Inventaris Geluidsbanden Archief Radio Hoyer
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Inventaris Geluidsbanden Archief Radio Hoyer Tekst en compilatie © 2014 Tim de Wolf 2 INHOUD Inleiding 5 Nuttige informatie voor het gebruik van dit archief 6 Inventaris 12 Opnamen vervaardigd door (of in opdracht van) Horacio Hoyer / Radio Hoyer 13 Opnamen vervaardigd door Radio Nederland Wereldomroep omroep 195 Opnamen van ‘vreemde’ herkomst (derden) 222 Bijlage 1: Een beknopte geschiedenis van Radio Hoyer 242 1.1 De prelude, de uitgave van grammofoonplaten 242 1.2 De oprichting van Radio Hoyer 244 1.3 Radio Hoyer II, III en verdere plannen 246 1.4 Radio Hoyer na 1970 248 1.5 Horacio Hoyer, een gewaardeerd en gelauwerd man 248 Bijlage 2: Enige aspecten van geluidsregistratie bij Radio Hoyer 250 Bijlage 3: Aanvankelijke toestand en oorspronkelijke structuur van het archief, 254 de keus voor chronologische ordening 3.1 Aanvankelijke toestand van het archief 254 3.2 Oorspronkelijke structuur van het archief 254 3.3 Chronologische ordening 256 Bijlage 4 Enige achtergrondinformatie betreffende het Project conservering, 257 digitalisering en inventarisering bandenarchief Radio Hoyer 4.1 Fondsenwerving en voorbereiding 257 4.2 Algemene problemen bij transcriptie van geluidsbanden 257 4.3 Selectie 257 4.4 Transcriptie 259 4.5 Digitalisering 260 4.6 Ontsluiting, metadata, richtlijnen opslag en beheer originelen 261 4.7 Omvang digitale bestanden van het archief, speelduur, beeldbestanden en 263 indeling van de bestanden op de externe harddisk Bijlage 5: Een korte uitleg van de techniek der magnetische geluidsregistratie 265 3 Bijlage 6: Nadere technische aspecten van magnetische geluidsregistratie 268 6.1 Spoorsystemen 268 6.2 Bandsnelheid 271 6.3 Banddikte 272 6.4 Fouten in de positie van opname- en weergavekop 273 6.5 Extreem onjuiste stand van de opnamekop 274 6.6 Opnamekarakteristieken zoals toegepast bij geluidsband 276 Bijlage 7: Probleembanden 277 7.1 Samenstelling geluidsband 277 7.2 Probleembanden 278 1. Het loslaten van de gevoelige laag 279 2. ‘Droge rot’ 280 3. Vorming van schimmel 280 4. Het doordrukken van het geluidssignaal 280 5. Het uitrekken van geluidsband 281 6. Fysieke vervorming van de drager 282 7. Verzwakking van de drager 282 8. ‘Sticky tape syndrom’ en piepende banden 283 9. Afscheiding van de in de magnetische laag aanwezige smeermiddelen 283 10.Onduidelijkheid omtrent de positie van de gevoelige laag 284 8. Plaatsingslijst banden 287 Trefwoordenregister op de inventaris 291 4 Inleiding Het geluidsbandenarchief van Radio Hoyer is in de periode 2010-2014 gedigitaliseerd en ontsloten. Het bevat voor het merendeel opnamen gemaakt door Radio Hoyer op Curaçao uit de periode 1954-1990. Bij vluchtige oriëntatie of het archief voor de speciefieke vraag, interesse of het doel relevant materiaal kan bevatten leze men vooral eerst Samenvatting van de inhoud van het archief (volgende bladzijde). Daarna vormt het trefwoorderegister een mogelijkheid om snel een idee te krijgen van de inhoud van het archief. Met het doorlezen van Nuttige informatie voor het gebruik van dit archief als geheel kan men in korte tijd een goed idee verkrijgen van diverse aspecten van het archief. Achtergrondinformatie betreffende Radio Hoyer, het bandenarchief op zichzelf en technische aspecten kan worden aangetroffen in de bijlagen. Hoewel het zeker niet strikt noodzakelijk is deze stukken te lezen kan zodoende – al dan niet betreffende bepaalde onderdelen – meer inzicht worden verkregen in de technische achtergronden van het archief en de gang van zaken bij de digitalisering. Graag wil ik opmerken dat de werkzaamheden mogelijk zijn gemaakt door financiële ondersteuning van het Stichting Prins Bernhard Cultuurfonds Caribisch Gebied, het Prins Bernhard Cultuurfonds (Nederland) en het Mondriaan Fonds. Joan Rouffaer ben ik veel dank verschuldigd voor het kritisch oog waarmee hij de concept- inventaris heeft doorgenomen op taalkundige- en schrijffouten. Tim de Wolf (Bureau voor Audio Archeologie) maart 2014 5 Nuttige informatie voor het gebruik van dit archief Naam: Geluidsbandenarchief Radio Hoyer Periode: circa 1952 - 1996 Omvang: 613 geluidsbanden verpakt in: 23 dozen 43,5 x 22,5 x 22,5 cm. , 2 dozen 46,5 x 36,5 x 36,5 cm. Omvang digitaal: luisterbestanden: 44.1 kilohertz (kHz) 16 bits: 325 GB, 1555 bestanden archiefbestanden: 44.1 kHz 16 bits: 132 GB, 810 bestanden, 96 kHz 24 bits: 1,23 TB, 1958 bestanden. Dit is inclusief eventuele SFK-bestanden. Nadere uitleg van de bestandnamen volgt onder Bestandsnamen, bestandtypen en werknummers. Omvang in uren signaal: 549 uur (alleen luisterbestanden) Taal: hoofdzakelijk Papiamento en Nederlands, incidenteel Spaans en Engels Soort archiefmateriaal: Spoelen met geluidsband (magnetofoonband), spoeldiameter varierend van 7 cm. tot en met 26 cm. Archiefbewaarplaats: in fysieke vorm: nader te bepalen In digitale vorm: Archivo Nashonal Korsou Digitale kopieën zijn aanwezig bij: Radio Hoyer (Curaçao) en Bureau voor Audio Archeologie (Dalweg 58 3762 AL Soest, Nederland) Samenvatting van de inhoud van het archief: Geluidsopnamen muziek en gesproken woord gerelateerd aan de (Nederlandse) Antillen, hoofdzakelijk Curaçao, incidenteel Bonaire en Aruba. Het archief bestaat voor het grootste deel opnamen vervaardigd door Radio Hoyer op Curaçao. Daarnaast bevinden zich in het archief programmatranscripties vervaardigd door de West Indische afdeling van Radio Nederland Wereldomroep bestemd voor uitzending op de Antillen en Suriname. Voorts bestaat een deel uit programmatranscripties door derden, niet gerelateerd aan de Antillen. Alleen de ‘items’ die verband houden met de (Nederlandse) Antillen zijn gedigitaliseerd. Echter, alle bestanden staan in deze inventaris ten minste beknopt beschreven. Archiefvormer: Horacio Hoyer en Radio Hoyer, Plasa Horacio Hoyer 21, Willemstad, Curaçao. Geschiedenis van de archiefvormer: Op initiatief van Horacio Hoyer begint Radio Hoyer op 10 maart 1954 als commercieel station (middengolf) haar uitzendingen met als voertaal Papiamento. Het station vormt een tegenhanger voor de publieke Curaçaose Radio Omroep (Curom) die sinds 1934 in de lucht is. De Curom zendt hoofdzakelijk uit in de officiële landstaal Nederlands en is wat betreft de programmering hoofdzakelijk gericht op de Europese inwoners. Maart 1958 wordt Radio Hoyer II in gebruik genomen. Dit is een meer ‘culturele’ zender met uitzendingen in het Nederlands. Mei 1961 beginnen de uitzendingen van Radio Hoyer III ‘Voz di Bonaire’. Dit zijn uitzendingen van en voor de bewoners van het eiland Bonaire. In de jaren zeventig 6 komt Radio Hoyer IV als F.M. station in de aether. Een meer uitgebreide geschiedenis van Radio Hoyer is opgenomen in bijlage I. Reden archiefvorming: Het archief is ontstaan met een tweeledig doel: het bewaren van uitzendingen die van historisch belang zijn en/of het bewaren van uitzendingen voor herhaling op een later tijdstip. Daarnaast zijn banden bewaard voor hergebruik. Door het geleidelijk in onbruik raken van de geluidsband als drager zijn zo soms uitzendingen zonder specifiek doel behouden. De oudste banden die in het archief zijn opgenomen stammen van voor de oprichting van Radio Hoyer. Deze zijn vervaardigd door Horacio Hoyer in het kader van de uitgave van zijn Hoyco grammofoonplaten. Geschiedenis van het archiefbeheer: De betrekkelijk moeilijke toegankelijkheid van geluidsband heeft er toe geleid dat vele jaren is afgezien van het tijdrovende afluisteren en selecteren. Aanvankelijk is bij Radio Hoyer het archief voorzien van een nummersysteem en ontsluiting. In de loop der jaren zijn diverse nummersystemen aangebracht waarbij ook reeds eerder genummerd materiaal in de nieuwe nummerreeks is opgenomen. Hierdoor zijn dubbele reeksen ontstaan en de oorspronkelijke ordening blijkt niet te reconstrueren. Wel blijkt tot op zekere hoogte een bepaalde logica in de oude reeksen waarneembaar. In bijlage 3 wordt hierop nader ingegaan. Het archief is bij Radio Hoyer enige malen verplaatst en heeft in de loop der jaren te lijden gehad van stof en vochtoverlast. In enkele gevallen heeft dit nadelige gevolgen gehad voor de geluidskwaliteit van de banden. Ordening van het archief: Daar de oorspronkelijke ordening van het archief niet blijkt te reconstrueren (zie bijlage 3) is overgegaan tot chronologische ordening van het materiaal. Hierbij zijn – in analogie met de oorspronkelijke reeksen in de nummering – drie groepen gecreërd: 1: opnamen vervaardigd door Horacio Hoyer of Radio Hoyer (inventarisnummers 1 t/m 487), 2: Banden vervaardigd door Radio Nederland Wereldomroep (inventarisnummers 488 t/m 557), 3: Banden van ‘vreemde’ herkomst (inventarisnummers 558 t/m 619). Chronologische ordening blijkt goed mogelijk (zie bijlage 3.3). In enkele gevallen zijn op de banden opnamen van uiteenlopende opnamedata aangetroffen. Deze zijn chronologisch geplaatst op de laatst gemaakte opname. De overige opnamen zijn beschouwd als ‘restopname’ (overblijfselen van eerdere registraties, meestal incompleet). In een enkel geval, wanneer de herkomst van een opname niet dezelfde is, zijn twee inventarisnummers toegekend. Dit geldt alleen de inventarisnummers 238 / 507, 271 / 510 en 285 / 511 waarbij door Radio Hoyer aan de achterzijde van een ‘item’ van Radio Nederland Wereldomroep een opname is gemaakt. Niet in alle gevallen is datering op de dag of de maand nauwkeurig mogelijk. De ‘circa’ dateringen zijn geplaatst voor de exacte dateringen. ‘Circa 1970’ komt voor ‘1970’ of ‘januari 1970’. ‘Circa februari 1970’ komt voor ‘3 februari 1970’. Bij een verondersteld jaar is achter het jaar een vraagteken geplaatst. Deze zijn achter de