozdepe-i Bâlâdan Ez-zevc Musa bin ‘Abdullah vekile Muhzır Mollâ ‘Ömer bin Mahmud ez- zevcetü’s-seyyib Rukıyye bint-i Mehmed vekilihâ Hüseyin bin Halil be-şehâdeti ‘Ali bin Süleymân ve Mehmed bin Hasan el-mihrü’l-müeccel ihda ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Şa’ban sene 224 (28 Eylül 1809) Şuhudu’l-Hâl: Durmuş Oğlu Genc Ağâ Müezzin Derviş Debbâğ ‘Ali Oğlu Hasan Seyyid Süleyman efendi ve gayrehüm BELGE NO:152 Eksütheden ez-zevc Hasan bin Sulu Mollâ Mehmed vekile Ma’ruf oğlu Mollâ İsmâ’il bin Ahmed ez-zevcetü’s-seyyib Ümmü Gülsüm bint Ahmed vekilhâ Hüseyin bin Mehmed be-şehâdeti ‘Osmân beğ bin Mahmud Beğ ve Mehmed bin Bâli oğlu Hüseyin beşe el-mihrü’l-müeccel hamsete elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Şa’ban sene 224 (5 Ekim 1809) Şuhudu’l-Hâl: Hacı Tosun Sakâ-zâde Mehmed Lüleci Mustafa ‘Arif İmâm ve gayrehüm BELGE NO:153 Bâzâr Kapusundan 126
Ez-zevc Mahmud bin Hasan vekile ‘Alemdâr oğlu Mustafa bin İbrâhim ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Mustafa vekilihâ Hâcı Süleymân oğlu Hasan bin Süleymân be-şehâdeti Mollâ oğlu ‘Ömer bin Mehmed ve Hüseyin bin Mehmed el- mihrü’l-müeccel isna-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 28 Şa’ban sene 224 (8 Ekim 1809) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle-i Mezbure İmâmı Hâfız Efendi Hüseyin ‘Alemdâr Mollâ İsmâ’il Hacı Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:154 Sâclı Hevâceden Ez-zevc Mehmed bin ‘Osmân vekile El-Hac Mehmed Tâhir efendi bin Çâlık El- Hâc Ahmed ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i Halil vekilihâ Şeyh ‘Abdullah efendi bin İbrâhim be-şehâdeti Kayyım Mollâ Hüseyin bin İsmâ’il ve Mustafa bin İbrâhim el- mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire gurre-i Ramazan fi 1 Ramazan Sene 224 (10 Ekim 1809) Şuhudu’l-Hâl: Koc oğlu Ahmed ağa Sâlebci oğlu Ahmed Cellâd oğlu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:155 ‘İmâret Mahallesinden Ez-zevc Mahmud ibn-i ‘Ali vekile Mehmed ‘Ali ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i ‘Osmân vekilihâ Mehmed beşe bin Hüseyin be-şehâdeti ‘Ömer efendi bin el-hâc Mahmud efendi ve Mehmed bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt gurre-i fi Ramazan sene 224 (10 Ekim 1809) Şuhudu’l-Hâl: Hamur oğlu Mustafa beşe Hâfız Mollâ bin Hâcı Mahmud efendi Çaşıd oğlu Halil beşe ve gayrehüm BELGE NO:156 Fi’l-asl Tireboludan Kule Mahallesinden Ez-zevc ‘Ali bin Gek Veli oğlu İbrâhim ez-zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i Mehmed vekilihâ Hüseyin bin Musa be-şehâdeti Nebi oğlu Hasan bin Mehmed ve ‘Ömer Muhzır bin Mahmud el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt gurre-i fi Ramazan Sene 224 (10 Ekim 1809) Şuhudu’l-Hâl: 127
İmâm İbrâhim Efendi Mesci ‘Osmân efendi Dizdâr ağa ve gayrehüm BELGE NO:157 Kavak Meydân Mahallesinden Ez-zevc Mehmed bin Hüseyin vekile Sakkâ ‘Ali ‘Alemdâr bin İsmâ’il ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Esmâ bint-i Mehmed vekilihâ Mollâ ‘Ali bin İbrâhim be- şehâdeti Duhâncı Halil bin Süleymân ve Nimbüyük-zâde İbrâhim ağa bin ‘Osmân ağa el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 8 Ramazan sene 224 (17 Ekim 1809) Şuhudu’l-Hâl: Hasan ‘Alemdâr Kadı oğlu Memiş ağa Hâlâhûl oğlu Emin Vakıf Kâtibi Hasan Tabi’ ve gayrehüm BELGE NO:158 Hâcı Kâsım Mahallesinden Ez-zevc Mehmed bin ‘Osmân vekile ‘Osmân bin Mehemd ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Emine bint-i Mustafa vekilihâ Memiş Yazıcı bin Hüseyin be-şehâdeti Ahmed bin Seyyid Mustafa ve Mustafa bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel isn-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 20 Ramazan sene 224 (29 Ekim 1809) Şuhud’l-Hâl: Sarrâczâde ‘Ali Efendi El-Hâc Hazma Sâtır oğlu ‘Osmân Topal Mollâ Hüseyin ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:18 BELGE NO:159 Bâzâr Kapusundan Ez-zevc Mehmed Pir bin Zofra-zâde İbrâhim ağa vekile ebûhu merkum İbrâhim ağa bin ‘Ömer ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma Münevver bint-i Hâcı Hasan vekilihâ İbrâhim bin Mehmed be-şehâdeti Ahmed binİsmâ’il ve ‘Ömer bin Mahmud el-mihrü’l- müeccel hamsetû sülüsûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 23 Ramazan sene 224 (1 Kasım 180) Şuhudu’l-hal: İmâm Mahalle-i Mezbure Hafız Efendi El-Hac zâde ‘Osmân efendi ‘Abdulkerim ağa Oflu Ahmed beşe ve gayrehüm BELGE NO:160 Magâra Mahallesinden 128
Ez-zevc Gazzâz Mollâ Hüseyin bin ‘Ömer vekile Dede oğlu Ahmed bin Dede oğlu ‘Ömer beşe ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Gülsüm bint-i El-Hâc İsmâ’il vekilihâ Kura el-Hâc Ya’kub efendi bin el-hâc Mustafa be-şehâdeti ‘Abdulbakî bin Mustafa ve Mustafa bin Gazzâz Memiş ağa el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 23 Ramazan sene 224 (1 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbure Mehmed Emin efendi Na’lcacı Mustafa ‘Ali Re’is Seyyid Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:161 Monlâ Sipâh Mahallesinden ez-zevc Vesiz-zâde Pîr Mehmed bin Hüseyin vekile Mustafa bin Hüseyin ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint Hallac oğlu el-Hâc Ahmed vekilhâ Hallac Mollâ İsmâ’il bin Mehmed beşe be-şehadeti Mollâ Süleymân bin Mehemed ve Seyyid Mollâ Bekir bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel ‘işrûn elf meblağ raic- i fi’l-vakt hurrire fi 23 Ramazan sene 224 (1 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: El-Hâc Mehmed Efendi El-Hâc Ahmed efendi Kor oğlu Mollâ İbrâhim Sa’atci efendi-zâde BELGE NO:162 Debbâğhâne Mahallesinden Ez-zevc Mehmed bin Ahmed vekile Kanbur Memiş bin el-Hac ‘Ömer ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Memiş ağa vekilihâ Debbâğ el-Hac ‘Ali oğlu ‘Ömer bin el-Hac ‘Ali be-şehâdeti Sarrac ‘Ali efendi ‘Abdurrahim ve Mehmed bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel ‘işrûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrrie fi 27 Ramazan sene 224 (5 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: Kâmil oğlu Hasan ağa Ganc ağa abrâş oğlu Tayyib efendi ve gayrehüm BELGE NO:163 Tekfûr Çayırdan Ez-zevc Mehmed bin Hüseyin vekile Muhzır Mollâ ‘Ömer ibn-i Mahmud ez- zevcetü’s-seyyib Emine bint-i İbrâhim vekilihâ Seyyid Hasan ibn-i Mehmed be-şehâdeti Hasan bin Mehmed ve Süleymân ibn-i Hüseyin el-mihrü’l-müeccel selaseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Ramazan sene 224 (3 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: 129
İmâm Mahalle-i Mezbure Hâfız Efendi Sârı Hasan oğlu Uzun Mehemed beşe ‘Ali Çavuş ve gayrehüm BELGE NO:164 Hevâce Halil Mahallesinden ez-zevc Murâd oğlu Ahmed beşe bin Yusuf vekile İbrâhim bin Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint Mehmed vekilhâ Değirmenci Mollâ Hüseyin bin Mustafa be-şehâdeti ‘Osmân bin ‘Ali ve Muhzır Mollâ ‘Ömer bin Mahmud el-mihrü’l-müeccel (okunmuyor) elf meblağ raic-fi’l-vakt hurrire fi 21 Ramazan sene 224 (30 Ekim 1809) Şuhudu’l-Hâl: El-Hâc Hâfız-zâde Mehmed Efendi ve Birâderi Mustafa efendi Bürsiyeyükü Hâfız efendi ve gayrehüm BELGE NO:165 El-Hac Kâsım Mahallesinden Ez-zevc İsmâ’il ağa bin Kulaksız-zâde Hasan ağa vekile Hüseyin ağa bin Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Zelihâ bint-i kulâksız-zâde El-Hâc Bekir ağa vekilihâ ‘Attar İsmâ’il efendi bin İbrâhim be-şehâdeti Mu’cır İbrâhim efendi bin Ahmed ve El-hâc Hamza-zâde el-Hâc ‘Ali efendi bin el-Hâc Hamza el-mihrü’l-müeccel isnâ ve seb’in elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Ramazan Sene 224 (5 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: Karakollukcu Vebez Kara ‘Alemdâr Kirişci-zâde ‘Abdullah efendi Hamal Mehmed Yunus ağa-zâde Ahmed ağa va gayrehüm BELGE NO:166 Fâros Mahallesinden Ez-zevc el-sagir ‘Ali bin Mehmed vekile ebûhu merkûm Mehmed bin Mustafa ez-zevcetü’s-sagîret Fatma bint-i İplikçi Pir Mehmed bin vekilihâ ‘emmüsi ve velisi Mollâ Bekir bin Hüseyin be-şehâdeti Mehmed bin Çolâk oğlu Mustafa ve ‘Osmân bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel site elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Ramazan sene 1224 (5 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: Hasan efendi Mollâ Yusuf Mollâ İsmâ’il Hallac Hüseyin beşe ve gayrehüm BELGE NO:167 Migâre Mahallesinden 130
Ez-zevc Kürd oğlu Mustafa bin ‘Abdullah vekile ‘Ömer beşe bin Mehmed ez- zevcetü’s-seyyib Havva bint-i İsmâ’il vekilihâ ‘Abdulbâki bin Mustafa be-şehâdeti Gazzaz Mollâ Mustafa bin Gazzaz Memiş ağa ve Hüseyin bin İbrâhim el-mihrü’l- müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Ramazan sene 224 (5 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbure Mehmed Emin Efendi Na’lcacı oğlu Mehmed beşe Hacı oğlu ‘Ali ağa Gazzâz oğlu Hasan beşe ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:19 BELGE NO:168 Bozdepe-i Bâlâdan Ez-zevc Hüseyin bin Mehmed vekile Hasan bin Ahmed ez-zevcetü’lbikrü’l- bâliğa ‘Aişe bint-i Mehmed vekilihâ Seyfi oğlu Mollâ Mustafa beşe bin Seyfi be- şehâdeti …….-zâde Mehmed efendi bin Mustafa efendi ve Mollâ Süleymân bin ‘Ali el- mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 28 Ramazan sene 1224 (6 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbure Tayyib Efendi Yularcı oğlu Mehmed beşe Çavuş oğlu ‘Ömer beşe ve Karındaşı Mollâ İbrâhi ve gayrehüm BELGE NO 169 Kendinârdan Ez-zevc Hasan bin İbrâhim vekile Muhzır Monlâ ‘Ömer bin Mahmud ez- zevcetü’l-bikrü’l-baliğa Fatma bint-i ‘Arab el-Hâc ‘Osmân vekilihâ Kurd oğlu Mollâ İbrâhim bin ‘Osmân be-şehâdeti Dülger Seyyid ‘Osmân bin Hasan ve Seyyid ‘Ali bin Süleymân el-mihrü’l-müeccel hamsete ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 28 Ramazan sene 224 (6 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbure Emin Efendi Kel Hasan beşe Gazzâz ‘Ömer ağa Tonyâlı Usta Ahmed ve gayrehüm BELGE NO:170 Ayâsofyadan Ez-zevc ‘Ali bin Hasan el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’s-seyyib Rukıyye bint-i İbrâhim vekilihâ İbrâhim bin Hüseyin be-şehâdeti Dede oğlu ‘Ömer beşe bin Mehmed 131 ve Muhzır Mollâ ‘Ömer bin Mahmud el-mihrü’l-müeccel tis’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 28 Ramazan sene 224 (6 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: Mesci oğlu Mehmed beşe Bünyâd oğlu Mehmed beşe Hacı oğlu ‘Ali ağa Gazzâz oğlu Hasan beşe ve gayrehüm BELGE NO:171 Debbâğhâneden Ez-zevc Hasan bin Kara ‘Ali vekile Mollâ ‘Osmân bin Sârı ‘Ali ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Hüseyin vekilihâ Mutâf Uzun Mehmed bin Hüseyin be- şehâdeti Mustafa bin Halil ve ‘Osmân bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 28 Ramazan sene 1224 (6 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: Ser İmâm Vekili İsmâ’il Efendi Mutâf İsmâ’il Çakır oğlu İsmâ’il Mollâ Hasan oğlu Mollâ İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:172 Sarây ‘Atikden Ez-zevc el-Hâc Mehmed Emin bin Süleymân vekile Duhâncı Mehmed beşe bin Uzun Mustafa ez-zevcetü’s-seyyib Sâliha bint-i Mehmed vekilihâ Müberre-zâde Mehmed efendi bin Mustafa be-şehâdeti ‘Akkam el-Hac Mehmed bin Ahmed ve Muhzır Mollâ ‘Ömer bin Mahamud el-mihrü’l-müeccel selaseti’l-elf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 28 Ramazan sene 224 (6 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm ‘Arif Efendi Hekim Halil ‘Akkam Hacı Hasan ‘Azab ağası (çıkmamış) BELGE NO:173 Çârşûdan Ez-zevc ‘Osmân bin Mahmud vekile Hamal-zâde Hevâce Mehmed efendi bin ‘Osmân ez-zevcetü’s-seyyib Havva bint-i Mahmud vekilihâ Mollâ Ahmed bin ‘Ömer be-şehâdeti ‘Ömer bin Mehmed İbrâhim bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Ramazan sene 1224 (7 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: Mustafa Efendi Odabaşı oğlu İsmâ’il Kahramân Dayı Mollâ Fazlı ‘Ömer beşe ve gayrehüm 132
BELGE NO:174 Ayâsofyadan Ez-zevc İsmâ’il bin Mehmed vekile Mustafa beşe bin ‘Osmân ez-zevcetü’s- seyyib Rukıyye bint-i Süleymân vekilihâ (okunmuyor) bin ‘Osmân be-şehâdeti Uzun ‘Ali beşe bin Hasan ve ‘Ömer bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Ramazan sene 224 (7 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: Derviş re’is ‘Ömer Re’is Bünyâd oğlu Mehmed Mollâ ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:175 Bozdepe Mahallesinden Ez-zevc Mehmed bin Hasan vekile Ahmed bin Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Mollâ Hasan vekilihâ Eyûb be-şehâdeti Süleymân bin Mehmed ve Ahmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel ‘işrin elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire 22 Ramazan sene 224 (31 Ekim 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hasan Efendi ve karındaşı Emin efendi Oflu ‘Ömer efendi Hâcı ‘Ömer oğlu Hâfız efendi ve gayrehüm BELGE NO:176 Hâcı Kâsım Mahallesinden Ez-zevc Sürmeneli Mahmud ağa bin Yusuf ağa vekile Monlâ Bekir bin ‘Abdulcelil ez-zevcetü’s-seyyib Gülsüm bint-i Mustafa vekilihâ berber Mehmed beşe bin İsmâ’il be-şehâdeti ‘Ömer bin ‘Osmân ve ‘Ali bin Musa el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Ramazan (3 Kasım 1809) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hâcı Tâhir Efendi Duhancı Ahmed beşe el- Hâc Sâmi-zâde Hâcı Süleymân Efendi ve gayrehüm BELGE NO:177 Bozdepe-i Balâdan Ez-zevc Sivri ağa oğlu ‘Ömer bin ‘Osmân vekile Şerbet oğlu Mehmed bin Mustafa ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i Mustafa vekilihâ Bekir oğlu ‘Ali bin Mustafa be-şehâdeti Seyyid Mehmed bin Süleymân ve Seyyid ‘Ömer bin Süleymân el-mihrü’l- müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 28 Ramazan sene 224 (6 Kasım 1809) 133
Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Kâmil Efendi Hâcı Hufur oğlu ‘Osmân efendi Pabuşcı Usta Hâcı Ahmed ve gayrehüm BELGE NO:178 Şirin Hâtûndan ez-zevc Mehmed bin Ahmed vekile Mehmed bin ‘Osmân ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Ahmed vekilihâ Çörekci oğlu İbrâhim bin Hasan be-şehâdeti Süleymân bin Hasan ve Mehmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 9 Zi’l-ka’de sene 224 (16 Aralık 1809) SİCİL SAYFA NO:20 BELGE NO:179 Sarây ‘Atik Mahallesinden ez-zevc merhûm Tayyar Pâşâ Silahşörü Mustafa ağa etba’ğından Ahmed beşe bin ‘Ali vekile Na’lcı-zâde ‘Arif efendi bin Hasan ağa ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Cemile bint-i Yusuf Kâdı vekilihâ Sarây ‘Atik İmâmı ‘Arif efendi bin Ahmed efendi be-şehâdeti ‘Abdulkadir ağa bin ‘azab ağası Mustafa ağa ve ‘attar Mollâ İbrâhim bin ‘Abdulhamid efendi el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 3 Zi’l-ka’de sene 224 (10 Aralık 1809) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle-i Mezbûre İmâmı Hasan Efendi ve Karındaşı Tâhir efendi Yalnız el-Hâc Hasan oğlu Hâfız Mehmed efendi Çörekci oğlu Mollâ Ahmed ‘Azab ağası zâde Emin ağa ve gayrehüm BELGE NO:180 Amâsya Mahallesinden Ez-zevc ‘Ali bin Rizevi Ahmed vekile sarrac Ya’kub Efendi bin Yahya Efendi ez-zevcetü’s-seyyib Rukıyye bint-i Ahmed vekilihâ Duhâncı Mollâ İsmâ’il bin Mollâ Hasan be-şehâdeti Rizeli Mollâ ‘Abdullah bin Mehmed ve Musa beşe bin Hüseyin el- mihrü’l-müeccel tis’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt Şuhudu’l-Hâl: Hâncı-zâde Mehmed Efendi Kâmil-zâde Kâmil efendi Ahmed ağa Hammami-zâde Ahmed ağa Dağdbân Memiş beşe ve gayrehüm BELGE NO:181 ‘İmâret Mahallesinden Ez-zevc Ahmed ağâ bin Mehmed vekile Sarrac Ya’kub Efendi bin Yahya Efendi ez-zevcetü^’l-bikrü’l-bâliğa Ümmü Gülsüm bint-i el-Hâc Halil oğlu Hâfız Hasan efendi 134 bin İbrâhim ve Hâmur oğlu Mustafa beşe bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel selâsûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 zi’l-ka’de sene 224 (18 Aralık 1809) Şuhudu’l-hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hâfız Ahmed Efendi Kemer başı Mehmed efendi Kemer başı oğlu Hâfız Mustafa efendi Hasan ‘Alemdâr ve gayrehüm BELGE NO:182 Hevâce Halil Mahallesinden Ez-zevc Zelif oğlu ‘Osmân bin vekile Sipâhi-zâde ‘Abdullah ağâ bin Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i ‘Abdullah vekilihâ Monlâ Sipâh müezzini Seyyid ‘Osmân efendi bin Ahmed be-şehâdeti ‘Abdurrahman Re’is bin ve Nim büyük- zâde İbrâhim ağâ bin ‘Osmân ağâ el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 16 Zi’l-ka’de sene 224 (18 Aralık 1809) Şuhudu’l-Hâl: Muarrem Monlâ Mahmud Mahmud Re’is Evi Yanan oğlu Mehmed Hallâcın oğlu Mollâ ve gayrehüm BELGE NO:183 Tekfûr Çâyırdan Ez-zevc Süleymân bin ‘Ali el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Mehmed vekilihâ Hâfız Hüseyin efendi bin Memiş ağâ be-şehâdeti Köse oğlu Hüseyin bin Hasan Burnâz oğlu Mehmed bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel sitteti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Zi’l-ka’de sene 224 (18 Aralık 1809) Şuhudu’l-Hâl: Ağâvasi oğlu ‘Osmân Köse oğlu Mehmed Tarakcı oğlu Ahmed beşe Hekim oğlu ‘Ömer beşe ve gayrehüm BELGE NO:184 Zünkaryeden Ez-zevc Mehmed bin ‘Ali vekile ‘Osmân bin Süleymân ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Gülsüm bint-i Mustafa vekillihâ ‘Osmân bin merkûm Mustafa be-şehâdeti Emin bin ‘Ömer ve ‘Ömer bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 18 sene Zi’l-ka’de 224 (20 Aralık 1809) Şuhudu’l-Hâl: Usta ‘Ali oğlu Mehmed Burnâz oğlu İsmâ’il Zârzâr oğlu Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:185 135
Bâb-ı Bâzârdan Ez-zevc Ekşi oğlu Hasan bin ‘Ali vekile Memiş bin el-Hâc İsmâ’il ez-zevcetü’s- seyyib ‘Aişe bint-i Hasan vekilihâ ebeveyni merkûm Hasan ‘Ali be-şehâdeti Muhzır Mollâ ‘Ömer bin Mahmud ve ‘Osmân bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Zi’l-hicce sene 224 (17 Ocak 1810) Şuhudu’l-Hâl: Furuncu Mehmed beşe Zigânâlı oğlu Hasan Kadı oğlu ‘Alemdâr ve gayrehüm BELGE NO:186 Kemer Kayadan Ez-zevc Gazi oğlu ‘Ali bin İsmâ’il vekile Mehmed bin Hâcı Mehmed ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Deli Süleymân vekilihâ Seyyid Mollâ Ahmed bin ‘Abdullah be-şehâdeti Seyyid Süleymân ‘Alemdâr ve Emin bin Mustafa el-mihrü’l- müeccel sitte ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Zi’l-hicce sene 224 (31 Ocak 1810) Şuhudu’l-Hâl: Ağâ Na’lcacı oğlu ‘Osmân Bâyburtlu oğlu Emin ağa Emin Yazıcı Mumcı Mehmed BELGE NO:187 Monlâ Sipâh Mahallesinden Ez-zevc Mehmed bin ‘Ömer vekile Nim büyük-zâde İbrâhim ağâ ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Mehmed vekilihâ Sipâhi-zâde ‘Abdullah ağâ bin Mustafa ağâ be-şehâdeti Hüseyin bin Mustafa ve Mehmed bin ‘Abdullah el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 4 Muharrem sene 225 (9 Şubat 18010) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i mezbûre Seyyid Mehmed Emin Efendi Müezzin Seyyid ‘Osmân uzun Mehmed Kurd oğlu Mollâ İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:188 Hâcı Kâsımdan Ez-zevc Şeker ‘Ali bin Pîr Mehmed vekile Şitân oğlu İbrâhim bin kazâz Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Hâfize bint-i Süleymân vekilihâ Mehmed bin ‘Abdurrahman be-şehâdeti İbrâhim bin Hasan ve İsmâ’il bin Mehmed el-mihrü’l- müeccel ‘aşere meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 7 Muharrem sene 225 (12 Şubat 18010) Şuhudu’l-Hâl: 136
Sofi oğlu Temel Hasan oğlu Hâcı Hüseyin Kasâb Uzun ‘Osmân Seyyid İbrâhim efendi ve gayrehüm BELGE NO:189 Debbâğhâneden Ez-zevc debbâğ ‘Ömer bin Süleymân vekile Debbâğ ‘Osmân bin Süleymân ez- zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i ‘Osmân vekilihâ Ahuke Mustafa bin merkûm ‘Osmân be- şehâdeti Süleymân bin Mustafa ve Hasan bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 8 Muharrem sene 225 (13 Şubat 18010) Şuhudu’l-Hâl: Canhadan Ahmed Hâcı Hüseyin Hasan oğlu Debbâğ Mahmud Debbâğ Mehmed BELGE NO:190 Bozdepe-i Bâlâdan Ez-zevc Mehmed bin ‘Ali vekile Hasan beşe bin İsmâ’il ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Fatma bint-i Hüseyin vekilihâ ‘Ali bin Ebu Bekir Seyyid Mehmed bin Süleymân ve İsmâ’il bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Muharrem sene 225 (17 Şubat 18010) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Kâmil Efe Seyyid ‘Ali ‘Osmân Efendi Çavuş Oğlu İbrâhim Ağa ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:21 BELGE NO:191 Müsârrebeden Ez-zevc Abânos-zâde Süleymân ağâ bin İsmâ’il ağâ vekile Muhzır Mollâ ‘Ömer bin Mahmud ez-zevcetü’s-seyyib Ümmü Gülsüm bint-i Vâkıf Kâtibi Hasan efendi vekilihâ Mahmud bin ‘Osmân be-şehâdeti Ahmed bin Hüseyin ve ‘Ali ibn-i İbrâhim el- mihrü’l-müeccel sitte ve selâsûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Muharrem sene 225 (21 Şubat 18010) Şuhudu’l-Hâl: Kara Bekir Oğlu Mehmed ‘Ayâs oğlu ‘Abdi ‘Alemdâr oğlu ‘Ali ‘Alemdâr oğlu ‘Ali ve gayrehüm 137
BELGE NO:192 Debbâğhâneden ez-zevc Mehmed bin Debbâğ Monlâ Hasan vekile Hasan bin Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukîyye bint-i Ebû Bekir vekilihâ Seyyid ‘Ömer bin İbrâhim be-şehâdeti ‘Ali bin Mehöed ve ‘Osmân bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Muharrem sene 225 (2 Mart 1810) Şuhudu’l-Hâl: Çâkır oğlu İsmâ’il Ecrâlı Hüseyin ağâ Berber oğlu Hâfız Debbâğ Mahmud ve gayrehüm BELGE NO:193 Fâros Mahallesinden ez-zevc Monlâ ‘Ali bin Mahmud ez-zevcetü’s-seyyib Havva bint-i Mustafa vekilihâ ‘Abdurrahman bin Mehmed be-şehâdeti Hasan bin ‘Ali ‘Ali bin Ebû Bekir el-mihrü’l-müeccel hamse elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 min Muharremü’l-haram sene 225 (2 Mart 1810) Şuhudu’l-Hâl: Müezzin Monlâ Yusuf ‘Aşık ‘Ömer Alây oğlu ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:194 Ayâfilibodan ez-zevc Mustafa bin İsmâ’il vekile Muhammed bin ‘Ömer ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Hüseyin vekilihâ Hüseyin bin Yusuf be-şehâdeti ‘Ömer bin Mehmed ve Hüseyin bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel isnâ elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 min Muharremü’l-haram sene 225 (2 Mart 1810) Şuhudu’l-Hâl: İplikçi ‘Ali İplikçi Hasan Sameyirli Mustafa Çörekci Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:195 Debbâğhâne Mahallesinden ez-zevc ‘Abdulbâki oğlu Mehmed bin ‘Abdulbâki vekile Mollâ Ahmed bin İshâk ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i ‘Osmân vekilihâ Mustafa bin ‘Osmân be-şehâdeti Mehmed efendi bin Müsevvid Ahmed Efendi ve Mehmed bin Süleymân el-mihrü’l-müeccel selâsûn elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 min Muharremü’l-haram sene 225 (2 Mart 1810) Şuhudu’l-Hâl: Sefkerli Memiş Usta Gazzâz el-Hâc İsmâ’il oğlu Monlâ İbrâhim İmâm oğlu el-Hâc ‘Osmân Zork Mehmed ağâ … Hâcı ‘Osmân 138
BELGE NO:196 Eksütheden ez-zevc İbrâhim bin Halil vekil Hüseyin bin Halil ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Hasan vekilihâ ‘Ali bin İsmâ’il be-şehâdeti Mahmud bin Mehmed ve Hüseyin bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elâf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 25 min Muharremü’l-haram sene 225 (2 Mart 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Kâmil Efendi Hâcı Tosun ‘Ali Re’is Kara Hâcı Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:197 Ortâ Hisârdan ez-zevc Mahmud bin ‘Ali vekile Ya’kub efendi bin Yahya ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Mehmed vekilihâ Mehmed bin ‘Ali be-şehâdeti İsmâ’il bin Mehmed ve İsmâ’il bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel ‘aşere elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 min Muharremü’l-haram sene 225 (2 Mart 1810) Şuhudu’l-Hâl: Ortâ Hisâr Müezzini Efendi Nu’mân-zâde ‘Ali efendi Müsevvid-zâde Durmuş efendi ve gayrehü BELGE NO:198 Eksütheden ez-zevc İsmâ’il bin Mehmed vekil Hasan bin Mehmed ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Mehmed vekilihâ ‘Alemdâr oğlu Mehmed ağâ bin Süleymân be-şehâdeti Mehmed bin Hüseyin ve Ahmed bin Yusuf el-mihrü’l-müeccel sitte ‘aşere elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 min Muharremü’l-haram sene 225 (4 Mart 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Kâmil Efendi Memiş Yazıcı ‘Ali Re’is ve gayrehüm BELGE NO:199 Kulleden Ez-zevc Kazâz Mehmed bin Mustafa vekile ahûha Ahmed bin merkûm Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Selime bint-i ‘Osmân vekilihâ Berber ‘Umur bin ‘Ali be- şehâdeti Terzi Ahmed bin ‘Ali ve Mustafa bin Mollâ Sâlih el-mihrü’l-müeccel tis’ati’l- elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 28 Muharrem sene 225 (5 Mart 1810) Şuhudu’l-Hâl: Muhzır Mollâ ‘Ömer Terzi Mehmed Mollâ Hüseyin Süleymân ağâ ve gayrehüm 139
BELGE NO:200 Ayâsofyadan Ez-zevc Emin bin Keleş ‘Abdullah vekile ‘Ali bin Hüseyin ez-zevcetü’s-seyyib Ümmü Gülsüm bint-i ‘Ömer vekilihâ Mollâ Mehmed bin Hüseyin be-şehâdeti Mehöed bin ‘Ali ve İbrâhim bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 28 Muharrem sene 225 (5 Mart 1810) Şuhudu’l-Hâl: Mesci oğlu Mehmed Bölükbaşı oğlu Mehmed Neki Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:201 Hâcı Kâsımdan Ez-zevc İslâm oğlu Mehmed vekile Timur bin Musa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Ümmü Gülsüm bint-i Uzun ‘Osmân vekilihâ Özlü oğlu Hüseyin beşe bin Ahmed be- şehâdeti İmâm Hüseyin ve Mehmed ve Kasâb Süleymân bin ‘Osmân el-mihrü’l- müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Muharrem sene 225 (6 Mart 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hâcı Tâhir Efendi Tosun oğlu Mollâ Mehmed Hâcı ‘Abdurrahmân ağâ Rab’is oğlu İsmâ’il ağâ ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:22 BELGE NO:202 Fi’l-asl İskefiyeden olub Kemer Kalaba Mahallesinden Ez-zevc Ahmed bin Mehmed beşe vekile ‘Ömer bin Ahmed ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Hamile bint-i Musa vekilihâ merkûm Mehmed beşe bin İsmâ’il be- şehâdeti İbrâhim bin İsmâ’il ve Ahmed bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 3 Safer sene 225 (10 Mart 18010) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle-i Mezbûre İmâmı ‘Abdurrahmân Çâkıroğlu Süleymân Baybutlu oğlu İsmâ’il ağa ve gayrehüm BELGE NO:203 Hâcı Kâsımdan Ez-zevc Mehmed Durmuş bin ‘Ali vekile Sarrac oğlu Hasan beşe bin Mollâ İsmâ’il ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Penbe Havva bint-i ‘Ali vekilihâ Mehmed bin 140
İsmâ’il be-şehâdeti Sarrac İbrâhim el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l- vakt gurrire fi 3 Safer sene 225 (10 Mart 18010) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Tâhir Efendi Terzi Usta İsmâ’il Mahalle-i Mezbûre vekili Süleymân Efendi ve gayrehüm BELGE NO:204 Bozdepe-i Bâlâdan Ez-zevc Mustafa bin Mahmud vekile Ahmed Tâbi’ Sâbit efendi bin Mustafa ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Zeyneb bint-i İsmâ’il vekilihâ Mahmud bin Kâmil oğlu Mustafa be-şehâdeti Emin bin Ebû Bekir ve İbrâhim bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 Safer sene 225 (12 Mart 18010) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle-i Mezbûre İmâmı Kâmil Efendi Kalcı oğlu Hasan Durmuş oğlu Genc ağâ ve gayrehüm BELGE NO:205 Zankarya Karyesinden ez-zevc Ahmed bin Mehmed vekile Zâren oğlu Mustafa bin ‘Ali ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i ‘Osmân vekilihâ ebûhu be-şehâdeti Ahmed beşe oğlu ‘Osmân bin Ahmed ve Hüseyin bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel tis’a elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 Safer sene 225 (12 Mart 18010) Şuhudu’l-Hâl: Mendireş oğlu Hâcı Hüseyin Şorabcı oğlu Ahmed Kuze Memiş ve gayrehüm BELGE NO:206 Çârşu Mahallesinden ez-zevc İbrahim bin Hâcı Mehmed vekile ebûhu ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Hâcı Mehmed vekilihâ Mehmed bin diğer Hâcı Mehmed be-şehâdeti Çubukcu ‘Osmân ve Debbâğ Hüseyin bin Mehmed el-mihrü’l- müeccel erba’a ‘işrin elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Safer sene 225 (18 Mart 18010) Şuhudu’l-Hâl: Bârutcu oğlu ‘Osmân ağâ Karındaşı ‘Arif ağâ Çarşu Müezzini birâderi ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:207 Ayâfilibeden 141
Ez-zevc Uzun Mehmed bin Ahmed vekile Terzi Bâşı Mehmed Efendi bin ‘Ali ez-zevcetü’s-seyyib Hadice bint-i Hasan vekilihâ Mehmed bin ‘Ömer el-mihrü’l- müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Safer sene 225 (23 Mart 18010) Şuhudu’l-Hâl: İplikci ‘Ali İplikci Hasan Yazıcı Ahmed Çörekci oğlu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:208 Debbâğhâneden ez-zevc Halil bin ‘Ali vekile ‘Ömer bin Mehmed ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i ‘Ömer vekilihâ ebûhu be-şehâdeti Debbâğ Mehmed bin diğer Mehmed Keçeci Ahmed bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel ‘aşere elâf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 21 sene 225 (28 Mart 18010) Şuhudu’l-Hâl: Hâritmâş el-Hâc ‘Osmân Usta bâşı oğlu Monlâ ‘Osmân Tobcu oğlu Monlâ Hasan ve gayrehüm BELGE NO:209 İskender pâşâdan ez-zevc Hüseyin bin Mehmed vekile ‘Ali bin Mustafa ez- zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i ‘Osmân vekilihâ Emir Mustafa oğlu Ahmed be-şehâdeti Kara ‘Ali oğlu Hasan bin Mehmed Kasâb Hasan bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raici fi’l-vakt hurrire fi 23 Safer sene 225 (30 Mart 18010) Şuhudu’l-Hâl: Hamâl İsmâ’il Monlâ Müezzin Katâyıfcı Köse ve gayrehüm BELGE NO:210 Debbâğhâneden Ez-zevc Ebû Bekir bin ‘Abdullah vekile Kasâb İshâk oğlu Mollâ Ahmed bin İshâk ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i İplikçi Hâcı veli vekilihâ Mehmed Çavuş bin Ebû Bekir be-şehâdeti Mehmed bin Ahmed ve ‘Osmân bin ‘Abdullah el-mihrü’l- müeccel erba’arün ‘işrin elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 22 Safer sene 225 (29 Mart 18010) Şuhudu’l-Hâl: Debbâğ Mahmud Hâcı ‘Ali oğlu ‘Ömer beşe ‘Ali Kalfa oğlu Hâfız Hâcı İbrâhim oğlu ‘Ömer ağâ Dükkâncı Ebû Bekir ve gayrehüm 142
BELGE NO:211 Yeni Cum’adan ez-zevc İbrâhim bin Mehemed vekile ebûhu ez-zevcetü’s-seyyib Mehmed vekilihâ Mahmud bin diğer Mehmed be-şehâdeti Halil bin Hicâbi oğlu Memiş ve Mahmud bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel isnâ elâf meblağ raic-i fi’l-vakt fi 29 Safer 225 (5 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Debbâğ Mahmud Kara kollukcı ‘Ali Karakollukcı ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:212 Zeytunlûkden Ez-zevc oflu oğlu İsmâ’il bin Mehmed vekile Kalyoncu İbrâhim bin Hasan ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Hüseyin vekilihâ Mehmed bin İsmâ’il be-şehâdeti Mehmed bin Ahmed ve Hüseyin bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic- i fi’l-vakt hurrire fi sene 225 29 Safer (5 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hâcı Tâhir Efendi Terzi Süleymân efendi Mollâ Sa’dullah oğlu Mehmed ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:23 BELGE NO:213 Hûlû Mâneden Ez-zevc Pir ‘Osmân bin ‘Ali oğlu Mustafa beşe vekile ebûhu merkûm Mustafa bin Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Penbe Fatma bint-i Hâcı oğlu Hüseyin beşe vekilihâ ‘Ömer bin Kara oğlân oğlu Ahmed be-şehâdeti İbrâhim bin İsmâ’il el-mihrü’l- müeccel isnâ-‘aşer elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 min Rebi’ü’l-evvel sene 225 (10 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı oğlu ‘Alemdâr Mane’ oğlu Hâcı Ahmed Uzun Ahmed oğlu ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:214 Yeni Cum’a Mahallesinden Ez-zevc Mehmed bin Hüseyin vekile İbrâhim bin Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Emine bint-i Mustafa vekilihâ Hasan bin Mustafa be-şehâdeti İbrâhim beşe bin Mehmed ve ‘Osmân bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel tis’ati’l-elf mebkağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (10 Nisan 1810) 143
Şuhudu’l-Hâl: Özili ‘Ali Danâbâş oğlu Kalvarâcı Turmuş Kubbeci Oğlu ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:215 Orta Hisârdan Ez-zevc Terzi Mehmed bin Hüseyin vekile ‘Abdulkadir bin ‘Azâb ağası Mustafa ağâ ez-zevcetü’s-seyyib Ümmü Gülsüm bint-i Mustafa vekilihâ Seyyid Hüseyin efendi bin Mehmed be-şehâdeti Hâfız ‘Ali efendi bin Hilmi-zâde Ahmed efendi ve İbrâhim bin Hamdi efendi el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 7 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (12 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Ya’kub Efendi Şeyh Mustafa efendi Müezzin ‘Osmân efendi Hâcı Mustafa oğlu Hasan beşe ve gayrehüm BELGE NO:216 Migâre Mahallesinden Ez-zevc Hasan bin ‘Osmân vekile Magâra İmâmı Mehmed Emin Efendi bin Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Cemile bint-i Memiş vekilihâ İsmâ’il Karakollukcu bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel ihdâ ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 7 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (12 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: ‘Arab Hâcı ‘Osmân Mehmed Çavuş ‘Abdulbâkî Na’lcacı Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:217 Tekyeden Ez-zevc Derviş oğlu ‘Ömer bin Mustafa vekile Kâmin oğlu Memiş beşe bin Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Ahmed vekilihâ Hasan bin Mehmed be- şehâdeti Ahmed bin Emir Mustafa ve ‘Ömer bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel ‘işrin elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 7 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (12 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Sârhoş oğlu Mehmed beşe Mancûl oğlu ‘Osmân Na’lcacı Mustafa Emir oğlu Hasan ve gayrehüm BELGE NO:218 Ergâliyeden 144
Ez-zevc İbiş bin Hasan vekile Dezmân oğlu ‘Ali bin İsmâ’il ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Mehmed vekilihâ Mahmud bin ‘Osmân be-şehâdeti Bekir beşe bin Mustafa ve Mustafa bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 7 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (12 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Turlâk oğlu Mehmed Pâçâcı oğlu ‘Osmân Usta oğlu Mustafa Yunus oğlu ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:219 Soffa Karyesinden Ez-zevc Cengâl oğlu Tûfân ‘Ömer bin ‘Ali vekile Mehmed bin Ahmed ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Hadice bint-i Mehmed vekilihâ Sarây ‘Atik İmâmı Hasan efendi bin Ahmed be-şehâdeti Seyyid Mollâ Mustafa bin ‘Abdullah ve Mehmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel sitte ve selâsûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 7 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (12 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm ‘Arif Efendi Bünyâd oğlu İbrâhim Serdâr oğlu ‘Ali Kara Bâcâk oğlu Mahmud ve gayrehüm BELGE NO:220 Fârosdan ez-zevc Kokuneli ‘Osmân efendi-zâde Mehmed efendi vekile Hamamcı-zâde Ahmed ağâ ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma Hâtun bint-i Kûzliceli oğlu Hâcı ‘Abdi ağâ vekilihâ ‘Osmân Aka bin Halil Hâlhâ be-şehâdeti Kulceli ve oğlu Hâcı İsmâ’il bin el-Hâc ‘Ali ve el-Hâc Seyyid Sa’adeddin bin Seyyid Mehmed el- mihrü’l-müeccel ihda ve hamsin elf meblağ raic hurrire fi 11 min Rebi’ü’l- evvel sene 225 (16 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Fahrü’l-akran Süleymân ağâ Nuri ağâ Memiş aka Sadık efendi Mollâ Mehmed Tabi’ Ahmed ağâ ve gayrehüm BELGE NO:221 ‘İmâret Mahallesinden Ez-zevc ‘Osmân beşe bin Tobcu Süleymân el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’s- seyyib ‘Aişe bint-i Ahmed vekilihâ ‘Abdurrahmân be-şehâdeti Çeltik Mehmed beşe bin Bekir ve Mehmed bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (17 Nisan (1810) 145
Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Ahmed Efendi Na’lband İbrâhim beşe Duhâncı Mollâ Mehmed Ma’rûf oğlu İsmâ’il ve gayrehüm BELGE NO:222 Tekfûr Çâyırdan ez-zevc Hasan bin ‘Abdi ağâ vekile Monlâ ‘Osmân bin Hâcı Mahmud ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Selime bint-i Hasan vekilihâ Mehmed efendi ibn-i Hüseyin efendi be-şehâdeti Mehöed bin İsmâ’il ‘Abdulahad bin Ahmed efendi el- mihrü’-müeccel erba’atün ve ‘işrin elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (26 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Gazzâz Mustafa Pir efendi SİCİL SAYFA NO:24 BELGE NO:223 ‘İmâret Mahallesinden Ez-zevc Bozlu oğlu ‘Ali bin Ahmed vekile Hazinedâr oğlu Hüseyin beşe bin Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i Mustafa vekilihâ Boyâcı oğlu Mustafa bin ‘Osmân be-şehâdeti Hâmur oğlu Mustafa beşe bin Mehmed ve Mollâ İbrâhim bin Dellâk Hasan beşe el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (21 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Mutâf Memiş Kuntur Mehmed Bûğdacı Sâlih Avkalı oğlu Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:224 Ez-zevc Tekye Mahallesi İmâmı-zâde İsmâ’il Efendi bin el-Hâc Hazma-zâde Hâcı ‘Ali efendi vekile merkûm vekile merkûm Hâcı ‘Ali efendi bin Hâcı Hamza ebûhu ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Nâile bint-i Pir Mehmed bin Hazma-zâde vekilihâ serdâr- zâde Hâfız Mehmed efendi bin Mollâ Hasan be-şehâdeti ‘Ömer efendi bin Mehmed ve kundakcı Mollâ Mehmed bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel sittetün ve selâsûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 min Rebi’ü’l- evvel sene 225 (20 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Durmuş oğlu Durmuş Genc ağâ Çetin Hâcı ‘Ömer-zâde Hâfız Mehmed efendi Sarrac Ahmed ‘Emmi Mustafa sarhoş oğlu İbrâhim Mehmed Fafaşık ‘Ali beşe ve gayrehüm 146
BELGE NO:225 Bâzâr Kapusı Mahallesinden Ez-zevc Hilmi-zâde ‘Abdulahad efendi bin Ahmed efendi vekile ‘Abdulkerim bin Etmekci Yusuf ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Ümmü Gülsüm bint-i sarrac Hâcı Mustafa vekilihâ Bâli oğlu Hüseyin bin Süleymân be-şehâdeti Çörekci oğlu Mollâ Ahmed bin Mustafa ve Hilmi-zâde Hâfız ‘Ali efendi el-mihrü’l-müeccel isnâ-ve erba’in elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (22 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hâfız Efendi Hâcı Sa’adeddin Hüseyin ‘Alemdâr Çeltik ‘Ali oğlu Hüseyin ‘Alemdâr Seyyid Hâcı Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:226 Kâvâk Meydân Mahallesinden Ez-zevc Mollâ Musa oğlu ‘Ömer bin Musa vekile İsmâ’il beşe bin Ahmed ez- zevcetü’s-seyyib Emir ‘Ali oğlu menkûhesi Havva bint-i Hasan vekilihâ ‘Ali beşe bin Mehmed be-şehâdeti Altun tob oğlu Mehmed beşe bin Seyyid ‘Osmân ve Dellâk Mustafa bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (22 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Mumcu Hasan ‘Alemdâr Kavakcı Mollâ ‘Ali Kûzûn oğlu Mehmed Çolâk Ahmed ve gayrehüm BELGE NO:227 Debbâğhâne Mahallesinden Ez-zevc Ahmed bin Halil vekile Debbağ Ahmed bin Süleymân ez-zevcetü’s- seyyib Gülsüm bint-i Mehmed vekilihâ Nâtûr ‘Ali beşe bin Mehmed be-şehâdeti Memiş beşe bin ‘Osmân ve İsmâ’il beşe bin Hasan el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (26 Nisan 1810) Şuhudu’l-Hâl: Mollâ Hasan oğlu İbrâhim ve Karındaşı Mehmed Doğancı oğlu Hasan Serdâr oğlu ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:228 Hâcı Kâsımdan ez-zevc İsmâ’il bin Mumcu Hasan ağâ vekile Ahmed bin diğer Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Ümmü Gülsüm bint-i Mehmed vekilihâ Mahmud bin Monlâ Mehmed be-şehâdeti Hasan bin küçük ‘Osmân ve Mehmed bin Ahmed el- 147 mihrü’l-müeccel erba’a ve ‘işrin elf meblağ raic-i fi’l-vakt fi gurre-i Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1809) Şuhudu’l-Hâl: Çunukcu Genc ‘Ali Yunus ağâ kay’ını Hâcı İbrâhim İplikçi Genc ‘Ali Birâderi Genc ‘Osmân İmâm-ı Mahalle ‘Ali efendi ve gayrehüm BELGE NO:229 Sarây ‘Atik Mahallesinde ez-zevc Ahmed bin Na’lband ‘Osmân vekile Hekim Halil bin Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Hadice bint-i Mehmed vekilihâ Sipâhi- zâde ‘Abdullah ağâ bin Mustafa ağâ be-şehâdeti Tûfân bin Halil ve bayanalı oğlu Mehmed bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 3 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (8 Mayıs 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre ‘Arif efendi ve karındaşı Tâhir efendi ve Hasan efendi Çörekci oğlu Mollâ Ahmed ve gayrehüm BELGE NO:230 Çârşudan Ez-zevc Kahveci Mehmed bin ‘Osmân vekile ‘Ali bin Mehmed ez-zevcetü’s- seyyib Havva bint-i ‘Osmân vekili Tuz oğlu Hasan bin Mehmed Na’lband Genc ‘Ali bin Mehmed ve Süleymân bin Emir Hüseyin sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 4 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (9 Mayıs 1810) Şuhudu’l-Hâl: Topâl Sâlih oğlu ‘Osmân Hartamâs Hâcı ‘Osmân Bıçakcı İsmâ’il oğlu Durmuş ve gayrehüm BELGE NO:231 Okca Karyesinden ez-zevc Mustafa bin Memiş vekile Memiş oğlu Mahmud ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i diğer Memiş be-şehâdeti Kasım oğlu Ahmed bin Memiş ve Hasan bin Murtaza el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (11 Mayıs 1810) Şuhudu’l-Hâl: Feyzullah oğlu Mehmed Çobân Ahmed Torunu ‘Osmân Murtaza beşe ve gayrehüm 148
SİCİL SAYFA NO:25 BELGE NO:232 Uksidden ez-zevc Memiş bin ‘Abdullah vekile Mahmud bin Memiş ez- zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i diğer ‘Abdullah vekilihâ Mehmed bin ‘Ali be-şehâdeti Kâsım oğlu Ahmed bin Memiş ve Hasan bin Murtaza el-mihrü’l-müeccel selâs elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (11 Mayıs 1810) Şuhudu’l-Hâl: Feyzullah oğlu İsmâ’il Çobân Ahmed Torunu ‘Osmân Murtaza beşe ve gayrehüm BELGE NO:233 Tekyeden ez-zevc Mehmed bin ‘Osmân vekile Berber Mehmed bin Hasan ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i Mustafa vekilihâ ‘Ömer bin Mehmed be- şehâdeti Saka oğlu Mehmed bin ‘Ali ve Ahmed bin diğer ‘Ali el-mihrü’l-müeccel semâniyye ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810) Şuhudu’l-Hâl: Çünçüş Oğlu Mehmed Celneker Hasan Mûncûl oğlu ‘Osmân Kâmine oğlu diğer ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:234 Yeni Cum’a Mahallesinden Resûl oğlu İbrâhim bin Mehmed vekile vekile Muhzır Mollâ ‘Ömer bin Mahmud ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Gülsüm bint-i Mehmed vekilihâ Ahmed beşe bin Mahmud be-şehâdeti Mahalle-i mezbûre imâmı Mehmed efendi bin ‘Ömer ve İbrâhim bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810) Şuhudu’l-Hâl: Kasâb Kibâr Debbâğ Ahmed Kuyumcu oğlu ‘Osmân Beryâd oğlu Mustafa Süleymân oğlu Hasan ve gayrehüm BELGE NO:235 İskender Pâşâdan Ez-zevc Hazâcı oğlu Mehmed bin Hasan vekile Süleymân bin Bayrâm ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i İbiş vekilihâ Kasâb İmâm Hüseyin bin Mehmed 149 be-şehâdeti Kasâb Veli bin Ahmed ve Mehmed bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi min Rebi’ü’l-ahir sene 225 Şuhudu’l-Hâl: Tâzı oğlu Mustafa Topal Terzi İsmâ’il Sarrac Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:236 Fâros Mahallesinden Ez-zevc Uzun Mustafa bin Ahmed Re’is vekile Dellâl Memiş beşe bin ‘Ali ez- zevcetü’s-seyyib Hadice bint-i İsmâ’il vekilihâ Hüseyin beşe bin Süleymân be-şehâdeti Mehmed bin Kokunâlı ‘Osmân efendi Ahmed bin Mollâ Yusuf el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle-i Mezbûre İmâmı Hasan Efendi Müezzin Mollâ Yusuf Kara Ahmed oğlu Hüseyin Kara Ahmed oğlu Hasan ve gayrehü BELGE NO:237 Kendinârdan ez-zevc ‘Ömer bin Hasan vekile Kel Hasan bin Mehmed ez- zevcetü’s-seyyib Havva bint-i Mustafa vekilihâ mrkûm köse Hasan bin Süleymân ibne’l-zevcü’l-merkûm be-şehâdeti Mustafa bin merkûm Hasan ve ‘Osmân bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 min Rei’ü’l-ahir sene 225 (26 Mayıs 1810) Şuhudu’l-Hâl: Cemşid oğlu Memiş aka Muhzır Mollâ ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:238 İskender Pâşâdan Ez-zevc semerci Ahmed bin Mustafa vekile ‘Ali aka bin Kerim oğlu Ahmed ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i Mollâ Mustafa vekilihâ Mollâ Mehmed bin Mollâ Hasan be-şehâdeti Mollâ Ahmed bin Süleymân ve Müezzin Mollâ Mehmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel smâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 19 min Rei’ü’l- ahir sene 225 (24 Mayıs 1810) Şuhudu’l-Hâl: Sâni oğlu İsmâ’il beşe Kabadayı Mustafa beşe İbrâhim ağâ ve gayrehüm 150
BELGE NO:239 Hevâce Halileddin ez-zevc Hamâl Ahmed bin Mahmud ve Muhzır Monlâ ‘Osmân bin Süleymân ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Mehmed vekilihâ Evrek oğlu Hâcı Hüseyin oğlu ‘Ömer be-şehâdeti Katayıfcı köse ‘Ömer bin Hasan ve Hâcı İsmâ’il oğlu Hasan el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 Cemâziyye’l-evvel sene 225 (8 Haziran 1810) Şuhudu’l-Hâl: Dükkâcı Hâcı ‘Ali Müezzin Monlâ Mahmud Nim Büyük-zâde ‘Osmân ağâ ve gayrehüm BELGE NO:240 Hâcı Kâsımdan Hâcı Kâvi oğlunun oğulluğu Ez-zevc Ahmed bin Mehmed vekile ‘Osmân ‘Alemdâr ibn-i Hasan ez-zevcetü’s- seyyib Sâliha bint-i ‘Ali Dayı oğlu ‘Osmân vekilihâ Eskefeyeci Monlâ Mehmed bin Mollâ ‘Osmân be-şehâdeti İsmâ’il bin Mehmed ve Mustafa bin Şâhin el-mihrü’l- müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 9 min Cemâziyye’l-evvel sene 225 (12 Haziran 1810) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı Kâvî oğlu Mehmed Sarrac oğlu Mollâ ‘Ali Hasan Re’is ota başı oğlu Monlâ İsmâ’il Mollâ İsmâ’il ve gayrehüm BELGE NO:241 Kavâk Meydan Mahallesinden Ez-zevc Çakmakcı Mahmud bin Süleymân vekile Mollâ Mehmed bin ‘Osmân ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Horoz oğlu Mollâ İbrâhim vekilihâ Mehmed Çavuş bin ‘Ömer be-şehâdeti Monlâ ‘Ali bin Mustafa Mahmud bin ‘Ömer el-mihrü’l- müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810) Şuhudu’l-Hâl: Celeneker Hasan Kundakcı Mahmud Çakmak oğlu Mehmed Çolâk Mustafa ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:26 BELGE NO:242 Yeni Cum’adan 151
Ez-zevc Hâcı oğlu İsmâ’il ağâ bin ‘Ömer vekile İbrâhim bin Mehmed ez- zevcetü’s-seyyib Kezbân bint-i Hüseyin vekilihâ ‘Osmân bin Mehmed be-şehâdeti Debbâğ Memiş usta bin Havslı oğlu Ahmed ve Mehmed bin Hüseyin el-mihrü’l- müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 13 cemaziyye’l-ahir sene 225 (16 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Bahceci oğlu İsmâ’il Hâcı İbrâhim Bâbâlı oğlu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:243 İskender Pâşâdan ez-zevc Mehmed bin İbrâhim vekile ‘Osmân bin Mehmed ez- zevcetü’s-seyyib Hafize bint-i ‘Osmân vekilihâ Kamine oğlu diğer ‘Osmân bin Hasan be-şehâdeti Hüseyin bin ‘Ali ve ‘Ömer bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel hams ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 min Cemâziyye’l-evvel sene 225 (20 Haziran 1810) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı Hamza-zâde Hâcı ‘Ali efendi Afşar ‘Osmân Dellâl ‘Osmân İshâk oğlu Ahmed ve gayrehüm BELGE NO:244 Amâsyadan ez-zevc El-Hâc Mehmed bin Hâcı Nebib vekile Mehter bâşı ‘Osmân ağâ bin ‘Abdullah ez-zevcetü’s-seyyib Rabi’a beş bint-i ‘Osmân vekilihâ Hüseyin bin İsmâ’il Tabi’ Bezistân ağâsı Derviş ağâ be-şehâdeti ‘akkâm Hâcı Hasan bin Hâcı Ahmed ve Hâcı Ahmed bin Hâcı Hasan el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 29 min Cemâziyye’l-evvel sene 225 (2 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: Hamamcı Mustafa Süleymân ağâ Dellâl Memiş beşe Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:245 Fârosdan ez-zevc Mustafa bin Sâlih vekile ‘Osmân bin Mehmed ez-zevcetü’s- seyyib Hadice bint-i Ahmed vekilihâ ‘Ömer efendi bin Mehmed be-şehâdeti Yahya bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel tis’a elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi min gurre-i Cemâziyye’l-ahir sene 225 (4 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: Müsevvid Hasan Efendi Değirmenci İbrâhim Müezzin Monlâ Yusuf ve gayrehüm 152
BELGE NO:246 Bâb-ı Bâzârdan ez-zevc Mustafa bin Eyûb-zâde İsmâ’il ağâ vekile ebûhu ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i el-Hâc Süleymân vekilihâ ‘Ali efendi bin Ahmed be-şehâdeti Muhzır Monlâ ‘Osmân ve Hasan bin Yusuf el-mihrü’l-müeccel selâsûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 3 min Cemâziyye’l-ahir sene 225 (6 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle es-Seııid Mustafa Efendi Hamâl-zâde Mehmed efendi Hallâc Monlâ İsmâ’il Kahveci Musa beşe Kalburacı Hüseyin beşe ve gayrehüm BELGE NO:247 ‘İmâretden Ez-zevc Mehemed bin Cebeci Bâşı Ahmed ağâ vekile Terzi Ahmed bin ‘Ali ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i Hamdi efendi vekilihâ Kâvakcı ‘Ali efendi bin Ahmed Mutâf Mehmed beşe bin Bekir ve ‘Abdulkadir bin ‘Azâb ağâsı Mustafa ağâ el- mihrü’l-müeccel hams ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 3 min cemaziyye’l-ahir sene 225 (6 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: Çolâk Monlâ Mehemed Mahmud beşe İsmâ’il efendi Muhzır Monlâ ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:248 Tekye Mahallesinden ez-zevc Duhâncı İsmâ’il bin Mehmed vekile Sândıkcı Hasan Efendi bin Mahmud ez-zevcetü’s-seyyib Hadice bint-i Mumcu ‘Ömer vekilihâ Bakkal Ahmed beşe bin Seyyid Mustafa be-şehâdeti İsmâ’il beşe bin ‘Ali ve Mustafa bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 3 min cemaziyye’l-ahir sene 225 (6 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: Yormalı ‘Ali beşe Gazzâz Ahmed İsmâ’il efendi ve gayrehüm BELGE NO:249 Hûlû Mâneden Ez-zevc Değirmenci Hasan bin ‘Osmân vekile Kurkur oğlu Mehmed bin ‘Ömer ez-zevcetü’s-seyyib Sâliha bint-i Mehmed vekilihâ Değirmenci Köse Memiş beşe bin Mahmud be-şehâdeti Kara Mehmed bin Uzun ‘Ali ve ‘Ömer bin Berber oğlu Mustafa 153 el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 min cemaziyye’l- ahir sene 225 (8 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: Çobân Süleymân Kara oğlan Torunu Hüseyin ‘Ali beşe Mollâ ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:250 Bozdepe-i Zîrden Ez-zevc Azâk şeyhi İbrâhim bin Mehmed Efendi vekile Bakkal Mustafa beşe bin ‘Ali ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Mehmed vekilşihâ Mollâ Mehmed bin Ya’kub be-şehâdeti Mahmud bin Mustafa ve Mehmed beşe bin Hüseyin el-mihrü’l- müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 min cemaziyye’l-ahir sene 225 (18 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hâcı Hasan Efendi ve Karındaşı Hâcı Emin efendi Durmuş oğlu Genc ağâ Musa oğlu ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:251 Kavâk meydandan ez-zevc Mehmed bin ‘Ömer vekile Monlâ Mustafa bin Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Süleymân vekilihâ ahûha Mahmud bin Süleymân be-şehâdeti Monlâ Mustafa bin ‘Osmân beşe ve Mehmed çavuş bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Ramazan sene 1225 (26 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: Mahmud efendi Hâcı Monlâ Monlâ Mehmed Muhzır Monlâ ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:252 Kavâk Meydandan ez-zevc Mustafa bin kara ağaclı Mahmud vekile ebûhu merkûm Mahmud bin Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Ahmed vekilihâ ‘Ali bin ‘Osmân be-şehâdeti Mehmed bin Ahmed ve merkûm Ahmed bin Mehmed el- mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Ramazan sene 1225 (26 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı Monlâ Mehmed Kasâb oğlu Monlâ Mehmed Kuzun oğlu Monlâ Mehmed ve gayrehüm 154
SİCİL SAYFA NO:27 BELGE NO:253 Fâros Mahallesinden ez-zevc Kalaycı ‘Ömer beşe bin ‘Abdulfettah el-‘akîd bi- nefsihi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i ‘Abdullah vekilihâ ‘Ömer efendi bin Mehmed be-şehâdeti Kâmil bin Süleymân Ahmed bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Cemâziyye’l-ahir sene 225 (20 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hasan Efendi Furuncı Ahmed Müezzin Monlâ Yusuf ve gayrehüm BELGE NO:254 Yeni Cum’a Mahallesinden ez-zevc Seyyid Derviş el-Hâc Mehmed bin Hâcı İbrâhim el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’l-bikrü’s-seyyib fi’l-asl Maçukadan olub halâ Mahalle-i mezbûrede sakine Sâfiye bint-i Sârı oğlu Mehmed bin Hüseyin vekilihâ ebûhâ merkûm Mehmed beşe be-şehâdeti Derviş Sakâ Mehmed bin Hâcı Hüseyin ve Hasan bin Sârı oğlu merkûm Mehmed beşe el-mihrü’l-müeccel selâs elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 min Cemâziyye’l-ahir sene 225 (24 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı ‘Ali ‘Akkâm Hâcı Hasan ‘Akkâm Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:255 Yeni Cum’adan ez-zevc Hasan bin küçük Mustafa bin Mehmed ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa Mahbube bint-i Diravâcı oğlu Ahmed vekilihâ Debbâğ İsmâ’il beşe bin Hasan be-şehâdeti Köse Ahmed beşe bin Mehmed ve Pehlivan Ahmed bin ‘Ali el- mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 22 Cemâziyye’l-ahir sene 225 (25 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: Dane baş oğlu ‘Ali Monlâ ‘Ali Dellâk Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:256 Fâros Mahallesinden ez-zevc Kanbur Monlâ Ahmed bin Mehmed vekile ‘Abdurrahmân bin Ya’kub efendi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rûkîyye bint-i Mehmed vekilihâ Tobcı Monlâ Halil bin Borâzâncı Mustafa ağâ el-mihrü’l-müeccel ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 23 min cemaziyye’l-ahir sene 225 (26 Temmuz 1810) Şuhudu’l-Hâl: 155
İmâm Mahalle-i Mezbûre Hasan Efendi Furuncı Ahmed beşe Müezzin Monlâ Yusuf Terzi Kalyoncu ‘Ömer beşe ve gayrehüm BELGE NO:257 Yeni Cum’adan ez-zevc ‘Ömer bin Taci oğlu ‘Abdullah vekile Derviş bin Mehmed efendi ez-zevcetü’s-seyyib Hadice bint-i Monlâ Ahmed vekilihâ Mehmed bin Hüseyin be-şehâdeti Mehmed bin Ahmed ve Ahmed bin Yusuf el-mihrü’l-müeccel erba’a elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi gurre-i Recebü’ş-şerif sene 225 (2 Ağustos 1810) Şuhudu’l-Hâl: ‘Arif ağâ Hâcı oğlu Hurşid ağâ Monlâ Tosun Kebâcı Tâhir ve gayrehüm BELGE NO:258 İskender Pâşâdan ez-zevcü’s-sagire’l-murahhık Mehmed bin Mahmud vekile … Mehmed Emin ez-zevcü’l-seyyib Emine bint-i Mehmed vekilihâ Tâhir bin Câlû oğlu İbrâhim be-şehâdeti Monlâ Mustafa bin ‘Ali ve Monlâ Mehmed bin diğer ‘Ali el- mihrü’l-müeccel ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 Receb-i şerif sene 225 (6 Ağustos 1810) Şuhudu’l-Hâl: Monlâ Mehmed Tâbi’ Evliyâ efendi Memiş aka ‘Ali aka Tâbi’ hâkim efendi ve gayrehüm BELGE NO:259 Debbâğhâneden ez-zevc Mustafa bin Girâkû vekile Mehmed bin ‘Osmân ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Mustafa vekilihâ Mutâf Mehmed bin Hüseyin be- şehâdeti Hüseyin bin Halil ve Mehmed bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 13 min Receb sene 225 (14 Ağustos 1810) Şuhudu’l-Hâl: Mutâf İsmâ’il Mutâf Mehmed Müezzin efendi Topâl Sâlih oğlu ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:260 Yeni Cum’adan Ez-zevc Sarrâc oğlu ‘Osmân bin Mustafa vekile Hâcı oğlu İbrâhim bin Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i ‘Abdullah vekilihâ Mahmud bin Hasan be- şehâdeti ‘Ali bin Hasan ve Hasan Karakollukcı bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel isnâ- 156
‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 min Receb-i şerif sene 225 (18 Ağustos 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Mehmed Efendi Terzi oğlu Mustafa Debbâğ Hâcı İbrâhim Doğancı oğlu Hasan ve gayrehüm BELGE NO:261 Hevâce Halil Mahallesinden ez-zevc Monlâ Hasan bin Emir Mehmed vekile Bezzâz Monlâ ‘Ali bin Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Ümmü Gülsüm bint-i Sa’atci Hâfız İsmâ’il efendi vekilihâ Mehmed efendi bin Dellâl ‘Ömer efendi be-şehâdeti Seyyid Hüseyin efendi bin Mehmed ve Tayyib efendi bin merkûm Mehmed efendi el- mihrü’l-müeccel sitte sülâsûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 23 sene 225 min Receb sene 225 (24 Ağustos 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hâtib Efendi Tekfûr Çâyır İmâmı-zâde Mustafa efendi Müezzin Monlâ Mahmud Muhzır Monlâ ‘Osmân Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:262 Monlâ Sipâh mahallesinden ez-zevc Kara Yusuf bin ‘Osmân vekile Zemid oğlu Mustafa bin Hüseyin ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i ‘Arab el-Hâc ‘Osmân vekilihâ Hasan beşe bin ‘Osmân be-şehâdeti Emir ‘Ali bin Süleymân ve Hasan bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel hamsete ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 min Receb sene 225 (26 Ağustos 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Mehmed Efendi Uzun Mehmed Hâcı ‘Ömer ‘Abdi ağâ-zâde Mustafa ağâ Genc ‘Ali ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:28 BELGE NO:263 Tekfûr Çâyır Mahallesinden Ez-zevc Mehmed bin ‘Osmân vekile ‘Osmân bin ‘Ali ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Penbe Fatma bint-i Kara Sâlih oğlu Emin vekilihâ Kerim oğlu Mehmed bin ‘Osmân be- şehâdeti Monlâ Halil bin borozâncı Mustafa ağâ ‘İzzet ‘Ali bin Mahmud el-mihrü’l- müeccel erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224.
157
Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Süleymân Efendi Lâz Memiş ağâ Mustafa ağâ ve gayrehüm BELGE NO:264 Bozdepeden Ez-zevc Hasan bin Ahmed vekile Şeyh Monlâ İbrâhim bin Mehmed Efendi ez- zevcetü’s-seyyib Halime bint-i Hasan vekilihâ Mehmed bin ‘Osmân be-şehâdeti Derviş Ahmed bin ‘Osmân ve ‘Ömer bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel ‘aşer elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 2 Şa’ban sene 225 (2 Eylül 1810) Şuhudu’l-Hâl: El-Hâc İmâm Efendi El-Hâc Hâfız efendi Serdâr oğlu Hâfız Mehmed Durmuş oğlu Genc ağâ ve gayrehüm BELGE NO 265 Eksüthe Mahallesinden Ez-zevc İbrâhim bin Mahmud Re’is vekile ebûhu merkûm Mahmud Re’is ibn-i Mehmed ez-zevcetü’s-seyyib Havva bint-i Mehmed vekilihâ ‘Osmân bin Mehmed be- şehâdeti Memiş beşe ibn-i Monlâ Mahmud ve İbrâhim bin Halil el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi gurre-i Şa’ban sene 1225 (1 Eylül 1810) Şuhudu’l-Hâl: Kâmil efendi Mehmed ağâ Sandâlcı Halil oğlu Hasan Çıkrıkcı Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:266 Migâre Mahallesinden ez-zevc İsmâ’il bin ‘Ömer vekile Dülger Çavuş Mollâ Bekir bin Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Ya’kub vekilihâ ‘Osmân bin Süleymân be-şehâdeti Emir Mustafa bin Mehmed ve ‘Osmân bin Mehmed el-mihrü’l- müeccel hams erba’a ve elâf raic hurrire fi 11 Şa’ban sene 225 (11 Eylül 1810) Şuhudu’l-Hâl: İsmâ’il ağâ Na’lcacı ‘Osmân ‘Abdulbâki ve gayrehüm BELGE NO:267 Misâryeden Ez-zevc İbrâhim bin ‘Abdullah vekile Musa bin Hüseyin ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Emine bint-i Ahmed vekilihâ Mehmed Koknâlı ‘Osmân efendi be-şehâdeti 158
Hamâcı Mustafa bin Hasan ve Halil bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Şa’ban sene 225 (11 Eylül 1810) Şuhudu’l-Hâl: ‘Alemdâr oğlu ‘Ali Küçük ‘Osmân Bekir oğlu ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:268 Karlıkdan ez-zevc Hüseyin bin İbrâhim vekile diğer Hüseyin bin İbrâhim ez- zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i Sâlih vekilihâ Mustafa bin merkûm Sâlih ahûhâ be- şehâdeti Hasan bin kul oğlu İbrâhim el-mihrü’l-müeccel selâse elâf meblağ raic hurrire fi 19 min Şa’ban sene 225 (19 Eylül 1810) Şuhudu’l-Hâl: Tüldevi Oğlu ‘Osmân Halil oğlu Bekir Balta oğlu ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:269 İskender Pâşâdan ez-zevc Mehmed Tayyib bin ‘Alemdâr-zâde el-Hâc Hâfız Pir efendi vekile merkûm el-Hâc Hâfız Pir efendi bin Ahmed ‘Alemdâr ebûhu ez-zevctü’l- bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Anifeli Hasan ağâ vekilihâ Kabâdayı Mustafa beşe ibn-i Monlâ Mehmed be-şehâdeti Monlâ Mehmed bin Monlâ Hasan ve diğer Monlâ Mehmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 23 min Şa’ban sene 225 (23 Eylül 1810) Şuhudu’l-Hâl: El-Hâc Tâhir Efendi Bâbucı usta Hasan Monlâ ‘Alşi Kara Mehmed İbiş oğlu ve gayrehüm BELGE NO:270 Hevâce Halil mahallesinden İbrâhim ağâ bin Nim büyük-zâde ‘Osmân ağâ vekile ebûhu ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Zeliha bint-i kemergeçer-zâde Ahmed ağâ vekile Halil bin Varilci oğlu Mehmed be-şehâdeti Ahmed bin ‘Osmân ve Mehmed bin Musa el-mihrü’l-müeccel sitte ve sülusûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi gurre-i Ramazânü’l-mübârek sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (30 Eylül 1810) Şuhudu’l-Hâl: Mekteb Hevâcesi Hüseyin Efendi Saka ‘Alemdâr ‘Ali Dükkâncı Uzun Mehmed Hallâc oğlu Monlâ Muhzır Monlâ ‘Osmân ve gayrehüm
159
BELGE NO:271 Fi’l-asl Ordu Kazasından Ahmed bin ‘Abdurrahman vekile ebûhu merkûm ‘Abdurrahman bin Ahmed ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Tobcu Süleymân vekilihâ Hasan bin Murtazâ be- şehâdeti ‘Osmân bin ‘Ali ve Mustafa bin Hasan el-mihrü’l-müeccel hamse elâf meblâğ raic-i fi’l-vakt hurrire fi Salh-ı Şa’ban sene 225 (Eylül 1810) Şuhudu’l-Hâl: Muhzır Monlâ ‘Osmân Muhzır Monlâ ‘Ömer Memiş beşe ‘Ali beşe ve gayrehüm BELGE NO:272 Kâsım ağâ Mahallesinden ez-zevc Emir Mustafa bin Hasan vekile İbrâhim bin Martavalcı Monlâ Akka ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Hâfize bint-i Hüseyin vekillihâ ‘Abdullah efendi bin ‘Ali be-şehâdeti Gazzâz Memiş beşe bin İbrâhim ve Emir Hüseyin beşe bin Hasan el-mihrü’l-müeccel ‘işrûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 min Ramazân sene 1225(11 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: Durakcı ‘Ali Re’is Mehmed Mutâf ‘Alemdâr ve Emir Mehmed ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:29 BELGE NO:273 Bozdepeden Ez-zevc ‘Ömer bin el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i İbrâhim vekilihâ ‘Ömer bin Mustafa be-şehâdeti Memiş bin Mustafa ve ‘Ömer bin Mahmud el- mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 13 Ramazân sene 1225 (12 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: Emin Efendi Derviş efendi Durmuş oğlu Genc ağâ ve gayrehüm BELGE NO:274 Bayrâm Beğden ez-zevc Hüseyin bin Bekir vekile Mehmed Çavuş ağâ bin Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Ahmed vekilihâ Halil bin Tarancı Mustafa ağâ be-şehâdeti ‘Abdurrahman bin Ya’kub ve Muhzır Monlâ ‘Ömer bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 Ramazân sene 1225 (14 Ekim 1810) 160
Şuhudu’l-Hâl: Dügübân Halil Kazzâz Mustafa İmâm Mahalle Pîr efendi ve gayrehüm BELGE NO:275 Tekye Mahallesinden Ez-zevc ‘Ali bin Mahmud el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’s-seyyib Hadice bint-i ‘Ömer el-‘akîd bi-nefsihi bi’l-huzur Süleymân el-mihrü’lmüeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Ramazan sene 1225 (16 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı Hamza-zâde El-Hâc ‘Ali efendi BELGE NO:276 Orta Hisârdan Ez-zevc Mehmed bin Bekir vekile hasan bin Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i ‘Ali vekilihâ Mehmed bin Sâlih be-şehâdeti ‘Osmân bin Hüseyin ve Mehmed Emin bin Hasan el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elâf meblağ raic-i fi’l-vakt Şuhudu’l-Hâl: Berber-zâde Hâfız Efendi Çörekçi oğlu İbrâhim İmâm Mahalle-i Mezbûr ‘Osmân efendi ve gayrehüm BELGE NO:277 Tekfûr Çâyırdan ez-zevc Zemid ‘Ali oğlu Hüseyin bin Mehmed vekile Zemid oğlu Mustafa bin Hüseyin ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Ümmü Gülsüm bint-i Hazinedâr oğlu Ahmed vekilihâ Hüseyin beşe bin Hasan be-şehâdeti Mustafa bin İbrâhim ve diğer Mustafa bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel hams ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Ramazân sene 1225 (15 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: Yusuf oğlu ‘Osmân Matarâcı Ahmed Hekim oğlu Hüseyin ve ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:278 Ayâsofyadan Ez-zevc Memi oğlu ‘Ömer bin ‘Abdullah vekile İmâm Mahalle-i mezbûre Mustafa ağâ bin ‘Abdi ağâ ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Mehmed Re’is vekilihâ Tekki oğlu Mustafa Re’is be-şehâdeti Uzun ‘Ali bin Hasan ve Ahmed bin Bekir el-mihrü’l-müeccel selâse ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 19 min Ramazân sene 1225 (18 Ekim 1810) 161
Şuhudu’l-Hâl: Mesci oğlu Monlâ Mustafa Hâcı Burak oğlu ‘Ali ağâ Tekki oğlu ‘Ömer Re’is ve gayrehüm BELGE NO:279 Mavlâvata Karyesinden Ez-zevc Monlâ Mehmed oğlu ‘Ömer bin İsmâ’il vekile Monlâ İbrâhim bin Dellâk Hasan beşe ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Hasan vekilihâ Hüseyin bin İbrâhim be-şehâdeti İsmâ’il beşe bin Mehmed ve Mehmed bin Mustafa el-mihrü’l- müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire 19 min Ramazân sene 1225 (18 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: ‘Ali beşe Kulâksız Mehmed ‘Alemdâr oğlu Pir ve gayrehüm BELGE NO:280 Kuleli Mahallesinden Ez-zevc Çâvdâr oğlu ‘Ömer oğlu ‘Ömer bin ‘Abdullah vekile Usta Halil bin ‘Ali ez-zevcetü’s-seyyib Zeyneb bint-i Mehmed vekilihâ Mehmed bin Cebecibâşı Ahmed ağâ be-şehâdeti Muhzır Monlâ ‘Ömer bin Mahmud ve Köse Ahmed beşe bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire 19 min Ramazân sene 1225 (18 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: Cebeci Bâşı Ahmed ağâ Terzi Ahmed Derviş Hâfız ve gayrehüm BELGE NO:281 Ayâfilibo Mahallesinden Ez-zevc Hasan bin Hüseyin vekile Mehmed bin İbrâhim ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Emine bint-i ‘Osmân vekilihâ Mehmed bin Kürt Yusuf be-şehâdeti Mehmed bin Hüseyin ve ‘Ali bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 min Ramazânü’l-mübârek sene 225(20 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: İplikci ‘Ali Mesci Hasan efendi Bâbuşcu ‘Ömer ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:30 BELGE NO:282 Bozdepe-i Bâlâ Mahallesi 162
Ez-zevc el-Hâc Ahmed Süleymân vekile Kâmil Efendi ibn-i el-Hâc Gafûr Efendi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i el-Hâc Mustafa vekilihâ Mustafa bin Mehmed be-şehâdeti ‘Ali efendi ibn-i İbrâhim ve Süleymân bin Ahmed el-mihrü’l- müeccel ihda ‘işrin elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 22 Ramazân sene 1225 (21 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: Seyyid sarrâc ‘Ali usta Gurineli Mustafa usta Çavuş oğlu İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:283 Orta Hisârdan ez-zevc Mustafa bin Feridin Monlâ Ahmed vekile ebûhu merkûm Monlâ Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Hafize bint-i İsmâ’il vekilihâ Sâdık Efendi bin Mustafa Efendi be-şehâdeti Şeyh ‘Abdullah ve Muhzır Monlâ ‘Ömer el-mihrü’l- müeccel erba’a ve ‘işrin elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 min Ramazân sene 1225 (20 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: Berber-zâde Hâfız Mustafa Efendi Ahmed efendi Emin efendi ve gayrehüm BELGE NO:284 ‘İmâret Mahallesinden ez-zevc Keleş oğlu Hüseyin bin ‘Abdullah vekile Rukâlı Mahmud bin ‘Ömer ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i ‘Ali vekilihâ Mehmed Çavuş bin ‘Ömer be-şehâdeti Mehmed bin ‘Ömer ve ‘Abdullah bin Eskici Mahmud el- mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-ifi’l-vakt hurrire fi 22 Ramazân sene 1225 (21 Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Ahmed Efendi Hüseyin efendi Değirmenci Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:285 ‘İmâret Mahallesinden ez-zevc za’im Ahmed ağâ bin Mehmed vekile Seyyid Monlâ Mustafa bin ‘Abdullah ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Mustafa vekilihâ Hâcı Ceyb-zâde Mehmed efendi be-şehâdeti Dügelli(?) Mustafa bin Himmet ve Muhzır Monlâ ‘Ömer bin Mahmud el-mihrü’l-müeccel selâsûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi Salh-ı Ramazân sene 1225 (Eylül/Ekim 1810) Şuhudu’l-Hâl: 163
Ahmed efendi Şenik-zâde Ahmed efendi Dellâk-zâde Mehmed efendi ve gayrehüm BELGE NO:286 Fârosdan ez-zevc Pâşâlı oğlu İbrâhim Re’is bin Hüseyin vekile Hasan Efendi ibn-i İsmâ’il ağâ ez-zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i ‘Abdullah vekilihâ Hasan bin İbrâhim be-şehâdeti Monlâ ‘Ömer bin Mahmud ve Memiş bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel sitteti’l- elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 14 Şevval sene 1225 (12 Kasım 1810) Şuhudu’l-Hâl: Kahveci Monlâ ‘Ali Mehmed efendi Süleymân efendi ve gayrehüm BELGE NO:287 Tekfûr Çâyırdan ez-zevc Mehmed bin Çakmakcı Mahmud vekile Monlâ Hüseyin bin Monlâ Mehmed ez-zevcetü’s-seyyib Hadice bint-i Mahmud vekilihâ Hüseyin bin Mustafa be-şehâdeti usta Ceyb bin Eyûb ve Mehmed bin Monlâ Mustafa el-mihrü’l-müeccel isnâ elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Şevval sene 1225 (15 Kasım 1810) Şuhudu’l-Hâl: Sâlih Re’is ‘Osmân ağâ Monlâ Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:288 Bozdepeden Ez-zevc İsmâ’il bin Mustafa vekile Ahmed bin Mehmed ez-zevcetü’s-seyyib Havva bint-i ‘Osmân vekilihâ diğer İsmâ’il bin Hasan be-şehâdeti Hasan bin ‘Ali ve Mustafa bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel selâseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt Şuhudu’l-Hâl: Çavuş oğlu Dükkâncı Monlâ Ezrenkânlı oğlu ve gayrehüm BELGE NO:289 Tekfûr Çâyırdan ez-zevc ‘Osmân bin Memiş el-‘akîd bi-nefsihi ez-zevcetü’s- seyyib Fatma bint-i Hamza vekilhâ Mustafa bin İsmâ’il be-şehâdeti Mustafa bin Mehmed bin Ahmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire 4 sene1225 min Zi’l-ka’de (1 Aralık 1810) Şuhudu’l-Hâl: ‘Osmân ağâ Hamur oğlu Mustafa ‘Osmân ağâ Kayını Ahmed ağâ Hasan beşe ve gayrehüm 164
BELGE NO:290 Tekfûr Çâyırdan ez-zevc ‘Ali bin Süleymân vekile ‘Osmân bin Mustafa ez- zevctü’l-bikrü’l-bâliğa Esmâ bint-i Mahmud vekilihâ Bekâr Murtazâ bin Hüseyin be- şehâdeti Mustafa bin Süleymân ve Hasan bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt fi 5 zi’l-ka’de 225 (2 Aralık 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Eskici oğlu Hâfız Ahmed Şeyh oğlu Müezzin Monlâ ‘Osmân oğlu Mehmed ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:31 BELGE NO:291 Sarây ‘Atikden ez-zevc Monlâ Sâlih oğlu Sâlih bin İsmâ’il vekile Monlâ ‘Ömer bin Mahmud ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Hasan vekilihâ ‘Osmân beşe bin Halil be-şehâdeti Seyyid Feyzullah bin Mehmed ve Seyyid Hüseyin bin İsmâ’il el- mihrü’l-müeccel selâs ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 zi’l-ka’de sene 225 (9 Aralık m1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle-i Mezbûre ‘Arif efendi ve Karındaşı Tâhir efendi Çörekci oğlu Monlâ Ahmed ve gayrehüm BELGE NO:292 Tekfûr Çâyırdan ez-zevc Hasan bin Murtazâ vekil Mustafa bin Hasan ez- zevcetü’s-seyyib Emine bint-i Hasan vekilihâ Debbâğ Bekdaş bin Hüseyin be-şehâdeti Hasan bin Mahmud ve İbrâhim bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel selâs elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 19 Zi’l-hicce sene 225 (15 Ocak 1811) Şuhudu’l-Hâl: Murad oğlu ‘Ali beşe Monlâ Kasâb Vanlı ‘Ali beşe ve gayrehüm BELGE NO:293 Tekyeden Ez-zevc Harâcı oğlu İsmâ’il ağâ bin İsmâ’il vekile Zermutlu el-Hâc ‘Ali bin Hâcı Mustafa ez-zevctü’s-seyyib Rukîyye bint-i Feyzullah vekilihâ Mehmed bin ‘Osmân be-şehâdeti Usta Ahmed bin Hasan ve Mehmed bin merkûm Hâcı ‘Ali el- mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Zi’l-ka’de sene 225 (22 Aralık 1810) Şuhudu’l-Hâl: 165
Mahalle-i Mezbûre İmâmı el-Hâc ‘Ali efendi İshâk oğlu Ahmed İsmâ’il efendi ve gayrehüm BELGE NO:294 Fâros Mahallesinde misâfireten ez-zevc İbrâhim bin Es’ad vekil Bezzâz Hasan Efendi bin Hüseyin ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i İsmâ’il vekilihâ Müezzin Mehmed efendi bin İsmâ’il be-şehâdeti İbrâhim bin ‘Osmân ve Mustafa bin ‘Osmân el- mihrü’l-müeccel selâs elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 27 Zi’l-ka’de sene 225 (24 Aralık 1810) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Müsevvid Hasan Efendi Müezzin Monlâ Yusuf Fıruncı Ahmed ve gayrehüm BELGE NO:295 Debbâğhâneden Ez-zevc ‘Osmân bin Memiş vekile İbrâhim bin Yunus ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa ‘Aişe bint-i ‘Ali vekilihâ İsmâ’il bin Hûrs Memiş be-şehâdeti ‘Ömer bin Mustafa ve Memiş bin Bekir el-mihrü’l-müeccel tis’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Zi’l-ka’de sene 225 (26 Aralık 1810) Şuhudu’l-Hâl: Künci Oğlu ‘Alemdâr Çıkcı Mehmed Çizmeci oğlu Hüseyin beşe ve gayrehüm BELGE NO:296 Sâclı Hevâceden ez-zevc Mehmed bin AhMed vekile Seyyid Hüseyin bin İsmâ’il ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Hasan vekilihâ Mehmed bin İbrâhim be-şehâdeti İbiş oğlu Mehmed bin İbrâhim ve ‘Osmân bin Nuh el-mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 13 Zi’l-hicce sene 225 (9 Ocak 1811) Şuhudu’l-Hâl: Sâfrâk oğlu ‘Alemdâr Uzun Mehmed Mutâf Hüseyin beşe Muzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:297 Bâb-ı Bâzârdan ez-zevc Mehmed Tevfik Efendi bin faziletlü el-Hâc ‘Osmân efendi vekile ahûhu Hâfız İsmâ’il efendi bin merkûm el-Hâc ‘Osmân efendi ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Zübeyde bint-i Müfti-zâde İsmâ’il ağâ vekilihâ Müfti-zâde Mahmud efendi bin merkûm Hüseyin efendi ve Şehri Mahmud efendi bin İbrâhim el- 166 mihrü’l-müeccel sitte selâsun elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 13 Zi’l-hicce sene 225 (9 Ocak 1811) Şuhudu’l-Hâl: Zafer oğlu İbrâhim Pir ağâ oğlu El-Hâc ‘Abdullah efendi Emin efendi ve gayrehüm BELGE NO:298 Hasan ağâ Mescidinden ez-zevc Bezzâz ‘Ömer bin Gazzâz Mollâ Mustafa vekile ebûhu merkûm Mollâ Mustafa bin ‘Ömer ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Gülsüm bint-i Cinci-zâde ‘Osmân efendi vekilihâ Hâcı Mehmed bin Hâcı Ahmed be-şehâdeti Derviş Ahmed bin Mustafa ve Kahraman Mehmed bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel semâniye ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Zi’l-hicce sene 225 (12 Ocak 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Süleymân Efendi Mâne oğlu Mehmed Hâcı Mustafa Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:299 Eksütheden ez-zevc Mustafa bin Mahmud vekile Hasan bin Mehmed ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Bekir vekilihâ Hasan bin ‘Osmân be-şehâdeti Mahmud bin Mehmed ve İsmâ’il Mehmed el-mihr isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Zi’l-hicce sene 225(12 Ocak 1811) Şuhudu’l-Hâl: Hüseyin Beşe Hâcı Tosun Kara Hâcı Hüseyin Çolâk Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:300 Bayrâm Beğden ez-zevc Hüseyin bin İsmâ’il vekile Seyyid Mehmed bin Müberre oğlu Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Gülsüm bint-i Mahmud vekilihâ Seyyid Ahmed Efendi bin Vâkıf Kâtibi Hüseyin Efendi be-şehâdeti Dede Mehmed bin İsmâ’il ve Süleymân bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel semâniyye ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 16 Zi’l-hicce sene 225 (12 Ocak 1811) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı Sakâ Şeyh ‘Abdullah ‘Ömer ‘Alemdâr Küçük İsmâ’il ve gayrehüm BELGE NO:301 Elhamdulilâhi’l-lezzi hüdataların teşhidi olan hüdatullah ve’s-selâvati ve’s- selâm ‘alâ efdali’l-muhlikîn seyyidina Muhammedi’l-haviyyinullah sırate müstakim ve ‘alâ alihi ve ashabu’l-faizin el-vasilin illahü’l-kerimü’l-emâcid Medine-i Trabzon 167 mahallâtından Tekye Mahallesi sâkinlerinden olub bundan akdem fevt olan Uzun Ahmed nâm mütevaffânın verâseti zevce-i menkûhesi Havva bint-i İsmâ’il ile sulbiye-i kebire kızları ‘Aişe ve Fatma ve Emine ve vâlidesi ‘Aişe ve erkarındâşı oğlu Hasan nâmûn kimesneye inhisârı ba’de’t-tahakkuk mahalle-i mezbûrede kâin tereke-i müteveffâ-yı merkûmdan olmak üzre ma’lumu’l-hududu’l-cirân bir bâb mülk-i menzil ala-mâ-faraz Allah te’ala verese-i mezbûre beyinlerinde taksim olundukda yetmiş iki sehminden tokuz sehmi zevcesi merkûmeye ve on iki sehmi validesine ve on altışar sehmi karılarına ve üç sehmi karındaşı oğlu merkûm Hasana isâbet idüb validesi merkûme Âişe hâtun ile merkûm Hasan hisse-i ırsiyeleri olan on iki sehm ile üç sehm ki cem’an on beş Mahmudi bey’-i murad iylemeleriyle kızı merkûme ‘Aişe ile zevcesi merkûme Havva ‘ale’l-iştirâk istidâ idüb ba’dehu kızı merkûme Emine dahi hisse-i ırsiyye-i şer’iyyesi olân altı sehmini bey’-i ati merkûme Havva istidâ idüb menzil-i mezkûrde yetmiş iki sehm i’tibârıyla otuz iki buçuk sehm ırsen ve şer’an merkûme Havanın olub kızı merkûme Fatma dahi hissesini kızkarındâşı merkûme ‘Aişeye bey’ iylemekle merkûme ‘Aişenin dahi ırsen ve şer’an otuz tokuz buçuk hisse ve sehmi olub mukaddema merkûma Havva Hâtun hisse-i ma’lume-i mezkûresini hasbetenalahu te’ala mahalle-i mezbûre imâmetine vakf ve şart idüb ba’de’l-muhakemetü’ş-şer’iyye hüccet dahi itdürmüş olub ba’dehu merkûme ‘Aişe Hâtun hissesini Şâtır-zâde kerimesi fahrü’l- hayrât Mahbube Havva hanıma bey’ ol-dahi istidâ ve bir müddet ba’de’l-tasarruf oldahi ber-vech-i muharrer vakf-ı Murad idüb husus-ı mezkûrı takrir ve mukakemeye tarafından zatiyaneme ‘Arife olân şâhidin-i ‘adilin şehâdetleriyle vekâleti sâbit ü sübût vakâletine hükm-i şer’i’l-ehâkk olan Ahmed efendi bin ‘Oruç ‘Ömer efendi nâm kimesne meclis-i şer’-i şerifde işbû bâ’isü’l-kitâb mahalle-i mezkûre imâmı Hâcı Hamza-zâde el-Hâc ‘Ali efendi mahzarında merkûme Havva Hâtuna izâfe ile ikrâr-ı tâm ider ki müvekkilem merkûmenin mülkü olan salifü’z-zikr menzil-i mezkûrun yetmiş iki sehmi i’tibârıyla otuz tokuz bucuk sehm mülkü şart iyledi didikden sonra kelâmını semt-i ahere olub rücu’ itmek istedikde hakim-i mevki’-i sadr-ı kitâb tûba-leh hüsn- meâb efendi hazretleri dahi sıyâneten Mollâ vakf ü sâlika ala-mesâliki’l-eslâf ‘Ali kul min berah vakfının sıhhatine ve lüzuma ba’de’l-muhakemü’l-şer’iyye hükm-i sahih-i şer’-i birle hükm itmeğin sarihizü’l-zikr ibka-i vakfa sahihen himmet birle ba’dema sem’i kaima-i yetime ale’l-din yebdulune innallahu seb’a-i ‘alim ve icralu vakıfta ‘ale’l- hevâ ve’l-kerim fi Gurre-i Muharremü’l-haram sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (16 Şubat 1810) 168
BELGE NO:302 Medine-i Trabzon Mahallâtından Muhiddin Mahallesi sâkinlerinden olub bundan akdem fevt olan Çörekçi oğlu Monlâ Mehmed nâm müteveffânın verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Havva hâtun ile li-ebevyn ‘emmüsi Galib ‘inne’l-beled (boş) nâm kimesneye münhasır olub lakin müteveffâ-yı merkûmun terekesi duyununa ancak vefâ itmekle erbâb-ı duyunu iltimâslarıyla bâ-mâ’rifet-i şer’ ve zevcesi ma’rifeti ve vârisi ‘emmisi merkûmun vekil-i müseccel-i şer’iyyesi oğlu Ahmed ma’rifetiyle mahalle-i mezbûrede kâin müteveffâ-yı merkûmun terekesinden olmak üzre bir tarafdan kantârcı Bekir ve bir tarafdan ba’zen Yunus ağâ kayını mülki ve ba’zen kazzâz Deli İbrâhim ve bir tarafdan ba’zen Sitân oğlu mülkü ve ba’zen karakollukcu ve taraf-ı rabi’i tarik-i ‘amm ile mahdud ve mümtâz fevkani üç ota ma’a sofa ve tahtında bir ahur ve bir kilâr ve sârbi ta’bir olunur anbâr ve berber-i mâi ve efendi-i kenef ve avlu ve eşcâr-ı müsmireli bağçe ve zokak kapusı ittisâlinde bir bab-ı beyt-i süfla ve efendi-i kenefi muhtevi ve cüdrân-ı erba’a ve havi mülk-i menzil ve bicümle el-tevâbi’ ve’l-levâhık ve kâffetü’l-hukuk ve’l-murafık icâb ve kabulü havi şurut-ı müfsideden ‘ari bey’-i bat ve kat’-i ile işbû bâ’isü’l-küttâb kazzâz oğlu ‘Osmân ağâ bin Hasan nâm kimesneye lede’ş- şer’ semen-i misli olan bin yüz elli guruşa bey’ ve teslim ve temlik oldahi ber-vech-i muharrer istida ve teslim ve temlik ve kabul iylediğindensonra semeni olan meblağ-ı mezkûr bin yüz elli guruş huzur-ı şer’de erbâb-ı duyununa teslim ve her birileri istifa-i deyn idüb menzil-i mezkûr cemi’-i müştemilâtıyla merkûm ‘Osmân ağânın mülkü oldukdansonra merkûm ‘Osmân ağâ menzil-i mahdud mezkûre sulbi kebir oğulları ‘Ali ve Hasan kızı merkûm Havvaya beş sehm i’tibârıyla sehmini iki sehmini merkûm ‘Aliye ve iki sehmini merkûm Hasana ve bir sehmini kızı ‘Aişeye yine bin yüz elli guruş kıymetiyle bey’ ve teslim ve temlik ve anlar dahi ber-vech-i muharrer iştirâ ve teslim ve temlik iylediklerinden sonra semeni olân meblağ-ı mezbûrda merkûm ‘Ali ve Hasanın sehmlerinin semenleri olan dörtyüzer almış guruşunu merkûmlara ve merkûm Havvanın sehminin semeni olan iki yüz otuz guruş merkûme Havvaya hibenâme-i sahiha ile hibe ve teslim ve temlik anlar dahi ber-vech-i muharrer ittihâb ve teslim ve temlik ve kabul idüb menzil mahdud-ı mezkûr kâffe-i müştemilâtıyla merkûmun mülk-i müşterâları ve hakk-ı sarihleri olmuşdır keyf-i mâ-yeşâ taht-ı revân mutasarrıflar olsun didikde gıbbe’s-tasdikü’ş-şer’ mâ vakı’ bi’t-taleb ketb olundı fi’l-yevmü’t-tasi’-‘aşer min şehr-i Muharremü’l-haram sitte erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (6 Mart 1809) 169
Şuhudu’l-Hâl: Mahalle İmâmı Seyid Hâcı efendi Hâtib-zâde İbrâhim efendi Es-Seyid Mehmed Emin efendi Vanlı ‘Alemdâr oğlu Hasan ağâ Ya’kub ağâ bin Mustafa Gulu oğlu Hâcı Ahmed Dellâl Memiş beşe ve gayrehüm BELGE NO:303 Medine-i Trabzon muzafâtından Yomra nâhiyesi karyelerinden Hara karyesi sâkinelerinden Hafize bint-i Kabak oğlu Mehmed nâm hatun tarafından husus-ı ale’l- bâki taleb ve da’vaya vekil idüğü vekâleti zat-ı mezbûreyi ‘arifân olan ‘Ali bin Mustafa ve Mehmed bin ‘Osmân nâm kimesneler şehâdetleriyle sâbit vekâletine hükm-i şer’-i la- hakk olan merkûmenin zevci Emin ‘Osmân bin Mustafa ve merkûme Hafizenin li- ebeveyn SİCİL SAYFA NO:33 kızkarındaşı Fatma hâtûn tarafından kezâlik vekil idüği vekâleti şâhidân-ı mezkûrân ile sâbit olan zevci Velit oğlu İbrâhim bin Mehmed nâm kimesneler meclis-i şer’-i şerif lâzımü’t-teşrifde Hasan efendi bin İsmâ’il efendi nâm kimesne mahzarında üzerine da’va ve takrir-i kelâm iderler ki müvekillerimizin babası merkûm Mehmed Hilal hayatında karye-i mezbûrede kâin bir tarafdan Çorbacı oğlu ve bir tarafdan kabak oğlu Ahmed ve bir tarafdan mezâristân ve taraf-ı rabi’-i tarik-i ‘amm ile mahdud ve mümtâz tahminen iki kırat tohum isti’ab ider tarlasını mülk-i eşcârıyla safka-i vahide ile bilâ ‘avn sâhib-i ‘ârz yüz yetmiş guruş mukabiline merkûm Hasan efendinin karındaşı ‘Ömer efendi dahi bilâ tezkire zabt ba’dehu oldahi fevt olub verâseti hisse karındaşı merkûm Hasan efendiye münhasıren olmağla oltarla ve eşcâr-ı merkûm Hasan efendi ba’de’l-zabt işbû hazır-ı bi’l-meclis kadı oğlu Ahmed nâm kimesneye bey’ ve füruht idüb ancak merkûm Mehmedin ferâğı bilâ ‘avn sahib-i ‘arz olmağla sahih olamayub oltarla kızları müvekillerimize tapu ile intikal idüb Hafize sagire olmağla hissesi tapuya alınmayub merkûme Fatma dahi mahallinde sakin olmağla bir müddet idüb el-yevm bi- hesabü’ş-şer’ merkûm kadı oğlu Ahmed oğlu oltarladan keyfiyet ‘emmisi bi’l-vekâle olub matlubemizdir dediklerinde gıbbe’s-su’al kazıyye ber-vech-i muharrer olub lâkin merkûme Fatma mucize oldu idi ve bu def’a merkûmân Hasan efendi ve Ahmed mukabele iylediler ise de işlerinde izhâr-ı ‘arz ve iltimâsıyla merkûme Fatmaya karye-i mezkûrede nâibleri mevlânâ Veliyeddin efendi ma’rifetiyle yemin tekilf olunmak üzre merkûmân bilâ beyine-i mu’arrızeden ba’de’l-men’ işbû nemikâ ‘ala mâ hüve’l-hakika 170 ketb Emin ‘Osmân ve İbrâhim yedlerine ifâ olundı fi’l-yevmü’l-hams ve’l-‘işrin min Saferü’l-hayr sene erba’ ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (11 Nisan 1809) Şuhudu’l-Hâl: Es-Seyid Mehmed Emin efendi Yazıcı oğlu Tâhir Solâk oğlu Mustafa Çorbacı oğlu Mehmed Zebûn oğlu Memiş Ayvâz oğlu Ahmed efendi Hâncı- zâde Mehmed efendi ve gayrehüm BELGE NO:304 Medine-i Trabzon mahallâtından Çarşu Mahallesi sâkinelerinden İmâm vekili Ahmed Efendi bin Bekir nâm müteveffâ-yı merhûmun verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Fatma bint-i Derviş Ahmed efendi nâm Hâtûn ile sulbiyen-i sagireyn oğulları Mehmed Emin efendi ve Mahmud efendi nâm sagirelere 3) inhisârı ba’de’t-tahakkuk vasi muhtarı ‘Alemdâr-zâde İsmâ’il efendi iltimâsıyla bâ-ma’rifet-i şer’-i şerif ba’zen tahrir ve takvim ve ba’zen füruht olunan muhallefâtı defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 25 Safer sene 224 (11 Nisan 1809) Hâşiye-i Hasan Çelebi ‘ale’t-tulu’ Şerh-i Menâr fi’l-Usul Mesbâbih-i Şerif Cild Cild Cild 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 8 3 15 Merâh Şerhi ve Nukûz Şerh-i ‘Akaid Lügât-i Fârs Cild Cild Nüsha Cild 1 2 2 3 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 2 4.5 1
‘İlm-i Adâbde Mehmed Semerkandi Şahdemi Metn-i Menâr Cild Cild Cild 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 1 1 1 Nuhfe Şerhi Mültakî Halebi Cami-i ‘Asâmi Cild Cild Cild Cild 1 1 1 1 171
Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 2 8 8 11 Esmâd-ı Hüsnü Şerhi Bahrü’l-Ma’arif Cild Cild 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş 1.5 1.5
Netâyic-i İzhâr Şerh-i Tehzib Lügat-ı VânÎ Cema’n behâ-yı Ketb Cild Cild Cild Guruş 1 1 2 120 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 10 1 40 Şâl ma’a Mes Kavuk-ı Yeşil Beyâz Sârık Yeşil Habbe Köhne Guruş Guruş ‘Adet ‘Adet 3 3 2 1 Guruş Guruş 4 6 Yeşil biniş Müsta’mel Müsta’mel Cöküle Entâri Köhne Cuha Şalvar ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 Guruş Guruş Para Guruş Para 50 10 21 11 15 Beyâz ‘Abâ Şalvâr Siyâh Kısa Yelek Siyâh Kısâ Entâri Cöküle Kısâ Entâri ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Para Para Para Para 151 107 142 229 Köhne Cöküle Entâri Müsta’mel Gömlek Köhne Tûn ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 3 1 Para Para Para 286 286 151 172
Uckur Köhne Bogça Fişeklik ma’a Kurşun Kamâ ‘Adet ‘Adet Para ‘Adet 2 1 226 60 Para Para 23 7 Gicelik Kavuk Mest ma’a Bâbuş İplik Buğday ‘Adet Para ‘Adet Kile 1 110 1.5 11 Para Guruş Guruş 40 10.5 22 Dakik-i Hınta Bulgur Rugan vesâir cins Mekûlât Esas Menzil ……. …… Guruş Guruş 4 4 7 90 Guruş Guruş 3 4 Der-zimmet Terzi ve Bezzâz Monlâ Süleymân bâ temessük Guruş 405 Der-zimmet Tonbala Sâlih Efendi bâ temessük Guruş 107.5 Câneki Karyesinde müteveffâ-yı merkûmun Kayını Dervişde bâ temessük Guruş 145 Semerciler Câmi’i Mü’ezzini Sarrâc Monlâ Mustafada bâ temessük Guruş Para 103 5 Der-zimmet Topâl Monlâ Hasan oğlu Monlâ ‘Ali bâ temessük Guruş Para 303 30 Der-zimmet Kundakcı Mollâ Ahmed bâ temessük Guruş Para 161 10 173
Der-zimmet Hûlkulı Çolak oğlu Mustafa ve Abdanlı oğlu ‘Ali Guruş Para 521 35 Der-zimmet ‘Alemdâr-zâde Mehmed efendi â temessük Guruş 107.5 Der-zimmet Sarrâc ‘Ali efendi bâ temessük Ber-muceb-i defter-i müfredât Guruş Guruş Para 105 40 15 Ber-muceb-i defter-i müfredât Dükkânda mevcud ‘Attar Eşyâsı Guruş Para 762 15
Cem’an Yekûn______Guruş Para 3148 14 Yalnız üçbin yüz kırk sekiz guruşdur Min Hays el-İhrâcât______Techiz ve Tekfin Guruş Para 50 26 Resm-i ‘Adi Kalemiyye Eminiyye Hıdâmiyye İrsâliye Kaydiyye Muhzıriyye Dellâliyye Guruş Guruş Guruş Para 40 2 4 8 SİCİL SAYFA NO:34 Deyn-i Müsbet Kâim Vâlidesine Zevcesine Deyn-i Müsbet Guruş Guruş 200 200 Gulu oğlu Hâcı Ahmed efendiye Deyn-i Müsbet Kürt oğlu Mustafaya Guruş Guruş Para 20 40 25 Oflu oğlu Ağraşâkcıya Kalâycıya Hasteliğinde Güzsen Câbûya Guruş Guruş Guruş 5 5.5 5 174
Maçukalı Kanbur oğlu Bilâl ‘Osmâna Mihr-i Müsbet zevce der-zimmet-i ev Guruş Guruş Para 350 66 80 B er-muceb-i defter-i müfredât Deyn-i münferika-i Müsbet Para 195 Sahhü’l-Bâki______Guruş Para 2153 29 Hissetü’l-zevcü’l-merkûme Hissetü’l-ibne’l-merkûm Mehmed Emin Ağâ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 269 29 942 40 Hissetü’l-ibne’l-merkûm Mahmud Ağâ Guruş Meblağ 942 40 BELGE NO:305 Medine-i Trabzon Mahallâtından Çarşu Mahallesi Sâkinlerinden iken bundan akdem fevt olan imâm vekili Ahmed Efendi bin Bekir nâm müteveffâ-yı merhûmun vasi muhtarı işbû ba’isü’l-kitâb ‘Alemdâr-zâde ‘Attâr İsmâ’il efendi nâm kimesne meclis-i şer’-i nebevi ve muhalif-i din Mustafa ba’dehu takrir-i kelâm ve ta’bir-i ani’l- merâm ider ki vasi muhtarı olduğum müteveffâ-yı merkûmun sulbiyyen-i sagiriyyen oğulları Mehmed Emin efendi ve Mahmud efendi nâm sagirelerin nafaka ve kisve- bahaya eşedd ihtiyâçları olub kıbel-i şer’den ma’ruf nafaka karz ve takrir ve yedime bir kıt’a hüccet-i şer’iyye i’tâ olunması bi’l-vesâye matlubemdir didikde fi’l-hakika sagirin-i mekûmeteyn nafaka ve kisve-baha vesair levâzım zaruriyeleriçün yevmi onar para ancak kifâyet iyledüğini zeyl-i vesikada muharrerü’l-esâmi kimesneler haber virmeleriyle hakim-i mevki’-i sadr-ı kitâb tuba leh ve hüsn-i meâb efendi hazretleri dahi sagirân-ı merkûmânın zaruret nafaka ve kisve-bahâları vesair levâzım zaruriyeleriçün yevmi onar para ki cem’an ikisine yevmi yiğirmi para karz ve takdir buyurub meblağ-ı mefrûz-ı mezkûrı cerc ve sarfa ve hin-i zaruretde istidâne ve lede’l-zafer sagirân-ı merkûmânın mallarına rücû’a vasi merkûm İsmâ’il efendiye izn-birle mâ-vaki’ bi’t- taleb ketb olundu fi’l-yevmü’l-hams ve’l-‘işrin min şehr-i saferü’l-hayr li-sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (1224) 175
Şuhudu’l-Hâl: Hâfız Ahmed Halim Efendi Şebik-zâde Ahmed efendi ‘Alemdâr-zâde ‘Attâr Mehmed efendi İsmâ’il-zâde Hâfız Tâhir Efendi Çarşu Müezzini ‘Abdulgani efendi ve gayrehüm BELGE NO:306 Medine-i Trabzon Mahallâtından Musa Paşa Mahallesi sâkinlerinden Sipâhi Mahmud ağâ bin Sipâhi Mahmud ağâ nâm kimesne meclis-i şer’-i şerif lâzımü’t-teşrifde işbû ba’isü’l-kitâb Mirâlây-ı Trabzon fahrü’l-emâcid ve’l-akrân Murtaza bey-zâde es- Seyyid Mehmed bey mahzarında ikrâr-ı tamm ve takrir-i kelâm ider ki Tekfûr Çâyırı mahallesinde Suksu civârında kâin ‘akd-ı âti süduruna değin silk-i mülk-i sahihada münselike emlâkimden olub bir tarafı Sâdık efendi mahiyaları ve bir tarafdan ‘Abdi beşe ve bir tarafdan Nuri efendi ve canib-i kıbeli tarik-i ‘amm ile mahdud ve mümtâz fevkâni bir ota ma’a sofa tahtında ahur ve ittisâlinde tahtani bir ota ma’a sofa ve havluyu muhtevi tahminen elli kut tohum isti’âb ider mülk bağçesi eşcâr-ı müsmire ve gayr-ı müsmiresiyle bi-cümle’l-tevabi’ ve’l-levâhık ve kâffetü’l-hukuk ve’l-murâfık tarafından icâb ve kabulü hâvi şurût-ı mefsudeden ‘ari bey’-i bât ve kat’i ile yedi yüz guruşa muma-ileyh Es-Seyyid Mehmed beye bey’ ve temlik ve teslim oldahi ber-vech-i muharrer iştirâ ve teslim ve temlik ve kabul iylediğinden sonra semeni olan meblağ-ı mezkûr yediyüz guruşı tamamen ve kâmilen mir muma-ileyh yedinden ahz u kabz iyledim salifü’z-zikr menzil-i münezzel mezkûr bağçe-i mezkûre-i mahdude ile cemiy’ müştemilâtıyla mir muma-ileyhin mülk-i müşterâsı ve hakk-ı mukavves olmuşdur keyf-i mâ-yeşâ mutasarrıf olsun didikde gıbbe’t-tasdikü’ş-şer’i mâ-vaki bi’t-taleb ketb olundu fi’l-yevm erba’a ve’l-‘işrin min şehr-i saferü’l-hayr li-sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (1224) Şuhudu’l-Hâl: Za’im Nuri ağâ Sâbık Çeri bâşı Hasan Sipâhi Tâtâr oğlu Mahmud Sipâhi Tâtâr Ahmed Tabi’ Mir merkûm İsmâ’il ‘Alemdâr Ahmed Tabi’ Mir merkûm ve gayrehüm BELGE NO:307 Medine-i Trabzon mahallâtından Bâzâr Kapusu Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem fevt olan Monlâ Pir Mehmed nâm müteveffânın zevceteyn-i mezkûreteyni Rukıyye ve Esmâ nâm hâtunlar ile Esmâdan mütevellide sulbiyye-i sagire kızı Fatma ve ‘emmüsi Monlâ Bekir nâm kimesnelere inhisârı lede’ş-şer’ ba’de’t- 176 tahakkuk müteveffâ-yı merkûmun ba’zen takvim ve ba’zen fürûht olunan muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi Reb’ü’l-ahir fi 15 sene 224 (30 Mayıs 1809). Hemâ Kuşağı Köhne Entâri Köhne Yorgan Köhne Hacem Köhne Hâlı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 2 2 1 Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 7 2 7 1 0.5 Köhne Fes Bâş Yasdığı Def’a Köhne Yorgan Köhne Minder ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 2 2 1 Guruş Guruş Guruş Guruş 2 3 2 2 Köhne Hasır En’âm-ı şerif Müsta’mel Gömlek Müsta’mel Ton ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 5 1 3 2 Guruş Guruş Guruş Guruş 3 6.5 6.5 2
Beyâz Köhne Yelek Pişgir Müsta’mel Yağlık Köhne Köhne Divid ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 2 2 1 Guruş Guruş Guruş Guruş 1 1.5 1.5 1 Nehâs Kantar Tencere Sagir Sini ma’a Tabak Sahân Kapaksız ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 2 1 1 5 Guruş Guruş Guruş Guruş 1.5 3 2 4 Tas ma’a Kabak ma’a Maşraba ‘Adet ‘Adet 1 1 Guruş 177
3 SİCİL SAYFA NO:35 Yâğ Bakrâcı Tabe At Keçesi Köhne Sagir Yasdık Kapu Pakrâcı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 2 1 Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 1.5 1.5 2 0.5 2 Araba Köhne Anbâr Hamur Teknesi Fürûht olunan tereke-i bâhâ Keyl ‘Adet ‘Adet Guruş 2 2 2 135.5 Guruş Guruş Guruş 3 2 1 Dükkânında olan Eşyâdır ki ber-vech-i âti zikr olunur Destgâh Çârk Enlebe Vardâl Müşterek kebir ve sagir Kazganlar ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 2 9 3 1 2 Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 10 5 1 1 40
Tahta Sandık Sagir Çekmece Sagir Kantar Sagir Terâzi ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 2 1 1 1 Guruş Guruş Guruş Guruş 6 1 3 1 Turâğ Murbakam bir mikdâr Şem’-i ‘Asel Hâm Keser ma’a bıçkı Burgı ‘Adet Guruş Kıyye ‘Adet ‘Adet ‘Ade t 1 10 4 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 1 16 1.5 Müsta’mel Hasır Mısır Süpürgesi Timur Rende ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 3 1 Guruş Guruş Guruş 178
1.5 45 15 Serâ deresinde Memiş ağâ yeğeni Hasan ağada bâ-temessük Nakd-i Mevcud Akçe Guruş Guruş 86 22.5 Aylanede (silik) Aylânede Sârı ‘Ömer Ağılında Burgaze Köydenşeriki ‘Ömerde re’s mâl Guruş Guruş Guruş 3 3 950 Ayâfilibolu İplikçi Hasanda Bâzâr Kapusu mahallesinde Kâin mülk-i menzil Guruş Guruş 41.5 800 Cem’an:______Guruş Para Yalnız ikibin beşyüz altmış yedi guruş yiğirmi tokuz paradır 2567 29 Minhâ el-ihrâcât:______Techiz ve Tekfin Resm-i ‘adi Eminiyye Hıdâmiyye Kalemiyye İrsâliyye Kaydiye Muhzıriyye Guruş Guruş 63 128
Dellâliyye Hamâliye Dükkân Kirâsı Mihr-i zevce-i merkûme Rukıyye der-zimmet o Guruş Para Guruş 6 25 100 Mihr-i zevce-i merkûme Esmâ der-zimmet o Ber-mûceb-i ve ceyt-i sülüs ihrâc Guruş Guruş 50 740 Sahhü’l-Bâki:______Guruş 1480 Yalnız bin dört yüz seksân guruşdur Hissetü’l-zevceti’l-Merkûme Rukıyye Hissetü’l-zevceti’l-Merkûme Esmâ Guruş Guruş 92.5 92.5 Hissetü’s-Seybi’l-merkûm Fatma Hissetü’l ‘Ömer el-merkûm Monlâ Bekir Guruş Guruş 740 555 179
BELGE NO:308 Medine-i Trabzon mahallâtından Bâzâr Kapusu Mahallesi sâkinlerinden iken bundan akdem fevt olan Monlâ Pir Mehmed müteveffânın sulbiye-i sagire kızı Fatma nâm sagireye babası müteveffâ-yı merkûmdan müntakil mâl-ı mevrusunı hıfz ve umurunı rü’yete vasisi olmayub kıbel-i şer’den bir vasi nasbı lâzım ve mühimm olmağın emânet ile ma’rufe ve istikamet ile mevsûfe ve her vecihle ve sâbit ‘uhdesinde gelmekle (kesik çkmış) zeyl-i vesikada muharrerü’l–esâmi kimesneler ihbârlarıyla lede’ş-şer’ sârih ve nümâyan olan sagire-i merkûmenin validesi işbû ba’isü’l-kitâb Esmâ nâm Hâtun sagire-i mezkûrenin mâl-ı mevrusunu hıfz ve umurunı rü’yete cânib-i şer’den vasi nasb ve ta’yin olundukda oldahi ber-vech-i muharrer sâbit-i mezkûreyi kabul ve hidmet-i lâzımesin kemâ-yenbaği edâya ta’ahhüd ve iltizâm itmeğin gıbbe’t- tasdikü’ş-şer’ mâ-vaki’ bi’t-taleb ketb olundu fi’l-yevmü’l-hams min şehr-i Rebi’ü’l- ahir li-sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf. Şuhudu’l-Hâl: Sarrac ‘Abdulkerim Hâcı Ahmed oğlu Monlâ İbrâhim Mahalle-i mezkûr İmâmı Seyyid Mustafa efendi Dellâl Memiş beşe ve gayrehüm BELGE NO:309 Medine-i Trabzon mahallâtından Bâzâr Kapusu Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem fevt olan Monlâ Pir Mehmed nâm müteveffânın sulbiye-i sagire kızı Fatma nâm sagirenin bâ-hüccet-i şer’iyye vasisi vâlidesi ve hazinesi işbû ba’isü’l-kitâb Esmâ nâm Hâtun zâti ba’de’t-ta’rifü’ş-şer’i meclis-i şer’-i şerif lâzımü’t-teşrifde takrir-i kelâm ve ta’bir-i merâm ider ki bâ-hüccet-i şer’iyye vasisi oldığım kızım sagire Fatma nâm sagirenin nafaka ve kisve-bâhaya eşedd ihtiyacı olub kıbel-i şer’den karar-ı ma’ruf nafaka karz takdir ve yedime bir kıt’a hüccet-i şer’iyye i’tâ olunması bi’l-vesaye matlubemdir didikde fi’l-hakika sagire-i merkûmenin zaruret nafaka vesair levâzım zaruriyesiçün yevmi on para ancak kifâyet iyledüğini zeyl-i vesikada muharrerü’l-esâmi kimesneler ihbâr-ı yetimleriyle hakim-i mevki’-i sadr-ı kitâb ve tubaleh Hüsn meâb efendi hazretleri dahi sagire-i merkûmeye yevmi on para nafaka karz ve takdir buyurub meblağ-ı mefrûz-ı mezkûrı harc ve sarf ve hin-i zaruretden istidâne ve lede’l-zafer sagire-i merkûmenin mâlına rücû’a vasi-i merkûme Esmâya iznbirle mâ-vaki’ bi’t-taleb ketb olundı fi’l-yevmü’l-hams ‘aşer min şehr-i Rebi’ü’l-ahir li-sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (30 Mayıs 1809) Şuhudu’l-Hâl: 180
Sarrac ‘Abdullah Mahalle-i Mezkûr İmâmı Seyyid Mustafa efendi Hâcı Ahmed oğlu Monlâ İbrâhim Dellâl Memiş beşe ve gayrehüm BELGE NO:310 Medine-i Trabzon mahallâtından bâzâr kapusı süknâlarından iken bundan akdem fevt olan İplikçi Mollâ Pir Muhammed nâm müteveffânın sulbiye-i sagire kızı Fatımanın mâl-ı mevrusunı hıfz ve umurunı tesviye ve rü’yete bâ-hüccet-i şer’iyye vasi nasb ve ta’yin olunan sagire-i mezkûrenin validesi ve hâzinesi işbu ba’isü’l-kitâb Esmâ nâm Hâtun üzerine bir Nâzır nasbı lâbüdd olmağın her halde müstakîm ve nezâret ‘uhdesinden gelmeğe kâdire idüğü zeyl-i vesikada mesturu’l-esâmi kimesneler ihbârlarıyla SİCİL SAYFA NO:36 lede’ş-şer’ zâhir ve nümâyan olan sagire-i merkûmenin ügey validesi işbû ba’isü’l-kitâb Rukıyye nâm Hâtun savb-ı şer’-i enverden vasi-i merkûme Esmâ üzerine vesâyeti hususiçün Nâzire nasb ve ta’yin olundukda oldahi ber-vech-i muharrer nezâret-i mezkûre-yi kabul ve hizmet-i lâzımesin kemâ-yenbaği edâya ta’ahhüd ve iltizâm itmeğin mâ-vaki’ bi’t-taleb ketb olundı fi’l-yevmü’s-sâb’i ‘aşer min şehr-i Rebi’ü’l-ahir li- sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (1 Haziran 1809) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle-i mezkûr İmâmı Hâfız Mustafa Efendi Müezzin el-Hâc Hüseyin Sarrâc ‘Abdulkerim ve gayrehüm BELGE NO:311 Medine-i Trabzon mahallâtından Muhiddin Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem mütevefiyye olan Ümmü Gülsüm bint-i el-Hâc ‘Ali nâm mütevefiyyenin verâseti sadr-ı kebir oğlu Ahmed ağâ ve sagir oğlu Mehmed ağâ nâmân kimesnelere menhus oldığı tahkikinden sonra tereke-i mütevefiyye-i merkûme kıbel-i şer’den tahrir ve takvim olunan eşya ve muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti zikr olunur fi 13 min Cemâziyye’l-evvel sene 224 (26 Haziran 1809) Kelâm-ı Kadim Müsta’mel Boğça Keşân ma’a Hurc Bâş Yemenisi ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 2 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 150 0.5 20 15 Atme Bişkir Kitân Gömlek Cedid Mântar Boğça Çit ve Dimi Boğça 181
‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 7 7 1 2 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 7 70 4 2 Cedid Şallı Benş Müsta’mel Peçe Kırmızı Çuka Ferâce Müsta’mel Petn Entâri ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymey Guruş Kıymet Guruş 70 20 60 70 Yeşil Dimi Boğça Anası Güzel ta’bir olunur Entâri Müsta’mel Çenber ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 0.5 10 1
Müsta’mel Melez Gömlek Mâvi Boğça Cüzme Müsta’mel Döşek Çarşabı ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 Guruş Guruş Guruş 3 0.5 3 Atme DöşekÇarşabı Müsta’mel İşleme Bişkiri Parça Kitân sagir Gümüş Kutu ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 2 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 2.5 5 1 7 Yâkut Altun Yüzik Bilezik Altun İncüli Kuşak Bâşı İncü Askı Mukni Dirhem ‘Adet Cift ‘Adet ‘Adet 1 1 2 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 60 539 300 387 Zümrüd Altun Yüzük İncü Altun Küpe Köhne Mântar Boğça Bâş Çârşabı ‘Adet Çift ‘Adet ‘Adet 1 1 1 2 182
Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 40 60 2.5 5 Köhne Peçe Köhne Gezi Entâri ve Bezlik Köhne Libâde Köhne Melez Gömlek ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 Guruş Guruş Guruş Guruş 5 5 1 1.5 Müsta’mel Keşân Boğça Hemâm Gömleği İşleme Köhne Bâsma Köhne Havlu ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Guruş Guruş Guruş Guruş 1 15 2 1
Döşek Havlusu Köhne Peştemâl Hamâm Hâlısı Kapu Perdesi Zerdun ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Guruş Guruş Guruş Guruş 2 0.5 5 15 İpek Cehre Ayine zedeli Sepet Sândığı Sagir ve Kebir ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 2 Guruş Guruş Guruş 3.5 0.5 2 Köhne Memlu Kadife Yasdık ‘Adet 4 Guruş 10 Yân ve Bâş Minderi Köhne Çuka Makara Burgaz Seccâdesi Köhne Çit Yorgan ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 2 4 1 2 Guruş Guruş Guruş Guruş 183
8 3 1 6 Köhne Şilte Kırmızı Döşek Köhne Çiçekli Yasdık Köhne Gezi Entâri ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 2 1 1 Guruş Guruş Guruş Guruş 5 15 2 5 Köhne Mücsem Yemeni ‘Adet 3 Kıymet guruş 3
Hind Çiçeklisi Köhne Şâli Cebe Cerik Mest Tahta Yeşil Sandık ‘Adet ‘Adet Cift ‘Adet 1 5 1 1 Guruş Guruş Guruş Guruş 35 5 1 3 Şam’adan Kebir ve Sagir Köhne Atme Bişkir ve Çanak ve Sed ayak ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 2 1 1 1 Guruş Guruş 4 1.5 Evan-i Nühâs Parça Kıyye ‘Adet 90 89 Guruş 167.5 Yekûn:______Mütevefiyye-i Merkûmenin zevci mukaddemi Ustra-zâde ‘Osmân ağanın menkûlât ve ‘akar olan terekesinden ba’de’t-takvim Semen-i Hisse-i Irsiyesi Zevci Merkûm ‘Osmân ağâ Zimmetinde mihr-i Müsbeti Guruş Para Guruş 184
209 22 400 Cem’an Yekûn:______Guruş Meblağ 2856.5 22 İki bin sekiz yüz elli guruş otuz para yiğirmi meblağdır Minhâ el-İhrâcât______Techiz ve Tekfin Deyn-i Münferika Guruş Guruş 387 225 Resm-i ‘Adi Eminiyye İrsâliyye Çuksdsriyye Kalemiyye Kaydiye Muhzıriyye Guruş 148
Sahhü’l-Bâki:______Guruş Meblağ 2096.5 22 li-taksim beyne’l-varisin yalnız iki bin toksan altı buçuk guruş yiğirmi iki meblağdır Hissetü’l-ibn-i Ahmed Ağâ Hissetü’l-ibne’l-sagire’l-merkûm Mehmed ağâ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 104 11 1048 11 Musa Ustaya teslim olunan Bilezik Miskal-i Lami-i Yakut Altun Yüzük ‘Adet Guruş 49.5 60 Guruş 539 Küpe Zümrüd Gümüş Kutu (okunmuyor) Şâli Cebe Sagir Bişkir Çift Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 1 40 7 30 5 5 Guruş 80 (Silik çıkmış) Çenber Atme Bişkir Anası Güzel Entâri Guruş ‘Adet ‘Adet ‘Adet 185
2.5 4 7 1 Guruş Guruş Guruş 10 7 10 Hamâm Gömleği İşleme Köhne Havlu Bâsma Döşek Havlusu Guruş Guruş Guruş 15 1 2 Köhne Entâri ma’a Terlik Libâde Köhne Melez Gömlek Köhne Peştemâl Guruş Guruş Guruş Guruş 5 1 17 0.5 Köhne Peçe Bâş Çarşabı Köhne Mântar Boğça Köhne Kitân Guruş Guruş Guruş Guruş 5 5 2.5 1
Kelâm-ı Kadim Cüzme Döşek Çarşabı Cırık Mest Guruş Guruş Guruş 150 3 1 SİCİL SAYFA NO:37 Hamâm Hâlısı Kırmuzı Döşek Burgaz Seccâdesi Yorgan Guruş Guruş Guruş Guruş 5 15 1 6 Çiçekli Yasdık ‘Osmân efendiden havâle İpek Cehr Tahta Sandık Guruş Guruş Guruş Guruş 2 22 4.5 3 BELGE NO:312 Medine-i Trabzon Mahallâtından Muhiddin Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem fevt olan Ümmü Gülsüm bint-i el-Hâc ‘Ali nâm mütevefiyyenin verâseti sadrı kebir oğlu Ahmed ağâ ve sadr-ı sagir oğlu Mehmed ağâ nâmân kimesnelere inhisârı lede’ş-şer’ ba’de’t-tahakkuk tereke-i mütevefiyye-i merkûmeden sadrı sagir oğlu merkûm Mehmed ağanın Evine kazâsı civarında Çöreki nâm karyede Veli akrabı li-ebevyn ‘emmisi ağâya sagir ile ma’en isâl ve teslime bir vasi nasb lâbüdd ve mühimm olmağın istikâmet ile ma’ruf emânet ile mevsûf her vecihle husus-ı mezkûr ‘uhdesinsen gelmeğe kadir idüği zeyl-i vesikada muharrerü’l-esâmi kimesneler ihbârlarıyla lede’ş- şer’ zâhir ve nemâyân olan işbu ba’isü’l-kitâb Çorlulı Musa usta bin ‘Ali nâm kimesne 186 savb-ı şer’-i enverden sagir merkûmun mal-ı mevrûsunı ahz ve hıfz ve sagir merkûm ile ma’en Veli akrabı ‘emmi merkûm Musa ağâya isâl ve teslime vasi nasb ve ta’yin olundukda ber-vech-i muharrer ve sâbit-i mezkûreyi kabul ve hizmet lâzımesin kemâ- yenbaği edâya ta’ühhüd ve iltizâm iylemeğin mâ-vaki’ bi’t-taleb ketb olundı fi’l- yevmü’s-sâlis ‘aşer min şehr-i cemâziyye’l-evveli li-sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (1124) Şuhudu’l-Hâl: Üçüncü oğlu Hüseyin ağâ bin Hâcı İsmâ’il Hâcı Ceyb-zâde es-Seyyid ‘Osmân efendi Es-Seyyid Mehmed Emin efendi Semâhetlü Veliyeddin efendi Hilmi-zâde ‘Abdullah efendi Es-Seyyid Mahmud efendi Müfti- zâde Ahmed bin Mustafa Tâbi’ Hâkim efendi ve gayrehüm BELGE NO:313 Medine-i Trabzon Mahallâtından Yeni Cum’a Mahallesi sakinlerinden Hecâbe oğlu Halil bin Memiş ağâ nâm kimesne meclis-i şer’-i şerif lâzımü’t-teşrifde işbu ba’isü’l-kitâb Monlâ ‘Ali bin İsmâ’il nâm kimesne mahzarında üzerine da’va ve takrir-i kelâm iderek Çarşu Mahallesinde kâin bir tarafdan Gümrükcü oğlu mülkü ve bir tarafdan tâbi mülki ve bir tarafdan Topâl Ahmed ve taraf-ı rabi’i-i tarik-i ‘amm ile mahdud ma’lumu’l-evsâf mülk-i menzili babam merkûm Memiş on sene mukaddem merkûm Gümrükcü oğlundan dört yüz elli guruş iştirâ ve nısf-ı semenini eda ma’adayı dahi edâ itmek üzre iken ecl-i med’uvv vefât iylediğinde menzil-i mezkûr bir takrib merkûm Mollâ ‘Ali bin Gümrükçü oğlundan elli guruş zımmıyla beş yüz guruş iştirâ idüb ben sagir oldığım hasebiyle da’vaya muktedir olmayub el-yevm menzil-i mezkûr bi-hasbü’ş-şer’ mülk-i mevrusum olmağla matlubemdir didikde gıbbe’s-sual merkûm Mollâ ‘Ali cevabında menzil-i mezkûr gerçi târih-i merkûmdan mezbûr Memiş merkûm Gümrükçü oğlundan dört yüz elli guruş iştirâ idüb ancak beş on gün mürurunda merkûm ile ihaleten bey’ idüb virdiği semeni istirdâd itmekde iken vefât idüb ba’dehu menzil-i mezkûrı Gümrükçü ağa ile müşterikleri olan kebirlerden ve sagirlerin vasilerinden beş yüz guruşa iştirâ ve teslim idüb olvecihle mülk-i müşterâmdır zabt-ı tasarrufumdadır diyü def’le mukabele iylediğinde bi-hasbü’ş-şer’ vakı’ meşruhuna mutabık beyyine taleb olundukda ‘udul-ı ahrâr rücul-ı Müsliminden Çarşu İmâmı Derviş Mehmed ‘Ataullah efendi ve Süleymân bin Ahmed nâmân kimesneler li-eclü’ş- şehâdet meclis-i şer’e hâzıran olub istişhâd olundukda fi’l-hakika târih-i mezkûrda menzil-i merkûmı mezbûr Memiş iştirâ ba’dehu beş on gün mürurunda ikâl-i bey’ idüb 187 merkûm Gümrükçü oğlu dahi kabul ve ahere bey’-i ‘arz idüb hatta merkûm Memiş kirâren mirârân rücu’ itdim bana o lâzım değildir didi bizler bu hususa bu vech üzre şâhidleriz şehâdet dahi ideriz diyü her birileri edâ-yı şehâdet-i şer’iyye iylediklerinde ba’de’l-ta’rif ve’l-tezkiye şehâdetleri ba’de’l-kabul mûcebiyle merk3um Halil da’va-yı meşruhasından men’ olunub menzil-i mezkûr merkûm Mollâ ‘Alinin mülki oldığına hükm-i birle mâ-vaki’ bi’t-taleb ketb olundı fi’l-yevmü’l-hams ve’l-‘işrin min cemâziyye’l-evveli sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (1224) Şuhudu’l-Hâl: İskender Pâşâ İmâmı Veliyeddin Efendi Müsevvid Hasan efendi Es-Seyyid Mehmed Emin efendi Es-Seyyid Mahmud efendi Ahmed Tabi’ Hâkim efendi ve gayrehüm BELGE NO:314 Medine-i Trabzon Mahallâtından Kemer kaya Mahallesi sâkinelerinden iken dûyunı terekesinden ezyed oldığı halde fevt olan İspirli Mehmed ağâ nâm müteveffânın erbâb-ı duyûnundan Hazma oğlu Hâcı Hüseyin ‘Alemdâr ve Na’lcacı oğlu ‘Osmân ve Emir Hâcı ‘Ali nâmûn kimesneler meclis-i şer’-i şerif lâzımü’t-teşrifde müteveffâ-yı merkûmun zevce-i menkûhe-i metrûkesi işbu ba’isü’l-kitâb Havva bint-i Celnekir Monlâ Mehmed nâm Hâtûn tarafından vekil-i müseccel-i şer’isi karındaşı Mahmud nâm kimesne mahzarında üzerine da’va ve takrir-i kelâm iderler ki müteveffâ-yı merkûmun mahalle-i mezbûrede kâin bir tarafan İbiş ağâ mülkü ve bir tarafdan Limli oğlu bey’ itdüği menzil ve iki tarafı tarik-i ‘amm ile mahdud ve mümtâz fevkani iki ota ma’a sofa ve tahtında bitr ahûr ve mahzen ve bir bâb-ı harab beyt-i süfli ve ve efendi-i kenif ve havlulu muhtevi mülk-i menzili ma’rifet-i şer’le bi’l-müzâyede fürûht ve semeni a’la vechi’l-uzma beyinlerimizde taksim olunması matlubemdir didikde vekil merkûm cevabında menzil-i mahdud-ı mezkûrı müteveffâ-yı merkûm vefâtından bir sene mukaddem hâl-i hayâtında ve kemâl-i ‘akl ve sahnında zevesi müvekkilem merkûmeye zamanında deyni olan altı yüz elli guruş mukabiline bey’-i bât ü kat’i ile bi-cümleti’l- tevâbi’ ve’l-levâhık ve kâffetü’l-hukuk ve’l-murâfık tarafından icâb ve kabulü hâvi şurut-ı müfsidede ‘ari bey’ ve teslim SİCİL SAYFA NO:38 ve temlik oldahi ber-vech-i muharrer iştirâ ve teslim ve kabul iylediğindesonra semeni zimmetinde olan altı yüz elli guruş deynine takâs idüb bu vecihle menzil-i mezkûr müvekkilem merkûme Havva Hâtunun mülk-i müşterâsıdır müteveffâ-yı 188 merkûmun ‘alakası bu kadar diyü def’le ve def’-i meşruhunu Mustafa bin ‘Ali ve Mehmed bin ‘Ömer nâmân kimesneler ile ber-nehcc-i şer’i isbât idüb bi-hasebü’ş-şer’ menzil-i mahdud-ı mezkûr cemî’ müştemelâtıyla merkûme Havva Hâtunun mülk-i müşterâsı ve hakk-ı sarihi oldığı tahakkuk idüb müdde’iyyun-ı merkûm da’va-yı meşruhalarından ba’de’l-men’ mâ-vakı’ bi’t-taleb ketb olundı fi’l-salh-ı Cemâziyye’l- evveli sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn elf (1224) Şuhudu’l-Hâl: Evliyâ Efendi-zâde Veliyeddin Efendi Es-Seyyid Mehmed Emin efendi Müfti-zâde Es-Seyyid Mahmud efendi Lâllı oğlu Ahmed ‘Alemdâr Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:315: Medine-i Trabzon Mahallâtından ‘İmâret Mahallesi sâkinlerinden iken bundan akdem fevt olan Rukalı Monlâ Mehmed nâm müteveffânın verese-i sigâr ve kibârına müntakil mahalle-i mezbûrede kâin bir tarafdan Hafize Hâtun mülkü bir tarafdan Mehmed mülkü ve bir tarafdan değirmân harkı ve taraf-ı rabi’i tarik-i ‘amm ile mahdud ve mümtâz fevkani iki ota ve tahtında ahur ve berber-i mari ve efendi-i kenif ve havlu ve eşcâr-ı müsmireli bağçeyi muhtevi mülk-i menzillerini verese-i merkûmeden müteveffâ-yı merkûmun sulbi kebir oğlu Ahmed nâm kimesne kendü tarafından isâline vesayeten taraflarından vesâyete ve verese-i sair taraflarından vekâleten meclis-i şer’-i şerif lâzımü’t-teşrifde işbû ba’isü’l-kitâb Kuzliceli ‘Ömer beşe bin Hasan nâm kimesneye bi-cümle el-tevâbi’ ve’l-levâhık ve kâffetü’l-hukuk ve’l-murâfık tarafından icâb ve kabulü hâvi şürût-ı mefsudeden ‘ari bey’-i bât ü kat’i ile dört yüz yiğirmi guruşa bey’ ve teslim ve temlik oldahi ber-vech-i muharrer iştirâ ve teslim ve temlik ve kabul idüb semeni olan meblağ-ı mezkûr dört yüz yiğirmi guruş tamamen ve kâmilen ahz u kabz idüb salifü’z-zikr menzil-i mezkûr mahdud cemiy’ müştemelâtıyla merkûm ‘Ömer beşenin mülk-i müşterâsı olmuşdır keyf mâ-yeşâ ve yehtar mutasarrıf olsun didikde gıbbe’s-tasdikü’ş-şer’i mâ-vaki’ bi’t-taleb ketb olundı fi’l-yevmü’l-hams ‘aşer min şehr- i Cemâziyye’l-ahir sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (1224) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle-i Mezbûr Hâfız Ahmed Efendi Kemer Bâşı-zâde Müezzin Hâfız efendi Kemer Bâşı Mehmed efendi ‘Osmân Yazıcı Ma’ruf oğlu İsmâ’il Eskici Mahmud beşe Hâmur oğlu Mustafa Muhzır Mollâ ‘Osmân Muhzır Mollâ ‘Ömer ve gayrehüm 189
BELGE NO:316 Medine-i Trabzon Çömlekçi Mahallesi mütemekkinlerinden Lamrani veled Bâdi nâm zımmi meclis-i şer’i-şerif lâzımü’t-teşrifde işbu ba’isü’l-kitâb Mihail veled-i Liya nâm zımmi mahzarında üzerine da’va ve takrir-i kelâm ider ki beş altı sene mukaddem mesfur Mihail ile şirketimiz olub tokuz ay zarfında altıyüz guruş nemâ hasıl olmuşken re’s malımıza iki yüz guruş zarar tertib iyledi diyüb benim re’s malımdan yüz guruş noksan virdiğinden ma’ada kavl-i mücerrediyle üç yüz elli sekiz guruş dahi ziyâde re’s malım var diyü benden ahz itmiş olmağla el-yevm hesâb ve kitâb olunub mûceb-i şer’isi icrâ olunmak matlubemdir didikde beyinlerinde münâza’at ekide ve muhâsemât-ı şedide vakı’ olmağla müslihûn-ı müslimûn beyinlerine tavassut idüb el-sulh-ı seyyidü’l- hükkâm fehvâsı beyinlerinde elli guruş üzerine işae-i ‘akd-ı sulh olunub bedel-i sulh olan meblağ-ı mezkûr elli guruş meclis-i şer’de mesfûr Mihail mesfûr li-emr-i âtiye teslim oldahi ahz ve kabul iylediğinden sonra mesfûr Mihailin zimmetini ‘amme-i da’va ve mutâlebât ve imân ve mahalle-i Samandan ibrâ-yı ‘amm kat’i’l-nizâ ibrâ ve iskât iyledim didkde gıbbe’ts-tasdikü’ş-şer’ mâ-vaki’ bi’t-taleb ketb olundu fi’l-yevmü’lhams min şehr-i Recebü’l-mücerreb li-sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (1224) Şuhudu’l-Hâl: Müsevvid Hasan Efendi Dizdâr ağâ Râbi oğlu İsmâ’il ağâ Hamâl oğlu Dellâl Memiş beşe Ahmed Tabi’ Hakim efendi Muhzır Mollâ ‘Osmân Muhzır Mollâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:317 Medine-i Trabzon Mahallâtından ‘İmâret Mahallesi sâkinlerinden iken bundan akdem fevt olan Hazinedâr ‘Osmân nâm müteveffânın sulbi sagir oğlu Mustafa nâm sagir bi-hakku’l-hizâne vâlidesi Fatma nâm Hâtunun mücerred terbiyesinde olub merkûme Fatma Hâtun sagir merkûme … işbu ba’isü’l-kitâb Şeyh Monlâ ‘Abdullah bin İbrâhim nâm kimesneye nıfsını tezvic itmekle hakk-ı hızânesi katt olduysa da gayr-ı hâzinesi olmağın yine merkûmenin hucr-ı terbiyesinde olmasını hâkim-i mevki’-i sadr-ı kitâb efendi hazretleri re’y iylediğinde sagir-i mezkûrun nafakaya eşedd ihtiyacı olub kıbel-i şer’den kadr-ı ma’ruf nafaka karz ve takrir olunması SİCİL SAYFA NO:39 merkûm şeyh ‘Abdullah iltimâs itmekle fi’l-hakika sagir mezkûrun nafaka-i yevmiye vesair levâzım-ı zaruriyesiçün yevmi altı para ancak kifâyet iylediğüni zeyl kitâbda mesturu’l-esâmi kimesneler haber virmeleriyle efendi muma-ileyh dahi merkûm 190
şeyh ‘Abdullehsi sagir merkûmun tesviye-i umur hususiçün canib-i şer’-i enverden vasi nasb ve ta’yin iylediğindensonra yevmi altı para nafaka karz ve takrir buyurub meblağ-ı mefrûz mezkûrı harc ve sarf ve hin-i zarûretden istidâne ve lede’l-zafer ala-min lâ hakku’l-talebe rücu’a vasi merkûm Şeyh ‘Abdullahla iznbirle mâ-vaki’ bi’t-taleb ketb olundı fi’l-yevmü’s-sâlis min şehr-i şa’banü’l-mu’azzam erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (1224) Şuhudu’l-Hâl: Faziletlü me’zûn bi’l-iftâ Hüseyin Efendi Es-Seyyid Sâdık efendi-zâde Es- Seyyid Mehmed Emin efendi Şeyh Mustafa efendi Hâfız Ahmed Râşid efendi Monlâs Halil-zâde ‘Abdullah efendi Mine’l-hazzerin ve gayrehüm BELGE NO:318 Medine-i Trabzon Vâroş sevkınde vakı’ esnâf tâifelerinden etmekci esnâfından Lâcin oğlu Erteveyn ve Kirkor veled-i Bedros ve Sirob veled-i Teros vesairleri ve manav esnafından Mollâ Hamza ve Emir oğlu Mehmed vesairleri ve mumcu esnâfından Mollâ ‘Ömer vesairleri ve kasâb esnâfından Vânlı oğlu ve Mollâ Ahmed vesairleri vesair esnâf-ı yekserehum Meclis-i Şer’-i Şerif lâzımü’t-teşrifde bundan akdem hala sahib-i devle devletlü ‘inâyetlü merhametlü el-Hâc Yusuf Ziya Paşa yeserallahu bi’l- hayr mâ-bedid ve mâ-yeşâ hazretlerinin Medine-i Trabzona valilikleri hengâmında Medine-i mezbûrede kaim-makamları devletlü Ahmed Paşa hazretlerinin vekilharcları işbû ba’isü’l-kitâb sa’detlü Ahmed ağâ mahzarında her biri bi’t-tav’ ve’l-ihtirâk ve ‘ale’l-infirâd ikrâr-ı tamm ve takrir-i kelâm idüb tarih-i ma’lumeden kaim-makam müşarü’n-ileyhin Medine-i Trabzondan huruclarına kadar müşarü’n-ileyhin mesâlih ve mesârifleriçün taraflarından vekilharc mûma-ileyhe füruht iylediğimiz nân-ı ‘aziz ve lahm ve Pirinc ve rugan-ı sâde ve ‘asel vesair mâkûlât müte’allık zehâir-i mütenevvi’a ile şem’-i rugan kıymetlerini es’ar-ı râyici üzre taraflarından irsâl buyurulan memhûr defter mucebince hesab olunub beyinimizde olan hesablarımız rü’yet ve eyyâm-ı ma’lumede mücte’mi olan ma’lum olmikdar semeni ile kıymet-i bahâların müşarü’n- ileyh hazretlerinin taraflarından irsâlleriyle muma-ileyh vekilharc Ahmed ağâ kulları bizlere teslim ve bizler dahi yed-i vâhidden bi’t-tamam ve’l-kemâl ahz u kabz idüb beynimizde iktisâm iyledik eyyâm-ı mezkûrede ahz ve ‘ita ve mu’amelât-ı şitaba müte’allık paşa-yı müşarü’n-ileyh hazretlerinin zimmetlerinde bir akçe ve ve bir habbemiz bâki kalmadı didiklerinde gıbbe’s-tasdikü’ş-şer’ mâ-vaki’ bi’t-taleb ketb 191 olundı tahriren fi’l-yevm el-‘işrin min safer li-sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (1225) Şuhudu’l-Hâl: Hatib efendi Müsevvid Hasan efendi Mehmed efendi ‘Abdulmü’min efendi Ahmed efendi ve gayrihüm BELGE NO:319 Medine-i Trabzon Mahallâtından İskander Pâşa Mahallesi sakinelerinden iken bundan akdem fevt olan Hadice bint-i (boş) nâm ‘avratın verâseti sulbi sagir oğlu Tûfân nâm sagir münhasır oldığı ba’de’l-tahakkuk taraf-ı şer’den tahrir ve takvim ve ba’de’l-müzâyede füruht olunân muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 5 Rebiyyü’l-evvel sene 225 (10 Nisan 1810) Döşek Yâsdık Yorgan Peştamal Köhne Gömlek ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 2 1 1 2 Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 360 152 160 50 130 Köhne Ton Uckur ma’a Bişkir Köhne Boğça Hurdavât ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 Guruş Guruş Guruş Guruş 60 120 39 10 Çuvâl Kurbet Def’a Köhne Gömlek Sândık Sâtır Gügüm ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 1 Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 42 60 59 180 39 200 Tabâk ma’a Sahân Tencere Legen Nehâs Bâş Cârı ma’a Peçe ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 3.5 2 1 1 1 Guruş Guruş Guruş Guruş 326 470 126 300 Cem’an Yekûn:______Yalnız üçbin yüz toksan paradır 192
Minhâ:______Techiz ve Tekfin Guruş 600
Resm-i ‘adi Eminiyye İrsâliyye Çukadariyye Kalemiyye Kaydiyye Muhzıriyye Guruş 140 Yekunu’l-Mesârifât:______Guruş 740 Sahhü’l- Bâki:______Guruş 249 SİCİL SAYFA NO:40 BELGE NO:320 Medine-i Trabzon Mahallâtından Ayasofya Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem fevt olan za’im ‘Osmân ağa bin Bekir nâm müteveffânın verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi ‘Aişe bint-i Mustafa ile l,-i-ebb kızkarındaşı Fatma ve ‘emmi- zâdeleri Hüseyin ve ‘Osmân ve Mehmed nâmûn kimesnelere münhasıre oldığı lede’l- tahakkuk tereke-i müteveffâ-yı merkûm kıbel-i şer’den tahrir ve takvim ve ba’zen misli lâzım gelân eşyâ ve muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti ‘ynıyle zikr olunur hurrire fi 5 Rebiyyü’l sene 225(10 Nisan 1810). Köhne Kalbak Köhne Fes Müsta’mel Cuka Entâri Köhne Kısâ ‘Abâ ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 2 1 1 1 Para Para Para Para 133 60 320 300
Köhne Gümrük Cuka Köhne Şalvar Köhne Keraker Köhne Alâcâ Entâri ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 193
Para Para Para Para 58 443 103 40
Köhne Yorgan Köhne Minder Harc-ı ‘Alem Fişeklik Ser Ayâk ma’a Masa ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 Para Para Para Para 100 240 480 30 Hamir Teknesi Mâcuka Entâri Fucı Ağâc Sini Kalbur ma’a Elek ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 2 2 2 1 1 1 Para Para Para Para Para 70 40 20 40 10 Kurbet ma’a Hurdavât Evân-ı Nühâsi cem’an Fişeklik Akçesi ‘Adet Guruş Guruş 1 520 360 Para 40 Kendir Yâğ Mumu Sagir İnek İnek Re’s Hınta Pirinc Kıyye Kıyye ‘Adet ‘Adet Kıymet Kıyye 10 18 1 1 80 5 Para Para Para Para 400 1000 160 1560 Müteveffâ-yı Merkûm zevcesinin menziline emriyle sarf iylediği Sarrac Alâyı Guruş: Guruş 1600 160 Cem’an Yekûn______Guruş Para 219 32 Yalnız ikiyüz on yokuz guruş otuz iki paradır Min-haysü’l-İhrâcât______Techiz ve Tekfin Resm-i’Adi Eminiyye Huddâmiyye Çukasüdariyye Kalemiyye Kaydiyye Muhzıriyye Guruş Guruş 25 12 194
Mihr-i Müeccel Müsbet Der-Zimmet-i Müteveffâ-yı Merkûm Guruş 50 Deyn-i Müsbet Kara ‘Ömer Kızı Afiyye Der-Zimmet-i Müteveffâ-yı Merkûm Guruş 50 Deyn-i Müsbet Genc Oğlu Der-Zimmet-i Müteveffâ-yı (Kesik çıkmış) Guruş 10 Deyn-i Müsbet Uzun ‘Ali oğlu Tufân Der-Zimmet-i Müteveffâ-yı Merkûm Guruş 18 Bi’l-terâzi Deyn Hâcı ‘Ali efendi Der-zimmet-i Müteveffâ-yı Merkûm Guruş 6.5 Yekûnu’l- Mesârifât______Guruş 209.5 Sahhü’l-Bâki______Guruş Para 10 12 Yalnız on guruş on iki paradır BELGE NO:321 Medine-i Trabzon Mahallâtından Mollâ Sipâh Mahallesi Sâkinelerinden iken bundan akdem mütevefiyye olan Dellâl Fatma bint-i Ahmed nâm mütevefiyyenin beyne’l-şuhud Vasi Muhtarı olan Rukîyye hevâce nâm Hâtûn iltimâsıyla tereke-i mütevefiyye-i merkûmenin kıbel-i şer’den tahrir ve takvim ve ba’de’l-müzâyede fürûht olunan muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 11 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (16 Mayıs 1810). Yüz Yasdığı Köhne Minder Köhne Yorgan Köhne sagir Boğça ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 4 0.5 2 1 Kıymet Para Kıymet Para Kıymet Para Kıymet Para 195
451 382 688 38
Köhne Döşek Çarı Köhne Düşme Müsta’mel Kilim Yorgân Çarı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 221 2 Kıymet Para Kıymet Para Kıymet Para Kıymet Para 44 200 221 200 Bâş Çarı Köhne Köhne Yân Hâlı Köhne Sagir Bişgir Def’a Müsta’mel Yân Hâlı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Kıymet Para Kıymet Para Kıymet Para Kıymet Para 220 141 15 350 Alâca Entâri Köhne Çizme Çift Köhne Tekne ma’a Elek Evân-i Nühâsi ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 18 Guruş Guruş Guruş Guruş 228 36 21 1348 Köhne Sebet Sandığı Orâk-ı Perişan Sâtır Köhne Sandık Araba Kutur ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 18 5 20 69 41 Bulkur Kutur Ser Ayâk Hurdavât Fatma isminde Altun Hân ‘Adet ‘Adet Guruş ‘Adet 1 1 167 1 Guruş Guruş Guruş 60 38 200 Mahalle-i mezbûrede kâin nısf-ı menzil Guruş 10000 Cem’an Yekûn______Guruş Para 196
377 9 Yalnız üçyüz yetmiş yedi guruş tokuz paradır Minhâ el-İhrâcât______
Techiz ve Tekfin Resm-i ‘Adi Eminiyye Hıdâmiyye Kalemiyye Muhzıriyye Guruş Guruş 56.5 19 Dellâliyye Dükkân Kirâsı Guruş 281 Yekunu’l-Mesârifât______Guruş Para 82 15 Sahhü’l-Bâki______Guruş Para 294 34 Yalnız ikiyüz toksân dört guruş otuz dört paradır BELGE NO:322 Şahane-i ‘aliyyeden Medine-i Trabzona ta’yin buyurulan cerrâhlardan bundan akdem Cerrâh Süleymân ağâ fevt olub rüfekası iltimâsıyla müteveffâ-yı mezbûrun büyk Sultan yedinde fürûht olunan muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunurRebi’ü’l-ahir fi 10 sene 1225 (15 Mayıs 1810) Köhne Yelek Köhne Yorgan Para ‘Adet 140 1 Guruş 31 Köhne Cuka Entâri Köhne Şalvâr Köhne Atme Kuşağı Köhne Ahmediye ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Para Para Para Para 200 114 86 180
197
Köhne Entâri Köhne Gömlek Köhne Fes ma’a Kavuk ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Para Para Para 40 76 80 Timur Takımı Alâyı (silik çıkmış) Nakl Para Para Guruş 25 38 38
Cem’an Yekûn______Guruş Para 65 31 Yalnız Altmış beş guruş otuz bir paradır Minhâ el-İhrâcât______Techiz ve Tekfin Dellâliyye Harc- Defter Guruş Guruş Guruş 18 65 80 Yekûnu’l-Mesârifât______Guruş Para 21 25 Sahhü’l-Bâki______Guruş Para 44 6 SİCİL SAYFA NO:41 BELGE NO:323 Medine-i Trabzon Mahallâtından Mollâ Sipâh Mahallesi Süknâlarından iken bundan akdem mütevefiyye olan Fatma bint-i Ahmed nâm mütevefiyyenin beyne’l- şuhud vasiye-i Muhtariyesi olan Rukıyye Hevâce nâm Hâtun mütevefiyye merkûmenin terekesini vesa hasebiyle kabz ve zabt itdikde vakf-ı sagir kurralarından Hoc Dimâsiye karyesi süknânından işbû ba’isü’l-kitâb kulaksız oğlu Mustafa ibn-i Mustafa vasiye-i merkûmenin vekil-i müseccel-i Şer’iyyesi Hamâl oğlu Memiş beşe mahzarında da’va ve takrir-i kelâm ider ki mütevefiyye-i merkûme Fatmanın babası merkûm Ahmed ile babam merkûm Mustafa li-ebeveyn karındaşlar olub babaları esmer Mehmed ve merkûm Mehmedin dahi babası esmer Mahmud olub gaibi’l-meclis karındaşım 198
Mehmed min cihet ……… mütevefiyye-i merkûmenin hisse-i vârisleri oldığımdan mütevefiyye-i mezbûrenin terekesini vazı’atü’l-yed olan vasiye-i merkûme Rukîyye Hevâce fi’l-yevm talebi derim diyü ba’de’l-da’va ve’l-sual ve’l-inkâr merkûm Mustafadan da’vasına mutabık mübeyyine mübeyyine taleb olundukda ‘udul-ı ahrâr ricâl-i müsliminden Mollâ Hamza bin İbrâhim ve Mehmed Kara Kollukcu ibn-i diğer İbrâhim nâm kimesneler li-ecli’l-şehâdet meclis-i şer’e hâzıran olub istişhâd olunduklarında fi’l-hakika mütevefiyye-i merkûmenin babası merkûm Ahmed ile merkûm Mustafanın babası merkûm merkûm Mustafa li-ebevyn karındaşlar olub babaları merkûm Mehmed ve Mehmedin babası Esmer Mahmud oldığın yüzer ve bu vech üzre şahidiz şehâdet dahi ideriz diyü her birileri edâ-yı şehâdet-i şer’iyye itdüklerinde ba’de’l-ta’dil ve’l-tezkiye şehâdetleri ba’de’l-kabul tereke-i mütevefiyye-i merkûmeyi vazı’atü’l-yed olan vasiye-i merkûme yedinden ba’de’l-hükm-i şer’i varisan-ı mezbûran ahz u kabz iylemeleri içün ma-hüve’l-vakı’ bi’t-taleb ketb olundu fi’l-yevmü’l-hadi ‘aşer min Rebi’ü’l-ahir li-sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (1225) Şuhudu’l-Hâl: Müsevvid Hasan Efendi Kâtib-i Mahalle Es-Seyyid Mehmed efendi ve Mü’min Mustafa efendi Muhacir Bekir beşe Muhzır Mollâ ‘Ömer ve Mollâ ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:324 Medine-i Trabzon Mahallâtından ‘İmâret Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem Mekke-i Mükerremede vefât iden Kazzâz El-Hâc Mahmud efendi nâm müteveffânın verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi (boş) bint-i Hattat Mehmed efendi ile sulbiye kızı Ümmü Gülsüm ve sulbiye-i kebire oğlu Derviş İsmâ’ile münhasıre kable’l-kısme merkûme (boş) dahi fevt olub verâseti kızı merkûm Ümmü Gülsüm ile oğlu merkûm Dervişe münhasıre oldığı kable’l-kısme Derviş dahi fevt olub verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Havva bint-i Kazâz Monlâ Mustafa ile sulbiye-i sagir kızı Fatma ve li-ebeveyn kızkarındâşı merkûm Ümmü Gülsüme münhasır oldığı lede’ş-şer’ tahkik idüb ancak merkûm Derviş İsmâ’ilin duyunu olmağla baba va anaları mütevefiyyin-i merkûmeynden be-tarikü’l-mukaseme hasbe’l-ırsü’l-şer’i hissesi zahir olmak içün vasi muhtârı esbâbı-zâde Hâfız Ahmed efendi iltimâsıyla müteveffâ-yı merkûm el-Hâc Mahmud efendinin tahrir ve bi’l-müzâyede füruht olunan muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 5 gurre-i Şa’ban sene 1225 (5 Eylül 1810) 199
Mezheb-i En’am-ı Şerif Bab-ı Şürut Şehri Guruş Para 25 235 İzhâr-ı Kâfiye-i Misbâh Monlâ Hâmi Türkce ‘Akaid Budu’l-emali Para Para Para Para 102 161 60 80 Mecmu’alar Budu’l-emali şerhi ‘ali el-kadi Mesail-i Erba’in Feraiz-i Seydi Para Para Para Para 45 80 70 148 Mesbâh Şerhi Kâfiye Şerhi mütevassıt Zeyl Kitâbı Lügat Agu zic Para Para Para Para Para 40 80 93 121 43 İzhâr-ı Magribi Tufe-i Şahâne ‘Akaid Haşiye-i Dibace-i Seyid Ali Şemsiye-i mine’l-mufattık Para Para Para Para Para 279 16 55 25 20 ‘İlm-i Hesâb Türkce Tarikat Defter Evrâk-ı Perişân İhâlü’l-veled Kazgan Para Para Para Para Para Para 27 226 32 20 72 424 Entâri Yağlık Zenbil Farit Çuvallar Kahve İbrik Kutu ‘Adet Para Para Para Para Para Para 3 103 40 50 89 34 10 Para 103 Kazma Keçe Hâlı Ayaklı Sahan Havan Evan-i Nühâsi Para Para Para Para Para Para 61 192 152 45 46 50 Kantâr Kazgân Sini Ayâğı Çekmece Küpler Def’a Çekmece Törpüler Para Para Para Para Para Para Para 160 510 47 80 32 55 29 Legen Kâvgir Tepsi Bâlta Ağâç Tâs ma’atırnak kutusu Def’a Keçe Para Para Para Para Para Para 100 54 340 70 15 127
200
Çekmece …………….. Kebe Endâze Def’a Keçe ‘Adet Minder Para Para Para Para Para Para 37 80 110 67 242 169 Efremiye Mihre tahtası Havân Çekmece Keçe Sâhan ma’a Kabak Para Para Para Para Para Para 66 24 131 17 75 366 Kadna Zeheb ma’a Hurdavât Tâs ma’a Kabak Legen Mahbe Para Para Para Para 40 79 20 160 Serbây Mângâl Hurdavât Distâh Mermer dübek El Değirmeni Para Para Para Para Para Para 16 220 69 160 40 20 Serme Destgâhı Tuç sagir Tob Sa’at Kabı Kaşık Kazâz Alâtı Para Para Para Para Para 173 60 40 20 1183 Mahalle-i Mezbûrede kâin Fevkani Tahtani Mülk-i Menzil ma’a Bağçe Guruş 1000 Cem’an Yekûn______Guruş Para 1253 14 Yalnız bin iki yüz elli üç guruş on dört paradır Minhâ el-İhrâcât______Dellâliyye Dükkân Kirâsı Hamâliye Guruş Guruş 11 14 Yalnız on bir guruş on dört paradır Sahhü’l-Bâki______Guruş 1242 Yalnız bin ikiyüz kırk guruşdur Hissetü’l-bint-i el-mezbûre Ümü Gülsüm Hissetü’l-ibne’l-mukavven el-merkûm Derviş İsmâ’il Guruş Guruş 414 828 201
Müteveffâ-yı merkûm Derviş İsmâ’ilin muhallefât müstakıllesi defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur Çuka Şiş Karavana Kuşak Köhne Kavuk ma’a Sârık Entâri Abdestlik Guruş Para Para Para Para Para 25 40 340 86 275 240 Kiseler Bâzbend Bıçak Müsta’mel Entâri Tesbih Def’a Kaffe Köhne Libâde Para Para Para Para Para Para Para 17 40 290 50 160 40 58 Fes ma’a Uckur Müştemi’ kabalık Gömlek ma’a Ton Dizlik Para Para Para Para 65 26 120 485 Def’a Tesbih Kâvlık Yelek Sâ’at Fes Sakal tarağı İnek Para Para Para Para Para Para Para 56 29 110 129 200 120 120 Vezne ma’a Fişeklik Kıl destisi Yemeni Duhân çubuğu Çorab Para Para Para Para Para 145 114 90 22 60 Dirhem Tuzluk Eczâ-yı Behlivât Ufak Tas Para Para Para Para 17 28 60 120
Cem’an Yekûn______Guruş Para 118 27 Yalnız Yüz on sekiz guruş yiğirmi yedi paradır 828 ______946 Müteveffâ-yı merkûmun Derviş İsmâ’ilin mecmu’ terekesidir Yalnız tokuz yüz kırk altı guruş yiğirni yedi paradır
202
SİCİL SAYFA NO:42 İhrâcât______Techiz ve Tekfin Dellâliyye Resm-i ‘Adi-i Mahkeme Guruş Guruş Guruş 35 4.5 45 Mihr-i müsbet der-zimmet-i müteveffâ-yı merkûm Derviş Guruş Meblağ 166 80 Deyn-i müsbet zevce-i merkûme Havva Deyn-i müsbet Topâl İbrâhim Guruş Guruş 98 38.5 Deyn-i müsbet Kazâz Çakal Mehmed Deyn-i müsbet Kazâz ‘Ömer ağâ-zâde Guruş Guruş 15 10 Deyn-i müsbet Terzi Mehmed Efendi Deyni müsbet Terzi Monlâ Süleymân Guruş Guruş 2.5 3 Deyn-i müsbet Kazâz Uzun Hüseyin Deyn-i müsbet Terzi Mustafa Guruş Guruş 4 20 Deyn-i müsbet Bezzâz ‘Ali efendi şeriki Mehmede Karideyn Ahmed oğlu Genc ağâya Guruş Guruş 5 20 Gulu-zâde el-Hâc Ahmed Efendi Kokulu ‘Osmân Fıruncı ‘Ömere Guruş Guruş Guruş 20 10 10 Esbâbı-zâdeHâfız Ahmed Efendi Emir Hasan oğlu Seyide Guruş Guruş 1100 160
‘İmâret Dairesinde ‘Ali efendi oğlu Hattât (boş) Mollâya Çabkun oğluna Guruş Guruş 2 2.5 203
Hâcı ‘Abdulgaffar oğluna Kâyını Ahmed ağaya İlgüli Bakkala Guruş Guruş Guruş 1 11 3 Kal’e-i Nemâlı Ahmed efendinin Şirin Hâtun Mahallesinde ‘Ali efendinin yetimlerine Guruş Guruş Para 3 6 13 Cem’an Yekûn’l-ihrâcat______Guruş Para Meblağ 486 29 2 Yalnız dört yüz seksân altı guruş yiğirmi yokuz para iki akçedir Sahhü’l-Bâki______Guruş Para Meblağ 459 37 1 Yalnız dört yüz elli tokuz guruş otuz yedi para bir meblağdır Ber-mûceb-i vasiyet müteveffâ-yı merkûm Derviş İsmâ’il sülüs ihrâc olunub bakî beyne’l-verese taksim olunacak meblağ Akçe______Guruş Para Meblağ 306 25 2 Hissetü’l-zevcetü’-lmerkûm Hissetü’l-binte’l-merkûm Fatma el-sagir Guruş Para Guruş Para 38 13 153 12 Hissetü’l-uhtu’l-mezkûre Ümmü Gülsüm Küsur-ı Bakıyye Guruş Para Meblağ 114 39 6 BELGE NO:325 Fi’l-asl Gönye kazası süknâlarından iken ber-vech-i ticâret Yâlı Hânında sakin iken bundan akdem fevt olan Hevâce oğlu Memiş nâm müteveffânın zahirde varis-i ma’rufu olmayub teresi beytü’l-mâla aid ve râci’ olmağın emin-i beytü’l-mâl tarafından mübâşir ma’rifetiyle ve ma’rifet-i şer’le müteveffâ-yı merkûmun terekesi tahrir ve suk-ı sultaniyeden ba’de’l-müzâyede fürûht olunan eşyâ ve muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 7 Şa’ban sene 225 (7 Eylül 1810)
‘Aba Şalvâr Yelek Köhne Kuşak ma’a Entâri ma’a Cenber Kalavra Kamakasa 204
Para Para Para Para Para Para 240 200 125 86 51 287 Sagir Güğüm Haleb Alâcası Parça Hama Kuşak Fes Sagir ıçak Sandık ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 9 1 4 1 10 1 Para Para Para Para Para Para 832 170 90 90 80 129 Def’aSandık Peştâv Kaftan Def’a Ceşme Bil Kuşak Nehâs Kürk Tabâ ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 6 3 6 Para Para Para Para Para Para 121 560 1040 1828 150 207 Peştemâl Çit ma’a Yasdık Yüzü Sahân Cenber Silahlık Fişenk Sâbun ‘Adet Para ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet Kıyye 2 200 12 6 5 1 1 Para Para Para Para Para Para 240 200 250 130 186 45 Cubuk Yorgan Karavana Nehâs Fes Heybe Cuval Timur Hâm Nakd ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet Para Para Guruş 1 1 1 5 50 300 115.5 Para Para Para Para 10 280 300 910 Cem’an Yekûn______Guruş Para 381 22 Yalnız üçyüz seksân bir guruş yiğirmi iki paradır Minhâ el-İhrâcât______Techiz Tekfin Dükkân Kirâsı Dellâliyye Dellâl Bâşı ve Hamâliye Guruş Guruş 25 13
Resm-i Rehin Emin-i Beytü’l-mâl Harc-ı bâb-ı Emin-i beytü’l-mâl 205
Guruş Guruş 34 17 Def’a Resm-i Rehin Harc-ı Defter Guruş 34 İrsâliye ve Kalemiyye ve Kaydiye ve Hıdamiyye ve Muhzıriyye Para 17 Yekûnu’l-Mesârifât______Guruş 140 Yalnız Yüzkırk Guruşdur Sahhü’l- Bâki______Guruş Para 241 22 SİCİL SAYFA NO:43 BELGE NO:326 Medine-i Trabzon mahallâtından ‘İmâret mahallesi süknâlarından iken bundan akdem fevt Derviş İsmâ’il bin el-Hâc Mahmud efendi nâm müteveffânın sulbiye-i sagire kızız Fatma nâm sagirenin babasından müntakil mâl-ı mevrûsesini ahz u kabz hıfz ve hırasete vasisi olmayub kıbel-i şer’den bir vasi nasbı lâzım ve mühim olmağın ‘iffetle ma’rufe ve istikamet ile mevsûfe ve her vecihle vesâyet ‘uhdesinden gelmeğe kâdire idiği zeyl-i sahifede mestûru’l-esâmi kimesneler ihbaralrıyla lede’ş-şer’ zahir ve nemayân olan sagir merkûmenin validesi ve hazinesi işbû ba’isü’l-kitâb Havva bint-i Kazâz Mustafa nâm Hâtun merkûme Fatmanın cümle umurunu rü’yete kıbel-i şer’den vasi nasb ve ta’yin olundukda oldahi vesâyet-imerkûme kabul ve hizmet-i lâzımesin kemâ-yenbaği edâya ta’ahhüd ve iltizâm iylediğindensonra mezbûre Havva nâm Hâtun meclis-i şer’de takrir-i kelâm ve bast ü an’i’l-merâm ider ki işbû hucr ve terbiyemde olan sagire merkûme Fatmanın nafaka ve kisveye eşedd ihtiyacı olub kıbel-i şer’den kadr-ı ma’ruf nafaka karz ve takdir olunması bi’l-vesâye matlubemdir didikde fi’l- hakika sagir merkûme Fatmaya yevmi sekiz para nafaka ve kisvebâhaya ancak kifâyet iylediğini zeyl-i vesikada mestûru’l-esâmi kimesneler icâr itmeleri hâkim-i mevki’-i sadr-ı kitâb tubaleh ve hüsn meâb efendi hazretleri dahi sagire-i merkûmeye yevmi 206 sekiz para nafaka ve kisve-bâha karz ve takdir buyurub meblağ-ı ma’ruz-ı mezkûrı hurc ve sadaka ve hin-i zaruretde istidâne ve lede’l-zafer sagir merkumenin malına rücu’a vasi-i merkûmeye kıbel-i şer’den izn birle mâ-hüve’l-vâkî bi’t-taleb ketb olundı fi gurre-i Şa’ban li-sene hams ve ‘işrin ve miteyn ve elf (1225) (1 Eylül 1810) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle-i Mezbûre İmâmı Hâfız Ahmed Efendi Mekteb Hevâcesi Mehmed efendi Karındaşı Monlâ İbrâhim Hamûr Oğlu Monlâ Mustafa Fıruncı ‘Ömer Bakkal Hasan beşe Ahmed ağâ ve gayrehüm BELGE NO:327 Medine-i Trabzon Mahallâtından İskender Paşa Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem fevt olan Tursun bint (boş) nâm mütevefiyyenin zâhirde vâris-i ma’rufu olmayub muhallefâtı beytü’l-mala ‘aid ve râci’ olmağın taraf-ı beytü’l-mâldan mübâşiri ma’rifetiyle bi’l-iltimâs kıbel-i şer’den mütevefiyye-i mezbûrenin muhallefâtı suk-ı sultaniyede ba’de’l-müzâyede fürûht olunan defterdir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 14 zi’l-hicce sene 1225 (10 Ocak 1811) Tencere Çarşab Sofra Bişkiri Cedid Gömlek Kürâde Nühas ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 3 3.5 Para Para Para Para Para 122 111 137 560 202 Entâri Yasdık Cübbe-i Yeşil Kara Güğüm Kara Gömlek Bâş Çârşabı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 3 1 Para Para Para Para Para Para 240 117 700 199 109 28 Minder Köhne Kökne Entâri Yorgan Bişkir Köhne Bokça va Şâl ‘Adet ‘Adet Para ‘Adet Para Para 1 1 27 1 42 14 Para Para Para 28 320 316
Döşek Libâde Sandık Cenber Müsta’mel Bârdak Hurdavât Köhne Ayakkabı 207
‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet Para Para Para 1 1 1 1 40 10 40 Para Para Para Para 320 265 30 40 Mahalle-i Mezbûrede kâin mülk-i menzil Guruş 60
Cem’an Yekûn______Guruş 168 Yalnız yüz altmış sekiz guruşdur Minhâ el-İhrâcât______Techiz Tekfin Resm-i rehin Beytü’l-mâl Hurc-ı Bâb Resm-i ……… Mahkeme Guruş Guruş Para Guruş Para Guruş Para 40 16 32 8 16 16 32 Hurc-ı Bâb-ı Mahkeme Dellâliye Dükkân Kirâsı Hamliye Guruş Para Guruş 8 16 7 Yekunu’l-Mesârifât______Guruş Para 97 16 Yalnız toksân yedi guruş on altı paradır Sahhü’l-Bâki______Guruş Para 70 24 Yalnız yetmiş guruş yiğirmi dört paradır Der-zimmet-i Emin-i Beytü’l-mâl
BELGE NO:328 Fi’l-asl Uz karyesinden olub esnâ-i rahde bundan akdem fevt olan İbrâhim bin (boş) nâm müteveffânın zâhirde varis-i ma’rufu olmayub terekesi beytü’l-mâla aid ve râci’ olmağın taraf-ı beytü’l-mâldan mübâşiri ma’rifetiyle bi’l-iltimâs kıbel-i şer’den suk-ı sultaniyeden ba’de’l-müzâyede fürûht olunan muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 11 Zi’l-hicce sene 225 (7 Ocak 1811) Entâri Müsta’mel Köhne ‘Aba Şalvâr Müsta’mel Cedid Havlu Ahmediyye 208
‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 Para Para Para Para Para 170 215 331 140 140 Cedid Fes Kitâb ………. ……… Köhne … Hurdavât ‘Adet ‘Adet Para ‘Adet Para Para 1 1 71 1 8 7 Para Para Para 150 124 91 Müsta’mel Ton Gömlek Ustura ma’a Belgü Köhne Uzun ‘Abâ ve yorgan Köhne Gömlek ‘Adet ‘Adet ‘Adet Guruş 1 1 1 200 Para Para 52 62 İbrâhim İsminde Hâtem Sâbun Kelâm-ı Kadim Nakd-i Akçe Para Kıyye ‘Adet Guruş 26 7.5 1 19 Para 45 Cem’an Yekûn______Guruş Para 78 16 Yalnız yetmiş gurş on altı paradır SİCİL SAYFA NO:44 Minhâ el-İhrâcât______Techiz ve Tekfin Dükkân Kirâsı Resm-i Rehin-i Emin-i Beytü’l-mâl Guruş Guruş Para Guruş 23 4 11 8 Harc-ı bâb-ı Emin-i Beytü’l-mâl Resm-i rehin-i Harc-ı Defter Harc-ı bâb-ı Mahkeme Guruş Guruş Guruş 4 8 4
Yekûnu’l-Mesârifât______209
Guruş Para 51 11 Yalnız elli bir guruş on bir paradır Sahhü’l-Bâki______Guruş Para 27 5 Yalnız yiğirmi yedi guruş beş paradır Der-zimmet-i Beytü’l-Mâl BELGE NO 329 Fi’l-asl Sivasdan olub ber-vech-i âti ikâmet Medine-i Trabzonda mütemekkin iken bundan akdem hâlik olan bakkal Mirgün nâm hâlik zâhirde vâris- i ma’rufu olmayub muhallefâtı beytü’l-mâla ‘aid ve râci’ olmağın taraf-ı beytü’l- mâldan mübâşir ma’rifetiyle bi’l-iltimâs kıbel-i şer’den tahrir ve sûk-ı sultaniyede ba’de’l-müzâyede füruht olunan tereke defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 9 zi’l-ka’de sene 225 (6 Aralık 1810) Rugan Nohud Tuz Huni Tabûr Tekne Sagir Kıyye Kıyye Kıyye ‘Adet ‘Adet ‘Adet 2 13 4 1 2 1 Para Para Para Para Para 112 130 12 10 25 Sarımsâk Kiçe Köhne Ma’a Tahata Bıcak Kandil Nukd Kıyye ‘Adet ‘Adet ‘Adet Para 7 2 2 1 25 Para Para Para Para 35 48 40 20 Dükkânda olan eşyâ Köhne kisvesi Cem’an Yekûn______Guruş Para 27 70 Cem’an Yekûn______Guruş Para 28 30 Yalnız Yiğirmi sekiz guruş otuz paradır
Minhâ el-İhrâcat______Techiz ve Tekfîn Dellâliyye Resm-i rehin-i beytü’l-mâl 210
Guruş Guruş Guruş 7 1 3 Harc-ı Bâb-ı Emin-i beytü’l-mâl Resm-i rehin-i harc-ı defter Guruş Guruş 1,5 3 Harc-ı bâb-ı mahkeme Tezkire Cukur Guruş Guruş 1,5 3 Yekûnu’l-Mesârifât______Guruş 20 Yalnız yiğirmi guruşdur Sahhü’l-Bâki______Guruş Para 8 30 Yalnız sekiz guruş otuz paradır BELGE NO:330 Medine-i Trabzon mahallâtından Orta Hisâr Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem mütevefiyye olan Havva bint-i Mustafa nâm mütevefiyyenin verâseti zevci Terzi Mehmed ile kızkarındâşı oğlunun oğulları Hâşim ve Kâmil ve kızları Fatma ve Behiyye nâmun kimesnelere münhasır oldığı ba’de’t-tahakkuk bi’l-iltimâs kıbel-i şer’den sûk-ı sultâniyede füruht olunan muhallefat-ı mezbûrenin defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 25 Zi’l-ka’de sene 225 (22 Aralık 1810) Köhne kısa kürk Köhne Hâlı Köhne Yasdık Kırmızı Müsta’mel döşek ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 2 2 1 Para Para Para Para 18 324 167 533
Köhne Kilim Köhne Yorgan Gezi kısa Libâde Müsta’mel kutnu Entâri ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 2 1 1 211
Para Para Para Para 120 324 37 126 Köhne sagir minder Müsta’mel barla kentâri Döşek çarşabı Köhne boğça ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Para Para Para Para 186 265 24 150 Köhne Kakûm Kürk Köhne zerdevâ kürk Köhne baş Çarşabı ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 Para Para Para 150 420 71 Sagir kara Güğüm Sagir tencere Sahan ma’a Sagir Tabak Sagir Tâs ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 2 1 1 2 Para Para Para Para 150 435 41 70 Sebây Hurdavât Sagir sandık ma’a Yasdık ‘Adet Para ‘Adet 1 28 2 Para Para 30 18 Der-zimmet Monlâ Tabâncâcı Hâcı Mahmud zevcesi bâ-temessük Guruş 10 Der-zimmet Monlâ Süleymânı zevcesi ‘Aişe Hâtun bâ-temessük Gurş 10
Der-zimmet Sâliha Hâtun Der-zimmet Monlâ Hasan bâ-temessük Guruş Guruş 1 40 Der-zimmet ‘Ömer Kalfa bâ-temessük Der-zimmet ‘Abdi efendi bâ-temessük 212
Guruş Guruş 115 11,5 Der-zimmet Seyyid beşe Der-zimmet Kundakçı usta İsmâ’il Guruş Guruş 50 230 Der-zimmet zevc-i merkûm Terzi Mehmed Def’a merkûm Terzi Mehmed beşede Guruş Guruş 25 150 Def’a merkûm Terzi Mehmede merkûm mütevefiyyenin mihri Guruş 42
Cem’an Yekûn______Guruş Para 817 83 Yalnız sekizyüz on yedi guruş otuz üç paradır
Minhâ el-İhrâcât______Techiz ve Tekfin Resm-i ‘adi Eminiyye Hıdâmiyye İrsâliye Kalemiyye Kaydiye Muhzıriyye Guruş Guruş 40 40 Yekûnu’l-Mesârifât______Guruş 80 Yalnız seksân guruşdur Sahhü’l-Bâki______Guruş Para 737 33 Yalnız yediyüz otuz yedi guruş otuz üç paradır
SİCİL SAYFA NO:45 Hissetü’l-zevcü’l-merkûm Terzi Usta Mehmed Hissetü’l-merkûm Haşim Guruş Para Guruş Para Meblağ 368,5 16 122 38 2 213
Hissetü’l-merkûm Kamil Hissetü’l-merkûme Fatma Hissetü’l-merkûme Behiyye Guruş Para Meblağ Guruş Para Meblağ Guruş Para Meblağ 122 32 2 61 19 1 61 19 1 BELGE NO:331 Medine –i Trabzon mahallâtından Bozdepe-i Zîr Mahallesi sakinelerinden iken bundan akdem fevt olan Havva bint-i ‘Abdullah nâm mütevefinin verâseti zevci Hazma oğlu Hasan bin Ahmed ve sulbi sagir oğlu Mehmed ve sulbiye-i sagire kızı Cemile nâmûn kimesnelere münhasıre oldığı ba’de’t-tahakkuk tereke-i mütevefiyye-i merkûme kıbel-i şer’den tahrir ve takvim oldığı eşyâ muhallefâtı defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi salh-ı zi’l-ka’de sene 1225 (Aralık 1810) Nühâs Su Güğümü Nühâs Tencere Ma’a Kapak Nühâs sahân ma’a Kapâk Kıyye ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 6 4 3 7 2 Kıymet Guruş Kıyye Dirhem Kıyye 16,5 5 100 3,5 Kıymet Guruş Guruş 8 6 Kazgân Nühâs Tâs ma’a Tabak ma’a Karavana ma’a Tebsi ma’a Legen ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 2 3 1 4 1 Kıyye Kıyye 5 4,5 Guruş Kıymet Guruş Para 7 8 10
Şam’adan Maşraba ma’a Tâs ma’a Tâbe ma’a Sini Lokman Serbây ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 3 1 1 1 1 2 2 Guruş Kıyye Guruş Guruş 7 5 1 1,5 Dirhem 100 Guruş 214
7 Minder ma’a Yasdık Yorgân Kilim Peçe Bâş Çârşabı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 2 6 2 1 1 1 Kıyye Guruş Guruş Guruş Guruş 71 16 2,5 2 2 Kıymet Guruş 28 Mütevefiyye-i merkûmenin mihri der-zimmet zevc merkûm Hasan Guruş 40 Cem’an Yekûn______Guruş Para 145 30 Yalnız yüzkırk beş guruş otuz paradır Minhâ el-İhrâcât______
Resm-i ‘Adi Eminiyye Hıdamiyye Kaydiye Muhzıriyye Guruş Para 7 13 Sahhü’l-Bâki______Guruş Para 138 17 Yalnız yüz otuz sekiz guruş on yedi paradır Hissetü’l-zevcü’l-merkûm Hasan bin Ahmed Hissetü’l-ibne’l-sagir el-merkûm Mehmed Guruş Para Guruş Para 30 14 69 8 Hissetü’l-merkûm el-sagire cümleye Meblağ-ı Kesir Guruş Para 3 34 24 BELGE NO:332 Medine-i Trabzon muzâfatından Yomra Nahiyesi kuralarından Kuhla karyesi sâkinelerinden işbu ba’isü’l-kitâb Mehmed bin Hasan meclis-i şer’i şerif lâzımü’t- teşrifde kalâycı oğlu Emin nâm kimesne mahzarında üzerine da’va ve takrir-i kelâm ider ki karye-i mezbûrede kâin bir tarafdan Halit ‘Ömer oğlu Mustafa ve bir tarafdan 215 merkûmun karındâşı Ahmed ve bir tarafdan merkûm Emin ve taraf-ı rabi’ nehr-i sagir ile mahdud ve mümtâz bir bâb fevkâni ota ve tahtında ahûr ve bir bâb sarbi ta’bir olunur anbâr ve bir fırun ve eşcâr-ı müsmire ve gayr-ı müsmireli bağçe ve arazi-i miriyeye kızıl ağaçlık bir kıt’a arâziyi karındâşım müteveffi Cin ‘Ali târih-i kitâbdan on iki sene mukaddem zevcesi Fatma bint-i Ahmed nâm hâtundan iştirâ ve tefviz idiği mezkûr arâzi ve emlâki merkûm Emin fuzuli zabt ider su’al olunub takriri tahrir ve ber-muceb-i şer’iyyesi icrâ olunmak matlubemdir didikde gıbbe’s-sual merkûm Emin Havva bende karındaşım müteveffi ‘Ömer mezkûr arâzi ve emlâki mukaddem Cin ‘Aliden iştirâ ve tefviz idüb ba’dehu fevt oldukda verâseti kızları sagireler ile bana münhasıre olmağla zabt iderim diyü ref’le mukabele iylediğinde merkûm Mehmed gerçi arâzi ve emlâk-ı mezbûreyi tarih-i mezbûrdan mukaddem karındâşım Cin ‘Ali zevcesi merkûm Fatmanın izinsiz merkûm ‘Ömere dörtyüz seksân guruşa bey’ ve tefviz ve merkûm ‘Ömer birisine eşcâr-ı mezbûrun mahsulını kabz ve istihlâk itmiş idi lâkin merkûme Fatma bey’i ve ferâğı mucize olmağla arazi ve emlâk-i mezbûrı zabt ve mahsûl-ı merkûm ‘Ömere tazmin iderim ki istedikde beyinlerine muslihun-ı tavassut itmekle merkûm ‘Ömer ile bey’ ve ferâğı fesh ve mezkûr seksân guruşı mahsûl (silik çıkmış) olmuşlar idi didikde kazıyye-i ber-vech-i muharrer oldığına bi’t-taleb olundukda ahrâr-ı ricâl-i müsliminden ‘Abdullah bin ‘Ömer ve Emin bin Mustafa nâmân kimesneler li-eclü’ş- şehâde meclis-i şer’e hâzırân olub istişhâd olunduklarında fi’l-hakika merkûm Cin ‘Ali mezbûr mülk ve arâziyi dört yüz seksân guruş merkûm kalâycı oğlu ‘Ömere bey’ ve tefviz ve meblağ-ı mezkûrdan seksân guruşı dahi ahz itmiş iken mûcize olmadığından bey’ mezbûrı fesh ve meblağ-ı mezbûr seksân guruşı eşcâr-ı mezbûrun kabza ve istihlâk iylediği mahsur-ı mahsub zimmet iylediler idi diyü her birileri müttehüdü’l-feza ve’l- ma’ni edâ-yı şehâdetleri şer’iyye iylediklerinde ba’de’l-ta’dil ve’l-tezkiye şehâdetleri kabule karin ve mucebince ‘Abdulhekim merkûm Emin büyüce ma’arazadan men’-i birle tenbih-i şer’i olmağın mâ-vaki’ bi’t-taleb ketb olundı fi’l-yevmü’s-sâlis ve’l-‘işrin min Zi’l-hicce lisene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (19 Ocak 1811) Şuhudu’l-Hâl: Re’is oğlu Hüseyin oğlu Mehmed ve Kâtib-i Mahkeme Mustafa efendi Şerâfetlü Mehemd efendi Re’is Oğlu ‘Osmân Kel Halil oğlu Emin Davud oğlu ‘Osmân ve gayrehüm 216
SİCİL SAYFA NO:46 BELGE NO:333 Medine-i Trabzon mahallâtından Sarây ‘Atik mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem mütevefiyye olub sülüs mâlın vücûh-ı bire sarf ve tenfizine hevâce ‘Ali- zâde zevcesi Hadice bint-i Ağa nâm hâtûnı vasi nasb idüb Mısır oğlu İsâ fevt olan ve vasiyet-i mezbûresini ber-nehc-i şer’i sâbit olan Na’lcacı ahadd zevcesi Zeyneb (boş) nâm mütevefiyyenin zâhirde vâris-i ma’rufu olmayub terekesi Medine-i mezbûr vâlisi ser-bevvâbin-i dergâh-ı ‘Ali ‘atufetlü hazinedâr-zâde Süleymân ağa taraflarından mübâşir ta’yin buyurılan Ahmed ağa ma’rifeti ve ma’rifet-i şer’le tereke-i mütevefiyye merkûme kıbel-i şer’den tahrir ve takvim ve ba’de’l-müzâyede füruht olunan eşya ve muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 5 min Saferü’l-hayr sene 1225 (12 Mart 1810) Cedid Entâri Cedi Fes Kaftân Cedid Gömlek Yağlık ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 2 Para Para Para Para Para 520 225 410 145 70 Hâre Entâri Bâş Çarşâbı Melez Gömlek Def’a Gömlek ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Para Para Para Para 608 220 150 341
Sim Hâtem Gezi Parçası Cenber Zenne Cebesi Kitân Parça ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 5 5 1 1 2 Para Para Para Para Para 200 40 130 112 160 Kırmızı Gömlek Hamâm Peştemâl Peçe ve Yaşmak ve Uckur ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 Para Para Para 103 200 120 217
Köhne Uckur ve Boğça Silecek Köhne Köhne Gömlek Def’a Köhne Gömlek ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 3 5 4 Para Para Para Para 96 150 325 306 Ahmediye Yasdık Def’a Yasdık Köhne Kiçe Köhne Yorgan ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 3 5 3 2 1 Para Para Para Para Para 326 643 378 55 400 Köhne Hasır Cuval Sagir Tâbe Şam’adan ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 2 1 1 1 Para Para Para Para 37 91 91 80 Penbe Çarşab Yorgân Mest Pâbuş Boğça Keşân Para ‘Adet Cift ‘Adet ‘Adet 15 2 1 2 1 Para Para Para Para Para 37 130 120 33 350
Kara Güğüm Tahta Sini Def’a Köhne Yorgân ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 Para Para Para 200 33 560 Ayna Bıkrâc Sâtır Minder Anbâr Tâs ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 1 Para Para Para Para Para Para 55 120 15 680 35 64 Kefgür Sândık Kara Dane Sagir Tencere Kitân Tarağı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 218
1 1 1 1 1 Para Para Para Para Para 29 180 45 40 49 Çanta Dübek Def’a Yorgân Köhne Kilim Sagir Sini ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 Para Para Para Para Para 40 11 34 230 433 Havân İskemle Kalburve Kartâl Def’a Yorgân ‘Adet ‘Adet Para ‘Adet 1 1 40 1 Para Para Para 96 40 332 Kurbet Legen Def’a Minder İbrik Sagir Sini ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 Para Para Para Para Para 45 89 369 82 250
Def’a Anbâr Astâr Parça Çarşâb Yorgan Döşek Yüzü ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Para Para Para Para 38 180 120 106 Köhne Mak’ad Köhne Minder Döşek Köhne Kilim ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Para Para Para Para 28 240 680 240 Tâbe Kahve İbriği Sagir Sandık Kitân Parça Nühâsi baha ‘Adet ‘Adet ‘Adet Para Guruş 1 1 1 600 1440 Para Para Para 219
180 68 80 Tencere Tesbih Dizlik Esbâb- dest Fener ‘Adet Para Para Para Para 2 40 120 60 60 Para 440 Der-zimmet Hekim Oğlu ‘Abdurrahman bâ-temessük Nukd Guruş Para Guruş 30 15 200 Cem’an Yekûn______Guruş 660 Yalnız altı yüz altmış guruşdur Minhâ el-İhrâcât______Techiz ve Tekfin Guruş 38 Dellâliye Dükkân Kirâsı Hamaliye Resm-i rehin-i Beytü’l-mâl Guruş Guruş 21 66 Harc-ı Mahkeme Harc-ı bab-ı Mahkeme Harc-ı Bâb-ı Mahkeme Guruş Guruş Guruş 33 66 33 Ber-mûceb-i vasiyet sülüs ihrâc Guruş Para 132 40 Yekûnu’l-Mesârifât______Guruş Meblağ 391 40 Yalnız üçyüz toksân bir guruş Kırk meblağdır Sahhü’l-Bâki______Guruş Meblağ 269 80 Yalnız ikiyüz altmış tokuz guruş seksân meblağdır Der-zimmet-i Beytü’l-mâl BELGE NO:334 220
Medine-i Trabzon mahallâtından Tekye Mahallesi sâkinelerinden Hadice bint-i (boş) nâm hâtun ba’de’l-tarifü’ş-şer’i meclis-i şer’-i şerif lâzımü’t-teşrifde işbû ba’isü’l- kitâb Mehmed Çavuş bin Bekir nâm Kimesne mahzarında üzerine da’va ve takrir-i kelâm ider ki mahalle-i mezbûrede kâin bir tarafdan kasâb İshak evi ve bir tarafı benim mülküm ve bir tarafı benim bağçem ve tarf-ı rabi’i tarik-i ‘amm ile mahdud ve mümtâz olan iki bâb beyt-i sufli cemi’-i müştemilâtıyla bundan akdem fevt olan zevcim Bektâş Hâcı Hasandan müntakil benim ile müteveffâ-yı mezbûrun sulbiye-i sagire kızı Rukıyye nâm sagire münhâsır olub kendi tarafımdan bi’l-îsâle ve sagire merkûme tarafından bi’l- vesâye ber-vech-i muharrer mülk-i menzilin nısfını kabz ve zabt ider sual olunub takrir tahrir ve muceb-i şer’isi icrâ olunmak matlubemdir didikde gııbe’s-sual merkûm Mehmed Çavuş cevâbında merkûm Bektâş Hâcı Hüseyinin zevce-i ahdi ‘Aişe bint-i (boş) nâm Hâtunun mezkûr-ı mülk-i menzilde hissesi olub zokak kapusu karibinden olan ma’lumu’l-hudud hisse-i şâyi’asını bana yüz on guruşa bey’ ve tefviz idüb meblağ- ı mezkûrı tamamen edâ ve teslim iyledim didikde ber-vech-i muharrer oldığı merkûm Mehmed Çavuşdan beyyine bey yine taleb olundukda SİCİL SAYFA NO:47 merkûm ‘Aişenin menzil-i mezkûrde ikiyüz itibâriyle ikiyüz cüzden altmış tokuz cüz hakkı oldığı zâhir ve nemâyân olmağın işbû nemika ketb ve imlâ ve’l-iltimâs merkûm Mehmed Çavuş yedine i’tâ olundı tahriren fi gurre-i Rebi’ü’l-evvel li-sene sitte ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1226 (26 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: Me’zun bi’l-iftâ Hasan Efendi Ser Kâtib-i Mahkeme Süleymân efendi ve Kâtib Mehmed efendi ve Diğer Mustafa Mü’min efendi ve Dellâl Memiş beşe Hâcı ‘Ali efendi Mahalle-i Mezbûre İmâm Ve Mahdumi Nasih efendi ve İbrâhim efendi BELGE NO:335 Medine-i Trabzon mahallâtından Şirin Hâtun Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem fevt olan Havva bint-i Ahmed nâm mütevefiyyenin verâseti zevci Seyyid ‘Osmân bin ‘Ali efendi ile sulbi sagir oğlu ‘Ali nâm kimesnelere münhasıre oldığı ba’de’t-tahakkuk ve bundan akdem mütevefiyye-i mezbûre sülûs mâlın vücuh-ı bire sarf ve tenfizine vasi nasb ve ta’yin ve vasiyet-i mezbûresini ber-nehc-i şer’i sâbit iden Ahmed efendi ibn-i ‘Ömer efendi nâm kimesne iltimâslarıyla müteveffâ-yı 221 mezbûrun muhallefâtı tahrir ve takvim olundığı eşyâ defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 7 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (1 Nisan 1811) Cetme Yasdık Hâlı Seccâde Def’a Seccâde Müsta’mel Yasdık ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 8 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 50 25 10 4 Müsta’mel Yorgân Cedid Yorgân Şerbab-ı Şilte ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 14 25 30 Ceidid Döşek Ocâk Yaşmâğı Hâmam Tâsı Ma’a Kil Kutu ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 30 40 5
Şam’adan Ferâş ma’a Kürsi İplik Müsta’mel Entâri ‘Adet ‘Adet ‘Adet Kıyye ‘Adet 1 1 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 8 10 8 22 İçlik Entâri Müsta’mel Libâde Köhne Gömlek Döşek Çârşâbı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 7 5 2,5 5 Bâş Çârşâbı Def’a Bâş Çârşabı Bişkir Müsta’mel Bâbuş ma’a Mest ‘Adet ‘Adet ‘Adet Kıymet Guruş 1 1 1 4 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 9 26 1 222
Müsta’mel zerdevâ Kürk Müsta’mel Çiçekli Entâri Müsta’mel Kumaş Entâri ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 180 100 100 Hamâm Gömleği Zerd Boz Bokça Keşân Bokça Müsta’mel Peçe ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 25 8 6 30 Çit Mak’adlık Melez Çârşâb Ayâkkâbı ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 10 25 4
Çiçekli Yelek Yağlık Ma’a Uckur Dört An Gömlek Melez Gömlek ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 16 20 10 12 Şerbâb-ı Ayakkâbı Samhâne Ayâkkâbı Sandık Kebir ve Sagir ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 10 24 12 Kumâş Parça Minder Cuka Mak’ad Müsta’mel Döşeme ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 3 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 8 25 30 35 223
Hâtem Zeheb Zikr-i Zeheb Def’a Hâtemm zer Ma’a Burma ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 3 1 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 25 30 12 Köhne Penbe Evâni-i Nühâsi Legen Ma’a İbrik Zigi Yasdık Kıyye Kıyye ‘Adet ‘Adet 1 56 1 3 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 1 168 8 15 Sim Kutu ma’a zikr Ayna ‘Adet ‘Adet 1 1 Kıymet Guruş Kıymet Guruş 20 10 Bundan Akdem vefât iden zevci ‘Ömer efendi zimmetinde olan mihri Guruş 250 Der-zimmet zevc merkûm ‘Osmân efendi Def’a der-zimmet-i merkûm ‘Osmân efendi Guruş Guruş 125 150 Zevci merkûm Seyyid ‘Ömer efendiden ‘ala-mâ-farazallah rey2 hissesi Guruş 267 Cem’an Yekûn______Guruş 2053 Yalnız ikibin elli üç Guruşdur Minhâ el-İhrâcât______Resm-i ‘adi ve Hıdâmiyye ve Kaydiye ve Muhzıriyye Dellâliyye Guruş Guruş 50 15 Yekûnu’l-Mesârifât______Guruş 224
65 Sahhü’l-Bâki______Guruş 1988 Yalnız bintokuz yüz seksân guruşdur Hissetü’l-zevc merkûm Seyyid ‘Osmân Hissetü’l-ibne’l-merkûm el-sagir ‘Ali Guruş Para Meblağ Guruş Para Meblağ 331 13 2 993 35 2 Ber-muceb-i vâsiyet sülüs merkûm Ahmed Efendi Guruş Para Meblağ 662 26 1 BELGE NO:336 Medine-i Trabzon mahallâtından Bayrâm Beğ Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem fevt olan techiz ve tekfin rü’yete ve bâki terekesin ahz u kabza mahalle-i mezbûre sâkinelerinden Hafize bint-i el-Hâc ‘Abdurrahman nâm Hâtunı vasi muhtarı nasb ve ta’yin idüb masara’ala îsâliha fevt ve vasiyet-i mezbûresini ber-nehc-i şer’i sâbi olan ‘Aişe Hevâce bint-i Halil nâm mütevefiyyenin verâseti gaib-i inne’l-beled ve asitane-i ‘Aliyyede ber-vch-i ikâmet mütevefiyye-i merkûmenin li-ebeveyn karındaşı oğlu Mehmed ve kızı Fatma nâmân kimesnelere münhasıre olub tereke-i mütevefiyye-i merkûme kıbel-i şer’den tahrir ve takvim olunan eşyâ ve muhallefât ve vâsiyet-i merkûmeye teslim olundığı defterdir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 18 Rebi’ül-ahir 226(12 Mayıs 1811) Cenk Kitâbı Mecmu’a cild Türkce Kitab Türkce Fenari ‘Adet ‘Adet ‘Adet Kıymet Guruş 1 1 1 8 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 25 2 1,5 Yorgan Yasdık Şilte Döşek Minder ‘Adet ‘Adet ‘Adet Kıymet Guruş 2 2 1 18 Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 15 8,5 11 Kaytan Libâde Kısa Entâri Yazma Köhne Entâri Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 225
4 4 0,5 0,5 Döşek Çarşabı Kürk Şam’adan Satır ve oklava Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 3 5 0,5 0,5 Alaca Beti İpek Sagir Bokça Hurdavât Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 2,5 6 1 1 Sagir Sandık Çiçekli Bokça Mantâr Bokça Cedid Ayâkkâbı Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 8 1 2,5 5 Gömlek ve Ton Parça Kitân İpek Kebir Sandık Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 4 1,5 1 3 Elek Evân-ı Nühas Vakt-i Katib Mir Efendi yedinde Kıymet Guruş Kıymet Guruş Guruş 0,5 15 88
Cem’an Yekûn______Guruş 248 Minhâ el-İhrâcât______Techiz ve Tekfin Dellâliyye Resm-i’Adi ve Hıdâmiyye ve Kalemiyye Guruş Guruş Guruş 105 1,5 12,5 Yekûnu’l-Mesârifât______Guruş 119 Yalnız Yüz ontokuz guruşdur Sahhü’l-Bâki______Guruş 129 Yalnız yüz yiğirmi tokuz guruşdur 226
SİCİL SAYFA NO:48 BELGE NO:337 Şeri’at-şi’ar Trabzon kadısı faziletlü efendi zide fazlehu ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân mütesellim vekillerimiz hamiyetlü Hasan ağa zide reşide ve hânedân-ı mu’teberden hâla Gümrük Emini Mısırlı-zâde kıdvetü’l-akrân sa’adetlü ‘Ali ağâ zide kadrehu ba’de’l-teslimâtü’l-vafiyye inhâ olunur ki Medine-i Trabzon şehr-i ehl-i zimmet re’ayâ-ı Rum ve Ermeni taifelerinin haneleri fi’l-kadim ber-vech-i nizâm muharrer ve her bir hânenin mu’ayyen ve taksim olunmuş parası ile her kaçının memlekete tevzi’ ve teklifât-ı bi’l-temşiye vuku’unda cânib-i şer’den bir hisse ‘umum Rum taifesine ve bir hisse ‘umum Ermeni tâifesine ber-vech-i ta’dil hisse-i tarh ve pusula-i şer’iyyeleri kethüdâları tarafına virülüb meyânelerinde kethüdâları ma’rifetiyle kayd-ı defterhane iken yeddelerine nazârân boy boya … taksim ve ‘umum Ermeni taifesine ber-taksim ve bu kanun-ı kadim üzre sâliyâneleri cem’ ve tahsil olunagelür iken bundan akdem ba’zı kimesneler tama’larından bu şedd (boş) terkin ve hâne ve para i’tibâr ve nizâmın suret-i merâmına tagayyür ihdâsıyla encâm mahalle mahalle bulub tâife-i mesfûrleri karışdırub kimine siyânet kimine gadr külli olındığını bu def’a taife-i re’aya ba-serhem tarafımıza tazallüm hallerinden istirhâm ile ‘arzuhâl niyâz mâlların takdim itmekle fi’l-hakika niyâzları kanuna muvafık ve nizâmları kâffe-i bilâd ve şehr-i sitân nizâm-ı câri ve mer’i şürûtdan idiği aşikârıyla imdi sizler ki muhâtabûn muma- ileyhimsiz ma’lumlarınız oldukda bu misillü menâfi-i nizâm-ı ‘âtîk ve bârî istilzâm-ı hâlât-ı nâ-marziyenin elinden mukaddem nizâm-ı kanun-ı kadimde görülmesi bir vecihle câiz ve kabul olmayacağıyla ta’yin olunan mübâşirimiz ma’rifeti ve ma’rifetleriniz ile Rum ve Ermeni taifesinin ber-mu’tad-ı kadim ne vecihle tekâlifâta meşrûta oldıklarını anlâyub kemal-i kadim hanelerini ferde ferde iki defter tahrir ve ber- vech-i ta’dib paralarını tahtına kayd ve terkîm ve lede’l-tevzi’ pâra i’tibârıyla bir tarafı gadr olmayarak tarh ve taksim olunmasına kavî nizâm ve hâne defterlerini birini Rum kethüdâsına teslim ve ‘aynını memhuren tarafımıza tesyir ve birini Ermeni kethüdâsına teslim ve ‘aynı memhuren tarafımıza tebliğ ve ‘ala-eyyi-hal bu hususı bir vecihle bir sa’at evvel tanzime kemâl-i gayret ve sarf-ı zimmet ve dikkat olunmak bâbında işbû buyuruldı tahrir ve ısdâr vekillerimiz ‘izzetlü Mehmed ağa ile ba’s ve tesyâr olunmışdır inşallahü te’ala vusulünde ber-minvâl-i meşrûh ma’lum-ı gayr-ı temelzemeniz (?) oldukda ber-muceb-i buyuruldı ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesiz 227
BELGE NO:338 Kıdvetü’n-nüvvab el- müteşerri’in Trabzon Nâibi Mevlânâ (boş) zide ‘ilmehu ve kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân Trabzon mütesellimi vekili (boş) zide mecdehu ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Trabzon Gümrükçüsi (boş) zide kadrehu tevki’-i ref’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki ‘adüvv-i din-i mübin olan Moskov keferesinin Tiflis ve Ocakbâş tarafalrında müctemi’ olan ‘asâkiri üç koldan Ahısha üzerine hücum ve tahtiye ihtisâr itmiş ve kefere-i Moskovrenin def’-i gâileleriçün Ahisha cânibinden Erzuruma tahriren isti’âne ve istimdâd olumuş ve Erzurumdan dahi ve ahere sınuf-ı ‘askeriye tertib ve zehâir ve levâzımât-ı sâire irsâliye imdâd olunmuş ise de ber-vech-i muharrer Moskovlunun Ahıshaya hücum ideceği halâ Çıldır Vâlisi düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehham nizâmü’l-‘alem vezir Şerif Paşa ademullahu te’ala iclalehu taraflarından der-sa’adetime tevârüd iden tahrirât ve Ezurumdan gelân i’lâm müfehhamından müstebân ve Ahısha kal’esinin mühimmât-ı seferiyyeden hâvi câiz olmayub mühimmât ve levâzımât irsâli lâzımeden oldığı zahir ve ‘ayan olmakdan nâşi bu def’a Ahısha kal’esiçün cebehâne-i ‘amirem mevcudundan otuz bin deste fişenk ve iki yüz kantar bârut-ı siyah ifrâz ve der-sa’adetimden sefineye vaz’ ve tahmil ile Trabzon iskelesine irsâl olunmağla siz ki Mevlâna vesair muma-ileyhimsiz sâlifü’z-zikr mühimmâtın Trabzon iskelesine vusulünde derhâl sefineden ihrâc ve bârgir ve katırlara tahmilen seri’an ve ‘acilen Erzuruma irsâl ve isale ihtimâm ve dikkat iylemeniz fermânım olmağın Rikâb-ı hümâyunumdan işbu emr-i ‘alişânım ısdâr ve ile irsâl olunmuşdur imdi ber-vech-i muharrer Ahısha kal’esiiçün der-sa’adetimden sefineye tahmilen Trabzon iskelesine irsâl olunân sâlifü’z-zikr mühimmâtın sefine-i mezkûre ile Trabzon iskelesine vusulünde der-‘akab sefineden ihrâc ve bârgir ve kâtır ile hâsılı her ne vecihle olur ise olsun bir sa’at akdem Erzuruma irsâl ve isâle ikdâm ve gayret iylemeniz matlub-ı mülukânem idiği ve hilâf-ı rızâ-yı şâhânem mühimmât-ı mezkûrenin beyhûde tevfikîne bir vecihle rızâ-yı ‘aiyyem olmadığı ma’lumunuz oldukda ber-vech-i muharrer ‘amel ve hareket ve dikkat ve mühimmât-ı mezkûrenin emtia ve sây-ı Trabzona vusulüni ve mikdârını ‘acilen der-‘aliyyeme tahrir ve inhâya mübâderet iylemeniz babında fermân-ı ‘alişanım ısdâr olunmuşdur buyurdum ki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşruh üzre şeref-yâfte-i sûdur olan fermân-ı vacibü’l-ittibâ’ ve lâzimü’t-imtisâlimin mazmûn-ı itâ’atmakrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timad kılasız tahriren fi evâhir-i şehr-i zi’l-ka’de li-sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (27 Aralık 1810) 228
Kad vesale ileyna fi 25 Muharrem sene 225 (2 Mart 1810) Mahruse-i Konstantiniyye SİCİL SAYFA NO: 49 BELGE NO: 339 Serhadât-ı Hâkaniyede ve nukd-ı İslâmiyeden Trabzon tarafına bâ-fermân-ı ‘Ali Tobhâne-i ‘amire mevcudundan ifrâz ve ocak tarafından mübâşir ta’yin olunan sâbıka birinci bölük meyânesinin otabâşısı ‘Ali ağaya teslim ve Trabzonlu Mustafa Re’isin süvâri oldığı Trabzonlu ‘Osmân ağanın şehidiyye sefinesine tahmilen irsâl olunan tob ve mühimmât-ı sairenin bi’l-müfredât defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 25 min Rebi’ü’l-ahir sene 226 (19 Mayıs 1811) Tob-ı Bâlyemez Tûc Tob-ı Bâlyemez Tûc Kundâk mükemmel Bâlyemez Tûc Çap Çap Çap 5 3 5 Kıt’a Karş Kıt’a Karş ‘Adet 3 13 3 12 3 Kundâk Mükemmel Bâlyemez Tekerlek Kebir Mükemmel Bâlyemez Çap ‘Adet 3 12 ‘Adet 3 Emn-i Dingil Ağaç Dingil Kebir Mânivela Civâtısıyla beraber Busaga ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 3 3 24 3 Timur Dingil başı Civisi Nühâs tob ser tumâr ve kabzası ile ‘Adet ‘Adet Çap 12 1 7 2 5 5 ____ 7 Bâlyemez içün Tûmâr Çam Sırığı Tob Veznesi Mühimmât Sandığı ‘Adet ‘Adet ‘Adet 24 12 12 229
Köhne Hâlât Kantar Dest Manivelâsı ‘Adet ‘Adet 36 60 Tob Şekilli Hartûcluk Kâğıd Tob Kınnâb Deste Ceriş Kıyye ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 32 6 12 12 Ceriş Kıyye Haleb Hartûc Kayık Civisi ‘Adet ‘Adet Çap ‘Adet 12 1 7 2400 2 5 5 3 ______8 15 Teneke Ölçek Fitil Ağacı Burgı Sıbgın Kebir Bâlyemez ma’a Kabza ‘Adet ‘Adet Çift 6 6 6 İğne Tob Kebir Bâlyemez Sâlkım Teneke Beşrev Teneke Beşrev Care Salkım Çift ‘Adet Çap ‘Adet Çap 6 5 7 15 5
Teneke Beşrev Salkım Bulus Hartûc Fitil-i Mısıri Kıyye Çap ‘Adet Çap ‘Adet ‘Adet 3 40 7 24 56 Nişângâh ma’a Gılâf Sagir Kûfe Şali Hartûc Obüs ‘Adet ‘Adet ‘Adet 6 62 300 Şali Hartûc Sür’at Ağaç Palastoriye Obüs Ağaç Palastoriye Sür’at Çap ‘Adet Çap ‘Adet Çap ‘Adet 1,5 2000 7 300 1,5 2000 Teneke Filibe Obüs Teneke Filibe Sür’at ‘Adet ‘Adet 500 2500 Mahtab Timur Kollu Furçalı Sür’at Tûmârı Furçalı Tûmârı 230
‘Adet ‘Adet Çap ‘Adet 750 15 7 3 Burgı Sıbgın Sür’at ma’a Kabza Çift 10 Teneke Beşrev Sâlkım Sür’at Sür’at Kavası Humbara içün Tıpa Çap ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1,5 80 5 350 Humbara danesi Kebir Kûfe ‘Adet ‘Adet 300 7 Kebir Sandık Sagir Kilid Yuvarlak Yuvarlak ‘Adet ‘Adet Çap ‘Adet Çap ‘Adet 2 2 7 150 5 450 Yuvarlak Yuvarlak Çap ‘Adet Çap ‘Adet 3 1200 1,5 1500 Tüfenk Filibe Kemâne Kemâne Kiriş Döğmeci Potası ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 30 2 10 2
Celik Kıyye Kalay Kıyye Matkâb ma’a Kabza ‘Adet ‘Adet ‘Adet 3 5 5 Tobların Kalibresiçün mâyelik Kıyye ‘Adet 50 BELGE NO:340 Şirin Hâtûndan ez-zevc Mûsa Seyyid bin Seyyid İsmâ’il vekile Mûtâf uzun Mehmed bin Hüseyin ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Penbe Fatma bint-i Köle ‘Osmân vekilihâ Mahmud beşe bin ‘Osmân be-şehâdeti Mûtâf Mustafa Mustafa bin Halil ve Mûtâf Mehmed bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi gurre-i Cemaziye’l-ahir sene 226 (23 Haziran 1811) 231
Şuhudu’l-Hâl: Şeyh ‘Abdullah Oflu oğlu Mollâ Mehmed ‘Abdullah efendi Muhzır Mollâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:341 İskender Pâşâdan ez-zevc Lâkçı oğlu İsmâ’il bin Kolçak Ahmed vekile Mustafa bin Hasan ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i Mahmud vekilihâ Hasan bin İsmâ’il be- şehâdeti Hüseyin bin ‘Osmân ve Mustafa bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Cemaziyye’l-evvel sene 226 (21 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Kara Hasan Uzun Mehmed Na’lband ‘Ali ve gayrehüm BELGE NO:342 Cânikde Ceharşenbe kazasından ez-zevc Tûbu oğlu Hüseyin bin Mustafa vekile Ahmed bin merkûm Mustafa ahûha ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i İsmâ’il vekilihâ Kâmil oğlu Mustafa bin Mahmud be-şehâdeti Mehmed bin Sâlih ve Sâlih bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel ‘aşere elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 19 Cemaziyye’l- evvel sene 226 (11Haziran 1811). Şuhudu’l-Hâl: Kabârlı Mustafa Memiş beşe Ahmed bin Hasan Feyzullah ve gayrehüm
BELGE NO:343 Sarây ‘Atikden ez-zevc Hüseyin bin İbrâhim vekile Hüseyin bin Mustafa ez- zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i Hüseyin vekilihâ Hüseyin bin ‘Osmân ve Mehmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Cemaziyye’l- evvel sene 226 (9 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Muhzır Monlâ ‘Osmân Muhzır Monlâ ‘Ömer Hamal oğlu Memiş ağa ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:50 BELGE NO:344 Orta Hisârdan ez-zevc Mustafa bin Hüseyin vekile Ya’kub Efendi bin Yahya ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Mustafa vekilihâ Mustafa bin Sâlih be-şehâdeti Hüseyin bin ‘Osmân ve Ahmed bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (30 Mart 1811) 232
Şuhudu’l-Hâl: ‘Ömer ağanın oğlu Genc ‘Osmân Karındaşı Monlâ Mehmed Nu’mân-zâde ‘Ali efendi ve gayrehüm BELGE NO:345 Ez-zevc ‘Osmân bin Süleymân vekile Hasan bin ‘Ömer ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i Ahmed vekilihâ Mehmed bin Süleymân be-şehâdeti Mehmed bin ‘Ali ve ‘Osmân bin Süleymân el-mihrü’l-müeccel selâse elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (31 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: Emir Mustafa oğlu Mehmed Kara Hüseyin Monlâ Monlâ Mehmed oğlu İsmâ’il ve gyrehüm BELGE NO:346 Kalcıyâdan Ez-zevc ‘Osmân bin Süleymân vekile Hasan bin ‘Ömer ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i Ahmed vekilihâ Mehmed bin Süleymân be-şehâdeti Mehmed bin ‘Ali ve ‘Osmân bin Süleymân el-mihrü’l-müeccel selâse elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (31 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Ahmed Efendi Hâcı Süleymân oğlu Mehmed ağa Debbâğ Mehmed Usta ve gayrehüm BELGE NO:347 Kuleli Mahallesinden ez-zevc Nuh bin Kadâyıfcı Sâlih vekile ‘Arif İmâm bin Cendi Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Dellâl ‘Ali vekilihâ Derviş Mehmed bin Mehmed be-şehâdeti Mustafa bin ‘Öer ve Mehmed bin ‘Osmân el-mihrü’l- müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (6 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: Dizdâr ağa Köse oğlu ‘Alemdâr Derviş Hâfız efendi Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:348 Debbâğhâneden ez-zevc Mehmed bin Hüseyin vekile Ahmed bin ‘Abdullah ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i ‘Osmân vekilihâ Süleymân bin Himmet be- 233
şehâdeti Ahmed bin ‘Abdurrahman ve Dellâl ‘Ali bin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel isnâ- ‘aşere elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (6 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: Kazzâz Monlâ ‘Ali İbrâhim ‘Alemdâr Tonbla Ahmed ve gayrehüm BELGE NO:349 Çarşu Mahallesinden ez-zevc İbrâhim bin Hasan Re’is vekile ebûhu ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Mehemed vekilihâ küfli oğlu ‘Ali Re’is bin Mehmed be-şehâdeti Halil Re’is bin Hüseyin ve Mustafa bin Hasan el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (6 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: Müezzin ‘Abdulhani Efendi Cemreci oğlu Hüseyin ağa Fıruncı Monlâ İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:350 Fâros Mahallesinden Ez-zevc Süleymân bin Mustafa vekile Hasan bin Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Rukıyye bint-i Memiş vekilihâ Hüseyin bin ‘Osmân be-şehâdeti Mehmed bin merkûm Mustafa ve Hüseyin bin merkûm Mustafa el-mihrü’l-müeccel tis’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (6 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: Mâne oğlu Hâcı Ahmed Emir oğlu Mehmed Uzun Ahmed oğlu ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:351 Fârosdan ez-zevc Şeyh Hâcı Mehmed bin Hâcı ‘Abdullah el-‘akîd bi-nefsihi ez- zevcetü’s-seyyib Rukıyye bint-i ‘Ali vekilihâ ‘Ömer bin ‘Osmân be-şehâdeti Seyyid Hâfız ‘Osmân bin ‘Ömer ve Ahmed bin Sâlih el-mihrü’l-müeccel site elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 13 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (7 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i mezbûre Hasan Efendi Müezzin Monlâ Yusuf Kanbur Mollâ Ahmed ve gayrehüm BELGE NO:352 Kavak Meydândan ez-zevc ‘Ali bin Mehmed vekile Hasan bin ‘Ali ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Hüseyin vekilihâ ‘Ali bin Hüseyin be-şehâdeti ‘Ali bin 234
İbrâhim ve Ya’kub bin Musa el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (9 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Süleymân Efendi Bışık Mahmud Sandalcı Halil ve gayrehüm BELGE NO:353 Ez-zevc ‘Osmân bin Mehemd vekile Ahmed bin ‘Abdullah ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Sâliha bint-i İbrâhim vekilihâ Mehmed bin İsmâ’il be-şehâdeti Hüseyin bin ‘Ömer ve ‘Osmân bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel site elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (11 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı Tâhir Efendi Genc ağa Emir ‘Alemdâr oğlu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:354 Musa Pâşâdan ez-zevc Mehmed bin Sarrâc Seyyid el-Hâc Mustafa vekile ‘Abdulahad efendi bin Hilmi-zâde Ahmed efendi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Bekir vekilihâ Hâcı Selim bin ‘Abdullah be-şehâdeti Hâfız ‘Ali bin Hilmi-zâde merkûm Ahmed efendi ve Mollâ İbrâhim bin Çörekçi Hüseyin beşe el-mihrü’l-müeccel erba’un elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (12 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: Müberra oğlu Mehmed Efendi ve Karındaşı ‘Ömer Küçük İsmâ’il Destâri efendi ve gayrehüm BELGE NO:355 Şirin Hâtundan Ez-zevc Evâli Mehmed Kavâs bin Halil vekile Süleymân bin İbrâhim ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Sünbül bint-i kör Çavuş vekilihâ Mehmed bin ‘Osmân be- şehâdeti diğer Mehmed bin Hüseyin ve diğer Mehmed bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 17 Cemaziye’l-evvel sene 226 (9 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Süleymân efendi Mehmed efendi Dellâl Memiş beşe ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:51 BELGE NO:356 Bozdepe-i Bâlâdan ez-zevc Hasan bin İsmâ’il vekile Seyyid ‘Ali bin ‘Ömer ez- zevcetü’s-seyyib Emine bint-i ‘Osmân vekilihâ ‘Ömer bin Hasan be-şehâdeti Mustafa 235 bin İsmâ’il ve Süleymân bin Hasan el-mihrü’l-müeccel sülüs elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 19 safer sene 226 (15 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Kâmil Efendi ‘Osmân efendi Çavuş oğlu İbrâhim ve gayrehüm BELGE NO:357 Yeni Cum’a Mahallesinden Ez-zevc Hasan bin ‘Ömer vekile Mehder Bâşı ‘Osmân ağa bin ‘Abdullah ez- zevcetü’s-seyyib Havva bint-i ‘Osmân vekilihâ Yeni Cum’ayı İplikçi Mahmud bin Emir ‘Ali be-şehâdeti ‘Ali bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel selâse elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Safer sene 226 (14 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Mehmed Efendi Mâlkoç İbrâhim Hurşid ağa ve gayrehüm BELGE NO:358 ‘İmâretden ez-zevc Mustafa bin ‘Osmân vekile Kul oğlu Mehmed bin Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i (boş) vekilihâ Ahmed bin Mustafa be-şehâdeti Ahmed bin ‘Ömer ve Hüseyin bin Mahmud el-mihrü’l-müeccel site elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Safer sene 226(14 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Ahmed Efendi Topal İbrâhim Kemer Bâşı Mehmed efendi Muhzır Mollâ ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:359 Kemerkayadan ez-zevc Mustafa bin Ahmed vekile Ebû Bekir bin Mustafa ez- zevcetü’l-bikrü’-bâliğa Esmâ bint-i Mustafa vekilihâ Süleymân bin Mustafa be-şehâdeti ‘Ali bin Mehmed diğer ‘Ali bin SÜleymân el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 23 Safer sene 226 (19 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: ‘Ali oğlu İmamı Telceci ve gayrehüm BELGE NO:360 Şirin Hâtûndan ez-zevc ‘Osmân efendi bin ‘Ali vekile Bezzâz Ahmed Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Esmâ bint-i ‘Ömer vekilihâ Miro-zâde Mehmed efendi bin Mustafa be-şehâdeti Şeyh ‘Abdullah efendi bin İbrâhim ve müezzin Mehmed efendi bin 236
‘Ali el-mihrü’l-müeccel erba’a ve ‘işrin ve elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire 23 Safer sene 226 (19 Mart 1811) Şuhuduı’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Ahmed Efendi Kâtib-zâde Şerâfetlü Ahmed efendi Za’im Nuri ağa ve gayrehüm BELGE NO:361 Hâcı Kâsımdan ez-zevc ‘Ali bin ‘Abdullah vekile ‘Abdullah bin İbrâhim ez- zevcetü’s-seyyib Kamri bint-i Memiş vekilihâ İsmâ’il bin Mehmed be-şehâdeti Mehmed bin ‘Ali ve ‘Ali bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel isnâ elâf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 23 Safer sene 226 (19 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm-ı Mahalle Tâhir Efendi Korkurlu ‘Osmân ağa Hükkâ ‘Alemdâr ve gayrehüm BELGE NO:362 Yeni Cum’adan ez-zevc Ahmed bin ‘Osmân ağa bin ‘Abdullah ez-zevcetü’s- seyyib ‘Aişe bint-i İsmâ’il vekilihâ Memiş bin İsmâ’il be-şehâdeti ‘Ali bin Hüseyin ve diğer ‘Ali bin diğer Hüseyin el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 28 Safer sene 226 (24 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Mehmed Efendi Mollâ ‘Ali Hurşid ağa Hâcı ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:363 Kemer Kapıdan ez-zevc ‘Ali bin Süleymân vekile Mehmed bin Musa ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Mehmed vekilihâ Mustafa bin Ahmed be-şehâdeti ‘Ali bin Ahmed ve Mehmed bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l- vakt hurrire fi 27 Safer sene 226 (23 Mart 1811) Baybutlu-zâde İsmâ’il ağâ Lemli oğlu ‘Alemdâr ağa ve gayrehüm BELGE NO:364 Debbâğhâneden ez-zevc Ebrâş oğlu Şâkir Efendi bin Hâcı Mustafa vekile İshâk oğlu Mollâ Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Veli Süleymân oğlu Hasan vekilihâ Kara İbrâhim oğlu ‘Osmân bin Mustafa be-şehâdeti Mehmed bin İbrâhim ve diğer Mehmed bin Ayaş ‘Alemdâr el-mihrü’l-müeccel selâsun elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Safer sene 226 (25 Mart 1811) 237
Şuhudu’l-Hâl: Hâcı oğlu ‘Ömer Kara Ahmed Kâmil oğlu Hasan ağa Kanbur Memiş ve gayrehüm BELGE NO:365 Fâros Mahallesinden ez-zevc Ahmed bin Sâlih vekile Muhzır Mollâ ‘Osmân bin Süleymân ez-zevcetü’s-seyyib Havva bint-i ‘Ömer vekilihâ Timurcı Halil bin ‘Osmân be-şehâdeti ‘Abdullah bin Usta İsmâ’il ve Hasan bin Sâlih el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Safer sene 226 (25 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: Monlâ Yusuf Fıruncı Ahmed Timurcı oğlu Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:366 Monlâ Sipâhdan ez-zevc ‘Ali bin Mehmed vekile Mehmed bin İbrâhim ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i İbrâhim vekilihâ Hallâc İsmâ’il efendi bin Mehmd be-şehâdeti Seyyid ‘Ali bin Süleymân ve ‘Ömer bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel isnâ- ‘aşere elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (30 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmaâm-ı Mahalle Mehmed Efendi Uzun Mehmed Hâcı İsmâ’ilefendi ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:52 BELGE NO:367 Şeri’at-şi’ar Trabzon kadısı faziletlü efendi zide fazlehû ve me’zûn bi’l-iftâ fekahetlü efendi zide takvehu ve eşrâfa ve ‘ulemâ-i ‘azâm ve sa’adet-i kirâm zevi’l-izzu ve’l-ihtirâm efendimiz zide fezâilehum ve iftihârü’l-emâcid ve’l-emasil yâ pâye-i mir- ahur-ı sâni dergâh-ı ‘Ali kapucı bâşılarından a’yanı Kalcı-zâde sa’adetlü fetânetlü Memiş ağa dâme ‘ilmehu ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Yeniçeri zâbiti sa’adetlü ağa ve mütesellim vekilimiz hamiyetlü Hasan ağa zide kadrehuma ve ağâvât-ı saire ve ashab-ı sünuhdan ve bi’l-vücuh ahalileri ba’de’t-teslimât olvafiyye inhâ olunur ki bâ-tevfik-i ni’ame’r-refik cenâb-ı aziz ve sübhanehi ve bi-‘avatıf-ı ‘aliyyem hazret-i hüsrev-âni bundan akdem mahfil-i ‘uhde-i liyâkatim olan Fâş kal’esinde ahz ve istihlâsiçün sevâhil-i bahr-i siyah ‘umumen ağâvât ve asâkir-i muvahiddin bi’l-ma’iyye me’muriyetimiz ile bâ-emr-i ‘Ali eyâlet-i Trabzon mütesellimliği lede şeref-bahşa-yı vürud gâza ve cihâd tenbih-i halisasıyla nehy-i arâm Canikden fekk-i râbıta-i kıyâm ve hareket ve ordu bucağı merhalesine pây-endâz vusulümüz müyesser oldukda bi-takdir 238
Allahu te’âlâ ba’zı eşhâsdan mürtekibi’l-izlâle mevâni’-i meşhûresi zuhuruyla nehy-i arâm icâb ve ber-muktezâ-yı mâslahat te’dib ve tenkilleri vacib ve müstebid ve lâzıme-i zimmet idüğünden icrâ-yı mücâzetlerine mübâderet ve sarfa iktidâr ve kuvvet olunarak hamden ‘ala-tevfikallah ve şakiren bimani’maallahu te’alâ sâye-i padişâhide kâffe-i eşgâl mevâni’-i meyâne-i musâlahât-ı hayriyeden bertaraf ve tathir mukatebe kümrah-ı muhallüfun temyiz ve tahkirine muvafakatimiz ile gayrı arâmı muceb ve tevkifi müstevcib birisine kalmayub dahi bu def’a Giresun kasabasında cümle ehibbâ ve esdika-i ağâvât karındaşlarım hazretleri ile mülâkat ve her bir tedâbir-i seferiye vasıl hün-i murâfa’at ve muhabbet akd encümen-i müzâkere ve meşveret olunub mütevekkilen Alâllahu te’alâ çend rûz zarfında gaza niyeti sadıkasıyla makarr-ı hükümetimiz olan Medine-i Trabzona teveccühen bu cânibde ba’zı kara ârâm ve hareket iyleyeceğimiz musammem ve muhakkak olmağla imdi sizler ki muhâtabun muma-ileyhimsiz ma’lumlarınız oldukda uğur-ı din-i mübinde tahaşşüd idecekleri mevcud ma’iyetim olan ağâvât ‘asakir-i muvahiddin mebâliğa ve dairemiz ağâvât ve halkıyla duhulümüzde iktizâ ideceği konakların tertib ve tasmimiyle ötedenberu rü’yeti resm-i vilâyet olan me’kûlât ve meşrûbât ve ecnâs-ı zahire ve mikdârı vefâ cem’ve tedârik ve amadesine cümleniz bi’l-ittifâk ve galebe-i melhûz zinhâr ‘usret ve zaruret vuku’undan siyânet ve tedârikât ve idâre-i Kaviyyeye kemâliyle ihtimâm ve gayret iylemeniz bâbında Giresun merhalesinden işbû buyuruldı tahrir ve irsâl olunmuşdır inşallah te’alâ vusulünde ber-muceb-i meşrûh ma’lum gayretlerinüz oldukda ber- muceb-i buyuruldı ‘amel ve hareket ve ‘usret ve mihnetden mezid-i tevakki ve mücânebet iyleyesiz fi 3 Muharrem sene 226 (28 Ocak 1811) Kad vesale İleyna fi 11 Muharrem Hassa-i Hassa Seyyid Süleymân ser-bevvabin-i Muhasıl-ı Canik ve mutasarrıf-ı Karahisar-i Şarki ve ser’askeri Fâş mütesellim-i Trabzon SİCİL SAYFA NO:53 BELGE NO:368 Kıdvetü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-hükkâm Mevlâna Trabzon kadısı zide fazlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân el-Hâc ‘Abdullah zide kadrehunun rikâb-ı hümâyûnuma takdim iylediği bir kıt’a ‘arzuhâl mefhumunda sekiz on seneden berû Trabzonda nühâs nezâreti hidmetinde olub cânib-i miriyi herhalde siyânet iderek ber-vech-i sadâkat me’mur oldığı hıdmet leyl ü nehâr mezid-i ihtimâm ve dikkat üzre olub devlet-i ‘aliyyemin bu vecihle emekdârı 239 oldığından şâyân-ı merhmet olmağla tekâlif-i şâkkadan mu’afiyyetiçün bir kıt’a emr-i şerifim südurunı tahrir ve ’inâyet itmekden nâşi halâ darbhâne-i ‘amirem nâzırı iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim Mustafa Reşid dame mecdehudan isti’lâm olundukda muma-ileyhe Trabzondan Nühâs Nezâretinde me’mur olmak takribiyle muktezâ-yı me’muriyeti üzre leyl ü nehâren nühâs-ı mezkûrun hidmetinde sadâkat ve istikâmet ile rü’yet ve her halde cânib-i miriyi siyânet iylemek üzre olundığından şâyân-ı ‘inâyet olmağla tekâlif-i şâkadan mu’afiyyetini havi bir kıt’a ısdâr ve i’tâsı mantuk-ı ‘alişânım idüğini memhuren ‘ilâm itmekle imdi i’lâmı mucebince ‘amel olunmak bâbında fermân- ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifim vardıkda bu bâbda sadır sâdır ılan emrim üzre ‘amel idüb dahi sen ki kadı muma-ileyhimsin merkûm hıdmet-i mezkûresini kemâl-i sadâkat ve istikâmet ile rü’yet ve herhalde cânib-i miriyi siyânet iylemek üzre oldığı hnâzır-ı muma-ileyhin i’lâmında müstebân olmağla bu takdirce hilâf-ı şer’-i şerif ve mugayir-i mu’afiyyet ve emr-i ‘alişanım merkûmdan tekâlif-i şakkâ mutalebesiyle rencide ve ta’addi itdirmeyesin şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasın tahriren el-yevmü’l-sâmin-‘aşer Zi’l-ka’detü’ş-şerif li-sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (5 Aralık 1810) Mahruse-i Konstantniyye Kad vesale İleynâ fi 20 zi’l-ka’de sene 225 (17 Aralık 1810) BELGE NO:369 Mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezail ve’l-kelâm bahr-i Siyâh Boğazından Anâtolu sâhiliyle Trabzona varınca vâkı’ kazâ ve iskelelerin kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân ve Gümrükçü vesair zâbitân zide kadrehûm tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki ötedenberu der-sa’adetime zehâir nakl idegelen sefinelerden ve hatab ve kömür getüren kayıklardan ma’ada müste’min ve tüccâr sefâyinine Kara deniz Boğazı mesdûd olarak Moskovlu memâlikine gerek erzâk ve gerek eşyâ nakl olunmaması men’-i külli ile men’ olmuş oldığı zâhir olan mevâddeden ve Bahr-i Siyâhın Rûm ili ve Anatolı sevâhilinde vâkı’ kazâ ve kura ahalilerinin def’-i zaruret ve müzâyakaları mülâhazasıyla der-‘aliyyeme hububat nakl iylemek üzre taraf-ı devlet-i ‘aliyyemden Bahr-i Siyâh cânibine irsâl olunan sefâyine ve kayıkların ekserisine incir ve kuru üzüm vesair bunlar emsâli erzâk tahmiline ruhsat virilmiş ise de ruhsât-ı mezkûr içün o misillü meyve-i huşkı zahire nakl idecek sâhile ihrâc ile ihâleye bey’ ve fürûht iylemek maksadına mebni olub bu vesile ile memâlik-i a’dâya dane-i hardal erzâk irsâlinden bi-gayet mücânebet kılınmak irâde-i 240
şahânem muktezâsından olmakdan nâşi bu hususa dikkat cümlenize fariza-i zimmet olmağla o misüllü zehâire sefineleri bu tarafdan tahmil iyledikleri meyve-i huşkı zahire olacağı iskeleye ihrâc ile ihâleye mi bey’ ve fürûht ideyorlar yohsa tabi’yet ile o misüllü meyveyi rûy-ı deryâda veyâhûd iskele ve sevâhilde sefâyin-i ahere nakl ile Kırım canibine mi irsâl iyleyorlar gereği gibi tahkiki dikkat ve diyâr-ı ‘adaya nakle cesâret iden olur ise mütecâsir olanlar ve ruhsat virenler her kimler olursa olsun men’ ve def’ ve bugüne harekete cesâretlerine mebni icrâ-yı te’dibât-ı lâyıkalariçün isim ve şöhretlerin der-sa’adetime tahrire mübâderet olunmak hususuna irâde-i mülûkânem müte’allık olmakdan nâşi siz ki mevlâna vesair muma-ileyhimsiz o makule meyve-i huşk sevâhil-i merkûme kazâlarda (silik) füruht olunuyor yohsa hafiyen veyâhûd iğmâzen diyâr-ı a’daya mı nakl kılınıyor tahkikine (boş) mezkûrenin nakline ruhsat virilmesi mücerred fıkrânın bu bâbda def’-i zaruretleriçün oldığından sevâhil-i mezkûrede meyve-i huşk lüzumı yohsa bundan sonra gönderilmek içün keyfiyeti inhâya musara’at iylemeniz fermânım olmağın Rikâb-ı hümâyûnumdan işbû emr-i ‘alişanım ısdâr ve ve rikâb-ı hümâyûnum kâim-makamı Tatarlarından Hasan Tatar ile irsâl olunmuşdur imdi zikr olunan sefâyin ve kayıklara tahmilen Karadeniz canibine nakl ve irsâl olunan meyve sevâhil-i mezkûre fürûht olunub olunmadığını der-‘aliyyeme tahrir ve i’lâma mübâderet ve bu hususı daima taharri ve tecessüs iderek o makule sefâyin ve kayıklardan birisi hamûlesi olan meyve ve eşyâdan ne makule şemâ olursa ise Moskovlu memâlikine nakle cesaret iden olur ise nakl iden sefineyi der-‘akab ahz ve hamûlesiyle der-sa’adetime irsâl ve isâle ikdâm ve gayret iylemeniz matlûb-ı mülûkânem idiği ma’lumeniz oldukda ber-vech-i meşruh ‘amel ve hareket dikkat ve zinhâr ve zinhâr hülasa-i vaz’ı tecviz ile o makule eşyâ kaçıran sefâyini tahrire rehâvet olunmak ve ruhsat virenler haber virmemek lâzım gelür ise hakkınızda nedâmet olacağı SİCİL SAYFA NO:54 cezmen bilüb ana göre hilâfından ziyâde hazır ve müba’adet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişanım sâdır olmuşdır buyurdum ki vusul buldukda bu babda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i südûr olan fermân-ı vacibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’l- imtisâlimin mazmûn-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından ziyâde hazer ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evahir-i şehr-i Şevval el-mükerrem li-sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (27 Kasım 1810) Mahruse-i Konstantniyye 241
Kad vesale İleynâ fi 6 Muharrem sene 2266 (31 Ocak 1811) BELGE NO:370 Medine-i Trabzon mahallâtından ‘İmâret mahallesi sâkinelerinden Gelin zevcesi dimekle ma’rufe Fatma bint-i İsmâ’il nâm hâtûn zâtiyyü’l-tar’rifü’ş-şer’i meclis-i şer’-i şerif lâzımü’t-teşrifde işbû bâ’isü’l-kitâb Topal Monlâ İbrâhim bin Dellâk Hasan nâm kimesne mahzarında takrir-i kelâm ve ta’bir-i ‘anü’l-merâm ider ki ‘akdâtı süduruna değin silk-i mülk-i sahihamda münselike-i emlâkdan olub bir tarafdan Eskici ‘Ömer yetimleri evi ve ba’zen Ümmü Gülsüm bint-i Monlâ Mustafa bağçesi ve bir tarafdan Mestci Mustafa bağçesi ve ba’zen Debbâğ Bektâş evi ve bir tarafdan nehr-i câri ve taraf-ı rabi’-i tarik-i ‘amm ile mahdud ve mümtâz iki bâb fevkâni otâ ma’a soffa ve tahtında bir bâb-ı ahûr ve efendi-i kenif ve havlu ve eşcâr-ı müsmire ve gayr-ı müsmireli bağçeyi muhtevi zokak kapusı ittisâlinde bir bâb mülk-i menzilden ma’ada bi-cümle el-tevabi’ ve’l-murâfık ve kâffetü’l-hukuk ve’l-murâfık tarafından icâb ve kabulü hâvi şurût-ı müfsideden ‘adi bey’-i bât-ı kat’i ile dörtyüz guruşa merkûm Monlâ İbrâhim bey’ ve teslim ve temlik iylediğimde oldahi ber-vech-i muharrer iştirâ ve teslim ve kabul iylediğimdensonra semeni olan meblağ-ı mezkûr dörtyüz guruş tamamen Monlâ İbrâhim yedinden tamamen ve kâmilen ahz u kabz iylediğindensonra salifü’z- zikr mezkûr zokak kapusı kurbünde bir bâb otadan ma’ada ber-vech-i muharrer mezkûr mahdud bi-cümle el-tevâbi’ ve’l-levâhık merkûm Monlâ İbrâhimin mülk-i müşteresıdır keyf-i mâ-yeşâ ve tactâr mutasarrıf olsun didikde gıbbe’s-tasdikü’ş-şer’i mâ-vakı’ bi’t- taleb ketb olundı fi’l-yevmü’s-sadî ve’l-‘işrin min Saferü’l-hayr sene site ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1226 (3 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: Mahalle-i mezbûre İmâmı Hâfız Ahmed Hekim Efendi Kemer Bâşı Mehmed efendi Hattat Kâşif efendi Fıruncı Usta ‘Ömer ‘Abdullah bin Eskici Mahmud ‘Osmân Yazıcı Duhâncı Ahmed Ma’ruf oğlu Hasan beşe Hâmamcı ‘Osmân Karakollukcı Ahmed Hamur oğlu Monlâ Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:371 Medne-i Trabzon mahallâtından Yeni Cum’a Mahallesi sâkinelerinden Deyrevâcı oğlu Ahmed bin Mahmud ‘Alemdâr zevcesi Fatma bint-i Ahmed nâm Hâtûn kendi tarafından bi’l-isâle sadriye-i sagire oğlu Ahmed nâm merkûm Ahmed tarafından bi’l-vesâye ve Fatma mahbûbe bint-i merkûm Ahmed nâmân hâtûnlar zatı ba’de’t- ta’rifü’ş-şer’i meclis-i şer’-i şerif lâzımü’t-teşrifde işbû bâ’isü’l-kitâb imâm oğlu el-Hâc 242
‘Osmân bin Mehmed nâm kimesne mahzarında takrir-i kelâm ve ta’bir-i ‘ani’l-merâm ider ki mahalle-i mezbûreyle kâin merkûm müteveffâ-yı mezbûriyelere Ahmedden müntakil bir tarafı Şâtır-zâde ‘Osmân ağâ bağçesi ve bir tarafı merkûm el-Hâc ‘Osmân bağçesi ve bir tarafdan ‘Abdi evi ve taraf-ı rabi’-i tarik-i ‘amm ile mahdud ve mümtâz olân bağçe ve derûnunda olan eşcâr-ı müsmire zeyl-i müsmiresiyle bi-cümleti’t-tevâbi’ ve’l-levâhık ve kâffetü’l-hukuk ve’l-murafık tarafından icâb ve kabul havi şurût-ı müfsideden ‘ari bey’-i bât-ı kat’i ile bi’l-isâle ve bi’l-vesâye mezbûr bağçesinin ‘Arif beşe merkûm el-Hâc ‘Osmâna bey’ ve teslim ve temlik iylediğimizde oldahi ber-vech-i muharrer iştirâ ve teslim ve temlik ve kabul iylediğindensonra semeni olan meblağ-ı mezkûr bin guruşa bi’l-isâle ve bi’l-vesâye merkûm el-Hâc ‘Osmân yedinden tamamen ve kâmilen ahz iylediğimizdensonra sâlifü’z zikr bağçe-i mezkûr mahdûd cemi’ müştemelâtıyla merkûm el-Hâc ‘Osmânın mülk-i müşterâsı olmuşdır keyf-i mâ-yeşâ ve tactâr merkûmatan bi’l-isâle ve bi’l-vesâye merkûm Hâcı ‘Osmân mutasarrıf olsun didiklerinde gıbbe’s-tasdikü’ş-şer’i mâ-vakı’ bi’t-taleb ketb olundı fi’l-yevmü’s-sâlis ‘aşer min Saferü’l-hayr sitte ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1226 (27 Şubat 1811) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı Halil-zâde Hâfız Hasan Efendi Künci İbrâhim ‘Alemdâr Danâbâş oğlu ‘Ali beşe Terzi oğlu Yeni Cum’adan dede Cizmeci oğlu Ağa Hüseyin ve gayrehüm BELGE NO:372 Medine-i Trabzon mahallâtından Muhiddin Mahallesi sâkinelerinden Havva bint-i Karagöz oğlu Mahmud ağâ nâm hâtun zati ba’de’t-ta’rifü’ş-şer’i meclis-i şer’-i şerif lâzımü’t-teşrifde işbu bâ’isü’l-kitâb Havva bint-i Sipâhi İsmâ’il ağa mahzarında üzerine da’va ve takrir-i kelâm ider ki bundan akdem fevt olan zevcim merkûm İsmâ’il ağa müntakil Tekye mahallesinde kâin ma’lumu’l-hudud ve’l-cirân mülk-i menzilde olân hisse-i ırsiyemi merkûm Havva vaz’-ı yed olmağla edâya mümâna’at ider olunub takriri tahrir ve mûceb-i şer’isi icrâ olunmak matlubemdir didikde merkûme Havva cevâbında bundan akdem beynimizde münâza’a olunub meclis-i şer’de mezkûr mülk-i menzilde olan hisse-i ırsiyem dahi virib zimmet oldı diyü def’-i olmağın ‘udul-ı meşruhasına beyine taleb olundukda ‘udul-ı ahrar ricâl-i müslimin Mehmed beğ ve nisvân-ı Müslimâtdan Kürt Hamza (okunmuyor) Hasan Köse ‘Aişe nâmûn kimesneler li-ecli’ş-şehâde meclis-i şer’i hâzırân olub istişhâd oldıkların mezkûr mülk-i menzilde olan hissesi mukabiline ma’lumu’l-mikdâr eşyâsı ahz ve kabzına zimmet iyledi idi diyü 243 her birileri müttehidi’l-lafz ve’l-mana olmağın edâ-yı şehâdet-i şer’iyye iylediklerinden ba’det-ta’dil ve’l-tezkir şehâdetleri kabule karin ve mucebiyle ba’de’l-hükkâm ve merkûme Havva bint-i Mehmed ağâya büyüce mu’arazadan men’-i birle tenbiye-i şer’i olmağın hüve’l-vakı’ bi’t-taleb ketb olundı tahriren fi’l-yevmü’t-tasi’ min şehr-i Rebi’ü’l-ahir li-sene site ‘işrin ve mieteyn ve elf 1226 (3 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: Me’zûn bi’l-iftâ Hasan Efendi Serkâtib Süleymân efendi Şerâfetlü Mehmed efendi ve Mustafa Mü’min efendi Mehmed el-Hâc ‘Ali efendi Kavâs Mehmed ağa Dellâl Memiş beşe Muhzır Monlâ ‘Osmân ve gayrehüm Derûn Mülk-i Menzilde Olân hissesi mukabiline bâ-defter virilân eşyâ-ı beyân
Kitân Gömlek Melez Gömlek Melez Çarşâb Kitân Çarşâb ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 14 4 1 1 Melez Ayakkabı Kitân Yetme Pişgir Binişlik Atlas Hatati Entâri ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 30 1 1 1 Şam’adan Kitab ‘Adet ‘Adet 1 1 Merkûme Havânın vâlidesinden müntakil olmak üzre ahz itdiği eşyâ defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur Kitân Gömlek Döşek Çarşâb Yorgan Çarşâbı Bâş Çarşâbı Hamâm Peştemâli ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 4 1 1 1 1 Mihr-i Müeccel Guruş 25 Karındaşım Resmi efendinin eşyâsından merkûm (okunmuyor) ağâ ahz itdiği Hissetü’l-merkûm Havva Guruş 66 40 244
97 ___ 203 Yalnız ikiyüz üç guruşdur BELGE NO:373 Medine-i Trabzon Mahallâtından ‘İmâret mahallesi sâkinlerinden iken bundan akdem fevt olan mahalle-i mezbûr imâmı şerâfetlü Bey Efendi İsâ Mikâyil Hamur Efendi nâm mütevefiyyenin verâseti zevce-i menkûhe-i metrûkesi Esmâ Hâtûn bint-i Ahmed ve validesi (boş) hâtûn bint-i (boş) ve sulbiye-i sagir oğulları Mahmud Celâleddin ve Hüseyin ibne’l-‘Abidin ve Ahmed Şemseddin sulbiye-i sagire kızı Hadicetü’l-kübra ve sulbiye-i kebire kızı Fatmatü’z-zehra nâmûn kimesnelere münhasıre oldığı lede’l-tahakkuk tereke-i müteveffâ-yı merkûm kıbel-i şer’den tahrir ve ba’zen takvim ve ba’zen sukk-ı sultaniyede ba’de’l-müzâyede fürûht olunan muhallefât defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 21 min Rebi’ü’l-evvel sene 1226 (15 Nisan 1811)
Şilte Def’a Şilte Yasdık Yorgan Döşek Keçe Sini Şam’adan-ı Kebir ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 6 6 1 1 1 1 Para Para Para Para Para Para Para Para 370 307 558 320 310 365 189 181 İbrik Nargil Minkâl Çorba tası Kahve Kutusu Gicelik Kaftan ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 1 Para Para Para Para Para Para 80 1200 260 65 20 27 Hasır Minder Yân Sofra Ayâğı Def’a Çorba Tâsı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 Para Para Para Para 14 280 16 33 Def’a Şam’adan Minder Perde Kapu Tâbe Tabak ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 245
Para Para Para Para Para 14 280 145 76 73 Filtan Çubuk ‘İmâme Çubuk Cezve Güğüm Kebir sagir Berdal ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 3 2 1 1 1 2 Para Para Para Para Para Para 330 70 180 135 330 320
Kutu Enfiye Minder Evân-ı Nühâs Def’a Şam’adan Fadık ‘Adet ‘Adet Para ‘Adet ‘Adet 1 2 285 1 1 Para Para Para Para 120 373 125 43 Legen İbrik Kazgân Sim Zarf Kuzu Tabağı Havlu ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 8 1 1 Para Para Para Para Para 260 855 124 520 800 Sagir Minder Yasdık Kese Yorgân Yân Halısı Kiçe ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 1 1 3 Para Para Para Para Para Para 320 40 160 400 160 260 Def’a Yorgan Yüz Yasdığı Def’a Yorgan Çamaşur ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 2 1 1 1 Para Para Para Para 600 120 320 540 Tâbe Kadayıf Tebsi-i Beyze Legen Kebir Ma’den Tabâk ve Çanak Hoşâb ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1 1 1 2 1 Para Para Para Para 246
135 100 520 240 ve Çanak-ı Kütahya Yedek İbrik Güğüm ‘Adet ‘Adet ‘Adet 4 1 1 Para Para Para 160 140 47 Mütevelli merkûmun Asitâne-i ‘Aliyyeden vürûd iden mebâliğ Guruş 456 Merkûmun güzeşte vazifesinden ahz olan Ketb-i Bahâ Kunudş Kürk Guruş Guruş Para Guruş 100 96 11 95 Mahalle-i mezbûrede kâin mülk-i menzil Tekfûr Çâyır Mahallesinde kâin bağçe Kıymet Guruş Kıymet Guruş 1150 400 İskele Deresi ittisâlinde kıt’a-i menzil arsası Guruş 50 Şirin Hâtûn Mahallesi sâkinelerinden iken bundan akdem fevt olan Havva bint-i Ahmed nâm mütevefiyye-i merkûme isâbet iden hisse-i ırsiyesi ba’de’l-ihrâc techiz tekfin ve’d-duyun Sahhü’l-bâki guruş 300 Cem’an Yekûn______Guruş 3096 Yalnız üçbin toksan guruşdur Minhâ el-İhrâcât______Dellâliyye ve Dellâl Başına ve Dükkân Kirâsı Deyn-i Müsbet el-Hâc Mehmed efendiye Guruş Para Guruş 15 15 238 Deyn-i müsbet el-Hâc ‘Ali efendi birâderi Emin efendi Deyn-i Müsbet Mücellid el-Hâc ‘Ali efendi Guruş Guruş 100 106 247
Deyn-i müsbet ‘Arif İmâm Deyn-i müsbet Nûh efendi Guruş Guruş 37,5 51 Deyn-i müsbet Orta Hisardan Hâfız Ahmed Efendi eytamlarına Guruş 50 Tobcı Bâşı eytamlarına ‘İmâret Mahallesinde Topal ‘Aişe Hâtûna Guruş Guruş 15 11 Monlâ Yazıcı oğlu İbrâhime İsmâ’il Re’is oğlu Hâfız Mehmed Tâhir Guruş Guruş 33 11 Zağanos Kapusunda Topâl Monlâ İbrâhim Fıruncı Aleksen’a Şelik-zâde Ahmed efendi Guruş Guruş Guruş 55 36 9 Sülymân efendiye Kürekçiye Sub sub oğlu Monlâ Süleymân Fıruncı ‘Ömer Guruş Guruş Guruş Guruş 10 20 18 9
Bolthâneli Emin Yâzıcı Bakkal Hasan beşe Muhzır oğlu Monlâ ‘Ömer Guruş Guruş Guruş 32 2,5 3,5 Saray ‘Atik İmâmı Hasan Efendi Hâcı Tâhir efendi Guruş Guruş 4,5 12 Bünyâd oğlu Mehmed ağaya bâ-temessük Guruş 105 Merkûme Esmâ Hâtûnun mihri der-zimmet-i müteveffâ-yı merkûm Guruş 166 Ümmühân Hâtûn bint-i Gümrükçü ‘Osmân efendi Yunus ağa Kayını el-Hâc İbrâhim Guruş Guruş 248
200 4 Kasab Kibâre Musa Bakkal Zeki Guruş Guruş 4 12
Yekûnu’l-Mesârifât______Guruş Para 1394 30 Yalnız bin üçyüz toksan guruş otuz paradır
Sahhü’l-Bâki______Guruş Para 1701 30 Yalnız bin yediyüz bir guruş otuz paradır Hissetü’l-zevce el-merkûme Esmâ Hâtûn Hissetü’l-zevce el-merkûm Guruş Para Guruş Para 212 22 283 16 Hissetü’l-ibne’l-merkûm Mehmed ve Monlâ Muhiddin Guruş Para 362 13 Hissetü’l-ibne’l-merkûm Hüseyin Zeyne’l-‘Abidin Guruş Para 301 13 Hissetü’l-ibne’l-merkûm Ahmed Şemseddin Hissetü’l-ibne’l-merkûme Famatü’z-zehra Guruş Para Guruş Para 301 13 510 27 Hissetü’l-ibne’l-merkûme (silik) Guruş Para 150 11 BELGE NO:374 Fi’l-asl Medine-i sâkinelerinden iken Medine-i mezbûre civarında Kelkit nâm kazâda sâkine iken bundan akdem mütevefiyye olan Bolât kızı Fatma hânım bint-i ‘Ömer Bey nâm mütevefiyyenin sulbiye-i kebire kızları Şöhret hânım bint-i Şâkir Pâşâ- zâde Mehmed Beğ ve Ümmühân Hanım bint-i İbrâhim efendi nâmân hânımlar tarafından Hasan Atme ibn-i Süleymân ağâ ve sefil oğlu Veli ‘Alemdâr ibn-i Ahmed 249 nâmân kimesneler şehâdetleriyle şer’an vekâleti sâbit ü sübût vekâlete hükm-i şer’i la- hakk olan muma-ileyha Aslıhân Hanımın li-eb karındaşı İsmâ’il Hakkı efendi ibn-i Kâlcı-zâde ‘Ömer ağa mahzarında ikrâr-ı tamm ve takrir-i kelâm ider ki müteviyye-i merkûme Fatma hânımın silk-i mülk-i sahihinde münselike emlâkinden olan Medine-i Trabzon mahallesinden Amâsyâ mahallesinde kâin bir tarafı Hamamcı oğlu Ahmed ağa mülk-i menzili ve bir tarafı Nesli kızı menzili ve bir tarafı ve taraf-ı rabi’-i tarik-i ‘amm ile mahdud ve mümtâz üç bâb fevkâni ota ma’a sofa ve tahtında ahur ve efendi-i kenif ve eşcâr-ı müsmire ve gayr-ı müsmireli bağçe ve havlu tahtında bir bâb mülk-i menzil müteveffâ-yı merkûme Fatma hanımdan on iki sehmden beş sehmi muma-ileyâ Aslıhân hânım ve dört sehmi şöhret hanıma iki sehmi bana ve bir sehmi mütevefiyyenin kızkarındaşı (boş) nâm hanıma intikâl iden mülk-i menzilin on iki sehmden on bir sehmi bi’l-isâle ve bi’l-vekâlete Kâlcı-zâde Nu’mân ağaya tokuz yüz on yedi guruşa bey’-i bât-i kat’i bey’ ve teslim ve temlik iyledikde oldahi ber-vech-i iştirâ ve teslim ve temlik ve kabul iylediğindensonra Hasan merkûm tamamen ve kâmilen za’im Nu’mân ağadan ahz u kabz iyledim menzil-i merkûmun on iki sehminden on bir sehmi za’im Nu’mân ağanın mülk-i müşterâsı ve bir sehmi (boş) hânımın min cihetü’l-art mülkü olub za’im Nu’mân ağâ keyf-i mâ-yeşâ vetactâr mutasarrıf olsun didikde gıbbe’s-tasdikü’ş-şer’i mâ-vakı’ bi’t-taleb ketb olundı fi gurre-i Cemâziye’l-evahir sene site ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1226 (23 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Me’zûn bi’l-ifta faziletlü Hasan Efendi Kâtib-i Mahkeme Süleymân efendi Şerâfetlü Mehmed efendi Mü’min Mustafa efendi Dizdâr-ı Bâlâ Mehmed Kâmil ağa Dellâk Memiş Beşe Muhzır Monlâ ‘Osmân Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:56 BELGE NO:375 İftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim cami’ü’l-mehâmid ve‘l-mekârim el-muhtass bi- mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’d-daim degâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından Trabzon sancağı mütesellimi hazinedâr-zâde Süleymân dame mecdehû tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki Trabzon kal’esinde mevcudolan toblardan fâlyeleri fersûde olan tobların ta’miriçün bir ocak olmak üzre üç nefer fâlyeci ‘amelesinin irsâli hususuna irâde-i seniyyem ta’alluk itmekle mucebince Ümmühân merkûme dulbâcıyân esnâfı ma’rifetiyle bi’l-intihâb ta’yin ve peşin ücretleriyle harcırahları yedlerine i’tâ ve 250 levâzımât-ı mukteziyesi tobhâne-i ‘amireden ifrâz ve teslim ile Ülsübe irsâl olmağla senki mütesellim muma-ileyhimsin ‘amel-i merkûme Trabzona vusulleri günden i’tibârıyla beherine yevmi yarımşar vukıyye olarak bir ser cift nân-ı ‘aziz ve yüz dirhem Küşt ta’yinâtlarıyla kırkar akçe ücretlerini beher yevm tarafından hıdmetlerine kadar i’tâ iderek hımeti mezkûrede istihdâma mübâderet ve fâlye mühimmâtından gayr-ı kusurını ahz ve kal’e-i mezbûre Tobcı bâşısına teslim ve yedinden memhûr sened ahz ve ve der- sa’adetime irsâle himmet iylemek fermânım olmağın me’muriyetlerini hâvi telhis işbu emr-i ‘alişânın ısdâr ve merkûmun ile irsâl olunmuşdur imdi vusulünde bâlâda bast ü beyân oldığı üzre zikr olunan tobların fâlyelerini ta’mir içün irsâl olunan ‘amele-i merkûmenin duhûl ve lühukları günden i’tibâren mezkûr olmikdâr ücret yevmiyeleriyle ruz-merre ta’yinâtlarını hitâm ile ‘avdetlerine kadar taraflardan i’tâ iderek istihdâma himmet ve mühimmâtdan gayr-ı ez-mesârif-i kusurını ahz ve vekil-i merkûm teslim ve mikdâr-ı tasrihiyle yedinden memhur seneden ahz ve der-‘liyyeme irsâle mübâderet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişanım ısdâr olunmuşdur buyurdum ki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşruh üzre şeref-yafte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i clilü’ş-şân vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı münifi üzre ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l- yevmü’l-‘aşer min Safer sene site ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1226 (6 Mart 1811) Mektub Kâim-makâm sadr-ı ‘Ali Hazretlerinden vürud iden mektub suretidir ki işbû mahalle kayd şud Kad vesale ileynâ fi 15 sene 226 (11 Mart 1811) Mahruse-i Konstantiniyye BELGE NO:376 İftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim dergâh-ı ‘Ali kapucı bâşılarından Trabzon mütesellimi hazinedâr-zâde Süleymân ağa dame mecdehu ba’de’l-İslâm inhâ olunur ki Suhumlu Keleş beğ-zâde Arslan beğe Trabzon mukata’ası mâlından kadimdenberu beher sene ‘inâyet buyurılân Üç bin guruş ma’aşın kâfi el-sâbık mâl-ı mukata’adan virilmesi bâbında bir kıt’a emr-i ‘Ali ısdâr ve Samsun ve Cânik iskelelerine mühimmât ve edevât-ı lâzıme ve ma’iyyetinde bulunmak üzre mikdâr-ı vâfi çelenk ba’s ve tesyâr olunması hususlarını hâvi ve olbabda vârid olan i’lâmın irsâl kılındığını muhtevi gönderilen tahrirâtın menzûr ve mefhûmu ma’lumemiz idilmişdir ma’aş-ı mezkûr yiğirmi dört senesinden i’tibâren muma-ileyh Arslân beğe ibkâ ve tevcih olunmuş oldığını ve el-yevm üzerinde idiğidestkârdan müstebân ve ahz ve tasarrufuna kimesne 251 tarafından müdâhale iktizâ itmeyub beher sene vakti hululünde ma’aşı mezkûrı mir muma-ileyh Trabzon gümrüğünden ahz itmek lâzım geleceği zâhir ve ‘ayandır zikr olunan iskelelerde mevcud bulunmak içün vâkı’ olan istid’aya bünyâd tokuz ve yedi çablarında yüz ve üç ve bir buçuk ve bir çablarında yüz ellişer ki sekizyüz ‘adet yuvârlak ve yiğirmi kıyye fitil mısırı ve nefer-i tob ustasıyla tokuz nefer tobcı ve şimdilik seksân kantâr yüz varûl bârut-ı siyah tertib ve irsâli hususuna irâde-i seniyye müte’allık olarak mühimmât ve neferât-ı mezkûreye vaz’ ve tahmil ve irsâl ve tesyâr ve tesbîl olunmak üzre olmağla mücerred ifâde-i hâl siyâkından mektub tahrir ve ile irsâl olunmuşdur inşallahu te’ala vusulünde fi-mâbâ’d tarafımızı da’vât-ı hayriyeleriyle bi’l-tedakire mübâderet iyleyesin ve’s-selâm Kadvesale İleynâ fi 17 cemâziye’l-evvel sene 1226(9 Haziran 1811) BELGE NO:377 Mefâhürü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm hala Erzurum valisi ve şarkcânibi seraskeri vezirim Mehmed Emin pâşâ ademullahu te’ala iclâlehu ma’iyetine varınca esnâ-i rahde vakı’ kazâların kadıları ve naibleri zide fazlehum ve mefâhirü’l- emâsil ve’l-akrân ‘ayân ve zâbitân vesair iş erleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki ser-‘askeri müşarü’n-ileyh ma’iyyetinde mevcud bulunmak üzre ne mikdar vakı’ havân ve mühimmât irsâlini der-‘aliyyemden kapu kethüdası dergâh-ı mu’allam kapucı başılarından Yeniçeriyandan iftihârü’l-emâcid ve’l- ekârim Ahmed ve şark canibi nüzul-ı Emin sâbık İbrâhim dame mecdehuma bâ-takrir inhâ iyledikleri ecilden keyfiyet ve iktizâsı (silik çıkmış) iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim Hasan dame mecdehudan isti’lâm olundukda zimmet-i hale nazaran ma’iyyet-i müşarü’n-ileyh mümkün ve yine Humbaracı ve nefihci neferâtı ve havân-ı mühimmât-ı saire irsâli lâzım olmakdan nâşi yüz elli etemm mühimmât ile on dört çabında ve bir kıt’a havan (silik çıkmış) nefer tertib ve tanzim hususuna i’lâm itmekden nâşi mucebince tanzim ve irsâline irâde-i ‘aliyyem ta’alluk itmekle salifü’z-zikr ma’halife neferât-ı merkûmdan Trabzon iskelesine vâsıl oldukda siz ki kuzât ve nüvvâb ve a’yân ve zâbitân muma-ileyhim sairlerimsiz ma’iyyet-i müşarü’n-ileyha varıncayaesnaâ-yı rahda her kangunuzdır taht-ı kazâsına dahl olur ise her neferine birer gicelik olarak bir cift nân-ı ‘aziz ve yüz dirhem küşt ta’yinâtları ehâli-i kazânın tekâliflerine müşarü’n- ileyh isâlleri hususuna ihtimâm ve dikkat iylemeniz fermânım olmağın işbu emr-i şerifim ısdâr ve neferât-ı merkûm yedlerine i’ta olunmuşdur imdi vusulünde neferât-ı merkûm het kangı taht-ı kazâsı dahl ve dahil 252
SİCİL SAYFA NO:57 olursa birer gecelik olarak beher neferine birer cift nân-ı ‘aziz ve yüz dirhem küşt ta’yinâtların kazânın tekâliflerine ba’zen i’tâ iyleyerek seri’an ve ‘acilân müşarü’n- ileyh ma’iyetime irsâl ve isâlleri hususuna ihtimâm dikkat ve hilâfından hazer mücânebet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişanım vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlin mazmûn-ı münifi üzre ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet i’timâd kılasız tahriren fi’l- yevmü’s-sâlis-‘aşer ve şehr-i Rebi’ü’l-ahir sene site ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1226 (7 Mayıs 1811) Mahruse-i Konstantiniyye Kadvesale İleynâ fi 29 sene 1226 (23 Mayıs 1811) BELGE NO:378 Bu esnâda menzilhânenin vakti tamam olub güşâd-ı menzilhâne ehemm ve elzem ve ücret-i ber-muzadd-ı kadim vilâyetden viriligelür olmağla Cemâziye’l-evveli gurresi i’tibârıyla üç aylık ücret menzil dört bin guruş ve Anapa ve Sucuk tarafına me’mur-ı ‘askeri mübâşiri za’im ağaya hidmet-i mübâşiriye bin altıyüz guruş ve Anapa askeriçün bâ-fermân-ı isti’câline me’mur devlet tatarına hıdmet-i mübâşir altıyüz guruş ve der-‘aliyyeden mühimmât getüren ocak çavuşuna hıdmet-i mübâşiriye yüz guruş ve mehter bâşı İbrâhim ağanın ve Hâcı Menteşin ve zahireci ‘Abdullah ağanın hıdmet-i mübâşiriyeleri bin iki yüz guruş cem’an yedi bin beşyüz guruşa bâliğ olmağın cümle ma’rifetiyle meblâğ-ı mezkûr tevzi’ ve taksim olmağın olageldiği vech üzre bin beşyüz guruş varoş ağalarına hisse-i ba’de’l-tarh ve bâki kalan altı bin guruşun Yomra nahiyesine hisse-i ba’de’l-tarh ve bâki üç bin guruş nıfs-ı Trabzon müslümanına hisse isâbet itdiği defterdir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi gurre-i Rebi’ü’l- ahir sene 1226 (25 Nisan 1811) (Altta olan bilgilerin üzeri çizilmiş durumdadır) BELGE NO:379 (Bu Belgenin üzeri çizilmiş durumdadır) SİCİL SAYFA NO:58 BELGE NO:380 Monlâ Sipâhdan ez-zevc ‘Ömer bin Mustafa vekile Kahveci bâşı Ahmed bin merkûm Mustafa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i ‘Abdullah vekilihâ ustabâşı ‘Osmân bin Sâlih be-şehâdeti Mustafa bin Ahmed ve ‘Osmân bin Mehmed el-mihrü’l- 253 müeccel site elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 4 min Cemâziye’l-evvel sene 226 (29 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i mezbûre Mehmed Efendi Yenicesim Mehmed efendi Şâkir oğlu efendi ve gayrehüm BELGE NO:381 Müsâfereten ez-zevc İbrâhim bin ‘Osmân vekile Ahmed bin Mehmed ez- zevcetü’s-seyyib Kara ‘Ali oğlu Mustafa vekilihâ ‘Ali çavuş bin Mehmed be-şehâdeti ‘Ali bin Derviş Mehmed Seyyid İbrâhim bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt Şuhudu’l-Hâl: Muhzır Monlâ ‘Osmân Monlâ Hüseyin Dellâl Memiş beşe ve gayrehüm BELGE NO:382 Bozdepeden Ez-zevc Hasan ‘Aziz bin İbrâhim vekile ebûhu merkûm İbrâhim bin ‘Osmân ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Amurzi oğlu Emin ağâ vekilihâ Mehmed bin Ahmed be-şehâdeti İsmâ’il bin Hasan ve diğer İsmâ’il bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 5 Cemâziye’l-evvel sene 226(30 Mart 1811) Şuhudu’l-Hâl: Durmuş oğlu Genc Mustafa ağa oğlu ‘Ali Serdâr oğlu Mehmed efendi ‘Osmân beşe ve gayrehüm BELGE NO:383 El-Hâc Kasımdan Ez-zevc Süleymâ bin Ahmed vekile Mehmed bin Bekir ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i İsmâ’il vekilihâ Hüseyin Mehmed be-şehâdeti Veli bin Ahmed Emin ‘Osmân el-mihrü’l-müeccel selâseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 sene 226 Şuhudu’l-Hâl: Kurkur oğlu Mehmed ağa Süleymân efendi Muhzır Monlâ ‘Osmân Râryis oğlu İsmâ’il ağa ve gayrehüm BELGE NO:384 Tekfûr Çayırdan Ez-zevc Sâlih bin Mustafa el-‘akid bi-nefsihi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Ahmed vekilihâ ‘Abdullah bin ‘Ali be-şehâdeti ‘Ali bin Hüseyin ve Mehmed bin 254
‘Abdullah el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 6 sene 1226 Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hâfız Efendi Tarâkçı oğluAhmed İsmâ’il oğlu Ahmed ve gayrehüm
BELGE NO:385 Tekfûr Çâyırdan Ez-zevc Kalavrâcı ‘Osmân bin Mahmud vekile Esmâs oğlu Ahmed bin ‘Osmân ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Gülsüm bint-i Mehmed vekilihâ ‘Osmân bin ‘Ömer be- şehâdeti Pir Ahmed bin İsmâ’il ve monlâ ‘Ömer bin Mahmud el-mihrü’l-müeccel isnâ- ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 8 min Cemâziye’l-evvel sene 226(31 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: ‘Abdi ağa Ahmed beşe Burnâz oğlu Mehmed ve ayrehüm BELGE NO:386 Fi’l-asl …Karyesinden Ez-zevc İbrâhim bin Mehmed vekile ‘Abdullah bin ‘Osmân ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i Genc ‘Ali vekilihâ ‘Ali bin Mehmed be-şehâdeti ‘ali bin Mehmed ve İbrâhim bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 7 Cemâziye’l-evvel sene 226 (30 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Monlâ Mehmed Muhzır Monlâ ‘Ömer Monlâ ‘osmân ve gayrehüm BELGE NO:387 Debbâğhâneden ez-zevc ‘Osmân bin Kâsım oğlu Mehmed vekile ‘Osmân bin diğer Mehmed ez-zevcetü’s-seyyib Sâliha bint-i İsmâ’il vekilihâ İsmâ’ilbin diğer İbrâhim el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Cemâziye’l-evvel sene 226 (3 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Yavru oğlu Mahmud ağa Oğuz oğlu Pir Pâşâ Şileli oğlu Derviş ve gayrehüm BELGE NO:388 Zânkâriye Karyesinden 255
Ez-zevc Süleymân bin Mehmed el-‘akid bi-nefsihi ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Tutu bint-i ‘Ali vekilihâ ota bâşı Ahmed bin Hasan be-şehâdeti Mehmed bin merkûm ‘Ali ve Sâlih bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 12 Cemâziye’l-evvel sene 226 (4 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Mehmed beşe Hüseyin beşe Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:389 Ez-zevc Yormalı Ahmed bin ‘Ali vekile Memiş Hamâl ‘Ali ez-zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i Ahmed vekilihâ Monlâ Mehmed bin Monlâ Hasan be-şehâdeti İsmâ’il bin Mustafa ve ‘ali bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 15 Cemâziye’l-evvel sene 226 (7 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Pir Hâcı Hâfız Mehmed Lebceci Ahmed Dâyı Mustafa ve gayrehüm BELGE NO:390 Debbâğhâneden ez-zevc Kurkur oğlu Mehmed bin Hüseyin ağa vekile Pir Mehmed bin Ahmed ez-zevcetü’s-seyyib Penbe Fatma bint-i ‘Ömer vekilihâ Ebû Bekir bin İbrâhim be-şehâdeti ‘Ali bin ‘Osmân ve Emin bin Muhzır Evliyâ Mustafa el- mihrü’l-müeccel site elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 21 Cemâziye’l-evvel sene 226 (13 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Hüseyin beşe Köse Ahmed Muhzır Monlâ ‘Osmân ve gayrehüm BELGE NO:391 Sâclı Hevâceden ez-zevc Mehmed bin Mustafa vekile Mehmed Efendi bin İsmâ’il ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Rukıyye bint-i Mehmed vekilihâ Kara Hasan usta bin Ahmed be-şehâdeti Mehmed bin ‘Ali ve ‘Osmân bin Hüseyin el-mihrü’l-müeccel site elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Cemâziye’l-evvel sene 226 (21 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Çâlık Hâcı Ahmed oğlu Hâcı Tâhir ‘Akkâm Hâcı Hasan Okumuş oğlu ve gayrehüm 256
SİCİL SAYFA NO:59 BELGE NO:392 Sarây ‘Atik Mahallesinden ez-zevc Hüseyin bin ‘Abdullah el-‘akid bi-nefsihi ez- zevcetü’s-sagire Rukıyye bint-i mahalle-i mezbûre imâmı ‘Arif imâm vekilihâ ebûha merkûm ‘Arif imâm bin Ahmed huzur-ı müsliminde el-mihrü’l-müeccel selâsûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (19 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: Hevâce ‘Ali oğlu Hâcı Mehmed Mâlkız oğlu Hâfız Cendeli oğlu Tâhir ve Hasan efendi ve gayrehüm BELGE NO:393 İskender Pâşâdan ez-zevc Emrullah bin Mehmed vekile Hasan bin ‘Ali ez- zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i vekilihâ ebûha merkûm Hasan beşe bin Mustafa el- mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (19 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: Monlâ Mehmed Genc ‘Osmân oğlu Monlâ Mehmed Karındaşı Kâmil ve gayrehüm BELGE NO:394 Hevâce Halil Mahallesinden ez-zevc Kara Mehmed bin Kara ‘Ali vekile Mehmed bin Hasan ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Hasan vekilihâ Nu’mân bin Büşekçi ‘Ali be-şehâdeti Ahmed bin ‘Ali ve diğer Ahmed bin ‘Abdi efendi el-mihrü’l- müeccel ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 2 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (26 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre İbrâhim Efendi Mustafa Mü’min efendi Evin- zâde Hâfız efendi Müezzin oğlu Mahmud Re’is ve gayrehüm BELGE NO:395 Çârşûdan ez-zevc Mehmed bin’Abdullah el-‘akid bi-nefsihi ez-zevcetü’l-bikrü’l- bâliğa Hanife bint-i Mehmed vekilihâ Mehmed efendi bin İsmâ’il be-şehâdeti Hâcı Sâkâ Mehmed bin Mahmud ve Hasan bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel site elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 2 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (26 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: 257
Ağzı Kara Mehmed Duhancı Mehmed Sarrâc Mollâ Bekir ve gayrehüm BELGE NO:396 Kendinârdan ez-zevc ‘Ali bin ‘Abdullah vekile Şemşit oğlu Ahmed bin Mehmed ez-zevcetü’s-seyyib Emine bint-i Mehmed vekilihâ İsmâ’il bin ‘Abdullah be-şehâdeti ‘Osmân bin Mustafa vediğer ‘Osmân binMahmud el-mihrü’l-müeccel isnâ elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 7 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (1 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Şeyh Mustafa Efendi Hâcı ‘Ali efendi-zâde Emin efendi Kel Hasan Bolât Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:397 Orta Hisârdan müsafereteyn ez-zevc Mehmed bin Hüseyin vekile ‘Ali ‘Alemdâr bin Derviş ez-zevcetü’s-seyyib Sâliha bint-i ‘ali vekilihâ mü’ezzzin Monlâ Mehmed bin Genc ‘Ali be-şehâdeti ‘Abdullah bin ‘Osmân ve ‘Ali bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel erba’a elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Muhzır Monlâ ‘Osmân Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm BELGE NO:398 Ez-zevc Tuniyeli ‘Osmân bin ‘Ali vekile muhzır Monlâ ‘Osmân bin Süleymân ez-zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i ‘Osmân vekilihâ ‘Osmân bin Mehmed be-şehâdeti Ahmed bin Mahmud ve Ahmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel hamse lâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Muhzır Monlâ ‘Osmân Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrihüm BELGE NO:399 Fârosdan ez-zevc ‘Ömer beşe bin Süleymân vekile Şuşukka Mahmud bin Hasan ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i Ahmed vekilihâ ‘Ali bin Hasan be-şehâdeti Mollâ İsmâ’il bin Hasan ve ‘Osmân bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel (çokmamış) meblağ raic- i fi’l-vakt hurrire fi 11 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Hasan Efendi Müezzin Mollâ Yusuf Veli Mehmed oğlu ve gayrehüm 258
BELGE NO:400 Ayâsofyadan ez-zevc Mustafa bin ‘Osmân el-‘kid bi-nefsihi ez-zevcetü’s-seyyib ‘Aişe b,nt-i Nevbeler oğlu Mehmed el-‘akidetün be-şehâdeti huzur-ı müsliminde el- mihrü’l-müeccel ihda ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Rebi’ü’l-evvel sene 226 (5 Nisan 1811) Şuhudu’l-Hâl: Mehmed beşe Muhzır ‘Osmân Hüseyin Tabi’ Süleymân efendi Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm
BELGE NO:401 Müsâfereten ez-zevc ‘Osmân bin Ca’fer vekile Mehmed bin musatfa ez- zevcetü’s-seyyib ‘Uluvve bint-i ‘Osmân vekilihâ Köse Topal Ahmed bin Mehmed be- şehâdeti Ahmed bin Veli ve İbrâhim bin ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel ‘işrin elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 13 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (7 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı Hazma-zâde Hâcı ‘Ali efendi Kazzâz ‘Ömer Dükkâncı Mustafa ve gayrihüm BELGE NO:402 Hâcı Kâsımdan ez-zevc İbrâhim bin Mehmed vekile Kâmil Mehmed bin ‘Abdulgandir ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i ‘Ali efendi vekilihâ Hâfız ‘Osmân efendi bin el-Hâc Ceyb ve Mehmed Sâbit bin ‘Ali efendi el-mihrü’l-müeccel hams ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 13 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (7 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Çakmakcı Kara ‘Alemdâr Karakollukçu Feyzullah Veli ‘Alemdâr-zâde Mehmed ağa ve gayrihüm BELGE NO:403 Şirin Hâtûndan ez-zevc Mehmed bin ‘Osmân vekile Mahmud bin el-Hâc ‘Abdullah ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Hafize bint-i Halil vekilihâ müfti-zâde Nuh efendi bin Hüseyin efendi be-şehâdeti Mire oğlu ‘Ömer efendi bin Mustafa ve Mehmed bin Ahmed el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 11 Rebi’ü’l- ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) 259
Şuhudu’l-Hâl: Küçük İsmâ’il Monlâ ‘Osmân Oflu oğlu Mehmed Şeyh ‘Abdullah ve gayrihüm SİCİL SAYFA NO:60 BELGE NO:404 Tekyeden ez-zevc el-sagir ‘Ali bin ‘Ali vekile ebûhu merkûm ‘Ali ez-zevcetü’l- bikrü’l-bâliğa ‘Aişe bint-i Mehmed vekilihâ Mehmed bin ‘Ali be-şehâdeti oflu ‘Osmân beşe bin Mehmed ve Mehmed el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (12 Mayıs 1811)
Şuhudu’l-Hâl: Dezmân ‘Ali Berber oğlu Mehmed Semerci Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:405 Tekyeden ez-zevc ‘Ali bin Ahmed el-‘akid bi-nefsihi ez-zevcetü’s-seyyib Sâliha bint-i Mehmed vekilihâ oflu ‘Osmân bin Mehmed be-şehâdeti Mehmed bin ‘Ali ve diğer Mehmed bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (12 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Dezmân ‘Ali Berber oğlu Mehmed Semerci Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:406 Bayrâm Beğden ez-zevc Köse Ahmed bin ‘Abdullah vekile Hasan Karakollukcu bin ‘Ali ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Ahmed vekilihâ Seyfi oğlu Mustafa bin merkûm seyfi be-şehâdeti Celnekir oğlu ‘Osmân bin Hasan ve ‘Osmân bin Mahmud el-mihrü’l-müeccel hamse ‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (12 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Pir efendi Nuh efendi İbrâhim beşe ve gayrihüm BELGE NO:407 Sarây ‘Atikden ez-zevc Pir bin İsmâ’il vekile Monlâ ‘Osmân bin ‘Ömer ez- zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i ‘Ali vekilihâ İplikçi Hâcı Veli oğlu Ahmed be-şehâdeti Memiş beşe bin ‘Ali ve Hasan bin İsmâ’il el-mihrü’l-müeccel seb’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 19 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (13 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: 260
Hevâce ‘Ali-zâde el-Hâc Mehmed ‘Arif İmâm Gazzâz Hamid ağa ve gayrehüm BELGE NO:408 Bozdepe-i Zîrden ez-zevc Mahmud bin Ahmed vekile Mustafa bin ‘Ali ez- zevcetü’s-seyyib ‘Aişe bint-i ‘Ömer vekilihâ Mehmed bin Hasan be-şehâdeti Kâmil oğlu Mahmud beşe bin Mustafa ve Ahmed bin ‘Ali el-mihrü’l-müeccel hamseti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (12 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Durmuş oğlu Genc Sefil oğlu ‘Abdullah Sâkâ oğlu Halil ve gayrehüm
BELGE NO:409 Eksütheden ez-zevc Sipâhi Mahmud bin İsmâ’il vekile Durmuş oğlu Hasan bin Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Gülsüm bint-i Celnekir oğlu ‘Osmân ve Hasan bin Sulu Monlâ Mehmed be-şehâdeti Hâmur oğlu Mustafa bin Mehmed ve Monlâ İbrâhim bin Dellâk Hasan beşe el-mihrü’l-müeccel isnâ-‘aşer elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 19 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (13 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: ‘Ali Efendi Serdâr oğlu Ahmed Kuyumcı ‘Ömer Yeserci Mahmud ve gayrehüm BELGE NO:410 Hâcı Kâsımdan ez-zevc Mehmed bin Mehmed vekile ‘Abdullah bin İbrâhim ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Mehmed vekilihâ küçük İbrâhim oğlu ‘Ali bin Sâlih be-şehâdeti ‘Arif bin Horoz Mehmed ve İbrâhim bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel semâniyeti’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 18 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (12 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Mehmed Çavuş Mazketçi oğlu Dellâl Mehmed ve gayrehüm BELGE NO:411 Hasan ağâ Mescidinden el-Hâc İsmâ’il bin Hâcı İbrâhim el-‘akid bi-nefsihi ez- zevcetü’s-seyyib Hanife bint-i Ahmed vekilihâ Derviş Hıdır bin el-hâc Hüseyin be- şehâdeti Seyyid Monlâ ‘Osmân bin el-Hâc Süleymân ve Monlâ ‘Ömer bin Mahmud el- mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 20 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (14 Mayıs 1811) 261
Şuhudu’l-Hâl: İmâm Mahalle-i Mezbûre Süleymân Efendi Hâcı Ahmed oğlu Hâcı Mehmed ‘Ömer beşe ve gayrehüm BELGE NO:412 Hâcı Kâsımdan ez-zevc Mollâ ‘Osmân oğlu ‘Osmân bin Mehmed vekile ‘Osmân bin diğer Mehmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bahşiş bint-i mollâ İsmâ’il vekilihâ ‘Osmân bin merkûm İsmâ’il be-şehâdeti İsmâ’il bin Mehmed el-mihrü’l-müeccel tis’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 23 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (17 Mayıs 1811)
Şuhudu’l-Hâl: Sarrâc ‘Ali Efendi Re’is Sâtır oğlu ‘Osmân Karakollukcu ve gayrehüm BELGE NO:413 Çarşûdan ez-zevc Hasan bin Latif vekile ota bâşı Ahmed bin ‘Osmân ez- zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Ahmed vekilihâ Künci Kadı ‘abdullah bin ‘Abid be-şehâdeti Mehmed bin ‘Abdulkerim ve ‘Osmân bin Süleymân el-mihrü’l-müeccel ihda ‘aşere elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (23 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Ahmed beşe ‘Osmân Beşe Mehmed Beşe Bârutcu oğlu ‘Osmân Falyeci oğlu Kahramân BELGE NO:414 Bozdepe-i Bâlâdan ez-zevc Fırfır ‘Osmân oğlu Dede Mehmed bin merkûm ‘Osmân vekile Memiş beşe bin ‘Ali ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Fatma bint-i Kürekçi oğlu Hâcı ‘Ömer vekilihâ Davulcu oğlu Hasan bin ‘Ali be-şehâdeti Memiş beşe Kâmil oğlu Hasan ve Hasan bin İbrâhim el-mihrü’l-müeccel ‘işrûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (23 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: Hâcı Gofu oğlu Kâmil Efendi Durmuş ağa Balârcı oğlu ‘Arif efendi ve gayrihüm BELGE NO:415 Ayâsofyadan ez-zevc Hasan bin Mâden oğlu Hasan vekile otabâşı Hüseyin bin ‘Ali ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Emine bint-i Hâcı ‘Ali vekilihâ ‘Alemdâr Mustafa bin ‘Ali be-şehâdeti Monlâ Mehmed bin Monlâ ‘Ali Musa bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel 262 erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 29 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (23 Mayıs 1811) Şuhudu’l-Hâl: İsmâ’il Beşe ‘Abdurrahman Mustafa ‘Abdi efendi Bünyâd oğlu Mehmed ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:61 BELGE NO:416 İşbû bin ikiyüz yiğirmi altı senesine mahsûben Saferü’l-hayrın gurresi i’tibârıyla üç mâh-ı gâyetine değin ehem ve elzem olan keşâ ve menzilhâne içün ücret-i menzil ber-mu’tâd-ı kadim-i vilâyetden virilegelür olmağla dört bin guruş vesâir evâmir-i ‘aliyyelerle vesair hususât ile devlet-i ‘Aliyye tarafından vürûd iden mübâşirlere hıdmet beş bin üçyüz elli guruşa bâliğ olmağın cümle ma’rifetiyle meblâğ-ı mezkûr tevzi’ ve taksim olmağın olageldiği vech üzre meblâğ-ı mezkûrdan bin sekiz yüz yetmiş guruş vâroş re’ayâlarına hisse-i ba’de’l-tarh bâki meblâğ-ı mezkûrun nısfı üçbin yedi yüz kırk guruş nıfs müslümana hisse-i ba’de’l-tarh bâki üçbin yediyüz kırk guruş Yomra Nahiyesi ahalilerine hisse-i tarh olundığı defterdir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 21 sene 226 (17 Mart 1811) Karye-i Zâzâne Karye-i Foşa Karye-i Hâre Karye-i Cecre Guruş Guruş Guruş Guruş 171 165 153 147 Karye-i Lâtûm Kebir Karye-i Lâtûm Sagir Karye-i Değne Karye-i Arsin Guruş Guruş Guruş Guruş 95 65 284 284 Karye-i Kucbe Karye-i Vardara Karye-i Zemlihâ Karye-i Süflâ Guruş Guruş Guruş Guruş 177 237 177 237 Karye-i Mesvene Karye-i Cevre Karye-i Mekân Karye-i Felfikâ Guruş Guruş Guruş Guruş 236 81 81 118 Karye-i Dirvene Karye-i Şâne Karye-i Kuhle Karye-i Kavale Guruş Guruş Guruş Guruş 248 248 177 118 Karye-i Kumre Karye-i Huc Mişlüs Karye-i Huc Dimesiye 263
Guruş Guruş Guruş 88 94 76 BELGE NO:417 Zağanos Mahallesinden e-zevc Tirebolulı Halil bin ‘Ali vekile Halil bin Hasan ez-zevcetü’s-seyyib Fatma bint-i ‘Ali vekilihâ Hasan bin Mustafa be-şehâdeti ‘Osmân bin Mustafa ve Veli bin Mustafa el-mihrü’l-müeccel erba’ati’l-elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 22 Cemâziye’l-evvel sene 226 (14 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Hüseyin ‘Alemdâr ‘Ali Bölükbaşı Memiş beşe Muhzıran Monlâ ‘Osmân ve Monlâ ‘Ömer BELGE NO:418 Şirin Hâtûn Mahallesinden e-zevc Mehmed bin Ahmed vekile Mehmed bin diğer Ahmed ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Havva bint-i Mehmed vekilihâ Müfti-zâde Nuh Efendi be-şehâdeti Dellâl Memiş beşe bin ‘Ali ve Muhzır Mollâ ‘Ömer bin Mahmud el-mihrü’l-müeccel sitte elâf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Cemâziye’l- evvel sene 226 (17 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: Bezzâz Salik Hilmi-zâde ‘Abdulahad ‘Osmân efendi ve gayrehüm BELGE NO:419 Hevâce Halilden e-zevc Hasan Efendi ibn-i Orta Hisar Hatibi İbrâhim Efendi vekile ‘Aziz Mehmed ibn-i Hâcı Hali-zâde Ahmed ağa ez-zevcetü’l-bikrü’l-bâliğa Ümmühân bint-i Hatib Ahmed efendi vekilihâ Hatib İbrâhim efendi ibn-i Mehmed efendi be-şehâdeti Hatib Mustafa efendi ibn-i merkûm Hatib İbrâhim efendi ve Memiş ibn-i ‘Ömer el-mihrü’l-müeccel selâsûn elf meblağ raic-i fi’l-vakt hurrire fi 25 Cemâziye’l-evvel sene 226 (17 Haziran 1811) Şuhudu’l-Hâl: SerKâtib-i Mahkeme Veliyeddin Efendi Süleymân efendi Muhzır Monlâ ‘Osmân Muhzır Monlâ ‘Ömer ve gayrehüm SİCİL SAYFA NO:62 BELGE NO:420 YÂ FETTAH Ze’amet-i Nahiye-i Çebni der liva-i Trabzon ‘an mahlul-ı Hüseyin canib-i Faris-i nâ mevcudundan 264
Benâm-ı Lokman veled-i ‘Ömer Ellin Yomâ tabi’-i mezbûr …….. 23531 Trabzon sancağında Çepni Nahiyesinde Ellin Yomâ nâm karye ve gayrıdan yigirmi üçbin beşyüz otuz bir akçe ze’amet mutasarrıf Hüseyin bâ-fermân-ı ‘Ali me’mur oldığı Kars canibinde bayrağı altında ve hıdmet-i ‘Aliyyede nâ-mevcud ve târik-i hıdmet olub ze’amet-i mezbûr-ı evvel mahlul olmağla mülâzım-ı evlâdiyenin keff-i yedlerine yedine emr-i şerif virilân mülâzım-ı gerdûn orta boylu elâ gözlü ahakk kaşlu kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Nu’man veled ‘Ömer zide kadrehuya virilmek babında ‘inâyet ricâsına Trabzon Alây Beğisi kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Seyyid Mehmed zide kadrehu ‘arz ve üç nefer mühürlü mutâbık sancâklusı muhzır ve mülâzım- ı evlâdiyenin keff-i yedlerine mü’şir yedlerinden ahz iylediği senedi ibrâz iylemekle mucebince sancagında sâkin olub Alây Beğisi bayrağı altında sefere eşmek ve eğer sancağında sâkin olmaz ve me’mur oldığı mahalde bayrâğı altında mevcud bulunmaz ise def’inden mülâzımına ‘arz olunmak şartıyla ze’amet-i mezbûr muma-ileyh Nu’mân veled ‘Ömer zide kadrehuya tevcih olunub berât olunmak içün sene sülüs ve ‘işrin ve mieteyn ve elf zi’l-ka’detü’ş-şerifenin yiğirmi üçüncü günü tarihiyle düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehham nizâmü’l-‘alem hala Erzurum valisi olub Gürcistan ve Tiflis ser- ‘askeri vezir-i mükerrem devletlü ‘Abdi pâşâ ademullahu te’ala iclâlehu tarafından tevcih olunub tahvili hükmü virilmekle tezkiresi ihrâc olunmak fermân buyurulmağın ber-muceb-i fermân-ı ‘Ali zikr olunan yiğirmi üç bin beş yüz otuz bir akçe ze’amet vech-i meşruh üzre müşarü’n-ileyh Nu’mân veled ‘Ömer zide kadrehuha tevcih olunub berât-ı ‘Alişân içün tezkiresi virildi tahriren fi şehr-i zi’l-ka’de sene sülüs ve ‘işrin ve mieteyn ve elf Sarha-i Erzurum Kad vesale İleynâ fi gurre-i muharrem sene 224 (16 Şubat 1809) BELGE NO:421 Mefâhürü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’s-selâm Trabzon eyâletinde vakı’ kazâların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum tevki’-i ref’-i hümâyun vasıl olıcak ma’lum olâ ki Trabzon eyâleti iki yüz yiğirmi üç senesi şevvâlinin sekizinci gününde ‘avâtıf-ı ‘aliyye-i şahânemden ve düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehham nizâmü’l-‘alem vezirim Es-Seyyid ‘Osmân Pâşâ Ademullahu te’âlâ iclâlehuya tevcih olunub ancak 265 müşarü’n-ileyh Varna muhafazasına me’mur olmak hasebiyle tarafından eyâlet-i merkûmeye re’ayaperver ve zabt u rabt-ı memleket ve himâyet ve siyânet ehâli ve ra’iyete liyâkati bedihi birinin mütesellim nasbı lâbüd ve muktezi olmakdan nâşi Trabzon vücuhundan dergâh-ı mu’allâm kapucı başılarından iftihârü’l-emâcid ve’l- ekârim Şatır-zâde ‘Osmân dâme mecdehu evsâfından Küre ile muttasıf oldığına bennâ-i eyâlet-i mezkûreye mütesellim nasb olunmasını müşarü’n-ileyhin kapu kethüdası bâ- takrir ifâde itmekle vech-i meşrûh üzre mütesllim nasb olunmak fermânım olmağın imdi muma-ileyh Şâtır-zâde ‘Osmân dâme mecdehu eyâlet-i mezkûre mütesellim nasbı olundığı siz ki Mevlâna muma-ileyhimsiz ma’lumunuz oldukda ber-vech-i muharrer mütesellimlik mezkûrı târih-i merkûmdan muma-ileyhle zabt ve müşarü’n-ileyh tarafına râci’ ‘aidât ve tayârât her ne ise olageldiği vecihle ahz u kabz ittirüb mütesellimlik umurına tarafınızdan ve taraf-ı aherden büyüce ve hilâf-ı rızâ dahl ve ta’arruz olunmâmak bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i sudûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından gayetü’l-gaye tehaşi ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet- i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evâil-i şehr-i muharremü’l-haram sene erba’ ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (16 Şubat 1809) Kad vesale İleynâ fi 5 Safer sene 224 (22 Mart 1809) Mahruse-i Konstantiniyye BELGE NO:422 Mefâhürü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’l-hükkâm Trabzon eyâletinde vakı’ kazâların Kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l- akrân ‘ayân-ı vilâyet zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyun vâsıl olıcak ma’lum olâ ki Trabzon eyâletinde vakı’ kazalardan seferler vuku’unda valiçün mürettib olan seksân kise akçe imdâd-ı seferiyenin ikiyüz yiğirmi dört senesine mahsuben tahsil ve hala Trabzon valisi ve Varna muhafızı ve düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehham nizâmü’l- ‘alem vezirim Es-Seyyid ‘Osmân Pâşâ ademullahu te’alâ iclâlehu tarafına i’tâsı hususuna irâd-ı ‘aliyye ta’alluk itmekden nâşi siz ki Mevlâna ve ‘ayan-ı vilâyet muma- ileyhimsiz Trabzon eyâletinde vakı’ kazâlardan seferler vuku’unda valiçün tertib olunan seksân kise akçe imdâd-ı seferiyenin sene-i mezbûre mahsuben re’s sene-i gurre-i muharrem i’tibâr olunarak kazâlar ehâlilerine şurût-ı seferiye mucebince refte-i tevzi’ ve tahsil ve müşarü’n-ileyh tarafından kabzına me’mure edâ ve teslim olunmak fermânım 266 olmağın divân-ı hümâyûn işbû emr-i şerifim ısdâr ve irsâl olunmuş imdi ber-minvâl-i muharrer bin iki yüz yiğirmi dört senesine mahsuben re’s sene gurre-i muharrem i’tibâr olunarak valiçün mu’in olan bimarrü’z-zikr seksân kise akçe imdâd-ı seferiyeyi şurût-ı seferiye üzre kazâlar ahâlilerine tevzi’ ve taksim ve yirlü yirinden cem’ ve tahsil ve müşarü’n-ileyh tarafından kabzına me’mur ve edâ ve teslim ittirüb ‘avn ve te’hirden ve mikdâr-ı ma’iyetinde ziyâde seferiye tahsilinden ve kesret üzre kazalara mübâşirler irsâli ve fukara-yı ra’iyyet ta’addi SİCİL SAYFA NO:63 vuku’unu tecvizden ve hıdmet-i mübâşiriye mutâlebesinden hazer ve mübâ’adet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdur buyurdum ki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşruh üzre şeref-yafte-i sadır olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t- imtisâlimin mazmûn-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından gayetü’l-gaye tehaşi ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren evahir-i şehr-i Zi’l-hiccetü’ş-şerife selâs ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1223 (15 Şubat 1809) BELGE NO:423 Düstûrân-ı mükerremûn müşirûn-ı müfehhamûn nizâmü’l-‘alem müdebbirü’l- umuru’l-cumhur bi’l-fikri’s-sakîb mütemmimmu ehâmü’l-enâm bi’l-re’is-saib mümehidu bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyidu erkânü’s-sa’adet ve’l-iclâlehu el- mahfûfun bi-sınuf-ı avâtfu’l-melikü’l-‘ala Anatolunun sol kolunda vâkı’ vüzerâ-yı ‘azâm ademullahu te’âlâ iclalehum ve akda kuzâti’l-müslimin evlâ vülâti’l-muvahiddin ma’denü’l-fazl ve’l-yakın râfi’-i a’lâmi’ş-şerife ve’d-din varis-i ‘ulumu’d-dünya ve’l- müslimin el-muhtass bi-mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’l-mu’in Mevlâna Erzurum kadısı zidet fezâilehu mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’lfezâil ve’l-kelâm kuzât ve nüvvâb zidet fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân mütesellimin ve ‘ayan ve voyvodagân ve hanedân-ı vücuh-ı memleket ve bi’l-cümle iş erleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki divân-ı ‘aliyyemin kadim ocakları bunca seferlerde yararlik ve hamiyet ibrâz idüb nice nice fütûhâta mahzar olmuşlar iken nizâm-ı cedid nâmıyla muhdas olarak icâd olunan asker sene-i sabıkada ref’ olunmuşiken sonradan yine bir takrib ile meydana çıkub bu keyfiyet nezâret-i mülkiyeye mugayir ve dergâh-ı yeniçerileri ve sipâh ve silâhdar ve bölükât-ı erba’a ve cebeci ve tobcı ve ‘arabacı ve humbaracı ve lağımcı ocakları kadim ocaklar olub ecdâd-ı ‘ızâmım eyyâm-ı saltanatlarında din düşmanlarına cevab virüb nice fütuhât-ı celileye 267 mahzar oldukları cihetiyle bundan böyle dahi gayret ve sadâkat ibrâz idecekleri aşikâr ve bennâ-i ‘aliyye fi-mâba’d i’tiyâd-ı şâhânem kadim ocaklarım olub nizâm-ı cedid ‘askeri der-sa’adetden külliyen kaldırdığı ve ba’de’l-yevm matlub-ı hümâyûnum olmağla haklarında la’net olundığı cümlenizin ma’lumı oldukda dahl-i hükümet nizâm-ı cedid ‘askeri var ise bi’l-ittifak kaldırılması hususuna musâra’at ve Anatolu Rumeli hânedanları bu mevâdd-ı hüsn-i fariğ olub Akt Mehmedin emn ü isâbetine mugâyir olacak vaz’ ve halin vuku’undan ittikâ ve mücânebet iylemeniz bâbında hasseten işbu emr-i şerifim ısdâr ve ocağ-ı ‘amirem tarafından mahsusan mübâşir ile irsâl olunmuşdur imdi işbu emr-i hümâyûnum Anâtolu ve Rumilinin evamir kullarına evâmir-i ‘aliyyem ile i’lân olundığı ma’lumeniz oldukda ber-vech-i meşrûh ‘amel ve harekete müsâra’at iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i sudûr olan fermân vacibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t- imtisâlimin mazmûn-ı ita’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından tehaşi ve mücânebet iyleyesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız gurre-i fi evâil-i şehr-i şevvâlü’l- mükerrem sülüs ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1223 (20 Kasım 1808) Kad vesale İleynâ fi 23 Safer sene 224 (9 Nisan 1809) Mucebince ağa Mektubcusı vürûd iylemişdir. SİCİL SAYFA NO:64 BELGE NO:424 Halâ Medine-i Trabzonda mesned-nişin şeri’at-garra faziletlü efendi zide fazlehu ve me’zûn bi’l-iftâ semâhetlü efendi fekâhetühü ve iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim halâ kaim-makamımız şâtır-zâde silahşör-i hassadan izzetlü ‘Osmân ağa ve eşrâf-ı hânedândan kalcı-zâde Memiş ağa zide mecdehuma ve mefâhirü’l-emâcid ve’l-‘ayan vakt ağası (boş) ağa ve miralây ve zâbitân ocâk ve vücuh-ı belde ve a’yân ve ‘alemdârân ve ‘umum suhan-verân zide mukaddirehüm inha olunur ki bu def’a ‘avâtıf-ı ‘aliyye-i şâhane ve ‘avrif-i behş-i mülûkâneden bâ-hatt-ı hümâyûn muhit-i makrûn eyâlet-i Trabzon ‘uhde-i gayûr-ânemize tevcih ve ‘inâyet ve bi’l-istiklâl ihâle ve ihsân-ı hümâyûn buyurulmakdan nâşi vürûdumuza kadar zabt-ı rabt-ı memleket ve ber-muktezâ şer’-i şerif umur-ı ibâdı tesviye ve rü’yete muktedir munsıf ve dindâr ve mücerrebü’l- etvâr kâim-makâm nasbı lâbüd olmağın bennâ-i berân muma-ileyh ‘Osmân ağa zide mecdehu akrânı bindar zabt-ı rabt-ı memleket ve tesviye-i umur-ı ibâd ve vilâyet-i cümleden el-yakk sâhib-i iktidâr ve dirâyet mücerrebü’l-etvâr oldığından tarafımızdan kâim-makâm zabit ve ta’yin olundığı hâvi divân-ı Trabzondan işbû buyuruldı tahrir ve 268
ısdâr ile ba’s ve irsâl olunmuşdur inşallahü te’alâ keyfiyet-i ma’lûmeniz oldukda gerek ber-minvâl-i meşrûh ağâ-yı muma-ileyh zide mecdehuyı kâim- makâmımız bilüb ez-her cihet emr ve dirâyete mübâya’at ve def’-i şurûr ve fısk-ı hususlarında hem-dest muvâfakat iderek irâhe-i’ ibd ve vefika-i ra’iyyet olur esbâbda istihsâline dikkat ve tarf-ı saltanat-ı cihân-berâvi isticlâb da’vat fukara ve ra’iyyete ziyâde sa’y ve ihtimâm iyleyesiz ve sen ki kaim-makâm muma-ileyh zide mecdehusun sendahi cümle ‘ayan ve eşrâf ve hanedân-ı vilâyet ile tarh idesin mu’aşeret ve hüsn-i imtizâc iderek zabt-ı rabt-ı memleket ve anca ve refâh-ı hal-i vilâyet ve fukara olur ve sabilik istihsâliyle isticlâb-ı da’vât Hayriye-i fukaraya sa’y ve dikkat ve haklarında gelmesinden dahi ve tevkif iylemeyesin ve güşmallarına sa’y ve gayret vuku’bulan da’ava nehcü’l-şer’i rü’yet ve hilâf-ı şer’-i şerif hükmüne ihtirâz iyleyesin ve sizki muhâtabûn muma-ileyhimsiz sizlerdahi oğlu muma-ileyh zide mecdehunun emr ve tehiyye mutava’at iderek emr ve dirâyete min külle’l-vücuh bî’l-ittifâk sa’y ve ihtimâm iyleyüb ‘adetlerine hilâf-ı rızâ hareket vuku’undan gayetü’l-gaye ittikâ ve mücânebet ve ber-mûceb-i buyuruldu ‘amel ve hareket ve hilâfından bi-gâyet hazer ve müba’adat olunmak diyü hurrire fi Rebi’ü’l-ahir fi 11 sene 224 (26 Mayıs 1809) BELGE NO:425 Akda kuzâti’l-müslimin evla vülâti’l-muvahiddin ma’denü’l-fazl ve’l-yakîn râfi’’l-alâmi’ş-şerife ve’d-din varisû ulûmu’d-din ve’l-mürselin el-muhtass bi-mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’l-mu’in Mevlâna Erzurum kadısı zidet fezâilehu ve mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’l-kelâm Anatolunun sol koluyla Yemen ve bisarıyla nihayetine varınca vakı’ kazâların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâcid ve’l-‘ayan mütesellimin ve Voyvodagân ve Yeniçeri Zâbitânı zide mecdehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân Serdârlar ve kethüda yerleri ve ocak-ı ağavat ve ihtiyarları ve vücûh-ı memleket ve bi’lcümle iş erleri ve söz sâhibleri vesair din-i Muhammediye ‘ibret-keşleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki siz ki Mevlâna ve mütesellimin ve Voyvodalar ve ‘Ayan ve Zâbitân vesair muma-ileyhimsiz mukaddemce Moskov keferesinin zahir ve ma’lûm olan hal ve hareketine bennâ-i kefere-i Moskovrenin kibir ve mazarratlarından memâlik-i şahânemin muhâfaza ve muhârasası zımnında İbrâil ve İsmâ’il ve Yergöğü taraflarına ve Tuna boyuna Evliye ve Kazalarınızdan bi’l-emr-i ‘Aliyye serdengecdi bayrâkları bi’n-nefs ve başbuğlar ma’iyyetleriyle ma’lumu’l-mikdâr ‘asâkir-i sairat tertib ve ihracı hususı tenbih ve te’kid kılınmış idi ancak hain din-i devlet ve mühîn –i mekki ve millet olan Moskov keferesi 269 i’lân-ı harb İslâbozuyı istilâ ve Yergöğü kal’esinin taşra hendekini zabt ve kal’e-i mezbûreyi muhasara ile mevcud olan ‘asâkir-i ehl-i İslâm derûn-ı kal’ede menhuss olduklarını mübeyyin hala Silistre Valisi ve bi’l-istiklâl Tuna cânibi ‘askeri düst3ur-ı mükerrem müşir-i müfehhem nizâmü’l-‘alem vezirim Hüsrev Mehmed Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu tarafından bu def’a der-‘aliyyeme tevârüd iden tahrirâtda derc ve inhâ olunmuş olub bu suretde Moskov keferesi üzerine sefer-i nusret asârım derkâr ve bu sefer mu’areke-i sâbıkaya ber-vechâya kıyâs kabul itmediği müstağni tefrik ve iş’ar olmakdan nâşi Müslüman olân ve kelime-i tevhidi zikr iden ve ümmet-i Muhammedim din ve nâmus din-i mübin gayretini çektiler bundan sonra turub oturacak vakitler olmayub sagir ve kebir bây u gedâ herkes elinden gelân ve sa’y ve makdûrını icrâ ve ittihâd ve ittifâk kılub ‘ale’l-‘umum a’da üzerine hücum olunarak husus-ı kat’a-i furkaniyye ve ehâdis-i şerife ile farz-ı ‘ayn olan emr-i gaza ve cihâdı ibkâ itmek cümle ümmet-i Muhammede mütehhim ‘uhde-i rüyanındır ve şimdiye dek ehl-i İslâm itdiği hakarete havsala-i gayret ile mütehammil olamadığı bedihi ve aşikâr olub işbû a’dâ-yı beren beyn-i envâ’ (Silik çıkmış) ma’azallahu teâlâ memâlik-i İslâmiye (silik) iderek bu kadar nisyân ve sıbyân ve ma’abid ve mesâcid ehl-i İmân ayaklar altına almak ve beyzâ-yı münevvere-i İslâmiyeyi arâlıkdan kaldırmak faside ve irâd oldığı cümleye ma’lum olan halâtdan vecde fehda dinimiz malı ve sahibi olduğundan inşallahu te’âlâ kefere-i müşrikinin bu def’a makhurını vakti gelmiş olması el-an… mes’ul ve müsted’âidüği vazıhâtdan olmağla işte keyfiyetini ‘ale’l-inhisar herkese beyân ve iş’ar iyledim sonra cümle ümmet-i Muhammed din-i gayretini iltizâm ve fariza cihâdı icrâya kıyâm iderek mukaddem fermânım olan serdengecdi bayrakları bi-nefs ve başbuğlar ma’iyyetlerine bir selil ihrâcına dem-i umûr olduğuna ‘asâkirden SİCİL SAYFA NO:65 ma’ada ile İbiş ve niş ve Kalice kadar olan kâffe-i muvahiddin ve ‘amme-i muvahiddin birkaç gün zarfında ‘ale’l-‘umum tahrik ve ihrâcı fi-sebilillah ayet-i kerimesi medlûl-ı münifi üzre musmit ve münasebete göre İsmâ’il ve İbrâil ve Yergöğü vesair Tuna havâlisine gazâ ve cihâda sevk veikdâm ve müsârâat iylemeniz bâbında fermânım olmağın keyfiyeti i’lâna ve bi’l-cümle ümmet-i Muhammedi ikâz işbu emr-i şerifim ısdâr ve ‘aceleten müsâra’at sadr-ı ‘azam tâtârları ota bâşısı kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân el-Hâc Mehmed zide kadrehu ile ihâle ve tesyâr olunmuşdır imdi bu din gavgasında cemi’ ehl-i imân müşterek olmağla bu uğurda sür’at hareket ve ‘azimet idenler mes’adet ve her birine nâşi olacakları ve hilâfına cesâret ve irtikâbı kusur ve 270 bataet idenler yarın ‘arsa-i mahşerde bir vecihle necât ve selâmet bulamayub ‘ikâb-ı şedid ve gazâ-yı elim giriftâr-ı imâ okumak nedâmet faide virmeyeceği bi’l-iştibâh idüğü ma’lumeniz oldukda mazmûn-ı fermân-ı hümâyunum herkese i’lân ve işâ’at idüğü balâda beyân olundığı vechle ‘amel ve hareket farzü’l-mü’minun ‘ale’l-ittisâl nass-ı şerifi üzre gerek mukaddem ve matlub olarak serdengecdi ve ‘asâkiri ve gerek sair gücü yeter ve eli kılıç tutar bi’l-cümle ümmet-i Muhammedi gazâ ve cihâda teşvik ve tahris ile infaz ve icrâ-yı irade-i şahanem ve din ve devletime hüsn-i hıdmet ibrâzına bi’l-ittifâk damin-i dermiyân gayret ve hilâfından gâyetü’l-gâye hazer ve mücânebet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdur buyurdum ki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i sudur olan fermân dahl-i edâ tezvic ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı ita’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından bi- gâyetü’l-gâye tehaşi ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-evâhir-i şehr-i saferü’l-hayr sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (15 Nisan 1809) Kad vesale İleynâ fi 15 Safer sene 1224 (1 Nisan 1809) BELGE NO:426 Kıdvetü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlâna Trabzon kâdısı zide fazlehu ve kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân Trabzon sancâğı mütesellimi Şatır-zâde (boş) zide mecdehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl ma’lum olaki sen ki mütesellim muma-ileyhsin Moskov keferesiyle sefer-i hümâyûnum mukarrer olmakdan nâşi bi’l- cem’ kılâ’-i mezkûremin tekvini vâcibeden olmağla bennâ-i berîn Trabzon kal’esi dahi lâzımu’l-istihkâm mahallelerin birisi olmak hasebiyle ‘uhde-i karibde kılâ’-i mezbûrede nemikdâr mühimmât mevcuddur bilinüb anâ göre derece-i kifâyet ve mühimmât tertib olunmak ve tob kalibreleri ta’miriçün iktizâ ider ise kalyeci gönderilmek ve tob kundağı vesâir istihkâmına dâir yapılacak şey var ise ma’rifetinle tesviye ve tanzim olunmak hususuna irâd-ı ‘aliyye-i cihândârânem ta’alluk itmekle olemirde kapuda mürâca’at olundukda kıla’-i merkûmede fi’l-asl mevcud olan mühimmât-ı cebehâneden başka bundan akdem ikiyüz yiğirmi iki senesinde yüz elli kantâr bârût-ı siyâh ile yüz kantâr kurşun ile sair mühimmât-ı cebehâne mevcud cebehâne-i ‘amiremden ve kal’e-i mezbûre civârında vakı’ Bolâdhâne iskelesinin muhafâzası zımnında dahi ma’a mükemmel kundâk üç ve beş çablarında iki kıt’a toblarıyla gelân mühimmât tobhânesi dahi tobhâne-i ma’muremden ifrâz ve tesyâr olunmuş olmağla mühimmât-ı meb’use vâsıl ve tobcı ve cebeci bâşılarına teslim olundığını meş’um tevârüd iden i’lâm 271 mahalline kayd u sebt olunmuş oldığı bâş muhasebeden der-kenâr olunub keyfiyetin bâ- takrir lede’l-‘arz gerek kadimden mevcud olan ve gerek muahharen gönderilân mühimmât el-yevm mevcudummudır yohsa lehebden sarf olunmuş var mıdır oldığı halde nemikdârı sarf olunmuşdır ve bâki mevcudu nedir tahkik berâber vechü’l-sah defterleri irsâl olunması fermânım olmağın isti’lâm hâvi işbû emr-i celilü’l-kadrim ısdâr ile irsâl olunmuşdur imdi vusulünde bâlâda bast ü beyân olundığı üzre kal’e- i mezbûrun mühimmât-ı cebehâne ve mühimmât-ı tuncanın (üstü çizik) bilinüb anâ göre derece-i kifâyet-i mühimât tertib ve irsâl olacağı ve tob kalibreleri ta’miriçün iktizâ ider ise fâlyeci gönderileceği ma’lumun oldukda ol emirde kal’e-i merkûmede kadimden olan ve muahharen gönderilân mühimmâtdan bir şey sarf olunmuşmıdır oldığı şimdiye değin nemikdâr mühimmât sarf olunmuşdur ve bâki mevcudın ma’rifet-i şer’iyye ve …….iderek sahih ve sâlim defterin terkim ve der-sa’adetime irsâl ve tesyire cesâret iyleyesin ve senki kadı muma-ileyhsin mûceb-i emr-i’alişânımla ‘amel ve hareket ve hilâf-ı fermân vaz’ ve halât SİCİL SAYFA NO:66) vuku’undan hazer ve mücânebet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i sudûr olan işbû emr-i şerif celilü’ş-şân vâcibü’l-ittibâ’ve lâzımü’t- imtisâlimin mazmûn-ı itâ’at-münifi üzre ‘amel iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahrir fi’l-yevmü’l-sâmin -‘aşer min Safer sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (4 Nisan 1809) Kad vesale İleynâ fi 15 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (30 Mayıs 1809) BELGE NO:427 Mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezail ve’l-hükkâm Trabzon eyâletinde vakı’ kuzât ve Nüvvâbı zide fazlehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki Trabzon eyâleti ikiyüz yiğirmi dört senesi Rebi’ü’l-evailinin on ikinci gününde şeref- yafte-i sudûr olan hatt-ı hümâyûn şevket-makrûn mucebince ‘avâtıf-ı ‘aliyye-i şahâne ve ‘avârif-i behiyye-i tâcdârânemden bu def’a sâbıkâ-i Erzurum valisi olan düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehham nizâmü’l-‘alem vezirim Şerif Mehmed Paşa ademullahu te’âlâ iclâlehuya tevcih ve ihsân-ı hümâyûnum olmağla müşarü’n-ileyh eyâlet-i merkûmeye vusulüne kadar re’aya-perver zabt u rabt-ı memleket ve hamiyet ve sıyânet ehl-i der-‘aliyyene liyâkatı bedihi ve bâ her birinin mütesellim nasbından lâbüd ve muktezi olmakdan nâşi mukaddemâ eyâlet-i merkûmeye bâ-fermân-ı ‘Ali mütesellim 272 nasb olunan Trabzon vücuhundan ve dergâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından Şatır-zâde iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim ‘Osmân dame mecdehu umdet-i mezkûre ile muttasıf oldığına binaen eyâlet-i mezkûre mütesellimliği kapucı bâşı muma-ileyhin ‘uhdesinde ibkâ ve takrir kılınması müşarü’n-ileyhin kapu kethüdası bâ-takrir-i istid’a itmekle vech-i meşrûh üzre mütesellim nasb olunmak fermânım olmağın imdi muma- ileyhi Trabzondan eyâlet-i mezkûre mütesellimliği ibkâ ve takrir kılındığı sizki mevlânâ-yı muma-ileyhimsiz ma’lumunuz oldukda ber-vech-i muharrer mütesellimliği mezkûr kemâkân kapucı bâşı muma-ileyh zabt ve müşarü’n-ileyh tarafına râci’ve tayyarat her ne ise olageldiği vecihle ahz u kabz itdirüb mütesellimliği umurına tarafınızdan ve taraf-ı aherden dahl ve ta’arruz olunmak bâbında fermân-ı ‘alişânım sadır olmuşdır buyurdum ki müşarü’n-ileyhin kapu kethüdâsı sâbıkâ süvâri mukabelecisi iftiharü’l-emâcid ve’l-ekârim Feyzi Beğ dame mecdehudan ikinci çukadârı kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Süleymân zide kadrehu ile vusul bukdukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i sudûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t- imtisâlimin mazmûn-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından gâyetü’l-gaye tehaşi ve mübâ’adet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evâsıt şehr-i Rebi’ü’l-evveli sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (5 Mayıs 1809) Kad vesale İleynâ fi 21 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (5 Haziran 1809) Mucebince Sadr-ı ‘azam mektubcusı vürud iylemişdir BELGE NO:428 İtihârü’l-emâcid ve’l-ekârim dergâh-ı ‘ali kapucı bâşılarından Trabzon mütesellimi Şâtır-zâde ‘Osmân ağa dame mecdehu ba’de’s-selâm inhâ olunur ki (silik) makâm-ı mu’allâm sadâret-i ’uzmâya vürudumuz mukadder olarak avâtıf-ı ‘aliyye-i mülûkâneden Trabzon eyâleti vezir-i mükerrem sa’adetlü Şerif Pâşâ oğlumuza tevcih olunmuş ve hakkında derkâr olunan hüsn-ü tevcihât cihetiyle mütesellimliği emr-i şerifi tarafına gönderilmiş oldığından gayr-ı müşarü’n-ileyh hazretlerine (okunmuyor) Uzun Yusuf ağa müşarü’n-ileyh bu tarafdan kethüda nasb olunub tesyir kılınmağla herhalde ağâ-yı muma-ileyh SİCİL SAYFA NO:67 ile muvâfakat ve müşarü’n-ileyh vusulünde bi’l-vücud re’y ve rızâsına mutaba’at iderek oltarafların keyd-i düşmandan muhafazasına gayret itmeniz kat’i matlubemiz idüği aşikâr Moskov keferesiyle mesfûr-ı hümâyûn ‘avdet idüb kefere-i mersûme ehl-i İslâm olan ‘adâdan hıraseti üzre memâlik-i İslâmiyeye hücûm üzre oldığına binaen 273 bugünlerde muhâfız-ı İslâmiye vakı’ hain a’daya dikkat itmek bi’l-cümle ehl-i İslâm lazıme-i hürmet idüğü bedidâr olmağla sendahi muktezâ-yı sadâkatkâri ve hamiyetin üzre mütesellimliği umurının hüsn-i idâre ve rü’yetine mübâderet ve bir müddettenberu olhavalide meskûn olân ihtilâf ve fesadın külliyen def’ ve izâlesiyle emanatullah olan fukara-yı ra’iyetin husûl-ı emniyet ve asayişi ve mehemâm saltanat-ı seniyyenin hüsn-i teşi’an ve rü’yeti esbâbını istihsâle hıdmet sa’y ve kudret ve olcevâbında emr-i muhâfaza ve muharasasına bezl ve miknet iderek ibkâ-yı muktezâ-yı hamiyetkâriye mübâderet ve olvecihle hakkında derkâr olan hüsn-i tevcih ve i’ttika tertibler ve te’kid ve rü’yet iylemek içün mektub tahrir ve irsâl olunmuşdır vusul buldukda ber- vech-i muharrer ‘amel ve hareket iyleyesin ve’s-selâm Kad vesale İleynâ fi 21 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (5 Haziran 1809) BELGE NO:429 İftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim cami’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim el-muhtass bi- mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’d-daim dergâh-ı mu’allâm kapucı başılarından Trabzon vücûhundan hala Trabzon mütesellimi Şâtır-zâde ‘Osmân dame mecdehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki devlet-i ‘aliyye ebedü’d-devâmla i’ade-i sulh ve salâh içün bundan akdem murahaslar ta’yin ve tesyir olunmuş ise de Moskov keferesi zamir-i hıyânet mezkûr olan ihâneti icrâ kasd-ı fasidesiyle Yergöğü taraflarına hücûm ibtidâr ile i’lân-ı harb itmiş ve taraf taraf bilâd-ı İslâmiyeye yây-endâz nuhûset ve edbâr-ı niyet fasidesiyle tedârikât-ı kubbe ile hududı hâkîmeye tecavüz ve tahtiye ictisâr almış oldığından Tuna boyunda ve olhavalide vakı’ kıla’ ve bıka’ ve serhadât-ı mansureme ‘asâkirler ve mühimmât ve edevât-ı harbiye tertibiyle esbâb takviye ve istihkâmlarına i’tinâ ve dikkat olunmakdan nâşi kefere-i Moskovrenin şark tarafından dahi hudud-ı hakaniyeme tecavüz ve tahtiye cesâret ideceği ve ishandan olmak hasebiyle şark havalisinde olan sugva ve serhadât-ı mansuremin ‘asâkir ta’yiniyle takviyelerine kemâliyle ikdâm kılınmakda oldığı zâhir ve bu suretde Suhûm kal’esinin dahi ‘asker-i kesire ile emr-i muhafaza ve muhârasasına dikkat ferâiz-i hilyeden idüği bedihi ve bâhir oldığına binaen senki mütesellim Şâtır-zâde muma-ileyhsin ma’rifetinle mukarrer başbûğ ma’iyyetiyle Suhûma ikiyüz nefer-i güzide ve tamü’l-esliha lâzım ve irsâl iylemek hususuna irâde-i ‘aliyyem ta’alluk iylediğinden başka Trabzon vücûhundan Kalcı-zâde üç yüz ve Bolâtane Serdârı iki yüz ve Yomra ağaları kezalik ikiyüz ve gümrükçü oğlu yüz nefer ‘aker tedârik ve başbûğlar ma’iyetiyle ihrâc ve Suhûma sevkiyât ve irsâl iylemek üzre başka başka o emr-i ‘aliyyem ısdâr ve tesyâr 274 kılınmış olmağla vusûl emr-i ‘alişânımda gerek senden matlub ve gerek muma- ileyhimden mürettib olan cem’an bin nefer ‘asâkir-i bi’l-ittifâk seri’an ve ‘acilân tertib ve kâvi lâ-iktidâr başbuğlar ma’iyyetiyle ihrâc ve bir gün evvel Suhûma sevk ve isâle ikdâm ve müsâra’at iylemeğin fermânım olmağın i’lâmen ve ifhâmen ve tenbihân ve ikdâmen mahsusan işbû emr-i şerifim ısdâr ve sadr-ı ‘azam ma’cuncısı kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Sârı Hüseyin zide kadrehu ile irsâl olunmuşdur imdi bu vakit evkât-ı saireye müfsid olmayub kefere-i Moskovre tedârikât-ı kubbe ile taraf taraf bilâd-ı İslâmiyeye münselik olmak hasebiyle fi-sebilillah yâ mevâlikim ve enfiseküm ayet-i kerimesi medlul-ı münifi üzre herkes işbû emr-i diniyede mealen makdurını sarf itmek ve sebk-i gayreti bend-i miyân iderek din uğurunda cansipâ-âne çalışmak ümmet-i Muhammede farz-ı ‘ayin olundığı ma’lum gayretimiz demek oldukda göreyim seni işbû emr-i şerifim tarafına vâsıl oldığı anda garek senden ve gerek muma-ileyhimden mürettib olan olmikdar ‘asâkir-i güzide tekyelerden tammü’l-esliha olarak ihrâc ve seri’an ve ‘acilân Suhûm kalêsine irişdirmeğe bi’l-ittifâk emn ü dermiyân gayret ve ba’de’l-vusûl Mirâvalık payesiyle hala Suhûm muhâfızı kıdvetü’l-ümerâi’l-kirâm Arslân Beğ dame izzehunun emrine ‘amel ve hareket iderek kal’e-i merkûme ve havâlisinin keyd ve i’lân- ı muhâfaza ve muharasasında tebâet ve metânet iylemeleri hususını ta’yin olunacak başbûğlara etrafıyla ifâde ve tefhim iyleyerek ve halâ Trabzon valisi düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehham nizâmü’l-‘alem vezirim Şerif Mehmed Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehunun vürudına ta’alluk olunmayarak tekrar merkûmeye bir sâ’at akdem ve bir dakika mukaddem ‘ala eyyi-hal ihrâc ve Suhûm kal’esine irişdirmeğe şitâb ve sür’at ile din ve hâlet-i ‘aliyyeme hüsn-i hıdmete gayret ve zinhâr ve zinhâr bu babda batan güne hareketi tecvizden gayetü’l-gaye hazer ve mücânebet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki vusûl buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i sudûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesin şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evâsıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (3 Temmuz 1809) SİCİL SAYFA NO:68 BELGE NO:430 İftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim cami’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim el-muhtass bi- mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’d-daim Suhûm kal’esi muhafızı Arslan Mustafa Beğ dame mecdehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki Suhûm kal’esinin takvit ve 275 istihkâmın lâzım olmakdan nâşi kal’e-i mezbûreye vaz’ olunmak üzre ma’lumu’l-kıta’at tob ile mütefennin tob ustaları vesâir mühimmât-ı cebehânenin kadıya irsâlleri hususı tanzim ve kal’e-i merkûme havâlisinde kâin muktezi olan ecnâs-ı elbise ve eşyânın der- sa’adetimde hazinedâr bâşı ma’rifetiyle seri’an mübâya’a olunmak üzre tertib ve tanzim olunmuş oldığından başka kale’-i mezbûre muhafazında olan cünûd mevcudunun mâkûlâtları içün dahi Cânik havâlisinden icâb iden behâ ve nevl sefâyini Cânik muhâsıllığı malından virilerek kapucı bâşı İsmâ’il dame mecdehu ma’rifetiyle beş bin keyl hınta ve iki bin keyl şa’ir mübâya’a ve Ayine iskelesinden münâsib sefineye tahmile bir gün akdem kal’e-i mezbûreye isâl ve teslim olunmak üzre mahsus emr-i şerifim ısdâr Trabzon gümrüğü malından mukaddemâ bâbâk Keleş Beğin mutasarrıf oldığı ma’aş ve bedel-i hâs olarak mugayyer olan üç bin guruş işbû bin ikiyüz yiğirmi dört senesinden i’tibaren senki muhafız mir muma-ileyhsin sana ta’yin ve tahsis kılınub iktizâ iden memh3ur ve mümzi sûret-i tahrir ve tarfına irsâl ve tesyâr olmağla ifâde-i hal mutazammın işbu emr-i şerifim ısdâr ve sadr-ı ‘azam ma’cuncıs kıdvetü’l-emâsil ve’l- akrân Sârı Hüseyin zide kadrehu ile irsâl olunmuşdır imdi vusûlünde bâlâda beyân olundığı vechle kale’-i merkûmenin esbâb-ı takvit ve istihkâmında olan mevâdd-ı mezkûrenin ber-minvâl-i mukadderet iylemek bâbında ahz u kabz ile hıdemât-ı meşkûre ibrâzına bezl-i mukadderet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdur buyurdum ki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i sudûr olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş-şânım vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı münifle ‘amel olasın şöyle bilesin ‘alâmet- şerife i’timâd kılasınz tahriren fi’l-yevm sadis-‘aşer şehr-i Rebi’ü’l-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (10 Nisan 1811) Trabzon Gümrüğünde Suhûm muhâfızı Arslân Mustafa Beğ hazretlerine bâ- defter-i mevkûfât ve bâ-emr-i ‘Ali virilân ma’aş ve bedel-i hâss mevkûfât suretidir BELGE NO:431 Suhûm ahâlisinden bundan akdem der-sa’adete tevârüd iden cünd-i nefer kesânın bâb-ı ‘aliyye takdim iyledikleri ‘arzuhalleri mefhûmunda Suhûm kal’esi muhafızı Arslân Mustafa Beğin pederi muhafız sâbık Keleş Ahmed Beğin Trabzon gümrüğü malından mu’ayyen olan senevî üç bin guruş ma’aşın oğlu muma-ileyhe tevcih-i birle karındaşları sefir ‘Ali beğ ve Battal Hüseyin Beğ ve Hasan beğ ile bi’l- ittifâk hıdemât-ı devlet-i ‘aliyyede bezl-i gayret ve ictihâd iylemeleriçün her birine birer mikdâr hutbe veyahud pederleri muma-ileyhin Trabzon sancağı kazâlarının ‘avarız 276 mâlından diğer ta’yin olan senevî üç bin guruş ma’aşın beher birine bin guruş olarak mir muma-ileyhe ta’yin ve tahsis-birle emr-i muhafazaya dikkat iylemeleriçün emr-i şerif ısdârını istid’a itmeleriyle kuyuda mürâca’at olundukda müteveffâ-yı muma-ileyh Keleş Ahmed Beğin gerek iskele-i Trabzon mukata’ası malından fi’l-asl senevi mu’ayyen olan bin ikiyüz elli guruş ma’aş ve bin yedi yüz elli guruş bedel-i hass ki cem’an müteveffâ-yı mir muma-ileyhin üç bin guruş ma’aş livâ-i mezbûr fukaralar bin ‘avarızı malından dahi yiğirmi üç senesinden i’tibaren üçbin guruş dahi zamm ve ma’a zamm ma’aş senevisi altı bin guruşa iblâğ oludığıma bâş muhâsebe ve mevkufât kalemlerinden der-kenâr ve bâ takrir lede’l-‘arz el-halleti hazihi devlet-i ‘aliyyenin mesârif-i zaideye tahmili olmamağla mâl-ı ‘avârızdan zamm olunan üçbin guruşun kaydı terkin ile ma’aş ve bedel-i hâss olan üçbin guruş kadimi vecihle muhafaza muma- ileyh ta’yin kılınmak bâbında sâdır olan fermân-ı ‘ali mucebince yiğirmi dört senesinden i’tibâren ta’yin birle bâş muhâsebeye kayd u sûret virilmek bâbında bâ-telhis ve fermân-ı ‘ali sâdır olmağın mucebince kayd olunub muhâfaza sâbık Keleş Ahmed Beğe Trabzon ‘avarız mâlından muhharen ta’yin olunan üçbin guruşun kaydı terkîn olunmak üzre mevkûfât kalemine ve zimmet defterlerine hükm ve haberleri virilmek ile Trabzon gümrüğü halinden mukassem ma’aş ve bedel-i hass olarak ta’yin olan üçbin guruş sene-i merkûmesi i’tibâren müteveffâ-yı muma-ileyhin (silik) muhafızı muma- ileyh Arslan Beğe ta’yin olunmadığını mebni işbû sûret virildi fi 15 Rebi’ü’-evvel sene 1224 (30 Nisan 1809) Kad vesale İleynâ fi salh-ı Rebi’ü’l-evvel sene 1224 SİCİL SAYFA NO:69 BELGE NO:432 Kıdvetü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlânâ Trabzon kadısı zide fazlehû ve kıdvetü’l-emâcid ve’l’ayân Trabzon sancağına zide mecdehu ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân ve zâbitân ve vücûh-ı memleket ve topcı bâşı vekili (boş) ve zikr-i âti tob ve mühimmât isâline me’mûr kılınan (boş) zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki ber-muktezâ-yı vakt ü hal bahr-i siyahda olan kılâ’nın takvit ve istihkâmı lâzımeden oldığına binaen bâş muhâsebeden ihrâc ve derûn- ı emr-i şerifime mevzu’an irsâl olunan memhur ve mümzi sûret-i defterde muharrer oldığı üzre yedi çapında iki ve beş çapındadır dört kıt’a ki cem’an altı kıt’a balyemez tobları ile sâir ma’lumu’l-esâmi mühimmât tobhâne-i ‘amireme mevcudundan ifrâz ve sefineye tahmilen mübâşir merkûm ma’rifetiyle toğrı kal’e-i merkûmeye irsâl 277 olunmağla bi-mennihi te’âlâ mahsûben bi’s-selâma zikr olunan toblar ile mühimmât meb’ûs mezkûre mahmûle oldığı sefineye vusulünde senki mütesellim muma-ileyhsin ma’rifetin ve ma’rifet-i şer’e ve a’yân ve zâbitân muma-ileyhim vesâir ma’rifetiyle der- ‘akab sefineye ihrâc ve sûret-i deftere tatbîk ve ta’dâd itdürerek tobcı bâşı vekiline teslim ve mahal-i sâmine vaz’ ve hıfz ve mahalline kayd ü sebt içün vusûlü haberini der-sa’adetime tahrir ve inhâya mübâderet ve kıl’a-i merkûmede mevcûd şekest tobları sefine-i merkûmeye tahmil ve mübâşir-i merkûmeye teslim birle der-‘aliyyeme irsâl hususuna irâde-i seniyyem ta’alluk itmekle mucebince ‘amel ve hareket olunmak fermânım olmağın bâ-takrir işbû emr-i ‘aliyye ısdâr ve mübâşir merkûm ile irsâl olunmuşdur imdi işbû emr-i ‘aliyye ısdâr ve mübâşir merkûm ile irsâl olunmuşdur imdi vusûlünde bâlâda beyân ve sûret-i defterde tahrir ve ‘ayân kılındığı ana gönderilân tobhâne ile mühimât meb’ûs tobcı bâşı vekili merkûme teslim ve vusulüni der- sa’adetime terkîm olan şekest tobların dahi sefine-i merkûmeye tahmilen der-‘aliyyeme irsâl ve takdime mübâderet iyleyesin ve senki mübâşir merkûmsun me’mur is^lim oldığın mârü’z-zikr tob ve mühimmâtı mahalline götürüb teslim ve şekest tobları sefineye tahmil ve defteriyle tobhâne-i ‘amireme getürüb teslimi hususuna mezid-i say’ü gayret iyleyesin ve senki kadı ve tobcı bâşı vekili ve a’yân ve zâbitân muma- ileyhim vesâirlersiz kal’e-i merkûmeye gönderilân tob ve mühimmâtların bir danesinde itlâf olunmasına bi’l-ittifâk müttehir-i sa’y ü gayret ve gereği gibi muhâfaza ve muhâsarası hususu sarf-ı mukadderet ve vusûlüni mahalline kayd içün memhur senedinin der-sa’adetime irsâline mübâderet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdur buyurdum ki hükm-i şerifim vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref- yâfte-isudûr olan işbû emr-i şerif celilü’ş-şân vâcibü’l-ittbâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı münifi üzre ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-sâlis ‘işrin min Rebi’ü’l-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve miteyn ve elf 1224 (8 Mayıs 1809) Kad vesale İleynâ fi 25 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (9 Haziran 1809) Serhadât-ı Hâkâniyeden Trabzon kal’esinde mevcud olan seksen habbelik tobların yerlerine bedel olmak üzre der-‘aliyyemden tertib ve ocâğ-ı ‘amire tarafından mübâşir ta’yin olunan elli altı cem’anın Corbacısı Ya’kub ağaya teslim olunub irsâl olunan tob mühimmâtın defteridir Tob-ı Bâlyemez Tob-ı Bâlyemez Kundak Tob-ı Bâlyemez Kundak Tob-ı Bâlyemez Cab Kısa Cab Kısa Cab ‘Adet Cab ‘Adet 278
7 2 5 4 7 2 5 4 Tekerlek Kebir-i Bâlyemez Timur Dingil Dingil Bâşı Hava Tâsı ‘Adet ‘Adet ‘Adet 12 6 12 Kebir Mânivela El Mânivelası Tob Sekili Pumaga Pumaga Civâtası ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 3 30 30 2 2
Hartûc Kağıdı Tob Ceriş Kınnâb ‘Adet Kıyye Deste 2 12 12 Hartûc Kalıbı Nühâs tob kefçesi Kefçe Tomârı Câm Tumârı ‘Adet Cab ‘Adet Cab Cift ‘Adet 2 2 7 6 18 4 4 5 ______6 6 Kefçe Salı sarif güğün Teneke Ölçek ‘Adet ‘Adet 6 5 Burgu Sıbgın Bâlyemez ma’a Kısa Tob İğne-i Bâlyemez Vezne Tob Cift Cift ‘Adet 5 5 5 Fitil Ağâcı Pusulu Hârtûc Nişangâh ma’a Gılâf Teneke… ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet Cab 5 18 5 10 7 Teneke Fesrev Küfe Sağir Sandık Mühimmât Yuvarlak ‘Adet Cab ‘Adet ‘Adet ‘Adet Cab 20 5 60 5 300 7 Yuvarlak ‘Adet Cab 600 5 279
BELGE NO:433 Kıdvetü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlânâ Trabzon kadısı zide fazlehû ve kıdvetü’l-emâcid ve’l’ayân Trabzon mütesellimi zide mecdehu ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân ve zâbitân ve cebeci bâşı vekil (boş) zikr-i âtî mühimmât cebehânesinin isâline me’mur kılınan (boş) zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki ber-muktezâ-yı vakt ü hal bahr-i Siyâhda olan kılâ’ın takvit ve istihkâmı lâzımeden oldığına binaen bu def’a cebehâne-i ‘amirem mevcudundan yüz elli kantâr bârud yüz ‘aded Timur kazma ma’a kabza ve üçyüz ‘aded ağaç kürek ve darbhâne-i ma’mûremden dahi on kantâr kurşun ikrâz ve sefineye mahmilen mübâşir-i merkûm ma’rifetiyle toğrı kal’e-i merkûmeye irsâl olmağa bi- mennihi te’âlâ mahsuben mühimmât-ı meb’ûs mezkûr mahmûl oldığı sefine ile vusûlünde senki mütesellim muma-ileyhsin ma’rifetin ve ma’rifet-i şer’ ve ‘ayân ve zâbitan muma-ileyhim vesâir ma’rifetleriyle der-‘akab sefineden ihrâc ve ta’dâd itdürerek cebeci bâşı vekiline teslim vaz’ ve hıfz ve mahalline kayd ü sebt içün vusulü haberini mübâşir merkûm ile der-sa’adetime tahrir ve inhâya mübâderet iylemek fermânım olmağın bâ-takrir işbû emr-i ‘alişânım ısdâr ve mübâşir-i merkûm ile irsâl olunmuşdur imdi vusulünde bâlâda zikr ve beyân olundığı üzre mühimmât-ı meb’ûse-i mezkûre cebeci bâşı vekili muma-ileyh ve vusulini mübâşir merkûme ile der-sa’adetime tahrir ve inhâya mübâderet iyleyesin ve senki mübâşir merkûmân me’mur isâl oldığın mârü’z-zikr kurşun cebehânesi mahalline götürüb cebeci bâşı
SİCİL SAYFA NO:70 vekiline teslimini müş’ir virilecek i’lâm ve senedât ile der-sa’adetime ‘avdet iyleyesin ve senki kadı ve cebeci bâşı vekili ve a’yân ve zâbitân muma-ileyhim vesairlersiz kal’e-i merkûmeye gönderilân kurşun ve mühimmât cebehâneden bir dânesinin itlâf ve izâ’at olunmamasına bi’l-ittifâk mezid-i sa’y ü gayret ve gereği gibi muhafaza ve muhasarası hususuna sarf-ı mukadderet ve vusûlünü müş’ir mahalline kayd içün memhûr senedinin der-sa’adetime irsâline mübâderet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i südur olan işbû emr-i şerif celilü’ş-şânım vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı münifi üzre ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren el-yevmü’s-sâlis-‘işrin Rebi’ü’l-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (18 Nisan 1809) 280
Kad vesale İleynâ fi 28 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (12 Haziran 1809) Fâş kal’esine irsâl olunmuş idi Suhum iktidar Bârut-ı siyâh Dardal Külçe Kurşun Kürk Kazma Kantâr ‘Adet Kantar ‘Adet ‘Adet 150 216 15 200 150 BELGE NO:434 Mefâhirü’l-emâcid ve’l’ayan Yomra ağaları zide mecdehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum olaki der-‘aliyye-i ebedü’d-devâmımla Rusyalu beyninde i’ade-i sulh ve salâh içün bundan akdem murahhasalar ta’yin ve tesyir olunmuş ise de Moskov keferesi zamir habâset semirinde merkûz olan ihâneti icrâ kasd-ı fâsidesiyle bağtaten Yergöğü taraflarına hücûm ibtidârıyla i’lân-ı harb olunmuş ve tarf taraf bilâd-ı İslâmiyeye yây-endâz nuhuset ve ihbâr olunmak niyet-i fasidesiyle tedârikât-ı kubbe ile hâniyeme tecâvüz ve tahtiye ictisâr iylemiş oldığından Tuna boyunda ve olhavâlide vakı’ kılâ’ ve bıka’ ve serhadât-ı mansureme ‘asâkir ve mühimmât ve edevât-ı harbiye tertibiyle esbâb-ı takviye ve istihkâmlarına i’tinâ ve dikkat olmakdan nâşi kefere-i Moskovrenin şark tarafından dahi hudud-ı hâkaniyeme tecavüz ve tahtiye cesâret ideceği vâzıhatdan olmak hasebiyle şark havâlisinde olan sugûr ve serhadât-ı mansuremin asâkir ta’yiniyle takviyelerine akdem kılınmakdan oldığı zâhir ve bu sûretde Suhûm kal’esinin dahi ‘asâkir-i kesire ile emr-i muhâfaza ve muharasasına dikkat ferâizâ-i haliyeden idüğü bedihi ve bâhir oldığına binaen ba’zı mahallerden iktizâsına göre Suhûm kal’esine ‘asâkir ta’yin kılınmış ise de siz ki muma-ileyhimsiz siz dahi muktedir başbûğ ma’iyyetiyle suhûma ikiyüz nefer-i güzide ve tammü’l-esliha ‘asâkir irsâl iylemek hususuna irâde-i ‘aliyyem itmeğin i’lâmen ve ifhâmen mahsusan işbû emr-i ‘alişânım ısdâr ve sadr-ı’azam ma’cuncısı kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Sârı Hüseyin zide kadrehu ile irsâl olunmuşdur imdi bu vakt-ı evkât-ı saireye makîs olmayub kefere-i Mesfûre tedârikât-ı kubbe ile taraf taraf bilâd-ı İslâmiyeye münselit olmak hasebiyle hüve ve cahid-i vafi-i sebilillah bâ-mevâlikum ve enfeseküm âyet-i kerimesi medlûl-ı münifi üzre herkes işbû emr-i diniyede mealen ve bedenen makdûrını sarf itmek ve sa’y ü gayreti bend-i miyân iderek din uğurunda cânsiper-âne cemi’ ümmet-i Muhammade farz-ı ‘ayin oldığı ma’lum ‘ibretimiz ve mekz oldukda göreyim sizi işbû emr-i şerifim tarafınıza vâsıl oldığı anda güzide teknelerden tammü’l-esliha ikiyüz neferi tehiyye birle hemân ihrâc ve seri’an ve ‘acilân Suhûm kal’esine irişdirmeğe ve emn-i der-miyân gayret ve ba’de’l-usul Miravâlık pâyesiyle hala Suhûm muhâfızı 281 kıdvetü’l-ümerâi’l-ekrem Ersân Beğ dame ‘izzehunun emrine ‘amel ve hareket iderek kal’e-i merkûme ve havâlinin keyd ü mazarr-ı a’lâdan muhafaza ve muharasasının sebât ve metânet iylemeleri hususunı ta’yin ideceğiniz bâşbuğa etrafıyla ifâde ve tefhim iyleyerek neferât-ı merkûmesi bir sa’at akdem ve dakika mukaddem ‘alâ eyyi hal ihrâc ve Suhûm kal’esine irişdirmeğe şitâbân ve sür’at ile din ve devlet-i ‘aliyyeme ibrâz hüsn-i hıdmete gayret ve zinhâr ve zinhâr bu bâbda batâet güne hareketi tecvizden gayetü’l-gaye hazer ve mücânebet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdur buyurdum ki hükm-i şerifimle vusul buldukda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i sudûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfında ittikâ ve mübâedet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evâsıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (5 Mayıs 1809) Kad vesale İleynâ fi 29 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (13 Haziran 1809) BELGE NO:435 Hala Trabzonda mesned-nişin şeri’at garâ faziletlü efendi zide ‘ilmehu ve müderrisin-i kirâmdan semâhetlü efendiler me’zûn bi’l-iftâ fekâhetlü efendi zide fekahetihi ve kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân silahor-ı hassa hazret-i şehriyâriden mütesellimimiz Şatır-zâde ‘izzetlü ref’etlü ‘Osmân ağa zide mecdehu ve eşrâf ve hânedan kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân Kalcı-zâde ‘izzetlü Memiş ağa zide mecdehu ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Yeniçeriler Serdârı ağa vesâir zâbitân ve vücûh-ı belde ve suhan-verân vesair işerleri zidet mekaddirehüm inhâ olunur ki bu hilâl-i mebâin-i iştimâlde ‘avâtıf-ı ‘aliyye-i hüsrev-âne ve ‘avârif-i behiyye-i mülûkâneden bâ-hatt-ı hümâyûn şevket-makrûn eyâlet-i Trabzon ‘uhde-i liyâkatimize tevcih ve ihsân-ı hümâyûn buyurılub bedraka-i tevfik ve ni’ame’l-refik sübhanihi ile oldığımız mahalden kıyâm ve hareket ve müsta’inen billahi te’âlâ işbû mâh-ı halin beşinci güni Sivas kazalarından Zâre nâm mahalle vürûdumuz mukadder olmağın inşallahü te’âlâ el- melikü’l-mu’in çend rûz zarfında makarr-ı hükûmet ve karagâhınız olan Trabzona vürûdumuz emr-i mukadder ve musammem-gerde zamirimiz olmağın bi-mennihi te’âlâ biz ve aramızdan mukaddam hükümetimiz olan Sadedin ta’riş ve tehiyye ve amâde ve ta’mir ve müheyyâ olunması akdem umur-ı mehâmm ve hızme’l-ihtimâmdan olub bennâ-i ‘aliyye 282
SİCİL SAYFA NO:71 Enderûn mehter bâşımız kıdvetü’l-akrân izzetlü Mustafa ağa zide kadrehu me’mur ve irsâl kılınmışdır bi-mennihi-te’âlâ vusulünde gerekdir ki ber-mu’tâd-ı kadim olageldiği vech üzre sarâyların ta’riş ve noksânını ta’mir ve tefriş ve müheyyâ vesâir Enderûn ağavâtlarımızın bünüvvet olunacak konâklarını tertib ve müheyyâ ve amâde iylemeniz bâbında divân-ı Trabzon ve zarardan işbû buyuruldı tahrir ve ısdâr ve Enderûn mehter bâşımız ağâ ba’s ve tesyâr kılınmışdır bi-mennihi te’âlâ vusulünde ma’rifet-i şer’ ve ‘umum ma’rifet ve ağâ-yı muma-ileyh ma’rifetiyle bâlâda zikr ü beyân oldığı vech üzre karargâhımız olan sarâyın noksânını ta’mir ve tersîm ve ber-resm-i ‘adi ta’riş ve tehiyye ve ağavât-ı enderûndan ve birûn vesâir konaklarını tertib ve müheyyâ ve amâde olunması hususuna sa’y ve bi’l-‘umum ve bi’l-ittifak müsâmaha ve müsâheleden gayetü’l-gaye tehâşi ve mücânebet ve mûceb-i buyuruldı ‘amel ve hareket ve hilâfından gayetü’l-gâye tehâşi ve mücânebet iyleyesiz diyü. Kad vesale İleynâ fi 27 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (11 Haziran 1809) BELGE NO:436 Hâlâ Medine-i Trabzonda mesned-ârâ-yı şeri’at-mutahhare Ahmedi faziletlü efendi ve me’zûn bi’l-iftâ fekâhetû efendi fukâhasına ve müderrisin-i kirâm ve ‘ulemâ’-i zevi’l-ihtirâm efendiler zide takvehum ve mefâhirü’l-emâcid ve’l-ekârim cami’ü’l- mehâmid ve’l-mekârim ser-bevvâbin-i dergâh-ı ‘aliyyeden kâim-makamımız ‘izzetlü ‘Osmân ağa ve kalcı-zâde Memiş ağa zide mecdehum ve iftihârü’l-emâcid ve’l-‘ayân Yeniçeri ağası ağa ve mirâlây ve ser turna-yı ve zâbitân ve vücûh-ı belde ve a’yân-ı vilâyet ve ‘umum suhun-verân zide mekaddirehüm inhâ olunur ki ‘avâtıf-ı ‘aliyye-i şâhâne ve ‘avârif-i behiye-i mülûkâneden eyâlet-i Trabzon ‘uhde-i sâdıkânemize tefviz ve ihsân-ı hümâyûn buyurulub bennâ-i birân oldığımız mahalden fekk-i râbıta-i ikâmet olunub rahile bend-i müsâferet ve ‘azimet olunarak bedraka-i tevfik ni’ame’l-refik bezdani tevcihât-ı kişver-sitânı ile işbû mâh-ı muharremin yiğirmi beşinci yevm Erba’â Gümüşhâne kasabasına vürûd ve nüzûl oldığı ve bâ ‘avn-ı ‘inâyet-i Rabbâni çend rûz zarfında makarr-ı hükümetimize vürûd ve duhûlümüz musammem-gerde-i halisânemiz olmağla ötedenberû vülât-ı ‘azâm karındaşlarımız hazerâtına virilegelân üç günlük yem ve yiyecek ve ecnâs-ı zehâir ve makûlâtın bizler ve aramızdan mukaddem tehiyye ve istihzârı lâbüd ve muktezi olmağın binaberin kapu ve dairemize iktizâ ve lâzım gelen üç günlük yim ve yiyecek ve ecnâs-ı zehâir ve mâkûlâtın ber-mûceb-i defter bir gün akdem tehiyye ve amâde ve istihzârına mezid-i vakt ü ihtimâm iylemeniz bâbında divân-ı 283
Trabzon ve merhale-i Gümüşhâneden işbû buyuruldı tahrir ve ısdâr ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân hala silahdarımız ‘ali ağa zide kadrehu zahireci ta’yiniyle ba’s ve irsâl olunmuşdur inşallahü te’âlâ vusulünde keyfiyet ma’lûm hamiyet melz ve mekzlerinize oldukda gerek ki kapu ve dâire muktezi ve lâzım gelen üç günlük yim ve yiyecek ve ecnâs-ı zehâir ve mâkûlâtı gönderilen defter mucebince biz ve arâmızdan akdem ve bir gün mukaddem ma’rifet-i şer’-i şerif ve ‘umum ma’rifeti ve ağâ-yı muma-ileyh ma’rifetiyle cem’ ve hâzır ve amâde iyleyûb tesahüm ve tekasülden mübâ’adet olunub ber-minvâl-i meşrûh seri’an istihzârıyla istihsâl rızâ-cûyı mübâderet ve dikkat ve ber- muceb-i buyuruldı ‘amel ve hareket ve hilâfından tehâşi ve mücânebet iyleyesiz diyü Kad vesale İleynâ fi 29 Rebi’ü’l-ahir sene 1224 (13 Haziran 1809) BELGE NO:437 Daire-i Kahire hazret-i veliyyü’l’emmiye ber-mu’tâd-ı kadim virilecek olan günlük yemeklik defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 27 min Rebi’ü’l-ahir sene 224 (11 Haziran 1809) Nân-ı ‘aziz hass Lahm-ı Ganem Rugân-ı Sâde Pirinc ‘Asel Muska Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye 3000 1200 300 600 60 Şeker Şem’-i ‘Asel Şem’-i Rugan Kahve Dakik-i has Nişasta Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye 10 18 72 30 60 25 Buber Soğan Yumurta Tavuk Süd Çömleği Sârımsak Kıyye Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet Kıyye 3 100 1500 90 30 9 Yoğurt-ı Çömlek Sirke Nohud Tuz Kömür Hatab Yük ‘Adet Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye ‘Adet 49 15 60 90 200 80 Size mikdâr-ı kifâye Darçın Baharât Revgan-ı Zeyt Şa’ir Kile-i İstanbuli Kıyye Kıyye ‘Adet 2 3 500 Samân mikdâr- kifâye Bu def’a tevzi’e idhâl olundı. 284
SİCİL SAYFA NO:72 BELGE NO:438 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devle ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ sâbıka Erzurum valisi ve şark cânibi ser-‘askeri olan vezirim Şerif Mehmed Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki sen vüzerâ-yı ‘azâmımın yarar ve nâmdârî ve vükelâ-yı fihamın umur-ı din ve kâr-güzâr ve şecâ’at-şi’âr olub her vecihle müstehak ‘inâyet ve şâyeste-i ‘atıfet oldığın ecilden hâliyâ hakkında mezid-i ‘inâyet-i ‘aliyye-i şâhâne ve meziyet-i re’fet seniyye-i padşâhânem zuhura getirülüb işbû bin iki yüz yiğirmi dört senesi Rebi’ü’l- evvelinin on ikinci gününde ‘avâtıf-ı ‘aliyye-i mülûkâne ve ‘avârif-i behiye hüsrev- ânemden şeref-yafte-i südûr olan hatt-ı hümâyûn şevket-makrunum mucebince Trabzon eyâleti sana tevcih ve ‘inâyet idüb i’lâmiçün ta’yin olunmuşdur buyurdum ki hâtt-ı hümâyûn ‘inâyet-i makrunumla sâdır olan fermân-ı celilü’l-kadrim mucebince zikr olunan Trabzon eyâletine sen mutasarrıf olub zabt ü rabt-ı memleket ve himâyet ve siyânet kul ve ra’iyyet bâbında ve def’ ve ref’ takviyât ve mezâlimde ve emr-i muhafazası vesâir fermânım olan hıdemât-ı ‘aliyyemin edâ ve temşiyet ve tekmilinde bezl-i iktidâr ve sa’y iyleyüb minba’d fukara-yı ra’iyyet ve sükkân-ı vilâyet ve memlekete bir vecihle zulm ve ta’addi ve tecâvüzden bi-gayet ihtirâz ve ictinâb üzre olasın şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasın tahriren fi’l- yevmü’s-sâni ‘aşer min şehr-i Rebi’ü’ü-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (17 Nisan 1809) Mahruse-i Konstantiniyye BELGE NO:439 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbirû’l- umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devle ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ sâbıka Erzurum valisi olub ve şark cânibi ser-‘askeri olub bu def’a Trabzon eyâleti kendüye tevcih ve ihsân olunan vezirim Şerif Mehmed Pâşâ ademullahu te’âlâ icâlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm ola ki senki vezir müşarü’n-ileyhimsin bu def’a Erzurum eyâleti ve şark cânibi ser-‘askerliği ‘uhdenden sarf ve tahvil ile sâbıka mar’aş valisi düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l- 285
’alem vezirim Mehmed Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehuya tevcih kılınmış ise de sen vüzerâ-yı ‘azamımın gayret ve hamiyetiyle şehr-i şi’arlarından olmakla zabt u rabt-ı memleket ve hamiyet ve siyânet ehâli ve ra’iyyet ve ref’ ve def’ şurûr-ı fitne ve erbâb-ı mazarrat hususlarına sâhib-i liyâkat ve iktidâr oldığın ma’lum ve senden muvâfık rızâ-i hıdmet zuhurı me’mûl ve meczûm-ı şahânem olmakdan nâşi bu def’a şeref-yafte-i sudur olan hatt-ı hümâyûn şevket-makrunum mucebince ‘avâtıf-ı ‘aliyye-i tacdâr-ane Trabzon sana tevcih ve ihsân-ı hümâyûnum olmağla oldığın mahalden mükemmel kapun halkıyla hareket ve seri’an Duhuri yolundan Trabzona vârûb zabt ü rabt-ı memleket ve himâyet-i siyânet-i ehâli ve ra’iyyet ve def’-i şürûr ve erbâb-ı mukadderet hususlarına nisâr cehd ü takat ve üzerine sefer-i nusret-asârım derkâr olan Moskov keferesinin Bahr-i Siyâh cânibine donanma-i menhuse ihrâc ideceği melhûz oldığına mebni iskele ve sevâhilin muhâfaza ve muharasasına mezid-i ihtimâm ve dikkat iylemek fermânım olmağın me’muriyetini hâvî işbû emr-i şerifim ısdâr ve tevcih hükm-i münifime matluben irsâl olunmuşdur imdi Moskov keferesinin cümleye ma’lûm olan hâl ve hareketine ve memâlik-i İslâmiye taraf taraf vakı’ olan muhâcemesine nazaran her tarafın ve hususıyla Bahr-i Siyâh cânibinde kâin bi’l-cümle sevâhilin gereği gibi takviye ve istihkâm ve istihsâl ebâb-ı hıfz ve hırâsetiyle a’da-yı din ‘asker ihrâcı da’iyesinde düşdiği taktirde bi’l-mukabele sel-i seyfa olunarak kahr ve tedmiriyle müdâfa’ası ve İstikmâli ehmm umur-ı diniyyeden oldığı ve bu bâbda tekâsül ve rehâvet ve zühûl ve gaflet merhâmet ve nedâmet idiği ma’lûm-ı gayretleriniz oldukda ber-minvâl-i muharrer vusûl-ı emr-i ‘alişânımda oldığın mahalden mükemmel kapun halkıyla hareket ve yemen ve Basra sâymayarak ve tarafından……câniblerinden esnâ-yı râhde ve fukarâ-yı ra’iyyete hilâf-ı şer’-i şerif mikdâr-ı zerre zulm ve ta’addi vuku’a gelmeyerek toğrı yoldan seri’an Trabzona vârûb makarr-ı vülât olan mahalde ikâmet-i birle memleketin zabt u rabtına dikkat ve leyl ü nehâr müteyakkız bulunub olhavali iskele ve sevâhilinin gereği hıfz ve hırâsetine ve ehâli ve sekenesinin himâyet ve siyânetlerine ve emn-i der- miyân gayret ve emr-i pâdşâhânemle mehul ‘uhde-i Canik kılınan Trabzon valiliğine müteferri’ olan kaffe-i umûr ve hususânın üzre rü’yet ve tesviyesine bezl-i mukadderet ve nâ mülâyim olan bir güne vaz’ ve hâlet vuku’undan mübâ’adet ve lâzımü’l-inhâ olan SİCİL SAYFA NO:73 hususâtı der-‘aliyyeme tahrir ve işâret iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki vusûl buldukda bı bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı 286 itâ’at-makrunıyla ‘amel ve hareket ve hilâfından ittikâ ve mübâ’adet iyleyesin şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren evâsıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (5 Mayıs 1809) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vesale İleynâ fi 3 Cemâiye’l-evvel sene 1224 (16 Haziran 1809) BELGE NO:440 Kıdvetü’l-kuzât ve’l-emm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlânâ Trabzon kadısı zide fazlehu ve kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân Trabzon mütesellimi zide mecdehu ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân ve zâbitân zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm ola ki Suhûm kal’esi muhâfazasına me’mûr müstahfizân gönüllüyân ve garibân ve tobcıyân ve yerlüyan neferlerinin ikiyüz on yedi ve on sekiz ve on tokuz senelerine mahsuben müstehakk oldukları mevâcibleri ocaklıkları olan mahsûlün beytü’l-mâl Trabzon mukata’asının on tokuz ve yiğirmi iki seneleri mallarından yiğirmi iki kıt’a memhûr ve mümzi rûz-nâmçe-i hümâyûnum temessükâtı mucebince iki bin ikiyüz seksân guruş havâle olunmuş olub ancak bu ana kadar bir guruşunun tahsiline merkûm Derviş olamadıkları bu def’a Deryâlar ‘atûfet-medâr mülûkâneme inhâ olunmuş oldığından bu Moskovre serhadât-ı hâkaniyem muhafızlarına me’mûr-ı neferâtın mevâciblerinin ‘adem-i tahsil ile zaruret ve müzâyaka dümçâr olmalarına bir vecihle rızâ-yı mülûkânem olmamağla sen ki mütesellim muma- ileyhsin neferât-ı merkûmenin mukâta’a-i mezbûre malından ber-vech-i ocaklık mu’ayyen olan mevâciblerini zikr olunan rûznâmçe-i hümâyûnum temessükâtını nâtık oldığı üzre herkesde hususuna göre ashâb-ı mukata’adan ve diğer rûznâmçe-i hümâyûnum mucebince Trabzon ‘avarızından yiğirmi üç senesi mâlından bu def’a güşâd olunan Suhûm muhâfızı ma’aşı akçesinden havâle olunan meblâğ ma’lumı ‘avarızı zabt idenlerden vesair lâzım gelenlerden tamamen ve kâmilen tahsil ve neferât-ı merkûme tarafından kabzına me’mûre edâ ve teslim iylemeğle mübâderet ve dikkat iylemek fermânım olmağın işbû emr-i ‘alişânım ısdâr ile irsâl olunmuşdır imdi vusulünde fermânım oldığı vecihle neferât-ı merkûmenin mevâcibleri olan meblâğ-ı mezbûrı mukata’a-i mezbûr mutasarrıflarından her kesin hususuna göre ashâb-ı mukâta’adan ve Trabzon ‘avarız mâlından havâle olunan meblağı dahi sene-i mezbûrede ‘avarızı kimler tahsil itmiş ise icâb ve iktizâ edenlerden ala-eyyi hal tahsil ve neferât-ı merkûme tarafından kabzına me’mûre edâ ve teslime mübâderet ve müsara’at iyleyesin ve senki kadı ve a’yân ve zâbitân muma-ileyhimsiz siz dahi muceb-i emr-i 287
şerifime ‘amel ve hareket ve hilâfından tehâşi ve mücânebet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i sudûr olan işbû emr-i şerif-i ‘alişânım mazmûn-ı itâ’at- makrunuyla ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife ‘itmâd kılasız tahriren fi’l- yevmü’s-sâlis-‘işrin min Rebi’ü’l-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (28 Nisan 1809) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vesale İleynâ fi 4 Cemâziye’l-evvel sene 1224 (17 Haziran 1809) BELGE NO:441 Hâlâ Trabzonda mesned-nişin şeri’at-garrâ faziletlü efendi zide ‘ilmehu ve kıdvetü’l-emâcid ve’l-ekârim cami’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim dergâh-ı ‘ali kapucı bâşılarından mütesellimin ‘izzetlü ref’etlü ‘Osmân ağâ zide mecdehu ve mefâhirü’l- emâsil ve’l-akrân vücûh-ı hânedân ve zâbitân ve suhân-verân zide kadrehum inhâ olunur ki bu hilâlde cânib-i hazret-i şehriyâride vürûd iden fermân-ı celilü’ş-şân mucebince Suhûm kal’esi muhâfazasına me’mûr müstehfizân Gönüllüyân ve garibân ve tobcıyân Yirlüyân neferâtının ikiyüz on yedi ve on sekiz ve on tokuz senelerine mahsûben müstehakk oldıkları mevâcibleri rûznâmçe-i hümâyûn mucebince Trabzon ‘avrızından yiğirmi üç senesi mâlından bu def’a güşâd olunan Suhûm muhafızı ma’aşı akçesinden rûznâmçe-i hümâyûn temessükâtı mucebince iki bin iki yüz seksân guruş rûznâmçe-i hümâyûn mucebince her kesden hissesine göre ashâb-ı mukata’adan ve meblâğ-ı ma’lûm ‘avarızı zabt idenlerden vesâir lâzım gelânlardan ber-mantuk-ı emr-i ‘ali be-her hâl tahsil ve havâle-i lâzımeden olmağın bu ana kadar tahsil ve mahalline teslim olundığı ve bu madde mevâdd-ı sâire makıs olmayub umûr-ı mehâmm elzemü’l- ihtimâmda olmağla beher hal ve bi’l-muhâlefet ma’rifet-i şer’ ve ‘umum ma’rifetiyle tamamen ve kâmilen bilâ noksân bi’l-ittifâk tahsil ve neferât-ı merkûm tarafından kabza me’mûre edâ ve teslim iylemeğe bi’l-‘umum nefs-i dikat ve ihtimâm ve bu hususda zinhâr zinhâr tekâsül ve rehâvet göstermeyerek SİCİL SAYFA NO:74 husulüne mezid-i sa’y ve ihtimâm iylemenizi hâvi ve mücerred tahsil ve husulüne muhtevi divân-ı Trabzondan işbû buyuruldı tahrir ve ısdâr ve ile irsâl kılınmışdır bi-mennihi te’âlâ vusulünde gerekdir ki keyfiyet-i hal ma’lumlarınız oldukda ber-minvâl-i muharrer husus-ı mezkûrın bâ eyyi hal husulüne gerekdir ki vufûr 288 dikkat ve i’tinâ ve muceb-i buyuruldı ile ‘amel ve hareket ve hilâfından gâyetü’l-gâye tehâşi ve mübâ’adet iyleyesiz diyü fi 5 Cemâziye’l-evvel sene 224 (18 Haziran 1809) BELGE NO:442 İftiharü’l-emâcid ve’l-ekârim câm’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim el-muhtass bi- mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’d-daim dergâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından halâ Faş muhâfızı el-Hâc Memiş dame mecdehu ve kıdvetü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlâna Faş kadısı zide fazlehu ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân ve zâbitân ve cebeci bâşı vekili vesâirleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki sen ki muhafız muma-ileyhsin bu def’a tarafıdan der-sa’adetime vârid olan evrâkın hülâsa-i mefhumunda Fâş kal’esinde cebehâne mühimmâtının kılleti oldığından bahisle ahâlinin te’min kalublariçün kal’e-i mezbûrenin takvit ve istihkâmı zımnında der-‘aliyyemden mikdâr-ı vafiyye bârut-ı siyâh ve mühimmât-ı sairenin irsâli hususını tahrir itdikde ve Rize kadısı i’lâmında tahrir ve neha iylemişsiz el-halleti hazihi Moskovlu üzerine sefer-i hümâyûn tahkik iylediğine binâen bu makule kılâ’-i hâkaniyemin cümlesinin takvit ve istihkâmını muktezâ-yı irâd-ı seniyyemden olmağla bâş muhâsebeden ihrâc ve derûn-ı emr-i şerifime mevsuan irsâl olunan mühimmât ve mümzi sûret-i defterde muharrer ikiyüz kantâr bârut ve mühimmât-ı sâire cebehâne-i ‘amirem mevcudundan ifrâz ve isâle me’mûr (boş) zide kadrehuya teslim ve sefineye vaz’ ve tahmil birâ ba’s ve irsâl olunmağla i’lâmını mutazammın işbû emr-i şerifim ısdâr ile irsâl olunmuşdur vusulünde bâlâda tahrir olundığı üzre kal’e-i mezbûre lâzımesiçün irsâl olunan bârut ve mühimmât-ı mezkûrenin tarafına vusulünde sûret-i deftere tatbik iderek mübâşiri yedinden ahz u kabz ve kalemine kayd içün iktizâ iden senedini mübâşir-i merkûme teslimen der-sa’adetime irsâl ve tesyâre mübâderet ve zikr olunan bârut mühimmât-ı sairesi beyhûde mahalle itilaf ve iskât hıfz ve hırâsetine ihtimâm ve dikkat ve siz ki kadı ve a’yân ve zâbitân ve cebeci bâşı vekilli muma- ileyhim vesairlersiz siz dahi mûceb-i emr-i şerifimle ‘amel ve hareket iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i sudûr olan işbû emr-i şerif celilü’ş-şân vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı münifi birle ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren el-yevmü’s-sâlis-‘aşer min Rebi’ü’l-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (28 Nisan 1809) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vesale İleynâ fi 5 Cemâziye’l-evvel sene 1224 (18 Haziran 1809) 289
BELGE NO:443 Düstûrun-ı mükerrem müşirûn-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbiru’l- umuru’l-cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimmu mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehidu’n- bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyid-i ve erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el- mahfufûfûn bi-sınûf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ Anatolının sol kolı Yemen ve Basrayla nihâyetine varınca vakı’ vüzerâ-yı ‘azâm ademullahu te’âlâ iclâlehum ve a’zâmü’l- ümerâi’l-kirâm ifhami’l-küberâi’l-fihâm ulû’l-kad ve’l-ihtirâm ashâbü’l-‘izz ve’l- ihtişâm el-mahsûs bi mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’l-‘alâ Miri-mirân-ı kirâm dame ikbâlehum ve akda kuzâti’l-müslimin evla vülâti’l-muvahiddin ma’denü’l-fazl ve’l- yakîn râfi’-i i’lâmü’ş-şer’iyye ve alâ din varisu ‘ulumu’l-enbiyâ-i ve’l-mürselin el- muhtass bi-mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’l-mu’in Mevlâna Erzurum kadısı zidet fezâilehu ve mefâhiru’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’l-kelâm sair kuzât ve nüvvâb zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân ve zâbitân ve vücûh-ı memleket ve iş erleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm ola ki cenâb-ı sâzgârgâh hulf ve tesviye ve tertib fermâ-yı etvâr ve icâd ve terbiye-i celle şâne ve beher bir hane hazretlerinin irâde-i ‘aliyye ve ‘inâyet-i celilesiyle selâtin-i ‘azâm nısfiyet-i ayin ve havâkin-i kirâm ‘adalet-kıranın zeyur ifrazı olan hilafet ve pirayeyi saltanat olmaları ba’s emn-i asâyiş bilâ ü ‘ibâd ve sile-i şurûr-ı erbâb SİCİL SAYFA NO:75 bagi ve fesâd oldığına bennâ-i Pâdşâhâne ma’delet nişânın zuhûr nesl-i nesil tâhirleri ve bekâ-yı zürriyet-i sa’ide-i huceste meâsirleri zâbıta-i ilahiyye-i mecmu’a-i nizâm-ı ‘alem ve râbıta-i kudsiye-i eczâ-yı umur-ı beni adem ve biraz vakitden beru dudmân-ı mu’allâ erkân-ı Al-i ‘Osmanın sülâle-i selilesi karin ‘uhde-i te’hir olmakdan nâşi taht-ı ‘Alibaht-ı şehriyâri üzre cülûs-ı hümâyûn-ı şahânem vakı’ olalıdanberu ufukefzâ-yı saltanat-ı seniyyemden bir kevkeb-i firûzi pertevin tulû’ ve irtifa’ına ‘amme-i alemiyân müterakkıb ve nigerân iken şemm-i enşâ’nâhu halken ahar matla’ından nur-ı ibdâ’-ı sübhanihi sâtı’ ve ahter-i mevhibe-i samedani tali’ olub işbû bin ikiyüz yiğirmi üç senesi mah-ı zilhicce-i el-şerifesinin on sekizinci mübârek cum’a günü kabil-i mağribde gunce-i nû şükufte-i hadika-i ikbâl ve bahtiyâri ve semere-i şecere-i ravza-i iclâl ve tâcdâri mazharu’l-taff –ı rabbi yezdani Fatma sultan ‘aliyyetü’ş- şân ‘ammerahaallahu te’âlâ ila ahirü’d-devran cilveriz mehd-i vücud ve zîb efzâ-yı gehvâre-i şuhud olmakdan nâşi bi’l-cümle sâkin-i makarr-ı hilâfetim mesrûr u şâdümân ve inşallahü te’âlâ kariben nijad-ı dâverânemden nice şehzâdegânın ‘ala yuhibbu limen 290 yeşâ el-zükûr mefâdınca kademnihâde-i şuhûd olmalarına fâl-i hayr-ı ‘adliyye mevhibe- i rabbaniyeye müterakıb ve nigerân olmaları hasebiyle ‘inâyet-i ‘azim ve ni’met-i cesimenin edâ-yı şükriçün makarr-ı hükûmet-i hıdivânem olan mahruse-i İslambulda ‘iyd-i şerif misillü yedi gün tob endahtıyla icrâ-yı resm-i şâdümâni ve meserret olunmağla işbû beşâret-i celilenin aktâr-ı memâlik-i mahruseme evâmir-i ‘aliyyem neşriyle kâffe-i ‘ibâd ile hisse-i bâb sürûr kılınması lâzıme-i tahdit ni’met-yâri olmakdan nâşi tebşir-i velâdet-i duhter-i sa’dahter-i me’ali … zımnında mahsusan işbû emr-i şerifim ısdâr ve dergâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından İftihârü’l-emâcid ve’l- ekârimMuhammed Beşir dame mecdehu ile irsâl olunmuşdır imdi olan ba-kûre-i hadika-i saltanatımın imtidâd-ı ‘Ömr ve devletiçün meşâyih ve ‘ulemâ ve zühhad ve sülehâ vesâir bendegân hüdâ ile mesâcid ve me’abidde edâ-yı levâzım-ı du’a ve takdim merâsim-i hamd ü senâ ve der-sa’adetimde oldığı misüllü yedi gün hususun ve kıla’dan tob şenlikleriyle şân ve şükûh-ı saltanât-ı seniyyem ifâ kılınarak iahâr ve meserret ve şadmaniye mübâderet olunub bu vesile ile re’aya ü berâya fukara ve zu’afa zerre numa ta’addi ve tecavüzden irâet ruhsatdan bigâyet hazer ve mücânebet olunmak bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifimle vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermânım vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t- imtisâlimin mazmûn-ı ita’at-makrûnuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evâhir-i şehr-i Zi’l-hicce el-şerife sene selâse ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (5 Şubat 1810) Mahruse-i Konstantiniyye BELGE NO:444 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbirû’l- umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-u mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid- i bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyidu’l- erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf bi- sınûf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ Trabzon valisi vezirim (boş) pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu ve kıdvetü’l-kuzât ve’l-kelâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlâna Trabzon kadısı zide fazlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm ola ki iftihârü’l-havâs ve’l-mukarribin mu’temedu’l-gül ve’s-selatin muhtarü’l-‘izz ve’l-temkin bi’l-fi’il dârü’s-sa’adetim ağası olub haremeynü’ş-şerifeyn evkâfı nâzırı olan Kasım ağa dame ‘uluvvuhu divân-ı hümâyûnuma ‘arz gönderub taht-ı nezâretinde olan evkâfdan Medine-i Trabzonda vakı’ Hâtuniye dimekle ‘Arif merhûm valide sultân tâbit- serâha evkâfının ikiyüz yiğirmi senesinden yiğirmi dört senesi gayetine değin kâim-makam 291 mütevelli Mehmed zide kadrehu ma’rifetiyle tahsilât ve masrûfât ve mâl-ı harameynden Süleymânın hesâbı rü’yet ve hizmetinde zuhurlarında mâl-ı harameyn tahsil olunmak bâbında bundan akdem bir kıt’a emr-i ‘alişânım ısdâr ve irsâl olunub ancak emr-i şerifim mezkûr esnâ-yı rahide zayi’ olmağla bu def’a zayi’atlar bir kıt’a emr-i ‘alişânım südûrını bâ hatt-ı hümâyûn mütevellisi dergâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından iftihârü’l- emâcid ve’l-ekârim ‘Ömer dame mecdehu bâ ‘arzuhal inhâ ve ‘inâyet ilkin kapuda mürâca’at olundukda bin iki yüz yiğirmi senesi martından yiğirmi üç senesi Şubâtına kadar vakfın mültezimin ve re’ya zimmetlerinde pesmande kalmağla sene-i mezbûrundan vakfa edâ olunması lâzım gelân vazifeleri edâ olunmadığından mâl-ı harameyn-i şerifenin dahi te’diye olunmayub külli mâl-ı Haremeyn-i şerifeyn mahallinde mültezimin ve re’aya zimmetlerinde müterâkim kalub emvâl-i mezbûr mahallinde ma’rifet-i şer’le ve yiğirmi dört senesinde vakf-ı müşarü’n-ileyhe kâim- makâm ta’yin olunan Mehmed zide kadrehu ‘uhdesinde ihâle olunmağın senin güzeşte-i bekâyası taharri vecihle tahkik ve zâhir ihrâc ve mültezimin ve re’ayaya zimmetlerinde tahkik olan emvâl-i vakfa vaz’ü’l-yed olanlarından SİCİL SAYFA NO:76 tahsil ve kâim-makâm merkûme teslim ve merkûm mültezimin ve re’ayâ taraflarından bir vecihle ta’arruz ve muhâlefet olunmâmak bâbında bundan akdem emr-i şerifim sudûrı lede’l-istid’a müşarü’n-ileyha vakfı mukata’atdan mahsul-ı icârât ve musakkafât ve tevâbi’nden olan cibâyet-i hûş oğlan ve cibâyet-i gümrük kitân ve tevâbi’ mukata’ası kapucıbâşı muma-ileyhin bâ-hatt-ı hümâyûn ‘uhdesinde olub ve bu makule harameyn muka’atatı mültezimlerinin iltizâm-ı mukata’adan iktizâ iden zimmetleri memhûr temessükleri mucebincemahallinde lede’l-tahakkuku’ş-şer’i mültezimân vesâir icâb ve iktizâ idenlerden ma’rifet-i şer’le cem’ ve tahsil itdirilmek efne-i emr-i şerifim i’tâsı iktizâ iylediği harameyn-i şerifeyn muhâsebesinden der-kenâr olmağın senin mezkûrına mahsuben vakf-ı mezbûr kararlarının mültezimin ve re’ya zimmetlerinde pesmânde kalan mahsul ve zemânî her kimlerin zimmetlerinde ise lede’l-tahakku’ş-şer’i icâb ve iktizâ idenlerden vakf-ı şerif içün tahsil ve ikiyüz yiğirmi dört senesi Mârtına mahsuben mütevelli muma-ileyh tarafından kâim-makâm ta’yin olunan merkûm Mehmed zide kadrehu teslim ve sene-i mezkûre mahsuben kırâ-i vakıfdan müsakkfât ve icârâtından vakfa hâsıl kayd olunan her ne ise ve kadimden bu vecihle ahz u kabz olunagelmiş ise muma-ileyhe dahi kadimi üzre ahz u kabz ve cem’ ve tahsil idüb zabt u rabtına ve mahsûlât ve rüsûmâtının cem’ ve tahsile hiç ferr-i müdâhale ve ta’arruz 292 iylemeyüb müşarü’n-ileyhin ‘arzıyla şerefriz südûr iden emr-i ‘alişânımın mucebi icrâ ve hilâf-ı hareketden tehâşi ve ittikâ olunmak bâbında emr-i şerifim virilmek ricâsına i’lâm itmeğin imdi mucebince ‘amel olunmak bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifim vârdukda bu bâbda ağâ-yı müşarü’n-ileyhin ‘arz mucebince vech-i meşrûh üzre şeref-yafte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i ‘alişân vâcibü’l-imtisâl ve lâzımü’t-ittibâ’ımın mazmun-ı itâ’at-makrûnuyla ‘amel olub hilâfına rızâ ve cevâz göstermeyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerile i’timâd kılâsız tahriren fi’l- yevmü’s-sâni-‘aşer min Cemâziye’l-evveli sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (25 Haziran 1809) Kad vesale İleynâ fi 29 Cemâziye’l-evvel sene 1224 (12 Temmuz 1809) BELGE NO:445 İftiharü’l-emâcid ve’l-ekârim câm’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim el-muhtass bi- mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’d-daim dergâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından halâ Gümüşhânemuhâfızı el-Hâc Mustafa dame mecdehu ve mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Trabzon sancağında vakı’ kazâların kadıları ne nâibleri zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân ve zâbitân ve iş erleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki sen ki emin-i muma-ileyhsin Erzurum kal’esi muhafazasına me’mur dergâh-ı mu’allâm tobcılarının bin ikiyüz on ve on sekiz senelerine mahsuben müstehakk oldıkları mevâciblerinin Trabzon sancağında vakı’ kazaların ikiyüz yiğirmi üç ve yiğirmi dört seneleri mâl-ı ‘avarız ve nuzullerinde iki kıt’a rûznâmçe-i hümâyûnum temessükü mucebince beş bin altıyüz guruş havâle olunmuş olmağla meblâğ-ı mezbûrun bir guruşı girüye kalmaksızın vusul-i emr-i şerifimde ala-eyyi hal yerlü yerinden ve icâb ve iktizâ idenlerden tamanen salimen tahsil ve kabzına me’mure teslimen havale olunan mahalle tediyesi hususına bezl ü say’ ve mukadderet iylemek fermânım olmağın hasetsen işbû emr-i ‘alişânım ısdâr ile irsâl olunmuşdır imdi vusulünde bâlâda beyân olundığı üzre kal’e-i merkûme tobçılarının iki yüz on ve on sekiz senelerine müstehakk oldıkları mevâcibleriçün Trabzon sancağı mâl-ı ‘avarız ve nuzulünden havale olunan meblağ-ı mezbûr beşbin altıyüz on tokuz guruşdur bir guruş girüye kalmaksızın vusûl-i emr-i şerifimde tamamen ve sâlimen tahsil ve kabzına me’mure teslimen havâle olunan mahalle te’diyesi hususuna ve say ü mukadderet iyleyesin ve siz ki kuzât ve nüvvâb ve a’yan ve zâbitân muma-ileyhim vesâirlersiz siz dahi mûceb-i emr-i şerifimle ‘amel ve hareket iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki hükm-i 293
şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş-şânım mevâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı münifi üzre ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-yevmü’s-sâni ‘işrin min Rebi’ü’lahir sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (28 Mayıs 1809) Mûcebince sadr-ı ‘azâm mektubı dahi vürûd iylemişdir SİCİL SAYFA NO:77 BELGE NO:446 Mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezail ve’l-kelâm Trabzon sancağında vâkı’ kazâların kadıları ve naibleri zide fazlehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki hazine-i ‘amirem defterleri mucebince Trabzon sancağında vakı’ kazaların üçyüz seksân tokuz ‘aded ve bir buçuk ‘avârızhânesi olub bin ikiyüz yiğirmi dört senesine mahsub olmak üzre cem’ ve tahsil lâzım gelmeğin der’uhde olundığı yedine mühürlü ve nişânlû mevkûfât defteri sureti virilmekle imdi mucebince cem’ ve tahsil itdirilmek fermânım olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifimle mübâşir vârdukda bu bâbda sâdır olan emrim üzre ‘amel idüb dahi sene-i mezkûre mahsuben merkûmda vakı’ kazâların olmikdâr hânelerinin beher hânesinden dörder yüz akçe ‘avarızları mallarından irsâl olunan mühürlü ve nişânlu mevkûfât defterin sûreti mucebince cem’ ve tahsil ve teslim hazine-i ‘amirem itdürülüb hilâf-ı emr-i defter kimesneye ta’allül ve ‘inâd ve muhâlefet itdürmeyesiz ve bundan ma’ada mübâşir merkûmun cihet-i ma’aşiçün her bir ‘avârızâthânesinden ellişer akçe harc aldırılub bundan ziyâde ve noksân alınmaya ve aldırmayasız ve hin-i tahsilde ‘avarız içün alınan akçenin her yüz sekiz akçesinden bir esedi guruş aldırılub ve miriçün alınan akçeyi hazine-i ‘amireme alındığı vech üzre aldırılub kesr defterden ve noksân haneden ve fermânım ziyâde mutâlebesiyle ma’aşına zulm ve ta’addi olunmakdan ihtirâz ve ictinâb iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-yevmü’s-sülasû-‘işrin min Zi’l-ka’de sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (20 Aralık 1809) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vesale İleynâ fi 22 Cemâziye’l-ahir sene 1224 (4 Ağustos 1809) BELGE NO:447 Mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezail ve’l-kelâm Trabzon sancağında vâkı’ kazâların kadıları ve naibleri zide fazlehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki hazine-i ‘amirem defterleri mucebince Trabzon sancağında vakı’ kazaların dörtyüz yiğirmi beş buçuk ‘aded ve bir buçuk rub’ bedel-i nüzulhânesi olub 294 bin ikiyüz yiğirmi dört senesine mahsub olmak üzre cem’ ve tahsili lâzım gelmeğin der’uhde olunub yedine mühürlü ve nişânlû mevkûfât defteri sureti virilmekle imdi mucebince cem’ ve tahsil itdürmek fermânım olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifim vârdukda bu bâbda sâdır olan emrim üzre ‘amel idüb dahi sene-i mezbûre mahsuben livâ-i mezbûrede vakı’ kazâların olmikdâr hânelsinin beher hânesinden ellişer yüz akçe bedel-i nuzülleri mâlları irsâl olunan mühürlü ve nişânlû mevkûfât defteri sureti mucebince cem’ ve tahsil hazine-i ‘amirem itdirilüb hilâf-ı emr-i defter kimesneye ta’allül ve muhalefet itdürmeyesin ve bundan ma’ada mübâşirin cihet- i ma’aşiçün her bir bedel-i nüzulhânesinden otuz akçe dahi aldırılub ve hin-i tahsilde miriçün alınan akçeyi hazine-i ‘amirem alındığı vech üzre aldırılub bundan ziyâde ve noksân alınmaya ve aldırmayasız kesr defterden ve nıfs-ı hâneden ve fermânımdan ziyâde mutalebesiyel ve zulm ve ta’addi olunmakdan hazer iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-yevm rabi’-‘işrin min Zi’i-ka’de sene sülâs ve ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1223 (1 Ocak 1809) Kad vesale İleynâ fi 22 Cemâziye’l-evvel sene 1224 (4 Ağustos 1809) BELGE NO:448 Mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezail ve’l-kelâm Trabzon ve Sinob vesâir olsevâhilde vâkı’ kazâların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân iskele zâbitleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki elhalleti hazihi Rusyalu ile sefer-i hümâyûn derkâr oldığına binaen bahr-i siyâh canibine seyr-i sefâyin bâ-fermân-ı ‘ali men’ olunmuşken bu esnâda ba’zı tüccar taifesi Trabzon ve Sinob vesâir olsevâhile ihrâc ideceğizdiyü beş cifte vesâir küçük kâyıklara emti’a ve eşyâ tahmil ve der-‘aliyyemden hareket ve oltaraflara lede’l-vusûl derûnlarında olan erzâk ve eşyâyı aher-i sefâyine vürud-ı tahmil ile Rusya iskelelerine irsâl iyledikleri bu def’a bi’l-ihbâr tahkikler ve şâhanem olub fi-mâba’d olmakule hareket irâit-i ruhsat gösterilmeyub külliyen men’ ve def’ olunmak ve bundan böyle vesâir kayıklarıyla Trabzon ve Sinob ve olsevâhile erzâk ve eşyâ ve tüccârının ism ve şöhreti ve emvâllerinin cins ve mikdarlarını dikkat-i birle i’lâmıyla re’isi der-sa’adete i’ade itdürülmek ve nisha-i tâniye olarak diğer bir defteri dahidir SİCİL SAYFA NO:78 BELGE NO:449 Düstûrun-ı mükerremûn müşirûn-i müfehhâmûn nizâmü’l-’alem müdebbiru’l- umuru’l-cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimmumu mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib 295 mümehidu’n- bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyidü ve erkânû’s-sa’adet ve’l-iclâl el- mahfufûfûn bi-sınûf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ Anatolının sol kolunda vakı’ vüzerâ-yı ‘azâm ademullahu te’âlâ iclâlehum ve e’azımû’l-ümerâi’l-kirâm ifhâmü’l-küberâi’l- fihâm ulu’lkadr ve’l-ihtirâm ashbu’l-‘izz ve’l-ihtişâm el-muhtass bi-mezid-i ‘inâyeti’l- melikü’l-‘ala mir-i mirân-ı kirâm dame ikbâlehum ve efdâli kuzâti’l-müslimin evla vülâti’lmuvahiddin ma’denü’l-fazl ve’l-yakîn râfi’-i ‘ilâmü’ş-şerifetü ve’d-din varisu ‘ulumu’l-enbiyâ-i ve’l-müreselin el-muhatass bi-mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’l-mu’in mevlâna Erzurum kadısı zidet fezâilehu ve mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’lfezâil ve’l-kelâm kuzât ve nüvvâb zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâcid ve’l- ‘ayân ‘ayân ve mütesellimler vesâir zâbitân ve bi’l-cümle iş erleri zide mecdehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm ola ki bir müddeteden beru mesârif-i külliye miriyeden nâşi müzâyaka der-kâr oldığından medâr olur ve bu cânib-i miriden zabt olunan muhallefâtların ekserisi mâl-ı eytâm olub velâ teferrubu amali’l-beytim nasbı kat’iyle memnu’ olındığından medâr-ı vekil envâ’-ı hisârı mûceb olmağla her ne kadar müzâyaka-i miriye der-kâr ise de hasbinallahu te’âlâ bu maddenin men’ hususuna irâde-i padşâhânem ta’alluk itmekle fi-mâba’d ricâl ve efrâd-ı vücûh-ı memâlikûn miri ile ahz ve ‘itâ hesâbı olmayanların evlâd-ı kebir ve yetimleri kaldığı halde kat’an muhallakatına cânib-i miriyeden tokunulmamak ve bu makuleden miri ile hesâbı olanların fakat zimmet-i miriyesi alınub mâ’ada bir nesnesine vaz’-ı yed olunmamak ve bi’l-evlâd olanlardan umur-ı cihâd içün zabt-ı şâyân olanlar dahi vereselerinin hallerine göre mikdâr-ı münâsibi i’tâ olunarak tanzim olunmak ve cesim vakıf konâk ve yâlı ashâbından bir evlâd fevt olanların konâk ve yâlı esmâmına dahi cânib-i miriyeden müdâhale olunmayub vakfa ‘aid olmak ve ba’zen Anatolı ve Rumilide ashâb-ı şurutdan olanların vefâtından evlâdı babası hânedanını idâre ile sâbe-i şahânemde temettu’ ideceğine mebni levâzım emr-i cihâd içün omakule gerek muhallefatları miriye ‘aid olmağla fakat o misüllülerin muhallefâtları vechle tanzim kılınmak hususu şeref-yâfte-i sûdur olan hatt-ı hümâyûn şevket-makruum muktezâsından olmağla ber-vech-i muharrer ‘amel ve hareket ihtimâm mahsusan işbû emr-i şerifim ısdâr ve sadr-ı’azam Çukadarlarından Ya’kub ile irsâl olunmuşdur imdi bâlâda tafsil ve beyân olundığı üzre ricâl ve efrâd ve vücûh-ı memâlikden havas-ı beytü’l-mâldan gelmiş ve rüşvet tarikiyle mâl cem’ itmiş olmâyân ve miri ile ahz ve ‘itâ hesâbı olmayân kimesnelerin evlâd-ı kebir ve yetimleri kaldığı halde kat’a muhâllefâtına cânib-i miriyeden tokunulmamak ve bu makuleden miri ile hesâbı olanların fakat o misüllülerin muhallefâtı münâsibi vecihle 296 tanzim olunmak hususı irâde-i şâhânem muktezâsından oldığı ve işbû irâde-i şâhânem memâlik-i mahrusende vâkı’ mehâkim sicillâtına kayd u sübût içün Anatolı ve Rumilinin ücra kollarına başka başka evâmir-i şerifem neşriyle tenbih ve te’kid kılındığı ma’lumunuz oldukda ber-vech-i meşrûh ‘amel ve hareket ve ihtimâm ve dikkat ve hilâf- ı fermân ve rızâ-yı padşâhânem onı vaz’ ve harekete irâit-i ruhsatdan bi-gayet tevkî ve mübâ’adet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr iden fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evâhir-i şehr-i Zi’l-hicce selâse ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1223 (15 Şubat 1809) Kad vesale İleynâ fi 16 Şa’ban sene 1224 (26 Eylül 1809) BELGE NO:450 Kıdvetü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlâna Trabzon ma’a Gümüşhâne kadısı zide fazlehu kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân kazâ-i mezbûr a’yânı zide mecdehu ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân zikr-i âti hususuna mübâşir ta’yin olunan zide kadrehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki zecriye mukata’ası aklâmından Trabzon ma’a Gümüşhâne kazâsının rüsûm-ı zecriyesi ziyade ve noksân kabul itmeyerek beher sene ibtidârı Ağustosunda gelüb teslim olmak üzre iki bin ikiyüz elli guruşa maktu’ kayd ve bedel-i maktu’- vâridât mukarrere-i miriye tahtına idhâl olunarak ‘umumen kapum kulları mevâcibi ve eshâm fâizleri ve ocaklarım ve her birilerine zinnet ve tahsis kılınmakdan nâşi beher sene vakt-i zamânıyla yirlü yirinden cem’ ve tahsil ve teslimi lâzım ra’iyetden iken re’ayâ kocabâşıları beher sene bir mahalde bir akçe bekâyâları kalmayarak yirlü yirinden tamamen tahsiliyle SİCİL SAYFA NO:79 zâhir ise de vaktiyle cânib-i miriye edâ olunmayub tamamen kendülerinin cerr ve menfa’atleriçün güzeşte ile memleket umurına harc ve sarf iylediklerinden zecriye hâsılaâtından idâre olunacak mesâlihin ta’tiline ba’is ve bâdi oldıkların halâ zecriye mahsulü Mir ‘Ali zide mecdehu bâ-takrir inhâ vakt-i cinâyet ve tahsili duhûl idecek işbû ikiyüz yiğirmi dört senesi mâl-ı zecriyesi olan marü’z-zkr ikibin ikiyüz elli guruşun ber- mûceb-i sür3ut mübâşir ma’rifetiyle yirlü yirinden tahsil bâbında emr-i şerifim sudûrını istid’a itmekle senki a’yân muma-ileyhsin zecriye mâlı hazine-i ‘amirem varidât mukarriresinden olub bâ husus mevâcib ve eshâm faizlerimizin ve mahsus olmak mülâsebesiyle beher sene vakt ü zamânıyla yirlü yirinden cem’ ve tahsiline ihtimâm ve 297 dikkat olunmak lâzımeden olmağla kazâ-i mezbûrun sene-i merkûme mahsuben bedel-i maktu’-ı rüsûm-ı zecriyesi olan iki bin iki yüz elli guruşı ma’rifetin ve kadı muma-ileyh ve mübâşir mekûm ma’rifetleriyle yirlü yirinden ve icâb ve iktizâ idenlerden tamamen ve seri’an tahsil ve kabzına me’mur mübâşirine teslimen ve der-sa’adetime irsâl ve rüsûmât sanduğuna tesyire müsâra’at ve eğer meblağ-ı mezbûrı senin sâbıka misüllü agrâr-ı vâhiye irâdıyla ifâte-i vakt sevdasında olurlar ise bu makule cânib-i mirinin mezid olan emvâlinin terk ve te’hirine ba’is ve bâdi olanlar her kimler ise te’dib ve gûşmâlları icrâsına ibtidâr olunarak meblağ-ı mezbûrun cânib-i miriden ‘amel ve irsâliyle tahsil olacağını lâzım gelenlere ifâde ifâde ve tenbihe mübâderet iylemek fermânım olmağın hasetsen işbû emr-i şerifim ısdâr ve mbâşir merkûm ile irsâl olunmuşdur imdi vusûlünde zecriye mâlı eshâm faizi ve mevâcib ve ocaklarım vahilerine mezid ve mahsus olmak mülâsebesiyle kazâ-i mezbûrun sene-i merkûme mahsuben mâl-ı zecriyesi olan marü’z-zikr iki bin ikiyüz elli guruşı sene-i sabıkaları misüllü vurudata te’hir ve ta’vik olunmayarak ber-muceb-i şurût ta’yin olunan mübâşirinin ondan bir guruş hizmet-i mübâşiriyesi başkaca edâ ve ahz olunarak ma’rifetleriyle yirlü yirinden ve ve icâb ve iktizâ idenlerden tamamen tahsil ve ber- vech-i muharrer irsâline ve mahalline teslimine müsarâ’at iyleyesin ve senki mübâşir merkûmsun me’mur tahsili oldığın mezkûr olmikdâr zecriye mâlını fermûde-i hümâyûnum üzre kadı vea’yân muma-ileyhim ma’rifetleri ve mübâşir vürûd-âne şurûtına ra’iyyet olarak yirlü yirinden tamamen ve seri’an tahsil ve getürüb rusûmât sanduğuna teslime mübâderet ve beyhûde meks ve ikâmet ve tehî-dest ‘avdet ve hilâf-ı emr-i şerifim ser-mû hareketi tecvizden mücânebet iyleyesin ve senki kadı muma- ileyhsin sendahi mûceb-i emr-i şerifimle ‘amel ve hareket iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif celilü’ş-şân vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı münifi üzre ‘amel olasın şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasın BELGE NO:451 Kıdvetü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlâna Trabzon ve Gümüşhâne kadısı zide fazlehu ve kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân kazâ-i mezbûr a’yânı zide mecdehu ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân zikr-i âti hususuna mübâşir ta’yin olunan zide kadrehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki zecriye mukata’ası aklâmından Trabzon ma’a Gümüşhâne kazâsının rüsûm-ı zecriyesi ziyâde ve noksân 298 kabul itmeyerek beher sene ibtidârı Ağustosunda gelüb teslim olunmak üzre iki bin ikiyüz elli guruşa maktu’ kayd ve bedel-i maktu’ı ve redifde mukarrere-i miriye tahtına idhâl olunarak ‘umumen kapum kulları mevâcibi ve eshâm fâizleri ve ocaklarım ve her birilerine zinnet ve tahsis kılınmakdan nâşi beher sene vakt-i zamânıyla yirlü yirinden cem’ ve tahsil ve teslimi lâzıme-i zimmet-i ra’iyetden iken re’ayâ kocabâşıları beher sene bir mahalde bir akçe bekâyâları kalmayarak yirlü yirinden tamamen tahsil iyledikleri zâhir ise de vaktiyle cânib-i miriye edâ olunmayub tamamen kendülerinin cerr ve menfa’atleriçün güzeşte ile memleket umurına harc ve sarf iylediklerinden zecriye hâsılaâtından idâre olunacak mesâlihin ta’tiline ba’is ve bâdi oldıkların halâ zecriye mahsulü Mir ‘Ali zide mecdehu bâ-takrir inhâ vakt-i cinâyet ve tahsili duhûl idecek işbû ikiyüz yiğirmi dört senesi mâl-ı zecriyesi olan marü’z-zikr ikibin ikiyüz elli guruşun ber-mûceb-i şürût mübâşir ma’rifetiyle yirlü yirinden tahsil bâbında emr-i şerifim sudûrını istid’a itmekle senki a’yân muma-ileyhsin zecriye mâlı hazine-i ‘amiremin varidât mukarriresinden olub bâ husus mevâcib ve eshâm faizlerine mezid ve mahsus olmak mülâsebesiyle beher sene vakt ü zamânıyla yirlü yirinden cem’ ve tahsiline ihtimâm ve dikkat olunmak lâzımeden olmağla kazâ-i mezbûrun sene-i merkûme mahsuben bedel-i maktu’-ı rüsûm-ı zecriyesi olan iki bin iki yüz elli guruşı ma’rifetin ve kadı muma-ileyh ve mübâşir mekûm ma’rifetleriyle yirlü yirinden ve icâb ve iktizâ idenlerden tamamen ve seri’an tahsil ve kabzına me’mur mübâşirine teslimen ve der-sa’adetime irsâl ve rüsûmât sanduğuna tesyire müsâra’at ve eğer meblağ-ı mezbûrı senin sâbıka misüllü agrâr-ı vâhiye irâdıyla ifâte-i vakt sevdasında olurlar ise bu makule cânib-i mirinin mezid olan emvâlinin terk ve te’hirine ba’is ve bâdi olanlar her kimler olur ise olsun te’dib ve gûşmâlları icrâsına ibtidâr olunarak meblağ-ı mezbûrun cânib-i miriden ‘amel ve irsâline tahsil olunacağını lâzım gelenlere ifâde ve tenbihe mübâderet iylemek fermânım olmağın hassetsen işbû emr-i şerifim ısdâr ve mübâşir merkûm ile irsâl olunmuşdur imdi vusûlünde zecriye mâlı eshâm faizi ve mevâcib ve ocaklarım mâ-hiyelerine mezid ve mahsus olmak mülâsebesiyle kazâ-i mezbûrun sene-i merkûme mahsuben mâl-ı zecriyesi olan marü’z-zikr iki bin ikiyüz elli guruşı sene-i sabıkaları misüllü vürûd biraz te’hir ve ta’vik olunmayarak ber-muceb-i şurût ta’yin olunan mübâşirinin ondan bir guruş hizmet-i mübâşiriyesi başka edâ ve ahz olunarak ma’rifetin ve kadı muma-ileyh ve mübâşir merkûm ma’rifetİyle 299
SİCİL SAYFA NO:80 ve icâb ve iktizâ idenlerden tamamen tahsil ve ber-vech-i muharrer irsâl ve mahalline teslimine müsarâ’at iyleyesin ve senki mübâşir merkûmsun me’mur tahsili oldığın mezkûr olmikdâr zecriye mâlını fermûde-i hümâyûnum üzre kadı ve a’yân muma-ileyhimâ ma’rifetleri ve mübâşir şurûtına ra’iyyet olarak yirlü yirinden tamamen ve seri’an tahsil ve getürüb rusûmât sanduğuna teslime mübâderet ve beyhûde meks ve ikâmet ve tehî-dest ‘avdet ve hilâf-ı emr-i şerifim ser-mû hareketi tecvizden mücânebet iyleyesin ve senki kadı muma-ileyhsin sendahi mûceb-i emr-i şerifimle ‘amel ve hareket iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif celilü’ş- şânım vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı münifi üzre ‘amel olasın şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasın BELGE NO:452 Kıdvetü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlâna Trabzon eyâletinde vakı’ kazâların kuzât venüvvâbı ve mefahirü’l-emâsil ve’lakrân ‘ayân-ı vilâyet zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki Trabzon eyâleti ikiyüz yiğirmi dört senesi mâh-ı zi’l-hiccetü’ş-şerifenin on altıncı gününde düstur-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-‘alem vezirim el-Hâc ‘Ali pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehuya tevcih olmağla müşarü’n-ileyhin Trabzona vusulüne kadar eyâlet-i merkûmeyi zabt ü rabt ve himâyet ve sıyânet ehali-i fukârâya liyâkatini ve bedihi birinden mütesellim nasb ve ta’yini lâbüd olmakdan nâşi dergâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim Şâtır-zâde ‘Osmân dame mecduhu kâr-güzâr ve zabt ü rabt-ı memlekete ve fukarayı himâyet ve siyânet liyâkati bedidâr olmak mülâsebesiyle muma-ileyh eyâlet-i mezkûreye mütesellim nasbı olması hususuna irâde-i seniyyem ta’alluk iylediğine binaen vech-i meşrûh üzre mütesellim nasbı olunmak fermânım olmağın imdi muma-ileyh eyâlet-i mezkûre mütesellim nasbı oldığı ma’lumunuz oldukda mütesellimlerin mezkûr tarihi merkûmdan muma-ileyh zabt ve müşarü’n-ileyh tarafına râci’ ‘aidât tevcihe ahz u kabz olunagelmiş ise yine olvecihle ahz u kabz iyleyüb mütesellimliği umurına taraf-ı aherden kat’an müdâhale ve ta’arruz itdürülmek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdur buyurdumki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh şeref-yâfte-i südûr olan fermân vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t- imtisâlimin ve mazmun-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife 300 i’timâd kılasız tahriren evâsıt-ı şehr-i Zi’l-hiccetü’ş-şerife sene erba’ ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (26 Ocak 1810) Kad vesale İleynâ fi 15 Muharrem sene 1225 (20 Şubat 1810) BELGE NO:453 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbirû’l- umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-u mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid- i bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyidu’l- erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf bi- sınûf-ı ‘avâtıfu’l-mülûkû’l-alâ Trabzon valisi vezirim (boş) pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu ve kıdvetü’l-kuzât ve’l-kelâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm mevlâna Trabzon kadısı zide fazlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm ola ki Françe devletinin ilçileri ve komisârları ve tercümanları vesâir re’ayaları asûde-i hâl ve müreffehü’l-yed mer’i ve mahmi kılınalar diyü Françelüye i’tâ olunân ‘ahidnâme-i hümâyûnda münderic oldığına binaen sevâhil-i bahr-i siyâhda kâin Trabzon iskelesine amed-şüd iden Françe tüccarının mesâlihleri rü’yet içün bâ-berât-ı ‘Ali komisâr olan Sitivin Dübre nâm komisâr tercümânlık hizmetinde istihdâm iylediği Françelüden Bozâri nâm müste’min adâmı kendü halinde komisâr mersûmun umuruyla meşgul olub hilâf-ı ‘ahidnâme-i hümâyûn müdâhale ve ta’addi olunmak icâb ve iktizâ itmez iken bu esnâda vücûh-ı memleketden ba’zıları ‘adem i’tibârlarıyla senden tercümanlığın bizim ma’lumumuz değildir diyü muceb ve mugayir ‘ahidnâme-i hümâyûn umurına müdâhale ve ta’addiden hali olmadıkları tarafına ihbâr olundığın Françe imparatorı ve padişâhî ve Anbaliye(?) kralının der-‘aliyyemden mukim maslahatgüzârı kıdvetü’l-‘ayân ve milleti’l-mesihiyye hutimet-i ‘avkibuhu bi’l-hayr memhur takririyle inhâ hilâf-ı ‘ahidnâme-i hümâyûn mugayir rızâ ta’addi ve rencide olunmayub himâyet ve siyânet olunmak bâbında emr-i şerifim südûrını istid’a itmekle vech-i meşrûh üzre ‘amel olunmak fermânım olmağın imdi devlet-i ‘aliyyemin Françe devleti dost-ı ehibbâ ve hem-civâr SİCİL SAYFA NO:81 esdakî olub komisâr ve tercümân ve tüccâr vesâir adamlarının hilâf-ı ‘ahidnâme- i hümâyûn rencide ve remide olunmalarına bir vecihle rızâ-yı hümâyûnum olmayub ber- mûceb-i ‘ahidnâme-i hümâyûn min külle’l-vücuh himâyet ve siyânet olunmaları matlûb-ı mülûkânem idüği sizki vezir müşar ve Mevlâna-yı muma-ileyhümasız ma’lumunuz oldukda ber-vech-i muharrer Françelü müste’min tercümân mersûm mademki kendü halinde Komisâr mersûmun umuruyla meşgul ola hilâf-ı ‘ahidnâme-i hümâyûn ve mugayir rızâ rencide ve remide itdirülmeyüb himâyet ve siyâneti hususuna 301 ihtimâm ve dikkat ve hilâf-ı fermân ve mugayir rızâ-i hâlet ve hareket vuku’unı tecvizden ittikâ ve mübâ’adet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr iden fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı ita’at- makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren evâsıt-ı şehr-i Şevvâlü’l-mükerrem sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (28 Kasım 1809) El-mahrûse-i Konstantiniyye BELGE NO:454 Mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezail ve’l-kelâm Trabzon sancağında vâkı’ kazâların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve kıdvetü’l-emâcid ve’l’ayân livâ-i mezbûr mütesellimi zide mecdehu mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân vesâir zâbitan zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki senki Mevlânâ vesâir muma-ileyhimsiz livâ-i mezbûr kazâlarından mahal-i ahere mürettib ‘askere halel gelmemek şartıyla beşyüz nefer ‘asker tertib ve başbuğla Trabzondan sefâyinelerle Samsuna ve andan dahi kanca başlarıyla kenâr sularıyla Anâpaya irsâle müsâra’at iylemeniz hususı muahharen ısdâr ve tesyâr olunan emr-i şerifimle te’kid ve isti’câl kılınmış oldığından şimdiye kadar ihrac ve irsâlleri me’mul ise de hâl-i Anâpa muhâfızı düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehham nizâmü’l-‘alem vezirim Seyyid Paşa ademullahu te’âlâ iclâlehu tarafından tahrirât ve kabâil tarafından ba’zı beğ ve beğzâdeler ile ma’ruzât vürûd idüb tahrirâtına nazır ve gelenlere istintâk olundukda tertib olunan ‘asker ve gönderilân tobcı ve cebehâne ve mühimmât-ı sâire vürûd itmediğini haber ve bir diğerinden başka gönderilân tobcı ve mühimmât-ı lâzıme muhâlif hevayla Trabzon sevâhiline toğrı düştiği haber alunur ise adamlar ta’yin idüb bir kadim akdem Anapa cânibine irsâl olunması hususı diğer emr-i şerifimle iş’ar olunub Moskov keferesinin memâlik-i ‘Osmâniye hakkında der-kâr olan mekr ve mekîdetlerine nazarân Anâpa tarafının ‘asâkirden hulû bir vecihle tecviz olunur mevâddan olmadığına bennâ-i ‘asâkir-i me’murenin bir gün akdem neşriyle istihsâl takviye ve istihkâmına vaktı fariza- i haliyeden olmakdan nâşi ‘asâkir-i mezkûre henüz ihrâç olunmamış ise bundan sonra dakika-i vahide imrâr-ı vakt ve tevkif itmeyerek olmikdâr ‘askeri sefâyine erkân bir gün evvel bir sa’at mukaddem Anâpa muhafızı müşarü’n-ileyh ma’iyyetine irişdirmeğe ve lede’l-vusul muhâfız müşarü’n-ileyhin emr ve rü’yete vesâir me’murlar ile merâsim ittisâf-ı ri’ayet iderek icrâ-yı levâzım serhâdvâri ri’ayet itmelerini nasb olıcak başbuğa 302 amâde ve tenbihe i’tinâ ve dikkat iylemeniz fermânım olmağın isti’câlen ve te’kiden mahsusan rikâb-ı müstetabımdan işbû emr-i şerifim dahi ısdâr ve ber-vech-i ta’cîl ve rikâb-ı hümâyûn Kâim-makâmı Çukadarlarından kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Mehmed zide kadrehu ile irsâl olunmuşdur imdi ber-vech-i muharrer ‘asâkir-i mertebe-i mezkûre henüz ihrâc ve irsâl olunmamış ise bundansonra zinhâr ve zinhâr beyhûde vakt itmeyüb müte’ahhid oldığınız olmikdâr ‘askeri müsâra’at Anapa serhâdına irişdirmeniz bi’l- ittifâk ihtimâm ve dikkat iylemeniz kat’i mülûkânem idüği ve bu husus din-i mübin-i muslihini olmak hasebiyle lü’beniye ve hevâ ve gafleti irtikâb ile tevkif te’hiri tecviz idenler darbında ma’akl ve mu’teber olarak pişmanı ve nedâmet ve nedh virmeyecek cezayla mahzar mı zât olacağı ma’lumunuz oldukda ber-vech-i meşrûh ‘amel ve harekete ve ‘asâkir-i mürettibenin ihrâc ve irsâl olundukları ‘atufet kararıma tahrir ve inhâya müsâra’at ve rehamet ve bütyane hareketi tecviz ile vahîm…..sizi ………..iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki vusûl buldukda vech meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından tehâşi ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-evâsıt-ı şehr-i Ramazanü’l-mübârek sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (29 Ekim 1809) Kad vesale İleynâ fi 17 Muharrem sene 1225 (25 Şubat 1810) BELGE NO:455 Kıdvetü’l-nüvvâb el-müteşerri’in Trabzon nâibi Mevlânâ (boş) zide ‘ilmehu kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân Trabzon mütesellimi (boş) zide mecdehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki Anâpa serhadının istikmâl-i takviye ve istihkâmiçün lâzım gelân mühimmât bundan akdemce tertib ve sefâyine tahmilen Anâpaya sevk olunmuş olunduğundan mühimmât-ı mezkûre muhâlif hevâ ile Trabzon sahiline gelür ise lâzım gelân ruganı icrâ ile bir gün evvel Anâpaya irişdirilmesine ihtimâm ve dikkat olunması hususı bundan akdem bâ fermân-ı ‘ali sizde tesviye olunmuş ise de bu def’a Anâpa muhafızı düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhem nizâmü’l-‘alem vezirim Seyid Hüseyin Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu tarafından tevârüd iden tahrirât ve ba’zı kabâil tarafından beğ ve beğ-zâdeleriyle varid olan ma’rûzât mefhumuna nazaran ve gelân evamir istintâk olundukda tertib olunan ‘asker ve gönderilân tobcı ve cebehâne ve mühimmât-ı sâire vürûd itmediğini haber virdiklerinden başka gönderilen 303
SİCİL SAYFA NO:82 tobcı ve mühimmât-ı mukteziye muhâlif hevâ ile ve şiddet-i telâtum deryâsıyla savb-ı maksude Trabzon havâlisi sularına düşerek olhavâli kıyılarına varması ihtimalden gayr-ı ba’îd oldığından ma’ada sefine re’isinin dahi besâit iylemesi melhuzatdan ve bu bâbda re’is merkûm rehâvet itmiş ise müstehak idüği ve mühimmât- ı mezkûrenin Anâpaya şiddet lüzûm ve iktizâsını ta’rifden müstağni idüğünden Anâpaya me’mur-ı ‘asâkirin bir gün evvel mahallerinden ihrâc ve serhadımız göre irsâlleri hususı bu def’a dahi iktizâ idenlere mahsus o emr-i ‘aliyyem ısdârıyla te’kid ve isti’câl olunmuş olmağla sizki mevlânâ mütesellim muma-ileyhümâsız mühimmât-ı mezkûre muhâlif hevâ ile lasv ve kayıblara düşdiği haber alınur ise zinhâr tevkif ve ârâmı beyhude meks ve tâharri tecviz itmeyüb mu’accelen ve müsâra’aten mukaddem kâr-güzâr adâmlar ta’yiniyle bir kadim akdem mühimmât-ı mezkûrlık serhâd-ı merkûme irişdirilmesi ve sâlimen istikmâline bi’l-ittihad akdem ve dikkat iylemeniz fermânım olmağın te’kiden ve ihtimâmen hasetsen rikâb-ı müstetâbımdan işbû emr-i şerifim ısdâr ve rikâb-ı hümâyûnum kaim-makâmı Çukadarlerından kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Mehmed zide kadrehu ile irsâl olunmuşdur imdi mühimmât-ı mezkûre muhalif heva ile lasv ve kayıblara düşdiği haber alınur ise zinhâr tevfîk ve ârâmı ve beyhûde meks ve te’hiri tecviz itmeyüb mu’accelen ve müsâra’aten mukaddem kâr-güzâr adamlar ta’yiniyle mühimmât-ı mezkûrenin serhâd-ı merkûme irişdirilmesi istihsâline mezid-i i’tinâ ve dikkat iylemeniz matlûb-ı kıt’a-i mülûkânem idüği diyü emr-i ehmmde iğmâz ve rehâvet bir vecihle tecviz olunur mevâddan olmadığı ma’lumunuz oldukda ber-vech- i meşrûh ‘amel ve harekete gayret ve hilâf-ı fermân ve menâfi rızâ-yı şâhânem vaz’ı tecvizden ittikâ ve mübâ’adet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren evâsıt-ı şehr-i Ramazânü’l-mübârek sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (29 Ekim 1809) Kad vesale İleynâ fi 17 Muharrem sene 1225 (25 Şubat 1810) BELGE NO:456 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf- 304
ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ hala Trabzon valisi vezirim Mehmed Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu ve İftiharü’l-emâcid ve’l-ekârim câmi’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim el-muhtass bi-mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’d-daim dergâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından ve Trabzon vücuhundan Şatır-zâde ‘Osmân ve Kalcı-zâde Memiş dame mecdehumâ ve kıdvetü’l- nüvvâb el-müteşerri’in Trabzon nâibi Mevlâna (boş) zide ‘ilmehu ve mefâhirü’l-emâcid ve’l-ayân vesâir vücuh-ı memleket zide mecdehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki bi’l-fi’il sadr-ı ‘azam sütûd-ı şiyem ve serdâr-ı kirâm düstûr-ı ekrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-‘alem nâzım-ı menâzımü’l-ehemm el-Hâc Gâzi Yusuf Ziya Paşa ademullahu te’âlâ iclâlehu vezâif-i bi‘t-te’eyyüt iktidâra ve ikbâlenin mukaddem Trabzon eyâleti ‘uhdesinde iken mir-i mirân-ı kirâmdan Emirü’l-ümerâi’l-kirâm Ahmed dame ikbâlehuya tarafından eyâlet-i mezbûreye bâ buyuruldu mütesellim nasb ve ta’yin idüb muma-ileyh mütesellimliğinde eyâlet-i merkûmeden sadr-ı’azam müşarü’n-ileyh canibine râci’ olan ‘aidât ve tayyarâtdan bâ-defter-i müfredât baki kalan yetmiş beş bin guruş Trabzon mahkemesi sicilinde mahfûz olmağla meblağ-ı mezbûrenin tevcih ve iktizâ idenlerden bir gün evvel tahsiliyle hazine-i müşarü’n-ileyhe teslimi ‘ala eyyi hal müşar ve kapucı bâşılar ve mevlânâ vesâir muma-ileyhimsiz vusul-ı emr ve ma’rifet-i şer’le mebâliğ-i mezbûre ve kâim-makâm muma-ileyh ve vücuh ve ahaliden her kimlerin zimmetlerinde ise bi’t-tamam tahsil ve seri’an ve ‘acilân sadr-ı ‘azam müşarü’n-ileyh hazinesine irsâl ve teslime bi’l-ittifâk ikdâm ve mübâderet iylemek fermânım olmağın tenbiha ve ikdâmâ işbû emr-i şerifim ısdâr ve mübâşir ta’yin olunan kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân sadr-ı ‘azam bâş yamağı Sâlih zide kadrehu ile irsâl olunmuşdur imdi sadr-ı a’azam müşarü’n-ileyh bi-mennihi teâlâ ordu-yı hümâyûnumu bi’l-istishâb bu günlerde hareket ve semt-i gaza ve cihada tevcih ve ‘azimet itmek üzre olmağla omakule vâridâtından bir an evvel tahsiline konut ve vâsıta ve bu bâbda adeti derece bitât idenler mehâm-ı seferiyenden bâdî olacakları cihetde rızâ-yı hümayûnum mugâyirât itmiş olacakları vâriste kayd-ı işâret olmağın vusul-ı emr-i ‘alişânımıza ma’rifetiniz ve mübâşir muma-ileyh ma’rifetiyle olmikdâr guruş kâim-makâm muma- ileyh ve vücuh ve ahaliden kimilerin zimmetlerinde kalmış ise icâb ve iktizâ idenlerden tamamen ve kâmilen tahsil-i birle bir an akdem sadr-ı ‘azamım müşarü’n-ileyh tarafına irsâle bi’l-ittihâd ihtimâm ve müsâra’at iylemeniz matlûb-ı hümayûnum idüği misüllü bir vecihle rızâ-yı şâhânem oldığı ma’lumunuz oldukda ber-vech-i meşrûh ‘amel ve harekete ve icrâ-yı emr-i şâhânem ikdâm ve dikkat ve hilâfından bi-gâyet ibkâ ve müba’adet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdur buyurdumki vusûl 305 buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evâsıt-ı şehr-i Cemâziye’l-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (3 Temmuz 1809) Kad vesale İleynâ fi 17 Muharrem sene 1225 (2 Mart 1810) SİCİL SAYFA NO:83 BELGE NO:457 Mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezail ve’l-kelâm Trabzonda hala Trabzon valisi vezirim Şerif Mehmed Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehum oldığı mahalle ve ince yol üzerinde vakı’ kazâların kadıları ve nâibleri zide fazlehum ve mefâhirü’l- emâsil ve’l-akrân a’yân ve zâbitân vesâir işerleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümayûn vasıl olıcak ma’lum olaki müşarü’n-ileyh tarafından bu def’a der-‘aliyyeme vârid olan tahrirâtda ‘asker-i vafire ile bi’z-zât Trabzondan hareket ve Fâş tarafına ‘azimet itmiş oldığından ‘indinde mühimmât ve bâ-husus bârut-ı siyâh olmadığından bahisle mikdâr-ı kifâye kurşun ve bârut-ı i’tâsını tahrir ve inhâ iyleyüb ecilden mucebince yüz kantar bârut-ı siyâh vesâir ecnâs-ı mühimmât cebehâne-i ‘amirem mevcudundan ifrâz ve ve ocak tarafından ta’yin olunan (boş) zide kadrehu mübâşeretiyle der-sa’adetimden sefineye tahmilen toğrı Trabzon iskelesine irsâl olunmağla marü’z-zikr bârut-ı siyâh vesâir mühimmât sefine ile Trabzon iskelesine vâsıl oldukda der-‘akab sefineden ihrâc ve nakline dahi hayvânât tedârik ve tahmil ve kazâ-i bikazâ müşarü’n-ileyh tarafına salimen nakl ve tesyire dikkat ve müsâra’at olunmak fermânım olmağın işbû emr-i ‘alişânım ısdâr ile irsâl olunmışdır imdi vusulünde zikr olunan bârut vesâir mühimmât sefine ile Trabzon iskelesine vâsıl oldukda sizki kuzât ve nüvvâb ve a’yân ve zâbitân muma-ileyhim vesâirlersiz der-‘akab sefineden ihrâc ve nakline dahi hayvânât-ı tedârik ve tahmil kazâ-i bikazâ emnen ve sâlimen müşarü’n-ileyhin oldığı mahalle irsâl ve isâl bi’n-nifak müsâra’at ve mühimmât-ı mezkûrı bilâ muceb meks ile mesnevâ mu’atib olmakdan gayetü’l-gâye hazer ve mücânebet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifimle vâsıl oldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş-şânım 16) vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı münifi üzre ‘amel ve hareket ve hilâfından gayetü’l-gâye hazer ve mücânebet iyleyesiz 17) şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife 306 i’timâd kılasız tahriren el-yevmü’l-‘aşer Şa’ban sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (20 Eylül 1809) Kad vesale İleynâ fi 26Muharrem sene 1225 (3 Mart 1810) BELGE NO:458 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf- ı ‘avâtıfu’l-mülûkû’l-alâ hala Trabzon valisi vezirim Şerif Mehmed Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki senki vezir müşarü’n- ileyhsin bu def’a der-‘aliyyeme vârid olan tahrirâtda ‘asâkir-i vâfire ile bi’z-zat Trabzondan hareket ve Fâş tarafına ‘azimet itmiş oldığından ‘indinde mühimmât ve bâ husus bârut-ı siyâh olmadığından bahisle mikdâr-ı kifâye kurşun ve bârut i’tâsını tahrir ve inhâ iylediğine bennâ-i bâş muhâsebeden ihrâc ve derûn-ı emr-i şerifime mevzu’an irsâl olunan mühimmât ve mümzi sûret-i defterde muharrer oldığı üzre yüz kantâr bârut- ı siyâh vesâir ecnâs-ı mühimmât-ı cebehâne-i ‘amirem mevcudundan ifrâz ve ocak tarafından ta’yin olunan (boş) zide kadrehu mübâşeretiyle der-sa’adetimden sefineye tahmilen toğrı Trabzon iskelesine ve andan kazâ-i bikazâ nakl olunarak tarafınıza irsâl olmağla mutazammın işbû emr-i ‘alişânım ısdâr ve ile irsâl olunmuşdur imdi vusulünde ber-minvâl-i muharrer irsâl olunan bârut-ı siyâh vesâir ecnâs-ı mühimmât mahsuben bi’l-islâma tarafınıza vasıl oldukda sûret-i deftere tatbik ve vezn ve ta’adad itdürerek mübâşiri yedine tahrirât i’tâ birle der-sa’adetime ‘avdet itdürmek bezl-i cel-i himmet ve sarf-ı küll-i miknet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmışdır buyurdumki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i ‘alişânım mazmûn-ı münifi üzre ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren el-yevmü’l-‘aşer Şa’ban sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (20 Eylül 1809) Kad vesale İleynâ fi 26Muharrem sene 1225 (3 Mart 1810) BELGE NO:459 Düstûrun-ı mükerremûn müşirûn-i müfehhâmûn nizâmü’l-’alem müdebbiru’l- umuru’l-cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimmumu mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehidu’n- bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyidü ve erkânû’s-sa’adet ve’l-iclâl el- mahfufûf-ı bi-sınûf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ hala Erzurum valisi ve Aktâr-ı Şarkıyye ser-‘askeri vezirim Behrâm Pâşâ ve Trabzon valisi vezir Şerif Mehmed Pâşâ 307 ademullahu te’âlâ iclâlehu iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim cami’ü’l-mehâmid ve’l- mekârim el-muhtass bi-mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’d-daim dergâh-ı mu’allâ kapucı bâşılarından Gümüşhâne ma’denleri Emini olan el-Hâc Mustafa dame mecdehu ve mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’l-kelâm Gümüşhâne ma’denleri kazâlarında cevher-i mazenne olan mahallerin kadıları ve nâibleri zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân-ı vilâyet ve iş erleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsl olıcak ma’lum olaki ma’den-i hümâyûnumdan Gümüşhâne ve tevâbi’ ma’denlerinin bir müddetdenberu şurût-ı serbestileri icrâ olunamayub gâh ümenâsının rehâvetleri ve gâh kazâlarda olan derebeğleri ve etrafında kâin vülât taraflarından ma’denciyâne müdahâle olunarak ekserisi perişan ve Gümüşhâne tevâbi’inden otuz beş otuz altı ‘aded ma’den i’mâl olunur iken el-halletihi hazihi ekserisi mu’attal ve bu vecihle devlet-i ‘aliyyeme cesâret-i ‘azim ru-nümun olub devlet-i ‘aliyyemin atyeb-i varidatı olan …..inhânın bu güne izâ’atı şer’an ve kanunen gayr-i câiz idiği ma’den-i mezkûrenin şurût-ı serbestiyetine kemâl-i ra’iyyet ve cümlesi güşâd olunub kermiyet üzre i’mâlleri farz-ı ‘ayin mesâbesinden oldığı bedihiyyet olmağla fimâ-ba’d Gümüşhâne ve tevâbi’i ma’denlerinin re’ayâsı ve ma’denciyânı min külle’l-vücuh serbestiyet üzre olub kaffe-i hususları bi’l-cümle umur-ı şer’iyyesi ancak eminleri ma’rifetiyle SİCİL SAYFA NO:84 ber-vech-i istiklâl idâre ve rü’yet olunmak ve vezir-i ‘azam ve mir-i mirân-ı kirâm ve zâbitân ve mütesellimin voyvoda ve a’yân ve mâlikâne mutasarrıfları ve derebeğleri ve elhasıl ümenâ-i Gümüşhâneden gayrı ferd-i vâhid tarafından vecha mine’l-vücuh imrâr-ı menzil ve hazıriye ve seferiye na’l ve kınnâb behâ ve ‘öşrüm deyn ve mahsul-ı mâbeyn ve resm-i ispenc ve bâc-ı ‘ubur vesâir tekâlif-i ‘örfiye ve şakka matlubesi ve aher-i bahâne ile bir dürlü müdâhale olunmayub kazâ ve karasına mübâşir ta’yin ve irsâl olunmamak müsvedde beyhudi vesâir cihât ile ma’denciyân ve re’ayâsı Gümüşhâneden başka mahalle ihzâr olunmayub ve mübâşiriye ahz olunmamak ve ma’denciyândan biri zehâir tedârikiçün Trabzon ve Erzurum ve Bayburt vesair mahallere vardıklarında zâbitler ve gümrükçiler ve cizyedârlar taraflarından mümâna’at olunmayub yedinde cizye evrâkı var iken tekrâr evrâk-ı tebdil ve teklif ile rencide olunmamak ve ma’rifetlerine mugayir bir ferd tarafından vaz’ ve hareket itdürmeyüb Gümüşhânede ve oltarafda ve havâlisinde kâin kazalar ve kuralardan zer ve sim cevherleri ihrâc ve fürûhtlarının ve i’mâl olunmak ve mazınne-i cevher olan yarâr kankı 308 sancak ve kankı eyâlet ve her mülk-i mâlikâne mukata’ası olur ise olsun bu benim eyâletim ve mâlikânem dahilindedir diyü tahsis magâre hazır itdirmem diyerek vüzerâ ve gerek sâirleri tarafından bir vecihle muhallefât olunmamak ve fi’l-asl Gümüşhâne muhallefâtından olarak i’mâl olunan Gümüş tağı ve Zemirik ve Çakır gölü ve ve kurı ve der-bend has Tahhdil ve Kâfir tağı ve Bigaye bâzârı ve ve yaylâ ve Câbikâ ve eğri kızı ve helva ve ranyâr ve Milâs ve on ba’di ve Köse tağı ve Köse vadisi ve karyeler ve Ağlân ve Lamyos ve Kızıl kaya ve vekil-i kilya ve kân ağzı ve Kara kaya ve İslâil ve Kestanebeli ve Örüce ve Cucuk ve Kızıl aydın ve kara Temek ve kara ot ve kul bâzârı suyu ve şim Umân nâm otuz beş ‘aded ma’denin cümlesi güşâd ve Gümüşhâne emini muma-ileyh ma’rifetiyle havâli ve etrafında migare hazır ve cevher ihrâc ve i’mâl olunmak ve işbû ma’denin güşâdı ve mazanne-i cevher olan mahallerin mecmu’una magârede ve cevher ihrâcı hususlarına sizki Erzurum ve Trabzon valileri vezirim müşâr ve kuzât ve nüvvâbı muma-ileyhim ve a’yân ve Zâbit ve iş erlerisiz Emin muma-ileyh im min külle’l-vücuh i’ânet ve matlub üzre ma’iyetinle adamlarınız terfikiyle ma’den-i mezkûrdan her kankısı olursa olsun güşâd ve cevher-i mazınne olan mahalleler neresi olursa olsun magâreler harfine muhâlefet idenlerin ikdâm ile ma’den-i mezkûrenin cümlesi güşâd ve cevher me’mul olan mecmu’a ihrâc olunmak üzre sene-i sâbıkadan evâmir-i şerife virildiği mukayyed olub bin ikiyüz yiğirmi beş senesine mahsuben Gümüşhâne valisi ve tevâbi’i ma’denleri şeref-efzâ-yı südûr olan hatt-ı hümâyûn şevket-makrûn mucebince muma-ileyhe ihale ve ibkâ olunmuş olmağla nsene-i sâbıkada virilân emr-i şerif mucebince ‘amel ve hareket olunmak fermânım olmağın bu def’a dahi işbû emr-i celilü’l-kadrim ısdâr ile irsâl olunmuşdur imdi vusulünde sâbıku’l- zikr Gümüşhâne ma’denleri re’ayası şürût-ı muharrire-i mezkûre üzre himâyet ve siyânet ve min külle’l-vücuh umur ve hususları ma’den-i mezkûr ümenâsı ma’rifetiyle rü’yet olunmak şerâit-i kadimelerinden plmağla fimâba’a sizin tarafınızdan dahi himâyet ve siyânet olunub hilâf-ı emr-i ‘alişânım ve mugâyir şurût-ı harekete hıyânet idenleri olursa men’ ve def’ ve emin-i muma-ileyh ma’rifetiyle müceddeden güşâdı fermânım olan ma’den-i mezkûre ve havali ve etrafında cevher-i mazınne olan mahallerin mecmu’una magareler hafr ve cevher ihrâcı emrini tarafımızdan min külle’l- vücuh mu’avenet ve rey ve matlûbı ma’iyetinle adamlarınız terfik ve magâre hafrine ve cevher ihrâcına muhalefet idenler olursa derhâl men’ ve vakı’ olunarak ma’den güşâdı hususuna muma-ileyh ile hemdest infâle virdirmek matlûb-ı magâre hafri ve cevher ihrâcı ve güşâdına bezl cel-i himmet ve sarf keyl miknet iyleyesin ve senki Gümüşhâne 309
Emini muma-ileyhsin eğer ma’adin-i mezkûr re’ayalarının şurût-ı mezkûr üzre himâyet ve siyânet ve gerek ma’adin-i hümâyûnum i’mâlleri umurına müceddeden güşâdı fermânım olan ma’adin-i mezkûrenin havali ve etrafından cevher-i mazınne olan magâreler hafr ve cevher ihrâcı hususuna sana muhâlefet ider olur ise haklarından gelinmek içün ism ve şöhretleriyle tahrir ve inhâ birle ma’adin-i mezkûreyi ğüşâd ve mazınne olan mahallerde magâreler hafr ve cevher ihrâcı ve kermiyet üzre i’mâl i’mârına bezl-i mukadderet itmeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdur buyurdumki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i ‘alişânımın mzmun-ı münifi üzre ‘amel olub hilâfıyla harekete bir dürlü rızâ ve cevâz göstermeyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-yevmü’l-hadî ‘işrin Zi’l-ka’de sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (28 Aralık 1809) Kad vasale ileynâ fi 29 Muharrem sene 225 (6 Mart 1810) BELGE NO:460 Kıdvetü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm mevlânâ Trabzon kadısı zide fazlehu ve kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân Trabzon gümrüğü emini zide mecdehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum olaki Erzurum kâim-makâmı emirü’l-ümerâi’l-kirâm ‘Ali Pâşâ dame ikbalehu tarafından bu def’a der-‘aliyyeme vârid olan tahrirâtın hilâf-ı mefhûmundan kıla-i ‘öşr-i şarkıyeden Ahısha ve Erzurum ve Kars kal’eleri mühimmât-ı cebehâne edevât-ı harbiyeden tehî olub SİCİL SAYFA NO:85 mikdâr-ı kifâye mühimmât i’tâsını tahrir ve iltimâs itmekle kuyud-ı lâzımesi ba’de’l-ihrâc keyfiyeti ricâl-i devlet-i ‘aliyyemden sâbıka mühimmât cebehâne nâzırı iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim Mehmed ü ceyd dame mecdehudan lede’l-istiklâm kılâ’a-i mezkûreden Kars ve Erzurum kal’eleriçün ma’a mühimmât mühimmât ikişer yüz kantâr ve Ahısha kılağiçündahi mühimmât-ı saire ile üçyüz kantar bârut-ı siyâh der- sa’adetimden Kars ve Erzurum kal’eleriçün ellişer kantardan yüz ve Ahısha kılağiçün dahi yüz kantar ki cem’an ikiyüz kantar kurşun Erzurum valisi sâbık müteveffi ‘Abdi Pâşânın ma’denden olan kurşunundan i’tâ olunmak üzre tertib ve memhuren i’lâm itmekle ber-mûceb-i i’lâm kılâ’a-i mezkûreye irsâl oluna diyü bârut ve mühimmât saireiçün diğer evâmir-i şerifem ısdâr ve irsâl olunmağla senki gümrük emini muma- ileyhsin kılâ’a-i mezkûr içün der-sa’adetimden sefineye tahmilen irsâl olunan bârut ve mühimmât-ı sâire Trabzon iskelesine vürudunda der-‘akab sefineden ihrâc ve Erzuruma 310 nakliçün icâb icâb iden ücretleri gümrük mezbûr malından takas ve mahsub olunmak şartıyla hayvânât tedârik tahmil ve emmen ve salimen Erzuruma nakl ve tesyâra mezid-i sa’y ü gayret iylemek fermânım olöağın hasetsen işbû emr-i şerif-i ‘alişânım ısdâr ve cebehânem corbâcılarından Tokuruncı Seyyid Hasan ile irsâl olunmuşdır imdi vusulünde bâlâda bast ü beyân oldığı üzre kılâ’a-i mezkûr içün der-sa’adetimde sefineye tahmilen irsâl olunan barut ve mühimmât-ı saire Trabzon iskelesine vürudunda der- ‘akab sefineden ihrâc ve Erzurum nakliçün icâb iden ücretleri gümrük-i mezkûre malından takâs ve mahsub olunmak şartıyla hayvânât tedârik ve tahmil ve emnan ve sâlimen Erzuruma nakl ve tesyâre mezid-i ihtimâm ve dikkat iyleyesin ve senki kadı muma-ileyhsin sendahi mûceb-i emr-i şerifimle ‘amel ve hareket iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle vârdukda bu bâbda vech-i meşruh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş-şân vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-akrân mazmûn-ı münifi birle ’amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-yevmü’l-sâmin ‘işrin Cemâziye’l-evvel sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (11 Temmuz 1809) Mahruse-i Konstantiniyye BELGE NO:461 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf bi-sınuf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ Trabzon valisi vezirim ‘Ali Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu ve kıdvetü’l-emâcid ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlânâ Trabzon kadısı zide fazlehu ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân hazinem mi’mârı halkasından olub bu def’a Rize kasabası limânına tabye inşâsı keşfine me’mur kılınan Selim Şâkir hâlife zide kadrehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki bu def’a düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem vezirim Şerif Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu tarafından der-‘aliyyeme tevârüd iden evrâkın hülâsası mefhumundan Rize kadısı cesim ve limânı Trabzona karib oldığından bi’l-vücuh muhafaza ve istihkâmı lâzıme-i vakt ve halden olındığı ve ma’azallahu te’âlâ düşmen-i din sefinesi zuhur iderse mukâbele ve müdahalesi müte’essir oldığına bennâ-i herhalde kasaba-i mezkûr muhafazasına ihtimâm ve civârında vakı’ mahal ve mevazi’nin muharasası müstelzim ve emr-i muhafaza ve ‘adadan vikâyesi Dâlyân burnı ve Dürşeni burnı ve Yernüz burnı nâm mahallere tabyeler inşâsıyla mikdâr-ı kifâye tob ve saka-i menût idüği vali-i sâbık 311 müşarü’n-ileyh bir kıt’a mektubunda ve Trabzon kadısı i’lâmında tahrir itmedikleri ecilden iktitâsı sermi’zân hissem Mustafa zide mecdehudan lede’l-istiklâl bundan akdem sefer-i hümâyûnum vuku’unda Trabzona varınca sevâhil-i bâhr-i siyâhda vakı’ lâzımu’l-hırase olan mahallere ve iktizâsı üzre limân ağızlarına tabyeler inşa olunmuş ise de inhâ olunan mahallerde tabye inşâ olundığı meşhûrları oldığı olhavâliye emr-i şedâyidden oldığından bahisle zikr olunan mahallere tabyeler inşâsını irâde olunur ise keşf içün mütefenni mi’mâr halifesi ta’yini iktizâ iylediği i’lâm itmekle sen ki halife-i merkumsun akranın meyânında bi’l-intihâb husus-ı mezbûre ta’yin olunub me’murini havi bâ takrir-i işbû emr-i şerifim ısdâr idüğü i’tâ olunmuşdur imdi vusulünde muktezâ- yı me’muriyet üzre zikr olunan mahallere varıb müşarü’n-ileyhin inzimâm-ı rey ve ma’rifeti ve ma’rifet-i şer’ ve ma’rifetinle ber-minvâl-i muharrer SİCİL SAYFA NO:86 inşâsı iktizâ iden tabyeleri keşf ve mu’ayene ve metin-i muhkem olarak binâ ve inşâ olunmak içün defterini terkim ve takdime mübâderet iyleyesin ve sizki vezir müşar ve kadı muma-ileyhümasız siz dahi mûceb-i emr-i şerifimle ‘amel ve hareket birle zikr olunan tabyelerin keşfiyle defterin takdim itdirilmesi hususuna himmet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i ‘alişânım mazmun-ı münüfi üzre ‘amel olub hilâfıyla harekete rızâ ve cevaz göstermeyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-yevmü’s-sâni ‘aşer min Zi’l-hicce sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (18 Ocak 1810) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vasale ileynâ fi 9 Safer sene 225 (16 Mart 1810) BELGE NO:462 Paye-i Mirâhor-ı Evvel Dergâh-ı ‘Ali kapucı bâşılarından silahşörân-ı hassadan hâlâ Trabzon mütesellimi ve nüzul emini Şâtır-zâde iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim ‘Osmân ağa dame mecdehu zâtında yarâr derkâr-ı güzâr olub me’mur oldığı hesab-ı ‘aliyyede sadâkat ve istikâmeti bedidâr ve vücuhuyla sezevâr-ı ’inâyet ve şâyân-ı mekremet oldığına binaen şeref-bahşa-yı südûr olan hatt-ı hümâyûn ‘izzetmakrûn mucebince ‘avâtıf-ı ‘aliyye-i mülûkâne ve ‘avârif-i seniyye-i hüsrev-ânemden muma-ileyhe zikr olunan büyük mirâhorluk babası tevcih olunalar 312
Sancağı mütesellimi Şâtır-zâde ‘Osmân dame mecdehu ve mefâhirü’l-emâcid ve’l-‘ayân-ı Trabzon BELGE NO:463 İftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim cami’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim el-muhtass bi- mezîd-i ‘inâyet-i melikü’l-‘ala dergâh-ı mu’allâm kapucı başılarından Mirâhor-ı evvel payesiyle Trabzon ağavâtından Giresunlu Laçin-zâde el-Hâc Mustafa ve Tirebolu Voyvodası Süleymân ve Kuğu-zâde Emin beğ ve Dede-zâde Mehmed ve Bâhadır-zâde el-Hâc ‘Osmân ve saka-zâde Mehmed ve Bolthâne Serdârı Mehmed ve el-Hâc Sâlih- zâdeler ve Ayânos-zâdeler ve Ma’kûl-zâde Mustafa ve Kasâb-zâde İbrâhim ve Gümrükçü-zâde Genc ‘Ali zide mecdehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum olaki Moskov keferesi üzerine bir an sefer-i hümâyûnum derkâr olındığından saltanat-ı seniyyem me’murları her tarafından kefere-i mersûmenin kahr ve tedmirlerine sa’id-i mekînet üzre iseler de kefere-i mersûme şark canibinden ve Fâş ve Bâtum taraflarından dahi bâş göstererek izhâr-ı mekr ve mekidine ictisâr ve gitmelere oldığı aşikâr olmakdan nâşi dergâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından Rize a’yânı iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim Tuzcı-zâde Memiş dame mecdehu ve karındâşı hassa silahşörlerimden kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân ‘Osmân zide mecdehunun ma’iyyetinde tahşir idecek ‘asâkirin adarlarına başbuğ nasb ve ta’yin kılınarak silahşör muma-ileyhüma yed-i ‘adaya geçmiş olan Fâş kal’esi istihlâsına irsâle me’mur kılınmış oldığı ve sizki muma-ileyhimsiz ötedenberu dindâr ve bahâdırlığıyla meşhûr oldığınız bi’l-ihbâr ma’lum ve aşikâr oldığından sizin istihâb idebildiğiniz mikdâr ‘asker ile muma-ileyh Tuzcı-zâdenin ma’iyyetine me’murunuz hususuna irâde-i ‘aliyyem müte’allık olmağla vusûl-ı emr-i şerifimde çıkarabildiğiniz mikdâr ‘asker istihâb ve kapucı bâşısı muma-ileyh ile ittifak ve ittihâd (silik) ri’ayet iderek kapucı bâşı muma-ileyhin karındâşı silahşör muma-ileyh ma’iyyetine Fâş ka’esi istihdâmına ve fi-sebilillah ihzâr-ı mesûbât gaza ve cihâda bi’l- ittifâk kemâl-i ‘acele iylemeniz fermânım olmağın me’muriyetinizi şami-i karib-i Hümâyûnumdan işbû emr-i şerifim ısdâr ve Şâtır-zâde kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Mehmed Şâkir zide kadrehu ile irsâl olunmuşdur imdi vusul-i emr-i şerifimde derhâl çıkarabildiğiniz mikdâr-ı güzide ve tuvana ‘asker istihâbıyla muma-ileyh Tuzcı-zâde ile ittifâk ve ittihâd rüsumuna ri’âyet iderek karındâşı silahşör muma-ileyh ma’iyetiyle Bâtuma yed-i a’dâya geçmiş ordan Fâş kal’esinin istihlâsıyla def’i sâil a’dâya bi’l-iitifâk mezid-i ihtimâm ve dikkât iylemeniz matlub kat’i bi’l-şâhânem idiği ve bu emr-i ehem-i 313 diniyyede igmâz ve rehâvet menafi-i derya-never ve himâyet oldığından darinde müstelzim ve hassa ve nedâmet olacağı SİCİL SAYFA NO:87 ma’lumunuz oldukda ber-vech-i meşrûh ‘amel ve harekete dikkat ve hilâfından ziyâde hazer ve mücânebet iyleyesiz ve senki mütesellim kapucı bâşı muma-ileyhsin mazmun-ı emr-i fermân-ı şahânem senindahi meczumun olarak mucebi ve muktezâsıyla ‘amel ve hareket ve me’murin muma-ileyhümâ muktezâ ve savb-ı me’mure sevk ve tesyirleri hususuna ve icrâ-yı levâzım kâr-güzâr ve hareket ve ‘azimetlerini der- sa’adetime tahriren müsâraat ve tekif ve te’hir misüllü ve tecvizden gâyetü’l-gâye hazer ve mücânebet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmışdır buyurdumki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı ‘ita’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren evâsıt-ı şehr-i muharrem sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (25 Şubat 1810) Kad vasale ileynâ fi 29 Safer sene 225 (5 Nisan 1810) BELGE NO:464 İftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim dergâh-ı ‘Ali kapucı bâşılarından mirâhor payesiyle Trabzon sancağı mütesellimi Şâtır-zâde ‘Osmân ağa dame mecdehu ve mefâhirü’l-emâcid ve’l-‘ayân Trabzon ağavatından Giresunlu Laçin-zâde Hâcı Mustafa ağa ve Tirebolu voyvodası Süleymân ağa ve kuğu-zâde Emin beğ ve Dede-zâde Mehmed ağa ve Bahâdır-zâde Hâcı ‘Osmân ağa ve saka-zâde Mehmed ağa ve Bolâthâne serdârı Mehmed ağa ve Hâcı Sâlih-zâdeler ve Ayânos-zâdeler ve ma’kul- zâde Mustafa ağa ve kasab-zâde İbrâhim ağâ ve Gümrükçü-zâde Genc ağa zide mecdehum ba’de’l-İslâm inhâ olunur ki sizki ağâvât muma-ileyhümasız Moskov keferesi üzerine sefer-i hümâyûn der-kâr oldığından saltanat-ı seniyye me’murları bir tarafdan kefere-i mersûmenin kahr ve tedmirlerine sa’id-i mekinet üzre ise dahi kefere-i Moskovre şark cânibinde ve Fâş ve Bâtum taraflarından dahi bâş göstererek izhâr-ı mekr ve mekidine ictisâr itmekde oldığı aşikâr olmakdan nâşi dergâh-ı ‘Ali kapucı bâşılarından Rize A’yânı Tuzcı-zâde Memiş ağa ve karındâşı silahşör-ı hassadan ‘Osmân ağanın ma’iyetine tahşir idecek ‘asâkirin idarelerine başbuğ nasb ve ta’yin kılınarak silâhşör muma-ileyh yed-i a’daya geçmiş olan Fâş kal’esi istihlâsına irsâle me’mur kılınmış oldığı bedidâr ve siz ötedenberu dindâr ve bâhâdırlıkla meşhûr oldığınız bi’l-ihbâr ma’lûm ve aşikâr oldığından sizin istishâb idebildiğiniz mikdâr 314
‘asker ile muma-ileyh Tuzcı-zâde ma’iyetine me’muriyetiniz hususuna irâde-i ‘Aliyye ta’alluk itmekle imdi bu bâbda sâdır olan emr-i şerifim vusulünde çıkarabildiğiniz mikdâr ‘asker istishâb ve kapucı bâşı muma-ileyh ile ittifak ve ittihâda ri’âyet iderek kapucı bâşı muma-ileyhin karındaşı silahşör muma-ileyh ma’iyetiyle Fâş kal’esinin istihlâsıyla def’-i sâil a’dâya bi’l-ittifâk mezid-i ihtimâm ve dikkat ve senki mütesellim muma-ileyhsin sendahi ber-mûceb-i emr-i ‘Ali ‘amel ve hareket iylemeniz bâbında sâdır olan fermân-ı ‘alişânım mucebince mektub tahrir ve Şâtır-zâde ‘izzetlü Mehmed Şâkir efendi zide kadrehu ile irsâl olunmuşdur inşallahu te’âlâ vusulünde ber-mûceb-i emr-i ‘Ali ‘amel ve hareket iyleyesiz ve’s-selâm BELGE NO:465 İftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim cami’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim el-muhtass bi- mezîd-i ‘inâyet-i melikü’d-dâyim Bâtûm ve olhavali sevâhilinin muhafazasına me’mur ‘askerin idâre-i ta’yinâtlarına nüzul Emini nasb ve ta’yin olunan dergâh-ı mu’allâm kapucı başılarından Trabzon mütesellimi Şâtır-zâde ‘Osmân dame mecdehu tevki’i-i ref’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki senki nüzûl emin muma-ileyhsin me’mur idaresi oldığın ‘asâkirin ta’yinâtları i’tâsiçün akçe irsâli lâzımeden olmağla darbhâne-i ‘amiremde mevcud seferiye akçesinden ‘ale’l-hesâb yiğirmi bin guruş ikrâz ve irsâline irâde-i seniyyem ta’alluk itmekle mucebince meblağ-ı mezbûr umur-ı seferiye akçesinden ifrâz ve tarfına irsâl olmağla meblâğ-ı mezbûrı me’mur isâli yedinde tevârüd iderek ahz u kabz ile me’mur ve idâresi oldığın ta’yinât-ı ‘askeriyenin hüsn-i rü’yete idâre rü’yetine dikkat iylemek fermânım olmağın … muhtevi işbû emr-i celilü’l-kadrim ısdâr ve kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân Şâtır-zâde Mehmed Şâkir zide kadrehu ile irsâl olunmuşdur imdi mesârif-i mezkûre içün gönderilen meblâğ-ı mezbûrı ahz u kabz ve makbûzının oldığı müş’ir mahalline kayd içün senedi irsâle ve me’mur dairesi oldığın ta’yinât-ı mezkûreyi hüsn-i sûretle idâre ve rü’yet ve sa’ y ü mukadderet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş-şân vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı münifi birle ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren el-yevm ‘aşer muharrer sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 Kad vasale ileynâ fi 29 Safer sene 225 (5 Nisan 1810) 315
SİCİL SAYFA NO:88 BELGE NO:466 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devle ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf-ı ‘avâtıfu’l-mülûkû’l-alâ hala Trabzon valisi vezirim ‘Ali Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’l-kelâm Trabzon sancağının havi oldığı kazâların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân vesâir zâbitân zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki darbhâne-i ‘amiremde kat’i olunan ecnâs-ı altunun fiyâtı bir müddetdenberu refte refte tedabir bulmakda ve darbhâne-i ‘amiremde dahi fiât-ı kadimesiyle virmekde oldığından cânib-i miriye hasar külli mûceb ve fiât-ı kadimelerine ircâ’ itdirilse elyevm ayâzi nâsda sezâvâr olan ecnâs-ı altun ziyâdeye alınub virülür iken bu vecihle tanzimi dahi ‘ibâdullah mazarratı müstevcib olacağı cihetden cânib-i miriyi hasârdan ve kayehu ve ‘ibâdullahı zarardan himâye kılınarak bu hususun taht-ı nizâm ve râbıtaya idhâli lâzımeden olmakdan nâşi elyevm nâs-ı beyninde câri mütedâvil oldığı üzre yaldız altunı on Macar altunı tokuz buçuk ve fındık altunı tokuz guruşa ve rub’iyesi yüz paraya ve İstanbul zer-i mahbubı altı buçuk guruşa ve nısfiyesi üç guruşa ve nısfiyesi yüz on paraya ve altı riyâl-ı efrenci beş guruşa alınub virilmesi hususuna ittifâk irâdıyla rızâ virilmiş ve darbhâne-i ‘amirem fiatının rayic-i vakt tatbiki emr-i meşrûh olmak hasebiyle olbabda cabil-i şeri’at-garradan fetvâ-yı şerif i’tâ kılınmış ve işbû fiatdan ziyâdeye alub virmek cesâret ider olur ise o makululeler te’dibi şedid ile icrâ-yı te’dibleri lâzım geldiğü virilân fetvâ-yı şerifye derc olunmuş olmağla fimâba’d der- ‘aliyyem ve havâlisinde ve İstanbul Gümrüğü ve hazine-i ‘amirem vesâir mahallerde ecnâs-ı altun ve riyâl bu vecihle ahz u i’tâ olunub ziyâdeye alınub virilmemek ve altunın fiâtı terkinin bir sebebi bazen erbâb-ı tama’ın taşra memâliki altun götürdüklerinden neş’et iylediği bedidâr olmak mülâsebesiyle fi-maba’d hususa dahi cesâret olmamak ve her kim der-sa’adetimden taşra bilâ fermân altun götürürlerse götürdükleri altun ahz ve câbir-i hayriye zabt ve nâksu’l-vezn altun vechen mine’l-vücuh râyic olmamak ve her kimin yedinde bulunur ise ahz olunub darbhâne-i ‘amireme gönderilmek ve altun kat’i kâr-ı mekruhuna mütecâsir olanlar ‘ale’d-devam taharri ve tahkîk-i birle mücâzât meşru’aları icrâ kılınmak üzre nizâm-ı kaviye rabt ve tebdil olunması hususı karargir nizâm olunmak hasebiyle mucebince der-‘aliyyemde ve memâlik-i mahrusetü’l- 316 mesâkini’ş- şâhânemde dahi iktizâ idenlere fermân-ı ‘alişânım ısdârıyla ve keyd-i tenbih ve i’lân olunması mazmûnında hatr-ı hümâyûn muhabbet-makrûn davânem şerefriz sadır oldığından cabil-i şeri’at-garradan virilân fetvâ-yı şerife ve şerefriz olan hatt-ı şerif mülûkânem muceblerince ba’de’l-yevm zikr olunan ecnâs-ı altun ve riyâl bâlâda muharrer fiât üzre olan hatt-ı hümâyûn ahz ve i’tâ olunub ziyâdeye gitmesi ve nakse’l- vezn kıt’a râyic olmaması hususı bundan akdemce ısdâr ve tesyâr olunan evâmir-i ‘aliyyemle Anâtolı ve Rumilinin ücra kollarında vakı’ bi’l-cümle hükkâm vesâir zâbitânına tenbih ve iş’ar kılınmış ise de sizler vezir müşâr ve Mevlânâ vesâir muma- ileyimsiz olhavalide ecnâs-ı altunın fiâtında külli tenâkıs ve tagyîr olundığı erbâb-ı vukufdan taharri ve tecessüs olundığı bâbında fi-maba’d ecnâs-ı altunın ve riyâl-ı efrenci bâlâda tafsil ve beyân olunan fiât-ı mezkûreden ziyâdeye altun virilmemek ve naksu’l-vezn altunın tervicine idanet ruhsat olmayarak nizâmı hâvi mukaddem sâdır olan o emr-i ‘aliyyemin ‘ale’d-devam infaz ve izrasına ihtimâm ve dikkat olunmak bâbında emr-i şerifim sudurını ricâl-i devlet-i ‘aliyyemden hala darbhâne-i ‘amirem nâzırı iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim Ahmed Şâkir dame mecdehu bâ takrir-i ifade itmekle vech-i meşruh üzre ‘amel ve hareket olunmak fermânım olmağın tenbihân ve tekidan ve mahsusan Rikâb-ı Hümâyûnumdan işbû emr-i şerifim ısdâr ve kıdvetü’l- emâsil ve’l-akrân Şâtır-zâde Mehmed Şâkir zide kadrehu ile irsâl olunmışdır imdi sizki vezir müşâr ve mevlânâ vesâir muma-ileyhimsiz mukaddemâ sâdır olân evâmir-i ‘Aliyyem muceblerince ba’de’l-yevm zikr olunan ecnâs-ı altun ve riyâl fiât-ı muharrere merkûmeden ziyâdeye alınub virilmemek ve nâkıs olan altun vechen mine’l-vücuh râyic olmamak ve bu makule altun kat’ına mütecâsir olan (silik) ruhsat olunarak men’ ve def’ olunmak ve memnu’ ve mütenebbih olmayub mugayir rızâ-yı şehriyârânem harekât nâ bir hane cesaret ideri olur ise mücâzât meşru’alarının icrâsiçün derhâl keyfiyeti der- ‘aliyyeme tahrir ve i’lâm ve mefhûm-ı fermân ve irâde-i seniyyemi olhavâlide iktizâ idenlere ifâde ve tenbih ile icrâ-yı emr ve irâde-i hümâyûnuma bi’l-ittifâk sa’y ve dikkat iylemeniz matlub-ı mülûkânem idüği ve hilâf-ı fermân ve mugayir rızâ-yı şehri- yârâneme harekât ziyâdeye ve naksu’l-vezn altunın rayic olmamasına ve omakule altun kat’i cevâz gösterilmemesine ihtimâm ve igmâz ve rehâvetden hazer ve ittikâ-i tâmm iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki vusul bukdukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t- imtisâlimin mazmun-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel olub hilâfından bi-gâyet hazer ve 317 mücânebet iyleyesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evâhir-i şehr-i muharrerü’l-muharrem sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (7 Mart 1810) SİCİL SAYFA NO:89 BELGE NO:467 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devle ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ hala Trabzon valisi vezirim ‘Ali Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu kıdvetü’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlânâ Trabzon kadısı zide fazlehu ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân bu hususa mübâşir ta’yin olunan Şâtır-zâde Mehmed Pâşâ zide kadrehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki bundan akdem bin ikiyüz on dört senesinde ordu-yı hümâyûn içün Trabzon eyâletinde tertib olunan bin elli nefer piyâde-i ‘asâkirin ‘adem-i vürudlarında nâşi beher neferi seksân beş guruşa bir an kat’ olunub iktizâ iden seksân tokuz bin ikiyüz asıl guruş bedelinden kırk bin guruşı Rize a’yânı Tokuzcı-zâde el-Hâc Memiş zide mecdehunun tob kundakları ta’miri ve zehâir mübâya’asından dolayı cânib-i miride olan matlubuna mahsuben havâle ve tahsiliçün emr-i şerif sâdır olunmuş ise de el halletli hazihi mablâğ-ı mezbûr darbhâne-i ‘amireden i’tâ olındığın havâle-i mezkûrun cânib-i miriden tahsili lâzım gelmekle meblâğ-ı mezbûr kırk bin guruş ile bedeliyye-i mezkûrenin kusurı olan cem’an seksân tokuz bin ikiyüz asıl guruş varidât-ı mukarrere-i miriye hükümete dahil olunmuş mebâliğden olub bir gün evvel ala-eyyi hal tahsili hususuna irâde-i ‘Aliyyem ta’alluk itmekle senki vezir müşarü’n-ileyhsin mecbûl olındığından gayret ve sâdâkât muktezâsı üzre ve emn-i gayret ile meblâğ-ı mezkûr seksân tokuz bin ikiyüz asıl guruş her kimlerin yed ve zimmetlerinde kalmış ise re’y ve ma’rifetin ve ma’rifet-i şer’ ile icâb ve iktizâ idenlerden ala-eyyi-hal tamamen tahsil ve mübâşir merkûme teslimân der- sa’adetime sevk ve tesyir ve hazine-i ‘amireme teslime bezl-i cel-i himmet iylemek bâbında işbû emr-i şerifim ısdâr ve mübâşir muma-ileyh ma’rifeti ile irsâl olunmuşdır imdi vusulünde bâlâda bast ü beyân olındığı üzre eyâlet-i mezkûrede sene-i merkûme mahsuben tertib olunub ba’de bilâ kat’ olunan ‘asâkir bedeliyesinden kırk bin guruş Tuzcı-zâdenin cânib-i miride olan matlubuna mahsuben havâle ve tahsili içün emr-i şerif virilmiş ise havâle mezkûre darbhâne-i ‘amireden muma-ileyhe i’tâ olunmağla bedel-i mezkûre seksân tokuz bin ikiyüz asıl guruş her kimlerin zimmetlerinde kalmış ise bir an akdem re’y ve ma’rifetin ve ma’rifet-i şer’le ala-eyyi hal yirlü yirinden ve icâb 318 ve iktizâ idenlerden tamamen tahsil ve mübâşir merk3ume teslimen der-sa’adetime sevk ve tesyir ve hazine-i ‘amireme teslime sarf küll-i miknet iyleyesin ve senki mübâşir merkûmsun sendahi muktezâ-yı me’muriyetin üzre meblâğ-ı mezkûr seksân tokuz bin ikiyüz asıl guruş vezir müşarü’n-ileyhin re’y ve ma’rifeti ve ma’rifet-i şer’le ala eyyi hal tahsil ve bi’l-istishâb getürüb hazine-i ‘amireme teslime mezid-i sa’y ü gayret ve beyhude meks ve ikâmet ve i’zar-ı vahiyyeye şâmil i’lâm ve tahriren ahz ile ‘avdet vitmekden mübâ’adet iyleyesin ve senki kadı muma-ileyhsin sendahi muceb-i emr-i şerifimle ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşruh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş-şân vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı münifi üzre ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-yevmü’s-selâse-‘aşer min muharrer sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 Kad vasale ileynâ fi 29 Safer sene 225 (5 Nisan 1810) BELGE NO:468 iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim dergâh-ı ‘ali kapucı bâşılarından Trabzon mütesellimi Şâtır-zâde ‘Osmân ağa dame mecdehu ba’de’s-selâm inha olunur ki Trabzon eyâleti seferiye akçesinin nısfı tarafımıza ve nısf-ı aheri sa’adetlü Şerif Pâşâ hazretlerine ‘aid olarak müşarü’n-ileyh devletlü ‘inâyetlü sadr-ı ‘azam efendimiz taraflarından ve tarafımızdan tahrir ve iş’ar kılınmış oldığından tarafımıza ‘aid olan mebâliğ-i ma’lumenin vürudına terkib olmakda iken mebâliğ-i mezkûrenin yiğirmi bin guruşun tamamen müşarü’n-ileyh tarafına teslim olunmak iktizâ ider iken sâlifü’z-zikr yiğirmi bin guruşun tamamen müşarü’n-ileyhime teslim olundığı bu def’a mesmu’muz olub eyâlet-i mezkûrenin ‘avâid ve cevâid Kapu kethüdamız efendi tarafından tamamen eda olunmuşiken tarafımıza ‘aid olan mebâliğin tahsiliyle müşarü’n-ileyh tarafına teslimin tarafımıza olan ihtisâsının mugâyiri bir hareket olub seferiye-i mezkûreden yiğirmi bin guruş bekâya kaldığı tahkîk olunmakdan nâşi bekâya-yı mezkûrenin ala- eyyi hal tahsili tarafımıza teslim-i lâzımeden olan işbû mektubumuzun tarafına vusulünde zikr olunan yiğirmi bin guruş bekâyayı tevcihle ve tatarrukuyla olursa olsun icâb ve iktizâ idenlerden tamamen ve kâmilen tahsil ve oltarafa me’mur Şâkir efendiye teslimen tarafımıza irsâl ve teslimi hususuna mezid-i ihtimâm ve dikkat ve tecvizden mücânebet iylemesi içün mektub tahrir ve irsâl olunmuşdur inşallahu te’âlâ vusulünde ber-vech-i muharrer harekete dikkat iyleyesin ve’s-selâm 319
BELGE NO:469 Senki mütesellim muma-ileyhsin metn-i mektubunuzda mübeyyin oldığı üzre yiğrmi bin guruş bekâyânın ala-eyyi hal tahsil ve tarafımıza te’sil olunması kat’i matlubemiz olmağla bekâyâ-yı mezkûreyi tevcihle ve tatarrukuyla olur ise olsun icâb ve iktizâ idenlerden tamamen ve kâmilen ve seri’an ve a’cilân tahsil ve muma-ileyh Şâkir efendiye teslimen tarafımıza irsâle mezid-i ikdâm ve dikkat iyleyesin Kad vasale ileynâ Gurre-i Rebi’ü’l-evvel sene 225 (6 Nisan 1810) BELGE NO:90 BELGE NO:470 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf- ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ hala Trabzon valisi ve havâlisi ser-‘askeri vezirim ‘Ali Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki senki vezir müşarü’n-ileyhsin bu def’a dergâh-ı mu’allâm tobcıları ocâğından ma’iyetine me’mur kılınan bir ‘aded mükemmel tobcı ortasıyla Rize ve Bâtum Limânlarının mekâyid-i a’dâdan muhafazasiçün ma’a usta tob otuz nefer ‘atîk tobcı ta’yin olunub oltarafa duhûl ve luhukları gününden i’tibâriyle ruz-merre ta’yinâtları dergâh-ı mu’allâm kapucı bâşılarından nüzul emini iftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim Şâtır-zâde ‘Osmân dame mecdehu tarafından virilmek içün diğer emr-i şerifim ısdâr ve tesyâr olunmuş olmağla zikr olunan otuz neferi mahal-i me’murelerine bir gün evvel irsâl ve ma’iyyetine me’mur kılınan ortanın dahi hitâm-ı maslahât ile ‘avânlarına kadar istimdâd bezl-i cel-i himmet eğer bir neferi firar ider ise bi’t-tahriri zâhire ihrâc ve ber- muceb-i şurut iktizâ iden te’dibi zâbitânı ma’rifetiyle ecr olunarak bir dürlü zaruret çekdirilmemesine sarf-ı küll-i miknet iylemek fermânım olmağın me’muriyetlerini hâvi şurûtı mûcebince işbû emr-i ‘alişânım ısdâr ve Çorbâcısı yediyle irsâl olunmışdır imdi vusulünde fermûde-i seniyyem üzre ‘amel ve hareket ve hitâm-ı maslahat ile ‘avdetlerine kadar ma’iyyetinde istihdâma mübâderet ve zikr olunan üç tob tertibi neferâtını dahi mahal-i ma’murelerine bir gün evvel irsâli hususuna sarf küll-i miknet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşruh üzre şeref-yâfte-i sâdır olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş- şânım vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı münifi üzre ‘amel olasın şöyle 320 bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasın tahriren fi’l-yevmü’s-sâlis 19) min Safer sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (10 Mart 1810) Kad vasale ileynâ fi 2 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (7 Nisan 1810) BELGE NO:471 Kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân Fâş cânibinde olan sınuf-ı ‘askeriyenin idâre ta’yinâtına nüzul emini Tuzcı-zâde zidet mecdehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki bu def’a dergâh-ı mu’allâm tobcıları ocâğından Fâş cânibine bir ‘adet ve tekmil-i Orta ve Rize ve Bâtum muhâfazalarına ma’a usta otuz nefer tobcı me’mur kılınmağla senki emin-i muma-ileyhsin bâş muhâsebeden ihrâc ve derûn-ı emr-i şerifime mevzu’an irsâl olunan memhûr ve mümzi sûret-i defter tatbik oldığı üzre zikr olunan orta ve neferâtın oltarafa vusulleri gününden i’tibâriyle iktizâ iden nân ve gûşt ve şa’ir ve saman ve hatab ta’yinâtlarını küll-i yevm tarafından i’tâ ve nakl ve misüllü levâzımât-ı mukteziyelerin tanzim ve rugan-ı sâde vesâir cevâyim zaruriyelerin orta akçesiyle idâre ve rü’yet ve her ne mikdâr ta’yinât virür ise güşagan ve eyyâm ve mikdârı tasrihiyle zâbitânı yedlerinden sened ahz ve hesabına mahsub olunmak üzre yedine hıfz ve mevcuddan ziyâde ta’yinât i’tâsıyla cânib-i miriye hisârı mûceb olur hâlât vuku’undan ve zaruret ve müzâyaka cekdirilmekden hazer ve mücânebet iylemek fermânım olmağın hassaten bâ telhis işbû emr-i şerifim ısdâr ve zâbitânı yediyle irsâl olunmışdır imdi vusulünde bâlâda bast ü beyân oldığı üzre Fâş cânibine me’mur bir ‘aded orta ile Rize ve Bâtum muhâfâzalarına me’mur bir ‘aded orta ile Rize ve Bâtum muhâfâzalarına me’mur ma’a usta otuz nefer topçıların oltarafa vusulleri gününden i’tibâr ile ber-muceb-i sûret iktizâ iden ta’yinâtların i’tâ ve nakl ve misüllü levâzımât-ı mukteziyelerini tanzim ve orta akçesiyle idâre olunacak rugan-ı sâde vesâir cevâyim-i zaruriyelerin rü’yet ve her nemikdâr ta’yinât virür ise güşagan ve eyyâm ve mikdârı tasrihiyle zâbitânı yedlerinden sened ahz ve hesâbına mahsub olunmak içün yedinde hıfz ve mevcuddan ziyâdeye ta’yinât i’tâsıyla cânib-i miriye hasâret mûceb olur hâlât-ı vuku’undan ve zaruret ve müzâyaka çekdirilmekden hazer ve mücânebet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişân sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşruh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş-şânım vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı münifi üzre ‘amel olasın şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasın tahriren fi’l-yevmü’l-hadî-‘aşer min Safer sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (16 Şubat 1810) Kad vasale ileynâ Gurre-i Rebi’ü’l-evvel sene 225 (6 Nisan 1810) 321
SİCİL SAYFA NO:91 BELGE NO:472 Trabzon Gümrüğü mukata’ası malından olmak üzre Trabzon kal’esi beşlü-yâni cemâ’atından üçüncü bölükde yevmi beş akçe ‘ulufe ile beşlü olân Ahmed bilâ veled fevt olub yeri hâli ve hıdmet-i lâzımesi mu’attal kalmağla mahlulünden erbâb-ı istihkâkdan işbû Darende-i fermân-ı hümâyûn-ı hakani ‘Ömer veled ‘Aliye tevcih ve yedine berât-ı şerifim virilmek ricâsına Trabzon Gümrüği emini ‘Ali zide kadrehu ‘arz itmekle mucebince tevcih olunmak fermânım olmağın hakkında mezid-i ‘inâyet bâ şâhânem zuhura getürüb bin ikiyüz dört senesi Zi’l-hiccesinin yiğirmi yedinci güni tarihiyle müverrih virilân ruus-ı hümâyûnum mucebince bu berât-ı hümâyûnı virdim ve buyurdumki mezbûr ‘Ömer veled ‘Ali varub müteveffâ-yı merkûm yerine cema’atı mezkûrede beşlü olub edâ-yı hidmet iyledikdensonra müstehakk oldığı yevmi beş akçe ‘ulufesin Trabzon Gümrüğü mukata’ası malından Emin olanlar yedinden alub mutasarrıf ola şöyle bile ‘alâmet-i şerife i’timâd kılalar tahriren fi’l-yevmü’l-hams min Muharrem sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (10 Şubat 1810) Mahruse-i Konstantiniyye BELGE NO:473 Kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân Bâtûm ve Rize ve Trabzon cânibinde olan ‘asâkirin idâre-i ta’yinâtlarına me’mur nüzul emini zide mecdehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki bu def’a dergâh-ı mu’allâm tob ‘arabacıları miyânelerinden havâle- i mezkûre nısf-ı orta ta’yin olunub hasbe’l-iktizâ tobkeşân ve saka ve sayis-ane bârgiri tedârük olunur ise iktizâ iden arabaları i’tâsı husus ocakları tarafından bâ takrir inhâ olunmağla senki nüzul Emini muma-ileyhsin zikr olunan nısf-ı ortanın oltarafa hin-i vürudunda tedârik olunan tobkeşân bârgirlerinin vesâir sakka ve sayis-ane ve binek bârgirlerinin mekûlâtlariçün beher re’sine dört üstüne olarak rim şa’ir ve dörder kıyye saman ve lede’l-iktizâ nâl ve mıh ve malzeme-i sairleri tarafından idâre ve rü’yet olunmak hususuna irâde-i ‘aliyyem ta’alluk itmekle mucebince ‘amel ve hareket olunmak fermânım olmağın hassetsen işbû emr-i şerifim ısdâr ve yedlerine i’tâ ve irsâl olunmuşdur imdi vusulünde ber-minvâl-i muharrer miyâne-i mezkûr olhavaliye hin-i vürudunda tedârik olunan tobkeşân ve sakka ve sâyis-ane ve binek bârgirlerinin araba ve samanları hitam-ı maslahat kadar tarafından i’tâ ve nâl ve mıh ve mesârif-i sâireleri tanzim ve ‘ünvan ve mukadder ve müddet-i eyyâmı tasrihiyle yedlerinde ahz ve hesâbına mahsub içün yedinde hıfz iyleyüb zaruret ve müzâyaka cekdirilmemesi 322 hususuna sa’y ve ikdâm iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan işbû emr-i ‘alişânım mazmun-ı münifi üzre ‘amel olasın şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasın tahriren fi’l-yevmü’l-‘işrin min Muharrem sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (25 Şubat 1810) Kad vasale ileynâ 6 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (11 Nisan 1810) Mahruse-i Konstantiniyye BELGE NO:474 Kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayân Trabzon ve Fâş ve Rize câniblerinde tahmil iden ‘asâkir-i muvahiddin idâre-i ta’yinâtlarına me’mur nüzul Emini Tuzcı-zâde (boş) zide mecdehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm olaki senki Emin muma-ileyhsin bu def’a olhavaliye irsâl olunan tobların idâresiçün dergâh-ı mu’allâm tob ‘azabcıları ocağından nısf-ı orta ta’yin ve me’mur kılınmağla mahalline vürudlarından hitâm-ı maslahata kadar Corbacısına yevmi sekiz cift nân-ı ‘aziz ve dört kıyye lahm ve zâbitân ve neferâtın mevcudlarına göre beher çifti ikişer yüz dirhem olmak üzre beher nefere yevmiyesi birer cift nân-ı ‘aziz ve yüz dirhem gûşt ta’yinâtlarını tarafından i’tâ ve orta akçesiyle idâresi muktezi olan yağ ve pirinc ve soğan ve nohud ve tuz ve sabun ve mum ve levâzımât-ı sairelerini ta’limat-ı hümâyûnum mucebince rü’yet ve zaruret ve müzâyakadan vareste olmaları hususuna ihtimâm ve dikkat ve nemikdâr ta’yinât virir isek mikdâr-ı eyyâmı tasrihiyle zâbitânı yedinden sened ahz ve hesâbına mahsub içün yedinde hıfz iylemek fermânım olmağın hassetsen işbû emr-i celilü’l-kadrim ısdâr ve zâbitân-ı merkûm yedlerine i’tâ ve irsâl olunmışdır imdi vusulünde ber-minvâl-i muharrer nısf-ı miyâne-i mezkûrenin zâbitân ve neferâtı bahren iskele-i Trabzona vusûl ve luhukları gününden i’tibâr ile ta’yinâtları ve havaic iktizâ iden mezkûr olmikdar ta’yinâtlarını i’tâ ve havaic-i zaruriyelerini idâre ve râyet ve zaruret ve haklarına ba’s-i hâlât vuku’ gelmemesi hususuna ihtimâm ve dikkat iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle vardukda bu bâbda vech-i meşruh üzre şeref-yâfte-i sâdır olan işbû emr-i şerif-i ‘alişânım mazmun-ı münifi üzre ‘amel olasız şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-yevmü’s-sâni-‘aşer min Muharrem sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (17 Şubat 1810) Kad vasale ileynâ fi 6 Safer sene 225 (13 Mart 1810) Mahruse-i Konstantiniyye SİCİL SAYFA NO:92 323
BELGE NO:475 Fâş cânibine me’mur ‘asker ma’iyetiçün Rize ve Bâtûm limanlarında mevcud bulunmak içün dergâh-ı ‘Ali tobçı ocağı ve ortalarından ta’yin olunan ikinci bölük Ahmed ağaya teslimen tobhâne-i ‘amiremden irsâl olunan bir buçuk çabında sür’at sekiz kıt’a ve beş cabında balyemez altı kıt’a toblar ile mühimmât-ı sairenin bi’l- müfredât defteridir Aydınlı oğlu süvâr oldığı Şâtır oğlu sefinesine tahmil olunan Tob sür’at Şâlî hartûc sür’at Ağac Palastoribe sür’at Mahtâb Canta Hartuc Cab Kıt’a ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 1.5 8 4000 5500 1200 16 Fürceli Timur kollı sür’at Tumârı Fâlye Cantası Mahtab Fitil ağacı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 24 8 8 8 Sür’at Kovası Teneke bişrev Teneke Ölçek Keser ma’a kabza ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 8 120 8 8 Destere Burgı Kayık cevisi Sünger Nişangâh galâ file Sürlek alât ‘Adet ‘Adet ‘Adet Kıyye ‘Adet ‘Adet 8 8 800 1 8 8 Burgı Sıbgın ma’a Kabza Tob İğnesi galâ file deste Cift ‘Adet 8 8 Gerendi galâ file Cenâmi Çeküc Mısıri Fitil Kebir Sandık Mühimmât Sandığı ‘Adet ‘Adet Kıyye ‘Adet ‘Adet 8 8 24 5 12 Kebir kûfe Sagir kûfe Kebir Kilid Orta Kilid ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 7 50 4 8 Sagir Kilid Sandık Çâm Yuvarlak vaz’içün Mahtab Maşası Yuvarlak ‘Adet ‘Adet ‘Adet Cab ‘Adet 5 24 8 1.5 4000 Kapudan Süvâr oldığı nâm Miri Kalyona vaz’ olunan Tob-ı Bâlyemez Mükemmel Kundak Bâlyemez Tekerlek Ahin Dingil 324
Cab Kıt’a ‘Adet ‘Adet ‘Adet 5 3 3 6 6 3 3 6 ______6 6 12
Kebir Manivela El Manivelası Hartuc Kâğıd Tob ‘Adet ‘Adet ‘Adet 6 12 3 6 12 3 ______12 24 6 Kınneb ve deste Rize limânı ve Bâtûm Limânı Ceriş Tob Veznesi Fitil Ağacı ‘Adet Kıyye ‘Adet ‘Adet 12 12 6 6 Mahtab Köhne alât Kantar ‘Adet ‘Adet 300 100 Kabza ve Tomarıyla Bakır Tob Kefcesi Kefce cevs Sandık Hâm Bâlyemez Tomarı ‘Adet ‘Adet ‘Adet 6 600 12 Burgı Sıbgın Kebir Kabzasıyla Bâlyemez Tob İğnesi Kebir galâ file Bâlyemez Cift Cift ‘Adet 6 6 Tob segili Mühimmât Sandığı Kebir Kûfe Hartuc Kalıbı ‘Adet ‘Adet ‘Adet ‘Adet 18 6 2 4 Tereke Ölçek Fitil Mısırı ‘Adet Kıyye 4 ‘Adet 10 325
Boses Sagir Kûfe Yuvarlak ‘Adet ‘Adet Cab ‘Adet 2 30 5 9000 BELGE NO: 476 Şeri’at-şi’ar Trabzon kadısı efendi zide fazlehu ve dergâh-ı ‘Ali Kapucı Bâşılarından kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân mütesellimimiz ‘izzetlü ‘Osmân ağâ ve Kalcı- zâde ‘izzetlü Memiş ağa ve zâbitân-ı saire bi’l-‘umum muhtar-ı sahib-i suhun iş erleri zide kadrehum inhâ olunurki işbû avân-ı meymenet evândan ‘avâtıf-ı ‘aliyye-i mülûkâne ve ‘avârif-i behiyye-i tâcdâreneden bâ hatt-ı hümâyûn havâlet-makrun eyâlet-i Trabzon Ferhafzon ve bi’l-istiklâl bahr-i siyâh ser-‘askerliği ‘uhde-i liyâkatimize tevcih ve ihsân-ı hümâyûn buyurulmakdan nâşi bi-tevfikallahu te’âlâ oldığımız mahalden kıyâm ve hareket-i birle makarr-ı ikâmetimiz tevcih ve ‘azimet olındığı ma’lumlarınız oldukda imdi ma’rifet-i şer’-i şerif ve ta’yin olunan mübâşir ma’rifetiyle mukarrir olan esvâbı iktizâ iden mahallelerini ta’mir ve resm-i kadim-i tevcihle ise düşmelerini tertib birle bilâ noksan hâzır ve amâde olunmasına bi’l-ittifâk dikkat ve gayret ve bu vecihle kanuna ri’âyet ve ihtimâm iylemeniz bâbında esnâ-yı rahiden ve divân ser-‘askeriden işbû buyuruldı tahrir ve ısdâr ve enderûn mehter bâşımız ‘Osmân ile irsâl olunmışdır İnşallahü te’âlâ vusulünde gerekdir ki ber-vech-i meşrûh ma’rifet-i şer’-i şerif ve ta’yin olunan mübâşir ma’rifetiyle makarr-ı ikâmetimiz olan sarayın harab olan mahallelerinin ta’mirine ve gerek kadim vecihle düşme hususuna bi’l-ittifâk ihtimâm-ı tâmm iyleyüb ihmâl ve müsâmaha ‘avk ve te’hir misüllü halâtlara ruhsat virmeyüb mûceb-i buyuruldı ile ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesüz diyü Fi 7 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (12 Mayıs 1810) El-Hâc ‘Ali Pâşâ Hazretlerinin buyuruldı emr-i Asliyeleridir SİCİL SAYFA NO:93 BELGE NO:477 Şeri’at-şi’ar Trabzon kadısı faziletlü efendi zide fazlehu ve dergâh-ı ‘Ali Kapucı bâşılarından mütesellimimiz kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân ‘izzetlü ‘Osmân ağâ ve ve vücuh-ı beldeden Kalcı-zâde ‘izzetlü Memiş ağa vesâir bi’l-‘umum sahib-i sunuhun iş erleri ve zâbitleri zide kadrehum inhâ olunurki bi-‘inâyetullahu te’âlâ makarr-ı hükümetimiz vusul ve luhukumuz takrib itmekle iylemedi fâide-i kadim üzre ma’rifet-i şer’-i şerif ve mütesellimimiz ağa muma-ileyh ma’rifet ve ta’yin olunan mübâşir 326 ma’rifet ve cümlenin ittifâkıyla iktizâ iden ecnâs-ı zehâiri bilâ noksân hâzır ve amâde birle rusume-i ri’ayet ‘avk ve te’hir ile ‘itirâz-ı vâhiye ictinâb ve mübâ’adet iylemeniz bâbında esnâ-yı rahiden ve merhalen Kâlkiden ve divân-ı ser-‘askeriden işbu buyuruldı tahrir ve ısdâr ve enderûn ağâlarımızdan Ma’cun ağamız kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân ‘izzetlü Mehmed ağa ile irsâl olunmuşdır inşallahü te’âlâ vusulünde gerekdir ki ber- vech-i meşrûh ma’rifet-i şer’-i şerif ve ta’yin olunan mübâşir ma’rifet ve cümlenin ittifâkıyla dairemiz halkına muktezi olan ecnâs-ı zehâiri hazır ve amâde iyleyüb bu vecihle rusume-i ri’âyet ihmâl ve müsamahada tehâşi ve mübâ’det ve mûceb-i buyuruldı ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesiz Kad vasale ileynâ fi 19 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (24 Mayıs 1810) SİCİL SAYFA NO:478 BELGE NO: 478 Hala Vâroş re’ayâ ve kocabâşıları inhâ olunur ki Bu def’a devletlü veliyü’l-ni’metim efendimizin gavvas bâşıları üzerlerinize subâşı nasb ve ta’yin olunmışdır imdi ma’lûmlarınız oldukda ötedenberu mu’tad-ı kadim üzre subâşı muma-ileyhin hıdmetlerinde olmalarınız içün işbû tezkire tahrir ve tarafınıza irsâl olunmuşdır inşallahü’l-mevla vusulünde vech-i meşrûh üzre ma’lumlarınız oldukda ber-muceb-i tezkire ‘amel ve hareket iyleyesiz muharrem gurre- i Rebi’ü’l-evvel sene 225 (6 Nisan 1810) Has Kethüdâ-yı Vâli Trabzon BELGE NO:479 Mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezail ve’l-kelâm bahr-i Siyâhın Anâtolu sâhiliyle varınca vâkı’ iskelele ve kazâların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân ve iskele ümenâsı vesâir zâbitân ve bi’l-cümle iş erleri zide kadrehûm tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki der-’aliyyemde mütevattın ‘ibâdullahın havaic-i zaruriyelerinden olub etraf ve eknâfdan istihlâbı matlub olan hububatın mahal-i aherde füruht olmayub veche-i vahidesi iskele ve bir mahalle çıkarılmayub toğrı der-‘aliyyeme irsâl ve isâli lâzımeden idüği bu esnâda bahr-i siyâh sevâhilinden der-‘aliyyeme gelmek üzre olan zehâir sefâyininden ba’zıları bahr-i siyâhın Anatolı sâhilinde vâkı’ iskelelere yanâşub hafiyyce zahire bey’ ve füruht itmekde oldıkları ihbâr ve tahkik olunmağla der-‘aliyyemden ma’ada bilâ fermân mahal-i ahraya zahir fürûht olunması ötedenberu men’ külli ile men’ olunmuş oldığı mevâdd-ı ma’lumeden ve o makule der-‘aliyyem mezid olan hıntanın mahal-i saireye 327 bey’ine cesâret idenlerin icrâ-yı levâzım te’dib ve terbiyeleri irâde-i seniyyem muktezâsından olmakdan nâşi sizki Mevlânâ ve a’yân ve iskele ümenâsı vesâir muma- ileyhsiz fi-maba’d bu emr-i memnu’a tarafınızdan kemâliyle i’tinâ ve nezâret olunarak o makule zahire ile mahmul sefâyin rüesâsının hakkı ve hali bir mahalce vâhide zâhire bey’ ve imrâr idememesi esbâbının istihsâliyle toğrı der-‘aliyyeme irsâl ve irsâline bi’l- ittifâk mezid-i ihtimâm ve dikkat iylemeniz fermânım olmağın tenbihan ve ihtimâmen rikâb-ı hümâyûnumdan işbû emr-i şerifim ısdâr ve rikâb-ı hümâyûnum kâim-makâmı tatarlarından Halil zide kadrehu ile irsâl olunmuşdır imdi ba’de’l-yevm o makule sefâyinden olhavaliye zahire çıkarılmaksızın ala-eyyi vechegân toğrı der-‘aliyyeme irsâle bi’l-ittifâk mezid-i i’tinâ ve dikkat iylemeniz matlub-ı hüsrevânem idüği ve hilâf-ı fermân-ı menâfi rızâ-yı şâhâneme vaz’ ve harekete kıt’an rızâ-yı hümâyûnum oldığı ma’lumunuz oldukda ber-vech-i meşruh ‘amel ve harekete ve icrâ-yı emr-i fermân-ı şâhâneme bi’l-ittihâd ikdâm ve dikkat ve hilâfından ziyâde hazer ve mücânebet iylemeniz fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki vusûl buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ımın mazmun-ı ita’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilafından hazer ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evahir-i şehr-i Saferü’l-hayr sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (5 Nisan 1810) Kad vasale ileynâ fi 6 Rebi’ü’l-ahir sene 225 (11 Mayıs 1810) SİCİL SAYFA NO:94 BELGE NO:480 Düstûrun-ı mükerremûn müşirûn-i müfehhâmûn nizâmü’l-’alem müdebbiru’l- umuru’l-cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimmumu mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehidu’n-bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyidü ve erkânû’s-sa’adet ve’l-iclâl el- mahfufûfûn bi-sınûf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ Anatolının sol kolunda vüzerâ-yı ‘azâm ademullahu te’âlâ iclâlehum ve iktizâ-yı kuzâti’l-müslimin evla vülâti’l-muvahiddin ma’denü’l-fazl ve’l-yakîn râfi’-i ‘ilâmü’ş-şerifetü ve’d-din varisu ‘ulema-i enbiyâ-i ve’l- müreselin el-muhatass bi-mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’l-mu’in mevlâna (boş) kadısı zidet fezâilehu ve mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’l-kelâm kadılar ve naibler zidet fazlehum ve mefâhirü’l-emâcid ve’l-‘ayân mütesellimler ve voyvodalar zide mecdehum ve mefâhürü’l-emâsil ve’l-akran ‘ayân ve zâbitân ve bu hususa mübâşir ta’yin olunan işbû Reissü’l-küttabım Mehmed ‘Arif dame mecdehunun baş çukadarı Hüseyin vesâir iş erleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm ola 328 ki iftihârü’l-havâs ve’l-mukarribin mu’temedü’l-mülûk ve’s-selâtin muhtarü’l-‘izz ve’l- temkin bi’l-fi’il darü’s-sa’adetim ağası olub Haremeyn-i şerifeyn evkâfı nâzırı olan Kasım ağa dame ‘uluvvuhu rikâb-ı hümâyûnuma ‘arz gönderub taht-ı nezâretinde olan evkâfdan hüdevandigâr işbû merhûm ve magfûrün leh sultan Mustafa hân tâb-ı serâh evkâfı mukata’atından Sacime hâne Kârhânesi mukata’ası ber-vech-i mâlikâne berât-ı ‘alişân ile müderrisin-i kirâmdan kıdvetü’l-‘ulemâi’l-muhakkikin Mehmed Raif ‘ilmehunun ‘uhdesinde olub fakat İzmirden ma’ada Rum ili ve Anatolıda vakı’ cemi’-i memâlik-i mahrusemde i’mâl olunan sacma ve fişenk ve fındık ve cubuk ve külçe kurşun ve edevâtının ahz ve füruhtı ve kezâlik müste’min sefinesiyle gelen sacma ve kurşunun dahi râyici üzre yed-i vahidden ahz ve füruhtı meşrûta olan sacma Çeribâşılık Rumili ve Anatolıda vakı’ cem’-i memâlik zabt ü rü’yet olmak bâ hatt-ı hümâyûn nizâmından olmakdan nâşi Rum ili ve Anatolıda vakı’ cemi’-i memâlik-i mahrusemde olan eyâlet-i valdiye derununda kâin kazâ ve nevâhide birer kimesneye tefviz ve tarafından zabt-ı temesükü ve sâdır olan o emr-i ‘aliyyem muceblerince iltizâm iden kimesne bir dükkân güşâd ve i’mâl ve fürûht ve ahz ve i’tâsı kendüye tahsis kılınmak şurutundan iken birkaç senedenberu tarafından temessük ahzına ‘adem-i rağbet ve kendü beyinlerinde diledikleri i’mâl ve ve a’yân ve mütegalibeye istinâd ile hilâf-ı şurut ve mugayir fermân hareketlerinden şirâze-i nizâm mukata’aya celil-kâri ve vakt-ı şerif ibrâzının kesr ve tednisine bâdi oldığından vâridât-ı vakf-ı şerifin kesr ve noksân tertibinden lâzıme-i halden olmağla beher sene muharrem gurresinde temessük ahzıyla bâ fermân-ı ‘alişân ilahü’d-din bir mu’tedil kimesneye tefviz ve şurût üzre icâbından bir ferde fişenk ve külçe ve cubuk kurşunı ve edevât-ı sâiresinin ahz ve füruhtına ve iza’atına müdâhale itdürülmeyüb yed-i vâhidden zabt ve idâre itdirilmesine mübâderet ve birkaç sene denberu yedinde temessük olmayarak zabt idenlerden imlâl-i mukata’a her kimin yedinde kalmış ise tamamen tahsil olmak hanesinde olmayanları ism ve şöhretleriyle der-sa’adetime i’lâm olunmak üzre ber-muceb-i şurût emr-i ‘alişân südûrını muma-ileyh memhûr takririyle inhâ itmekle hazine-i amirem defterlerine kayd olundukda müşarü’n-ileyh vakfı olan marü’z-zikr sacmahâne-i kârhânesinden sacma ve fişenk ve cubuk ve fındık kurşunı i’mâl ve izâ’ata olunub Rum ili ve Anatolıda vakı’ cemi’-i memâlik-i mahrusemde sacmahâne ...... olmayub ve müste’min sefinesiyle gelân sacma rayici üzre kârhâne-i mezbûr mutasarrıfına virilüb ahere virilmemek düsturu’l-i’mâl şürûtundan oldığı mukayyed olmağın şürûtı mucebince ‘amel olunub bu makule cânib-i mukâta’adan senesi tasrihiyle temessük ahz itmeyüb ve yedinde emr-i 329
‘alişân olmayanların hatt-ı hümâyûn itâ’at-makrûn şurutuna mugâyir a’yân ve mütegallibeye istinâd ile mukata’a-i vakfın kesr ve tedrisini mûceb-i harekete cesâret idenleri men’ ve def’ olmayanların te’dibleri der-sa’adetime arz ve i’lâm ve senin güzeşte malından kalan bekâya her kimlerin zimmetlerinde ise ba’de’t-tahkik tahsil itdirülüb ağâ-yı müşarü’n-ileyhin ‘arzı mucebince şerefriz sudûr olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş-şân mazmûn-ı münifi icrâ ve hilâf-ı hareketden gâyetü’l-gâye tehâşi ve mücânebet olmak bâbında emr-i şerifim virilmek ricâsına i’lâm itmeğin imdi mucebince ‘amel olmak bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki hükm-i şerifimle mübâşir merkûm vardukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre ağâ-yı müşarü’n-ileyhin ‘arzı mucebince şerefyâfte-i südûr olan işbû emr-i şerif-i celilü’ş-şân vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı ita’at-makrûnuyla ‘amel olub hilâfına bir dürlü rızâ ve cevâz göstermeyesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi’l-yevmü’l-hams- ‘işrin Zi’lka’de sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1224 (22 Aralık 1809) Kad vasale ileynâ fi 3 Rebi’ü’l-evvel sene 225 8 Mayıs 1810) Mahruse-i Konstantiniyye SİCİL SAYFA NO:95 BELGE NO:481 Mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezail ve’l-kelâm Trabzon eyâletinde vâkı’ kazâların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân kıdvetü’l-emâcid ve’l’ayân a’yân-ı vilâyet zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki hala Trabzon valisi düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-‘alem vezirim el-Hâc ‘Ali Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu bahr-i siyahın Anatolı sevâhili ser-‘askeri olub Müsferir hükmünde olmak hasebiyle müşarü’n-ileyhin mesârif-i seferiyesine ‘avk ve medâr zımnında eyâlet-i Trabzonda vâkı’ kazâlardan valiçün seferler vuku’unda tertib ve ta’yin kılınan imdâd-ı seferiyenin işbû bin ikiyüz yiğirmi beş senesine mahsuben tahsil ve müşarü’n-ileyh tarafından kabzına me’mure i’tâsı hususuna irâde-i ‘aliyyem ta’alluk itmekden nâşi sizki mevlânâ ve a’yân muma- ileyhimsiz eyâlet-i merkûmeden vakı’ kazalardan seferler vuku’unda valiçün tertib olunan seksân iki akçe imdâd-ı seferiyenin sene-i mezbûre mahsuben re’s sene gurre-i muharrem i’tibâr olunarak kazâlar ahalilerine şürût-ı seferiye mucebince defa’aten tevzi’ ve tahsil ve müşârü’n-ileyh tarafından kabzına me’mure edâ ve teslim olunmak fermânım olmağın müştâ-yı ordu-yı hümâyûnumdan işbû emr-i şerifim ısdâr ve irsâl olunmuşdır imdi ber-minvâl-i muharrer bin ikiyüz yiğirmi beş senesine mahsuben re’s 330 sene gurre-i muharrem i’tibâr olunarak valiçün mu’in olan marrü’l-beyân seksân kise akçe imdâd-ı seferiyeyi şürût-ı seferiye üzre kazâlar ahâlilerine defa’aten tevzi’ ve taksim ve yirlü yirinden cem’ ve tahsil ve müşarü’n-ileyh tarafından kabza me’mure edâ ve teslim itdirüb ‘avk ve te’hire ve mikdâr-ı ma’iyetinden ziyâde seferiye tahsilinden ve kesret üzre kazâlara mübâşirler irsâliyle ahali ve fukara-yı ra’iyete teaddi vuku’unı tecvizden ve hıdmet-i mübâşiriye mutalabesinden hazer ve mübâ’adet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı ita’at-makrûnuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evahir-i şehr-i Muharremü’l-haram sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (7 Mart 1810) Kad vasale ileynâ fi 9 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (14 Nisan 1810) BELGE NO:482 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf- ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ hala Trabzon valisi ve bi’l-istiklâl Bahr-i siyâhın Anatolı sevâhili ser-‘askeri vezirim ‘Ali Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu ve mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’l-kelâm livâ-i mezbûrun hâvi oldığı kazaların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân ve zâbitân zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki siz ki vezir-i müşâr ve mevlânâ vesâir muma-ileyhimsiz livâ-i mezbûrun hâvi oldığı kazâlardan gerek bi’n-nefs ve gerek başbuğlar ma’iyetleriyle sefer-i hümâyûnuma ve mahal-i ahrâya mürettib ‘askere halel gelmemek şartıyla güzide ve tüvânâ beşyüz nefer ‘asker dahi tertib ve muktedir başbuğ ma’iyetiyle ihrâc ve Trabzon iskelesinden sefâyine irkâben Anâpa muhâfızı ve bi’l- istiklâl olhavâli ser-‘askeri düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-‘alem vezirim Seyid Hüseyin Paşâ ademullahu te’âlâ iclalehu ma’iyetine sevk ve isâle bi’l- ittifâk ikdâm iylemeniz hususı bundan akdem emr-i şerif-i şahânemle iş’ar ve tenbih kılınmış ise de hengâm-ı muharebe hulûl idüb a’dâ-yı din ba’zı mahallelerden baş gösterub cenge ahaz olunmuş oldığı aşikâr olmakdan nâşi ‘asâkir-i matlube-i mezkûre şimdiye kadar ihrâc olunmamış ise bundan sonra irâd-ı agrar ve imrâr-ı evkata ictisâr idecek zaman olmadığını bilüb ana göre hareket-i birle olmikdâr ‘asâkiri başbuğ ma’iyetiyle ala-eyyi-hal ihrâc ve Trabzon iskelesinden sefâyine irkâben Anâpa muhâfızı 331 müşarü’n-ileyh ma’iyetine irişdirmek bi’l-ittifâk bezl-i iktidâr iylemeniz fermânım olmağın te’kid işbû emr-i şerifim dahi ısdâr ve ala cenahü’t-te’cil rikâb-ı hümâyûnum kâim-makâmı tatarlarından kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân el-Hâc Musa ile irsâl olunmuşdır imdi vakt ü mevsimin imrâr-ı vakt tahmili olmağla ‘asâkir-i merkûme eğer şimdiye kadar ihrâc ve irsâl olunmamış ise işbû emr-i şerifim vusuli anda bir lahza ifâte-i vakt itmeyerek ‘askeri idârelerine muktedir başbuğ ma’iyetiyle bây-i vechegân ihrâc ve Trabzondan sefâyine irkâben muhâfız müşarü’n-ileyh ma’iyetine irişdirmeğe bi’l-iddihal bezl-i cihed ve iktidâr iylemeniz kat’i matlub-ı hüsrevânem oldığı ve bu bu emr-i cihan-muta’mın zerre mikdârı tehâvün ve batâet ihtiyâr olunmak lüzum gelirse dünya ve ‘ukbada giriftâr ‘akab-ı elim olacağınız bi-ictibâh idüği ma’lumunuz oldukda ber-vech-i meşrûh ‘amel ve harekete ve tahsil-i selâmete bi’l-ittihad sarf-ı miknet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki vusûl buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t- imtisâlimin mazmun-ı ita’at-makrûnuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından tehâşi r ve mübâ’adet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evasıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-evveli sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (25 Nisan 1810) Kad vasale ileynâ fi 23 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (28 Nisan 1810) SİCİL SAYFA NO:96 BELGE NO:483 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütemimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâkîb mümehid-i bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf- ı ‘avâtıfu’l-mülûkû’l-alâ hala Trabzon valisi vezirim ‘Ali Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu ve mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’l-kelâm Trabzon sancağının hâvî oldığı kazâların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân vesâir zâbitân zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki hanin-i din-i mübin şeri’at-ı seyyide’l-mürselin olan Moskov keferesi ‘avn ve ‘inâyet-i nâsırîne i’timâd ve ruhâniyet-i hazret-i seyyide’l-mürseline istinâd olunarak işbû sene-i mübâreke olbahârında ‘asâkir-i külliye ve tedârikât-ı kubbe ile berren ve sefin-ı vafire ile bahren ve bir tarafdan dahi şark cânibinden hücum ve iktihâmıyla kahr ve tedmirlerine teşmir-i sâ’id-i miknet olunmak üzre olub ancak Anâpa cânibinden dahi bir takım ‘asâkir ile düşmen-i din üzerine vârılub dar-ı deryalarını harâb ve bitâb ve ‘ıyâl ve evlâdlarını ahz ve istirkâk zımnında hala Anâpa muhâfızı ve 332 bi’l-istiklâl olhavâli ser-‘askeri düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem vezir Seyyid Hüseyin Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu ma’iyetinde ‘asâkir-i külliyenin işler lüzum ve iktizâsını derkâr olmakdan nâşi livâ-i mezbûrun havî oldığı kazâlardan gerek bi’n-nefs ve gerek başbuğlar ma’iyetleriyle sefer-i hümâyûnuma ve mahal-i ahrâya mürettib ‘asâkire halel gelmemek şartıyla ser-‘aker müşarü’n-ileyh ma’iyetine bâşbûğla güzide ve tüvânâ beşyüz nefer ‘asker irsâl iylemeniz hususuna irâde-i kat’a-i mülûkânem müte’allık olub ancak emr-i gazâ ve cihâd-ı nusus kat’a ve ehâdis-i nebeviye ile müsbet ve bu bu ‘asker-i din-i Muhammedi ve devlet-i sermedî uğurunda fi-sebilillah ıskât fariza-i gazâ zımnında matlub ve mürettib oldığı zâhir ve bu bâbda sene-i mâziye misüllü bu gün yârın diyerek imrâren vakt caiz olmadığından igmâz ve rehâvetler imrâr-ı vakt olmak lâzım gelür ise emr-i gazâ ve cihâda tekâsül olunacağına mebni cesâret iden her kim olur ise olsun derhâl icrâ-yı te’diyât-ı mesru’alarıyla saire gayret kılınacağı bedihi ve bâhir olmağla senki vezir müşâr ve mevlânâ vesâir muma- ileyhimsiz işbû emr-i şerifimin vusulünde der-‘akab güzide ve tüvânâ beş yüz nefer ‘asker tertib ve idârelerine muktedir başbuğla Trabzon iskelesinden sefâyine irkâben Anâpa muhâfızı ser-‘asker müşarü’n-ileyh ma’iyetine irsâle ve lede’l-vusul müşarü’n- ileyhin emr ü re’y üzre ‘amel ve harekete ve icrâ-yı fariza-i gaza ve cihada sa’y ü dikkat iylemesi ve sayâsını nasb olunacak başbuğa etrafıyla tenbih ve te’kide bi’l-ittifâk ihtimâm ve dikkat iylemeniz fermânım olmağın mahsûsan rikâb-ı müstetabımdır iş bu emr-i şerif ısdâr ve ile irsâl olunmuşdır imdi vusul-i emr-i şerifimde zinhâr beyhûde imrâr-ı vakt itmeyüb derhâl olmikdâr ‘asker tertib ve idârelerine muktedir başbuğlar bây-ı vechegân seri’an ve ‘acilân Trabzondan sefâyine irkâben muhafız müşarü’n-ileyh ma’iyetine irsâle bi’l-ittifâk mezid-i sa’y ü dikkat iylemeniz matlub-ı mülûkânem idüği ve bu emr-i ehem-i dinde igmâz ve rehâvet menâfi cemiyet ve diyânet oldığından o makule gerek te’dibiyât lâyıkaları icrâsı şer’an lâzım geleceğine benâ-i ber-muktezâ-yı şer’-i mutahhir icrâ-yı te’diblerinde dakika fevt olunmayacağı ma’lumunuz oldukda ber-vech-i meşr3uh ‘amel ve harekete ve ‘asâkir-i mezkûrenin seri’an irsâl olundıklarını der-bâr şevket-karar tahrire dikkat ve hilâfından bi-gâyet tehâşi ve mücânebet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki vusûl buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l- ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı ita’at-makrûnuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından mübâ’adet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evahir-i şehr-i Saferü’l-hayr sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (7 Mart 1810) 333
Kad vasale ileynâ fi 9 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (25 Nisan 1810) Mahruse-i Konstantiniyye SİCİL SAYFA NO:97 BELGE NO:484 İşbû bin ikiyüz yiğirmi beş senesine mahsuben Trabzon kazâlarından vülât-ı ‘azâm hazretlerine tertib ve ta’yin buyurılan kırk bin guruş imdâd-ı seferiye re’sine gurre-i Muharrem i’tibâriyle şürût-ı seferiye üzre def’aten tevzi’ ve taksim ve yirlü yirinden cem’ ve tahsil ve hala sahil-i bahr-i siyâh ser-‘askeri ve Medine-i Trabzon valisi vezirim Asaf nazır devletlü ‘inâyetlü El-Hâc ‘Ali Pâşâ yeserallahu bi’l-hayr mâ yüdebbiru mâ yeşâ hazretleri taraflarından kabzına me’mure edâ ve teslim itdirilmesi bâbında sâdır olan fermân-ı celilü’ş-şânım Trabzon mahkemesine lede’l- vürud cümle muvacehesinde feth ve kırarat ve sicil-i mahfuza ba’de’l-kayd kazâ ve nevahiye olageldiği vech üzre tevzi’ ve sicil-i mahfuzdan ihrâc olunan imdâd-ı seferiye defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 3 min Cemâziye’l-evvel sene 1225 (6 Haziran 1810) Kaza-i Giresun Kaza-i Keşâb Guruş Guruş 3000 3000 İmdâd-ı seferiye yalnız üç bin guruşdır İmdâd-ı seferiye yalnız üç bin guruşdır Kaza-i Tirebolı Guruş 5000 İmdâdı seferiye yalnız beş bin guruşdır Külliyen ifrâz ve Gümüşhâneye ilhâk olunmuşdır Kaza-i Akçaâbâd Guruş 1000 İmdâd-ı seferiye yalnız bin guruşdır Nâhiye-i Toros Nıfs-ı Trabzon re’ayâları Guruş Guruş 1000 1000
334
İmdâd-ı seferiye yalnız bin guruşdır İmdâd-ı seferiye yalnız bin guruşdır Meblağ-ı mezkûr ikiyüz otuz üç guruş ifrâz ve Gümüşhâneye ilhâk olunan Tünye karyesinin hissesidir ba’dehu Tünye nâhiyesi yine Trabzona ilhâk olunmuşdır Trabzon valisi tarafından tahsil olunur Kaza-i Küreli Nâhiye-i Yorma Guruş Guruş 200 800 İmdâd-ı seferiye yalnız sekiz yüz guruşdır Guruş 7200 Meblağ-ı mezkûrdan iki bin dört yüz guruş ifrâz ve Gümüşhâneye ilhâk olunan yaylâklar hissesidir ve bâki dört bin sekiz yüz guruşdan yalnız bin üçyüz guruş dahi vakf-ı cedid karyelerinin hissesidir kazâ-i mezkûr ile virilüb gelmişdir Trabzon valisi tarafından tahsil olunur Meblağ-ı mezkûrdan yüz yiğirmi bir guruş vakf-ı karyelerinin hissesidir Trabzon valisi tarafından mütevelli vakf ma’rifetiyle tahsil olunur Nâhiye-i Maçuka Guruş 1000 İmdâd-ı seferiye yalnız bin guruşdır Meblağ-ı mezkûrdan iki yedi yüz yiğirmi altı guruş İfrâz ve Gümüşhâneye ilhâk olunan kuranın hisseleridir bâki ikiyüz yetmiş dört guruş dahi yedi ‘aded vakf karyelerinin hisseleridir mütevelli vakf ma’rifetiyle tahsil olunur Kazâ-i Sürmene Guruş 4500 İmdâd-ı seferiye yalnız dört bin beşyüz guruşdır Meblağ-ı mezkûrdan iki beşyüz guruş ifrâz ve Gümüşhâneye ilhâk olunan Kezke haslarını hissesidir
335
Kaza-i Of Guruş 6500 İmdâd-ı seferiye yalnız altı bin beşyüz guruşdur Kaza-i Rize Guruş 6000 İmdâd-ı seferiye yalnız altı bin guruşdır A’yânı Tuzcı-zâde ser-bevvâbin-i dergâh-ı ‘Ali Sa’adetlü el-Hâc Memiş ağa tarafından der- ‘aliyyemde Trabzon valilerinin kapu kethüdâları tarafına edâ ve lâzım bu fermân-ı celilü’ş-şân sâdır olmuşdır Cem’an Yekun______İmdâd-ı seferiye Guruş 40000 Ma’a ifr’azat yalnız kırk bin guruşdur 10554 Mecmu’ ifrâzât İfrâzât-ı mezkûrdan ve vakf-ı karyeleriçün ifrâz diyü bâlâda şerh virilan cem’an bin tokuz yüz yiğirmi sekiz guruş dahi Trabzon valileri tarafından kabz olunur olmağla mecmu’ makbuzâtvâli yalnız otuz bir bin üçyüz yetmiş dört guruşdur Min haysü’l-mecmu’ imdâd-ı seferiye______Guruş Ancak Gümüşhâne tarafına tahsis kılınân ifrâz mablağ-ı mezkûr 40000 Trabzon valileri tarafından tahsil olunur 8626 ______31373 SİCİL SAYFA NO:98 BELGE NO:485 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütemimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâkîb mümehid-i bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf- ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ Trabzon valisi ve bi’l-ittifâk Bahr-i siyâhın Anotolı sevâhili ser-‘askeri vezirim El-Hâc ‘Ali Pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn 336 vâsıl olıcak ma’lum ola ki Trabzon sancağında vakı’ sevâhil ve iskelelere der- ‘aliyyeme nakl içün tenzil olunan hınta ve kukur ve nârdenk ve fındık vesâir erzâk ve eşyâyı sefâyin rüesası ve kayık ashâbı der-sa’adetime nakl suretiyle sefine ve kayıklarına tahmil ve mücerred tama’ ve irtikâblarına bennâ-i ba’zı muhtekir tâifesiyle şerik olarak Taygân ve Hoca beğ vesâir Rusya iskelelerine nakl ve füruht itmekde oldıkları tahkik-gerde-i şahânem olub böyle hengâm-ı mu’arekede dinimiz ve şeri’at-ı mutahharanın mahiyeti olan Moskov keferesine erzâk ve meti’a nakli bayâğı kefere hüsrân karyene i’âne kabilinden ve bi’l-külliyen şi’âr-ı islâma menâfi-hârâtgir behiyeden olmakdan nâşi bu kâr-ı mekrûha icabet iden habâsetkâr ruhsat viren havenenin beher hal icrâ-yı te’dibleri lâzımeden olub fi-mâba’d iskelelerde mevcud olan ve bir tarafdan tenzil kılınan zehâir ve fındık bu nârdenk vesâir erzâk ve emti’adan mikdâr-ı zerre Rusya iskelelerine kaçırılarak sefinelere tahmil ve toğrı der-‘aliyyeme nakl ve irsâl iylemeleri şartıyla bu def’alık te’diblerinden igmâz olmağla senki vezir müşarü’n-ileyhsin Trabzon sancağında kâin sevâhil ve iskelelere tarafından mu’temed adâmlar ta’yiniyle fi-maba’d Rusya iskelelerine hafiyy ü celî sefine ve kayık salıvirilmemesine ve her ne olur ise olsun düşmen ve yine bir nesne fürûht olunmamak hususuna nezâret ve mevcud olan ve bir tarafdan iskelelere tenzil kılınân hıntave şa’ir ve kukur ve nârdenk ve fındık vesâir olhavâlide husule gelân erzâk ve emti’anın cümlesini der-sa’adetime nakl ve omakule erzâk ve emti’a nakl idecek sefâyin rü’esâsı sefinesine mahmul olan eşyâyı der-sa’adetime getürmek üzre kavî kafile rabt ve elhasıl olhavâlide husule gelân erzâk ve eşyânın memâlik-i düşmene nakl ve imrâr olunmâmasını esbâbının bi’l-vücuh istikmâline ihtimâm ve dikkat ve bundan böyle o makule erzâk ve eşyâyı memnu’ olan Rusya iskelesine nakl ictisâr olur ise lede’l-tahkîk cesâret idenler ve ruhsat virenler her kim ise li-ecli’l-te’dib ism ve şöhretleriyle ‘arz i’lâm ve sefineyi dahi cânib-i miriçün zabt ve tersâne-i ‘amireme irsâl ve isâle mübâderet derâ-yı merâsimi hazm ve acziyâta ri’âyet olunarak me’mur muhâfazası oldığın sevâhilin dahi düşmen sefinelerinden gereği gibi muhafaza muhârasası esbâbının istihsâline bennâ-i mukaddret iylemek fermânım olmağın tenbihân ve ihtimâmen ve mahsusan işbu emr-i şerifim ısdâr ve rikâb-ı hümâyûnum kâim-makâmı tâtârlarından kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân el-Hâc Mustafa ile itâre ve tesyâr olunmuşdır imdi cemiy’-i zamanda ve ‘ale’l-husus böyle hengâm-ı seferde dinimizin düşmeni olan küffâra zehâyir ve erzâk nakli mugâyir diyânet ve menâfi-i hamiyet ve cezvibiyle olsa düşmen-i diniye külli i’nâyet kabilinden olmağla fi-mâba’d o makule Rusya iskelelerine 337 erzâk nakline kat’an ruhsât virilmemek ve bi’lcümle zehâir ve fındık ve nârdenk ve erzâk-ı sâire kefillü rüesâ sefâyinine vaz’ ve tahmil ile toğrı der-‘aliyyeme sevk ve tesyîl kılınmak ve bundan sonra o makule kâr-ı mekrûme cesâret iden ve ruhsât viren olur ise serian ve ‘alenen lede’l-tahkik icrâ-yı te’dibleriçün ism ve şöhretleriyle der-‘aliyyeme ‘arz ve i’lâm olunmak tahmil olunan sefine dahi cânib-i miriçün zabt ve toğrı tersâne-i ‘amireme tesyîr kılınmak irâde-i kat’a-i şâhânem muktezâsından oldığı ma’lum-ı gayretiniz oldukda ber-veh-i meşrûh Trabzon sancağında vakı’ sevâhil ve iskelelere tarafından mu’temed adamlar ta’yiniyle mevcud olan ve bir tarafdan iskelelere tenzil olunan hınta vesâir ve kukuruz ve fındık ve nârdenk vesâir olhavâlide husule gelân erzâkın cümlesini kefillü rüesâ sefinelerine vaz’ ve tahmil ve toğrı der-‘aliyyeme nakl ve tesyîl hususa mezid-i i’tina ve dikkat ve derâ-yı merâsim hazm ve ihbâta ri’âyet olunarak muktezâ-yı me’muriyet ve lâzıme-i dirâyet ve hamiyetin üzre me’mur muhâfazası oldığın sevâhil ve enhanın dahi gereği gibi hıfz ve hırâseti esbâbının istihsâline ihtimâm ve dikkat ve’l-hasıl din-i Ahmedi ve devlet-i ‘Osmâni uğurunda ve sadakât levâzımını her halde ibrâz ve ve izhâra ve mugâyir din ve cemiyet bir maddeden gâfilâne hareket vuku’a gelmemesine sarf iderek (silik çıkmış) olmağla sa’y ü gayret iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şerf-yâfte-i südur olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t- imtisâlimin mazmûn-ı itâ’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından hazer ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd 47) kılasız tahriren fi evail-i şehr-i Rebi’ü’l-ahir sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (6 Mayıs 1810) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vasale ileynâ fi 9 Cemâziye’l-evvel sene 225 (21 Haziran 1810) SİCİL SAYFA NO:99 BELGE NO:486 Hala Trabzon kadısı fetânetlü efendi sahib-i ‘arzuhal zimmi taifesine zulm ve te’addi çok olub gadr ve külli olmağla bundan böyle Trabzon muhâkemesinden mahrec bu sılâ-i şer’iyye mucebince hisselerine isâbet iden tekâlif ve tekâlif-i pâd-şahi her ne ise eda ve teslim iyleyüb mâ’ada tekâlif-i ‘örfiye nâmıyla bir ferd tarafından dahl ve ta’arruz olunmâmak diyü fi 25 Cemaziye’l-ahir sene 225 BELGE NO:487 Devletlü ‘inâyetlü merhametlü veliyyü’n-ni’am efendi Sulatanım hazretleri devlet-i ikbâl ile sâğ olsun ‘Arzuhâl kullarıdır ki bu kulları Gâvur meydân mahallesi 338 sâkinelerinden olub ber-mu’tâd-ı kadim mahkemeden mahrec bu sıla-i şer’iyye mucebince Rum ve Ermenilerine isâbet iden mebâliğin ve gerek efendilerimize ‘aiddir rüsumatın üç sehmden bir sehmini mahalle-i mezrada kâin mesfûrlar viregelüb ve aher-i mahalden dahi ba’zen teklif ve zamm ve tahmil olmağla rencide ve remide oldığından hak-pây devletlerine ‘arzuhâle cesâret kılındı merâhim-i ‘aliyyelerinden niyâz kullarıdırki bir sehm kadim viregeldiğimiz sehmeden gayr-ı aher-i mahalden teklif ile rencide olunmayub sicil-i mahfuza kayd ve resm-i kadim sehmimize isâbet iden teklifin bu sillesi taraf-ı şer’den ihrâc ve yed-i kullarına i’tâ olunmasını emr buyurmalarıyla bu kullarına rencide olmak irâde buyurmaları bâbında bâki emr ve fermân ve lutf-ı kerem ile ihsân devletlü ‘inâyetlü merhametlü efendim sultanım hazretlerinindir Millet-i Rûm ve Ermeni mümekkin Mahalle-i Gâvur Meydan BELGE NO:488 Düstûrun-ı mükerremûn müşirûn-i müfehhâmûn nizâmü’l-’alem müdebbiru’l- umuru’l-cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimmumu mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehidu’n-bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyidü ve erkânû’s-sa’adet ve’l-iclâl el- mahfufûfûn bi-sınûf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ Anatolının sol kolunın Yemen ve Basrayla nihayetine varınca vâkı’ vüzerâ-yı ‘azâm ademullahu te’âlâ iclâlehum ve e’azımû’l- ümerâi’l-kirâm ifhâmü’l-küberâi’l-fihâm ulu’l-kadr ve’l-ihtirâm ashbu’l-‘izz ve’l- ihtişâm el-muhtassun bi-mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’l-‘ala mir-i mirân-ı kirâm dame ikbâlehum ve akda kuzâti’l-müslimin evla vülâti’l-muvahiddin ma’denü’l-fazl ve’l- yakîn râfi’-i ‘ilâmü’ş-şeri’ate ve’d-din varisu ‘ulumu’l-enbiyâ-i ve’l-müreselin el- muhatass bi-mezid-i ‘inâyeti’l-melikü’l-mu’in Erzurum kadısı zidet fezâilehu ve mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’l-kelâm kuzât ve nüvvâb zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâcid ve’l-‘akrân mütesellimin Voyvodagân ve a’yan vesâir zâbitân ve bi’l-cümle iş erleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm ola ki cemi’ zamanda bâ-tahsis böyle hengâm-ı seferde mesâlih-i mühimmede müsta’cele ile şedâyidden hıdme-i saltanat-ı seniyyem ve tâtâr ve ulâkların yedlerinde olan (okunmuyor) ahkâm-ı şerifesi muceblerince dahl oldukları kazâ ve menzillerde iktizâ iden bârgirlerin seri’an tedârik ve i’tâsına ziyâde bir akçe mutâlebesiyle te’addi olunmâmasına hükkâm ve zâbitân tarafından i’tinâ ve nezâret olunmak hususı mukaddem ve muahher bi’d-defa’aten ısdâr ve tesyâr olunan o emr-i ‘aliyyemle cümleye tenbih ve te’kid olunmuşiken bu esnâda umur-ı mühimme ile gerek hıdme-i devlet ve gerek tâtâranın dahl oludukları menzilhânelerde mu’tâddan ziyâde akçe 339 talebiyle ‘avk ve te’hir olunmakda oldığı ihbâr ve tahkîk olunmakdan nâşi siz ki vezir müşâr ve mir-i mirân-ı kirâm Mevlânâ ve mütesellimin ve a’yân vesâir muma-ileyhsiz o misüllü umur-ı mühimme ile me’mur gerek hademe ve gerek sâir ulaklar taht-ı hükümet ve kazânızda dahil olanları menzilhânelerde ziyâde akçe mutâlebesiyle te’hir ve tâciz olunmayarak ve bargire intikalen bir mahalde beyhûde ve tevfîk itdirilmeyerek yedlerinde olan menzil-i ahkâm şerifesi mucebince derhâl iktizâ iden beyâ bârgirlerin tehiyye ve i’tâsıyla savb-ı maksude irsâlleri (boş) bi’l-ittifâk (silik) i’tina ve dikkat iylemeniz fermânım olmağın tenbihân ve ikdâmen mahsusan rikâb-ı hümâyunum kâim- makâmı tâtârlarından kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Seyyid Yahya zide kadrehu ile irsâl olunmuşdır imdi fi-mâba’d o misüllü me’murinin gidişde ve gelişde taht-ı hükûmet kazânıza dâhl oldukları menzilhânede hilâf-ı fermân ve menâfi-i rızâ-yı şâhânem mu’taddan ziyâde akçe mutâlebesiyle beyhûde tevfîk (okunmuyor) SİCİL SAYFA NO:100 olunmayub derhâl iktizâ iden bârgirlerin tedârik ve irkâbı hususu bi’l-ittifâk mezid-i i’nâyet ve dikkat iylemeniz matlub-ı mülûkânem idiği ve bundan sonra dahi hilâf-ı fermân ve menâfi-i rızâ-yı ‘aliyyem o makule me’murin menzilhânelerde beyhûde mekes ve tevfîk olunur ise sizin igmâz ve rehâvetinize haml ile o makule menzilci vesâirin te’dibiyât-ı lâzımeleri icrâ olunacağı ma’lumunuz oldukda ber-vech-i meşrûh ‘amel ve hareket ve bu hususa leyl ü nehâr müstemirren tarafınızdan ikdâm ve nezâret-i birle sûret-i irâde-i ‘aliyyemi lâzım gelenlere tenbih ve te’kide ikdâm ve dikkat ve hilâfından gâyetü’l-gâye hazer ve mücânebet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmûn-ı itâ’atmakrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından bi-gâyet hazer ve mücânebet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi evâsıt-ı şehr-i Saferü’l-hayr sene hams ve’işrin ve mieteyn ve elf 1225 (27 Mart 1810) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vasale ileynâ fi 9 min Cemâziye’l-ahir sene 225 BELGE NO:489 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbir-i umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimmumu mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devlet ve’l-ikbâl müşeyyidü ve erkânû’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfufûf-ı bi- sınûf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ Trabzon valisi ve bi’l-istiklâl bahr-i siyâhın Anatolı 340 sevâhili ser-‘askeri vezirim el-Hâc ‘Ali pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu ve mefâhirü’l- kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezâil ve’l-kelâm livâ-i mezbûrun havi oldığı kazâların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân a’yân ve zâbitân ve vücuh-ı memleket ve bi’l-cümle iş erleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki senki vezir müşâr ve Mevlânâ vesâir muma-ileyhimsiz livâ-i mezbûrun hâvi oldığı kazalarda beşyüz nefer ‘asker tertib ve muktedir başbuğla Trabzon iskelesinden sefineye irkâben halâ Anâpa muhâfızı ve bi’l-istiklâl olhavali ser- ‘askeri düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhem nizâmü’l-‘alem vezirim Seyyid Hüseyin pâşâ ademullahu te’âlâ iclâlehu ma’iyetine sevk ve tesviye şitâb ve sür’at iylemeniz bâbında bi’d-defa’at evâmir-i şâhânem südûr itmiş iken ‘asâkir-i mezkûrenin ihrâc ve irsâl olundıklarına dair bir haber zuhur itmeyüb küffâr-ı hak-sârın hâl ve harekâtına nazaran ‘asâkir-i mezkûrenin bir dakika mukaddem Anâpa sevk ve irsâli farizadan olmağla işbû emr-i ‘alişânım tarafınıza vâsıl oldığı anda mukaddem me’mur oldığınız vecihle ‘asâkir-i mezkûreyi ‘inâyet-i güzide ve mu’tenâ olarak derhal tertib ve techiz ve i’mâl ve idâre-i ‘asâkire muktedir başbuğla Trabzon iskelesinden sefineye irkâben ser- ‘asker müşarü’n-ileyh ma’iyetine sevk ve isâle ve lede’l-vürud ve herhalde ser-‘asker-i müşarü’n-ileyhin meramına mutâba’at ve tabi’iyyet ve istihdâm iylediği hıdmetin te’diyesine sarf ve say’ ve kudret iylemesini ta’biyet olunacak başbuğa gereği gibi ifâde-i tenbihe ikdâm ve mübâderet iylemeniz fermânım olamağın ta’cil-i ‘ale’l-isti’câl işbû emr-i şerifim dahi ısdâr ile irsâl olunmuşdır imdi bu husus mevadd-ı ahrâya makîs olayub deyn gavgası olmak hasebiyle haline imân ve İslâm ile müstehilli olanlara ve say’-i makdurını sarf ile icrâyı farizâta gaza ve cihâda ikdâm iylemek fariza-i zimmet ve lâzıme-i diyânet olmağla vusul-ı emr-i şerifimde livâ-i mezbûr kazâlarından Cenk ve Beygâre beşyüz nefer ‘askeri derhâl tertib ve muktedir başbuğlara iskele-i mezkûreden sefineye ser-‘asker müşarü’n-ileyh ma’iyetine sevk ve irsâl iylemeniz matlûb-ı kat’-i mülûkânem idüği ve bu emr-i şerifimdensonra butanını irtikâb iderse gez-i ‘arıza-i mahsudı giriftâr olacağınız evsafı ve hakarettden ma’ada dünyada dahi beher hal nedâmet ve dehâleti müntec olacağı ma’lumunuz oldukda ber-vech-i meşrûh ‘amel ve harekete cansiper-âne sa’y ve gayret ve hilâf-ı rızâ hareketted bi-gâyet hazer ve mücânebet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı ita’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından tevki ve mübâadet iyleyesiz şöyle bilesiz ‘alâmet-i şerife 341 i’timâd kılasız tahriren fi evâsıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-ahir lisene hams ve’işrin ve mieteyn ve elf 1225 (25 Mayıs 1810) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vasale ileynâ fi 7 Receb sene 225 (6 Ağustos 1810) SİCİL SAYFA NO:101 BELGE NO:490 Kıdvetü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fazl ve’l-kelâm Mevlâna Trabzon kadısı zide fazlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki France İmparatorı ve Pâdişâhı ve İtalya Kıralının der-‘aliyyemde mukîm maslahatgüzârı kıdvetü’l-a’yân el- melikü’l-müstehce’l-etvar himmet-i avakibuhu bi’l-hayr rikâb-ı hümâyûnuma takdim iylediği memhur takririnde Francelülerin biri biri arasında kan veyahud aher-i şenâ’at vakı’ olur ise ilçileri ve komisârları ayinleri üzre görüb fasl idüb zâbitlerden bir ferd dahl-i ta’arruz iylemeyeler ve tâcirlerinin ahvâli içün nasb iyledikleri komisârlardan ba’zı kimesneler da’va itdiklerinde kendülerin habs idüb evlerin mühürleyüb ta’addi itmeyeler komisârlarıyla da’vası olanların husus-ı Asitâne-i sa’adetimde istimâ’ oluna zikr olunan mevâdın hilâfına mukaddem muahharen emr-i şerif ibrâz olunur ise istimâ’ olunmayub ‘ahidnâme-i hümâyûn mucebince ‘amel oluna ve hüdayâ ve libâsları müheyyi içün akçeleriyle getürdükleri nesnelerden gümrük ve bâc taleb olunmaya ve Francelüden biri medyûn olsa borcludan borclusını taleb olunub eğer kefil değil ise aher kimesne tutılub taleb olunmaya kime ve eğer mürd esvâb ve emvâline kimse dahl itmeye kime vaziyet iderse anâ virile eğer vaziyetsiz mürd olur ise komisârları ma’rifetiyle evvel yerlü yoldâşına virile beytü’l-mâlcılar ve kasamlar dahl itmeye ve France tüccârı ile bir kimesnenin niza’ı olsa kadıya vardıkda Francelünün tercümânları hazır olunmaz ise kadı da’vaların isti’ma itmeye eğer tercümânları mühim mesâlihde ise gelince tevakkuf oluna amma anlar dahi ta’allül idüb tercümânımız hazır değildir diyü ‘avk itmeyüb tercümanların ihzâr iyleye ve eğer Francelülerin biri biri ile niza’ları olsa içlileri ve komisârları ‘adetlerince görüb fasl ide kimesne mani’ olmaya ve beğlerbeğiler ve sancak beğleri ve kapudanlar ve kâdılar ve eminler ve hassa ve gönüllü re’isler ve ‘umumen memâlik-i mahrusem itâsı işbû ‘ahidnâme-i hümâyunûmun mazmûn ma’delet-makrunuyla ‘amel iyleyüb kat’an hilâfına cevâz gösterilmeye şöyle fermân-ı kazâ-i cereyânıma muhâlefet ve mu’anedet üzre olub sa’y bi’l-fesad olan taife-i tâgıyyeden olanlar o makulelere emân ve zaman virilmeyüb haklarından geline ki sâirelerine muceb-i gayret ola ve bi’l-cümle merhûm ve magfur sultan Süleymân hân ve 342 ecdâd-ı ‘azamım zamanlarında ‘inâyet olunan ‘ahidnâmeler mucebince ‘akd olunan ‘ahd-i emâna muhâlif asla dahl ve ta’arruz itdirilmeye ve France Pâdişâhının ilçileri ve komisârları takdim ve tasaddur içün bundan akdem ‘akd olunan mevâdın mefhûmundan ma’ada taraf-ı devlet-i dâimü’l-kararımdan müşarü’n-ileyhim câniblerine pâdişâhlık elkabı ez kadim ıtlâk olunmağla içlileri ve komisârları işbû rlkâba münâsib olan iltifat ile der-devlet-i ‘aliyyemden mültefit olalar ve komisârları ve tüccârın sâir milel kasar konsolos ve tüccarlarıyla beyinlerinde nizâ’ vakı’ oldukda tarafının rızâ ve talebleriyle da’vaları Asitâne-i sa’adetimde mukîm ilçilerine havâle olunmağla cevâz virilüb ve merâm-ı meta’ı müdde’in-i ‘aleyhin rızâları olmaya bu makule beyinlerinde olan da’vayı vülât ve hükkâm ve kuzât ve zâbitân ve Gümrük ümenâsı bizler istimâ’ ideriz diyü cebr iyleyeler ve Francelüden ve bayrakları altında olanlardan biri katl olub yâhûd bir gayr-ı cerm idüb ve şeri’at-ı şerife tarafından rü’yet olunmak murad olundukda devlet-i ‘aliyyemin kuzât ve zâbitânı bu güne olan da’vâ-yı bulundukları mahalde ilçilerinin veyahud komisârlarının veya vekillerinin muvâcehelerinde istimâ’ ve şer’i şerif ve yerlerine virilân ‘ahidnâme-i hümâyûnuma mugâyir olmamak içün tarafeynden dikkat ile teftiş oluna ve Francelüden memâlik-i mahrusemde mütemekkin olanlar eğer müteehhil ve eğer bekârdır kimler ise cizye mutalebesiyle rencide olunmayalar ve tarf-ı muhâkemeden ve devlet-i ‘aliyyem zâbitânı câniblerinden ve ehl-i ‘örf tâifesinden Francelü olanların sâkin oldıkları hâneye bilâ muceb cebren duhûl olunmayub hânesine duhule hâcet hüsn iylediği halde ilçi ve komisâr olunan yerlerde ihbar ve taraflarından ta’yinolunan adamlar ile oldığı mahalle varub bu hususda hilâfına hareket ider bulunur ise ba’de’l-tahkîk te’dib olunalar vülât cve hükkâm ve kuzât ve Gümrük ümenâsı Voyvıdagân ve mütesellimler ve zâbitân ve a’yân-ı vilâyet ve iş erleri vesâirden ‘ahidnâme-i hümâyûnuma mugâyir hareket olunmayub ve tarfından hilâf-ı ‘ahidnâme kavlen ta’addi ider olur ise Francelü olanların Komisârları ve zâbitleri ‘ahidnâme-i hümâyûn mucebince haklarından geldikleri gibi devlet-i ‘aliyyeme tabi’ olanlardan zuhûr iden ta’adiyyât dahi France ilçileri ve komisârları himayetinden ’arz oldukda hakikatine ba’de’l-tahsilü’l-ıtlâ’ iktizâsına göre o makulelerin haklarından gelinmek üzre emr-i fermân sudûrı câiz ola diyü Francelüye i’tâ olunan ‘ahidnâme-i hümâyûnda mukayyed oldığına bennâ-i Trabzon bâ- berât-ı ‘ali France su komisârı olan Sitivin Divre nâm müste’min kendü halinde umuruyla meşgul olub mugâyir ‘ahidnâme-i hümâyûn kimesne tarafından müdahale ve ta’arruz olunmak icâb itmez iken bu esnâda vücuh-ı memleket vesâir ba’zı kimesneler tarafından ahidnâme-i hümâyûn ve mugâyir 343 rızâ mu’amelât ile tahkir ve envâ’ güne ta’addiyât ile tekdir ve rencide ve remide ve umur-ı tüccârı rü’yetine SİCİL SAYFA NO:102 mümâna’at olundığından meslûb oldığı beyânıyla su komisârın mersûm fi- mâba’d hilâf-ı ahidnâme-i hümâyûn ve mugâyir rızâ-yı ta’addi ve rencide olunmayub himâyet ve sıyânet olunmak bâbında emr-i şerifim südûrını istid’a itmekden nâşi vech-i vech-i meşrûh üzre ‘amel ve hareket ounmak fermânım olmağın imdi devlet-i ‘aliyyemin France devleti dost-ı ehibbâ ve hemcivâr asdakı olub komisâr ve tüccâr vesâir adamlarının hilâf-ı ahidnâme-i hümâyûn şürûtının ‘al’d-devam icrâsıyla min külle’l-vücuh himâyet ve sıyânet olunmaları hususuna ihtimâm ve dikkat olunmak matl3ub-ı pad-şâh3anem idüği senki mevlânâ muma-ileyhsin ma’lumun oldukda ber- vech-i muharrer komisâr mersûm mademki kendü halinde umuruyla meşgul ola hilâf-ı ahidnâme-i hümâyûn ve mugâyir rızâ ta’addi ve rencide itdürmeyüb ber-muceb-i ahidnâme-i hümâyûn himâyet ve sıyânet hususuna ikdâm ve dikkat ve mugâyir emr-i ‘ali hâlet ve hareket vuku’ı tecviz olunmakdan ittikâ ve mübâ’adet olunmak bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki vusul buldukda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südur olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı ita’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından bi-gâyet hazer ve mücânebet iyleyesin şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasın tahriren fi evâsıt-ı şehr-i Rebi’ü’l-ahir sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (25 Mayıs 1810) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vasale ileynâ fi 17 Receb sene BELGE NO:491 Trabzon Gümrüği malından olmak üzre yevmi otuz sağ akçe ile suhûm kal’esinde vakı’ cami’-i şerifinin hatib ve yevmi otuz akçe ile imâm olan Nu’man halife fevt olub yeri hali ve hıdmet-i lâzımesi mu’attal kalmağla mahlulünden sulbi kebir oğlu erbâb-ı istihkâkdan işbû râfi’-i tevki’-i refi’ü’l-şân-ı hakâni kıdvetü’l-suleha el-sâlikin hâfız Hüsrev halife zide Salahaya tevcih duyununa berât-ı ‘alişânım virilmek ricâsına Suhûm kal’esi muhâfazasında olan kıdvetü’l-emâcid ve’l-‘ayan Mustafa Arslan Beğ zide mecdehuya ‘arz itmekle ancak hitabeti paye-i- serir-a’lâma telhis olundukda sâdır olan hatt-ı hümâyûn şevket-makrunum mucebince fevti vakı’ ise şartıyla oğlu merkûma tevcih olunmak fermânım olmağın hakkında mezid-i ‘inâyet padişâhım zuhura getürüb bin iki yüz yiğirmi beş senesi Cemâziye’l-ahirinin on üçüncü güni tarihiyle müverrih 344 virilân ruus-ı hümâyûnum mucebince bu berât-ı hümâyûnı virdim ve buyurdumki mezbûr hâfız Hüsrev hâlife salâha varub bâbası müteveffâ-yı merkûm yedine câmi’-i şerif mezbûrda imâm ve hatib olub edâ-yı hıdmet iyledikde sonra ta’yin olunan cem’an yevmi altmış akçe vazifesinin otuz akçesi sağ olmak üzre Trabzon Gümrüğü mukata’ası malından emin olanlar yedinde olub mutasarrıf ola şöyle bileler ‘alâmet-i şerife i’timâd kılalar tahriren fi’l-yevmü’l-semân-‘aşer Cemâziye’l-ahir sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (23 Mayıs 1810) Mahruse-i Konstantiniyye BELGE NO:492 Mefâhirü’l-kuzât ve’l-hükkâm ma’denü’l-fezail ve kelâm-ı bahr-i Siyâh Boğazından Anâtolunın sol kolunda vakı’ kazaların kuzât ve nüvvâbı zide fazlehum ve mefâhirü’l-emâsil ve’l-akrân ‘ayân ve zâbitân ve vücuh-ı memleket ve iş erleri zide kadrehum tevki’-i refi’-i hümâyûn vasıl olıcak ma’lum ola ki sizki Mevlânâ vesâir muma-ileyhimsiz mukaddem ve ve muahhar şerf-riz südur olan SİCİL SAYFA NO:103 o emr-i şerifimle küffârın hâl ve hareketi ve ‘asâkirin ordu-yı hümâyûnumda eşedd lüzumı etrafıyla bast ü beyân kılınarak cümle ehl-i İslâmın tutanı seri’an ordu-yı hümâyûnuma irişmeleri tenbih ve isti’mâl kılınmış idi el-halleti hazihi küffâr-ı hak-sâr her cânibden üç beş kol hücum itmiş ise dahi Hâcı oğlu Pâzarı ve Tütirkan taraflarında ateş-i harb-i katl iştigâliyle katı külli küfre devr-i hakrin takma şemşir ehl-i İslâm olub ancak düşmen-i dinin gecen sene ve bu sene gördiği canhırâşdan nâşi şiddet-i muhâsaması oldığından külliyetlü ‘asâkir icti’mâsıyla taraf taraf düşmene mukabele olunarak bunca vakitden berû mü’minin-i muvahhiddine itdirdiği ve hala icrâya çalışdığı hayâratının intikamı alınmak cümle ehl-i İslâma fariza-i hal oldığından bu dakika Müslümân olanlara ve hususuyla emr-i şerifimle me’mur kılınanlara tevkif itmek ve ayâk sürimek câiz olmayub cesâret idenler dünya ve ‘ukbada mahzar-ı hüsran olacaklarından iştibâh olmamağla vusul-ı emr-i şerifimde kazalarınızdan sefer-i hümâyûnuma me’mur ‘asâkiri ve bundan ma’ada bi’l-cümle harb ve darbı fevc fevc ordu-yı hümâyûnuma sevk ve irsâle kemâl-i ihtimâm ve müsâra’a iylemeniz fermânım olmağın ve isti’câlen ordu-yı hümâyûnumda işbû emr-i şerifim ısdâr ve ále cenâhü’l- isti’câl ve rikâb-ı hümâyûnum kâim-makâmı tatârlarından Süleymân ile itâre ve tesyâr kılınmışidi imdi şu küffârın böyle mağrûrâne ehl-i imân üzerine saldırışına nazaran inşallahü’l-melikü’l-müstefân bu sene-i mübârekede cümle ümmet-i Muhammed el 345 birliğiyle tutarak cân ve bâş ile çalışdığı halde zerre kadar tâb eder olmayub makhûr ve perişân olub memâlik-i İslâmiyeye ve ümmet-i Muhammede der-kâr olan tasalutdan vâreste olacağı eltâf me’mul ve müsted’i olmağla artık kâffeten ila tutân ve ceng ve harbe yarayan küffâr karşusunda tecemmu’ ile kahr ve izâlesine sarf-ı kudret iyleyecek zamân idüği ve bir dakika ayâk süriyerek mukabele a’dâya irişmeyenler inkisâr-ı şahânme zuh3ur olub iki cihânda yüzi kara ve şefa’at hazret-i peygamberiden mahrum olacağı ve böyle bâşlı düşmen vuku’unda uzak yakın dinilmeyüb müslümanım diyen mu’arekeye irişüb öni kesdirilmek derece-i vücubda idüği ve düşmen-i dinin merâmı habâset ma’azallahu te’ala millet-i İslâmiyeyi arâdan kaldırmak sureti olub ehl-i imândan olanlar buna nasıl tahammül ve sükût ve bunca ümmet-i Muhammed küfârasından ateş içinde iken bundan sonra hânesinde oturmak ve turabilmek nice Müslümanlık oldığı ma’lumunz oldukda ber-vech-i meşrûh ‘amel ve harekete bi-gâyet ikdâm ve müsâra’at ve muhâlefetden tehâşi ve mücânebet iylemeniz bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşidi buyurdumki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südur olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasın tahriren fi evâil-i Cemâziye’l-evvel sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (6 Nisan 1810) Kad vasale ileynâ fi gurre-i Safer sene 225 (8 Mart 1810) SİCİL SAYFA NO:104 BELGE NO:493 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbirû’l- umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devle ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ Trabzon valisi ve bi’l-istiklâl Bâhr-i Siyâhın Anatolı sevâhili ser- ‘askeri vezirim ‘Ali Pâşâ ademullahu te’ala icâlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm ola ki dinimizin düşmeni Moskov keferesinin hal ve hareketi ve magrur-âne teklifâtı bi-hamdühü te’ala şahında münhezim olmuş da cümleye farz-ı ‘ayin olan gazâ ve cihâda niyet hulâsasıyla bizzat sefer-i nusret-asâr tevcih ve ‘azimet-i mülûkânem mukarrer idüği keyfiyâtı memâlik-i mahruseme neşr olunan evâmir-i ‘aliyyemde tafsil ve iş’ar olunmuş oldığından şimdiye kadar cümlenin ma’lumı olmuş ise dahi gazâ ve cihâda bi’z-zat ‘azimet-i şâhâneme karar virildiğinden bu def’a sizler ki Şeyhü’l-İslâm ve müftiü’l-enâm ve kaim-makâm pâşâ yı gayret-şi’arım ve südûr-ı kirâm ve mevâli-i ‘azam ve mü’şirin ve müderrisin zevi’l-ihtirâm ve ‘ulemâ-yı ‘amilin ve sulehâ-i ‘abidin 346 ve meşâyih-i zâhidin takavvi mu’tadim ve atmete ve hutebâ ve ricâl-i devletim ve yedi ocağım ağavât ve zâbitan ve bi’l-cümle neferât kullarım mu’allimü’l-sıbyân ve talebe ‘ulum ve gureba ve fukarâ-yı sâbirin ve sâdât-ı kirâm ve kâffe-i ehl-i İslâmda olan din karındaşlarımı mülûkânemle tekrih iylediğindensonra ma’lûm-ı diyânetimiz olsun ki dinimizin düşmeni olan Moskov keferesi zamir-i habâset-i menhûsunda olan efkâr-ı fâsidesini icrâ zımnında kılâ’-i hâkâniye ve diyâr-ı İslâmiyeyi istilâ birle taraf taraf hücum ile bunca ümmet-i Muhammedin zükûr ve sıbyân ve din karındaşlarımızı kayd-ı esre giriftâr ve kimini hâne ber-dûş bir yerlerde yâlın ayâk bâşı açık ‘uryân ve sefil ve sergerdân ahvânin ve hayrân iylediğinden başka bu def’a gönderdiği kağıdında olan tekâlif-i bâridesi mesâliha olmayub belki küll-i yevm cidâli mûeb fikr-i fâsidine mukaddema idüği kâğıd-ı mezkûrun tafsilâtından ma’lumlarınıuz oldukda böyle mesâliha ile pâ-yı tahtımda din karındaşlarımı kefere ayakları altında tahkir itdirir miki ben revâ görmedim bu hakareti çekmekden ise yedimizde olan cemi’ü’l-metin farzu’l- mü’minin ‘ale’l-kittâl inne yekûn minkum ‘işrûne sabrune yeğlibu mieteyn ve in yekûn mikum miete yeğlibu elfa sene kaviye ileyha elan hafazullah ‘enkûm ve ‘alime en finkum za‘âfe fe enyekün menküm mânihi sabire yeğlibu mieteyn in yekûn minkum elf yeğlibu elfeyn biiznillahi naks-ı kat’ına i’tikad ve i’timâd tamam olmağla müsta’inenbillah ve mütevessilen birûhâniyeti Resulullah emr-i gazâya kıyâm ve nusretü’l-ceyş olarak bi’n-nefs hareketim lâzım geldiği havâss ‘avâmın ma’lûmları oldukda hareket hümâyûnumdan esbâb-ı zaferlerini emâceden fikr ve tanzimine mübâderet olunmak ve muktezâsını bir sa’at mukaddem tarafıma ‘arz iyleyesiz zira min yedlehum (silik) ila fitne fakad be-gazabi’n-minallahi mazmûn-ı şerifi ihmâl götürmez eğerci ya eyyühe’l-lezzine33) amenu lâ tettehizu ‘aduvi ve ‘aduvekum evliyâe tulkune ileyhim bi’l-meveddeti ve kad keferu bi-ema caekum mine’l-hakki sebeb-i nüzulüne bâ’is içimizde var ise tefrik olunub mütevekkilen ‘ale’l-‘al a’da-yı din üzerine sefer iktihâm olunsun benim ikdamdan muradım kavâid-i SİCİL SAYFA NO:105 ganâimi taksime tahsis ile mektebden olmak olmayub mücerred din-i Muhammmediyeye nusret ve geride muhalefetin kelimât-ı sahifelerin ibtâl ile mûceb- i.…ve müstevcib emr-i yâri mükevvenâtdır işte küffârın tekâlif-i ‘ayendesi gönderdiği kâğıdından ma’lumlarınız oldı elhamdülillahi te’âlâ cümle a’da-yı dine cevâba muktedir ehl-i İslâm memâlik-i mahrusemde mevcud iken ve mu’ayyen ve olan Kâdirhu elhallâl hazretlerinin va’ad-i kerimi der-kâr iken bu tekâlif-i bârideye râzı olunur mı 347 cümlenizden cevâb isterim dinimize el virir tekâlifden olmayub rızâya dahi cevâz olmadığı takdirce kâffe-i ehl-i imân gazâ ve cihâdı farz-ı ‘ayin bilüb hüve yâ eyyühellezine amenu ve sabru ve sâbiru ve rabtu ve etkulullahi le’alleküm tuflihun nass-ı celili ile ‘amel olub birbirimize ‘adâveti kaldırub akval ve ef’âlimizi şer’-i şerife natîk iderki bi’l-ittifâk a’dâ-yı din üzerine hücum olundukda inşallahu te’âlâ nusret ve hareket-i hümâyûnum işgâsı işlemesini müş’ir memâlik-i mahrûseme evâmir-i ‘aliyyem neşr olunmuş ise de tekrar işbû hatt-ı hümâyûnum mazmûnı derciyle evâmir-i ‘aliyyem ısdâr ve memâlik-i mahrûseme tatarlarıyla itâre idüb gelmezler ise evvel memleketin nâibi kalkub ve hatibleri yedinden berâtları ahz olunsun ve ba’de’l-yevm leyte la’alle geçmiş mevâddan bahisle imrâr-ı evkât olunmayub el birliğiyle ‘ala kadrü’l-imkân mühimmât ve levâzımata sarf-ı mukadder ve mekûlât ve meşrubatda vakte göre kanâ’at olunub fi-sebilillah gazâya kıyâm ve halâs-ı kalb ile ve niyet-i hâlise ile mevlâmda isti’ânet iderek cihada ‘azm olunsun tedbir ve tertib ne ise hemân isti’cal oluna hak te’ala hazretleri ehl-i İslâmı gâlib ve mensûr ve muzaffer ve a’da-yı dini makhûr iyleyesun Emin-i dinillah eltevkık nasr minallah ve feth-i karib diyü beyâz üzerine hatt- ı hümâyûn muhabbet-makrun-ı şahânem südûr olub Bâb-ı Asafide ‘alenen feth mazmûn-ı şerifi cümleye i’lân ve işâ’at olunmakla senki ser-‘asker-i müşarü’n-ileyhsin sendahi mazmûn-ı hatt-ı hümâyûn ita’at-makrunı harf be harf mutâla’a ve gazâ ve cihâd cümleye farz idüğini ve emr-i cihan-muta’ itâ’atdahi fariza-i zimmet hemân şimdi gazâya ‘azimet kılınacağını bilüb dinimize hıdmet içün muahharen sâdır olan emr-i şerifim mucebince Fâş kal’esi istihlâsına me’mur olanları tarafından ekidü’l-mazmûn-ı buyuruldılar tahrir ve mukaddem ve kâr-güzâr adamlar irsâliyle cümlesi muktezâ-yı me’muriyetleri üzre bir gün evvel mahallerinden tahrik ve kıla’-i merkûme istihlâsına sevk ve tesyâr ile yed-i küffârdan tahlîsine ve me’mur muhâfazası oldığın sevâhil-i merkûmenin dahi kayd ve mazarr-ı a’dadan leyl ü nehâr muhâfaza ve muhârasası hususuna bezl ve say’ ve kudret iylemek fermânım olmağın rikâb-ı müstetâbımdan işbû emr-i ‘alişânım ısdâr ve ile tesyâr olunmuşdır imdi kıla’-i merkûme istihlâsına me’mur kılınanlardan bu emr-i dinde batâet iden olur ise muktezâ- yı istiklâli üzre derhâl icrâ-yı levâzım te’diblerine ikdâm iyleyerek bir sâ’at mukaddem cümlesini kıla’-i merkûme istihlâsına irsâl ile bâ ‘avn-ı yed-i düşmenden tahlisine ve me’mur muhâfazası oldığının sevâhil-i merkûmendahi müfrit-i düşmenden gice ve gündüz muhâfaza ve muhârasası hususuna ve senden me’mul ve muntazır-ı şahânem olan hâmiyet levâzımını ibrâz ve izhâra bezl ve say’ ü kudret ve hilâfından mübâ’adet 348 iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdum ki vusul buldukda ber-vech-i meşrûh üzre şeref-yâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t-imtisâlimin mazmun-ı ita’at-makrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından mübâ’adet iyleyesin şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasın tahriren fi evâil-i şehr-i Cemâziye’l-evvel sene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (4 Nisan 1810) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vasale ileynâ fi 17 Receb SİCİL SAYFA NO:106 BELGE NO:494 Hala Medine-i Trabzondan nihâyet-i Giresun kazasına varıncaya değin kazâların şeri’at-meâb kuzât ve nüvvâbı faziletlü efendiler zide ‘ilmehum ve kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân a’yânları ve iskele zâbitânları zide kadrehum inhâ olunur ki taht-ı kazâ ve iskelelerinizde vakı’ menzilhâne ve menzil kayıklarınızın râbt ve tanzimi oldığından umûr-ı mühime lâzıme ve hıdmet-i müsta’cile ile tarafımızdan müte’ayyin ve me’mure gönderilân ulaklarımız beyhûdeye meks ve te’hir ve savb-ı me’murelerine dikkat rahâtıyla vârub ve gelinmediği ve mûceb-i ‘avk-ı te’hir olundığı igmâz ‘ayn ve tekâsüllerinizden ve menzilhâne kayıklarının râbıta ve tanzimi olmadığından bennâ-i sizler ki muhâtabın muma-ileyhimsiz taht-ı kazâlarınızda vakı’ menzilhâne bârgirlerini ve iskelelerinizde olan menzil kayıklarını tanzim ve tesviye ve hazır ve amâde ve mürûr u ubûr iden ulaklarımız ‘avk ve te’hir olmayub savb-ı me’murelerine bir kadim akdem sevk ve tesyîli hususlarına ihtimâm-ı tamm ve dikkat ve gayret iylemelerinizi havî divân-ı Trabzon ve ser-‘askeriden işbû buyuruldı tahrir ve mefâhirü’l-akrân tâtârlarımız teslim-i ağâ ile irsâl olunmuşdır inşallahü te’âlâ vusulünde gerekdirki ber-minvâl-i muharrer ma’lûmlarınız oldukda ber-mûceb-i buyuruldı ‘amel ve hareket ve igmâz ‘ayn-ı tekâsülden fevkü’l-gaye tehâşi ve mübâ’adet iyleyesiz diyü fi 3 Şa’ban sene 225 (3 Eylül 1810) Mahruse-i Konstantiniyye BELGE NO:495 Düstûr-ı mükerrem müşir-i müfehhâm nizâmü’l-’alem müdebbirû’l- umuru’l- cumhûr bi’l-fikr’is-sâkıb mütehimm-i mehâmü’l-enâm bi’l-reyi’s-sâib mümehid-i bünyânu’d-devle ve’l-ikbâl müşeyyid-i erkânu’s-sa’adet ve’l-iclâl el-mahfuf-ı bi-sınuf-ı ‘avâtfu’l-mülûkû’l-alâ halaTrabzon valisi ve bi’l-istiklâl Bâhr-i Siyâhın Anatolı sevâhili 349 ser-‘askeri vezirim ‘Ali Pâşâ ademullahu te’ala icâlehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lûm ola ki Este’üzibillah câhidü ve abâ mevâlihim ve enfisehüm fi sebililah nass-ı celile imtisâlen mücerred a’lâ kelimetullah hulâsasıyla semt-i gazâ ve cihâda bi’z- zat tevcih ve ‘azimet-i şahânem mukarrer oldığından herkes levâzım-ı seferiyesinin kusûrını tekmil ile hazır ve amâde olarak sefer-i nusret-asar tevcih itmek içün ka’ide-i kadim üzre bârekallah sebt ve’l-hamis medlûlünce işbû mah-ı recebü’l-mücerrebin üçüncü mübârek cum’artesi güni tûğı zafer fürûg-ı hüsrev-ânem saray-ı hümâyûnumda pişgâh-ı bâbu’s-sa’adet nasb ve zikr olunub vakt-i kalihde hemân hareket olunmak üzre olmağın a’lânen ve ifhâmen rikâb-ı hümâyûnum kâim-makâmı Bişgir Hüseyin kıdvetü’l-emâsil ve’l-akran Mustafa zide kadrehu ile irsâl olunmuşidi imdi hareket-i hümâyûn mukarrer olarak dikkat-i kalihde semt-i gazâ ve cihâda ‘azimet olunacağına mebni me’mur ve gayr-ı me’mur harb ve darbden olan ehl-i imânın cümlesi gayret iderek dinimiz düşmânı olan ve bu kadar müddetdenberu din karındaşlarımız günâ gün hakâret ve ihânet iden Moskov keferesinin kahr ve tedmirlerine vâr mikdârını sarf iderek müslümalık gayreti izhâr iylemeleriçün memâlik-i mahrûseme evâmir-i ‘aliyyem neşr olunmağla sendahi cebin-i salâbet mübininde dirahşân olan bir nevmerdâne ki ve besâlet-i lâzımesi ve senden ve me’mûl meczûm-ı şahânem olan hamiyet iktizâ üzre mukaddem sâdır olan evâmir-i şerifem mûceblerince Fâş kal’esi istihlâsına me’mûr olanları muktezâ-yı me’muriyetleri üzre bir gün evvel yerlerinden tahrik ve kal’e-i merkûme istihlâsına irsâl ile yed-i küffârdan tahfifine me’mur muhâfazası oldığı ve sevâhil-i merkûmenin dahi keyd ve mesârif a’dadan muhâfaza ve muhârasası esbâbının SİCİL SAYFA NO:107 istiklmâline nisâr-nakdine kudret ile meşkûr olarak hakkında derkâr tezâyidi bedidâr olarak tevcihât-ı mülûkânemin emrine bezl-i meknet iylemek bâbında fermân-ı ‘alişânım sâdır olmuşdır buyurdumki vusul buldukda bu bâbda vech-i meşruh üzre üzre şerefyâfte-i südûr olan fermân-ı vâcibü’l-ittibâ’ ve lâzımü’t- imtisâlimin mazmûn-ı itâ’atmakrunuyla ‘amel ve hareket ve hilâfından hâzer ve mücânebet iyleyesin şöyle bilesin ‘alâmet-i şerife i’timâd kılasız tahriren fi Evâil-i Recebü’l-ferd lisene hams ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1225 (2 Ağustos 1810) Mahruse-i Konstantiniyye Kad vesâle İleynâ fi 21 Şa’ban sene 1225 (21 Eylül 1810) 350
BELGE NO:496 Medine-i Trabzon Hevâce Halil mahallesinde vakı’ câmi’-i şerifde ashâb-ı hayrâtın vakf iyledikleri yüz guruş tekavvüd-i mevkûfenin onu on bir bucuk hesâbıyla senevi hasıl olan on beş guruş raicini almak üzre cami’-i mezkûrde imâm-ı sâni olan erbâb-ı istihkâkdan ve ‘ulemâdan işbû râfi’-i tevki’-i refi’ü’ş-şân-ı hakani Evin-zâde Hâfız Mehmed Halife bi’l-fi’il berât-ı şerifesine isna ve ‘işrin ve mieteyn ve elf muharremi tarihiyle mutasarrıf olub lakin taht-ı ‘ali-baht-ı Osmâni üzre cülûs-ı hümâyûn meymenet-makrûnum vâkı’ olmağla der-sa’adetimede yedine müceddeden berât-ı şerif ‘alişân virilmek bâbında yedinde olan ‘atik berâtı mûcebince ‘inâyet taleb itmeğin vech-i meşrûh üzre merkume Sıdıka idüb bu berât-ı hümâyûnuma sa’adet- makrûnı virdüm buyurdumki ba’de’l-yevm merkûm zikr olunan zikr olunan câmi’-i şerifde kemâ-kân imâm-ı sani olub hıdmet-i lâzımesin mer’i kılındıkdan sonra vakıf olan yüz guruş tekavvüdün onu on bir on bir bucuk hesâbiyle hass olan on beş guruş vazifesiyle mutasarrıf olub vâkfının devâm ‘Ömer ve devletiçün du’aya hürmet göstere olbâbda taraf-ı aherden ferd-i mani’ ve merâhim ve mu’ârız olmayub aslâ dahl ve ta’arruz kılmayalar şöyle bilüb ‘alâmet-i şerife i’timâd kılalar tahriren fi’l-yevmü’t-tasi’ ve’l-‘işrin Recebü’l-ferd sene sülüs ve ‘işrin ve mieteyn ve elf 1223 (9 Eylül 1808) BELGE NO:497 İftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim cami’ü’l-mehâmid ve’l-mekârim el-muhtass bi- mezîd-i ‘inâyet-i melikü’d-dâim dergâh-ı mu’allam Kapucı bâşılarından Cânik muhasılı olub bu def’a Trabzon mütesellimi ve Fâş kal’esi istihlâsına başbûğ olunmuş olan hazinedâr-zâde Süleymân ağa dame mecdehu tevki’-i refi’-i hümâyûn vâsıl olıcak ma’lum ola ki bir müddetdenberu düşmende olan Fâş kal’esinin istihlâsına senki muhasıl-ı muma-ileyhsin me’muriyetini hâvi sâdır olan emr-i şerifim tarafınıza lede’l- vusûl muktezâ-yı me’muriyet ve lâzıme-i gayret ve hamiyetin üzre kara Hisârın yukarısının’asâkirimizi ihrâc ile kal’e-i merkûme istihlâsına irsâl ile sendahi mecbûl oldığın gayret-i diniyyesi ve hamiyet-i zakiye ki muktezâsınca ‘asâkir-i külliye ile mah-ı Şa’ban-ı şerifin aherinde bi’n-nefs hareket ve kal’e-i merkûme istihâsına vusul-ı müsarâ’at idecekleri varid olan tahrirâtından ve derc ve beyân olmuş oldığına mebni senin bu vecihle emr ve fermân-ı şahâneme sür’at-i ittisâl ile hemân hareket ve kal’e-i merkûmenin istihlâsına teşmir-i sâ’id miknet idecek keyfiyâtı nezd-i mekârim ferd-i cihândâr-ânemde karin olmuşdır kaldıki Trabzon vâlisi ve Karadenizin Anatolı sevâhili ser-‘askeri iftihârü’l-a’la ve’l-e’azım ‘Ali pâşâ dâmet-i ‘aliyye dahi mukaddemâ kal’e-i 351 merkûmenin istihlâsına ve olhavâlide kat’ ‘avk-ı düşmen me’mur kılınmış ise de pâşâ-yı muma-ileyhin işbû ehem-i emr-i diniyede rehâvetine mebni bu def’a def’ iylediği mahalde ikâmete me’mur kılınmış olmakdan nâşi Trabzon eyâletinin mütesellimliği ile zabt u rabtına ibrâza seniyyem müte’allık olub sen hıdme-i saltanat-ı seniyyemin yarar ve kâr-güzâr ve şecâ’at ve sadâkatle şehr-i nisa’ar-ı bendesi olub bu ana kadar me’mur oldığın mevâdın cümlesinden ibrâz (silik) sadakatle idegeldiği bedidâr ve bundansonra senden din-i düşmene külli hıdmet zuhûrı muntazır-ı şâhânem idiği bedihi oldığına mebni Trabzon sancağı mütesellimliğinin dahi ‘uhde-i sadakatine ihâle ve tefviz olundı hususan irâde-i ‘aliyyem ta’alluk ve Trabzon ağâvatı vesâir havâlisinden bundan akdem hala Celdebir valisi ve olhavali ser-‘askeri düstûr-ı mükerrem vezirim şerif pâşâ ademullahu te’âlâ iclalehunun Trabzon valiliği ile Anatolının bahr-i siyâh sevâhili ser- ‘askerliği Fâş kal’esinin istihlâsına me’mur kılındığı evânda ve gerek ‘Ali pâşâ dame ‘aliyyem evânında me’murlar iken Trabzon ağâvâtı vesâir havâlisi ‘adem ve ‘azimet ve semt-i gazâya rağbet itmedikleri der-kâr olub ağavât muma-ileyhin dahi kılınmaları me’muriyetleri iktizâ iden emr-i şerifim tesyâr ve Trabzon eyâletine tarafından muttasıf ve mu’tedil ve zabt u rabt-ı memleket muktedir sadkatkâr birini mütesellim vekili nasb-ı birle bu mer-i ehemde havb ve gayret der-miyân hamiyetine (silik) oldığın ve şecâ’at-i lâzımesi üzre şimdiye kadar hareket itmiş ise vusûl-ı emr-i şerifimde der-‘akab me’murin ma’iyetine (çıkmamış) iderek bâ ‘avn-ı ‘inâyet-i bâri a’da üzerine vârıb şu vakt-ı hareketi terk itmeksizin ve a’daya göz acdırmaksızın tahr ve tedmirlerine kal’e-i merkûmenin istilâsına ve olhavalinin levs-i vucud SİCİL SAYFA NO:108 BELGE NO:498 Bu esnâda menzilhânenin vakti tamam olub Zi’l-ka’de gurresi i’tibâriyle üç aylık ücret menzil dörtbin guruş ve hıdmet-i mübâşiriyeleriçün beş yüz guruş cem’an dört bin beş yüz guruşa bâliğ olub ‘ale’l-hesâb olundukda cümle ma’rifeti ve ma’rifet-i şer’le olageldiği vech üzre tevzi’ ve taksim olundukda meblağ-ı mezbûrdan tokuz yüz guruş Vâroş re’ayâlarına hisse tarh ve bin sekiz yüz guruş dahi nefs-i Trabzon mahallâtından ehâli-i müslimine tarh olundukdansonra meblağ-ı mezkûrdan bâki bin sekiz yüz guruş Yorma nâhiyesi kuraları ehâlilerine hisse tarh olundığı defteridir ki ber- vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 12 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (17 Nisan 1810)
352
Karye-i Zâzare Karye-i Fuşe Karye-i Hâre Karye-i Cicre Karye-i Lâtûm Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 80 77 74 71 45 Karye-i Lâtûm Sagir Karye-i Dümkene Karye-i Ersen Karye-i Kucbe Guruş Guruş Guruş Guruş 31 138 138 85 Karye-i Süfla Karye-i Vârdâre Karye-i Zemlihâ Karye-i Müsvene Guruş Guruş Guruş Guruş 113 113 85 113 Karye-i Civere Karye-i Kân Karye-i Kalifka Karye-i Dibron Guruş Guruş Guruş Guruş 40 40 46 119 Karye-i Şâne Karye-i Kuhale Karye-i Kavale Karye-i Kurma Karye-i Hûc Meslus Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 119 85 56 42 53 Karye-i Hûc Dimasibe Guruş 36 Cem’an Yekûn______Guruş 1800 Yalnız bin Sekiz yüz guruşdır BELGE NO:499 Bu esnâda Bâtum kal’esine gidecek ‘asâkiri irsâl ve nakliçün Yomra nâhiyesine hisse isâbet iden sekizyüz tûl behâları sekiz yüz guruşa bâliğ olub cümle ma’rifeti ve ma’rifet-i şer’le olageldiği vech üzre meblağ-ı mezkûrın nâhiye-i mezbûr karalarına hisse tarh olındığı ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 16 Rebi’ü’l-ahir sene 1225 (21 Mayıs 1810) Karye-i Zâzâre Karye-i Nuşe Karye-i Harc Karye-i Cecire Karye-i Lâtûm Kebir Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 32.5 35 33 31.5 20 Karye-i Lâtûm Sâgir Karye-i Dibekte Karye-i Eriş Karye-i Musa Guruş Guruş Guruş Guruş 15 60 60 38 353
Karye-i Süfla Karye-i Vârdâre Karye-i Zemilhâ Karye-i Müsevne Karye-i Civere Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 50 50 38 50 18 Karye-i Kân Karye-i Kalifka Karye-i Dirone Karye-i Şâne Guruş Guruş Guruş Guruş 18 21 38 53 Karye-i Kuhla Karye-i Kavale Karye-i Küre Karye-i Tûc Meclos Karye-i Hûc İsmâ’il Guruş Guruş Guruş Guruş Guruş 38 25 19 22 16 Cem’an Yekûn______Guruş 800 Yalnız sekiz yüz guruşdur BELGE NO:500 Bu def’a bin iki yüz altı senesine mahsuben Saferü’l-hayrın gurresi i’tibâriyle üç mâh-ı gâyetine değin ehmm ve elzem olan güşâd ve mehnzilhâne içün ücret ber-mu’tâd- ı kadim vilâyetden virilügelür olmağla dört bin guruş vesâir o emr-i ‘aliyyelerle vesâir hususât ile devlet-i ‘aliyye tarafından vürûd iden mübâşirlere hımet beş bin üçyüz elli guruş cem’an tokuz bin üçyüz elli guruşa bâliğ olmağın cümle ma’rifetiyle meblâğ-ı mezkûr tevzi’ ve taksim olmağın olageldiği vech üzre meblağ-ı mezkûrdan bin sekiz yüz yetmiş guruş varoş re’ayâlarına hisse ba’de’l-tarh bâki kılan yedi bin dört yüz seksân guruşun nısfı üçbin yedi yüz kırk guruş nefs-i Trabzon müslümânına hisse ba’de’l-tarh bâki üçbin yediyüz kırk guruş Yomra nâhiyesine hisse isâbet itdiği defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 21 Safer sene 226 (17 Mart 1811) Mahalle-i Câmi’-i Kebir Mahalle-i Şirin Hâtûn Mahalle-i Bayram Beğ Guruş Guruş Guruş 89 82 76 Mahalle-i Kuleli Mahalle-i Sarây ‘Atik Mahalle-i Musa Pâşâ Mahalle-i Amâsya Guruş Guruş Guruş Guruş 52 62.5 25 19
Mahalle-i Saclı Hevâce Mahalle-i Bâb-ı Zağânos Mahalle-i Hasan Ağâ Mescidi Guruş Guruş Guruş 354
108 25 44 Mahalle-i Hevâce Hâlil Mahalle-i Monlâ Sipâh Mahalle-i Migâr Mahalle-i Bâb-ı Bâzâr Guruş Guruş Guruş Guruş 95.5 108 46.5 237 Mahalle-i Ayasofya Mahalle-i Kavâk Meydân Eksüthe Mahalle-i Fâros Guruş Guruş Guruş Guruş 121 67 231 265 Mahalle-i Tekfûr Çâyır Mahalle-i ‘İmâret Mahalle-i Kendinâr Guruş Guruş Guruş 151 62 183 Mahalle-i Debbeğhâne Mahalle-i Kasım Ağâ Mahalle-i Bozdepe-i Zir Guruş Guruş Guruş 280 56.5 183 Mahalle-i Bozdepe-i Bâlâ Mahalle-i Tekye Mahalle-i Muhiyeddin Guruş Guruş Guruş 126 93.5 225.5 Mahalle-i Ayâfilobo Mahalle-i İskenderPâşâ Mahalle-i Çarşu Mahalle-i Yeni Cum’a Guruş Guruş Guruş Guruş 62.5 187 28.5 219 SİCİL SAYFA NO:101 BELGE NO:501 ‘Umdetü’l-emâcid ve’l-ekârim halâ kethüdâ-yı vali ve’l-işân eyâlet-i Trabzon ‘atıfetlü Hasan ağâ el-mükerrem gıbbe’t-tahiyyetü’l-vâfiye inhâ olunur ki Medine-i Trabzonun ‘ulemâ efendiler ve a’yânları ve iş erleri baserühüm meclis-i şer’e gelüb takrir-i kelâm iderler ki menzilhânenin vakti mürur vesâir mesârif dahi hesâb olunması lâzım ve menzilhânenin güşâdı ehemm ve elzem olmağın gurre-i Cemâziye’l- evvelinden i’tibâriyle üç aylık ücret menzil iki bin guruş ve eğer Emine hazret-i veliyyü’n-ni’amı on beş bin guruş cenâblarına eğer emmiye üç bin guruş mübâşirine buyuruldı ücyüz guruş harc bâb ücyüz guruş mehter bâşı ağaya ücyüz guruş zahireci ma’cun ağâsına dört yüz guruş hazinedâr bana bin guruş Şâtır-zâde Mukdâr ağânın mesârifat-ı müteferikaları beş yüz guruş ve Kalcı-zâde ‘Osmân ağânın mesârifat-ı müteferrikaları beş yüz guruş vakt ağâsına yüz elli guruş sarây Eminine yüz guruş Hâkim efendiye üçyüz guruş Küttâb efendilere elli guruş hüddâm mahkemeye yiğirmi 355 guruş muhzırâne on guruşuna min haysü’l-mecmu’ yiğirmi üç bin tokuz yüz otuz guruşa bâliğ olub olageldiği vech üzre tevzi’ olundukda dört bin yedi yüz seksân altı guruş Vâroş re’ayaalrına hisse tarh olunub ve Yomra ehalilerine dahi tokuz bin beşyüz yetmiş iki guruş hisse tarh olunub nefs-i Trabzonda zikr-i âti müslümânân mahâllâtına dahi tokuz bin beş yüz yetmiş iki guruş hisse isâbet iylemeğin işbû mürâsele tahrir ve irsâl olundı gerkdir ki meblâğ-ı mezbûr tokuz bin beş yüz yetmiş iki guruş zikr-i âti müslümânân mahâllâtından cem’ ve tahsil ve ashablarına teslim itdiresiz ve’s-selâm hurrire fi 5 min Cemâziye’l-evvel sene 225 (8 Haziran 1810) Mahalle-i Câmi’-i Kebir Mahalle-i Şirin Hâtûn Mahalle-i Bayram Beğ Guruş Guruş Meblağ Guruş Meblağ 222 204 36 188 72 Mahalle-i Kuleli Mahalle-i Sarây ‘Atik Mahalle-i Musa Pâşâ Mahalle-i Amâsya Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 156 81 156 81 62 99 47 15 Mahalle-i Saclı Hevâce Mahalle-i Bâb-ı Zağânos Mahalle-i Hasan Ağâ Mescidi Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 269 24 62 99 111 3 Mahalle-i Hevâce Hâlil Mahalle-i Monlâ Sipâh Mahalle-i Migâre Mahalle-i Bâb-ı Bâzâr Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 237 96 269 30 111 3 599 30 Mahalle-i Ayasofya Mahalle-i Kavâk Meydân Mahalle-i Eksotha Mahalle-i Fâros Guruş Meblağ Guruş Guruş Meblağ Guruş Meblağ 298 75 222 581 23 725 2 Mahalle-i Tekfûr Çâyırı Mahalle-i ‘İmâret Mahalle-i Kendinâr Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 377 30 156 81 156 81 Mahalle-i Debbeğhâne Mahalle-i Kâsım Ağâ Mahalle-i Bozdepe-i Zir Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 707 30 142 54 457 60
Mahalle-i Bozdepe-i Bâlâ Mahalle-i Tekye Muhiyeddin Ma’a Zeytinlik Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 314 42 235 96 612 84 356
Mahalle-i Ayâfilobo ma’a Çömlekçi Mahalle-i İskender Pâşâ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 154 81 473 60 Mahalle-i Çarşu ma’a Sarmaşık Mahalle-i Yeni Cum’a Guruş Meblağ Guruş Meblağ 707 30 550 9
Cem’an Yekûn______Guruş 9572 Yalnız tokuz bin beş yüz yetmiş iki guruşdur SİCİL SAYFA NO:110 BELGE NO:502 Bu def’a devletlü el-Hâc ‘Ali Pâşâ efendimiz hazretlerinin teşriflerinde Hallâc esnâfının viregeldikleri Penbe bahâsı hurrire fi 20 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (25 Nisan 1809) Guruş 123 BELGE NO:503 Şerif Pâşâ vaktinden Bezzâz esnâfının mefrûşât behâları işbû mahalle kayd olundı hurrire fi 21 Cemâziye’l-evvel sene 224 (4 Temmuz 1809) Guruş 390 BELGE NO:504 Bu def’a devletlü el-Hâc ‘Ali Pâşâ efendimiz hazretlerinin teşriflerinde Bezzâz esnâfının viregeldiği eşyâ bahâsı hurrire fi 20 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (25 Nisan 1809)
Guruş 1559.5 2080.5 ______36400 357
BELGE NO:505 Bu def’a Hallâc esnâfının viregeldikleri Penbe bahâsı hurrire fi 25 Rebi’ü’l- evvel sene 225 (30 Nisan 1809) Guruş 36 BELGE NO:506 Bu def’a devletlü el-Hâc ‘Ali Pâşâ efendimiz hazretlerinin vürudunda Kiçeci esnâfının viregeldikleri Kiçe bahâsı hurrire fi 10 Rebi’ü’l-evvel sene 225 (15 Nisan 1809) Guruş 36 BELGE NO:507 Bu def’a devletlü el-Hâc ‘Ali Pâşâ efendimiz hazretlerinin üç günlük bin ikiyüz kıyye lahm-ı ganembehâsından Kalcı-zâde Memiş ağânın virdiği akçe beyân olunur hurrire fi 22 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (25 Nisan 1809) Guruş 187.5 BELGE NO:508 Bu def’a Beğlik Sarâyında ve üçüncü-zâdenin sarâyında tobların üzerinden binâ olan tam içün keresteci esnâfının virdikleri kereste behâ hurrire fi 22 min Rebi’ü’l-ahir sene 225 (27 Mayıs 1810) Guruş 279 BELGE NO:509 Üç günlük bin ikiyüz kıyye lahm-ı ganem behâsından Şâtır-zâde tarafından Şâhin ‘Alemdar oğlu Emin yediyle virilan akçe beyân olunur hurrire fi 27 min Rebi’ü’l- ahir sene 225 (1 Haziran 1810)
Guruş 100 87.5 ______187.5 358
BELGE NO:510 Bu def’a Beğlik Sarâyında işleyen Dülgerlerin yevmiyeleri beyân ‘Adet 71 BELGE NO:511 Bu def’a virdiği mukaddem Şâtır-zâde lahm olarak virdiği lahm Kıyye 200 Guruş 75 BELGE NO:512 Bu def’a Toblar içün virilân kereste ‘adem iki yüz mârtavâlcı kereste behâ Guruş 125 306.5 BELGE NO:513 Bu def’a el-Hâc ‘Ali Pâşâ efendimizin teşriflerinde ‘Attâr esnâfının üç günlük yemeklik bahâ sened ‘Attâr esnâfı virdiği mefrûşât behâ Guruş 120 BELGE NO:514 Bu def’a ‘attâr esnâfının Ramazân-ı şerif içün ve Bayrâm Dişeli içün virilân kâğıd vesâir lâzımat behâlarıdır Guruş 110
BELGE NO:515 Hazinedâr-zâde müslimi Hasan ağâ içün ‘Attâr esnâfı virdiği üç günlük yemeklikden Guruş 50 359
Hallâc Esnâfının Penbe Sarây ta’miriçün usta Dülgerlerin usta ...... Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 11 240 55 60 20 ______135 BELGE NO:516 Bu def’a Bezistân Esnâfının virdiği Kitân behâ hurrire fi 3 Muharrem sene 226 (28 Ocak 1811) Guruş 324 Müsellim ağâ hazretlerinin vilâyet içün mürur u ubûr altun fermânını getüren çukadar meskuliye erzâk nakl olunmak içün zâhireci duhâncı ‘Abdullah ağâ Menzil tevzi’ine vaz’ olunmuşdır Guruş 25 25 50 ______100 BELGE NO:517 Kiçeci Esnâfının virdiği Kiçe behâ hurrire fi 29 Muharrem sene 226 (23 Şubat 1811) ‘Adet Guruş 69 276
Sarâyın ta’mirine virilân kiremit ‘Adet Guruş 6000 12 Çakârcı ‘Ali Pâşâ Hazretlerinin zaman devletlerinde virilân kab ma’a Küb behâ Guruş 100 360
‘Attâr Esnâfının virdikleri def’a Sarây ta’miriçün Guruş 120 25 ______228 Hallâc Esnâfının Penbe Kıyye 72 Guruş 228 BELGE NO:518 Bu def’a Bezistân Esnâfının virdiği Kitân behâ hurrire fi 25 Safer sene 226 (21 Mart 1811) Guruş 120 20 ______140 BELGE NO:519 Def’a Kiçe Esnâfının virdiği Kiçe hurrire fi 25 Safer sene 225 (1 Nisan 1810) Guruş Meblağ 166.5 150 BELGE NO:520 Bezzâz Esnâfının bu def’a virdiği mefrûşât behâ hurrire fi 11 Rebi’ü’l-ahir sene 226 (5 Mayıs 1811) Guruş 824 ‘Ali Pâşâ mazarratlarına virdikleri Sacak behâ Guruş 213 Hazinedâr-zâde içün kazzaz esnâfı virdikleri sacâk behâ Guruş 361
213 Mukaddemâ Hazinedâr-zâde Süleymân ağâ teşriflerinde üç günlük ‘Attâr esnâfının virdikleri şeker Guruş 80 ‘Ali Pâşâ efendimize virilân Kiçeci Esnâfının behâ Guruş 31 SİCİL SAYFA NO:111 BELGE NO: 521 İftihârü’l-emâcid ve’l-ekârim hâlâ kâim-makâm Trabzon serbevvâbin-i dergâh-ı ‘Ali ‘atufetlü Şâtır-zâde ‘Osmân ağâ el-mükerrem ba’de’t-tahiyyetü’l-vâfiyye inhâ olunur ki Medine-i Trabzon ‘ulemâsı efendiler ve a’yân-ı vilâyet ve ashâb-ı sünuhun bâsirehüm şer’e gelüb takrir-i kelâm iderler ki mesârifât-ı vilâyet tecemmu’ ve menzilhânenin vakti mürûr ve güşâdesi ehem ve elzem olmağın gurre-i Saferden i’tibâriyle üç aylık ücret menzil iki bin guruş üç günlük yemeklikden bakkâl esnâfının üçyüz altmış dört guruş ve Fıruncı esnâfının nân-ı ‘aziz behâ ikiyüz elli guruş ve Çörekçi esnâfının dakîk-i hâss behâ yiğirmi guruş ve kasâb esnâfının yüz yiğirmi guruş ve pirinc behâ yüz elli yedi bucuk guruş ve kahve behâ ikiyüz kırk guruş ve mumcı esnâfının şem’-i rugan behâ yiğirmi iki bucuk guruş hatâb behâ otuz beş guruş arâbacıların şa’ir behâ beş yüz guruş on nefer tobcı neferâtının bâ defter-i müfredât dört aylık ta’yinât behâ beşyüz seksân iki bucuk guruş bezzâz esnâfının mefrûşât behâ bin iki yüz on tokuz bucuk guruş bezistân esnâfının kitân behâ yetmiş iki guruş debbâğ esnâfının yük behâ üçyüz guruş ve kazzâz esnâfının ikiyüz yiğirmi guruş ‘Attâr esnâfının üç yüz otuz guruş Hallâc esnâfının yüz elli guruş ve şem’-i ‘asel behâ otuz guruş ser-bevvâbin-i dergâh-ı ‘ali sa’adetlü kalcı-zâde Memiş ağâ hazretlerinin mürûr-ı ubûra virdiklerini üçbin guruş ve mürûr-ı ubûra cenâbları viregeldikleri üçbin altıyüz guruş mütesellimlik emriyle gelân kapu kethüdâsı adamları Feyzullah ağâya bin guruş Kâim-makâm cukadârına ikiyüz elli guruş devletlü Yusuf Pâşâ efenidimizin hazine yağmacı Sâlih ağâya beşyüz guruş devletlü el-Hâc ‘Ali pâşâ efendimizin tâtâr ağâsı Sâlim ağâya bilâ yüz elli guruş cenâblarına eğer emmiye altı bin guruş harc-ı bâb yüz elli guruş mübâşiriye-i buyuruldı ikiyüz elli guruş vakt ağâsına ikiyüz elli guruş Sarây Emini Mehmed Çavuşa yüz elli guruş Hâkim efendiye dörtyüz guruş mahkeme 362 hüddâmına yiğirmi guruş küttâb efendilere altmış guruş mahzârına on guruş min haysü’l-mecmu’ yiğirmi üç bin tokuz yüz elli üç guruş bâliğ olub olageldiği vech üzre tevzi’ olundukda dört bin yediyüz toksân guruş yiğirmi dört pârâ vâroş re’ayâlarına hisse tarh olunub ve Yomra ehâlilerine dahi tokuz bin beş yüz seksân bir guruş sekiz para hisse tarh olunub ve nefs-i Trabzonda zikr-i âti müslümânân ne dahi tokuz bin beş yüz seksân bir guruş sekiz para hisse isâbet itmeğin işbû mürâsele tahrir ve irsâl olundı gerekdir ki meblâğ-ı mezbûr tokuz bin beşyüz seksân bir guruş sekiz parayı zikr-i âti müslümânân mahallâtından cem’ ve tahsîl ve esbâblarına teslim itdiresiz ve’s-selâm hurrire fi 29 min Safer sene 225 (5 Nisan 1809) Mahalle-i Cami’-i Kebir Mahalle-i Şirin Hâtûn Mahalle-i Bayrâm Beğ Gurş Meblağ Gurş Meblağ Gurş Meblağ 219 90 204 18 188 54 Mahalle-i Kuleli Mahalle-i Sarây ‘Atik Mahalle-i Musa Pâşâ Gurş Meblağ Gurş Meblağ Gurş Meblağ 154 75 154 75 62 99
Mahalle-i Amâsya Mahalle-i Sâclı hevâce Mahalle-i Bâb-ı Zağanos Gurş Meblağ Gurş Meblağ Gurş Meblağ 47 15 264 60 62 99 Mahalle-i Hasan Ağâ Mescidi Gurş Meblağ 110 _ Mahalle-i Hevâce Hâlil Mahalle-i Monlâ Sipâh Mahalle-i Migâre Mahalle-i Bâb-ı Bâzâr Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Guruş Meblağ 235 60 265 60 10 598 9
Mahalle-i Ayasofya Mahalle-i Kavâk Meydân Mahalle-i Eksüthe Mahalle-i Fâros Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 298 60 219 96 581 45 692 42 Mahalle-i Tekfûr Çâyır Mahalle-i ‘İmâret Mahalle-i Kendinâr Guruş Meblağ Guruş Meblâğ Guruş Meblağ 371 12 164 60 164 60 Mahalle-i Debbeğhâne Mahalle-i Kasım Ağâ Mahalle-i Bozdepe-i Zir 363
Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 708 9 149 51 481 90 Mahalle-i Bozdepe-i Bâlâ Mahalle-i Tekye Mahalle-i Muhiyeddin ma’a Zeytinlik Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 314 90 237 60 621 60 Mahalle-i Ayâfilobo ma’a Çömlekçi Mahalle-i Çarşu ma’a Sarmaşık Mahaelle-iskender Pâşâ Guruş Guruş Meblağ Guruş Meblağ 155 7007 9 471 45 Mahalle-i Yeni Cum’a Guruş Guruş Meblağ 550 84 SİCİL SAYFA NO:112 BELGE NO:522 Trabzon Kâim-makâmı bulunduğumuz hengâmda ağavât-ı Trabzon zimmetlerine bâ tahvil ve bâ defter vireceğimiz meblağ beyân olunur Guruş 1500 Sa’adetlü Miş ağâya tahvil bâ rehn 0500 Sa’adetlü Şatır-zâde ‘Osmân ağâ bâ rehn 0150 El-Hâc ‘Osmân efendiye bâ tahvil 0150 Hâcı ‘Abdullah-zâde Mollâya bâ rehn 0150 Mısırlı-zâde ‘Ali ağâya bâ rehn ______2450 Vekil-i Harc Ahmed ağa Ma’rifetiyle esnâf-ı Trabzona virilecek divân Vech-i meşrûh üzre bâlâda mezkûr eşyâ-yı mezkûrı kabzına bâ ma’arifet-i şer’ teslim olunmak içün işbû mahalle şerh olundı fi 27 Muharrem sene 225 (4 Mart 1810) Guruş 1227.5 Habbaz Esnâfının nân-ı ‘Aziz behâ 0567.5 Bakkâl esnâfının rugân-ı sâde behâ 0156 Çörekçi Esnâfının dakîk behâ 0090 Mumcı Esnâfının Şem’-i rugân behâ 0012 Kalaycı Esnâfının Kalây behâ ______364
2062 0221 Çörekçi oğlu İbrâhim yediyle lahm-ı ganem behâ 0250 Emir oğlu Mollâ Mehmed yediyle 0024 Seyyi Mollâ yediyle 0025 Seyyidin yediyle 0024 Bakkâl ‘Osmân yediyle ______2606 0025 ‘Osmân efendi yediyle 0081 Genc ‘Ali yediyle 0014 Bakkâl Monlâ ‘Ali yediyle 0150 Hâcı Ahmed yediyle ______2876 0050 Bakkâl Süleymân yediyle 0050 Tahmis ağâsı yediyle 0050 Çörekçi Mustafa yediyle 0014 Evânis zimmi yediyle 0018 Maksud oğlu yediyle 0050 Havramân oğlu yediyle ______3108 0025 Aksuz oğlu Mustafa yediyle 0062 Oflu Mehmed yediyle 0010 Evâk zimmî yediyle 0087 Emir oğlu Monlâ Mehmed 0050 ‘Attâr bâşıya kâğıd yediyle _____ 3342 0090 Sarây Emini Mehmed Çavuş Limon behâ 0060 Kafdan oğlu kuyumcuya 0030 Yeni Cum’alı Resûl oğluna Samâbn behâ 0004 Meydanlı Emir Mustafaya Samân behâ 365
______3531 0065 Veli Mehmed oğlu Mustafa Re’ise araba behâ 0058 Küçük İbrâhim oğlu Mehmede araba behâ 0022 Mutaf Esnâfının _____ 3676 Yekûn______Guruş 2450 Bâ rehn istidâne olunan 3716 Ber-vech-i balâ Mesârifâtından zimmet kalan Ber-vech-i Meşrûh Yalnız altı bin yüz altmış guruş bundan akdem Trabzon kâim-makâmlığımız hengâmında müterâkim zimmet kalmağla vakt-i mezkûrda vekil-i harc hazinemizde olan ‘izzetlü Ahd ağânın bu def’a mübâşirine ve ma’rifetiyle yirlü yirine te’diye olunmak içün tarafımızdan ta’yin kılındığı ve icmâl-i mezkûre dahilinde olan iki bin dört yüz elli guruş mukâbelesine merhûn olan eşyâ-yı mezkûre mu’ayyenimizin ahz u kabzına memurini mutazammın işbû defterlü ve başka vaz’ ve i’tâ kılınmışdır SİCİL SAYFA NO:113 BELGE NO:523 Nefs-i Trabzonda vuku’bulan Silyâne mahalline tevzi’inde akçe i’tibâriyle tevzi’ olunagelüb legen birkaç senedenberu ba’zı menzil olındığından kadim-i i’tibarı üzre tahrir olunan defter ………… olmağla beyâza alınub ‘aynıyla zikr olunur ki el-hallti hazihi bu vecihle tevzi’ olunur hurrire fi salh-ı Recebü’l-ferd sene 224
Akçe 14 Mahalle-i Câmi’-i Kebir 13 Şirin Hâtûn 12 Bayrâm Beğ 10 Kuleli ______49 366
10 Sarây ‘Atik 04 Musa Pâşâ 03 Amasya 17 Saclı Hevâce 04 Bâbı Zağânos _____ 87 07 Hasan ağâ Mescidi 15 Hevâce Halil 17 Mollâ Sipâh 07 Migâre 38 Bâb-ı Bâzâr ______171 019 Ayâsofya 014 Kavak Meydân
037 Eksotha Bu def’a iki akçesi tenzil olunmuşdur hurrire fi 5 Cemâziye’l-evvel sene 227 (17 Mayıs 1812) 036 Faros Bu def’a altı akçesi tenzil olunmuşur hurrire fi 5 Cemâziye’l- evvel sene 024 Tekfâr Çayır ______312 010 ‘İmâret 010 Kinidinâr 045 Debbâğhâne 009 Kasım ağâ 030 Boz Depe-i Zir _____ 416 020 Boz Depe-i Bâlâ 015 Tekye 042 Muhiyeddin 367
010 Ayâfilobo 030 İskender Pâşâ 045 Çarşu 035 Yeni Cum’a Bu def’a bir akçesi tenzil olunmuşdur _____ 613 3 209 6 603 2 201 1 600 3 597 2 595
SİCİL SAYFA NO:114 BELGE NO:524 Ba’is-i defter oldur ki Medine-i Trabzonun gurre-i Cemâziye’l-evvelinden i’tibâriyle menzilin güşâdı muktezi vesâir mesârif vilâyet-i cümle ma’rifeti ve ma’rifet-i şer’le hesâb olunub ber- vech-i âti tafsili zikr olunur üç aylık gurre-i Cemâziye’l-evveli gurresinden iki bin guruş bu def’a cânib-i memleketden tertib olunân üç günlük yemeklikden bakkâl esnâfının yedi yüz seksân guruş ve pirinc behâ ücyüz kırk bir guruş ve etmekcilerin etmek behâ yedi yüz elli guruş ve kasâbların lahm behâ üçyüz altmış guruş şem’-i ‘asel behâ toksân guruş kahve behâ ikiyüz on guruş şem’-i rugan behâ seksân guruş bakkâl esnâfının diğer mürâsele kapucı bâşı ağâya virdikleri ve günlük yemeklik behâ altmış guruş re’âyânın muma-ileyhe virdikleri kahve ve şem’-i ‘asel behâ on sekiz guruş tuzcıların tuz ve sirke behâ on bir guruş bakkâl esnâfının mukaddemâ men’ud ve mürâseleler muceblerince amed-i şehâdetleriçün virdikleri ecnâs-ı zehâir-i behâ ikiyüz guruş bezzâz 368 esnâfının mukaddem ve bu def’a virdikleri mefrûşât behâ dört bin yediyüz on sekiz guruş bezistân esnâfının kitân behâ beşyüz yetmiş beş guruş debbâğ esnâfının bin ikiyüz beş guruş kazzâz esnâfının mukaddemâ ve bu def’a virdikleri harc behâ üç yüz otuz yedi bucuk guruş kiçecilerin mukaddem ve be def’a virdikleri kiçe behâ yetmiş tokuz guruş hazine otasına orta behâ Mehmed Çavuş yediyle elli guruş kirâsına ceyblerin kirâsına behâ seksân dört bucuk guruş semerciler bâşı Çarşusunun virdikleri ikiyüz kırk guruş mumcıların virdikleri elli guruş kalâycıların kalây behâ yüz on guruş hatab behâ mukaddem ve müvehhir yüz on guruş taşcıların yevmiyeleri kırk beş guruş dülgerlerin yevmiyeleri elli beş guruş ‘Attâr esnâfının mukaddem ve bu def’a dört yüz yetmiş beş guruş kapucı bâşı ağâya hizmet-i velâdet-i sultan emri mübâşirliğiçün bin guruş muma-ileyhin etba’ına ikiyüz guruş cebehâne mühimmâtı ve tob getüren iki çavuşa hizmet ikiyüz guruş Hâcı ‘Ali efendi-zâdeye mahkeme tahtında olan mahzen içün içâre seksân guruş sa’adetlü ser-bevvâbin-i dergâh-ı ‘Ali Kalcı-zâde Memiş ağânın vilâyet içün mukaddemden mesârifi altı bin dörtv yüz yiğirmi guruş ser-bevvâbin-i dergâh-ı ‘Ali Şâtır-zâde sa’adetlü ‘Osmân ağânın vilâyet içün mesârifi bin elli guruş muma-ileyhe mütesellimlik emri getüren kapu çukadarı ağâya hizmet bin guruş eğer ümmiye-i hazret-i veliyyü’l-ni’am on beş bin guruş kethüdâ bana üç bin guruş harc-ı bâb üçyüz guruş harc buyuruldı üçyüz guruş mehter bâşı ağâ üçyüz guruş hazinedârına yediyüz guruş silâhdar ağâya zahirecilik hizmeti altıyüz guruş divân efendisine üçyüz guruş yeniçeri ağâsına ikiyüz elli guruş Sarâ emini Mehmed Çavuşa yüz elli guruş hakimü’l-vakt efendiye sekizyüz guruş kâtib-i mahkeme efendilere yüz yiğirmi guruş hıdâmiye mahkeme kırk guruş muhzırlarına yiğirmi guruşun min haysü’l-mecmu’ kırk altı bin üç yüz elli bir guruşa bâliğ olub olageldüği vech üzre tevzi’ olundukda tokuz bin ikiyüz yetmiş guruş sekiz para vâroş re’âyalarına hisse tarh olunub ve Yomra ehâlilerine dahi on sekiz bin beşyüz kırk guruş on altı pâra hisse tarh olunub ve nefs-i Trabzonda zikr-i âti mahalline dahi on sekiz bin beşyüz kırk guruş on altı pâra hisse tarh olunmuşdır hurrire fi 9 Cemâziye’l-evvel sene 224 (22 Haziran 1809) Mahalle-i Cami’-i Kebir Mahalle-i Şirin Hâtûn Mahalle-i Bayrâm Beğ Gurş Meblağ Gurş Meblağ Gurş Meblağ 417 66 377 87 307 108 Mahalle-i Kuleli Mahalle-i Sarây ‘Atik Mahalle-i Musa Pâşâ Gurş Meblağ Gurş Meblağ Gurş Meblağ 298 30 297 30 119 36 369
Mahalle-i Amâsya Mahalle-i Sâclı hevâce Mahalle-i Bâb-ı Zağanos Gurş Meblağ Gurş Meblağ Gurş Meblağ 89 57 507 3 119 36 Mahalle-i Hasan Ağâ Mescidi Gurş Meblağ 208 57 Mahalle-i Hevâce Hâlil Mahalle-i Monlâ Sipâh Mahalle-i Migâre Mahalle-i Bâb-ı Bâzâr Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 447 35 507 3 208 93 1133 42 Mahalle-i Ayasofya Mahalle-i Kavâk Meydân Mahalle-i Eksüthe Mahalle-i Fâros Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 566 81 417 66 - - - - Mahalle-i Tekfûr Çâyır Mahalle-i ‘İmâret Mahalle-i Kindinâr Guruş Meblağ Guruş Meblâğ Guruş Meblağ - - - - 298 30 Mahalle-i Debbeğhâne Mahalle-i Kasım Ağâ Mahalle-i Bozdepe-i Zir Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 1342 15 268 54 885 90 Mahalle-i Bozdepe-i Bâlâ Mahalle-i Tekye Mahalle-i Muhiyeddin ma’a Zeytinlik Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 596 60 596 60 1252 78 Mahalle-i Ayâfilobo ma’a Çömlekçi Gurş Meblağ 298 200 SİCİL SAYFA NO:115 Mahalle-i Çarşu ma’a Sarmaşık Mahaelle-İskender Pâşâ Mahalle-i Yeni Cum’a Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 1342 15 1043 105 1043 105 BELGE NO:525 Bu def’a hesbe’l-musalli Suhûm kal’esine irsâl olunmak içün tertib olunan seksân nefer ‘askerin beher neferine yüz guruşdan sekiz bin guruş ile harb ağâlarına ‘alemdârlarına bin guruş cem’an tokuz bin guruşun elli üç nefer ile ağâ ve 370
‘alemdârlarına virilecek bin guruşdan Yorma nâhiyesine hisse altı yüz altmış altı guruş elli üç neferin akçesi yüz guruşdan beşbin üçyüz guruş cem’an mezbûr Yomra nâhiyesine elli üç nefer ve beş bin tokuz yüz altmış altı guruş hisse isâbet iyleyüb ve nefs-i şehrin on ‘adet vâroş mahallâtına neferât-ı merkûmeden yiğirmi yedi ‘aded ve akçelerinden cem’an üçbin otuz dört guruş hisse isâbet idüb ber-vech-i âti mahallât ve nâhiye-i mezbûre karalarına tevzi’ taksim olunub mahallât ve nâhiye-i mezbûre defteridirki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 23 min Muharrem sene 225 (28 Şubat 1810) Varoş Mahallâtının defteridir ki zikr olunur Mahalle-i Debbeğhâne Mahalle-i Kasım Ağâ Mahalle-i Bozdepe-i Zir Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 487 45 97 9 326 30
Mahalle-i Bozdepe-i Bâlâ Mahalle-i Tekye Mahalle-i Muhiyeddin Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 216 20 161 15 456 42 Mahalle-i Ayâfilobo Mahalle-i İskender Pâşâ Mahalle-i Çarşû Guruş Meblağ Guruş Meblağ Guruş Meblağ 106 10 325 30 487 45 Mahalle-i Yeni Cum’a Guruş Meblağ 377 35 Bâlâda mezkûr kuralar defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur
Karye-i Zâzare Karye-i Fuşe Karye-i Hâre Karye-i Cecre Karye-i Lâtûm Guruş Para Guruş Para Guruş Para Guruş Para Guruş Para 269 28 260 16 241 32 332 20 148 32 Karye-i Lâtûm Sagir Karye-i Dikne Karye-i Ersen Karye-i Kuhâne Guruş Para Guruş Para Guruş Para Guruş Para 102 12 446 16 446 16 289 - Karye-i Süfla Karye-i Vârdâre Karye-i Zemlihâ Karye-i Müsvene Guruş Guruş Guruş Guruş 371
372 372 279 372 Karye-i Civere Karye-i Kân Karye-i Kalifka Karye-i Debrune Guruş Para Guruş Para Guruş Para Guruş Para 130 8 130 8 158 4 390 24 Karye-i Şâne Karye-i Kuhle Karye-i Kuvale Karye-i Kumra Karye-i Hûc Meslus Guruş Para Guruş Guruş Guruş Guruş Para 119 24 279 186 186 159 16 Karye-i Hûc Dimâsya Guruş Para 120 36 BELGE NO 526: Bu def’a saltanat-ı ‘Aliyyeden Trabzona Kâim-makâm nasb olunan devletlü Süleymân ağâ taraflarından mütesellimleri sa’adetlü Hasan ağâ hazretlerine ber-mu’tad- ı kadim üçgünlük virilügelân yemeklik defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 20 Şevval sene 1225 (18 Kasım 1810) Nân-ı ‘aziz Lahm-ı Ganem Rugan-ı Sâde Pirinc ‘Asel Müsfi Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye 800 200 75 150 30 Kahve Şeker Şem’-i ‘Asel Dakik Hass Şem’-i Rugan Buber Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye 15 2.5 3.5 20 7.5 0.5 Karanfil ve Bahârat Hissem 100 Sebzevât ve soğân mikdâr-ı kifâye cerâd-ı hatab mikdâr-ı kifâye BELGE NO:527 Trabzon muhtesibi fahrü’l-eşbâh ba’de’s-selâm inhâ olunur ki bu def’a cümle ma’rifeti ve ma’rifet-i şer’le ağâ-yı muma-ileyh sa’adetlü Hasan ağâ hazretlerine bâlâda bast ü beyân olındığı vech üzre ecnâs-ı zehâiri esnâfından cem’ ile kabzına me’mure teslim ve iktizâ iden behâları hin-i tevzi’de cânib-i memleketden virilmek üzre işbû mürâsele tahrir ve irsâl olındı lede’l-vusul gerekdir ki ber-mûceb-i mürâsele ‘amel olasız fi’t-tarihü’l-mezbûr bu def’a saltanat-ı ‘aliyyeden Trabzona Kâim-makâm nasb olunan hazinedâr-zâde devletlü Süleymân ağâ hazretlerinin teşriflerinde ber-mu’tad-ı 372 kadim cânib-i vilâyetden virilegelân üçgünlük yemeklik defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 13 Muharrem sene 1226 (7 Şubat 1811) Nân-ı ‘aziz Lahm-ı Ganem Rugan-ı Sâde Pirinc ‘Asel-i Musellem Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye 3000 1200 300 800 60 Şeker Şem’-i ‘Asel Şem’-i Rugan Kahve Nohud Tuz Küpe Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Çift Kıyye 13 18 72 30 60 60 80 200 DarçınBaharat Rugan-ı Zeyt Sebzevât ve Çırâ mikdâr-ı kifâye Kıyye Kıyye 2 3 BELGE NO:528 Trabzon muhtesibi fahrü’l-eşbâh inhâ olunur ki muma-ileyh devletlü Süleymân hazretlerine cümle ma’rifet-i şer’le bâlâda bast ü beyân olundığı vech üzre ecnâs-ı zehâir yirlü yirinden cem’ ile kabzına me’mure teslim ve iktizâ iden behâları hin-i tevzi’den cânib-i memleketden virilmek üzre işbû mürâsele tahrir ve irsâl olundı lede’l- vusul gerekdir ki ber-mûceb-i mürâsele ‘amel olasız ve’s-selâm hurrire fi’t-tarihü’l- mezbûr SİCİL SAYFA NO:116 BELGE NO: 529 (Burada iki Satır Silik Çıkmış) gurre-i Cemaziyye’l-evvel sene 1224 (14 Haziran 1809)
Nân-ı ‘aziz Lahm-ı Ganem Pirinc Rugan-ı Sâde Dakik-i Hass Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye 10 4 4 1.5 2 Nohud Soğân Bıyka Kuru Üzüm mikdâr-ı kifâye ‘Asel Nişâsta Şem’-i Rugan üç günde Şem’-i ‘Asel üç günde Kahve üç günde Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye 1 2 1 1 2 Hâlâ Trabzon muhtesibi ağâya mürâsele virilmişdir 373
BELGE NO: 530 Dâire-i fâhire-i hazret-i Veliyyü’l-ni’amı ber-mu’tâd-ı kadim virilecek olan üç günlük yemeklik defteridir ki ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 19 min Rebi’ü’l-evvle sene 225 (24 Nisan 1810) Nân-ı ‘aziz Lahm-ı Ganem Pirinc Rugan-ı Sâde ‘Asel Müsfi Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guru Kıymet Guruş 3000 1200 600 300 60 Şeker Şem’-i ‘Asel Şem’-i Rugan Kahve Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 60 18 72 30 Dakik-i Hâss Nişâsta Buber Soğân Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş 60 25 3 100 Yumurta Tavuk Çömlek Sârımsâk Çömlek Yoğurt ‘Adet ‘Adet ‘Adet Kıymet Guruş ‘Adet 1500 90 30 9 49 Sirke Nohud Tuz Hatab Yük Kıymet Guruş Kıymet Guruş Kıymet Guruş ‘Adet 15 60 90 80 Sebze mikdarü’l-kifâye Çırâ mikdarü’l-kifâye Darçın-ı Baharât Kıymet Guruş 2 Rugan-ı Zeyt ( silik Çıkmış) Kıymet Guruş 3 BELGE NO:531 Hâlâ Trabzon muhtesibi El-Mu’ize İnhâ olunur ki bu def’a Vâli ve’l-işân eyâlet-i Trabzon devletlü ‘inâyetlü veliyü’l-ni’am el-Hâc ‘Ali pâşâ efendimiz hazretlerinin teşrif-i meymenet ruhilerinde ber-mu’tad-ı kadim cânib-i vilâyetden virilecek üç günlük yemeklik içün cümle ma’rifeti ve ma’rifet-i şer’le ber-vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 17 min Cemâziye’l-ahir sene 225 (20 Temmuz 1810) (Silik Çıkmış) 374
Lahm-ı Ganem Lahm-ı Bakar Kuyruk İç Yağı Cekr Kelle Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye ‘Adet 1 1 1 1 1 1 Para Para Para Para Para Para 14 10 28 25 7 4 Şem’-i Rugan Rugan Sâde (Silik Çıkmış) Sirke Peynir Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye 1 1 1 1 Para Para Para Para 50 56 4 16 Pirinc Rugan-ı Zeyt Kıyye Kıyye 1 1 Para Para 22 56 BELGE NO:532 Bu def’a cümle ma’rifeti ve ma’rifet-i şer’le vuku’bulan iş’ar defteridir ki ber- vech-i âti ‘aynıyla zikr olunur hurrire fi 7 Rebi’ü’l-evvel sene 1225 (4 Aralık 1810) Nân-ı ‘Aziz (Okunmuyor) Lahm-ı Ganem Pirinc Dakik Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye 1 1 1 1 Para Para Para Para 12 14 25 62
(Okunmuyor) Rugan-ı (Okunmuyor) Şem’-i Rugan ‘Asel Kıyye Kıyye Kıyye Kıyye 1 1 1 1 Para Para Para Para 24 46 60 24 (Gerisi Okunamuyor) 375
SİCİL SAYFA NO:117 BELGE NO:533 Bu sene (silik) ve ‘işrin ve mieteyn işbû sene erba’a ve ‘işrin ve mieteyn ve elf (silik) emin-i Gümüşhâne emini cizyesi Emin-i Gümüşhâne Hâcı Mustafa ağa tarafından İbrâhim ağâ tarafından Hurşid ağâ kulaksız-zâde Hasan ağâ tarafına zuhur iylemişdir Karye-i Trabzon Evrâk Karye-i Trabzon Evrâk 341 ‘Ala 341 ‘Ala 2950 Evsât 2950 Evsât 579 Edna 579 Edna ______3870 Yalnız sekiz yüz yetmiş guruşdur 3870 Yalnız sekiz yüz yetmiş guruşdur İşbû bin ikiyüz yiğirmi beş senesi cizyesi Emin-i Gümüşhâne Hâcı Mustafa ağâ tarafından kulaksız-zâde Hasan ağâ tarfına zuhur iylemişdir
Cizye-i Trabzon Evrak 0341 ‘Ala 2850 Evsât 0579 Edna ______3870 Yalnız üçbin sekiz yüz yetmiş guruşdur BELGE NO:534 ‘Attâr bâşının ma’rifetiyle ‘Attâr esnâfının cânib-i vilâyet içün Ramazana ve ‘Abdiye virdikleri ve Şâtır-zâde ağâ tarafına virdikleri ber-muceb-i defter-i müfredât fi 25 Safer sene 224 (11 Nisan 1809) Cem’anYekûn______Para Be-hesab 13926 Guruş Para 948 6 117.5 ______1065.5 376
BELGE NO:535 Bu def’a Kâim-makâm Şâtır-zâde tarafına Bezistân kethüdası ma’rifetiyle bâ mürasele bezistân ümenasının virdikleri Keten bahâ fi 17 Rebi’ül-evvel sene 224 Guruş 20 162 186 Mukaddemle beynimizde yiğirmi üç tarihiyle kayd olunmuş olan kitan baha Bu def’a tevzi’aten idhâl olundı BELGE NO:536 Bu def’a olan tevzi’atden sonra yine bezistan esnafının bâ mürasele virdikleri keten baha Guruş 193 182 ____ 375 Yalnız üç yüz yetmiş beş guruşdur bundan sonra olacak tevzi’atın idhâl olunacaktır. Balada Fi 11 Cemaziyye’l-evvel sene 224 BELGE NO:537 Meblağ-ı mezkûr yüz seksen iki guruş tevzi’aten idhâl olundı diyü kayd olunduysa dahi sehv olunub kayd olunmadı Bundan ma’ada hallac esnafının sehv olunub defter-i salyaneye idhal olunmadığı
Guruş 337.5 Yalnız üç yüz otuz yedi buçuk guruşdur. Fi 11 Cemaziyye’l-evvel sene 224 BELGE NO:538 Bu def’a tevzi’atdan sonra bezzaz esnafının yine virdikleri bezzaz başı Ahmed Efendi ma’rifetiyle üç yüz kırk guruş fi 21 Cemaziyye’l-evvel sene 224 BELGE NO:539 377
Hallac esnafının sehv olunub defter-i salayneye idhâl olunmadığı üç yüz otuz yedi buçuk guruşdan bu def’a yiğirmi beş senesi Şatır-zâde Ka’im-makamlığında yüz elli guruşu tevzi’aten idhâl olundığı işbu mahalle kayd olundı BELGE NO:540 Tevzi’atden sonra Keresteci esnafının beğlik …. Ahur içün virdiği kereste behâ Guruş 55 BELGE NO:541 Çabranlı ve İmâdi kapulu-zâde es-Seyyid ‘Osmân ağaya seferiye hususiçün virilan Guruş 1300 Meblağ-ı mezkûr bin üç yüz guruş bu def’a tevzi’aten idhâl olundı Şâtır-zâde ağa….. BELGE NO:542 ‘Attâr başının ma’rifetiyle ‘attâr esnâfının bu def’a Şatır-zâde ‘Osmân ağâ tarafına üç günlük yemeklik ve yiğirmi dört senesi Ramazan-ı şerifinde fişenk-endahte olunmak içün virdikleri ber-muceb-i defter (okunmuyor) Cem’an yekûn______Para 5200 Meblağ-ı mezkûr üçbin iki yüz para bu def’a yiğirmi beş senesi Şatır-zâde- ‘Osmân ağâ kaim-makamlığı zamanında olan tevzi’aten (?) idhâl olundı BELGE NO:543 (Silik) BELGE NO:544 Devletlü Şerif Paşa efendimiz hazretlerinin teşriflerinden mukaddem ….. olan iki yüz otuz parça evâni ve nühasdan gayrı bakırcı esnafı virdiği Nühas …. 214 Kıyye 80 378
Guruş 3.5 Minhaysü’l-mecmu’ mukaddem ve muahher evani nühas ……. 444 Legen ibrik Cift 8 Guruş 10 Develtlü müşarü’n-ileyh Şerif paşa hazretlerine virdikleri kahve takımı ve fenar Guruş 58 Minhaysü’l-mecmu’______Guruş 280 Nühas beha 080 Legen ibrik beha 058 kahve takımı ve fenar beha 318 Yalnız üç yüz on sekiz guruşdır BELGE NO:545 (Silik) BELGE NO:546 (Silik) BELGE NO:547 (Silik) BELGE NO:548 (Silik) BELGE NO:549 (Silik) BELGE NO:550 (Silik) BELGE NO:551 (Silik)
SONUÇ
Osmanlı Devlet’inin din, dil, etnik yapı ve kültürel açıdan tek bir yapıda olmayan bir coğrafyada altı asır ayakta kalmasının kesinlikle askeri, sosyal, kültürel ve idari gibi pek çok sebepleri vardır. Dünya tarihinde tek bir hanedan olarak altı asırlık böyle bir başarı son derece önemlidir. Böyle bir başarının altında Osmanlı Devlet’inin uygulamış olduğu adil hukuk ve adil yönetim anlayışının çok büyük bir rol oynadığı su götürmez bir gerçekliktir. Osmanlı tarihini araştıranlar için Şer’iyye sicilleri birinci elden kaynaklardır. Şer’iyye Sicilleri her ne kadar mahkeme defterleri olarak hukuki bir kaynak olarak algılansa da aynı zamanda Şer’iyye Sicilleri döneminin idari, sosyal, dini ve ekonomik yönlerini de tüm çıplaklığı ile ortaya çıkarmaktadır. Bu açıdan çalışmamızın konusu olarak 1951/137 Numaralı (1810-1811 Miladi Tarihli) Şer’iyye Sicili teşkil etmiştir. Bahsi geçen sicildeki kayıtlar ağırlıklı olarak sosyal ve ekonomik hayatı ilgilendiren konulardan meydana gelmektedir. Bunlar arasında nikah hüccetleri büyük bir yer kaplamaktadır. Ayrıca Trabzon mahkemesinde görülen boşanma, mihr ve nafaka içerikli davalarda kadın ve çocukların tüm haklarının güvence altına alındığı tespitlerimiz arasındadır. Sicilde rastlanan yoğun nikâh akdine karşın boşanma vakalarının yok denecek kadar az olması dikkati çekmektedir. İncelediğimiz dönem açısından ekonomik ve sosyal olarak kadınların da mülk alıp satabildiklerini görmekteyiz. Yine mülk sahipleri olan kadınların mülklerini istedikleri gibi tasarruf ettikleri görülmektedir ki bu da kadınların Osmanlı Devlet’inde dönemine göre diğer medeniyetlerden pek çok açıdan ne kadar iyi olduklarını göstermektedir. Bunun dışında belgelerde özellikle farklı bölgelere gönderilen mühimmatın kayıtları tutulmuş ve bu kayıtlarda mühimmatın miktarları da belirtilerek askeri edevat hakkında bilgi sahibi olabilmekteyiz. Ayrıca vefat eden şahısların mallarının vasilere adilane olarak dağıtılması hususunda tereke tespit ve taksimi davaları da incelediğimiz defterde yer alan konular arasındadır.
380
KAYNAKÇA
Akdağ, M., Türkiye’nin İktisadi ve İçtimai Tarihi, I. Cilt, İstanbul, 1995. Aksın, A., 19. yüzyılda Harput, Elazığ, 1999. Cin, H; Akgündüz, A., Türk Hukuk Tarihi; Selçuk Üniversitesi Yayınları, Konya, 1995. Develioğlu, F., “ilm ü haber” Osmanlıca- Türkçe Aansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, Ankara, 2002. s.430. Çelik, B., 6 Numaralı Eğin Şerciyye Sicili (M. 1842-1848), Yüksek Lisans Tezi, Elazığ, 2003. Genç, M., “Osmanlı İktisadi Dünya Görüşünün İlkeleri”, Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonomi, İstanbul, 2000. Gökbilgin, M. Tayyib, Osmanlı imparatorluğu medeniyet tarihi çerçevesinde, Osmanlı Paleografya ve Diplomatik ilmi, Enderun Yayınları, İstanbul, 1992. Halaçoğlu, A., 381 Numaralı Harput “Macmuretü’l-Aziz” Şerciyye Sicilleri (M. 1866- 1868), YükseK Lisans Tezi, Ankara, 1986. İpşirli, M., “Ehl-i Örf”, DİA, C.X, s. 520. Ortaylı, İ., Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devleti’nde Kadı, Ankara, 1994. Özdemir, R., XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Ankara, 1998. Pakalın, M. Zeki, “Tereke”, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul, 1993, s.540. Ünal, M. A., “Fetih, Fatih, Gençlik”, Tarihçi Gözüyle Olaylar ve Türkiye, Isparta, 1988. Ünlü N., 73 Numaralı Konya Şerciyye Sicili (1834-1837), XX. Semineri Elazığ, 2004. Öztürk, M., Tarih Felsefesi, Elazığ, 1999. Uzunçarşılı, İ. Hakkı, Osmanlı Devleti İlmiye Teşkilatı, Ankara, 1965. Yılmazçelik, İ., XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Diyarbakır, Ankara, 1995 Yılmazçelik, İ., Diyarbakır Şerciyye Sicilleri (Katalog ve fihristleri), Ankara, 2001.
381
ÖZGEÇMİŞ
1984 Elazığ doğumluyum ilk ve orta öğrenimimi Elazığ’da tamamladıktan sonra 2005 yılında başladığım Fırat Ünivrsitesi Tarih bölümünden 2009 yılında iyi bir derece ile mezun oldum. 2009 Yılında Fırat Üniveristesinde Yakınçağ Tarihi Anabilim dalında Tezli Yüksek Lisansa başladım. 2011 yılında Çankırı Karatekin Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak çalıştıktan sonra şu anda Ankara Üniversitesinde çalışmaktayım.